View
10
Download
0
Category
Preview:
Citation preview
TC
BİNGOumlL VALİLİĞİ
helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip
İLKOKULUORTAOKULULİSESİ
OKUL AFET VE ACİL DURUM
YOumlNETİMİ PLANI
2015
İCcedilİNDEKİLERSayfa 1 45
DOSYA KAPAĞI helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip 1İCcedilİNDEKİLER helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip2OKUL AFET PLANIrsquoNIN AMACcedil KAPSAM DAYANAK TEMEL İLKELERİ OKULUN TARİHCcedilESİhelliphelliphelliphellip5OKULLARDA AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİMİ PLANLAMASININ OumlNEMİhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip3OKUL PERSONEL VE OKULUN FİZİKİ YAPISINA AİT BİLGİLERhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip6OKUL PANSİYONUN FİZİKİ İMKAcircNLARI VE YAPISIhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip7201-2015 EĞİTİM OumlĞRETİM YIL MEVCUT OumlĞRENCİ DURUM ANALİZİhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip8OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİM KURULUN OLUŞUMUhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip8OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİM PLANI GURUPLARIhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip9OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİMİ PLANINDA GOumlREV ALAN GURUPLARIN GOumlREV VE SORUMLULUKLARIhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip10OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİM PLANINDA GOumlREV ALAN EKİPLERİN KISACA GOumlREV VE SORUMLULUKLARIhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip11OKULUN DETAYLI KAT PLANLARININ CcedilİZİLMESİhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip14KACcedilIŞ YOLLARI İLE İLGİLİ ACcedilIKLAMALARhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip15ZARAR AZALTMA CALIŞMALARIhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip17ZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARINDA BELİRLENMESİ GEREKEN HUSUSLARhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip18TABLO 1GENEL BİLGİLER FORMUhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip19RİSK ANALİZİhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip20MEVCUT DURUM ANALİZİhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip21TABLO 2 RİSK SEVİYESİNE GOumlRE DERECELENDİRMEhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip22TABLO 3 RİSK SEVİYESİNE GOumlRE MATRİShelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip22TABLO 4 PLANDAKİ OumlNCELİK SEVİYESİ helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip22HAZIRLIK CcedilALIŞMALARIhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip23HAZIRLIK FAALİYETLERİ İCcedilERİSİNDE OLMASI GEREKEN BAŞLICA ADIMLAR ŞUNLARDIR helliphelliphellip23 HAZIRLIK CcedilALIŞMALARINA BAŞLARKEN OumlNCELİKLİ OLARAK ŞU HUSUSLARI BELİRLEMEK GEREKİRhelliphellip24HAZIRLIK CcedilALIŞMALARI ESNASINDA YAPILACAKLAR OLANLARhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip24MUumlDAHALE CcedilALIŞMALARIhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip24MUumlDAHALE CcedilALIŞMALARI ESNASINDA YAPIMASI GEKENLERhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip24İYİLEŞTİRME CcedilALIŞMALARIhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip25İYİLEŞTİRME SUumlRECİ İCcedilERİSİNDE YUumlRUumlTUumlLMESİ GEREKEN FAALİYETLER ŞUNLARDIR helliphelliphelliphellip26İYİLEŞTİRME CcedilALIŞMALARI ESNASINDA TAKİP EDİLECEK BASAMAKLARhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip26ZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARIhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip27YILLIK FAALİYETLER İCcedilİN PLANLANMASI GEREKENLERhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip28YILLIK PLANLARDA AŞAĞIDAKİ BAŞLIKLAR MUTLAKA OLMALIDIRhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip29PLANLARIN DEĞERLENDİRİLMESİhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip29OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİMİ İCcedilİN TAVSİYE EDİLEN YILLIK CcedilALIŞMA PLANIhelliphelliphelliphellip30İŞBİRLİĞİNE GİDİLECEK KURUM VE KURULUŞLARhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip31OKULDA TAHLİYE TATBİKATLARI YAPILIRKEN DİKKAT EDİLİCEK HUSUSLARhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip32YANGIN TALİMATIhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip33EK 1 DURUM TESPİTİ DETAY FORMU (TEHLİKE AVI)helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip34EK 2 TEHLİKE PROFİLİ BELİRLEME FORMUrdquo (RİSK ANALİZİ)helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip35EK 3 MALZEME BİLGİ FORMU helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip36EK 4 ACİL DURUM RAPORU FORMUhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip37EK 5 ZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARI FORMUhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip38EK 6 YARDIM İSTENEBİLECEK BAZI KAMU KURUM VE KURULUŞLARIhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip39EK 7 AFET VE ACİL DURUMA GOumlRE İZLENECEK YOLhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip39EK 8 TEMEL DAVRANIŞ BİCcedilİMLERİhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip40EK 9 PLANDA OLMASI GEREKEN HARİTALARhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip40OKULUMUZUN PERSONEL İKAMETGAcircH ADRES BİLGİLERİhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip41ONAY SAYFASI VE PLANIN HAZIRLANMASINDA DİKKAT EDİLECEK HUSUSLARhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip42
Sayfa 2 45
OKULLARDA AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİMİ PLANLAMASININ OumlNEMİ
Okullarda Afet ve Acil Durum Youmlnetimi planlamasının temel amacı afete neden olabilecek tehlike ve risklerin belirlenmesi muumlmkuumlnse oumlnlenmesi veya olası etkilerinin azaltılması ve olaylara karşı eğitim ve tatbikatlarla tuumlm paydaşların hazırlıklı olmasının sağlanması ve afetlere karşı bilinccedilli ve direnccedilli nesiller yetiştirilmesi eğitim ve tatbikatlarla kazanılmış doğru davranış biccedilimleri uygulanarak arama-kurtarma ve ilk yardım ve guumlvenli tahliye işlemlerinin aksatılmadan uygulanması olaya zamanında hızlı ve etkili olarak muumldahale ederek kayıpların en duumlşuumlk duumlzeyde tutulması olabilecek zincirleme etkiler veya ikincil afetlerin oumlnlenmesi ve okulun normal programına bir an oumlnce doumlnebilmesi iccedilin gereken iyileştirme faaliyetlerinin belirlenmesi ve uygulanmasını sağlayacak oumlrguumltlenme modelleri ile imkacircn ve kaynakları sağlamaktır
ldquoAfete Hazır Okulrdquo kampanyası ile oumlğrenciler ve okul ccedilalışanlarına afete hazırlık kuumlltuumlruumlnuumln kazandırılması ve farkındalık yaratılması hedeflerini karşılayacak şekilde hazırlanmalıdır Planlama suumlrecine ait genel bilgilerin verilmekte olduğu ve her okulun kendi tehlike ve risklerini dikkate alarak kendi aktif planlarını hazırlamalarının yararlı olacağı unutulmamalıdır
Afet ve Acil Durum Youmlnetimi kavramı afetlerin oumlnlenmesi ve zararlarının azaltılması amacıyla bir afet olayının oumlncesi sırası ve sonrasında yapılması gereken ccedilalışmaların planlanması youmlnlendirilmesi koordine edilmesi desteklenmesi ve uygulanabilmesi iccedilin toplumun tuumlm kurum ve kuruluşlarıyla kaynakların bu ortak hedefler doğrultusunda youmlnetilmesini gerektiren ccedilok geniş bir kavramdır Bu suumlreccedil iccedilerisinde en sade bireyden en yetkili makamlara kadar herkese goumlrev ve sorumluluk duumlşmektedir
Okullarda Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Sistemi oluşturabilmek ve afet planlaması ile afetlerle İlgili ccedilalışmaları yuumlruumltebilmek iccedilin oumlncelikle afet veya acil durumu gerektiren suumlrecin hangi safha veya aşamalardan oluştuğunu dikkate almak gerekmektedir
Afet ve acil durumu şu safha ve aşamalardan oluşur1 İyileştirme2 Zararları Azaltma3 Hazırlık 4 Muumldahale
Afet planlaması ve youmlnetiminde temel esas tehlikelerin
risklerin imkacircn ve kaynakların doğru ve kapsamlı olarak belirlenmesi gerekli oumlnlemlerin alınması buumltuumln safhalarda yapılması gereken işlerin belirlenmesi ve tuumlm paydaşların afet oumlncesi sırası ve sonrasındaki faaliyetlere etkin katılımlarının sağlanmasıdır Bu husus Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetiminin oumlncelikle sağlaması gereken temel goumlrevidir ve kurumsal yapılanma oluşturulurken mutlaka dikkate alınmalıdır
Hazırlanacak afet ve acil durum planlarının en oumlnemli amacı yaşam alanlarının guumlvenliğini sağlamaktır Bu nedenle tuumlm faaliyetlerin bir plan dacirchilinde gerccedilekleşmesi gerekir Planın genel amaccedilları afete neden olabilecek tehlike ve risklerin belirlenmesi muumlmkuumlnse oumlnlenmesi veya olası etkilerinin azaltılması eğitim ve tatbikatlarla farkındanlığın ve becerinin
Sayfa 3 45
arttırılması olay anında kazanılmış doğru davranış biccedilimlerinin sergilenmesi hızlı tahliyenin gerccedilekleştirilebilmesi ile okulların normal faaliyetlerine en kısa zamanda doumlnebilmesi iccedilin gereken kurumsal yapılanmayı sağlamak olarak oumlzetlenebilir
Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Kurulu Afete youmlnelik faaliyetler ekip ccedilalışması gerektirir Bu nedenle tuumlm personel planlamanın aşamalarını benimsemeli ve plana hacirckim olmalıdır Planlar sade anlaşılır ve suumlrduumlruumllebilir olmalıdır
Planlar hazırlanırken bireysel yaklaşımlardan kaccedilınılmalı ekip ccedilalışması anlayışı ile ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Kurulurdquo oluşturulmalıdır Bu kurul afet oumlncesi esnası ve sonrasında yuumlruumltuumllecek faaliyetlerden ve afet ile ilgili mevzuata bağlı olarak planların hazırlanmasından sorumludurOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetiminin kurumsal yapıları ve oumlrguumltlenme modelleri karşı karşıya bulundukları tehlike ve risklerinin ccedileşidi buumlyuumlkluumlkleri sıklıkları yol accedilabilecekleri zincirleme etkiler ve okulun buumlyuumlkluumlğuuml ile insan yoğunluğu gibi değişkenler dikkate alınarak belirlenmelidir Bu yapılanmada oumlnceden belirlenmiş katı ve değişmez şablonlar yerine esnek v Afet ve Acil Durum Youmlnetimi planları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlar bir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilen dersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilerek ve guumlncelleştirilecektir
İhtiyaca goumlre değişebilen yapılarda ccedilalışma gruplarının oluşturulması oumlnerilir Bu konuda bir kurumsal yapılanma modeli oumlrneği verilmiştir
Eğitim kurumlarının herhangi bir afet durumunda doğru adımları atabilmesi iccedilin bir Afet Acil Yardım Planırsquona ihtiyacı vardır Bu kurumlara oumlzel tehlikelerin belirlenmesi ve risklerin analiz edilmesi afet youmlnetiminin amaccedilları ve ilkeleri ccedilerccedilevesinde kaynakların sevk ve idaresinin bir plan ccedilerccedilevesinde ele alınması gerekir
Planlama ccedilalışmalarının bir suumlrece dayalı olduğu akıldan ccedilıkarılmamalıdır Bir okul youmlneticisi afet youmlnetim planlayıcısı olarak deprem sırasında okuldaki herkesin emniyetini sağlamaktan sorumludur Deprem ve diğer afetlere hazırlık ve Afet Acil Yardım Planırsquonın başarılı bir biccedilimde geliştirilmesinde en oumlnemli kişi okul youmlneticisidir Onun desteği ve kararlılığı ccedilalışanların iş birliğini sağlamak accedilısından ccedilok oumlnemlidir
NOT Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planırsquonın baştan sonuna kadar planda goumlrev alanlar tarafından okunması ve okulun fiziki yapısı nazara alınarak yetkililerin goumlruumlşlerinin değerlendirilmesi gerekmektedir İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml tarafından yayınlanan ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planırsquonınrdquo sadece sizlere yardımcı olmak iccedilin yapıldığını tavsiye niteliği taşıdığı unutulmamalıdır Her okul kendi fiziksel altyapısını ve koşullarını goumlz oumlnuumlnde bulundurarak planını hazırlamalıdır İşin Oumlzuuml Afet ve Acil Durum Youmlnetimi planları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlar bir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilen dersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilerek ve guumlncelleştirilecektir
Sayfa 4 45
Muumlhuumlr ndash İmzahelliphellip 2015
Adı SoyadıOkul Muumlduumlruuml
AMAChelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip Okulursquonun Afet ve Acil Durumlarla ilgili yuumlruumlttuumlğuuml faaliyetleri İlgili
mevzuat ve benimsediği temel ilkeler ccedilerccedilevesinde planlamak gerekliliği tanımlayarak geleceğe youmlnelik vizyonunu oluşturmak yuumlruumlttuumlğuuml faaliyetlerin amaccedillarını oumllccediluumllebilir hedeflerini saptamak oumlnceden belirlenmiş goumlstergeler doğrultusunda performanslarını oumllccedilmek ve bu surecin izleme ve değerlendirmesini yaparak katılımcı bir youmlnetim anlayışıyla planlama yapmak
KAPSAMBu Afet Acil Durum Youmlnetimi dokumanı Okulursquonun 2015 ndash
2016 yılları arasında yuumlruumlteceği faaliyetleri kapsar
DAYANAK 1 - Başbakanlık Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Başkanlığı ile Milli Eğitim Bakanlığı
arasında İmzalanan Afete Hazır Okul Kampanyası İşbirliği Protokoluuml2 - Başbakanlık Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Başkanlığının 22052014 tarihli ve
42275415-77010390 sayılı yazı3 ndash Destek Hizmetleri Genel Muumlduumlrluumlğuumlnuumln 03062014 tarihli ve 53909240770
2249903 sayılı yazısı
TEMEL İLKELEROkulumuzda planlama Afet Acil Durum Youmlnetim Ekibi tarafından yuumlruumltuumlluumlr
Planlama surecine Okulursquonda ccedilalışan tuumlm youmlnetici ve ccedilalışanların katılım ve katkısı sağlanır İhtiyaccedil duyuldukccedila youmlnetici ve ccedilalışanlara konuyla ilgili Hizmet iccedili Eğitim duumlzenlenir Planlama helliphelliphellip Okulursquonun tuumlm faaliyetlerini kapsar Planlama Mevcut Durum Analizi Misyon-Vizyon oluşturulması Afet ile ilgili Amaccedillar bu amaccedillara youmlnelik oumllccediluumllebilir
Hedefler Hedeflerin gerccedilekleştirilmesine youmlnelik Faaliyet ve Projeler buumltccedileleme Faaliyetlerin izleme- değerlendirme ve oumlnceden belirlenen kriterler doğrultusunda performans olcum suumlreccedillerini kapsar
OKULUN TARİHCcedilESİOkulumuz 1983ndash1984 eğitim oumlğretim yılında Mevlana Mahallesi 24
derslikli olarak accedilılmıştır 1988ndash1989 eğitim oumlğretim yılında okulumuzda eğitim goumlren oumlğrencilere iccedilin 200 kişilik yatılı bir pansiyon ve spor salonu eklenmiştir Okulumuz taşılı eğitimin başlamasıyla birlikte yeterli gelmediğinden 2010 yılında B Blok olarak
Sayfa 5 45
adlandırılan 8 derslik ve ccedilok amaccedillı bir salon ve taşımalı oumlğrenciler iccedilin bir yemekhane yapılmıştır
NOT Yukarıda okul tarihccedilesiyle ilgili anlatılan bilgilerin sadece farazi bilgiler olduğu gerccedilekle alakası olmadığı sadece okullarımıza yardımcı olmak amacıyla yazıldığı unutulmamalı sizler okulunuzun gerccedilek tarihccedilesini anlaşılır gerccedilekccedili kısa ve oumlz olarak okulunuzun oumlnceden aldığı isimleri ve zaman aşımı iccedilerisinde okulunuzun geccedilirdiği fiziki ve isim değişikliklerini doğru olarak yazmanızı unutmamalısınız Okulunuzun tarihccedilesini tam yazdıktan sonra bu not boumlluumlmuumlnuuml silinmesi gerektiğini unutmayınız
GENEL DURUM VE HAZIRLIKLAR OKUL PERSONEL VE OKULUN FİZİKİ YAPISINA AİT BİLGİLER
OKULUMUZUN İLETİŞİM BİLGİLERİ
OKULUN ADI1 Okulumuzun Adresi2 Tel ve Fax No3 Elektronik Posta Adresi4 Web Adresi
OKULUN PERSONEL VE OumlĞRENCİ BİLGİLERİGOumlREVİ ERKEK KADIN TOPLAM
1 Muumlduumlr2 Muumlduumlr Yardımcısı3 Branş Oumlğretmeni4 Sınıf Oumlğretmeni5 Rehber Oumlğretmen6 Memur7 Hizmetli8 İşccedili9 İş-kur Personeli10 Oumlğrenci Sayısı 11 TOPLAM
OKULUN FİZİKİ İMKAcircNLARI VE YAPISISN FİZİKİ MEKAcircNIN ADI SAYISI
1 Muumlduumlr odası2 Muumlduumlr Başyardımcısı Odası3 Muumlduumlr Yardımcısı Odaları4 Rehberlik Servisi ve Oumlğretmenler Odası5 Zuumlmre Oumlğretmenler Odası6 Memur ve Fotokopi Odası7 Personel Odası8 Okuloumlncesi Anasınıfı9 Derslikler10 Teknoloji sınıfı (BT Sınıfı) Biyoloji-Kimya Laboratuvarı Sınıfları11 Fizik Laboratuvarı12 Fen Bilgisi Laboratuarı 13 Sunum ve Soru Ccediloumlzme Odası14 Araccedil Gereccedil Odası15 İngilizce Dersliği (Laboratuvarı )16 Resim ve Muumlzik Dersliği17 Ccedilok Amaccedillı Salon18 Kapalı Spor Salonu19 Spor Soyunma Odası
Sayfa 6 45
20 Depo ve Arşiv Odaları21 Bekleme Salonu22 Okul Aile Birliği Odası23 Revir24 Okul Kantini25 Danışma26 Değişik Amaccedillar İccedilin Kullanılan Odalar27 Kuumltuumlphane28 Kazan dairesi ve Kaloriferci Odası29 Temizlik ve Depo Odaları30 Sığınak
OKULUN YAPISI OumlRNEK Okulumuzun helliphellip derslikli helliphellip katlı ana bina spor salonu ve hellip kişilik helliphellippansiyon olmak uumlzerehellipbinadan oluşmaktadır Okulunuzun durumuna goumlre tabloyu uyarlayınız
FİZİKİ MEKAcircNIN ADIOKUL PANSİYONUN FİZİKİ İMKAcircNLARI VE YAPISI
SN FİZİKİ MEKAcircNIN ADI SAYISI1 Muumlduumlr Yardımcısı
2 Noumlbetccedili Oumlğretmen Odası
3 Noumlbetccedili Oumlğretmen Yatak Odası
4 Personel Odası
5 Ziyaretccedili Kabul ve Bekleme Salonu
6 Oumlzuumlrluuml Oumlğrenci Odası
7 Oumlzuumlrluuml Oumlğrenci Yatak Odası
8 Doktor (Revir) Odası
9 Hemşeriye Odası
10 Erkek Hasta Odası
11 Servis Ofisi Odaları
12 Kuumltuumlphane ve Okuma Salonu
13 Temizlik Odası
14 Yemekhane ve Dinlenme Salonu
15 Mutfak
16 Kat Ofisi
17 Yatak Odaları
18 Ccedilamaşır Yıkama ve Duşlar Boumlluumlmuuml
19 Personel Yemek ve Personel Duş Odaları
20 Ccedilamaşırhane
21 Hizmetli Odası
22 Servis Avlusu
23 Su Deposu
24 Kazan Dairesi ve Kaloriferci Odası
25 Guumlnluumlk Temizlik Odası
26 Değişik Amaccedillar iccedilin Kullanılan Odalar
27 Demirbaş Eşya Odası
Sayfa 7 45
28 Sığınaklar
29 Koumlmuumlr Deposu
30
31
32
33
NOT Tabloda adı geccedilmeyen veya değişik isimle accediltığınız boumlluumlm ve odaları pansiyonun fiziki yapısına goumlre uyarlamayı unutmayınız
201-2015 EĞİTİM OumlĞRETİM YIL MEVCUT OumlĞRENCİ DURUM ANALİZİ
SINIFLAR ERKEK KIZ TOPLAM OKUL OumlNCESİ
1 SINIF2 SINIF3 SINIF4 SINIF5 SINIF 6 SINIF7 SINIF8 SINIF9 SINIF 10SINIF11SINIF12SINIF
TOPLAMTAŞIMALI EĞİTİM 2014-2015
TAŞIMA MERKEZİ OKULUMUZ
TOPLAM TAŞINAN KOumlY SAYISI
TAŞIMA YAPAN ARACcedil SAYISI
TAŞINAN OumlĞRENCİ SAYISI
EN UZAK KOumlY MESAFE KM
TOPLAMNOT Oumlğrenci sayıları her yıl eğitim ve oumlğretimin başlamasıyla guumlncellenecek
OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİM KURULUN OLUŞUMU
S NO GOumlREVİ ADI SOYADI KURUL UumlYESİ1 Başkan Okul Muumlduumlruuml 2 Başkan Yardımcısı Muumlduumlr Yardımcısı3 Başkan Yardımcısı Muumlduumlr Yardımcısı4 Uumlyeler Oumlğretmen5 Uumlyeler Oumlğretmen6 Uumlyeler Oumlğretmen7 Uumlyeler Oumlğretmen8 Uumlyeler Oumlğretmen9 Uumlyeler Oumlğretmen
10 Uumlye Destek Personeli11 Uumlye Okul Aile Birliği ve Okul Koruma
Sayfa 8 45
Dernekleri başkanları veya goumlrevlendirecekleri 2 kişi
12 Uumlye Veli13 Uumlye Veli14 Uumlye Oumlğrenci15 Uumlye Oumlğrenci16 Uumlye Muhtar
DİKKAT Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlanırken okul muumlduumlruumlnuumln bizzat bu kurul iccedilinde bulunması olaylara ve afetlere etkili muumldahale ccedilalışmalarının başarılı olması iccedilin gereklidir
OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİM PLANI GURUPLARI1 PLANLAMA VE HAZIRLIK GURUBU
SN ADI SOYADI OKULDAKİ GOumlREVİ CEP TELEFONU E-POSTA ADRESİ VEYA
İKAMETGAcircH ADRESİ İMZA
12345
2 RİSK YOumlNETİM GURUBUSN ADI SOYADI OKULDAKİ
GOumlREVİ CEP TELEFONU E-POSTA ADRESİ VEYA İKAMETGAcircH ADRESİ İMZA
12345
3 MUumlDAHALE GURUBUSN ADI SOYADI OKULDAKİ
GOumlREVİ CEP TELEFONU E-POSTA ADRESİ VEYA İKAMETGAcircH ADRESİ İMZA
1234531 MUumlDAHALE GURUBUrsquoNUN 1 ALT GURUBU (ARAMA ndash KURTARMA İLKYARDIM GURUBU)SN ADI SOYADI OKULDAKİ
GOumlREVİ CEP TELEFONU E-POSTA ADRESİ VEYA İKAMETGAcircH ADRESİ İMZA
12345
32 MUumlDAHALE GURUBUrsquoNUN 2 ALT GURUBU (TESBİT-ONARIM İYİLEŞTİRME GURUBU)
Sayfa 9 45
SN ADI SOYADI OKULDAKİ GOumlREVİ CEP TELEFONU E-POSTA ADRESİ VEYA
İKAMETGAcircH ADRESİ İMZA12345
33 MUumlDAHALE GURUBUrsquoNUN 3 ALT GURUBU (TAHLİYE GUumlVENLİK VE AİLE İLİŞKİLERİ GURUBU)
SN ADI SOYADI OKULDAKİ GOumlREVİ CEP TELEFONU E-POSTA ADRESİ VEYA
İKAMETGAcircH ADRESİ İMZA12345
4 KAYNAK TEMİNİ VE LOJİSTİK DESTEK GURUBUSN ADI SOYADI OKULDAKİ
GOumlREVİ CEP TELEFONU E-POSTA ADRESİ İMZA12345
Planlama ve gurup oluşturmadan oumlnce her okul ilk aşamada mutlaka şunları sağlamalıdır1- Oumlğrencilerinin ve ccedilalışanlarının deprem ve diğer afetler sırasında ne
yapacaklarını bildiklerinden emin olmak2- Tuumlm velilere ve ccedilalışanlara duyurulan bir tahliye youmlntemi belirlemek3- Telefon sisteminin ccedilalışmaması durumunda yerel veya merkezi yardım
kuruluşlarıyla bağlantı kurma olanağına sahip olmak4- Can guumlvenliği accedilısından en ciddi tehlikeyi oluşturan yapısal ve yapısal
olmayan riskleri belirleyip muumlmkuumln olduğunca riskleri ortadan kaldırmak5- Oumlğrencileri ve ccedilalışanları okulun Afet Acil Yardım Planı konusunda
bilinccedillendirmek iccedilin eğitmek
Şekil 1 Kurumsal Yapılanma Oumlrneği
Sayfa 10 45
Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Kurulu Aşağıdaki Guruplardan Oluşur
1- Planlama ve Hazırlık Gurubu2- Risk Youmlnetim Gurubu3- Muumldahale Gurubu (Muumldahale gurubu buumlnyesinde şu guruplarda
vardır)a) Arama - Kurtarmab) Tahliye Guumlvenlik ve Aile İlişkileric) Tespit ndash Onarım İyileştirme
4- Tahliye Guumlvenlik ve Aile İlişkileri gibi guruplardan oluşurKurumsal Yapılanma Oumlrneği Dosyanın ilerleyen boumlluumlmlerinde belirtileceği gibi okullarda Afet ve Acil
Durum Youmlnetimi Kurulunun ccedilerccedilevesini planlama ve hazırlık risk youmlnetimi muumldahale kaynak temini ve lojistik destek gibi doumlrt temel grup oluşturmaktadır Bu gruplara organizasyonda karmaşaya yol accedilmayacak şekilde yeni gruplar veya alt gruplar eklenebilir Muumldahale grubu bir olay meydana geldiğinde olaya zamanında hızlı ve etkili olarak muumldahale etmesi gereken arama-kurtarma ve ilk yardım yangın tahliye-guumlvenlik ve aile ilişkileri tespit onarım ve iyileştirme gibi alt hizmet gruplarından oluşabilir Okul afet planına dacirchil edilmesi gereken kişiler
1 Okul Muumlduumlruuml2 Muumlduumlr Yardımcıları3 Oumlğretmenler4 Okulda ccedilalışan guumlvenlik goumlrevlileri5 Okulda ccedilalışan diğer personel6 Oumlğrenci temsilcileri ve konuya duyarlı oumlğrenciler7 Veliler8 Yakın ccedilevredeki esnafişyeri ccedilalışanları9 Yakın ccedilevredeki kamu kurum ccedilalışanları10 Mahalle afet goumlnuumllluumlleri11 Sivil Savunma ccedilalışanları12 Afet konusunda oumlzel becerileri olan bireylerAfetlerle başa ccedilıkmak adına oumlnceden yapılabilecek ccedilalışmalar okul muumlduumlruuml okul ccedilalışanları
ve oumlğrenciler iccedilin başlangıccedilta oldukccedila zor bir iş olarak kabul goumlrebilir Pek ccedilok yeni ve bilinmeyen zorlukların uumlstesinden gelmek durumunda kaldığınız olmuştur Okulların fiziksel olarak yenilenmesi yeni eğitim-oumlğretim programlarının uygulanması gibi pek ccedilok zor işlerin okul youmlneticileri oumlğretmenleri ve diğer ccedilalışanları tarafından başarıyla sonuccedillandırıldığı kesindir Dolayısıyla okulun afete hazırlanması konusunda da iyi bir planlama ile başarılı sonuccedillar almak muumlmkuumln olabilir
OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİMİ PLANINDA GOumlREV ALAN GURUPLARIN GOumlREV VE SORUMLULUKLARI
GOumlREV VE YERİ SORUMLUSU
YAPILMASI GEREKEN EYLEMSORUMLUSU
PLANLAMA VE HAZIRLIK GRUBU SORUMLUSU OKUL MUumlDUumlR
Tuumlm acil durum operasyonlarını youmlnetir ve koordine eder Okulda olmayanlara veya yaralılara goumlre personelin rollerini uyarlar
RİSK YOumlNETİMİ GRUBU SORUMLUSU MD YARDIM Oluşacak riskleri belirler Ortaya ccedilıkabilecek tehlikeler iccedilin oumlnlemler alır
Sayfa 11 45
MUumlDAHALE GRUBU SORUMLUSU OumlĞRETMEN
Hafif arama kurtarma operasyonlarını koordine eder yangınları merkeze bildirir ve kuumlccediluumlk ccedilaplı yangınları soumlnduumlruumlr Beş kişilik oumlğretmenlerden oluşur
a) ARAMA KURTARMAVE İLKYARDIM GURUBU SORUMLUSU OumlĞRETMEN
Tuumlm ilk yardım malzemelerinin guumlncellenmiş olduğundan hazır bulunduğundan ve duumlzguumln şekilde idare edildiğinden emin olur İlk yardımı uygular
b) TAHLİYE GUumlVENLİKVE AİLE İLİŞKİLERİ GURUBU SORUMLUSU OumlĞRETMEN
Velileri Başvuru Kapısında karşılar ve Teslim Kapısına kadar oumlğrencilere eslim eder Velileri Başvuru Kapısında karşılar ve Teslim Kapısında ccedilocuklarıyla buluşup birleşmelerini sağlar
c) TESPİT ONARIM VE İYİLEŞTİRME GURUBU SORUMLUSU OumlĞRETMEN
Tehlike oumlncesi durum tespiti yapmak tehlike sonrasında onarım ve iyileştirme ccedilalışmalarına yardımcı olmak
KAYNAK TEMİNİ VE LOJİSTİK DESTEK GRUBU SORUMLUSU OumlĞRETMEN
Velileri TeslimBirleştirme Kapısına youmlnlendirir Gerekliyse şebeke vanalarını kapatır arındırma ve barınma sahası sağlar İhtiyaca goumlre dağıtmak iccedilin yiyecek su toplamak NOT Guruplarda goumlrev alacakların sayıları okulun durumuna goumlre değişir
Afet ve Acil Durum Youmlnetim Kurulunun Goumlrev Yetki ve Sorumlulukları1- Afet oumlncesinde okulun tehlike ve risk azaltma ccedilalışmaları ile muumldahale ve iyileştirme
ccedilalışmalarını belirlemek ve okulun guumlvenliğini sağlamak2- Planda yer alacak goumlrev grupların ve bu grupların goumlrev yetki ve sorumlulukların belirlemek3- Gruplarda goumlrev alacak kişileri ve grupların ccedilalışma esaslarını belirlemek (Oumlğretmen
kurul uumlyeleri bilgi ve deneyimlerine goumlre grup veya alt grup sorumlusu olarak ta goumlrevlendirilebilirler)
4- Afet ve Acil Durum Youmlnetimi konusunda oumlğretmenler ccedilalışanlar veliler ve oumlğrenciler iccedilin uygulanacak eğitim programlarını belirlemek ve uygulanmasını sağlamak
5- Masa başı ve saha tatbikatları duumlzenlemek6- Tatbikat guumlnluumlk olaylar ve karşılaşılan afetlerden elde edilen derslerin ışığı altında
planları guumlncelleştirmek7- Goumlrev gruplarının ihtiyaccedil duyacağı ekipman malzeme yayın ve insan guumlcuuml desteğini
sağlamak8- Afet ve acil durum planlaması ve youmlnetimi konularında ilgili uumlniversiteler kamu kurum
ve kuruluşları yerel youmlnetimler goumlnuumllluuml kuruluşlar ile yakın işbirliği yapmak eğitim ve lojistik destek sağlamak
9- Afet anı ve sonrasında en kısa sure iccedilerisinde doğru bilgilere ulaşarak grupların olaya zamanında hızlı ve etkili olarak muumldahale etmelerini sağlamak gerekiyorsa tahliye veya yerinde sığınak kararı vermek ve olayı youmlnetmek
10- Gerektiğinde itfaiye polis ambulans arama-kurtarma ekipleri gibi kurum Ve kuruluşlardan yardım istemek ve olay hakkında yetkili makamları bilgilendirmek
11- Tuumlm paydaşların afet oumlncesi sırası ve sonrasındaki faaliyetlere etkin olarak katılımını sağlamak
12- Planı goumlzden geccedilirmektir ve revize etmek Okul Muumlduumlruumlnuumln Afet ve Acil Durum Planlaması Konusundaki Sorumlulukları
Sayfa 12 45
1- Planlama guruplarının oluşturulması2- Tehlike ve risklerin belirlenmesi ve değerlendirilmesinin sağlanması3- Risk azaltma planlarının hazırlanmasının temini4- Muumldahale planlarının hazırlanmasının temini5- İmkacircn ve kaynakların belirlenmesi ve geliştirilmesi6- Alınacak oumlnlemlerin ve oumlnceliklerin belirlenmesi7- Oumlğretmenler ccedilalışanlar oumlğrencilerin ve velilerin bilgilendirilmesi ve bilinccedillendirilmesi
faaliyetlerinin geliştirilmesi ve etkin olarak uygulanmasının sağlanması durum youmlnetimi
Okul afet ve acil durum youmlnetim sistemi iccedilerisinde oumlğretmenlerinin afet oumlncesi sırası ve sonrasındaki başlıca goumlrevleri
AFET OumlNCESİNDE1- Okul afet ve acil durum planları hakkında bilgi sahibi olmak ve oumlğrencileri bu
planlarla farklı afet tuumlrleri karşısındaki davranış kuralları konusunda bilgilendirmek ve bilinccedillendirmek
2- Sınıflarında tehlike avı yaklaşımını kullanarak yapısal olmayan tehlike ve riskleri belirlemek bunların oumlnlenmesi veya etkilerinin azaltılabilmesi iccedilin oumlnlemler almak veya Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Kuruluna bildirmek
3- Oumlğrencilerde afetlere direnccedil ve guumlvenlik kuumlltuumlruuml oluşturmak amacıyla uygulamalı afet eğitimi faaliyetlerini aksatmadan yuumlruumltmek
4- Afetlerle ilgili oumlzel guumln ve haftalarda veliler ve oumlğrencilerle toplantılar yaparak afetehazırlık afet risklerinin azaltılması gibi konularda okul aile ve toplum iccedilin oumlnemli olabilecek konularda bilgilendirme ve bilinccedillendirme faaliyetleri yuumlruumltmek
AFET SIRASINDA1- Eğitim ve tatbikatlarla belletilmiş farklı afet tuumlrleri karşısında doğru davranış
kurallarının uygulanmasını sağlamak (depremler sırasında ccediloumlk kapan tutun veya tahliye sırasında koşma itme konuşma geri doumlnme gibi)
2- Varsa yaralı oumlğrencilere ilk yardım yapmak ve youmlnetimi ivedilikle bilgilendirmek3- Korku ve paniğe kapılan oumlğrencileri sakinleştirmek ve olan olay hakkında bilgi vermek4- Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Kurulunun tahliye veya yerinde sığınak karar
sonrasında tahliye planına uygun olarak oumlğrencileri sevk etmek ve guumlvenli toplanma alanına goumltuumlrmek
5- Oumlğrenci mevcudu ve veli haberleşme listelerini yanında bulundurmak6- Oumlğrencilerin velilerine veya yetkililere teslim edilene kadar başlarından ayrılmamak
Okul Afete Hazırlık Kurulunun Oluşturulması ldquoOkul Afete Hazırlık Kurulurdquo okul muumlduumlruuml muumlduumlr yardımcıları zuumlmre ve boumlluumlm
başkanları okul oumlğrenci temsilcisi (sınıf oumlğrenci temsilcilerinden konuya duyarlı olanlarda seccedililebilir) okul aile birliği başkanı okul aile birliğinden en az uumlccedil uumlye ve konuya ilgili veliler arasından seccedililir Oluşturulan kurul aşağıda belirtilen konularda planlı olarak ccedilalışma yapar1 Tuumlm personelin ve oumlğrencilerin afet konusunda kabiliyetlerini geliştirmek okul afete hazırlık planlamasına bilgili başlamak adına eğitim programları duumlzenler2 Deprem oumlncesi Deprem sırasında Deprem sonrası yapılacakları okul ccedilalışanlarına oumlğrencilere oumlğretir ve deprem sonrası ortak hareket edebilmek adına tatbikatlar yapar Deprem sonrası hayatın normale doumlnmesi sonrasında eğitim - oumlğretimin hızlıca başlaması adına programlar yapar
Okulun Detaylı Kat Planlarının Ccedilizilmesi
Sayfa 13 45
Okulunuzun tuumlm kullanım alanlarının detaylı planları ccedilizilmelidir Her katta sınıfların isimlerinden arşive depoya tuvaletlere kadar her şey oumllccedilekli haliyle detaylı ccedilizilmelidirCcedilizilen detaylı planlar Okul tahliye planında Okul iccedilindeki risk analizlerinin yapılmasında Afet sonrası arama - kurtarma işlerinde Ccedilalışmaların duumlzenli yuumlruumlmesi adına kullanılır Detaylı ve oumllccedilekli ccedilizilmiş kat planlarının uumlzerine okul oumlğrenci sayısına ve okulun fiziki yapısına goumlre hazırlanmış tahliye planları ilave edilerek her kat başına asılmalıdırlar Her yıl sınıfların isimleri ve oumlğrenci sayıları değiştikccedile kat planları ve tahliyeplanları guumlncellenmelidir Ayrıca okul iccedilindeki potansiyel tehlikeler ve bazı oumlzel boumlluumlmler yangın soumlnduumlrme ekipmanı su depoları elektrik panoları laboratuar gibi yerler detaylı kat planları uumlzerinde goumlsterilmelidir Ayrıca ccedilizilmiş planların tuumlmuuml ve oumlğrenci guumlnluumlk zaman ccedilizelgeleri ve ders programları bir arada olmak uumlzere okulun en guumlvenli yerinde deprem sonrası gelecek arama ndash kurtarma ekibine destek olması iccedilin saklanmalıdır Yapısal sorunu ccediloumlzuumllmemiş okullarda herhangi bir goumlccediluumlk olma halinde goumlccediluumlk altında kalan oumlğrencilerin sayısı depremin olma zamanına bağlı olarak değişecektir Oumlrneğin ders saatinde olabilecek bir deprem sırasında tuumlm oumlğrenciler sınıflarında veya dersin işlendiği laboratuarda olacaktır Ancak aynı oumlğrenciler ders veya oumlğlen aralarındaki herhangi bir zamanda olan bir deprem sırasında ise koridor tuvalet bahccedile veya kantinde olabilirler Her iki durum arama kurtarma hizmetlerinde farklı programlar uygulanarak ccediloumlzuumllmeye ccedilalışılır Bu nedenle okulun
1 Tuumlm detaylı kat planları2 Tuumlm sınıfların ders programları3 Tuumlm sınıfların oumlğrenci listeleri4 Engelli oumlğrencilerin hangi sınıfta olduklarını goumlsteren oumlğrenci listeleri5 Aşağıda belirtilen tuumlm ccedilalışmalara katılan oumlğrenci listeleri6 Oumlğretmen noumlbet ccedilizelgesi7 Etuumlt ccedilalışmaları zaman ccedilizelgeleri 8 Sosyal etkinlik ccedilalışmaları zaman ccedilizelgeleri 9 Okulda duumlzenlenen kursların zaman ccedilizelgeleri10Egzersiz ccedilalışmaları zaman ccedilizelgeleri11Oumlğrenci derse giriş-ccedilıkış ccedilizelgeleri kolayca ulaşılabilecek guumlvenli yerlerde olmalıdır
Oumlrnek Detaylı Kat PlanlarıSayfa 14 45
Oumlrnek Detaylı Kat Planları
Oumlrnek Detaylı Tahliye Planı KACcedilIŞ YOLLARI İLE İLGİLİ ACcedilIKLAMALAR
Kaccedilış yollarında LPG tuumlpuuml yacircda benzeri hiccedilbir yanıcı malzeme yangına yol accedilabilecek tesisat veya kaccedilış engelleyici bir şey bulunamaz ccedilıkışların oumlnuuml kapatılamaz Kaccedilış yolu hiccedilbir kısmı da daraltılamaz Kaccedilış Yolu Gerccedilek bir kaccedilış unsuru bir bina veya konstruumlksiyonun herhangi bir noktasından yer seviyesindeki caddeye kadar olan devamlı ve engellenmemiş kaccedilış yolunun tamamıdır Kaccedilış yolları kapsamına bir buumltuumln olarak
a- Oda ve diğer muumlstakil hacimlerden ccedilıkışlar
b- Her kattaki koridor ve benzeri geccedilişler
c- Kattan ccedilıkışlar
d- Zemin kata ulaşan merdivenler
e- Zemin katta merdiven ağızlarından bu kattaki bina ccedilıkışına giden yollar
Sayfa 15 45
f- Bina dışındaki guumlvenlik oumlnlemleri dahildirAlt kenarları doumlşemeden en ccedilok 120 cm yukarıda ve bina dışındaki guumlvenlik boumllgesine accedilık dış zeminden en ccedilok 2 metre yuumlkseklikteki pencereler zorunlu hallerde kaccedilış yolu kabul edilebilir Kaccedilış yollarına engelleyici hiccedilbir şey konmaz kaccedilış yollarının oumlnuuml kapatılamaz Bina sorumlusu veya guumlvenlik goumlrevlileri bunu sağlamakla yuumlkuumlmluumlduumlr Kaccedilış kapıları yanlardan menteşeli olacak ve kaccedilış youmlnuumlne accedilılır şekilde duumlzenlenecektir Kaccedilış yolu hiccedilbir şekilde daraltılamaz
TAHLİYE PLANINDA DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR1 Tahliyenin en kısa suumlrede ve emniyetli yapılması esas alınacak2 Tahliyede binanın fiziki konumu dikkate alınarak tuumlm ccedilıkış yolları aynı anda
kullanılacak biccedilimde planlanacak (Asansoumlruumln kaccedilış yolu olarak kullanılmayacağı ama yangın merdiveninin kaccedilış yolu olarak kullanılacağı dikkate alınmalı)
3 Kat tahliye planlarında toplanma yerlerine gidecek yollar ok işaretiyle goumlsterilecek4 Tahliye uumlst katlardan zemin katlara inilerek bodrum katlardan zemin katlara ccedilıkılarak aynı
anda başlayacak şekilde planlanacak5 Plan hazırlanırken ana sınıfı ve diğer kuumlccediluumlk sınıflarında olduğu goumlz oumlnuumlnde bulundurulacak6 Accedilık havada belirlenen toplanma yerinin guumlvenilir bir alan seccedililmesi (duvar dibi yuumlksek
binalar enerji hatları elektrik telleri vb yıkılma ve ccediloumlkme tehlikeleri dikkate alınarak gerccedilekleştirmelidir)
7 Binanın fiziki durumu ve diğer oumlzellikleriyle ilgili bilgilerin eklenmesi8 Krokilerin normal dosya kacircğıdına basit anlaşılır olarak ccedilizilmesi9 Krokide idari odalar derslikler yatakhane merdivenler merdiven genişlikleri yangın
merdiveni ccedilıkış kapıları vb boumlluumlmlerin goumlsterilmesi10 EK-B krokide civar durumu okul bahccedilesinin genişliği ccedilevre duvarının yuumlksekliği bahccedile giriş
kapıları toplanma yerleri vb goumlsterilmesi Gerekirse kroki ile ilgili accedilıklamaların sol alt koumlşede belirtilmesi Sınıfların boşaltılış sırası oklarla goumlsterilmesi
11 Oumlrnek Tahliye Planı fikir vermek amacıyla hazırlanmıştır Binanın fiziki konumuna goumlre tahliyenin en kısa suumlrede ve emniyetli yapılması esasıyla farklı tahliye planları yapılabilir
Afet sonrası okul yeniden accedilıldığında
1- Oumlğrencilere hoşgoumlruumlluuml yaklaşarak onları dinlemek goumlzlemek afet sonrasında yaşamış oldukları psikolojik sorunları anlamaya ccedilalışmak
2- Sorunlu olarak değerlendirdikleri oumlğrenciler iccedilin profesyonel destek sağlamak3- Oumlğrencilere guumlven duygusu aşılamak oumlrneğin okullarının yetkili teknik heyetlerTarafından kontrol edilmiş olduğunu olabilecek artccedilı depremler karşısında korku vepaniğe kapılmalarına gerek olmadığını aslında korku ve paniğin can guumlvenlikleri acısından ccedilok daha tehlikeli olduğunu yapılacak en doğru hareketin eğitim ve tatbikatlarda yapıldığı gibi ldquoccediloumlk-kapan-tutunrdquo hareketini tekrarlamak olduğunu vurgulamak
4- Oumlğrencilere depremlerin oluşumu nedenleri uumllkemizin deprem tehlikesi depremler sırasında sınıfta teneffuumlste yolda evde ccedilarşıda nasıl davranmaları gerektiği konusunda her fırsatta bilgiler vermek
5- Oumlğrencilere sınıfta koridorlarda teneffuumlste bahccedilede laboratuar spor salonu kantin ve tuvaletlerde tehlikeli olabilecek yerler ve davranışlar hakkında bilgi vermek bu konuda tehlike avı uygulamaları yapmak
6- Deprem sonrasında cıdan soumlylenti dedikodu ve yetkililer tarafından onaylanmayan medya accedilıklamaları hakkında oumlğrencileri bilgilendirmek
7- Oumlğrencilere oumlğretmenlerine okul youmlneticilerine yerel youmlneticilere ve devlet youmlneticilerine karşı guumlven duygusu aşılamak
8- Oumlğrencilere afete uğramış kişilere yardım etmenin afetler sonrasında toplum olarak buumltuumlnleşmenin bir erdem ve oumlzveri işi olduğunu oumlğretmek ve bu konularda resim ve kompozisyon yarışmaları duumlzenlemek
Sayfa 16 45
9- Oumlğrencilere başta depremler olmak uumlzere tuumlm afetleri oumlnleme olabilecek etkilerini azaltma ve sonuccedillarını suumlratle gidermenin muumlmkuumln olduğunu oumlrneklerle anlatmak ve oumlğrencilerde guumlven ve baş edebilme duygusu yaratmak
OKULLARDA AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİMİ PLANLAMASININ AMACI VE KAPSAMI1- Okullarda Afet ve Acil Durum Youmlnetimi planlamasının temel amacı tehlikelerin
risklerin imkacircn ve kaynakların doğru ve kapsamlı olarak belirlenmesi gerekli oumlnlemlerin alınması buumltuumln safhalarda yapılması gereken işlerin belirlenmesi ve tuumlm paydaşların afet oumlncesi sırası ve sonrasındaki faaliyetlere etkin katılımlarının sağlanmasıdır
2- Afet ve Acil Durum Youmlnetimi kavramı afetlerin oumlnlenmesi ve zararlarının azaltılması amacıyla bir afet olayının oumlncesi sırası ve sonrasında yapılması gereken ccedilalışmaların planlanması youmlnlendirilmesi koordine edilmesi desteklenmesi ve uygulanabilmesi iccedilin toplumun tuumlm kurum ve kuruluşlarıyla kaynakların bu ortak hedefler doğrultusunda youmlnetilmesidir
3- Bu suumlreccedil iccedilerisinde en sade bireyden en yetkili makamlara kadar herkese goumlrev ve sorumluluk duumlşmektedir Okullar iccedilin gerccedilekleştirilecek ldquoAfet ve Acil Durum Youmlnetimi Planlamardquo ccedilalışmaları o kurumun afetler karşısında hasar-zarar goumlrebilirliğini azaltacak ve kurumu afetlere karşı guumlccedilluuml hale getirecektir
4- Hazırlanacak afet ve acil durum planlarının en oumlnemli amacı yaşam alanlarınınGuumlvenliğini sağlamaktır Bu nedenle tuumlm faaliyetlerin bir plan dacirchilinde gerccedilekleşmesi gerekir Planın genel amaccedilları afete neden olabilecek tehlike ve risklerin belirlenmesi muumlmkuumlnse oumlnlenmesi veya olası etkilerinin azaltılması eğitim ve tatbikatlarla farkındalığın ve becerinin arttırılması olay anında kazanılmış doğru davranış biccedilimlerinin sergilenmesi hızlı tahliyenin gerccedilekleştirilebilmesi ile okulların normal faaliyetlerine en kısa zamanda doumlnebilmesi iccedilin gereken kurumsal yapılanmayı sağlamak olarak oumlzetlenebilir5- Afet oumlncesinde afete neden olabilecek tehlike ve risklerin belirlenmesi muumlmkuumlnse Oumlnlenmesi veya olası etkilerinin azaltılması ve olaylara karşı eğitim ve tatbikatlarla tuumlm paydaşların hazırlıklı olmasının sağlanması ve afetlere karşı bilinccedilli ve direnccedilli nesiller yetiştirilmesi6- Afet sırasında eğitim ve tatbikatlarla kazanılmış doğru davranış biccedilimleri Uygulanarakarama-kurtarma ve ilk yardım ve guumlvenli tahliye işlemlerinin aksatılmadan uygulanması7- Afet sonrasında ise olaya zamanında hızlı ve etkili olarak muumldahale ederek
kayıplarınEn duumlşuumlk duumlzeyde tutulması olabilecek zincirleme etkiler veya ikincil afetlerin oumlnlenmesi ve okulun normal programına bir an oumlnce doumlnebilmesi iccedilin gereken iyileştirme faaliyetlerinin belirlenmesi ve uygulanmasını sağlayacak oumlrguumltlenme modelleri ile imkan ve kaynakları sağlamaktır
Planlama EsaslarıPlanlama ile ne yapmak istediğinizin ve bunu nasıl hangi imkacircn ve kaynakları kullanarak
yapacağınızın belirlenmesi demektir Hangi amaccedilla olursa olsun bir planlama faaliyeti1- Oumlncelikle sorunlar ve ihtiyaccedilların belirlenmesi2- Uygulanması muumlmkuumln olan ccedileşitli eylem yollarının tartışılıp duumlzenlenmesi3- İmkacircn fırsat ve kaynakların belirlenmesi4- Mevcut imkacircn ve kaynaklarla gerccedilekleştirilmesi muumlmkuumln olan eylem yollarının belirlenmesi5- Amaca ulaşmak iccedilin gereken insan guumlcuuml malzeme kaynakları ve oumlrguumltlenme şeklini
belirlenmesi6- Oumllccediluumllebilir goumlstergeler belirleyerek eylemlerin izlenmesi ve gerektiğinde yeniden duumlzenlemeler yapılması gibi bir ccedilok faaliyeti kapsamaktadır
Afet ve Acil Durum Youmlnetimi planlaması afet youmlnetim doumlnguumlsuuml iccedilerisinde yer alan zararazaltma hazırlık muumldahale ve iyileştirme safhalarındaki ccedilalışmaların ayrı ayrı saptanması ve bir buumltuumlnluumlk iccedilerisinde yuumlruumltuumllecekuygulanacak faaliyetlerin belirlenmesi ccedilalışmalarını kapsar
Sayfa 17 45
Kapsamlı bir planlama olan Afet ve Acil Durum Youmlnetimi planlaması iccedilin yuumlruumltuumllmesi gereken ccedilalışmalar aşağıda gibidir
ZARAR AZALTMA CALIŞMALARIBirccedilok kaynakta zarar azaltma afetlerin etkilerinden kaynaklanan can ve mal kayıplarının
azaltılmasına youmlnelik ccedilabaların buumltuumlnuuml olarak tanımlanır Bir başka deyişle bu aşamada yapılacaklar tehlikeli durumlar karşısında oluşabilecek can ve mal kayıplarını muumlmkuumlnse ortadan kaldırmayı değilse olabildiğince azaltmayı amaccedillayan ccedilabaların buumltuumlnuumlduumlr Zarar azaltma sadece oumlnleme yaklaşımından farklı olarak oumlzellikle doğal kaynaklı tehlikelerin kaccedilınılmaz olduğunu kabul ederek afetlerin etkilerini en az zararla atlatmaya youmlnelik toplumsal direnccedil ve beceri geliştirmeyi de amaccedillar Adından da anlaşılacağı uumlzere afet oumlncesinde ve afet planlaması genel ccedilerccedilevesi iccedilerisinde Oumlncelikle yapılması gereken ccedilalışmalar aşağıdaki hususları iccedilermelidir1- Okul ve ccedilevresindeki tehlikelerin belirlenmesi analizi ve değerlendirilmesi2- Okul nuumlfusu yapı alt yapı ve insan faaliyetleri envanterinin ccedilıkarılması3- Fiziksel sosyal ekonomik ve ccedilevresel zarar goumlrebilirliklerin (etkilenme oranları) belirlenmesi4- Risklerin belirlenmesi5- Olum ve yaralanma riskleri6- Tehlikenin yol accedilabileceği zincirleme veya ek tehlike ve riskler7- Fiziksel riskler (yapı altyapı elektrik mekanik tesisat ve okul donanımının riskleri)8- Sosyal psikolojik ve ekonomik riskler9- Ccedilevresel riskler10- Afet senaryolarının hazırlanması11- İmkan ve kaynaklarla guumlccedilluuml ve zayıf youmlnlerin fırsat ve tehditlerin belirlenmesi(SWOT analizi)12- Risk azaltma stratejilerinin belirlenmesi ve maliyet fayda analizleri13- Yasal kurumsal ve finansal olanakların belirlenmesi14- En akılcı stratejik amaccedil hedef ve eylemlerin belirlenmesi ve uygulanması15- Performans kriterleri ile izleme ve değerlendirme youmlntemlerinin belirlenmesi16- Uygulamanın izlenmesi aksayan youmlnlerin belirlenmesi ve gerekiyorsa planınGuumlncelleştirilmesi
Şekil 3 Zarar Azaltma Ccedilalışmaları Doumlnguumlsuuml
ZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARINDA BELİRLENMESİ GEREKEN HUSUSLAR1- Riskleri Belirle2- Tehlikeleri Belirle3- Varsa Eksiklikleri Gider4- Oumlncelikleri Belirle
Sayfa 18 45
5- Tehlike ve riskleri oumlnle veya azalt6- Zarar goumlrebilirlikleri belirle7- Mevcut imkacircn ve kaynakları belirle
Zarar azaltma ccedilalışmaları afet ve acil durum youmlnetim sisteminin temelini oluşturmakta ve gerek muumldahale ve gerekse iyileştirme aşamalarında yapılması gerekenleri gerccedilekccedili olarak belirleyebilmek icin gerekli olan ana girdileri (afet senaryoları) sağlamaktadır Tehlike ve riski dikkate alarak hazırlanmış bir senaryo olmadan muumldahale ve iyileştirme aşamasında yapılacakları belirlemek başımıza gelecekleri tahmin etmeden uygulama şansı olmayan planlar hazırlamaktır Okullar iccedilin yuumlruumltuumllecek olan zarar azaltma faaliyetleri ile can ve mal kaybına yol accedilabilecek eğitim ve oumlğretimde kesintiye neden olacak tehlikeler riskler saptanarak zarar azaltma ccedilalışmalarının belirlenmesi gerekir Ccedilalışmaların adımları mevcut durumun tespit edilmesi olası tehlikelerin belirlenmesi risk analizinin yapılması ve bu bilgiler doğrultusunda zarar azaltma faaliyetlerinin başlatılması olarak oumlzetlenebilir Ccedilalışmaların yuumlruumltuumllmesinde standart formlar kullanılabileceği gibi youmlneticiler tarafından geliştirilen kurum niteliklerine uygun basit anlaşılır formlar da oluşturulabilir Okulun mevcut durumunun belirlenmesi iccedilin kullanılabilecek oumlrnek ldquoGenel Bilgiler Formurdquo Tablo 1rsquode verilmiş olup tehlike avı ve risk analizi ccedilalışmalarında kullanılabilecek oumlrnek ldquoDurum Tespiti Detay Formurdquo ile ldquoTehlike Profili Belirleme Formurdquo bu kılavuzun ekler kısmında yer almaktadır (Ek-1 Ek-2) Ayrıca acil durum anında kullanılmak uumlzere gerekli ihtiyaccedil malzemelerinin depolanarak takip edilmesini kolaylaştıracak ldquoMalzeme Bilgi Formurdquo oumlrneği ile yaşanan her bir olay veya acil durum sonrasında ilgili servislerden gelecek bilgiler doğrultusunda kullanılmak veya gerektiğinde bir uumlst kuruma sunulmak amacıyla Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Kurulu Başkanı tarafından doldurulması oumlnerilen ldquoAcil Durum Raporu Formurdquo da yine ekler boumlluumlmuumlnde yer almaktadır (Ek-3 Ek-4)
Tablo 1Genel Bilgiler Formu
Okul Adı TarihiBina Blok Adı
Kat
Koridor SayısıOda
SayısıDerslikSayısı
LaboratuarSayısı
ElektrikPanosu(Odası)[ ] Var[ ] Yok
Işıldak Sayısı [ ] YokAcil Yangın Ccedilıkış Sayısı[ ] Yok
Yangın Soumlnduumlruumlcuuml [ ] Var [ ] YokSayısı ve Yeri
Yangın Hortumu [ ] Var [ ] Yok
Sayısı ve Yeri
Diğer Accedilıklamalar Oda-
Derslik-LabAdı
veya Nosu
İlkyardımKutusuTalimatPanosu
KapıAccedilılışYoumlnuuml
İlkKurtarılacak
(OumlnemliBelge)
TahliyeEngeli
(Mobilyavs)
VanaŞalter
TehlikeliMadde(adı)
YanıcıMalzeme
(Ahşap vs)
DumanDedektoumlruumlTaşınabilirSoumlnduumlrme
Cihazı
AfetAcil
YardımMalz
NOT Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı hazırlanırken aşağıda adı geccedilen standart formlar oluşturulur ve dosyanın son kısmındaki ekler boumlluumlmuumlne eklenir
Sayfa 19 45
1ldquogenel bilgiler formurdquo 2ldquoDurum Tespiti Detay Formurdquo 3ldquoTehlike Profili Belirleme Formurdquo 4ldquoMalzeme Bilgi Formurdquo 5ldquoAcil Durum Raporu Formurdquo
Yapısal tehlikeler taşıyıcı olmayan yapı elemanlarının hasar goumlrmesiyle oluşan (boumllme duvar hasarları sıva ve cam hasarları gibi) riskler ve taşıyıcı yapı elemanlarının (kolon kiriş gibi) hasar goumlrmesiyle oluşan riskler olarak iki grupta ele alınırlar Taşıyıcı sistemin guumlvenliği riski kontrol eden etkenlerdendir Oumlzellikle deprem gibi yapı elemanlarında doğrudan hasara yol accedilabilen afetler iccedilin sistemin guumlcuuml riskin azalması dolayısıyla can ve mal kaybının azalması ile doğrudan ilişkilidir Oumlzellikle deprem sof konusu olduğunda yapısal riskler dışında zemin koşulları da riskleri azaltıcı ya da arttırıcı rol oynar Depremin guumlcuumlne bağlı olarak zeminin koşulları depremin enerjisini buumlyuumltebilir veya azaltabilir Bu nedenle zeminin oumlzelliklerine goumlre yapılaşma deprem zararlarının azaltılmasında oumlnemli rol oynar
Yapısal olmayan tehlikeler bir bina iccedilin yapısal elemanlar dışında kalan tuumlm detaylardır Oumlzellikle okullar gibi belirli bir anda kalabalık teşkil eden mekacircnlar iccedilin yapısal olmayan tehlikeler buumlyuumlk tehdit oluşturmaktadır Uumllkemizde yaşanan buumlyuumlk depremlerde yapısal olmayan unsurlara bağlı yaralanma oranı 50 can kaybı ise 3-4 olarak tespit edilmiştir Yaralanma ve oumlluumlmlerin ccediloğunun duumlşen ve devrilen eşyalardan kaynaklandığı devrilen eşyaların da ccedilıkış yollarını kapattıkları tespit edilmiştir Bu nedenle okullar iccedilin yapısal olmayan tehlikelere youmlnelik oumlnlemlerin alınması yapısal olmayan ve tehdit oluşturacak malzemelerin doğru şekilde sabitlenerek yapısal elemanlarla birlikte hareket etmeleri sağlanmalıdır Sadece deprem soumlz konusu olduğunda değil herhangi bir acil durum anında ccedilıkış-kakış yollarını kapatacak kapı oumlnlerindeki malzemelerin de sabitlenmesi veya ccedilıkışları kapatmayacak şekilde konumlandırılmaları gerekmektedir
RİSK ANALİZİRisk analizi yapılabilmesi iccedilin analizin yapılacağı mekacircnın ve bireyleri
etkileyecek her tuumlrluuml tehlikenin belirlenmesi gerekir Olabilecek bir acil durum veya afetin mekan ile insanlar uumlzerine etkilerinin belirlenmesi oldukccedila zor olmakla beraber duruma en yakın ihtimaller doğrultusunda doğal teknolojik ve insan kaynaklı olası tehlikeler iccedilin oumlnem derecesine bağlı oumlnceliklerin belirlenmesi gerekir Okullar iccedilin herhangi doğal teknolojik veya insan kaynaklı bir olayın afete doumlnuumlşmemesi veya doumlnuumlşse bile en az zararla sonuccedillanması tehlikelerin belirlenerek tedbirlerinin alınması ve risklerin azaltılması ile muumlmkuumlnduumlr
Birleşmiş Milletlerin kabul ettiği en genel tanımla ldquoinsanlar iccedilin fiziksel ekonomik ve sosyal kayıplara neden olan normal yaşamı durdurarak veya kesintiye uğratarak toplumları ve işyerlerini etkileyen yerel imkacircnlarla baş edilemeyen doğal teknolojik veya insan kaynaklı tuumlm olaylarardquo afet denilmektedir
Risk analizi Afet Acil Yardım Planlarırsquonın temelini oluşturur Bir kuruluşta tehlike ve risk analizi yapılmadan plan hazırlanmamalıdır Her okulun iccedil ve dış risklerini değerlendirip kendine oumlzguuml bir ldquoOkul Afet Acil Yardım Planırdquo hazırlaması gerektiği unutulmamalıdır
Tehlikenin neden olabileceği riskin belirlenmesi iccedilin zarar goumlrebilirlik değerlendirmesi
Sayfa 20 45
yapılmalıdır Risk belirlenmesiyle aşağı yukarı değişik buumlyuumlkluumlkteki afetlerin hangi boyutta etkiyaratacağı tahmin edilebilir Mevcut tehlikelerin yaratabileceği afetlerle ilgili risk analizi yapılmalı bu risklere eldeki imkacircn ve kaynaklarla nasıl karşı koyulacağı belirlenmeli geccedilmişteyaşanan deneyimlerden ccedilıkarılan dersler ışığında yeni eylem planları geliştirilmelidir
Risk en basit tarifiyle insana ccedilevreye bir kuruluşa bir iş veya hizmet suumlrekliliğine zarar verecek sonuccedillar doğuran olayların tahmini koumltuuml etkileridir
Tehlikeler doğası itibariyle birbirlerine goumlre farklılıklar goumlsterir Bazı tehlikeler oumlncuuml işaretler verebilirken bazıları ise aniden oluşabilmektedir Oumlzellikle deprem gibi doğal kaynaklı olaylar iccedilin tahminlerde bulunmak oldukccedila zor hatta muumlmkuumln değildir Bu nedenle okullar iccedilin aniden gelişen bu tur tehlikelerin afete doumlnuumlşmemesi iccedilin mevcut durum ccedilok iyi analiz edilmelidir Mevcut durumun analiz edilmesinde kurumun sahip olduğu yerel imkacircnlar belirlenmelidir Bu iccedil kaynaklar afet veya acil durum anında ve sonrasında normal hayata geccediliş iccedilin gereklidir
Okullar iccedilin yapılacak tehlike analizi ccedilalışmalarında olası tehlikelerin belirlenmesi ve belirlenen her tehlike iccedilin gerccedilekleşme sıklığı ile mekacircn personel-oumlğrenci ile eğitim suumlrekliliği uumlzerine etkileri derecelendirilmelidir Ayrıca tehlikenin buumlyuumlkluumlğuuml coğrafi-boumllgesel koşullar veek olarak yakın ccedilevrede meydana gelebilecek olayların etkileri de duumlşuumlnuumllmelidir Unutulmamalıdır ki bir okuldaki personel oumlğrenci eğitim binası ile eğitim materyallerinin bir tehlikenin etkisiyle hasara uğraması veya eğitiminin kesintiye uğraması o okulun hasar goumlrebilirliğinin seviyesini goumlsterir
Risk analizi ccedilalışmalarında tehlike tuumlrleri ile bu tehlikelerin nitelikleri de değerlendirilir Her tehlikenin kendine oumlzguuml etkileme şiddeti oluşum sıklığı etkilediği mekacircn ve topluluk sayısıile oumlnlemleri bir diğer tehlikeye goumlre farklılık goumlsterir Tehlike profilinin (goumlruumlntuumlsuumlnuumln) belirlenmesinde mekacircn-bina insan-personel-oumlğrenci eğitim suumlrekliliği gibi başlıklarla gruplandırılmış sorulara verilecek cevaplar iccedilin aşağıdaki detaylar dikkate alınmalıdır Mekacircn veya bina tehlikenin veya riskin etkileyeceği alandır Mekacircnın ne kadarının etkileneceği farklı oranlarda etkilenecek alanların olup olmadığı oumlnemlidir İnsan (personel- oumlğrenci) tehlikenin gerccedileklemesi halinde tehlikeden etkilenebilecek zarar goumlrebilecek en yuumlksek insan sayısıdır
Eğitim suumlrekliliği tehlikenin binayı veya insanları etkilemesi durumunda eğitimi ne kadar etkileyeceği eğitimde kesintiye yol accedilıp accedilmayacağıdır Risk analizi yapılırken oumlzellikle deprem ve sel gibi doğal kaynaklı tehlikeler iccedilin etki derecesi ve oluşum sıklığıolasılığının belirlenmesinde bilimsel verilerden yararlanılmalı diğer tehlikeler iccedilin ise fiziki şartlar ve mevcut riskler dikkate alınmalıdır Belirlenen tehlikelerin mekacircnı İnsanı ve eğitim suumlrekliliğini ne kadar etkileyebileceğini belirleyebilmek iccedilin dosya sonundaki Ek 2rsquodeki ldquoTehlike Profili Belirleme Formurdquo doldurulmalıdır Bu formdaki ldquoEtkileme Şiddetirdquo nin Felaket Kritik Sınırlı ve Oumlnemsiz seviyelerinden hangisine ve ldquoOluş Sıklığırdquo nın Yuumlksek Bazen Nadiren Yok (ccedilok az) seviyelerinden hangisine karşılık geldiğine tablodaki ve aşağıdaki accedilıklamalar doğrultusunda karar verilir
MEVCUT DURUM ANALİZİOumlncelikle okulun sahip olduğu afet ve acil durum sırasında ve sonrasında
kullanılabilecek iccedil kaynaklar tespit edilmelidir Bu konuda şunlar yapılabilir
Sayfa 21 45
1 Personel Yangın muumldahale ekibi ilkyardım ekibi komuta merkezi ekibi tahliye ekibi basın
ve halkla ilişkiler ekibi gibi ccedilalışma gruplarında yer alacak personelin tespiti2 Ekipman Yangından korunma ve muumldahale ekipmanları (takımı) iletişim
ekipmanlarıİlkyardım malzemeleri uyarıalarm sistemleri gibi ekipmanların envanterinin hazırlanması ve bunlarındestek sistemlerinin belirlenmesi3 Sosyal ve youmlnetsel tesisleraraccedillar İl Afet ve Acil Durum Muumlduumlrluumlğuuml (ADM)
sığınaklar ilkyardımmerkezleri sağlık hizmet birimi gibi birimlerin okul iccedilindeki konumlarının ve kapasitelerinin belirlenmesi4 Organizasyon Eğitim tahliye planı gibi konularda okulun organizasyon
kapasitesinin belirlenmesi
OKULLARDA YAŞANABİLECEK TEHLİKELER ŞOumlYLE SIRALANABİLİR1 Gaz kaccedilağı2 Deprem3 Yangın4 Yıldırım5 Teroumlr6 Ccedilevreden (komşu kurum ve kuruluşlardan gelecek) etkiler7 Olumsuz hava koşulları (sel fırtına hava kirliliği kar buzlanma don ve vb)8 Toprak kayması ve heyelan9 İletişim-haberleşme aksaklıkları10 Acil sağlık durumları (salgın hastalıklar gıda zehirlenmesi vb)11 Tehlikeli maddeler12 Ulaşım-servis kazaları13 Savaş hali14 Adli vakalar (ccedilocuk kaccedilırma hırsızlık vb)15 Kazan patlaması vb bunlar gibiOkullarda yapısal olmayan risklerin azaltılması iccedilin şunlara dikkat edilmelidir1 Araccedil gereccedil makine ve mobilya gibi ağır olan eşyaların sabitlenmesi2 Tavanda asılı olan eşyaların sabitlenmesi3 Elektrikli aletlerin sabitlenmesi ve kesintisiz guumlccedil kaynağı veya jeneratoumlrle
desteklenmesi4 Buumltuumln zehirli yanıcı ve tehlikeli maddelerin ldquoSınırlayın İzole Edin Yok
Edin Ayırınrdquo(SİYA) kuralına bağlı olarak kapalı sağlam kutular iccedilinde depremde doumlkuumllmeyecek şekilde tutulmalarının sağlanması5 Ccedilalışanlar ve aileleri iccedilin eğitim ve bilinccedillenme programları duumlzenlenmesi6 Sınıf kapılarının dışarı accedilılacak şekilde tasarlanmış olması7 Ccedilıkış yollarının daima accedilık tutulacak şekilde ayarlanması8 Yapısal olmayan elemanlar ruumlzgar ve deprem sarsıntılarına karsı binaya sabitlenmesi9 Yangın soumlnduumlrme cihazlarının durumu yerlerinin kontroluuml ve bakımlarının yapılması10 Yangın guumlvenliği oumlnlemlerinin uygulanması11 Tahliye tatbikatlarının sık yapılması
Risk analizi yapılırken etki derecesi iccedilin1 Felaket (50rsquoden fazla zarar ccedilok sayıda oumlluumlm 30 guumlnden fazla sureli
etki) iccedilin 42 Kritik (25 -50 zarar kalıcı sakatlanmalar 2 hafta sureli etki) iccedilin 3
Sayfa 22 45
3 Sınırlı- Kontrol edilebilir (10 -25 zarar yaralanmalar 1 hafta sureli etki) iccedilin 2
4 Oumlnemsiz (10rsquodan az zarar 24 saat veya daha kısa sureli etki) iccedilin 1 Oluş Sıklığı iccedilin1 Yuumlksek (Gelecek yılda meydana gelme olasılığı 100) iccedilin 42 Bazen (Gelecek yılda meydana gelme olasılığı 10-100 veya gelecek 10 yılda
en az bir kez) iccedilin 33 Nadiren (Gelecek yılda meydana gelme olasılığı 1-10 veya gelecek 100 yılda
en az bir kez) iccedilin 24 Yok (ccedilok az) (Gelecek 100 yılda goumlruumllme olasılığı 1 veya daha az) iccedilin 1
kullanılmalıdırTablo 2 Risk Seviyesine Goumlre Derecelendirme
Tehlike
Etkilenecek Unsurlar(Her bir unsur tablo altındaki etki derecesi Puanına goumlre ve Ek 2 formu verilerine goumlreYapılmalıdır)
ETKi DERECESİ(Etkilenecek Unsurların
Ortalaması)(Mekacircn+İnsan+Eğit
imSuumlrekliliği) 3
Oluş S
ıklığıOlasılı
k
Oumlncelik
Derecesi
Mekacircn Bina
EğitimSuumlrekliliğ
i
İnsan(personel
Oumlğrenci)Tehlike 1Tehlike 2Tehlike 3helliphelliphelliphellipEtkilenecek Unsurlar Oumlnemsiz1Sınırlı ndashkontrol edilebilir 2Kritik 3 Felaket 4 (Ek 2rsquoden yararlanılarak belirlenir)Etki Derecesi Etkilenecek Unsurlar (Mekacircn+ İnsan+Eğitim Suumlrekliliği) 3Oluş Sıklığı ı Olasılık Yok 1Nadir 2 Bazen 3 Yuumlksek 4 (Ek 2rsquoden yararlanılarak belirlenir)Oumlncelik derecesi = Etki Derecesi X OlasılıkTablo 2rsquode her tehlike iccedilin hesaplanan ldquooumlncelik derecesirdquo iccedilin Tablo 3 ve Tablo 4rsquoten yararlanılarak tehlikenin plandaki oumlncelik duumlzeyi veya planda yer alıp almayacağı belirlenir
Tablo 3 Risk seviyesine goumlre matrisEtki Derecesi
Ola
sılık
Felaket4
Kritik3
Sınırlı2
Oumlnemsiz1
Yuumlksek4
Yuumlksek16
Yuumlksek12
Orta8
Az4
Bazen3
Yuumlksek12
Yuumlksek9
Orta6
Az3
Nadiren2
Orta8
Orta6
Az4
Ccedilok Az2
Yok1
Az4
Az3
Ccedilok Az2
Ccedilok Az1
Sayfa 23 45
Tablo 4 Plandaki oumlncelik seviyesiSonuccedil Risk Plandaki Oumlncelik
16 12 9 Yuumlksek 1 Duumlzeyde (en oumlncelikli plan)
86 Orta 2 Duumlzeyde (oumlncelikli plan)43 Az 3 Duumlzeyde (plan)21 Ccedilok Az 4 Duumlzeyde (plan
yapılmayabilir)
Zarar Azaltma ccedilalışmaları planlama oumlncelikleri sonuccedilları doğrultusunda bir program dahilinde Ek-5rsquoteki oumlrnek ldquoZarar Azaltma Ccedilalışmaları Formurdquo kullanılarak gerccedilekleştirilmelidir
HAZIRLIK CcedilALIŞMALARIAfet oumlncesinde oumlnleme ve zarar azaltma aşamasında alınan tuumlm
oumlnlemlere karşın depremani seller fırtına ve tayfunlar gibi bazı tehlikeleri oumlnlemek ve risklerini tamamen ortadan kaldırmak muumlmkuumln olamayacağı iccedilin hazırlık aşamasında bazı oumlnemli faaliyetlerin yuumlruumltuumllmesi kaşınılmazdır Bu faaliyetlerin yanı sıra okullar kazalar kavgalar zehirlenmeler kuumlccediluumlk ccedilaplı yangınlar gibi acil durumlarla ccedilok sık karşılaştıkları iccedilin gerekli hazırlık faaliyetlerini suumlrekli guumlncel ve uygulanabilir duumlzeyde tutmak zorundadırlar
Hazırlık ccedilalışmalarının ana hedefi tehlikelerin topluluklar ve yaşam alanları uumlzerinde doğurabileceği olumsuz sonuccedillara karşı oumlnlemler almak ve etkili muumldahale iccedilin on hazırlıklar yapmaktır Kısacası herhangi bir afet anında acil yardım ihtiyaccedillarının karşılanabilmesi ve ldquoarama-kurtarmardquo kabiliyetinin geliştirilmesi iccedilin yapılması gereken faaliyetlerin tuumlmuumlduumlr Bu amaccedilla eğitilen personel ve temin edilen malzemelerin doğru alanlarda konumlandırılmaları da bu faaliyetlerin iccedilerisinde yer alır Hazırlık safhasında oumlğrenci oumlğretmen ve ccedilalışanların canı ve malı ile milli servetleri afetlerin yıkıcı etkilerinden koruyacak bazı faaliyetlerin yuumlruumltuumllmesi zorunluluğu nedeniyle hazırlık ccedilalışmaları ccediloğu zaman zarar azaltma faaliyetleri ile iccedil iccedile girmiştir Hazırlık ccedilalışmalarının temelini okullarla ilgili tuumlm paydaşların afet veya acil durum anında nasıl davranacaklarının oumlnceden belirlenmesi ve gerekli olan tuumlm eğitim ve tatbikatların yuumlruumltuumllmesi ccedilalışmaları oluşturmaktadır Başka bir deyişle hazırlık ccedilalışmaları muumldahale surecini kapsayan faaliyetlerin oumlnceden planlandığı ve programların geliştirildiği ccedilalışmalar buumltuumlnuumlduumlr
Okul afete muumldahale ccedilalışmaları oumlnceden tahmin edilebilen ve erken uyarı verilebilmesi muumlmkuumln olan tehlikeler ve ani gelişen olaylar iccedilin olay anında yapılması gereken doğru davranış biccedilimlerini de iccedilerir Herhangi bir tehlike anında en doğru davranış biccediliminin ne olduğu ile ilgili bilgi ve beceri geliştirici eğitimler ile tatbikatlar da hazırlık ccedilalışmalarının bir parccedilası olarak duumlşuumlnuumllmelidir
Hazırlık faaliyetleri iccedilerisinde olması gereken başlıca adımlar şunlardır 1 Afete muumldahale ve iyileştirme planlarının hazırlanması
Sayfa 24 45
2 Başta bu planlarda goumlrev alacak kişiler olmak uumlzere oumlğretmenler oumlğrenciler ccedilalışanlar ve veliler iccedilin eğitim ve tatbikat programlarının hazırlanması ve uygulanması
3 Okul iccedili haberleşme bilgi ve iletişimin geliştirilmesi 4 Okul afet ve acil durum youmlnetimi planlama ccedilalışmalarının tanıtılması ve
yaygınlaştırılması5 Goumlrevlilerin eğitimi bilgilendirilmesi ve bilinccedillendirilmesi6 Erken uyarı tahliye sığınak duumlzeni kurtarma ve ilk yardım gibi alt planların
hazırlanması7 Eğitim materyallerinin hazırlanması8 Eksiklerin tespit edilmesi ve giderilmesi9 Tatbikatların yapılması10 Diğer planlarla işbirliği ve koordinasyon
Şekil 4 Afete Hazırlık Ccedilalışmaları DoumlnguumlsuumlHazırlık Ccedilalışmalarına başlarken oumlncelikli olarak şu hususları belirlemek gerekir1- Risklerin Belirlenmesi2- Tehlikeleri Belirlenmesi3- Varsa Eksiklikleri Giderilmesi4- Oumlnceliklerin belirlenmesi 5- Tehlike ve riskleri oumlnlenmesi veya azaltılması6- Zarar goumlrebilirliklerin belirlenmesi7- Mevcut imkacircn ve kaynakları belirlenmesi
HAZIRLIK CcedilALIŞMALARI ESNASINDA YAPILACAKLAR OLANLAR1- Tatbikatların sıklıkla duumlzenli bir tarzda yapılması2- Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Planlama Ccedilalışmalarının Tanıtılması3- Diğer planlarla işbirliği ve koordinasyonun sağlanması4- Eğitim Materyallerinin hazırlanması5- Eksiklerin tespit edilmesi ve giderilmesi6- Goumlrevlilerin eğitimi bilgilendirilmesi ve bilinccedillendirilmesi7- Erken uyarı tahliye sığınak duumlzeni kurtarma ve ilk yardım gibi alt planlarının
hazırlanması
MUumlDAHALE CcedilALIŞMALARI
Sayfa 25 45
Bir afetin oluşumunu takip eden ve afetin oluşundan hemen sonra başlayarak afetin buumlyuumlkluumlğuumlne bağlı olarak 1-2 aylık suumlre iccedilerisinde yapılan faaliyetlerin tuumlmuumlduumlr Muumldahale evresinde ilk hedef en kısa surede en fazla insanın hayatını kurtarmaktır Bunu insan yaşamını ilgilendiren yaralıların sevk edilmesi-tedavisi barınma ve yaşamsal ihtiyaccedillarının temini gibi diğer faaliyetler takip eder Muumldahale faaliyetleri aynı zamanda otorite ve disiplin gerektirir Bu suumlreccedil iccedilerisinde ortaya ccedilıkan gereksinimlerin hızla tespit edilmesi iletişim ve eğitimli kadrolarla ve yeter sayıda ekipmanla muumldahale edilmesi gerekir
Muumldahale aşamasıyla eş zamanlı yuumlruumltuumllen diğer oumlnemli ccedilalışmaların başlıcalar şunlardır
1 Hasar tespitlerinin yapılması tehlike yaratan enkazların kaldırılması ve patlama yangın
gibi ikincil afetlerin oumlnlenmesidir2 Afetin kısa sureli ve direk etkilerine hitap eden muumldahale faaliyetleri ile afetin
olumsuz etkilerinigidermek iccedilin bilgi ve becerilerin uygulanması
3 Guumlvenliğin arttırılması olası tehditlerin nedenleri ve kaynağının araştırılması
4 Goumlzetim ve denetimlerin arttırılması 5 Aksayan hizmetlerin en kısa surede suumlrduumlruumllebilirliğinin sağlanması
faaliyetleri de eşzamanlı olarak yuumlruumltuumllmelidir
Bu nedenle bu evrede hızlı değerlendirme ve temel bilgilerin elde edilmesi ve artccedilı olay olasılıklarının değerlendirilmesi bu surecin sağlıklı yuumlruumltuumllmesinde buumlyuumlk oumlnem taşımaktadır
Uumllkemizde yaygın olarak acil durum planlaması adı ile tanınan muumldahale ccedilalışmalarının ana amacı acil durum veya afet sonucu oluşan olaylara zamanında hızlı ve etkili olarak muumldahale ederek can kaybı ve yaralanmaların artmaması afetin neden olabileceği yangınlar patlamalar salgınlar gibi ek tehlike ve risklerle can ve mal kaybının buumlyuumlmemesi ve okulun normal faaliyetlerine bir an oumlnce doumlnebilmesi iccedilin gerekli tuumlm faaliyetlerin hangi oumlrguumltlenme şekliyle kimler tarafından ne zaman hangi goumlrev ve yetkiyle hangi kaynaklar kullanılarak yuumlruumltuumlleceğini accedilıkccedila tanımlayan bir belgedir
Sayfa 26 45
Şekil 5 Muumldahale Ccedilalışmaları Doumlnguumlsuuml
MUumlDAHALE CcedilALIŞMALARI ESNASINDA YAPIMASI GEKENLER1- Psikososyal desteğin sağlanması2- Afet tuumlruuml ve etkisine goumlre davranış şekli (tahliye veya yerinde korunma)3- Olayın buumlyuumlkluumlğuuml ve ccedilevresindeki etkileri hakkında bilgi toplama4- Yetkililerini ve velilerin bilgilendirilmesi5- Sorumlu kurum ve kuruluşlardan yardım talep edilmesi6- Oumlğrenci oumlğretmen ve ccedilalışanların korunması ve acil ihtiyaccedilların sağlanması7- Muumldahale ekiplerin goumlreve sevk edilmesi
İYİLEŞTİRME CcedilALIŞMALARIMuumldahale suumlrecinden sonra başlayan ve afetin buumlyuumlkluumlğuumlne goumlre 1-2
yıl gibi daha uzun bir sureyi kapsayan faaliyetlerin tuumlmuumlduumlr Muumldahale surecinde ccedileşitli sebeplere bağlı olarak gerccedilekleştirilemeyen bazı ccedilalışmalar da bu suumlreccedil iccedilerisinde gerccedilekleştirilebilir Okullar iccedilin iyileştirme aşamasında yapılacaklar okulun bir an oumlnce accedilılması ve normal programına doumlnebilmesi iccedilin planda oumlngoumlruumllen eylemlerin uygulanması ccedilalışmalarını iccedilerir Ana hedef eğitimin muumlmkuumln olan en kısa sure iccedilerisinde başlayabilmesinin temini ve meydana gelen olaydan elde edilen derslerin ışığı altında daha guumlvenli ve emniyetli bir okul ve eğitim ortamı oluşturmaktır
Bu faaliyetlerin hazırlık faaliyetleri sırasında planlanması etkin olarak uygulanabilmesi iccedilin gereklidir İyileştirme faaliyetleri uzun surelidir ve eğitime başladıktan sonra da devam edebilir İyileştirme faaliyetleri afet veya acil durumların neden olduğu fiziksel eğitsel youmlnetsel psikolojik sosyal ve ccedilevresel kayıp ve zararların hangi imkacircn ve kaynaklar kullanılarak nasıl giderilebileceğini afetin fırsata doumlnuumlştuumlruumllerek okul ve ccedilevresinin nasıl daha guumlvenli ve emniyetli bir hale getirilebileceğini okulun normal faaliyetlerine bir an oumlnce doumlnebilmesini ve eğitim kalitesinin yuumlkselmesini sağlayan ccedilalışmaların buumltuumlnuumlduumlr Bu suumlreccedil iccedilerisinde yuumlruumltuumllmesigereken faaliyetler Şekil 6rsquoda şematik olarak goumlsterilmiştir
İyileştirme faaliyetleri afet veya acil durumların neden olduğu fiziksel eğitsel youmlnetsel psikolojik sosyal ve ccedilevresel kayıp ve zararların hangi imkan ve kaynaklar kullanılarak nasıl giderilebileceğini afetin fırsata doumlnuumlştuumlruumllerek okul ve ccedilevresinin nasıl daha guumlvenli ve emniyetli bir hale getirilebileceğini okulun normal faaliyetlerine bir an oumlnce doumlnebilmesini ve eğitim kalitesinin yuumlkselmesini sağlayan ccedilalışmaların buumltuumlnuumlduumlr
İyileştirme suumlreci iccedilerisinde yuumlruumltuumllmesi gereken faaliyetler şunlardır
Ccedilevre ve Şehircilik Bakanlığı AFAD ve Belediyelerle işbirliği yapılacaktır1 Okulun yeniden accedilılması Afetten sonra okulun en kısa zamanda eğitime
accedilılması2 Bina ve tesislerin fiziksel yapısal iyileştirmesi3 Youmlnetsel iyileştirme İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml ve İlccedile Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuumlyle4 Eğitsel iyileştirme İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml ve İlccedile Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuumlyle5 Psikolojik iyileştirme Okul Rehberlik Servi ve gerekirse RAMrsquo da destek
sağlanır6 Sosyal ve ccedilevresel kayıp ve Zaraların hangi imkacircn ve kaynaklar kullanılarak
nasılSayfa 27 45
Giderilebileceği ile afetin fırsata doumlnuumlştuumlruumllerek okul ve ccedilevresinin nasıl daha guumlvenli ve emniyetli bir hale getirilebileceği ve eğitim kalitesinin artırılacağını duumlzenleyen planlama tuumlruumlduumlr
Okul afet ve acil durum youmlnetimi planlaması iccedilerisinde yer alan zarar azaltma hazırlık muumldahale ve iyileştirme ccedilalışmalarının bir buumltuumln olarak goumlruumllmelidir
Okul afet ve acil durum youmlnetimi planları bir kere hazırlanarak dolaplara bırakılan belgeler olmamalıdır Okulun kapasitesi ve durumundaki değişimlere tatbikatlardan ve yıllık eylem planındaki faaliyetlerden elde edilen deneyim ve derslere goumlre yılda en az bir kere revize edilmelidir
Okul afet ve acil durum youmlnetimi planıyla uyumlu olacak şekilde yıllık faaliyet planının hazırlanması ve uygulanması son derece oumlnemlidir Yıllık faaliyetlerin planlama şekli aşağıda goumlsterildiği gibi
Şekil 6 İyileştirme Ccedilalışmaları Doumlnguumlsuuml
İYİLEŞTİRME CcedilALIŞMALARI ESNASINDA TAKİP EDİLECEK BASAMAKLAR1- Okulun yeniden accedilılması2- Psikolojik iyileştirmenin sağlanması3- Eğitsel iyileştirme yapılması4- Bina ve tesislerin fiziksel yapısal iyileştirilmesi5- Youmlnetsel iyileştirme yapılanması
ZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARIBirccedilok kaynakta zarar azaltma afetlerin etkilerinden kaynaklanan can ve mal kayıplarının
azaltılmasına youmlnelik ccedilabaların buumltuumlnuuml olarak tanımlanır Bir başka deyişle bu aşamada yapılacaklar tehlikeli durumlar karşısında oluşabilecek can ve mal kayıplarını muumlmkuumlnse ortadan kaldırmayı değilse olabildiğince azaltmayı amaccedillayan ccedilabaların buumltuumlnuumlduumlr Zarar azaltma sadece oumlnleme yaklaşımından farklı olarak oumlzellikle doğal kaynaklı tehlikelerin kaccedilınılmaz olduğunu kabul ederek afetlerin etkilerini en az zararla atlatmaya youmlnelik toplumsal direnccedil ve beceri geliştirmeyi de amaccedillar
Adından da anlaşılacağı uumlzere afet oumlncesinde ve afet planlaması genel ccedilerccedilevesi iccedilerisinde oumlncelikle yapılması gereken ccedilalışmalar aşağıdaki hususları iccedilermelidir1- Okul ve ccedilevresindeki tehlikelerin belirlenmesi analizi ve
değerlendirilmesi2- Okul nuumlfusu yapı alt yapı ve insan faaliyetleri envanterinin
(dokuumlmanlarının) ccedilıkarılması
Sayfa 28 45
1OKUL AFET ve ACİL DURUM YOumlNETİMİPLANLAMA CcedilALIŞMALARININ TANITILMASI2GOumlREVLİLERİN EĞİTİMİ BİLGİLENDİRİLMESİ ve BİLİNCcedilLENDİRİLMESİ3ERKEN UYARI TAHLİYE-SIĞINAK DUumlZENİ KURTARMA ve İLKYARDIM GİBİ ALT PLANLARIN HAZIRLANMASI4EĞİTİM MATERYALLERİNİN HAZIRLANMASI5EKSİKLİKLERİN TESPİT EDİLMESİ VE GİDERİLMESİ6TATBİKATLARIN YAPILMASI7DİĞER PLANLARLA İŞBİRLİĞİ VE KOORDİNASYON
1TEHLİKELERİ BELİRLE2ZARAR GOumlREBİLİRLİKLERİ BELİRLE3RİSKLERİ BELİRLE analiz eder
4OumlNCELİKLERİ BELİRLE5MEVCUT İMKAN VE KAYNAKLARI BELİRLE6VARSA EKSİKLİKLERİ GİDER7TEHLİKE VE RİSKLERİ OumlNLE VEYA AZALT
HAZIRLIK CcedilALIŞMALARIZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARI
3- Fiziksel sosyal ekonomik ve ccedilevresel zarar goumlrebilirliklerin (etkilenme oranları) belirlenmesi
4- Risklerin belirlenmesi5- Oumlluumlm ve yaralanma riskleri 6- Tehlikenin yol accedilabileceği zincirleme veya ek tehlike ve riskler7- Fiziksel riskler (yapı altyapı elektrik mekanik tesisat ve okul donanımının
riskleri)8- Sosyal psikolojik ve ekonomik riskler9- Ccedilevresel riskler10- Afet senaryolarının hazırlanması11- İmkacircn ve kaynaklarla guumlccedilluuml ve zayıf youmlnlerin fırsat ve tehditlerin
belirlenmesi (SWOT analizi)12- Risk azaltma stratejilerinin belirlenmesi ve maliyet fayda analizleri13- Yasal kurumsal ve finansal olanakların belirlenmesi14- En akılcı stratejik amaccedil hedef ve eylemlerin belirlenmesi ve
uygulanması15- Performans kriterleri (oumllccediluumltleri kıstasları) ile izleme ve değerlendirme
youmlntemlerinin belirlenmesi16- Uygulamanın izlenmesi aksayan youmlnlerin belirlenmesi ve gerekiyorsa
planın guumlncelleştirilmesi
Zarar azaltma ccedilalışmalarını kısaca şoumlyle sıralayabiliriza) Tehlikelerin belirlenmesi b) Zarar goumlrebilirliklerin belirlenmesi c) Risklerin belirlenmesi d) Oumlnceliklerin belirlenmesie) Mevcut imkacircn ve kaynakların belirlenmesi f) Varsa eksikleri gidermek g) Tehlike ve riskleri oumlnlemek veya azaltmak iccedilin yapılması gereken ccedilalışmalardır
Tehlike ve riskleri oumlnlemek veya zararlarını azaltmak iccedilin yapılması gereken ccedilalışmalar kısmında gerekli formlar doldurulup her sene guumlncelleştirmesi gereken kısmını guumlncelleyerek dosyanın son boumlluumlmuumlne eklidir
Sayfa 29 45
Şekil 8rsquode goumlsterildiği gibi planla uygula kontrol et ve eksikleri gider şeklinde olmalıdırOkul afet ve acil durum youmlnetimi planları bir kere hazırlanarak bırakılan belgeler
olmamalıdır Okulun kapasitesi ve durumundaki değişimlere tatbikatlardan ve yıllık eylem planındaki faaliyetlerden elde edilen deneyim ve derslere goumlre yılda en az bir kere revize edilmelidir Okul afet ve acil durum youmlnetimi planıyla uyumlu olacak şekilde yıllık faaliyet Planının hazırlanması ve uygulanması son derece oumlnemlidir Yıllık faaliyetlerin planlama doumlnguumlsuuml Her faaliyetin mutlaka bir değerlendirmesi yapılarak problemler saptanmalı ve duumlzeltilmesi iccedilin gerekli ccedilalışmalar yapılmalıdır
YILLIK FAALİYETLER İCcedilİN PLANLANMASI GEREKENLER1 PLANLA (Planların oluşturulması) 2 UYGULA (Faaliyetlerin uygulanması) 3 KONTROL (Uygulamaların değerlendirilmesi)4 EKSİKLERİ GİDER (Problemlerin saptanması ve duumlzetilmesi yolunda adımların atılması) şeklinde olmalıdır Her faaliyetin mutlaka bir değerlendirmesi yapılarak problemler saptanmalı ve duumlzeltilmesi iccedilin gerekli ccedilalışmalar yapılmalıdır
Yıllık planlar şu faaliyetleri iccedilermelidir1 Zarar azaltma ve hazırlık konusunda alınabilecek oumlnlemleri ve yapılacak faaliyetleri2 Muumldahale iyileştirme ve yeniden inşa ile ilgili faaliyetleri (eğitim tatbikat vb)3 Oumlğrenciler oumlğretmenler aileler ve halk iccedilin afet eğitimini4 Hem kendi okulu hem de diğer okullarla bilgi ve tecruumlbe paylaşımını5 Problemleri saptama alınabilecek oumlnlemleri belirleme ve problemleri ccediloumlzmeye ilişkinyapılabilecek diğer faaliyetleri iccedilermelidir
YILLIK PLANLARDA AŞAĞIDAKİ BAŞLIKLAR MUTLAKA OLMALIDIR1 Yıllık planın amaccedil ve hedefleri2 Faaliyet tiplerine goumlre ccedileşitli alt faaliyetleri3 Uygulama takvimi
Sayfa 30 45
4 Sorumlu kişi veveya kişiler varsa işbirliği yapılan kurum kuruluş ve sivil toplum oumlrguumltleri5 Buumltccedile6 Her aktivite iccedilin gerekli olabilecek diğer bilgi ve accedilıklamalar
PLANLARIN DEĞERLENDİRİLMESİAfet ve Acil Durum Youmlnetimi planları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlarbir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilendersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilmesive guumlncelleştirilmesi gereken belgelerdir Afet planlaması bir eylem değil bir suumlreccediltir vezaman iccedilerisinde afet tuumlrlerinin buumlyuumlkluumlklerinin ve sıklıklarının değişimi bilim ve teknolojidekiyeni gelişmeler imkan ve kaynaklardaki artışlara bağlı olarak suumlrekli guumlncellenmelidirAfet ve Acil Durum Youmlnetimi planlarında dikkate alınması gereken ana oumlzellikleri aşağıdakigibi oumlzetlemek muumlmkuumlnduumlr1- Gerccedilekccedili ve kabul edilebilir olmalıdır2- Mevcut durumu olduğu gibi yansıtmalıdır3- Buumltuumln tehlike ve riskleri belirlemelidir4- Gerccedilekccedili afet senaryoları esas alınarak hazırlanmalıdır5- Farklı gruplar ve kuruluşlar arasında en uygun yardımlaşma işbirliği ve koordinasyonesaslarını belirlemelidir6- Goumlrev yetki ve sorumluluklar accedilıklıkla belirtilmeli belirsizlik goumlrev girişimleri ve
tekrarlanmalara fırsat verilmemelidir7- Youmlnetim komuta ve kontrol mekanizmalarının ve bilgi akışının nasıl olacağı accedilıklıkla
belirlenmeli ve youmlnetim karmaşasına neden olunmamalıdır8- Yeni kaynak ve yeni kuruluşlara ihtiyaccedil goumlsteren belgeler yerine mevcut imkacircn vekaynaklarla neler yapılabileceğini ilave imkan ve kaynakların gerccedilekccedili olarak neredenve nasıl karşılanacağını goumlsteren belgeler olmalıdır
Planın ve yapılan faaliyetlerin geliştirilebilmesi iccedilin mutlaka her faaliyetten sonra ve her yılın sonunda değerlendirilmesi gerekir Değerlendirmenin kolay ve anlaşılır olmasını sağlamakamacıyla daha oumlnce geliştirilmiş standart formlar kullanılabilir veya okulun kendi tehlike risk ve mevcut durumuna goumlre hazırlanmış bir değerlendirme formu hazırlanabilir
OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİMİ İCcedilİN TAVSİYE EDİLEN YILLIK CcedilALIŞMA PLANI
OKULTARİH AKTİVİTE YETKİLİ
KİŞİGERCcedilEKLEŞTİRİLDİĞİ
TARİHOkul Muumlduumlruumlnuumln Oumlğretmenler zuumlmre toplantısında Deprem Sel Yangın Kaza Gıda zehirlenmesi Salgın hastalık ve yapısal olmayan teroumlr olayları Biyolojik ve kimyasal tehlikeler karşı Okul Afet ve Acil durum Planın oumlneminin anımsatması ve oumlğretmenleri bu hususta bilgilendirmesihellip
Sayfa 31 45
helliphellip2015
Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Kurulunun Kurulması ve yetkilendirilmesi Uygun oumlzelliklere sahip personel ve goumlnuumllluumllerin belirlenmesi Afet youmlnetimi iccedilin goumlrevlendirmelerin yapılması
helliphellip2015
Okul Mekacircnları tesislerinin tehlike analizi Tehlike yollarına ait tehlike analizi Oku Kroki Planlarının Acil Durum telefon numaraları guumlncellenmesi Ailelere mesaj goumlnderilmesi Potansiyel tehlikelere goumlre tahliye guumlzergacirchlarının belirlenmesi
helliphellip2015
Tehlike Zarar Goumlrebilirlik ve Kapasite Değerlendirmesi Fiziksel Korunma Oumlnlemleri Alınması Muumldahale Kapasitesinin ve Kaynaklarının Geliştirilmesi
helliphellip2015Planın Uygulanması Değerlendirilmesi ve Guumlncellemesi iccedilin Tatbikatların Yapılması
helliphellip2015Personel ve oumlğrencilere afet youmlnetimi ve planla ilgili eğitimin verilmesi
helliphellip2015
Oumlğrenci velilerine afet youmlnetimi ve planla ilgili eğitimin verilmesi Okul Aile Birliğini toplayarak Okul afet ve acil durum youmlnetimi ve planla ilgili eğitimin verilmesi ve bilinccedillendirilmesi
helliphellip2015
Zarar azaltma ve hazırlık konusunda alınabilecek oumlnlemleri ve yapılacak faaliyetleri Muumldahale iyileştirme ve yeniden inşa ile ilgili faaliyetlerin goumlruumlşuumllmesi
helliphellip2015
Hem kendi okulu hem de diğer okullarla bilgi ve tecruumlbe paylaşımının yapılması Problemleri saptama alınabilecek oumlnlemleri belirleme ve problemleri ccediloumlzmeye ilişkin yapılabilecek diğer faaliyetlerin goumlruumlşuumllmesi
helliphellip2015Personel ve oumlğrencilere afet youmlnetimi ve planlama eğitiminin verilmesi
helliphellip2015 28 Şubat sivil savunma ldquoİkaz alarm Tatbikatırsquonın yapılması
helliphellip2015 hellip022015 1-7 Mart tarihlerinde Personel Tahliye tatbikatının yapılması
helliphellip2015Plan ve hazırlıkların goumlzden geccedilirilmesi Planın Uygulanması Değerlendirilmesi ve Guumlncellemelerin yapılıp revize edilmesi
Kontrol eden
Tarih Eğitim Yılı
NOT Yukarıdan aşağıya doğru sıralanan tarihlerde yapılması istenilen etkinlikler sadece okulunuza bu hususta yardımcı olmak iccedilin yapılmıştır Okulunuzun Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı hazırlarken uygun goumlrduumlğuumlnuumlz daha iyi ve kalıcı etkinlikleri değişik tarihlerde yapıla bilinir olduğunu unutmayınız
Yapılan ccedilalışmaların afet ve acil durum youmlnetimi doumlnguumlsuumlne uygunluğu ile gerccedilekleştirilen ve gerccedilekleştirilemeyen faaliyetlerin kontrol edilmesinin ve gerekirse planlama ccedilalışmalarının yeniden goumlzden geccedilirilmesinin planın başarısı iccedilin oumlnemli olduğu unutulmamalıdır Bu amaccedilla planın buumltuumln aşamaları tekrar goumlzden geccedilirilmeli tatbikatlarla ve yıllık olarak hazırlanacak ccedileşitli faaliyetlerle plan sınanmalıdır
Sayfa 32 45
İŞBİRLİĞİNE GİDİLECEK KURUM VE KURULUŞLARBir afet anında birccedilok okul dışı kaynağa ihtiyaccedil duyulacaktır Bazı durumlarda aşağıda
belirtilen kurumlarla oumlnceden ilişkiye geccedililmesi ve anlaşmalar yapılması gerekebilir
1 Youmlredeki bakanlık valilik ve kaymakamlıkların ilgili birimleri2 İl Afet ve Acil Durum Muumlduumlrluumlğuuml3 İl Sağlık Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Sağlık Grup Başkanlığı (112 Acil)4 İl Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml (155)5 Belediye6 İtfaiye (110)7 Kızılay (168)8 Muhtarlık9 Hastane ve Klinikler Aile hekimleri10 Jandarma (156)11 Zehir Danışma Merkezi (114)12 Akredite olmuş afetlerle ilgili ccedilalışmaları bulunan Sivil Toplum Kuruluşları13 Parlayıcı patlayıcı tehlikeli madde muumldahale otoriteleri14 Yerel youmlnetim hizmet birimleri15 İnşaat şirketleri iş makine parkları16 Acil durum ekipmanı sağlayan kuruluşlar17 Sigorta şirketleri ile iş birliğine gidilir
Bunlar dışında komşu binalarla acil muumldahalede karşılıklı yardımlaşma protokolleri ve ilgili kurum ve kuruluşlarla da anlaşmalar yapılmalıdır Ayrıca her yıl boumllgesel olarak resmi kuruluşlar ve komşu okulların davet edildiği ccedileşitli senaryolara goumlre duumlzenlenecek muumldahale kurtarma ve yardımlaşma tatbikatlarına da katılmak gerekir
ANLAŞMALAROumlnce herhangi bir acil durumda herhangi bir protokol yapmadan yardım alınabilecek
kurum ve kuruluşların irtibat bilgileri belirlenmelidir Ardından afet ve acil durum anlarında karşılıklı yardım ve işbirliği iccedilin protokoller ihtiyaca goumlre duumlzenlenmelidir Bu noktada şu kurumlarla işbirliği yapılmalıdır
1- Personelin hellip Komuta Merkezirsquone ulaştırılması iccedilin servis şirketleriyle2- Telefon hatlarında sorun yaşandığında oumlncelik sağlanması iccedilin Tuumlrk Telekom ve oumlzel
şirketlerle3- Telsiz kullanımı ve uydu telefonlarına youmlnelik hat anlaşmaları iccedilin ilgili kurumlarla4- Donanım altyapı network youmlnetimi iccedilin hellip ile5- Komuta Merkezi yiyecek-iccedilecek desteği iccedilin yemek firmalarıyla6- Komuta Merkezi personelinin barınması amacıyla yakın otellerle7- Deprem anında yoğun destek vermeleri iccedilin guumlvenlik şirketleriyle8- Deprem buumlyuumlkluumlğuuml yuumlksek olan senaryolarda kuruma gelen ihbarların karşılanması
amacıyla arama merkezi şirketiyle9- Uzman temini konusunda muumlhendis odaları ve dernekleriyle10- Ccedilalışan desteği verilmesi konusunda işbirliği sigorta şirketleriyle11- Afet durumundaki kargaşa ve yoğunluktan etkilenmemek amacıyla kurye ve kargo
şirketleriyle12- Avans ve tazminat oumldemelerinin kısa surede gerccedilekleştirilebilmesi ve gezici uydu
şubelerinden işlem yapılabilmesi iccedilin bankalarla
OKULDA TAHLİYE TATBİKATLARI YAPILIRKEN DİKKAT EDİLİCEK HUSUSLARYangın veya Şiddetli bir depremde uygulanacak Bina Tahliyesidir Okul İdaresi (Merkezi İdari Grup)
Sayfa 33 45
1 Bina tahliyesi iccedilin Yangın alarmını ccedilalıştırılır Oumlğrenciler ve okul ccedilalışanlarına iccedileride kalmalarını veya sığınma alanlarına gitmeleri anons edilir2 Durum uygunsa tuumlm kapı ve pencereleri kapatılır ( yangın durumunda)3 Durum uygunsa havalandırma sistemini kapatılır(Yangın kapıları kapatılır)4 Toplanma Alanında oumlğrencilerle haberleşme devamlılığı sağlanır(oumlrneğin ldquoGuumlvenli bir Yere Sığınrdquo Binaya Geri Doumln Yerinde Sığın Oumlğrenci Teslimi ya da acil durum veya tatbikat sona erdiğinde Tehlike Geccedilti anonsunun yapılması)
Tuumlm PersonelOumlnceden sınıflarda yangın ve deprem proseduumlrlerinin nasıl uygulanacağına dair tatbikat
yapılır Tahliye esnasında oumlzel yardıma ihtiyacı olacak oumlğrencilerle personel belirlenir Ziyaretccedililere yardımcı olunma konusunda da hazırlık yapılır Oumlğrencilere Bina Tahliyesi Talimatlarına Uymaları Hatırlatılır
D İ K K A TDoumlnme İtme Konuşma Koşma Acele Etme Takip Et
Oumlğrenciler tek veya ikişerli sıra halinde dışarı ccedilıkarılır Oumlzel yardıma muhtaccedil oumlğrenci ve personele yardım edilip edilmediği kontrol edilir Oumlğrencilere cep telefonlarını KULLANMAMALARI ve hatları meşgul etmemeleri gerektiği hatırlatılır Karşılaşılan her tehlikeye youmlnelik farklı acil durum proseduumlruuml hakkında oumlnceden goumlruumlşuumlluumlr ve uumlzerinde karara varılırBaşlıca beş farklı seccedilenek bulunur1 Bina Tahliyesi 2 Yerinde Sığınmak 3 Bir araya Toplanıp Dışarıda Barınmak 4 Guumlvenli bir Yere Sığınmak 5 KilitlenTecrit Proseduumlrlerin her biri değerlendirilir ya aynı şekilde yada uygun biccedilimde değiştirilerek uygulamaya konur Tehlike geccediltiğinde ve ortam guumlvenli olduğunda oumlğrenciler sınıflara doumlnebilir veya Okul Afet ve Acil Durum Oumlğrenci Teslim Proseduumlruuml uygulanabilir
DİKKAT PLANLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ İşin oumlzuuml Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlar bir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilen dersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilip guumlncelleştirilecektir
Sayfa 34 45
Sayfa 35 45
YANGIN TALİMATI (EK-3) (200712937 KARAR SAYILI BİNALARIN YANGINDAN KORUNMASI HAKKINDA YOumlNETMELİK ESASLARINA GOumlRE
HAZIRLANMIŞTIR)1A- YANGINA KARŞI AŞAĞIDAKİ OumlNLEMLERİ ALINIZ1-BİNANIZDAKİ BACA VE BORULARI ZAMANINDA TEMİZLE- YİNİZ2-SİGARANIZI İYİCE SOumlNDUumlRUumlP SİGARA TABLASINA ATINIZ3-CcedilATI ARALARINDA ELEKTRİK TESİSATIYANICI PARLAYICI PATLAYICI MADDE BALANDURMAYINIZ4-İZİNSİZ ELEKTRİK LPG GAZLI OCAK SOBA VB KULLANMA-YINIZ5- ELEKTRİK TESİSATI İŞLERİNİ MUTLAKA EHLİYETLİ KİŞİLERE YAPTIRINIZ6-ELEKTRİK TESİSATININ FENNİ MUAYENESİNİ YAPTIRINIZ7-ELEKTRİK SİGORTALARINI OTOMATİK HALE GETİRİNİZ8-YANGIN SOumlNDUumlRME CİHAZ VE MALZEMELERİNİ HER AN KULLANILIR HALDE BULUNDURUNUZ9- MESAİ BİTİMİ BUumlTUumlN ODALARI KONTROL ETTİRİNİZ10 ARŞİV VE ANBARLARDA SOBA KULLANMAYINIZ11-SİGARA İCcedilİLMESİ YASAK OLAN YERLERDE SİGARA İCcedilME-YİNİZ12- BUumlTUumlN PERSONELİ YANGIN KONUSUNTA EĞİTİNİZ13- YANGIN KACcedilIŞ YOLLARINI KULLANILIR HALDE TUTUNUZ
2B- YANGIN ANINDA AŞAĞIDAKİ İŞLEMLERİ YAPINIZ1-TELAŞLANMAYINIZYANGINI CcedilEVRENİZE VE SORUMLU KİŞİLERE DUYURUNUZ (CcedilANZİLALARMSES VB İLE)2-İTFAİYEYE HABER VERİNİZ (TEL 110)3-ADRESİ EN KISA VE DOĞRU OLARAK BİLDİRİNİZ4-YANGIN CİNSİNİ BİLDİRİNİZ (BİNABACAAKARYAKITELEKTRİK MOTORLU ARACcedil VB)5- İTFAİYE GELİNCEYE KADAR YANGINI SOumlNDUumlRMEK İCcedilİN ELDE MEVCUT ARACcedil GERECcedilTEN FAYDALANMAYA CcedilALIŞINIZ6-YANGININ YAYILMASINI OumlNLEMEK İCcedilİN KAPI VE PENCERELERİ KAPATINIZ KİLİTLEMEYİNİZYANICI MADDELERİ UZAKLAŞTIRINIZ7-OumlNCE CANLILARI SONRA KIYMETLİ EVRAK VE MALZEMEYİ KURTARINIZ8-BUNLARI YAPARKEN KENDİNİZİ VE BAŞKALARINI RİSKE ATMAYINIZ9- YANGIN SOumlNDUumlRME EKİPLERİ VEYA ŞEHİR İTFAİYESİ GELDİKTEN SONRA ONLARIN EMRİNE GİRİNİZ10-HASTA VE YARALILARA İLKYARDIM YAPINIZZEMİNE ULAŞMAMIŞ ASAN-SOumlRLER İLE YANGIN MOTOPOMPLARI HARİCcedil ELEKTRİKLERİ KESİNİZ
C LUumlZUMLU TELEFONLARİTFAİYE 110 BİNA KORUMA AMİRİ ELEKTRİK 186POLİS İMDAT 155 SU 185AMBULANS 112 DOĞAL GAZJANDARMA İMDAT 156
EYANGIN CcedilIKIŞ SEBEPLERİ1 TALİMAT VE EMİRLERE UYMAMAKTAN2 BİLGİSİZLİKTEN3 İHMALDEN4 SABOTAJ HAREKETLERİNDEN5 SICcedilRAMA VE KAZALARDAN6 ELEKTRİK ARKI VE KONTAĞINDAN
D YANGIN SOumlNDUumlRME CİHAZININ KULLANILIŞI1- CİHAZI YANGIN YERİNE GETİRİNİZRUumlZGARI ARKANIZA
ALINIZ2- ATEŞE MUumlMKUumlN OLDUĞUNCA YAKLAŞINIZ3- TETİK MEKANİZMASINI KİLİTLEYEN PİMİ CcedilIKARTINIZ
VEYA KARBONDİ- OKSİTTUumlPUumlNUumlN (KUumlCcedilUumlK TUumlP) VALFİNİ SOLA DOĞRU CcedilEVİREREK ACcedilINIZ
4- TETİĞE SONUNA KADAR BASARAK CcedilIKAN GAZI VEYA TOZU YANGININ DOĞDUĞU YERE PUumlSKUumlRTUumlNUumlZ
5- YANGINI OumlN TARAFTAN ARKAYA DOĞRU SOumlNDUumlRUumlNUumlZ
6- YANGINI SOumlNDUumlĞUumlNDEN EMİN OLMADAN TERK ETMEYİNİZ
7- TOZLU CİHAZLARI TOZ BİTENE KADAR BOŞALTINIZ
F YANGIN CcedilALIŞMA SAATLERİ İCcedilİNDE OLURSA1- HABER VERME YANGINI İLK GOumlREN KİMSE ALARM ZİL
TELEFON BAĞIRARAK VB HAREKETE GECcedilİRMEKLE BERABER TELEFONLA İTFAİYEYE HABER VERİR
2- EKİPLERİN GOumlREVLERİ SOumlNDUumlRME EKİBİ YANGININ CcedilIKTIĞI YERİN UumlST VE YANLARINDAKİ ODALARDA TERTİBAT ALARAK YANGINI SOumlNDUumlRMEYE CcedilALIŞIR KURTARMA EKİBİ VARSA OumlNCE CANLILARI KURTARIR YANGINDA OumlNCELİK SIRASINA GOumlRE EVRAK VE EŞYALARI BOŞALTMAYA HAZIR HALE GETİRİR GEREKİYORSA BİNANIN HENUumlZ YANMA TEHLİKESİ OLMAYAN KISIMLARINA TAŞIYABİLİRLER YANGIN CcedilIKAN BİNANIN TAHLİYESİNE OLAY YERİNE GELEN İTFAİYE AMİRİNİN VEYA MUumlLKİYE AMİRİNİN EMRİYLE BAŞLANIR KURTARILAN EŞYA İTFAİYE AMİRİ VEYA İDARİ İŞLER BİRİM AMİRİNİN GOumlSTERECEĞİ BİR YERE TAŞINIRİLKYARDIM EKİBİ YARALI VE HASTALARA İLKYARDIM YAPARKORUMA EKİBİ YANGINDAN KURTARILAN EŞYALARI KORUR PANİK VE KARGAŞAYI OumlNLER
G YANGIN CcedilALIŞMA SAATLERİ DIŞINDA OLURSA 1- HABER VERME YANGINI İLK GOumlREN KİMSE ALARM ZİL TELEFON BAĞIRARAK VB HAREKETE GECcedilİRMEKLE BERABER TELEFONLA İTFAİYEYE HABER VERİR AYNI ZAMANDA YANGIN İHBAR TELEFONUNUN YANINDAKİ LİSTEDEN AMİRİNE VE İLGİLİLERE HABER VERİR 2GOumlREVLİLERİN HAREKET TARZIYANGIN YERİNE GELEN DAİRE MUumlDUumlRUuml İLE EKİP PERSONELİ DERHAL VAZİFELERİNE BAŞLARLAR
H YANGIN BİNANIN YAKININDA OLURSA1- BİNANIN YANGIN TEHDİTİ ALTINDAKİ TARAFINDA
BULUNAN ODALARIN PERDELERİ CcedilIKARILIR PENCERELER KAPATILIR GEREKİYORSA EVRAK DOSYA VE DİĞER EŞYALAR TEHLİKESİZ YERLERE TAŞINIR
2- CcedilATIDA KORUMA TERTİBİ ALINIR CcedilATI VE DİĞER YERLERE DUumlŞEN KIVILCIM SOumlNDUumlRUumlLUumlR AHŞAP KISIMLAR VE CcedilATI BOL SU İLE ISLATILIR 7
GOumlREVİ SOumlNDUumlRME EKİBİ KURTARMA EKİBİ KORUMA EKİBİ İLKYARDIM EKİBİ (İTFAİYE) (EMNİYET)
EKİP BAŞI EKİP PERS
EK 1 Durum Tespiti Detay Formu (Tehlike Avı)Okulun Adı Tarih BİNA BLOK ADI KAT EMEğitim MateryaliMMasaDDolapNBNote Book PC Masauumlstuuml BilY Yazıcı S Sıra K Kuumlrsuuml
Oda Derslik Laboratuvar Adı veya Nosu
Durum
EH
Durum
EH
Durum
EH
Sıra ve Masalar sabitlenmiş miSıra ve Masalar geccedilişi kapatıyor muAraccedil gereccedil ve malzemeler tehlike oluşturmayacak şekilde Yerleştirilmiş sabitlenmiş miAğır nesneler yuumlksek raflardan uzaklaş tırılmış mıVarsa yuumlksek dolaplar ve raflar sabitlenmiş miDolapların mandalı var mıMevcut PC varsa sabitlenmiş miHareketli eğitim araccedilları var mı Sabitlenmiş miAsılı elektrik teccedilhizatları (lambalar projektoumlrler vs)Sabitlenmiş miDuvara asılı materyaller sabitlenmiş miLamba askıları sağlam sabitlenmiş miTehlikeli Madde var mı Sabitlenmiş mi (ip veya ccedilıtalı )Laboratuvarlarda şişe kap ve diğer malzemeler iccedilinenvanter (doumlkuumlm) yapılmış mıOfis iccedili boumllmeler sarsıntılara karşı dayanıklı mıAcil yolları ve kapıları doğrudan dışarıya veya guumlvenli biralana accedilılıyor muAcil ccedilıkış kapıları oumlnuumlnde ccedilıkışı oumlnleyecek şeyler var mıAcil ccedilıkış yolları ve kapıları bina buumlyuumlkluumlğuumlne ve kişiSayısına uygun muAcil ccedilıkış kapıları acil durumlarda hemen ve kolaycaAccedilılabilecekler şekilde miSaydam veya yarı saydam kapılar var mı YuumlzeyleriKırılmalara karşı korunmuş muBasamak yuumlzeyleri kaygan değil ve uygun malzemedenYapılmış mıBasamakların oumlnuumlnde kaymayı oumlnleyici bantlar koyulmuş muMerdivenler uumlzerinde geccedilişi engelleyecek malzemelerEngeller kaldırılmış mıYeter sayıda yangın soumlnduumlrme ekipmanı (donanım)(YSE) var mıKolay kullanılır mıYSE goumlruumlnuumlr ve kolay erişilir yerlere konmuş muYangın konusunda eğitim almış sorumlu personel var mıYanıcı patlayıcı maddeler uygun şartlarda korunuyor muAlarm sistemleri var ccedilalışıyor duumlzenli olarak kontrol ediliyor muİlkyardım dolabı mevcut muİlkyardım dolabı yeterli ilkyardım malzeme ve ekipmanı ileteccedilhiz edilmiş mi
Sayfa 36 45
İşaret levhaları var mı Ayrıntıları iccedileriyor mu Labda guumlvenlik panoları var mı Sabit miİşaretleme levhaları yeter sayıda ve uygun yerlerde mi
EK 2 TEHLİKE PROFİLİ BELİRLEME FORMUrdquo (RİSK ANALİZİ)
Okulun adı TarihYetkili M Mekacircnİ İnsanE Eğitim
Suumlrekliği
Tehlike 1 Tehlike 2 Tehlike 3 Tehlike 4 Tehlikehellip
M İ E M İ E M İ E M İ E M İ E
ETKİLEME ŞİDDETİ
Felaket 50rsquoden fazlazarar ccedilok sayıda oumlluumlm 30guumlnden fazla suumlreli etkKritik 25 -50 zararkalıcı sakatlanmalar 2 hafta suumlreli etkiSınırlı 10 -25 zararyaralanmalar 1 hafta suumlrelietkiOumlnemsiz 10rsquodan az zarar24 saat veya daha kısa suumlreli etki
OLUŞ SIKLIĞIYuumlksek Gelecek yıldameydana gelme olasılığı100Bazen Gelecek yıldameydana gelme olasılığı10-100 veya gelecek 10yılda en az bir kezNadiren Gelecek yıldameydana gelme olasılığı1-10 veya gelecek 100yılda en az bir kezYok (ccedilok az) Gelecek 100yılda goumlruumllme olasılığı 1veya daha az
ETKİ DERECESİ24 saatten daha fazla birsuumlrede oluş uyor ve erkenuyarı yapılabilir yapılamaz12 ndash 24 saatte oluşuyor veerken uyarı yapılabilir yapılamaz6 ndash 12 saatte oluşuyor erken uyarı yapılabilir yapılamaz6 saatten kısa bir suumlredeoluşuyor erken uyarıyapılabiliryapılamazBir anda oluşuyor ve erkenuyarı yapılabiliryapılamaz
Sayfa 37 45
Tahmini Etkilenecek KişiSayısı
Tahmini Etki Suumlresi
Tahmini Tahliye Suumlresi
Hazırlık ve Oumlnlemler (E H)
EK 3 MALZEME BİLGİ FORMUYOumlNERGE1 Malzeme bilgi formu ilgili servis yetkilileri tarafından doldurulmalı malzeme ve teccedilhizat yetkilisi tarafından kontrol edilmelidir2 Form bilgileri ihtiyaccedil durumunda veya belirli aralıklarla guumlncellenmelidir3 Malzeme adları iccedilin kısa anlaşılabilir ifadeler kullanılmalıdır (levye el feneri gibi)4 Malzemeyi kullanan servis ve servis yetkilisi malzemenin kullanım alanını doğru belirlemelidir5 Servis yetkilisi malzemenin yeter sayıda olmadığını duumlşuumlnuumlyorsa notlar boumlluumlmuumlne tarih bilgisiyle birlikte yazmalı ve ihtiyaccedilları gidermelidir Giderilen ihtiyaccedillar iccedilin bilgi formu yeniden doldurulmalıdır
Malzeme ve Teccedilhizat Sorumlusu Tarih
Okul Adı
Malzeme Adı
Kullanım Servisi
Servis Yetkilisi
Kullanım Alanı
Adedi
Zara
r Az
alt
Aram
a -
Kurt
arm
a
Yang
ın
Soumlnd
uumlrm
e
İlk
Yard
ım
Sayfa 38 45
NOTLARTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellip
EK 4 ACİL DURUM RAPORU FORMUYOumlNERGE
1 Acil Durum Raporu bilgileri Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Kurulu Başkanı
tarafından operasyon ve lojistik servislerinden gelen bilgiler doğrultusunda doldurulur Gerekli durumlarda bir uumlst yetkiliye teslim edilir
2 Olay turu Kendi imkacircnları ile baş edilebilen durumlar iccedilin ldquoOlayrdquo yerel imkacircnlar veya
diğer kurumlardan destek alınarak baş edilebilen durumlar iccedilin ldquoAcil Durumrdquo il genelini ve eğitim suumlrekliliğini etkileyecek buumlyuumlkluumlkteki olaylar iccedilin ldquoAfetrdquo olarak tanımlanacaktır
3 Olayın Tanımı iccedilin deprem sel yangın gibi genel tanımlama yapılacaktır
4 Bina ve muumldahale bilgileri ilgili servislerden gelen bilgiler doğrultusunda
doldurulacaktır5 Olay anında veya sonrasında ortaya ccedilıkan acil ihtiyaccedillar ile diğer
bilgiler detayları ileilgili alana Olay Tarihi Olay Tarihi
Okul Adı Bina Adı
Kat Sayısı Rapor Yetkilisi Tel
Bina Adı Olayın Tuumlruuml Olay Acil Durum Afet Olayın Tanımı --- --- ---
Muumldahale Bilgileri
Okul İmkacircnları ile Muumldahale edildi ____ Evet ____ Hayır
Başka kurum desteği ile Muumldahale edildi ____ Evet ____ Hayır
Destek veren kurum adı _________________________
Sayfa 39 45
Tıbbi desteğe ihtiyacı olan ki1048826i sayısı ____ ____ Yok
Yaralı Sayısı ____ ____ YokYaralı Durumu ____ Ağır ____ HafifKurtarılmayı bekleyen kişi sayısı ____ ____ YokKurtarılmayı bekleyenlerin kişi (ler) _____ Bina iccedilinde ____ DiğerDiğer
Bina Bilgileri
Yangın ____ Evet ____ HayırBinadaki Hasar Durumu ____ Az ____ Orta ____ Ağır ____ YokTehlikeli Madde Riski ____ Evet ____ Hayır ____ Kısmen (kat)
Acil İhtiyaccedillar (kurtarma tadilat vs)
Diğer Accedilıklamalar
EK 5 ZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARI FORMUYOumlNERGE
1 Zarar Azaltma ccedilalışmalarının yapılması ve suumlrduumlruumllebilirliğinin sağlanması amacıyla
aşağıdaki bilgileri belirleyeceğiniz aralıklarla doldurunuz2 Uygulama tarihinde gerccedilekleşen veya yarım kalan ccedilalışmaları ilgili
alana accedilıklamalarıile birlikte yazınız
3 Uygulama surecinde oluşan durumlar ile uygulama tarihinde gerccedilekleştirilemeyen
ccedilalışmaları ldquoNotlarrdquo kısmına tarih bilgisi ile birlikte yazınız
Okul Adı
Tarih
Bina Adı
TehlikeAdı
Tehlike TuumlruumlAlınmasıGerekenOumlnlem
OumlnemDerecesi
(1-4)Planlanma
TarihiUygulama
Tarihi AccedilıklamaYapısı
Yapısal
değil
Diğer
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
Sayfa 40 45
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
NOTLAR
Tarih hellip hellip hellip
Tarih hellip hellip hellip
Tarih hellip hellip hellip
EK 6 Yardım İstenebilecek Bazı Kamu Kurum ve Kuruluşları
18 Valilik ve veya Kaymakamlık19 İl Afet ve Acil Durum Muumlduumlrluumlğuuml20 İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml21 İl Sağlık Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Sağlık Grup Başkanlığı (112 Acil)22 İl Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml (155)23 Belediye24 İtfaiye (110)25 Kızılay26 Muhtarlık27 Hastane ve Klinikler Aile hekimleri28 Arama Kurtarma Birlik Muumlduumlrluumlğuuml29 Jandarma (156)30 Zehir Danışma Merkezi (114)31 Akredite olmuş afetlerle ilgili ccedilalışmaları bulunan Sivil Toplum
Kuruluşları
EK 7 Afet ve Acil Duruma Goumlre İzlenecek Yol
Sayfa 41 45
Afet veya Acil Durum Davranış Şekli
Deprem Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun Deprem bitince binayı tahliye edin
YangınYangın alarmı vererek binayı tahliye edinUumlzerinizdeki giysiler alev aldıysa Dur ndash Yat - Yuvarlan
Duman
Mahsur kaldıysan yerinde sığın Değilse binayı boşaltDuman tabakasının altında kalabilmek iccedilin suumlruumlnerekilerleyeceğini unutma
Tehlikeli madde sızıntısı Yerinde sığınak veya emniyetli bir yere tahliye
Bomba veya Bomba tehdidi Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun veya Tahliye
Şiddet olayları Kilitlen Tecrit
Patlama Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun
Sel Emniyetli bir tahliye veya yerinde sığınak (binaların uumlst katında)
Şuumlpheli veya bilinmeyen şahıslar
Tehdit unsuru değerlendirilerek hemen polis aranır
FırtınaYerinde sığın eğer oumlğrenciler okul bahccedilesinde iseiccedileri tahliye yapılır
EK 8 Temel Davranış Biccedilimleri1- Ccediloumlk ndash Kapan - Tutun2- Yerinde Sığınma3- Tahliye4- KilitlenTecrit1- Ccedilok ndash Kapan ndash Tutun Dizlerimizin uumlstuumlne ccediloumlkerek bedenimizin kapladığı alan olabildiğince kuumlccediluumlltuumllmeye kapanarak başımızı ensemizi ve yuumlzuumlmuumlzuuml korumaya ve eşya ile birlikte hareket etmek iccedilinde tutunma yapmamıza denir2- Yerinde Sığınma Tahliye gerektirmeyen veya buna yeterli zaman olmayan durumlarda uygulanır Genellikle tehlikeli madde sızıntısı teroumlr saldırısı ve şiddetli fırtına gibi durumlarda uygulanır Dışarı ccedilıkılmanız soumlylenene kadar iccedilerde kalınır ve dışarıdan hava girişi oumlnlenir3- Tahliye Bulunduğunuz yeri boşaltmanız demektir4- KilitlenTecrit Bulunduğunuz mekacircndan ayrılmanın guumlvenli olmadığı
Sayfa 42 45
durumlarda korunaklı bir şekilde saklanılmasıdırEK 9 Planda Olması Gereken Haritalar
1 Okul ccedilevresinin haritası2 Okul yerleşkesinin haritası3 Katların haritası4 Tahliye yolu5 Toplanma boumllgesi6 Afete youmlnelik ekipmanın (takım donanımın) bulunduğu yerler
TABLOLAR Tablo 1 Genel bilgiler formuTablo 2 Risk Seviyesine Goumlre Derecelendirme FormuTablo 3 Risk Seviyesine Goumlre MatrisTablo 4 Plandaki Oumlncelik Seviyesi EKLEREK 1 Durum Tespiti Detay Formu (Tehlike Avı)EK 2 Tehlike Profili Belirleme Formurdquo (Risk Analizi) EK 3 Malzeme Bilgi FormuEK 4 Acil Durum Raporu FormuEK 5 Zarar Azaltma Ccedilalışmaları FormuEK 6 Yardım İstenebilecek Bazı Kamu Kurum ve KuruluşlarıEK 7 Afet ve Acil Duruma Goumlre İzlenecek YolEK 8 Temel Davranış BiccedilimleriEK 9 Planda Olması Gereken Haritalar EK HARİTALAREK91 Okul Ccedilevresinin HaritasıEK92 Okul Yerleşkesinin HaritasıEK93 Katların KrokisiEK94 Tahliye Yolu KrokisiEK95 Toplanma Boumllgesi KrokisiEK96 Afete Youmlnelik Ekipmanın Bulunduğu Yerleri Goumlsteren HaritaNOT Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı hazırlanırken sayfaların kaymamasına dikkat edilmelidir Planla birlikti yayınlanan oumlrnek okul krokilerinden faydalanınız
2014- 2015 YILI OKULUMUZUN PERSONEL İKAMETGAcircH ADRES BİLGİLERİ
SN ADI VE SOYADIOKULDAKİ
BRANŞ VEYA GOumlREVİ
CEP TELF E ndashPOSTA ADRESİ VEYA İKAMETGAcircH ADRESİ İMZA
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Sayfa 43 45
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
34
35
HAZIRLYAN UYGUNDUR hellip03 2015 hellip032015
Muumlduumlr Yard Okul Muumlduumlruuml
OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİM PLANI HAZIRLANIRKEN DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR 1Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlanırken Sayfaların kaymamasına DİKKAT edilmeli
2 Planın hazırlanması uygulanması ve palanda goumlrev alan ve okulda goumlrev yapan buumltuumln personel plan hakkında bilgilendirilmelidir
3 Plan baştan sonuna kadar dikkatle okunması ve okulun fiziki yapısı goumlz oumlnuumlne alınarak yetkililerin goumlruumlşlerinin değerlendirilmesi gerekmektedir İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml tarafından Yayınlanan ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquonınrdquo sadece sizlere yardımcı olmak iccedilin yapıldığını tavsiye niteliği taşıdığı unutulmamalıdır
4 Her okul kendi okulunun fiziksel altyapısını ve koşullarını goumlz oumlnuumlnde bulundurarak planını hazırlamalıdır
5 Muumlduumlrluumlğuumlmuumlz tarafından yayınlanan Plan dışında başka illere ait palanlar internet ortamından dirilerek Okul Afet ve Acil Durum Planı hazırlanmamalıdır Muumlduumlrluumlğuumlmuumlz tarafından yayınlanan plan temel alınarak okulunuza uyarlanmalıdır
Sayfa 44 45
7 Plan ekinde bulunan buumltuumln ekler dikkatlilce okunarak doldurulmalıdır8 Plan ekinde yayınlanan Oumlrnek Krokiler nazara alınarak okulunuzun ihata duvarları iccedilerisinde bulunan
okulunuz ve okulunuza ait ek binaların krokileri bilgisayar ortamında veya ccedilok duumlzguumln ve anlaşılır bir tarzda kat planları uumlzerinde sığınak yangın dolabı yangın alarm butonu elektrik panolarının yangın soumlnduumlrme cihazları toplanma yerleri Malzeme depoların kolaylıkla anlaşılır bir tarzda farklı işaretlerle ve renkli kalemle goumlsterilmesi gerekmektedir
9 Planlar ikişer nuumlsha halinde hazırlanmalı Bir nuumlshası okulda kalacak bir nuumlshasırsquoda İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne elden teslim edilecek
10 Merkeze bağlı İlccedileler Planları uumlccediler nuumlsha halinde hazırlamalı Bir nuumlshası İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne elden teslim edilecek Bir nuumlshası okulda kalacak bir nuumlshası da İlccedile Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne teslim edilecek
11 İşin oumlzuuml Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlar bir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilen dersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilip guumlncelleştirilecektir
12Planın Hazırlaması esnasında bilmediğiniz hususlar hakkında Başbakanlık ldquoAfet ve Acil Durum Youmlnetimi Başkanlığı tarafından internet ortamında yayınlanan şu kaynaklardan faydalanınız
1) ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlama Kılavuzurdquo2) ldquoOn Adımda ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlama Kılavuzurdquo 3) ldquoOkullarda Afete Hazırlıkrdquo4) ldquoOkullarda Afet ve Acil Durum Youmlnetim El Kitabırdquo
5) ldquoEğitim Kurumları iccedilin Afet Acil Yardım Planlama Rehberirdquo13 Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları hazırlanmasında okul ve kurum Muumlduumlruuml Okul Afet ve Acil
Durum Youmlnetim Planrsquoları Eğitimini almış olan Muumlduumlr Yardımcısı başta olmak uumlzere Anaokullarında Anasınıfı Oumlğretmeni İlkokullarda Sınıf Oumlğretmeni Ortaokullarda Sosyal Bilgiler Oumlğretmeni Lise ve Mesleki okullarda Coğrafya Oumlğretmenleri sorumlukları dacirchilinde hazırlanmalıdır
14 Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları Muumlduumlrluumlğuumln okulunuzdan planrsquoları istemesi halinde İVEDELİKLE en geccedil bir hafta iccedilerisinde mesai guumlnuumlnde planlar teslim edilmelidir
helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipMUumlDUumlRLUumlĞUuml
İş bu Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planırsquonda goumlrev alan ve okulumuzda bulunan tuumlm personel plan hakkında bilgilendirilmiş olup plan ( ) Sayfadan İbarettir
Okul Muumlduumlruuml ndash İmza Muumlhuumlr 2015
Sayfa 45 45
DOSYA KAPAĞI helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip 1İCcedilİNDEKİLER helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip2OKUL AFET PLANIrsquoNIN AMACcedil KAPSAM DAYANAK TEMEL İLKELERİ OKULUN TARİHCcedilESİhelliphelliphelliphellip5OKULLARDA AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİMİ PLANLAMASININ OumlNEMİhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip3OKUL PERSONEL VE OKULUN FİZİKİ YAPISINA AİT BİLGİLERhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip6OKUL PANSİYONUN FİZİKİ İMKAcircNLARI VE YAPISIhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip7201-2015 EĞİTİM OumlĞRETİM YIL MEVCUT OumlĞRENCİ DURUM ANALİZİhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip8OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİM KURULUN OLUŞUMUhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip8OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİM PLANI GURUPLARIhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip9OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİMİ PLANINDA GOumlREV ALAN GURUPLARIN GOumlREV VE SORUMLULUKLARIhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip10OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİM PLANINDA GOumlREV ALAN EKİPLERİN KISACA GOumlREV VE SORUMLULUKLARIhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip11OKULUN DETAYLI KAT PLANLARININ CcedilİZİLMESİhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip14KACcedilIŞ YOLLARI İLE İLGİLİ ACcedilIKLAMALARhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip15ZARAR AZALTMA CALIŞMALARIhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip17ZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARINDA BELİRLENMESİ GEREKEN HUSUSLARhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip18TABLO 1GENEL BİLGİLER FORMUhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip19RİSK ANALİZİhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip20MEVCUT DURUM ANALİZİhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip21TABLO 2 RİSK SEVİYESİNE GOumlRE DERECELENDİRMEhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip22TABLO 3 RİSK SEVİYESİNE GOumlRE MATRİShelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip22TABLO 4 PLANDAKİ OumlNCELİK SEVİYESİ helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip22HAZIRLIK CcedilALIŞMALARIhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip23HAZIRLIK FAALİYETLERİ İCcedilERİSİNDE OLMASI GEREKEN BAŞLICA ADIMLAR ŞUNLARDIR helliphelliphellip23 HAZIRLIK CcedilALIŞMALARINA BAŞLARKEN OumlNCELİKLİ OLARAK ŞU HUSUSLARI BELİRLEMEK GEREKİRhelliphellip24HAZIRLIK CcedilALIŞMALARI ESNASINDA YAPILACAKLAR OLANLARhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip24MUumlDAHALE CcedilALIŞMALARIhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip24MUumlDAHALE CcedilALIŞMALARI ESNASINDA YAPIMASI GEKENLERhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip24İYİLEŞTİRME CcedilALIŞMALARIhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip25İYİLEŞTİRME SUumlRECİ İCcedilERİSİNDE YUumlRUumlTUumlLMESİ GEREKEN FAALİYETLER ŞUNLARDIR helliphelliphelliphellip26İYİLEŞTİRME CcedilALIŞMALARI ESNASINDA TAKİP EDİLECEK BASAMAKLARhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip26ZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARIhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip27YILLIK FAALİYETLER İCcedilİN PLANLANMASI GEREKENLERhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip28YILLIK PLANLARDA AŞAĞIDAKİ BAŞLIKLAR MUTLAKA OLMALIDIRhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip29PLANLARIN DEĞERLENDİRİLMESİhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip29OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİMİ İCcedilİN TAVSİYE EDİLEN YILLIK CcedilALIŞMA PLANIhelliphelliphelliphellip30İŞBİRLİĞİNE GİDİLECEK KURUM VE KURULUŞLARhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip31OKULDA TAHLİYE TATBİKATLARI YAPILIRKEN DİKKAT EDİLİCEK HUSUSLARhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip32YANGIN TALİMATIhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip33EK 1 DURUM TESPİTİ DETAY FORMU (TEHLİKE AVI)helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip34EK 2 TEHLİKE PROFİLİ BELİRLEME FORMUrdquo (RİSK ANALİZİ)helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip35EK 3 MALZEME BİLGİ FORMU helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip36EK 4 ACİL DURUM RAPORU FORMUhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip37EK 5 ZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARI FORMUhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip38EK 6 YARDIM İSTENEBİLECEK BAZI KAMU KURUM VE KURULUŞLARIhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip39EK 7 AFET VE ACİL DURUMA GOumlRE İZLENECEK YOLhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip39EK 8 TEMEL DAVRANIŞ BİCcedilİMLERİhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip40EK 9 PLANDA OLMASI GEREKEN HARİTALARhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip40OKULUMUZUN PERSONEL İKAMETGAcircH ADRES BİLGİLERİhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip41ONAY SAYFASI VE PLANIN HAZIRLANMASINDA DİKKAT EDİLECEK HUSUSLARhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip42
Sayfa 2 45
OKULLARDA AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİMİ PLANLAMASININ OumlNEMİ
Okullarda Afet ve Acil Durum Youmlnetimi planlamasının temel amacı afete neden olabilecek tehlike ve risklerin belirlenmesi muumlmkuumlnse oumlnlenmesi veya olası etkilerinin azaltılması ve olaylara karşı eğitim ve tatbikatlarla tuumlm paydaşların hazırlıklı olmasının sağlanması ve afetlere karşı bilinccedilli ve direnccedilli nesiller yetiştirilmesi eğitim ve tatbikatlarla kazanılmış doğru davranış biccedilimleri uygulanarak arama-kurtarma ve ilk yardım ve guumlvenli tahliye işlemlerinin aksatılmadan uygulanması olaya zamanında hızlı ve etkili olarak muumldahale ederek kayıpların en duumlşuumlk duumlzeyde tutulması olabilecek zincirleme etkiler veya ikincil afetlerin oumlnlenmesi ve okulun normal programına bir an oumlnce doumlnebilmesi iccedilin gereken iyileştirme faaliyetlerinin belirlenmesi ve uygulanmasını sağlayacak oumlrguumltlenme modelleri ile imkacircn ve kaynakları sağlamaktır
ldquoAfete Hazır Okulrdquo kampanyası ile oumlğrenciler ve okul ccedilalışanlarına afete hazırlık kuumlltuumlruumlnuumln kazandırılması ve farkındalık yaratılması hedeflerini karşılayacak şekilde hazırlanmalıdır Planlama suumlrecine ait genel bilgilerin verilmekte olduğu ve her okulun kendi tehlike ve risklerini dikkate alarak kendi aktif planlarını hazırlamalarının yararlı olacağı unutulmamalıdır
Afet ve Acil Durum Youmlnetimi kavramı afetlerin oumlnlenmesi ve zararlarının azaltılması amacıyla bir afet olayının oumlncesi sırası ve sonrasında yapılması gereken ccedilalışmaların planlanması youmlnlendirilmesi koordine edilmesi desteklenmesi ve uygulanabilmesi iccedilin toplumun tuumlm kurum ve kuruluşlarıyla kaynakların bu ortak hedefler doğrultusunda youmlnetilmesini gerektiren ccedilok geniş bir kavramdır Bu suumlreccedil iccedilerisinde en sade bireyden en yetkili makamlara kadar herkese goumlrev ve sorumluluk duumlşmektedir
Okullarda Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Sistemi oluşturabilmek ve afet planlaması ile afetlerle İlgili ccedilalışmaları yuumlruumltebilmek iccedilin oumlncelikle afet veya acil durumu gerektiren suumlrecin hangi safha veya aşamalardan oluştuğunu dikkate almak gerekmektedir
Afet ve acil durumu şu safha ve aşamalardan oluşur1 İyileştirme2 Zararları Azaltma3 Hazırlık 4 Muumldahale
Afet planlaması ve youmlnetiminde temel esas tehlikelerin
risklerin imkacircn ve kaynakların doğru ve kapsamlı olarak belirlenmesi gerekli oumlnlemlerin alınması buumltuumln safhalarda yapılması gereken işlerin belirlenmesi ve tuumlm paydaşların afet oumlncesi sırası ve sonrasındaki faaliyetlere etkin katılımlarının sağlanmasıdır Bu husus Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetiminin oumlncelikle sağlaması gereken temel goumlrevidir ve kurumsal yapılanma oluşturulurken mutlaka dikkate alınmalıdır
Hazırlanacak afet ve acil durum planlarının en oumlnemli amacı yaşam alanlarının guumlvenliğini sağlamaktır Bu nedenle tuumlm faaliyetlerin bir plan dacirchilinde gerccedilekleşmesi gerekir Planın genel amaccedilları afete neden olabilecek tehlike ve risklerin belirlenmesi muumlmkuumlnse oumlnlenmesi veya olası etkilerinin azaltılması eğitim ve tatbikatlarla farkındanlığın ve becerinin
Sayfa 3 45
arttırılması olay anında kazanılmış doğru davranış biccedilimlerinin sergilenmesi hızlı tahliyenin gerccedilekleştirilebilmesi ile okulların normal faaliyetlerine en kısa zamanda doumlnebilmesi iccedilin gereken kurumsal yapılanmayı sağlamak olarak oumlzetlenebilir
Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Kurulu Afete youmlnelik faaliyetler ekip ccedilalışması gerektirir Bu nedenle tuumlm personel planlamanın aşamalarını benimsemeli ve plana hacirckim olmalıdır Planlar sade anlaşılır ve suumlrduumlruumllebilir olmalıdır
Planlar hazırlanırken bireysel yaklaşımlardan kaccedilınılmalı ekip ccedilalışması anlayışı ile ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Kurulurdquo oluşturulmalıdır Bu kurul afet oumlncesi esnası ve sonrasında yuumlruumltuumllecek faaliyetlerden ve afet ile ilgili mevzuata bağlı olarak planların hazırlanmasından sorumludurOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetiminin kurumsal yapıları ve oumlrguumltlenme modelleri karşı karşıya bulundukları tehlike ve risklerinin ccedileşidi buumlyuumlkluumlkleri sıklıkları yol accedilabilecekleri zincirleme etkiler ve okulun buumlyuumlkluumlğuuml ile insan yoğunluğu gibi değişkenler dikkate alınarak belirlenmelidir Bu yapılanmada oumlnceden belirlenmiş katı ve değişmez şablonlar yerine esnek v Afet ve Acil Durum Youmlnetimi planları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlar bir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilen dersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilerek ve guumlncelleştirilecektir
İhtiyaca goumlre değişebilen yapılarda ccedilalışma gruplarının oluşturulması oumlnerilir Bu konuda bir kurumsal yapılanma modeli oumlrneği verilmiştir
Eğitim kurumlarının herhangi bir afet durumunda doğru adımları atabilmesi iccedilin bir Afet Acil Yardım Planırsquona ihtiyacı vardır Bu kurumlara oumlzel tehlikelerin belirlenmesi ve risklerin analiz edilmesi afet youmlnetiminin amaccedilları ve ilkeleri ccedilerccedilevesinde kaynakların sevk ve idaresinin bir plan ccedilerccedilevesinde ele alınması gerekir
Planlama ccedilalışmalarının bir suumlrece dayalı olduğu akıldan ccedilıkarılmamalıdır Bir okul youmlneticisi afet youmlnetim planlayıcısı olarak deprem sırasında okuldaki herkesin emniyetini sağlamaktan sorumludur Deprem ve diğer afetlere hazırlık ve Afet Acil Yardım Planırsquonın başarılı bir biccedilimde geliştirilmesinde en oumlnemli kişi okul youmlneticisidir Onun desteği ve kararlılığı ccedilalışanların iş birliğini sağlamak accedilısından ccedilok oumlnemlidir
NOT Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planırsquonın baştan sonuna kadar planda goumlrev alanlar tarafından okunması ve okulun fiziki yapısı nazara alınarak yetkililerin goumlruumlşlerinin değerlendirilmesi gerekmektedir İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml tarafından yayınlanan ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planırsquonınrdquo sadece sizlere yardımcı olmak iccedilin yapıldığını tavsiye niteliği taşıdığı unutulmamalıdır Her okul kendi fiziksel altyapısını ve koşullarını goumlz oumlnuumlnde bulundurarak planını hazırlamalıdır İşin Oumlzuuml Afet ve Acil Durum Youmlnetimi planları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlar bir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilen dersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilerek ve guumlncelleştirilecektir
Sayfa 4 45
Muumlhuumlr ndash İmzahelliphellip 2015
Adı SoyadıOkul Muumlduumlruuml
AMAChelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip Okulursquonun Afet ve Acil Durumlarla ilgili yuumlruumlttuumlğuuml faaliyetleri İlgili
mevzuat ve benimsediği temel ilkeler ccedilerccedilevesinde planlamak gerekliliği tanımlayarak geleceğe youmlnelik vizyonunu oluşturmak yuumlruumlttuumlğuuml faaliyetlerin amaccedillarını oumllccediluumllebilir hedeflerini saptamak oumlnceden belirlenmiş goumlstergeler doğrultusunda performanslarını oumllccedilmek ve bu surecin izleme ve değerlendirmesini yaparak katılımcı bir youmlnetim anlayışıyla planlama yapmak
KAPSAMBu Afet Acil Durum Youmlnetimi dokumanı Okulursquonun 2015 ndash
2016 yılları arasında yuumlruumlteceği faaliyetleri kapsar
DAYANAK 1 - Başbakanlık Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Başkanlığı ile Milli Eğitim Bakanlığı
arasında İmzalanan Afete Hazır Okul Kampanyası İşbirliği Protokoluuml2 - Başbakanlık Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Başkanlığının 22052014 tarihli ve
42275415-77010390 sayılı yazı3 ndash Destek Hizmetleri Genel Muumlduumlrluumlğuumlnuumln 03062014 tarihli ve 53909240770
2249903 sayılı yazısı
TEMEL İLKELEROkulumuzda planlama Afet Acil Durum Youmlnetim Ekibi tarafından yuumlruumltuumlluumlr
Planlama surecine Okulursquonda ccedilalışan tuumlm youmlnetici ve ccedilalışanların katılım ve katkısı sağlanır İhtiyaccedil duyuldukccedila youmlnetici ve ccedilalışanlara konuyla ilgili Hizmet iccedili Eğitim duumlzenlenir Planlama helliphelliphellip Okulursquonun tuumlm faaliyetlerini kapsar Planlama Mevcut Durum Analizi Misyon-Vizyon oluşturulması Afet ile ilgili Amaccedillar bu amaccedillara youmlnelik oumllccediluumllebilir
Hedefler Hedeflerin gerccedilekleştirilmesine youmlnelik Faaliyet ve Projeler buumltccedileleme Faaliyetlerin izleme- değerlendirme ve oumlnceden belirlenen kriterler doğrultusunda performans olcum suumlreccedillerini kapsar
OKULUN TARİHCcedilESİOkulumuz 1983ndash1984 eğitim oumlğretim yılında Mevlana Mahallesi 24
derslikli olarak accedilılmıştır 1988ndash1989 eğitim oumlğretim yılında okulumuzda eğitim goumlren oumlğrencilere iccedilin 200 kişilik yatılı bir pansiyon ve spor salonu eklenmiştir Okulumuz taşılı eğitimin başlamasıyla birlikte yeterli gelmediğinden 2010 yılında B Blok olarak
Sayfa 5 45
adlandırılan 8 derslik ve ccedilok amaccedillı bir salon ve taşımalı oumlğrenciler iccedilin bir yemekhane yapılmıştır
NOT Yukarıda okul tarihccedilesiyle ilgili anlatılan bilgilerin sadece farazi bilgiler olduğu gerccedilekle alakası olmadığı sadece okullarımıza yardımcı olmak amacıyla yazıldığı unutulmamalı sizler okulunuzun gerccedilek tarihccedilesini anlaşılır gerccedilekccedili kısa ve oumlz olarak okulunuzun oumlnceden aldığı isimleri ve zaman aşımı iccedilerisinde okulunuzun geccedilirdiği fiziki ve isim değişikliklerini doğru olarak yazmanızı unutmamalısınız Okulunuzun tarihccedilesini tam yazdıktan sonra bu not boumlluumlmuumlnuuml silinmesi gerektiğini unutmayınız
GENEL DURUM VE HAZIRLIKLAR OKUL PERSONEL VE OKULUN FİZİKİ YAPISINA AİT BİLGİLER
OKULUMUZUN İLETİŞİM BİLGİLERİ
OKULUN ADI1 Okulumuzun Adresi2 Tel ve Fax No3 Elektronik Posta Adresi4 Web Adresi
OKULUN PERSONEL VE OumlĞRENCİ BİLGİLERİGOumlREVİ ERKEK KADIN TOPLAM
1 Muumlduumlr2 Muumlduumlr Yardımcısı3 Branş Oumlğretmeni4 Sınıf Oumlğretmeni5 Rehber Oumlğretmen6 Memur7 Hizmetli8 İşccedili9 İş-kur Personeli10 Oumlğrenci Sayısı 11 TOPLAM
OKULUN FİZİKİ İMKAcircNLARI VE YAPISISN FİZİKİ MEKAcircNIN ADI SAYISI
1 Muumlduumlr odası2 Muumlduumlr Başyardımcısı Odası3 Muumlduumlr Yardımcısı Odaları4 Rehberlik Servisi ve Oumlğretmenler Odası5 Zuumlmre Oumlğretmenler Odası6 Memur ve Fotokopi Odası7 Personel Odası8 Okuloumlncesi Anasınıfı9 Derslikler10 Teknoloji sınıfı (BT Sınıfı) Biyoloji-Kimya Laboratuvarı Sınıfları11 Fizik Laboratuvarı12 Fen Bilgisi Laboratuarı 13 Sunum ve Soru Ccediloumlzme Odası14 Araccedil Gereccedil Odası15 İngilizce Dersliği (Laboratuvarı )16 Resim ve Muumlzik Dersliği17 Ccedilok Amaccedillı Salon18 Kapalı Spor Salonu19 Spor Soyunma Odası
Sayfa 6 45
20 Depo ve Arşiv Odaları21 Bekleme Salonu22 Okul Aile Birliği Odası23 Revir24 Okul Kantini25 Danışma26 Değişik Amaccedillar İccedilin Kullanılan Odalar27 Kuumltuumlphane28 Kazan dairesi ve Kaloriferci Odası29 Temizlik ve Depo Odaları30 Sığınak
OKULUN YAPISI OumlRNEK Okulumuzun helliphellip derslikli helliphellip katlı ana bina spor salonu ve hellip kişilik helliphellippansiyon olmak uumlzerehellipbinadan oluşmaktadır Okulunuzun durumuna goumlre tabloyu uyarlayınız
FİZİKİ MEKAcircNIN ADIOKUL PANSİYONUN FİZİKİ İMKAcircNLARI VE YAPISI
SN FİZİKİ MEKAcircNIN ADI SAYISI1 Muumlduumlr Yardımcısı
2 Noumlbetccedili Oumlğretmen Odası
3 Noumlbetccedili Oumlğretmen Yatak Odası
4 Personel Odası
5 Ziyaretccedili Kabul ve Bekleme Salonu
6 Oumlzuumlrluuml Oumlğrenci Odası
7 Oumlzuumlrluuml Oumlğrenci Yatak Odası
8 Doktor (Revir) Odası
9 Hemşeriye Odası
10 Erkek Hasta Odası
11 Servis Ofisi Odaları
12 Kuumltuumlphane ve Okuma Salonu
13 Temizlik Odası
14 Yemekhane ve Dinlenme Salonu
15 Mutfak
16 Kat Ofisi
17 Yatak Odaları
18 Ccedilamaşır Yıkama ve Duşlar Boumlluumlmuuml
19 Personel Yemek ve Personel Duş Odaları
20 Ccedilamaşırhane
21 Hizmetli Odası
22 Servis Avlusu
23 Su Deposu
24 Kazan Dairesi ve Kaloriferci Odası
25 Guumlnluumlk Temizlik Odası
26 Değişik Amaccedillar iccedilin Kullanılan Odalar
27 Demirbaş Eşya Odası
Sayfa 7 45
28 Sığınaklar
29 Koumlmuumlr Deposu
30
31
32
33
NOT Tabloda adı geccedilmeyen veya değişik isimle accediltığınız boumlluumlm ve odaları pansiyonun fiziki yapısına goumlre uyarlamayı unutmayınız
201-2015 EĞİTİM OumlĞRETİM YIL MEVCUT OumlĞRENCİ DURUM ANALİZİ
SINIFLAR ERKEK KIZ TOPLAM OKUL OumlNCESİ
1 SINIF2 SINIF3 SINIF4 SINIF5 SINIF 6 SINIF7 SINIF8 SINIF9 SINIF 10SINIF11SINIF12SINIF
TOPLAMTAŞIMALI EĞİTİM 2014-2015
TAŞIMA MERKEZİ OKULUMUZ
TOPLAM TAŞINAN KOumlY SAYISI
TAŞIMA YAPAN ARACcedil SAYISI
TAŞINAN OumlĞRENCİ SAYISI
EN UZAK KOumlY MESAFE KM
TOPLAMNOT Oumlğrenci sayıları her yıl eğitim ve oumlğretimin başlamasıyla guumlncellenecek
OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİM KURULUN OLUŞUMU
S NO GOumlREVİ ADI SOYADI KURUL UumlYESİ1 Başkan Okul Muumlduumlruuml 2 Başkan Yardımcısı Muumlduumlr Yardımcısı3 Başkan Yardımcısı Muumlduumlr Yardımcısı4 Uumlyeler Oumlğretmen5 Uumlyeler Oumlğretmen6 Uumlyeler Oumlğretmen7 Uumlyeler Oumlğretmen8 Uumlyeler Oumlğretmen9 Uumlyeler Oumlğretmen
10 Uumlye Destek Personeli11 Uumlye Okul Aile Birliği ve Okul Koruma
Sayfa 8 45
Dernekleri başkanları veya goumlrevlendirecekleri 2 kişi
12 Uumlye Veli13 Uumlye Veli14 Uumlye Oumlğrenci15 Uumlye Oumlğrenci16 Uumlye Muhtar
DİKKAT Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlanırken okul muumlduumlruumlnuumln bizzat bu kurul iccedilinde bulunması olaylara ve afetlere etkili muumldahale ccedilalışmalarının başarılı olması iccedilin gereklidir
OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİM PLANI GURUPLARI1 PLANLAMA VE HAZIRLIK GURUBU
SN ADI SOYADI OKULDAKİ GOumlREVİ CEP TELEFONU E-POSTA ADRESİ VEYA
İKAMETGAcircH ADRESİ İMZA
12345
2 RİSK YOumlNETİM GURUBUSN ADI SOYADI OKULDAKİ
GOumlREVİ CEP TELEFONU E-POSTA ADRESİ VEYA İKAMETGAcircH ADRESİ İMZA
12345
3 MUumlDAHALE GURUBUSN ADI SOYADI OKULDAKİ
GOumlREVİ CEP TELEFONU E-POSTA ADRESİ VEYA İKAMETGAcircH ADRESİ İMZA
1234531 MUumlDAHALE GURUBUrsquoNUN 1 ALT GURUBU (ARAMA ndash KURTARMA İLKYARDIM GURUBU)SN ADI SOYADI OKULDAKİ
GOumlREVİ CEP TELEFONU E-POSTA ADRESİ VEYA İKAMETGAcircH ADRESİ İMZA
12345
32 MUumlDAHALE GURUBUrsquoNUN 2 ALT GURUBU (TESBİT-ONARIM İYİLEŞTİRME GURUBU)
Sayfa 9 45
SN ADI SOYADI OKULDAKİ GOumlREVİ CEP TELEFONU E-POSTA ADRESİ VEYA
İKAMETGAcircH ADRESİ İMZA12345
33 MUumlDAHALE GURUBUrsquoNUN 3 ALT GURUBU (TAHLİYE GUumlVENLİK VE AİLE İLİŞKİLERİ GURUBU)
SN ADI SOYADI OKULDAKİ GOumlREVİ CEP TELEFONU E-POSTA ADRESİ VEYA
İKAMETGAcircH ADRESİ İMZA12345
4 KAYNAK TEMİNİ VE LOJİSTİK DESTEK GURUBUSN ADI SOYADI OKULDAKİ
GOumlREVİ CEP TELEFONU E-POSTA ADRESİ İMZA12345
Planlama ve gurup oluşturmadan oumlnce her okul ilk aşamada mutlaka şunları sağlamalıdır1- Oumlğrencilerinin ve ccedilalışanlarının deprem ve diğer afetler sırasında ne
yapacaklarını bildiklerinden emin olmak2- Tuumlm velilere ve ccedilalışanlara duyurulan bir tahliye youmlntemi belirlemek3- Telefon sisteminin ccedilalışmaması durumunda yerel veya merkezi yardım
kuruluşlarıyla bağlantı kurma olanağına sahip olmak4- Can guumlvenliği accedilısından en ciddi tehlikeyi oluşturan yapısal ve yapısal
olmayan riskleri belirleyip muumlmkuumln olduğunca riskleri ortadan kaldırmak5- Oumlğrencileri ve ccedilalışanları okulun Afet Acil Yardım Planı konusunda
bilinccedillendirmek iccedilin eğitmek
Şekil 1 Kurumsal Yapılanma Oumlrneği
Sayfa 10 45
Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Kurulu Aşağıdaki Guruplardan Oluşur
1- Planlama ve Hazırlık Gurubu2- Risk Youmlnetim Gurubu3- Muumldahale Gurubu (Muumldahale gurubu buumlnyesinde şu guruplarda
vardır)a) Arama - Kurtarmab) Tahliye Guumlvenlik ve Aile İlişkileric) Tespit ndash Onarım İyileştirme
4- Tahliye Guumlvenlik ve Aile İlişkileri gibi guruplardan oluşurKurumsal Yapılanma Oumlrneği Dosyanın ilerleyen boumlluumlmlerinde belirtileceği gibi okullarda Afet ve Acil
Durum Youmlnetimi Kurulunun ccedilerccedilevesini planlama ve hazırlık risk youmlnetimi muumldahale kaynak temini ve lojistik destek gibi doumlrt temel grup oluşturmaktadır Bu gruplara organizasyonda karmaşaya yol accedilmayacak şekilde yeni gruplar veya alt gruplar eklenebilir Muumldahale grubu bir olay meydana geldiğinde olaya zamanında hızlı ve etkili olarak muumldahale etmesi gereken arama-kurtarma ve ilk yardım yangın tahliye-guumlvenlik ve aile ilişkileri tespit onarım ve iyileştirme gibi alt hizmet gruplarından oluşabilir Okul afet planına dacirchil edilmesi gereken kişiler
1 Okul Muumlduumlruuml2 Muumlduumlr Yardımcıları3 Oumlğretmenler4 Okulda ccedilalışan guumlvenlik goumlrevlileri5 Okulda ccedilalışan diğer personel6 Oumlğrenci temsilcileri ve konuya duyarlı oumlğrenciler7 Veliler8 Yakın ccedilevredeki esnafişyeri ccedilalışanları9 Yakın ccedilevredeki kamu kurum ccedilalışanları10 Mahalle afet goumlnuumllluumlleri11 Sivil Savunma ccedilalışanları12 Afet konusunda oumlzel becerileri olan bireylerAfetlerle başa ccedilıkmak adına oumlnceden yapılabilecek ccedilalışmalar okul muumlduumlruuml okul ccedilalışanları
ve oumlğrenciler iccedilin başlangıccedilta oldukccedila zor bir iş olarak kabul goumlrebilir Pek ccedilok yeni ve bilinmeyen zorlukların uumlstesinden gelmek durumunda kaldığınız olmuştur Okulların fiziksel olarak yenilenmesi yeni eğitim-oumlğretim programlarının uygulanması gibi pek ccedilok zor işlerin okul youmlneticileri oumlğretmenleri ve diğer ccedilalışanları tarafından başarıyla sonuccedillandırıldığı kesindir Dolayısıyla okulun afete hazırlanması konusunda da iyi bir planlama ile başarılı sonuccedillar almak muumlmkuumln olabilir
OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİMİ PLANINDA GOumlREV ALAN GURUPLARIN GOumlREV VE SORUMLULUKLARI
GOumlREV VE YERİ SORUMLUSU
YAPILMASI GEREKEN EYLEMSORUMLUSU
PLANLAMA VE HAZIRLIK GRUBU SORUMLUSU OKUL MUumlDUumlR
Tuumlm acil durum operasyonlarını youmlnetir ve koordine eder Okulda olmayanlara veya yaralılara goumlre personelin rollerini uyarlar
RİSK YOumlNETİMİ GRUBU SORUMLUSU MD YARDIM Oluşacak riskleri belirler Ortaya ccedilıkabilecek tehlikeler iccedilin oumlnlemler alır
Sayfa 11 45
MUumlDAHALE GRUBU SORUMLUSU OumlĞRETMEN
Hafif arama kurtarma operasyonlarını koordine eder yangınları merkeze bildirir ve kuumlccediluumlk ccedilaplı yangınları soumlnduumlruumlr Beş kişilik oumlğretmenlerden oluşur
a) ARAMA KURTARMAVE İLKYARDIM GURUBU SORUMLUSU OumlĞRETMEN
Tuumlm ilk yardım malzemelerinin guumlncellenmiş olduğundan hazır bulunduğundan ve duumlzguumln şekilde idare edildiğinden emin olur İlk yardımı uygular
b) TAHLİYE GUumlVENLİKVE AİLE İLİŞKİLERİ GURUBU SORUMLUSU OumlĞRETMEN
Velileri Başvuru Kapısında karşılar ve Teslim Kapısına kadar oumlğrencilere eslim eder Velileri Başvuru Kapısında karşılar ve Teslim Kapısında ccedilocuklarıyla buluşup birleşmelerini sağlar
c) TESPİT ONARIM VE İYİLEŞTİRME GURUBU SORUMLUSU OumlĞRETMEN
Tehlike oumlncesi durum tespiti yapmak tehlike sonrasında onarım ve iyileştirme ccedilalışmalarına yardımcı olmak
KAYNAK TEMİNİ VE LOJİSTİK DESTEK GRUBU SORUMLUSU OumlĞRETMEN
Velileri TeslimBirleştirme Kapısına youmlnlendirir Gerekliyse şebeke vanalarını kapatır arındırma ve barınma sahası sağlar İhtiyaca goumlre dağıtmak iccedilin yiyecek su toplamak NOT Guruplarda goumlrev alacakların sayıları okulun durumuna goumlre değişir
Afet ve Acil Durum Youmlnetim Kurulunun Goumlrev Yetki ve Sorumlulukları1- Afet oumlncesinde okulun tehlike ve risk azaltma ccedilalışmaları ile muumldahale ve iyileştirme
ccedilalışmalarını belirlemek ve okulun guumlvenliğini sağlamak2- Planda yer alacak goumlrev grupların ve bu grupların goumlrev yetki ve sorumlulukların belirlemek3- Gruplarda goumlrev alacak kişileri ve grupların ccedilalışma esaslarını belirlemek (Oumlğretmen
kurul uumlyeleri bilgi ve deneyimlerine goumlre grup veya alt grup sorumlusu olarak ta goumlrevlendirilebilirler)
4- Afet ve Acil Durum Youmlnetimi konusunda oumlğretmenler ccedilalışanlar veliler ve oumlğrenciler iccedilin uygulanacak eğitim programlarını belirlemek ve uygulanmasını sağlamak
5- Masa başı ve saha tatbikatları duumlzenlemek6- Tatbikat guumlnluumlk olaylar ve karşılaşılan afetlerden elde edilen derslerin ışığı altında
planları guumlncelleştirmek7- Goumlrev gruplarının ihtiyaccedil duyacağı ekipman malzeme yayın ve insan guumlcuuml desteğini
sağlamak8- Afet ve acil durum planlaması ve youmlnetimi konularında ilgili uumlniversiteler kamu kurum
ve kuruluşları yerel youmlnetimler goumlnuumllluuml kuruluşlar ile yakın işbirliği yapmak eğitim ve lojistik destek sağlamak
9- Afet anı ve sonrasında en kısa sure iccedilerisinde doğru bilgilere ulaşarak grupların olaya zamanında hızlı ve etkili olarak muumldahale etmelerini sağlamak gerekiyorsa tahliye veya yerinde sığınak kararı vermek ve olayı youmlnetmek
10- Gerektiğinde itfaiye polis ambulans arama-kurtarma ekipleri gibi kurum Ve kuruluşlardan yardım istemek ve olay hakkında yetkili makamları bilgilendirmek
11- Tuumlm paydaşların afet oumlncesi sırası ve sonrasındaki faaliyetlere etkin olarak katılımını sağlamak
12- Planı goumlzden geccedilirmektir ve revize etmek Okul Muumlduumlruumlnuumln Afet ve Acil Durum Planlaması Konusundaki Sorumlulukları
Sayfa 12 45
1- Planlama guruplarının oluşturulması2- Tehlike ve risklerin belirlenmesi ve değerlendirilmesinin sağlanması3- Risk azaltma planlarının hazırlanmasının temini4- Muumldahale planlarının hazırlanmasının temini5- İmkacircn ve kaynakların belirlenmesi ve geliştirilmesi6- Alınacak oumlnlemlerin ve oumlnceliklerin belirlenmesi7- Oumlğretmenler ccedilalışanlar oumlğrencilerin ve velilerin bilgilendirilmesi ve bilinccedillendirilmesi
faaliyetlerinin geliştirilmesi ve etkin olarak uygulanmasının sağlanması durum youmlnetimi
Okul afet ve acil durum youmlnetim sistemi iccedilerisinde oumlğretmenlerinin afet oumlncesi sırası ve sonrasındaki başlıca goumlrevleri
AFET OumlNCESİNDE1- Okul afet ve acil durum planları hakkında bilgi sahibi olmak ve oumlğrencileri bu
planlarla farklı afet tuumlrleri karşısındaki davranış kuralları konusunda bilgilendirmek ve bilinccedillendirmek
2- Sınıflarında tehlike avı yaklaşımını kullanarak yapısal olmayan tehlike ve riskleri belirlemek bunların oumlnlenmesi veya etkilerinin azaltılabilmesi iccedilin oumlnlemler almak veya Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Kuruluna bildirmek
3- Oumlğrencilerde afetlere direnccedil ve guumlvenlik kuumlltuumlruuml oluşturmak amacıyla uygulamalı afet eğitimi faaliyetlerini aksatmadan yuumlruumltmek
4- Afetlerle ilgili oumlzel guumln ve haftalarda veliler ve oumlğrencilerle toplantılar yaparak afetehazırlık afet risklerinin azaltılması gibi konularda okul aile ve toplum iccedilin oumlnemli olabilecek konularda bilgilendirme ve bilinccedillendirme faaliyetleri yuumlruumltmek
AFET SIRASINDA1- Eğitim ve tatbikatlarla belletilmiş farklı afet tuumlrleri karşısında doğru davranış
kurallarının uygulanmasını sağlamak (depremler sırasında ccediloumlk kapan tutun veya tahliye sırasında koşma itme konuşma geri doumlnme gibi)
2- Varsa yaralı oumlğrencilere ilk yardım yapmak ve youmlnetimi ivedilikle bilgilendirmek3- Korku ve paniğe kapılan oumlğrencileri sakinleştirmek ve olan olay hakkında bilgi vermek4- Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Kurulunun tahliye veya yerinde sığınak karar
sonrasında tahliye planına uygun olarak oumlğrencileri sevk etmek ve guumlvenli toplanma alanına goumltuumlrmek
5- Oumlğrenci mevcudu ve veli haberleşme listelerini yanında bulundurmak6- Oumlğrencilerin velilerine veya yetkililere teslim edilene kadar başlarından ayrılmamak
Okul Afete Hazırlık Kurulunun Oluşturulması ldquoOkul Afete Hazırlık Kurulurdquo okul muumlduumlruuml muumlduumlr yardımcıları zuumlmre ve boumlluumlm
başkanları okul oumlğrenci temsilcisi (sınıf oumlğrenci temsilcilerinden konuya duyarlı olanlarda seccedililebilir) okul aile birliği başkanı okul aile birliğinden en az uumlccedil uumlye ve konuya ilgili veliler arasından seccedililir Oluşturulan kurul aşağıda belirtilen konularda planlı olarak ccedilalışma yapar1 Tuumlm personelin ve oumlğrencilerin afet konusunda kabiliyetlerini geliştirmek okul afete hazırlık planlamasına bilgili başlamak adına eğitim programları duumlzenler2 Deprem oumlncesi Deprem sırasında Deprem sonrası yapılacakları okul ccedilalışanlarına oumlğrencilere oumlğretir ve deprem sonrası ortak hareket edebilmek adına tatbikatlar yapar Deprem sonrası hayatın normale doumlnmesi sonrasında eğitim - oumlğretimin hızlıca başlaması adına programlar yapar
Okulun Detaylı Kat Planlarının Ccedilizilmesi
Sayfa 13 45
Okulunuzun tuumlm kullanım alanlarının detaylı planları ccedilizilmelidir Her katta sınıfların isimlerinden arşive depoya tuvaletlere kadar her şey oumllccedilekli haliyle detaylı ccedilizilmelidirCcedilizilen detaylı planlar Okul tahliye planında Okul iccedilindeki risk analizlerinin yapılmasında Afet sonrası arama - kurtarma işlerinde Ccedilalışmaların duumlzenli yuumlruumlmesi adına kullanılır Detaylı ve oumllccedilekli ccedilizilmiş kat planlarının uumlzerine okul oumlğrenci sayısına ve okulun fiziki yapısına goumlre hazırlanmış tahliye planları ilave edilerek her kat başına asılmalıdırlar Her yıl sınıfların isimleri ve oumlğrenci sayıları değiştikccedile kat planları ve tahliyeplanları guumlncellenmelidir Ayrıca okul iccedilindeki potansiyel tehlikeler ve bazı oumlzel boumlluumlmler yangın soumlnduumlrme ekipmanı su depoları elektrik panoları laboratuar gibi yerler detaylı kat planları uumlzerinde goumlsterilmelidir Ayrıca ccedilizilmiş planların tuumlmuuml ve oumlğrenci guumlnluumlk zaman ccedilizelgeleri ve ders programları bir arada olmak uumlzere okulun en guumlvenli yerinde deprem sonrası gelecek arama ndash kurtarma ekibine destek olması iccedilin saklanmalıdır Yapısal sorunu ccediloumlzuumllmemiş okullarda herhangi bir goumlccediluumlk olma halinde goumlccediluumlk altında kalan oumlğrencilerin sayısı depremin olma zamanına bağlı olarak değişecektir Oumlrneğin ders saatinde olabilecek bir deprem sırasında tuumlm oumlğrenciler sınıflarında veya dersin işlendiği laboratuarda olacaktır Ancak aynı oumlğrenciler ders veya oumlğlen aralarındaki herhangi bir zamanda olan bir deprem sırasında ise koridor tuvalet bahccedile veya kantinde olabilirler Her iki durum arama kurtarma hizmetlerinde farklı programlar uygulanarak ccediloumlzuumllmeye ccedilalışılır Bu nedenle okulun
1 Tuumlm detaylı kat planları2 Tuumlm sınıfların ders programları3 Tuumlm sınıfların oumlğrenci listeleri4 Engelli oumlğrencilerin hangi sınıfta olduklarını goumlsteren oumlğrenci listeleri5 Aşağıda belirtilen tuumlm ccedilalışmalara katılan oumlğrenci listeleri6 Oumlğretmen noumlbet ccedilizelgesi7 Etuumlt ccedilalışmaları zaman ccedilizelgeleri 8 Sosyal etkinlik ccedilalışmaları zaman ccedilizelgeleri 9 Okulda duumlzenlenen kursların zaman ccedilizelgeleri10Egzersiz ccedilalışmaları zaman ccedilizelgeleri11Oumlğrenci derse giriş-ccedilıkış ccedilizelgeleri kolayca ulaşılabilecek guumlvenli yerlerde olmalıdır
Oumlrnek Detaylı Kat PlanlarıSayfa 14 45
Oumlrnek Detaylı Kat Planları
Oumlrnek Detaylı Tahliye Planı KACcedilIŞ YOLLARI İLE İLGİLİ ACcedilIKLAMALAR
Kaccedilış yollarında LPG tuumlpuuml yacircda benzeri hiccedilbir yanıcı malzeme yangına yol accedilabilecek tesisat veya kaccedilış engelleyici bir şey bulunamaz ccedilıkışların oumlnuuml kapatılamaz Kaccedilış yolu hiccedilbir kısmı da daraltılamaz Kaccedilış Yolu Gerccedilek bir kaccedilış unsuru bir bina veya konstruumlksiyonun herhangi bir noktasından yer seviyesindeki caddeye kadar olan devamlı ve engellenmemiş kaccedilış yolunun tamamıdır Kaccedilış yolları kapsamına bir buumltuumln olarak
a- Oda ve diğer muumlstakil hacimlerden ccedilıkışlar
b- Her kattaki koridor ve benzeri geccedilişler
c- Kattan ccedilıkışlar
d- Zemin kata ulaşan merdivenler
e- Zemin katta merdiven ağızlarından bu kattaki bina ccedilıkışına giden yollar
Sayfa 15 45
f- Bina dışındaki guumlvenlik oumlnlemleri dahildirAlt kenarları doumlşemeden en ccedilok 120 cm yukarıda ve bina dışındaki guumlvenlik boumllgesine accedilık dış zeminden en ccedilok 2 metre yuumlkseklikteki pencereler zorunlu hallerde kaccedilış yolu kabul edilebilir Kaccedilış yollarına engelleyici hiccedilbir şey konmaz kaccedilış yollarının oumlnuuml kapatılamaz Bina sorumlusu veya guumlvenlik goumlrevlileri bunu sağlamakla yuumlkuumlmluumlduumlr Kaccedilış kapıları yanlardan menteşeli olacak ve kaccedilış youmlnuumlne accedilılır şekilde duumlzenlenecektir Kaccedilış yolu hiccedilbir şekilde daraltılamaz
TAHLİYE PLANINDA DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR1 Tahliyenin en kısa suumlrede ve emniyetli yapılması esas alınacak2 Tahliyede binanın fiziki konumu dikkate alınarak tuumlm ccedilıkış yolları aynı anda
kullanılacak biccedilimde planlanacak (Asansoumlruumln kaccedilış yolu olarak kullanılmayacağı ama yangın merdiveninin kaccedilış yolu olarak kullanılacağı dikkate alınmalı)
3 Kat tahliye planlarında toplanma yerlerine gidecek yollar ok işaretiyle goumlsterilecek4 Tahliye uumlst katlardan zemin katlara inilerek bodrum katlardan zemin katlara ccedilıkılarak aynı
anda başlayacak şekilde planlanacak5 Plan hazırlanırken ana sınıfı ve diğer kuumlccediluumlk sınıflarında olduğu goumlz oumlnuumlnde bulundurulacak6 Accedilık havada belirlenen toplanma yerinin guumlvenilir bir alan seccedililmesi (duvar dibi yuumlksek
binalar enerji hatları elektrik telleri vb yıkılma ve ccediloumlkme tehlikeleri dikkate alınarak gerccedilekleştirmelidir)
7 Binanın fiziki durumu ve diğer oumlzellikleriyle ilgili bilgilerin eklenmesi8 Krokilerin normal dosya kacircğıdına basit anlaşılır olarak ccedilizilmesi9 Krokide idari odalar derslikler yatakhane merdivenler merdiven genişlikleri yangın
merdiveni ccedilıkış kapıları vb boumlluumlmlerin goumlsterilmesi10 EK-B krokide civar durumu okul bahccedilesinin genişliği ccedilevre duvarının yuumlksekliği bahccedile giriş
kapıları toplanma yerleri vb goumlsterilmesi Gerekirse kroki ile ilgili accedilıklamaların sol alt koumlşede belirtilmesi Sınıfların boşaltılış sırası oklarla goumlsterilmesi
11 Oumlrnek Tahliye Planı fikir vermek amacıyla hazırlanmıştır Binanın fiziki konumuna goumlre tahliyenin en kısa suumlrede ve emniyetli yapılması esasıyla farklı tahliye planları yapılabilir
Afet sonrası okul yeniden accedilıldığında
1- Oumlğrencilere hoşgoumlruumlluuml yaklaşarak onları dinlemek goumlzlemek afet sonrasında yaşamış oldukları psikolojik sorunları anlamaya ccedilalışmak
2- Sorunlu olarak değerlendirdikleri oumlğrenciler iccedilin profesyonel destek sağlamak3- Oumlğrencilere guumlven duygusu aşılamak oumlrneğin okullarının yetkili teknik heyetlerTarafından kontrol edilmiş olduğunu olabilecek artccedilı depremler karşısında korku vepaniğe kapılmalarına gerek olmadığını aslında korku ve paniğin can guumlvenlikleri acısından ccedilok daha tehlikeli olduğunu yapılacak en doğru hareketin eğitim ve tatbikatlarda yapıldığı gibi ldquoccediloumlk-kapan-tutunrdquo hareketini tekrarlamak olduğunu vurgulamak
4- Oumlğrencilere depremlerin oluşumu nedenleri uumllkemizin deprem tehlikesi depremler sırasında sınıfta teneffuumlste yolda evde ccedilarşıda nasıl davranmaları gerektiği konusunda her fırsatta bilgiler vermek
5- Oumlğrencilere sınıfta koridorlarda teneffuumlste bahccedilede laboratuar spor salonu kantin ve tuvaletlerde tehlikeli olabilecek yerler ve davranışlar hakkında bilgi vermek bu konuda tehlike avı uygulamaları yapmak
6- Deprem sonrasında cıdan soumlylenti dedikodu ve yetkililer tarafından onaylanmayan medya accedilıklamaları hakkında oumlğrencileri bilgilendirmek
7- Oumlğrencilere oumlğretmenlerine okul youmlneticilerine yerel youmlneticilere ve devlet youmlneticilerine karşı guumlven duygusu aşılamak
8- Oumlğrencilere afete uğramış kişilere yardım etmenin afetler sonrasında toplum olarak buumltuumlnleşmenin bir erdem ve oumlzveri işi olduğunu oumlğretmek ve bu konularda resim ve kompozisyon yarışmaları duumlzenlemek
Sayfa 16 45
9- Oumlğrencilere başta depremler olmak uumlzere tuumlm afetleri oumlnleme olabilecek etkilerini azaltma ve sonuccedillarını suumlratle gidermenin muumlmkuumln olduğunu oumlrneklerle anlatmak ve oumlğrencilerde guumlven ve baş edebilme duygusu yaratmak
OKULLARDA AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİMİ PLANLAMASININ AMACI VE KAPSAMI1- Okullarda Afet ve Acil Durum Youmlnetimi planlamasının temel amacı tehlikelerin
risklerin imkacircn ve kaynakların doğru ve kapsamlı olarak belirlenmesi gerekli oumlnlemlerin alınması buumltuumln safhalarda yapılması gereken işlerin belirlenmesi ve tuumlm paydaşların afet oumlncesi sırası ve sonrasındaki faaliyetlere etkin katılımlarının sağlanmasıdır
2- Afet ve Acil Durum Youmlnetimi kavramı afetlerin oumlnlenmesi ve zararlarının azaltılması amacıyla bir afet olayının oumlncesi sırası ve sonrasında yapılması gereken ccedilalışmaların planlanması youmlnlendirilmesi koordine edilmesi desteklenmesi ve uygulanabilmesi iccedilin toplumun tuumlm kurum ve kuruluşlarıyla kaynakların bu ortak hedefler doğrultusunda youmlnetilmesidir
3- Bu suumlreccedil iccedilerisinde en sade bireyden en yetkili makamlara kadar herkese goumlrev ve sorumluluk duumlşmektedir Okullar iccedilin gerccedilekleştirilecek ldquoAfet ve Acil Durum Youmlnetimi Planlamardquo ccedilalışmaları o kurumun afetler karşısında hasar-zarar goumlrebilirliğini azaltacak ve kurumu afetlere karşı guumlccedilluuml hale getirecektir
4- Hazırlanacak afet ve acil durum planlarının en oumlnemli amacı yaşam alanlarınınGuumlvenliğini sağlamaktır Bu nedenle tuumlm faaliyetlerin bir plan dacirchilinde gerccedilekleşmesi gerekir Planın genel amaccedilları afete neden olabilecek tehlike ve risklerin belirlenmesi muumlmkuumlnse oumlnlenmesi veya olası etkilerinin azaltılması eğitim ve tatbikatlarla farkındalığın ve becerinin arttırılması olay anında kazanılmış doğru davranış biccedilimlerinin sergilenmesi hızlı tahliyenin gerccedilekleştirilebilmesi ile okulların normal faaliyetlerine en kısa zamanda doumlnebilmesi iccedilin gereken kurumsal yapılanmayı sağlamak olarak oumlzetlenebilir5- Afet oumlncesinde afete neden olabilecek tehlike ve risklerin belirlenmesi muumlmkuumlnse Oumlnlenmesi veya olası etkilerinin azaltılması ve olaylara karşı eğitim ve tatbikatlarla tuumlm paydaşların hazırlıklı olmasının sağlanması ve afetlere karşı bilinccedilli ve direnccedilli nesiller yetiştirilmesi6- Afet sırasında eğitim ve tatbikatlarla kazanılmış doğru davranış biccedilimleri Uygulanarakarama-kurtarma ve ilk yardım ve guumlvenli tahliye işlemlerinin aksatılmadan uygulanması7- Afet sonrasında ise olaya zamanında hızlı ve etkili olarak muumldahale ederek
kayıplarınEn duumlşuumlk duumlzeyde tutulması olabilecek zincirleme etkiler veya ikincil afetlerin oumlnlenmesi ve okulun normal programına bir an oumlnce doumlnebilmesi iccedilin gereken iyileştirme faaliyetlerinin belirlenmesi ve uygulanmasını sağlayacak oumlrguumltlenme modelleri ile imkan ve kaynakları sağlamaktır
Planlama EsaslarıPlanlama ile ne yapmak istediğinizin ve bunu nasıl hangi imkacircn ve kaynakları kullanarak
yapacağınızın belirlenmesi demektir Hangi amaccedilla olursa olsun bir planlama faaliyeti1- Oumlncelikle sorunlar ve ihtiyaccedilların belirlenmesi2- Uygulanması muumlmkuumln olan ccedileşitli eylem yollarının tartışılıp duumlzenlenmesi3- İmkacircn fırsat ve kaynakların belirlenmesi4- Mevcut imkacircn ve kaynaklarla gerccedilekleştirilmesi muumlmkuumln olan eylem yollarının belirlenmesi5- Amaca ulaşmak iccedilin gereken insan guumlcuuml malzeme kaynakları ve oumlrguumltlenme şeklini
belirlenmesi6- Oumllccediluumllebilir goumlstergeler belirleyerek eylemlerin izlenmesi ve gerektiğinde yeniden duumlzenlemeler yapılması gibi bir ccedilok faaliyeti kapsamaktadır
Afet ve Acil Durum Youmlnetimi planlaması afet youmlnetim doumlnguumlsuuml iccedilerisinde yer alan zararazaltma hazırlık muumldahale ve iyileştirme safhalarındaki ccedilalışmaların ayrı ayrı saptanması ve bir buumltuumlnluumlk iccedilerisinde yuumlruumltuumllecekuygulanacak faaliyetlerin belirlenmesi ccedilalışmalarını kapsar
Sayfa 17 45
Kapsamlı bir planlama olan Afet ve Acil Durum Youmlnetimi planlaması iccedilin yuumlruumltuumllmesi gereken ccedilalışmalar aşağıda gibidir
ZARAR AZALTMA CALIŞMALARIBirccedilok kaynakta zarar azaltma afetlerin etkilerinden kaynaklanan can ve mal kayıplarının
azaltılmasına youmlnelik ccedilabaların buumltuumlnuuml olarak tanımlanır Bir başka deyişle bu aşamada yapılacaklar tehlikeli durumlar karşısında oluşabilecek can ve mal kayıplarını muumlmkuumlnse ortadan kaldırmayı değilse olabildiğince azaltmayı amaccedillayan ccedilabaların buumltuumlnuumlduumlr Zarar azaltma sadece oumlnleme yaklaşımından farklı olarak oumlzellikle doğal kaynaklı tehlikelerin kaccedilınılmaz olduğunu kabul ederek afetlerin etkilerini en az zararla atlatmaya youmlnelik toplumsal direnccedil ve beceri geliştirmeyi de amaccedillar Adından da anlaşılacağı uumlzere afet oumlncesinde ve afet planlaması genel ccedilerccedilevesi iccedilerisinde Oumlncelikle yapılması gereken ccedilalışmalar aşağıdaki hususları iccedilermelidir1- Okul ve ccedilevresindeki tehlikelerin belirlenmesi analizi ve değerlendirilmesi2- Okul nuumlfusu yapı alt yapı ve insan faaliyetleri envanterinin ccedilıkarılması3- Fiziksel sosyal ekonomik ve ccedilevresel zarar goumlrebilirliklerin (etkilenme oranları) belirlenmesi4- Risklerin belirlenmesi5- Olum ve yaralanma riskleri6- Tehlikenin yol accedilabileceği zincirleme veya ek tehlike ve riskler7- Fiziksel riskler (yapı altyapı elektrik mekanik tesisat ve okul donanımının riskleri)8- Sosyal psikolojik ve ekonomik riskler9- Ccedilevresel riskler10- Afet senaryolarının hazırlanması11- İmkan ve kaynaklarla guumlccedilluuml ve zayıf youmlnlerin fırsat ve tehditlerin belirlenmesi(SWOT analizi)12- Risk azaltma stratejilerinin belirlenmesi ve maliyet fayda analizleri13- Yasal kurumsal ve finansal olanakların belirlenmesi14- En akılcı stratejik amaccedil hedef ve eylemlerin belirlenmesi ve uygulanması15- Performans kriterleri ile izleme ve değerlendirme youmlntemlerinin belirlenmesi16- Uygulamanın izlenmesi aksayan youmlnlerin belirlenmesi ve gerekiyorsa planınGuumlncelleştirilmesi
Şekil 3 Zarar Azaltma Ccedilalışmaları Doumlnguumlsuuml
ZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARINDA BELİRLENMESİ GEREKEN HUSUSLAR1- Riskleri Belirle2- Tehlikeleri Belirle3- Varsa Eksiklikleri Gider4- Oumlncelikleri Belirle
Sayfa 18 45
5- Tehlike ve riskleri oumlnle veya azalt6- Zarar goumlrebilirlikleri belirle7- Mevcut imkacircn ve kaynakları belirle
Zarar azaltma ccedilalışmaları afet ve acil durum youmlnetim sisteminin temelini oluşturmakta ve gerek muumldahale ve gerekse iyileştirme aşamalarında yapılması gerekenleri gerccedilekccedili olarak belirleyebilmek icin gerekli olan ana girdileri (afet senaryoları) sağlamaktadır Tehlike ve riski dikkate alarak hazırlanmış bir senaryo olmadan muumldahale ve iyileştirme aşamasında yapılacakları belirlemek başımıza gelecekleri tahmin etmeden uygulama şansı olmayan planlar hazırlamaktır Okullar iccedilin yuumlruumltuumllecek olan zarar azaltma faaliyetleri ile can ve mal kaybına yol accedilabilecek eğitim ve oumlğretimde kesintiye neden olacak tehlikeler riskler saptanarak zarar azaltma ccedilalışmalarının belirlenmesi gerekir Ccedilalışmaların adımları mevcut durumun tespit edilmesi olası tehlikelerin belirlenmesi risk analizinin yapılması ve bu bilgiler doğrultusunda zarar azaltma faaliyetlerinin başlatılması olarak oumlzetlenebilir Ccedilalışmaların yuumlruumltuumllmesinde standart formlar kullanılabileceği gibi youmlneticiler tarafından geliştirilen kurum niteliklerine uygun basit anlaşılır formlar da oluşturulabilir Okulun mevcut durumunun belirlenmesi iccedilin kullanılabilecek oumlrnek ldquoGenel Bilgiler Formurdquo Tablo 1rsquode verilmiş olup tehlike avı ve risk analizi ccedilalışmalarında kullanılabilecek oumlrnek ldquoDurum Tespiti Detay Formurdquo ile ldquoTehlike Profili Belirleme Formurdquo bu kılavuzun ekler kısmında yer almaktadır (Ek-1 Ek-2) Ayrıca acil durum anında kullanılmak uumlzere gerekli ihtiyaccedil malzemelerinin depolanarak takip edilmesini kolaylaştıracak ldquoMalzeme Bilgi Formurdquo oumlrneği ile yaşanan her bir olay veya acil durum sonrasında ilgili servislerden gelecek bilgiler doğrultusunda kullanılmak veya gerektiğinde bir uumlst kuruma sunulmak amacıyla Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Kurulu Başkanı tarafından doldurulması oumlnerilen ldquoAcil Durum Raporu Formurdquo da yine ekler boumlluumlmuumlnde yer almaktadır (Ek-3 Ek-4)
Tablo 1Genel Bilgiler Formu
Okul Adı TarihiBina Blok Adı
Kat
Koridor SayısıOda
SayısıDerslikSayısı
LaboratuarSayısı
ElektrikPanosu(Odası)[ ] Var[ ] Yok
Işıldak Sayısı [ ] YokAcil Yangın Ccedilıkış Sayısı[ ] Yok
Yangın Soumlnduumlruumlcuuml [ ] Var [ ] YokSayısı ve Yeri
Yangın Hortumu [ ] Var [ ] Yok
Sayısı ve Yeri
Diğer Accedilıklamalar Oda-
Derslik-LabAdı
veya Nosu
İlkyardımKutusuTalimatPanosu
KapıAccedilılışYoumlnuuml
İlkKurtarılacak
(OumlnemliBelge)
TahliyeEngeli
(Mobilyavs)
VanaŞalter
TehlikeliMadde(adı)
YanıcıMalzeme
(Ahşap vs)
DumanDedektoumlruumlTaşınabilirSoumlnduumlrme
Cihazı
AfetAcil
YardımMalz
NOT Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı hazırlanırken aşağıda adı geccedilen standart formlar oluşturulur ve dosyanın son kısmındaki ekler boumlluumlmuumlne eklenir
Sayfa 19 45
1ldquogenel bilgiler formurdquo 2ldquoDurum Tespiti Detay Formurdquo 3ldquoTehlike Profili Belirleme Formurdquo 4ldquoMalzeme Bilgi Formurdquo 5ldquoAcil Durum Raporu Formurdquo
Yapısal tehlikeler taşıyıcı olmayan yapı elemanlarının hasar goumlrmesiyle oluşan (boumllme duvar hasarları sıva ve cam hasarları gibi) riskler ve taşıyıcı yapı elemanlarının (kolon kiriş gibi) hasar goumlrmesiyle oluşan riskler olarak iki grupta ele alınırlar Taşıyıcı sistemin guumlvenliği riski kontrol eden etkenlerdendir Oumlzellikle deprem gibi yapı elemanlarında doğrudan hasara yol accedilabilen afetler iccedilin sistemin guumlcuuml riskin azalması dolayısıyla can ve mal kaybının azalması ile doğrudan ilişkilidir Oumlzellikle deprem sof konusu olduğunda yapısal riskler dışında zemin koşulları da riskleri azaltıcı ya da arttırıcı rol oynar Depremin guumlcuumlne bağlı olarak zeminin koşulları depremin enerjisini buumlyuumltebilir veya azaltabilir Bu nedenle zeminin oumlzelliklerine goumlre yapılaşma deprem zararlarının azaltılmasında oumlnemli rol oynar
Yapısal olmayan tehlikeler bir bina iccedilin yapısal elemanlar dışında kalan tuumlm detaylardır Oumlzellikle okullar gibi belirli bir anda kalabalık teşkil eden mekacircnlar iccedilin yapısal olmayan tehlikeler buumlyuumlk tehdit oluşturmaktadır Uumllkemizde yaşanan buumlyuumlk depremlerde yapısal olmayan unsurlara bağlı yaralanma oranı 50 can kaybı ise 3-4 olarak tespit edilmiştir Yaralanma ve oumlluumlmlerin ccediloğunun duumlşen ve devrilen eşyalardan kaynaklandığı devrilen eşyaların da ccedilıkış yollarını kapattıkları tespit edilmiştir Bu nedenle okullar iccedilin yapısal olmayan tehlikelere youmlnelik oumlnlemlerin alınması yapısal olmayan ve tehdit oluşturacak malzemelerin doğru şekilde sabitlenerek yapısal elemanlarla birlikte hareket etmeleri sağlanmalıdır Sadece deprem soumlz konusu olduğunda değil herhangi bir acil durum anında ccedilıkış-kakış yollarını kapatacak kapı oumlnlerindeki malzemelerin de sabitlenmesi veya ccedilıkışları kapatmayacak şekilde konumlandırılmaları gerekmektedir
RİSK ANALİZİRisk analizi yapılabilmesi iccedilin analizin yapılacağı mekacircnın ve bireyleri
etkileyecek her tuumlrluuml tehlikenin belirlenmesi gerekir Olabilecek bir acil durum veya afetin mekan ile insanlar uumlzerine etkilerinin belirlenmesi oldukccedila zor olmakla beraber duruma en yakın ihtimaller doğrultusunda doğal teknolojik ve insan kaynaklı olası tehlikeler iccedilin oumlnem derecesine bağlı oumlnceliklerin belirlenmesi gerekir Okullar iccedilin herhangi doğal teknolojik veya insan kaynaklı bir olayın afete doumlnuumlşmemesi veya doumlnuumlşse bile en az zararla sonuccedillanması tehlikelerin belirlenerek tedbirlerinin alınması ve risklerin azaltılması ile muumlmkuumlnduumlr
Birleşmiş Milletlerin kabul ettiği en genel tanımla ldquoinsanlar iccedilin fiziksel ekonomik ve sosyal kayıplara neden olan normal yaşamı durdurarak veya kesintiye uğratarak toplumları ve işyerlerini etkileyen yerel imkacircnlarla baş edilemeyen doğal teknolojik veya insan kaynaklı tuumlm olaylarardquo afet denilmektedir
Risk analizi Afet Acil Yardım Planlarırsquonın temelini oluşturur Bir kuruluşta tehlike ve risk analizi yapılmadan plan hazırlanmamalıdır Her okulun iccedil ve dış risklerini değerlendirip kendine oumlzguuml bir ldquoOkul Afet Acil Yardım Planırdquo hazırlaması gerektiği unutulmamalıdır
Tehlikenin neden olabileceği riskin belirlenmesi iccedilin zarar goumlrebilirlik değerlendirmesi
Sayfa 20 45
yapılmalıdır Risk belirlenmesiyle aşağı yukarı değişik buumlyuumlkluumlkteki afetlerin hangi boyutta etkiyaratacağı tahmin edilebilir Mevcut tehlikelerin yaratabileceği afetlerle ilgili risk analizi yapılmalı bu risklere eldeki imkacircn ve kaynaklarla nasıl karşı koyulacağı belirlenmeli geccedilmişteyaşanan deneyimlerden ccedilıkarılan dersler ışığında yeni eylem planları geliştirilmelidir
Risk en basit tarifiyle insana ccedilevreye bir kuruluşa bir iş veya hizmet suumlrekliliğine zarar verecek sonuccedillar doğuran olayların tahmini koumltuuml etkileridir
Tehlikeler doğası itibariyle birbirlerine goumlre farklılıklar goumlsterir Bazı tehlikeler oumlncuuml işaretler verebilirken bazıları ise aniden oluşabilmektedir Oumlzellikle deprem gibi doğal kaynaklı olaylar iccedilin tahminlerde bulunmak oldukccedila zor hatta muumlmkuumln değildir Bu nedenle okullar iccedilin aniden gelişen bu tur tehlikelerin afete doumlnuumlşmemesi iccedilin mevcut durum ccedilok iyi analiz edilmelidir Mevcut durumun analiz edilmesinde kurumun sahip olduğu yerel imkacircnlar belirlenmelidir Bu iccedil kaynaklar afet veya acil durum anında ve sonrasında normal hayata geccediliş iccedilin gereklidir
Okullar iccedilin yapılacak tehlike analizi ccedilalışmalarında olası tehlikelerin belirlenmesi ve belirlenen her tehlike iccedilin gerccedilekleşme sıklığı ile mekacircn personel-oumlğrenci ile eğitim suumlrekliliği uumlzerine etkileri derecelendirilmelidir Ayrıca tehlikenin buumlyuumlkluumlğuuml coğrafi-boumllgesel koşullar veek olarak yakın ccedilevrede meydana gelebilecek olayların etkileri de duumlşuumlnuumllmelidir Unutulmamalıdır ki bir okuldaki personel oumlğrenci eğitim binası ile eğitim materyallerinin bir tehlikenin etkisiyle hasara uğraması veya eğitiminin kesintiye uğraması o okulun hasar goumlrebilirliğinin seviyesini goumlsterir
Risk analizi ccedilalışmalarında tehlike tuumlrleri ile bu tehlikelerin nitelikleri de değerlendirilir Her tehlikenin kendine oumlzguuml etkileme şiddeti oluşum sıklığı etkilediği mekacircn ve topluluk sayısıile oumlnlemleri bir diğer tehlikeye goumlre farklılık goumlsterir Tehlike profilinin (goumlruumlntuumlsuumlnuumln) belirlenmesinde mekacircn-bina insan-personel-oumlğrenci eğitim suumlrekliliği gibi başlıklarla gruplandırılmış sorulara verilecek cevaplar iccedilin aşağıdaki detaylar dikkate alınmalıdır Mekacircn veya bina tehlikenin veya riskin etkileyeceği alandır Mekacircnın ne kadarının etkileneceği farklı oranlarda etkilenecek alanların olup olmadığı oumlnemlidir İnsan (personel- oumlğrenci) tehlikenin gerccedileklemesi halinde tehlikeden etkilenebilecek zarar goumlrebilecek en yuumlksek insan sayısıdır
Eğitim suumlrekliliği tehlikenin binayı veya insanları etkilemesi durumunda eğitimi ne kadar etkileyeceği eğitimde kesintiye yol accedilıp accedilmayacağıdır Risk analizi yapılırken oumlzellikle deprem ve sel gibi doğal kaynaklı tehlikeler iccedilin etki derecesi ve oluşum sıklığıolasılığının belirlenmesinde bilimsel verilerden yararlanılmalı diğer tehlikeler iccedilin ise fiziki şartlar ve mevcut riskler dikkate alınmalıdır Belirlenen tehlikelerin mekacircnı İnsanı ve eğitim suumlrekliliğini ne kadar etkileyebileceğini belirleyebilmek iccedilin dosya sonundaki Ek 2rsquodeki ldquoTehlike Profili Belirleme Formurdquo doldurulmalıdır Bu formdaki ldquoEtkileme Şiddetirdquo nin Felaket Kritik Sınırlı ve Oumlnemsiz seviyelerinden hangisine ve ldquoOluş Sıklığırdquo nın Yuumlksek Bazen Nadiren Yok (ccedilok az) seviyelerinden hangisine karşılık geldiğine tablodaki ve aşağıdaki accedilıklamalar doğrultusunda karar verilir
MEVCUT DURUM ANALİZİOumlncelikle okulun sahip olduğu afet ve acil durum sırasında ve sonrasında
kullanılabilecek iccedil kaynaklar tespit edilmelidir Bu konuda şunlar yapılabilir
Sayfa 21 45
1 Personel Yangın muumldahale ekibi ilkyardım ekibi komuta merkezi ekibi tahliye ekibi basın
ve halkla ilişkiler ekibi gibi ccedilalışma gruplarında yer alacak personelin tespiti2 Ekipman Yangından korunma ve muumldahale ekipmanları (takımı) iletişim
ekipmanlarıİlkyardım malzemeleri uyarıalarm sistemleri gibi ekipmanların envanterinin hazırlanması ve bunlarındestek sistemlerinin belirlenmesi3 Sosyal ve youmlnetsel tesisleraraccedillar İl Afet ve Acil Durum Muumlduumlrluumlğuuml (ADM)
sığınaklar ilkyardımmerkezleri sağlık hizmet birimi gibi birimlerin okul iccedilindeki konumlarının ve kapasitelerinin belirlenmesi4 Organizasyon Eğitim tahliye planı gibi konularda okulun organizasyon
kapasitesinin belirlenmesi
OKULLARDA YAŞANABİLECEK TEHLİKELER ŞOumlYLE SIRALANABİLİR1 Gaz kaccedilağı2 Deprem3 Yangın4 Yıldırım5 Teroumlr6 Ccedilevreden (komşu kurum ve kuruluşlardan gelecek) etkiler7 Olumsuz hava koşulları (sel fırtına hava kirliliği kar buzlanma don ve vb)8 Toprak kayması ve heyelan9 İletişim-haberleşme aksaklıkları10 Acil sağlık durumları (salgın hastalıklar gıda zehirlenmesi vb)11 Tehlikeli maddeler12 Ulaşım-servis kazaları13 Savaş hali14 Adli vakalar (ccedilocuk kaccedilırma hırsızlık vb)15 Kazan patlaması vb bunlar gibiOkullarda yapısal olmayan risklerin azaltılması iccedilin şunlara dikkat edilmelidir1 Araccedil gereccedil makine ve mobilya gibi ağır olan eşyaların sabitlenmesi2 Tavanda asılı olan eşyaların sabitlenmesi3 Elektrikli aletlerin sabitlenmesi ve kesintisiz guumlccedil kaynağı veya jeneratoumlrle
desteklenmesi4 Buumltuumln zehirli yanıcı ve tehlikeli maddelerin ldquoSınırlayın İzole Edin Yok
Edin Ayırınrdquo(SİYA) kuralına bağlı olarak kapalı sağlam kutular iccedilinde depremde doumlkuumllmeyecek şekilde tutulmalarının sağlanması5 Ccedilalışanlar ve aileleri iccedilin eğitim ve bilinccedillenme programları duumlzenlenmesi6 Sınıf kapılarının dışarı accedilılacak şekilde tasarlanmış olması7 Ccedilıkış yollarının daima accedilık tutulacak şekilde ayarlanması8 Yapısal olmayan elemanlar ruumlzgar ve deprem sarsıntılarına karsı binaya sabitlenmesi9 Yangın soumlnduumlrme cihazlarının durumu yerlerinin kontroluuml ve bakımlarının yapılması10 Yangın guumlvenliği oumlnlemlerinin uygulanması11 Tahliye tatbikatlarının sık yapılması
Risk analizi yapılırken etki derecesi iccedilin1 Felaket (50rsquoden fazla zarar ccedilok sayıda oumlluumlm 30 guumlnden fazla sureli
etki) iccedilin 42 Kritik (25 -50 zarar kalıcı sakatlanmalar 2 hafta sureli etki) iccedilin 3
Sayfa 22 45
3 Sınırlı- Kontrol edilebilir (10 -25 zarar yaralanmalar 1 hafta sureli etki) iccedilin 2
4 Oumlnemsiz (10rsquodan az zarar 24 saat veya daha kısa sureli etki) iccedilin 1 Oluş Sıklığı iccedilin1 Yuumlksek (Gelecek yılda meydana gelme olasılığı 100) iccedilin 42 Bazen (Gelecek yılda meydana gelme olasılığı 10-100 veya gelecek 10 yılda
en az bir kez) iccedilin 33 Nadiren (Gelecek yılda meydana gelme olasılığı 1-10 veya gelecek 100 yılda
en az bir kez) iccedilin 24 Yok (ccedilok az) (Gelecek 100 yılda goumlruumllme olasılığı 1 veya daha az) iccedilin 1
kullanılmalıdırTablo 2 Risk Seviyesine Goumlre Derecelendirme
Tehlike
Etkilenecek Unsurlar(Her bir unsur tablo altındaki etki derecesi Puanına goumlre ve Ek 2 formu verilerine goumlreYapılmalıdır)
ETKi DERECESİ(Etkilenecek Unsurların
Ortalaması)(Mekacircn+İnsan+Eğit
imSuumlrekliliği) 3
Oluş S
ıklığıOlasılı
k
Oumlncelik
Derecesi
Mekacircn Bina
EğitimSuumlrekliliğ
i
İnsan(personel
Oumlğrenci)Tehlike 1Tehlike 2Tehlike 3helliphelliphelliphellipEtkilenecek Unsurlar Oumlnemsiz1Sınırlı ndashkontrol edilebilir 2Kritik 3 Felaket 4 (Ek 2rsquoden yararlanılarak belirlenir)Etki Derecesi Etkilenecek Unsurlar (Mekacircn+ İnsan+Eğitim Suumlrekliliği) 3Oluş Sıklığı ı Olasılık Yok 1Nadir 2 Bazen 3 Yuumlksek 4 (Ek 2rsquoden yararlanılarak belirlenir)Oumlncelik derecesi = Etki Derecesi X OlasılıkTablo 2rsquode her tehlike iccedilin hesaplanan ldquooumlncelik derecesirdquo iccedilin Tablo 3 ve Tablo 4rsquoten yararlanılarak tehlikenin plandaki oumlncelik duumlzeyi veya planda yer alıp almayacağı belirlenir
Tablo 3 Risk seviyesine goumlre matrisEtki Derecesi
Ola
sılık
Felaket4
Kritik3
Sınırlı2
Oumlnemsiz1
Yuumlksek4
Yuumlksek16
Yuumlksek12
Orta8
Az4
Bazen3
Yuumlksek12
Yuumlksek9
Orta6
Az3
Nadiren2
Orta8
Orta6
Az4
Ccedilok Az2
Yok1
Az4
Az3
Ccedilok Az2
Ccedilok Az1
Sayfa 23 45
Tablo 4 Plandaki oumlncelik seviyesiSonuccedil Risk Plandaki Oumlncelik
16 12 9 Yuumlksek 1 Duumlzeyde (en oumlncelikli plan)
86 Orta 2 Duumlzeyde (oumlncelikli plan)43 Az 3 Duumlzeyde (plan)21 Ccedilok Az 4 Duumlzeyde (plan
yapılmayabilir)
Zarar Azaltma ccedilalışmaları planlama oumlncelikleri sonuccedilları doğrultusunda bir program dahilinde Ek-5rsquoteki oumlrnek ldquoZarar Azaltma Ccedilalışmaları Formurdquo kullanılarak gerccedilekleştirilmelidir
HAZIRLIK CcedilALIŞMALARIAfet oumlncesinde oumlnleme ve zarar azaltma aşamasında alınan tuumlm
oumlnlemlere karşın depremani seller fırtına ve tayfunlar gibi bazı tehlikeleri oumlnlemek ve risklerini tamamen ortadan kaldırmak muumlmkuumln olamayacağı iccedilin hazırlık aşamasında bazı oumlnemli faaliyetlerin yuumlruumltuumllmesi kaşınılmazdır Bu faaliyetlerin yanı sıra okullar kazalar kavgalar zehirlenmeler kuumlccediluumlk ccedilaplı yangınlar gibi acil durumlarla ccedilok sık karşılaştıkları iccedilin gerekli hazırlık faaliyetlerini suumlrekli guumlncel ve uygulanabilir duumlzeyde tutmak zorundadırlar
Hazırlık ccedilalışmalarının ana hedefi tehlikelerin topluluklar ve yaşam alanları uumlzerinde doğurabileceği olumsuz sonuccedillara karşı oumlnlemler almak ve etkili muumldahale iccedilin on hazırlıklar yapmaktır Kısacası herhangi bir afet anında acil yardım ihtiyaccedillarının karşılanabilmesi ve ldquoarama-kurtarmardquo kabiliyetinin geliştirilmesi iccedilin yapılması gereken faaliyetlerin tuumlmuumlduumlr Bu amaccedilla eğitilen personel ve temin edilen malzemelerin doğru alanlarda konumlandırılmaları da bu faaliyetlerin iccedilerisinde yer alır Hazırlık safhasında oumlğrenci oumlğretmen ve ccedilalışanların canı ve malı ile milli servetleri afetlerin yıkıcı etkilerinden koruyacak bazı faaliyetlerin yuumlruumltuumllmesi zorunluluğu nedeniyle hazırlık ccedilalışmaları ccediloğu zaman zarar azaltma faaliyetleri ile iccedil iccedile girmiştir Hazırlık ccedilalışmalarının temelini okullarla ilgili tuumlm paydaşların afet veya acil durum anında nasıl davranacaklarının oumlnceden belirlenmesi ve gerekli olan tuumlm eğitim ve tatbikatların yuumlruumltuumllmesi ccedilalışmaları oluşturmaktadır Başka bir deyişle hazırlık ccedilalışmaları muumldahale surecini kapsayan faaliyetlerin oumlnceden planlandığı ve programların geliştirildiği ccedilalışmalar buumltuumlnuumlduumlr
Okul afete muumldahale ccedilalışmaları oumlnceden tahmin edilebilen ve erken uyarı verilebilmesi muumlmkuumln olan tehlikeler ve ani gelişen olaylar iccedilin olay anında yapılması gereken doğru davranış biccedilimlerini de iccedilerir Herhangi bir tehlike anında en doğru davranış biccediliminin ne olduğu ile ilgili bilgi ve beceri geliştirici eğitimler ile tatbikatlar da hazırlık ccedilalışmalarının bir parccedilası olarak duumlşuumlnuumllmelidir
Hazırlık faaliyetleri iccedilerisinde olması gereken başlıca adımlar şunlardır 1 Afete muumldahale ve iyileştirme planlarının hazırlanması
Sayfa 24 45
2 Başta bu planlarda goumlrev alacak kişiler olmak uumlzere oumlğretmenler oumlğrenciler ccedilalışanlar ve veliler iccedilin eğitim ve tatbikat programlarının hazırlanması ve uygulanması
3 Okul iccedili haberleşme bilgi ve iletişimin geliştirilmesi 4 Okul afet ve acil durum youmlnetimi planlama ccedilalışmalarının tanıtılması ve
yaygınlaştırılması5 Goumlrevlilerin eğitimi bilgilendirilmesi ve bilinccedillendirilmesi6 Erken uyarı tahliye sığınak duumlzeni kurtarma ve ilk yardım gibi alt planların
hazırlanması7 Eğitim materyallerinin hazırlanması8 Eksiklerin tespit edilmesi ve giderilmesi9 Tatbikatların yapılması10 Diğer planlarla işbirliği ve koordinasyon
Şekil 4 Afete Hazırlık Ccedilalışmaları DoumlnguumlsuumlHazırlık Ccedilalışmalarına başlarken oumlncelikli olarak şu hususları belirlemek gerekir1- Risklerin Belirlenmesi2- Tehlikeleri Belirlenmesi3- Varsa Eksiklikleri Giderilmesi4- Oumlnceliklerin belirlenmesi 5- Tehlike ve riskleri oumlnlenmesi veya azaltılması6- Zarar goumlrebilirliklerin belirlenmesi7- Mevcut imkacircn ve kaynakları belirlenmesi
HAZIRLIK CcedilALIŞMALARI ESNASINDA YAPILACAKLAR OLANLAR1- Tatbikatların sıklıkla duumlzenli bir tarzda yapılması2- Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Planlama Ccedilalışmalarının Tanıtılması3- Diğer planlarla işbirliği ve koordinasyonun sağlanması4- Eğitim Materyallerinin hazırlanması5- Eksiklerin tespit edilmesi ve giderilmesi6- Goumlrevlilerin eğitimi bilgilendirilmesi ve bilinccedillendirilmesi7- Erken uyarı tahliye sığınak duumlzeni kurtarma ve ilk yardım gibi alt planlarının
hazırlanması
MUumlDAHALE CcedilALIŞMALARI
Sayfa 25 45
Bir afetin oluşumunu takip eden ve afetin oluşundan hemen sonra başlayarak afetin buumlyuumlkluumlğuumlne bağlı olarak 1-2 aylık suumlre iccedilerisinde yapılan faaliyetlerin tuumlmuumlduumlr Muumldahale evresinde ilk hedef en kısa surede en fazla insanın hayatını kurtarmaktır Bunu insan yaşamını ilgilendiren yaralıların sevk edilmesi-tedavisi barınma ve yaşamsal ihtiyaccedillarının temini gibi diğer faaliyetler takip eder Muumldahale faaliyetleri aynı zamanda otorite ve disiplin gerektirir Bu suumlreccedil iccedilerisinde ortaya ccedilıkan gereksinimlerin hızla tespit edilmesi iletişim ve eğitimli kadrolarla ve yeter sayıda ekipmanla muumldahale edilmesi gerekir
Muumldahale aşamasıyla eş zamanlı yuumlruumltuumllen diğer oumlnemli ccedilalışmaların başlıcalar şunlardır
1 Hasar tespitlerinin yapılması tehlike yaratan enkazların kaldırılması ve patlama yangın
gibi ikincil afetlerin oumlnlenmesidir2 Afetin kısa sureli ve direk etkilerine hitap eden muumldahale faaliyetleri ile afetin
olumsuz etkilerinigidermek iccedilin bilgi ve becerilerin uygulanması
3 Guumlvenliğin arttırılması olası tehditlerin nedenleri ve kaynağının araştırılması
4 Goumlzetim ve denetimlerin arttırılması 5 Aksayan hizmetlerin en kısa surede suumlrduumlruumllebilirliğinin sağlanması
faaliyetleri de eşzamanlı olarak yuumlruumltuumllmelidir
Bu nedenle bu evrede hızlı değerlendirme ve temel bilgilerin elde edilmesi ve artccedilı olay olasılıklarının değerlendirilmesi bu surecin sağlıklı yuumlruumltuumllmesinde buumlyuumlk oumlnem taşımaktadır
Uumllkemizde yaygın olarak acil durum planlaması adı ile tanınan muumldahale ccedilalışmalarının ana amacı acil durum veya afet sonucu oluşan olaylara zamanında hızlı ve etkili olarak muumldahale ederek can kaybı ve yaralanmaların artmaması afetin neden olabileceği yangınlar patlamalar salgınlar gibi ek tehlike ve risklerle can ve mal kaybının buumlyuumlmemesi ve okulun normal faaliyetlerine bir an oumlnce doumlnebilmesi iccedilin gerekli tuumlm faaliyetlerin hangi oumlrguumltlenme şekliyle kimler tarafından ne zaman hangi goumlrev ve yetkiyle hangi kaynaklar kullanılarak yuumlruumltuumlleceğini accedilıkccedila tanımlayan bir belgedir
Sayfa 26 45
Şekil 5 Muumldahale Ccedilalışmaları Doumlnguumlsuuml
MUumlDAHALE CcedilALIŞMALARI ESNASINDA YAPIMASI GEKENLER1- Psikososyal desteğin sağlanması2- Afet tuumlruuml ve etkisine goumlre davranış şekli (tahliye veya yerinde korunma)3- Olayın buumlyuumlkluumlğuuml ve ccedilevresindeki etkileri hakkında bilgi toplama4- Yetkililerini ve velilerin bilgilendirilmesi5- Sorumlu kurum ve kuruluşlardan yardım talep edilmesi6- Oumlğrenci oumlğretmen ve ccedilalışanların korunması ve acil ihtiyaccedilların sağlanması7- Muumldahale ekiplerin goumlreve sevk edilmesi
İYİLEŞTİRME CcedilALIŞMALARIMuumldahale suumlrecinden sonra başlayan ve afetin buumlyuumlkluumlğuumlne goumlre 1-2
yıl gibi daha uzun bir sureyi kapsayan faaliyetlerin tuumlmuumlduumlr Muumldahale surecinde ccedileşitli sebeplere bağlı olarak gerccedilekleştirilemeyen bazı ccedilalışmalar da bu suumlreccedil iccedilerisinde gerccedilekleştirilebilir Okullar iccedilin iyileştirme aşamasında yapılacaklar okulun bir an oumlnce accedilılması ve normal programına doumlnebilmesi iccedilin planda oumlngoumlruumllen eylemlerin uygulanması ccedilalışmalarını iccedilerir Ana hedef eğitimin muumlmkuumln olan en kısa sure iccedilerisinde başlayabilmesinin temini ve meydana gelen olaydan elde edilen derslerin ışığı altında daha guumlvenli ve emniyetli bir okul ve eğitim ortamı oluşturmaktır
Bu faaliyetlerin hazırlık faaliyetleri sırasında planlanması etkin olarak uygulanabilmesi iccedilin gereklidir İyileştirme faaliyetleri uzun surelidir ve eğitime başladıktan sonra da devam edebilir İyileştirme faaliyetleri afet veya acil durumların neden olduğu fiziksel eğitsel youmlnetsel psikolojik sosyal ve ccedilevresel kayıp ve zararların hangi imkacircn ve kaynaklar kullanılarak nasıl giderilebileceğini afetin fırsata doumlnuumlştuumlruumllerek okul ve ccedilevresinin nasıl daha guumlvenli ve emniyetli bir hale getirilebileceğini okulun normal faaliyetlerine bir an oumlnce doumlnebilmesini ve eğitim kalitesinin yuumlkselmesini sağlayan ccedilalışmaların buumltuumlnuumlduumlr Bu suumlreccedil iccedilerisinde yuumlruumltuumllmesigereken faaliyetler Şekil 6rsquoda şematik olarak goumlsterilmiştir
İyileştirme faaliyetleri afet veya acil durumların neden olduğu fiziksel eğitsel youmlnetsel psikolojik sosyal ve ccedilevresel kayıp ve zararların hangi imkan ve kaynaklar kullanılarak nasıl giderilebileceğini afetin fırsata doumlnuumlştuumlruumllerek okul ve ccedilevresinin nasıl daha guumlvenli ve emniyetli bir hale getirilebileceğini okulun normal faaliyetlerine bir an oumlnce doumlnebilmesini ve eğitim kalitesinin yuumlkselmesini sağlayan ccedilalışmaların buumltuumlnuumlduumlr
İyileştirme suumlreci iccedilerisinde yuumlruumltuumllmesi gereken faaliyetler şunlardır
Ccedilevre ve Şehircilik Bakanlığı AFAD ve Belediyelerle işbirliği yapılacaktır1 Okulun yeniden accedilılması Afetten sonra okulun en kısa zamanda eğitime
accedilılması2 Bina ve tesislerin fiziksel yapısal iyileştirmesi3 Youmlnetsel iyileştirme İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml ve İlccedile Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuumlyle4 Eğitsel iyileştirme İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml ve İlccedile Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuumlyle5 Psikolojik iyileştirme Okul Rehberlik Servi ve gerekirse RAMrsquo da destek
sağlanır6 Sosyal ve ccedilevresel kayıp ve Zaraların hangi imkacircn ve kaynaklar kullanılarak
nasılSayfa 27 45
Giderilebileceği ile afetin fırsata doumlnuumlştuumlruumllerek okul ve ccedilevresinin nasıl daha guumlvenli ve emniyetli bir hale getirilebileceği ve eğitim kalitesinin artırılacağını duumlzenleyen planlama tuumlruumlduumlr
Okul afet ve acil durum youmlnetimi planlaması iccedilerisinde yer alan zarar azaltma hazırlık muumldahale ve iyileştirme ccedilalışmalarının bir buumltuumln olarak goumlruumllmelidir
Okul afet ve acil durum youmlnetimi planları bir kere hazırlanarak dolaplara bırakılan belgeler olmamalıdır Okulun kapasitesi ve durumundaki değişimlere tatbikatlardan ve yıllık eylem planındaki faaliyetlerden elde edilen deneyim ve derslere goumlre yılda en az bir kere revize edilmelidir
Okul afet ve acil durum youmlnetimi planıyla uyumlu olacak şekilde yıllık faaliyet planının hazırlanması ve uygulanması son derece oumlnemlidir Yıllık faaliyetlerin planlama şekli aşağıda goumlsterildiği gibi
Şekil 6 İyileştirme Ccedilalışmaları Doumlnguumlsuuml
İYİLEŞTİRME CcedilALIŞMALARI ESNASINDA TAKİP EDİLECEK BASAMAKLAR1- Okulun yeniden accedilılması2- Psikolojik iyileştirmenin sağlanması3- Eğitsel iyileştirme yapılması4- Bina ve tesislerin fiziksel yapısal iyileştirilmesi5- Youmlnetsel iyileştirme yapılanması
ZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARIBirccedilok kaynakta zarar azaltma afetlerin etkilerinden kaynaklanan can ve mal kayıplarının
azaltılmasına youmlnelik ccedilabaların buumltuumlnuuml olarak tanımlanır Bir başka deyişle bu aşamada yapılacaklar tehlikeli durumlar karşısında oluşabilecek can ve mal kayıplarını muumlmkuumlnse ortadan kaldırmayı değilse olabildiğince azaltmayı amaccedillayan ccedilabaların buumltuumlnuumlduumlr Zarar azaltma sadece oumlnleme yaklaşımından farklı olarak oumlzellikle doğal kaynaklı tehlikelerin kaccedilınılmaz olduğunu kabul ederek afetlerin etkilerini en az zararla atlatmaya youmlnelik toplumsal direnccedil ve beceri geliştirmeyi de amaccedillar
Adından da anlaşılacağı uumlzere afet oumlncesinde ve afet planlaması genel ccedilerccedilevesi iccedilerisinde oumlncelikle yapılması gereken ccedilalışmalar aşağıdaki hususları iccedilermelidir1- Okul ve ccedilevresindeki tehlikelerin belirlenmesi analizi ve
değerlendirilmesi2- Okul nuumlfusu yapı alt yapı ve insan faaliyetleri envanterinin
(dokuumlmanlarının) ccedilıkarılması
Sayfa 28 45
1OKUL AFET ve ACİL DURUM YOumlNETİMİPLANLAMA CcedilALIŞMALARININ TANITILMASI2GOumlREVLİLERİN EĞİTİMİ BİLGİLENDİRİLMESİ ve BİLİNCcedilLENDİRİLMESİ3ERKEN UYARI TAHLİYE-SIĞINAK DUumlZENİ KURTARMA ve İLKYARDIM GİBİ ALT PLANLARIN HAZIRLANMASI4EĞİTİM MATERYALLERİNİN HAZIRLANMASI5EKSİKLİKLERİN TESPİT EDİLMESİ VE GİDERİLMESİ6TATBİKATLARIN YAPILMASI7DİĞER PLANLARLA İŞBİRLİĞİ VE KOORDİNASYON
1TEHLİKELERİ BELİRLE2ZARAR GOumlREBİLİRLİKLERİ BELİRLE3RİSKLERİ BELİRLE analiz eder
4OumlNCELİKLERİ BELİRLE5MEVCUT İMKAN VE KAYNAKLARI BELİRLE6VARSA EKSİKLİKLERİ GİDER7TEHLİKE VE RİSKLERİ OumlNLE VEYA AZALT
HAZIRLIK CcedilALIŞMALARIZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARI
3- Fiziksel sosyal ekonomik ve ccedilevresel zarar goumlrebilirliklerin (etkilenme oranları) belirlenmesi
4- Risklerin belirlenmesi5- Oumlluumlm ve yaralanma riskleri 6- Tehlikenin yol accedilabileceği zincirleme veya ek tehlike ve riskler7- Fiziksel riskler (yapı altyapı elektrik mekanik tesisat ve okul donanımının
riskleri)8- Sosyal psikolojik ve ekonomik riskler9- Ccedilevresel riskler10- Afet senaryolarının hazırlanması11- İmkacircn ve kaynaklarla guumlccedilluuml ve zayıf youmlnlerin fırsat ve tehditlerin
belirlenmesi (SWOT analizi)12- Risk azaltma stratejilerinin belirlenmesi ve maliyet fayda analizleri13- Yasal kurumsal ve finansal olanakların belirlenmesi14- En akılcı stratejik amaccedil hedef ve eylemlerin belirlenmesi ve
uygulanması15- Performans kriterleri (oumllccediluumltleri kıstasları) ile izleme ve değerlendirme
youmlntemlerinin belirlenmesi16- Uygulamanın izlenmesi aksayan youmlnlerin belirlenmesi ve gerekiyorsa
planın guumlncelleştirilmesi
Zarar azaltma ccedilalışmalarını kısaca şoumlyle sıralayabiliriza) Tehlikelerin belirlenmesi b) Zarar goumlrebilirliklerin belirlenmesi c) Risklerin belirlenmesi d) Oumlnceliklerin belirlenmesie) Mevcut imkacircn ve kaynakların belirlenmesi f) Varsa eksikleri gidermek g) Tehlike ve riskleri oumlnlemek veya azaltmak iccedilin yapılması gereken ccedilalışmalardır
Tehlike ve riskleri oumlnlemek veya zararlarını azaltmak iccedilin yapılması gereken ccedilalışmalar kısmında gerekli formlar doldurulup her sene guumlncelleştirmesi gereken kısmını guumlncelleyerek dosyanın son boumlluumlmuumlne eklidir
Sayfa 29 45
Şekil 8rsquode goumlsterildiği gibi planla uygula kontrol et ve eksikleri gider şeklinde olmalıdırOkul afet ve acil durum youmlnetimi planları bir kere hazırlanarak bırakılan belgeler
olmamalıdır Okulun kapasitesi ve durumundaki değişimlere tatbikatlardan ve yıllık eylem planındaki faaliyetlerden elde edilen deneyim ve derslere goumlre yılda en az bir kere revize edilmelidir Okul afet ve acil durum youmlnetimi planıyla uyumlu olacak şekilde yıllık faaliyet Planının hazırlanması ve uygulanması son derece oumlnemlidir Yıllık faaliyetlerin planlama doumlnguumlsuuml Her faaliyetin mutlaka bir değerlendirmesi yapılarak problemler saptanmalı ve duumlzeltilmesi iccedilin gerekli ccedilalışmalar yapılmalıdır
YILLIK FAALİYETLER İCcedilİN PLANLANMASI GEREKENLER1 PLANLA (Planların oluşturulması) 2 UYGULA (Faaliyetlerin uygulanması) 3 KONTROL (Uygulamaların değerlendirilmesi)4 EKSİKLERİ GİDER (Problemlerin saptanması ve duumlzetilmesi yolunda adımların atılması) şeklinde olmalıdır Her faaliyetin mutlaka bir değerlendirmesi yapılarak problemler saptanmalı ve duumlzeltilmesi iccedilin gerekli ccedilalışmalar yapılmalıdır
Yıllık planlar şu faaliyetleri iccedilermelidir1 Zarar azaltma ve hazırlık konusunda alınabilecek oumlnlemleri ve yapılacak faaliyetleri2 Muumldahale iyileştirme ve yeniden inşa ile ilgili faaliyetleri (eğitim tatbikat vb)3 Oumlğrenciler oumlğretmenler aileler ve halk iccedilin afet eğitimini4 Hem kendi okulu hem de diğer okullarla bilgi ve tecruumlbe paylaşımını5 Problemleri saptama alınabilecek oumlnlemleri belirleme ve problemleri ccediloumlzmeye ilişkinyapılabilecek diğer faaliyetleri iccedilermelidir
YILLIK PLANLARDA AŞAĞIDAKİ BAŞLIKLAR MUTLAKA OLMALIDIR1 Yıllık planın amaccedil ve hedefleri2 Faaliyet tiplerine goumlre ccedileşitli alt faaliyetleri3 Uygulama takvimi
Sayfa 30 45
4 Sorumlu kişi veveya kişiler varsa işbirliği yapılan kurum kuruluş ve sivil toplum oumlrguumltleri5 Buumltccedile6 Her aktivite iccedilin gerekli olabilecek diğer bilgi ve accedilıklamalar
PLANLARIN DEĞERLENDİRİLMESİAfet ve Acil Durum Youmlnetimi planları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlarbir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilendersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilmesive guumlncelleştirilmesi gereken belgelerdir Afet planlaması bir eylem değil bir suumlreccediltir vezaman iccedilerisinde afet tuumlrlerinin buumlyuumlkluumlklerinin ve sıklıklarının değişimi bilim ve teknolojidekiyeni gelişmeler imkan ve kaynaklardaki artışlara bağlı olarak suumlrekli guumlncellenmelidirAfet ve Acil Durum Youmlnetimi planlarında dikkate alınması gereken ana oumlzellikleri aşağıdakigibi oumlzetlemek muumlmkuumlnduumlr1- Gerccedilekccedili ve kabul edilebilir olmalıdır2- Mevcut durumu olduğu gibi yansıtmalıdır3- Buumltuumln tehlike ve riskleri belirlemelidir4- Gerccedilekccedili afet senaryoları esas alınarak hazırlanmalıdır5- Farklı gruplar ve kuruluşlar arasında en uygun yardımlaşma işbirliği ve koordinasyonesaslarını belirlemelidir6- Goumlrev yetki ve sorumluluklar accedilıklıkla belirtilmeli belirsizlik goumlrev girişimleri ve
tekrarlanmalara fırsat verilmemelidir7- Youmlnetim komuta ve kontrol mekanizmalarının ve bilgi akışının nasıl olacağı accedilıklıkla
belirlenmeli ve youmlnetim karmaşasına neden olunmamalıdır8- Yeni kaynak ve yeni kuruluşlara ihtiyaccedil goumlsteren belgeler yerine mevcut imkacircn vekaynaklarla neler yapılabileceğini ilave imkan ve kaynakların gerccedilekccedili olarak neredenve nasıl karşılanacağını goumlsteren belgeler olmalıdır
Planın ve yapılan faaliyetlerin geliştirilebilmesi iccedilin mutlaka her faaliyetten sonra ve her yılın sonunda değerlendirilmesi gerekir Değerlendirmenin kolay ve anlaşılır olmasını sağlamakamacıyla daha oumlnce geliştirilmiş standart formlar kullanılabilir veya okulun kendi tehlike risk ve mevcut durumuna goumlre hazırlanmış bir değerlendirme formu hazırlanabilir
OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİMİ İCcedilİN TAVSİYE EDİLEN YILLIK CcedilALIŞMA PLANI
OKULTARİH AKTİVİTE YETKİLİ
KİŞİGERCcedilEKLEŞTİRİLDİĞİ
TARİHOkul Muumlduumlruumlnuumln Oumlğretmenler zuumlmre toplantısında Deprem Sel Yangın Kaza Gıda zehirlenmesi Salgın hastalık ve yapısal olmayan teroumlr olayları Biyolojik ve kimyasal tehlikeler karşı Okul Afet ve Acil durum Planın oumlneminin anımsatması ve oumlğretmenleri bu hususta bilgilendirmesihellip
Sayfa 31 45
helliphellip2015
Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Kurulunun Kurulması ve yetkilendirilmesi Uygun oumlzelliklere sahip personel ve goumlnuumllluumllerin belirlenmesi Afet youmlnetimi iccedilin goumlrevlendirmelerin yapılması
helliphellip2015
Okul Mekacircnları tesislerinin tehlike analizi Tehlike yollarına ait tehlike analizi Oku Kroki Planlarının Acil Durum telefon numaraları guumlncellenmesi Ailelere mesaj goumlnderilmesi Potansiyel tehlikelere goumlre tahliye guumlzergacirchlarının belirlenmesi
helliphellip2015
Tehlike Zarar Goumlrebilirlik ve Kapasite Değerlendirmesi Fiziksel Korunma Oumlnlemleri Alınması Muumldahale Kapasitesinin ve Kaynaklarının Geliştirilmesi
helliphellip2015Planın Uygulanması Değerlendirilmesi ve Guumlncellemesi iccedilin Tatbikatların Yapılması
helliphellip2015Personel ve oumlğrencilere afet youmlnetimi ve planla ilgili eğitimin verilmesi
helliphellip2015
Oumlğrenci velilerine afet youmlnetimi ve planla ilgili eğitimin verilmesi Okul Aile Birliğini toplayarak Okul afet ve acil durum youmlnetimi ve planla ilgili eğitimin verilmesi ve bilinccedillendirilmesi
helliphellip2015
Zarar azaltma ve hazırlık konusunda alınabilecek oumlnlemleri ve yapılacak faaliyetleri Muumldahale iyileştirme ve yeniden inşa ile ilgili faaliyetlerin goumlruumlşuumllmesi
helliphellip2015
Hem kendi okulu hem de diğer okullarla bilgi ve tecruumlbe paylaşımının yapılması Problemleri saptama alınabilecek oumlnlemleri belirleme ve problemleri ccediloumlzmeye ilişkin yapılabilecek diğer faaliyetlerin goumlruumlşuumllmesi
helliphellip2015Personel ve oumlğrencilere afet youmlnetimi ve planlama eğitiminin verilmesi
helliphellip2015 28 Şubat sivil savunma ldquoİkaz alarm Tatbikatırsquonın yapılması
helliphellip2015 hellip022015 1-7 Mart tarihlerinde Personel Tahliye tatbikatının yapılması
helliphellip2015Plan ve hazırlıkların goumlzden geccedilirilmesi Planın Uygulanması Değerlendirilmesi ve Guumlncellemelerin yapılıp revize edilmesi
Kontrol eden
Tarih Eğitim Yılı
NOT Yukarıdan aşağıya doğru sıralanan tarihlerde yapılması istenilen etkinlikler sadece okulunuza bu hususta yardımcı olmak iccedilin yapılmıştır Okulunuzun Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı hazırlarken uygun goumlrduumlğuumlnuumlz daha iyi ve kalıcı etkinlikleri değişik tarihlerde yapıla bilinir olduğunu unutmayınız
Yapılan ccedilalışmaların afet ve acil durum youmlnetimi doumlnguumlsuumlne uygunluğu ile gerccedilekleştirilen ve gerccedilekleştirilemeyen faaliyetlerin kontrol edilmesinin ve gerekirse planlama ccedilalışmalarının yeniden goumlzden geccedilirilmesinin planın başarısı iccedilin oumlnemli olduğu unutulmamalıdır Bu amaccedilla planın buumltuumln aşamaları tekrar goumlzden geccedilirilmeli tatbikatlarla ve yıllık olarak hazırlanacak ccedileşitli faaliyetlerle plan sınanmalıdır
Sayfa 32 45
İŞBİRLİĞİNE GİDİLECEK KURUM VE KURULUŞLARBir afet anında birccedilok okul dışı kaynağa ihtiyaccedil duyulacaktır Bazı durumlarda aşağıda
belirtilen kurumlarla oumlnceden ilişkiye geccedililmesi ve anlaşmalar yapılması gerekebilir
1 Youmlredeki bakanlık valilik ve kaymakamlıkların ilgili birimleri2 İl Afet ve Acil Durum Muumlduumlrluumlğuuml3 İl Sağlık Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Sağlık Grup Başkanlığı (112 Acil)4 İl Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml (155)5 Belediye6 İtfaiye (110)7 Kızılay (168)8 Muhtarlık9 Hastane ve Klinikler Aile hekimleri10 Jandarma (156)11 Zehir Danışma Merkezi (114)12 Akredite olmuş afetlerle ilgili ccedilalışmaları bulunan Sivil Toplum Kuruluşları13 Parlayıcı patlayıcı tehlikeli madde muumldahale otoriteleri14 Yerel youmlnetim hizmet birimleri15 İnşaat şirketleri iş makine parkları16 Acil durum ekipmanı sağlayan kuruluşlar17 Sigorta şirketleri ile iş birliğine gidilir
Bunlar dışında komşu binalarla acil muumldahalede karşılıklı yardımlaşma protokolleri ve ilgili kurum ve kuruluşlarla da anlaşmalar yapılmalıdır Ayrıca her yıl boumllgesel olarak resmi kuruluşlar ve komşu okulların davet edildiği ccedileşitli senaryolara goumlre duumlzenlenecek muumldahale kurtarma ve yardımlaşma tatbikatlarına da katılmak gerekir
ANLAŞMALAROumlnce herhangi bir acil durumda herhangi bir protokol yapmadan yardım alınabilecek
kurum ve kuruluşların irtibat bilgileri belirlenmelidir Ardından afet ve acil durum anlarında karşılıklı yardım ve işbirliği iccedilin protokoller ihtiyaca goumlre duumlzenlenmelidir Bu noktada şu kurumlarla işbirliği yapılmalıdır
1- Personelin hellip Komuta Merkezirsquone ulaştırılması iccedilin servis şirketleriyle2- Telefon hatlarında sorun yaşandığında oumlncelik sağlanması iccedilin Tuumlrk Telekom ve oumlzel
şirketlerle3- Telsiz kullanımı ve uydu telefonlarına youmlnelik hat anlaşmaları iccedilin ilgili kurumlarla4- Donanım altyapı network youmlnetimi iccedilin hellip ile5- Komuta Merkezi yiyecek-iccedilecek desteği iccedilin yemek firmalarıyla6- Komuta Merkezi personelinin barınması amacıyla yakın otellerle7- Deprem anında yoğun destek vermeleri iccedilin guumlvenlik şirketleriyle8- Deprem buumlyuumlkluumlğuuml yuumlksek olan senaryolarda kuruma gelen ihbarların karşılanması
amacıyla arama merkezi şirketiyle9- Uzman temini konusunda muumlhendis odaları ve dernekleriyle10- Ccedilalışan desteği verilmesi konusunda işbirliği sigorta şirketleriyle11- Afet durumundaki kargaşa ve yoğunluktan etkilenmemek amacıyla kurye ve kargo
şirketleriyle12- Avans ve tazminat oumldemelerinin kısa surede gerccedilekleştirilebilmesi ve gezici uydu
şubelerinden işlem yapılabilmesi iccedilin bankalarla
OKULDA TAHLİYE TATBİKATLARI YAPILIRKEN DİKKAT EDİLİCEK HUSUSLARYangın veya Şiddetli bir depremde uygulanacak Bina Tahliyesidir Okul İdaresi (Merkezi İdari Grup)
Sayfa 33 45
1 Bina tahliyesi iccedilin Yangın alarmını ccedilalıştırılır Oumlğrenciler ve okul ccedilalışanlarına iccedileride kalmalarını veya sığınma alanlarına gitmeleri anons edilir2 Durum uygunsa tuumlm kapı ve pencereleri kapatılır ( yangın durumunda)3 Durum uygunsa havalandırma sistemini kapatılır(Yangın kapıları kapatılır)4 Toplanma Alanında oumlğrencilerle haberleşme devamlılığı sağlanır(oumlrneğin ldquoGuumlvenli bir Yere Sığınrdquo Binaya Geri Doumln Yerinde Sığın Oumlğrenci Teslimi ya da acil durum veya tatbikat sona erdiğinde Tehlike Geccedilti anonsunun yapılması)
Tuumlm PersonelOumlnceden sınıflarda yangın ve deprem proseduumlrlerinin nasıl uygulanacağına dair tatbikat
yapılır Tahliye esnasında oumlzel yardıma ihtiyacı olacak oumlğrencilerle personel belirlenir Ziyaretccedililere yardımcı olunma konusunda da hazırlık yapılır Oumlğrencilere Bina Tahliyesi Talimatlarına Uymaları Hatırlatılır
D İ K K A TDoumlnme İtme Konuşma Koşma Acele Etme Takip Et
Oumlğrenciler tek veya ikişerli sıra halinde dışarı ccedilıkarılır Oumlzel yardıma muhtaccedil oumlğrenci ve personele yardım edilip edilmediği kontrol edilir Oumlğrencilere cep telefonlarını KULLANMAMALARI ve hatları meşgul etmemeleri gerektiği hatırlatılır Karşılaşılan her tehlikeye youmlnelik farklı acil durum proseduumlruuml hakkında oumlnceden goumlruumlşuumlluumlr ve uumlzerinde karara varılırBaşlıca beş farklı seccedilenek bulunur1 Bina Tahliyesi 2 Yerinde Sığınmak 3 Bir araya Toplanıp Dışarıda Barınmak 4 Guumlvenli bir Yere Sığınmak 5 KilitlenTecrit Proseduumlrlerin her biri değerlendirilir ya aynı şekilde yada uygun biccedilimde değiştirilerek uygulamaya konur Tehlike geccediltiğinde ve ortam guumlvenli olduğunda oumlğrenciler sınıflara doumlnebilir veya Okul Afet ve Acil Durum Oumlğrenci Teslim Proseduumlruuml uygulanabilir
DİKKAT PLANLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ İşin oumlzuuml Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlar bir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilen dersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilip guumlncelleştirilecektir
Sayfa 34 45
Sayfa 35 45
YANGIN TALİMATI (EK-3) (200712937 KARAR SAYILI BİNALARIN YANGINDAN KORUNMASI HAKKINDA YOumlNETMELİK ESASLARINA GOumlRE
HAZIRLANMIŞTIR)1A- YANGINA KARŞI AŞAĞIDAKİ OumlNLEMLERİ ALINIZ1-BİNANIZDAKİ BACA VE BORULARI ZAMANINDA TEMİZLE- YİNİZ2-SİGARANIZI İYİCE SOumlNDUumlRUumlP SİGARA TABLASINA ATINIZ3-CcedilATI ARALARINDA ELEKTRİK TESİSATIYANICI PARLAYICI PATLAYICI MADDE BALANDURMAYINIZ4-İZİNSİZ ELEKTRİK LPG GAZLI OCAK SOBA VB KULLANMA-YINIZ5- ELEKTRİK TESİSATI İŞLERİNİ MUTLAKA EHLİYETLİ KİŞİLERE YAPTIRINIZ6-ELEKTRİK TESİSATININ FENNİ MUAYENESİNİ YAPTIRINIZ7-ELEKTRİK SİGORTALARINI OTOMATİK HALE GETİRİNİZ8-YANGIN SOumlNDUumlRME CİHAZ VE MALZEMELERİNİ HER AN KULLANILIR HALDE BULUNDURUNUZ9- MESAİ BİTİMİ BUumlTUumlN ODALARI KONTROL ETTİRİNİZ10 ARŞİV VE ANBARLARDA SOBA KULLANMAYINIZ11-SİGARA İCcedilİLMESİ YASAK OLAN YERLERDE SİGARA İCcedilME-YİNİZ12- BUumlTUumlN PERSONELİ YANGIN KONUSUNTA EĞİTİNİZ13- YANGIN KACcedilIŞ YOLLARINI KULLANILIR HALDE TUTUNUZ
2B- YANGIN ANINDA AŞAĞIDAKİ İŞLEMLERİ YAPINIZ1-TELAŞLANMAYINIZYANGINI CcedilEVRENİZE VE SORUMLU KİŞİLERE DUYURUNUZ (CcedilANZİLALARMSES VB İLE)2-İTFAİYEYE HABER VERİNİZ (TEL 110)3-ADRESİ EN KISA VE DOĞRU OLARAK BİLDİRİNİZ4-YANGIN CİNSİNİ BİLDİRİNİZ (BİNABACAAKARYAKITELEKTRİK MOTORLU ARACcedil VB)5- İTFAİYE GELİNCEYE KADAR YANGINI SOumlNDUumlRMEK İCcedilİN ELDE MEVCUT ARACcedil GERECcedilTEN FAYDALANMAYA CcedilALIŞINIZ6-YANGININ YAYILMASINI OumlNLEMEK İCcedilİN KAPI VE PENCERELERİ KAPATINIZ KİLİTLEMEYİNİZYANICI MADDELERİ UZAKLAŞTIRINIZ7-OumlNCE CANLILARI SONRA KIYMETLİ EVRAK VE MALZEMEYİ KURTARINIZ8-BUNLARI YAPARKEN KENDİNİZİ VE BAŞKALARINI RİSKE ATMAYINIZ9- YANGIN SOumlNDUumlRME EKİPLERİ VEYA ŞEHİR İTFAİYESİ GELDİKTEN SONRA ONLARIN EMRİNE GİRİNİZ10-HASTA VE YARALILARA İLKYARDIM YAPINIZZEMİNE ULAŞMAMIŞ ASAN-SOumlRLER İLE YANGIN MOTOPOMPLARI HARİCcedil ELEKTRİKLERİ KESİNİZ
C LUumlZUMLU TELEFONLARİTFAİYE 110 BİNA KORUMA AMİRİ ELEKTRİK 186POLİS İMDAT 155 SU 185AMBULANS 112 DOĞAL GAZJANDARMA İMDAT 156
EYANGIN CcedilIKIŞ SEBEPLERİ1 TALİMAT VE EMİRLERE UYMAMAKTAN2 BİLGİSİZLİKTEN3 İHMALDEN4 SABOTAJ HAREKETLERİNDEN5 SICcedilRAMA VE KAZALARDAN6 ELEKTRİK ARKI VE KONTAĞINDAN
D YANGIN SOumlNDUumlRME CİHAZININ KULLANILIŞI1- CİHAZI YANGIN YERİNE GETİRİNİZRUumlZGARI ARKANIZA
ALINIZ2- ATEŞE MUumlMKUumlN OLDUĞUNCA YAKLAŞINIZ3- TETİK MEKANİZMASINI KİLİTLEYEN PİMİ CcedilIKARTINIZ
VEYA KARBONDİ- OKSİTTUumlPUumlNUumlN (KUumlCcedilUumlK TUumlP) VALFİNİ SOLA DOĞRU CcedilEVİREREK ACcedilINIZ
4- TETİĞE SONUNA KADAR BASARAK CcedilIKAN GAZI VEYA TOZU YANGININ DOĞDUĞU YERE PUumlSKUumlRTUumlNUumlZ
5- YANGINI OumlN TARAFTAN ARKAYA DOĞRU SOumlNDUumlRUumlNUumlZ
6- YANGINI SOumlNDUumlĞUumlNDEN EMİN OLMADAN TERK ETMEYİNİZ
7- TOZLU CİHAZLARI TOZ BİTENE KADAR BOŞALTINIZ
F YANGIN CcedilALIŞMA SAATLERİ İCcedilİNDE OLURSA1- HABER VERME YANGINI İLK GOumlREN KİMSE ALARM ZİL
TELEFON BAĞIRARAK VB HAREKETE GECcedilİRMEKLE BERABER TELEFONLA İTFAİYEYE HABER VERİR
2- EKİPLERİN GOumlREVLERİ SOumlNDUumlRME EKİBİ YANGININ CcedilIKTIĞI YERİN UumlST VE YANLARINDAKİ ODALARDA TERTİBAT ALARAK YANGINI SOumlNDUumlRMEYE CcedilALIŞIR KURTARMA EKİBİ VARSA OumlNCE CANLILARI KURTARIR YANGINDA OumlNCELİK SIRASINA GOumlRE EVRAK VE EŞYALARI BOŞALTMAYA HAZIR HALE GETİRİR GEREKİYORSA BİNANIN HENUumlZ YANMA TEHLİKESİ OLMAYAN KISIMLARINA TAŞIYABİLİRLER YANGIN CcedilIKAN BİNANIN TAHLİYESİNE OLAY YERİNE GELEN İTFAİYE AMİRİNİN VEYA MUumlLKİYE AMİRİNİN EMRİYLE BAŞLANIR KURTARILAN EŞYA İTFAİYE AMİRİ VEYA İDARİ İŞLER BİRİM AMİRİNİN GOumlSTERECEĞİ BİR YERE TAŞINIRİLKYARDIM EKİBİ YARALI VE HASTALARA İLKYARDIM YAPARKORUMA EKİBİ YANGINDAN KURTARILAN EŞYALARI KORUR PANİK VE KARGAŞAYI OumlNLER
G YANGIN CcedilALIŞMA SAATLERİ DIŞINDA OLURSA 1- HABER VERME YANGINI İLK GOumlREN KİMSE ALARM ZİL TELEFON BAĞIRARAK VB HAREKETE GECcedilİRMEKLE BERABER TELEFONLA İTFAİYEYE HABER VERİR AYNI ZAMANDA YANGIN İHBAR TELEFONUNUN YANINDAKİ LİSTEDEN AMİRİNE VE İLGİLİLERE HABER VERİR 2GOumlREVLİLERİN HAREKET TARZIYANGIN YERİNE GELEN DAİRE MUumlDUumlRUuml İLE EKİP PERSONELİ DERHAL VAZİFELERİNE BAŞLARLAR
H YANGIN BİNANIN YAKININDA OLURSA1- BİNANIN YANGIN TEHDİTİ ALTINDAKİ TARAFINDA
BULUNAN ODALARIN PERDELERİ CcedilIKARILIR PENCERELER KAPATILIR GEREKİYORSA EVRAK DOSYA VE DİĞER EŞYALAR TEHLİKESİZ YERLERE TAŞINIR
2- CcedilATIDA KORUMA TERTİBİ ALINIR CcedilATI VE DİĞER YERLERE DUumlŞEN KIVILCIM SOumlNDUumlRUumlLUumlR AHŞAP KISIMLAR VE CcedilATI BOL SU İLE ISLATILIR 7
GOumlREVİ SOumlNDUumlRME EKİBİ KURTARMA EKİBİ KORUMA EKİBİ İLKYARDIM EKİBİ (İTFAİYE) (EMNİYET)
EKİP BAŞI EKİP PERS
EK 1 Durum Tespiti Detay Formu (Tehlike Avı)Okulun Adı Tarih BİNA BLOK ADI KAT EMEğitim MateryaliMMasaDDolapNBNote Book PC Masauumlstuuml BilY Yazıcı S Sıra K Kuumlrsuuml
Oda Derslik Laboratuvar Adı veya Nosu
Durum
EH
Durum
EH
Durum
EH
Sıra ve Masalar sabitlenmiş miSıra ve Masalar geccedilişi kapatıyor muAraccedil gereccedil ve malzemeler tehlike oluşturmayacak şekilde Yerleştirilmiş sabitlenmiş miAğır nesneler yuumlksek raflardan uzaklaş tırılmış mıVarsa yuumlksek dolaplar ve raflar sabitlenmiş miDolapların mandalı var mıMevcut PC varsa sabitlenmiş miHareketli eğitim araccedilları var mı Sabitlenmiş miAsılı elektrik teccedilhizatları (lambalar projektoumlrler vs)Sabitlenmiş miDuvara asılı materyaller sabitlenmiş miLamba askıları sağlam sabitlenmiş miTehlikeli Madde var mı Sabitlenmiş mi (ip veya ccedilıtalı )Laboratuvarlarda şişe kap ve diğer malzemeler iccedilinenvanter (doumlkuumlm) yapılmış mıOfis iccedili boumllmeler sarsıntılara karşı dayanıklı mıAcil yolları ve kapıları doğrudan dışarıya veya guumlvenli biralana accedilılıyor muAcil ccedilıkış kapıları oumlnuumlnde ccedilıkışı oumlnleyecek şeyler var mıAcil ccedilıkış yolları ve kapıları bina buumlyuumlkluumlğuumlne ve kişiSayısına uygun muAcil ccedilıkış kapıları acil durumlarda hemen ve kolaycaAccedilılabilecekler şekilde miSaydam veya yarı saydam kapılar var mı YuumlzeyleriKırılmalara karşı korunmuş muBasamak yuumlzeyleri kaygan değil ve uygun malzemedenYapılmış mıBasamakların oumlnuumlnde kaymayı oumlnleyici bantlar koyulmuş muMerdivenler uumlzerinde geccedilişi engelleyecek malzemelerEngeller kaldırılmış mıYeter sayıda yangın soumlnduumlrme ekipmanı (donanım)(YSE) var mıKolay kullanılır mıYSE goumlruumlnuumlr ve kolay erişilir yerlere konmuş muYangın konusunda eğitim almış sorumlu personel var mıYanıcı patlayıcı maddeler uygun şartlarda korunuyor muAlarm sistemleri var ccedilalışıyor duumlzenli olarak kontrol ediliyor muİlkyardım dolabı mevcut muİlkyardım dolabı yeterli ilkyardım malzeme ve ekipmanı ileteccedilhiz edilmiş mi
Sayfa 36 45
İşaret levhaları var mı Ayrıntıları iccedileriyor mu Labda guumlvenlik panoları var mı Sabit miİşaretleme levhaları yeter sayıda ve uygun yerlerde mi
EK 2 TEHLİKE PROFİLİ BELİRLEME FORMUrdquo (RİSK ANALİZİ)
Okulun adı TarihYetkili M Mekacircnİ İnsanE Eğitim
Suumlrekliği
Tehlike 1 Tehlike 2 Tehlike 3 Tehlike 4 Tehlikehellip
M İ E M İ E M İ E M İ E M İ E
ETKİLEME ŞİDDETİ
Felaket 50rsquoden fazlazarar ccedilok sayıda oumlluumlm 30guumlnden fazla suumlreli etkKritik 25 -50 zararkalıcı sakatlanmalar 2 hafta suumlreli etkiSınırlı 10 -25 zararyaralanmalar 1 hafta suumlrelietkiOumlnemsiz 10rsquodan az zarar24 saat veya daha kısa suumlreli etki
OLUŞ SIKLIĞIYuumlksek Gelecek yıldameydana gelme olasılığı100Bazen Gelecek yıldameydana gelme olasılığı10-100 veya gelecek 10yılda en az bir kezNadiren Gelecek yıldameydana gelme olasılığı1-10 veya gelecek 100yılda en az bir kezYok (ccedilok az) Gelecek 100yılda goumlruumllme olasılığı 1veya daha az
ETKİ DERECESİ24 saatten daha fazla birsuumlrede oluş uyor ve erkenuyarı yapılabilir yapılamaz12 ndash 24 saatte oluşuyor veerken uyarı yapılabilir yapılamaz6 ndash 12 saatte oluşuyor erken uyarı yapılabilir yapılamaz6 saatten kısa bir suumlredeoluşuyor erken uyarıyapılabiliryapılamazBir anda oluşuyor ve erkenuyarı yapılabiliryapılamaz
Sayfa 37 45
Tahmini Etkilenecek KişiSayısı
Tahmini Etki Suumlresi
Tahmini Tahliye Suumlresi
Hazırlık ve Oumlnlemler (E H)
EK 3 MALZEME BİLGİ FORMUYOumlNERGE1 Malzeme bilgi formu ilgili servis yetkilileri tarafından doldurulmalı malzeme ve teccedilhizat yetkilisi tarafından kontrol edilmelidir2 Form bilgileri ihtiyaccedil durumunda veya belirli aralıklarla guumlncellenmelidir3 Malzeme adları iccedilin kısa anlaşılabilir ifadeler kullanılmalıdır (levye el feneri gibi)4 Malzemeyi kullanan servis ve servis yetkilisi malzemenin kullanım alanını doğru belirlemelidir5 Servis yetkilisi malzemenin yeter sayıda olmadığını duumlşuumlnuumlyorsa notlar boumlluumlmuumlne tarih bilgisiyle birlikte yazmalı ve ihtiyaccedilları gidermelidir Giderilen ihtiyaccedillar iccedilin bilgi formu yeniden doldurulmalıdır
Malzeme ve Teccedilhizat Sorumlusu Tarih
Okul Adı
Malzeme Adı
Kullanım Servisi
Servis Yetkilisi
Kullanım Alanı
Adedi
Zara
r Az
alt
Aram
a -
Kurt
arm
a
Yang
ın
Soumlnd
uumlrm
e
İlk
Yard
ım
Sayfa 38 45
NOTLARTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellip
EK 4 ACİL DURUM RAPORU FORMUYOumlNERGE
1 Acil Durum Raporu bilgileri Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Kurulu Başkanı
tarafından operasyon ve lojistik servislerinden gelen bilgiler doğrultusunda doldurulur Gerekli durumlarda bir uumlst yetkiliye teslim edilir
2 Olay turu Kendi imkacircnları ile baş edilebilen durumlar iccedilin ldquoOlayrdquo yerel imkacircnlar veya
diğer kurumlardan destek alınarak baş edilebilen durumlar iccedilin ldquoAcil Durumrdquo il genelini ve eğitim suumlrekliliğini etkileyecek buumlyuumlkluumlkteki olaylar iccedilin ldquoAfetrdquo olarak tanımlanacaktır
3 Olayın Tanımı iccedilin deprem sel yangın gibi genel tanımlama yapılacaktır
4 Bina ve muumldahale bilgileri ilgili servislerden gelen bilgiler doğrultusunda
doldurulacaktır5 Olay anında veya sonrasında ortaya ccedilıkan acil ihtiyaccedillar ile diğer
bilgiler detayları ileilgili alana Olay Tarihi Olay Tarihi
Okul Adı Bina Adı
Kat Sayısı Rapor Yetkilisi Tel
Bina Adı Olayın Tuumlruuml Olay Acil Durum Afet Olayın Tanımı --- --- ---
Muumldahale Bilgileri
Okul İmkacircnları ile Muumldahale edildi ____ Evet ____ Hayır
Başka kurum desteği ile Muumldahale edildi ____ Evet ____ Hayır
Destek veren kurum adı _________________________
Sayfa 39 45
Tıbbi desteğe ihtiyacı olan ki1048826i sayısı ____ ____ Yok
Yaralı Sayısı ____ ____ YokYaralı Durumu ____ Ağır ____ HafifKurtarılmayı bekleyen kişi sayısı ____ ____ YokKurtarılmayı bekleyenlerin kişi (ler) _____ Bina iccedilinde ____ DiğerDiğer
Bina Bilgileri
Yangın ____ Evet ____ HayırBinadaki Hasar Durumu ____ Az ____ Orta ____ Ağır ____ YokTehlikeli Madde Riski ____ Evet ____ Hayır ____ Kısmen (kat)
Acil İhtiyaccedillar (kurtarma tadilat vs)
Diğer Accedilıklamalar
EK 5 ZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARI FORMUYOumlNERGE
1 Zarar Azaltma ccedilalışmalarının yapılması ve suumlrduumlruumllebilirliğinin sağlanması amacıyla
aşağıdaki bilgileri belirleyeceğiniz aralıklarla doldurunuz2 Uygulama tarihinde gerccedilekleşen veya yarım kalan ccedilalışmaları ilgili
alana accedilıklamalarıile birlikte yazınız
3 Uygulama surecinde oluşan durumlar ile uygulama tarihinde gerccedilekleştirilemeyen
ccedilalışmaları ldquoNotlarrdquo kısmına tarih bilgisi ile birlikte yazınız
Okul Adı
Tarih
Bina Adı
TehlikeAdı
Tehlike TuumlruumlAlınmasıGerekenOumlnlem
OumlnemDerecesi
(1-4)Planlanma
TarihiUygulama
Tarihi AccedilıklamaYapısı
Yapısal
değil
Diğer
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
Sayfa 40 45
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
NOTLAR
Tarih hellip hellip hellip
Tarih hellip hellip hellip
Tarih hellip hellip hellip
EK 6 Yardım İstenebilecek Bazı Kamu Kurum ve Kuruluşları
18 Valilik ve veya Kaymakamlık19 İl Afet ve Acil Durum Muumlduumlrluumlğuuml20 İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml21 İl Sağlık Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Sağlık Grup Başkanlığı (112 Acil)22 İl Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml (155)23 Belediye24 İtfaiye (110)25 Kızılay26 Muhtarlık27 Hastane ve Klinikler Aile hekimleri28 Arama Kurtarma Birlik Muumlduumlrluumlğuuml29 Jandarma (156)30 Zehir Danışma Merkezi (114)31 Akredite olmuş afetlerle ilgili ccedilalışmaları bulunan Sivil Toplum
Kuruluşları
EK 7 Afet ve Acil Duruma Goumlre İzlenecek Yol
Sayfa 41 45
Afet veya Acil Durum Davranış Şekli
Deprem Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun Deprem bitince binayı tahliye edin
YangınYangın alarmı vererek binayı tahliye edinUumlzerinizdeki giysiler alev aldıysa Dur ndash Yat - Yuvarlan
Duman
Mahsur kaldıysan yerinde sığın Değilse binayı boşaltDuman tabakasının altında kalabilmek iccedilin suumlruumlnerekilerleyeceğini unutma
Tehlikeli madde sızıntısı Yerinde sığınak veya emniyetli bir yere tahliye
Bomba veya Bomba tehdidi Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun veya Tahliye
Şiddet olayları Kilitlen Tecrit
