ULUSLARARASI GÜVENLİK PROF. DR. HASRET ÇOMAK KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ REKTÖR YARDIMCISI

ULUSLARARASI GÜVENLİK

PROF. DR. HASRET ÇOMAK

KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ

REKTÖR YARDIMCISI

1

2

İdeolojik Ekonomik

KültürelKültürel

MEDENİYETLER ÇATIŞMASIMEDENİYETLER ÇATIŞMASI

ULUSLARARASI ORTAM

KÜRESELLEŞME

3

SSCB 15 DEVLET

YUGOSLAVYA 7 DEVLET

ÇEKOSLAVAKYA 2 DEVLET

4

Soğuk savaş sonrası 24 yeni

devlet

DÜNYA NÜFUSU

2000 6 MİLYAR 100 MİLYON

2015 7 MİLYAR 200 MİLYON

6

GELİŞMEKTE OLAN ÜLKELER

AÇLIK KIRSALDAN

İŞSİZLİK KENTE GÖÇ

YAŞAM ŞARTLARININ KÖTÜLEŞMESİ SİYASAL VE EKONOMİK

İSTİKRARSIZLIK

9

GELİŞMİŞ ÜLKELER

DOĞUM ORANLARINDA DÜŞME ÖLÜM YAŞININ YÜKSELMESİ

İŞGÜCÜNDE KRİZLER ÇALIŞAN NÜFUSUN

EMEKLİ NÜFUSU

FİNANSE ETMEK

İSTEMEMESİ

10

AZ GELİŞMİŞ ÜLKELER

2025 GIDA ÜRETİMİ YETERLİ

ALTYAPI VE GIDA DAĞITIMINDAKİ BOZUKLUKLARSİYASİ İSTİKRARSIZLIKLARYOKSULLUKLAR

YOĞUN BİÇİMDE AÇLIKTAN ÖLÜM OLASILIKLARI

11

TEKNOLOJİDE ULUSLARARASI TİCARETİN

YENİ GELİŞMELER KOLAYLAŞTIRILMASI

EYLEM

BAZI DEVLETLERTERÖRİST ÖRGÜTLER

KÜRESEL SUÇ ÖRGÜTLERİ

12

KİTLE İMHA SİLAHLARI

YAYILMASI

30 ÜLKE BİYOLOJİK VE KİMYASAL SİLAHLARA SAHİPTİR.

13

██ Kimyasal Silah Konvansiyonu'na taraf olan ülkeler

██ Kimyasal silah stokuna sahip olduğunu deklare eden ve/veya kimyasal silah üretim tesisine sahip olduğu bilinen ülkeler

NÜKLEER SİLAHLAR

BM GÜVENLİK KONSEYİ SÜREKLİ ÜYELERİ

ABD, RF, İNGİLTERE, FRANSA, ÇHC

15

NÜKLEER SİLAHLAR

CEZAYİR,BEYAZ RUSYA,

İRAN, KAZAKİSTAN, KUZEY KORE, SIRBİSTAN,

GÜNEY AFRİKA CUMHURİYETİ, UKRAYNA

17

KÜRESEL SUÇ ÖRGÜTLERİ

ARTIŞ

SOĞUK SAVAŞ DÖNEMİNİN SİYASİ

COĞRAFYASI ORTADAN KALKMIŞTIR

18

KÜRESEL SUÇ ÖRGÜTLERİ

YASA DIŞI KAZANÇLARI AKLAYABİLMİŞLERDİR

İŞ HAYATINA AKTARABİLMİŞLERDİR

19

SİLAHLANMA

DÜNYA GAYRİ SAFİ % 2.6HASILASI

20

İLİŞKİKÜRESEL SUÇ ÖRGÜTLERİ KÜRESEL TERÖRİZM

FİNANS

INTERPOL

EUROPOL

21

KÜRESELLEŞME FAKİRLEŞME

ÇOK DERİNLEŞTİ

KÜRESELLEŞME ZENGİNLEŞME

22

KÜRESEL SALGIN HASTALIKLAR

- KÖTÜ YAŞAM KOŞULLARI

- SAĞLIK VE SOSYAL PROGRAMLARA

BÜTÇEDEN YETERİNCE PAY AYRILAMAMASI

- EĞİTİMSİZLİK

SALGIN HASTALIKLAR ARTIYOR

ÜLKELERİN SİYASİ İSTİKRARINI TEHDİT EDİYOR

23

KÜRESEL SALGIN HASTALIKLAR

1970 20 BULAŞICI HASTALIK• VEREM• SITMA

• KOLERA• HIV (AIDS)

