Tüberküloz Tedavisinde Ortaya Çıkan Hepatotoksisite

Tüberküloz Tedavisinde Ortaya Çıkan

HepatotoksisiteDr. Serir Özkan

İzmir Dr. Suat Seren Göğüs Hastalıkları ve Cerrahisi Eğitim ve

Araştırma Hastanesi

aktogu@yahoo.com

• Bohringer Ingelheim, Novartis, Daichi Sankyo Klinik Araştırma Grant

• Phyzier ve Lilly Kongre Katılımı

Hepatotoksisite Risk faktörleri• İleri yaş• Çocukluk yaşı• Yaygın hastalık• Geçirilmiş karaciğer ve safrakesesi hastalığı• Hipoalbüminemi, malnütrisyon• Alkol kullanımı• Diabetes mellitus• Kadın cinsiyet• Ek hepatotoksik ilaç kullanımı• Hepatit B ve Hepatit C enfeksiyonu• HIV pozitifliği

Hepatotoksisite Semptomları

• İştahsızlık• Bulantı• Kusma• Karın ağrısı• Halsizlik• Sarılık

1. İZONİYAZİD (H)2. RİFAMPİSİN (R)3. PİRAZİNAMİD (Z)4. ETAMBUTOL (E)5. STREPTOMİSİN (S)

Her Üçü de Hepatotoksik Olan İlaç Hangisidir?

a) HREb) HRSc) HRZd) HESe) REZ

57 Yaşında Bayan Hasta2 aydır devam eden öksürük, balgam, hemoptizi

İki kez Balgam ARB Teksif pozitif Yeni olgu63 kgHRZE Tedavisi300 mg H600 mg R1500 mg Z1250 mg E

Antitüberküloz tedavinin 8. günü

• Bulantı, kusma, şiddetli halsizlik, iştahsızlık• Tedavi önceki SGOT: 25 U/L (Üst sınır:35)• Tedavi önceki SGPT: 20 U/L (Üst sınır: 45)• Total bilüribin: 0.74 mg/dL (Üst sınır 1.1) • Tedavi başladıktan sonra SGOT: 285 U/L• Tedavi başladıktan sonra SGPT: 215 U/L• Total bilüribin: 0.82 mg/dL

HEPATOTOKSİSİTE

Siz olsanız Ne Yaparsınız?

a) H ve R kesip diğer ilaçlarını devam ederimb) H ve Z kesip diğer ilaçlarını devam ederimc) H,R ve Z kesip E ile devam ederimd) Tüm ilaçlarını keserime) R ve Z kesip diğer ilaçlarını devam ederim

Antitbc tedavi aşağıdaki durumlarda kesilir

• Semptom olsun olmasın transaminaz değerlerinin normalin üst sınır değerinin 5 katını aşması

• Hepatit semptomu olan hastada transaminaz değerlerinin normalin üst sınırının 3 katını aşması

• Biluribin değerinin 1,5 mg/dl üzerine çıkması

• Hepatotoksisite semptomları düzeldikten ve SGOT, SGPT normal sınırlara döndükten sonra HRZE tam dozda başlandı.

• Tedavi başladıktan 7 gün sonra• Bulantı, kusma, iştahsızlık yakınmaları yeniden arttı • SGOT: 230• SGPT: 205• Tüm ilaçlar yeniden kesildi

NÜKS HEPATOTOKSİSİTE

Karaciğer fonksiyonları normale dönünce

1. EH(100mg)2. EH(200mg)3. EH(300mg)4. EHR(150mg)5. EHR(300mg)6. EHR(600mg)7. EHRZ(500mg)8. EHRZ(1000mg)9. EHRZ(1500mg)

Dozaj 2 gün ara ile ve 2 günde bir karaciğer fonksiyon takibi ile arttırılır

KADEMELİ İLAÇ BAŞLAMA

KADEMELİ İLAÇ BAŞLAMA

KADEMELİ İLAÇ

EKLEME

SONUÇ

• Yeniden Nüks hepatotoksisite olmadı• Antitbc tedavinin başlangıç dönemi başarıyla

tamamlandı. İdame dönemine geçildi• Balgam ARB negatif oldu.

YAYMA NEGATİF TÜBERKÜLOZ HASTA TANISI

1. Balgam ARB yaymaları negatif (kültür pozitif)2. Akciğer tüberkülozu ile uyumlu klinik ve radyolojik

bulgular3. Bir hafta geniş spektrumlu (kinolon içermeyen) bir

antibiyotiğe rağmen klinik yanıt alınamayan4. Ayırıcı tanı sonrasında tüberküloz tanısı alan

hastalar

21.12.2011

• 68 Yaşında Erkek Hasta• 3 haftadan beri devam eden öksürük, balgam,

göğüs ağrısı, halsizlik, iştahsızlık ve kilo kaybı• Sigara: 45 paket / yıl• 9 yıl önce by-pass operasyonu olmuş• 4 yıl önce hipertansiyon tanısı konmuş• Daha önce tüberküloz tedavi öyküsü yok• Tüberkülozlu hasta ile temas öyküsü yok

Ön Tanınız Nedir?

a) Aktif Akciğer Tüberkülozub) Akciğer Karsinomuc) Toplum Kökenli Pnömonid) Akciğer Absesie) Aktif Akciğer Tüberkülozu ve Akciğer karsinomu

• Balgam ARB Teksif ile iki kez negatif, • Plevra ponksiyonu: Eksüda ve Benign Sitoloji

(Lenfosit hakimiyeti)• FOB: Sol üst lob bronşu dıştan bası ve mukozal

infiltrasyon ile tama yakın tıkalı• Bronş aspirasyon sıvısı direkt bakısı ARB negatif• Bronkoskopik Biyopsi: Küçük Hücreli

Akciğer karsinomu

• Kemik sintigrafisi: kolumna vertabraliste çok sayıda, kostalarda ve pelviste metastatik kemik lezyonları

• Yaygın Hastalık Küçük Hücreli Akciğer Karsinom

• Etoposid-Cisplatin Kemoterapisi

2 siklus kemoterapi sonrası

Kemoterapi Öncesi 2 Siklus Kemoterapi Sonrası

2 Balgamda M. Tuberculosis üredi

Küçük Hücreli Akciğer Karsinomu Kemik metastazı

Aktif Akciğer tüberkülozu• 8 Mart 2012 Standart Antitüberküloz tedavi

başlandı. • HRZE. Yan etki yok • 2 Hafta sonra 3. siklus kemoterapisi uygulandı.• Halen Antitüberküloz tedavi ve Kemoterapisi

birlikte sürdürülüyor ve hasta tolere edebiliyor

akciğer kanserli olguda aktif akciğer tüberkülozunun da eşlik edebileceği unutulmamalıdır

Akciğer Kanserli olgularda teşhis anında akciğer tüberkülozu birlikteliği

• 2152 Akciğer kanseri • 13 (%0.6) ünde aktif akciğer TB ve • Bir (%0.05)olguda aktif akciğer TB ile eş zamanlı

olarak TB plörezi • Histopatolojik olarak en sık (%46.1) skuamoz hücreli

akciğer kanseri• Dört olguda kavite,• Olguların tümünde infiltratif lezyonlar

Erbaycu ve ark. İzmir Göğüs hastanesi dergisi 2006; 1:11-14.