Patlama Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun
Sel Emniyetli bir tahliye veya yerinde sığınak (binaların uumlst katında)
Şuumlpheli veya bilinmeyen şahıslar
Tehdit unsuru değerlendirilerek hemen polis aranır
FırtınaYerinde sığın eğer oumlğrenciler okul bahccedilesinde iseiccedileri tahliye yapılır
EK 8 Temel Davranış Biccedilimleri1- Ccediloumlk ndash Kapan - Tutun2- Yerinde Sığınma3- Tahliye4- KilitlenTecrit1- Ccedilok ndash Kapan ndash Tutun Dizlerimizin uumlstuumlne ccediloumlkerek bedenimizin kapladığı alan olabildiğince kuumlccediluumlltuumllmeye kapanarak başımızı ensemizi ve yuumlzuumlmuumlzuuml korumaya ve eşya ile birlikte hareket etmek iccedilinde tutunma yapmamıza denir2- Yerinde Sığınma Tahliye gerektirmeyen veya buna yeterli zaman olmayan durumlarda uygulanır Genellikle tehlikeli madde sızıntısı teroumlr saldırısı ve şiddetli fırtına gibi durumlarda uygulanır Dışarı ccedilıkılmanız soumlylenene kadar iccedilerde kalınır ve dışarıdan hava girişi oumlnlenir3- Tahliye Bulunduğunuz yeri boşaltmanız demektir4- KilitlenTecrit Bulunduğunuz mekacircndan ayrılmanın guumlvenli olmadığı
Sayfa 42 45
durumlarda korunaklı bir şekilde saklanılmasıdırEK 9 Planda Olması Gereken Haritalar
1 Okul ccedilevresinin haritası2 Okul yerleşkesinin haritası3 Katların haritası4 Tahliye yolu5 Toplanma boumllgesi6 Afete youmlnelik ekipmanın (takım donanımın) bulunduğu yerler
TABLOLAR Tablo 1 Genel bilgiler formuTablo 2 Risk Seviyesine Goumlre Derecelendirme FormuTablo 3 Risk Seviyesine Goumlre MatrisTablo 4 Plandaki Oumlncelik Seviyesi EKLEREK 1 Durum Tespiti Detay Formu (Tehlike Avı)EK 2 Tehlike Profili Belirleme Formurdquo (Risk Analizi) EK 3 Malzeme Bilgi FormuEK 4 Acil Durum Raporu FormuEK 5 Zarar Azaltma Ccedilalışmaları FormuEK 6 Yardım İstenebilecek Bazı Kamu Kurum ve KuruluşlarıEK 7 Afet ve Acil Duruma Goumlre İzlenecek YolEK 8 Temel Davranış BiccedilimleriEK 9 Planda Olması Gereken Haritalar EK HARİTALAREK91 Okul Ccedilevresinin HaritasıEK92 Okul Yerleşkesinin HaritasıEK93 Katların KrokisiEK94 Tahliye Yolu KrokisiEK95 Toplanma Boumllgesi KrokisiEK96 Afete Youmlnelik Ekipmanın Bulunduğu Yerleri Goumlsteren HaritaNOT Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı hazırlanırken sayfaların kaymamasına dikkat edilmelidir Planla birlikti yayınlanan oumlrnek okul krokilerinden faydalanınız
2014- 2015 YILI OKULUMUZUN PERSONEL İKAMETGAcircH ADRES BİLGİLERİ
SN ADI VE SOYADIOKULDAKİ
BRANŞ VEYA GOumlREVİ
CEP TELF E ndashPOSTA ADRESİ VEYA İKAMETGAcircH ADRESİ İMZA
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Sayfa 43 45
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
34
35
HAZIRLYAN UYGUNDUR hellip03 2015 hellip032015
Muumlduumlr Yard Okul Muumlduumlruuml
OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİM PLANI HAZIRLANIRKEN DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR 1Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlanırken Sayfaların kaymamasına DİKKAT edilmeli
2 Planın hazırlanması uygulanması ve palanda goumlrev alan ve okulda goumlrev yapan buumltuumln personel plan hakkında bilgilendirilmelidir
3 Plan baştan sonuna kadar dikkatle okunması ve okulun fiziki yapısı goumlz oumlnuumlne alınarak yetkililerin goumlruumlşlerinin değerlendirilmesi gerekmektedir İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml tarafından Yayınlanan ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquonınrdquo sadece sizlere yardımcı olmak iccedilin yapıldığını tavsiye niteliği taşıdığı unutulmamalıdır
4 Her okul kendi okulunun fiziksel altyapısını ve koşullarını goumlz oumlnuumlnde bulundurarak planını hazırlamalıdır
5 Muumlduumlrluumlğuumlmuumlz tarafından yayınlanan Plan dışında başka illere ait palanlar internet ortamından dirilerek Okul Afet ve Acil Durum Planı hazırlanmamalıdır Muumlduumlrluumlğuumlmuumlz tarafından yayınlanan plan temel alınarak okulunuza uyarlanmalıdır
Sayfa 44 45
7 Plan ekinde bulunan buumltuumln ekler dikkatlilce okunarak doldurulmalıdır8 Plan ekinde yayınlanan Oumlrnek Krokiler nazara alınarak okulunuzun ihata duvarları iccedilerisinde bulunan
okulunuz ve okulunuza ait ek binaların krokileri bilgisayar ortamında veya ccedilok duumlzguumln ve anlaşılır bir tarzda kat planları uumlzerinde sığınak yangın dolabı yangın alarm butonu elektrik panolarının yangın soumlnduumlrme cihazları toplanma yerleri Malzeme depoların kolaylıkla anlaşılır bir tarzda farklı işaretlerle ve renkli kalemle goumlsterilmesi gerekmektedir
9 Planlar ikişer nuumlsha halinde hazırlanmalı Bir nuumlshası okulda kalacak bir nuumlshasırsquoda İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne elden teslim edilecek
10 Merkeze bağlı İlccedileler Planları uumlccediler nuumlsha halinde hazırlamalı Bir nuumlshası İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne elden teslim edilecek Bir nuumlshası okulda kalacak bir nuumlshası da İlccedile Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne teslim edilecek
11 İşin oumlzuuml Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlar bir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilen dersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilip guumlncelleştirilecektir
12Planın Hazırlaması esnasında bilmediğiniz hususlar hakkında Başbakanlık ldquoAfet ve Acil Durum Youmlnetimi Başkanlığı tarafından internet ortamında yayınlanan şu kaynaklardan faydalanınız
1) ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlama Kılavuzurdquo2) ldquoOn Adımda ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlama Kılavuzurdquo 3) ldquoOkullarda Afete Hazırlıkrdquo4) ldquoOkullarda Afet ve Acil Durum Youmlnetim El Kitabırdquo
5) ldquoEğitim Kurumları iccedilin Afet Acil Yardım Planlama Rehberirdquo13 Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları hazırlanmasında okul ve kurum Muumlduumlruuml Okul Afet ve Acil
Durum Youmlnetim Planrsquoları Eğitimini almış olan Muumlduumlr Yardımcısı başta olmak uumlzere Anaokullarında Anasınıfı Oumlğretmeni İlkokullarda Sınıf Oumlğretmeni Ortaokullarda Sosyal Bilgiler Oumlğretmeni Lise ve Mesleki okullarda Coğrafya Oumlğretmenleri sorumlukları dacirchilinde hazırlanmalıdır
14 Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları Muumlduumlrluumlğuumln okulunuzdan planrsquoları istemesi halinde İVEDELİKLE en geccedil bir hafta iccedilerisinde mesai guumlnuumlnde planlar teslim edilmelidir
helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipMUumlDUumlRLUumlĞUuml
İş bu Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planırsquonda goumlrev alan ve okulumuzda bulunan tuumlm personel plan hakkında bilgilendirilmiş olup plan ( ) Sayfadan İbarettir
Okul Muumlduumlruuml ndash İmza Muumlhuumlr 2015
Sayfa 45 45
OKULLARDA AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİMİ PLANLAMASININ OumlNEMİ
Okullarda Afet ve Acil Durum Youmlnetimi planlamasının temel amacı afete neden olabilecek tehlike ve risklerin belirlenmesi muumlmkuumlnse oumlnlenmesi veya olası etkilerinin azaltılması ve olaylara karşı eğitim ve tatbikatlarla tuumlm paydaşların hazırlıklı olmasının sağlanması ve afetlere karşı bilinccedilli ve direnccedilli nesiller yetiştirilmesi eğitim ve tatbikatlarla kazanılmış doğru davranış biccedilimleri uygulanarak arama-kurtarma ve ilk yardım ve guumlvenli tahliye işlemlerinin aksatılmadan uygulanması olaya zamanında hızlı ve etkili olarak muumldahale ederek kayıpların en duumlşuumlk duumlzeyde tutulması olabilecek zincirleme etkiler veya ikincil afetlerin oumlnlenmesi ve okulun normal programına bir an oumlnce doumlnebilmesi iccedilin gereken iyileştirme faaliyetlerinin belirlenmesi ve uygulanmasını sağlayacak oumlrguumltlenme modelleri ile imkacircn ve kaynakları sağlamaktır
ldquoAfete Hazır Okulrdquo kampanyası ile oumlğrenciler ve okul ccedilalışanlarına afete hazırlık kuumlltuumlruumlnuumln kazandırılması ve farkındalık yaratılması hedeflerini karşılayacak şekilde hazırlanmalıdır Planlama suumlrecine ait genel bilgilerin verilmekte olduğu ve her okulun kendi tehlike ve risklerini dikkate alarak kendi aktif planlarını hazırlamalarının yararlı olacağı unutulmamalıdır
Afet ve Acil Durum Youmlnetimi kavramı afetlerin oumlnlenmesi ve zararlarının azaltılması amacıyla bir afet olayının oumlncesi sırası ve sonrasında yapılması gereken ccedilalışmaların planlanması youmlnlendirilmesi koordine edilmesi desteklenmesi ve uygulanabilmesi iccedilin toplumun tuumlm kurum ve kuruluşlarıyla kaynakların bu ortak hedefler doğrultusunda youmlnetilmesini gerektiren ccedilok geniş bir kavramdır Bu suumlreccedil iccedilerisinde en sade bireyden en yetkili makamlara kadar herkese goumlrev ve sorumluluk duumlşmektedir
Okullarda Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Sistemi oluşturabilmek ve afet planlaması ile afetlerle İlgili ccedilalışmaları yuumlruumltebilmek iccedilin oumlncelikle afet veya acil durumu gerektiren suumlrecin hangi safha veya aşamalardan oluştuğunu dikkate almak gerekmektedir
Afet ve acil durumu şu safha ve aşamalardan oluşur1 İyileştirme2 Zararları Azaltma3 Hazırlık 4 Muumldahale
Afet planlaması ve youmlnetiminde temel esas tehlikelerin
risklerin imkacircn ve kaynakların doğru ve kapsamlı olarak belirlenmesi gerekli oumlnlemlerin alınması buumltuumln safhalarda yapılması gereken işlerin belirlenmesi ve tuumlm paydaşların afet oumlncesi sırası ve sonrasındaki faaliyetlere etkin katılımlarının sağlanmasıdır Bu husus Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetiminin oumlncelikle sağlaması gereken temel goumlrevidir ve kurumsal yapılanma oluşturulurken mutlaka dikkate alınmalıdır
Hazırlanacak afet ve acil durum planlarının en oumlnemli amacı yaşam alanlarının guumlvenliğini sağlamaktır Bu nedenle tuumlm faaliyetlerin bir plan dacirchilinde gerccedilekleşmesi gerekir Planın genel amaccedilları afete neden olabilecek tehlike ve risklerin belirlenmesi muumlmkuumlnse oumlnlenmesi veya olası etkilerinin azaltılması eğitim ve tatbikatlarla farkındanlığın ve becerinin
Sayfa 3 45
arttırılması olay anında kazanılmış doğru davranış biccedilimlerinin sergilenmesi hızlı tahliyenin gerccedilekleştirilebilmesi ile okulların normal faaliyetlerine en kısa zamanda doumlnebilmesi iccedilin gereken kurumsal yapılanmayı sağlamak olarak oumlzetlenebilir
Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Kurulu Afete youmlnelik faaliyetler ekip ccedilalışması gerektirir Bu nedenle tuumlm personel planlamanın aşamalarını benimsemeli ve plana hacirckim olmalıdır Planlar sade anlaşılır ve suumlrduumlruumllebilir olmalıdır
Planlar hazırlanırken bireysel yaklaşımlardan kaccedilınılmalı ekip ccedilalışması anlayışı ile ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Kurulurdquo oluşturulmalıdır Bu kurul afet oumlncesi esnası ve sonrasında yuumlruumltuumllecek faaliyetlerden ve afet ile ilgili mevzuata bağlı olarak planların hazırlanmasından sorumludurOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetiminin kurumsal yapıları ve oumlrguumltlenme modelleri karşı karşıya bulundukları tehlike ve risklerinin ccedileşidi buumlyuumlkluumlkleri sıklıkları yol accedilabilecekleri zincirleme etkiler ve okulun buumlyuumlkluumlğuuml ile insan yoğunluğu gibi değişkenler dikkate alınarak belirlenmelidir Bu yapılanmada oumlnceden belirlenmiş katı ve değişmez şablonlar yerine esnek v Afet ve Acil Durum Youmlnetimi planları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlar bir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilen dersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilerek ve guumlncelleştirilecektir
İhtiyaca goumlre değişebilen yapılarda ccedilalışma gruplarının oluşturulması oumlnerilir Bu konuda bir kurumsal yapılanma modeli oumlrneği verilmiştir
Eğitim kurumlarının herhangi bir afet durumunda doğru adımları atabilmesi iccedilin bir Afet Acil Yardım Planırsquona ihtiyacı vardır Bu kurumlara oumlzel tehlikelerin belirlenmesi ve risklerin analiz edilmesi afet youmlnetiminin amaccedilları ve ilkeleri ccedilerccedilevesinde kaynakların sevk ve idaresinin bir plan ccedilerccedilevesinde ele alınması gerekir
Planlama ccedilalışmalarının bir suumlrece dayalı olduğu akıldan ccedilıkarılmamalıdır Bir okul youmlneticisi afet youmlnetim planlayıcısı olarak deprem sırasında okuldaki herkesin emniyetini sağlamaktan sorumludur Deprem ve diğer afetlere hazırlık ve Afet Acil Yardım Planırsquonın başarılı bir biccedilimde geliştirilmesinde en oumlnemli kişi okul youmlneticisidir Onun desteği ve kararlılığı ccedilalışanların iş birliğini sağlamak accedilısından ccedilok oumlnemlidir
NOT Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planırsquonın baştan sonuna kadar planda goumlrev alanlar tarafından okunması ve okulun fiziki yapısı nazara alınarak yetkililerin goumlruumlşlerinin değerlendirilmesi gerekmektedir İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml tarafından yayınlanan ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planırsquonınrdquo sadece sizlere yardımcı olmak iccedilin yapıldığını tavsiye niteliği taşıdığı unutulmamalıdır Her okul kendi fiziksel altyapısını ve koşullarını goumlz oumlnuumlnde bulundurarak planını hazırlamalıdır İşin Oumlzuuml Afet ve Acil Durum Youmlnetimi planları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlar bir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilen dersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilerek ve guumlncelleştirilecektir
Sayfa 4 45
Muumlhuumlr ndash İmzahelliphellip 2015
Adı SoyadıOkul Muumlduumlruuml
AMAChelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip Okulursquonun Afet ve Acil Durumlarla ilgili yuumlruumlttuumlğuuml faaliyetleri İlgili
mevzuat ve benimsediği temel ilkeler ccedilerccedilevesinde planlamak gerekliliği tanımlayarak geleceğe youmlnelik vizyonunu oluşturmak yuumlruumlttuumlğuuml faaliyetlerin amaccedillarını oumllccediluumllebilir hedeflerini saptamak oumlnceden belirlenmiş goumlstergeler doğrultusunda performanslarını oumllccedilmek ve bu surecin izleme ve değerlendirmesini yaparak katılımcı bir youmlnetim anlayışıyla planlama yapmak
KAPSAMBu Afet Acil Durum Youmlnetimi dokumanı Okulursquonun 2015 ndash
2016 yılları arasında yuumlruumlteceği faaliyetleri kapsar
DAYANAK 1 - Başbakanlık Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Başkanlığı ile Milli Eğitim Bakanlığı
arasında İmzalanan Afete Hazır Okul Kampanyası İşbirliği Protokoluuml2 - Başbakanlık Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Başkanlığının 22052014 tarihli ve
42275415-77010390 sayılı yazı3 ndash Destek Hizmetleri Genel Muumlduumlrluumlğuumlnuumln 03062014 tarihli ve 53909240770
2249903 sayılı yazısı
TEMEL İLKELEROkulumuzda planlama Afet Acil Durum Youmlnetim Ekibi tarafından yuumlruumltuumlluumlr
Planlama surecine Okulursquonda ccedilalışan tuumlm youmlnetici ve ccedilalışanların katılım ve katkısı sağlanır İhtiyaccedil duyuldukccedila youmlnetici ve ccedilalışanlara konuyla ilgili Hizmet iccedili Eğitim duumlzenlenir Planlama helliphelliphellip Okulursquonun tuumlm faaliyetlerini kapsar Planlama Mevcut Durum Analizi Misyon-Vizyon oluşturulması Afet ile ilgili Amaccedillar bu amaccedillara youmlnelik oumllccediluumllebilir
Hedefler Hedeflerin gerccedilekleştirilmesine youmlnelik Faaliyet ve Projeler buumltccedileleme Faaliyetlerin izleme- değerlendirme ve oumlnceden belirlenen kriterler doğrultusunda performans olcum suumlreccedillerini kapsar
OKULUN TARİHCcedilESİOkulumuz 1983ndash1984 eğitim oumlğretim yılında Mevlana Mahallesi 24
derslikli olarak accedilılmıştır 1988ndash1989 eğitim oumlğretim yılında okulumuzda eğitim goumlren oumlğrencilere iccedilin 200 kişilik yatılı bir pansiyon ve spor salonu eklenmiştir Okulumuz taşılı eğitimin başlamasıyla birlikte yeterli gelmediğinden 2010 yılında B Blok olarak
Sayfa 5 45
adlandırılan 8 derslik ve ccedilok amaccedillı bir salon ve taşımalı oumlğrenciler iccedilin bir yemekhane yapılmıştır
NOT Yukarıda okul tarihccedilesiyle ilgili anlatılan bilgilerin sadece farazi bilgiler olduğu gerccedilekle alakası olmadığı sadece okullarımıza yardımcı olmak amacıyla yazıldığı unutulmamalı sizler okulunuzun gerccedilek tarihccedilesini anlaşılır gerccedilekccedili kısa ve oumlz olarak okulunuzun oumlnceden aldığı isimleri ve zaman aşımı iccedilerisinde okulunuzun geccedilirdiği fiziki ve isim değişikliklerini doğru olarak yazmanızı unutmamalısınız Okulunuzun tarihccedilesini tam yazdıktan sonra bu not boumlluumlmuumlnuuml silinmesi gerektiğini unutmayınız
GENEL DURUM VE HAZIRLIKLAR OKUL PERSONEL VE OKULUN FİZİKİ YAPISINA AİT BİLGİLER
OKULUMUZUN İLETİŞİM BİLGİLERİ
OKULUN ADI1 Okulumuzun Adresi2 Tel ve Fax No3 Elektronik Posta Adresi4 Web Adresi
OKULUN PERSONEL VE OumlĞRENCİ BİLGİLERİGOumlREVİ ERKEK KADIN TOPLAM
1 Muumlduumlr2 Muumlduumlr Yardımcısı3 Branş Oumlğretmeni4 Sınıf Oumlğretmeni5 Rehber Oumlğretmen6 Memur7 Hizmetli8 İşccedili9 İş-kur Personeli10 Oumlğrenci Sayısı 11 TOPLAM
OKULUN FİZİKİ İMKAcircNLARI VE YAPISISN FİZİKİ MEKAcircNIN ADI SAYISI
1 Muumlduumlr odası2 Muumlduumlr Başyardımcısı Odası3 Muumlduumlr Yardımcısı Odaları4 Rehberlik Servisi ve Oumlğretmenler Odası5 Zuumlmre Oumlğretmenler Odası6 Memur ve Fotokopi Odası7 Personel Odası8 Okuloumlncesi Anasınıfı9 Derslikler10 Teknoloji sınıfı (BT Sınıfı) Biyoloji-Kimya Laboratuvarı Sınıfları11 Fizik Laboratuvarı12 Fen Bilgisi Laboratuarı 13 Sunum ve Soru Ccediloumlzme Odası14 Araccedil Gereccedil Odası15 İngilizce Dersliği (Laboratuvarı )16 Resim ve Muumlzik Dersliği17 Ccedilok Amaccedillı Salon18 Kapalı Spor Salonu19 Spor Soyunma Odası
Sayfa 6 45
20 Depo ve Arşiv Odaları21 Bekleme Salonu22 Okul Aile Birliği Odası23 Revir24 Okul Kantini25 Danışma26 Değişik Amaccedillar İccedilin Kullanılan Odalar27 Kuumltuumlphane28 Kazan dairesi ve Kaloriferci Odası29 Temizlik ve Depo Odaları30 Sığınak
OKULUN YAPISI OumlRNEK Okulumuzun helliphellip derslikli helliphellip katlı ana bina spor salonu ve hellip kişilik helliphellippansiyon olmak uumlzerehellipbinadan oluşmaktadır Okulunuzun durumuna goumlre tabloyu uyarlayınız
FİZİKİ MEKAcircNIN ADIOKUL PANSİYONUN FİZİKİ İMKAcircNLARI VE YAPISI
SN FİZİKİ MEKAcircNIN ADI SAYISI1 Muumlduumlr Yardımcısı
2 Noumlbetccedili Oumlğretmen Odası
3 Noumlbetccedili Oumlğretmen Yatak Odası
4 Personel Odası
5 Ziyaretccedili Kabul ve Bekleme Salonu
6 Oumlzuumlrluuml Oumlğrenci Odası
7 Oumlzuumlrluuml Oumlğrenci Yatak Odası
8 Doktor (Revir) Odası
9 Hemşeriye Odası
10 Erkek Hasta Odası
11 Servis Ofisi Odaları
12 Kuumltuumlphane ve Okuma Salonu
13 Temizlik Odası
14 Yemekhane ve Dinlenme Salonu
15 Mutfak
16 Kat Ofisi
17 Yatak Odaları
18 Ccedilamaşır Yıkama ve Duşlar Boumlluumlmuuml
19 Personel Yemek ve Personel Duş Odaları
20 Ccedilamaşırhane
21 Hizmetli Odası
22 Servis Avlusu
23 Su Deposu
24 Kazan Dairesi ve Kaloriferci Odası
25 Guumlnluumlk Temizlik Odası
26 Değişik Amaccedillar iccedilin Kullanılan Odalar
27 Demirbaş Eşya Odası
Sayfa 7 45
28 Sığınaklar
29 Koumlmuumlr Deposu
30
31
32
33
NOT Tabloda adı geccedilmeyen veya değişik isimle accediltığınız boumlluumlm ve odaları pansiyonun fiziki yapısına goumlre uyarlamayı unutmayınız
201-2015 EĞİTİM OumlĞRETİM YIL MEVCUT OumlĞRENCİ DURUM ANALİZİ
SINIFLAR ERKEK KIZ TOPLAM OKUL OumlNCESİ
1 SINIF2 SINIF3 SINIF4 SINIF5 SINIF 6 SINIF7 SINIF8 SINIF9 SINIF 10SINIF11SINIF12SINIF
TOPLAMTAŞIMALI EĞİTİM 2014-2015
TAŞIMA MERKEZİ OKULUMUZ
TOPLAM TAŞINAN KOumlY SAYISI
TAŞIMA YAPAN ARACcedil SAYISI
TAŞINAN OumlĞRENCİ SAYISI
EN UZAK KOumlY MESAFE KM
TOPLAMNOT Oumlğrenci sayıları her yıl eğitim ve oumlğretimin başlamasıyla guumlncellenecek
OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİM KURULUN OLUŞUMU
S NO GOumlREVİ ADI SOYADI KURUL UumlYESİ1 Başkan Okul Muumlduumlruuml 2 Başkan Yardımcısı Muumlduumlr Yardımcısı3 Başkan Yardımcısı Muumlduumlr Yardımcısı4 Uumlyeler Oumlğretmen5 Uumlyeler Oumlğretmen6 Uumlyeler Oumlğretmen7 Uumlyeler Oumlğretmen8 Uumlyeler Oumlğretmen9 Uumlyeler Oumlğretmen
10 Uumlye Destek Personeli11 Uumlye Okul Aile Birliği ve Okul Koruma
Sayfa 8 45
Dernekleri başkanları veya goumlrevlendirecekleri 2 kişi
12 Uumlye Veli13 Uumlye Veli14 Uumlye Oumlğrenci15 Uumlye Oumlğrenci16 Uumlye Muhtar
DİKKAT Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlanırken okul muumlduumlruumlnuumln bizzat bu kurul iccedilinde bulunması olaylara ve afetlere etkili muumldahale ccedilalışmalarının başarılı olması iccedilin gereklidir
OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİM PLANI GURUPLARI1 PLANLAMA VE HAZIRLIK GURUBU
SN ADI SOYADI OKULDAKİ GOumlREVİ CEP TELEFONU E-POSTA ADRESİ VEYA
İKAMETGAcircH ADRESİ İMZA
12345
2 RİSK YOumlNETİM GURUBUSN ADI SOYADI OKULDAKİ
GOumlREVİ CEP TELEFONU E-POSTA ADRESİ VEYA İKAMETGAcircH ADRESİ İMZA
12345
3 MUumlDAHALE GURUBUSN ADI SOYADI OKULDAKİ
GOumlREVİ CEP TELEFONU E-POSTA ADRESİ VEYA İKAMETGAcircH ADRESİ İMZA
1234531 MUumlDAHALE GURUBUrsquoNUN 1 ALT GURUBU (ARAMA ndash KURTARMA İLKYARDIM GURUBU)SN ADI SOYADI OKULDAKİ
GOumlREVİ CEP TELEFONU E-POSTA ADRESİ VEYA İKAMETGAcircH ADRESİ İMZA
12345
32 MUumlDAHALE GURUBUrsquoNUN 2 ALT GURUBU (TESBİT-ONARIM İYİLEŞTİRME GURUBU)
Sayfa 9 45
SN ADI SOYADI OKULDAKİ GOumlREVİ CEP TELEFONU E-POSTA ADRESİ VEYA
İKAMETGAcircH ADRESİ İMZA12345
33 MUumlDAHALE GURUBUrsquoNUN 3 ALT GURUBU (TAHLİYE GUumlVENLİK VE AİLE İLİŞKİLERİ GURUBU)
SN ADI SOYADI OKULDAKİ GOumlREVİ CEP TELEFONU E-POSTA ADRESİ VEYA
İKAMETGAcircH ADRESİ İMZA12345
4 KAYNAK TEMİNİ VE LOJİSTİK DESTEK GURUBUSN ADI SOYADI OKULDAKİ
GOumlREVİ CEP TELEFONU E-POSTA ADRESİ İMZA12345
Planlama ve gurup oluşturmadan oumlnce her okul ilk aşamada mutlaka şunları sağlamalıdır1- Oumlğrencilerinin ve ccedilalışanlarının deprem ve diğer afetler sırasında ne
yapacaklarını bildiklerinden emin olmak2- Tuumlm velilere ve ccedilalışanlara duyurulan bir tahliye youmlntemi belirlemek3- Telefon sisteminin ccedilalışmaması durumunda yerel veya merkezi yardım
kuruluşlarıyla bağlantı kurma olanağına sahip olmak4- Can guumlvenliği accedilısından en ciddi tehlikeyi oluşturan yapısal ve yapısal
olmayan riskleri belirleyip muumlmkuumln olduğunca riskleri ortadan kaldırmak5- Oumlğrencileri ve ccedilalışanları okulun Afet Acil Yardım Planı konusunda
bilinccedillendirmek iccedilin eğitmek
Şekil 1 Kurumsal Yapılanma Oumlrneği
Sayfa 10 45
Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Kurulu Aşağıdaki Guruplardan Oluşur
1- Planlama ve Hazırlık Gurubu2- Risk Youmlnetim Gurubu3- Muumldahale Gurubu (Muumldahale gurubu buumlnyesinde şu guruplarda
vardır)a) Arama - Kurtarmab) Tahliye Guumlvenlik ve Aile İlişkileric) Tespit ndash Onarım İyileştirme
4- Tahliye Guumlvenlik ve Aile İlişkileri gibi guruplardan oluşurKurumsal Yapılanma Oumlrneği Dosyanın ilerleyen boumlluumlmlerinde belirtileceği gibi okullarda Afet ve Acil
Durum Youmlnetimi Kurulunun ccedilerccedilevesini planlama ve hazırlık risk youmlnetimi muumldahale kaynak temini ve lojistik destek gibi doumlrt temel grup oluşturmaktadır Bu gruplara organizasyonda karmaşaya yol accedilmayacak şekilde yeni gruplar veya alt gruplar eklenebilir Muumldahale grubu bir olay meydana geldiğinde olaya zamanında hızlı ve etkili olarak muumldahale etmesi gereken arama-kurtarma ve ilk yardım yangın tahliye-guumlvenlik ve aile ilişkileri tespit onarım ve iyileştirme gibi alt hizmet gruplarından oluşabilir Okul afet planına dacirchil edilmesi gereken kişiler
1 Okul Muumlduumlruuml2 Muumlduumlr Yardımcıları3 Oumlğretmenler4 Okulda ccedilalışan guumlvenlik goumlrevlileri5 Okulda ccedilalışan diğer personel6 Oumlğrenci temsilcileri ve konuya duyarlı oumlğrenciler7 Veliler8 Yakın ccedilevredeki esnafişyeri ccedilalışanları9 Yakın ccedilevredeki kamu kurum ccedilalışanları10 Mahalle afet goumlnuumllluumlleri11 Sivil Savunma ccedilalışanları12 Afet konusunda oumlzel becerileri olan bireylerAfetlerle başa ccedilıkmak adına oumlnceden yapılabilecek ccedilalışmalar okul muumlduumlruuml okul ccedilalışanları
ve oumlğrenciler iccedilin başlangıccedilta oldukccedila zor bir iş olarak kabul goumlrebilir Pek ccedilok yeni ve bilinmeyen zorlukların uumlstesinden gelmek durumunda kaldığınız olmuştur Okulların fiziksel olarak yenilenmesi yeni eğitim-oumlğretim programlarının uygulanması gibi pek ccedilok zor işlerin okul youmlneticileri oumlğretmenleri ve diğer ccedilalışanları tarafından başarıyla sonuccedillandırıldığı kesindir Dolayısıyla okulun afete hazırlanması konusunda da iyi bir planlama ile başarılı sonuccedillar almak muumlmkuumln olabilir
OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİMİ PLANINDA GOumlREV ALAN GURUPLARIN GOumlREV VE SORUMLULUKLARI
GOumlREV VE YERİ SORUMLUSU
YAPILMASI GEREKEN EYLEMSORUMLUSU
PLANLAMA VE HAZIRLIK GRUBU SORUMLUSU OKUL MUumlDUumlR
Tuumlm acil durum operasyonlarını youmlnetir ve koordine eder Okulda olmayanlara veya yaralılara goumlre personelin rollerini uyarlar
RİSK YOumlNETİMİ GRUBU SORUMLUSU MD YARDIM Oluşacak riskleri belirler Ortaya ccedilıkabilecek tehlikeler iccedilin oumlnlemler alır
Sayfa 11 45
MUumlDAHALE GRUBU SORUMLUSU OumlĞRETMEN
Hafif arama kurtarma operasyonlarını koordine eder yangınları merkeze bildirir ve kuumlccediluumlk ccedilaplı yangınları soumlnduumlruumlr Beş kişilik oumlğretmenlerden oluşur
a) ARAMA KURTARMAVE İLKYARDIM GURUBU SORUMLUSU OumlĞRETMEN
Tuumlm ilk yardım malzemelerinin guumlncellenmiş olduğundan hazır bulunduğundan ve duumlzguumln şekilde idare edildiğinden emin olur İlk yardımı uygular
b) TAHLİYE GUumlVENLİKVE AİLE İLİŞKİLERİ GURUBU SORUMLUSU OumlĞRETMEN
Velileri Başvuru Kapısında karşılar ve Teslim Kapısına kadar oumlğrencilere eslim eder Velileri Başvuru Kapısında karşılar ve Teslim Kapısında ccedilocuklarıyla buluşup birleşmelerini sağlar
c) TESPİT ONARIM VE İYİLEŞTİRME GURUBU SORUMLUSU OumlĞRETMEN
Tehlike oumlncesi durum tespiti yapmak tehlike sonrasında onarım ve iyileştirme ccedilalışmalarına yardımcı olmak
KAYNAK TEMİNİ VE LOJİSTİK DESTEK GRUBU SORUMLUSU OumlĞRETMEN
Velileri TeslimBirleştirme Kapısına youmlnlendirir Gerekliyse şebeke vanalarını kapatır arındırma ve barınma sahası sağlar İhtiyaca goumlre dağıtmak iccedilin yiyecek su toplamak NOT Guruplarda goumlrev alacakların sayıları okulun durumuna goumlre değişir
Afet ve Acil Durum Youmlnetim Kurulunun Goumlrev Yetki ve Sorumlulukları1- Afet oumlncesinde okulun tehlike ve risk azaltma ccedilalışmaları ile muumldahale ve iyileştirme
ccedilalışmalarını belirlemek ve okulun guumlvenliğini sağlamak2- Planda yer alacak goumlrev grupların ve bu grupların goumlrev yetki ve sorumlulukların belirlemek3- Gruplarda goumlrev alacak kişileri ve grupların ccedilalışma esaslarını belirlemek (Oumlğretmen
kurul uumlyeleri bilgi ve deneyimlerine goumlre grup veya alt grup sorumlusu olarak ta goumlrevlendirilebilirler)
4- Afet ve Acil Durum Youmlnetimi konusunda oumlğretmenler ccedilalışanlar veliler ve oumlğrenciler iccedilin uygulanacak eğitim programlarını belirlemek ve uygulanmasını sağlamak
5- Masa başı ve saha tatbikatları duumlzenlemek6- Tatbikat guumlnluumlk olaylar ve karşılaşılan afetlerden elde edilen derslerin ışığı altında
planları guumlncelleştirmek7- Goumlrev gruplarının ihtiyaccedil duyacağı ekipman malzeme yayın ve insan guumlcuuml desteğini
sağlamak8- Afet ve acil durum planlaması ve youmlnetimi konularında ilgili uumlniversiteler kamu kurum
ve kuruluşları yerel youmlnetimler goumlnuumllluuml kuruluşlar ile yakın işbirliği yapmak eğitim ve lojistik destek sağlamak
9- Afet anı ve sonrasında en kısa sure iccedilerisinde doğru bilgilere ulaşarak grupların olaya zamanında hızlı ve etkili olarak muumldahale etmelerini sağlamak gerekiyorsa tahliye veya yerinde sığınak kararı vermek ve olayı youmlnetmek
10- Gerektiğinde itfaiye polis ambulans arama-kurtarma ekipleri gibi kurum Ve kuruluşlardan yardım istemek ve olay hakkında yetkili makamları bilgilendirmek
11- Tuumlm paydaşların afet oumlncesi sırası ve sonrasındaki faaliyetlere etkin olarak katılımını sağlamak
12- Planı goumlzden geccedilirmektir ve revize etmek Okul Muumlduumlruumlnuumln Afet ve Acil Durum Planlaması Konusundaki Sorumlulukları
Sayfa 12 45
1- Planlama guruplarının oluşturulması2- Tehlike ve risklerin belirlenmesi ve değerlendirilmesinin sağlanması3- Risk azaltma planlarının hazırlanmasının temini4- Muumldahale planlarının hazırlanmasının temini5- İmkacircn ve kaynakların belirlenmesi ve geliştirilmesi6- Alınacak oumlnlemlerin ve oumlnceliklerin belirlenmesi7- Oumlğretmenler ccedilalışanlar oumlğrencilerin ve velilerin bilgilendirilmesi ve bilinccedillendirilmesi
faaliyetlerinin geliştirilmesi ve etkin olarak uygulanmasının sağlanması durum youmlnetimi
Okul afet ve acil durum youmlnetim sistemi iccedilerisinde oumlğretmenlerinin afet oumlncesi sırası ve sonrasındaki başlıca goumlrevleri
AFET OumlNCESİNDE1- Okul afet ve acil durum planları hakkında bilgi sahibi olmak ve oumlğrencileri bu
planlarla farklı afet tuumlrleri karşısındaki davranış kuralları konusunda bilgilendirmek ve bilinccedillendirmek
2- Sınıflarında tehlike avı yaklaşımını kullanarak yapısal olmayan tehlike ve riskleri belirlemek bunların oumlnlenmesi veya etkilerinin azaltılabilmesi iccedilin oumlnlemler almak veya Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Kuruluna bildirmek
3- Oumlğrencilerde afetlere direnccedil ve guumlvenlik kuumlltuumlruuml oluşturmak amacıyla uygulamalı afet eğitimi faaliyetlerini aksatmadan yuumlruumltmek
4- Afetlerle ilgili oumlzel guumln ve haftalarda veliler ve oumlğrencilerle toplantılar yaparak afetehazırlık afet risklerinin azaltılması gibi konularda okul aile ve toplum iccedilin oumlnemli olabilecek konularda bilgilendirme ve bilinccedillendirme faaliyetleri yuumlruumltmek
AFET SIRASINDA1- Eğitim ve tatbikatlarla belletilmiş farklı afet tuumlrleri karşısında doğru davranış
kurallarının uygulanmasını sağlamak (depremler sırasında ccediloumlk kapan tutun veya tahliye sırasında koşma itme konuşma geri doumlnme gibi)
2- Varsa yaralı oumlğrencilere ilk yardım yapmak ve youmlnetimi ivedilikle bilgilendirmek3- Korku ve paniğe kapılan oumlğrencileri sakinleştirmek ve olan olay hakkında bilgi vermek4- Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Kurulunun tahliye veya yerinde sığınak karar
sonrasında tahliye planına uygun olarak oumlğrencileri sevk etmek ve guumlvenli toplanma alanına goumltuumlrmek
5- Oumlğrenci mevcudu ve veli haberleşme listelerini yanında bulundurmak6- Oumlğrencilerin velilerine veya yetkililere teslim edilene kadar başlarından ayrılmamak
Okul Afete Hazırlık Kurulunun Oluşturulması ldquoOkul Afete Hazırlık Kurulurdquo okul muumlduumlruuml muumlduumlr yardımcıları zuumlmre ve boumlluumlm
başkanları okul oumlğrenci temsilcisi (sınıf oumlğrenci temsilcilerinden konuya duyarlı olanlarda seccedililebilir) okul aile birliği başkanı okul aile birliğinden en az uumlccedil uumlye ve konuya ilgili veliler arasından seccedililir Oluşturulan kurul aşağıda belirtilen konularda planlı olarak ccedilalışma yapar1 Tuumlm personelin ve oumlğrencilerin afet konusunda kabiliyetlerini geliştirmek okul afete hazırlık planlamasına bilgili başlamak adına eğitim programları duumlzenler2 Deprem oumlncesi Deprem sırasında Deprem sonrası yapılacakları okul ccedilalışanlarına oumlğrencilere oumlğretir ve deprem sonrası ortak hareket edebilmek adına tatbikatlar yapar Deprem sonrası hayatın normale doumlnmesi sonrasında eğitim - oumlğretimin hızlıca başlaması adına programlar yapar
Okulun Detaylı Kat Planlarının Ccedilizilmesi
Sayfa 13 45
Okulunuzun tuumlm kullanım alanlarının detaylı planları ccedilizilmelidir Her katta sınıfların isimlerinden arşive depoya tuvaletlere kadar her şey oumllccedilekli haliyle detaylı ccedilizilmelidirCcedilizilen detaylı planlar Okul tahliye planında Okul iccedilindeki risk analizlerinin yapılmasında Afet sonrası arama - kurtarma işlerinde Ccedilalışmaların duumlzenli yuumlruumlmesi adına kullanılır Detaylı ve oumllccedilekli ccedilizilmiş kat planlarının uumlzerine okul oumlğrenci sayısına ve okulun fiziki yapısına goumlre hazırlanmış tahliye planları ilave edilerek her kat başına asılmalıdırlar Her yıl sınıfların isimleri ve oumlğrenci sayıları değiştikccedile kat planları ve tahliyeplanları guumlncellenmelidir Ayrıca okul iccedilindeki potansiyel tehlikeler ve bazı oumlzel boumlluumlmler yangın soumlnduumlrme ekipmanı su depoları elektrik panoları laboratuar gibi yerler detaylı kat planları uumlzerinde goumlsterilmelidir Ayrıca ccedilizilmiş planların tuumlmuuml ve oumlğrenci guumlnluumlk zaman ccedilizelgeleri ve ders programları bir arada olmak uumlzere okulun en guumlvenli yerinde deprem sonrası gelecek arama ndash kurtarma ekibine destek olması iccedilin saklanmalıdır Yapısal sorunu ccediloumlzuumllmemiş okullarda herhangi bir goumlccediluumlk olma halinde goumlccediluumlk altında kalan oumlğrencilerin sayısı depremin olma zamanına bağlı olarak değişecektir Oumlrneğin ders saatinde olabilecek bir deprem sırasında tuumlm oumlğrenciler sınıflarında veya dersin işlendiği laboratuarda olacaktır Ancak aynı oumlğrenciler ders veya oumlğlen aralarındaki herhangi bir zamanda olan bir deprem sırasında ise koridor tuvalet bahccedile veya kantinde olabilirler Her iki durum arama kurtarma hizmetlerinde farklı programlar uygulanarak ccediloumlzuumllmeye ccedilalışılır Bu nedenle okulun
1 Tuumlm detaylı kat planları2 Tuumlm sınıfların ders programları3 Tuumlm sınıfların oumlğrenci listeleri4 Engelli oumlğrencilerin hangi sınıfta olduklarını goumlsteren oumlğrenci listeleri5 Aşağıda belirtilen tuumlm ccedilalışmalara katılan oumlğrenci listeleri6 Oumlğretmen noumlbet ccedilizelgesi7 Etuumlt ccedilalışmaları zaman ccedilizelgeleri 8 Sosyal etkinlik ccedilalışmaları zaman ccedilizelgeleri 9 Okulda duumlzenlenen kursların zaman ccedilizelgeleri10Egzersiz ccedilalışmaları zaman ccedilizelgeleri11Oumlğrenci derse giriş-ccedilıkış ccedilizelgeleri kolayca ulaşılabilecek guumlvenli yerlerde olmalıdır
Oumlrnek Detaylı Kat PlanlarıSayfa 14 45
Oumlrnek Detaylı Kat Planları
Oumlrnek Detaylı Tahliye Planı KACcedilIŞ YOLLARI İLE İLGİLİ ACcedilIKLAMALAR
Kaccedilış yollarında LPG tuumlpuuml yacircda benzeri hiccedilbir yanıcı malzeme yangına yol accedilabilecek tesisat veya kaccedilış engelleyici bir şey bulunamaz ccedilıkışların oumlnuuml kapatılamaz Kaccedilış yolu hiccedilbir kısmı da daraltılamaz Kaccedilış Yolu Gerccedilek bir kaccedilış unsuru bir bina veya konstruumlksiyonun herhangi bir noktasından yer seviyesindeki caddeye kadar olan devamlı ve engellenmemiş kaccedilış yolunun tamamıdır Kaccedilış yolları kapsamına bir buumltuumln olarak
a- Oda ve diğer muumlstakil hacimlerden ccedilıkışlar
b- Her kattaki koridor ve benzeri geccedilişler
c- Kattan ccedilıkışlar
d- Zemin kata ulaşan merdivenler
e- Zemin katta merdiven ağızlarından bu kattaki bina ccedilıkışına giden yollar
Sayfa 15 45
f- Bina dışındaki guumlvenlik oumlnlemleri dahildirAlt kenarları doumlşemeden en ccedilok 120 cm yukarıda ve bina dışındaki guumlvenlik boumllgesine accedilık dış zeminden en ccedilok 2 metre yuumlkseklikteki pencereler zorunlu hallerde kaccedilış yolu kabul edilebilir Kaccedilış yollarına engelleyici hiccedilbir şey konmaz kaccedilış yollarının oumlnuuml kapatılamaz Bina sorumlusu veya guumlvenlik goumlrevlileri bunu sağlamakla yuumlkuumlmluumlduumlr Kaccedilış kapıları yanlardan menteşeli olacak ve kaccedilış youmlnuumlne accedilılır şekilde duumlzenlenecektir Kaccedilış yolu hiccedilbir şekilde daraltılamaz
TAHLİYE PLANINDA DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR1 Tahliyenin en kısa suumlrede ve emniyetli yapılması esas alınacak2 Tahliyede binanın fiziki konumu dikkate alınarak tuumlm ccedilıkış yolları aynı anda
kullanılacak biccedilimde planlanacak (Asansoumlruumln kaccedilış yolu olarak kullanılmayacağı ama yangın merdiveninin kaccedilış yolu olarak kullanılacağı dikkate alınmalı)
3 Kat tahliye planlarında toplanma yerlerine gidecek yollar ok işaretiyle goumlsterilecek4 Tahliye uumlst katlardan zemin katlara inilerek bodrum katlardan zemin katlara ccedilıkılarak aynı
anda başlayacak şekilde planlanacak5 Plan hazırlanırken ana sınıfı ve diğer kuumlccediluumlk sınıflarında olduğu goumlz oumlnuumlnde bulundurulacak6 Accedilık havada belirlenen toplanma yerinin guumlvenilir bir alan seccedililmesi (duvar dibi yuumlksek
binalar enerji hatları elektrik telleri vb yıkılma ve ccediloumlkme tehlikeleri dikkate alınarak gerccedilekleştirmelidir)
7 Binanın fiziki durumu ve diğer oumlzellikleriyle ilgili bilgilerin eklenmesi8 Krokilerin normal dosya kacircğıdına basit anlaşılır olarak ccedilizilmesi9 Krokide idari odalar derslikler yatakhane merdivenler merdiven genişlikleri yangın
merdiveni ccedilıkış kapıları vb boumlluumlmlerin goumlsterilmesi10 EK-B krokide civar durumu okul bahccedilesinin genişliği ccedilevre duvarının yuumlksekliği bahccedile giriş
kapıları toplanma yerleri vb goumlsterilmesi Gerekirse kroki ile ilgili accedilıklamaların sol alt koumlşede belirtilmesi Sınıfların boşaltılış sırası oklarla goumlsterilmesi
11 Oumlrnek Tahliye Planı fikir vermek amacıyla hazırlanmıştır Binanın fiziki konumuna goumlre tahliyenin en kısa suumlrede ve emniyetli yapılması esasıyla farklı tahliye planları yapılabilir
Afet sonrası okul yeniden accedilıldığında
1- Oumlğrencilere hoşgoumlruumlluuml yaklaşarak onları dinlemek goumlzlemek afet sonrasında yaşamış oldukları psikolojik sorunları anlamaya ccedilalışmak
2- Sorunlu olarak değerlendirdikleri oumlğrenciler iccedilin profesyonel destek sağlamak3- Oumlğrencilere guumlven duygusu aşılamak oumlrneğin okullarının yetkili teknik heyetlerTarafından kontrol edilmiş olduğunu olabilecek artccedilı depremler karşısında korku vepaniğe kapılmalarına gerek olmadığını aslında korku ve paniğin can guumlvenlikleri acısından ccedilok daha tehlikeli olduğunu yapılacak en doğru hareketin eğitim ve tatbikatlarda yapıldığı gibi ldquoccediloumlk-kapan-tutunrdquo hareketini tekrarlamak olduğunu vurgulamak
4- Oumlğrencilere depremlerin oluşumu nedenleri uumllkemizin deprem tehlikesi depremler sırasında sınıfta teneffuumlste yolda evde ccedilarşıda nasıl davranmaları gerektiği konusunda her fırsatta bilgiler vermek
5- Oumlğrencilere sınıfta koridorlarda teneffuumlste bahccedilede laboratuar spor salonu kantin ve tuvaletlerde tehlikeli olabilecek yerler ve davranışlar hakkında bilgi vermek bu konuda tehlike avı uygulamaları yapmak
6- Deprem sonrasında cıdan soumlylenti dedikodu ve yetkililer tarafından onaylanmayan medya accedilıklamaları hakkında oumlğrencileri bilgilendirmek
7- Oumlğrencilere oumlğretmenlerine okul youmlneticilerine yerel youmlneticilere ve devlet youmlneticilerine karşı guumlven duygusu aşılamak
8- Oumlğrencilere afete uğramış kişilere yardım etmenin afetler sonrasında toplum olarak buumltuumlnleşmenin bir erdem ve oumlzveri işi olduğunu oumlğretmek ve bu konularda resim ve kompozisyon yarışmaları duumlzenlemek
Sayfa 16 45
9- Oumlğrencilere başta depremler olmak uumlzere tuumlm afetleri oumlnleme olabilecek etkilerini azaltma ve sonuccedillarını suumlratle gidermenin muumlmkuumln olduğunu oumlrneklerle anlatmak ve oumlğrencilerde guumlven ve baş edebilme duygusu yaratmak
OKULLARDA AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİMİ PLANLAMASININ AMACI VE KAPSAMI1- Okullarda Afet ve Acil Durum Youmlnetimi planlamasının temel amacı tehlikelerin
risklerin imkacircn ve kaynakların doğru ve kapsamlı olarak belirlenmesi gerekli oumlnlemlerin alınması buumltuumln safhalarda yapılması gereken işlerin belirlenmesi ve tuumlm paydaşların afet oumlncesi sırası ve sonrasındaki faaliyetlere etkin katılımlarının sağlanmasıdır
2- Afet ve Acil Durum Youmlnetimi kavramı afetlerin oumlnlenmesi ve zararlarının azaltılması amacıyla bir afet olayının oumlncesi sırası ve sonrasında yapılması gereken ccedilalışmaların planlanması youmlnlendirilmesi koordine edilmesi desteklenmesi ve uygulanabilmesi iccedilin toplumun tuumlm kurum ve kuruluşlarıyla kaynakların bu ortak hedefler doğrultusunda youmlnetilmesidir
3- Bu suumlreccedil iccedilerisinde en sade bireyden en yetkili makamlara kadar herkese goumlrev ve sorumluluk duumlşmektedir Okullar iccedilin gerccedilekleştirilecek ldquoAfet ve Acil Durum Youmlnetimi Planlamardquo ccedilalışmaları o kurumun afetler karşısında hasar-zarar goumlrebilirliğini azaltacak ve kurumu afetlere karşı guumlccedilluuml hale getirecektir
4- Hazırlanacak afet ve acil durum planlarının en oumlnemli amacı yaşam alanlarınınGuumlvenliğini sağlamaktır Bu nedenle tuumlm faaliyetlerin bir plan dacirchilinde gerccedilekleşmesi gerekir Planın genel amaccedilları afete neden olabilecek tehlike ve risklerin belirlenmesi muumlmkuumlnse oumlnlenmesi veya olası etkilerinin azaltılması eğitim ve tatbikatlarla farkındalığın ve becerinin arttırılması olay anında kazanılmış doğru davranış biccedilimlerinin sergilenmesi hızlı tahliyenin gerccedilekleştirilebilmesi ile okulların normal faaliyetlerine en kısa zamanda doumlnebilmesi iccedilin gereken kurumsal yapılanmayı sağlamak olarak oumlzetlenebilir5- Afet oumlncesinde afete neden olabilecek tehlike ve risklerin belirlenmesi muumlmkuumlnse Oumlnlenmesi veya olası etkilerinin azaltılması ve olaylara karşı eğitim ve tatbikatlarla tuumlm paydaşların hazırlıklı olmasının sağlanması ve afetlere karşı bilinccedilli ve direnccedilli nesiller yetiştirilmesi6- Afet sırasında eğitim ve tatbikatlarla kazanılmış doğru davranış biccedilimleri Uygulanarakarama-kurtarma ve ilk yardım ve guumlvenli tahliye işlemlerinin aksatılmadan uygulanması7- Afet sonrasında ise olaya zamanında hızlı ve etkili olarak muumldahale ederek
kayıplarınEn duumlşuumlk duumlzeyde tutulması olabilecek zincirleme etkiler veya ikincil afetlerin oumlnlenmesi ve okulun normal programına bir an oumlnce doumlnebilmesi iccedilin gereken iyileştirme faaliyetlerinin belirlenmesi ve uygulanmasını sağlayacak oumlrguumltlenme modelleri ile imkan ve kaynakları sağlamaktır
Planlama EsaslarıPlanlama ile ne yapmak istediğinizin ve bunu nasıl hangi imkacircn ve kaynakları kullanarak
yapacağınızın belirlenmesi demektir Hangi amaccedilla olursa olsun bir planlama faaliyeti1- Oumlncelikle sorunlar ve ihtiyaccedilların belirlenmesi2- Uygulanması muumlmkuumln olan ccedileşitli eylem yollarının tartışılıp duumlzenlenmesi3- İmkacircn fırsat ve kaynakların belirlenmesi4- Mevcut imkacircn ve kaynaklarla gerccedilekleştirilmesi muumlmkuumln olan eylem yollarının belirlenmesi5- Amaca ulaşmak iccedilin gereken insan guumlcuuml malzeme kaynakları ve oumlrguumltlenme şeklini
belirlenmesi6- Oumllccediluumllebilir goumlstergeler belirleyerek eylemlerin izlenmesi ve gerektiğinde yeniden duumlzenlemeler yapılması gibi bir ccedilok faaliyeti kapsamaktadır
Afet ve Acil Durum Youmlnetimi planlaması afet youmlnetim doumlnguumlsuuml iccedilerisinde yer alan zararazaltma hazırlık muumldahale ve iyileştirme safhalarındaki ccedilalışmaların ayrı ayrı saptanması ve bir buumltuumlnluumlk iccedilerisinde yuumlruumltuumllecekuygulanacak faaliyetlerin belirlenmesi ccedilalışmalarını kapsar
Sayfa 17 45
Kapsamlı bir planlama olan Afet ve Acil Durum Youmlnetimi planlaması iccedilin yuumlruumltuumllmesi gereken ccedilalışmalar aşağıda gibidir
ZARAR AZALTMA CALIŞMALARIBirccedilok kaynakta zarar azaltma afetlerin etkilerinden kaynaklanan can ve mal kayıplarının
azaltılmasına youmlnelik ccedilabaların buumltuumlnuuml olarak tanımlanır Bir başka deyişle bu aşamada yapılacaklar tehlikeli durumlar karşısında oluşabilecek can ve mal kayıplarını muumlmkuumlnse ortadan kaldırmayı değilse olabildiğince azaltmayı amaccedillayan ccedilabaların buumltuumlnuumlduumlr Zarar azaltma sadece oumlnleme yaklaşımından farklı olarak oumlzellikle doğal kaynaklı tehlikelerin kaccedilınılmaz olduğunu kabul ederek afetlerin etkilerini en az zararla atlatmaya youmlnelik toplumsal direnccedil ve beceri geliştirmeyi de amaccedillar Adından da anlaşılacağı uumlzere afet oumlncesinde ve afet planlaması genel ccedilerccedilevesi iccedilerisinde Oumlncelikle yapılması gereken ccedilalışmalar aşağıdaki hususları iccedilermelidir1- Okul ve ccedilevresindeki tehlikelerin belirlenmesi analizi ve değerlendirilmesi2- Okul nuumlfusu yapı alt yapı ve insan faaliyetleri envanterinin ccedilıkarılması3- Fiziksel sosyal ekonomik ve ccedilevresel zarar goumlrebilirliklerin (etkilenme oranları) belirlenmesi4- Risklerin belirlenmesi5- Olum ve yaralanma riskleri6- Tehlikenin yol accedilabileceği zincirleme veya ek tehlike ve riskler7- Fiziksel riskler (yapı altyapı elektrik mekanik tesisat ve okul donanımının riskleri)8- Sosyal psikolojik ve ekonomik riskler9- Ccedilevresel riskler10- Afet senaryolarının hazırlanması11- İmkan ve kaynaklarla guumlccedilluuml ve zayıf youmlnlerin fırsat ve tehditlerin belirlenmesi(SWOT analizi)12- Risk azaltma stratejilerinin belirlenmesi ve maliyet fayda analizleri13- Yasal kurumsal ve finansal olanakların belirlenmesi14- En akılcı stratejik amaccedil hedef ve eylemlerin belirlenmesi ve uygulanması15- Performans kriterleri ile izleme ve değerlendirme youmlntemlerinin belirlenmesi16- Uygulamanın izlenmesi aksayan youmlnlerin belirlenmesi ve gerekiyorsa planınGuumlncelleştirilmesi
Şekil 3 Zarar Azaltma Ccedilalışmaları Doumlnguumlsuuml
ZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARINDA BELİRLENMESİ GEREKEN HUSUSLAR1- Riskleri Belirle2- Tehlikeleri Belirle3- Varsa Eksiklikleri Gider4- Oumlncelikleri Belirle
Sayfa 18 45
5- Tehlike ve riskleri oumlnle veya azalt6- Zarar goumlrebilirlikleri belirle7- Mevcut imkacircn ve kaynakları belirle
Zarar azaltma ccedilalışmaları afet ve acil durum youmlnetim sisteminin temelini oluşturmakta ve gerek muumldahale ve gerekse iyileştirme aşamalarında yapılması gerekenleri gerccedilekccedili olarak belirleyebilmek icin gerekli olan ana girdileri (afet senaryoları) sağlamaktadır Tehlike ve riski dikkate alarak hazırlanmış bir senaryo olmadan muumldahale ve iyileştirme aşamasında yapılacakları belirlemek başımıza gelecekleri tahmin etmeden uygulama şansı olmayan planlar hazırlamaktır Okullar iccedilin yuumlruumltuumllecek olan zarar azaltma faaliyetleri ile can ve mal kaybına yol accedilabilecek eğitim ve oumlğretimde kesintiye neden olacak tehlikeler riskler saptanarak zarar azaltma ccedilalışmalarının belirlenmesi gerekir Ccedilalışmaların adımları mevcut durumun tespit edilmesi olası tehlikelerin belirlenmesi risk analizinin yapılması ve bu bilgiler doğrultusunda zarar azaltma faaliyetlerinin başlatılması olarak oumlzetlenebilir Ccedilalışmaların yuumlruumltuumllmesinde standart formlar kullanılabileceği gibi youmlneticiler tarafından geliştirilen kurum niteliklerine uygun basit anlaşılır formlar da oluşturulabilir Okulun mevcut durumunun belirlenmesi iccedilin kullanılabilecek oumlrnek ldquoGenel Bilgiler Formurdquo Tablo 1rsquode verilmiş olup tehlike avı ve risk analizi ccedilalışmalarında kullanılabilecek oumlrnek ldquoDurum Tespiti Detay Formurdquo ile ldquoTehlike Profili Belirleme Formurdquo bu kılavuzun ekler kısmında yer almaktadır (Ek-1 Ek-2) Ayrıca acil durum anında kullanılmak uumlzere gerekli ihtiyaccedil malzemelerinin depolanarak takip edilmesini kolaylaştıracak ldquoMalzeme Bilgi Formurdquo oumlrneği ile yaşanan her bir olay veya acil durum sonrasında ilgili servislerden gelecek bilgiler doğrultusunda kullanılmak veya gerektiğinde bir uumlst kuruma sunulmak amacıyla Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Kurulu Başkanı tarafından doldurulması oumlnerilen ldquoAcil Durum Raporu Formurdquo da yine ekler boumlluumlmuumlnde yer almaktadır (Ek-3 Ek-4)
Tablo 1Genel Bilgiler Formu
Okul Adı TarihiBina Blok Adı
Kat
Koridor SayısıOda
SayısıDerslikSayısı
LaboratuarSayısı
ElektrikPanosu(Odası)[ ] Var[ ] Yok
Işıldak Sayısı [ ] YokAcil Yangın Ccedilıkış Sayısı[ ] Yok
Yangın Soumlnduumlruumlcuuml [ ] Var [ ] YokSayısı ve Yeri
Yangın Hortumu [ ] Var [ ] Yok
Sayısı ve Yeri
Diğer Accedilıklamalar Oda-
Derslik-LabAdı
veya Nosu
İlkyardımKutusuTalimatPanosu
KapıAccedilılışYoumlnuuml
İlkKurtarılacak
(OumlnemliBelge)
TahliyeEngeli
(Mobilyavs)
VanaŞalter
TehlikeliMadde(adı)
YanıcıMalzeme
(Ahşap vs)
DumanDedektoumlruumlTaşınabilirSoumlnduumlrme
Cihazı
AfetAcil
YardımMalz
NOT Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı hazırlanırken aşağıda adı geccedilen standart formlar oluşturulur ve dosyanın son kısmındaki ekler boumlluumlmuumlne eklenir
Sayfa 19 45
1ldquogenel bilgiler formurdquo 2ldquoDurum Tespiti Detay Formurdquo 3ldquoTehlike Profili Belirleme Formurdquo 4ldquoMalzeme Bilgi Formurdquo 5ldquoAcil Durum Raporu Formurdquo
Yapısal tehlikeler taşıyıcı olmayan yapı elemanlarının hasar goumlrmesiyle oluşan (boumllme duvar hasarları sıva ve cam hasarları gibi) riskler ve taşıyıcı yapı elemanlarının (kolon kiriş gibi) hasar goumlrmesiyle oluşan riskler olarak iki grupta ele alınırlar Taşıyıcı sistemin guumlvenliği riski kontrol eden etkenlerdendir Oumlzellikle deprem gibi yapı elemanlarında doğrudan hasara yol accedilabilen afetler iccedilin sistemin guumlcuuml riskin azalması dolayısıyla can ve mal kaybının azalması ile doğrudan ilişkilidir Oumlzellikle deprem sof konusu olduğunda yapısal riskler dışında zemin koşulları da riskleri azaltıcı ya da arttırıcı rol oynar Depremin guumlcuumlne bağlı olarak zeminin koşulları depremin enerjisini buumlyuumltebilir veya azaltabilir Bu nedenle zeminin oumlzelliklerine goumlre yapılaşma deprem zararlarının azaltılmasında oumlnemli rol oynar
Yapısal olmayan tehlikeler bir bina iccedilin yapısal elemanlar dışında kalan tuumlm detaylardır Oumlzellikle okullar gibi belirli bir anda kalabalık teşkil eden mekacircnlar iccedilin yapısal olmayan tehlikeler buumlyuumlk tehdit oluşturmaktadır Uumllkemizde yaşanan buumlyuumlk depremlerde yapısal olmayan unsurlara bağlı yaralanma oranı 50 can kaybı ise 3-4 olarak tespit edilmiştir Yaralanma ve oumlluumlmlerin ccediloğunun duumlşen ve devrilen eşyalardan kaynaklandığı devrilen eşyaların da ccedilıkış yollarını kapattıkları tespit edilmiştir Bu nedenle okullar iccedilin yapısal olmayan tehlikelere youmlnelik oumlnlemlerin alınması yapısal olmayan ve tehdit oluşturacak malzemelerin doğru şekilde sabitlenerek yapısal elemanlarla birlikte hareket etmeleri sağlanmalıdır Sadece deprem soumlz konusu olduğunda değil herhangi bir acil durum anında ccedilıkış-kakış yollarını kapatacak kapı oumlnlerindeki malzemelerin de sabitlenmesi veya ccedilıkışları kapatmayacak şekilde konumlandırılmaları gerekmektedir
RİSK ANALİZİRisk analizi yapılabilmesi iccedilin analizin yapılacağı mekacircnın ve bireyleri
etkileyecek her tuumlrluuml tehlikenin belirlenmesi gerekir Olabilecek bir acil durum veya afetin mekan ile insanlar uumlzerine etkilerinin belirlenmesi oldukccedila zor olmakla beraber duruma en yakın ihtimaller doğrultusunda doğal teknolojik ve insan kaynaklı olası tehlikeler iccedilin oumlnem derecesine bağlı oumlnceliklerin belirlenmesi gerekir Okullar iccedilin herhangi doğal teknolojik veya insan kaynaklı bir olayın afete doumlnuumlşmemesi veya doumlnuumlşse bile en az zararla sonuccedillanması tehlikelerin belirlenerek tedbirlerinin alınması ve risklerin azaltılması ile muumlmkuumlnduumlr
Birleşmiş Milletlerin kabul ettiği en genel tanımla ldquoinsanlar iccedilin fiziksel ekonomik ve sosyal kayıplara neden olan normal yaşamı durdurarak veya kesintiye uğratarak toplumları ve işyerlerini etkileyen yerel imkacircnlarla baş edilemeyen doğal teknolojik veya insan kaynaklı tuumlm olaylarardquo afet denilmektedir
Risk analizi Afet Acil Yardım Planlarırsquonın temelini oluşturur Bir kuruluşta tehlike ve risk analizi yapılmadan plan hazırlanmamalıdır Her okulun iccedil ve dış risklerini değerlendirip kendine oumlzguuml bir ldquoOkul Afet Acil Yardım Planırdquo hazırlaması gerektiği unutulmamalıdır
Tehlikenin neden olabileceği riskin belirlenmesi iccedilin zarar goumlrebilirlik değerlendirmesi
Sayfa 20 45
yapılmalıdır Risk belirlenmesiyle aşağı yukarı değişik buumlyuumlkluumlkteki afetlerin hangi boyutta etkiyaratacağı tahmin edilebilir Mevcut tehlikelerin yaratabileceği afetlerle ilgili risk analizi yapılmalı bu risklere eldeki imkacircn ve kaynaklarla nasıl karşı koyulacağı belirlenmeli geccedilmişteyaşanan deneyimlerden ccedilıkarılan dersler ışığında yeni eylem planları geliştirilmelidir
Risk en basit tarifiyle insana ccedilevreye bir kuruluşa bir iş veya hizmet suumlrekliliğine zarar verecek sonuccedillar doğuran olayların tahmini koumltuuml etkileridir
Tehlikeler doğası itibariyle birbirlerine goumlre farklılıklar goumlsterir Bazı tehlikeler oumlncuuml işaretler verebilirken bazıları ise aniden oluşabilmektedir Oumlzellikle deprem gibi doğal kaynaklı olaylar iccedilin tahminlerde bulunmak oldukccedila zor hatta muumlmkuumln değildir Bu nedenle okullar iccedilin aniden gelişen bu tur tehlikelerin afete doumlnuumlşmemesi iccedilin mevcut durum ccedilok iyi analiz edilmelidir Mevcut durumun analiz edilmesinde kurumun sahip olduğu yerel imkacircnlar belirlenmelidir Bu iccedil kaynaklar afet veya acil durum anında ve sonrasında normal hayata geccediliş iccedilin gereklidir
Okullar iccedilin yapılacak tehlike analizi ccedilalışmalarında olası tehlikelerin belirlenmesi ve belirlenen her tehlike iccedilin gerccedilekleşme sıklığı ile mekacircn personel-oumlğrenci ile eğitim suumlrekliliği uumlzerine etkileri derecelendirilmelidir Ayrıca tehlikenin buumlyuumlkluumlğuuml coğrafi-boumllgesel koşullar veek olarak yakın ccedilevrede meydana gelebilecek olayların etkileri de duumlşuumlnuumllmelidir Unutulmamalıdır ki bir okuldaki personel oumlğrenci eğitim binası ile eğitim materyallerinin bir tehlikenin etkisiyle hasara uğraması veya eğitiminin kesintiye uğraması o okulun hasar goumlrebilirliğinin seviyesini goumlsterir
Risk analizi ccedilalışmalarında tehlike tuumlrleri ile bu tehlikelerin nitelikleri de değerlendirilir Her tehlikenin kendine oumlzguuml etkileme şiddeti oluşum sıklığı etkilediği mekacircn ve topluluk sayısıile oumlnlemleri bir diğer tehlikeye goumlre farklılık goumlsterir Tehlike profilinin (goumlruumlntuumlsuumlnuumln) belirlenmesinde mekacircn-bina insan-personel-oumlğrenci eğitim suumlrekliliği gibi başlıklarla gruplandırılmış sorulara verilecek cevaplar iccedilin aşağıdaki detaylar dikkate alınmalıdır Mekacircn veya bina tehlikenin veya riskin etkileyeceği alandır Mekacircnın ne kadarının etkileneceği farklı oranlarda etkilenecek alanların olup olmadığı oumlnemlidir İnsan (personel- oumlğrenci) tehlikenin gerccedileklemesi halinde tehlikeden etkilenebilecek zarar goumlrebilecek en yuumlksek insan sayısıdır
Eğitim suumlrekliliği tehlikenin binayı veya insanları etkilemesi durumunda eğitimi ne kadar etkileyeceği eğitimde kesintiye yol accedilıp accedilmayacağıdır Risk analizi yapılırken oumlzellikle deprem ve sel gibi doğal kaynaklı tehlikeler iccedilin etki derecesi ve oluşum sıklığıolasılığının belirlenmesinde bilimsel verilerden yararlanılmalı diğer tehlikeler iccedilin ise fiziki şartlar ve mevcut riskler dikkate alınmalıdır Belirlenen tehlikelerin mekacircnı İnsanı ve eğitim suumlrekliliğini ne kadar etkileyebileceğini belirleyebilmek iccedilin dosya sonundaki Ek 2rsquodeki ldquoTehlike Profili Belirleme Formurdquo doldurulmalıdır Bu formdaki ldquoEtkileme Şiddetirdquo nin Felaket Kritik Sınırlı ve Oumlnemsiz seviyelerinden hangisine ve ldquoOluş Sıklığırdquo nın Yuumlksek Bazen Nadiren Yok (ccedilok az) seviyelerinden hangisine karşılık geldiğine tablodaki ve aşağıdaki accedilıklamalar doğrultusunda karar verilir
MEVCUT DURUM ANALİZİOumlncelikle okulun sahip olduğu afet ve acil durum sırasında ve sonrasında
kullanılabilecek iccedil kaynaklar tespit edilmelidir Bu konuda şunlar yapılabilir
Sayfa 21 45
1 Personel Yangın muumldahale ekibi ilkyardım ekibi komuta merkezi ekibi tahliye ekibi basın
ve halkla ilişkiler ekibi gibi ccedilalışma gruplarında yer alacak personelin tespiti2 Ekipman Yangından korunma ve muumldahale ekipmanları (takımı) iletişim
ekipmanlarıİlkyardım malzemeleri uyarıalarm sistemleri gibi ekipmanların envanterinin hazırlanması ve bunlarındestek sistemlerinin belirlenmesi3 Sosyal ve youmlnetsel tesisleraraccedillar İl Afet ve Acil Durum Muumlduumlrluumlğuuml (ADM)
sığınaklar ilkyardımmerkezleri sağlık hizmet birimi gibi birimlerin okul iccedilindeki konumlarının ve kapasitelerinin belirlenmesi4 Organizasyon Eğitim tahliye planı gibi konularda okulun organizasyon
kapasitesinin belirlenmesi
OKULLARDA YAŞANABİLECEK TEHLİKELER ŞOumlYLE SIRALANABİLİR1 Gaz kaccedilağı2 Deprem3 Yangın4 Yıldırım5 Teroumlr6 Ccedilevreden (komşu kurum ve kuruluşlardan gelecek) etkiler7 Olumsuz hava koşulları (sel fırtına hava kirliliği kar buzlanma don ve vb)8 Toprak kayması ve heyelan9 İletişim-haberleşme aksaklıkları10 Acil sağlık durumları (salgın hastalıklar gıda zehirlenmesi vb)11 Tehlikeli maddeler12 Ulaşım-servis kazaları13 Savaş hali14 Adli vakalar (ccedilocuk kaccedilırma hırsızlık vb)15 Kazan patlaması vb bunlar gibiOkullarda yapısal olmayan risklerin azaltılması iccedilin şunlara dikkat edilmelidir1 Araccedil gereccedil makine ve mobilya gibi ağır olan eşyaların sabitlenmesi2 Tavanda asılı olan eşyaların sabitlenmesi3 Elektrikli aletlerin sabitlenmesi ve kesintisiz guumlccedil kaynağı veya jeneratoumlrle
desteklenmesi4 Buumltuumln zehirli yanıcı ve tehlikeli maddelerin ldquoSınırlayın İzole Edin Yok
Edin Ayırınrdquo(SİYA) kuralına bağlı olarak kapalı sağlam kutular iccedilinde depremde doumlkuumllmeyecek şekilde tutulmalarının sağlanması5 Ccedilalışanlar ve aileleri iccedilin eğitim ve bilinccedillenme programları duumlzenlenmesi6 Sınıf kapılarının dışarı accedilılacak şekilde tasarlanmış olması7 Ccedilıkış yollarının daima accedilık tutulacak şekilde ayarlanması8 Yapısal olmayan elemanlar ruumlzgar ve deprem sarsıntılarına karsı binaya sabitlenmesi9 Yangın soumlnduumlrme cihazlarının durumu yerlerinin kontroluuml ve bakımlarının yapılması10 Yangın guumlvenliği oumlnlemlerinin uygulanması11 Tahliye tatbikatlarının sık yapılması
Risk analizi yapılırken etki derecesi iccedilin1 Felaket (50rsquoden fazla zarar ccedilok sayıda oumlluumlm 30 guumlnden fazla sureli
etki) iccedilin 42 Kritik (25 -50 zarar kalıcı sakatlanmalar 2 hafta sureli etki) iccedilin 3
Sayfa 22 45
3 Sınırlı- Kontrol edilebilir (10 -25 zarar yaralanmalar 1 hafta sureli etki) iccedilin 2
4 Oumlnemsiz (10rsquodan az zarar 24 saat veya daha kısa sureli etki) iccedilin 1 Oluş Sıklığı iccedilin1 Yuumlksek (Gelecek yılda meydana gelme olasılığı 100) iccedilin 42 Bazen (Gelecek yılda meydana gelme olasılığı 10-100 veya gelecek 10 yılda
en az bir kez) iccedilin 33 Nadiren (Gelecek yılda meydana gelme olasılığı 1-10 veya gelecek 100 yılda
en az bir kez) iccedilin 24 Yok (ccedilok az) (Gelecek 100 yılda goumlruumllme olasılığı 1 veya daha az) iccedilin 1
kullanılmalıdırTablo 2 Risk Seviyesine Goumlre Derecelendirme
Tehlike
Etkilenecek Unsurlar(Her bir unsur tablo altındaki etki derecesi Puanına goumlre ve Ek 2 formu verilerine goumlreYapılmalıdır)
ETKi DERECESİ(Etkilenecek Unsurların
Ortalaması)(Mekacircn+İnsan+Eğit
imSuumlrekliliği) 3
Oluş S
ıklığıOlasılı
k
Oumlncelik
Derecesi
Mekacircn Bina
EğitimSuumlrekliliğ
i
İnsan(personel
Oumlğrenci)Tehlike 1Tehlike 2Tehlike 3helliphelliphelliphellipEtkilenecek Unsurlar Oumlnemsiz1Sınırlı ndashkontrol edilebilir 2Kritik 3 Felaket 4 (Ek 2rsquoden yararlanılarak belirlenir)Etki Derecesi Etkilenecek Unsurlar (Mekacircn+ İnsan+Eğitim Suumlrekliliği) 3Oluş Sıklığı ı Olasılık Yok 1Nadir 2 Bazen 3 Yuumlksek 4 (Ek 2rsquoden yararlanılarak belirlenir)Oumlncelik derecesi = Etki Derecesi X OlasılıkTablo 2rsquode her tehlike iccedilin hesaplanan ldquooumlncelik derecesirdquo iccedilin Tablo 3 ve Tablo 4rsquoten yararlanılarak tehlikenin plandaki oumlncelik duumlzeyi veya planda yer alıp almayacağı belirlenir
Tablo 3 Risk seviyesine goumlre matrisEtki Derecesi
Ola
sılık
Felaket4
Kritik3
Sınırlı2
Oumlnemsiz1
Yuumlksek4
Yuumlksek16
Yuumlksek12
Orta8
Az4
Bazen3
Yuumlksek12
Yuumlksek9
Orta6
Az3
Nadiren2
Orta8
Orta6
Az4
Ccedilok Az2
Yok1
Az4
Az3
Ccedilok Az2
Ccedilok Az1
Sayfa 23 45
Tablo 4 Plandaki oumlncelik seviyesiSonuccedil Risk Plandaki Oumlncelik
16 12 9 Yuumlksek 1 Duumlzeyde (en oumlncelikli plan)
86 Orta 2 Duumlzeyde (oumlncelikli plan)43 Az 3 Duumlzeyde (plan)21 Ccedilok Az 4 Duumlzeyde (plan
yapılmayabilir)
Zarar Azaltma ccedilalışmaları planlama oumlncelikleri sonuccedilları doğrultusunda bir program dahilinde Ek-5rsquoteki oumlrnek ldquoZarar Azaltma Ccedilalışmaları Formurdquo kullanılarak gerccedilekleştirilmelidir
HAZIRLIK CcedilALIŞMALARIAfet oumlncesinde oumlnleme ve zarar azaltma aşamasında alınan tuumlm
oumlnlemlere karşın depremani seller fırtına ve tayfunlar gibi bazı tehlikeleri oumlnlemek ve risklerini tamamen ortadan kaldırmak muumlmkuumln olamayacağı iccedilin hazırlık aşamasında bazı oumlnemli faaliyetlerin yuumlruumltuumllmesi kaşınılmazdır Bu faaliyetlerin yanı sıra okullar kazalar kavgalar zehirlenmeler kuumlccediluumlk ccedilaplı yangınlar gibi acil durumlarla ccedilok sık karşılaştıkları iccedilin gerekli hazırlık faaliyetlerini suumlrekli guumlncel ve uygulanabilir duumlzeyde tutmak zorundadırlar
Hazırlık ccedilalışmalarının ana hedefi tehlikelerin topluluklar ve yaşam alanları uumlzerinde doğurabileceği olumsuz sonuccedillara karşı oumlnlemler almak ve etkili muumldahale iccedilin on hazırlıklar yapmaktır Kısacası herhangi bir afet anında acil yardım ihtiyaccedillarının karşılanabilmesi ve ldquoarama-kurtarmardquo kabiliyetinin geliştirilmesi iccedilin yapılması gereken faaliyetlerin tuumlmuumlduumlr Bu amaccedilla eğitilen personel ve temin edilen malzemelerin doğru alanlarda konumlandırılmaları da bu faaliyetlerin iccedilerisinde yer alır Hazırlık safhasında oumlğrenci oumlğretmen ve ccedilalışanların canı ve malı ile milli servetleri afetlerin yıkıcı etkilerinden koruyacak bazı faaliyetlerin yuumlruumltuumllmesi zorunluluğu nedeniyle hazırlık ccedilalışmaları ccediloğu zaman zarar azaltma faaliyetleri ile iccedil iccedile girmiştir Hazırlık ccedilalışmalarının temelini okullarla ilgili tuumlm paydaşların afet veya acil durum anında nasıl davranacaklarının oumlnceden belirlenmesi ve gerekli olan tuumlm eğitim ve tatbikatların yuumlruumltuumllmesi ccedilalışmaları oluşturmaktadır Başka bir deyişle hazırlık ccedilalışmaları muumldahale surecini kapsayan faaliyetlerin oumlnceden planlandığı ve programların geliştirildiği ccedilalışmalar buumltuumlnuumlduumlr
Okul afete muumldahale ccedilalışmaları oumlnceden tahmin edilebilen ve erken uyarı verilebilmesi muumlmkuumln olan tehlikeler ve ani gelişen olaylar iccedilin olay anında yapılması gereken doğru davranış biccedilimlerini de iccedilerir Herhangi bir tehlike anında en doğru davranış biccediliminin ne olduğu ile ilgili bilgi ve beceri geliştirici eğitimler ile tatbikatlar da hazırlık ccedilalışmalarının bir parccedilası olarak duumlşuumlnuumllmelidir
Hazırlık faaliyetleri iccedilerisinde olması gereken başlıca adımlar şunlardır 1 Afete muumldahale ve iyileştirme planlarının hazırlanması
Sayfa 24 45
2 Başta bu planlarda goumlrev alacak kişiler olmak uumlzere oumlğretmenler oumlğrenciler ccedilalışanlar ve veliler iccedilin eğitim ve tatbikat programlarının hazırlanması ve uygulanması
3 Okul iccedili haberleşme bilgi ve iletişimin geliştirilmesi 4 Okul afet ve acil durum youmlnetimi planlama ccedilalışmalarının tanıtılması ve
yaygınlaştırılması5 Goumlrevlilerin eğitimi bilgilendirilmesi ve bilinccedillendirilmesi6 Erken uyarı tahliye sığınak duumlzeni kurtarma ve ilk yardım gibi alt planların
hazırlanması7 Eğitim materyallerinin hazırlanması8 Eksiklerin tespit edilmesi ve giderilmesi9 Tatbikatların yapılması10 Diğer planlarla işbirliği ve koordinasyon
Şekil 4 Afete Hazırlık Ccedilalışmaları DoumlnguumlsuumlHazırlık Ccedilalışmalarına başlarken oumlncelikli olarak şu hususları belirlemek gerekir1- Risklerin Belirlenmesi2- Tehlikeleri Belirlenmesi3- Varsa Eksiklikleri Giderilmesi4- Oumlnceliklerin belirlenmesi 5- Tehlike ve riskleri oumlnlenmesi veya azaltılması6- Zarar goumlrebilirliklerin belirlenmesi7- Mevcut imkacircn ve kaynakları belirlenmesi
HAZIRLIK CcedilALIŞMALARI ESNASINDA YAPILACAKLAR OLANLAR1- Tatbikatların sıklıkla duumlzenli bir tarzda yapılması2- Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Planlama Ccedilalışmalarının Tanıtılması3- Diğer planlarla işbirliği ve koordinasyonun sağlanması4- Eğitim Materyallerinin hazırlanması5- Eksiklerin tespit edilmesi ve giderilmesi6- Goumlrevlilerin eğitimi bilgilendirilmesi ve bilinccedillendirilmesi7- Erken uyarı tahliye sığınak duumlzeni kurtarma ve ilk yardım gibi alt planlarının
hazırlanması
MUumlDAHALE CcedilALIŞMALARI
Sayfa 25 45
Bir afetin oluşumunu takip eden ve afetin oluşundan hemen sonra başlayarak afetin buumlyuumlkluumlğuumlne bağlı olarak 1-2 aylık suumlre iccedilerisinde yapılan faaliyetlerin tuumlmuumlduumlr Muumldahale evresinde ilk hedef en kısa surede en fazla insanın hayatını kurtarmaktır Bunu insan yaşamını ilgilendiren yaralıların sevk edilmesi-tedavisi barınma ve yaşamsal ihtiyaccedillarının temini gibi diğer faaliyetler takip eder Muumldahale faaliyetleri aynı zamanda otorite ve disiplin gerektirir Bu suumlreccedil iccedilerisinde ortaya ccedilıkan gereksinimlerin hızla tespit edilmesi iletişim ve eğitimli kadrolarla ve yeter sayıda ekipmanla muumldahale edilmesi gerekir
Muumldahale aşamasıyla eş zamanlı yuumlruumltuumllen diğer oumlnemli ccedilalışmaların başlıcalar şunlardır
1 Hasar tespitlerinin yapılması tehlike yaratan enkazların kaldırılması ve patlama yangın
gibi ikincil afetlerin oumlnlenmesidir2 Afetin kısa sureli ve direk etkilerine hitap eden muumldahale faaliyetleri ile afetin
olumsuz etkilerinigidermek iccedilin bilgi ve becerilerin uygulanması
3 Guumlvenliğin arttırılması olası tehditlerin nedenleri ve kaynağının araştırılması
4 Goumlzetim ve denetimlerin arttırılması 5 Aksayan hizmetlerin en kısa surede suumlrduumlruumllebilirliğinin sağlanması
faaliyetleri de eşzamanlı olarak yuumlruumltuumllmelidir
Bu nedenle bu evrede hızlı değerlendirme ve temel bilgilerin elde edilmesi ve artccedilı olay olasılıklarının değerlendirilmesi bu surecin sağlıklı yuumlruumltuumllmesinde buumlyuumlk oumlnem taşımaktadır
Uumllkemizde yaygın olarak acil durum planlaması adı ile tanınan muumldahale ccedilalışmalarının ana amacı acil durum veya afet sonucu oluşan olaylara zamanında hızlı ve etkili olarak muumldahale ederek can kaybı ve yaralanmaların artmaması afetin neden olabileceği yangınlar patlamalar salgınlar gibi ek tehlike ve risklerle can ve mal kaybının buumlyuumlmemesi ve okulun normal faaliyetlerine bir an oumlnce doumlnebilmesi iccedilin gerekli tuumlm faaliyetlerin hangi oumlrguumltlenme şekliyle kimler tarafından ne zaman hangi goumlrev ve yetkiyle hangi kaynaklar kullanılarak yuumlruumltuumlleceğini accedilıkccedila tanımlayan bir belgedir
Sayfa 26 45
Şekil 5 Muumldahale Ccedilalışmaları Doumlnguumlsuuml
MUumlDAHALE CcedilALIŞMALARI ESNASINDA YAPIMASI GEKENLER1- Psikososyal desteğin sağlanması2- Afet tuumlruuml ve etkisine goumlre davranış şekli (tahliye veya yerinde korunma)3- Olayın buumlyuumlkluumlğuuml ve ccedilevresindeki etkileri hakkında bilgi toplama4- Yetkililerini ve velilerin bilgilendirilmesi5- Sorumlu kurum ve kuruluşlardan yardım talep edilmesi6- Oumlğrenci oumlğretmen ve ccedilalışanların korunması ve acil ihtiyaccedilların sağlanması7- Muumldahale ekiplerin goumlreve sevk edilmesi
İYİLEŞTİRME CcedilALIŞMALARIMuumldahale suumlrecinden sonra başlayan ve afetin buumlyuumlkluumlğuumlne goumlre 1-2
yıl gibi daha uzun bir sureyi kapsayan faaliyetlerin tuumlmuumlduumlr Muumldahale surecinde ccedileşitli sebeplere bağlı olarak gerccedilekleştirilemeyen bazı ccedilalışmalar da bu suumlreccedil iccedilerisinde gerccedilekleştirilebilir Okullar iccedilin iyileştirme aşamasında yapılacaklar okulun bir an oumlnce accedilılması ve normal programına doumlnebilmesi iccedilin planda oumlngoumlruumllen eylemlerin uygulanması ccedilalışmalarını iccedilerir Ana hedef eğitimin muumlmkuumln olan en kısa sure iccedilerisinde başlayabilmesinin temini ve meydana gelen olaydan elde edilen derslerin ışığı altında daha guumlvenli ve emniyetli bir okul ve eğitim ortamı oluşturmaktır
Bu faaliyetlerin hazırlık faaliyetleri sırasında planlanması etkin olarak uygulanabilmesi iccedilin gereklidir İyileştirme faaliyetleri uzun surelidir ve eğitime başladıktan sonra da devam edebilir İyileştirme faaliyetleri afet veya acil durumların neden olduğu fiziksel eğitsel youmlnetsel psikolojik sosyal ve ccedilevresel kayıp ve zararların hangi imkacircn ve kaynaklar kullanılarak nasıl giderilebileceğini afetin fırsata doumlnuumlştuumlruumllerek okul ve ccedilevresinin nasıl daha guumlvenli ve emniyetli bir hale getirilebileceğini okulun normal faaliyetlerine bir an oumlnce doumlnebilmesini ve eğitim kalitesinin yuumlkselmesini sağlayan ccedilalışmaların buumltuumlnuumlduumlr Bu suumlreccedil iccedilerisinde yuumlruumltuumllmesigereken faaliyetler Şekil 6rsquoda şematik olarak goumlsterilmiştir
İyileştirme faaliyetleri afet veya acil durumların neden olduğu fiziksel eğitsel youmlnetsel psikolojik sosyal ve ccedilevresel kayıp ve zararların hangi imkan ve kaynaklar kullanılarak nasıl giderilebileceğini afetin fırsata doumlnuumlştuumlruumllerek okul ve ccedilevresinin nasıl daha guumlvenli ve emniyetli bir hale getirilebileceğini okulun normal faaliyetlerine bir an oumlnce doumlnebilmesini ve eğitim kalitesinin yuumlkselmesini sağlayan ccedilalışmaların buumltuumlnuumlduumlr
İyileştirme suumlreci iccedilerisinde yuumlruumltuumllmesi gereken faaliyetler şunlardır
Ccedilevre ve Şehircilik Bakanlığı AFAD ve Belediyelerle işbirliği yapılacaktır1 Okulun yeniden accedilılması Afetten sonra okulun en kısa zamanda eğitime
accedilılması2 Bina ve tesislerin fiziksel yapısal iyileştirmesi3 Youmlnetsel iyileştirme İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml ve İlccedile Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuumlyle4 Eğitsel iyileştirme İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml ve İlccedile Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuumlyle5 Psikolojik iyileştirme Okul Rehberlik Servi ve gerekirse RAMrsquo da destek
sağlanır6 Sosyal ve ccedilevresel kayıp ve Zaraların hangi imkacircn ve kaynaklar kullanılarak
nasılSayfa 27 45
Giderilebileceği ile afetin fırsata doumlnuumlştuumlruumllerek okul ve ccedilevresinin nasıl daha guumlvenli ve emniyetli bir hale getirilebileceği ve eğitim kalitesinin artırılacağını duumlzenleyen planlama tuumlruumlduumlr
Okul afet ve acil durum youmlnetimi planlaması iccedilerisinde yer alan zarar azaltma hazırlık muumldahale ve iyileştirme ccedilalışmalarının bir buumltuumln olarak goumlruumllmelidir
Okul afet ve acil durum youmlnetimi planları bir kere hazırlanarak dolaplara bırakılan belgeler olmamalıdır Okulun kapasitesi ve durumundaki değişimlere tatbikatlardan ve yıllık eylem planındaki faaliyetlerden elde edilen deneyim ve derslere goumlre yılda en az bir kere revize edilmelidir
Okul afet ve acil durum youmlnetimi planıyla uyumlu olacak şekilde yıllık faaliyet planının hazırlanması ve uygulanması son derece oumlnemlidir Yıllık faaliyetlerin planlama şekli aşağıda goumlsterildiği gibi
Şekil 6 İyileştirme Ccedilalışmaları Doumlnguumlsuuml
İYİLEŞTİRME CcedilALIŞMALARI ESNASINDA TAKİP EDİLECEK BASAMAKLAR1- Okulun yeniden accedilılması2- Psikolojik iyileştirmenin sağlanması3- Eğitsel iyileştirme yapılması4- Bina ve tesislerin fiziksel yapısal iyileştirilmesi5- Youmlnetsel iyileştirme yapılanması
ZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARIBirccedilok kaynakta zarar azaltma afetlerin etkilerinden kaynaklanan can ve mal kayıplarının
azaltılmasına youmlnelik ccedilabaların buumltuumlnuuml olarak tanımlanır Bir başka deyişle bu aşamada yapılacaklar tehlikeli durumlar karşısında oluşabilecek can ve mal kayıplarını muumlmkuumlnse ortadan kaldırmayı değilse olabildiğince azaltmayı amaccedillayan ccedilabaların buumltuumlnuumlduumlr Zarar azaltma sadece oumlnleme yaklaşımından farklı olarak oumlzellikle doğal kaynaklı tehlikelerin kaccedilınılmaz olduğunu kabul ederek afetlerin etkilerini en az zararla atlatmaya youmlnelik toplumsal direnccedil ve beceri geliştirmeyi de amaccedillar
Adından da anlaşılacağı uumlzere afet oumlncesinde ve afet planlaması genel ccedilerccedilevesi iccedilerisinde oumlncelikle yapılması gereken ccedilalışmalar aşağıdaki hususları iccedilermelidir1- Okul ve ccedilevresindeki tehlikelerin belirlenmesi analizi ve
değerlendirilmesi2- Okul nuumlfusu yapı alt yapı ve insan faaliyetleri envanterinin
(dokuumlmanlarının) ccedilıkarılması
Sayfa 28 45
1OKUL AFET ve ACİL DURUM YOumlNETİMİPLANLAMA CcedilALIŞMALARININ TANITILMASI2GOumlREVLİLERİN EĞİTİMİ BİLGİLENDİRİLMESİ ve BİLİNCcedilLENDİRİLMESİ3ERKEN UYARI TAHLİYE-SIĞINAK DUumlZENİ KURTARMA ve İLKYARDIM GİBİ ALT PLANLARIN HAZIRLANMASI4EĞİTİM MATERYALLERİNİN HAZIRLANMASI5EKSİKLİKLERİN TESPİT EDİLMESİ VE GİDERİLMESİ6TATBİKATLARIN YAPILMASI7DİĞER PLANLARLA İŞBİRLİĞİ VE KOORDİNASYON
1TEHLİKELERİ BELİRLE2ZARAR GOumlREBİLİRLİKLERİ BELİRLE3RİSKLERİ BELİRLE analiz eder
4OumlNCELİKLERİ BELİRLE5MEVCUT İMKAN VE KAYNAKLARI BELİRLE6VARSA EKSİKLİKLERİ GİDER7TEHLİKE VE RİSKLERİ OumlNLE VEYA AZALT
HAZIRLIK CcedilALIŞMALARIZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARI
3- Fiziksel sosyal ekonomik ve ccedilevresel zarar goumlrebilirliklerin (etkilenme oranları) belirlenmesi
4- Risklerin belirlenmesi5- Oumlluumlm ve yaralanma riskleri 6- Tehlikenin yol accedilabileceği zincirleme veya ek tehlike ve riskler7- Fiziksel riskler (yapı altyapı elektrik mekanik tesisat ve okul donanımının
riskleri)8- Sosyal psikolojik ve ekonomik riskler9- Ccedilevresel riskler10- Afet senaryolarının hazırlanması11- İmkacircn ve kaynaklarla guumlccedilluuml ve zayıf youmlnlerin fırsat ve tehditlerin
belirlenmesi (SWOT analizi)12- Risk azaltma stratejilerinin belirlenmesi ve maliyet fayda analizleri13- Yasal kurumsal ve finansal olanakların belirlenmesi14- En akılcı stratejik amaccedil hedef ve eylemlerin belirlenmesi ve
uygulanması15- Performans kriterleri (oumllccediluumltleri kıstasları) ile izleme ve değerlendirme
youmlntemlerinin belirlenmesi16- Uygulamanın izlenmesi aksayan youmlnlerin belirlenmesi ve gerekiyorsa
planın guumlncelleştirilmesi
Zarar azaltma ccedilalışmalarını kısaca şoumlyle sıralayabiliriza) Tehlikelerin belirlenmesi b) Zarar goumlrebilirliklerin belirlenmesi c) Risklerin belirlenmesi d) Oumlnceliklerin belirlenmesie) Mevcut imkacircn ve kaynakların belirlenmesi f) Varsa eksikleri gidermek g) Tehlike ve riskleri oumlnlemek veya azaltmak iccedilin yapılması gereken ccedilalışmalardır
Tehlike ve riskleri oumlnlemek veya zararlarını azaltmak iccedilin yapılması gereken ccedilalışmalar kısmında gerekli formlar doldurulup her sene guumlncelleştirmesi gereken kısmını guumlncelleyerek dosyanın son boumlluumlmuumlne eklidir
Sayfa 29 45
Şekil 8rsquode goumlsterildiği gibi planla uygula kontrol et ve eksikleri gider şeklinde olmalıdırOkul afet ve acil durum youmlnetimi planları bir kere hazırlanarak bırakılan belgeler
olmamalıdır Okulun kapasitesi ve durumundaki değişimlere tatbikatlardan ve yıllık eylem planındaki faaliyetlerden elde edilen deneyim ve derslere goumlre yılda en az bir kere revize edilmelidir Okul afet ve acil durum youmlnetimi planıyla uyumlu olacak şekilde yıllık faaliyet Planının hazırlanması ve uygulanması son derece oumlnemlidir Yıllık faaliyetlerin planlama doumlnguumlsuuml Her faaliyetin mutlaka bir değerlendirmesi yapılarak problemler saptanmalı ve duumlzeltilmesi iccedilin gerekli ccedilalışmalar yapılmalıdır
YILLIK FAALİYETLER İCcedilİN PLANLANMASI GEREKENLER1 PLANLA (Planların oluşturulması) 2 UYGULA (Faaliyetlerin uygulanması) 3 KONTROL (Uygulamaların değerlendirilmesi)4 EKSİKLERİ GİDER (Problemlerin saptanması ve duumlzetilmesi yolunda adımların atılması) şeklinde olmalıdır Her faaliyetin mutlaka bir değerlendirmesi yapılarak problemler saptanmalı ve duumlzeltilmesi iccedilin gerekli ccedilalışmalar yapılmalıdır
Yıllık planlar şu faaliyetleri iccedilermelidir1 Zarar azaltma ve hazırlık konusunda alınabilecek oumlnlemleri ve yapılacak faaliyetleri2 Muumldahale iyileştirme ve yeniden inşa ile ilgili faaliyetleri (eğitim tatbikat vb)3 Oumlğrenciler oumlğretmenler aileler ve halk iccedilin afet eğitimini4 Hem kendi okulu hem de diğer okullarla bilgi ve tecruumlbe paylaşımını5 Problemleri saptama alınabilecek oumlnlemleri belirleme ve problemleri ccediloumlzmeye ilişkinyapılabilecek diğer faaliyetleri iccedilermelidir
YILLIK PLANLARDA AŞAĞIDAKİ BAŞLIKLAR MUTLAKA OLMALIDIR1 Yıllık planın amaccedil ve hedefleri2 Faaliyet tiplerine goumlre ccedileşitli alt faaliyetleri3 Uygulama takvimi
Sayfa 30 45
4 Sorumlu kişi veveya kişiler varsa işbirliği yapılan kurum kuruluş ve sivil toplum oumlrguumltleri5 Buumltccedile6 Her aktivite iccedilin gerekli olabilecek diğer bilgi ve accedilıklamalar
PLANLARIN DEĞERLENDİRİLMESİAfet ve Acil Durum Youmlnetimi planları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlarbir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilendersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilmesive guumlncelleştirilmesi gereken belgelerdir Afet planlaması bir eylem değil bir suumlreccediltir vezaman iccedilerisinde afet tuumlrlerinin buumlyuumlkluumlklerinin ve sıklıklarının değişimi bilim ve teknolojidekiyeni gelişmeler imkan ve kaynaklardaki artışlara bağlı olarak suumlrekli guumlncellenmelidirAfet ve Acil Durum Youmlnetimi planlarında dikkate alınması gereken ana oumlzellikleri aşağıdakigibi oumlzetlemek muumlmkuumlnduumlr1- Gerccedilekccedili ve kabul edilebilir olmalıdır2- Mevcut durumu olduğu gibi yansıtmalıdır3- Buumltuumln tehlike ve riskleri belirlemelidir4- Gerccedilekccedili afet senaryoları esas alınarak hazırlanmalıdır5- Farklı gruplar ve kuruluşlar arasında en uygun yardımlaşma işbirliği ve koordinasyonesaslarını belirlemelidir6- Goumlrev yetki ve sorumluluklar accedilıklıkla belirtilmeli belirsizlik goumlrev girişimleri ve
tekrarlanmalara fırsat verilmemelidir7- Youmlnetim komuta ve kontrol mekanizmalarının ve bilgi akışının nasıl olacağı accedilıklıkla
belirlenmeli ve youmlnetim karmaşasına neden olunmamalıdır8- Yeni kaynak ve yeni kuruluşlara ihtiyaccedil goumlsteren belgeler yerine mevcut imkacircn vekaynaklarla neler yapılabileceğini ilave imkan ve kaynakların gerccedilekccedili olarak neredenve nasıl karşılanacağını goumlsteren belgeler olmalıdır
Planın ve yapılan faaliyetlerin geliştirilebilmesi iccedilin mutlaka her faaliyetten sonra ve her yılın sonunda değerlendirilmesi gerekir Değerlendirmenin kolay ve anlaşılır olmasını sağlamakamacıyla daha oumlnce geliştirilmiş standart formlar kullanılabilir veya okulun kendi tehlike risk ve mevcut durumuna goumlre hazırlanmış bir değerlendirme formu hazırlanabilir
OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİMİ İCcedilİN TAVSİYE EDİLEN YILLIK CcedilALIŞMA PLANI
OKULTARİH AKTİVİTE YETKİLİ
KİŞİGERCcedilEKLEŞTİRİLDİĞİ
TARİHOkul Muumlduumlruumlnuumln Oumlğretmenler zuumlmre toplantısında Deprem Sel Yangın Kaza Gıda zehirlenmesi Salgın hastalık ve yapısal olmayan teroumlr olayları Biyolojik ve kimyasal tehlikeler karşı Okul Afet ve Acil durum Planın oumlneminin anımsatması ve oumlğretmenleri bu hususta bilgilendirmesihellip
Sayfa 31 45
helliphellip2015
Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Kurulunun Kurulması ve yetkilendirilmesi Uygun oumlzelliklere sahip personel ve goumlnuumllluumllerin belirlenmesi Afet youmlnetimi iccedilin goumlrevlendirmelerin yapılması
helliphellip2015
Okul Mekacircnları tesislerinin tehlike analizi Tehlike yollarına ait tehlike analizi Oku Kroki Planlarının Acil Durum telefon numaraları guumlncellenmesi Ailelere mesaj goumlnderilmesi Potansiyel tehlikelere goumlre tahliye guumlzergacirchlarının belirlenmesi
helliphellip2015
Tehlike Zarar Goumlrebilirlik ve Kapasite Değerlendirmesi Fiziksel Korunma Oumlnlemleri Alınması Muumldahale Kapasitesinin ve Kaynaklarının Geliştirilmesi
helliphellip2015Planın Uygulanması Değerlendirilmesi ve Guumlncellemesi iccedilin Tatbikatların Yapılması
helliphellip2015Personel ve oumlğrencilere afet youmlnetimi ve planla ilgili eğitimin verilmesi
helliphellip2015
Oumlğrenci velilerine afet youmlnetimi ve planla ilgili eğitimin verilmesi Okul Aile Birliğini toplayarak Okul afet ve acil durum youmlnetimi ve planla ilgili eğitimin verilmesi ve bilinccedillendirilmesi
helliphellip2015
Zarar azaltma ve hazırlık konusunda alınabilecek oumlnlemleri ve yapılacak faaliyetleri Muumldahale iyileştirme ve yeniden inşa ile ilgili faaliyetlerin goumlruumlşuumllmesi
helliphellip2015
Hem kendi okulu hem de diğer okullarla bilgi ve tecruumlbe paylaşımının yapılması Problemleri saptama alınabilecek oumlnlemleri belirleme ve problemleri ccediloumlzmeye ilişkin yapılabilecek diğer faaliyetlerin goumlruumlşuumllmesi
helliphellip2015Personel ve oumlğrencilere afet youmlnetimi ve planlama eğitiminin verilmesi
helliphellip2015 28 Şubat sivil savunma ldquoİkaz alarm Tatbikatırsquonın yapılması
helliphellip2015 hellip022015 1-7 Mart tarihlerinde Personel Tahliye tatbikatının yapılması
helliphellip2015Plan ve hazırlıkların goumlzden geccedilirilmesi Planın Uygulanması Değerlendirilmesi ve Guumlncellemelerin yapılıp revize edilmesi
Kontrol eden
Tarih Eğitim Yılı
NOT Yukarıdan aşağıya doğru sıralanan tarihlerde yapılması istenilen etkinlikler sadece okulunuza bu hususta yardımcı olmak iccedilin yapılmıştır Okulunuzun Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı hazırlarken uygun goumlrduumlğuumlnuumlz daha iyi ve kalıcı etkinlikleri değişik tarihlerde yapıla bilinir olduğunu unutmayınız
Yapılan ccedilalışmaların afet ve acil durum youmlnetimi doumlnguumlsuumlne uygunluğu ile gerccedilekleştirilen ve gerccedilekleştirilemeyen faaliyetlerin kontrol edilmesinin ve gerekirse planlama ccedilalışmalarının yeniden goumlzden geccedilirilmesinin planın başarısı iccedilin oumlnemli olduğu unutulmamalıdır Bu amaccedilla planın buumltuumln aşamaları tekrar goumlzden geccedilirilmeli tatbikatlarla ve yıllık olarak hazırlanacak ccedileşitli faaliyetlerle plan sınanmalıdır
Sayfa 32 45
İŞBİRLİĞİNE GİDİLECEK KURUM VE KURULUŞLARBir afet anında birccedilok okul dışı kaynağa ihtiyaccedil duyulacaktır Bazı durumlarda aşağıda
belirtilen kurumlarla oumlnceden ilişkiye geccedililmesi ve anlaşmalar yapılması gerekebilir
1 Youmlredeki bakanlık valilik ve kaymakamlıkların ilgili birimleri2 İl Afet ve Acil Durum Muumlduumlrluumlğuuml3 İl Sağlık Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Sağlık Grup Başkanlığı (112 Acil)4 İl Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml (155)5 Belediye6 İtfaiye (110)7 Kızılay (168)8 Muhtarlık9 Hastane ve Klinikler Aile hekimleri10 Jandarma (156)11 Zehir Danışma Merkezi (114)12 Akredite olmuş afetlerle ilgili ccedilalışmaları bulunan Sivil Toplum Kuruluşları13 Parlayıcı patlayıcı tehlikeli madde muumldahale otoriteleri14 Yerel youmlnetim hizmet birimleri15 İnşaat şirketleri iş makine parkları16 Acil durum ekipmanı sağlayan kuruluşlar17 Sigorta şirketleri ile iş birliğine gidilir
Bunlar dışında komşu binalarla acil muumldahalede karşılıklı yardımlaşma protokolleri ve ilgili kurum ve kuruluşlarla da anlaşmalar yapılmalıdır Ayrıca her yıl boumllgesel olarak resmi kuruluşlar ve komşu okulların davet edildiği ccedileşitli senaryolara goumlre duumlzenlenecek muumldahale kurtarma ve yardımlaşma tatbikatlarına da katılmak gerekir
ANLAŞMALAROumlnce herhangi bir acil durumda herhangi bir protokol yapmadan yardım alınabilecek
kurum ve kuruluşların irtibat bilgileri belirlenmelidir Ardından afet ve acil durum anlarında karşılıklı yardım ve işbirliği iccedilin protokoller ihtiyaca goumlre duumlzenlenmelidir Bu noktada şu kurumlarla işbirliği yapılmalıdır
1- Personelin hellip Komuta Merkezirsquone ulaştırılması iccedilin servis şirketleriyle2- Telefon hatlarında sorun yaşandığında oumlncelik sağlanması iccedilin Tuumlrk Telekom ve oumlzel
şirketlerle3- Telsiz kullanımı ve uydu telefonlarına youmlnelik hat anlaşmaları iccedilin ilgili kurumlarla4- Donanım altyapı network youmlnetimi iccedilin hellip ile5- Komuta Merkezi yiyecek-iccedilecek desteği iccedilin yemek firmalarıyla6- Komuta Merkezi personelinin barınması amacıyla yakın otellerle7- Deprem anında yoğun destek vermeleri iccedilin guumlvenlik şirketleriyle8- Deprem buumlyuumlkluumlğuuml yuumlksek olan senaryolarda kuruma gelen ihbarların karşılanması
amacıyla arama merkezi şirketiyle9- Uzman temini konusunda muumlhendis odaları ve dernekleriyle10- Ccedilalışan desteği verilmesi konusunda işbirliği sigorta şirketleriyle11- Afet durumundaki kargaşa ve yoğunluktan etkilenmemek amacıyla kurye ve kargo
şirketleriyle12- Avans ve tazminat oumldemelerinin kısa surede gerccedilekleştirilebilmesi ve gezici uydu
şubelerinden işlem yapılabilmesi iccedilin bankalarla
OKULDA TAHLİYE TATBİKATLARI YAPILIRKEN DİKKAT EDİLİCEK HUSUSLARYangın veya Şiddetli bir depremde uygulanacak Bina Tahliyesidir Okul İdaresi (Merkezi İdari Grup)
Sayfa 33 45
1 Bina tahliyesi iccedilin Yangın alarmını ccedilalıştırılır Oumlğrenciler ve okul ccedilalışanlarına iccedileride kalmalarını veya sığınma alanlarına gitmeleri anons edilir2 Durum uygunsa tuumlm kapı ve pencereleri kapatılır ( yangın durumunda)3 Durum uygunsa havalandırma sistemini kapatılır(Yangın kapıları kapatılır)4 Toplanma Alanında oumlğrencilerle haberleşme devamlılığı sağlanır(oumlrneğin ldquoGuumlvenli bir Yere Sığınrdquo Binaya Geri Doumln Yerinde Sığın Oumlğrenci Teslimi ya da acil durum veya tatbikat sona erdiğinde Tehlike Geccedilti anonsunun yapılması)
Tuumlm PersonelOumlnceden sınıflarda yangın ve deprem proseduumlrlerinin nasıl uygulanacağına dair tatbikat
yapılır Tahliye esnasında oumlzel yardıma ihtiyacı olacak oumlğrencilerle personel belirlenir Ziyaretccedililere yardımcı olunma konusunda da hazırlık yapılır Oumlğrencilere Bina Tahliyesi Talimatlarına Uymaları Hatırlatılır
D İ K K A TDoumlnme İtme Konuşma Koşma Acele Etme Takip Et
Oumlğrenciler tek veya ikişerli sıra halinde dışarı ccedilıkarılır Oumlzel yardıma muhtaccedil oumlğrenci ve personele yardım edilip edilmediği kontrol edilir Oumlğrencilere cep telefonlarını KULLANMAMALARI ve hatları meşgul etmemeleri gerektiği hatırlatılır Karşılaşılan her tehlikeye youmlnelik farklı acil durum proseduumlruuml hakkında oumlnceden goumlruumlşuumlluumlr ve uumlzerinde karara varılırBaşlıca beş farklı seccedilenek bulunur1 Bina Tahliyesi 2 Yerinde Sığınmak 3 Bir araya Toplanıp Dışarıda Barınmak 4 Guumlvenli bir Yere Sığınmak 5 KilitlenTecrit Proseduumlrlerin her biri değerlendirilir ya aynı şekilde yada uygun biccedilimde değiştirilerek uygulamaya konur Tehlike geccediltiğinde ve ortam guumlvenli olduğunda oumlğrenciler sınıflara doumlnebilir veya Okul Afet ve Acil Durum Oumlğrenci Teslim Proseduumlruuml uygulanabilir
DİKKAT PLANLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ İşin oumlzuuml Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlar bir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilen dersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilip guumlncelleştirilecektir
Sayfa 34 45
Sayfa 35 45
YANGIN TALİMATI (EK-3) (200712937 KARAR SAYILI BİNALARIN YANGINDAN KORUNMASI HAKKINDA YOumlNETMELİK ESASLARINA GOumlRE
HAZIRLANMIŞTIR)1A- YANGINA KARŞI AŞAĞIDAKİ OumlNLEMLERİ ALINIZ1-BİNANIZDAKİ BACA VE BORULARI ZAMANINDA TEMİZLE- YİNİZ2-SİGARANIZI İYİCE SOumlNDUumlRUumlP SİGARA TABLASINA ATINIZ3-CcedilATI ARALARINDA ELEKTRİK TESİSATIYANICI PARLAYICI PATLAYICI MADDE BALANDURMAYINIZ4-İZİNSİZ ELEKTRİK LPG GAZLI OCAK SOBA VB KULLANMA-YINIZ5- ELEKTRİK TESİSATI İŞLERİNİ MUTLAKA EHLİYETLİ KİŞİLERE YAPTIRINIZ6-ELEKTRİK TESİSATININ FENNİ MUAYENESİNİ YAPTIRINIZ7-ELEKTRİK SİGORTALARINI OTOMATİK HALE GETİRİNİZ8-YANGIN SOumlNDUumlRME CİHAZ VE MALZEMELERİNİ HER AN KULLANILIR HALDE BULUNDURUNUZ9- MESAİ BİTİMİ BUumlTUumlN ODALARI KONTROL ETTİRİNİZ10 ARŞİV VE ANBARLARDA SOBA KULLANMAYINIZ11-SİGARA İCcedilİLMESİ YASAK OLAN YERLERDE SİGARA İCcedilME-YİNİZ12- BUumlTUumlN PERSONELİ YANGIN KONUSUNTA EĞİTİNİZ13- YANGIN KACcedilIŞ YOLLARINI KULLANILIR HALDE TUTUNUZ
2B- YANGIN ANINDA AŞAĞIDAKİ İŞLEMLERİ YAPINIZ1-TELAŞLANMAYINIZYANGINI CcedilEVRENİZE VE SORUMLU KİŞİLERE DUYURUNUZ (CcedilANZİLALARMSES VB İLE)2-İTFAİYEYE HABER VERİNİZ (TEL 110)3-ADRESİ EN KISA VE DOĞRU OLARAK BİLDİRİNİZ4-YANGIN CİNSİNİ BİLDİRİNİZ (BİNABACAAKARYAKITELEKTRİK MOTORLU ARACcedil VB)5- İTFAİYE GELİNCEYE KADAR YANGINI SOumlNDUumlRMEK İCcedilİN ELDE MEVCUT ARACcedil GERECcedilTEN FAYDALANMAYA CcedilALIŞINIZ6-YANGININ YAYILMASINI OumlNLEMEK İCcedilİN KAPI VE PENCERELERİ KAPATINIZ KİLİTLEMEYİNİZYANICI MADDELERİ UZAKLAŞTIRINIZ7-OumlNCE CANLILARI SONRA KIYMETLİ EVRAK VE MALZEMEYİ KURTARINIZ8-BUNLARI YAPARKEN KENDİNİZİ VE BAŞKALARINI RİSKE ATMAYINIZ9- YANGIN SOumlNDUumlRME EKİPLERİ VEYA ŞEHİR İTFAİYESİ GELDİKTEN SONRA ONLARIN EMRİNE GİRİNİZ10-HASTA VE YARALILARA İLKYARDIM YAPINIZZEMİNE ULAŞMAMIŞ ASAN-SOumlRLER İLE YANGIN MOTOPOMPLARI HARİCcedil ELEKTRİKLERİ KESİNİZ
C LUumlZUMLU TELEFONLARİTFAİYE 110 BİNA KORUMA AMİRİ ELEKTRİK 186POLİS İMDAT 155 SU 185AMBULANS 112 DOĞAL GAZJANDARMA İMDAT 156
EYANGIN CcedilIKIŞ SEBEPLERİ1 TALİMAT VE EMİRLERE UYMAMAKTAN2 BİLGİSİZLİKTEN3 İHMALDEN4 SABOTAJ HAREKETLERİNDEN5 SICcedilRAMA VE KAZALARDAN6 ELEKTRİK ARKI VE KONTAĞINDAN
D YANGIN SOumlNDUumlRME CİHAZININ KULLANILIŞI1- CİHAZI YANGIN YERİNE GETİRİNİZRUumlZGARI ARKANIZA
ALINIZ2- ATEŞE MUumlMKUumlN OLDUĞUNCA YAKLAŞINIZ3- TETİK MEKANİZMASINI KİLİTLEYEN PİMİ CcedilIKARTINIZ
VEYA KARBONDİ- OKSİTTUumlPUumlNUumlN (KUumlCcedilUumlK TUumlP) VALFİNİ SOLA DOĞRU CcedilEVİREREK ACcedilINIZ
4- TETİĞE SONUNA KADAR BASARAK CcedilIKAN GAZI VEYA TOZU YANGININ DOĞDUĞU YERE PUumlSKUumlRTUumlNUumlZ
5- YANGINI OumlN TARAFTAN ARKAYA DOĞRU SOumlNDUumlRUumlNUumlZ
6- YANGINI SOumlNDUumlĞUumlNDEN EMİN OLMADAN TERK ETMEYİNİZ
7- TOZLU CİHAZLARI TOZ BİTENE KADAR BOŞALTINIZ
F YANGIN CcedilALIŞMA SAATLERİ İCcedilİNDE OLURSA1- HABER VERME YANGINI İLK GOumlREN KİMSE ALARM ZİL
TELEFON BAĞIRARAK VB HAREKETE GECcedilİRMEKLE BERABER TELEFONLA İTFAİYEYE HABER VERİR
2- EKİPLERİN GOumlREVLERİ SOumlNDUumlRME EKİBİ YANGININ CcedilIKTIĞI YERİN UumlST VE YANLARINDAKİ ODALARDA TERTİBAT ALARAK YANGINI SOumlNDUumlRMEYE CcedilALIŞIR KURTARMA EKİBİ VARSA OumlNCE CANLILARI KURTARIR YANGINDA OumlNCELİK SIRASINA GOumlRE EVRAK VE EŞYALARI BOŞALTMAYA HAZIR HALE GETİRİR GEREKİYORSA BİNANIN HENUumlZ YANMA TEHLİKESİ OLMAYAN KISIMLARINA TAŞIYABİLİRLER YANGIN CcedilIKAN BİNANIN TAHLİYESİNE OLAY YERİNE GELEN İTFAİYE AMİRİNİN VEYA MUumlLKİYE AMİRİNİN EMRİYLE BAŞLANIR KURTARILAN EŞYA İTFAİYE AMİRİ VEYA İDARİ İŞLER BİRİM AMİRİNİN GOumlSTERECEĞİ BİR YERE TAŞINIRİLKYARDIM EKİBİ YARALI VE HASTALARA İLKYARDIM YAPARKORUMA EKİBİ YANGINDAN KURTARILAN EŞYALARI KORUR PANİK VE KARGAŞAYI OumlNLER
G YANGIN CcedilALIŞMA SAATLERİ DIŞINDA OLURSA 1- HABER VERME YANGINI İLK GOumlREN KİMSE ALARM ZİL TELEFON BAĞIRARAK VB HAREKETE GECcedilİRMEKLE BERABER TELEFONLA İTFAİYEYE HABER VERİR AYNI ZAMANDA YANGIN İHBAR TELEFONUNUN YANINDAKİ LİSTEDEN AMİRİNE VE İLGİLİLERE HABER VERİR 2GOumlREVLİLERİN HAREKET TARZIYANGIN YERİNE GELEN DAİRE MUumlDUumlRUuml İLE EKİP PERSONELİ DERHAL VAZİFELERİNE BAŞLARLAR
H YANGIN BİNANIN YAKININDA OLURSA1- BİNANIN YANGIN TEHDİTİ ALTINDAKİ TARAFINDA
BULUNAN ODALARIN PERDELERİ CcedilIKARILIR PENCERELER KAPATILIR GEREKİYORSA EVRAK DOSYA VE DİĞER EŞYALAR TEHLİKESİZ YERLERE TAŞINIR
2- CcedilATIDA KORUMA TERTİBİ ALINIR CcedilATI VE DİĞER YERLERE DUumlŞEN KIVILCIM SOumlNDUumlRUumlLUumlR AHŞAP KISIMLAR VE CcedilATI BOL SU İLE ISLATILIR 7
GOumlREVİ SOumlNDUumlRME EKİBİ KURTARMA EKİBİ KORUMA EKİBİ İLKYARDIM EKİBİ (İTFAİYE) (EMNİYET)
EKİP BAŞI EKİP PERS
EK 1 Durum Tespiti Detay Formu (Tehlike Avı)Okulun Adı Tarih BİNA BLOK ADI KAT EMEğitim MateryaliMMasaDDolapNBNote Book PC Masauumlstuuml BilY Yazıcı S Sıra K Kuumlrsuuml
Oda Derslik Laboratuvar Adı veya Nosu
Durum
EH
Durum
EH
Durum
EH
Sıra ve Masalar sabitlenmiş miSıra ve Masalar geccedilişi kapatıyor muAraccedil gereccedil ve malzemeler tehlike oluşturmayacak şekilde Yerleştirilmiş sabitlenmiş miAğır nesneler yuumlksek raflardan uzaklaş tırılmış mıVarsa yuumlksek dolaplar ve raflar sabitlenmiş miDolapların mandalı var mıMevcut PC varsa sabitlenmiş miHareketli eğitim araccedilları var mı Sabitlenmiş miAsılı elektrik teccedilhizatları (lambalar projektoumlrler vs)Sabitlenmiş miDuvara asılı materyaller sabitlenmiş miLamba askıları sağlam sabitlenmiş miTehlikeli Madde var mı Sabitlenmiş mi (ip veya ccedilıtalı )Laboratuvarlarda şişe kap ve diğer malzemeler iccedilinenvanter (doumlkuumlm) yapılmış mıOfis iccedili boumllmeler sarsıntılara karşı dayanıklı mıAcil yolları ve kapıları doğrudan dışarıya veya guumlvenli biralana accedilılıyor muAcil ccedilıkış kapıları oumlnuumlnde ccedilıkışı oumlnleyecek şeyler var mıAcil ccedilıkış yolları ve kapıları bina buumlyuumlkluumlğuumlne ve kişiSayısına uygun muAcil ccedilıkış kapıları acil durumlarda hemen ve kolaycaAccedilılabilecekler şekilde miSaydam veya yarı saydam kapılar var mı YuumlzeyleriKırılmalara karşı korunmuş muBasamak yuumlzeyleri kaygan değil ve uygun malzemedenYapılmış mıBasamakların oumlnuumlnde kaymayı oumlnleyici bantlar koyulmuş muMerdivenler uumlzerinde geccedilişi engelleyecek malzemelerEngeller kaldırılmış mıYeter sayıda yangın soumlnduumlrme ekipmanı (donanım)(YSE) var mıKolay kullanılır mıYSE goumlruumlnuumlr ve kolay erişilir yerlere konmuş muYangın konusunda eğitim almış sorumlu personel var mıYanıcı patlayıcı maddeler uygun şartlarda korunuyor muAlarm sistemleri var ccedilalışıyor duumlzenli olarak kontrol ediliyor muİlkyardım dolabı mevcut muİlkyardım dolabı yeterli ilkyardım malzeme ve ekipmanı ileteccedilhiz edilmiş mi
Sayfa 36 45
İşaret levhaları var mı Ayrıntıları iccedileriyor mu Labda guumlvenlik panoları var mı Sabit miİşaretleme levhaları yeter sayıda ve uygun yerlerde mi
EK 2 TEHLİKE PROFİLİ BELİRLEME FORMUrdquo (RİSK ANALİZİ)
Okulun adı TarihYetkili M Mekacircnİ İnsanE Eğitim
Suumlrekliği
Tehlike 1 Tehlike 2 Tehlike 3 Tehlike 4 Tehlikehellip
M İ E M İ E M İ E M İ E M İ E
ETKİLEME ŞİDDETİ
Felaket 50rsquoden fazlazarar ccedilok sayıda oumlluumlm 30guumlnden fazla suumlreli etkKritik 25 -50 zararkalıcı sakatlanmalar 2 hafta suumlreli etkiSınırlı 10 -25 zararyaralanmalar 1 hafta suumlrelietkiOumlnemsiz 10rsquodan az zarar24 saat veya daha kısa suumlreli etki
OLUŞ SIKLIĞIYuumlksek Gelecek yıldameydana gelme olasılığı100Bazen Gelecek yıldameydana gelme olasılığı10-100 veya gelecek 10yılda en az bir kezNadiren Gelecek yıldameydana gelme olasılığı1-10 veya gelecek 100yılda en az bir kezYok (ccedilok az) Gelecek 100yılda goumlruumllme olasılığı 1veya daha az
ETKİ DERECESİ24 saatten daha fazla birsuumlrede oluş uyor ve erkenuyarı yapılabilir yapılamaz12 ndash 24 saatte oluşuyor veerken uyarı yapılabilir yapılamaz6 ndash 12 saatte oluşuyor erken uyarı yapılabilir yapılamaz6 saatten kısa bir suumlredeoluşuyor erken uyarıyapılabiliryapılamazBir anda oluşuyor ve erkenuyarı yapılabiliryapılamaz
Sayfa 37 45
Tahmini Etkilenecek KişiSayısı
Tahmini Etki Suumlresi
Tahmini Tahliye Suumlresi
Hazırlık ve Oumlnlemler (E H)
EK 3 MALZEME BİLGİ FORMUYOumlNERGE1 Malzeme bilgi formu ilgili servis yetkilileri tarafından doldurulmalı malzeme ve teccedilhizat yetkilisi tarafından kontrol edilmelidir2 Form bilgileri ihtiyaccedil durumunda veya belirli aralıklarla guumlncellenmelidir3 Malzeme adları iccedilin kısa anlaşılabilir ifadeler kullanılmalıdır (levye el feneri gibi)4 Malzemeyi kullanan servis ve servis yetkilisi malzemenin kullanım alanını doğru belirlemelidir5 Servis yetkilisi malzemenin yeter sayıda olmadığını duumlşuumlnuumlyorsa notlar boumlluumlmuumlne tarih bilgisiyle birlikte yazmalı ve ihtiyaccedilları gidermelidir Giderilen ihtiyaccedillar iccedilin bilgi formu yeniden doldurulmalıdır
Malzeme ve Teccedilhizat Sorumlusu Tarih
Okul Adı
Malzeme Adı
Kullanım Servisi
Servis Yetkilisi
Kullanım Alanı
Adedi
Zara
r Az
alt
Aram
a -
Kurt
arm
a
Yang
ın
Soumlnd
uumlrm
e
İlk
Yard
ım
Sayfa 38 45
NOTLARTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellip
EK 4 ACİL DURUM RAPORU FORMUYOumlNERGE
1 Acil Durum Raporu bilgileri Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Kurulu Başkanı
tarafından operasyon ve lojistik servislerinden gelen bilgiler doğrultusunda doldurulur Gerekli durumlarda bir uumlst yetkiliye teslim edilir
2 Olay turu Kendi imkacircnları ile baş edilebilen durumlar iccedilin ldquoOlayrdquo yerel imkacircnlar veya
diğer kurumlardan destek alınarak baş edilebilen durumlar iccedilin ldquoAcil Durumrdquo il genelini ve eğitim suumlrekliliğini etkileyecek buumlyuumlkluumlkteki olaylar iccedilin ldquoAfetrdquo olarak tanımlanacaktır
3 Olayın Tanımı iccedilin deprem sel yangın gibi genel tanımlama yapılacaktır
4 Bina ve muumldahale bilgileri ilgili servislerden gelen bilgiler doğrultusunda
doldurulacaktır5 Olay anında veya sonrasında ortaya ccedilıkan acil ihtiyaccedillar ile diğer
bilgiler detayları ileilgili alana Olay Tarihi Olay Tarihi
Okul Adı Bina Adı
Kat Sayısı Rapor Yetkilisi Tel
Bina Adı Olayın Tuumlruuml Olay Acil Durum Afet Olayın Tanımı --- --- ---
Muumldahale Bilgileri
Okul İmkacircnları ile Muumldahale edildi ____ Evet ____ Hayır
Başka kurum desteği ile Muumldahale edildi ____ Evet ____ Hayır
Destek veren kurum adı _________________________
Sayfa 39 45
Tıbbi desteğe ihtiyacı olan ki1048826i sayısı ____ ____ Yok
Yaralı Sayısı ____ ____ YokYaralı Durumu ____ Ağır ____ HafifKurtarılmayı bekleyen kişi sayısı ____ ____ YokKurtarılmayı bekleyenlerin kişi (ler) _____ Bina iccedilinde ____ DiğerDiğer
Bina Bilgileri
Yangın ____ Evet ____ HayırBinadaki Hasar Durumu ____ Az ____ Orta ____ Ağır ____ YokTehlikeli Madde Riski ____ Evet ____ Hayır ____ Kısmen (kat)
Acil İhtiyaccedillar (kurtarma tadilat vs)
Diğer Accedilıklamalar
EK 5 ZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARI FORMUYOumlNERGE
1 Zarar Azaltma ccedilalışmalarının yapılması ve suumlrduumlruumllebilirliğinin sağlanması amacıyla
aşağıdaki bilgileri belirleyeceğiniz aralıklarla doldurunuz2 Uygulama tarihinde gerccedilekleşen veya yarım kalan ccedilalışmaları ilgili
alana accedilıklamalarıile birlikte yazınız
3 Uygulama surecinde oluşan durumlar ile uygulama tarihinde gerccedilekleştirilemeyen
ccedilalışmaları ldquoNotlarrdquo kısmına tarih bilgisi ile birlikte yazınız
Okul Adı
Tarih
Bina Adı
TehlikeAdı
Tehlike TuumlruumlAlınmasıGerekenOumlnlem
OumlnemDerecesi
(1-4)Planlanma
TarihiUygulama
Tarihi AccedilıklamaYapısı
Yapısal
değil
Diğer
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
Sayfa 40 45
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
NOTLAR
Tarih hellip hellip hellip
Tarih hellip hellip hellip
Tarih hellip hellip hellip
EK 6 Yardım İstenebilecek Bazı Kamu Kurum ve Kuruluşları
18 Valilik ve veya Kaymakamlık19 İl Afet ve Acil Durum Muumlduumlrluumlğuuml20 İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml21 İl Sağlık Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Sağlık Grup Başkanlığı (112 Acil)22 İl Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml (155)23 Belediye24 İtfaiye (110)25 Kızılay26 Muhtarlık27 Hastane ve Klinikler Aile hekimleri28 Arama Kurtarma Birlik Muumlduumlrluumlğuuml29 Jandarma (156)30 Zehir Danışma Merkezi (114)31 Akredite olmuş afetlerle ilgili ccedilalışmaları bulunan Sivil Toplum
Kuruluşları
EK 7 Afet ve Acil Duruma Goumlre İzlenecek Yol
Sayfa 41 45
Afet veya Acil Durum Davranış Şekli
Deprem Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun Deprem bitince binayı tahliye edin
YangınYangın alarmı vererek binayı tahliye edinUumlzerinizdeki giysiler alev aldıysa Dur ndash Yat - Yuvarlan
Duman
Mahsur kaldıysan yerinde sığın Değilse binayı boşaltDuman tabakasının altında kalabilmek iccedilin suumlruumlnerekilerleyeceğini unutma
Tehlikeli madde sızıntısı Yerinde sığınak veya emniyetli bir yere tahliye
Bomba veya Bomba tehdidi Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun veya Tahliye
Şiddet olayları Kilitlen Tecrit
Patlama Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun
Sel Emniyetli bir tahliye veya yerinde sığınak (binaların uumlst katında)
Şuumlpheli veya bilinmeyen şahıslar
Tehdit unsuru değerlendirilerek hemen polis aranır
FırtınaYerinde sığın eğer oumlğrenciler okul bahccedilesinde iseiccedileri tahliye yapılır
EK 8 Temel Davranış Biccedilimleri1- Ccediloumlk ndash Kapan - Tutun2- Yerinde Sığınma3- Tahliye4- KilitlenTecrit1- Ccedilok ndash Kapan ndash Tutun Dizlerimizin uumlstuumlne ccediloumlkerek bedenimizin kapladığı alan olabildiğince kuumlccediluumlltuumllmeye kapanarak başımızı ensemizi ve yuumlzuumlmuumlzuuml korumaya ve eşya ile birlikte hareket etmek iccedilinde tutunma yapmamıza denir2- Yerinde Sığınma Tahliye gerektirmeyen veya buna yeterli zaman olmayan durumlarda uygulanır Genellikle tehlikeli madde sızıntısı teroumlr saldırısı ve şiddetli fırtına gibi durumlarda uygulanır Dışarı ccedilıkılmanız soumlylenene kadar iccedilerde kalınır ve dışarıdan hava girişi oumlnlenir3- Tahliye Bulunduğunuz yeri boşaltmanız demektir4- KilitlenTecrit Bulunduğunuz mekacircndan ayrılmanın guumlvenli olmadığı
Sayfa 42 45
durumlarda korunaklı bir şekilde saklanılmasıdırEK 9 Planda Olması Gereken Haritalar
1 Okul ccedilevresinin haritası2 Okul yerleşkesinin haritası3 Katların haritası4 Tahliye yolu5 Toplanma boumllgesi6 Afete youmlnelik ekipmanın (takım donanımın) bulunduğu yerler
TABLOLAR Tablo 1 Genel bilgiler formuTablo 2 Risk Seviyesine Goumlre Derecelendirme FormuTablo 3 Risk Seviyesine Goumlre MatrisTablo 4 Plandaki Oumlncelik Seviyesi EKLEREK 1 Durum Tespiti Detay Formu (Tehlike Avı)EK 2 Tehlike Profili Belirleme Formurdquo (Risk Analizi) EK 3 Malzeme Bilgi FormuEK 4 Acil Durum Raporu FormuEK 5 Zarar Azaltma Ccedilalışmaları FormuEK 6 Yardım İstenebilecek Bazı Kamu Kurum ve KuruluşlarıEK 7 Afet ve Acil Duruma Goumlre İzlenecek YolEK 8 Temel Davranış BiccedilimleriEK 9 Planda Olması Gereken Haritalar EK HARİTALAREK91 Okul Ccedilevresinin HaritasıEK92 Okul Yerleşkesinin HaritasıEK93 Katların KrokisiEK94 Tahliye Yolu KrokisiEK95 Toplanma Boumllgesi KrokisiEK96 Afete Youmlnelik Ekipmanın Bulunduğu Yerleri Goumlsteren HaritaNOT Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı hazırlanırken sayfaların kaymamasına dikkat edilmelidir Planla birlikti yayınlanan oumlrnek okul krokilerinden faydalanınız
2014- 2015 YILI OKULUMUZUN PERSONEL İKAMETGAcircH ADRES BİLGİLERİ
SN ADI VE SOYADIOKULDAKİ
BRANŞ VEYA GOumlREVİ
CEP TELF E ndashPOSTA ADRESİ VEYA İKAMETGAcircH ADRESİ İMZA
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Sayfa 43 45
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
34
35
HAZIRLYAN UYGUNDUR hellip03 2015 hellip032015
Muumlduumlr Yard Okul Muumlduumlruuml
OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİM PLANI HAZIRLANIRKEN DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR 1Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlanırken Sayfaların kaymamasına DİKKAT edilmeli
2 Planın hazırlanması uygulanması ve palanda goumlrev alan ve okulda goumlrev yapan buumltuumln personel plan hakkında bilgilendirilmelidir
3 Plan baştan sonuna kadar dikkatle okunması ve okulun fiziki yapısı goumlz oumlnuumlne alınarak yetkililerin goumlruumlşlerinin değerlendirilmesi gerekmektedir İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml tarafından Yayınlanan ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquonınrdquo sadece sizlere yardımcı olmak iccedilin yapıldığını tavsiye niteliği taşıdığı unutulmamalıdır
4 Her okul kendi okulunun fiziksel altyapısını ve koşullarını goumlz oumlnuumlnde bulundurarak planını hazırlamalıdır
5 Muumlduumlrluumlğuumlmuumlz tarafından yayınlanan Plan dışında başka illere ait palanlar internet ortamından dirilerek Okul Afet ve Acil Durum Planı hazırlanmamalıdır Muumlduumlrluumlğuumlmuumlz tarafından yayınlanan plan temel alınarak okulunuza uyarlanmalıdır
Sayfa 44 45
7 Plan ekinde bulunan buumltuumln ekler dikkatlilce okunarak doldurulmalıdır8 Plan ekinde yayınlanan Oumlrnek Krokiler nazara alınarak okulunuzun ihata duvarları iccedilerisinde bulunan
okulunuz ve okulunuza ait ek binaların krokileri bilgisayar ortamında veya ccedilok duumlzguumln ve anlaşılır bir tarzda kat planları uumlzerinde sığınak yangın dolabı yangın alarm butonu elektrik panolarının yangın soumlnduumlrme cihazları toplanma yerleri Malzeme depoların kolaylıkla anlaşılır bir tarzda farklı işaretlerle ve renkli kalemle goumlsterilmesi gerekmektedir
9 Planlar ikişer nuumlsha halinde hazırlanmalı Bir nuumlshası okulda kalacak bir nuumlshasırsquoda İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne elden teslim edilecek
10 Merkeze bağlı İlccedileler Planları uumlccediler nuumlsha halinde hazırlamalı Bir nuumlshası İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne elden teslim edilecek Bir nuumlshası okulda kalacak bir nuumlshası da İlccedile Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne teslim edilecek
11 İşin oumlzuuml Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlar bir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilen dersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilip guumlncelleştirilecektir
12Planın Hazırlaması esnasında bilmediğiniz hususlar hakkında Başbakanlık ldquoAfet ve Acil Durum Youmlnetimi Başkanlığı tarafından internet ortamında yayınlanan şu kaynaklardan faydalanınız
1) ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlama Kılavuzurdquo2) ldquoOn Adımda ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlama Kılavuzurdquo 3) ldquoOkullarda Afete Hazırlıkrdquo4) ldquoOkullarda Afet ve Acil Durum Youmlnetim El Kitabırdquo
5) ldquoEğitim Kurumları iccedilin Afet Acil Yardım Planlama Rehberirdquo13 Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları hazırlanmasında okul ve kurum Muumlduumlruuml Okul Afet ve Acil
Durum Youmlnetim Planrsquoları Eğitimini almış olan Muumlduumlr Yardımcısı başta olmak uumlzere Anaokullarında Anasınıfı Oumlğretmeni İlkokullarda Sınıf Oumlğretmeni Ortaokullarda Sosyal Bilgiler Oumlğretmeni Lise ve Mesleki okullarda Coğrafya Oumlğretmenleri sorumlukları dacirchilinde hazırlanmalıdır
14 Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları Muumlduumlrluumlğuumln okulunuzdan planrsquoları istemesi halinde İVEDELİKLE en geccedil bir hafta iccedilerisinde mesai guumlnuumlnde planlar teslim edilmelidir
helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipMUumlDUumlRLUumlĞUuml
İş bu Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planırsquonda goumlrev alan ve okulumuzda bulunan tuumlm personel plan hakkında bilgilendirilmiş olup plan ( ) Sayfadan İbarettir
Okul Muumlduumlruuml ndash İmza Muumlhuumlr 2015
Sayfa 45 45
arttırılması olay anında kazanılmış doğru davranış biccedilimlerinin sergilenmesi hızlı tahliyenin gerccedilekleştirilebilmesi ile okulların normal faaliyetlerine en kısa zamanda doumlnebilmesi iccedilin gereken kurumsal yapılanmayı sağlamak olarak oumlzetlenebilir
Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Kurulu Afete youmlnelik faaliyetler ekip ccedilalışması gerektirir Bu nedenle tuumlm personel planlamanın aşamalarını benimsemeli ve plana hacirckim olmalıdır Planlar sade anlaşılır ve suumlrduumlruumllebilir olmalıdır
Planlar hazırlanırken bireysel yaklaşımlardan kaccedilınılmalı ekip ccedilalışması anlayışı ile ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Kurulurdquo oluşturulmalıdır Bu kurul afet oumlncesi esnası ve sonrasında yuumlruumltuumllecek faaliyetlerden ve afet ile ilgili mevzuata bağlı olarak planların hazırlanmasından sorumludurOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetiminin kurumsal yapıları ve oumlrguumltlenme modelleri karşı karşıya bulundukları tehlike ve risklerinin ccedileşidi buumlyuumlkluumlkleri sıklıkları yol accedilabilecekleri zincirleme etkiler ve okulun buumlyuumlkluumlğuuml ile insan yoğunluğu gibi değişkenler dikkate alınarak belirlenmelidir Bu yapılanmada oumlnceden belirlenmiş katı ve değişmez şablonlar yerine esnek v Afet ve Acil Durum Youmlnetimi planları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlar bir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilen dersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilerek ve guumlncelleştirilecektir
İhtiyaca goumlre değişebilen yapılarda ccedilalışma gruplarının oluşturulması oumlnerilir Bu konuda bir kurumsal yapılanma modeli oumlrneği verilmiştir
Eğitim kurumlarının herhangi bir afet durumunda doğru adımları atabilmesi iccedilin bir Afet Acil Yardım Planırsquona ihtiyacı vardır Bu kurumlara oumlzel tehlikelerin belirlenmesi ve risklerin analiz edilmesi afet youmlnetiminin amaccedilları ve ilkeleri ccedilerccedilevesinde kaynakların sevk ve idaresinin bir plan ccedilerccedilevesinde ele alınması gerekir
Planlama ccedilalışmalarının bir suumlrece dayalı olduğu akıldan ccedilıkarılmamalıdır Bir okul youmlneticisi afet youmlnetim planlayıcısı olarak deprem sırasında okuldaki herkesin emniyetini sağlamaktan sorumludur Deprem ve diğer afetlere hazırlık ve Afet Acil Yardım Planırsquonın başarılı bir biccedilimde geliştirilmesinde en oumlnemli kişi okul youmlneticisidir Onun desteği ve kararlılığı ccedilalışanların iş birliğini sağlamak accedilısından ccedilok oumlnemlidir
NOT Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planırsquonın baştan sonuna kadar planda goumlrev alanlar tarafından okunması ve okulun fiziki yapısı nazara alınarak yetkililerin goumlruumlşlerinin değerlendirilmesi gerekmektedir İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml tarafından yayınlanan ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planırsquonınrdquo sadece sizlere yardımcı olmak iccedilin yapıldığını tavsiye niteliği taşıdığı unutulmamalıdır Her okul kendi fiziksel altyapısını ve koşullarını goumlz oumlnuumlnde bulundurarak planını hazırlamalıdır İşin Oumlzuuml Afet ve Acil Durum Youmlnetimi planları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlar bir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilen dersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilerek ve guumlncelleştirilecektir
Sayfa 4 45
Muumlhuumlr ndash İmzahelliphellip 2015
Adı SoyadıOkul Muumlduumlruuml
AMAChelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip Okulursquonun Afet ve Acil Durumlarla ilgili yuumlruumlttuumlğuuml faaliyetleri İlgili
mevzuat ve benimsediği temel ilkeler ccedilerccedilevesinde planlamak gerekliliği tanımlayarak geleceğe youmlnelik vizyonunu oluşturmak yuumlruumlttuumlğuuml faaliyetlerin amaccedillarını oumllccediluumllebilir hedeflerini saptamak oumlnceden belirlenmiş goumlstergeler doğrultusunda performanslarını oumllccedilmek ve bu surecin izleme ve değerlendirmesini yaparak katılımcı bir youmlnetim anlayışıyla planlama yapmak
KAPSAMBu Afet Acil Durum Youmlnetimi dokumanı Okulursquonun 2015 ndash
2016 yılları arasında yuumlruumlteceği faaliyetleri kapsar
DAYANAK 1 - Başbakanlık Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Başkanlığı ile Milli Eğitim Bakanlığı
arasında İmzalanan Afete Hazır Okul Kampanyası İşbirliği Protokoluuml2 - Başbakanlık Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Başkanlığının 22052014 tarihli ve
42275415-77010390 sayılı yazı3 ndash Destek Hizmetleri Genel Muumlduumlrluumlğuumlnuumln 03062014 tarihli ve 53909240770
2249903 sayılı yazısı
TEMEL İLKELEROkulumuzda planlama Afet Acil Durum Youmlnetim Ekibi tarafından yuumlruumltuumlluumlr
Planlama surecine Okulursquonda ccedilalışan tuumlm youmlnetici ve ccedilalışanların katılım ve katkısı sağlanır İhtiyaccedil duyuldukccedila youmlnetici ve ccedilalışanlara konuyla ilgili Hizmet iccedili Eğitim duumlzenlenir Planlama helliphelliphellip Okulursquonun tuumlm faaliyetlerini kapsar Planlama Mevcut Durum Analizi Misyon-Vizyon oluşturulması Afet ile ilgili Amaccedillar bu amaccedillara youmlnelik oumllccediluumllebilir
Hedefler Hedeflerin gerccedilekleştirilmesine youmlnelik Faaliyet ve Projeler buumltccedileleme Faaliyetlerin izleme- değerlendirme ve oumlnceden belirlenen kriterler doğrultusunda performans olcum suumlreccedillerini kapsar
OKULUN TARİHCcedilESİOkulumuz 1983ndash1984 eğitim oumlğretim yılında Mevlana Mahallesi 24
derslikli olarak accedilılmıştır 1988ndash1989 eğitim oumlğretim yılında okulumuzda eğitim goumlren oumlğrencilere iccedilin 200 kişilik yatılı bir pansiyon ve spor salonu eklenmiştir Okulumuz taşılı eğitimin başlamasıyla birlikte yeterli gelmediğinden 2010 yılında B Blok olarak
Sayfa 5 45
adlandırılan 8 derslik ve ccedilok amaccedillı bir salon ve taşımalı oumlğrenciler iccedilin bir yemekhane yapılmıştır
NOT Yukarıda okul tarihccedilesiyle ilgili anlatılan bilgilerin sadece farazi bilgiler olduğu gerccedilekle alakası olmadığı sadece okullarımıza yardımcı olmak amacıyla yazıldığı unutulmamalı sizler okulunuzun gerccedilek tarihccedilesini anlaşılır gerccedilekccedili kısa ve oumlz olarak okulunuzun oumlnceden aldığı isimleri ve zaman aşımı iccedilerisinde okulunuzun geccedilirdiği fiziki ve isim değişikliklerini doğru olarak yazmanızı unutmamalısınız Okulunuzun tarihccedilesini tam yazdıktan sonra bu not boumlluumlmuumlnuuml silinmesi gerektiğini unutmayınız
GENEL DURUM VE HAZIRLIKLAR OKUL PERSONEL VE OKULUN FİZİKİ YAPISINA AİT BİLGİLER
OKULUMUZUN İLETİŞİM BİLGİLERİ
OKULUN ADI1 Okulumuzun Adresi2 Tel ve Fax No3 Elektronik Posta Adresi4 Web Adresi
OKULUN PERSONEL VE OumlĞRENCİ BİLGİLERİGOumlREVİ ERKEK KADIN TOPLAM
1 Muumlduumlr2 Muumlduumlr Yardımcısı3 Branş Oumlğretmeni4 Sınıf Oumlğretmeni5 Rehber Oumlğretmen6 Memur7 Hizmetli8 İşccedili9 İş-kur Personeli10 Oumlğrenci Sayısı 11 TOPLAM
OKULUN FİZİKİ İMKAcircNLARI VE YAPISISN FİZİKİ MEKAcircNIN ADI SAYISI
1 Muumlduumlr odası2 Muumlduumlr Başyardımcısı Odası3 Muumlduumlr Yardımcısı Odaları4 Rehberlik Servisi ve Oumlğretmenler Odası5 Zuumlmre Oumlğretmenler Odası6 Memur ve Fotokopi Odası7 Personel Odası8 Okuloumlncesi Anasınıfı9 Derslikler10 Teknoloji sınıfı (BT Sınıfı) Biyoloji-Kimya Laboratuvarı Sınıfları11 Fizik Laboratuvarı12 Fen Bilgisi Laboratuarı 13 Sunum ve Soru Ccediloumlzme Odası14 Araccedil Gereccedil Odası15 İngilizce Dersliği (Laboratuvarı )16 Resim ve Muumlzik Dersliği17 Ccedilok Amaccedillı Salon18 Kapalı Spor Salonu19 Spor Soyunma Odası
Sayfa 6 45
20 Depo ve Arşiv Odaları21 Bekleme Salonu22 Okul Aile Birliği Odası23 Revir24 Okul Kantini25 Danışma26 Değişik Amaccedillar İccedilin Kullanılan Odalar27 Kuumltuumlphane28 Kazan dairesi ve Kaloriferci Odası29 Temizlik ve Depo Odaları30 Sığınak
OKULUN YAPISI OumlRNEK Okulumuzun helliphellip derslikli helliphellip katlı ana bina spor salonu ve hellip kişilik helliphellippansiyon olmak uumlzerehellipbinadan oluşmaktadır Okulunuzun durumuna goumlre tabloyu uyarlayınız
FİZİKİ MEKAcircNIN ADIOKUL PANSİYONUN FİZİKİ İMKAcircNLARI VE YAPISI
SN FİZİKİ MEKAcircNIN ADI SAYISI1 Muumlduumlr Yardımcısı
2 Noumlbetccedili Oumlğretmen Odası
3 Noumlbetccedili Oumlğretmen Yatak Odası
4 Personel Odası
5 Ziyaretccedili Kabul ve Bekleme Salonu
6 Oumlzuumlrluuml Oumlğrenci Odası
7 Oumlzuumlrluuml Oumlğrenci Yatak Odası
8 Doktor (Revir) Odası
9 Hemşeriye Odası
10 Erkek Hasta Odası
11 Servis Ofisi Odaları
12 Kuumltuumlphane ve Okuma Salonu
13 Temizlik Odası
14 Yemekhane ve Dinlenme Salonu
15 Mutfak
16 Kat Ofisi
17 Yatak Odaları
18 Ccedilamaşır Yıkama ve Duşlar Boumlluumlmuuml
19 Personel Yemek ve Personel Duş Odaları
20 Ccedilamaşırhane
21 Hizmetli Odası
22 Servis Avlusu
23 Su Deposu
24 Kazan Dairesi ve Kaloriferci Odası
25 Guumlnluumlk Temizlik Odası
26 Değişik Amaccedillar iccedilin Kullanılan Odalar
27 Demirbaş Eşya Odası
Sayfa 7 45
28 Sığınaklar
29 Koumlmuumlr Deposu
30
31
32
33
NOT Tabloda adı geccedilmeyen veya değişik isimle accediltığınız boumlluumlm ve odaları pansiyonun fiziki yapısına goumlre uyarlamayı unutmayınız
201-2015 EĞİTİM OumlĞRETİM YIL MEVCUT OumlĞRENCİ DURUM ANALİZİ
SINIFLAR ERKEK KIZ TOPLAM OKUL OumlNCESİ
1 SINIF2 SINIF3 SINIF4 SINIF5 SINIF 6 SINIF7 SINIF8 SINIF9 SINIF 10SINIF11SINIF12SINIF
TOPLAMTAŞIMALI EĞİTİM 2014-2015
TAŞIMA MERKEZİ OKULUMUZ
TOPLAM TAŞINAN KOumlY SAYISI
TAŞIMA YAPAN ARACcedil SAYISI
TAŞINAN OumlĞRENCİ SAYISI
EN UZAK KOumlY MESAFE KM
TOPLAMNOT Oumlğrenci sayıları her yıl eğitim ve oumlğretimin başlamasıyla guumlncellenecek
OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİM KURULUN OLUŞUMU
S NO GOumlREVİ ADI SOYADI KURUL UumlYESİ1 Başkan Okul Muumlduumlruuml 2 Başkan Yardımcısı Muumlduumlr Yardımcısı3 Başkan Yardımcısı Muumlduumlr Yardımcısı4 Uumlyeler Oumlğretmen5 Uumlyeler Oumlğretmen6 Uumlyeler Oumlğretmen7 Uumlyeler Oumlğretmen8 Uumlyeler Oumlğretmen9 Uumlyeler Oumlğretmen
10 Uumlye Destek Personeli11 Uumlye Okul Aile Birliği ve Okul Koruma
Sayfa 8 45
Dernekleri başkanları veya goumlrevlendirecekleri 2 kişi
12 Uumlye Veli13 Uumlye Veli14 Uumlye Oumlğrenci15 Uumlye Oumlğrenci16 Uumlye Muhtar
DİKKAT Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlanırken okul muumlduumlruumlnuumln bizzat bu kurul iccedilinde bulunması olaylara ve afetlere etkili muumldahale ccedilalışmalarının başarılı olması iccedilin gereklidir
OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİM PLANI GURUPLARI1 PLANLAMA VE HAZIRLIK GURUBU
SN ADI SOYADI OKULDAKİ GOumlREVİ CEP TELEFONU E-POSTA ADRESİ VEYA
İKAMETGAcircH ADRESİ İMZA
12345
2 RİSK YOumlNETİM GURUBUSN ADI SOYADI OKULDAKİ
GOumlREVİ CEP TELEFONU E-POSTA ADRESİ VEYA İKAMETGAcircH ADRESİ İMZA
12345
3 MUumlDAHALE GURUBUSN ADI SOYADI OKULDAKİ
GOumlREVİ CEP TELEFONU E-POSTA ADRESİ VEYA İKAMETGAcircH ADRESİ İMZA
1234531 MUumlDAHALE GURUBUrsquoNUN 1 ALT GURUBU (ARAMA ndash KURTARMA İLKYARDIM GURUBU)SN ADI SOYADI OKULDAKİ
GOumlREVİ CEP TELEFONU E-POSTA ADRESİ VEYA İKAMETGAcircH ADRESİ İMZA
12345
32 MUumlDAHALE GURUBUrsquoNUN 2 ALT GURUBU (TESBİT-ONARIM İYİLEŞTİRME GURUBU)
Sayfa 9 45
SN ADI SOYADI OKULDAKİ GOumlREVİ CEP TELEFONU E-POSTA ADRESİ VEYA
İKAMETGAcircH ADRESİ İMZA12345
33 MUumlDAHALE GURUBUrsquoNUN 3 ALT GURUBU (TAHLİYE GUumlVENLİK VE AİLE İLİŞKİLERİ GURUBU)
SN ADI SOYADI OKULDAKİ GOumlREVİ CEP TELEFONU E-POSTA ADRESİ VEYA
İKAMETGAcircH ADRESİ İMZA12345
4 KAYNAK TEMİNİ VE LOJİSTİK DESTEK GURUBUSN ADI SOYADI OKULDAKİ
GOumlREVİ CEP TELEFONU E-POSTA ADRESİ İMZA12345
Planlama ve gurup oluşturmadan oumlnce her okul ilk aşamada mutlaka şunları sağlamalıdır1- Oumlğrencilerinin ve ccedilalışanlarının deprem ve diğer afetler sırasında ne
yapacaklarını bildiklerinden emin olmak2- Tuumlm velilere ve ccedilalışanlara duyurulan bir tahliye youmlntemi belirlemek3- Telefon sisteminin ccedilalışmaması durumunda yerel veya merkezi yardım
kuruluşlarıyla bağlantı kurma olanağına sahip olmak4- Can guumlvenliği accedilısından en ciddi tehlikeyi oluşturan yapısal ve yapısal
olmayan riskleri belirleyip muumlmkuumln olduğunca riskleri ortadan kaldırmak5- Oumlğrencileri ve ccedilalışanları okulun Afet Acil Yardım Planı konusunda
bilinccedillendirmek iccedilin eğitmek
Şekil 1 Kurumsal Yapılanma Oumlrneği
Sayfa 10 45
Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Kurulu Aşağıdaki Guruplardan Oluşur
1- Planlama ve Hazırlık Gurubu2- Risk Youmlnetim Gurubu3- Muumldahale Gurubu (Muumldahale gurubu buumlnyesinde şu guruplarda
vardır)a) Arama - Kurtarmab) Tahliye Guumlvenlik ve Aile İlişkileric) Tespit ndash Onarım İyileştirme
4- Tahliye Guumlvenlik ve Aile İlişkileri gibi guruplardan oluşurKurumsal Yapılanma Oumlrneği Dosyanın ilerleyen boumlluumlmlerinde belirtileceği gibi okullarda Afet ve Acil
Durum Youmlnetimi Kurulunun ccedilerccedilevesini planlama ve hazırlık risk youmlnetimi muumldahale kaynak temini ve lojistik destek gibi doumlrt temel grup oluşturmaktadır Bu gruplara organizasyonda karmaşaya yol accedilmayacak şekilde yeni gruplar veya alt gruplar eklenebilir Muumldahale grubu bir olay meydana geldiğinde olaya zamanında hızlı ve etkili olarak muumldahale etmesi gereken arama-kurtarma ve ilk yardım yangın tahliye-guumlvenlik ve aile ilişkileri tespit onarım ve iyileştirme gibi alt hizmet gruplarından oluşabilir Okul afet planına dacirchil edilmesi gereken kişiler
1 Okul Muumlduumlruuml2 Muumlduumlr Yardımcıları3 Oumlğretmenler4 Okulda ccedilalışan guumlvenlik goumlrevlileri5 Okulda ccedilalışan diğer personel6 Oumlğrenci temsilcileri ve konuya duyarlı oumlğrenciler7 Veliler8 Yakın ccedilevredeki esnafişyeri ccedilalışanları9 Yakın ccedilevredeki kamu kurum ccedilalışanları10 Mahalle afet goumlnuumllluumlleri11 Sivil Savunma ccedilalışanları12 Afet konusunda oumlzel becerileri olan bireylerAfetlerle başa ccedilıkmak adına oumlnceden yapılabilecek ccedilalışmalar okul muumlduumlruuml okul ccedilalışanları
ve oumlğrenciler iccedilin başlangıccedilta oldukccedila zor bir iş olarak kabul goumlrebilir Pek ccedilok yeni ve bilinmeyen zorlukların uumlstesinden gelmek durumunda kaldığınız olmuştur Okulların fiziksel olarak yenilenmesi yeni eğitim-oumlğretim programlarının uygulanması gibi pek ccedilok zor işlerin okul youmlneticileri oumlğretmenleri ve diğer ccedilalışanları tarafından başarıyla sonuccedillandırıldığı kesindir Dolayısıyla okulun afete hazırlanması konusunda da iyi bir planlama ile başarılı sonuccedillar almak muumlmkuumln olabilir
OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİMİ PLANINDA GOumlREV ALAN GURUPLARIN GOumlREV VE SORUMLULUKLARI
GOumlREV VE YERİ SORUMLUSU
YAPILMASI GEREKEN EYLEMSORUMLUSU
PLANLAMA VE HAZIRLIK GRUBU SORUMLUSU OKUL MUumlDUumlR
Tuumlm acil durum operasyonlarını youmlnetir ve koordine eder Okulda olmayanlara veya yaralılara goumlre personelin rollerini uyarlar
RİSK YOumlNETİMİ GRUBU SORUMLUSU MD YARDIM Oluşacak riskleri belirler Ortaya ccedilıkabilecek tehlikeler iccedilin oumlnlemler alır
Sayfa 11 45
MUumlDAHALE GRUBU SORUMLUSU OumlĞRETMEN
Hafif arama kurtarma operasyonlarını koordine eder yangınları merkeze bildirir ve kuumlccediluumlk ccedilaplı yangınları soumlnduumlruumlr Beş kişilik oumlğretmenlerden oluşur
a) ARAMA KURTARMAVE İLKYARDIM GURUBU SORUMLUSU OumlĞRETMEN
Tuumlm ilk yardım malzemelerinin guumlncellenmiş olduğundan hazır bulunduğundan ve duumlzguumln şekilde idare edildiğinden emin olur İlk yardımı uygular
b) TAHLİYE GUumlVENLİKVE AİLE İLİŞKİLERİ GURUBU SORUMLUSU OumlĞRETMEN
Velileri Başvuru Kapısında karşılar ve Teslim Kapısına kadar oumlğrencilere eslim eder Velileri Başvuru Kapısında karşılar ve Teslim Kapısında ccedilocuklarıyla buluşup birleşmelerini sağlar
c) TESPİT ONARIM VE İYİLEŞTİRME GURUBU SORUMLUSU OumlĞRETMEN
Tehlike oumlncesi durum tespiti yapmak tehlike sonrasında onarım ve iyileştirme ccedilalışmalarına yardımcı olmak
KAYNAK TEMİNİ VE LOJİSTİK DESTEK GRUBU SORUMLUSU OumlĞRETMEN
Velileri TeslimBirleştirme Kapısına youmlnlendirir Gerekliyse şebeke vanalarını kapatır arındırma ve barınma sahası sağlar İhtiyaca goumlre dağıtmak iccedilin yiyecek su toplamak NOT Guruplarda goumlrev alacakların sayıları okulun durumuna goumlre değişir
Afet ve Acil Durum Youmlnetim Kurulunun Goumlrev Yetki ve Sorumlulukları1- Afet oumlncesinde okulun tehlike ve risk azaltma ccedilalışmaları ile muumldahale ve iyileştirme
ccedilalışmalarını belirlemek ve okulun guumlvenliğini sağlamak2- Planda yer alacak goumlrev grupların ve bu grupların goumlrev yetki ve sorumlulukların belirlemek3- Gruplarda goumlrev alacak kişileri ve grupların ccedilalışma esaslarını belirlemek (Oumlğretmen
kurul uumlyeleri bilgi ve deneyimlerine goumlre grup veya alt grup sorumlusu olarak ta goumlrevlendirilebilirler)
4- Afet ve Acil Durum Youmlnetimi konusunda oumlğretmenler ccedilalışanlar veliler ve oumlğrenciler iccedilin uygulanacak eğitim programlarını belirlemek ve uygulanmasını sağlamak
5- Masa başı ve saha tatbikatları duumlzenlemek6- Tatbikat guumlnluumlk olaylar ve karşılaşılan afetlerden elde edilen derslerin ışığı altında
planları guumlncelleştirmek7- Goumlrev gruplarının ihtiyaccedil duyacağı ekipman malzeme yayın ve insan guumlcuuml desteğini
sağlamak8- Afet ve acil durum planlaması ve youmlnetimi konularında ilgili uumlniversiteler kamu kurum
ve kuruluşları yerel youmlnetimler goumlnuumllluuml kuruluşlar ile yakın işbirliği yapmak eğitim ve lojistik destek sağlamak
9- Afet anı ve sonrasında en kısa sure iccedilerisinde doğru bilgilere ulaşarak grupların olaya zamanında hızlı ve etkili olarak muumldahale etmelerini sağlamak gerekiyorsa tahliye veya yerinde sığınak kararı vermek ve olayı youmlnetmek
10- Gerektiğinde itfaiye polis ambulans arama-kurtarma ekipleri gibi kurum Ve kuruluşlardan yardım istemek ve olay hakkında yetkili makamları bilgilendirmek
11- Tuumlm paydaşların afet oumlncesi sırası ve sonrasındaki faaliyetlere etkin olarak katılımını sağlamak
12- Planı goumlzden geccedilirmektir ve revize etmek Okul Muumlduumlruumlnuumln Afet ve Acil Durum Planlaması Konusundaki Sorumlulukları
Sayfa 12 45
1- Planlama guruplarının oluşturulması2- Tehlike ve risklerin belirlenmesi ve değerlendirilmesinin sağlanması3- Risk azaltma planlarının hazırlanmasının temini4- Muumldahale planlarının hazırlanmasının temini5- İmkacircn ve kaynakların belirlenmesi ve geliştirilmesi6- Alınacak oumlnlemlerin ve oumlnceliklerin belirlenmesi7- Oumlğretmenler ccedilalışanlar oumlğrencilerin ve velilerin bilgilendirilmesi ve bilinccedillendirilmesi
faaliyetlerinin geliştirilmesi ve etkin olarak uygulanmasının sağlanması durum youmlnetimi
Okul afet ve acil durum youmlnetim sistemi iccedilerisinde oumlğretmenlerinin afet oumlncesi sırası ve sonrasındaki başlıca goumlrevleri
AFET OumlNCESİNDE1- Okul afet ve acil durum planları hakkında bilgi sahibi olmak ve oumlğrencileri bu
planlarla farklı afet tuumlrleri karşısındaki davranış kuralları konusunda bilgilendirmek ve bilinccedillendirmek
2- Sınıflarında tehlike avı yaklaşımını kullanarak yapısal olmayan tehlike ve riskleri belirlemek bunların oumlnlenmesi veya etkilerinin azaltılabilmesi iccedilin oumlnlemler almak veya Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Kuruluna bildirmek
3- Oumlğrencilerde afetlere direnccedil ve guumlvenlik kuumlltuumlruuml oluşturmak amacıyla uygulamalı afet eğitimi faaliyetlerini aksatmadan yuumlruumltmek
4- Afetlerle ilgili oumlzel guumln ve haftalarda veliler ve oumlğrencilerle toplantılar yaparak afetehazırlık afet risklerinin azaltılması gibi konularda okul aile ve toplum iccedilin oumlnemli olabilecek konularda bilgilendirme ve bilinccedillendirme faaliyetleri yuumlruumltmek
AFET SIRASINDA1- Eğitim ve tatbikatlarla belletilmiş farklı afet tuumlrleri karşısında doğru davranış
kurallarının uygulanmasını sağlamak (depremler sırasında ccediloumlk kapan tutun veya tahliye sırasında koşma itme konuşma geri doumlnme gibi)
2- Varsa yaralı oumlğrencilere ilk yardım yapmak ve youmlnetimi ivedilikle bilgilendirmek3- Korku ve paniğe kapılan oumlğrencileri sakinleştirmek ve olan olay hakkında bilgi vermek4- Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Kurulunun tahliye veya yerinde sığınak karar
sonrasında tahliye planına uygun olarak oumlğrencileri sevk etmek ve guumlvenli toplanma alanına goumltuumlrmek
5- Oumlğrenci mevcudu ve veli haberleşme listelerini yanında bulundurmak6- Oumlğrencilerin velilerine veya yetkililere teslim edilene kadar başlarından ayrılmamak
Okul Afete Hazırlık Kurulunun Oluşturulması ldquoOkul Afete Hazırlık Kurulurdquo okul muumlduumlruuml muumlduumlr yardımcıları zuumlmre ve boumlluumlm
başkanları okul oumlğrenci temsilcisi (sınıf oumlğrenci temsilcilerinden konuya duyarlı olanlarda seccedililebilir) okul aile birliği başkanı okul aile birliğinden en az uumlccedil uumlye ve konuya ilgili veliler arasından seccedililir Oluşturulan kurul aşağıda belirtilen konularda planlı olarak ccedilalışma yapar1 Tuumlm personelin ve oumlğrencilerin afet konusunda kabiliyetlerini geliştirmek okul afete hazırlık planlamasına bilgili başlamak adına eğitim programları duumlzenler2 Deprem oumlncesi Deprem sırasında Deprem sonrası yapılacakları okul ccedilalışanlarına oumlğrencilere oumlğretir ve deprem sonrası ortak hareket edebilmek adına tatbikatlar yapar Deprem sonrası hayatın normale doumlnmesi sonrasında eğitim - oumlğretimin hızlıca başlaması adına programlar yapar
Okulun Detaylı Kat Planlarının Ccedilizilmesi
Sayfa 13 45
Okulunuzun tuumlm kullanım alanlarının detaylı planları ccedilizilmelidir Her katta sınıfların isimlerinden arşive depoya tuvaletlere kadar her şey oumllccedilekli haliyle detaylı ccedilizilmelidirCcedilizilen detaylı planlar Okul tahliye planında Okul iccedilindeki risk analizlerinin yapılmasında Afet sonrası arama - kurtarma işlerinde Ccedilalışmaların duumlzenli yuumlruumlmesi adına kullanılır Detaylı ve oumllccedilekli ccedilizilmiş kat planlarının uumlzerine okul oumlğrenci sayısına ve okulun fiziki yapısına goumlre hazırlanmış tahliye planları ilave edilerek her kat başına asılmalıdırlar Her yıl sınıfların isimleri ve oumlğrenci sayıları değiştikccedile kat planları ve tahliyeplanları guumlncellenmelidir Ayrıca okul iccedilindeki potansiyel tehlikeler ve bazı oumlzel boumlluumlmler yangın soumlnduumlrme ekipmanı su depoları elektrik panoları laboratuar gibi yerler detaylı kat planları uumlzerinde goumlsterilmelidir Ayrıca ccedilizilmiş planların tuumlmuuml ve oumlğrenci guumlnluumlk zaman ccedilizelgeleri ve ders programları bir arada olmak uumlzere okulun en guumlvenli yerinde deprem sonrası gelecek arama ndash kurtarma ekibine destek olması iccedilin saklanmalıdır Yapısal sorunu ccediloumlzuumllmemiş okullarda herhangi bir goumlccediluumlk olma halinde goumlccediluumlk altında kalan oumlğrencilerin sayısı depremin olma zamanına bağlı olarak değişecektir Oumlrneğin ders saatinde olabilecek bir deprem sırasında tuumlm oumlğrenciler sınıflarında veya dersin işlendiği laboratuarda olacaktır Ancak aynı oumlğrenciler ders veya oumlğlen aralarındaki herhangi bir zamanda olan bir deprem sırasında ise koridor tuvalet bahccedile veya kantinde olabilirler Her iki durum arama kurtarma hizmetlerinde farklı programlar uygulanarak ccediloumlzuumllmeye ccedilalışılır Bu nedenle okulun
1 Tuumlm detaylı kat planları2 Tuumlm sınıfların ders programları3 Tuumlm sınıfların oumlğrenci listeleri4 Engelli oumlğrencilerin hangi sınıfta olduklarını goumlsteren oumlğrenci listeleri5 Aşağıda belirtilen tuumlm ccedilalışmalara katılan oumlğrenci listeleri6 Oumlğretmen noumlbet ccedilizelgesi7 Etuumlt ccedilalışmaları zaman ccedilizelgeleri 8 Sosyal etkinlik ccedilalışmaları zaman ccedilizelgeleri 9 Okulda duumlzenlenen kursların zaman ccedilizelgeleri10Egzersiz ccedilalışmaları zaman ccedilizelgeleri11Oumlğrenci derse giriş-ccedilıkış ccedilizelgeleri kolayca ulaşılabilecek guumlvenli yerlerde olmalıdır
Oumlrnek Detaylı Kat PlanlarıSayfa 14 45
Oumlrnek Detaylı Kat Planları
Oumlrnek Detaylı Tahliye Planı KACcedilIŞ YOLLARI İLE İLGİLİ ACcedilIKLAMALAR
Kaccedilış yollarında LPG tuumlpuuml yacircda benzeri hiccedilbir yanıcı malzeme yangına yol accedilabilecek tesisat veya kaccedilış engelleyici bir şey bulunamaz ccedilıkışların oumlnuuml kapatılamaz Kaccedilış yolu hiccedilbir kısmı da daraltılamaz Kaccedilış Yolu Gerccedilek bir kaccedilış unsuru bir bina veya konstruumlksiyonun herhangi bir noktasından yer seviyesindeki caddeye kadar olan devamlı ve engellenmemiş kaccedilış yolunun tamamıdır Kaccedilış yolları kapsamına bir buumltuumln olarak
a- Oda ve diğer muumlstakil hacimlerden ccedilıkışlar
b- Her kattaki koridor ve benzeri geccedilişler
c- Kattan ccedilıkışlar
d- Zemin kata ulaşan merdivenler
e- Zemin katta merdiven ağızlarından bu kattaki bina ccedilıkışına giden yollar
Sayfa 15 45
f- Bina dışındaki guumlvenlik oumlnlemleri dahildirAlt kenarları doumlşemeden en ccedilok 120 cm yukarıda ve bina dışındaki guumlvenlik boumllgesine accedilık dış zeminden en ccedilok 2 metre yuumlkseklikteki pencereler zorunlu hallerde kaccedilış yolu kabul edilebilir Kaccedilış yollarına engelleyici hiccedilbir şey konmaz kaccedilış yollarının oumlnuuml kapatılamaz Bina sorumlusu veya guumlvenlik goumlrevlileri bunu sağlamakla yuumlkuumlmluumlduumlr Kaccedilış kapıları yanlardan menteşeli olacak ve kaccedilış youmlnuumlne accedilılır şekilde duumlzenlenecektir Kaccedilış yolu hiccedilbir şekilde daraltılamaz
TAHLİYE PLANINDA DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR1 Tahliyenin en kısa suumlrede ve emniyetli yapılması esas alınacak2 Tahliyede binanın fiziki konumu dikkate alınarak tuumlm ccedilıkış yolları aynı anda
kullanılacak biccedilimde planlanacak (Asansoumlruumln kaccedilış yolu olarak kullanılmayacağı ama yangın merdiveninin kaccedilış yolu olarak kullanılacağı dikkate alınmalı)
3 Kat tahliye planlarında toplanma yerlerine gidecek yollar ok işaretiyle goumlsterilecek4 Tahliye uumlst katlardan zemin katlara inilerek bodrum katlardan zemin katlara ccedilıkılarak aynı
anda başlayacak şekilde planlanacak5 Plan hazırlanırken ana sınıfı ve diğer kuumlccediluumlk sınıflarında olduğu goumlz oumlnuumlnde bulundurulacak6 Accedilık havada belirlenen toplanma yerinin guumlvenilir bir alan seccedililmesi (duvar dibi yuumlksek
binalar enerji hatları elektrik telleri vb yıkılma ve ccediloumlkme tehlikeleri dikkate alınarak gerccedilekleştirmelidir)
7 Binanın fiziki durumu ve diğer oumlzellikleriyle ilgili bilgilerin eklenmesi8 Krokilerin normal dosya kacircğıdına basit anlaşılır olarak ccedilizilmesi9 Krokide idari odalar derslikler yatakhane merdivenler merdiven genişlikleri yangın
merdiveni ccedilıkış kapıları vb boumlluumlmlerin goumlsterilmesi10 EK-B krokide civar durumu okul bahccedilesinin genişliği ccedilevre duvarının yuumlksekliği bahccedile giriş
kapıları toplanma yerleri vb goumlsterilmesi Gerekirse kroki ile ilgili accedilıklamaların sol alt koumlşede belirtilmesi Sınıfların boşaltılış sırası oklarla goumlsterilmesi
11 Oumlrnek Tahliye Planı fikir vermek amacıyla hazırlanmıştır Binanın fiziki konumuna goumlre tahliyenin en kısa suumlrede ve emniyetli yapılması esasıyla farklı tahliye planları yapılabilir
Afet sonrası okul yeniden accedilıldığında
1- Oumlğrencilere hoşgoumlruumlluuml yaklaşarak onları dinlemek goumlzlemek afet sonrasında yaşamış oldukları psikolojik sorunları anlamaya ccedilalışmak
2- Sorunlu olarak değerlendirdikleri oumlğrenciler iccedilin profesyonel destek sağlamak3- Oumlğrencilere guumlven duygusu aşılamak oumlrneğin okullarının yetkili teknik heyetlerTarafından kontrol edilmiş olduğunu olabilecek artccedilı depremler karşısında korku vepaniğe kapılmalarına gerek olmadığını aslında korku ve paniğin can guumlvenlikleri acısından ccedilok daha tehlikeli olduğunu yapılacak en doğru hareketin eğitim ve tatbikatlarda yapıldığı gibi ldquoccediloumlk-kapan-tutunrdquo hareketini tekrarlamak olduğunu vurgulamak
4- Oumlğrencilere depremlerin oluşumu nedenleri uumllkemizin deprem tehlikesi depremler sırasında sınıfta teneffuumlste yolda evde ccedilarşıda nasıl davranmaları gerektiği konusunda her fırsatta bilgiler vermek
5- Oumlğrencilere sınıfta koridorlarda teneffuumlste bahccedilede laboratuar spor salonu kantin ve tuvaletlerde tehlikeli olabilecek yerler ve davranışlar hakkında bilgi vermek bu konuda tehlike avı uygulamaları yapmak
6- Deprem sonrasında cıdan soumlylenti dedikodu ve yetkililer tarafından onaylanmayan medya accedilıklamaları hakkında oumlğrencileri bilgilendirmek
7- Oumlğrencilere oumlğretmenlerine okul youmlneticilerine yerel youmlneticilere ve devlet youmlneticilerine karşı guumlven duygusu aşılamak
8- Oumlğrencilere afete uğramış kişilere yardım etmenin afetler sonrasında toplum olarak buumltuumlnleşmenin bir erdem ve oumlzveri işi olduğunu oumlğretmek ve bu konularda resim ve kompozisyon yarışmaları duumlzenlemek
Sayfa 16 45
9- Oumlğrencilere başta depremler olmak uumlzere tuumlm afetleri oumlnleme olabilecek etkilerini azaltma ve sonuccedillarını suumlratle gidermenin muumlmkuumln olduğunu oumlrneklerle anlatmak ve oumlğrencilerde guumlven ve baş edebilme duygusu yaratmak
OKULLARDA AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİMİ PLANLAMASININ AMACI VE KAPSAMI1- Okullarda Afet ve Acil Durum Youmlnetimi planlamasının temel amacı tehlikelerin
risklerin imkacircn ve kaynakların doğru ve kapsamlı olarak belirlenmesi gerekli oumlnlemlerin alınması buumltuumln safhalarda yapılması gereken işlerin belirlenmesi ve tuumlm paydaşların afet oumlncesi sırası ve sonrasındaki faaliyetlere etkin katılımlarının sağlanmasıdır
2- Afet ve Acil Durum Youmlnetimi kavramı afetlerin oumlnlenmesi ve zararlarının azaltılması amacıyla bir afet olayının oumlncesi sırası ve sonrasında yapılması gereken ccedilalışmaların planlanması youmlnlendirilmesi koordine edilmesi desteklenmesi ve uygulanabilmesi iccedilin toplumun tuumlm kurum ve kuruluşlarıyla kaynakların bu ortak hedefler doğrultusunda youmlnetilmesidir
3- Bu suumlreccedil iccedilerisinde en sade bireyden en yetkili makamlara kadar herkese goumlrev ve sorumluluk duumlşmektedir Okullar iccedilin gerccedilekleştirilecek ldquoAfet ve Acil Durum Youmlnetimi Planlamardquo ccedilalışmaları o kurumun afetler karşısında hasar-zarar goumlrebilirliğini azaltacak ve kurumu afetlere karşı guumlccedilluuml hale getirecektir
4- Hazırlanacak afet ve acil durum planlarının en oumlnemli amacı yaşam alanlarınınGuumlvenliğini sağlamaktır Bu nedenle tuumlm faaliyetlerin bir plan dacirchilinde gerccedilekleşmesi gerekir Planın genel amaccedilları afete neden olabilecek tehlike ve risklerin belirlenmesi muumlmkuumlnse oumlnlenmesi veya olası etkilerinin azaltılması eğitim ve tatbikatlarla farkındalığın ve becerinin arttırılması olay anında kazanılmış doğru davranış biccedilimlerinin sergilenmesi hızlı tahliyenin gerccedilekleştirilebilmesi ile okulların normal faaliyetlerine en kısa zamanda doumlnebilmesi iccedilin gereken kurumsal yapılanmayı sağlamak olarak oumlzetlenebilir5- Afet oumlncesinde afete neden olabilecek tehlike ve risklerin belirlenmesi muumlmkuumlnse Oumlnlenmesi veya olası etkilerinin azaltılması ve olaylara karşı eğitim ve tatbikatlarla tuumlm paydaşların hazırlıklı olmasının sağlanması ve afetlere karşı bilinccedilli ve direnccedilli nesiller yetiştirilmesi6- Afet sırasında eğitim ve tatbikatlarla kazanılmış doğru davranış biccedilimleri Uygulanarakarama-kurtarma ve ilk yardım ve guumlvenli tahliye işlemlerinin aksatılmadan uygulanması7- Afet sonrasında ise olaya zamanında hızlı ve etkili olarak muumldahale ederek
kayıplarınEn duumlşuumlk duumlzeyde tutulması olabilecek zincirleme etkiler veya ikincil afetlerin oumlnlenmesi ve okulun normal programına bir an oumlnce doumlnebilmesi iccedilin gereken iyileştirme faaliyetlerinin belirlenmesi ve uygulanmasını sağlayacak oumlrguumltlenme modelleri ile imkan ve kaynakları sağlamaktır
Planlama EsaslarıPlanlama ile ne yapmak istediğinizin ve bunu nasıl hangi imkacircn ve kaynakları kullanarak
yapacağınızın belirlenmesi demektir Hangi amaccedilla olursa olsun bir planlama faaliyeti1- Oumlncelikle sorunlar ve ihtiyaccedilların belirlenmesi2- Uygulanması muumlmkuumln olan ccedileşitli eylem yollarının tartışılıp duumlzenlenmesi3- İmkacircn fırsat ve kaynakların belirlenmesi4- Mevcut imkacircn ve kaynaklarla gerccedilekleştirilmesi muumlmkuumln olan eylem yollarının belirlenmesi5- Amaca ulaşmak iccedilin gereken insan guumlcuuml malzeme kaynakları ve oumlrguumltlenme şeklini
belirlenmesi6- Oumllccediluumllebilir goumlstergeler belirleyerek eylemlerin izlenmesi ve gerektiğinde yeniden duumlzenlemeler yapılması gibi bir ccedilok faaliyeti kapsamaktadır
Afet ve Acil Durum Youmlnetimi planlaması afet youmlnetim doumlnguumlsuuml iccedilerisinde yer alan zararazaltma hazırlık muumldahale ve iyileştirme safhalarındaki ccedilalışmaların ayrı ayrı saptanması ve bir buumltuumlnluumlk iccedilerisinde yuumlruumltuumllecekuygulanacak faaliyetlerin belirlenmesi ccedilalışmalarını kapsar
Sayfa 17 45
Kapsamlı bir planlama olan Afet ve Acil Durum Youmlnetimi planlaması iccedilin yuumlruumltuumllmesi gereken ccedilalışmalar aşağıda gibidir
ZARAR AZALTMA CALIŞMALARIBirccedilok kaynakta zarar azaltma afetlerin etkilerinden kaynaklanan can ve mal kayıplarının
azaltılmasına youmlnelik ccedilabaların buumltuumlnuuml olarak tanımlanır Bir başka deyişle bu aşamada yapılacaklar tehlikeli durumlar karşısında oluşabilecek can ve mal kayıplarını muumlmkuumlnse ortadan kaldırmayı değilse olabildiğince azaltmayı amaccedillayan ccedilabaların buumltuumlnuumlduumlr Zarar azaltma sadece oumlnleme yaklaşımından farklı olarak oumlzellikle doğal kaynaklı tehlikelerin kaccedilınılmaz olduğunu kabul ederek afetlerin etkilerini en az zararla atlatmaya youmlnelik toplumsal direnccedil ve beceri geliştirmeyi de amaccedillar Adından da anlaşılacağı uumlzere afet oumlncesinde ve afet planlaması genel ccedilerccedilevesi iccedilerisinde Oumlncelikle yapılması gereken ccedilalışmalar aşağıdaki hususları iccedilermelidir1- Okul ve ccedilevresindeki tehlikelerin belirlenmesi analizi ve değerlendirilmesi2- Okul nuumlfusu yapı alt yapı ve insan faaliyetleri envanterinin ccedilıkarılması3- Fiziksel sosyal ekonomik ve ccedilevresel zarar goumlrebilirliklerin (etkilenme oranları) belirlenmesi4- Risklerin belirlenmesi5- Olum ve yaralanma riskleri6- Tehlikenin yol accedilabileceği zincirleme veya ek tehlike ve riskler7- Fiziksel riskler (yapı altyapı elektrik mekanik tesisat ve okul donanımının riskleri)8- Sosyal psikolojik ve ekonomik riskler9- Ccedilevresel riskler10- Afet senaryolarının hazırlanması11- İmkan ve kaynaklarla guumlccedilluuml ve zayıf youmlnlerin fırsat ve tehditlerin belirlenmesi(SWOT analizi)12- Risk azaltma stratejilerinin belirlenmesi ve maliyet fayda analizleri13- Yasal kurumsal ve finansal olanakların belirlenmesi14- En akılcı stratejik amaccedil hedef ve eylemlerin belirlenmesi ve uygulanması15- Performans kriterleri ile izleme ve değerlendirme youmlntemlerinin belirlenmesi16- Uygulamanın izlenmesi aksayan youmlnlerin belirlenmesi ve gerekiyorsa planınGuumlncelleştirilmesi
Şekil 3 Zarar Azaltma Ccedilalışmaları Doumlnguumlsuuml
ZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARINDA BELİRLENMESİ GEREKEN HUSUSLAR1- Riskleri Belirle2- Tehlikeleri Belirle3- Varsa Eksiklikleri Gider4- Oumlncelikleri Belirle
Sayfa 18 45
5- Tehlike ve riskleri oumlnle veya azalt6- Zarar goumlrebilirlikleri belirle7- Mevcut imkacircn ve kaynakları belirle
Zarar azaltma ccedilalışmaları afet ve acil durum youmlnetim sisteminin temelini oluşturmakta ve gerek muumldahale ve gerekse iyileştirme aşamalarında yapılması gerekenleri gerccedilekccedili olarak belirleyebilmek icin gerekli olan ana girdileri (afet senaryoları) sağlamaktadır Tehlike ve riski dikkate alarak hazırlanmış bir senaryo olmadan muumldahale ve iyileştirme aşamasında yapılacakları belirlemek başımıza gelecekleri tahmin etmeden uygulama şansı olmayan planlar hazırlamaktır Okullar iccedilin yuumlruumltuumllecek olan zarar azaltma faaliyetleri ile can ve mal kaybına yol accedilabilecek eğitim ve oumlğretimde kesintiye neden olacak tehlikeler riskler saptanarak zarar azaltma ccedilalışmalarının belirlenmesi gerekir Ccedilalışmaların adımları mevcut durumun tespit edilmesi olası tehlikelerin belirlenmesi risk analizinin yapılması ve bu bilgiler doğrultusunda zarar azaltma faaliyetlerinin başlatılması olarak oumlzetlenebilir Ccedilalışmaların yuumlruumltuumllmesinde standart formlar kullanılabileceği gibi youmlneticiler tarafından geliştirilen kurum niteliklerine uygun basit anlaşılır formlar da oluşturulabilir Okulun mevcut durumunun belirlenmesi iccedilin kullanılabilecek oumlrnek ldquoGenel Bilgiler Formurdquo Tablo 1rsquode verilmiş olup tehlike avı ve risk analizi ccedilalışmalarında kullanılabilecek oumlrnek ldquoDurum Tespiti Detay Formurdquo ile ldquoTehlike Profili Belirleme Formurdquo bu kılavuzun ekler kısmında yer almaktadır (Ek-1 Ek-2) Ayrıca acil durum anında kullanılmak uumlzere gerekli ihtiyaccedil malzemelerinin depolanarak takip edilmesini kolaylaştıracak ldquoMalzeme Bilgi Formurdquo oumlrneği ile yaşanan her bir olay veya acil durum sonrasında ilgili servislerden gelecek bilgiler doğrultusunda kullanılmak veya gerektiğinde bir uumlst kuruma sunulmak amacıyla Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Kurulu Başkanı tarafından doldurulması oumlnerilen ldquoAcil Durum Raporu Formurdquo da yine ekler boumlluumlmuumlnde yer almaktadır (Ek-3 Ek-4)
Tablo 1Genel Bilgiler Formu
Okul Adı TarihiBina Blok Adı
Kat
Koridor SayısıOda
SayısıDerslikSayısı
LaboratuarSayısı
ElektrikPanosu(Odası)[ ] Var[ ] Yok
Işıldak Sayısı [ ] YokAcil Yangın Ccedilıkış Sayısı[ ] Yok
Yangın Soumlnduumlruumlcuuml [ ] Var [ ] YokSayısı ve Yeri
Yangın Hortumu [ ] Var [ ] Yok
Sayısı ve Yeri
Diğer Accedilıklamalar Oda-
Derslik-LabAdı
veya Nosu
İlkyardımKutusuTalimatPanosu
KapıAccedilılışYoumlnuuml
İlkKurtarılacak
(OumlnemliBelge)
TahliyeEngeli
(Mobilyavs)
VanaŞalter
TehlikeliMadde(adı)
YanıcıMalzeme
(Ahşap vs)
DumanDedektoumlruumlTaşınabilirSoumlnduumlrme
Cihazı
AfetAcil
YardımMalz
NOT Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı hazırlanırken aşağıda adı geccedilen standart formlar oluşturulur ve dosyanın son kısmındaki ekler boumlluumlmuumlne eklenir
Sayfa 19 45
1ldquogenel bilgiler formurdquo 2ldquoDurum Tespiti Detay Formurdquo 3ldquoTehlike Profili Belirleme Formurdquo 4ldquoMalzeme Bilgi Formurdquo 5ldquoAcil Durum Raporu Formurdquo
Yapısal tehlikeler taşıyıcı olmayan yapı elemanlarının hasar goumlrmesiyle oluşan (boumllme duvar hasarları sıva ve cam hasarları gibi) riskler ve taşıyıcı yapı elemanlarının (kolon kiriş gibi) hasar goumlrmesiyle oluşan riskler olarak iki grupta ele alınırlar Taşıyıcı sistemin guumlvenliği riski kontrol eden etkenlerdendir Oumlzellikle deprem gibi yapı elemanlarında doğrudan hasara yol accedilabilen afetler iccedilin sistemin guumlcuuml riskin azalması dolayısıyla can ve mal kaybının azalması ile doğrudan ilişkilidir Oumlzellikle deprem sof konusu olduğunda yapısal riskler dışında zemin koşulları da riskleri azaltıcı ya da arttırıcı rol oynar Depremin guumlcuumlne bağlı olarak zeminin koşulları depremin enerjisini buumlyuumltebilir veya azaltabilir Bu nedenle zeminin oumlzelliklerine goumlre yapılaşma deprem zararlarının azaltılmasında oumlnemli rol oynar
Yapısal olmayan tehlikeler bir bina iccedilin yapısal elemanlar dışında kalan tuumlm detaylardır Oumlzellikle okullar gibi belirli bir anda kalabalık teşkil eden mekacircnlar iccedilin yapısal olmayan tehlikeler buumlyuumlk tehdit oluşturmaktadır Uumllkemizde yaşanan buumlyuumlk depremlerde yapısal olmayan unsurlara bağlı yaralanma oranı 50 can kaybı ise 3-4 olarak tespit edilmiştir Yaralanma ve oumlluumlmlerin ccediloğunun duumlşen ve devrilen eşyalardan kaynaklandığı devrilen eşyaların da ccedilıkış yollarını kapattıkları tespit edilmiştir Bu nedenle okullar iccedilin yapısal olmayan tehlikelere youmlnelik oumlnlemlerin alınması yapısal olmayan ve tehdit oluşturacak malzemelerin doğru şekilde sabitlenerek yapısal elemanlarla birlikte hareket etmeleri sağlanmalıdır Sadece deprem soumlz konusu olduğunda değil herhangi bir acil durum anında ccedilıkış-kakış yollarını kapatacak kapı oumlnlerindeki malzemelerin de sabitlenmesi veya ccedilıkışları kapatmayacak şekilde konumlandırılmaları gerekmektedir
RİSK ANALİZİRisk analizi yapılabilmesi iccedilin analizin yapılacağı mekacircnın ve bireyleri
etkileyecek her tuumlrluuml tehlikenin belirlenmesi gerekir Olabilecek bir acil durum veya afetin mekan ile insanlar uumlzerine etkilerinin belirlenmesi oldukccedila zor olmakla beraber duruma en yakın ihtimaller doğrultusunda doğal teknolojik ve insan kaynaklı olası tehlikeler iccedilin oumlnem derecesine bağlı oumlnceliklerin belirlenmesi gerekir Okullar iccedilin herhangi doğal teknolojik veya insan kaynaklı bir olayın afete doumlnuumlşmemesi veya doumlnuumlşse bile en az zararla sonuccedillanması tehlikelerin belirlenerek tedbirlerinin alınması ve risklerin azaltılması ile muumlmkuumlnduumlr
Birleşmiş Milletlerin kabul ettiği en genel tanımla ldquoinsanlar iccedilin fiziksel ekonomik ve sosyal kayıplara neden olan normal yaşamı durdurarak veya kesintiye uğratarak toplumları ve işyerlerini etkileyen yerel imkacircnlarla baş edilemeyen doğal teknolojik veya insan kaynaklı tuumlm olaylarardquo afet denilmektedir
Risk analizi Afet Acil Yardım Planlarırsquonın temelini oluşturur Bir kuruluşta tehlike ve risk analizi yapılmadan plan hazırlanmamalıdır Her okulun iccedil ve dış risklerini değerlendirip kendine oumlzguuml bir ldquoOkul Afet Acil Yardım Planırdquo hazırlaması gerektiği unutulmamalıdır
Tehlikenin neden olabileceği riskin belirlenmesi iccedilin zarar goumlrebilirlik değerlendirmesi
Sayfa 20 45
yapılmalıdır Risk belirlenmesiyle aşağı yukarı değişik buumlyuumlkluumlkteki afetlerin hangi boyutta etkiyaratacağı tahmin edilebilir Mevcut tehlikelerin yaratabileceği afetlerle ilgili risk analizi yapılmalı bu risklere eldeki imkacircn ve kaynaklarla nasıl karşı koyulacağı belirlenmeli geccedilmişteyaşanan deneyimlerden ccedilıkarılan dersler ışığında yeni eylem planları geliştirilmelidir
Risk en basit tarifiyle insana ccedilevreye bir kuruluşa bir iş veya hizmet suumlrekliliğine zarar verecek sonuccedillar doğuran olayların tahmini koumltuuml etkileridir
Tehlikeler doğası itibariyle birbirlerine goumlre farklılıklar goumlsterir Bazı tehlikeler oumlncuuml işaretler verebilirken bazıları ise aniden oluşabilmektedir Oumlzellikle deprem gibi doğal kaynaklı olaylar iccedilin tahminlerde bulunmak oldukccedila zor hatta muumlmkuumln değildir Bu nedenle okullar iccedilin aniden gelişen bu tur tehlikelerin afete doumlnuumlşmemesi iccedilin mevcut durum ccedilok iyi analiz edilmelidir Mevcut durumun analiz edilmesinde kurumun sahip olduğu yerel imkacircnlar belirlenmelidir Bu iccedil kaynaklar afet veya acil durum anında ve sonrasında normal hayata geccediliş iccedilin gereklidir
Okullar iccedilin yapılacak tehlike analizi ccedilalışmalarında olası tehlikelerin belirlenmesi ve belirlenen her tehlike iccedilin gerccedilekleşme sıklığı ile mekacircn personel-oumlğrenci ile eğitim suumlrekliliği uumlzerine etkileri derecelendirilmelidir Ayrıca tehlikenin buumlyuumlkluumlğuuml coğrafi-boumllgesel koşullar veek olarak yakın ccedilevrede meydana gelebilecek olayların etkileri de duumlşuumlnuumllmelidir Unutulmamalıdır ki bir okuldaki personel oumlğrenci eğitim binası ile eğitim materyallerinin bir tehlikenin etkisiyle hasara uğraması veya eğitiminin kesintiye uğraması o okulun hasar goumlrebilirliğinin seviyesini goumlsterir
Risk analizi ccedilalışmalarında tehlike tuumlrleri ile bu tehlikelerin nitelikleri de değerlendirilir Her tehlikenin kendine oumlzguuml etkileme şiddeti oluşum sıklığı etkilediği mekacircn ve topluluk sayısıile oumlnlemleri bir diğer tehlikeye goumlre farklılık goumlsterir Tehlike profilinin (goumlruumlntuumlsuumlnuumln) belirlenmesinde mekacircn-bina insan-personel-oumlğrenci eğitim suumlrekliliği gibi başlıklarla gruplandırılmış sorulara verilecek cevaplar iccedilin aşağıdaki detaylar dikkate alınmalıdır Mekacircn veya bina tehlikenin veya riskin etkileyeceği alandır Mekacircnın ne kadarının etkileneceği farklı oranlarda etkilenecek alanların olup olmadığı oumlnemlidir İnsan (personel- oumlğrenci) tehlikenin gerccedileklemesi halinde tehlikeden etkilenebilecek zarar goumlrebilecek en yuumlksek insan sayısıdır
Eğitim suumlrekliliği tehlikenin binayı veya insanları etkilemesi durumunda eğitimi ne kadar etkileyeceği eğitimde kesintiye yol accedilıp accedilmayacağıdır Risk analizi yapılırken oumlzellikle deprem ve sel gibi doğal kaynaklı tehlikeler iccedilin etki derecesi ve oluşum sıklığıolasılığının belirlenmesinde bilimsel verilerden yararlanılmalı diğer tehlikeler iccedilin ise fiziki şartlar ve mevcut riskler dikkate alınmalıdır Belirlenen tehlikelerin mekacircnı İnsanı ve eğitim suumlrekliliğini ne kadar etkileyebileceğini belirleyebilmek iccedilin dosya sonundaki Ek 2rsquodeki ldquoTehlike Profili Belirleme Formurdquo doldurulmalıdır Bu formdaki ldquoEtkileme Şiddetirdquo nin Felaket Kritik Sınırlı ve Oumlnemsiz seviyelerinden hangisine ve ldquoOluş Sıklığırdquo nın Yuumlksek Bazen Nadiren Yok (ccedilok az) seviyelerinden hangisine karşılık geldiğine tablodaki ve aşağıdaki accedilıklamalar doğrultusunda karar verilir
MEVCUT DURUM ANALİZİOumlncelikle okulun sahip olduğu afet ve acil durum sırasında ve sonrasında
kullanılabilecek iccedil kaynaklar tespit edilmelidir Bu konuda şunlar yapılabilir
Sayfa 21 45
1 Personel Yangın muumldahale ekibi ilkyardım ekibi komuta merkezi ekibi tahliye ekibi basın
ve halkla ilişkiler ekibi gibi ccedilalışma gruplarında yer alacak personelin tespiti2 Ekipman Yangından korunma ve muumldahale ekipmanları (takımı) iletişim
ekipmanlarıİlkyardım malzemeleri uyarıalarm sistemleri gibi ekipmanların envanterinin hazırlanması ve bunlarındestek sistemlerinin belirlenmesi3 Sosyal ve youmlnetsel tesisleraraccedillar İl Afet ve Acil Durum Muumlduumlrluumlğuuml (ADM)
sığınaklar ilkyardımmerkezleri sağlık hizmet birimi gibi birimlerin okul iccedilindeki konumlarının ve kapasitelerinin belirlenmesi4 Organizasyon Eğitim tahliye planı gibi konularda okulun organizasyon
kapasitesinin belirlenmesi
OKULLARDA YAŞANABİLECEK TEHLİKELER ŞOumlYLE SIRALANABİLİR1 Gaz kaccedilağı2 Deprem3 Yangın4 Yıldırım5 Teroumlr6 Ccedilevreden (komşu kurum ve kuruluşlardan gelecek) etkiler7 Olumsuz hava koşulları (sel fırtına hava kirliliği kar buzlanma don ve vb)8 Toprak kayması ve heyelan9 İletişim-haberleşme aksaklıkları10 Acil sağlık durumları (salgın hastalıklar gıda zehirlenmesi vb)11 Tehlikeli maddeler12 Ulaşım-servis kazaları13 Savaş hali14 Adli vakalar (ccedilocuk kaccedilırma hırsızlık vb)15 Kazan patlaması vb bunlar gibiOkullarda yapısal olmayan risklerin azaltılması iccedilin şunlara dikkat edilmelidir1 Araccedil gereccedil makine ve mobilya gibi ağır olan eşyaların sabitlenmesi2 Tavanda asılı olan eşyaların sabitlenmesi3 Elektrikli aletlerin sabitlenmesi ve kesintisiz guumlccedil kaynağı veya jeneratoumlrle
desteklenmesi4 Buumltuumln zehirli yanıcı ve tehlikeli maddelerin ldquoSınırlayın İzole Edin Yok
Edin Ayırınrdquo(SİYA) kuralına bağlı olarak kapalı sağlam kutular iccedilinde depremde doumlkuumllmeyecek şekilde tutulmalarının sağlanması5 Ccedilalışanlar ve aileleri iccedilin eğitim ve bilinccedillenme programları duumlzenlenmesi6 Sınıf kapılarının dışarı accedilılacak şekilde tasarlanmış olması7 Ccedilıkış yollarının daima accedilık tutulacak şekilde ayarlanması8 Yapısal olmayan elemanlar ruumlzgar ve deprem sarsıntılarına karsı binaya sabitlenmesi9 Yangın soumlnduumlrme cihazlarının durumu yerlerinin kontroluuml ve bakımlarının yapılması10 Yangın guumlvenliği oumlnlemlerinin uygulanması11 Tahliye tatbikatlarının sık yapılması
Risk analizi yapılırken etki derecesi iccedilin1 Felaket (50rsquoden fazla zarar ccedilok sayıda oumlluumlm 30 guumlnden fazla sureli
etki) iccedilin 42 Kritik (25 -50 zarar kalıcı sakatlanmalar 2 hafta sureli etki) iccedilin 3
Sayfa 22 45
3 Sınırlı- Kontrol edilebilir (10 -25 zarar yaralanmalar 1 hafta sureli etki) iccedilin 2
4 Oumlnemsiz (10rsquodan az zarar 24 saat veya daha kısa sureli etki) iccedilin 1 Oluş Sıklığı iccedilin1 Yuumlksek (Gelecek yılda meydana gelme olasılığı 100) iccedilin 42 Bazen (Gelecek yılda meydana gelme olasılığı 10-100 veya gelecek 10 yılda
en az bir kez) iccedilin 33 Nadiren (Gelecek yılda meydana gelme olasılığı 1-10 veya gelecek 100 yılda
en az bir kez) iccedilin 24 Yok (ccedilok az) (Gelecek 100 yılda goumlruumllme olasılığı 1 veya daha az) iccedilin 1
kullanılmalıdırTablo 2 Risk Seviyesine Goumlre Derecelendirme
Tehlike
Etkilenecek Unsurlar(Her bir unsur tablo altındaki etki derecesi Puanına goumlre ve Ek 2 formu verilerine goumlreYapılmalıdır)
ETKi DERECESİ(Etkilenecek Unsurların
Ortalaması)(Mekacircn+İnsan+Eğit
imSuumlrekliliği) 3
Oluş S
ıklığıOlasılı
k
Oumlncelik
Derecesi
Mekacircn Bina
EğitimSuumlrekliliğ
i
İnsan(personel
Oumlğrenci)Tehlike 1Tehlike 2Tehlike 3helliphelliphelliphellipEtkilenecek Unsurlar Oumlnemsiz1Sınırlı ndashkontrol edilebilir 2Kritik 3 Felaket 4 (Ek 2rsquoden yararlanılarak belirlenir)Etki Derecesi Etkilenecek Unsurlar (Mekacircn+ İnsan+Eğitim Suumlrekliliği) 3Oluş Sıklığı ı Olasılık Yok 1Nadir 2 Bazen 3 Yuumlksek 4 (Ek 2rsquoden yararlanılarak belirlenir)Oumlncelik derecesi = Etki Derecesi X OlasılıkTablo 2rsquode her tehlike iccedilin hesaplanan ldquooumlncelik derecesirdquo iccedilin Tablo 3 ve Tablo 4rsquoten yararlanılarak tehlikenin plandaki oumlncelik duumlzeyi veya planda yer alıp almayacağı belirlenir
Tablo 3 Risk seviyesine goumlre matrisEtki Derecesi
Ola
sılık
Felaket4
Kritik3
Sınırlı2
Oumlnemsiz1
Yuumlksek4
Yuumlksek16
Yuumlksek12
Orta8
Az4
Bazen3
Yuumlksek12
Yuumlksek9
Orta6
Az3
Nadiren2
Orta8
Orta6
Az4
Ccedilok Az2
Yok1
Az4
Az3
Ccedilok Az2
Ccedilok Az1
Sayfa 23 45
Tablo 4 Plandaki oumlncelik seviyesiSonuccedil Risk Plandaki Oumlncelik
16 12 9 Yuumlksek 1 Duumlzeyde (en oumlncelikli plan)
86 Orta 2 Duumlzeyde (oumlncelikli plan)43 Az 3 Duumlzeyde (plan)21 Ccedilok Az 4 Duumlzeyde (plan
yapılmayabilir)
Zarar Azaltma ccedilalışmaları planlama oumlncelikleri sonuccedilları doğrultusunda bir program dahilinde Ek-5rsquoteki oumlrnek ldquoZarar Azaltma Ccedilalışmaları Formurdquo kullanılarak gerccedilekleştirilmelidir
HAZIRLIK CcedilALIŞMALARIAfet oumlncesinde oumlnleme ve zarar azaltma aşamasında alınan tuumlm
oumlnlemlere karşın depremani seller fırtına ve tayfunlar gibi bazı tehlikeleri oumlnlemek ve risklerini tamamen ortadan kaldırmak muumlmkuumln olamayacağı iccedilin hazırlık aşamasında bazı oumlnemli faaliyetlerin yuumlruumltuumllmesi kaşınılmazdır Bu faaliyetlerin yanı sıra okullar kazalar kavgalar zehirlenmeler kuumlccediluumlk ccedilaplı yangınlar gibi acil durumlarla ccedilok sık karşılaştıkları iccedilin gerekli hazırlık faaliyetlerini suumlrekli guumlncel ve uygulanabilir duumlzeyde tutmak zorundadırlar
Hazırlık ccedilalışmalarının ana hedefi tehlikelerin topluluklar ve yaşam alanları uumlzerinde doğurabileceği olumsuz sonuccedillara karşı oumlnlemler almak ve etkili muumldahale iccedilin on hazırlıklar yapmaktır Kısacası herhangi bir afet anında acil yardım ihtiyaccedillarının karşılanabilmesi ve ldquoarama-kurtarmardquo kabiliyetinin geliştirilmesi iccedilin yapılması gereken faaliyetlerin tuumlmuumlduumlr Bu amaccedilla eğitilen personel ve temin edilen malzemelerin doğru alanlarda konumlandırılmaları da bu faaliyetlerin iccedilerisinde yer alır Hazırlık safhasında oumlğrenci oumlğretmen ve ccedilalışanların canı ve malı ile milli servetleri afetlerin yıkıcı etkilerinden koruyacak bazı faaliyetlerin yuumlruumltuumllmesi zorunluluğu nedeniyle hazırlık ccedilalışmaları ccediloğu zaman zarar azaltma faaliyetleri ile iccedil iccedile girmiştir Hazırlık ccedilalışmalarının temelini okullarla ilgili tuumlm paydaşların afet veya acil durum anında nasıl davranacaklarının oumlnceden belirlenmesi ve gerekli olan tuumlm eğitim ve tatbikatların yuumlruumltuumllmesi ccedilalışmaları oluşturmaktadır Başka bir deyişle hazırlık ccedilalışmaları muumldahale surecini kapsayan faaliyetlerin oumlnceden planlandığı ve programların geliştirildiği ccedilalışmalar buumltuumlnuumlduumlr
Okul afete muumldahale ccedilalışmaları oumlnceden tahmin edilebilen ve erken uyarı verilebilmesi muumlmkuumln olan tehlikeler ve ani gelişen olaylar iccedilin olay anında yapılması gereken doğru davranış biccedilimlerini de iccedilerir Herhangi bir tehlike anında en doğru davranış biccediliminin ne olduğu ile ilgili bilgi ve beceri geliştirici eğitimler ile tatbikatlar da hazırlık ccedilalışmalarının bir parccedilası olarak duumlşuumlnuumllmelidir
Hazırlık faaliyetleri iccedilerisinde olması gereken başlıca adımlar şunlardır 1 Afete muumldahale ve iyileştirme planlarının hazırlanması
Sayfa 24 45
2 Başta bu planlarda goumlrev alacak kişiler olmak uumlzere oumlğretmenler oumlğrenciler ccedilalışanlar ve veliler iccedilin eğitim ve tatbikat programlarının hazırlanması ve uygulanması
3 Okul iccedili haberleşme bilgi ve iletişimin geliştirilmesi 4 Okul afet ve acil durum youmlnetimi planlama ccedilalışmalarının tanıtılması ve
yaygınlaştırılması5 Goumlrevlilerin eğitimi bilgilendirilmesi ve bilinccedillendirilmesi6 Erken uyarı tahliye sığınak duumlzeni kurtarma ve ilk yardım gibi alt planların
hazırlanması7 Eğitim materyallerinin hazırlanması8 Eksiklerin tespit edilmesi ve giderilmesi9 Tatbikatların yapılması10 Diğer planlarla işbirliği ve koordinasyon
Şekil 4 Afete Hazırlık Ccedilalışmaları DoumlnguumlsuumlHazırlık Ccedilalışmalarına başlarken oumlncelikli olarak şu hususları belirlemek gerekir1- Risklerin Belirlenmesi2- Tehlikeleri Belirlenmesi3- Varsa Eksiklikleri Giderilmesi4- Oumlnceliklerin belirlenmesi 5- Tehlike ve riskleri oumlnlenmesi veya azaltılması6- Zarar goumlrebilirliklerin belirlenmesi7- Mevcut imkacircn ve kaynakları belirlenmesi
HAZIRLIK CcedilALIŞMALARI ESNASINDA YAPILACAKLAR OLANLAR1- Tatbikatların sıklıkla duumlzenli bir tarzda yapılması2- Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Planlama Ccedilalışmalarının Tanıtılması3- Diğer planlarla işbirliği ve koordinasyonun sağlanması4- Eğitim Materyallerinin hazırlanması5- Eksiklerin tespit edilmesi ve giderilmesi6- Goumlrevlilerin eğitimi bilgilendirilmesi ve bilinccedillendirilmesi7- Erken uyarı tahliye sığınak duumlzeni kurtarma ve ilk yardım gibi alt planlarının
hazırlanması
MUumlDAHALE CcedilALIŞMALARI
Sayfa 25 45
Bir afetin oluşumunu takip eden ve afetin oluşundan hemen sonra başlayarak afetin buumlyuumlkluumlğuumlne bağlı olarak 1-2 aylık suumlre iccedilerisinde yapılan faaliyetlerin tuumlmuumlduumlr Muumldahale evresinde ilk hedef en kısa surede en fazla insanın hayatını kurtarmaktır Bunu insan yaşamını ilgilendiren yaralıların sevk edilmesi-tedavisi barınma ve yaşamsal ihtiyaccedillarının temini gibi diğer faaliyetler takip eder Muumldahale faaliyetleri aynı zamanda otorite ve disiplin gerektirir Bu suumlreccedil iccedilerisinde ortaya ccedilıkan gereksinimlerin hızla tespit edilmesi iletişim ve eğitimli kadrolarla ve yeter sayıda ekipmanla muumldahale edilmesi gerekir
Muumldahale aşamasıyla eş zamanlı yuumlruumltuumllen diğer oumlnemli ccedilalışmaların başlıcalar şunlardır
1 Hasar tespitlerinin yapılması tehlike yaratan enkazların kaldırılması ve patlama yangın
gibi ikincil afetlerin oumlnlenmesidir2 Afetin kısa sureli ve direk etkilerine hitap eden muumldahale faaliyetleri ile afetin
olumsuz etkilerinigidermek iccedilin bilgi ve becerilerin uygulanması
3 Guumlvenliğin arttırılması olası tehditlerin nedenleri ve kaynağının araştırılması
4 Goumlzetim ve denetimlerin arttırılması 5 Aksayan hizmetlerin en kısa surede suumlrduumlruumllebilirliğinin sağlanması
faaliyetleri de eşzamanlı olarak yuumlruumltuumllmelidir
Bu nedenle bu evrede hızlı değerlendirme ve temel bilgilerin elde edilmesi ve artccedilı olay olasılıklarının değerlendirilmesi bu surecin sağlıklı yuumlruumltuumllmesinde buumlyuumlk oumlnem taşımaktadır
Uumllkemizde yaygın olarak acil durum planlaması adı ile tanınan muumldahale ccedilalışmalarının ana amacı acil durum veya afet sonucu oluşan olaylara zamanında hızlı ve etkili olarak muumldahale ederek can kaybı ve yaralanmaların artmaması afetin neden olabileceği yangınlar patlamalar salgınlar gibi ek tehlike ve risklerle can ve mal kaybının buumlyuumlmemesi ve okulun normal faaliyetlerine bir an oumlnce doumlnebilmesi iccedilin gerekli tuumlm faaliyetlerin hangi oumlrguumltlenme şekliyle kimler tarafından ne zaman hangi goumlrev ve yetkiyle hangi kaynaklar kullanılarak yuumlruumltuumlleceğini accedilıkccedila tanımlayan bir belgedir
Sayfa 26 45
Şekil 5 Muumldahale Ccedilalışmaları Doumlnguumlsuuml
MUumlDAHALE CcedilALIŞMALARI ESNASINDA YAPIMASI GEKENLER1- Psikososyal desteğin sağlanması2- Afet tuumlruuml ve etkisine goumlre davranış şekli (tahliye veya yerinde korunma)3- Olayın buumlyuumlkluumlğuuml ve ccedilevresindeki etkileri hakkında bilgi toplama4- Yetkililerini ve velilerin bilgilendirilmesi5- Sorumlu kurum ve kuruluşlardan yardım talep edilmesi6- Oumlğrenci oumlğretmen ve ccedilalışanların korunması ve acil ihtiyaccedilların sağlanması7- Muumldahale ekiplerin goumlreve sevk edilmesi
İYİLEŞTİRME CcedilALIŞMALARIMuumldahale suumlrecinden sonra başlayan ve afetin buumlyuumlkluumlğuumlne goumlre 1-2
yıl gibi daha uzun bir sureyi kapsayan faaliyetlerin tuumlmuumlduumlr Muumldahale surecinde ccedileşitli sebeplere bağlı olarak gerccedilekleştirilemeyen bazı ccedilalışmalar da bu suumlreccedil iccedilerisinde gerccedilekleştirilebilir Okullar iccedilin iyileştirme aşamasında yapılacaklar okulun bir an oumlnce accedilılması ve normal programına doumlnebilmesi iccedilin planda oumlngoumlruumllen eylemlerin uygulanması ccedilalışmalarını iccedilerir Ana hedef eğitimin muumlmkuumln olan en kısa sure iccedilerisinde başlayabilmesinin temini ve meydana gelen olaydan elde edilen derslerin ışığı altında daha guumlvenli ve emniyetli bir okul ve eğitim ortamı oluşturmaktır
Bu faaliyetlerin hazırlık faaliyetleri sırasında planlanması etkin olarak uygulanabilmesi iccedilin gereklidir İyileştirme faaliyetleri uzun surelidir ve eğitime başladıktan sonra da devam edebilir İyileştirme faaliyetleri afet veya acil durumların neden olduğu fiziksel eğitsel youmlnetsel psikolojik sosyal ve ccedilevresel kayıp ve zararların hangi imkacircn ve kaynaklar kullanılarak nasıl giderilebileceğini afetin fırsata doumlnuumlştuumlruumllerek okul ve ccedilevresinin nasıl daha guumlvenli ve emniyetli bir hale getirilebileceğini okulun normal faaliyetlerine bir an oumlnce doumlnebilmesini ve eğitim kalitesinin yuumlkselmesini sağlayan ccedilalışmaların buumltuumlnuumlduumlr Bu suumlreccedil iccedilerisinde yuumlruumltuumllmesigereken faaliyetler Şekil 6rsquoda şematik olarak goumlsterilmiştir
İyileştirme faaliyetleri afet veya acil durumların neden olduğu fiziksel eğitsel youmlnetsel psikolojik sosyal ve ccedilevresel kayıp ve zararların hangi imkan ve kaynaklar kullanılarak nasıl giderilebileceğini afetin fırsata doumlnuumlştuumlruumllerek okul ve ccedilevresinin nasıl daha guumlvenli ve emniyetli bir hale getirilebileceğini okulun normal faaliyetlerine bir an oumlnce doumlnebilmesini ve eğitim kalitesinin yuumlkselmesini sağlayan ccedilalışmaların buumltuumlnuumlduumlr
İyileştirme suumlreci iccedilerisinde yuumlruumltuumllmesi gereken faaliyetler şunlardır
Ccedilevre ve Şehircilik Bakanlığı AFAD ve Belediyelerle işbirliği yapılacaktır1 Okulun yeniden accedilılması Afetten sonra okulun en kısa zamanda eğitime
accedilılması2 Bina ve tesislerin fiziksel yapısal iyileştirmesi3 Youmlnetsel iyileştirme İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml ve İlccedile Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuumlyle4 Eğitsel iyileştirme İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml ve İlccedile Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuumlyle5 Psikolojik iyileştirme Okul Rehberlik Servi ve gerekirse RAMrsquo da destek
sağlanır6 Sosyal ve ccedilevresel kayıp ve Zaraların hangi imkacircn ve kaynaklar kullanılarak
nasılSayfa 27 45
Giderilebileceği ile afetin fırsata doumlnuumlştuumlruumllerek okul ve ccedilevresinin nasıl daha guumlvenli ve emniyetli bir hale getirilebileceği ve eğitim kalitesinin artırılacağını duumlzenleyen planlama tuumlruumlduumlr
Okul afet ve acil durum youmlnetimi planlaması iccedilerisinde yer alan zarar azaltma hazırlık muumldahale ve iyileştirme ccedilalışmalarının bir buumltuumln olarak goumlruumllmelidir
Okul afet ve acil durum youmlnetimi planları bir kere hazırlanarak dolaplara bırakılan belgeler olmamalıdır Okulun kapasitesi ve durumundaki değişimlere tatbikatlardan ve yıllık eylem planındaki faaliyetlerden elde edilen deneyim ve derslere goumlre yılda en az bir kere revize edilmelidir
Okul afet ve acil durum youmlnetimi planıyla uyumlu olacak şekilde yıllık faaliyet planının hazırlanması ve uygulanması son derece oumlnemlidir Yıllık faaliyetlerin planlama şekli aşağıda goumlsterildiği gibi
Şekil 6 İyileştirme Ccedilalışmaları Doumlnguumlsuuml
İYİLEŞTİRME CcedilALIŞMALARI ESNASINDA TAKİP EDİLECEK BASAMAKLAR1- Okulun yeniden accedilılması2- Psikolojik iyileştirmenin sağlanması3- Eğitsel iyileştirme yapılması4- Bina ve tesislerin fiziksel yapısal iyileştirilmesi5- Youmlnetsel iyileştirme yapılanması
ZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARIBirccedilok kaynakta zarar azaltma afetlerin etkilerinden kaynaklanan can ve mal kayıplarının
azaltılmasına youmlnelik ccedilabaların buumltuumlnuuml olarak tanımlanır Bir başka deyişle bu aşamada yapılacaklar tehlikeli durumlar karşısında oluşabilecek can ve mal kayıplarını muumlmkuumlnse ortadan kaldırmayı değilse olabildiğince azaltmayı amaccedillayan ccedilabaların buumltuumlnuumlduumlr Zarar azaltma sadece oumlnleme yaklaşımından farklı olarak oumlzellikle doğal kaynaklı tehlikelerin kaccedilınılmaz olduğunu kabul ederek afetlerin etkilerini en az zararla atlatmaya youmlnelik toplumsal direnccedil ve beceri geliştirmeyi de amaccedillar
Adından da anlaşılacağı uumlzere afet oumlncesinde ve afet planlaması genel ccedilerccedilevesi iccedilerisinde oumlncelikle yapılması gereken ccedilalışmalar aşağıdaki hususları iccedilermelidir1- Okul ve ccedilevresindeki tehlikelerin belirlenmesi analizi ve
değerlendirilmesi2- Okul nuumlfusu yapı alt yapı ve insan faaliyetleri envanterinin
(dokuumlmanlarının) ccedilıkarılması
Sayfa 28 45
1OKUL AFET ve ACİL DURUM YOumlNETİMİPLANLAMA CcedilALIŞMALARININ TANITILMASI2GOumlREVLİLERİN EĞİTİMİ BİLGİLENDİRİLMESİ ve BİLİNCcedilLENDİRİLMESİ3ERKEN UYARI TAHLİYE-SIĞINAK DUumlZENİ KURTARMA ve İLKYARDIM GİBİ ALT PLANLARIN HAZIRLANMASI4EĞİTİM MATERYALLERİNİN HAZIRLANMASI5EKSİKLİKLERİN TESPİT EDİLMESİ VE GİDERİLMESİ6TATBİKATLARIN YAPILMASI7DİĞER PLANLARLA İŞBİRLİĞİ VE KOORDİNASYON
1TEHLİKELERİ BELİRLE2ZARAR GOumlREBİLİRLİKLERİ BELİRLE3RİSKLERİ BELİRLE analiz eder
4OumlNCELİKLERİ BELİRLE5MEVCUT İMKAN VE KAYNAKLARI BELİRLE6VARSA EKSİKLİKLERİ GİDER7TEHLİKE VE RİSKLERİ OumlNLE VEYA AZALT
HAZIRLIK CcedilALIŞMALARIZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARI
3- Fiziksel sosyal ekonomik ve ccedilevresel zarar goumlrebilirliklerin (etkilenme oranları) belirlenmesi
4- Risklerin belirlenmesi5- Oumlluumlm ve yaralanma riskleri 6- Tehlikenin yol accedilabileceği zincirleme veya ek tehlike ve riskler7- Fiziksel riskler (yapı altyapı elektrik mekanik tesisat ve okul donanımının
riskleri)8- Sosyal psikolojik ve ekonomik riskler9- Ccedilevresel riskler10- Afet senaryolarının hazırlanması11- İmkacircn ve kaynaklarla guumlccedilluuml ve zayıf youmlnlerin fırsat ve tehditlerin
belirlenmesi (SWOT analizi)12- Risk azaltma stratejilerinin belirlenmesi ve maliyet fayda analizleri13- Yasal kurumsal ve finansal olanakların belirlenmesi14- En akılcı stratejik amaccedil hedef ve eylemlerin belirlenmesi ve
uygulanması15- Performans kriterleri (oumllccediluumltleri kıstasları) ile izleme ve değerlendirme
youmlntemlerinin belirlenmesi16- Uygulamanın izlenmesi aksayan youmlnlerin belirlenmesi ve gerekiyorsa
planın guumlncelleştirilmesi
Zarar azaltma ccedilalışmalarını kısaca şoumlyle sıralayabiliriza) Tehlikelerin belirlenmesi b) Zarar goumlrebilirliklerin belirlenmesi c) Risklerin belirlenmesi d) Oumlnceliklerin belirlenmesie) Mevcut imkacircn ve kaynakların belirlenmesi f) Varsa eksikleri gidermek g) Tehlike ve riskleri oumlnlemek veya azaltmak iccedilin yapılması gereken ccedilalışmalardır
Tehlike ve riskleri oumlnlemek veya zararlarını azaltmak iccedilin yapılması gereken ccedilalışmalar kısmında gerekli formlar doldurulup her sene guumlncelleştirmesi gereken kısmını guumlncelleyerek dosyanın son boumlluumlmuumlne eklidir
Sayfa 29 45
Şekil 8rsquode goumlsterildiği gibi planla uygula kontrol et ve eksikleri gider şeklinde olmalıdırOkul afet ve acil durum youmlnetimi planları bir kere hazırlanarak bırakılan belgeler
olmamalıdır Okulun kapasitesi ve durumundaki değişimlere tatbikatlardan ve yıllık eylem planındaki faaliyetlerden elde edilen deneyim ve derslere goumlre yılda en az bir kere revize edilmelidir Okul afet ve acil durum youmlnetimi planıyla uyumlu olacak şekilde yıllık faaliyet Planının hazırlanması ve uygulanması son derece oumlnemlidir Yıllık faaliyetlerin planlama doumlnguumlsuuml Her faaliyetin mutlaka bir değerlendirmesi yapılarak problemler saptanmalı ve duumlzeltilmesi iccedilin gerekli ccedilalışmalar yapılmalıdır
YILLIK FAALİYETLER İCcedilİN PLANLANMASI GEREKENLER1 PLANLA (Planların oluşturulması) 2 UYGULA (Faaliyetlerin uygulanması) 3 KONTROL (Uygulamaların değerlendirilmesi)4 EKSİKLERİ GİDER (Problemlerin saptanması ve duumlzetilmesi yolunda adımların atılması) şeklinde olmalıdır Her faaliyetin mutlaka bir değerlendirmesi yapılarak problemler saptanmalı ve duumlzeltilmesi iccedilin gerekli ccedilalışmalar yapılmalıdır
Yıllık planlar şu faaliyetleri iccedilermelidir1 Zarar azaltma ve hazırlık konusunda alınabilecek oumlnlemleri ve yapılacak faaliyetleri2 Muumldahale iyileştirme ve yeniden inşa ile ilgili faaliyetleri (eğitim tatbikat vb)3 Oumlğrenciler oumlğretmenler aileler ve halk iccedilin afet eğitimini4 Hem kendi okulu hem de diğer okullarla bilgi ve tecruumlbe paylaşımını5 Problemleri saptama alınabilecek oumlnlemleri belirleme ve problemleri ccediloumlzmeye ilişkinyapılabilecek diğer faaliyetleri iccedilermelidir
YILLIK PLANLARDA AŞAĞIDAKİ BAŞLIKLAR MUTLAKA OLMALIDIR1 Yıllık planın amaccedil ve hedefleri2 Faaliyet tiplerine goumlre ccedileşitli alt faaliyetleri3 Uygulama takvimi
Sayfa 30 45
4 Sorumlu kişi veveya kişiler varsa işbirliği yapılan kurum kuruluş ve sivil toplum oumlrguumltleri5 Buumltccedile6 Her aktivite iccedilin gerekli olabilecek diğer bilgi ve accedilıklamalar
PLANLARIN DEĞERLENDİRİLMESİAfet ve Acil Durum Youmlnetimi planları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlarbir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilendersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilmesive guumlncelleştirilmesi gereken belgelerdir Afet planlaması bir eylem değil bir suumlreccediltir vezaman iccedilerisinde afet tuumlrlerinin buumlyuumlkluumlklerinin ve sıklıklarının değişimi bilim ve teknolojidekiyeni gelişmeler imkan ve kaynaklardaki artışlara bağlı olarak suumlrekli guumlncellenmelidirAfet ve Acil Durum Youmlnetimi planlarında dikkate alınması gereken ana oumlzellikleri aşağıdakigibi oumlzetlemek muumlmkuumlnduumlr1- Gerccedilekccedili ve kabul edilebilir olmalıdır2- Mevcut durumu olduğu gibi yansıtmalıdır3- Buumltuumln tehlike ve riskleri belirlemelidir4- Gerccedilekccedili afet senaryoları esas alınarak hazırlanmalıdır5- Farklı gruplar ve kuruluşlar arasında en uygun yardımlaşma işbirliği ve koordinasyonesaslarını belirlemelidir6- Goumlrev yetki ve sorumluluklar accedilıklıkla belirtilmeli belirsizlik goumlrev girişimleri ve
tekrarlanmalara fırsat verilmemelidir7- Youmlnetim komuta ve kontrol mekanizmalarının ve bilgi akışının nasıl olacağı accedilıklıkla
belirlenmeli ve youmlnetim karmaşasına neden olunmamalıdır8- Yeni kaynak ve yeni kuruluşlara ihtiyaccedil goumlsteren belgeler yerine mevcut imkacircn vekaynaklarla neler yapılabileceğini ilave imkan ve kaynakların gerccedilekccedili olarak neredenve nasıl karşılanacağını goumlsteren belgeler olmalıdır
Planın ve yapılan faaliyetlerin geliştirilebilmesi iccedilin mutlaka her faaliyetten sonra ve her yılın sonunda değerlendirilmesi gerekir Değerlendirmenin kolay ve anlaşılır olmasını sağlamakamacıyla daha oumlnce geliştirilmiş standart formlar kullanılabilir veya okulun kendi tehlike risk ve mevcut durumuna goumlre hazırlanmış bir değerlendirme formu hazırlanabilir
OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİMİ İCcedilİN TAVSİYE EDİLEN YILLIK CcedilALIŞMA PLANI
OKULTARİH AKTİVİTE YETKİLİ
KİŞİGERCcedilEKLEŞTİRİLDİĞİ
TARİHOkul Muumlduumlruumlnuumln Oumlğretmenler zuumlmre toplantısında Deprem Sel Yangın Kaza Gıda zehirlenmesi Salgın hastalık ve yapısal olmayan teroumlr olayları Biyolojik ve kimyasal tehlikeler karşı Okul Afet ve Acil durum Planın oumlneminin anımsatması ve oumlğretmenleri bu hususta bilgilendirmesihellip
Sayfa 31 45
helliphellip2015
Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Kurulunun Kurulması ve yetkilendirilmesi Uygun oumlzelliklere sahip personel ve goumlnuumllluumllerin belirlenmesi Afet youmlnetimi iccedilin goumlrevlendirmelerin yapılması
helliphellip2015
Okul Mekacircnları tesislerinin tehlike analizi Tehlike yollarına ait tehlike analizi Oku Kroki Planlarının Acil Durum telefon numaraları guumlncellenmesi Ailelere mesaj goumlnderilmesi Potansiyel tehlikelere goumlre tahliye guumlzergacirchlarının belirlenmesi
helliphellip2015
Tehlike Zarar Goumlrebilirlik ve Kapasite Değerlendirmesi Fiziksel Korunma Oumlnlemleri Alınması Muumldahale Kapasitesinin ve Kaynaklarının Geliştirilmesi
helliphellip2015Planın Uygulanması Değerlendirilmesi ve Guumlncellemesi iccedilin Tatbikatların Yapılması
helliphellip2015Personel ve oumlğrencilere afet youmlnetimi ve planla ilgili eğitimin verilmesi
helliphellip2015
Oumlğrenci velilerine afet youmlnetimi ve planla ilgili eğitimin verilmesi Okul Aile Birliğini toplayarak Okul afet ve acil durum youmlnetimi ve planla ilgili eğitimin verilmesi ve bilinccedillendirilmesi
helliphellip2015
Zarar azaltma ve hazırlık konusunda alınabilecek oumlnlemleri ve yapılacak faaliyetleri Muumldahale iyileştirme ve yeniden inşa ile ilgili faaliyetlerin goumlruumlşuumllmesi
helliphellip2015
Hem kendi okulu hem de diğer okullarla bilgi ve tecruumlbe paylaşımının yapılması Problemleri saptama alınabilecek oumlnlemleri belirleme ve problemleri ccediloumlzmeye ilişkin yapılabilecek diğer faaliyetlerin goumlruumlşuumllmesi
helliphellip2015Personel ve oumlğrencilere afet youmlnetimi ve planlama eğitiminin verilmesi
helliphellip2015 28 Şubat sivil savunma ldquoİkaz alarm Tatbikatırsquonın yapılması
helliphellip2015 hellip022015 1-7 Mart tarihlerinde Personel Tahliye tatbikatının yapılması
helliphellip2015Plan ve hazırlıkların goumlzden geccedilirilmesi Planın Uygulanması Değerlendirilmesi ve Guumlncellemelerin yapılıp revize edilmesi
Kontrol eden
Tarih Eğitim Yılı
NOT Yukarıdan aşağıya doğru sıralanan tarihlerde yapılması istenilen etkinlikler sadece okulunuza bu hususta yardımcı olmak iccedilin yapılmıştır Okulunuzun Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı hazırlarken uygun goumlrduumlğuumlnuumlz daha iyi ve kalıcı etkinlikleri değişik tarihlerde yapıla bilinir olduğunu unutmayınız
Yapılan ccedilalışmaların afet ve acil durum youmlnetimi doumlnguumlsuumlne uygunluğu ile gerccedilekleştirilen ve gerccedilekleştirilemeyen faaliyetlerin kontrol edilmesinin ve gerekirse planlama ccedilalışmalarının yeniden goumlzden geccedilirilmesinin planın başarısı iccedilin oumlnemli olduğu unutulmamalıdır Bu amaccedilla planın buumltuumln aşamaları tekrar goumlzden geccedilirilmeli tatbikatlarla ve yıllık olarak hazırlanacak ccedileşitli faaliyetlerle plan sınanmalıdır
Sayfa 32 45
İŞBİRLİĞİNE GİDİLECEK KURUM VE KURULUŞLARBir afet anında birccedilok okul dışı kaynağa ihtiyaccedil duyulacaktır Bazı durumlarda aşağıda
belirtilen kurumlarla oumlnceden ilişkiye geccedililmesi ve anlaşmalar yapılması gerekebilir
1 Youmlredeki bakanlık valilik ve kaymakamlıkların ilgili birimleri2 İl Afet ve Acil Durum Muumlduumlrluumlğuuml3 İl Sağlık Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Sağlık Grup Başkanlığı (112 Acil)4 İl Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml (155)5 Belediye6 İtfaiye (110)7 Kızılay (168)8 Muhtarlık9 Hastane ve Klinikler Aile hekimleri10 Jandarma (156)11 Zehir Danışma Merkezi (114)12 Akredite olmuş afetlerle ilgili ccedilalışmaları bulunan Sivil Toplum Kuruluşları13 Parlayıcı patlayıcı tehlikeli madde muumldahale otoriteleri14 Yerel youmlnetim hizmet birimleri15 İnşaat şirketleri iş makine parkları16 Acil durum ekipmanı sağlayan kuruluşlar17 Sigorta şirketleri ile iş birliğine gidilir
Bunlar dışında komşu binalarla acil muumldahalede karşılıklı yardımlaşma protokolleri ve ilgili kurum ve kuruluşlarla da anlaşmalar yapılmalıdır Ayrıca her yıl boumllgesel olarak resmi kuruluşlar ve komşu okulların davet edildiği ccedileşitli senaryolara goumlre duumlzenlenecek muumldahale kurtarma ve yardımlaşma tatbikatlarına da katılmak gerekir
ANLAŞMALAROumlnce herhangi bir acil durumda herhangi bir protokol yapmadan yardım alınabilecek
kurum ve kuruluşların irtibat bilgileri belirlenmelidir Ardından afet ve acil durum anlarında karşılıklı yardım ve işbirliği iccedilin protokoller ihtiyaca goumlre duumlzenlenmelidir Bu noktada şu kurumlarla işbirliği yapılmalıdır
1- Personelin hellip Komuta Merkezirsquone ulaştırılması iccedilin servis şirketleriyle2- Telefon hatlarında sorun yaşandığında oumlncelik sağlanması iccedilin Tuumlrk Telekom ve oumlzel
şirketlerle3- Telsiz kullanımı ve uydu telefonlarına youmlnelik hat anlaşmaları iccedilin ilgili kurumlarla4- Donanım altyapı network youmlnetimi iccedilin hellip ile5- Komuta Merkezi yiyecek-iccedilecek desteği iccedilin yemek firmalarıyla6- Komuta Merkezi personelinin barınması amacıyla yakın otellerle7- Deprem anında yoğun destek vermeleri iccedilin guumlvenlik şirketleriyle8- Deprem buumlyuumlkluumlğuuml yuumlksek olan senaryolarda kuruma gelen ihbarların karşılanması
amacıyla arama merkezi şirketiyle9- Uzman temini konusunda muumlhendis odaları ve dernekleriyle10- Ccedilalışan desteği verilmesi konusunda işbirliği sigorta şirketleriyle11- Afet durumundaki kargaşa ve yoğunluktan etkilenmemek amacıyla kurye ve kargo
şirketleriyle12- Avans ve tazminat oumldemelerinin kısa surede gerccedilekleştirilebilmesi ve gezici uydu
şubelerinden işlem yapılabilmesi iccedilin bankalarla
OKULDA TAHLİYE TATBİKATLARI YAPILIRKEN DİKKAT EDİLİCEK HUSUSLARYangın veya Şiddetli bir depremde uygulanacak Bina Tahliyesidir Okul İdaresi (Merkezi İdari Grup)
Sayfa 33 45
1 Bina tahliyesi iccedilin Yangın alarmını ccedilalıştırılır Oumlğrenciler ve okul ccedilalışanlarına iccedileride kalmalarını veya sığınma alanlarına gitmeleri anons edilir2 Durum uygunsa tuumlm kapı ve pencereleri kapatılır ( yangın durumunda)3 Durum uygunsa havalandırma sistemini kapatılır(Yangın kapıları kapatılır)4 Toplanma Alanında oumlğrencilerle haberleşme devamlılığı sağlanır(oumlrneğin ldquoGuumlvenli bir Yere Sığınrdquo Binaya Geri Doumln Yerinde Sığın Oumlğrenci Teslimi ya da acil durum veya tatbikat sona erdiğinde Tehlike Geccedilti anonsunun yapılması)
Tuumlm PersonelOumlnceden sınıflarda yangın ve deprem proseduumlrlerinin nasıl uygulanacağına dair tatbikat
yapılır Tahliye esnasında oumlzel yardıma ihtiyacı olacak oumlğrencilerle personel belirlenir Ziyaretccedililere yardımcı olunma konusunda da hazırlık yapılır Oumlğrencilere Bina Tahliyesi Talimatlarına Uymaları Hatırlatılır
D İ K K A TDoumlnme İtme Konuşma Koşma Acele Etme Takip Et
Oumlğrenciler tek veya ikişerli sıra halinde dışarı ccedilıkarılır Oumlzel yardıma muhtaccedil oumlğrenci ve personele yardım edilip edilmediği kontrol edilir Oumlğrencilere cep telefonlarını KULLANMAMALARI ve hatları meşgul etmemeleri gerektiği hatırlatılır Karşılaşılan her tehlikeye youmlnelik farklı acil durum proseduumlruuml hakkında oumlnceden goumlruumlşuumlluumlr ve uumlzerinde karara varılırBaşlıca beş farklı seccedilenek bulunur1 Bina Tahliyesi 2 Yerinde Sığınmak 3 Bir araya Toplanıp Dışarıda Barınmak 4 Guumlvenli bir Yere Sığınmak 5 KilitlenTecrit Proseduumlrlerin her biri değerlendirilir ya aynı şekilde yada uygun biccedilimde değiştirilerek uygulamaya konur Tehlike geccediltiğinde ve ortam guumlvenli olduğunda oumlğrenciler sınıflara doumlnebilir veya Okul Afet ve Acil Durum Oumlğrenci Teslim Proseduumlruuml uygulanabilir
DİKKAT PLANLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ İşin oumlzuuml Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlar bir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilen dersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilip guumlncelleştirilecektir
Sayfa 34 45
Sayfa 35 45
YANGIN TALİMATI (EK-3) (200712937 KARAR SAYILI BİNALARIN YANGINDAN KORUNMASI HAKKINDA YOumlNETMELİK ESASLARINA GOumlRE
HAZIRLANMIŞTIR)1A- YANGINA KARŞI AŞAĞIDAKİ OumlNLEMLERİ ALINIZ1-BİNANIZDAKİ BACA VE BORULARI ZAMANINDA TEMİZLE- YİNİZ2-SİGARANIZI İYİCE SOumlNDUumlRUumlP SİGARA TABLASINA ATINIZ3-CcedilATI ARALARINDA ELEKTRİK TESİSATIYANICI PARLAYICI PATLAYICI MADDE BALANDURMAYINIZ4-İZİNSİZ ELEKTRİK LPG GAZLI OCAK SOBA VB KULLANMA-YINIZ5- ELEKTRİK TESİSATI İŞLERİNİ MUTLAKA EHLİYETLİ KİŞİLERE YAPTIRINIZ6-ELEKTRİK TESİSATININ FENNİ MUAYENESİNİ YAPTIRINIZ7-ELEKTRİK SİGORTALARINI OTOMATİK HALE GETİRİNİZ8-YANGIN SOumlNDUumlRME CİHAZ VE MALZEMELERİNİ HER AN KULLANILIR HALDE BULUNDURUNUZ9- MESAİ BİTİMİ BUumlTUumlN ODALARI KONTROL ETTİRİNİZ10 ARŞİV VE ANBARLARDA SOBA KULLANMAYINIZ11-SİGARA İCcedilİLMESİ YASAK OLAN YERLERDE SİGARA İCcedilME-YİNİZ12- BUumlTUumlN PERSONELİ YANGIN KONUSUNTA EĞİTİNİZ13- YANGIN KACcedilIŞ YOLLARINI KULLANILIR HALDE TUTUNUZ
2B- YANGIN ANINDA AŞAĞIDAKİ İŞLEMLERİ YAPINIZ1-TELAŞLANMAYINIZYANGINI CcedilEVRENİZE VE SORUMLU KİŞİLERE DUYURUNUZ (CcedilANZİLALARMSES VB İLE)2-İTFAİYEYE HABER VERİNİZ (TEL 110)3-ADRESİ EN KISA VE DOĞRU OLARAK BİLDİRİNİZ4-YANGIN CİNSİNİ BİLDİRİNİZ (BİNABACAAKARYAKITELEKTRİK MOTORLU ARACcedil VB)5- İTFAİYE GELİNCEYE KADAR YANGINI SOumlNDUumlRMEK İCcedilİN ELDE MEVCUT ARACcedil GERECcedilTEN FAYDALANMAYA CcedilALIŞINIZ6-YANGININ YAYILMASINI OumlNLEMEK İCcedilİN KAPI VE PENCERELERİ KAPATINIZ KİLİTLEMEYİNİZYANICI MADDELERİ UZAKLAŞTIRINIZ7-OumlNCE CANLILARI SONRA KIYMETLİ EVRAK VE MALZEMEYİ KURTARINIZ8-BUNLARI YAPARKEN KENDİNİZİ VE BAŞKALARINI RİSKE ATMAYINIZ9- YANGIN SOumlNDUumlRME EKİPLERİ VEYA ŞEHİR İTFAİYESİ GELDİKTEN SONRA ONLARIN EMRİNE GİRİNİZ10-HASTA VE YARALILARA İLKYARDIM YAPINIZZEMİNE ULAŞMAMIŞ ASAN-SOumlRLER İLE YANGIN MOTOPOMPLARI HARİCcedil ELEKTRİKLERİ KESİNİZ
C LUumlZUMLU TELEFONLARİTFAİYE 110 BİNA KORUMA AMİRİ ELEKTRİK 186POLİS İMDAT 155 SU 185AMBULANS 112 DOĞAL GAZJANDARMA İMDAT 156
EYANGIN CcedilIKIŞ SEBEPLERİ1 TALİMAT VE EMİRLERE UYMAMAKTAN2 BİLGİSİZLİKTEN3 İHMALDEN4 SABOTAJ HAREKETLERİNDEN5 SICcedilRAMA VE KAZALARDAN6 ELEKTRİK ARKI VE KONTAĞINDAN
D YANGIN SOumlNDUumlRME CİHAZININ KULLANILIŞI1- CİHAZI YANGIN YERİNE GETİRİNİZRUumlZGARI ARKANIZA
ALINIZ2- ATEŞE MUumlMKUumlN OLDUĞUNCA YAKLAŞINIZ3- TETİK MEKANİZMASINI KİLİTLEYEN PİMİ CcedilIKARTINIZ
VEYA KARBONDİ- OKSİTTUumlPUumlNUumlN (KUumlCcedilUumlK TUumlP) VALFİNİ SOLA DOĞRU CcedilEVİREREK ACcedilINIZ
4- TETİĞE SONUNA KADAR BASARAK CcedilIKAN GAZI VEYA TOZU YANGININ DOĞDUĞU YERE PUumlSKUumlRTUumlNUumlZ
5- YANGINI OumlN TARAFTAN ARKAYA DOĞRU SOumlNDUumlRUumlNUumlZ
6- YANGINI SOumlNDUumlĞUumlNDEN EMİN OLMADAN TERK ETMEYİNİZ
7- TOZLU CİHAZLARI TOZ BİTENE KADAR BOŞALTINIZ
F YANGIN CcedilALIŞMA SAATLERİ İCcedilİNDE OLURSA1- HABER VERME YANGINI İLK GOumlREN KİMSE ALARM ZİL
TELEFON BAĞIRARAK VB HAREKETE GECcedilİRMEKLE BERABER TELEFONLA İTFAİYEYE HABER VERİR
2- EKİPLERİN GOumlREVLERİ SOumlNDUumlRME EKİBİ YANGININ CcedilIKTIĞI YERİN UumlST VE YANLARINDAKİ ODALARDA TERTİBAT ALARAK YANGINI SOumlNDUumlRMEYE CcedilALIŞIR KURTARMA EKİBİ VARSA OumlNCE CANLILARI KURTARIR YANGINDA OumlNCELİK SIRASINA GOumlRE EVRAK VE EŞYALARI BOŞALTMAYA HAZIR HALE GETİRİR GEREKİYORSA BİNANIN HENUumlZ YANMA TEHLİKESİ OLMAYAN KISIMLARINA TAŞIYABİLİRLER YANGIN CcedilIKAN BİNANIN TAHLİYESİNE OLAY YERİNE GELEN İTFAİYE AMİRİNİN VEYA MUumlLKİYE AMİRİNİN EMRİYLE BAŞLANIR KURTARILAN EŞYA İTFAİYE AMİRİ VEYA İDARİ İŞLER BİRİM AMİRİNİN GOumlSTERECEĞİ BİR YERE TAŞINIRİLKYARDIM EKİBİ YARALI VE HASTALARA İLKYARDIM YAPARKORUMA EKİBİ YANGINDAN KURTARILAN EŞYALARI KORUR PANİK VE KARGAŞAYI OumlNLER
G YANGIN CcedilALIŞMA SAATLERİ DIŞINDA OLURSA 1- HABER VERME YANGINI İLK GOumlREN KİMSE ALARM ZİL TELEFON BAĞIRARAK VB HAREKETE GECcedilİRMEKLE BERABER TELEFONLA İTFAİYEYE HABER VERİR AYNI ZAMANDA YANGIN İHBAR TELEFONUNUN YANINDAKİ LİSTEDEN AMİRİNE VE İLGİLİLERE HABER VERİR 2GOumlREVLİLERİN HAREKET TARZIYANGIN YERİNE GELEN DAİRE MUumlDUumlRUuml İLE EKİP PERSONELİ DERHAL VAZİFELERİNE BAŞLARLAR
H YANGIN BİNANIN YAKININDA OLURSA1- BİNANIN YANGIN TEHDİTİ ALTINDAKİ TARAFINDA
BULUNAN ODALARIN PERDELERİ CcedilIKARILIR PENCERELER KAPATILIR GEREKİYORSA EVRAK DOSYA VE DİĞER EŞYALAR TEHLİKESİZ YERLERE TAŞINIR
2- CcedilATIDA KORUMA TERTİBİ ALINIR CcedilATI VE DİĞER YERLERE DUumlŞEN KIVILCIM SOumlNDUumlRUumlLUumlR AHŞAP KISIMLAR VE CcedilATI BOL SU İLE ISLATILIR 7
GOumlREVİ SOumlNDUumlRME EKİBİ KURTARMA EKİBİ KORUMA EKİBİ İLKYARDIM EKİBİ (İTFAİYE) (EMNİYET)
EKİP BAŞI EKİP PERS
EK 1 Durum Tespiti Detay Formu (Tehlike Avı)Okulun Adı Tarih BİNA BLOK ADI KAT EMEğitim MateryaliMMasaDDolapNBNote Book PC Masauumlstuuml BilY Yazıcı S Sıra K Kuumlrsuuml
Oda Derslik Laboratuvar Adı veya Nosu
Durum
EH
Durum
EH
Durum
EH
Sıra ve Masalar sabitlenmiş miSıra ve Masalar geccedilişi kapatıyor muAraccedil gereccedil ve malzemeler tehlike oluşturmayacak şekilde Yerleştirilmiş sabitlenmiş miAğır nesneler yuumlksek raflardan uzaklaş tırılmış mıVarsa yuumlksek dolaplar ve raflar sabitlenmiş miDolapların mandalı var mıMevcut PC varsa sabitlenmiş miHareketli eğitim araccedilları var mı Sabitlenmiş miAsılı elektrik teccedilhizatları (lambalar projektoumlrler vs)Sabitlenmiş miDuvara asılı materyaller sabitlenmiş miLamba askıları sağlam sabitlenmiş miTehlikeli Madde var mı Sabitlenmiş mi (ip veya ccedilıtalı )Laboratuvarlarda şişe kap ve diğer malzemeler iccedilinenvanter (doumlkuumlm) yapılmış mıOfis iccedili boumllmeler sarsıntılara karşı dayanıklı mıAcil yolları ve kapıları doğrudan dışarıya veya guumlvenli biralana accedilılıyor muAcil ccedilıkış kapıları oumlnuumlnde ccedilıkışı oumlnleyecek şeyler var mıAcil ccedilıkış yolları ve kapıları bina buumlyuumlkluumlğuumlne ve kişiSayısına uygun muAcil ccedilıkış kapıları acil durumlarda hemen ve kolaycaAccedilılabilecekler şekilde miSaydam veya yarı saydam kapılar var mı YuumlzeyleriKırılmalara karşı korunmuş muBasamak yuumlzeyleri kaygan değil ve uygun malzemedenYapılmış mıBasamakların oumlnuumlnde kaymayı oumlnleyici bantlar koyulmuş muMerdivenler uumlzerinde geccedilişi engelleyecek malzemelerEngeller kaldırılmış mıYeter sayıda yangın soumlnduumlrme ekipmanı (donanım)(YSE) var mıKolay kullanılır mıYSE goumlruumlnuumlr ve kolay erişilir yerlere konmuş muYangın konusunda eğitim almış sorumlu personel var mıYanıcı patlayıcı maddeler uygun şartlarda korunuyor muAlarm sistemleri var ccedilalışıyor duumlzenli olarak kontrol ediliyor muİlkyardım dolabı mevcut muİlkyardım dolabı yeterli ilkyardım malzeme ve ekipmanı ileteccedilhiz edilmiş mi
Sayfa 36 45
İşaret levhaları var mı Ayrıntıları iccedileriyor mu Labda guumlvenlik panoları var mı Sabit miİşaretleme levhaları yeter sayıda ve uygun yerlerde mi
EK 2 TEHLİKE PROFİLİ BELİRLEME FORMUrdquo (RİSK ANALİZİ)
Okulun adı TarihYetkili M Mekacircnİ İnsanE Eğitim
Suumlrekliği
Tehlike 1 Tehlike 2 Tehlike 3 Tehlike 4 Tehlikehellip
M İ E M İ E M İ E M İ E M İ E
ETKİLEME ŞİDDETİ
Felaket 50rsquoden fazlazarar ccedilok sayıda oumlluumlm 30guumlnden fazla suumlreli etkKritik 25 -50 zararkalıcı sakatlanmalar 2 hafta suumlreli etkiSınırlı 10 -25 zararyaralanmalar 1 hafta suumlrelietkiOumlnemsiz 10rsquodan az zarar24 saat veya daha kısa suumlreli etki
OLUŞ SIKLIĞIYuumlksek Gelecek yıldameydana gelme olasılığı100Bazen Gelecek yıldameydana gelme olasılığı10-100 veya gelecek 10yılda en az bir kezNadiren Gelecek yıldameydana gelme olasılığı1-10 veya gelecek 100yılda en az bir kezYok (ccedilok az) Gelecek 100yılda goumlruumllme olasılığı 1veya daha az
ETKİ DERECESİ24 saatten daha fazla birsuumlrede oluş uyor ve erkenuyarı yapılabilir yapılamaz12 ndash 24 saatte oluşuyor veerken uyarı yapılabilir yapılamaz6 ndash 12 saatte oluşuyor erken uyarı yapılabilir yapılamaz6 saatten kısa bir suumlredeoluşuyor erken uyarıyapılabiliryapılamazBir anda oluşuyor ve erkenuyarı yapılabiliryapılamaz
Sayfa 37 45
Tahmini Etkilenecek KişiSayısı
Tahmini Etki Suumlresi
Tahmini Tahliye Suumlresi
Hazırlık ve Oumlnlemler (E H)
EK 3 MALZEME BİLGİ FORMUYOumlNERGE1 Malzeme bilgi formu ilgili servis yetkilileri tarafından doldurulmalı malzeme ve teccedilhizat yetkilisi tarafından kontrol edilmelidir2 Form bilgileri ihtiyaccedil durumunda veya belirli aralıklarla guumlncellenmelidir3 Malzeme adları iccedilin kısa anlaşılabilir ifadeler kullanılmalıdır (levye el feneri gibi)4 Malzemeyi kullanan servis ve servis yetkilisi malzemenin kullanım alanını doğru belirlemelidir5 Servis yetkilisi malzemenin yeter sayıda olmadığını duumlşuumlnuumlyorsa notlar boumlluumlmuumlne tarih bilgisiyle birlikte yazmalı ve ihtiyaccedilları gidermelidir Giderilen ihtiyaccedillar iccedilin bilgi formu yeniden doldurulmalıdır
Malzeme ve Teccedilhizat Sorumlusu Tarih
Okul Adı
Malzeme Adı
Kullanım Servisi
Servis Yetkilisi
Kullanım Alanı
Adedi
Zara
r Az
alt
Aram
a -
Kurt
arm
a
Yang
ın
Soumlnd
uumlrm
e
İlk
Yard
ım
Sayfa 38 45
NOTLARTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellip
EK 4 ACİL DURUM RAPORU FORMUYOumlNERGE
1 Acil Durum Raporu bilgileri Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Kurulu Başkanı
tarafından operasyon ve lojistik servislerinden gelen bilgiler doğrultusunda doldurulur Gerekli durumlarda bir uumlst yetkiliye teslim edilir
2 Olay turu Kendi imkacircnları ile baş edilebilen durumlar iccedilin ldquoOlayrdquo yerel imkacircnlar veya
diğer kurumlardan destek alınarak baş edilebilen durumlar iccedilin ldquoAcil Durumrdquo il genelini ve eğitim suumlrekliliğini etkileyecek buumlyuumlkluumlkteki olaylar iccedilin ldquoAfetrdquo olarak tanımlanacaktır
3 Olayın Tanımı iccedilin deprem sel yangın gibi genel tanımlama yapılacaktır
4 Bina ve muumldahale bilgileri ilgili servislerden gelen bilgiler doğrultusunda
doldurulacaktır5 Olay anında veya sonrasında ortaya ccedilıkan acil ihtiyaccedillar ile diğer
bilgiler detayları ileilgili alana Olay Tarihi Olay Tarihi
Okul Adı Bina Adı
Kat Sayısı Rapor Yetkilisi Tel
Bina Adı Olayın Tuumlruuml Olay Acil Durum Afet Olayın Tanımı --- --- ---
Muumldahale Bilgileri
Okul İmkacircnları ile Muumldahale edildi ____ Evet ____ Hayır
Başka kurum desteği ile Muumldahale edildi ____ Evet ____ Hayır
Destek veren kurum adı _________________________
Sayfa 39 45
Tıbbi desteğe ihtiyacı olan ki1048826i sayısı ____ ____ Yok
Yaralı Sayısı ____ ____ YokYaralı Durumu ____ Ağır ____ HafifKurtarılmayı bekleyen kişi sayısı ____ ____ YokKurtarılmayı bekleyenlerin kişi (ler) _____ Bina iccedilinde ____ DiğerDiğer
Bina Bilgileri
Yangın ____ Evet ____ HayırBinadaki Hasar Durumu ____ Az ____ Orta ____ Ağır ____ YokTehlikeli Madde Riski ____ Evet ____ Hayır ____ Kısmen (kat)
Acil İhtiyaccedillar (kurtarma tadilat vs)
Diğer Accedilıklamalar
EK 5 ZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARI FORMUYOumlNERGE
1 Zarar Azaltma ccedilalışmalarının yapılması ve suumlrduumlruumllebilirliğinin sağlanması amacıyla
aşağıdaki bilgileri belirleyeceğiniz aralıklarla doldurunuz2 Uygulama tarihinde gerccedilekleşen veya yarım kalan ccedilalışmaları ilgili
alana accedilıklamalarıile birlikte yazınız
3 Uygulama surecinde oluşan durumlar ile uygulama tarihinde gerccedilekleştirilemeyen
ccedilalışmaları ldquoNotlarrdquo kısmına tarih bilgisi ile birlikte yazınız
Okul Adı
Tarih
Bina Adı
TehlikeAdı
Tehlike TuumlruumlAlınmasıGerekenOumlnlem
OumlnemDerecesi
(1-4)Planlanma
TarihiUygulama
Tarihi AccedilıklamaYapısı
Yapısal
değil
Diğer
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
Sayfa 40 45
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
NOTLAR
Tarih hellip hellip hellip
Tarih hellip hellip hellip
Tarih hellip hellip hellip
EK 6 Yardım İstenebilecek Bazı Kamu Kurum ve Kuruluşları
18 Valilik ve veya Kaymakamlık19 İl Afet ve Acil Durum Muumlduumlrluumlğuuml20 İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml21 İl Sağlık Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Sağlık Grup Başkanlığı (112 Acil)22 İl Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml (155)23 Belediye24 İtfaiye (110)25 Kızılay26 Muhtarlık27 Hastane ve Klinikler Aile hekimleri28 Arama Kurtarma Birlik Muumlduumlrluumlğuuml29 Jandarma (156)30 Zehir Danışma Merkezi (114)31 Akredite olmuş afetlerle ilgili ccedilalışmaları bulunan Sivil Toplum
Kuruluşları
EK 7 Afet ve Acil Duruma Goumlre İzlenecek Yol
Sayfa 41 45
Afet veya Acil Durum Davranış Şekli
Deprem Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun Deprem bitince binayı tahliye edin
YangınYangın alarmı vererek binayı tahliye edinUumlzerinizdeki giysiler alev aldıysa Dur ndash Yat - Yuvarlan
Duman
Mahsur kaldıysan yerinde sığın Değilse binayı boşaltDuman tabakasının altında kalabilmek iccedilin suumlruumlnerekilerleyeceğini unutma
Tehlikeli madde sızıntısı Yerinde sığınak veya emniyetli bir yere tahliye
Bomba veya Bomba tehdidi Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun veya Tahliye
Şiddet olayları Kilitlen Tecrit
Patlama Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun
Sel Emniyetli bir tahliye veya yerinde sığınak (binaların uumlst katında)
Şuumlpheli veya bilinmeyen şahıslar
Tehdit unsuru değerlendirilerek hemen polis aranır
FırtınaYerinde sığın eğer oumlğrenciler okul bahccedilesinde iseiccedileri tahliye yapılır
EK 8 Temel Davranış Biccedilimleri1- Ccediloumlk ndash Kapan - Tutun2- Yerinde Sığınma3- Tahliye4- KilitlenTecrit1- Ccedilok ndash Kapan ndash Tutun Dizlerimizin uumlstuumlne ccediloumlkerek bedenimizin kapladığı alan olabildiğince kuumlccediluumlltuumllmeye kapanarak başımızı ensemizi ve yuumlzuumlmuumlzuuml korumaya ve eşya ile birlikte hareket etmek iccedilinde tutunma yapmamıza denir2- Yerinde Sığınma Tahliye gerektirmeyen veya buna yeterli zaman olmayan durumlarda uygulanır Genellikle tehlikeli madde sızıntısı teroumlr saldırısı ve şiddetli fırtına gibi durumlarda uygulanır Dışarı ccedilıkılmanız soumlylenene kadar iccedilerde kalınır ve dışarıdan hava girişi oumlnlenir3- Tahliye Bulunduğunuz yeri boşaltmanız demektir4- KilitlenTecrit Bulunduğunuz mekacircndan ayrılmanın guumlvenli olmadığı
Sayfa 42 45
durumlarda korunaklı bir şekilde saklanılmasıdırEK 9 Planda Olması Gereken Haritalar
1 Okul ccedilevresinin haritası2 Okul yerleşkesinin haritası3 Katların haritası4 Tahliye yolu5 Toplanma boumllgesi6 Afete youmlnelik ekipmanın (takım donanımın) bulunduğu yerler
TABLOLAR Tablo 1 Genel bilgiler formuTablo 2 Risk Seviyesine Goumlre Derecelendirme FormuTablo 3 Risk Seviyesine Goumlre MatrisTablo 4 Plandaki Oumlncelik Seviyesi EKLEREK 1 Durum Tespiti Detay Formu (Tehlike Avı)EK 2 Tehlike Profili Belirleme Formurdquo (Risk Analizi) EK 3 Malzeme Bilgi FormuEK 4 Acil Durum Raporu FormuEK 5 Zarar Azaltma Ccedilalışmaları FormuEK 6 Yardım İstenebilecek Bazı Kamu Kurum ve KuruluşlarıEK 7 Afet ve Acil Duruma Goumlre İzlenecek YolEK 8 Temel Davranış BiccedilimleriEK 9 Planda Olması Gereken Haritalar EK HARİTALAREK91 Okul Ccedilevresinin HaritasıEK92 Okul Yerleşkesinin HaritasıEK93 Katların KrokisiEK94 Tahliye Yolu KrokisiEK95 Toplanma Boumllgesi KrokisiEK96 Afete Youmlnelik Ekipmanın Bulunduğu Yerleri Goumlsteren HaritaNOT Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı hazırlanırken sayfaların kaymamasına dikkat edilmelidir Planla birlikti yayınlanan oumlrnek okul krokilerinden faydalanınız
2014- 2015 YILI OKULUMUZUN PERSONEL İKAMETGAcircH ADRES BİLGİLERİ
SN ADI VE SOYADIOKULDAKİ
BRANŞ VEYA GOumlREVİ
CEP TELF E ndashPOSTA ADRESİ VEYA İKAMETGAcircH ADRESİ İMZA
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Sayfa 43 45
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
34
35
HAZIRLYAN UYGUNDUR hellip03 2015 hellip032015
Muumlduumlr Yard Okul Muumlduumlruuml
OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİM PLANI HAZIRLANIRKEN DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR 1Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlanırken Sayfaların kaymamasına DİKKAT edilmeli
2 Planın hazırlanması uygulanması ve palanda goumlrev alan ve okulda goumlrev yapan buumltuumln personel plan hakkında bilgilendirilmelidir
3 Plan baştan sonuna kadar dikkatle okunması ve okulun fiziki yapısı goumlz oumlnuumlne alınarak yetkililerin goumlruumlşlerinin değerlendirilmesi gerekmektedir İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml tarafından Yayınlanan ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquonınrdquo sadece sizlere yardımcı olmak iccedilin yapıldığını tavsiye niteliği taşıdığı unutulmamalıdır
4 Her okul kendi okulunun fiziksel altyapısını ve koşullarını goumlz oumlnuumlnde bulundurarak planını hazırlamalıdır
5 Muumlduumlrluumlğuumlmuumlz tarafından yayınlanan Plan dışında başka illere ait palanlar internet ortamından dirilerek Okul Afet ve Acil Durum Planı hazırlanmamalıdır Muumlduumlrluumlğuumlmuumlz tarafından yayınlanan plan temel alınarak okulunuza uyarlanmalıdır
Sayfa 44 45
7 Plan ekinde bulunan buumltuumln ekler dikkatlilce okunarak doldurulmalıdır8 Plan ekinde yayınlanan Oumlrnek Krokiler nazara alınarak okulunuzun ihata duvarları iccedilerisinde bulunan
okulunuz ve okulunuza ait ek binaların krokileri bilgisayar ortamında veya ccedilok duumlzguumln ve anlaşılır bir tarzda kat planları uumlzerinde sığınak yangın dolabı yangın alarm butonu elektrik panolarının yangın soumlnduumlrme cihazları toplanma yerleri Malzeme depoların kolaylıkla anlaşılır bir tarzda farklı işaretlerle ve renkli kalemle goumlsterilmesi gerekmektedir
9 Planlar ikişer nuumlsha halinde hazırlanmalı Bir nuumlshası okulda kalacak bir nuumlshasırsquoda İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne elden teslim edilecek
10 Merkeze bağlı İlccedileler Planları uumlccediler nuumlsha halinde hazırlamalı Bir nuumlshası İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne elden teslim edilecek Bir nuumlshası okulda kalacak bir nuumlshası da İlccedile Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne teslim edilecek
11 İşin oumlzuuml Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlar bir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilen dersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilip guumlncelleştirilecektir
12Planın Hazırlaması esnasında bilmediğiniz hususlar hakkında Başbakanlık ldquoAfet ve Acil Durum Youmlnetimi Başkanlığı tarafından internet ortamında yayınlanan şu kaynaklardan faydalanınız
1) ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlama Kılavuzurdquo2) ldquoOn Adımda ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlama Kılavuzurdquo 3) ldquoOkullarda Afete Hazırlıkrdquo4) ldquoOkullarda Afet ve Acil Durum Youmlnetim El Kitabırdquo
5) ldquoEğitim Kurumları iccedilin Afet Acil Yardım Planlama Rehberirdquo13 Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları hazırlanmasında okul ve kurum Muumlduumlruuml Okul Afet ve Acil
Durum Youmlnetim Planrsquoları Eğitimini almış olan Muumlduumlr Yardımcısı başta olmak uumlzere Anaokullarında Anasınıfı Oumlğretmeni İlkokullarda Sınıf Oumlğretmeni Ortaokullarda Sosyal Bilgiler Oumlğretmeni Lise ve Mesleki okullarda Coğrafya Oumlğretmenleri sorumlukları dacirchilinde hazırlanmalıdır
14 Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları Muumlduumlrluumlğuumln okulunuzdan planrsquoları istemesi halinde İVEDELİKLE en geccedil bir hafta iccedilerisinde mesai guumlnuumlnde planlar teslim edilmelidir
helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipMUumlDUumlRLUumlĞUuml
İş bu Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planırsquonda goumlrev alan ve okulumuzda bulunan tuumlm personel plan hakkında bilgilendirilmiş olup plan ( ) Sayfadan İbarettir
Okul Muumlduumlruuml ndash İmza Muumlhuumlr 2015
Sayfa 45 45
Muumlhuumlr ndash İmzahelliphellip 2015
Adı SoyadıOkul Muumlduumlruuml
AMAChelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip Okulursquonun Afet ve Acil Durumlarla ilgili yuumlruumlttuumlğuuml faaliyetleri İlgili
mevzuat ve benimsediği temel ilkeler ccedilerccedilevesinde planlamak gerekliliği tanımlayarak geleceğe youmlnelik vizyonunu oluşturmak yuumlruumlttuumlğuuml faaliyetlerin amaccedillarını oumllccediluumllebilir hedeflerini saptamak oumlnceden belirlenmiş goumlstergeler doğrultusunda performanslarını oumllccedilmek ve bu surecin izleme ve değerlendirmesini yaparak katılımcı bir youmlnetim anlayışıyla planlama yapmak