• EBOLA• HEPATİT C

24

KÜRESEL SALGIN HASTALIKLAR

KÜRESELLEŞME VEREM

SITMA

SARILIK

AIDS

25

KÜRESEL SALGIN HASTALIKLAR

2020 YILINDA GELİŞMEKTE OLAN VE AZ GELİŞMİŞ

ÜLKELER

- VEREM

- AIDS

26

ETNİK VE DİNSEL ÇATIŞMALAR1990’DAN İTİBARENRUANDABOSNA - HERSEKKOSOVA ULUSLARARASIKUZEY İRLANDA TOPLUMUNFİLİSTİN MÜDAHALESİSRİ LANKAKEŞMİRÇEÇENİSTAN

27

ETNİK VE DİNSEL ÇATIŞMALAR ÜLKELER ZARAR SİYASAL SOSYAL EKONOMİK

BÖLGESEL TEHDİT KÜRESEL TEHDİT

28

ÇEVRESEL TEHDİT VE RİSKLER

DENİZLER

VE KİRLENME

İÇME SUYU

29

ÇEVRESEL TEHDİT VE RİSKLER

KİMYASAL, BİYOLOJİK VE NÜKLEER ATIKLARDAN DOĞAN SORUNLAR

İKLİM DEĞİŞİKLİKLERİKÜRESEL ISINMAEROZYON

31

ÇEVRESEL TEHDİT VE RİSKLER

CO2

AŞIRI OZON

SANAYİLEŞME TABAKASININ

İNCELMESİ

KUZEY KUTBUNDA ORTALAMA

SICAKLIK 5 °C ARTMIŞTIR.

32

ÇEVRESEL TEHDİT VE RİSKLER

GELECEK HAVA SICAKLIĞI 1,4 İLA 5,8 °C

100 YIL ARTACAKTIR

İÇİNDE

34

ÇEVRESEL TEHDİT VE RİSKLER KÜRESEL ŞİDDETLİ YAĞIŞLAR SEL FELAKETLERİ

BÜYÜK TAYFUNLARBÜYÜK (EL NİNO)BUZULLAR BÜYÜK EREZYONLARERİMEYE KIYIYA YAKIN BAŞLAMIŞ BÖLGELERİN SULAR ALTINDA KALMASI

36

ÇEVRESEL TEHDİT VE RİSKLER

ABD İMZASINI GERİ ÇEKTİ KYOTO PROTOKOLU

ATMOSFERE CO2

SALINMASINI

ULUSAL DENETLEYEN

SANAYİ ZARAR

GÖRECEĞİ %70 ABD KAYNAKLI

GEREKÇESİ İLE ZARARLI GAZLAR

37

39

PETROL VE DOĞAL GAZ

GÜVENLİ TRANSFER

BORU HATLARI

Ceyhan

RUSYA FEDERASYONU

KAZAKISTAN

ÖZBEKISTAN

KARADENIZ

HAZA

R D

ENIZI

TÜRKMENISTAN

SURIYE

IRAN

ERMENISTAN

GÜRCISTAN

TÜRKIYE

IRAK

AZERBAYCAN

AFGANISTANA

KD

EN

IZ

Tengiz

Karacaganak

Uzen

ÇelekenKotur Tepe

Kumdağ

Gazlı

Novorossisk

Supsa

ÇIN

Körfez

Körfez

ARAL

11

3

4

55

6

7

AA

AA

Atrau

2

Bakü-Ceyhan PBH Projesi Orta Asya PBH ProjesiBakü-Supsa PBH Projesi (Erken Petrol) Trans İran Projesi

Bakü-Novorossisk Projesi (Erken Petrol) Transcaspian Boru HattCPC PBH Projesi Druzhba Rus Petrol HattıBatı Çin PBH Projesi Rezervler

23455

678AA

11

AVRUPA

8Azeri

ÇırakGüneşli

UKRAYNA

Bakü

Ceyhan

RUSYA FEDERASYONU

KAZAKISTAN

ÖZBEKISTAN

KARADENIZ

HAZA

R D

ENIZI

TÜRKMENISTAN

SURIYE

IRAN

ERMENISTAN

GÜRCISTAN

TÜRKIYE

IRAK

AZERBAYCAN

AFGANISTANA

KD

EN

IZ

Tengiz

Karacaganak

Uzen

ÇelekenKotur Tepe

Kumdağ

Gazlı

Novorossisk

Supsa

ÇIN

Körfez

Körfez

ARAL

11

3

4

55

6

7

AA

AA

Atrau

2

Bakü-Ceyhan PBH Projesi Orta Asya PBH ProjesiBakü-Supsa PBH Projesi (Erken Petrol) Trans İran Projesi

Bakü-Novorossisk Projesi (Erken Petrol) Transcaspian Boru HattCPC PBH Projesi Druzhba Rus Petrol HattıBatı Çin PBH Projesi Rezervler