KAPSAMBu Afet Acil Durum Youmlnetimi dokumanı Okulursquonun 2015 ndash
2016 yılları arasında yuumlruumlteceği faaliyetleri kapsar
DAYANAK 1 - Başbakanlık Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Başkanlığı ile Milli Eğitim Bakanlığı
arasında İmzalanan Afete Hazır Okul Kampanyası İşbirliği Protokoluuml2 - Başbakanlık Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Başkanlığının 22052014 tarihli ve
42275415-77010390 sayılı yazı3 ndash Destek Hizmetleri Genel Muumlduumlrluumlğuumlnuumln 03062014 tarihli ve 53909240770
2249903 sayılı yazısı
TEMEL İLKELEROkulumuzda planlama Afet Acil Durum Youmlnetim Ekibi tarafından yuumlruumltuumlluumlr
Planlama surecine Okulursquonda ccedilalışan tuumlm youmlnetici ve ccedilalışanların katılım ve katkısı sağlanır İhtiyaccedil duyuldukccedila youmlnetici ve ccedilalışanlara konuyla ilgili Hizmet iccedili Eğitim duumlzenlenir Planlama helliphelliphellip Okulursquonun tuumlm faaliyetlerini kapsar Planlama Mevcut Durum Analizi Misyon-Vizyon oluşturulması Afet ile ilgili Amaccedillar bu amaccedillara youmlnelik oumllccediluumllebilir
Hedefler Hedeflerin gerccedilekleştirilmesine youmlnelik Faaliyet ve Projeler buumltccedileleme Faaliyetlerin izleme- değerlendirme ve oumlnceden belirlenen kriterler doğrultusunda performans olcum suumlreccedillerini kapsar
OKULUN TARİHCcedilESİOkulumuz 1983ndash1984 eğitim oumlğretim yılında Mevlana Mahallesi 24
derslikli olarak accedilılmıştır 1988ndash1989 eğitim oumlğretim yılında okulumuzda eğitim goumlren oumlğrencilere iccedilin 200 kişilik yatılı bir pansiyon ve spor salonu eklenmiştir Okulumuz taşılı eğitimin başlamasıyla birlikte yeterli gelmediğinden 2010 yılında B Blok olarak
Sayfa 5 45
adlandırılan 8 derslik ve ccedilok amaccedillı bir salon ve taşımalı oumlğrenciler iccedilin bir yemekhane yapılmıştır
NOT Yukarıda okul tarihccedilesiyle ilgili anlatılan bilgilerin sadece farazi bilgiler olduğu gerccedilekle alakası olmadığı sadece okullarımıza yardımcı olmak amacıyla yazıldığı unutulmamalı sizler okulunuzun gerccedilek tarihccedilesini anlaşılır gerccedilekccedili kısa ve oumlz olarak okulunuzun oumlnceden aldığı isimleri ve zaman aşımı iccedilerisinde okulunuzun geccedilirdiği fiziki ve isim değişikliklerini doğru olarak yazmanızı unutmamalısınız Okulunuzun tarihccedilesini tam yazdıktan sonra bu not boumlluumlmuumlnuuml silinmesi gerektiğini unutmayınız
GENEL DURUM VE HAZIRLIKLAR OKUL PERSONEL VE OKULUN FİZİKİ YAPISINA AİT BİLGİLER
OKULUMUZUN İLETİŞİM BİLGİLERİ
OKULUN ADI1 Okulumuzun Adresi2 Tel ve Fax No3 Elektronik Posta Adresi4 Web Adresi
OKULUN PERSONEL VE OumlĞRENCİ BİLGİLERİGOumlREVİ ERKEK KADIN TOPLAM
1 Muumlduumlr2 Muumlduumlr Yardımcısı3 Branş Oumlğretmeni4 Sınıf Oumlğretmeni5 Rehber Oumlğretmen6 Memur7 Hizmetli8 İşccedili9 İş-kur Personeli10 Oumlğrenci Sayısı 11 TOPLAM
OKULUN FİZİKİ İMKAcircNLARI VE YAPISISN FİZİKİ MEKAcircNIN ADI SAYISI
1 Muumlduumlr odası2 Muumlduumlr Başyardımcısı Odası3 Muumlduumlr Yardımcısı Odaları4 Rehberlik Servisi ve Oumlğretmenler Odası5 Zuumlmre Oumlğretmenler Odası6 Memur ve Fotokopi Odası7 Personel Odası8 Okuloumlncesi Anasınıfı9 Derslikler10 Teknoloji sınıfı (BT Sınıfı) Biyoloji-Kimya Laboratuvarı Sınıfları11 Fizik Laboratuvarı12 Fen Bilgisi Laboratuarı 13 Sunum ve Soru Ccediloumlzme Odası14 Araccedil Gereccedil Odası15 İngilizce Dersliği (Laboratuvarı )16 Resim ve Muumlzik Dersliği17 Ccedilok Amaccedillı Salon18 Kapalı Spor Salonu19 Spor Soyunma Odası
Sayfa 6 45
20 Depo ve Arşiv Odaları21 Bekleme Salonu22 Okul Aile Birliği Odası23 Revir24 Okul Kantini25 Danışma26 Değişik Amaccedillar İccedilin Kullanılan Odalar27 Kuumltuumlphane28 Kazan dairesi ve Kaloriferci Odası29 Temizlik ve Depo Odaları30 Sığınak
OKULUN YAPISI OumlRNEK Okulumuzun helliphellip derslikli helliphellip katlı ana bina spor salonu ve hellip kişilik helliphellippansiyon olmak uumlzerehellipbinadan oluşmaktadır Okulunuzun durumuna goumlre tabloyu uyarlayınız
FİZİKİ MEKAcircNIN ADIOKUL PANSİYONUN FİZİKİ İMKAcircNLARI VE YAPISI
SN FİZİKİ MEKAcircNIN ADI SAYISI1 Muumlduumlr Yardımcısı
2 Noumlbetccedili Oumlğretmen Odası
3 Noumlbetccedili Oumlğretmen Yatak Odası
4 Personel Odası
5 Ziyaretccedili Kabul ve Bekleme Salonu
6 Oumlzuumlrluuml Oumlğrenci Odası
7 Oumlzuumlrluuml Oumlğrenci Yatak Odası
8 Doktor (Revir) Odası
9 Hemşeriye Odası
10 Erkek Hasta Odası
11 Servis Ofisi Odaları
12 Kuumltuumlphane ve Okuma Salonu
13 Temizlik Odası
14 Yemekhane ve Dinlenme Salonu
15 Mutfak
16 Kat Ofisi
17 Yatak Odaları
18 Ccedilamaşır Yıkama ve Duşlar Boumlluumlmuuml
19 Personel Yemek ve Personel Duş Odaları
20 Ccedilamaşırhane
21 Hizmetli Odası
22 Servis Avlusu
23 Su Deposu
24 Kazan Dairesi ve Kaloriferci Odası
25 Guumlnluumlk Temizlik Odası
26 Değişik Amaccedillar iccedilin Kullanılan Odalar
27 Demirbaş Eşya Odası
Sayfa 7 45
28 Sığınaklar
29 Koumlmuumlr Deposu
30
31
32
33
NOT Tabloda adı geccedilmeyen veya değişik isimle accediltığınız boumlluumlm ve odaları pansiyonun fiziki yapısına goumlre uyarlamayı unutmayınız
201-2015 EĞİTİM OumlĞRETİM YIL MEVCUT OumlĞRENCİ DURUM ANALİZİ
SINIFLAR ERKEK KIZ TOPLAM OKUL OumlNCESİ
1 SINIF2 SINIF3 SINIF4 SINIF5 SINIF 6 SINIF7 SINIF8 SINIF9 SINIF 10SINIF11SINIF12SINIF
TOPLAMTAŞIMALI EĞİTİM 2014-2015
TAŞIMA MERKEZİ OKULUMUZ
TOPLAM TAŞINAN KOumlY SAYISI
TAŞIMA YAPAN ARACcedil SAYISI
TAŞINAN OumlĞRENCİ SAYISI
EN UZAK KOumlY MESAFE KM
TOPLAMNOT Oumlğrenci sayıları her yıl eğitim ve oumlğretimin başlamasıyla guumlncellenecek
OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİM KURULUN OLUŞUMU
S NO GOumlREVİ ADI SOYADI KURUL UumlYESİ1 Başkan Okul Muumlduumlruuml 2 Başkan Yardımcısı Muumlduumlr Yardımcısı3 Başkan Yardımcısı Muumlduumlr Yardımcısı4 Uumlyeler Oumlğretmen5 Uumlyeler Oumlğretmen6 Uumlyeler Oumlğretmen7 Uumlyeler Oumlğretmen8 Uumlyeler Oumlğretmen9 Uumlyeler Oumlğretmen
10 Uumlye Destek Personeli11 Uumlye Okul Aile Birliği ve Okul Koruma
Sayfa 8 45
Dernekleri başkanları veya goumlrevlendirecekleri 2 kişi
12 Uumlye Veli13 Uumlye Veli14 Uumlye Oumlğrenci15 Uumlye Oumlğrenci16 Uumlye Muhtar
DİKKAT Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlanırken okul muumlduumlruumlnuumln bizzat bu kurul iccedilinde bulunması olaylara ve afetlere etkili muumldahale ccedilalışmalarının başarılı olması iccedilin gereklidir
OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİM PLANI GURUPLARI1 PLANLAMA VE HAZIRLIK GURUBU
SN ADI SOYADI OKULDAKİ GOumlREVİ CEP TELEFONU E-POSTA ADRESİ VEYA
İKAMETGAcircH ADRESİ İMZA
12345
2 RİSK YOumlNETİM GURUBUSN ADI SOYADI OKULDAKİ
GOumlREVİ CEP TELEFONU E-POSTA ADRESİ VEYA İKAMETGAcircH ADRESİ İMZA
12345
3 MUumlDAHALE GURUBUSN ADI SOYADI OKULDAKİ
GOumlREVİ CEP TELEFONU E-POSTA ADRESİ VEYA İKAMETGAcircH ADRESİ İMZA
1234531 MUumlDAHALE GURUBUrsquoNUN 1 ALT GURUBU (ARAMA ndash KURTARMA İLKYARDIM GURUBU)SN ADI SOYADI OKULDAKİ
GOumlREVİ CEP TELEFONU E-POSTA ADRESİ VEYA İKAMETGAcircH ADRESİ İMZA
12345
32 MUumlDAHALE GURUBUrsquoNUN 2 ALT GURUBU (TESBİT-ONARIM İYİLEŞTİRME GURUBU)
Sayfa 9 45
SN ADI SOYADI OKULDAKİ GOumlREVİ CEP TELEFONU E-POSTA ADRESİ VEYA
İKAMETGAcircH ADRESİ İMZA12345
33 MUumlDAHALE GURUBUrsquoNUN 3 ALT GURUBU (TAHLİYE GUumlVENLİK VE AİLE İLİŞKİLERİ GURUBU)
SN ADI SOYADI OKULDAKİ GOumlREVİ CEP TELEFONU E-POSTA ADRESİ VEYA
İKAMETGAcircH ADRESİ İMZA12345
4 KAYNAK TEMİNİ VE LOJİSTİK DESTEK GURUBUSN ADI SOYADI OKULDAKİ
GOumlREVİ CEP TELEFONU E-POSTA ADRESİ İMZA12345
Planlama ve gurup oluşturmadan oumlnce her okul ilk aşamada mutlaka şunları sağlamalıdır1- Oumlğrencilerinin ve ccedilalışanlarının deprem ve diğer afetler sırasında ne
yapacaklarını bildiklerinden emin olmak2- Tuumlm velilere ve ccedilalışanlara duyurulan bir tahliye youmlntemi belirlemek3- Telefon sisteminin ccedilalışmaması durumunda yerel veya merkezi yardım
kuruluşlarıyla bağlantı kurma olanağına sahip olmak4- Can guumlvenliği accedilısından en ciddi tehlikeyi oluşturan yapısal ve yapısal
olmayan riskleri belirleyip muumlmkuumln olduğunca riskleri ortadan kaldırmak5- Oumlğrencileri ve ccedilalışanları okulun Afet Acil Yardım Planı konusunda
bilinccedillendirmek iccedilin eğitmek
Şekil 1 Kurumsal Yapılanma Oumlrneği
Sayfa 10 45
Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Kurulu Aşağıdaki Guruplardan Oluşur
1- Planlama ve Hazırlık Gurubu2- Risk Youmlnetim Gurubu3- Muumldahale Gurubu (Muumldahale gurubu buumlnyesinde şu guruplarda
vardır)a) Arama - Kurtarmab) Tahliye Guumlvenlik ve Aile İlişkileric) Tespit ndash Onarım İyileştirme
4- Tahliye Guumlvenlik ve Aile İlişkileri gibi guruplardan oluşurKurumsal Yapılanma Oumlrneği Dosyanın ilerleyen boumlluumlmlerinde belirtileceği gibi okullarda Afet ve Acil
Durum Youmlnetimi Kurulunun ccedilerccedilevesini planlama ve hazırlık risk youmlnetimi muumldahale kaynak temini ve lojistik destek gibi doumlrt temel grup oluşturmaktadır Bu gruplara organizasyonda karmaşaya yol accedilmayacak şekilde yeni gruplar veya alt gruplar eklenebilir Muumldahale grubu bir olay meydana geldiğinde olaya zamanında hızlı ve etkili olarak muumldahale etmesi gereken arama-kurtarma ve ilk yardım yangın tahliye-guumlvenlik ve aile ilişkileri tespit onarım ve iyileştirme gibi alt hizmet gruplarından oluşabilir Okul afet planına dacirchil edilmesi gereken kişiler
1 Okul Muumlduumlruuml2 Muumlduumlr Yardımcıları3 Oumlğretmenler4 Okulda ccedilalışan guumlvenlik goumlrevlileri5 Okulda ccedilalışan diğer personel6 Oumlğrenci temsilcileri ve konuya duyarlı oumlğrenciler7 Veliler8 Yakın ccedilevredeki esnafişyeri ccedilalışanları9 Yakın ccedilevredeki kamu kurum ccedilalışanları10 Mahalle afet goumlnuumllluumlleri11 Sivil Savunma ccedilalışanları12 Afet konusunda oumlzel becerileri olan bireylerAfetlerle başa ccedilıkmak adına oumlnceden yapılabilecek ccedilalışmalar okul muumlduumlruuml okul ccedilalışanları
ve oumlğrenciler iccedilin başlangıccedilta oldukccedila zor bir iş olarak kabul goumlrebilir Pek ccedilok yeni ve bilinmeyen zorlukların uumlstesinden gelmek durumunda kaldığınız olmuştur Okulların fiziksel olarak yenilenmesi yeni eğitim-oumlğretim programlarının uygulanması gibi pek ccedilok zor işlerin okul youmlneticileri oumlğretmenleri ve diğer ccedilalışanları tarafından başarıyla sonuccedillandırıldığı kesindir Dolayısıyla okulun afete hazırlanması konusunda da iyi bir planlama ile başarılı sonuccedillar almak muumlmkuumln olabilir
OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİMİ PLANINDA GOumlREV ALAN GURUPLARIN GOumlREV VE SORUMLULUKLARI
GOumlREV VE YERİ SORUMLUSU
YAPILMASI GEREKEN EYLEMSORUMLUSU
PLANLAMA VE HAZIRLIK GRUBU SORUMLUSU OKUL MUumlDUumlR
Tuumlm acil durum operasyonlarını youmlnetir ve koordine eder Okulda olmayanlara veya yaralılara goumlre personelin rollerini uyarlar
RİSK YOumlNETİMİ GRUBU SORUMLUSU MD YARDIM Oluşacak riskleri belirler Ortaya ccedilıkabilecek tehlikeler iccedilin oumlnlemler alır
Sayfa 11 45
MUumlDAHALE GRUBU SORUMLUSU OumlĞRETMEN
Hafif arama kurtarma operasyonlarını koordine eder yangınları merkeze bildirir ve kuumlccediluumlk ccedilaplı yangınları soumlnduumlruumlr Beş kişilik oumlğretmenlerden oluşur
a) ARAMA KURTARMAVE İLKYARDIM GURUBU SORUMLUSU OumlĞRETMEN
Tuumlm ilk yardım malzemelerinin guumlncellenmiş olduğundan hazır bulunduğundan ve duumlzguumln şekilde idare edildiğinden emin olur İlk yardımı uygular
b) TAHLİYE GUumlVENLİKVE AİLE İLİŞKİLERİ GURUBU SORUMLUSU OumlĞRETMEN
Velileri Başvuru Kapısında karşılar ve Teslim Kapısına kadar oumlğrencilere eslim eder Velileri Başvuru Kapısında karşılar ve Teslim Kapısında ccedilocuklarıyla buluşup birleşmelerini sağlar
c) TESPİT ONARIM VE İYİLEŞTİRME GURUBU SORUMLUSU OumlĞRETMEN
Tehlike oumlncesi durum tespiti yapmak tehlike sonrasında onarım ve iyileştirme ccedilalışmalarına yardımcı olmak
KAYNAK TEMİNİ VE LOJİSTİK DESTEK GRUBU SORUMLUSU OumlĞRETMEN
Velileri TeslimBirleştirme Kapısına youmlnlendirir Gerekliyse şebeke vanalarını kapatır arındırma ve barınma sahası sağlar İhtiyaca goumlre dağıtmak iccedilin yiyecek su toplamak NOT Guruplarda goumlrev alacakların sayıları okulun durumuna goumlre değişir
Afet ve Acil Durum Youmlnetim Kurulunun Goumlrev Yetki ve Sorumlulukları1- Afet oumlncesinde okulun tehlike ve risk azaltma ccedilalışmaları ile muumldahale ve iyileştirme
ccedilalışmalarını belirlemek ve okulun guumlvenliğini sağlamak2- Planda yer alacak goumlrev grupların ve bu grupların goumlrev yetki ve sorumlulukların belirlemek3- Gruplarda goumlrev alacak kişileri ve grupların ccedilalışma esaslarını belirlemek (Oumlğretmen
kurul uumlyeleri bilgi ve deneyimlerine goumlre grup veya alt grup sorumlusu olarak ta goumlrevlendirilebilirler)
4- Afet ve Acil Durum Youmlnetimi konusunda oumlğretmenler ccedilalışanlar veliler ve oumlğrenciler iccedilin uygulanacak eğitim programlarını belirlemek ve uygulanmasını sağlamak
5- Masa başı ve saha tatbikatları duumlzenlemek6- Tatbikat guumlnluumlk olaylar ve karşılaşılan afetlerden elde edilen derslerin ışığı altında
planları guumlncelleştirmek7- Goumlrev gruplarının ihtiyaccedil duyacağı ekipman malzeme yayın ve insan guumlcuuml desteğini
sağlamak8- Afet ve acil durum planlaması ve youmlnetimi konularında ilgili uumlniversiteler kamu kurum
ve kuruluşları yerel youmlnetimler goumlnuumllluuml kuruluşlar ile yakın işbirliği yapmak eğitim ve lojistik destek sağlamak
9- Afet anı ve sonrasında en kısa sure iccedilerisinde doğru bilgilere ulaşarak grupların olaya zamanında hızlı ve etkili olarak muumldahale etmelerini sağlamak gerekiyorsa tahliye veya yerinde sığınak kararı vermek ve olayı youmlnetmek
10- Gerektiğinde itfaiye polis ambulans arama-kurtarma ekipleri gibi kurum Ve kuruluşlardan yardım istemek ve olay hakkında yetkili makamları bilgilendirmek
11- Tuumlm paydaşların afet oumlncesi sırası ve sonrasındaki faaliyetlere etkin olarak katılımını sağlamak
12- Planı goumlzden geccedilirmektir ve revize etmek Okul Muumlduumlruumlnuumln Afet ve Acil Durum Planlaması Konusundaki Sorumlulukları
Sayfa 12 45
1- Planlama guruplarının oluşturulması2- Tehlike ve risklerin belirlenmesi ve değerlendirilmesinin sağlanması3- Risk azaltma planlarının hazırlanmasının temini4- Muumldahale planlarının hazırlanmasının temini5- İmkacircn ve kaynakların belirlenmesi ve geliştirilmesi6- Alınacak oumlnlemlerin ve oumlnceliklerin belirlenmesi7- Oumlğretmenler ccedilalışanlar oumlğrencilerin ve velilerin bilgilendirilmesi ve bilinccedillendirilmesi
faaliyetlerinin geliştirilmesi ve etkin olarak uygulanmasının sağlanması durum youmlnetimi
Okul afet ve acil durum youmlnetim sistemi iccedilerisinde oumlğretmenlerinin afet oumlncesi sırası ve sonrasındaki başlıca goumlrevleri
AFET OumlNCESİNDE1- Okul afet ve acil durum planları hakkında bilgi sahibi olmak ve oumlğrencileri bu
planlarla farklı afet tuumlrleri karşısındaki davranış kuralları konusunda bilgilendirmek ve bilinccedillendirmek
2- Sınıflarında tehlike avı yaklaşımını kullanarak yapısal olmayan tehlike ve riskleri belirlemek bunların oumlnlenmesi veya etkilerinin azaltılabilmesi iccedilin oumlnlemler almak veya Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Kuruluna bildirmek
3- Oumlğrencilerde afetlere direnccedil ve guumlvenlik kuumlltuumlruuml oluşturmak amacıyla uygulamalı afet eğitimi faaliyetlerini aksatmadan yuumlruumltmek
4- Afetlerle ilgili oumlzel guumln ve haftalarda veliler ve oumlğrencilerle toplantılar yaparak afetehazırlık afet risklerinin azaltılması gibi konularda okul aile ve toplum iccedilin oumlnemli olabilecek konularda bilgilendirme ve bilinccedillendirme faaliyetleri yuumlruumltmek
AFET SIRASINDA1- Eğitim ve tatbikatlarla belletilmiş farklı afet tuumlrleri karşısında doğru davranış
kurallarının uygulanmasını sağlamak (depremler sırasında ccediloumlk kapan tutun veya tahliye sırasında koşma itme konuşma geri doumlnme gibi)
2- Varsa yaralı oumlğrencilere ilk yardım yapmak ve youmlnetimi ivedilikle bilgilendirmek3- Korku ve paniğe kapılan oumlğrencileri sakinleştirmek ve olan olay hakkında bilgi vermek4- Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Kurulunun tahliye veya yerinde sığınak karar
sonrasında tahliye planına uygun olarak oumlğrencileri sevk etmek ve guumlvenli toplanma alanına goumltuumlrmek
5- Oumlğrenci mevcudu ve veli haberleşme listelerini yanında bulundurmak6- Oumlğrencilerin velilerine veya yetkililere teslim edilene kadar başlarından ayrılmamak
Okul Afete Hazırlık Kurulunun Oluşturulması ldquoOkul Afete Hazırlık Kurulurdquo okul muumlduumlruuml muumlduumlr yardımcıları zuumlmre ve boumlluumlm
başkanları okul oumlğrenci temsilcisi (sınıf oumlğrenci temsilcilerinden konuya duyarlı olanlarda seccedililebilir) okul aile birliği başkanı okul aile birliğinden en az uumlccedil uumlye ve konuya ilgili veliler arasından seccedililir Oluşturulan kurul aşağıda belirtilen konularda planlı olarak ccedilalışma yapar1 Tuumlm personelin ve oumlğrencilerin afet konusunda kabiliyetlerini geliştirmek okul afete hazırlık planlamasına bilgili başlamak adına eğitim programları duumlzenler2 Deprem oumlncesi Deprem sırasında Deprem sonrası yapılacakları okul ccedilalışanlarına oumlğrencilere oumlğretir ve deprem sonrası ortak hareket edebilmek adına tatbikatlar yapar Deprem sonrası hayatın normale doumlnmesi sonrasında eğitim - oumlğretimin hızlıca başlaması adına programlar yapar
Okulun Detaylı Kat Planlarının Ccedilizilmesi
Sayfa 13 45
Okulunuzun tuumlm kullanım alanlarının detaylı planları ccedilizilmelidir Her katta sınıfların isimlerinden arşive depoya tuvaletlere kadar her şey oumllccedilekli haliyle detaylı ccedilizilmelidirCcedilizilen detaylı planlar Okul tahliye planında Okul iccedilindeki risk analizlerinin yapılmasında Afet sonrası arama - kurtarma işlerinde Ccedilalışmaların duumlzenli yuumlruumlmesi adına kullanılır Detaylı ve oumllccedilekli ccedilizilmiş kat planlarının uumlzerine okul oumlğrenci sayısına ve okulun fiziki yapısına goumlre hazırlanmış tahliye planları ilave edilerek her kat başına asılmalıdırlar Her yıl sınıfların isimleri ve oumlğrenci sayıları değiştikccedile kat planları ve tahliyeplanları guumlncellenmelidir Ayrıca okul iccedilindeki potansiyel tehlikeler ve bazı oumlzel boumlluumlmler yangın soumlnduumlrme ekipmanı su depoları elektrik panoları laboratuar gibi yerler detaylı kat planları uumlzerinde goumlsterilmelidir Ayrıca ccedilizilmiş planların tuumlmuuml ve oumlğrenci guumlnluumlk zaman ccedilizelgeleri ve ders programları bir arada olmak uumlzere okulun en guumlvenli yerinde deprem sonrası gelecek arama ndash kurtarma ekibine destek olması iccedilin saklanmalıdır Yapısal sorunu ccediloumlzuumllmemiş okullarda herhangi bir goumlccediluumlk olma halinde goumlccediluumlk altında kalan oumlğrencilerin sayısı depremin olma zamanına bağlı olarak değişecektir Oumlrneğin ders saatinde olabilecek bir deprem sırasında tuumlm oumlğrenciler sınıflarında veya dersin işlendiği laboratuarda olacaktır Ancak aynı oumlğrenciler ders veya oumlğlen aralarındaki herhangi bir zamanda olan bir deprem sırasında ise koridor tuvalet bahccedile veya kantinde olabilirler Her iki durum arama kurtarma hizmetlerinde farklı programlar uygulanarak ccediloumlzuumllmeye ccedilalışılır Bu nedenle okulun
1 Tuumlm detaylı kat planları2 Tuumlm sınıfların ders programları3 Tuumlm sınıfların oumlğrenci listeleri4 Engelli oumlğrencilerin hangi sınıfta olduklarını goumlsteren oumlğrenci listeleri5 Aşağıda belirtilen tuumlm ccedilalışmalara katılan oumlğrenci listeleri6 Oumlğretmen noumlbet ccedilizelgesi7 Etuumlt ccedilalışmaları zaman ccedilizelgeleri 8 Sosyal etkinlik ccedilalışmaları zaman ccedilizelgeleri 9 Okulda duumlzenlenen kursların zaman ccedilizelgeleri10Egzersiz ccedilalışmaları zaman ccedilizelgeleri11Oumlğrenci derse giriş-ccedilıkış ccedilizelgeleri kolayca ulaşılabilecek guumlvenli yerlerde olmalıdır
Oumlrnek Detaylı Kat PlanlarıSayfa 14 45
Oumlrnek Detaylı Kat Planları
Oumlrnek Detaylı Tahliye Planı KACcedilIŞ YOLLARI İLE İLGİLİ ACcedilIKLAMALAR
Kaccedilış yollarında LPG tuumlpuuml yacircda benzeri hiccedilbir yanıcı malzeme yangına yol accedilabilecek tesisat veya kaccedilış engelleyici bir şey bulunamaz ccedilıkışların oumlnuuml kapatılamaz Kaccedilış yolu hiccedilbir kısmı da daraltılamaz Kaccedilış Yolu Gerccedilek bir kaccedilış unsuru bir bina veya konstruumlksiyonun herhangi bir noktasından yer seviyesindeki caddeye kadar olan devamlı ve engellenmemiş kaccedilış yolunun tamamıdır Kaccedilış yolları kapsamına bir buumltuumln olarak
a- Oda ve diğer muumlstakil hacimlerden ccedilıkışlar
b- Her kattaki koridor ve benzeri geccedilişler
c- Kattan ccedilıkışlar
d- Zemin kata ulaşan merdivenler
e- Zemin katta merdiven ağızlarından bu kattaki bina ccedilıkışına giden yollar
Sayfa 15 45
f- Bina dışındaki guumlvenlik oumlnlemleri dahildirAlt kenarları doumlşemeden en ccedilok 120 cm yukarıda ve bina dışındaki guumlvenlik boumllgesine accedilık dış zeminden en ccedilok 2 metre yuumlkseklikteki pencereler zorunlu hallerde kaccedilış yolu kabul edilebilir Kaccedilış yollarına engelleyici hiccedilbir şey konmaz kaccedilış yollarının oumlnuuml kapatılamaz Bina sorumlusu veya guumlvenlik goumlrevlileri bunu sağlamakla yuumlkuumlmluumlduumlr Kaccedilış kapıları yanlardan menteşeli olacak ve kaccedilış youmlnuumlne accedilılır şekilde duumlzenlenecektir Kaccedilış yolu hiccedilbir şekilde daraltılamaz
TAHLİYE PLANINDA DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR1 Tahliyenin en kısa suumlrede ve emniyetli yapılması esas alınacak2 Tahliyede binanın fiziki konumu dikkate alınarak tuumlm ccedilıkış yolları aynı anda
kullanılacak biccedilimde planlanacak (Asansoumlruumln kaccedilış yolu olarak kullanılmayacağı ama yangın merdiveninin kaccedilış yolu olarak kullanılacağı dikkate alınmalı)
3 Kat tahliye planlarında toplanma yerlerine gidecek yollar ok işaretiyle goumlsterilecek4 Tahliye uumlst katlardan zemin katlara inilerek bodrum katlardan zemin katlara ccedilıkılarak aynı
anda başlayacak şekilde planlanacak5 Plan hazırlanırken ana sınıfı ve diğer kuumlccediluumlk sınıflarında olduğu goumlz oumlnuumlnde bulundurulacak6 Accedilık havada belirlenen toplanma yerinin guumlvenilir bir alan seccedililmesi (duvar dibi yuumlksek
binalar enerji hatları elektrik telleri vb yıkılma ve ccediloumlkme tehlikeleri dikkate alınarak gerccedilekleştirmelidir)
7 Binanın fiziki durumu ve diğer oumlzellikleriyle ilgili bilgilerin eklenmesi8 Krokilerin normal dosya kacircğıdına basit anlaşılır olarak ccedilizilmesi9 Krokide idari odalar derslikler yatakhane merdivenler merdiven genişlikleri yangın
merdiveni ccedilıkış kapıları vb boumlluumlmlerin goumlsterilmesi10 EK-B krokide civar durumu okul bahccedilesinin genişliği ccedilevre duvarının yuumlksekliği bahccedile giriş
kapıları toplanma yerleri vb goumlsterilmesi Gerekirse kroki ile ilgili accedilıklamaların sol alt koumlşede belirtilmesi Sınıfların boşaltılış sırası oklarla goumlsterilmesi
11 Oumlrnek Tahliye Planı fikir vermek amacıyla hazırlanmıştır Binanın fiziki konumuna goumlre tahliyenin en kısa suumlrede ve emniyetli yapılması esasıyla farklı tahliye planları yapılabilir
Afet sonrası okul yeniden accedilıldığında
1- Oumlğrencilere hoşgoumlruumlluuml yaklaşarak onları dinlemek goumlzlemek afet sonrasında yaşamış oldukları psikolojik sorunları anlamaya ccedilalışmak
2- Sorunlu olarak değerlendirdikleri oumlğrenciler iccedilin profesyonel destek sağlamak3- Oumlğrencilere guumlven duygusu aşılamak oumlrneğin okullarının yetkili teknik heyetlerTarafından kontrol edilmiş olduğunu olabilecek artccedilı depremler karşısında korku vepaniğe kapılmalarına gerek olmadığını aslında korku ve paniğin can guumlvenlikleri acısından ccedilok daha tehlikeli olduğunu yapılacak en doğru hareketin eğitim ve tatbikatlarda yapıldığı gibi ldquoccediloumlk-kapan-tutunrdquo hareketini tekrarlamak olduğunu vurgulamak
4- Oumlğrencilere depremlerin oluşumu nedenleri uumllkemizin deprem tehlikesi depremler sırasında sınıfta teneffuumlste yolda evde ccedilarşıda nasıl davranmaları gerektiği konusunda her fırsatta bilgiler vermek
5- Oumlğrencilere sınıfta koridorlarda teneffuumlste bahccedilede laboratuar spor salonu kantin ve tuvaletlerde tehlikeli olabilecek yerler ve davranışlar hakkında bilgi vermek bu konuda tehlike avı uygulamaları yapmak
6- Deprem sonrasında cıdan soumlylenti dedikodu ve yetkililer tarafından onaylanmayan medya accedilıklamaları hakkında oumlğrencileri bilgilendirmek
7- Oumlğrencilere oumlğretmenlerine okul youmlneticilerine yerel youmlneticilere ve devlet youmlneticilerine karşı guumlven duygusu aşılamak
8- Oumlğrencilere afete uğramış kişilere yardım etmenin afetler sonrasında toplum olarak buumltuumlnleşmenin bir erdem ve oumlzveri işi olduğunu oumlğretmek ve bu konularda resim ve kompozisyon yarışmaları duumlzenlemek
Sayfa 16 45
9- Oumlğrencilere başta depremler olmak uumlzere tuumlm afetleri oumlnleme olabilecek etkilerini azaltma ve sonuccedillarını suumlratle gidermenin muumlmkuumln olduğunu oumlrneklerle anlatmak ve oumlğrencilerde guumlven ve baş edebilme duygusu yaratmak
OKULLARDA AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİMİ PLANLAMASININ AMACI VE KAPSAMI1- Okullarda Afet ve Acil Durum Youmlnetimi planlamasının temel amacı tehlikelerin
risklerin imkacircn ve kaynakların doğru ve kapsamlı olarak belirlenmesi gerekli oumlnlemlerin alınması buumltuumln safhalarda yapılması gereken işlerin belirlenmesi ve tuumlm paydaşların afet oumlncesi sırası ve sonrasındaki faaliyetlere etkin katılımlarının sağlanmasıdır
2- Afet ve Acil Durum Youmlnetimi kavramı afetlerin oumlnlenmesi ve zararlarının azaltılması amacıyla bir afet olayının oumlncesi sırası ve sonrasında yapılması gereken ccedilalışmaların planlanması youmlnlendirilmesi koordine edilmesi desteklenmesi ve uygulanabilmesi iccedilin toplumun tuumlm kurum ve kuruluşlarıyla kaynakların bu ortak hedefler doğrultusunda youmlnetilmesidir
3- Bu suumlreccedil iccedilerisinde en sade bireyden en yetkili makamlara kadar herkese goumlrev ve sorumluluk duumlşmektedir Okullar iccedilin gerccedilekleştirilecek ldquoAfet ve Acil Durum Youmlnetimi Planlamardquo ccedilalışmaları o kurumun afetler karşısında hasar-zarar goumlrebilirliğini azaltacak ve kurumu afetlere karşı guumlccedilluuml hale getirecektir
4- Hazırlanacak afet ve acil durum planlarının en oumlnemli amacı yaşam alanlarınınGuumlvenliğini sağlamaktır Bu nedenle tuumlm faaliyetlerin bir plan dacirchilinde gerccedilekleşmesi gerekir Planın genel amaccedilları afete neden olabilecek tehlike ve risklerin belirlenmesi muumlmkuumlnse oumlnlenmesi veya olası etkilerinin azaltılması eğitim ve tatbikatlarla farkındalığın ve becerinin arttırılması olay anında kazanılmış doğru davranış biccedilimlerinin sergilenmesi hızlı tahliyenin gerccedilekleştirilebilmesi ile okulların normal faaliyetlerine en kısa zamanda doumlnebilmesi iccedilin gereken kurumsal yapılanmayı sağlamak olarak oumlzetlenebilir5- Afet oumlncesinde afete neden olabilecek tehlike ve risklerin belirlenmesi muumlmkuumlnse Oumlnlenmesi veya olası etkilerinin azaltılması ve olaylara karşı eğitim ve tatbikatlarla tuumlm paydaşların hazırlıklı olmasının sağlanması ve afetlere karşı bilinccedilli ve direnccedilli nesiller yetiştirilmesi6- Afet sırasında eğitim ve tatbikatlarla kazanılmış doğru davranış biccedilimleri Uygulanarakarama-kurtarma ve ilk yardım ve guumlvenli tahliye işlemlerinin aksatılmadan uygulanması7- Afet sonrasında ise olaya zamanında hızlı ve etkili olarak muumldahale ederek
kayıplarınEn duumlşuumlk duumlzeyde tutulması olabilecek zincirleme etkiler veya ikincil afetlerin oumlnlenmesi ve okulun normal programına bir an oumlnce doumlnebilmesi iccedilin gereken iyileştirme faaliyetlerinin belirlenmesi ve uygulanmasını sağlayacak oumlrguumltlenme modelleri ile imkan ve kaynakları sağlamaktır
Planlama EsaslarıPlanlama ile ne yapmak istediğinizin ve bunu nasıl hangi imkacircn ve kaynakları kullanarak
yapacağınızın belirlenmesi demektir Hangi amaccedilla olursa olsun bir planlama faaliyeti1- Oumlncelikle sorunlar ve ihtiyaccedilların belirlenmesi2- Uygulanması muumlmkuumln olan ccedileşitli eylem yollarının tartışılıp duumlzenlenmesi3- İmkacircn fırsat ve kaynakların belirlenmesi4- Mevcut imkacircn ve kaynaklarla gerccedilekleştirilmesi muumlmkuumln olan eylem yollarının belirlenmesi5- Amaca ulaşmak iccedilin gereken insan guumlcuuml malzeme kaynakları ve oumlrguumltlenme şeklini
belirlenmesi6- Oumllccediluumllebilir goumlstergeler belirleyerek eylemlerin izlenmesi ve gerektiğinde yeniden duumlzenlemeler yapılması gibi bir ccedilok faaliyeti kapsamaktadır
Afet ve Acil Durum Youmlnetimi planlaması afet youmlnetim doumlnguumlsuuml iccedilerisinde yer alan zararazaltma hazırlık muumldahale ve iyileştirme safhalarındaki ccedilalışmaların ayrı ayrı saptanması ve bir buumltuumlnluumlk iccedilerisinde yuumlruumltuumllecekuygulanacak faaliyetlerin belirlenmesi ccedilalışmalarını kapsar
Sayfa 17 45
Kapsamlı bir planlama olan Afet ve Acil Durum Youmlnetimi planlaması iccedilin yuumlruumltuumllmesi gereken ccedilalışmalar aşağıda gibidir
ZARAR AZALTMA CALIŞMALARIBirccedilok kaynakta zarar azaltma afetlerin etkilerinden kaynaklanan can ve mal kayıplarının
azaltılmasına youmlnelik ccedilabaların buumltuumlnuuml olarak tanımlanır Bir başka deyişle bu aşamada yapılacaklar tehlikeli durumlar karşısında oluşabilecek can ve mal kayıplarını muumlmkuumlnse ortadan kaldırmayı değilse olabildiğince azaltmayı amaccedillayan ccedilabaların buumltuumlnuumlduumlr Zarar azaltma sadece oumlnleme yaklaşımından farklı olarak oumlzellikle doğal kaynaklı tehlikelerin kaccedilınılmaz olduğunu kabul ederek afetlerin etkilerini en az zararla atlatmaya youmlnelik toplumsal direnccedil ve beceri geliştirmeyi de amaccedillar Adından da anlaşılacağı uumlzere afet oumlncesinde ve afet planlaması genel ccedilerccedilevesi iccedilerisinde Oumlncelikle yapılması gereken ccedilalışmalar aşağıdaki hususları iccedilermelidir1- Okul ve ccedilevresindeki tehlikelerin belirlenmesi analizi ve değerlendirilmesi2- Okul nuumlfusu yapı alt yapı ve insan faaliyetleri envanterinin ccedilıkarılması3- Fiziksel sosyal ekonomik ve ccedilevresel zarar goumlrebilirliklerin (etkilenme oranları) belirlenmesi4- Risklerin belirlenmesi5- Olum ve yaralanma riskleri6- Tehlikenin yol accedilabileceği zincirleme veya ek tehlike ve riskler7- Fiziksel riskler (yapı altyapı elektrik mekanik tesisat ve okul donanımının riskleri)8- Sosyal psikolojik ve ekonomik riskler9- Ccedilevresel riskler10- Afet senaryolarının hazırlanması11- İmkan ve kaynaklarla guumlccedilluuml ve zayıf youmlnlerin fırsat ve tehditlerin belirlenmesi(SWOT analizi)12- Risk azaltma stratejilerinin belirlenmesi ve maliyet fayda analizleri13- Yasal kurumsal ve finansal olanakların belirlenmesi14- En akılcı stratejik amaccedil hedef ve eylemlerin belirlenmesi ve uygulanması15- Performans kriterleri ile izleme ve değerlendirme youmlntemlerinin belirlenmesi16- Uygulamanın izlenmesi aksayan youmlnlerin belirlenmesi ve gerekiyorsa planınGuumlncelleştirilmesi
Şekil 3 Zarar Azaltma Ccedilalışmaları Doumlnguumlsuuml
ZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARINDA BELİRLENMESİ GEREKEN HUSUSLAR1- Riskleri Belirle2- Tehlikeleri Belirle3- Varsa Eksiklikleri Gider4- Oumlncelikleri Belirle
Sayfa 18 45
5- Tehlike ve riskleri oumlnle veya azalt6- Zarar goumlrebilirlikleri belirle7- Mevcut imkacircn ve kaynakları belirle
Zarar azaltma ccedilalışmaları afet ve acil durum youmlnetim sisteminin temelini oluşturmakta ve gerek muumldahale ve gerekse iyileştirme aşamalarında yapılması gerekenleri gerccedilekccedili olarak belirleyebilmek icin gerekli olan ana girdileri (afet senaryoları) sağlamaktadır Tehlike ve riski dikkate alarak hazırlanmış bir senaryo olmadan muumldahale ve iyileştirme aşamasında yapılacakları belirlemek başımıza gelecekleri tahmin etmeden uygulama şansı olmayan planlar hazırlamaktır Okullar iccedilin yuumlruumltuumllecek olan zarar azaltma faaliyetleri ile can ve mal kaybına yol accedilabilecek eğitim ve oumlğretimde kesintiye neden olacak tehlikeler riskler saptanarak zarar azaltma ccedilalışmalarının belirlenmesi gerekir Ccedilalışmaların adımları mevcut durumun tespit edilmesi olası tehlikelerin belirlenmesi risk analizinin yapılması ve bu bilgiler doğrultusunda zarar azaltma faaliyetlerinin başlatılması olarak oumlzetlenebilir Ccedilalışmaların yuumlruumltuumllmesinde standart formlar kullanılabileceği gibi youmlneticiler tarafından geliştirilen kurum niteliklerine uygun basit anlaşılır formlar da oluşturulabilir Okulun mevcut durumunun belirlenmesi iccedilin kullanılabilecek oumlrnek ldquoGenel Bilgiler Formurdquo Tablo 1rsquode verilmiş olup tehlike avı ve risk analizi ccedilalışmalarında kullanılabilecek oumlrnek ldquoDurum Tespiti Detay Formurdquo ile ldquoTehlike Profili Belirleme Formurdquo bu kılavuzun ekler kısmında yer almaktadır (Ek-1 Ek-2) Ayrıca acil durum anında kullanılmak uumlzere gerekli ihtiyaccedil malzemelerinin depolanarak takip edilmesini kolaylaştıracak ldquoMalzeme Bilgi Formurdquo oumlrneği ile yaşanan her bir olay veya acil durum sonrasında ilgili servislerden gelecek bilgiler doğrultusunda kullanılmak veya gerektiğinde bir uumlst kuruma sunulmak amacıyla Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Kurulu Başkanı tarafından doldurulması oumlnerilen ldquoAcil Durum Raporu Formurdquo da yine ekler boumlluumlmuumlnde yer almaktadır (Ek-3 Ek-4)
Tablo 1Genel Bilgiler Formu
Okul Adı TarihiBina Blok Adı
Kat
Koridor SayısıOda
SayısıDerslikSayısı
LaboratuarSayısı
ElektrikPanosu(Odası)[ ] Var[ ] Yok
Işıldak Sayısı [ ] YokAcil Yangın Ccedilıkış Sayısı[ ] Yok
Yangın Soumlnduumlruumlcuuml [ ] Var [ ] YokSayısı ve Yeri
Yangın Hortumu [ ] Var [ ] Yok
Sayısı ve Yeri
Diğer Accedilıklamalar Oda-
Derslik-LabAdı
veya Nosu
İlkyardımKutusuTalimatPanosu
KapıAccedilılışYoumlnuuml
İlkKurtarılacak
(OumlnemliBelge)
TahliyeEngeli
(Mobilyavs)
VanaŞalter
TehlikeliMadde(adı)
YanıcıMalzeme
(Ahşap vs)
DumanDedektoumlruumlTaşınabilirSoumlnduumlrme
Cihazı
AfetAcil
YardımMalz
NOT Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı hazırlanırken aşağıda adı geccedilen standart formlar oluşturulur ve dosyanın son kısmındaki ekler boumlluumlmuumlne eklenir
Sayfa 19 45
1ldquogenel bilgiler formurdquo 2ldquoDurum Tespiti Detay Formurdquo 3ldquoTehlike Profili Belirleme Formurdquo 4ldquoMalzeme Bilgi Formurdquo 5ldquoAcil Durum Raporu Formurdquo
Yapısal tehlikeler taşıyıcı olmayan yapı elemanlarının hasar goumlrmesiyle oluşan (boumllme duvar hasarları sıva ve cam hasarları gibi) riskler ve taşıyıcı yapı elemanlarının (kolon kiriş gibi) hasar goumlrmesiyle oluşan riskler olarak iki grupta ele alınırlar Taşıyıcı sistemin guumlvenliği riski kontrol eden etkenlerdendir Oumlzellikle deprem gibi yapı elemanlarında doğrudan hasara yol accedilabilen afetler iccedilin sistemin guumlcuuml riskin azalması dolayısıyla can ve mal kaybının azalması ile doğrudan ilişkilidir Oumlzellikle deprem sof konusu olduğunda yapısal riskler dışında zemin koşulları da riskleri azaltıcı ya da arttırıcı rol oynar Depremin guumlcuumlne bağlı olarak zeminin koşulları depremin enerjisini buumlyuumltebilir veya azaltabilir Bu nedenle zeminin oumlzelliklerine goumlre yapılaşma deprem zararlarının azaltılmasında oumlnemli rol oynar
Yapısal olmayan tehlikeler bir bina iccedilin yapısal elemanlar dışında kalan tuumlm detaylardır Oumlzellikle okullar gibi belirli bir anda kalabalık teşkil eden mekacircnlar iccedilin yapısal olmayan tehlikeler buumlyuumlk tehdit oluşturmaktadır Uumllkemizde yaşanan buumlyuumlk depremlerde yapısal olmayan unsurlara bağlı yaralanma oranı 50 can kaybı ise 3-4 olarak tespit edilmiştir Yaralanma ve oumlluumlmlerin ccediloğunun duumlşen ve devrilen eşyalardan kaynaklandığı devrilen eşyaların da ccedilıkış yollarını kapattıkları tespit edilmiştir Bu nedenle okullar iccedilin yapısal olmayan tehlikelere youmlnelik oumlnlemlerin alınması yapısal olmayan ve tehdit oluşturacak malzemelerin doğru şekilde sabitlenerek yapısal elemanlarla birlikte hareket etmeleri sağlanmalıdır Sadece deprem soumlz konusu olduğunda değil herhangi bir acil durum anında ccedilıkış-kakış yollarını kapatacak kapı oumlnlerindeki malzemelerin de sabitlenmesi veya ccedilıkışları kapatmayacak şekilde konumlandırılmaları gerekmektedir
RİSK ANALİZİRisk analizi yapılabilmesi iccedilin analizin yapılacağı mekacircnın ve bireyleri
etkileyecek her tuumlrluuml tehlikenin belirlenmesi gerekir Olabilecek bir acil durum veya afetin mekan ile insanlar uumlzerine etkilerinin belirlenmesi oldukccedila zor olmakla beraber duruma en yakın ihtimaller doğrultusunda doğal teknolojik ve insan kaynaklı olası tehlikeler iccedilin oumlnem derecesine bağlı oumlnceliklerin belirlenmesi gerekir Okullar iccedilin herhangi doğal teknolojik veya insan kaynaklı bir olayın afete doumlnuumlşmemesi veya doumlnuumlşse bile en az zararla sonuccedillanması tehlikelerin belirlenerek tedbirlerinin alınması ve risklerin azaltılması ile muumlmkuumlnduumlr
Birleşmiş Milletlerin kabul ettiği en genel tanımla ldquoinsanlar iccedilin fiziksel ekonomik ve sosyal kayıplara neden olan normal yaşamı durdurarak veya kesintiye uğratarak toplumları ve işyerlerini etkileyen yerel imkacircnlarla baş edilemeyen doğal teknolojik veya insan kaynaklı tuumlm olaylarardquo afet denilmektedir
Risk analizi Afet Acil Yardım Planlarırsquonın temelini oluşturur Bir kuruluşta tehlike ve risk analizi yapılmadan plan hazırlanmamalıdır Her okulun iccedil ve dış risklerini değerlendirip kendine oumlzguuml bir ldquoOkul Afet Acil Yardım Planırdquo hazırlaması gerektiği unutulmamalıdır
Tehlikenin neden olabileceği riskin belirlenmesi iccedilin zarar goumlrebilirlik değerlendirmesi
Sayfa 20 45
yapılmalıdır Risk belirlenmesiyle aşağı yukarı değişik buumlyuumlkluumlkteki afetlerin hangi boyutta etkiyaratacağı tahmin edilebilir Mevcut tehlikelerin yaratabileceği afetlerle ilgili risk analizi yapılmalı bu risklere eldeki imkacircn ve kaynaklarla nasıl karşı koyulacağı belirlenmeli geccedilmişteyaşanan deneyimlerden ccedilıkarılan dersler ışığında yeni eylem planları geliştirilmelidir
Risk en basit tarifiyle insana ccedilevreye bir kuruluşa bir iş veya hizmet suumlrekliliğine zarar verecek sonuccedillar doğuran olayların tahmini koumltuuml etkileridir
Tehlikeler doğası itibariyle birbirlerine goumlre farklılıklar goumlsterir Bazı tehlikeler oumlncuuml işaretler verebilirken bazıları ise aniden oluşabilmektedir Oumlzellikle deprem gibi doğal kaynaklı olaylar iccedilin tahminlerde bulunmak oldukccedila zor hatta muumlmkuumln değildir Bu nedenle okullar iccedilin aniden gelişen bu tur tehlikelerin afete doumlnuumlşmemesi iccedilin mevcut durum ccedilok iyi analiz edilmelidir Mevcut durumun analiz edilmesinde kurumun sahip olduğu yerel imkacircnlar belirlenmelidir Bu iccedil kaynaklar afet veya acil durum anında ve sonrasında normal hayata geccediliş iccedilin gereklidir
Okullar iccedilin yapılacak tehlike analizi ccedilalışmalarında olası tehlikelerin belirlenmesi ve belirlenen her tehlike iccedilin gerccedilekleşme sıklığı ile mekacircn personel-oumlğrenci ile eğitim suumlrekliliği uumlzerine etkileri derecelendirilmelidir Ayrıca tehlikenin buumlyuumlkluumlğuuml coğrafi-boumllgesel koşullar veek olarak yakın ccedilevrede meydana gelebilecek olayların etkileri de duumlşuumlnuumllmelidir Unutulmamalıdır ki bir okuldaki personel oumlğrenci eğitim binası ile eğitim materyallerinin bir tehlikenin etkisiyle hasara uğraması veya eğitiminin kesintiye uğraması o okulun hasar goumlrebilirliğinin seviyesini goumlsterir
Risk analizi ccedilalışmalarında tehlike tuumlrleri ile bu tehlikelerin nitelikleri de değerlendirilir Her tehlikenin kendine oumlzguuml etkileme şiddeti oluşum sıklığı etkilediği mekacircn ve topluluk sayısıile oumlnlemleri bir diğer tehlikeye goumlre farklılık goumlsterir Tehlike profilinin (goumlruumlntuumlsuumlnuumln) belirlenmesinde mekacircn-bina insan-personel-oumlğrenci eğitim suumlrekliliği gibi başlıklarla gruplandırılmış sorulara verilecek cevaplar iccedilin aşağıdaki detaylar dikkate alınmalıdır Mekacircn veya bina tehlikenin veya riskin etkileyeceği alandır Mekacircnın ne kadarının etkileneceği farklı oranlarda etkilenecek alanların olup olmadığı oumlnemlidir İnsan (personel- oumlğrenci) tehlikenin gerccedileklemesi halinde tehlikeden etkilenebilecek zarar goumlrebilecek en yuumlksek insan sayısıdır
Eğitim suumlrekliliği tehlikenin binayı veya insanları etkilemesi durumunda eğitimi ne kadar etkileyeceği eğitimde kesintiye yol accedilıp accedilmayacağıdır Risk analizi yapılırken oumlzellikle deprem ve sel gibi doğal kaynaklı tehlikeler iccedilin etki derecesi ve oluşum sıklığıolasılığının belirlenmesinde bilimsel verilerden yararlanılmalı diğer tehlikeler iccedilin ise fiziki şartlar ve mevcut riskler dikkate alınmalıdır Belirlenen tehlikelerin mekacircnı İnsanı ve eğitim suumlrekliliğini ne kadar etkileyebileceğini belirleyebilmek iccedilin dosya sonundaki Ek 2rsquodeki ldquoTehlike Profili Belirleme Formurdquo doldurulmalıdır Bu formdaki ldquoEtkileme Şiddetirdquo nin Felaket Kritik Sınırlı ve Oumlnemsiz seviyelerinden hangisine ve ldquoOluş Sıklığırdquo nın Yuumlksek Bazen Nadiren Yok (ccedilok az) seviyelerinden hangisine karşılık geldiğine tablodaki ve aşağıdaki accedilıklamalar doğrultusunda karar verilir
MEVCUT DURUM ANALİZİOumlncelikle okulun sahip olduğu afet ve acil durum sırasında ve sonrasında
kullanılabilecek iccedil kaynaklar tespit edilmelidir Bu konuda şunlar yapılabilir
Sayfa 21 45
1 Personel Yangın muumldahale ekibi ilkyardım ekibi komuta merkezi ekibi tahliye ekibi basın
ve halkla ilişkiler ekibi gibi ccedilalışma gruplarında yer alacak personelin tespiti2 Ekipman Yangından korunma ve muumldahale ekipmanları (takımı) iletişim
ekipmanlarıİlkyardım malzemeleri uyarıalarm sistemleri gibi ekipmanların envanterinin hazırlanması ve bunlarındestek sistemlerinin belirlenmesi3 Sosyal ve youmlnetsel tesisleraraccedillar İl Afet ve Acil Durum Muumlduumlrluumlğuuml (ADM)
sığınaklar ilkyardımmerkezleri sağlık hizmet birimi gibi birimlerin okul iccedilindeki konumlarının ve kapasitelerinin belirlenmesi4 Organizasyon Eğitim tahliye planı gibi konularda okulun organizasyon
kapasitesinin belirlenmesi
OKULLARDA YAŞANABİLECEK TEHLİKELER ŞOumlYLE SIRALANABİLİR1 Gaz kaccedilağı2 Deprem3 Yangın4 Yıldırım5 Teroumlr6 Ccedilevreden (komşu kurum ve kuruluşlardan gelecek) etkiler7 Olumsuz hava koşulları (sel fırtına hava kirliliği kar buzlanma don ve vb)8 Toprak kayması ve heyelan9 İletişim-haberleşme aksaklıkları10 Acil sağlık durumları (salgın hastalıklar gıda zehirlenmesi vb)11 Tehlikeli maddeler12 Ulaşım-servis kazaları13 Savaş hali14 Adli vakalar (ccedilocuk kaccedilırma hırsızlık vb)15 Kazan patlaması vb bunlar gibiOkullarda yapısal olmayan risklerin azaltılması iccedilin şunlara dikkat edilmelidir1 Araccedil gereccedil makine ve mobilya gibi ağır olan eşyaların sabitlenmesi2 Tavanda asılı olan eşyaların sabitlenmesi3 Elektrikli aletlerin sabitlenmesi ve kesintisiz guumlccedil kaynağı veya jeneratoumlrle
desteklenmesi4 Buumltuumln zehirli yanıcı ve tehlikeli maddelerin ldquoSınırlayın İzole Edin Yok
Edin Ayırınrdquo(SİYA) kuralına bağlı olarak kapalı sağlam kutular iccedilinde depremde doumlkuumllmeyecek şekilde tutulmalarının sağlanması5 Ccedilalışanlar ve aileleri iccedilin eğitim ve bilinccedillenme programları duumlzenlenmesi6 Sınıf kapılarının dışarı accedilılacak şekilde tasarlanmış olması7 Ccedilıkış yollarının daima accedilık tutulacak şekilde ayarlanması8 Yapısal olmayan elemanlar ruumlzgar ve deprem sarsıntılarına karsı binaya sabitlenmesi9 Yangın soumlnduumlrme cihazlarının durumu yerlerinin kontroluuml ve bakımlarının yapılması10 Yangın guumlvenliği oumlnlemlerinin uygulanması11 Tahliye tatbikatlarının sık yapılması
Risk analizi yapılırken etki derecesi iccedilin1 Felaket (50rsquoden fazla zarar ccedilok sayıda oumlluumlm 30 guumlnden fazla sureli
etki) iccedilin 42 Kritik (25 -50 zarar kalıcı sakatlanmalar 2 hafta sureli etki) iccedilin 3
Sayfa 22 45
3 Sınırlı- Kontrol edilebilir (10 -25 zarar yaralanmalar 1 hafta sureli etki) iccedilin 2
4 Oumlnemsiz (10rsquodan az zarar 24 saat veya daha kısa sureli etki) iccedilin 1 Oluş Sıklığı iccedilin1 Yuumlksek (Gelecek yılda meydana gelme olasılığı 100) iccedilin 42 Bazen (Gelecek yılda meydana gelme olasılığı 10-100 veya gelecek 10 yılda
en az bir kez) iccedilin 33 Nadiren (Gelecek yılda meydana gelme olasılığı 1-10 veya gelecek 100 yılda
en az bir kez) iccedilin 24 Yok (ccedilok az) (Gelecek 100 yılda goumlruumllme olasılığı 1 veya daha az) iccedilin 1
kullanılmalıdırTablo 2 Risk Seviyesine Goumlre Derecelendirme
Tehlike
Etkilenecek Unsurlar(Her bir unsur tablo altındaki etki derecesi Puanına goumlre ve Ek 2 formu verilerine goumlreYapılmalıdır)
ETKi DERECESİ(Etkilenecek Unsurların
Ortalaması)(Mekacircn+İnsan+Eğit
imSuumlrekliliği) 3
Oluş S
ıklığıOlasılı
k
Oumlncelik
Derecesi
Mekacircn Bina
EğitimSuumlrekliliğ
i
İnsan(personel
Oumlğrenci)Tehlike 1Tehlike 2Tehlike 3helliphelliphelliphellipEtkilenecek Unsurlar Oumlnemsiz1Sınırlı ndashkontrol edilebilir 2Kritik 3 Felaket 4 (Ek 2rsquoden yararlanılarak belirlenir)Etki Derecesi Etkilenecek Unsurlar (Mekacircn+ İnsan+Eğitim Suumlrekliliği) 3Oluş Sıklığı ı Olasılık Yok 1Nadir 2 Bazen 3 Yuumlksek 4 (Ek 2rsquoden yararlanılarak belirlenir)Oumlncelik derecesi = Etki Derecesi X OlasılıkTablo 2rsquode her tehlike iccedilin hesaplanan ldquooumlncelik derecesirdquo iccedilin Tablo 3 ve Tablo 4rsquoten yararlanılarak tehlikenin plandaki oumlncelik duumlzeyi veya planda yer alıp almayacağı belirlenir
Tablo 3 Risk seviyesine goumlre matrisEtki Derecesi
Ola
sılık
Felaket4
Kritik3
Sınırlı2
Oumlnemsiz1
Yuumlksek4
Yuumlksek16
Yuumlksek12
Orta8
Az4
Bazen3
Yuumlksek12
Yuumlksek9
Orta6
Az3
Nadiren2
Orta8
Orta6
Az4
Ccedilok Az2
Yok1
Az4
Az3
Ccedilok Az2
Ccedilok Az1
Sayfa 23 45
Tablo 4 Plandaki oumlncelik seviyesiSonuccedil Risk Plandaki Oumlncelik
16 12 9 Yuumlksek 1 Duumlzeyde (en oumlncelikli plan)
86 Orta 2 Duumlzeyde (oumlncelikli plan)43 Az 3 Duumlzeyde (plan)21 Ccedilok Az 4 Duumlzeyde (plan
yapılmayabilir)
Zarar Azaltma ccedilalışmaları planlama oumlncelikleri sonuccedilları doğrultusunda bir program dahilinde Ek-5rsquoteki oumlrnek ldquoZarar Azaltma Ccedilalışmaları Formurdquo kullanılarak gerccedilekleştirilmelidir
HAZIRLIK CcedilALIŞMALARIAfet oumlncesinde oumlnleme ve zarar azaltma aşamasında alınan tuumlm
oumlnlemlere karşın depremani seller fırtına ve tayfunlar gibi bazı tehlikeleri oumlnlemek ve risklerini tamamen ortadan kaldırmak muumlmkuumln olamayacağı iccedilin hazırlık aşamasında bazı oumlnemli faaliyetlerin yuumlruumltuumllmesi kaşınılmazdır Bu faaliyetlerin yanı sıra okullar kazalar kavgalar zehirlenmeler kuumlccediluumlk ccedilaplı yangınlar gibi acil durumlarla ccedilok sık karşılaştıkları iccedilin gerekli hazırlık faaliyetlerini suumlrekli guumlncel ve uygulanabilir duumlzeyde tutmak zorundadırlar
Hazırlık ccedilalışmalarının ana hedefi tehlikelerin topluluklar ve yaşam alanları uumlzerinde doğurabileceği olumsuz sonuccedillara karşı oumlnlemler almak ve etkili muumldahale iccedilin on hazırlıklar yapmaktır Kısacası herhangi bir afet anında acil yardım ihtiyaccedillarının karşılanabilmesi ve ldquoarama-kurtarmardquo kabiliyetinin geliştirilmesi iccedilin yapılması gereken faaliyetlerin tuumlmuumlduumlr Bu amaccedilla eğitilen personel ve temin edilen malzemelerin doğru alanlarda konumlandırılmaları da bu faaliyetlerin iccedilerisinde yer alır Hazırlık safhasında oumlğrenci oumlğretmen ve ccedilalışanların canı ve malı ile milli servetleri afetlerin yıkıcı etkilerinden koruyacak bazı faaliyetlerin yuumlruumltuumllmesi zorunluluğu nedeniyle hazırlık ccedilalışmaları ccediloğu zaman zarar azaltma faaliyetleri ile iccedil iccedile girmiştir Hazırlık ccedilalışmalarının temelini okullarla ilgili tuumlm paydaşların afet veya acil durum anında nasıl davranacaklarının oumlnceden belirlenmesi ve gerekli olan tuumlm eğitim ve tatbikatların yuumlruumltuumllmesi ccedilalışmaları oluşturmaktadır Başka bir deyişle hazırlık ccedilalışmaları muumldahale surecini kapsayan faaliyetlerin oumlnceden planlandığı ve programların geliştirildiği ccedilalışmalar buumltuumlnuumlduumlr
Okul afete muumldahale ccedilalışmaları oumlnceden tahmin edilebilen ve erken uyarı verilebilmesi muumlmkuumln olan tehlikeler ve ani gelişen olaylar iccedilin olay anında yapılması gereken doğru davranış biccedilimlerini de iccedilerir Herhangi bir tehlike anında en doğru davranış biccediliminin ne olduğu ile ilgili bilgi ve beceri geliştirici eğitimler ile tatbikatlar da hazırlık ccedilalışmalarının bir parccedilası olarak duumlşuumlnuumllmelidir
Hazırlık faaliyetleri iccedilerisinde olması gereken başlıca adımlar şunlardır 1 Afete muumldahale ve iyileştirme planlarının hazırlanması
Sayfa 24 45
2 Başta bu planlarda goumlrev alacak kişiler olmak uumlzere oumlğretmenler oumlğrenciler ccedilalışanlar ve veliler iccedilin eğitim ve tatbikat programlarının hazırlanması ve uygulanması
3 Okul iccedili haberleşme bilgi ve iletişimin geliştirilmesi 4 Okul afet ve acil durum youmlnetimi planlama ccedilalışmalarının tanıtılması ve
yaygınlaştırılması5 Goumlrevlilerin eğitimi bilgilendirilmesi ve bilinccedillendirilmesi6 Erken uyarı tahliye sığınak duumlzeni kurtarma ve ilk yardım gibi alt planların
hazırlanması7 Eğitim materyallerinin hazırlanması8 Eksiklerin tespit edilmesi ve giderilmesi9 Tatbikatların yapılması10 Diğer planlarla işbirliği ve koordinasyon
Şekil 4 Afete Hazırlık Ccedilalışmaları DoumlnguumlsuumlHazırlık Ccedilalışmalarına başlarken oumlncelikli olarak şu hususları belirlemek gerekir1- Risklerin Belirlenmesi2- Tehlikeleri Belirlenmesi3- Varsa Eksiklikleri Giderilmesi4- Oumlnceliklerin belirlenmesi 5- Tehlike ve riskleri oumlnlenmesi veya azaltılması6- Zarar goumlrebilirliklerin belirlenmesi7- Mevcut imkacircn ve kaynakları belirlenmesi
HAZIRLIK CcedilALIŞMALARI ESNASINDA YAPILACAKLAR OLANLAR1- Tatbikatların sıklıkla duumlzenli bir tarzda yapılması2- Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Planlama Ccedilalışmalarının Tanıtılması3- Diğer planlarla işbirliği ve koordinasyonun sağlanması4- Eğitim Materyallerinin hazırlanması5- Eksiklerin tespit edilmesi ve giderilmesi6- Goumlrevlilerin eğitimi bilgilendirilmesi ve bilinccedillendirilmesi7- Erken uyarı tahliye sığınak duumlzeni kurtarma ve ilk yardım gibi alt planlarının
hazırlanması
MUumlDAHALE CcedilALIŞMALARI
Sayfa 25 45
Bir afetin oluşumunu takip eden ve afetin oluşundan hemen sonra başlayarak afetin buumlyuumlkluumlğuumlne bağlı olarak 1-2 aylık suumlre iccedilerisinde yapılan faaliyetlerin tuumlmuumlduumlr Muumldahale evresinde ilk hedef en kısa surede en fazla insanın hayatını kurtarmaktır Bunu insan yaşamını ilgilendiren yaralıların sevk edilmesi-tedavisi barınma ve yaşamsal ihtiyaccedillarının temini gibi diğer faaliyetler takip eder Muumldahale faaliyetleri aynı zamanda otorite ve disiplin gerektirir Bu suumlreccedil iccedilerisinde ortaya ccedilıkan gereksinimlerin hızla tespit edilmesi iletişim ve eğitimli kadrolarla ve yeter sayıda ekipmanla muumldahale edilmesi gerekir
Muumldahale aşamasıyla eş zamanlı yuumlruumltuumllen diğer oumlnemli ccedilalışmaların başlıcalar şunlardır
1 Hasar tespitlerinin yapılması tehlike yaratan enkazların kaldırılması ve patlama yangın
gibi ikincil afetlerin oumlnlenmesidir2 Afetin kısa sureli ve direk etkilerine hitap eden muumldahale faaliyetleri ile afetin
olumsuz etkilerinigidermek iccedilin bilgi ve becerilerin uygulanması
3 Guumlvenliğin arttırılması olası tehditlerin nedenleri ve kaynağının araştırılması
4 Goumlzetim ve denetimlerin arttırılması 5 Aksayan hizmetlerin en kısa surede suumlrduumlruumllebilirliğinin sağlanması
faaliyetleri de eşzamanlı olarak yuumlruumltuumllmelidir
Bu nedenle bu evrede hızlı değerlendirme ve temel bilgilerin elde edilmesi ve artccedilı olay olasılıklarının değerlendirilmesi bu surecin sağlıklı yuumlruumltuumllmesinde buumlyuumlk oumlnem taşımaktadır
Uumllkemizde yaygın olarak acil durum planlaması adı ile tanınan muumldahale ccedilalışmalarının ana amacı acil durum veya afet sonucu oluşan olaylara zamanında hızlı ve etkili olarak muumldahale ederek can kaybı ve yaralanmaların artmaması afetin neden olabileceği yangınlar patlamalar salgınlar gibi ek tehlike ve risklerle can ve mal kaybının buumlyuumlmemesi ve okulun normal faaliyetlerine bir an oumlnce doumlnebilmesi iccedilin gerekli tuumlm faaliyetlerin hangi oumlrguumltlenme şekliyle kimler tarafından ne zaman hangi goumlrev ve yetkiyle hangi kaynaklar kullanılarak yuumlruumltuumlleceğini accedilıkccedila tanımlayan bir belgedir
Sayfa 26 45
Şekil 5 Muumldahale Ccedilalışmaları Doumlnguumlsuuml
MUumlDAHALE CcedilALIŞMALARI ESNASINDA YAPIMASI GEKENLER1- Psikososyal desteğin sağlanması2- Afet tuumlruuml ve etkisine goumlre davranış şekli (tahliye veya yerinde korunma)3- Olayın buumlyuumlkluumlğuuml ve ccedilevresindeki etkileri hakkında bilgi toplama4- Yetkililerini ve velilerin bilgilendirilmesi5- Sorumlu kurum ve kuruluşlardan yardım talep edilmesi6- Oumlğrenci oumlğretmen ve ccedilalışanların korunması ve acil ihtiyaccedilların sağlanması7- Muumldahale ekiplerin goumlreve sevk edilmesi
İYİLEŞTİRME CcedilALIŞMALARIMuumldahale suumlrecinden sonra başlayan ve afetin buumlyuumlkluumlğuumlne goumlre 1-2
yıl gibi daha uzun bir sureyi kapsayan faaliyetlerin tuumlmuumlduumlr Muumldahale surecinde ccedileşitli sebeplere bağlı olarak gerccedilekleştirilemeyen bazı ccedilalışmalar da bu suumlreccedil iccedilerisinde gerccedilekleştirilebilir Okullar iccedilin iyileştirme aşamasında yapılacaklar okulun bir an oumlnce accedilılması ve normal programına doumlnebilmesi iccedilin planda oumlngoumlruumllen eylemlerin uygulanması ccedilalışmalarını iccedilerir Ana hedef eğitimin muumlmkuumln olan en kısa sure iccedilerisinde başlayabilmesinin temini ve meydana gelen olaydan elde edilen derslerin ışığı altında daha guumlvenli ve emniyetli bir okul ve eğitim ortamı oluşturmaktır
Bu faaliyetlerin hazırlık faaliyetleri sırasında planlanması etkin olarak uygulanabilmesi iccedilin gereklidir İyileştirme faaliyetleri uzun surelidir ve eğitime başladıktan sonra da devam edebilir İyileştirme faaliyetleri afet veya acil durumların neden olduğu fiziksel eğitsel youmlnetsel psikolojik sosyal ve ccedilevresel kayıp ve zararların hangi imkacircn ve kaynaklar kullanılarak nasıl giderilebileceğini afetin fırsata doumlnuumlştuumlruumllerek okul ve ccedilevresinin nasıl daha guumlvenli ve emniyetli bir hale getirilebileceğini okulun normal faaliyetlerine bir an oumlnce doumlnebilmesini ve eğitim kalitesinin yuumlkselmesini sağlayan ccedilalışmaların buumltuumlnuumlduumlr Bu suumlreccedil iccedilerisinde yuumlruumltuumllmesigereken faaliyetler Şekil 6rsquoda şematik olarak goumlsterilmiştir
İyileştirme faaliyetleri afet veya acil durumların neden olduğu fiziksel eğitsel youmlnetsel psikolojik sosyal ve ccedilevresel kayıp ve zararların hangi imkan ve kaynaklar kullanılarak nasıl giderilebileceğini afetin fırsata doumlnuumlştuumlruumllerek okul ve ccedilevresinin nasıl daha guumlvenli ve emniyetli bir hale getirilebileceğini okulun normal faaliyetlerine bir an oumlnce doumlnebilmesini ve eğitim kalitesinin yuumlkselmesini sağlayan ccedilalışmaların buumltuumlnuumlduumlr
İyileştirme suumlreci iccedilerisinde yuumlruumltuumllmesi gereken faaliyetler şunlardır
Ccedilevre ve Şehircilik Bakanlığı AFAD ve Belediyelerle işbirliği yapılacaktır1 Okulun yeniden accedilılması Afetten sonra okulun en kısa zamanda eğitime
accedilılması2 Bina ve tesislerin fiziksel yapısal iyileştirmesi3 Youmlnetsel iyileştirme İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml ve İlccedile Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuumlyle4 Eğitsel iyileştirme İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml ve İlccedile Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuumlyle5 Psikolojik iyileştirme Okul Rehberlik Servi ve gerekirse RAMrsquo da destek
sağlanır6 Sosyal ve ccedilevresel kayıp ve Zaraların hangi imkacircn ve kaynaklar kullanılarak
nasılSayfa 27 45
Giderilebileceği ile afetin fırsata doumlnuumlştuumlruumllerek okul ve ccedilevresinin nasıl daha guumlvenli ve emniyetli bir hale getirilebileceği ve eğitim kalitesinin artırılacağını duumlzenleyen planlama tuumlruumlduumlr
Okul afet ve acil durum youmlnetimi planlaması iccedilerisinde yer alan zarar azaltma hazırlık muumldahale ve iyileştirme ccedilalışmalarının bir buumltuumln olarak goumlruumllmelidir
Okul afet ve acil durum youmlnetimi planları bir kere hazırlanarak dolaplara bırakılan belgeler olmamalıdır Okulun kapasitesi ve durumundaki değişimlere tatbikatlardan ve yıllık eylem planındaki faaliyetlerden elde edilen deneyim ve derslere goumlre yılda en az bir kere revize edilmelidir
Okul afet ve acil durum youmlnetimi planıyla uyumlu olacak şekilde yıllık faaliyet planının hazırlanması ve uygulanması son derece oumlnemlidir Yıllık faaliyetlerin planlama şekli aşağıda goumlsterildiği gibi
Şekil 6 İyileştirme Ccedilalışmaları Doumlnguumlsuuml
İYİLEŞTİRME CcedilALIŞMALARI ESNASINDA TAKİP EDİLECEK BASAMAKLAR1- Okulun yeniden accedilılması2- Psikolojik iyileştirmenin sağlanması3- Eğitsel iyileştirme yapılması4- Bina ve tesislerin fiziksel yapısal iyileştirilmesi5- Youmlnetsel iyileştirme yapılanması
ZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARIBirccedilok kaynakta zarar azaltma afetlerin etkilerinden kaynaklanan can ve mal kayıplarının
azaltılmasına youmlnelik ccedilabaların buumltuumlnuuml olarak tanımlanır Bir başka deyişle bu aşamada yapılacaklar tehlikeli durumlar karşısında oluşabilecek can ve mal kayıplarını muumlmkuumlnse ortadan kaldırmayı değilse olabildiğince azaltmayı amaccedillayan ccedilabaların buumltuumlnuumlduumlr Zarar azaltma sadece oumlnleme yaklaşımından farklı olarak oumlzellikle doğal kaynaklı tehlikelerin kaccedilınılmaz olduğunu kabul ederek afetlerin etkilerini en az zararla atlatmaya youmlnelik toplumsal direnccedil ve beceri geliştirmeyi de amaccedillar
Adından da anlaşılacağı uumlzere afet oumlncesinde ve afet planlaması genel ccedilerccedilevesi iccedilerisinde oumlncelikle yapılması gereken ccedilalışmalar aşağıdaki hususları iccedilermelidir1- Okul ve ccedilevresindeki tehlikelerin belirlenmesi analizi ve
değerlendirilmesi2- Okul nuumlfusu yapı alt yapı ve insan faaliyetleri envanterinin
(dokuumlmanlarının) ccedilıkarılması
Sayfa 28 45
1OKUL AFET ve ACİL DURUM YOumlNETİMİPLANLAMA CcedilALIŞMALARININ TANITILMASI2GOumlREVLİLERİN EĞİTİMİ BİLGİLENDİRİLMESİ ve BİLİNCcedilLENDİRİLMESİ3ERKEN UYARI TAHLİYE-SIĞINAK DUumlZENİ KURTARMA ve İLKYARDIM GİBİ ALT PLANLARIN HAZIRLANMASI4EĞİTİM MATERYALLERİNİN HAZIRLANMASI5EKSİKLİKLERİN TESPİT EDİLMESİ VE GİDERİLMESİ6TATBİKATLARIN YAPILMASI7DİĞER PLANLARLA İŞBİRLİĞİ VE KOORDİNASYON
1TEHLİKELERİ BELİRLE2ZARAR GOumlREBİLİRLİKLERİ BELİRLE3RİSKLERİ BELİRLE analiz eder
4OumlNCELİKLERİ BELİRLE5MEVCUT İMKAN VE KAYNAKLARI BELİRLE6VARSA EKSİKLİKLERİ GİDER7TEHLİKE VE RİSKLERİ OumlNLE VEYA AZALT
HAZIRLIK CcedilALIŞMALARIZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARI
3- Fiziksel sosyal ekonomik ve ccedilevresel zarar goumlrebilirliklerin (etkilenme oranları) belirlenmesi
4- Risklerin belirlenmesi5- Oumlluumlm ve yaralanma riskleri 6- Tehlikenin yol accedilabileceği zincirleme veya ek tehlike ve riskler7- Fiziksel riskler (yapı altyapı elektrik mekanik tesisat ve okul donanımının
riskleri)8- Sosyal psikolojik ve ekonomik riskler9- Ccedilevresel riskler10- Afet senaryolarının hazırlanması11- İmkacircn ve kaynaklarla guumlccedilluuml ve zayıf youmlnlerin fırsat ve tehditlerin
belirlenmesi (SWOT analizi)12- Risk azaltma stratejilerinin belirlenmesi ve maliyet fayda analizleri13- Yasal kurumsal ve finansal olanakların belirlenmesi14- En akılcı stratejik amaccedil hedef ve eylemlerin belirlenmesi ve
uygulanması15- Performans kriterleri (oumllccediluumltleri kıstasları) ile izleme ve değerlendirme
youmlntemlerinin belirlenmesi16- Uygulamanın izlenmesi aksayan youmlnlerin belirlenmesi ve gerekiyorsa
planın guumlncelleştirilmesi
Zarar azaltma ccedilalışmalarını kısaca şoumlyle sıralayabiliriza) Tehlikelerin belirlenmesi b) Zarar goumlrebilirliklerin belirlenmesi c) Risklerin belirlenmesi d) Oumlnceliklerin belirlenmesie) Mevcut imkacircn ve kaynakların belirlenmesi f) Varsa eksikleri gidermek g) Tehlike ve riskleri oumlnlemek veya azaltmak iccedilin yapılması gereken ccedilalışmalardır
Tehlike ve riskleri oumlnlemek veya zararlarını azaltmak iccedilin yapılması gereken ccedilalışmalar kısmında gerekli formlar doldurulup her sene guumlncelleştirmesi gereken kısmını guumlncelleyerek dosyanın son boumlluumlmuumlne eklidir
Sayfa 29 45
Şekil 8rsquode goumlsterildiği gibi planla uygula kontrol et ve eksikleri gider şeklinde olmalıdırOkul afet ve acil durum youmlnetimi planları bir kere hazırlanarak bırakılan belgeler
olmamalıdır Okulun kapasitesi ve durumundaki değişimlere tatbikatlardan ve yıllık eylem planındaki faaliyetlerden elde edilen deneyim ve derslere goumlre yılda en az bir kere revize edilmelidir Okul afet ve acil durum youmlnetimi planıyla uyumlu olacak şekilde yıllık faaliyet Planının hazırlanması ve uygulanması son derece oumlnemlidir Yıllık faaliyetlerin planlama doumlnguumlsuuml Her faaliyetin mutlaka bir değerlendirmesi yapılarak problemler saptanmalı ve duumlzeltilmesi iccedilin gerekli ccedilalışmalar yapılmalıdır
YILLIK FAALİYETLER İCcedilİN PLANLANMASI GEREKENLER1 PLANLA (Planların oluşturulması) 2 UYGULA (Faaliyetlerin uygulanması) 3 KONTROL (Uygulamaların değerlendirilmesi)4 EKSİKLERİ GİDER (Problemlerin saptanması ve duumlzetilmesi yolunda adımların atılması) şeklinde olmalıdır Her faaliyetin mutlaka bir değerlendirmesi yapılarak problemler saptanmalı ve duumlzeltilmesi iccedilin gerekli ccedilalışmalar yapılmalıdır
Yıllık planlar şu faaliyetleri iccedilermelidir1 Zarar azaltma ve hazırlık konusunda alınabilecek oumlnlemleri ve yapılacak faaliyetleri2 Muumldahale iyileştirme ve yeniden inşa ile ilgili faaliyetleri (eğitim tatbikat vb)3 Oumlğrenciler oumlğretmenler aileler ve halk iccedilin afet eğitimini4 Hem kendi okulu hem de diğer okullarla bilgi ve tecruumlbe paylaşımını5 Problemleri saptama alınabilecek oumlnlemleri belirleme ve problemleri ccediloumlzmeye ilişkinyapılabilecek diğer faaliyetleri iccedilermelidir
YILLIK PLANLARDA AŞAĞIDAKİ BAŞLIKLAR MUTLAKA OLMALIDIR1 Yıllık planın amaccedil ve hedefleri2 Faaliyet tiplerine goumlre ccedileşitli alt faaliyetleri3 Uygulama takvimi
Sayfa 30 45
4 Sorumlu kişi veveya kişiler varsa işbirliği yapılan kurum kuruluş ve sivil toplum oumlrguumltleri5 Buumltccedile6 Her aktivite iccedilin gerekli olabilecek diğer bilgi ve accedilıklamalar
PLANLARIN DEĞERLENDİRİLMESİAfet ve Acil Durum Youmlnetimi planları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlarbir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilendersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilmesive guumlncelleştirilmesi gereken belgelerdir Afet planlaması bir eylem değil bir suumlreccediltir vezaman iccedilerisinde afet tuumlrlerinin buumlyuumlkluumlklerinin ve sıklıklarının değişimi bilim ve teknolojidekiyeni gelişmeler imkan ve kaynaklardaki artışlara bağlı olarak suumlrekli guumlncellenmelidirAfet ve Acil Durum Youmlnetimi planlarında dikkate alınması gereken ana oumlzellikleri aşağıdakigibi oumlzetlemek muumlmkuumlnduumlr1- Gerccedilekccedili ve kabul edilebilir olmalıdır2- Mevcut durumu olduğu gibi yansıtmalıdır3- Buumltuumln tehlike ve riskleri belirlemelidir4- Gerccedilekccedili afet senaryoları esas alınarak hazırlanmalıdır5- Farklı gruplar ve kuruluşlar arasında en uygun yardımlaşma işbirliği ve koordinasyonesaslarını belirlemelidir6- Goumlrev yetki ve sorumluluklar accedilıklıkla belirtilmeli belirsizlik goumlrev girişimleri ve
tekrarlanmalara fırsat verilmemelidir7- Youmlnetim komuta ve kontrol mekanizmalarının ve bilgi akışının nasıl olacağı accedilıklıkla
belirlenmeli ve youmlnetim karmaşasına neden olunmamalıdır8- Yeni kaynak ve yeni kuruluşlara ihtiyaccedil goumlsteren belgeler yerine mevcut imkacircn vekaynaklarla neler yapılabileceğini ilave imkan ve kaynakların gerccedilekccedili olarak neredenve nasıl karşılanacağını goumlsteren belgeler olmalıdır
Planın ve yapılan faaliyetlerin geliştirilebilmesi iccedilin mutlaka her faaliyetten sonra ve her yılın sonunda değerlendirilmesi gerekir Değerlendirmenin kolay ve anlaşılır olmasını sağlamakamacıyla daha oumlnce geliştirilmiş standart formlar kullanılabilir veya okulun kendi tehlike risk ve mevcut durumuna goumlre hazırlanmış bir değerlendirme formu hazırlanabilir
OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİMİ İCcedilİN TAVSİYE EDİLEN YILLIK CcedilALIŞMA PLANI
OKULTARİH AKTİVİTE YETKİLİ
KİŞİGERCcedilEKLEŞTİRİLDİĞİ
TARİHOkul Muumlduumlruumlnuumln Oumlğretmenler zuumlmre toplantısında Deprem Sel Yangın Kaza Gıda zehirlenmesi Salgın hastalık ve yapısal olmayan teroumlr olayları Biyolojik ve kimyasal tehlikeler karşı Okul Afet ve Acil durum Planın oumlneminin anımsatması ve oumlğretmenleri bu hususta bilgilendirmesihellip
Sayfa 31 45
helliphellip2015
Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Kurulunun Kurulması ve yetkilendirilmesi Uygun oumlzelliklere sahip personel ve goumlnuumllluumllerin belirlenmesi Afet youmlnetimi iccedilin goumlrevlendirmelerin yapılması
helliphellip2015
Okul Mekacircnları tesislerinin tehlike analizi Tehlike yollarına ait tehlike analizi Oku Kroki Planlarının Acil Durum telefon numaraları guumlncellenmesi Ailelere mesaj goumlnderilmesi Potansiyel tehlikelere goumlre tahliye guumlzergacirchlarının belirlenmesi
helliphellip2015
Tehlike Zarar Goumlrebilirlik ve Kapasite Değerlendirmesi Fiziksel Korunma Oumlnlemleri Alınması Muumldahale Kapasitesinin ve Kaynaklarının Geliştirilmesi
helliphellip2015Planın Uygulanması Değerlendirilmesi ve Guumlncellemesi iccedilin Tatbikatların Yapılması
helliphellip2015Personel ve oumlğrencilere afet youmlnetimi ve planla ilgili eğitimin verilmesi
helliphellip2015
Oumlğrenci velilerine afet youmlnetimi ve planla ilgili eğitimin verilmesi Okul Aile Birliğini toplayarak Okul afet ve acil durum youmlnetimi ve planla ilgili eğitimin verilmesi ve bilinccedillendirilmesi
helliphellip2015
Zarar azaltma ve hazırlık konusunda alınabilecek oumlnlemleri ve yapılacak faaliyetleri Muumldahale iyileştirme ve yeniden inşa ile ilgili faaliyetlerin goumlruumlşuumllmesi
helliphellip2015
Hem kendi okulu hem de diğer okullarla bilgi ve tecruumlbe paylaşımının yapılması Problemleri saptama alınabilecek oumlnlemleri belirleme ve problemleri ccediloumlzmeye ilişkin yapılabilecek diğer faaliyetlerin goumlruumlşuumllmesi
helliphellip2015Personel ve oumlğrencilere afet youmlnetimi ve planlama eğitiminin verilmesi
helliphellip2015 28 Şubat sivil savunma ldquoİkaz alarm Tatbikatırsquonın yapılması
helliphellip2015 hellip022015 1-7 Mart tarihlerinde Personel Tahliye tatbikatının yapılması
helliphellip2015Plan ve hazırlıkların goumlzden geccedilirilmesi Planın Uygulanması Değerlendirilmesi ve Guumlncellemelerin yapılıp revize edilmesi
Kontrol eden
Tarih Eğitim Yılı
NOT Yukarıdan aşağıya doğru sıralanan tarihlerde yapılması istenilen etkinlikler sadece okulunuza bu hususta yardımcı olmak iccedilin yapılmıştır Okulunuzun Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı hazırlarken uygun goumlrduumlğuumlnuumlz daha iyi ve kalıcı etkinlikleri değişik tarihlerde yapıla bilinir olduğunu unutmayınız
Yapılan ccedilalışmaların afet ve acil durum youmlnetimi doumlnguumlsuumlne uygunluğu ile gerccedilekleştirilen ve gerccedilekleştirilemeyen faaliyetlerin kontrol edilmesinin ve gerekirse planlama ccedilalışmalarının yeniden goumlzden geccedilirilmesinin planın başarısı iccedilin oumlnemli olduğu unutulmamalıdır Bu amaccedilla planın buumltuumln aşamaları tekrar goumlzden geccedilirilmeli tatbikatlarla ve yıllık olarak hazırlanacak ccedileşitli faaliyetlerle plan sınanmalıdır
Sayfa 32 45
İŞBİRLİĞİNE GİDİLECEK KURUM VE KURULUŞLARBir afet anında birccedilok okul dışı kaynağa ihtiyaccedil duyulacaktır Bazı durumlarda aşağıda
belirtilen kurumlarla oumlnceden ilişkiye geccedililmesi ve anlaşmalar yapılması gerekebilir
1 Youmlredeki bakanlık valilik ve kaymakamlıkların ilgili birimleri2 İl Afet ve Acil Durum Muumlduumlrluumlğuuml3 İl Sağlık Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Sağlık Grup Başkanlığı (112 Acil)4 İl Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml (155)5 Belediye6 İtfaiye (110)7 Kızılay (168)8 Muhtarlık9 Hastane ve Klinikler Aile hekimleri10 Jandarma (156)11 Zehir Danışma Merkezi (114)12 Akredite olmuş afetlerle ilgili ccedilalışmaları bulunan Sivil Toplum Kuruluşları13 Parlayıcı patlayıcı tehlikeli madde muumldahale otoriteleri14 Yerel youmlnetim hizmet birimleri15 İnşaat şirketleri iş makine parkları16 Acil durum ekipmanı sağlayan kuruluşlar17 Sigorta şirketleri ile iş birliğine gidilir
Bunlar dışında komşu binalarla acil muumldahalede karşılıklı yardımlaşma protokolleri ve ilgili kurum ve kuruluşlarla da anlaşmalar yapılmalıdır Ayrıca her yıl boumllgesel olarak resmi kuruluşlar ve komşu okulların davet edildiği ccedileşitli senaryolara goumlre duumlzenlenecek muumldahale kurtarma ve yardımlaşma tatbikatlarına da katılmak gerekir
ANLAŞMALAROumlnce herhangi bir acil durumda herhangi bir protokol yapmadan yardım alınabilecek
kurum ve kuruluşların irtibat bilgileri belirlenmelidir Ardından afet ve acil durum anlarında karşılıklı yardım ve işbirliği iccedilin protokoller ihtiyaca goumlre duumlzenlenmelidir Bu noktada şu kurumlarla işbirliği yapılmalıdır
1- Personelin hellip Komuta Merkezirsquone ulaştırılması iccedilin servis şirketleriyle2- Telefon hatlarında sorun yaşandığında oumlncelik sağlanması iccedilin Tuumlrk Telekom ve oumlzel
şirketlerle3- Telsiz kullanımı ve uydu telefonlarına youmlnelik hat anlaşmaları iccedilin ilgili kurumlarla4- Donanım altyapı network youmlnetimi iccedilin hellip ile5- Komuta Merkezi yiyecek-iccedilecek desteği iccedilin yemek firmalarıyla6- Komuta Merkezi personelinin barınması amacıyla yakın otellerle7- Deprem anında yoğun destek vermeleri iccedilin guumlvenlik şirketleriyle8- Deprem buumlyuumlkluumlğuuml yuumlksek olan senaryolarda kuruma gelen ihbarların karşılanması
amacıyla arama merkezi şirketiyle9- Uzman temini konusunda muumlhendis odaları ve dernekleriyle10- Ccedilalışan desteği verilmesi konusunda işbirliği sigorta şirketleriyle11- Afet durumundaki kargaşa ve yoğunluktan etkilenmemek amacıyla kurye ve kargo
şirketleriyle12- Avans ve tazminat oumldemelerinin kısa surede gerccedilekleştirilebilmesi ve gezici uydu
şubelerinden işlem yapılabilmesi iccedilin bankalarla
OKULDA TAHLİYE TATBİKATLARI YAPILIRKEN DİKKAT EDİLİCEK HUSUSLARYangın veya Şiddetli bir depremde uygulanacak Bina Tahliyesidir Okul İdaresi (Merkezi İdari Grup)
Sayfa 33 45
1 Bina tahliyesi iccedilin Yangın alarmını ccedilalıştırılır Oumlğrenciler ve okul ccedilalışanlarına iccedileride kalmalarını veya sığınma alanlarına gitmeleri anons edilir2 Durum uygunsa tuumlm kapı ve pencereleri kapatılır ( yangın durumunda)3 Durum uygunsa havalandırma sistemini kapatılır(Yangın kapıları kapatılır)4 Toplanma Alanında oumlğrencilerle haberleşme devamlılığı sağlanır(oumlrneğin ldquoGuumlvenli bir Yere Sığınrdquo Binaya Geri Doumln Yerinde Sığın Oumlğrenci Teslimi ya da acil durum veya tatbikat sona erdiğinde Tehlike Geccedilti anonsunun yapılması)
Tuumlm PersonelOumlnceden sınıflarda yangın ve deprem proseduumlrlerinin nasıl uygulanacağına dair tatbikat
yapılır Tahliye esnasında oumlzel yardıma ihtiyacı olacak oumlğrencilerle personel belirlenir Ziyaretccedililere yardımcı olunma konusunda da hazırlık yapılır Oumlğrencilere Bina Tahliyesi Talimatlarına Uymaları Hatırlatılır
D İ K K A TDoumlnme İtme Konuşma Koşma Acele Etme Takip Et
Oumlğrenciler tek veya ikişerli sıra halinde dışarı ccedilıkarılır Oumlzel yardıma muhtaccedil oumlğrenci ve personele yardım edilip edilmediği kontrol edilir Oumlğrencilere cep telefonlarını KULLANMAMALARI ve hatları meşgul etmemeleri gerektiği hatırlatılır Karşılaşılan her tehlikeye youmlnelik farklı acil durum proseduumlruuml hakkında oumlnceden goumlruumlşuumlluumlr ve uumlzerinde karara varılırBaşlıca beş farklı seccedilenek bulunur1 Bina Tahliyesi 2 Yerinde Sığınmak 3 Bir araya Toplanıp Dışarıda Barınmak 4 Guumlvenli bir Yere Sığınmak 5 KilitlenTecrit Proseduumlrlerin her biri değerlendirilir ya aynı şekilde yada uygun biccedilimde değiştirilerek uygulamaya konur Tehlike geccediltiğinde ve ortam guumlvenli olduğunda oumlğrenciler sınıflara doumlnebilir veya Okul Afet ve Acil Durum Oumlğrenci Teslim Proseduumlruuml uygulanabilir
DİKKAT PLANLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ İşin oumlzuuml Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlar bir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilen dersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilip guumlncelleştirilecektir
Sayfa 34 45
Sayfa 35 45
YANGIN TALİMATI (EK-3) (200712937 KARAR SAYILI BİNALARIN YANGINDAN KORUNMASI HAKKINDA YOumlNETMELİK ESASLARINA GOumlRE
HAZIRLANMIŞTIR)1A- YANGINA KARŞI AŞAĞIDAKİ OumlNLEMLERİ ALINIZ1-BİNANIZDAKİ BACA VE BORULARI ZAMANINDA TEMİZLE- YİNİZ2-SİGARANIZI İYİCE SOumlNDUumlRUumlP SİGARA TABLASINA ATINIZ3-CcedilATI ARALARINDA ELEKTRİK TESİSATIYANICI PARLAYICI PATLAYICI MADDE BALANDURMAYINIZ4-İZİNSİZ ELEKTRİK LPG GAZLI OCAK SOBA VB KULLANMA-YINIZ5- ELEKTRİK TESİSATI İŞLERİNİ MUTLAKA EHLİYETLİ KİŞİLERE YAPTIRINIZ6-ELEKTRİK TESİSATININ FENNİ MUAYENESİNİ YAPTIRINIZ7-ELEKTRİK SİGORTALARINI OTOMATİK HALE GETİRİNİZ8-YANGIN SOumlNDUumlRME CİHAZ VE MALZEMELERİNİ HER AN KULLANILIR HALDE BULUNDURUNUZ9- MESAİ BİTİMİ BUumlTUumlN ODALARI KONTROL ETTİRİNİZ10 ARŞİV VE ANBARLARDA SOBA KULLANMAYINIZ11-SİGARA İCcedilİLMESİ YASAK OLAN YERLERDE SİGARA İCcedilME-YİNİZ12- BUumlTUumlN PERSONELİ YANGIN KONUSUNTA EĞİTİNİZ13- YANGIN KACcedilIŞ YOLLARINI KULLANILIR HALDE TUTUNUZ
2B- YANGIN ANINDA AŞAĞIDAKİ İŞLEMLERİ YAPINIZ1-TELAŞLANMAYINIZYANGINI CcedilEVRENİZE VE SORUMLU KİŞİLERE DUYURUNUZ (CcedilANZİLALARMSES VB İLE)2-İTFAİYEYE HABER VERİNİZ (TEL 110)3-ADRESİ EN KISA VE DOĞRU OLARAK BİLDİRİNİZ4-YANGIN CİNSİNİ BİLDİRİNİZ (BİNABACAAKARYAKITELEKTRİK MOTORLU ARACcedil VB)5- İTFAİYE GELİNCEYE KADAR YANGINI SOumlNDUumlRMEK İCcedilİN ELDE MEVCUT ARACcedil GERECcedilTEN FAYDALANMAYA CcedilALIŞINIZ6-YANGININ YAYILMASINI OumlNLEMEK İCcedilİN KAPI VE PENCERELERİ KAPATINIZ KİLİTLEMEYİNİZYANICI MADDELERİ UZAKLAŞTIRINIZ7-OumlNCE CANLILARI SONRA KIYMETLİ EVRAK VE MALZEMEYİ KURTARINIZ8-BUNLARI YAPARKEN KENDİNİZİ VE BAŞKALARINI RİSKE ATMAYINIZ9- YANGIN SOumlNDUumlRME EKİPLERİ VEYA ŞEHİR İTFAİYESİ GELDİKTEN SONRA ONLARIN EMRİNE GİRİNİZ10-HASTA VE YARALILARA İLKYARDIM YAPINIZZEMİNE ULAŞMAMIŞ ASAN-SOumlRLER İLE YANGIN MOTOPOMPLARI HARİCcedil ELEKTRİKLERİ KESİNİZ
C LUumlZUMLU TELEFONLARİTFAİYE 110 BİNA KORUMA AMİRİ ELEKTRİK 186POLİS İMDAT 155 SU 185AMBULANS 112 DOĞAL GAZJANDARMA İMDAT 156
EYANGIN CcedilIKIŞ SEBEPLERİ1 TALİMAT VE EMİRLERE UYMAMAKTAN2 BİLGİSİZLİKTEN3 İHMALDEN4 SABOTAJ HAREKETLERİNDEN5 SICcedilRAMA VE KAZALARDAN6 ELEKTRİK ARKI VE KONTAĞINDAN
D YANGIN SOumlNDUumlRME CİHAZININ KULLANILIŞI1- CİHAZI YANGIN YERİNE GETİRİNİZRUumlZGARI ARKANIZA
ALINIZ2- ATEŞE MUumlMKUumlN OLDUĞUNCA YAKLAŞINIZ3- TETİK MEKANİZMASINI KİLİTLEYEN PİMİ CcedilIKARTINIZ
VEYA KARBONDİ- OKSİTTUumlPUumlNUumlN (KUumlCcedilUumlK TUumlP) VALFİNİ SOLA DOĞRU CcedilEVİREREK ACcedilINIZ
4- TETİĞE SONUNA KADAR BASARAK CcedilIKAN GAZI VEYA TOZU YANGININ DOĞDUĞU YERE PUumlSKUumlRTUumlNUumlZ
5- YANGINI OumlN TARAFTAN ARKAYA DOĞRU SOumlNDUumlRUumlNUumlZ
6- YANGINI SOumlNDUumlĞUumlNDEN EMİN OLMADAN TERK ETMEYİNİZ
7- TOZLU CİHAZLARI TOZ BİTENE KADAR BOŞALTINIZ
F YANGIN CcedilALIŞMA SAATLERİ İCcedilİNDE OLURSA1- HABER VERME YANGINI İLK GOumlREN KİMSE ALARM ZİL
TELEFON BAĞIRARAK VB HAREKETE GECcedilİRMEKLE BERABER TELEFONLA İTFAİYEYE HABER VERİR
2- EKİPLERİN GOumlREVLERİ SOumlNDUumlRME EKİBİ YANGININ CcedilIKTIĞI YERİN UumlST VE YANLARINDAKİ ODALARDA TERTİBAT ALARAK YANGINI SOumlNDUumlRMEYE CcedilALIŞIR KURTARMA EKİBİ VARSA OumlNCE CANLILARI KURTARIR YANGINDA OumlNCELİK SIRASINA GOumlRE EVRAK VE EŞYALARI BOŞALTMAYA HAZIR HALE GETİRİR GEREKİYORSA BİNANIN HENUumlZ YANMA TEHLİKESİ OLMAYAN KISIMLARINA TAŞIYABİLİRLER YANGIN CcedilIKAN BİNANIN TAHLİYESİNE OLAY YERİNE GELEN İTFAİYE AMİRİNİN VEYA MUumlLKİYE AMİRİNİN EMRİYLE BAŞLANIR KURTARILAN EŞYA İTFAİYE AMİRİ VEYA İDARİ İŞLER BİRİM AMİRİNİN GOumlSTERECEĞİ BİR YERE TAŞINIRİLKYARDIM EKİBİ YARALI VE HASTALARA İLKYARDIM YAPARKORUMA EKİBİ YANGINDAN KURTARILAN EŞYALARI KORUR PANİK VE KARGAŞAYI OumlNLER
G YANGIN CcedilALIŞMA SAATLERİ DIŞINDA OLURSA 1- HABER VERME YANGINI İLK GOumlREN KİMSE ALARM ZİL TELEFON BAĞIRARAK VB HAREKETE GECcedilİRMEKLE BERABER TELEFONLA İTFAİYEYE HABER VERİR AYNI ZAMANDA YANGIN İHBAR TELEFONUNUN YANINDAKİ LİSTEDEN AMİRİNE VE İLGİLİLERE HABER VERİR 2GOumlREVLİLERİN HAREKET TARZIYANGIN YERİNE GELEN DAİRE MUumlDUumlRUuml İLE EKİP PERSONELİ DERHAL VAZİFELERİNE BAŞLARLAR
H YANGIN BİNANIN YAKININDA OLURSA1- BİNANIN YANGIN TEHDİTİ ALTINDAKİ TARAFINDA
BULUNAN ODALARIN PERDELERİ CcedilIKARILIR PENCERELER KAPATILIR GEREKİYORSA EVRAK DOSYA VE DİĞER EŞYALAR TEHLİKESİZ YERLERE TAŞINIR
2- CcedilATIDA KORUMA TERTİBİ ALINIR CcedilATI VE DİĞER YERLERE DUumlŞEN KIVILCIM SOumlNDUumlRUumlLUumlR AHŞAP KISIMLAR VE CcedilATI BOL SU İLE ISLATILIR 7
GOumlREVİ SOumlNDUumlRME EKİBİ KURTARMA EKİBİ KORUMA EKİBİ İLKYARDIM EKİBİ (İTFAİYE) (EMNİYET)
EKİP BAŞI EKİP PERS
EK 1 Durum Tespiti Detay Formu (Tehlike Avı)Okulun Adı Tarih BİNA BLOK ADI KAT EMEğitim MateryaliMMasaDDolapNBNote Book PC Masauumlstuuml BilY Yazıcı S Sıra K Kuumlrsuuml
Oda Derslik Laboratuvar Adı veya Nosu
Durum
EH
Durum
EH
Durum
EH
Sıra ve Masalar sabitlenmiş miSıra ve Masalar geccedilişi kapatıyor muAraccedil gereccedil ve malzemeler tehlike oluşturmayacak şekilde Yerleştirilmiş sabitlenmiş miAğır nesneler yuumlksek raflardan uzaklaş tırılmış mıVarsa yuumlksek dolaplar ve raflar sabitlenmiş miDolapların mandalı var mıMevcut PC varsa sabitlenmiş miHareketli eğitim araccedilları var mı Sabitlenmiş miAsılı elektrik teccedilhizatları (lambalar projektoumlrler vs)Sabitlenmiş miDuvara asılı materyaller sabitlenmiş miLamba askıları sağlam sabitlenmiş miTehlikeli Madde var mı Sabitlenmiş mi (ip veya ccedilıtalı )Laboratuvarlarda şişe kap ve diğer malzemeler iccedilinenvanter (doumlkuumlm) yapılmış mıOfis iccedili boumllmeler sarsıntılara karşı dayanıklı mıAcil yolları ve kapıları doğrudan dışarıya veya guumlvenli biralana accedilılıyor muAcil ccedilıkış kapıları oumlnuumlnde ccedilıkışı oumlnleyecek şeyler var mıAcil ccedilıkış yolları ve kapıları bina buumlyuumlkluumlğuumlne ve kişiSayısına uygun muAcil ccedilıkış kapıları acil durumlarda hemen ve kolaycaAccedilılabilecekler şekilde miSaydam veya yarı saydam kapılar var mı YuumlzeyleriKırılmalara karşı korunmuş muBasamak yuumlzeyleri kaygan değil ve uygun malzemedenYapılmış mıBasamakların oumlnuumlnde kaymayı oumlnleyici bantlar koyulmuş muMerdivenler uumlzerinde geccedilişi engelleyecek malzemelerEngeller kaldırılmış mıYeter sayıda yangın soumlnduumlrme ekipmanı (donanım)(YSE) var mıKolay kullanılır mıYSE goumlruumlnuumlr ve kolay erişilir yerlere konmuş muYangın konusunda eğitim almış sorumlu personel var mıYanıcı patlayıcı maddeler uygun şartlarda korunuyor muAlarm sistemleri var ccedilalışıyor duumlzenli olarak kontrol ediliyor muİlkyardım dolabı mevcut muİlkyardım dolabı yeterli ilkyardım malzeme ve ekipmanı ileteccedilhiz edilmiş mi
Sayfa 36 45
İşaret levhaları var mı Ayrıntıları iccedileriyor mu Labda guumlvenlik panoları var mı Sabit miİşaretleme levhaları yeter sayıda ve uygun yerlerde mi
EK 2 TEHLİKE PROFİLİ BELİRLEME FORMUrdquo (RİSK ANALİZİ)
Okulun adı TarihYetkili M Mekacircnİ İnsanE Eğitim
Suumlrekliği
Tehlike 1 Tehlike 2 Tehlike 3 Tehlike 4 Tehlikehellip
M İ E M İ E M İ E M İ E M İ E
ETKİLEME ŞİDDETİ
Felaket 50rsquoden fazlazarar ccedilok sayıda oumlluumlm 30guumlnden fazla suumlreli etkKritik 25 -50 zararkalıcı sakatlanmalar 2 hafta suumlreli etkiSınırlı 10 -25 zararyaralanmalar 1 hafta suumlrelietkiOumlnemsiz 10rsquodan az zarar24 saat veya daha kısa suumlreli etki
OLUŞ SIKLIĞIYuumlksek Gelecek yıldameydana gelme olasılığı100Bazen Gelecek yıldameydana gelme olasılığı10-100 veya gelecek 10yılda en az bir kezNadiren Gelecek yıldameydana gelme olasılığı1-10 veya gelecek 100yılda en az bir kezYok (ccedilok az) Gelecek 100yılda goumlruumllme olasılığı 1veya daha az
ETKİ DERECESİ24 saatten daha fazla birsuumlrede oluş uyor ve erkenuyarı yapılabilir yapılamaz12 ndash 24 saatte oluşuyor veerken uyarı yapılabilir yapılamaz6 ndash 12 saatte oluşuyor erken uyarı yapılabilir yapılamaz6 saatten kısa bir suumlredeoluşuyor erken uyarıyapılabiliryapılamazBir anda oluşuyor ve erkenuyarı yapılabiliryapılamaz
Sayfa 37 45
Tahmini Etkilenecek KişiSayısı
Tahmini Etki Suumlresi
Tahmini Tahliye Suumlresi
Hazırlık ve Oumlnlemler (E H)
EK 3 MALZEME BİLGİ FORMUYOumlNERGE1 Malzeme bilgi formu ilgili servis yetkilileri tarafından doldurulmalı malzeme ve teccedilhizat yetkilisi tarafından kontrol edilmelidir2 Form bilgileri ihtiyaccedil durumunda veya belirli aralıklarla guumlncellenmelidir3 Malzeme adları iccedilin kısa anlaşılabilir ifadeler kullanılmalıdır (levye el feneri gibi)4 Malzemeyi kullanan servis ve servis yetkilisi malzemenin kullanım alanını doğru belirlemelidir5 Servis yetkilisi malzemenin yeter sayıda olmadığını duumlşuumlnuumlyorsa notlar boumlluumlmuumlne tarih bilgisiyle birlikte yazmalı ve ihtiyaccedilları gidermelidir Giderilen ihtiyaccedillar iccedilin bilgi formu yeniden doldurulmalıdır
Malzeme ve Teccedilhizat Sorumlusu Tarih
Okul Adı
Malzeme Adı
Kullanım Servisi
Servis Yetkilisi
Kullanım Alanı
Adedi
Zara
r Az
alt
Aram
a -
Kurt
arm
a
Yang
ın
Soumlnd
uumlrm
e
İlk
Yard
ım
Sayfa 38 45
NOTLARTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellip
EK 4 ACİL DURUM RAPORU FORMUYOumlNERGE
1 Acil Durum Raporu bilgileri Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Kurulu Başkanı
tarafından operasyon ve lojistik servislerinden gelen bilgiler doğrultusunda doldurulur Gerekli durumlarda bir uumlst yetkiliye teslim edilir
2 Olay turu Kendi imkacircnları ile baş edilebilen durumlar iccedilin ldquoOlayrdquo yerel imkacircnlar veya
diğer kurumlardan destek alınarak baş edilebilen durumlar iccedilin ldquoAcil Durumrdquo il genelini ve eğitim suumlrekliliğini etkileyecek buumlyuumlkluumlkteki olaylar iccedilin ldquoAfetrdquo olarak tanımlanacaktır
3 Olayın Tanımı iccedilin deprem sel yangın gibi genel tanımlama yapılacaktır
4 Bina ve muumldahale bilgileri ilgili servislerden gelen bilgiler doğrultusunda
doldurulacaktır5 Olay anında veya sonrasında ortaya ccedilıkan acil ihtiyaccedillar ile diğer
bilgiler detayları ileilgili alana Olay Tarihi Olay Tarihi
Okul Adı Bina Adı
Kat Sayısı Rapor Yetkilisi Tel
Bina Adı Olayın Tuumlruuml Olay Acil Durum Afet Olayın Tanımı --- --- ---
Muumldahale Bilgileri
Okul İmkacircnları ile Muumldahale edildi ____ Evet ____ Hayır
Başka kurum desteği ile Muumldahale edildi ____ Evet ____ Hayır
Destek veren kurum adı _________________________
Sayfa 39 45
Tıbbi desteğe ihtiyacı olan ki1048826i sayısı ____ ____ Yok
Yaralı Sayısı ____ ____ YokYaralı Durumu ____ Ağır ____ HafifKurtarılmayı bekleyen kişi sayısı ____ ____ YokKurtarılmayı bekleyenlerin kişi (ler) _____ Bina iccedilinde ____ DiğerDiğer
Bina Bilgileri
Yangın ____ Evet ____ HayırBinadaki Hasar Durumu ____ Az ____ Orta ____ Ağır ____ YokTehlikeli Madde Riski ____ Evet ____ Hayır ____ Kısmen (kat)
Acil İhtiyaccedillar (kurtarma tadilat vs)
Diğer Accedilıklamalar
EK 5 ZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARI FORMUYOumlNERGE
1 Zarar Azaltma ccedilalışmalarının yapılması ve suumlrduumlruumllebilirliğinin sağlanması amacıyla
aşağıdaki bilgileri belirleyeceğiniz aralıklarla doldurunuz2 Uygulama tarihinde gerccedilekleşen veya yarım kalan ccedilalışmaları ilgili
alana accedilıklamalarıile birlikte yazınız
3 Uygulama surecinde oluşan durumlar ile uygulama tarihinde gerccedilekleştirilemeyen
ccedilalışmaları ldquoNotlarrdquo kısmına tarih bilgisi ile birlikte yazınız
Okul Adı
Tarih
Bina Adı
TehlikeAdı
Tehlike TuumlruumlAlınmasıGerekenOumlnlem
OumlnemDerecesi
(1-4)Planlanma
TarihiUygulama
Tarihi AccedilıklamaYapısı
Yapısal
değil
Diğer
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
Sayfa 40 45
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
NOTLAR
Tarih hellip hellip hellip
Tarih hellip hellip hellip
Tarih hellip hellip hellip
EK 6 Yardım İstenebilecek Bazı Kamu Kurum ve Kuruluşları
18 Valilik ve veya Kaymakamlık19 İl Afet ve Acil Durum Muumlduumlrluumlğuuml20 İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml21 İl Sağlık Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Sağlık Grup Başkanlığı (112 Acil)22 İl Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml (155)23 Belediye24 İtfaiye (110)25 Kızılay26 Muhtarlık27 Hastane ve Klinikler Aile hekimleri28 Arama Kurtarma Birlik Muumlduumlrluumlğuuml29 Jandarma (156)30 Zehir Danışma Merkezi (114)31 Akredite olmuş afetlerle ilgili ccedilalışmaları bulunan Sivil Toplum
Kuruluşları
EK 7 Afet ve Acil Duruma Goumlre İzlenecek Yol
Sayfa 41 45
Afet veya Acil Durum Davranış Şekli
Deprem Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun Deprem bitince binayı tahliye edin
YangınYangın alarmı vererek binayı tahliye edinUumlzerinizdeki giysiler alev aldıysa Dur ndash Yat - Yuvarlan
Duman
Mahsur kaldıysan yerinde sığın Değilse binayı boşaltDuman tabakasının altında kalabilmek iccedilin suumlruumlnerekilerleyeceğini unutma
Tehlikeli madde sızıntısı Yerinde sığınak veya emniyetli bir yere tahliye
Bomba veya Bomba tehdidi Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun veya Tahliye
Şiddet olayları Kilitlen Tecrit
Patlama Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun
Sel Emniyetli bir tahliye veya yerinde sığınak (binaların uumlst katında)
Şuumlpheli veya bilinmeyen şahıslar
Tehdit unsuru değerlendirilerek hemen polis aranır
FırtınaYerinde sığın eğer oumlğrenciler okul bahccedilesinde iseiccedileri tahliye yapılır
EK 8 Temel Davranış Biccedilimleri1- Ccediloumlk ndash Kapan - Tutun2- Yerinde Sığınma3- Tahliye4- KilitlenTecrit1- Ccedilok ndash Kapan ndash Tutun Dizlerimizin uumlstuumlne ccediloumlkerek bedenimizin kapladığı alan olabildiğince kuumlccediluumlltuumllmeye kapanarak başımızı ensemizi ve yuumlzuumlmuumlzuuml korumaya ve eşya ile birlikte hareket etmek iccedilinde tutunma yapmamıza denir2- Yerinde Sığınma Tahliye gerektirmeyen veya buna yeterli zaman olmayan durumlarda uygulanır Genellikle tehlikeli madde sızıntısı teroumlr saldırısı ve şiddetli fırtına gibi durumlarda uygulanır Dışarı ccedilıkılmanız soumlylenene kadar iccedilerde kalınır ve dışarıdan hava girişi oumlnlenir3- Tahliye Bulunduğunuz yeri boşaltmanız demektir4- KilitlenTecrit Bulunduğunuz mekacircndan ayrılmanın guumlvenli olmadığı
Sayfa 42 45
durumlarda korunaklı bir şekilde saklanılmasıdırEK 9 Planda Olması Gereken Haritalar
1 Okul ccedilevresinin haritası2 Okul yerleşkesinin haritası3 Katların haritası4 Tahliye yolu5 Toplanma boumllgesi6 Afete youmlnelik ekipmanın (takım donanımın) bulunduğu yerler
TABLOLAR Tablo 1 Genel bilgiler formuTablo 2 Risk Seviyesine Goumlre Derecelendirme FormuTablo 3 Risk Seviyesine Goumlre MatrisTablo 4 Plandaki Oumlncelik Seviyesi EKLEREK 1 Durum Tespiti Detay Formu (Tehlike Avı)EK 2 Tehlike Profili Belirleme Formurdquo (Risk Analizi) EK 3 Malzeme Bilgi FormuEK 4 Acil Durum Raporu FormuEK 5 Zarar Azaltma Ccedilalışmaları FormuEK 6 Yardım İstenebilecek Bazı Kamu Kurum ve KuruluşlarıEK 7 Afet ve Acil Duruma Goumlre İzlenecek YolEK 8 Temel Davranış BiccedilimleriEK 9 Planda Olması Gereken Haritalar EK HARİTALAREK91 Okul Ccedilevresinin HaritasıEK92 Okul Yerleşkesinin HaritasıEK93 Katların KrokisiEK94 Tahliye Yolu KrokisiEK95 Toplanma Boumllgesi KrokisiEK96 Afete Youmlnelik Ekipmanın Bulunduğu Yerleri Goumlsteren HaritaNOT Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı hazırlanırken sayfaların kaymamasına dikkat edilmelidir Planla birlikti yayınlanan oumlrnek okul krokilerinden faydalanınız
2014- 2015 YILI OKULUMUZUN PERSONEL İKAMETGAcircH ADRES BİLGİLERİ
SN ADI VE SOYADIOKULDAKİ
BRANŞ VEYA GOumlREVİ
CEP TELF E ndashPOSTA ADRESİ VEYA İKAMETGAcircH ADRESİ İMZA
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Sayfa 43 45
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
34
35
HAZIRLYAN UYGUNDUR hellip03 2015 hellip032015
Muumlduumlr Yard Okul Muumlduumlruuml
OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİM PLANI HAZIRLANIRKEN DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR 1Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlanırken Sayfaların kaymamasına DİKKAT edilmeli
2 Planın hazırlanması uygulanması ve palanda goumlrev alan ve okulda goumlrev yapan buumltuumln personel plan hakkında bilgilendirilmelidir
3 Plan baştan sonuna kadar dikkatle okunması ve okulun fiziki yapısı goumlz oumlnuumlne alınarak yetkililerin goumlruumlşlerinin değerlendirilmesi gerekmektedir İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml tarafından Yayınlanan ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquonınrdquo sadece sizlere yardımcı olmak iccedilin yapıldığını tavsiye niteliği taşıdığı unutulmamalıdır
4 Her okul kendi okulunun fiziksel altyapısını ve koşullarını goumlz oumlnuumlnde bulundurarak planını hazırlamalıdır
5 Muumlduumlrluumlğuumlmuumlz tarafından yayınlanan Plan dışında başka illere ait palanlar internet ortamından dirilerek Okul Afet ve Acil Durum Planı hazırlanmamalıdır Muumlduumlrluumlğuumlmuumlz tarafından yayınlanan plan temel alınarak okulunuza uyarlanmalıdır
Sayfa 44 45
7 Plan ekinde bulunan buumltuumln ekler dikkatlilce okunarak doldurulmalıdır8 Plan ekinde yayınlanan Oumlrnek Krokiler nazara alınarak okulunuzun ihata duvarları iccedilerisinde bulunan
okulunuz ve okulunuza ait ek binaların krokileri bilgisayar ortamında veya ccedilok duumlzguumln ve anlaşılır bir tarzda kat planları uumlzerinde sığınak yangın dolabı yangın alarm butonu elektrik panolarının yangın soumlnduumlrme cihazları toplanma yerleri Malzeme depoların kolaylıkla anlaşılır bir tarzda farklı işaretlerle ve renkli kalemle goumlsterilmesi gerekmektedir
9 Planlar ikişer nuumlsha halinde hazırlanmalı Bir nuumlshası okulda kalacak bir nuumlshasırsquoda İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne elden teslim edilecek
10 Merkeze bağlı İlccedileler Planları uumlccediler nuumlsha halinde hazırlamalı Bir nuumlshası İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne elden teslim edilecek Bir nuumlshası okulda kalacak bir nuumlshası da İlccedile Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne teslim edilecek
11 İşin oumlzuuml Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlar bir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilen dersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilip guumlncelleştirilecektir
12Planın Hazırlaması esnasında bilmediğiniz hususlar hakkında Başbakanlık ldquoAfet ve Acil Durum Youmlnetimi Başkanlığı tarafından internet ortamında yayınlanan şu kaynaklardan faydalanınız
1) ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlama Kılavuzurdquo2) ldquoOn Adımda ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlama Kılavuzurdquo 3) ldquoOkullarda Afete Hazırlıkrdquo4) ldquoOkullarda Afet ve Acil Durum Youmlnetim El Kitabırdquo
5) ldquoEğitim Kurumları iccedilin Afet Acil Yardım Planlama Rehberirdquo13 Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları hazırlanmasında okul ve kurum Muumlduumlruuml Okul Afet ve Acil
Durum Youmlnetim Planrsquoları Eğitimini almış olan Muumlduumlr Yardımcısı başta olmak uumlzere Anaokullarında Anasınıfı Oumlğretmeni İlkokullarda Sınıf Oumlğretmeni Ortaokullarda Sosyal Bilgiler Oumlğretmeni Lise ve Mesleki okullarda Coğrafya Oumlğretmenleri sorumlukları dacirchilinde hazırlanmalıdır
14 Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları Muumlduumlrluumlğuumln okulunuzdan planrsquoları istemesi halinde İVEDELİKLE en geccedil bir hafta iccedilerisinde mesai guumlnuumlnde planlar teslim edilmelidir
helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipMUumlDUumlRLUumlĞUuml
İş bu Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planırsquonda goumlrev alan ve okulumuzda bulunan tuumlm personel plan hakkında bilgilendirilmiş olup plan ( ) Sayfadan İbarettir
Okul Muumlduumlruuml ndash İmza Muumlhuumlr 2015
Sayfa 45 45
adlandırılan 8 derslik ve ccedilok amaccedillı bir salon ve taşımalı oumlğrenciler iccedilin bir yemekhane yapılmıştır
NOT Yukarıda okul tarihccedilesiyle ilgili anlatılan bilgilerin sadece farazi bilgiler olduğu gerccedilekle alakası olmadığı sadece okullarımıza yardımcı olmak amacıyla yazıldığı unutulmamalı sizler okulunuzun gerccedilek tarihccedilesini anlaşılır gerccedilekccedili kısa ve oumlz olarak okulunuzun oumlnceden aldığı isimleri ve zaman aşımı iccedilerisinde okulunuzun geccedilirdiği fiziki ve isim değişikliklerini doğru olarak yazmanızı unutmamalısınız Okulunuzun tarihccedilesini tam yazdıktan sonra bu not boumlluumlmuumlnuuml silinmesi gerektiğini unutmayınız
GENEL DURUM VE HAZIRLIKLAR OKUL PERSONEL VE OKULUN FİZİKİ YAPISINA AİT BİLGİLER
OKULUMUZUN İLETİŞİM BİLGİLERİ
OKULUN ADI1 Okulumuzun Adresi2 Tel ve Fax No3 Elektronik Posta Adresi4 Web Adresi
OKULUN PERSONEL VE OumlĞRENCİ BİLGİLERİGOumlREVİ ERKEK KADIN TOPLAM
1 Muumlduumlr2 Muumlduumlr Yardımcısı3 Branş Oumlğretmeni4 Sınıf Oumlğretmeni5 Rehber Oumlğretmen6 Memur7 Hizmetli8 İşccedili9 İş-kur Personeli10 Oumlğrenci Sayısı 11 TOPLAM
OKULUN FİZİKİ İMKAcircNLARI VE YAPISISN FİZİKİ MEKAcircNIN ADI SAYISI
1 Muumlduumlr odası2 Muumlduumlr Başyardımcısı Odası3 Muumlduumlr Yardımcısı Odaları4 Rehberlik Servisi ve Oumlğretmenler Odası5 Zuumlmre Oumlğretmenler Odası6 Memur ve Fotokopi Odası7 Personel Odası8 Okuloumlncesi Anasınıfı9 Derslikler10 Teknoloji sınıfı (BT Sınıfı) Biyoloji-Kimya Laboratuvarı Sınıfları11 Fizik Laboratuvarı12 Fen Bilgisi Laboratuarı 13 Sunum ve Soru Ccediloumlzme Odası14 Araccedil Gereccedil Odası15 İngilizce Dersliği (Laboratuvarı )16 Resim ve Muumlzik Dersliği17 Ccedilok Amaccedillı Salon18 Kapalı Spor Salonu19 Spor Soyunma Odası
Sayfa 6 45
20 Depo ve Arşiv Odaları21 Bekleme Salonu22 Okul Aile Birliği Odası23 Revir24 Okul Kantini25 Danışma26 Değişik Amaccedillar İccedilin Kullanılan Odalar27 Kuumltuumlphane28 Kazan dairesi ve Kaloriferci Odası29 Temizlik ve Depo Odaları30 Sığınak
OKULUN YAPISI OumlRNEK Okulumuzun helliphellip derslikli helliphellip katlı ana bina spor salonu ve hellip kişilik helliphellippansiyon olmak uumlzerehellipbinadan oluşmaktadır Okulunuzun durumuna goumlre tabloyu uyarlayınız
FİZİKİ MEKAcircNIN ADIOKUL PANSİYONUN FİZİKİ İMKAcircNLARI VE YAPISI
SN FİZİKİ MEKAcircNIN ADI SAYISI1 Muumlduumlr Yardımcısı
2 Noumlbetccedili Oumlğretmen Odası
3 Noumlbetccedili Oumlğretmen Yatak Odası
4 Personel Odası
5 Ziyaretccedili Kabul ve Bekleme Salonu
6 Oumlzuumlrluuml Oumlğrenci Odası
7 Oumlzuumlrluuml Oumlğrenci Yatak Odası
8 Doktor (Revir) Odası
9 Hemşeriye Odası
10 Erkek Hasta Odası
11 Servis Ofisi Odaları
12 Kuumltuumlphane ve Okuma Salonu
13 Temizlik Odası
14 Yemekhane ve Dinlenme Salonu
15 Mutfak
16 Kat Ofisi
17 Yatak Odaları
18 Ccedilamaşır Yıkama ve Duşlar Boumlluumlmuuml
19 Personel Yemek ve Personel Duş Odaları
20 Ccedilamaşırhane
21 Hizmetli Odası
22 Servis Avlusu
23 Su Deposu
24 Kazan Dairesi ve Kaloriferci Odası
25 Guumlnluumlk Temizlik Odası
26 Değişik Amaccedillar iccedilin Kullanılan Odalar
27 Demirbaş Eşya Odası
Sayfa 7 45
28 Sığınaklar
29 Koumlmuumlr Deposu
30
31
32
33
NOT Tabloda adı geccedilmeyen veya değişik isimle accediltığınız boumlluumlm ve odaları pansiyonun fiziki yapısına goumlre uyarlamayı unutmayınız
201-2015 EĞİTİM OumlĞRETİM YIL MEVCUT OumlĞRENCİ DURUM ANALİZİ
SINIFLAR ERKEK KIZ TOPLAM OKUL OumlNCESİ
1 SINIF2 SINIF3 SINIF4 SINIF5 SINIF 6 SINIF7 SINIF8 SINIF9 SINIF 10SINIF11SINIF12SINIF
TOPLAMTAŞIMALI EĞİTİM 2014-2015
TAŞIMA MERKEZİ OKULUMUZ
TOPLAM TAŞINAN KOumlY SAYISI
TAŞIMA YAPAN ARACcedil SAYISI
TAŞINAN OumlĞRENCİ SAYISI
EN UZAK KOumlY MESAFE KM
TOPLAMNOT Oumlğrenci sayıları her yıl eğitim ve oumlğretimin başlamasıyla guumlncellenecek
OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİM KURULUN OLUŞUMU
S NO GOumlREVİ ADI SOYADI KURUL UumlYESİ1 Başkan Okul Muumlduumlruuml 2 Başkan Yardımcısı Muumlduumlr Yardımcısı3 Başkan Yardımcısı Muumlduumlr Yardımcısı4 Uumlyeler Oumlğretmen5 Uumlyeler Oumlğretmen6 Uumlyeler Oumlğretmen7 Uumlyeler Oumlğretmen8 Uumlyeler Oumlğretmen9 Uumlyeler Oumlğretmen
10 Uumlye Destek Personeli11 Uumlye Okul Aile Birliği ve Okul Koruma
Sayfa 8 45
Dernekleri başkanları veya goumlrevlendirecekleri 2 kişi
12 Uumlye Veli13 Uumlye Veli14 Uumlye Oumlğrenci15 Uumlye Oumlğrenci16 Uumlye Muhtar
DİKKAT Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlanırken okul muumlduumlruumlnuumln bizzat bu kurul iccedilinde bulunması olaylara ve afetlere etkili muumldahale ccedilalışmalarının başarılı olması iccedilin gereklidir
OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİM PLANI GURUPLARI1 PLANLAMA VE HAZIRLIK GURUBU
SN ADI SOYADI OKULDAKİ GOumlREVİ CEP TELEFONU E-POSTA ADRESİ VEYA
İKAMETGAcircH ADRESİ İMZA
12345
2 RİSK YOumlNETİM GURUBUSN ADI SOYADI OKULDAKİ
GOumlREVİ CEP TELEFONU E-POSTA ADRESİ VEYA İKAMETGAcircH ADRESİ İMZA
12345
3 MUumlDAHALE GURUBUSN ADI SOYADI OKULDAKİ
GOumlREVİ CEP TELEFONU E-POSTA ADRESİ VEYA İKAMETGAcircH ADRESİ İMZA
1234531 MUumlDAHALE GURUBUrsquoNUN 1 ALT GURUBU (ARAMA ndash KURTARMA İLKYARDIM GURUBU)SN ADI SOYADI OKULDAKİ
GOumlREVİ CEP TELEFONU E-POSTA ADRESİ VEYA İKAMETGAcircH ADRESİ İMZA
12345
32 MUumlDAHALE GURUBUrsquoNUN 2 ALT GURUBU (TESBİT-ONARIM İYİLEŞTİRME GURUBU)
Sayfa 9 45
SN ADI SOYADI OKULDAKİ GOumlREVİ CEP TELEFONU E-POSTA ADRESİ VEYA
İKAMETGAcircH ADRESİ İMZA12345
33 MUumlDAHALE GURUBUrsquoNUN 3 ALT GURUBU (TAHLİYE GUumlVENLİK VE AİLE İLİŞKİLERİ GURUBU)
SN ADI SOYADI OKULDAKİ GOumlREVİ CEP TELEFONU E-POSTA ADRESİ VEYA
İKAMETGAcircH ADRESİ İMZA12345
4 KAYNAK TEMİNİ VE LOJİSTİK DESTEK GURUBUSN ADI SOYADI OKULDAKİ
GOumlREVİ CEP TELEFONU E-POSTA ADRESİ İMZA12345
Planlama ve gurup oluşturmadan oumlnce her okul ilk aşamada mutlaka şunları sağlamalıdır1- Oumlğrencilerinin ve ccedilalışanlarının deprem ve diğer afetler sırasında ne
yapacaklarını bildiklerinden emin olmak2- Tuumlm velilere ve ccedilalışanlara duyurulan bir tahliye youmlntemi belirlemek3- Telefon sisteminin ccedilalışmaması durumunda yerel veya merkezi yardım
kuruluşlarıyla bağlantı kurma olanağına sahip olmak4- Can guumlvenliği accedilısından en ciddi tehlikeyi oluşturan yapısal ve yapısal
olmayan riskleri belirleyip muumlmkuumln olduğunca riskleri ortadan kaldırmak5- Oumlğrencileri ve ccedilalışanları okulun Afet Acil Yardım Planı konusunda
bilinccedillendirmek iccedilin eğitmek
Şekil 1 Kurumsal Yapılanma Oumlrneği
Sayfa 10 45
Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Kurulu Aşağıdaki Guruplardan Oluşur
1- Planlama ve Hazırlık Gurubu2- Risk Youmlnetim Gurubu3- Muumldahale Gurubu (Muumldahale gurubu buumlnyesinde şu guruplarda
vardır)a) Arama - Kurtarmab) Tahliye Guumlvenlik ve Aile İlişkileric) Tespit ndash Onarım İyileştirme
4- Tahliye Guumlvenlik ve Aile İlişkileri gibi guruplardan oluşurKurumsal Yapılanma Oumlrneği Dosyanın ilerleyen boumlluumlmlerinde belirtileceği gibi okullarda Afet ve Acil
Durum Youmlnetimi Kurulunun ccedilerccedilevesini planlama ve hazırlık risk youmlnetimi muumldahale kaynak temini ve lojistik destek gibi doumlrt temel grup oluşturmaktadır Bu gruplara organizasyonda karmaşaya yol accedilmayacak şekilde yeni gruplar veya alt gruplar eklenebilir Muumldahale grubu bir olay meydana geldiğinde olaya zamanında hızlı ve etkili olarak muumldahale etmesi gereken arama-kurtarma ve ilk yardım yangın tahliye-guumlvenlik ve aile ilişkileri tespit onarım ve iyileştirme gibi alt hizmet gruplarından oluşabilir Okul afet planına dacirchil edilmesi gereken kişiler
1 Okul Muumlduumlruuml2 Muumlduumlr Yardımcıları3 Oumlğretmenler4 Okulda ccedilalışan guumlvenlik goumlrevlileri5 Okulda ccedilalışan diğer personel6 Oumlğrenci temsilcileri ve konuya duyarlı oumlğrenciler7 Veliler8 Yakın ccedilevredeki esnafişyeri ccedilalışanları9 Yakın ccedilevredeki kamu kurum ccedilalışanları10 Mahalle afet goumlnuumllluumlleri11 Sivil Savunma ccedilalışanları12 Afet konusunda oumlzel becerileri olan bireylerAfetlerle başa ccedilıkmak adına oumlnceden yapılabilecek ccedilalışmalar okul muumlduumlruuml okul ccedilalışanları
ve oumlğrenciler iccedilin başlangıccedilta oldukccedila zor bir iş olarak kabul goumlrebilir Pek ccedilok yeni ve bilinmeyen zorlukların uumlstesinden gelmek durumunda kaldığınız olmuştur Okulların fiziksel olarak yenilenmesi yeni eğitim-oumlğretim programlarının uygulanması gibi pek ccedilok zor işlerin okul youmlneticileri oumlğretmenleri ve diğer ccedilalışanları tarafından başarıyla sonuccedillandırıldığı kesindir Dolayısıyla okulun afete hazırlanması konusunda da iyi bir planlama ile başarılı sonuccedillar almak muumlmkuumln olabilir
OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİMİ PLANINDA GOumlREV ALAN GURUPLARIN GOumlREV VE SORUMLULUKLARI
GOumlREV VE YERİ SORUMLUSU
YAPILMASI GEREKEN EYLEMSORUMLUSU
PLANLAMA VE HAZIRLIK GRUBU SORUMLUSU OKUL MUumlDUumlR
Tuumlm acil durum operasyonlarını youmlnetir ve koordine eder Okulda olmayanlara veya yaralılara goumlre personelin rollerini uyarlar
RİSK YOumlNETİMİ GRUBU SORUMLUSU MD YARDIM Oluşacak riskleri belirler Ortaya ccedilıkabilecek tehlikeler iccedilin oumlnlemler alır
Sayfa 11 45
MUumlDAHALE GRUBU SORUMLUSU OumlĞRETMEN
Hafif arama kurtarma operasyonlarını koordine eder yangınları merkeze bildirir ve kuumlccediluumlk ccedilaplı yangınları soumlnduumlruumlr Beş kişilik oumlğretmenlerden oluşur
a) ARAMA KURTARMAVE İLKYARDIM GURUBU SORUMLUSU OumlĞRETMEN
Tuumlm ilk yardım malzemelerinin guumlncellenmiş olduğundan hazır bulunduğundan ve duumlzguumln şekilde idare edildiğinden emin olur İlk yardımı uygular
b) TAHLİYE GUumlVENLİKVE AİLE İLİŞKİLERİ GURUBU SORUMLUSU OumlĞRETMEN
Velileri Başvuru Kapısında karşılar ve Teslim Kapısına kadar oumlğrencilere eslim eder Velileri Başvuru Kapısında karşılar ve Teslim Kapısında ccedilocuklarıyla buluşup birleşmelerini sağlar
c) TESPİT ONARIM VE İYİLEŞTİRME GURUBU SORUMLUSU OumlĞRETMEN
Tehlike oumlncesi durum tespiti yapmak tehlike sonrasında onarım ve iyileştirme ccedilalışmalarına yardımcı olmak
KAYNAK TEMİNİ VE LOJİSTİK DESTEK GRUBU SORUMLUSU OumlĞRETMEN
Velileri TeslimBirleştirme Kapısına youmlnlendirir Gerekliyse şebeke vanalarını kapatır arındırma ve barınma sahası sağlar İhtiyaca goumlre dağıtmak iccedilin yiyecek su toplamak NOT Guruplarda goumlrev alacakların sayıları okulun durumuna goumlre değişir
Afet ve Acil Durum Youmlnetim Kurulunun Goumlrev Yetki ve Sorumlulukları1- Afet oumlncesinde okulun tehlike ve risk azaltma ccedilalışmaları ile muumldahale ve iyileştirme
ccedilalışmalarını belirlemek ve okulun guumlvenliğini sağlamak2- Planda yer alacak goumlrev grupların ve bu grupların goumlrev yetki ve sorumlulukların belirlemek3- Gruplarda goumlrev alacak kişileri ve grupların ccedilalışma esaslarını belirlemek (Oumlğretmen
kurul uumlyeleri bilgi ve deneyimlerine goumlre grup veya alt grup sorumlusu olarak ta goumlrevlendirilebilirler)
4- Afet ve Acil Durum Youmlnetimi konusunda oumlğretmenler ccedilalışanlar veliler ve oumlğrenciler iccedilin uygulanacak eğitim programlarını belirlemek ve uygulanmasını sağlamak
5- Masa başı ve saha tatbikatları duumlzenlemek6- Tatbikat guumlnluumlk olaylar ve karşılaşılan afetlerden elde edilen derslerin ışığı altında
planları guumlncelleştirmek7- Goumlrev gruplarının ihtiyaccedil duyacağı ekipman malzeme yayın ve insan guumlcuuml desteğini
sağlamak8- Afet ve acil durum planlaması ve youmlnetimi konularında ilgili uumlniversiteler kamu kurum
ve kuruluşları yerel youmlnetimler goumlnuumllluuml kuruluşlar ile yakın işbirliği yapmak eğitim ve lojistik destek sağlamak
9- Afet anı ve sonrasında en kısa sure iccedilerisinde doğru bilgilere ulaşarak grupların olaya zamanında hızlı ve etkili olarak muumldahale etmelerini sağlamak gerekiyorsa tahliye veya yerinde sığınak kararı vermek ve olayı youmlnetmek
10- Gerektiğinde itfaiye polis ambulans arama-kurtarma ekipleri gibi kurum Ve kuruluşlardan yardım istemek ve olay hakkında yetkili makamları bilgilendirmek
11- Tuumlm paydaşların afet oumlncesi sırası ve sonrasındaki faaliyetlere etkin olarak katılımını sağlamak
12- Planı goumlzden geccedilirmektir ve revize etmek Okul Muumlduumlruumlnuumln Afet ve Acil Durum Planlaması Konusundaki Sorumlulukları
Sayfa 12 45
1- Planlama guruplarının oluşturulması2- Tehlike ve risklerin belirlenmesi ve değerlendirilmesinin sağlanması3- Risk azaltma planlarının hazırlanmasının temini4- Muumldahale planlarının hazırlanmasının temini5- İmkacircn ve kaynakların belirlenmesi ve geliştirilmesi6- Alınacak oumlnlemlerin ve oumlnceliklerin belirlenmesi7- Oumlğretmenler ccedilalışanlar oumlğrencilerin ve velilerin bilgilendirilmesi ve bilinccedillendirilmesi
faaliyetlerinin geliştirilmesi ve etkin olarak uygulanmasının sağlanması durum youmlnetimi
Okul afet ve acil durum youmlnetim sistemi iccedilerisinde oumlğretmenlerinin afet oumlncesi sırası ve sonrasındaki başlıca goumlrevleri
AFET OumlNCESİNDE1- Okul afet ve acil durum planları hakkında bilgi sahibi olmak ve oumlğrencileri bu
planlarla farklı afet tuumlrleri karşısındaki davranış kuralları konusunda bilgilendirmek ve bilinccedillendirmek
2- Sınıflarında tehlike avı yaklaşımını kullanarak yapısal olmayan tehlike ve riskleri belirlemek bunların oumlnlenmesi veya etkilerinin azaltılabilmesi iccedilin oumlnlemler almak veya Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Kuruluna bildirmek
3- Oumlğrencilerde afetlere direnccedil ve guumlvenlik kuumlltuumlruuml oluşturmak amacıyla uygulamalı afet eğitimi faaliyetlerini aksatmadan yuumlruumltmek
4- Afetlerle ilgili oumlzel guumln ve haftalarda veliler ve oumlğrencilerle toplantılar yaparak afetehazırlık afet risklerinin azaltılması gibi konularda okul aile ve toplum iccedilin oumlnemli olabilecek konularda bilgilendirme ve bilinccedillendirme faaliyetleri yuumlruumltmek
AFET SIRASINDA1- Eğitim ve tatbikatlarla belletilmiş farklı afet tuumlrleri karşısında doğru davranış
kurallarının uygulanmasını sağlamak (depremler sırasında ccediloumlk kapan tutun veya tahliye sırasında koşma itme konuşma geri doumlnme gibi)
2- Varsa yaralı oumlğrencilere ilk yardım yapmak ve youmlnetimi ivedilikle bilgilendirmek3- Korku ve paniğe kapılan oumlğrencileri sakinleştirmek ve olan olay hakkında bilgi vermek4- Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Kurulunun tahliye veya yerinde sığınak karar
sonrasında tahliye planına uygun olarak oumlğrencileri sevk etmek ve guumlvenli toplanma alanına goumltuumlrmek
5- Oumlğrenci mevcudu ve veli haberleşme listelerini yanında bulundurmak6- Oumlğrencilerin velilerine veya yetkililere teslim edilene kadar başlarından ayrılmamak
Okul Afete Hazırlık Kurulunun Oluşturulması ldquoOkul Afete Hazırlık Kurulurdquo okul muumlduumlruuml muumlduumlr yardımcıları zuumlmre ve boumlluumlm
başkanları okul oumlğrenci temsilcisi (sınıf oumlğrenci temsilcilerinden konuya duyarlı olanlarda seccedililebilir) okul aile birliği başkanı okul aile birliğinden en az uumlccedil uumlye ve konuya ilgili veliler arasından seccedililir Oluşturulan kurul aşağıda belirtilen konularda planlı olarak ccedilalışma yapar1 Tuumlm personelin ve oumlğrencilerin afet konusunda kabiliyetlerini geliştirmek okul afete hazırlık planlamasına bilgili başlamak adına eğitim programları duumlzenler2 Deprem oumlncesi Deprem sırasında Deprem sonrası yapılacakları okul ccedilalışanlarına oumlğrencilere oumlğretir ve deprem sonrası ortak hareket edebilmek adına tatbikatlar yapar Deprem sonrası hayatın normale doumlnmesi sonrasında eğitim - oumlğretimin hızlıca başlaması adına programlar yapar
Okulun Detaylı Kat Planlarının Ccedilizilmesi
Sayfa 13 45
Okulunuzun tuumlm kullanım alanlarının detaylı planları ccedilizilmelidir Her katta sınıfların isimlerinden arşive depoya tuvaletlere kadar her şey oumllccedilekli haliyle detaylı ccedilizilmelidirCcedilizilen detaylı planlar Okul tahliye planında Okul iccedilindeki risk analizlerinin yapılmasında Afet sonrası arama - kurtarma işlerinde Ccedilalışmaların duumlzenli yuumlruumlmesi adına kullanılır Detaylı ve oumllccedilekli ccedilizilmiş kat planlarının uumlzerine okul oumlğrenci sayısına ve okulun fiziki yapısına goumlre hazırlanmış tahliye planları ilave edilerek her kat başına asılmalıdırlar Her yıl sınıfların isimleri ve oumlğrenci sayıları değiştikccedile kat planları ve tahliyeplanları guumlncellenmelidir Ayrıca okul iccedilindeki potansiyel tehlikeler ve bazı oumlzel boumlluumlmler yangın soumlnduumlrme ekipmanı su depoları elektrik panoları laboratuar gibi yerler detaylı kat planları uumlzerinde goumlsterilmelidir Ayrıca ccedilizilmiş planların tuumlmuuml ve oumlğrenci guumlnluumlk zaman ccedilizelgeleri ve ders programları bir arada olmak uumlzere okulun en guumlvenli yerinde deprem sonrası gelecek arama ndash kurtarma ekibine destek olması iccedilin saklanmalıdır Yapısal sorunu ccediloumlzuumllmemiş okullarda herhangi bir goumlccediluumlk olma halinde goumlccediluumlk altında kalan oumlğrencilerin sayısı depremin olma zamanına bağlı olarak değişecektir Oumlrneğin ders saatinde olabilecek bir deprem sırasında tuumlm oumlğrenciler sınıflarında veya dersin işlendiği laboratuarda olacaktır Ancak aynı oumlğrenciler ders veya oumlğlen aralarındaki herhangi bir zamanda olan bir deprem sırasında ise koridor tuvalet bahccedile veya kantinde olabilirler Her iki durum arama kurtarma hizmetlerinde farklı programlar uygulanarak ccediloumlzuumllmeye ccedilalışılır Bu nedenle okulun
1 Tuumlm detaylı kat planları2 Tuumlm sınıfların ders programları3 Tuumlm sınıfların oumlğrenci listeleri4 Engelli oumlğrencilerin hangi sınıfta olduklarını goumlsteren oumlğrenci listeleri5 Aşağıda belirtilen tuumlm ccedilalışmalara katılan oumlğrenci listeleri6 Oumlğretmen noumlbet ccedilizelgesi7 Etuumlt ccedilalışmaları zaman ccedilizelgeleri 8 Sosyal etkinlik ccedilalışmaları zaman ccedilizelgeleri 9 Okulda duumlzenlenen kursların zaman ccedilizelgeleri10Egzersiz ccedilalışmaları zaman ccedilizelgeleri11Oumlğrenci derse giriş-ccedilıkış ccedilizelgeleri kolayca ulaşılabilecek guumlvenli yerlerde olmalıdır
Oumlrnek Detaylı Kat PlanlarıSayfa 14 45
Oumlrnek Detaylı Kat Planları
Oumlrnek Detaylı Tahliye Planı KACcedilIŞ YOLLARI İLE İLGİLİ ACcedilIKLAMALAR
Kaccedilış yollarında LPG tuumlpuuml yacircda benzeri hiccedilbir yanıcı malzeme yangına yol accedilabilecek tesisat veya kaccedilış engelleyici bir şey bulunamaz ccedilıkışların oumlnuuml kapatılamaz Kaccedilış yolu hiccedilbir kısmı da daraltılamaz Kaccedilış Yolu Gerccedilek bir kaccedilış unsuru bir bina veya konstruumlksiyonun herhangi bir noktasından yer seviyesindeki caddeye kadar olan devamlı ve engellenmemiş kaccedilış yolunun tamamıdır Kaccedilış yolları kapsamına bir buumltuumln olarak
a- Oda ve diğer muumlstakil hacimlerden ccedilıkışlar
b- Her kattaki koridor ve benzeri geccedilişler
c- Kattan ccedilıkışlar
d- Zemin kata ulaşan merdivenler
e- Zemin katta merdiven ağızlarından bu kattaki bina ccedilıkışına giden yollar
Sayfa 15 45
f- Bina dışındaki guumlvenlik oumlnlemleri dahildirAlt kenarları doumlşemeden en ccedilok 120 cm yukarıda ve bina dışındaki guumlvenlik boumllgesine accedilık dış zeminden en ccedilok 2 metre yuumlkseklikteki pencereler zorunlu hallerde kaccedilış yolu kabul edilebilir Kaccedilış yollarına engelleyici hiccedilbir şey konmaz kaccedilış yollarının oumlnuuml kapatılamaz Bina sorumlusu veya guumlvenlik goumlrevlileri bunu sağlamakla yuumlkuumlmluumlduumlr Kaccedilış kapıları yanlardan menteşeli olacak ve kaccedilış youmlnuumlne accedilılır şekilde duumlzenlenecektir Kaccedilış yolu hiccedilbir şekilde daraltılamaz
TAHLİYE PLANINDA DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR1 Tahliyenin en kısa suumlrede ve emniyetli yapılması esas alınacak2 Tahliyede binanın fiziki konumu dikkate alınarak tuumlm ccedilıkış yolları aynı anda
kullanılacak biccedilimde planlanacak (Asansoumlruumln kaccedilış yolu olarak kullanılmayacağı ama yangın merdiveninin kaccedilış yolu olarak kullanılacağı dikkate alınmalı)
3 Kat tahliye planlarında toplanma yerlerine gidecek yollar ok işaretiyle goumlsterilecek4 Tahliye uumlst katlardan zemin katlara inilerek bodrum katlardan zemin katlara ccedilıkılarak aynı
anda başlayacak şekilde planlanacak5 Plan hazırlanırken ana sınıfı ve diğer kuumlccediluumlk sınıflarında olduğu goumlz oumlnuumlnde bulundurulacak6 Accedilık havada belirlenen toplanma yerinin guumlvenilir bir alan seccedililmesi (duvar dibi yuumlksek
binalar enerji hatları elektrik telleri vb yıkılma ve ccediloumlkme tehlikeleri dikkate alınarak gerccedilekleştirmelidir)
7 Binanın fiziki durumu ve diğer oumlzellikleriyle ilgili bilgilerin eklenmesi8 Krokilerin normal dosya kacircğıdına basit anlaşılır olarak ccedilizilmesi9 Krokide idari odalar derslikler yatakhane merdivenler merdiven genişlikleri yangın
merdiveni ccedilıkış kapıları vb boumlluumlmlerin goumlsterilmesi10 EK-B krokide civar durumu okul bahccedilesinin genişliği ccedilevre duvarının yuumlksekliği bahccedile giriş
kapıları toplanma yerleri vb goumlsterilmesi Gerekirse kroki ile ilgili accedilıklamaların sol alt koumlşede belirtilmesi Sınıfların boşaltılış sırası oklarla goumlsterilmesi
11 Oumlrnek Tahliye Planı fikir vermek amacıyla hazırlanmıştır Binanın fiziki konumuna goumlre tahliyenin en kısa suumlrede ve emniyetli yapılması esasıyla farklı tahliye planları yapılabilir
Afet sonrası okul yeniden accedilıldığında
1- Oumlğrencilere hoşgoumlruumlluuml yaklaşarak onları dinlemek goumlzlemek afet sonrasında yaşamış oldukları psikolojik sorunları anlamaya ccedilalışmak
2- Sorunlu olarak değerlendirdikleri oumlğrenciler iccedilin profesyonel destek sağlamak3- Oumlğrencilere guumlven duygusu aşılamak oumlrneğin okullarının yetkili teknik heyetlerTarafından kontrol edilmiş olduğunu olabilecek artccedilı depremler karşısında korku vepaniğe kapılmalarına gerek olmadığını aslında korku ve paniğin can guumlvenlikleri acısından ccedilok daha tehlikeli olduğunu yapılacak en doğru hareketin eğitim ve tatbikatlarda yapıldığı gibi ldquoccediloumlk-kapan-tutunrdquo hareketini tekrarlamak olduğunu vurgulamak
4- Oumlğrencilere depremlerin oluşumu nedenleri uumllkemizin deprem tehlikesi depremler sırasında sınıfta teneffuumlste yolda evde ccedilarşıda nasıl davranmaları gerektiği konusunda her fırsatta bilgiler vermek
5- Oumlğrencilere sınıfta koridorlarda teneffuumlste bahccedilede laboratuar spor salonu kantin ve tuvaletlerde tehlikeli olabilecek yerler ve davranışlar hakkında bilgi vermek bu konuda tehlike avı uygulamaları yapmak
6- Deprem sonrasında cıdan soumlylenti dedikodu ve yetkililer tarafından onaylanmayan medya accedilıklamaları hakkında oumlğrencileri bilgilendirmek
7- Oumlğrencilere oumlğretmenlerine okul youmlneticilerine yerel youmlneticilere ve devlet youmlneticilerine karşı guumlven duygusu aşılamak
8- Oumlğrencilere afete uğramış kişilere yardım etmenin afetler sonrasında toplum olarak buumltuumlnleşmenin bir erdem ve oumlzveri işi olduğunu oumlğretmek ve bu konularda resim ve kompozisyon yarışmaları duumlzenlemek
Sayfa 16 45
9- Oumlğrencilere başta depremler olmak uumlzere tuumlm afetleri oumlnleme olabilecek etkilerini azaltma ve sonuccedillarını suumlratle gidermenin muumlmkuumln olduğunu oumlrneklerle anlatmak ve oumlğrencilerde guumlven ve baş edebilme duygusu yaratmak
OKULLARDA AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİMİ PLANLAMASININ AMACI VE KAPSAMI1- Okullarda Afet ve Acil Durum Youmlnetimi planlamasının temel amacı tehlikelerin
risklerin imkacircn ve kaynakların doğru ve kapsamlı olarak belirlenmesi gerekli oumlnlemlerin alınması buumltuumln safhalarda yapılması gereken işlerin belirlenmesi ve tuumlm paydaşların afet oumlncesi sırası ve sonrasındaki faaliyetlere etkin katılımlarının sağlanmasıdır
2- Afet ve Acil Durum Youmlnetimi kavramı afetlerin oumlnlenmesi ve zararlarının azaltılması amacıyla bir afet olayının oumlncesi sırası ve sonrasında yapılması gereken ccedilalışmaların planlanması youmlnlendirilmesi koordine edilmesi desteklenmesi ve uygulanabilmesi iccedilin toplumun tuumlm kurum ve kuruluşlarıyla kaynakların bu ortak hedefler doğrultusunda youmlnetilmesidir
3- Bu suumlreccedil iccedilerisinde en sade bireyden en yetkili makamlara kadar herkese goumlrev ve sorumluluk duumlşmektedir Okullar iccedilin gerccedilekleştirilecek ldquoAfet ve Acil Durum Youmlnetimi Planlamardquo ccedilalışmaları o kurumun afetler karşısında hasar-zarar goumlrebilirliğini azaltacak ve kurumu afetlere karşı guumlccedilluuml hale getirecektir
4- Hazırlanacak afet ve acil durum planlarının en oumlnemli amacı yaşam alanlarınınGuumlvenliğini sağlamaktır Bu nedenle tuumlm faaliyetlerin bir plan dacirchilinde gerccedilekleşmesi gerekir Planın genel amaccedilları afete neden olabilecek tehlike ve risklerin belirlenmesi muumlmkuumlnse oumlnlenmesi veya olası etkilerinin azaltılması eğitim ve tatbikatlarla farkındalığın ve becerinin arttırılması olay anında kazanılmış doğru davranış biccedilimlerinin sergilenmesi hızlı tahliyenin gerccedilekleştirilebilmesi ile okulların normal faaliyetlerine en kısa zamanda doumlnebilmesi iccedilin gereken kurumsal yapılanmayı sağlamak olarak oumlzetlenebilir5- Afet oumlncesinde afete neden olabilecek tehlike ve risklerin belirlenmesi muumlmkuumlnse Oumlnlenmesi veya olası etkilerinin azaltılması ve olaylara karşı eğitim ve tatbikatlarla tuumlm paydaşların hazırlıklı olmasının sağlanması ve afetlere karşı bilinccedilli ve direnccedilli nesiller yetiştirilmesi6- Afet sırasında eğitim ve tatbikatlarla kazanılmış doğru davranış biccedilimleri Uygulanarakarama-kurtarma ve ilk yardım ve guumlvenli tahliye işlemlerinin aksatılmadan uygulanması7- Afet sonrasında ise olaya zamanında hızlı ve etkili olarak muumldahale ederek
kayıplarınEn duumlşuumlk duumlzeyde tutulması olabilecek zincirleme etkiler veya ikincil afetlerin oumlnlenmesi ve okulun normal programına bir an oumlnce doumlnebilmesi iccedilin gereken iyileştirme faaliyetlerinin belirlenmesi ve uygulanmasını sağlayacak oumlrguumltlenme modelleri ile imkan ve kaynakları sağlamaktır
Planlama EsaslarıPlanlama ile ne yapmak istediğinizin ve bunu nasıl hangi imkacircn ve kaynakları kullanarak
yapacağınızın belirlenmesi demektir Hangi amaccedilla olursa olsun bir planlama faaliyeti1- Oumlncelikle sorunlar ve ihtiyaccedilların belirlenmesi2- Uygulanması muumlmkuumln olan ccedileşitli eylem yollarının tartışılıp duumlzenlenmesi3- İmkacircn fırsat ve kaynakların belirlenmesi4- Mevcut imkacircn ve kaynaklarla gerccedilekleştirilmesi muumlmkuumln olan eylem yollarının belirlenmesi5- Amaca ulaşmak iccedilin gereken insan guumlcuuml malzeme kaynakları ve oumlrguumltlenme şeklini
belirlenmesi6- Oumllccediluumllebilir goumlstergeler belirleyerek eylemlerin izlenmesi ve gerektiğinde yeniden duumlzenlemeler yapılması gibi bir ccedilok faaliyeti kapsamaktadır
Afet ve Acil Durum Youmlnetimi planlaması afet youmlnetim doumlnguumlsuuml iccedilerisinde yer alan zararazaltma hazırlık muumldahale ve iyileştirme safhalarındaki ccedilalışmaların ayrı ayrı saptanması ve bir buumltuumlnluumlk iccedilerisinde yuumlruumltuumllecekuygulanacak faaliyetlerin belirlenmesi ccedilalışmalarını kapsar
Sayfa 17 45
Kapsamlı bir planlama olan Afet ve Acil Durum Youmlnetimi planlaması iccedilin yuumlruumltuumllmesi gereken ccedilalışmalar aşağıda gibidir
ZARAR AZALTMA CALIŞMALARIBirccedilok kaynakta zarar azaltma afetlerin etkilerinden kaynaklanan can ve mal kayıplarının
azaltılmasına youmlnelik ccedilabaların buumltuumlnuuml olarak tanımlanır Bir başka deyişle bu aşamada yapılacaklar tehlikeli durumlar karşısında oluşabilecek can ve mal kayıplarını muumlmkuumlnse ortadan kaldırmayı değilse olabildiğince azaltmayı amaccedillayan ccedilabaların buumltuumlnuumlduumlr Zarar azaltma sadece oumlnleme yaklaşımından farklı olarak oumlzellikle doğal kaynaklı tehlikelerin kaccedilınılmaz olduğunu kabul ederek afetlerin etkilerini en az zararla atlatmaya youmlnelik toplumsal direnccedil ve beceri geliştirmeyi de amaccedillar Adından da anlaşılacağı uumlzere afet oumlncesinde ve afet planlaması genel ccedilerccedilevesi iccedilerisinde Oumlncelikle yapılması gereken ccedilalışmalar aşağıdaki hususları iccedilermelidir1- Okul ve ccedilevresindeki tehlikelerin belirlenmesi analizi ve değerlendirilmesi2- Okul nuumlfusu yapı alt yapı ve insan faaliyetleri envanterinin ccedilıkarılması3- Fiziksel sosyal ekonomik ve ccedilevresel zarar goumlrebilirliklerin (etkilenme oranları) belirlenmesi4- Risklerin belirlenmesi5- Olum ve yaralanma riskleri6- Tehlikenin yol accedilabileceği zincirleme veya ek tehlike ve riskler7- Fiziksel riskler (yapı altyapı elektrik mekanik tesisat ve okul donanımının riskleri)8- Sosyal psikolojik ve ekonomik riskler9- Ccedilevresel riskler10- Afet senaryolarının hazırlanması11- İmkan ve kaynaklarla guumlccedilluuml ve zayıf youmlnlerin fırsat ve tehditlerin belirlenmesi(SWOT analizi)12- Risk azaltma stratejilerinin belirlenmesi ve maliyet fayda analizleri13- Yasal kurumsal ve finansal olanakların belirlenmesi14- En akılcı stratejik amaccedil hedef ve eylemlerin belirlenmesi ve uygulanması15- Performans kriterleri ile izleme ve değerlendirme youmlntemlerinin belirlenmesi16- Uygulamanın izlenmesi aksayan youmlnlerin belirlenmesi ve gerekiyorsa planınGuumlncelleştirilmesi
Şekil 3 Zarar Azaltma Ccedilalışmaları Doumlnguumlsuuml
ZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARINDA BELİRLENMESİ GEREKEN HUSUSLAR1- Riskleri Belirle2- Tehlikeleri Belirle3- Varsa Eksiklikleri Gider4- Oumlncelikleri Belirle
Sayfa 18 45
5- Tehlike ve riskleri oumlnle veya azalt6- Zarar goumlrebilirlikleri belirle7- Mevcut imkacircn ve kaynakları belirle
Zarar azaltma ccedilalışmaları afet ve acil durum youmlnetim sisteminin temelini oluşturmakta ve gerek muumldahale ve gerekse iyileştirme aşamalarında yapılması gerekenleri gerccedilekccedili olarak belirleyebilmek icin gerekli olan ana girdileri (afet senaryoları) sağlamaktadır Tehlike ve riski dikkate alarak hazırlanmış bir senaryo olmadan muumldahale ve iyileştirme aşamasında yapılacakları belirlemek başımıza gelecekleri tahmin etmeden uygulama şansı olmayan planlar hazırlamaktır Okullar iccedilin yuumlruumltuumllecek olan zarar azaltma faaliyetleri ile can ve mal kaybına yol accedilabilecek eğitim ve oumlğretimde kesintiye neden olacak tehlikeler riskler saptanarak zarar azaltma ccedilalışmalarının belirlenmesi gerekir Ccedilalışmaların adımları mevcut durumun tespit edilmesi olası tehlikelerin belirlenmesi risk analizinin yapılması ve bu bilgiler doğrultusunda zarar azaltma faaliyetlerinin başlatılması olarak oumlzetlenebilir Ccedilalışmaların yuumlruumltuumllmesinde standart formlar kullanılabileceği gibi youmlneticiler tarafından geliştirilen kurum niteliklerine uygun basit anlaşılır formlar da oluşturulabilir Okulun mevcut durumunun belirlenmesi iccedilin kullanılabilecek oumlrnek ldquoGenel Bilgiler Formurdquo Tablo 1rsquode verilmiş olup tehlike avı ve risk analizi ccedilalışmalarında kullanılabilecek oumlrnek ldquoDurum Tespiti Detay Formurdquo ile ldquoTehlike Profili Belirleme Formurdquo bu kılavuzun ekler kısmında yer almaktadır (Ek-1 Ek-2) Ayrıca acil durum anında kullanılmak uumlzere gerekli ihtiyaccedil malzemelerinin depolanarak takip edilmesini kolaylaştıracak ldquoMalzeme Bilgi Formurdquo oumlrneği ile yaşanan her bir olay veya acil durum sonrasında ilgili servislerden gelecek bilgiler doğrultusunda kullanılmak veya gerektiğinde bir uumlst kuruma sunulmak amacıyla Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Kurulu Başkanı tarafından doldurulması oumlnerilen ldquoAcil Durum Raporu Formurdquo da yine ekler boumlluumlmuumlnde yer almaktadır (Ek-3 Ek-4)
Tablo 1Genel Bilgiler Formu
Okul Adı TarihiBina Blok Adı
Kat
Koridor SayısıOda
SayısıDerslikSayısı
LaboratuarSayısı
ElektrikPanosu(Odası)[ ] Var[ ] Yok
Işıldak Sayısı [ ] YokAcil Yangın Ccedilıkış Sayısı[ ] Yok
Yangın Soumlnduumlruumlcuuml [ ] Var [ ] YokSayısı ve Yeri
Yangın Hortumu [ ] Var [ ] Yok
Sayısı ve Yeri
Diğer Accedilıklamalar Oda-
Derslik-LabAdı
veya Nosu
İlkyardımKutusuTalimatPanosu
KapıAccedilılışYoumlnuuml
İlkKurtarılacak
(OumlnemliBelge)
TahliyeEngeli
(Mobilyavs)
VanaŞalter
TehlikeliMadde(adı)
YanıcıMalzeme
(Ahşap vs)
DumanDedektoumlruumlTaşınabilirSoumlnduumlrme
Cihazı
AfetAcil
YardımMalz
NOT Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı hazırlanırken aşağıda adı geccedilen standart formlar oluşturulur ve dosyanın son kısmındaki ekler boumlluumlmuumlne eklenir
Sayfa 19 45
1ldquogenel bilgiler formurdquo 2ldquoDurum Tespiti Detay Formurdquo 3ldquoTehlike Profili Belirleme Formurdquo 4ldquoMalzeme Bilgi Formurdquo 5ldquoAcil Durum Raporu Formurdquo
Yapısal tehlikeler taşıyıcı olmayan yapı elemanlarının hasar goumlrmesiyle oluşan (boumllme duvar hasarları sıva ve cam hasarları gibi) riskler ve taşıyıcı yapı elemanlarının (kolon kiriş gibi) hasar goumlrmesiyle oluşan riskler olarak iki grupta ele alınırlar Taşıyıcı sistemin guumlvenliği riski kontrol eden etkenlerdendir Oumlzellikle deprem gibi yapı elemanlarında doğrudan hasara yol accedilabilen afetler iccedilin sistemin guumlcuuml riskin azalması dolayısıyla can ve mal kaybının azalması ile doğrudan ilişkilidir Oumlzellikle deprem sof konusu olduğunda yapısal riskler dışında zemin koşulları da riskleri azaltıcı ya da arttırıcı rol oynar Depremin guumlcuumlne bağlı olarak zeminin koşulları depremin enerjisini buumlyuumltebilir veya azaltabilir Bu nedenle zeminin oumlzelliklerine goumlre yapılaşma deprem zararlarının azaltılmasında oumlnemli rol oynar
Yapısal olmayan tehlikeler bir bina iccedilin yapısal elemanlar dışında kalan tuumlm detaylardır Oumlzellikle okullar gibi belirli bir anda kalabalık teşkil eden mekacircnlar iccedilin yapısal olmayan tehlikeler buumlyuumlk tehdit oluşturmaktadır Uumllkemizde yaşanan buumlyuumlk depremlerde yapısal olmayan unsurlara bağlı yaralanma oranı 50 can kaybı ise 3-4 olarak tespit edilmiştir Yaralanma ve oumlluumlmlerin ccediloğunun duumlşen ve devrilen eşyalardan kaynaklandığı devrilen eşyaların da ccedilıkış yollarını kapattıkları tespit edilmiştir Bu nedenle okullar iccedilin yapısal olmayan tehlikelere youmlnelik oumlnlemlerin alınması yapısal olmayan ve tehdit oluşturacak malzemelerin doğru şekilde sabitlenerek yapısal elemanlarla birlikte hareket etmeleri sağlanmalıdır Sadece deprem soumlz konusu olduğunda değil herhangi bir acil durum anında ccedilıkış-kakış yollarını kapatacak kapı oumlnlerindeki malzemelerin de sabitlenmesi veya ccedilıkışları kapatmayacak şekilde konumlandırılmaları gerekmektedir
RİSK ANALİZİRisk analizi yapılabilmesi iccedilin analizin yapılacağı mekacircnın ve bireyleri
etkileyecek her tuumlrluuml tehlikenin belirlenmesi gerekir Olabilecek bir acil durum veya afetin mekan ile insanlar uumlzerine etkilerinin belirlenmesi oldukccedila zor olmakla beraber duruma en yakın ihtimaller doğrultusunda doğal teknolojik ve insan kaynaklı olası tehlikeler iccedilin oumlnem derecesine bağlı oumlnceliklerin belirlenmesi gerekir Okullar iccedilin herhangi doğal teknolojik veya insan kaynaklı bir olayın afete doumlnuumlşmemesi veya doumlnuumlşse bile en az zararla sonuccedillanması tehlikelerin belirlenerek tedbirlerinin alınması ve risklerin azaltılması ile muumlmkuumlnduumlr
Birleşmiş Milletlerin kabul ettiği en genel tanımla ldquoinsanlar iccedilin fiziksel ekonomik ve sosyal kayıplara neden olan normal yaşamı durdurarak veya kesintiye uğratarak toplumları ve işyerlerini etkileyen yerel imkacircnlarla baş edilemeyen doğal teknolojik veya insan kaynaklı tuumlm olaylarardquo afet denilmektedir
Risk analizi Afet Acil Yardım Planlarırsquonın temelini oluşturur Bir kuruluşta tehlike ve risk analizi yapılmadan plan hazırlanmamalıdır Her okulun iccedil ve dış risklerini değerlendirip kendine oumlzguuml bir ldquoOkul Afet Acil Yardım Planırdquo hazırlaması gerektiği unutulmamalıdır
Tehlikenin neden olabileceği riskin belirlenmesi iccedilin zarar goumlrebilirlik değerlendirmesi
Sayfa 20 45
yapılmalıdır Risk belirlenmesiyle aşağı yukarı değişik buumlyuumlkluumlkteki afetlerin hangi boyutta etkiyaratacağı tahmin edilebilir Mevcut tehlikelerin yaratabileceği afetlerle ilgili risk analizi yapılmalı bu risklere eldeki imkacircn ve kaynaklarla nasıl karşı koyulacağı belirlenmeli geccedilmişteyaşanan deneyimlerden ccedilıkarılan dersler ışığında yeni eylem planları geliştirilmelidir
Risk en basit tarifiyle insana ccedilevreye bir kuruluşa bir iş veya hizmet suumlrekliliğine zarar verecek sonuccedillar doğuran olayların tahmini koumltuuml etkileridir
Tehlikeler doğası itibariyle birbirlerine goumlre farklılıklar goumlsterir Bazı tehlikeler oumlncuuml işaretler verebilirken bazıları ise aniden oluşabilmektedir Oumlzellikle deprem gibi doğal kaynaklı olaylar iccedilin tahminlerde bulunmak oldukccedila zor hatta muumlmkuumln değildir Bu nedenle okullar iccedilin aniden gelişen bu tur tehlikelerin afete doumlnuumlşmemesi iccedilin mevcut durum ccedilok iyi analiz edilmelidir Mevcut durumun analiz edilmesinde kurumun sahip olduğu yerel imkacircnlar belirlenmelidir Bu iccedil kaynaklar afet veya acil durum anında ve sonrasında normal hayata geccediliş iccedilin gereklidir
Okullar iccedilin yapılacak tehlike analizi ccedilalışmalarında olası tehlikelerin belirlenmesi ve belirlenen her tehlike iccedilin gerccedilekleşme sıklığı ile mekacircn personel-oumlğrenci ile eğitim suumlrekliliği uumlzerine etkileri derecelendirilmelidir Ayrıca tehlikenin buumlyuumlkluumlğuuml coğrafi-boumllgesel koşullar veek olarak yakın ccedilevrede meydana gelebilecek olayların etkileri de duumlşuumlnuumllmelidir Unutulmamalıdır ki bir okuldaki personel oumlğrenci eğitim binası ile eğitim materyallerinin bir tehlikenin etkisiyle hasara uğraması veya eğitiminin kesintiye uğraması o okulun hasar goumlrebilirliğinin seviyesini goumlsterir
Risk analizi ccedilalışmalarında tehlike tuumlrleri ile bu tehlikelerin nitelikleri de değerlendirilir Her tehlikenin kendine oumlzguuml etkileme şiddeti oluşum sıklığı etkilediği mekacircn ve topluluk sayısıile oumlnlemleri bir diğer tehlikeye goumlre farklılık goumlsterir Tehlike profilinin (goumlruumlntuumlsuumlnuumln) belirlenmesinde mekacircn-bina insan-personel-oumlğrenci eğitim suumlrekliliği gibi başlıklarla gruplandırılmış sorulara verilecek cevaplar iccedilin aşağıdaki detaylar dikkate alınmalıdır Mekacircn veya bina tehlikenin veya riskin etkileyeceği alandır Mekacircnın ne kadarının etkileneceği farklı oranlarda etkilenecek alanların olup olmadığı oumlnemlidir İnsan (personel- oumlğrenci) tehlikenin gerccedileklemesi halinde tehlikeden etkilenebilecek zarar goumlrebilecek en yuumlksek insan sayısıdır
Eğitim suumlrekliliği tehlikenin binayı veya insanları etkilemesi durumunda eğitimi ne kadar etkileyeceği eğitimde kesintiye yol accedilıp accedilmayacağıdır Risk analizi yapılırken oumlzellikle deprem ve sel gibi doğal kaynaklı tehlikeler iccedilin etki derecesi ve oluşum sıklığıolasılığının belirlenmesinde bilimsel verilerden yararlanılmalı diğer tehlikeler iccedilin ise fiziki şartlar ve mevcut riskler dikkate alınmalıdır Belirlenen tehlikelerin mekacircnı İnsanı ve eğitim suumlrekliliğini ne kadar etkileyebileceğini belirleyebilmek iccedilin dosya sonundaki Ek 2rsquodeki ldquoTehlike Profili Belirleme Formurdquo doldurulmalıdır Bu formdaki ldquoEtkileme Şiddetirdquo nin Felaket Kritik Sınırlı ve Oumlnemsiz seviyelerinden hangisine ve ldquoOluş Sıklığırdquo nın Yuumlksek Bazen Nadiren Yok (ccedilok az) seviyelerinden hangisine karşılık geldiğine tablodaki ve aşağıdaki accedilıklamalar doğrultusunda karar verilir
MEVCUT DURUM ANALİZİOumlncelikle okulun sahip olduğu afet ve acil durum sırasında ve sonrasında
kullanılabilecek iccedil kaynaklar tespit edilmelidir Bu konuda şunlar yapılabilir
Sayfa 21 45
1 Personel Yangın muumldahale ekibi ilkyardım ekibi komuta merkezi ekibi tahliye ekibi basın
ve halkla ilişkiler ekibi gibi ccedilalışma gruplarında yer alacak personelin tespiti2 Ekipman Yangından korunma ve muumldahale ekipmanları (takımı) iletişim
ekipmanlarıİlkyardım malzemeleri uyarıalarm sistemleri gibi ekipmanların envanterinin hazırlanması ve bunlarındestek sistemlerinin belirlenmesi3 Sosyal ve youmlnetsel tesisleraraccedillar İl Afet ve Acil Durum Muumlduumlrluumlğuuml (ADM)
sığınaklar ilkyardımmerkezleri sağlık hizmet birimi gibi birimlerin okul iccedilindeki konumlarının ve kapasitelerinin belirlenmesi4 Organizasyon Eğitim tahliye planı gibi konularda okulun organizasyon
kapasitesinin belirlenmesi
OKULLARDA YAŞANABİLECEK TEHLİKELER ŞOumlYLE SIRALANABİLİR1 Gaz kaccedilağı2 Deprem3 Yangın4 Yıldırım5 Teroumlr6 Ccedilevreden (komşu kurum ve kuruluşlardan gelecek) etkiler7 Olumsuz hava koşulları (sel fırtına hava kirliliği kar buzlanma don ve vb)8 Toprak kayması ve heyelan9 İletişim-haberleşme aksaklıkları10 Acil sağlık durumları (salgın hastalıklar gıda zehirlenmesi vb)11 Tehlikeli maddeler12 Ulaşım-servis kazaları13 Savaş hali14 Adli vakalar (ccedilocuk kaccedilırma hırsızlık vb)15 Kazan patlaması vb bunlar gibiOkullarda yapısal olmayan risklerin azaltılması iccedilin şunlara dikkat edilmelidir1 Araccedil gereccedil makine ve mobilya gibi ağır olan eşyaların sabitlenmesi2 Tavanda asılı olan eşyaların sabitlenmesi3 Elektrikli aletlerin sabitlenmesi ve kesintisiz guumlccedil kaynağı veya jeneratoumlrle
desteklenmesi4 Buumltuumln zehirli yanıcı ve tehlikeli maddelerin ldquoSınırlayın İzole Edin Yok
Edin Ayırınrdquo(SİYA) kuralına bağlı olarak kapalı sağlam kutular iccedilinde depremde doumlkuumllmeyecek şekilde tutulmalarının sağlanması5 Ccedilalışanlar ve aileleri iccedilin eğitim ve bilinccedillenme programları duumlzenlenmesi6 Sınıf kapılarının dışarı accedilılacak şekilde tasarlanmış olması7 Ccedilıkış yollarının daima accedilık tutulacak şekilde ayarlanması8 Yapısal olmayan elemanlar ruumlzgar ve deprem sarsıntılarına karsı binaya sabitlenmesi9 Yangın soumlnduumlrme cihazlarının durumu yerlerinin kontroluuml ve bakımlarının yapılması10 Yangın guumlvenliği oumlnlemlerinin uygulanması11 Tahliye tatbikatlarının sık yapılması
Risk analizi yapılırken etki derecesi iccedilin1 Felaket (50rsquoden fazla zarar ccedilok sayıda oumlluumlm 30 guumlnden fazla sureli
etki) iccedilin 42 Kritik (25 -50 zarar kalıcı sakatlanmalar 2 hafta sureli etki) iccedilin 3
Sayfa 22 45
3 Sınırlı- Kontrol edilebilir (10 -25 zarar yaralanmalar 1 hafta sureli etki) iccedilin 2
4 Oumlnemsiz (10rsquodan az zarar 24 saat veya daha kısa sureli etki) iccedilin 1 Oluş Sıklığı iccedilin1 Yuumlksek (Gelecek yılda meydana gelme olasılığı 100) iccedilin 42 Bazen (Gelecek yılda meydana gelme olasılığı 10-100 veya gelecek 10 yılda
en az bir kez) iccedilin 33 Nadiren (Gelecek yılda meydana gelme olasılığı 1-10 veya gelecek 100 yılda
en az bir kez) iccedilin 24 Yok (ccedilok az) (Gelecek 100 yılda goumlruumllme olasılığı 1 veya daha az) iccedilin 1
kullanılmalıdırTablo 2 Risk Seviyesine Goumlre Derecelendirme
Tehlike
Etkilenecek Unsurlar(Her bir unsur tablo altındaki etki derecesi Puanına goumlre ve Ek 2 formu verilerine goumlreYapılmalıdır)
ETKi DERECESİ(Etkilenecek Unsurların
Ortalaması)(Mekacircn+İnsan+Eğit
imSuumlrekliliği) 3
Oluş S
ıklığıOlasılı
k
Oumlncelik
Derecesi
Mekacircn Bina
EğitimSuumlrekliliğ
i
İnsan(personel
Oumlğrenci)Tehlike 1Tehlike 2Tehlike 3helliphelliphelliphellipEtkilenecek Unsurlar Oumlnemsiz1Sınırlı ndashkontrol edilebilir 2Kritik 3 Felaket 4 (Ek 2rsquoden yararlanılarak belirlenir)Etki Derecesi Etkilenecek Unsurlar (Mekacircn+ İnsan+Eğitim Suumlrekliliği) 3Oluş Sıklığı ı Olasılık Yok 1Nadir 2 Bazen 3 Yuumlksek 4 (Ek 2rsquoden yararlanılarak belirlenir)Oumlncelik derecesi = Etki Derecesi X OlasılıkTablo 2rsquode her tehlike iccedilin hesaplanan ldquooumlncelik derecesirdquo iccedilin Tablo 3 ve Tablo 4rsquoten yararlanılarak tehlikenin plandaki oumlncelik duumlzeyi veya planda yer alıp almayacağı belirlenir
Tablo 3 Risk seviyesine goumlre matrisEtki Derecesi
Ola
sılık
Felaket4
Kritik3
Sınırlı2
Oumlnemsiz1
Yuumlksek4
Yuumlksek16
Yuumlksek12
Orta8
Az4
Bazen3
Yuumlksek12
Yuumlksek9
Orta6
Az3
Nadiren2
Orta8
Orta6
Az4
Ccedilok Az2
Yok1
Az4
Az3
Ccedilok Az2
Ccedilok Az1
Sayfa 23 45
Tablo 4 Plandaki oumlncelik seviyesiSonuccedil Risk Plandaki Oumlncelik
16 12 9 Yuumlksek 1 Duumlzeyde (en oumlncelikli plan)
86 Orta 2 Duumlzeyde (oumlncelikli plan)43 Az 3 Duumlzeyde (plan)21 Ccedilok Az 4 Duumlzeyde (plan
yapılmayabilir)
Zarar Azaltma ccedilalışmaları planlama oumlncelikleri sonuccedilları doğrultusunda bir program dahilinde Ek-5rsquoteki oumlrnek ldquoZarar Azaltma Ccedilalışmaları Formurdquo kullanılarak gerccedilekleştirilmelidir
HAZIRLIK CcedilALIŞMALARIAfet oumlncesinde oumlnleme ve zarar azaltma aşamasında alınan tuumlm
oumlnlemlere karşın depremani seller fırtına ve tayfunlar gibi bazı tehlikeleri oumlnlemek ve risklerini tamamen ortadan kaldırmak muumlmkuumln olamayacağı iccedilin hazırlık aşamasında bazı oumlnemli faaliyetlerin yuumlruumltuumllmesi kaşınılmazdır Bu faaliyetlerin yanı sıra okullar kazalar kavgalar zehirlenmeler kuumlccediluumlk ccedilaplı yangınlar gibi acil durumlarla ccedilok sık karşılaştıkları iccedilin gerekli hazırlık faaliyetlerini suumlrekli guumlncel ve uygulanabilir duumlzeyde tutmak zorundadırlar
Hazırlık ccedilalışmalarının ana hedefi tehlikelerin topluluklar ve yaşam alanları uumlzerinde doğurabileceği olumsuz sonuccedillara karşı oumlnlemler almak ve etkili muumldahale iccedilin on hazırlıklar yapmaktır Kısacası herhangi bir afet anında acil yardım ihtiyaccedillarının karşılanabilmesi ve ldquoarama-kurtarmardquo kabiliyetinin geliştirilmesi iccedilin yapılması gereken faaliyetlerin tuumlmuumlduumlr Bu amaccedilla eğitilen personel ve temin edilen malzemelerin doğru alanlarda konumlandırılmaları da bu faaliyetlerin iccedilerisinde yer alır Hazırlık safhasında oumlğrenci oumlğretmen ve ccedilalışanların canı ve malı ile milli servetleri afetlerin yıkıcı etkilerinden koruyacak bazı faaliyetlerin yuumlruumltuumllmesi zorunluluğu nedeniyle hazırlık ccedilalışmaları ccediloğu zaman zarar azaltma faaliyetleri ile iccedil iccedile girmiştir Hazırlık ccedilalışmalarının temelini okullarla ilgili tuumlm paydaşların afet veya acil durum anında nasıl davranacaklarının oumlnceden belirlenmesi ve gerekli olan tuumlm eğitim ve tatbikatların yuumlruumltuumllmesi ccedilalışmaları oluşturmaktadır Başka bir deyişle hazırlık ccedilalışmaları muumldahale surecini kapsayan faaliyetlerin oumlnceden planlandığı ve programların geliştirildiği ccedilalışmalar buumltuumlnuumlduumlr
Okul afete muumldahale ccedilalışmaları oumlnceden tahmin edilebilen ve erken uyarı verilebilmesi muumlmkuumln olan tehlikeler ve ani gelişen olaylar iccedilin olay anında yapılması gereken doğru davranış biccedilimlerini de iccedilerir Herhangi bir tehlike anında en doğru davranış biccediliminin ne olduğu ile ilgili bilgi ve beceri geliştirici eğitimler ile tatbikatlar da hazırlık ccedilalışmalarının bir parccedilası olarak duumlşuumlnuumllmelidir
Hazırlık faaliyetleri iccedilerisinde olması gereken başlıca adımlar şunlardır 1 Afete muumldahale ve iyileştirme planlarının hazırlanması
Sayfa 24 45
2 Başta bu planlarda goumlrev alacak kişiler olmak uumlzere oumlğretmenler oumlğrenciler ccedilalışanlar ve veliler iccedilin eğitim ve tatbikat programlarının hazırlanması ve uygulanması
3 Okul iccedili haberleşme bilgi ve iletişimin geliştirilmesi 4 Okul afet ve acil durum youmlnetimi planlama ccedilalışmalarının tanıtılması ve
yaygınlaştırılması5 Goumlrevlilerin eğitimi bilgilendirilmesi ve bilinccedillendirilmesi6 Erken uyarı tahliye sığınak duumlzeni kurtarma ve ilk yardım gibi alt planların
hazırlanması7 Eğitim materyallerinin hazırlanması8 Eksiklerin tespit edilmesi ve giderilmesi9 Tatbikatların yapılması10 Diğer planlarla işbirliği ve koordinasyon
Şekil 4 Afete Hazırlık Ccedilalışmaları DoumlnguumlsuumlHazırlık Ccedilalışmalarına başlarken oumlncelikli olarak şu hususları belirlemek gerekir1- Risklerin Belirlenmesi2- Tehlikeleri Belirlenmesi3- Varsa Eksiklikleri Giderilmesi4- Oumlnceliklerin belirlenmesi 5- Tehlike ve riskleri oumlnlenmesi veya azaltılması6- Zarar goumlrebilirliklerin belirlenmesi7- Mevcut imkacircn ve kaynakları belirlenmesi
HAZIRLIK CcedilALIŞMALARI ESNASINDA YAPILACAKLAR OLANLAR1- Tatbikatların sıklıkla duumlzenli bir tarzda yapılması2- Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Planlama Ccedilalışmalarının Tanıtılması3- Diğer planlarla işbirliği ve koordinasyonun sağlanması4- Eğitim Materyallerinin hazırlanması5- Eksiklerin tespit edilmesi ve giderilmesi6- Goumlrevlilerin eğitimi bilgilendirilmesi ve bilinccedillendirilmesi7- Erken uyarı tahliye sığınak duumlzeni kurtarma ve ilk yardım gibi alt planlarının
hazırlanması
MUumlDAHALE CcedilALIŞMALARI
Sayfa 25 45
Bir afetin oluşumunu takip eden ve afetin oluşundan hemen sonra başlayarak afetin buumlyuumlkluumlğuumlne bağlı olarak 1-2 aylık suumlre iccedilerisinde yapılan faaliyetlerin tuumlmuumlduumlr Muumldahale evresinde ilk hedef en kısa surede en fazla insanın hayatını kurtarmaktır Bunu insan yaşamını ilgilendiren yaralıların sevk edilmesi-tedavisi barınma ve yaşamsal ihtiyaccedillarının temini gibi diğer faaliyetler takip eder Muumldahale faaliyetleri aynı zamanda otorite ve disiplin gerektirir Bu suumlreccedil iccedilerisinde ortaya ccedilıkan gereksinimlerin hızla tespit edilmesi iletişim ve eğitimli kadrolarla ve yeter sayıda ekipmanla muumldahale edilmesi gerekir
Muumldahale aşamasıyla eş zamanlı yuumlruumltuumllen diğer oumlnemli ccedilalışmaların başlıcalar şunlardır
1 Hasar tespitlerinin yapılması tehlike yaratan enkazların kaldırılması ve patlama yangın
gibi ikincil afetlerin oumlnlenmesidir2 Afetin kısa sureli ve direk etkilerine hitap eden muumldahale faaliyetleri ile afetin
olumsuz etkilerinigidermek iccedilin bilgi ve becerilerin uygulanması
3 Guumlvenliğin arttırılması olası tehditlerin nedenleri ve kaynağının araştırılması
4 Goumlzetim ve denetimlerin arttırılması 5 Aksayan hizmetlerin en kısa surede suumlrduumlruumllebilirliğinin sağlanması
faaliyetleri de eşzamanlı olarak yuumlruumltuumllmelidir
Bu nedenle bu evrede hızlı değerlendirme ve temel bilgilerin elde edilmesi ve artccedilı olay olasılıklarının değerlendirilmesi bu surecin sağlıklı yuumlruumltuumllmesinde buumlyuumlk oumlnem taşımaktadır
Uumllkemizde yaygın olarak acil durum planlaması adı ile tanınan muumldahale ccedilalışmalarının ana amacı acil durum veya afet sonucu oluşan olaylara zamanında hızlı ve etkili olarak muumldahale ederek can kaybı ve yaralanmaların artmaması afetin neden olabileceği yangınlar patlamalar salgınlar gibi ek tehlike ve risklerle can ve mal kaybının buumlyuumlmemesi ve okulun normal faaliyetlerine bir an oumlnce doumlnebilmesi iccedilin gerekli tuumlm faaliyetlerin hangi oumlrguumltlenme şekliyle kimler tarafından ne zaman hangi goumlrev ve yetkiyle hangi kaynaklar kullanılarak yuumlruumltuumlleceğini accedilıkccedila tanımlayan bir belgedir
Sayfa 26 45
Şekil 5 Muumldahale Ccedilalışmaları Doumlnguumlsuuml
MUumlDAHALE CcedilALIŞMALARI ESNASINDA YAPIMASI GEKENLER1- Psikososyal desteğin sağlanması2- Afet tuumlruuml ve etkisine goumlre davranış şekli (tahliye veya yerinde korunma)3- Olayın buumlyuumlkluumlğuuml ve ccedilevresindeki etkileri hakkında bilgi toplama4- Yetkililerini ve velilerin bilgilendirilmesi5- Sorumlu kurum ve kuruluşlardan yardım talep edilmesi6- Oumlğrenci oumlğretmen ve ccedilalışanların korunması ve acil ihtiyaccedilların sağlanması7- Muumldahale ekiplerin goumlreve sevk edilmesi
İYİLEŞTİRME CcedilALIŞMALARIMuumldahale suumlrecinden sonra başlayan ve afetin buumlyuumlkluumlğuumlne goumlre 1-2
yıl gibi daha uzun bir sureyi kapsayan faaliyetlerin tuumlmuumlduumlr Muumldahale surecinde ccedileşitli sebeplere bağlı olarak gerccedilekleştirilemeyen bazı ccedilalışmalar da bu suumlreccedil iccedilerisinde gerccedilekleştirilebilir Okullar iccedilin iyileştirme aşamasında yapılacaklar okulun bir an oumlnce accedilılması ve normal programına doumlnebilmesi iccedilin planda oumlngoumlruumllen eylemlerin uygulanması ccedilalışmalarını iccedilerir Ana hedef eğitimin muumlmkuumln olan en kısa sure iccedilerisinde başlayabilmesinin temini ve meydana gelen olaydan elde edilen derslerin ışığı altında daha guumlvenli ve emniyetli bir okul ve eğitim ortamı oluşturmaktır
Bu faaliyetlerin hazırlık faaliyetleri sırasında planlanması etkin olarak uygulanabilmesi iccedilin gereklidir İyileştirme faaliyetleri uzun surelidir ve eğitime başladıktan sonra da devam edebilir İyileştirme faaliyetleri afet veya acil durumların neden olduğu fiziksel eğitsel youmlnetsel psikolojik sosyal ve ccedilevresel kayıp ve zararların hangi imkacircn ve kaynaklar kullanılarak nasıl giderilebileceğini afetin fırsata doumlnuumlştuumlruumllerek okul ve ccedilevresinin nasıl daha guumlvenli ve emniyetli bir hale getirilebileceğini okulun normal faaliyetlerine bir an oumlnce doumlnebilmesini ve eğitim kalitesinin yuumlkselmesini sağlayan ccedilalışmaların buumltuumlnuumlduumlr Bu suumlreccedil iccedilerisinde yuumlruumltuumllmesigereken faaliyetler Şekil 6rsquoda şematik olarak goumlsterilmiştir
İyileştirme faaliyetleri afet veya acil durumların neden olduğu fiziksel eğitsel youmlnetsel psikolojik sosyal ve ccedilevresel kayıp ve zararların hangi imkan ve kaynaklar kullanılarak nasıl giderilebileceğini afetin fırsata doumlnuumlştuumlruumllerek okul ve ccedilevresinin nasıl daha guumlvenli ve emniyetli bir hale getirilebileceğini okulun normal faaliyetlerine bir an oumlnce doumlnebilmesini ve eğitim kalitesinin yuumlkselmesini sağlayan ccedilalışmaların buumltuumlnuumlduumlr
İyileştirme suumlreci iccedilerisinde yuumlruumltuumllmesi gereken faaliyetler şunlardır
Ccedilevre ve Şehircilik Bakanlığı AFAD ve Belediyelerle işbirliği yapılacaktır1 Okulun yeniden accedilılması Afetten sonra okulun en kısa zamanda eğitime
accedilılması2 Bina ve tesislerin fiziksel yapısal iyileştirmesi3 Youmlnetsel iyileştirme İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml ve İlccedile Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuumlyle4 Eğitsel iyileştirme İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml ve İlccedile Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuumlyle5 Psikolojik iyileştirme Okul Rehberlik Servi ve gerekirse RAMrsquo da destek
sağlanır6 Sosyal ve ccedilevresel kayıp ve Zaraların hangi imkacircn ve kaynaklar kullanılarak
nasılSayfa 27 45
Giderilebileceği ile afetin fırsata doumlnuumlştuumlruumllerek okul ve ccedilevresinin nasıl daha guumlvenli ve emniyetli bir hale getirilebileceği ve eğitim kalitesinin artırılacağını duumlzenleyen planlama tuumlruumlduumlr
Okul afet ve acil durum youmlnetimi planlaması iccedilerisinde yer alan zarar azaltma hazırlık muumldahale ve iyileştirme ccedilalışmalarının bir buumltuumln olarak goumlruumllmelidir
Okul afet ve acil durum youmlnetimi planları bir kere hazırlanarak dolaplara bırakılan belgeler olmamalıdır Okulun kapasitesi ve durumundaki değişimlere tatbikatlardan ve yıllık eylem planındaki faaliyetlerden elde edilen deneyim ve derslere goumlre yılda en az bir kere revize edilmelidir
Okul afet ve acil durum youmlnetimi planıyla uyumlu olacak şekilde yıllık faaliyet planının hazırlanması ve uygulanması son derece oumlnemlidir Yıllık faaliyetlerin planlama şekli aşağıda goumlsterildiği gibi
Şekil 6 İyileştirme Ccedilalışmaları Doumlnguumlsuuml
İYİLEŞTİRME CcedilALIŞMALARI ESNASINDA TAKİP EDİLECEK BASAMAKLAR1- Okulun yeniden accedilılması2- Psikolojik iyileştirmenin sağlanması3- Eğitsel iyileştirme yapılması4- Bina ve tesislerin fiziksel yapısal iyileştirilmesi5- Youmlnetsel iyileştirme yapılanması
ZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARIBirccedilok kaynakta zarar azaltma afetlerin etkilerinden kaynaklanan can ve mal kayıplarının
azaltılmasına youmlnelik ccedilabaların buumltuumlnuuml olarak tanımlanır Bir başka deyişle bu aşamada yapılacaklar tehlikeli durumlar karşısında oluşabilecek can ve mal kayıplarını muumlmkuumlnse ortadan kaldırmayı değilse olabildiğince azaltmayı amaccedillayan ccedilabaların buumltuumlnuumlduumlr Zarar azaltma sadece oumlnleme yaklaşımından farklı olarak oumlzellikle doğal kaynaklı tehlikelerin kaccedilınılmaz olduğunu kabul ederek afetlerin etkilerini en az zararla atlatmaya youmlnelik toplumsal direnccedil ve beceri geliştirmeyi de amaccedillar
Adından da anlaşılacağı uumlzere afet oumlncesinde ve afet planlaması genel ccedilerccedilevesi iccedilerisinde oumlncelikle yapılması gereken ccedilalışmalar aşağıdaki hususları iccedilermelidir1- Okul ve ccedilevresindeki tehlikelerin belirlenmesi analizi ve
değerlendirilmesi2- Okul nuumlfusu yapı alt yapı ve insan faaliyetleri envanterinin
(dokuumlmanlarının) ccedilıkarılması
Sayfa 28 45
1OKUL AFET ve ACİL DURUM YOumlNETİMİPLANLAMA CcedilALIŞMALARININ TANITILMASI2GOumlREVLİLERİN EĞİTİMİ BİLGİLENDİRİLMESİ ve BİLİNCcedilLENDİRİLMESİ3ERKEN UYARI TAHLİYE-SIĞINAK DUumlZENİ KURTARMA ve İLKYARDIM GİBİ ALT PLANLARIN HAZIRLANMASI4EĞİTİM MATERYALLERİNİN HAZIRLANMASI5EKSİKLİKLERİN TESPİT EDİLMESİ VE GİDERİLMESİ6TATBİKATLARIN YAPILMASI7DİĞER PLANLARLA İŞBİRLİĞİ VE KOORDİNASYON
1TEHLİKELERİ BELİRLE2ZARAR GOumlREBİLİRLİKLERİ BELİRLE3RİSKLERİ BELİRLE analiz eder
4OumlNCELİKLERİ BELİRLE5MEVCUT İMKAN VE KAYNAKLARI BELİRLE6VARSA EKSİKLİKLERİ GİDER7TEHLİKE VE RİSKLERİ OumlNLE VEYA AZALT
HAZIRLIK CcedilALIŞMALARIZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARI
3- Fiziksel sosyal ekonomik ve ccedilevresel zarar goumlrebilirliklerin (etkilenme oranları) belirlenmesi
4- Risklerin belirlenmesi5- Oumlluumlm ve yaralanma riskleri 6- Tehlikenin yol accedilabileceği zincirleme veya ek tehlike ve riskler7- Fiziksel riskler (yapı altyapı elektrik mekanik tesisat ve okul donanımının
riskleri)8- Sosyal psikolojik ve ekonomik riskler9- Ccedilevresel riskler10- Afet senaryolarının hazırlanması11- İmkacircn ve kaynaklarla guumlccedilluuml ve zayıf youmlnlerin fırsat ve tehditlerin
belirlenmesi (SWOT analizi)12- Risk azaltma stratejilerinin belirlenmesi ve maliyet fayda analizleri13- Yasal kurumsal ve finansal olanakların belirlenmesi14- En akılcı stratejik amaccedil hedef ve eylemlerin belirlenmesi ve
uygulanması15- Performans kriterleri (oumllccediluumltleri kıstasları) ile izleme ve değerlendirme
youmlntemlerinin belirlenmesi16- Uygulamanın izlenmesi aksayan youmlnlerin belirlenmesi ve gerekiyorsa
planın guumlncelleştirilmesi
Zarar azaltma ccedilalışmalarını kısaca şoumlyle sıralayabiliriza) Tehlikelerin belirlenmesi b) Zarar goumlrebilirliklerin belirlenmesi c) Risklerin belirlenmesi d) Oumlnceliklerin belirlenmesie) Mevcut imkacircn ve kaynakların belirlenmesi f) Varsa eksikleri gidermek g) Tehlike ve riskleri oumlnlemek veya azaltmak iccedilin yapılması gereken ccedilalışmalardır
Tehlike ve riskleri oumlnlemek veya zararlarını azaltmak iccedilin yapılması gereken ccedilalışmalar kısmında gerekli formlar doldurulup her sene guumlncelleştirmesi gereken kısmını guumlncelleyerek dosyanın son boumlluumlmuumlne eklidir
Sayfa 29 45
Şekil 8rsquode goumlsterildiği gibi planla uygula kontrol et ve eksikleri gider şeklinde olmalıdırOkul afet ve acil durum youmlnetimi planları bir kere hazırlanarak bırakılan belgeler
olmamalıdır Okulun kapasitesi ve durumundaki değişimlere tatbikatlardan ve yıllık eylem planındaki faaliyetlerden elde edilen deneyim ve derslere goumlre yılda en az bir kere revize edilmelidir Okul afet ve acil durum youmlnetimi planıyla uyumlu olacak şekilde yıllık faaliyet Planının hazırlanması ve uygulanması son derece oumlnemlidir Yıllık faaliyetlerin planlama doumlnguumlsuuml Her faaliyetin mutlaka bir değerlendirmesi yapılarak problemler saptanmalı ve duumlzeltilmesi iccedilin gerekli ccedilalışmalar yapılmalıdır
YILLIK FAALİYETLER İCcedilİN PLANLANMASI GEREKENLER1 PLANLA (Planların oluşturulması) 2 UYGULA (Faaliyetlerin uygulanması) 3 KONTROL (Uygulamaların değerlendirilmesi)4 EKSİKLERİ GİDER (Problemlerin saptanması ve duumlzetilmesi yolunda adımların atılması) şeklinde olmalıdır Her faaliyetin mutlaka bir değerlendirmesi yapılarak problemler saptanmalı ve duumlzeltilmesi iccedilin gerekli ccedilalışmalar yapılmalıdır
Yıllık planlar şu faaliyetleri iccedilermelidir1 Zarar azaltma ve hazırlık konusunda alınabilecek oumlnlemleri ve yapılacak faaliyetleri2 Muumldahale iyileştirme ve yeniden inşa ile ilgili faaliyetleri (eğitim tatbikat vb)3 Oumlğrenciler oumlğretmenler aileler ve halk iccedilin afet eğitimini4 Hem kendi okulu hem de diğer okullarla bilgi ve tecruumlbe paylaşımını5 Problemleri saptama alınabilecek oumlnlemleri belirleme ve problemleri ccediloumlzmeye ilişkinyapılabilecek diğer faaliyetleri iccedilermelidir
YILLIK PLANLARDA AŞAĞIDAKİ BAŞLIKLAR MUTLAKA OLMALIDIR1 Yıllık planın amaccedil ve hedefleri2 Faaliyet tiplerine goumlre ccedileşitli alt faaliyetleri3 Uygulama takvimi
Sayfa 30 45
4 Sorumlu kişi veveya kişiler varsa işbirliği yapılan kurum kuruluş ve sivil toplum oumlrguumltleri5 Buumltccedile6 Her aktivite iccedilin gerekli olabilecek diğer bilgi ve accedilıklamalar
PLANLARIN DEĞERLENDİRİLMESİAfet ve Acil Durum Youmlnetimi planları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlarbir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilendersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilmesive guumlncelleştirilmesi gereken belgelerdir Afet planlaması bir eylem değil bir suumlreccediltir vezaman iccedilerisinde afet tuumlrlerinin buumlyuumlkluumlklerinin ve sıklıklarının değişimi bilim ve teknolojidekiyeni gelişmeler imkan ve kaynaklardaki artışlara bağlı olarak suumlrekli guumlncellenmelidirAfet ve Acil Durum Youmlnetimi planlarında dikkate alınması gereken ana oumlzellikleri aşağıdakigibi oumlzetlemek muumlmkuumlnduumlr1- Gerccedilekccedili ve kabul edilebilir olmalıdır2- Mevcut durumu olduğu gibi yansıtmalıdır3- Buumltuumln tehlike ve riskleri belirlemelidir4- Gerccedilekccedili afet senaryoları esas alınarak hazırlanmalıdır5- Farklı gruplar ve kuruluşlar arasında en uygun yardımlaşma işbirliği ve koordinasyonesaslarını belirlemelidir6- Goumlrev yetki ve sorumluluklar accedilıklıkla belirtilmeli belirsizlik goumlrev girişimleri ve
tekrarlanmalara fırsat verilmemelidir7- Youmlnetim komuta ve kontrol mekanizmalarının ve bilgi akışının nasıl olacağı accedilıklıkla
belirlenmeli ve youmlnetim karmaşasına neden olunmamalıdır8- Yeni kaynak ve yeni kuruluşlara ihtiyaccedil goumlsteren belgeler yerine mevcut imkacircn vekaynaklarla neler yapılabileceğini ilave imkan ve kaynakların gerccedilekccedili olarak neredenve nasıl karşılanacağını goumlsteren belgeler olmalıdır
Planın ve yapılan faaliyetlerin geliştirilebilmesi iccedilin mutlaka her faaliyetten sonra ve her yılın sonunda değerlendirilmesi gerekir Değerlendirmenin kolay ve anlaşılır olmasını sağlamakamacıyla daha oumlnce geliştirilmiş standart formlar kullanılabilir veya okulun kendi tehlike risk ve mevcut durumuna goumlre hazırlanmış bir değerlendirme formu hazırlanabilir
OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİMİ İCcedilİN TAVSİYE EDİLEN YILLIK CcedilALIŞMA PLANI
OKULTARİH AKTİVİTE YETKİLİ
KİŞİGERCcedilEKLEŞTİRİLDİĞİ
TARİHOkul Muumlduumlruumlnuumln Oumlğretmenler zuumlmre toplantısında Deprem Sel Yangın Kaza Gıda zehirlenmesi Salgın hastalık ve yapısal olmayan teroumlr olayları Biyolojik ve kimyasal tehlikeler karşı Okul Afet ve Acil durum Planın oumlneminin anımsatması ve oumlğretmenleri bu hususta bilgilendirmesihellip
Sayfa 31 45
helliphellip2015
Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Kurulunun Kurulması ve yetkilendirilmesi Uygun oumlzelliklere sahip personel ve goumlnuumllluumllerin belirlenmesi Afet youmlnetimi iccedilin goumlrevlendirmelerin yapılması
helliphellip2015
Okul Mekacircnları tesislerinin tehlike analizi Tehlike yollarına ait tehlike analizi Oku Kroki Planlarının Acil Durum telefon numaraları guumlncellenmesi Ailelere mesaj goumlnderilmesi Potansiyel tehlikelere goumlre tahliye guumlzergacirchlarının belirlenmesi
helliphellip2015
Tehlike Zarar Goumlrebilirlik ve Kapasite Değerlendirmesi Fiziksel Korunma Oumlnlemleri Alınması Muumldahale Kapasitesinin ve Kaynaklarının Geliştirilmesi
helliphellip2015Planın Uygulanması Değerlendirilmesi ve Guumlncellemesi iccedilin Tatbikatların Yapılması
helliphellip2015Personel ve oumlğrencilere afet youmlnetimi ve planla ilgili eğitimin verilmesi
helliphellip2015
Oumlğrenci velilerine afet youmlnetimi ve planla ilgili eğitimin verilmesi Okul Aile Birliğini toplayarak Okul afet ve acil durum youmlnetimi ve planla ilgili eğitimin verilmesi ve bilinccedillendirilmesi
helliphellip2015
Zarar azaltma ve hazırlık konusunda alınabilecek oumlnlemleri ve yapılacak faaliyetleri Muumldahale iyileştirme ve yeniden inşa ile ilgili faaliyetlerin goumlruumlşuumllmesi
helliphellip2015
Hem kendi okulu hem de diğer okullarla bilgi ve tecruumlbe paylaşımının yapılması Problemleri saptama alınabilecek oumlnlemleri belirleme ve problemleri ccediloumlzmeye ilişkin yapılabilecek diğer faaliyetlerin goumlruumlşuumllmesi
helliphellip2015Personel ve oumlğrencilere afet youmlnetimi ve planlama eğitiminin verilmesi
helliphellip2015 28 Şubat sivil savunma ldquoİkaz alarm Tatbikatırsquonın yapılması
helliphellip2015 hellip022015 1-7 Mart tarihlerinde Personel Tahliye tatbikatının yapılması
helliphellip2015Plan ve hazırlıkların goumlzden geccedilirilmesi Planın Uygulanması Değerlendirilmesi ve Guumlncellemelerin yapılıp revize edilmesi
Kontrol eden
Tarih Eğitim Yılı
NOT Yukarıdan aşağıya doğru sıralanan tarihlerde yapılması istenilen etkinlikler sadece okulunuza bu hususta yardımcı olmak iccedilin yapılmıştır Okulunuzun Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı hazırlarken uygun goumlrduumlğuumlnuumlz daha iyi ve kalıcı etkinlikleri değişik tarihlerde yapıla bilinir olduğunu unutmayınız
Yapılan ccedilalışmaların afet ve acil durum youmlnetimi doumlnguumlsuumlne uygunluğu ile gerccedilekleştirilen ve gerccedilekleştirilemeyen faaliyetlerin kontrol edilmesinin ve gerekirse planlama ccedilalışmalarının yeniden goumlzden geccedilirilmesinin planın başarısı iccedilin oumlnemli olduğu unutulmamalıdır Bu amaccedilla planın buumltuumln aşamaları tekrar goumlzden geccedilirilmeli tatbikatlarla ve yıllık olarak hazırlanacak ccedileşitli faaliyetlerle plan sınanmalıdır
Sayfa 32 45
İŞBİRLİĞİNE GİDİLECEK KURUM VE KURULUŞLARBir afet anında birccedilok okul dışı kaynağa ihtiyaccedil duyulacaktır Bazı durumlarda aşağıda
belirtilen kurumlarla oumlnceden ilişkiye geccedililmesi ve anlaşmalar yapılması gerekebilir
1 Youmlredeki bakanlık valilik ve kaymakamlıkların ilgili birimleri2 İl Afet ve Acil Durum Muumlduumlrluumlğuuml3 İl Sağlık Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Sağlık Grup Başkanlığı (112 Acil)4 İl Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml (155)5 Belediye6 İtfaiye (110)7 Kızılay (168)8 Muhtarlık9 Hastane ve Klinikler Aile hekimleri10 Jandarma (156)11 Zehir Danışma Merkezi (114)12 Akredite olmuş afetlerle ilgili ccedilalışmaları bulunan Sivil Toplum Kuruluşları13 Parlayıcı patlayıcı tehlikeli madde muumldahale otoriteleri14 Yerel youmlnetim hizmet birimleri15 İnşaat şirketleri iş makine parkları16 Acil durum ekipmanı sağlayan kuruluşlar17 Sigorta şirketleri ile iş birliğine gidilir
Bunlar dışında komşu binalarla acil muumldahalede karşılıklı yardımlaşma protokolleri ve ilgili kurum ve kuruluşlarla da anlaşmalar yapılmalıdır Ayrıca her yıl boumllgesel olarak resmi kuruluşlar ve komşu okulların davet edildiği ccedileşitli senaryolara goumlre duumlzenlenecek muumldahale kurtarma ve yardımlaşma tatbikatlarına da katılmak gerekir
ANLAŞMALAROumlnce herhangi bir acil durumda herhangi bir protokol yapmadan yardım alınabilecek
kurum ve kuruluşların irtibat bilgileri belirlenmelidir Ardından afet ve acil durum anlarında karşılıklı yardım ve işbirliği iccedilin protokoller ihtiyaca goumlre duumlzenlenmelidir Bu noktada şu kurumlarla işbirliği yapılmalıdır
1- Personelin hellip Komuta Merkezirsquone ulaştırılması iccedilin servis şirketleriyle2- Telefon hatlarında sorun yaşandığında oumlncelik sağlanması iccedilin Tuumlrk Telekom ve oumlzel
şirketlerle3- Telsiz kullanımı ve uydu telefonlarına youmlnelik hat anlaşmaları iccedilin ilgili kurumlarla4- Donanım altyapı network youmlnetimi iccedilin hellip ile5- Komuta Merkezi yiyecek-iccedilecek desteği iccedilin yemek firmalarıyla6- Komuta Merkezi personelinin barınması amacıyla yakın otellerle7- Deprem anında yoğun destek vermeleri iccedilin guumlvenlik şirketleriyle8- Deprem buumlyuumlkluumlğuuml yuumlksek olan senaryolarda kuruma gelen ihbarların karşılanması
amacıyla arama merkezi şirketiyle9- Uzman temini konusunda muumlhendis odaları ve dernekleriyle10- Ccedilalışan desteği verilmesi konusunda işbirliği sigorta şirketleriyle11- Afet durumundaki kargaşa ve yoğunluktan etkilenmemek amacıyla kurye ve kargo
şirketleriyle12- Avans ve tazminat oumldemelerinin kısa surede gerccedilekleştirilebilmesi ve gezici uydu
şubelerinden işlem yapılabilmesi iccedilin bankalarla
OKULDA TAHLİYE TATBİKATLARI YAPILIRKEN DİKKAT EDİLİCEK HUSUSLARYangın veya Şiddetli bir depremde uygulanacak Bina Tahliyesidir Okul İdaresi (Merkezi İdari Grup)
Sayfa 33 45
1 Bina tahliyesi iccedilin Yangın alarmını ccedilalıştırılır Oumlğrenciler ve okul ccedilalışanlarına iccedileride kalmalarını veya sığınma alanlarına gitmeleri anons edilir2 Durum uygunsa tuumlm kapı ve pencereleri kapatılır ( yangın durumunda)3 Durum uygunsa havalandırma sistemini kapatılır(Yangın kapıları kapatılır)4 Toplanma Alanında oumlğrencilerle haberleşme devamlılığı sağlanır(oumlrneğin ldquoGuumlvenli bir Yere Sığınrdquo Binaya Geri Doumln Yerinde Sığın Oumlğrenci Teslimi ya da acil durum veya tatbikat sona erdiğinde Tehlike Geccedilti anonsunun yapılması)
Tuumlm PersonelOumlnceden sınıflarda yangın ve deprem proseduumlrlerinin nasıl uygulanacağına dair tatbikat
yapılır Tahliye esnasında oumlzel yardıma ihtiyacı olacak oumlğrencilerle personel belirlenir Ziyaretccedililere yardımcı olunma konusunda da hazırlık yapılır Oumlğrencilere Bina Tahliyesi Talimatlarına Uymaları Hatırlatılır
D İ K K A TDoumlnme İtme Konuşma Koşma Acele Etme Takip Et
Oumlğrenciler tek veya ikişerli sıra halinde dışarı ccedilıkarılır Oumlzel yardıma muhtaccedil oumlğrenci ve personele yardım edilip edilmediği kontrol edilir Oumlğrencilere cep telefonlarını KULLANMAMALARI ve hatları meşgul etmemeleri gerektiği hatırlatılır Karşılaşılan her tehlikeye youmlnelik farklı acil durum proseduumlruuml hakkında oumlnceden goumlruumlşuumlluumlr ve uumlzerinde karara varılırBaşlıca beş farklı seccedilenek bulunur1 Bina Tahliyesi 2 Yerinde Sığınmak 3 Bir araya Toplanıp Dışarıda Barınmak 4 Guumlvenli bir Yere Sığınmak 5 KilitlenTecrit Proseduumlrlerin her biri değerlendirilir ya aynı şekilde yada uygun biccedilimde değiştirilerek uygulamaya konur Tehlike geccediltiğinde ve ortam guumlvenli olduğunda oumlğrenciler sınıflara doumlnebilir veya Okul Afet ve Acil Durum Oumlğrenci Teslim Proseduumlruuml uygulanabilir
DİKKAT PLANLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ İşin oumlzuuml Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlar bir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilen dersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilip guumlncelleştirilecektir
Sayfa 34 45
Sayfa 35 45
YANGIN TALİMATI (EK-3) (200712937 KARAR SAYILI BİNALARIN YANGINDAN KORUNMASI HAKKINDA YOumlNETMELİK ESASLARINA GOumlRE
HAZIRLANMIŞTIR)1A- YANGINA KARŞI AŞAĞIDAKİ OumlNLEMLERİ ALINIZ1-BİNANIZDAKİ BACA VE BORULARI ZAMANINDA TEMİZLE- YİNİZ2-SİGARANIZI İYİCE SOumlNDUumlRUumlP SİGARA TABLASINA ATINIZ3-CcedilATI ARALARINDA ELEKTRİK TESİSATIYANICI PARLAYICI PATLAYICI MADDE BALANDURMAYINIZ4-İZİNSİZ ELEKTRİK LPG GAZLI OCAK SOBA VB KULLANMA-YINIZ5- ELEKTRİK TESİSATI İŞLERİNİ MUTLAKA EHLİYETLİ KİŞİLERE YAPTIRINIZ6-ELEKTRİK TESİSATININ FENNİ MUAYENESİNİ YAPTIRINIZ7-ELEKTRİK SİGORTALARINI OTOMATİK HALE GETİRİNİZ8-YANGIN SOumlNDUumlRME CİHAZ VE MALZEMELERİNİ HER AN KULLANILIR HALDE BULUNDURUNUZ9- MESAİ BİTİMİ BUumlTUumlN ODALARI KONTROL ETTİRİNİZ10 ARŞİV VE ANBARLARDA SOBA KULLANMAYINIZ11-SİGARA İCcedilİLMESİ YASAK OLAN YERLERDE SİGARA İCcedilME-YİNİZ12- BUumlTUumlN PERSONELİ YANGIN KONUSUNTA EĞİTİNİZ13- YANGIN KACcedilIŞ YOLLARINI KULLANILIR HALDE TUTUNUZ
2B- YANGIN ANINDA AŞAĞIDAKİ İŞLEMLERİ YAPINIZ1-TELAŞLANMAYINIZYANGINI CcedilEVRENİZE VE SORUMLU KİŞİLERE DUYURUNUZ (CcedilANZİLALARMSES VB İLE)2-İTFAİYEYE HABER VERİNİZ (TEL 110)3-ADRESİ EN KISA VE DOĞRU OLARAK BİLDİRİNİZ4-YANGIN CİNSİNİ BİLDİRİNİZ (BİNABACAAKARYAKITELEKTRİK MOTORLU ARACcedil VB)5- İTFAİYE GELİNCEYE KADAR YANGINI SOumlNDUumlRMEK İCcedilİN ELDE MEVCUT ARACcedil GERECcedilTEN FAYDALANMAYA CcedilALIŞINIZ6-YANGININ YAYILMASINI OumlNLEMEK İCcedilİN KAPI VE PENCERELERİ KAPATINIZ KİLİTLEMEYİNİZYANICI MADDELERİ UZAKLAŞTIRINIZ7-OumlNCE CANLILARI SONRA KIYMETLİ EVRAK VE MALZEMEYİ KURTARINIZ8-BUNLARI YAPARKEN KENDİNİZİ VE BAŞKALARINI RİSKE ATMAYINIZ9- YANGIN SOumlNDUumlRME EKİPLERİ VEYA ŞEHİR İTFAİYESİ GELDİKTEN SONRA ONLARIN EMRİNE GİRİNİZ10-HASTA VE YARALILARA İLKYARDIM YAPINIZZEMİNE ULAŞMAMIŞ ASAN-SOumlRLER İLE YANGIN MOTOPOMPLARI HARİCcedil ELEKTRİKLERİ KESİNİZ
C LUumlZUMLU TELEFONLARİTFAİYE 110 BİNA KORUMA AMİRİ ELEKTRİK 186POLİS İMDAT 155 SU 185AMBULANS 112 DOĞAL GAZJANDARMA İMDAT 156
EYANGIN CcedilIKIŞ SEBEPLERİ1 TALİMAT VE EMİRLERE UYMAMAKTAN2 BİLGİSİZLİKTEN3 İHMALDEN4 SABOTAJ HAREKETLERİNDEN5 SICcedilRAMA VE KAZALARDAN6 ELEKTRİK ARKI VE KONTAĞINDAN
D YANGIN SOumlNDUumlRME CİHAZININ KULLANILIŞI1- CİHAZI YANGIN YERİNE GETİRİNİZRUumlZGARI ARKANIZA
ALINIZ2- ATEŞE MUumlMKUumlN OLDUĞUNCA YAKLAŞINIZ3- TETİK MEKANİZMASINI KİLİTLEYEN PİMİ CcedilIKARTINIZ
VEYA KARBONDİ- OKSİTTUumlPUumlNUumlN (KUumlCcedilUumlK TUumlP) VALFİNİ SOLA DOĞRU CcedilEVİREREK ACcedilINIZ
4- TETİĞE SONUNA KADAR BASARAK CcedilIKAN GAZI VEYA TOZU YANGININ DOĞDUĞU YERE PUumlSKUumlRTUumlNUumlZ
5- YANGINI OumlN TARAFTAN ARKAYA DOĞRU SOumlNDUumlRUumlNUumlZ
6- YANGINI SOumlNDUumlĞUumlNDEN EMİN OLMADAN TERK ETMEYİNİZ
7- TOZLU CİHAZLARI TOZ BİTENE KADAR BOŞALTINIZ
F YANGIN CcedilALIŞMA SAATLERİ İCcedilİNDE OLURSA1- HABER VERME YANGINI İLK GOumlREN KİMSE ALARM ZİL
TELEFON BAĞIRARAK VB HAREKETE GECcedilİRMEKLE BERABER TELEFONLA İTFAİYEYE HABER VERİR
2- EKİPLERİN GOumlREVLERİ SOumlNDUumlRME EKİBİ YANGININ CcedilIKTIĞI YERİN UumlST VE YANLARINDAKİ ODALARDA TERTİBAT ALARAK YANGINI SOumlNDUumlRMEYE CcedilALIŞIR KURTARMA EKİBİ VARSA OumlNCE CANLILARI KURTARIR YANGINDA OumlNCELİK SIRASINA GOumlRE EVRAK VE EŞYALARI BOŞALTMAYA HAZIR HALE GETİRİR GEREKİYORSA BİNANIN HENUumlZ YANMA TEHLİKESİ OLMAYAN KISIMLARINA TAŞIYABİLİRLER YANGIN CcedilIKAN BİNANIN TAHLİYESİNE OLAY YERİNE GELEN İTFAİYE AMİRİNİN VEYA MUumlLKİYE AMİRİNİN EMRİYLE BAŞLANIR KURTARILAN EŞYA İTFAİYE AMİRİ VEYA İDARİ İŞLER BİRİM AMİRİNİN GOumlSTERECEĞİ BİR YERE TAŞINIRİLKYARDIM EKİBİ YARALI VE HASTALARA İLKYARDIM YAPARKORUMA EKİBİ YANGINDAN KURTARILAN EŞYALARI KORUR PANİK VE KARGAŞAYI OumlNLER
G YANGIN CcedilALIŞMA SAATLERİ DIŞINDA OLURSA 1- HABER VERME YANGINI İLK GOumlREN KİMSE ALARM ZİL TELEFON BAĞIRARAK VB HAREKETE GECcedilİRMEKLE BERABER TELEFONLA İTFAİYEYE HABER VERİR AYNI ZAMANDA YANGIN İHBAR TELEFONUNUN YANINDAKİ LİSTEDEN AMİRİNE VE İLGİLİLERE HABER VERİR 2GOumlREVLİLERİN HAREKET TARZIYANGIN YERİNE GELEN DAİRE MUumlDUumlRUuml İLE EKİP PERSONELİ DERHAL VAZİFELERİNE BAŞLARLAR
H YANGIN BİNANIN YAKININDA OLURSA1- BİNANIN YANGIN TEHDİTİ ALTINDAKİ TARAFINDA
BULUNAN ODALARIN PERDELERİ CcedilIKARILIR PENCERELER KAPATILIR GEREKİYORSA EVRAK DOSYA VE DİĞER EŞYALAR TEHLİKESİZ YERLERE TAŞINIR
2- CcedilATIDA KORUMA TERTİBİ ALINIR CcedilATI VE DİĞER YERLERE DUumlŞEN KIVILCIM SOumlNDUumlRUumlLUumlR AHŞAP KISIMLAR VE CcedilATI BOL SU İLE ISLATILIR 7
GOumlREVİ SOumlNDUumlRME EKİBİ KURTARMA EKİBİ KORUMA EKİBİ İLKYARDIM EKİBİ (İTFAİYE) (EMNİYET)
EKİP BAŞI EKİP PERS
EK 1 Durum Tespiti Detay Formu (Tehlike Avı)Okulun Adı Tarih BİNA BLOK ADI KAT EMEğitim MateryaliMMasaDDolapNBNote Book PC Masauumlstuuml BilY Yazıcı S Sıra K Kuumlrsuuml
Oda Derslik Laboratuvar Adı veya Nosu
Durum
EH
Durum
EH
Durum
EH
Sıra ve Masalar sabitlenmiş miSıra ve Masalar geccedilişi kapatıyor muAraccedil gereccedil ve malzemeler tehlike oluşturmayacak şekilde Yerleştirilmiş sabitlenmiş miAğır nesneler yuumlksek raflardan uzaklaş tırılmış mıVarsa yuumlksek dolaplar ve raflar sabitlenmiş miDolapların mandalı var mıMevcut PC varsa sabitlenmiş miHareketli eğitim araccedilları var mı Sabitlenmiş miAsılı elektrik teccedilhizatları (lambalar projektoumlrler vs)Sabitlenmiş miDuvara asılı materyaller sabitlenmiş miLamba askıları sağlam sabitlenmiş miTehlikeli Madde var mı Sabitlenmiş mi (ip veya ccedilıtalı )Laboratuvarlarda şişe kap ve diğer malzemeler iccedilinenvanter (doumlkuumlm) yapılmış mıOfis iccedili boumllmeler sarsıntılara karşı dayanıklı mıAcil yolları ve kapıları doğrudan dışarıya veya guumlvenli biralana accedilılıyor muAcil ccedilıkış kapıları oumlnuumlnde ccedilıkışı oumlnleyecek şeyler var mıAcil ccedilıkış yolları ve kapıları bina buumlyuumlkluumlğuumlne ve kişiSayısına uygun muAcil ccedilıkış kapıları acil durumlarda hemen ve kolaycaAccedilılabilecekler şekilde miSaydam veya yarı saydam kapılar var mı YuumlzeyleriKırılmalara karşı korunmuş muBasamak yuumlzeyleri kaygan değil ve uygun malzemedenYapılmış mıBasamakların oumlnuumlnde kaymayı oumlnleyici bantlar koyulmuş muMerdivenler uumlzerinde geccedilişi engelleyecek malzemelerEngeller kaldırılmış mıYeter sayıda yangın soumlnduumlrme ekipmanı (donanım)(YSE) var mıKolay kullanılır mıYSE goumlruumlnuumlr ve kolay erişilir yerlere konmuş muYangın konusunda eğitim almış sorumlu personel var mıYanıcı patlayıcı maddeler uygun şartlarda korunuyor muAlarm sistemleri var ccedilalışıyor duumlzenli olarak kontrol ediliyor muİlkyardım dolabı mevcut muİlkyardım dolabı yeterli ilkyardım malzeme ve ekipmanı ileteccedilhiz edilmiş mi
Sayfa 36 45
İşaret levhaları var mı Ayrıntıları iccedileriyor mu Labda guumlvenlik panoları var mı Sabit miİşaretleme levhaları yeter sayıda ve uygun yerlerde mi
EK 2 TEHLİKE PROFİLİ BELİRLEME FORMUrdquo (RİSK ANALİZİ)
Okulun adı TarihYetkili M Mekacircnİ İnsanE Eğitim
Suumlrekliği
Tehlike 1 Tehlike 2 Tehlike 3 Tehlike 4 Tehlikehellip
M İ E M İ E M İ E M İ E M İ E
ETKİLEME ŞİDDETİ
Felaket 50rsquoden fazlazarar ccedilok sayıda oumlluumlm 30guumlnden fazla suumlreli etkKritik 25 -50 zararkalıcı sakatlanmalar 2 hafta suumlreli etkiSınırlı 10 -25 zararyaralanmalar 1 hafta suumlrelietkiOumlnemsiz 10rsquodan az zarar24 saat veya daha kısa suumlreli etki
OLUŞ SIKLIĞIYuumlksek Gelecek yıldameydana gelme olasılığı100Bazen Gelecek yıldameydana gelme olasılığı10-100 veya gelecek 10yılda en az bir kezNadiren Gelecek yıldameydana gelme olasılığı1-10 veya gelecek 100yılda en az bir kezYok (ccedilok az) Gelecek 100yılda goumlruumllme olasılığı 1veya daha az
ETKİ DERECESİ24 saatten daha fazla birsuumlrede oluş uyor ve erkenuyarı yapılabilir yapılamaz12 ndash 24 saatte oluşuyor veerken uyarı yapılabilir yapılamaz6 ndash 12 saatte oluşuyor erken uyarı yapılabilir yapılamaz6 saatten kısa bir suumlredeoluşuyor erken uyarıyapılabiliryapılamazBir anda oluşuyor ve erkenuyarı yapılabiliryapılamaz
Sayfa 37 45
Tahmini Etkilenecek KişiSayısı
Tahmini Etki Suumlresi
Tahmini Tahliye Suumlresi
Hazırlık ve Oumlnlemler (E H)
EK 3 MALZEME BİLGİ FORMUYOumlNERGE1 Malzeme bilgi formu ilgili servis yetkilileri tarafından doldurulmalı malzeme ve teccedilhizat yetkilisi tarafından kontrol edilmelidir2 Form bilgileri ihtiyaccedil durumunda veya belirli aralıklarla guumlncellenmelidir3 Malzeme adları iccedilin kısa anlaşılabilir ifadeler kullanılmalıdır (levye el feneri gibi)4 Malzemeyi kullanan servis ve servis yetkilisi malzemenin kullanım alanını doğru belirlemelidir5 Servis yetkilisi malzemenin yeter sayıda olmadığını duumlşuumlnuumlyorsa notlar boumlluumlmuumlne tarih bilgisiyle birlikte yazmalı ve ihtiyaccedilları gidermelidir Giderilen ihtiyaccedillar iccedilin bilgi formu yeniden doldurulmalıdır
Malzeme ve Teccedilhizat Sorumlusu Tarih
Okul Adı
Malzeme Adı
Kullanım Servisi
Servis Yetkilisi
Kullanım Alanı
Adedi
Zara
r Az
alt
Aram
a -
Kurt
arm
a
Yang
ın
Soumlnd
uumlrm
e
İlk
Yard
ım
Sayfa 38 45
NOTLARTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellip
EK 4 ACİL DURUM RAPORU FORMUYOumlNERGE
1 Acil Durum Raporu bilgileri Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Kurulu Başkanı
tarafından operasyon ve lojistik servislerinden gelen bilgiler doğrultusunda doldurulur Gerekli durumlarda bir uumlst yetkiliye teslim edilir
2 Olay turu Kendi imkacircnları ile baş edilebilen durumlar iccedilin ldquoOlayrdquo yerel imkacircnlar veya
diğer kurumlardan destek alınarak baş edilebilen durumlar iccedilin ldquoAcil Durumrdquo il genelini ve eğitim suumlrekliliğini etkileyecek buumlyuumlkluumlkteki olaylar iccedilin ldquoAfetrdquo olarak tanımlanacaktır
3 Olayın Tanımı iccedilin deprem sel yangın gibi genel tanımlama yapılacaktır
4 Bina ve muumldahale bilgileri ilgili servislerden gelen bilgiler doğrultusunda
doldurulacaktır5 Olay anında veya sonrasında ortaya ccedilıkan acil ihtiyaccedillar ile diğer
bilgiler detayları ileilgili alana Olay Tarihi Olay Tarihi
Okul Adı Bina Adı
Kat Sayısı Rapor Yetkilisi Tel
Bina Adı Olayın Tuumlruuml Olay Acil Durum Afet Olayın Tanımı --- --- ---
Muumldahale Bilgileri
Okul İmkacircnları ile Muumldahale edildi ____ Evet ____ Hayır
Başka kurum desteği ile Muumldahale edildi ____ Evet ____ Hayır
Destek veren kurum adı _________________________
Sayfa 39 45
Tıbbi desteğe ihtiyacı olan ki1048826i sayısı ____ ____ Yok
Yaralı Sayısı ____ ____ YokYaralı Durumu ____ Ağır ____ HafifKurtarılmayı bekleyen kişi sayısı ____ ____ YokKurtarılmayı bekleyenlerin kişi (ler) _____ Bina iccedilinde ____ DiğerDiğer
Bina Bilgileri
Yangın ____ Evet ____ HayırBinadaki Hasar Durumu ____ Az ____ Orta ____ Ağır ____ YokTehlikeli Madde Riski ____ Evet ____ Hayır ____ Kısmen (kat)
Acil İhtiyaccedillar (kurtarma tadilat vs)
Diğer Accedilıklamalar
EK 5 ZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARI FORMUYOumlNERGE
1 Zarar Azaltma ccedilalışmalarının yapılması ve suumlrduumlruumllebilirliğinin sağlanması amacıyla
aşağıdaki bilgileri belirleyeceğiniz aralıklarla doldurunuz2 Uygulama tarihinde gerccedilekleşen veya yarım kalan ccedilalışmaları ilgili
alana accedilıklamalarıile birlikte yazınız
3 Uygulama surecinde oluşan durumlar ile uygulama tarihinde gerccedilekleştirilemeyen
ccedilalışmaları ldquoNotlarrdquo kısmına tarih bilgisi ile birlikte yazınız
Okul Adı
Tarih
Bina Adı
TehlikeAdı
Tehlike TuumlruumlAlınmasıGerekenOumlnlem
OumlnemDerecesi
(1-4)Planlanma
TarihiUygulama
Tarihi AccedilıklamaYapısı
Yapısal
değil
Diğer
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
Sayfa 40 45
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
NOTLAR
Tarih hellip hellip hellip
Tarih hellip hellip hellip
Tarih hellip hellip hellip
EK 6 Yardım İstenebilecek Bazı Kamu Kurum ve Kuruluşları
18 Valilik ve veya Kaymakamlık19 İl Afet ve Acil Durum Muumlduumlrluumlğuuml20 İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml21 İl Sağlık Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Sağlık Grup Başkanlığı (112 Acil)22 İl Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml (155)23 Belediye24 İtfaiye (110)25 Kızılay26 Muhtarlık27 Hastane ve Klinikler Aile hekimleri28 Arama Kurtarma Birlik Muumlduumlrluumlğuuml29 Jandarma (156)30 Zehir Danışma Merkezi (114)31 Akredite olmuş afetlerle ilgili ccedilalışmaları bulunan Sivil Toplum
Kuruluşları
EK 7 Afet ve Acil Duruma Goumlre İzlenecek Yol
Sayfa 41 45
Afet veya Acil Durum Davranış Şekli
Deprem Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun Deprem bitince binayı tahliye edin
YangınYangın alarmı vererek binayı tahliye edinUumlzerinizdeki giysiler alev aldıysa Dur ndash Yat - Yuvarlan
Duman
Mahsur kaldıysan yerinde sığın Değilse binayı boşaltDuman tabakasının altında kalabilmek iccedilin suumlruumlnerekilerleyeceğini unutma
Tehlikeli madde sızıntısı Yerinde sığınak veya emniyetli bir yere tahliye
Bomba veya Bomba tehdidi Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun veya Tahliye
Şiddet olayları Kilitlen Tecrit
Patlama Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun
Sel Emniyetli bir tahliye veya yerinde sığınak (binaların uumlst katında)
Şuumlpheli veya bilinmeyen şahıslar
Tehdit unsuru değerlendirilerek hemen polis aranır
FırtınaYerinde sığın eğer oumlğrenciler okul bahccedilesinde iseiccedileri tahliye yapılır
EK 8 Temel Davranış Biccedilimleri1- Ccediloumlk ndash Kapan - Tutun2- Yerinde Sığınma3- Tahliye4- KilitlenTecrit1- Ccedilok ndash Kapan ndash Tutun Dizlerimizin uumlstuumlne ccediloumlkerek bedenimizin kapladığı alan olabildiğince kuumlccediluumlltuumllmeye kapanarak başımızı ensemizi ve yuumlzuumlmuumlzuuml korumaya ve eşya ile birlikte hareket etmek iccedilinde tutunma yapmamıza denir2- Yerinde Sığınma Tahliye gerektirmeyen veya buna yeterli zaman olmayan durumlarda uygulanır Genellikle tehlikeli madde sızıntısı teroumlr saldırısı ve şiddetli fırtına gibi durumlarda uygulanır Dışarı ccedilıkılmanız soumlylenene kadar iccedilerde kalınır ve dışarıdan hava girişi oumlnlenir3- Tahliye Bulunduğunuz yeri boşaltmanız demektir4- KilitlenTecrit Bulunduğunuz mekacircndan ayrılmanın guumlvenli olmadığı
Sayfa 42 45
durumlarda korunaklı bir şekilde saklanılmasıdırEK 9 Planda Olması Gereken Haritalar
1 Okul ccedilevresinin haritası2 Okul yerleşkesinin haritası3 Katların haritası4 Tahliye yolu5 Toplanma boumllgesi6 Afete youmlnelik ekipmanın (takım donanımın) bulunduğu yerler
TABLOLAR Tablo 1 Genel bilgiler formuTablo 2 Risk Seviyesine Goumlre Derecelendirme FormuTablo 3 Risk Seviyesine Goumlre MatrisTablo 4 Plandaki Oumlncelik Seviyesi EKLEREK 1 Durum Tespiti Detay Formu (Tehlike Avı)EK 2 Tehlike Profili Belirleme Formurdquo (Risk Analizi) EK 3 Malzeme Bilgi FormuEK 4 Acil Durum Raporu FormuEK 5 Zarar Azaltma Ccedilalışmaları FormuEK 6 Yardım İstenebilecek Bazı Kamu Kurum ve KuruluşlarıEK 7 Afet ve Acil Duruma Goumlre İzlenecek YolEK 8 Temel Davranış BiccedilimleriEK 9 Planda Olması Gereken Haritalar EK HARİTALAREK91 Okul Ccedilevresinin HaritasıEK92 Okul Yerleşkesinin HaritasıEK93 Katların KrokisiEK94 Tahliye Yolu KrokisiEK95 Toplanma Boumllgesi KrokisiEK96 Afete Youmlnelik Ekipmanın Bulunduğu Yerleri Goumlsteren HaritaNOT Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı hazırlanırken sayfaların kaymamasına dikkat edilmelidir Planla birlikti yayınlanan oumlrnek okul krokilerinden faydalanınız
2014- 2015 YILI OKULUMUZUN PERSONEL İKAMETGAcircH ADRES BİLGİLERİ
SN ADI VE SOYADIOKULDAKİ
BRANŞ VEYA GOumlREVİ
CEP TELF E ndashPOSTA ADRESİ VEYA İKAMETGAcircH ADRESİ İMZA
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Sayfa 43 45
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
34
35
HAZIRLYAN UYGUNDUR hellip03 2015 hellip032015
Muumlduumlr Yard Okul Muumlduumlruuml
OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİM PLANI HAZIRLANIRKEN DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR 1Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlanırken Sayfaların kaymamasına DİKKAT edilmeli
2 Planın hazırlanması uygulanması ve palanda goumlrev alan ve okulda goumlrev yapan buumltuumln personel plan hakkında bilgilendirilmelidir
3 Plan baştan sonuna kadar dikkatle okunması ve okulun fiziki yapısı goumlz oumlnuumlne alınarak yetkililerin goumlruumlşlerinin değerlendirilmesi gerekmektedir İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml tarafından Yayınlanan ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquonınrdquo sadece sizlere yardımcı olmak iccedilin yapıldığını tavsiye niteliği taşıdığı unutulmamalıdır
4 Her okul kendi okulunun fiziksel altyapısını ve koşullarını goumlz oumlnuumlnde bulundurarak planını hazırlamalıdır
5 Muumlduumlrluumlğuumlmuumlz tarafından yayınlanan Plan dışında başka illere ait palanlar internet ortamından dirilerek Okul Afet ve Acil Durum Planı hazırlanmamalıdır Muumlduumlrluumlğuumlmuumlz tarafından yayınlanan plan temel alınarak okulunuza uyarlanmalıdır
Sayfa 44 45
7 Plan ekinde bulunan buumltuumln ekler dikkatlilce okunarak doldurulmalıdır8 Plan ekinde yayınlanan Oumlrnek Krokiler nazara alınarak okulunuzun ihata duvarları iccedilerisinde bulunan
okulunuz ve okulunuza ait ek binaların krokileri bilgisayar ortamında veya ccedilok duumlzguumln ve anlaşılır bir tarzda kat planları uumlzerinde sığınak yangın dolabı yangın alarm butonu elektrik panolarının yangın soumlnduumlrme cihazları toplanma yerleri Malzeme depoların kolaylıkla anlaşılır bir tarzda farklı işaretlerle ve renkli kalemle goumlsterilmesi gerekmektedir
9 Planlar ikişer nuumlsha halinde hazırlanmalı Bir nuumlshası okulda kalacak bir nuumlshasırsquoda İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne elden teslim edilecek
10 Merkeze bağlı İlccedileler Planları uumlccediler nuumlsha halinde hazırlamalı Bir nuumlshası İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne elden teslim edilecek Bir nuumlshası okulda kalacak bir nuumlshası da İlccedile Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne teslim edilecek
11 İşin oumlzuuml Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlar bir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilen dersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilip guumlncelleştirilecektir
12Planın Hazırlaması esnasında bilmediğiniz hususlar hakkında Başbakanlık ldquoAfet ve Acil Durum Youmlnetimi Başkanlığı tarafından internet ortamında yayınlanan şu kaynaklardan faydalanınız
1) ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlama Kılavuzurdquo2) ldquoOn Adımda ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlama Kılavuzurdquo 3) ldquoOkullarda Afete Hazırlıkrdquo4) ldquoOkullarda Afet ve Acil Durum Youmlnetim El Kitabırdquo
5) ldquoEğitim Kurumları iccedilin Afet Acil Yardım Planlama Rehberirdquo13 Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları hazırlanmasında okul ve kurum Muumlduumlruuml Okul Afet ve Acil
Durum Youmlnetim Planrsquoları Eğitimini almış olan Muumlduumlr Yardımcısı başta olmak uumlzere Anaokullarında Anasınıfı Oumlğretmeni İlkokullarda Sınıf Oumlğretmeni Ortaokullarda Sosyal Bilgiler Oumlğretmeni Lise ve Mesleki okullarda Coğrafya Oumlğretmenleri sorumlukları dacirchilinde hazırlanmalıdır
14 Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları Muumlduumlrluumlğuumln okulunuzdan planrsquoları istemesi halinde İVEDELİKLE en geccedil bir hafta iccedilerisinde mesai guumlnuumlnde planlar teslim edilmelidir
helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipMUumlDUumlRLUumlĞUuml
İş bu Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planırsquonda goumlrev alan ve okulumuzda bulunan tuumlm personel plan hakkında bilgilendirilmiş olup plan ( ) Sayfadan İbarettir
Okul Muumlduumlruuml ndash İmza Muumlhuumlr 2015
Sayfa 45 45
20 Depo ve Arşiv Odaları21 Bekleme Salonu22 Okul Aile Birliği Odası23 Revir24 Okul Kantini25 Danışma26 Değişik Amaccedillar İccedilin Kullanılan Odalar27 Kuumltuumlphane28 Kazan dairesi ve Kaloriferci Odası29 Temizlik ve Depo Odaları30 Sığınak
OKULUN YAPISI OumlRNEK Okulumuzun helliphellip derslikli helliphellip katlı ana bina spor salonu ve hellip kişilik helliphellippansiyon olmak uumlzerehellipbinadan oluşmaktadır Okulunuzun durumuna goumlre tabloyu uyarlayınız
FİZİKİ MEKAcircNIN ADIOKUL PANSİYONUN FİZİKİ İMKAcircNLARI VE YAPISI
SN FİZİKİ MEKAcircNIN ADI SAYISI1 Muumlduumlr Yardımcısı
2 Noumlbetccedili Oumlğretmen Odası
3 Noumlbetccedili Oumlğretmen Yatak Odası
4 Personel Odası
5 Ziyaretccedili Kabul ve Bekleme Salonu
6 Oumlzuumlrluuml Oumlğrenci Odası
7 Oumlzuumlrluuml Oumlğrenci Yatak Odası
8 Doktor (Revir) Odası
9 Hemşeriye Odası
10 Erkek Hasta Odası
11 Servis Ofisi Odaları
12 Kuumltuumlphane ve Okuma Salonu
13 Temizlik Odası
14 Yemekhane ve Dinlenme Salonu
15 Mutfak
16 Kat Ofisi
17 Yatak Odaları
18 Ccedilamaşır Yıkama ve Duşlar Boumlluumlmuuml
19 Personel Yemek ve Personel Duş Odaları
20 Ccedilamaşırhane
21 Hizmetli Odası
22 Servis Avlusu
23 Su Deposu
24 Kazan Dairesi ve Kaloriferci Odası
25 Guumlnluumlk Temizlik Odası
26 Değişik Amaccedillar iccedilin Kullanılan Odalar
27 Demirbaş Eşya Odası
Sayfa 7 45
28 Sığınaklar
29 Koumlmuumlr Deposu
30
31
32
33
NOT Tabloda adı geccedilmeyen veya değişik isimle accediltığınız boumlluumlm ve odaları pansiyonun fiziki yapısına goumlre uyarlamayı unutmayınız
201-2015 EĞİTİM OumlĞRETİM YIL MEVCUT OumlĞRENCİ DURUM ANALİZİ
SINIFLAR ERKEK KIZ TOPLAM OKUL OumlNCESİ
1 SINIF2 SINIF3 SINIF4 SINIF5 SINIF 6 SINIF7 SINIF8 SINIF9 SINIF 10SINIF11SINIF12SINIF
TOPLAMTAŞIMALI EĞİTİM 2014-2015
TAŞIMA MERKEZİ OKULUMUZ
TOPLAM TAŞINAN KOumlY SAYISI
TAŞIMA YAPAN ARACcedil SAYISI
TAŞINAN OumlĞRENCİ SAYISI
EN UZAK KOumlY MESAFE KM
TOPLAMNOT Oumlğrenci sayıları her yıl eğitim ve oumlğretimin başlamasıyla guumlncellenecek
OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİM KURULUN OLUŞUMU
S NO GOumlREVİ ADI SOYADI KURUL UumlYESİ1 Başkan Okul Muumlduumlruuml 2 Başkan Yardımcısı Muumlduumlr Yardımcısı3 Başkan Yardımcısı Muumlduumlr Yardımcısı4 Uumlyeler Oumlğretmen5 Uumlyeler Oumlğretmen6 Uumlyeler Oumlğretmen7 Uumlyeler Oumlğretmen8 Uumlyeler Oumlğretmen9 Uumlyeler Oumlğretmen
10 Uumlye Destek Personeli11 Uumlye Okul Aile Birliği ve Okul Koruma
Sayfa 8 45
Dernekleri başkanları veya goumlrevlendirecekleri 2 kişi
12 Uumlye Veli13 Uumlye Veli14 Uumlye Oumlğrenci15 Uumlye Oumlğrenci16 Uumlye Muhtar
DİKKAT Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlanırken okul muumlduumlruumlnuumln bizzat bu kurul iccedilinde bulunması olaylara ve afetlere etkili muumldahale ccedilalışmalarının başarılı olması iccedilin gereklidir
OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİM PLANI GURUPLARI1 PLANLAMA VE HAZIRLIK GURUBU
SN ADI SOYADI OKULDAKİ GOumlREVİ CEP TELEFONU E-POSTA ADRESİ VEYA
İKAMETGAcircH ADRESİ İMZA
12345
2 RİSK YOumlNETİM GURUBUSN ADI SOYADI OKULDAKİ
GOumlREVİ CEP TELEFONU E-POSTA ADRESİ VEYA İKAMETGAcircH ADRESİ İMZA
12345
3 MUumlDAHALE GURUBUSN ADI SOYADI OKULDAKİ
GOumlREVİ CEP TELEFONU E-POSTA ADRESİ VEYA İKAMETGAcircH ADRESİ İMZA
1234531 MUumlDAHALE GURUBUrsquoNUN 1 ALT GURUBU (ARAMA ndash KURTARMA İLKYARDIM GURUBU)SN ADI SOYADI OKULDAKİ
GOumlREVİ CEP TELEFONU E-POSTA ADRESİ VEYA İKAMETGAcircH ADRESİ İMZA
12345
32 MUumlDAHALE GURUBUrsquoNUN 2 ALT GURUBU (TESBİT-ONARIM İYİLEŞTİRME GURUBU)
Sayfa 9 45
SN ADI SOYADI OKULDAKİ GOumlREVİ CEP TELEFONU E-POSTA ADRESİ VEYA
İKAMETGAcircH ADRESİ İMZA12345
33 MUumlDAHALE GURUBUrsquoNUN 3 ALT GURUBU (TAHLİYE GUumlVENLİK VE AİLE İLİŞKİLERİ GURUBU)
SN ADI SOYADI OKULDAKİ GOumlREVİ CEP TELEFONU E-POSTA ADRESİ VEYA
İKAMETGAcircH ADRESİ İMZA12345
4 KAYNAK TEMİNİ VE LOJİSTİK DESTEK GURUBUSN ADI SOYADI OKULDAKİ
GOumlREVİ CEP TELEFONU E-POSTA ADRESİ İMZA12345
Planlama ve gurup oluşturmadan oumlnce her okul ilk aşamada mutlaka şunları sağlamalıdır1- Oumlğrencilerinin ve ccedilalışanlarının deprem ve diğer afetler sırasında ne
yapacaklarını bildiklerinden emin olmak2- Tuumlm velilere ve ccedilalışanlara duyurulan bir tahliye youmlntemi belirlemek3- Telefon sisteminin ccedilalışmaması durumunda yerel veya merkezi yardım
kuruluşlarıyla bağlantı kurma olanağına sahip olmak4- Can guumlvenliği accedilısından en ciddi tehlikeyi oluşturan yapısal ve yapısal
olmayan riskleri belirleyip muumlmkuumln olduğunca riskleri ortadan kaldırmak5- Oumlğrencileri ve ccedilalışanları okulun Afet Acil Yardım Planı konusunda
bilinccedillendirmek iccedilin eğitmek
Şekil 1 Kurumsal Yapılanma Oumlrneği
Sayfa 10 45
Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Kurulu Aşağıdaki Guruplardan Oluşur
1- Planlama ve Hazırlık Gurubu2- Risk Youmlnetim Gurubu3- Muumldahale Gurubu (Muumldahale gurubu buumlnyesinde şu guruplarda
vardır)a) Arama - Kurtarmab) Tahliye Guumlvenlik ve Aile İlişkileric) Tespit ndash Onarım İyileştirme
4- Tahliye Guumlvenlik ve Aile İlişkileri gibi guruplardan oluşurKurumsal Yapılanma Oumlrneği Dosyanın ilerleyen boumlluumlmlerinde belirtileceği gibi okullarda Afet ve Acil
Durum Youmlnetimi Kurulunun ccedilerccedilevesini planlama ve hazırlık risk youmlnetimi muumldahale kaynak temini ve lojistik destek gibi doumlrt temel grup oluşturmaktadır Bu gruplara organizasyonda karmaşaya yol accedilmayacak şekilde yeni gruplar veya alt gruplar eklenebilir Muumldahale grubu bir olay meydana geldiğinde olaya zamanında hızlı ve etkili olarak muumldahale etmesi gereken arama-kurtarma ve ilk yardım yangın tahliye-guumlvenlik ve aile ilişkileri tespit onarım ve iyileştirme gibi alt hizmet gruplarından oluşabilir Okul afet planına dacirchil edilmesi gereken kişiler
1 Okul Muumlduumlruuml2 Muumlduumlr Yardımcıları3 Oumlğretmenler4 Okulda ccedilalışan guumlvenlik goumlrevlileri5 Okulda ccedilalışan diğer personel6 Oumlğrenci temsilcileri ve konuya duyarlı oumlğrenciler7 Veliler8 Yakın ccedilevredeki esnafişyeri ccedilalışanları9 Yakın ccedilevredeki kamu kurum ccedilalışanları10 Mahalle afet goumlnuumllluumlleri11 Sivil Savunma ccedilalışanları12 Afet konusunda oumlzel becerileri olan bireylerAfetlerle başa ccedilıkmak adına oumlnceden yapılabilecek ccedilalışmalar okul muumlduumlruuml okul ccedilalışanları
ve oumlğrenciler iccedilin başlangıccedilta oldukccedila zor bir iş olarak kabul goumlrebilir Pek ccedilok yeni ve bilinmeyen zorlukların uumlstesinden gelmek durumunda kaldığınız olmuştur Okulların fiziksel olarak yenilenmesi yeni eğitim-oumlğretim programlarının uygulanması gibi pek ccedilok zor işlerin okul youmlneticileri oumlğretmenleri ve diğer ccedilalışanları tarafından başarıyla sonuccedillandırıldığı kesindir Dolayısıyla okulun afete hazırlanması konusunda da iyi bir planlama ile başarılı sonuccedillar almak muumlmkuumln olabilir
OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİMİ PLANINDA GOumlREV ALAN GURUPLARIN GOumlREV VE SORUMLULUKLARI
GOumlREV VE YERİ SORUMLUSU
YAPILMASI GEREKEN EYLEMSORUMLUSU
PLANLAMA VE HAZIRLIK GRUBU SORUMLUSU OKUL MUumlDUumlR
Tuumlm acil durum operasyonlarını youmlnetir ve koordine eder Okulda olmayanlara veya yaralılara goumlre personelin rollerini uyarlar
RİSK YOumlNETİMİ GRUBU SORUMLUSU MD YARDIM Oluşacak riskleri belirler Ortaya ccedilıkabilecek tehlikeler iccedilin oumlnlemler alır
Sayfa 11 45
MUumlDAHALE GRUBU SORUMLUSU OumlĞRETMEN
Hafif arama kurtarma operasyonlarını koordine eder yangınları merkeze bildirir ve kuumlccediluumlk ccedilaplı yangınları soumlnduumlruumlr Beş kişilik oumlğretmenlerden oluşur
a) ARAMA KURTARMAVE İLKYARDIM GURUBU SORUMLUSU OumlĞRETMEN
Tuumlm ilk yardım malzemelerinin guumlncellenmiş olduğundan hazır bulunduğundan ve duumlzguumln şekilde idare edildiğinden emin olur İlk yardımı uygular
b) TAHLİYE GUumlVENLİKVE AİLE İLİŞKİLERİ GURUBU SORUMLUSU OumlĞRETMEN
Velileri Başvuru Kapısında karşılar ve Teslim Kapısına kadar oumlğrencilere eslim eder Velileri Başvuru Kapısında karşılar ve Teslim Kapısında ccedilocuklarıyla buluşup birleşmelerini sağlar
c) TESPİT ONARIM VE İYİLEŞTİRME GURUBU SORUMLUSU OumlĞRETMEN
Tehlike oumlncesi durum tespiti yapmak tehlike sonrasında onarım ve iyileştirme ccedilalışmalarına yardımcı olmak
KAYNAK TEMİNİ VE LOJİSTİK DESTEK GRUBU SORUMLUSU OumlĞRETMEN
Velileri TeslimBirleştirme Kapısına youmlnlendirir Gerekliyse şebeke vanalarını kapatır arındırma ve barınma sahası sağlar İhtiyaca goumlre dağıtmak iccedilin yiyecek su toplamak NOT Guruplarda goumlrev alacakların sayıları okulun durumuna goumlre değişir
Afet ve Acil Durum Youmlnetim Kurulunun Goumlrev Yetki ve Sorumlulukları1- Afet oumlncesinde okulun tehlike ve risk azaltma ccedilalışmaları ile muumldahale ve iyileştirme
ccedilalışmalarını belirlemek ve okulun guumlvenliğini sağlamak2- Planda yer alacak goumlrev grupların ve bu grupların goumlrev yetki ve sorumlulukların belirlemek3- Gruplarda goumlrev alacak kişileri ve grupların ccedilalışma esaslarını belirlemek (Oumlğretmen
kurul uumlyeleri bilgi ve deneyimlerine goumlre grup veya alt grup sorumlusu olarak ta goumlrevlendirilebilirler)
4- Afet ve Acil Durum Youmlnetimi konusunda oumlğretmenler ccedilalışanlar veliler ve oumlğrenciler iccedilin uygulanacak eğitim programlarını belirlemek ve uygulanmasını sağlamak
5- Masa başı ve saha tatbikatları duumlzenlemek6- Tatbikat guumlnluumlk olaylar ve karşılaşılan afetlerden elde edilen derslerin ışığı altında
planları guumlncelleştirmek7- Goumlrev gruplarının ihtiyaccedil duyacağı ekipman malzeme yayın ve insan guumlcuuml desteğini
sağlamak8- Afet ve acil durum planlaması ve youmlnetimi konularında ilgili uumlniversiteler kamu kurum
ve kuruluşları yerel youmlnetimler goumlnuumllluuml kuruluşlar ile yakın işbirliği yapmak eğitim ve lojistik destek sağlamak
9- Afet anı ve sonrasında en kısa sure iccedilerisinde doğru bilgilere ulaşarak grupların olaya zamanında hızlı ve etkili olarak muumldahale etmelerini sağlamak gerekiyorsa tahliye veya yerinde sığınak kararı vermek ve olayı youmlnetmek
10- Gerektiğinde itfaiye polis ambulans arama-kurtarma ekipleri gibi kurum Ve kuruluşlardan yardım istemek ve olay hakkında yetkili makamları bilgilendirmek
11- Tuumlm paydaşların afet oumlncesi sırası ve sonrasındaki faaliyetlere etkin olarak katılımını sağlamak
12- Planı goumlzden geccedilirmektir ve revize etmek Okul Muumlduumlruumlnuumln Afet ve Acil Durum Planlaması Konusundaki Sorumlulukları
Sayfa 12 45
1- Planlama guruplarının oluşturulması2- Tehlike ve risklerin belirlenmesi ve değerlendirilmesinin sağlanması3- Risk azaltma planlarının hazırlanmasının temini4- Muumldahale planlarının hazırlanmasının temini5- İmkacircn ve kaynakların belirlenmesi ve geliştirilmesi6- Alınacak oumlnlemlerin ve oumlnceliklerin belirlenmesi7- Oumlğretmenler ccedilalışanlar oumlğrencilerin ve velilerin bilgilendirilmesi ve bilinccedillendirilmesi
faaliyetlerinin geliştirilmesi ve etkin olarak uygulanmasının sağlanması durum youmlnetimi
Okul afet ve acil durum youmlnetim sistemi iccedilerisinde oumlğretmenlerinin afet oumlncesi sırası ve sonrasındaki başlıca goumlrevleri
AFET OumlNCESİNDE1- Okul afet ve acil durum planları hakkında bilgi sahibi olmak ve oumlğrencileri bu
planlarla farklı afet tuumlrleri karşısındaki davranış kuralları konusunda bilgilendirmek ve bilinccedillendirmek
2- Sınıflarında tehlike avı yaklaşımını kullanarak yapısal olmayan tehlike ve riskleri belirlemek bunların oumlnlenmesi veya etkilerinin azaltılabilmesi iccedilin oumlnlemler almak veya Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Kuruluna bildirmek
3- Oumlğrencilerde afetlere direnccedil ve guumlvenlik kuumlltuumlruuml oluşturmak amacıyla uygulamalı afet eğitimi faaliyetlerini aksatmadan yuumlruumltmek
4- Afetlerle ilgili oumlzel guumln ve haftalarda veliler ve oumlğrencilerle toplantılar yaparak afetehazırlık afet risklerinin azaltılması gibi konularda okul aile ve toplum iccedilin oumlnemli olabilecek konularda bilgilendirme ve bilinccedillendirme faaliyetleri yuumlruumltmek
AFET SIRASINDA1- Eğitim ve tatbikatlarla belletilmiş farklı afet tuumlrleri karşısında doğru davranış
kurallarının uygulanmasını sağlamak (depremler sırasında ccediloumlk kapan tutun veya tahliye sırasında koşma itme konuşma geri doumlnme gibi)
2- Varsa yaralı oumlğrencilere ilk yardım yapmak ve youmlnetimi ivedilikle bilgilendirmek3- Korku ve paniğe kapılan oumlğrencileri sakinleştirmek ve olan olay hakkında bilgi vermek4- Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Kurulunun tahliye veya yerinde sığınak karar
sonrasında tahliye planına uygun olarak oumlğrencileri sevk etmek ve guumlvenli toplanma alanına goumltuumlrmek
5- Oumlğrenci mevcudu ve veli haberleşme listelerini yanında bulundurmak6- Oumlğrencilerin velilerine veya yetkililere teslim edilene kadar başlarından ayrılmamak
Okul Afete Hazırlık Kurulunun Oluşturulması ldquoOkul Afete Hazırlık Kurulurdquo okul muumlduumlruuml muumlduumlr yardımcıları zuumlmre ve boumlluumlm
başkanları okul oumlğrenci temsilcisi (sınıf oumlğrenci temsilcilerinden konuya duyarlı olanlarda seccedililebilir) okul aile birliği başkanı okul aile birliğinden en az uumlccedil uumlye ve konuya ilgili veliler arasından seccedililir Oluşturulan kurul aşağıda belirtilen konularda planlı olarak ccedilalışma yapar1 Tuumlm personelin ve oumlğrencilerin afet konusunda kabiliyetlerini geliştirmek okul afete hazırlık planlamasına bilgili başlamak adına eğitim programları duumlzenler2 Deprem oumlncesi Deprem sırasında Deprem sonrası yapılacakları okul ccedilalışanlarına oumlğrencilere oumlğretir ve deprem sonrası ortak hareket edebilmek adına tatbikatlar yapar Deprem sonrası hayatın normale doumlnmesi sonrasında eğitim - oumlğretimin hızlıca başlaması adına programlar yapar
Okulun Detaylı Kat Planlarının Ccedilizilmesi
Sayfa 13 45
Okulunuzun tuumlm kullanım alanlarının detaylı planları ccedilizilmelidir Her katta sınıfların isimlerinden arşive depoya tuvaletlere kadar her şey oumllccedilekli haliyle detaylı ccedilizilmelidirCcedilizilen detaylı planlar Okul tahliye planında Okul iccedilindeki risk analizlerinin yapılmasında Afet sonrası arama - kurtarma işlerinde Ccedilalışmaların duumlzenli yuumlruumlmesi adına kullanılır Detaylı ve oumllccedilekli ccedilizilmiş kat planlarının uumlzerine okul oumlğrenci sayısına ve okulun fiziki yapısına goumlre hazırlanmış tahliye planları ilave edilerek her kat başına asılmalıdırlar Her yıl sınıfların isimleri ve oumlğrenci sayıları değiştikccedile kat planları ve tahliyeplanları guumlncellenmelidir Ayrıca okul iccedilindeki potansiyel tehlikeler ve bazı oumlzel boumlluumlmler yangın soumlnduumlrme ekipmanı su depoları elektrik panoları laboratuar gibi yerler detaylı kat planları uumlzerinde goumlsterilmelidir Ayrıca ccedilizilmiş planların tuumlmuuml ve oumlğrenci guumlnluumlk zaman ccedilizelgeleri ve ders programları bir arada olmak uumlzere okulun en guumlvenli yerinde deprem sonrası gelecek arama ndash kurtarma ekibine destek olması iccedilin saklanmalıdır Yapısal sorunu ccediloumlzuumllmemiş okullarda herhangi bir goumlccediluumlk olma halinde goumlccediluumlk altında kalan oumlğrencilerin sayısı depremin olma zamanına bağlı olarak değişecektir Oumlrneğin ders saatinde olabilecek bir deprem sırasında tuumlm oumlğrenciler sınıflarında veya dersin işlendiği laboratuarda olacaktır Ancak aynı oumlğrenciler ders veya oumlğlen aralarındaki herhangi bir zamanda olan bir deprem sırasında ise koridor tuvalet bahccedile veya kantinde olabilirler Her iki durum arama kurtarma hizmetlerinde farklı programlar uygulanarak ccediloumlzuumllmeye ccedilalışılır Bu nedenle okulun
1 Tuumlm detaylı kat planları2 Tuumlm sınıfların ders programları3 Tuumlm sınıfların oumlğrenci listeleri4 Engelli oumlğrencilerin hangi sınıfta olduklarını goumlsteren oumlğrenci listeleri5 Aşağıda belirtilen tuumlm ccedilalışmalara katılan oumlğrenci listeleri6 Oumlğretmen noumlbet ccedilizelgesi7 Etuumlt ccedilalışmaları zaman ccedilizelgeleri 8 Sosyal etkinlik ccedilalışmaları zaman ccedilizelgeleri 9 Okulda duumlzenlenen kursların zaman ccedilizelgeleri10Egzersiz ccedilalışmaları zaman ccedilizelgeleri11Oumlğrenci derse giriş-ccedilıkış ccedilizelgeleri kolayca ulaşılabilecek guumlvenli yerlerde olmalıdır
Oumlrnek Detaylı Kat PlanlarıSayfa 14 45
Oumlrnek Detaylı Kat Planları
Oumlrnek Detaylı Tahliye Planı KACcedilIŞ YOLLARI İLE İLGİLİ ACcedilIKLAMALAR
Kaccedilış yollarında LPG tuumlpuuml yacircda benzeri hiccedilbir yanıcı malzeme yangına yol accedilabilecek tesisat veya kaccedilış engelleyici bir şey bulunamaz ccedilıkışların oumlnuuml kapatılamaz Kaccedilış yolu hiccedilbir kısmı da daraltılamaz Kaccedilış Yolu Gerccedilek bir kaccedilış unsuru bir bina veya konstruumlksiyonun herhangi bir noktasından yer seviyesindeki caddeye kadar olan devamlı ve engellenmemiş kaccedilış yolunun tamamıdır Kaccedilış yolları kapsamına bir buumltuumln olarak
a- Oda ve diğer muumlstakil hacimlerden ccedilıkışlar
b- Her kattaki koridor ve benzeri geccedilişler
c- Kattan ccedilıkışlar
d- Zemin kata ulaşan merdivenler
e- Zemin katta merdiven ağızlarından bu kattaki bina ccedilıkışına giden yollar
Sayfa 15 45
f- Bina dışındaki guumlvenlik oumlnlemleri dahildirAlt kenarları doumlşemeden en ccedilok 120 cm yukarıda ve bina dışındaki guumlvenlik boumllgesine accedilık dış zeminden en ccedilok 2 metre yuumlkseklikteki pencereler zorunlu hallerde kaccedilış yolu kabul edilebilir Kaccedilış yollarına engelleyici hiccedilbir şey konmaz kaccedilış yollarının oumlnuuml kapatılamaz Bina sorumlusu veya guumlvenlik goumlrevlileri bunu sağlamakla yuumlkuumlmluumlduumlr Kaccedilış kapıları yanlardan menteşeli olacak ve kaccedilış youmlnuumlne accedilılır şekilde duumlzenlenecektir Kaccedilış yolu hiccedilbir şekilde daraltılamaz
TAHLİYE PLANINDA DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR1 Tahliyenin en kısa suumlrede ve emniyetli yapılması esas alınacak2 Tahliyede binanın fiziki konumu dikkate alınarak tuumlm ccedilıkış yolları aynı anda
kullanılacak biccedilimde planlanacak (Asansoumlruumln kaccedilış yolu olarak kullanılmayacağı ama yangın merdiveninin kaccedilış yolu olarak kullanılacağı dikkate alınmalı)
3 Kat tahliye planlarında toplanma yerlerine gidecek yollar ok işaretiyle goumlsterilecek4 Tahliye uumlst katlardan zemin katlara inilerek bodrum katlardan zemin katlara ccedilıkılarak aynı
anda başlayacak şekilde planlanacak5 Plan hazırlanırken ana sınıfı ve diğer kuumlccediluumlk sınıflarında olduğu goumlz oumlnuumlnde bulundurulacak6 Accedilık havada belirlenen toplanma yerinin guumlvenilir bir alan seccedililmesi (duvar dibi yuumlksek
binalar enerji hatları elektrik telleri vb yıkılma ve ccediloumlkme tehlikeleri dikkate alınarak gerccedilekleştirmelidir)
7 Binanın fiziki durumu ve diğer oumlzellikleriyle ilgili bilgilerin eklenmesi8 Krokilerin normal dosya kacircğıdına basit anlaşılır olarak ccedilizilmesi9 Krokide idari odalar derslikler yatakhane merdivenler merdiven genişlikleri yangın
merdiveni ccedilıkış kapıları vb boumlluumlmlerin goumlsterilmesi10 EK-B krokide civar durumu okul bahccedilesinin genişliği ccedilevre duvarının yuumlksekliği bahccedile giriş
kapıları toplanma yerleri vb goumlsterilmesi Gerekirse kroki ile ilgili accedilıklamaların sol alt koumlşede belirtilmesi Sınıfların boşaltılış sırası oklarla goumlsterilmesi
11 Oumlrnek Tahliye Planı fikir vermek amacıyla hazırlanmıştır Binanın fiziki konumuna goumlre tahliyenin en kısa suumlrede ve emniyetli yapılması esasıyla farklı tahliye planları yapılabilir
Afet sonrası okul yeniden accedilıldığında
1- Oumlğrencilere hoşgoumlruumlluuml yaklaşarak onları dinlemek goumlzlemek afet sonrasında yaşamış oldukları psikolojik sorunları anlamaya ccedilalışmak
2- Sorunlu olarak değerlendirdikleri oumlğrenciler iccedilin profesyonel destek sağlamak3- Oumlğrencilere guumlven duygusu aşılamak oumlrneğin okullarının yetkili teknik heyetlerTarafından kontrol edilmiş olduğunu olabilecek artccedilı depremler karşısında korku vepaniğe kapılmalarına gerek olmadığını aslında korku ve paniğin can guumlvenlikleri acısından ccedilok daha tehlikeli olduğunu yapılacak en doğru hareketin eğitim ve tatbikatlarda yapıldığı gibi ldquoccediloumlk-kapan-tutunrdquo hareketini tekrarlamak olduğunu vurgulamak
4- Oumlğrencilere depremlerin oluşumu nedenleri uumllkemizin deprem tehlikesi depremler sırasında sınıfta teneffuumlste yolda evde ccedilarşıda nasıl davranmaları gerektiği konusunda her fırsatta bilgiler vermek