23455

678AA

11

AVRUPA

8Azeri

ÇırakGüneşli

UKRAYNA

Bakü

BORU HATLARI

TÜRKİYE-AVUSTURYA DOĞAL GAZ PROJESİ (NABUCCO)

Azerbaycan10-15 bcm/y

İran20-30 bcm/y

Irak10 bcm/y

Suriye/Mısır6+2 bcm/y

47/28

Rekabetin ana eksenleri

hegemonyaKüresel ekonomi

Enerjinin kontrolü

KÜRESEL İSTİKRAR VE DENGE

ORTADOĞU

ENERJİ

KAYNAKLARININ DÜNYA ENERJİ

PAYLAŞIMI KAYNAKLARININ % 60’I

49

50

KÜRESELLEŞME

ENERJİ GÜVENLİĞİ

GELİŞME

51

ŞANGHAY İŞBİRLİĞİ TEŞKİLATIÇİN (*) RUSYA(*) GÖZLEMCİÖZBEKİSTANKIRGİZİSTAN İRAN(*)KAZAKİSTAN PAKİSTAN(*)TACİKİSTAN HİNDİSTAN(*)

Çin Halk Cumhuriyeti

Kazakistan

Kırgızistan

Tacikistan

Rusya Federasyonu

Moğolistan

Hindistan

K

İran

Pakistan

Özbekistan

Şangay

25 Nisan 199625 Nisan 1996

İlk Üyeler

Daha Sonra Üye Olan

Gözlemci Üyeler

ŞANGHAY FORUMU

ŞANGHAY İŞBİRLİĞİ ÖRGÜTÜ

ÇHC Rusya Kazakistan Kırgızistan Tacikistan Özbekistan

.

St-Peterrsburg

RUSYA

KAZAKİSTAN

MOĞOLİSTAN

ÇİN

K

SANGHAY İŞBİRLİĞİ

ÖRGÜTÜ

Enerji ağırlıklı ekonomi politikaları

Terörizme karşı iş birliği çabaları

SANGHAY İŞBİRLİĞİ

ÖRGÜTÜEkonomi Güvenlik

SANGHAY

Yüzölçümü

Avrasya’nın 3/5’i

Yüzölçümü

Avrasya’nın 3/5’i

Nüfus

Dünya’nın 1/3’ü

Nüfus

Dünya’nın 1/3’ü

Önemli bir

Nükleer Güç

Önemli bir

Nükleer Güç

K

.

RUSSIA

KAZAKİSTAN

ÇİN

RUSYA

HİNDİSTAN

Ö MOĞOLİSTAN

İŞLETME GÜVENCESİ

COĞRAFİ KONUM

ARTAN TÜKETİM DÜZEYİ

ENERJİ KÖPRÜSÜ TÜRKİYE

60

K

RUSYA

ÇİN

MOĞOLİSTAN

KAZAKİSTAN

HİNDİSTAN

Ö

62

BALKANLAR KAFKASLAR

TÜRKİYE

ORTADOĞU

KÜRESEL İSTİKRAR VE DENGEORTADOĞU

ABD TERÖR KAYNAĞI

DEMOKRATİKLEŞME GENİŞLETİLMİŞ EKSİKLİĞİ ORTADOĞU VE KUZEY AFRİKA

PROJESİ

63

64

65

TÜRKİYE ;NATOAVRUPA KONSEYİAGİTKARADENİZ EKONOMİK İŞBİRLİĞİ TEŞKİLATIEKONOMİK İŞBİRLİĞİ TEŞKİLATIİSLAM KONFERANSI TEŞKİLATI ,

ÜYESİDİR.

66

ARNAVUTLUK AZERBAYCAN

GÜRCİSTAN MOLDOVA ROMANYA

BULGARİSTAN ERMENİSTAN

RUSYA FEDERASYONU TÜRKİYE UKRAYNA

TÜRKİYEKARADENİZ EKONOMİK İŞBİRLİĞİ TEŞKİLATI (KEİT/BSCE)

YUNANİSTAN

68

TÜRKİYE AFGANİSTAN

ÖZBEKİSTAN TÜRKMENİSTAN TACİKİSTAN

KAZAKİSTAN KIRGIZİSTAN

İRAN PAKİSTAN AZERBAYCAN

TÜRKİYEEKONOMİK İŞBİRLİĞİ TEŞKİLATI(EİT/ECO)

70

İSLAM KONFERANSI TEŞKİLATI

57 ÜLKE

TÜRKİYE

EKONOMİK VE TİCARİ İŞBİRLİĞİ DAİMİ KOMİTESİ (İSEDAK)

71

72

MEDENİYETLER ÇATIŞMASI

YENİ HEDEF ORTADOĞU

73

FRANSA İSRAİL

İNGİLTERE İRAN

TÜRKİYE

RUSYA PAKİSTAN

ÇİN HİNDİSTAN

Çok Yönlü StratejiÇok Yönlü Strateji

*

KÜRESEL İSTİKRAR VE DENGEORTADOĞU

TÜRKİYE

LAİK DEVLET

DEMOKRATİK DEVLET

SOSYAL DEVLET

HUKUK DEVLETİ

İSRİKRAR VE DENGE

75

KÜRESEL TEHDİT VE RİSKLERAVRUPA

AVRUPA ÜLKELERİ ASİMETRİK

TÜRKİYE SİMETRİK + ASİMETRİK *BÖLÜCÜ FAALİYETLER

* İRTİCAİ FAALİYETLER

*KÜRESEL TERÖRİZM

* UYUŞTURUCU TRAFİĞİ

* YASA DIŞI GÖÇLE MÜCADELE

76

KÜRESEL TEHDİT VE RİSKLERAVRUPA

TÜRKİYE SİMETRİK*KOMŞU ÜLKELERDE OLUŞABİLECEK

İSTİKRARSIZLIKLAR

*IRAK’IN KUZEYİNDE ORTAYA ÇIKABİLECEK

GELİŞMELER

*KAFKASLARDAKİ İSTİKRARSIZLIKLAR

*SU SORUNU

*KİS’LER

*YÜKSEK YOĞUNLUKLU ÇATIŞMA ORTAMI

OLUŞTURABİLECEK GELİŞMELER

77

78

TÜRKİYE

AVRASYA RUSYA FEDERASYONU

ÇİN HALK CUMHURİYETİ

BÖLGEDE ETKİN OLMA, ETKİNLİĞİ KARARLI ŞEKİLDE SÜRDÜRME, BÖLGE GÜÇLERİNİ İÇİNE ALABİLECEK OLUŞUMLARA GİRME, BU GÜÇLER İÇİNDE AKTİF ROL ÜSTLENME, BÖLGESEL GÜÇ OLABİLME, VAR OLAN BÖLGESEL GÜÇ OLABİLME POTANSİYELİNİ

GELİŞTİRME,

JAPONYA

80

TÜRKİYE;

SERBEST TİCARET BÖLGESİ

DEĞERLENDİRMELİDİR.

ASEAN

ŞANGHAY İŞBİRLİĞİ TEŞKİLAT

Dış Ticaret

Dış Siyaset

BALKANLARKAFKASLAR

ORTADOĞU

TÜRKİYE

TÜRKİYE

BATI DOĞU

UZLAŞMA VE İŞBİRLİĞİ

TÜRKİYE AVRUPA

TARİHSEL

KÜLTÜREL

KUZEY

BATI DOĞU

GÜNEYÇOK TARAFLI

İŞBİRLİĞİ

KARŞILIKLI İŞBİRLİĞİ VE DAYANIŞMA BARIŞ VE UZLAŞMA

MEKANİZMA

ETKİLİ OLMALIDIR

BM

BM HUKUKUULUSLARARASI

HUKUK

SAYGINLIK GÖSTERİLMESİ

ZARARA UĞRATILMASI

KAOS ORTAMI

BARIŞ – İSTİKRAR – DEMOKRASİ - KALKINMA

TRANSATLANTİK

TÜRKİYE

BM, AGİT, NATO

ECO, İKÖ VE KEİÖ

ÜYESİDİR

TÜRKİYE

ORTADOĞU’DA

DEMOKRASİ VE İSTİKRARI

GÜÇLENDİRECEKTİR

GÜVENLİK

GİRİŞİMLER

PETROL

DOĞALGAZ

ALTERNATİF ENERJİ KAYNAKLARI

STRATEJİK COĞRAFYA

ORTADOĞU

NATO

GÜÇLENDİRİLMİŞ AKDENİZ DİYALOĞU

ANAHTAR ÜLKE

COĞRAFİ KÖPRÜ

JEOPOLİTİK KİLİT ÜLKE

ÜRETİM KAYNAKLARINDAN TALEP MERKEZLERİNE

ÜNİVERSİTELERSİVİL TOPLUM KURULUŞLARI

VEPOLİTİKACILARDAN

OLUŞANGRUPLAR

EKONOMİK YATIRIMLAR

KÜLTÜR VE SANAT ALANINDAKİ ETKİNLİKLER

AVRUPA’NIN BÜTÜNLEŞMESİ

AVRUPA’NINGÜVENLİĞİ

JEOPOLİTİK KONUM

BALKANLAR

COĞRAFİ KÖPRÜ

KÖPRÜ

109

TEŞEKKÜR EDERİM.