5- Oumlğrencilere sınıfta koridorlarda teneffuumlste bahccedilede laboratuar spor salonu kantin ve tuvaletlerde tehlikeli olabilecek yerler ve davranışlar hakkında bilgi vermek bu konuda tehlike avı uygulamaları yapmak
6- Deprem sonrasında cıdan soumlylenti dedikodu ve yetkililer tarafından onaylanmayan medya accedilıklamaları hakkında oumlğrencileri bilgilendirmek
7- Oumlğrencilere oumlğretmenlerine okul youmlneticilerine yerel youmlneticilere ve devlet youmlneticilerine karşı guumlven duygusu aşılamak
8- Oumlğrencilere afete uğramış kişilere yardım etmenin afetler sonrasında toplum olarak buumltuumlnleşmenin bir erdem ve oumlzveri işi olduğunu oumlğretmek ve bu konularda resim ve kompozisyon yarışmaları duumlzenlemek
Sayfa 16 45
9- Oumlğrencilere başta depremler olmak uumlzere tuumlm afetleri oumlnleme olabilecek etkilerini azaltma ve sonuccedillarını suumlratle gidermenin muumlmkuumln olduğunu oumlrneklerle anlatmak ve oumlğrencilerde guumlven ve baş edebilme duygusu yaratmak
OKULLARDA AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİMİ PLANLAMASININ AMACI VE KAPSAMI1- Okullarda Afet ve Acil Durum Youmlnetimi planlamasının temel amacı tehlikelerin
risklerin imkacircn ve kaynakların doğru ve kapsamlı olarak belirlenmesi gerekli oumlnlemlerin alınması buumltuumln safhalarda yapılması gereken işlerin belirlenmesi ve tuumlm paydaşların afet oumlncesi sırası ve sonrasındaki faaliyetlere etkin katılımlarının sağlanmasıdır
2- Afet ve Acil Durum Youmlnetimi kavramı afetlerin oumlnlenmesi ve zararlarının azaltılması amacıyla bir afet olayının oumlncesi sırası ve sonrasında yapılması gereken ccedilalışmaların planlanması youmlnlendirilmesi koordine edilmesi desteklenmesi ve uygulanabilmesi iccedilin toplumun tuumlm kurum ve kuruluşlarıyla kaynakların bu ortak hedefler doğrultusunda youmlnetilmesidir
3- Bu suumlreccedil iccedilerisinde en sade bireyden en yetkili makamlara kadar herkese goumlrev ve sorumluluk duumlşmektedir Okullar iccedilin gerccedilekleştirilecek ldquoAfet ve Acil Durum Youmlnetimi Planlamardquo ccedilalışmaları o kurumun afetler karşısında hasar-zarar goumlrebilirliğini azaltacak ve kurumu afetlere karşı guumlccedilluuml hale getirecektir
4- Hazırlanacak afet ve acil durum planlarının en oumlnemli amacı yaşam alanlarınınGuumlvenliğini sağlamaktır Bu nedenle tuumlm faaliyetlerin bir plan dacirchilinde gerccedilekleşmesi gerekir Planın genel amaccedilları afete neden olabilecek tehlike ve risklerin belirlenmesi muumlmkuumlnse oumlnlenmesi veya olası etkilerinin azaltılması eğitim ve tatbikatlarla farkındalığın ve becerinin arttırılması olay anında kazanılmış doğru davranış biccedilimlerinin sergilenmesi hızlı tahliyenin gerccedilekleştirilebilmesi ile okulların normal faaliyetlerine en kısa zamanda doumlnebilmesi iccedilin gereken kurumsal yapılanmayı sağlamak olarak oumlzetlenebilir5- Afet oumlncesinde afete neden olabilecek tehlike ve risklerin belirlenmesi muumlmkuumlnse Oumlnlenmesi veya olası etkilerinin azaltılması ve olaylara karşı eğitim ve tatbikatlarla tuumlm paydaşların hazırlıklı olmasının sağlanması ve afetlere karşı bilinccedilli ve direnccedilli nesiller yetiştirilmesi6- Afet sırasında eğitim ve tatbikatlarla kazanılmış doğru davranış biccedilimleri Uygulanarakarama-kurtarma ve ilk yardım ve guumlvenli tahliye işlemlerinin aksatılmadan uygulanması7- Afet sonrasında ise olaya zamanında hızlı ve etkili olarak muumldahale ederek
kayıplarınEn duumlşuumlk duumlzeyde tutulması olabilecek zincirleme etkiler veya ikincil afetlerin oumlnlenmesi ve okulun normal programına bir an oumlnce doumlnebilmesi iccedilin gereken iyileştirme faaliyetlerinin belirlenmesi ve uygulanmasını sağlayacak oumlrguumltlenme modelleri ile imkan ve kaynakları sağlamaktır
Planlama EsaslarıPlanlama ile ne yapmak istediğinizin ve bunu nasıl hangi imkacircn ve kaynakları kullanarak
yapacağınızın belirlenmesi demektir Hangi amaccedilla olursa olsun bir planlama faaliyeti1- Oumlncelikle sorunlar ve ihtiyaccedilların belirlenmesi2- Uygulanması muumlmkuumln olan ccedileşitli eylem yollarının tartışılıp duumlzenlenmesi3- İmkacircn fırsat ve kaynakların belirlenmesi4- Mevcut imkacircn ve kaynaklarla gerccedilekleştirilmesi muumlmkuumln olan eylem yollarının belirlenmesi5- Amaca ulaşmak iccedilin gereken insan guumlcuuml malzeme kaynakları ve oumlrguumltlenme şeklini
belirlenmesi6- Oumllccediluumllebilir goumlstergeler belirleyerek eylemlerin izlenmesi ve gerektiğinde yeniden duumlzenlemeler yapılması gibi bir ccedilok faaliyeti kapsamaktadır
Afet ve Acil Durum Youmlnetimi planlaması afet youmlnetim doumlnguumlsuuml iccedilerisinde yer alan zararazaltma hazırlık muumldahale ve iyileştirme safhalarındaki ccedilalışmaların ayrı ayrı saptanması ve bir buumltuumlnluumlk iccedilerisinde yuumlruumltuumllecekuygulanacak faaliyetlerin belirlenmesi ccedilalışmalarını kapsar
Sayfa 17 45
Kapsamlı bir planlama olan Afet ve Acil Durum Youmlnetimi planlaması iccedilin yuumlruumltuumllmesi gereken ccedilalışmalar aşağıda gibidir
ZARAR AZALTMA CALIŞMALARIBirccedilok kaynakta zarar azaltma afetlerin etkilerinden kaynaklanan can ve mal kayıplarının
azaltılmasına youmlnelik ccedilabaların buumltuumlnuuml olarak tanımlanır Bir başka deyişle bu aşamada yapılacaklar tehlikeli durumlar karşısında oluşabilecek can ve mal kayıplarını muumlmkuumlnse ortadan kaldırmayı değilse olabildiğince azaltmayı amaccedillayan ccedilabaların buumltuumlnuumlduumlr Zarar azaltma sadece oumlnleme yaklaşımından farklı olarak oumlzellikle doğal kaynaklı tehlikelerin kaccedilınılmaz olduğunu kabul ederek afetlerin etkilerini en az zararla atlatmaya youmlnelik toplumsal direnccedil ve beceri geliştirmeyi de amaccedillar Adından da anlaşılacağı uumlzere afet oumlncesinde ve afet planlaması genel ccedilerccedilevesi iccedilerisinde Oumlncelikle yapılması gereken ccedilalışmalar aşağıdaki hususları iccedilermelidir1- Okul ve ccedilevresindeki tehlikelerin belirlenmesi analizi ve değerlendirilmesi2- Okul nuumlfusu yapı alt yapı ve insan faaliyetleri envanterinin ccedilıkarılması3- Fiziksel sosyal ekonomik ve ccedilevresel zarar goumlrebilirliklerin (etkilenme oranları) belirlenmesi4- Risklerin belirlenmesi5- Olum ve yaralanma riskleri6- Tehlikenin yol accedilabileceği zincirleme veya ek tehlike ve riskler7- Fiziksel riskler (yapı altyapı elektrik mekanik tesisat ve okul donanımının riskleri)8- Sosyal psikolojik ve ekonomik riskler9- Ccedilevresel riskler10- Afet senaryolarının hazırlanması11- İmkan ve kaynaklarla guumlccedilluuml ve zayıf youmlnlerin fırsat ve tehditlerin belirlenmesi(SWOT analizi)12- Risk azaltma stratejilerinin belirlenmesi ve maliyet fayda analizleri13- Yasal kurumsal ve finansal olanakların belirlenmesi14- En akılcı stratejik amaccedil hedef ve eylemlerin belirlenmesi ve uygulanması15- Performans kriterleri ile izleme ve değerlendirme youmlntemlerinin belirlenmesi16- Uygulamanın izlenmesi aksayan youmlnlerin belirlenmesi ve gerekiyorsa planınGuumlncelleştirilmesi
Şekil 3 Zarar Azaltma Ccedilalışmaları Doumlnguumlsuuml
ZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARINDA BELİRLENMESİ GEREKEN HUSUSLAR1- Riskleri Belirle2- Tehlikeleri Belirle3- Varsa Eksiklikleri Gider4- Oumlncelikleri Belirle
Sayfa 18 45
5- Tehlike ve riskleri oumlnle veya azalt6- Zarar goumlrebilirlikleri belirle7- Mevcut imkacircn ve kaynakları belirle
Zarar azaltma ccedilalışmaları afet ve acil durum youmlnetim sisteminin temelini oluşturmakta ve gerek muumldahale ve gerekse iyileştirme aşamalarında yapılması gerekenleri gerccedilekccedili olarak belirleyebilmek icin gerekli olan ana girdileri (afet senaryoları) sağlamaktadır Tehlike ve riski dikkate alarak hazırlanmış bir senaryo olmadan muumldahale ve iyileştirme aşamasında yapılacakları belirlemek başımıza gelecekleri tahmin etmeden uygulama şansı olmayan planlar hazırlamaktır Okullar iccedilin yuumlruumltuumllecek olan zarar azaltma faaliyetleri ile can ve mal kaybına yol accedilabilecek eğitim ve oumlğretimde kesintiye neden olacak tehlikeler riskler saptanarak zarar azaltma ccedilalışmalarının belirlenmesi gerekir Ccedilalışmaların adımları mevcut durumun tespit edilmesi olası tehlikelerin belirlenmesi risk analizinin yapılması ve bu bilgiler doğrultusunda zarar azaltma faaliyetlerinin başlatılması olarak oumlzetlenebilir Ccedilalışmaların yuumlruumltuumllmesinde standart formlar kullanılabileceği gibi youmlneticiler tarafından geliştirilen kurum niteliklerine uygun basit anlaşılır formlar da oluşturulabilir Okulun mevcut durumunun belirlenmesi iccedilin kullanılabilecek oumlrnek ldquoGenel Bilgiler Formurdquo Tablo 1rsquode verilmiş olup tehlike avı ve risk analizi ccedilalışmalarında kullanılabilecek oumlrnek ldquoDurum Tespiti Detay Formurdquo ile ldquoTehlike Profili Belirleme Formurdquo bu kılavuzun ekler kısmında yer almaktadır (Ek-1 Ek-2) Ayrıca acil durum anında kullanılmak uumlzere gerekli ihtiyaccedil malzemelerinin depolanarak takip edilmesini kolaylaştıracak ldquoMalzeme Bilgi Formurdquo oumlrneği ile yaşanan her bir olay veya acil durum sonrasında ilgili servislerden gelecek bilgiler doğrultusunda kullanılmak veya gerektiğinde bir uumlst kuruma sunulmak amacıyla Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Kurulu Başkanı tarafından doldurulması oumlnerilen ldquoAcil Durum Raporu Formurdquo da yine ekler boumlluumlmuumlnde yer almaktadır (Ek-3 Ek-4)
Tablo 1Genel Bilgiler Formu
Okul Adı TarihiBina Blok Adı
Kat
Koridor SayısıOda
SayısıDerslikSayısı
LaboratuarSayısı
ElektrikPanosu(Odası)[ ] Var[ ] Yok
Işıldak Sayısı [ ] YokAcil Yangın Ccedilıkış Sayısı[ ] Yok
Yangın Soumlnduumlruumlcuuml [ ] Var [ ] YokSayısı ve Yeri
Yangın Hortumu [ ] Var [ ] Yok
Sayısı ve Yeri
Diğer Accedilıklamalar Oda-
Derslik-LabAdı
veya Nosu
İlkyardımKutusuTalimatPanosu
KapıAccedilılışYoumlnuuml
İlkKurtarılacak
(OumlnemliBelge)
TahliyeEngeli
(Mobilyavs)
VanaŞalter
TehlikeliMadde(adı)
YanıcıMalzeme
(Ahşap vs)
DumanDedektoumlruumlTaşınabilirSoumlnduumlrme
Cihazı
AfetAcil
YardımMalz
NOT Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı hazırlanırken aşağıda adı geccedilen standart formlar oluşturulur ve dosyanın son kısmındaki ekler boumlluumlmuumlne eklenir
Sayfa 19 45
1ldquogenel bilgiler formurdquo 2ldquoDurum Tespiti Detay Formurdquo 3ldquoTehlike Profili Belirleme Formurdquo 4ldquoMalzeme Bilgi Formurdquo 5ldquoAcil Durum Raporu Formurdquo
Yapısal tehlikeler taşıyıcı olmayan yapı elemanlarının hasar goumlrmesiyle oluşan (boumllme duvar hasarları sıva ve cam hasarları gibi) riskler ve taşıyıcı yapı elemanlarının (kolon kiriş gibi) hasar goumlrmesiyle oluşan riskler olarak iki grupta ele alınırlar Taşıyıcı sistemin guumlvenliği riski kontrol eden etkenlerdendir Oumlzellikle deprem gibi yapı elemanlarında doğrudan hasara yol accedilabilen afetler iccedilin sistemin guumlcuuml riskin azalması dolayısıyla can ve mal kaybının azalması ile doğrudan ilişkilidir Oumlzellikle deprem sof konusu olduğunda yapısal riskler dışında zemin koşulları da riskleri azaltıcı ya da arttırıcı rol oynar Depremin guumlcuumlne bağlı olarak zeminin koşulları depremin enerjisini buumlyuumltebilir veya azaltabilir Bu nedenle zeminin oumlzelliklerine goumlre yapılaşma deprem zararlarının azaltılmasında oumlnemli rol oynar
Yapısal olmayan tehlikeler bir bina iccedilin yapısal elemanlar dışında kalan tuumlm detaylardır Oumlzellikle okullar gibi belirli bir anda kalabalık teşkil eden mekacircnlar iccedilin yapısal olmayan tehlikeler buumlyuumlk tehdit oluşturmaktadır Uumllkemizde yaşanan buumlyuumlk depremlerde yapısal olmayan unsurlara bağlı yaralanma oranı 50 can kaybı ise 3-4 olarak tespit edilmiştir Yaralanma ve oumlluumlmlerin ccediloğunun duumlşen ve devrilen eşyalardan kaynaklandığı devrilen eşyaların da ccedilıkış yollarını kapattıkları tespit edilmiştir Bu nedenle okullar iccedilin yapısal olmayan tehlikelere youmlnelik oumlnlemlerin alınması yapısal olmayan ve tehdit oluşturacak malzemelerin doğru şekilde sabitlenerek yapısal elemanlarla birlikte hareket etmeleri sağlanmalıdır Sadece deprem soumlz konusu olduğunda değil herhangi bir acil durum anında ccedilıkış-kakış yollarını kapatacak kapı oumlnlerindeki malzemelerin de sabitlenmesi veya ccedilıkışları kapatmayacak şekilde konumlandırılmaları gerekmektedir
RİSK ANALİZİRisk analizi yapılabilmesi iccedilin analizin yapılacağı mekacircnın ve bireyleri
etkileyecek her tuumlrluuml tehlikenin belirlenmesi gerekir Olabilecek bir acil durum veya afetin mekan ile insanlar uumlzerine etkilerinin belirlenmesi oldukccedila zor olmakla beraber duruma en yakın ihtimaller doğrultusunda doğal teknolojik ve insan kaynaklı olası tehlikeler iccedilin oumlnem derecesine bağlı oumlnceliklerin belirlenmesi gerekir Okullar iccedilin herhangi doğal teknolojik veya insan kaynaklı bir olayın afete doumlnuumlşmemesi veya doumlnuumlşse bile en az zararla sonuccedillanması tehlikelerin belirlenerek tedbirlerinin alınması ve risklerin azaltılması ile muumlmkuumlnduumlr
Birleşmiş Milletlerin kabul ettiği en genel tanımla ldquoinsanlar iccedilin fiziksel ekonomik ve sosyal kayıplara neden olan normal yaşamı durdurarak veya kesintiye uğratarak toplumları ve işyerlerini etkileyen yerel imkacircnlarla baş edilemeyen doğal teknolojik veya insan kaynaklı tuumlm olaylarardquo afet denilmektedir
Risk analizi Afet Acil Yardım Planlarırsquonın temelini oluşturur Bir kuruluşta tehlike ve risk analizi yapılmadan plan hazırlanmamalıdır Her okulun iccedil ve dış risklerini değerlendirip kendine oumlzguuml bir ldquoOkul Afet Acil Yardım Planırdquo hazırlaması gerektiği unutulmamalıdır
Tehlikenin neden olabileceği riskin belirlenmesi iccedilin zarar goumlrebilirlik değerlendirmesi
Sayfa 20 45
yapılmalıdır Risk belirlenmesiyle aşağı yukarı değişik buumlyuumlkluumlkteki afetlerin hangi boyutta etkiyaratacağı tahmin edilebilir Mevcut tehlikelerin yaratabileceği afetlerle ilgili risk analizi yapılmalı bu risklere eldeki imkacircn ve kaynaklarla nasıl karşı koyulacağı belirlenmeli geccedilmişteyaşanan deneyimlerden ccedilıkarılan dersler ışığında yeni eylem planları geliştirilmelidir
Risk en basit tarifiyle insana ccedilevreye bir kuruluşa bir iş veya hizmet suumlrekliliğine zarar verecek sonuccedillar doğuran olayların tahmini koumltuuml etkileridir
Tehlikeler doğası itibariyle birbirlerine goumlre farklılıklar goumlsterir Bazı tehlikeler oumlncuuml işaretler verebilirken bazıları ise aniden oluşabilmektedir Oumlzellikle deprem gibi doğal kaynaklı olaylar iccedilin tahminlerde bulunmak oldukccedila zor hatta muumlmkuumln değildir Bu nedenle okullar iccedilin aniden gelişen bu tur tehlikelerin afete doumlnuumlşmemesi iccedilin mevcut durum ccedilok iyi analiz edilmelidir Mevcut durumun analiz edilmesinde kurumun sahip olduğu yerel imkacircnlar belirlenmelidir Bu iccedil kaynaklar afet veya acil durum anında ve sonrasında normal hayata geccediliş iccedilin gereklidir
Okullar iccedilin yapılacak tehlike analizi ccedilalışmalarında olası tehlikelerin belirlenmesi ve belirlenen her tehlike iccedilin gerccedilekleşme sıklığı ile mekacircn personel-oumlğrenci ile eğitim suumlrekliliği uumlzerine etkileri derecelendirilmelidir Ayrıca tehlikenin buumlyuumlkluumlğuuml coğrafi-boumllgesel koşullar veek olarak yakın ccedilevrede meydana gelebilecek olayların etkileri de duumlşuumlnuumllmelidir Unutulmamalıdır ki bir okuldaki personel oumlğrenci eğitim binası ile eğitim materyallerinin bir tehlikenin etkisiyle hasara uğraması veya eğitiminin kesintiye uğraması o okulun hasar goumlrebilirliğinin seviyesini goumlsterir
Risk analizi ccedilalışmalarında tehlike tuumlrleri ile bu tehlikelerin nitelikleri de değerlendirilir Her tehlikenin kendine oumlzguuml etkileme şiddeti oluşum sıklığı etkilediği mekacircn ve topluluk sayısıile oumlnlemleri bir diğer tehlikeye goumlre farklılık goumlsterir Tehlike profilinin (goumlruumlntuumlsuumlnuumln) belirlenmesinde mekacircn-bina insan-personel-oumlğrenci eğitim suumlrekliliği gibi başlıklarla gruplandırılmış sorulara verilecek cevaplar iccedilin aşağıdaki detaylar dikkate alınmalıdır Mekacircn veya bina tehlikenin veya riskin etkileyeceği alandır Mekacircnın ne kadarının etkileneceği farklı oranlarda etkilenecek alanların olup olmadığı oumlnemlidir İnsan (personel- oumlğrenci) tehlikenin gerccedileklemesi halinde tehlikeden etkilenebilecek zarar goumlrebilecek en yuumlksek insan sayısıdır
Eğitim suumlrekliliği tehlikenin binayı veya insanları etkilemesi durumunda eğitimi ne kadar etkileyeceği eğitimde kesintiye yol accedilıp accedilmayacağıdır Risk analizi yapılırken oumlzellikle deprem ve sel gibi doğal kaynaklı tehlikeler iccedilin etki derecesi ve oluşum sıklığıolasılığının belirlenmesinde bilimsel verilerden yararlanılmalı diğer tehlikeler iccedilin ise fiziki şartlar ve mevcut riskler dikkate alınmalıdır Belirlenen tehlikelerin mekacircnı İnsanı ve eğitim suumlrekliliğini ne kadar etkileyebileceğini belirleyebilmek iccedilin dosya sonundaki Ek 2rsquodeki ldquoTehlike Profili Belirleme Formurdquo doldurulmalıdır Bu formdaki ldquoEtkileme Şiddetirdquo nin Felaket Kritik Sınırlı ve Oumlnemsiz seviyelerinden hangisine ve ldquoOluş Sıklığırdquo nın Yuumlksek Bazen Nadiren Yok (ccedilok az) seviyelerinden hangisine karşılık geldiğine tablodaki ve aşağıdaki accedilıklamalar doğrultusunda karar verilir
MEVCUT DURUM ANALİZİOumlncelikle okulun sahip olduğu afet ve acil durum sırasında ve sonrasında
kullanılabilecek iccedil kaynaklar tespit edilmelidir Bu konuda şunlar yapılabilir
Sayfa 21 45
1 Personel Yangın muumldahale ekibi ilkyardım ekibi komuta merkezi ekibi tahliye ekibi basın
ve halkla ilişkiler ekibi gibi ccedilalışma gruplarında yer alacak personelin tespiti2 Ekipman Yangından korunma ve muumldahale ekipmanları (takımı) iletişim
ekipmanlarıİlkyardım malzemeleri uyarıalarm sistemleri gibi ekipmanların envanterinin hazırlanması ve bunlarındestek sistemlerinin belirlenmesi3 Sosyal ve youmlnetsel tesisleraraccedillar İl Afet ve Acil Durum Muumlduumlrluumlğuuml (ADM)
sığınaklar ilkyardımmerkezleri sağlık hizmet birimi gibi birimlerin okul iccedilindeki konumlarının ve kapasitelerinin belirlenmesi4 Organizasyon Eğitim tahliye planı gibi konularda okulun organizasyon
kapasitesinin belirlenmesi
OKULLARDA YAŞANABİLECEK TEHLİKELER ŞOumlYLE SIRALANABİLİR1 Gaz kaccedilağı2 Deprem3 Yangın4 Yıldırım5 Teroumlr6 Ccedilevreden (komşu kurum ve kuruluşlardan gelecek) etkiler7 Olumsuz hava koşulları (sel fırtına hava kirliliği kar buzlanma don ve vb)8 Toprak kayması ve heyelan9 İletişim-haberleşme aksaklıkları10 Acil sağlık durumları (salgın hastalıklar gıda zehirlenmesi vb)11 Tehlikeli maddeler12 Ulaşım-servis kazaları13 Savaş hali14 Adli vakalar (ccedilocuk kaccedilırma hırsızlık vb)15 Kazan patlaması vb bunlar gibiOkullarda yapısal olmayan risklerin azaltılması iccedilin şunlara dikkat edilmelidir1 Araccedil gereccedil makine ve mobilya gibi ağır olan eşyaların sabitlenmesi2 Tavanda asılı olan eşyaların sabitlenmesi3 Elektrikli aletlerin sabitlenmesi ve kesintisiz guumlccedil kaynağı veya jeneratoumlrle
desteklenmesi4 Buumltuumln zehirli yanıcı ve tehlikeli maddelerin ldquoSınırlayın İzole Edin Yok
Edin Ayırınrdquo(SİYA) kuralına bağlı olarak kapalı sağlam kutular iccedilinde depremde doumlkuumllmeyecek şekilde tutulmalarının sağlanması5 Ccedilalışanlar ve aileleri iccedilin eğitim ve bilinccedillenme programları duumlzenlenmesi6 Sınıf kapılarının dışarı accedilılacak şekilde tasarlanmış olması7 Ccedilıkış yollarının daima accedilık tutulacak şekilde ayarlanması8 Yapısal olmayan elemanlar ruumlzgar ve deprem sarsıntılarına karsı binaya sabitlenmesi9 Yangın soumlnduumlrme cihazlarının durumu yerlerinin kontroluuml ve bakımlarının yapılması10 Yangın guumlvenliği oumlnlemlerinin uygulanması11 Tahliye tatbikatlarının sık yapılması
Risk analizi yapılırken etki derecesi iccedilin1 Felaket (50rsquoden fazla zarar ccedilok sayıda oumlluumlm 30 guumlnden fazla sureli
etki) iccedilin 42 Kritik (25 -50 zarar kalıcı sakatlanmalar 2 hafta sureli etki) iccedilin 3
Sayfa 22 45
3 Sınırlı- Kontrol edilebilir (10 -25 zarar yaralanmalar 1 hafta sureli etki) iccedilin 2
4 Oumlnemsiz (10rsquodan az zarar 24 saat veya daha kısa sureli etki) iccedilin 1 Oluş Sıklığı iccedilin1 Yuumlksek (Gelecek yılda meydana gelme olasılığı 100) iccedilin 42 Bazen (Gelecek yılda meydana gelme olasılığı 10-100 veya gelecek 10 yılda
en az bir kez) iccedilin 33 Nadiren (Gelecek yılda meydana gelme olasılığı 1-10 veya gelecek 100 yılda
en az bir kez) iccedilin 24 Yok (ccedilok az) (Gelecek 100 yılda goumlruumllme olasılığı 1 veya daha az) iccedilin 1
kullanılmalıdırTablo 2 Risk Seviyesine Goumlre Derecelendirme
Tehlike
Etkilenecek Unsurlar(Her bir unsur tablo altındaki etki derecesi Puanına goumlre ve Ek 2 formu verilerine goumlreYapılmalıdır)
ETKi DERECESİ(Etkilenecek Unsurların
Ortalaması)(Mekacircn+İnsan+Eğit
imSuumlrekliliği) 3
Oluş S
ıklığıOlasılı
k
Oumlncelik
Derecesi
Mekacircn Bina
EğitimSuumlrekliliğ
i
İnsan(personel
Oumlğrenci)Tehlike 1Tehlike 2Tehlike 3helliphelliphelliphellipEtkilenecek Unsurlar Oumlnemsiz1Sınırlı ndashkontrol edilebilir 2Kritik 3 Felaket 4 (Ek 2rsquoden yararlanılarak belirlenir)Etki Derecesi Etkilenecek Unsurlar (Mekacircn+ İnsan+Eğitim Suumlrekliliği) 3Oluş Sıklığı ı Olasılık Yok 1Nadir 2 Bazen 3 Yuumlksek 4 (Ek 2rsquoden yararlanılarak belirlenir)Oumlncelik derecesi = Etki Derecesi X OlasılıkTablo 2rsquode her tehlike iccedilin hesaplanan ldquooumlncelik derecesirdquo iccedilin Tablo 3 ve Tablo 4rsquoten yararlanılarak tehlikenin plandaki oumlncelik duumlzeyi veya planda yer alıp almayacağı belirlenir
Tablo 3 Risk seviyesine goumlre matrisEtki Derecesi
Ola
sılık
Felaket4
Kritik3
Sınırlı2
Oumlnemsiz1
Yuumlksek4
Yuumlksek16
Yuumlksek12
Orta8
Az4
Bazen3
Yuumlksek12
Yuumlksek9
Orta6
Az3
Nadiren2
Orta8
Orta6
Az4
Ccedilok Az2
Yok1
Az4
Az3
Ccedilok Az2
Ccedilok Az1
Sayfa 23 45
Tablo 4 Plandaki oumlncelik seviyesiSonuccedil Risk Plandaki Oumlncelik
16 12 9 Yuumlksek 1 Duumlzeyde (en oumlncelikli plan)
86 Orta 2 Duumlzeyde (oumlncelikli plan)43 Az 3 Duumlzeyde (plan)21 Ccedilok Az 4 Duumlzeyde (plan
yapılmayabilir)
Zarar Azaltma ccedilalışmaları planlama oumlncelikleri sonuccedilları doğrultusunda bir program dahilinde Ek-5rsquoteki oumlrnek ldquoZarar Azaltma Ccedilalışmaları Formurdquo kullanılarak gerccedilekleştirilmelidir
HAZIRLIK CcedilALIŞMALARIAfet oumlncesinde oumlnleme ve zarar azaltma aşamasında alınan tuumlm
oumlnlemlere karşın depremani seller fırtına ve tayfunlar gibi bazı tehlikeleri oumlnlemek ve risklerini tamamen ortadan kaldırmak muumlmkuumln olamayacağı iccedilin hazırlık aşamasında bazı oumlnemli faaliyetlerin yuumlruumltuumllmesi kaşınılmazdır Bu faaliyetlerin yanı sıra okullar kazalar kavgalar zehirlenmeler kuumlccediluumlk ccedilaplı yangınlar gibi acil durumlarla ccedilok sık karşılaştıkları iccedilin gerekli hazırlık faaliyetlerini suumlrekli guumlncel ve uygulanabilir duumlzeyde tutmak zorundadırlar
Hazırlık ccedilalışmalarının ana hedefi tehlikelerin topluluklar ve yaşam alanları uumlzerinde doğurabileceği olumsuz sonuccedillara karşı oumlnlemler almak ve etkili muumldahale iccedilin on hazırlıklar yapmaktır Kısacası herhangi bir afet anında acil yardım ihtiyaccedillarının karşılanabilmesi ve ldquoarama-kurtarmardquo kabiliyetinin geliştirilmesi iccedilin yapılması gereken faaliyetlerin tuumlmuumlduumlr Bu amaccedilla eğitilen personel ve temin edilen malzemelerin doğru alanlarda konumlandırılmaları da bu faaliyetlerin iccedilerisinde yer alır Hazırlık safhasında oumlğrenci oumlğretmen ve ccedilalışanların canı ve malı ile milli servetleri afetlerin yıkıcı etkilerinden koruyacak bazı faaliyetlerin yuumlruumltuumllmesi zorunluluğu nedeniyle hazırlık ccedilalışmaları ccediloğu zaman zarar azaltma faaliyetleri ile iccedil iccedile girmiştir Hazırlık ccedilalışmalarının temelini okullarla ilgili tuumlm paydaşların afet veya acil durum anında nasıl davranacaklarının oumlnceden belirlenmesi ve gerekli olan tuumlm eğitim ve tatbikatların yuumlruumltuumllmesi ccedilalışmaları oluşturmaktadır Başka bir deyişle hazırlık ccedilalışmaları muumldahale surecini kapsayan faaliyetlerin oumlnceden planlandığı ve programların geliştirildiği ccedilalışmalar buumltuumlnuumlduumlr
Okul afete muumldahale ccedilalışmaları oumlnceden tahmin edilebilen ve erken uyarı verilebilmesi muumlmkuumln olan tehlikeler ve ani gelişen olaylar iccedilin olay anında yapılması gereken doğru davranış biccedilimlerini de iccedilerir Herhangi bir tehlike anında en doğru davranış biccediliminin ne olduğu ile ilgili bilgi ve beceri geliştirici eğitimler ile tatbikatlar da hazırlık ccedilalışmalarının bir parccedilası olarak duumlşuumlnuumllmelidir
Hazırlık faaliyetleri iccedilerisinde olması gereken başlıca adımlar şunlardır 1 Afete muumldahale ve iyileştirme planlarının hazırlanması
Sayfa 24 45
2 Başta bu planlarda goumlrev alacak kişiler olmak uumlzere oumlğretmenler oumlğrenciler ccedilalışanlar ve veliler iccedilin eğitim ve tatbikat programlarının hazırlanması ve uygulanması
3 Okul iccedili haberleşme bilgi ve iletişimin geliştirilmesi 4 Okul afet ve acil durum youmlnetimi planlama ccedilalışmalarının tanıtılması ve
yaygınlaştırılması5 Goumlrevlilerin eğitimi bilgilendirilmesi ve bilinccedillendirilmesi6 Erken uyarı tahliye sığınak duumlzeni kurtarma ve ilk yardım gibi alt planların
hazırlanması7 Eğitim materyallerinin hazırlanması8 Eksiklerin tespit edilmesi ve giderilmesi9 Tatbikatların yapılması10 Diğer planlarla işbirliği ve koordinasyon
Şekil 4 Afete Hazırlık Ccedilalışmaları DoumlnguumlsuumlHazırlık Ccedilalışmalarına başlarken oumlncelikli olarak şu hususları belirlemek gerekir1- Risklerin Belirlenmesi2- Tehlikeleri Belirlenmesi3- Varsa Eksiklikleri Giderilmesi4- Oumlnceliklerin belirlenmesi 5- Tehlike ve riskleri oumlnlenmesi veya azaltılması6- Zarar goumlrebilirliklerin belirlenmesi7- Mevcut imkacircn ve kaynakları belirlenmesi
HAZIRLIK CcedilALIŞMALARI ESNASINDA YAPILACAKLAR OLANLAR1- Tatbikatların sıklıkla duumlzenli bir tarzda yapılması2- Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Planlama Ccedilalışmalarının Tanıtılması3- Diğer planlarla işbirliği ve koordinasyonun sağlanması4- Eğitim Materyallerinin hazırlanması5- Eksiklerin tespit edilmesi ve giderilmesi6- Goumlrevlilerin eğitimi bilgilendirilmesi ve bilinccedillendirilmesi7- Erken uyarı tahliye sığınak duumlzeni kurtarma ve ilk yardım gibi alt planlarının
hazırlanması
MUumlDAHALE CcedilALIŞMALARI
Sayfa 25 45
Bir afetin oluşumunu takip eden ve afetin oluşundan hemen sonra başlayarak afetin buumlyuumlkluumlğuumlne bağlı olarak 1-2 aylık suumlre iccedilerisinde yapılan faaliyetlerin tuumlmuumlduumlr Muumldahale evresinde ilk hedef en kısa surede en fazla insanın hayatını kurtarmaktır Bunu insan yaşamını ilgilendiren yaralıların sevk edilmesi-tedavisi barınma ve yaşamsal ihtiyaccedillarının temini gibi diğer faaliyetler takip eder Muumldahale faaliyetleri aynı zamanda otorite ve disiplin gerektirir Bu suumlreccedil iccedilerisinde ortaya ccedilıkan gereksinimlerin hızla tespit edilmesi iletişim ve eğitimli kadrolarla ve yeter sayıda ekipmanla muumldahale edilmesi gerekir
Muumldahale aşamasıyla eş zamanlı yuumlruumltuumllen diğer oumlnemli ccedilalışmaların başlıcalar şunlardır
1 Hasar tespitlerinin yapılması tehlike yaratan enkazların kaldırılması ve patlama yangın
gibi ikincil afetlerin oumlnlenmesidir2 Afetin kısa sureli ve direk etkilerine hitap eden muumldahale faaliyetleri ile afetin
olumsuz etkilerinigidermek iccedilin bilgi ve becerilerin uygulanması
3 Guumlvenliğin arttırılması olası tehditlerin nedenleri ve kaynağının araştırılması
4 Goumlzetim ve denetimlerin arttırılması 5 Aksayan hizmetlerin en kısa surede suumlrduumlruumllebilirliğinin sağlanması
faaliyetleri de eşzamanlı olarak yuumlruumltuumllmelidir
Bu nedenle bu evrede hızlı değerlendirme ve temel bilgilerin elde edilmesi ve artccedilı olay olasılıklarının değerlendirilmesi bu surecin sağlıklı yuumlruumltuumllmesinde buumlyuumlk oumlnem taşımaktadır
Uumllkemizde yaygın olarak acil durum planlaması adı ile tanınan muumldahale ccedilalışmalarının ana amacı acil durum veya afet sonucu oluşan olaylara zamanında hızlı ve etkili olarak muumldahale ederek can kaybı ve yaralanmaların artmaması afetin neden olabileceği yangınlar patlamalar salgınlar gibi ek tehlike ve risklerle can ve mal kaybının buumlyuumlmemesi ve okulun normal faaliyetlerine bir an oumlnce doumlnebilmesi iccedilin gerekli tuumlm faaliyetlerin hangi oumlrguumltlenme şekliyle kimler tarafından ne zaman hangi goumlrev ve yetkiyle hangi kaynaklar kullanılarak yuumlruumltuumlleceğini accedilıkccedila tanımlayan bir belgedir
Sayfa 26 45
Şekil 5 Muumldahale Ccedilalışmaları Doumlnguumlsuuml
MUumlDAHALE CcedilALIŞMALARI ESNASINDA YAPIMASI GEKENLER1- Psikososyal desteğin sağlanması2- Afet tuumlruuml ve etkisine goumlre davranış şekli (tahliye veya yerinde korunma)3- Olayın buumlyuumlkluumlğuuml ve ccedilevresindeki etkileri hakkında bilgi toplama4- Yetkililerini ve velilerin bilgilendirilmesi5- Sorumlu kurum ve kuruluşlardan yardım talep edilmesi6- Oumlğrenci oumlğretmen ve ccedilalışanların korunması ve acil ihtiyaccedilların sağlanması7- Muumldahale ekiplerin goumlreve sevk edilmesi
İYİLEŞTİRME CcedilALIŞMALARIMuumldahale suumlrecinden sonra başlayan ve afetin buumlyuumlkluumlğuumlne goumlre 1-2
yıl gibi daha uzun bir sureyi kapsayan faaliyetlerin tuumlmuumlduumlr Muumldahale surecinde ccedileşitli sebeplere bağlı olarak gerccedilekleştirilemeyen bazı ccedilalışmalar da bu suumlreccedil iccedilerisinde gerccedilekleştirilebilir Okullar iccedilin iyileştirme aşamasında yapılacaklar okulun bir an oumlnce accedilılması ve normal programına doumlnebilmesi iccedilin planda oumlngoumlruumllen eylemlerin uygulanması ccedilalışmalarını iccedilerir Ana hedef eğitimin muumlmkuumln olan en kısa sure iccedilerisinde başlayabilmesinin temini ve meydana gelen olaydan elde edilen derslerin ışığı altında daha guumlvenli ve emniyetli bir okul ve eğitim ortamı oluşturmaktır
Bu faaliyetlerin hazırlık faaliyetleri sırasında planlanması etkin olarak uygulanabilmesi iccedilin gereklidir İyileştirme faaliyetleri uzun surelidir ve eğitime başladıktan sonra da devam edebilir İyileştirme faaliyetleri afet veya acil durumların neden olduğu fiziksel eğitsel youmlnetsel psikolojik sosyal ve ccedilevresel kayıp ve zararların hangi imkacircn ve kaynaklar kullanılarak nasıl giderilebileceğini afetin fırsata doumlnuumlştuumlruumllerek okul ve ccedilevresinin nasıl daha guumlvenli ve emniyetli bir hale getirilebileceğini okulun normal faaliyetlerine bir an oumlnce doumlnebilmesini ve eğitim kalitesinin yuumlkselmesini sağlayan ccedilalışmaların buumltuumlnuumlduumlr Bu suumlreccedil iccedilerisinde yuumlruumltuumllmesigereken faaliyetler Şekil 6rsquoda şematik olarak goumlsterilmiştir
İyileştirme faaliyetleri afet veya acil durumların neden olduğu fiziksel eğitsel youmlnetsel psikolojik sosyal ve ccedilevresel kayıp ve zararların hangi imkan ve kaynaklar kullanılarak nasıl giderilebileceğini afetin fırsata doumlnuumlştuumlruumllerek okul ve ccedilevresinin nasıl daha guumlvenli ve emniyetli bir hale getirilebileceğini okulun normal faaliyetlerine bir an oumlnce doumlnebilmesini ve eğitim kalitesinin yuumlkselmesini sağlayan ccedilalışmaların buumltuumlnuumlduumlr
İyileştirme suumlreci iccedilerisinde yuumlruumltuumllmesi gereken faaliyetler şunlardır
Ccedilevre ve Şehircilik Bakanlığı AFAD ve Belediyelerle işbirliği yapılacaktır1 Okulun yeniden accedilılması Afetten sonra okulun en kısa zamanda eğitime
accedilılması2 Bina ve tesislerin fiziksel yapısal iyileştirmesi3 Youmlnetsel iyileştirme İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml ve İlccedile Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuumlyle4 Eğitsel iyileştirme İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml ve İlccedile Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuumlyle5 Psikolojik iyileştirme Okul Rehberlik Servi ve gerekirse RAMrsquo da destek
sağlanır6 Sosyal ve ccedilevresel kayıp ve Zaraların hangi imkacircn ve kaynaklar kullanılarak
nasılSayfa 27 45
Giderilebileceği ile afetin fırsata doumlnuumlştuumlruumllerek okul ve ccedilevresinin nasıl daha guumlvenli ve emniyetli bir hale getirilebileceği ve eğitim kalitesinin artırılacağını duumlzenleyen planlama tuumlruumlduumlr
Okul afet ve acil durum youmlnetimi planlaması iccedilerisinde yer alan zarar azaltma hazırlık muumldahale ve iyileştirme ccedilalışmalarının bir buumltuumln olarak goumlruumllmelidir
Okul afet ve acil durum youmlnetimi planları bir kere hazırlanarak dolaplara bırakılan belgeler olmamalıdır Okulun kapasitesi ve durumundaki değişimlere tatbikatlardan ve yıllık eylem planındaki faaliyetlerden elde edilen deneyim ve derslere goumlre yılda en az bir kere revize edilmelidir
Okul afet ve acil durum youmlnetimi planıyla uyumlu olacak şekilde yıllık faaliyet planının hazırlanması ve uygulanması son derece oumlnemlidir Yıllık faaliyetlerin planlama şekli aşağıda goumlsterildiği gibi
Şekil 6 İyileştirme Ccedilalışmaları Doumlnguumlsuuml
İYİLEŞTİRME CcedilALIŞMALARI ESNASINDA TAKİP EDİLECEK BASAMAKLAR1- Okulun yeniden accedilılması2- Psikolojik iyileştirmenin sağlanması3- Eğitsel iyileştirme yapılması4- Bina ve tesislerin fiziksel yapısal iyileştirilmesi5- Youmlnetsel iyileştirme yapılanması
ZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARIBirccedilok kaynakta zarar azaltma afetlerin etkilerinden kaynaklanan can ve mal kayıplarının
azaltılmasına youmlnelik ccedilabaların buumltuumlnuuml olarak tanımlanır Bir başka deyişle bu aşamada yapılacaklar tehlikeli durumlar karşısında oluşabilecek can ve mal kayıplarını muumlmkuumlnse ortadan kaldırmayı değilse olabildiğince azaltmayı amaccedillayan ccedilabaların buumltuumlnuumlduumlr Zarar azaltma sadece oumlnleme yaklaşımından farklı olarak oumlzellikle doğal kaynaklı tehlikelerin kaccedilınılmaz olduğunu kabul ederek afetlerin etkilerini en az zararla atlatmaya youmlnelik toplumsal direnccedil ve beceri geliştirmeyi de amaccedillar
Adından da anlaşılacağı uumlzere afet oumlncesinde ve afet planlaması genel ccedilerccedilevesi iccedilerisinde oumlncelikle yapılması gereken ccedilalışmalar aşağıdaki hususları iccedilermelidir1- Okul ve ccedilevresindeki tehlikelerin belirlenmesi analizi ve
değerlendirilmesi2- Okul nuumlfusu yapı alt yapı ve insan faaliyetleri envanterinin
(dokuumlmanlarının) ccedilıkarılması
Sayfa 28 45
1OKUL AFET ve ACİL DURUM YOumlNETİMİPLANLAMA CcedilALIŞMALARININ TANITILMASI2GOumlREVLİLERİN EĞİTİMİ BİLGİLENDİRİLMESİ ve BİLİNCcedilLENDİRİLMESİ3ERKEN UYARI TAHLİYE-SIĞINAK DUumlZENİ KURTARMA ve İLKYARDIM GİBİ ALT PLANLARIN HAZIRLANMASI4EĞİTİM MATERYALLERİNİN HAZIRLANMASI5EKSİKLİKLERİN TESPİT EDİLMESİ VE GİDERİLMESİ6TATBİKATLARIN YAPILMASI7DİĞER PLANLARLA İŞBİRLİĞİ VE KOORDİNASYON
1TEHLİKELERİ BELİRLE2ZARAR GOumlREBİLİRLİKLERİ BELİRLE3RİSKLERİ BELİRLE analiz eder
4OumlNCELİKLERİ BELİRLE5MEVCUT İMKAN VE KAYNAKLARI BELİRLE6VARSA EKSİKLİKLERİ GİDER7TEHLİKE VE RİSKLERİ OumlNLE VEYA AZALT
HAZIRLIK CcedilALIŞMALARIZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARI
3- Fiziksel sosyal ekonomik ve ccedilevresel zarar goumlrebilirliklerin (etkilenme oranları) belirlenmesi
4- Risklerin belirlenmesi5- Oumlluumlm ve yaralanma riskleri 6- Tehlikenin yol accedilabileceği zincirleme veya ek tehlike ve riskler7- Fiziksel riskler (yapı altyapı elektrik mekanik tesisat ve okul donanımının
riskleri)8- Sosyal psikolojik ve ekonomik riskler9- Ccedilevresel riskler10- Afet senaryolarının hazırlanması11- İmkacircn ve kaynaklarla guumlccedilluuml ve zayıf youmlnlerin fırsat ve tehditlerin
belirlenmesi (SWOT analizi)12- Risk azaltma stratejilerinin belirlenmesi ve maliyet fayda analizleri13- Yasal kurumsal ve finansal olanakların belirlenmesi14- En akılcı stratejik amaccedil hedef ve eylemlerin belirlenmesi ve
uygulanması15- Performans kriterleri (oumllccediluumltleri kıstasları) ile izleme ve değerlendirme
youmlntemlerinin belirlenmesi16- Uygulamanın izlenmesi aksayan youmlnlerin belirlenmesi ve gerekiyorsa
planın guumlncelleştirilmesi
Zarar azaltma ccedilalışmalarını kısaca şoumlyle sıralayabiliriza) Tehlikelerin belirlenmesi b) Zarar goumlrebilirliklerin belirlenmesi c) Risklerin belirlenmesi d) Oumlnceliklerin belirlenmesie) Mevcut imkacircn ve kaynakların belirlenmesi f) Varsa eksikleri gidermek g) Tehlike ve riskleri oumlnlemek veya azaltmak iccedilin yapılması gereken ccedilalışmalardır
Tehlike ve riskleri oumlnlemek veya zararlarını azaltmak iccedilin yapılması gereken ccedilalışmalar kısmında gerekli formlar doldurulup her sene guumlncelleştirmesi gereken kısmını guumlncelleyerek dosyanın son boumlluumlmuumlne eklidir
Sayfa 29 45
Şekil 8rsquode goumlsterildiği gibi planla uygula kontrol et ve eksikleri gider şeklinde olmalıdırOkul afet ve acil durum youmlnetimi planları bir kere hazırlanarak bırakılan belgeler
olmamalıdır Okulun kapasitesi ve durumundaki değişimlere tatbikatlardan ve yıllık eylem planındaki faaliyetlerden elde edilen deneyim ve derslere goumlre yılda en az bir kere revize edilmelidir Okul afet ve acil durum youmlnetimi planıyla uyumlu olacak şekilde yıllık faaliyet Planının hazırlanması ve uygulanması son derece oumlnemlidir Yıllık faaliyetlerin planlama doumlnguumlsuuml Her faaliyetin mutlaka bir değerlendirmesi yapılarak problemler saptanmalı ve duumlzeltilmesi iccedilin gerekli ccedilalışmalar yapılmalıdır
YILLIK FAALİYETLER İCcedilİN PLANLANMASI GEREKENLER1 PLANLA (Planların oluşturulması) 2 UYGULA (Faaliyetlerin uygulanması) 3 KONTROL (Uygulamaların değerlendirilmesi)4 EKSİKLERİ GİDER (Problemlerin saptanması ve duumlzetilmesi yolunda adımların atılması) şeklinde olmalıdır Her faaliyetin mutlaka bir değerlendirmesi yapılarak problemler saptanmalı ve duumlzeltilmesi iccedilin gerekli ccedilalışmalar yapılmalıdır
Yıllık planlar şu faaliyetleri iccedilermelidir1 Zarar azaltma ve hazırlık konusunda alınabilecek oumlnlemleri ve yapılacak faaliyetleri2 Muumldahale iyileştirme ve yeniden inşa ile ilgili faaliyetleri (eğitim tatbikat vb)3 Oumlğrenciler oumlğretmenler aileler ve halk iccedilin afet eğitimini4 Hem kendi okulu hem de diğer okullarla bilgi ve tecruumlbe paylaşımını5 Problemleri saptama alınabilecek oumlnlemleri belirleme ve problemleri ccediloumlzmeye ilişkinyapılabilecek diğer faaliyetleri iccedilermelidir
YILLIK PLANLARDA AŞAĞIDAKİ BAŞLIKLAR MUTLAKA OLMALIDIR1 Yıllık planın amaccedil ve hedefleri2 Faaliyet tiplerine goumlre ccedileşitli alt faaliyetleri3 Uygulama takvimi
Sayfa 30 45
4 Sorumlu kişi veveya kişiler varsa işbirliği yapılan kurum kuruluş ve sivil toplum oumlrguumltleri5 Buumltccedile6 Her aktivite iccedilin gerekli olabilecek diğer bilgi ve accedilıklamalar
PLANLARIN DEĞERLENDİRİLMESİAfet ve Acil Durum Youmlnetimi planları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlarbir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilendersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilmesive guumlncelleştirilmesi gereken belgelerdir Afet planlaması bir eylem değil bir suumlreccediltir vezaman iccedilerisinde afet tuumlrlerinin buumlyuumlkluumlklerinin ve sıklıklarının değişimi bilim ve teknolojidekiyeni gelişmeler imkan ve kaynaklardaki artışlara bağlı olarak suumlrekli guumlncellenmelidirAfet ve Acil Durum Youmlnetimi planlarında dikkate alınması gereken ana oumlzellikleri aşağıdakigibi oumlzetlemek muumlmkuumlnduumlr1- Gerccedilekccedili ve kabul edilebilir olmalıdır2- Mevcut durumu olduğu gibi yansıtmalıdır3- Buumltuumln tehlike ve riskleri belirlemelidir4- Gerccedilekccedili afet senaryoları esas alınarak hazırlanmalıdır5- Farklı gruplar ve kuruluşlar arasında en uygun yardımlaşma işbirliği ve koordinasyonesaslarını belirlemelidir6- Goumlrev yetki ve sorumluluklar accedilıklıkla belirtilmeli belirsizlik goumlrev girişimleri ve
tekrarlanmalara fırsat verilmemelidir7- Youmlnetim komuta ve kontrol mekanizmalarının ve bilgi akışının nasıl olacağı accedilıklıkla
belirlenmeli ve youmlnetim karmaşasına neden olunmamalıdır8- Yeni kaynak ve yeni kuruluşlara ihtiyaccedil goumlsteren belgeler yerine mevcut imkacircn vekaynaklarla neler yapılabileceğini ilave imkan ve kaynakların gerccedilekccedili olarak neredenve nasıl karşılanacağını goumlsteren belgeler olmalıdır
Planın ve yapılan faaliyetlerin geliştirilebilmesi iccedilin mutlaka her faaliyetten sonra ve her yılın sonunda değerlendirilmesi gerekir Değerlendirmenin kolay ve anlaşılır olmasını sağlamakamacıyla daha oumlnce geliştirilmiş standart formlar kullanılabilir veya okulun kendi tehlike risk ve mevcut durumuna goumlre hazırlanmış bir değerlendirme formu hazırlanabilir
OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİMİ İCcedilİN TAVSİYE EDİLEN YILLIK CcedilALIŞMA PLANI
OKULTARİH AKTİVİTE YETKİLİ
KİŞİGERCcedilEKLEŞTİRİLDİĞİ
TARİHOkul Muumlduumlruumlnuumln Oumlğretmenler zuumlmre toplantısında Deprem Sel Yangın Kaza Gıda zehirlenmesi Salgın hastalık ve yapısal olmayan teroumlr olayları Biyolojik ve kimyasal tehlikeler karşı Okul Afet ve Acil durum Planın oumlneminin anımsatması ve oumlğretmenleri bu hususta bilgilendirmesihellip
Sayfa 31 45
helliphellip2015
Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Kurulunun Kurulması ve yetkilendirilmesi Uygun oumlzelliklere sahip personel ve goumlnuumllluumllerin belirlenmesi Afet youmlnetimi iccedilin goumlrevlendirmelerin yapılması
helliphellip2015
Okul Mekacircnları tesislerinin tehlike analizi Tehlike yollarına ait tehlike analizi Oku Kroki Planlarının Acil Durum telefon numaraları guumlncellenmesi Ailelere mesaj goumlnderilmesi Potansiyel tehlikelere goumlre tahliye guumlzergacirchlarının belirlenmesi
helliphellip2015
Tehlike Zarar Goumlrebilirlik ve Kapasite Değerlendirmesi Fiziksel Korunma Oumlnlemleri Alınması Muumldahale Kapasitesinin ve Kaynaklarının Geliştirilmesi
helliphellip2015Planın Uygulanması Değerlendirilmesi ve Guumlncellemesi iccedilin Tatbikatların Yapılması
helliphellip2015Personel ve oumlğrencilere afet youmlnetimi ve planla ilgili eğitimin verilmesi
helliphellip2015
Oumlğrenci velilerine afet youmlnetimi ve planla ilgili eğitimin verilmesi Okul Aile Birliğini toplayarak Okul afet ve acil durum youmlnetimi ve planla ilgili eğitimin verilmesi ve bilinccedillendirilmesi
helliphellip2015
Zarar azaltma ve hazırlık konusunda alınabilecek oumlnlemleri ve yapılacak faaliyetleri Muumldahale iyileştirme ve yeniden inşa ile ilgili faaliyetlerin goumlruumlşuumllmesi
helliphellip2015
Hem kendi okulu hem de diğer okullarla bilgi ve tecruumlbe paylaşımının yapılması Problemleri saptama alınabilecek oumlnlemleri belirleme ve problemleri ccediloumlzmeye ilişkin yapılabilecek diğer faaliyetlerin goumlruumlşuumllmesi
helliphellip2015Personel ve oumlğrencilere afet youmlnetimi ve planlama eğitiminin verilmesi
helliphellip2015 28 Şubat sivil savunma ldquoİkaz alarm Tatbikatırsquonın yapılması
helliphellip2015 hellip022015 1-7 Mart tarihlerinde Personel Tahliye tatbikatının yapılması
helliphellip2015Plan ve hazırlıkların goumlzden geccedilirilmesi Planın Uygulanması Değerlendirilmesi ve Guumlncellemelerin yapılıp revize edilmesi
Kontrol eden
Tarih Eğitim Yılı
NOT Yukarıdan aşağıya doğru sıralanan tarihlerde yapılması istenilen etkinlikler sadece okulunuza bu hususta yardımcı olmak iccedilin yapılmıştır Okulunuzun Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı hazırlarken uygun goumlrduumlğuumlnuumlz daha iyi ve kalıcı etkinlikleri değişik tarihlerde yapıla bilinir olduğunu unutmayınız
Yapılan ccedilalışmaların afet ve acil durum youmlnetimi doumlnguumlsuumlne uygunluğu ile gerccedilekleştirilen ve gerccedilekleştirilemeyen faaliyetlerin kontrol edilmesinin ve gerekirse planlama ccedilalışmalarının yeniden goumlzden geccedilirilmesinin planın başarısı iccedilin oumlnemli olduğu unutulmamalıdır Bu amaccedilla planın buumltuumln aşamaları tekrar goumlzden geccedilirilmeli tatbikatlarla ve yıllık olarak hazırlanacak ccedileşitli faaliyetlerle plan sınanmalıdır
Sayfa 32 45
İŞBİRLİĞİNE GİDİLECEK KURUM VE KURULUŞLARBir afet anında birccedilok okul dışı kaynağa ihtiyaccedil duyulacaktır Bazı durumlarda aşağıda
belirtilen kurumlarla oumlnceden ilişkiye geccedililmesi ve anlaşmalar yapılması gerekebilir
1 Youmlredeki bakanlık valilik ve kaymakamlıkların ilgili birimleri2 İl Afet ve Acil Durum Muumlduumlrluumlğuuml3 İl Sağlık Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Sağlık Grup Başkanlığı (112 Acil)4 İl Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml (155)5 Belediye6 İtfaiye (110)7 Kızılay (168)8 Muhtarlık9 Hastane ve Klinikler Aile hekimleri10 Jandarma (156)11 Zehir Danışma Merkezi (114)12 Akredite olmuş afetlerle ilgili ccedilalışmaları bulunan Sivil Toplum Kuruluşları13 Parlayıcı patlayıcı tehlikeli madde muumldahale otoriteleri14 Yerel youmlnetim hizmet birimleri15 İnşaat şirketleri iş makine parkları16 Acil durum ekipmanı sağlayan kuruluşlar17 Sigorta şirketleri ile iş birliğine gidilir
Bunlar dışında komşu binalarla acil muumldahalede karşılıklı yardımlaşma protokolleri ve ilgili kurum ve kuruluşlarla da anlaşmalar yapılmalıdır Ayrıca her yıl boumllgesel olarak resmi kuruluşlar ve komşu okulların davet edildiği ccedileşitli senaryolara goumlre duumlzenlenecek muumldahale kurtarma ve yardımlaşma tatbikatlarına da katılmak gerekir
ANLAŞMALAROumlnce herhangi bir acil durumda herhangi bir protokol yapmadan yardım alınabilecek
kurum ve kuruluşların irtibat bilgileri belirlenmelidir Ardından afet ve acil durum anlarında karşılıklı yardım ve işbirliği iccedilin protokoller ihtiyaca goumlre duumlzenlenmelidir Bu noktada şu kurumlarla işbirliği yapılmalıdır
1- Personelin hellip Komuta Merkezirsquone ulaştırılması iccedilin servis şirketleriyle2- Telefon hatlarında sorun yaşandığında oumlncelik sağlanması iccedilin Tuumlrk Telekom ve oumlzel
şirketlerle3- Telsiz kullanımı ve uydu telefonlarına youmlnelik hat anlaşmaları iccedilin ilgili kurumlarla4- Donanım altyapı network youmlnetimi iccedilin hellip ile5- Komuta Merkezi yiyecek-iccedilecek desteği iccedilin yemek firmalarıyla6- Komuta Merkezi personelinin barınması amacıyla yakın otellerle7- Deprem anında yoğun destek vermeleri iccedilin guumlvenlik şirketleriyle8- Deprem buumlyuumlkluumlğuuml yuumlksek olan senaryolarda kuruma gelen ihbarların karşılanması
amacıyla arama merkezi şirketiyle9- Uzman temini konusunda muumlhendis odaları ve dernekleriyle10- Ccedilalışan desteği verilmesi konusunda işbirliği sigorta şirketleriyle11- Afet durumundaki kargaşa ve yoğunluktan etkilenmemek amacıyla kurye ve kargo
şirketleriyle12- Avans ve tazminat oumldemelerinin kısa surede gerccedilekleştirilebilmesi ve gezici uydu
şubelerinden işlem yapılabilmesi iccedilin bankalarla
OKULDA TAHLİYE TATBİKATLARI YAPILIRKEN DİKKAT EDİLİCEK HUSUSLARYangın veya Şiddetli bir depremde uygulanacak Bina Tahliyesidir Okul İdaresi (Merkezi İdari Grup)
Sayfa 33 45
1 Bina tahliyesi iccedilin Yangın alarmını ccedilalıştırılır Oumlğrenciler ve okul ccedilalışanlarına iccedileride kalmalarını veya sığınma alanlarına gitmeleri anons edilir2 Durum uygunsa tuumlm kapı ve pencereleri kapatılır ( yangın durumunda)3 Durum uygunsa havalandırma sistemini kapatılır(Yangın kapıları kapatılır)4 Toplanma Alanında oumlğrencilerle haberleşme devamlılığı sağlanır(oumlrneğin ldquoGuumlvenli bir Yere Sığınrdquo Binaya Geri Doumln Yerinde Sığın Oumlğrenci Teslimi ya da acil durum veya tatbikat sona erdiğinde Tehlike Geccedilti anonsunun yapılması)
Tuumlm PersonelOumlnceden sınıflarda yangın ve deprem proseduumlrlerinin nasıl uygulanacağına dair tatbikat
yapılır Tahliye esnasında oumlzel yardıma ihtiyacı olacak oumlğrencilerle personel belirlenir Ziyaretccedililere yardımcı olunma konusunda da hazırlık yapılır Oumlğrencilere Bina Tahliyesi Talimatlarına Uymaları Hatırlatılır
D İ K K A TDoumlnme İtme Konuşma Koşma Acele Etme Takip Et
Oumlğrenciler tek veya ikişerli sıra halinde dışarı ccedilıkarılır Oumlzel yardıma muhtaccedil oumlğrenci ve personele yardım edilip edilmediği kontrol edilir Oumlğrencilere cep telefonlarını KULLANMAMALARI ve hatları meşgul etmemeleri gerektiği hatırlatılır Karşılaşılan her tehlikeye youmlnelik farklı acil durum proseduumlruuml hakkında oumlnceden goumlruumlşuumlluumlr ve uumlzerinde karara varılırBaşlıca beş farklı seccedilenek bulunur1 Bina Tahliyesi 2 Yerinde Sığınmak 3 Bir araya Toplanıp Dışarıda Barınmak 4 Guumlvenli bir Yere Sığınmak 5 KilitlenTecrit Proseduumlrlerin her biri değerlendirilir ya aynı şekilde yada uygun biccedilimde değiştirilerek uygulamaya konur Tehlike geccediltiğinde ve ortam guumlvenli olduğunda oumlğrenciler sınıflara doumlnebilir veya Okul Afet ve Acil Durum Oumlğrenci Teslim Proseduumlruuml uygulanabilir
DİKKAT PLANLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ İşin oumlzuuml Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlar bir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilen dersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilip guumlncelleştirilecektir
Sayfa 34 45
Sayfa 35 45
YANGIN TALİMATI (EK-3) (200712937 KARAR SAYILI BİNALARIN YANGINDAN KORUNMASI HAKKINDA YOumlNETMELİK ESASLARINA GOumlRE
HAZIRLANMIŞTIR)1A- YANGINA KARŞI AŞAĞIDAKİ OumlNLEMLERİ ALINIZ1-BİNANIZDAKİ BACA VE BORULARI ZAMANINDA TEMİZLE- YİNİZ2-SİGARANIZI İYİCE SOumlNDUumlRUumlP SİGARA TABLASINA ATINIZ3-CcedilATI ARALARINDA ELEKTRİK TESİSATIYANICI PARLAYICI PATLAYICI MADDE BALANDURMAYINIZ4-İZİNSİZ ELEKTRİK LPG GAZLI OCAK SOBA VB KULLANMA-YINIZ5- ELEKTRİK TESİSATI İŞLERİNİ MUTLAKA EHLİYETLİ KİŞİLERE YAPTIRINIZ6-ELEKTRİK TESİSATININ FENNİ MUAYENESİNİ YAPTIRINIZ7-ELEKTRİK SİGORTALARINI OTOMATİK HALE GETİRİNİZ8-YANGIN SOumlNDUumlRME CİHAZ VE MALZEMELERİNİ HER AN KULLANILIR HALDE BULUNDURUNUZ9- MESAİ BİTİMİ BUumlTUumlN ODALARI KONTROL ETTİRİNİZ10 ARŞİV VE ANBARLARDA SOBA KULLANMAYINIZ11-SİGARA İCcedilİLMESİ YASAK OLAN YERLERDE SİGARA İCcedilME-YİNİZ12- BUumlTUumlN PERSONELİ YANGIN KONUSUNTA EĞİTİNİZ13- YANGIN KACcedilIŞ YOLLARINI KULLANILIR HALDE TUTUNUZ
2B- YANGIN ANINDA AŞAĞIDAKİ İŞLEMLERİ YAPINIZ1-TELAŞLANMAYINIZYANGINI CcedilEVRENİZE VE SORUMLU KİŞİLERE DUYURUNUZ (CcedilANZİLALARMSES VB İLE)2-İTFAİYEYE HABER VERİNİZ (TEL 110)3-ADRESİ EN KISA VE DOĞRU OLARAK BİLDİRİNİZ4-YANGIN CİNSİNİ BİLDİRİNİZ (BİNABACAAKARYAKITELEKTRİK MOTORLU ARACcedil VB)5- İTFAİYE GELİNCEYE KADAR YANGINI SOumlNDUumlRMEK İCcedilİN ELDE MEVCUT ARACcedil GERECcedilTEN FAYDALANMAYA CcedilALIŞINIZ6-YANGININ YAYILMASINI OumlNLEMEK İCcedilİN KAPI VE PENCERELERİ KAPATINIZ KİLİTLEMEYİNİZYANICI MADDELERİ UZAKLAŞTIRINIZ7-OumlNCE CANLILARI SONRA KIYMETLİ EVRAK VE MALZEMEYİ KURTARINIZ8-BUNLARI YAPARKEN KENDİNİZİ VE BAŞKALARINI RİSKE ATMAYINIZ9- YANGIN SOumlNDUumlRME EKİPLERİ VEYA ŞEHİR İTFAİYESİ GELDİKTEN SONRA ONLARIN EMRİNE GİRİNİZ10-HASTA VE YARALILARA İLKYARDIM YAPINIZZEMİNE ULAŞMAMIŞ ASAN-SOumlRLER İLE YANGIN MOTOPOMPLARI HARİCcedil ELEKTRİKLERİ KESİNİZ
C LUumlZUMLU TELEFONLARİTFAİYE 110 BİNA KORUMA AMİRİ ELEKTRİK 186POLİS İMDAT 155 SU 185AMBULANS 112 DOĞAL GAZJANDARMA İMDAT 156
EYANGIN CcedilIKIŞ SEBEPLERİ1 TALİMAT VE EMİRLERE UYMAMAKTAN2 BİLGİSİZLİKTEN3 İHMALDEN4 SABOTAJ HAREKETLERİNDEN5 SICcedilRAMA VE KAZALARDAN6 ELEKTRİK ARKI VE KONTAĞINDAN
D YANGIN SOumlNDUumlRME CİHAZININ KULLANILIŞI1- CİHAZI YANGIN YERİNE GETİRİNİZRUumlZGARI ARKANIZA
ALINIZ2- ATEŞE MUumlMKUumlN OLDUĞUNCA YAKLAŞINIZ3- TETİK MEKANİZMASINI KİLİTLEYEN PİMİ CcedilIKARTINIZ
VEYA KARBONDİ- OKSİTTUumlPUumlNUumlN (KUumlCcedilUumlK TUumlP) VALFİNİ SOLA DOĞRU CcedilEVİREREK ACcedilINIZ
4- TETİĞE SONUNA KADAR BASARAK CcedilIKAN GAZI VEYA TOZU YANGININ DOĞDUĞU YERE PUumlSKUumlRTUumlNUumlZ
5- YANGINI OumlN TARAFTAN ARKAYA DOĞRU SOumlNDUumlRUumlNUumlZ
6- YANGINI SOumlNDUumlĞUumlNDEN EMİN OLMADAN TERK ETMEYİNİZ
7- TOZLU CİHAZLARI TOZ BİTENE KADAR BOŞALTINIZ
F YANGIN CcedilALIŞMA SAATLERİ İCcedilİNDE OLURSA1- HABER VERME YANGINI İLK GOumlREN KİMSE ALARM ZİL
TELEFON BAĞIRARAK VB HAREKETE GECcedilİRMEKLE BERABER TELEFONLA İTFAİYEYE HABER VERİR
2- EKİPLERİN GOumlREVLERİ SOumlNDUumlRME EKİBİ YANGININ CcedilIKTIĞI YERİN UumlST VE YANLARINDAKİ ODALARDA TERTİBAT ALARAK YANGINI SOumlNDUumlRMEYE CcedilALIŞIR KURTARMA EKİBİ VARSA OumlNCE CANLILARI KURTARIR YANGINDA OumlNCELİK SIRASINA GOumlRE EVRAK VE EŞYALARI BOŞALTMAYA HAZIR HALE GETİRİR GEREKİYORSA BİNANIN HENUumlZ YANMA TEHLİKESİ OLMAYAN KISIMLARINA TAŞIYABİLİRLER YANGIN CcedilIKAN BİNANIN TAHLİYESİNE OLAY YERİNE GELEN İTFAİYE AMİRİNİN VEYA MUumlLKİYE AMİRİNİN EMRİYLE BAŞLANIR KURTARILAN EŞYA İTFAİYE AMİRİ VEYA İDARİ İŞLER BİRİM AMİRİNİN GOumlSTERECEĞİ BİR YERE TAŞINIRİLKYARDIM EKİBİ YARALI VE HASTALARA İLKYARDIM YAPARKORUMA EKİBİ YANGINDAN KURTARILAN EŞYALARI KORUR PANİK VE KARGAŞAYI OumlNLER
G YANGIN CcedilALIŞMA SAATLERİ DIŞINDA OLURSA 1- HABER VERME YANGINI İLK GOumlREN KİMSE ALARM ZİL TELEFON BAĞIRARAK VB HAREKETE GECcedilİRMEKLE BERABER TELEFONLA İTFAİYEYE HABER VERİR AYNI ZAMANDA YANGIN İHBAR TELEFONUNUN YANINDAKİ LİSTEDEN AMİRİNE VE İLGİLİLERE HABER VERİR 2GOumlREVLİLERİN HAREKET TARZIYANGIN YERİNE GELEN DAİRE MUumlDUumlRUuml İLE EKİP PERSONELİ DERHAL VAZİFELERİNE BAŞLARLAR
H YANGIN BİNANIN YAKININDA OLURSA1- BİNANIN YANGIN TEHDİTİ ALTINDAKİ TARAFINDA
BULUNAN ODALARIN PERDELERİ CcedilIKARILIR PENCERELER KAPATILIR GEREKİYORSA EVRAK DOSYA VE DİĞER EŞYALAR TEHLİKESİZ YERLERE TAŞINIR
2- CcedilATIDA KORUMA TERTİBİ ALINIR CcedilATI VE DİĞER YERLERE DUumlŞEN KIVILCIM SOumlNDUumlRUumlLUumlR AHŞAP KISIMLAR VE CcedilATI BOL SU İLE ISLATILIR 7
GOumlREVİ SOumlNDUumlRME EKİBİ KURTARMA EKİBİ KORUMA EKİBİ İLKYARDIM EKİBİ (İTFAİYE) (EMNİYET)
EKİP BAŞI EKİP PERS
EK 1 Durum Tespiti Detay Formu (Tehlike Avı)Okulun Adı Tarih BİNA BLOK ADI KAT EMEğitim MateryaliMMasaDDolapNBNote Book PC Masauumlstuuml BilY Yazıcı S Sıra K Kuumlrsuuml
Oda Derslik Laboratuvar Adı veya Nosu
Durum
EH
Durum
EH
Durum
EH
Sıra ve Masalar sabitlenmiş miSıra ve Masalar geccedilişi kapatıyor muAraccedil gereccedil ve malzemeler tehlike oluşturmayacak şekilde Yerleştirilmiş sabitlenmiş miAğır nesneler yuumlksek raflardan uzaklaş tırılmış mıVarsa yuumlksek dolaplar ve raflar sabitlenmiş miDolapların mandalı var mıMevcut PC varsa sabitlenmiş miHareketli eğitim araccedilları var mı Sabitlenmiş miAsılı elektrik teccedilhizatları (lambalar projektoumlrler vs)Sabitlenmiş miDuvara asılı materyaller sabitlenmiş miLamba askıları sağlam sabitlenmiş miTehlikeli Madde var mı Sabitlenmiş mi (ip veya ccedilıtalı )Laboratuvarlarda şişe kap ve diğer malzemeler iccedilinenvanter (doumlkuumlm) yapılmış mıOfis iccedili boumllmeler sarsıntılara karşı dayanıklı mıAcil yolları ve kapıları doğrudan dışarıya veya guumlvenli biralana accedilılıyor muAcil ccedilıkış kapıları oumlnuumlnde ccedilıkışı oumlnleyecek şeyler var mıAcil ccedilıkış yolları ve kapıları bina buumlyuumlkluumlğuumlne ve kişiSayısına uygun muAcil ccedilıkış kapıları acil durumlarda hemen ve kolaycaAccedilılabilecekler şekilde miSaydam veya yarı saydam kapılar var mı YuumlzeyleriKırılmalara karşı korunmuş muBasamak yuumlzeyleri kaygan değil ve uygun malzemedenYapılmış mıBasamakların oumlnuumlnde kaymayı oumlnleyici bantlar koyulmuş muMerdivenler uumlzerinde geccedilişi engelleyecek malzemelerEngeller kaldırılmış mıYeter sayıda yangın soumlnduumlrme ekipmanı (donanım)(YSE) var mıKolay kullanılır mıYSE goumlruumlnuumlr ve kolay erişilir yerlere konmuş muYangın konusunda eğitim almış sorumlu personel var mıYanıcı patlayıcı maddeler uygun şartlarda korunuyor muAlarm sistemleri var ccedilalışıyor duumlzenli olarak kontrol ediliyor muİlkyardım dolabı mevcut muİlkyardım dolabı yeterli ilkyardım malzeme ve ekipmanı ileteccedilhiz edilmiş mi
Sayfa 36 45
İşaret levhaları var mı Ayrıntıları iccedileriyor mu Labda guumlvenlik panoları var mı Sabit miİşaretleme levhaları yeter sayıda ve uygun yerlerde mi
EK 2 TEHLİKE PROFİLİ BELİRLEME FORMUrdquo (RİSK ANALİZİ)
Okulun adı TarihYetkili M Mekacircnİ İnsanE Eğitim
Suumlrekliği
Tehlike 1 Tehlike 2 Tehlike 3 Tehlike 4 Tehlikehellip
M İ E M İ E M İ E M İ E M İ E
ETKİLEME ŞİDDETİ
Felaket 50rsquoden fazlazarar ccedilok sayıda oumlluumlm 30guumlnden fazla suumlreli etkKritik 25 -50 zararkalıcı sakatlanmalar 2 hafta suumlreli etkiSınırlı 10 -25 zararyaralanmalar 1 hafta suumlrelietkiOumlnemsiz 10rsquodan az zarar24 saat veya daha kısa suumlreli etki
OLUŞ SIKLIĞIYuumlksek Gelecek yıldameydana gelme olasılığı100Bazen Gelecek yıldameydana gelme olasılığı10-100 veya gelecek 10yılda en az bir kezNadiren Gelecek yıldameydana gelme olasılığı1-10 veya gelecek 100yılda en az bir kezYok (ccedilok az) Gelecek 100yılda goumlruumllme olasılığı 1veya daha az
ETKİ DERECESİ24 saatten daha fazla birsuumlrede oluş uyor ve erkenuyarı yapılabilir yapılamaz12 ndash 24 saatte oluşuyor veerken uyarı yapılabilir yapılamaz6 ndash 12 saatte oluşuyor erken uyarı yapılabilir yapılamaz6 saatten kısa bir suumlredeoluşuyor erken uyarıyapılabiliryapılamazBir anda oluşuyor ve erkenuyarı yapılabiliryapılamaz
Sayfa 37 45
Tahmini Etkilenecek KişiSayısı
Tahmini Etki Suumlresi
Tahmini Tahliye Suumlresi
Hazırlık ve Oumlnlemler (E H)
EK 3 MALZEME BİLGİ FORMUYOumlNERGE1 Malzeme bilgi formu ilgili servis yetkilileri tarafından doldurulmalı malzeme ve teccedilhizat yetkilisi tarafından kontrol edilmelidir2 Form bilgileri ihtiyaccedil durumunda veya belirli aralıklarla guumlncellenmelidir3 Malzeme adları iccedilin kısa anlaşılabilir ifadeler kullanılmalıdır (levye el feneri gibi)4 Malzemeyi kullanan servis ve servis yetkilisi malzemenin kullanım alanını doğru belirlemelidir5 Servis yetkilisi malzemenin yeter sayıda olmadığını duumlşuumlnuumlyorsa notlar boumlluumlmuumlne tarih bilgisiyle birlikte yazmalı ve ihtiyaccedilları gidermelidir Giderilen ihtiyaccedillar iccedilin bilgi formu yeniden doldurulmalıdır
Malzeme ve Teccedilhizat Sorumlusu Tarih
Okul Adı
Malzeme Adı
Kullanım Servisi
Servis Yetkilisi
Kullanım Alanı
Adedi
Zara
r Az
alt
Aram
a -
Kurt
arm
a
Yang
ın
Soumlnd
uumlrm
e
İlk
Yard
ım
Sayfa 38 45
NOTLARTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellip
EK 4 ACİL DURUM RAPORU FORMUYOumlNERGE
1 Acil Durum Raporu bilgileri Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Kurulu Başkanı
tarafından operasyon ve lojistik servislerinden gelen bilgiler doğrultusunda doldurulur Gerekli durumlarda bir uumlst yetkiliye teslim edilir
2 Olay turu Kendi imkacircnları ile baş edilebilen durumlar iccedilin ldquoOlayrdquo yerel imkacircnlar veya
diğer kurumlardan destek alınarak baş edilebilen durumlar iccedilin ldquoAcil Durumrdquo il genelini ve eğitim suumlrekliliğini etkileyecek buumlyuumlkluumlkteki olaylar iccedilin ldquoAfetrdquo olarak tanımlanacaktır
3 Olayın Tanımı iccedilin deprem sel yangın gibi genel tanımlama yapılacaktır
4 Bina ve muumldahale bilgileri ilgili servislerden gelen bilgiler doğrultusunda
doldurulacaktır5 Olay anında veya sonrasında ortaya ccedilıkan acil ihtiyaccedillar ile diğer
bilgiler detayları ileilgili alana Olay Tarihi Olay Tarihi
Okul Adı Bina Adı
Kat Sayısı Rapor Yetkilisi Tel
Bina Adı Olayın Tuumlruuml Olay Acil Durum Afet Olayın Tanımı --- --- ---
Muumldahale Bilgileri
Okul İmkacircnları ile Muumldahale edildi ____ Evet ____ Hayır
Başka kurum desteği ile Muumldahale edildi ____ Evet ____ Hayır
Destek veren kurum adı _________________________
Sayfa 39 45
Tıbbi desteğe ihtiyacı olan ki1048826i sayısı ____ ____ Yok
Yaralı Sayısı ____ ____ YokYaralı Durumu ____ Ağır ____ HafifKurtarılmayı bekleyen kişi sayısı ____ ____ YokKurtarılmayı bekleyenlerin kişi (ler) _____ Bina iccedilinde ____ DiğerDiğer
Bina Bilgileri
Yangın ____ Evet ____ HayırBinadaki Hasar Durumu ____ Az ____ Orta ____ Ağır ____ YokTehlikeli Madde Riski ____ Evet ____ Hayır ____ Kısmen (kat)
Acil İhtiyaccedillar (kurtarma tadilat vs)
Diğer Accedilıklamalar
EK 5 ZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARI FORMUYOumlNERGE
1 Zarar Azaltma ccedilalışmalarının yapılması ve suumlrduumlruumllebilirliğinin sağlanması amacıyla
aşağıdaki bilgileri belirleyeceğiniz aralıklarla doldurunuz2 Uygulama tarihinde gerccedilekleşen veya yarım kalan ccedilalışmaları ilgili
alana accedilıklamalarıile birlikte yazınız
3 Uygulama surecinde oluşan durumlar ile uygulama tarihinde gerccedilekleştirilemeyen
ccedilalışmaları ldquoNotlarrdquo kısmına tarih bilgisi ile birlikte yazınız
Okul Adı
Tarih
Bina Adı
TehlikeAdı
Tehlike TuumlruumlAlınmasıGerekenOumlnlem
OumlnemDerecesi
(1-4)Planlanma
TarihiUygulama
Tarihi AccedilıklamaYapısı
Yapısal
değil
Diğer
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
Sayfa 40 45
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
NOTLAR
Tarih hellip hellip hellip
Tarih hellip hellip hellip
Tarih hellip hellip hellip
EK 6 Yardım İstenebilecek Bazı Kamu Kurum ve Kuruluşları
18 Valilik ve veya Kaymakamlık19 İl Afet ve Acil Durum Muumlduumlrluumlğuuml20 İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml21 İl Sağlık Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Sağlık Grup Başkanlığı (112 Acil)22 İl Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml (155)23 Belediye24 İtfaiye (110)25 Kızılay26 Muhtarlık27 Hastane ve Klinikler Aile hekimleri28 Arama Kurtarma Birlik Muumlduumlrluumlğuuml29 Jandarma (156)30 Zehir Danışma Merkezi (114)31 Akredite olmuş afetlerle ilgili ccedilalışmaları bulunan Sivil Toplum
Kuruluşları
EK 7 Afet ve Acil Duruma Goumlre İzlenecek Yol
Sayfa 41 45
Afet veya Acil Durum Davranış Şekli
Deprem Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun Deprem bitince binayı tahliye edin
YangınYangın alarmı vererek binayı tahliye edinUumlzerinizdeki giysiler alev aldıysa Dur ndash Yat - Yuvarlan
Duman
Mahsur kaldıysan yerinde sığın Değilse binayı boşaltDuman tabakasının altında kalabilmek iccedilin suumlruumlnerekilerleyeceğini unutma
Tehlikeli madde sızıntısı Yerinde sığınak veya emniyetli bir yere tahliye
Bomba veya Bomba tehdidi Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun veya Tahliye
Şiddet olayları Kilitlen Tecrit
Patlama Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun
Sel Emniyetli bir tahliye veya yerinde sığınak (binaların uumlst katında)
Şuumlpheli veya bilinmeyen şahıslar
Tehdit unsuru değerlendirilerek hemen polis aranır
FırtınaYerinde sığın eğer oumlğrenciler okul bahccedilesinde iseiccedileri tahliye yapılır
EK 8 Temel Davranış Biccedilimleri1- Ccediloumlk ndash Kapan - Tutun2- Yerinde Sığınma3- Tahliye4- KilitlenTecrit1- Ccedilok ndash Kapan ndash Tutun Dizlerimizin uumlstuumlne ccediloumlkerek bedenimizin kapladığı alan olabildiğince kuumlccediluumlltuumllmeye kapanarak başımızı ensemizi ve yuumlzuumlmuumlzuuml korumaya ve eşya ile birlikte hareket etmek iccedilinde tutunma yapmamıza denir2- Yerinde Sığınma Tahliye gerektirmeyen veya buna yeterli zaman olmayan durumlarda uygulanır Genellikle tehlikeli madde sızıntısı teroumlr saldırısı ve şiddetli fırtına gibi durumlarda uygulanır Dışarı ccedilıkılmanız soumlylenene kadar iccedilerde kalınır ve dışarıdan hava girişi oumlnlenir3- Tahliye Bulunduğunuz yeri boşaltmanız demektir4- KilitlenTecrit Bulunduğunuz mekacircndan ayrılmanın guumlvenli olmadığı
Sayfa 42 45
durumlarda korunaklı bir şekilde saklanılmasıdırEK 9 Planda Olması Gereken Haritalar
1 Okul ccedilevresinin haritası2 Okul yerleşkesinin haritası3 Katların haritası4 Tahliye yolu5 Toplanma boumllgesi6 Afete youmlnelik ekipmanın (takım donanımın) bulunduğu yerler
TABLOLAR Tablo 1 Genel bilgiler formuTablo 2 Risk Seviyesine Goumlre Derecelendirme FormuTablo 3 Risk Seviyesine Goumlre MatrisTablo 4 Plandaki Oumlncelik Seviyesi EKLEREK 1 Durum Tespiti Detay Formu (Tehlike Avı)EK 2 Tehlike Profili Belirleme Formurdquo (Risk Analizi) EK 3 Malzeme Bilgi FormuEK 4 Acil Durum Raporu FormuEK 5 Zarar Azaltma Ccedilalışmaları FormuEK 6 Yardım İstenebilecek Bazı Kamu Kurum ve KuruluşlarıEK 7 Afet ve Acil Duruma Goumlre İzlenecek YolEK 8 Temel Davranış BiccedilimleriEK 9 Planda Olması Gereken Haritalar EK HARİTALAREK91 Okul Ccedilevresinin HaritasıEK92 Okul Yerleşkesinin HaritasıEK93 Katların KrokisiEK94 Tahliye Yolu KrokisiEK95 Toplanma Boumllgesi KrokisiEK96 Afete Youmlnelik Ekipmanın Bulunduğu Yerleri Goumlsteren HaritaNOT Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı hazırlanırken sayfaların kaymamasına dikkat edilmelidir Planla birlikti yayınlanan oumlrnek okul krokilerinden faydalanınız
2014- 2015 YILI OKULUMUZUN PERSONEL İKAMETGAcircH ADRES BİLGİLERİ
SN ADI VE SOYADIOKULDAKİ
BRANŞ VEYA GOumlREVİ
CEP TELF E ndashPOSTA ADRESİ VEYA İKAMETGAcircH ADRESİ İMZA
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Sayfa 43 45
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
34
35
HAZIRLYAN UYGUNDUR hellip03 2015 hellip032015
Muumlduumlr Yard Okul Muumlduumlruuml
OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİM PLANI HAZIRLANIRKEN DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR 1Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlanırken Sayfaların kaymamasına DİKKAT edilmeli
2 Planın hazırlanması uygulanması ve palanda goumlrev alan ve okulda goumlrev yapan buumltuumln personel plan hakkında bilgilendirilmelidir
3 Plan baştan sonuna kadar dikkatle okunması ve okulun fiziki yapısı goumlz oumlnuumlne alınarak yetkililerin goumlruumlşlerinin değerlendirilmesi gerekmektedir İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml tarafından Yayınlanan ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquonınrdquo sadece sizlere yardımcı olmak iccedilin yapıldığını tavsiye niteliği taşıdığı unutulmamalıdır
4 Her okul kendi okulunun fiziksel altyapısını ve koşullarını goumlz oumlnuumlnde bulundurarak planını hazırlamalıdır
5 Muumlduumlrluumlğuumlmuumlz tarafından yayınlanan Plan dışında başka illere ait palanlar internet ortamından dirilerek Okul Afet ve Acil Durum Planı hazırlanmamalıdır Muumlduumlrluumlğuumlmuumlz tarafından yayınlanan plan temel alınarak okulunuza uyarlanmalıdır
Sayfa 44 45
7 Plan ekinde bulunan buumltuumln ekler dikkatlilce okunarak doldurulmalıdır8 Plan ekinde yayınlanan Oumlrnek Krokiler nazara alınarak okulunuzun ihata duvarları iccedilerisinde bulunan
okulunuz ve okulunuza ait ek binaların krokileri bilgisayar ortamında veya ccedilok duumlzguumln ve anlaşılır bir tarzda kat planları uumlzerinde sığınak yangın dolabı yangın alarm butonu elektrik panolarının yangın soumlnduumlrme cihazları toplanma yerleri Malzeme depoların kolaylıkla anlaşılır bir tarzda farklı işaretlerle ve renkli kalemle goumlsterilmesi gerekmektedir
9 Planlar ikişer nuumlsha halinde hazırlanmalı Bir nuumlshası okulda kalacak bir nuumlshasırsquoda İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne elden teslim edilecek
10 Merkeze bağlı İlccedileler Planları uumlccediler nuumlsha halinde hazırlamalı Bir nuumlshası İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne elden teslim edilecek Bir nuumlshası okulda kalacak bir nuumlshası da İlccedile Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne teslim edilecek
11 İşin oumlzuuml Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlar bir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilen dersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilip guumlncelleştirilecektir
12Planın Hazırlaması esnasında bilmediğiniz hususlar hakkında Başbakanlık ldquoAfet ve Acil Durum Youmlnetimi Başkanlığı tarafından internet ortamında yayınlanan şu kaynaklardan faydalanınız
1) ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlama Kılavuzurdquo2) ldquoOn Adımda ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlama Kılavuzurdquo 3) ldquoOkullarda Afete Hazırlıkrdquo4) ldquoOkullarda Afet ve Acil Durum Youmlnetim El Kitabırdquo
5) ldquoEğitim Kurumları iccedilin Afet Acil Yardım Planlama Rehberirdquo13 Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları hazırlanmasında okul ve kurum Muumlduumlruuml Okul Afet ve Acil
Durum Youmlnetim Planrsquoları Eğitimini almış olan Muumlduumlr Yardımcısı başta olmak uumlzere Anaokullarında Anasınıfı Oumlğretmeni İlkokullarda Sınıf Oumlğretmeni Ortaokullarda Sosyal Bilgiler Oumlğretmeni Lise ve Mesleki okullarda Coğrafya Oumlğretmenleri sorumlukları dacirchilinde hazırlanmalıdır
14 Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları Muumlduumlrluumlğuumln okulunuzdan planrsquoları istemesi halinde İVEDELİKLE en geccedil bir hafta iccedilerisinde mesai guumlnuumlnde planlar teslim edilmelidir
helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipMUumlDUumlRLUumlĞUuml
İş bu Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planırsquonda goumlrev alan ve okulumuzda bulunan tuumlm personel plan hakkında bilgilendirilmiş olup plan ( ) Sayfadan İbarettir
Okul Muumlduumlruuml ndash İmza Muumlhuumlr 2015
Sayfa 45 45
28 Sığınaklar
29 Koumlmuumlr Deposu
30
31
32
33
NOT Tabloda adı geccedilmeyen veya değişik isimle accediltığınız boumlluumlm ve odaları pansiyonun fiziki yapısına goumlre uyarlamayı unutmayınız
201-2015 EĞİTİM OumlĞRETİM YIL MEVCUT OumlĞRENCİ DURUM ANALİZİ
SINIFLAR ERKEK KIZ TOPLAM OKUL OumlNCESİ
1 SINIF2 SINIF3 SINIF4 SINIF5 SINIF 6 SINIF7 SINIF8 SINIF9 SINIF 10SINIF11SINIF12SINIF
TOPLAMTAŞIMALI EĞİTİM 2014-2015
TAŞIMA MERKEZİ OKULUMUZ
TOPLAM TAŞINAN KOumlY SAYISI
TAŞIMA YAPAN ARACcedil SAYISI
TAŞINAN OumlĞRENCİ SAYISI
EN UZAK KOumlY MESAFE KM
TOPLAMNOT Oumlğrenci sayıları her yıl eğitim ve oumlğretimin başlamasıyla guumlncellenecek
OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİM KURULUN OLUŞUMU
S NO GOumlREVİ ADI SOYADI KURUL UumlYESİ1 Başkan Okul Muumlduumlruuml 2 Başkan Yardımcısı Muumlduumlr Yardımcısı3 Başkan Yardımcısı Muumlduumlr Yardımcısı4 Uumlyeler Oumlğretmen5 Uumlyeler Oumlğretmen6 Uumlyeler Oumlğretmen7 Uumlyeler Oumlğretmen8 Uumlyeler Oumlğretmen9 Uumlyeler Oumlğretmen
10 Uumlye Destek Personeli11 Uumlye Okul Aile Birliği ve Okul Koruma
Sayfa 8 45
Dernekleri başkanları veya goumlrevlendirecekleri 2 kişi
12 Uumlye Veli13 Uumlye Veli14 Uumlye Oumlğrenci15 Uumlye Oumlğrenci16 Uumlye Muhtar
DİKKAT Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlanırken okul muumlduumlruumlnuumln bizzat bu kurul iccedilinde bulunması olaylara ve afetlere etkili muumldahale ccedilalışmalarının başarılı olması iccedilin gereklidir
OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİM PLANI GURUPLARI1 PLANLAMA VE HAZIRLIK GURUBU
SN ADI SOYADI OKULDAKİ GOumlREVİ CEP TELEFONU E-POSTA ADRESİ VEYA
İKAMETGAcircH ADRESİ İMZA
12345
2 RİSK YOumlNETİM GURUBUSN ADI SOYADI OKULDAKİ
GOumlREVİ CEP TELEFONU E-POSTA ADRESİ VEYA İKAMETGAcircH ADRESİ İMZA
12345
3 MUumlDAHALE GURUBUSN ADI SOYADI OKULDAKİ
GOumlREVİ CEP TELEFONU E-POSTA ADRESİ VEYA İKAMETGAcircH ADRESİ İMZA
1234531 MUumlDAHALE GURUBUrsquoNUN 1 ALT GURUBU (ARAMA ndash KURTARMA İLKYARDIM GURUBU)SN ADI SOYADI OKULDAKİ
GOumlREVİ CEP TELEFONU E-POSTA ADRESİ VEYA İKAMETGAcircH ADRESİ İMZA
12345
32 MUumlDAHALE GURUBUrsquoNUN 2 ALT GURUBU (TESBİT-ONARIM İYİLEŞTİRME GURUBU)
Sayfa 9 45
SN ADI SOYADI OKULDAKİ GOumlREVİ CEP TELEFONU E-POSTA ADRESİ VEYA
İKAMETGAcircH ADRESİ İMZA12345
33 MUumlDAHALE GURUBUrsquoNUN 3 ALT GURUBU (TAHLİYE GUumlVENLİK VE AİLE İLİŞKİLERİ GURUBU)
SN ADI SOYADI OKULDAKİ GOumlREVİ CEP TELEFONU E-POSTA ADRESİ VEYA
İKAMETGAcircH ADRESİ İMZA12345
4 KAYNAK TEMİNİ VE LOJİSTİK DESTEK GURUBUSN ADI SOYADI OKULDAKİ
GOumlREVİ CEP TELEFONU E-POSTA ADRESİ İMZA12345
Planlama ve gurup oluşturmadan oumlnce her okul ilk aşamada mutlaka şunları sağlamalıdır1- Oumlğrencilerinin ve ccedilalışanlarının deprem ve diğer afetler sırasında ne
yapacaklarını bildiklerinden emin olmak2- Tuumlm velilere ve ccedilalışanlara duyurulan bir tahliye youmlntemi belirlemek3- Telefon sisteminin ccedilalışmaması durumunda yerel veya merkezi yardım
kuruluşlarıyla bağlantı kurma olanağına sahip olmak4- Can guumlvenliği accedilısından en ciddi tehlikeyi oluşturan yapısal ve yapısal
olmayan riskleri belirleyip muumlmkuumln olduğunca riskleri ortadan kaldırmak5- Oumlğrencileri ve ccedilalışanları okulun Afet Acil Yardım Planı konusunda
bilinccedillendirmek iccedilin eğitmek
Şekil 1 Kurumsal Yapılanma Oumlrneği
Sayfa 10 45
Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Kurulu Aşağıdaki Guruplardan Oluşur
1- Planlama ve Hazırlık Gurubu2- Risk Youmlnetim Gurubu3- Muumldahale Gurubu (Muumldahale gurubu buumlnyesinde şu guruplarda
vardır)a) Arama - Kurtarmab) Tahliye Guumlvenlik ve Aile İlişkileric) Tespit ndash Onarım İyileştirme
4- Tahliye Guumlvenlik ve Aile İlişkileri gibi guruplardan oluşurKurumsal Yapılanma Oumlrneği Dosyanın ilerleyen boumlluumlmlerinde belirtileceği gibi okullarda Afet ve Acil
Durum Youmlnetimi Kurulunun ccedilerccedilevesini planlama ve hazırlık risk youmlnetimi muumldahale kaynak temini ve lojistik destek gibi doumlrt temel grup oluşturmaktadır Bu gruplara organizasyonda karmaşaya yol accedilmayacak şekilde yeni gruplar veya alt gruplar eklenebilir Muumldahale grubu bir olay meydana geldiğinde olaya zamanında hızlı ve etkili olarak muumldahale etmesi gereken arama-kurtarma ve ilk yardım yangın tahliye-guumlvenlik ve aile ilişkileri tespit onarım ve iyileştirme gibi alt hizmet gruplarından oluşabilir Okul afet planına dacirchil edilmesi gereken kişiler
1 Okul Muumlduumlruuml2 Muumlduumlr Yardımcıları3 Oumlğretmenler4 Okulda ccedilalışan guumlvenlik goumlrevlileri5 Okulda ccedilalışan diğer personel6 Oumlğrenci temsilcileri ve konuya duyarlı oumlğrenciler7 Veliler8 Yakın ccedilevredeki esnafişyeri ccedilalışanları9 Yakın ccedilevredeki kamu kurum ccedilalışanları10 Mahalle afet goumlnuumllluumlleri11 Sivil Savunma ccedilalışanları12 Afet konusunda oumlzel becerileri olan bireylerAfetlerle başa ccedilıkmak adına oumlnceden yapılabilecek ccedilalışmalar okul muumlduumlruuml okul ccedilalışanları
ve oumlğrenciler iccedilin başlangıccedilta oldukccedila zor bir iş olarak kabul goumlrebilir Pek ccedilok yeni ve bilinmeyen zorlukların uumlstesinden gelmek durumunda kaldığınız olmuştur Okulların fiziksel olarak yenilenmesi yeni eğitim-oumlğretim programlarının uygulanması gibi pek ccedilok zor işlerin okul youmlneticileri oumlğretmenleri ve diğer ccedilalışanları tarafından başarıyla sonuccedillandırıldığı kesindir Dolayısıyla okulun afete hazırlanması konusunda da iyi bir planlama ile başarılı sonuccedillar almak muumlmkuumln olabilir
OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİMİ PLANINDA GOumlREV ALAN GURUPLARIN GOumlREV VE SORUMLULUKLARI
GOumlREV VE YERİ SORUMLUSU
YAPILMASI GEREKEN EYLEMSORUMLUSU
PLANLAMA VE HAZIRLIK GRUBU SORUMLUSU OKUL MUumlDUumlR
Tuumlm acil durum operasyonlarını youmlnetir ve koordine eder Okulda olmayanlara veya yaralılara goumlre personelin rollerini uyarlar
RİSK YOumlNETİMİ GRUBU SORUMLUSU MD YARDIM Oluşacak riskleri belirler Ortaya ccedilıkabilecek tehlikeler iccedilin oumlnlemler alır
Sayfa 11 45
MUumlDAHALE GRUBU SORUMLUSU OumlĞRETMEN
Hafif arama kurtarma operasyonlarını koordine eder yangınları merkeze bildirir ve kuumlccediluumlk ccedilaplı yangınları soumlnduumlruumlr Beş kişilik oumlğretmenlerden oluşur
a) ARAMA KURTARMAVE İLKYARDIM GURUBU SORUMLUSU OumlĞRETMEN
Tuumlm ilk yardım malzemelerinin guumlncellenmiş olduğundan hazır bulunduğundan ve duumlzguumln şekilde idare edildiğinden emin olur İlk yardımı uygular
b) TAHLİYE GUumlVENLİKVE AİLE İLİŞKİLERİ GURUBU SORUMLUSU OumlĞRETMEN
Velileri Başvuru Kapısında karşılar ve Teslim Kapısına kadar oumlğrencilere eslim eder Velileri Başvuru Kapısında karşılar ve Teslim Kapısında ccedilocuklarıyla buluşup birleşmelerini sağlar
c) TESPİT ONARIM VE İYİLEŞTİRME GURUBU SORUMLUSU OumlĞRETMEN
Tehlike oumlncesi durum tespiti yapmak tehlike sonrasında onarım ve iyileştirme ccedilalışmalarına yardımcı olmak
KAYNAK TEMİNİ VE LOJİSTİK DESTEK GRUBU SORUMLUSU OumlĞRETMEN
Velileri TeslimBirleştirme Kapısına youmlnlendirir Gerekliyse şebeke vanalarını kapatır arındırma ve barınma sahası sağlar İhtiyaca goumlre dağıtmak iccedilin yiyecek su toplamak NOT Guruplarda goumlrev alacakların sayıları okulun durumuna goumlre değişir
Afet ve Acil Durum Youmlnetim Kurulunun Goumlrev Yetki ve Sorumlulukları1- Afet oumlncesinde okulun tehlike ve risk azaltma ccedilalışmaları ile muumldahale ve iyileştirme
ccedilalışmalarını belirlemek ve okulun guumlvenliğini sağlamak2- Planda yer alacak goumlrev grupların ve bu grupların goumlrev yetki ve sorumlulukların belirlemek3- Gruplarda goumlrev alacak kişileri ve grupların ccedilalışma esaslarını belirlemek (Oumlğretmen
kurul uumlyeleri bilgi ve deneyimlerine goumlre grup veya alt grup sorumlusu olarak ta goumlrevlendirilebilirler)
4- Afet ve Acil Durum Youmlnetimi konusunda oumlğretmenler ccedilalışanlar veliler ve oumlğrenciler iccedilin uygulanacak eğitim programlarını belirlemek ve uygulanmasını sağlamak
5- Masa başı ve saha tatbikatları duumlzenlemek6- Tatbikat guumlnluumlk olaylar ve karşılaşılan afetlerden elde edilen derslerin ışığı altında
planları guumlncelleştirmek7- Goumlrev gruplarının ihtiyaccedil duyacağı ekipman malzeme yayın ve insan guumlcuuml desteğini
sağlamak8- Afet ve acil durum planlaması ve youmlnetimi konularında ilgili uumlniversiteler kamu kurum
ve kuruluşları yerel youmlnetimler goumlnuumllluuml kuruluşlar ile yakın işbirliği yapmak eğitim ve lojistik destek sağlamak
9- Afet anı ve sonrasında en kısa sure iccedilerisinde doğru bilgilere ulaşarak grupların olaya zamanında hızlı ve etkili olarak muumldahale etmelerini sağlamak gerekiyorsa tahliye veya yerinde sığınak kararı vermek ve olayı youmlnetmek
10- Gerektiğinde itfaiye polis ambulans arama-kurtarma ekipleri gibi kurum Ve kuruluşlardan yardım istemek ve olay hakkında yetkili makamları bilgilendirmek
11- Tuumlm paydaşların afet oumlncesi sırası ve sonrasındaki faaliyetlere etkin olarak katılımını sağlamak
12- Planı goumlzden geccedilirmektir ve revize etmek Okul Muumlduumlruumlnuumln Afet ve Acil Durum Planlaması Konusundaki Sorumlulukları
Sayfa 12 45
1- Planlama guruplarının oluşturulması2- Tehlike ve risklerin belirlenmesi ve değerlendirilmesinin sağlanması3- Risk azaltma planlarının hazırlanmasının temini4- Muumldahale planlarının hazırlanmasının temini5- İmkacircn ve kaynakların belirlenmesi ve geliştirilmesi6- Alınacak oumlnlemlerin ve oumlnceliklerin belirlenmesi7- Oumlğretmenler ccedilalışanlar oumlğrencilerin ve velilerin bilgilendirilmesi ve bilinccedillendirilmesi
faaliyetlerinin geliştirilmesi ve etkin olarak uygulanmasının sağlanması durum youmlnetimi
Okul afet ve acil durum youmlnetim sistemi iccedilerisinde oumlğretmenlerinin afet oumlncesi sırası ve sonrasındaki başlıca goumlrevleri
AFET OumlNCESİNDE1- Okul afet ve acil durum planları hakkında bilgi sahibi olmak ve oumlğrencileri bu
planlarla farklı afet tuumlrleri karşısındaki davranış kuralları konusunda bilgilendirmek ve bilinccedillendirmek
2- Sınıflarında tehlike avı yaklaşımını kullanarak yapısal olmayan tehlike ve riskleri belirlemek bunların oumlnlenmesi veya etkilerinin azaltılabilmesi iccedilin oumlnlemler almak veya Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Kuruluna bildirmek
3- Oumlğrencilerde afetlere direnccedil ve guumlvenlik kuumlltuumlruuml oluşturmak amacıyla uygulamalı afet eğitimi faaliyetlerini aksatmadan yuumlruumltmek
4- Afetlerle ilgili oumlzel guumln ve haftalarda veliler ve oumlğrencilerle toplantılar yaparak afetehazırlık afet risklerinin azaltılması gibi konularda okul aile ve toplum iccedilin oumlnemli olabilecek konularda bilgilendirme ve bilinccedillendirme faaliyetleri yuumlruumltmek
AFET SIRASINDA1- Eğitim ve tatbikatlarla belletilmiş farklı afet tuumlrleri karşısında doğru davranış
kurallarının uygulanmasını sağlamak (depremler sırasında ccediloumlk kapan tutun veya tahliye sırasında koşma itme konuşma geri doumlnme gibi)
2- Varsa yaralı oumlğrencilere ilk yardım yapmak ve youmlnetimi ivedilikle bilgilendirmek3- Korku ve paniğe kapılan oumlğrencileri sakinleştirmek ve olan olay hakkında bilgi vermek4- Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Kurulunun tahliye veya yerinde sığınak karar
sonrasında tahliye planına uygun olarak oumlğrencileri sevk etmek ve guumlvenli toplanma alanına goumltuumlrmek
5- Oumlğrenci mevcudu ve veli haberleşme listelerini yanında bulundurmak6- Oumlğrencilerin velilerine veya yetkililere teslim edilene kadar başlarından ayrılmamak
Okul Afete Hazırlık Kurulunun Oluşturulması ldquoOkul Afete Hazırlık Kurulurdquo okul muumlduumlruuml muumlduumlr yardımcıları zuumlmre ve boumlluumlm
başkanları okul oumlğrenci temsilcisi (sınıf oumlğrenci temsilcilerinden konuya duyarlı olanlarda seccedililebilir) okul aile birliği başkanı okul aile birliğinden en az uumlccedil uumlye ve konuya ilgili veliler arasından seccedililir Oluşturulan kurul aşağıda belirtilen konularda planlı olarak ccedilalışma yapar1 Tuumlm personelin ve oumlğrencilerin afet konusunda kabiliyetlerini geliştirmek okul afete hazırlık planlamasına bilgili başlamak adına eğitim programları duumlzenler2 Deprem oumlncesi Deprem sırasında Deprem sonrası yapılacakları okul ccedilalışanlarına oumlğrencilere oumlğretir ve deprem sonrası ortak hareket edebilmek adına tatbikatlar yapar Deprem sonrası hayatın normale doumlnmesi sonrasında eğitim - oumlğretimin hızlıca başlaması adına programlar yapar
Okulun Detaylı Kat Planlarının Ccedilizilmesi
Sayfa 13 45
Okulunuzun tuumlm kullanım alanlarının detaylı planları ccedilizilmelidir Her katta sınıfların isimlerinden arşive depoya tuvaletlere kadar her şey oumllccedilekli haliyle detaylı ccedilizilmelidirCcedilizilen detaylı planlar Okul tahliye planında Okul iccedilindeki risk analizlerinin yapılmasında Afet sonrası arama - kurtarma işlerinde Ccedilalışmaların duumlzenli yuumlruumlmesi adına kullanılır Detaylı ve oumllccedilekli ccedilizilmiş kat planlarının uumlzerine okul oumlğrenci sayısına ve okulun fiziki yapısına goumlre hazırlanmış tahliye planları ilave edilerek her kat başına asılmalıdırlar Her yıl sınıfların isimleri ve oumlğrenci sayıları değiştikccedile kat planları ve tahliyeplanları guumlncellenmelidir Ayrıca okul iccedilindeki potansiyel tehlikeler ve bazı oumlzel boumlluumlmler yangın soumlnduumlrme ekipmanı su depoları elektrik panoları laboratuar gibi yerler detaylı kat planları uumlzerinde goumlsterilmelidir Ayrıca ccedilizilmiş planların tuumlmuuml ve oumlğrenci guumlnluumlk zaman ccedilizelgeleri ve ders programları bir arada olmak uumlzere okulun en guumlvenli yerinde deprem sonrası gelecek arama ndash kurtarma ekibine destek olması iccedilin saklanmalıdır Yapısal sorunu ccediloumlzuumllmemiş okullarda herhangi bir goumlccediluumlk olma halinde goumlccediluumlk altında kalan oumlğrencilerin sayısı depremin olma zamanına bağlı olarak değişecektir Oumlrneğin ders saatinde olabilecek bir deprem sırasında tuumlm oumlğrenciler sınıflarında veya dersin işlendiği laboratuarda olacaktır Ancak aynı oumlğrenciler ders veya oumlğlen aralarındaki herhangi bir zamanda olan bir deprem sırasında ise koridor tuvalet bahccedile veya kantinde olabilirler Her iki durum arama kurtarma hizmetlerinde farklı programlar uygulanarak ccediloumlzuumllmeye ccedilalışılır Bu nedenle okulun
1 Tuumlm detaylı kat planları2 Tuumlm sınıfların ders programları3 Tuumlm sınıfların oumlğrenci listeleri4 Engelli oumlğrencilerin hangi sınıfta olduklarını goumlsteren oumlğrenci listeleri5 Aşağıda belirtilen tuumlm ccedilalışmalara katılan oumlğrenci listeleri6 Oumlğretmen noumlbet ccedilizelgesi7 Etuumlt ccedilalışmaları zaman ccedilizelgeleri 8 Sosyal etkinlik ccedilalışmaları zaman ccedilizelgeleri 9 Okulda duumlzenlenen kursların zaman ccedilizelgeleri10Egzersiz ccedilalışmaları zaman ccedilizelgeleri11Oumlğrenci derse giriş-ccedilıkış ccedilizelgeleri kolayca ulaşılabilecek guumlvenli yerlerde olmalıdır
Oumlrnek Detaylı Kat PlanlarıSayfa 14 45
Oumlrnek Detaylı Kat Planları
Oumlrnek Detaylı Tahliye Planı KACcedilIŞ YOLLARI İLE İLGİLİ ACcedilIKLAMALAR
Kaccedilış yollarında LPG tuumlpuuml yacircda benzeri hiccedilbir yanıcı malzeme yangına yol accedilabilecek tesisat veya kaccedilış engelleyici bir şey bulunamaz ccedilıkışların oumlnuuml kapatılamaz Kaccedilış yolu hiccedilbir kısmı da daraltılamaz Kaccedilış Yolu Gerccedilek bir kaccedilış unsuru bir bina veya konstruumlksiyonun herhangi bir noktasından yer seviyesindeki caddeye kadar olan devamlı ve engellenmemiş kaccedilış yolunun tamamıdır Kaccedilış yolları kapsamına bir buumltuumln olarak
a- Oda ve diğer muumlstakil hacimlerden ccedilıkışlar
b- Her kattaki koridor ve benzeri geccedilişler
c- Kattan ccedilıkışlar
d- Zemin kata ulaşan merdivenler
e- Zemin katta merdiven ağızlarından bu kattaki bina ccedilıkışına giden yollar
Sayfa 15 45
f- Bina dışındaki guumlvenlik oumlnlemleri dahildirAlt kenarları doumlşemeden en ccedilok 120 cm yukarıda ve bina dışındaki guumlvenlik boumllgesine accedilık dış zeminden en ccedilok 2 metre yuumlkseklikteki pencereler zorunlu hallerde kaccedilış yolu kabul edilebilir Kaccedilış yollarına engelleyici hiccedilbir şey konmaz kaccedilış yollarının oumlnuuml kapatılamaz Bina sorumlusu veya guumlvenlik goumlrevlileri bunu sağlamakla yuumlkuumlmluumlduumlr Kaccedilış kapıları yanlardan menteşeli olacak ve kaccedilış youmlnuumlne accedilılır şekilde duumlzenlenecektir Kaccedilış yolu hiccedilbir şekilde daraltılamaz
TAHLİYE PLANINDA DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR1 Tahliyenin en kısa suumlrede ve emniyetli yapılması esas alınacak2 Tahliyede binanın fiziki konumu dikkate alınarak tuumlm ccedilıkış yolları aynı anda
kullanılacak biccedilimde planlanacak (Asansoumlruumln kaccedilış yolu olarak kullanılmayacağı ama yangın merdiveninin kaccedilış yolu olarak kullanılacağı dikkate alınmalı)
3 Kat tahliye planlarında toplanma yerlerine gidecek yollar ok işaretiyle goumlsterilecek4 Tahliye uumlst katlardan zemin katlara inilerek bodrum katlardan zemin katlara ccedilıkılarak aynı
anda başlayacak şekilde planlanacak5 Plan hazırlanırken ana sınıfı ve diğer kuumlccediluumlk sınıflarında olduğu goumlz oumlnuumlnde bulundurulacak6 Accedilık havada belirlenen toplanma yerinin guumlvenilir bir alan seccedililmesi (duvar dibi yuumlksek
binalar enerji hatları elektrik telleri vb yıkılma ve ccediloumlkme tehlikeleri dikkate alınarak gerccedilekleştirmelidir)
7 Binanın fiziki durumu ve diğer oumlzellikleriyle ilgili bilgilerin eklenmesi8 Krokilerin normal dosya kacircğıdına basit anlaşılır olarak ccedilizilmesi9 Krokide idari odalar derslikler yatakhane merdivenler merdiven genişlikleri yangın
merdiveni ccedilıkış kapıları vb boumlluumlmlerin goumlsterilmesi10 EK-B krokide civar durumu okul bahccedilesinin genişliği ccedilevre duvarının yuumlksekliği bahccedile giriş
kapıları toplanma yerleri vb goumlsterilmesi Gerekirse kroki ile ilgili accedilıklamaların sol alt koumlşede belirtilmesi Sınıfların boşaltılış sırası oklarla goumlsterilmesi
11 Oumlrnek Tahliye Planı fikir vermek amacıyla hazırlanmıştır Binanın fiziki konumuna goumlre tahliyenin en kısa suumlrede ve emniyetli yapılması esasıyla farklı tahliye planları yapılabilir
Afet sonrası okul yeniden accedilıldığında
1- Oumlğrencilere hoşgoumlruumlluuml yaklaşarak onları dinlemek goumlzlemek afet sonrasında yaşamış oldukları psikolojik sorunları anlamaya ccedilalışmak
2- Sorunlu olarak değerlendirdikleri oumlğrenciler iccedilin profesyonel destek sağlamak3- Oumlğrencilere guumlven duygusu aşılamak oumlrneğin okullarının yetkili teknik heyetlerTarafından kontrol edilmiş olduğunu olabilecek artccedilı depremler karşısında korku vepaniğe kapılmalarına gerek olmadığını aslında korku ve paniğin can guumlvenlikleri acısından ccedilok daha tehlikeli olduğunu yapılacak en doğru hareketin eğitim ve tatbikatlarda yapıldığı gibi ldquoccediloumlk-kapan-tutunrdquo hareketini tekrarlamak olduğunu vurgulamak
4- Oumlğrencilere depremlerin oluşumu nedenleri uumllkemizin deprem tehlikesi depremler sırasında sınıfta teneffuumlste yolda evde ccedilarşıda nasıl davranmaları gerektiği konusunda her fırsatta bilgiler vermek
5- Oumlğrencilere sınıfta koridorlarda teneffuumlste bahccedilede laboratuar spor salonu kantin ve tuvaletlerde tehlikeli olabilecek yerler ve davranışlar hakkında bilgi vermek bu konuda tehlike avı uygulamaları yapmak
6- Deprem sonrasında cıdan soumlylenti dedikodu ve yetkililer tarafından onaylanmayan medya accedilıklamaları hakkında oumlğrencileri bilgilendirmek
7- Oumlğrencilere oumlğretmenlerine okul youmlneticilerine yerel youmlneticilere ve devlet youmlneticilerine karşı guumlven duygusu aşılamak
8- Oumlğrencilere afete uğramış kişilere yardım etmenin afetler sonrasında toplum olarak buumltuumlnleşmenin bir erdem ve oumlzveri işi olduğunu oumlğretmek ve bu konularda resim ve kompozisyon yarışmaları duumlzenlemek
Sayfa 16 45
9- Oumlğrencilere başta depremler olmak uumlzere tuumlm afetleri oumlnleme olabilecek etkilerini azaltma ve sonuccedillarını suumlratle gidermenin muumlmkuumln olduğunu oumlrneklerle anlatmak ve oumlğrencilerde guumlven ve baş edebilme duygusu yaratmak
OKULLARDA AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİMİ PLANLAMASININ AMACI VE KAPSAMI1- Okullarda Afet ve Acil Durum Youmlnetimi planlamasının temel amacı tehlikelerin
risklerin imkacircn ve kaynakların doğru ve kapsamlı olarak belirlenmesi gerekli oumlnlemlerin alınması buumltuumln safhalarda yapılması gereken işlerin belirlenmesi ve tuumlm paydaşların afet oumlncesi sırası ve sonrasındaki faaliyetlere etkin katılımlarının sağlanmasıdır
2- Afet ve Acil Durum Youmlnetimi kavramı afetlerin oumlnlenmesi ve zararlarının azaltılması amacıyla bir afet olayının oumlncesi sırası ve sonrasında yapılması gereken ccedilalışmaların planlanması youmlnlendirilmesi koordine edilmesi desteklenmesi ve uygulanabilmesi iccedilin toplumun tuumlm kurum ve kuruluşlarıyla kaynakların bu ortak hedefler doğrultusunda youmlnetilmesidir
3- Bu suumlreccedil iccedilerisinde en sade bireyden en yetkili makamlara kadar herkese goumlrev ve sorumluluk duumlşmektedir Okullar iccedilin gerccedilekleştirilecek ldquoAfet ve Acil Durum Youmlnetimi Planlamardquo ccedilalışmaları o kurumun afetler karşısında hasar-zarar goumlrebilirliğini azaltacak ve kurumu afetlere karşı guumlccedilluuml hale getirecektir
4- Hazırlanacak afet ve acil durum planlarının en oumlnemli amacı yaşam alanlarınınGuumlvenliğini sağlamaktır Bu nedenle tuumlm faaliyetlerin bir plan dacirchilinde gerccedilekleşmesi gerekir Planın genel amaccedilları afete neden olabilecek tehlike ve risklerin belirlenmesi muumlmkuumlnse oumlnlenmesi veya olası etkilerinin azaltılması eğitim ve tatbikatlarla farkındalığın ve becerinin arttırılması olay anında kazanılmış doğru davranış biccedilimlerinin sergilenmesi hızlı tahliyenin gerccedilekleştirilebilmesi ile okulların normal faaliyetlerine en kısa zamanda doumlnebilmesi iccedilin gereken kurumsal yapılanmayı sağlamak olarak oumlzetlenebilir5- Afet oumlncesinde afete neden olabilecek tehlike ve risklerin belirlenmesi muumlmkuumlnse Oumlnlenmesi veya olası etkilerinin azaltılması ve olaylara karşı eğitim ve tatbikatlarla tuumlm paydaşların hazırlıklı olmasının sağlanması ve afetlere karşı bilinccedilli ve direnccedilli nesiller yetiştirilmesi6- Afet sırasında eğitim ve tatbikatlarla kazanılmış doğru davranış biccedilimleri Uygulanarakarama-kurtarma ve ilk yardım ve guumlvenli tahliye işlemlerinin aksatılmadan uygulanması7- Afet sonrasında ise olaya zamanında hızlı ve etkili olarak muumldahale ederek
kayıplarınEn duumlşuumlk duumlzeyde tutulması olabilecek zincirleme etkiler veya ikincil afetlerin oumlnlenmesi ve okulun normal programına bir an oumlnce doumlnebilmesi iccedilin gereken iyileştirme faaliyetlerinin belirlenmesi ve uygulanmasını sağlayacak oumlrguumltlenme modelleri ile imkan ve kaynakları sağlamaktır
Planlama EsaslarıPlanlama ile ne yapmak istediğinizin ve bunu nasıl hangi imkacircn ve kaynakları kullanarak
yapacağınızın belirlenmesi demektir Hangi amaccedilla olursa olsun bir planlama faaliyeti1- Oumlncelikle sorunlar ve ihtiyaccedilların belirlenmesi2- Uygulanması muumlmkuumln olan ccedileşitli eylem yollarının tartışılıp duumlzenlenmesi3- İmkacircn fırsat ve kaynakların belirlenmesi4- Mevcut imkacircn ve kaynaklarla gerccedilekleştirilmesi muumlmkuumln olan eylem yollarının belirlenmesi5- Amaca ulaşmak iccedilin gereken insan guumlcuuml malzeme kaynakları ve oumlrguumltlenme şeklini
belirlenmesi6- Oumllccediluumllebilir goumlstergeler belirleyerek eylemlerin izlenmesi ve gerektiğinde yeniden duumlzenlemeler yapılması gibi bir ccedilok faaliyeti kapsamaktadır
Afet ve Acil Durum Youmlnetimi planlaması afet youmlnetim doumlnguumlsuuml iccedilerisinde yer alan zararazaltma hazırlık muumldahale ve iyileştirme safhalarındaki ccedilalışmaların ayrı ayrı saptanması ve bir buumltuumlnluumlk iccedilerisinde yuumlruumltuumllecekuygulanacak faaliyetlerin belirlenmesi ccedilalışmalarını kapsar
Sayfa 17 45
Kapsamlı bir planlama olan Afet ve Acil Durum Youmlnetimi planlaması iccedilin yuumlruumltuumllmesi gereken ccedilalışmalar aşağıda gibidir
ZARAR AZALTMA CALIŞMALARIBirccedilok kaynakta zarar azaltma afetlerin etkilerinden kaynaklanan can ve mal kayıplarının
azaltılmasına youmlnelik ccedilabaların buumltuumlnuuml olarak tanımlanır Bir başka deyişle bu aşamada yapılacaklar tehlikeli durumlar karşısında oluşabilecek can ve mal kayıplarını muumlmkuumlnse ortadan kaldırmayı değilse olabildiğince azaltmayı amaccedillayan ccedilabaların buumltuumlnuumlduumlr Zarar azaltma sadece oumlnleme yaklaşımından farklı olarak oumlzellikle doğal kaynaklı tehlikelerin kaccedilınılmaz olduğunu kabul ederek afetlerin etkilerini en az zararla atlatmaya youmlnelik toplumsal direnccedil ve beceri geliştirmeyi de amaccedillar Adından da anlaşılacağı uumlzere afet oumlncesinde ve afet planlaması genel ccedilerccedilevesi iccedilerisinde Oumlncelikle yapılması gereken ccedilalışmalar aşağıdaki hususları iccedilermelidir1- Okul ve ccedilevresindeki tehlikelerin belirlenmesi analizi ve değerlendirilmesi2- Okul nuumlfusu yapı alt yapı ve insan faaliyetleri envanterinin ccedilıkarılması3- Fiziksel sosyal ekonomik ve ccedilevresel zarar goumlrebilirliklerin (etkilenme oranları) belirlenmesi4- Risklerin belirlenmesi5- Olum ve yaralanma riskleri6- Tehlikenin yol accedilabileceği zincirleme veya ek tehlike ve riskler7- Fiziksel riskler (yapı altyapı elektrik mekanik tesisat ve okul donanımının riskleri)8- Sosyal psikolojik ve ekonomik riskler9- Ccedilevresel riskler10- Afet senaryolarının hazırlanması11- İmkan ve kaynaklarla guumlccedilluuml ve zayıf youmlnlerin fırsat ve tehditlerin belirlenmesi(SWOT analizi)12- Risk azaltma stratejilerinin belirlenmesi ve maliyet fayda analizleri13- Yasal kurumsal ve finansal olanakların belirlenmesi14- En akılcı stratejik amaccedil hedef ve eylemlerin belirlenmesi ve uygulanması15- Performans kriterleri ile izleme ve değerlendirme youmlntemlerinin belirlenmesi16- Uygulamanın izlenmesi aksayan youmlnlerin belirlenmesi ve gerekiyorsa planınGuumlncelleştirilmesi
Şekil 3 Zarar Azaltma Ccedilalışmaları Doumlnguumlsuuml
ZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARINDA BELİRLENMESİ GEREKEN HUSUSLAR1- Riskleri Belirle2- Tehlikeleri Belirle3- Varsa Eksiklikleri Gider4- Oumlncelikleri Belirle
Sayfa 18 45
5- Tehlike ve riskleri oumlnle veya azalt6- Zarar goumlrebilirlikleri belirle7- Mevcut imkacircn ve kaynakları belirle
Zarar azaltma ccedilalışmaları afet ve acil durum youmlnetim sisteminin temelini oluşturmakta ve gerek muumldahale ve gerekse iyileştirme aşamalarında yapılması gerekenleri gerccedilekccedili olarak belirleyebilmek icin gerekli olan ana girdileri (afet senaryoları) sağlamaktadır Tehlike ve riski dikkate alarak hazırlanmış bir senaryo olmadan muumldahale ve iyileştirme aşamasında yapılacakları belirlemek başımıza gelecekleri tahmin etmeden uygulama şansı olmayan planlar hazırlamaktır Okullar iccedilin yuumlruumltuumllecek olan zarar azaltma faaliyetleri ile can ve mal kaybına yol accedilabilecek eğitim ve oumlğretimde kesintiye neden olacak tehlikeler riskler saptanarak zarar azaltma ccedilalışmalarının belirlenmesi gerekir Ccedilalışmaların adımları mevcut durumun tespit edilmesi olası tehlikelerin belirlenmesi risk analizinin yapılması ve bu bilgiler doğrultusunda zarar azaltma faaliyetlerinin başlatılması olarak oumlzetlenebilir Ccedilalışmaların yuumlruumltuumllmesinde standart formlar kullanılabileceği gibi youmlneticiler tarafından geliştirilen kurum niteliklerine uygun basit anlaşılır formlar da oluşturulabilir Okulun mevcut durumunun belirlenmesi iccedilin kullanılabilecek oumlrnek ldquoGenel Bilgiler Formurdquo Tablo 1rsquode verilmiş olup tehlike avı ve risk analizi ccedilalışmalarında kullanılabilecek oumlrnek ldquoDurum Tespiti Detay Formurdquo ile ldquoTehlike Profili Belirleme Formurdquo bu kılavuzun ekler kısmında yer almaktadır (Ek-1 Ek-2) Ayrıca acil durum anında kullanılmak uumlzere gerekli ihtiyaccedil malzemelerinin depolanarak takip edilmesini kolaylaştıracak ldquoMalzeme Bilgi Formurdquo oumlrneği ile yaşanan her bir olay veya acil durum sonrasında ilgili servislerden gelecek bilgiler doğrultusunda kullanılmak veya gerektiğinde bir uumlst kuruma sunulmak amacıyla Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Kurulu Başkanı tarafından doldurulması oumlnerilen ldquoAcil Durum Raporu Formurdquo da yine ekler boumlluumlmuumlnde yer almaktadır (Ek-3 Ek-4)
Tablo 1Genel Bilgiler Formu
Okul Adı TarihiBina Blok Adı
Kat
Koridor SayısıOda
SayısıDerslikSayısı
LaboratuarSayısı
ElektrikPanosu(Odası)[ ] Var[ ] Yok
Işıldak Sayısı [ ] YokAcil Yangın Ccedilıkış Sayısı[ ] Yok
Yangın Soumlnduumlruumlcuuml [ ] Var [ ] YokSayısı ve Yeri
Yangın Hortumu [ ] Var [ ] Yok
Sayısı ve Yeri
Diğer Accedilıklamalar Oda-
Derslik-LabAdı
veya Nosu
İlkyardımKutusuTalimatPanosu
KapıAccedilılışYoumlnuuml
İlkKurtarılacak
(OumlnemliBelge)
TahliyeEngeli
(Mobilyavs)
VanaŞalter
TehlikeliMadde(adı)
YanıcıMalzeme
(Ahşap vs)
DumanDedektoumlruumlTaşınabilirSoumlnduumlrme
Cihazı
AfetAcil
YardımMalz
NOT Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı hazırlanırken aşağıda adı geccedilen standart formlar oluşturulur ve dosyanın son kısmındaki ekler boumlluumlmuumlne eklenir
Sayfa 19 45
1ldquogenel bilgiler formurdquo 2ldquoDurum Tespiti Detay Formurdquo 3ldquoTehlike Profili Belirleme Formurdquo 4ldquoMalzeme Bilgi Formurdquo 5ldquoAcil Durum Raporu Formurdquo
Yapısal tehlikeler taşıyıcı olmayan yapı elemanlarının hasar goumlrmesiyle oluşan (boumllme duvar hasarları sıva ve cam hasarları gibi) riskler ve taşıyıcı yapı elemanlarının (kolon kiriş gibi) hasar goumlrmesiyle oluşan riskler olarak iki grupta ele alınırlar Taşıyıcı sistemin guumlvenliği riski kontrol eden etkenlerdendir Oumlzellikle deprem gibi yapı elemanlarında doğrudan hasara yol accedilabilen afetler iccedilin sistemin guumlcuuml riskin azalması dolayısıyla can ve mal kaybının azalması ile doğrudan ilişkilidir Oumlzellikle deprem sof konusu olduğunda yapısal riskler dışında zemin koşulları da riskleri azaltıcı ya da arttırıcı rol oynar Depremin guumlcuumlne bağlı olarak zeminin koşulları depremin enerjisini buumlyuumltebilir veya azaltabilir Bu nedenle zeminin oumlzelliklerine goumlre yapılaşma deprem zararlarının azaltılmasında oumlnemli rol oynar
Yapısal olmayan tehlikeler bir bina iccedilin yapısal elemanlar dışında kalan tuumlm detaylardır Oumlzellikle okullar gibi belirli bir anda kalabalık teşkil eden mekacircnlar iccedilin yapısal olmayan tehlikeler buumlyuumlk tehdit oluşturmaktadır Uumllkemizde yaşanan buumlyuumlk depremlerde yapısal olmayan unsurlara bağlı yaralanma oranı 50 can kaybı ise 3-4 olarak tespit edilmiştir Yaralanma ve oumlluumlmlerin ccediloğunun duumlşen ve devrilen eşyalardan kaynaklandığı devrilen eşyaların da ccedilıkış yollarını kapattıkları tespit edilmiştir Bu nedenle okullar iccedilin yapısal olmayan tehlikelere youmlnelik oumlnlemlerin alınması yapısal olmayan ve tehdit oluşturacak malzemelerin doğru şekilde sabitlenerek yapısal elemanlarla birlikte hareket etmeleri sağlanmalıdır Sadece deprem soumlz konusu olduğunda değil herhangi bir acil durum anında ccedilıkış-kakış yollarını kapatacak kapı oumlnlerindeki malzemelerin de sabitlenmesi veya ccedilıkışları kapatmayacak şekilde konumlandırılmaları gerekmektedir
RİSK ANALİZİRisk analizi yapılabilmesi iccedilin analizin yapılacağı mekacircnın ve bireyleri
etkileyecek her tuumlrluuml tehlikenin belirlenmesi gerekir Olabilecek bir acil durum veya afetin mekan ile insanlar uumlzerine etkilerinin belirlenmesi oldukccedila zor olmakla beraber duruma en yakın ihtimaller doğrultusunda doğal teknolojik ve insan kaynaklı olası tehlikeler iccedilin oumlnem derecesine bağlı oumlnceliklerin belirlenmesi gerekir Okullar iccedilin herhangi doğal teknolojik veya insan kaynaklı bir olayın afete doumlnuumlşmemesi veya doumlnuumlşse bile en az zararla sonuccedillanması tehlikelerin belirlenerek tedbirlerinin alınması ve risklerin azaltılması ile muumlmkuumlnduumlr
Birleşmiş Milletlerin kabul ettiği en genel tanımla ldquoinsanlar iccedilin fiziksel ekonomik ve sosyal kayıplara neden olan normal yaşamı durdurarak veya kesintiye uğratarak toplumları ve işyerlerini etkileyen yerel imkacircnlarla baş edilemeyen doğal teknolojik veya insan kaynaklı tuumlm olaylarardquo afet denilmektedir
Risk analizi Afet Acil Yardım Planlarırsquonın temelini oluşturur Bir kuruluşta tehlike ve risk analizi yapılmadan plan hazırlanmamalıdır Her okulun iccedil ve dış risklerini değerlendirip kendine oumlzguuml bir ldquoOkul Afet Acil Yardım Planırdquo hazırlaması gerektiği unutulmamalıdır
Tehlikenin neden olabileceği riskin belirlenmesi iccedilin zarar goumlrebilirlik değerlendirmesi
Sayfa 20 45
yapılmalıdır Risk belirlenmesiyle aşağı yukarı değişik buumlyuumlkluumlkteki afetlerin hangi boyutta etkiyaratacağı tahmin edilebilir Mevcut tehlikelerin yaratabileceği afetlerle ilgili risk analizi yapılmalı bu risklere eldeki imkacircn ve kaynaklarla nasıl karşı koyulacağı belirlenmeli geccedilmişteyaşanan deneyimlerden ccedilıkarılan dersler ışığında yeni eylem planları geliştirilmelidir
Risk en basit tarifiyle insana ccedilevreye bir kuruluşa bir iş veya hizmet suumlrekliliğine zarar verecek sonuccedillar doğuran olayların tahmini koumltuuml etkileridir
Tehlikeler doğası itibariyle birbirlerine goumlre farklılıklar goumlsterir Bazı tehlikeler oumlncuuml işaretler verebilirken bazıları ise aniden oluşabilmektedir Oumlzellikle deprem gibi doğal kaynaklı olaylar iccedilin tahminlerde bulunmak oldukccedila zor hatta muumlmkuumln değildir Bu nedenle okullar iccedilin aniden gelişen bu tur tehlikelerin afete doumlnuumlşmemesi iccedilin mevcut durum ccedilok iyi analiz edilmelidir Mevcut durumun analiz edilmesinde kurumun sahip olduğu yerel imkacircnlar belirlenmelidir Bu iccedil kaynaklar afet veya acil durum anında ve sonrasında normal hayata geccediliş iccedilin gereklidir
Okullar iccedilin yapılacak tehlike analizi ccedilalışmalarında olası tehlikelerin belirlenmesi ve belirlenen her tehlike iccedilin gerccedilekleşme sıklığı ile mekacircn personel-oumlğrenci ile eğitim suumlrekliliği uumlzerine etkileri derecelendirilmelidir Ayrıca tehlikenin buumlyuumlkluumlğuuml coğrafi-boumllgesel koşullar veek olarak yakın ccedilevrede meydana gelebilecek olayların etkileri de duumlşuumlnuumllmelidir Unutulmamalıdır ki bir okuldaki personel oumlğrenci eğitim binası ile eğitim materyallerinin bir tehlikenin etkisiyle hasara uğraması veya eğitiminin kesintiye uğraması o okulun hasar goumlrebilirliğinin seviyesini goumlsterir
Risk analizi ccedilalışmalarında tehlike tuumlrleri ile bu tehlikelerin nitelikleri de değerlendirilir Her tehlikenin kendine oumlzguuml etkileme şiddeti oluşum sıklığı etkilediği mekacircn ve topluluk sayısıile oumlnlemleri bir diğer tehlikeye goumlre farklılık goumlsterir Tehlike profilinin (goumlruumlntuumlsuumlnuumln) belirlenmesinde mekacircn-bina insan-personel-oumlğrenci eğitim suumlrekliliği gibi başlıklarla gruplandırılmış sorulara verilecek cevaplar iccedilin aşağıdaki detaylar dikkate alınmalıdır Mekacircn veya bina tehlikenin veya riskin etkileyeceği alandır Mekacircnın ne kadarının etkileneceği farklı oranlarda etkilenecek alanların olup olmadığı oumlnemlidir İnsan (personel- oumlğrenci) tehlikenin gerccedileklemesi halinde tehlikeden etkilenebilecek zarar goumlrebilecek en yuumlksek insan sayısıdır
Eğitim suumlrekliliği tehlikenin binayı veya insanları etkilemesi durumunda eğitimi ne kadar etkileyeceği eğitimde kesintiye yol accedilıp accedilmayacağıdır Risk analizi yapılırken oumlzellikle deprem ve sel gibi doğal kaynaklı tehlikeler iccedilin etki derecesi ve oluşum sıklığıolasılığının belirlenmesinde bilimsel verilerden yararlanılmalı diğer tehlikeler iccedilin ise fiziki şartlar ve mevcut riskler dikkate alınmalıdır Belirlenen tehlikelerin mekacircnı İnsanı ve eğitim suumlrekliliğini ne kadar etkileyebileceğini belirleyebilmek iccedilin dosya sonundaki Ek 2rsquodeki ldquoTehlike Profili Belirleme Formurdquo doldurulmalıdır Bu formdaki ldquoEtkileme Şiddetirdquo nin Felaket Kritik Sınırlı ve Oumlnemsiz seviyelerinden hangisine ve ldquoOluş Sıklığırdquo nın Yuumlksek Bazen Nadiren Yok (ccedilok az) seviyelerinden hangisine karşılık geldiğine tablodaki ve aşağıdaki accedilıklamalar doğrultusunda karar verilir
MEVCUT DURUM ANALİZİOumlncelikle okulun sahip olduğu afet ve acil durum sırasında ve sonrasında
kullanılabilecek iccedil kaynaklar tespit edilmelidir Bu konuda şunlar yapılabilir
Sayfa 21 45
1 Personel Yangın muumldahale ekibi ilkyardım ekibi komuta merkezi ekibi tahliye ekibi basın
ve halkla ilişkiler ekibi gibi ccedilalışma gruplarında yer alacak personelin tespiti2 Ekipman Yangından korunma ve muumldahale ekipmanları (takımı) iletişim
ekipmanlarıİlkyardım malzemeleri uyarıalarm sistemleri gibi ekipmanların envanterinin hazırlanması ve bunlarındestek sistemlerinin belirlenmesi3 Sosyal ve youmlnetsel tesisleraraccedillar İl Afet ve Acil Durum Muumlduumlrluumlğuuml (ADM)
sığınaklar ilkyardımmerkezleri sağlık hizmet birimi gibi birimlerin okul iccedilindeki konumlarının ve kapasitelerinin belirlenmesi4 Organizasyon Eğitim tahliye planı gibi konularda okulun organizasyon
kapasitesinin belirlenmesi
OKULLARDA YAŞANABİLECEK TEHLİKELER ŞOumlYLE SIRALANABİLİR1 Gaz kaccedilağı2 Deprem3 Yangın4 Yıldırım5 Teroumlr6 Ccedilevreden (komşu kurum ve kuruluşlardan gelecek) etkiler7 Olumsuz hava koşulları (sel fırtına hava kirliliği kar buzlanma don ve vb)8 Toprak kayması ve heyelan9 İletişim-haberleşme aksaklıkları10 Acil sağlık durumları (salgın hastalıklar gıda zehirlenmesi vb)11 Tehlikeli maddeler12 Ulaşım-servis kazaları13 Savaş hali14 Adli vakalar (ccedilocuk kaccedilırma hırsızlık vb)15 Kazan patlaması vb bunlar gibiOkullarda yapısal olmayan risklerin azaltılması iccedilin şunlara dikkat edilmelidir1 Araccedil gereccedil makine ve mobilya gibi ağır olan eşyaların sabitlenmesi2 Tavanda asılı olan eşyaların sabitlenmesi3 Elektrikli aletlerin sabitlenmesi ve kesintisiz guumlccedil kaynağı veya jeneratoumlrle
desteklenmesi4 Buumltuumln zehirli yanıcı ve tehlikeli maddelerin ldquoSınırlayın İzole Edin Yok
Edin Ayırınrdquo(SİYA) kuralına bağlı olarak kapalı sağlam kutular iccedilinde depremde doumlkuumllmeyecek şekilde tutulmalarının sağlanması5 Ccedilalışanlar ve aileleri iccedilin eğitim ve bilinccedillenme programları duumlzenlenmesi6 Sınıf kapılarının dışarı accedilılacak şekilde tasarlanmış olması7 Ccedilıkış yollarının daima accedilık tutulacak şekilde ayarlanması8 Yapısal olmayan elemanlar ruumlzgar ve deprem sarsıntılarına karsı binaya sabitlenmesi9 Yangın soumlnduumlrme cihazlarının durumu yerlerinin kontroluuml ve bakımlarının yapılması10 Yangın guumlvenliği oumlnlemlerinin uygulanması11 Tahliye tatbikatlarının sık yapılması
Risk analizi yapılırken etki derecesi iccedilin1 Felaket (50rsquoden fazla zarar ccedilok sayıda oumlluumlm 30 guumlnden fazla sureli
etki) iccedilin 42 Kritik (25 -50 zarar kalıcı sakatlanmalar 2 hafta sureli etki) iccedilin 3
Sayfa 22 45
3 Sınırlı- Kontrol edilebilir (10 -25 zarar yaralanmalar 1 hafta sureli etki) iccedilin 2
4 Oumlnemsiz (10rsquodan az zarar 24 saat veya daha kısa sureli etki) iccedilin 1 Oluş Sıklığı iccedilin1 Yuumlksek (Gelecek yılda meydana gelme olasılığı 100) iccedilin 42 Bazen (Gelecek yılda meydana gelme olasılığı 10-100 veya gelecek 10 yılda
en az bir kez) iccedilin 33 Nadiren (Gelecek yılda meydana gelme olasılığı 1-10 veya gelecek 100 yılda
en az bir kez) iccedilin 24 Yok (ccedilok az) (Gelecek 100 yılda goumlruumllme olasılığı 1 veya daha az) iccedilin 1
kullanılmalıdırTablo 2 Risk Seviyesine Goumlre Derecelendirme
Tehlike
Etkilenecek Unsurlar(Her bir unsur tablo altındaki etki derecesi Puanına goumlre ve Ek 2 formu verilerine goumlreYapılmalıdır)
ETKi DERECESİ(Etkilenecek Unsurların
Ortalaması)(Mekacircn+İnsan+Eğit
imSuumlrekliliği) 3
Oluş S
ıklığıOlasılı
k
Oumlncelik
Derecesi
Mekacircn Bina
EğitimSuumlrekliliğ
i
İnsan(personel
Oumlğrenci)Tehlike 1Tehlike 2Tehlike 3helliphelliphelliphellipEtkilenecek Unsurlar Oumlnemsiz1Sınırlı ndashkontrol edilebilir 2Kritik 3 Felaket 4 (Ek 2rsquoden yararlanılarak belirlenir)Etki Derecesi Etkilenecek Unsurlar (Mekacircn+ İnsan+Eğitim Suumlrekliliği) 3Oluş Sıklığı ı Olasılık Yok 1Nadir 2 Bazen 3 Yuumlksek 4 (Ek 2rsquoden yararlanılarak belirlenir)Oumlncelik derecesi = Etki Derecesi X OlasılıkTablo 2rsquode her tehlike iccedilin hesaplanan ldquooumlncelik derecesirdquo iccedilin Tablo 3 ve Tablo 4rsquoten yararlanılarak tehlikenin plandaki oumlncelik duumlzeyi veya planda yer alıp almayacağı belirlenir
Tablo 3 Risk seviyesine goumlre matrisEtki Derecesi
Ola
sılık
Felaket4
Kritik3
Sınırlı2
Oumlnemsiz1
Yuumlksek4
Yuumlksek16
Yuumlksek12
Orta8
Az4
Bazen3
Yuumlksek12
Yuumlksek9
Orta6
Az3
Nadiren2
Orta8
Orta6
Az4
Ccedilok Az2
Yok1
Az4
Az3
Ccedilok Az2
Ccedilok Az1
Sayfa 23 45
Tablo 4 Plandaki oumlncelik seviyesiSonuccedil Risk Plandaki Oumlncelik
16 12 9 Yuumlksek 1 Duumlzeyde (en oumlncelikli plan)
86 Orta 2 Duumlzeyde (oumlncelikli plan)43 Az 3 Duumlzeyde (plan)21 Ccedilok Az 4 Duumlzeyde (plan
yapılmayabilir)
Zarar Azaltma ccedilalışmaları planlama oumlncelikleri sonuccedilları doğrultusunda bir program dahilinde Ek-5rsquoteki oumlrnek ldquoZarar Azaltma Ccedilalışmaları Formurdquo kullanılarak gerccedilekleştirilmelidir
HAZIRLIK CcedilALIŞMALARIAfet oumlncesinde oumlnleme ve zarar azaltma aşamasında alınan tuumlm
oumlnlemlere karşın depremani seller fırtına ve tayfunlar gibi bazı tehlikeleri oumlnlemek ve risklerini tamamen ortadan kaldırmak muumlmkuumln olamayacağı iccedilin hazırlık aşamasında bazı oumlnemli faaliyetlerin yuumlruumltuumllmesi kaşınılmazdır Bu faaliyetlerin yanı sıra okullar kazalar kavgalar zehirlenmeler kuumlccediluumlk ccedilaplı yangınlar gibi acil durumlarla ccedilok sık karşılaştıkları iccedilin gerekli hazırlık faaliyetlerini suumlrekli guumlncel ve uygulanabilir duumlzeyde tutmak zorundadırlar
Hazırlık ccedilalışmalarının ana hedefi tehlikelerin topluluklar ve yaşam alanları uumlzerinde doğurabileceği olumsuz sonuccedillara karşı oumlnlemler almak ve etkili muumldahale iccedilin on hazırlıklar yapmaktır Kısacası herhangi bir afet anında acil yardım ihtiyaccedillarının karşılanabilmesi ve ldquoarama-kurtarmardquo kabiliyetinin geliştirilmesi iccedilin yapılması gereken faaliyetlerin tuumlmuumlduumlr Bu amaccedilla eğitilen personel ve temin edilen malzemelerin doğru alanlarda konumlandırılmaları da bu faaliyetlerin iccedilerisinde yer alır Hazırlık safhasında oumlğrenci oumlğretmen ve ccedilalışanların canı ve malı ile milli servetleri afetlerin yıkıcı etkilerinden koruyacak bazı faaliyetlerin yuumlruumltuumllmesi zorunluluğu nedeniyle hazırlık ccedilalışmaları ccediloğu zaman zarar azaltma faaliyetleri ile iccedil iccedile girmiştir Hazırlık ccedilalışmalarının temelini okullarla ilgili tuumlm paydaşların afet veya acil durum anında nasıl davranacaklarının oumlnceden belirlenmesi ve gerekli olan tuumlm eğitim ve tatbikatların yuumlruumltuumllmesi ccedilalışmaları oluşturmaktadır Başka bir deyişle hazırlık ccedilalışmaları muumldahale surecini kapsayan faaliyetlerin oumlnceden planlandığı ve programların geliştirildiği ccedilalışmalar buumltuumlnuumlduumlr
Okul afete muumldahale ccedilalışmaları oumlnceden tahmin edilebilen ve erken uyarı verilebilmesi muumlmkuumln olan tehlikeler ve ani gelişen olaylar iccedilin olay anında yapılması gereken doğru davranış biccedilimlerini de iccedilerir Herhangi bir tehlike anında en doğru davranış biccediliminin ne olduğu ile ilgili bilgi ve beceri geliştirici eğitimler ile tatbikatlar da hazırlık ccedilalışmalarının bir parccedilası olarak duumlşuumlnuumllmelidir
Hazırlık faaliyetleri iccedilerisinde olması gereken başlıca adımlar şunlardır 1 Afete muumldahale ve iyileştirme planlarının hazırlanması
Sayfa 24 45
2 Başta bu planlarda goumlrev alacak kişiler olmak uumlzere oumlğretmenler oumlğrenciler ccedilalışanlar ve veliler iccedilin eğitim ve tatbikat programlarının hazırlanması ve uygulanması
3 Okul iccedili haberleşme bilgi ve iletişimin geliştirilmesi 4 Okul afet ve acil durum youmlnetimi planlama ccedilalışmalarının tanıtılması ve
yaygınlaştırılması5 Goumlrevlilerin eğitimi bilgilendirilmesi ve bilinccedillendirilmesi6 Erken uyarı tahliye sığınak duumlzeni kurtarma ve ilk yardım gibi alt planların
hazırlanması7 Eğitim materyallerinin hazırlanması8 Eksiklerin tespit edilmesi ve giderilmesi9 Tatbikatların yapılması10 Diğer planlarla işbirliği ve koordinasyon
Şekil 4 Afete Hazırlık Ccedilalışmaları DoumlnguumlsuumlHazırlık Ccedilalışmalarına başlarken oumlncelikli olarak şu hususları belirlemek gerekir1- Risklerin Belirlenmesi2- Tehlikeleri Belirlenmesi3- Varsa Eksiklikleri Giderilmesi4- Oumlnceliklerin belirlenmesi 5- Tehlike ve riskleri oumlnlenmesi veya azaltılması6- Zarar goumlrebilirliklerin belirlenmesi7- Mevcut imkacircn ve kaynakları belirlenmesi
HAZIRLIK CcedilALIŞMALARI ESNASINDA YAPILACAKLAR OLANLAR1- Tatbikatların sıklıkla duumlzenli bir tarzda yapılması2- Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Planlama Ccedilalışmalarının Tanıtılması3- Diğer planlarla işbirliği ve koordinasyonun sağlanması4- Eğitim Materyallerinin hazırlanması5- Eksiklerin tespit edilmesi ve giderilmesi6- Goumlrevlilerin eğitimi bilgilendirilmesi ve bilinccedillendirilmesi7- Erken uyarı tahliye sığınak duumlzeni kurtarma ve ilk yardım gibi alt planlarının
hazırlanması
MUumlDAHALE CcedilALIŞMALARI
Sayfa 25 45
Bir afetin oluşumunu takip eden ve afetin oluşundan hemen sonra başlayarak afetin buumlyuumlkluumlğuumlne bağlı olarak 1-2 aylık suumlre iccedilerisinde yapılan faaliyetlerin tuumlmuumlduumlr Muumldahale evresinde ilk hedef en kısa surede en fazla insanın hayatını kurtarmaktır Bunu insan yaşamını ilgilendiren yaralıların sevk edilmesi-tedavisi barınma ve yaşamsal ihtiyaccedillarının temini gibi diğer faaliyetler takip eder Muumldahale faaliyetleri aynı zamanda otorite ve disiplin gerektirir Bu suumlreccedil iccedilerisinde ortaya ccedilıkan gereksinimlerin hızla tespit edilmesi iletişim ve eğitimli kadrolarla ve yeter sayıda ekipmanla muumldahale edilmesi gerekir
Muumldahale aşamasıyla eş zamanlı yuumlruumltuumllen diğer oumlnemli ccedilalışmaların başlıcalar şunlardır
1 Hasar tespitlerinin yapılması tehlike yaratan enkazların kaldırılması ve patlama yangın
gibi ikincil afetlerin oumlnlenmesidir2 Afetin kısa sureli ve direk etkilerine hitap eden muumldahale faaliyetleri ile afetin
olumsuz etkilerinigidermek iccedilin bilgi ve becerilerin uygulanması
3 Guumlvenliğin arttırılması olası tehditlerin nedenleri ve kaynağının araştırılması
4 Goumlzetim ve denetimlerin arttırılması 5 Aksayan hizmetlerin en kısa surede suumlrduumlruumllebilirliğinin sağlanması
faaliyetleri de eşzamanlı olarak yuumlruumltuumllmelidir
Bu nedenle bu evrede hızlı değerlendirme ve temel bilgilerin elde edilmesi ve artccedilı olay olasılıklarının değerlendirilmesi bu surecin sağlıklı yuumlruumltuumllmesinde buumlyuumlk oumlnem taşımaktadır
Uumllkemizde yaygın olarak acil durum planlaması adı ile tanınan muumldahale ccedilalışmalarının ana amacı acil durum veya afet sonucu oluşan olaylara zamanında hızlı ve etkili olarak muumldahale ederek can kaybı ve yaralanmaların artmaması afetin neden olabileceği yangınlar patlamalar salgınlar gibi ek tehlike ve risklerle can ve mal kaybının buumlyuumlmemesi ve okulun normal faaliyetlerine bir an oumlnce doumlnebilmesi iccedilin gerekli tuumlm faaliyetlerin hangi oumlrguumltlenme şekliyle kimler tarafından ne zaman hangi goumlrev ve yetkiyle hangi kaynaklar kullanılarak yuumlruumltuumlleceğini accedilıkccedila tanımlayan bir belgedir
Sayfa 26 45
Şekil 5 Muumldahale Ccedilalışmaları Doumlnguumlsuuml
MUumlDAHALE CcedilALIŞMALARI ESNASINDA YAPIMASI GEKENLER1- Psikososyal desteğin sağlanması2- Afet tuumlruuml ve etkisine goumlre davranış şekli (tahliye veya yerinde korunma)3- Olayın buumlyuumlkluumlğuuml ve ccedilevresindeki etkileri hakkında bilgi toplama4- Yetkililerini ve velilerin bilgilendirilmesi5- Sorumlu kurum ve kuruluşlardan yardım talep edilmesi6- Oumlğrenci oumlğretmen ve ccedilalışanların korunması ve acil ihtiyaccedilların sağlanması7- Muumldahale ekiplerin goumlreve sevk edilmesi
İYİLEŞTİRME CcedilALIŞMALARIMuumldahale suumlrecinden sonra başlayan ve afetin buumlyuumlkluumlğuumlne goumlre 1-2
yıl gibi daha uzun bir sureyi kapsayan faaliyetlerin tuumlmuumlduumlr Muumldahale surecinde ccedileşitli sebeplere bağlı olarak gerccedilekleştirilemeyen bazı ccedilalışmalar da bu suumlreccedil iccedilerisinde gerccedilekleştirilebilir Okullar iccedilin iyileştirme aşamasında yapılacaklar okulun bir an oumlnce accedilılması ve normal programına doumlnebilmesi iccedilin planda oumlngoumlruumllen eylemlerin uygulanması ccedilalışmalarını iccedilerir Ana hedef eğitimin muumlmkuumln olan en kısa sure iccedilerisinde başlayabilmesinin temini ve meydana gelen olaydan elde edilen derslerin ışığı altında daha guumlvenli ve emniyetli bir okul ve eğitim ortamı oluşturmaktır
Bu faaliyetlerin hazırlık faaliyetleri sırasında planlanması etkin olarak uygulanabilmesi iccedilin gereklidir İyileştirme faaliyetleri uzun surelidir ve eğitime başladıktan sonra da devam edebilir İyileştirme faaliyetleri afet veya acil durumların neden olduğu fiziksel eğitsel youmlnetsel psikolojik sosyal ve ccedilevresel kayıp ve zararların hangi imkacircn ve kaynaklar kullanılarak nasıl giderilebileceğini afetin fırsata doumlnuumlştuumlruumllerek okul ve ccedilevresinin nasıl daha guumlvenli ve emniyetli bir hale getirilebileceğini okulun normal faaliyetlerine bir an oumlnce doumlnebilmesini ve eğitim kalitesinin yuumlkselmesini sağlayan ccedilalışmaların buumltuumlnuumlduumlr Bu suumlreccedil iccedilerisinde yuumlruumltuumllmesigereken faaliyetler Şekil 6rsquoda şematik olarak goumlsterilmiştir
İyileştirme faaliyetleri afet veya acil durumların neden olduğu fiziksel eğitsel youmlnetsel psikolojik sosyal ve ccedilevresel kayıp ve zararların hangi imkan ve kaynaklar kullanılarak nasıl giderilebileceğini afetin fırsata doumlnuumlştuumlruumllerek okul ve ccedilevresinin nasıl daha guumlvenli ve emniyetli bir hale getirilebileceğini okulun normal faaliyetlerine bir an oumlnce doumlnebilmesini ve eğitim kalitesinin yuumlkselmesini sağlayan ccedilalışmaların buumltuumlnuumlduumlr
İyileştirme suumlreci iccedilerisinde yuumlruumltuumllmesi gereken faaliyetler şunlardır
Ccedilevre ve Şehircilik Bakanlığı AFAD ve Belediyelerle işbirliği yapılacaktır1 Okulun yeniden accedilılması Afetten sonra okulun en kısa zamanda eğitime
accedilılması2 Bina ve tesislerin fiziksel yapısal iyileştirmesi3 Youmlnetsel iyileştirme İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml ve İlccedile Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuumlyle4 Eğitsel iyileştirme İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml ve İlccedile Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuumlyle5 Psikolojik iyileştirme Okul Rehberlik Servi ve gerekirse RAMrsquo da destek
sağlanır6 Sosyal ve ccedilevresel kayıp ve Zaraların hangi imkacircn ve kaynaklar kullanılarak
nasılSayfa 27 45
Giderilebileceği ile afetin fırsata doumlnuumlştuumlruumllerek okul ve ccedilevresinin nasıl daha guumlvenli ve emniyetli bir hale getirilebileceği ve eğitim kalitesinin artırılacağını duumlzenleyen planlama tuumlruumlduumlr
Okul afet ve acil durum youmlnetimi planlaması iccedilerisinde yer alan zarar azaltma hazırlık muumldahale ve iyileştirme ccedilalışmalarının bir buumltuumln olarak goumlruumllmelidir
Okul afet ve acil durum youmlnetimi planları bir kere hazırlanarak dolaplara bırakılan belgeler olmamalıdır Okulun kapasitesi ve durumundaki değişimlere tatbikatlardan ve yıllık eylem planındaki faaliyetlerden elde edilen deneyim ve derslere goumlre yılda en az bir kere revize edilmelidir
Okul afet ve acil durum youmlnetimi planıyla uyumlu olacak şekilde yıllık faaliyet planının hazırlanması ve uygulanması son derece oumlnemlidir Yıllık faaliyetlerin planlama şekli aşağıda goumlsterildiği gibi
Şekil 6 İyileştirme Ccedilalışmaları Doumlnguumlsuuml
İYİLEŞTİRME CcedilALIŞMALARI ESNASINDA TAKİP EDİLECEK BASAMAKLAR1- Okulun yeniden accedilılması2- Psikolojik iyileştirmenin sağlanması3- Eğitsel iyileştirme yapılması4- Bina ve tesislerin fiziksel yapısal iyileştirilmesi5- Youmlnetsel iyileştirme yapılanması
ZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARIBirccedilok kaynakta zarar azaltma afetlerin etkilerinden kaynaklanan can ve mal kayıplarının
azaltılmasına youmlnelik ccedilabaların buumltuumlnuuml olarak tanımlanır Bir başka deyişle bu aşamada yapılacaklar tehlikeli durumlar karşısında oluşabilecek can ve mal kayıplarını muumlmkuumlnse ortadan kaldırmayı değilse olabildiğince azaltmayı amaccedillayan ccedilabaların buumltuumlnuumlduumlr Zarar azaltma sadece oumlnleme yaklaşımından farklı olarak oumlzellikle doğal kaynaklı tehlikelerin kaccedilınılmaz olduğunu kabul ederek afetlerin etkilerini en az zararla atlatmaya youmlnelik toplumsal direnccedil ve beceri geliştirmeyi de amaccedillar
Adından da anlaşılacağı uumlzere afet oumlncesinde ve afet planlaması genel ccedilerccedilevesi iccedilerisinde oumlncelikle yapılması gereken ccedilalışmalar aşağıdaki hususları iccedilermelidir1- Okul ve ccedilevresindeki tehlikelerin belirlenmesi analizi ve
değerlendirilmesi2- Okul nuumlfusu yapı alt yapı ve insan faaliyetleri envanterinin
(dokuumlmanlarının) ccedilıkarılması
Sayfa 28 45
1OKUL AFET ve ACİL DURUM YOumlNETİMİPLANLAMA CcedilALIŞMALARININ TANITILMASI2GOumlREVLİLERİN EĞİTİMİ BİLGİLENDİRİLMESİ ve BİLİNCcedilLENDİRİLMESİ3ERKEN UYARI TAHLİYE-SIĞINAK DUumlZENİ KURTARMA ve İLKYARDIM GİBİ ALT PLANLARIN HAZIRLANMASI4EĞİTİM MATERYALLERİNİN HAZIRLANMASI5EKSİKLİKLERİN TESPİT EDİLMESİ VE GİDERİLMESİ6TATBİKATLARIN YAPILMASI7DİĞER PLANLARLA İŞBİRLİĞİ VE KOORDİNASYON
1TEHLİKELERİ BELİRLE2ZARAR GOumlREBİLİRLİKLERİ BELİRLE3RİSKLERİ BELİRLE analiz eder
4OumlNCELİKLERİ BELİRLE5MEVCUT İMKAN VE KAYNAKLARI BELİRLE6VARSA EKSİKLİKLERİ GİDER7TEHLİKE VE RİSKLERİ OumlNLE VEYA AZALT
HAZIRLIK CcedilALIŞMALARIZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARI
3- Fiziksel sosyal ekonomik ve ccedilevresel zarar goumlrebilirliklerin (etkilenme oranları) belirlenmesi
4- Risklerin belirlenmesi5- Oumlluumlm ve yaralanma riskleri 6- Tehlikenin yol accedilabileceği zincirleme veya ek tehlike ve riskler7- Fiziksel riskler (yapı altyapı elektrik mekanik tesisat ve okul donanımının
riskleri)8- Sosyal psikolojik ve ekonomik riskler9- Ccedilevresel riskler10- Afet senaryolarının hazırlanması11- İmkacircn ve kaynaklarla guumlccedilluuml ve zayıf youmlnlerin fırsat ve tehditlerin
belirlenmesi (SWOT analizi)12- Risk azaltma stratejilerinin belirlenmesi ve maliyet fayda analizleri13- Yasal kurumsal ve finansal olanakların belirlenmesi14- En akılcı stratejik amaccedil hedef ve eylemlerin belirlenmesi ve
uygulanması15- Performans kriterleri (oumllccediluumltleri kıstasları) ile izleme ve değerlendirme
youmlntemlerinin belirlenmesi16- Uygulamanın izlenmesi aksayan youmlnlerin belirlenmesi ve gerekiyorsa
planın guumlncelleştirilmesi
Zarar azaltma ccedilalışmalarını kısaca şoumlyle sıralayabiliriza) Tehlikelerin belirlenmesi b) Zarar goumlrebilirliklerin belirlenmesi c) Risklerin belirlenmesi d) Oumlnceliklerin belirlenmesie) Mevcut imkacircn ve kaynakların belirlenmesi f) Varsa eksikleri gidermek g) Tehlike ve riskleri oumlnlemek veya azaltmak iccedilin yapılması gereken ccedilalışmalardır
Tehlike ve riskleri oumlnlemek veya zararlarını azaltmak iccedilin yapılması gereken ccedilalışmalar kısmında gerekli formlar doldurulup her sene guumlncelleştirmesi gereken kısmını guumlncelleyerek dosyanın son boumlluumlmuumlne eklidir
Sayfa 29 45
Şekil 8rsquode goumlsterildiği gibi planla uygula kontrol et ve eksikleri gider şeklinde olmalıdırOkul afet ve acil durum youmlnetimi planları bir kere hazırlanarak bırakılan belgeler
olmamalıdır Okulun kapasitesi ve durumundaki değişimlere tatbikatlardan ve yıllık eylem planındaki faaliyetlerden elde edilen deneyim ve derslere goumlre yılda en az bir kere revize edilmelidir Okul afet ve acil durum youmlnetimi planıyla uyumlu olacak şekilde yıllık faaliyet Planının hazırlanması ve uygulanması son derece oumlnemlidir Yıllık faaliyetlerin planlama doumlnguumlsuuml Her faaliyetin mutlaka bir değerlendirmesi yapılarak problemler saptanmalı ve duumlzeltilmesi iccedilin gerekli ccedilalışmalar yapılmalıdır
YILLIK FAALİYETLER İCcedilİN PLANLANMASI GEREKENLER1 PLANLA (Planların oluşturulması) 2 UYGULA (Faaliyetlerin uygulanması) 3 KONTROL (Uygulamaların değerlendirilmesi)4 EKSİKLERİ GİDER (Problemlerin saptanması ve duumlzetilmesi yolunda adımların atılması) şeklinde olmalıdır Her faaliyetin mutlaka bir değerlendirmesi yapılarak problemler saptanmalı ve duumlzeltilmesi iccedilin gerekli ccedilalışmalar yapılmalıdır
Yıllık planlar şu faaliyetleri iccedilermelidir1 Zarar azaltma ve hazırlık konusunda alınabilecek oumlnlemleri ve yapılacak faaliyetleri2 Muumldahale iyileştirme ve yeniden inşa ile ilgili faaliyetleri (eğitim tatbikat vb)3 Oumlğrenciler oumlğretmenler aileler ve halk iccedilin afet eğitimini4 Hem kendi okulu hem de diğer okullarla bilgi ve tecruumlbe paylaşımını5 Problemleri saptama alınabilecek oumlnlemleri belirleme ve problemleri ccediloumlzmeye ilişkinyapılabilecek diğer faaliyetleri iccedilermelidir
YILLIK PLANLARDA AŞAĞIDAKİ BAŞLIKLAR MUTLAKA OLMALIDIR1 Yıllık planın amaccedil ve hedefleri2 Faaliyet tiplerine goumlre ccedileşitli alt faaliyetleri3 Uygulama takvimi
Sayfa 30 45
4 Sorumlu kişi veveya kişiler varsa işbirliği yapılan kurum kuruluş ve sivil toplum oumlrguumltleri5 Buumltccedile6 Her aktivite iccedilin gerekli olabilecek diğer bilgi ve accedilıklamalar
PLANLARIN DEĞERLENDİRİLMESİAfet ve Acil Durum Youmlnetimi planları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlarbir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilendersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilmesive guumlncelleştirilmesi gereken belgelerdir Afet planlaması bir eylem değil bir suumlreccediltir vezaman iccedilerisinde afet tuumlrlerinin buumlyuumlkluumlklerinin ve sıklıklarının değişimi bilim ve teknolojidekiyeni gelişmeler imkan ve kaynaklardaki artışlara bağlı olarak suumlrekli guumlncellenmelidirAfet ve Acil Durum Youmlnetimi planlarında dikkate alınması gereken ana oumlzellikleri aşağıdakigibi oumlzetlemek muumlmkuumlnduumlr1- Gerccedilekccedili ve kabul edilebilir olmalıdır2- Mevcut durumu olduğu gibi yansıtmalıdır3- Buumltuumln tehlike ve riskleri belirlemelidir4- Gerccedilekccedili afet senaryoları esas alınarak hazırlanmalıdır5- Farklı gruplar ve kuruluşlar arasında en uygun yardımlaşma işbirliği ve koordinasyonesaslarını belirlemelidir6- Goumlrev yetki ve sorumluluklar accedilıklıkla belirtilmeli belirsizlik goumlrev girişimleri ve
tekrarlanmalara fırsat verilmemelidir7- Youmlnetim komuta ve kontrol mekanizmalarının ve bilgi akışının nasıl olacağı accedilıklıkla
belirlenmeli ve youmlnetim karmaşasına neden olunmamalıdır8- Yeni kaynak ve yeni kuruluşlara ihtiyaccedil goumlsteren belgeler yerine mevcut imkacircn vekaynaklarla neler yapılabileceğini ilave imkan ve kaynakların gerccedilekccedili olarak neredenve nasıl karşılanacağını goumlsteren belgeler olmalıdır
Planın ve yapılan faaliyetlerin geliştirilebilmesi iccedilin mutlaka her faaliyetten sonra ve her yılın sonunda değerlendirilmesi gerekir Değerlendirmenin kolay ve anlaşılır olmasını sağlamakamacıyla daha oumlnce geliştirilmiş standart formlar kullanılabilir veya okulun kendi tehlike risk ve mevcut durumuna goumlre hazırlanmış bir değerlendirme formu hazırlanabilir
OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİMİ İCcedilİN TAVSİYE EDİLEN YILLIK CcedilALIŞMA PLANI
OKULTARİH AKTİVİTE YETKİLİ
KİŞİGERCcedilEKLEŞTİRİLDİĞİ
TARİHOkul Muumlduumlruumlnuumln Oumlğretmenler zuumlmre toplantısında Deprem Sel Yangın Kaza Gıda zehirlenmesi Salgın hastalık ve yapısal olmayan teroumlr olayları Biyolojik ve kimyasal tehlikeler karşı Okul Afet ve Acil durum Planın oumlneminin anımsatması ve oumlğretmenleri bu hususta bilgilendirmesihellip
Sayfa 31 45
helliphellip2015
Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Kurulunun Kurulması ve yetkilendirilmesi Uygun oumlzelliklere sahip personel ve goumlnuumllluumllerin belirlenmesi Afet youmlnetimi iccedilin goumlrevlendirmelerin yapılması
helliphellip2015
Okul Mekacircnları tesislerinin tehlike analizi Tehlike yollarına ait tehlike analizi Oku Kroki Planlarının Acil Durum telefon numaraları guumlncellenmesi Ailelere mesaj goumlnderilmesi Potansiyel tehlikelere goumlre tahliye guumlzergacirchlarının belirlenmesi
helliphellip2015
Tehlike Zarar Goumlrebilirlik ve Kapasite Değerlendirmesi Fiziksel Korunma Oumlnlemleri Alınması Muumldahale Kapasitesinin ve Kaynaklarının Geliştirilmesi
helliphellip2015Planın Uygulanması Değerlendirilmesi ve Guumlncellemesi iccedilin Tatbikatların Yapılması
helliphellip2015Personel ve oumlğrencilere afet youmlnetimi ve planla ilgili eğitimin verilmesi
helliphellip2015
Oumlğrenci velilerine afet youmlnetimi ve planla ilgili eğitimin verilmesi Okul Aile Birliğini toplayarak Okul afet ve acil durum youmlnetimi ve planla ilgili eğitimin verilmesi ve bilinccedillendirilmesi
helliphellip2015
Zarar azaltma ve hazırlık konusunda alınabilecek oumlnlemleri ve yapılacak faaliyetleri Muumldahale iyileştirme ve yeniden inşa ile ilgili faaliyetlerin goumlruumlşuumllmesi
helliphellip2015
Hem kendi okulu hem de diğer okullarla bilgi ve tecruumlbe paylaşımının yapılması Problemleri saptama alınabilecek oumlnlemleri belirleme ve problemleri ccediloumlzmeye ilişkin yapılabilecek diğer faaliyetlerin goumlruumlşuumllmesi
helliphellip2015Personel ve oumlğrencilere afet youmlnetimi ve planlama eğitiminin verilmesi
helliphellip2015 28 Şubat sivil savunma ldquoİkaz alarm Tatbikatırsquonın yapılması
helliphellip2015 hellip022015 1-7 Mart tarihlerinde Personel Tahliye tatbikatının yapılması
helliphellip2015Plan ve hazırlıkların goumlzden geccedilirilmesi Planın Uygulanması Değerlendirilmesi ve Guumlncellemelerin yapılıp revize edilmesi
Kontrol eden
Tarih Eğitim Yılı
NOT Yukarıdan aşağıya doğru sıralanan tarihlerde yapılması istenilen etkinlikler sadece okulunuza bu hususta yardımcı olmak iccedilin yapılmıştır Okulunuzun Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı hazırlarken uygun goumlrduumlğuumlnuumlz daha iyi ve kalıcı etkinlikleri değişik tarihlerde yapıla bilinir olduğunu unutmayınız
Yapılan ccedilalışmaların afet ve acil durum youmlnetimi doumlnguumlsuumlne uygunluğu ile gerccedilekleştirilen ve gerccedilekleştirilemeyen faaliyetlerin kontrol edilmesinin ve gerekirse planlama ccedilalışmalarının yeniden goumlzden geccedilirilmesinin planın başarısı iccedilin oumlnemli olduğu unutulmamalıdır Bu amaccedilla planın buumltuumln aşamaları tekrar goumlzden geccedilirilmeli tatbikatlarla ve yıllık olarak hazırlanacak ccedileşitli faaliyetlerle plan sınanmalıdır
Sayfa 32 45
İŞBİRLİĞİNE GİDİLECEK KURUM VE KURULUŞLARBir afet anında birccedilok okul dışı kaynağa ihtiyaccedil duyulacaktır Bazı durumlarda aşağıda
belirtilen kurumlarla oumlnceden ilişkiye geccedililmesi ve anlaşmalar yapılması gerekebilir
1 Youmlredeki bakanlık valilik ve kaymakamlıkların ilgili birimleri2 İl Afet ve Acil Durum Muumlduumlrluumlğuuml3 İl Sağlık Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Sağlık Grup Başkanlığı (112 Acil)4 İl Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml (155)5 Belediye6 İtfaiye (110)7 Kızılay (168)8 Muhtarlık9 Hastane ve Klinikler Aile hekimleri10 Jandarma (156)11 Zehir Danışma Merkezi (114)12 Akredite olmuş afetlerle ilgili ccedilalışmaları bulunan Sivil Toplum Kuruluşları13 Parlayıcı patlayıcı tehlikeli madde muumldahale otoriteleri14 Yerel youmlnetim hizmet birimleri15 İnşaat şirketleri iş makine parkları16 Acil durum ekipmanı sağlayan kuruluşlar17 Sigorta şirketleri ile iş birliğine gidilir
Bunlar dışında komşu binalarla acil muumldahalede karşılıklı yardımlaşma protokolleri ve ilgili kurum ve kuruluşlarla da anlaşmalar yapılmalıdır Ayrıca her yıl boumllgesel olarak resmi kuruluşlar ve komşu okulların davet edildiği ccedileşitli senaryolara goumlre duumlzenlenecek muumldahale kurtarma ve yardımlaşma tatbikatlarına da katılmak gerekir
ANLAŞMALAROumlnce herhangi bir acil durumda herhangi bir protokol yapmadan yardım alınabilecek
kurum ve kuruluşların irtibat bilgileri belirlenmelidir Ardından afet ve acil durum anlarında karşılıklı yardım ve işbirliği iccedilin protokoller ihtiyaca goumlre duumlzenlenmelidir Bu noktada şu kurumlarla işbirliği yapılmalıdır
1- Personelin hellip Komuta Merkezirsquone ulaştırılması iccedilin servis şirketleriyle2- Telefon hatlarında sorun yaşandığında oumlncelik sağlanması iccedilin Tuumlrk Telekom ve oumlzel
şirketlerle3- Telsiz kullanımı ve uydu telefonlarına youmlnelik hat anlaşmaları iccedilin ilgili kurumlarla4- Donanım altyapı network youmlnetimi iccedilin hellip ile5- Komuta Merkezi yiyecek-iccedilecek desteği iccedilin yemek firmalarıyla6- Komuta Merkezi personelinin barınması amacıyla yakın otellerle7- Deprem anında yoğun destek vermeleri iccedilin guumlvenlik şirketleriyle8- Deprem buumlyuumlkluumlğuuml yuumlksek olan senaryolarda kuruma gelen ihbarların karşılanması
amacıyla arama merkezi şirketiyle9- Uzman temini konusunda muumlhendis odaları ve dernekleriyle10- Ccedilalışan desteği verilmesi konusunda işbirliği sigorta şirketleriyle11- Afet durumundaki kargaşa ve yoğunluktan etkilenmemek amacıyla kurye ve kargo
şirketleriyle12- Avans ve tazminat oumldemelerinin kısa surede gerccedilekleştirilebilmesi ve gezici uydu
şubelerinden işlem yapılabilmesi iccedilin bankalarla
OKULDA TAHLİYE TATBİKATLARI YAPILIRKEN DİKKAT EDİLİCEK HUSUSLARYangın veya Şiddetli bir depremde uygulanacak Bina Tahliyesidir Okul İdaresi (Merkezi İdari Grup)
Sayfa 33 45
1 Bina tahliyesi iccedilin Yangın alarmını ccedilalıştırılır Oumlğrenciler ve okul ccedilalışanlarına iccedileride kalmalarını veya sığınma alanlarına gitmeleri anons edilir2 Durum uygunsa tuumlm kapı ve pencereleri kapatılır ( yangın durumunda)3 Durum uygunsa havalandırma sistemini kapatılır(Yangın kapıları kapatılır)4 Toplanma Alanında oumlğrencilerle haberleşme devamlılığı sağlanır(oumlrneğin ldquoGuumlvenli bir Yere Sığınrdquo Binaya Geri Doumln Yerinde Sığın Oumlğrenci Teslimi ya da acil durum veya tatbikat sona erdiğinde Tehlike Geccedilti anonsunun yapılması)
Tuumlm PersonelOumlnceden sınıflarda yangın ve deprem proseduumlrlerinin nasıl uygulanacağına dair tatbikat
yapılır Tahliye esnasında oumlzel yardıma ihtiyacı olacak oumlğrencilerle personel belirlenir Ziyaretccedililere yardımcı olunma konusunda da hazırlık yapılır Oumlğrencilere Bina Tahliyesi Talimatlarına Uymaları Hatırlatılır
D İ K K A TDoumlnme İtme Konuşma Koşma Acele Etme Takip Et
Oumlğrenciler tek veya ikişerli sıra halinde dışarı ccedilıkarılır Oumlzel yardıma muhtaccedil oumlğrenci ve personele yardım edilip edilmediği kontrol edilir Oumlğrencilere cep telefonlarını KULLANMAMALARI ve hatları meşgul etmemeleri gerektiği hatırlatılır Karşılaşılan her tehlikeye youmlnelik farklı acil durum proseduumlruuml hakkında oumlnceden goumlruumlşuumlluumlr ve uumlzerinde karara varılırBaşlıca beş farklı seccedilenek bulunur1 Bina Tahliyesi 2 Yerinde Sığınmak 3 Bir araya Toplanıp Dışarıda Barınmak 4 Guumlvenli bir Yere Sığınmak 5 KilitlenTecrit Proseduumlrlerin her biri değerlendirilir ya aynı şekilde yada uygun biccedilimde değiştirilerek uygulamaya konur Tehlike geccediltiğinde ve ortam guumlvenli olduğunda oumlğrenciler sınıflara doumlnebilir veya Okul Afet ve Acil Durum Oumlğrenci Teslim Proseduumlruuml uygulanabilir
DİKKAT PLANLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ İşin oumlzuuml Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlar bir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilen dersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilip guumlncelleştirilecektir
Sayfa 34 45
Sayfa 35 45
YANGIN TALİMATI (EK-3) (200712937 KARAR SAYILI BİNALARIN YANGINDAN KORUNMASI HAKKINDA YOumlNETMELİK ESASLARINA GOumlRE
HAZIRLANMIŞTIR)1A- YANGINA KARŞI AŞAĞIDAKİ OumlNLEMLERİ ALINIZ1-BİNANIZDAKİ BACA VE BORULARI ZAMANINDA TEMİZLE- YİNİZ2-SİGARANIZI İYİCE SOumlNDUumlRUumlP SİGARA TABLASINA ATINIZ3-CcedilATI ARALARINDA ELEKTRİK TESİSATIYANICI PARLAYICI PATLAYICI MADDE BALANDURMAYINIZ4-İZİNSİZ ELEKTRİK LPG GAZLI OCAK SOBA VB KULLANMA-YINIZ5- ELEKTRİK TESİSATI İŞLERİNİ MUTLAKA EHLİYETLİ KİŞİLERE YAPTIRINIZ6-ELEKTRİK TESİSATININ FENNİ MUAYENESİNİ YAPTIRINIZ7-ELEKTRİK SİGORTALARINI OTOMATİK HALE GETİRİNİZ8-YANGIN SOumlNDUumlRME CİHAZ VE MALZEMELERİNİ HER AN KULLANILIR HALDE BULUNDURUNUZ9- MESAİ BİTİMİ BUumlTUumlN ODALARI KONTROL ETTİRİNİZ10 ARŞİV VE ANBARLARDA SOBA KULLANMAYINIZ11-SİGARA İCcedilİLMESİ YASAK OLAN YERLERDE SİGARA İCcedilME-YİNİZ12- BUumlTUumlN PERSONELİ YANGIN KONUSUNTA EĞİTİNİZ13- YANGIN KACcedilIŞ YOLLARINI KULLANILIR HALDE TUTUNUZ
2B- YANGIN ANINDA AŞAĞIDAKİ İŞLEMLERİ YAPINIZ1-TELAŞLANMAYINIZYANGINI CcedilEVRENİZE VE SORUMLU KİŞİLERE DUYURUNUZ (CcedilANZİLALARMSES VB İLE)2-İTFAİYEYE HABER VERİNİZ (TEL 110)3-ADRESİ EN KISA VE DOĞRU OLARAK BİLDİRİNİZ4-YANGIN CİNSİNİ BİLDİRİNİZ (BİNABACAAKARYAKITELEKTRİK MOTORLU ARACcedil VB)5- İTFAİYE GELİNCEYE KADAR YANGINI SOumlNDUumlRMEK İCcedilİN ELDE MEVCUT ARACcedil GERECcedilTEN FAYDALANMAYA CcedilALIŞINIZ6-YANGININ YAYILMASINI OumlNLEMEK İCcedilİN KAPI VE PENCERELERİ KAPATINIZ KİLİTLEMEYİNİZYANICI MADDELERİ UZAKLAŞTIRINIZ7-OumlNCE CANLILARI SONRA KIYMETLİ EVRAK VE MALZEMEYİ KURTARINIZ8-BUNLARI YAPARKEN KENDİNİZİ VE BAŞKALARINI RİSKE ATMAYINIZ9- YANGIN SOumlNDUumlRME EKİPLERİ VEYA ŞEHİR İTFAİYESİ GELDİKTEN SONRA ONLARIN EMRİNE GİRİNİZ10-HASTA VE YARALILARA İLKYARDIM YAPINIZZEMİNE ULAŞMAMIŞ ASAN-SOumlRLER İLE YANGIN MOTOPOMPLARI HARİCcedil ELEKTRİKLERİ KESİNİZ
C LUumlZUMLU TELEFONLARİTFAİYE 110 BİNA KORUMA AMİRİ ELEKTRİK 186POLİS İMDAT 155 SU 185AMBULANS 112 DOĞAL GAZJANDARMA İMDAT 156
EYANGIN CcedilIKIŞ SEBEPLERİ1 TALİMAT VE EMİRLERE UYMAMAKTAN2 BİLGİSİZLİKTEN3 İHMALDEN4 SABOTAJ HAREKETLERİNDEN5 SICcedilRAMA VE KAZALARDAN6 ELEKTRİK ARKI VE KONTAĞINDAN
D YANGIN SOumlNDUumlRME CİHAZININ KULLANILIŞI1- CİHAZI YANGIN YERİNE GETİRİNİZRUumlZGARI ARKANIZA
ALINIZ2- ATEŞE MUumlMKUumlN OLDUĞUNCA YAKLAŞINIZ3- TETİK MEKANİZMASINI KİLİTLEYEN PİMİ CcedilIKARTINIZ
VEYA KARBONDİ- OKSİTTUumlPUumlNUumlN (KUumlCcedilUumlK TUumlP) VALFİNİ SOLA DOĞRU CcedilEVİREREK ACcedilINIZ
4- TETİĞE SONUNA KADAR BASARAK CcedilIKAN GAZI VEYA TOZU YANGININ DOĞDUĞU YERE PUumlSKUumlRTUumlNUumlZ
5- YANGINI OumlN TARAFTAN ARKAYA DOĞRU SOumlNDUumlRUumlNUumlZ
6- YANGINI SOumlNDUumlĞUumlNDEN EMİN OLMADAN TERK ETMEYİNİZ
7- TOZLU CİHAZLARI TOZ BİTENE KADAR BOŞALTINIZ
F YANGIN CcedilALIŞMA SAATLERİ İCcedilİNDE OLURSA1- HABER VERME YANGINI İLK GOumlREN KİMSE ALARM ZİL
TELEFON BAĞIRARAK VB HAREKETE GECcedilİRMEKLE BERABER TELEFONLA İTFAİYEYE HABER VERİR
2- EKİPLERİN GOumlREVLERİ SOumlNDUumlRME EKİBİ YANGININ CcedilIKTIĞI YERİN UumlST VE YANLARINDAKİ ODALARDA TERTİBAT ALARAK YANGINI SOumlNDUumlRMEYE CcedilALIŞIR KURTARMA EKİBİ VARSA OumlNCE CANLILARI KURTARIR YANGINDA OumlNCELİK SIRASINA GOumlRE EVRAK VE EŞYALARI BOŞALTMAYA HAZIR HALE GETİRİR GEREKİYORSA BİNANIN HENUumlZ YANMA TEHLİKESİ OLMAYAN KISIMLARINA TAŞIYABİLİRLER YANGIN CcedilIKAN BİNANIN TAHLİYESİNE OLAY YERİNE GELEN İTFAİYE AMİRİNİN VEYA MUumlLKİYE AMİRİNİN EMRİYLE BAŞLANIR KURTARILAN EŞYA İTFAİYE AMİRİ VEYA İDARİ İŞLER BİRİM AMİRİNİN GOumlSTERECEĞİ BİR YERE TAŞINIRİLKYARDIM EKİBİ YARALI VE HASTALARA İLKYARDIM YAPARKORUMA EKİBİ YANGINDAN KURTARILAN EŞYALARI KORUR PANİK VE KARGAŞAYI OumlNLER
G YANGIN CcedilALIŞMA SAATLERİ DIŞINDA OLURSA 1- HABER VERME YANGINI İLK GOumlREN KİMSE ALARM ZİL TELEFON BAĞIRARAK VB HAREKETE GECcedilİRMEKLE BERABER TELEFONLA İTFAİYEYE HABER VERİR AYNI ZAMANDA YANGIN İHBAR TELEFONUNUN YANINDAKİ LİSTEDEN AMİRİNE VE İLGİLİLERE HABER VERİR 2GOumlREVLİLERİN HAREKET TARZIYANGIN YERİNE GELEN DAİRE MUumlDUumlRUuml İLE EKİP PERSONELİ DERHAL VAZİFELERİNE BAŞLARLAR
H YANGIN BİNANIN YAKININDA OLURSA1- BİNANIN YANGIN TEHDİTİ ALTINDAKİ TARAFINDA
BULUNAN ODALARIN PERDELERİ CcedilIKARILIR PENCERELER KAPATILIR GEREKİYORSA EVRAK DOSYA VE DİĞER EŞYALAR TEHLİKESİZ YERLERE TAŞINIR
2- CcedilATIDA KORUMA TERTİBİ ALINIR CcedilATI VE DİĞER YERLERE DUumlŞEN KIVILCIM SOumlNDUumlRUumlLUumlR AHŞAP KISIMLAR VE CcedilATI BOL SU İLE ISLATILIR 7
GOumlREVİ SOumlNDUumlRME EKİBİ KURTARMA EKİBİ KORUMA EKİBİ İLKYARDIM EKİBİ (İTFAİYE) (EMNİYET)
EKİP BAŞI EKİP PERS
EK 1 Durum Tespiti Detay Formu (Tehlike Avı)Okulun Adı Tarih BİNA BLOK ADI KAT EMEğitim MateryaliMMasaDDolapNBNote Book PC Masauumlstuuml BilY Yazıcı S Sıra K Kuumlrsuuml
Oda Derslik Laboratuvar Adı veya Nosu
Durum
EH
Durum
EH
Durum
EH
Sıra ve Masalar sabitlenmiş miSıra ve Masalar geccedilişi kapatıyor muAraccedil gereccedil ve malzemeler tehlike oluşturmayacak şekilde Yerleştirilmiş sabitlenmiş miAğır nesneler yuumlksek raflardan uzaklaş tırılmış mıVarsa yuumlksek dolaplar ve raflar sabitlenmiş miDolapların mandalı var mıMevcut PC varsa sabitlenmiş miHareketli eğitim araccedilları var mı Sabitlenmiş miAsılı elektrik teccedilhizatları (lambalar projektoumlrler vs)Sabitlenmiş miDuvara asılı materyaller sabitlenmiş miLamba askıları sağlam sabitlenmiş miTehlikeli Madde var mı Sabitlenmiş mi (ip veya ccedilıtalı )Laboratuvarlarda şişe kap ve diğer malzemeler iccedilinenvanter (doumlkuumlm) yapılmış mıOfis iccedili boumllmeler sarsıntılara karşı dayanıklı mıAcil yolları ve kapıları doğrudan dışarıya veya guumlvenli biralana accedilılıyor muAcil ccedilıkış kapıları oumlnuumlnde ccedilıkışı oumlnleyecek şeyler var mıAcil ccedilıkış yolları ve kapıları bina buumlyuumlkluumlğuumlne ve kişiSayısına uygun muAcil ccedilıkış kapıları acil durumlarda hemen ve kolaycaAccedilılabilecekler şekilde miSaydam veya yarı saydam kapılar var mı YuumlzeyleriKırılmalara karşı korunmuş muBasamak yuumlzeyleri kaygan değil ve uygun malzemedenYapılmış mıBasamakların oumlnuumlnde kaymayı oumlnleyici bantlar koyulmuş muMerdivenler uumlzerinde geccedilişi engelleyecek malzemelerEngeller kaldırılmış mıYeter sayıda yangın soumlnduumlrme ekipmanı (donanım)(YSE) var mıKolay kullanılır mıYSE goumlruumlnuumlr ve kolay erişilir yerlere konmuş muYangın konusunda eğitim almış sorumlu personel var mıYanıcı patlayıcı maddeler uygun şartlarda korunuyor muAlarm sistemleri var ccedilalışıyor duumlzenli olarak kontrol ediliyor muİlkyardım dolabı mevcut muİlkyardım dolabı yeterli ilkyardım malzeme ve ekipmanı ileteccedilhiz edilmiş mi
Sayfa 36 45
İşaret levhaları var mı Ayrıntıları iccedileriyor mu Labda guumlvenlik panoları var mı Sabit miİşaretleme levhaları yeter sayıda ve uygun yerlerde mi
EK 2 TEHLİKE PROFİLİ BELİRLEME FORMUrdquo (RİSK ANALİZİ)
Okulun adı TarihYetkili M Mekacircnİ İnsanE Eğitim
Suumlrekliği
Tehlike 1 Tehlike 2 Tehlike 3 Tehlike 4 Tehlikehellip
M İ E M İ E M İ E M İ E M İ E
ETKİLEME ŞİDDETİ
Felaket 50rsquoden fazlazarar ccedilok sayıda oumlluumlm 30guumlnden fazla suumlreli etkKritik 25 -50 zararkalıcı sakatlanmalar 2 hafta suumlreli etkiSınırlı 10 -25 zararyaralanmalar 1 hafta suumlrelietkiOumlnemsiz 10rsquodan az zarar24 saat veya daha kısa suumlreli etki
OLUŞ SIKLIĞIYuumlksek Gelecek yıldameydana gelme olasılığı100Bazen Gelecek yıldameydana gelme olasılığı10-100 veya gelecek 10yılda en az bir kezNadiren Gelecek yıldameydana gelme olasılığı1-10 veya gelecek 100yılda en az bir kezYok (ccedilok az) Gelecek 100yılda goumlruumllme olasılığı 1veya daha az
ETKİ DERECESİ24 saatten daha fazla birsuumlrede oluş uyor ve erkenuyarı yapılabilir yapılamaz12 ndash 24 saatte oluşuyor veerken uyarı yapılabilir yapılamaz6 ndash 12 saatte oluşuyor erken uyarı yapılabilir yapılamaz6 saatten kısa bir suumlredeoluşuyor erken uyarıyapılabiliryapılamazBir anda oluşuyor ve erkenuyarı yapılabiliryapılamaz
Sayfa 37 45
Tahmini Etkilenecek KişiSayısı
Tahmini Etki Suumlresi
Tahmini Tahliye Suumlresi
Hazırlık ve Oumlnlemler (E H)
EK 3 MALZEME BİLGİ FORMUYOumlNERGE1 Malzeme bilgi formu ilgili servis yetkilileri tarafından doldurulmalı malzeme ve teccedilhizat yetkilisi tarafından kontrol edilmelidir2 Form bilgileri ihtiyaccedil durumunda veya belirli aralıklarla guumlncellenmelidir3 Malzeme adları iccedilin kısa anlaşılabilir ifadeler kullanılmalıdır (levye el feneri gibi)4 Malzemeyi kullanan servis ve servis yetkilisi malzemenin kullanım alanını doğru belirlemelidir5 Servis yetkilisi malzemenin yeter sayıda olmadığını duumlşuumlnuumlyorsa notlar boumlluumlmuumlne tarih bilgisiyle birlikte yazmalı ve ihtiyaccedilları gidermelidir Giderilen ihtiyaccedillar iccedilin bilgi formu yeniden doldurulmalıdır
Malzeme ve Teccedilhizat Sorumlusu Tarih
Okul Adı
Malzeme Adı
Kullanım Servisi
Servis Yetkilisi
Kullanım Alanı
Adedi
Zara
r Az
alt
Aram
a -
Kurt
arm
a
Yang
ın
Soumlnd
uumlrm
e
İlk
Yard
ım
Sayfa 38 45
NOTLARTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellip
EK 4 ACİL DURUM RAPORU FORMUYOumlNERGE
1 Acil Durum Raporu bilgileri Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Kurulu Başkanı
tarafından operasyon ve lojistik servislerinden gelen bilgiler doğrultusunda doldurulur Gerekli durumlarda bir uumlst yetkiliye teslim edilir
2 Olay turu Kendi imkacircnları ile baş edilebilen durumlar iccedilin ldquoOlayrdquo yerel imkacircnlar veya
diğer kurumlardan destek alınarak baş edilebilen durumlar iccedilin ldquoAcil Durumrdquo il genelini ve eğitim suumlrekliliğini etkileyecek buumlyuumlkluumlkteki olaylar iccedilin ldquoAfetrdquo olarak tanımlanacaktır
3 Olayın Tanımı iccedilin deprem sel yangın gibi genel tanımlama yapılacaktır
4 Bina ve muumldahale bilgileri ilgili servislerden gelen bilgiler doğrultusunda
doldurulacaktır5 Olay anında veya sonrasında ortaya ccedilıkan acil ihtiyaccedillar ile diğer
bilgiler detayları ileilgili alana Olay Tarihi Olay Tarihi
Okul Adı Bina Adı
Kat Sayısı Rapor Yetkilisi Tel
Bina Adı Olayın Tuumlruuml Olay Acil Durum Afet Olayın Tanımı --- --- ---
Muumldahale Bilgileri
Okul İmkacircnları ile Muumldahale edildi ____ Evet ____ Hayır
Başka kurum desteği ile Muumldahale edildi ____ Evet ____ Hayır
Destek veren kurum adı _________________________
Sayfa 39 45
Tıbbi desteğe ihtiyacı olan ki1048826i sayısı ____ ____ Yok
Yaralı Sayısı ____ ____ YokYaralı Durumu ____ Ağır ____ HafifKurtarılmayı bekleyen kişi sayısı ____ ____ YokKurtarılmayı bekleyenlerin kişi (ler) _____ Bina iccedilinde ____ DiğerDiğer
Bina Bilgileri
Yangın ____ Evet ____ HayırBinadaki Hasar Durumu ____ Az ____ Orta ____ Ağır ____ YokTehlikeli Madde Riski ____ Evet ____ Hayır ____ Kısmen (kat)
Acil İhtiyaccedillar (kurtarma tadilat vs)
Diğer Accedilıklamalar
EK 5 ZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARI FORMUYOumlNERGE
1 Zarar Azaltma ccedilalışmalarının yapılması ve suumlrduumlruumllebilirliğinin sağlanması amacıyla
aşağıdaki bilgileri belirleyeceğiniz aralıklarla doldurunuz2 Uygulama tarihinde gerccedilekleşen veya yarım kalan ccedilalışmaları ilgili
alana accedilıklamalarıile birlikte yazınız
3 Uygulama surecinde oluşan durumlar ile uygulama tarihinde gerccedilekleştirilemeyen
ccedilalışmaları ldquoNotlarrdquo kısmına tarih bilgisi ile birlikte yazınız
Okul Adı
Tarih
Bina Adı
TehlikeAdı
Tehlike TuumlruumlAlınmasıGerekenOumlnlem
OumlnemDerecesi
(1-4)Planlanma
TarihiUygulama
Tarihi AccedilıklamaYapısı
Yapısal
değil
Diğer
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
Sayfa 40 45
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
NOTLAR
Tarih hellip hellip hellip
Tarih hellip hellip hellip
Tarih hellip hellip hellip
EK 6 Yardım İstenebilecek Bazı Kamu Kurum ve Kuruluşları
18 Valilik ve veya Kaymakamlık19 İl Afet ve Acil Durum Muumlduumlrluumlğuuml20 İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml21 İl Sağlık Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Sağlık Grup Başkanlığı (112 Acil)22 İl Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml (155)23 Belediye24 İtfaiye (110)25 Kızılay26 Muhtarlık27 Hastane ve Klinikler Aile hekimleri28 Arama Kurtarma Birlik Muumlduumlrluumlğuuml29 Jandarma (156)30 Zehir Danışma Merkezi (114)31 Akredite olmuş afetlerle ilgili ccedilalışmaları bulunan Sivil Toplum
Kuruluşları
EK 7 Afet ve Acil Duruma Goumlre İzlenecek Yol
Sayfa 41 45
Afet veya Acil Durum Davranış Şekli
Deprem Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun Deprem bitince binayı tahliye edin
YangınYangın alarmı vererek binayı tahliye edinUumlzerinizdeki giysiler alev aldıysa Dur ndash Yat - Yuvarlan
Duman
Mahsur kaldıysan yerinde sığın Değilse binayı boşaltDuman tabakasının altında kalabilmek iccedilin suumlruumlnerekilerleyeceğini unutma
Tehlikeli madde sızıntısı Yerinde sığınak veya emniyetli bir yere tahliye
Bomba veya Bomba tehdidi Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun veya Tahliye
Şiddet olayları Kilitlen Tecrit
Patlama Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun
Sel Emniyetli bir tahliye veya yerinde sığınak (binaların uumlst katında)
Şuumlpheli veya bilinmeyen şahıslar
Tehdit unsuru değerlendirilerek hemen polis aranır
FırtınaYerinde sığın eğer oumlğrenciler okul bahccedilesinde iseiccedileri tahliye yapılır
EK 8 Temel Davranış Biccedilimleri1- Ccediloumlk ndash Kapan - Tutun2- Yerinde Sığınma3- Tahliye4- KilitlenTecrit1- Ccedilok ndash Kapan ndash Tutun Dizlerimizin uumlstuumlne ccediloumlkerek bedenimizin kapladığı alan olabildiğince kuumlccediluumlltuumllmeye kapanarak başımızı ensemizi ve yuumlzuumlmuumlzuuml korumaya ve eşya ile birlikte hareket etmek iccedilinde tutunma yapmamıza denir2- Yerinde Sığınma Tahliye gerektirmeyen veya buna yeterli zaman olmayan durumlarda uygulanır Genellikle tehlikeli madde sızıntısı teroumlr saldırısı ve şiddetli fırtına gibi durumlarda uygulanır Dışarı ccedilıkılmanız soumlylenene kadar iccedilerde kalınır ve dışarıdan hava girişi oumlnlenir3- Tahliye Bulunduğunuz yeri boşaltmanız demektir4- KilitlenTecrit Bulunduğunuz mekacircndan ayrılmanın guumlvenli olmadığı
Sayfa 42 45
durumlarda korunaklı bir şekilde saklanılmasıdırEK 9 Planda Olması Gereken Haritalar
1 Okul ccedilevresinin haritası2 Okul yerleşkesinin haritası3 Katların haritası4 Tahliye yolu5 Toplanma boumllgesi6 Afete youmlnelik ekipmanın (takım donanımın) bulunduğu yerler
TABLOLAR Tablo 1 Genel bilgiler formuTablo 2 Risk Seviyesine Goumlre Derecelendirme FormuTablo 3 Risk Seviyesine Goumlre MatrisTablo 4 Plandaki Oumlncelik Seviyesi EKLEREK 1 Durum Tespiti Detay Formu (Tehlike Avı)EK 2 Tehlike Profili Belirleme Formurdquo (Risk Analizi) EK 3 Malzeme Bilgi FormuEK 4 Acil Durum Raporu FormuEK 5 Zarar Azaltma Ccedilalışmaları FormuEK 6 Yardım İstenebilecek Bazı Kamu Kurum ve KuruluşlarıEK 7 Afet ve Acil Duruma Goumlre İzlenecek YolEK 8 Temel Davranış BiccedilimleriEK 9 Planda Olması Gereken Haritalar EK HARİTALAREK91 Okul Ccedilevresinin HaritasıEK92 Okul Yerleşkesinin HaritasıEK93 Katların KrokisiEK94 Tahliye Yolu KrokisiEK95 Toplanma Boumllgesi KrokisiEK96 Afete Youmlnelik Ekipmanın Bulunduğu Yerleri Goumlsteren HaritaNOT Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı hazırlanırken sayfaların kaymamasına dikkat edilmelidir Planla birlikti yayınlanan oumlrnek okul krokilerinden faydalanınız
2014- 2015 YILI OKULUMUZUN PERSONEL İKAMETGAcircH ADRES BİLGİLERİ
SN ADI VE SOYADIOKULDAKİ
BRANŞ VEYA GOumlREVİ
CEP TELF E ndashPOSTA ADRESİ VEYA İKAMETGAcircH ADRESİ İMZA
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Sayfa 43 45
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
34
35
HAZIRLYAN UYGUNDUR hellip03 2015 hellip032015
Muumlduumlr Yard Okul Muumlduumlruuml
OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİM PLANI HAZIRLANIRKEN DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR 1Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlanırken Sayfaların kaymamasına DİKKAT edilmeli
2 Planın hazırlanması uygulanması ve palanda goumlrev alan ve okulda goumlrev yapan buumltuumln personel plan hakkında bilgilendirilmelidir
3 Plan baştan sonuna kadar dikkatle okunması ve okulun fiziki yapısı goumlz oumlnuumlne alınarak yetkililerin goumlruumlşlerinin değerlendirilmesi gerekmektedir İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml tarafından Yayınlanan ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquonınrdquo sadece sizlere yardımcı olmak iccedilin yapıldığını tavsiye niteliği taşıdığı unutulmamalıdır
4 Her okul kendi okulunun fiziksel altyapısını ve koşullarını goumlz oumlnuumlnde bulundurarak planını hazırlamalıdır
5 Muumlduumlrluumlğuumlmuumlz tarafından yayınlanan Plan dışında başka illere ait palanlar internet ortamından dirilerek Okul Afet ve Acil Durum Planı hazırlanmamalıdır Muumlduumlrluumlğuumlmuumlz tarafından yayınlanan plan temel alınarak okulunuza uyarlanmalıdır
Sayfa 44 45
7 Plan ekinde bulunan buumltuumln ekler dikkatlilce okunarak doldurulmalıdır8 Plan ekinde yayınlanan Oumlrnek Krokiler nazara alınarak okulunuzun ihata duvarları iccedilerisinde bulunan
okulunuz ve okulunuza ait ek binaların krokileri bilgisayar ortamında veya ccedilok duumlzguumln ve anlaşılır bir tarzda kat planları uumlzerinde sığınak yangın dolabı yangın alarm butonu elektrik panolarının yangın soumlnduumlrme cihazları toplanma yerleri Malzeme depoların kolaylıkla anlaşılır bir tarzda farklı işaretlerle ve renkli kalemle goumlsterilmesi gerekmektedir
9 Planlar ikişer nuumlsha halinde hazırlanmalı Bir nuumlshası okulda kalacak bir nuumlshasırsquoda İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne elden teslim edilecek
10 Merkeze bağlı İlccedileler Planları uumlccediler nuumlsha halinde hazırlamalı Bir nuumlshası İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne elden teslim edilecek Bir nuumlshası okulda kalacak bir nuumlshası da İlccedile Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne teslim edilecek
11 İşin oumlzuuml Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlar bir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilen dersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilip guumlncelleştirilecektir
12Planın Hazırlaması esnasında bilmediğiniz hususlar hakkında Başbakanlık ldquoAfet ve Acil Durum Youmlnetimi Başkanlığı tarafından internet ortamında yayınlanan şu kaynaklardan faydalanınız
1) ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlama Kılavuzurdquo2) ldquoOn Adımda ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlama Kılavuzurdquo 3) ldquoOkullarda Afete Hazırlıkrdquo4) ldquoOkullarda Afet ve Acil Durum Youmlnetim El Kitabırdquo
5) ldquoEğitim Kurumları iccedilin Afet Acil Yardım Planlama Rehberirdquo13 Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları hazırlanmasında okul ve kurum Muumlduumlruuml Okul Afet ve Acil
Durum Youmlnetim Planrsquoları Eğitimini almış olan Muumlduumlr Yardımcısı başta olmak uumlzere Anaokullarında Anasınıfı Oumlğretmeni İlkokullarda Sınıf Oumlğretmeni Ortaokullarda Sosyal Bilgiler Oumlğretmeni Lise ve Mesleki okullarda Coğrafya Oumlğretmenleri sorumlukları dacirchilinde hazırlanmalıdır
14 Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları Muumlduumlrluumlğuumln okulunuzdan planrsquoları istemesi halinde İVEDELİKLE en geccedil bir hafta iccedilerisinde mesai guumlnuumlnde planlar teslim edilmelidir
helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipMUumlDUumlRLUumlĞUuml
İş bu Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planırsquonda goumlrev alan ve okulumuzda bulunan tuumlm personel plan hakkında bilgilendirilmiş olup plan ( ) Sayfadan İbarettir
Okul Muumlduumlruuml ndash İmza Muumlhuumlr 2015
Sayfa 45 45
Dernekleri başkanları veya goumlrevlendirecekleri 2 kişi
12 Uumlye Veli13 Uumlye Veli14 Uumlye Oumlğrenci15 Uumlye Oumlğrenci16 Uumlye Muhtar
DİKKAT Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlanırken okul muumlduumlruumlnuumln bizzat bu kurul iccedilinde bulunması olaylara ve afetlere etkili muumldahale ccedilalışmalarının başarılı olması iccedilin gereklidir
OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİM PLANI GURUPLARI1 PLANLAMA VE HAZIRLIK GURUBU
SN ADI SOYADI OKULDAKİ GOumlREVİ CEP TELEFONU E-POSTA ADRESİ VEYA
İKAMETGAcircH ADRESİ İMZA
12345
2 RİSK YOumlNETİM GURUBUSN ADI SOYADI OKULDAKİ
GOumlREVİ CEP TELEFONU E-POSTA ADRESİ VEYA İKAMETGAcircH ADRESİ İMZA
12345
3 MUumlDAHALE GURUBUSN ADI SOYADI OKULDAKİ
GOumlREVİ CEP TELEFONU E-POSTA ADRESİ VEYA İKAMETGAcircH ADRESİ İMZA
1234531 MUumlDAHALE GURUBUrsquoNUN 1 ALT GURUBU (ARAMA ndash KURTARMA İLKYARDIM GURUBU)SN ADI SOYADI OKULDAKİ
GOumlREVİ CEP TELEFONU E-POSTA ADRESİ VEYA İKAMETGAcircH ADRESİ İMZA
12345
32 MUumlDAHALE GURUBUrsquoNUN 2 ALT GURUBU (TESBİT-ONARIM İYİLEŞTİRME GURUBU)
Sayfa 9 45
SN ADI SOYADI OKULDAKİ GOumlREVİ CEP TELEFONU E-POSTA ADRESİ VEYA
İKAMETGAcircH ADRESİ İMZA12345
33 MUumlDAHALE GURUBUrsquoNUN 3 ALT GURUBU (TAHLİYE GUumlVENLİK VE AİLE İLİŞKİLERİ GURUBU)
SN ADI SOYADI OKULDAKİ GOumlREVİ CEP TELEFONU E-POSTA ADRESİ VEYA
İKAMETGAcircH ADRESİ İMZA12345
4 KAYNAK TEMİNİ VE LOJİSTİK DESTEK GURUBUSN ADI SOYADI OKULDAKİ
GOumlREVİ CEP TELEFONU E-POSTA ADRESİ İMZA12345
Planlama ve gurup oluşturmadan oumlnce her okul ilk aşamada mutlaka şunları sağlamalıdır1- Oumlğrencilerinin ve ccedilalışanlarının deprem ve diğer afetler sırasında ne
yapacaklarını bildiklerinden emin olmak2- Tuumlm velilere ve ccedilalışanlara duyurulan bir tahliye youmlntemi belirlemek3- Telefon sisteminin ccedilalışmaması durumunda yerel veya merkezi yardım
kuruluşlarıyla bağlantı kurma olanağına sahip olmak4- Can guumlvenliği accedilısından en ciddi tehlikeyi oluşturan yapısal ve yapısal
olmayan riskleri belirleyip muumlmkuumln olduğunca riskleri ortadan kaldırmak5- Oumlğrencileri ve ccedilalışanları okulun Afet Acil Yardım Planı konusunda
bilinccedillendirmek iccedilin eğitmek
Şekil 1 Kurumsal Yapılanma Oumlrneği
Sayfa 10 45
Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Kurulu Aşağıdaki Guruplardan Oluşur
1- Planlama ve Hazırlık Gurubu2- Risk Youmlnetim Gurubu3- Muumldahale Gurubu (Muumldahale gurubu buumlnyesinde şu guruplarda
vardır)a) Arama - Kurtarmab) Tahliye Guumlvenlik ve Aile İlişkileric) Tespit ndash Onarım İyileştirme
4- Tahliye Guumlvenlik ve Aile İlişkileri gibi guruplardan oluşurKurumsal Yapılanma Oumlrneği Dosyanın ilerleyen boumlluumlmlerinde belirtileceği gibi okullarda Afet ve Acil
Durum Youmlnetimi Kurulunun ccedilerccedilevesini planlama ve hazırlık risk youmlnetimi muumldahale kaynak temini ve lojistik destek gibi doumlrt temel grup oluşturmaktadır Bu gruplara organizasyonda karmaşaya yol accedilmayacak şekilde yeni gruplar veya alt gruplar eklenebilir Muumldahale grubu bir olay meydana geldiğinde olaya zamanında hızlı ve etkili olarak muumldahale etmesi gereken arama-kurtarma ve ilk yardım yangın tahliye-guumlvenlik ve aile ilişkileri tespit onarım ve iyileştirme gibi alt hizmet gruplarından oluşabilir Okul afet planına dacirchil edilmesi gereken kişiler
1 Okul Muumlduumlruuml2 Muumlduumlr Yardımcıları3 Oumlğretmenler4 Okulda ccedilalışan guumlvenlik goumlrevlileri5 Okulda ccedilalışan diğer personel6 Oumlğrenci temsilcileri ve konuya duyarlı oumlğrenciler7 Veliler8 Yakın ccedilevredeki esnafişyeri ccedilalışanları9 Yakın ccedilevredeki kamu kurum ccedilalışanları10 Mahalle afet goumlnuumllluumlleri11 Sivil Savunma ccedilalışanları12 Afet konusunda oumlzel becerileri olan bireylerAfetlerle başa ccedilıkmak adına oumlnceden yapılabilecek ccedilalışmalar okul muumlduumlruuml okul ccedilalışanları
ve oumlğrenciler iccedilin başlangıccedilta oldukccedila zor bir iş olarak kabul goumlrebilir Pek ccedilok yeni ve bilinmeyen zorlukların uumlstesinden gelmek durumunda kaldığınız olmuştur Okulların fiziksel olarak yenilenmesi yeni eğitim-oumlğretim programlarının uygulanması gibi pek ccedilok zor işlerin okul youmlneticileri oumlğretmenleri ve diğer ccedilalışanları tarafından başarıyla sonuccedillandırıldığı kesindir Dolayısıyla okulun afete hazırlanması konusunda da iyi bir planlama ile başarılı sonuccedillar almak muumlmkuumln olabilir
OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİMİ PLANINDA GOumlREV ALAN GURUPLARIN GOumlREV VE SORUMLULUKLARI
GOumlREV VE YERİ SORUMLUSU
YAPILMASI GEREKEN EYLEMSORUMLUSU
PLANLAMA VE HAZIRLIK GRUBU SORUMLUSU OKUL MUumlDUumlR
Tuumlm acil durum operasyonlarını youmlnetir ve koordine eder Okulda olmayanlara veya yaralılara goumlre personelin rollerini uyarlar
RİSK YOumlNETİMİ GRUBU SORUMLUSU MD YARDIM Oluşacak riskleri belirler Ortaya ccedilıkabilecek tehlikeler iccedilin oumlnlemler alır
Sayfa 11 45
MUumlDAHALE GRUBU SORUMLUSU OumlĞRETMEN
Hafif arama kurtarma operasyonlarını koordine eder yangınları merkeze bildirir ve kuumlccediluumlk ccedilaplı yangınları soumlnduumlruumlr Beş kişilik oumlğretmenlerden oluşur
a) ARAMA KURTARMAVE İLKYARDIM GURUBU SORUMLUSU OumlĞRETMEN
Tuumlm ilk yardım malzemelerinin guumlncellenmiş olduğundan hazır bulunduğundan ve duumlzguumln şekilde idare edildiğinden emin olur İlk yardımı uygular
b) TAHLİYE GUumlVENLİKVE AİLE İLİŞKİLERİ GURUBU SORUMLUSU OumlĞRETMEN
Velileri Başvuru Kapısında karşılar ve Teslim Kapısına kadar oumlğrencilere eslim eder Velileri Başvuru Kapısında karşılar ve Teslim Kapısında ccedilocuklarıyla buluşup birleşmelerini sağlar
c) TESPİT ONARIM VE İYİLEŞTİRME GURUBU SORUMLUSU OumlĞRETMEN
Tehlike oumlncesi durum tespiti yapmak tehlike sonrasında onarım ve iyileştirme ccedilalışmalarına yardımcı olmak
KAYNAK TEMİNİ VE LOJİSTİK DESTEK GRUBU SORUMLUSU OumlĞRETMEN
Velileri TeslimBirleştirme Kapısına youmlnlendirir Gerekliyse şebeke vanalarını kapatır arındırma ve barınma sahası sağlar İhtiyaca goumlre dağıtmak iccedilin yiyecek su toplamak NOT Guruplarda goumlrev alacakların sayıları okulun durumuna goumlre değişir
Afet ve Acil Durum Youmlnetim Kurulunun Goumlrev Yetki ve Sorumlulukları1- Afet oumlncesinde okulun tehlike ve risk azaltma ccedilalışmaları ile muumldahale ve iyileştirme
ccedilalışmalarını belirlemek ve okulun guumlvenliğini sağlamak2- Planda yer alacak goumlrev grupların ve bu grupların goumlrev yetki ve sorumlulukların belirlemek3- Gruplarda goumlrev alacak kişileri ve grupların ccedilalışma esaslarını belirlemek (Oumlğretmen
kurul uumlyeleri bilgi ve deneyimlerine goumlre grup veya alt grup sorumlusu olarak ta goumlrevlendirilebilirler)
4- Afet ve Acil Durum Youmlnetimi konusunda oumlğretmenler ccedilalışanlar veliler ve oumlğrenciler iccedilin uygulanacak eğitim programlarını belirlemek ve uygulanmasını sağlamak
5- Masa başı ve saha tatbikatları duumlzenlemek6- Tatbikat guumlnluumlk olaylar ve karşılaşılan afetlerden elde edilen derslerin ışığı altında
planları guumlncelleştirmek7- Goumlrev gruplarının ihtiyaccedil duyacağı ekipman malzeme yayın ve insan guumlcuuml desteğini
sağlamak8- Afet ve acil durum planlaması ve youmlnetimi konularında ilgili uumlniversiteler kamu kurum
ve kuruluşları yerel youmlnetimler goumlnuumllluuml kuruluşlar ile yakın işbirliği yapmak eğitim ve lojistik destek sağlamak
9- Afet anı ve sonrasında en kısa sure iccedilerisinde doğru bilgilere ulaşarak grupların olaya zamanında hızlı ve etkili olarak muumldahale etmelerini sağlamak gerekiyorsa tahliye veya yerinde sığınak kararı vermek ve olayı youmlnetmek
10- Gerektiğinde itfaiye polis ambulans arama-kurtarma ekipleri gibi kurum Ve kuruluşlardan yardım istemek ve olay hakkında yetkili makamları bilgilendirmek
11- Tuumlm paydaşların afet oumlncesi sırası ve sonrasındaki faaliyetlere etkin olarak katılımını sağlamak
12- Planı goumlzden geccedilirmektir ve revize etmek Okul Muumlduumlruumlnuumln Afet ve Acil Durum Planlaması Konusundaki Sorumlulukları
Sayfa 12 45
1- Planlama guruplarının oluşturulması2- Tehlike ve risklerin belirlenmesi ve değerlendirilmesinin sağlanması3- Risk azaltma planlarının hazırlanmasının temini4- Muumldahale planlarının hazırlanmasının temini5- İmkacircn ve kaynakların belirlenmesi ve geliştirilmesi6- Alınacak oumlnlemlerin ve oumlnceliklerin belirlenmesi7- Oumlğretmenler ccedilalışanlar oumlğrencilerin ve velilerin bilgilendirilmesi ve bilinccedillendirilmesi
faaliyetlerinin geliştirilmesi ve etkin olarak uygulanmasının sağlanması durum youmlnetimi
Okul afet ve acil durum youmlnetim sistemi iccedilerisinde oumlğretmenlerinin afet oumlncesi sırası ve sonrasındaki başlıca goumlrevleri
AFET OumlNCESİNDE1- Okul afet ve acil durum planları hakkında bilgi sahibi olmak ve oumlğrencileri bu
planlarla farklı afet tuumlrleri karşısındaki davranış kuralları konusunda bilgilendirmek ve bilinccedillendirmek
2- Sınıflarında tehlike avı yaklaşımını kullanarak yapısal olmayan tehlike ve riskleri belirlemek bunların oumlnlenmesi veya etkilerinin azaltılabilmesi iccedilin oumlnlemler almak veya Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Kuruluna bildirmek
3- Oumlğrencilerde afetlere direnccedil ve guumlvenlik kuumlltuumlruuml oluşturmak amacıyla uygulamalı afet eğitimi faaliyetlerini aksatmadan yuumlruumltmek
4- Afetlerle ilgili oumlzel guumln ve haftalarda veliler ve oumlğrencilerle toplantılar yaparak afetehazırlık afet risklerinin azaltılması gibi konularda okul aile ve toplum iccedilin oumlnemli olabilecek konularda bilgilendirme ve bilinccedillendirme faaliyetleri yuumlruumltmek
AFET SIRASINDA1- Eğitim ve tatbikatlarla belletilmiş farklı afet tuumlrleri karşısında doğru davranış
kurallarının uygulanmasını sağlamak (depremler sırasında ccediloumlk kapan tutun veya tahliye sırasında koşma itme konuşma geri doumlnme gibi)
2- Varsa yaralı oumlğrencilere ilk yardım yapmak ve youmlnetimi ivedilikle bilgilendirmek3- Korku ve paniğe kapılan oumlğrencileri sakinleştirmek ve olan olay hakkında bilgi vermek4- Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Kurulunun tahliye veya yerinde sığınak karar
sonrasında tahliye planına uygun olarak oumlğrencileri sevk etmek ve guumlvenli toplanma alanına goumltuumlrmek
5- Oumlğrenci mevcudu ve veli haberleşme listelerini yanında bulundurmak6- Oumlğrencilerin velilerine veya yetkililere teslim edilene kadar başlarından ayrılmamak
Okul Afete Hazırlık Kurulunun Oluşturulması ldquoOkul Afete Hazırlık Kurulurdquo okul muumlduumlruuml muumlduumlr yardımcıları zuumlmre ve boumlluumlm
başkanları okul oumlğrenci temsilcisi (sınıf oumlğrenci temsilcilerinden konuya duyarlı olanlarda seccedililebilir) okul aile birliği başkanı okul aile birliğinden en az uumlccedil uumlye ve konuya ilgili veliler arasından seccedililir Oluşturulan kurul aşağıda belirtilen konularda planlı olarak ccedilalışma yapar1 Tuumlm personelin ve oumlğrencilerin afet konusunda kabiliyetlerini geliştirmek okul afete hazırlık planlamasına bilgili başlamak adına eğitim programları duumlzenler2 Deprem oumlncesi Deprem sırasında Deprem sonrası yapılacakları okul ccedilalışanlarına oumlğrencilere oumlğretir ve deprem sonrası ortak hareket edebilmek adına tatbikatlar yapar Deprem sonrası hayatın normale doumlnmesi sonrasında eğitim - oumlğretimin hızlıca başlaması adına programlar yapar
Okulun Detaylı Kat Planlarının Ccedilizilmesi
Sayfa 13 45
Okulunuzun tuumlm kullanım alanlarının detaylı planları ccedilizilmelidir Her katta sınıfların isimlerinden arşive depoya tuvaletlere kadar her şey oumllccedilekli haliyle detaylı ccedilizilmelidirCcedilizilen detaylı planlar Okul tahliye planında Okul iccedilindeki risk analizlerinin yapılmasında Afet sonrası arama - kurtarma işlerinde Ccedilalışmaların duumlzenli yuumlruumlmesi adına kullanılır Detaylı ve oumllccedilekli ccedilizilmiş kat planlarının uumlzerine okul oumlğrenci sayısına ve okulun fiziki yapısına goumlre hazırlanmış tahliye planları ilave edilerek her kat başına asılmalıdırlar Her yıl sınıfların isimleri ve oumlğrenci sayıları değiştikccedile kat planları ve tahliyeplanları guumlncellenmelidir Ayrıca okul iccedilindeki potansiyel tehlikeler ve bazı oumlzel boumlluumlmler yangın soumlnduumlrme ekipmanı su depoları elektrik panoları laboratuar gibi yerler detaylı kat planları uumlzerinde goumlsterilmelidir Ayrıca ccedilizilmiş planların tuumlmuuml ve oumlğrenci guumlnluumlk zaman ccedilizelgeleri ve ders programları bir arada olmak uumlzere okulun en guumlvenli yerinde deprem sonrası gelecek arama ndash kurtarma ekibine destek olması iccedilin saklanmalıdır Yapısal sorunu ccediloumlzuumllmemiş okullarda herhangi bir goumlccediluumlk olma halinde goumlccediluumlk altında kalan oumlğrencilerin sayısı depremin olma zamanına bağlı olarak değişecektir Oumlrneğin ders saatinde olabilecek bir deprem sırasında tuumlm oumlğrenciler sınıflarında veya dersin işlendiği laboratuarda olacaktır Ancak aynı oumlğrenciler ders veya oumlğlen aralarındaki herhangi bir zamanda olan bir deprem sırasında ise koridor tuvalet bahccedile veya kantinde olabilirler Her iki durum arama kurtarma hizmetlerinde farklı programlar uygulanarak ccediloumlzuumllmeye ccedilalışılır Bu nedenle okulun
1 Tuumlm detaylı kat planları2 Tuumlm sınıfların ders programları3 Tuumlm sınıfların oumlğrenci listeleri4 Engelli oumlğrencilerin hangi sınıfta olduklarını goumlsteren oumlğrenci listeleri5 Aşağıda belirtilen tuumlm ccedilalışmalara katılan oumlğrenci listeleri6 Oumlğretmen noumlbet ccedilizelgesi7 Etuumlt ccedilalışmaları zaman ccedilizelgeleri 8 Sosyal etkinlik ccedilalışmaları zaman ccedilizelgeleri 9 Okulda duumlzenlenen kursların zaman ccedilizelgeleri10Egzersiz ccedilalışmaları zaman ccedilizelgeleri11Oumlğrenci derse giriş-ccedilıkış ccedilizelgeleri kolayca ulaşılabilecek guumlvenli yerlerde olmalıdır
Oumlrnek Detaylı Kat PlanlarıSayfa 14 45
Oumlrnek Detaylı Kat Planları
Oumlrnek Detaylı Tahliye Planı KACcedilIŞ YOLLARI İLE İLGİLİ ACcedilIKLAMALAR
Kaccedilış yollarında LPG tuumlpuuml yacircda benzeri hiccedilbir yanıcı malzeme yangına yol accedilabilecek tesisat veya kaccedilış engelleyici bir şey bulunamaz ccedilıkışların oumlnuuml kapatılamaz Kaccedilış yolu hiccedilbir kısmı da daraltılamaz Kaccedilış Yolu Gerccedilek bir kaccedilış unsuru bir bina veya konstruumlksiyonun herhangi bir noktasından yer seviyesindeki caddeye kadar olan devamlı ve engellenmemiş kaccedilış yolunun tamamıdır Kaccedilış yolları kapsamına bir buumltuumln olarak
a- Oda ve diğer muumlstakil hacimlerden ccedilıkışlar
b- Her kattaki koridor ve benzeri geccedilişler
c- Kattan ccedilıkışlar
d- Zemin kata ulaşan merdivenler
e- Zemin katta merdiven ağızlarından bu kattaki bina ccedilıkışına giden yollar
Sayfa 15 45
f- Bina dışındaki guumlvenlik oumlnlemleri dahildirAlt kenarları doumlşemeden en ccedilok 120 cm yukarıda ve bina dışındaki guumlvenlik boumllgesine accedilık dış zeminden en ccedilok 2 metre yuumlkseklikteki pencereler zorunlu hallerde kaccedilış yolu kabul edilebilir Kaccedilış yollarına engelleyici hiccedilbir şey konmaz kaccedilış yollarının oumlnuuml kapatılamaz Bina sorumlusu veya guumlvenlik goumlrevlileri bunu sağlamakla yuumlkuumlmluumlduumlr Kaccedilış kapıları yanlardan menteşeli olacak ve kaccedilış youmlnuumlne accedilılır şekilde duumlzenlenecektir Kaccedilış yolu hiccedilbir şekilde daraltılamaz
TAHLİYE PLANINDA DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR1 Tahliyenin en kısa suumlrede ve emniyetli yapılması esas alınacak2 Tahliyede binanın fiziki konumu dikkate alınarak tuumlm ccedilıkış yolları aynı anda
kullanılacak biccedilimde planlanacak (Asansoumlruumln kaccedilış yolu olarak kullanılmayacağı ama yangın merdiveninin kaccedilış yolu olarak kullanılacağı dikkate alınmalı)
3 Kat tahliye planlarında toplanma yerlerine gidecek yollar ok işaretiyle goumlsterilecek4 Tahliye uumlst katlardan zemin katlara inilerek bodrum katlardan zemin katlara ccedilıkılarak aynı
anda başlayacak şekilde planlanacak5 Plan hazırlanırken ana sınıfı ve diğer kuumlccediluumlk sınıflarında olduğu goumlz oumlnuumlnde bulundurulacak6 Accedilık havada belirlenen toplanma yerinin guumlvenilir bir alan seccedililmesi (duvar dibi yuumlksek
binalar enerji hatları elektrik telleri vb yıkılma ve ccediloumlkme tehlikeleri dikkate alınarak gerccedilekleştirmelidir)
7 Binanın fiziki durumu ve diğer oumlzellikleriyle ilgili bilgilerin eklenmesi8 Krokilerin normal dosya kacircğıdına basit anlaşılır olarak ccedilizilmesi9 Krokide idari odalar derslikler yatakhane merdivenler merdiven genişlikleri yangın
merdiveni ccedilıkış kapıları vb boumlluumlmlerin goumlsterilmesi10 EK-B krokide civar durumu okul bahccedilesinin genişliği ccedilevre duvarının yuumlksekliği bahccedile giriş
kapıları toplanma yerleri vb goumlsterilmesi Gerekirse kroki ile ilgili accedilıklamaların sol alt koumlşede belirtilmesi Sınıfların boşaltılış sırası oklarla goumlsterilmesi
11 Oumlrnek Tahliye Planı fikir vermek amacıyla hazırlanmıştır Binanın fiziki konumuna goumlre tahliyenin en kısa suumlrede ve emniyetli yapılması esasıyla farklı tahliye planları yapılabilir
Afet sonrası okul yeniden accedilıldığında
1- Oumlğrencilere hoşgoumlruumlluuml yaklaşarak onları dinlemek goumlzlemek afet sonrasında yaşamış oldukları psikolojik sorunları anlamaya ccedilalışmak
2- Sorunlu olarak değerlendirdikleri oumlğrenciler iccedilin profesyonel destek sağlamak3- Oumlğrencilere guumlven duygusu aşılamak oumlrneğin okullarının yetkili teknik heyetlerTarafından kontrol edilmiş olduğunu olabilecek artccedilı depremler karşısında korku vepaniğe kapılmalarına gerek olmadığını aslında korku ve paniğin can guumlvenlikleri acısından ccedilok daha tehlikeli olduğunu yapılacak en doğru hareketin eğitim ve tatbikatlarda yapıldığı gibi ldquoccediloumlk-kapan-tutunrdquo hareketini tekrarlamak olduğunu vurgulamak
4- Oumlğrencilere depremlerin oluşumu nedenleri uumllkemizin deprem tehlikesi depremler sırasında sınıfta teneffuumlste yolda evde ccedilarşıda nasıl davranmaları gerektiği konusunda her fırsatta bilgiler vermek
5- Oumlğrencilere sınıfta koridorlarda teneffuumlste bahccedilede laboratuar spor salonu kantin ve tuvaletlerde tehlikeli olabilecek yerler ve davranışlar hakkında bilgi vermek bu konuda tehlike avı uygulamaları yapmak
6- Deprem sonrasında cıdan soumlylenti dedikodu ve yetkililer tarafından onaylanmayan medya accedilıklamaları hakkında oumlğrencileri bilgilendirmek
7- Oumlğrencilere oumlğretmenlerine okul youmlneticilerine yerel youmlneticilere ve devlet youmlneticilerine karşı guumlven duygusu aşılamak
8- Oumlğrencilere afete uğramış kişilere yardım etmenin afetler sonrasında toplum olarak buumltuumlnleşmenin bir erdem ve oumlzveri işi olduğunu oumlğretmek ve bu konularda resim ve kompozisyon yarışmaları duumlzenlemek
Sayfa 16 45
9- Oumlğrencilere başta depremler olmak uumlzere tuumlm afetleri oumlnleme olabilecek etkilerini azaltma ve sonuccedillarını suumlratle gidermenin muumlmkuumln olduğunu oumlrneklerle anlatmak ve oumlğrencilerde guumlven ve baş edebilme duygusu yaratmak
OKULLARDA AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİMİ PLANLAMASININ AMACI VE KAPSAMI1- Okullarda Afet ve Acil Durum Youmlnetimi planlamasının temel amacı tehlikelerin
risklerin imkacircn ve kaynakların doğru ve kapsamlı olarak belirlenmesi gerekli oumlnlemlerin alınması buumltuumln safhalarda yapılması gereken işlerin belirlenmesi ve tuumlm paydaşların afet oumlncesi sırası ve sonrasındaki faaliyetlere etkin katılımlarının sağlanmasıdır
2- Afet ve Acil Durum Youmlnetimi kavramı afetlerin oumlnlenmesi ve zararlarının azaltılması amacıyla bir afet olayının oumlncesi sırası ve sonrasında yapılması gereken ccedilalışmaların planlanması youmlnlendirilmesi koordine edilmesi desteklenmesi ve uygulanabilmesi iccedilin toplumun tuumlm kurum ve kuruluşlarıyla kaynakların bu ortak hedefler doğrultusunda youmlnetilmesidir
3- Bu suumlreccedil iccedilerisinde en sade bireyden en yetkili makamlara kadar herkese goumlrev ve sorumluluk duumlşmektedir Okullar iccedilin gerccedilekleştirilecek ldquoAfet ve Acil Durum Youmlnetimi Planlamardquo ccedilalışmaları o kurumun afetler karşısında hasar-zarar goumlrebilirliğini azaltacak ve kurumu afetlere karşı guumlccedilluuml hale getirecektir
4- Hazırlanacak afet ve acil durum planlarının en oumlnemli amacı yaşam alanlarınınGuumlvenliğini sağlamaktır Bu nedenle tuumlm faaliyetlerin bir plan dacirchilinde gerccedilekleşmesi gerekir Planın genel amaccedilları afete neden olabilecek tehlike ve risklerin belirlenmesi muumlmkuumlnse oumlnlenmesi veya olası etkilerinin azaltılması eğitim ve tatbikatlarla farkındalığın ve becerinin arttırılması olay anında kazanılmış doğru davranış biccedilimlerinin sergilenmesi hızlı tahliyenin gerccedilekleştirilebilmesi ile okulların normal faaliyetlerine en kısa zamanda doumlnebilmesi iccedilin gereken kurumsal yapılanmayı sağlamak olarak oumlzetlenebilir5- Afet oumlncesinde afete neden olabilecek tehlike ve risklerin belirlenmesi muumlmkuumlnse Oumlnlenmesi veya olası etkilerinin azaltılması ve olaylara karşı eğitim ve tatbikatlarla tuumlm paydaşların hazırlıklı olmasının sağlanması ve afetlere karşı bilinccedilli ve direnccedilli nesiller yetiştirilmesi6- Afet sırasında eğitim ve tatbikatlarla kazanılmış doğru davranış biccedilimleri Uygulanarakarama-kurtarma ve ilk yardım ve guumlvenli tahliye işlemlerinin aksatılmadan uygulanması7- Afet sonrasında ise olaya zamanında hızlı ve etkili olarak muumldahale ederek
kayıplarınEn duumlşuumlk duumlzeyde tutulması olabilecek zincirleme etkiler veya ikincil afetlerin oumlnlenmesi ve okulun normal programına bir an oumlnce doumlnebilmesi iccedilin gereken iyileştirme faaliyetlerinin belirlenmesi ve uygulanmasını sağlayacak oumlrguumltlenme modelleri ile imkan ve kaynakları sağlamaktır
Planlama EsaslarıPlanlama ile ne yapmak istediğinizin ve bunu nasıl hangi imkacircn ve kaynakları kullanarak
yapacağınızın belirlenmesi demektir Hangi amaccedilla olursa olsun bir planlama faaliyeti1- Oumlncelikle sorunlar ve ihtiyaccedilların belirlenmesi2- Uygulanması muumlmkuumln olan ccedileşitli eylem yollarının tartışılıp duumlzenlenmesi3- İmkacircn fırsat ve kaynakların belirlenmesi4- Mevcut imkacircn ve kaynaklarla gerccedilekleştirilmesi muumlmkuumln olan eylem yollarının belirlenmesi5- Amaca ulaşmak iccedilin gereken insan guumlcuuml malzeme kaynakları ve oumlrguumltlenme şeklini
belirlenmesi6- Oumllccediluumllebilir goumlstergeler belirleyerek eylemlerin izlenmesi ve gerektiğinde yeniden duumlzenlemeler yapılması gibi bir ccedilok faaliyeti kapsamaktadır
Afet ve Acil Durum Youmlnetimi planlaması afet youmlnetim doumlnguumlsuuml iccedilerisinde yer alan zararazaltma hazırlık muumldahale ve iyileştirme safhalarındaki ccedilalışmaların ayrı ayrı saptanması ve bir buumltuumlnluumlk iccedilerisinde yuumlruumltuumllecekuygulanacak faaliyetlerin belirlenmesi ccedilalışmalarını kapsar
Sayfa 17 45
Kapsamlı bir planlama olan Afet ve Acil Durum Youmlnetimi planlaması iccedilin yuumlruumltuumllmesi gereken ccedilalışmalar aşağıda gibidir
ZARAR AZALTMA CALIŞMALARIBirccedilok kaynakta zarar azaltma afetlerin etkilerinden kaynaklanan can ve mal kayıplarının
azaltılmasına youmlnelik ccedilabaların buumltuumlnuuml olarak tanımlanır Bir başka deyişle bu aşamada yapılacaklar tehlikeli durumlar karşısında oluşabilecek can ve mal kayıplarını muumlmkuumlnse ortadan kaldırmayı değilse olabildiğince azaltmayı amaccedillayan ccedilabaların buumltuumlnuumlduumlr Zarar azaltma sadece oumlnleme yaklaşımından farklı olarak oumlzellikle doğal kaynaklı tehlikelerin kaccedilınılmaz olduğunu kabul ederek afetlerin etkilerini en az zararla atlatmaya youmlnelik toplumsal direnccedil ve beceri geliştirmeyi de amaccedillar Adından da anlaşılacağı uumlzere afet oumlncesinde ve afet planlaması genel ccedilerccedilevesi iccedilerisinde Oumlncelikle yapılması gereken ccedilalışmalar aşağıdaki hususları iccedilermelidir1- Okul ve ccedilevresindeki tehlikelerin belirlenmesi analizi ve değerlendirilmesi2- Okul nuumlfusu yapı alt yapı ve insan faaliyetleri envanterinin ccedilıkarılması3- Fiziksel sosyal ekonomik ve ccedilevresel zarar goumlrebilirliklerin (etkilenme oranları) belirlenmesi4- Risklerin belirlenmesi5- Olum ve yaralanma riskleri6- Tehlikenin yol accedilabileceği zincirleme veya ek tehlike ve riskler7- Fiziksel riskler (yapı altyapı elektrik mekanik tesisat ve okul donanımının riskleri)8- Sosyal psikolojik ve ekonomik riskler9- Ccedilevresel riskler10- Afet senaryolarının hazırlanması11- İmkan ve kaynaklarla guumlccedilluuml ve zayıf youmlnlerin fırsat ve tehditlerin belirlenmesi(SWOT analizi)12- Risk azaltma stratejilerinin belirlenmesi ve maliyet fayda analizleri13- Yasal kurumsal ve finansal olanakların belirlenmesi14- En akılcı stratejik amaccedil hedef ve eylemlerin belirlenmesi ve uygulanması15- Performans kriterleri ile izleme ve değerlendirme youmlntemlerinin belirlenmesi16- Uygulamanın izlenmesi aksayan youmlnlerin belirlenmesi ve gerekiyorsa planınGuumlncelleştirilmesi
Şekil 3 Zarar Azaltma Ccedilalışmaları Doumlnguumlsuuml
ZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARINDA BELİRLENMESİ GEREKEN HUSUSLAR1- Riskleri Belirle2- Tehlikeleri Belirle3- Varsa Eksiklikleri Gider4- Oumlncelikleri Belirle
Sayfa 18 45
5- Tehlike ve riskleri oumlnle veya azalt6- Zarar goumlrebilirlikleri belirle7- Mevcut imkacircn ve kaynakları belirle
Zarar azaltma ccedilalışmaları afet ve acil durum youmlnetim sisteminin temelini oluşturmakta ve gerek muumldahale ve gerekse iyileştirme aşamalarında yapılması gerekenleri gerccedilekccedili olarak belirleyebilmek icin gerekli olan ana girdileri (afet senaryoları) sağlamaktadır Tehlike ve riski dikkate alarak hazırlanmış bir senaryo olmadan muumldahale ve iyileştirme aşamasında yapılacakları belirlemek başımıza gelecekleri tahmin etmeden uygulama şansı olmayan planlar hazırlamaktır Okullar iccedilin yuumlruumltuumllecek olan zarar azaltma faaliyetleri ile can ve mal kaybına yol accedilabilecek eğitim ve oumlğretimde kesintiye neden olacak tehlikeler riskler saptanarak zarar azaltma ccedilalışmalarının belirlenmesi gerekir Ccedilalışmaların adımları mevcut durumun tespit edilmesi olası tehlikelerin belirlenmesi risk analizinin yapılması ve bu bilgiler doğrultusunda zarar azaltma faaliyetlerinin başlatılması olarak oumlzetlenebilir Ccedilalışmaların yuumlruumltuumllmesinde standart formlar kullanılabileceği gibi youmlneticiler tarafından geliştirilen kurum niteliklerine uygun basit anlaşılır formlar da oluşturulabilir Okulun mevcut durumunun belirlenmesi iccedilin kullanılabilecek oumlrnek ldquoGenel Bilgiler Formurdquo Tablo 1rsquode verilmiş olup tehlike avı ve risk analizi ccedilalışmalarında kullanılabilecek oumlrnek ldquoDurum Tespiti Detay Formurdquo ile ldquoTehlike Profili Belirleme Formurdquo bu kılavuzun ekler kısmında yer almaktadır (Ek-1 Ek-2) Ayrıca acil durum anında kullanılmak uumlzere gerekli ihtiyaccedil malzemelerinin depolanarak takip edilmesini kolaylaştıracak ldquoMalzeme Bilgi Formurdquo oumlrneği ile yaşanan her bir olay veya acil durum sonrasında ilgili servislerden gelecek bilgiler doğrultusunda kullanılmak veya gerektiğinde bir uumlst kuruma sunulmak amacıyla Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Kurulu Başkanı tarafından doldurulması oumlnerilen ldquoAcil Durum Raporu Formurdquo da yine ekler boumlluumlmuumlnde yer almaktadır (Ek-3 Ek-4)
Tablo 1Genel Bilgiler Formu
Okul Adı TarihiBina Blok Adı
Kat
Koridor SayısıOda
SayısıDerslikSayısı
LaboratuarSayısı
ElektrikPanosu(Odası)[ ] Var[ ] Yok
Işıldak Sayısı [ ] YokAcil Yangın Ccedilıkış Sayısı[ ] Yok
Yangın Soumlnduumlruumlcuuml [ ] Var [ ] YokSayısı ve Yeri
Yangın Hortumu [ ] Var [ ] Yok
Sayısı ve Yeri
Diğer Accedilıklamalar Oda-
Derslik-LabAdı
veya Nosu
İlkyardımKutusuTalimatPanosu
KapıAccedilılışYoumlnuuml
İlkKurtarılacak
(OumlnemliBelge)
TahliyeEngeli
(Mobilyavs)
VanaŞalter
TehlikeliMadde(adı)
YanıcıMalzeme
(Ahşap vs)
DumanDedektoumlruumlTaşınabilirSoumlnduumlrme
Cihazı
AfetAcil
YardımMalz
NOT Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı hazırlanırken aşağıda adı geccedilen standart formlar oluşturulur ve dosyanın son kısmındaki ekler boumlluumlmuumlne eklenir
Sayfa 19 45
1ldquogenel bilgiler formurdquo 2ldquoDurum Tespiti Detay Formurdquo 3ldquoTehlike Profili Belirleme Formurdquo 4ldquoMalzeme Bilgi Formurdquo 5ldquoAcil Durum Raporu Formurdquo
Yapısal tehlikeler taşıyıcı olmayan yapı elemanlarının hasar goumlrmesiyle oluşan (boumllme duvar hasarları sıva ve cam hasarları gibi) riskler ve taşıyıcı yapı elemanlarının (kolon kiriş gibi) hasar goumlrmesiyle oluşan riskler olarak iki grupta ele alınırlar Taşıyıcı sistemin guumlvenliği riski kontrol eden etkenlerdendir Oumlzellikle deprem gibi yapı elemanlarında doğrudan hasara yol accedilabilen afetler iccedilin sistemin guumlcuuml riskin azalması dolayısıyla can ve mal kaybının azalması ile doğrudan ilişkilidir Oumlzellikle deprem sof konusu olduğunda yapısal riskler dışında zemin koşulları da riskleri azaltıcı ya da arttırıcı rol oynar Depremin guumlcuumlne bağlı olarak zeminin koşulları depremin enerjisini buumlyuumltebilir veya azaltabilir Bu nedenle zeminin oumlzelliklerine goumlre yapılaşma deprem zararlarının azaltılmasında oumlnemli rol oynar
Yapısal olmayan tehlikeler bir bina iccedilin yapısal elemanlar dışında kalan tuumlm detaylardır Oumlzellikle okullar gibi belirli bir anda kalabalık teşkil eden mekacircnlar iccedilin yapısal olmayan tehlikeler buumlyuumlk tehdit oluşturmaktadır Uumllkemizde yaşanan buumlyuumlk depremlerde yapısal olmayan unsurlara bağlı yaralanma oranı 50 can kaybı ise 3-4 olarak tespit edilmiştir Yaralanma ve oumlluumlmlerin ccediloğunun duumlşen ve devrilen eşyalardan kaynaklandığı devrilen eşyaların da ccedilıkış yollarını kapattıkları tespit edilmiştir Bu nedenle okullar iccedilin yapısal olmayan tehlikelere youmlnelik oumlnlemlerin alınması yapısal olmayan ve tehdit oluşturacak malzemelerin doğru şekilde sabitlenerek yapısal elemanlarla birlikte hareket etmeleri sağlanmalıdır Sadece deprem soumlz konusu olduğunda değil herhangi bir acil durum anında ccedilıkış-kakış yollarını kapatacak kapı oumlnlerindeki malzemelerin de sabitlenmesi veya ccedilıkışları kapatmayacak şekilde konumlandırılmaları gerekmektedir
RİSK ANALİZİRisk analizi yapılabilmesi iccedilin analizin yapılacağı mekacircnın ve bireyleri
etkileyecek her tuumlrluuml tehlikenin belirlenmesi gerekir Olabilecek bir acil durum veya afetin mekan ile insanlar uumlzerine etkilerinin belirlenmesi oldukccedila zor olmakla beraber duruma en yakın ihtimaller doğrultusunda doğal teknolojik ve insan kaynaklı olası tehlikeler iccedilin oumlnem derecesine bağlı oumlnceliklerin belirlenmesi gerekir Okullar iccedilin herhangi doğal teknolojik veya insan kaynaklı bir olayın afete doumlnuumlşmemesi veya doumlnuumlşse bile en az zararla sonuccedillanması tehlikelerin belirlenerek tedbirlerinin alınması ve risklerin azaltılması ile muumlmkuumlnduumlr
Birleşmiş Milletlerin kabul ettiği en genel tanımla ldquoinsanlar iccedilin fiziksel ekonomik ve sosyal kayıplara neden olan normal yaşamı durdurarak veya kesintiye uğratarak toplumları ve işyerlerini etkileyen yerel imkacircnlarla baş edilemeyen doğal teknolojik veya insan kaynaklı tuumlm olaylarardquo afet denilmektedir
Risk analizi Afet Acil Yardım Planlarırsquonın temelini oluşturur Bir kuruluşta tehlike ve risk analizi yapılmadan plan hazırlanmamalıdır Her okulun iccedil ve dış risklerini değerlendirip kendine oumlzguuml bir ldquoOkul Afet Acil Yardım Planırdquo hazırlaması gerektiği unutulmamalıdır
Tehlikenin neden olabileceği riskin belirlenmesi iccedilin zarar goumlrebilirlik değerlendirmesi
Sayfa 20 45
yapılmalıdır Risk belirlenmesiyle aşağı yukarı değişik buumlyuumlkluumlkteki afetlerin hangi boyutta etkiyaratacağı tahmin edilebilir Mevcut tehlikelerin yaratabileceği afetlerle ilgili risk analizi yapılmalı bu risklere eldeki imkacircn ve kaynaklarla nasıl karşı koyulacağı belirlenmeli geccedilmişteyaşanan deneyimlerden ccedilıkarılan dersler ışığında yeni eylem planları geliştirilmelidir
Risk en basit tarifiyle insana ccedilevreye bir kuruluşa bir iş veya hizmet suumlrekliliğine zarar verecek sonuccedillar doğuran olayların tahmini koumltuuml etkileridir
Tehlikeler doğası itibariyle birbirlerine goumlre farklılıklar goumlsterir Bazı tehlikeler oumlncuuml işaretler verebilirken bazıları ise aniden oluşabilmektedir Oumlzellikle deprem gibi doğal kaynaklı olaylar iccedilin tahminlerde bulunmak oldukccedila zor hatta muumlmkuumln değildir Bu nedenle okullar iccedilin aniden gelişen bu tur tehlikelerin afete doumlnuumlşmemesi iccedilin mevcut durum ccedilok iyi analiz edilmelidir Mevcut durumun analiz edilmesinde kurumun sahip olduğu yerel imkacircnlar belirlenmelidir Bu iccedil kaynaklar afet veya acil durum anında ve sonrasında normal hayata geccediliş iccedilin gereklidir
Okullar iccedilin yapılacak tehlike analizi ccedilalışmalarında olası tehlikelerin belirlenmesi ve belirlenen her tehlike iccedilin gerccedilekleşme sıklığı ile mekacircn personel-oumlğrenci ile eğitim suumlrekliliği uumlzerine etkileri derecelendirilmelidir Ayrıca tehlikenin buumlyuumlkluumlğuuml coğrafi-boumllgesel koşullar veek olarak yakın ccedilevrede meydana gelebilecek olayların etkileri de duumlşuumlnuumllmelidir Unutulmamalıdır ki bir okuldaki personel oumlğrenci eğitim binası ile eğitim materyallerinin bir tehlikenin etkisiyle hasara uğraması veya eğitiminin kesintiye uğraması o okulun hasar goumlrebilirliğinin seviyesini goumlsterir
Risk analizi ccedilalışmalarında tehlike tuumlrleri ile bu tehlikelerin nitelikleri de değerlendirilir Her tehlikenin kendine oumlzguuml etkileme şiddeti oluşum sıklığı etkilediği mekacircn ve topluluk sayısıile oumlnlemleri bir diğer tehlikeye goumlre farklılık goumlsterir Tehlike profilinin (goumlruumlntuumlsuumlnuumln) belirlenmesinde mekacircn-bina insan-personel-oumlğrenci eğitim suumlrekliliği gibi başlıklarla gruplandırılmış sorulara verilecek cevaplar iccedilin aşağıdaki detaylar dikkate alınmalıdır Mekacircn veya bina tehlikenin veya riskin etkileyeceği alandır Mekacircnın ne kadarının etkileneceği farklı oranlarda etkilenecek alanların olup olmadığı oumlnemlidir İnsan (personel- oumlğrenci) tehlikenin gerccedileklemesi halinde tehlikeden etkilenebilecek zarar goumlrebilecek en yuumlksek insan sayısıdır
Eğitim suumlrekliliği tehlikenin binayı veya insanları etkilemesi durumunda eğitimi ne kadar etkileyeceği eğitimde kesintiye yol accedilıp accedilmayacağıdır Risk analizi yapılırken oumlzellikle deprem ve sel gibi doğal kaynaklı tehlikeler iccedilin etki derecesi ve oluşum sıklığıolasılığının belirlenmesinde bilimsel verilerden yararlanılmalı diğer tehlikeler iccedilin ise fiziki şartlar ve mevcut riskler dikkate alınmalıdır Belirlenen tehlikelerin mekacircnı İnsanı ve eğitim suumlrekliliğini ne kadar etkileyebileceğini belirleyebilmek iccedilin dosya sonundaki Ek 2rsquodeki ldquoTehlike Profili Belirleme Formurdquo doldurulmalıdır Bu formdaki ldquoEtkileme Şiddetirdquo nin Felaket Kritik Sınırlı ve Oumlnemsiz seviyelerinden hangisine ve ldquoOluş Sıklığırdquo nın Yuumlksek Bazen Nadiren Yok (ccedilok az) seviyelerinden hangisine karşılık geldiğine tablodaki ve aşağıdaki accedilıklamalar doğrultusunda karar verilir
MEVCUT DURUM ANALİZİOumlncelikle okulun sahip olduğu afet ve acil durum sırasında ve sonrasında
kullanılabilecek iccedil kaynaklar tespit edilmelidir Bu konuda şunlar yapılabilir
Sayfa 21 45
1 Personel Yangın muumldahale ekibi ilkyardım ekibi komuta merkezi ekibi tahliye ekibi basın
ve halkla ilişkiler ekibi gibi ccedilalışma gruplarında yer alacak personelin tespiti2 Ekipman Yangından korunma ve muumldahale ekipmanları (takımı) iletişim
ekipmanlarıİlkyardım malzemeleri uyarıalarm sistemleri gibi ekipmanların envanterinin hazırlanması ve bunlarındestek sistemlerinin belirlenmesi3 Sosyal ve youmlnetsel tesisleraraccedillar İl Afet ve Acil Durum Muumlduumlrluumlğuuml (ADM)
sığınaklar ilkyardımmerkezleri sağlık hizmet birimi gibi birimlerin okul iccedilindeki konumlarının ve kapasitelerinin belirlenmesi4 Organizasyon Eğitim tahliye planı gibi konularda okulun organizasyon
kapasitesinin belirlenmesi
OKULLARDA YAŞANABİLECEK TEHLİKELER ŞOumlYLE SIRALANABİLİR1 Gaz kaccedilağı2 Deprem3 Yangın4 Yıldırım5 Teroumlr6 Ccedilevreden (komşu kurum ve kuruluşlardan gelecek) etkiler7 Olumsuz hava koşulları (sel fırtına hava kirliliği kar buzlanma don ve vb)8 Toprak kayması ve heyelan9 İletişim-haberleşme aksaklıkları10 Acil sağlık durumları (salgın hastalıklar gıda zehirlenmesi vb)11 Tehlikeli maddeler12 Ulaşım-servis kazaları13 Savaş hali14 Adli vakalar (ccedilocuk kaccedilırma hırsızlık vb)15 Kazan patlaması vb bunlar gibiOkullarda yapısal olmayan risklerin azaltılması iccedilin şunlara dikkat edilmelidir1 Araccedil gereccedil makine ve mobilya gibi ağır olan eşyaların sabitlenmesi2 Tavanda asılı olan eşyaların sabitlenmesi3 Elektrikli aletlerin sabitlenmesi ve kesintisiz guumlccedil kaynağı veya jeneratoumlrle
desteklenmesi4 Buumltuumln zehirli yanıcı ve tehlikeli maddelerin ldquoSınırlayın İzole Edin Yok
Edin Ayırınrdquo(SİYA) kuralına bağlı olarak kapalı sağlam kutular iccedilinde depremde doumlkuumllmeyecek şekilde tutulmalarının sağlanması5 Ccedilalışanlar ve aileleri iccedilin eğitim ve bilinccedillenme programları duumlzenlenmesi6 Sınıf kapılarının dışarı accedilılacak şekilde tasarlanmış olması7 Ccedilıkış yollarının daima accedilık tutulacak şekilde ayarlanması8 Yapısal olmayan elemanlar ruumlzgar ve deprem sarsıntılarına karsı binaya sabitlenmesi9 Yangın soumlnduumlrme cihazlarının durumu yerlerinin kontroluuml ve bakımlarının yapılması10 Yangın guumlvenliği oumlnlemlerinin uygulanması11 Tahliye tatbikatlarının sık yapılması
Risk analizi yapılırken etki derecesi iccedilin1 Felaket (50rsquoden fazla zarar ccedilok sayıda oumlluumlm 30 guumlnden fazla sureli
etki) iccedilin 42 Kritik (25 -50 zarar kalıcı sakatlanmalar 2 hafta sureli etki) iccedilin 3
Sayfa 22 45
3 Sınırlı- Kontrol edilebilir (10 -25 zarar yaralanmalar 1 hafta sureli etki) iccedilin 2
4 Oumlnemsiz (10rsquodan az zarar 24 saat veya daha kısa sureli etki) iccedilin 1 Oluş Sıklığı iccedilin1 Yuumlksek (Gelecek yılda meydana gelme olasılığı 100) iccedilin 42 Bazen (Gelecek yılda meydana gelme olasılığı 10-100 veya gelecek 10 yılda
en az bir kez) iccedilin 33 Nadiren (Gelecek yılda meydana gelme olasılığı 1-10 veya gelecek 100 yılda
en az bir kez) iccedilin 24 Yok (ccedilok az) (Gelecek 100 yılda goumlruumllme olasılığı 1 veya daha az) iccedilin 1
kullanılmalıdırTablo 2 Risk Seviyesine Goumlre Derecelendirme
Tehlike
Etkilenecek Unsurlar(Her bir unsur tablo altındaki etki derecesi Puanına goumlre ve Ek 2 formu verilerine goumlreYapılmalıdır)
ETKi DERECESİ(Etkilenecek Unsurların
Ortalaması)(Mekacircn+İnsan+Eğit
imSuumlrekliliği) 3
Oluş S
ıklığıOlasılı
k
Oumlncelik
Derecesi
Mekacircn Bina
EğitimSuumlrekliliğ
i
İnsan(personel
Oumlğrenci)Tehlike 1Tehlike 2Tehlike 3helliphelliphelliphellipEtkilenecek Unsurlar Oumlnemsiz1Sınırlı ndashkontrol edilebilir 2Kritik 3 Felaket 4 (Ek 2rsquoden yararlanılarak belirlenir)Etki Derecesi Etkilenecek Unsurlar (Mekacircn+ İnsan+Eğitim Suumlrekliliği) 3Oluş Sıklığı ı Olasılık Yok 1Nadir 2 Bazen 3 Yuumlksek 4 (Ek 2rsquoden yararlanılarak belirlenir)Oumlncelik derecesi = Etki Derecesi X OlasılıkTablo 2rsquode her tehlike iccedilin hesaplanan ldquooumlncelik derecesirdquo iccedilin Tablo 3 ve Tablo 4rsquoten yararlanılarak tehlikenin plandaki oumlncelik duumlzeyi veya planda yer alıp almayacağı belirlenir
Tablo 3 Risk seviyesine goumlre matrisEtki Derecesi
Ola
sılık
Felaket4
Kritik3
Sınırlı2
Oumlnemsiz1
Yuumlksek4
Yuumlksek16
Yuumlksek12
Orta8
Az4
Bazen3
Yuumlksek12
Yuumlksek9
Orta6
Az3
Nadiren2
Orta8
Orta6
Az4
Ccedilok Az2
Yok1
Az4
Az3
Ccedilok Az2
Ccedilok Az1
Sayfa 23 45
Tablo 4 Plandaki oumlncelik seviyesiSonuccedil Risk Plandaki Oumlncelik
16 12 9 Yuumlksek 1 Duumlzeyde (en oumlncelikli plan)
86 Orta 2 Duumlzeyde (oumlncelikli plan)43 Az 3 Duumlzeyde (plan)21 Ccedilok Az 4 Duumlzeyde (plan
yapılmayabilir)
Zarar Azaltma ccedilalışmaları planlama oumlncelikleri sonuccedilları doğrultusunda bir program dahilinde Ek-5rsquoteki oumlrnek ldquoZarar Azaltma Ccedilalışmaları Formurdquo kullanılarak gerccedilekleştirilmelidir
HAZIRLIK CcedilALIŞMALARIAfet oumlncesinde oumlnleme ve zarar azaltma aşamasında alınan tuumlm
oumlnlemlere karşın depremani seller fırtına ve tayfunlar gibi bazı tehlikeleri oumlnlemek ve risklerini tamamen ortadan kaldırmak muumlmkuumln olamayacağı iccedilin hazırlık aşamasında bazı oumlnemli faaliyetlerin yuumlruumltuumllmesi kaşınılmazdır Bu faaliyetlerin yanı sıra okullar kazalar kavgalar zehirlenmeler kuumlccediluumlk ccedilaplı yangınlar gibi acil durumlarla ccedilok sık karşılaştıkları iccedilin gerekli hazırlık faaliyetlerini suumlrekli guumlncel ve uygulanabilir duumlzeyde tutmak zorundadırlar
Hazırlık ccedilalışmalarının ana hedefi tehlikelerin topluluklar ve yaşam alanları uumlzerinde doğurabileceği olumsuz sonuccedillara karşı oumlnlemler almak ve etkili muumldahale iccedilin on hazırlıklar yapmaktır Kısacası herhangi bir afet anında acil yardım ihtiyaccedillarının karşılanabilmesi ve ldquoarama-kurtarmardquo kabiliyetinin geliştirilmesi iccedilin yapılması gereken faaliyetlerin tuumlmuumlduumlr Bu amaccedilla eğitilen personel ve temin edilen malzemelerin doğru alanlarda konumlandırılmaları da bu faaliyetlerin iccedilerisinde yer alır Hazırlık safhasında oumlğrenci oumlğretmen ve ccedilalışanların canı ve malı ile milli servetleri afetlerin yıkıcı etkilerinden koruyacak bazı faaliyetlerin yuumlruumltuumllmesi zorunluluğu nedeniyle hazırlık ccedilalışmaları ccediloğu zaman zarar azaltma faaliyetleri ile iccedil iccedile girmiştir Hazırlık ccedilalışmalarının temelini okullarla ilgili tuumlm paydaşların afet veya acil durum anında nasıl davranacaklarının oumlnceden belirlenmesi ve gerekli olan tuumlm eğitim ve tatbikatların yuumlruumltuumllmesi ccedilalışmaları oluşturmaktadır Başka bir deyişle hazırlık ccedilalışmaları muumldahale surecini kapsayan faaliyetlerin oumlnceden planlandığı ve programların geliştirildiği ccedilalışmalar buumltuumlnuumlduumlr
Okul afete muumldahale ccedilalışmaları oumlnceden tahmin edilebilen ve erken uyarı verilebilmesi muumlmkuumln olan tehlikeler ve ani gelişen olaylar iccedilin olay anında yapılması gereken doğru davranış biccedilimlerini de iccedilerir Herhangi bir tehlike anında en doğru davranış biccediliminin ne olduğu ile ilgili bilgi ve beceri geliştirici eğitimler ile tatbikatlar da hazırlık ccedilalışmalarının bir parccedilası olarak duumlşuumlnuumllmelidir
Hazırlık faaliyetleri iccedilerisinde olması gereken başlıca adımlar şunlardır 1 Afete muumldahale ve iyileştirme planlarının hazırlanması
Sayfa 24 45
2 Başta bu planlarda goumlrev alacak kişiler olmak uumlzere oumlğretmenler oumlğrenciler ccedilalışanlar ve veliler iccedilin eğitim ve tatbikat programlarının hazırlanması ve uygulanması
3 Okul iccedili haberleşme bilgi ve iletişimin geliştirilmesi 4 Okul afet ve acil durum youmlnetimi planlama ccedilalışmalarının tanıtılması ve
yaygınlaştırılması5 Goumlrevlilerin eğitimi bilgilendirilmesi ve bilinccedillendirilmesi6 Erken uyarı tahliye sığınak duumlzeni kurtarma ve ilk yardım gibi alt planların
hazırlanması7 Eğitim materyallerinin hazırlanması8 Eksiklerin tespit edilmesi ve giderilmesi9 Tatbikatların yapılması10 Diğer planlarla işbirliği ve koordinasyon
Şekil 4 Afete Hazırlık Ccedilalışmaları DoumlnguumlsuumlHazırlık Ccedilalışmalarına başlarken oumlncelikli olarak şu hususları belirlemek gerekir1- Risklerin Belirlenmesi2- Tehlikeleri Belirlenmesi3- Varsa Eksiklikleri Giderilmesi4- Oumlnceliklerin belirlenmesi 5- Tehlike ve riskleri oumlnlenmesi veya azaltılması6- Zarar goumlrebilirliklerin belirlenmesi7- Mevcut imkacircn ve kaynakları belirlenmesi
HAZIRLIK CcedilALIŞMALARI ESNASINDA YAPILACAKLAR OLANLAR1- Tatbikatların sıklıkla duumlzenli bir tarzda yapılması2- Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Planlama Ccedilalışmalarının Tanıtılması3- Diğer planlarla işbirliği ve koordinasyonun sağlanması4- Eğitim Materyallerinin hazırlanması5- Eksiklerin tespit edilmesi ve giderilmesi6- Goumlrevlilerin eğitimi bilgilendirilmesi ve bilinccedillendirilmesi7- Erken uyarı tahliye sığınak duumlzeni kurtarma ve ilk yardım gibi alt planlarının
hazırlanması
MUumlDAHALE CcedilALIŞMALARI
Sayfa 25 45
Bir afetin oluşumunu takip eden ve afetin oluşundan hemen sonra başlayarak afetin buumlyuumlkluumlğuumlne bağlı olarak 1-2 aylık suumlre iccedilerisinde yapılan faaliyetlerin tuumlmuumlduumlr Muumldahale evresinde ilk hedef en kısa surede en fazla insanın hayatını kurtarmaktır Bunu insan yaşamını ilgilendiren yaralıların sevk edilmesi-tedavisi barınma ve yaşamsal ihtiyaccedillarının temini gibi diğer faaliyetler takip eder Muumldahale faaliyetleri aynı zamanda otorite ve disiplin gerektirir Bu suumlreccedil iccedilerisinde ortaya ccedilıkan gereksinimlerin hızla tespit edilmesi iletişim ve eğitimli kadrolarla ve yeter sayıda ekipmanla muumldahale edilmesi gerekir
Muumldahale aşamasıyla eş zamanlı yuumlruumltuumllen diğer oumlnemli ccedilalışmaların başlıcalar şunlardır
1 Hasar tespitlerinin yapılması tehlike yaratan enkazların kaldırılması ve patlama yangın
gibi ikincil afetlerin oumlnlenmesidir2 Afetin kısa sureli ve direk etkilerine hitap eden muumldahale faaliyetleri ile afetin
olumsuz etkilerinigidermek iccedilin bilgi ve becerilerin uygulanması
3 Guumlvenliğin arttırılması olası tehditlerin nedenleri ve kaynağının araştırılması
4 Goumlzetim ve denetimlerin arttırılması 5 Aksayan hizmetlerin en kısa surede suumlrduumlruumllebilirliğinin sağlanması
faaliyetleri de eşzamanlı olarak yuumlruumltuumllmelidir
Bu nedenle bu evrede hızlı değerlendirme ve temel bilgilerin elde edilmesi ve artccedilı olay olasılıklarının değerlendirilmesi bu surecin sağlıklı yuumlruumltuumllmesinde buumlyuumlk oumlnem taşımaktadır
Uumllkemizde yaygın olarak acil durum planlaması adı ile tanınan muumldahale ccedilalışmalarının ana amacı acil durum veya afet sonucu oluşan olaylara zamanında hızlı ve etkili olarak muumldahale ederek can kaybı ve yaralanmaların artmaması afetin neden olabileceği yangınlar patlamalar salgınlar gibi ek tehlike ve risklerle can ve mal kaybının buumlyuumlmemesi ve okulun normal faaliyetlerine bir an oumlnce doumlnebilmesi iccedilin gerekli tuumlm faaliyetlerin hangi oumlrguumltlenme şekliyle kimler tarafından ne zaman hangi goumlrev ve yetkiyle hangi kaynaklar kullanılarak yuumlruumltuumlleceğini accedilıkccedila tanımlayan bir belgedir
Sayfa 26 45
Şekil 5 Muumldahale Ccedilalışmaları Doumlnguumlsuuml
MUumlDAHALE CcedilALIŞMALARI ESNASINDA YAPIMASI GEKENLER1- Psikososyal desteğin sağlanması2- Afet tuumlruuml ve etkisine goumlre davranış şekli (tahliye veya yerinde korunma)3- Olayın buumlyuumlkluumlğuuml ve ccedilevresindeki etkileri hakkında bilgi toplama4- Yetkililerini ve velilerin bilgilendirilmesi5- Sorumlu kurum ve kuruluşlardan yardım talep edilmesi6- Oumlğrenci oumlğretmen ve ccedilalışanların korunması ve acil ihtiyaccedilların sağlanması7- Muumldahale ekiplerin goumlreve sevk edilmesi
İYİLEŞTİRME CcedilALIŞMALARIMuumldahale suumlrecinden sonra başlayan ve afetin buumlyuumlkluumlğuumlne goumlre 1-2
yıl gibi daha uzun bir sureyi kapsayan faaliyetlerin tuumlmuumlduumlr Muumldahale surecinde ccedileşitli sebeplere bağlı olarak gerccedilekleştirilemeyen bazı ccedilalışmalar da bu suumlreccedil iccedilerisinde gerccedilekleştirilebilir Okullar iccedilin iyileştirme aşamasında yapılacaklar okulun bir an oumlnce accedilılması ve normal programına doumlnebilmesi iccedilin planda oumlngoumlruumllen eylemlerin uygulanması ccedilalışmalarını iccedilerir Ana hedef eğitimin muumlmkuumln olan en kısa sure iccedilerisinde başlayabilmesinin temini ve meydana gelen olaydan elde edilen derslerin ışığı altında daha guumlvenli ve emniyetli bir okul ve eğitim ortamı oluşturmaktır
Bu faaliyetlerin hazırlık faaliyetleri sırasında planlanması etkin olarak uygulanabilmesi iccedilin gereklidir İyileştirme faaliyetleri uzun surelidir ve eğitime başladıktan sonra da devam edebilir İyileştirme faaliyetleri afet veya acil durumların neden olduğu fiziksel eğitsel youmlnetsel psikolojik sosyal ve ccedilevresel kayıp ve zararların hangi imkacircn ve kaynaklar kullanılarak nasıl giderilebileceğini afetin fırsata doumlnuumlştuumlruumllerek okul ve ccedilevresinin nasıl daha guumlvenli ve emniyetli bir hale getirilebileceğini okulun normal faaliyetlerine bir an oumlnce doumlnebilmesini ve eğitim kalitesinin yuumlkselmesini sağlayan ccedilalışmaların buumltuumlnuumlduumlr Bu suumlreccedil iccedilerisinde yuumlruumltuumllmesigereken faaliyetler Şekil 6rsquoda şematik olarak goumlsterilmiştir
İyileştirme faaliyetleri afet veya acil durumların neden olduğu fiziksel eğitsel youmlnetsel psikolojik sosyal ve ccedilevresel kayıp ve zararların hangi imkan ve kaynaklar kullanılarak nasıl giderilebileceğini afetin fırsata doumlnuumlştuumlruumllerek okul ve ccedilevresinin nasıl daha guumlvenli ve emniyetli bir hale getirilebileceğini okulun normal faaliyetlerine bir an oumlnce doumlnebilmesini ve eğitim kalitesinin yuumlkselmesini sağlayan ccedilalışmaların buumltuumlnuumlduumlr
İyileştirme suumlreci iccedilerisinde yuumlruumltuumllmesi gereken faaliyetler şunlardır
Ccedilevre ve Şehircilik Bakanlığı AFAD ve Belediyelerle işbirliği yapılacaktır1 Okulun yeniden accedilılması Afetten sonra okulun en kısa zamanda eğitime
accedilılması2 Bina ve tesislerin fiziksel yapısal iyileştirmesi3 Youmlnetsel iyileştirme İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml ve İlccedile Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuumlyle4 Eğitsel iyileştirme İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml ve İlccedile Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuumlyle5 Psikolojik iyileştirme Okul Rehberlik Servi ve gerekirse RAMrsquo da destek
sağlanır6 Sosyal ve ccedilevresel kayıp ve Zaraların hangi imkacircn ve kaynaklar kullanılarak
nasılSayfa 27 45
Giderilebileceği ile afetin fırsata doumlnuumlştuumlruumllerek okul ve ccedilevresinin nasıl daha guumlvenli ve emniyetli bir hale getirilebileceği ve eğitim kalitesinin artırılacağını duumlzenleyen planlama tuumlruumlduumlr
Okul afet ve acil durum youmlnetimi planlaması iccedilerisinde yer alan zarar azaltma hazırlık muumldahale ve iyileştirme ccedilalışmalarının bir buumltuumln olarak goumlruumllmelidir
Okul afet ve acil durum youmlnetimi planları bir kere hazırlanarak dolaplara bırakılan belgeler olmamalıdır Okulun kapasitesi ve durumundaki değişimlere tatbikatlardan ve yıllık eylem planındaki faaliyetlerden elde edilen deneyim ve derslere goumlre yılda en az bir kere revize edilmelidir
Okul afet ve acil durum youmlnetimi planıyla uyumlu olacak şekilde yıllık faaliyet planının hazırlanması ve uygulanması son derece oumlnemlidir Yıllık faaliyetlerin planlama şekli aşağıda goumlsterildiği gibi
Şekil 6 İyileştirme Ccedilalışmaları Doumlnguumlsuuml
İYİLEŞTİRME CcedilALIŞMALARI ESNASINDA TAKİP EDİLECEK BASAMAKLAR1- Okulun yeniden accedilılması2- Psikolojik iyileştirmenin sağlanması3- Eğitsel iyileştirme yapılması4- Bina ve tesislerin fiziksel yapısal iyileştirilmesi5- Youmlnetsel iyileştirme yapılanması
ZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARIBirccedilok kaynakta zarar azaltma afetlerin etkilerinden kaynaklanan can ve mal kayıplarının
azaltılmasına youmlnelik ccedilabaların buumltuumlnuuml olarak tanımlanır Bir başka deyişle bu aşamada yapılacaklar tehlikeli durumlar karşısında oluşabilecek can ve mal kayıplarını muumlmkuumlnse ortadan kaldırmayı değilse olabildiğince azaltmayı amaccedillayan ccedilabaların buumltuumlnuumlduumlr Zarar azaltma sadece oumlnleme yaklaşımından farklı olarak oumlzellikle doğal kaynaklı tehlikelerin kaccedilınılmaz olduğunu kabul ederek afetlerin etkilerini en az zararla atlatmaya youmlnelik toplumsal direnccedil ve beceri geliştirmeyi de amaccedillar
Adından da anlaşılacağı uumlzere afet oumlncesinde ve afet planlaması genel ccedilerccedilevesi iccedilerisinde oumlncelikle yapılması gereken ccedilalışmalar aşağıdaki hususları iccedilermelidir1- Okul ve ccedilevresindeki tehlikelerin belirlenmesi analizi ve
değerlendirilmesi2- Okul nuumlfusu yapı alt yapı ve insan faaliyetleri envanterinin
(dokuumlmanlarının) ccedilıkarılması
Sayfa 28 45
1OKUL AFET ve ACİL DURUM YOumlNETİMİPLANLAMA CcedilALIŞMALARININ TANITILMASI2GOumlREVLİLERİN EĞİTİMİ BİLGİLENDİRİLMESİ ve BİLİNCcedilLENDİRİLMESİ3ERKEN UYARI TAHLİYE-SIĞINAK DUumlZENİ KURTARMA ve İLKYARDIM GİBİ ALT PLANLARIN HAZIRLANMASI4EĞİTİM MATERYALLERİNİN HAZIRLANMASI5EKSİKLİKLERİN TESPİT EDİLMESİ VE GİDERİLMESİ6TATBİKATLARIN YAPILMASI7DİĞER PLANLARLA İŞBİRLİĞİ VE KOORDİNASYON
1TEHLİKELERİ BELİRLE2ZARAR GOumlREBİLİRLİKLERİ BELİRLE3RİSKLERİ BELİRLE analiz eder
4OumlNCELİKLERİ BELİRLE5MEVCUT İMKAN VE KAYNAKLARI BELİRLE6VARSA EKSİKLİKLERİ GİDER7TEHLİKE VE RİSKLERİ OumlNLE VEYA AZALT
HAZIRLIK CcedilALIŞMALARIZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARI
3- Fiziksel sosyal ekonomik ve ccedilevresel zarar goumlrebilirliklerin (etkilenme oranları) belirlenmesi
4- Risklerin belirlenmesi5- Oumlluumlm ve yaralanma riskleri 6- Tehlikenin yol accedilabileceği zincirleme veya ek tehlike ve riskler7- Fiziksel riskler (yapı altyapı elektrik mekanik tesisat ve okul donanımının
riskleri)8- Sosyal psikolojik ve ekonomik riskler9- Ccedilevresel riskler10- Afet senaryolarının hazırlanması11- İmkacircn ve kaynaklarla guumlccedilluuml ve zayıf youmlnlerin fırsat ve tehditlerin
belirlenmesi (SWOT analizi)12- Risk azaltma stratejilerinin belirlenmesi ve maliyet fayda analizleri13- Yasal kurumsal ve finansal olanakların belirlenmesi14- En akılcı stratejik amaccedil hedef ve eylemlerin belirlenmesi ve
uygulanması15- Performans kriterleri (oumllccediluumltleri kıstasları) ile izleme ve değerlendirme
youmlntemlerinin belirlenmesi16- Uygulamanın izlenmesi aksayan youmlnlerin belirlenmesi ve gerekiyorsa
planın guumlncelleştirilmesi
Zarar azaltma ccedilalışmalarını kısaca şoumlyle sıralayabiliriza) Tehlikelerin belirlenmesi b) Zarar goumlrebilirliklerin belirlenmesi c) Risklerin belirlenmesi d) Oumlnceliklerin belirlenmesie) Mevcut imkacircn ve kaynakların belirlenmesi f) Varsa eksikleri gidermek g) Tehlike ve riskleri oumlnlemek veya azaltmak iccedilin yapılması gereken ccedilalışmalardır
Tehlike ve riskleri oumlnlemek veya zararlarını azaltmak iccedilin yapılması gereken ccedilalışmalar kısmında gerekli formlar doldurulup her sene guumlncelleştirmesi gereken kısmını guumlncelleyerek dosyanın son boumlluumlmuumlne eklidir
Sayfa 29 45
Şekil 8rsquode goumlsterildiği gibi planla uygula kontrol et ve eksikleri gider şeklinde olmalıdırOkul afet ve acil durum youmlnetimi planları bir kere hazırlanarak bırakılan belgeler
olmamalıdır Okulun kapasitesi ve durumundaki değişimlere tatbikatlardan ve yıllık eylem planındaki faaliyetlerden elde edilen deneyim ve derslere goumlre yılda en az bir kere revize edilmelidir Okul afet ve acil durum youmlnetimi planıyla uyumlu olacak şekilde yıllık faaliyet Planının hazırlanması ve uygulanması son derece oumlnemlidir Yıllık faaliyetlerin planlama doumlnguumlsuuml Her faaliyetin mutlaka bir değerlendirmesi yapılarak problemler saptanmalı ve duumlzeltilmesi iccedilin gerekli ccedilalışmalar yapılmalıdır
YILLIK FAALİYETLER İCcedilİN PLANLANMASI GEREKENLER1 PLANLA (Planların oluşturulması) 2 UYGULA (Faaliyetlerin uygulanması) 3 KONTROL (Uygulamaların değerlendirilmesi)4 EKSİKLERİ GİDER (Problemlerin saptanması ve duumlzetilmesi yolunda adımların atılması) şeklinde olmalıdır Her faaliyetin mutlaka bir değerlendirmesi yapılarak problemler saptanmalı ve duumlzeltilmesi iccedilin gerekli ccedilalışmalar yapılmalıdır
Yıllık planlar şu faaliyetleri iccedilermelidir1 Zarar azaltma ve hazırlık konusunda alınabilecek oumlnlemleri ve yapılacak faaliyetleri2 Muumldahale iyileştirme ve yeniden inşa ile ilgili faaliyetleri (eğitim tatbikat vb)3 Oumlğrenciler oumlğretmenler aileler ve halk iccedilin afet eğitimini4 Hem kendi okulu hem de diğer okullarla bilgi ve tecruumlbe paylaşımını5 Problemleri saptama alınabilecek oumlnlemleri belirleme ve problemleri ccediloumlzmeye ilişkinyapılabilecek diğer faaliyetleri iccedilermelidir
YILLIK PLANLARDA AŞAĞIDAKİ BAŞLIKLAR MUTLAKA OLMALIDIR1 Yıllık planın amaccedil ve hedefleri2 Faaliyet tiplerine goumlre ccedileşitli alt faaliyetleri3 Uygulama takvimi
Sayfa 30 45
4 Sorumlu kişi veveya kişiler varsa işbirliği yapılan kurum kuruluş ve sivil toplum oumlrguumltleri5 Buumltccedile6 Her aktivite iccedilin gerekli olabilecek diğer bilgi ve accedilıklamalar
PLANLARIN DEĞERLENDİRİLMESİAfet ve Acil Durum Youmlnetimi planları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlarbir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilendersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilmesive guumlncelleştirilmesi gereken belgelerdir Afet planlaması bir eylem değil bir suumlreccediltir vezaman iccedilerisinde afet tuumlrlerinin buumlyuumlkluumlklerinin ve sıklıklarının değişimi bilim ve teknolojidekiyeni gelişmeler imkan ve kaynaklardaki artışlara bağlı olarak suumlrekli guumlncellenmelidirAfet ve Acil Durum Youmlnetimi planlarında dikkate alınması gereken ana oumlzellikleri aşağıdakigibi oumlzetlemek muumlmkuumlnduumlr1- Gerccedilekccedili ve kabul edilebilir olmalıdır2- Mevcut durumu olduğu gibi yansıtmalıdır3- Buumltuumln tehlike ve riskleri belirlemelidir4- Gerccedilekccedili afet senaryoları esas alınarak hazırlanmalıdır5- Farklı gruplar ve kuruluşlar arasında en uygun yardımlaşma işbirliği ve koordinasyonesaslarını belirlemelidir6- Goumlrev yetki ve sorumluluklar accedilıklıkla belirtilmeli belirsizlik goumlrev girişimleri ve
tekrarlanmalara fırsat verilmemelidir7- Youmlnetim komuta ve kontrol mekanizmalarının ve bilgi akışının nasıl olacağı accedilıklıkla
belirlenmeli ve youmlnetim karmaşasına neden olunmamalıdır8- Yeni kaynak ve yeni kuruluşlara ihtiyaccedil goumlsteren belgeler yerine mevcut imkacircn vekaynaklarla neler yapılabileceğini ilave imkan ve kaynakların gerccedilekccedili olarak neredenve nasıl karşılanacağını goumlsteren belgeler olmalıdır
Planın ve yapılan faaliyetlerin geliştirilebilmesi iccedilin mutlaka her faaliyetten sonra ve her yılın sonunda değerlendirilmesi gerekir Değerlendirmenin kolay ve anlaşılır olmasını sağlamakamacıyla daha oumlnce geliştirilmiş standart formlar kullanılabilir veya okulun kendi tehlike risk ve mevcut durumuna goumlre hazırlanmış bir değerlendirme formu hazırlanabilir
OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİMİ İCcedilİN TAVSİYE EDİLEN YILLIK CcedilALIŞMA PLANI
OKULTARİH AKTİVİTE YETKİLİ
KİŞİGERCcedilEKLEŞTİRİLDİĞİ
TARİHOkul Muumlduumlruumlnuumln Oumlğretmenler zuumlmre toplantısında Deprem Sel Yangın Kaza Gıda zehirlenmesi Salgın hastalık ve yapısal olmayan teroumlr olayları Biyolojik ve kimyasal tehlikeler karşı Okul Afet ve Acil durum Planın oumlneminin anımsatması ve oumlğretmenleri bu hususta bilgilendirmesihellip
Sayfa 31 45
helliphellip2015
Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Kurulunun Kurulması ve yetkilendirilmesi Uygun oumlzelliklere sahip personel ve goumlnuumllluumllerin belirlenmesi Afet youmlnetimi iccedilin goumlrevlendirmelerin yapılması
helliphellip2015
Okul Mekacircnları tesislerinin tehlike analizi Tehlike yollarına ait tehlike analizi Oku Kroki Planlarının Acil Durum telefon numaraları guumlncellenmesi Ailelere mesaj goumlnderilmesi Potansiyel tehlikelere goumlre tahliye guumlzergacirchlarının belirlenmesi
helliphellip2015
Tehlike Zarar Goumlrebilirlik ve Kapasite Değerlendirmesi Fiziksel Korunma Oumlnlemleri Alınması Muumldahale Kapasitesinin ve Kaynaklarının Geliştirilmesi
helliphellip2015Planın Uygulanması Değerlendirilmesi ve Guumlncellemesi iccedilin Tatbikatların Yapılması
helliphellip2015Personel ve oumlğrencilere afet youmlnetimi ve planla ilgili eğitimin verilmesi
helliphellip2015
Oumlğrenci velilerine afet youmlnetimi ve planla ilgili eğitimin verilmesi Okul Aile Birliğini toplayarak Okul afet ve acil durum youmlnetimi ve planla ilgili eğitimin verilmesi ve bilinccedillendirilmesi
helliphellip2015
Zarar azaltma ve hazırlık konusunda alınabilecek oumlnlemleri ve yapılacak faaliyetleri Muumldahale iyileştirme ve yeniden inşa ile ilgili faaliyetlerin goumlruumlşuumllmesi
helliphellip2015
Hem kendi okulu hem de diğer okullarla bilgi ve tecruumlbe paylaşımının yapılması Problemleri saptama alınabilecek oumlnlemleri belirleme ve problemleri ccediloumlzmeye ilişkin yapılabilecek diğer faaliyetlerin goumlruumlşuumllmesi
helliphellip2015Personel ve oumlğrencilere afet youmlnetimi ve planlama eğitiminin verilmesi
helliphellip2015 28 Şubat sivil savunma ldquoİkaz alarm Tatbikatırsquonın yapılması
helliphellip2015 hellip022015 1-7 Mart tarihlerinde Personel Tahliye tatbikatının yapılması
helliphellip2015Plan ve hazırlıkların goumlzden geccedilirilmesi Planın Uygulanması Değerlendirilmesi ve Guumlncellemelerin yapılıp revize edilmesi
Kontrol eden
Tarih Eğitim Yılı
NOT Yukarıdan aşağıya doğru sıralanan tarihlerde yapılması istenilen etkinlikler sadece okulunuza bu hususta yardımcı olmak iccedilin yapılmıştır Okulunuzun Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı hazırlarken uygun goumlrduumlğuumlnuumlz daha iyi ve kalıcı etkinlikleri değişik tarihlerde yapıla bilinir olduğunu unutmayınız
Yapılan ccedilalışmaların afet ve acil durum youmlnetimi doumlnguumlsuumlne uygunluğu ile gerccedilekleştirilen ve gerccedilekleştirilemeyen faaliyetlerin kontrol edilmesinin ve gerekirse planlama ccedilalışmalarının yeniden goumlzden geccedilirilmesinin planın başarısı iccedilin oumlnemli olduğu unutulmamalıdır Bu amaccedilla planın buumltuumln aşamaları tekrar goumlzden geccedilirilmeli tatbikatlarla ve yıllık olarak hazırlanacak ccedileşitli faaliyetlerle plan sınanmalıdır
Sayfa 32 45
İŞBİRLİĞİNE GİDİLECEK KURUM VE KURULUŞLARBir afet anında birccedilok okul dışı kaynağa ihtiyaccedil duyulacaktır Bazı durumlarda aşağıda
belirtilen kurumlarla oumlnceden ilişkiye geccedililmesi ve anlaşmalar yapılması gerekebilir
1 Youmlredeki bakanlık valilik ve kaymakamlıkların ilgili birimleri2 İl Afet ve Acil Durum Muumlduumlrluumlğuuml3 İl Sağlık Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Sağlık Grup Başkanlığı (112 Acil)4 İl Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml (155)5 Belediye6 İtfaiye (110)7 Kızılay (168)8 Muhtarlık9 Hastane ve Klinikler Aile hekimleri10 Jandarma (156)11 Zehir Danışma Merkezi (114)12 Akredite olmuş afetlerle ilgili ccedilalışmaları bulunan Sivil Toplum Kuruluşları13 Parlayıcı patlayıcı tehlikeli madde muumldahale otoriteleri14 Yerel youmlnetim hizmet birimleri15 İnşaat şirketleri iş makine parkları16 Acil durum ekipmanı sağlayan kuruluşlar17 Sigorta şirketleri ile iş birliğine gidilir
Bunlar dışında komşu binalarla acil muumldahalede karşılıklı yardımlaşma protokolleri ve ilgili kurum ve kuruluşlarla da anlaşmalar yapılmalıdır Ayrıca her yıl boumllgesel olarak resmi kuruluşlar ve komşu okulların davet edildiği ccedileşitli senaryolara goumlre duumlzenlenecek muumldahale kurtarma ve yardımlaşma tatbikatlarına da katılmak gerekir
ANLAŞMALAROumlnce herhangi bir acil durumda herhangi bir protokol yapmadan yardım alınabilecek
kurum ve kuruluşların irtibat bilgileri belirlenmelidir Ardından afet ve acil durum anlarında karşılıklı yardım ve işbirliği iccedilin protokoller ihtiyaca goumlre duumlzenlenmelidir Bu noktada şu kurumlarla işbirliği yapılmalıdır
1- Personelin hellip Komuta Merkezirsquone ulaştırılması iccedilin servis şirketleriyle2- Telefon hatlarında sorun yaşandığında oumlncelik sağlanması iccedilin Tuumlrk Telekom ve oumlzel
şirketlerle3- Telsiz kullanımı ve uydu telefonlarına youmlnelik hat anlaşmaları iccedilin ilgili kurumlarla4- Donanım altyapı network youmlnetimi iccedilin hellip ile5- Komuta Merkezi yiyecek-iccedilecek desteği iccedilin yemek firmalarıyla6- Komuta Merkezi personelinin barınması amacıyla yakın otellerle7- Deprem anında yoğun destek vermeleri iccedilin guumlvenlik şirketleriyle8- Deprem buumlyuumlkluumlğuuml yuumlksek olan senaryolarda kuruma gelen ihbarların karşılanması
amacıyla arama merkezi şirketiyle9- Uzman temini konusunda muumlhendis odaları ve dernekleriyle10- Ccedilalışan desteği verilmesi konusunda işbirliği sigorta şirketleriyle11- Afet durumundaki kargaşa ve yoğunluktan etkilenmemek amacıyla kurye ve kargo
şirketleriyle12- Avans ve tazminat oumldemelerinin kısa surede gerccedilekleştirilebilmesi ve gezici uydu
şubelerinden işlem yapılabilmesi iccedilin bankalarla
OKULDA TAHLİYE TATBİKATLARI YAPILIRKEN DİKKAT EDİLİCEK HUSUSLARYangın veya Şiddetli bir depremde uygulanacak Bina Tahliyesidir Okul İdaresi (Merkezi İdari Grup)
Sayfa 33 45
1 Bina tahliyesi iccedilin Yangın alarmını ccedilalıştırılır Oumlğrenciler ve okul ccedilalışanlarına iccedileride kalmalarını veya sığınma alanlarına gitmeleri anons edilir2 Durum uygunsa tuumlm kapı ve pencereleri kapatılır ( yangın durumunda)3 Durum uygunsa havalandırma sistemini kapatılır(Yangın kapıları kapatılır)4 Toplanma Alanında oumlğrencilerle haberleşme devamlılığı sağlanır(oumlrneğin ldquoGuumlvenli bir Yere Sığınrdquo Binaya Geri Doumln Yerinde Sığın Oumlğrenci Teslimi ya da acil durum veya tatbikat sona erdiğinde Tehlike Geccedilti anonsunun yapılması)
Tuumlm PersonelOumlnceden sınıflarda yangın ve deprem proseduumlrlerinin nasıl uygulanacağına dair tatbikat
yapılır Tahliye esnasında oumlzel yardıma ihtiyacı olacak oumlğrencilerle personel belirlenir Ziyaretccedililere yardımcı olunma konusunda da hazırlık yapılır Oumlğrencilere Bina Tahliyesi Talimatlarına Uymaları Hatırlatılır
D İ K K A TDoumlnme İtme Konuşma Koşma Acele Etme Takip Et
Oumlğrenciler tek veya ikişerli sıra halinde dışarı ccedilıkarılır Oumlzel yardıma muhtaccedil oumlğrenci ve personele yardım edilip edilmediği kontrol edilir Oumlğrencilere cep telefonlarını KULLANMAMALARI ve hatları meşgul etmemeleri gerektiği hatırlatılır Karşılaşılan her tehlikeye youmlnelik farklı acil durum proseduumlruuml hakkında oumlnceden goumlruumlşuumlluumlr ve uumlzerinde karara varılırBaşlıca beş farklı seccedilenek bulunur1 Bina Tahliyesi 2 Yerinde Sığınmak 3 Bir araya Toplanıp Dışarıda Barınmak 4 Guumlvenli bir Yere Sığınmak 5 KilitlenTecrit Proseduumlrlerin her biri değerlendirilir ya aynı şekilde yada uygun biccedilimde değiştirilerek uygulamaya konur Tehlike geccediltiğinde ve ortam guumlvenli olduğunda oumlğrenciler sınıflara doumlnebilir veya Okul Afet ve Acil Durum Oumlğrenci Teslim Proseduumlruuml uygulanabilir
DİKKAT PLANLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ İşin oumlzuuml Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlar bir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilen dersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilip guumlncelleştirilecektir
Sayfa 34 45
Sayfa 35 45
YANGIN TALİMATI (EK-3) (200712937 KARAR SAYILI BİNALARIN YANGINDAN KORUNMASI HAKKINDA YOumlNETMELİK ESASLARINA GOumlRE
HAZIRLANMIŞTIR)1A- YANGINA KARŞI AŞAĞIDAKİ OumlNLEMLERİ ALINIZ1-BİNANIZDAKİ BACA VE BORULARI ZAMANINDA TEMİZLE- YİNİZ2-SİGARANIZI İYİCE SOumlNDUumlRUumlP SİGARA TABLASINA ATINIZ3-CcedilATI ARALARINDA ELEKTRİK TESİSATIYANICI PARLAYICI PATLAYICI MADDE BALANDURMAYINIZ4-İZİNSİZ ELEKTRİK LPG GAZLI OCAK SOBA VB KULLANMA-YINIZ5- ELEKTRİK TESİSATI İŞLERİNİ MUTLAKA EHLİYETLİ KİŞİLERE YAPTIRINIZ6-ELEKTRİK TESİSATININ FENNİ MUAYENESİNİ YAPTIRINIZ7-ELEKTRİK SİGORTALARINI OTOMATİK HALE GETİRİNİZ8-YANGIN SOumlNDUumlRME CİHAZ VE MALZEMELERİNİ HER AN KULLANILIR HALDE BULUNDURUNUZ9- MESAİ BİTİMİ BUumlTUumlN ODALARI KONTROL ETTİRİNİZ10 ARŞİV VE ANBARLARDA SOBA KULLANMAYINIZ11-SİGARA İCcedilİLMESİ YASAK OLAN YERLERDE SİGARA İCcedilME-YİNİZ12- BUumlTUumlN PERSONELİ YANGIN KONUSUNTA EĞİTİNİZ13- YANGIN KACcedilIŞ YOLLARINI KULLANILIR HALDE TUTUNUZ
2B- YANGIN ANINDA AŞAĞIDAKİ İŞLEMLERİ YAPINIZ1-TELAŞLANMAYINIZYANGINI CcedilEVRENİZE VE SORUMLU KİŞİLERE DUYURUNUZ (CcedilANZİLALARMSES VB İLE)2-İTFAİYEYE HABER VERİNİZ (TEL 110)3-ADRESİ EN KISA VE DOĞRU OLARAK BİLDİRİNİZ4-YANGIN CİNSİNİ BİLDİRİNİZ (BİNABACAAKARYAKITELEKTRİK MOTORLU ARACcedil VB)5- İTFAİYE GELİNCEYE KADAR YANGINI SOumlNDUumlRMEK İCcedilİN ELDE MEVCUT ARACcedil GERECcedilTEN FAYDALANMAYA CcedilALIŞINIZ6-YANGININ YAYILMASINI OumlNLEMEK İCcedilİN KAPI VE PENCERELERİ KAPATINIZ KİLİTLEMEYİNİZYANICI MADDELERİ UZAKLAŞTIRINIZ7-OumlNCE CANLILARI SONRA KIYMETLİ EVRAK VE MALZEMEYİ KURTARINIZ8-BUNLARI YAPARKEN KENDİNİZİ VE BAŞKALARINI RİSKE ATMAYINIZ9- YANGIN SOumlNDUumlRME EKİPLERİ VEYA ŞEHİR İTFAİYESİ GELDİKTEN SONRA ONLARIN EMRİNE GİRİNİZ10-HASTA VE YARALILARA İLKYARDIM YAPINIZZEMİNE ULAŞMAMIŞ ASAN-SOumlRLER İLE YANGIN MOTOPOMPLARI HARİCcedil ELEKTRİKLERİ KESİNİZ
C LUumlZUMLU TELEFONLARİTFAİYE 110 BİNA KORUMA AMİRİ ELEKTRİK 186POLİS İMDAT 155 SU 185AMBULANS 112 DOĞAL GAZJANDARMA İMDAT 156
EYANGIN CcedilIKIŞ SEBEPLERİ1 TALİMAT VE EMİRLERE UYMAMAKTAN2 BİLGİSİZLİKTEN3 İHMALDEN4 SABOTAJ HAREKETLERİNDEN5 SICcedilRAMA VE KAZALARDAN6 ELEKTRİK ARKI VE KONTAĞINDAN
D YANGIN SOumlNDUumlRME CİHAZININ KULLANILIŞI1- CİHAZI YANGIN YERİNE GETİRİNİZRUumlZGARI ARKANIZA
ALINIZ2- ATEŞE MUumlMKUumlN OLDUĞUNCA YAKLAŞINIZ3- TETİK MEKANİZMASINI KİLİTLEYEN PİMİ CcedilIKARTINIZ
VEYA KARBONDİ- OKSİTTUumlPUumlNUumlN (KUumlCcedilUumlK TUumlP) VALFİNİ SOLA DOĞRU CcedilEVİREREK ACcedilINIZ
4- TETİĞE SONUNA KADAR BASARAK CcedilIKAN GAZI VEYA TOZU YANGININ DOĞDUĞU YERE PUumlSKUumlRTUumlNUumlZ
5- YANGINI OumlN TARAFTAN ARKAYA DOĞRU SOumlNDUumlRUumlNUumlZ
6- YANGINI SOumlNDUumlĞUumlNDEN EMİN OLMADAN TERK ETMEYİNİZ
7- TOZLU CİHAZLARI TOZ BİTENE KADAR BOŞALTINIZ
F YANGIN CcedilALIŞMA SAATLERİ İCcedilİNDE OLURSA1- HABER VERME YANGINI İLK GOumlREN KİMSE ALARM ZİL
TELEFON BAĞIRARAK VB HAREKETE GECcedilİRMEKLE BERABER TELEFONLA İTFAİYEYE HABER VERİR
2- EKİPLERİN GOumlREVLERİ SOumlNDUumlRME EKİBİ YANGININ CcedilIKTIĞI YERİN UumlST VE YANLARINDAKİ ODALARDA TERTİBAT ALARAK YANGINI SOumlNDUumlRMEYE CcedilALIŞIR KURTARMA EKİBİ VARSA OumlNCE CANLILARI KURTARIR YANGINDA OumlNCELİK SIRASINA GOumlRE EVRAK VE EŞYALARI BOŞALTMAYA HAZIR HALE GETİRİR GEREKİYORSA BİNANIN HENUumlZ YANMA TEHLİKESİ OLMAYAN KISIMLARINA TAŞIYABİLİRLER YANGIN CcedilIKAN BİNANIN TAHLİYESİNE OLAY YERİNE GELEN İTFAİYE AMİRİNİN VEYA MUumlLKİYE AMİRİNİN EMRİYLE BAŞLANIR KURTARILAN EŞYA İTFAİYE AMİRİ VEYA İDARİ İŞLER BİRİM AMİRİNİN GOumlSTERECEĞİ BİR YERE TAŞINIRİLKYARDIM EKİBİ YARALI VE HASTALARA İLKYARDIM YAPARKORUMA EKİBİ YANGINDAN KURTARILAN EŞYALARI KORUR PANİK VE KARGAŞAYI OumlNLER
G YANGIN CcedilALIŞMA SAATLERİ DIŞINDA OLURSA 1- HABER VERME YANGINI İLK GOumlREN KİMSE ALARM ZİL TELEFON BAĞIRARAK VB HAREKETE GECcedilİRMEKLE BERABER TELEFONLA İTFAİYEYE HABER VERİR AYNI ZAMANDA YANGIN İHBAR TELEFONUNUN YANINDAKİ LİSTEDEN AMİRİNE VE İLGİLİLERE HABER VERİR 2GOumlREVLİLERİN HAREKET TARZIYANGIN YERİNE GELEN DAİRE MUumlDUumlRUuml İLE EKİP PERSONELİ DERHAL VAZİFELERİNE BAŞLARLAR
H YANGIN BİNANIN YAKININDA OLURSA1- BİNANIN YANGIN TEHDİTİ ALTINDAKİ TARAFINDA
BULUNAN ODALARIN PERDELERİ CcedilIKARILIR PENCERELER KAPATILIR GEREKİYORSA EVRAK DOSYA VE DİĞER EŞYALAR TEHLİKESİZ YERLERE TAŞINIR
2- CcedilATIDA KORUMA TERTİBİ ALINIR CcedilATI VE DİĞER YERLERE DUumlŞEN KIVILCIM SOumlNDUumlRUumlLUumlR AHŞAP KISIMLAR VE CcedilATI BOL SU İLE ISLATILIR 7
GOumlREVİ SOumlNDUumlRME EKİBİ KURTARMA EKİBİ KORUMA EKİBİ İLKYARDIM EKİBİ (İTFAİYE) (EMNİYET)
EKİP BAŞI EKİP PERS
EK 1 Durum Tespiti Detay Formu (Tehlike Avı)Okulun Adı Tarih BİNA BLOK ADI KAT EMEğitim MateryaliMMasaDDolapNBNote Book PC Masauumlstuuml BilY Yazıcı S Sıra K Kuumlrsuuml
Oda Derslik Laboratuvar Adı veya Nosu
Durum
EH
Durum
EH
Durum
EH
Sıra ve Masalar sabitlenmiş miSıra ve Masalar geccedilişi kapatıyor muAraccedil gereccedil ve malzemeler tehlike oluşturmayacak şekilde Yerleştirilmiş sabitlenmiş miAğır nesneler yuumlksek raflardan uzaklaş tırılmış mıVarsa yuumlksek dolaplar ve raflar sabitlenmiş miDolapların mandalı var mıMevcut PC varsa sabitlenmiş miHareketli eğitim araccedilları var mı Sabitlenmiş miAsılı elektrik teccedilhizatları (lambalar projektoumlrler vs)Sabitlenmiş miDuvara asılı materyaller sabitlenmiş miLamba askıları sağlam sabitlenmiş miTehlikeli Madde var mı Sabitlenmiş mi (ip veya ccedilıtalı )Laboratuvarlarda şişe kap ve diğer malzemeler iccedilinenvanter (doumlkuumlm) yapılmış mıOfis iccedili boumllmeler sarsıntılara karşı dayanıklı mıAcil yolları ve kapıları doğrudan dışarıya veya guumlvenli biralana accedilılıyor muAcil ccedilıkış kapıları oumlnuumlnde ccedilıkışı oumlnleyecek şeyler var mıAcil ccedilıkış yolları ve kapıları bina buumlyuumlkluumlğuumlne ve kişiSayısına uygun muAcil ccedilıkış kapıları acil durumlarda hemen ve kolaycaAccedilılabilecekler şekilde miSaydam veya yarı saydam kapılar var mı YuumlzeyleriKırılmalara karşı korunmuş muBasamak yuumlzeyleri kaygan değil ve uygun malzemedenYapılmış mıBasamakların oumlnuumlnde kaymayı oumlnleyici bantlar koyulmuş muMerdivenler uumlzerinde geccedilişi engelleyecek malzemelerEngeller kaldırılmış mıYeter sayıda yangın soumlnduumlrme ekipmanı (donanım)(YSE) var mıKolay kullanılır mıYSE goumlruumlnuumlr ve kolay erişilir yerlere konmuş muYangın konusunda eğitim almış sorumlu personel var mıYanıcı patlayıcı maddeler uygun şartlarda korunuyor muAlarm sistemleri var ccedilalışıyor duumlzenli olarak kontrol ediliyor muİlkyardım dolabı mevcut muİlkyardım dolabı yeterli ilkyardım malzeme ve ekipmanı ileteccedilhiz edilmiş mi
Sayfa 36 45
İşaret levhaları var mı Ayrıntıları iccedileriyor mu Labda guumlvenlik panoları var mı Sabit miİşaretleme levhaları yeter sayıda ve uygun yerlerde mi
EK 2 TEHLİKE PROFİLİ BELİRLEME FORMUrdquo (RİSK ANALİZİ)
Okulun adı TarihYetkili M Mekacircnİ İnsanE Eğitim
Suumlrekliği
Tehlike 1 Tehlike 2 Tehlike 3 Tehlike 4 Tehlikehellip
M İ E M İ E M İ E M İ E M İ E
ETKİLEME ŞİDDETİ
Felaket 50rsquoden fazlazarar ccedilok sayıda oumlluumlm 30guumlnden fazla suumlreli etkKritik 25 -50 zararkalıcı sakatlanmalar 2 hafta suumlreli etkiSınırlı 10 -25 zararyaralanmalar 1 hafta suumlrelietkiOumlnemsiz 10rsquodan az zarar24 saat veya daha kısa suumlreli etki
OLUŞ SIKLIĞIYuumlksek Gelecek yıldameydana gelme olasılığı100Bazen Gelecek yıldameydana gelme olasılığı10-100 veya gelecek 10yılda en az bir kezNadiren Gelecek yıldameydana gelme olasılığı1-10 veya gelecek 100yılda en az bir kezYok (ccedilok az) Gelecek 100yılda goumlruumllme olasılığı 1veya daha az
ETKİ DERECESİ24 saatten daha fazla birsuumlrede oluş uyor ve erkenuyarı yapılabilir yapılamaz12 ndash 24 saatte oluşuyor veerken uyarı yapılabilir yapılamaz6 ndash 12 saatte oluşuyor erken uyarı yapılabilir yapılamaz6 saatten kısa bir suumlredeoluşuyor erken uyarıyapılabiliryapılamazBir anda oluşuyor ve erkenuyarı yapılabiliryapılamaz
Sayfa 37 45
Tahmini Etkilenecek KişiSayısı
Tahmini Etki Suumlresi
Tahmini Tahliye Suumlresi
Hazırlık ve Oumlnlemler (E H)
EK 3 MALZEME BİLGİ FORMUYOumlNERGE1 Malzeme bilgi formu ilgili servis yetkilileri tarafından doldurulmalı malzeme ve teccedilhizat yetkilisi tarafından kontrol edilmelidir2 Form bilgileri ihtiyaccedil durumunda veya belirli aralıklarla guumlncellenmelidir3 Malzeme adları iccedilin kısa anlaşılabilir ifadeler kullanılmalıdır (levye el feneri gibi)4 Malzemeyi kullanan servis ve servis yetkilisi malzemenin kullanım alanını doğru belirlemelidir5 Servis yetkilisi malzemenin yeter sayıda olmadığını duumlşuumlnuumlyorsa notlar boumlluumlmuumlne tarih bilgisiyle birlikte yazmalı ve ihtiyaccedilları gidermelidir Giderilen ihtiyaccedillar iccedilin bilgi formu yeniden doldurulmalıdır
Malzeme ve Teccedilhizat Sorumlusu Tarih
Okul Adı
Malzeme Adı
Kullanım Servisi
Servis Yetkilisi
Kullanım Alanı
Adedi
Zara
r Az
alt
Aram
a -
Kurt
arm
a
Yang
ın
Soumlnd
uumlrm
e
İlk
Yard
ım
Sayfa 38 45
NOTLARTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellip
EK 4 ACİL DURUM RAPORU FORMUYOumlNERGE
1 Acil Durum Raporu bilgileri Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Kurulu Başkanı
tarafından operasyon ve lojistik servislerinden gelen bilgiler doğrultusunda doldurulur Gerekli durumlarda bir uumlst yetkiliye teslim edilir
2 Olay turu Kendi imkacircnları ile baş edilebilen durumlar iccedilin ldquoOlayrdquo yerel imkacircnlar veya
diğer kurumlardan destek alınarak baş edilebilen durumlar iccedilin ldquoAcil Durumrdquo il genelini ve eğitim suumlrekliliğini etkileyecek buumlyuumlkluumlkteki olaylar iccedilin ldquoAfetrdquo olarak tanımlanacaktır
3 Olayın Tanımı iccedilin deprem sel yangın gibi genel tanımlama yapılacaktır
4 Bina ve muumldahale bilgileri ilgili servislerden gelen bilgiler doğrultusunda
doldurulacaktır5 Olay anında veya sonrasında ortaya ccedilıkan acil ihtiyaccedillar ile diğer
bilgiler detayları ileilgili alana Olay Tarihi Olay Tarihi
Okul Adı Bina Adı
Kat Sayısı Rapor Yetkilisi Tel
Bina Adı Olayın Tuumlruuml Olay Acil Durum Afet Olayın Tanımı --- --- ---
Muumldahale Bilgileri
Okul İmkacircnları ile Muumldahale edildi ____ Evet ____ Hayır
Başka kurum desteği ile Muumldahale edildi ____ Evet ____ Hayır
Destek veren kurum adı _________________________
Sayfa 39 45
Tıbbi desteğe ihtiyacı olan ki1048826i sayısı ____ ____ Yok
Yaralı Sayısı ____ ____ YokYaralı Durumu ____ Ağır ____ HafifKurtarılmayı bekleyen kişi sayısı ____ ____ YokKurtarılmayı bekleyenlerin kişi (ler) _____ Bina iccedilinde ____ DiğerDiğer
Bina Bilgileri
Yangın ____ Evet ____ HayırBinadaki Hasar Durumu ____ Az ____ Orta ____ Ağır ____ YokTehlikeli Madde Riski ____ Evet ____ Hayır ____ Kısmen (kat)
Acil İhtiyaccedillar (kurtarma tadilat vs)
Diğer Accedilıklamalar
EK 5 ZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARI FORMUYOumlNERGE
1 Zarar Azaltma ccedilalışmalarının yapılması ve suumlrduumlruumllebilirliğinin sağlanması amacıyla
aşağıdaki bilgileri belirleyeceğiniz aralıklarla doldurunuz2 Uygulama tarihinde gerccedilekleşen veya yarım kalan ccedilalışmaları ilgili
alana accedilıklamalarıile birlikte yazınız
3 Uygulama surecinde oluşan durumlar ile uygulama tarihinde gerccedilekleştirilemeyen
ccedilalışmaları ldquoNotlarrdquo kısmına tarih bilgisi ile birlikte yazınız
Okul Adı
Tarih
Bina Adı
TehlikeAdı
Tehlike TuumlruumlAlınmasıGerekenOumlnlem
OumlnemDerecesi
(1-4)Planlanma
TarihiUygulama
Tarihi AccedilıklamaYapısı
Yapısal
değil
Diğer
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
Sayfa 40 45
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
NOTLAR
Tarih hellip hellip hellip
Tarih hellip hellip hellip
Tarih hellip hellip hellip
EK 6 Yardım İstenebilecek Bazı Kamu Kurum ve Kuruluşları
18 Valilik ve veya Kaymakamlık19 İl Afet ve Acil Durum Muumlduumlrluumlğuuml20 İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml21 İl Sağlık Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Sağlık Grup Başkanlığı (112 Acil)22 İl Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml (155)23 Belediye24 İtfaiye (110)25 Kızılay26 Muhtarlık27 Hastane ve Klinikler Aile hekimleri28 Arama Kurtarma Birlik Muumlduumlrluumlğuuml29 Jandarma (156)30 Zehir Danışma Merkezi (114)31 Akredite olmuş afetlerle ilgili ccedilalışmaları bulunan Sivil Toplum
Kuruluşları
EK 7 Afet ve Acil Duruma Goumlre İzlenecek Yol
Sayfa 41 45
Afet veya Acil Durum Davranış Şekli
Deprem Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun Deprem bitince binayı tahliye edin
YangınYangın alarmı vererek binayı tahliye edinUumlzerinizdeki giysiler alev aldıysa Dur ndash Yat - Yuvarlan
Duman
Mahsur kaldıysan yerinde sığın Değilse binayı boşaltDuman tabakasının altında kalabilmek iccedilin suumlruumlnerekilerleyeceğini unutma
Tehlikeli madde sızıntısı Yerinde sığınak veya emniyetli bir yere tahliye
Bomba veya Bomba tehdidi Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun veya Tahliye
Şiddet olayları Kilitlen Tecrit
Patlama Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun
Sel Emniyetli bir tahliye veya yerinde sığınak (binaların uumlst katında)
Şuumlpheli veya bilinmeyen şahıslar
Tehdit unsuru değerlendirilerek hemen polis aranır
FırtınaYerinde sığın eğer oumlğrenciler okul bahccedilesinde iseiccedileri tahliye yapılır
EK 8 Temel Davranış Biccedilimleri1- Ccediloumlk ndash Kapan - Tutun2- Yerinde Sığınma3- Tahliye4- KilitlenTecrit1- Ccedilok ndash Kapan ndash Tutun Dizlerimizin uumlstuumlne ccediloumlkerek bedenimizin kapladığı alan olabildiğince kuumlccediluumlltuumllmeye kapanarak başımızı ensemizi ve yuumlzuumlmuumlzuuml korumaya ve eşya ile birlikte hareket etmek iccedilinde tutunma yapmamıza denir2- Yerinde Sığınma Tahliye gerektirmeyen veya buna yeterli zaman olmayan durumlarda uygulanır Genellikle tehlikeli madde sızıntısı teroumlr saldırısı ve şiddetli fırtına gibi durumlarda uygulanır Dışarı ccedilıkılmanız soumlylenene kadar iccedilerde kalınır ve dışarıdan hava girişi oumlnlenir3- Tahliye Bulunduğunuz yeri boşaltmanız demektir4- KilitlenTecrit Bulunduğunuz mekacircndan ayrılmanın guumlvenli olmadığı
Sayfa 42 45
durumlarda korunaklı bir şekilde saklanılmasıdırEK 9 Planda Olması Gereken Haritalar
1 Okul ccedilevresinin haritası2 Okul yerleşkesinin haritası3 Katların haritası4 Tahliye yolu5 Toplanma boumllgesi6 Afete youmlnelik ekipmanın (takım donanımın) bulunduğu yerler
TABLOLAR Tablo 1 Genel bilgiler formuTablo 2 Risk Seviyesine Goumlre Derecelendirme FormuTablo 3 Risk Seviyesine Goumlre MatrisTablo 4 Plandaki Oumlncelik Seviyesi EKLEREK 1 Durum Tespiti Detay Formu (Tehlike Avı)EK 2 Tehlike Profili Belirleme Formurdquo (Risk Analizi) EK 3 Malzeme Bilgi FormuEK 4 Acil Durum Raporu FormuEK 5 Zarar Azaltma Ccedilalışmaları FormuEK 6 Yardım İstenebilecek Bazı Kamu Kurum ve KuruluşlarıEK 7 Afet ve Acil Duruma Goumlre İzlenecek YolEK 8 Temel Davranış BiccedilimleriEK 9 Planda Olması Gereken Haritalar EK HARİTALAREK91 Okul Ccedilevresinin HaritasıEK92 Okul Yerleşkesinin HaritasıEK93 Katların KrokisiEK94 Tahliye Yolu KrokisiEK95 Toplanma Boumllgesi KrokisiEK96 Afete Youmlnelik Ekipmanın Bulunduğu Yerleri Goumlsteren HaritaNOT Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı hazırlanırken sayfaların kaymamasına dikkat edilmelidir Planla birlikti yayınlanan oumlrnek okul krokilerinden faydalanınız
2014- 2015 YILI OKULUMUZUN PERSONEL İKAMETGAcircH ADRES BİLGİLERİ
SN ADI VE SOYADIOKULDAKİ
BRANŞ VEYA GOumlREVİ
CEP TELF E ndashPOSTA ADRESİ VEYA İKAMETGAcircH ADRESİ İMZA
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Sayfa 43 45
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
34
35
HAZIRLYAN UYGUNDUR hellip03 2015 hellip032015
Muumlduumlr Yard Okul Muumlduumlruuml
OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİM PLANI HAZIRLANIRKEN DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR 1Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlanırken Sayfaların kaymamasına DİKKAT edilmeli
2 Planın hazırlanması uygulanması ve palanda goumlrev alan ve okulda goumlrev yapan buumltuumln personel plan hakkında bilgilendirilmelidir
3 Plan baştan sonuna kadar dikkatle okunması ve okulun fiziki yapısı goumlz oumlnuumlne alınarak yetkililerin goumlruumlşlerinin değerlendirilmesi gerekmektedir İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml tarafından Yayınlanan ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquonınrdquo sadece sizlere yardımcı olmak iccedilin yapıldığını tavsiye niteliği taşıdığı unutulmamalıdır
4 Her okul kendi okulunun fiziksel altyapısını ve koşullarını goumlz oumlnuumlnde bulundurarak planını hazırlamalıdır
5 Muumlduumlrluumlğuumlmuumlz tarafından yayınlanan Plan dışında başka illere ait palanlar internet ortamından dirilerek Okul Afet ve Acil Durum Planı hazırlanmamalıdır Muumlduumlrluumlğuumlmuumlz tarafından yayınlanan plan temel alınarak okulunuza uyarlanmalıdır
Sayfa 44 45
7 Plan ekinde bulunan buumltuumln ekler dikkatlilce okunarak doldurulmalıdır8 Plan ekinde yayınlanan Oumlrnek Krokiler nazara alınarak okulunuzun ihata duvarları iccedilerisinde bulunan
okulunuz ve okulunuza ait ek binaların krokileri bilgisayar ortamında veya ccedilok duumlzguumln ve anlaşılır bir tarzda kat planları uumlzerinde sığınak yangın dolabı yangın alarm butonu elektrik panolarının yangın soumlnduumlrme cihazları toplanma yerleri Malzeme depoların kolaylıkla anlaşılır bir tarzda farklı işaretlerle ve renkli kalemle goumlsterilmesi gerekmektedir
9 Planlar ikişer nuumlsha halinde hazırlanmalı Bir nuumlshası okulda kalacak bir nuumlshasırsquoda İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne elden teslim edilecek
10 Merkeze bağlı İlccedileler Planları uumlccediler nuumlsha halinde hazırlamalı Bir nuumlshası İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne elden teslim edilecek Bir nuumlshası okulda kalacak bir nuumlshası da İlccedile Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne teslim edilecek
11 İşin oumlzuuml Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlar bir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilen dersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilip guumlncelleştirilecektir
12Planın Hazırlaması esnasında bilmediğiniz hususlar hakkında Başbakanlık ldquoAfet ve Acil Durum Youmlnetimi Başkanlığı tarafından internet ortamında yayınlanan şu kaynaklardan faydalanınız
1) ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlama Kılavuzurdquo2) ldquoOn Adımda ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlama Kılavuzurdquo 3) ldquoOkullarda Afete Hazırlıkrdquo4) ldquoOkullarda Afet ve Acil Durum Youmlnetim El Kitabırdquo
5) ldquoEğitim Kurumları iccedilin Afet Acil Yardım Planlama Rehberirdquo13 Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları hazırlanmasında okul ve kurum Muumlduumlruuml Okul Afet ve Acil
Durum Youmlnetim Planrsquoları Eğitimini almış olan Muumlduumlr Yardımcısı başta olmak uumlzere Anaokullarında Anasınıfı Oumlğretmeni İlkokullarda Sınıf Oumlğretmeni Ortaokullarda Sosyal Bilgiler Oumlğretmeni Lise ve Mesleki okullarda Coğrafya Oumlğretmenleri sorumlukları dacirchilinde hazırlanmalıdır
14 Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları Muumlduumlrluumlğuumln okulunuzdan planrsquoları istemesi halinde İVEDELİKLE en geccedil bir hafta iccedilerisinde mesai guumlnuumlnde planlar teslim edilmelidir
helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipMUumlDUumlRLUumlĞUuml
İş bu Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planırsquonda goumlrev alan ve okulumuzda bulunan tuumlm personel plan hakkında bilgilendirilmiş olup plan ( ) Sayfadan İbarettir
Okul Muumlduumlruuml ndash İmza Muumlhuumlr 2015
Sayfa 45 45
SN ADI SOYADI OKULDAKİ GOumlREVİ CEP TELEFONU E-POSTA ADRESİ VEYA
İKAMETGAcircH ADRESİ İMZA12345
33 MUumlDAHALE GURUBUrsquoNUN 3 ALT GURUBU (TAHLİYE GUumlVENLİK VE AİLE İLİŞKİLERİ GURUBU)
SN ADI SOYADI OKULDAKİ GOumlREVİ CEP TELEFONU E-POSTA ADRESİ VEYA
İKAMETGAcircH ADRESİ İMZA12345
4 KAYNAK TEMİNİ VE LOJİSTİK DESTEK GURUBUSN ADI SOYADI OKULDAKİ
GOumlREVİ CEP TELEFONU E-POSTA ADRESİ İMZA12345
Planlama ve gurup oluşturmadan oumlnce her okul ilk aşamada mutlaka şunları sağlamalıdır1- Oumlğrencilerinin ve ccedilalışanlarının deprem ve diğer afetler sırasında ne
yapacaklarını bildiklerinden emin olmak2- Tuumlm velilere ve ccedilalışanlara duyurulan bir tahliye youmlntemi belirlemek3- Telefon sisteminin ccedilalışmaması durumunda yerel veya merkezi yardım
kuruluşlarıyla bağlantı kurma olanağına sahip olmak4- Can guumlvenliği accedilısından en ciddi tehlikeyi oluşturan yapısal ve yapısal
olmayan riskleri belirleyip muumlmkuumln olduğunca riskleri ortadan kaldırmak5- Oumlğrencileri ve ccedilalışanları okulun Afet Acil Yardım Planı konusunda
bilinccedillendirmek iccedilin eğitmek
Şekil 1 Kurumsal Yapılanma Oumlrneği
Sayfa 10 45
Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Kurulu Aşağıdaki Guruplardan Oluşur
1- Planlama ve Hazırlık Gurubu2- Risk Youmlnetim Gurubu3- Muumldahale Gurubu (Muumldahale gurubu buumlnyesinde şu guruplarda
vardır)a) Arama - Kurtarmab) Tahliye Guumlvenlik ve Aile İlişkileric) Tespit ndash Onarım İyileştirme
4- Tahliye Guumlvenlik ve Aile İlişkileri gibi guruplardan oluşurKurumsal Yapılanma Oumlrneği Dosyanın ilerleyen boumlluumlmlerinde belirtileceği gibi okullarda Afet ve Acil
Durum Youmlnetimi Kurulunun ccedilerccedilevesini planlama ve hazırlık risk youmlnetimi muumldahale kaynak temini ve lojistik destek gibi doumlrt temel grup oluşturmaktadır Bu gruplara organizasyonda karmaşaya yol accedilmayacak şekilde yeni gruplar veya alt gruplar eklenebilir Muumldahale grubu bir olay meydana geldiğinde olaya zamanında hızlı ve etkili olarak muumldahale etmesi gereken arama-kurtarma ve ilk yardım yangın tahliye-guumlvenlik ve aile ilişkileri tespit onarım ve iyileştirme gibi alt hizmet gruplarından oluşabilir Okul afet planına dacirchil edilmesi gereken kişiler
1 Okul Muumlduumlruuml2 Muumlduumlr Yardımcıları3 Oumlğretmenler4 Okulda ccedilalışan guumlvenlik goumlrevlileri5 Okulda ccedilalışan diğer personel6 Oumlğrenci temsilcileri ve konuya duyarlı oumlğrenciler7 Veliler8 Yakın ccedilevredeki esnafişyeri ccedilalışanları9 Yakın ccedilevredeki kamu kurum ccedilalışanları10 Mahalle afet goumlnuumllluumlleri11 Sivil Savunma ccedilalışanları12 Afet konusunda oumlzel becerileri olan bireylerAfetlerle başa ccedilıkmak adına oumlnceden yapılabilecek ccedilalışmalar okul muumlduumlruuml okul ccedilalışanları
ve oumlğrenciler iccedilin başlangıccedilta oldukccedila zor bir iş olarak kabul goumlrebilir Pek ccedilok yeni ve bilinmeyen zorlukların uumlstesinden gelmek durumunda kaldığınız olmuştur Okulların fiziksel olarak yenilenmesi yeni eğitim-oumlğretim programlarının uygulanması gibi pek ccedilok zor işlerin okul youmlneticileri oumlğretmenleri ve diğer ccedilalışanları tarafından başarıyla sonuccedillandırıldığı kesindir Dolayısıyla okulun afete hazırlanması konusunda da iyi bir planlama ile başarılı sonuccedillar almak muumlmkuumln olabilir
OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİMİ PLANINDA GOumlREV ALAN GURUPLARIN GOumlREV VE SORUMLULUKLARI
GOumlREV VE YERİ SORUMLUSU
YAPILMASI GEREKEN EYLEMSORUMLUSU
PLANLAMA VE HAZIRLIK GRUBU SORUMLUSU OKUL MUumlDUumlR
Tuumlm acil durum operasyonlarını youmlnetir ve koordine eder Okulda olmayanlara veya yaralılara goumlre personelin rollerini uyarlar
RİSK YOumlNETİMİ GRUBU SORUMLUSU MD YARDIM Oluşacak riskleri belirler Ortaya ccedilıkabilecek tehlikeler iccedilin oumlnlemler alır
Sayfa 11 45
MUumlDAHALE GRUBU SORUMLUSU OumlĞRETMEN
Hafif arama kurtarma operasyonlarını koordine eder yangınları merkeze bildirir ve kuumlccediluumlk ccedilaplı yangınları soumlnduumlruumlr Beş kişilik oumlğretmenlerden oluşur
a) ARAMA KURTARMAVE İLKYARDIM GURUBU SORUMLUSU OumlĞRETMEN
Tuumlm ilk yardım malzemelerinin guumlncellenmiş olduğundan hazır bulunduğundan ve duumlzguumln şekilde idare edildiğinden emin olur İlk yardımı uygular
b) TAHLİYE GUumlVENLİKVE AİLE İLİŞKİLERİ GURUBU SORUMLUSU OumlĞRETMEN
Velileri Başvuru Kapısında karşılar ve Teslim Kapısına kadar oumlğrencilere eslim eder Velileri Başvuru Kapısında karşılar ve Teslim Kapısında ccedilocuklarıyla buluşup birleşmelerini sağlar
c) TESPİT ONARIM VE İYİLEŞTİRME GURUBU SORUMLUSU OumlĞRETMEN
Tehlike oumlncesi durum tespiti yapmak tehlike sonrasında onarım ve iyileştirme ccedilalışmalarına yardımcı olmak
KAYNAK TEMİNİ VE LOJİSTİK DESTEK GRUBU SORUMLUSU OumlĞRETMEN
Velileri TeslimBirleştirme Kapısına youmlnlendirir Gerekliyse şebeke vanalarını kapatır arındırma ve barınma sahası sağlar İhtiyaca goumlre dağıtmak iccedilin yiyecek su toplamak NOT Guruplarda goumlrev alacakların sayıları okulun durumuna goumlre değişir
Afet ve Acil Durum Youmlnetim Kurulunun Goumlrev Yetki ve Sorumlulukları1- Afet oumlncesinde okulun tehlike ve risk azaltma ccedilalışmaları ile muumldahale ve iyileştirme
ccedilalışmalarını belirlemek ve okulun guumlvenliğini sağlamak2- Planda yer alacak goumlrev grupların ve bu grupların goumlrev yetki ve sorumlulukların belirlemek3- Gruplarda goumlrev alacak kişileri ve grupların ccedilalışma esaslarını belirlemek (Oumlğretmen
kurul uumlyeleri bilgi ve deneyimlerine goumlre grup veya alt grup sorumlusu olarak ta goumlrevlendirilebilirler)
4- Afet ve Acil Durum Youmlnetimi konusunda oumlğretmenler ccedilalışanlar veliler ve oumlğrenciler iccedilin uygulanacak eğitim programlarını belirlemek ve uygulanmasını sağlamak
5- Masa başı ve saha tatbikatları duumlzenlemek6- Tatbikat guumlnluumlk olaylar ve karşılaşılan afetlerden elde edilen derslerin ışığı altında
planları guumlncelleştirmek7- Goumlrev gruplarının ihtiyaccedil duyacağı ekipman malzeme yayın ve insan guumlcuuml desteğini
sağlamak8- Afet ve acil durum planlaması ve youmlnetimi konularında ilgili uumlniversiteler kamu kurum
ve kuruluşları yerel youmlnetimler goumlnuumllluuml kuruluşlar ile yakın işbirliği yapmak eğitim ve lojistik destek sağlamak
9- Afet anı ve sonrasında en kısa sure iccedilerisinde doğru bilgilere ulaşarak grupların olaya zamanında hızlı ve etkili olarak muumldahale etmelerini sağlamak gerekiyorsa tahliye veya yerinde sığınak kararı vermek ve olayı youmlnetmek
10- Gerektiğinde itfaiye polis ambulans arama-kurtarma ekipleri gibi kurum Ve kuruluşlardan yardım istemek ve olay hakkında yetkili makamları bilgilendirmek
11- Tuumlm paydaşların afet oumlncesi sırası ve sonrasındaki faaliyetlere etkin olarak katılımını sağlamak
12- Planı goumlzden geccedilirmektir ve revize etmek Okul Muumlduumlruumlnuumln Afet ve Acil Durum Planlaması Konusundaki Sorumlulukları
Sayfa 12 45
1- Planlama guruplarının oluşturulması2- Tehlike ve risklerin belirlenmesi ve değerlendirilmesinin sağlanması3- Risk azaltma planlarının hazırlanmasının temini4- Muumldahale planlarının hazırlanmasının temini5- İmkacircn ve kaynakların belirlenmesi ve geliştirilmesi6- Alınacak oumlnlemlerin ve oumlnceliklerin belirlenmesi7- Oumlğretmenler ccedilalışanlar oumlğrencilerin ve velilerin bilgilendirilmesi ve bilinccedillendirilmesi
faaliyetlerinin geliştirilmesi ve etkin olarak uygulanmasının sağlanması durum youmlnetimi
Okul afet ve acil durum youmlnetim sistemi iccedilerisinde oumlğretmenlerinin afet oumlncesi sırası ve sonrasındaki başlıca goumlrevleri
AFET OumlNCESİNDE1- Okul afet ve acil durum planları hakkında bilgi sahibi olmak ve oumlğrencileri bu
planlarla farklı afet tuumlrleri karşısındaki davranış kuralları konusunda bilgilendirmek ve bilinccedillendirmek
2- Sınıflarında tehlike avı yaklaşımını kullanarak yapısal olmayan tehlike ve riskleri belirlemek bunların oumlnlenmesi veya etkilerinin azaltılabilmesi iccedilin oumlnlemler almak veya Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Kuruluna bildirmek
3- Oumlğrencilerde afetlere direnccedil ve guumlvenlik kuumlltuumlruuml oluşturmak amacıyla uygulamalı afet eğitimi faaliyetlerini aksatmadan yuumlruumltmek
4- Afetlerle ilgili oumlzel guumln ve haftalarda veliler ve oumlğrencilerle toplantılar yaparak afetehazırlık afet risklerinin azaltılması gibi konularda okul aile ve toplum iccedilin oumlnemli olabilecek konularda bilgilendirme ve bilinccedillendirme faaliyetleri yuumlruumltmek
AFET SIRASINDA1- Eğitim ve tatbikatlarla belletilmiş farklı afet tuumlrleri karşısında doğru davranış
kurallarının uygulanmasını sağlamak (depremler sırasında ccediloumlk kapan tutun veya tahliye sırasında koşma itme konuşma geri doumlnme gibi)
2- Varsa yaralı oumlğrencilere ilk yardım yapmak ve youmlnetimi ivedilikle bilgilendirmek3- Korku ve paniğe kapılan oumlğrencileri sakinleştirmek ve olan olay hakkında bilgi vermek4- Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Kurulunun tahliye veya yerinde sığınak karar
sonrasında tahliye planına uygun olarak oumlğrencileri sevk etmek ve guumlvenli toplanma alanına goumltuumlrmek
5- Oumlğrenci mevcudu ve veli haberleşme listelerini yanında bulundurmak6- Oumlğrencilerin velilerine veya yetkililere teslim edilene kadar başlarından ayrılmamak
Okul Afete Hazırlık Kurulunun Oluşturulması ldquoOkul Afete Hazırlık Kurulurdquo okul muumlduumlruuml muumlduumlr yardımcıları zuumlmre ve boumlluumlm
başkanları okul oumlğrenci temsilcisi (sınıf oumlğrenci temsilcilerinden konuya duyarlı olanlarda seccedililebilir) okul aile birliği başkanı okul aile birliğinden en az uumlccedil uumlye ve konuya ilgili veliler arasından seccedililir Oluşturulan kurul aşağıda belirtilen konularda planlı olarak ccedilalışma yapar1 Tuumlm personelin ve oumlğrencilerin afet konusunda kabiliyetlerini geliştirmek okul afete hazırlık planlamasına bilgili başlamak adına eğitim programları duumlzenler2 Deprem oumlncesi Deprem sırasında Deprem sonrası yapılacakları okul ccedilalışanlarına oumlğrencilere oumlğretir ve deprem sonrası ortak hareket edebilmek adına tatbikatlar yapar Deprem sonrası hayatın normale doumlnmesi sonrasında eğitim - oumlğretimin hızlıca başlaması adına programlar yapar
Okulun Detaylı Kat Planlarının Ccedilizilmesi
Sayfa 13 45
Okulunuzun tuumlm kullanım alanlarının detaylı planları ccedilizilmelidir Her katta sınıfların isimlerinden arşive depoya tuvaletlere kadar her şey oumllccedilekli haliyle detaylı ccedilizilmelidirCcedilizilen detaylı planlar Okul tahliye planında Okul iccedilindeki risk analizlerinin yapılmasında Afet sonrası arama - kurtarma işlerinde Ccedilalışmaların duumlzenli yuumlruumlmesi adına kullanılır Detaylı ve oumllccedilekli ccedilizilmiş kat planlarının uumlzerine okul oumlğrenci sayısına ve okulun fiziki yapısına goumlre hazırlanmış tahliye planları ilave edilerek her kat başına asılmalıdırlar Her yıl sınıfların isimleri ve oumlğrenci sayıları değiştikccedile kat planları ve tahliyeplanları guumlncellenmelidir Ayrıca okul iccedilindeki potansiyel tehlikeler ve bazı oumlzel boumlluumlmler yangın soumlnduumlrme ekipmanı su depoları elektrik panoları laboratuar gibi yerler detaylı kat planları uumlzerinde goumlsterilmelidir Ayrıca ccedilizilmiş planların tuumlmuuml ve oumlğrenci guumlnluumlk zaman ccedilizelgeleri ve ders programları bir arada olmak uumlzere okulun en guumlvenli yerinde deprem sonrası gelecek arama ndash kurtarma ekibine destek olması iccedilin saklanmalıdır Yapısal sorunu ccediloumlzuumllmemiş okullarda herhangi bir goumlccediluumlk olma halinde goumlccediluumlk altında kalan oumlğrencilerin sayısı depremin olma zamanına bağlı olarak değişecektir Oumlrneğin ders saatinde olabilecek bir deprem sırasında tuumlm oumlğrenciler sınıflarında veya dersin işlendiği laboratuarda olacaktır Ancak aynı oumlğrenciler ders veya oumlğlen aralarındaki herhangi bir zamanda olan bir deprem sırasında ise koridor tuvalet bahccedile veya kantinde olabilirler Her iki durum arama kurtarma hizmetlerinde farklı programlar uygulanarak ccediloumlzuumllmeye ccedilalışılır Bu nedenle okulun
1 Tuumlm detaylı kat planları2 Tuumlm sınıfların ders programları3 Tuumlm sınıfların oumlğrenci listeleri4 Engelli oumlğrencilerin hangi sınıfta olduklarını goumlsteren oumlğrenci listeleri5 Aşağıda belirtilen tuumlm ccedilalışmalara katılan oumlğrenci listeleri6 Oumlğretmen noumlbet ccedilizelgesi7 Etuumlt ccedilalışmaları zaman ccedilizelgeleri 8 Sosyal etkinlik ccedilalışmaları zaman ccedilizelgeleri 9 Okulda duumlzenlenen kursların zaman ccedilizelgeleri10Egzersiz ccedilalışmaları zaman ccedilizelgeleri11Oumlğrenci derse giriş-ccedilıkış ccedilizelgeleri kolayca ulaşılabilecek guumlvenli yerlerde olmalıdır
Oumlrnek Detaylı Kat PlanlarıSayfa 14 45
Oumlrnek Detaylı Kat Planları
Oumlrnek Detaylı Tahliye Planı KACcedilIŞ YOLLARI İLE İLGİLİ ACcedilIKLAMALAR
Kaccedilış yollarında LPG tuumlpuuml yacircda benzeri hiccedilbir yanıcı malzeme yangına yol accedilabilecek tesisat veya kaccedilış engelleyici bir şey bulunamaz ccedilıkışların oumlnuuml kapatılamaz Kaccedilış yolu hiccedilbir kısmı da daraltılamaz Kaccedilış Yolu Gerccedilek bir kaccedilış unsuru bir bina veya konstruumlksiyonun herhangi bir noktasından yer seviyesindeki caddeye kadar olan devamlı ve engellenmemiş kaccedilış yolunun tamamıdır Kaccedilış yolları kapsamına bir buumltuumln olarak
a- Oda ve diğer muumlstakil hacimlerden ccedilıkışlar
b- Her kattaki koridor ve benzeri geccedilişler
c- Kattan ccedilıkışlar
d- Zemin kata ulaşan merdivenler
e- Zemin katta merdiven ağızlarından bu kattaki bina ccedilıkışına giden yollar
Sayfa 15 45
f- Bina dışındaki guumlvenlik oumlnlemleri dahildirAlt kenarları doumlşemeden en ccedilok 120 cm yukarıda ve bina dışındaki guumlvenlik boumllgesine accedilık dış zeminden en ccedilok 2 metre yuumlkseklikteki pencereler zorunlu hallerde kaccedilış yolu kabul edilebilir Kaccedilış yollarına engelleyici hiccedilbir şey konmaz kaccedilış yollarının oumlnuuml kapatılamaz Bina sorumlusu veya guumlvenlik goumlrevlileri bunu sağlamakla yuumlkuumlmluumlduumlr Kaccedilış kapıları yanlardan menteşeli olacak ve kaccedilış youmlnuumlne accedilılır şekilde duumlzenlenecektir Kaccedilış yolu hiccedilbir şekilde daraltılamaz
TAHLİYE PLANINDA DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR1 Tahliyenin en kısa suumlrede ve emniyetli yapılması esas alınacak2 Tahliyede binanın fiziki konumu dikkate alınarak tuumlm ccedilıkış yolları aynı anda
kullanılacak biccedilimde planlanacak (Asansoumlruumln kaccedilış yolu olarak kullanılmayacağı ama yangın merdiveninin kaccedilış yolu olarak kullanılacağı dikkate alınmalı)
3 Kat tahliye planlarında toplanma yerlerine gidecek yollar ok işaretiyle goumlsterilecek4 Tahliye uumlst katlardan zemin katlara inilerek bodrum katlardan zemin katlara ccedilıkılarak aynı
anda başlayacak şekilde planlanacak5 Plan hazırlanırken ana sınıfı ve diğer kuumlccediluumlk sınıflarında olduğu goumlz oumlnuumlnde bulundurulacak6 Accedilık havada belirlenen toplanma yerinin guumlvenilir bir alan seccedililmesi (duvar dibi yuumlksek
binalar enerji hatları elektrik telleri vb yıkılma ve ccediloumlkme tehlikeleri dikkate alınarak gerccedilekleştirmelidir)
7 Binanın fiziki durumu ve diğer oumlzellikleriyle ilgili bilgilerin eklenmesi8 Krokilerin normal dosya kacircğıdına basit anlaşılır olarak ccedilizilmesi9 Krokide idari odalar derslikler yatakhane merdivenler merdiven genişlikleri yangın
merdiveni ccedilıkış kapıları vb boumlluumlmlerin goumlsterilmesi10 EK-B krokide civar durumu okul bahccedilesinin genişliği ccedilevre duvarının yuumlksekliği bahccedile giriş
kapıları toplanma yerleri vb goumlsterilmesi Gerekirse kroki ile ilgili accedilıklamaların sol alt koumlşede belirtilmesi Sınıfların boşaltılış sırası oklarla goumlsterilmesi
11 Oumlrnek Tahliye Planı fikir vermek amacıyla hazırlanmıştır Binanın fiziki konumuna goumlre tahliyenin en kısa suumlrede ve emniyetli yapılması esasıyla farklı tahliye planları yapılabilir
Afet sonrası okul yeniden accedilıldığında
1- Oumlğrencilere hoşgoumlruumlluuml yaklaşarak onları dinlemek goumlzlemek afet sonrasında yaşamış oldukları psikolojik sorunları anlamaya ccedilalışmak
2- Sorunlu olarak değerlendirdikleri oumlğrenciler iccedilin profesyonel destek sağlamak3- Oumlğrencilere guumlven duygusu aşılamak oumlrneğin okullarının yetkili teknik heyetlerTarafından kontrol edilmiş olduğunu olabilecek artccedilı depremler karşısında korku vepaniğe kapılmalarına gerek olmadığını aslında korku ve paniğin can guumlvenlikleri acısından ccedilok daha tehlikeli olduğunu yapılacak en doğru hareketin eğitim ve tatbikatlarda yapıldığı gibi ldquoccediloumlk-kapan-tutunrdquo hareketini tekrarlamak olduğunu vurgulamak
4- Oumlğrencilere depremlerin oluşumu nedenleri uumllkemizin deprem tehlikesi depremler sırasında sınıfta teneffuumlste yolda evde ccedilarşıda nasıl davranmaları gerektiği konusunda her fırsatta bilgiler vermek
5- Oumlğrencilere sınıfta koridorlarda teneffuumlste bahccedilede laboratuar spor salonu kantin ve tuvaletlerde tehlikeli olabilecek yerler ve davranışlar hakkında bilgi vermek bu konuda tehlike avı uygulamaları yapmak
6- Deprem sonrasında cıdan soumlylenti dedikodu ve yetkililer tarafından onaylanmayan medya accedilıklamaları hakkında oumlğrencileri bilgilendirmek
7- Oumlğrencilere oumlğretmenlerine okul youmlneticilerine yerel youmlneticilere ve devlet youmlneticilerine karşı guumlven duygusu aşılamak
8- Oumlğrencilere afete uğramış kişilere yardım etmenin afetler sonrasında toplum olarak buumltuumlnleşmenin bir erdem ve oumlzveri işi olduğunu oumlğretmek ve bu konularda resim ve kompozisyon yarışmaları duumlzenlemek
Sayfa 16 45
9- Oumlğrencilere başta depremler olmak uumlzere tuumlm afetleri oumlnleme olabilecek etkilerini azaltma ve sonuccedillarını suumlratle gidermenin muumlmkuumln olduğunu oumlrneklerle anlatmak ve oumlğrencilerde guumlven ve baş edebilme duygusu yaratmak
OKULLARDA AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİMİ PLANLAMASININ AMACI VE KAPSAMI1- Okullarda Afet ve Acil Durum Youmlnetimi planlamasının temel amacı tehlikelerin
risklerin imkacircn ve kaynakların doğru ve kapsamlı olarak belirlenmesi gerekli oumlnlemlerin alınması buumltuumln safhalarda yapılması gereken işlerin belirlenmesi ve tuumlm paydaşların afet oumlncesi sırası ve sonrasındaki faaliyetlere etkin katılımlarının sağlanmasıdır
2- Afet ve Acil Durum Youmlnetimi kavramı afetlerin oumlnlenmesi ve zararlarının azaltılması amacıyla bir afet olayının oumlncesi sırası ve sonrasında yapılması gereken ccedilalışmaların planlanması youmlnlendirilmesi koordine edilmesi desteklenmesi ve uygulanabilmesi iccedilin toplumun tuumlm kurum ve kuruluşlarıyla kaynakların bu ortak hedefler doğrultusunda youmlnetilmesidir
3- Bu suumlreccedil iccedilerisinde en sade bireyden en yetkili makamlara kadar herkese goumlrev ve sorumluluk duumlşmektedir Okullar iccedilin gerccedilekleştirilecek ldquoAfet ve Acil Durum Youmlnetimi Planlamardquo ccedilalışmaları o kurumun afetler karşısında hasar-zarar goumlrebilirliğini azaltacak ve kurumu afetlere karşı guumlccedilluuml hale getirecektir
4- Hazırlanacak afet ve acil durum planlarının en oumlnemli amacı yaşam alanlarınınGuumlvenliğini sağlamaktır Bu nedenle tuumlm faaliyetlerin bir plan dacirchilinde gerccedilekleşmesi gerekir Planın genel amaccedilları afete neden olabilecek tehlike ve risklerin belirlenmesi muumlmkuumlnse oumlnlenmesi veya olası etkilerinin azaltılması eğitim ve tatbikatlarla farkındalığın ve becerinin arttırılması olay anında kazanılmış doğru davranış biccedilimlerinin sergilenmesi hızlı tahliyenin gerccedilekleştirilebilmesi ile okulların normal faaliyetlerine en kısa zamanda doumlnebilmesi iccedilin gereken kurumsal yapılanmayı sağlamak olarak oumlzetlenebilir5- Afet oumlncesinde afete neden olabilecek tehlike ve risklerin belirlenmesi muumlmkuumlnse Oumlnlenmesi veya olası etkilerinin azaltılması ve olaylara karşı eğitim ve tatbikatlarla tuumlm paydaşların hazırlıklı olmasının sağlanması ve afetlere karşı bilinccedilli ve direnccedilli nesiller yetiştirilmesi6- Afet sırasında eğitim ve tatbikatlarla kazanılmış doğru davranış biccedilimleri Uygulanarakarama-kurtarma ve ilk yardım ve guumlvenli tahliye işlemlerinin aksatılmadan uygulanması7- Afet sonrasında ise olaya zamanında hızlı ve etkili olarak muumldahale ederek
kayıplarınEn duumlşuumlk duumlzeyde tutulması olabilecek zincirleme etkiler veya ikincil afetlerin oumlnlenmesi ve okulun normal programına bir an oumlnce doumlnebilmesi iccedilin gereken iyileştirme faaliyetlerinin belirlenmesi ve uygulanmasını sağlayacak oumlrguumltlenme modelleri ile imkan ve kaynakları sağlamaktır
Planlama EsaslarıPlanlama ile ne yapmak istediğinizin ve bunu nasıl hangi imkacircn ve kaynakları kullanarak
yapacağınızın belirlenmesi demektir Hangi amaccedilla olursa olsun bir planlama faaliyeti1- Oumlncelikle sorunlar ve ihtiyaccedilların belirlenmesi2- Uygulanması muumlmkuumln olan ccedileşitli eylem yollarının tartışılıp duumlzenlenmesi3- İmkacircn fırsat ve kaynakların belirlenmesi4- Mevcut imkacircn ve kaynaklarla gerccedilekleştirilmesi muumlmkuumln olan eylem yollarının belirlenmesi5- Amaca ulaşmak iccedilin gereken insan guumlcuuml malzeme kaynakları ve oumlrguumltlenme şeklini
belirlenmesi6- Oumllccediluumllebilir goumlstergeler belirleyerek eylemlerin izlenmesi ve gerektiğinde yeniden duumlzenlemeler yapılması gibi bir ccedilok faaliyeti kapsamaktadır
Afet ve Acil Durum Youmlnetimi planlaması afet youmlnetim doumlnguumlsuuml iccedilerisinde yer alan zararazaltma hazırlık muumldahale ve iyileştirme safhalarındaki ccedilalışmaların ayrı ayrı saptanması ve bir buumltuumlnluumlk iccedilerisinde yuumlruumltuumllecekuygulanacak faaliyetlerin belirlenmesi ccedilalışmalarını kapsar
Sayfa 17 45
Kapsamlı bir planlama olan Afet ve Acil Durum Youmlnetimi planlaması iccedilin yuumlruumltuumllmesi gereken ccedilalışmalar aşağıda gibidir
ZARAR AZALTMA CALIŞMALARIBirccedilok kaynakta zarar azaltma afetlerin etkilerinden kaynaklanan can ve mal kayıplarının
azaltılmasına youmlnelik ccedilabaların buumltuumlnuuml olarak tanımlanır Bir başka deyişle bu aşamada yapılacaklar tehlikeli durumlar karşısında oluşabilecek can ve mal kayıplarını muumlmkuumlnse ortadan kaldırmayı değilse olabildiğince azaltmayı amaccedillayan ccedilabaların buumltuumlnuumlduumlr Zarar azaltma sadece oumlnleme yaklaşımından farklı olarak oumlzellikle doğal kaynaklı tehlikelerin kaccedilınılmaz olduğunu kabul ederek afetlerin etkilerini en az zararla atlatmaya youmlnelik toplumsal direnccedil ve beceri geliştirmeyi de amaccedillar Adından da anlaşılacağı uumlzere afet oumlncesinde ve afet planlaması genel ccedilerccedilevesi iccedilerisinde Oumlncelikle yapılması gereken ccedilalışmalar aşağıdaki hususları iccedilermelidir1- Okul ve ccedilevresindeki tehlikelerin belirlenmesi analizi ve değerlendirilmesi2- Okul nuumlfusu yapı alt yapı ve insan faaliyetleri envanterinin ccedilıkarılması3- Fiziksel sosyal ekonomik ve ccedilevresel zarar goumlrebilirliklerin (etkilenme oranları) belirlenmesi4- Risklerin belirlenmesi5- Olum ve yaralanma riskleri6- Tehlikenin yol accedilabileceği zincirleme veya ek tehlike ve riskler7- Fiziksel riskler (yapı altyapı elektrik mekanik tesisat ve okul donanımının riskleri)8- Sosyal psikolojik ve ekonomik riskler9- Ccedilevresel riskler10- Afet senaryolarının hazırlanması11- İmkan ve kaynaklarla guumlccedilluuml ve zayıf youmlnlerin fırsat ve tehditlerin belirlenmesi(SWOT analizi)12- Risk azaltma stratejilerinin belirlenmesi ve maliyet fayda analizleri13- Yasal kurumsal ve finansal olanakların belirlenmesi14- En akılcı stratejik amaccedil hedef ve eylemlerin belirlenmesi ve uygulanması15- Performans kriterleri ile izleme ve değerlendirme youmlntemlerinin belirlenmesi16- Uygulamanın izlenmesi aksayan youmlnlerin belirlenmesi ve gerekiyorsa planınGuumlncelleştirilmesi
Şekil 3 Zarar Azaltma Ccedilalışmaları Doumlnguumlsuuml
ZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARINDA BELİRLENMESİ GEREKEN HUSUSLAR1- Riskleri Belirle2- Tehlikeleri Belirle3- Varsa Eksiklikleri Gider4- Oumlncelikleri Belirle
Sayfa 18 45
5- Tehlike ve riskleri oumlnle veya azalt6- Zarar goumlrebilirlikleri belirle7- Mevcut imkacircn ve kaynakları belirle
Zarar azaltma ccedilalışmaları afet ve acil durum youmlnetim sisteminin temelini oluşturmakta ve gerek muumldahale ve gerekse iyileştirme aşamalarında yapılması gerekenleri gerccedilekccedili olarak belirleyebilmek icin gerekli olan ana girdileri (afet senaryoları) sağlamaktadır Tehlike ve riski dikkate alarak hazırlanmış bir senaryo olmadan muumldahale ve iyileştirme aşamasında yapılacakları belirlemek başımıza gelecekleri tahmin etmeden uygulama şansı olmayan planlar hazırlamaktır Okullar iccedilin yuumlruumltuumllecek olan zarar azaltma faaliyetleri ile can ve mal kaybına yol accedilabilecek eğitim ve oumlğretimde kesintiye neden olacak tehlikeler riskler saptanarak zarar azaltma ccedilalışmalarının belirlenmesi gerekir Ccedilalışmaların adımları mevcut durumun tespit edilmesi olası tehlikelerin belirlenmesi risk analizinin yapılması ve bu bilgiler doğrultusunda zarar azaltma faaliyetlerinin başlatılması olarak oumlzetlenebilir Ccedilalışmaların yuumlruumltuumllmesinde standart formlar kullanılabileceği gibi youmlneticiler tarafından geliştirilen kurum niteliklerine uygun basit anlaşılır formlar da oluşturulabilir Okulun mevcut durumunun belirlenmesi iccedilin kullanılabilecek oumlrnek ldquoGenel Bilgiler Formurdquo Tablo 1rsquode verilmiş olup tehlike avı ve risk analizi ccedilalışmalarında kullanılabilecek oumlrnek ldquoDurum Tespiti Detay Formurdquo ile ldquoTehlike Profili Belirleme Formurdquo bu kılavuzun ekler kısmında yer almaktadır (Ek-1 Ek-2) Ayrıca acil durum anında kullanılmak uumlzere gerekli ihtiyaccedil malzemelerinin depolanarak takip edilmesini kolaylaştıracak ldquoMalzeme Bilgi Formurdquo oumlrneği ile yaşanan her bir olay veya acil durum sonrasında ilgili servislerden gelecek bilgiler doğrultusunda kullanılmak veya gerektiğinde bir uumlst kuruma sunulmak amacıyla Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Kurulu Başkanı tarafından doldurulması oumlnerilen ldquoAcil Durum Raporu Formurdquo da yine ekler boumlluumlmuumlnde yer almaktadır (Ek-3 Ek-4)
Tablo 1Genel Bilgiler Formu
Okul Adı TarihiBina Blok Adı
Kat
Koridor SayısıOda
SayısıDerslikSayısı
LaboratuarSayısı
ElektrikPanosu(Odası)[ ] Var[ ] Yok
Işıldak Sayısı [ ] YokAcil Yangın Ccedilıkış Sayısı[ ] Yok
Yangın Soumlnduumlruumlcuuml [ ] Var [ ] YokSayısı ve Yeri
Yangın Hortumu [ ] Var [ ] Yok
Sayısı ve Yeri
Diğer Accedilıklamalar Oda-
Derslik-LabAdı
veya Nosu
İlkyardımKutusuTalimatPanosu
KapıAccedilılışYoumlnuuml
İlkKurtarılacak
(OumlnemliBelge)
TahliyeEngeli
(Mobilyavs)
VanaŞalter
TehlikeliMadde(adı)
YanıcıMalzeme
(Ahşap vs)
DumanDedektoumlruumlTaşınabilirSoumlnduumlrme
Cihazı
AfetAcil
YardımMalz
NOT Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı hazırlanırken aşağıda adı geccedilen standart formlar oluşturulur ve dosyanın son kısmındaki ekler boumlluumlmuumlne eklenir
Sayfa 19 45
1ldquogenel bilgiler formurdquo 2ldquoDurum Tespiti Detay Formurdquo 3ldquoTehlike Profili Belirleme Formurdquo 4ldquoMalzeme Bilgi Formurdquo 5ldquoAcil Durum Raporu Formurdquo
Yapısal tehlikeler taşıyıcı olmayan yapı elemanlarının hasar goumlrmesiyle oluşan (boumllme duvar hasarları sıva ve cam hasarları gibi) riskler ve taşıyıcı yapı elemanlarının (kolon kiriş gibi) hasar goumlrmesiyle oluşan riskler olarak iki grupta ele alınırlar Taşıyıcı sistemin guumlvenliği riski kontrol eden etkenlerdendir Oumlzellikle deprem gibi yapı elemanlarında doğrudan hasara yol accedilabilen afetler iccedilin sistemin guumlcuuml riskin azalması dolayısıyla can ve mal kaybının azalması ile doğrudan ilişkilidir Oumlzellikle deprem sof konusu olduğunda yapısal riskler dışında zemin koşulları da riskleri azaltıcı ya da arttırıcı rol oynar Depremin guumlcuumlne bağlı olarak zeminin koşulları depremin enerjisini buumlyuumltebilir veya azaltabilir Bu nedenle zeminin oumlzelliklerine goumlre yapılaşma deprem zararlarının azaltılmasında oumlnemli rol oynar
Yapısal olmayan tehlikeler bir bina iccedilin yapısal elemanlar dışında kalan tuumlm detaylardır Oumlzellikle okullar gibi belirli bir anda kalabalık teşkil eden mekacircnlar iccedilin yapısal olmayan tehlikeler buumlyuumlk tehdit oluşturmaktadır Uumllkemizde yaşanan buumlyuumlk depremlerde yapısal olmayan unsurlara bağlı yaralanma oranı 50 can kaybı ise 3-4 olarak tespit edilmiştir Yaralanma ve oumlluumlmlerin ccediloğunun duumlşen ve devrilen eşyalardan kaynaklandığı devrilen eşyaların da ccedilıkış yollarını kapattıkları tespit edilmiştir Bu nedenle okullar iccedilin yapısal olmayan tehlikelere youmlnelik oumlnlemlerin alınması yapısal olmayan ve tehdit oluşturacak malzemelerin doğru şekilde sabitlenerek yapısal elemanlarla birlikte hareket etmeleri sağlanmalıdır Sadece deprem soumlz konusu olduğunda değil herhangi bir acil durum anında ccedilıkış-kakış yollarını kapatacak kapı oumlnlerindeki malzemelerin de sabitlenmesi veya ccedilıkışları kapatmayacak şekilde konumlandırılmaları gerekmektedir
RİSK ANALİZİRisk analizi yapılabilmesi iccedilin analizin yapılacağı mekacircnın ve bireyleri
etkileyecek her tuumlrluuml tehlikenin belirlenmesi gerekir Olabilecek bir acil durum veya afetin mekan ile insanlar uumlzerine etkilerinin belirlenmesi oldukccedila zor olmakla beraber duruma en yakın ihtimaller doğrultusunda doğal teknolojik ve insan kaynaklı olası tehlikeler iccedilin oumlnem derecesine bağlı oumlnceliklerin belirlenmesi gerekir Okullar iccedilin herhangi doğal teknolojik veya insan kaynaklı bir olayın afete doumlnuumlşmemesi veya doumlnuumlşse bile en az zararla sonuccedillanması tehlikelerin belirlenerek tedbirlerinin alınması ve risklerin azaltılması ile muumlmkuumlnduumlr
Birleşmiş Milletlerin kabul ettiği en genel tanımla ldquoinsanlar iccedilin fiziksel ekonomik ve sosyal kayıplara neden olan normal yaşamı durdurarak veya kesintiye uğratarak toplumları ve işyerlerini etkileyen yerel imkacircnlarla baş edilemeyen doğal teknolojik veya insan kaynaklı tuumlm olaylarardquo afet denilmektedir
Risk analizi Afet Acil Yardım Planlarırsquonın temelini oluşturur Bir kuruluşta tehlike ve risk analizi yapılmadan plan hazırlanmamalıdır Her okulun iccedil ve dış risklerini değerlendirip kendine oumlzguuml bir ldquoOkul Afet Acil Yardım Planırdquo hazırlaması gerektiği unutulmamalıdır
Tehlikenin neden olabileceği riskin belirlenmesi iccedilin zarar goumlrebilirlik değerlendirmesi
Sayfa 20 45
yapılmalıdır Risk belirlenmesiyle aşağı yukarı değişik buumlyuumlkluumlkteki afetlerin hangi boyutta etkiyaratacağı tahmin edilebilir Mevcut tehlikelerin yaratabileceği afetlerle ilgili risk analizi yapılmalı bu risklere eldeki imkacircn ve kaynaklarla nasıl karşı koyulacağı belirlenmeli geccedilmişteyaşanan deneyimlerden ccedilıkarılan dersler ışığında yeni eylem planları geliştirilmelidir
Risk en basit tarifiyle insana ccedilevreye bir kuruluşa bir iş veya hizmet suumlrekliliğine zarar verecek sonuccedillar doğuran olayların tahmini koumltuuml etkileridir
Tehlikeler doğası itibariyle birbirlerine goumlre farklılıklar goumlsterir Bazı tehlikeler oumlncuuml işaretler verebilirken bazıları ise aniden oluşabilmektedir Oumlzellikle deprem gibi doğal kaynaklı olaylar iccedilin tahminlerde bulunmak oldukccedila zor hatta muumlmkuumln değildir Bu nedenle okullar iccedilin aniden gelişen bu tur tehlikelerin afete doumlnuumlşmemesi iccedilin mevcut durum ccedilok iyi analiz edilmelidir Mevcut durumun analiz edilmesinde kurumun sahip olduğu yerel imkacircnlar belirlenmelidir Bu iccedil kaynaklar afet veya acil durum anında ve sonrasında normal hayata geccediliş iccedilin gereklidir
Okullar iccedilin yapılacak tehlike analizi ccedilalışmalarında olası tehlikelerin belirlenmesi ve belirlenen her tehlike iccedilin gerccedilekleşme sıklığı ile mekacircn personel-oumlğrenci ile eğitim suumlrekliliği uumlzerine etkileri derecelendirilmelidir Ayrıca tehlikenin buumlyuumlkluumlğuuml coğrafi-boumllgesel koşullar veek olarak yakın ccedilevrede meydana gelebilecek olayların etkileri de duumlşuumlnuumllmelidir Unutulmamalıdır ki bir okuldaki personel oumlğrenci eğitim binası ile eğitim materyallerinin bir tehlikenin etkisiyle hasara uğraması veya eğitiminin kesintiye uğraması o okulun hasar goumlrebilirliğinin seviyesini goumlsterir
Risk analizi ccedilalışmalarında tehlike tuumlrleri ile bu tehlikelerin nitelikleri de değerlendirilir Her tehlikenin kendine oumlzguuml etkileme şiddeti oluşum sıklığı etkilediği mekacircn ve topluluk sayısıile oumlnlemleri bir diğer tehlikeye goumlre farklılık goumlsterir Tehlike profilinin (goumlruumlntuumlsuumlnuumln) belirlenmesinde mekacircn-bina insan-personel-oumlğrenci eğitim suumlrekliliği gibi başlıklarla gruplandırılmış sorulara verilecek cevaplar iccedilin aşağıdaki detaylar dikkate alınmalıdır Mekacircn veya bina tehlikenin veya riskin etkileyeceği alandır Mekacircnın ne kadarının etkileneceği farklı oranlarda etkilenecek alanların olup olmadığı oumlnemlidir İnsan (personel- oumlğrenci) tehlikenin gerccedileklemesi halinde tehlikeden etkilenebilecek zarar goumlrebilecek en yuumlksek insan sayısıdır
Eğitim suumlrekliliği tehlikenin binayı veya insanları etkilemesi durumunda eğitimi ne kadar etkileyeceği eğitimde kesintiye yol accedilıp accedilmayacağıdır Risk analizi yapılırken oumlzellikle deprem ve sel gibi doğal kaynaklı tehlikeler iccedilin etki derecesi ve oluşum sıklığıolasılığının belirlenmesinde bilimsel verilerden yararlanılmalı diğer tehlikeler iccedilin ise fiziki şartlar ve mevcut riskler dikkate alınmalıdır Belirlenen tehlikelerin mekacircnı İnsanı ve eğitim suumlrekliliğini ne kadar etkileyebileceğini belirleyebilmek iccedilin dosya sonundaki Ek 2rsquodeki ldquoTehlike Profili Belirleme Formurdquo doldurulmalıdır Bu formdaki ldquoEtkileme Şiddetirdquo nin Felaket Kritik Sınırlı ve Oumlnemsiz seviyelerinden hangisine ve ldquoOluş Sıklığırdquo nın Yuumlksek Bazen Nadiren Yok (ccedilok az) seviyelerinden hangisine karşılık geldiğine tablodaki ve aşağıdaki accedilıklamalar doğrultusunda karar verilir
MEVCUT DURUM ANALİZİOumlncelikle okulun sahip olduğu afet ve acil durum sırasında ve sonrasında
kullanılabilecek iccedil kaynaklar tespit edilmelidir Bu konuda şunlar yapılabilir
Sayfa 21 45
1 Personel Yangın muumldahale ekibi ilkyardım ekibi komuta merkezi ekibi tahliye ekibi basın
ve halkla ilişkiler ekibi gibi ccedilalışma gruplarında yer alacak personelin tespiti2 Ekipman Yangından korunma ve muumldahale ekipmanları (takımı) iletişim
ekipmanlarıİlkyardım malzemeleri uyarıalarm sistemleri gibi ekipmanların envanterinin hazırlanması ve bunlarındestek sistemlerinin belirlenmesi3 Sosyal ve youmlnetsel tesisleraraccedillar İl Afet ve Acil Durum Muumlduumlrluumlğuuml (ADM)
sığınaklar ilkyardımmerkezleri sağlık hizmet birimi gibi birimlerin okul iccedilindeki konumlarının ve kapasitelerinin belirlenmesi4 Organizasyon Eğitim tahliye planı gibi konularda okulun organizasyon
kapasitesinin belirlenmesi
OKULLARDA YAŞANABİLECEK TEHLİKELER ŞOumlYLE SIRALANABİLİR1 Gaz kaccedilağı2 Deprem3 Yangın4 Yıldırım5 Teroumlr6 Ccedilevreden (komşu kurum ve kuruluşlardan gelecek) etkiler7 Olumsuz hava koşulları (sel fırtına hava kirliliği kar buzlanma don ve vb)8 Toprak kayması ve heyelan9 İletişim-haberleşme aksaklıkları10 Acil sağlık durumları (salgın hastalıklar gıda zehirlenmesi vb)11 Tehlikeli maddeler12 Ulaşım-servis kazaları13 Savaş hali14 Adli vakalar (ccedilocuk kaccedilırma hırsızlık vb)15 Kazan patlaması vb bunlar gibiOkullarda yapısal olmayan risklerin azaltılması iccedilin şunlara dikkat edilmelidir1 Araccedil gereccedil makine ve mobilya gibi ağır olan eşyaların sabitlenmesi2 Tavanda asılı olan eşyaların sabitlenmesi3 Elektrikli aletlerin sabitlenmesi ve kesintisiz guumlccedil kaynağı veya jeneratoumlrle
desteklenmesi4 Buumltuumln zehirli yanıcı ve tehlikeli maddelerin ldquoSınırlayın İzole Edin Yok
Edin Ayırınrdquo(SİYA) kuralına bağlı olarak kapalı sağlam kutular iccedilinde depremde doumlkuumllmeyecek şekilde tutulmalarının sağlanması5 Ccedilalışanlar ve aileleri iccedilin eğitim ve bilinccedillenme programları duumlzenlenmesi6 Sınıf kapılarının dışarı accedilılacak şekilde tasarlanmış olması7 Ccedilıkış yollarının daima accedilık tutulacak şekilde ayarlanması8 Yapısal olmayan elemanlar ruumlzgar ve deprem sarsıntılarına karsı binaya sabitlenmesi9 Yangın soumlnduumlrme cihazlarının durumu yerlerinin kontroluuml ve bakımlarının yapılması10 Yangın guumlvenliği oumlnlemlerinin uygulanması11 Tahliye tatbikatlarının sık yapılması
Risk analizi yapılırken etki derecesi iccedilin1 Felaket (50rsquoden fazla zarar ccedilok sayıda oumlluumlm 30 guumlnden fazla sureli
etki) iccedilin 42 Kritik (25 -50 zarar kalıcı sakatlanmalar 2 hafta sureli etki) iccedilin 3
Sayfa 22 45
3 Sınırlı- Kontrol edilebilir (10 -25 zarar yaralanmalar 1 hafta sureli etki) iccedilin 2
4 Oumlnemsiz (10rsquodan az zarar 24 saat veya daha kısa sureli etki) iccedilin 1 Oluş Sıklığı iccedilin1 Yuumlksek (Gelecek yılda meydana gelme olasılığı 100) iccedilin 42 Bazen (Gelecek yılda meydana gelme olasılığı 10-100 veya gelecek 10 yılda
en az bir kez) iccedilin 33 Nadiren (Gelecek yılda meydana gelme olasılığı 1-10 veya gelecek 100 yılda
en az bir kez) iccedilin 24 Yok (ccedilok az) (Gelecek 100 yılda goumlruumllme olasılığı 1 veya daha az) iccedilin 1
kullanılmalıdırTablo 2 Risk Seviyesine Goumlre Derecelendirme
Tehlike
Etkilenecek Unsurlar(Her bir unsur tablo altındaki etki derecesi Puanına goumlre ve Ek 2 formu verilerine goumlreYapılmalıdır)
ETKi DERECESİ(Etkilenecek Unsurların
Ortalaması)(Mekacircn+İnsan+Eğit
imSuumlrekliliği) 3
Oluş S
ıklığıOlasılı
k
Oumlncelik
Derecesi
Mekacircn Bina
EğitimSuumlrekliliğ
i
İnsan(personel
Oumlğrenci)Tehlike 1Tehlike 2Tehlike 3helliphelliphelliphellipEtkilenecek Unsurlar Oumlnemsiz1Sınırlı ndashkontrol edilebilir 2Kritik 3 Felaket 4 (Ek 2rsquoden yararlanılarak belirlenir)Etki Derecesi Etkilenecek Unsurlar (Mekacircn+ İnsan+Eğitim Suumlrekliliği) 3Oluş Sıklığı ı Olasılık Yok 1Nadir 2 Bazen 3 Yuumlksek 4 (Ek 2rsquoden yararlanılarak belirlenir)Oumlncelik derecesi = Etki Derecesi X OlasılıkTablo 2rsquode her tehlike iccedilin hesaplanan ldquooumlncelik derecesirdquo iccedilin Tablo 3 ve Tablo 4rsquoten yararlanılarak tehlikenin plandaki oumlncelik duumlzeyi veya planda yer alıp almayacağı belirlenir
Tablo 3 Risk seviyesine goumlre matrisEtki Derecesi
Ola
sılık
Felaket4
Kritik3
Sınırlı2
Oumlnemsiz1
Yuumlksek4
Yuumlksek16
Yuumlksek12
Orta8
Az4
Bazen3
Yuumlksek12
Yuumlksek9
Orta6
Az3
Nadiren2
Orta8
Orta6
Az4
Ccedilok Az2
Yok1
Az4
Az3
Ccedilok Az2
Ccedilok Az1
Sayfa 23 45
Tablo 4 Plandaki oumlncelik seviyesiSonuccedil Risk Plandaki Oumlncelik
16 12 9 Yuumlksek 1 Duumlzeyde (en oumlncelikli plan)
86 Orta 2 Duumlzeyde (oumlncelikli plan)43 Az 3 Duumlzeyde (plan)21 Ccedilok Az 4 Duumlzeyde (plan
yapılmayabilir)
Zarar Azaltma ccedilalışmaları planlama oumlncelikleri sonuccedilları doğrultusunda bir program dahilinde Ek-5rsquoteki oumlrnek ldquoZarar Azaltma Ccedilalışmaları Formurdquo kullanılarak gerccedilekleştirilmelidir
HAZIRLIK CcedilALIŞMALARIAfet oumlncesinde oumlnleme ve zarar azaltma aşamasında alınan tuumlm
oumlnlemlere karşın depremani seller fırtına ve tayfunlar gibi bazı tehlikeleri oumlnlemek ve risklerini tamamen ortadan kaldırmak muumlmkuumln olamayacağı iccedilin hazırlık aşamasında bazı oumlnemli faaliyetlerin yuumlruumltuumllmesi kaşınılmazdır Bu faaliyetlerin yanı sıra okullar kazalar kavgalar zehirlenmeler kuumlccediluumlk ccedilaplı yangınlar gibi acil durumlarla ccedilok sık karşılaştıkları iccedilin gerekli hazırlık faaliyetlerini suumlrekli guumlncel ve uygulanabilir duumlzeyde tutmak zorundadırlar
Hazırlık ccedilalışmalarının ana hedefi tehlikelerin topluluklar ve yaşam alanları uumlzerinde doğurabileceği olumsuz sonuccedillara karşı oumlnlemler almak ve etkili muumldahale iccedilin on hazırlıklar yapmaktır Kısacası herhangi bir afet anında acil yardım ihtiyaccedillarının karşılanabilmesi ve ldquoarama-kurtarmardquo kabiliyetinin geliştirilmesi iccedilin yapılması gereken faaliyetlerin tuumlmuumlduumlr Bu amaccedilla eğitilen personel ve temin edilen malzemelerin doğru alanlarda konumlandırılmaları da bu faaliyetlerin iccedilerisinde yer alır Hazırlık safhasında oumlğrenci oumlğretmen ve ccedilalışanların canı ve malı ile milli servetleri afetlerin yıkıcı etkilerinden koruyacak bazı faaliyetlerin yuumlruumltuumllmesi zorunluluğu nedeniyle hazırlık ccedilalışmaları ccediloğu zaman zarar azaltma faaliyetleri ile iccedil iccedile girmiştir Hazırlık ccedilalışmalarının temelini okullarla ilgili tuumlm paydaşların afet veya acil durum anında nasıl davranacaklarının oumlnceden belirlenmesi ve gerekli olan tuumlm eğitim ve tatbikatların yuumlruumltuumllmesi ccedilalışmaları oluşturmaktadır Başka bir deyişle hazırlık ccedilalışmaları muumldahale surecini kapsayan faaliyetlerin oumlnceden planlandığı ve programların geliştirildiği ccedilalışmalar buumltuumlnuumlduumlr
Okul afete muumldahale ccedilalışmaları oumlnceden tahmin edilebilen ve erken uyarı verilebilmesi muumlmkuumln olan tehlikeler ve ani gelişen olaylar iccedilin olay anında yapılması gereken doğru davranış biccedilimlerini de iccedilerir Herhangi bir tehlike anında en doğru davranış biccediliminin ne olduğu ile ilgili bilgi ve beceri geliştirici eğitimler ile tatbikatlar da hazırlık ccedilalışmalarının bir parccedilası olarak duumlşuumlnuumllmelidir
Hazırlık faaliyetleri iccedilerisinde olması gereken başlıca adımlar şunlardır 1 Afete muumldahale ve iyileştirme planlarının hazırlanması
Sayfa 24 45
2 Başta bu planlarda goumlrev alacak kişiler olmak uumlzere oumlğretmenler oumlğrenciler ccedilalışanlar ve veliler iccedilin eğitim ve tatbikat programlarının hazırlanması ve uygulanması
3 Okul iccedili haberleşme bilgi ve iletişimin geliştirilmesi 4 Okul afet ve acil durum youmlnetimi planlama ccedilalışmalarının tanıtılması ve
yaygınlaştırılması5 Goumlrevlilerin eğitimi bilgilendirilmesi ve bilinccedillendirilmesi6 Erken uyarı tahliye sığınak duumlzeni kurtarma ve ilk yardım gibi alt planların
hazırlanması7 Eğitim materyallerinin hazırlanması8 Eksiklerin tespit edilmesi ve giderilmesi9 Tatbikatların yapılması10 Diğer planlarla işbirliği ve koordinasyon
Şekil 4 Afete Hazırlık Ccedilalışmaları DoumlnguumlsuumlHazırlık Ccedilalışmalarına başlarken oumlncelikli olarak şu hususları belirlemek gerekir1- Risklerin Belirlenmesi2- Tehlikeleri Belirlenmesi3- Varsa Eksiklikleri Giderilmesi4- Oumlnceliklerin belirlenmesi 5- Tehlike ve riskleri oumlnlenmesi veya azaltılması6- Zarar goumlrebilirliklerin belirlenmesi7- Mevcut imkacircn ve kaynakları belirlenmesi
HAZIRLIK CcedilALIŞMALARI ESNASINDA YAPILACAKLAR OLANLAR1- Tatbikatların sıklıkla duumlzenli bir tarzda yapılması2- Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Planlama Ccedilalışmalarının Tanıtılması3- Diğer planlarla işbirliği ve koordinasyonun sağlanması4- Eğitim Materyallerinin hazırlanması5- Eksiklerin tespit edilmesi ve giderilmesi6- Goumlrevlilerin eğitimi bilgilendirilmesi ve bilinccedillendirilmesi7- Erken uyarı tahliye sığınak duumlzeni kurtarma ve ilk yardım gibi alt planlarının
hazırlanması
MUumlDAHALE CcedilALIŞMALARI
Sayfa 25 45
Bir afetin oluşumunu takip eden ve afetin oluşundan hemen sonra başlayarak afetin buumlyuumlkluumlğuumlne bağlı olarak 1-2 aylık suumlre iccedilerisinde yapılan faaliyetlerin tuumlmuumlduumlr Muumldahale evresinde ilk hedef en kısa surede en fazla insanın hayatını kurtarmaktır Bunu insan yaşamını ilgilendiren yaralıların sevk edilmesi-tedavisi barınma ve yaşamsal ihtiyaccedillarının temini gibi diğer faaliyetler takip eder Muumldahale faaliyetleri aynı zamanda otorite ve disiplin gerektirir Bu suumlreccedil iccedilerisinde ortaya ccedilıkan gereksinimlerin hızla tespit edilmesi iletişim ve eğitimli kadrolarla ve yeter sayıda ekipmanla muumldahale edilmesi gerekir
Muumldahale aşamasıyla eş zamanlı yuumlruumltuumllen diğer oumlnemli ccedilalışmaların başlıcalar şunlardır
1 Hasar tespitlerinin yapılması tehlike yaratan enkazların kaldırılması ve patlama yangın
gibi ikincil afetlerin oumlnlenmesidir2 Afetin kısa sureli ve direk etkilerine hitap eden muumldahale faaliyetleri ile afetin
olumsuz etkilerinigidermek iccedilin bilgi ve becerilerin uygulanması
3 Guumlvenliğin arttırılması olası tehditlerin nedenleri ve kaynağının araştırılması
4 Goumlzetim ve denetimlerin arttırılması 5 Aksayan hizmetlerin en kısa surede suumlrduumlruumllebilirliğinin sağlanması
faaliyetleri de eşzamanlı olarak yuumlruumltuumllmelidir
Bu nedenle bu evrede hızlı değerlendirme ve temel bilgilerin elde edilmesi ve artccedilı olay olasılıklarının değerlendirilmesi bu surecin sağlıklı yuumlruumltuumllmesinde buumlyuumlk oumlnem taşımaktadır
Uumllkemizde yaygın olarak acil durum planlaması adı ile tanınan muumldahale ccedilalışmalarının ana amacı acil durum veya afet sonucu oluşan olaylara zamanında hızlı ve etkili olarak muumldahale ederek can kaybı ve yaralanmaların artmaması afetin neden olabileceği yangınlar patlamalar salgınlar gibi ek tehlike ve risklerle can ve mal kaybının buumlyuumlmemesi ve okulun normal faaliyetlerine bir an oumlnce doumlnebilmesi iccedilin gerekli tuumlm faaliyetlerin hangi oumlrguumltlenme şekliyle kimler tarafından ne zaman hangi goumlrev ve yetkiyle hangi kaynaklar kullanılarak yuumlruumltuumlleceğini accedilıkccedila tanımlayan bir belgedir
Sayfa 26 45
Şekil 5 Muumldahale Ccedilalışmaları Doumlnguumlsuuml
MUumlDAHALE CcedilALIŞMALARI ESNASINDA YAPIMASI GEKENLER1- Psikososyal desteğin sağlanması2- Afet tuumlruuml ve etkisine goumlre davranış şekli (tahliye veya yerinde korunma)3- Olayın buumlyuumlkluumlğuuml ve ccedilevresindeki etkileri hakkında bilgi toplama4- Yetkililerini ve velilerin bilgilendirilmesi5- Sorumlu kurum ve kuruluşlardan yardım talep edilmesi6- Oumlğrenci oumlğretmen ve ccedilalışanların korunması ve acil ihtiyaccedilların sağlanması7- Muumldahale ekiplerin goumlreve sevk edilmesi
İYİLEŞTİRME CcedilALIŞMALARIMuumldahale suumlrecinden sonra başlayan ve afetin buumlyuumlkluumlğuumlne goumlre 1-2
yıl gibi daha uzun bir sureyi kapsayan faaliyetlerin tuumlmuumlduumlr Muumldahale surecinde ccedileşitli sebeplere bağlı olarak gerccedilekleştirilemeyen bazı ccedilalışmalar da bu suumlreccedil iccedilerisinde gerccedilekleştirilebilir Okullar iccedilin iyileştirme aşamasında yapılacaklar okulun bir an oumlnce accedilılması ve normal programına doumlnebilmesi iccedilin planda oumlngoumlruumllen eylemlerin uygulanması ccedilalışmalarını iccedilerir Ana hedef eğitimin muumlmkuumln olan en kısa sure iccedilerisinde başlayabilmesinin temini ve meydana gelen olaydan elde edilen derslerin ışığı altında daha guumlvenli ve emniyetli bir okul ve eğitim ortamı oluşturmaktır
Bu faaliyetlerin hazırlık faaliyetleri sırasında planlanması etkin olarak uygulanabilmesi iccedilin gereklidir İyileştirme faaliyetleri uzun surelidir ve eğitime başladıktan sonra da devam edebilir İyileştirme faaliyetleri afet veya acil durumların neden olduğu fiziksel eğitsel youmlnetsel psikolojik sosyal ve ccedilevresel kayıp ve zararların hangi imkacircn ve kaynaklar kullanılarak nasıl giderilebileceğini afetin fırsata doumlnuumlştuumlruumllerek okul ve ccedilevresinin nasıl daha guumlvenli ve emniyetli bir hale getirilebileceğini okulun normal faaliyetlerine bir an oumlnce doumlnebilmesini ve eğitim kalitesinin yuumlkselmesini sağlayan ccedilalışmaların buumltuumlnuumlduumlr Bu suumlreccedil iccedilerisinde yuumlruumltuumllmesigereken faaliyetler Şekil 6rsquoda şematik olarak goumlsterilmiştir
İyileştirme faaliyetleri afet veya acil durumların neden olduğu fiziksel eğitsel youmlnetsel psikolojik sosyal ve ccedilevresel kayıp ve zararların hangi imkan ve kaynaklar kullanılarak nasıl giderilebileceğini afetin fırsata doumlnuumlştuumlruumllerek okul ve ccedilevresinin nasıl daha guumlvenli ve emniyetli bir hale getirilebileceğini okulun normal faaliyetlerine bir an oumlnce doumlnebilmesini ve eğitim kalitesinin yuumlkselmesini sağlayan ccedilalışmaların buumltuumlnuumlduumlr
İyileştirme suumlreci iccedilerisinde yuumlruumltuumllmesi gereken faaliyetler şunlardır
Ccedilevre ve Şehircilik Bakanlığı AFAD ve Belediyelerle işbirliği yapılacaktır1 Okulun yeniden accedilılması Afetten sonra okulun en kısa zamanda eğitime
accedilılması2 Bina ve tesislerin fiziksel yapısal iyileştirmesi3 Youmlnetsel iyileştirme İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml ve İlccedile Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuumlyle4 Eğitsel iyileştirme İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml ve İlccedile Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuumlyle5 Psikolojik iyileştirme Okul Rehberlik Servi ve gerekirse RAMrsquo da destek
sağlanır6 Sosyal ve ccedilevresel kayıp ve Zaraların hangi imkacircn ve kaynaklar kullanılarak
nasılSayfa 27 45
Giderilebileceği ile afetin fırsata doumlnuumlştuumlruumllerek okul ve ccedilevresinin nasıl daha guumlvenli ve emniyetli bir hale getirilebileceği ve eğitim kalitesinin artırılacağını duumlzenleyen planlama tuumlruumlduumlr
Okul afet ve acil durum youmlnetimi planlaması iccedilerisinde yer alan zarar azaltma hazırlık muumldahale ve iyileştirme ccedilalışmalarının bir buumltuumln olarak goumlruumllmelidir
Okul afet ve acil durum youmlnetimi planları bir kere hazırlanarak dolaplara bırakılan belgeler olmamalıdır Okulun kapasitesi ve durumundaki değişimlere tatbikatlardan ve yıllık eylem planındaki faaliyetlerden elde edilen deneyim ve derslere goumlre yılda en az bir kere revize edilmelidir
Okul afet ve acil durum youmlnetimi planıyla uyumlu olacak şekilde yıllık faaliyet planının hazırlanması ve uygulanması son derece oumlnemlidir Yıllık faaliyetlerin planlama şekli aşağıda goumlsterildiği gibi
Şekil 6 İyileştirme Ccedilalışmaları Doumlnguumlsuuml
İYİLEŞTİRME CcedilALIŞMALARI ESNASINDA TAKİP EDİLECEK BASAMAKLAR1- Okulun yeniden accedilılması2- Psikolojik iyileştirmenin sağlanması3- Eğitsel iyileştirme yapılması4- Bina ve tesislerin fiziksel yapısal iyileştirilmesi5- Youmlnetsel iyileştirme yapılanması
ZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARIBirccedilok kaynakta zarar azaltma afetlerin etkilerinden kaynaklanan can ve mal kayıplarının
azaltılmasına youmlnelik ccedilabaların buumltuumlnuuml olarak tanımlanır Bir başka deyişle bu aşamada yapılacaklar tehlikeli durumlar karşısında oluşabilecek can ve mal kayıplarını muumlmkuumlnse ortadan kaldırmayı değilse olabildiğince azaltmayı amaccedillayan ccedilabaların buumltuumlnuumlduumlr Zarar azaltma sadece oumlnleme yaklaşımından farklı olarak oumlzellikle doğal kaynaklı tehlikelerin kaccedilınılmaz olduğunu kabul ederek afetlerin etkilerini en az zararla atlatmaya youmlnelik toplumsal direnccedil ve beceri geliştirmeyi de amaccedillar
Adından da anlaşılacağı uumlzere afet oumlncesinde ve afet planlaması genel ccedilerccedilevesi iccedilerisinde oumlncelikle yapılması gereken ccedilalışmalar aşağıdaki hususları iccedilermelidir1- Okul ve ccedilevresindeki tehlikelerin belirlenmesi analizi ve
değerlendirilmesi2- Okul nuumlfusu yapı alt yapı ve insan faaliyetleri envanterinin
(dokuumlmanlarının) ccedilıkarılması
Sayfa 28 45
1OKUL AFET ve ACİL DURUM YOumlNETİMİPLANLAMA CcedilALIŞMALARININ TANITILMASI2GOumlREVLİLERİN EĞİTİMİ BİLGİLENDİRİLMESİ ve BİLİNCcedilLENDİRİLMESİ3ERKEN UYARI TAHLİYE-SIĞINAK DUumlZENİ KURTARMA ve İLKYARDIM GİBİ ALT PLANLARIN HAZIRLANMASI4EĞİTİM MATERYALLERİNİN HAZIRLANMASI5EKSİKLİKLERİN TESPİT EDİLMESİ VE GİDERİLMESİ6TATBİKATLARIN YAPILMASI7DİĞER PLANLARLA İŞBİRLİĞİ VE KOORDİNASYON
1TEHLİKELERİ BELİRLE2ZARAR GOumlREBİLİRLİKLERİ BELİRLE3RİSKLERİ BELİRLE analiz eder
4OumlNCELİKLERİ BELİRLE5MEVCUT İMKAN VE KAYNAKLARI BELİRLE6VARSA EKSİKLİKLERİ GİDER7TEHLİKE VE RİSKLERİ OumlNLE VEYA AZALT
HAZIRLIK CcedilALIŞMALARIZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARI
3- Fiziksel sosyal ekonomik ve ccedilevresel zarar goumlrebilirliklerin (etkilenme oranları) belirlenmesi
4- Risklerin belirlenmesi5- Oumlluumlm ve yaralanma riskleri 6- Tehlikenin yol accedilabileceği zincirleme veya ek tehlike ve riskler7- Fiziksel riskler (yapı altyapı elektrik mekanik tesisat ve okul donanımının
riskleri)8- Sosyal psikolojik ve ekonomik riskler9- Ccedilevresel riskler10- Afet senaryolarının hazırlanması11- İmkacircn ve kaynaklarla guumlccedilluuml ve zayıf youmlnlerin fırsat ve tehditlerin
belirlenmesi (SWOT analizi)12- Risk azaltma stratejilerinin belirlenmesi ve maliyet fayda analizleri13- Yasal kurumsal ve finansal olanakların belirlenmesi14- En akılcı stratejik amaccedil hedef ve eylemlerin belirlenmesi ve
uygulanması15- Performans kriterleri (oumllccediluumltleri kıstasları) ile izleme ve değerlendirme
youmlntemlerinin belirlenmesi16- Uygulamanın izlenmesi aksayan youmlnlerin belirlenmesi ve gerekiyorsa
planın guumlncelleştirilmesi
Zarar azaltma ccedilalışmalarını kısaca şoumlyle sıralayabiliriza) Tehlikelerin belirlenmesi b) Zarar goumlrebilirliklerin belirlenmesi c) Risklerin belirlenmesi d) Oumlnceliklerin belirlenmesie) Mevcut imkacircn ve kaynakların belirlenmesi f) Varsa eksikleri gidermek g) Tehlike ve riskleri oumlnlemek veya azaltmak iccedilin yapılması gereken ccedilalışmalardır
Tehlike ve riskleri oumlnlemek veya zararlarını azaltmak iccedilin yapılması gereken ccedilalışmalar kısmında gerekli formlar doldurulup her sene guumlncelleştirmesi gereken kısmını guumlncelleyerek dosyanın son boumlluumlmuumlne eklidir
Sayfa 29 45
Şekil 8rsquode goumlsterildiği gibi planla uygula kontrol et ve eksikleri gider şeklinde olmalıdırOkul afet ve acil durum youmlnetimi planları bir kere hazırlanarak bırakılan belgeler
olmamalıdır Okulun kapasitesi ve durumundaki değişimlere tatbikatlardan ve yıllık eylem planındaki faaliyetlerden elde edilen deneyim ve derslere goumlre yılda en az bir kere revize edilmelidir Okul afet ve acil durum youmlnetimi planıyla uyumlu olacak şekilde yıllık faaliyet Planının hazırlanması ve uygulanması son derece oumlnemlidir Yıllık faaliyetlerin planlama doumlnguumlsuuml Her faaliyetin mutlaka bir değerlendirmesi yapılarak problemler saptanmalı ve duumlzeltilmesi iccedilin gerekli ccedilalışmalar yapılmalıdır
YILLIK FAALİYETLER İCcedilİN PLANLANMASI GEREKENLER1 PLANLA (Planların oluşturulması) 2 UYGULA (Faaliyetlerin uygulanması) 3 KONTROL (Uygulamaların değerlendirilmesi)4 EKSİKLERİ GİDER (Problemlerin saptanması ve duumlzetilmesi yolunda adımların atılması) şeklinde olmalıdır Her faaliyetin mutlaka bir değerlendirmesi yapılarak problemler saptanmalı ve duumlzeltilmesi iccedilin gerekli ccedilalışmalar yapılmalıdır
Yıllık planlar şu faaliyetleri iccedilermelidir1 Zarar azaltma ve hazırlık konusunda alınabilecek oumlnlemleri ve yapılacak faaliyetleri2 Muumldahale iyileştirme ve yeniden inşa ile ilgili faaliyetleri (eğitim tatbikat vb)3 Oumlğrenciler oumlğretmenler aileler ve halk iccedilin afet eğitimini4 Hem kendi okulu hem de diğer okullarla bilgi ve tecruumlbe paylaşımını5 Problemleri saptama alınabilecek oumlnlemleri belirleme ve problemleri ccediloumlzmeye ilişkinyapılabilecek diğer faaliyetleri iccedilermelidir
YILLIK PLANLARDA AŞAĞIDAKİ BAŞLIKLAR MUTLAKA OLMALIDIR1 Yıllık planın amaccedil ve hedefleri2 Faaliyet tiplerine goumlre ccedileşitli alt faaliyetleri3 Uygulama takvimi
Sayfa 30 45
4 Sorumlu kişi veveya kişiler varsa işbirliği yapılan kurum kuruluş ve sivil toplum oumlrguumltleri5 Buumltccedile6 Her aktivite iccedilin gerekli olabilecek diğer bilgi ve accedilıklamalar
PLANLARIN DEĞERLENDİRİLMESİAfet ve Acil Durum Youmlnetimi planları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlarbir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilendersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilmesive guumlncelleştirilmesi gereken belgelerdir Afet planlaması bir eylem değil bir suumlreccediltir vezaman iccedilerisinde afet tuumlrlerinin buumlyuumlkluumlklerinin ve sıklıklarının değişimi bilim ve teknolojidekiyeni gelişmeler imkan ve kaynaklardaki artışlara bağlı olarak suumlrekli guumlncellenmelidirAfet ve Acil Durum Youmlnetimi planlarında dikkate alınması gereken ana oumlzellikleri aşağıdakigibi oumlzetlemek muumlmkuumlnduumlr1- Gerccedilekccedili ve kabul edilebilir olmalıdır2- Mevcut durumu olduğu gibi yansıtmalıdır3- Buumltuumln tehlike ve riskleri belirlemelidir4- Gerccedilekccedili afet senaryoları esas alınarak hazırlanmalıdır5- Farklı gruplar ve kuruluşlar arasında en uygun yardımlaşma işbirliği ve koordinasyonesaslarını belirlemelidir6- Goumlrev yetki ve sorumluluklar accedilıklıkla belirtilmeli belirsizlik goumlrev girişimleri ve
tekrarlanmalara fırsat verilmemelidir7- Youmlnetim komuta ve kontrol mekanizmalarının ve bilgi akışının nasıl olacağı accedilıklıkla
belirlenmeli ve youmlnetim karmaşasına neden olunmamalıdır8- Yeni kaynak ve yeni kuruluşlara ihtiyaccedil goumlsteren belgeler yerine mevcut imkacircn vekaynaklarla neler yapılabileceğini ilave imkan ve kaynakların gerccedilekccedili olarak neredenve nasıl karşılanacağını goumlsteren belgeler olmalıdır
Planın ve yapılan faaliyetlerin geliştirilebilmesi iccedilin mutlaka her faaliyetten sonra ve her yılın sonunda değerlendirilmesi gerekir Değerlendirmenin kolay ve anlaşılır olmasını sağlamakamacıyla daha oumlnce geliştirilmiş standart formlar kullanılabilir veya okulun kendi tehlike risk ve mevcut durumuna goumlre hazırlanmış bir değerlendirme formu hazırlanabilir
OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİMİ İCcedilİN TAVSİYE EDİLEN YILLIK CcedilALIŞMA PLANI
OKULTARİH AKTİVİTE YETKİLİ
KİŞİGERCcedilEKLEŞTİRİLDİĞİ
TARİHOkul Muumlduumlruumlnuumln Oumlğretmenler zuumlmre toplantısında Deprem Sel Yangın Kaza Gıda zehirlenmesi Salgın hastalık ve yapısal olmayan teroumlr olayları Biyolojik ve kimyasal tehlikeler karşı Okul Afet ve Acil durum Planın oumlneminin anımsatması ve oumlğretmenleri bu hususta bilgilendirmesihellip
Sayfa 31 45
helliphellip2015
Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Kurulunun Kurulması ve yetkilendirilmesi Uygun oumlzelliklere sahip personel ve goumlnuumllluumllerin belirlenmesi Afet youmlnetimi iccedilin goumlrevlendirmelerin yapılması
helliphellip2015
Okul Mekacircnları tesislerinin tehlike analizi Tehlike yollarına ait tehlike analizi Oku Kroki Planlarının Acil Durum telefon numaraları guumlncellenmesi Ailelere mesaj goumlnderilmesi Potansiyel tehlikelere goumlre tahliye guumlzergacirchlarının belirlenmesi
helliphellip2015
Tehlike Zarar Goumlrebilirlik ve Kapasite Değerlendirmesi Fiziksel Korunma Oumlnlemleri Alınması Muumldahale Kapasitesinin ve Kaynaklarının Geliştirilmesi
helliphellip2015Planın Uygulanması Değerlendirilmesi ve Guumlncellemesi iccedilin Tatbikatların Yapılması
helliphellip2015Personel ve oumlğrencilere afet youmlnetimi ve planla ilgili eğitimin verilmesi
helliphellip2015
Oumlğrenci velilerine afet youmlnetimi ve planla ilgili eğitimin verilmesi Okul Aile Birliğini toplayarak Okul afet ve acil durum youmlnetimi ve planla ilgili eğitimin verilmesi ve bilinccedillendirilmesi
helliphellip2015
Zarar azaltma ve hazırlık konusunda alınabilecek oumlnlemleri ve yapılacak faaliyetleri Muumldahale iyileştirme ve yeniden inşa ile ilgili faaliyetlerin goumlruumlşuumllmesi
helliphellip2015
Hem kendi okulu hem de diğer okullarla bilgi ve tecruumlbe paylaşımının yapılması Problemleri saptama alınabilecek oumlnlemleri belirleme ve problemleri ccediloumlzmeye ilişkin yapılabilecek diğer faaliyetlerin goumlruumlşuumllmesi
helliphellip2015Personel ve oumlğrencilere afet youmlnetimi ve planlama eğitiminin verilmesi
helliphellip2015 28 Şubat sivil savunma ldquoİkaz alarm Tatbikatırsquonın yapılması
helliphellip2015 hellip022015 1-7 Mart tarihlerinde Personel Tahliye tatbikatının yapılması
helliphellip2015Plan ve hazırlıkların goumlzden geccedilirilmesi Planın Uygulanması Değerlendirilmesi ve Guumlncellemelerin yapılıp revize edilmesi
Kontrol eden
Tarih Eğitim Yılı
NOT Yukarıdan aşağıya doğru sıralanan tarihlerde yapılması istenilen etkinlikler sadece okulunuza bu hususta yardımcı olmak iccedilin yapılmıştır Okulunuzun Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı hazırlarken uygun goumlrduumlğuumlnuumlz daha iyi ve kalıcı etkinlikleri değişik tarihlerde yapıla bilinir olduğunu unutmayınız
Yapılan ccedilalışmaların afet ve acil durum youmlnetimi doumlnguumlsuumlne uygunluğu ile gerccedilekleştirilen ve gerccedilekleştirilemeyen faaliyetlerin kontrol edilmesinin ve gerekirse planlama ccedilalışmalarının yeniden goumlzden geccedilirilmesinin planın başarısı iccedilin oumlnemli olduğu unutulmamalıdır Bu amaccedilla planın buumltuumln aşamaları tekrar goumlzden geccedilirilmeli tatbikatlarla ve yıllık olarak hazırlanacak ccedileşitli faaliyetlerle plan sınanmalıdır
Sayfa 32 45
İŞBİRLİĞİNE GİDİLECEK KURUM VE KURULUŞLARBir afet anında birccedilok okul dışı kaynağa ihtiyaccedil duyulacaktır Bazı durumlarda aşağıda
belirtilen kurumlarla oumlnceden ilişkiye geccedililmesi ve anlaşmalar yapılması gerekebilir
1 Youmlredeki bakanlık valilik ve kaymakamlıkların ilgili birimleri2 İl Afet ve Acil Durum Muumlduumlrluumlğuuml3 İl Sağlık Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Sağlık Grup Başkanlığı (112 Acil)4 İl Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml (155)5 Belediye6 İtfaiye (110)7 Kızılay (168)8 Muhtarlık9 Hastane ve Klinikler Aile hekimleri10 Jandarma (156)11 Zehir Danışma Merkezi (114)12 Akredite olmuş afetlerle ilgili ccedilalışmaları bulunan Sivil Toplum Kuruluşları13 Parlayıcı patlayıcı tehlikeli madde muumldahale otoriteleri14 Yerel youmlnetim hizmet birimleri15 İnşaat şirketleri iş makine parkları16 Acil durum ekipmanı sağlayan kuruluşlar17 Sigorta şirketleri ile iş birliğine gidilir
Bunlar dışında komşu binalarla acil muumldahalede karşılıklı yardımlaşma protokolleri ve ilgili kurum ve kuruluşlarla da anlaşmalar yapılmalıdır Ayrıca her yıl boumllgesel olarak resmi kuruluşlar ve komşu okulların davet edildiği ccedileşitli senaryolara goumlre duumlzenlenecek muumldahale kurtarma ve yardımlaşma tatbikatlarına da katılmak gerekir
ANLAŞMALAROumlnce herhangi bir acil durumda herhangi bir protokol yapmadan yardım alınabilecek
kurum ve kuruluşların irtibat bilgileri belirlenmelidir Ardından afet ve acil durum anlarında karşılıklı yardım ve işbirliği iccedilin protokoller ihtiyaca goumlre duumlzenlenmelidir Bu noktada şu kurumlarla işbirliği yapılmalıdır
1- Personelin hellip Komuta Merkezirsquone ulaştırılması iccedilin servis şirketleriyle2- Telefon hatlarında sorun yaşandığında oumlncelik sağlanması iccedilin Tuumlrk Telekom ve oumlzel
şirketlerle3- Telsiz kullanımı ve uydu telefonlarına youmlnelik hat anlaşmaları iccedilin ilgili kurumlarla4- Donanım altyapı network youmlnetimi iccedilin hellip ile5- Komuta Merkezi yiyecek-iccedilecek desteği iccedilin yemek firmalarıyla6- Komuta Merkezi personelinin barınması amacıyla yakın otellerle7- Deprem anında yoğun destek vermeleri iccedilin guumlvenlik şirketleriyle8- Deprem buumlyuumlkluumlğuuml yuumlksek olan senaryolarda kuruma gelen ihbarların karşılanması
amacıyla arama merkezi şirketiyle9- Uzman temini konusunda muumlhendis odaları ve dernekleriyle10- Ccedilalışan desteği verilmesi konusunda işbirliği sigorta şirketleriyle11- Afet durumundaki kargaşa ve yoğunluktan etkilenmemek amacıyla kurye ve kargo
şirketleriyle12- Avans ve tazminat oumldemelerinin kısa surede gerccedilekleştirilebilmesi ve gezici uydu
şubelerinden işlem yapılabilmesi iccedilin bankalarla
OKULDA TAHLİYE TATBİKATLARI YAPILIRKEN DİKKAT EDİLİCEK HUSUSLARYangın veya Şiddetli bir depremde uygulanacak Bina Tahliyesidir Okul İdaresi (Merkezi İdari Grup)
Sayfa 33 45
1 Bina tahliyesi iccedilin Yangın alarmını ccedilalıştırılır Oumlğrenciler ve okul ccedilalışanlarına iccedileride kalmalarını veya sığınma alanlarına gitmeleri anons edilir2 Durum uygunsa tuumlm kapı ve pencereleri kapatılır ( yangın durumunda)3 Durum uygunsa havalandırma sistemini kapatılır(Yangın kapıları kapatılır)4 Toplanma Alanında oumlğrencilerle haberleşme devamlılığı sağlanır(oumlrneğin ldquoGuumlvenli bir Yere Sığınrdquo Binaya Geri Doumln Yerinde Sığın Oumlğrenci Teslimi ya da acil durum veya tatbikat sona erdiğinde Tehlike Geccedilti anonsunun yapılması)
Tuumlm PersonelOumlnceden sınıflarda yangın ve deprem proseduumlrlerinin nasıl uygulanacağına dair tatbikat
yapılır Tahliye esnasında oumlzel yardıma ihtiyacı olacak oumlğrencilerle personel belirlenir Ziyaretccedililere yardımcı olunma konusunda da hazırlık yapılır Oumlğrencilere Bina Tahliyesi Talimatlarına Uymaları Hatırlatılır
D İ K K A TDoumlnme İtme Konuşma Koşma Acele Etme Takip Et
Oumlğrenciler tek veya ikişerli sıra halinde dışarı ccedilıkarılır Oumlzel yardıma muhtaccedil oumlğrenci ve personele yardım edilip edilmediği kontrol edilir Oumlğrencilere cep telefonlarını KULLANMAMALARI ve hatları meşgul etmemeleri gerektiği hatırlatılır Karşılaşılan her tehlikeye youmlnelik farklı acil durum proseduumlruuml hakkında oumlnceden goumlruumlşuumlluumlr ve uumlzerinde karara varılırBaşlıca beş farklı seccedilenek bulunur1 Bina Tahliyesi 2 Yerinde Sığınmak 3 Bir araya Toplanıp Dışarıda Barınmak 4 Guumlvenli bir Yere Sığınmak 5 KilitlenTecrit Proseduumlrlerin her biri değerlendirilir ya aynı şekilde yada uygun biccedilimde değiştirilerek uygulamaya konur Tehlike geccediltiğinde ve ortam guumlvenli olduğunda oumlğrenciler sınıflara doumlnebilir veya Okul Afet ve Acil Durum Oumlğrenci Teslim Proseduumlruuml uygulanabilir
DİKKAT PLANLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ İşin oumlzuuml Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlar bir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilen dersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilip guumlncelleştirilecektir
Sayfa 34 45
Sayfa 35 45
YANGIN TALİMATI (EK-3) (200712937 KARAR SAYILI BİNALARIN YANGINDAN KORUNMASI HAKKINDA YOumlNETMELİK ESASLARINA GOumlRE
HAZIRLANMIŞTIR)1A- YANGINA KARŞI AŞAĞIDAKİ OumlNLEMLERİ ALINIZ1-BİNANIZDAKİ BACA VE BORULARI ZAMANINDA TEMİZLE- YİNİZ2-SİGARANIZI İYİCE SOumlNDUumlRUumlP SİGARA TABLASINA ATINIZ3-CcedilATI ARALARINDA ELEKTRİK TESİSATIYANICI PARLAYICI PATLAYICI MADDE BALANDURMAYINIZ4-İZİNSİZ ELEKTRİK LPG GAZLI OCAK SOBA VB KULLANMA-YINIZ5- ELEKTRİK TESİSATI İŞLERİNİ MUTLAKA EHLİYETLİ KİŞİLERE YAPTIRINIZ6-ELEKTRİK TESİSATININ FENNİ MUAYENESİNİ YAPTIRINIZ7-ELEKTRİK SİGORTALARINI OTOMATİK HALE GETİRİNİZ8-YANGIN SOumlNDUumlRME CİHAZ VE MALZEMELERİNİ HER AN KULLANILIR HALDE BULUNDURUNUZ9- MESAİ BİTİMİ BUumlTUumlN ODALARI KONTROL ETTİRİNİZ10 ARŞİV VE ANBARLARDA SOBA KULLANMAYINIZ11-SİGARA İCcedilİLMESİ YASAK OLAN YERLERDE SİGARA İCcedilME-YİNİZ12- BUumlTUumlN PERSONELİ YANGIN KONUSUNTA EĞİTİNİZ13- YANGIN KACcedilIŞ YOLLARINI KULLANILIR HALDE TUTUNUZ
2B- YANGIN ANINDA AŞAĞIDAKİ İŞLEMLERİ YAPINIZ1-TELAŞLANMAYINIZYANGINI CcedilEVRENİZE VE SORUMLU KİŞİLERE DUYURUNUZ (CcedilANZİLALARMSES VB İLE)2-İTFAİYEYE HABER VERİNİZ (TEL 110)3-ADRESİ EN KISA VE DOĞRU OLARAK BİLDİRİNİZ4-YANGIN CİNSİNİ BİLDİRİNİZ (BİNABACAAKARYAKITELEKTRİK MOTORLU ARACcedil VB)5- İTFAİYE GELİNCEYE KADAR YANGINI SOumlNDUumlRMEK İCcedilİN ELDE MEVCUT ARACcedil GERECcedilTEN FAYDALANMAYA CcedilALIŞINIZ6-YANGININ YAYILMASINI OumlNLEMEK İCcedilİN KAPI VE PENCERELERİ KAPATINIZ KİLİTLEMEYİNİZYANICI MADDELERİ UZAKLAŞTIRINIZ7-OumlNCE CANLILARI SONRA KIYMETLİ EVRAK VE MALZEMEYİ KURTARINIZ8-BUNLARI YAPARKEN KENDİNİZİ VE BAŞKALARINI RİSKE ATMAYINIZ9- YANGIN SOumlNDUumlRME EKİPLERİ VEYA ŞEHİR İTFAİYESİ GELDİKTEN SONRA ONLARIN EMRİNE GİRİNİZ10-HASTA VE YARALILARA İLKYARDIM YAPINIZZEMİNE ULAŞMAMIŞ ASAN-SOumlRLER İLE YANGIN MOTOPOMPLARI HARİCcedil ELEKTRİKLERİ KESİNİZ
C LUumlZUMLU TELEFONLARİTFAİYE 110 BİNA KORUMA AMİRİ ELEKTRİK 186POLİS İMDAT 155 SU 185AMBULANS 112 DOĞAL GAZJANDARMA İMDAT 156
EYANGIN CcedilIKIŞ SEBEPLERİ1 TALİMAT VE EMİRLERE UYMAMAKTAN2 BİLGİSİZLİKTEN3 İHMALDEN4 SABOTAJ HAREKETLERİNDEN5 SICcedilRAMA VE KAZALARDAN6 ELEKTRİK ARKI VE KONTAĞINDAN
D YANGIN SOumlNDUumlRME CİHAZININ KULLANILIŞI1- CİHAZI YANGIN YERİNE GETİRİNİZRUumlZGARI ARKANIZA
ALINIZ2- ATEŞE MUumlMKUumlN OLDUĞUNCA YAKLAŞINIZ3- TETİK MEKANİZMASINI KİLİTLEYEN PİMİ CcedilIKARTINIZ
VEYA KARBONDİ- OKSİTTUumlPUumlNUumlN (KUumlCcedilUumlK TUumlP) VALFİNİ SOLA DOĞRU CcedilEVİREREK ACcedilINIZ
4- TETİĞE SONUNA KADAR BASARAK CcedilIKAN GAZI VEYA TOZU YANGININ DOĞDUĞU YERE PUumlSKUumlRTUumlNUumlZ
5- YANGINI OumlN TARAFTAN ARKAYA DOĞRU SOumlNDUumlRUumlNUumlZ
6- YANGINI SOumlNDUumlĞUumlNDEN EMİN OLMADAN TERK ETMEYİNİZ
7- TOZLU CİHAZLARI TOZ BİTENE KADAR BOŞALTINIZ
F YANGIN CcedilALIŞMA SAATLERİ İCcedilİNDE OLURSA1- HABER VERME YANGINI İLK GOumlREN KİMSE ALARM ZİL
TELEFON BAĞIRARAK VB HAREKETE GECcedilİRMEKLE BERABER TELEFONLA İTFAİYEYE HABER VERİR
2- EKİPLERİN GOumlREVLERİ SOumlNDUumlRME EKİBİ YANGININ CcedilIKTIĞI YERİN UumlST VE YANLARINDAKİ ODALARDA TERTİBAT ALARAK YANGINI SOumlNDUumlRMEYE CcedilALIŞIR KURTARMA EKİBİ VARSA OumlNCE CANLILARI KURTARIR YANGINDA OumlNCELİK SIRASINA GOumlRE EVRAK VE EŞYALARI BOŞALTMAYA HAZIR HALE GETİRİR GEREKİYORSA BİNANIN HENUumlZ YANMA TEHLİKESİ OLMAYAN KISIMLARINA TAŞIYABİLİRLER YANGIN CcedilIKAN BİNANIN TAHLİYESİNE OLAY YERİNE GELEN İTFAİYE AMİRİNİN VEYA MUumlLKİYE AMİRİNİN EMRİYLE BAŞLANIR KURTARILAN EŞYA İTFAİYE AMİRİ VEYA İDARİ İŞLER BİRİM AMİRİNİN GOumlSTERECEĞİ BİR YERE TAŞINIRİLKYARDIM EKİBİ YARALI VE HASTALARA İLKYARDIM YAPARKORUMA EKİBİ YANGINDAN KURTARILAN EŞYALARI KORUR PANİK VE KARGAŞAYI OumlNLER
G YANGIN CcedilALIŞMA SAATLERİ DIŞINDA OLURSA 1- HABER VERME YANGINI İLK GOumlREN KİMSE ALARM ZİL TELEFON BAĞIRARAK VB HAREKETE GECcedilİRMEKLE BERABER TELEFONLA İTFAİYEYE HABER VERİR AYNI ZAMANDA YANGIN İHBAR TELEFONUNUN YANINDAKİ LİSTEDEN AMİRİNE VE İLGİLİLERE HABER VERİR 2GOumlREVLİLERİN HAREKET TARZIYANGIN YERİNE GELEN DAİRE MUumlDUumlRUuml İLE EKİP PERSONELİ DERHAL VAZİFELERİNE BAŞLARLAR
H YANGIN BİNANIN YAKININDA OLURSA1- BİNANIN YANGIN TEHDİTİ ALTINDAKİ TARAFINDA
BULUNAN ODALARIN PERDELERİ CcedilIKARILIR PENCERELER KAPATILIR GEREKİYORSA EVRAK DOSYA VE DİĞER EŞYALAR TEHLİKESİZ YERLERE TAŞINIR
2- CcedilATIDA KORUMA TERTİBİ ALINIR CcedilATI VE DİĞER YERLERE DUumlŞEN KIVILCIM SOumlNDUumlRUumlLUumlR AHŞAP KISIMLAR VE CcedilATI BOL SU İLE ISLATILIR 7
GOumlREVİ SOumlNDUumlRME EKİBİ KURTARMA EKİBİ KORUMA EKİBİ İLKYARDIM EKİBİ (İTFAİYE) (EMNİYET)
EKİP BAŞI EKİP PERS
EK 1 Durum Tespiti Detay Formu (Tehlike Avı)Okulun Adı Tarih BİNA BLOK ADI KAT EMEğitim MateryaliMMasaDDolapNBNote Book PC Masauumlstuuml BilY Yazıcı S Sıra K Kuumlrsuuml
Oda Derslik Laboratuvar Adı veya Nosu
Durum
EH
Durum
EH
Durum
EH
Sıra ve Masalar sabitlenmiş miSıra ve Masalar geccedilişi kapatıyor muAraccedil gereccedil ve malzemeler tehlike oluşturmayacak şekilde Yerleştirilmiş sabitlenmiş miAğır nesneler yuumlksek raflardan uzaklaş tırılmış mıVarsa yuumlksek dolaplar ve raflar sabitlenmiş miDolapların mandalı var mıMevcut PC varsa sabitlenmiş miHareketli eğitim araccedilları var mı Sabitlenmiş miAsılı elektrik teccedilhizatları (lambalar projektoumlrler vs)Sabitlenmiş miDuvara asılı materyaller sabitlenmiş miLamba askıları sağlam sabitlenmiş miTehlikeli Madde var mı Sabitlenmiş mi (ip veya ccedilıtalı )Laboratuvarlarda şişe kap ve diğer malzemeler iccedilinenvanter (doumlkuumlm) yapılmış mıOfis iccedili boumllmeler sarsıntılara karşı dayanıklı mıAcil yolları ve kapıları doğrudan dışarıya veya guumlvenli biralana accedilılıyor muAcil ccedilıkış kapıları oumlnuumlnde ccedilıkışı oumlnleyecek şeyler var mıAcil ccedilıkış yolları ve kapıları bina buumlyuumlkluumlğuumlne ve kişiSayısına uygun muAcil ccedilıkış kapıları acil durumlarda hemen ve kolaycaAccedilılabilecekler şekilde miSaydam veya yarı saydam kapılar var mı YuumlzeyleriKırılmalara karşı korunmuş muBasamak yuumlzeyleri kaygan değil ve uygun malzemedenYapılmış mıBasamakların oumlnuumlnde kaymayı oumlnleyici bantlar koyulmuş muMerdivenler uumlzerinde geccedilişi engelleyecek malzemelerEngeller kaldırılmış mıYeter sayıda yangın soumlnduumlrme ekipmanı (donanım)(YSE) var mıKolay kullanılır mıYSE goumlruumlnuumlr ve kolay erişilir yerlere konmuş muYangın konusunda eğitim almış sorumlu personel var mıYanıcı patlayıcı maddeler uygun şartlarda korunuyor muAlarm sistemleri var ccedilalışıyor duumlzenli olarak kontrol ediliyor muİlkyardım dolabı mevcut muİlkyardım dolabı yeterli ilkyardım malzeme ve ekipmanı ileteccedilhiz edilmiş mi
Sayfa 36 45
İşaret levhaları var mı Ayrıntıları iccedileriyor mu Labda guumlvenlik panoları var mı Sabit miİşaretleme levhaları yeter sayıda ve uygun yerlerde mi
EK 2 TEHLİKE PROFİLİ BELİRLEME FORMUrdquo (RİSK ANALİZİ)
Okulun adı TarihYetkili M Mekacircnİ İnsanE Eğitim
Suumlrekliği
Tehlike 1 Tehlike 2 Tehlike 3 Tehlike 4 Tehlikehellip
M İ E M İ E M İ E M İ E M İ E
ETKİLEME ŞİDDETİ
Felaket 50rsquoden fazlazarar ccedilok sayıda oumlluumlm 30guumlnden fazla suumlreli etkKritik 25 -50 zararkalıcı sakatlanmalar 2 hafta suumlreli etkiSınırlı 10 -25 zararyaralanmalar 1 hafta suumlrelietkiOumlnemsiz 10rsquodan az zarar24 saat veya daha kısa suumlreli etki
OLUŞ SIKLIĞIYuumlksek Gelecek yıldameydana gelme olasılığı100Bazen Gelecek yıldameydana gelme olasılığı10-100 veya gelecek 10yılda en az bir kezNadiren Gelecek yıldameydana gelme olasılığı1-10 veya gelecek 100yılda en az bir kezYok (ccedilok az) Gelecek 100yılda goumlruumllme olasılığı 1veya daha az
ETKİ DERECESİ24 saatten daha fazla birsuumlrede oluş uyor ve erkenuyarı yapılabilir yapılamaz12 ndash 24 saatte oluşuyor veerken uyarı yapılabilir yapılamaz6 ndash 12 saatte oluşuyor erken uyarı yapılabilir yapılamaz6 saatten kısa bir suumlredeoluşuyor erken uyarıyapılabiliryapılamazBir anda oluşuyor ve erkenuyarı yapılabiliryapılamaz
Sayfa 37 45
Tahmini Etkilenecek KişiSayısı
Tahmini Etki Suumlresi
Tahmini Tahliye Suumlresi
Hazırlık ve Oumlnlemler (E H)
EK 3 MALZEME BİLGİ FORMUYOumlNERGE1 Malzeme bilgi formu ilgili servis yetkilileri tarafından doldurulmalı malzeme ve teccedilhizat yetkilisi tarafından kontrol edilmelidir2 Form bilgileri ihtiyaccedil durumunda veya belirli aralıklarla guumlncellenmelidir3 Malzeme adları iccedilin kısa anlaşılabilir ifadeler kullanılmalıdır (levye el feneri gibi)4 Malzemeyi kullanan servis ve servis yetkilisi malzemenin kullanım alanını doğru belirlemelidir5 Servis yetkilisi malzemenin yeter sayıda olmadığını duumlşuumlnuumlyorsa notlar boumlluumlmuumlne tarih bilgisiyle birlikte yazmalı ve ihtiyaccedilları gidermelidir Giderilen ihtiyaccedillar iccedilin bilgi formu yeniden doldurulmalıdır
Malzeme ve Teccedilhizat Sorumlusu Tarih
Okul Adı
Malzeme Adı
Kullanım Servisi
Servis Yetkilisi
Kullanım Alanı
Adedi
Zara
r Az
alt
Aram
a -
Kurt
arm
a
Yang
ın
Soumlnd
uumlrm
e
İlk
Yard
ım
Sayfa 38 45
NOTLARTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellip
EK 4 ACİL DURUM RAPORU FORMUYOumlNERGE
1 Acil Durum Raporu bilgileri Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Kurulu Başkanı
tarafından operasyon ve lojistik servislerinden gelen bilgiler doğrultusunda doldurulur Gerekli durumlarda bir uumlst yetkiliye teslim edilir
2 Olay turu Kendi imkacircnları ile baş edilebilen durumlar iccedilin ldquoOlayrdquo yerel imkacircnlar veya
diğer kurumlardan destek alınarak baş edilebilen durumlar iccedilin ldquoAcil Durumrdquo il genelini ve eğitim suumlrekliliğini etkileyecek buumlyuumlkluumlkteki olaylar iccedilin ldquoAfetrdquo olarak tanımlanacaktır
3 Olayın Tanımı iccedilin deprem sel yangın gibi genel tanımlama yapılacaktır
4 Bina ve muumldahale bilgileri ilgili servislerden gelen bilgiler doğrultusunda
doldurulacaktır5 Olay anında veya sonrasında ortaya ccedilıkan acil ihtiyaccedillar ile diğer
bilgiler detayları ileilgili alana Olay Tarihi Olay Tarihi
Okul Adı Bina Adı
Kat Sayısı Rapor Yetkilisi Tel
Bina Adı Olayın Tuumlruuml Olay Acil Durum Afet Olayın Tanımı --- --- ---
Muumldahale Bilgileri
Okul İmkacircnları ile Muumldahale edildi ____ Evet ____ Hayır
Başka kurum desteği ile Muumldahale edildi ____ Evet ____ Hayır
Destek veren kurum adı _________________________
Sayfa 39 45
Tıbbi desteğe ihtiyacı olan ki1048826i sayısı ____ ____ Yok
Yaralı Sayısı ____ ____ YokYaralı Durumu ____ Ağır ____ HafifKurtarılmayı bekleyen kişi sayısı ____ ____ YokKurtarılmayı bekleyenlerin kişi (ler) _____ Bina iccedilinde ____ DiğerDiğer
Bina Bilgileri
Yangın ____ Evet ____ HayırBinadaki Hasar Durumu ____ Az ____ Orta ____ Ağır ____ YokTehlikeli Madde Riski ____ Evet ____ Hayır ____ Kısmen (kat)
Acil İhtiyaccedillar (kurtarma tadilat vs)
Diğer Accedilıklamalar
EK 5 ZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARI FORMUYOumlNERGE
1 Zarar Azaltma ccedilalışmalarının yapılması ve suumlrduumlruumllebilirliğinin sağlanması amacıyla
aşağıdaki bilgileri belirleyeceğiniz aralıklarla doldurunuz2 Uygulama tarihinde gerccedilekleşen veya yarım kalan ccedilalışmaları ilgili
alana accedilıklamalarıile birlikte yazınız
3 Uygulama surecinde oluşan durumlar ile uygulama tarihinde gerccedilekleştirilemeyen
ccedilalışmaları ldquoNotlarrdquo kısmına tarih bilgisi ile birlikte yazınız
Okul Adı
Tarih
Bina Adı
TehlikeAdı
Tehlike TuumlruumlAlınmasıGerekenOumlnlem
OumlnemDerecesi
(1-4)Planlanma
TarihiUygulama
Tarihi AccedilıklamaYapısı
Yapısal
değil
Diğer
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
Sayfa 40 45
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
NOTLAR
Tarih hellip hellip hellip
Tarih hellip hellip hellip
Tarih hellip hellip hellip
EK 6 Yardım İstenebilecek Bazı Kamu Kurum ve Kuruluşları
18 Valilik ve veya Kaymakamlık19 İl Afet ve Acil Durum Muumlduumlrluumlğuuml20 İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml21 İl Sağlık Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Sağlık Grup Başkanlığı (112 Acil)22 İl Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml (155)23 Belediye24 İtfaiye (110)25 Kızılay26 Muhtarlık27 Hastane ve Klinikler Aile hekimleri28 Arama Kurtarma Birlik Muumlduumlrluumlğuuml29 Jandarma (156)30 Zehir Danışma Merkezi (114)31 Akredite olmuş afetlerle ilgili ccedilalışmaları bulunan Sivil Toplum
Kuruluşları
EK 7 Afet ve Acil Duruma Goumlre İzlenecek Yol
Sayfa 41 45
Afet veya Acil Durum Davranış Şekli
Deprem Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun Deprem bitince binayı tahliye edin
YangınYangın alarmı vererek binayı tahliye edinUumlzerinizdeki giysiler alev aldıysa Dur ndash Yat - Yuvarlan
Duman
Mahsur kaldıysan yerinde sığın Değilse binayı boşaltDuman tabakasının altında kalabilmek iccedilin suumlruumlnerekilerleyeceğini unutma
Tehlikeli madde sızıntısı Yerinde sığınak veya emniyetli bir yere tahliye
Bomba veya Bomba tehdidi Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun veya Tahliye
Şiddet olayları Kilitlen Tecrit
Patlama Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun
Sel Emniyetli bir tahliye veya yerinde sığınak (binaların uumlst katında)
Şuumlpheli veya bilinmeyen şahıslar
Tehdit unsuru değerlendirilerek hemen polis aranır
FırtınaYerinde sığın eğer oumlğrenciler okul bahccedilesinde iseiccedileri tahliye yapılır
EK 8 Temel Davranış Biccedilimleri1- Ccediloumlk ndash Kapan - Tutun2- Yerinde Sığınma3- Tahliye4- KilitlenTecrit1- Ccedilok ndash Kapan ndash Tutun Dizlerimizin uumlstuumlne ccediloumlkerek bedenimizin kapladığı alan olabildiğince kuumlccediluumlltuumllmeye kapanarak başımızı ensemizi ve yuumlzuumlmuumlzuuml korumaya ve eşya ile birlikte hareket etmek iccedilinde tutunma yapmamıza denir2- Yerinde Sığınma Tahliye gerektirmeyen veya buna yeterli zaman olmayan durumlarda uygulanır Genellikle tehlikeli madde sızıntısı teroumlr saldırısı ve şiddetli fırtına gibi durumlarda uygulanır Dışarı ccedilıkılmanız soumlylenene kadar iccedilerde kalınır ve dışarıdan hava girişi oumlnlenir3- Tahliye Bulunduğunuz yeri boşaltmanız demektir4- KilitlenTecrit Bulunduğunuz mekacircndan ayrılmanın guumlvenli olmadığı
Sayfa 42 45
durumlarda korunaklı bir şekilde saklanılmasıdırEK 9 Planda Olması Gereken Haritalar
1 Okul ccedilevresinin haritası2 Okul yerleşkesinin haritası3 Katların haritası4 Tahliye yolu5 Toplanma boumllgesi6 Afete youmlnelik ekipmanın (takım donanımın) bulunduğu yerler
TABLOLAR Tablo 1 Genel bilgiler formuTablo 2 Risk Seviyesine Goumlre Derecelendirme FormuTablo 3 Risk Seviyesine Goumlre MatrisTablo 4 Plandaki Oumlncelik Seviyesi EKLEREK 1 Durum Tespiti Detay Formu (Tehlike Avı)EK 2 Tehlike Profili Belirleme Formurdquo (Risk Analizi) EK 3 Malzeme Bilgi FormuEK 4 Acil Durum Raporu FormuEK 5 Zarar Azaltma Ccedilalışmaları FormuEK 6 Yardım İstenebilecek Bazı Kamu Kurum ve KuruluşlarıEK 7 Afet ve Acil Duruma Goumlre İzlenecek YolEK 8 Temel Davranış BiccedilimleriEK 9 Planda Olması Gereken Haritalar EK HARİTALAREK91 Okul Ccedilevresinin HaritasıEK92 Okul Yerleşkesinin HaritasıEK93 Katların KrokisiEK94 Tahliye Yolu KrokisiEK95 Toplanma Boumllgesi KrokisiEK96 Afete Youmlnelik Ekipmanın Bulunduğu Yerleri Goumlsteren HaritaNOT Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı hazırlanırken sayfaların kaymamasına dikkat edilmelidir Planla birlikti yayınlanan oumlrnek okul krokilerinden faydalanınız
2014- 2015 YILI OKULUMUZUN PERSONEL İKAMETGAcircH ADRES BİLGİLERİ
SN ADI VE SOYADIOKULDAKİ
BRANŞ VEYA GOumlREVİ
CEP TELF E ndashPOSTA ADRESİ VEYA İKAMETGAcircH ADRESİ İMZA
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Sayfa 43 45
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
34
35
HAZIRLYAN UYGUNDUR hellip03 2015 hellip032015
Muumlduumlr Yard Okul Muumlduumlruuml
OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİM PLANI HAZIRLANIRKEN DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR 1Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlanırken Sayfaların kaymamasına DİKKAT edilmeli
2 Planın hazırlanması uygulanması ve palanda goumlrev alan ve okulda goumlrev yapan buumltuumln personel plan hakkında bilgilendirilmelidir
3 Plan baştan sonuna kadar dikkatle okunması ve okulun fiziki yapısı goumlz oumlnuumlne alınarak yetkililerin goumlruumlşlerinin değerlendirilmesi gerekmektedir İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml tarafından Yayınlanan ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquonınrdquo sadece sizlere yardımcı olmak iccedilin yapıldığını tavsiye niteliği taşıdığı unutulmamalıdır
4 Her okul kendi okulunun fiziksel altyapısını ve koşullarını goumlz oumlnuumlnde bulundurarak planını hazırlamalıdır
5 Muumlduumlrluumlğuumlmuumlz tarafından yayınlanan Plan dışında başka illere ait palanlar internet ortamından dirilerek Okul Afet ve Acil Durum Planı hazırlanmamalıdır Muumlduumlrluumlğuumlmuumlz tarafından yayınlanan plan temel alınarak okulunuza uyarlanmalıdır
Sayfa 44 45
7 Plan ekinde bulunan buumltuumln ekler dikkatlilce okunarak doldurulmalıdır8 Plan ekinde yayınlanan Oumlrnek Krokiler nazara alınarak okulunuzun ihata duvarları iccedilerisinde bulunan
okulunuz ve okulunuza ait ek binaların krokileri bilgisayar ortamında veya ccedilok duumlzguumln ve anlaşılır bir tarzda kat planları uumlzerinde sığınak yangın dolabı yangın alarm butonu elektrik panolarının yangın soumlnduumlrme cihazları toplanma yerleri Malzeme depoların kolaylıkla anlaşılır bir tarzda farklı işaretlerle ve renkli kalemle goumlsterilmesi gerekmektedir
9 Planlar ikişer nuumlsha halinde hazırlanmalı Bir nuumlshası okulda kalacak bir nuumlshasırsquoda İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne elden teslim edilecek
10 Merkeze bağlı İlccedileler Planları uumlccediler nuumlsha halinde hazırlamalı Bir nuumlshası İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne elden teslim edilecek Bir nuumlshası okulda kalacak bir nuumlshası da İlccedile Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne teslim edilecek
11 İşin oumlzuuml Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlar bir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilen dersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilip guumlncelleştirilecektir
12Planın Hazırlaması esnasında bilmediğiniz hususlar hakkında Başbakanlık ldquoAfet ve Acil Durum Youmlnetimi Başkanlığı tarafından internet ortamında yayınlanan şu kaynaklardan faydalanınız
1) ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlama Kılavuzurdquo2) ldquoOn Adımda ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlama Kılavuzurdquo 3) ldquoOkullarda Afete Hazırlıkrdquo4) ldquoOkullarda Afet ve Acil Durum Youmlnetim El Kitabırdquo
5) ldquoEğitim Kurumları iccedilin Afet Acil Yardım Planlama Rehberirdquo13 Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları hazırlanmasında okul ve kurum Muumlduumlruuml Okul Afet ve Acil
Durum Youmlnetim Planrsquoları Eğitimini almış olan Muumlduumlr Yardımcısı başta olmak uumlzere Anaokullarında Anasınıfı Oumlğretmeni İlkokullarda Sınıf Oumlğretmeni Ortaokullarda Sosyal Bilgiler Oumlğretmeni Lise ve Mesleki okullarda Coğrafya Oumlğretmenleri sorumlukları dacirchilinde hazırlanmalıdır
14 Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları Muumlduumlrluumlğuumln okulunuzdan planrsquoları istemesi halinde İVEDELİKLE en geccedil bir hafta iccedilerisinde mesai guumlnuumlnde planlar teslim edilmelidir
helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipMUumlDUumlRLUumlĞUuml
İş bu Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planırsquonda goumlrev alan ve okulumuzda bulunan tuumlm personel plan hakkında bilgilendirilmiş olup plan ( ) Sayfadan İbarettir
Okul Muumlduumlruuml ndash İmza Muumlhuumlr 2015
Sayfa 45 45
Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Kurulu Aşağıdaki Guruplardan Oluşur
1- Planlama ve Hazırlık Gurubu2- Risk Youmlnetim Gurubu3- Muumldahale Gurubu (Muumldahale gurubu buumlnyesinde şu guruplarda
vardır)a) Arama - Kurtarmab) Tahliye Guumlvenlik ve Aile İlişkileric) Tespit ndash Onarım İyileştirme
4- Tahliye Guumlvenlik ve Aile İlişkileri gibi guruplardan oluşurKurumsal Yapılanma Oumlrneği Dosyanın ilerleyen boumlluumlmlerinde belirtileceği gibi okullarda Afet ve Acil
Durum Youmlnetimi Kurulunun ccedilerccedilevesini planlama ve hazırlık risk youmlnetimi muumldahale kaynak temini ve lojistik destek gibi doumlrt temel grup oluşturmaktadır Bu gruplara organizasyonda karmaşaya yol accedilmayacak şekilde yeni gruplar veya alt gruplar eklenebilir Muumldahale grubu bir olay meydana geldiğinde olaya zamanında hızlı ve etkili olarak muumldahale etmesi gereken arama-kurtarma ve ilk yardım yangın tahliye-guumlvenlik ve aile ilişkileri tespit onarım ve iyileştirme gibi alt hizmet gruplarından oluşabilir Okul afet planına dacirchil edilmesi gereken kişiler
1 Okul Muumlduumlruuml2 Muumlduumlr Yardımcıları3 Oumlğretmenler4 Okulda ccedilalışan guumlvenlik goumlrevlileri5 Okulda ccedilalışan diğer personel6 Oumlğrenci temsilcileri ve konuya duyarlı oumlğrenciler7 Veliler8 Yakın ccedilevredeki esnafişyeri ccedilalışanları9 Yakın ccedilevredeki kamu kurum ccedilalışanları10 Mahalle afet goumlnuumllluumlleri11 Sivil Savunma ccedilalışanları12 Afet konusunda oumlzel becerileri olan bireylerAfetlerle başa ccedilıkmak adına oumlnceden yapılabilecek ccedilalışmalar okul muumlduumlruuml okul ccedilalışanları
ve oumlğrenciler iccedilin başlangıccedilta oldukccedila zor bir iş olarak kabul goumlrebilir Pek ccedilok yeni ve bilinmeyen zorlukların uumlstesinden gelmek durumunda kaldığınız olmuştur Okulların fiziksel olarak yenilenmesi yeni eğitim-oumlğretim programlarının uygulanması gibi pek ccedilok zor işlerin okul youmlneticileri oumlğretmenleri ve diğer ccedilalışanları tarafından başarıyla sonuccedillandırıldığı kesindir Dolayısıyla okulun afete hazırlanması konusunda da iyi bir planlama ile başarılı sonuccedillar almak muumlmkuumln olabilir
OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİMİ PLANINDA GOumlREV ALAN GURUPLARIN GOumlREV VE SORUMLULUKLARI
GOumlREV VE YERİ SORUMLUSU
YAPILMASI GEREKEN EYLEMSORUMLUSU
PLANLAMA VE HAZIRLIK GRUBU SORUMLUSU OKUL MUumlDUumlR
Tuumlm acil durum operasyonlarını youmlnetir ve koordine eder Okulda olmayanlara veya yaralılara goumlre personelin rollerini uyarlar
RİSK YOumlNETİMİ GRUBU SORUMLUSU MD YARDIM Oluşacak riskleri belirler Ortaya ccedilıkabilecek tehlikeler iccedilin oumlnlemler alır
Sayfa 11 45
MUumlDAHALE GRUBU SORUMLUSU OumlĞRETMEN
Hafif arama kurtarma operasyonlarını koordine eder yangınları merkeze bildirir ve kuumlccediluumlk ccedilaplı yangınları soumlnduumlruumlr Beş kişilik oumlğretmenlerden oluşur
a) ARAMA KURTARMAVE İLKYARDIM GURUBU SORUMLUSU OumlĞRETMEN
Tuumlm ilk yardım malzemelerinin guumlncellenmiş olduğundan hazır bulunduğundan ve duumlzguumln şekilde idare edildiğinden emin olur İlk yardımı uygular
b) TAHLİYE GUumlVENLİKVE AİLE İLİŞKİLERİ GURUBU SORUMLUSU OumlĞRETMEN
Velileri Başvuru Kapısında karşılar ve Teslim Kapısına kadar oumlğrencilere eslim eder Velileri Başvuru Kapısında karşılar ve Teslim Kapısında ccedilocuklarıyla buluşup birleşmelerini sağlar
c) TESPİT ONARIM VE İYİLEŞTİRME GURUBU SORUMLUSU OumlĞRETMEN
Tehlike oumlncesi durum tespiti yapmak tehlike sonrasında onarım ve iyileştirme ccedilalışmalarına yardımcı olmak
KAYNAK TEMİNİ VE LOJİSTİK DESTEK GRUBU SORUMLUSU OumlĞRETMEN
Velileri TeslimBirleştirme Kapısına youmlnlendirir Gerekliyse şebeke vanalarını kapatır arındırma ve barınma sahası sağlar İhtiyaca goumlre dağıtmak iccedilin yiyecek su toplamak NOT Guruplarda goumlrev alacakların sayıları okulun durumuna goumlre değişir
Afet ve Acil Durum Youmlnetim Kurulunun Goumlrev Yetki ve Sorumlulukları1- Afet oumlncesinde okulun tehlike ve risk azaltma ccedilalışmaları ile muumldahale ve iyileştirme
ccedilalışmalarını belirlemek ve okulun guumlvenliğini sağlamak2- Planda yer alacak goumlrev grupların ve bu grupların goumlrev yetki ve sorumlulukların belirlemek3- Gruplarda goumlrev alacak kişileri ve grupların ccedilalışma esaslarını belirlemek (Oumlğretmen
kurul uumlyeleri bilgi ve deneyimlerine goumlre grup veya alt grup sorumlusu olarak ta goumlrevlendirilebilirler)
4- Afet ve Acil Durum Youmlnetimi konusunda oumlğretmenler ccedilalışanlar veliler ve oumlğrenciler iccedilin uygulanacak eğitim programlarını belirlemek ve uygulanmasını sağlamak
5- Masa başı ve saha tatbikatları duumlzenlemek6- Tatbikat guumlnluumlk olaylar ve karşılaşılan afetlerden elde edilen derslerin ışığı altında
planları guumlncelleştirmek7- Goumlrev gruplarının ihtiyaccedil duyacağı ekipman malzeme yayın ve insan guumlcuuml desteğini
sağlamak8- Afet ve acil durum planlaması ve youmlnetimi konularında ilgili uumlniversiteler kamu kurum
ve kuruluşları yerel youmlnetimler goumlnuumllluuml kuruluşlar ile yakın işbirliği yapmak eğitim ve lojistik destek sağlamak
9- Afet anı ve sonrasında en kısa sure iccedilerisinde doğru bilgilere ulaşarak grupların olaya zamanında hızlı ve etkili olarak muumldahale etmelerini sağlamak gerekiyorsa tahliye veya yerinde sığınak kararı vermek ve olayı youmlnetmek
10- Gerektiğinde itfaiye polis ambulans arama-kurtarma ekipleri gibi kurum Ve kuruluşlardan yardım istemek ve olay hakkında yetkili makamları bilgilendirmek
11- Tuumlm paydaşların afet oumlncesi sırası ve sonrasındaki faaliyetlere etkin olarak katılımını sağlamak
12- Planı goumlzden geccedilirmektir ve revize etmek Okul Muumlduumlruumlnuumln Afet ve Acil Durum Planlaması Konusundaki Sorumlulukları
Sayfa 12 45
1- Planlama guruplarının oluşturulması2- Tehlike ve risklerin belirlenmesi ve değerlendirilmesinin sağlanması3- Risk azaltma planlarının hazırlanmasının temini4- Muumldahale planlarının hazırlanmasının temini5- İmkacircn ve kaynakların belirlenmesi ve geliştirilmesi6- Alınacak oumlnlemlerin ve oumlnceliklerin belirlenmesi7- Oumlğretmenler ccedilalışanlar oumlğrencilerin ve velilerin bilgilendirilmesi ve bilinccedillendirilmesi
faaliyetlerinin geliştirilmesi ve etkin olarak uygulanmasının sağlanması durum youmlnetimi
Okul afet ve acil durum youmlnetim sistemi iccedilerisinde oumlğretmenlerinin afet oumlncesi sırası ve sonrasındaki başlıca goumlrevleri
AFET OumlNCESİNDE1- Okul afet ve acil durum planları hakkında bilgi sahibi olmak ve oumlğrencileri bu
planlarla farklı afet tuumlrleri karşısındaki davranış kuralları konusunda bilgilendirmek ve bilinccedillendirmek
2- Sınıflarında tehlike avı yaklaşımını kullanarak yapısal olmayan tehlike ve riskleri belirlemek bunların oumlnlenmesi veya etkilerinin azaltılabilmesi iccedilin oumlnlemler almak veya Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Kuruluna bildirmek
3- Oumlğrencilerde afetlere direnccedil ve guumlvenlik kuumlltuumlruuml oluşturmak amacıyla uygulamalı afet eğitimi faaliyetlerini aksatmadan yuumlruumltmek
4- Afetlerle ilgili oumlzel guumln ve haftalarda veliler ve oumlğrencilerle toplantılar yaparak afetehazırlık afet risklerinin azaltılması gibi konularda okul aile ve toplum iccedilin oumlnemli olabilecek konularda bilgilendirme ve bilinccedillendirme faaliyetleri yuumlruumltmek
AFET SIRASINDA1- Eğitim ve tatbikatlarla belletilmiş farklı afet tuumlrleri karşısında doğru davranış
kurallarının uygulanmasını sağlamak (depremler sırasında ccediloumlk kapan tutun veya tahliye sırasında koşma itme konuşma geri doumlnme gibi)
2- Varsa yaralı oumlğrencilere ilk yardım yapmak ve youmlnetimi ivedilikle bilgilendirmek3- Korku ve paniğe kapılan oumlğrencileri sakinleştirmek ve olan olay hakkında bilgi vermek4- Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Kurulunun tahliye veya yerinde sığınak karar
sonrasında tahliye planına uygun olarak oumlğrencileri sevk etmek ve guumlvenli toplanma alanına goumltuumlrmek
5- Oumlğrenci mevcudu ve veli haberleşme listelerini yanında bulundurmak6- Oumlğrencilerin velilerine veya yetkililere teslim edilene kadar başlarından ayrılmamak
Okul Afete Hazırlık Kurulunun Oluşturulması ldquoOkul Afete Hazırlık Kurulurdquo okul muumlduumlruuml muumlduumlr yardımcıları zuumlmre ve boumlluumlm
başkanları okul oumlğrenci temsilcisi (sınıf oumlğrenci temsilcilerinden konuya duyarlı olanlarda seccedililebilir) okul aile birliği başkanı okul aile birliğinden en az uumlccedil uumlye ve konuya ilgili veliler arasından seccedililir Oluşturulan kurul aşağıda belirtilen konularda planlı olarak ccedilalışma yapar1 Tuumlm personelin ve oumlğrencilerin afet konusunda kabiliyetlerini geliştirmek okul afete hazırlık planlamasına bilgili başlamak adına eğitim programları duumlzenler2 Deprem oumlncesi Deprem sırasında Deprem sonrası yapılacakları okul ccedilalışanlarına oumlğrencilere oumlğretir ve deprem sonrası ortak hareket edebilmek adına tatbikatlar yapar Deprem sonrası hayatın normale doumlnmesi sonrasında eğitim - oumlğretimin hızlıca başlaması adına programlar yapar
Okulun Detaylı Kat Planlarının Ccedilizilmesi
Sayfa 13 45
Okulunuzun tuumlm kullanım alanlarının detaylı planları ccedilizilmelidir Her katta sınıfların isimlerinden arşive depoya tuvaletlere kadar her şey oumllccedilekli haliyle detaylı ccedilizilmelidirCcedilizilen detaylı planlar Okul tahliye planında Okul iccedilindeki risk analizlerinin yapılmasında Afet sonrası arama - kurtarma işlerinde Ccedilalışmaların duumlzenli yuumlruumlmesi adına kullanılır Detaylı ve oumllccedilekli ccedilizilmiş kat planlarının uumlzerine okul oumlğrenci sayısına ve okulun fiziki yapısına goumlre hazırlanmış tahliye planları ilave edilerek her kat başına asılmalıdırlar Her yıl sınıfların isimleri ve oumlğrenci sayıları değiştikccedile kat planları ve tahliyeplanları guumlncellenmelidir Ayrıca okul iccedilindeki potansiyel tehlikeler ve bazı oumlzel boumlluumlmler yangın soumlnduumlrme ekipmanı su depoları elektrik panoları laboratuar gibi yerler detaylı kat planları uumlzerinde goumlsterilmelidir Ayrıca ccedilizilmiş planların tuumlmuuml ve oumlğrenci guumlnluumlk zaman ccedilizelgeleri ve ders programları bir arada olmak uumlzere okulun en guumlvenli yerinde deprem sonrası gelecek arama ndash kurtarma ekibine destek olması iccedilin saklanmalıdır Yapısal sorunu ccediloumlzuumllmemiş okullarda herhangi bir goumlccediluumlk olma halinde goumlccediluumlk altında kalan oumlğrencilerin sayısı depremin olma zamanına bağlı olarak değişecektir Oumlrneğin ders saatinde olabilecek bir deprem sırasında tuumlm oumlğrenciler sınıflarında veya dersin işlendiği laboratuarda olacaktır Ancak aynı oumlğrenciler ders veya oumlğlen aralarındaki herhangi bir zamanda olan bir deprem sırasında ise koridor tuvalet bahccedile veya kantinde olabilirler Her iki durum arama kurtarma hizmetlerinde farklı programlar uygulanarak ccediloumlzuumllmeye ccedilalışılır Bu nedenle okulun
1 Tuumlm detaylı kat planları2 Tuumlm sınıfların ders programları3 Tuumlm sınıfların oumlğrenci listeleri4 Engelli oumlğrencilerin hangi sınıfta olduklarını goumlsteren oumlğrenci listeleri5 Aşağıda belirtilen tuumlm ccedilalışmalara katılan oumlğrenci listeleri6 Oumlğretmen noumlbet ccedilizelgesi7 Etuumlt ccedilalışmaları zaman ccedilizelgeleri 8 Sosyal etkinlik ccedilalışmaları zaman ccedilizelgeleri 9 Okulda duumlzenlenen kursların zaman ccedilizelgeleri10Egzersiz ccedilalışmaları zaman ccedilizelgeleri11Oumlğrenci derse giriş-ccedilıkış ccedilizelgeleri kolayca ulaşılabilecek guumlvenli yerlerde olmalıdır
Oumlrnek Detaylı Kat PlanlarıSayfa 14 45
Oumlrnek Detaylı Kat Planları
Oumlrnek Detaylı Tahliye Planı KACcedilIŞ YOLLARI İLE İLGİLİ ACcedilIKLAMALAR
Kaccedilış yollarında LPG tuumlpuuml yacircda benzeri hiccedilbir yanıcı malzeme yangına yol accedilabilecek tesisat veya kaccedilış engelleyici bir şey bulunamaz ccedilıkışların oumlnuuml kapatılamaz Kaccedilış yolu hiccedilbir kısmı da daraltılamaz Kaccedilış Yolu Gerccedilek bir kaccedilış unsuru bir bina veya konstruumlksiyonun herhangi bir noktasından yer seviyesindeki caddeye kadar olan devamlı ve engellenmemiş kaccedilış yolunun tamamıdır Kaccedilış yolları kapsamına bir buumltuumln olarak
a- Oda ve diğer muumlstakil hacimlerden ccedilıkışlar
b- Her kattaki koridor ve benzeri geccedilişler
c- Kattan ccedilıkışlar
d- Zemin kata ulaşan merdivenler
e- Zemin katta merdiven ağızlarından bu kattaki bina ccedilıkışına giden yollar
Sayfa 15 45
f- Bina dışındaki guumlvenlik oumlnlemleri dahildirAlt kenarları doumlşemeden en ccedilok 120 cm yukarıda ve bina dışındaki guumlvenlik boumllgesine accedilık dış zeminden en ccedilok 2 metre yuumlkseklikteki pencereler zorunlu hallerde kaccedilış yolu kabul edilebilir Kaccedilış yollarına engelleyici hiccedilbir şey konmaz kaccedilış yollarının oumlnuuml kapatılamaz Bina sorumlusu veya guumlvenlik goumlrevlileri bunu sağlamakla yuumlkuumlmluumlduumlr Kaccedilış kapıları yanlardan menteşeli olacak ve kaccedilış youmlnuumlne accedilılır şekilde duumlzenlenecektir Kaccedilış yolu hiccedilbir şekilde daraltılamaz
TAHLİYE PLANINDA DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR1 Tahliyenin en kısa suumlrede ve emniyetli yapılması esas alınacak2 Tahliyede binanın fiziki konumu dikkate alınarak tuumlm ccedilıkış yolları aynı anda
kullanılacak biccedilimde planlanacak (Asansoumlruumln kaccedilış yolu olarak kullanılmayacağı ama yangın merdiveninin kaccedilış yolu olarak kullanılacağı dikkate alınmalı)
3 Kat tahliye planlarında toplanma yerlerine gidecek yollar ok işaretiyle goumlsterilecek4 Tahliye uumlst katlardan zemin katlara inilerek bodrum katlardan zemin katlara ccedilıkılarak aynı
anda başlayacak şekilde planlanacak5 Plan hazırlanırken ana sınıfı ve diğer kuumlccediluumlk sınıflarında olduğu goumlz oumlnuumlnde bulundurulacak6 Accedilık havada belirlenen toplanma yerinin guumlvenilir bir alan seccedililmesi (duvar dibi yuumlksek
binalar enerji hatları elektrik telleri vb yıkılma ve ccediloumlkme tehlikeleri dikkate alınarak gerccedilekleştirmelidir)
7 Binanın fiziki durumu ve diğer oumlzellikleriyle ilgili bilgilerin eklenmesi8 Krokilerin normal dosya kacircğıdına basit anlaşılır olarak ccedilizilmesi9 Krokide idari odalar derslikler yatakhane merdivenler merdiven genişlikleri yangın
merdiveni ccedilıkış kapıları vb boumlluumlmlerin goumlsterilmesi10 EK-B krokide civar durumu okul bahccedilesinin genişliği ccedilevre duvarının yuumlksekliği bahccedile giriş
kapıları toplanma yerleri vb goumlsterilmesi Gerekirse kroki ile ilgili accedilıklamaların sol alt koumlşede belirtilmesi Sınıfların boşaltılış sırası oklarla goumlsterilmesi
11 Oumlrnek Tahliye Planı fikir vermek amacıyla hazırlanmıştır Binanın fiziki konumuna goumlre tahliyenin en kısa suumlrede ve emniyetli yapılması esasıyla farklı tahliye planları yapılabilir
Afet sonrası okul yeniden accedilıldığında
1- Oumlğrencilere hoşgoumlruumlluuml yaklaşarak onları dinlemek goumlzlemek afet sonrasında yaşamış oldukları psikolojik sorunları anlamaya ccedilalışmak
2- Sorunlu olarak değerlendirdikleri oumlğrenciler iccedilin profesyonel destek sağlamak3- Oumlğrencilere guumlven duygusu aşılamak oumlrneğin okullarının yetkili teknik heyetlerTarafından kontrol edilmiş olduğunu olabilecek artccedilı depremler karşısında korku vepaniğe kapılmalarına gerek olmadığını aslında korku ve paniğin can guumlvenlikleri acısından ccedilok daha tehlikeli olduğunu yapılacak en doğru hareketin eğitim ve tatbikatlarda yapıldığı gibi ldquoccediloumlk-kapan-tutunrdquo hareketini tekrarlamak olduğunu vurgulamak
4- Oumlğrencilere depremlerin oluşumu nedenleri uumllkemizin deprem tehlikesi depremler sırasında sınıfta teneffuumlste yolda evde ccedilarşıda nasıl davranmaları gerektiği konusunda her fırsatta bilgiler vermek
5- Oumlğrencilere sınıfta koridorlarda teneffuumlste bahccedilede laboratuar spor salonu kantin ve tuvaletlerde tehlikeli olabilecek yerler ve davranışlar hakkında bilgi vermek bu konuda tehlike avı uygulamaları yapmak
6- Deprem sonrasında cıdan soumlylenti dedikodu ve yetkililer tarafından onaylanmayan medya accedilıklamaları hakkında oumlğrencileri bilgilendirmek
7- Oumlğrencilere oumlğretmenlerine okul youmlneticilerine yerel youmlneticilere ve devlet youmlneticilerine karşı guumlven duygusu aşılamak
8- Oumlğrencilere afete uğramış kişilere yardım etmenin afetler sonrasında toplum olarak buumltuumlnleşmenin bir erdem ve oumlzveri işi olduğunu oumlğretmek ve bu konularda resim ve kompozisyon yarışmaları duumlzenlemek
Sayfa 16 45
9- Oumlğrencilere başta depremler olmak uumlzere tuumlm afetleri oumlnleme olabilecek etkilerini azaltma ve sonuccedillarını suumlratle gidermenin muumlmkuumln olduğunu oumlrneklerle anlatmak ve oumlğrencilerde guumlven ve baş edebilme duygusu yaratmak
OKULLARDA AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİMİ PLANLAMASININ AMACI VE KAPSAMI1- Okullarda Afet ve Acil Durum Youmlnetimi planlamasının temel amacı tehlikelerin
risklerin imkacircn ve kaynakların doğru ve kapsamlı olarak belirlenmesi gerekli oumlnlemlerin alınması buumltuumln safhalarda yapılması gereken işlerin belirlenmesi ve tuumlm paydaşların afet oumlncesi sırası ve sonrasındaki faaliyetlere etkin katılımlarının sağlanmasıdır
2- Afet ve Acil Durum Youmlnetimi kavramı afetlerin oumlnlenmesi ve zararlarının azaltılması amacıyla bir afet olayının oumlncesi sırası ve sonrasında yapılması gereken ccedilalışmaların planlanması youmlnlendirilmesi koordine edilmesi desteklenmesi ve uygulanabilmesi iccedilin toplumun tuumlm kurum ve kuruluşlarıyla kaynakların bu ortak hedefler doğrultusunda youmlnetilmesidir
3- Bu suumlreccedil iccedilerisinde en sade bireyden en yetkili makamlara kadar herkese goumlrev ve sorumluluk duumlşmektedir Okullar iccedilin gerccedilekleştirilecek ldquoAfet ve Acil Durum Youmlnetimi Planlamardquo ccedilalışmaları o kurumun afetler karşısında hasar-zarar goumlrebilirliğini azaltacak ve kurumu afetlere karşı guumlccedilluuml hale getirecektir
4- Hazırlanacak afet ve acil durum planlarının en oumlnemli amacı yaşam alanlarınınGuumlvenliğini sağlamaktır Bu nedenle tuumlm faaliyetlerin bir plan dacirchilinde gerccedilekleşmesi gerekir Planın genel amaccedilları afete neden olabilecek tehlike ve risklerin belirlenmesi muumlmkuumlnse oumlnlenmesi veya olası etkilerinin azaltılması eğitim ve tatbikatlarla farkındalığın ve becerinin arttırılması olay anında kazanılmış doğru davranış biccedilimlerinin sergilenmesi hızlı tahliyenin gerccedilekleştirilebilmesi ile okulların normal faaliyetlerine en kısa zamanda doumlnebilmesi iccedilin gereken kurumsal yapılanmayı sağlamak olarak oumlzetlenebilir5- Afet oumlncesinde afete neden olabilecek tehlike ve risklerin belirlenmesi muumlmkuumlnse Oumlnlenmesi veya olası etkilerinin azaltılması ve olaylara karşı eğitim ve tatbikatlarla tuumlm paydaşların hazırlıklı olmasının sağlanması ve afetlere karşı bilinccedilli ve direnccedilli nesiller yetiştirilmesi6- Afet sırasında eğitim ve tatbikatlarla kazanılmış doğru davranış biccedilimleri Uygulanarakarama-kurtarma ve ilk yardım ve guumlvenli tahliye işlemlerinin aksatılmadan uygulanması7- Afet sonrasında ise olaya zamanında hızlı ve etkili olarak muumldahale ederek
kayıplarınEn duumlşuumlk duumlzeyde tutulması olabilecek zincirleme etkiler veya ikincil afetlerin oumlnlenmesi ve okulun normal programına bir an oumlnce doumlnebilmesi iccedilin gereken iyileştirme faaliyetlerinin belirlenmesi ve uygulanmasını sağlayacak oumlrguumltlenme modelleri ile imkan ve kaynakları sağlamaktır
Planlama EsaslarıPlanlama ile ne yapmak istediğinizin ve bunu nasıl hangi imkacircn ve kaynakları kullanarak
yapacağınızın belirlenmesi demektir Hangi amaccedilla olursa olsun bir planlama faaliyeti1- Oumlncelikle sorunlar ve ihtiyaccedilların belirlenmesi2- Uygulanması muumlmkuumln olan ccedileşitli eylem yollarının tartışılıp duumlzenlenmesi3- İmkacircn fırsat ve kaynakların belirlenmesi4- Mevcut imkacircn ve kaynaklarla gerccedilekleştirilmesi muumlmkuumln olan eylem yollarının belirlenmesi5- Amaca ulaşmak iccedilin gereken insan guumlcuuml malzeme kaynakları ve oumlrguumltlenme şeklini
belirlenmesi6- Oumllccediluumllebilir goumlstergeler belirleyerek eylemlerin izlenmesi ve gerektiğinde yeniden duumlzenlemeler yapılması gibi bir ccedilok faaliyeti kapsamaktadır
Afet ve Acil Durum Youmlnetimi planlaması afet youmlnetim doumlnguumlsuuml iccedilerisinde yer alan zararazaltma hazırlık muumldahale ve iyileştirme safhalarındaki ccedilalışmaların ayrı ayrı saptanması ve bir buumltuumlnluumlk iccedilerisinde yuumlruumltuumllecekuygulanacak faaliyetlerin belirlenmesi ccedilalışmalarını kapsar
Sayfa 17 45
Kapsamlı bir planlama olan Afet ve Acil Durum Youmlnetimi planlaması iccedilin yuumlruumltuumllmesi gereken ccedilalışmalar aşağıda gibidir
ZARAR AZALTMA CALIŞMALARIBirccedilok kaynakta zarar azaltma afetlerin etkilerinden kaynaklanan can ve mal kayıplarının
azaltılmasına youmlnelik ccedilabaların buumltuumlnuuml olarak tanımlanır Bir başka deyişle bu aşamada yapılacaklar tehlikeli durumlar karşısında oluşabilecek can ve mal kayıplarını muumlmkuumlnse ortadan kaldırmayı değilse olabildiğince azaltmayı amaccedillayan ccedilabaların buumltuumlnuumlduumlr Zarar azaltma sadece oumlnleme yaklaşımından farklı olarak oumlzellikle doğal kaynaklı tehlikelerin kaccedilınılmaz olduğunu kabul ederek afetlerin etkilerini en az zararla atlatmaya youmlnelik toplumsal direnccedil ve beceri geliştirmeyi de amaccedillar Adından da anlaşılacağı uumlzere afet oumlncesinde ve afet planlaması genel ccedilerccedilevesi iccedilerisinde Oumlncelikle yapılması gereken ccedilalışmalar aşağıdaki hususları iccedilermelidir1- Okul ve ccedilevresindeki tehlikelerin belirlenmesi analizi ve değerlendirilmesi2- Okul nuumlfusu yapı alt yapı ve insan faaliyetleri envanterinin ccedilıkarılması3- Fiziksel sosyal ekonomik ve ccedilevresel zarar goumlrebilirliklerin (etkilenme oranları) belirlenmesi4- Risklerin belirlenmesi5- Olum ve yaralanma riskleri6- Tehlikenin yol accedilabileceği zincirleme veya ek tehlike ve riskler7- Fiziksel riskler (yapı altyapı elektrik mekanik tesisat ve okul donanımının riskleri)8- Sosyal psikolojik ve ekonomik riskler9- Ccedilevresel riskler10- Afet senaryolarının hazırlanması11- İmkan ve kaynaklarla guumlccedilluuml ve zayıf youmlnlerin fırsat ve tehditlerin belirlenmesi(SWOT analizi)12- Risk azaltma stratejilerinin belirlenmesi ve maliyet fayda analizleri13- Yasal kurumsal ve finansal olanakların belirlenmesi14- En akılcı stratejik amaccedil hedef ve eylemlerin belirlenmesi ve uygulanması15- Performans kriterleri ile izleme ve değerlendirme youmlntemlerinin belirlenmesi16- Uygulamanın izlenmesi aksayan youmlnlerin belirlenmesi ve gerekiyorsa planınGuumlncelleştirilmesi
Şekil 3 Zarar Azaltma Ccedilalışmaları Doumlnguumlsuuml
ZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARINDA BELİRLENMESİ GEREKEN HUSUSLAR1- Riskleri Belirle2- Tehlikeleri Belirle3- Varsa Eksiklikleri Gider4- Oumlncelikleri Belirle
Sayfa 18 45
5- Tehlike ve riskleri oumlnle veya azalt6- Zarar goumlrebilirlikleri belirle7- Mevcut imkacircn ve kaynakları belirle
Zarar azaltma ccedilalışmaları afet ve acil durum youmlnetim sisteminin temelini oluşturmakta ve gerek muumldahale ve gerekse iyileştirme aşamalarında yapılması gerekenleri gerccedilekccedili olarak belirleyebilmek icin gerekli olan ana girdileri (afet senaryoları) sağlamaktadır Tehlike ve riski dikkate alarak hazırlanmış bir senaryo olmadan muumldahale ve iyileştirme aşamasında yapılacakları belirlemek başımıza gelecekleri tahmin etmeden uygulama şansı olmayan planlar hazırlamaktır Okullar iccedilin yuumlruumltuumllecek olan zarar azaltma faaliyetleri ile can ve mal kaybına yol accedilabilecek eğitim ve oumlğretimde kesintiye neden olacak tehlikeler riskler saptanarak zarar azaltma ccedilalışmalarının belirlenmesi gerekir Ccedilalışmaların adımları mevcut durumun tespit edilmesi olası tehlikelerin belirlenmesi risk analizinin yapılması ve bu bilgiler doğrultusunda zarar azaltma faaliyetlerinin başlatılması olarak oumlzetlenebilir Ccedilalışmaların yuumlruumltuumllmesinde standart formlar kullanılabileceği gibi youmlneticiler tarafından geliştirilen kurum niteliklerine uygun basit anlaşılır formlar da oluşturulabilir Okulun mevcut durumunun belirlenmesi iccedilin kullanılabilecek oumlrnek ldquoGenel Bilgiler Formurdquo Tablo 1rsquode verilmiş olup tehlike avı ve risk analizi ccedilalışmalarında kullanılabilecek oumlrnek ldquoDurum Tespiti Detay Formurdquo ile ldquoTehlike Profili Belirleme Formurdquo bu kılavuzun ekler kısmında yer almaktadır (Ek-1 Ek-2) Ayrıca acil durum anında kullanılmak uumlzere gerekli ihtiyaccedil malzemelerinin depolanarak takip edilmesini kolaylaştıracak ldquoMalzeme Bilgi Formurdquo oumlrneği ile yaşanan her bir olay veya acil durum sonrasında ilgili servislerden gelecek bilgiler doğrultusunda kullanılmak veya gerektiğinde bir uumlst kuruma sunulmak amacıyla Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Kurulu Başkanı tarafından doldurulması oumlnerilen ldquoAcil Durum Raporu Formurdquo da yine ekler boumlluumlmuumlnde yer almaktadır (Ek-3 Ek-4)
Tablo 1Genel Bilgiler Formu
Okul Adı TarihiBina Blok Adı
Kat
Koridor SayısıOda
SayısıDerslikSayısı
LaboratuarSayısı
ElektrikPanosu(Odası)[ ] Var[ ] Yok
Işıldak Sayısı [ ] YokAcil Yangın Ccedilıkış Sayısı[ ] Yok
Yangın Soumlnduumlruumlcuuml [ ] Var [ ] YokSayısı ve Yeri
Yangın Hortumu [ ] Var [ ] Yok
Sayısı ve Yeri
Diğer Accedilıklamalar Oda-
Derslik-LabAdı
veya Nosu
İlkyardımKutusuTalimatPanosu
KapıAccedilılışYoumlnuuml
İlkKurtarılacak
(OumlnemliBelge)
TahliyeEngeli
(Mobilyavs)
VanaŞalter
TehlikeliMadde(adı)
YanıcıMalzeme
(Ahşap vs)
DumanDedektoumlruumlTaşınabilirSoumlnduumlrme
Cihazı
AfetAcil
YardımMalz
NOT Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı hazırlanırken aşağıda adı geccedilen standart formlar oluşturulur ve dosyanın son kısmındaki ekler boumlluumlmuumlne eklenir
Sayfa 19 45
1ldquogenel bilgiler formurdquo 2ldquoDurum Tespiti Detay Formurdquo 3ldquoTehlike Profili Belirleme Formurdquo 4ldquoMalzeme Bilgi Formurdquo 5ldquoAcil Durum Raporu Formurdquo
Yapısal tehlikeler taşıyıcı olmayan yapı elemanlarının hasar goumlrmesiyle oluşan (boumllme duvar hasarları sıva ve cam hasarları gibi) riskler ve taşıyıcı yapı elemanlarının (kolon kiriş gibi) hasar goumlrmesiyle oluşan riskler olarak iki grupta ele alınırlar Taşıyıcı sistemin guumlvenliği riski kontrol eden etkenlerdendir Oumlzellikle deprem gibi yapı elemanlarında doğrudan hasara yol accedilabilen afetler iccedilin sistemin guumlcuuml riskin azalması dolayısıyla can ve mal kaybının azalması ile doğrudan ilişkilidir Oumlzellikle deprem sof konusu olduğunda yapısal riskler dışında zemin koşulları da riskleri azaltıcı ya da arttırıcı rol oynar Depremin guumlcuumlne bağlı olarak zeminin koşulları depremin enerjisini buumlyuumltebilir veya azaltabilir Bu nedenle zeminin oumlzelliklerine goumlre yapılaşma deprem zararlarının azaltılmasında oumlnemli rol oynar
Yapısal olmayan tehlikeler bir bina iccedilin yapısal elemanlar dışında kalan tuumlm detaylardır Oumlzellikle okullar gibi belirli bir anda kalabalık teşkil eden mekacircnlar iccedilin yapısal olmayan tehlikeler buumlyuumlk tehdit oluşturmaktadır Uumllkemizde yaşanan buumlyuumlk depremlerde yapısal olmayan unsurlara bağlı yaralanma oranı 50 can kaybı ise 3-4 olarak tespit edilmiştir Yaralanma ve oumlluumlmlerin ccediloğunun duumlşen ve devrilen eşyalardan kaynaklandığı devrilen eşyaların da ccedilıkış yollarını kapattıkları tespit edilmiştir Bu nedenle okullar iccedilin yapısal olmayan tehlikelere youmlnelik oumlnlemlerin alınması yapısal olmayan ve tehdit oluşturacak malzemelerin doğru şekilde sabitlenerek yapısal elemanlarla birlikte hareket etmeleri sağlanmalıdır Sadece deprem soumlz konusu olduğunda değil herhangi bir acil durum anında ccedilıkış-kakış yollarını kapatacak kapı oumlnlerindeki malzemelerin de sabitlenmesi veya ccedilıkışları kapatmayacak şekilde konumlandırılmaları gerekmektedir
RİSK ANALİZİRisk analizi yapılabilmesi iccedilin analizin yapılacağı mekacircnın ve bireyleri
etkileyecek her tuumlrluuml tehlikenin belirlenmesi gerekir Olabilecek bir acil durum veya afetin mekan ile insanlar uumlzerine etkilerinin belirlenmesi oldukccedila zor olmakla beraber duruma en yakın ihtimaller doğrultusunda doğal teknolojik ve insan kaynaklı olası tehlikeler iccedilin oumlnem derecesine bağlı oumlnceliklerin belirlenmesi gerekir Okullar iccedilin herhangi doğal teknolojik veya insan kaynaklı bir olayın afete doumlnuumlşmemesi veya doumlnuumlşse bile en az zararla sonuccedillanması tehlikelerin belirlenerek tedbirlerinin alınması ve risklerin azaltılması ile muumlmkuumlnduumlr
Birleşmiş Milletlerin kabul ettiği en genel tanımla ldquoinsanlar iccedilin fiziksel ekonomik ve sosyal kayıplara neden olan normal yaşamı durdurarak veya kesintiye uğratarak toplumları ve işyerlerini etkileyen yerel imkacircnlarla baş edilemeyen doğal teknolojik veya insan kaynaklı tuumlm olaylarardquo afet denilmektedir
Risk analizi Afet Acil Yardım Planlarırsquonın temelini oluşturur Bir kuruluşta tehlike ve risk analizi yapılmadan plan hazırlanmamalıdır Her okulun iccedil ve dış risklerini değerlendirip kendine oumlzguuml bir ldquoOkul Afet Acil Yardım Planırdquo hazırlaması gerektiği unutulmamalıdır
Tehlikenin neden olabileceği riskin belirlenmesi iccedilin zarar goumlrebilirlik değerlendirmesi
Sayfa 20 45
yapılmalıdır Risk belirlenmesiyle aşağı yukarı değişik buumlyuumlkluumlkteki afetlerin hangi boyutta etkiyaratacağı tahmin edilebilir Mevcut tehlikelerin yaratabileceği afetlerle ilgili risk analizi yapılmalı bu risklere eldeki imkacircn ve kaynaklarla nasıl karşı koyulacağı belirlenmeli geccedilmişteyaşanan deneyimlerden ccedilıkarılan dersler ışığında yeni eylem planları geliştirilmelidir
Risk en basit tarifiyle insana ccedilevreye bir kuruluşa bir iş veya hizmet suumlrekliliğine zarar verecek sonuccedillar doğuran olayların tahmini koumltuuml etkileridir
Tehlikeler doğası itibariyle birbirlerine goumlre farklılıklar goumlsterir Bazı tehlikeler oumlncuuml işaretler verebilirken bazıları ise aniden oluşabilmektedir Oumlzellikle deprem gibi doğal kaynaklı olaylar iccedilin tahminlerde bulunmak oldukccedila zor hatta muumlmkuumln değildir Bu nedenle okullar iccedilin aniden gelişen bu tur tehlikelerin afete doumlnuumlşmemesi iccedilin mevcut durum ccedilok iyi analiz edilmelidir Mevcut durumun analiz edilmesinde kurumun sahip olduğu yerel imkacircnlar belirlenmelidir Bu iccedil kaynaklar afet veya acil durum anında ve sonrasında normal hayata geccediliş iccedilin gereklidir
Okullar iccedilin yapılacak tehlike analizi ccedilalışmalarında olası tehlikelerin belirlenmesi ve belirlenen her tehlike iccedilin gerccedilekleşme sıklığı ile mekacircn personel-oumlğrenci ile eğitim suumlrekliliği uumlzerine etkileri derecelendirilmelidir Ayrıca tehlikenin buumlyuumlkluumlğuuml coğrafi-boumllgesel koşullar veek olarak yakın ccedilevrede meydana gelebilecek olayların etkileri de duumlşuumlnuumllmelidir Unutulmamalıdır ki bir okuldaki personel oumlğrenci eğitim binası ile eğitim materyallerinin bir tehlikenin etkisiyle hasara uğraması veya eğitiminin kesintiye uğraması o okulun hasar goumlrebilirliğinin seviyesini goumlsterir
Risk analizi ccedilalışmalarında tehlike tuumlrleri ile bu tehlikelerin nitelikleri de değerlendirilir Her tehlikenin kendine oumlzguuml etkileme şiddeti oluşum sıklığı etkilediği mekacircn ve topluluk sayısıile oumlnlemleri bir diğer tehlikeye goumlre farklılık goumlsterir Tehlike profilinin (goumlruumlntuumlsuumlnuumln) belirlenmesinde mekacircn-bina insan-personel-oumlğrenci eğitim suumlrekliliği gibi başlıklarla gruplandırılmış sorulara verilecek cevaplar iccedilin aşağıdaki detaylar dikkate alınmalıdır Mekacircn veya bina tehlikenin veya riskin etkileyeceği alandır Mekacircnın ne kadarının etkileneceği farklı oranlarda etkilenecek alanların olup olmadığı oumlnemlidir İnsan (personel- oumlğrenci) tehlikenin gerccedileklemesi halinde tehlikeden etkilenebilecek zarar goumlrebilecek en yuumlksek insan sayısıdır
Eğitim suumlrekliliği tehlikenin binayı veya insanları etkilemesi durumunda eğitimi ne kadar etkileyeceği eğitimde kesintiye yol accedilıp accedilmayacağıdır Risk analizi yapılırken oumlzellikle deprem ve sel gibi doğal kaynaklı tehlikeler iccedilin etki derecesi ve oluşum sıklığıolasılığının belirlenmesinde bilimsel verilerden yararlanılmalı diğer tehlikeler iccedilin ise fiziki şartlar ve mevcut riskler dikkate alınmalıdır Belirlenen tehlikelerin mekacircnı İnsanı ve eğitim suumlrekliliğini ne kadar etkileyebileceğini belirleyebilmek iccedilin dosya sonundaki Ek 2rsquodeki ldquoTehlike Profili Belirleme Formurdquo doldurulmalıdır Bu formdaki ldquoEtkileme Şiddetirdquo nin Felaket Kritik Sınırlı ve Oumlnemsiz seviyelerinden hangisine ve ldquoOluş Sıklığırdquo nın Yuumlksek Bazen Nadiren Yok (ccedilok az) seviyelerinden hangisine karşılık geldiğine tablodaki ve aşağıdaki accedilıklamalar doğrultusunda karar verilir
MEVCUT DURUM ANALİZİOumlncelikle okulun sahip olduğu afet ve acil durum sırasında ve sonrasında
kullanılabilecek iccedil kaynaklar tespit edilmelidir Bu konuda şunlar yapılabilir
Sayfa 21 45
1 Personel Yangın muumldahale ekibi ilkyardım ekibi komuta merkezi ekibi tahliye ekibi basın
ve halkla ilişkiler ekibi gibi ccedilalışma gruplarında yer alacak personelin tespiti2 Ekipman Yangından korunma ve muumldahale ekipmanları (takımı) iletişim
ekipmanlarıİlkyardım malzemeleri uyarıalarm sistemleri gibi ekipmanların envanterinin hazırlanması ve bunlarındestek sistemlerinin belirlenmesi3 Sosyal ve youmlnetsel tesisleraraccedillar İl Afet ve Acil Durum Muumlduumlrluumlğuuml (ADM)
sığınaklar ilkyardımmerkezleri sağlık hizmet birimi gibi birimlerin okul iccedilindeki konumlarının ve kapasitelerinin belirlenmesi4 Organizasyon Eğitim tahliye planı gibi konularda okulun organizasyon
kapasitesinin belirlenmesi
OKULLARDA YAŞANABİLECEK TEHLİKELER ŞOumlYLE SIRALANABİLİR1 Gaz kaccedilağı2 Deprem3 Yangın4 Yıldırım5 Teroumlr6 Ccedilevreden (komşu kurum ve kuruluşlardan gelecek) etkiler7 Olumsuz hava koşulları (sel fırtına hava kirliliği kar buzlanma don ve vb)8 Toprak kayması ve heyelan9 İletişim-haberleşme aksaklıkları10 Acil sağlık durumları (salgın hastalıklar gıda zehirlenmesi vb)11 Tehlikeli maddeler12 Ulaşım-servis kazaları13 Savaş hali14 Adli vakalar (ccedilocuk kaccedilırma hırsızlık vb)15 Kazan patlaması vb bunlar gibiOkullarda yapısal olmayan risklerin azaltılması iccedilin şunlara dikkat edilmelidir1 Araccedil gereccedil makine ve mobilya gibi ağır olan eşyaların sabitlenmesi2 Tavanda asılı olan eşyaların sabitlenmesi3 Elektrikli aletlerin sabitlenmesi ve kesintisiz guumlccedil kaynağı veya jeneratoumlrle
desteklenmesi4 Buumltuumln zehirli yanıcı ve tehlikeli maddelerin ldquoSınırlayın İzole Edin Yok
Edin Ayırınrdquo(SİYA) kuralına bağlı olarak kapalı sağlam kutular iccedilinde depremde doumlkuumllmeyecek şekilde tutulmalarının sağlanması5 Ccedilalışanlar ve aileleri iccedilin eğitim ve bilinccedillenme programları duumlzenlenmesi6 Sınıf kapılarının dışarı accedilılacak şekilde tasarlanmış olması7 Ccedilıkış yollarının daima accedilık tutulacak şekilde ayarlanması8 Yapısal olmayan elemanlar ruumlzgar ve deprem sarsıntılarına karsı binaya sabitlenmesi9 Yangın soumlnduumlrme cihazlarının durumu yerlerinin kontroluuml ve bakımlarının yapılması10 Yangın guumlvenliği oumlnlemlerinin uygulanması11 Tahliye tatbikatlarının sık yapılması
Risk analizi yapılırken etki derecesi iccedilin1 Felaket (50rsquoden fazla zarar ccedilok sayıda oumlluumlm 30 guumlnden fazla sureli
etki) iccedilin 42 Kritik (25 -50 zarar kalıcı sakatlanmalar 2 hafta sureli etki) iccedilin 3
Sayfa 22 45
3 Sınırlı- Kontrol edilebilir (10 -25 zarar yaralanmalar 1 hafta sureli etki) iccedilin 2
4 Oumlnemsiz (10rsquodan az zarar 24 saat veya daha kısa sureli etki) iccedilin 1 Oluş Sıklığı iccedilin1 Yuumlksek (Gelecek yılda meydana gelme olasılığı 100) iccedilin 42 Bazen (Gelecek yılda meydana gelme olasılığı 10-100 veya gelecek 10 yılda
en az bir kez) iccedilin 33 Nadiren (Gelecek yılda meydana gelme olasılığı 1-10 veya gelecek 100 yılda
en az bir kez) iccedilin 24 Yok (ccedilok az) (Gelecek 100 yılda goumlruumllme olasılığı 1 veya daha az) iccedilin 1
kullanılmalıdırTablo 2 Risk Seviyesine Goumlre Derecelendirme
Tehlike
Etkilenecek Unsurlar(Her bir unsur tablo altındaki etki derecesi Puanına goumlre ve Ek 2 formu verilerine goumlreYapılmalıdır)
ETKi DERECESİ(Etkilenecek Unsurların
Ortalaması)(Mekacircn+İnsan+Eğit
imSuumlrekliliği) 3
Oluş S
ıklığıOlasılı
k
Oumlncelik
Derecesi
Mekacircn Bina
EğitimSuumlrekliliğ
i
İnsan(personel
Oumlğrenci)Tehlike 1Tehlike 2Tehlike 3helliphelliphelliphellipEtkilenecek Unsurlar Oumlnemsiz1Sınırlı ndashkontrol edilebilir 2Kritik 3 Felaket 4 (Ek 2rsquoden yararlanılarak belirlenir)Etki Derecesi Etkilenecek Unsurlar (Mekacircn+ İnsan+Eğitim Suumlrekliliği) 3Oluş Sıklığı ı Olasılık Yok 1Nadir 2 Bazen 3 Yuumlksek 4 (Ek 2rsquoden yararlanılarak belirlenir)Oumlncelik derecesi = Etki Derecesi X OlasılıkTablo 2rsquode her tehlike iccedilin hesaplanan ldquooumlncelik derecesirdquo iccedilin Tablo 3 ve Tablo 4rsquoten yararlanılarak tehlikenin plandaki oumlncelik duumlzeyi veya planda yer alıp almayacağı belirlenir
Tablo 3 Risk seviyesine goumlre matrisEtki Derecesi
Ola
sılık
Felaket4
Kritik3
Sınırlı2
Oumlnemsiz1
Yuumlksek4
Yuumlksek16
Yuumlksek12
Orta8
Az4
Bazen3
Yuumlksek12
Yuumlksek9
Orta6
Az3
Nadiren2
Orta8
Orta6
Az4
Ccedilok Az2
Yok1
Az4
Az3
Ccedilok Az2
Ccedilok Az1
Sayfa 23 45
Tablo 4 Plandaki oumlncelik seviyesiSonuccedil Risk Plandaki Oumlncelik
16 12 9 Yuumlksek 1 Duumlzeyde (en oumlncelikli plan)
86 Orta 2 Duumlzeyde (oumlncelikli plan)43 Az 3 Duumlzeyde (plan)21 Ccedilok Az 4 Duumlzeyde (plan
yapılmayabilir)
Zarar Azaltma ccedilalışmaları planlama oumlncelikleri sonuccedilları doğrultusunda bir program dahilinde Ek-5rsquoteki oumlrnek ldquoZarar Azaltma Ccedilalışmaları Formurdquo kullanılarak gerccedilekleştirilmelidir
HAZIRLIK CcedilALIŞMALARIAfet oumlncesinde oumlnleme ve zarar azaltma aşamasında alınan tuumlm
oumlnlemlere karşın depremani seller fırtına ve tayfunlar gibi bazı tehlikeleri oumlnlemek ve risklerini tamamen ortadan kaldırmak muumlmkuumln olamayacağı iccedilin hazırlık aşamasında bazı oumlnemli faaliyetlerin yuumlruumltuumllmesi kaşınılmazdır Bu faaliyetlerin yanı sıra okullar kazalar kavgalar zehirlenmeler kuumlccediluumlk ccedilaplı yangınlar gibi acil durumlarla ccedilok sık karşılaştıkları iccedilin gerekli hazırlık faaliyetlerini suumlrekli guumlncel ve uygulanabilir duumlzeyde tutmak zorundadırlar
Hazırlık ccedilalışmalarının ana hedefi tehlikelerin topluluklar ve yaşam alanları uumlzerinde doğurabileceği olumsuz sonuccedillara karşı oumlnlemler almak ve etkili muumldahale iccedilin on hazırlıklar yapmaktır Kısacası herhangi bir afet anında acil yardım ihtiyaccedillarının karşılanabilmesi ve ldquoarama-kurtarmardquo kabiliyetinin geliştirilmesi iccedilin yapılması gereken faaliyetlerin tuumlmuumlduumlr Bu amaccedilla eğitilen personel ve temin edilen malzemelerin doğru alanlarda konumlandırılmaları da bu faaliyetlerin iccedilerisinde yer alır Hazırlık safhasında oumlğrenci oumlğretmen ve ccedilalışanların canı ve malı ile milli servetleri afetlerin yıkıcı etkilerinden koruyacak bazı faaliyetlerin yuumlruumltuumllmesi zorunluluğu nedeniyle hazırlık ccedilalışmaları ccediloğu zaman zarar azaltma faaliyetleri ile iccedil iccedile girmiştir Hazırlık ccedilalışmalarının temelini okullarla ilgili tuumlm paydaşların afet veya acil durum anında nasıl davranacaklarının oumlnceden belirlenmesi ve gerekli olan tuumlm eğitim ve tatbikatların yuumlruumltuumllmesi ccedilalışmaları oluşturmaktadır Başka bir deyişle hazırlık ccedilalışmaları muumldahale surecini kapsayan faaliyetlerin oumlnceden planlandığı ve programların geliştirildiği ccedilalışmalar buumltuumlnuumlduumlr
Okul afete muumldahale ccedilalışmaları oumlnceden tahmin edilebilen ve erken uyarı verilebilmesi muumlmkuumln olan tehlikeler ve ani gelişen olaylar iccedilin olay anında yapılması gereken doğru davranış biccedilimlerini de iccedilerir Herhangi bir tehlike anında en doğru davranış biccediliminin ne olduğu ile ilgili bilgi ve beceri geliştirici eğitimler ile tatbikatlar da hazırlık ccedilalışmalarının bir parccedilası olarak duumlşuumlnuumllmelidir
Hazırlık faaliyetleri iccedilerisinde olması gereken başlıca adımlar şunlardır 1 Afete muumldahale ve iyileştirme planlarının hazırlanması
Sayfa 24 45
2 Başta bu planlarda goumlrev alacak kişiler olmak uumlzere oumlğretmenler oumlğrenciler ccedilalışanlar ve veliler iccedilin eğitim ve tatbikat programlarının hazırlanması ve uygulanması
3 Okul iccedili haberleşme bilgi ve iletişimin geliştirilmesi 4 Okul afet ve acil durum youmlnetimi planlama ccedilalışmalarının tanıtılması ve
yaygınlaştırılması5 Goumlrevlilerin eğitimi bilgilendirilmesi ve bilinccedillendirilmesi6 Erken uyarı tahliye sığınak duumlzeni kurtarma ve ilk yardım gibi alt planların
hazırlanması7 Eğitim materyallerinin hazırlanması8 Eksiklerin tespit edilmesi ve giderilmesi9 Tatbikatların yapılması10 Diğer planlarla işbirliği ve koordinasyon
Şekil 4 Afete Hazırlık Ccedilalışmaları DoumlnguumlsuumlHazırlık Ccedilalışmalarına başlarken oumlncelikli olarak şu hususları belirlemek gerekir1- Risklerin Belirlenmesi2- Tehlikeleri Belirlenmesi3- Varsa Eksiklikleri Giderilmesi4- Oumlnceliklerin belirlenmesi 5- Tehlike ve riskleri oumlnlenmesi veya azaltılması6- Zarar goumlrebilirliklerin belirlenmesi7- Mevcut imkacircn ve kaynakları belirlenmesi
HAZIRLIK CcedilALIŞMALARI ESNASINDA YAPILACAKLAR OLANLAR1- Tatbikatların sıklıkla duumlzenli bir tarzda yapılması2- Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Planlama Ccedilalışmalarının Tanıtılması3- Diğer planlarla işbirliği ve koordinasyonun sağlanması4- Eğitim Materyallerinin hazırlanması5- Eksiklerin tespit edilmesi ve giderilmesi6- Goumlrevlilerin eğitimi bilgilendirilmesi ve bilinccedillendirilmesi7- Erken uyarı tahliye sığınak duumlzeni kurtarma ve ilk yardım gibi alt planlarının
hazırlanması
MUumlDAHALE CcedilALIŞMALARI
Sayfa 25 45
Bir afetin oluşumunu takip eden ve afetin oluşundan hemen sonra başlayarak afetin buumlyuumlkluumlğuumlne bağlı olarak 1-2 aylık suumlre iccedilerisinde yapılan faaliyetlerin tuumlmuumlduumlr Muumldahale evresinde ilk hedef en kısa surede en fazla insanın hayatını kurtarmaktır Bunu insan yaşamını ilgilendiren yaralıların sevk edilmesi-tedavisi barınma ve yaşamsal ihtiyaccedillarının temini gibi diğer faaliyetler takip eder Muumldahale faaliyetleri aynı zamanda otorite ve disiplin gerektirir Bu suumlreccedil iccedilerisinde ortaya ccedilıkan gereksinimlerin hızla tespit edilmesi iletişim ve eğitimli kadrolarla ve yeter sayıda ekipmanla muumldahale edilmesi gerekir
Muumldahale aşamasıyla eş zamanlı yuumlruumltuumllen diğer oumlnemli ccedilalışmaların başlıcalar şunlardır
1 Hasar tespitlerinin yapılması tehlike yaratan enkazların kaldırılması ve patlama yangın
gibi ikincil afetlerin oumlnlenmesidir2 Afetin kısa sureli ve direk etkilerine hitap eden muumldahale faaliyetleri ile afetin
olumsuz etkilerinigidermek iccedilin bilgi ve becerilerin uygulanması
3 Guumlvenliğin arttırılması olası tehditlerin nedenleri ve kaynağının araştırılması
4 Goumlzetim ve denetimlerin arttırılması 5 Aksayan hizmetlerin en kısa surede suumlrduumlruumllebilirliğinin sağlanması
faaliyetleri de eşzamanlı olarak yuumlruumltuumllmelidir
Bu nedenle bu evrede hızlı değerlendirme ve temel bilgilerin elde edilmesi ve artccedilı olay olasılıklarının değerlendirilmesi bu surecin sağlıklı yuumlruumltuumllmesinde buumlyuumlk oumlnem taşımaktadır
Uumllkemizde yaygın olarak acil durum planlaması adı ile tanınan muumldahale ccedilalışmalarının ana amacı acil durum veya afet sonucu oluşan olaylara zamanında hızlı ve etkili olarak muumldahale ederek can kaybı ve yaralanmaların artmaması afetin neden olabileceği yangınlar patlamalar salgınlar gibi ek tehlike ve risklerle can ve mal kaybının buumlyuumlmemesi ve okulun normal faaliyetlerine bir an oumlnce doumlnebilmesi iccedilin gerekli tuumlm faaliyetlerin hangi oumlrguumltlenme şekliyle kimler tarafından ne zaman hangi goumlrev ve yetkiyle hangi kaynaklar kullanılarak yuumlruumltuumlleceğini accedilıkccedila tanımlayan bir belgedir
Sayfa 26 45
Şekil 5 Muumldahale Ccedilalışmaları Doumlnguumlsuuml
MUumlDAHALE CcedilALIŞMALARI ESNASINDA YAPIMASI GEKENLER1- Psikososyal desteğin sağlanması2- Afet tuumlruuml ve etkisine goumlre davranış şekli (tahliye veya yerinde korunma)3- Olayın buumlyuumlkluumlğuuml ve ccedilevresindeki etkileri hakkında bilgi toplama4- Yetkililerini ve velilerin bilgilendirilmesi5- Sorumlu kurum ve kuruluşlardan yardım talep edilmesi6- Oumlğrenci oumlğretmen ve ccedilalışanların korunması ve acil ihtiyaccedilların sağlanması7- Muumldahale ekiplerin goumlreve sevk edilmesi
İYİLEŞTİRME CcedilALIŞMALARIMuumldahale suumlrecinden sonra başlayan ve afetin buumlyuumlkluumlğuumlne goumlre 1-2
yıl gibi daha uzun bir sureyi kapsayan faaliyetlerin tuumlmuumlduumlr Muumldahale surecinde ccedileşitli sebeplere bağlı olarak gerccedilekleştirilemeyen bazı ccedilalışmalar da bu suumlreccedil iccedilerisinde gerccedilekleştirilebilir Okullar iccedilin iyileştirme aşamasında yapılacaklar okulun bir an oumlnce accedilılması ve normal programına doumlnebilmesi iccedilin planda oumlngoumlruumllen eylemlerin uygulanması ccedilalışmalarını iccedilerir Ana hedef eğitimin muumlmkuumln olan en kısa sure iccedilerisinde başlayabilmesinin temini ve meydana gelen olaydan elde edilen derslerin ışığı altında daha guumlvenli ve emniyetli bir okul ve eğitim ortamı oluşturmaktır
Bu faaliyetlerin hazırlık faaliyetleri sırasında planlanması etkin olarak uygulanabilmesi iccedilin gereklidir İyileştirme faaliyetleri uzun surelidir ve eğitime başladıktan sonra da devam edebilir İyileştirme faaliyetleri afet veya acil durumların neden olduğu fiziksel eğitsel youmlnetsel psikolojik sosyal ve ccedilevresel kayıp ve zararların hangi imkacircn ve kaynaklar kullanılarak nasıl giderilebileceğini afetin fırsata doumlnuumlştuumlruumllerek okul ve ccedilevresinin nasıl daha guumlvenli ve emniyetli bir hale getirilebileceğini okulun normal faaliyetlerine bir an oumlnce doumlnebilmesini ve eğitim kalitesinin yuumlkselmesini sağlayan ccedilalışmaların buumltuumlnuumlduumlr Bu suumlreccedil iccedilerisinde yuumlruumltuumllmesigereken faaliyetler Şekil 6rsquoda şematik olarak goumlsterilmiştir
İyileştirme faaliyetleri afet veya acil durumların neden olduğu fiziksel eğitsel youmlnetsel psikolojik sosyal ve ccedilevresel kayıp ve zararların hangi imkan ve kaynaklar kullanılarak nasıl giderilebileceğini afetin fırsata doumlnuumlştuumlruumllerek okul ve ccedilevresinin nasıl daha guumlvenli ve emniyetli bir hale getirilebileceğini okulun normal faaliyetlerine bir an oumlnce doumlnebilmesini ve eğitim kalitesinin yuumlkselmesini sağlayan ccedilalışmaların buumltuumlnuumlduumlr
İyileştirme suumlreci iccedilerisinde yuumlruumltuumllmesi gereken faaliyetler şunlardır
Ccedilevre ve Şehircilik Bakanlığı AFAD ve Belediyelerle işbirliği yapılacaktır1 Okulun yeniden accedilılması Afetten sonra okulun en kısa zamanda eğitime
accedilılması2 Bina ve tesislerin fiziksel yapısal iyileştirmesi3 Youmlnetsel iyileştirme İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml ve İlccedile Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuumlyle4 Eğitsel iyileştirme İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml ve İlccedile Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuumlyle5 Psikolojik iyileştirme Okul Rehberlik Servi ve gerekirse RAMrsquo da destek
sağlanır6 Sosyal ve ccedilevresel kayıp ve Zaraların hangi imkacircn ve kaynaklar kullanılarak
nasılSayfa 27 45
Giderilebileceği ile afetin fırsata doumlnuumlştuumlruumllerek okul ve ccedilevresinin nasıl daha guumlvenli ve emniyetli bir hale getirilebileceği ve eğitim kalitesinin artırılacağını duumlzenleyen planlama tuumlruumlduumlr
Okul afet ve acil durum youmlnetimi planlaması iccedilerisinde yer alan zarar azaltma hazırlık muumldahale ve iyileştirme ccedilalışmalarının bir buumltuumln olarak goumlruumllmelidir
Okul afet ve acil durum youmlnetimi planları bir kere hazırlanarak dolaplara bırakılan belgeler olmamalıdır Okulun kapasitesi ve durumundaki değişimlere tatbikatlardan ve yıllık eylem planındaki faaliyetlerden elde edilen deneyim ve derslere goumlre yılda en az bir kere revize edilmelidir
Okul afet ve acil durum youmlnetimi planıyla uyumlu olacak şekilde yıllık faaliyet planının hazırlanması ve uygulanması son derece oumlnemlidir Yıllık faaliyetlerin planlama şekli aşağıda goumlsterildiği gibi
Şekil 6 İyileştirme Ccedilalışmaları Doumlnguumlsuuml
İYİLEŞTİRME CcedilALIŞMALARI ESNASINDA TAKİP EDİLECEK BASAMAKLAR1- Okulun yeniden accedilılması2- Psikolojik iyileştirmenin sağlanması3- Eğitsel iyileştirme yapılması4- Bina ve tesislerin fiziksel yapısal iyileştirilmesi5- Youmlnetsel iyileştirme yapılanması
ZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARIBirccedilok kaynakta zarar azaltma afetlerin etkilerinden kaynaklanan can ve mal kayıplarının
azaltılmasına youmlnelik ccedilabaların buumltuumlnuuml olarak tanımlanır Bir başka deyişle bu aşamada yapılacaklar tehlikeli durumlar karşısında oluşabilecek can ve mal kayıplarını muumlmkuumlnse ortadan kaldırmayı değilse olabildiğince azaltmayı amaccedillayan ccedilabaların buumltuumlnuumlduumlr Zarar azaltma sadece oumlnleme yaklaşımından farklı olarak oumlzellikle doğal kaynaklı tehlikelerin kaccedilınılmaz olduğunu kabul ederek afetlerin etkilerini en az zararla atlatmaya youmlnelik toplumsal direnccedil ve beceri geliştirmeyi de amaccedillar
Adından da anlaşılacağı uumlzere afet oumlncesinde ve afet planlaması genel ccedilerccedilevesi iccedilerisinde oumlncelikle yapılması gereken ccedilalışmalar aşağıdaki hususları iccedilermelidir1- Okul ve ccedilevresindeki tehlikelerin belirlenmesi analizi ve
değerlendirilmesi2- Okul nuumlfusu yapı alt yapı ve insan faaliyetleri envanterinin
(dokuumlmanlarının) ccedilıkarılması
Sayfa 28 45
1OKUL AFET ve ACİL DURUM YOumlNETİMİPLANLAMA CcedilALIŞMALARININ TANITILMASI2GOumlREVLİLERİN EĞİTİMİ BİLGİLENDİRİLMESİ ve BİLİNCcedilLENDİRİLMESİ3ERKEN UYARI TAHLİYE-SIĞINAK DUumlZENİ KURTARMA ve İLKYARDIM GİBİ ALT PLANLARIN HAZIRLANMASI4EĞİTİM MATERYALLERİNİN HAZIRLANMASI5EKSİKLİKLERİN TESPİT EDİLMESİ VE GİDERİLMESİ6TATBİKATLARIN YAPILMASI7DİĞER PLANLARLA İŞBİRLİĞİ VE KOORDİNASYON
1TEHLİKELERİ BELİRLE2ZARAR GOumlREBİLİRLİKLERİ BELİRLE3RİSKLERİ BELİRLE analiz eder
4OumlNCELİKLERİ BELİRLE5MEVCUT İMKAN VE KAYNAKLARI BELİRLE6VARSA EKSİKLİKLERİ GİDER7TEHLİKE VE RİSKLERİ OumlNLE VEYA AZALT
HAZIRLIK CcedilALIŞMALARIZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARI
3- Fiziksel sosyal ekonomik ve ccedilevresel zarar goumlrebilirliklerin (etkilenme oranları) belirlenmesi
4- Risklerin belirlenmesi5- Oumlluumlm ve yaralanma riskleri 6- Tehlikenin yol accedilabileceği zincirleme veya ek tehlike ve riskler7- Fiziksel riskler (yapı altyapı elektrik mekanik tesisat ve okul donanımının
riskleri)8- Sosyal psikolojik ve ekonomik riskler9- Ccedilevresel riskler10- Afet senaryolarının hazırlanması11- İmkacircn ve kaynaklarla guumlccedilluuml ve zayıf youmlnlerin fırsat ve tehditlerin
belirlenmesi (SWOT analizi)12- Risk azaltma stratejilerinin belirlenmesi ve maliyet fayda analizleri13- Yasal kurumsal ve finansal olanakların belirlenmesi14- En akılcı stratejik amaccedil hedef ve eylemlerin belirlenmesi ve
uygulanması15- Performans kriterleri (oumllccediluumltleri kıstasları) ile izleme ve değerlendirme
youmlntemlerinin belirlenmesi16- Uygulamanın izlenmesi aksayan youmlnlerin belirlenmesi ve gerekiyorsa
planın guumlncelleştirilmesi
Zarar azaltma ccedilalışmalarını kısaca şoumlyle sıralayabiliriza) Tehlikelerin belirlenmesi b) Zarar goumlrebilirliklerin belirlenmesi c) Risklerin belirlenmesi d) Oumlnceliklerin belirlenmesie) Mevcut imkacircn ve kaynakların belirlenmesi f) Varsa eksikleri gidermek g) Tehlike ve riskleri oumlnlemek veya azaltmak iccedilin yapılması gereken ccedilalışmalardır
Tehlike ve riskleri oumlnlemek veya zararlarını azaltmak iccedilin yapılması gereken ccedilalışmalar kısmında gerekli formlar doldurulup her sene guumlncelleştirmesi gereken kısmını guumlncelleyerek dosyanın son boumlluumlmuumlne eklidir
Sayfa 29 45
Şekil 8rsquode goumlsterildiği gibi planla uygula kontrol et ve eksikleri gider şeklinde olmalıdırOkul afet ve acil durum youmlnetimi planları bir kere hazırlanarak bırakılan belgeler
olmamalıdır Okulun kapasitesi ve durumundaki değişimlere tatbikatlardan ve yıllık eylem planındaki faaliyetlerden elde edilen deneyim ve derslere goumlre yılda en az bir kere revize edilmelidir Okul afet ve acil durum youmlnetimi planıyla uyumlu olacak şekilde yıllık faaliyet Planının hazırlanması ve uygulanması son derece oumlnemlidir Yıllık faaliyetlerin planlama doumlnguumlsuuml Her faaliyetin mutlaka bir değerlendirmesi yapılarak problemler saptanmalı ve duumlzeltilmesi iccedilin gerekli ccedilalışmalar yapılmalıdır
YILLIK FAALİYETLER İCcedilİN PLANLANMASI GEREKENLER1 PLANLA (Planların oluşturulması) 2 UYGULA (Faaliyetlerin uygulanması) 3 KONTROL (Uygulamaların değerlendirilmesi)4 EKSİKLERİ GİDER (Problemlerin saptanması ve duumlzetilmesi yolunda adımların atılması) şeklinde olmalıdır Her faaliyetin mutlaka bir değerlendirmesi yapılarak problemler saptanmalı ve duumlzeltilmesi iccedilin gerekli ccedilalışmalar yapılmalıdır
Yıllık planlar şu faaliyetleri iccedilermelidir1 Zarar azaltma ve hazırlık konusunda alınabilecek oumlnlemleri ve yapılacak faaliyetleri2 Muumldahale iyileştirme ve yeniden inşa ile ilgili faaliyetleri (eğitim tatbikat vb)3 Oumlğrenciler oumlğretmenler aileler ve halk iccedilin afet eğitimini4 Hem kendi okulu hem de diğer okullarla bilgi ve tecruumlbe paylaşımını5 Problemleri saptama alınabilecek oumlnlemleri belirleme ve problemleri ccediloumlzmeye ilişkinyapılabilecek diğer faaliyetleri iccedilermelidir
YILLIK PLANLARDA AŞAĞIDAKİ BAŞLIKLAR MUTLAKA OLMALIDIR1 Yıllık planın amaccedil ve hedefleri2 Faaliyet tiplerine goumlre ccedileşitli alt faaliyetleri3 Uygulama takvimi
Sayfa 30 45
4 Sorumlu kişi veveya kişiler varsa işbirliği yapılan kurum kuruluş ve sivil toplum oumlrguumltleri5 Buumltccedile6 Her aktivite iccedilin gerekli olabilecek diğer bilgi ve accedilıklamalar
PLANLARIN DEĞERLENDİRİLMESİAfet ve Acil Durum Youmlnetimi planları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlarbir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilendersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilmesive guumlncelleştirilmesi gereken belgelerdir Afet planlaması bir eylem değil bir suumlreccediltir vezaman iccedilerisinde afet tuumlrlerinin buumlyuumlkluumlklerinin ve sıklıklarının değişimi bilim ve teknolojidekiyeni gelişmeler imkan ve kaynaklardaki artışlara bağlı olarak suumlrekli guumlncellenmelidirAfet ve Acil Durum Youmlnetimi planlarında dikkate alınması gereken ana oumlzellikleri aşağıdakigibi oumlzetlemek muumlmkuumlnduumlr1- Gerccedilekccedili ve kabul edilebilir olmalıdır2- Mevcut durumu olduğu gibi yansıtmalıdır3- Buumltuumln tehlike ve riskleri belirlemelidir4- Gerccedilekccedili afet senaryoları esas alınarak hazırlanmalıdır5- Farklı gruplar ve kuruluşlar arasında en uygun yardımlaşma işbirliği ve koordinasyonesaslarını belirlemelidir6- Goumlrev yetki ve sorumluluklar accedilıklıkla belirtilmeli belirsizlik goumlrev girişimleri ve
tekrarlanmalara fırsat verilmemelidir7- Youmlnetim komuta ve kontrol mekanizmalarının ve bilgi akışının nasıl olacağı accedilıklıkla
belirlenmeli ve youmlnetim karmaşasına neden olunmamalıdır8- Yeni kaynak ve yeni kuruluşlara ihtiyaccedil goumlsteren belgeler yerine mevcut imkacircn vekaynaklarla neler yapılabileceğini ilave imkan ve kaynakların gerccedilekccedili olarak neredenve nasıl karşılanacağını goumlsteren belgeler olmalıdır
Planın ve yapılan faaliyetlerin geliştirilebilmesi iccedilin mutlaka her faaliyetten sonra ve her yılın sonunda değerlendirilmesi gerekir Değerlendirmenin kolay ve anlaşılır olmasını sağlamakamacıyla daha oumlnce geliştirilmiş standart formlar kullanılabilir veya okulun kendi tehlike risk ve mevcut durumuna goumlre hazırlanmış bir değerlendirme formu hazırlanabilir
OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİMİ İCcedilİN TAVSİYE EDİLEN YILLIK CcedilALIŞMA PLANI
OKULTARİH AKTİVİTE YETKİLİ
KİŞİGERCcedilEKLEŞTİRİLDİĞİ
TARİHOkul Muumlduumlruumlnuumln Oumlğretmenler zuumlmre toplantısında Deprem Sel Yangın Kaza Gıda zehirlenmesi Salgın hastalık ve yapısal olmayan teroumlr olayları Biyolojik ve kimyasal tehlikeler karşı Okul Afet ve Acil durum Planın oumlneminin anımsatması ve oumlğretmenleri bu hususta bilgilendirmesihellip
Sayfa 31 45
helliphellip2015
Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Kurulunun Kurulması ve yetkilendirilmesi Uygun oumlzelliklere sahip personel ve goumlnuumllluumllerin belirlenmesi Afet youmlnetimi iccedilin goumlrevlendirmelerin yapılması
helliphellip2015
Okul Mekacircnları tesislerinin tehlike analizi Tehlike yollarına ait tehlike analizi Oku Kroki Planlarının Acil Durum telefon numaraları guumlncellenmesi Ailelere mesaj goumlnderilmesi Potansiyel tehlikelere goumlre tahliye guumlzergacirchlarının belirlenmesi
helliphellip2015
Tehlike Zarar Goumlrebilirlik ve Kapasite Değerlendirmesi Fiziksel Korunma Oumlnlemleri Alınması Muumldahale Kapasitesinin ve Kaynaklarının Geliştirilmesi
helliphellip2015Planın Uygulanması Değerlendirilmesi ve Guumlncellemesi iccedilin Tatbikatların Yapılması
helliphellip2015Personel ve oumlğrencilere afet youmlnetimi ve planla ilgili eğitimin verilmesi
helliphellip2015
Oumlğrenci velilerine afet youmlnetimi ve planla ilgili eğitimin verilmesi Okul Aile Birliğini toplayarak Okul afet ve acil durum youmlnetimi ve planla ilgili eğitimin verilmesi ve bilinccedillendirilmesi
helliphellip2015
Zarar azaltma ve hazırlık konusunda alınabilecek oumlnlemleri ve yapılacak faaliyetleri Muumldahale iyileştirme ve yeniden inşa ile ilgili faaliyetlerin goumlruumlşuumllmesi
helliphellip2015
Hem kendi okulu hem de diğer okullarla bilgi ve tecruumlbe paylaşımının yapılması Problemleri saptama alınabilecek oumlnlemleri belirleme ve problemleri ccediloumlzmeye ilişkin yapılabilecek diğer faaliyetlerin goumlruumlşuumllmesi
helliphellip2015Personel ve oumlğrencilere afet youmlnetimi ve planlama eğitiminin verilmesi
helliphellip2015 28 Şubat sivil savunma ldquoİkaz alarm Tatbikatırsquonın yapılması
helliphellip2015 hellip022015 1-7 Mart tarihlerinde Personel Tahliye tatbikatının yapılması
helliphellip2015Plan ve hazırlıkların goumlzden geccedilirilmesi Planın Uygulanması Değerlendirilmesi ve Guumlncellemelerin yapılıp revize edilmesi
Kontrol eden
Tarih Eğitim Yılı
NOT Yukarıdan aşağıya doğru sıralanan tarihlerde yapılması istenilen etkinlikler sadece okulunuza bu hususta yardımcı olmak iccedilin yapılmıştır Okulunuzun Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı hazırlarken uygun goumlrduumlğuumlnuumlz daha iyi ve kalıcı etkinlikleri değişik tarihlerde yapıla bilinir olduğunu unutmayınız
Yapılan ccedilalışmaların afet ve acil durum youmlnetimi doumlnguumlsuumlne uygunluğu ile gerccedilekleştirilen ve gerccedilekleştirilemeyen faaliyetlerin kontrol edilmesinin ve gerekirse planlama ccedilalışmalarının yeniden goumlzden geccedilirilmesinin planın başarısı iccedilin oumlnemli olduğu unutulmamalıdır Bu amaccedilla planın buumltuumln aşamaları tekrar goumlzden geccedilirilmeli tatbikatlarla ve yıllık olarak hazırlanacak ccedileşitli faaliyetlerle plan sınanmalıdır
Sayfa 32 45
İŞBİRLİĞİNE GİDİLECEK KURUM VE KURULUŞLARBir afet anında birccedilok okul dışı kaynağa ihtiyaccedil duyulacaktır Bazı durumlarda aşağıda
belirtilen kurumlarla oumlnceden ilişkiye geccedililmesi ve anlaşmalar yapılması gerekebilir
1 Youmlredeki bakanlık valilik ve kaymakamlıkların ilgili birimleri2 İl Afet ve Acil Durum Muumlduumlrluumlğuuml3 İl Sağlık Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Sağlık Grup Başkanlığı (112 Acil)4 İl Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml (155)5 Belediye6 İtfaiye (110)7 Kızılay (168)8 Muhtarlık9 Hastane ve Klinikler Aile hekimleri10 Jandarma (156)11 Zehir Danışma Merkezi (114)12 Akredite olmuş afetlerle ilgili ccedilalışmaları bulunan Sivil Toplum Kuruluşları13 Parlayıcı patlayıcı tehlikeli madde muumldahale otoriteleri14 Yerel youmlnetim hizmet birimleri15 İnşaat şirketleri iş makine parkları16 Acil durum ekipmanı sağlayan kuruluşlar17 Sigorta şirketleri ile iş birliğine gidilir
Bunlar dışında komşu binalarla acil muumldahalede karşılıklı yardımlaşma protokolleri ve ilgili kurum ve kuruluşlarla da anlaşmalar yapılmalıdır Ayrıca her yıl boumllgesel olarak resmi kuruluşlar ve komşu okulların davet edildiği ccedileşitli senaryolara goumlre duumlzenlenecek muumldahale kurtarma ve yardımlaşma tatbikatlarına da katılmak gerekir
ANLAŞMALAROumlnce herhangi bir acil durumda herhangi bir protokol yapmadan yardım alınabilecek
kurum ve kuruluşların irtibat bilgileri belirlenmelidir Ardından afet ve acil durum anlarında karşılıklı yardım ve işbirliği iccedilin protokoller ihtiyaca goumlre duumlzenlenmelidir Bu noktada şu kurumlarla işbirliği yapılmalıdır
1- Personelin hellip Komuta Merkezirsquone ulaştırılması iccedilin servis şirketleriyle2- Telefon hatlarında sorun yaşandığında oumlncelik sağlanması iccedilin Tuumlrk Telekom ve oumlzel
şirketlerle3- Telsiz kullanımı ve uydu telefonlarına youmlnelik hat anlaşmaları iccedilin ilgili kurumlarla4- Donanım altyapı network youmlnetimi iccedilin hellip ile5- Komuta Merkezi yiyecek-iccedilecek desteği iccedilin yemek firmalarıyla6- Komuta Merkezi personelinin barınması amacıyla yakın otellerle7- Deprem anında yoğun destek vermeleri iccedilin guumlvenlik şirketleriyle8- Deprem buumlyuumlkluumlğuuml yuumlksek olan senaryolarda kuruma gelen ihbarların karşılanması
amacıyla arama merkezi şirketiyle9- Uzman temini konusunda muumlhendis odaları ve dernekleriyle10- Ccedilalışan desteği verilmesi konusunda işbirliği sigorta şirketleriyle11- Afet durumundaki kargaşa ve yoğunluktan etkilenmemek amacıyla kurye ve kargo
şirketleriyle12- Avans ve tazminat oumldemelerinin kısa surede gerccedilekleştirilebilmesi ve gezici uydu
şubelerinden işlem yapılabilmesi iccedilin bankalarla
OKULDA TAHLİYE TATBİKATLARI YAPILIRKEN DİKKAT EDİLİCEK HUSUSLARYangın veya Şiddetli bir depremde uygulanacak Bina Tahliyesidir Okul İdaresi (Merkezi İdari Grup)
Sayfa 33 45
1 Bina tahliyesi iccedilin Yangın alarmını ccedilalıştırılır Oumlğrenciler ve okul ccedilalışanlarına iccedileride kalmalarını veya sığınma alanlarına gitmeleri anons edilir2 Durum uygunsa tuumlm kapı ve pencereleri kapatılır ( yangın durumunda)3 Durum uygunsa havalandırma sistemini kapatılır(Yangın kapıları kapatılır)4 Toplanma Alanında oumlğrencilerle haberleşme devamlılığı sağlanır(oumlrneğin ldquoGuumlvenli bir Yere Sığınrdquo Binaya Geri Doumln Yerinde Sığın Oumlğrenci Teslimi ya da acil durum veya tatbikat sona erdiğinde Tehlike Geccedilti anonsunun yapılması)
Tuumlm PersonelOumlnceden sınıflarda yangın ve deprem proseduumlrlerinin nasıl uygulanacağına dair tatbikat
yapılır Tahliye esnasında oumlzel yardıma ihtiyacı olacak oumlğrencilerle personel belirlenir Ziyaretccedililere yardımcı olunma konusunda da hazırlık yapılır Oumlğrencilere Bina Tahliyesi Talimatlarına Uymaları Hatırlatılır
D İ K K A TDoumlnme İtme Konuşma Koşma Acele Etme Takip Et
Oumlğrenciler tek veya ikişerli sıra halinde dışarı ccedilıkarılır Oumlzel yardıma muhtaccedil oumlğrenci ve personele yardım edilip edilmediği kontrol edilir Oumlğrencilere cep telefonlarını KULLANMAMALARI ve hatları meşgul etmemeleri gerektiği hatırlatılır Karşılaşılan her tehlikeye youmlnelik farklı acil durum proseduumlruuml hakkında oumlnceden goumlruumlşuumlluumlr ve uumlzerinde karara varılırBaşlıca beş farklı seccedilenek bulunur1 Bina Tahliyesi 2 Yerinde Sığınmak 3 Bir araya Toplanıp Dışarıda Barınmak 4 Guumlvenli bir Yere Sığınmak 5 KilitlenTecrit Proseduumlrlerin her biri değerlendirilir ya aynı şekilde yada uygun biccedilimde değiştirilerek uygulamaya konur Tehlike geccediltiğinde ve ortam guumlvenli olduğunda oumlğrenciler sınıflara doumlnebilir veya Okul Afet ve Acil Durum Oumlğrenci Teslim Proseduumlruuml uygulanabilir
DİKKAT PLANLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ İşin oumlzuuml Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlar bir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilen dersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilip guumlncelleştirilecektir
Sayfa 34 45
Sayfa 35 45
YANGIN TALİMATI (EK-3) (200712937 KARAR SAYILI BİNALARIN YANGINDAN KORUNMASI HAKKINDA YOumlNETMELİK ESASLARINA GOumlRE
HAZIRLANMIŞTIR)1A- YANGINA KARŞI AŞAĞIDAKİ OumlNLEMLERİ ALINIZ1-BİNANIZDAKİ BACA VE BORULARI ZAMANINDA TEMİZLE- YİNİZ2-SİGARANIZI İYİCE SOumlNDUumlRUumlP SİGARA TABLASINA ATINIZ3-CcedilATI ARALARINDA ELEKTRİK TESİSATIYANICI PARLAYICI PATLAYICI MADDE BALANDURMAYINIZ4-İZİNSİZ ELEKTRİK LPG GAZLI OCAK SOBA VB KULLANMA-YINIZ5- ELEKTRİK TESİSATI İŞLERİNİ MUTLAKA EHLİYETLİ KİŞİLERE YAPTIRINIZ6-ELEKTRİK TESİSATININ FENNİ MUAYENESİNİ YAPTIRINIZ7-ELEKTRİK SİGORTALARINI OTOMATİK HALE GETİRİNİZ8-YANGIN SOumlNDUumlRME CİHAZ VE MALZEMELERİNİ HER AN KULLANILIR HALDE BULUNDURUNUZ9- MESAİ BİTİMİ BUumlTUumlN ODALARI KONTROL ETTİRİNİZ10 ARŞİV VE ANBARLARDA SOBA KULLANMAYINIZ11-SİGARA İCcedilİLMESİ YASAK OLAN YERLERDE SİGARA İCcedilME-YİNİZ12- BUumlTUumlN PERSONELİ YANGIN KONUSUNTA EĞİTİNİZ13- YANGIN KACcedilIŞ YOLLARINI KULLANILIR HALDE TUTUNUZ
2B- YANGIN ANINDA AŞAĞIDAKİ İŞLEMLERİ YAPINIZ1-TELAŞLANMAYINIZYANGINI CcedilEVRENİZE VE SORUMLU KİŞİLERE DUYURUNUZ (CcedilANZİLALARMSES VB İLE)2-İTFAİYEYE HABER VERİNİZ (TEL 110)3-ADRESİ EN KISA VE DOĞRU OLARAK BİLDİRİNİZ4-YANGIN CİNSİNİ BİLDİRİNİZ (BİNABACAAKARYAKITELEKTRİK MOTORLU ARACcedil VB)5- İTFAİYE GELİNCEYE KADAR YANGINI SOumlNDUumlRMEK İCcedilİN ELDE MEVCUT ARACcedil GERECcedilTEN FAYDALANMAYA CcedilALIŞINIZ6-YANGININ YAYILMASINI OumlNLEMEK İCcedilİN KAPI VE PENCERELERİ KAPATINIZ KİLİTLEMEYİNİZYANICI MADDELERİ UZAKLAŞTIRINIZ7-OumlNCE CANLILARI SONRA KIYMETLİ EVRAK VE MALZEMEYİ KURTARINIZ8-BUNLARI YAPARKEN KENDİNİZİ VE BAŞKALARINI RİSKE ATMAYINIZ9- YANGIN SOumlNDUumlRME EKİPLERİ VEYA ŞEHİR İTFAİYESİ GELDİKTEN SONRA ONLARIN EMRİNE GİRİNİZ10-HASTA VE YARALILARA İLKYARDIM YAPINIZZEMİNE ULAŞMAMIŞ ASAN-SOumlRLER İLE YANGIN MOTOPOMPLARI HARİCcedil ELEKTRİKLERİ KESİNİZ
C LUumlZUMLU TELEFONLARİTFAİYE 110 BİNA KORUMA AMİRİ ELEKTRİK 186POLİS İMDAT 155 SU 185AMBULANS 112 DOĞAL GAZJANDARMA İMDAT 156
EYANGIN CcedilIKIŞ SEBEPLERİ1 TALİMAT VE EMİRLERE UYMAMAKTAN2 BİLGİSİZLİKTEN3 İHMALDEN4 SABOTAJ HAREKETLERİNDEN5 SICcedilRAMA VE KAZALARDAN6 ELEKTRİK ARKI VE KONTAĞINDAN
D YANGIN SOumlNDUumlRME CİHAZININ KULLANILIŞI1- CİHAZI YANGIN YERİNE GETİRİNİZRUumlZGARI ARKANIZA
ALINIZ2- ATEŞE MUumlMKUumlN OLDUĞUNCA YAKLAŞINIZ3- TETİK MEKANİZMASINI KİLİTLEYEN PİMİ CcedilIKARTINIZ
VEYA KARBONDİ- OKSİTTUumlPUumlNUumlN (KUumlCcedilUumlK TUumlP) VALFİNİ SOLA DOĞRU CcedilEVİREREK ACcedilINIZ
4- TETİĞE SONUNA KADAR BASARAK CcedilIKAN GAZI VEYA TOZU YANGININ DOĞDUĞU YERE PUumlSKUumlRTUumlNUumlZ
5- YANGINI OumlN TARAFTAN ARKAYA DOĞRU SOumlNDUumlRUumlNUumlZ
6- YANGINI SOumlNDUumlĞUumlNDEN EMİN OLMADAN TERK ETMEYİNİZ
7- TOZLU CİHAZLARI TOZ BİTENE KADAR BOŞALTINIZ
F YANGIN CcedilALIŞMA SAATLERİ İCcedilİNDE OLURSA1- HABER VERME YANGINI İLK GOumlREN KİMSE ALARM ZİL
TELEFON BAĞIRARAK VB HAREKETE GECcedilİRMEKLE BERABER TELEFONLA İTFAİYEYE HABER VERİR
2- EKİPLERİN GOumlREVLERİ SOumlNDUumlRME EKİBİ YANGININ CcedilIKTIĞI YERİN UumlST VE YANLARINDAKİ ODALARDA TERTİBAT ALARAK YANGINI SOumlNDUumlRMEYE CcedilALIŞIR KURTARMA EKİBİ VARSA OumlNCE CANLILARI KURTARIR YANGINDA OumlNCELİK SIRASINA GOumlRE EVRAK VE EŞYALARI BOŞALTMAYA HAZIR HALE GETİRİR GEREKİYORSA BİNANIN HENUumlZ YANMA TEHLİKESİ OLMAYAN KISIMLARINA TAŞIYABİLİRLER YANGIN CcedilIKAN BİNANIN TAHLİYESİNE OLAY YERİNE GELEN İTFAİYE AMİRİNİN VEYA MUumlLKİYE AMİRİNİN EMRİYLE BAŞLANIR KURTARILAN EŞYA İTFAİYE AMİRİ VEYA İDARİ İŞLER BİRİM AMİRİNİN GOumlSTERECEĞİ BİR YERE TAŞINIRİLKYARDIM EKİBİ YARALI VE HASTALARA İLKYARDIM YAPARKORUMA EKİBİ YANGINDAN KURTARILAN EŞYALARI KORUR PANİK VE KARGAŞAYI OumlNLER
G YANGIN CcedilALIŞMA SAATLERİ DIŞINDA OLURSA 1- HABER VERME YANGINI İLK GOumlREN KİMSE ALARM ZİL TELEFON BAĞIRARAK VB HAREKETE GECcedilİRMEKLE BERABER TELEFONLA İTFAİYEYE HABER VERİR AYNI ZAMANDA YANGIN İHBAR TELEFONUNUN YANINDAKİ LİSTEDEN AMİRİNE VE İLGİLİLERE HABER VERİR 2GOumlREVLİLERİN HAREKET TARZIYANGIN YERİNE GELEN DAİRE MUumlDUumlRUuml İLE EKİP PERSONELİ DERHAL VAZİFELERİNE BAŞLARLAR
H YANGIN BİNANIN YAKININDA OLURSA1- BİNANIN YANGIN TEHDİTİ ALTINDAKİ TARAFINDA
BULUNAN ODALARIN PERDELERİ CcedilIKARILIR PENCERELER KAPATILIR GEREKİYORSA EVRAK DOSYA VE DİĞER EŞYALAR TEHLİKESİZ YERLERE TAŞINIR
2- CcedilATIDA KORUMA TERTİBİ ALINIR CcedilATI VE DİĞER YERLERE DUumlŞEN KIVILCIM SOumlNDUumlRUumlLUumlR AHŞAP KISIMLAR VE CcedilATI BOL SU İLE ISLATILIR 7
GOumlREVİ SOumlNDUumlRME EKİBİ KURTARMA EKİBİ KORUMA EKİBİ İLKYARDIM EKİBİ (İTFAİYE) (EMNİYET)
EKİP BAŞI EKİP PERS
EK 1 Durum Tespiti Detay Formu (Tehlike Avı)Okulun Adı Tarih BİNA BLOK ADI KAT EMEğitim MateryaliMMasaDDolapNBNote Book PC Masauumlstuuml BilY Yazıcı S Sıra K Kuumlrsuuml
Oda Derslik Laboratuvar Adı veya Nosu
Durum
EH
Durum
EH
Durum
EH
Sıra ve Masalar sabitlenmiş miSıra ve Masalar geccedilişi kapatıyor muAraccedil gereccedil ve malzemeler tehlike oluşturmayacak şekilde Yerleştirilmiş sabitlenmiş miAğır nesneler yuumlksek raflardan uzaklaş tırılmış mıVarsa yuumlksek dolaplar ve raflar sabitlenmiş miDolapların mandalı var mıMevcut PC varsa sabitlenmiş miHareketli eğitim araccedilları var mı Sabitlenmiş miAsılı elektrik teccedilhizatları (lambalar projektoumlrler vs)Sabitlenmiş miDuvara asılı materyaller sabitlenmiş miLamba askıları sağlam sabitlenmiş miTehlikeli Madde var mı Sabitlenmiş mi (ip veya ccedilıtalı )Laboratuvarlarda şişe kap ve diğer malzemeler iccedilinenvanter (doumlkuumlm) yapılmış mıOfis iccedili boumllmeler sarsıntılara karşı dayanıklı mıAcil yolları ve kapıları doğrudan dışarıya veya guumlvenli biralana accedilılıyor muAcil ccedilıkış kapıları oumlnuumlnde ccedilıkışı oumlnleyecek şeyler var mıAcil ccedilıkış yolları ve kapıları bina buumlyuumlkluumlğuumlne ve kişiSayısına uygun muAcil ccedilıkış kapıları acil durumlarda hemen ve kolaycaAccedilılabilecekler şekilde miSaydam veya yarı saydam kapılar var mı YuumlzeyleriKırılmalara karşı korunmuş muBasamak yuumlzeyleri kaygan değil ve uygun malzemedenYapılmış mıBasamakların oumlnuumlnde kaymayı oumlnleyici bantlar koyulmuş muMerdivenler uumlzerinde geccedilişi engelleyecek malzemelerEngeller kaldırılmış mıYeter sayıda yangın soumlnduumlrme ekipmanı (donanım)(YSE) var mıKolay kullanılır mıYSE goumlruumlnuumlr ve kolay erişilir yerlere konmuş muYangın konusunda eğitim almış sorumlu personel var mıYanıcı patlayıcı maddeler uygun şartlarda korunuyor muAlarm sistemleri var ccedilalışıyor duumlzenli olarak kontrol ediliyor muİlkyardım dolabı mevcut muİlkyardım dolabı yeterli ilkyardım malzeme ve ekipmanı ileteccedilhiz edilmiş mi
Sayfa 36 45
İşaret levhaları var mı Ayrıntıları iccedileriyor mu Labda guumlvenlik panoları var mı Sabit miİşaretleme levhaları yeter sayıda ve uygun yerlerde mi
EK 2 TEHLİKE PROFİLİ BELİRLEME FORMUrdquo (RİSK ANALİZİ)
Okulun adı TarihYetkili M Mekacircnİ İnsanE Eğitim
Suumlrekliği
Tehlike 1 Tehlike 2 Tehlike 3 Tehlike 4 Tehlikehellip
M İ E M İ E M İ E M İ E M İ E
ETKİLEME ŞİDDETİ
Felaket 50rsquoden fazlazarar ccedilok sayıda oumlluumlm 30guumlnden fazla suumlreli etkKritik 25 -50 zararkalıcı sakatlanmalar 2 hafta suumlreli etkiSınırlı 10 -25 zararyaralanmalar 1 hafta suumlrelietkiOumlnemsiz 10rsquodan az zarar24 saat veya daha kısa suumlreli etki
OLUŞ SIKLIĞIYuumlksek Gelecek yıldameydana gelme olasılığı100Bazen Gelecek yıldameydana gelme olasılığı10-100 veya gelecek 10yılda en az bir kezNadiren Gelecek yıldameydana gelme olasılığı1-10 veya gelecek 100yılda en az bir kezYok (ccedilok az) Gelecek 100yılda goumlruumllme olasılığı 1veya daha az
ETKİ DERECESİ24 saatten daha fazla birsuumlrede oluş uyor ve erkenuyarı yapılabilir yapılamaz12 ndash 24 saatte oluşuyor veerken uyarı yapılabilir yapılamaz6 ndash 12 saatte oluşuyor erken uyarı yapılabilir yapılamaz6 saatten kısa bir suumlredeoluşuyor erken uyarıyapılabiliryapılamazBir anda oluşuyor ve erkenuyarı yapılabiliryapılamaz
Sayfa 37 45
Tahmini Etkilenecek KişiSayısı
Tahmini Etki Suumlresi
Tahmini Tahliye Suumlresi
Hazırlık ve Oumlnlemler (E H)
EK 3 MALZEME BİLGİ FORMUYOumlNERGE1 Malzeme bilgi formu ilgili servis yetkilileri tarafından doldurulmalı malzeme ve teccedilhizat yetkilisi tarafından kontrol edilmelidir2 Form bilgileri ihtiyaccedil durumunda veya belirli aralıklarla guumlncellenmelidir3 Malzeme adları iccedilin kısa anlaşılabilir ifadeler kullanılmalıdır (levye el feneri gibi)4 Malzemeyi kullanan servis ve servis yetkilisi malzemenin kullanım alanını doğru belirlemelidir5 Servis yetkilisi malzemenin yeter sayıda olmadığını duumlşuumlnuumlyorsa notlar boumlluumlmuumlne tarih bilgisiyle birlikte yazmalı ve ihtiyaccedilları gidermelidir Giderilen ihtiyaccedillar iccedilin bilgi formu yeniden doldurulmalıdır
Malzeme ve Teccedilhizat Sorumlusu Tarih
Okul Adı
Malzeme Adı
Kullanım Servisi
Servis Yetkilisi
Kullanım Alanı
Adedi
Zara
r Az
alt
Aram
a -
Kurt
arm
a
Yang
ın
Soumlnd
uumlrm
e
İlk
Yard
ım
Sayfa 38 45
NOTLARTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellip
EK 4 ACİL DURUM RAPORU FORMUYOumlNERGE
1 Acil Durum Raporu bilgileri Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Kurulu Başkanı
tarafından operasyon ve lojistik servislerinden gelen bilgiler doğrultusunda doldurulur Gerekli durumlarda bir uumlst yetkiliye teslim edilir
2 Olay turu Kendi imkacircnları ile baş edilebilen durumlar iccedilin ldquoOlayrdquo yerel imkacircnlar veya
diğer kurumlardan destek alınarak baş edilebilen durumlar iccedilin ldquoAcil Durumrdquo il genelini ve eğitim suumlrekliliğini etkileyecek buumlyuumlkluumlkteki olaylar iccedilin ldquoAfetrdquo olarak tanımlanacaktır
3 Olayın Tanımı iccedilin deprem sel yangın gibi genel tanımlama yapılacaktır
4 Bina ve muumldahale bilgileri ilgili servislerden gelen bilgiler doğrultusunda
doldurulacaktır5 Olay anında veya sonrasında ortaya ccedilıkan acil ihtiyaccedillar ile diğer
bilgiler detayları ileilgili alana Olay Tarihi Olay Tarihi
Okul Adı Bina Adı
Kat Sayısı Rapor Yetkilisi Tel
Bina Adı Olayın Tuumlruuml Olay Acil Durum Afet Olayın Tanımı --- --- ---
Muumldahale Bilgileri
Okul İmkacircnları ile Muumldahale edildi ____ Evet ____ Hayır
Başka kurum desteği ile Muumldahale edildi ____ Evet ____ Hayır
Destek veren kurum adı _________________________
Sayfa 39 45
Tıbbi desteğe ihtiyacı olan ki1048826i sayısı ____ ____ Yok
Yaralı Sayısı ____ ____ YokYaralı Durumu ____ Ağır ____ HafifKurtarılmayı bekleyen kişi sayısı ____ ____ YokKurtarılmayı bekleyenlerin kişi (ler) _____ Bina iccedilinde ____ DiğerDiğer
Bina Bilgileri
Yangın ____ Evet ____ HayırBinadaki Hasar Durumu ____ Az ____ Orta ____ Ağır ____ YokTehlikeli Madde Riski ____ Evet ____ Hayır ____ Kısmen (kat)
Acil İhtiyaccedillar (kurtarma tadilat vs)
Diğer Accedilıklamalar
EK 5 ZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARI FORMUYOumlNERGE
1 Zarar Azaltma ccedilalışmalarının yapılması ve suumlrduumlruumllebilirliğinin sağlanması amacıyla
aşağıdaki bilgileri belirleyeceğiniz aralıklarla doldurunuz2 Uygulama tarihinde gerccedilekleşen veya yarım kalan ccedilalışmaları ilgili
alana accedilıklamalarıile birlikte yazınız
3 Uygulama surecinde oluşan durumlar ile uygulama tarihinde gerccedilekleştirilemeyen
ccedilalışmaları ldquoNotlarrdquo kısmına tarih bilgisi ile birlikte yazınız
Okul Adı
Tarih
Bina Adı
TehlikeAdı
Tehlike TuumlruumlAlınmasıGerekenOumlnlem
OumlnemDerecesi
(1-4)Planlanma
TarihiUygulama
Tarihi AccedilıklamaYapısı
Yapısal
değil
Diğer
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
Sayfa 40 45
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
NOTLAR
Tarih hellip hellip hellip
Tarih hellip hellip hellip
Tarih hellip hellip hellip
EK 6 Yardım İstenebilecek Bazı Kamu Kurum ve Kuruluşları
18 Valilik ve veya Kaymakamlık19 İl Afet ve Acil Durum Muumlduumlrluumlğuuml20 İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml21 İl Sağlık Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Sağlık Grup Başkanlığı (112 Acil)22 İl Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml (155)23 Belediye24 İtfaiye (110)25 Kızılay26 Muhtarlık27 Hastane ve Klinikler Aile hekimleri28 Arama Kurtarma Birlik Muumlduumlrluumlğuuml29 Jandarma (156)30 Zehir Danışma Merkezi (114)31 Akredite olmuş afetlerle ilgili ccedilalışmaları bulunan Sivil Toplum
Kuruluşları
EK 7 Afet ve Acil Duruma Goumlre İzlenecek Yol
Sayfa 41 45
Afet veya Acil Durum Davranış Şekli
Deprem Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun Deprem bitince binayı tahliye edin
YangınYangın alarmı vererek binayı tahliye edinUumlzerinizdeki giysiler alev aldıysa Dur ndash Yat - Yuvarlan
Duman
Mahsur kaldıysan yerinde sığın Değilse binayı boşaltDuman tabakasının altında kalabilmek iccedilin suumlruumlnerekilerleyeceğini unutma
Tehlikeli madde sızıntısı Yerinde sığınak veya emniyetli bir yere tahliye
Bomba veya Bomba tehdidi Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun veya Tahliye
Şiddet olayları Kilitlen Tecrit
Patlama Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun
Sel Emniyetli bir tahliye veya yerinde sığınak (binaların uumlst katında)
Şuumlpheli veya bilinmeyen şahıslar
Tehdit unsuru değerlendirilerek hemen polis aranır
FırtınaYerinde sığın eğer oumlğrenciler okul bahccedilesinde iseiccedileri tahliye yapılır
EK 8 Temel Davranış Biccedilimleri1- Ccediloumlk ndash Kapan - Tutun2- Yerinde Sığınma3- Tahliye4- KilitlenTecrit1- Ccedilok ndash Kapan ndash Tutun Dizlerimizin uumlstuumlne ccediloumlkerek bedenimizin kapladığı alan olabildiğince kuumlccediluumlltuumllmeye kapanarak başımızı ensemizi ve yuumlzuumlmuumlzuuml korumaya ve eşya ile birlikte hareket etmek iccedilinde tutunma yapmamıza denir2- Yerinde Sığınma Tahliye gerektirmeyen veya buna yeterli zaman olmayan durumlarda uygulanır Genellikle tehlikeli madde sızıntısı teroumlr saldırısı ve şiddetli fırtına gibi durumlarda uygulanır Dışarı ccedilıkılmanız soumlylenene kadar iccedilerde kalınır ve dışarıdan hava girişi oumlnlenir3- Tahliye Bulunduğunuz yeri boşaltmanız demektir4- KilitlenTecrit Bulunduğunuz mekacircndan ayrılmanın guumlvenli olmadığı
Sayfa 42 45
durumlarda korunaklı bir şekilde saklanılmasıdırEK 9 Planda Olması Gereken Haritalar
1 Okul ccedilevresinin haritası2 Okul yerleşkesinin haritası3 Katların haritası4 Tahliye yolu5 Toplanma boumllgesi6 Afete youmlnelik ekipmanın (takım donanımın) bulunduğu yerler
TABLOLAR Tablo 1 Genel bilgiler formuTablo 2 Risk Seviyesine Goumlre Derecelendirme FormuTablo 3 Risk Seviyesine Goumlre MatrisTablo 4 Plandaki Oumlncelik Seviyesi EKLEREK 1 Durum Tespiti Detay Formu (Tehlike Avı)EK 2 Tehlike Profili Belirleme Formurdquo (Risk Analizi) EK 3 Malzeme Bilgi FormuEK 4 Acil Durum Raporu FormuEK 5 Zarar Azaltma Ccedilalışmaları FormuEK 6 Yardım İstenebilecek Bazı Kamu Kurum ve KuruluşlarıEK 7 Afet ve Acil Duruma Goumlre İzlenecek YolEK 8 Temel Davranış BiccedilimleriEK 9 Planda Olması Gereken Haritalar EK HARİTALAREK91 Okul Ccedilevresinin HaritasıEK92 Okul Yerleşkesinin HaritasıEK93 Katların KrokisiEK94 Tahliye Yolu KrokisiEK95 Toplanma Boumllgesi KrokisiEK96 Afete Youmlnelik Ekipmanın Bulunduğu Yerleri Goumlsteren HaritaNOT Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı hazırlanırken sayfaların kaymamasına dikkat edilmelidir Planla birlikti yayınlanan oumlrnek okul krokilerinden faydalanınız
2014- 2015 YILI OKULUMUZUN PERSONEL İKAMETGAcircH ADRES BİLGİLERİ
SN ADI VE SOYADIOKULDAKİ
BRANŞ VEYA GOumlREVİ
CEP TELF E ndashPOSTA ADRESİ VEYA İKAMETGAcircH ADRESİ İMZA
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Sayfa 43 45
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
34
35
HAZIRLYAN UYGUNDUR hellip03 2015 hellip032015
Muumlduumlr Yard Okul Muumlduumlruuml
OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİM PLANI HAZIRLANIRKEN DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR 1Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlanırken Sayfaların kaymamasına DİKKAT edilmeli
2 Planın hazırlanması uygulanması ve palanda goumlrev alan ve okulda goumlrev yapan buumltuumln personel plan hakkında bilgilendirilmelidir
3 Plan baştan sonuna kadar dikkatle okunması ve okulun fiziki yapısı goumlz oumlnuumlne alınarak yetkililerin goumlruumlşlerinin değerlendirilmesi gerekmektedir İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml tarafından Yayınlanan ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquonınrdquo sadece sizlere yardımcı olmak iccedilin yapıldığını tavsiye niteliği taşıdığı unutulmamalıdır
4 Her okul kendi okulunun fiziksel altyapısını ve koşullarını goumlz oumlnuumlnde bulundurarak planını hazırlamalıdır
5 Muumlduumlrluumlğuumlmuumlz tarafından yayınlanan Plan dışında başka illere ait palanlar internet ortamından dirilerek Okul Afet ve Acil Durum Planı hazırlanmamalıdır Muumlduumlrluumlğuumlmuumlz tarafından yayınlanan plan temel alınarak okulunuza uyarlanmalıdır
Sayfa 44 45
7 Plan ekinde bulunan buumltuumln ekler dikkatlilce okunarak doldurulmalıdır8 Plan ekinde yayınlanan Oumlrnek Krokiler nazara alınarak okulunuzun ihata duvarları iccedilerisinde bulunan
okulunuz ve okulunuza ait ek binaların krokileri bilgisayar ortamında veya ccedilok duumlzguumln ve anlaşılır bir tarzda kat planları uumlzerinde sığınak yangın dolabı yangın alarm butonu elektrik panolarının yangın soumlnduumlrme cihazları toplanma yerleri Malzeme depoların kolaylıkla anlaşılır bir tarzda farklı işaretlerle ve renkli kalemle goumlsterilmesi gerekmektedir
9 Planlar ikişer nuumlsha halinde hazırlanmalı Bir nuumlshası okulda kalacak bir nuumlshasırsquoda İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne elden teslim edilecek
10 Merkeze bağlı İlccedileler Planları uumlccediler nuumlsha halinde hazırlamalı Bir nuumlshası İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne elden teslim edilecek Bir nuumlshası okulda kalacak bir nuumlshası da İlccedile Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne teslim edilecek
11 İşin oumlzuuml Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlar bir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilen dersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilip guumlncelleştirilecektir
12Planın Hazırlaması esnasında bilmediğiniz hususlar hakkında Başbakanlık ldquoAfet ve Acil Durum Youmlnetimi Başkanlığı tarafından internet ortamında yayınlanan şu kaynaklardan faydalanınız
1) ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlama Kılavuzurdquo2) ldquoOn Adımda ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlama Kılavuzurdquo 3) ldquoOkullarda Afete Hazırlıkrdquo4) ldquoOkullarda Afet ve Acil Durum Youmlnetim El Kitabırdquo
5) ldquoEğitim Kurumları iccedilin Afet Acil Yardım Planlama Rehberirdquo13 Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları hazırlanmasında okul ve kurum Muumlduumlruuml Okul Afet ve Acil
Durum Youmlnetim Planrsquoları Eğitimini almış olan Muumlduumlr Yardımcısı başta olmak uumlzere Anaokullarında Anasınıfı Oumlğretmeni İlkokullarda Sınıf Oumlğretmeni Ortaokullarda Sosyal Bilgiler Oumlğretmeni Lise ve Mesleki okullarda Coğrafya Oumlğretmenleri sorumlukları dacirchilinde hazırlanmalıdır
14 Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları Muumlduumlrluumlğuumln okulunuzdan planrsquoları istemesi halinde İVEDELİKLE en geccedil bir hafta iccedilerisinde mesai guumlnuumlnde planlar teslim edilmelidir
helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipMUumlDUumlRLUumlĞUuml
İş bu Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planırsquonda goumlrev alan ve okulumuzda bulunan tuumlm personel plan hakkında bilgilendirilmiş olup plan ( ) Sayfadan İbarettir
Okul Muumlduumlruuml ndash İmza Muumlhuumlr 2015
Sayfa 45 45
MUumlDAHALE GRUBU SORUMLUSU OumlĞRETMEN
Hafif arama kurtarma operasyonlarını koordine eder yangınları merkeze bildirir ve kuumlccediluumlk ccedilaplı yangınları soumlnduumlruumlr Beş kişilik oumlğretmenlerden oluşur
a) ARAMA KURTARMAVE İLKYARDIM GURUBU SORUMLUSU OumlĞRETMEN
Tuumlm ilk yardım malzemelerinin guumlncellenmiş olduğundan hazır bulunduğundan ve duumlzguumln şekilde idare edildiğinden emin olur İlk yardımı uygular
b) TAHLİYE GUumlVENLİKVE AİLE İLİŞKİLERİ GURUBU SORUMLUSU OumlĞRETMEN
Velileri Başvuru Kapısında karşılar ve Teslim Kapısına kadar oumlğrencilere eslim eder Velileri Başvuru Kapısında karşılar ve Teslim Kapısında ccedilocuklarıyla buluşup birleşmelerini sağlar
c) TESPİT ONARIM VE İYİLEŞTİRME GURUBU SORUMLUSU OumlĞRETMEN
Tehlike oumlncesi durum tespiti yapmak tehlike sonrasında onarım ve iyileştirme ccedilalışmalarına yardımcı olmak
KAYNAK TEMİNİ VE LOJİSTİK DESTEK GRUBU SORUMLUSU OumlĞRETMEN
Velileri TeslimBirleştirme Kapısına youmlnlendirir Gerekliyse şebeke vanalarını kapatır arındırma ve barınma sahası sağlar İhtiyaca goumlre dağıtmak iccedilin yiyecek su toplamak NOT Guruplarda goumlrev alacakların sayıları okulun durumuna goumlre değişir
Afet ve Acil Durum Youmlnetim Kurulunun Goumlrev Yetki ve Sorumlulukları1- Afet oumlncesinde okulun tehlike ve risk azaltma ccedilalışmaları ile muumldahale ve iyileştirme
ccedilalışmalarını belirlemek ve okulun guumlvenliğini sağlamak2- Planda yer alacak goumlrev grupların ve bu grupların goumlrev yetki ve sorumlulukların belirlemek3- Gruplarda goumlrev alacak kişileri ve grupların ccedilalışma esaslarını belirlemek (Oumlğretmen
kurul uumlyeleri bilgi ve deneyimlerine goumlre grup veya alt grup sorumlusu olarak ta goumlrevlendirilebilirler)
4- Afet ve Acil Durum Youmlnetimi konusunda oumlğretmenler ccedilalışanlar veliler ve oumlğrenciler iccedilin uygulanacak eğitim programlarını belirlemek ve uygulanmasını sağlamak
5- Masa başı ve saha tatbikatları duumlzenlemek6- Tatbikat guumlnluumlk olaylar ve karşılaşılan afetlerden elde edilen derslerin ışığı altında
planları guumlncelleştirmek7- Goumlrev gruplarının ihtiyaccedil duyacağı ekipman malzeme yayın ve insan guumlcuuml desteğini
sağlamak8- Afet ve acil durum planlaması ve youmlnetimi konularında ilgili uumlniversiteler kamu kurum
ve kuruluşları yerel youmlnetimler goumlnuumllluuml kuruluşlar ile yakın işbirliği yapmak eğitim ve lojistik destek sağlamak
9- Afet anı ve sonrasında en kısa sure iccedilerisinde doğru bilgilere ulaşarak grupların olaya zamanında hızlı ve etkili olarak muumldahale etmelerini sağlamak gerekiyorsa tahliye veya yerinde sığınak kararı vermek ve olayı youmlnetmek
10- Gerektiğinde itfaiye polis ambulans arama-kurtarma ekipleri gibi kurum Ve kuruluşlardan yardım istemek ve olay hakkında yetkili makamları bilgilendirmek
11- Tuumlm paydaşların afet oumlncesi sırası ve sonrasındaki faaliyetlere etkin olarak katılımını sağlamak
12- Planı goumlzden geccedilirmektir ve revize etmek Okul Muumlduumlruumlnuumln Afet ve Acil Durum Planlaması Konusundaki Sorumlulukları
Sayfa 12 45
1- Planlama guruplarının oluşturulması2- Tehlike ve risklerin belirlenmesi ve değerlendirilmesinin sağlanması3- Risk azaltma planlarının hazırlanmasının temini4- Muumldahale planlarının hazırlanmasının temini5- İmkacircn ve kaynakların belirlenmesi ve geliştirilmesi6- Alınacak oumlnlemlerin ve oumlnceliklerin belirlenmesi7- Oumlğretmenler ccedilalışanlar oumlğrencilerin ve velilerin bilgilendirilmesi ve bilinccedillendirilmesi
faaliyetlerinin geliştirilmesi ve etkin olarak uygulanmasının sağlanması durum youmlnetimi
Okul afet ve acil durum youmlnetim sistemi iccedilerisinde oumlğretmenlerinin afet oumlncesi sırası ve sonrasındaki başlıca goumlrevleri
AFET OumlNCESİNDE1- Okul afet ve acil durum planları hakkında bilgi sahibi olmak ve oumlğrencileri bu
planlarla farklı afet tuumlrleri karşısındaki davranış kuralları konusunda bilgilendirmek ve bilinccedillendirmek
2- Sınıflarında tehlike avı yaklaşımını kullanarak yapısal olmayan tehlike ve riskleri belirlemek bunların oumlnlenmesi veya etkilerinin azaltılabilmesi iccedilin oumlnlemler almak veya Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Kuruluna bildirmek
3- Oumlğrencilerde afetlere direnccedil ve guumlvenlik kuumlltuumlruuml oluşturmak amacıyla uygulamalı afet eğitimi faaliyetlerini aksatmadan yuumlruumltmek
4- Afetlerle ilgili oumlzel guumln ve haftalarda veliler ve oumlğrencilerle toplantılar yaparak afetehazırlık afet risklerinin azaltılması gibi konularda okul aile ve toplum iccedilin oumlnemli olabilecek konularda bilgilendirme ve bilinccedillendirme faaliyetleri yuumlruumltmek
AFET SIRASINDA1- Eğitim ve tatbikatlarla belletilmiş farklı afet tuumlrleri karşısında doğru davranış
kurallarının uygulanmasını sağlamak (depremler sırasında ccediloumlk kapan tutun veya tahliye sırasında koşma itme konuşma geri doumlnme gibi)
2- Varsa yaralı oumlğrencilere ilk yardım yapmak ve youmlnetimi ivedilikle bilgilendirmek3- Korku ve paniğe kapılan oumlğrencileri sakinleştirmek ve olan olay hakkında bilgi vermek4- Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Kurulunun tahliye veya yerinde sığınak karar
sonrasında tahliye planına uygun olarak oumlğrencileri sevk etmek ve guumlvenli toplanma alanına goumltuumlrmek
5- Oumlğrenci mevcudu ve veli haberleşme listelerini yanında bulundurmak6- Oumlğrencilerin velilerine veya yetkililere teslim edilene kadar başlarından ayrılmamak
Okul Afete Hazırlık Kurulunun Oluşturulması ldquoOkul Afete Hazırlık Kurulurdquo okul muumlduumlruuml muumlduumlr yardımcıları zuumlmre ve boumlluumlm
başkanları okul oumlğrenci temsilcisi (sınıf oumlğrenci temsilcilerinden konuya duyarlı olanlarda seccedililebilir) okul aile birliği başkanı okul aile birliğinden en az uumlccedil uumlye ve konuya ilgili veliler arasından seccedililir Oluşturulan kurul aşağıda belirtilen konularda planlı olarak ccedilalışma yapar1 Tuumlm personelin ve oumlğrencilerin afet konusunda kabiliyetlerini geliştirmek okul afete hazırlık planlamasına bilgili başlamak adına eğitim programları duumlzenler2 Deprem oumlncesi Deprem sırasında Deprem sonrası yapılacakları okul ccedilalışanlarına oumlğrencilere oumlğretir ve deprem sonrası ortak hareket edebilmek adına tatbikatlar yapar Deprem sonrası hayatın normale doumlnmesi sonrasında eğitim - oumlğretimin hızlıca başlaması adına programlar yapar
Okulun Detaylı Kat Planlarının Ccedilizilmesi
Sayfa 13 45
Okulunuzun tuumlm kullanım alanlarının detaylı planları ccedilizilmelidir Her katta sınıfların isimlerinden arşive depoya tuvaletlere kadar her şey oumllccedilekli haliyle detaylı ccedilizilmelidirCcedilizilen detaylı planlar Okul tahliye planında Okul iccedilindeki risk analizlerinin yapılmasında Afet sonrası arama - kurtarma işlerinde Ccedilalışmaların duumlzenli yuumlruumlmesi adına kullanılır Detaylı ve oumllccedilekli ccedilizilmiş kat planlarının uumlzerine okul oumlğrenci sayısına ve okulun fiziki yapısına goumlre hazırlanmış tahliye planları ilave edilerek her kat başına asılmalıdırlar Her yıl sınıfların isimleri ve oumlğrenci sayıları değiştikccedile kat planları ve tahliyeplanları guumlncellenmelidir Ayrıca okul iccedilindeki potansiyel tehlikeler ve bazı oumlzel boumlluumlmler yangın soumlnduumlrme ekipmanı su depoları elektrik panoları laboratuar gibi yerler detaylı kat planları uumlzerinde goumlsterilmelidir Ayrıca ccedilizilmiş planların tuumlmuuml ve oumlğrenci guumlnluumlk zaman ccedilizelgeleri ve ders programları bir arada olmak uumlzere okulun en guumlvenli yerinde deprem sonrası gelecek arama ndash kurtarma ekibine destek olması iccedilin saklanmalıdır Yapısal sorunu ccediloumlzuumllmemiş okullarda herhangi bir goumlccediluumlk olma halinde goumlccediluumlk altında kalan oumlğrencilerin sayısı depremin olma zamanına bağlı olarak değişecektir Oumlrneğin ders saatinde olabilecek bir deprem sırasında tuumlm oumlğrenciler sınıflarında veya dersin işlendiği laboratuarda olacaktır Ancak aynı oumlğrenciler ders veya oumlğlen aralarındaki herhangi bir zamanda olan bir deprem sırasında ise koridor tuvalet bahccedile veya kantinde olabilirler Her iki durum arama kurtarma hizmetlerinde farklı programlar uygulanarak ccediloumlzuumllmeye ccedilalışılır Bu nedenle okulun
1 Tuumlm detaylı kat planları2 Tuumlm sınıfların ders programları3 Tuumlm sınıfların oumlğrenci listeleri4 Engelli oumlğrencilerin hangi sınıfta olduklarını goumlsteren oumlğrenci listeleri5 Aşağıda belirtilen tuumlm ccedilalışmalara katılan oumlğrenci listeleri6 Oumlğretmen noumlbet ccedilizelgesi7 Etuumlt ccedilalışmaları zaman ccedilizelgeleri 8 Sosyal etkinlik ccedilalışmaları zaman ccedilizelgeleri 9 Okulda duumlzenlenen kursların zaman ccedilizelgeleri10Egzersiz ccedilalışmaları zaman ccedilizelgeleri11Oumlğrenci derse giriş-ccedilıkış ccedilizelgeleri kolayca ulaşılabilecek guumlvenli yerlerde olmalıdır
Oumlrnek Detaylı Kat PlanlarıSayfa 14 45
Oumlrnek Detaylı Kat Planları
Oumlrnek Detaylı Tahliye Planı KACcedilIŞ YOLLARI İLE İLGİLİ ACcedilIKLAMALAR
Kaccedilış yollarında LPG tuumlpuuml yacircda benzeri hiccedilbir yanıcı malzeme yangına yol accedilabilecek tesisat veya kaccedilış engelleyici bir şey bulunamaz ccedilıkışların oumlnuuml kapatılamaz Kaccedilış yolu hiccedilbir kısmı da daraltılamaz Kaccedilış Yolu Gerccedilek bir kaccedilış unsuru bir bina veya konstruumlksiyonun herhangi bir noktasından yer seviyesindeki caddeye kadar olan devamlı ve engellenmemiş kaccedilış yolunun tamamıdır Kaccedilış yolları kapsamına bir buumltuumln olarak
a- Oda ve diğer muumlstakil hacimlerden ccedilıkışlar
b- Her kattaki koridor ve benzeri geccedilişler
c- Kattan ccedilıkışlar
d- Zemin kata ulaşan merdivenler
e- Zemin katta merdiven ağızlarından bu kattaki bina ccedilıkışına giden yollar
Sayfa 15 45
f- Bina dışındaki guumlvenlik oumlnlemleri dahildirAlt kenarları doumlşemeden en ccedilok 120 cm yukarıda ve bina dışındaki guumlvenlik boumllgesine accedilık dış zeminden en ccedilok 2 metre yuumlkseklikteki pencereler zorunlu hallerde kaccedilış yolu kabul edilebilir Kaccedilış yollarına engelleyici hiccedilbir şey konmaz kaccedilış yollarının oumlnuuml kapatılamaz Bina sorumlusu veya guumlvenlik goumlrevlileri bunu sağlamakla yuumlkuumlmluumlduumlr Kaccedilış kapıları yanlardan menteşeli olacak ve kaccedilış youmlnuumlne accedilılır şekilde duumlzenlenecektir Kaccedilış yolu hiccedilbir şekilde daraltılamaz
TAHLİYE PLANINDA DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR1 Tahliyenin en kısa suumlrede ve emniyetli yapılması esas alınacak2 Tahliyede binanın fiziki konumu dikkate alınarak tuumlm ccedilıkış yolları aynı anda
kullanılacak biccedilimde planlanacak (Asansoumlruumln kaccedilış yolu olarak kullanılmayacağı ama yangın merdiveninin kaccedilış yolu olarak kullanılacağı dikkate alınmalı)
3 Kat tahliye planlarında toplanma yerlerine gidecek yollar ok işaretiyle goumlsterilecek4 Tahliye uumlst katlardan zemin katlara inilerek bodrum katlardan zemin katlara ccedilıkılarak aynı
anda başlayacak şekilde planlanacak5 Plan hazırlanırken ana sınıfı ve diğer kuumlccediluumlk sınıflarında olduğu goumlz oumlnuumlnde bulundurulacak6 Accedilık havada belirlenen toplanma yerinin guumlvenilir bir alan seccedililmesi (duvar dibi yuumlksek
binalar enerji hatları elektrik telleri vb yıkılma ve ccediloumlkme tehlikeleri dikkate alınarak gerccedilekleştirmelidir)
7 Binanın fiziki durumu ve diğer oumlzellikleriyle ilgili bilgilerin eklenmesi8 Krokilerin normal dosya kacircğıdına basit anlaşılır olarak ccedilizilmesi9 Krokide idari odalar derslikler yatakhane merdivenler merdiven genişlikleri yangın
merdiveni ccedilıkış kapıları vb boumlluumlmlerin goumlsterilmesi10 EK-B krokide civar durumu okul bahccedilesinin genişliği ccedilevre duvarının yuumlksekliği bahccedile giriş
kapıları toplanma yerleri vb goumlsterilmesi Gerekirse kroki ile ilgili accedilıklamaların sol alt koumlşede belirtilmesi Sınıfların boşaltılış sırası oklarla goumlsterilmesi
11 Oumlrnek Tahliye Planı fikir vermek amacıyla hazırlanmıştır Binanın fiziki konumuna goumlre tahliyenin en kısa suumlrede ve emniyetli yapılması esasıyla farklı tahliye planları yapılabilir
Afet sonrası okul yeniden accedilıldığında
1- Oumlğrencilere hoşgoumlruumlluuml yaklaşarak onları dinlemek goumlzlemek afet sonrasında yaşamış oldukları psikolojik sorunları anlamaya ccedilalışmak
2- Sorunlu olarak değerlendirdikleri oumlğrenciler iccedilin profesyonel destek sağlamak3- Oumlğrencilere guumlven duygusu aşılamak oumlrneğin okullarının yetkili teknik heyetlerTarafından kontrol edilmiş olduğunu olabilecek artccedilı depremler karşısında korku vepaniğe kapılmalarına gerek olmadığını aslında korku ve paniğin can guumlvenlikleri acısından ccedilok daha tehlikeli olduğunu yapılacak en doğru hareketin eğitim ve tatbikatlarda yapıldığı gibi ldquoccediloumlk-kapan-tutunrdquo hareketini tekrarlamak olduğunu vurgulamak
4- Oumlğrencilere depremlerin oluşumu nedenleri uumllkemizin deprem tehlikesi depremler sırasında sınıfta teneffuumlste yolda evde ccedilarşıda nasıl davranmaları gerektiği konusunda her fırsatta bilgiler vermek
5- Oumlğrencilere sınıfta koridorlarda teneffuumlste bahccedilede laboratuar spor salonu kantin ve tuvaletlerde tehlikeli olabilecek yerler ve davranışlar hakkında bilgi vermek bu konuda tehlike avı uygulamaları yapmak
6- Deprem sonrasında cıdan soumlylenti dedikodu ve yetkililer tarafından onaylanmayan medya accedilıklamaları hakkında oumlğrencileri bilgilendirmek
7- Oumlğrencilere oumlğretmenlerine okul youmlneticilerine yerel youmlneticilere ve devlet youmlneticilerine karşı guumlven duygusu aşılamak
8- Oumlğrencilere afete uğramış kişilere yardım etmenin afetler sonrasında toplum olarak buumltuumlnleşmenin bir erdem ve oumlzveri işi olduğunu oumlğretmek ve bu konularda resim ve kompozisyon yarışmaları duumlzenlemek
Sayfa 16 45
9- Oumlğrencilere başta depremler olmak uumlzere tuumlm afetleri oumlnleme olabilecek etkilerini azaltma ve sonuccedillarını suumlratle gidermenin muumlmkuumln olduğunu oumlrneklerle anlatmak ve oumlğrencilerde guumlven ve baş edebilme duygusu yaratmak
OKULLARDA AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİMİ PLANLAMASININ AMACI VE KAPSAMI1- Okullarda Afet ve Acil Durum Youmlnetimi planlamasının temel amacı tehlikelerin
risklerin imkacircn ve kaynakların doğru ve kapsamlı olarak belirlenmesi gerekli oumlnlemlerin alınması buumltuumln safhalarda yapılması gereken işlerin belirlenmesi ve tuumlm paydaşların afet oumlncesi sırası ve sonrasındaki faaliyetlere etkin katılımlarının sağlanmasıdır
2- Afet ve Acil Durum Youmlnetimi kavramı afetlerin oumlnlenmesi ve zararlarının azaltılması amacıyla bir afet olayının oumlncesi sırası ve sonrasında yapılması gereken ccedilalışmaların planlanması youmlnlendirilmesi koordine edilmesi desteklenmesi ve uygulanabilmesi iccedilin toplumun tuumlm kurum ve kuruluşlarıyla kaynakların bu ortak hedefler doğrultusunda youmlnetilmesidir
3- Bu suumlreccedil iccedilerisinde en sade bireyden en yetkili makamlara kadar herkese goumlrev ve sorumluluk duumlşmektedir Okullar iccedilin gerccedilekleştirilecek ldquoAfet ve Acil Durum Youmlnetimi Planlamardquo ccedilalışmaları o kurumun afetler karşısında hasar-zarar goumlrebilirliğini azaltacak ve kurumu afetlere karşı guumlccedilluuml hale getirecektir
4- Hazırlanacak afet ve acil durum planlarının en oumlnemli amacı yaşam alanlarınınGuumlvenliğini sağlamaktır Bu nedenle tuumlm faaliyetlerin bir plan dacirchilinde gerccedilekleşmesi gerekir Planın genel amaccedilları afete neden olabilecek tehlike ve risklerin belirlenmesi muumlmkuumlnse oumlnlenmesi veya olası etkilerinin azaltılması eğitim ve tatbikatlarla farkındalığın ve becerinin arttırılması olay anında kazanılmış doğru davranış biccedilimlerinin sergilenmesi hızlı tahliyenin gerccedilekleştirilebilmesi ile okulların normal faaliyetlerine en kısa zamanda doumlnebilmesi iccedilin gereken kurumsal yapılanmayı sağlamak olarak oumlzetlenebilir5- Afet oumlncesinde afete neden olabilecek tehlike ve risklerin belirlenmesi muumlmkuumlnse Oumlnlenmesi veya olası etkilerinin azaltılması ve olaylara karşı eğitim ve tatbikatlarla tuumlm paydaşların hazırlıklı olmasının sağlanması ve afetlere karşı bilinccedilli ve direnccedilli nesiller yetiştirilmesi6- Afet sırasında eğitim ve tatbikatlarla kazanılmış doğru davranış biccedilimleri Uygulanarakarama-kurtarma ve ilk yardım ve guumlvenli tahliye işlemlerinin aksatılmadan uygulanması7- Afet sonrasında ise olaya zamanında hızlı ve etkili olarak muumldahale ederek
kayıplarınEn duumlşuumlk duumlzeyde tutulması olabilecek zincirleme etkiler veya ikincil afetlerin oumlnlenmesi ve okulun normal programına bir an oumlnce doumlnebilmesi iccedilin gereken iyileştirme faaliyetlerinin belirlenmesi ve uygulanmasını sağlayacak oumlrguumltlenme modelleri ile imkan ve kaynakları sağlamaktır
Planlama EsaslarıPlanlama ile ne yapmak istediğinizin ve bunu nasıl hangi imkacircn ve kaynakları kullanarak
yapacağınızın belirlenmesi demektir Hangi amaccedilla olursa olsun bir planlama faaliyeti1- Oumlncelikle sorunlar ve ihtiyaccedilların belirlenmesi2- Uygulanması muumlmkuumln olan ccedileşitli eylem yollarının tartışılıp duumlzenlenmesi3- İmkacircn fırsat ve kaynakların belirlenmesi4- Mevcut imkacircn ve kaynaklarla gerccedilekleştirilmesi muumlmkuumln olan eylem yollarının belirlenmesi5- Amaca ulaşmak iccedilin gereken insan guumlcuuml malzeme kaynakları ve oumlrguumltlenme şeklini
belirlenmesi6- Oumllccediluumllebilir goumlstergeler belirleyerek eylemlerin izlenmesi ve gerektiğinde yeniden duumlzenlemeler yapılması gibi bir ccedilok faaliyeti kapsamaktadır
Afet ve Acil Durum Youmlnetimi planlaması afet youmlnetim doumlnguumlsuuml iccedilerisinde yer alan zararazaltma hazırlık muumldahale ve iyileştirme safhalarındaki ccedilalışmaların ayrı ayrı saptanması ve bir buumltuumlnluumlk iccedilerisinde yuumlruumltuumllecekuygulanacak faaliyetlerin belirlenmesi ccedilalışmalarını kapsar
Sayfa 17 45
Kapsamlı bir planlama olan Afet ve Acil Durum Youmlnetimi planlaması iccedilin yuumlruumltuumllmesi gereken ccedilalışmalar aşağıda gibidir
ZARAR AZALTMA CALIŞMALARIBirccedilok kaynakta zarar azaltma afetlerin etkilerinden kaynaklanan can ve mal kayıplarının
azaltılmasına youmlnelik ccedilabaların buumltuumlnuuml olarak tanımlanır Bir başka deyişle bu aşamada yapılacaklar tehlikeli durumlar karşısında oluşabilecek can ve mal kayıplarını muumlmkuumlnse ortadan kaldırmayı değilse olabildiğince azaltmayı amaccedillayan ccedilabaların buumltuumlnuumlduumlr Zarar azaltma sadece oumlnleme yaklaşımından farklı olarak oumlzellikle doğal kaynaklı tehlikelerin kaccedilınılmaz olduğunu kabul ederek afetlerin etkilerini en az zararla atlatmaya youmlnelik toplumsal direnccedil ve beceri geliştirmeyi de amaccedillar Adından da anlaşılacağı uumlzere afet oumlncesinde ve afet planlaması genel ccedilerccedilevesi iccedilerisinde Oumlncelikle yapılması gereken ccedilalışmalar aşağıdaki hususları iccedilermelidir1- Okul ve ccedilevresindeki tehlikelerin belirlenmesi analizi ve değerlendirilmesi2- Okul nuumlfusu yapı alt yapı ve insan faaliyetleri envanterinin ccedilıkarılması3- Fiziksel sosyal ekonomik ve ccedilevresel zarar goumlrebilirliklerin (etkilenme oranları) belirlenmesi4- Risklerin belirlenmesi5- Olum ve yaralanma riskleri6- Tehlikenin yol accedilabileceği zincirleme veya ek tehlike ve riskler7- Fiziksel riskler (yapı altyapı elektrik mekanik tesisat ve okul donanımının riskleri)8- Sosyal psikolojik ve ekonomik riskler9- Ccedilevresel riskler10- Afet senaryolarının hazırlanması11- İmkan ve kaynaklarla guumlccedilluuml ve zayıf youmlnlerin fırsat ve tehditlerin belirlenmesi(SWOT analizi)12- Risk azaltma stratejilerinin belirlenmesi ve maliyet fayda analizleri13- Yasal kurumsal ve finansal olanakların belirlenmesi14- En akılcı stratejik amaccedil hedef ve eylemlerin belirlenmesi ve uygulanması15- Performans kriterleri ile izleme ve değerlendirme youmlntemlerinin belirlenmesi16- Uygulamanın izlenmesi aksayan youmlnlerin belirlenmesi ve gerekiyorsa planınGuumlncelleştirilmesi
Şekil 3 Zarar Azaltma Ccedilalışmaları Doumlnguumlsuuml
ZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARINDA BELİRLENMESİ GEREKEN HUSUSLAR1- Riskleri Belirle2- Tehlikeleri Belirle3- Varsa Eksiklikleri Gider4- Oumlncelikleri Belirle
Sayfa 18 45
5- Tehlike ve riskleri oumlnle veya azalt6- Zarar goumlrebilirlikleri belirle7- Mevcut imkacircn ve kaynakları belirle
Zarar azaltma ccedilalışmaları afet ve acil durum youmlnetim sisteminin temelini oluşturmakta ve gerek muumldahale ve gerekse iyileştirme aşamalarında yapılması gerekenleri gerccedilekccedili olarak belirleyebilmek icin gerekli olan ana girdileri (afet senaryoları) sağlamaktadır Tehlike ve riski dikkate alarak hazırlanmış bir senaryo olmadan muumldahale ve iyileştirme aşamasında yapılacakları belirlemek başımıza gelecekleri tahmin etmeden uygulama şansı olmayan planlar hazırlamaktır Okullar iccedilin yuumlruumltuumllecek olan zarar azaltma faaliyetleri ile can ve mal kaybına yol accedilabilecek eğitim ve oumlğretimde kesintiye neden olacak tehlikeler riskler saptanarak zarar azaltma ccedilalışmalarının belirlenmesi gerekir Ccedilalışmaların adımları mevcut durumun tespit edilmesi olası tehlikelerin belirlenmesi risk analizinin yapılması ve bu bilgiler doğrultusunda zarar azaltma faaliyetlerinin başlatılması olarak oumlzetlenebilir Ccedilalışmaların yuumlruumltuumllmesinde standart formlar kullanılabileceği gibi youmlneticiler tarafından geliştirilen kurum niteliklerine uygun basit anlaşılır formlar da oluşturulabilir Okulun mevcut durumunun belirlenmesi iccedilin kullanılabilecek oumlrnek ldquoGenel Bilgiler Formurdquo Tablo 1rsquode verilmiş olup tehlike avı ve risk analizi ccedilalışmalarında kullanılabilecek oumlrnek ldquoDurum Tespiti Detay Formurdquo ile ldquoTehlike Profili Belirleme Formurdquo bu kılavuzun ekler kısmında yer almaktadır (Ek-1 Ek-2) Ayrıca acil durum anında kullanılmak uumlzere gerekli ihtiyaccedil malzemelerinin depolanarak takip edilmesini kolaylaştıracak ldquoMalzeme Bilgi Formurdquo oumlrneği ile yaşanan her bir olay veya acil durum sonrasında ilgili servislerden gelecek bilgiler doğrultusunda kullanılmak veya gerektiğinde bir uumlst kuruma sunulmak amacıyla Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Kurulu Başkanı tarafından doldurulması oumlnerilen ldquoAcil Durum Raporu Formurdquo da yine ekler boumlluumlmuumlnde yer almaktadır (Ek-3 Ek-4)
Tablo 1Genel Bilgiler Formu
Okul Adı TarihiBina Blok Adı
Kat
Koridor SayısıOda
SayısıDerslikSayısı
LaboratuarSayısı
ElektrikPanosu(Odası)[ ] Var[ ] Yok
Işıldak Sayısı [ ] YokAcil Yangın Ccedilıkış Sayısı[ ] Yok
Yangın Soumlnduumlruumlcuuml [ ] Var [ ] YokSayısı ve Yeri
Yangın Hortumu [ ] Var [ ] Yok
Sayısı ve Yeri
Diğer Accedilıklamalar Oda-
Derslik-LabAdı
veya Nosu
İlkyardımKutusuTalimatPanosu
KapıAccedilılışYoumlnuuml
İlkKurtarılacak
(OumlnemliBelge)
TahliyeEngeli
(Mobilyavs)
VanaŞalter
TehlikeliMadde(adı)
YanıcıMalzeme
(Ahşap vs)
DumanDedektoumlruumlTaşınabilirSoumlnduumlrme
Cihazı
AfetAcil
YardımMalz
NOT Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı hazırlanırken aşağıda adı geccedilen standart formlar oluşturulur ve dosyanın son kısmındaki ekler boumlluumlmuumlne eklenir
Sayfa 19 45
1ldquogenel bilgiler formurdquo 2ldquoDurum Tespiti Detay Formurdquo 3ldquoTehlike Profili Belirleme Formurdquo 4ldquoMalzeme Bilgi Formurdquo 5ldquoAcil Durum Raporu Formurdquo
Yapısal tehlikeler taşıyıcı olmayan yapı elemanlarının hasar goumlrmesiyle oluşan (boumllme duvar hasarları sıva ve cam hasarları gibi) riskler ve taşıyıcı yapı elemanlarının (kolon kiriş gibi) hasar goumlrmesiyle oluşan riskler olarak iki grupta ele alınırlar Taşıyıcı sistemin guumlvenliği riski kontrol eden etkenlerdendir Oumlzellikle deprem gibi yapı elemanlarında doğrudan hasara yol accedilabilen afetler iccedilin sistemin guumlcuuml riskin azalması dolayısıyla can ve mal kaybının azalması ile doğrudan ilişkilidir Oumlzellikle deprem sof konusu olduğunda yapısal riskler dışında zemin koşulları da riskleri azaltıcı ya da arttırıcı rol oynar Depremin guumlcuumlne bağlı olarak zeminin koşulları depremin enerjisini buumlyuumltebilir veya azaltabilir Bu nedenle zeminin oumlzelliklerine goumlre yapılaşma deprem zararlarının azaltılmasında oumlnemli rol oynar
Yapısal olmayan tehlikeler bir bina iccedilin yapısal elemanlar dışında kalan tuumlm detaylardır Oumlzellikle okullar gibi belirli bir anda kalabalık teşkil eden mekacircnlar iccedilin yapısal olmayan tehlikeler buumlyuumlk tehdit oluşturmaktadır Uumllkemizde yaşanan buumlyuumlk depremlerde yapısal olmayan unsurlara bağlı yaralanma oranı 50 can kaybı ise 3-4 olarak tespit edilmiştir Yaralanma ve oumlluumlmlerin ccediloğunun duumlşen ve devrilen eşyalardan kaynaklandığı devrilen eşyaların da ccedilıkış yollarını kapattıkları tespit edilmiştir Bu nedenle okullar iccedilin yapısal olmayan tehlikelere youmlnelik oumlnlemlerin alınması yapısal olmayan ve tehdit oluşturacak malzemelerin doğru şekilde sabitlenerek yapısal elemanlarla birlikte hareket etmeleri sağlanmalıdır Sadece deprem soumlz konusu olduğunda değil herhangi bir acil durum anında ccedilıkış-kakış yollarını kapatacak kapı oumlnlerindeki malzemelerin de sabitlenmesi veya ccedilıkışları kapatmayacak şekilde konumlandırılmaları gerekmektedir
RİSK ANALİZİRisk analizi yapılabilmesi iccedilin analizin yapılacağı mekacircnın ve bireyleri
etkileyecek her tuumlrluuml tehlikenin belirlenmesi gerekir Olabilecek bir acil durum veya afetin mekan ile insanlar uumlzerine etkilerinin belirlenmesi oldukccedila zor olmakla beraber duruma en yakın ihtimaller doğrultusunda doğal teknolojik ve insan kaynaklı olası tehlikeler iccedilin oumlnem derecesine bağlı oumlnceliklerin belirlenmesi gerekir Okullar iccedilin herhangi doğal teknolojik veya insan kaynaklı bir olayın afete doumlnuumlşmemesi veya doumlnuumlşse bile en az zararla sonuccedillanması tehlikelerin belirlenerek tedbirlerinin alınması ve risklerin azaltılması ile muumlmkuumlnduumlr
Birleşmiş Milletlerin kabul ettiği en genel tanımla ldquoinsanlar iccedilin fiziksel ekonomik ve sosyal kayıplara neden olan normal yaşamı durdurarak veya kesintiye uğratarak toplumları ve işyerlerini etkileyen yerel imkacircnlarla baş edilemeyen doğal teknolojik veya insan kaynaklı tuumlm olaylarardquo afet denilmektedir
Risk analizi Afet Acil Yardım Planlarırsquonın temelini oluşturur Bir kuruluşta tehlike ve risk analizi yapılmadan plan hazırlanmamalıdır Her okulun iccedil ve dış risklerini değerlendirip kendine oumlzguuml bir ldquoOkul Afet Acil Yardım Planırdquo hazırlaması gerektiği unutulmamalıdır
Tehlikenin neden olabileceği riskin belirlenmesi iccedilin zarar goumlrebilirlik değerlendirmesi
Sayfa 20 45
yapılmalıdır Risk belirlenmesiyle aşağı yukarı değişik buumlyuumlkluumlkteki afetlerin hangi boyutta etkiyaratacağı tahmin edilebilir Mevcut tehlikelerin yaratabileceği afetlerle ilgili risk analizi yapılmalı bu risklere eldeki imkacircn ve kaynaklarla nasıl karşı koyulacağı belirlenmeli geccedilmişteyaşanan deneyimlerden ccedilıkarılan dersler ışığında yeni eylem planları geliştirilmelidir
Risk en basit tarifiyle insana ccedilevreye bir kuruluşa bir iş veya hizmet suumlrekliliğine zarar verecek sonuccedillar doğuran olayların tahmini koumltuuml etkileridir
Tehlikeler doğası itibariyle birbirlerine goumlre farklılıklar goumlsterir Bazı tehlikeler oumlncuuml işaretler verebilirken bazıları ise aniden oluşabilmektedir Oumlzellikle deprem gibi doğal kaynaklı olaylar iccedilin tahminlerde bulunmak oldukccedila zor hatta muumlmkuumln değildir Bu nedenle okullar iccedilin aniden gelişen bu tur tehlikelerin afete doumlnuumlşmemesi iccedilin mevcut durum ccedilok iyi analiz edilmelidir Mevcut durumun analiz edilmesinde kurumun sahip olduğu yerel imkacircnlar belirlenmelidir Bu iccedil kaynaklar afet veya acil durum anında ve sonrasında normal hayata geccediliş iccedilin gereklidir
Okullar iccedilin yapılacak tehlike analizi ccedilalışmalarında olası tehlikelerin belirlenmesi ve belirlenen her tehlike iccedilin gerccedilekleşme sıklığı ile mekacircn personel-oumlğrenci ile eğitim suumlrekliliği uumlzerine etkileri derecelendirilmelidir Ayrıca tehlikenin buumlyuumlkluumlğuuml coğrafi-boumllgesel koşullar veek olarak yakın ccedilevrede meydana gelebilecek olayların etkileri de duumlşuumlnuumllmelidir Unutulmamalıdır ki bir okuldaki personel oumlğrenci eğitim binası ile eğitim materyallerinin bir tehlikenin etkisiyle hasara uğraması veya eğitiminin kesintiye uğraması o okulun hasar goumlrebilirliğinin seviyesini goumlsterir
Risk analizi ccedilalışmalarında tehlike tuumlrleri ile bu tehlikelerin nitelikleri de değerlendirilir Her tehlikenin kendine oumlzguuml etkileme şiddeti oluşum sıklığı etkilediği mekacircn ve topluluk sayısıile oumlnlemleri bir diğer tehlikeye goumlre farklılık goumlsterir Tehlike profilinin (goumlruumlntuumlsuumlnuumln) belirlenmesinde mekacircn-bina insan-personel-oumlğrenci eğitim suumlrekliliği gibi başlıklarla gruplandırılmış sorulara verilecek cevaplar iccedilin aşağıdaki detaylar dikkate alınmalıdır Mekacircn veya bina tehlikenin veya riskin etkileyeceği alandır Mekacircnın ne kadarının etkileneceği farklı oranlarda etkilenecek alanların olup olmadığı oumlnemlidir İnsan (personel- oumlğrenci) tehlikenin gerccedileklemesi halinde tehlikeden etkilenebilecek zarar goumlrebilecek en yuumlksek insan sayısıdır
Eğitim suumlrekliliği tehlikenin binayı veya insanları etkilemesi durumunda eğitimi ne kadar etkileyeceği eğitimde kesintiye yol accedilıp accedilmayacağıdır Risk analizi yapılırken oumlzellikle deprem ve sel gibi doğal kaynaklı tehlikeler iccedilin etki derecesi ve oluşum sıklığıolasılığının belirlenmesinde bilimsel verilerden yararlanılmalı diğer tehlikeler iccedilin ise fiziki şartlar ve mevcut riskler dikkate alınmalıdır Belirlenen tehlikelerin mekacircnı İnsanı ve eğitim suumlrekliliğini ne kadar etkileyebileceğini belirleyebilmek iccedilin dosya sonundaki Ek 2rsquodeki ldquoTehlike Profili Belirleme Formurdquo doldurulmalıdır Bu formdaki ldquoEtkileme Şiddetirdquo nin Felaket Kritik Sınırlı ve Oumlnemsiz seviyelerinden hangisine ve ldquoOluş Sıklığırdquo nın Yuumlksek Bazen Nadiren Yok (ccedilok az) seviyelerinden hangisine karşılık geldiğine tablodaki ve aşağıdaki accedilıklamalar doğrultusunda karar verilir
MEVCUT DURUM ANALİZİOumlncelikle okulun sahip olduğu afet ve acil durum sırasında ve sonrasında
kullanılabilecek iccedil kaynaklar tespit edilmelidir Bu konuda şunlar yapılabilir
Sayfa 21 45
1 Personel Yangın muumldahale ekibi ilkyardım ekibi komuta merkezi ekibi tahliye ekibi basın
ve halkla ilişkiler ekibi gibi ccedilalışma gruplarında yer alacak personelin tespiti2 Ekipman Yangından korunma ve muumldahale ekipmanları (takımı) iletişim
ekipmanlarıİlkyardım malzemeleri uyarıalarm sistemleri gibi ekipmanların envanterinin hazırlanması ve bunlarındestek sistemlerinin belirlenmesi3 Sosyal ve youmlnetsel tesisleraraccedillar İl Afet ve Acil Durum Muumlduumlrluumlğuuml (ADM)
sığınaklar ilkyardımmerkezleri sağlık hizmet birimi gibi birimlerin okul iccedilindeki konumlarının ve kapasitelerinin belirlenmesi4 Organizasyon Eğitim tahliye planı gibi konularda okulun organizasyon
kapasitesinin belirlenmesi
OKULLARDA YAŞANABİLECEK TEHLİKELER ŞOumlYLE SIRALANABİLİR1 Gaz kaccedilağı2 Deprem3 Yangın4 Yıldırım5 Teroumlr6 Ccedilevreden (komşu kurum ve kuruluşlardan gelecek) etkiler7 Olumsuz hava koşulları (sel fırtına hava kirliliği kar buzlanma don ve vb)8 Toprak kayması ve heyelan9 İletişim-haberleşme aksaklıkları10 Acil sağlık durumları (salgın hastalıklar gıda zehirlenmesi vb)11 Tehlikeli maddeler12 Ulaşım-servis kazaları13 Savaş hali14 Adli vakalar (ccedilocuk kaccedilırma hırsızlık vb)15 Kazan patlaması vb bunlar gibiOkullarda yapısal olmayan risklerin azaltılması iccedilin şunlara dikkat edilmelidir1 Araccedil gereccedil makine ve mobilya gibi ağır olan eşyaların sabitlenmesi2 Tavanda asılı olan eşyaların sabitlenmesi3 Elektrikli aletlerin sabitlenmesi ve kesintisiz guumlccedil kaynağı veya jeneratoumlrle
desteklenmesi4 Buumltuumln zehirli yanıcı ve tehlikeli maddelerin ldquoSınırlayın İzole Edin Yok
Edin Ayırınrdquo(SİYA) kuralına bağlı olarak kapalı sağlam kutular iccedilinde depremde doumlkuumllmeyecek şekilde tutulmalarının sağlanması5 Ccedilalışanlar ve aileleri iccedilin eğitim ve bilinccedillenme programları duumlzenlenmesi6 Sınıf kapılarının dışarı accedilılacak şekilde tasarlanmış olması7 Ccedilıkış yollarının daima accedilık tutulacak şekilde ayarlanması8 Yapısal olmayan elemanlar ruumlzgar ve deprem sarsıntılarına karsı binaya sabitlenmesi9 Yangın soumlnduumlrme cihazlarının durumu yerlerinin kontroluuml ve bakımlarının yapılması10 Yangın guumlvenliği oumlnlemlerinin uygulanması11 Tahliye tatbikatlarının sık yapılması
Risk analizi yapılırken etki derecesi iccedilin1 Felaket (50rsquoden fazla zarar ccedilok sayıda oumlluumlm 30 guumlnden fazla sureli
etki) iccedilin 42 Kritik (25 -50 zarar kalıcı sakatlanmalar 2 hafta sureli etki) iccedilin 3
Sayfa 22 45
3 Sınırlı- Kontrol edilebilir (10 -25 zarar yaralanmalar 1 hafta sureli etki) iccedilin 2
4 Oumlnemsiz (10rsquodan az zarar 24 saat veya daha kısa sureli etki) iccedilin 1 Oluş Sıklığı iccedilin1 Yuumlksek (Gelecek yılda meydana gelme olasılığı 100) iccedilin 42 Bazen (Gelecek yılda meydana gelme olasılığı 10-100 veya gelecek 10 yılda
en az bir kez) iccedilin 33 Nadiren (Gelecek yılda meydana gelme olasılığı 1-10 veya gelecek 100 yılda
en az bir kez) iccedilin 24 Yok (ccedilok az) (Gelecek 100 yılda goumlruumllme olasılığı 1 veya daha az) iccedilin 1
kullanılmalıdırTablo 2 Risk Seviyesine Goumlre Derecelendirme
Tehlike
Etkilenecek Unsurlar(Her bir unsur tablo altındaki etki derecesi Puanına goumlre ve Ek 2 formu verilerine goumlreYapılmalıdır)
ETKi DERECESİ(Etkilenecek Unsurların
Ortalaması)(Mekacircn+İnsan+Eğit
imSuumlrekliliği) 3
Oluş S
ıklığıOlasılı
k
Oumlncelik
Derecesi
Mekacircn Bina
EğitimSuumlrekliliğ
i
İnsan(personel
Oumlğrenci)Tehlike 1Tehlike 2Tehlike 3helliphelliphelliphellipEtkilenecek Unsurlar Oumlnemsiz1Sınırlı ndashkontrol edilebilir 2Kritik 3 Felaket 4 (Ek 2rsquoden yararlanılarak belirlenir)Etki Derecesi Etkilenecek Unsurlar (Mekacircn+ İnsan+Eğitim Suumlrekliliği) 3Oluş Sıklığı ı Olasılık Yok 1Nadir 2 Bazen 3 Yuumlksek 4 (Ek 2rsquoden yararlanılarak belirlenir)Oumlncelik derecesi = Etki Derecesi X OlasılıkTablo 2rsquode her tehlike iccedilin hesaplanan ldquooumlncelik derecesirdquo iccedilin Tablo 3 ve Tablo 4rsquoten yararlanılarak tehlikenin plandaki oumlncelik duumlzeyi veya planda yer alıp almayacağı belirlenir
Tablo 3 Risk seviyesine goumlre matrisEtki Derecesi
Ola
sılık
Felaket4
Kritik3
Sınırlı2
Oumlnemsiz1
Yuumlksek4
Yuumlksek16
Yuumlksek12
Orta8
Az4
Bazen3
Yuumlksek12
Yuumlksek9
Orta6
Az3
Nadiren2
Orta8
Orta6
Az4
Ccedilok Az2
Yok1
Az4
Az3
Ccedilok Az2
Ccedilok Az1
Sayfa 23 45
Tablo 4 Plandaki oumlncelik seviyesiSonuccedil Risk Plandaki Oumlncelik
16 12 9 Yuumlksek 1 Duumlzeyde (en oumlncelikli plan)
86 Orta 2 Duumlzeyde (oumlncelikli plan)43 Az 3 Duumlzeyde (plan)21 Ccedilok Az 4 Duumlzeyde (plan
yapılmayabilir)
Zarar Azaltma ccedilalışmaları planlama oumlncelikleri sonuccedilları doğrultusunda bir program dahilinde Ek-5rsquoteki oumlrnek ldquoZarar Azaltma Ccedilalışmaları Formurdquo kullanılarak gerccedilekleştirilmelidir
HAZIRLIK CcedilALIŞMALARIAfet oumlncesinde oumlnleme ve zarar azaltma aşamasında alınan tuumlm
oumlnlemlere karşın depremani seller fırtına ve tayfunlar gibi bazı tehlikeleri oumlnlemek ve risklerini tamamen ortadan kaldırmak muumlmkuumln olamayacağı iccedilin hazırlık aşamasında bazı oumlnemli faaliyetlerin yuumlruumltuumllmesi kaşınılmazdır Bu faaliyetlerin yanı sıra okullar kazalar kavgalar zehirlenmeler kuumlccediluumlk ccedilaplı yangınlar gibi acil durumlarla ccedilok sık karşılaştıkları iccedilin gerekli hazırlık faaliyetlerini suumlrekli guumlncel ve uygulanabilir duumlzeyde tutmak zorundadırlar
Hazırlık ccedilalışmalarının ana hedefi tehlikelerin topluluklar ve yaşam alanları uumlzerinde doğurabileceği olumsuz sonuccedillara karşı oumlnlemler almak ve etkili muumldahale iccedilin on hazırlıklar yapmaktır Kısacası herhangi bir afet anında acil yardım ihtiyaccedillarının karşılanabilmesi ve ldquoarama-kurtarmardquo kabiliyetinin geliştirilmesi iccedilin yapılması gereken faaliyetlerin tuumlmuumlduumlr Bu amaccedilla eğitilen personel ve temin edilen malzemelerin doğru alanlarda konumlandırılmaları da bu faaliyetlerin iccedilerisinde yer alır Hazırlık safhasında oumlğrenci oumlğretmen ve ccedilalışanların canı ve malı ile milli servetleri afetlerin yıkıcı etkilerinden koruyacak bazı faaliyetlerin yuumlruumltuumllmesi zorunluluğu nedeniyle hazırlık ccedilalışmaları ccediloğu zaman zarar azaltma faaliyetleri ile iccedil iccedile girmiştir Hazırlık ccedilalışmalarının temelini okullarla ilgili tuumlm paydaşların afet veya acil durum anında nasıl davranacaklarının oumlnceden belirlenmesi ve gerekli olan tuumlm eğitim ve tatbikatların yuumlruumltuumllmesi ccedilalışmaları oluşturmaktadır Başka bir deyişle hazırlık ccedilalışmaları muumldahale surecini kapsayan faaliyetlerin oumlnceden planlandığı ve programların geliştirildiği ccedilalışmalar buumltuumlnuumlduumlr
Okul afete muumldahale ccedilalışmaları oumlnceden tahmin edilebilen ve erken uyarı verilebilmesi muumlmkuumln olan tehlikeler ve ani gelişen olaylar iccedilin olay anında yapılması gereken doğru davranış biccedilimlerini de iccedilerir Herhangi bir tehlike anında en doğru davranış biccediliminin ne olduğu ile ilgili bilgi ve beceri geliştirici eğitimler ile tatbikatlar da hazırlık ccedilalışmalarının bir parccedilası olarak duumlşuumlnuumllmelidir
Hazırlık faaliyetleri iccedilerisinde olması gereken başlıca adımlar şunlardır 1 Afete muumldahale ve iyileştirme planlarının hazırlanması
Sayfa 24 45
2 Başta bu planlarda goumlrev alacak kişiler olmak uumlzere oumlğretmenler oumlğrenciler ccedilalışanlar ve veliler iccedilin eğitim ve tatbikat programlarının hazırlanması ve uygulanması
3 Okul iccedili haberleşme bilgi ve iletişimin geliştirilmesi 4 Okul afet ve acil durum youmlnetimi planlama ccedilalışmalarının tanıtılması ve
yaygınlaştırılması5 Goumlrevlilerin eğitimi bilgilendirilmesi ve bilinccedillendirilmesi6 Erken uyarı tahliye sığınak duumlzeni kurtarma ve ilk yardım gibi alt planların
hazırlanması7 Eğitim materyallerinin hazırlanması8 Eksiklerin tespit edilmesi ve giderilmesi9 Tatbikatların yapılması10 Diğer planlarla işbirliği ve koordinasyon
Şekil 4 Afete Hazırlık Ccedilalışmaları DoumlnguumlsuumlHazırlık Ccedilalışmalarına başlarken oumlncelikli olarak şu hususları belirlemek gerekir1- Risklerin Belirlenmesi2- Tehlikeleri Belirlenmesi3- Varsa Eksiklikleri Giderilmesi4- Oumlnceliklerin belirlenmesi 5- Tehlike ve riskleri oumlnlenmesi veya azaltılması6- Zarar goumlrebilirliklerin belirlenmesi7- Mevcut imkacircn ve kaynakları belirlenmesi
HAZIRLIK CcedilALIŞMALARI ESNASINDA YAPILACAKLAR OLANLAR1- Tatbikatların sıklıkla duumlzenli bir tarzda yapılması2- Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Planlama Ccedilalışmalarının Tanıtılması3- Diğer planlarla işbirliği ve koordinasyonun sağlanması4- Eğitim Materyallerinin hazırlanması5- Eksiklerin tespit edilmesi ve giderilmesi6- Goumlrevlilerin eğitimi bilgilendirilmesi ve bilinccedillendirilmesi7- Erken uyarı tahliye sığınak duumlzeni kurtarma ve ilk yardım gibi alt planlarının
hazırlanması
MUumlDAHALE CcedilALIŞMALARI
Sayfa 25 45
Bir afetin oluşumunu takip eden ve afetin oluşundan hemen sonra başlayarak afetin buumlyuumlkluumlğuumlne bağlı olarak 1-2 aylık suumlre iccedilerisinde yapılan faaliyetlerin tuumlmuumlduumlr Muumldahale evresinde ilk hedef en kısa surede en fazla insanın hayatını kurtarmaktır Bunu insan yaşamını ilgilendiren yaralıların sevk edilmesi-tedavisi barınma ve yaşamsal ihtiyaccedillarının temini gibi diğer faaliyetler takip eder Muumldahale faaliyetleri aynı zamanda otorite ve disiplin gerektirir Bu suumlreccedil iccedilerisinde ortaya ccedilıkan gereksinimlerin hızla tespit edilmesi iletişim ve eğitimli kadrolarla ve yeter sayıda ekipmanla muumldahale edilmesi gerekir
Muumldahale aşamasıyla eş zamanlı yuumlruumltuumllen diğer oumlnemli ccedilalışmaların başlıcalar şunlardır
1 Hasar tespitlerinin yapılması tehlike yaratan enkazların kaldırılması ve patlama yangın
gibi ikincil afetlerin oumlnlenmesidir2 Afetin kısa sureli ve direk etkilerine hitap eden muumldahale faaliyetleri ile afetin
olumsuz etkilerinigidermek iccedilin bilgi ve becerilerin uygulanması
3 Guumlvenliğin arttırılması olası tehditlerin nedenleri ve kaynağının araştırılması
4 Goumlzetim ve denetimlerin arttırılması 5 Aksayan hizmetlerin en kısa surede suumlrduumlruumllebilirliğinin sağlanması
faaliyetleri de eşzamanlı olarak yuumlruumltuumllmelidir
Bu nedenle bu evrede hızlı değerlendirme ve temel bilgilerin elde edilmesi ve artccedilı olay olasılıklarının değerlendirilmesi bu surecin sağlıklı yuumlruumltuumllmesinde buumlyuumlk oumlnem taşımaktadır
Uumllkemizde yaygın olarak acil durum planlaması adı ile tanınan muumldahale ccedilalışmalarının ana amacı acil durum veya afet sonucu oluşan olaylara zamanında hızlı ve etkili olarak muumldahale ederek can kaybı ve yaralanmaların artmaması afetin neden olabileceği yangınlar patlamalar salgınlar gibi ek tehlike ve risklerle can ve mal kaybının buumlyuumlmemesi ve okulun normal faaliyetlerine bir an oumlnce doumlnebilmesi iccedilin gerekli tuumlm faaliyetlerin hangi oumlrguumltlenme şekliyle kimler tarafından ne zaman hangi goumlrev ve yetkiyle hangi kaynaklar kullanılarak yuumlruumltuumlleceğini accedilıkccedila tanımlayan bir belgedir
Sayfa 26 45
Şekil 5 Muumldahale Ccedilalışmaları Doumlnguumlsuuml
MUumlDAHALE CcedilALIŞMALARI ESNASINDA YAPIMASI GEKENLER1- Psikososyal desteğin sağlanması2- Afet tuumlruuml ve etkisine goumlre davranış şekli (tahliye veya yerinde korunma)3- Olayın buumlyuumlkluumlğuuml ve ccedilevresindeki etkileri hakkında bilgi toplama4- Yetkililerini ve velilerin bilgilendirilmesi5- Sorumlu kurum ve kuruluşlardan yardım talep edilmesi6- Oumlğrenci oumlğretmen ve ccedilalışanların korunması ve acil ihtiyaccedilların sağlanması7- Muumldahale ekiplerin goumlreve sevk edilmesi
İYİLEŞTİRME CcedilALIŞMALARIMuumldahale suumlrecinden sonra başlayan ve afetin buumlyuumlkluumlğuumlne goumlre 1-2
yıl gibi daha uzun bir sureyi kapsayan faaliyetlerin tuumlmuumlduumlr Muumldahale surecinde ccedileşitli sebeplere bağlı olarak gerccedilekleştirilemeyen bazı ccedilalışmalar da bu suumlreccedil iccedilerisinde gerccedilekleştirilebilir Okullar iccedilin iyileştirme aşamasında yapılacaklar okulun bir an oumlnce accedilılması ve normal programına doumlnebilmesi iccedilin planda oumlngoumlruumllen eylemlerin uygulanması ccedilalışmalarını iccedilerir Ana hedef eğitimin muumlmkuumln olan en kısa sure iccedilerisinde başlayabilmesinin temini ve meydana gelen olaydan elde edilen derslerin ışığı altında daha guumlvenli ve emniyetli bir okul ve eğitim ortamı oluşturmaktır
Bu faaliyetlerin hazırlık faaliyetleri sırasında planlanması etkin olarak uygulanabilmesi iccedilin gereklidir İyileştirme faaliyetleri uzun surelidir ve eğitime başladıktan sonra da devam edebilir İyileştirme faaliyetleri afet veya acil durumların neden olduğu fiziksel eğitsel youmlnetsel psikolojik sosyal ve ccedilevresel kayıp ve zararların hangi imkacircn ve kaynaklar kullanılarak nasıl giderilebileceğini afetin fırsata doumlnuumlştuumlruumllerek okul ve ccedilevresinin nasıl daha guumlvenli ve emniyetli bir hale getirilebileceğini okulun normal faaliyetlerine bir an oumlnce doumlnebilmesini ve eğitim kalitesinin yuumlkselmesini sağlayan ccedilalışmaların buumltuumlnuumlduumlr Bu suumlreccedil iccedilerisinde yuumlruumltuumllmesigereken faaliyetler Şekil 6rsquoda şematik olarak goumlsterilmiştir
İyileştirme faaliyetleri afet veya acil durumların neden olduğu fiziksel eğitsel youmlnetsel psikolojik sosyal ve ccedilevresel kayıp ve zararların hangi imkan ve kaynaklar kullanılarak nasıl giderilebileceğini afetin fırsata doumlnuumlştuumlruumllerek okul ve ccedilevresinin nasıl daha guumlvenli ve emniyetli bir hale getirilebileceğini okulun normal faaliyetlerine bir an oumlnce doumlnebilmesini ve eğitim kalitesinin yuumlkselmesini sağlayan ccedilalışmaların buumltuumlnuumlduumlr
İyileştirme suumlreci iccedilerisinde yuumlruumltuumllmesi gereken faaliyetler şunlardır
Ccedilevre ve Şehircilik Bakanlığı AFAD ve Belediyelerle işbirliği yapılacaktır1 Okulun yeniden accedilılması Afetten sonra okulun en kısa zamanda eğitime
accedilılması2 Bina ve tesislerin fiziksel yapısal iyileştirmesi3 Youmlnetsel iyileştirme İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml ve İlccedile Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuumlyle4 Eğitsel iyileştirme İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml ve İlccedile Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuumlyle5 Psikolojik iyileştirme Okul Rehberlik Servi ve gerekirse RAMrsquo da destek
sağlanır6 Sosyal ve ccedilevresel kayıp ve Zaraların hangi imkacircn ve kaynaklar kullanılarak
nasılSayfa 27 45
Giderilebileceği ile afetin fırsata doumlnuumlştuumlruumllerek okul ve ccedilevresinin nasıl daha guumlvenli ve emniyetli bir hale getirilebileceği ve eğitim kalitesinin artırılacağını duumlzenleyen planlama tuumlruumlduumlr
Okul afet ve acil durum youmlnetimi planlaması iccedilerisinde yer alan zarar azaltma hazırlık muumldahale ve iyileştirme ccedilalışmalarının bir buumltuumln olarak goumlruumllmelidir
Okul afet ve acil durum youmlnetimi planları bir kere hazırlanarak dolaplara bırakılan belgeler olmamalıdır Okulun kapasitesi ve durumundaki değişimlere tatbikatlardan ve yıllık eylem planındaki faaliyetlerden elde edilen deneyim ve derslere goumlre yılda en az bir kere revize edilmelidir
Okul afet ve acil durum youmlnetimi planıyla uyumlu olacak şekilde yıllık faaliyet planının hazırlanması ve uygulanması son derece oumlnemlidir Yıllık faaliyetlerin planlama şekli aşağıda goumlsterildiği gibi
Şekil 6 İyileştirme Ccedilalışmaları Doumlnguumlsuuml
İYİLEŞTİRME CcedilALIŞMALARI ESNASINDA TAKİP EDİLECEK BASAMAKLAR1- Okulun yeniden accedilılması2- Psikolojik iyileştirmenin sağlanması3- Eğitsel iyileştirme yapılması4- Bina ve tesislerin fiziksel yapısal iyileştirilmesi5- Youmlnetsel iyileştirme yapılanması
ZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARIBirccedilok kaynakta zarar azaltma afetlerin etkilerinden kaynaklanan can ve mal kayıplarının
azaltılmasına youmlnelik ccedilabaların buumltuumlnuuml olarak tanımlanır Bir başka deyişle bu aşamada yapılacaklar tehlikeli durumlar karşısında oluşabilecek can ve mal kayıplarını muumlmkuumlnse ortadan kaldırmayı değilse olabildiğince azaltmayı amaccedillayan ccedilabaların buumltuumlnuumlduumlr Zarar azaltma sadece oumlnleme yaklaşımından farklı olarak oumlzellikle doğal kaynaklı tehlikelerin kaccedilınılmaz olduğunu kabul ederek afetlerin etkilerini en az zararla atlatmaya youmlnelik toplumsal direnccedil ve beceri geliştirmeyi de amaccedillar
Adından da anlaşılacağı uumlzere afet oumlncesinde ve afet planlaması genel ccedilerccedilevesi iccedilerisinde oumlncelikle yapılması gereken ccedilalışmalar aşağıdaki hususları iccedilermelidir1- Okul ve ccedilevresindeki tehlikelerin belirlenmesi analizi ve
değerlendirilmesi2- Okul nuumlfusu yapı alt yapı ve insan faaliyetleri envanterinin
(dokuumlmanlarının) ccedilıkarılması
Sayfa 28 45
1OKUL AFET ve ACİL DURUM YOumlNETİMİPLANLAMA CcedilALIŞMALARININ TANITILMASI2GOumlREVLİLERİN EĞİTİMİ BİLGİLENDİRİLMESİ ve BİLİNCcedilLENDİRİLMESİ3ERKEN UYARI TAHLİYE-SIĞINAK DUumlZENİ KURTARMA ve İLKYARDIM GİBİ ALT PLANLARIN HAZIRLANMASI4EĞİTİM MATERYALLERİNİN HAZIRLANMASI5EKSİKLİKLERİN TESPİT EDİLMESİ VE GİDERİLMESİ6TATBİKATLARIN YAPILMASI7DİĞER PLANLARLA İŞBİRLİĞİ VE KOORDİNASYON
1TEHLİKELERİ BELİRLE2ZARAR GOumlREBİLİRLİKLERİ BELİRLE3RİSKLERİ BELİRLE analiz eder
4OumlNCELİKLERİ BELİRLE5MEVCUT İMKAN VE KAYNAKLARI BELİRLE6VARSA EKSİKLİKLERİ GİDER7TEHLİKE VE RİSKLERİ OumlNLE VEYA AZALT
HAZIRLIK CcedilALIŞMALARIZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARI
3- Fiziksel sosyal ekonomik ve ccedilevresel zarar goumlrebilirliklerin (etkilenme oranları) belirlenmesi
4- Risklerin belirlenmesi5- Oumlluumlm ve yaralanma riskleri 6- Tehlikenin yol accedilabileceği zincirleme veya ek tehlike ve riskler7- Fiziksel riskler (yapı altyapı elektrik mekanik tesisat ve okul donanımının
riskleri)8- Sosyal psikolojik ve ekonomik riskler9- Ccedilevresel riskler10- Afet senaryolarının hazırlanması11- İmkacircn ve kaynaklarla guumlccedilluuml ve zayıf youmlnlerin fırsat ve tehditlerin
belirlenmesi (SWOT analizi)12- Risk azaltma stratejilerinin belirlenmesi ve maliyet fayda analizleri13- Yasal kurumsal ve finansal olanakların belirlenmesi14- En akılcı stratejik amaccedil hedef ve eylemlerin belirlenmesi ve
uygulanması15- Performans kriterleri (oumllccediluumltleri kıstasları) ile izleme ve değerlendirme
youmlntemlerinin belirlenmesi16- Uygulamanın izlenmesi aksayan youmlnlerin belirlenmesi ve gerekiyorsa
planın guumlncelleştirilmesi
Zarar azaltma ccedilalışmalarını kısaca şoumlyle sıralayabiliriza) Tehlikelerin belirlenmesi b) Zarar goumlrebilirliklerin belirlenmesi c) Risklerin belirlenmesi d) Oumlnceliklerin belirlenmesie) Mevcut imkacircn ve kaynakların belirlenmesi f) Varsa eksikleri gidermek g) Tehlike ve riskleri oumlnlemek veya azaltmak iccedilin yapılması gereken ccedilalışmalardır
Tehlike ve riskleri oumlnlemek veya zararlarını azaltmak iccedilin yapılması gereken ccedilalışmalar kısmında gerekli formlar doldurulup her sene guumlncelleştirmesi gereken kısmını guumlncelleyerek dosyanın son boumlluumlmuumlne eklidir
Sayfa 29 45
Şekil 8rsquode goumlsterildiği gibi planla uygula kontrol et ve eksikleri gider şeklinde olmalıdırOkul afet ve acil durum youmlnetimi planları bir kere hazırlanarak bırakılan belgeler
olmamalıdır Okulun kapasitesi ve durumundaki değişimlere tatbikatlardan ve yıllık eylem planındaki faaliyetlerden elde edilen deneyim ve derslere goumlre yılda en az bir kere revize edilmelidir Okul afet ve acil durum youmlnetimi planıyla uyumlu olacak şekilde yıllık faaliyet Planının hazırlanması ve uygulanması son derece oumlnemlidir Yıllık faaliyetlerin planlama doumlnguumlsuuml Her faaliyetin mutlaka bir değerlendirmesi yapılarak problemler saptanmalı ve duumlzeltilmesi iccedilin gerekli ccedilalışmalar yapılmalıdır
YILLIK FAALİYETLER İCcedilİN PLANLANMASI GEREKENLER1 PLANLA (Planların oluşturulması) 2 UYGULA (Faaliyetlerin uygulanması) 3 KONTROL (Uygulamaların değerlendirilmesi)4 EKSİKLERİ GİDER (Problemlerin saptanması ve duumlzetilmesi yolunda adımların atılması) şeklinde olmalıdır Her faaliyetin mutlaka bir değerlendirmesi yapılarak problemler saptanmalı ve duumlzeltilmesi iccedilin gerekli ccedilalışmalar yapılmalıdır
Yıllık planlar şu faaliyetleri iccedilermelidir1 Zarar azaltma ve hazırlık konusunda alınabilecek oumlnlemleri ve yapılacak faaliyetleri2 Muumldahale iyileştirme ve yeniden inşa ile ilgili faaliyetleri (eğitim tatbikat vb)3 Oumlğrenciler oumlğretmenler aileler ve halk iccedilin afet eğitimini4 Hem kendi okulu hem de diğer okullarla bilgi ve tecruumlbe paylaşımını5 Problemleri saptama alınabilecek oumlnlemleri belirleme ve problemleri ccediloumlzmeye ilişkinyapılabilecek diğer faaliyetleri iccedilermelidir
YILLIK PLANLARDA AŞAĞIDAKİ BAŞLIKLAR MUTLAKA OLMALIDIR1 Yıllık planın amaccedil ve hedefleri2 Faaliyet tiplerine goumlre ccedileşitli alt faaliyetleri3 Uygulama takvimi
Sayfa 30 45
4 Sorumlu kişi veveya kişiler varsa işbirliği yapılan kurum kuruluş ve sivil toplum oumlrguumltleri5 Buumltccedile6 Her aktivite iccedilin gerekli olabilecek diğer bilgi ve accedilıklamalar
PLANLARIN DEĞERLENDİRİLMESİAfet ve Acil Durum Youmlnetimi planları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlarbir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilendersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilmesive guumlncelleştirilmesi gereken belgelerdir Afet planlaması bir eylem değil bir suumlreccediltir vezaman iccedilerisinde afet tuumlrlerinin buumlyuumlkluumlklerinin ve sıklıklarının değişimi bilim ve teknolojidekiyeni gelişmeler imkan ve kaynaklardaki artışlara bağlı olarak suumlrekli guumlncellenmelidirAfet ve Acil Durum Youmlnetimi planlarında dikkate alınması gereken ana oumlzellikleri aşağıdakigibi oumlzetlemek muumlmkuumlnduumlr1- Gerccedilekccedili ve kabul edilebilir olmalıdır2- Mevcut durumu olduğu gibi yansıtmalıdır3- Buumltuumln tehlike ve riskleri belirlemelidir4- Gerccedilekccedili afet senaryoları esas alınarak hazırlanmalıdır5- Farklı gruplar ve kuruluşlar arasında en uygun yardımlaşma işbirliği ve koordinasyonesaslarını belirlemelidir6- Goumlrev yetki ve sorumluluklar accedilıklıkla belirtilmeli belirsizlik goumlrev girişimleri ve
tekrarlanmalara fırsat verilmemelidir7- Youmlnetim komuta ve kontrol mekanizmalarının ve bilgi akışının nasıl olacağı accedilıklıkla
belirlenmeli ve youmlnetim karmaşasına neden olunmamalıdır8- Yeni kaynak ve yeni kuruluşlara ihtiyaccedil goumlsteren belgeler yerine mevcut imkacircn vekaynaklarla neler yapılabileceğini ilave imkan ve kaynakların gerccedilekccedili olarak neredenve nasıl karşılanacağını goumlsteren belgeler olmalıdır
Planın ve yapılan faaliyetlerin geliştirilebilmesi iccedilin mutlaka her faaliyetten sonra ve her yılın sonunda değerlendirilmesi gerekir Değerlendirmenin kolay ve anlaşılır olmasını sağlamakamacıyla daha oumlnce geliştirilmiş standart formlar kullanılabilir veya okulun kendi tehlike risk ve mevcut durumuna goumlre hazırlanmış bir değerlendirme formu hazırlanabilir
OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİMİ İCcedilİN TAVSİYE EDİLEN YILLIK CcedilALIŞMA PLANI
OKULTARİH AKTİVİTE YETKİLİ
KİŞİGERCcedilEKLEŞTİRİLDİĞİ
TARİHOkul Muumlduumlruumlnuumln Oumlğretmenler zuumlmre toplantısında Deprem Sel Yangın Kaza Gıda zehirlenmesi Salgın hastalık ve yapısal olmayan teroumlr olayları Biyolojik ve kimyasal tehlikeler karşı Okul Afet ve Acil durum Planın oumlneminin anımsatması ve oumlğretmenleri bu hususta bilgilendirmesihellip
Sayfa 31 45
helliphellip2015
Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Kurulunun Kurulması ve yetkilendirilmesi Uygun oumlzelliklere sahip personel ve goumlnuumllluumllerin belirlenmesi Afet youmlnetimi iccedilin goumlrevlendirmelerin yapılması
helliphellip2015
Okul Mekacircnları tesislerinin tehlike analizi Tehlike yollarına ait tehlike analizi Oku Kroki Planlarının Acil Durum telefon numaraları guumlncellenmesi Ailelere mesaj goumlnderilmesi Potansiyel tehlikelere goumlre tahliye guumlzergacirchlarının belirlenmesi
helliphellip2015
Tehlike Zarar Goumlrebilirlik ve Kapasite Değerlendirmesi Fiziksel Korunma Oumlnlemleri Alınması Muumldahale Kapasitesinin ve Kaynaklarının Geliştirilmesi
helliphellip2015Planın Uygulanması Değerlendirilmesi ve Guumlncellemesi iccedilin Tatbikatların Yapılması
helliphellip2015Personel ve oumlğrencilere afet youmlnetimi ve planla ilgili eğitimin verilmesi
helliphellip2015
Oumlğrenci velilerine afet youmlnetimi ve planla ilgili eğitimin verilmesi Okul Aile Birliğini toplayarak Okul afet ve acil durum youmlnetimi ve planla ilgili eğitimin verilmesi ve bilinccedillendirilmesi
helliphellip2015
Zarar azaltma ve hazırlık konusunda alınabilecek oumlnlemleri ve yapılacak faaliyetleri Muumldahale iyileştirme ve yeniden inşa ile ilgili faaliyetlerin goumlruumlşuumllmesi
helliphellip2015
Hem kendi okulu hem de diğer okullarla bilgi ve tecruumlbe paylaşımının yapılması Problemleri saptama alınabilecek oumlnlemleri belirleme ve problemleri ccediloumlzmeye ilişkin yapılabilecek diğer faaliyetlerin goumlruumlşuumllmesi
helliphellip2015Personel ve oumlğrencilere afet youmlnetimi ve planlama eğitiminin verilmesi
helliphellip2015 28 Şubat sivil savunma ldquoİkaz alarm Tatbikatırsquonın yapılması
helliphellip2015 hellip022015 1-7 Mart tarihlerinde Personel Tahliye tatbikatının yapılması
helliphellip2015Plan ve hazırlıkların goumlzden geccedilirilmesi Planın Uygulanması Değerlendirilmesi ve Guumlncellemelerin yapılıp revize edilmesi
Kontrol eden
Tarih Eğitim Yılı
NOT Yukarıdan aşağıya doğru sıralanan tarihlerde yapılması istenilen etkinlikler sadece okulunuza bu hususta yardımcı olmak iccedilin yapılmıştır Okulunuzun Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı hazırlarken uygun goumlrduumlğuumlnuumlz daha iyi ve kalıcı etkinlikleri değişik tarihlerde yapıla bilinir olduğunu unutmayınız
Yapılan ccedilalışmaların afet ve acil durum youmlnetimi doumlnguumlsuumlne uygunluğu ile gerccedilekleştirilen ve gerccedilekleştirilemeyen faaliyetlerin kontrol edilmesinin ve gerekirse planlama ccedilalışmalarının yeniden goumlzden geccedilirilmesinin planın başarısı iccedilin oumlnemli olduğu unutulmamalıdır Bu amaccedilla planın buumltuumln aşamaları tekrar goumlzden geccedilirilmeli tatbikatlarla ve yıllık olarak hazırlanacak ccedileşitli faaliyetlerle plan sınanmalıdır
Sayfa 32 45
İŞBİRLİĞİNE GİDİLECEK KURUM VE KURULUŞLARBir afet anında birccedilok okul dışı kaynağa ihtiyaccedil duyulacaktır Bazı durumlarda aşağıda
belirtilen kurumlarla oumlnceden ilişkiye geccedililmesi ve anlaşmalar yapılması gerekebilir
1 Youmlredeki bakanlık valilik ve kaymakamlıkların ilgili birimleri2 İl Afet ve Acil Durum Muumlduumlrluumlğuuml3 İl Sağlık Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Sağlık Grup Başkanlığı (112 Acil)4 İl Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml (155)5 Belediye6 İtfaiye (110)7 Kızılay (168)8 Muhtarlık9 Hastane ve Klinikler Aile hekimleri10 Jandarma (156)11 Zehir Danışma Merkezi (114)12 Akredite olmuş afetlerle ilgili ccedilalışmaları bulunan Sivil Toplum Kuruluşları13 Parlayıcı patlayıcı tehlikeli madde muumldahale otoriteleri14 Yerel youmlnetim hizmet birimleri15 İnşaat şirketleri iş makine parkları16 Acil durum ekipmanı sağlayan kuruluşlar17 Sigorta şirketleri ile iş birliğine gidilir
Bunlar dışında komşu binalarla acil muumldahalede karşılıklı yardımlaşma protokolleri ve ilgili kurum ve kuruluşlarla da anlaşmalar yapılmalıdır Ayrıca her yıl boumllgesel olarak resmi kuruluşlar ve komşu okulların davet edildiği ccedileşitli senaryolara goumlre duumlzenlenecek muumldahale kurtarma ve yardımlaşma tatbikatlarına da katılmak gerekir
ANLAŞMALAROumlnce herhangi bir acil durumda herhangi bir protokol yapmadan yardım alınabilecek
kurum ve kuruluşların irtibat bilgileri belirlenmelidir Ardından afet ve acil durum anlarında karşılıklı yardım ve işbirliği iccedilin protokoller ihtiyaca goumlre duumlzenlenmelidir Bu noktada şu kurumlarla işbirliği yapılmalıdır
1- Personelin hellip Komuta Merkezirsquone ulaştırılması iccedilin servis şirketleriyle2- Telefon hatlarında sorun yaşandığında oumlncelik sağlanması iccedilin Tuumlrk Telekom ve oumlzel
şirketlerle3- Telsiz kullanımı ve uydu telefonlarına youmlnelik hat anlaşmaları iccedilin ilgili kurumlarla4- Donanım altyapı network youmlnetimi iccedilin hellip ile5- Komuta Merkezi yiyecek-iccedilecek desteği iccedilin yemek firmalarıyla6- Komuta Merkezi personelinin barınması amacıyla yakın otellerle7- Deprem anında yoğun destek vermeleri iccedilin guumlvenlik şirketleriyle8- Deprem buumlyuumlkluumlğuuml yuumlksek olan senaryolarda kuruma gelen ihbarların karşılanması
amacıyla arama merkezi şirketiyle9- Uzman temini konusunda muumlhendis odaları ve dernekleriyle10- Ccedilalışan desteği verilmesi konusunda işbirliği sigorta şirketleriyle11- Afet durumundaki kargaşa ve yoğunluktan etkilenmemek amacıyla kurye ve kargo
şirketleriyle12- Avans ve tazminat oumldemelerinin kısa surede gerccedilekleştirilebilmesi ve gezici uydu
şubelerinden işlem yapılabilmesi iccedilin bankalarla
OKULDA TAHLİYE TATBİKATLARI YAPILIRKEN DİKKAT EDİLİCEK HUSUSLARYangın veya Şiddetli bir depremde uygulanacak Bina Tahliyesidir Okul İdaresi (Merkezi İdari Grup)
Sayfa 33 45
1 Bina tahliyesi iccedilin Yangın alarmını ccedilalıştırılır Oumlğrenciler ve okul ccedilalışanlarına iccedileride kalmalarını veya sığınma alanlarına gitmeleri anons edilir2 Durum uygunsa tuumlm kapı ve pencereleri kapatılır ( yangın durumunda)3 Durum uygunsa havalandırma sistemini kapatılır(Yangın kapıları kapatılır)4 Toplanma Alanında oumlğrencilerle haberleşme devamlılığı sağlanır(oumlrneğin ldquoGuumlvenli bir Yere Sığınrdquo Binaya Geri Doumln Yerinde Sığın Oumlğrenci Teslimi ya da acil durum veya tatbikat sona erdiğinde Tehlike Geccedilti anonsunun yapılması)
Tuumlm PersonelOumlnceden sınıflarda yangın ve deprem proseduumlrlerinin nasıl uygulanacağına dair tatbikat
yapılır Tahliye esnasında oumlzel yardıma ihtiyacı olacak oumlğrencilerle personel belirlenir Ziyaretccedililere yardımcı olunma konusunda da hazırlık yapılır Oumlğrencilere Bina Tahliyesi Talimatlarına Uymaları Hatırlatılır
D İ K K A TDoumlnme İtme Konuşma Koşma Acele Etme Takip Et
Oumlğrenciler tek veya ikişerli sıra halinde dışarı ccedilıkarılır Oumlzel yardıma muhtaccedil oumlğrenci ve personele yardım edilip edilmediği kontrol edilir Oumlğrencilere cep telefonlarını KULLANMAMALARI ve hatları meşgul etmemeleri gerektiği hatırlatılır Karşılaşılan her tehlikeye youmlnelik farklı acil durum proseduumlruuml hakkında oumlnceden goumlruumlşuumlluumlr ve uumlzerinde karara varılırBaşlıca beş farklı seccedilenek bulunur1 Bina Tahliyesi 2 Yerinde Sığınmak 3 Bir araya Toplanıp Dışarıda Barınmak 4 Guumlvenli bir Yere Sığınmak 5 KilitlenTecrit Proseduumlrlerin her biri değerlendirilir ya aynı şekilde yada uygun biccedilimde değiştirilerek uygulamaya konur Tehlike geccediltiğinde ve ortam guumlvenli olduğunda oumlğrenciler sınıflara doumlnebilir veya Okul Afet ve Acil Durum Oumlğrenci Teslim Proseduumlruuml uygulanabilir
DİKKAT PLANLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ İşin oumlzuuml Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlar bir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilen dersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilip guumlncelleştirilecektir
Sayfa 34 45
Sayfa 35 45
YANGIN TALİMATI (EK-3) (200712937 KARAR SAYILI BİNALARIN YANGINDAN KORUNMASI HAKKINDA YOumlNETMELİK ESASLARINA GOumlRE
HAZIRLANMIŞTIR)1A- YANGINA KARŞI AŞAĞIDAKİ OumlNLEMLERİ ALINIZ1-BİNANIZDAKİ BACA VE BORULARI ZAMANINDA TEMİZLE- YİNİZ2-SİGARANIZI İYİCE SOumlNDUumlRUumlP SİGARA TABLASINA ATINIZ3-CcedilATI ARALARINDA ELEKTRİK TESİSATIYANICI PARLAYICI PATLAYICI MADDE BALANDURMAYINIZ4-İZİNSİZ ELEKTRİK LPG GAZLI OCAK SOBA VB KULLANMA-YINIZ5- ELEKTRİK TESİSATI İŞLERİNİ MUTLAKA EHLİYETLİ KİŞİLERE YAPTIRINIZ6-ELEKTRİK TESİSATININ FENNİ MUAYENESİNİ YAPTIRINIZ7-ELEKTRİK SİGORTALARINI OTOMATİK HALE GETİRİNİZ8-YANGIN SOumlNDUumlRME CİHAZ VE MALZEMELERİNİ HER AN KULLANILIR HALDE BULUNDURUNUZ9- MESAİ BİTİMİ BUumlTUumlN ODALARI KONTROL ETTİRİNİZ10 ARŞİV VE ANBARLARDA SOBA KULLANMAYINIZ11-SİGARA İCcedilİLMESİ YASAK OLAN YERLERDE SİGARA İCcedilME-YİNİZ12- BUumlTUumlN PERSONELİ YANGIN KONUSUNTA EĞİTİNİZ13- YANGIN KACcedilIŞ YOLLARINI KULLANILIR HALDE TUTUNUZ
2B- YANGIN ANINDA AŞAĞIDAKİ İŞLEMLERİ YAPINIZ1-TELAŞLANMAYINIZYANGINI CcedilEVRENİZE VE SORUMLU KİŞİLERE DUYURUNUZ (CcedilANZİLALARMSES VB İLE)2-İTFAİYEYE HABER VERİNİZ (TEL 110)3-ADRESİ EN KISA VE DOĞRU OLARAK BİLDİRİNİZ4-YANGIN CİNSİNİ BİLDİRİNİZ (BİNABACAAKARYAKITELEKTRİK MOTORLU ARACcedil VB)5- İTFAİYE GELİNCEYE KADAR YANGINI SOumlNDUumlRMEK İCcedilİN ELDE MEVCUT ARACcedil GERECcedilTEN FAYDALANMAYA CcedilALIŞINIZ6-YANGININ YAYILMASINI OumlNLEMEK İCcedilİN KAPI VE PENCERELERİ KAPATINIZ KİLİTLEMEYİNİZYANICI MADDELERİ UZAKLAŞTIRINIZ7-OumlNCE CANLILARI SONRA KIYMETLİ EVRAK VE MALZEMEYİ KURTARINIZ8-BUNLARI YAPARKEN KENDİNİZİ VE BAŞKALARINI RİSKE ATMAYINIZ9- YANGIN SOumlNDUumlRME EKİPLERİ VEYA ŞEHİR İTFAİYESİ GELDİKTEN SONRA ONLARIN EMRİNE GİRİNİZ10-HASTA VE YARALILARA İLKYARDIM YAPINIZZEMİNE ULAŞMAMIŞ ASAN-SOumlRLER İLE YANGIN MOTOPOMPLARI HARİCcedil ELEKTRİKLERİ KESİNİZ
C LUumlZUMLU TELEFONLARİTFAİYE 110 BİNA KORUMA AMİRİ ELEKTRİK 186POLİS İMDAT 155 SU 185AMBULANS 112 DOĞAL GAZJANDARMA İMDAT 156
EYANGIN CcedilIKIŞ SEBEPLERİ1 TALİMAT VE EMİRLERE UYMAMAKTAN2 BİLGİSİZLİKTEN3 İHMALDEN4 SABOTAJ HAREKETLERİNDEN5 SICcedilRAMA VE KAZALARDAN6 ELEKTRİK ARKI VE KONTAĞINDAN
D YANGIN SOumlNDUumlRME CİHAZININ KULLANILIŞI1- CİHAZI YANGIN YERİNE GETİRİNİZRUumlZGARI ARKANIZA
ALINIZ2- ATEŞE MUumlMKUumlN OLDUĞUNCA YAKLAŞINIZ3- TETİK MEKANİZMASINI KİLİTLEYEN PİMİ CcedilIKARTINIZ
VEYA KARBONDİ- OKSİTTUumlPUumlNUumlN (KUumlCcedilUumlK TUumlP) VALFİNİ SOLA DOĞRU CcedilEVİREREK ACcedilINIZ
4- TETİĞE SONUNA KADAR BASARAK CcedilIKAN GAZI VEYA TOZU YANGININ DOĞDUĞU YERE PUumlSKUumlRTUumlNUumlZ
5- YANGINI OumlN TARAFTAN ARKAYA DOĞRU SOumlNDUumlRUumlNUumlZ
6- YANGINI SOumlNDUumlĞUumlNDEN EMİN OLMADAN TERK ETMEYİNİZ
7- TOZLU CİHAZLARI TOZ BİTENE KADAR BOŞALTINIZ
F YANGIN CcedilALIŞMA SAATLERİ İCcedilİNDE OLURSA1- HABER VERME YANGINI İLK GOumlREN KİMSE ALARM ZİL
TELEFON BAĞIRARAK VB HAREKETE GECcedilİRMEKLE BERABER TELEFONLA İTFAİYEYE HABER VERİR
2- EKİPLERİN GOumlREVLERİ SOumlNDUumlRME EKİBİ YANGININ CcedilIKTIĞI YERİN UumlST VE YANLARINDAKİ ODALARDA TERTİBAT ALARAK YANGINI SOumlNDUumlRMEYE CcedilALIŞIR KURTARMA EKİBİ VARSA OumlNCE CANLILARI KURTARIR YANGINDA OumlNCELİK SIRASINA GOumlRE EVRAK VE EŞYALARI BOŞALTMAYA HAZIR HALE GETİRİR GEREKİYORSA BİNANIN HENUumlZ YANMA TEHLİKESİ OLMAYAN KISIMLARINA TAŞIYABİLİRLER YANGIN CcedilIKAN BİNANIN TAHLİYESİNE OLAY YERİNE GELEN İTFAİYE AMİRİNİN VEYA MUumlLKİYE AMİRİNİN EMRİYLE BAŞLANIR KURTARILAN EŞYA İTFAİYE AMİRİ VEYA İDARİ İŞLER BİRİM AMİRİNİN GOumlSTERECEĞİ BİR YERE TAŞINIRİLKYARDIM EKİBİ YARALI VE HASTALARA İLKYARDIM YAPARKORUMA EKİBİ YANGINDAN KURTARILAN EŞYALARI KORUR PANİK VE KARGAŞAYI OumlNLER
G YANGIN CcedilALIŞMA SAATLERİ DIŞINDA OLURSA 1- HABER VERME YANGINI İLK GOumlREN KİMSE ALARM ZİL TELEFON BAĞIRARAK VB HAREKETE GECcedilİRMEKLE BERABER TELEFONLA İTFAİYEYE HABER VERİR AYNI ZAMANDA YANGIN İHBAR TELEFONUNUN YANINDAKİ LİSTEDEN AMİRİNE VE İLGİLİLERE HABER VERİR 2GOumlREVLİLERİN HAREKET TARZIYANGIN YERİNE GELEN DAİRE MUumlDUumlRUuml İLE EKİP PERSONELİ DERHAL VAZİFELERİNE BAŞLARLAR
H YANGIN BİNANIN YAKININDA OLURSA1- BİNANIN YANGIN TEHDİTİ ALTINDAKİ TARAFINDA
BULUNAN ODALARIN PERDELERİ CcedilIKARILIR PENCERELER KAPATILIR GEREKİYORSA EVRAK DOSYA VE DİĞER EŞYALAR TEHLİKESİZ YERLERE TAŞINIR
2- CcedilATIDA KORUMA TERTİBİ ALINIR CcedilATI VE DİĞER YERLERE DUumlŞEN KIVILCIM SOumlNDUumlRUumlLUumlR AHŞAP KISIMLAR VE CcedilATI BOL SU İLE ISLATILIR 7
GOumlREVİ SOumlNDUumlRME EKİBİ KURTARMA EKİBİ KORUMA EKİBİ İLKYARDIM EKİBİ (İTFAİYE) (EMNİYET)
EKİP BAŞI EKİP PERS
EK 1 Durum Tespiti Detay Formu (Tehlike Avı)Okulun Adı Tarih BİNA BLOK ADI KAT EMEğitim MateryaliMMasaDDolapNBNote Book PC Masauumlstuuml BilY Yazıcı S Sıra K Kuumlrsuuml
Oda Derslik Laboratuvar Adı veya Nosu
Durum
EH
Durum
EH
Durum
EH
Sıra ve Masalar sabitlenmiş miSıra ve Masalar geccedilişi kapatıyor muAraccedil gereccedil ve malzemeler tehlike oluşturmayacak şekilde Yerleştirilmiş sabitlenmiş miAğır nesneler yuumlksek raflardan uzaklaş tırılmış mıVarsa yuumlksek dolaplar ve raflar sabitlenmiş miDolapların mandalı var mıMevcut PC varsa sabitlenmiş miHareketli eğitim araccedilları var mı Sabitlenmiş miAsılı elektrik teccedilhizatları (lambalar projektoumlrler vs)Sabitlenmiş miDuvara asılı materyaller sabitlenmiş miLamba askıları sağlam sabitlenmiş miTehlikeli Madde var mı Sabitlenmiş mi (ip veya ccedilıtalı )Laboratuvarlarda şişe kap ve diğer malzemeler iccedilinenvanter (doumlkuumlm) yapılmış mıOfis iccedili boumllmeler sarsıntılara karşı dayanıklı mıAcil yolları ve kapıları doğrudan dışarıya veya guumlvenli biralana accedilılıyor muAcil ccedilıkış kapıları oumlnuumlnde ccedilıkışı oumlnleyecek şeyler var mıAcil ccedilıkış yolları ve kapıları bina buumlyuumlkluumlğuumlne ve kişiSayısına uygun muAcil ccedilıkış kapıları acil durumlarda hemen ve kolaycaAccedilılabilecekler şekilde miSaydam veya yarı saydam kapılar var mı YuumlzeyleriKırılmalara karşı korunmuş muBasamak yuumlzeyleri kaygan değil ve uygun malzemedenYapılmış mıBasamakların oumlnuumlnde kaymayı oumlnleyici bantlar koyulmuş muMerdivenler uumlzerinde geccedilişi engelleyecek malzemelerEngeller kaldırılmış mıYeter sayıda yangın soumlnduumlrme ekipmanı (donanım)(YSE) var mıKolay kullanılır mıYSE goumlruumlnuumlr ve kolay erişilir yerlere konmuş muYangın konusunda eğitim almış sorumlu personel var mıYanıcı patlayıcı maddeler uygun şartlarda korunuyor muAlarm sistemleri var ccedilalışıyor duumlzenli olarak kontrol ediliyor muİlkyardım dolabı mevcut muİlkyardım dolabı yeterli ilkyardım malzeme ve ekipmanı ileteccedilhiz edilmiş mi
Sayfa 36 45
İşaret levhaları var mı Ayrıntıları iccedileriyor mu Labda guumlvenlik panoları var mı Sabit miİşaretleme levhaları yeter sayıda ve uygun yerlerde mi
EK 2 TEHLİKE PROFİLİ BELİRLEME FORMUrdquo (RİSK ANALİZİ)
Okulun adı TarihYetkili M Mekacircnİ İnsanE Eğitim
Suumlrekliği
Tehlike 1 Tehlike 2 Tehlike 3 Tehlike 4 Tehlikehellip
M İ E M İ E M İ E M İ E M İ E
ETKİLEME ŞİDDETİ
Felaket 50rsquoden fazlazarar ccedilok sayıda oumlluumlm 30guumlnden fazla suumlreli etkKritik 25 -50 zararkalıcı sakatlanmalar 2 hafta suumlreli etkiSınırlı 10 -25 zararyaralanmalar 1 hafta suumlrelietkiOumlnemsiz 10rsquodan az zarar24 saat veya daha kısa suumlreli etki
OLUŞ SIKLIĞIYuumlksek Gelecek yıldameydana gelme olasılığı100Bazen Gelecek yıldameydana gelme olasılığı10-100 veya gelecek 10yılda en az bir kezNadiren Gelecek yıldameydana gelme olasılığı1-10 veya gelecek 100yılda en az bir kezYok (ccedilok az) Gelecek 100yılda goumlruumllme olasılığı 1veya daha az
ETKİ DERECESİ24 saatten daha fazla birsuumlrede oluş uyor ve erkenuyarı yapılabilir yapılamaz12 ndash 24 saatte oluşuyor veerken uyarı yapılabilir yapılamaz6 ndash 12 saatte oluşuyor erken uyarı yapılabilir yapılamaz6 saatten kısa bir suumlredeoluşuyor erken uyarıyapılabiliryapılamazBir anda oluşuyor ve erkenuyarı yapılabiliryapılamaz
Sayfa 37 45
Tahmini Etkilenecek KişiSayısı
Tahmini Etki Suumlresi
Tahmini Tahliye Suumlresi
Hazırlık ve Oumlnlemler (E H)
EK 3 MALZEME BİLGİ FORMUYOumlNERGE1 Malzeme bilgi formu ilgili servis yetkilileri tarafından doldurulmalı malzeme ve teccedilhizat yetkilisi tarafından kontrol edilmelidir2 Form bilgileri ihtiyaccedil durumunda veya belirli aralıklarla guumlncellenmelidir3 Malzeme adları iccedilin kısa anlaşılabilir ifadeler kullanılmalıdır (levye el feneri gibi)4 Malzemeyi kullanan servis ve servis yetkilisi malzemenin kullanım alanını doğru belirlemelidir5 Servis yetkilisi malzemenin yeter sayıda olmadığını duumlşuumlnuumlyorsa notlar boumlluumlmuumlne tarih bilgisiyle birlikte yazmalı ve ihtiyaccedilları gidermelidir Giderilen ihtiyaccedillar iccedilin bilgi formu yeniden doldurulmalıdır
Malzeme ve Teccedilhizat Sorumlusu Tarih
Okul Adı
Malzeme Adı
Kullanım Servisi
Servis Yetkilisi
Kullanım Alanı
Adedi
Zara
r Az
alt
Aram
a -
Kurt
arm
a
Yang
ın
Soumlnd
uumlrm
e
İlk
Yard
ım
Sayfa 38 45
NOTLARTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellip
EK 4 ACİL DURUM RAPORU FORMUYOumlNERGE
1 Acil Durum Raporu bilgileri Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Kurulu Başkanı
tarafından operasyon ve lojistik servislerinden gelen bilgiler doğrultusunda doldurulur Gerekli durumlarda bir uumlst yetkiliye teslim edilir
2 Olay turu Kendi imkacircnları ile baş edilebilen durumlar iccedilin ldquoOlayrdquo yerel imkacircnlar veya
diğer kurumlardan destek alınarak baş edilebilen durumlar iccedilin ldquoAcil Durumrdquo il genelini ve eğitim suumlrekliliğini etkileyecek buumlyuumlkluumlkteki olaylar iccedilin ldquoAfetrdquo olarak tanımlanacaktır
3 Olayın Tanımı iccedilin deprem sel yangın gibi genel tanımlama yapılacaktır
4 Bina ve muumldahale bilgileri ilgili servislerden gelen bilgiler doğrultusunda
doldurulacaktır5 Olay anında veya sonrasında ortaya ccedilıkan acil ihtiyaccedillar ile diğer
bilgiler detayları ileilgili alana Olay Tarihi Olay Tarihi
Okul Adı Bina Adı
Kat Sayısı Rapor Yetkilisi Tel
Bina Adı Olayın Tuumlruuml Olay Acil Durum Afet Olayın Tanımı --- --- ---
Muumldahale Bilgileri
Okul İmkacircnları ile Muumldahale edildi ____ Evet ____ Hayır
Başka kurum desteği ile Muumldahale edildi ____ Evet ____ Hayır
Destek veren kurum adı _________________________
Sayfa 39 45
Tıbbi desteğe ihtiyacı olan ki1048826i sayısı ____ ____ Yok
Yaralı Sayısı ____ ____ YokYaralı Durumu ____ Ağır ____ HafifKurtarılmayı bekleyen kişi sayısı ____ ____ YokKurtarılmayı bekleyenlerin kişi (ler) _____ Bina iccedilinde ____ DiğerDiğer
Bina Bilgileri
Yangın ____ Evet ____ HayırBinadaki Hasar Durumu ____ Az ____ Orta ____ Ağır ____ YokTehlikeli Madde Riski ____ Evet ____ Hayır ____ Kısmen (kat)
Acil İhtiyaccedillar (kurtarma tadilat vs)
Diğer Accedilıklamalar
EK 5 ZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARI FORMUYOumlNERGE
1 Zarar Azaltma ccedilalışmalarının yapılması ve suumlrduumlruumllebilirliğinin sağlanması amacıyla
aşağıdaki bilgileri belirleyeceğiniz aralıklarla doldurunuz2 Uygulama tarihinde gerccedilekleşen veya yarım kalan ccedilalışmaları ilgili
alana accedilıklamalarıile birlikte yazınız
3 Uygulama surecinde oluşan durumlar ile uygulama tarihinde gerccedilekleştirilemeyen
ccedilalışmaları ldquoNotlarrdquo kısmına tarih bilgisi ile birlikte yazınız
Okul Adı
Tarih
Bina Adı
TehlikeAdı
Tehlike TuumlruumlAlınmasıGerekenOumlnlem
OumlnemDerecesi
(1-4)Planlanma
TarihiUygulama
Tarihi AccedilıklamaYapısı
Yapısal
değil
Diğer
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
Sayfa 40 45
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
NOTLAR
Tarih hellip hellip hellip
Tarih hellip hellip hellip
Tarih hellip hellip hellip
EK 6 Yardım İstenebilecek Bazı Kamu Kurum ve Kuruluşları
18 Valilik ve veya Kaymakamlık19 İl Afet ve Acil Durum Muumlduumlrluumlğuuml20 İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml21 İl Sağlık Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Sağlık Grup Başkanlığı (112 Acil)22 İl Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml (155)23 Belediye24 İtfaiye (110)25 Kızılay26 Muhtarlık27 Hastane ve Klinikler Aile hekimleri28 Arama Kurtarma Birlik Muumlduumlrluumlğuuml29 Jandarma (156)30 Zehir Danışma Merkezi (114)31 Akredite olmuş afetlerle ilgili ccedilalışmaları bulunan Sivil Toplum
Kuruluşları
EK 7 Afet ve Acil Duruma Goumlre İzlenecek Yol
Sayfa 41 45
Afet veya Acil Durum Davranış Şekli
Deprem Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun Deprem bitince binayı tahliye edin
YangınYangın alarmı vererek binayı tahliye edinUumlzerinizdeki giysiler alev aldıysa Dur ndash Yat - Yuvarlan
Duman
Mahsur kaldıysan yerinde sığın Değilse binayı boşaltDuman tabakasının altında kalabilmek iccedilin suumlruumlnerekilerleyeceğini unutma
Tehlikeli madde sızıntısı Yerinde sığınak veya emniyetli bir yere tahliye
Bomba veya Bomba tehdidi Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun veya Tahliye
Şiddet olayları Kilitlen Tecrit
Patlama Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun
Sel Emniyetli bir tahliye veya yerinde sığınak (binaların uumlst katında)
Şuumlpheli veya bilinmeyen şahıslar
Tehdit unsuru değerlendirilerek hemen polis aranır
FırtınaYerinde sığın eğer oumlğrenciler okul bahccedilesinde iseiccedileri tahliye yapılır
EK 8 Temel Davranış Biccedilimleri1- Ccediloumlk ndash Kapan - Tutun2- Yerinde Sığınma3- Tahliye4- KilitlenTecrit1- Ccedilok ndash Kapan ndash Tutun Dizlerimizin uumlstuumlne ccediloumlkerek bedenimizin kapladığı alan olabildiğince kuumlccediluumlltuumllmeye kapanarak başımızı ensemizi ve yuumlzuumlmuumlzuuml korumaya ve eşya ile birlikte hareket etmek iccedilinde tutunma yapmamıza denir2- Yerinde Sığınma Tahliye gerektirmeyen veya buna yeterli zaman olmayan durumlarda uygulanır Genellikle tehlikeli madde sızıntısı teroumlr saldırısı ve şiddetli fırtına gibi durumlarda uygulanır Dışarı ccedilıkılmanız soumlylenene kadar iccedilerde kalınır ve dışarıdan hava girişi oumlnlenir3- Tahliye Bulunduğunuz yeri boşaltmanız demektir4- KilitlenTecrit Bulunduğunuz mekacircndan ayrılmanın guumlvenli olmadığı
Sayfa 42 45
durumlarda korunaklı bir şekilde saklanılmasıdırEK 9 Planda Olması Gereken Haritalar
1 Okul ccedilevresinin haritası2 Okul yerleşkesinin haritası3 Katların haritası4 Tahliye yolu5 Toplanma boumllgesi6 Afete youmlnelik ekipmanın (takım donanımın) bulunduğu yerler
TABLOLAR Tablo 1 Genel bilgiler formuTablo 2 Risk Seviyesine Goumlre Derecelendirme FormuTablo 3 Risk Seviyesine Goumlre MatrisTablo 4 Plandaki Oumlncelik Seviyesi EKLEREK 1 Durum Tespiti Detay Formu (Tehlike Avı)EK 2 Tehlike Profili Belirleme Formurdquo (Risk Analizi) EK 3 Malzeme Bilgi FormuEK 4 Acil Durum Raporu FormuEK 5 Zarar Azaltma Ccedilalışmaları FormuEK 6 Yardım İstenebilecek Bazı Kamu Kurum ve KuruluşlarıEK 7 Afet ve Acil Duruma Goumlre İzlenecek YolEK 8 Temel Davranış BiccedilimleriEK 9 Planda Olması Gereken Haritalar EK HARİTALAREK91 Okul Ccedilevresinin HaritasıEK92 Okul Yerleşkesinin HaritasıEK93 Katların KrokisiEK94 Tahliye Yolu KrokisiEK95 Toplanma Boumllgesi KrokisiEK96 Afete Youmlnelik Ekipmanın Bulunduğu Yerleri Goumlsteren HaritaNOT Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı hazırlanırken sayfaların kaymamasına dikkat edilmelidir Planla birlikti yayınlanan oumlrnek okul krokilerinden faydalanınız
2014- 2015 YILI OKULUMUZUN PERSONEL İKAMETGAcircH ADRES BİLGİLERİ
SN ADI VE SOYADIOKULDAKİ
BRANŞ VEYA GOumlREVİ
CEP TELF E ndashPOSTA ADRESİ VEYA İKAMETGAcircH ADRESİ İMZA
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Sayfa 43 45
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
34
35
HAZIRLYAN UYGUNDUR hellip03 2015 hellip032015
Muumlduumlr Yard Okul Muumlduumlruuml
OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİM PLANI HAZIRLANIRKEN DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR 1Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlanırken Sayfaların kaymamasına DİKKAT edilmeli
2 Planın hazırlanması uygulanması ve palanda goumlrev alan ve okulda goumlrev yapan buumltuumln personel plan hakkında bilgilendirilmelidir
3 Plan baştan sonuna kadar dikkatle okunması ve okulun fiziki yapısı goumlz oumlnuumlne alınarak yetkililerin goumlruumlşlerinin değerlendirilmesi gerekmektedir İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml tarafından Yayınlanan ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquonınrdquo sadece sizlere yardımcı olmak iccedilin yapıldığını tavsiye niteliği taşıdığı unutulmamalıdır
4 Her okul kendi okulunun fiziksel altyapısını ve koşullarını goumlz oumlnuumlnde bulundurarak planını hazırlamalıdır
5 Muumlduumlrluumlğuumlmuumlz tarafından yayınlanan Plan dışında başka illere ait palanlar internet ortamından dirilerek Okul Afet ve Acil Durum Planı hazırlanmamalıdır Muumlduumlrluumlğuumlmuumlz tarafından yayınlanan plan temel alınarak okulunuza uyarlanmalıdır
Sayfa 44 45
7 Plan ekinde bulunan buumltuumln ekler dikkatlilce okunarak doldurulmalıdır8 Plan ekinde yayınlanan Oumlrnek Krokiler nazara alınarak okulunuzun ihata duvarları iccedilerisinde bulunan
okulunuz ve okulunuza ait ek binaların krokileri bilgisayar ortamında veya ccedilok duumlzguumln ve anlaşılır bir tarzda kat planları uumlzerinde sığınak yangın dolabı yangın alarm butonu elektrik panolarının yangın soumlnduumlrme cihazları toplanma yerleri Malzeme depoların kolaylıkla anlaşılır bir tarzda farklı işaretlerle ve renkli kalemle goumlsterilmesi gerekmektedir
9 Planlar ikişer nuumlsha halinde hazırlanmalı Bir nuumlshası okulda kalacak bir nuumlshasırsquoda İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne elden teslim edilecek
10 Merkeze bağlı İlccedileler Planları uumlccediler nuumlsha halinde hazırlamalı Bir nuumlshası İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne elden teslim edilecek Bir nuumlshası okulda kalacak bir nuumlshası da İlccedile Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne teslim edilecek
11 İşin oumlzuuml Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlar bir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilen dersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilip guumlncelleştirilecektir
12Planın Hazırlaması esnasında bilmediğiniz hususlar hakkında Başbakanlık ldquoAfet ve Acil Durum Youmlnetimi Başkanlığı tarafından internet ortamında yayınlanan şu kaynaklardan faydalanınız
1) ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlama Kılavuzurdquo2) ldquoOn Adımda ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlama Kılavuzurdquo 3) ldquoOkullarda Afete Hazırlıkrdquo4) ldquoOkullarda Afet ve Acil Durum Youmlnetim El Kitabırdquo
5) ldquoEğitim Kurumları iccedilin Afet Acil Yardım Planlama Rehberirdquo13 Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları hazırlanmasında okul ve kurum Muumlduumlruuml Okul Afet ve Acil
Durum Youmlnetim Planrsquoları Eğitimini almış olan Muumlduumlr Yardımcısı başta olmak uumlzere Anaokullarında Anasınıfı Oumlğretmeni İlkokullarda Sınıf Oumlğretmeni Ortaokullarda Sosyal Bilgiler Oumlğretmeni Lise ve Mesleki okullarda Coğrafya Oumlğretmenleri sorumlukları dacirchilinde hazırlanmalıdır
14 Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları Muumlduumlrluumlğuumln okulunuzdan planrsquoları istemesi halinde İVEDELİKLE en geccedil bir hafta iccedilerisinde mesai guumlnuumlnde planlar teslim edilmelidir
helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipMUumlDUumlRLUumlĞUuml
İş bu Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planırsquonda goumlrev alan ve okulumuzda bulunan tuumlm personel plan hakkında bilgilendirilmiş olup plan ( ) Sayfadan İbarettir
Okul Muumlduumlruuml ndash İmza Muumlhuumlr 2015
Sayfa 45 45
1- Planlama guruplarının oluşturulması2- Tehlike ve risklerin belirlenmesi ve değerlendirilmesinin sağlanması3- Risk azaltma planlarının hazırlanmasının temini4- Muumldahale planlarının hazırlanmasının temini5- İmkacircn ve kaynakların belirlenmesi ve geliştirilmesi6- Alınacak oumlnlemlerin ve oumlnceliklerin belirlenmesi7- Oumlğretmenler ccedilalışanlar oumlğrencilerin ve velilerin bilgilendirilmesi ve bilinccedillendirilmesi
faaliyetlerinin geliştirilmesi ve etkin olarak uygulanmasının sağlanması durum youmlnetimi
Okul afet ve acil durum youmlnetim sistemi iccedilerisinde oumlğretmenlerinin afet oumlncesi sırası ve sonrasındaki başlıca goumlrevleri
AFET OumlNCESİNDE1- Okul afet ve acil durum planları hakkında bilgi sahibi olmak ve oumlğrencileri bu
planlarla farklı afet tuumlrleri karşısındaki davranış kuralları konusunda bilgilendirmek ve bilinccedillendirmek
2- Sınıflarında tehlike avı yaklaşımını kullanarak yapısal olmayan tehlike ve riskleri belirlemek bunların oumlnlenmesi veya etkilerinin azaltılabilmesi iccedilin oumlnlemler almak veya Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Kuruluna bildirmek
3- Oumlğrencilerde afetlere direnccedil ve guumlvenlik kuumlltuumlruuml oluşturmak amacıyla uygulamalı afet eğitimi faaliyetlerini aksatmadan yuumlruumltmek
4- Afetlerle ilgili oumlzel guumln ve haftalarda veliler ve oumlğrencilerle toplantılar yaparak afetehazırlık afet risklerinin azaltılması gibi konularda okul aile ve toplum iccedilin oumlnemli olabilecek konularda bilgilendirme ve bilinccedillendirme faaliyetleri yuumlruumltmek
AFET SIRASINDA1- Eğitim ve tatbikatlarla belletilmiş farklı afet tuumlrleri karşısında doğru davranış
kurallarının uygulanmasını sağlamak (depremler sırasında ccediloumlk kapan tutun veya tahliye sırasında koşma itme konuşma geri doumlnme gibi)
2- Varsa yaralı oumlğrencilere ilk yardım yapmak ve youmlnetimi ivedilikle bilgilendirmek3- Korku ve paniğe kapılan oumlğrencileri sakinleştirmek ve olan olay hakkında bilgi vermek4- Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Kurulunun tahliye veya yerinde sığınak karar
sonrasında tahliye planına uygun olarak oumlğrencileri sevk etmek ve guumlvenli toplanma alanına goumltuumlrmek
5- Oumlğrenci mevcudu ve veli haberleşme listelerini yanında bulundurmak6- Oumlğrencilerin velilerine veya yetkililere teslim edilene kadar başlarından ayrılmamak
Okul Afete Hazırlık Kurulunun Oluşturulması ldquoOkul Afete Hazırlık Kurulurdquo okul muumlduumlruuml muumlduumlr yardımcıları zuumlmre ve boumlluumlm
başkanları okul oumlğrenci temsilcisi (sınıf oumlğrenci temsilcilerinden konuya duyarlı olanlarda seccedililebilir) okul aile birliği başkanı okul aile birliğinden en az uumlccedil uumlye ve konuya ilgili veliler arasından seccedililir Oluşturulan kurul aşağıda belirtilen konularda planlı olarak ccedilalışma yapar1 Tuumlm personelin ve oumlğrencilerin afet konusunda kabiliyetlerini geliştirmek okul afete hazırlık planlamasına bilgili başlamak adına eğitim programları duumlzenler2 Deprem oumlncesi Deprem sırasında Deprem sonrası yapılacakları okul ccedilalışanlarına oumlğrencilere oumlğretir ve deprem sonrası ortak hareket edebilmek adına tatbikatlar yapar Deprem sonrası hayatın normale doumlnmesi sonrasında eğitim - oumlğretimin hızlıca başlaması adına programlar yapar
Okulun Detaylı Kat Planlarının Ccedilizilmesi
Sayfa 13 45
Okulunuzun tuumlm kullanım alanlarının detaylı planları ccedilizilmelidir Her katta sınıfların isimlerinden arşive depoya tuvaletlere kadar her şey oumllccedilekli haliyle detaylı ccedilizilmelidirCcedilizilen detaylı planlar Okul tahliye planında Okul iccedilindeki risk analizlerinin yapılmasında Afet sonrası arama - kurtarma işlerinde Ccedilalışmaların duumlzenli yuumlruumlmesi adına kullanılır Detaylı ve oumllccedilekli ccedilizilmiş kat planlarının uumlzerine okul oumlğrenci sayısına ve okulun fiziki yapısına goumlre hazırlanmış tahliye planları ilave edilerek her kat başına asılmalıdırlar Her yıl sınıfların isimleri ve oumlğrenci sayıları değiştikccedile kat planları ve tahliyeplanları guumlncellenmelidir Ayrıca okul iccedilindeki potansiyel tehlikeler ve bazı oumlzel boumlluumlmler yangın soumlnduumlrme ekipmanı su depoları elektrik panoları laboratuar gibi yerler detaylı kat planları uumlzerinde goumlsterilmelidir Ayrıca ccedilizilmiş planların tuumlmuuml ve oumlğrenci guumlnluumlk zaman ccedilizelgeleri ve ders programları bir arada olmak uumlzere okulun en guumlvenli yerinde deprem sonrası gelecek arama ndash kurtarma ekibine destek olması iccedilin saklanmalıdır Yapısal sorunu ccediloumlzuumllmemiş okullarda herhangi bir goumlccediluumlk olma halinde goumlccediluumlk altında kalan oumlğrencilerin sayısı depremin olma zamanına bağlı olarak değişecektir Oumlrneğin ders saatinde olabilecek bir deprem sırasında tuumlm oumlğrenciler sınıflarında veya dersin işlendiği laboratuarda olacaktır Ancak aynı oumlğrenciler ders veya oumlğlen aralarındaki herhangi bir zamanda olan bir deprem sırasında ise koridor tuvalet bahccedile veya kantinde olabilirler Her iki durum arama kurtarma hizmetlerinde farklı programlar uygulanarak ccediloumlzuumllmeye ccedilalışılır Bu nedenle okulun
1 Tuumlm detaylı kat planları2 Tuumlm sınıfların ders programları3 Tuumlm sınıfların oumlğrenci listeleri4 Engelli oumlğrencilerin hangi sınıfta olduklarını goumlsteren oumlğrenci listeleri5 Aşağıda belirtilen tuumlm ccedilalışmalara katılan oumlğrenci listeleri6 Oumlğretmen noumlbet ccedilizelgesi7 Etuumlt ccedilalışmaları zaman ccedilizelgeleri 8 Sosyal etkinlik ccedilalışmaları zaman ccedilizelgeleri 9 Okulda duumlzenlenen kursların zaman ccedilizelgeleri10Egzersiz ccedilalışmaları zaman ccedilizelgeleri11Oumlğrenci derse giriş-ccedilıkış ccedilizelgeleri kolayca ulaşılabilecek guumlvenli yerlerde olmalıdır
Oumlrnek Detaylı Kat PlanlarıSayfa 14 45
Oumlrnek Detaylı Kat Planları
Oumlrnek Detaylı Tahliye Planı KACcedilIŞ YOLLARI İLE İLGİLİ ACcedilIKLAMALAR
Kaccedilış yollarında LPG tuumlpuuml yacircda benzeri hiccedilbir yanıcı malzeme yangına yol accedilabilecek tesisat veya kaccedilış engelleyici bir şey bulunamaz ccedilıkışların oumlnuuml kapatılamaz Kaccedilış yolu hiccedilbir kısmı da daraltılamaz Kaccedilış Yolu Gerccedilek bir kaccedilış unsuru bir bina veya konstruumlksiyonun herhangi bir noktasından yer seviyesindeki caddeye kadar olan devamlı ve engellenmemiş kaccedilış yolunun tamamıdır Kaccedilış yolları kapsamına bir buumltuumln olarak
a- Oda ve diğer muumlstakil hacimlerden ccedilıkışlar
b- Her kattaki koridor ve benzeri geccedilişler
c- Kattan ccedilıkışlar
d- Zemin kata ulaşan merdivenler
e- Zemin katta merdiven ağızlarından bu kattaki bina ccedilıkışına giden yollar
Sayfa 15 45
f- Bina dışındaki guumlvenlik oumlnlemleri dahildirAlt kenarları doumlşemeden en ccedilok 120 cm yukarıda ve bina dışındaki guumlvenlik boumllgesine accedilık dış zeminden en ccedilok 2 metre yuumlkseklikteki pencereler zorunlu hallerde kaccedilış yolu kabul edilebilir Kaccedilış yollarına engelleyici hiccedilbir şey konmaz kaccedilış yollarının oumlnuuml kapatılamaz Bina sorumlusu veya guumlvenlik goumlrevlileri bunu sağlamakla yuumlkuumlmluumlduumlr Kaccedilış kapıları yanlardan menteşeli olacak ve kaccedilış youmlnuumlne accedilılır şekilde duumlzenlenecektir Kaccedilış yolu hiccedilbir şekilde daraltılamaz
TAHLİYE PLANINDA DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR1 Tahliyenin en kısa suumlrede ve emniyetli yapılması esas alınacak2 Tahliyede binanın fiziki konumu dikkate alınarak tuumlm ccedilıkış yolları aynı anda
kullanılacak biccedilimde planlanacak (Asansoumlruumln kaccedilış yolu olarak kullanılmayacağı ama yangın merdiveninin kaccedilış yolu olarak kullanılacağı dikkate alınmalı)
3 Kat tahliye planlarında toplanma yerlerine gidecek yollar ok işaretiyle goumlsterilecek4 Tahliye uumlst katlardan zemin katlara inilerek bodrum katlardan zemin katlara ccedilıkılarak aynı
anda başlayacak şekilde planlanacak5 Plan hazırlanırken ana sınıfı ve diğer kuumlccediluumlk sınıflarında olduğu goumlz oumlnuumlnde bulundurulacak6 Accedilık havada belirlenen toplanma yerinin guumlvenilir bir alan seccedililmesi (duvar dibi yuumlksek
binalar enerji hatları elektrik telleri vb yıkılma ve ccediloumlkme tehlikeleri dikkate alınarak gerccedilekleştirmelidir)
7 Binanın fiziki durumu ve diğer oumlzellikleriyle ilgili bilgilerin eklenmesi8 Krokilerin normal dosya kacircğıdına basit anlaşılır olarak ccedilizilmesi9 Krokide idari odalar derslikler yatakhane merdivenler merdiven genişlikleri yangın
merdiveni ccedilıkış kapıları vb boumlluumlmlerin goumlsterilmesi10 EK-B krokide civar durumu okul bahccedilesinin genişliği ccedilevre duvarının yuumlksekliği bahccedile giriş
kapıları toplanma yerleri vb goumlsterilmesi Gerekirse kroki ile ilgili accedilıklamaların sol alt koumlşede belirtilmesi Sınıfların boşaltılış sırası oklarla goumlsterilmesi
11 Oumlrnek Tahliye Planı fikir vermek amacıyla hazırlanmıştır Binanın fiziki konumuna goumlre tahliyenin en kısa suumlrede ve emniyetli yapılması esasıyla farklı tahliye planları yapılabilir
Afet sonrası okul yeniden accedilıldığında
1- Oumlğrencilere hoşgoumlruumlluuml yaklaşarak onları dinlemek goumlzlemek afet sonrasında yaşamış oldukları psikolojik sorunları anlamaya ccedilalışmak
2- Sorunlu olarak değerlendirdikleri oumlğrenciler iccedilin profesyonel destek sağlamak3- Oumlğrencilere guumlven duygusu aşılamak oumlrneğin okullarının yetkili teknik heyetlerTarafından kontrol edilmiş olduğunu olabilecek artccedilı depremler karşısında korku vepaniğe kapılmalarına gerek olmadığını aslında korku ve paniğin can guumlvenlikleri acısından ccedilok daha tehlikeli olduğunu yapılacak en doğru hareketin eğitim ve tatbikatlarda yapıldığı gibi ldquoccediloumlk-kapan-tutunrdquo hareketini tekrarlamak olduğunu vurgulamak
4- Oumlğrencilere depremlerin oluşumu nedenleri uumllkemizin deprem tehlikesi depremler sırasında sınıfta teneffuumlste yolda evde ccedilarşıda nasıl davranmaları gerektiği konusunda her fırsatta bilgiler vermek
5- Oumlğrencilere sınıfta koridorlarda teneffuumlste bahccedilede laboratuar spor salonu kantin ve tuvaletlerde tehlikeli olabilecek yerler ve davranışlar hakkında bilgi vermek bu konuda tehlike avı uygulamaları yapmak
6- Deprem sonrasında cıdan soumlylenti dedikodu ve yetkililer tarafından onaylanmayan medya accedilıklamaları hakkında oumlğrencileri bilgilendirmek
7- Oumlğrencilere oumlğretmenlerine okul youmlneticilerine yerel youmlneticilere ve devlet youmlneticilerine karşı guumlven duygusu aşılamak
8- Oumlğrencilere afete uğramış kişilere yardım etmenin afetler sonrasında toplum olarak buumltuumlnleşmenin bir erdem ve oumlzveri işi olduğunu oumlğretmek ve bu konularda resim ve kompozisyon yarışmaları duumlzenlemek
Sayfa 16 45
9- Oumlğrencilere başta depremler olmak uumlzere tuumlm afetleri oumlnleme olabilecek etkilerini azaltma ve sonuccedillarını suumlratle gidermenin muumlmkuumln olduğunu oumlrneklerle anlatmak ve oumlğrencilerde guumlven ve baş edebilme duygusu yaratmak
OKULLARDA AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİMİ PLANLAMASININ AMACI VE KAPSAMI1- Okullarda Afet ve Acil Durum Youmlnetimi planlamasının temel amacı tehlikelerin
risklerin imkacircn ve kaynakların doğru ve kapsamlı olarak belirlenmesi gerekli oumlnlemlerin alınması buumltuumln safhalarda yapılması gereken işlerin belirlenmesi ve tuumlm paydaşların afet oumlncesi sırası ve sonrasındaki faaliyetlere etkin katılımlarının sağlanmasıdır
2- Afet ve Acil Durum Youmlnetimi kavramı afetlerin oumlnlenmesi ve zararlarının azaltılması amacıyla bir afet olayının oumlncesi sırası ve sonrasında yapılması gereken ccedilalışmaların planlanması youmlnlendirilmesi koordine edilmesi desteklenmesi ve uygulanabilmesi iccedilin toplumun tuumlm kurum ve kuruluşlarıyla kaynakların bu ortak hedefler doğrultusunda youmlnetilmesidir
3- Bu suumlreccedil iccedilerisinde en sade bireyden en yetkili makamlara kadar herkese goumlrev ve sorumluluk duumlşmektedir Okullar iccedilin gerccedilekleştirilecek ldquoAfet ve Acil Durum Youmlnetimi Planlamardquo ccedilalışmaları o kurumun afetler karşısında hasar-zarar goumlrebilirliğini azaltacak ve kurumu afetlere karşı guumlccedilluuml hale getirecektir
4- Hazırlanacak afet ve acil durum planlarının en oumlnemli amacı yaşam alanlarınınGuumlvenliğini sağlamaktır Bu nedenle tuumlm faaliyetlerin bir plan dacirchilinde gerccedilekleşmesi gerekir Planın genel amaccedilları afete neden olabilecek tehlike ve risklerin belirlenmesi muumlmkuumlnse oumlnlenmesi veya olası etkilerinin azaltılması eğitim ve tatbikatlarla farkındalığın ve becerinin arttırılması olay anında kazanılmış doğru davranış biccedilimlerinin sergilenmesi hızlı tahliyenin gerccedilekleştirilebilmesi ile okulların normal faaliyetlerine en kısa zamanda doumlnebilmesi iccedilin gereken kurumsal yapılanmayı sağlamak olarak oumlzetlenebilir5- Afet oumlncesinde afete neden olabilecek tehlike ve risklerin belirlenmesi muumlmkuumlnse Oumlnlenmesi veya olası etkilerinin azaltılması ve olaylara karşı eğitim ve tatbikatlarla tuumlm paydaşların hazırlıklı olmasının sağlanması ve afetlere karşı bilinccedilli ve direnccedilli nesiller yetiştirilmesi6- Afet sırasında eğitim ve tatbikatlarla kazanılmış doğru davranış biccedilimleri Uygulanarakarama-kurtarma ve ilk yardım ve guumlvenli tahliye işlemlerinin aksatılmadan uygulanması7- Afet sonrasında ise olaya zamanında hızlı ve etkili olarak muumldahale ederek
kayıplarınEn duumlşuumlk duumlzeyde tutulması olabilecek zincirleme etkiler veya ikincil afetlerin oumlnlenmesi ve okulun normal programına bir an oumlnce doumlnebilmesi iccedilin gereken iyileştirme faaliyetlerinin belirlenmesi ve uygulanmasını sağlayacak oumlrguumltlenme modelleri ile imkan ve kaynakları sağlamaktır
Planlama EsaslarıPlanlama ile ne yapmak istediğinizin ve bunu nasıl hangi imkacircn ve kaynakları kullanarak
yapacağınızın belirlenmesi demektir Hangi amaccedilla olursa olsun bir planlama faaliyeti1- Oumlncelikle sorunlar ve ihtiyaccedilların belirlenmesi2- Uygulanması muumlmkuumln olan ccedileşitli eylem yollarının tartışılıp duumlzenlenmesi3- İmkacircn fırsat ve kaynakların belirlenmesi4- Mevcut imkacircn ve kaynaklarla gerccedilekleştirilmesi muumlmkuumln olan eylem yollarının belirlenmesi5- Amaca ulaşmak iccedilin gereken insan guumlcuuml malzeme kaynakları ve oumlrguumltlenme şeklini
belirlenmesi6- Oumllccediluumllebilir goumlstergeler belirleyerek eylemlerin izlenmesi ve gerektiğinde yeniden duumlzenlemeler yapılması gibi bir ccedilok faaliyeti kapsamaktadır
Afet ve Acil Durum Youmlnetimi planlaması afet youmlnetim doumlnguumlsuuml iccedilerisinde yer alan zararazaltma hazırlık muumldahale ve iyileştirme safhalarındaki ccedilalışmaların ayrı ayrı saptanması ve bir buumltuumlnluumlk iccedilerisinde yuumlruumltuumllecekuygulanacak faaliyetlerin belirlenmesi ccedilalışmalarını kapsar
Sayfa 17 45
Kapsamlı bir planlama olan Afet ve Acil Durum Youmlnetimi planlaması iccedilin yuumlruumltuumllmesi gereken ccedilalışmalar aşağıda gibidir
ZARAR AZALTMA CALIŞMALARIBirccedilok kaynakta zarar azaltma afetlerin etkilerinden kaynaklanan can ve mal kayıplarının
azaltılmasına youmlnelik ccedilabaların buumltuumlnuuml olarak tanımlanır Bir başka deyişle bu aşamada yapılacaklar tehlikeli durumlar karşısında oluşabilecek can ve mal kayıplarını muumlmkuumlnse ortadan kaldırmayı değilse olabildiğince azaltmayı amaccedillayan ccedilabaların buumltuumlnuumlduumlr Zarar azaltma sadece oumlnleme yaklaşımından farklı olarak oumlzellikle doğal kaynaklı tehlikelerin kaccedilınılmaz olduğunu kabul ederek afetlerin etkilerini en az zararla atlatmaya youmlnelik toplumsal direnccedil ve beceri geliştirmeyi de amaccedillar Adından da anlaşılacağı uumlzere afet oumlncesinde ve afet planlaması genel ccedilerccedilevesi iccedilerisinde Oumlncelikle yapılması gereken ccedilalışmalar aşağıdaki hususları iccedilermelidir1- Okul ve ccedilevresindeki tehlikelerin belirlenmesi analizi ve değerlendirilmesi2- Okul nuumlfusu yapı alt yapı ve insan faaliyetleri envanterinin ccedilıkarılması3- Fiziksel sosyal ekonomik ve ccedilevresel zarar goumlrebilirliklerin (etkilenme oranları) belirlenmesi4- Risklerin belirlenmesi5- Olum ve yaralanma riskleri6- Tehlikenin yol accedilabileceği zincirleme veya ek tehlike ve riskler7- Fiziksel riskler (yapı altyapı elektrik mekanik tesisat ve okul donanımının riskleri)8- Sosyal psikolojik ve ekonomik riskler9- Ccedilevresel riskler10- Afet senaryolarının hazırlanması11- İmkan ve kaynaklarla guumlccedilluuml ve zayıf youmlnlerin fırsat ve tehditlerin belirlenmesi(SWOT analizi)12- Risk azaltma stratejilerinin belirlenmesi ve maliyet fayda analizleri13- Yasal kurumsal ve finansal olanakların belirlenmesi14- En akılcı stratejik amaccedil hedef ve eylemlerin belirlenmesi ve uygulanması15- Performans kriterleri ile izleme ve değerlendirme youmlntemlerinin belirlenmesi16- Uygulamanın izlenmesi aksayan youmlnlerin belirlenmesi ve gerekiyorsa planınGuumlncelleştirilmesi
Şekil 3 Zarar Azaltma Ccedilalışmaları Doumlnguumlsuuml
ZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARINDA BELİRLENMESİ GEREKEN HUSUSLAR1- Riskleri Belirle2- Tehlikeleri Belirle3- Varsa Eksiklikleri Gider4- Oumlncelikleri Belirle
Sayfa 18 45
5- Tehlike ve riskleri oumlnle veya azalt6- Zarar goumlrebilirlikleri belirle7- Mevcut imkacircn ve kaynakları belirle
Zarar azaltma ccedilalışmaları afet ve acil durum youmlnetim sisteminin temelini oluşturmakta ve gerek muumldahale ve gerekse iyileştirme aşamalarında yapılması gerekenleri gerccedilekccedili olarak belirleyebilmek icin gerekli olan ana girdileri (afet senaryoları) sağlamaktadır Tehlike ve riski dikkate alarak hazırlanmış bir senaryo olmadan muumldahale ve iyileştirme aşamasında yapılacakları belirlemek başımıza gelecekleri tahmin etmeden uygulama şansı olmayan planlar hazırlamaktır Okullar iccedilin yuumlruumltuumllecek olan zarar azaltma faaliyetleri ile can ve mal kaybına yol accedilabilecek eğitim ve oumlğretimde kesintiye neden olacak tehlikeler riskler saptanarak zarar azaltma ccedilalışmalarının belirlenmesi gerekir Ccedilalışmaların adımları mevcut durumun tespit edilmesi olası tehlikelerin belirlenmesi risk analizinin yapılması ve bu bilgiler doğrultusunda zarar azaltma faaliyetlerinin başlatılması olarak oumlzetlenebilir Ccedilalışmaların yuumlruumltuumllmesinde standart formlar kullanılabileceği gibi youmlneticiler tarafından geliştirilen kurum niteliklerine uygun basit anlaşılır formlar da oluşturulabilir Okulun mevcut durumunun belirlenmesi iccedilin kullanılabilecek oumlrnek ldquoGenel Bilgiler Formurdquo Tablo 1rsquode verilmiş olup tehlike avı ve risk analizi ccedilalışmalarında kullanılabilecek oumlrnek ldquoDurum Tespiti Detay Formurdquo ile ldquoTehlike Profili Belirleme Formurdquo bu kılavuzun ekler kısmında yer almaktadır (Ek-1 Ek-2) Ayrıca acil durum anında kullanılmak uumlzere gerekli ihtiyaccedil malzemelerinin depolanarak takip edilmesini kolaylaştıracak ldquoMalzeme Bilgi Formurdquo oumlrneği ile yaşanan her bir olay veya acil durum sonrasında ilgili servislerden gelecek bilgiler doğrultusunda kullanılmak veya gerektiğinde bir uumlst kuruma sunulmak amacıyla Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Kurulu Başkanı tarafından doldurulması oumlnerilen ldquoAcil Durum Raporu Formurdquo da yine ekler boumlluumlmuumlnde yer almaktadır (Ek-3 Ek-4)
Tablo 1Genel Bilgiler Formu
Okul Adı TarihiBina Blok Adı
Kat
Koridor SayısıOda
SayısıDerslikSayısı
LaboratuarSayısı
ElektrikPanosu(Odası)[ ] Var[ ] Yok
Işıldak Sayısı [ ] YokAcil Yangın Ccedilıkış Sayısı[ ] Yok
Yangın Soumlnduumlruumlcuuml [ ] Var [ ] YokSayısı ve Yeri
Yangın Hortumu [ ] Var [ ] Yok
Sayısı ve Yeri
Diğer Accedilıklamalar Oda-
Derslik-LabAdı
veya Nosu
İlkyardımKutusuTalimatPanosu
KapıAccedilılışYoumlnuuml
İlkKurtarılacak
(OumlnemliBelge)
TahliyeEngeli
(Mobilyavs)
VanaŞalter
TehlikeliMadde(adı)
YanıcıMalzeme
(Ahşap vs)
DumanDedektoumlruumlTaşınabilirSoumlnduumlrme
Cihazı
AfetAcil
YardımMalz
NOT Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı hazırlanırken aşağıda adı geccedilen standart formlar oluşturulur ve dosyanın son kısmındaki ekler boumlluumlmuumlne eklenir
Sayfa 19 45
1ldquogenel bilgiler formurdquo 2ldquoDurum Tespiti Detay Formurdquo 3ldquoTehlike Profili Belirleme Formurdquo 4ldquoMalzeme Bilgi Formurdquo 5ldquoAcil Durum Raporu Formurdquo
Yapısal tehlikeler taşıyıcı olmayan yapı elemanlarının hasar goumlrmesiyle oluşan (boumllme duvar hasarları sıva ve cam hasarları gibi) riskler ve taşıyıcı yapı elemanlarının (kolon kiriş gibi) hasar goumlrmesiyle oluşan riskler olarak iki grupta ele alınırlar Taşıyıcı sistemin guumlvenliği riski kontrol eden etkenlerdendir Oumlzellikle deprem gibi yapı elemanlarında doğrudan hasara yol accedilabilen afetler iccedilin sistemin guumlcuuml riskin azalması dolayısıyla can ve mal kaybının azalması ile doğrudan ilişkilidir Oumlzellikle deprem sof konusu olduğunda yapısal riskler dışında zemin koşulları da riskleri azaltıcı ya da arttırıcı rol oynar Depremin guumlcuumlne bağlı olarak zeminin koşulları depremin enerjisini buumlyuumltebilir veya azaltabilir Bu nedenle zeminin oumlzelliklerine goumlre yapılaşma deprem zararlarının azaltılmasında oumlnemli rol oynar
Yapısal olmayan tehlikeler bir bina iccedilin yapısal elemanlar dışında kalan tuumlm detaylardır Oumlzellikle okullar gibi belirli bir anda kalabalık teşkil eden mekacircnlar iccedilin yapısal olmayan tehlikeler buumlyuumlk tehdit oluşturmaktadır Uumllkemizde yaşanan buumlyuumlk depremlerde yapısal olmayan unsurlara bağlı yaralanma oranı 50 can kaybı ise 3-4 olarak tespit edilmiştir Yaralanma ve oumlluumlmlerin ccediloğunun duumlşen ve devrilen eşyalardan kaynaklandığı devrilen eşyaların da ccedilıkış yollarını kapattıkları tespit edilmiştir Bu nedenle okullar iccedilin yapısal olmayan tehlikelere youmlnelik oumlnlemlerin alınması yapısal olmayan ve tehdit oluşturacak malzemelerin doğru şekilde sabitlenerek yapısal elemanlarla birlikte hareket etmeleri sağlanmalıdır Sadece deprem soumlz konusu olduğunda değil herhangi bir acil durum anında ccedilıkış-kakış yollarını kapatacak kapı oumlnlerindeki malzemelerin de sabitlenmesi veya ccedilıkışları kapatmayacak şekilde konumlandırılmaları gerekmektedir
RİSK ANALİZİRisk analizi yapılabilmesi iccedilin analizin yapılacağı mekacircnın ve bireyleri
etkileyecek her tuumlrluuml tehlikenin belirlenmesi gerekir Olabilecek bir acil durum veya afetin mekan ile insanlar uumlzerine etkilerinin belirlenmesi oldukccedila zor olmakla beraber duruma en yakın ihtimaller doğrultusunda doğal teknolojik ve insan kaynaklı olası tehlikeler iccedilin oumlnem derecesine bağlı oumlnceliklerin belirlenmesi gerekir Okullar iccedilin herhangi doğal teknolojik veya insan kaynaklı bir olayın afete doumlnuumlşmemesi veya doumlnuumlşse bile en az zararla sonuccedillanması tehlikelerin belirlenerek tedbirlerinin alınması ve risklerin azaltılması ile muumlmkuumlnduumlr
Birleşmiş Milletlerin kabul ettiği en genel tanımla ldquoinsanlar iccedilin fiziksel ekonomik ve sosyal kayıplara neden olan normal yaşamı durdurarak veya kesintiye uğratarak toplumları ve işyerlerini etkileyen yerel imkacircnlarla baş edilemeyen doğal teknolojik veya insan kaynaklı tuumlm olaylarardquo afet denilmektedir
Risk analizi Afet Acil Yardım Planlarırsquonın temelini oluşturur Bir kuruluşta tehlike ve risk analizi yapılmadan plan hazırlanmamalıdır Her okulun iccedil ve dış risklerini değerlendirip kendine oumlzguuml bir ldquoOkul Afet Acil Yardım Planırdquo hazırlaması gerektiği unutulmamalıdır
Tehlikenin neden olabileceği riskin belirlenmesi iccedilin zarar goumlrebilirlik değerlendirmesi
Sayfa 20 45
yapılmalıdır Risk belirlenmesiyle aşağı yukarı değişik buumlyuumlkluumlkteki afetlerin hangi boyutta etkiyaratacağı tahmin edilebilir Mevcut tehlikelerin yaratabileceği afetlerle ilgili risk analizi yapılmalı bu risklere eldeki imkacircn ve kaynaklarla nasıl karşı koyulacağı belirlenmeli geccedilmişteyaşanan deneyimlerden ccedilıkarılan dersler ışığında yeni eylem planları geliştirilmelidir
Risk en basit tarifiyle insana ccedilevreye bir kuruluşa bir iş veya hizmet suumlrekliliğine zarar verecek sonuccedillar doğuran olayların tahmini koumltuuml etkileridir
Tehlikeler doğası itibariyle birbirlerine goumlre farklılıklar goumlsterir Bazı tehlikeler oumlncuuml işaretler verebilirken bazıları ise aniden oluşabilmektedir Oumlzellikle deprem gibi doğal kaynaklı olaylar iccedilin tahminlerde bulunmak oldukccedila zor hatta muumlmkuumln değildir Bu nedenle okullar iccedilin aniden gelişen bu tur tehlikelerin afete doumlnuumlşmemesi iccedilin mevcut durum ccedilok iyi analiz edilmelidir Mevcut durumun analiz edilmesinde kurumun sahip olduğu yerel imkacircnlar belirlenmelidir Bu iccedil kaynaklar afet veya acil durum anında ve sonrasında normal hayata geccediliş iccedilin gereklidir
Okullar iccedilin yapılacak tehlike analizi ccedilalışmalarında olası tehlikelerin belirlenmesi ve belirlenen her tehlike iccedilin gerccedilekleşme sıklığı ile mekacircn personel-oumlğrenci ile eğitim suumlrekliliği uumlzerine etkileri derecelendirilmelidir Ayrıca tehlikenin buumlyuumlkluumlğuuml coğrafi-boumllgesel koşullar veek olarak yakın ccedilevrede meydana gelebilecek olayların etkileri de duumlşuumlnuumllmelidir Unutulmamalıdır ki bir okuldaki personel oumlğrenci eğitim binası ile eğitim materyallerinin bir tehlikenin etkisiyle hasara uğraması veya eğitiminin kesintiye uğraması o okulun hasar goumlrebilirliğinin seviyesini goumlsterir
Risk analizi ccedilalışmalarında tehlike tuumlrleri ile bu tehlikelerin nitelikleri de değerlendirilir Her tehlikenin kendine oumlzguuml etkileme şiddeti oluşum sıklığı etkilediği mekacircn ve topluluk sayısıile oumlnlemleri bir diğer tehlikeye goumlre farklılık goumlsterir Tehlike profilinin (goumlruumlntuumlsuumlnuumln) belirlenmesinde mekacircn-bina insan-personel-oumlğrenci eğitim suumlrekliliği gibi başlıklarla gruplandırılmış sorulara verilecek cevaplar iccedilin aşağıdaki detaylar dikkate alınmalıdır Mekacircn veya bina tehlikenin veya riskin etkileyeceği alandır Mekacircnın ne kadarının etkileneceği farklı oranlarda etkilenecek alanların olup olmadığı oumlnemlidir İnsan (personel- oumlğrenci) tehlikenin gerccedileklemesi halinde tehlikeden etkilenebilecek zarar goumlrebilecek en yuumlksek insan sayısıdır
Eğitim suumlrekliliği tehlikenin binayı veya insanları etkilemesi durumunda eğitimi ne kadar etkileyeceği eğitimde kesintiye yol accedilıp accedilmayacağıdır Risk analizi yapılırken oumlzellikle deprem ve sel gibi doğal kaynaklı tehlikeler iccedilin etki derecesi ve oluşum sıklığıolasılığının belirlenmesinde bilimsel verilerden yararlanılmalı diğer tehlikeler iccedilin ise fiziki şartlar ve mevcut riskler dikkate alınmalıdır Belirlenen tehlikelerin mekacircnı İnsanı ve eğitim suumlrekliliğini ne kadar etkileyebileceğini belirleyebilmek iccedilin dosya sonundaki Ek 2rsquodeki ldquoTehlike Profili Belirleme Formurdquo doldurulmalıdır Bu formdaki ldquoEtkileme Şiddetirdquo nin Felaket Kritik Sınırlı ve Oumlnemsiz seviyelerinden hangisine ve ldquoOluş Sıklığırdquo nın Yuumlksek Bazen Nadiren Yok (ccedilok az) seviyelerinden hangisine karşılık geldiğine tablodaki ve aşağıdaki accedilıklamalar doğrultusunda karar verilir
MEVCUT DURUM ANALİZİOumlncelikle okulun sahip olduğu afet ve acil durum sırasında ve sonrasında
kullanılabilecek iccedil kaynaklar tespit edilmelidir Bu konuda şunlar yapılabilir
Sayfa 21 45
1 Personel Yangın muumldahale ekibi ilkyardım ekibi komuta merkezi ekibi tahliye ekibi basın
ve halkla ilişkiler ekibi gibi ccedilalışma gruplarında yer alacak personelin tespiti2 Ekipman Yangından korunma ve muumldahale ekipmanları (takımı) iletişim
ekipmanlarıİlkyardım malzemeleri uyarıalarm sistemleri gibi ekipmanların envanterinin hazırlanması ve bunlarındestek sistemlerinin belirlenmesi3 Sosyal ve youmlnetsel tesisleraraccedillar İl Afet ve Acil Durum Muumlduumlrluumlğuuml (ADM)
sığınaklar ilkyardımmerkezleri sağlık hizmet birimi gibi birimlerin okul iccedilindeki konumlarının ve kapasitelerinin belirlenmesi4 Organizasyon Eğitim tahliye planı gibi konularda okulun organizasyon
kapasitesinin belirlenmesi
OKULLARDA YAŞANABİLECEK TEHLİKELER ŞOumlYLE SIRALANABİLİR1 Gaz kaccedilağı2 Deprem3 Yangın4 Yıldırım5 Teroumlr6 Ccedilevreden (komşu kurum ve kuruluşlardan gelecek) etkiler7 Olumsuz hava koşulları (sel fırtına hava kirliliği kar buzlanma don ve vb)8 Toprak kayması ve heyelan9 İletişim-haberleşme aksaklıkları10 Acil sağlık durumları (salgın hastalıklar gıda zehirlenmesi vb)11 Tehlikeli maddeler12 Ulaşım-servis kazaları13 Savaş hali14 Adli vakalar (ccedilocuk kaccedilırma hırsızlık vb)15 Kazan patlaması vb bunlar gibiOkullarda yapısal olmayan risklerin azaltılması iccedilin şunlara dikkat edilmelidir1 Araccedil gereccedil makine ve mobilya gibi ağır olan eşyaların sabitlenmesi2 Tavanda asılı olan eşyaların sabitlenmesi3 Elektrikli aletlerin sabitlenmesi ve kesintisiz guumlccedil kaynağı veya jeneratoumlrle
desteklenmesi4 Buumltuumln zehirli yanıcı ve tehlikeli maddelerin ldquoSınırlayın İzole Edin Yok
Edin Ayırınrdquo(SİYA) kuralına bağlı olarak kapalı sağlam kutular iccedilinde depremde doumlkuumllmeyecek şekilde tutulmalarının sağlanması5 Ccedilalışanlar ve aileleri iccedilin eğitim ve bilinccedillenme programları duumlzenlenmesi6 Sınıf kapılarının dışarı accedilılacak şekilde tasarlanmış olması7 Ccedilıkış yollarının daima accedilık tutulacak şekilde ayarlanması8 Yapısal olmayan elemanlar ruumlzgar ve deprem sarsıntılarına karsı binaya sabitlenmesi9 Yangın soumlnduumlrme cihazlarının durumu yerlerinin kontroluuml ve bakımlarının yapılması10 Yangın guumlvenliği oumlnlemlerinin uygulanması11 Tahliye tatbikatlarının sık yapılması
Risk analizi yapılırken etki derecesi iccedilin1 Felaket (50rsquoden fazla zarar ccedilok sayıda oumlluumlm 30 guumlnden fazla sureli
etki) iccedilin 42 Kritik (25 -50 zarar kalıcı sakatlanmalar 2 hafta sureli etki) iccedilin 3
Sayfa 22 45
3 Sınırlı- Kontrol edilebilir (10 -25 zarar yaralanmalar 1 hafta sureli etki) iccedilin 2
4 Oumlnemsiz (10rsquodan az zarar 24 saat veya daha kısa sureli etki) iccedilin 1 Oluş Sıklığı iccedilin1 Yuumlksek (Gelecek yılda meydana gelme olasılığı 100) iccedilin 42 Bazen (Gelecek yılda meydana gelme olasılığı 10-100 veya gelecek 10 yılda
en az bir kez) iccedilin 33 Nadiren (Gelecek yılda meydana gelme olasılığı 1-10 veya gelecek 100 yılda
en az bir kez) iccedilin 24 Yok (ccedilok az) (Gelecek 100 yılda goumlruumllme olasılığı 1 veya daha az) iccedilin 1
kullanılmalıdırTablo 2 Risk Seviyesine Goumlre Derecelendirme
Tehlike
Etkilenecek Unsurlar(Her bir unsur tablo altındaki etki derecesi Puanına goumlre ve Ek 2 formu verilerine goumlreYapılmalıdır)
ETKi DERECESİ(Etkilenecek Unsurların
Ortalaması)(Mekacircn+İnsan+Eğit
imSuumlrekliliği) 3
Oluş S
ıklığıOlasılı
k
Oumlncelik
Derecesi
Mekacircn Bina
EğitimSuumlrekliliğ
i
İnsan(personel
Oumlğrenci)Tehlike 1Tehlike 2Tehlike 3helliphelliphelliphellipEtkilenecek Unsurlar Oumlnemsiz1Sınırlı ndashkontrol edilebilir 2Kritik 3 Felaket 4 (Ek 2rsquoden yararlanılarak belirlenir)Etki Derecesi Etkilenecek Unsurlar (Mekacircn+ İnsan+Eğitim Suumlrekliliği) 3Oluş Sıklığı ı Olasılık Yok 1Nadir 2 Bazen 3 Yuumlksek 4 (Ek 2rsquoden yararlanılarak belirlenir)Oumlncelik derecesi = Etki Derecesi X OlasılıkTablo 2rsquode her tehlike iccedilin hesaplanan ldquooumlncelik derecesirdquo iccedilin Tablo 3 ve Tablo 4rsquoten yararlanılarak tehlikenin plandaki oumlncelik duumlzeyi veya planda yer alıp almayacağı belirlenir
Tablo 3 Risk seviyesine goumlre matrisEtki Derecesi
Ola
sılık
Felaket4
Kritik3
Sınırlı2
Oumlnemsiz1
Yuumlksek4
Yuumlksek16
Yuumlksek12
Orta8
Az4
Bazen3
Yuumlksek12
Yuumlksek9
Orta6
Az3
Nadiren2
Orta8
Orta6
Az4
Ccedilok Az2
Yok1
Az4
Az3
Ccedilok Az2
Ccedilok Az1
Sayfa 23 45
Tablo 4 Plandaki oumlncelik seviyesiSonuccedil Risk Plandaki Oumlncelik
16 12 9 Yuumlksek 1 Duumlzeyde (en oumlncelikli plan)
86 Orta 2 Duumlzeyde (oumlncelikli plan)43 Az 3 Duumlzeyde (plan)21 Ccedilok Az 4 Duumlzeyde (plan
yapılmayabilir)
Zarar Azaltma ccedilalışmaları planlama oumlncelikleri sonuccedilları doğrultusunda bir program dahilinde Ek-5rsquoteki oumlrnek ldquoZarar Azaltma Ccedilalışmaları Formurdquo kullanılarak gerccedilekleştirilmelidir
HAZIRLIK CcedilALIŞMALARIAfet oumlncesinde oumlnleme ve zarar azaltma aşamasında alınan tuumlm
oumlnlemlere karşın depremani seller fırtına ve tayfunlar gibi bazı tehlikeleri oumlnlemek ve risklerini tamamen ortadan kaldırmak muumlmkuumln olamayacağı iccedilin hazırlık aşamasında bazı oumlnemli faaliyetlerin yuumlruumltuumllmesi kaşınılmazdır Bu faaliyetlerin yanı sıra okullar kazalar kavgalar zehirlenmeler kuumlccediluumlk ccedilaplı yangınlar gibi acil durumlarla ccedilok sık karşılaştıkları iccedilin gerekli hazırlık faaliyetlerini suumlrekli guumlncel ve uygulanabilir duumlzeyde tutmak zorundadırlar
Hazırlık ccedilalışmalarının ana hedefi tehlikelerin topluluklar ve yaşam alanları uumlzerinde doğurabileceği olumsuz sonuccedillara karşı oumlnlemler almak ve etkili muumldahale iccedilin on hazırlıklar yapmaktır Kısacası herhangi bir afet anında acil yardım ihtiyaccedillarının karşılanabilmesi ve ldquoarama-kurtarmardquo kabiliyetinin geliştirilmesi iccedilin yapılması gereken faaliyetlerin tuumlmuumlduumlr Bu amaccedilla eğitilen personel ve temin edilen malzemelerin doğru alanlarda konumlandırılmaları da bu faaliyetlerin iccedilerisinde yer alır Hazırlık safhasında oumlğrenci oumlğretmen ve ccedilalışanların canı ve malı ile milli servetleri afetlerin yıkıcı etkilerinden koruyacak bazı faaliyetlerin yuumlruumltuumllmesi zorunluluğu nedeniyle hazırlık ccedilalışmaları ccediloğu zaman zarar azaltma faaliyetleri ile iccedil iccedile girmiştir Hazırlık ccedilalışmalarının temelini okullarla ilgili tuumlm paydaşların afet veya acil durum anında nasıl davranacaklarının oumlnceden belirlenmesi ve gerekli olan tuumlm eğitim ve tatbikatların yuumlruumltuumllmesi ccedilalışmaları oluşturmaktadır Başka bir deyişle hazırlık ccedilalışmaları muumldahale surecini kapsayan faaliyetlerin oumlnceden planlandığı ve programların geliştirildiği ccedilalışmalar buumltuumlnuumlduumlr
Okul afete muumldahale ccedilalışmaları oumlnceden tahmin edilebilen ve erken uyarı verilebilmesi muumlmkuumln olan tehlikeler ve ani gelişen olaylar iccedilin olay anında yapılması gereken doğru davranış biccedilimlerini de iccedilerir Herhangi bir tehlike anında en doğru davranış biccediliminin ne olduğu ile ilgili bilgi ve beceri geliştirici eğitimler ile tatbikatlar da hazırlık ccedilalışmalarının bir parccedilası olarak duumlşuumlnuumllmelidir
Hazırlık faaliyetleri iccedilerisinde olması gereken başlıca adımlar şunlardır 1 Afete muumldahale ve iyileştirme planlarının hazırlanması
Sayfa 24 45
2 Başta bu planlarda goumlrev alacak kişiler olmak uumlzere oumlğretmenler oumlğrenciler ccedilalışanlar ve veliler iccedilin eğitim ve tatbikat programlarının hazırlanması ve uygulanması
3 Okul iccedili haberleşme bilgi ve iletişimin geliştirilmesi 4 Okul afet ve acil durum youmlnetimi planlama ccedilalışmalarının tanıtılması ve
yaygınlaştırılması5 Goumlrevlilerin eğitimi bilgilendirilmesi ve bilinccedillendirilmesi6 Erken uyarı tahliye sığınak duumlzeni kurtarma ve ilk yardım gibi alt planların
hazırlanması7 Eğitim materyallerinin hazırlanması8 Eksiklerin tespit edilmesi ve giderilmesi9 Tatbikatların yapılması10 Diğer planlarla işbirliği ve koordinasyon
Şekil 4 Afete Hazırlık Ccedilalışmaları DoumlnguumlsuumlHazırlık Ccedilalışmalarına başlarken oumlncelikli olarak şu hususları belirlemek gerekir1- Risklerin Belirlenmesi2- Tehlikeleri Belirlenmesi3- Varsa Eksiklikleri Giderilmesi4- Oumlnceliklerin belirlenmesi 5- Tehlike ve riskleri oumlnlenmesi veya azaltılması6- Zarar goumlrebilirliklerin belirlenmesi7- Mevcut imkacircn ve kaynakları belirlenmesi
HAZIRLIK CcedilALIŞMALARI ESNASINDA YAPILACAKLAR OLANLAR1- Tatbikatların sıklıkla duumlzenli bir tarzda yapılması2- Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Planlama Ccedilalışmalarının Tanıtılması3- Diğer planlarla işbirliği ve koordinasyonun sağlanması4- Eğitim Materyallerinin hazırlanması5- Eksiklerin tespit edilmesi ve giderilmesi6- Goumlrevlilerin eğitimi bilgilendirilmesi ve bilinccedillendirilmesi7- Erken uyarı tahliye sığınak duumlzeni kurtarma ve ilk yardım gibi alt planlarının
hazırlanması
MUumlDAHALE CcedilALIŞMALARI
Sayfa 25 45
Bir afetin oluşumunu takip eden ve afetin oluşundan hemen sonra başlayarak afetin buumlyuumlkluumlğuumlne bağlı olarak 1-2 aylık suumlre iccedilerisinde yapılan faaliyetlerin tuumlmuumlduumlr Muumldahale evresinde ilk hedef en kısa surede en fazla insanın hayatını kurtarmaktır Bunu insan yaşamını ilgilendiren yaralıların sevk edilmesi-tedavisi barınma ve yaşamsal ihtiyaccedillarının temini gibi diğer faaliyetler takip eder Muumldahale faaliyetleri aynı zamanda otorite ve disiplin gerektirir Bu suumlreccedil iccedilerisinde ortaya ccedilıkan gereksinimlerin hızla tespit edilmesi iletişim ve eğitimli kadrolarla ve yeter sayıda ekipmanla muumldahale edilmesi gerekir
Muumldahale aşamasıyla eş zamanlı yuumlruumltuumllen diğer oumlnemli ccedilalışmaların başlıcalar şunlardır
1 Hasar tespitlerinin yapılması tehlike yaratan enkazların kaldırılması ve patlama yangın
gibi ikincil afetlerin oumlnlenmesidir2 Afetin kısa sureli ve direk etkilerine hitap eden muumldahale faaliyetleri ile afetin
olumsuz etkilerinigidermek iccedilin bilgi ve becerilerin uygulanması
3 Guumlvenliğin arttırılması olası tehditlerin nedenleri ve kaynağının araştırılması
4 Goumlzetim ve denetimlerin arttırılması 5 Aksayan hizmetlerin en kısa surede suumlrduumlruumllebilirliğinin sağlanması
faaliyetleri de eşzamanlı olarak yuumlruumltuumllmelidir
Bu nedenle bu evrede hızlı değerlendirme ve temel bilgilerin elde edilmesi ve artccedilı olay olasılıklarının değerlendirilmesi bu surecin sağlıklı yuumlruumltuumllmesinde buumlyuumlk oumlnem taşımaktadır
Uumllkemizde yaygın olarak acil durum planlaması adı ile tanınan muumldahale ccedilalışmalarının ana amacı acil durum veya afet sonucu oluşan olaylara zamanında hızlı ve etkili olarak muumldahale ederek can kaybı ve yaralanmaların artmaması afetin neden olabileceği yangınlar patlamalar salgınlar gibi ek tehlike ve risklerle can ve mal kaybının buumlyuumlmemesi ve okulun normal faaliyetlerine bir an oumlnce doumlnebilmesi iccedilin gerekli tuumlm faaliyetlerin hangi oumlrguumltlenme şekliyle kimler tarafından ne zaman hangi goumlrev ve yetkiyle hangi kaynaklar kullanılarak yuumlruumltuumlleceğini accedilıkccedila tanımlayan bir belgedir
Sayfa 26 45
Şekil 5 Muumldahale Ccedilalışmaları Doumlnguumlsuuml
MUumlDAHALE CcedilALIŞMALARI ESNASINDA YAPIMASI GEKENLER1- Psikososyal desteğin sağlanması2- Afet tuumlruuml ve etkisine goumlre davranış şekli (tahliye veya yerinde korunma)3- Olayın buumlyuumlkluumlğuuml ve ccedilevresindeki etkileri hakkında bilgi toplama4- Yetkililerini ve velilerin bilgilendirilmesi5- Sorumlu kurum ve kuruluşlardan yardım talep edilmesi6- Oumlğrenci oumlğretmen ve ccedilalışanların korunması ve acil ihtiyaccedilların sağlanması7- Muumldahale ekiplerin goumlreve sevk edilmesi
İYİLEŞTİRME CcedilALIŞMALARIMuumldahale suumlrecinden sonra başlayan ve afetin buumlyuumlkluumlğuumlne goumlre 1-2
yıl gibi daha uzun bir sureyi kapsayan faaliyetlerin tuumlmuumlduumlr Muumldahale surecinde ccedileşitli sebeplere bağlı olarak gerccedilekleştirilemeyen bazı ccedilalışmalar da bu suumlreccedil iccedilerisinde gerccedilekleştirilebilir Okullar iccedilin iyileştirme aşamasında yapılacaklar okulun bir an oumlnce accedilılması ve normal programına doumlnebilmesi iccedilin planda oumlngoumlruumllen eylemlerin uygulanması ccedilalışmalarını iccedilerir Ana hedef eğitimin muumlmkuumln olan en kısa sure iccedilerisinde başlayabilmesinin temini ve meydana gelen olaydan elde edilen derslerin ışığı altında daha guumlvenli ve emniyetli bir okul ve eğitim ortamı oluşturmaktır
Bu faaliyetlerin hazırlık faaliyetleri sırasında planlanması etkin olarak uygulanabilmesi iccedilin gereklidir İyileştirme faaliyetleri uzun surelidir ve eğitime başladıktan sonra da devam edebilir İyileştirme faaliyetleri afet veya acil durumların neden olduğu fiziksel eğitsel youmlnetsel psikolojik sosyal ve ccedilevresel kayıp ve zararların hangi imkacircn ve kaynaklar kullanılarak nasıl giderilebileceğini afetin fırsata doumlnuumlştuumlruumllerek okul ve ccedilevresinin nasıl daha guumlvenli ve emniyetli bir hale getirilebileceğini okulun normal faaliyetlerine bir an oumlnce doumlnebilmesini ve eğitim kalitesinin yuumlkselmesini sağlayan ccedilalışmaların buumltuumlnuumlduumlr Bu suumlreccedil iccedilerisinde yuumlruumltuumllmesigereken faaliyetler Şekil 6rsquoda şematik olarak goumlsterilmiştir
İyileştirme faaliyetleri afet veya acil durumların neden olduğu fiziksel eğitsel youmlnetsel psikolojik sosyal ve ccedilevresel kayıp ve zararların hangi imkan ve kaynaklar kullanılarak nasıl giderilebileceğini afetin fırsata doumlnuumlştuumlruumllerek okul ve ccedilevresinin nasıl daha guumlvenli ve emniyetli bir hale getirilebileceğini okulun normal faaliyetlerine bir an oumlnce doumlnebilmesini ve eğitim kalitesinin yuumlkselmesini sağlayan ccedilalışmaların buumltuumlnuumlduumlr
İyileştirme suumlreci iccedilerisinde yuumlruumltuumllmesi gereken faaliyetler şunlardır
Ccedilevre ve Şehircilik Bakanlığı AFAD ve Belediyelerle işbirliği yapılacaktır1 Okulun yeniden accedilılması Afetten sonra okulun en kısa zamanda eğitime
accedilılması2 Bina ve tesislerin fiziksel yapısal iyileştirmesi3 Youmlnetsel iyileştirme İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml ve İlccedile Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuumlyle4 Eğitsel iyileştirme İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml ve İlccedile Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuumlyle5 Psikolojik iyileştirme Okul Rehberlik Servi ve gerekirse RAMrsquo da destek
sağlanır6 Sosyal ve ccedilevresel kayıp ve Zaraların hangi imkacircn ve kaynaklar kullanılarak
nasılSayfa 27 45
Giderilebileceği ile afetin fırsata doumlnuumlştuumlruumllerek okul ve ccedilevresinin nasıl daha guumlvenli ve emniyetli bir hale getirilebileceği ve eğitim kalitesinin artırılacağını duumlzenleyen planlama tuumlruumlduumlr
Okul afet ve acil durum youmlnetimi planlaması iccedilerisinde yer alan zarar azaltma hazırlık muumldahale ve iyileştirme ccedilalışmalarının bir buumltuumln olarak goumlruumllmelidir
Okul afet ve acil durum youmlnetimi planları bir kere hazırlanarak dolaplara bırakılan belgeler olmamalıdır Okulun kapasitesi ve durumundaki değişimlere tatbikatlardan ve yıllık eylem planındaki faaliyetlerden elde edilen deneyim ve derslere goumlre yılda en az bir kere revize edilmelidir
Okul afet ve acil durum youmlnetimi planıyla uyumlu olacak şekilde yıllık faaliyet planının hazırlanması ve uygulanması son derece oumlnemlidir Yıllık faaliyetlerin planlama şekli aşağıda goumlsterildiği gibi
Şekil 6 İyileştirme Ccedilalışmaları Doumlnguumlsuuml
İYİLEŞTİRME CcedilALIŞMALARI ESNASINDA TAKİP EDİLECEK BASAMAKLAR1- Okulun yeniden accedilılması2- Psikolojik iyileştirmenin sağlanması3- Eğitsel iyileştirme yapılması4- Bina ve tesislerin fiziksel yapısal iyileştirilmesi5- Youmlnetsel iyileştirme yapılanması
ZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARIBirccedilok kaynakta zarar azaltma afetlerin etkilerinden kaynaklanan can ve mal kayıplarının
azaltılmasına youmlnelik ccedilabaların buumltuumlnuuml olarak tanımlanır Bir başka deyişle bu aşamada yapılacaklar tehlikeli durumlar karşısında oluşabilecek can ve mal kayıplarını muumlmkuumlnse ortadan kaldırmayı değilse olabildiğince azaltmayı amaccedillayan ccedilabaların buumltuumlnuumlduumlr Zarar azaltma sadece oumlnleme yaklaşımından farklı olarak oumlzellikle doğal kaynaklı tehlikelerin kaccedilınılmaz olduğunu kabul ederek afetlerin etkilerini en az zararla atlatmaya youmlnelik toplumsal direnccedil ve beceri geliştirmeyi de amaccedillar
Adından da anlaşılacağı uumlzere afet oumlncesinde ve afet planlaması genel ccedilerccedilevesi iccedilerisinde oumlncelikle yapılması gereken ccedilalışmalar aşağıdaki hususları iccedilermelidir1- Okul ve ccedilevresindeki tehlikelerin belirlenmesi analizi ve
değerlendirilmesi2- Okul nuumlfusu yapı alt yapı ve insan faaliyetleri envanterinin
(dokuumlmanlarının) ccedilıkarılması
Sayfa 28 45
1OKUL AFET ve ACİL DURUM YOumlNETİMİPLANLAMA CcedilALIŞMALARININ TANITILMASI2GOumlREVLİLERİN EĞİTİMİ BİLGİLENDİRİLMESİ ve BİLİNCcedilLENDİRİLMESİ3ERKEN UYARI TAHLİYE-SIĞINAK DUumlZENİ KURTARMA ve İLKYARDIM GİBİ ALT PLANLARIN HAZIRLANMASI4EĞİTİM MATERYALLERİNİN HAZIRLANMASI5EKSİKLİKLERİN TESPİT EDİLMESİ VE GİDERİLMESİ6TATBİKATLARIN YAPILMASI7DİĞER PLANLARLA İŞBİRLİĞİ VE KOORDİNASYON
1TEHLİKELERİ BELİRLE2ZARAR GOumlREBİLİRLİKLERİ BELİRLE3RİSKLERİ BELİRLE analiz eder
4OumlNCELİKLERİ BELİRLE5MEVCUT İMKAN VE KAYNAKLARI BELİRLE6VARSA EKSİKLİKLERİ GİDER7TEHLİKE VE RİSKLERİ OumlNLE VEYA AZALT
HAZIRLIK CcedilALIŞMALARIZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARI
3- Fiziksel sosyal ekonomik ve ccedilevresel zarar goumlrebilirliklerin (etkilenme oranları) belirlenmesi
4- Risklerin belirlenmesi5- Oumlluumlm ve yaralanma riskleri 6- Tehlikenin yol accedilabileceği zincirleme veya ek tehlike ve riskler7- Fiziksel riskler (yapı altyapı elektrik mekanik tesisat ve okul donanımının
riskleri)8- Sosyal psikolojik ve ekonomik riskler9- Ccedilevresel riskler10- Afet senaryolarının hazırlanması11- İmkacircn ve kaynaklarla guumlccedilluuml ve zayıf youmlnlerin fırsat ve tehditlerin
belirlenmesi (SWOT analizi)12- Risk azaltma stratejilerinin belirlenmesi ve maliyet fayda analizleri13- Yasal kurumsal ve finansal olanakların belirlenmesi14- En akılcı stratejik amaccedil hedef ve eylemlerin belirlenmesi ve
uygulanması15- Performans kriterleri (oumllccediluumltleri kıstasları) ile izleme ve değerlendirme
youmlntemlerinin belirlenmesi16- Uygulamanın izlenmesi aksayan youmlnlerin belirlenmesi ve gerekiyorsa
planın guumlncelleştirilmesi
Zarar azaltma ccedilalışmalarını kısaca şoumlyle sıralayabiliriza) Tehlikelerin belirlenmesi b) Zarar goumlrebilirliklerin belirlenmesi c) Risklerin belirlenmesi d) Oumlnceliklerin belirlenmesie) Mevcut imkacircn ve kaynakların belirlenmesi f) Varsa eksikleri gidermek g) Tehlike ve riskleri oumlnlemek veya azaltmak iccedilin yapılması gereken ccedilalışmalardır
Tehlike ve riskleri oumlnlemek veya zararlarını azaltmak iccedilin yapılması gereken ccedilalışmalar kısmında gerekli formlar doldurulup her sene guumlncelleştirmesi gereken kısmını guumlncelleyerek dosyanın son boumlluumlmuumlne eklidir
Sayfa 29 45
Şekil 8rsquode goumlsterildiği gibi planla uygula kontrol et ve eksikleri gider şeklinde olmalıdırOkul afet ve acil durum youmlnetimi planları bir kere hazırlanarak bırakılan belgeler
olmamalıdır Okulun kapasitesi ve durumundaki değişimlere tatbikatlardan ve yıllık eylem planındaki faaliyetlerden elde edilen deneyim ve derslere goumlre yılda en az bir kere revize edilmelidir Okul afet ve acil durum youmlnetimi planıyla uyumlu olacak şekilde yıllık faaliyet Planının hazırlanması ve uygulanması son derece oumlnemlidir Yıllık faaliyetlerin planlama doumlnguumlsuuml Her faaliyetin mutlaka bir değerlendirmesi yapılarak problemler saptanmalı ve duumlzeltilmesi iccedilin gerekli ccedilalışmalar yapılmalıdır
YILLIK FAALİYETLER İCcedilİN PLANLANMASI GEREKENLER1 PLANLA (Planların oluşturulması) 2 UYGULA (Faaliyetlerin uygulanması) 3 KONTROL (Uygulamaların değerlendirilmesi)4 EKSİKLERİ GİDER (Problemlerin saptanması ve duumlzetilmesi yolunda adımların atılması) şeklinde olmalıdır Her faaliyetin mutlaka bir değerlendirmesi yapılarak problemler saptanmalı ve duumlzeltilmesi iccedilin gerekli ccedilalışmalar yapılmalıdır
Yıllık planlar şu faaliyetleri iccedilermelidir1 Zarar azaltma ve hazırlık konusunda alınabilecek oumlnlemleri ve yapılacak faaliyetleri2 Muumldahale iyileştirme ve yeniden inşa ile ilgili faaliyetleri (eğitim tatbikat vb)3 Oumlğrenciler oumlğretmenler aileler ve halk iccedilin afet eğitimini4 Hem kendi okulu hem de diğer okullarla bilgi ve tecruumlbe paylaşımını5 Problemleri saptama alınabilecek oumlnlemleri belirleme ve problemleri ccediloumlzmeye ilişkinyapılabilecek diğer faaliyetleri iccedilermelidir
YILLIK PLANLARDA AŞAĞIDAKİ BAŞLIKLAR MUTLAKA OLMALIDIR1 Yıllık planın amaccedil ve hedefleri2 Faaliyet tiplerine goumlre ccedileşitli alt faaliyetleri3 Uygulama takvimi
Sayfa 30 45
4 Sorumlu kişi veveya kişiler varsa işbirliği yapılan kurum kuruluş ve sivil toplum oumlrguumltleri5 Buumltccedile6 Her aktivite iccedilin gerekli olabilecek diğer bilgi ve accedilıklamalar
PLANLARIN DEĞERLENDİRİLMESİAfet ve Acil Durum Youmlnetimi planları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlarbir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilendersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilmesive guumlncelleştirilmesi gereken belgelerdir Afet planlaması bir eylem değil bir suumlreccediltir vezaman iccedilerisinde afet tuumlrlerinin buumlyuumlkluumlklerinin ve sıklıklarının değişimi bilim ve teknolojidekiyeni gelişmeler imkan ve kaynaklardaki artışlara bağlı olarak suumlrekli guumlncellenmelidirAfet ve Acil Durum Youmlnetimi planlarında dikkate alınması gereken ana oumlzellikleri aşağıdakigibi oumlzetlemek muumlmkuumlnduumlr1- Gerccedilekccedili ve kabul edilebilir olmalıdır2- Mevcut durumu olduğu gibi yansıtmalıdır3- Buumltuumln tehlike ve riskleri belirlemelidir4- Gerccedilekccedili afet senaryoları esas alınarak hazırlanmalıdır5- Farklı gruplar ve kuruluşlar arasında en uygun yardımlaşma işbirliği ve koordinasyonesaslarını belirlemelidir6- Goumlrev yetki ve sorumluluklar accedilıklıkla belirtilmeli belirsizlik goumlrev girişimleri ve
tekrarlanmalara fırsat verilmemelidir7- Youmlnetim komuta ve kontrol mekanizmalarının ve bilgi akışının nasıl olacağı accedilıklıkla
belirlenmeli ve youmlnetim karmaşasına neden olunmamalıdır8- Yeni kaynak ve yeni kuruluşlara ihtiyaccedil goumlsteren belgeler yerine mevcut imkacircn vekaynaklarla neler yapılabileceğini ilave imkan ve kaynakların gerccedilekccedili olarak neredenve nasıl karşılanacağını goumlsteren belgeler olmalıdır
Planın ve yapılan faaliyetlerin geliştirilebilmesi iccedilin mutlaka her faaliyetten sonra ve her yılın sonunda değerlendirilmesi gerekir Değerlendirmenin kolay ve anlaşılır olmasını sağlamakamacıyla daha oumlnce geliştirilmiş standart formlar kullanılabilir veya okulun kendi tehlike risk ve mevcut durumuna goumlre hazırlanmış bir değerlendirme formu hazırlanabilir
OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİMİ İCcedilİN TAVSİYE EDİLEN YILLIK CcedilALIŞMA PLANI
OKULTARİH AKTİVİTE YETKİLİ
KİŞİGERCcedilEKLEŞTİRİLDİĞİ
TARİHOkul Muumlduumlruumlnuumln Oumlğretmenler zuumlmre toplantısında Deprem Sel Yangın Kaza Gıda zehirlenmesi Salgın hastalık ve yapısal olmayan teroumlr olayları Biyolojik ve kimyasal tehlikeler karşı Okul Afet ve Acil durum Planın oumlneminin anımsatması ve oumlğretmenleri bu hususta bilgilendirmesihellip
Sayfa 31 45
helliphellip2015
Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Kurulunun Kurulması ve yetkilendirilmesi Uygun oumlzelliklere sahip personel ve goumlnuumllluumllerin belirlenmesi Afet youmlnetimi iccedilin goumlrevlendirmelerin yapılması
helliphellip2015
Okul Mekacircnları tesislerinin tehlike analizi Tehlike yollarına ait tehlike analizi Oku Kroki Planlarının Acil Durum telefon numaraları guumlncellenmesi Ailelere mesaj goumlnderilmesi Potansiyel tehlikelere goumlre tahliye guumlzergacirchlarının belirlenmesi
helliphellip2015
Tehlike Zarar Goumlrebilirlik ve Kapasite Değerlendirmesi Fiziksel Korunma Oumlnlemleri Alınması Muumldahale Kapasitesinin ve Kaynaklarının Geliştirilmesi
helliphellip2015Planın Uygulanması Değerlendirilmesi ve Guumlncellemesi iccedilin Tatbikatların Yapılması
helliphellip2015Personel ve oumlğrencilere afet youmlnetimi ve planla ilgili eğitimin verilmesi
helliphellip2015
Oumlğrenci velilerine afet youmlnetimi ve planla ilgili eğitimin verilmesi Okul Aile Birliğini toplayarak Okul afet ve acil durum youmlnetimi ve planla ilgili eğitimin verilmesi ve bilinccedillendirilmesi
helliphellip2015
Zarar azaltma ve hazırlık konusunda alınabilecek oumlnlemleri ve yapılacak faaliyetleri Muumldahale iyileştirme ve yeniden inşa ile ilgili faaliyetlerin goumlruumlşuumllmesi
helliphellip2015
Hem kendi okulu hem de diğer okullarla bilgi ve tecruumlbe paylaşımının yapılması Problemleri saptama alınabilecek oumlnlemleri belirleme ve problemleri ccediloumlzmeye ilişkin yapılabilecek diğer faaliyetlerin goumlruumlşuumllmesi
helliphellip2015Personel ve oumlğrencilere afet youmlnetimi ve planlama eğitiminin verilmesi
helliphellip2015 28 Şubat sivil savunma ldquoİkaz alarm Tatbikatırsquonın yapılması
helliphellip2015 hellip022015 1-7 Mart tarihlerinde Personel Tahliye tatbikatının yapılması
helliphellip2015Plan ve hazırlıkların goumlzden geccedilirilmesi Planın Uygulanması Değerlendirilmesi ve Guumlncellemelerin yapılıp revize edilmesi
Kontrol eden
Tarih Eğitim Yılı
NOT Yukarıdan aşağıya doğru sıralanan tarihlerde yapılması istenilen etkinlikler sadece okulunuza bu hususta yardımcı olmak iccedilin yapılmıştır Okulunuzun Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı hazırlarken uygun goumlrduumlğuumlnuumlz daha iyi ve kalıcı etkinlikleri değişik tarihlerde yapıla bilinir olduğunu unutmayınız
Yapılan ccedilalışmaların afet ve acil durum youmlnetimi doumlnguumlsuumlne uygunluğu ile gerccedilekleştirilen ve gerccedilekleştirilemeyen faaliyetlerin kontrol edilmesinin ve gerekirse planlama ccedilalışmalarının yeniden goumlzden geccedilirilmesinin planın başarısı iccedilin oumlnemli olduğu unutulmamalıdır Bu amaccedilla planın buumltuumln aşamaları tekrar goumlzden geccedilirilmeli tatbikatlarla ve yıllık olarak hazırlanacak ccedileşitli faaliyetlerle plan sınanmalıdır
Sayfa 32 45
İŞBİRLİĞİNE GİDİLECEK KURUM VE KURULUŞLARBir afet anında birccedilok okul dışı kaynağa ihtiyaccedil duyulacaktır Bazı durumlarda aşağıda
belirtilen kurumlarla oumlnceden ilişkiye geccedililmesi ve anlaşmalar yapılması gerekebilir
1 Youmlredeki bakanlık valilik ve kaymakamlıkların ilgili birimleri2 İl Afet ve Acil Durum Muumlduumlrluumlğuuml3 İl Sağlık Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Sağlık Grup Başkanlığı (112 Acil)4 İl Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml (155)5 Belediye6 İtfaiye (110)7 Kızılay (168)8 Muhtarlık9 Hastane ve Klinikler Aile hekimleri10 Jandarma (156)11 Zehir Danışma Merkezi (114)12 Akredite olmuş afetlerle ilgili ccedilalışmaları bulunan Sivil Toplum Kuruluşları13 Parlayıcı patlayıcı tehlikeli madde muumldahale otoriteleri14 Yerel youmlnetim hizmet birimleri15 İnşaat şirketleri iş makine parkları16 Acil durum ekipmanı sağlayan kuruluşlar17 Sigorta şirketleri ile iş birliğine gidilir
Bunlar dışında komşu binalarla acil muumldahalede karşılıklı yardımlaşma protokolleri ve ilgili kurum ve kuruluşlarla da anlaşmalar yapılmalıdır Ayrıca her yıl boumllgesel olarak resmi kuruluşlar ve komşu okulların davet edildiği ccedileşitli senaryolara goumlre duumlzenlenecek muumldahale kurtarma ve yardımlaşma tatbikatlarına da katılmak gerekir
ANLAŞMALAROumlnce herhangi bir acil durumda herhangi bir protokol yapmadan yardım alınabilecek
kurum ve kuruluşların irtibat bilgileri belirlenmelidir Ardından afet ve acil durum anlarında karşılıklı yardım ve işbirliği iccedilin protokoller ihtiyaca goumlre duumlzenlenmelidir Bu noktada şu kurumlarla işbirliği yapılmalıdır
1- Personelin hellip Komuta Merkezirsquone ulaştırılması iccedilin servis şirketleriyle2- Telefon hatlarında sorun yaşandığında oumlncelik sağlanması iccedilin Tuumlrk Telekom ve oumlzel
şirketlerle3- Telsiz kullanımı ve uydu telefonlarına youmlnelik hat anlaşmaları iccedilin ilgili kurumlarla4- Donanım altyapı network youmlnetimi iccedilin hellip ile5- Komuta Merkezi yiyecek-iccedilecek desteği iccedilin yemek firmalarıyla6- Komuta Merkezi personelinin barınması amacıyla yakın otellerle7- Deprem anında yoğun destek vermeleri iccedilin guumlvenlik şirketleriyle8- Deprem buumlyuumlkluumlğuuml yuumlksek olan senaryolarda kuruma gelen ihbarların karşılanması
amacıyla arama merkezi şirketiyle9- Uzman temini konusunda muumlhendis odaları ve dernekleriyle10- Ccedilalışan desteği verilmesi konusunda işbirliği sigorta şirketleriyle11- Afet durumundaki kargaşa ve yoğunluktan etkilenmemek amacıyla kurye ve kargo
şirketleriyle12- Avans ve tazminat oumldemelerinin kısa surede gerccedilekleştirilebilmesi ve gezici uydu
şubelerinden işlem yapılabilmesi iccedilin bankalarla
OKULDA TAHLİYE TATBİKATLARI YAPILIRKEN DİKKAT EDİLİCEK HUSUSLARYangın veya Şiddetli bir depremde uygulanacak Bina Tahliyesidir Okul İdaresi (Merkezi İdari Grup)
Sayfa 33 45
1 Bina tahliyesi iccedilin Yangın alarmını ccedilalıştırılır Oumlğrenciler ve okul ccedilalışanlarına iccedileride kalmalarını veya sığınma alanlarına gitmeleri anons edilir2 Durum uygunsa tuumlm kapı ve pencereleri kapatılır ( yangın durumunda)3 Durum uygunsa havalandırma sistemini kapatılır(Yangın kapıları kapatılır)4 Toplanma Alanında oumlğrencilerle haberleşme devamlılığı sağlanır(oumlrneğin ldquoGuumlvenli bir Yere Sığınrdquo Binaya Geri Doumln Yerinde Sığın Oumlğrenci Teslimi ya da acil durum veya tatbikat sona erdiğinde Tehlike Geccedilti anonsunun yapılması)
Tuumlm PersonelOumlnceden sınıflarda yangın ve deprem proseduumlrlerinin nasıl uygulanacağına dair tatbikat
yapılır Tahliye esnasında oumlzel yardıma ihtiyacı olacak oumlğrencilerle personel belirlenir Ziyaretccedililere yardımcı olunma konusunda da hazırlık yapılır Oumlğrencilere Bina Tahliyesi Talimatlarına Uymaları Hatırlatılır
D İ K K A TDoumlnme İtme Konuşma Koşma Acele Etme Takip Et
Oumlğrenciler tek veya ikişerli sıra halinde dışarı ccedilıkarılır Oumlzel yardıma muhtaccedil oumlğrenci ve personele yardım edilip edilmediği kontrol edilir Oumlğrencilere cep telefonlarını KULLANMAMALARI ve hatları meşgul etmemeleri gerektiği hatırlatılır Karşılaşılan her tehlikeye youmlnelik farklı acil durum proseduumlruuml hakkında oumlnceden goumlruumlşuumlluumlr ve uumlzerinde karara varılırBaşlıca beş farklı seccedilenek bulunur1 Bina Tahliyesi 2 Yerinde Sığınmak 3 Bir araya Toplanıp Dışarıda Barınmak 4 Guumlvenli bir Yere Sığınmak 5 KilitlenTecrit Proseduumlrlerin her biri değerlendirilir ya aynı şekilde yada uygun biccedilimde değiştirilerek uygulamaya konur Tehlike geccediltiğinde ve ortam guumlvenli olduğunda oumlğrenciler sınıflara doumlnebilir veya Okul Afet ve Acil Durum Oumlğrenci Teslim Proseduumlruuml uygulanabilir
DİKKAT PLANLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ İşin oumlzuuml Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlar bir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilen dersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilip guumlncelleştirilecektir
Sayfa 34 45
Sayfa 35 45
YANGIN TALİMATI (EK-3) (200712937 KARAR SAYILI BİNALARIN YANGINDAN KORUNMASI HAKKINDA YOumlNETMELİK ESASLARINA GOumlRE
HAZIRLANMIŞTIR)1A- YANGINA KARŞI AŞAĞIDAKİ OumlNLEMLERİ ALINIZ1-BİNANIZDAKİ BACA VE BORULARI ZAMANINDA TEMİZLE- YİNİZ2-SİGARANIZI İYİCE SOumlNDUumlRUumlP SİGARA TABLASINA ATINIZ3-CcedilATI ARALARINDA ELEKTRİK TESİSATIYANICI PARLAYICI PATLAYICI MADDE BALANDURMAYINIZ4-İZİNSİZ ELEKTRİK LPG GAZLI OCAK SOBA VB KULLANMA-YINIZ5- ELEKTRİK TESİSATI İŞLERİNİ MUTLAKA EHLİYETLİ KİŞİLERE YAPTIRINIZ6-ELEKTRİK TESİSATININ FENNİ MUAYENESİNİ YAPTIRINIZ7-ELEKTRİK SİGORTALARINI OTOMATİK HALE GETİRİNİZ8-YANGIN SOumlNDUumlRME CİHAZ VE MALZEMELERİNİ HER AN KULLANILIR HALDE BULUNDURUNUZ9- MESAİ BİTİMİ BUumlTUumlN ODALARI KONTROL ETTİRİNİZ10 ARŞİV VE ANBARLARDA SOBA KULLANMAYINIZ11-SİGARA İCcedilİLMESİ YASAK OLAN YERLERDE SİGARA İCcedilME-YİNİZ12- BUumlTUumlN PERSONELİ YANGIN KONUSUNTA EĞİTİNİZ13- YANGIN KACcedilIŞ YOLLARINI KULLANILIR HALDE TUTUNUZ
2B- YANGIN ANINDA AŞAĞIDAKİ İŞLEMLERİ YAPINIZ1-TELAŞLANMAYINIZYANGINI CcedilEVRENİZE VE SORUMLU KİŞİLERE DUYURUNUZ (CcedilANZİLALARMSES VB İLE)2-İTFAİYEYE HABER VERİNİZ (TEL 110)3-ADRESİ EN KISA VE DOĞRU OLARAK BİLDİRİNİZ4-YANGIN CİNSİNİ BİLDİRİNİZ (BİNABACAAKARYAKITELEKTRİK MOTORLU ARACcedil VB)5- İTFAİYE GELİNCEYE KADAR YANGINI SOumlNDUumlRMEK İCcedilİN ELDE MEVCUT ARACcedil GERECcedilTEN FAYDALANMAYA CcedilALIŞINIZ6-YANGININ YAYILMASINI OumlNLEMEK İCcedilİN KAPI VE PENCERELERİ KAPATINIZ KİLİTLEMEYİNİZYANICI MADDELERİ UZAKLAŞTIRINIZ7-OumlNCE CANLILARI SONRA KIYMETLİ EVRAK VE MALZEMEYİ KURTARINIZ8-BUNLARI YAPARKEN KENDİNİZİ VE BAŞKALARINI RİSKE ATMAYINIZ9- YANGIN SOumlNDUumlRME EKİPLERİ VEYA ŞEHİR İTFAİYESİ GELDİKTEN SONRA ONLARIN EMRİNE GİRİNİZ10-HASTA VE YARALILARA İLKYARDIM YAPINIZZEMİNE ULAŞMAMIŞ ASAN-SOumlRLER İLE YANGIN MOTOPOMPLARI HARİCcedil ELEKTRİKLERİ KESİNİZ
C LUumlZUMLU TELEFONLARİTFAİYE 110 BİNA KORUMA AMİRİ ELEKTRİK 186POLİS İMDAT 155 SU 185AMBULANS 112 DOĞAL GAZJANDARMA İMDAT 156
EYANGIN CcedilIKIŞ SEBEPLERİ1 TALİMAT VE EMİRLERE UYMAMAKTAN2 BİLGİSİZLİKTEN3 İHMALDEN4 SABOTAJ HAREKETLERİNDEN5 SICcedilRAMA VE KAZALARDAN6 ELEKTRİK ARKI VE KONTAĞINDAN
D YANGIN SOumlNDUumlRME CİHAZININ KULLANILIŞI1- CİHAZI YANGIN YERİNE GETİRİNİZRUumlZGARI ARKANIZA
ALINIZ2- ATEŞE MUumlMKUumlN OLDUĞUNCA YAKLAŞINIZ3- TETİK MEKANİZMASINI KİLİTLEYEN PİMİ CcedilIKARTINIZ
VEYA KARBONDİ- OKSİTTUumlPUumlNUumlN (KUumlCcedilUumlK TUumlP) VALFİNİ SOLA DOĞRU CcedilEVİREREK ACcedilINIZ
4- TETİĞE SONUNA KADAR BASARAK CcedilIKAN GAZI VEYA TOZU YANGININ DOĞDUĞU YERE PUumlSKUumlRTUumlNUumlZ
5- YANGINI OumlN TARAFTAN ARKAYA DOĞRU SOumlNDUumlRUumlNUumlZ
6- YANGINI SOumlNDUumlĞUumlNDEN EMİN OLMADAN TERK ETMEYİNİZ
7- TOZLU CİHAZLARI TOZ BİTENE KADAR BOŞALTINIZ
F YANGIN CcedilALIŞMA SAATLERİ İCcedilİNDE OLURSA1- HABER VERME YANGINI İLK GOumlREN KİMSE ALARM ZİL
TELEFON BAĞIRARAK VB HAREKETE GECcedilİRMEKLE BERABER TELEFONLA İTFAİYEYE HABER VERİR
2- EKİPLERİN GOumlREVLERİ SOumlNDUumlRME EKİBİ YANGININ CcedilIKTIĞI YERİN UumlST VE YANLARINDAKİ ODALARDA TERTİBAT ALARAK YANGINI SOumlNDUumlRMEYE CcedilALIŞIR KURTARMA EKİBİ VARSA OumlNCE CANLILARI KURTARIR YANGINDA OumlNCELİK SIRASINA GOumlRE EVRAK VE EŞYALARI BOŞALTMAYA HAZIR HALE GETİRİR GEREKİYORSA BİNANIN HENUumlZ YANMA TEHLİKESİ OLMAYAN KISIMLARINA TAŞIYABİLİRLER YANGIN CcedilIKAN BİNANIN TAHLİYESİNE OLAY YERİNE GELEN İTFAİYE AMİRİNİN VEYA MUumlLKİYE AMİRİNİN EMRİYLE BAŞLANIR KURTARILAN EŞYA İTFAİYE AMİRİ VEYA İDARİ İŞLER BİRİM AMİRİNİN GOumlSTERECEĞİ BİR YERE TAŞINIRİLKYARDIM EKİBİ YARALI VE HASTALARA İLKYARDIM YAPARKORUMA EKİBİ YANGINDAN KURTARILAN EŞYALARI KORUR PANİK VE KARGAŞAYI OumlNLER
G YANGIN CcedilALIŞMA SAATLERİ DIŞINDA OLURSA 1- HABER VERME YANGINI İLK GOumlREN KİMSE ALARM ZİL TELEFON BAĞIRARAK VB HAREKETE GECcedilİRMEKLE BERABER TELEFONLA İTFAİYEYE HABER VERİR AYNI ZAMANDA YANGIN İHBAR TELEFONUNUN YANINDAKİ LİSTEDEN AMİRİNE VE İLGİLİLERE HABER VERİR 2GOumlREVLİLERİN HAREKET TARZIYANGIN YERİNE GELEN DAİRE MUumlDUumlRUuml İLE EKİP PERSONELİ DERHAL VAZİFELERİNE BAŞLARLAR
H YANGIN BİNANIN YAKININDA OLURSA1- BİNANIN YANGIN TEHDİTİ ALTINDAKİ TARAFINDA
BULUNAN ODALARIN PERDELERİ CcedilIKARILIR PENCERELER KAPATILIR GEREKİYORSA EVRAK DOSYA VE DİĞER EŞYALAR TEHLİKESİZ YERLERE TAŞINIR
2- CcedilATIDA KORUMA TERTİBİ ALINIR CcedilATI VE DİĞER YERLERE DUumlŞEN KIVILCIM SOumlNDUumlRUumlLUumlR AHŞAP KISIMLAR VE CcedilATI BOL SU İLE ISLATILIR 7
GOumlREVİ SOumlNDUumlRME EKİBİ KURTARMA EKİBİ KORUMA EKİBİ İLKYARDIM EKİBİ (İTFAİYE) (EMNİYET)
EKİP BAŞI EKİP PERS
EK 1 Durum Tespiti Detay Formu (Tehlike Avı)Okulun Adı Tarih BİNA BLOK ADI KAT EMEğitim MateryaliMMasaDDolapNBNote Book PC Masauumlstuuml BilY Yazıcı S Sıra K Kuumlrsuuml
Oda Derslik Laboratuvar Adı veya Nosu
Durum
EH
Durum
EH
Durum
EH
Sıra ve Masalar sabitlenmiş miSıra ve Masalar geccedilişi kapatıyor muAraccedil gereccedil ve malzemeler tehlike oluşturmayacak şekilde Yerleştirilmiş sabitlenmiş miAğır nesneler yuumlksek raflardan uzaklaş tırılmış mıVarsa yuumlksek dolaplar ve raflar sabitlenmiş miDolapların mandalı var mıMevcut PC varsa sabitlenmiş miHareketli eğitim araccedilları var mı Sabitlenmiş miAsılı elektrik teccedilhizatları (lambalar projektoumlrler vs)Sabitlenmiş miDuvara asılı materyaller sabitlenmiş miLamba askıları sağlam sabitlenmiş miTehlikeli Madde var mı Sabitlenmiş mi (ip veya ccedilıtalı )Laboratuvarlarda şişe kap ve diğer malzemeler iccedilinenvanter (doumlkuumlm) yapılmış mıOfis iccedili boumllmeler sarsıntılara karşı dayanıklı mıAcil yolları ve kapıları doğrudan dışarıya veya guumlvenli biralana accedilılıyor muAcil ccedilıkış kapıları oumlnuumlnde ccedilıkışı oumlnleyecek şeyler var mıAcil ccedilıkış yolları ve kapıları bina buumlyuumlkluumlğuumlne ve kişiSayısına uygun muAcil ccedilıkış kapıları acil durumlarda hemen ve kolaycaAccedilılabilecekler şekilde miSaydam veya yarı saydam kapılar var mı YuumlzeyleriKırılmalara karşı korunmuş muBasamak yuumlzeyleri kaygan değil ve uygun malzemedenYapılmış mıBasamakların oumlnuumlnde kaymayı oumlnleyici bantlar koyulmuş muMerdivenler uumlzerinde geccedilişi engelleyecek malzemelerEngeller kaldırılmış mıYeter sayıda yangın soumlnduumlrme ekipmanı (donanım)(YSE) var mıKolay kullanılır mıYSE goumlruumlnuumlr ve kolay erişilir yerlere konmuş muYangın konusunda eğitim almış sorumlu personel var mıYanıcı patlayıcı maddeler uygun şartlarda korunuyor muAlarm sistemleri var ccedilalışıyor duumlzenli olarak kontrol ediliyor muİlkyardım dolabı mevcut muİlkyardım dolabı yeterli ilkyardım malzeme ve ekipmanı ileteccedilhiz edilmiş mi
Sayfa 36 45
İşaret levhaları var mı Ayrıntıları iccedileriyor mu Labda guumlvenlik panoları var mı Sabit miİşaretleme levhaları yeter sayıda ve uygun yerlerde mi
EK 2 TEHLİKE PROFİLİ BELİRLEME FORMUrdquo (RİSK ANALİZİ)
Okulun adı TarihYetkili M Mekacircnİ İnsanE Eğitim
Suumlrekliği
Tehlike 1 Tehlike 2 Tehlike 3 Tehlike 4 Tehlikehellip
M İ E M İ E M İ E M İ E M İ E
ETKİLEME ŞİDDETİ
Felaket 50rsquoden fazlazarar ccedilok sayıda oumlluumlm 30guumlnden fazla suumlreli etkKritik 25 -50 zararkalıcı sakatlanmalar 2 hafta suumlreli etkiSınırlı 10 -25 zararyaralanmalar 1 hafta suumlrelietkiOumlnemsiz 10rsquodan az zarar24 saat veya daha kısa suumlreli etki
OLUŞ SIKLIĞIYuumlksek Gelecek yıldameydana gelme olasılığı100Bazen Gelecek yıldameydana gelme olasılığı10-100 veya gelecek 10yılda en az bir kezNadiren Gelecek yıldameydana gelme olasılığı1-10 veya gelecek 100yılda en az bir kezYok (ccedilok az) Gelecek 100yılda goumlruumllme olasılığı 1veya daha az
ETKİ DERECESİ24 saatten daha fazla birsuumlrede oluş uyor ve erkenuyarı yapılabilir yapılamaz12 ndash 24 saatte oluşuyor veerken uyarı yapılabilir yapılamaz6 ndash 12 saatte oluşuyor erken uyarı yapılabilir yapılamaz6 saatten kısa bir suumlredeoluşuyor erken uyarıyapılabiliryapılamazBir anda oluşuyor ve erkenuyarı yapılabiliryapılamaz
Sayfa 37 45
Tahmini Etkilenecek KişiSayısı
Tahmini Etki Suumlresi
Tahmini Tahliye Suumlresi
Hazırlık ve Oumlnlemler (E H)
EK 3 MALZEME BİLGİ FORMUYOumlNERGE1 Malzeme bilgi formu ilgili servis yetkilileri tarafından doldurulmalı malzeme ve teccedilhizat yetkilisi tarafından kontrol edilmelidir2 Form bilgileri ihtiyaccedil durumunda veya belirli aralıklarla guumlncellenmelidir3 Malzeme adları iccedilin kısa anlaşılabilir ifadeler kullanılmalıdır (levye el feneri gibi)4 Malzemeyi kullanan servis ve servis yetkilisi malzemenin kullanım alanını doğru belirlemelidir5 Servis yetkilisi malzemenin yeter sayıda olmadığını duumlşuumlnuumlyorsa notlar boumlluumlmuumlne tarih bilgisiyle birlikte yazmalı ve ihtiyaccedilları gidermelidir Giderilen ihtiyaccedillar iccedilin bilgi formu yeniden doldurulmalıdır
Malzeme ve Teccedilhizat Sorumlusu Tarih
Okul Adı
Malzeme Adı
Kullanım Servisi
Servis Yetkilisi
Kullanım Alanı
Adedi
Zara
r Az
alt
Aram
a -
Kurt
arm
a
Yang
ın
Soumlnd
uumlrm
e
İlk
Yard
ım
Sayfa 38 45
NOTLARTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellip
EK 4 ACİL DURUM RAPORU FORMUYOumlNERGE
1 Acil Durum Raporu bilgileri Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Kurulu Başkanı
tarafından operasyon ve lojistik servislerinden gelen bilgiler doğrultusunda doldurulur Gerekli durumlarda bir uumlst yetkiliye teslim edilir
2 Olay turu Kendi imkacircnları ile baş edilebilen durumlar iccedilin ldquoOlayrdquo yerel imkacircnlar veya
diğer kurumlardan destek alınarak baş edilebilen durumlar iccedilin ldquoAcil Durumrdquo il genelini ve eğitim suumlrekliliğini etkileyecek buumlyuumlkluumlkteki olaylar iccedilin ldquoAfetrdquo olarak tanımlanacaktır
3 Olayın Tanımı iccedilin deprem sel yangın gibi genel tanımlama yapılacaktır
4 Bina ve muumldahale bilgileri ilgili servislerden gelen bilgiler doğrultusunda
doldurulacaktır5 Olay anında veya sonrasında ortaya ccedilıkan acil ihtiyaccedillar ile diğer
bilgiler detayları ileilgili alana Olay Tarihi Olay Tarihi
Okul Adı Bina Adı
Kat Sayısı Rapor Yetkilisi Tel
Bina Adı Olayın Tuumlruuml Olay Acil Durum Afet Olayın Tanımı --- --- ---
Muumldahale Bilgileri
Okul İmkacircnları ile Muumldahale edildi ____ Evet ____ Hayır
Başka kurum desteği ile Muumldahale edildi ____ Evet ____ Hayır
Destek veren kurum adı _________________________
Sayfa 39 45
Tıbbi desteğe ihtiyacı olan ki1048826i sayısı ____ ____ Yok
Yaralı Sayısı ____ ____ YokYaralı Durumu ____ Ağır ____ HafifKurtarılmayı bekleyen kişi sayısı ____ ____ YokKurtarılmayı bekleyenlerin kişi (ler) _____ Bina iccedilinde ____ DiğerDiğer
Bina Bilgileri
Yangın ____ Evet ____ HayırBinadaki Hasar Durumu ____ Az ____ Orta ____ Ağır ____ YokTehlikeli Madde Riski ____ Evet ____ Hayır ____ Kısmen (kat)
Acil İhtiyaccedillar (kurtarma tadilat vs)
Diğer Accedilıklamalar
EK 5 ZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARI FORMUYOumlNERGE
1 Zarar Azaltma ccedilalışmalarının yapılması ve suumlrduumlruumllebilirliğinin sağlanması amacıyla
aşağıdaki bilgileri belirleyeceğiniz aralıklarla doldurunuz2 Uygulama tarihinde gerccedilekleşen veya yarım kalan ccedilalışmaları ilgili
alana accedilıklamalarıile birlikte yazınız
3 Uygulama surecinde oluşan durumlar ile uygulama tarihinde gerccedilekleştirilemeyen
ccedilalışmaları ldquoNotlarrdquo kısmına tarih bilgisi ile birlikte yazınız
Okul Adı
Tarih
Bina Adı
TehlikeAdı
Tehlike TuumlruumlAlınmasıGerekenOumlnlem
OumlnemDerecesi
(1-4)Planlanma
TarihiUygulama
Tarihi AccedilıklamaYapısı
Yapısal
değil
Diğer
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
Sayfa 40 45
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
NOTLAR
Tarih hellip hellip hellip
Tarih hellip hellip hellip
Tarih hellip hellip hellip
EK 6 Yardım İstenebilecek Bazı Kamu Kurum ve Kuruluşları
18 Valilik ve veya Kaymakamlık19 İl Afet ve Acil Durum Muumlduumlrluumlğuuml20 İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml21 İl Sağlık Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Sağlık Grup Başkanlığı (112 Acil)22 İl Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml (155)23 Belediye24 İtfaiye (110)25 Kızılay26 Muhtarlık27 Hastane ve Klinikler Aile hekimleri28 Arama Kurtarma Birlik Muumlduumlrluumlğuuml29 Jandarma (156)30 Zehir Danışma Merkezi (114)31 Akredite olmuş afetlerle ilgili ccedilalışmaları bulunan Sivil Toplum
Kuruluşları
EK 7 Afet ve Acil Duruma Goumlre İzlenecek Yol
Sayfa 41 45
Afet veya Acil Durum Davranış Şekli
Deprem Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun Deprem bitince binayı tahliye edin
YangınYangın alarmı vererek binayı tahliye edinUumlzerinizdeki giysiler alev aldıysa Dur ndash Yat - Yuvarlan
Duman
Mahsur kaldıysan yerinde sığın Değilse binayı boşaltDuman tabakasının altında kalabilmek iccedilin suumlruumlnerekilerleyeceğini unutma
Tehlikeli madde sızıntısı Yerinde sığınak veya emniyetli bir yere tahliye
Bomba veya Bomba tehdidi Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun veya Tahliye
Şiddet olayları Kilitlen Tecrit
Patlama Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun
Sel Emniyetli bir tahliye veya yerinde sığınak (binaların uumlst katında)
Şuumlpheli veya bilinmeyen şahıslar
Tehdit unsuru değerlendirilerek hemen polis aranır
FırtınaYerinde sığın eğer oumlğrenciler okul bahccedilesinde iseiccedileri tahliye yapılır
EK 8 Temel Davranış Biccedilimleri1- Ccediloumlk ndash Kapan - Tutun2- Yerinde Sığınma3- Tahliye4- KilitlenTecrit1- Ccedilok ndash Kapan ndash Tutun Dizlerimizin uumlstuumlne ccediloumlkerek bedenimizin kapladığı alan olabildiğince kuumlccediluumlltuumllmeye kapanarak başımızı ensemizi ve yuumlzuumlmuumlzuuml korumaya ve eşya ile birlikte hareket etmek iccedilinde tutunma yapmamıza denir2- Yerinde Sığınma Tahliye gerektirmeyen veya buna yeterli zaman olmayan durumlarda uygulanır Genellikle tehlikeli madde sızıntısı teroumlr saldırısı ve şiddetli fırtına gibi durumlarda uygulanır Dışarı ccedilıkılmanız soumlylenene kadar iccedilerde kalınır ve dışarıdan hava girişi oumlnlenir3- Tahliye Bulunduğunuz yeri boşaltmanız demektir4- KilitlenTecrit Bulunduğunuz mekacircndan ayrılmanın guumlvenli olmadığı
Sayfa 42 45
durumlarda korunaklı bir şekilde saklanılmasıdırEK 9 Planda Olması Gereken Haritalar
1 Okul ccedilevresinin haritası2 Okul yerleşkesinin haritası3 Katların haritası4 Tahliye yolu5 Toplanma boumllgesi6 Afete youmlnelik ekipmanın (takım donanımın) bulunduğu yerler
TABLOLAR Tablo 1 Genel bilgiler formuTablo 2 Risk Seviyesine Goumlre Derecelendirme FormuTablo 3 Risk Seviyesine Goumlre MatrisTablo 4 Plandaki Oumlncelik Seviyesi EKLEREK 1 Durum Tespiti Detay Formu (Tehlike Avı)EK 2 Tehlike Profili Belirleme Formurdquo (Risk Analizi) EK 3 Malzeme Bilgi FormuEK 4 Acil Durum Raporu FormuEK 5 Zarar Azaltma Ccedilalışmaları FormuEK 6 Yardım İstenebilecek Bazı Kamu Kurum ve KuruluşlarıEK 7 Afet ve Acil Duruma Goumlre İzlenecek YolEK 8 Temel Davranış BiccedilimleriEK 9 Planda Olması Gereken Haritalar EK HARİTALAREK91 Okul Ccedilevresinin HaritasıEK92 Okul Yerleşkesinin HaritasıEK93 Katların KrokisiEK94 Tahliye Yolu KrokisiEK95 Toplanma Boumllgesi KrokisiEK96 Afete Youmlnelik Ekipmanın Bulunduğu Yerleri Goumlsteren HaritaNOT Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı hazırlanırken sayfaların kaymamasına dikkat edilmelidir Planla birlikti yayınlanan oumlrnek okul krokilerinden faydalanınız
2014- 2015 YILI OKULUMUZUN PERSONEL İKAMETGAcircH ADRES BİLGİLERİ
SN ADI VE SOYADIOKULDAKİ
BRANŞ VEYA GOumlREVİ
CEP TELF E ndashPOSTA ADRESİ VEYA İKAMETGAcircH ADRESİ İMZA
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Sayfa 43 45
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
34
35
HAZIRLYAN UYGUNDUR hellip03 2015 hellip032015
Muumlduumlr Yard Okul Muumlduumlruuml
OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİM PLANI HAZIRLANIRKEN DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR 1Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlanırken Sayfaların kaymamasına DİKKAT edilmeli
2 Planın hazırlanması uygulanması ve palanda goumlrev alan ve okulda goumlrev yapan buumltuumln personel plan hakkında bilgilendirilmelidir
3 Plan baştan sonuna kadar dikkatle okunması ve okulun fiziki yapısı goumlz oumlnuumlne alınarak yetkililerin goumlruumlşlerinin değerlendirilmesi gerekmektedir İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml tarafından Yayınlanan ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquonınrdquo sadece sizlere yardımcı olmak iccedilin yapıldığını tavsiye niteliği taşıdığı unutulmamalıdır
4 Her okul kendi okulunun fiziksel altyapısını ve koşullarını goumlz oumlnuumlnde bulundurarak planını hazırlamalıdır
5 Muumlduumlrluumlğuumlmuumlz tarafından yayınlanan Plan dışında başka illere ait palanlar internet ortamından dirilerek Okul Afet ve Acil Durum Planı hazırlanmamalıdır Muumlduumlrluumlğuumlmuumlz tarafından yayınlanan plan temel alınarak okulunuza uyarlanmalıdır
Sayfa 44 45
7 Plan ekinde bulunan buumltuumln ekler dikkatlilce okunarak doldurulmalıdır8 Plan ekinde yayınlanan Oumlrnek Krokiler nazara alınarak okulunuzun ihata duvarları iccedilerisinde bulunan
okulunuz ve okulunuza ait ek binaların krokileri bilgisayar ortamında veya ccedilok duumlzguumln ve anlaşılır bir tarzda kat planları uumlzerinde sığınak yangın dolabı yangın alarm butonu elektrik panolarının yangın soumlnduumlrme cihazları toplanma yerleri Malzeme depoların kolaylıkla anlaşılır bir tarzda farklı işaretlerle ve renkli kalemle goumlsterilmesi gerekmektedir
9 Planlar ikişer nuumlsha halinde hazırlanmalı Bir nuumlshası okulda kalacak bir nuumlshasırsquoda İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne elden teslim edilecek
10 Merkeze bağlı İlccedileler Planları uumlccediler nuumlsha halinde hazırlamalı Bir nuumlshası İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne elden teslim edilecek Bir nuumlshası okulda kalacak bir nuumlshası da İlccedile Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne teslim edilecek
11 İşin oumlzuuml Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlar bir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilen dersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilip guumlncelleştirilecektir
12Planın Hazırlaması esnasında bilmediğiniz hususlar hakkında Başbakanlık ldquoAfet ve Acil Durum Youmlnetimi Başkanlığı tarafından internet ortamında yayınlanan şu kaynaklardan faydalanınız
1) ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlama Kılavuzurdquo2) ldquoOn Adımda ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlama Kılavuzurdquo 3) ldquoOkullarda Afete Hazırlıkrdquo4) ldquoOkullarda Afet ve Acil Durum Youmlnetim El Kitabırdquo
5) ldquoEğitim Kurumları iccedilin Afet Acil Yardım Planlama Rehberirdquo13 Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları hazırlanmasında okul ve kurum Muumlduumlruuml Okul Afet ve Acil
Durum Youmlnetim Planrsquoları Eğitimini almış olan Muumlduumlr Yardımcısı başta olmak uumlzere Anaokullarında Anasınıfı Oumlğretmeni İlkokullarda Sınıf Oumlğretmeni Ortaokullarda Sosyal Bilgiler Oumlğretmeni Lise ve Mesleki okullarda Coğrafya Oumlğretmenleri sorumlukları dacirchilinde hazırlanmalıdır
14 Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları Muumlduumlrluumlğuumln okulunuzdan planrsquoları istemesi halinde İVEDELİKLE en geccedil bir hafta iccedilerisinde mesai guumlnuumlnde planlar teslim edilmelidir
helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipMUumlDUumlRLUumlĞUuml
İş bu Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planırsquonda goumlrev alan ve okulumuzda bulunan tuumlm personel plan hakkında bilgilendirilmiş olup plan ( ) Sayfadan İbarettir
Okul Muumlduumlruuml ndash İmza Muumlhuumlr 2015
Sayfa 45 45
Okulunuzun tuumlm kullanım alanlarının detaylı planları ccedilizilmelidir Her katta sınıfların isimlerinden arşive depoya tuvaletlere kadar her şey oumllccedilekli haliyle detaylı ccedilizilmelidirCcedilizilen detaylı planlar Okul tahliye planında Okul iccedilindeki risk analizlerinin yapılmasında Afet sonrası arama - kurtarma işlerinde Ccedilalışmaların duumlzenli yuumlruumlmesi adına kullanılır Detaylı ve oumllccedilekli ccedilizilmiş kat planlarının uumlzerine okul oumlğrenci sayısına ve okulun fiziki yapısına goumlre hazırlanmış tahliye planları ilave edilerek her kat başına asılmalıdırlar Her yıl sınıfların isimleri ve oumlğrenci sayıları değiştikccedile kat planları ve tahliyeplanları guumlncellenmelidir Ayrıca okul iccedilindeki potansiyel tehlikeler ve bazı oumlzel boumlluumlmler yangın soumlnduumlrme ekipmanı su depoları elektrik panoları laboratuar gibi yerler detaylı kat planları uumlzerinde goumlsterilmelidir Ayrıca ccedilizilmiş planların tuumlmuuml ve oumlğrenci guumlnluumlk zaman ccedilizelgeleri ve ders programları bir arada olmak uumlzere okulun en guumlvenli yerinde deprem sonrası gelecek arama ndash kurtarma ekibine destek olması iccedilin saklanmalıdır Yapısal sorunu ccediloumlzuumllmemiş okullarda herhangi bir goumlccediluumlk olma halinde goumlccediluumlk altında kalan oumlğrencilerin sayısı depremin olma zamanına bağlı olarak değişecektir Oumlrneğin ders saatinde olabilecek bir deprem sırasında tuumlm oumlğrenciler sınıflarında veya dersin işlendiği laboratuarda olacaktır Ancak aynı oumlğrenciler ders veya oumlğlen aralarındaki herhangi bir zamanda olan bir deprem sırasında ise koridor tuvalet bahccedile veya kantinde olabilirler Her iki durum arama kurtarma hizmetlerinde farklı programlar uygulanarak ccediloumlzuumllmeye ccedilalışılır Bu nedenle okulun
1 Tuumlm detaylı kat planları2 Tuumlm sınıfların ders programları3 Tuumlm sınıfların oumlğrenci listeleri4 Engelli oumlğrencilerin hangi sınıfta olduklarını goumlsteren oumlğrenci listeleri5 Aşağıda belirtilen tuumlm ccedilalışmalara katılan oumlğrenci listeleri6 Oumlğretmen noumlbet ccedilizelgesi7 Etuumlt ccedilalışmaları zaman ccedilizelgeleri 8 Sosyal etkinlik ccedilalışmaları zaman ccedilizelgeleri 9 Okulda duumlzenlenen kursların zaman ccedilizelgeleri10Egzersiz ccedilalışmaları zaman ccedilizelgeleri11Oumlğrenci derse giriş-ccedilıkış ccedilizelgeleri kolayca ulaşılabilecek guumlvenli yerlerde olmalıdır
Oumlrnek Detaylı Kat PlanlarıSayfa 14 45
Oumlrnek Detaylı Kat Planları
Oumlrnek Detaylı Tahliye Planı KACcedilIŞ YOLLARI İLE İLGİLİ ACcedilIKLAMALAR
Kaccedilış yollarında LPG tuumlpuuml yacircda benzeri hiccedilbir yanıcı malzeme yangına yol accedilabilecek tesisat veya kaccedilış engelleyici bir şey bulunamaz ccedilıkışların oumlnuuml kapatılamaz Kaccedilış yolu hiccedilbir kısmı da daraltılamaz Kaccedilış Yolu Gerccedilek bir kaccedilış unsuru bir bina veya konstruumlksiyonun herhangi bir noktasından yer seviyesindeki caddeye kadar olan devamlı ve engellenmemiş kaccedilış yolunun tamamıdır Kaccedilış yolları kapsamına bir buumltuumln olarak
a- Oda ve diğer muumlstakil hacimlerden ccedilıkışlar
b- Her kattaki koridor ve benzeri geccedilişler
c- Kattan ccedilıkışlar
d- Zemin kata ulaşan merdivenler
e- Zemin katta merdiven ağızlarından bu kattaki bina ccedilıkışına giden yollar
Sayfa 15 45
f- Bina dışındaki guumlvenlik oumlnlemleri dahildirAlt kenarları doumlşemeden en ccedilok 120 cm yukarıda ve bina dışındaki guumlvenlik boumllgesine accedilık dış zeminden en ccedilok 2 metre yuumlkseklikteki pencereler zorunlu hallerde kaccedilış yolu kabul edilebilir Kaccedilış yollarına engelleyici hiccedilbir şey konmaz kaccedilış yollarının oumlnuuml kapatılamaz Bina sorumlusu veya guumlvenlik goumlrevlileri bunu sağlamakla yuumlkuumlmluumlduumlr Kaccedilış kapıları yanlardan menteşeli olacak ve kaccedilış youmlnuumlne accedilılır şekilde duumlzenlenecektir Kaccedilış yolu hiccedilbir şekilde daraltılamaz
TAHLİYE PLANINDA DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR1 Tahliyenin en kısa suumlrede ve emniyetli yapılması esas alınacak2 Tahliyede binanın fiziki konumu dikkate alınarak tuumlm ccedilıkış yolları aynı anda
kullanılacak biccedilimde planlanacak (Asansoumlruumln kaccedilış yolu olarak kullanılmayacağı ama yangın merdiveninin kaccedilış yolu olarak kullanılacağı dikkate alınmalı)
3 Kat tahliye planlarında toplanma yerlerine gidecek yollar ok işaretiyle goumlsterilecek4 Tahliye uumlst katlardan zemin katlara inilerek bodrum katlardan zemin katlara ccedilıkılarak aynı
anda başlayacak şekilde planlanacak5 Plan hazırlanırken ana sınıfı ve diğer kuumlccediluumlk sınıflarında olduğu goumlz oumlnuumlnde bulundurulacak6 Accedilık havada belirlenen toplanma yerinin guumlvenilir bir alan seccedililmesi (duvar dibi yuumlksek
binalar enerji hatları elektrik telleri vb yıkılma ve ccediloumlkme tehlikeleri dikkate alınarak gerccedilekleştirmelidir)
7 Binanın fiziki durumu ve diğer oumlzellikleriyle ilgili bilgilerin eklenmesi8 Krokilerin normal dosya kacircğıdına basit anlaşılır olarak ccedilizilmesi9 Krokide idari odalar derslikler yatakhane merdivenler merdiven genişlikleri yangın
merdiveni ccedilıkış kapıları vb boumlluumlmlerin goumlsterilmesi10 EK-B krokide civar durumu okul bahccedilesinin genişliği ccedilevre duvarının yuumlksekliği bahccedile giriş
kapıları toplanma yerleri vb goumlsterilmesi Gerekirse kroki ile ilgili accedilıklamaların sol alt koumlşede belirtilmesi Sınıfların boşaltılış sırası oklarla goumlsterilmesi
11 Oumlrnek Tahliye Planı fikir vermek amacıyla hazırlanmıştır Binanın fiziki konumuna goumlre tahliyenin en kısa suumlrede ve emniyetli yapılması esasıyla farklı tahliye planları yapılabilir
Afet sonrası okul yeniden accedilıldığında
1- Oumlğrencilere hoşgoumlruumlluuml yaklaşarak onları dinlemek goumlzlemek afet sonrasında yaşamış oldukları psikolojik sorunları anlamaya ccedilalışmak
2- Sorunlu olarak değerlendirdikleri oumlğrenciler iccedilin profesyonel destek sağlamak3- Oumlğrencilere guumlven duygusu aşılamak oumlrneğin okullarının yetkili teknik heyetlerTarafından kontrol edilmiş olduğunu olabilecek artccedilı depremler karşısında korku vepaniğe kapılmalarına gerek olmadığını aslında korku ve paniğin can guumlvenlikleri acısından ccedilok daha tehlikeli olduğunu yapılacak en doğru hareketin eğitim ve tatbikatlarda yapıldığı gibi ldquoccediloumlk-kapan-tutunrdquo hareketini tekrarlamak olduğunu vurgulamak
4- Oumlğrencilere depremlerin oluşumu nedenleri uumllkemizin deprem tehlikesi depremler sırasında sınıfta teneffuumlste yolda evde ccedilarşıda nasıl davranmaları gerektiği konusunda her fırsatta bilgiler vermek
5- Oumlğrencilere sınıfta koridorlarda teneffuumlste bahccedilede laboratuar spor salonu kantin ve tuvaletlerde tehlikeli olabilecek yerler ve davranışlar hakkında bilgi vermek bu konuda tehlike avı uygulamaları yapmak
6- Deprem sonrasında cıdan soumlylenti dedikodu ve yetkililer tarafından onaylanmayan medya accedilıklamaları hakkında oumlğrencileri bilgilendirmek
7- Oumlğrencilere oumlğretmenlerine okul youmlneticilerine yerel youmlneticilere ve devlet youmlneticilerine karşı guumlven duygusu aşılamak
8- Oumlğrencilere afete uğramış kişilere yardım etmenin afetler sonrasında toplum olarak buumltuumlnleşmenin bir erdem ve oumlzveri işi olduğunu oumlğretmek ve bu konularda resim ve kompozisyon yarışmaları duumlzenlemek
Sayfa 16 45
9- Oumlğrencilere başta depremler olmak uumlzere tuumlm afetleri oumlnleme olabilecek etkilerini azaltma ve sonuccedillarını suumlratle gidermenin muumlmkuumln olduğunu oumlrneklerle anlatmak ve oumlğrencilerde guumlven ve baş edebilme duygusu yaratmak
OKULLARDA AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİMİ PLANLAMASININ AMACI VE KAPSAMI1- Okullarda Afet ve Acil Durum Youmlnetimi planlamasının temel amacı tehlikelerin
risklerin imkacircn ve kaynakların doğru ve kapsamlı olarak belirlenmesi gerekli oumlnlemlerin alınması buumltuumln safhalarda yapılması gereken işlerin belirlenmesi ve tuumlm paydaşların afet oumlncesi sırası ve sonrasındaki faaliyetlere etkin katılımlarının sağlanmasıdır
2- Afet ve Acil Durum Youmlnetimi kavramı afetlerin oumlnlenmesi ve zararlarının azaltılması amacıyla bir afet olayının oumlncesi sırası ve sonrasında yapılması gereken ccedilalışmaların planlanması youmlnlendirilmesi koordine edilmesi desteklenmesi ve uygulanabilmesi iccedilin toplumun tuumlm kurum ve kuruluşlarıyla kaynakların bu ortak hedefler doğrultusunda youmlnetilmesidir
3- Bu suumlreccedil iccedilerisinde en sade bireyden en yetkili makamlara kadar herkese goumlrev ve sorumluluk duumlşmektedir Okullar iccedilin gerccedilekleştirilecek ldquoAfet ve Acil Durum Youmlnetimi Planlamardquo ccedilalışmaları o kurumun afetler karşısında hasar-zarar goumlrebilirliğini azaltacak ve kurumu afetlere karşı guumlccedilluuml hale getirecektir
4- Hazırlanacak afet ve acil durum planlarının en oumlnemli amacı yaşam alanlarınınGuumlvenliğini sağlamaktır Bu nedenle tuumlm faaliyetlerin bir plan dacirchilinde gerccedilekleşmesi gerekir Planın genel amaccedilları afete neden olabilecek tehlike ve risklerin belirlenmesi muumlmkuumlnse oumlnlenmesi veya olası etkilerinin azaltılması eğitim ve tatbikatlarla farkındalığın ve becerinin arttırılması olay anında kazanılmış doğru davranış biccedilimlerinin sergilenmesi hızlı tahliyenin gerccedilekleştirilebilmesi ile okulların normal faaliyetlerine en kısa zamanda doumlnebilmesi iccedilin gereken kurumsal yapılanmayı sağlamak olarak oumlzetlenebilir5- Afet oumlncesinde afete neden olabilecek tehlike ve risklerin belirlenmesi muumlmkuumlnse Oumlnlenmesi veya olası etkilerinin azaltılması ve olaylara karşı eğitim ve tatbikatlarla tuumlm paydaşların hazırlıklı olmasının sağlanması ve afetlere karşı bilinccedilli ve direnccedilli nesiller yetiştirilmesi6- Afet sırasında eğitim ve tatbikatlarla kazanılmış doğru davranış biccedilimleri Uygulanarakarama-kurtarma ve ilk yardım ve guumlvenli tahliye işlemlerinin aksatılmadan uygulanması7- Afet sonrasında ise olaya zamanında hızlı ve etkili olarak muumldahale ederek
kayıplarınEn duumlşuumlk duumlzeyde tutulması olabilecek zincirleme etkiler veya ikincil afetlerin oumlnlenmesi ve okulun normal programına bir an oumlnce doumlnebilmesi iccedilin gereken iyileştirme faaliyetlerinin belirlenmesi ve uygulanmasını sağlayacak oumlrguumltlenme modelleri ile imkan ve kaynakları sağlamaktır
Planlama EsaslarıPlanlama ile ne yapmak istediğinizin ve bunu nasıl hangi imkacircn ve kaynakları kullanarak
yapacağınızın belirlenmesi demektir Hangi amaccedilla olursa olsun bir planlama faaliyeti1- Oumlncelikle sorunlar ve ihtiyaccedilların belirlenmesi2- Uygulanması muumlmkuumln olan ccedileşitli eylem yollarının tartışılıp duumlzenlenmesi3- İmkacircn fırsat ve kaynakların belirlenmesi4- Mevcut imkacircn ve kaynaklarla gerccedilekleştirilmesi muumlmkuumln olan eylem yollarının belirlenmesi5- Amaca ulaşmak iccedilin gereken insan guumlcuuml malzeme kaynakları ve oumlrguumltlenme şeklini
belirlenmesi6- Oumllccediluumllebilir goumlstergeler belirleyerek eylemlerin izlenmesi ve gerektiğinde yeniden duumlzenlemeler yapılması gibi bir ccedilok faaliyeti kapsamaktadır
Afet ve Acil Durum Youmlnetimi planlaması afet youmlnetim doumlnguumlsuuml iccedilerisinde yer alan zararazaltma hazırlık muumldahale ve iyileştirme safhalarındaki ccedilalışmaların ayrı ayrı saptanması ve bir buumltuumlnluumlk iccedilerisinde yuumlruumltuumllecekuygulanacak faaliyetlerin belirlenmesi ccedilalışmalarını kapsar
Sayfa 17 45
Kapsamlı bir planlama olan Afet ve Acil Durum Youmlnetimi planlaması iccedilin yuumlruumltuumllmesi gereken ccedilalışmalar aşağıda gibidir
ZARAR AZALTMA CALIŞMALARIBirccedilok kaynakta zarar azaltma afetlerin etkilerinden kaynaklanan can ve mal kayıplarının
azaltılmasına youmlnelik ccedilabaların buumltuumlnuuml olarak tanımlanır Bir başka deyişle bu aşamada yapılacaklar tehlikeli durumlar karşısında oluşabilecek can ve mal kayıplarını muumlmkuumlnse ortadan kaldırmayı değilse olabildiğince azaltmayı amaccedillayan ccedilabaların buumltuumlnuumlduumlr Zarar azaltma sadece oumlnleme yaklaşımından farklı olarak oumlzellikle doğal kaynaklı tehlikelerin kaccedilınılmaz olduğunu kabul ederek afetlerin etkilerini en az zararla atlatmaya youmlnelik toplumsal direnccedil ve beceri geliştirmeyi de amaccedillar Adından da anlaşılacağı uumlzere afet oumlncesinde ve afet planlaması genel ccedilerccedilevesi iccedilerisinde Oumlncelikle yapılması gereken ccedilalışmalar aşağıdaki hususları iccedilermelidir1- Okul ve ccedilevresindeki tehlikelerin belirlenmesi analizi ve değerlendirilmesi2- Okul nuumlfusu yapı alt yapı ve insan faaliyetleri envanterinin ccedilıkarılması3- Fiziksel sosyal ekonomik ve ccedilevresel zarar goumlrebilirliklerin (etkilenme oranları) belirlenmesi4- Risklerin belirlenmesi5- Olum ve yaralanma riskleri6- Tehlikenin yol accedilabileceği zincirleme veya ek tehlike ve riskler7- Fiziksel riskler (yapı altyapı elektrik mekanik tesisat ve okul donanımının riskleri)8- Sosyal psikolojik ve ekonomik riskler9- Ccedilevresel riskler10- Afet senaryolarının hazırlanması11- İmkan ve kaynaklarla guumlccedilluuml ve zayıf youmlnlerin fırsat ve tehditlerin belirlenmesi(SWOT analizi)12- Risk azaltma stratejilerinin belirlenmesi ve maliyet fayda analizleri13- Yasal kurumsal ve finansal olanakların belirlenmesi14- En akılcı stratejik amaccedil hedef ve eylemlerin belirlenmesi ve uygulanması15- Performans kriterleri ile izleme ve değerlendirme youmlntemlerinin belirlenmesi16- Uygulamanın izlenmesi aksayan youmlnlerin belirlenmesi ve gerekiyorsa planınGuumlncelleştirilmesi
Şekil 3 Zarar Azaltma Ccedilalışmaları Doumlnguumlsuuml
ZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARINDA BELİRLENMESİ GEREKEN HUSUSLAR1- Riskleri Belirle2- Tehlikeleri Belirle3- Varsa Eksiklikleri Gider4- Oumlncelikleri Belirle
Sayfa 18 45
5- Tehlike ve riskleri oumlnle veya azalt6- Zarar goumlrebilirlikleri belirle7- Mevcut imkacircn ve kaynakları belirle
Zarar azaltma ccedilalışmaları afet ve acil durum youmlnetim sisteminin temelini oluşturmakta ve gerek muumldahale ve gerekse iyileştirme aşamalarında yapılması gerekenleri gerccedilekccedili olarak belirleyebilmek icin gerekli olan ana girdileri (afet senaryoları) sağlamaktadır Tehlike ve riski dikkate alarak hazırlanmış bir senaryo olmadan muumldahale ve iyileştirme aşamasında yapılacakları belirlemek başımıza gelecekleri tahmin etmeden uygulama şansı olmayan planlar hazırlamaktır Okullar iccedilin yuumlruumltuumllecek olan zarar azaltma faaliyetleri ile can ve mal kaybına yol accedilabilecek eğitim ve oumlğretimde kesintiye neden olacak tehlikeler riskler saptanarak zarar azaltma ccedilalışmalarının belirlenmesi gerekir Ccedilalışmaların adımları mevcut durumun tespit edilmesi olası tehlikelerin belirlenmesi risk analizinin yapılması ve bu bilgiler doğrultusunda zarar azaltma faaliyetlerinin başlatılması olarak oumlzetlenebilir Ccedilalışmaların yuumlruumltuumllmesinde standart formlar kullanılabileceği gibi youmlneticiler tarafından geliştirilen kurum niteliklerine uygun basit anlaşılır formlar da oluşturulabilir Okulun mevcut durumunun belirlenmesi iccedilin kullanılabilecek oumlrnek ldquoGenel Bilgiler Formurdquo Tablo 1rsquode verilmiş olup tehlike avı ve risk analizi ccedilalışmalarında kullanılabilecek oumlrnek ldquoDurum Tespiti Detay Formurdquo ile ldquoTehlike Profili Belirleme Formurdquo bu kılavuzun ekler kısmında yer almaktadır (Ek-1 Ek-2) Ayrıca acil durum anında kullanılmak uumlzere gerekli ihtiyaccedil malzemelerinin depolanarak takip edilmesini kolaylaştıracak ldquoMalzeme Bilgi Formurdquo oumlrneği ile yaşanan her bir olay veya acil durum sonrasında ilgili servislerden gelecek bilgiler doğrultusunda kullanılmak veya gerektiğinde bir uumlst kuruma sunulmak amacıyla Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Kurulu Başkanı tarafından doldurulması oumlnerilen ldquoAcil Durum Raporu Formurdquo da yine ekler boumlluumlmuumlnde yer almaktadır (Ek-3 Ek-4)
Tablo 1Genel Bilgiler Formu
Okul Adı TarihiBina Blok Adı
Kat
Koridor SayısıOda
SayısıDerslikSayısı
LaboratuarSayısı
ElektrikPanosu(Odası)[ ] Var[ ] Yok
Işıldak Sayısı [ ] YokAcil Yangın Ccedilıkış Sayısı[ ] Yok
Yangın Soumlnduumlruumlcuuml [ ] Var [ ] YokSayısı ve Yeri
Yangın Hortumu [ ] Var [ ] Yok
Sayısı ve Yeri
Diğer Accedilıklamalar Oda-
Derslik-LabAdı
veya Nosu
İlkyardımKutusuTalimatPanosu
KapıAccedilılışYoumlnuuml
İlkKurtarılacak
(OumlnemliBelge)
TahliyeEngeli
(Mobilyavs)
VanaŞalter
TehlikeliMadde(adı)
YanıcıMalzeme
(Ahşap vs)
DumanDedektoumlruumlTaşınabilirSoumlnduumlrme
Cihazı
AfetAcil
YardımMalz
NOT Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı hazırlanırken aşağıda adı geccedilen standart formlar oluşturulur ve dosyanın son kısmındaki ekler boumlluumlmuumlne eklenir
Sayfa 19 45
1ldquogenel bilgiler formurdquo 2ldquoDurum Tespiti Detay Formurdquo 3ldquoTehlike Profili Belirleme Formurdquo 4ldquoMalzeme Bilgi Formurdquo 5ldquoAcil Durum Raporu Formurdquo
Yapısal tehlikeler taşıyıcı olmayan yapı elemanlarının hasar goumlrmesiyle oluşan (boumllme duvar hasarları sıva ve cam hasarları gibi) riskler ve taşıyıcı yapı elemanlarının (kolon kiriş gibi) hasar goumlrmesiyle oluşan riskler olarak iki grupta ele alınırlar Taşıyıcı sistemin guumlvenliği riski kontrol eden etkenlerdendir Oumlzellikle deprem gibi yapı elemanlarında doğrudan hasara yol accedilabilen afetler iccedilin sistemin guumlcuuml riskin azalması dolayısıyla can ve mal kaybının azalması ile doğrudan ilişkilidir Oumlzellikle deprem sof konusu olduğunda yapısal riskler dışında zemin koşulları da riskleri azaltıcı ya da arttırıcı rol oynar Depremin guumlcuumlne bağlı olarak zeminin koşulları depremin enerjisini buumlyuumltebilir veya azaltabilir Bu nedenle zeminin oumlzelliklerine goumlre yapılaşma deprem zararlarının azaltılmasında oumlnemli rol oynar
Yapısal olmayan tehlikeler bir bina iccedilin yapısal elemanlar dışında kalan tuumlm detaylardır Oumlzellikle okullar gibi belirli bir anda kalabalık teşkil eden mekacircnlar iccedilin yapısal olmayan tehlikeler buumlyuumlk tehdit oluşturmaktadır Uumllkemizde yaşanan buumlyuumlk depremlerde yapısal olmayan unsurlara bağlı yaralanma oranı 50 can kaybı ise 3-4 olarak tespit edilmiştir Yaralanma ve oumlluumlmlerin ccediloğunun duumlşen ve devrilen eşyalardan kaynaklandığı devrilen eşyaların da ccedilıkış yollarını kapattıkları tespit edilmiştir Bu nedenle okullar iccedilin yapısal olmayan tehlikelere youmlnelik oumlnlemlerin alınması yapısal olmayan ve tehdit oluşturacak malzemelerin doğru şekilde sabitlenerek yapısal elemanlarla birlikte hareket etmeleri sağlanmalıdır Sadece deprem soumlz konusu olduğunda değil herhangi bir acil durum anında ccedilıkış-kakış yollarını kapatacak kapı oumlnlerindeki malzemelerin de sabitlenmesi veya ccedilıkışları kapatmayacak şekilde konumlandırılmaları gerekmektedir
RİSK ANALİZİRisk analizi yapılabilmesi iccedilin analizin yapılacağı mekacircnın ve bireyleri
etkileyecek her tuumlrluuml tehlikenin belirlenmesi gerekir Olabilecek bir acil durum veya afetin mekan ile insanlar uumlzerine etkilerinin belirlenmesi oldukccedila zor olmakla beraber duruma en yakın ihtimaller doğrultusunda doğal teknolojik ve insan kaynaklı olası tehlikeler iccedilin oumlnem derecesine bağlı oumlnceliklerin belirlenmesi gerekir Okullar iccedilin herhangi doğal teknolojik veya insan kaynaklı bir olayın afete doumlnuumlşmemesi veya doumlnuumlşse bile en az zararla sonuccedillanması tehlikelerin belirlenerek tedbirlerinin alınması ve risklerin azaltılması ile muumlmkuumlnduumlr
Birleşmiş Milletlerin kabul ettiği en genel tanımla ldquoinsanlar iccedilin fiziksel ekonomik ve sosyal kayıplara neden olan normal yaşamı durdurarak veya kesintiye uğratarak toplumları ve işyerlerini etkileyen yerel imkacircnlarla baş edilemeyen doğal teknolojik veya insan kaynaklı tuumlm olaylarardquo afet denilmektedir
Risk analizi Afet Acil Yardım Planlarırsquonın temelini oluşturur Bir kuruluşta tehlike ve risk analizi yapılmadan plan hazırlanmamalıdır Her okulun iccedil ve dış risklerini değerlendirip kendine oumlzguuml bir ldquoOkul Afet Acil Yardım Planırdquo hazırlaması gerektiği unutulmamalıdır
Tehlikenin neden olabileceği riskin belirlenmesi iccedilin zarar goumlrebilirlik değerlendirmesi
Sayfa 20 45
yapılmalıdır Risk belirlenmesiyle aşağı yukarı değişik buumlyuumlkluumlkteki afetlerin hangi boyutta etkiyaratacağı tahmin edilebilir Mevcut tehlikelerin yaratabileceği afetlerle ilgili risk analizi yapılmalı bu risklere eldeki imkacircn ve kaynaklarla nasıl karşı koyulacağı belirlenmeli geccedilmişteyaşanan deneyimlerden ccedilıkarılan dersler ışığında yeni eylem planları geliştirilmelidir
Risk en basit tarifiyle insana ccedilevreye bir kuruluşa bir iş veya hizmet suumlrekliliğine zarar verecek sonuccedillar doğuran olayların tahmini koumltuuml etkileridir
Tehlikeler doğası itibariyle birbirlerine goumlre farklılıklar goumlsterir Bazı tehlikeler oumlncuuml işaretler verebilirken bazıları ise aniden oluşabilmektedir Oumlzellikle deprem gibi doğal kaynaklı olaylar iccedilin tahminlerde bulunmak oldukccedila zor hatta muumlmkuumln değildir Bu nedenle okullar iccedilin aniden gelişen bu tur tehlikelerin afete doumlnuumlşmemesi iccedilin mevcut durum ccedilok iyi analiz edilmelidir Mevcut durumun analiz edilmesinde kurumun sahip olduğu yerel imkacircnlar belirlenmelidir Bu iccedil kaynaklar afet veya acil durum anında ve sonrasında normal hayata geccediliş iccedilin gereklidir
Okullar iccedilin yapılacak tehlike analizi ccedilalışmalarında olası tehlikelerin belirlenmesi ve belirlenen her tehlike iccedilin gerccedilekleşme sıklığı ile mekacircn personel-oumlğrenci ile eğitim suumlrekliliği uumlzerine etkileri derecelendirilmelidir Ayrıca tehlikenin buumlyuumlkluumlğuuml coğrafi-boumllgesel koşullar veek olarak yakın ccedilevrede meydana gelebilecek olayların etkileri de duumlşuumlnuumllmelidir Unutulmamalıdır ki bir okuldaki personel oumlğrenci eğitim binası ile eğitim materyallerinin bir tehlikenin etkisiyle hasara uğraması veya eğitiminin kesintiye uğraması o okulun hasar goumlrebilirliğinin seviyesini goumlsterir
Risk analizi ccedilalışmalarında tehlike tuumlrleri ile bu tehlikelerin nitelikleri de değerlendirilir Her tehlikenin kendine oumlzguuml etkileme şiddeti oluşum sıklığı etkilediği mekacircn ve topluluk sayısıile oumlnlemleri bir diğer tehlikeye goumlre farklılık goumlsterir Tehlike profilinin (goumlruumlntuumlsuumlnuumln) belirlenmesinde mekacircn-bina insan-personel-oumlğrenci eğitim suumlrekliliği gibi başlıklarla gruplandırılmış sorulara verilecek cevaplar iccedilin aşağıdaki detaylar dikkate alınmalıdır Mekacircn veya bina tehlikenin veya riskin etkileyeceği alandır Mekacircnın ne kadarının etkileneceği farklı oranlarda etkilenecek alanların olup olmadığı oumlnemlidir İnsan (personel- oumlğrenci) tehlikenin gerccedileklemesi halinde tehlikeden etkilenebilecek zarar goumlrebilecek en yuumlksek insan sayısıdır
Eğitim suumlrekliliği tehlikenin binayı veya insanları etkilemesi durumunda eğitimi ne kadar etkileyeceği eğitimde kesintiye yol accedilıp accedilmayacağıdır Risk analizi yapılırken oumlzellikle deprem ve sel gibi doğal kaynaklı tehlikeler iccedilin etki derecesi ve oluşum sıklığıolasılığının belirlenmesinde bilimsel verilerden yararlanılmalı diğer tehlikeler iccedilin ise fiziki şartlar ve mevcut riskler dikkate alınmalıdır Belirlenen tehlikelerin mekacircnı İnsanı ve eğitim suumlrekliliğini ne kadar etkileyebileceğini belirleyebilmek iccedilin dosya sonundaki Ek 2rsquodeki ldquoTehlike Profili Belirleme Formurdquo doldurulmalıdır Bu formdaki ldquoEtkileme Şiddetirdquo nin Felaket Kritik Sınırlı ve Oumlnemsiz seviyelerinden hangisine ve ldquoOluş Sıklığırdquo nın Yuumlksek Bazen Nadiren Yok (ccedilok az) seviyelerinden hangisine karşılık geldiğine tablodaki ve aşağıdaki accedilıklamalar doğrultusunda karar verilir
MEVCUT DURUM ANALİZİOumlncelikle okulun sahip olduğu afet ve acil durum sırasında ve sonrasında
kullanılabilecek iccedil kaynaklar tespit edilmelidir Bu konuda şunlar yapılabilir
Sayfa 21 45
1 Personel Yangın muumldahale ekibi ilkyardım ekibi komuta merkezi ekibi tahliye ekibi basın
ve halkla ilişkiler ekibi gibi ccedilalışma gruplarında yer alacak personelin tespiti2 Ekipman Yangından korunma ve muumldahale ekipmanları (takımı) iletişim
ekipmanlarıİlkyardım malzemeleri uyarıalarm sistemleri gibi ekipmanların envanterinin hazırlanması ve bunlarındestek sistemlerinin belirlenmesi3 Sosyal ve youmlnetsel tesisleraraccedillar İl Afet ve Acil Durum Muumlduumlrluumlğuuml (ADM)
sığınaklar ilkyardımmerkezleri sağlık hizmet birimi gibi birimlerin okul iccedilindeki konumlarının ve kapasitelerinin belirlenmesi4 Organizasyon Eğitim tahliye planı gibi konularda okulun organizasyon
kapasitesinin belirlenmesi
OKULLARDA YAŞANABİLECEK TEHLİKELER ŞOumlYLE SIRALANABİLİR1 Gaz kaccedilağı2 Deprem3 Yangın4 Yıldırım5 Teroumlr6 Ccedilevreden (komşu kurum ve kuruluşlardan gelecek) etkiler7 Olumsuz hava koşulları (sel fırtına hava kirliliği kar buzlanma don ve vb)8 Toprak kayması ve heyelan9 İletişim-haberleşme aksaklıkları10 Acil sağlık durumları (salgın hastalıklar gıda zehirlenmesi vb)11 Tehlikeli maddeler12 Ulaşım-servis kazaları13 Savaş hali14 Adli vakalar (ccedilocuk kaccedilırma hırsızlık vb)15 Kazan patlaması vb bunlar gibiOkullarda yapısal olmayan risklerin azaltılması iccedilin şunlara dikkat edilmelidir1 Araccedil gereccedil makine ve mobilya gibi ağır olan eşyaların sabitlenmesi2 Tavanda asılı olan eşyaların sabitlenmesi3 Elektrikli aletlerin sabitlenmesi ve kesintisiz guumlccedil kaynağı veya jeneratoumlrle
desteklenmesi4 Buumltuumln zehirli yanıcı ve tehlikeli maddelerin ldquoSınırlayın İzole Edin Yok
Edin Ayırınrdquo(SİYA) kuralına bağlı olarak kapalı sağlam kutular iccedilinde depremde doumlkuumllmeyecek şekilde tutulmalarının sağlanması5 Ccedilalışanlar ve aileleri iccedilin eğitim ve bilinccedillenme programları duumlzenlenmesi6 Sınıf kapılarının dışarı accedilılacak şekilde tasarlanmış olması7 Ccedilıkış yollarının daima accedilık tutulacak şekilde ayarlanması8 Yapısal olmayan elemanlar ruumlzgar ve deprem sarsıntılarına karsı binaya sabitlenmesi9 Yangın soumlnduumlrme cihazlarının durumu yerlerinin kontroluuml ve bakımlarının yapılması10 Yangın guumlvenliği oumlnlemlerinin uygulanması11 Tahliye tatbikatlarının sık yapılması
Risk analizi yapılırken etki derecesi iccedilin1 Felaket (50rsquoden fazla zarar ccedilok sayıda oumlluumlm 30 guumlnden fazla sureli
etki) iccedilin 42 Kritik (25 -50 zarar kalıcı sakatlanmalar 2 hafta sureli etki) iccedilin 3
Sayfa 22 45
3 Sınırlı- Kontrol edilebilir (10 -25 zarar yaralanmalar 1 hafta sureli etki) iccedilin 2
4 Oumlnemsiz (10rsquodan az zarar 24 saat veya daha kısa sureli etki) iccedilin 1 Oluş Sıklığı iccedilin1 Yuumlksek (Gelecek yılda meydana gelme olasılığı 100) iccedilin 42 Bazen (Gelecek yılda meydana gelme olasılığı 10-100 veya gelecek 10 yılda
en az bir kez) iccedilin 33 Nadiren (Gelecek yılda meydana gelme olasılığı 1-10 veya gelecek 100 yılda
en az bir kez) iccedilin 24 Yok (ccedilok az) (Gelecek 100 yılda goumlruumllme olasılığı 1 veya daha az) iccedilin 1
kullanılmalıdırTablo 2 Risk Seviyesine Goumlre Derecelendirme
Tehlike
Etkilenecek Unsurlar(Her bir unsur tablo altındaki etki derecesi Puanına goumlre ve Ek 2 formu verilerine goumlreYapılmalıdır)
ETKi DERECESİ(Etkilenecek Unsurların
Ortalaması)(Mekacircn+İnsan+Eğit
imSuumlrekliliği) 3
Oluş S
ıklığıOlasılı
k
Oumlncelik
Derecesi
Mekacircn Bina
EğitimSuumlrekliliğ
i
İnsan(personel
Oumlğrenci)Tehlike 1Tehlike 2Tehlike 3helliphelliphelliphellipEtkilenecek Unsurlar Oumlnemsiz1Sınırlı ndashkontrol edilebilir 2Kritik 3 Felaket 4 (Ek 2rsquoden yararlanılarak belirlenir)Etki Derecesi Etkilenecek Unsurlar (Mekacircn+ İnsan+Eğitim Suumlrekliliği) 3Oluş Sıklığı ı Olasılık Yok 1Nadir 2 Bazen 3 Yuumlksek 4 (Ek 2rsquoden yararlanılarak belirlenir)Oumlncelik derecesi = Etki Derecesi X OlasılıkTablo 2rsquode her tehlike iccedilin hesaplanan ldquooumlncelik derecesirdquo iccedilin Tablo 3 ve Tablo 4rsquoten yararlanılarak tehlikenin plandaki oumlncelik duumlzeyi veya planda yer alıp almayacağı belirlenir
Tablo 3 Risk seviyesine goumlre matrisEtki Derecesi
Ola
sılık
Felaket4
Kritik3
Sınırlı2
Oumlnemsiz1
Yuumlksek4
Yuumlksek16
Yuumlksek12
Orta8
Az4
Bazen3
Yuumlksek12
Yuumlksek9
Orta6
Az3
Nadiren2
Orta8
Orta6
Az4
Ccedilok Az2
Yok1
Az4
Az3
Ccedilok Az2
Ccedilok Az1
Sayfa 23 45
Tablo 4 Plandaki oumlncelik seviyesiSonuccedil Risk Plandaki Oumlncelik
16 12 9 Yuumlksek 1 Duumlzeyde (en oumlncelikli plan)
86 Orta 2 Duumlzeyde (oumlncelikli plan)43 Az 3 Duumlzeyde (plan)21 Ccedilok Az 4 Duumlzeyde (plan
yapılmayabilir)
Zarar Azaltma ccedilalışmaları planlama oumlncelikleri sonuccedilları doğrultusunda bir program dahilinde Ek-5rsquoteki oumlrnek ldquoZarar Azaltma Ccedilalışmaları Formurdquo kullanılarak gerccedilekleştirilmelidir
HAZIRLIK CcedilALIŞMALARIAfet oumlncesinde oumlnleme ve zarar azaltma aşamasında alınan tuumlm
oumlnlemlere karşın depremani seller fırtına ve tayfunlar gibi bazı tehlikeleri oumlnlemek ve risklerini tamamen ortadan kaldırmak muumlmkuumln olamayacağı iccedilin hazırlık aşamasında bazı oumlnemli faaliyetlerin yuumlruumltuumllmesi kaşınılmazdır Bu faaliyetlerin yanı sıra okullar kazalar kavgalar zehirlenmeler kuumlccediluumlk ccedilaplı yangınlar gibi acil durumlarla ccedilok sık karşılaştıkları iccedilin gerekli hazırlık faaliyetlerini suumlrekli guumlncel ve uygulanabilir duumlzeyde tutmak zorundadırlar
Hazırlık ccedilalışmalarının ana hedefi tehlikelerin topluluklar ve yaşam alanları uumlzerinde doğurabileceği olumsuz sonuccedillara karşı oumlnlemler almak ve etkili muumldahale iccedilin on hazırlıklar yapmaktır Kısacası herhangi bir afet anında acil yardım ihtiyaccedillarının karşılanabilmesi ve ldquoarama-kurtarmardquo kabiliyetinin geliştirilmesi iccedilin yapılması gereken faaliyetlerin tuumlmuumlduumlr Bu amaccedilla eğitilen personel ve temin edilen malzemelerin doğru alanlarda konumlandırılmaları da bu faaliyetlerin iccedilerisinde yer alır Hazırlık safhasında oumlğrenci oumlğretmen ve ccedilalışanların canı ve malı ile milli servetleri afetlerin yıkıcı etkilerinden koruyacak bazı faaliyetlerin yuumlruumltuumllmesi zorunluluğu nedeniyle hazırlık ccedilalışmaları ccediloğu zaman zarar azaltma faaliyetleri ile iccedil iccedile girmiştir Hazırlık ccedilalışmalarının temelini okullarla ilgili tuumlm paydaşların afet veya acil durum anında nasıl davranacaklarının oumlnceden belirlenmesi ve gerekli olan tuumlm eğitim ve tatbikatların yuumlruumltuumllmesi ccedilalışmaları oluşturmaktadır Başka bir deyişle hazırlık ccedilalışmaları muumldahale surecini kapsayan faaliyetlerin oumlnceden planlandığı ve programların geliştirildiği ccedilalışmalar buumltuumlnuumlduumlr
Okul afete muumldahale ccedilalışmaları oumlnceden tahmin edilebilen ve erken uyarı verilebilmesi muumlmkuumln olan tehlikeler ve ani gelişen olaylar iccedilin olay anında yapılması gereken doğru davranış biccedilimlerini de iccedilerir Herhangi bir tehlike anında en doğru davranış biccediliminin ne olduğu ile ilgili bilgi ve beceri geliştirici eğitimler ile tatbikatlar da hazırlık ccedilalışmalarının bir parccedilası olarak duumlşuumlnuumllmelidir
Hazırlık faaliyetleri iccedilerisinde olması gereken başlıca adımlar şunlardır 1 Afete muumldahale ve iyileştirme planlarının hazırlanması
Sayfa 24 45
2 Başta bu planlarda goumlrev alacak kişiler olmak uumlzere oumlğretmenler oumlğrenciler ccedilalışanlar ve veliler iccedilin eğitim ve tatbikat programlarının hazırlanması ve uygulanması
3 Okul iccedili haberleşme bilgi ve iletişimin geliştirilmesi 4 Okul afet ve acil durum youmlnetimi planlama ccedilalışmalarının tanıtılması ve
yaygınlaştırılması5 Goumlrevlilerin eğitimi bilgilendirilmesi ve bilinccedillendirilmesi6 Erken uyarı tahliye sığınak duumlzeni kurtarma ve ilk yardım gibi alt planların
hazırlanması7 Eğitim materyallerinin hazırlanması8 Eksiklerin tespit edilmesi ve giderilmesi9 Tatbikatların yapılması10 Diğer planlarla işbirliği ve koordinasyon
Şekil 4 Afete Hazırlık Ccedilalışmaları DoumlnguumlsuumlHazırlık Ccedilalışmalarına başlarken oumlncelikli olarak şu hususları belirlemek gerekir1- Risklerin Belirlenmesi2- Tehlikeleri Belirlenmesi3- Varsa Eksiklikleri Giderilmesi4- Oumlnceliklerin belirlenmesi 5- Tehlike ve riskleri oumlnlenmesi veya azaltılması6- Zarar goumlrebilirliklerin belirlenmesi7- Mevcut imkacircn ve kaynakları belirlenmesi
HAZIRLIK CcedilALIŞMALARI ESNASINDA YAPILACAKLAR OLANLAR1- Tatbikatların sıklıkla duumlzenli bir tarzda yapılması2- Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Planlama Ccedilalışmalarının Tanıtılması3- Diğer planlarla işbirliği ve koordinasyonun sağlanması4- Eğitim Materyallerinin hazırlanması5- Eksiklerin tespit edilmesi ve giderilmesi6- Goumlrevlilerin eğitimi bilgilendirilmesi ve bilinccedillendirilmesi7- Erken uyarı tahliye sığınak duumlzeni kurtarma ve ilk yardım gibi alt planlarının
hazırlanması
MUumlDAHALE CcedilALIŞMALARI
Sayfa 25 45
Bir afetin oluşumunu takip eden ve afetin oluşundan hemen sonra başlayarak afetin buumlyuumlkluumlğuumlne bağlı olarak 1-2 aylık suumlre iccedilerisinde yapılan faaliyetlerin tuumlmuumlduumlr Muumldahale evresinde ilk hedef en kısa surede en fazla insanın hayatını kurtarmaktır Bunu insan yaşamını ilgilendiren yaralıların sevk edilmesi-tedavisi barınma ve yaşamsal ihtiyaccedillarının temini gibi diğer faaliyetler takip eder Muumldahale faaliyetleri aynı zamanda otorite ve disiplin gerektirir Bu suumlreccedil iccedilerisinde ortaya ccedilıkan gereksinimlerin hızla tespit edilmesi iletişim ve eğitimli kadrolarla ve yeter sayıda ekipmanla muumldahale edilmesi gerekir
Muumldahale aşamasıyla eş zamanlı yuumlruumltuumllen diğer oumlnemli ccedilalışmaların başlıcalar şunlardır
1 Hasar tespitlerinin yapılması tehlike yaratan enkazların kaldırılması ve patlama yangın
gibi ikincil afetlerin oumlnlenmesidir2 Afetin kısa sureli ve direk etkilerine hitap eden muumldahale faaliyetleri ile afetin
olumsuz etkilerinigidermek iccedilin bilgi ve becerilerin uygulanması
3 Guumlvenliğin arttırılması olası tehditlerin nedenleri ve kaynağının araştırılması
4 Goumlzetim ve denetimlerin arttırılması 5 Aksayan hizmetlerin en kısa surede suumlrduumlruumllebilirliğinin sağlanması
faaliyetleri de eşzamanlı olarak yuumlruumltuumllmelidir
Bu nedenle bu evrede hızlı değerlendirme ve temel bilgilerin elde edilmesi ve artccedilı olay olasılıklarının değerlendirilmesi bu surecin sağlıklı yuumlruumltuumllmesinde buumlyuumlk oumlnem taşımaktadır
Uumllkemizde yaygın olarak acil durum planlaması adı ile tanınan muumldahale ccedilalışmalarının ana amacı acil durum veya afet sonucu oluşan olaylara zamanında hızlı ve etkili olarak muumldahale ederek can kaybı ve yaralanmaların artmaması afetin neden olabileceği yangınlar patlamalar salgınlar gibi ek tehlike ve risklerle can ve mal kaybının buumlyuumlmemesi ve okulun normal faaliyetlerine bir an oumlnce doumlnebilmesi iccedilin gerekli tuumlm faaliyetlerin hangi oumlrguumltlenme şekliyle kimler tarafından ne zaman hangi goumlrev ve yetkiyle hangi kaynaklar kullanılarak yuumlruumltuumlleceğini accedilıkccedila tanımlayan bir belgedir
Sayfa 26 45
Şekil 5 Muumldahale Ccedilalışmaları Doumlnguumlsuuml
MUumlDAHALE CcedilALIŞMALARI ESNASINDA YAPIMASI GEKENLER1- Psikososyal desteğin sağlanması2- Afet tuumlruuml ve etkisine goumlre davranış şekli (tahliye veya yerinde korunma)3- Olayın buumlyuumlkluumlğuuml ve ccedilevresindeki etkileri hakkında bilgi toplama4- Yetkililerini ve velilerin bilgilendirilmesi5- Sorumlu kurum ve kuruluşlardan yardım talep edilmesi6- Oumlğrenci oumlğretmen ve ccedilalışanların korunması ve acil ihtiyaccedilların sağlanması7- Muumldahale ekiplerin goumlreve sevk edilmesi
İYİLEŞTİRME CcedilALIŞMALARIMuumldahale suumlrecinden sonra başlayan ve afetin buumlyuumlkluumlğuumlne goumlre 1-2
yıl gibi daha uzun bir sureyi kapsayan faaliyetlerin tuumlmuumlduumlr Muumldahale surecinde ccedileşitli sebeplere bağlı olarak gerccedilekleştirilemeyen bazı ccedilalışmalar da bu suumlreccedil iccedilerisinde gerccedilekleştirilebilir Okullar iccedilin iyileştirme aşamasında yapılacaklar okulun bir an oumlnce accedilılması ve normal programına doumlnebilmesi iccedilin planda oumlngoumlruumllen eylemlerin uygulanması ccedilalışmalarını iccedilerir Ana hedef eğitimin muumlmkuumln olan en kısa sure iccedilerisinde başlayabilmesinin temini ve meydana gelen olaydan elde edilen derslerin ışığı altında daha guumlvenli ve emniyetli bir okul ve eğitim ortamı oluşturmaktır
Bu faaliyetlerin hazırlık faaliyetleri sırasında planlanması etkin olarak uygulanabilmesi iccedilin gereklidir İyileştirme faaliyetleri uzun surelidir ve eğitime başladıktan sonra da devam edebilir İyileştirme faaliyetleri afet veya acil durumların neden olduğu fiziksel eğitsel youmlnetsel psikolojik sosyal ve ccedilevresel kayıp ve zararların hangi imkacircn ve kaynaklar kullanılarak nasıl giderilebileceğini afetin fırsata doumlnuumlştuumlruumllerek okul ve ccedilevresinin nasıl daha guumlvenli ve emniyetli bir hale getirilebileceğini okulun normal faaliyetlerine bir an oumlnce doumlnebilmesini ve eğitim kalitesinin yuumlkselmesini sağlayan ccedilalışmaların buumltuumlnuumlduumlr Bu suumlreccedil iccedilerisinde yuumlruumltuumllmesigereken faaliyetler Şekil 6rsquoda şematik olarak goumlsterilmiştir
İyileştirme faaliyetleri afet veya acil durumların neden olduğu fiziksel eğitsel youmlnetsel psikolojik sosyal ve ccedilevresel kayıp ve zararların hangi imkan ve kaynaklar kullanılarak nasıl giderilebileceğini afetin fırsata doumlnuumlştuumlruumllerek okul ve ccedilevresinin nasıl daha guumlvenli ve emniyetli bir hale getirilebileceğini okulun normal faaliyetlerine bir an oumlnce doumlnebilmesini ve eğitim kalitesinin yuumlkselmesini sağlayan ccedilalışmaların buumltuumlnuumlduumlr
İyileştirme suumlreci iccedilerisinde yuumlruumltuumllmesi gereken faaliyetler şunlardır
Ccedilevre ve Şehircilik Bakanlığı AFAD ve Belediyelerle işbirliği yapılacaktır1 Okulun yeniden accedilılması Afetten sonra okulun en kısa zamanda eğitime
accedilılması2 Bina ve tesislerin fiziksel yapısal iyileştirmesi3 Youmlnetsel iyileştirme İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml ve İlccedile Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuumlyle4 Eğitsel iyileştirme İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml ve İlccedile Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuumlyle5 Psikolojik iyileştirme Okul Rehberlik Servi ve gerekirse RAMrsquo da destek
sağlanır6 Sosyal ve ccedilevresel kayıp ve Zaraların hangi imkacircn ve kaynaklar kullanılarak
nasılSayfa 27 45
Giderilebileceği ile afetin fırsata doumlnuumlştuumlruumllerek okul ve ccedilevresinin nasıl daha guumlvenli ve emniyetli bir hale getirilebileceği ve eğitim kalitesinin artırılacağını duumlzenleyen planlama tuumlruumlduumlr
Okul afet ve acil durum youmlnetimi planlaması iccedilerisinde yer alan zarar azaltma hazırlık muumldahale ve iyileştirme ccedilalışmalarının bir buumltuumln olarak goumlruumllmelidir
Okul afet ve acil durum youmlnetimi planları bir kere hazırlanarak dolaplara bırakılan belgeler olmamalıdır Okulun kapasitesi ve durumundaki değişimlere tatbikatlardan ve yıllık eylem planındaki faaliyetlerden elde edilen deneyim ve derslere goumlre yılda en az bir kere revize edilmelidir
Okul afet ve acil durum youmlnetimi planıyla uyumlu olacak şekilde yıllık faaliyet planının hazırlanması ve uygulanması son derece oumlnemlidir Yıllık faaliyetlerin planlama şekli aşağıda goumlsterildiği gibi
Şekil 6 İyileştirme Ccedilalışmaları Doumlnguumlsuuml
İYİLEŞTİRME CcedilALIŞMALARI ESNASINDA TAKİP EDİLECEK BASAMAKLAR1- Okulun yeniden accedilılması2- Psikolojik iyileştirmenin sağlanması3- Eğitsel iyileştirme yapılması4- Bina ve tesislerin fiziksel yapısal iyileştirilmesi5- Youmlnetsel iyileştirme yapılanması
ZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARIBirccedilok kaynakta zarar azaltma afetlerin etkilerinden kaynaklanan can ve mal kayıplarının
azaltılmasına youmlnelik ccedilabaların buumltuumlnuuml olarak tanımlanır Bir başka deyişle bu aşamada yapılacaklar tehlikeli durumlar karşısında oluşabilecek can ve mal kayıplarını muumlmkuumlnse ortadan kaldırmayı değilse olabildiğince azaltmayı amaccedillayan ccedilabaların buumltuumlnuumlduumlr Zarar azaltma sadece oumlnleme yaklaşımından farklı olarak oumlzellikle doğal kaynaklı tehlikelerin kaccedilınılmaz olduğunu kabul ederek afetlerin etkilerini en az zararla atlatmaya youmlnelik toplumsal direnccedil ve beceri geliştirmeyi de amaccedillar
Adından da anlaşılacağı uumlzere afet oumlncesinde ve afet planlaması genel ccedilerccedilevesi iccedilerisinde oumlncelikle yapılması gereken ccedilalışmalar aşağıdaki hususları iccedilermelidir1- Okul ve ccedilevresindeki tehlikelerin belirlenmesi analizi ve
değerlendirilmesi2- Okul nuumlfusu yapı alt yapı ve insan faaliyetleri envanterinin
(dokuumlmanlarının) ccedilıkarılması
Sayfa 28 45
1OKUL AFET ve ACİL DURUM YOumlNETİMİPLANLAMA CcedilALIŞMALARININ TANITILMASI2GOumlREVLİLERİN EĞİTİMİ BİLGİLENDİRİLMESİ ve BİLİNCcedilLENDİRİLMESİ3ERKEN UYARI TAHLİYE-SIĞINAK DUumlZENİ KURTARMA ve İLKYARDIM GİBİ ALT PLANLARIN HAZIRLANMASI4EĞİTİM MATERYALLERİNİN HAZIRLANMASI5EKSİKLİKLERİN TESPİT EDİLMESİ VE GİDERİLMESİ6TATBİKATLARIN YAPILMASI7DİĞER PLANLARLA İŞBİRLİĞİ VE KOORDİNASYON
1TEHLİKELERİ BELİRLE2ZARAR GOumlREBİLİRLİKLERİ BELİRLE3RİSKLERİ BELİRLE analiz eder
4OumlNCELİKLERİ BELİRLE5MEVCUT İMKAN VE KAYNAKLARI BELİRLE6VARSA EKSİKLİKLERİ GİDER7TEHLİKE VE RİSKLERİ OumlNLE VEYA AZALT
HAZIRLIK CcedilALIŞMALARIZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARI
3- Fiziksel sosyal ekonomik ve ccedilevresel zarar goumlrebilirliklerin (etkilenme oranları) belirlenmesi
4- Risklerin belirlenmesi5- Oumlluumlm ve yaralanma riskleri 6- Tehlikenin yol accedilabileceği zincirleme veya ek tehlike ve riskler7- Fiziksel riskler (yapı altyapı elektrik mekanik tesisat ve okul donanımının
riskleri)8- Sosyal psikolojik ve ekonomik riskler9- Ccedilevresel riskler10- Afet senaryolarının hazırlanması11- İmkacircn ve kaynaklarla guumlccedilluuml ve zayıf youmlnlerin fırsat ve tehditlerin
belirlenmesi (SWOT analizi)12- Risk azaltma stratejilerinin belirlenmesi ve maliyet fayda analizleri13- Yasal kurumsal ve finansal olanakların belirlenmesi14- En akılcı stratejik amaccedil hedef ve eylemlerin belirlenmesi ve
uygulanması15- Performans kriterleri (oumllccediluumltleri kıstasları) ile izleme ve değerlendirme
youmlntemlerinin belirlenmesi16- Uygulamanın izlenmesi aksayan youmlnlerin belirlenmesi ve gerekiyorsa
planın guumlncelleştirilmesi
Zarar azaltma ccedilalışmalarını kısaca şoumlyle sıralayabiliriza) Tehlikelerin belirlenmesi b) Zarar goumlrebilirliklerin belirlenmesi c) Risklerin belirlenmesi d) Oumlnceliklerin belirlenmesie) Mevcut imkacircn ve kaynakların belirlenmesi f) Varsa eksikleri gidermek g) Tehlike ve riskleri oumlnlemek veya azaltmak iccedilin yapılması gereken ccedilalışmalardır
Tehlike ve riskleri oumlnlemek veya zararlarını azaltmak iccedilin yapılması gereken ccedilalışmalar kısmında gerekli formlar doldurulup her sene guumlncelleştirmesi gereken kısmını guumlncelleyerek dosyanın son boumlluumlmuumlne eklidir
Sayfa 29 45
Şekil 8rsquode goumlsterildiği gibi planla uygula kontrol et ve eksikleri gider şeklinde olmalıdırOkul afet ve acil durum youmlnetimi planları bir kere hazırlanarak bırakılan belgeler
olmamalıdır Okulun kapasitesi ve durumundaki değişimlere tatbikatlardan ve yıllık eylem planındaki faaliyetlerden elde edilen deneyim ve derslere goumlre yılda en az bir kere revize edilmelidir Okul afet ve acil durum youmlnetimi planıyla uyumlu olacak şekilde yıllık faaliyet Planının hazırlanması ve uygulanması son derece oumlnemlidir Yıllık faaliyetlerin planlama doumlnguumlsuuml Her faaliyetin mutlaka bir değerlendirmesi yapılarak problemler saptanmalı ve duumlzeltilmesi iccedilin gerekli ccedilalışmalar yapılmalıdır
YILLIK FAALİYETLER İCcedilİN PLANLANMASI GEREKENLER1 PLANLA (Planların oluşturulması) 2 UYGULA (Faaliyetlerin uygulanması) 3 KONTROL (Uygulamaların değerlendirilmesi)4 EKSİKLERİ GİDER (Problemlerin saptanması ve duumlzetilmesi yolunda adımların atılması) şeklinde olmalıdır Her faaliyetin mutlaka bir değerlendirmesi yapılarak problemler saptanmalı ve duumlzeltilmesi iccedilin gerekli ccedilalışmalar yapılmalıdır
Yıllık planlar şu faaliyetleri iccedilermelidir1 Zarar azaltma ve hazırlık konusunda alınabilecek oumlnlemleri ve yapılacak faaliyetleri2 Muumldahale iyileştirme ve yeniden inşa ile ilgili faaliyetleri (eğitim tatbikat vb)3 Oumlğrenciler oumlğretmenler aileler ve halk iccedilin afet eğitimini4 Hem kendi okulu hem de diğer okullarla bilgi ve tecruumlbe paylaşımını5 Problemleri saptama alınabilecek oumlnlemleri belirleme ve problemleri ccediloumlzmeye ilişkinyapılabilecek diğer faaliyetleri iccedilermelidir
YILLIK PLANLARDA AŞAĞIDAKİ BAŞLIKLAR MUTLAKA OLMALIDIR1 Yıllık planın amaccedil ve hedefleri2 Faaliyet tiplerine goumlre ccedileşitli alt faaliyetleri3 Uygulama takvimi
Sayfa 30 45
4 Sorumlu kişi veveya kişiler varsa işbirliği yapılan kurum kuruluş ve sivil toplum oumlrguumltleri5 Buumltccedile6 Her aktivite iccedilin gerekli olabilecek diğer bilgi ve accedilıklamalar
PLANLARIN DEĞERLENDİRİLMESİAfet ve Acil Durum Youmlnetimi planları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlarbir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilendersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilmesive guumlncelleştirilmesi gereken belgelerdir Afet planlaması bir eylem değil bir suumlreccediltir vezaman iccedilerisinde afet tuumlrlerinin buumlyuumlkluumlklerinin ve sıklıklarının değişimi bilim ve teknolojidekiyeni gelişmeler imkan ve kaynaklardaki artışlara bağlı olarak suumlrekli guumlncellenmelidirAfet ve Acil Durum Youmlnetimi planlarında dikkate alınması gereken ana oumlzellikleri aşağıdakigibi oumlzetlemek muumlmkuumlnduumlr1- Gerccedilekccedili ve kabul edilebilir olmalıdır2- Mevcut durumu olduğu gibi yansıtmalıdır3- Buumltuumln tehlike ve riskleri belirlemelidir4- Gerccedilekccedili afet senaryoları esas alınarak hazırlanmalıdır5- Farklı gruplar ve kuruluşlar arasında en uygun yardımlaşma işbirliği ve koordinasyonesaslarını belirlemelidir6- Goumlrev yetki ve sorumluluklar accedilıklıkla belirtilmeli belirsizlik goumlrev girişimleri ve
tekrarlanmalara fırsat verilmemelidir7- Youmlnetim komuta ve kontrol mekanizmalarının ve bilgi akışının nasıl olacağı accedilıklıkla
belirlenmeli ve youmlnetim karmaşasına neden olunmamalıdır8- Yeni kaynak ve yeni kuruluşlara ihtiyaccedil goumlsteren belgeler yerine mevcut imkacircn vekaynaklarla neler yapılabileceğini ilave imkan ve kaynakların gerccedilekccedili olarak neredenve nasıl karşılanacağını goumlsteren belgeler olmalıdır
Planın ve yapılan faaliyetlerin geliştirilebilmesi iccedilin mutlaka her faaliyetten sonra ve her yılın sonunda değerlendirilmesi gerekir Değerlendirmenin kolay ve anlaşılır olmasını sağlamakamacıyla daha oumlnce geliştirilmiş standart formlar kullanılabilir veya okulun kendi tehlike risk ve mevcut durumuna goumlre hazırlanmış bir değerlendirme formu hazırlanabilir
OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİMİ İCcedilİN TAVSİYE EDİLEN YILLIK CcedilALIŞMA PLANI
OKULTARİH AKTİVİTE YETKİLİ
KİŞİGERCcedilEKLEŞTİRİLDİĞİ
TARİHOkul Muumlduumlruumlnuumln Oumlğretmenler zuumlmre toplantısında Deprem Sel Yangın Kaza Gıda zehirlenmesi Salgın hastalık ve yapısal olmayan teroumlr olayları Biyolojik ve kimyasal tehlikeler karşı Okul Afet ve Acil durum Planın oumlneminin anımsatması ve oumlğretmenleri bu hususta bilgilendirmesihellip
Sayfa 31 45
helliphellip2015
Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Kurulunun Kurulması ve yetkilendirilmesi Uygun oumlzelliklere sahip personel ve goumlnuumllluumllerin belirlenmesi Afet youmlnetimi iccedilin goumlrevlendirmelerin yapılması
helliphellip2015
Okul Mekacircnları tesislerinin tehlike analizi Tehlike yollarına ait tehlike analizi Oku Kroki Planlarının Acil Durum telefon numaraları guumlncellenmesi Ailelere mesaj goumlnderilmesi Potansiyel tehlikelere goumlre tahliye guumlzergacirchlarının belirlenmesi
helliphellip2015
Tehlike Zarar Goumlrebilirlik ve Kapasite Değerlendirmesi Fiziksel Korunma Oumlnlemleri Alınması Muumldahale Kapasitesinin ve Kaynaklarının Geliştirilmesi
helliphellip2015Planın Uygulanması Değerlendirilmesi ve Guumlncellemesi iccedilin Tatbikatların Yapılması
helliphellip2015Personel ve oumlğrencilere afet youmlnetimi ve planla ilgili eğitimin verilmesi
helliphellip2015
Oumlğrenci velilerine afet youmlnetimi ve planla ilgili eğitimin verilmesi Okul Aile Birliğini toplayarak Okul afet ve acil durum youmlnetimi ve planla ilgili eğitimin verilmesi ve bilinccedillendirilmesi
helliphellip2015
Zarar azaltma ve hazırlık konusunda alınabilecek oumlnlemleri ve yapılacak faaliyetleri Muumldahale iyileştirme ve yeniden inşa ile ilgili faaliyetlerin goumlruumlşuumllmesi
helliphellip2015
Hem kendi okulu hem de diğer okullarla bilgi ve tecruumlbe paylaşımının yapılması Problemleri saptama alınabilecek oumlnlemleri belirleme ve problemleri ccediloumlzmeye ilişkin yapılabilecek diğer faaliyetlerin goumlruumlşuumllmesi
helliphellip2015Personel ve oumlğrencilere afet youmlnetimi ve planlama eğitiminin verilmesi
helliphellip2015 28 Şubat sivil savunma ldquoİkaz alarm Tatbikatırsquonın yapılması
helliphellip2015 hellip022015 1-7 Mart tarihlerinde Personel Tahliye tatbikatının yapılması
helliphellip2015Plan ve hazırlıkların goumlzden geccedilirilmesi Planın Uygulanması Değerlendirilmesi ve Guumlncellemelerin yapılıp revize edilmesi
Kontrol eden
Tarih Eğitim Yılı
NOT Yukarıdan aşağıya doğru sıralanan tarihlerde yapılması istenilen etkinlikler sadece okulunuza bu hususta yardımcı olmak iccedilin yapılmıştır Okulunuzun Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı hazırlarken uygun goumlrduumlğuumlnuumlz daha iyi ve kalıcı etkinlikleri değişik tarihlerde yapıla bilinir olduğunu unutmayınız
Yapılan ccedilalışmaların afet ve acil durum youmlnetimi doumlnguumlsuumlne uygunluğu ile gerccedilekleştirilen ve gerccedilekleştirilemeyen faaliyetlerin kontrol edilmesinin ve gerekirse planlama ccedilalışmalarının yeniden goumlzden geccedilirilmesinin planın başarısı iccedilin oumlnemli olduğu unutulmamalıdır Bu amaccedilla planın buumltuumln aşamaları tekrar goumlzden geccedilirilmeli tatbikatlarla ve yıllık olarak hazırlanacak ccedileşitli faaliyetlerle plan sınanmalıdır
Sayfa 32 45
İŞBİRLİĞİNE GİDİLECEK KURUM VE KURULUŞLARBir afet anında birccedilok okul dışı kaynağa ihtiyaccedil duyulacaktır Bazı durumlarda aşağıda
belirtilen kurumlarla oumlnceden ilişkiye geccedililmesi ve anlaşmalar yapılması gerekebilir
1 Youmlredeki bakanlık valilik ve kaymakamlıkların ilgili birimleri2 İl Afet ve Acil Durum Muumlduumlrluumlğuuml3 İl Sağlık Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Sağlık Grup Başkanlığı (112 Acil)4 İl Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml (155)5 Belediye6 İtfaiye (110)7 Kızılay (168)8 Muhtarlık9 Hastane ve Klinikler Aile hekimleri10 Jandarma (156)11 Zehir Danışma Merkezi (114)12 Akredite olmuş afetlerle ilgili ccedilalışmaları bulunan Sivil Toplum Kuruluşları13 Parlayıcı patlayıcı tehlikeli madde muumldahale otoriteleri14 Yerel youmlnetim hizmet birimleri15 İnşaat şirketleri iş makine parkları16 Acil durum ekipmanı sağlayan kuruluşlar17 Sigorta şirketleri ile iş birliğine gidilir
Bunlar dışında komşu binalarla acil muumldahalede karşılıklı yardımlaşma protokolleri ve ilgili kurum ve kuruluşlarla da anlaşmalar yapılmalıdır Ayrıca her yıl boumllgesel olarak resmi kuruluşlar ve komşu okulların davet edildiği ccedileşitli senaryolara goumlre duumlzenlenecek muumldahale kurtarma ve yardımlaşma tatbikatlarına da katılmak gerekir
ANLAŞMALAROumlnce herhangi bir acil durumda herhangi bir protokol yapmadan yardım alınabilecek
kurum ve kuruluşların irtibat bilgileri belirlenmelidir Ardından afet ve acil durum anlarında karşılıklı yardım ve işbirliği iccedilin protokoller ihtiyaca goumlre duumlzenlenmelidir Bu noktada şu kurumlarla işbirliği yapılmalıdır
1- Personelin hellip Komuta Merkezirsquone ulaştırılması iccedilin servis şirketleriyle2- Telefon hatlarında sorun yaşandığında oumlncelik sağlanması iccedilin Tuumlrk Telekom ve oumlzel
şirketlerle3- Telsiz kullanımı ve uydu telefonlarına youmlnelik hat anlaşmaları iccedilin ilgili kurumlarla4- Donanım altyapı network youmlnetimi iccedilin hellip ile5- Komuta Merkezi yiyecek-iccedilecek desteği iccedilin yemek firmalarıyla6- Komuta Merkezi personelinin barınması amacıyla yakın otellerle7- Deprem anında yoğun destek vermeleri iccedilin guumlvenlik şirketleriyle8- Deprem buumlyuumlkluumlğuuml yuumlksek olan senaryolarda kuruma gelen ihbarların karşılanması
amacıyla arama merkezi şirketiyle9- Uzman temini konusunda muumlhendis odaları ve dernekleriyle10- Ccedilalışan desteği verilmesi konusunda işbirliği sigorta şirketleriyle11- Afet durumundaki kargaşa ve yoğunluktan etkilenmemek amacıyla kurye ve kargo
şirketleriyle12- Avans ve tazminat oumldemelerinin kısa surede gerccedilekleştirilebilmesi ve gezici uydu
şubelerinden işlem yapılabilmesi iccedilin bankalarla
OKULDA TAHLİYE TATBİKATLARI YAPILIRKEN DİKKAT EDİLİCEK HUSUSLARYangın veya Şiddetli bir depremde uygulanacak Bina Tahliyesidir Okul İdaresi (Merkezi İdari Grup)
Sayfa 33 45
1 Bina tahliyesi iccedilin Yangın alarmını ccedilalıştırılır Oumlğrenciler ve okul ccedilalışanlarına iccedileride kalmalarını veya sığınma alanlarına gitmeleri anons edilir2 Durum uygunsa tuumlm kapı ve pencereleri kapatılır ( yangın durumunda)3 Durum uygunsa havalandırma sistemini kapatılır(Yangın kapıları kapatılır)4 Toplanma Alanında oumlğrencilerle haberleşme devamlılığı sağlanır(oumlrneğin ldquoGuumlvenli bir Yere Sığınrdquo Binaya Geri Doumln Yerinde Sığın Oumlğrenci Teslimi ya da acil durum veya tatbikat sona erdiğinde Tehlike Geccedilti anonsunun yapılması)
Tuumlm PersonelOumlnceden sınıflarda yangın ve deprem proseduumlrlerinin nasıl uygulanacağına dair tatbikat
yapılır Tahliye esnasında oumlzel yardıma ihtiyacı olacak oumlğrencilerle personel belirlenir Ziyaretccedililere yardımcı olunma konusunda da hazırlık yapılır Oumlğrencilere Bina Tahliyesi Talimatlarına Uymaları Hatırlatılır
D İ K K A TDoumlnme İtme Konuşma Koşma Acele Etme Takip Et
Oumlğrenciler tek veya ikişerli sıra halinde dışarı ccedilıkarılır Oumlzel yardıma muhtaccedil oumlğrenci ve personele yardım edilip edilmediği kontrol edilir Oumlğrencilere cep telefonlarını KULLANMAMALARI ve hatları meşgul etmemeleri gerektiği hatırlatılır Karşılaşılan her tehlikeye youmlnelik farklı acil durum proseduumlruuml hakkında oumlnceden goumlruumlşuumlluumlr ve uumlzerinde karara varılırBaşlıca beş farklı seccedilenek bulunur1 Bina Tahliyesi 2 Yerinde Sığınmak 3 Bir araya Toplanıp Dışarıda Barınmak 4 Guumlvenli bir Yere Sığınmak 5 KilitlenTecrit Proseduumlrlerin her biri değerlendirilir ya aynı şekilde yada uygun biccedilimde değiştirilerek uygulamaya konur Tehlike geccediltiğinde ve ortam guumlvenli olduğunda oumlğrenciler sınıflara doumlnebilir veya Okul Afet ve Acil Durum Oumlğrenci Teslim Proseduumlruuml uygulanabilir
DİKKAT PLANLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ İşin oumlzuuml Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlar bir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilen dersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilip guumlncelleştirilecektir
Sayfa 34 45
Sayfa 35 45
YANGIN TALİMATI (EK-3) (200712937 KARAR SAYILI BİNALARIN YANGINDAN KORUNMASI HAKKINDA YOumlNETMELİK ESASLARINA GOumlRE
HAZIRLANMIŞTIR)1A- YANGINA KARŞI AŞAĞIDAKİ OumlNLEMLERİ ALINIZ1-BİNANIZDAKİ BACA VE BORULARI ZAMANINDA TEMİZLE- YİNİZ2-SİGARANIZI İYİCE SOumlNDUumlRUumlP SİGARA TABLASINA ATINIZ3-CcedilATI ARALARINDA ELEKTRİK TESİSATIYANICI PARLAYICI PATLAYICI MADDE BALANDURMAYINIZ4-İZİNSİZ ELEKTRİK LPG GAZLI OCAK SOBA VB KULLANMA-YINIZ5- ELEKTRİK TESİSATI İŞLERİNİ MUTLAKA EHLİYETLİ KİŞİLERE YAPTIRINIZ6-ELEKTRİK TESİSATININ FENNİ MUAYENESİNİ YAPTIRINIZ7-ELEKTRİK SİGORTALARINI OTOMATİK HALE GETİRİNİZ8-YANGIN SOumlNDUumlRME CİHAZ VE MALZEMELERİNİ HER AN KULLANILIR HALDE BULUNDURUNUZ9- MESAİ BİTİMİ BUumlTUumlN ODALARI KONTROL ETTİRİNİZ10 ARŞİV VE ANBARLARDA SOBA KULLANMAYINIZ11-SİGARA İCcedilİLMESİ YASAK OLAN YERLERDE SİGARA İCcedilME-YİNİZ12- BUumlTUumlN PERSONELİ YANGIN KONUSUNTA EĞİTİNİZ13- YANGIN KACcedilIŞ YOLLARINI KULLANILIR HALDE TUTUNUZ
2B- YANGIN ANINDA AŞAĞIDAKİ İŞLEMLERİ YAPINIZ1-TELAŞLANMAYINIZYANGINI CcedilEVRENİZE VE SORUMLU KİŞİLERE DUYURUNUZ (CcedilANZİLALARMSES VB İLE)2-İTFAİYEYE HABER VERİNİZ (TEL 110)3-ADRESİ EN KISA VE DOĞRU OLARAK BİLDİRİNİZ4-YANGIN CİNSİNİ BİLDİRİNİZ (BİNABACAAKARYAKITELEKTRİK MOTORLU ARACcedil VB)5- İTFAİYE GELİNCEYE KADAR YANGINI SOumlNDUumlRMEK İCcedilİN ELDE MEVCUT ARACcedil GERECcedilTEN FAYDALANMAYA CcedilALIŞINIZ6-YANGININ YAYILMASINI OumlNLEMEK İCcedilİN KAPI VE PENCERELERİ KAPATINIZ KİLİTLEMEYİNİZYANICI MADDELERİ UZAKLAŞTIRINIZ7-OumlNCE CANLILARI SONRA KIYMETLİ EVRAK VE MALZEMEYİ KURTARINIZ8-BUNLARI YAPARKEN KENDİNİZİ VE BAŞKALARINI RİSKE ATMAYINIZ9- YANGIN SOumlNDUumlRME EKİPLERİ VEYA ŞEHİR İTFAİYESİ GELDİKTEN SONRA ONLARIN EMRİNE GİRİNİZ10-HASTA VE YARALILARA İLKYARDIM YAPINIZZEMİNE ULAŞMAMIŞ ASAN-SOumlRLER İLE YANGIN MOTOPOMPLARI HARİCcedil ELEKTRİKLERİ KESİNİZ
C LUumlZUMLU TELEFONLARİTFAİYE 110 BİNA KORUMA AMİRİ ELEKTRİK 186POLİS İMDAT 155 SU 185AMBULANS 112 DOĞAL GAZJANDARMA İMDAT 156
EYANGIN CcedilIKIŞ SEBEPLERİ1 TALİMAT VE EMİRLERE UYMAMAKTAN2 BİLGİSİZLİKTEN3 İHMALDEN4 SABOTAJ HAREKETLERİNDEN5 SICcedilRAMA VE KAZALARDAN6 ELEKTRİK ARKI VE KONTAĞINDAN
D YANGIN SOumlNDUumlRME CİHAZININ KULLANILIŞI1- CİHAZI YANGIN YERİNE GETİRİNİZRUumlZGARI ARKANIZA
ALINIZ2- ATEŞE MUumlMKUumlN OLDUĞUNCA YAKLAŞINIZ3- TETİK MEKANİZMASINI KİLİTLEYEN PİMİ CcedilIKARTINIZ
VEYA KARBONDİ- OKSİTTUumlPUumlNUumlN (KUumlCcedilUumlK TUumlP) VALFİNİ SOLA DOĞRU CcedilEVİREREK ACcedilINIZ
4- TETİĞE SONUNA KADAR BASARAK CcedilIKAN GAZI VEYA TOZU YANGININ DOĞDUĞU YERE PUumlSKUumlRTUumlNUumlZ
5- YANGINI OumlN TARAFTAN ARKAYA DOĞRU SOumlNDUumlRUumlNUumlZ
6- YANGINI SOumlNDUumlĞUumlNDEN EMİN OLMADAN TERK ETMEYİNİZ
7- TOZLU CİHAZLARI TOZ BİTENE KADAR BOŞALTINIZ
F YANGIN CcedilALIŞMA SAATLERİ İCcedilİNDE OLURSA1- HABER VERME YANGINI İLK GOumlREN KİMSE ALARM ZİL
TELEFON BAĞIRARAK VB HAREKETE GECcedilİRMEKLE BERABER TELEFONLA İTFAİYEYE HABER VERİR
2- EKİPLERİN GOumlREVLERİ SOumlNDUumlRME EKİBİ YANGININ CcedilIKTIĞI YERİN UumlST VE YANLARINDAKİ ODALARDA TERTİBAT ALARAK YANGINI SOumlNDUumlRMEYE CcedilALIŞIR KURTARMA EKİBİ VARSA OumlNCE CANLILARI KURTARIR YANGINDA OumlNCELİK SIRASINA GOumlRE EVRAK VE EŞYALARI BOŞALTMAYA HAZIR HALE GETİRİR GEREKİYORSA BİNANIN HENUumlZ YANMA TEHLİKESİ OLMAYAN KISIMLARINA TAŞIYABİLİRLER YANGIN CcedilIKAN BİNANIN TAHLİYESİNE OLAY YERİNE GELEN İTFAİYE AMİRİNİN VEYA MUumlLKİYE AMİRİNİN EMRİYLE BAŞLANIR KURTARILAN EŞYA İTFAİYE AMİRİ VEYA İDARİ İŞLER BİRİM AMİRİNİN GOumlSTERECEĞİ BİR YERE TAŞINIRİLKYARDIM EKİBİ YARALI VE HASTALARA İLKYARDIM YAPARKORUMA EKİBİ YANGINDAN KURTARILAN EŞYALARI KORUR PANİK VE KARGAŞAYI OumlNLER
G YANGIN CcedilALIŞMA SAATLERİ DIŞINDA OLURSA 1- HABER VERME YANGINI İLK GOumlREN KİMSE ALARM ZİL TELEFON BAĞIRARAK VB HAREKETE GECcedilİRMEKLE BERABER TELEFONLA İTFAİYEYE HABER VERİR AYNI ZAMANDA YANGIN İHBAR TELEFONUNUN YANINDAKİ LİSTEDEN AMİRİNE VE İLGİLİLERE HABER VERİR 2GOumlREVLİLERİN HAREKET TARZIYANGIN YERİNE GELEN DAİRE MUumlDUumlRUuml İLE EKİP PERSONELİ DERHAL VAZİFELERİNE BAŞLARLAR
H YANGIN BİNANIN YAKININDA OLURSA1- BİNANIN YANGIN TEHDİTİ ALTINDAKİ TARAFINDA
BULUNAN ODALARIN PERDELERİ CcedilIKARILIR PENCERELER KAPATILIR GEREKİYORSA EVRAK DOSYA VE DİĞER EŞYALAR TEHLİKESİZ YERLERE TAŞINIR
2- CcedilATIDA KORUMA TERTİBİ ALINIR CcedilATI VE DİĞER YERLERE DUumlŞEN KIVILCIM SOumlNDUumlRUumlLUumlR AHŞAP KISIMLAR VE CcedilATI BOL SU İLE ISLATILIR 7
GOumlREVİ SOumlNDUumlRME EKİBİ KURTARMA EKİBİ KORUMA EKİBİ İLKYARDIM EKİBİ (İTFAİYE) (EMNİYET)
EKİP BAŞI EKİP PERS
EK 1 Durum Tespiti Detay Formu (Tehlike Avı)Okulun Adı Tarih BİNA BLOK ADI KAT EMEğitim MateryaliMMasaDDolapNBNote Book PC Masauumlstuuml BilY Yazıcı S Sıra K Kuumlrsuuml
Oda Derslik Laboratuvar Adı veya Nosu
Durum
EH
Durum
EH
Durum
EH
Sıra ve Masalar sabitlenmiş miSıra ve Masalar geccedilişi kapatıyor muAraccedil gereccedil ve malzemeler tehlike oluşturmayacak şekilde Yerleştirilmiş sabitlenmiş miAğır nesneler yuumlksek raflardan uzaklaş tırılmış mıVarsa yuumlksek dolaplar ve raflar sabitlenmiş miDolapların mandalı var mıMevcut PC varsa sabitlenmiş miHareketli eğitim araccedilları var mı Sabitlenmiş miAsılı elektrik teccedilhizatları (lambalar projektoumlrler vs)Sabitlenmiş miDuvara asılı materyaller sabitlenmiş miLamba askıları sağlam sabitlenmiş miTehlikeli Madde var mı Sabitlenmiş mi (ip veya ccedilıtalı )Laboratuvarlarda şişe kap ve diğer malzemeler iccedilinenvanter (doumlkuumlm) yapılmış mıOfis iccedili boumllmeler sarsıntılara karşı dayanıklı mıAcil yolları ve kapıları doğrudan dışarıya veya guumlvenli biralana accedilılıyor muAcil ccedilıkış kapıları oumlnuumlnde ccedilıkışı oumlnleyecek şeyler var mıAcil ccedilıkış yolları ve kapıları bina buumlyuumlkluumlğuumlne ve kişiSayısına uygun muAcil ccedilıkış kapıları acil durumlarda hemen ve kolaycaAccedilılabilecekler şekilde miSaydam veya yarı saydam kapılar var mı YuumlzeyleriKırılmalara karşı korunmuş muBasamak yuumlzeyleri kaygan değil ve uygun malzemedenYapılmış mıBasamakların oumlnuumlnde kaymayı oumlnleyici bantlar koyulmuş muMerdivenler uumlzerinde geccedilişi engelleyecek malzemelerEngeller kaldırılmış mıYeter sayıda yangın soumlnduumlrme ekipmanı (donanım)(YSE) var mıKolay kullanılır mıYSE goumlruumlnuumlr ve kolay erişilir yerlere konmuş muYangın konusunda eğitim almış sorumlu personel var mıYanıcı patlayıcı maddeler uygun şartlarda korunuyor muAlarm sistemleri var ccedilalışıyor duumlzenli olarak kontrol ediliyor muİlkyardım dolabı mevcut muİlkyardım dolabı yeterli ilkyardım malzeme ve ekipmanı ileteccedilhiz edilmiş mi
Sayfa 36 45
İşaret levhaları var mı Ayrıntıları iccedileriyor mu Labda guumlvenlik panoları var mı Sabit miİşaretleme levhaları yeter sayıda ve uygun yerlerde mi
EK 2 TEHLİKE PROFİLİ BELİRLEME FORMUrdquo (RİSK ANALİZİ)
Okulun adı TarihYetkili M Mekacircnİ İnsanE Eğitim
Suumlrekliği
Tehlike 1 Tehlike 2 Tehlike 3 Tehlike 4 Tehlikehellip
M İ E M İ E M İ E M İ E M İ E
ETKİLEME ŞİDDETİ
Felaket 50rsquoden fazlazarar ccedilok sayıda oumlluumlm 30guumlnden fazla suumlreli etkKritik 25 -50 zararkalıcı sakatlanmalar 2 hafta suumlreli etkiSınırlı 10 -25 zararyaralanmalar 1 hafta suumlrelietkiOumlnemsiz 10rsquodan az zarar24 saat veya daha kısa suumlreli etki
OLUŞ SIKLIĞIYuumlksek Gelecek yıldameydana gelme olasılığı100Bazen Gelecek yıldameydana gelme olasılığı10-100 veya gelecek 10yılda en az bir kezNadiren Gelecek yıldameydana gelme olasılığı1-10 veya gelecek 100yılda en az bir kezYok (ccedilok az) Gelecek 100yılda goumlruumllme olasılığı 1veya daha az
ETKİ DERECESİ24 saatten daha fazla birsuumlrede oluş uyor ve erkenuyarı yapılabilir yapılamaz12 ndash 24 saatte oluşuyor veerken uyarı yapılabilir yapılamaz6 ndash 12 saatte oluşuyor erken uyarı yapılabilir yapılamaz6 saatten kısa bir suumlredeoluşuyor erken uyarıyapılabiliryapılamazBir anda oluşuyor ve erkenuyarı yapılabiliryapılamaz
Sayfa 37 45
Tahmini Etkilenecek KişiSayısı
Tahmini Etki Suumlresi
Tahmini Tahliye Suumlresi
Hazırlık ve Oumlnlemler (E H)
EK 3 MALZEME BİLGİ FORMUYOumlNERGE1 Malzeme bilgi formu ilgili servis yetkilileri tarafından doldurulmalı malzeme ve teccedilhizat yetkilisi tarafından kontrol edilmelidir2 Form bilgileri ihtiyaccedil durumunda veya belirli aralıklarla guumlncellenmelidir3 Malzeme adları iccedilin kısa anlaşılabilir ifadeler kullanılmalıdır (levye el feneri gibi)4 Malzemeyi kullanan servis ve servis yetkilisi malzemenin kullanım alanını doğru belirlemelidir5 Servis yetkilisi malzemenin yeter sayıda olmadığını duumlşuumlnuumlyorsa notlar boumlluumlmuumlne tarih bilgisiyle birlikte yazmalı ve ihtiyaccedilları gidermelidir Giderilen ihtiyaccedillar iccedilin bilgi formu yeniden doldurulmalıdır
Malzeme ve Teccedilhizat Sorumlusu Tarih
Okul Adı
Malzeme Adı
Kullanım Servisi
Servis Yetkilisi
Kullanım Alanı
Adedi
Zara
r Az
alt
Aram
a -
Kurt
arm
a
Yang
ın
Soumlnd
uumlrm
e
İlk
Yard
ım
Sayfa 38 45
NOTLARTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellip
EK 4 ACİL DURUM RAPORU FORMUYOumlNERGE
1 Acil Durum Raporu bilgileri Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Kurulu Başkanı
tarafından operasyon ve lojistik servislerinden gelen bilgiler doğrultusunda doldurulur Gerekli durumlarda bir uumlst yetkiliye teslim edilir
2 Olay turu Kendi imkacircnları ile baş edilebilen durumlar iccedilin ldquoOlayrdquo yerel imkacircnlar veya
diğer kurumlardan destek alınarak baş edilebilen durumlar iccedilin ldquoAcil Durumrdquo il genelini ve eğitim suumlrekliliğini etkileyecek buumlyuumlkluumlkteki olaylar iccedilin ldquoAfetrdquo olarak tanımlanacaktır
3 Olayın Tanımı iccedilin deprem sel yangın gibi genel tanımlama yapılacaktır
4 Bina ve muumldahale bilgileri ilgili servislerden gelen bilgiler doğrultusunda
doldurulacaktır5 Olay anında veya sonrasında ortaya ccedilıkan acil ihtiyaccedillar ile diğer
bilgiler detayları ileilgili alana Olay Tarihi Olay Tarihi
Okul Adı Bina Adı
Kat Sayısı Rapor Yetkilisi Tel
Bina Adı Olayın Tuumlruuml Olay Acil Durum Afet Olayın Tanımı --- --- ---
Muumldahale Bilgileri
Okul İmkacircnları ile Muumldahale edildi ____ Evet ____ Hayır
Başka kurum desteği ile Muumldahale edildi ____ Evet ____ Hayır
Destek veren kurum adı _________________________
Sayfa 39 45
Tıbbi desteğe ihtiyacı olan ki1048826i sayısı ____ ____ Yok
Yaralı Sayısı ____ ____ YokYaralı Durumu ____ Ağır ____ HafifKurtarılmayı bekleyen kişi sayısı ____ ____ YokKurtarılmayı bekleyenlerin kişi (ler) _____ Bina iccedilinde ____ DiğerDiğer
Bina Bilgileri
Yangın ____ Evet ____ HayırBinadaki Hasar Durumu ____ Az ____ Orta ____ Ağır ____ YokTehlikeli Madde Riski ____ Evet ____ Hayır ____ Kısmen (kat)
Acil İhtiyaccedillar (kurtarma tadilat vs)
Diğer Accedilıklamalar
EK 5 ZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARI FORMUYOumlNERGE
1 Zarar Azaltma ccedilalışmalarının yapılması ve suumlrduumlruumllebilirliğinin sağlanması amacıyla
aşağıdaki bilgileri belirleyeceğiniz aralıklarla doldurunuz2 Uygulama tarihinde gerccedilekleşen veya yarım kalan ccedilalışmaları ilgili
alana accedilıklamalarıile birlikte yazınız
3 Uygulama surecinde oluşan durumlar ile uygulama tarihinde gerccedilekleştirilemeyen
ccedilalışmaları ldquoNotlarrdquo kısmına tarih bilgisi ile birlikte yazınız
Okul Adı
Tarih
Bina Adı
TehlikeAdı
Tehlike TuumlruumlAlınmasıGerekenOumlnlem
OumlnemDerecesi
(1-4)Planlanma
TarihiUygulama
Tarihi AccedilıklamaYapısı
Yapısal
değil
Diğer
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
Sayfa 40 45
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
NOTLAR
Tarih hellip hellip hellip
Tarih hellip hellip hellip
Tarih hellip hellip hellip
EK 6 Yardım İstenebilecek Bazı Kamu Kurum ve Kuruluşları
18 Valilik ve veya Kaymakamlık19 İl Afet ve Acil Durum Muumlduumlrluumlğuuml20 İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml21 İl Sağlık Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Sağlık Grup Başkanlığı (112 Acil)22 İl Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml (155)23 Belediye24 İtfaiye (110)25 Kızılay26 Muhtarlık27 Hastane ve Klinikler Aile hekimleri28 Arama Kurtarma Birlik Muumlduumlrluumlğuuml29 Jandarma (156)30 Zehir Danışma Merkezi (114)31 Akredite olmuş afetlerle ilgili ccedilalışmaları bulunan Sivil Toplum
Kuruluşları
EK 7 Afet ve Acil Duruma Goumlre İzlenecek Yol
Sayfa 41 45
Afet veya Acil Durum Davranış Şekli
Deprem Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun Deprem bitince binayı tahliye edin
YangınYangın alarmı vererek binayı tahliye edinUumlzerinizdeki giysiler alev aldıysa Dur ndash Yat - Yuvarlan
Duman
Mahsur kaldıysan yerinde sığın Değilse binayı boşaltDuman tabakasının altında kalabilmek iccedilin suumlruumlnerekilerleyeceğini unutma
Tehlikeli madde sızıntısı Yerinde sığınak veya emniyetli bir yere tahliye
Bomba veya Bomba tehdidi Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun veya Tahliye
Şiddet olayları Kilitlen Tecrit
Patlama Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun
Sel Emniyetli bir tahliye veya yerinde sığınak (binaların uumlst katında)
Şuumlpheli veya bilinmeyen şahıslar
Tehdit unsuru değerlendirilerek hemen polis aranır
FırtınaYerinde sığın eğer oumlğrenciler okul bahccedilesinde iseiccedileri tahliye yapılır
EK 8 Temel Davranış Biccedilimleri1- Ccediloumlk ndash Kapan - Tutun2- Yerinde Sığınma3- Tahliye4- KilitlenTecrit1- Ccedilok ndash Kapan ndash Tutun Dizlerimizin uumlstuumlne ccediloumlkerek bedenimizin kapladığı alan olabildiğince kuumlccediluumlltuumllmeye kapanarak başımızı ensemizi ve yuumlzuumlmuumlzuuml korumaya ve eşya ile birlikte hareket etmek iccedilinde tutunma yapmamıza denir2- Yerinde Sığınma Tahliye gerektirmeyen veya buna yeterli zaman olmayan durumlarda uygulanır Genellikle tehlikeli madde sızıntısı teroumlr saldırısı ve şiddetli fırtına gibi durumlarda uygulanır Dışarı ccedilıkılmanız soumlylenene kadar iccedilerde kalınır ve dışarıdan hava girişi oumlnlenir3- Tahliye Bulunduğunuz yeri boşaltmanız demektir4- KilitlenTecrit Bulunduğunuz mekacircndan ayrılmanın guumlvenli olmadığı
Sayfa 42 45
durumlarda korunaklı bir şekilde saklanılmasıdırEK 9 Planda Olması Gereken Haritalar
1 Okul ccedilevresinin haritası2 Okul yerleşkesinin haritası3 Katların haritası4 Tahliye yolu5 Toplanma boumllgesi6 Afete youmlnelik ekipmanın (takım donanımın) bulunduğu yerler
TABLOLAR Tablo 1 Genel bilgiler formuTablo 2 Risk Seviyesine Goumlre Derecelendirme FormuTablo 3 Risk Seviyesine Goumlre MatrisTablo 4 Plandaki Oumlncelik Seviyesi EKLEREK 1 Durum Tespiti Detay Formu (Tehlike Avı)EK 2 Tehlike Profili Belirleme Formurdquo (Risk Analizi) EK 3 Malzeme Bilgi FormuEK 4 Acil Durum Raporu FormuEK 5 Zarar Azaltma Ccedilalışmaları FormuEK 6 Yardım İstenebilecek Bazı Kamu Kurum ve KuruluşlarıEK 7 Afet ve Acil Duruma Goumlre İzlenecek YolEK 8 Temel Davranış BiccedilimleriEK 9 Planda Olması Gereken Haritalar EK HARİTALAREK91 Okul Ccedilevresinin HaritasıEK92 Okul Yerleşkesinin HaritasıEK93 Katların KrokisiEK94 Tahliye Yolu KrokisiEK95 Toplanma Boumllgesi KrokisiEK96 Afete Youmlnelik Ekipmanın Bulunduğu Yerleri Goumlsteren HaritaNOT Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı hazırlanırken sayfaların kaymamasına dikkat edilmelidir Planla birlikti yayınlanan oumlrnek okul krokilerinden faydalanınız
2014- 2015 YILI OKULUMUZUN PERSONEL İKAMETGAcircH ADRES BİLGİLERİ
SN ADI VE SOYADIOKULDAKİ
BRANŞ VEYA GOumlREVİ
CEP TELF E ndashPOSTA ADRESİ VEYA İKAMETGAcircH ADRESİ İMZA
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Sayfa 43 45
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
34
35
HAZIRLYAN UYGUNDUR hellip03 2015 hellip032015
Muumlduumlr Yard Okul Muumlduumlruuml
OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİM PLANI HAZIRLANIRKEN DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR 1Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlanırken Sayfaların kaymamasına DİKKAT edilmeli
2 Planın hazırlanması uygulanması ve palanda goumlrev alan ve okulda goumlrev yapan buumltuumln personel plan hakkında bilgilendirilmelidir
3 Plan baştan sonuna kadar dikkatle okunması ve okulun fiziki yapısı goumlz oumlnuumlne alınarak yetkililerin goumlruumlşlerinin değerlendirilmesi gerekmektedir İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml tarafından Yayınlanan ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquonınrdquo sadece sizlere yardımcı olmak iccedilin yapıldığını tavsiye niteliği taşıdığı unutulmamalıdır
4 Her okul kendi okulunun fiziksel altyapısını ve koşullarını goumlz oumlnuumlnde bulundurarak planını hazırlamalıdır
5 Muumlduumlrluumlğuumlmuumlz tarafından yayınlanan Plan dışında başka illere ait palanlar internet ortamından dirilerek Okul Afet ve Acil Durum Planı hazırlanmamalıdır Muumlduumlrluumlğuumlmuumlz tarafından yayınlanan plan temel alınarak okulunuza uyarlanmalıdır
Sayfa 44 45
7 Plan ekinde bulunan buumltuumln ekler dikkatlilce okunarak doldurulmalıdır8 Plan ekinde yayınlanan Oumlrnek Krokiler nazara alınarak okulunuzun ihata duvarları iccedilerisinde bulunan
okulunuz ve okulunuza ait ek binaların krokileri bilgisayar ortamında veya ccedilok duumlzguumln ve anlaşılır bir tarzda kat planları uumlzerinde sığınak yangın dolabı yangın alarm butonu elektrik panolarının yangın soumlnduumlrme cihazları toplanma yerleri Malzeme depoların kolaylıkla anlaşılır bir tarzda farklı işaretlerle ve renkli kalemle goumlsterilmesi gerekmektedir
9 Planlar ikişer nuumlsha halinde hazırlanmalı Bir nuumlshası okulda kalacak bir nuumlshasırsquoda İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne elden teslim edilecek
10 Merkeze bağlı İlccedileler Planları uumlccediler nuumlsha halinde hazırlamalı Bir nuumlshası İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne elden teslim edilecek Bir nuumlshası okulda kalacak bir nuumlshası da İlccedile Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne teslim edilecek
11 İşin oumlzuuml Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlar bir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilen dersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilip guumlncelleştirilecektir
12Planın Hazırlaması esnasında bilmediğiniz hususlar hakkında Başbakanlık ldquoAfet ve Acil Durum Youmlnetimi Başkanlığı tarafından internet ortamında yayınlanan şu kaynaklardan faydalanınız
1) ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlama Kılavuzurdquo2) ldquoOn Adımda ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlama Kılavuzurdquo 3) ldquoOkullarda Afete Hazırlıkrdquo4) ldquoOkullarda Afet ve Acil Durum Youmlnetim El Kitabırdquo
5) ldquoEğitim Kurumları iccedilin Afet Acil Yardım Planlama Rehberirdquo13 Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları hazırlanmasında okul ve kurum Muumlduumlruuml Okul Afet ve Acil
Durum Youmlnetim Planrsquoları Eğitimini almış olan Muumlduumlr Yardımcısı başta olmak uumlzere Anaokullarında Anasınıfı Oumlğretmeni İlkokullarda Sınıf Oumlğretmeni Ortaokullarda Sosyal Bilgiler Oumlğretmeni Lise ve Mesleki okullarda Coğrafya Oumlğretmenleri sorumlukları dacirchilinde hazırlanmalıdır
14 Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları Muumlduumlrluumlğuumln okulunuzdan planrsquoları istemesi halinde İVEDELİKLE en geccedil bir hafta iccedilerisinde mesai guumlnuumlnde planlar teslim edilmelidir
helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipMUumlDUumlRLUumlĞUuml
İş bu Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planırsquonda goumlrev alan ve okulumuzda bulunan tuumlm personel plan hakkında bilgilendirilmiş olup plan ( ) Sayfadan İbarettir
Okul Muumlduumlruuml ndash İmza Muumlhuumlr 2015
Sayfa 45 45
Oumlrnek Detaylı Kat Planları
Oumlrnek Detaylı Tahliye Planı KACcedilIŞ YOLLARI İLE İLGİLİ ACcedilIKLAMALAR
Kaccedilış yollarında LPG tuumlpuuml yacircda benzeri hiccedilbir yanıcı malzeme yangına yol accedilabilecek tesisat veya kaccedilış engelleyici bir şey bulunamaz ccedilıkışların oumlnuuml kapatılamaz Kaccedilış yolu hiccedilbir kısmı da daraltılamaz Kaccedilış Yolu Gerccedilek bir kaccedilış unsuru bir bina veya konstruumlksiyonun herhangi bir noktasından yer seviyesindeki caddeye kadar olan devamlı ve engellenmemiş kaccedilış yolunun tamamıdır Kaccedilış yolları kapsamına bir buumltuumln olarak
a- Oda ve diğer muumlstakil hacimlerden ccedilıkışlar
b- Her kattaki koridor ve benzeri geccedilişler
c- Kattan ccedilıkışlar
d- Zemin kata ulaşan merdivenler
e- Zemin katta merdiven ağızlarından bu kattaki bina ccedilıkışına giden yollar
Sayfa 15 45
f- Bina dışındaki guumlvenlik oumlnlemleri dahildirAlt kenarları doumlşemeden en ccedilok 120 cm yukarıda ve bina dışındaki guumlvenlik boumllgesine accedilık dış zeminden en ccedilok 2 metre yuumlkseklikteki pencereler zorunlu hallerde kaccedilış yolu kabul edilebilir Kaccedilış yollarına engelleyici hiccedilbir şey konmaz kaccedilış yollarının oumlnuuml kapatılamaz Bina sorumlusu veya guumlvenlik goumlrevlileri bunu sağlamakla yuumlkuumlmluumlduumlr Kaccedilış kapıları yanlardan menteşeli olacak ve kaccedilış youmlnuumlne accedilılır şekilde duumlzenlenecektir Kaccedilış yolu hiccedilbir şekilde daraltılamaz
TAHLİYE PLANINDA DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR1 Tahliyenin en kısa suumlrede ve emniyetli yapılması esas alınacak2 Tahliyede binanın fiziki konumu dikkate alınarak tuumlm ccedilıkış yolları aynı anda
kullanılacak biccedilimde planlanacak (Asansoumlruumln kaccedilış yolu olarak kullanılmayacağı ama yangın merdiveninin kaccedilış yolu olarak kullanılacağı dikkate alınmalı)
3 Kat tahliye planlarında toplanma yerlerine gidecek yollar ok işaretiyle goumlsterilecek4 Tahliye uumlst katlardan zemin katlara inilerek bodrum katlardan zemin katlara ccedilıkılarak aynı
anda başlayacak şekilde planlanacak5 Plan hazırlanırken ana sınıfı ve diğer kuumlccediluumlk sınıflarında olduğu goumlz oumlnuumlnde bulundurulacak6 Accedilık havada belirlenen toplanma yerinin guumlvenilir bir alan seccedililmesi (duvar dibi yuumlksek
binalar enerji hatları elektrik telleri vb yıkılma ve ccediloumlkme tehlikeleri dikkate alınarak gerccedilekleştirmelidir)
7 Binanın fiziki durumu ve diğer oumlzellikleriyle ilgili bilgilerin eklenmesi8 Krokilerin normal dosya kacircğıdına basit anlaşılır olarak ccedilizilmesi9 Krokide idari odalar derslikler yatakhane merdivenler merdiven genişlikleri yangın
merdiveni ccedilıkış kapıları vb boumlluumlmlerin goumlsterilmesi10 EK-B krokide civar durumu okul bahccedilesinin genişliği ccedilevre duvarının yuumlksekliği bahccedile giriş
kapıları toplanma yerleri vb goumlsterilmesi Gerekirse kroki ile ilgili accedilıklamaların sol alt koumlşede belirtilmesi Sınıfların boşaltılış sırası oklarla goumlsterilmesi
11 Oumlrnek Tahliye Planı fikir vermek amacıyla hazırlanmıştır Binanın fiziki konumuna goumlre tahliyenin en kısa suumlrede ve emniyetli yapılması esasıyla farklı tahliye planları yapılabilir
Afet sonrası okul yeniden accedilıldığında
1- Oumlğrencilere hoşgoumlruumlluuml yaklaşarak onları dinlemek goumlzlemek afet sonrasında yaşamış oldukları psikolojik sorunları anlamaya ccedilalışmak
2- Sorunlu olarak değerlendirdikleri oumlğrenciler iccedilin profesyonel destek sağlamak3- Oumlğrencilere guumlven duygusu aşılamak oumlrneğin okullarının yetkili teknik heyetlerTarafından kontrol edilmiş olduğunu olabilecek artccedilı depremler karşısında korku vepaniğe kapılmalarına gerek olmadığını aslında korku ve paniğin can guumlvenlikleri acısından ccedilok daha tehlikeli olduğunu yapılacak en doğru hareketin eğitim ve tatbikatlarda yapıldığı gibi ldquoccediloumlk-kapan-tutunrdquo hareketini tekrarlamak olduğunu vurgulamak
4- Oumlğrencilere depremlerin oluşumu nedenleri uumllkemizin deprem tehlikesi depremler sırasında sınıfta teneffuumlste yolda evde ccedilarşıda nasıl davranmaları gerektiği konusunda her fırsatta bilgiler vermek
5- Oumlğrencilere sınıfta koridorlarda teneffuumlste bahccedilede laboratuar spor salonu kantin ve tuvaletlerde tehlikeli olabilecek yerler ve davranışlar hakkında bilgi vermek bu konuda tehlike avı uygulamaları yapmak
6- Deprem sonrasında cıdan soumlylenti dedikodu ve yetkililer tarafından onaylanmayan medya accedilıklamaları hakkında oumlğrencileri bilgilendirmek
7- Oumlğrencilere oumlğretmenlerine okul youmlneticilerine yerel youmlneticilere ve devlet youmlneticilerine karşı guumlven duygusu aşılamak
8- Oumlğrencilere afete uğramış kişilere yardım etmenin afetler sonrasında toplum olarak buumltuumlnleşmenin bir erdem ve oumlzveri işi olduğunu oumlğretmek ve bu konularda resim ve kompozisyon yarışmaları duumlzenlemek
Sayfa 16 45
9- Oumlğrencilere başta depremler olmak uumlzere tuumlm afetleri oumlnleme olabilecek etkilerini azaltma ve sonuccedillarını suumlratle gidermenin muumlmkuumln olduğunu oumlrneklerle anlatmak ve oumlğrencilerde guumlven ve baş edebilme duygusu yaratmak
OKULLARDA AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİMİ PLANLAMASININ AMACI VE KAPSAMI1- Okullarda Afet ve Acil Durum Youmlnetimi planlamasının temel amacı tehlikelerin
risklerin imkacircn ve kaynakların doğru ve kapsamlı olarak belirlenmesi gerekli oumlnlemlerin alınması buumltuumln safhalarda yapılması gereken işlerin belirlenmesi ve tuumlm paydaşların afet oumlncesi sırası ve sonrasındaki faaliyetlere etkin katılımlarının sağlanmasıdır
2- Afet ve Acil Durum Youmlnetimi kavramı afetlerin oumlnlenmesi ve zararlarının azaltılması amacıyla bir afet olayının oumlncesi sırası ve sonrasında yapılması gereken ccedilalışmaların planlanması youmlnlendirilmesi koordine edilmesi desteklenmesi ve uygulanabilmesi iccedilin toplumun tuumlm kurum ve kuruluşlarıyla kaynakların bu ortak hedefler doğrultusunda youmlnetilmesidir
3- Bu suumlreccedil iccedilerisinde en sade bireyden en yetkili makamlara kadar herkese goumlrev ve sorumluluk duumlşmektedir Okullar iccedilin gerccedilekleştirilecek ldquoAfet ve Acil Durum Youmlnetimi Planlamardquo ccedilalışmaları o kurumun afetler karşısında hasar-zarar goumlrebilirliğini azaltacak ve kurumu afetlere karşı guumlccedilluuml hale getirecektir
4- Hazırlanacak afet ve acil durum planlarının en oumlnemli amacı yaşam alanlarınınGuumlvenliğini sağlamaktır Bu nedenle tuumlm faaliyetlerin bir plan dacirchilinde gerccedilekleşmesi gerekir Planın genel amaccedilları afete neden olabilecek tehlike ve risklerin belirlenmesi muumlmkuumlnse oumlnlenmesi veya olası etkilerinin azaltılması eğitim ve tatbikatlarla farkındalığın ve becerinin arttırılması olay anında kazanılmış doğru davranış biccedilimlerinin sergilenmesi hızlı tahliyenin gerccedilekleştirilebilmesi ile okulların normal faaliyetlerine en kısa zamanda doumlnebilmesi iccedilin gereken kurumsal yapılanmayı sağlamak olarak oumlzetlenebilir5- Afet oumlncesinde afete neden olabilecek tehlike ve risklerin belirlenmesi muumlmkuumlnse Oumlnlenmesi veya olası etkilerinin azaltılması ve olaylara karşı eğitim ve tatbikatlarla tuumlm paydaşların hazırlıklı olmasının sağlanması ve afetlere karşı bilinccedilli ve direnccedilli nesiller yetiştirilmesi6- Afet sırasında eğitim ve tatbikatlarla kazanılmış doğru davranış biccedilimleri Uygulanarakarama-kurtarma ve ilk yardım ve guumlvenli tahliye işlemlerinin aksatılmadan uygulanması7- Afet sonrasında ise olaya zamanında hızlı ve etkili olarak muumldahale ederek
kayıplarınEn duumlşuumlk duumlzeyde tutulması olabilecek zincirleme etkiler veya ikincil afetlerin oumlnlenmesi ve okulun normal programına bir an oumlnce doumlnebilmesi iccedilin gereken iyileştirme faaliyetlerinin belirlenmesi ve uygulanmasını sağlayacak oumlrguumltlenme modelleri ile imkan ve kaynakları sağlamaktır
Planlama EsaslarıPlanlama ile ne yapmak istediğinizin ve bunu nasıl hangi imkacircn ve kaynakları kullanarak
yapacağınızın belirlenmesi demektir Hangi amaccedilla olursa olsun bir planlama faaliyeti1- Oumlncelikle sorunlar ve ihtiyaccedilların belirlenmesi2- Uygulanması muumlmkuumln olan ccedileşitli eylem yollarının tartışılıp duumlzenlenmesi3- İmkacircn fırsat ve kaynakların belirlenmesi4- Mevcut imkacircn ve kaynaklarla gerccedilekleştirilmesi muumlmkuumln olan eylem yollarının belirlenmesi5- Amaca ulaşmak iccedilin gereken insan guumlcuuml malzeme kaynakları ve oumlrguumltlenme şeklini
belirlenmesi6- Oumllccediluumllebilir goumlstergeler belirleyerek eylemlerin izlenmesi ve gerektiğinde yeniden duumlzenlemeler yapılması gibi bir ccedilok faaliyeti kapsamaktadır
Afet ve Acil Durum Youmlnetimi planlaması afet youmlnetim doumlnguumlsuuml iccedilerisinde yer alan zararazaltma hazırlık muumldahale ve iyileştirme safhalarındaki ccedilalışmaların ayrı ayrı saptanması ve bir buumltuumlnluumlk iccedilerisinde yuumlruumltuumllecekuygulanacak faaliyetlerin belirlenmesi ccedilalışmalarını kapsar
Sayfa 17 45
Kapsamlı bir planlama olan Afet ve Acil Durum Youmlnetimi planlaması iccedilin yuumlruumltuumllmesi gereken ccedilalışmalar aşağıda gibidir
ZARAR AZALTMA CALIŞMALARIBirccedilok kaynakta zarar azaltma afetlerin etkilerinden kaynaklanan can ve mal kayıplarının
azaltılmasına youmlnelik ccedilabaların buumltuumlnuuml olarak tanımlanır Bir başka deyişle bu aşamada yapılacaklar tehlikeli durumlar karşısında oluşabilecek can ve mal kayıplarını muumlmkuumlnse ortadan kaldırmayı değilse olabildiğince azaltmayı amaccedillayan ccedilabaların buumltuumlnuumlduumlr Zarar azaltma sadece oumlnleme yaklaşımından farklı olarak oumlzellikle doğal kaynaklı tehlikelerin kaccedilınılmaz olduğunu kabul ederek afetlerin etkilerini en az zararla atlatmaya youmlnelik toplumsal direnccedil ve beceri geliştirmeyi de amaccedillar Adından da anlaşılacağı uumlzere afet oumlncesinde ve afet planlaması genel ccedilerccedilevesi iccedilerisinde Oumlncelikle yapılması gereken ccedilalışmalar aşağıdaki hususları iccedilermelidir1- Okul ve ccedilevresindeki tehlikelerin belirlenmesi analizi ve değerlendirilmesi2- Okul nuumlfusu yapı alt yapı ve insan faaliyetleri envanterinin ccedilıkarılması3- Fiziksel sosyal ekonomik ve ccedilevresel zarar goumlrebilirliklerin (etkilenme oranları) belirlenmesi4- Risklerin belirlenmesi5- Olum ve yaralanma riskleri6- Tehlikenin yol accedilabileceği zincirleme veya ek tehlike ve riskler7- Fiziksel riskler (yapı altyapı elektrik mekanik tesisat ve okul donanımının riskleri)8- Sosyal psikolojik ve ekonomik riskler9- Ccedilevresel riskler10- Afet senaryolarının hazırlanması11- İmkan ve kaynaklarla guumlccedilluuml ve zayıf youmlnlerin fırsat ve tehditlerin belirlenmesi(SWOT analizi)12- Risk azaltma stratejilerinin belirlenmesi ve maliyet fayda analizleri13- Yasal kurumsal ve finansal olanakların belirlenmesi14- En akılcı stratejik amaccedil hedef ve eylemlerin belirlenmesi ve uygulanması15- Performans kriterleri ile izleme ve değerlendirme youmlntemlerinin belirlenmesi16- Uygulamanın izlenmesi aksayan youmlnlerin belirlenmesi ve gerekiyorsa planınGuumlncelleştirilmesi
Şekil 3 Zarar Azaltma Ccedilalışmaları Doumlnguumlsuuml
ZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARINDA BELİRLENMESİ GEREKEN HUSUSLAR1- Riskleri Belirle2- Tehlikeleri Belirle3- Varsa Eksiklikleri Gider4- Oumlncelikleri Belirle
Sayfa 18 45
5- Tehlike ve riskleri oumlnle veya azalt6- Zarar goumlrebilirlikleri belirle7- Mevcut imkacircn ve kaynakları belirle
Zarar azaltma ccedilalışmaları afet ve acil durum youmlnetim sisteminin temelini oluşturmakta ve gerek muumldahale ve gerekse iyileştirme aşamalarında yapılması gerekenleri gerccedilekccedili olarak belirleyebilmek icin gerekli olan ana girdileri (afet senaryoları) sağlamaktadır Tehlike ve riski dikkate alarak hazırlanmış bir senaryo olmadan muumldahale ve iyileştirme aşamasında yapılacakları belirlemek başımıza gelecekleri tahmin etmeden uygulama şansı olmayan planlar hazırlamaktır Okullar iccedilin yuumlruumltuumllecek olan zarar azaltma faaliyetleri ile can ve mal kaybına yol accedilabilecek eğitim ve oumlğretimde kesintiye neden olacak tehlikeler riskler saptanarak zarar azaltma ccedilalışmalarının belirlenmesi gerekir Ccedilalışmaların adımları mevcut durumun tespit edilmesi olası tehlikelerin belirlenmesi risk analizinin yapılması ve bu bilgiler doğrultusunda zarar azaltma faaliyetlerinin başlatılması olarak oumlzetlenebilir Ccedilalışmaların yuumlruumltuumllmesinde standart formlar kullanılabileceği gibi youmlneticiler tarafından geliştirilen kurum niteliklerine uygun basit anlaşılır formlar da oluşturulabilir Okulun mevcut durumunun belirlenmesi iccedilin kullanılabilecek oumlrnek ldquoGenel Bilgiler Formurdquo Tablo 1rsquode verilmiş olup tehlike avı ve risk analizi ccedilalışmalarında kullanılabilecek oumlrnek ldquoDurum Tespiti Detay Formurdquo ile ldquoTehlike Profili Belirleme Formurdquo bu kılavuzun ekler kısmında yer almaktadır (Ek-1 Ek-2) Ayrıca acil durum anında kullanılmak uumlzere gerekli ihtiyaccedil malzemelerinin depolanarak takip edilmesini kolaylaştıracak ldquoMalzeme Bilgi Formurdquo oumlrneği ile yaşanan her bir olay veya acil durum sonrasında ilgili servislerden gelecek bilgiler doğrultusunda kullanılmak veya gerektiğinde bir uumlst kuruma sunulmak amacıyla Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Kurulu Başkanı tarafından doldurulması oumlnerilen ldquoAcil Durum Raporu Formurdquo da yine ekler boumlluumlmuumlnde yer almaktadır (Ek-3 Ek-4)
Tablo 1Genel Bilgiler Formu
Okul Adı TarihiBina Blok Adı
Kat
Koridor SayısıOda
SayısıDerslikSayısı
LaboratuarSayısı
ElektrikPanosu(Odası)[ ] Var[ ] Yok
Işıldak Sayısı [ ] YokAcil Yangın Ccedilıkış Sayısı[ ] Yok
Yangın Soumlnduumlruumlcuuml [ ] Var [ ] YokSayısı ve Yeri
Yangın Hortumu [ ] Var [ ] Yok
Sayısı ve Yeri
Diğer Accedilıklamalar Oda-
Derslik-LabAdı
veya Nosu
İlkyardımKutusuTalimatPanosu
KapıAccedilılışYoumlnuuml
İlkKurtarılacak
(OumlnemliBelge)
TahliyeEngeli
(Mobilyavs)
VanaŞalter
TehlikeliMadde(adı)
YanıcıMalzeme
(Ahşap vs)
DumanDedektoumlruumlTaşınabilirSoumlnduumlrme
Cihazı
AfetAcil
YardımMalz
NOT Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı hazırlanırken aşağıda adı geccedilen standart formlar oluşturulur ve dosyanın son kısmındaki ekler boumlluumlmuumlne eklenir
Sayfa 19 45
1ldquogenel bilgiler formurdquo 2ldquoDurum Tespiti Detay Formurdquo 3ldquoTehlike Profili Belirleme Formurdquo 4ldquoMalzeme Bilgi Formurdquo 5ldquoAcil Durum Raporu Formurdquo
Yapısal tehlikeler taşıyıcı olmayan yapı elemanlarının hasar goumlrmesiyle oluşan (boumllme duvar hasarları sıva ve cam hasarları gibi) riskler ve taşıyıcı yapı elemanlarının (kolon kiriş gibi) hasar goumlrmesiyle oluşan riskler olarak iki grupta ele alınırlar Taşıyıcı sistemin guumlvenliği riski kontrol eden etkenlerdendir Oumlzellikle deprem gibi yapı elemanlarında doğrudan hasara yol accedilabilen afetler iccedilin sistemin guumlcuuml riskin azalması dolayısıyla can ve mal kaybının azalması ile doğrudan ilişkilidir Oumlzellikle deprem sof konusu olduğunda yapısal riskler dışında zemin koşulları da riskleri azaltıcı ya da arttırıcı rol oynar Depremin guumlcuumlne bağlı olarak zeminin koşulları depremin enerjisini buumlyuumltebilir veya azaltabilir Bu nedenle zeminin oumlzelliklerine goumlre yapılaşma deprem zararlarının azaltılmasında oumlnemli rol oynar
Yapısal olmayan tehlikeler bir bina iccedilin yapısal elemanlar dışında kalan tuumlm detaylardır Oumlzellikle okullar gibi belirli bir anda kalabalık teşkil eden mekacircnlar iccedilin yapısal olmayan tehlikeler buumlyuumlk tehdit oluşturmaktadır Uumllkemizde yaşanan buumlyuumlk depremlerde yapısal olmayan unsurlara bağlı yaralanma oranı 50 can kaybı ise 3-4 olarak tespit edilmiştir Yaralanma ve oumlluumlmlerin ccediloğunun duumlşen ve devrilen eşyalardan kaynaklandığı devrilen eşyaların da ccedilıkış yollarını kapattıkları tespit edilmiştir Bu nedenle okullar iccedilin yapısal olmayan tehlikelere youmlnelik oumlnlemlerin alınması yapısal olmayan ve tehdit oluşturacak malzemelerin doğru şekilde sabitlenerek yapısal elemanlarla birlikte hareket etmeleri sağlanmalıdır Sadece deprem soumlz konusu olduğunda değil herhangi bir acil durum anında ccedilıkış-kakış yollarını kapatacak kapı oumlnlerindeki malzemelerin de sabitlenmesi veya ccedilıkışları kapatmayacak şekilde konumlandırılmaları gerekmektedir
RİSK ANALİZİRisk analizi yapılabilmesi iccedilin analizin yapılacağı mekacircnın ve bireyleri
etkileyecek her tuumlrluuml tehlikenin belirlenmesi gerekir Olabilecek bir acil durum veya afetin mekan ile insanlar uumlzerine etkilerinin belirlenmesi oldukccedila zor olmakla beraber duruma en yakın ihtimaller doğrultusunda doğal teknolojik ve insan kaynaklı olası tehlikeler iccedilin oumlnem derecesine bağlı oumlnceliklerin belirlenmesi gerekir Okullar iccedilin herhangi doğal teknolojik veya insan kaynaklı bir olayın afete doumlnuumlşmemesi veya doumlnuumlşse bile en az zararla sonuccedillanması tehlikelerin belirlenerek tedbirlerinin alınması ve risklerin azaltılması ile muumlmkuumlnduumlr
Birleşmiş Milletlerin kabul ettiği en genel tanımla ldquoinsanlar iccedilin fiziksel ekonomik ve sosyal kayıplara neden olan normal yaşamı durdurarak veya kesintiye uğratarak toplumları ve işyerlerini etkileyen yerel imkacircnlarla baş edilemeyen doğal teknolojik veya insan kaynaklı tuumlm olaylarardquo afet denilmektedir
Risk analizi Afet Acil Yardım Planlarırsquonın temelini oluşturur Bir kuruluşta tehlike ve risk analizi yapılmadan plan hazırlanmamalıdır Her okulun iccedil ve dış risklerini değerlendirip kendine oumlzguuml bir ldquoOkul Afet Acil Yardım Planırdquo hazırlaması gerektiği unutulmamalıdır
Tehlikenin neden olabileceği riskin belirlenmesi iccedilin zarar goumlrebilirlik değerlendirmesi
Sayfa 20 45
yapılmalıdır Risk belirlenmesiyle aşağı yukarı değişik buumlyuumlkluumlkteki afetlerin hangi boyutta etkiyaratacağı tahmin edilebilir Mevcut tehlikelerin yaratabileceği afetlerle ilgili risk analizi yapılmalı bu risklere eldeki imkacircn ve kaynaklarla nasıl karşı koyulacağı belirlenmeli geccedilmişteyaşanan deneyimlerden ccedilıkarılan dersler ışığında yeni eylem planları geliştirilmelidir
Risk en basit tarifiyle insana ccedilevreye bir kuruluşa bir iş veya hizmet suumlrekliliğine zarar verecek sonuccedillar doğuran olayların tahmini koumltuuml etkileridir
Tehlikeler doğası itibariyle birbirlerine goumlre farklılıklar goumlsterir Bazı tehlikeler oumlncuuml işaretler verebilirken bazıları ise aniden oluşabilmektedir Oumlzellikle deprem gibi doğal kaynaklı olaylar iccedilin tahminlerde bulunmak oldukccedila zor hatta muumlmkuumln değildir Bu nedenle okullar iccedilin aniden gelişen bu tur tehlikelerin afete doumlnuumlşmemesi iccedilin mevcut durum ccedilok iyi analiz edilmelidir Mevcut durumun analiz edilmesinde kurumun sahip olduğu yerel imkacircnlar belirlenmelidir Bu iccedil kaynaklar afet veya acil durum anında ve sonrasında normal hayata geccediliş iccedilin gereklidir
Okullar iccedilin yapılacak tehlike analizi ccedilalışmalarında olası tehlikelerin belirlenmesi ve belirlenen her tehlike iccedilin gerccedilekleşme sıklığı ile mekacircn personel-oumlğrenci ile eğitim suumlrekliliği uumlzerine etkileri derecelendirilmelidir Ayrıca tehlikenin buumlyuumlkluumlğuuml coğrafi-boumllgesel koşullar veek olarak yakın ccedilevrede meydana gelebilecek olayların etkileri de duumlşuumlnuumllmelidir Unutulmamalıdır ki bir okuldaki personel oumlğrenci eğitim binası ile eğitim materyallerinin bir tehlikenin etkisiyle hasara uğraması veya eğitiminin kesintiye uğraması o okulun hasar goumlrebilirliğinin seviyesini goumlsterir
Risk analizi ccedilalışmalarında tehlike tuumlrleri ile bu tehlikelerin nitelikleri de değerlendirilir Her tehlikenin kendine oumlzguuml etkileme şiddeti oluşum sıklığı etkilediği mekacircn ve topluluk sayısıile oumlnlemleri bir diğer tehlikeye goumlre farklılık goumlsterir Tehlike profilinin (goumlruumlntuumlsuumlnuumln) belirlenmesinde mekacircn-bina insan-personel-oumlğrenci eğitim suumlrekliliği gibi başlıklarla gruplandırılmış sorulara verilecek cevaplar iccedilin aşağıdaki detaylar dikkate alınmalıdır Mekacircn veya bina tehlikenin veya riskin etkileyeceği alandır Mekacircnın ne kadarının etkileneceği farklı oranlarda etkilenecek alanların olup olmadığı oumlnemlidir İnsan (personel- oumlğrenci) tehlikenin gerccedileklemesi halinde tehlikeden etkilenebilecek zarar goumlrebilecek en yuumlksek insan sayısıdır
Eğitim suumlrekliliği tehlikenin binayı veya insanları etkilemesi durumunda eğitimi ne kadar etkileyeceği eğitimde kesintiye yol accedilıp accedilmayacağıdır Risk analizi yapılırken oumlzellikle deprem ve sel gibi doğal kaynaklı tehlikeler iccedilin etki derecesi ve oluşum sıklığıolasılığının belirlenmesinde bilimsel verilerden yararlanılmalı diğer tehlikeler iccedilin ise fiziki şartlar ve mevcut riskler dikkate alınmalıdır Belirlenen tehlikelerin mekacircnı İnsanı ve eğitim suumlrekliliğini ne kadar etkileyebileceğini belirleyebilmek iccedilin dosya sonundaki Ek 2rsquodeki ldquoTehlike Profili Belirleme Formurdquo doldurulmalıdır Bu formdaki ldquoEtkileme Şiddetirdquo nin Felaket Kritik Sınırlı ve Oumlnemsiz seviyelerinden hangisine ve ldquoOluş Sıklığırdquo nın Yuumlksek Bazen Nadiren Yok (ccedilok az) seviyelerinden hangisine karşılık geldiğine tablodaki ve aşağıdaki accedilıklamalar doğrultusunda karar verilir
MEVCUT DURUM ANALİZİOumlncelikle okulun sahip olduğu afet ve acil durum sırasında ve sonrasında
kullanılabilecek iccedil kaynaklar tespit edilmelidir Bu konuda şunlar yapılabilir
Sayfa 21 45
1 Personel Yangın muumldahale ekibi ilkyardım ekibi komuta merkezi ekibi tahliye ekibi basın
ve halkla ilişkiler ekibi gibi ccedilalışma gruplarında yer alacak personelin tespiti2 Ekipman Yangından korunma ve muumldahale ekipmanları (takımı) iletişim
ekipmanlarıİlkyardım malzemeleri uyarıalarm sistemleri gibi ekipmanların envanterinin hazırlanması ve bunlarındestek sistemlerinin belirlenmesi3 Sosyal ve youmlnetsel tesisleraraccedillar İl Afet ve Acil Durum Muumlduumlrluumlğuuml (ADM)
sığınaklar ilkyardımmerkezleri sağlık hizmet birimi gibi birimlerin okul iccedilindeki konumlarının ve kapasitelerinin belirlenmesi4 Organizasyon Eğitim tahliye planı gibi konularda okulun organizasyon
kapasitesinin belirlenmesi
OKULLARDA YAŞANABİLECEK TEHLİKELER ŞOumlYLE SIRALANABİLİR1 Gaz kaccedilağı2 Deprem3 Yangın4 Yıldırım5 Teroumlr6 Ccedilevreden (komşu kurum ve kuruluşlardan gelecek) etkiler7 Olumsuz hava koşulları (sel fırtına hava kirliliği kar buzlanma don ve vb)8 Toprak kayması ve heyelan9 İletişim-haberleşme aksaklıkları10 Acil sağlık durumları (salgın hastalıklar gıda zehirlenmesi vb)11 Tehlikeli maddeler12 Ulaşım-servis kazaları13 Savaş hali14 Adli vakalar (ccedilocuk kaccedilırma hırsızlık vb)15 Kazan patlaması vb bunlar gibiOkullarda yapısal olmayan risklerin azaltılması iccedilin şunlara dikkat edilmelidir1 Araccedil gereccedil makine ve mobilya gibi ağır olan eşyaların sabitlenmesi2 Tavanda asılı olan eşyaların sabitlenmesi3 Elektrikli aletlerin sabitlenmesi ve kesintisiz guumlccedil kaynağı veya jeneratoumlrle
desteklenmesi4 Buumltuumln zehirli yanıcı ve tehlikeli maddelerin ldquoSınırlayın İzole Edin Yok
Edin Ayırınrdquo(SİYA) kuralına bağlı olarak kapalı sağlam kutular iccedilinde depremde doumlkuumllmeyecek şekilde tutulmalarının sağlanması5 Ccedilalışanlar ve aileleri iccedilin eğitim ve bilinccedillenme programları duumlzenlenmesi6 Sınıf kapılarının dışarı accedilılacak şekilde tasarlanmış olması7 Ccedilıkış yollarının daima accedilık tutulacak şekilde ayarlanması8 Yapısal olmayan elemanlar ruumlzgar ve deprem sarsıntılarına karsı binaya sabitlenmesi9 Yangın soumlnduumlrme cihazlarının durumu yerlerinin kontroluuml ve bakımlarının yapılması10 Yangın guumlvenliği oumlnlemlerinin uygulanması11 Tahliye tatbikatlarının sık yapılması
Risk analizi yapılırken etki derecesi iccedilin1 Felaket (50rsquoden fazla zarar ccedilok sayıda oumlluumlm 30 guumlnden fazla sureli
etki) iccedilin 42 Kritik (25 -50 zarar kalıcı sakatlanmalar 2 hafta sureli etki) iccedilin 3
Sayfa 22 45
3 Sınırlı- Kontrol edilebilir (10 -25 zarar yaralanmalar 1 hafta sureli etki) iccedilin 2
4 Oumlnemsiz (10rsquodan az zarar 24 saat veya daha kısa sureli etki) iccedilin 1 Oluş Sıklığı iccedilin1 Yuumlksek (Gelecek yılda meydana gelme olasılığı 100) iccedilin 42 Bazen (Gelecek yılda meydana gelme olasılığı 10-100 veya gelecek 10 yılda
en az bir kez) iccedilin 33 Nadiren (Gelecek yılda meydana gelme olasılığı 1-10 veya gelecek 100 yılda
en az bir kez) iccedilin 24 Yok (ccedilok az) (Gelecek 100 yılda goumlruumllme olasılığı 1 veya daha az) iccedilin 1
kullanılmalıdırTablo 2 Risk Seviyesine Goumlre Derecelendirme
Tehlike
Etkilenecek Unsurlar(Her bir unsur tablo altındaki etki derecesi Puanına goumlre ve Ek 2 formu verilerine goumlreYapılmalıdır)
ETKi DERECESİ(Etkilenecek Unsurların
Ortalaması)(Mekacircn+İnsan+Eğit
imSuumlrekliliği) 3
Oluş S
ıklığıOlasılı
k
Oumlncelik
Derecesi
Mekacircn Bina
EğitimSuumlrekliliğ
i
İnsan(personel
Oumlğrenci)Tehlike 1Tehlike 2Tehlike 3helliphelliphelliphellipEtkilenecek Unsurlar Oumlnemsiz1Sınırlı ndashkontrol edilebilir 2Kritik 3 Felaket 4 (Ek 2rsquoden yararlanılarak belirlenir)Etki Derecesi Etkilenecek Unsurlar (Mekacircn+ İnsan+Eğitim Suumlrekliliği) 3Oluş Sıklığı ı Olasılık Yok 1Nadir 2 Bazen 3 Yuumlksek 4 (Ek 2rsquoden yararlanılarak belirlenir)Oumlncelik derecesi = Etki Derecesi X OlasılıkTablo 2rsquode her tehlike iccedilin hesaplanan ldquooumlncelik derecesirdquo iccedilin Tablo 3 ve Tablo 4rsquoten yararlanılarak tehlikenin plandaki oumlncelik duumlzeyi veya planda yer alıp almayacağı belirlenir
Tablo 3 Risk seviyesine goumlre matrisEtki Derecesi
Ola
sılık
Felaket4
Kritik3
Sınırlı2
Oumlnemsiz1
Yuumlksek4
Yuumlksek16
Yuumlksek12
Orta8
Az4
Bazen3
Yuumlksek12
Yuumlksek9
Orta6
Az3
Nadiren2
Orta8
Orta6
Az4
Ccedilok Az2
Yok1
Az4
Az3
Ccedilok Az2
Ccedilok Az1
Sayfa 23 45
Tablo 4 Plandaki oumlncelik seviyesiSonuccedil Risk Plandaki Oumlncelik
16 12 9 Yuumlksek 1 Duumlzeyde (en oumlncelikli plan)
86 Orta 2 Duumlzeyde (oumlncelikli plan)43 Az 3 Duumlzeyde (plan)21 Ccedilok Az 4 Duumlzeyde (plan
yapılmayabilir)
Zarar Azaltma ccedilalışmaları planlama oumlncelikleri sonuccedilları doğrultusunda bir program dahilinde Ek-5rsquoteki oumlrnek ldquoZarar Azaltma Ccedilalışmaları Formurdquo kullanılarak gerccedilekleştirilmelidir
HAZIRLIK CcedilALIŞMALARIAfet oumlncesinde oumlnleme ve zarar azaltma aşamasında alınan tuumlm
oumlnlemlere karşın depremani seller fırtına ve tayfunlar gibi bazı tehlikeleri oumlnlemek ve risklerini tamamen ortadan kaldırmak muumlmkuumln olamayacağı iccedilin hazırlık aşamasında bazı oumlnemli faaliyetlerin yuumlruumltuumllmesi kaşınılmazdır Bu faaliyetlerin yanı sıra okullar kazalar kavgalar zehirlenmeler kuumlccediluumlk ccedilaplı yangınlar gibi acil durumlarla ccedilok sık karşılaştıkları iccedilin gerekli hazırlık faaliyetlerini suumlrekli guumlncel ve uygulanabilir duumlzeyde tutmak zorundadırlar
Hazırlık ccedilalışmalarının ana hedefi tehlikelerin topluluklar ve yaşam alanları uumlzerinde doğurabileceği olumsuz sonuccedillara karşı oumlnlemler almak ve etkili muumldahale iccedilin on hazırlıklar yapmaktır Kısacası herhangi bir afet anında acil yardım ihtiyaccedillarının karşılanabilmesi ve ldquoarama-kurtarmardquo kabiliyetinin geliştirilmesi iccedilin yapılması gereken faaliyetlerin tuumlmuumlduumlr Bu amaccedilla eğitilen personel ve temin edilen malzemelerin doğru alanlarda konumlandırılmaları da bu faaliyetlerin iccedilerisinde yer alır Hazırlık safhasında oumlğrenci oumlğretmen ve ccedilalışanların canı ve malı ile milli servetleri afetlerin yıkıcı etkilerinden koruyacak bazı faaliyetlerin yuumlruumltuumllmesi zorunluluğu nedeniyle hazırlık ccedilalışmaları ccediloğu zaman zarar azaltma faaliyetleri ile iccedil iccedile girmiştir Hazırlık ccedilalışmalarının temelini okullarla ilgili tuumlm paydaşların afet veya acil durum anında nasıl davranacaklarının oumlnceden belirlenmesi ve gerekli olan tuumlm eğitim ve tatbikatların yuumlruumltuumllmesi ccedilalışmaları oluşturmaktadır Başka bir deyişle hazırlık ccedilalışmaları muumldahale surecini kapsayan faaliyetlerin oumlnceden planlandığı ve programların geliştirildiği ccedilalışmalar buumltuumlnuumlduumlr
Okul afete muumldahale ccedilalışmaları oumlnceden tahmin edilebilen ve erken uyarı verilebilmesi muumlmkuumln olan tehlikeler ve ani gelişen olaylar iccedilin olay anında yapılması gereken doğru davranış biccedilimlerini de iccedilerir Herhangi bir tehlike anında en doğru davranış biccediliminin ne olduğu ile ilgili bilgi ve beceri geliştirici eğitimler ile tatbikatlar da hazırlık ccedilalışmalarının bir parccedilası olarak duumlşuumlnuumllmelidir
Hazırlık faaliyetleri iccedilerisinde olması gereken başlıca adımlar şunlardır 1 Afete muumldahale ve iyileştirme planlarının hazırlanması
Sayfa 24 45
2 Başta bu planlarda goumlrev alacak kişiler olmak uumlzere oumlğretmenler oumlğrenciler ccedilalışanlar ve veliler iccedilin eğitim ve tatbikat programlarının hazırlanması ve uygulanması
3 Okul iccedili haberleşme bilgi ve iletişimin geliştirilmesi 4 Okul afet ve acil durum youmlnetimi planlama ccedilalışmalarının tanıtılması ve
yaygınlaştırılması5 Goumlrevlilerin eğitimi bilgilendirilmesi ve bilinccedillendirilmesi6 Erken uyarı tahliye sığınak duumlzeni kurtarma ve ilk yardım gibi alt planların
hazırlanması7 Eğitim materyallerinin hazırlanması8 Eksiklerin tespit edilmesi ve giderilmesi9 Tatbikatların yapılması10 Diğer planlarla işbirliği ve koordinasyon
Şekil 4 Afete Hazırlık Ccedilalışmaları DoumlnguumlsuumlHazırlık Ccedilalışmalarına başlarken oumlncelikli olarak şu hususları belirlemek gerekir1- Risklerin Belirlenmesi2- Tehlikeleri Belirlenmesi3- Varsa Eksiklikleri Giderilmesi4- Oumlnceliklerin belirlenmesi 5- Tehlike ve riskleri oumlnlenmesi veya azaltılması6- Zarar goumlrebilirliklerin belirlenmesi7- Mevcut imkacircn ve kaynakları belirlenmesi
HAZIRLIK CcedilALIŞMALARI ESNASINDA YAPILACAKLAR OLANLAR1- Tatbikatların sıklıkla duumlzenli bir tarzda yapılması2- Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Planlama Ccedilalışmalarının Tanıtılması3- Diğer planlarla işbirliği ve koordinasyonun sağlanması4- Eğitim Materyallerinin hazırlanması5- Eksiklerin tespit edilmesi ve giderilmesi6- Goumlrevlilerin eğitimi bilgilendirilmesi ve bilinccedillendirilmesi7- Erken uyarı tahliye sığınak duumlzeni kurtarma ve ilk yardım gibi alt planlarının
hazırlanması
MUumlDAHALE CcedilALIŞMALARI
Sayfa 25 45
Bir afetin oluşumunu takip eden ve afetin oluşundan hemen sonra başlayarak afetin buumlyuumlkluumlğuumlne bağlı olarak 1-2 aylık suumlre iccedilerisinde yapılan faaliyetlerin tuumlmuumlduumlr Muumldahale evresinde ilk hedef en kısa surede en fazla insanın hayatını kurtarmaktır Bunu insan yaşamını ilgilendiren yaralıların sevk edilmesi-tedavisi barınma ve yaşamsal ihtiyaccedillarının temini gibi diğer faaliyetler takip eder Muumldahale faaliyetleri aynı zamanda otorite ve disiplin gerektirir Bu suumlreccedil iccedilerisinde ortaya ccedilıkan gereksinimlerin hızla tespit edilmesi iletişim ve eğitimli kadrolarla ve yeter sayıda ekipmanla muumldahale edilmesi gerekir
Muumldahale aşamasıyla eş zamanlı yuumlruumltuumllen diğer oumlnemli ccedilalışmaların başlıcalar şunlardır
1 Hasar tespitlerinin yapılması tehlike yaratan enkazların kaldırılması ve patlama yangın
gibi ikincil afetlerin oumlnlenmesidir2 Afetin kısa sureli ve direk etkilerine hitap eden muumldahale faaliyetleri ile afetin
olumsuz etkilerinigidermek iccedilin bilgi ve becerilerin uygulanması
3 Guumlvenliğin arttırılması olası tehditlerin nedenleri ve kaynağının araştırılması
4 Goumlzetim ve denetimlerin arttırılması 5 Aksayan hizmetlerin en kısa surede suumlrduumlruumllebilirliğinin sağlanması
faaliyetleri de eşzamanlı olarak yuumlruumltuumllmelidir
Bu nedenle bu evrede hızlı değerlendirme ve temel bilgilerin elde edilmesi ve artccedilı olay olasılıklarının değerlendirilmesi bu surecin sağlıklı yuumlruumltuumllmesinde buumlyuumlk oumlnem taşımaktadır
Uumllkemizde yaygın olarak acil durum planlaması adı ile tanınan muumldahale ccedilalışmalarının ana amacı acil durum veya afet sonucu oluşan olaylara zamanında hızlı ve etkili olarak muumldahale ederek can kaybı ve yaralanmaların artmaması afetin neden olabileceği yangınlar patlamalar salgınlar gibi ek tehlike ve risklerle can ve mal kaybının buumlyuumlmemesi ve okulun normal faaliyetlerine bir an oumlnce doumlnebilmesi iccedilin gerekli tuumlm faaliyetlerin hangi oumlrguumltlenme şekliyle kimler tarafından ne zaman hangi goumlrev ve yetkiyle hangi kaynaklar kullanılarak yuumlruumltuumlleceğini accedilıkccedila tanımlayan bir belgedir
Sayfa 26 45
Şekil 5 Muumldahale Ccedilalışmaları Doumlnguumlsuuml
MUumlDAHALE CcedilALIŞMALARI ESNASINDA YAPIMASI GEKENLER1- Psikososyal desteğin sağlanması2- Afet tuumlruuml ve etkisine goumlre davranış şekli (tahliye veya yerinde korunma)3- Olayın buumlyuumlkluumlğuuml ve ccedilevresindeki etkileri hakkında bilgi toplama4- Yetkililerini ve velilerin bilgilendirilmesi5- Sorumlu kurum ve kuruluşlardan yardım talep edilmesi6- Oumlğrenci oumlğretmen ve ccedilalışanların korunması ve acil ihtiyaccedilların sağlanması7- Muumldahale ekiplerin goumlreve sevk edilmesi
İYİLEŞTİRME CcedilALIŞMALARIMuumldahale suumlrecinden sonra başlayan ve afetin buumlyuumlkluumlğuumlne goumlre 1-2
yıl gibi daha uzun bir sureyi kapsayan faaliyetlerin tuumlmuumlduumlr Muumldahale surecinde ccedileşitli sebeplere bağlı olarak gerccedilekleştirilemeyen bazı ccedilalışmalar da bu suumlreccedil iccedilerisinde gerccedilekleştirilebilir Okullar iccedilin iyileştirme aşamasında yapılacaklar okulun bir an oumlnce accedilılması ve normal programına doumlnebilmesi iccedilin planda oumlngoumlruumllen eylemlerin uygulanması ccedilalışmalarını iccedilerir Ana hedef eğitimin muumlmkuumln olan en kısa sure iccedilerisinde başlayabilmesinin temini ve meydana gelen olaydan elde edilen derslerin ışığı altında daha guumlvenli ve emniyetli bir okul ve eğitim ortamı oluşturmaktır
Bu faaliyetlerin hazırlık faaliyetleri sırasında planlanması etkin olarak uygulanabilmesi iccedilin gereklidir İyileştirme faaliyetleri uzun surelidir ve eğitime başladıktan sonra da devam edebilir İyileştirme faaliyetleri afet veya acil durumların neden olduğu fiziksel eğitsel youmlnetsel psikolojik sosyal ve ccedilevresel kayıp ve zararların hangi imkacircn ve kaynaklar kullanılarak nasıl giderilebileceğini afetin fırsata doumlnuumlştuumlruumllerek okul ve ccedilevresinin nasıl daha guumlvenli ve emniyetli bir hale getirilebileceğini okulun normal faaliyetlerine bir an oumlnce doumlnebilmesini ve eğitim kalitesinin yuumlkselmesini sağlayan ccedilalışmaların buumltuumlnuumlduumlr Bu suumlreccedil iccedilerisinde yuumlruumltuumllmesigereken faaliyetler Şekil 6rsquoda şematik olarak goumlsterilmiştir
İyileştirme faaliyetleri afet veya acil durumların neden olduğu fiziksel eğitsel youmlnetsel psikolojik sosyal ve ccedilevresel kayıp ve zararların hangi imkan ve kaynaklar kullanılarak nasıl giderilebileceğini afetin fırsata doumlnuumlştuumlruumllerek okul ve ccedilevresinin nasıl daha guumlvenli ve emniyetli bir hale getirilebileceğini okulun normal faaliyetlerine bir an oumlnce doumlnebilmesini ve eğitim kalitesinin yuumlkselmesini sağlayan ccedilalışmaların buumltuumlnuumlduumlr
İyileştirme suumlreci iccedilerisinde yuumlruumltuumllmesi gereken faaliyetler şunlardır
Ccedilevre ve Şehircilik Bakanlığı AFAD ve Belediyelerle işbirliği yapılacaktır1 Okulun yeniden accedilılması Afetten sonra okulun en kısa zamanda eğitime
accedilılması2 Bina ve tesislerin fiziksel yapısal iyileştirmesi3 Youmlnetsel iyileştirme İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml ve İlccedile Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuumlyle4 Eğitsel iyileştirme İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml ve İlccedile Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuumlyle5 Psikolojik iyileştirme Okul Rehberlik Servi ve gerekirse RAMrsquo da destek
sağlanır6 Sosyal ve ccedilevresel kayıp ve Zaraların hangi imkacircn ve kaynaklar kullanılarak
nasılSayfa 27 45
Giderilebileceği ile afetin fırsata doumlnuumlştuumlruumllerek okul ve ccedilevresinin nasıl daha guumlvenli ve emniyetli bir hale getirilebileceği ve eğitim kalitesinin artırılacağını duumlzenleyen planlama tuumlruumlduumlr
Okul afet ve acil durum youmlnetimi planlaması iccedilerisinde yer alan zarar azaltma hazırlık muumldahale ve iyileştirme ccedilalışmalarının bir buumltuumln olarak goumlruumllmelidir
Okul afet ve acil durum youmlnetimi planları bir kere hazırlanarak dolaplara bırakılan belgeler olmamalıdır Okulun kapasitesi ve durumundaki değişimlere tatbikatlardan ve yıllık eylem planındaki faaliyetlerden elde edilen deneyim ve derslere goumlre yılda en az bir kere revize edilmelidir
Okul afet ve acil durum youmlnetimi planıyla uyumlu olacak şekilde yıllık faaliyet planının hazırlanması ve uygulanması son derece oumlnemlidir Yıllık faaliyetlerin planlama şekli aşağıda goumlsterildiği gibi
Şekil 6 İyileştirme Ccedilalışmaları Doumlnguumlsuuml
İYİLEŞTİRME CcedilALIŞMALARI ESNASINDA TAKİP EDİLECEK BASAMAKLAR1- Okulun yeniden accedilılması2- Psikolojik iyileştirmenin sağlanması3- Eğitsel iyileştirme yapılması4- Bina ve tesislerin fiziksel yapısal iyileştirilmesi5- Youmlnetsel iyileştirme yapılanması
ZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARIBirccedilok kaynakta zarar azaltma afetlerin etkilerinden kaynaklanan can ve mal kayıplarının
azaltılmasına youmlnelik ccedilabaların buumltuumlnuuml olarak tanımlanır Bir başka deyişle bu aşamada yapılacaklar tehlikeli durumlar karşısında oluşabilecek can ve mal kayıplarını muumlmkuumlnse ortadan kaldırmayı değilse olabildiğince azaltmayı amaccedillayan ccedilabaların buumltuumlnuumlduumlr Zarar azaltma sadece oumlnleme yaklaşımından farklı olarak oumlzellikle doğal kaynaklı tehlikelerin kaccedilınılmaz olduğunu kabul ederek afetlerin etkilerini en az zararla atlatmaya youmlnelik toplumsal direnccedil ve beceri geliştirmeyi de amaccedillar
Adından da anlaşılacağı uumlzere afet oumlncesinde ve afet planlaması genel ccedilerccedilevesi iccedilerisinde oumlncelikle yapılması gereken ccedilalışmalar aşağıdaki hususları iccedilermelidir1- Okul ve ccedilevresindeki tehlikelerin belirlenmesi analizi ve
değerlendirilmesi2- Okul nuumlfusu yapı alt yapı ve insan faaliyetleri envanterinin
(dokuumlmanlarının) ccedilıkarılması
Sayfa 28 45
1OKUL AFET ve ACİL DURUM YOumlNETİMİPLANLAMA CcedilALIŞMALARININ TANITILMASI2GOumlREVLİLERİN EĞİTİMİ BİLGİLENDİRİLMESİ ve BİLİNCcedilLENDİRİLMESİ3ERKEN UYARI TAHLİYE-SIĞINAK DUumlZENİ KURTARMA ve İLKYARDIM GİBİ ALT PLANLARIN HAZIRLANMASI4EĞİTİM MATERYALLERİNİN HAZIRLANMASI5EKSİKLİKLERİN TESPİT EDİLMESİ VE GİDERİLMESİ6TATBİKATLARIN YAPILMASI7DİĞER PLANLARLA İŞBİRLİĞİ VE KOORDİNASYON
1TEHLİKELERİ BELİRLE2ZARAR GOumlREBİLİRLİKLERİ BELİRLE3RİSKLERİ BELİRLE analiz eder
4OumlNCELİKLERİ BELİRLE5MEVCUT İMKAN VE KAYNAKLARI BELİRLE6VARSA EKSİKLİKLERİ GİDER7TEHLİKE VE RİSKLERİ OumlNLE VEYA AZALT
HAZIRLIK CcedilALIŞMALARIZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARI
3- Fiziksel sosyal ekonomik ve ccedilevresel zarar goumlrebilirliklerin (etkilenme oranları) belirlenmesi
4- Risklerin belirlenmesi5- Oumlluumlm ve yaralanma riskleri 6- Tehlikenin yol accedilabileceği zincirleme veya ek tehlike ve riskler7- Fiziksel riskler (yapı altyapı elektrik mekanik tesisat ve okul donanımının
riskleri)8- Sosyal psikolojik ve ekonomik riskler9- Ccedilevresel riskler10- Afet senaryolarının hazırlanması11- İmkacircn ve kaynaklarla guumlccedilluuml ve zayıf youmlnlerin fırsat ve tehditlerin
belirlenmesi (SWOT analizi)12- Risk azaltma stratejilerinin belirlenmesi ve maliyet fayda analizleri13- Yasal kurumsal ve finansal olanakların belirlenmesi14- En akılcı stratejik amaccedil hedef ve eylemlerin belirlenmesi ve
uygulanması15- Performans kriterleri (oumllccediluumltleri kıstasları) ile izleme ve değerlendirme
youmlntemlerinin belirlenmesi16- Uygulamanın izlenmesi aksayan youmlnlerin belirlenmesi ve gerekiyorsa
planın guumlncelleştirilmesi
Zarar azaltma ccedilalışmalarını kısaca şoumlyle sıralayabiliriza) Tehlikelerin belirlenmesi b) Zarar goumlrebilirliklerin belirlenmesi c) Risklerin belirlenmesi d) Oumlnceliklerin belirlenmesie) Mevcut imkacircn ve kaynakların belirlenmesi f) Varsa eksikleri gidermek g) Tehlike ve riskleri oumlnlemek veya azaltmak iccedilin yapılması gereken ccedilalışmalardır
Tehlike ve riskleri oumlnlemek veya zararlarını azaltmak iccedilin yapılması gereken ccedilalışmalar kısmında gerekli formlar doldurulup her sene guumlncelleştirmesi gereken kısmını guumlncelleyerek dosyanın son boumlluumlmuumlne eklidir
Sayfa 29 45
Şekil 8rsquode goumlsterildiği gibi planla uygula kontrol et ve eksikleri gider şeklinde olmalıdırOkul afet ve acil durum youmlnetimi planları bir kere hazırlanarak bırakılan belgeler
olmamalıdır Okulun kapasitesi ve durumundaki değişimlere tatbikatlardan ve yıllık eylem planındaki faaliyetlerden elde edilen deneyim ve derslere goumlre yılda en az bir kere revize edilmelidir Okul afet ve acil durum youmlnetimi planıyla uyumlu olacak şekilde yıllık faaliyet Planının hazırlanması ve uygulanması son derece oumlnemlidir Yıllık faaliyetlerin planlama doumlnguumlsuuml Her faaliyetin mutlaka bir değerlendirmesi yapılarak problemler saptanmalı ve duumlzeltilmesi iccedilin gerekli ccedilalışmalar yapılmalıdır
YILLIK FAALİYETLER İCcedilİN PLANLANMASI GEREKENLER1 PLANLA (Planların oluşturulması) 2 UYGULA (Faaliyetlerin uygulanması) 3 KONTROL (Uygulamaların değerlendirilmesi)4 EKSİKLERİ GİDER (Problemlerin saptanması ve duumlzetilmesi yolunda adımların atılması) şeklinde olmalıdır Her faaliyetin mutlaka bir değerlendirmesi yapılarak problemler saptanmalı ve duumlzeltilmesi iccedilin gerekli ccedilalışmalar yapılmalıdır
Yıllık planlar şu faaliyetleri iccedilermelidir1 Zarar azaltma ve hazırlık konusunda alınabilecek oumlnlemleri ve yapılacak faaliyetleri2 Muumldahale iyileştirme ve yeniden inşa ile ilgili faaliyetleri (eğitim tatbikat vb)3 Oumlğrenciler oumlğretmenler aileler ve halk iccedilin afet eğitimini4 Hem kendi okulu hem de diğer okullarla bilgi ve tecruumlbe paylaşımını5 Problemleri saptama alınabilecek oumlnlemleri belirleme ve problemleri ccediloumlzmeye ilişkinyapılabilecek diğer faaliyetleri iccedilermelidir
YILLIK PLANLARDA AŞAĞIDAKİ BAŞLIKLAR MUTLAKA OLMALIDIR1 Yıllık planın amaccedil ve hedefleri2 Faaliyet tiplerine goumlre ccedileşitli alt faaliyetleri3 Uygulama takvimi
Sayfa 30 45
4 Sorumlu kişi veveya kişiler varsa işbirliği yapılan kurum kuruluş ve sivil toplum oumlrguumltleri5 Buumltccedile6 Her aktivite iccedilin gerekli olabilecek diğer bilgi ve accedilıklamalar
PLANLARIN DEĞERLENDİRİLMESİAfet ve Acil Durum Youmlnetimi planları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlarbir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilendersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilmesive guumlncelleştirilmesi gereken belgelerdir Afet planlaması bir eylem değil bir suumlreccediltir vezaman iccedilerisinde afet tuumlrlerinin buumlyuumlkluumlklerinin ve sıklıklarının değişimi bilim ve teknolojidekiyeni gelişmeler imkan ve kaynaklardaki artışlara bağlı olarak suumlrekli guumlncellenmelidirAfet ve Acil Durum Youmlnetimi planlarında dikkate alınması gereken ana oumlzellikleri aşağıdakigibi oumlzetlemek muumlmkuumlnduumlr1- Gerccedilekccedili ve kabul edilebilir olmalıdır2- Mevcut durumu olduğu gibi yansıtmalıdır3- Buumltuumln tehlike ve riskleri belirlemelidir4- Gerccedilekccedili afet senaryoları esas alınarak hazırlanmalıdır5- Farklı gruplar ve kuruluşlar arasında en uygun yardımlaşma işbirliği ve koordinasyonesaslarını belirlemelidir6- Goumlrev yetki ve sorumluluklar accedilıklıkla belirtilmeli belirsizlik goumlrev girişimleri ve
tekrarlanmalara fırsat verilmemelidir7- Youmlnetim komuta ve kontrol mekanizmalarının ve bilgi akışının nasıl olacağı accedilıklıkla
belirlenmeli ve youmlnetim karmaşasına neden olunmamalıdır8- Yeni kaynak ve yeni kuruluşlara ihtiyaccedil goumlsteren belgeler yerine mevcut imkacircn vekaynaklarla neler yapılabileceğini ilave imkan ve kaynakların gerccedilekccedili olarak neredenve nasıl karşılanacağını goumlsteren belgeler olmalıdır
Planın ve yapılan faaliyetlerin geliştirilebilmesi iccedilin mutlaka her faaliyetten sonra ve her yılın sonunda değerlendirilmesi gerekir Değerlendirmenin kolay ve anlaşılır olmasını sağlamakamacıyla daha oumlnce geliştirilmiş standart formlar kullanılabilir veya okulun kendi tehlike risk ve mevcut durumuna goumlre hazırlanmış bir değerlendirme formu hazırlanabilir
OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİMİ İCcedilİN TAVSİYE EDİLEN YILLIK CcedilALIŞMA PLANI
OKULTARİH AKTİVİTE YETKİLİ
KİŞİGERCcedilEKLEŞTİRİLDİĞİ
TARİHOkul Muumlduumlruumlnuumln Oumlğretmenler zuumlmre toplantısında Deprem Sel Yangın Kaza Gıda zehirlenmesi Salgın hastalık ve yapısal olmayan teroumlr olayları Biyolojik ve kimyasal tehlikeler karşı Okul Afet ve Acil durum Planın oumlneminin anımsatması ve oumlğretmenleri bu hususta bilgilendirmesihellip
Sayfa 31 45
helliphellip2015
Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Kurulunun Kurulması ve yetkilendirilmesi Uygun oumlzelliklere sahip personel ve goumlnuumllluumllerin belirlenmesi Afet youmlnetimi iccedilin goumlrevlendirmelerin yapılması
helliphellip2015
Okul Mekacircnları tesislerinin tehlike analizi Tehlike yollarına ait tehlike analizi Oku Kroki Planlarının Acil Durum telefon numaraları guumlncellenmesi Ailelere mesaj goumlnderilmesi Potansiyel tehlikelere goumlre tahliye guumlzergacirchlarının belirlenmesi
helliphellip2015
Tehlike Zarar Goumlrebilirlik ve Kapasite Değerlendirmesi Fiziksel Korunma Oumlnlemleri Alınması Muumldahale Kapasitesinin ve Kaynaklarının Geliştirilmesi
helliphellip2015Planın Uygulanması Değerlendirilmesi ve Guumlncellemesi iccedilin Tatbikatların Yapılması
helliphellip2015Personel ve oumlğrencilere afet youmlnetimi ve planla ilgili eğitimin verilmesi
helliphellip2015
Oumlğrenci velilerine afet youmlnetimi ve planla ilgili eğitimin verilmesi Okul Aile Birliğini toplayarak Okul afet ve acil durum youmlnetimi ve planla ilgili eğitimin verilmesi ve bilinccedillendirilmesi
helliphellip2015
Zarar azaltma ve hazırlık konusunda alınabilecek oumlnlemleri ve yapılacak faaliyetleri Muumldahale iyileştirme ve yeniden inşa ile ilgili faaliyetlerin goumlruumlşuumllmesi
helliphellip2015
Hem kendi okulu hem de diğer okullarla bilgi ve tecruumlbe paylaşımının yapılması Problemleri saptama alınabilecek oumlnlemleri belirleme ve problemleri ccediloumlzmeye ilişkin yapılabilecek diğer faaliyetlerin goumlruumlşuumllmesi
helliphellip2015Personel ve oumlğrencilere afet youmlnetimi ve planlama eğitiminin verilmesi
helliphellip2015 28 Şubat sivil savunma ldquoİkaz alarm Tatbikatırsquonın yapılması
helliphellip2015 hellip022015 1-7 Mart tarihlerinde Personel Tahliye tatbikatının yapılması
helliphellip2015Plan ve hazırlıkların goumlzden geccedilirilmesi Planın Uygulanması Değerlendirilmesi ve Guumlncellemelerin yapılıp revize edilmesi
Kontrol eden
Tarih Eğitim Yılı
NOT Yukarıdan aşağıya doğru sıralanan tarihlerde yapılması istenilen etkinlikler sadece okulunuza bu hususta yardımcı olmak iccedilin yapılmıştır Okulunuzun Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı hazırlarken uygun goumlrduumlğuumlnuumlz daha iyi ve kalıcı etkinlikleri değişik tarihlerde yapıla bilinir olduğunu unutmayınız
Yapılan ccedilalışmaların afet ve acil durum youmlnetimi doumlnguumlsuumlne uygunluğu ile gerccedilekleştirilen ve gerccedilekleştirilemeyen faaliyetlerin kontrol edilmesinin ve gerekirse planlama ccedilalışmalarının yeniden goumlzden geccedilirilmesinin planın başarısı iccedilin oumlnemli olduğu unutulmamalıdır Bu amaccedilla planın buumltuumln aşamaları tekrar goumlzden geccedilirilmeli tatbikatlarla ve yıllık olarak hazırlanacak ccedileşitli faaliyetlerle plan sınanmalıdır
Sayfa 32 45
İŞBİRLİĞİNE GİDİLECEK KURUM VE KURULUŞLARBir afet anında birccedilok okul dışı kaynağa ihtiyaccedil duyulacaktır Bazı durumlarda aşağıda
belirtilen kurumlarla oumlnceden ilişkiye geccedililmesi ve anlaşmalar yapılması gerekebilir
1 Youmlredeki bakanlık valilik ve kaymakamlıkların ilgili birimleri2 İl Afet ve Acil Durum Muumlduumlrluumlğuuml3 İl Sağlık Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Sağlık Grup Başkanlığı (112 Acil)4 İl Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml (155)5 Belediye6 İtfaiye (110)7 Kızılay (168)8 Muhtarlık9 Hastane ve Klinikler Aile hekimleri10 Jandarma (156)11 Zehir Danışma Merkezi (114)12 Akredite olmuş afetlerle ilgili ccedilalışmaları bulunan Sivil Toplum Kuruluşları13 Parlayıcı patlayıcı tehlikeli madde muumldahale otoriteleri14 Yerel youmlnetim hizmet birimleri15 İnşaat şirketleri iş makine parkları16 Acil durum ekipmanı sağlayan kuruluşlar17 Sigorta şirketleri ile iş birliğine gidilir
Bunlar dışında komşu binalarla acil muumldahalede karşılıklı yardımlaşma protokolleri ve ilgili kurum ve kuruluşlarla da anlaşmalar yapılmalıdır Ayrıca her yıl boumllgesel olarak resmi kuruluşlar ve komşu okulların davet edildiği ccedileşitli senaryolara goumlre duumlzenlenecek muumldahale kurtarma ve yardımlaşma tatbikatlarına da katılmak gerekir
ANLAŞMALAROumlnce herhangi bir acil durumda herhangi bir protokol yapmadan yardım alınabilecek
kurum ve kuruluşların irtibat bilgileri belirlenmelidir Ardından afet ve acil durum anlarında karşılıklı yardım ve işbirliği iccedilin protokoller ihtiyaca goumlre duumlzenlenmelidir Bu noktada şu kurumlarla işbirliği yapılmalıdır
1- Personelin hellip Komuta Merkezirsquone ulaştırılması iccedilin servis şirketleriyle2- Telefon hatlarında sorun yaşandığında oumlncelik sağlanması iccedilin Tuumlrk Telekom ve oumlzel
şirketlerle3- Telsiz kullanımı ve uydu telefonlarına youmlnelik hat anlaşmaları iccedilin ilgili kurumlarla4- Donanım altyapı network youmlnetimi iccedilin hellip ile5- Komuta Merkezi yiyecek-iccedilecek desteği iccedilin yemek firmalarıyla6- Komuta Merkezi personelinin barınması amacıyla yakın otellerle7- Deprem anında yoğun destek vermeleri iccedilin guumlvenlik şirketleriyle8- Deprem buumlyuumlkluumlğuuml yuumlksek olan senaryolarda kuruma gelen ihbarların karşılanması
amacıyla arama merkezi şirketiyle9- Uzman temini konusunda muumlhendis odaları ve dernekleriyle10- Ccedilalışan desteği verilmesi konusunda işbirliği sigorta şirketleriyle11- Afet durumundaki kargaşa ve yoğunluktan etkilenmemek amacıyla kurye ve kargo
şirketleriyle12- Avans ve tazminat oumldemelerinin kısa surede gerccedilekleştirilebilmesi ve gezici uydu
şubelerinden işlem yapılabilmesi iccedilin bankalarla
OKULDA TAHLİYE TATBİKATLARI YAPILIRKEN DİKKAT EDİLİCEK HUSUSLARYangın veya Şiddetli bir depremde uygulanacak Bina Tahliyesidir Okul İdaresi (Merkezi İdari Grup)
Sayfa 33 45
1 Bina tahliyesi iccedilin Yangın alarmını ccedilalıştırılır Oumlğrenciler ve okul ccedilalışanlarına iccedileride kalmalarını veya sığınma alanlarına gitmeleri anons edilir2 Durum uygunsa tuumlm kapı ve pencereleri kapatılır ( yangın durumunda)3 Durum uygunsa havalandırma sistemini kapatılır(Yangın kapıları kapatılır)4 Toplanma Alanında oumlğrencilerle haberleşme devamlılığı sağlanır(oumlrneğin ldquoGuumlvenli bir Yere Sığınrdquo Binaya Geri Doumln Yerinde Sığın Oumlğrenci Teslimi ya da acil durum veya tatbikat sona erdiğinde Tehlike Geccedilti anonsunun yapılması)
Tuumlm PersonelOumlnceden sınıflarda yangın ve deprem proseduumlrlerinin nasıl uygulanacağına dair tatbikat
yapılır Tahliye esnasında oumlzel yardıma ihtiyacı olacak oumlğrencilerle personel belirlenir Ziyaretccedililere yardımcı olunma konusunda da hazırlık yapılır Oumlğrencilere Bina Tahliyesi Talimatlarına Uymaları Hatırlatılır
D İ K K A TDoumlnme İtme Konuşma Koşma Acele Etme Takip Et
Oumlğrenciler tek veya ikişerli sıra halinde dışarı ccedilıkarılır Oumlzel yardıma muhtaccedil oumlğrenci ve personele yardım edilip edilmediği kontrol edilir Oumlğrencilere cep telefonlarını KULLANMAMALARI ve hatları meşgul etmemeleri gerektiği hatırlatılır Karşılaşılan her tehlikeye youmlnelik farklı acil durum proseduumlruuml hakkında oumlnceden goumlruumlşuumlluumlr ve uumlzerinde karara varılırBaşlıca beş farklı seccedilenek bulunur1 Bina Tahliyesi 2 Yerinde Sığınmak 3 Bir araya Toplanıp Dışarıda Barınmak 4 Guumlvenli bir Yere Sığınmak 5 KilitlenTecrit Proseduumlrlerin her biri değerlendirilir ya aynı şekilde yada uygun biccedilimde değiştirilerek uygulamaya konur Tehlike geccediltiğinde ve ortam guumlvenli olduğunda oumlğrenciler sınıflara doumlnebilir veya Okul Afet ve Acil Durum Oumlğrenci Teslim Proseduumlruuml uygulanabilir
DİKKAT PLANLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ İşin oumlzuuml Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlar bir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilen dersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilip guumlncelleştirilecektir
Sayfa 34 45
Sayfa 35 45
YANGIN TALİMATI (EK-3) (200712937 KARAR SAYILI BİNALARIN YANGINDAN KORUNMASI HAKKINDA YOumlNETMELİK ESASLARINA GOumlRE
HAZIRLANMIŞTIR)1A- YANGINA KARŞI AŞAĞIDAKİ OumlNLEMLERİ ALINIZ1-BİNANIZDAKİ BACA VE BORULARI ZAMANINDA TEMİZLE- YİNİZ2-SİGARANIZI İYİCE SOumlNDUumlRUumlP SİGARA TABLASINA ATINIZ3-CcedilATI ARALARINDA ELEKTRİK TESİSATIYANICI PARLAYICI PATLAYICI MADDE BALANDURMAYINIZ4-İZİNSİZ ELEKTRİK LPG GAZLI OCAK SOBA VB KULLANMA-YINIZ5- ELEKTRİK TESİSATI İŞLERİNİ MUTLAKA EHLİYETLİ KİŞİLERE YAPTIRINIZ6-ELEKTRİK TESİSATININ FENNİ MUAYENESİNİ YAPTIRINIZ7-ELEKTRİK SİGORTALARINI OTOMATİK HALE GETİRİNİZ8-YANGIN SOumlNDUumlRME CİHAZ VE MALZEMELERİNİ HER AN KULLANILIR HALDE BULUNDURUNUZ9- MESAİ BİTİMİ BUumlTUumlN ODALARI KONTROL ETTİRİNİZ10 ARŞİV VE ANBARLARDA SOBA KULLANMAYINIZ11-SİGARA İCcedilİLMESİ YASAK OLAN YERLERDE SİGARA İCcedilME-YİNİZ12- BUumlTUumlN PERSONELİ YANGIN KONUSUNTA EĞİTİNİZ13- YANGIN KACcedilIŞ YOLLARINI KULLANILIR HALDE TUTUNUZ
2B- YANGIN ANINDA AŞAĞIDAKİ İŞLEMLERİ YAPINIZ1-TELAŞLANMAYINIZYANGINI CcedilEVRENİZE VE SORUMLU KİŞİLERE DUYURUNUZ (CcedilANZİLALARMSES VB İLE)2-İTFAİYEYE HABER VERİNİZ (TEL 110)3-ADRESİ EN KISA VE DOĞRU OLARAK BİLDİRİNİZ4-YANGIN CİNSİNİ BİLDİRİNİZ (BİNABACAAKARYAKITELEKTRİK MOTORLU ARACcedil VB)5- İTFAİYE GELİNCEYE KADAR YANGINI SOumlNDUumlRMEK İCcedilİN ELDE MEVCUT ARACcedil GERECcedilTEN FAYDALANMAYA CcedilALIŞINIZ6-YANGININ YAYILMASINI OumlNLEMEK İCcedilİN KAPI VE PENCERELERİ KAPATINIZ KİLİTLEMEYİNİZYANICI MADDELERİ UZAKLAŞTIRINIZ7-OumlNCE CANLILARI SONRA KIYMETLİ EVRAK VE MALZEMEYİ KURTARINIZ8-BUNLARI YAPARKEN KENDİNİZİ VE BAŞKALARINI RİSKE ATMAYINIZ9- YANGIN SOumlNDUumlRME EKİPLERİ VEYA ŞEHİR İTFAİYESİ GELDİKTEN SONRA ONLARIN EMRİNE GİRİNİZ10-HASTA VE YARALILARA İLKYARDIM YAPINIZZEMİNE ULAŞMAMIŞ ASAN-SOumlRLER İLE YANGIN MOTOPOMPLARI HARİCcedil ELEKTRİKLERİ KESİNİZ
C LUumlZUMLU TELEFONLARİTFAİYE 110 BİNA KORUMA AMİRİ ELEKTRİK 186POLİS İMDAT 155 SU 185AMBULANS 112 DOĞAL GAZJANDARMA İMDAT 156
EYANGIN CcedilIKIŞ SEBEPLERİ1 TALİMAT VE EMİRLERE UYMAMAKTAN2 BİLGİSİZLİKTEN3 İHMALDEN4 SABOTAJ HAREKETLERİNDEN5 SICcedilRAMA VE KAZALARDAN6 ELEKTRİK ARKI VE KONTAĞINDAN
D YANGIN SOumlNDUumlRME CİHAZININ KULLANILIŞI1- CİHAZI YANGIN YERİNE GETİRİNİZRUumlZGARI ARKANIZA
ALINIZ2- ATEŞE MUumlMKUumlN OLDUĞUNCA YAKLAŞINIZ3- TETİK MEKANİZMASINI KİLİTLEYEN PİMİ CcedilIKARTINIZ
VEYA KARBONDİ- OKSİTTUumlPUumlNUumlN (KUumlCcedilUumlK TUumlP) VALFİNİ SOLA DOĞRU CcedilEVİREREK ACcedilINIZ
4- TETİĞE SONUNA KADAR BASARAK CcedilIKAN GAZI VEYA TOZU YANGININ DOĞDUĞU YERE PUumlSKUumlRTUumlNUumlZ
5- YANGINI OumlN TARAFTAN ARKAYA DOĞRU SOumlNDUumlRUumlNUumlZ
6- YANGINI SOumlNDUumlĞUumlNDEN EMİN OLMADAN TERK ETMEYİNİZ
7- TOZLU CİHAZLARI TOZ BİTENE KADAR BOŞALTINIZ
F YANGIN CcedilALIŞMA SAATLERİ İCcedilİNDE OLURSA1- HABER VERME YANGINI İLK GOumlREN KİMSE ALARM ZİL
TELEFON BAĞIRARAK VB HAREKETE GECcedilİRMEKLE BERABER TELEFONLA İTFAİYEYE HABER VERİR
2- EKİPLERİN GOumlREVLERİ SOumlNDUumlRME EKİBİ YANGININ CcedilIKTIĞI YERİN UumlST VE YANLARINDAKİ ODALARDA TERTİBAT ALARAK YANGINI SOumlNDUumlRMEYE CcedilALIŞIR KURTARMA EKİBİ VARSA OumlNCE CANLILARI KURTARIR YANGINDA OumlNCELİK SIRASINA GOumlRE EVRAK VE EŞYALARI BOŞALTMAYA HAZIR HALE GETİRİR GEREKİYORSA BİNANIN HENUumlZ YANMA TEHLİKESİ OLMAYAN KISIMLARINA TAŞIYABİLİRLER YANGIN CcedilIKAN BİNANIN TAHLİYESİNE OLAY YERİNE GELEN İTFAİYE AMİRİNİN VEYA MUumlLKİYE AMİRİNİN EMRİYLE BAŞLANIR KURTARILAN EŞYA İTFAİYE AMİRİ VEYA İDARİ İŞLER BİRİM AMİRİNİN GOumlSTERECEĞİ BİR YERE TAŞINIRİLKYARDIM EKİBİ YARALI VE HASTALARA İLKYARDIM YAPARKORUMA EKİBİ YANGINDAN KURTARILAN EŞYALARI KORUR PANİK VE KARGAŞAYI OumlNLER
G YANGIN CcedilALIŞMA SAATLERİ DIŞINDA OLURSA 1- HABER VERME YANGINI İLK GOumlREN KİMSE ALARM ZİL TELEFON BAĞIRARAK VB HAREKETE GECcedilİRMEKLE BERABER TELEFONLA İTFAİYEYE HABER VERİR AYNI ZAMANDA YANGIN İHBAR TELEFONUNUN YANINDAKİ LİSTEDEN AMİRİNE VE İLGİLİLERE HABER VERİR 2GOumlREVLİLERİN HAREKET TARZIYANGIN YERİNE GELEN DAİRE MUumlDUumlRUuml İLE EKİP PERSONELİ DERHAL VAZİFELERİNE BAŞLARLAR
H YANGIN BİNANIN YAKININDA OLURSA1- BİNANIN YANGIN TEHDİTİ ALTINDAKİ TARAFINDA
BULUNAN ODALARIN PERDELERİ CcedilIKARILIR PENCERELER KAPATILIR GEREKİYORSA EVRAK DOSYA VE DİĞER EŞYALAR TEHLİKESİZ YERLERE TAŞINIR
2- CcedilATIDA KORUMA TERTİBİ ALINIR CcedilATI VE DİĞER YERLERE DUumlŞEN KIVILCIM SOumlNDUumlRUumlLUumlR AHŞAP KISIMLAR VE CcedilATI BOL SU İLE ISLATILIR 7
GOumlREVİ SOumlNDUumlRME EKİBİ KURTARMA EKİBİ KORUMA EKİBİ İLKYARDIM EKİBİ (İTFAİYE) (EMNİYET)
EKİP BAŞI EKİP PERS
EK 1 Durum Tespiti Detay Formu (Tehlike Avı)Okulun Adı Tarih BİNA BLOK ADI KAT EMEğitim MateryaliMMasaDDolapNBNote Book PC Masauumlstuuml BilY Yazıcı S Sıra K Kuumlrsuuml
Oda Derslik Laboratuvar Adı veya Nosu
Durum
EH
Durum
EH
Durum
EH
Sıra ve Masalar sabitlenmiş miSıra ve Masalar geccedilişi kapatıyor muAraccedil gereccedil ve malzemeler tehlike oluşturmayacak şekilde Yerleştirilmiş sabitlenmiş miAğır nesneler yuumlksek raflardan uzaklaş tırılmış mıVarsa yuumlksek dolaplar ve raflar sabitlenmiş miDolapların mandalı var mıMevcut PC varsa sabitlenmiş miHareketli eğitim araccedilları var mı Sabitlenmiş miAsılı elektrik teccedilhizatları (lambalar projektoumlrler vs)Sabitlenmiş miDuvara asılı materyaller sabitlenmiş miLamba askıları sağlam sabitlenmiş miTehlikeli Madde var mı Sabitlenmiş mi (ip veya ccedilıtalı )Laboratuvarlarda şişe kap ve diğer malzemeler iccedilinenvanter (doumlkuumlm) yapılmış mıOfis iccedili boumllmeler sarsıntılara karşı dayanıklı mıAcil yolları ve kapıları doğrudan dışarıya veya guumlvenli biralana accedilılıyor muAcil ccedilıkış kapıları oumlnuumlnde ccedilıkışı oumlnleyecek şeyler var mıAcil ccedilıkış yolları ve kapıları bina buumlyuumlkluumlğuumlne ve kişiSayısına uygun muAcil ccedilıkış kapıları acil durumlarda hemen ve kolaycaAccedilılabilecekler şekilde miSaydam veya yarı saydam kapılar var mı YuumlzeyleriKırılmalara karşı korunmuş muBasamak yuumlzeyleri kaygan değil ve uygun malzemedenYapılmış mıBasamakların oumlnuumlnde kaymayı oumlnleyici bantlar koyulmuş muMerdivenler uumlzerinde geccedilişi engelleyecek malzemelerEngeller kaldırılmış mıYeter sayıda yangın soumlnduumlrme ekipmanı (donanım)(YSE) var mıKolay kullanılır mıYSE goumlruumlnuumlr ve kolay erişilir yerlere konmuş muYangın konusunda eğitim almış sorumlu personel var mıYanıcı patlayıcı maddeler uygun şartlarda korunuyor muAlarm sistemleri var ccedilalışıyor duumlzenli olarak kontrol ediliyor muİlkyardım dolabı mevcut muİlkyardım dolabı yeterli ilkyardım malzeme ve ekipmanı ileteccedilhiz edilmiş mi
Sayfa 36 45
İşaret levhaları var mı Ayrıntıları iccedileriyor mu Labda guumlvenlik panoları var mı Sabit miİşaretleme levhaları yeter sayıda ve uygun yerlerde mi
EK 2 TEHLİKE PROFİLİ BELİRLEME FORMUrdquo (RİSK ANALİZİ)
Okulun adı TarihYetkili M Mekacircnİ İnsanE Eğitim
Suumlrekliği
Tehlike 1 Tehlike 2 Tehlike 3 Tehlike 4 Tehlikehellip
M İ E M İ E M İ E M İ E M İ E
ETKİLEME ŞİDDETİ
Felaket 50rsquoden fazlazarar ccedilok sayıda oumlluumlm 30guumlnden fazla suumlreli etkKritik 25 -50 zararkalıcı sakatlanmalar 2 hafta suumlreli etkiSınırlı 10 -25 zararyaralanmalar 1 hafta suumlrelietkiOumlnemsiz 10rsquodan az zarar24 saat veya daha kısa suumlreli etki
OLUŞ SIKLIĞIYuumlksek Gelecek yıldameydana gelme olasılığı100Bazen Gelecek yıldameydana gelme olasılığı10-100 veya gelecek 10yılda en az bir kezNadiren Gelecek yıldameydana gelme olasılığı1-10 veya gelecek 100yılda en az bir kezYok (ccedilok az) Gelecek 100yılda goumlruumllme olasılığı 1veya daha az
ETKİ DERECESİ24 saatten daha fazla birsuumlrede oluş uyor ve erkenuyarı yapılabilir yapılamaz12 ndash 24 saatte oluşuyor veerken uyarı yapılabilir yapılamaz6 ndash 12 saatte oluşuyor erken uyarı yapılabilir yapılamaz6 saatten kısa bir suumlredeoluşuyor erken uyarıyapılabiliryapılamazBir anda oluşuyor ve erkenuyarı yapılabiliryapılamaz
Sayfa 37 45
Tahmini Etkilenecek KişiSayısı
Tahmini Etki Suumlresi
Tahmini Tahliye Suumlresi
Hazırlık ve Oumlnlemler (E H)
EK 3 MALZEME BİLGİ FORMUYOumlNERGE1 Malzeme bilgi formu ilgili servis yetkilileri tarafından doldurulmalı malzeme ve teccedilhizat yetkilisi tarafından kontrol edilmelidir2 Form bilgileri ihtiyaccedil durumunda veya belirli aralıklarla guumlncellenmelidir3 Malzeme adları iccedilin kısa anlaşılabilir ifadeler kullanılmalıdır (levye el feneri gibi)4 Malzemeyi kullanan servis ve servis yetkilisi malzemenin kullanım alanını doğru belirlemelidir5 Servis yetkilisi malzemenin yeter sayıda olmadığını duumlşuumlnuumlyorsa notlar boumlluumlmuumlne tarih bilgisiyle birlikte yazmalı ve ihtiyaccedilları gidermelidir Giderilen ihtiyaccedillar iccedilin bilgi formu yeniden doldurulmalıdır
Malzeme ve Teccedilhizat Sorumlusu Tarih
Okul Adı
Malzeme Adı
Kullanım Servisi
Servis Yetkilisi
Kullanım Alanı
Adedi
Zara
r Az
alt
Aram
a -
Kurt
arm
a
Yang
ın
Soumlnd
uumlrm
e
İlk
Yard
ım
Sayfa 38 45
NOTLARTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellip
EK 4 ACİL DURUM RAPORU FORMUYOumlNERGE
1 Acil Durum Raporu bilgileri Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Kurulu Başkanı
tarafından operasyon ve lojistik servislerinden gelen bilgiler doğrultusunda doldurulur Gerekli durumlarda bir uumlst yetkiliye teslim edilir
2 Olay turu Kendi imkacircnları ile baş edilebilen durumlar iccedilin ldquoOlayrdquo yerel imkacircnlar veya
diğer kurumlardan destek alınarak baş edilebilen durumlar iccedilin ldquoAcil Durumrdquo il genelini ve eğitim suumlrekliliğini etkileyecek buumlyuumlkluumlkteki olaylar iccedilin ldquoAfetrdquo olarak tanımlanacaktır
3 Olayın Tanımı iccedilin deprem sel yangın gibi genel tanımlama yapılacaktır
4 Bina ve muumldahale bilgileri ilgili servislerden gelen bilgiler doğrultusunda
doldurulacaktır5 Olay anında veya sonrasında ortaya ccedilıkan acil ihtiyaccedillar ile diğer
bilgiler detayları ileilgili alana Olay Tarihi Olay Tarihi
Okul Adı Bina Adı
Kat Sayısı Rapor Yetkilisi Tel
Bina Adı Olayın Tuumlruuml Olay Acil Durum Afet Olayın Tanımı --- --- ---
Muumldahale Bilgileri
Okul İmkacircnları ile Muumldahale edildi ____ Evet ____ Hayır
Başka kurum desteği ile Muumldahale edildi ____ Evet ____ Hayır
Destek veren kurum adı _________________________
Sayfa 39 45
Tıbbi desteğe ihtiyacı olan ki1048826i sayısı ____ ____ Yok
Yaralı Sayısı ____ ____ YokYaralı Durumu ____ Ağır ____ HafifKurtarılmayı bekleyen kişi sayısı ____ ____ YokKurtarılmayı bekleyenlerin kişi (ler) _____ Bina iccedilinde ____ DiğerDiğer
Bina Bilgileri
Yangın ____ Evet ____ HayırBinadaki Hasar Durumu ____ Az ____ Orta ____ Ağır ____ YokTehlikeli Madde Riski ____ Evet ____ Hayır ____ Kısmen (kat)
Acil İhtiyaccedillar (kurtarma tadilat vs)
Diğer Accedilıklamalar
EK 5 ZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARI FORMUYOumlNERGE
1 Zarar Azaltma ccedilalışmalarının yapılması ve suumlrduumlruumllebilirliğinin sağlanması amacıyla
aşağıdaki bilgileri belirleyeceğiniz aralıklarla doldurunuz2 Uygulama tarihinde gerccedilekleşen veya yarım kalan ccedilalışmaları ilgili
alana accedilıklamalarıile birlikte yazınız
3 Uygulama surecinde oluşan durumlar ile uygulama tarihinde gerccedilekleştirilemeyen
ccedilalışmaları ldquoNotlarrdquo kısmına tarih bilgisi ile birlikte yazınız
Okul Adı
Tarih
Bina Adı
TehlikeAdı
Tehlike TuumlruumlAlınmasıGerekenOumlnlem
OumlnemDerecesi
(1-4)Planlanma
TarihiUygulama
Tarihi AccedilıklamaYapısı
Yapısal
değil
Diğer
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
Sayfa 40 45
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
NOTLAR
Tarih hellip hellip hellip
Tarih hellip hellip hellip
Tarih hellip hellip hellip
EK 6 Yardım İstenebilecek Bazı Kamu Kurum ve Kuruluşları
18 Valilik ve veya Kaymakamlık19 İl Afet ve Acil Durum Muumlduumlrluumlğuuml20 İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml21 İl Sağlık Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Sağlık Grup Başkanlığı (112 Acil)22 İl Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml (155)23 Belediye24 İtfaiye (110)25 Kızılay26 Muhtarlık27 Hastane ve Klinikler Aile hekimleri28 Arama Kurtarma Birlik Muumlduumlrluumlğuuml29 Jandarma (156)30 Zehir Danışma Merkezi (114)31 Akredite olmuş afetlerle ilgili ccedilalışmaları bulunan Sivil Toplum
Kuruluşları
EK 7 Afet ve Acil Duruma Goumlre İzlenecek Yol
Sayfa 41 45
Afet veya Acil Durum Davranış Şekli
Deprem Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun Deprem bitince binayı tahliye edin
YangınYangın alarmı vererek binayı tahliye edinUumlzerinizdeki giysiler alev aldıysa Dur ndash Yat - Yuvarlan
Duman
Mahsur kaldıysan yerinde sığın Değilse binayı boşaltDuman tabakasının altında kalabilmek iccedilin suumlruumlnerekilerleyeceğini unutma
Tehlikeli madde sızıntısı Yerinde sığınak veya emniyetli bir yere tahliye
Bomba veya Bomba tehdidi Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun veya Tahliye
Şiddet olayları Kilitlen Tecrit
Patlama Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun
Sel Emniyetli bir tahliye veya yerinde sığınak (binaların uumlst katında)
Şuumlpheli veya bilinmeyen şahıslar
Tehdit unsuru değerlendirilerek hemen polis aranır
FırtınaYerinde sığın eğer oumlğrenciler okul bahccedilesinde iseiccedileri tahliye yapılır
EK 8 Temel Davranış Biccedilimleri1- Ccediloumlk ndash Kapan - Tutun2- Yerinde Sığınma3- Tahliye4- KilitlenTecrit1- Ccedilok ndash Kapan ndash Tutun Dizlerimizin uumlstuumlne ccediloumlkerek bedenimizin kapladığı alan olabildiğince kuumlccediluumlltuumllmeye kapanarak başımızı ensemizi ve yuumlzuumlmuumlzuuml korumaya ve eşya ile birlikte hareket etmek iccedilinde tutunma yapmamıza denir2- Yerinde Sığınma Tahliye gerektirmeyen veya buna yeterli zaman olmayan durumlarda uygulanır Genellikle tehlikeli madde sızıntısı teroumlr saldırısı ve şiddetli fırtına gibi durumlarda uygulanır Dışarı ccedilıkılmanız soumlylenene kadar iccedilerde kalınır ve dışarıdan hava girişi oumlnlenir3- Tahliye Bulunduğunuz yeri boşaltmanız demektir4- KilitlenTecrit Bulunduğunuz mekacircndan ayrılmanın guumlvenli olmadığı
Sayfa 42 45
durumlarda korunaklı bir şekilde saklanılmasıdırEK 9 Planda Olması Gereken Haritalar
1 Okul ccedilevresinin haritası2 Okul yerleşkesinin haritası3 Katların haritası4 Tahliye yolu5 Toplanma boumllgesi6 Afete youmlnelik ekipmanın (takım donanımın) bulunduğu yerler
TABLOLAR Tablo 1 Genel bilgiler formuTablo 2 Risk Seviyesine Goumlre Derecelendirme FormuTablo 3 Risk Seviyesine Goumlre MatrisTablo 4 Plandaki Oumlncelik Seviyesi EKLEREK 1 Durum Tespiti Detay Formu (Tehlike Avı)EK 2 Tehlike Profili Belirleme Formurdquo (Risk Analizi) EK 3 Malzeme Bilgi FormuEK 4 Acil Durum Raporu FormuEK 5 Zarar Azaltma Ccedilalışmaları FormuEK 6 Yardım İstenebilecek Bazı Kamu Kurum ve KuruluşlarıEK 7 Afet ve Acil Duruma Goumlre İzlenecek YolEK 8 Temel Davranış BiccedilimleriEK 9 Planda Olması Gereken Haritalar EK HARİTALAREK91 Okul Ccedilevresinin HaritasıEK92 Okul Yerleşkesinin HaritasıEK93 Katların KrokisiEK94 Tahliye Yolu KrokisiEK95 Toplanma Boumllgesi KrokisiEK96 Afete Youmlnelik Ekipmanın Bulunduğu Yerleri Goumlsteren HaritaNOT Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı hazırlanırken sayfaların kaymamasına dikkat edilmelidir Planla birlikti yayınlanan oumlrnek okul krokilerinden faydalanınız
2014- 2015 YILI OKULUMUZUN PERSONEL İKAMETGAcircH ADRES BİLGİLERİ
SN ADI VE SOYADIOKULDAKİ
BRANŞ VEYA GOumlREVİ
CEP TELF E ndashPOSTA ADRESİ VEYA İKAMETGAcircH ADRESİ İMZA
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Sayfa 43 45
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
34
35
HAZIRLYAN UYGUNDUR hellip03 2015 hellip032015
Muumlduumlr Yard Okul Muumlduumlruuml
OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİM PLANI HAZIRLANIRKEN DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR 1Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlanırken Sayfaların kaymamasına DİKKAT edilmeli
2 Planın hazırlanması uygulanması ve palanda goumlrev alan ve okulda goumlrev yapan buumltuumln personel plan hakkında bilgilendirilmelidir
3 Plan baştan sonuna kadar dikkatle okunması ve okulun fiziki yapısı goumlz oumlnuumlne alınarak yetkililerin goumlruumlşlerinin değerlendirilmesi gerekmektedir İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml tarafından Yayınlanan ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquonınrdquo sadece sizlere yardımcı olmak iccedilin yapıldığını tavsiye niteliği taşıdığı unutulmamalıdır
4 Her okul kendi okulunun fiziksel altyapısını ve koşullarını goumlz oumlnuumlnde bulundurarak planını hazırlamalıdır
5 Muumlduumlrluumlğuumlmuumlz tarafından yayınlanan Plan dışında başka illere ait palanlar internet ortamından dirilerek Okul Afet ve Acil Durum Planı hazırlanmamalıdır Muumlduumlrluumlğuumlmuumlz tarafından yayınlanan plan temel alınarak okulunuza uyarlanmalıdır
Sayfa 44 45
7 Plan ekinde bulunan buumltuumln ekler dikkatlilce okunarak doldurulmalıdır8 Plan ekinde yayınlanan Oumlrnek Krokiler nazara alınarak okulunuzun ihata duvarları iccedilerisinde bulunan
okulunuz ve okulunuza ait ek binaların krokileri bilgisayar ortamında veya ccedilok duumlzguumln ve anlaşılır bir tarzda kat planları uumlzerinde sığınak yangın dolabı yangın alarm butonu elektrik panolarının yangın soumlnduumlrme cihazları toplanma yerleri Malzeme depoların kolaylıkla anlaşılır bir tarzda farklı işaretlerle ve renkli kalemle goumlsterilmesi gerekmektedir
9 Planlar ikişer nuumlsha halinde hazırlanmalı Bir nuumlshası okulda kalacak bir nuumlshasırsquoda İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne elden teslim edilecek
10 Merkeze bağlı İlccedileler Planları uumlccediler nuumlsha halinde hazırlamalı Bir nuumlshası İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne elden teslim edilecek Bir nuumlshası okulda kalacak bir nuumlshası da İlccedile Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne teslim edilecek
11 İşin oumlzuuml Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlar bir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilen dersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilip guumlncelleştirilecektir
12Planın Hazırlaması esnasında bilmediğiniz hususlar hakkında Başbakanlık ldquoAfet ve Acil Durum Youmlnetimi Başkanlığı tarafından internet ortamında yayınlanan şu kaynaklardan faydalanınız
1) ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlama Kılavuzurdquo2) ldquoOn Adımda ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlama Kılavuzurdquo 3) ldquoOkullarda Afete Hazırlıkrdquo4) ldquoOkullarda Afet ve Acil Durum Youmlnetim El Kitabırdquo
5) ldquoEğitim Kurumları iccedilin Afet Acil Yardım Planlama Rehberirdquo13 Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları hazırlanmasında okul ve kurum Muumlduumlruuml Okul Afet ve Acil
Durum Youmlnetim Planrsquoları Eğitimini almış olan Muumlduumlr Yardımcısı başta olmak uumlzere Anaokullarında Anasınıfı Oumlğretmeni İlkokullarda Sınıf Oumlğretmeni Ortaokullarda Sosyal Bilgiler Oumlğretmeni Lise ve Mesleki okullarda Coğrafya Oumlğretmenleri sorumlukları dacirchilinde hazırlanmalıdır
14 Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları Muumlduumlrluumlğuumln okulunuzdan planrsquoları istemesi halinde İVEDELİKLE en geccedil bir hafta iccedilerisinde mesai guumlnuumlnde planlar teslim edilmelidir
helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipMUumlDUumlRLUumlĞUuml
İş bu Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planırsquonda goumlrev alan ve okulumuzda bulunan tuumlm personel plan hakkında bilgilendirilmiş olup plan ( ) Sayfadan İbarettir
Okul Muumlduumlruuml ndash İmza Muumlhuumlr 2015
Sayfa 45 45
f- Bina dışındaki guumlvenlik oumlnlemleri dahildirAlt kenarları doumlşemeden en ccedilok 120 cm yukarıda ve bina dışındaki guumlvenlik boumllgesine accedilık dış zeminden en ccedilok 2 metre yuumlkseklikteki pencereler zorunlu hallerde kaccedilış yolu kabul edilebilir Kaccedilış yollarına engelleyici hiccedilbir şey konmaz kaccedilış yollarının oumlnuuml kapatılamaz Bina sorumlusu veya guumlvenlik goumlrevlileri bunu sağlamakla yuumlkuumlmluumlduumlr Kaccedilış kapıları yanlardan menteşeli olacak ve kaccedilış youmlnuumlne accedilılır şekilde duumlzenlenecektir Kaccedilış yolu hiccedilbir şekilde daraltılamaz
TAHLİYE PLANINDA DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR1 Tahliyenin en kısa suumlrede ve emniyetli yapılması esas alınacak2 Tahliyede binanın fiziki konumu dikkate alınarak tuumlm ccedilıkış yolları aynı anda
kullanılacak biccedilimde planlanacak (Asansoumlruumln kaccedilış yolu olarak kullanılmayacağı ama yangın merdiveninin kaccedilış yolu olarak kullanılacağı dikkate alınmalı)
3 Kat tahliye planlarında toplanma yerlerine gidecek yollar ok işaretiyle goumlsterilecek4 Tahliye uumlst katlardan zemin katlara inilerek bodrum katlardan zemin katlara ccedilıkılarak aynı
anda başlayacak şekilde planlanacak5 Plan hazırlanırken ana sınıfı ve diğer kuumlccediluumlk sınıflarında olduğu goumlz oumlnuumlnde bulundurulacak6 Accedilık havada belirlenen toplanma yerinin guumlvenilir bir alan seccedililmesi (duvar dibi yuumlksek
binalar enerji hatları elektrik telleri vb yıkılma ve ccediloumlkme tehlikeleri dikkate alınarak gerccedilekleştirmelidir)
7 Binanın fiziki durumu ve diğer oumlzellikleriyle ilgili bilgilerin eklenmesi8 Krokilerin normal dosya kacircğıdına basit anlaşılır olarak ccedilizilmesi9 Krokide idari odalar derslikler yatakhane merdivenler merdiven genişlikleri yangın
merdiveni ccedilıkış kapıları vb boumlluumlmlerin goumlsterilmesi10 EK-B krokide civar durumu okul bahccedilesinin genişliği ccedilevre duvarının yuumlksekliği bahccedile giriş
kapıları toplanma yerleri vb goumlsterilmesi Gerekirse kroki ile ilgili accedilıklamaların sol alt koumlşede belirtilmesi Sınıfların boşaltılış sırası oklarla goumlsterilmesi
11 Oumlrnek Tahliye Planı fikir vermek amacıyla hazırlanmıştır Binanın fiziki konumuna goumlre tahliyenin en kısa suumlrede ve emniyetli yapılması esasıyla farklı tahliye planları yapılabilir
Afet sonrası okul yeniden accedilıldığında
1- Oumlğrencilere hoşgoumlruumlluuml yaklaşarak onları dinlemek goumlzlemek afet sonrasında yaşamış oldukları psikolojik sorunları anlamaya ccedilalışmak
2- Sorunlu olarak değerlendirdikleri oumlğrenciler iccedilin profesyonel destek sağlamak3- Oumlğrencilere guumlven duygusu aşılamak oumlrneğin okullarının yetkili teknik heyetlerTarafından kontrol edilmiş olduğunu olabilecek artccedilı depremler karşısında korku vepaniğe kapılmalarına gerek olmadığını aslında korku ve paniğin can guumlvenlikleri acısından ccedilok daha tehlikeli olduğunu yapılacak en doğru hareketin eğitim ve tatbikatlarda yapıldığı gibi ldquoccediloumlk-kapan-tutunrdquo hareketini tekrarlamak olduğunu vurgulamak
4- Oumlğrencilere depremlerin oluşumu nedenleri uumllkemizin deprem tehlikesi depremler sırasında sınıfta teneffuumlste yolda evde ccedilarşıda nasıl davranmaları gerektiği konusunda her fırsatta bilgiler vermek
5- Oumlğrencilere sınıfta koridorlarda teneffuumlste bahccedilede laboratuar spor salonu kantin ve tuvaletlerde tehlikeli olabilecek yerler ve davranışlar hakkında bilgi vermek bu konuda tehlike avı uygulamaları yapmak
6- Deprem sonrasında cıdan soumlylenti dedikodu ve yetkililer tarafından onaylanmayan medya accedilıklamaları hakkında oumlğrencileri bilgilendirmek
7- Oumlğrencilere oumlğretmenlerine okul youmlneticilerine yerel youmlneticilere ve devlet youmlneticilerine karşı guumlven duygusu aşılamak
8- Oumlğrencilere afete uğramış kişilere yardım etmenin afetler sonrasında toplum olarak buumltuumlnleşmenin bir erdem ve oumlzveri işi olduğunu oumlğretmek ve bu konularda resim ve kompozisyon yarışmaları duumlzenlemek
Sayfa 16 45
9- Oumlğrencilere başta depremler olmak uumlzere tuumlm afetleri oumlnleme olabilecek etkilerini azaltma ve sonuccedillarını suumlratle gidermenin muumlmkuumln olduğunu oumlrneklerle anlatmak ve oumlğrencilerde guumlven ve baş edebilme duygusu yaratmak
OKULLARDA AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİMİ PLANLAMASININ AMACI VE KAPSAMI1- Okullarda Afet ve Acil Durum Youmlnetimi planlamasının temel amacı tehlikelerin
risklerin imkacircn ve kaynakların doğru ve kapsamlı olarak belirlenmesi gerekli oumlnlemlerin alınması buumltuumln safhalarda yapılması gereken işlerin belirlenmesi ve tuumlm paydaşların afet oumlncesi sırası ve sonrasındaki faaliyetlere etkin katılımlarının sağlanmasıdır
2- Afet ve Acil Durum Youmlnetimi kavramı afetlerin oumlnlenmesi ve zararlarının azaltılması amacıyla bir afet olayının oumlncesi sırası ve sonrasında yapılması gereken ccedilalışmaların planlanması youmlnlendirilmesi koordine edilmesi desteklenmesi ve uygulanabilmesi iccedilin toplumun tuumlm kurum ve kuruluşlarıyla kaynakların bu ortak hedefler doğrultusunda youmlnetilmesidir
3- Bu suumlreccedil iccedilerisinde en sade bireyden en yetkili makamlara kadar herkese goumlrev ve sorumluluk duumlşmektedir Okullar iccedilin gerccedilekleştirilecek ldquoAfet ve Acil Durum Youmlnetimi Planlamardquo ccedilalışmaları o kurumun afetler karşısında hasar-zarar goumlrebilirliğini azaltacak ve kurumu afetlere karşı guumlccedilluuml hale getirecektir
4- Hazırlanacak afet ve acil durum planlarının en oumlnemli amacı yaşam alanlarınınGuumlvenliğini sağlamaktır Bu nedenle tuumlm faaliyetlerin bir plan dacirchilinde gerccedilekleşmesi gerekir Planın genel amaccedilları afete neden olabilecek tehlike ve risklerin belirlenmesi muumlmkuumlnse oumlnlenmesi veya olası etkilerinin azaltılması eğitim ve tatbikatlarla farkındalığın ve becerinin arttırılması olay anında kazanılmış doğru davranış biccedilimlerinin sergilenmesi hızlı tahliyenin gerccedilekleştirilebilmesi ile okulların normal faaliyetlerine en kısa zamanda doumlnebilmesi iccedilin gereken kurumsal yapılanmayı sağlamak olarak oumlzetlenebilir5- Afet oumlncesinde afete neden olabilecek tehlike ve risklerin belirlenmesi muumlmkuumlnse Oumlnlenmesi veya olası etkilerinin azaltılması ve olaylara karşı eğitim ve tatbikatlarla tuumlm paydaşların hazırlıklı olmasının sağlanması ve afetlere karşı bilinccedilli ve direnccedilli nesiller yetiştirilmesi6- Afet sırasında eğitim ve tatbikatlarla kazanılmış doğru davranış biccedilimleri Uygulanarakarama-kurtarma ve ilk yardım ve guumlvenli tahliye işlemlerinin aksatılmadan uygulanması7- Afet sonrasında ise olaya zamanında hızlı ve etkili olarak muumldahale ederek
kayıplarınEn duumlşuumlk duumlzeyde tutulması olabilecek zincirleme etkiler veya ikincil afetlerin oumlnlenmesi ve okulun normal programına bir an oumlnce doumlnebilmesi iccedilin gereken iyileştirme faaliyetlerinin belirlenmesi ve uygulanmasını sağlayacak oumlrguumltlenme modelleri ile imkan ve kaynakları sağlamaktır
Planlama EsaslarıPlanlama ile ne yapmak istediğinizin ve bunu nasıl hangi imkacircn ve kaynakları kullanarak
yapacağınızın belirlenmesi demektir Hangi amaccedilla olursa olsun bir planlama faaliyeti1- Oumlncelikle sorunlar ve ihtiyaccedilların belirlenmesi2- Uygulanması muumlmkuumln olan ccedileşitli eylem yollarının tartışılıp duumlzenlenmesi3- İmkacircn fırsat ve kaynakların belirlenmesi4- Mevcut imkacircn ve kaynaklarla gerccedilekleştirilmesi muumlmkuumln olan eylem yollarının belirlenmesi5- Amaca ulaşmak iccedilin gereken insan guumlcuuml malzeme kaynakları ve oumlrguumltlenme şeklini
belirlenmesi6- Oumllccediluumllebilir goumlstergeler belirleyerek eylemlerin izlenmesi ve gerektiğinde yeniden duumlzenlemeler yapılması gibi bir ccedilok faaliyeti kapsamaktadır
Afet ve Acil Durum Youmlnetimi planlaması afet youmlnetim doumlnguumlsuuml iccedilerisinde yer alan zararazaltma hazırlık muumldahale ve iyileştirme safhalarındaki ccedilalışmaların ayrı ayrı saptanması ve bir buumltuumlnluumlk iccedilerisinde yuumlruumltuumllecekuygulanacak faaliyetlerin belirlenmesi ccedilalışmalarını kapsar
Sayfa 17 45
Kapsamlı bir planlama olan Afet ve Acil Durum Youmlnetimi planlaması iccedilin yuumlruumltuumllmesi gereken ccedilalışmalar aşağıda gibidir
ZARAR AZALTMA CALIŞMALARIBirccedilok kaynakta zarar azaltma afetlerin etkilerinden kaynaklanan can ve mal kayıplarının
azaltılmasına youmlnelik ccedilabaların buumltuumlnuuml olarak tanımlanır Bir başka deyişle bu aşamada yapılacaklar tehlikeli durumlar karşısında oluşabilecek can ve mal kayıplarını muumlmkuumlnse ortadan kaldırmayı değilse olabildiğince azaltmayı amaccedillayan ccedilabaların buumltuumlnuumlduumlr Zarar azaltma sadece oumlnleme yaklaşımından farklı olarak oumlzellikle doğal kaynaklı tehlikelerin kaccedilınılmaz olduğunu kabul ederek afetlerin etkilerini en az zararla atlatmaya youmlnelik toplumsal direnccedil ve beceri geliştirmeyi de amaccedillar Adından da anlaşılacağı uumlzere afet oumlncesinde ve afet planlaması genel ccedilerccedilevesi iccedilerisinde Oumlncelikle yapılması gereken ccedilalışmalar aşağıdaki hususları iccedilermelidir1- Okul ve ccedilevresindeki tehlikelerin belirlenmesi analizi ve değerlendirilmesi2- Okul nuumlfusu yapı alt yapı ve insan faaliyetleri envanterinin ccedilıkarılması3- Fiziksel sosyal ekonomik ve ccedilevresel zarar goumlrebilirliklerin (etkilenme oranları) belirlenmesi4- Risklerin belirlenmesi5- Olum ve yaralanma riskleri6- Tehlikenin yol accedilabileceği zincirleme veya ek tehlike ve riskler7- Fiziksel riskler (yapı altyapı elektrik mekanik tesisat ve okul donanımının riskleri)8- Sosyal psikolojik ve ekonomik riskler9- Ccedilevresel riskler10- Afet senaryolarının hazırlanması11- İmkan ve kaynaklarla guumlccedilluuml ve zayıf youmlnlerin fırsat ve tehditlerin belirlenmesi(SWOT analizi)12- Risk azaltma stratejilerinin belirlenmesi ve maliyet fayda analizleri13- Yasal kurumsal ve finansal olanakların belirlenmesi14- En akılcı stratejik amaccedil hedef ve eylemlerin belirlenmesi ve uygulanması15- Performans kriterleri ile izleme ve değerlendirme youmlntemlerinin belirlenmesi16- Uygulamanın izlenmesi aksayan youmlnlerin belirlenmesi ve gerekiyorsa planınGuumlncelleştirilmesi
Şekil 3 Zarar Azaltma Ccedilalışmaları Doumlnguumlsuuml
ZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARINDA BELİRLENMESİ GEREKEN HUSUSLAR1- Riskleri Belirle2- Tehlikeleri Belirle3- Varsa Eksiklikleri Gider4- Oumlncelikleri Belirle
Sayfa 18 45
5- Tehlike ve riskleri oumlnle veya azalt6- Zarar goumlrebilirlikleri belirle7- Mevcut imkacircn ve kaynakları belirle
Zarar azaltma ccedilalışmaları afet ve acil durum youmlnetim sisteminin temelini oluşturmakta ve gerek muumldahale ve gerekse iyileştirme aşamalarında yapılması gerekenleri gerccedilekccedili olarak belirleyebilmek icin gerekli olan ana girdileri (afet senaryoları) sağlamaktadır Tehlike ve riski dikkate alarak hazırlanmış bir senaryo olmadan muumldahale ve iyileştirme aşamasında yapılacakları belirlemek başımıza gelecekleri tahmin etmeden uygulama şansı olmayan planlar hazırlamaktır Okullar iccedilin yuumlruumltuumllecek olan zarar azaltma faaliyetleri ile can ve mal kaybına yol accedilabilecek eğitim ve oumlğretimde kesintiye neden olacak tehlikeler riskler saptanarak zarar azaltma ccedilalışmalarının belirlenmesi gerekir Ccedilalışmaların adımları mevcut durumun tespit edilmesi olası tehlikelerin belirlenmesi risk analizinin yapılması ve bu bilgiler doğrultusunda zarar azaltma faaliyetlerinin başlatılması olarak oumlzetlenebilir Ccedilalışmaların yuumlruumltuumllmesinde standart formlar kullanılabileceği gibi youmlneticiler tarafından geliştirilen kurum niteliklerine uygun basit anlaşılır formlar da oluşturulabilir Okulun mevcut durumunun belirlenmesi iccedilin kullanılabilecek oumlrnek ldquoGenel Bilgiler Formurdquo Tablo 1rsquode verilmiş olup tehlike avı ve risk analizi ccedilalışmalarında kullanılabilecek oumlrnek ldquoDurum Tespiti Detay Formurdquo ile ldquoTehlike Profili Belirleme Formurdquo bu kılavuzun ekler kısmında yer almaktadır (Ek-1 Ek-2) Ayrıca acil durum anında kullanılmak uumlzere gerekli ihtiyaccedil malzemelerinin depolanarak takip edilmesini kolaylaştıracak ldquoMalzeme Bilgi Formurdquo oumlrneği ile yaşanan her bir olay veya acil durum sonrasında ilgili servislerden gelecek bilgiler doğrultusunda kullanılmak veya gerektiğinde bir uumlst kuruma sunulmak amacıyla Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Kurulu Başkanı tarafından doldurulması oumlnerilen ldquoAcil Durum Raporu Formurdquo da yine ekler boumlluumlmuumlnde yer almaktadır (Ek-3 Ek-4)
Tablo 1Genel Bilgiler Formu
Okul Adı TarihiBina Blok Adı
Kat
Koridor SayısıOda
SayısıDerslikSayısı
LaboratuarSayısı
ElektrikPanosu(Odası)[ ] Var[ ] Yok
Işıldak Sayısı [ ] YokAcil Yangın Ccedilıkış Sayısı[ ] Yok
Yangın Soumlnduumlruumlcuuml [ ] Var [ ] YokSayısı ve Yeri
Yangın Hortumu [ ] Var [ ] Yok
Sayısı ve Yeri
Diğer Accedilıklamalar Oda-
Derslik-LabAdı
veya Nosu
İlkyardımKutusuTalimatPanosu
KapıAccedilılışYoumlnuuml
İlkKurtarılacak
(OumlnemliBelge)
TahliyeEngeli
(Mobilyavs)
VanaŞalter
TehlikeliMadde(adı)
YanıcıMalzeme
(Ahşap vs)
DumanDedektoumlruumlTaşınabilirSoumlnduumlrme
Cihazı
AfetAcil
YardımMalz
NOT Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı hazırlanırken aşağıda adı geccedilen standart formlar oluşturulur ve dosyanın son kısmındaki ekler boumlluumlmuumlne eklenir
Sayfa 19 45
1ldquogenel bilgiler formurdquo 2ldquoDurum Tespiti Detay Formurdquo 3ldquoTehlike Profili Belirleme Formurdquo 4ldquoMalzeme Bilgi Formurdquo 5ldquoAcil Durum Raporu Formurdquo
Yapısal tehlikeler taşıyıcı olmayan yapı elemanlarının hasar goumlrmesiyle oluşan (boumllme duvar hasarları sıva ve cam hasarları gibi) riskler ve taşıyıcı yapı elemanlarının (kolon kiriş gibi) hasar goumlrmesiyle oluşan riskler olarak iki grupta ele alınırlar Taşıyıcı sistemin guumlvenliği riski kontrol eden etkenlerdendir Oumlzellikle deprem gibi yapı elemanlarında doğrudan hasara yol accedilabilen afetler iccedilin sistemin guumlcuuml riskin azalması dolayısıyla can ve mal kaybının azalması ile doğrudan ilişkilidir Oumlzellikle deprem sof konusu olduğunda yapısal riskler dışında zemin koşulları da riskleri azaltıcı ya da arttırıcı rol oynar Depremin guumlcuumlne bağlı olarak zeminin koşulları depremin enerjisini buumlyuumltebilir veya azaltabilir Bu nedenle zeminin oumlzelliklerine goumlre yapılaşma deprem zararlarının azaltılmasında oumlnemli rol oynar
Yapısal olmayan tehlikeler bir bina iccedilin yapısal elemanlar dışında kalan tuumlm detaylardır Oumlzellikle okullar gibi belirli bir anda kalabalık teşkil eden mekacircnlar iccedilin yapısal olmayan tehlikeler buumlyuumlk tehdit oluşturmaktadır Uumllkemizde yaşanan buumlyuumlk depremlerde yapısal olmayan unsurlara bağlı yaralanma oranı 50 can kaybı ise 3-4 olarak tespit edilmiştir Yaralanma ve oumlluumlmlerin ccediloğunun duumlşen ve devrilen eşyalardan kaynaklandığı devrilen eşyaların da ccedilıkış yollarını kapattıkları tespit edilmiştir Bu nedenle okullar iccedilin yapısal olmayan tehlikelere youmlnelik oumlnlemlerin alınması yapısal olmayan ve tehdit oluşturacak malzemelerin doğru şekilde sabitlenerek yapısal elemanlarla birlikte hareket etmeleri sağlanmalıdır Sadece deprem soumlz konusu olduğunda değil herhangi bir acil durum anında ccedilıkış-kakış yollarını kapatacak kapı oumlnlerindeki malzemelerin de sabitlenmesi veya ccedilıkışları kapatmayacak şekilde konumlandırılmaları gerekmektedir
RİSK ANALİZİRisk analizi yapılabilmesi iccedilin analizin yapılacağı mekacircnın ve bireyleri
etkileyecek her tuumlrluuml tehlikenin belirlenmesi gerekir Olabilecek bir acil durum veya afetin mekan ile insanlar uumlzerine etkilerinin belirlenmesi oldukccedila zor olmakla beraber duruma en yakın ihtimaller doğrultusunda doğal teknolojik ve insan kaynaklı olası tehlikeler iccedilin oumlnem derecesine bağlı oumlnceliklerin belirlenmesi gerekir Okullar iccedilin herhangi doğal teknolojik veya insan kaynaklı bir olayın afete doumlnuumlşmemesi veya doumlnuumlşse bile en az zararla sonuccedillanması tehlikelerin belirlenerek tedbirlerinin alınması ve risklerin azaltılması ile muumlmkuumlnduumlr
Birleşmiş Milletlerin kabul ettiği en genel tanımla ldquoinsanlar iccedilin fiziksel ekonomik ve sosyal kayıplara neden olan normal yaşamı durdurarak veya kesintiye uğratarak toplumları ve işyerlerini etkileyen yerel imkacircnlarla baş edilemeyen doğal teknolojik veya insan kaynaklı tuumlm olaylarardquo afet denilmektedir
Risk analizi Afet Acil Yardım Planlarırsquonın temelini oluşturur Bir kuruluşta tehlike ve risk analizi yapılmadan plan hazırlanmamalıdır Her okulun iccedil ve dış risklerini değerlendirip kendine oumlzguuml bir ldquoOkul Afet Acil Yardım Planırdquo hazırlaması gerektiği unutulmamalıdır
Tehlikenin neden olabileceği riskin belirlenmesi iccedilin zarar goumlrebilirlik değerlendirmesi
Sayfa 20 45
yapılmalıdır Risk belirlenmesiyle aşağı yukarı değişik buumlyuumlkluumlkteki afetlerin hangi boyutta etkiyaratacağı tahmin edilebilir Mevcut tehlikelerin yaratabileceği afetlerle ilgili risk analizi yapılmalı bu risklere eldeki imkacircn ve kaynaklarla nasıl karşı koyulacağı belirlenmeli geccedilmişteyaşanan deneyimlerden ccedilıkarılan dersler ışığında yeni eylem planları geliştirilmelidir
Risk en basit tarifiyle insana ccedilevreye bir kuruluşa bir iş veya hizmet suumlrekliliğine zarar verecek sonuccedillar doğuran olayların tahmini koumltuuml etkileridir
Tehlikeler doğası itibariyle birbirlerine goumlre farklılıklar goumlsterir Bazı tehlikeler oumlncuuml işaretler verebilirken bazıları ise aniden oluşabilmektedir Oumlzellikle deprem gibi doğal kaynaklı olaylar iccedilin tahminlerde bulunmak oldukccedila zor hatta muumlmkuumln değildir Bu nedenle okullar iccedilin aniden gelişen bu tur tehlikelerin afete doumlnuumlşmemesi iccedilin mevcut durum ccedilok iyi analiz edilmelidir Mevcut durumun analiz edilmesinde kurumun sahip olduğu yerel imkacircnlar belirlenmelidir Bu iccedil kaynaklar afet veya acil durum anında ve sonrasında normal hayata geccediliş iccedilin gereklidir
Okullar iccedilin yapılacak tehlike analizi ccedilalışmalarında olası tehlikelerin belirlenmesi ve belirlenen her tehlike iccedilin gerccedilekleşme sıklığı ile mekacircn personel-oumlğrenci ile eğitim suumlrekliliği uumlzerine etkileri derecelendirilmelidir Ayrıca tehlikenin buumlyuumlkluumlğuuml coğrafi-boumllgesel koşullar veek olarak yakın ccedilevrede meydana gelebilecek olayların etkileri de duumlşuumlnuumllmelidir Unutulmamalıdır ki bir okuldaki personel oumlğrenci eğitim binası ile eğitim materyallerinin bir tehlikenin etkisiyle hasara uğraması veya eğitiminin kesintiye uğraması o okulun hasar goumlrebilirliğinin seviyesini goumlsterir
Risk analizi ccedilalışmalarında tehlike tuumlrleri ile bu tehlikelerin nitelikleri de değerlendirilir Her tehlikenin kendine oumlzguuml etkileme şiddeti oluşum sıklığı etkilediği mekacircn ve topluluk sayısıile oumlnlemleri bir diğer tehlikeye goumlre farklılık goumlsterir Tehlike profilinin (goumlruumlntuumlsuumlnuumln) belirlenmesinde mekacircn-bina insan-personel-oumlğrenci eğitim suumlrekliliği gibi başlıklarla gruplandırılmış sorulara verilecek cevaplar iccedilin aşağıdaki detaylar dikkate alınmalıdır Mekacircn veya bina tehlikenin veya riskin etkileyeceği alandır Mekacircnın ne kadarının etkileneceği farklı oranlarda etkilenecek alanların olup olmadığı oumlnemlidir İnsan (personel- oumlğrenci) tehlikenin gerccedileklemesi halinde tehlikeden etkilenebilecek zarar goumlrebilecek en yuumlksek insan sayısıdır
Eğitim suumlrekliliği tehlikenin binayı veya insanları etkilemesi durumunda eğitimi ne kadar etkileyeceği eğitimde kesintiye yol accedilıp accedilmayacağıdır Risk analizi yapılırken oumlzellikle deprem ve sel gibi doğal kaynaklı tehlikeler iccedilin etki derecesi ve oluşum sıklığıolasılığının belirlenmesinde bilimsel verilerden yararlanılmalı diğer tehlikeler iccedilin ise fiziki şartlar ve mevcut riskler dikkate alınmalıdır Belirlenen tehlikelerin mekacircnı İnsanı ve eğitim suumlrekliliğini ne kadar etkileyebileceğini belirleyebilmek iccedilin dosya sonundaki Ek 2rsquodeki ldquoTehlike Profili Belirleme Formurdquo doldurulmalıdır Bu formdaki ldquoEtkileme Şiddetirdquo nin Felaket Kritik Sınırlı ve Oumlnemsiz seviyelerinden hangisine ve ldquoOluş Sıklığırdquo nın Yuumlksek Bazen Nadiren Yok (ccedilok az) seviyelerinden hangisine karşılık geldiğine tablodaki ve aşağıdaki accedilıklamalar doğrultusunda karar verilir
MEVCUT DURUM ANALİZİOumlncelikle okulun sahip olduğu afet ve acil durum sırasında ve sonrasında
kullanılabilecek iccedil kaynaklar tespit edilmelidir Bu konuda şunlar yapılabilir
Sayfa 21 45
1 Personel Yangın muumldahale ekibi ilkyardım ekibi komuta merkezi ekibi tahliye ekibi basın
ve halkla ilişkiler ekibi gibi ccedilalışma gruplarında yer alacak personelin tespiti2 Ekipman Yangından korunma ve muumldahale ekipmanları (takımı) iletişim
ekipmanlarıİlkyardım malzemeleri uyarıalarm sistemleri gibi ekipmanların envanterinin hazırlanması ve bunlarındestek sistemlerinin belirlenmesi3 Sosyal ve youmlnetsel tesisleraraccedillar İl Afet ve Acil Durum Muumlduumlrluumlğuuml (ADM)
sığınaklar ilkyardımmerkezleri sağlık hizmet birimi gibi birimlerin okul iccedilindeki konumlarının ve kapasitelerinin belirlenmesi4 Organizasyon Eğitim tahliye planı gibi konularda okulun organizasyon
kapasitesinin belirlenmesi
OKULLARDA YAŞANABİLECEK TEHLİKELER ŞOumlYLE SIRALANABİLİR1 Gaz kaccedilağı2 Deprem3 Yangın4 Yıldırım5 Teroumlr6 Ccedilevreden (komşu kurum ve kuruluşlardan gelecek) etkiler7 Olumsuz hava koşulları (sel fırtına hava kirliliği kar buzlanma don ve vb)8 Toprak kayması ve heyelan9 İletişim-haberleşme aksaklıkları10 Acil sağlık durumları (salgın hastalıklar gıda zehirlenmesi vb)11 Tehlikeli maddeler12 Ulaşım-servis kazaları13 Savaş hali14 Adli vakalar (ccedilocuk kaccedilırma hırsızlık vb)15 Kazan patlaması vb bunlar gibiOkullarda yapısal olmayan risklerin azaltılması iccedilin şunlara dikkat edilmelidir1 Araccedil gereccedil makine ve mobilya gibi ağır olan eşyaların sabitlenmesi2 Tavanda asılı olan eşyaların sabitlenmesi3 Elektrikli aletlerin sabitlenmesi ve kesintisiz guumlccedil kaynağı veya jeneratoumlrle
desteklenmesi4 Buumltuumln zehirli yanıcı ve tehlikeli maddelerin ldquoSınırlayın İzole Edin Yok
Edin Ayırınrdquo(SİYA) kuralına bağlı olarak kapalı sağlam kutular iccedilinde depremde doumlkuumllmeyecek şekilde tutulmalarının sağlanması5 Ccedilalışanlar ve aileleri iccedilin eğitim ve bilinccedillenme programları duumlzenlenmesi6 Sınıf kapılarının dışarı accedilılacak şekilde tasarlanmış olması7 Ccedilıkış yollarının daima accedilık tutulacak şekilde ayarlanması8 Yapısal olmayan elemanlar ruumlzgar ve deprem sarsıntılarına karsı binaya sabitlenmesi9 Yangın soumlnduumlrme cihazlarının durumu yerlerinin kontroluuml ve bakımlarının yapılması10 Yangın guumlvenliği oumlnlemlerinin uygulanması11 Tahliye tatbikatlarının sık yapılması
Risk analizi yapılırken etki derecesi iccedilin1 Felaket (50rsquoden fazla zarar ccedilok sayıda oumlluumlm 30 guumlnden fazla sureli
etki) iccedilin 42 Kritik (25 -50 zarar kalıcı sakatlanmalar 2 hafta sureli etki) iccedilin 3
Sayfa 22 45
3 Sınırlı- Kontrol edilebilir (10 -25 zarar yaralanmalar 1 hafta sureli etki) iccedilin 2
4 Oumlnemsiz (10rsquodan az zarar 24 saat veya daha kısa sureli etki) iccedilin 1 Oluş Sıklığı iccedilin1 Yuumlksek (Gelecek yılda meydana gelme olasılığı 100) iccedilin 42 Bazen (Gelecek yılda meydana gelme olasılığı 10-100 veya gelecek 10 yılda
en az bir kez) iccedilin 33 Nadiren (Gelecek yılda meydana gelme olasılığı 1-10 veya gelecek 100 yılda
en az bir kez) iccedilin 24 Yok (ccedilok az) (Gelecek 100 yılda goumlruumllme olasılığı 1 veya daha az) iccedilin 1
kullanılmalıdırTablo 2 Risk Seviyesine Goumlre Derecelendirme
Tehlike
Etkilenecek Unsurlar(Her bir unsur tablo altındaki etki derecesi Puanına goumlre ve Ek 2 formu verilerine goumlreYapılmalıdır)
ETKi DERECESİ(Etkilenecek Unsurların
Ortalaması)(Mekacircn+İnsan+Eğit
imSuumlrekliliği) 3
Oluş S
ıklığıOlasılı
k
Oumlncelik
Derecesi
Mekacircn Bina
EğitimSuumlrekliliğ
i
İnsan(personel
Oumlğrenci)Tehlike 1Tehlike 2Tehlike 3helliphelliphelliphellipEtkilenecek Unsurlar Oumlnemsiz1Sınırlı ndashkontrol edilebilir 2Kritik 3 Felaket 4 (Ek 2rsquoden yararlanılarak belirlenir)Etki Derecesi Etkilenecek Unsurlar (Mekacircn+ İnsan+Eğitim Suumlrekliliği) 3Oluş Sıklığı ı Olasılık Yok 1Nadir 2 Bazen 3 Yuumlksek 4 (Ek 2rsquoden yararlanılarak belirlenir)Oumlncelik derecesi = Etki Derecesi X OlasılıkTablo 2rsquode her tehlike iccedilin hesaplanan ldquooumlncelik derecesirdquo iccedilin Tablo 3 ve Tablo 4rsquoten yararlanılarak tehlikenin plandaki oumlncelik duumlzeyi veya planda yer alıp almayacağı belirlenir
Tablo 3 Risk seviyesine goumlre matrisEtki Derecesi
Ola
sılık
Felaket4
Kritik3
Sınırlı2
Oumlnemsiz1
Yuumlksek4
Yuumlksek16
Yuumlksek12
Orta8
Az4
Bazen3
Yuumlksek12
Yuumlksek9
Orta6
Az3
Nadiren2
Orta8
Orta6
Az4
Ccedilok Az2
Yok1
Az4
Az3
Ccedilok Az2
Ccedilok Az1
Sayfa 23 45
Tablo 4 Plandaki oumlncelik seviyesiSonuccedil Risk Plandaki Oumlncelik
16 12 9 Yuumlksek 1 Duumlzeyde (en oumlncelikli plan)
86 Orta 2 Duumlzeyde (oumlncelikli plan)43 Az 3 Duumlzeyde (plan)21 Ccedilok Az 4 Duumlzeyde (plan
yapılmayabilir)
Zarar Azaltma ccedilalışmaları planlama oumlncelikleri sonuccedilları doğrultusunda bir program dahilinde Ek-5rsquoteki oumlrnek ldquoZarar Azaltma Ccedilalışmaları Formurdquo kullanılarak gerccedilekleştirilmelidir
HAZIRLIK CcedilALIŞMALARIAfet oumlncesinde oumlnleme ve zarar azaltma aşamasında alınan tuumlm
oumlnlemlere karşın depremani seller fırtına ve tayfunlar gibi bazı tehlikeleri oumlnlemek ve risklerini tamamen ortadan kaldırmak muumlmkuumln olamayacağı iccedilin hazırlık aşamasında bazı oumlnemli faaliyetlerin yuumlruumltuumllmesi kaşınılmazdır Bu faaliyetlerin yanı sıra okullar kazalar kavgalar zehirlenmeler kuumlccediluumlk ccedilaplı yangınlar gibi acil durumlarla ccedilok sık karşılaştıkları iccedilin gerekli hazırlık faaliyetlerini suumlrekli guumlncel ve uygulanabilir duumlzeyde tutmak zorundadırlar
Hazırlık ccedilalışmalarının ana hedefi tehlikelerin topluluklar ve yaşam alanları uumlzerinde doğurabileceği olumsuz sonuccedillara karşı oumlnlemler almak ve etkili muumldahale iccedilin on hazırlıklar yapmaktır Kısacası herhangi bir afet anında acil yardım ihtiyaccedillarının karşılanabilmesi ve ldquoarama-kurtarmardquo kabiliyetinin geliştirilmesi iccedilin yapılması gereken faaliyetlerin tuumlmuumlduumlr Bu amaccedilla eğitilen personel ve temin edilen malzemelerin doğru alanlarda konumlandırılmaları da bu faaliyetlerin iccedilerisinde yer alır Hazırlık safhasında oumlğrenci oumlğretmen ve ccedilalışanların canı ve malı ile milli servetleri afetlerin yıkıcı etkilerinden koruyacak bazı faaliyetlerin yuumlruumltuumllmesi zorunluluğu nedeniyle hazırlık ccedilalışmaları ccediloğu zaman zarar azaltma faaliyetleri ile iccedil iccedile girmiştir Hazırlık ccedilalışmalarının temelini okullarla ilgili tuumlm paydaşların afet veya acil durum anında nasıl davranacaklarının oumlnceden belirlenmesi ve gerekli olan tuumlm eğitim ve tatbikatların yuumlruumltuumllmesi ccedilalışmaları oluşturmaktadır Başka bir deyişle hazırlık ccedilalışmaları muumldahale surecini kapsayan faaliyetlerin oumlnceden planlandığı ve programların geliştirildiği ccedilalışmalar buumltuumlnuumlduumlr
Okul afete muumldahale ccedilalışmaları oumlnceden tahmin edilebilen ve erken uyarı verilebilmesi muumlmkuumln olan tehlikeler ve ani gelişen olaylar iccedilin olay anında yapılması gereken doğru davranış biccedilimlerini de iccedilerir Herhangi bir tehlike anında en doğru davranış biccediliminin ne olduğu ile ilgili bilgi ve beceri geliştirici eğitimler ile tatbikatlar da hazırlık ccedilalışmalarının bir parccedilası olarak duumlşuumlnuumllmelidir
Hazırlık faaliyetleri iccedilerisinde olması gereken başlıca adımlar şunlardır 1 Afete muumldahale ve iyileştirme planlarının hazırlanması
Sayfa 24 45
2 Başta bu planlarda goumlrev alacak kişiler olmak uumlzere oumlğretmenler oumlğrenciler ccedilalışanlar ve veliler iccedilin eğitim ve tatbikat programlarının hazırlanması ve uygulanması
3 Okul iccedili haberleşme bilgi ve iletişimin geliştirilmesi 4 Okul afet ve acil durum youmlnetimi planlama ccedilalışmalarının tanıtılması ve
yaygınlaştırılması5 Goumlrevlilerin eğitimi bilgilendirilmesi ve bilinccedillendirilmesi6 Erken uyarı tahliye sığınak duumlzeni kurtarma ve ilk yardım gibi alt planların
hazırlanması7 Eğitim materyallerinin hazırlanması8 Eksiklerin tespit edilmesi ve giderilmesi9 Tatbikatların yapılması10 Diğer planlarla işbirliği ve koordinasyon
Şekil 4 Afete Hazırlık Ccedilalışmaları DoumlnguumlsuumlHazırlık Ccedilalışmalarına başlarken oumlncelikli olarak şu hususları belirlemek gerekir1- Risklerin Belirlenmesi2- Tehlikeleri Belirlenmesi3- Varsa Eksiklikleri Giderilmesi4- Oumlnceliklerin belirlenmesi 5- Tehlike ve riskleri oumlnlenmesi veya azaltılması6- Zarar goumlrebilirliklerin belirlenmesi7- Mevcut imkacircn ve kaynakları belirlenmesi
HAZIRLIK CcedilALIŞMALARI ESNASINDA YAPILACAKLAR OLANLAR1- Tatbikatların sıklıkla duumlzenli bir tarzda yapılması2- Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Planlama Ccedilalışmalarının Tanıtılması3- Diğer planlarla işbirliği ve koordinasyonun sağlanması4- Eğitim Materyallerinin hazırlanması5- Eksiklerin tespit edilmesi ve giderilmesi6- Goumlrevlilerin eğitimi bilgilendirilmesi ve bilinccedillendirilmesi7- Erken uyarı tahliye sığınak duumlzeni kurtarma ve ilk yardım gibi alt planlarının
hazırlanması
MUumlDAHALE CcedilALIŞMALARI
Sayfa 25 45
Bir afetin oluşumunu takip eden ve afetin oluşundan hemen sonra başlayarak afetin buumlyuumlkluumlğuumlne bağlı olarak 1-2 aylık suumlre iccedilerisinde yapılan faaliyetlerin tuumlmuumlduumlr Muumldahale evresinde ilk hedef en kısa surede en fazla insanın hayatını kurtarmaktır Bunu insan yaşamını ilgilendiren yaralıların sevk edilmesi-tedavisi barınma ve yaşamsal ihtiyaccedillarının temini gibi diğer faaliyetler takip eder Muumldahale faaliyetleri aynı zamanda otorite ve disiplin gerektirir Bu suumlreccedil iccedilerisinde ortaya ccedilıkan gereksinimlerin hızla tespit edilmesi iletişim ve eğitimli kadrolarla ve yeter sayıda ekipmanla muumldahale edilmesi gerekir
Muumldahale aşamasıyla eş zamanlı yuumlruumltuumllen diğer oumlnemli ccedilalışmaların başlıcalar şunlardır
1 Hasar tespitlerinin yapılması tehlike yaratan enkazların kaldırılması ve patlama yangın
gibi ikincil afetlerin oumlnlenmesidir2 Afetin kısa sureli ve direk etkilerine hitap eden muumldahale faaliyetleri ile afetin
olumsuz etkilerinigidermek iccedilin bilgi ve becerilerin uygulanması
3 Guumlvenliğin arttırılması olası tehditlerin nedenleri ve kaynağının araştırılması
4 Goumlzetim ve denetimlerin arttırılması 5 Aksayan hizmetlerin en kısa surede suumlrduumlruumllebilirliğinin sağlanması
faaliyetleri de eşzamanlı olarak yuumlruumltuumllmelidir
Bu nedenle bu evrede hızlı değerlendirme ve temel bilgilerin elde edilmesi ve artccedilı olay olasılıklarının değerlendirilmesi bu surecin sağlıklı yuumlruumltuumllmesinde buumlyuumlk oumlnem taşımaktadır
Uumllkemizde yaygın olarak acil durum planlaması adı ile tanınan muumldahale ccedilalışmalarının ana amacı acil durum veya afet sonucu oluşan olaylara zamanında hızlı ve etkili olarak muumldahale ederek can kaybı ve yaralanmaların artmaması afetin neden olabileceği yangınlar patlamalar salgınlar gibi ek tehlike ve risklerle can ve mal kaybının buumlyuumlmemesi ve okulun normal faaliyetlerine bir an oumlnce doumlnebilmesi iccedilin gerekli tuumlm faaliyetlerin hangi oumlrguumltlenme şekliyle kimler tarafından ne zaman hangi goumlrev ve yetkiyle hangi kaynaklar kullanılarak yuumlruumltuumlleceğini accedilıkccedila tanımlayan bir belgedir
Sayfa 26 45
Şekil 5 Muumldahale Ccedilalışmaları Doumlnguumlsuuml
MUumlDAHALE CcedilALIŞMALARI ESNASINDA YAPIMASI GEKENLER1- Psikososyal desteğin sağlanması2- Afet tuumlruuml ve etkisine goumlre davranış şekli (tahliye veya yerinde korunma)3- Olayın buumlyuumlkluumlğuuml ve ccedilevresindeki etkileri hakkında bilgi toplama4- Yetkililerini ve velilerin bilgilendirilmesi5- Sorumlu kurum ve kuruluşlardan yardım talep edilmesi6- Oumlğrenci oumlğretmen ve ccedilalışanların korunması ve acil ihtiyaccedilların sağlanması7- Muumldahale ekiplerin goumlreve sevk edilmesi
İYİLEŞTİRME CcedilALIŞMALARIMuumldahale suumlrecinden sonra başlayan ve afetin buumlyuumlkluumlğuumlne goumlre 1-2
yıl gibi daha uzun bir sureyi kapsayan faaliyetlerin tuumlmuumlduumlr Muumldahale surecinde ccedileşitli sebeplere bağlı olarak gerccedilekleştirilemeyen bazı ccedilalışmalar da bu suumlreccedil iccedilerisinde gerccedilekleştirilebilir Okullar iccedilin iyileştirme aşamasında yapılacaklar okulun bir an oumlnce accedilılması ve normal programına doumlnebilmesi iccedilin planda oumlngoumlruumllen eylemlerin uygulanması ccedilalışmalarını iccedilerir Ana hedef eğitimin muumlmkuumln olan en kısa sure iccedilerisinde başlayabilmesinin temini ve meydana gelen olaydan elde edilen derslerin ışığı altında daha guumlvenli ve emniyetli bir okul ve eğitim ortamı oluşturmaktır
Bu faaliyetlerin hazırlık faaliyetleri sırasında planlanması etkin olarak uygulanabilmesi iccedilin gereklidir İyileştirme faaliyetleri uzun surelidir ve eğitime başladıktan sonra da devam edebilir İyileştirme faaliyetleri afet veya acil durumların neden olduğu fiziksel eğitsel youmlnetsel psikolojik sosyal ve ccedilevresel kayıp ve zararların hangi imkacircn ve kaynaklar kullanılarak nasıl giderilebileceğini afetin fırsata doumlnuumlştuumlruumllerek okul ve ccedilevresinin nasıl daha guumlvenli ve emniyetli bir hale getirilebileceğini okulun normal faaliyetlerine bir an oumlnce doumlnebilmesini ve eğitim kalitesinin yuumlkselmesini sağlayan ccedilalışmaların buumltuumlnuumlduumlr Bu suumlreccedil iccedilerisinde yuumlruumltuumllmesigereken faaliyetler Şekil 6rsquoda şematik olarak goumlsterilmiştir
İyileştirme faaliyetleri afet veya acil durumların neden olduğu fiziksel eğitsel youmlnetsel psikolojik sosyal ve ccedilevresel kayıp ve zararların hangi imkan ve kaynaklar kullanılarak nasıl giderilebileceğini afetin fırsata doumlnuumlştuumlruumllerek okul ve ccedilevresinin nasıl daha guumlvenli ve emniyetli bir hale getirilebileceğini okulun normal faaliyetlerine bir an oumlnce doumlnebilmesini ve eğitim kalitesinin yuumlkselmesini sağlayan ccedilalışmaların buumltuumlnuumlduumlr
İyileştirme suumlreci iccedilerisinde yuumlruumltuumllmesi gereken faaliyetler şunlardır
Ccedilevre ve Şehircilik Bakanlığı AFAD ve Belediyelerle işbirliği yapılacaktır1 Okulun yeniden accedilılması Afetten sonra okulun en kısa zamanda eğitime
accedilılması2 Bina ve tesislerin fiziksel yapısal iyileştirmesi3 Youmlnetsel iyileştirme İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml ve İlccedile Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuumlyle4 Eğitsel iyileştirme İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml ve İlccedile Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuumlyle5 Psikolojik iyileştirme Okul Rehberlik Servi ve gerekirse RAMrsquo da destek
sağlanır6 Sosyal ve ccedilevresel kayıp ve Zaraların hangi imkacircn ve kaynaklar kullanılarak
nasılSayfa 27 45
Giderilebileceği ile afetin fırsata doumlnuumlştuumlruumllerek okul ve ccedilevresinin nasıl daha guumlvenli ve emniyetli bir hale getirilebileceği ve eğitim kalitesinin artırılacağını duumlzenleyen planlama tuumlruumlduumlr
Okul afet ve acil durum youmlnetimi planlaması iccedilerisinde yer alan zarar azaltma hazırlık muumldahale ve iyileştirme ccedilalışmalarının bir buumltuumln olarak goumlruumllmelidir
Okul afet ve acil durum youmlnetimi planları bir kere hazırlanarak dolaplara bırakılan belgeler olmamalıdır Okulun kapasitesi ve durumundaki değişimlere tatbikatlardan ve yıllık eylem planındaki faaliyetlerden elde edilen deneyim ve derslere goumlre yılda en az bir kere revize edilmelidir
Okul afet ve acil durum youmlnetimi planıyla uyumlu olacak şekilde yıllık faaliyet planının hazırlanması ve uygulanması son derece oumlnemlidir Yıllık faaliyetlerin planlama şekli aşağıda goumlsterildiği gibi
Şekil 6 İyileştirme Ccedilalışmaları Doumlnguumlsuuml
İYİLEŞTİRME CcedilALIŞMALARI ESNASINDA TAKİP EDİLECEK BASAMAKLAR1- Okulun yeniden accedilılması2- Psikolojik iyileştirmenin sağlanması3- Eğitsel iyileştirme yapılması4- Bina ve tesislerin fiziksel yapısal iyileştirilmesi5- Youmlnetsel iyileştirme yapılanması
ZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARIBirccedilok kaynakta zarar azaltma afetlerin etkilerinden kaynaklanan can ve mal kayıplarının
azaltılmasına youmlnelik ccedilabaların buumltuumlnuuml olarak tanımlanır Bir başka deyişle bu aşamada yapılacaklar tehlikeli durumlar karşısında oluşabilecek can ve mal kayıplarını muumlmkuumlnse ortadan kaldırmayı değilse olabildiğince azaltmayı amaccedillayan ccedilabaların buumltuumlnuumlduumlr Zarar azaltma sadece oumlnleme yaklaşımından farklı olarak oumlzellikle doğal kaynaklı tehlikelerin kaccedilınılmaz olduğunu kabul ederek afetlerin etkilerini en az zararla atlatmaya youmlnelik toplumsal direnccedil ve beceri geliştirmeyi de amaccedillar
Adından da anlaşılacağı uumlzere afet oumlncesinde ve afet planlaması genel ccedilerccedilevesi iccedilerisinde oumlncelikle yapılması gereken ccedilalışmalar aşağıdaki hususları iccedilermelidir1- Okul ve ccedilevresindeki tehlikelerin belirlenmesi analizi ve
değerlendirilmesi2- Okul nuumlfusu yapı alt yapı ve insan faaliyetleri envanterinin
(dokuumlmanlarının) ccedilıkarılması
Sayfa 28 45
1OKUL AFET ve ACİL DURUM YOumlNETİMİPLANLAMA CcedilALIŞMALARININ TANITILMASI2GOumlREVLİLERİN EĞİTİMİ BİLGİLENDİRİLMESİ ve BİLİNCcedilLENDİRİLMESİ3ERKEN UYARI TAHLİYE-SIĞINAK DUumlZENİ KURTARMA ve İLKYARDIM GİBİ ALT PLANLARIN HAZIRLANMASI4EĞİTİM MATERYALLERİNİN HAZIRLANMASI5EKSİKLİKLERİN TESPİT EDİLMESİ VE GİDERİLMESİ6TATBİKATLARIN YAPILMASI7DİĞER PLANLARLA İŞBİRLİĞİ VE KOORDİNASYON
1TEHLİKELERİ BELİRLE2ZARAR GOumlREBİLİRLİKLERİ BELİRLE3RİSKLERİ BELİRLE analiz eder
4OumlNCELİKLERİ BELİRLE5MEVCUT İMKAN VE KAYNAKLARI BELİRLE6VARSA EKSİKLİKLERİ GİDER7TEHLİKE VE RİSKLERİ OumlNLE VEYA AZALT
HAZIRLIK CcedilALIŞMALARIZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARI
3- Fiziksel sosyal ekonomik ve ccedilevresel zarar goumlrebilirliklerin (etkilenme oranları) belirlenmesi
4- Risklerin belirlenmesi5- Oumlluumlm ve yaralanma riskleri 6- Tehlikenin yol accedilabileceği zincirleme veya ek tehlike ve riskler7- Fiziksel riskler (yapı altyapı elektrik mekanik tesisat ve okul donanımının
riskleri)8- Sosyal psikolojik ve ekonomik riskler9- Ccedilevresel riskler10- Afet senaryolarının hazırlanması11- İmkacircn ve kaynaklarla guumlccedilluuml ve zayıf youmlnlerin fırsat ve tehditlerin
belirlenmesi (SWOT analizi)12- Risk azaltma stratejilerinin belirlenmesi ve maliyet fayda analizleri13- Yasal kurumsal ve finansal olanakların belirlenmesi14- En akılcı stratejik amaccedil hedef ve eylemlerin belirlenmesi ve
uygulanması15- Performans kriterleri (oumllccediluumltleri kıstasları) ile izleme ve değerlendirme
youmlntemlerinin belirlenmesi16- Uygulamanın izlenmesi aksayan youmlnlerin belirlenmesi ve gerekiyorsa
planın guumlncelleştirilmesi
Zarar azaltma ccedilalışmalarını kısaca şoumlyle sıralayabiliriza) Tehlikelerin belirlenmesi b) Zarar goumlrebilirliklerin belirlenmesi c) Risklerin belirlenmesi d) Oumlnceliklerin belirlenmesie) Mevcut imkacircn ve kaynakların belirlenmesi f) Varsa eksikleri gidermek g) Tehlike ve riskleri oumlnlemek veya azaltmak iccedilin yapılması gereken ccedilalışmalardır
Tehlike ve riskleri oumlnlemek veya zararlarını azaltmak iccedilin yapılması gereken ccedilalışmalar kısmında gerekli formlar doldurulup her sene guumlncelleştirmesi gereken kısmını guumlncelleyerek dosyanın son boumlluumlmuumlne eklidir
Sayfa 29 45
Şekil 8rsquode goumlsterildiği gibi planla uygula kontrol et ve eksikleri gider şeklinde olmalıdırOkul afet ve acil durum youmlnetimi planları bir kere hazırlanarak bırakılan belgeler
olmamalıdır Okulun kapasitesi ve durumundaki değişimlere tatbikatlardan ve yıllık eylem planındaki faaliyetlerden elde edilen deneyim ve derslere goumlre yılda en az bir kere revize edilmelidir Okul afet ve acil durum youmlnetimi planıyla uyumlu olacak şekilde yıllık faaliyet Planının hazırlanması ve uygulanması son derece oumlnemlidir Yıllık faaliyetlerin planlama doumlnguumlsuuml Her faaliyetin mutlaka bir değerlendirmesi yapılarak problemler saptanmalı ve duumlzeltilmesi iccedilin gerekli ccedilalışmalar yapılmalıdır
YILLIK FAALİYETLER İCcedilİN PLANLANMASI GEREKENLER1 PLANLA (Planların oluşturulması) 2 UYGULA (Faaliyetlerin uygulanması) 3 KONTROL (Uygulamaların değerlendirilmesi)4 EKSİKLERİ GİDER (Problemlerin saptanması ve duumlzetilmesi yolunda adımların atılması) şeklinde olmalıdır Her faaliyetin mutlaka bir değerlendirmesi yapılarak problemler saptanmalı ve duumlzeltilmesi iccedilin gerekli ccedilalışmalar yapılmalıdır
Yıllık planlar şu faaliyetleri iccedilermelidir1 Zarar azaltma ve hazırlık konusunda alınabilecek oumlnlemleri ve yapılacak faaliyetleri2 Muumldahale iyileştirme ve yeniden inşa ile ilgili faaliyetleri (eğitim tatbikat vb)3 Oumlğrenciler oumlğretmenler aileler ve halk iccedilin afet eğitimini4 Hem kendi okulu hem de diğer okullarla bilgi ve tecruumlbe paylaşımını5 Problemleri saptama alınabilecek oumlnlemleri belirleme ve problemleri ccediloumlzmeye ilişkinyapılabilecek diğer faaliyetleri iccedilermelidir
YILLIK PLANLARDA AŞAĞIDAKİ BAŞLIKLAR MUTLAKA OLMALIDIR1 Yıllık planın amaccedil ve hedefleri2 Faaliyet tiplerine goumlre ccedileşitli alt faaliyetleri3 Uygulama takvimi
Sayfa 30 45
4 Sorumlu kişi veveya kişiler varsa işbirliği yapılan kurum kuruluş ve sivil toplum oumlrguumltleri5 Buumltccedile6 Her aktivite iccedilin gerekli olabilecek diğer bilgi ve accedilıklamalar
PLANLARIN DEĞERLENDİRİLMESİAfet ve Acil Durum Youmlnetimi planları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlarbir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilendersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilmesive guumlncelleştirilmesi gereken belgelerdir Afet planlaması bir eylem değil bir suumlreccediltir vezaman iccedilerisinde afet tuumlrlerinin buumlyuumlkluumlklerinin ve sıklıklarının değişimi bilim ve teknolojidekiyeni gelişmeler imkan ve kaynaklardaki artışlara bağlı olarak suumlrekli guumlncellenmelidirAfet ve Acil Durum Youmlnetimi planlarında dikkate alınması gereken ana oumlzellikleri aşağıdakigibi oumlzetlemek muumlmkuumlnduumlr1- Gerccedilekccedili ve kabul edilebilir olmalıdır2- Mevcut durumu olduğu gibi yansıtmalıdır3- Buumltuumln tehlike ve riskleri belirlemelidir4- Gerccedilekccedili afet senaryoları esas alınarak hazırlanmalıdır5- Farklı gruplar ve kuruluşlar arasında en uygun yardımlaşma işbirliği ve koordinasyonesaslarını belirlemelidir6- Goumlrev yetki ve sorumluluklar accedilıklıkla belirtilmeli belirsizlik goumlrev girişimleri ve
tekrarlanmalara fırsat verilmemelidir7- Youmlnetim komuta ve kontrol mekanizmalarının ve bilgi akışının nasıl olacağı accedilıklıkla
belirlenmeli ve youmlnetim karmaşasına neden olunmamalıdır8- Yeni kaynak ve yeni kuruluşlara ihtiyaccedil goumlsteren belgeler yerine mevcut imkacircn vekaynaklarla neler yapılabileceğini ilave imkan ve kaynakların gerccedilekccedili olarak neredenve nasıl karşılanacağını goumlsteren belgeler olmalıdır
Planın ve yapılan faaliyetlerin geliştirilebilmesi iccedilin mutlaka her faaliyetten sonra ve her yılın sonunda değerlendirilmesi gerekir Değerlendirmenin kolay ve anlaşılır olmasını sağlamakamacıyla daha oumlnce geliştirilmiş standart formlar kullanılabilir veya okulun kendi tehlike risk ve mevcut durumuna goumlre hazırlanmış bir değerlendirme formu hazırlanabilir
OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİMİ İCcedilİN TAVSİYE EDİLEN YILLIK CcedilALIŞMA PLANI
OKULTARİH AKTİVİTE YETKİLİ
KİŞİGERCcedilEKLEŞTİRİLDİĞİ
TARİHOkul Muumlduumlruumlnuumln Oumlğretmenler zuumlmre toplantısında Deprem Sel Yangın Kaza Gıda zehirlenmesi Salgın hastalık ve yapısal olmayan teroumlr olayları Biyolojik ve kimyasal tehlikeler karşı Okul Afet ve Acil durum Planın oumlneminin anımsatması ve oumlğretmenleri bu hususta bilgilendirmesihellip
Sayfa 31 45
helliphellip2015
Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Kurulunun Kurulması ve yetkilendirilmesi Uygun oumlzelliklere sahip personel ve goumlnuumllluumllerin belirlenmesi Afet youmlnetimi iccedilin goumlrevlendirmelerin yapılması
helliphellip2015
Okul Mekacircnları tesislerinin tehlike analizi Tehlike yollarına ait tehlike analizi Oku Kroki Planlarının Acil Durum telefon numaraları guumlncellenmesi Ailelere mesaj goumlnderilmesi Potansiyel tehlikelere goumlre tahliye guumlzergacirchlarının belirlenmesi
helliphellip2015
Tehlike Zarar Goumlrebilirlik ve Kapasite Değerlendirmesi Fiziksel Korunma Oumlnlemleri Alınması Muumldahale Kapasitesinin ve Kaynaklarının Geliştirilmesi
helliphellip2015Planın Uygulanması Değerlendirilmesi ve Guumlncellemesi iccedilin Tatbikatların Yapılması
helliphellip2015Personel ve oumlğrencilere afet youmlnetimi ve planla ilgili eğitimin verilmesi
helliphellip2015
Oumlğrenci velilerine afet youmlnetimi ve planla ilgili eğitimin verilmesi Okul Aile Birliğini toplayarak Okul afet ve acil durum youmlnetimi ve planla ilgili eğitimin verilmesi ve bilinccedillendirilmesi
helliphellip2015
Zarar azaltma ve hazırlık konusunda alınabilecek oumlnlemleri ve yapılacak faaliyetleri Muumldahale iyileştirme ve yeniden inşa ile ilgili faaliyetlerin goumlruumlşuumllmesi
helliphellip2015
Hem kendi okulu hem de diğer okullarla bilgi ve tecruumlbe paylaşımının yapılması Problemleri saptama alınabilecek oumlnlemleri belirleme ve problemleri ccediloumlzmeye ilişkin yapılabilecek diğer faaliyetlerin goumlruumlşuumllmesi
helliphellip2015Personel ve oumlğrencilere afet youmlnetimi ve planlama eğitiminin verilmesi
helliphellip2015 28 Şubat sivil savunma ldquoİkaz alarm Tatbikatırsquonın yapılması
helliphellip2015 hellip022015 1-7 Mart tarihlerinde Personel Tahliye tatbikatının yapılması
helliphellip2015Plan ve hazırlıkların goumlzden geccedilirilmesi Planın Uygulanması Değerlendirilmesi ve Guumlncellemelerin yapılıp revize edilmesi
Kontrol eden
Tarih Eğitim Yılı
NOT Yukarıdan aşağıya doğru sıralanan tarihlerde yapılması istenilen etkinlikler sadece okulunuza bu hususta yardımcı olmak iccedilin yapılmıştır Okulunuzun Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı hazırlarken uygun goumlrduumlğuumlnuumlz daha iyi ve kalıcı etkinlikleri değişik tarihlerde yapıla bilinir olduğunu unutmayınız
Yapılan ccedilalışmaların afet ve acil durum youmlnetimi doumlnguumlsuumlne uygunluğu ile gerccedilekleştirilen ve gerccedilekleştirilemeyen faaliyetlerin kontrol edilmesinin ve gerekirse planlama ccedilalışmalarının yeniden goumlzden geccedilirilmesinin planın başarısı iccedilin oumlnemli olduğu unutulmamalıdır Bu amaccedilla planın buumltuumln aşamaları tekrar goumlzden geccedilirilmeli tatbikatlarla ve yıllık olarak hazırlanacak ccedileşitli faaliyetlerle plan sınanmalıdır
Sayfa 32 45
İŞBİRLİĞİNE GİDİLECEK KURUM VE KURULUŞLARBir afet anında birccedilok okul dışı kaynağa ihtiyaccedil duyulacaktır Bazı durumlarda aşağıda
belirtilen kurumlarla oumlnceden ilişkiye geccedililmesi ve anlaşmalar yapılması gerekebilir
1 Youmlredeki bakanlık valilik ve kaymakamlıkların ilgili birimleri2 İl Afet ve Acil Durum Muumlduumlrluumlğuuml3 İl Sağlık Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Sağlık Grup Başkanlığı (112 Acil)4 İl Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml (155)5 Belediye6 İtfaiye (110)7 Kızılay (168)8 Muhtarlık9 Hastane ve Klinikler Aile hekimleri10 Jandarma (156)11 Zehir Danışma Merkezi (114)12 Akredite olmuş afetlerle ilgili ccedilalışmaları bulunan Sivil Toplum Kuruluşları13 Parlayıcı patlayıcı tehlikeli madde muumldahale otoriteleri14 Yerel youmlnetim hizmet birimleri15 İnşaat şirketleri iş makine parkları16 Acil durum ekipmanı sağlayan kuruluşlar17 Sigorta şirketleri ile iş birliğine gidilir
Bunlar dışında komşu binalarla acil muumldahalede karşılıklı yardımlaşma protokolleri ve ilgili kurum ve kuruluşlarla da anlaşmalar yapılmalıdır Ayrıca her yıl boumllgesel olarak resmi kuruluşlar ve komşu okulların davet edildiği ccedileşitli senaryolara goumlre duumlzenlenecek muumldahale kurtarma ve yardımlaşma tatbikatlarına da katılmak gerekir
ANLAŞMALAROumlnce herhangi bir acil durumda herhangi bir protokol yapmadan yardım alınabilecek
kurum ve kuruluşların irtibat bilgileri belirlenmelidir Ardından afet ve acil durum anlarında karşılıklı yardım ve işbirliği iccedilin protokoller ihtiyaca goumlre duumlzenlenmelidir Bu noktada şu kurumlarla işbirliği yapılmalıdır
1- Personelin hellip Komuta Merkezirsquone ulaştırılması iccedilin servis şirketleriyle2- Telefon hatlarında sorun yaşandığında oumlncelik sağlanması iccedilin Tuumlrk Telekom ve oumlzel
şirketlerle3- Telsiz kullanımı ve uydu telefonlarına youmlnelik hat anlaşmaları iccedilin ilgili kurumlarla4- Donanım altyapı network youmlnetimi iccedilin hellip ile5- Komuta Merkezi yiyecek-iccedilecek desteği iccedilin yemek firmalarıyla6- Komuta Merkezi personelinin barınması amacıyla yakın otellerle7- Deprem anında yoğun destek vermeleri iccedilin guumlvenlik şirketleriyle8- Deprem buumlyuumlkluumlğuuml yuumlksek olan senaryolarda kuruma gelen ihbarların karşılanması
amacıyla arama merkezi şirketiyle9- Uzman temini konusunda muumlhendis odaları ve dernekleriyle10- Ccedilalışan desteği verilmesi konusunda işbirliği sigorta şirketleriyle11- Afet durumundaki kargaşa ve yoğunluktan etkilenmemek amacıyla kurye ve kargo
şirketleriyle12- Avans ve tazminat oumldemelerinin kısa surede gerccedilekleştirilebilmesi ve gezici uydu
şubelerinden işlem yapılabilmesi iccedilin bankalarla
OKULDA TAHLİYE TATBİKATLARI YAPILIRKEN DİKKAT EDİLİCEK HUSUSLARYangın veya Şiddetli bir depremde uygulanacak Bina Tahliyesidir Okul İdaresi (Merkezi İdari Grup)
Sayfa 33 45
1 Bina tahliyesi iccedilin Yangın alarmını ccedilalıştırılır Oumlğrenciler ve okul ccedilalışanlarına iccedileride kalmalarını veya sığınma alanlarına gitmeleri anons edilir2 Durum uygunsa tuumlm kapı ve pencereleri kapatılır ( yangın durumunda)3 Durum uygunsa havalandırma sistemini kapatılır(Yangın kapıları kapatılır)4 Toplanma Alanında oumlğrencilerle haberleşme devamlılığı sağlanır(oumlrneğin ldquoGuumlvenli bir Yere Sığınrdquo Binaya Geri Doumln Yerinde Sığın Oumlğrenci Teslimi ya da acil durum veya tatbikat sona erdiğinde Tehlike Geccedilti anonsunun yapılması)
Tuumlm PersonelOumlnceden sınıflarda yangın ve deprem proseduumlrlerinin nasıl uygulanacağına dair tatbikat
yapılır Tahliye esnasında oumlzel yardıma ihtiyacı olacak oumlğrencilerle personel belirlenir Ziyaretccedililere yardımcı olunma konusunda da hazırlık yapılır Oumlğrencilere Bina Tahliyesi Talimatlarına Uymaları Hatırlatılır
D İ K K A TDoumlnme İtme Konuşma Koşma Acele Etme Takip Et
Oumlğrenciler tek veya ikişerli sıra halinde dışarı ccedilıkarılır Oumlzel yardıma muhtaccedil oumlğrenci ve personele yardım edilip edilmediği kontrol edilir Oumlğrencilere cep telefonlarını KULLANMAMALARI ve hatları meşgul etmemeleri gerektiği hatırlatılır Karşılaşılan her tehlikeye youmlnelik farklı acil durum proseduumlruuml hakkında oumlnceden goumlruumlşuumlluumlr ve uumlzerinde karara varılırBaşlıca beş farklı seccedilenek bulunur1 Bina Tahliyesi 2 Yerinde Sığınmak 3 Bir araya Toplanıp Dışarıda Barınmak 4 Guumlvenli bir Yere Sığınmak 5 KilitlenTecrit Proseduumlrlerin her biri değerlendirilir ya aynı şekilde yada uygun biccedilimde değiştirilerek uygulamaya konur Tehlike geccediltiğinde ve ortam guumlvenli olduğunda oumlğrenciler sınıflara doumlnebilir veya Okul Afet ve Acil Durum Oumlğrenci Teslim Proseduumlruuml uygulanabilir
DİKKAT PLANLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ İşin oumlzuuml Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlar bir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilen dersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilip guumlncelleştirilecektir
Sayfa 34 45
Sayfa 35 45
YANGIN TALİMATI (EK-3) (200712937 KARAR SAYILI BİNALARIN YANGINDAN KORUNMASI HAKKINDA YOumlNETMELİK ESASLARINA GOumlRE
HAZIRLANMIŞTIR)1A- YANGINA KARŞI AŞAĞIDAKİ OumlNLEMLERİ ALINIZ1-BİNANIZDAKİ BACA VE BORULARI ZAMANINDA TEMİZLE- YİNİZ2-SİGARANIZI İYİCE SOumlNDUumlRUumlP SİGARA TABLASINA ATINIZ3-CcedilATI ARALARINDA ELEKTRİK TESİSATIYANICI PARLAYICI PATLAYICI MADDE BALANDURMAYINIZ4-İZİNSİZ ELEKTRİK LPG GAZLI OCAK SOBA VB KULLANMA-YINIZ5- ELEKTRİK TESİSATI İŞLERİNİ MUTLAKA EHLİYETLİ KİŞİLERE YAPTIRINIZ6-ELEKTRİK TESİSATININ FENNİ MUAYENESİNİ YAPTIRINIZ7-ELEKTRİK SİGORTALARINI OTOMATİK HALE GETİRİNİZ8-YANGIN SOumlNDUumlRME CİHAZ VE MALZEMELERİNİ HER AN KULLANILIR HALDE BULUNDURUNUZ9- MESAİ BİTİMİ BUumlTUumlN ODALARI KONTROL ETTİRİNİZ10 ARŞİV VE ANBARLARDA SOBA KULLANMAYINIZ11-SİGARA İCcedilİLMESİ YASAK OLAN YERLERDE SİGARA İCcedilME-YİNİZ12- BUumlTUumlN PERSONELİ YANGIN KONUSUNTA EĞİTİNİZ13- YANGIN KACcedilIŞ YOLLARINI KULLANILIR HALDE TUTUNUZ
2B- YANGIN ANINDA AŞAĞIDAKİ İŞLEMLERİ YAPINIZ1-TELAŞLANMAYINIZYANGINI CcedilEVRENİZE VE SORUMLU KİŞİLERE DUYURUNUZ (CcedilANZİLALARMSES VB İLE)2-İTFAİYEYE HABER VERİNİZ (TEL 110)3-ADRESİ EN KISA VE DOĞRU OLARAK BİLDİRİNİZ4-YANGIN CİNSİNİ BİLDİRİNİZ (BİNABACAAKARYAKITELEKTRİK MOTORLU ARACcedil VB)5- İTFAİYE GELİNCEYE KADAR YANGINI SOumlNDUumlRMEK İCcedilİN ELDE MEVCUT ARACcedil GERECcedilTEN FAYDALANMAYA CcedilALIŞINIZ6-YANGININ YAYILMASINI OumlNLEMEK İCcedilİN KAPI VE PENCERELERİ KAPATINIZ KİLİTLEMEYİNİZYANICI MADDELERİ UZAKLAŞTIRINIZ7-OumlNCE CANLILARI SONRA KIYMETLİ EVRAK VE MALZEMEYİ KURTARINIZ8-BUNLARI YAPARKEN KENDİNİZİ VE BAŞKALARINI RİSKE ATMAYINIZ9- YANGIN SOumlNDUumlRME EKİPLERİ VEYA ŞEHİR İTFAİYESİ GELDİKTEN SONRA ONLARIN EMRİNE GİRİNİZ10-HASTA VE YARALILARA İLKYARDIM YAPINIZZEMİNE ULAŞMAMIŞ ASAN-SOumlRLER İLE YANGIN MOTOPOMPLARI HARİCcedil ELEKTRİKLERİ KESİNİZ
C LUumlZUMLU TELEFONLARİTFAİYE 110 BİNA KORUMA AMİRİ ELEKTRİK 186POLİS İMDAT 155 SU 185AMBULANS 112 DOĞAL GAZJANDARMA İMDAT 156
EYANGIN CcedilIKIŞ SEBEPLERİ1 TALİMAT VE EMİRLERE UYMAMAKTAN2 BİLGİSİZLİKTEN3 İHMALDEN4 SABOTAJ HAREKETLERİNDEN5 SICcedilRAMA VE KAZALARDAN6 ELEKTRİK ARKI VE KONTAĞINDAN
D YANGIN SOumlNDUumlRME CİHAZININ KULLANILIŞI1- CİHAZI YANGIN YERİNE GETİRİNİZRUumlZGARI ARKANIZA
ALINIZ2- ATEŞE MUumlMKUumlN OLDUĞUNCA YAKLAŞINIZ3- TETİK MEKANİZMASINI KİLİTLEYEN PİMİ CcedilIKARTINIZ
VEYA KARBONDİ- OKSİTTUumlPUumlNUumlN (KUumlCcedilUumlK TUumlP) VALFİNİ SOLA DOĞRU CcedilEVİREREK ACcedilINIZ
4- TETİĞE SONUNA KADAR BASARAK CcedilIKAN GAZI VEYA TOZU YANGININ DOĞDUĞU YERE PUumlSKUumlRTUumlNUumlZ
5- YANGINI OumlN TARAFTAN ARKAYA DOĞRU SOumlNDUumlRUumlNUumlZ
6- YANGINI SOumlNDUumlĞUumlNDEN EMİN OLMADAN TERK ETMEYİNİZ
7- TOZLU CİHAZLARI TOZ BİTENE KADAR BOŞALTINIZ
F YANGIN CcedilALIŞMA SAATLERİ İCcedilİNDE OLURSA1- HABER VERME YANGINI İLK GOumlREN KİMSE ALARM ZİL
TELEFON BAĞIRARAK VB HAREKETE GECcedilİRMEKLE BERABER TELEFONLA İTFAİYEYE HABER VERİR
2- EKİPLERİN GOumlREVLERİ SOumlNDUumlRME EKİBİ YANGININ CcedilIKTIĞI YERİN UumlST VE YANLARINDAKİ ODALARDA TERTİBAT ALARAK YANGINI SOumlNDUumlRMEYE CcedilALIŞIR KURTARMA EKİBİ VARSA OumlNCE CANLILARI KURTARIR YANGINDA OumlNCELİK SIRASINA GOumlRE EVRAK VE EŞYALARI BOŞALTMAYA HAZIR HALE GETİRİR GEREKİYORSA BİNANIN HENUumlZ YANMA TEHLİKESİ OLMAYAN KISIMLARINA TAŞIYABİLİRLER YANGIN CcedilIKAN BİNANIN TAHLİYESİNE OLAY YERİNE GELEN İTFAİYE AMİRİNİN VEYA MUumlLKİYE AMİRİNİN EMRİYLE BAŞLANIR KURTARILAN EŞYA İTFAİYE AMİRİ VEYA İDARİ İŞLER BİRİM AMİRİNİN GOumlSTERECEĞİ BİR YERE TAŞINIRİLKYARDIM EKİBİ YARALI VE HASTALARA İLKYARDIM YAPARKORUMA EKİBİ YANGINDAN KURTARILAN EŞYALARI KORUR PANİK VE KARGAŞAYI OumlNLER
G YANGIN CcedilALIŞMA SAATLERİ DIŞINDA OLURSA 1- HABER VERME YANGINI İLK GOumlREN KİMSE ALARM ZİL TELEFON BAĞIRARAK VB HAREKETE GECcedilİRMEKLE BERABER TELEFONLA İTFAİYEYE HABER VERİR AYNI ZAMANDA YANGIN İHBAR TELEFONUNUN YANINDAKİ LİSTEDEN AMİRİNE VE İLGİLİLERE HABER VERİR 2GOumlREVLİLERİN HAREKET TARZIYANGIN YERİNE GELEN DAİRE MUumlDUumlRUuml İLE EKİP PERSONELİ DERHAL VAZİFELERİNE BAŞLARLAR
H YANGIN BİNANIN YAKININDA OLURSA1- BİNANIN YANGIN TEHDİTİ ALTINDAKİ TARAFINDA
BULUNAN ODALARIN PERDELERİ CcedilIKARILIR PENCERELER KAPATILIR GEREKİYORSA EVRAK DOSYA VE DİĞER EŞYALAR TEHLİKESİZ YERLERE TAŞINIR
2- CcedilATIDA KORUMA TERTİBİ ALINIR CcedilATI VE DİĞER YERLERE DUumlŞEN KIVILCIM SOumlNDUumlRUumlLUumlR AHŞAP KISIMLAR VE CcedilATI BOL SU İLE ISLATILIR 7
GOumlREVİ SOumlNDUumlRME EKİBİ KURTARMA EKİBİ KORUMA EKİBİ İLKYARDIM EKİBİ (İTFAİYE) (EMNİYET)
EKİP BAŞI EKİP PERS
EK 1 Durum Tespiti Detay Formu (Tehlike Avı)Okulun Adı Tarih BİNA BLOK ADI KAT EMEğitim MateryaliMMasaDDolapNBNote Book PC Masauumlstuuml BilY Yazıcı S Sıra K Kuumlrsuuml
Oda Derslik Laboratuvar Adı veya Nosu
Durum
EH
Durum
EH
Durum
EH
Sıra ve Masalar sabitlenmiş miSıra ve Masalar geccedilişi kapatıyor muAraccedil gereccedil ve malzemeler tehlike oluşturmayacak şekilde Yerleştirilmiş sabitlenmiş miAğır nesneler yuumlksek raflardan uzaklaş tırılmış mıVarsa yuumlksek dolaplar ve raflar sabitlenmiş miDolapların mandalı var mıMevcut PC varsa sabitlenmiş miHareketli eğitim araccedilları var mı Sabitlenmiş miAsılı elektrik teccedilhizatları (lambalar projektoumlrler vs)Sabitlenmiş miDuvara asılı materyaller sabitlenmiş miLamba askıları sağlam sabitlenmiş miTehlikeli Madde var mı Sabitlenmiş mi (ip veya ccedilıtalı )Laboratuvarlarda şişe kap ve diğer malzemeler iccedilinenvanter (doumlkuumlm) yapılmış mıOfis iccedili boumllmeler sarsıntılara karşı dayanıklı mıAcil yolları ve kapıları doğrudan dışarıya veya guumlvenli biralana accedilılıyor muAcil ccedilıkış kapıları oumlnuumlnde ccedilıkışı oumlnleyecek şeyler var mıAcil ccedilıkış yolları ve kapıları bina buumlyuumlkluumlğuumlne ve kişiSayısına uygun muAcil ccedilıkış kapıları acil durumlarda hemen ve kolaycaAccedilılabilecekler şekilde miSaydam veya yarı saydam kapılar var mı YuumlzeyleriKırılmalara karşı korunmuş muBasamak yuumlzeyleri kaygan değil ve uygun malzemedenYapılmış mıBasamakların oumlnuumlnde kaymayı oumlnleyici bantlar koyulmuş muMerdivenler uumlzerinde geccedilişi engelleyecek malzemelerEngeller kaldırılmış mıYeter sayıda yangın soumlnduumlrme ekipmanı (donanım)(YSE) var mıKolay kullanılır mıYSE goumlruumlnuumlr ve kolay erişilir yerlere konmuş muYangın konusunda eğitim almış sorumlu personel var mıYanıcı patlayıcı maddeler uygun şartlarda korunuyor muAlarm sistemleri var ccedilalışıyor duumlzenli olarak kontrol ediliyor muİlkyardım dolabı mevcut muİlkyardım dolabı yeterli ilkyardım malzeme ve ekipmanı ileteccedilhiz edilmiş mi
Sayfa 36 45
İşaret levhaları var mı Ayrıntıları iccedileriyor mu Labda guumlvenlik panoları var mı Sabit miİşaretleme levhaları yeter sayıda ve uygun yerlerde mi
EK 2 TEHLİKE PROFİLİ BELİRLEME FORMUrdquo (RİSK ANALİZİ)
Okulun adı TarihYetkili M Mekacircnİ İnsanE Eğitim
Suumlrekliği
Tehlike 1 Tehlike 2 Tehlike 3 Tehlike 4 Tehlikehellip
M İ E M İ E M İ E M İ E M İ E
ETKİLEME ŞİDDETİ
Felaket 50rsquoden fazlazarar ccedilok sayıda oumlluumlm 30guumlnden fazla suumlreli etkKritik 25 -50 zararkalıcı sakatlanmalar 2 hafta suumlreli etkiSınırlı 10 -25 zararyaralanmalar 1 hafta suumlrelietkiOumlnemsiz 10rsquodan az zarar24 saat veya daha kısa suumlreli etki
OLUŞ SIKLIĞIYuumlksek Gelecek yıldameydana gelme olasılığı100Bazen Gelecek yıldameydana gelme olasılığı10-100 veya gelecek 10yılda en az bir kezNadiren Gelecek yıldameydana gelme olasılığı1-10 veya gelecek 100yılda en az bir kezYok (ccedilok az) Gelecek 100yılda goumlruumllme olasılığı 1veya daha az
ETKİ DERECESİ24 saatten daha fazla birsuumlrede oluş uyor ve erkenuyarı yapılabilir yapılamaz12 ndash 24 saatte oluşuyor veerken uyarı yapılabilir yapılamaz6 ndash 12 saatte oluşuyor erken uyarı yapılabilir yapılamaz6 saatten kısa bir suumlredeoluşuyor erken uyarıyapılabiliryapılamazBir anda oluşuyor ve erkenuyarı yapılabiliryapılamaz
Sayfa 37 45
Tahmini Etkilenecek KişiSayısı
Tahmini Etki Suumlresi
Tahmini Tahliye Suumlresi
Hazırlık ve Oumlnlemler (E H)
EK 3 MALZEME BİLGİ FORMUYOumlNERGE1 Malzeme bilgi formu ilgili servis yetkilileri tarafından doldurulmalı malzeme ve teccedilhizat yetkilisi tarafından kontrol edilmelidir2 Form bilgileri ihtiyaccedil durumunda veya belirli aralıklarla guumlncellenmelidir3 Malzeme adları iccedilin kısa anlaşılabilir ifadeler kullanılmalıdır (levye el feneri gibi)4 Malzemeyi kullanan servis ve servis yetkilisi malzemenin kullanım alanını doğru belirlemelidir5 Servis yetkilisi malzemenin yeter sayıda olmadığını duumlşuumlnuumlyorsa notlar boumlluumlmuumlne tarih bilgisiyle birlikte yazmalı ve ihtiyaccedilları gidermelidir Giderilen ihtiyaccedillar iccedilin bilgi formu yeniden doldurulmalıdır
Malzeme ve Teccedilhizat Sorumlusu Tarih
Okul Adı
Malzeme Adı
Kullanım Servisi
Servis Yetkilisi
Kullanım Alanı
Adedi
Zara
r Az
alt
Aram
a -
Kurt
arm
a
Yang
ın
Soumlnd
uumlrm
e
İlk
Yard
ım
Sayfa 38 45
NOTLARTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellip
EK 4 ACİL DURUM RAPORU FORMUYOumlNERGE
1 Acil Durum Raporu bilgileri Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Kurulu Başkanı
tarafından operasyon ve lojistik servislerinden gelen bilgiler doğrultusunda doldurulur Gerekli durumlarda bir uumlst yetkiliye teslim edilir
2 Olay turu Kendi imkacircnları ile baş edilebilen durumlar iccedilin ldquoOlayrdquo yerel imkacircnlar veya
diğer kurumlardan destek alınarak baş edilebilen durumlar iccedilin ldquoAcil Durumrdquo il genelini ve eğitim suumlrekliliğini etkileyecek buumlyuumlkluumlkteki olaylar iccedilin ldquoAfetrdquo olarak tanımlanacaktır
3 Olayın Tanımı iccedilin deprem sel yangın gibi genel tanımlama yapılacaktır
4 Bina ve muumldahale bilgileri ilgili servislerden gelen bilgiler doğrultusunda
doldurulacaktır5 Olay anında veya sonrasında ortaya ccedilıkan acil ihtiyaccedillar ile diğer
bilgiler detayları ileilgili alana Olay Tarihi Olay Tarihi
Okul Adı Bina Adı
Kat Sayısı Rapor Yetkilisi Tel
Bina Adı Olayın Tuumlruuml Olay Acil Durum Afet Olayın Tanımı --- --- ---
Muumldahale Bilgileri
Okul İmkacircnları ile Muumldahale edildi ____ Evet ____ Hayır
Başka kurum desteği ile Muumldahale edildi ____ Evet ____ Hayır
Destek veren kurum adı _________________________
Sayfa 39 45
Tıbbi desteğe ihtiyacı olan ki1048826i sayısı ____ ____ Yok
Yaralı Sayısı ____ ____ YokYaralı Durumu ____ Ağır ____ HafifKurtarılmayı bekleyen kişi sayısı ____ ____ YokKurtarılmayı bekleyenlerin kişi (ler) _____ Bina iccedilinde ____ DiğerDiğer
Bina Bilgileri
Yangın ____ Evet ____ HayırBinadaki Hasar Durumu ____ Az ____ Orta ____ Ağır ____ YokTehlikeli Madde Riski ____ Evet ____ Hayır ____ Kısmen (kat)
Acil İhtiyaccedillar (kurtarma tadilat vs)
Diğer Accedilıklamalar
EK 5 ZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARI FORMUYOumlNERGE
1 Zarar Azaltma ccedilalışmalarının yapılması ve suumlrduumlruumllebilirliğinin sağlanması amacıyla
aşağıdaki bilgileri belirleyeceğiniz aralıklarla doldurunuz2 Uygulama tarihinde gerccedilekleşen veya yarım kalan ccedilalışmaları ilgili
alana accedilıklamalarıile birlikte yazınız
3 Uygulama surecinde oluşan durumlar ile uygulama tarihinde gerccedilekleştirilemeyen
ccedilalışmaları ldquoNotlarrdquo kısmına tarih bilgisi ile birlikte yazınız
Okul Adı
Tarih
Bina Adı
TehlikeAdı
Tehlike TuumlruumlAlınmasıGerekenOumlnlem
OumlnemDerecesi
(1-4)Planlanma
TarihiUygulama
Tarihi AccedilıklamaYapısı
Yapısal
değil
Diğer
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
Sayfa 40 45
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
NOTLAR
Tarih hellip hellip hellip
Tarih hellip hellip hellip
Tarih hellip hellip hellip
EK 6 Yardım İstenebilecek Bazı Kamu Kurum ve Kuruluşları
18 Valilik ve veya Kaymakamlık19 İl Afet ve Acil Durum Muumlduumlrluumlğuuml20 İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml21 İl Sağlık Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Sağlık Grup Başkanlığı (112 Acil)22 İl Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml (155)23 Belediye24 İtfaiye (110)25 Kızılay26 Muhtarlık27 Hastane ve Klinikler Aile hekimleri28 Arama Kurtarma Birlik Muumlduumlrluumlğuuml29 Jandarma (156)30 Zehir Danışma Merkezi (114)31 Akredite olmuş afetlerle ilgili ccedilalışmaları bulunan Sivil Toplum
Kuruluşları
EK 7 Afet ve Acil Duruma Goumlre İzlenecek Yol
Sayfa 41 45
Afet veya Acil Durum Davranış Şekli
Deprem Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun Deprem bitince binayı tahliye edin
YangınYangın alarmı vererek binayı tahliye edinUumlzerinizdeki giysiler alev aldıysa Dur ndash Yat - Yuvarlan
Duman
Mahsur kaldıysan yerinde sığın Değilse binayı boşaltDuman tabakasının altında kalabilmek iccedilin suumlruumlnerekilerleyeceğini unutma
Tehlikeli madde sızıntısı Yerinde sığınak veya emniyetli bir yere tahliye
Bomba veya Bomba tehdidi Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun veya Tahliye
Şiddet olayları Kilitlen Tecrit
Patlama Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun
Sel Emniyetli bir tahliye veya yerinde sığınak (binaların uumlst katında)
Şuumlpheli veya bilinmeyen şahıslar
Tehdit unsuru değerlendirilerek hemen polis aranır
FırtınaYerinde sığın eğer oumlğrenciler okul bahccedilesinde iseiccedileri tahliye yapılır
EK 8 Temel Davranış Biccedilimleri1- Ccediloumlk ndash Kapan - Tutun2- Yerinde Sığınma3- Tahliye4- KilitlenTecrit1- Ccedilok ndash Kapan ndash Tutun Dizlerimizin uumlstuumlne ccediloumlkerek bedenimizin kapladığı alan olabildiğince kuumlccediluumlltuumllmeye kapanarak başımızı ensemizi ve yuumlzuumlmuumlzuuml korumaya ve eşya ile birlikte hareket etmek iccedilinde tutunma yapmamıza denir2- Yerinde Sığınma Tahliye gerektirmeyen veya buna yeterli zaman olmayan durumlarda uygulanır Genellikle tehlikeli madde sızıntısı teroumlr saldırısı ve şiddetli fırtına gibi durumlarda uygulanır Dışarı ccedilıkılmanız soumlylenene kadar iccedilerde kalınır ve dışarıdan hava girişi oumlnlenir3- Tahliye Bulunduğunuz yeri boşaltmanız demektir4- KilitlenTecrit Bulunduğunuz mekacircndan ayrılmanın guumlvenli olmadığı
Sayfa 42 45
durumlarda korunaklı bir şekilde saklanılmasıdırEK 9 Planda Olması Gereken Haritalar
1 Okul ccedilevresinin haritası2 Okul yerleşkesinin haritası3 Katların haritası4 Tahliye yolu5 Toplanma boumllgesi6 Afete youmlnelik ekipmanın (takım donanımın) bulunduğu yerler
TABLOLAR Tablo 1 Genel bilgiler formuTablo 2 Risk Seviyesine Goumlre Derecelendirme FormuTablo 3 Risk Seviyesine Goumlre MatrisTablo 4 Plandaki Oumlncelik Seviyesi EKLEREK 1 Durum Tespiti Detay Formu (Tehlike Avı)EK 2 Tehlike Profili Belirleme Formurdquo (Risk Analizi) EK 3 Malzeme Bilgi FormuEK 4 Acil Durum Raporu FormuEK 5 Zarar Azaltma Ccedilalışmaları FormuEK 6 Yardım İstenebilecek Bazı Kamu Kurum ve KuruluşlarıEK 7 Afet ve Acil Duruma Goumlre İzlenecek YolEK 8 Temel Davranış BiccedilimleriEK 9 Planda Olması Gereken Haritalar EK HARİTALAREK91 Okul Ccedilevresinin HaritasıEK92 Okul Yerleşkesinin HaritasıEK93 Katların KrokisiEK94 Tahliye Yolu KrokisiEK95 Toplanma Boumllgesi KrokisiEK96 Afete Youmlnelik Ekipmanın Bulunduğu Yerleri Goumlsteren HaritaNOT Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı hazırlanırken sayfaların kaymamasına dikkat edilmelidir Planla birlikti yayınlanan oumlrnek okul krokilerinden faydalanınız
2014- 2015 YILI OKULUMUZUN PERSONEL İKAMETGAcircH ADRES BİLGİLERİ
SN ADI VE SOYADIOKULDAKİ
BRANŞ VEYA GOumlREVİ
CEP TELF E ndashPOSTA ADRESİ VEYA İKAMETGAcircH ADRESİ İMZA
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Sayfa 43 45
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
34
35
HAZIRLYAN UYGUNDUR hellip03 2015 hellip032015
Muumlduumlr Yard Okul Muumlduumlruuml
OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİM PLANI HAZIRLANIRKEN DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR 1Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlanırken Sayfaların kaymamasına DİKKAT edilmeli
2 Planın hazırlanması uygulanması ve palanda goumlrev alan ve okulda goumlrev yapan buumltuumln personel plan hakkında bilgilendirilmelidir
3 Plan baştan sonuna kadar dikkatle okunması ve okulun fiziki yapısı goumlz oumlnuumlne alınarak yetkililerin goumlruumlşlerinin değerlendirilmesi gerekmektedir İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml tarafından Yayınlanan ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquonınrdquo sadece sizlere yardımcı olmak iccedilin yapıldığını tavsiye niteliği taşıdığı unutulmamalıdır
4 Her okul kendi okulunun fiziksel altyapısını ve koşullarını goumlz oumlnuumlnde bulundurarak planını hazırlamalıdır
5 Muumlduumlrluumlğuumlmuumlz tarafından yayınlanan Plan dışında başka illere ait palanlar internet ortamından dirilerek Okul Afet ve Acil Durum Planı hazırlanmamalıdır Muumlduumlrluumlğuumlmuumlz tarafından yayınlanan plan temel alınarak okulunuza uyarlanmalıdır
Sayfa 44 45
7 Plan ekinde bulunan buumltuumln ekler dikkatlilce okunarak doldurulmalıdır8 Plan ekinde yayınlanan Oumlrnek Krokiler nazara alınarak okulunuzun ihata duvarları iccedilerisinde bulunan
okulunuz ve okulunuza ait ek binaların krokileri bilgisayar ortamında veya ccedilok duumlzguumln ve anlaşılır bir tarzda kat planları uumlzerinde sığınak yangın dolabı yangın alarm butonu elektrik panolarının yangın soumlnduumlrme cihazları toplanma yerleri Malzeme depoların kolaylıkla anlaşılır bir tarzda farklı işaretlerle ve renkli kalemle goumlsterilmesi gerekmektedir
9 Planlar ikişer nuumlsha halinde hazırlanmalı Bir nuumlshası okulda kalacak bir nuumlshasırsquoda İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne elden teslim edilecek
10 Merkeze bağlı İlccedileler Planları uumlccediler nuumlsha halinde hazırlamalı Bir nuumlshası İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne elden teslim edilecek Bir nuumlshası okulda kalacak bir nuumlshası da İlccedile Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne teslim edilecek
11 İşin oumlzuuml Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlar bir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilen dersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilip guumlncelleştirilecektir
12Planın Hazırlaması esnasında bilmediğiniz hususlar hakkında Başbakanlık ldquoAfet ve Acil Durum Youmlnetimi Başkanlığı tarafından internet ortamında yayınlanan şu kaynaklardan faydalanınız
1) ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlama Kılavuzurdquo2) ldquoOn Adımda ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlama Kılavuzurdquo 3) ldquoOkullarda Afete Hazırlıkrdquo4) ldquoOkullarda Afet ve Acil Durum Youmlnetim El Kitabırdquo
5) ldquoEğitim Kurumları iccedilin Afet Acil Yardım Planlama Rehberirdquo13 Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları hazırlanmasında okul ve kurum Muumlduumlruuml Okul Afet ve Acil
Durum Youmlnetim Planrsquoları Eğitimini almış olan Muumlduumlr Yardımcısı başta olmak uumlzere Anaokullarında Anasınıfı Oumlğretmeni İlkokullarda Sınıf Oumlğretmeni Ortaokullarda Sosyal Bilgiler Oumlğretmeni Lise ve Mesleki okullarda Coğrafya Oumlğretmenleri sorumlukları dacirchilinde hazırlanmalıdır
14 Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları Muumlduumlrluumlğuumln okulunuzdan planrsquoları istemesi halinde İVEDELİKLE en geccedil bir hafta iccedilerisinde mesai guumlnuumlnde planlar teslim edilmelidir
helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipMUumlDUumlRLUumlĞUuml
İş bu Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planırsquonda goumlrev alan ve okulumuzda bulunan tuumlm personel plan hakkında bilgilendirilmiş olup plan ( ) Sayfadan İbarettir
Okul Muumlduumlruuml ndash İmza Muumlhuumlr 2015
Sayfa 45 45
9- Oumlğrencilere başta depremler olmak uumlzere tuumlm afetleri oumlnleme olabilecek etkilerini azaltma ve sonuccedillarını suumlratle gidermenin muumlmkuumln olduğunu oumlrneklerle anlatmak ve oumlğrencilerde guumlven ve baş edebilme duygusu yaratmak
OKULLARDA AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİMİ PLANLAMASININ AMACI VE KAPSAMI1- Okullarda Afet ve Acil Durum Youmlnetimi planlamasının temel amacı tehlikelerin
risklerin imkacircn ve kaynakların doğru ve kapsamlı olarak belirlenmesi gerekli oumlnlemlerin alınması buumltuumln safhalarda yapılması gereken işlerin belirlenmesi ve tuumlm paydaşların afet oumlncesi sırası ve sonrasındaki faaliyetlere etkin katılımlarının sağlanmasıdır
2- Afet ve Acil Durum Youmlnetimi kavramı afetlerin oumlnlenmesi ve zararlarının azaltılması amacıyla bir afet olayının oumlncesi sırası ve sonrasında yapılması gereken ccedilalışmaların planlanması youmlnlendirilmesi koordine edilmesi desteklenmesi ve uygulanabilmesi iccedilin toplumun tuumlm kurum ve kuruluşlarıyla kaynakların bu ortak hedefler doğrultusunda youmlnetilmesidir
3- Bu suumlreccedil iccedilerisinde en sade bireyden en yetkili makamlara kadar herkese goumlrev ve sorumluluk duumlşmektedir Okullar iccedilin gerccedilekleştirilecek ldquoAfet ve Acil Durum Youmlnetimi Planlamardquo ccedilalışmaları o kurumun afetler karşısında hasar-zarar goumlrebilirliğini azaltacak ve kurumu afetlere karşı guumlccedilluuml hale getirecektir
4- Hazırlanacak afet ve acil durum planlarının en oumlnemli amacı yaşam alanlarınınGuumlvenliğini sağlamaktır Bu nedenle tuumlm faaliyetlerin bir plan dacirchilinde gerccedilekleşmesi gerekir Planın genel amaccedilları afete neden olabilecek tehlike ve risklerin belirlenmesi muumlmkuumlnse oumlnlenmesi veya olası etkilerinin azaltılması eğitim ve tatbikatlarla farkındalığın ve becerinin arttırılması olay anında kazanılmış doğru davranış biccedilimlerinin sergilenmesi hızlı tahliyenin gerccedilekleştirilebilmesi ile okulların normal faaliyetlerine en kısa zamanda doumlnebilmesi iccedilin gereken kurumsal yapılanmayı sağlamak olarak oumlzetlenebilir5- Afet oumlncesinde afete neden olabilecek tehlike ve risklerin belirlenmesi muumlmkuumlnse Oumlnlenmesi veya olası etkilerinin azaltılması ve olaylara karşı eğitim ve tatbikatlarla tuumlm paydaşların hazırlıklı olmasının sağlanması ve afetlere karşı bilinccedilli ve direnccedilli nesiller yetiştirilmesi6- Afet sırasında eğitim ve tatbikatlarla kazanılmış doğru davranış biccedilimleri Uygulanarakarama-kurtarma ve ilk yardım ve guumlvenli tahliye işlemlerinin aksatılmadan uygulanması7- Afet sonrasında ise olaya zamanında hızlı ve etkili olarak muumldahale ederek
kayıplarınEn duumlşuumlk duumlzeyde tutulması olabilecek zincirleme etkiler veya ikincil afetlerin oumlnlenmesi ve okulun normal programına bir an oumlnce doumlnebilmesi iccedilin gereken iyileştirme faaliyetlerinin belirlenmesi ve uygulanmasını sağlayacak oumlrguumltlenme modelleri ile imkan ve kaynakları sağlamaktır
Planlama EsaslarıPlanlama ile ne yapmak istediğinizin ve bunu nasıl hangi imkacircn ve kaynakları kullanarak
yapacağınızın belirlenmesi demektir Hangi amaccedilla olursa olsun bir planlama faaliyeti1- Oumlncelikle sorunlar ve ihtiyaccedilların belirlenmesi2- Uygulanması muumlmkuumln olan ccedileşitli eylem yollarının tartışılıp duumlzenlenmesi3- İmkacircn fırsat ve kaynakların belirlenmesi4- Mevcut imkacircn ve kaynaklarla gerccedilekleştirilmesi muumlmkuumln olan eylem yollarının belirlenmesi5- Amaca ulaşmak iccedilin gereken insan guumlcuuml malzeme kaynakları ve oumlrguumltlenme şeklini
belirlenmesi6- Oumllccediluumllebilir goumlstergeler belirleyerek eylemlerin izlenmesi ve gerektiğinde yeniden duumlzenlemeler yapılması gibi bir ccedilok faaliyeti kapsamaktadır
Afet ve Acil Durum Youmlnetimi planlaması afet youmlnetim doumlnguumlsuuml iccedilerisinde yer alan zararazaltma hazırlık muumldahale ve iyileştirme safhalarındaki ccedilalışmaların ayrı ayrı saptanması ve bir buumltuumlnluumlk iccedilerisinde yuumlruumltuumllecekuygulanacak faaliyetlerin belirlenmesi ccedilalışmalarını kapsar
Sayfa 17 45
Kapsamlı bir planlama olan Afet ve Acil Durum Youmlnetimi planlaması iccedilin yuumlruumltuumllmesi gereken ccedilalışmalar aşağıda gibidir
ZARAR AZALTMA CALIŞMALARIBirccedilok kaynakta zarar azaltma afetlerin etkilerinden kaynaklanan can ve mal kayıplarının
azaltılmasına youmlnelik ccedilabaların buumltuumlnuuml olarak tanımlanır Bir başka deyişle bu aşamada yapılacaklar tehlikeli durumlar karşısında oluşabilecek can ve mal kayıplarını muumlmkuumlnse ortadan kaldırmayı değilse olabildiğince azaltmayı amaccedillayan ccedilabaların buumltuumlnuumlduumlr Zarar azaltma sadece oumlnleme yaklaşımından farklı olarak oumlzellikle doğal kaynaklı tehlikelerin kaccedilınılmaz olduğunu kabul ederek afetlerin etkilerini en az zararla atlatmaya youmlnelik toplumsal direnccedil ve beceri geliştirmeyi de amaccedillar Adından da anlaşılacağı uumlzere afet oumlncesinde ve afet planlaması genel ccedilerccedilevesi iccedilerisinde Oumlncelikle yapılması gereken ccedilalışmalar aşağıdaki hususları iccedilermelidir1- Okul ve ccedilevresindeki tehlikelerin belirlenmesi analizi ve değerlendirilmesi2- Okul nuumlfusu yapı alt yapı ve insan faaliyetleri envanterinin ccedilıkarılması3- Fiziksel sosyal ekonomik ve ccedilevresel zarar goumlrebilirliklerin (etkilenme oranları) belirlenmesi4- Risklerin belirlenmesi5- Olum ve yaralanma riskleri6- Tehlikenin yol accedilabileceği zincirleme veya ek tehlike ve riskler7- Fiziksel riskler (yapı altyapı elektrik mekanik tesisat ve okul donanımının riskleri)8- Sosyal psikolojik ve ekonomik riskler9- Ccedilevresel riskler10- Afet senaryolarının hazırlanması11- İmkan ve kaynaklarla guumlccedilluuml ve zayıf youmlnlerin fırsat ve tehditlerin belirlenmesi(SWOT analizi)12- Risk azaltma stratejilerinin belirlenmesi ve maliyet fayda analizleri13- Yasal kurumsal ve finansal olanakların belirlenmesi14- En akılcı stratejik amaccedil hedef ve eylemlerin belirlenmesi ve uygulanması15- Performans kriterleri ile izleme ve değerlendirme youmlntemlerinin belirlenmesi16- Uygulamanın izlenmesi aksayan youmlnlerin belirlenmesi ve gerekiyorsa planınGuumlncelleştirilmesi
Şekil 3 Zarar Azaltma Ccedilalışmaları Doumlnguumlsuuml
ZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARINDA BELİRLENMESİ GEREKEN HUSUSLAR1- Riskleri Belirle2- Tehlikeleri Belirle3- Varsa Eksiklikleri Gider4- Oumlncelikleri Belirle
Sayfa 18 45
5- Tehlike ve riskleri oumlnle veya azalt6- Zarar goumlrebilirlikleri belirle7- Mevcut imkacircn ve kaynakları belirle
Zarar azaltma ccedilalışmaları afet ve acil durum youmlnetim sisteminin temelini oluşturmakta ve gerek muumldahale ve gerekse iyileştirme aşamalarında yapılması gerekenleri gerccedilekccedili olarak belirleyebilmek icin gerekli olan ana girdileri (afet senaryoları) sağlamaktadır Tehlike ve riski dikkate alarak hazırlanmış bir senaryo olmadan muumldahale ve iyileştirme aşamasında yapılacakları belirlemek başımıza gelecekleri tahmin etmeden uygulama şansı olmayan planlar hazırlamaktır Okullar iccedilin yuumlruumltuumllecek olan zarar azaltma faaliyetleri ile can ve mal kaybına yol accedilabilecek eğitim ve oumlğretimde kesintiye neden olacak tehlikeler riskler saptanarak zarar azaltma ccedilalışmalarının belirlenmesi gerekir Ccedilalışmaların adımları mevcut durumun tespit edilmesi olası tehlikelerin belirlenmesi risk analizinin yapılması ve bu bilgiler doğrultusunda zarar azaltma faaliyetlerinin başlatılması olarak oumlzetlenebilir Ccedilalışmaların yuumlruumltuumllmesinde standart formlar kullanılabileceği gibi youmlneticiler tarafından geliştirilen kurum niteliklerine uygun basit anlaşılır formlar da oluşturulabilir Okulun mevcut durumunun belirlenmesi iccedilin kullanılabilecek oumlrnek ldquoGenel Bilgiler Formurdquo Tablo 1rsquode verilmiş olup tehlike avı ve risk analizi ccedilalışmalarında kullanılabilecek oumlrnek ldquoDurum Tespiti Detay Formurdquo ile ldquoTehlike Profili Belirleme Formurdquo bu kılavuzun ekler kısmında yer almaktadır (Ek-1 Ek-2) Ayrıca acil durum anında kullanılmak uumlzere gerekli ihtiyaccedil malzemelerinin depolanarak takip edilmesini kolaylaştıracak ldquoMalzeme Bilgi Formurdquo oumlrneği ile yaşanan her bir olay veya acil durum sonrasında ilgili servislerden gelecek bilgiler doğrultusunda kullanılmak veya gerektiğinde bir uumlst kuruma sunulmak amacıyla Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Kurulu Başkanı tarafından doldurulması oumlnerilen ldquoAcil Durum Raporu Formurdquo da yine ekler boumlluumlmuumlnde yer almaktadır (Ek-3 Ek-4)
Tablo 1Genel Bilgiler Formu
Okul Adı TarihiBina Blok Adı
Kat
Koridor SayısıOda
SayısıDerslikSayısı
LaboratuarSayısı
ElektrikPanosu(Odası)[ ] Var[ ] Yok
Işıldak Sayısı [ ] YokAcil Yangın Ccedilıkış Sayısı[ ] Yok
Yangın Soumlnduumlruumlcuuml [ ] Var [ ] YokSayısı ve Yeri
Yangın Hortumu [ ] Var [ ] Yok
Sayısı ve Yeri
Diğer Accedilıklamalar Oda-
Derslik-LabAdı
veya Nosu
İlkyardımKutusuTalimatPanosu
KapıAccedilılışYoumlnuuml
İlkKurtarılacak
(OumlnemliBelge)
TahliyeEngeli
(Mobilyavs)
VanaŞalter
TehlikeliMadde(adı)
YanıcıMalzeme
(Ahşap vs)
DumanDedektoumlruumlTaşınabilirSoumlnduumlrme
Cihazı
AfetAcil
YardımMalz
NOT Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı hazırlanırken aşağıda adı geccedilen standart formlar oluşturulur ve dosyanın son kısmındaki ekler boumlluumlmuumlne eklenir
Sayfa 19 45
1ldquogenel bilgiler formurdquo 2ldquoDurum Tespiti Detay Formurdquo 3ldquoTehlike Profili Belirleme Formurdquo 4ldquoMalzeme Bilgi Formurdquo 5ldquoAcil Durum Raporu Formurdquo
Yapısal tehlikeler taşıyıcı olmayan yapı elemanlarının hasar goumlrmesiyle oluşan (boumllme duvar hasarları sıva ve cam hasarları gibi) riskler ve taşıyıcı yapı elemanlarının (kolon kiriş gibi) hasar goumlrmesiyle oluşan riskler olarak iki grupta ele alınırlar Taşıyıcı sistemin guumlvenliği riski kontrol eden etkenlerdendir Oumlzellikle deprem gibi yapı elemanlarında doğrudan hasara yol accedilabilen afetler iccedilin sistemin guumlcuuml riskin azalması dolayısıyla can ve mal kaybının azalması ile doğrudan ilişkilidir Oumlzellikle deprem sof konusu olduğunda yapısal riskler dışında zemin koşulları da riskleri azaltıcı ya da arttırıcı rol oynar Depremin guumlcuumlne bağlı olarak zeminin koşulları depremin enerjisini buumlyuumltebilir veya azaltabilir Bu nedenle zeminin oumlzelliklerine goumlre yapılaşma deprem zararlarının azaltılmasında oumlnemli rol oynar
Yapısal olmayan tehlikeler bir bina iccedilin yapısal elemanlar dışında kalan tuumlm detaylardır Oumlzellikle okullar gibi belirli bir anda kalabalık teşkil eden mekacircnlar iccedilin yapısal olmayan tehlikeler buumlyuumlk tehdit oluşturmaktadır Uumllkemizde yaşanan buumlyuumlk depremlerde yapısal olmayan unsurlara bağlı yaralanma oranı 50 can kaybı ise 3-4 olarak tespit edilmiştir Yaralanma ve oumlluumlmlerin ccediloğunun duumlşen ve devrilen eşyalardan kaynaklandığı devrilen eşyaların da ccedilıkış yollarını kapattıkları tespit edilmiştir Bu nedenle okullar iccedilin yapısal olmayan tehlikelere youmlnelik oumlnlemlerin alınması yapısal olmayan ve tehdit oluşturacak malzemelerin doğru şekilde sabitlenerek yapısal elemanlarla birlikte hareket etmeleri sağlanmalıdır Sadece deprem soumlz konusu olduğunda değil herhangi bir acil durum anında ccedilıkış-kakış yollarını kapatacak kapı oumlnlerindeki malzemelerin de sabitlenmesi veya ccedilıkışları kapatmayacak şekilde konumlandırılmaları gerekmektedir
RİSK ANALİZİRisk analizi yapılabilmesi iccedilin analizin yapılacağı mekacircnın ve bireyleri
etkileyecek her tuumlrluuml tehlikenin belirlenmesi gerekir Olabilecek bir acil durum veya afetin mekan ile insanlar uumlzerine etkilerinin belirlenmesi oldukccedila zor olmakla beraber duruma en yakın ihtimaller doğrultusunda doğal teknolojik ve insan kaynaklı olası tehlikeler iccedilin oumlnem derecesine bağlı oumlnceliklerin belirlenmesi gerekir Okullar iccedilin herhangi doğal teknolojik veya insan kaynaklı bir olayın afete doumlnuumlşmemesi veya doumlnuumlşse bile en az zararla sonuccedillanması tehlikelerin belirlenerek tedbirlerinin alınması ve risklerin azaltılması ile muumlmkuumlnduumlr
Birleşmiş Milletlerin kabul ettiği en genel tanımla ldquoinsanlar iccedilin fiziksel ekonomik ve sosyal kayıplara neden olan normal yaşamı durdurarak veya kesintiye uğratarak toplumları ve işyerlerini etkileyen yerel imkacircnlarla baş edilemeyen doğal teknolojik veya insan kaynaklı tuumlm olaylarardquo afet denilmektedir
Risk analizi Afet Acil Yardım Planlarırsquonın temelini oluşturur Bir kuruluşta tehlike ve risk analizi yapılmadan plan hazırlanmamalıdır Her okulun iccedil ve dış risklerini değerlendirip kendine oumlzguuml bir ldquoOkul Afet Acil Yardım Planırdquo hazırlaması gerektiği unutulmamalıdır
Tehlikenin neden olabileceği riskin belirlenmesi iccedilin zarar goumlrebilirlik değerlendirmesi
Sayfa 20 45
yapılmalıdır Risk belirlenmesiyle aşağı yukarı değişik buumlyuumlkluumlkteki afetlerin hangi boyutta etkiyaratacağı tahmin edilebilir Mevcut tehlikelerin yaratabileceği afetlerle ilgili risk analizi yapılmalı bu risklere eldeki imkacircn ve kaynaklarla nasıl karşı koyulacağı belirlenmeli geccedilmişteyaşanan deneyimlerden ccedilıkarılan dersler ışığında yeni eylem planları geliştirilmelidir
Risk en basit tarifiyle insana ccedilevreye bir kuruluşa bir iş veya hizmet suumlrekliliğine zarar verecek sonuccedillar doğuran olayların tahmini koumltuuml etkileridir
Tehlikeler doğası itibariyle birbirlerine goumlre farklılıklar goumlsterir Bazı tehlikeler oumlncuuml işaretler verebilirken bazıları ise aniden oluşabilmektedir Oumlzellikle deprem gibi doğal kaynaklı olaylar iccedilin tahminlerde bulunmak oldukccedila zor hatta muumlmkuumln değildir Bu nedenle okullar iccedilin aniden gelişen bu tur tehlikelerin afete doumlnuumlşmemesi iccedilin mevcut durum ccedilok iyi analiz edilmelidir Mevcut durumun analiz edilmesinde kurumun sahip olduğu yerel imkacircnlar belirlenmelidir Bu iccedil kaynaklar afet veya acil durum anında ve sonrasında normal hayata geccediliş iccedilin gereklidir
Okullar iccedilin yapılacak tehlike analizi ccedilalışmalarında olası tehlikelerin belirlenmesi ve belirlenen her tehlike iccedilin gerccedilekleşme sıklığı ile mekacircn personel-oumlğrenci ile eğitim suumlrekliliği uumlzerine etkileri derecelendirilmelidir Ayrıca tehlikenin buumlyuumlkluumlğuuml coğrafi-boumllgesel koşullar veek olarak yakın ccedilevrede meydana gelebilecek olayların etkileri de duumlşuumlnuumllmelidir Unutulmamalıdır ki bir okuldaki personel oumlğrenci eğitim binası ile eğitim materyallerinin bir tehlikenin etkisiyle hasara uğraması veya eğitiminin kesintiye uğraması o okulun hasar goumlrebilirliğinin seviyesini goumlsterir
Risk analizi ccedilalışmalarında tehlike tuumlrleri ile bu tehlikelerin nitelikleri de değerlendirilir Her tehlikenin kendine oumlzguuml etkileme şiddeti oluşum sıklığı etkilediği mekacircn ve topluluk sayısıile oumlnlemleri bir diğer tehlikeye goumlre farklılık goumlsterir Tehlike profilinin (goumlruumlntuumlsuumlnuumln) belirlenmesinde mekacircn-bina insan-personel-oumlğrenci eğitim suumlrekliliği gibi başlıklarla gruplandırılmış sorulara verilecek cevaplar iccedilin aşağıdaki detaylar dikkate alınmalıdır Mekacircn veya bina tehlikenin veya riskin etkileyeceği alandır Mekacircnın ne kadarının etkileneceği farklı oranlarda etkilenecek alanların olup olmadığı oumlnemlidir İnsan (personel- oumlğrenci) tehlikenin gerccedileklemesi halinde tehlikeden etkilenebilecek zarar goumlrebilecek en yuumlksek insan sayısıdır
Eğitim suumlrekliliği tehlikenin binayı veya insanları etkilemesi durumunda eğitimi ne kadar etkileyeceği eğitimde kesintiye yol accedilıp accedilmayacağıdır Risk analizi yapılırken oumlzellikle deprem ve sel gibi doğal kaynaklı tehlikeler iccedilin etki derecesi ve oluşum sıklığıolasılığının belirlenmesinde bilimsel verilerden yararlanılmalı diğer tehlikeler iccedilin ise fiziki şartlar ve mevcut riskler dikkate alınmalıdır Belirlenen tehlikelerin mekacircnı İnsanı ve eğitim suumlrekliliğini ne kadar etkileyebileceğini belirleyebilmek iccedilin dosya sonundaki Ek 2rsquodeki ldquoTehlike Profili Belirleme Formurdquo doldurulmalıdır Bu formdaki ldquoEtkileme Şiddetirdquo nin Felaket Kritik Sınırlı ve Oumlnemsiz seviyelerinden hangisine ve ldquoOluş Sıklığırdquo nın Yuumlksek Bazen Nadiren Yok (ccedilok az) seviyelerinden hangisine karşılık geldiğine tablodaki ve aşağıdaki accedilıklamalar doğrultusunda karar verilir
MEVCUT DURUM ANALİZİOumlncelikle okulun sahip olduğu afet ve acil durum sırasında ve sonrasında
kullanılabilecek iccedil kaynaklar tespit edilmelidir Bu konuda şunlar yapılabilir
Sayfa 21 45
1 Personel Yangın muumldahale ekibi ilkyardım ekibi komuta merkezi ekibi tahliye ekibi basın
ve halkla ilişkiler ekibi gibi ccedilalışma gruplarında yer alacak personelin tespiti2 Ekipman Yangından korunma ve muumldahale ekipmanları (takımı) iletişim
ekipmanlarıİlkyardım malzemeleri uyarıalarm sistemleri gibi ekipmanların envanterinin hazırlanması ve bunlarındestek sistemlerinin belirlenmesi3 Sosyal ve youmlnetsel tesisleraraccedillar İl Afet ve Acil Durum Muumlduumlrluumlğuuml (ADM)
sığınaklar ilkyardımmerkezleri sağlık hizmet birimi gibi birimlerin okul iccedilindeki konumlarının ve kapasitelerinin belirlenmesi4 Organizasyon Eğitim tahliye planı gibi konularda okulun organizasyon
kapasitesinin belirlenmesi
OKULLARDA YAŞANABİLECEK TEHLİKELER ŞOumlYLE SIRALANABİLİR1 Gaz kaccedilağı2 Deprem3 Yangın4 Yıldırım5 Teroumlr6 Ccedilevreden (komşu kurum ve kuruluşlardan gelecek) etkiler7 Olumsuz hava koşulları (sel fırtına hava kirliliği kar buzlanma don ve vb)8 Toprak kayması ve heyelan9 İletişim-haberleşme aksaklıkları10 Acil sağlık durumları (salgın hastalıklar gıda zehirlenmesi vb)11 Tehlikeli maddeler12 Ulaşım-servis kazaları13 Savaş hali14 Adli vakalar (ccedilocuk kaccedilırma hırsızlık vb)15 Kazan patlaması vb bunlar gibiOkullarda yapısal olmayan risklerin azaltılması iccedilin şunlara dikkat edilmelidir1 Araccedil gereccedil makine ve mobilya gibi ağır olan eşyaların sabitlenmesi2 Tavanda asılı olan eşyaların sabitlenmesi3 Elektrikli aletlerin sabitlenmesi ve kesintisiz guumlccedil kaynağı veya jeneratoumlrle
desteklenmesi4 Buumltuumln zehirli yanıcı ve tehlikeli maddelerin ldquoSınırlayın İzole Edin Yok
Edin Ayırınrdquo(SİYA) kuralına bağlı olarak kapalı sağlam kutular iccedilinde depremde doumlkuumllmeyecek şekilde tutulmalarının sağlanması5 Ccedilalışanlar ve aileleri iccedilin eğitim ve bilinccedillenme programları duumlzenlenmesi6 Sınıf kapılarının dışarı accedilılacak şekilde tasarlanmış olması7 Ccedilıkış yollarının daima accedilık tutulacak şekilde ayarlanması8 Yapısal olmayan elemanlar ruumlzgar ve deprem sarsıntılarına karsı binaya sabitlenmesi9 Yangın soumlnduumlrme cihazlarının durumu yerlerinin kontroluuml ve bakımlarının yapılması10 Yangın guumlvenliği oumlnlemlerinin uygulanması11 Tahliye tatbikatlarının sık yapılması
Risk analizi yapılırken etki derecesi iccedilin1 Felaket (50rsquoden fazla zarar ccedilok sayıda oumlluumlm 30 guumlnden fazla sureli
etki) iccedilin 42 Kritik (25 -50 zarar kalıcı sakatlanmalar 2 hafta sureli etki) iccedilin 3
Sayfa 22 45
3 Sınırlı- Kontrol edilebilir (10 -25 zarar yaralanmalar 1 hafta sureli etki) iccedilin 2
4 Oumlnemsiz (10rsquodan az zarar 24 saat veya daha kısa sureli etki) iccedilin 1 Oluş Sıklığı iccedilin1 Yuumlksek (Gelecek yılda meydana gelme olasılığı 100) iccedilin 42 Bazen (Gelecek yılda meydana gelme olasılığı 10-100 veya gelecek 10 yılda
en az bir kez) iccedilin 33 Nadiren (Gelecek yılda meydana gelme olasılığı 1-10 veya gelecek 100 yılda
en az bir kez) iccedilin 24 Yok (ccedilok az) (Gelecek 100 yılda goumlruumllme olasılığı 1 veya daha az) iccedilin 1
kullanılmalıdırTablo 2 Risk Seviyesine Goumlre Derecelendirme
Tehlike
Etkilenecek Unsurlar(Her bir unsur tablo altındaki etki derecesi Puanına goumlre ve Ek 2 formu verilerine goumlreYapılmalıdır)
ETKi DERECESİ(Etkilenecek Unsurların
Ortalaması)(Mekacircn+İnsan+Eğit
imSuumlrekliliği) 3
Oluş S
ıklığıOlasılı
k
Oumlncelik
Derecesi
Mekacircn Bina
EğitimSuumlrekliliğ
i
İnsan(personel
Oumlğrenci)Tehlike 1Tehlike 2Tehlike 3helliphelliphelliphellipEtkilenecek Unsurlar Oumlnemsiz1Sınırlı ndashkontrol edilebilir 2Kritik 3 Felaket 4 (Ek 2rsquoden yararlanılarak belirlenir)Etki Derecesi Etkilenecek Unsurlar (Mekacircn+ İnsan+Eğitim Suumlrekliliği) 3Oluş Sıklığı ı Olasılık Yok 1Nadir 2 Bazen 3 Yuumlksek 4 (Ek 2rsquoden yararlanılarak belirlenir)Oumlncelik derecesi = Etki Derecesi X OlasılıkTablo 2rsquode her tehlike iccedilin hesaplanan ldquooumlncelik derecesirdquo iccedilin Tablo 3 ve Tablo 4rsquoten yararlanılarak tehlikenin plandaki oumlncelik duumlzeyi veya planda yer alıp almayacağı belirlenir
Tablo 3 Risk seviyesine goumlre matrisEtki Derecesi
Ola
sılık
Felaket4
Kritik3
Sınırlı2
Oumlnemsiz1
Yuumlksek4
Yuumlksek16
Yuumlksek12
Orta8
Az4
Bazen3
Yuumlksek12
Yuumlksek9
Orta6
Az3
Nadiren2
Orta8
Orta6
Az4
Ccedilok Az2
Yok1
Az4
Az3
Ccedilok Az2
Ccedilok Az1
Sayfa 23 45
Tablo 4 Plandaki oumlncelik seviyesiSonuccedil Risk Plandaki Oumlncelik
16 12 9 Yuumlksek 1 Duumlzeyde (en oumlncelikli plan)
86 Orta 2 Duumlzeyde (oumlncelikli plan)43 Az 3 Duumlzeyde (plan)21 Ccedilok Az 4 Duumlzeyde (plan
yapılmayabilir)
Zarar Azaltma ccedilalışmaları planlama oumlncelikleri sonuccedilları doğrultusunda bir program dahilinde Ek-5rsquoteki oumlrnek ldquoZarar Azaltma Ccedilalışmaları Formurdquo kullanılarak gerccedilekleştirilmelidir
HAZIRLIK CcedilALIŞMALARIAfet oumlncesinde oumlnleme ve zarar azaltma aşamasında alınan tuumlm
oumlnlemlere karşın depremani seller fırtına ve tayfunlar gibi bazı tehlikeleri oumlnlemek ve risklerini tamamen ortadan kaldırmak muumlmkuumln olamayacağı iccedilin hazırlık aşamasında bazı oumlnemli faaliyetlerin yuumlruumltuumllmesi kaşınılmazdır Bu faaliyetlerin yanı sıra okullar kazalar kavgalar zehirlenmeler kuumlccediluumlk ccedilaplı yangınlar gibi acil durumlarla ccedilok sık karşılaştıkları iccedilin gerekli hazırlık faaliyetlerini suumlrekli guumlncel ve uygulanabilir duumlzeyde tutmak zorundadırlar
Hazırlık ccedilalışmalarının ana hedefi tehlikelerin topluluklar ve yaşam alanları uumlzerinde doğurabileceği olumsuz sonuccedillara karşı oumlnlemler almak ve etkili muumldahale iccedilin on hazırlıklar yapmaktır Kısacası herhangi bir afet anında acil yardım ihtiyaccedillarının karşılanabilmesi ve ldquoarama-kurtarmardquo kabiliyetinin geliştirilmesi iccedilin yapılması gereken faaliyetlerin tuumlmuumlduumlr Bu amaccedilla eğitilen personel ve temin edilen malzemelerin doğru alanlarda konumlandırılmaları da bu faaliyetlerin iccedilerisinde yer alır Hazırlık safhasında oumlğrenci oumlğretmen ve ccedilalışanların canı ve malı ile milli servetleri afetlerin yıkıcı etkilerinden koruyacak bazı faaliyetlerin yuumlruumltuumllmesi zorunluluğu nedeniyle hazırlık ccedilalışmaları ccediloğu zaman zarar azaltma faaliyetleri ile iccedil iccedile girmiştir Hazırlık ccedilalışmalarının temelini okullarla ilgili tuumlm paydaşların afet veya acil durum anında nasıl davranacaklarının oumlnceden belirlenmesi ve gerekli olan tuumlm eğitim ve tatbikatların yuumlruumltuumllmesi ccedilalışmaları oluşturmaktadır Başka bir deyişle hazırlık ccedilalışmaları muumldahale surecini kapsayan faaliyetlerin oumlnceden planlandığı ve programların geliştirildiği ccedilalışmalar buumltuumlnuumlduumlr
Okul afete muumldahale ccedilalışmaları oumlnceden tahmin edilebilen ve erken uyarı verilebilmesi muumlmkuumln olan tehlikeler ve ani gelişen olaylar iccedilin olay anında yapılması gereken doğru davranış biccedilimlerini de iccedilerir Herhangi bir tehlike anında en doğru davranış biccediliminin ne olduğu ile ilgili bilgi ve beceri geliştirici eğitimler ile tatbikatlar da hazırlık ccedilalışmalarının bir parccedilası olarak duumlşuumlnuumllmelidir
Hazırlık faaliyetleri iccedilerisinde olması gereken başlıca adımlar şunlardır 1 Afete muumldahale ve iyileştirme planlarının hazırlanması
Sayfa 24 45
2 Başta bu planlarda goumlrev alacak kişiler olmak uumlzere oumlğretmenler oumlğrenciler ccedilalışanlar ve veliler iccedilin eğitim ve tatbikat programlarının hazırlanması ve uygulanması
3 Okul iccedili haberleşme bilgi ve iletişimin geliştirilmesi 4 Okul afet ve acil durum youmlnetimi planlama ccedilalışmalarının tanıtılması ve
yaygınlaştırılması5 Goumlrevlilerin eğitimi bilgilendirilmesi ve bilinccedillendirilmesi6 Erken uyarı tahliye sığınak duumlzeni kurtarma ve ilk yardım gibi alt planların
hazırlanması7 Eğitim materyallerinin hazırlanması8 Eksiklerin tespit edilmesi ve giderilmesi9 Tatbikatların yapılması10 Diğer planlarla işbirliği ve koordinasyon
Şekil 4 Afete Hazırlık Ccedilalışmaları DoumlnguumlsuumlHazırlık Ccedilalışmalarına başlarken oumlncelikli olarak şu hususları belirlemek gerekir1- Risklerin Belirlenmesi2- Tehlikeleri Belirlenmesi3- Varsa Eksiklikleri Giderilmesi4- Oumlnceliklerin belirlenmesi 5- Tehlike ve riskleri oumlnlenmesi veya azaltılması6- Zarar goumlrebilirliklerin belirlenmesi7- Mevcut imkacircn ve kaynakları belirlenmesi
HAZIRLIK CcedilALIŞMALARI ESNASINDA YAPILACAKLAR OLANLAR1- Tatbikatların sıklıkla duumlzenli bir tarzda yapılması2- Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Planlama Ccedilalışmalarının Tanıtılması3- Diğer planlarla işbirliği ve koordinasyonun sağlanması4- Eğitim Materyallerinin hazırlanması5- Eksiklerin tespit edilmesi ve giderilmesi6- Goumlrevlilerin eğitimi bilgilendirilmesi ve bilinccedillendirilmesi7- Erken uyarı tahliye sığınak duumlzeni kurtarma ve ilk yardım gibi alt planlarının
hazırlanması
MUumlDAHALE CcedilALIŞMALARI
Sayfa 25 45
Bir afetin oluşumunu takip eden ve afetin oluşundan hemen sonra başlayarak afetin buumlyuumlkluumlğuumlne bağlı olarak 1-2 aylık suumlre iccedilerisinde yapılan faaliyetlerin tuumlmuumlduumlr Muumldahale evresinde ilk hedef en kısa surede en fazla insanın hayatını kurtarmaktır Bunu insan yaşamını ilgilendiren yaralıların sevk edilmesi-tedavisi barınma ve yaşamsal ihtiyaccedillarının temini gibi diğer faaliyetler takip eder Muumldahale faaliyetleri aynı zamanda otorite ve disiplin gerektirir Bu suumlreccedil iccedilerisinde ortaya ccedilıkan gereksinimlerin hızla tespit edilmesi iletişim ve eğitimli kadrolarla ve yeter sayıda ekipmanla muumldahale edilmesi gerekir
Muumldahale aşamasıyla eş zamanlı yuumlruumltuumllen diğer oumlnemli ccedilalışmaların başlıcalar şunlardır
1 Hasar tespitlerinin yapılması tehlike yaratan enkazların kaldırılması ve patlama yangın
gibi ikincil afetlerin oumlnlenmesidir2 Afetin kısa sureli ve direk etkilerine hitap eden muumldahale faaliyetleri ile afetin
olumsuz etkilerinigidermek iccedilin bilgi ve becerilerin uygulanması
3 Guumlvenliğin arttırılması olası tehditlerin nedenleri ve kaynağının araştırılması
4 Goumlzetim ve denetimlerin arttırılması 5 Aksayan hizmetlerin en kısa surede suumlrduumlruumllebilirliğinin sağlanması
faaliyetleri de eşzamanlı olarak yuumlruumltuumllmelidir
Bu nedenle bu evrede hızlı değerlendirme ve temel bilgilerin elde edilmesi ve artccedilı olay olasılıklarının değerlendirilmesi bu surecin sağlıklı yuumlruumltuumllmesinde buumlyuumlk oumlnem taşımaktadır
Uumllkemizde yaygın olarak acil durum planlaması adı ile tanınan muumldahale ccedilalışmalarının ana amacı acil durum veya afet sonucu oluşan olaylara zamanında hızlı ve etkili olarak muumldahale ederek can kaybı ve yaralanmaların artmaması afetin neden olabileceği yangınlar patlamalar salgınlar gibi ek tehlike ve risklerle can ve mal kaybının buumlyuumlmemesi ve okulun normal faaliyetlerine bir an oumlnce doumlnebilmesi iccedilin gerekli tuumlm faaliyetlerin hangi oumlrguumltlenme şekliyle kimler tarafından ne zaman hangi goumlrev ve yetkiyle hangi kaynaklar kullanılarak yuumlruumltuumlleceğini accedilıkccedila tanımlayan bir belgedir
Sayfa 26 45
Şekil 5 Muumldahale Ccedilalışmaları Doumlnguumlsuuml
MUumlDAHALE CcedilALIŞMALARI ESNASINDA YAPIMASI GEKENLER1- Psikososyal desteğin sağlanması2- Afet tuumlruuml ve etkisine goumlre davranış şekli (tahliye veya yerinde korunma)3- Olayın buumlyuumlkluumlğuuml ve ccedilevresindeki etkileri hakkında bilgi toplama4- Yetkililerini ve velilerin bilgilendirilmesi5- Sorumlu kurum ve kuruluşlardan yardım talep edilmesi6- Oumlğrenci oumlğretmen ve ccedilalışanların korunması ve acil ihtiyaccedilların sağlanması7- Muumldahale ekiplerin goumlreve sevk edilmesi
İYİLEŞTİRME CcedilALIŞMALARIMuumldahale suumlrecinden sonra başlayan ve afetin buumlyuumlkluumlğuumlne goumlre 1-2
yıl gibi daha uzun bir sureyi kapsayan faaliyetlerin tuumlmuumlduumlr Muumldahale surecinde ccedileşitli sebeplere bağlı olarak gerccedilekleştirilemeyen bazı ccedilalışmalar da bu suumlreccedil iccedilerisinde gerccedilekleştirilebilir Okullar iccedilin iyileştirme aşamasında yapılacaklar okulun bir an oumlnce accedilılması ve normal programına doumlnebilmesi iccedilin planda oumlngoumlruumllen eylemlerin uygulanması ccedilalışmalarını iccedilerir Ana hedef eğitimin muumlmkuumln olan en kısa sure iccedilerisinde başlayabilmesinin temini ve meydana gelen olaydan elde edilen derslerin ışığı altında daha guumlvenli ve emniyetli bir okul ve eğitim ortamı oluşturmaktır
Bu faaliyetlerin hazırlık faaliyetleri sırasında planlanması etkin olarak uygulanabilmesi iccedilin gereklidir İyileştirme faaliyetleri uzun surelidir ve eğitime başladıktan sonra da devam edebilir İyileştirme faaliyetleri afet veya acil durumların neden olduğu fiziksel eğitsel youmlnetsel psikolojik sosyal ve ccedilevresel kayıp ve zararların hangi imkacircn ve kaynaklar kullanılarak nasıl giderilebileceğini afetin fırsata doumlnuumlştuumlruumllerek okul ve ccedilevresinin nasıl daha guumlvenli ve emniyetli bir hale getirilebileceğini okulun normal faaliyetlerine bir an oumlnce doumlnebilmesini ve eğitim kalitesinin yuumlkselmesini sağlayan ccedilalışmaların buumltuumlnuumlduumlr Bu suumlreccedil iccedilerisinde yuumlruumltuumllmesigereken faaliyetler Şekil 6rsquoda şematik olarak goumlsterilmiştir
İyileştirme faaliyetleri afet veya acil durumların neden olduğu fiziksel eğitsel youmlnetsel psikolojik sosyal ve ccedilevresel kayıp ve zararların hangi imkan ve kaynaklar kullanılarak nasıl giderilebileceğini afetin fırsata doumlnuumlştuumlruumllerek okul ve ccedilevresinin nasıl daha guumlvenli ve emniyetli bir hale getirilebileceğini okulun normal faaliyetlerine bir an oumlnce doumlnebilmesini ve eğitim kalitesinin yuumlkselmesini sağlayan ccedilalışmaların buumltuumlnuumlduumlr
İyileştirme suumlreci iccedilerisinde yuumlruumltuumllmesi gereken faaliyetler şunlardır
Ccedilevre ve Şehircilik Bakanlığı AFAD ve Belediyelerle işbirliği yapılacaktır1 Okulun yeniden accedilılması Afetten sonra okulun en kısa zamanda eğitime
accedilılması2 Bina ve tesislerin fiziksel yapısal iyileştirmesi3 Youmlnetsel iyileştirme İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml ve İlccedile Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuumlyle4 Eğitsel iyileştirme İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml ve İlccedile Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuumlyle5 Psikolojik iyileştirme Okul Rehberlik Servi ve gerekirse RAMrsquo da destek
sağlanır6 Sosyal ve ccedilevresel kayıp ve Zaraların hangi imkacircn ve kaynaklar kullanılarak
nasılSayfa 27 45
Giderilebileceği ile afetin fırsata doumlnuumlştuumlruumllerek okul ve ccedilevresinin nasıl daha guumlvenli ve emniyetli bir hale getirilebileceği ve eğitim kalitesinin artırılacağını duumlzenleyen planlama tuumlruumlduumlr
Okul afet ve acil durum youmlnetimi planlaması iccedilerisinde yer alan zarar azaltma hazırlık muumldahale ve iyileştirme ccedilalışmalarının bir buumltuumln olarak goumlruumllmelidir
Okul afet ve acil durum youmlnetimi planları bir kere hazırlanarak dolaplara bırakılan belgeler olmamalıdır Okulun kapasitesi ve durumundaki değişimlere tatbikatlardan ve yıllık eylem planındaki faaliyetlerden elde edilen deneyim ve derslere goumlre yılda en az bir kere revize edilmelidir
Okul afet ve acil durum youmlnetimi planıyla uyumlu olacak şekilde yıllık faaliyet planının hazırlanması ve uygulanması son derece oumlnemlidir Yıllık faaliyetlerin planlama şekli aşağıda goumlsterildiği gibi
Şekil 6 İyileştirme Ccedilalışmaları Doumlnguumlsuuml
İYİLEŞTİRME CcedilALIŞMALARI ESNASINDA TAKİP EDİLECEK BASAMAKLAR1- Okulun yeniden accedilılması2- Psikolojik iyileştirmenin sağlanması3- Eğitsel iyileştirme yapılması4- Bina ve tesislerin fiziksel yapısal iyileştirilmesi5- Youmlnetsel iyileştirme yapılanması
ZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARIBirccedilok kaynakta zarar azaltma afetlerin etkilerinden kaynaklanan can ve mal kayıplarının
azaltılmasına youmlnelik ccedilabaların buumltuumlnuuml olarak tanımlanır Bir başka deyişle bu aşamada yapılacaklar tehlikeli durumlar karşısında oluşabilecek can ve mal kayıplarını muumlmkuumlnse ortadan kaldırmayı değilse olabildiğince azaltmayı amaccedillayan ccedilabaların buumltuumlnuumlduumlr Zarar azaltma sadece oumlnleme yaklaşımından farklı olarak oumlzellikle doğal kaynaklı tehlikelerin kaccedilınılmaz olduğunu kabul ederek afetlerin etkilerini en az zararla atlatmaya youmlnelik toplumsal direnccedil ve beceri geliştirmeyi de amaccedillar
Adından da anlaşılacağı uumlzere afet oumlncesinde ve afet planlaması genel ccedilerccedilevesi iccedilerisinde oumlncelikle yapılması gereken ccedilalışmalar aşağıdaki hususları iccedilermelidir1- Okul ve ccedilevresindeki tehlikelerin belirlenmesi analizi ve
değerlendirilmesi2- Okul nuumlfusu yapı alt yapı ve insan faaliyetleri envanterinin
(dokuumlmanlarının) ccedilıkarılması
Sayfa 28 45
1OKUL AFET ve ACİL DURUM YOumlNETİMİPLANLAMA CcedilALIŞMALARININ TANITILMASI2GOumlREVLİLERİN EĞİTİMİ BİLGİLENDİRİLMESİ ve BİLİNCcedilLENDİRİLMESİ3ERKEN UYARI TAHLİYE-SIĞINAK DUumlZENİ KURTARMA ve İLKYARDIM GİBİ ALT PLANLARIN HAZIRLANMASI4EĞİTİM MATERYALLERİNİN HAZIRLANMASI5EKSİKLİKLERİN TESPİT EDİLMESİ VE GİDERİLMESİ6TATBİKATLARIN YAPILMASI7DİĞER PLANLARLA İŞBİRLİĞİ VE KOORDİNASYON
1TEHLİKELERİ BELİRLE2ZARAR GOumlREBİLİRLİKLERİ BELİRLE3RİSKLERİ BELİRLE analiz eder
4OumlNCELİKLERİ BELİRLE5MEVCUT İMKAN VE KAYNAKLARI BELİRLE6VARSA EKSİKLİKLERİ GİDER7TEHLİKE VE RİSKLERİ OumlNLE VEYA AZALT
HAZIRLIK CcedilALIŞMALARIZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARI
3- Fiziksel sosyal ekonomik ve ccedilevresel zarar goumlrebilirliklerin (etkilenme oranları) belirlenmesi
4- Risklerin belirlenmesi5- Oumlluumlm ve yaralanma riskleri 6- Tehlikenin yol accedilabileceği zincirleme veya ek tehlike ve riskler7- Fiziksel riskler (yapı altyapı elektrik mekanik tesisat ve okul donanımının
riskleri)8- Sosyal psikolojik ve ekonomik riskler9- Ccedilevresel riskler10- Afet senaryolarının hazırlanması11- İmkacircn ve kaynaklarla guumlccedilluuml ve zayıf youmlnlerin fırsat ve tehditlerin
belirlenmesi (SWOT analizi)12- Risk azaltma stratejilerinin belirlenmesi ve maliyet fayda analizleri13- Yasal kurumsal ve finansal olanakların belirlenmesi14- En akılcı stratejik amaccedil hedef ve eylemlerin belirlenmesi ve
uygulanması15- Performans kriterleri (oumllccediluumltleri kıstasları) ile izleme ve değerlendirme
youmlntemlerinin belirlenmesi16- Uygulamanın izlenmesi aksayan youmlnlerin belirlenmesi ve gerekiyorsa
planın guumlncelleştirilmesi
Zarar azaltma ccedilalışmalarını kısaca şoumlyle sıralayabiliriza) Tehlikelerin belirlenmesi b) Zarar goumlrebilirliklerin belirlenmesi c) Risklerin belirlenmesi d) Oumlnceliklerin belirlenmesie) Mevcut imkacircn ve kaynakların belirlenmesi f) Varsa eksikleri gidermek g) Tehlike ve riskleri oumlnlemek veya azaltmak iccedilin yapılması gereken ccedilalışmalardır
Tehlike ve riskleri oumlnlemek veya zararlarını azaltmak iccedilin yapılması gereken ccedilalışmalar kısmında gerekli formlar doldurulup her sene guumlncelleştirmesi gereken kısmını guumlncelleyerek dosyanın son boumlluumlmuumlne eklidir
Sayfa 29 45
Şekil 8rsquode goumlsterildiği gibi planla uygula kontrol et ve eksikleri gider şeklinde olmalıdırOkul afet ve acil durum youmlnetimi planları bir kere hazırlanarak bırakılan belgeler
olmamalıdır Okulun kapasitesi ve durumundaki değişimlere tatbikatlardan ve yıllık eylem planındaki faaliyetlerden elde edilen deneyim ve derslere goumlre yılda en az bir kere revize edilmelidir Okul afet ve acil durum youmlnetimi planıyla uyumlu olacak şekilde yıllık faaliyet Planının hazırlanması ve uygulanması son derece oumlnemlidir Yıllık faaliyetlerin planlama doumlnguumlsuuml Her faaliyetin mutlaka bir değerlendirmesi yapılarak problemler saptanmalı ve duumlzeltilmesi iccedilin gerekli ccedilalışmalar yapılmalıdır
YILLIK FAALİYETLER İCcedilİN PLANLANMASI GEREKENLER1 PLANLA (Planların oluşturulması) 2 UYGULA (Faaliyetlerin uygulanması) 3 KONTROL (Uygulamaların değerlendirilmesi)4 EKSİKLERİ GİDER (Problemlerin saptanması ve duumlzetilmesi yolunda adımların atılması) şeklinde olmalıdır Her faaliyetin mutlaka bir değerlendirmesi yapılarak problemler saptanmalı ve duumlzeltilmesi iccedilin gerekli ccedilalışmalar yapılmalıdır
Yıllık planlar şu faaliyetleri iccedilermelidir1 Zarar azaltma ve hazırlık konusunda alınabilecek oumlnlemleri ve yapılacak faaliyetleri2 Muumldahale iyileştirme ve yeniden inşa ile ilgili faaliyetleri (eğitim tatbikat vb)3 Oumlğrenciler oumlğretmenler aileler ve halk iccedilin afet eğitimini4 Hem kendi okulu hem de diğer okullarla bilgi ve tecruumlbe paylaşımını5 Problemleri saptama alınabilecek oumlnlemleri belirleme ve problemleri ccediloumlzmeye ilişkinyapılabilecek diğer faaliyetleri iccedilermelidir
YILLIK PLANLARDA AŞAĞIDAKİ BAŞLIKLAR MUTLAKA OLMALIDIR1 Yıllık planın amaccedil ve hedefleri2 Faaliyet tiplerine goumlre ccedileşitli alt faaliyetleri3 Uygulama takvimi
Sayfa 30 45
4 Sorumlu kişi veveya kişiler varsa işbirliği yapılan kurum kuruluş ve sivil toplum oumlrguumltleri5 Buumltccedile6 Her aktivite iccedilin gerekli olabilecek diğer bilgi ve accedilıklamalar
PLANLARIN DEĞERLENDİRİLMESİAfet ve Acil Durum Youmlnetimi planları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlarbir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilendersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilmesive guumlncelleştirilmesi gereken belgelerdir Afet planlaması bir eylem değil bir suumlreccediltir vezaman iccedilerisinde afet tuumlrlerinin buumlyuumlkluumlklerinin ve sıklıklarının değişimi bilim ve teknolojidekiyeni gelişmeler imkan ve kaynaklardaki artışlara bağlı olarak suumlrekli guumlncellenmelidirAfet ve Acil Durum Youmlnetimi planlarında dikkate alınması gereken ana oumlzellikleri aşağıdakigibi oumlzetlemek muumlmkuumlnduumlr1- Gerccedilekccedili ve kabul edilebilir olmalıdır2- Mevcut durumu olduğu gibi yansıtmalıdır3- Buumltuumln tehlike ve riskleri belirlemelidir4- Gerccedilekccedili afet senaryoları esas alınarak hazırlanmalıdır5- Farklı gruplar ve kuruluşlar arasında en uygun yardımlaşma işbirliği ve koordinasyonesaslarını belirlemelidir6- Goumlrev yetki ve sorumluluklar accedilıklıkla belirtilmeli belirsizlik goumlrev girişimleri ve
tekrarlanmalara fırsat verilmemelidir7- Youmlnetim komuta ve kontrol mekanizmalarının ve bilgi akışının nasıl olacağı accedilıklıkla
belirlenmeli ve youmlnetim karmaşasına neden olunmamalıdır8- Yeni kaynak ve yeni kuruluşlara ihtiyaccedil goumlsteren belgeler yerine mevcut imkacircn vekaynaklarla neler yapılabileceğini ilave imkan ve kaynakların gerccedilekccedili olarak neredenve nasıl karşılanacağını goumlsteren belgeler olmalıdır
Planın ve yapılan faaliyetlerin geliştirilebilmesi iccedilin mutlaka her faaliyetten sonra ve her yılın sonunda değerlendirilmesi gerekir Değerlendirmenin kolay ve anlaşılır olmasını sağlamakamacıyla daha oumlnce geliştirilmiş standart formlar kullanılabilir veya okulun kendi tehlike risk ve mevcut durumuna goumlre hazırlanmış bir değerlendirme formu hazırlanabilir
OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİMİ İCcedilİN TAVSİYE EDİLEN YILLIK CcedilALIŞMA PLANI
OKULTARİH AKTİVİTE YETKİLİ
KİŞİGERCcedilEKLEŞTİRİLDİĞİ
TARİHOkul Muumlduumlruumlnuumln Oumlğretmenler zuumlmre toplantısında Deprem Sel Yangın Kaza Gıda zehirlenmesi Salgın hastalık ve yapısal olmayan teroumlr olayları Biyolojik ve kimyasal tehlikeler karşı Okul Afet ve Acil durum Planın oumlneminin anımsatması ve oumlğretmenleri bu hususta bilgilendirmesihellip
Sayfa 31 45
helliphellip2015
Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Kurulunun Kurulması ve yetkilendirilmesi Uygun oumlzelliklere sahip personel ve goumlnuumllluumllerin belirlenmesi Afet youmlnetimi iccedilin goumlrevlendirmelerin yapılması
helliphellip2015
Okul Mekacircnları tesislerinin tehlike analizi Tehlike yollarına ait tehlike analizi Oku Kroki Planlarının Acil Durum telefon numaraları guumlncellenmesi Ailelere mesaj goumlnderilmesi Potansiyel tehlikelere goumlre tahliye guumlzergacirchlarının belirlenmesi
helliphellip2015
Tehlike Zarar Goumlrebilirlik ve Kapasite Değerlendirmesi Fiziksel Korunma Oumlnlemleri Alınması Muumldahale Kapasitesinin ve Kaynaklarının Geliştirilmesi
helliphellip2015Planın Uygulanması Değerlendirilmesi ve Guumlncellemesi iccedilin Tatbikatların Yapılması
helliphellip2015Personel ve oumlğrencilere afet youmlnetimi ve planla ilgili eğitimin verilmesi
helliphellip2015
Oumlğrenci velilerine afet youmlnetimi ve planla ilgili eğitimin verilmesi Okul Aile Birliğini toplayarak Okul afet ve acil durum youmlnetimi ve planla ilgili eğitimin verilmesi ve bilinccedillendirilmesi
helliphellip2015
Zarar azaltma ve hazırlık konusunda alınabilecek oumlnlemleri ve yapılacak faaliyetleri Muumldahale iyileştirme ve yeniden inşa ile ilgili faaliyetlerin goumlruumlşuumllmesi
helliphellip2015
Hem kendi okulu hem de diğer okullarla bilgi ve tecruumlbe paylaşımının yapılması Problemleri saptama alınabilecek oumlnlemleri belirleme ve problemleri ccediloumlzmeye ilişkin yapılabilecek diğer faaliyetlerin goumlruumlşuumllmesi
helliphellip2015Personel ve oumlğrencilere afet youmlnetimi ve planlama eğitiminin verilmesi
helliphellip2015 28 Şubat sivil savunma ldquoİkaz alarm Tatbikatırsquonın yapılması
helliphellip2015 hellip022015 1-7 Mart tarihlerinde Personel Tahliye tatbikatının yapılması
helliphellip2015Plan ve hazırlıkların goumlzden geccedilirilmesi Planın Uygulanması Değerlendirilmesi ve Guumlncellemelerin yapılıp revize edilmesi
Kontrol eden
Tarih Eğitim Yılı
NOT Yukarıdan aşağıya doğru sıralanan tarihlerde yapılması istenilen etkinlikler sadece okulunuza bu hususta yardımcı olmak iccedilin yapılmıştır Okulunuzun Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı hazırlarken uygun goumlrduumlğuumlnuumlz daha iyi ve kalıcı etkinlikleri değişik tarihlerde yapıla bilinir olduğunu unutmayınız
Yapılan ccedilalışmaların afet ve acil durum youmlnetimi doumlnguumlsuumlne uygunluğu ile gerccedilekleştirilen ve gerccedilekleştirilemeyen faaliyetlerin kontrol edilmesinin ve gerekirse planlama ccedilalışmalarının yeniden goumlzden geccedilirilmesinin planın başarısı iccedilin oumlnemli olduğu unutulmamalıdır Bu amaccedilla planın buumltuumln aşamaları tekrar goumlzden geccedilirilmeli tatbikatlarla ve yıllık olarak hazırlanacak ccedileşitli faaliyetlerle plan sınanmalıdır
Sayfa 32 45
İŞBİRLİĞİNE GİDİLECEK KURUM VE KURULUŞLARBir afet anında birccedilok okul dışı kaynağa ihtiyaccedil duyulacaktır Bazı durumlarda aşağıda
belirtilen kurumlarla oumlnceden ilişkiye geccedililmesi ve anlaşmalar yapılması gerekebilir
1 Youmlredeki bakanlık valilik ve kaymakamlıkların ilgili birimleri2 İl Afet ve Acil Durum Muumlduumlrluumlğuuml3 İl Sağlık Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Sağlık Grup Başkanlığı (112 Acil)4 İl Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml (155)5 Belediye6 İtfaiye (110)7 Kızılay (168)8 Muhtarlık9 Hastane ve Klinikler Aile hekimleri10 Jandarma (156)11 Zehir Danışma Merkezi (114)12 Akredite olmuş afetlerle ilgili ccedilalışmaları bulunan Sivil Toplum Kuruluşları13 Parlayıcı patlayıcı tehlikeli madde muumldahale otoriteleri14 Yerel youmlnetim hizmet birimleri15 İnşaat şirketleri iş makine parkları16 Acil durum ekipmanı sağlayan kuruluşlar17 Sigorta şirketleri ile iş birliğine gidilir
Bunlar dışında komşu binalarla acil muumldahalede karşılıklı yardımlaşma protokolleri ve ilgili kurum ve kuruluşlarla da anlaşmalar yapılmalıdır Ayrıca her yıl boumllgesel olarak resmi kuruluşlar ve komşu okulların davet edildiği ccedileşitli senaryolara goumlre duumlzenlenecek muumldahale kurtarma ve yardımlaşma tatbikatlarına da katılmak gerekir
ANLAŞMALAROumlnce herhangi bir acil durumda herhangi bir protokol yapmadan yardım alınabilecek
kurum ve kuruluşların irtibat bilgileri belirlenmelidir Ardından afet ve acil durum anlarında karşılıklı yardım ve işbirliği iccedilin protokoller ihtiyaca goumlre duumlzenlenmelidir Bu noktada şu kurumlarla işbirliği yapılmalıdır
1- Personelin hellip Komuta Merkezirsquone ulaştırılması iccedilin servis şirketleriyle2- Telefon hatlarında sorun yaşandığında oumlncelik sağlanması iccedilin Tuumlrk Telekom ve oumlzel
şirketlerle3- Telsiz kullanımı ve uydu telefonlarına youmlnelik hat anlaşmaları iccedilin ilgili kurumlarla4- Donanım altyapı network youmlnetimi iccedilin hellip ile5- Komuta Merkezi yiyecek-iccedilecek desteği iccedilin yemek firmalarıyla6- Komuta Merkezi personelinin barınması amacıyla yakın otellerle7- Deprem anında yoğun destek vermeleri iccedilin guumlvenlik şirketleriyle8- Deprem buumlyuumlkluumlğuuml yuumlksek olan senaryolarda kuruma gelen ihbarların karşılanması
amacıyla arama merkezi şirketiyle9- Uzman temini konusunda muumlhendis odaları ve dernekleriyle10- Ccedilalışan desteği verilmesi konusunda işbirliği sigorta şirketleriyle11- Afet durumundaki kargaşa ve yoğunluktan etkilenmemek amacıyla kurye ve kargo
şirketleriyle12- Avans ve tazminat oumldemelerinin kısa surede gerccedilekleştirilebilmesi ve gezici uydu
şubelerinden işlem yapılabilmesi iccedilin bankalarla
OKULDA TAHLİYE TATBİKATLARI YAPILIRKEN DİKKAT EDİLİCEK HUSUSLARYangın veya Şiddetli bir depremde uygulanacak Bina Tahliyesidir Okul İdaresi (Merkezi İdari Grup)
Sayfa 33 45
1 Bina tahliyesi iccedilin Yangın alarmını ccedilalıştırılır Oumlğrenciler ve okul ccedilalışanlarına iccedileride kalmalarını veya sığınma alanlarına gitmeleri anons edilir2 Durum uygunsa tuumlm kapı ve pencereleri kapatılır ( yangın durumunda)3 Durum uygunsa havalandırma sistemini kapatılır(Yangın kapıları kapatılır)4 Toplanma Alanında oumlğrencilerle haberleşme devamlılığı sağlanır(oumlrneğin ldquoGuumlvenli bir Yere Sığınrdquo Binaya Geri Doumln Yerinde Sığın Oumlğrenci Teslimi ya da acil durum veya tatbikat sona erdiğinde Tehlike Geccedilti anonsunun yapılması)
Tuumlm PersonelOumlnceden sınıflarda yangın ve deprem proseduumlrlerinin nasıl uygulanacağına dair tatbikat
yapılır Tahliye esnasında oumlzel yardıma ihtiyacı olacak oumlğrencilerle personel belirlenir Ziyaretccedililere yardımcı olunma konusunda da hazırlık yapılır Oumlğrencilere Bina Tahliyesi Talimatlarına Uymaları Hatırlatılır
D İ K K A TDoumlnme İtme Konuşma Koşma Acele Etme Takip Et
Oumlğrenciler tek veya ikişerli sıra halinde dışarı ccedilıkarılır Oumlzel yardıma muhtaccedil oumlğrenci ve personele yardım edilip edilmediği kontrol edilir Oumlğrencilere cep telefonlarını KULLANMAMALARI ve hatları meşgul etmemeleri gerektiği hatırlatılır Karşılaşılan her tehlikeye youmlnelik farklı acil durum proseduumlruuml hakkında oumlnceden goumlruumlşuumlluumlr ve uumlzerinde karara varılırBaşlıca beş farklı seccedilenek bulunur1 Bina Tahliyesi 2 Yerinde Sığınmak 3 Bir araya Toplanıp Dışarıda Barınmak 4 Guumlvenli bir Yere Sığınmak 5 KilitlenTecrit Proseduumlrlerin her biri değerlendirilir ya aynı şekilde yada uygun biccedilimde değiştirilerek uygulamaya konur Tehlike geccediltiğinde ve ortam guumlvenli olduğunda oumlğrenciler sınıflara doumlnebilir veya Okul Afet ve Acil Durum Oumlğrenci Teslim Proseduumlruuml uygulanabilir
DİKKAT PLANLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ İşin oumlzuuml Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlar bir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilen dersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilip guumlncelleştirilecektir
Sayfa 34 45
Sayfa 35 45
YANGIN TALİMATI (EK-3) (200712937 KARAR SAYILI BİNALARIN YANGINDAN KORUNMASI HAKKINDA YOumlNETMELİK ESASLARINA GOumlRE
HAZIRLANMIŞTIR)1A- YANGINA KARŞI AŞAĞIDAKİ OumlNLEMLERİ ALINIZ1-BİNANIZDAKİ BACA VE BORULARI ZAMANINDA TEMİZLE- YİNİZ2-SİGARANIZI İYİCE SOumlNDUumlRUumlP SİGARA TABLASINA ATINIZ3-CcedilATI ARALARINDA ELEKTRİK TESİSATIYANICI PARLAYICI PATLAYICI MADDE BALANDURMAYINIZ4-İZİNSİZ ELEKTRİK LPG GAZLI OCAK SOBA VB KULLANMA-YINIZ5- ELEKTRİK TESİSATI İŞLERİNİ MUTLAKA EHLİYETLİ KİŞİLERE YAPTIRINIZ6-ELEKTRİK TESİSATININ FENNİ MUAYENESİNİ YAPTIRINIZ7-ELEKTRİK SİGORTALARINI OTOMATİK HALE GETİRİNİZ8-YANGIN SOumlNDUumlRME CİHAZ VE MALZEMELERİNİ HER AN KULLANILIR HALDE BULUNDURUNUZ9- MESAİ BİTİMİ BUumlTUumlN ODALARI KONTROL ETTİRİNİZ10 ARŞİV VE ANBARLARDA SOBA KULLANMAYINIZ11-SİGARA İCcedilİLMESİ YASAK OLAN YERLERDE SİGARA İCcedilME-YİNİZ12- BUumlTUumlN PERSONELİ YANGIN KONUSUNTA EĞİTİNİZ13- YANGIN KACcedilIŞ YOLLARINI KULLANILIR HALDE TUTUNUZ
2B- YANGIN ANINDA AŞAĞIDAKİ İŞLEMLERİ YAPINIZ1-TELAŞLANMAYINIZYANGINI CcedilEVRENİZE VE SORUMLU KİŞİLERE DUYURUNUZ (CcedilANZİLALARMSES VB İLE)2-İTFAİYEYE HABER VERİNİZ (TEL 110)3-ADRESİ EN KISA VE DOĞRU OLARAK BİLDİRİNİZ4-YANGIN CİNSİNİ BİLDİRİNİZ (BİNABACAAKARYAKITELEKTRİK MOTORLU ARACcedil VB)5- İTFAİYE GELİNCEYE KADAR YANGINI SOumlNDUumlRMEK İCcedilİN ELDE MEVCUT ARACcedil GERECcedilTEN FAYDALANMAYA CcedilALIŞINIZ6-YANGININ YAYILMASINI OumlNLEMEK İCcedilİN KAPI VE PENCERELERİ KAPATINIZ KİLİTLEMEYİNİZYANICI MADDELERİ UZAKLAŞTIRINIZ7-OumlNCE CANLILARI SONRA KIYMETLİ EVRAK VE MALZEMEYİ KURTARINIZ8-BUNLARI YAPARKEN KENDİNİZİ VE BAŞKALARINI RİSKE ATMAYINIZ9- YANGIN SOumlNDUumlRME EKİPLERİ VEYA ŞEHİR İTFAİYESİ GELDİKTEN SONRA ONLARIN EMRİNE GİRİNİZ10-HASTA VE YARALILARA İLKYARDIM YAPINIZZEMİNE ULAŞMAMIŞ ASAN-SOumlRLER İLE YANGIN MOTOPOMPLARI HARİCcedil ELEKTRİKLERİ KESİNİZ
C LUumlZUMLU TELEFONLARİTFAİYE 110 BİNA KORUMA AMİRİ ELEKTRİK 186POLİS İMDAT 155 SU 185AMBULANS 112 DOĞAL GAZJANDARMA İMDAT 156
EYANGIN CcedilIKIŞ SEBEPLERİ1 TALİMAT VE EMİRLERE UYMAMAKTAN2 BİLGİSİZLİKTEN3 İHMALDEN4 SABOTAJ HAREKETLERİNDEN5 SICcedilRAMA VE KAZALARDAN6 ELEKTRİK ARKI VE KONTAĞINDAN
D YANGIN SOumlNDUumlRME CİHAZININ KULLANILIŞI1- CİHAZI YANGIN YERİNE GETİRİNİZRUumlZGARI ARKANIZA
ALINIZ2- ATEŞE MUumlMKUumlN OLDUĞUNCA YAKLAŞINIZ3- TETİK MEKANİZMASINI KİLİTLEYEN PİMİ CcedilIKARTINIZ
VEYA KARBONDİ- OKSİTTUumlPUumlNUumlN (KUumlCcedilUumlK TUumlP) VALFİNİ SOLA DOĞRU CcedilEVİREREK ACcedilINIZ
4- TETİĞE SONUNA KADAR BASARAK CcedilIKAN GAZI VEYA TOZU YANGININ DOĞDUĞU YERE PUumlSKUumlRTUumlNUumlZ
5- YANGINI OumlN TARAFTAN ARKAYA DOĞRU SOumlNDUumlRUumlNUumlZ
6- YANGINI SOumlNDUumlĞUumlNDEN EMİN OLMADAN TERK ETMEYİNİZ
7- TOZLU CİHAZLARI TOZ BİTENE KADAR BOŞALTINIZ
F YANGIN CcedilALIŞMA SAATLERİ İCcedilİNDE OLURSA1- HABER VERME YANGINI İLK GOumlREN KİMSE ALARM ZİL
TELEFON BAĞIRARAK VB HAREKETE GECcedilİRMEKLE BERABER TELEFONLA İTFAİYEYE HABER VERİR
2- EKİPLERİN GOumlREVLERİ SOumlNDUumlRME EKİBİ YANGININ CcedilIKTIĞI YERİN UumlST VE YANLARINDAKİ ODALARDA TERTİBAT ALARAK YANGINI SOumlNDUumlRMEYE CcedilALIŞIR KURTARMA EKİBİ VARSA OumlNCE CANLILARI KURTARIR YANGINDA OumlNCELİK SIRASINA GOumlRE EVRAK VE EŞYALARI BOŞALTMAYA HAZIR HALE GETİRİR GEREKİYORSA BİNANIN HENUumlZ YANMA TEHLİKESİ OLMAYAN KISIMLARINA TAŞIYABİLİRLER YANGIN CcedilIKAN BİNANIN TAHLİYESİNE OLAY YERİNE GELEN İTFAİYE AMİRİNİN VEYA MUumlLKİYE AMİRİNİN EMRİYLE BAŞLANIR KURTARILAN EŞYA İTFAİYE AMİRİ VEYA İDARİ İŞLER BİRİM AMİRİNİN GOumlSTERECEĞİ BİR YERE TAŞINIRİLKYARDIM EKİBİ YARALI VE HASTALARA İLKYARDIM YAPARKORUMA EKİBİ YANGINDAN KURTARILAN EŞYALARI KORUR PANİK VE KARGAŞAYI OumlNLER
G YANGIN CcedilALIŞMA SAATLERİ DIŞINDA OLURSA 1- HABER VERME YANGINI İLK GOumlREN KİMSE ALARM ZİL TELEFON BAĞIRARAK VB HAREKETE GECcedilİRMEKLE BERABER TELEFONLA İTFAİYEYE HABER VERİR AYNI ZAMANDA YANGIN İHBAR TELEFONUNUN YANINDAKİ LİSTEDEN AMİRİNE VE İLGİLİLERE HABER VERİR 2GOumlREVLİLERİN HAREKET TARZIYANGIN YERİNE GELEN DAİRE MUumlDUumlRUuml İLE EKİP PERSONELİ DERHAL VAZİFELERİNE BAŞLARLAR
H YANGIN BİNANIN YAKININDA OLURSA1- BİNANIN YANGIN TEHDİTİ ALTINDAKİ TARAFINDA
BULUNAN ODALARIN PERDELERİ CcedilIKARILIR PENCERELER KAPATILIR GEREKİYORSA EVRAK DOSYA VE DİĞER EŞYALAR TEHLİKESİZ YERLERE TAŞINIR
2- CcedilATIDA KORUMA TERTİBİ ALINIR CcedilATI VE DİĞER YERLERE DUumlŞEN KIVILCIM SOumlNDUumlRUumlLUumlR AHŞAP KISIMLAR VE CcedilATI BOL SU İLE ISLATILIR 7
GOumlREVİ SOumlNDUumlRME EKİBİ KURTARMA EKİBİ KORUMA EKİBİ İLKYARDIM EKİBİ (İTFAİYE) (EMNİYET)
EKİP BAŞI EKİP PERS
EK 1 Durum Tespiti Detay Formu (Tehlike Avı)Okulun Adı Tarih BİNA BLOK ADI KAT EMEğitim MateryaliMMasaDDolapNBNote Book PC Masauumlstuuml BilY Yazıcı S Sıra K Kuumlrsuuml
Oda Derslik Laboratuvar Adı veya Nosu
Durum
EH
Durum
EH
Durum
EH
Sıra ve Masalar sabitlenmiş miSıra ve Masalar geccedilişi kapatıyor muAraccedil gereccedil ve malzemeler tehlike oluşturmayacak şekilde Yerleştirilmiş sabitlenmiş miAğır nesneler yuumlksek raflardan uzaklaş tırılmış mıVarsa yuumlksek dolaplar ve raflar sabitlenmiş miDolapların mandalı var mıMevcut PC varsa sabitlenmiş miHareketli eğitim araccedilları var mı Sabitlenmiş miAsılı elektrik teccedilhizatları (lambalar projektoumlrler vs)Sabitlenmiş miDuvara asılı materyaller sabitlenmiş miLamba askıları sağlam sabitlenmiş miTehlikeli Madde var mı Sabitlenmiş mi (ip veya ccedilıtalı )Laboratuvarlarda şişe kap ve diğer malzemeler iccedilinenvanter (doumlkuumlm) yapılmış mıOfis iccedili boumllmeler sarsıntılara karşı dayanıklı mıAcil yolları ve kapıları doğrudan dışarıya veya guumlvenli biralana accedilılıyor muAcil ccedilıkış kapıları oumlnuumlnde ccedilıkışı oumlnleyecek şeyler var mıAcil ccedilıkış yolları ve kapıları bina buumlyuumlkluumlğuumlne ve kişiSayısına uygun muAcil ccedilıkış kapıları acil durumlarda hemen ve kolaycaAccedilılabilecekler şekilde miSaydam veya yarı saydam kapılar var mı YuumlzeyleriKırılmalara karşı korunmuş muBasamak yuumlzeyleri kaygan değil ve uygun malzemedenYapılmış mıBasamakların oumlnuumlnde kaymayı oumlnleyici bantlar koyulmuş muMerdivenler uumlzerinde geccedilişi engelleyecek malzemelerEngeller kaldırılmış mıYeter sayıda yangın soumlnduumlrme ekipmanı (donanım)(YSE) var mıKolay kullanılır mıYSE goumlruumlnuumlr ve kolay erişilir yerlere konmuş muYangın konusunda eğitim almış sorumlu personel var mıYanıcı patlayıcı maddeler uygun şartlarda korunuyor muAlarm sistemleri var ccedilalışıyor duumlzenli olarak kontrol ediliyor muİlkyardım dolabı mevcut muİlkyardım dolabı yeterli ilkyardım malzeme ve ekipmanı ileteccedilhiz edilmiş mi
Sayfa 36 45
İşaret levhaları var mı Ayrıntıları iccedileriyor mu Labda guumlvenlik panoları var mı Sabit miİşaretleme levhaları yeter sayıda ve uygun yerlerde mi
EK 2 TEHLİKE PROFİLİ BELİRLEME FORMUrdquo (RİSK ANALİZİ)
Okulun adı TarihYetkili M Mekacircnİ İnsanE Eğitim
Suumlrekliği
Tehlike 1 Tehlike 2 Tehlike 3 Tehlike 4 Tehlikehellip
M İ E M İ E M İ E M İ E M İ E
ETKİLEME ŞİDDETİ
Felaket 50rsquoden fazlazarar ccedilok sayıda oumlluumlm 30guumlnden fazla suumlreli etkKritik 25 -50 zararkalıcı sakatlanmalar 2 hafta suumlreli etkiSınırlı 10 -25 zararyaralanmalar 1 hafta suumlrelietkiOumlnemsiz 10rsquodan az zarar24 saat veya daha kısa suumlreli etki
OLUŞ SIKLIĞIYuumlksek Gelecek yıldameydana gelme olasılığı100Bazen Gelecek yıldameydana gelme olasılığı10-100 veya gelecek 10yılda en az bir kezNadiren Gelecek yıldameydana gelme olasılığı1-10 veya gelecek 100yılda en az bir kezYok (ccedilok az) Gelecek 100yılda goumlruumllme olasılığı 1veya daha az
ETKİ DERECESİ24 saatten daha fazla birsuumlrede oluş uyor ve erkenuyarı yapılabilir yapılamaz12 ndash 24 saatte oluşuyor veerken uyarı yapılabilir yapılamaz6 ndash 12 saatte oluşuyor erken uyarı yapılabilir yapılamaz6 saatten kısa bir suumlredeoluşuyor erken uyarıyapılabiliryapılamazBir anda oluşuyor ve erkenuyarı yapılabiliryapılamaz
Sayfa 37 45
Tahmini Etkilenecek KişiSayısı
Tahmini Etki Suumlresi
Tahmini Tahliye Suumlresi
Hazırlık ve Oumlnlemler (E H)
EK 3 MALZEME BİLGİ FORMUYOumlNERGE1 Malzeme bilgi formu ilgili servis yetkilileri tarafından doldurulmalı malzeme ve teccedilhizat yetkilisi tarafından kontrol edilmelidir2 Form bilgileri ihtiyaccedil durumunda veya belirli aralıklarla guumlncellenmelidir3 Malzeme adları iccedilin kısa anlaşılabilir ifadeler kullanılmalıdır (levye el feneri gibi)4 Malzemeyi kullanan servis ve servis yetkilisi malzemenin kullanım alanını doğru belirlemelidir5 Servis yetkilisi malzemenin yeter sayıda olmadığını duumlşuumlnuumlyorsa notlar boumlluumlmuumlne tarih bilgisiyle birlikte yazmalı ve ihtiyaccedilları gidermelidir Giderilen ihtiyaccedillar iccedilin bilgi formu yeniden doldurulmalıdır
Malzeme ve Teccedilhizat Sorumlusu Tarih
Okul Adı
Malzeme Adı
Kullanım Servisi
Servis Yetkilisi
Kullanım Alanı
Adedi
Zara
r Az
alt
Aram
a -
Kurt
arm
a
Yang
ın
Soumlnd
uumlrm
e
İlk
Yard
ım
Sayfa 38 45
NOTLARTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellip
EK 4 ACİL DURUM RAPORU FORMUYOumlNERGE
1 Acil Durum Raporu bilgileri Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Kurulu Başkanı
tarafından operasyon ve lojistik servislerinden gelen bilgiler doğrultusunda doldurulur Gerekli durumlarda bir uumlst yetkiliye teslim edilir
2 Olay turu Kendi imkacircnları ile baş edilebilen durumlar iccedilin ldquoOlayrdquo yerel imkacircnlar veya
diğer kurumlardan destek alınarak baş edilebilen durumlar iccedilin ldquoAcil Durumrdquo il genelini ve eğitim suumlrekliliğini etkileyecek buumlyuumlkluumlkteki olaylar iccedilin ldquoAfetrdquo olarak tanımlanacaktır
3 Olayın Tanımı iccedilin deprem sel yangın gibi genel tanımlama yapılacaktır
4 Bina ve muumldahale bilgileri ilgili servislerden gelen bilgiler doğrultusunda
doldurulacaktır5 Olay anında veya sonrasında ortaya ccedilıkan acil ihtiyaccedillar ile diğer
bilgiler detayları ileilgili alana Olay Tarihi Olay Tarihi
Okul Adı Bina Adı
Kat Sayısı Rapor Yetkilisi Tel
Bina Adı Olayın Tuumlruuml Olay Acil Durum Afet Olayın Tanımı --- --- ---
Muumldahale Bilgileri
Okul İmkacircnları ile Muumldahale edildi ____ Evet ____ Hayır
Başka kurum desteği ile Muumldahale edildi ____ Evet ____ Hayır
Destek veren kurum adı _________________________
Sayfa 39 45
Tıbbi desteğe ihtiyacı olan ki1048826i sayısı ____ ____ Yok
Yaralı Sayısı ____ ____ YokYaralı Durumu ____ Ağır ____ HafifKurtarılmayı bekleyen kişi sayısı ____ ____ YokKurtarılmayı bekleyenlerin kişi (ler) _____ Bina iccedilinde ____ DiğerDiğer
Bina Bilgileri
Yangın ____ Evet ____ HayırBinadaki Hasar Durumu ____ Az ____ Orta ____ Ağır ____ YokTehlikeli Madde Riski ____ Evet ____ Hayır ____ Kısmen (kat)
Acil İhtiyaccedillar (kurtarma tadilat vs)
Diğer Accedilıklamalar
EK 5 ZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARI FORMUYOumlNERGE
1 Zarar Azaltma ccedilalışmalarının yapılması ve suumlrduumlruumllebilirliğinin sağlanması amacıyla
aşağıdaki bilgileri belirleyeceğiniz aralıklarla doldurunuz2 Uygulama tarihinde gerccedilekleşen veya yarım kalan ccedilalışmaları ilgili
alana accedilıklamalarıile birlikte yazınız
3 Uygulama surecinde oluşan durumlar ile uygulama tarihinde gerccedilekleştirilemeyen
ccedilalışmaları ldquoNotlarrdquo kısmına tarih bilgisi ile birlikte yazınız
Okul Adı
Tarih
Bina Adı
TehlikeAdı
Tehlike TuumlruumlAlınmasıGerekenOumlnlem
OumlnemDerecesi
(1-4)Planlanma
TarihiUygulama
Tarihi AccedilıklamaYapısı
Yapısal
değil
Diğer
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
Sayfa 40 45
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
NOTLAR
Tarih hellip hellip hellip
Tarih hellip hellip hellip
Tarih hellip hellip hellip
EK 6 Yardım İstenebilecek Bazı Kamu Kurum ve Kuruluşları
18 Valilik ve veya Kaymakamlık19 İl Afet ve Acil Durum Muumlduumlrluumlğuuml20 İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml21 İl Sağlık Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Sağlık Grup Başkanlığı (112 Acil)22 İl Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml (155)23 Belediye24 İtfaiye (110)25 Kızılay26 Muhtarlık27 Hastane ve Klinikler Aile hekimleri28 Arama Kurtarma Birlik Muumlduumlrluumlğuuml29 Jandarma (156)30 Zehir Danışma Merkezi (114)31 Akredite olmuş afetlerle ilgili ccedilalışmaları bulunan Sivil Toplum
Kuruluşları
EK 7 Afet ve Acil Duruma Goumlre İzlenecek Yol
Sayfa 41 45
Afet veya Acil Durum Davranış Şekli
Deprem Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun Deprem bitince binayı tahliye edin
YangınYangın alarmı vererek binayı tahliye edinUumlzerinizdeki giysiler alev aldıysa Dur ndash Yat - Yuvarlan
Duman
Mahsur kaldıysan yerinde sığın Değilse binayı boşaltDuman tabakasının altında kalabilmek iccedilin suumlruumlnerekilerleyeceğini unutma
Tehlikeli madde sızıntısı Yerinde sığınak veya emniyetli bir yere tahliye
Bomba veya Bomba tehdidi Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun veya Tahliye
Şiddet olayları Kilitlen Tecrit
Patlama Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun
Sel Emniyetli bir tahliye veya yerinde sığınak (binaların uumlst katında)
Şuumlpheli veya bilinmeyen şahıslar
Tehdit unsuru değerlendirilerek hemen polis aranır
FırtınaYerinde sığın eğer oumlğrenciler okul bahccedilesinde iseiccedileri tahliye yapılır
EK 8 Temel Davranış Biccedilimleri1- Ccediloumlk ndash Kapan - Tutun2- Yerinde Sığınma3- Tahliye4- KilitlenTecrit1- Ccedilok ndash Kapan ndash Tutun Dizlerimizin uumlstuumlne ccediloumlkerek bedenimizin kapladığı alan olabildiğince kuumlccediluumlltuumllmeye kapanarak başımızı ensemizi ve yuumlzuumlmuumlzuuml korumaya ve eşya ile birlikte hareket etmek iccedilinde tutunma yapmamıza denir2- Yerinde Sığınma Tahliye gerektirmeyen veya buna yeterli zaman olmayan durumlarda uygulanır Genellikle tehlikeli madde sızıntısı teroumlr saldırısı ve şiddetli fırtına gibi durumlarda uygulanır Dışarı ccedilıkılmanız soumlylenene kadar iccedilerde kalınır ve dışarıdan hava girişi oumlnlenir3- Tahliye Bulunduğunuz yeri boşaltmanız demektir4- KilitlenTecrit Bulunduğunuz mekacircndan ayrılmanın guumlvenli olmadığı
Sayfa 42 45
durumlarda korunaklı bir şekilde saklanılmasıdırEK 9 Planda Olması Gereken Haritalar
1 Okul ccedilevresinin haritası2 Okul yerleşkesinin haritası3 Katların haritası4 Tahliye yolu5 Toplanma boumllgesi6 Afete youmlnelik ekipmanın (takım donanımın) bulunduğu yerler
TABLOLAR Tablo 1 Genel bilgiler formuTablo 2 Risk Seviyesine Goumlre Derecelendirme FormuTablo 3 Risk Seviyesine Goumlre MatrisTablo 4 Plandaki Oumlncelik Seviyesi EKLEREK 1 Durum Tespiti Detay Formu (Tehlike Avı)EK 2 Tehlike Profili Belirleme Formurdquo (Risk Analizi) EK 3 Malzeme Bilgi FormuEK 4 Acil Durum Raporu FormuEK 5 Zarar Azaltma Ccedilalışmaları FormuEK 6 Yardım İstenebilecek Bazı Kamu Kurum ve KuruluşlarıEK 7 Afet ve Acil Duruma Goumlre İzlenecek YolEK 8 Temel Davranış BiccedilimleriEK 9 Planda Olması Gereken Haritalar EK HARİTALAREK91 Okul Ccedilevresinin HaritasıEK92 Okul Yerleşkesinin HaritasıEK93 Katların KrokisiEK94 Tahliye Yolu KrokisiEK95 Toplanma Boumllgesi KrokisiEK96 Afete Youmlnelik Ekipmanın Bulunduğu Yerleri Goumlsteren HaritaNOT Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı hazırlanırken sayfaların kaymamasına dikkat edilmelidir Planla birlikti yayınlanan oumlrnek okul krokilerinden faydalanınız
2014- 2015 YILI OKULUMUZUN PERSONEL İKAMETGAcircH ADRES BİLGİLERİ
SN ADI VE SOYADIOKULDAKİ
BRANŞ VEYA GOumlREVİ
CEP TELF E ndashPOSTA ADRESİ VEYA İKAMETGAcircH ADRESİ İMZA
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Sayfa 43 45
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
34
35
HAZIRLYAN UYGUNDUR hellip03 2015 hellip032015
Muumlduumlr Yard Okul Muumlduumlruuml
OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİM PLANI HAZIRLANIRKEN DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR 1Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlanırken Sayfaların kaymamasına DİKKAT edilmeli
2 Planın hazırlanması uygulanması ve palanda goumlrev alan ve okulda goumlrev yapan buumltuumln personel plan hakkında bilgilendirilmelidir
3 Plan baştan sonuna kadar dikkatle okunması ve okulun fiziki yapısı goumlz oumlnuumlne alınarak yetkililerin goumlruumlşlerinin değerlendirilmesi gerekmektedir İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml tarafından Yayınlanan ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquonınrdquo sadece sizlere yardımcı olmak iccedilin yapıldığını tavsiye niteliği taşıdığı unutulmamalıdır
4 Her okul kendi okulunun fiziksel altyapısını ve koşullarını goumlz oumlnuumlnde bulundurarak planını hazırlamalıdır
5 Muumlduumlrluumlğuumlmuumlz tarafından yayınlanan Plan dışında başka illere ait palanlar internet ortamından dirilerek Okul Afet ve Acil Durum Planı hazırlanmamalıdır Muumlduumlrluumlğuumlmuumlz tarafından yayınlanan plan temel alınarak okulunuza uyarlanmalıdır
Sayfa 44 45
7 Plan ekinde bulunan buumltuumln ekler dikkatlilce okunarak doldurulmalıdır8 Plan ekinde yayınlanan Oumlrnek Krokiler nazara alınarak okulunuzun ihata duvarları iccedilerisinde bulunan
okulunuz ve okulunuza ait ek binaların krokileri bilgisayar ortamında veya ccedilok duumlzguumln ve anlaşılır bir tarzda kat planları uumlzerinde sığınak yangın dolabı yangın alarm butonu elektrik panolarının yangın soumlnduumlrme cihazları toplanma yerleri Malzeme depoların kolaylıkla anlaşılır bir tarzda farklı işaretlerle ve renkli kalemle goumlsterilmesi gerekmektedir
9 Planlar ikişer nuumlsha halinde hazırlanmalı Bir nuumlshası okulda kalacak bir nuumlshasırsquoda İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne elden teslim edilecek
10 Merkeze bağlı İlccedileler Planları uumlccediler nuumlsha halinde hazırlamalı Bir nuumlshası İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne elden teslim edilecek Bir nuumlshası okulda kalacak bir nuumlshası da İlccedile Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne teslim edilecek
11 İşin oumlzuuml Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlar bir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilen dersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilip guumlncelleştirilecektir
12Planın Hazırlaması esnasında bilmediğiniz hususlar hakkında Başbakanlık ldquoAfet ve Acil Durum Youmlnetimi Başkanlığı tarafından internet ortamında yayınlanan şu kaynaklardan faydalanınız
1) ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlama Kılavuzurdquo2) ldquoOn Adımda ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlama Kılavuzurdquo 3) ldquoOkullarda Afete Hazırlıkrdquo4) ldquoOkullarda Afet ve Acil Durum Youmlnetim El Kitabırdquo
5) ldquoEğitim Kurumları iccedilin Afet Acil Yardım Planlama Rehberirdquo13 Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları hazırlanmasında okul ve kurum Muumlduumlruuml Okul Afet ve Acil
Durum Youmlnetim Planrsquoları Eğitimini almış olan Muumlduumlr Yardımcısı başta olmak uumlzere Anaokullarında Anasınıfı Oumlğretmeni İlkokullarda Sınıf Oumlğretmeni Ortaokullarda Sosyal Bilgiler Oumlğretmeni Lise ve Mesleki okullarda Coğrafya Oumlğretmenleri sorumlukları dacirchilinde hazırlanmalıdır
14 Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları Muumlduumlrluumlğuumln okulunuzdan planrsquoları istemesi halinde İVEDELİKLE en geccedil bir hafta iccedilerisinde mesai guumlnuumlnde planlar teslim edilmelidir
helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipMUumlDUumlRLUumlĞUuml
İş bu Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planırsquonda goumlrev alan ve okulumuzda bulunan tuumlm personel plan hakkında bilgilendirilmiş olup plan ( ) Sayfadan İbarettir
Okul Muumlduumlruuml ndash İmza Muumlhuumlr 2015
Sayfa 45 45
Kapsamlı bir planlama olan Afet ve Acil Durum Youmlnetimi planlaması iccedilin yuumlruumltuumllmesi gereken ccedilalışmalar aşağıda gibidir
ZARAR AZALTMA CALIŞMALARIBirccedilok kaynakta zarar azaltma afetlerin etkilerinden kaynaklanan can ve mal kayıplarının
azaltılmasına youmlnelik ccedilabaların buumltuumlnuuml olarak tanımlanır Bir başka deyişle bu aşamada yapılacaklar tehlikeli durumlar karşısında oluşabilecek can ve mal kayıplarını muumlmkuumlnse ortadan kaldırmayı değilse olabildiğince azaltmayı amaccedillayan ccedilabaların buumltuumlnuumlduumlr Zarar azaltma sadece oumlnleme yaklaşımından farklı olarak oumlzellikle doğal kaynaklı tehlikelerin kaccedilınılmaz olduğunu kabul ederek afetlerin etkilerini en az zararla atlatmaya youmlnelik toplumsal direnccedil ve beceri geliştirmeyi de amaccedillar Adından da anlaşılacağı uumlzere afet oumlncesinde ve afet planlaması genel ccedilerccedilevesi iccedilerisinde Oumlncelikle yapılması gereken ccedilalışmalar aşağıdaki hususları iccedilermelidir1- Okul ve ccedilevresindeki tehlikelerin belirlenmesi analizi ve değerlendirilmesi2- Okul nuumlfusu yapı alt yapı ve insan faaliyetleri envanterinin ccedilıkarılması3- Fiziksel sosyal ekonomik ve ccedilevresel zarar goumlrebilirliklerin (etkilenme oranları) belirlenmesi4- Risklerin belirlenmesi5- Olum ve yaralanma riskleri6- Tehlikenin yol accedilabileceği zincirleme veya ek tehlike ve riskler7- Fiziksel riskler (yapı altyapı elektrik mekanik tesisat ve okul donanımının riskleri)8- Sosyal psikolojik ve ekonomik riskler9- Ccedilevresel riskler10- Afet senaryolarının hazırlanması11- İmkan ve kaynaklarla guumlccedilluuml ve zayıf youmlnlerin fırsat ve tehditlerin belirlenmesi(SWOT analizi)12- Risk azaltma stratejilerinin belirlenmesi ve maliyet fayda analizleri13- Yasal kurumsal ve finansal olanakların belirlenmesi14- En akılcı stratejik amaccedil hedef ve eylemlerin belirlenmesi ve uygulanması15- Performans kriterleri ile izleme ve değerlendirme youmlntemlerinin belirlenmesi16- Uygulamanın izlenmesi aksayan youmlnlerin belirlenmesi ve gerekiyorsa planınGuumlncelleştirilmesi
Şekil 3 Zarar Azaltma Ccedilalışmaları Doumlnguumlsuuml
ZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARINDA BELİRLENMESİ GEREKEN HUSUSLAR1- Riskleri Belirle2- Tehlikeleri Belirle3- Varsa Eksiklikleri Gider4- Oumlncelikleri Belirle
Sayfa 18 45
5- Tehlike ve riskleri oumlnle veya azalt6- Zarar goumlrebilirlikleri belirle7- Mevcut imkacircn ve kaynakları belirle
Zarar azaltma ccedilalışmaları afet ve acil durum youmlnetim sisteminin temelini oluşturmakta ve gerek muumldahale ve gerekse iyileştirme aşamalarında yapılması gerekenleri gerccedilekccedili olarak belirleyebilmek icin gerekli olan ana girdileri (afet senaryoları) sağlamaktadır Tehlike ve riski dikkate alarak hazırlanmış bir senaryo olmadan muumldahale ve iyileştirme aşamasında yapılacakları belirlemek başımıza gelecekleri tahmin etmeden uygulama şansı olmayan planlar hazırlamaktır Okullar iccedilin yuumlruumltuumllecek olan zarar azaltma faaliyetleri ile can ve mal kaybına yol accedilabilecek eğitim ve oumlğretimde kesintiye neden olacak tehlikeler riskler saptanarak zarar azaltma ccedilalışmalarının belirlenmesi gerekir Ccedilalışmaların adımları mevcut durumun tespit edilmesi olası tehlikelerin belirlenmesi risk analizinin yapılması ve bu bilgiler doğrultusunda zarar azaltma faaliyetlerinin başlatılması olarak oumlzetlenebilir Ccedilalışmaların yuumlruumltuumllmesinde standart formlar kullanılabileceği gibi youmlneticiler tarafından geliştirilen kurum niteliklerine uygun basit anlaşılır formlar da oluşturulabilir Okulun mevcut durumunun belirlenmesi iccedilin kullanılabilecek oumlrnek ldquoGenel Bilgiler Formurdquo Tablo 1rsquode verilmiş olup tehlike avı ve risk analizi ccedilalışmalarında kullanılabilecek oumlrnek ldquoDurum Tespiti Detay Formurdquo ile ldquoTehlike Profili Belirleme Formurdquo bu kılavuzun ekler kısmında yer almaktadır (Ek-1 Ek-2) Ayrıca acil durum anında kullanılmak uumlzere gerekli ihtiyaccedil malzemelerinin depolanarak takip edilmesini kolaylaştıracak ldquoMalzeme Bilgi Formurdquo oumlrneği ile yaşanan her bir olay veya acil durum sonrasında ilgili servislerden gelecek bilgiler doğrultusunda kullanılmak veya gerektiğinde bir uumlst kuruma sunulmak amacıyla Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Kurulu Başkanı tarafından doldurulması oumlnerilen ldquoAcil Durum Raporu Formurdquo da yine ekler boumlluumlmuumlnde yer almaktadır (Ek-3 Ek-4)
Tablo 1Genel Bilgiler Formu
Okul Adı TarihiBina Blok Adı
Kat
Koridor SayısıOda
SayısıDerslikSayısı
LaboratuarSayısı
ElektrikPanosu(Odası)[ ] Var[ ] Yok
Işıldak Sayısı [ ] YokAcil Yangın Ccedilıkış Sayısı[ ] Yok
Yangın Soumlnduumlruumlcuuml [ ] Var [ ] YokSayısı ve Yeri
Yangın Hortumu [ ] Var [ ] Yok
Sayısı ve Yeri
Diğer Accedilıklamalar Oda-
Derslik-LabAdı
veya Nosu
İlkyardımKutusuTalimatPanosu
KapıAccedilılışYoumlnuuml
İlkKurtarılacak
(OumlnemliBelge)
TahliyeEngeli
(Mobilyavs)
VanaŞalter
TehlikeliMadde(adı)
YanıcıMalzeme
(Ahşap vs)
DumanDedektoumlruumlTaşınabilirSoumlnduumlrme
Cihazı
AfetAcil
YardımMalz
NOT Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı hazırlanırken aşağıda adı geccedilen standart formlar oluşturulur ve dosyanın son kısmındaki ekler boumlluumlmuumlne eklenir
Sayfa 19 45
1ldquogenel bilgiler formurdquo 2ldquoDurum Tespiti Detay Formurdquo 3ldquoTehlike Profili Belirleme Formurdquo 4ldquoMalzeme Bilgi Formurdquo 5ldquoAcil Durum Raporu Formurdquo
Yapısal tehlikeler taşıyıcı olmayan yapı elemanlarının hasar goumlrmesiyle oluşan (boumllme duvar hasarları sıva ve cam hasarları gibi) riskler ve taşıyıcı yapı elemanlarının (kolon kiriş gibi) hasar goumlrmesiyle oluşan riskler olarak iki grupta ele alınırlar Taşıyıcı sistemin guumlvenliği riski kontrol eden etkenlerdendir Oumlzellikle deprem gibi yapı elemanlarında doğrudan hasara yol accedilabilen afetler iccedilin sistemin guumlcuuml riskin azalması dolayısıyla can ve mal kaybının azalması ile doğrudan ilişkilidir Oumlzellikle deprem sof konusu olduğunda yapısal riskler dışında zemin koşulları da riskleri azaltıcı ya da arttırıcı rol oynar Depremin guumlcuumlne bağlı olarak zeminin koşulları depremin enerjisini buumlyuumltebilir veya azaltabilir Bu nedenle zeminin oumlzelliklerine goumlre yapılaşma deprem zararlarının azaltılmasında oumlnemli rol oynar
Yapısal olmayan tehlikeler bir bina iccedilin yapısal elemanlar dışında kalan tuumlm detaylardır Oumlzellikle okullar gibi belirli bir anda kalabalık teşkil eden mekacircnlar iccedilin yapısal olmayan tehlikeler buumlyuumlk tehdit oluşturmaktadır Uumllkemizde yaşanan buumlyuumlk depremlerde yapısal olmayan unsurlara bağlı yaralanma oranı 50 can kaybı ise 3-4 olarak tespit edilmiştir Yaralanma ve oumlluumlmlerin ccediloğunun duumlşen ve devrilen eşyalardan kaynaklandığı devrilen eşyaların da ccedilıkış yollarını kapattıkları tespit edilmiştir Bu nedenle okullar iccedilin yapısal olmayan tehlikelere youmlnelik oumlnlemlerin alınması yapısal olmayan ve tehdit oluşturacak malzemelerin doğru şekilde sabitlenerek yapısal elemanlarla birlikte hareket etmeleri sağlanmalıdır Sadece deprem soumlz konusu olduğunda değil herhangi bir acil durum anında ccedilıkış-kakış yollarını kapatacak kapı oumlnlerindeki malzemelerin de sabitlenmesi veya ccedilıkışları kapatmayacak şekilde konumlandırılmaları gerekmektedir
RİSK ANALİZİRisk analizi yapılabilmesi iccedilin analizin yapılacağı mekacircnın ve bireyleri
etkileyecek her tuumlrluuml tehlikenin belirlenmesi gerekir Olabilecek bir acil durum veya afetin mekan ile insanlar uumlzerine etkilerinin belirlenmesi oldukccedila zor olmakla beraber duruma en yakın ihtimaller doğrultusunda doğal teknolojik ve insan kaynaklı olası tehlikeler iccedilin oumlnem derecesine bağlı oumlnceliklerin belirlenmesi gerekir Okullar iccedilin herhangi doğal teknolojik veya insan kaynaklı bir olayın afete doumlnuumlşmemesi veya doumlnuumlşse bile en az zararla sonuccedillanması tehlikelerin belirlenerek tedbirlerinin alınması ve risklerin azaltılması ile muumlmkuumlnduumlr
Birleşmiş Milletlerin kabul ettiği en genel tanımla ldquoinsanlar iccedilin fiziksel ekonomik ve sosyal kayıplara neden olan normal yaşamı durdurarak veya kesintiye uğratarak toplumları ve işyerlerini etkileyen yerel imkacircnlarla baş edilemeyen doğal teknolojik veya insan kaynaklı tuumlm olaylarardquo afet denilmektedir
Risk analizi Afet Acil Yardım Planlarırsquonın temelini oluşturur Bir kuruluşta tehlike ve risk analizi yapılmadan plan hazırlanmamalıdır Her okulun iccedil ve dış risklerini değerlendirip kendine oumlzguuml bir ldquoOkul Afet Acil Yardım Planırdquo hazırlaması gerektiği unutulmamalıdır
Tehlikenin neden olabileceği riskin belirlenmesi iccedilin zarar goumlrebilirlik değerlendirmesi
Sayfa 20 45
yapılmalıdır Risk belirlenmesiyle aşağı yukarı değişik buumlyuumlkluumlkteki afetlerin hangi boyutta etkiyaratacağı tahmin edilebilir Mevcut tehlikelerin yaratabileceği afetlerle ilgili risk analizi yapılmalı bu risklere eldeki imkacircn ve kaynaklarla nasıl karşı koyulacağı belirlenmeli geccedilmişteyaşanan deneyimlerden ccedilıkarılan dersler ışığında yeni eylem planları geliştirilmelidir
Risk en basit tarifiyle insana ccedilevreye bir kuruluşa bir iş veya hizmet suumlrekliliğine zarar verecek sonuccedillar doğuran olayların tahmini koumltuuml etkileridir
Tehlikeler doğası itibariyle birbirlerine goumlre farklılıklar goumlsterir Bazı tehlikeler oumlncuuml işaretler verebilirken bazıları ise aniden oluşabilmektedir Oumlzellikle deprem gibi doğal kaynaklı olaylar iccedilin tahminlerde bulunmak oldukccedila zor hatta muumlmkuumln değildir Bu nedenle okullar iccedilin aniden gelişen bu tur tehlikelerin afete doumlnuumlşmemesi iccedilin mevcut durum ccedilok iyi analiz edilmelidir Mevcut durumun analiz edilmesinde kurumun sahip olduğu yerel imkacircnlar belirlenmelidir Bu iccedil kaynaklar afet veya acil durum anında ve sonrasında normal hayata geccediliş iccedilin gereklidir
Okullar iccedilin yapılacak tehlike analizi ccedilalışmalarında olası tehlikelerin belirlenmesi ve belirlenen her tehlike iccedilin gerccedilekleşme sıklığı ile mekacircn personel-oumlğrenci ile eğitim suumlrekliliği uumlzerine etkileri derecelendirilmelidir Ayrıca tehlikenin buumlyuumlkluumlğuuml coğrafi-boumllgesel koşullar veek olarak yakın ccedilevrede meydana gelebilecek olayların etkileri de duumlşuumlnuumllmelidir Unutulmamalıdır ki bir okuldaki personel oumlğrenci eğitim binası ile eğitim materyallerinin bir tehlikenin etkisiyle hasara uğraması veya eğitiminin kesintiye uğraması o okulun hasar goumlrebilirliğinin seviyesini goumlsterir
Risk analizi ccedilalışmalarında tehlike tuumlrleri ile bu tehlikelerin nitelikleri de değerlendirilir Her tehlikenin kendine oumlzguuml etkileme şiddeti oluşum sıklığı etkilediği mekacircn ve topluluk sayısıile oumlnlemleri bir diğer tehlikeye goumlre farklılık goumlsterir Tehlike profilinin (goumlruumlntuumlsuumlnuumln) belirlenmesinde mekacircn-bina insan-personel-oumlğrenci eğitim suumlrekliliği gibi başlıklarla gruplandırılmış sorulara verilecek cevaplar iccedilin aşağıdaki detaylar dikkate alınmalıdır Mekacircn veya bina tehlikenin veya riskin etkileyeceği alandır Mekacircnın ne kadarının etkileneceği farklı oranlarda etkilenecek alanların olup olmadığı oumlnemlidir İnsan (personel- oumlğrenci) tehlikenin gerccedileklemesi halinde tehlikeden etkilenebilecek zarar goumlrebilecek en yuumlksek insan sayısıdır
Eğitim suumlrekliliği tehlikenin binayı veya insanları etkilemesi durumunda eğitimi ne kadar etkileyeceği eğitimde kesintiye yol accedilıp accedilmayacağıdır Risk analizi yapılırken oumlzellikle deprem ve sel gibi doğal kaynaklı tehlikeler iccedilin etki derecesi ve oluşum sıklığıolasılığının belirlenmesinde bilimsel verilerden yararlanılmalı diğer tehlikeler iccedilin ise fiziki şartlar ve mevcut riskler dikkate alınmalıdır Belirlenen tehlikelerin mekacircnı İnsanı ve eğitim suumlrekliliğini ne kadar etkileyebileceğini belirleyebilmek iccedilin dosya sonundaki Ek 2rsquodeki ldquoTehlike Profili Belirleme Formurdquo doldurulmalıdır Bu formdaki ldquoEtkileme Şiddetirdquo nin Felaket Kritik Sınırlı ve Oumlnemsiz seviyelerinden hangisine ve ldquoOluş Sıklığırdquo nın Yuumlksek Bazen Nadiren Yok (ccedilok az) seviyelerinden hangisine karşılık geldiğine tablodaki ve aşağıdaki accedilıklamalar doğrultusunda karar verilir
MEVCUT DURUM ANALİZİOumlncelikle okulun sahip olduğu afet ve acil durum sırasında ve sonrasında
kullanılabilecek iccedil kaynaklar tespit edilmelidir Bu konuda şunlar yapılabilir
Sayfa 21 45
1 Personel Yangın muumldahale ekibi ilkyardım ekibi komuta merkezi ekibi tahliye ekibi basın
ve halkla ilişkiler ekibi gibi ccedilalışma gruplarında yer alacak personelin tespiti2 Ekipman Yangından korunma ve muumldahale ekipmanları (takımı) iletişim
ekipmanlarıİlkyardım malzemeleri uyarıalarm sistemleri gibi ekipmanların envanterinin hazırlanması ve bunlarındestek sistemlerinin belirlenmesi3 Sosyal ve youmlnetsel tesisleraraccedillar İl Afet ve Acil Durum Muumlduumlrluumlğuuml (ADM)
sığınaklar ilkyardımmerkezleri sağlık hizmet birimi gibi birimlerin okul iccedilindeki konumlarının ve kapasitelerinin belirlenmesi4 Organizasyon Eğitim tahliye planı gibi konularda okulun organizasyon
kapasitesinin belirlenmesi
OKULLARDA YAŞANABİLECEK TEHLİKELER ŞOumlYLE SIRALANABİLİR1 Gaz kaccedilağı2 Deprem3 Yangın4 Yıldırım5 Teroumlr6 Ccedilevreden (komşu kurum ve kuruluşlardan gelecek) etkiler7 Olumsuz hava koşulları (sel fırtına hava kirliliği kar buzlanma don ve vb)8 Toprak kayması ve heyelan9 İletişim-haberleşme aksaklıkları10 Acil sağlık durumları (salgın hastalıklar gıda zehirlenmesi vb)11 Tehlikeli maddeler12 Ulaşım-servis kazaları13 Savaş hali14 Adli vakalar (ccedilocuk kaccedilırma hırsızlık vb)15 Kazan patlaması vb bunlar gibiOkullarda yapısal olmayan risklerin azaltılması iccedilin şunlara dikkat edilmelidir1 Araccedil gereccedil makine ve mobilya gibi ağır olan eşyaların sabitlenmesi2 Tavanda asılı olan eşyaların sabitlenmesi3 Elektrikli aletlerin sabitlenmesi ve kesintisiz guumlccedil kaynağı veya jeneratoumlrle
desteklenmesi4 Buumltuumln zehirli yanıcı ve tehlikeli maddelerin ldquoSınırlayın İzole Edin Yok
Edin Ayırınrdquo(SİYA) kuralına bağlı olarak kapalı sağlam kutular iccedilinde depremde doumlkuumllmeyecek şekilde tutulmalarının sağlanması5 Ccedilalışanlar ve aileleri iccedilin eğitim ve bilinccedillenme programları duumlzenlenmesi6 Sınıf kapılarının dışarı accedilılacak şekilde tasarlanmış olması7 Ccedilıkış yollarının daima accedilık tutulacak şekilde ayarlanması8 Yapısal olmayan elemanlar ruumlzgar ve deprem sarsıntılarına karsı binaya sabitlenmesi9 Yangın soumlnduumlrme cihazlarının durumu yerlerinin kontroluuml ve bakımlarının yapılması10 Yangın guumlvenliği oumlnlemlerinin uygulanması11 Tahliye tatbikatlarının sık yapılması
Risk analizi yapılırken etki derecesi iccedilin1 Felaket (50rsquoden fazla zarar ccedilok sayıda oumlluumlm 30 guumlnden fazla sureli
etki) iccedilin 42 Kritik (25 -50 zarar kalıcı sakatlanmalar 2 hafta sureli etki) iccedilin 3
Sayfa 22 45
3 Sınırlı- Kontrol edilebilir (10 -25 zarar yaralanmalar 1 hafta sureli etki) iccedilin 2
4 Oumlnemsiz (10rsquodan az zarar 24 saat veya daha kısa sureli etki) iccedilin 1 Oluş Sıklığı iccedilin1 Yuumlksek (Gelecek yılda meydana gelme olasılığı 100) iccedilin 42 Bazen (Gelecek yılda meydana gelme olasılığı 10-100 veya gelecek 10 yılda
en az bir kez) iccedilin 33 Nadiren (Gelecek yılda meydana gelme olasılığı 1-10 veya gelecek 100 yılda
en az bir kez) iccedilin 24 Yok (ccedilok az) (Gelecek 100 yılda goumlruumllme olasılığı 1 veya daha az) iccedilin 1
kullanılmalıdırTablo 2 Risk Seviyesine Goumlre Derecelendirme
Tehlike
Etkilenecek Unsurlar(Her bir unsur tablo altındaki etki derecesi Puanına goumlre ve Ek 2 formu verilerine goumlreYapılmalıdır)
ETKi DERECESİ(Etkilenecek Unsurların
Ortalaması)(Mekacircn+İnsan+Eğit
imSuumlrekliliği) 3
Oluş S
ıklığıOlasılı
k
Oumlncelik
Derecesi
Mekacircn Bina
EğitimSuumlrekliliğ
i
İnsan(personel
Oumlğrenci)Tehlike 1Tehlike 2Tehlike 3helliphelliphelliphellipEtkilenecek Unsurlar Oumlnemsiz1Sınırlı ndashkontrol edilebilir 2Kritik 3 Felaket 4 (Ek 2rsquoden yararlanılarak belirlenir)Etki Derecesi Etkilenecek Unsurlar (Mekacircn+ İnsan+Eğitim Suumlrekliliği) 3Oluş Sıklığı ı Olasılık Yok 1Nadir 2 Bazen 3 Yuumlksek 4 (Ek 2rsquoden yararlanılarak belirlenir)Oumlncelik derecesi = Etki Derecesi X OlasılıkTablo 2rsquode her tehlike iccedilin hesaplanan ldquooumlncelik derecesirdquo iccedilin Tablo 3 ve Tablo 4rsquoten yararlanılarak tehlikenin plandaki oumlncelik duumlzeyi veya planda yer alıp almayacağı belirlenir
Tablo 3 Risk seviyesine goumlre matrisEtki Derecesi
Ola
sılık
Felaket4
Kritik3
Sınırlı2
Oumlnemsiz1
Yuumlksek4
Yuumlksek16
Yuumlksek12
Orta8
Az4
Bazen3
Yuumlksek12
Yuumlksek9
Orta6
Az3
Nadiren2
Orta8
Orta6
Az4
Ccedilok Az2
Yok1
Az4
Az3
Ccedilok Az2
Ccedilok Az1
Sayfa 23 45
Tablo 4 Plandaki oumlncelik seviyesiSonuccedil Risk Plandaki Oumlncelik
16 12 9 Yuumlksek 1 Duumlzeyde (en oumlncelikli plan)
86 Orta 2 Duumlzeyde (oumlncelikli plan)43 Az 3 Duumlzeyde (plan)21 Ccedilok Az 4 Duumlzeyde (plan
yapılmayabilir)
Zarar Azaltma ccedilalışmaları planlama oumlncelikleri sonuccedilları doğrultusunda bir program dahilinde Ek-5rsquoteki oumlrnek ldquoZarar Azaltma Ccedilalışmaları Formurdquo kullanılarak gerccedilekleştirilmelidir
HAZIRLIK CcedilALIŞMALARIAfet oumlncesinde oumlnleme ve zarar azaltma aşamasında alınan tuumlm
oumlnlemlere karşın depremani seller fırtına ve tayfunlar gibi bazı tehlikeleri oumlnlemek ve risklerini tamamen ortadan kaldırmak muumlmkuumln olamayacağı iccedilin hazırlık aşamasında bazı oumlnemli faaliyetlerin yuumlruumltuumllmesi kaşınılmazdır Bu faaliyetlerin yanı sıra okullar kazalar kavgalar zehirlenmeler kuumlccediluumlk ccedilaplı yangınlar gibi acil durumlarla ccedilok sık karşılaştıkları iccedilin gerekli hazırlık faaliyetlerini suumlrekli guumlncel ve uygulanabilir duumlzeyde tutmak zorundadırlar
Hazırlık ccedilalışmalarının ana hedefi tehlikelerin topluluklar ve yaşam alanları uumlzerinde doğurabileceği olumsuz sonuccedillara karşı oumlnlemler almak ve etkili muumldahale iccedilin on hazırlıklar yapmaktır Kısacası herhangi bir afet anında acil yardım ihtiyaccedillarının karşılanabilmesi ve ldquoarama-kurtarmardquo kabiliyetinin geliştirilmesi iccedilin yapılması gereken faaliyetlerin tuumlmuumlduumlr Bu amaccedilla eğitilen personel ve temin edilen malzemelerin doğru alanlarda konumlandırılmaları da bu faaliyetlerin iccedilerisinde yer alır Hazırlık safhasında oumlğrenci oumlğretmen ve ccedilalışanların canı ve malı ile milli servetleri afetlerin yıkıcı etkilerinden koruyacak bazı faaliyetlerin yuumlruumltuumllmesi zorunluluğu nedeniyle hazırlık ccedilalışmaları ccediloğu zaman zarar azaltma faaliyetleri ile iccedil iccedile girmiştir Hazırlık ccedilalışmalarının temelini okullarla ilgili tuumlm paydaşların afet veya acil durum anında nasıl davranacaklarının oumlnceden belirlenmesi ve gerekli olan tuumlm eğitim ve tatbikatların yuumlruumltuumllmesi ccedilalışmaları oluşturmaktadır Başka bir deyişle hazırlık ccedilalışmaları muumldahale surecini kapsayan faaliyetlerin oumlnceden planlandığı ve programların geliştirildiği ccedilalışmalar buumltuumlnuumlduumlr
Okul afete muumldahale ccedilalışmaları oumlnceden tahmin edilebilen ve erken uyarı verilebilmesi muumlmkuumln olan tehlikeler ve ani gelişen olaylar iccedilin olay anında yapılması gereken doğru davranış biccedilimlerini de iccedilerir Herhangi bir tehlike anında en doğru davranış biccediliminin ne olduğu ile ilgili bilgi ve beceri geliştirici eğitimler ile tatbikatlar da hazırlık ccedilalışmalarının bir parccedilası olarak duumlşuumlnuumllmelidir
Hazırlık faaliyetleri iccedilerisinde olması gereken başlıca adımlar şunlardır 1 Afete muumldahale ve iyileştirme planlarının hazırlanması
Sayfa 24 45
2 Başta bu planlarda goumlrev alacak kişiler olmak uumlzere oumlğretmenler oumlğrenciler ccedilalışanlar ve veliler iccedilin eğitim ve tatbikat programlarının hazırlanması ve uygulanması
3 Okul iccedili haberleşme bilgi ve iletişimin geliştirilmesi 4 Okul afet ve acil durum youmlnetimi planlama ccedilalışmalarının tanıtılması ve
yaygınlaştırılması5 Goumlrevlilerin eğitimi bilgilendirilmesi ve bilinccedillendirilmesi6 Erken uyarı tahliye sığınak duumlzeni kurtarma ve ilk yardım gibi alt planların
hazırlanması7 Eğitim materyallerinin hazırlanması8 Eksiklerin tespit edilmesi ve giderilmesi9 Tatbikatların yapılması10 Diğer planlarla işbirliği ve koordinasyon
Şekil 4 Afete Hazırlık Ccedilalışmaları DoumlnguumlsuumlHazırlık Ccedilalışmalarına başlarken oumlncelikli olarak şu hususları belirlemek gerekir1- Risklerin Belirlenmesi2- Tehlikeleri Belirlenmesi3- Varsa Eksiklikleri Giderilmesi4- Oumlnceliklerin belirlenmesi 5- Tehlike ve riskleri oumlnlenmesi veya azaltılması6- Zarar goumlrebilirliklerin belirlenmesi7- Mevcut imkacircn ve kaynakları belirlenmesi
HAZIRLIK CcedilALIŞMALARI ESNASINDA YAPILACAKLAR OLANLAR1- Tatbikatların sıklıkla duumlzenli bir tarzda yapılması2- Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Planlama Ccedilalışmalarının Tanıtılması3- Diğer planlarla işbirliği ve koordinasyonun sağlanması4- Eğitim Materyallerinin hazırlanması5- Eksiklerin tespit edilmesi ve giderilmesi6- Goumlrevlilerin eğitimi bilgilendirilmesi ve bilinccedillendirilmesi7- Erken uyarı tahliye sığınak duumlzeni kurtarma ve ilk yardım gibi alt planlarının
hazırlanması
MUumlDAHALE CcedilALIŞMALARI
Sayfa 25 45
Bir afetin oluşumunu takip eden ve afetin oluşundan hemen sonra başlayarak afetin buumlyuumlkluumlğuumlne bağlı olarak 1-2 aylık suumlre iccedilerisinde yapılan faaliyetlerin tuumlmuumlduumlr Muumldahale evresinde ilk hedef en kısa surede en fazla insanın hayatını kurtarmaktır Bunu insan yaşamını ilgilendiren yaralıların sevk edilmesi-tedavisi barınma ve yaşamsal ihtiyaccedillarının temini gibi diğer faaliyetler takip eder Muumldahale faaliyetleri aynı zamanda otorite ve disiplin gerektirir Bu suumlreccedil iccedilerisinde ortaya ccedilıkan gereksinimlerin hızla tespit edilmesi iletişim ve eğitimli kadrolarla ve yeter sayıda ekipmanla muumldahale edilmesi gerekir
Muumldahale aşamasıyla eş zamanlı yuumlruumltuumllen diğer oumlnemli ccedilalışmaların başlıcalar şunlardır
1 Hasar tespitlerinin yapılması tehlike yaratan enkazların kaldırılması ve patlama yangın
gibi ikincil afetlerin oumlnlenmesidir2 Afetin kısa sureli ve direk etkilerine hitap eden muumldahale faaliyetleri ile afetin
olumsuz etkilerinigidermek iccedilin bilgi ve becerilerin uygulanması
3 Guumlvenliğin arttırılması olası tehditlerin nedenleri ve kaynağının araştırılması
4 Goumlzetim ve denetimlerin arttırılması 5 Aksayan hizmetlerin en kısa surede suumlrduumlruumllebilirliğinin sağlanması
faaliyetleri de eşzamanlı olarak yuumlruumltuumllmelidir
Bu nedenle bu evrede hızlı değerlendirme ve temel bilgilerin elde edilmesi ve artccedilı olay olasılıklarının değerlendirilmesi bu surecin sağlıklı yuumlruumltuumllmesinde buumlyuumlk oumlnem taşımaktadır
Uumllkemizde yaygın olarak acil durum planlaması adı ile tanınan muumldahale ccedilalışmalarının ana amacı acil durum veya afet sonucu oluşan olaylara zamanında hızlı ve etkili olarak muumldahale ederek can kaybı ve yaralanmaların artmaması afetin neden olabileceği yangınlar patlamalar salgınlar gibi ek tehlike ve risklerle can ve mal kaybının buumlyuumlmemesi ve okulun normal faaliyetlerine bir an oumlnce doumlnebilmesi iccedilin gerekli tuumlm faaliyetlerin hangi oumlrguumltlenme şekliyle kimler tarafından ne zaman hangi goumlrev ve yetkiyle hangi kaynaklar kullanılarak yuumlruumltuumlleceğini accedilıkccedila tanımlayan bir belgedir
Sayfa 26 45
Şekil 5 Muumldahale Ccedilalışmaları Doumlnguumlsuuml
MUumlDAHALE CcedilALIŞMALARI ESNASINDA YAPIMASI GEKENLER1- Psikososyal desteğin sağlanması2- Afet tuumlruuml ve etkisine goumlre davranış şekli (tahliye veya yerinde korunma)3- Olayın buumlyuumlkluumlğuuml ve ccedilevresindeki etkileri hakkında bilgi toplama4- Yetkililerini ve velilerin bilgilendirilmesi5- Sorumlu kurum ve kuruluşlardan yardım talep edilmesi6- Oumlğrenci oumlğretmen ve ccedilalışanların korunması ve acil ihtiyaccedilların sağlanması7- Muumldahale ekiplerin goumlreve sevk edilmesi
İYİLEŞTİRME CcedilALIŞMALARIMuumldahale suumlrecinden sonra başlayan ve afetin buumlyuumlkluumlğuumlne goumlre 1-2
yıl gibi daha uzun bir sureyi kapsayan faaliyetlerin tuumlmuumlduumlr Muumldahale surecinde ccedileşitli sebeplere bağlı olarak gerccedilekleştirilemeyen bazı ccedilalışmalar da bu suumlreccedil iccedilerisinde gerccedilekleştirilebilir Okullar iccedilin iyileştirme aşamasında yapılacaklar okulun bir an oumlnce accedilılması ve normal programına doumlnebilmesi iccedilin planda oumlngoumlruumllen eylemlerin uygulanması ccedilalışmalarını iccedilerir Ana hedef eğitimin muumlmkuumln olan en kısa sure iccedilerisinde başlayabilmesinin temini ve meydana gelen olaydan elde edilen derslerin ışığı altında daha guumlvenli ve emniyetli bir okul ve eğitim ortamı oluşturmaktır
Bu faaliyetlerin hazırlık faaliyetleri sırasında planlanması etkin olarak uygulanabilmesi iccedilin gereklidir İyileştirme faaliyetleri uzun surelidir ve eğitime başladıktan sonra da devam edebilir İyileştirme faaliyetleri afet veya acil durumların neden olduğu fiziksel eğitsel youmlnetsel psikolojik sosyal ve ccedilevresel kayıp ve zararların hangi imkacircn ve kaynaklar kullanılarak nasıl giderilebileceğini afetin fırsata doumlnuumlştuumlruumllerek okul ve ccedilevresinin nasıl daha guumlvenli ve emniyetli bir hale getirilebileceğini okulun normal faaliyetlerine bir an oumlnce doumlnebilmesini ve eğitim kalitesinin yuumlkselmesini sağlayan ccedilalışmaların buumltuumlnuumlduumlr Bu suumlreccedil iccedilerisinde yuumlruumltuumllmesigereken faaliyetler Şekil 6rsquoda şematik olarak goumlsterilmiştir
İyileştirme faaliyetleri afet veya acil durumların neden olduğu fiziksel eğitsel youmlnetsel psikolojik sosyal ve ccedilevresel kayıp ve zararların hangi imkan ve kaynaklar kullanılarak nasıl giderilebileceğini afetin fırsata doumlnuumlştuumlruumllerek okul ve ccedilevresinin nasıl daha guumlvenli ve emniyetli bir hale getirilebileceğini okulun normal faaliyetlerine bir an oumlnce doumlnebilmesini ve eğitim kalitesinin yuumlkselmesini sağlayan ccedilalışmaların buumltuumlnuumlduumlr
İyileştirme suumlreci iccedilerisinde yuumlruumltuumllmesi gereken faaliyetler şunlardır
Ccedilevre ve Şehircilik Bakanlığı AFAD ve Belediyelerle işbirliği yapılacaktır1 Okulun yeniden accedilılması Afetten sonra okulun en kısa zamanda eğitime
accedilılması2 Bina ve tesislerin fiziksel yapısal iyileştirmesi3 Youmlnetsel iyileştirme İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml ve İlccedile Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuumlyle4 Eğitsel iyileştirme İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml ve İlccedile Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuumlyle5 Psikolojik iyileştirme Okul Rehberlik Servi ve gerekirse RAMrsquo da destek
sağlanır6 Sosyal ve ccedilevresel kayıp ve Zaraların hangi imkacircn ve kaynaklar kullanılarak
nasılSayfa 27 45
Giderilebileceği ile afetin fırsata doumlnuumlştuumlruumllerek okul ve ccedilevresinin nasıl daha guumlvenli ve emniyetli bir hale getirilebileceği ve eğitim kalitesinin artırılacağını duumlzenleyen planlama tuumlruumlduumlr
Okul afet ve acil durum youmlnetimi planlaması iccedilerisinde yer alan zarar azaltma hazırlık muumldahale ve iyileştirme ccedilalışmalarının bir buumltuumln olarak goumlruumllmelidir
Okul afet ve acil durum youmlnetimi planları bir kere hazırlanarak dolaplara bırakılan belgeler olmamalıdır Okulun kapasitesi ve durumundaki değişimlere tatbikatlardan ve yıllık eylem planındaki faaliyetlerden elde edilen deneyim ve derslere goumlre yılda en az bir kere revize edilmelidir
Okul afet ve acil durum youmlnetimi planıyla uyumlu olacak şekilde yıllık faaliyet planının hazırlanması ve uygulanması son derece oumlnemlidir Yıllık faaliyetlerin planlama şekli aşağıda goumlsterildiği gibi
Şekil 6 İyileştirme Ccedilalışmaları Doumlnguumlsuuml
İYİLEŞTİRME CcedilALIŞMALARI ESNASINDA TAKİP EDİLECEK BASAMAKLAR1- Okulun yeniden accedilılması2- Psikolojik iyileştirmenin sağlanması3- Eğitsel iyileştirme yapılması4- Bina ve tesislerin fiziksel yapısal iyileştirilmesi5- Youmlnetsel iyileştirme yapılanması
ZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARIBirccedilok kaynakta zarar azaltma afetlerin etkilerinden kaynaklanan can ve mal kayıplarının
azaltılmasına youmlnelik ccedilabaların buumltuumlnuuml olarak tanımlanır Bir başka deyişle bu aşamada yapılacaklar tehlikeli durumlar karşısında oluşabilecek can ve mal kayıplarını muumlmkuumlnse ortadan kaldırmayı değilse olabildiğince azaltmayı amaccedillayan ccedilabaların buumltuumlnuumlduumlr Zarar azaltma sadece oumlnleme yaklaşımından farklı olarak oumlzellikle doğal kaynaklı tehlikelerin kaccedilınılmaz olduğunu kabul ederek afetlerin etkilerini en az zararla atlatmaya youmlnelik toplumsal direnccedil ve beceri geliştirmeyi de amaccedillar
Adından da anlaşılacağı uumlzere afet oumlncesinde ve afet planlaması genel ccedilerccedilevesi iccedilerisinde oumlncelikle yapılması gereken ccedilalışmalar aşağıdaki hususları iccedilermelidir1- Okul ve ccedilevresindeki tehlikelerin belirlenmesi analizi ve
değerlendirilmesi2- Okul nuumlfusu yapı alt yapı ve insan faaliyetleri envanterinin
(dokuumlmanlarının) ccedilıkarılması
Sayfa 28 45
1OKUL AFET ve ACİL DURUM YOumlNETİMİPLANLAMA CcedilALIŞMALARININ TANITILMASI2GOumlREVLİLERİN EĞİTİMİ BİLGİLENDİRİLMESİ ve BİLİNCcedilLENDİRİLMESİ3ERKEN UYARI TAHLİYE-SIĞINAK DUumlZENİ KURTARMA ve İLKYARDIM GİBİ ALT PLANLARIN HAZIRLANMASI4EĞİTİM MATERYALLERİNİN HAZIRLANMASI5EKSİKLİKLERİN TESPİT EDİLMESİ VE GİDERİLMESİ6TATBİKATLARIN YAPILMASI7DİĞER PLANLARLA İŞBİRLİĞİ VE KOORDİNASYON
1TEHLİKELERİ BELİRLE2ZARAR GOumlREBİLİRLİKLERİ BELİRLE3RİSKLERİ BELİRLE analiz eder
4OumlNCELİKLERİ BELİRLE5MEVCUT İMKAN VE KAYNAKLARI BELİRLE6VARSA EKSİKLİKLERİ GİDER7TEHLİKE VE RİSKLERİ OumlNLE VEYA AZALT
HAZIRLIK CcedilALIŞMALARIZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARI
3- Fiziksel sosyal ekonomik ve ccedilevresel zarar goumlrebilirliklerin (etkilenme oranları) belirlenmesi
4- Risklerin belirlenmesi5- Oumlluumlm ve yaralanma riskleri 6- Tehlikenin yol accedilabileceği zincirleme veya ek tehlike ve riskler7- Fiziksel riskler (yapı altyapı elektrik mekanik tesisat ve okul donanımının
riskleri)8- Sosyal psikolojik ve ekonomik riskler9- Ccedilevresel riskler10- Afet senaryolarının hazırlanması11- İmkacircn ve kaynaklarla guumlccedilluuml ve zayıf youmlnlerin fırsat ve tehditlerin
belirlenmesi (SWOT analizi)12- Risk azaltma stratejilerinin belirlenmesi ve maliyet fayda analizleri13- Yasal kurumsal ve finansal olanakların belirlenmesi14- En akılcı stratejik amaccedil hedef ve eylemlerin belirlenmesi ve
uygulanması15- Performans kriterleri (oumllccediluumltleri kıstasları) ile izleme ve değerlendirme
youmlntemlerinin belirlenmesi16- Uygulamanın izlenmesi aksayan youmlnlerin belirlenmesi ve gerekiyorsa
planın guumlncelleştirilmesi
Zarar azaltma ccedilalışmalarını kısaca şoumlyle sıralayabiliriza) Tehlikelerin belirlenmesi b) Zarar goumlrebilirliklerin belirlenmesi c) Risklerin belirlenmesi d) Oumlnceliklerin belirlenmesie) Mevcut imkacircn ve kaynakların belirlenmesi f) Varsa eksikleri gidermek g) Tehlike ve riskleri oumlnlemek veya azaltmak iccedilin yapılması gereken ccedilalışmalardır
Tehlike ve riskleri oumlnlemek veya zararlarını azaltmak iccedilin yapılması gereken ccedilalışmalar kısmında gerekli formlar doldurulup her sene guumlncelleştirmesi gereken kısmını guumlncelleyerek dosyanın son boumlluumlmuumlne eklidir
Sayfa 29 45
Şekil 8rsquode goumlsterildiği gibi planla uygula kontrol et ve eksikleri gider şeklinde olmalıdırOkul afet ve acil durum youmlnetimi planları bir kere hazırlanarak bırakılan belgeler
olmamalıdır Okulun kapasitesi ve durumundaki değişimlere tatbikatlardan ve yıllık eylem planındaki faaliyetlerden elde edilen deneyim ve derslere goumlre yılda en az bir kere revize edilmelidir Okul afet ve acil durum youmlnetimi planıyla uyumlu olacak şekilde yıllık faaliyet Planının hazırlanması ve uygulanması son derece oumlnemlidir Yıllık faaliyetlerin planlama doumlnguumlsuuml Her faaliyetin mutlaka bir değerlendirmesi yapılarak problemler saptanmalı ve duumlzeltilmesi iccedilin gerekli ccedilalışmalar yapılmalıdır
YILLIK FAALİYETLER İCcedilİN PLANLANMASI GEREKENLER1 PLANLA (Planların oluşturulması) 2 UYGULA (Faaliyetlerin uygulanması) 3 KONTROL (Uygulamaların değerlendirilmesi)4 EKSİKLERİ GİDER (Problemlerin saptanması ve duumlzetilmesi yolunda adımların atılması) şeklinde olmalıdır Her faaliyetin mutlaka bir değerlendirmesi yapılarak problemler saptanmalı ve duumlzeltilmesi iccedilin gerekli ccedilalışmalar yapılmalıdır
Yıllık planlar şu faaliyetleri iccedilermelidir1 Zarar azaltma ve hazırlık konusunda alınabilecek oumlnlemleri ve yapılacak faaliyetleri2 Muumldahale iyileştirme ve yeniden inşa ile ilgili faaliyetleri (eğitim tatbikat vb)3 Oumlğrenciler oumlğretmenler aileler ve halk iccedilin afet eğitimini4 Hem kendi okulu hem de diğer okullarla bilgi ve tecruumlbe paylaşımını5 Problemleri saptama alınabilecek oumlnlemleri belirleme ve problemleri ccediloumlzmeye ilişkinyapılabilecek diğer faaliyetleri iccedilermelidir
YILLIK PLANLARDA AŞAĞIDAKİ BAŞLIKLAR MUTLAKA OLMALIDIR1 Yıllık planın amaccedil ve hedefleri2 Faaliyet tiplerine goumlre ccedileşitli alt faaliyetleri3 Uygulama takvimi
Sayfa 30 45
4 Sorumlu kişi veveya kişiler varsa işbirliği yapılan kurum kuruluş ve sivil toplum oumlrguumltleri5 Buumltccedile6 Her aktivite iccedilin gerekli olabilecek diğer bilgi ve accedilıklamalar
PLANLARIN DEĞERLENDİRİLMESİAfet ve Acil Durum Youmlnetimi planları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlarbir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilendersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilmesive guumlncelleştirilmesi gereken belgelerdir Afet planlaması bir eylem değil bir suumlreccediltir vezaman iccedilerisinde afet tuumlrlerinin buumlyuumlkluumlklerinin ve sıklıklarının değişimi bilim ve teknolojidekiyeni gelişmeler imkan ve kaynaklardaki artışlara bağlı olarak suumlrekli guumlncellenmelidirAfet ve Acil Durum Youmlnetimi planlarında dikkate alınması gereken ana oumlzellikleri aşağıdakigibi oumlzetlemek muumlmkuumlnduumlr1- Gerccedilekccedili ve kabul edilebilir olmalıdır2- Mevcut durumu olduğu gibi yansıtmalıdır3- Buumltuumln tehlike ve riskleri belirlemelidir4- Gerccedilekccedili afet senaryoları esas alınarak hazırlanmalıdır5- Farklı gruplar ve kuruluşlar arasında en uygun yardımlaşma işbirliği ve koordinasyonesaslarını belirlemelidir6- Goumlrev yetki ve sorumluluklar accedilıklıkla belirtilmeli belirsizlik goumlrev girişimleri ve
tekrarlanmalara fırsat verilmemelidir7- Youmlnetim komuta ve kontrol mekanizmalarının ve bilgi akışının nasıl olacağı accedilıklıkla
belirlenmeli ve youmlnetim karmaşasına neden olunmamalıdır8- Yeni kaynak ve yeni kuruluşlara ihtiyaccedil goumlsteren belgeler yerine mevcut imkacircn vekaynaklarla neler yapılabileceğini ilave imkan ve kaynakların gerccedilekccedili olarak neredenve nasıl karşılanacağını goumlsteren belgeler olmalıdır
Planın ve yapılan faaliyetlerin geliştirilebilmesi iccedilin mutlaka her faaliyetten sonra ve her yılın sonunda değerlendirilmesi gerekir Değerlendirmenin kolay ve anlaşılır olmasını sağlamakamacıyla daha oumlnce geliştirilmiş standart formlar kullanılabilir veya okulun kendi tehlike risk ve mevcut durumuna goumlre hazırlanmış bir değerlendirme formu hazırlanabilir
OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİMİ İCcedilİN TAVSİYE EDİLEN YILLIK CcedilALIŞMA PLANI
OKULTARİH AKTİVİTE YETKİLİ
KİŞİGERCcedilEKLEŞTİRİLDİĞİ
TARİHOkul Muumlduumlruumlnuumln Oumlğretmenler zuumlmre toplantısında Deprem Sel Yangın Kaza Gıda zehirlenmesi Salgın hastalık ve yapısal olmayan teroumlr olayları Biyolojik ve kimyasal tehlikeler karşı Okul Afet ve Acil durum Planın oumlneminin anımsatması ve oumlğretmenleri bu hususta bilgilendirmesihellip
Sayfa 31 45
helliphellip2015
Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Kurulunun Kurulması ve yetkilendirilmesi Uygun oumlzelliklere sahip personel ve goumlnuumllluumllerin belirlenmesi Afet youmlnetimi iccedilin goumlrevlendirmelerin yapılması
helliphellip2015
Okul Mekacircnları tesislerinin tehlike analizi Tehlike yollarına ait tehlike analizi Oku Kroki Planlarının Acil Durum telefon numaraları guumlncellenmesi Ailelere mesaj goumlnderilmesi Potansiyel tehlikelere goumlre tahliye guumlzergacirchlarının belirlenmesi
helliphellip2015
Tehlike Zarar Goumlrebilirlik ve Kapasite Değerlendirmesi Fiziksel Korunma Oumlnlemleri Alınması Muumldahale Kapasitesinin ve Kaynaklarının Geliştirilmesi
helliphellip2015Planın Uygulanması Değerlendirilmesi ve Guumlncellemesi iccedilin Tatbikatların Yapılması
helliphellip2015Personel ve oumlğrencilere afet youmlnetimi ve planla ilgili eğitimin verilmesi
helliphellip2015
Oumlğrenci velilerine afet youmlnetimi ve planla ilgili eğitimin verilmesi Okul Aile Birliğini toplayarak Okul afet ve acil durum youmlnetimi ve planla ilgili eğitimin verilmesi ve bilinccedillendirilmesi
helliphellip2015
Zarar azaltma ve hazırlık konusunda alınabilecek oumlnlemleri ve yapılacak faaliyetleri Muumldahale iyileştirme ve yeniden inşa ile ilgili faaliyetlerin goumlruumlşuumllmesi
helliphellip2015
Hem kendi okulu hem de diğer okullarla bilgi ve tecruumlbe paylaşımının yapılması Problemleri saptama alınabilecek oumlnlemleri belirleme ve problemleri ccediloumlzmeye ilişkin yapılabilecek diğer faaliyetlerin goumlruumlşuumllmesi
helliphellip2015Personel ve oumlğrencilere afet youmlnetimi ve planlama eğitiminin verilmesi
helliphellip2015 28 Şubat sivil savunma ldquoİkaz alarm Tatbikatırsquonın yapılması
helliphellip2015 hellip022015 1-7 Mart tarihlerinde Personel Tahliye tatbikatının yapılması
helliphellip2015Plan ve hazırlıkların goumlzden geccedilirilmesi Planın Uygulanması Değerlendirilmesi ve Guumlncellemelerin yapılıp revize edilmesi
Kontrol eden
Tarih Eğitim Yılı
NOT Yukarıdan aşağıya doğru sıralanan tarihlerde yapılması istenilen etkinlikler sadece okulunuza bu hususta yardımcı olmak iccedilin yapılmıştır Okulunuzun Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı hazırlarken uygun goumlrduumlğuumlnuumlz daha iyi ve kalıcı etkinlikleri değişik tarihlerde yapıla bilinir olduğunu unutmayınız
Yapılan ccedilalışmaların afet ve acil durum youmlnetimi doumlnguumlsuumlne uygunluğu ile gerccedilekleştirilen ve gerccedilekleştirilemeyen faaliyetlerin kontrol edilmesinin ve gerekirse planlama ccedilalışmalarının yeniden goumlzden geccedilirilmesinin planın başarısı iccedilin oumlnemli olduğu unutulmamalıdır Bu amaccedilla planın buumltuumln aşamaları tekrar goumlzden geccedilirilmeli tatbikatlarla ve yıllık olarak hazırlanacak ccedileşitli faaliyetlerle plan sınanmalıdır
Sayfa 32 45
İŞBİRLİĞİNE GİDİLECEK KURUM VE KURULUŞLARBir afet anında birccedilok okul dışı kaynağa ihtiyaccedil duyulacaktır Bazı durumlarda aşağıda
belirtilen kurumlarla oumlnceden ilişkiye geccedililmesi ve anlaşmalar yapılması gerekebilir
1 Youmlredeki bakanlık valilik ve kaymakamlıkların ilgili birimleri2 İl Afet ve Acil Durum Muumlduumlrluumlğuuml3 İl Sağlık Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Sağlık Grup Başkanlığı (112 Acil)4 İl Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml (155)5 Belediye6 İtfaiye (110)7 Kızılay (168)8 Muhtarlık9 Hastane ve Klinikler Aile hekimleri10 Jandarma (156)11 Zehir Danışma Merkezi (114)12 Akredite olmuş afetlerle ilgili ccedilalışmaları bulunan Sivil Toplum Kuruluşları13 Parlayıcı patlayıcı tehlikeli madde muumldahale otoriteleri14 Yerel youmlnetim hizmet birimleri15 İnşaat şirketleri iş makine parkları16 Acil durum ekipmanı sağlayan kuruluşlar17 Sigorta şirketleri ile iş birliğine gidilir
Bunlar dışında komşu binalarla acil muumldahalede karşılıklı yardımlaşma protokolleri ve ilgili kurum ve kuruluşlarla da anlaşmalar yapılmalıdır Ayrıca her yıl boumllgesel olarak resmi kuruluşlar ve komşu okulların davet edildiği ccedileşitli senaryolara goumlre duumlzenlenecek muumldahale kurtarma ve yardımlaşma tatbikatlarına da katılmak gerekir
ANLAŞMALAROumlnce herhangi bir acil durumda herhangi bir protokol yapmadan yardım alınabilecek
kurum ve kuruluşların irtibat bilgileri belirlenmelidir Ardından afet ve acil durum anlarında karşılıklı yardım ve işbirliği iccedilin protokoller ihtiyaca goumlre duumlzenlenmelidir Bu noktada şu kurumlarla işbirliği yapılmalıdır
1- Personelin hellip Komuta Merkezirsquone ulaştırılması iccedilin servis şirketleriyle2- Telefon hatlarında sorun yaşandığında oumlncelik sağlanması iccedilin Tuumlrk Telekom ve oumlzel
şirketlerle3- Telsiz kullanımı ve uydu telefonlarına youmlnelik hat anlaşmaları iccedilin ilgili kurumlarla4- Donanım altyapı network youmlnetimi iccedilin hellip ile5- Komuta Merkezi yiyecek-iccedilecek desteği iccedilin yemek firmalarıyla6- Komuta Merkezi personelinin barınması amacıyla yakın otellerle7- Deprem anında yoğun destek vermeleri iccedilin guumlvenlik şirketleriyle8- Deprem buumlyuumlkluumlğuuml yuumlksek olan senaryolarda kuruma gelen ihbarların karşılanması
amacıyla arama merkezi şirketiyle9- Uzman temini konusunda muumlhendis odaları ve dernekleriyle10- Ccedilalışan desteği verilmesi konusunda işbirliği sigorta şirketleriyle11- Afet durumundaki kargaşa ve yoğunluktan etkilenmemek amacıyla kurye ve kargo
şirketleriyle12- Avans ve tazminat oumldemelerinin kısa surede gerccedilekleştirilebilmesi ve gezici uydu
şubelerinden işlem yapılabilmesi iccedilin bankalarla
OKULDA TAHLİYE TATBİKATLARI YAPILIRKEN DİKKAT EDİLİCEK HUSUSLARYangın veya Şiddetli bir depremde uygulanacak Bina Tahliyesidir Okul İdaresi (Merkezi İdari Grup)
Sayfa 33 45
1 Bina tahliyesi iccedilin Yangın alarmını ccedilalıştırılır Oumlğrenciler ve okul ccedilalışanlarına iccedileride kalmalarını veya sığınma alanlarına gitmeleri anons edilir2 Durum uygunsa tuumlm kapı ve pencereleri kapatılır ( yangın durumunda)3 Durum uygunsa havalandırma sistemini kapatılır(Yangın kapıları kapatılır)4 Toplanma Alanında oumlğrencilerle haberleşme devamlılığı sağlanır(oumlrneğin ldquoGuumlvenli bir Yere Sığınrdquo Binaya Geri Doumln Yerinde Sığın Oumlğrenci Teslimi ya da acil durum veya tatbikat sona erdiğinde Tehlike Geccedilti anonsunun yapılması)
Tuumlm PersonelOumlnceden sınıflarda yangın ve deprem proseduumlrlerinin nasıl uygulanacağına dair tatbikat
yapılır Tahliye esnasında oumlzel yardıma ihtiyacı olacak oumlğrencilerle personel belirlenir Ziyaretccedililere yardımcı olunma konusunda da hazırlık yapılır Oumlğrencilere Bina Tahliyesi Talimatlarına Uymaları Hatırlatılır
D İ K K A TDoumlnme İtme Konuşma Koşma Acele Etme Takip Et
Oumlğrenciler tek veya ikişerli sıra halinde dışarı ccedilıkarılır Oumlzel yardıma muhtaccedil oumlğrenci ve personele yardım edilip edilmediği kontrol edilir Oumlğrencilere cep telefonlarını KULLANMAMALARI ve hatları meşgul etmemeleri gerektiği hatırlatılır Karşılaşılan her tehlikeye youmlnelik farklı acil durum proseduumlruuml hakkında oumlnceden goumlruumlşuumlluumlr ve uumlzerinde karara varılırBaşlıca beş farklı seccedilenek bulunur1 Bina Tahliyesi 2 Yerinde Sığınmak 3 Bir araya Toplanıp Dışarıda Barınmak 4 Guumlvenli bir Yere Sığınmak 5 KilitlenTecrit Proseduumlrlerin her biri değerlendirilir ya aynı şekilde yada uygun biccedilimde değiştirilerek uygulamaya konur Tehlike geccediltiğinde ve ortam guumlvenli olduğunda oumlğrenciler sınıflara doumlnebilir veya Okul Afet ve Acil Durum Oumlğrenci Teslim Proseduumlruuml uygulanabilir
DİKKAT PLANLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ İşin oumlzuuml Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlar bir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilen dersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilip guumlncelleştirilecektir
Sayfa 34 45
Sayfa 35 45
YANGIN TALİMATI (EK-3) (200712937 KARAR SAYILI BİNALARIN YANGINDAN KORUNMASI HAKKINDA YOumlNETMELİK ESASLARINA GOumlRE
HAZIRLANMIŞTIR)1A- YANGINA KARŞI AŞAĞIDAKİ OumlNLEMLERİ ALINIZ1-BİNANIZDAKİ BACA VE BORULARI ZAMANINDA TEMİZLE- YİNİZ2-SİGARANIZI İYİCE SOumlNDUumlRUumlP SİGARA TABLASINA ATINIZ3-CcedilATI ARALARINDA ELEKTRİK TESİSATIYANICI PARLAYICI PATLAYICI MADDE BALANDURMAYINIZ4-İZİNSİZ ELEKTRİK LPG GAZLI OCAK SOBA VB KULLANMA-YINIZ5- ELEKTRİK TESİSATI İŞLERİNİ MUTLAKA EHLİYETLİ KİŞİLERE YAPTIRINIZ6-ELEKTRİK TESİSATININ FENNİ MUAYENESİNİ YAPTIRINIZ7-ELEKTRİK SİGORTALARINI OTOMATİK HALE GETİRİNİZ8-YANGIN SOumlNDUumlRME CİHAZ VE MALZEMELERİNİ HER AN KULLANILIR HALDE BULUNDURUNUZ9- MESAİ BİTİMİ BUumlTUumlN ODALARI KONTROL ETTİRİNİZ10 ARŞİV VE ANBARLARDA SOBA KULLANMAYINIZ11-SİGARA İCcedilİLMESİ YASAK OLAN YERLERDE SİGARA İCcedilME-YİNİZ12- BUumlTUumlN PERSONELİ YANGIN KONUSUNTA EĞİTİNİZ13- YANGIN KACcedilIŞ YOLLARINI KULLANILIR HALDE TUTUNUZ
2B- YANGIN ANINDA AŞAĞIDAKİ İŞLEMLERİ YAPINIZ1-TELAŞLANMAYINIZYANGINI CcedilEVRENİZE VE SORUMLU KİŞİLERE DUYURUNUZ (CcedilANZİLALARMSES VB İLE)2-İTFAİYEYE HABER VERİNİZ (TEL 110)3-ADRESİ EN KISA VE DOĞRU OLARAK BİLDİRİNİZ4-YANGIN CİNSİNİ BİLDİRİNİZ (BİNABACAAKARYAKITELEKTRİK MOTORLU ARACcedil VB)5- İTFAİYE GELİNCEYE KADAR YANGINI SOumlNDUumlRMEK İCcedilİN ELDE MEVCUT ARACcedil GERECcedilTEN FAYDALANMAYA CcedilALIŞINIZ6-YANGININ YAYILMASINI OumlNLEMEK İCcedilİN KAPI VE PENCERELERİ KAPATINIZ KİLİTLEMEYİNİZYANICI MADDELERİ UZAKLAŞTIRINIZ7-OumlNCE CANLILARI SONRA KIYMETLİ EVRAK VE MALZEMEYİ KURTARINIZ8-BUNLARI YAPARKEN KENDİNİZİ VE BAŞKALARINI RİSKE ATMAYINIZ9- YANGIN SOumlNDUumlRME EKİPLERİ VEYA ŞEHİR İTFAİYESİ GELDİKTEN SONRA ONLARIN EMRİNE GİRİNİZ10-HASTA VE YARALILARA İLKYARDIM YAPINIZZEMİNE ULAŞMAMIŞ ASAN-SOumlRLER İLE YANGIN MOTOPOMPLARI HARİCcedil ELEKTRİKLERİ KESİNİZ
C LUumlZUMLU TELEFONLARİTFAİYE 110 BİNA KORUMA AMİRİ ELEKTRİK 186POLİS İMDAT 155 SU 185AMBULANS 112 DOĞAL GAZJANDARMA İMDAT 156
EYANGIN CcedilIKIŞ SEBEPLERİ1 TALİMAT VE EMİRLERE UYMAMAKTAN2 BİLGİSİZLİKTEN3 İHMALDEN4 SABOTAJ HAREKETLERİNDEN5 SICcedilRAMA VE KAZALARDAN6 ELEKTRİK ARKI VE KONTAĞINDAN
D YANGIN SOumlNDUumlRME CİHAZININ KULLANILIŞI1- CİHAZI YANGIN YERİNE GETİRİNİZRUumlZGARI ARKANIZA
ALINIZ2- ATEŞE MUumlMKUumlN OLDUĞUNCA YAKLAŞINIZ3- TETİK MEKANİZMASINI KİLİTLEYEN PİMİ CcedilIKARTINIZ
VEYA KARBONDİ- OKSİTTUumlPUumlNUumlN (KUumlCcedilUumlK TUumlP) VALFİNİ SOLA DOĞRU CcedilEVİREREK ACcedilINIZ
4- TETİĞE SONUNA KADAR BASARAK CcedilIKAN GAZI VEYA TOZU YANGININ DOĞDUĞU YERE PUumlSKUumlRTUumlNUumlZ
5- YANGINI OumlN TARAFTAN ARKAYA DOĞRU SOumlNDUumlRUumlNUumlZ
6- YANGINI SOumlNDUumlĞUumlNDEN EMİN OLMADAN TERK ETMEYİNİZ
7- TOZLU CİHAZLARI TOZ BİTENE KADAR BOŞALTINIZ
F YANGIN CcedilALIŞMA SAATLERİ İCcedilİNDE OLURSA1- HABER VERME YANGINI İLK GOumlREN KİMSE ALARM ZİL
TELEFON BAĞIRARAK VB HAREKETE GECcedilİRMEKLE BERABER TELEFONLA İTFAİYEYE HABER VERİR
2- EKİPLERİN GOumlREVLERİ SOumlNDUumlRME EKİBİ YANGININ CcedilIKTIĞI YERİN UumlST VE YANLARINDAKİ ODALARDA TERTİBAT ALARAK YANGINI SOumlNDUumlRMEYE CcedilALIŞIR KURTARMA EKİBİ VARSA OumlNCE CANLILARI KURTARIR YANGINDA OumlNCELİK SIRASINA GOumlRE EVRAK VE EŞYALARI BOŞALTMAYA HAZIR HALE GETİRİR GEREKİYORSA BİNANIN HENUumlZ YANMA TEHLİKESİ OLMAYAN KISIMLARINA TAŞIYABİLİRLER YANGIN CcedilIKAN BİNANIN TAHLİYESİNE OLAY YERİNE GELEN İTFAİYE AMİRİNİN VEYA MUumlLKİYE AMİRİNİN EMRİYLE BAŞLANIR KURTARILAN EŞYA İTFAİYE AMİRİ VEYA İDARİ İŞLER BİRİM AMİRİNİN GOumlSTERECEĞİ BİR YERE TAŞINIRİLKYARDIM EKİBİ YARALI VE HASTALARA İLKYARDIM YAPARKORUMA EKİBİ YANGINDAN KURTARILAN EŞYALARI KORUR PANİK VE KARGAŞAYI OumlNLER
G YANGIN CcedilALIŞMA SAATLERİ DIŞINDA OLURSA 1- HABER VERME YANGINI İLK GOumlREN KİMSE ALARM ZİL TELEFON BAĞIRARAK VB HAREKETE GECcedilİRMEKLE BERABER TELEFONLA İTFAİYEYE HABER VERİR AYNI ZAMANDA YANGIN İHBAR TELEFONUNUN YANINDAKİ LİSTEDEN AMİRİNE VE İLGİLİLERE HABER VERİR 2GOumlREVLİLERİN HAREKET TARZIYANGIN YERİNE GELEN DAİRE MUumlDUumlRUuml İLE EKİP PERSONELİ DERHAL VAZİFELERİNE BAŞLARLAR
H YANGIN BİNANIN YAKININDA OLURSA1- BİNANIN YANGIN TEHDİTİ ALTINDAKİ TARAFINDA
BULUNAN ODALARIN PERDELERİ CcedilIKARILIR PENCERELER KAPATILIR GEREKİYORSA EVRAK DOSYA VE DİĞER EŞYALAR TEHLİKESİZ YERLERE TAŞINIR
2- CcedilATIDA KORUMA TERTİBİ ALINIR CcedilATI VE DİĞER YERLERE DUumlŞEN KIVILCIM SOumlNDUumlRUumlLUumlR AHŞAP KISIMLAR VE CcedilATI BOL SU İLE ISLATILIR 7
GOumlREVİ SOumlNDUumlRME EKİBİ KURTARMA EKİBİ KORUMA EKİBİ İLKYARDIM EKİBİ (İTFAİYE) (EMNİYET)
EKİP BAŞI EKİP PERS
EK 1 Durum Tespiti Detay Formu (Tehlike Avı)Okulun Adı Tarih BİNA BLOK ADI KAT EMEğitim MateryaliMMasaDDolapNBNote Book PC Masauumlstuuml BilY Yazıcı S Sıra K Kuumlrsuuml
Oda Derslik Laboratuvar Adı veya Nosu
Durum
EH
Durum
EH
Durum
EH
Sıra ve Masalar sabitlenmiş miSıra ve Masalar geccedilişi kapatıyor muAraccedil gereccedil ve malzemeler tehlike oluşturmayacak şekilde Yerleştirilmiş sabitlenmiş miAğır nesneler yuumlksek raflardan uzaklaş tırılmış mıVarsa yuumlksek dolaplar ve raflar sabitlenmiş miDolapların mandalı var mıMevcut PC varsa sabitlenmiş miHareketli eğitim araccedilları var mı Sabitlenmiş miAsılı elektrik teccedilhizatları (lambalar projektoumlrler vs)Sabitlenmiş miDuvara asılı materyaller sabitlenmiş miLamba askıları sağlam sabitlenmiş miTehlikeli Madde var mı Sabitlenmiş mi (ip veya ccedilıtalı )Laboratuvarlarda şişe kap ve diğer malzemeler iccedilinenvanter (doumlkuumlm) yapılmış mıOfis iccedili boumllmeler sarsıntılara karşı dayanıklı mıAcil yolları ve kapıları doğrudan dışarıya veya guumlvenli biralana accedilılıyor muAcil ccedilıkış kapıları oumlnuumlnde ccedilıkışı oumlnleyecek şeyler var mıAcil ccedilıkış yolları ve kapıları bina buumlyuumlkluumlğuumlne ve kişiSayısına uygun muAcil ccedilıkış kapıları acil durumlarda hemen ve kolaycaAccedilılabilecekler şekilde miSaydam veya yarı saydam kapılar var mı YuumlzeyleriKırılmalara karşı korunmuş muBasamak yuumlzeyleri kaygan değil ve uygun malzemedenYapılmış mıBasamakların oumlnuumlnde kaymayı oumlnleyici bantlar koyulmuş muMerdivenler uumlzerinde geccedilişi engelleyecek malzemelerEngeller kaldırılmış mıYeter sayıda yangın soumlnduumlrme ekipmanı (donanım)(YSE) var mıKolay kullanılır mıYSE goumlruumlnuumlr ve kolay erişilir yerlere konmuş muYangın konusunda eğitim almış sorumlu personel var mıYanıcı patlayıcı maddeler uygun şartlarda korunuyor muAlarm sistemleri var ccedilalışıyor duumlzenli olarak kontrol ediliyor muİlkyardım dolabı mevcut muİlkyardım dolabı yeterli ilkyardım malzeme ve ekipmanı ileteccedilhiz edilmiş mi
Sayfa 36 45
İşaret levhaları var mı Ayrıntıları iccedileriyor mu Labda guumlvenlik panoları var mı Sabit miİşaretleme levhaları yeter sayıda ve uygun yerlerde mi
EK 2 TEHLİKE PROFİLİ BELİRLEME FORMUrdquo (RİSK ANALİZİ)
Okulun adı TarihYetkili M Mekacircnİ İnsanE Eğitim
Suumlrekliği
Tehlike 1 Tehlike 2 Tehlike 3 Tehlike 4 Tehlikehellip
M İ E M İ E M İ E M İ E M İ E
ETKİLEME ŞİDDETİ
Felaket 50rsquoden fazlazarar ccedilok sayıda oumlluumlm 30guumlnden fazla suumlreli etkKritik 25 -50 zararkalıcı sakatlanmalar 2 hafta suumlreli etkiSınırlı 10 -25 zararyaralanmalar 1 hafta suumlrelietkiOumlnemsiz 10rsquodan az zarar24 saat veya daha kısa suumlreli etki
OLUŞ SIKLIĞIYuumlksek Gelecek yıldameydana gelme olasılığı100Bazen Gelecek yıldameydana gelme olasılığı10-100 veya gelecek 10yılda en az bir kezNadiren Gelecek yıldameydana gelme olasılığı1-10 veya gelecek 100yılda en az bir kezYok (ccedilok az) Gelecek 100yılda goumlruumllme olasılığı 1veya daha az
ETKİ DERECESİ24 saatten daha fazla birsuumlrede oluş uyor ve erkenuyarı yapılabilir yapılamaz12 ndash 24 saatte oluşuyor veerken uyarı yapılabilir yapılamaz6 ndash 12 saatte oluşuyor erken uyarı yapılabilir yapılamaz6 saatten kısa bir suumlredeoluşuyor erken uyarıyapılabiliryapılamazBir anda oluşuyor ve erkenuyarı yapılabiliryapılamaz
Sayfa 37 45
Tahmini Etkilenecek KişiSayısı
Tahmini Etki Suumlresi
Tahmini Tahliye Suumlresi
Hazırlık ve Oumlnlemler (E H)
EK 3 MALZEME BİLGİ FORMUYOumlNERGE1 Malzeme bilgi formu ilgili servis yetkilileri tarafından doldurulmalı malzeme ve teccedilhizat yetkilisi tarafından kontrol edilmelidir2 Form bilgileri ihtiyaccedil durumunda veya belirli aralıklarla guumlncellenmelidir3 Malzeme adları iccedilin kısa anlaşılabilir ifadeler kullanılmalıdır (levye el feneri gibi)4 Malzemeyi kullanan servis ve servis yetkilisi malzemenin kullanım alanını doğru belirlemelidir5 Servis yetkilisi malzemenin yeter sayıda olmadığını duumlşuumlnuumlyorsa notlar boumlluumlmuumlne tarih bilgisiyle birlikte yazmalı ve ihtiyaccedilları gidermelidir Giderilen ihtiyaccedillar iccedilin bilgi formu yeniden doldurulmalıdır
Malzeme ve Teccedilhizat Sorumlusu Tarih
Okul Adı
Malzeme Adı
Kullanım Servisi
Servis Yetkilisi
Kullanım Alanı
Adedi
Zara
r Az
alt
Aram
a -
Kurt
arm
a
Yang
ın
Soumlnd
uumlrm
e
İlk
Yard
ım
Sayfa 38 45
NOTLARTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellip
EK 4 ACİL DURUM RAPORU FORMUYOumlNERGE
1 Acil Durum Raporu bilgileri Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Kurulu Başkanı
tarafından operasyon ve lojistik servislerinden gelen bilgiler doğrultusunda doldurulur Gerekli durumlarda bir uumlst yetkiliye teslim edilir
2 Olay turu Kendi imkacircnları ile baş edilebilen durumlar iccedilin ldquoOlayrdquo yerel imkacircnlar veya
diğer kurumlardan destek alınarak baş edilebilen durumlar iccedilin ldquoAcil Durumrdquo il genelini ve eğitim suumlrekliliğini etkileyecek buumlyuumlkluumlkteki olaylar iccedilin ldquoAfetrdquo olarak tanımlanacaktır
3 Olayın Tanımı iccedilin deprem sel yangın gibi genel tanımlama yapılacaktır
4 Bina ve muumldahale bilgileri ilgili servislerden gelen bilgiler doğrultusunda
doldurulacaktır5 Olay anında veya sonrasında ortaya ccedilıkan acil ihtiyaccedillar ile diğer
bilgiler detayları ileilgili alana Olay Tarihi Olay Tarihi
Okul Adı Bina Adı
Kat Sayısı Rapor Yetkilisi Tel
Bina Adı Olayın Tuumlruuml Olay Acil Durum Afet Olayın Tanımı --- --- ---
Muumldahale Bilgileri
Okul İmkacircnları ile Muumldahale edildi ____ Evet ____ Hayır
Başka kurum desteği ile Muumldahale edildi ____ Evet ____ Hayır
Destek veren kurum adı _________________________
Sayfa 39 45
Tıbbi desteğe ihtiyacı olan ki1048826i sayısı ____ ____ Yok
Yaralı Sayısı ____ ____ YokYaralı Durumu ____ Ağır ____ HafifKurtarılmayı bekleyen kişi sayısı ____ ____ YokKurtarılmayı bekleyenlerin kişi (ler) _____ Bina iccedilinde ____ DiğerDiğer
Bina Bilgileri
Yangın ____ Evet ____ HayırBinadaki Hasar Durumu ____ Az ____ Orta ____ Ağır ____ YokTehlikeli Madde Riski ____ Evet ____ Hayır ____ Kısmen (kat)
Acil İhtiyaccedillar (kurtarma tadilat vs)
Diğer Accedilıklamalar
EK 5 ZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARI FORMUYOumlNERGE
1 Zarar Azaltma ccedilalışmalarının yapılması ve suumlrduumlruumllebilirliğinin sağlanması amacıyla
aşağıdaki bilgileri belirleyeceğiniz aralıklarla doldurunuz2 Uygulama tarihinde gerccedilekleşen veya yarım kalan ccedilalışmaları ilgili
alana accedilıklamalarıile birlikte yazınız
3 Uygulama surecinde oluşan durumlar ile uygulama tarihinde gerccedilekleştirilemeyen
ccedilalışmaları ldquoNotlarrdquo kısmına tarih bilgisi ile birlikte yazınız
Okul Adı
Tarih
Bina Adı
TehlikeAdı
Tehlike TuumlruumlAlınmasıGerekenOumlnlem
OumlnemDerecesi
(1-4)Planlanma
TarihiUygulama
Tarihi AccedilıklamaYapısı
Yapısal
değil
Diğer
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
Sayfa 40 45
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
NOTLAR
Tarih hellip hellip hellip
Tarih hellip hellip hellip
Tarih hellip hellip hellip
EK 6 Yardım İstenebilecek Bazı Kamu Kurum ve Kuruluşları
18 Valilik ve veya Kaymakamlık19 İl Afet ve Acil Durum Muumlduumlrluumlğuuml20 İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml21 İl Sağlık Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Sağlık Grup Başkanlığı (112 Acil)22 İl Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml (155)23 Belediye24 İtfaiye (110)25 Kızılay26 Muhtarlık27 Hastane ve Klinikler Aile hekimleri28 Arama Kurtarma Birlik Muumlduumlrluumlğuuml29 Jandarma (156)30 Zehir Danışma Merkezi (114)31 Akredite olmuş afetlerle ilgili ccedilalışmaları bulunan Sivil Toplum
Kuruluşları
EK 7 Afet ve Acil Duruma Goumlre İzlenecek Yol
Sayfa 41 45
Afet veya Acil Durum Davranış Şekli
Deprem Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun Deprem bitince binayı tahliye edin
YangınYangın alarmı vererek binayı tahliye edinUumlzerinizdeki giysiler alev aldıysa Dur ndash Yat - Yuvarlan
Duman
Mahsur kaldıysan yerinde sığın Değilse binayı boşaltDuman tabakasının altında kalabilmek iccedilin suumlruumlnerekilerleyeceğini unutma
Tehlikeli madde sızıntısı Yerinde sığınak veya emniyetli bir yere tahliye
Bomba veya Bomba tehdidi Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun veya Tahliye
Şiddet olayları Kilitlen Tecrit
Patlama Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun
Sel Emniyetli bir tahliye veya yerinde sığınak (binaların uumlst katında)
Şuumlpheli veya bilinmeyen şahıslar
Tehdit unsuru değerlendirilerek hemen polis aranır
FırtınaYerinde sığın eğer oumlğrenciler okul bahccedilesinde iseiccedileri tahliye yapılır
EK 8 Temel Davranış Biccedilimleri1- Ccediloumlk ndash Kapan - Tutun2- Yerinde Sığınma3- Tahliye4- KilitlenTecrit1- Ccedilok ndash Kapan ndash Tutun Dizlerimizin uumlstuumlne ccediloumlkerek bedenimizin kapladığı alan olabildiğince kuumlccediluumlltuumllmeye kapanarak başımızı ensemizi ve yuumlzuumlmuumlzuuml korumaya ve eşya ile birlikte hareket etmek iccedilinde tutunma yapmamıza denir2- Yerinde Sığınma Tahliye gerektirmeyen veya buna yeterli zaman olmayan durumlarda uygulanır Genellikle tehlikeli madde sızıntısı teroumlr saldırısı ve şiddetli fırtına gibi durumlarda uygulanır Dışarı ccedilıkılmanız soumlylenene kadar iccedilerde kalınır ve dışarıdan hava girişi oumlnlenir3- Tahliye Bulunduğunuz yeri boşaltmanız demektir4- KilitlenTecrit Bulunduğunuz mekacircndan ayrılmanın guumlvenli olmadığı
Sayfa 42 45
durumlarda korunaklı bir şekilde saklanılmasıdırEK 9 Planda Olması Gereken Haritalar
1 Okul ccedilevresinin haritası2 Okul yerleşkesinin haritası3 Katların haritası4 Tahliye yolu5 Toplanma boumllgesi6 Afete youmlnelik ekipmanın (takım donanımın) bulunduğu yerler
TABLOLAR Tablo 1 Genel bilgiler formuTablo 2 Risk Seviyesine Goumlre Derecelendirme FormuTablo 3 Risk Seviyesine Goumlre MatrisTablo 4 Plandaki Oumlncelik Seviyesi EKLEREK 1 Durum Tespiti Detay Formu (Tehlike Avı)EK 2 Tehlike Profili Belirleme Formurdquo (Risk Analizi) EK 3 Malzeme Bilgi FormuEK 4 Acil Durum Raporu FormuEK 5 Zarar Azaltma Ccedilalışmaları FormuEK 6 Yardım İstenebilecek Bazı Kamu Kurum ve KuruluşlarıEK 7 Afet ve Acil Duruma Goumlre İzlenecek YolEK 8 Temel Davranış BiccedilimleriEK 9 Planda Olması Gereken Haritalar EK HARİTALAREK91 Okul Ccedilevresinin HaritasıEK92 Okul Yerleşkesinin HaritasıEK93 Katların KrokisiEK94 Tahliye Yolu KrokisiEK95 Toplanma Boumllgesi KrokisiEK96 Afete Youmlnelik Ekipmanın Bulunduğu Yerleri Goumlsteren HaritaNOT Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı hazırlanırken sayfaların kaymamasına dikkat edilmelidir Planla birlikti yayınlanan oumlrnek okul krokilerinden faydalanınız
2014- 2015 YILI OKULUMUZUN PERSONEL İKAMETGAcircH ADRES BİLGİLERİ
SN ADI VE SOYADIOKULDAKİ
BRANŞ VEYA GOumlREVİ
CEP TELF E ndashPOSTA ADRESİ VEYA İKAMETGAcircH ADRESİ İMZA
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Sayfa 43 45
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
34
35
HAZIRLYAN UYGUNDUR hellip03 2015 hellip032015
Muumlduumlr Yard Okul Muumlduumlruuml
OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİM PLANI HAZIRLANIRKEN DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR 1Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlanırken Sayfaların kaymamasına DİKKAT edilmeli
2 Planın hazırlanması uygulanması ve palanda goumlrev alan ve okulda goumlrev yapan buumltuumln personel plan hakkında bilgilendirilmelidir
3 Plan baştan sonuna kadar dikkatle okunması ve okulun fiziki yapısı goumlz oumlnuumlne alınarak yetkililerin goumlruumlşlerinin değerlendirilmesi gerekmektedir İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml tarafından Yayınlanan ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquonınrdquo sadece sizlere yardımcı olmak iccedilin yapıldığını tavsiye niteliği taşıdığı unutulmamalıdır
4 Her okul kendi okulunun fiziksel altyapısını ve koşullarını goumlz oumlnuumlnde bulundurarak planını hazırlamalıdır
5 Muumlduumlrluumlğuumlmuumlz tarafından yayınlanan Plan dışında başka illere ait palanlar internet ortamından dirilerek Okul Afet ve Acil Durum Planı hazırlanmamalıdır Muumlduumlrluumlğuumlmuumlz tarafından yayınlanan plan temel alınarak okulunuza uyarlanmalıdır
Sayfa 44 45
7 Plan ekinde bulunan buumltuumln ekler dikkatlilce okunarak doldurulmalıdır8 Plan ekinde yayınlanan Oumlrnek Krokiler nazara alınarak okulunuzun ihata duvarları iccedilerisinde bulunan
okulunuz ve okulunuza ait ek binaların krokileri bilgisayar ortamında veya ccedilok duumlzguumln ve anlaşılır bir tarzda kat planları uumlzerinde sığınak yangın dolabı yangın alarm butonu elektrik panolarının yangın soumlnduumlrme cihazları toplanma yerleri Malzeme depoların kolaylıkla anlaşılır bir tarzda farklı işaretlerle ve renkli kalemle goumlsterilmesi gerekmektedir
9 Planlar ikişer nuumlsha halinde hazırlanmalı Bir nuumlshası okulda kalacak bir nuumlshasırsquoda İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne elden teslim edilecek
10 Merkeze bağlı İlccedileler Planları uumlccediler nuumlsha halinde hazırlamalı Bir nuumlshası İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne elden teslim edilecek Bir nuumlshası okulda kalacak bir nuumlshası da İlccedile Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne teslim edilecek
11 İşin oumlzuuml Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlar bir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilen dersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilip guumlncelleştirilecektir
12Planın Hazırlaması esnasında bilmediğiniz hususlar hakkında Başbakanlık ldquoAfet ve Acil Durum Youmlnetimi Başkanlığı tarafından internet ortamında yayınlanan şu kaynaklardan faydalanınız
1) ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlama Kılavuzurdquo2) ldquoOn Adımda ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlama Kılavuzurdquo 3) ldquoOkullarda Afete Hazırlıkrdquo4) ldquoOkullarda Afet ve Acil Durum Youmlnetim El Kitabırdquo
5) ldquoEğitim Kurumları iccedilin Afet Acil Yardım Planlama Rehberirdquo13 Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları hazırlanmasında okul ve kurum Muumlduumlruuml Okul Afet ve Acil
Durum Youmlnetim Planrsquoları Eğitimini almış olan Muumlduumlr Yardımcısı başta olmak uumlzere Anaokullarında Anasınıfı Oumlğretmeni İlkokullarda Sınıf Oumlğretmeni Ortaokullarda Sosyal Bilgiler Oumlğretmeni Lise ve Mesleki okullarda Coğrafya Oumlğretmenleri sorumlukları dacirchilinde hazırlanmalıdır
14 Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları Muumlduumlrluumlğuumln okulunuzdan planrsquoları istemesi halinde İVEDELİKLE en geccedil bir hafta iccedilerisinde mesai guumlnuumlnde planlar teslim edilmelidir
helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipMUumlDUumlRLUumlĞUuml
İş bu Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planırsquonda goumlrev alan ve okulumuzda bulunan tuumlm personel plan hakkında bilgilendirilmiş olup plan ( ) Sayfadan İbarettir
Okul Muumlduumlruuml ndash İmza Muumlhuumlr 2015
Sayfa 45 45
5- Tehlike ve riskleri oumlnle veya azalt6- Zarar goumlrebilirlikleri belirle7- Mevcut imkacircn ve kaynakları belirle
Zarar azaltma ccedilalışmaları afet ve acil durum youmlnetim sisteminin temelini oluşturmakta ve gerek muumldahale ve gerekse iyileştirme aşamalarında yapılması gerekenleri gerccedilekccedili olarak belirleyebilmek icin gerekli olan ana girdileri (afet senaryoları) sağlamaktadır Tehlike ve riski dikkate alarak hazırlanmış bir senaryo olmadan muumldahale ve iyileştirme aşamasında yapılacakları belirlemek başımıza gelecekleri tahmin etmeden uygulama şansı olmayan planlar hazırlamaktır Okullar iccedilin yuumlruumltuumllecek olan zarar azaltma faaliyetleri ile can ve mal kaybına yol accedilabilecek eğitim ve oumlğretimde kesintiye neden olacak tehlikeler riskler saptanarak zarar azaltma ccedilalışmalarının belirlenmesi gerekir Ccedilalışmaların adımları mevcut durumun tespit edilmesi olası tehlikelerin belirlenmesi risk analizinin yapılması ve bu bilgiler doğrultusunda zarar azaltma faaliyetlerinin başlatılması olarak oumlzetlenebilir Ccedilalışmaların yuumlruumltuumllmesinde standart formlar kullanılabileceği gibi youmlneticiler tarafından geliştirilen kurum niteliklerine uygun basit anlaşılır formlar da oluşturulabilir Okulun mevcut durumunun belirlenmesi iccedilin kullanılabilecek oumlrnek ldquoGenel Bilgiler Formurdquo Tablo 1rsquode verilmiş olup tehlike avı ve risk analizi ccedilalışmalarında kullanılabilecek oumlrnek ldquoDurum Tespiti Detay Formurdquo ile ldquoTehlike Profili Belirleme Formurdquo bu kılavuzun ekler kısmında yer almaktadır (Ek-1 Ek-2) Ayrıca acil durum anında kullanılmak uumlzere gerekli ihtiyaccedil malzemelerinin depolanarak takip edilmesini kolaylaştıracak ldquoMalzeme Bilgi Formurdquo oumlrneği ile yaşanan her bir olay veya acil durum sonrasında ilgili servislerden gelecek bilgiler doğrultusunda kullanılmak veya gerektiğinde bir uumlst kuruma sunulmak amacıyla Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Kurulu Başkanı tarafından doldurulması oumlnerilen ldquoAcil Durum Raporu Formurdquo da yine ekler boumlluumlmuumlnde yer almaktadır (Ek-3 Ek-4)
Tablo 1Genel Bilgiler Formu
Okul Adı TarihiBina Blok Adı
Kat
Koridor SayısıOda
SayısıDerslikSayısı
LaboratuarSayısı
ElektrikPanosu(Odası)[ ] Var[ ] Yok
Işıldak Sayısı [ ] YokAcil Yangın Ccedilıkış Sayısı[ ] Yok
Yangın Soumlnduumlruumlcuuml [ ] Var [ ] YokSayısı ve Yeri
Yangın Hortumu [ ] Var [ ] Yok
Sayısı ve Yeri
Diğer Accedilıklamalar Oda-
Derslik-LabAdı
veya Nosu
İlkyardımKutusuTalimatPanosu
KapıAccedilılışYoumlnuuml
İlkKurtarılacak
(OumlnemliBelge)
TahliyeEngeli
(Mobilyavs)
VanaŞalter
TehlikeliMadde(adı)
YanıcıMalzeme
(Ahşap vs)
DumanDedektoumlruumlTaşınabilirSoumlnduumlrme
Cihazı
AfetAcil
YardımMalz
NOT Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı hazırlanırken aşağıda adı geccedilen standart formlar oluşturulur ve dosyanın son kısmındaki ekler boumlluumlmuumlne eklenir
Sayfa 19 45
1ldquogenel bilgiler formurdquo 2ldquoDurum Tespiti Detay Formurdquo 3ldquoTehlike Profili Belirleme Formurdquo 4ldquoMalzeme Bilgi Formurdquo 5ldquoAcil Durum Raporu Formurdquo
Yapısal tehlikeler taşıyıcı olmayan yapı elemanlarının hasar goumlrmesiyle oluşan (boumllme duvar hasarları sıva ve cam hasarları gibi) riskler ve taşıyıcı yapı elemanlarının (kolon kiriş gibi) hasar goumlrmesiyle oluşan riskler olarak iki grupta ele alınırlar Taşıyıcı sistemin guumlvenliği riski kontrol eden etkenlerdendir Oumlzellikle deprem gibi yapı elemanlarında doğrudan hasara yol accedilabilen afetler iccedilin sistemin guumlcuuml riskin azalması dolayısıyla can ve mal kaybının azalması ile doğrudan ilişkilidir Oumlzellikle deprem sof konusu olduğunda yapısal riskler dışında zemin koşulları da riskleri azaltıcı ya da arttırıcı rol oynar Depremin guumlcuumlne bağlı olarak zeminin koşulları depremin enerjisini buumlyuumltebilir veya azaltabilir Bu nedenle zeminin oumlzelliklerine goumlre yapılaşma deprem zararlarının azaltılmasında oumlnemli rol oynar
Yapısal olmayan tehlikeler bir bina iccedilin yapısal elemanlar dışında kalan tuumlm detaylardır Oumlzellikle okullar gibi belirli bir anda kalabalık teşkil eden mekacircnlar iccedilin yapısal olmayan tehlikeler buumlyuumlk tehdit oluşturmaktadır Uumllkemizde yaşanan buumlyuumlk depremlerde yapısal olmayan unsurlara bağlı yaralanma oranı 50 can kaybı ise 3-4 olarak tespit edilmiştir Yaralanma ve oumlluumlmlerin ccediloğunun duumlşen ve devrilen eşyalardan kaynaklandığı devrilen eşyaların da ccedilıkış yollarını kapattıkları tespit edilmiştir Bu nedenle okullar iccedilin yapısal olmayan tehlikelere youmlnelik oumlnlemlerin alınması yapısal olmayan ve tehdit oluşturacak malzemelerin doğru şekilde sabitlenerek yapısal elemanlarla birlikte hareket etmeleri sağlanmalıdır Sadece deprem soumlz konusu olduğunda değil herhangi bir acil durum anında ccedilıkış-kakış yollarını kapatacak kapı oumlnlerindeki malzemelerin de sabitlenmesi veya ccedilıkışları kapatmayacak şekilde konumlandırılmaları gerekmektedir
RİSK ANALİZİRisk analizi yapılabilmesi iccedilin analizin yapılacağı mekacircnın ve bireyleri
etkileyecek her tuumlrluuml tehlikenin belirlenmesi gerekir Olabilecek bir acil durum veya afetin mekan ile insanlar uumlzerine etkilerinin belirlenmesi oldukccedila zor olmakla beraber duruma en yakın ihtimaller doğrultusunda doğal teknolojik ve insan kaynaklı olası tehlikeler iccedilin oumlnem derecesine bağlı oumlnceliklerin belirlenmesi gerekir Okullar iccedilin herhangi doğal teknolojik veya insan kaynaklı bir olayın afete doumlnuumlşmemesi veya doumlnuumlşse bile en az zararla sonuccedillanması tehlikelerin belirlenerek tedbirlerinin alınması ve risklerin azaltılması ile muumlmkuumlnduumlr
Birleşmiş Milletlerin kabul ettiği en genel tanımla ldquoinsanlar iccedilin fiziksel ekonomik ve sosyal kayıplara neden olan normal yaşamı durdurarak veya kesintiye uğratarak toplumları ve işyerlerini etkileyen yerel imkacircnlarla baş edilemeyen doğal teknolojik veya insan kaynaklı tuumlm olaylarardquo afet denilmektedir
Risk analizi Afet Acil Yardım Planlarırsquonın temelini oluşturur Bir kuruluşta tehlike ve risk analizi yapılmadan plan hazırlanmamalıdır Her okulun iccedil ve dış risklerini değerlendirip kendine oumlzguuml bir ldquoOkul Afet Acil Yardım Planırdquo hazırlaması gerektiği unutulmamalıdır
Tehlikenin neden olabileceği riskin belirlenmesi iccedilin zarar goumlrebilirlik değerlendirmesi
Sayfa 20 45
yapılmalıdır Risk belirlenmesiyle aşağı yukarı değişik buumlyuumlkluumlkteki afetlerin hangi boyutta etkiyaratacağı tahmin edilebilir Mevcut tehlikelerin yaratabileceği afetlerle ilgili risk analizi yapılmalı bu risklere eldeki imkacircn ve kaynaklarla nasıl karşı koyulacağı belirlenmeli geccedilmişteyaşanan deneyimlerden ccedilıkarılan dersler ışığında yeni eylem planları geliştirilmelidir
Risk en basit tarifiyle insana ccedilevreye bir kuruluşa bir iş veya hizmet suumlrekliliğine zarar verecek sonuccedillar doğuran olayların tahmini koumltuuml etkileridir
Tehlikeler doğası itibariyle birbirlerine goumlre farklılıklar goumlsterir Bazı tehlikeler oumlncuuml işaretler verebilirken bazıları ise aniden oluşabilmektedir Oumlzellikle deprem gibi doğal kaynaklı olaylar iccedilin tahminlerde bulunmak oldukccedila zor hatta muumlmkuumln değildir Bu nedenle okullar iccedilin aniden gelişen bu tur tehlikelerin afete doumlnuumlşmemesi iccedilin mevcut durum ccedilok iyi analiz edilmelidir Mevcut durumun analiz edilmesinde kurumun sahip olduğu yerel imkacircnlar belirlenmelidir Bu iccedil kaynaklar afet veya acil durum anında ve sonrasında normal hayata geccediliş iccedilin gereklidir
Okullar iccedilin yapılacak tehlike analizi ccedilalışmalarında olası tehlikelerin belirlenmesi ve belirlenen her tehlike iccedilin gerccedilekleşme sıklığı ile mekacircn personel-oumlğrenci ile eğitim suumlrekliliği uumlzerine etkileri derecelendirilmelidir Ayrıca tehlikenin buumlyuumlkluumlğuuml coğrafi-boumllgesel koşullar veek olarak yakın ccedilevrede meydana gelebilecek olayların etkileri de duumlşuumlnuumllmelidir Unutulmamalıdır ki bir okuldaki personel oumlğrenci eğitim binası ile eğitim materyallerinin bir tehlikenin etkisiyle hasara uğraması veya eğitiminin kesintiye uğraması o okulun hasar goumlrebilirliğinin seviyesini goumlsterir
Risk analizi ccedilalışmalarında tehlike tuumlrleri ile bu tehlikelerin nitelikleri de değerlendirilir Her tehlikenin kendine oumlzguuml etkileme şiddeti oluşum sıklığı etkilediği mekacircn ve topluluk sayısıile oumlnlemleri bir diğer tehlikeye goumlre farklılık goumlsterir Tehlike profilinin (goumlruumlntuumlsuumlnuumln) belirlenmesinde mekacircn-bina insan-personel-oumlğrenci eğitim suumlrekliliği gibi başlıklarla gruplandırılmış sorulara verilecek cevaplar iccedilin aşağıdaki detaylar dikkate alınmalıdır Mekacircn veya bina tehlikenin veya riskin etkileyeceği alandır Mekacircnın ne kadarının etkileneceği farklı oranlarda etkilenecek alanların olup olmadığı oumlnemlidir İnsan (personel- oumlğrenci) tehlikenin gerccedileklemesi halinde tehlikeden etkilenebilecek zarar goumlrebilecek en yuumlksek insan sayısıdır
Eğitim suumlrekliliği tehlikenin binayı veya insanları etkilemesi durumunda eğitimi ne kadar etkileyeceği eğitimde kesintiye yol accedilıp accedilmayacağıdır Risk analizi yapılırken oumlzellikle deprem ve sel gibi doğal kaynaklı tehlikeler iccedilin etki derecesi ve oluşum sıklığıolasılığının belirlenmesinde bilimsel verilerden yararlanılmalı diğer tehlikeler iccedilin ise fiziki şartlar ve mevcut riskler dikkate alınmalıdır Belirlenen tehlikelerin mekacircnı İnsanı ve eğitim suumlrekliliğini ne kadar etkileyebileceğini belirleyebilmek iccedilin dosya sonundaki Ek 2rsquodeki ldquoTehlike Profili Belirleme Formurdquo doldurulmalıdır Bu formdaki ldquoEtkileme Şiddetirdquo nin Felaket Kritik Sınırlı ve Oumlnemsiz seviyelerinden hangisine ve ldquoOluş Sıklığırdquo nın Yuumlksek Bazen Nadiren Yok (ccedilok az) seviyelerinden hangisine karşılık geldiğine tablodaki ve aşağıdaki accedilıklamalar doğrultusunda karar verilir
MEVCUT DURUM ANALİZİOumlncelikle okulun sahip olduğu afet ve acil durum sırasında ve sonrasında
kullanılabilecek iccedil kaynaklar tespit edilmelidir Bu konuda şunlar yapılabilir
Sayfa 21 45
1 Personel Yangın muumldahale ekibi ilkyardım ekibi komuta merkezi ekibi tahliye ekibi basın
ve halkla ilişkiler ekibi gibi ccedilalışma gruplarında yer alacak personelin tespiti2 Ekipman Yangından korunma ve muumldahale ekipmanları (takımı) iletişim
ekipmanlarıİlkyardım malzemeleri uyarıalarm sistemleri gibi ekipmanların envanterinin hazırlanması ve bunlarındestek sistemlerinin belirlenmesi3 Sosyal ve youmlnetsel tesisleraraccedillar İl Afet ve Acil Durum Muumlduumlrluumlğuuml (ADM)
sığınaklar ilkyardımmerkezleri sağlık hizmet birimi gibi birimlerin okul iccedilindeki konumlarının ve kapasitelerinin belirlenmesi4 Organizasyon Eğitim tahliye planı gibi konularda okulun organizasyon
kapasitesinin belirlenmesi
OKULLARDA YAŞANABİLECEK TEHLİKELER ŞOumlYLE SIRALANABİLİR1 Gaz kaccedilağı2 Deprem3 Yangın4 Yıldırım5 Teroumlr6 Ccedilevreden (komşu kurum ve kuruluşlardan gelecek) etkiler7 Olumsuz hava koşulları (sel fırtına hava kirliliği kar buzlanma don ve vb)8 Toprak kayması ve heyelan9 İletişim-haberleşme aksaklıkları10 Acil sağlık durumları (salgın hastalıklar gıda zehirlenmesi vb)11 Tehlikeli maddeler12 Ulaşım-servis kazaları13 Savaş hali14 Adli vakalar (ccedilocuk kaccedilırma hırsızlık vb)15 Kazan patlaması vb bunlar gibiOkullarda yapısal olmayan risklerin azaltılması iccedilin şunlara dikkat edilmelidir1 Araccedil gereccedil makine ve mobilya gibi ağır olan eşyaların sabitlenmesi2 Tavanda asılı olan eşyaların sabitlenmesi3 Elektrikli aletlerin sabitlenmesi ve kesintisiz guumlccedil kaynağı veya jeneratoumlrle
desteklenmesi4 Buumltuumln zehirli yanıcı ve tehlikeli maddelerin ldquoSınırlayın İzole Edin Yok
Edin Ayırınrdquo(SİYA) kuralına bağlı olarak kapalı sağlam kutular iccedilinde depremde doumlkuumllmeyecek şekilde tutulmalarının sağlanması5 Ccedilalışanlar ve aileleri iccedilin eğitim ve bilinccedillenme programları duumlzenlenmesi6 Sınıf kapılarının dışarı accedilılacak şekilde tasarlanmış olması7 Ccedilıkış yollarının daima accedilık tutulacak şekilde ayarlanması8 Yapısal olmayan elemanlar ruumlzgar ve deprem sarsıntılarına karsı binaya sabitlenmesi9 Yangın soumlnduumlrme cihazlarının durumu yerlerinin kontroluuml ve bakımlarının yapılması10 Yangın guumlvenliği oumlnlemlerinin uygulanması11 Tahliye tatbikatlarının sık yapılması
Risk analizi yapılırken etki derecesi iccedilin1 Felaket (50rsquoden fazla zarar ccedilok sayıda oumlluumlm 30 guumlnden fazla sureli
etki) iccedilin 42 Kritik (25 -50 zarar kalıcı sakatlanmalar 2 hafta sureli etki) iccedilin 3
Sayfa 22 45
3 Sınırlı- Kontrol edilebilir (10 -25 zarar yaralanmalar 1 hafta sureli etki) iccedilin 2
4 Oumlnemsiz (10rsquodan az zarar 24 saat veya daha kısa sureli etki) iccedilin 1 Oluş Sıklığı iccedilin1 Yuumlksek (Gelecek yılda meydana gelme olasılığı 100) iccedilin 42 Bazen (Gelecek yılda meydana gelme olasılığı 10-100 veya gelecek 10 yılda
en az bir kez) iccedilin 33 Nadiren (Gelecek yılda meydana gelme olasılığı 1-10 veya gelecek 100 yılda
en az bir kez) iccedilin 24 Yok (ccedilok az) (Gelecek 100 yılda goumlruumllme olasılığı 1 veya daha az) iccedilin 1
kullanılmalıdırTablo 2 Risk Seviyesine Goumlre Derecelendirme
Tehlike
Etkilenecek Unsurlar(Her bir unsur tablo altındaki etki derecesi Puanına goumlre ve Ek 2 formu verilerine goumlreYapılmalıdır)
ETKi DERECESİ(Etkilenecek Unsurların
Ortalaması)(Mekacircn+İnsan+Eğit
imSuumlrekliliği) 3
Oluş S
ıklığıOlasılı
k
Oumlncelik
Derecesi
Mekacircn Bina
EğitimSuumlrekliliğ
i
İnsan(personel
Oumlğrenci)Tehlike 1Tehlike 2Tehlike 3helliphelliphelliphellipEtkilenecek Unsurlar Oumlnemsiz1Sınırlı ndashkontrol edilebilir 2Kritik 3 Felaket 4 (Ek 2rsquoden yararlanılarak belirlenir)Etki Derecesi Etkilenecek Unsurlar (Mekacircn+ İnsan+Eğitim Suumlrekliliği) 3Oluş Sıklığı ı Olasılık Yok 1Nadir 2 Bazen 3 Yuumlksek 4 (Ek 2rsquoden yararlanılarak belirlenir)Oumlncelik derecesi = Etki Derecesi X OlasılıkTablo 2rsquode her tehlike iccedilin hesaplanan ldquooumlncelik derecesirdquo iccedilin Tablo 3 ve Tablo 4rsquoten yararlanılarak tehlikenin plandaki oumlncelik duumlzeyi veya planda yer alıp almayacağı belirlenir
Tablo 3 Risk seviyesine goumlre matrisEtki Derecesi
Ola
sılık
Felaket4
Kritik3
Sınırlı2
Oumlnemsiz1
Yuumlksek4
Yuumlksek16
Yuumlksek12
Orta8
Az4
Bazen3
Yuumlksek12
Yuumlksek9
Orta6
Az3
Nadiren2
Orta8
Orta6
Az4
Ccedilok Az2
Yok1
Az4
Az3
Ccedilok Az2
Ccedilok Az1
Sayfa 23 45
Tablo 4 Plandaki oumlncelik seviyesiSonuccedil Risk Plandaki Oumlncelik
16 12 9 Yuumlksek 1 Duumlzeyde (en oumlncelikli plan)
86 Orta 2 Duumlzeyde (oumlncelikli plan)43 Az 3 Duumlzeyde (plan)21 Ccedilok Az 4 Duumlzeyde (plan
yapılmayabilir)
Zarar Azaltma ccedilalışmaları planlama oumlncelikleri sonuccedilları doğrultusunda bir program dahilinde Ek-5rsquoteki oumlrnek ldquoZarar Azaltma Ccedilalışmaları Formurdquo kullanılarak gerccedilekleştirilmelidir
HAZIRLIK CcedilALIŞMALARIAfet oumlncesinde oumlnleme ve zarar azaltma aşamasında alınan tuumlm
oumlnlemlere karşın depremani seller fırtına ve tayfunlar gibi bazı tehlikeleri oumlnlemek ve risklerini tamamen ortadan kaldırmak muumlmkuumln olamayacağı iccedilin hazırlık aşamasında bazı oumlnemli faaliyetlerin yuumlruumltuumllmesi kaşınılmazdır Bu faaliyetlerin yanı sıra okullar kazalar kavgalar zehirlenmeler kuumlccediluumlk ccedilaplı yangınlar gibi acil durumlarla ccedilok sık karşılaştıkları iccedilin gerekli hazırlık faaliyetlerini suumlrekli guumlncel ve uygulanabilir duumlzeyde tutmak zorundadırlar
Hazırlık ccedilalışmalarının ana hedefi tehlikelerin topluluklar ve yaşam alanları uumlzerinde doğurabileceği olumsuz sonuccedillara karşı oumlnlemler almak ve etkili muumldahale iccedilin on hazırlıklar yapmaktır Kısacası herhangi bir afet anında acil yardım ihtiyaccedillarının karşılanabilmesi ve ldquoarama-kurtarmardquo kabiliyetinin geliştirilmesi iccedilin yapılması gereken faaliyetlerin tuumlmuumlduumlr Bu amaccedilla eğitilen personel ve temin edilen malzemelerin doğru alanlarda konumlandırılmaları da bu faaliyetlerin iccedilerisinde yer alır Hazırlık safhasında oumlğrenci oumlğretmen ve ccedilalışanların canı ve malı ile milli servetleri afetlerin yıkıcı etkilerinden koruyacak bazı faaliyetlerin yuumlruumltuumllmesi zorunluluğu nedeniyle hazırlık ccedilalışmaları ccediloğu zaman zarar azaltma faaliyetleri ile iccedil iccedile girmiştir Hazırlık ccedilalışmalarının temelini okullarla ilgili tuumlm paydaşların afet veya acil durum anında nasıl davranacaklarının oumlnceden belirlenmesi ve gerekli olan tuumlm eğitim ve tatbikatların yuumlruumltuumllmesi ccedilalışmaları oluşturmaktadır Başka bir deyişle hazırlık ccedilalışmaları muumldahale surecini kapsayan faaliyetlerin oumlnceden planlandığı ve programların geliştirildiği ccedilalışmalar buumltuumlnuumlduumlr
Okul afete muumldahale ccedilalışmaları oumlnceden tahmin edilebilen ve erken uyarı verilebilmesi muumlmkuumln olan tehlikeler ve ani gelişen olaylar iccedilin olay anında yapılması gereken doğru davranış biccedilimlerini de iccedilerir Herhangi bir tehlike anında en doğru davranış biccediliminin ne olduğu ile ilgili bilgi ve beceri geliştirici eğitimler ile tatbikatlar da hazırlık ccedilalışmalarının bir parccedilası olarak duumlşuumlnuumllmelidir
Hazırlık faaliyetleri iccedilerisinde olması gereken başlıca adımlar şunlardır 1 Afete muumldahale ve iyileştirme planlarının hazırlanması
Sayfa 24 45
2 Başta bu planlarda goumlrev alacak kişiler olmak uumlzere oumlğretmenler oumlğrenciler ccedilalışanlar ve veliler iccedilin eğitim ve tatbikat programlarının hazırlanması ve uygulanması
3 Okul iccedili haberleşme bilgi ve iletişimin geliştirilmesi 4 Okul afet ve acil durum youmlnetimi planlama ccedilalışmalarının tanıtılması ve
yaygınlaştırılması5 Goumlrevlilerin eğitimi bilgilendirilmesi ve bilinccedillendirilmesi6 Erken uyarı tahliye sığınak duumlzeni kurtarma ve ilk yardım gibi alt planların
hazırlanması7 Eğitim materyallerinin hazırlanması8 Eksiklerin tespit edilmesi ve giderilmesi9 Tatbikatların yapılması10 Diğer planlarla işbirliği ve koordinasyon
Şekil 4 Afete Hazırlık Ccedilalışmaları DoumlnguumlsuumlHazırlık Ccedilalışmalarına başlarken oumlncelikli olarak şu hususları belirlemek gerekir1- Risklerin Belirlenmesi2- Tehlikeleri Belirlenmesi3- Varsa Eksiklikleri Giderilmesi4- Oumlnceliklerin belirlenmesi 5- Tehlike ve riskleri oumlnlenmesi veya azaltılması6- Zarar goumlrebilirliklerin belirlenmesi7- Mevcut imkacircn ve kaynakları belirlenmesi
HAZIRLIK CcedilALIŞMALARI ESNASINDA YAPILACAKLAR OLANLAR1- Tatbikatların sıklıkla duumlzenli bir tarzda yapılması2- Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Planlama Ccedilalışmalarının Tanıtılması3- Diğer planlarla işbirliği ve koordinasyonun sağlanması4- Eğitim Materyallerinin hazırlanması5- Eksiklerin tespit edilmesi ve giderilmesi6- Goumlrevlilerin eğitimi bilgilendirilmesi ve bilinccedillendirilmesi7- Erken uyarı tahliye sığınak duumlzeni kurtarma ve ilk yardım gibi alt planlarının
hazırlanması
MUumlDAHALE CcedilALIŞMALARI
Sayfa 25 45
Bir afetin oluşumunu takip eden ve afetin oluşundan hemen sonra başlayarak afetin buumlyuumlkluumlğuumlne bağlı olarak 1-2 aylık suumlre iccedilerisinde yapılan faaliyetlerin tuumlmuumlduumlr Muumldahale evresinde ilk hedef en kısa surede en fazla insanın hayatını kurtarmaktır Bunu insan yaşamını ilgilendiren yaralıların sevk edilmesi-tedavisi barınma ve yaşamsal ihtiyaccedillarının temini gibi diğer faaliyetler takip eder Muumldahale faaliyetleri aynı zamanda otorite ve disiplin gerektirir Bu suumlreccedil iccedilerisinde ortaya ccedilıkan gereksinimlerin hızla tespit edilmesi iletişim ve eğitimli kadrolarla ve yeter sayıda ekipmanla muumldahale edilmesi gerekir
Muumldahale aşamasıyla eş zamanlı yuumlruumltuumllen diğer oumlnemli ccedilalışmaların başlıcalar şunlardır
1 Hasar tespitlerinin yapılması tehlike yaratan enkazların kaldırılması ve patlama yangın
gibi ikincil afetlerin oumlnlenmesidir2 Afetin kısa sureli ve direk etkilerine hitap eden muumldahale faaliyetleri ile afetin
olumsuz etkilerinigidermek iccedilin bilgi ve becerilerin uygulanması
3 Guumlvenliğin arttırılması olası tehditlerin nedenleri ve kaynağının araştırılması
4 Goumlzetim ve denetimlerin arttırılması 5 Aksayan hizmetlerin en kısa surede suumlrduumlruumllebilirliğinin sağlanması
faaliyetleri de eşzamanlı olarak yuumlruumltuumllmelidir
Bu nedenle bu evrede hızlı değerlendirme ve temel bilgilerin elde edilmesi ve artccedilı olay olasılıklarının değerlendirilmesi bu surecin sağlıklı yuumlruumltuumllmesinde buumlyuumlk oumlnem taşımaktadır
Uumllkemizde yaygın olarak acil durum planlaması adı ile tanınan muumldahale ccedilalışmalarının ana amacı acil durum veya afet sonucu oluşan olaylara zamanında hızlı ve etkili olarak muumldahale ederek can kaybı ve yaralanmaların artmaması afetin neden olabileceği yangınlar patlamalar salgınlar gibi ek tehlike ve risklerle can ve mal kaybının buumlyuumlmemesi ve okulun normal faaliyetlerine bir an oumlnce doumlnebilmesi iccedilin gerekli tuumlm faaliyetlerin hangi oumlrguumltlenme şekliyle kimler tarafından ne zaman hangi goumlrev ve yetkiyle hangi kaynaklar kullanılarak yuumlruumltuumlleceğini accedilıkccedila tanımlayan bir belgedir
Sayfa 26 45
Şekil 5 Muumldahale Ccedilalışmaları Doumlnguumlsuuml
MUumlDAHALE CcedilALIŞMALARI ESNASINDA YAPIMASI GEKENLER1- Psikososyal desteğin sağlanması2- Afet tuumlruuml ve etkisine goumlre davranış şekli (tahliye veya yerinde korunma)3- Olayın buumlyuumlkluumlğuuml ve ccedilevresindeki etkileri hakkında bilgi toplama4- Yetkililerini ve velilerin bilgilendirilmesi5- Sorumlu kurum ve kuruluşlardan yardım talep edilmesi6- Oumlğrenci oumlğretmen ve ccedilalışanların korunması ve acil ihtiyaccedilların sağlanması7- Muumldahale ekiplerin goumlreve sevk edilmesi
İYİLEŞTİRME CcedilALIŞMALARIMuumldahale suumlrecinden sonra başlayan ve afetin buumlyuumlkluumlğuumlne goumlre 1-2
yıl gibi daha uzun bir sureyi kapsayan faaliyetlerin tuumlmuumlduumlr Muumldahale surecinde ccedileşitli sebeplere bağlı olarak gerccedilekleştirilemeyen bazı ccedilalışmalar da bu suumlreccedil iccedilerisinde gerccedilekleştirilebilir Okullar iccedilin iyileştirme aşamasında yapılacaklar okulun bir an oumlnce accedilılması ve normal programına doumlnebilmesi iccedilin planda oumlngoumlruumllen eylemlerin uygulanması ccedilalışmalarını iccedilerir Ana hedef eğitimin muumlmkuumln olan en kısa sure iccedilerisinde başlayabilmesinin temini ve meydana gelen olaydan elde edilen derslerin ışığı altında daha guumlvenli ve emniyetli bir okul ve eğitim ortamı oluşturmaktır
Bu faaliyetlerin hazırlık faaliyetleri sırasında planlanması etkin olarak uygulanabilmesi iccedilin gereklidir İyileştirme faaliyetleri uzun surelidir ve eğitime başladıktan sonra da devam edebilir İyileştirme faaliyetleri afet veya acil durumların neden olduğu fiziksel eğitsel youmlnetsel psikolojik sosyal ve ccedilevresel kayıp ve zararların hangi imkacircn ve kaynaklar kullanılarak nasıl giderilebileceğini afetin fırsata doumlnuumlştuumlruumllerek okul ve ccedilevresinin nasıl daha guumlvenli ve emniyetli bir hale getirilebileceğini okulun normal faaliyetlerine bir an oumlnce doumlnebilmesini ve eğitim kalitesinin yuumlkselmesini sağlayan ccedilalışmaların buumltuumlnuumlduumlr Bu suumlreccedil iccedilerisinde yuumlruumltuumllmesigereken faaliyetler Şekil 6rsquoda şematik olarak goumlsterilmiştir
İyileştirme faaliyetleri afet veya acil durumların neden olduğu fiziksel eğitsel youmlnetsel psikolojik sosyal ve ccedilevresel kayıp ve zararların hangi imkan ve kaynaklar kullanılarak nasıl giderilebileceğini afetin fırsata doumlnuumlştuumlruumllerek okul ve ccedilevresinin nasıl daha guumlvenli ve emniyetli bir hale getirilebileceğini okulun normal faaliyetlerine bir an oumlnce doumlnebilmesini ve eğitim kalitesinin yuumlkselmesini sağlayan ccedilalışmaların buumltuumlnuumlduumlr
İyileştirme suumlreci iccedilerisinde yuumlruumltuumllmesi gereken faaliyetler şunlardır
Ccedilevre ve Şehircilik Bakanlığı AFAD ve Belediyelerle işbirliği yapılacaktır1 Okulun yeniden accedilılması Afetten sonra okulun en kısa zamanda eğitime
accedilılması2 Bina ve tesislerin fiziksel yapısal iyileştirmesi3 Youmlnetsel iyileştirme İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml ve İlccedile Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuumlyle4 Eğitsel iyileştirme İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml ve İlccedile Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuumlyle5 Psikolojik iyileştirme Okul Rehberlik Servi ve gerekirse RAMrsquo da destek
sağlanır6 Sosyal ve ccedilevresel kayıp ve Zaraların hangi imkacircn ve kaynaklar kullanılarak
nasılSayfa 27 45
Giderilebileceği ile afetin fırsata doumlnuumlştuumlruumllerek okul ve ccedilevresinin nasıl daha guumlvenli ve emniyetli bir hale getirilebileceği ve eğitim kalitesinin artırılacağını duumlzenleyen planlama tuumlruumlduumlr
Okul afet ve acil durum youmlnetimi planlaması iccedilerisinde yer alan zarar azaltma hazırlık muumldahale ve iyileştirme ccedilalışmalarının bir buumltuumln olarak goumlruumllmelidir
Okul afet ve acil durum youmlnetimi planları bir kere hazırlanarak dolaplara bırakılan belgeler olmamalıdır Okulun kapasitesi ve durumundaki değişimlere tatbikatlardan ve yıllık eylem planındaki faaliyetlerden elde edilen deneyim ve derslere goumlre yılda en az bir kere revize edilmelidir
Okul afet ve acil durum youmlnetimi planıyla uyumlu olacak şekilde yıllık faaliyet planının hazırlanması ve uygulanması son derece oumlnemlidir Yıllık faaliyetlerin planlama şekli aşağıda goumlsterildiği gibi
Şekil 6 İyileştirme Ccedilalışmaları Doumlnguumlsuuml
İYİLEŞTİRME CcedilALIŞMALARI ESNASINDA TAKİP EDİLECEK BASAMAKLAR1- Okulun yeniden accedilılması2- Psikolojik iyileştirmenin sağlanması3- Eğitsel iyileştirme yapılması4- Bina ve tesislerin fiziksel yapısal iyileştirilmesi5- Youmlnetsel iyileştirme yapılanması
ZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARIBirccedilok kaynakta zarar azaltma afetlerin etkilerinden kaynaklanan can ve mal kayıplarının
azaltılmasına youmlnelik ccedilabaların buumltuumlnuuml olarak tanımlanır Bir başka deyişle bu aşamada yapılacaklar tehlikeli durumlar karşısında oluşabilecek can ve mal kayıplarını muumlmkuumlnse ortadan kaldırmayı değilse olabildiğince azaltmayı amaccedillayan ccedilabaların buumltuumlnuumlduumlr Zarar azaltma sadece oumlnleme yaklaşımından farklı olarak oumlzellikle doğal kaynaklı tehlikelerin kaccedilınılmaz olduğunu kabul ederek afetlerin etkilerini en az zararla atlatmaya youmlnelik toplumsal direnccedil ve beceri geliştirmeyi de amaccedillar
Adından da anlaşılacağı uumlzere afet oumlncesinde ve afet planlaması genel ccedilerccedilevesi iccedilerisinde oumlncelikle yapılması gereken ccedilalışmalar aşağıdaki hususları iccedilermelidir1- Okul ve ccedilevresindeki tehlikelerin belirlenmesi analizi ve
değerlendirilmesi2- Okul nuumlfusu yapı alt yapı ve insan faaliyetleri envanterinin
(dokuumlmanlarının) ccedilıkarılması
Sayfa 28 45
1OKUL AFET ve ACİL DURUM YOumlNETİMİPLANLAMA CcedilALIŞMALARININ TANITILMASI2GOumlREVLİLERİN EĞİTİMİ BİLGİLENDİRİLMESİ ve BİLİNCcedilLENDİRİLMESİ3ERKEN UYARI TAHLİYE-SIĞINAK DUumlZENİ KURTARMA ve İLKYARDIM GİBİ ALT PLANLARIN HAZIRLANMASI4EĞİTİM MATERYALLERİNİN HAZIRLANMASI5EKSİKLİKLERİN TESPİT EDİLMESİ VE GİDERİLMESİ6TATBİKATLARIN YAPILMASI7DİĞER PLANLARLA İŞBİRLİĞİ VE KOORDİNASYON
1TEHLİKELERİ BELİRLE2ZARAR GOumlREBİLİRLİKLERİ BELİRLE3RİSKLERİ BELİRLE analiz eder
4OumlNCELİKLERİ BELİRLE5MEVCUT İMKAN VE KAYNAKLARI BELİRLE6VARSA EKSİKLİKLERİ GİDER7TEHLİKE VE RİSKLERİ OumlNLE VEYA AZALT
HAZIRLIK CcedilALIŞMALARIZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARI
3- Fiziksel sosyal ekonomik ve ccedilevresel zarar goumlrebilirliklerin (etkilenme oranları) belirlenmesi
4- Risklerin belirlenmesi5- Oumlluumlm ve yaralanma riskleri 6- Tehlikenin yol accedilabileceği zincirleme veya ek tehlike ve riskler7- Fiziksel riskler (yapı altyapı elektrik mekanik tesisat ve okul donanımının
riskleri)8- Sosyal psikolojik ve ekonomik riskler9- Ccedilevresel riskler10- Afet senaryolarının hazırlanması11- İmkacircn ve kaynaklarla guumlccedilluuml ve zayıf youmlnlerin fırsat ve tehditlerin
belirlenmesi (SWOT analizi)12- Risk azaltma stratejilerinin belirlenmesi ve maliyet fayda analizleri13- Yasal kurumsal ve finansal olanakların belirlenmesi14- En akılcı stratejik amaccedil hedef ve eylemlerin belirlenmesi ve
uygulanması15- Performans kriterleri (oumllccediluumltleri kıstasları) ile izleme ve değerlendirme
youmlntemlerinin belirlenmesi16- Uygulamanın izlenmesi aksayan youmlnlerin belirlenmesi ve gerekiyorsa
planın guumlncelleştirilmesi
Zarar azaltma ccedilalışmalarını kısaca şoumlyle sıralayabiliriza) Tehlikelerin belirlenmesi b) Zarar goumlrebilirliklerin belirlenmesi c) Risklerin belirlenmesi d) Oumlnceliklerin belirlenmesie) Mevcut imkacircn ve kaynakların belirlenmesi f) Varsa eksikleri gidermek g) Tehlike ve riskleri oumlnlemek veya azaltmak iccedilin yapılması gereken ccedilalışmalardır
Tehlike ve riskleri oumlnlemek veya zararlarını azaltmak iccedilin yapılması gereken ccedilalışmalar kısmında gerekli formlar doldurulup her sene guumlncelleştirmesi gereken kısmını guumlncelleyerek dosyanın son boumlluumlmuumlne eklidir
Sayfa 29 45
Şekil 8rsquode goumlsterildiği gibi planla uygula kontrol et ve eksikleri gider şeklinde olmalıdırOkul afet ve acil durum youmlnetimi planları bir kere hazırlanarak bırakılan belgeler
olmamalıdır Okulun kapasitesi ve durumundaki değişimlere tatbikatlardan ve yıllık eylem planındaki faaliyetlerden elde edilen deneyim ve derslere goumlre yılda en az bir kere revize edilmelidir Okul afet ve acil durum youmlnetimi planıyla uyumlu olacak şekilde yıllık faaliyet Planının hazırlanması ve uygulanması son derece oumlnemlidir Yıllık faaliyetlerin planlama doumlnguumlsuuml Her faaliyetin mutlaka bir değerlendirmesi yapılarak problemler saptanmalı ve duumlzeltilmesi iccedilin gerekli ccedilalışmalar yapılmalıdır
YILLIK FAALİYETLER İCcedilİN PLANLANMASI GEREKENLER1 PLANLA (Planların oluşturulması) 2 UYGULA (Faaliyetlerin uygulanması) 3 KONTROL (Uygulamaların değerlendirilmesi)4 EKSİKLERİ GİDER (Problemlerin saptanması ve duumlzetilmesi yolunda adımların atılması) şeklinde olmalıdır Her faaliyetin mutlaka bir değerlendirmesi yapılarak problemler saptanmalı ve duumlzeltilmesi iccedilin gerekli ccedilalışmalar yapılmalıdır
Yıllık planlar şu faaliyetleri iccedilermelidir1 Zarar azaltma ve hazırlık konusunda alınabilecek oumlnlemleri ve yapılacak faaliyetleri2 Muumldahale iyileştirme ve yeniden inşa ile ilgili faaliyetleri (eğitim tatbikat vb)3 Oumlğrenciler oumlğretmenler aileler ve halk iccedilin afet eğitimini4 Hem kendi okulu hem de diğer okullarla bilgi ve tecruumlbe paylaşımını5 Problemleri saptama alınabilecek oumlnlemleri belirleme ve problemleri ccediloumlzmeye ilişkinyapılabilecek diğer faaliyetleri iccedilermelidir
YILLIK PLANLARDA AŞAĞIDAKİ BAŞLIKLAR MUTLAKA OLMALIDIR1 Yıllık planın amaccedil ve hedefleri2 Faaliyet tiplerine goumlre ccedileşitli alt faaliyetleri3 Uygulama takvimi
Sayfa 30 45
4 Sorumlu kişi veveya kişiler varsa işbirliği yapılan kurum kuruluş ve sivil toplum oumlrguumltleri5 Buumltccedile6 Her aktivite iccedilin gerekli olabilecek diğer bilgi ve accedilıklamalar
PLANLARIN DEĞERLENDİRİLMESİAfet ve Acil Durum Youmlnetimi planları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlarbir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilendersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilmesive guumlncelleştirilmesi gereken belgelerdir Afet planlaması bir eylem değil bir suumlreccediltir vezaman iccedilerisinde afet tuumlrlerinin buumlyuumlkluumlklerinin ve sıklıklarının değişimi bilim ve teknolojidekiyeni gelişmeler imkan ve kaynaklardaki artışlara bağlı olarak suumlrekli guumlncellenmelidirAfet ve Acil Durum Youmlnetimi planlarında dikkate alınması gereken ana oumlzellikleri aşağıdakigibi oumlzetlemek muumlmkuumlnduumlr1- Gerccedilekccedili ve kabul edilebilir olmalıdır2- Mevcut durumu olduğu gibi yansıtmalıdır3- Buumltuumln tehlike ve riskleri belirlemelidir4- Gerccedilekccedili afet senaryoları esas alınarak hazırlanmalıdır5- Farklı gruplar ve kuruluşlar arasında en uygun yardımlaşma işbirliği ve koordinasyonesaslarını belirlemelidir6- Goumlrev yetki ve sorumluluklar accedilıklıkla belirtilmeli belirsizlik goumlrev girişimleri ve
tekrarlanmalara fırsat verilmemelidir7- Youmlnetim komuta ve kontrol mekanizmalarının ve bilgi akışının nasıl olacağı accedilıklıkla
belirlenmeli ve youmlnetim karmaşasına neden olunmamalıdır8- Yeni kaynak ve yeni kuruluşlara ihtiyaccedil goumlsteren belgeler yerine mevcut imkacircn vekaynaklarla neler yapılabileceğini ilave imkan ve kaynakların gerccedilekccedili olarak neredenve nasıl karşılanacağını goumlsteren belgeler olmalıdır
Planın ve yapılan faaliyetlerin geliştirilebilmesi iccedilin mutlaka her faaliyetten sonra ve her yılın sonunda değerlendirilmesi gerekir Değerlendirmenin kolay ve anlaşılır olmasını sağlamakamacıyla daha oumlnce geliştirilmiş standart formlar kullanılabilir veya okulun kendi tehlike risk ve mevcut durumuna goumlre hazırlanmış bir değerlendirme formu hazırlanabilir
OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİMİ İCcedilİN TAVSİYE EDİLEN YILLIK CcedilALIŞMA PLANI
OKULTARİH AKTİVİTE YETKİLİ
KİŞİGERCcedilEKLEŞTİRİLDİĞİ
TARİHOkul Muumlduumlruumlnuumln Oumlğretmenler zuumlmre toplantısında Deprem Sel Yangın Kaza Gıda zehirlenmesi Salgın hastalık ve yapısal olmayan teroumlr olayları Biyolojik ve kimyasal tehlikeler karşı Okul Afet ve Acil durum Planın oumlneminin anımsatması ve oumlğretmenleri bu hususta bilgilendirmesihellip
Sayfa 31 45
helliphellip2015
Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Kurulunun Kurulması ve yetkilendirilmesi Uygun oumlzelliklere sahip personel ve goumlnuumllluumllerin belirlenmesi Afet youmlnetimi iccedilin goumlrevlendirmelerin yapılması
helliphellip2015
Okul Mekacircnları tesislerinin tehlike analizi Tehlike yollarına ait tehlike analizi Oku Kroki Planlarının Acil Durum telefon numaraları guumlncellenmesi Ailelere mesaj goumlnderilmesi Potansiyel tehlikelere goumlre tahliye guumlzergacirchlarının belirlenmesi
helliphellip2015
Tehlike Zarar Goumlrebilirlik ve Kapasite Değerlendirmesi Fiziksel Korunma Oumlnlemleri Alınması Muumldahale Kapasitesinin ve Kaynaklarının Geliştirilmesi
helliphellip2015Planın Uygulanması Değerlendirilmesi ve Guumlncellemesi iccedilin Tatbikatların Yapılması
helliphellip2015Personel ve oumlğrencilere afet youmlnetimi ve planla ilgili eğitimin verilmesi
helliphellip2015
Oumlğrenci velilerine afet youmlnetimi ve planla ilgili eğitimin verilmesi Okul Aile Birliğini toplayarak Okul afet ve acil durum youmlnetimi ve planla ilgili eğitimin verilmesi ve bilinccedillendirilmesi
helliphellip2015
Zarar azaltma ve hazırlık konusunda alınabilecek oumlnlemleri ve yapılacak faaliyetleri Muumldahale iyileştirme ve yeniden inşa ile ilgili faaliyetlerin goumlruumlşuumllmesi
helliphellip2015
Hem kendi okulu hem de diğer okullarla bilgi ve tecruumlbe paylaşımının yapılması Problemleri saptama alınabilecek oumlnlemleri belirleme ve problemleri ccediloumlzmeye ilişkin yapılabilecek diğer faaliyetlerin goumlruumlşuumllmesi
helliphellip2015Personel ve oumlğrencilere afet youmlnetimi ve planlama eğitiminin verilmesi
helliphellip2015 28 Şubat sivil savunma ldquoİkaz alarm Tatbikatırsquonın yapılması
helliphellip2015 hellip022015 1-7 Mart tarihlerinde Personel Tahliye tatbikatının yapılması
helliphellip2015Plan ve hazırlıkların goumlzden geccedilirilmesi Planın Uygulanması Değerlendirilmesi ve Guumlncellemelerin yapılıp revize edilmesi
Kontrol eden
Tarih Eğitim Yılı
NOT Yukarıdan aşağıya doğru sıralanan tarihlerde yapılması istenilen etkinlikler sadece okulunuza bu hususta yardımcı olmak iccedilin yapılmıştır Okulunuzun Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı hazırlarken uygun goumlrduumlğuumlnuumlz daha iyi ve kalıcı etkinlikleri değişik tarihlerde yapıla bilinir olduğunu unutmayınız
Yapılan ccedilalışmaların afet ve acil durum youmlnetimi doumlnguumlsuumlne uygunluğu ile gerccedilekleştirilen ve gerccedilekleştirilemeyen faaliyetlerin kontrol edilmesinin ve gerekirse planlama ccedilalışmalarının yeniden goumlzden geccedilirilmesinin planın başarısı iccedilin oumlnemli olduğu unutulmamalıdır Bu amaccedilla planın buumltuumln aşamaları tekrar goumlzden geccedilirilmeli tatbikatlarla ve yıllık olarak hazırlanacak ccedileşitli faaliyetlerle plan sınanmalıdır
Sayfa 32 45
İŞBİRLİĞİNE GİDİLECEK KURUM VE KURULUŞLARBir afet anında birccedilok okul dışı kaynağa ihtiyaccedil duyulacaktır Bazı durumlarda aşağıda
belirtilen kurumlarla oumlnceden ilişkiye geccedililmesi ve anlaşmalar yapılması gerekebilir
1 Youmlredeki bakanlık valilik ve kaymakamlıkların ilgili birimleri2 İl Afet ve Acil Durum Muumlduumlrluumlğuuml3 İl Sağlık Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Sağlık Grup Başkanlığı (112 Acil)4 İl Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml (155)5 Belediye6 İtfaiye (110)7 Kızılay (168)8 Muhtarlık9 Hastane ve Klinikler Aile hekimleri10 Jandarma (156)11 Zehir Danışma Merkezi (114)12 Akredite olmuş afetlerle ilgili ccedilalışmaları bulunan Sivil Toplum Kuruluşları13 Parlayıcı patlayıcı tehlikeli madde muumldahale otoriteleri14 Yerel youmlnetim hizmet birimleri15 İnşaat şirketleri iş makine parkları16 Acil durum ekipmanı sağlayan kuruluşlar17 Sigorta şirketleri ile iş birliğine gidilir
Bunlar dışında komşu binalarla acil muumldahalede karşılıklı yardımlaşma protokolleri ve ilgili kurum ve kuruluşlarla da anlaşmalar yapılmalıdır Ayrıca her yıl boumllgesel olarak resmi kuruluşlar ve komşu okulların davet edildiği ccedileşitli senaryolara goumlre duumlzenlenecek muumldahale kurtarma ve yardımlaşma tatbikatlarına da katılmak gerekir
ANLAŞMALAROumlnce herhangi bir acil durumda herhangi bir protokol yapmadan yardım alınabilecek
kurum ve kuruluşların irtibat bilgileri belirlenmelidir Ardından afet ve acil durum anlarında karşılıklı yardım ve işbirliği iccedilin protokoller ihtiyaca goumlre duumlzenlenmelidir Bu noktada şu kurumlarla işbirliği yapılmalıdır
1- Personelin hellip Komuta Merkezirsquone ulaştırılması iccedilin servis şirketleriyle2- Telefon hatlarında sorun yaşandığında oumlncelik sağlanması iccedilin Tuumlrk Telekom ve oumlzel
şirketlerle3- Telsiz kullanımı ve uydu telefonlarına youmlnelik hat anlaşmaları iccedilin ilgili kurumlarla4- Donanım altyapı network youmlnetimi iccedilin hellip ile5- Komuta Merkezi yiyecek-iccedilecek desteği iccedilin yemek firmalarıyla6- Komuta Merkezi personelinin barınması amacıyla yakın otellerle7- Deprem anında yoğun destek vermeleri iccedilin guumlvenlik şirketleriyle8- Deprem buumlyuumlkluumlğuuml yuumlksek olan senaryolarda kuruma gelen ihbarların karşılanması
amacıyla arama merkezi şirketiyle9- Uzman temini konusunda muumlhendis odaları ve dernekleriyle10- Ccedilalışan desteği verilmesi konusunda işbirliği sigorta şirketleriyle11- Afet durumundaki kargaşa ve yoğunluktan etkilenmemek amacıyla kurye ve kargo
şirketleriyle12- Avans ve tazminat oumldemelerinin kısa surede gerccedilekleştirilebilmesi ve gezici uydu
şubelerinden işlem yapılabilmesi iccedilin bankalarla
OKULDA TAHLİYE TATBİKATLARI YAPILIRKEN DİKKAT EDİLİCEK HUSUSLARYangın veya Şiddetli bir depremde uygulanacak Bina Tahliyesidir Okul İdaresi (Merkezi İdari Grup)
Sayfa 33 45
1 Bina tahliyesi iccedilin Yangın alarmını ccedilalıştırılır Oumlğrenciler ve okul ccedilalışanlarına iccedileride kalmalarını veya sığınma alanlarına gitmeleri anons edilir2 Durum uygunsa tuumlm kapı ve pencereleri kapatılır ( yangın durumunda)3 Durum uygunsa havalandırma sistemini kapatılır(Yangın kapıları kapatılır)4 Toplanma Alanında oumlğrencilerle haberleşme devamlılığı sağlanır(oumlrneğin ldquoGuumlvenli bir Yere Sığınrdquo Binaya Geri Doumln Yerinde Sığın Oumlğrenci Teslimi ya da acil durum veya tatbikat sona erdiğinde Tehlike Geccedilti anonsunun yapılması)
Tuumlm PersonelOumlnceden sınıflarda yangın ve deprem proseduumlrlerinin nasıl uygulanacağına dair tatbikat
yapılır Tahliye esnasında oumlzel yardıma ihtiyacı olacak oumlğrencilerle personel belirlenir Ziyaretccedililere yardımcı olunma konusunda da hazırlık yapılır Oumlğrencilere Bina Tahliyesi Talimatlarına Uymaları Hatırlatılır
D İ K K A TDoumlnme İtme Konuşma Koşma Acele Etme Takip Et
Oumlğrenciler tek veya ikişerli sıra halinde dışarı ccedilıkarılır Oumlzel yardıma muhtaccedil oumlğrenci ve personele yardım edilip edilmediği kontrol edilir Oumlğrencilere cep telefonlarını KULLANMAMALARI ve hatları meşgul etmemeleri gerektiği hatırlatılır Karşılaşılan her tehlikeye youmlnelik farklı acil durum proseduumlruuml hakkında oumlnceden goumlruumlşuumlluumlr ve uumlzerinde karara varılırBaşlıca beş farklı seccedilenek bulunur1 Bina Tahliyesi 2 Yerinde Sığınmak 3 Bir araya Toplanıp Dışarıda Barınmak 4 Guumlvenli bir Yere Sığınmak 5 KilitlenTecrit Proseduumlrlerin her biri değerlendirilir ya aynı şekilde yada uygun biccedilimde değiştirilerek uygulamaya konur Tehlike geccediltiğinde ve ortam guumlvenli olduğunda oumlğrenciler sınıflara doumlnebilir veya Okul Afet ve Acil Durum Oumlğrenci Teslim Proseduumlruuml uygulanabilir
DİKKAT PLANLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ İşin oumlzuuml Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlar bir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilen dersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilip guumlncelleştirilecektir
Sayfa 34 45
Sayfa 35 45
YANGIN TALİMATI (EK-3) (200712937 KARAR SAYILI BİNALARIN YANGINDAN KORUNMASI HAKKINDA YOumlNETMELİK ESASLARINA GOumlRE
HAZIRLANMIŞTIR)1A- YANGINA KARŞI AŞAĞIDAKİ OumlNLEMLERİ ALINIZ1-BİNANIZDAKİ BACA VE BORULARI ZAMANINDA TEMİZLE- YİNİZ2-SİGARANIZI İYİCE SOumlNDUumlRUumlP SİGARA TABLASINA ATINIZ3-CcedilATI ARALARINDA ELEKTRİK TESİSATIYANICI PARLAYICI PATLAYICI MADDE BALANDURMAYINIZ4-İZİNSİZ ELEKTRİK LPG GAZLI OCAK SOBA VB KULLANMA-YINIZ5- ELEKTRİK TESİSATI İŞLERİNİ MUTLAKA EHLİYETLİ KİŞİLERE YAPTIRINIZ6-ELEKTRİK TESİSATININ FENNİ MUAYENESİNİ YAPTIRINIZ7-ELEKTRİK SİGORTALARINI OTOMATİK HALE GETİRİNİZ8-YANGIN SOumlNDUumlRME CİHAZ VE MALZEMELERİNİ HER AN KULLANILIR HALDE BULUNDURUNUZ9- MESAİ BİTİMİ BUumlTUumlN ODALARI KONTROL ETTİRİNİZ10 ARŞİV VE ANBARLARDA SOBA KULLANMAYINIZ11-SİGARA İCcedilİLMESİ YASAK OLAN YERLERDE SİGARA İCcedilME-YİNİZ12- BUumlTUumlN PERSONELİ YANGIN KONUSUNTA EĞİTİNİZ13- YANGIN KACcedilIŞ YOLLARINI KULLANILIR HALDE TUTUNUZ
2B- YANGIN ANINDA AŞAĞIDAKİ İŞLEMLERİ YAPINIZ1-TELAŞLANMAYINIZYANGINI CcedilEVRENİZE VE SORUMLU KİŞİLERE DUYURUNUZ (CcedilANZİLALARMSES VB İLE)2-İTFAİYEYE HABER VERİNİZ (TEL 110)3-ADRESİ EN KISA VE DOĞRU OLARAK BİLDİRİNİZ4-YANGIN CİNSİNİ BİLDİRİNİZ (BİNABACAAKARYAKITELEKTRİK MOTORLU ARACcedil VB)5- İTFAİYE GELİNCEYE KADAR YANGINI SOumlNDUumlRMEK İCcedilİN ELDE MEVCUT ARACcedil GERECcedilTEN FAYDALANMAYA CcedilALIŞINIZ6-YANGININ YAYILMASINI OumlNLEMEK İCcedilİN KAPI VE PENCERELERİ KAPATINIZ KİLİTLEMEYİNİZYANICI MADDELERİ UZAKLAŞTIRINIZ7-OumlNCE CANLILARI SONRA KIYMETLİ EVRAK VE MALZEMEYİ KURTARINIZ8-BUNLARI YAPARKEN KENDİNİZİ VE BAŞKALARINI RİSKE ATMAYINIZ9- YANGIN SOumlNDUumlRME EKİPLERİ VEYA ŞEHİR İTFAİYESİ GELDİKTEN SONRA ONLARIN EMRİNE GİRİNİZ10-HASTA VE YARALILARA İLKYARDIM YAPINIZZEMİNE ULAŞMAMIŞ ASAN-SOumlRLER İLE YANGIN MOTOPOMPLARI HARİCcedil ELEKTRİKLERİ KESİNİZ
C LUumlZUMLU TELEFONLARİTFAİYE 110 BİNA KORUMA AMİRİ ELEKTRİK 186POLİS İMDAT 155 SU 185AMBULANS 112 DOĞAL GAZJANDARMA İMDAT 156
EYANGIN CcedilIKIŞ SEBEPLERİ1 TALİMAT VE EMİRLERE UYMAMAKTAN2 BİLGİSİZLİKTEN3 İHMALDEN4 SABOTAJ HAREKETLERİNDEN5 SICcedilRAMA VE KAZALARDAN6 ELEKTRİK ARKI VE KONTAĞINDAN
D YANGIN SOumlNDUumlRME CİHAZININ KULLANILIŞI1- CİHAZI YANGIN YERİNE GETİRİNİZRUumlZGARI ARKANIZA
ALINIZ2- ATEŞE MUumlMKUumlN OLDUĞUNCA YAKLAŞINIZ3- TETİK MEKANİZMASINI KİLİTLEYEN PİMİ CcedilIKARTINIZ
VEYA KARBONDİ- OKSİTTUumlPUumlNUumlN (KUumlCcedilUumlK TUumlP) VALFİNİ SOLA DOĞRU CcedilEVİREREK ACcedilINIZ
4- TETİĞE SONUNA KADAR BASARAK CcedilIKAN GAZI VEYA TOZU YANGININ DOĞDUĞU YERE PUumlSKUumlRTUumlNUumlZ
5- YANGINI OumlN TARAFTAN ARKAYA DOĞRU SOumlNDUumlRUumlNUumlZ
6- YANGINI SOumlNDUumlĞUumlNDEN EMİN OLMADAN TERK ETMEYİNİZ
7- TOZLU CİHAZLARI TOZ BİTENE KADAR BOŞALTINIZ
F YANGIN CcedilALIŞMA SAATLERİ İCcedilİNDE OLURSA1- HABER VERME YANGINI İLK GOumlREN KİMSE ALARM ZİL
TELEFON BAĞIRARAK VB HAREKETE GECcedilİRMEKLE BERABER TELEFONLA İTFAİYEYE HABER VERİR
2- EKİPLERİN GOumlREVLERİ SOumlNDUumlRME EKİBİ YANGININ CcedilIKTIĞI YERİN UumlST VE YANLARINDAKİ ODALARDA TERTİBAT ALARAK YANGINI SOumlNDUumlRMEYE CcedilALIŞIR KURTARMA EKİBİ VARSA OumlNCE CANLILARI KURTARIR YANGINDA OumlNCELİK SIRASINA GOumlRE EVRAK VE EŞYALARI BOŞALTMAYA HAZIR HALE GETİRİR GEREKİYORSA BİNANIN HENUumlZ YANMA TEHLİKESİ OLMAYAN KISIMLARINA TAŞIYABİLİRLER YANGIN CcedilIKAN BİNANIN TAHLİYESİNE OLAY YERİNE GELEN İTFAİYE AMİRİNİN VEYA MUumlLKİYE AMİRİNİN EMRİYLE BAŞLANIR KURTARILAN EŞYA İTFAİYE AMİRİ VEYA İDARİ İŞLER BİRİM AMİRİNİN GOumlSTERECEĞİ BİR YERE TAŞINIRİLKYARDIM EKİBİ YARALI VE HASTALARA İLKYARDIM YAPARKORUMA EKİBİ YANGINDAN KURTARILAN EŞYALARI KORUR PANİK VE KARGAŞAYI OumlNLER
G YANGIN CcedilALIŞMA SAATLERİ DIŞINDA OLURSA 1- HABER VERME YANGINI İLK GOumlREN KİMSE ALARM ZİL TELEFON BAĞIRARAK VB HAREKETE GECcedilİRMEKLE BERABER TELEFONLA İTFAİYEYE HABER VERİR AYNI ZAMANDA YANGIN İHBAR TELEFONUNUN YANINDAKİ LİSTEDEN AMİRİNE VE İLGİLİLERE HABER VERİR 2GOumlREVLİLERİN HAREKET TARZIYANGIN YERİNE GELEN DAİRE MUumlDUumlRUuml İLE EKİP PERSONELİ DERHAL VAZİFELERİNE BAŞLARLAR
H YANGIN BİNANIN YAKININDA OLURSA1- BİNANIN YANGIN TEHDİTİ ALTINDAKİ TARAFINDA
BULUNAN ODALARIN PERDELERİ CcedilIKARILIR PENCERELER KAPATILIR GEREKİYORSA EVRAK DOSYA VE DİĞER EŞYALAR TEHLİKESİZ YERLERE TAŞINIR
2- CcedilATIDA KORUMA TERTİBİ ALINIR CcedilATI VE DİĞER YERLERE DUumlŞEN KIVILCIM SOumlNDUumlRUumlLUumlR AHŞAP KISIMLAR VE CcedilATI BOL SU İLE ISLATILIR 7
GOumlREVİ SOumlNDUumlRME EKİBİ KURTARMA EKİBİ KORUMA EKİBİ İLKYARDIM EKİBİ (İTFAİYE) (EMNİYET)
EKİP BAŞI EKİP PERS
EK 1 Durum Tespiti Detay Formu (Tehlike Avı)Okulun Adı Tarih BİNA BLOK ADI KAT EMEğitim MateryaliMMasaDDolapNBNote Book PC Masauumlstuuml BilY Yazıcı S Sıra K Kuumlrsuuml
Oda Derslik Laboratuvar Adı veya Nosu
Durum
EH
Durum
EH
Durum
EH
Sıra ve Masalar sabitlenmiş miSıra ve Masalar geccedilişi kapatıyor muAraccedil gereccedil ve malzemeler tehlike oluşturmayacak şekilde Yerleştirilmiş sabitlenmiş miAğır nesneler yuumlksek raflardan uzaklaş tırılmış mıVarsa yuumlksek dolaplar ve raflar sabitlenmiş miDolapların mandalı var mıMevcut PC varsa sabitlenmiş miHareketli eğitim araccedilları var mı Sabitlenmiş miAsılı elektrik teccedilhizatları (lambalar projektoumlrler vs)Sabitlenmiş miDuvara asılı materyaller sabitlenmiş miLamba askıları sağlam sabitlenmiş miTehlikeli Madde var mı Sabitlenmiş mi (ip veya ccedilıtalı )Laboratuvarlarda şişe kap ve diğer malzemeler iccedilinenvanter (doumlkuumlm) yapılmış mıOfis iccedili boumllmeler sarsıntılara karşı dayanıklı mıAcil yolları ve kapıları doğrudan dışarıya veya guumlvenli biralana accedilılıyor muAcil ccedilıkış kapıları oumlnuumlnde ccedilıkışı oumlnleyecek şeyler var mıAcil ccedilıkış yolları ve kapıları bina buumlyuumlkluumlğuumlne ve kişiSayısına uygun muAcil ccedilıkış kapıları acil durumlarda hemen ve kolaycaAccedilılabilecekler şekilde miSaydam veya yarı saydam kapılar var mı YuumlzeyleriKırılmalara karşı korunmuş muBasamak yuumlzeyleri kaygan değil ve uygun malzemedenYapılmış mıBasamakların oumlnuumlnde kaymayı oumlnleyici bantlar koyulmuş muMerdivenler uumlzerinde geccedilişi engelleyecek malzemelerEngeller kaldırılmış mıYeter sayıda yangın soumlnduumlrme ekipmanı (donanım)(YSE) var mıKolay kullanılır mıYSE goumlruumlnuumlr ve kolay erişilir yerlere konmuş muYangın konusunda eğitim almış sorumlu personel var mıYanıcı patlayıcı maddeler uygun şartlarda korunuyor muAlarm sistemleri var ccedilalışıyor duumlzenli olarak kontrol ediliyor muİlkyardım dolabı mevcut muİlkyardım dolabı yeterli ilkyardım malzeme ve ekipmanı ileteccedilhiz edilmiş mi
Sayfa 36 45
İşaret levhaları var mı Ayrıntıları iccedileriyor mu Labda guumlvenlik panoları var mı Sabit miİşaretleme levhaları yeter sayıda ve uygun yerlerde mi
EK 2 TEHLİKE PROFİLİ BELİRLEME FORMUrdquo (RİSK ANALİZİ)
Okulun adı TarihYetkili M Mekacircnİ İnsanE Eğitim
Suumlrekliği
Tehlike 1 Tehlike 2 Tehlike 3 Tehlike 4 Tehlikehellip
M İ E M İ E M İ E M İ E M İ E
ETKİLEME ŞİDDETİ
Felaket 50rsquoden fazlazarar ccedilok sayıda oumlluumlm 30guumlnden fazla suumlreli etkKritik 25 -50 zararkalıcı sakatlanmalar 2 hafta suumlreli etkiSınırlı 10 -25 zararyaralanmalar 1 hafta suumlrelietkiOumlnemsiz 10rsquodan az zarar24 saat veya daha kısa suumlreli etki
OLUŞ SIKLIĞIYuumlksek Gelecek yıldameydana gelme olasılığı100Bazen Gelecek yıldameydana gelme olasılığı10-100 veya gelecek 10yılda en az bir kezNadiren Gelecek yıldameydana gelme olasılığı1-10 veya gelecek 100yılda en az bir kezYok (ccedilok az) Gelecek 100yılda goumlruumllme olasılığı 1veya daha az
ETKİ DERECESİ24 saatten daha fazla birsuumlrede oluş uyor ve erkenuyarı yapılabilir yapılamaz12 ndash 24 saatte oluşuyor veerken uyarı yapılabilir yapılamaz6 ndash 12 saatte oluşuyor erken uyarı yapılabilir yapılamaz6 saatten kısa bir suumlredeoluşuyor erken uyarıyapılabiliryapılamazBir anda oluşuyor ve erkenuyarı yapılabiliryapılamaz
Sayfa 37 45
Tahmini Etkilenecek KişiSayısı
Tahmini Etki Suumlresi
Tahmini Tahliye Suumlresi
Hazırlık ve Oumlnlemler (E H)
EK 3 MALZEME BİLGİ FORMUYOumlNERGE1 Malzeme bilgi formu ilgili servis yetkilileri tarafından doldurulmalı malzeme ve teccedilhizat yetkilisi tarafından kontrol edilmelidir2 Form bilgileri ihtiyaccedil durumunda veya belirli aralıklarla guumlncellenmelidir3 Malzeme adları iccedilin kısa anlaşılabilir ifadeler kullanılmalıdır (levye el feneri gibi)4 Malzemeyi kullanan servis ve servis yetkilisi malzemenin kullanım alanını doğru belirlemelidir5 Servis yetkilisi malzemenin yeter sayıda olmadığını duumlşuumlnuumlyorsa notlar boumlluumlmuumlne tarih bilgisiyle birlikte yazmalı ve ihtiyaccedilları gidermelidir Giderilen ihtiyaccedillar iccedilin bilgi formu yeniden doldurulmalıdır
Malzeme ve Teccedilhizat Sorumlusu Tarih
Okul Adı
Malzeme Adı
Kullanım Servisi
Servis Yetkilisi
Kullanım Alanı
Adedi
Zara
r Az
alt
Aram
a -
Kurt
arm
a
Yang
ın
Soumlnd
uumlrm
e
İlk
Yard
ım
Sayfa 38 45
NOTLARTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellip
EK 4 ACİL DURUM RAPORU FORMUYOumlNERGE
1 Acil Durum Raporu bilgileri Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Kurulu Başkanı
tarafından operasyon ve lojistik servislerinden gelen bilgiler doğrultusunda doldurulur Gerekli durumlarda bir uumlst yetkiliye teslim edilir
2 Olay turu Kendi imkacircnları ile baş edilebilen durumlar iccedilin ldquoOlayrdquo yerel imkacircnlar veya
diğer kurumlardan destek alınarak baş edilebilen durumlar iccedilin ldquoAcil Durumrdquo il genelini ve eğitim suumlrekliliğini etkileyecek buumlyuumlkluumlkteki olaylar iccedilin ldquoAfetrdquo olarak tanımlanacaktır
3 Olayın Tanımı iccedilin deprem sel yangın gibi genel tanımlama yapılacaktır
4 Bina ve muumldahale bilgileri ilgili servislerden gelen bilgiler doğrultusunda
doldurulacaktır5 Olay anında veya sonrasında ortaya ccedilıkan acil ihtiyaccedillar ile diğer
bilgiler detayları ileilgili alana Olay Tarihi Olay Tarihi
Okul Adı Bina Adı
Kat Sayısı Rapor Yetkilisi Tel
Bina Adı Olayın Tuumlruuml Olay Acil Durum Afet Olayın Tanımı --- --- ---
Muumldahale Bilgileri
Okul İmkacircnları ile Muumldahale edildi ____ Evet ____ Hayır
Başka kurum desteği ile Muumldahale edildi ____ Evet ____ Hayır
Destek veren kurum adı _________________________
Sayfa 39 45
Tıbbi desteğe ihtiyacı olan ki1048826i sayısı ____ ____ Yok
Yaralı Sayısı ____ ____ YokYaralı Durumu ____ Ağır ____ HafifKurtarılmayı bekleyen kişi sayısı ____ ____ YokKurtarılmayı bekleyenlerin kişi (ler) _____ Bina iccedilinde ____ DiğerDiğer
Bina Bilgileri
Yangın ____ Evet ____ HayırBinadaki Hasar Durumu ____ Az ____ Orta ____ Ağır ____ YokTehlikeli Madde Riski ____ Evet ____ Hayır ____ Kısmen (kat)
Acil İhtiyaccedillar (kurtarma tadilat vs)
Diğer Accedilıklamalar
EK 5 ZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARI FORMUYOumlNERGE
1 Zarar Azaltma ccedilalışmalarının yapılması ve suumlrduumlruumllebilirliğinin sağlanması amacıyla
aşağıdaki bilgileri belirleyeceğiniz aralıklarla doldurunuz2 Uygulama tarihinde gerccedilekleşen veya yarım kalan ccedilalışmaları ilgili
alana accedilıklamalarıile birlikte yazınız
3 Uygulama surecinde oluşan durumlar ile uygulama tarihinde gerccedilekleştirilemeyen
ccedilalışmaları ldquoNotlarrdquo kısmına tarih bilgisi ile birlikte yazınız
Okul Adı
Tarih
Bina Adı
TehlikeAdı
Tehlike TuumlruumlAlınmasıGerekenOumlnlem
OumlnemDerecesi
(1-4)Planlanma
TarihiUygulama
Tarihi AccedilıklamaYapısı
Yapısal
değil
Diğer
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
Sayfa 40 45
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
NOTLAR
Tarih hellip hellip hellip
Tarih hellip hellip hellip
Tarih hellip hellip hellip
EK 6 Yardım İstenebilecek Bazı Kamu Kurum ve Kuruluşları
18 Valilik ve veya Kaymakamlık19 İl Afet ve Acil Durum Muumlduumlrluumlğuuml20 İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml21 İl Sağlık Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Sağlık Grup Başkanlığı (112 Acil)22 İl Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml (155)23 Belediye24 İtfaiye (110)25 Kızılay26 Muhtarlık27 Hastane ve Klinikler Aile hekimleri28 Arama Kurtarma Birlik Muumlduumlrluumlğuuml29 Jandarma (156)30 Zehir Danışma Merkezi (114)31 Akredite olmuş afetlerle ilgili ccedilalışmaları bulunan Sivil Toplum
Kuruluşları
EK 7 Afet ve Acil Duruma Goumlre İzlenecek Yol
Sayfa 41 45
Afet veya Acil Durum Davranış Şekli
Deprem Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun Deprem bitince binayı tahliye edin
YangınYangın alarmı vererek binayı tahliye edinUumlzerinizdeki giysiler alev aldıysa Dur ndash Yat - Yuvarlan
Duman
Mahsur kaldıysan yerinde sığın Değilse binayı boşaltDuman tabakasının altında kalabilmek iccedilin suumlruumlnerekilerleyeceğini unutma
Tehlikeli madde sızıntısı Yerinde sığınak veya emniyetli bir yere tahliye
Bomba veya Bomba tehdidi Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun veya Tahliye
Şiddet olayları Kilitlen Tecrit
Patlama Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun
Sel Emniyetli bir tahliye veya yerinde sığınak (binaların uumlst katında)
Şuumlpheli veya bilinmeyen şahıslar
Tehdit unsuru değerlendirilerek hemen polis aranır
FırtınaYerinde sığın eğer oumlğrenciler okul bahccedilesinde iseiccedileri tahliye yapılır
EK 8 Temel Davranış Biccedilimleri1- Ccediloumlk ndash Kapan - Tutun2- Yerinde Sığınma3- Tahliye4- KilitlenTecrit1- Ccedilok ndash Kapan ndash Tutun Dizlerimizin uumlstuumlne ccediloumlkerek bedenimizin kapladığı alan olabildiğince kuumlccediluumlltuumllmeye kapanarak başımızı ensemizi ve yuumlzuumlmuumlzuuml korumaya ve eşya ile birlikte hareket etmek iccedilinde tutunma yapmamıza denir2- Yerinde Sığınma Tahliye gerektirmeyen veya buna yeterli zaman olmayan durumlarda uygulanır Genellikle tehlikeli madde sızıntısı teroumlr saldırısı ve şiddetli fırtına gibi durumlarda uygulanır Dışarı ccedilıkılmanız soumlylenene kadar iccedilerde kalınır ve dışarıdan hava girişi oumlnlenir3- Tahliye Bulunduğunuz yeri boşaltmanız demektir4- KilitlenTecrit Bulunduğunuz mekacircndan ayrılmanın guumlvenli olmadığı
Sayfa 42 45
durumlarda korunaklı bir şekilde saklanılmasıdırEK 9 Planda Olması Gereken Haritalar
1 Okul ccedilevresinin haritası2 Okul yerleşkesinin haritası3 Katların haritası4 Tahliye yolu5 Toplanma boumllgesi6 Afete youmlnelik ekipmanın (takım donanımın) bulunduğu yerler
TABLOLAR Tablo 1 Genel bilgiler formuTablo 2 Risk Seviyesine Goumlre Derecelendirme FormuTablo 3 Risk Seviyesine Goumlre MatrisTablo 4 Plandaki Oumlncelik Seviyesi EKLEREK 1 Durum Tespiti Detay Formu (Tehlike Avı)EK 2 Tehlike Profili Belirleme Formurdquo (Risk Analizi) EK 3 Malzeme Bilgi FormuEK 4 Acil Durum Raporu FormuEK 5 Zarar Azaltma Ccedilalışmaları FormuEK 6 Yardım İstenebilecek Bazı Kamu Kurum ve KuruluşlarıEK 7 Afet ve Acil Duruma Goumlre İzlenecek YolEK 8 Temel Davranış BiccedilimleriEK 9 Planda Olması Gereken Haritalar EK HARİTALAREK91 Okul Ccedilevresinin HaritasıEK92 Okul Yerleşkesinin HaritasıEK93 Katların KrokisiEK94 Tahliye Yolu KrokisiEK95 Toplanma Boumllgesi KrokisiEK96 Afete Youmlnelik Ekipmanın Bulunduğu Yerleri Goumlsteren HaritaNOT Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı hazırlanırken sayfaların kaymamasına dikkat edilmelidir Planla birlikti yayınlanan oumlrnek okul krokilerinden faydalanınız
2014- 2015 YILI OKULUMUZUN PERSONEL İKAMETGAcircH ADRES BİLGİLERİ
SN ADI VE SOYADIOKULDAKİ
BRANŞ VEYA GOumlREVİ
CEP TELF E ndashPOSTA ADRESİ VEYA İKAMETGAcircH ADRESİ İMZA
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Sayfa 43 45
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
34
35
HAZIRLYAN UYGUNDUR hellip03 2015 hellip032015
Muumlduumlr Yard Okul Muumlduumlruuml
OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİM PLANI HAZIRLANIRKEN DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR 1Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlanırken Sayfaların kaymamasına DİKKAT edilmeli
2 Planın hazırlanması uygulanması ve palanda goumlrev alan ve okulda goumlrev yapan buumltuumln personel plan hakkında bilgilendirilmelidir
3 Plan baştan sonuna kadar dikkatle okunması ve okulun fiziki yapısı goumlz oumlnuumlne alınarak yetkililerin goumlruumlşlerinin değerlendirilmesi gerekmektedir İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml tarafından Yayınlanan ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquonınrdquo sadece sizlere yardımcı olmak iccedilin yapıldığını tavsiye niteliği taşıdığı unutulmamalıdır
4 Her okul kendi okulunun fiziksel altyapısını ve koşullarını goumlz oumlnuumlnde bulundurarak planını hazırlamalıdır
5 Muumlduumlrluumlğuumlmuumlz tarafından yayınlanan Plan dışında başka illere ait palanlar internet ortamından dirilerek Okul Afet ve Acil Durum Planı hazırlanmamalıdır Muumlduumlrluumlğuumlmuumlz tarafından yayınlanan plan temel alınarak okulunuza uyarlanmalıdır
Sayfa 44 45
7 Plan ekinde bulunan buumltuumln ekler dikkatlilce okunarak doldurulmalıdır8 Plan ekinde yayınlanan Oumlrnek Krokiler nazara alınarak okulunuzun ihata duvarları iccedilerisinde bulunan
okulunuz ve okulunuza ait ek binaların krokileri bilgisayar ortamında veya ccedilok duumlzguumln ve anlaşılır bir tarzda kat planları uumlzerinde sığınak yangın dolabı yangın alarm butonu elektrik panolarının yangın soumlnduumlrme cihazları toplanma yerleri Malzeme depoların kolaylıkla anlaşılır bir tarzda farklı işaretlerle ve renkli kalemle goumlsterilmesi gerekmektedir
9 Planlar ikişer nuumlsha halinde hazırlanmalı Bir nuumlshası okulda kalacak bir nuumlshasırsquoda İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne elden teslim edilecek
10 Merkeze bağlı İlccedileler Planları uumlccediler nuumlsha halinde hazırlamalı Bir nuumlshası İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne elden teslim edilecek Bir nuumlshası okulda kalacak bir nuumlshası da İlccedile Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne teslim edilecek
11 İşin oumlzuuml Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlar bir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilen dersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilip guumlncelleştirilecektir
12Planın Hazırlaması esnasında bilmediğiniz hususlar hakkında Başbakanlık ldquoAfet ve Acil Durum Youmlnetimi Başkanlığı tarafından internet ortamında yayınlanan şu kaynaklardan faydalanınız
1) ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlama Kılavuzurdquo2) ldquoOn Adımda ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlama Kılavuzurdquo 3) ldquoOkullarda Afete Hazırlıkrdquo4) ldquoOkullarda Afet ve Acil Durum Youmlnetim El Kitabırdquo
5) ldquoEğitim Kurumları iccedilin Afet Acil Yardım Planlama Rehberirdquo13 Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları hazırlanmasında okul ve kurum Muumlduumlruuml Okul Afet ve Acil
Durum Youmlnetim Planrsquoları Eğitimini almış olan Muumlduumlr Yardımcısı başta olmak uumlzere Anaokullarında Anasınıfı Oumlğretmeni İlkokullarda Sınıf Oumlğretmeni Ortaokullarda Sosyal Bilgiler Oumlğretmeni Lise ve Mesleki okullarda Coğrafya Oumlğretmenleri sorumlukları dacirchilinde hazırlanmalıdır
14 Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları Muumlduumlrluumlğuumln okulunuzdan planrsquoları istemesi halinde İVEDELİKLE en geccedil bir hafta iccedilerisinde mesai guumlnuumlnde planlar teslim edilmelidir
helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipMUumlDUumlRLUumlĞUuml
İş bu Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planırsquonda goumlrev alan ve okulumuzda bulunan tuumlm personel plan hakkında bilgilendirilmiş olup plan ( ) Sayfadan İbarettir
Okul Muumlduumlruuml ndash İmza Muumlhuumlr 2015
Sayfa 45 45
1ldquogenel bilgiler formurdquo 2ldquoDurum Tespiti Detay Formurdquo 3ldquoTehlike Profili Belirleme Formurdquo 4ldquoMalzeme Bilgi Formurdquo 5ldquoAcil Durum Raporu Formurdquo
Yapısal tehlikeler taşıyıcı olmayan yapı elemanlarının hasar goumlrmesiyle oluşan (boumllme duvar hasarları sıva ve cam hasarları gibi) riskler ve taşıyıcı yapı elemanlarının (kolon kiriş gibi) hasar goumlrmesiyle oluşan riskler olarak iki grupta ele alınırlar Taşıyıcı sistemin guumlvenliği riski kontrol eden etkenlerdendir Oumlzellikle deprem gibi yapı elemanlarında doğrudan hasara yol accedilabilen afetler iccedilin sistemin guumlcuuml riskin azalması dolayısıyla can ve mal kaybının azalması ile doğrudan ilişkilidir Oumlzellikle deprem sof konusu olduğunda yapısal riskler dışında zemin koşulları da riskleri azaltıcı ya da arttırıcı rol oynar Depremin guumlcuumlne bağlı olarak zeminin koşulları depremin enerjisini buumlyuumltebilir veya azaltabilir Bu nedenle zeminin oumlzelliklerine goumlre yapılaşma deprem zararlarının azaltılmasında oumlnemli rol oynar
Yapısal olmayan tehlikeler bir bina iccedilin yapısal elemanlar dışında kalan tuumlm detaylardır Oumlzellikle okullar gibi belirli bir anda kalabalık teşkil eden mekacircnlar iccedilin yapısal olmayan tehlikeler buumlyuumlk tehdit oluşturmaktadır Uumllkemizde yaşanan buumlyuumlk depremlerde yapısal olmayan unsurlara bağlı yaralanma oranı 50 can kaybı ise 3-4 olarak tespit edilmiştir Yaralanma ve oumlluumlmlerin ccediloğunun duumlşen ve devrilen eşyalardan kaynaklandığı devrilen eşyaların da ccedilıkış yollarını kapattıkları tespit edilmiştir Bu nedenle okullar iccedilin yapısal olmayan tehlikelere youmlnelik oumlnlemlerin alınması yapısal olmayan ve tehdit oluşturacak malzemelerin doğru şekilde sabitlenerek yapısal elemanlarla birlikte hareket etmeleri sağlanmalıdır Sadece deprem soumlz konusu olduğunda değil herhangi bir acil durum anında ccedilıkış-kakış yollarını kapatacak kapı oumlnlerindeki malzemelerin de sabitlenmesi veya ccedilıkışları kapatmayacak şekilde konumlandırılmaları gerekmektedir
RİSK ANALİZİRisk analizi yapılabilmesi iccedilin analizin yapılacağı mekacircnın ve bireyleri
etkileyecek her tuumlrluuml tehlikenin belirlenmesi gerekir Olabilecek bir acil durum veya afetin mekan ile insanlar uumlzerine etkilerinin belirlenmesi oldukccedila zor olmakla beraber duruma en yakın ihtimaller doğrultusunda doğal teknolojik ve insan kaynaklı olası tehlikeler iccedilin oumlnem derecesine bağlı oumlnceliklerin belirlenmesi gerekir Okullar iccedilin herhangi doğal teknolojik veya insan kaynaklı bir olayın afete doumlnuumlşmemesi veya doumlnuumlşse bile en az zararla sonuccedillanması tehlikelerin belirlenerek tedbirlerinin alınması ve risklerin azaltılması ile muumlmkuumlnduumlr
Birleşmiş Milletlerin kabul ettiği en genel tanımla ldquoinsanlar iccedilin fiziksel ekonomik ve sosyal kayıplara neden olan normal yaşamı durdurarak veya kesintiye uğratarak toplumları ve işyerlerini etkileyen yerel imkacircnlarla baş edilemeyen doğal teknolojik veya insan kaynaklı tuumlm olaylarardquo afet denilmektedir
Risk analizi Afet Acil Yardım Planlarırsquonın temelini oluşturur Bir kuruluşta tehlike ve risk analizi yapılmadan plan hazırlanmamalıdır Her okulun iccedil ve dış risklerini değerlendirip kendine oumlzguuml bir ldquoOkul Afet Acil Yardım Planırdquo hazırlaması gerektiği unutulmamalıdır
Tehlikenin neden olabileceği riskin belirlenmesi iccedilin zarar goumlrebilirlik değerlendirmesi
Sayfa 20 45
yapılmalıdır Risk belirlenmesiyle aşağı yukarı değişik buumlyuumlkluumlkteki afetlerin hangi boyutta etkiyaratacağı tahmin edilebilir Mevcut tehlikelerin yaratabileceği afetlerle ilgili risk analizi yapılmalı bu risklere eldeki imkacircn ve kaynaklarla nasıl karşı koyulacağı belirlenmeli geccedilmişteyaşanan deneyimlerden ccedilıkarılan dersler ışığında yeni eylem planları geliştirilmelidir
Risk en basit tarifiyle insana ccedilevreye bir kuruluşa bir iş veya hizmet suumlrekliliğine zarar verecek sonuccedillar doğuran olayların tahmini koumltuuml etkileridir
Tehlikeler doğası itibariyle birbirlerine goumlre farklılıklar goumlsterir Bazı tehlikeler oumlncuuml işaretler verebilirken bazıları ise aniden oluşabilmektedir Oumlzellikle deprem gibi doğal kaynaklı olaylar iccedilin tahminlerde bulunmak oldukccedila zor hatta muumlmkuumln değildir Bu nedenle okullar iccedilin aniden gelişen bu tur tehlikelerin afete doumlnuumlşmemesi iccedilin mevcut durum ccedilok iyi analiz edilmelidir Mevcut durumun analiz edilmesinde kurumun sahip olduğu yerel imkacircnlar belirlenmelidir Bu iccedil kaynaklar afet veya acil durum anında ve sonrasında normal hayata geccediliş iccedilin gereklidir
Okullar iccedilin yapılacak tehlike analizi ccedilalışmalarında olası tehlikelerin belirlenmesi ve belirlenen her tehlike iccedilin gerccedilekleşme sıklığı ile mekacircn personel-oumlğrenci ile eğitim suumlrekliliği uumlzerine etkileri derecelendirilmelidir Ayrıca tehlikenin buumlyuumlkluumlğuuml coğrafi-boumllgesel koşullar veek olarak yakın ccedilevrede meydana gelebilecek olayların etkileri de duumlşuumlnuumllmelidir Unutulmamalıdır ki bir okuldaki personel oumlğrenci eğitim binası ile eğitim materyallerinin bir tehlikenin etkisiyle hasara uğraması veya eğitiminin kesintiye uğraması o okulun hasar goumlrebilirliğinin seviyesini goumlsterir
Risk analizi ccedilalışmalarında tehlike tuumlrleri ile bu tehlikelerin nitelikleri de değerlendirilir Her tehlikenin kendine oumlzguuml etkileme şiddeti oluşum sıklığı etkilediği mekacircn ve topluluk sayısıile oumlnlemleri bir diğer tehlikeye goumlre farklılık goumlsterir Tehlike profilinin (goumlruumlntuumlsuumlnuumln) belirlenmesinde mekacircn-bina insan-personel-oumlğrenci eğitim suumlrekliliği gibi başlıklarla gruplandırılmış sorulara verilecek cevaplar iccedilin aşağıdaki detaylar dikkate alınmalıdır Mekacircn veya bina tehlikenin veya riskin etkileyeceği alandır Mekacircnın ne kadarının etkileneceği farklı oranlarda etkilenecek alanların olup olmadığı oumlnemlidir İnsan (personel- oumlğrenci) tehlikenin gerccedileklemesi halinde tehlikeden etkilenebilecek zarar goumlrebilecek en yuumlksek insan sayısıdır
Eğitim suumlrekliliği tehlikenin binayı veya insanları etkilemesi durumunda eğitimi ne kadar etkileyeceği eğitimde kesintiye yol accedilıp accedilmayacağıdır Risk analizi yapılırken oumlzellikle deprem ve sel gibi doğal kaynaklı tehlikeler iccedilin etki derecesi ve oluşum sıklığıolasılığının belirlenmesinde bilimsel verilerden yararlanılmalı diğer tehlikeler iccedilin ise fiziki şartlar ve mevcut riskler dikkate alınmalıdır Belirlenen tehlikelerin mekacircnı İnsanı ve eğitim suumlrekliliğini ne kadar etkileyebileceğini belirleyebilmek iccedilin dosya sonundaki Ek 2rsquodeki ldquoTehlike Profili Belirleme Formurdquo doldurulmalıdır Bu formdaki ldquoEtkileme Şiddetirdquo nin Felaket Kritik Sınırlı ve Oumlnemsiz seviyelerinden hangisine ve ldquoOluş Sıklığırdquo nın Yuumlksek Bazen Nadiren Yok (ccedilok az) seviyelerinden hangisine karşılık geldiğine tablodaki ve aşağıdaki accedilıklamalar doğrultusunda karar verilir
MEVCUT DURUM ANALİZİOumlncelikle okulun sahip olduğu afet ve acil durum sırasında ve sonrasında
kullanılabilecek iccedil kaynaklar tespit edilmelidir Bu konuda şunlar yapılabilir
Sayfa 21 45
1 Personel Yangın muumldahale ekibi ilkyardım ekibi komuta merkezi ekibi tahliye ekibi basın
ve halkla ilişkiler ekibi gibi ccedilalışma gruplarında yer alacak personelin tespiti2 Ekipman Yangından korunma ve muumldahale ekipmanları (takımı) iletişim
ekipmanlarıİlkyardım malzemeleri uyarıalarm sistemleri gibi ekipmanların envanterinin hazırlanması ve bunlarındestek sistemlerinin belirlenmesi3 Sosyal ve youmlnetsel tesisleraraccedillar İl Afet ve Acil Durum Muumlduumlrluumlğuuml (ADM)
sığınaklar ilkyardımmerkezleri sağlık hizmet birimi gibi birimlerin okul iccedilindeki konumlarının ve kapasitelerinin belirlenmesi4 Organizasyon Eğitim tahliye planı gibi konularda okulun organizasyon
kapasitesinin belirlenmesi
OKULLARDA YAŞANABİLECEK TEHLİKELER ŞOumlYLE SIRALANABİLİR1 Gaz kaccedilağı2 Deprem3 Yangın4 Yıldırım5 Teroumlr6 Ccedilevreden (komşu kurum ve kuruluşlardan gelecek) etkiler7 Olumsuz hava koşulları (sel fırtına hava kirliliği kar buzlanma don ve vb)8 Toprak kayması ve heyelan9 İletişim-haberleşme aksaklıkları10 Acil sağlık durumları (salgın hastalıklar gıda zehirlenmesi vb)11 Tehlikeli maddeler12 Ulaşım-servis kazaları13 Savaş hali14 Adli vakalar (ccedilocuk kaccedilırma hırsızlık vb)15 Kazan patlaması vb bunlar gibiOkullarda yapısal olmayan risklerin azaltılması iccedilin şunlara dikkat edilmelidir1 Araccedil gereccedil makine ve mobilya gibi ağır olan eşyaların sabitlenmesi2 Tavanda asılı olan eşyaların sabitlenmesi3 Elektrikli aletlerin sabitlenmesi ve kesintisiz guumlccedil kaynağı veya jeneratoumlrle
desteklenmesi4 Buumltuumln zehirli yanıcı ve tehlikeli maddelerin ldquoSınırlayın İzole Edin Yok
Edin Ayırınrdquo(SİYA) kuralına bağlı olarak kapalı sağlam kutular iccedilinde depremde doumlkuumllmeyecek şekilde tutulmalarının sağlanması5 Ccedilalışanlar ve aileleri iccedilin eğitim ve bilinccedillenme programları duumlzenlenmesi6 Sınıf kapılarının dışarı accedilılacak şekilde tasarlanmış olması7 Ccedilıkış yollarının daima accedilık tutulacak şekilde ayarlanması8 Yapısal olmayan elemanlar ruumlzgar ve deprem sarsıntılarına karsı binaya sabitlenmesi9 Yangın soumlnduumlrme cihazlarının durumu yerlerinin kontroluuml ve bakımlarının yapılması10 Yangın guumlvenliği oumlnlemlerinin uygulanması11 Tahliye tatbikatlarının sık yapılması
Risk analizi yapılırken etki derecesi iccedilin1 Felaket (50rsquoden fazla zarar ccedilok sayıda oumlluumlm 30 guumlnden fazla sureli
etki) iccedilin 42 Kritik (25 -50 zarar kalıcı sakatlanmalar 2 hafta sureli etki) iccedilin 3
Sayfa 22 45
3 Sınırlı- Kontrol edilebilir (10 -25 zarar yaralanmalar 1 hafta sureli etki) iccedilin 2
4 Oumlnemsiz (10rsquodan az zarar 24 saat veya daha kısa sureli etki) iccedilin 1 Oluş Sıklığı iccedilin1 Yuumlksek (Gelecek yılda meydana gelme olasılığı 100) iccedilin 42 Bazen (Gelecek yılda meydana gelme olasılığı 10-100 veya gelecek 10 yılda
en az bir kez) iccedilin 33 Nadiren (Gelecek yılda meydana gelme olasılığı 1-10 veya gelecek 100 yılda
en az bir kez) iccedilin 24 Yok (ccedilok az) (Gelecek 100 yılda goumlruumllme olasılığı 1 veya daha az) iccedilin 1
kullanılmalıdırTablo 2 Risk Seviyesine Goumlre Derecelendirme
Tehlike
Etkilenecek Unsurlar(Her bir unsur tablo altındaki etki derecesi Puanına goumlre ve Ek 2 formu verilerine goumlreYapılmalıdır)
ETKi DERECESİ(Etkilenecek Unsurların
Ortalaması)(Mekacircn+İnsan+Eğit
imSuumlrekliliği) 3
Oluş S
ıklığıOlasılı
k
Oumlncelik
Derecesi
Mekacircn Bina
EğitimSuumlrekliliğ
i
İnsan(personel
Oumlğrenci)Tehlike 1Tehlike 2Tehlike 3helliphelliphelliphellipEtkilenecek Unsurlar Oumlnemsiz1Sınırlı ndashkontrol edilebilir 2Kritik 3 Felaket 4 (Ek 2rsquoden yararlanılarak belirlenir)Etki Derecesi Etkilenecek Unsurlar (Mekacircn+ İnsan+Eğitim Suumlrekliliği) 3Oluş Sıklığı ı Olasılık Yok 1Nadir 2 Bazen 3 Yuumlksek 4 (Ek 2rsquoden yararlanılarak belirlenir)Oumlncelik derecesi = Etki Derecesi X OlasılıkTablo 2rsquode her tehlike iccedilin hesaplanan ldquooumlncelik derecesirdquo iccedilin Tablo 3 ve Tablo 4rsquoten yararlanılarak tehlikenin plandaki oumlncelik duumlzeyi veya planda yer alıp almayacağı belirlenir
Tablo 3 Risk seviyesine goumlre matrisEtki Derecesi
Ola
sılık
Felaket4
Kritik3
Sınırlı2
Oumlnemsiz1
Yuumlksek4
Yuumlksek16
Yuumlksek12
Orta8
Az4
Bazen3
Yuumlksek12
Yuumlksek9
Orta6
Az3
Nadiren2
Orta8
Orta6
Az4
Ccedilok Az2
Yok1
Az4
Az3
Ccedilok Az2
Ccedilok Az1
Sayfa 23 45
Tablo 4 Plandaki oumlncelik seviyesiSonuccedil Risk Plandaki Oumlncelik
16 12 9 Yuumlksek 1 Duumlzeyde (en oumlncelikli plan)
86 Orta 2 Duumlzeyde (oumlncelikli plan)43 Az 3 Duumlzeyde (plan)21 Ccedilok Az 4 Duumlzeyde (plan
yapılmayabilir)
Zarar Azaltma ccedilalışmaları planlama oumlncelikleri sonuccedilları doğrultusunda bir program dahilinde Ek-5rsquoteki oumlrnek ldquoZarar Azaltma Ccedilalışmaları Formurdquo kullanılarak gerccedilekleştirilmelidir
HAZIRLIK CcedilALIŞMALARIAfet oumlncesinde oumlnleme ve zarar azaltma aşamasında alınan tuumlm
oumlnlemlere karşın depremani seller fırtına ve tayfunlar gibi bazı tehlikeleri oumlnlemek ve risklerini tamamen ortadan kaldırmak muumlmkuumln olamayacağı iccedilin hazırlık aşamasında bazı oumlnemli faaliyetlerin yuumlruumltuumllmesi kaşınılmazdır Bu faaliyetlerin yanı sıra okullar kazalar kavgalar zehirlenmeler kuumlccediluumlk ccedilaplı yangınlar gibi acil durumlarla ccedilok sık karşılaştıkları iccedilin gerekli hazırlık faaliyetlerini suumlrekli guumlncel ve uygulanabilir duumlzeyde tutmak zorundadırlar
Hazırlık ccedilalışmalarının ana hedefi tehlikelerin topluluklar ve yaşam alanları uumlzerinde doğurabileceği olumsuz sonuccedillara karşı oumlnlemler almak ve etkili muumldahale iccedilin on hazırlıklar yapmaktır Kısacası herhangi bir afet anında acil yardım ihtiyaccedillarının karşılanabilmesi ve ldquoarama-kurtarmardquo kabiliyetinin geliştirilmesi iccedilin yapılması gereken faaliyetlerin tuumlmuumlduumlr Bu amaccedilla eğitilen personel ve temin edilen malzemelerin doğru alanlarda konumlandırılmaları da bu faaliyetlerin iccedilerisinde yer alır Hazırlık safhasında oumlğrenci oumlğretmen ve ccedilalışanların canı ve malı ile milli servetleri afetlerin yıkıcı etkilerinden koruyacak bazı faaliyetlerin yuumlruumltuumllmesi zorunluluğu nedeniyle hazırlık ccedilalışmaları ccediloğu zaman zarar azaltma faaliyetleri ile iccedil iccedile girmiştir Hazırlık ccedilalışmalarının temelini okullarla ilgili tuumlm paydaşların afet veya acil durum anında nasıl davranacaklarının oumlnceden belirlenmesi ve gerekli olan tuumlm eğitim ve tatbikatların yuumlruumltuumllmesi ccedilalışmaları oluşturmaktadır Başka bir deyişle hazırlık ccedilalışmaları muumldahale surecini kapsayan faaliyetlerin oumlnceden planlandığı ve programların geliştirildiği ccedilalışmalar buumltuumlnuumlduumlr
Okul afete muumldahale ccedilalışmaları oumlnceden tahmin edilebilen ve erken uyarı verilebilmesi muumlmkuumln olan tehlikeler ve ani gelişen olaylar iccedilin olay anında yapılması gereken doğru davranış biccedilimlerini de iccedilerir Herhangi bir tehlike anında en doğru davranış biccediliminin ne olduğu ile ilgili bilgi ve beceri geliştirici eğitimler ile tatbikatlar da hazırlık ccedilalışmalarının bir parccedilası olarak duumlşuumlnuumllmelidir
Hazırlık faaliyetleri iccedilerisinde olması gereken başlıca adımlar şunlardır 1 Afete muumldahale ve iyileştirme planlarının hazırlanması
Sayfa 24 45
2 Başta bu planlarda goumlrev alacak kişiler olmak uumlzere oumlğretmenler oumlğrenciler ccedilalışanlar ve veliler iccedilin eğitim ve tatbikat programlarının hazırlanması ve uygulanması
3 Okul iccedili haberleşme bilgi ve iletişimin geliştirilmesi 4 Okul afet ve acil durum youmlnetimi planlama ccedilalışmalarının tanıtılması ve
yaygınlaştırılması5 Goumlrevlilerin eğitimi bilgilendirilmesi ve bilinccedillendirilmesi6 Erken uyarı tahliye sığınak duumlzeni kurtarma ve ilk yardım gibi alt planların
hazırlanması7 Eğitim materyallerinin hazırlanması8 Eksiklerin tespit edilmesi ve giderilmesi9 Tatbikatların yapılması10 Diğer planlarla işbirliği ve koordinasyon
Şekil 4 Afete Hazırlık Ccedilalışmaları DoumlnguumlsuumlHazırlık Ccedilalışmalarına başlarken oumlncelikli olarak şu hususları belirlemek gerekir1- Risklerin Belirlenmesi2- Tehlikeleri Belirlenmesi3- Varsa Eksiklikleri Giderilmesi4- Oumlnceliklerin belirlenmesi 5- Tehlike ve riskleri oumlnlenmesi veya azaltılması6- Zarar goumlrebilirliklerin belirlenmesi7- Mevcut imkacircn ve kaynakları belirlenmesi
HAZIRLIK CcedilALIŞMALARI ESNASINDA YAPILACAKLAR OLANLAR1- Tatbikatların sıklıkla duumlzenli bir tarzda yapılması2- Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Planlama Ccedilalışmalarının Tanıtılması3- Diğer planlarla işbirliği ve koordinasyonun sağlanması4- Eğitim Materyallerinin hazırlanması5- Eksiklerin tespit edilmesi ve giderilmesi6- Goumlrevlilerin eğitimi bilgilendirilmesi ve bilinccedillendirilmesi7- Erken uyarı tahliye sığınak duumlzeni kurtarma ve ilk yardım gibi alt planlarının
hazırlanması
MUumlDAHALE CcedilALIŞMALARI
Sayfa 25 45
Bir afetin oluşumunu takip eden ve afetin oluşundan hemen sonra başlayarak afetin buumlyuumlkluumlğuumlne bağlı olarak 1-2 aylık suumlre iccedilerisinde yapılan faaliyetlerin tuumlmuumlduumlr Muumldahale evresinde ilk hedef en kısa surede en fazla insanın hayatını kurtarmaktır Bunu insan yaşamını ilgilendiren yaralıların sevk edilmesi-tedavisi barınma ve yaşamsal ihtiyaccedillarının temini gibi diğer faaliyetler takip eder Muumldahale faaliyetleri aynı zamanda otorite ve disiplin gerektirir Bu suumlreccedil iccedilerisinde ortaya ccedilıkan gereksinimlerin hızla tespit edilmesi iletişim ve eğitimli kadrolarla ve yeter sayıda ekipmanla muumldahale edilmesi gerekir
Muumldahale aşamasıyla eş zamanlı yuumlruumltuumllen diğer oumlnemli ccedilalışmaların başlıcalar şunlardır
1 Hasar tespitlerinin yapılması tehlike yaratan enkazların kaldırılması ve patlama yangın
gibi ikincil afetlerin oumlnlenmesidir2 Afetin kısa sureli ve direk etkilerine hitap eden muumldahale faaliyetleri ile afetin
olumsuz etkilerinigidermek iccedilin bilgi ve becerilerin uygulanması
3 Guumlvenliğin arttırılması olası tehditlerin nedenleri ve kaynağının araştırılması
4 Goumlzetim ve denetimlerin arttırılması 5 Aksayan hizmetlerin en kısa surede suumlrduumlruumllebilirliğinin sağlanması
faaliyetleri de eşzamanlı olarak yuumlruumltuumllmelidir
Bu nedenle bu evrede hızlı değerlendirme ve temel bilgilerin elde edilmesi ve artccedilı olay olasılıklarının değerlendirilmesi bu surecin sağlıklı yuumlruumltuumllmesinde buumlyuumlk oumlnem taşımaktadır
Uumllkemizde yaygın olarak acil durum planlaması adı ile tanınan muumldahale ccedilalışmalarının ana amacı acil durum veya afet sonucu oluşan olaylara zamanında hızlı ve etkili olarak muumldahale ederek can kaybı ve yaralanmaların artmaması afetin neden olabileceği yangınlar patlamalar salgınlar gibi ek tehlike ve risklerle can ve mal kaybının buumlyuumlmemesi ve okulun normal faaliyetlerine bir an oumlnce doumlnebilmesi iccedilin gerekli tuumlm faaliyetlerin hangi oumlrguumltlenme şekliyle kimler tarafından ne zaman hangi goumlrev ve yetkiyle hangi kaynaklar kullanılarak yuumlruumltuumlleceğini accedilıkccedila tanımlayan bir belgedir
Sayfa 26 45
Şekil 5 Muumldahale Ccedilalışmaları Doumlnguumlsuuml
MUumlDAHALE CcedilALIŞMALARI ESNASINDA YAPIMASI GEKENLER1- Psikososyal desteğin sağlanması2- Afet tuumlruuml ve etkisine goumlre davranış şekli (tahliye veya yerinde korunma)3- Olayın buumlyuumlkluumlğuuml ve ccedilevresindeki etkileri hakkında bilgi toplama4- Yetkililerini ve velilerin bilgilendirilmesi5- Sorumlu kurum ve kuruluşlardan yardım talep edilmesi6- Oumlğrenci oumlğretmen ve ccedilalışanların korunması ve acil ihtiyaccedilların sağlanması7- Muumldahale ekiplerin goumlreve sevk edilmesi
İYİLEŞTİRME CcedilALIŞMALARIMuumldahale suumlrecinden sonra başlayan ve afetin buumlyuumlkluumlğuumlne goumlre 1-2
yıl gibi daha uzun bir sureyi kapsayan faaliyetlerin tuumlmuumlduumlr Muumldahale surecinde ccedileşitli sebeplere bağlı olarak gerccedilekleştirilemeyen bazı ccedilalışmalar da bu suumlreccedil iccedilerisinde gerccedilekleştirilebilir Okullar iccedilin iyileştirme aşamasında yapılacaklar okulun bir an oumlnce accedilılması ve normal programına doumlnebilmesi iccedilin planda oumlngoumlruumllen eylemlerin uygulanması ccedilalışmalarını iccedilerir Ana hedef eğitimin muumlmkuumln olan en kısa sure iccedilerisinde başlayabilmesinin temini ve meydana gelen olaydan elde edilen derslerin ışığı altında daha guumlvenli ve emniyetli bir okul ve eğitim ortamı oluşturmaktır
Bu faaliyetlerin hazırlık faaliyetleri sırasında planlanması etkin olarak uygulanabilmesi iccedilin gereklidir İyileştirme faaliyetleri uzun surelidir ve eğitime başladıktan sonra da devam edebilir İyileştirme faaliyetleri afet veya acil durumların neden olduğu fiziksel eğitsel youmlnetsel psikolojik sosyal ve ccedilevresel kayıp ve zararların hangi imkacircn ve kaynaklar kullanılarak nasıl giderilebileceğini afetin fırsata doumlnuumlştuumlruumllerek okul ve ccedilevresinin nasıl daha guumlvenli ve emniyetli bir hale getirilebileceğini okulun normal faaliyetlerine bir an oumlnce doumlnebilmesini ve eğitim kalitesinin yuumlkselmesini sağlayan ccedilalışmaların buumltuumlnuumlduumlr Bu suumlreccedil iccedilerisinde yuumlruumltuumllmesigereken faaliyetler Şekil 6rsquoda şematik olarak goumlsterilmiştir
İyileştirme faaliyetleri afet veya acil durumların neden olduğu fiziksel eğitsel youmlnetsel psikolojik sosyal ve ccedilevresel kayıp ve zararların hangi imkan ve kaynaklar kullanılarak nasıl giderilebileceğini afetin fırsata doumlnuumlştuumlruumllerek okul ve ccedilevresinin nasıl daha guumlvenli ve emniyetli bir hale getirilebileceğini okulun normal faaliyetlerine bir an oumlnce doumlnebilmesini ve eğitim kalitesinin yuumlkselmesini sağlayan ccedilalışmaların buumltuumlnuumlduumlr
İyileştirme suumlreci iccedilerisinde yuumlruumltuumllmesi gereken faaliyetler şunlardır
Ccedilevre ve Şehircilik Bakanlığı AFAD ve Belediyelerle işbirliği yapılacaktır1 Okulun yeniden accedilılması Afetten sonra okulun en kısa zamanda eğitime
accedilılması2 Bina ve tesislerin fiziksel yapısal iyileştirmesi3 Youmlnetsel iyileştirme İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml ve İlccedile Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuumlyle4 Eğitsel iyileştirme İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml ve İlccedile Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuumlyle5 Psikolojik iyileştirme Okul Rehberlik Servi ve gerekirse RAMrsquo da destek
sağlanır6 Sosyal ve ccedilevresel kayıp ve Zaraların hangi imkacircn ve kaynaklar kullanılarak
nasılSayfa 27 45
Giderilebileceği ile afetin fırsata doumlnuumlştuumlruumllerek okul ve ccedilevresinin nasıl daha guumlvenli ve emniyetli bir hale getirilebileceği ve eğitim kalitesinin artırılacağını duumlzenleyen planlama tuumlruumlduumlr
Okul afet ve acil durum youmlnetimi planlaması iccedilerisinde yer alan zarar azaltma hazırlık muumldahale ve iyileştirme ccedilalışmalarının bir buumltuumln olarak goumlruumllmelidir
Okul afet ve acil durum youmlnetimi planları bir kere hazırlanarak dolaplara bırakılan belgeler olmamalıdır Okulun kapasitesi ve durumundaki değişimlere tatbikatlardan ve yıllık eylem planındaki faaliyetlerden elde edilen deneyim ve derslere goumlre yılda en az bir kere revize edilmelidir
Okul afet ve acil durum youmlnetimi planıyla uyumlu olacak şekilde yıllık faaliyet planının hazırlanması ve uygulanması son derece oumlnemlidir Yıllık faaliyetlerin planlama şekli aşağıda goumlsterildiği gibi
Şekil 6 İyileştirme Ccedilalışmaları Doumlnguumlsuuml
İYİLEŞTİRME CcedilALIŞMALARI ESNASINDA TAKİP EDİLECEK BASAMAKLAR1- Okulun yeniden accedilılması2- Psikolojik iyileştirmenin sağlanması3- Eğitsel iyileştirme yapılması4- Bina ve tesislerin fiziksel yapısal iyileştirilmesi5- Youmlnetsel iyileştirme yapılanması
ZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARIBirccedilok kaynakta zarar azaltma afetlerin etkilerinden kaynaklanan can ve mal kayıplarının
azaltılmasına youmlnelik ccedilabaların buumltuumlnuuml olarak tanımlanır Bir başka deyişle bu aşamada yapılacaklar tehlikeli durumlar karşısında oluşabilecek can ve mal kayıplarını muumlmkuumlnse ortadan kaldırmayı değilse olabildiğince azaltmayı amaccedillayan ccedilabaların buumltuumlnuumlduumlr Zarar azaltma sadece oumlnleme yaklaşımından farklı olarak oumlzellikle doğal kaynaklı tehlikelerin kaccedilınılmaz olduğunu kabul ederek afetlerin etkilerini en az zararla atlatmaya youmlnelik toplumsal direnccedil ve beceri geliştirmeyi de amaccedillar
Adından da anlaşılacağı uumlzere afet oumlncesinde ve afet planlaması genel ccedilerccedilevesi iccedilerisinde oumlncelikle yapılması gereken ccedilalışmalar aşağıdaki hususları iccedilermelidir1- Okul ve ccedilevresindeki tehlikelerin belirlenmesi analizi ve
değerlendirilmesi2- Okul nuumlfusu yapı alt yapı ve insan faaliyetleri envanterinin
(dokuumlmanlarının) ccedilıkarılması
Sayfa 28 45
1OKUL AFET ve ACİL DURUM YOumlNETİMİPLANLAMA CcedilALIŞMALARININ TANITILMASI2GOumlREVLİLERİN EĞİTİMİ BİLGİLENDİRİLMESİ ve BİLİNCcedilLENDİRİLMESİ3ERKEN UYARI TAHLİYE-SIĞINAK DUumlZENİ KURTARMA ve İLKYARDIM GİBİ ALT PLANLARIN HAZIRLANMASI4EĞİTİM MATERYALLERİNİN HAZIRLANMASI5EKSİKLİKLERİN TESPİT EDİLMESİ VE GİDERİLMESİ6TATBİKATLARIN YAPILMASI7DİĞER PLANLARLA İŞBİRLİĞİ VE KOORDİNASYON
1TEHLİKELERİ BELİRLE2ZARAR GOumlREBİLİRLİKLERİ BELİRLE3RİSKLERİ BELİRLE analiz eder
4OumlNCELİKLERİ BELİRLE5MEVCUT İMKAN VE KAYNAKLARI BELİRLE6VARSA EKSİKLİKLERİ GİDER7TEHLİKE VE RİSKLERİ OumlNLE VEYA AZALT
HAZIRLIK CcedilALIŞMALARIZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARI
3- Fiziksel sosyal ekonomik ve ccedilevresel zarar goumlrebilirliklerin (etkilenme oranları) belirlenmesi
4- Risklerin belirlenmesi5- Oumlluumlm ve yaralanma riskleri 6- Tehlikenin yol accedilabileceği zincirleme veya ek tehlike ve riskler7- Fiziksel riskler (yapı altyapı elektrik mekanik tesisat ve okul donanımının
riskleri)8- Sosyal psikolojik ve ekonomik riskler9- Ccedilevresel riskler10- Afet senaryolarının hazırlanması11- İmkacircn ve kaynaklarla guumlccedilluuml ve zayıf youmlnlerin fırsat ve tehditlerin
belirlenmesi (SWOT analizi)12- Risk azaltma stratejilerinin belirlenmesi ve maliyet fayda analizleri13- Yasal kurumsal ve finansal olanakların belirlenmesi14- En akılcı stratejik amaccedil hedef ve eylemlerin belirlenmesi ve
uygulanması15- Performans kriterleri (oumllccediluumltleri kıstasları) ile izleme ve değerlendirme
youmlntemlerinin belirlenmesi16- Uygulamanın izlenmesi aksayan youmlnlerin belirlenmesi ve gerekiyorsa
planın guumlncelleştirilmesi
Zarar azaltma ccedilalışmalarını kısaca şoumlyle sıralayabiliriza) Tehlikelerin belirlenmesi b) Zarar goumlrebilirliklerin belirlenmesi c) Risklerin belirlenmesi d) Oumlnceliklerin belirlenmesie) Mevcut imkacircn ve kaynakların belirlenmesi f) Varsa eksikleri gidermek g) Tehlike ve riskleri oumlnlemek veya azaltmak iccedilin yapılması gereken ccedilalışmalardır
Tehlike ve riskleri oumlnlemek veya zararlarını azaltmak iccedilin yapılması gereken ccedilalışmalar kısmında gerekli formlar doldurulup her sene guumlncelleştirmesi gereken kısmını guumlncelleyerek dosyanın son boumlluumlmuumlne eklidir
Sayfa 29 45
Şekil 8rsquode goumlsterildiği gibi planla uygula kontrol et ve eksikleri gider şeklinde olmalıdırOkul afet ve acil durum youmlnetimi planları bir kere hazırlanarak bırakılan belgeler
olmamalıdır Okulun kapasitesi ve durumundaki değişimlere tatbikatlardan ve yıllık eylem planındaki faaliyetlerden elde edilen deneyim ve derslere goumlre yılda en az bir kere revize edilmelidir Okul afet ve acil durum youmlnetimi planıyla uyumlu olacak şekilde yıllık faaliyet Planının hazırlanması ve uygulanması son derece oumlnemlidir Yıllık faaliyetlerin planlama doumlnguumlsuuml Her faaliyetin mutlaka bir değerlendirmesi yapılarak problemler saptanmalı ve duumlzeltilmesi iccedilin gerekli ccedilalışmalar yapılmalıdır
YILLIK FAALİYETLER İCcedilİN PLANLANMASI GEREKENLER1 PLANLA (Planların oluşturulması) 2 UYGULA (Faaliyetlerin uygulanması) 3 KONTROL (Uygulamaların değerlendirilmesi)4 EKSİKLERİ GİDER (Problemlerin saptanması ve duumlzetilmesi yolunda adımların atılması) şeklinde olmalıdır Her faaliyetin mutlaka bir değerlendirmesi yapılarak problemler saptanmalı ve duumlzeltilmesi iccedilin gerekli ccedilalışmalar yapılmalıdır
Yıllık planlar şu faaliyetleri iccedilermelidir1 Zarar azaltma ve hazırlık konusunda alınabilecek oumlnlemleri ve yapılacak faaliyetleri2 Muumldahale iyileştirme ve yeniden inşa ile ilgili faaliyetleri (eğitim tatbikat vb)3 Oumlğrenciler oumlğretmenler aileler ve halk iccedilin afet eğitimini4 Hem kendi okulu hem de diğer okullarla bilgi ve tecruumlbe paylaşımını5 Problemleri saptama alınabilecek oumlnlemleri belirleme ve problemleri ccediloumlzmeye ilişkinyapılabilecek diğer faaliyetleri iccedilermelidir
YILLIK PLANLARDA AŞAĞIDAKİ BAŞLIKLAR MUTLAKA OLMALIDIR1 Yıllık planın amaccedil ve hedefleri2 Faaliyet tiplerine goumlre ccedileşitli alt faaliyetleri3 Uygulama takvimi
Sayfa 30 45
4 Sorumlu kişi veveya kişiler varsa işbirliği yapılan kurum kuruluş ve sivil toplum oumlrguumltleri5 Buumltccedile6 Her aktivite iccedilin gerekli olabilecek diğer bilgi ve accedilıklamalar
PLANLARIN DEĞERLENDİRİLMESİAfet ve Acil Durum Youmlnetimi planları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlarbir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilendersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilmesive guumlncelleştirilmesi gereken belgelerdir Afet planlaması bir eylem değil bir suumlreccediltir vezaman iccedilerisinde afet tuumlrlerinin buumlyuumlkluumlklerinin ve sıklıklarının değişimi bilim ve teknolojidekiyeni gelişmeler imkan ve kaynaklardaki artışlara bağlı olarak suumlrekli guumlncellenmelidirAfet ve Acil Durum Youmlnetimi planlarında dikkate alınması gereken ana oumlzellikleri aşağıdakigibi oumlzetlemek muumlmkuumlnduumlr1- Gerccedilekccedili ve kabul edilebilir olmalıdır2- Mevcut durumu olduğu gibi yansıtmalıdır3- Buumltuumln tehlike ve riskleri belirlemelidir4- Gerccedilekccedili afet senaryoları esas alınarak hazırlanmalıdır5- Farklı gruplar ve kuruluşlar arasında en uygun yardımlaşma işbirliği ve koordinasyonesaslarını belirlemelidir6- Goumlrev yetki ve sorumluluklar accedilıklıkla belirtilmeli belirsizlik goumlrev girişimleri ve
tekrarlanmalara fırsat verilmemelidir7- Youmlnetim komuta ve kontrol mekanizmalarının ve bilgi akışının nasıl olacağı accedilıklıkla
belirlenmeli ve youmlnetim karmaşasına neden olunmamalıdır8- Yeni kaynak ve yeni kuruluşlara ihtiyaccedil goumlsteren belgeler yerine mevcut imkacircn vekaynaklarla neler yapılabileceğini ilave imkan ve kaynakların gerccedilekccedili olarak neredenve nasıl karşılanacağını goumlsteren belgeler olmalıdır
Planın ve yapılan faaliyetlerin geliştirilebilmesi iccedilin mutlaka her faaliyetten sonra ve her yılın sonunda değerlendirilmesi gerekir Değerlendirmenin kolay ve anlaşılır olmasını sağlamakamacıyla daha oumlnce geliştirilmiş standart formlar kullanılabilir veya okulun kendi tehlike risk ve mevcut durumuna goumlre hazırlanmış bir değerlendirme formu hazırlanabilir
OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİMİ İCcedilİN TAVSİYE EDİLEN YILLIK CcedilALIŞMA PLANI
OKULTARİH AKTİVİTE YETKİLİ
KİŞİGERCcedilEKLEŞTİRİLDİĞİ
TARİHOkul Muumlduumlruumlnuumln Oumlğretmenler zuumlmre toplantısında Deprem Sel Yangın Kaza Gıda zehirlenmesi Salgın hastalık ve yapısal olmayan teroumlr olayları Biyolojik ve kimyasal tehlikeler karşı Okul Afet ve Acil durum Planın oumlneminin anımsatması ve oumlğretmenleri bu hususta bilgilendirmesihellip
Sayfa 31 45
helliphellip2015
Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Kurulunun Kurulması ve yetkilendirilmesi Uygun oumlzelliklere sahip personel ve goumlnuumllluumllerin belirlenmesi Afet youmlnetimi iccedilin goumlrevlendirmelerin yapılması
helliphellip2015
Okul Mekacircnları tesislerinin tehlike analizi Tehlike yollarına ait tehlike analizi Oku Kroki Planlarının Acil Durum telefon numaraları guumlncellenmesi Ailelere mesaj goumlnderilmesi Potansiyel tehlikelere goumlre tahliye guumlzergacirchlarının belirlenmesi
helliphellip2015
Tehlike Zarar Goumlrebilirlik ve Kapasite Değerlendirmesi Fiziksel Korunma Oumlnlemleri Alınması Muumldahale Kapasitesinin ve Kaynaklarının Geliştirilmesi
helliphellip2015Planın Uygulanması Değerlendirilmesi ve Guumlncellemesi iccedilin Tatbikatların Yapılması
helliphellip2015Personel ve oumlğrencilere afet youmlnetimi ve planla ilgili eğitimin verilmesi
helliphellip2015
Oumlğrenci velilerine afet youmlnetimi ve planla ilgili eğitimin verilmesi Okul Aile Birliğini toplayarak Okul afet ve acil durum youmlnetimi ve planla ilgili eğitimin verilmesi ve bilinccedillendirilmesi
helliphellip2015
Zarar azaltma ve hazırlık konusunda alınabilecek oumlnlemleri ve yapılacak faaliyetleri Muumldahale iyileştirme ve yeniden inşa ile ilgili faaliyetlerin goumlruumlşuumllmesi
helliphellip2015
Hem kendi okulu hem de diğer okullarla bilgi ve tecruumlbe paylaşımının yapılması Problemleri saptama alınabilecek oumlnlemleri belirleme ve problemleri ccediloumlzmeye ilişkin yapılabilecek diğer faaliyetlerin goumlruumlşuumllmesi
helliphellip2015Personel ve oumlğrencilere afet youmlnetimi ve planlama eğitiminin verilmesi
helliphellip2015 28 Şubat sivil savunma ldquoİkaz alarm Tatbikatırsquonın yapılması
helliphellip2015 hellip022015 1-7 Mart tarihlerinde Personel Tahliye tatbikatının yapılması
helliphellip2015Plan ve hazırlıkların goumlzden geccedilirilmesi Planın Uygulanması Değerlendirilmesi ve Guumlncellemelerin yapılıp revize edilmesi
Kontrol eden
Tarih Eğitim Yılı
NOT Yukarıdan aşağıya doğru sıralanan tarihlerde yapılması istenilen etkinlikler sadece okulunuza bu hususta yardımcı olmak iccedilin yapılmıştır Okulunuzun Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı hazırlarken uygun goumlrduumlğuumlnuumlz daha iyi ve kalıcı etkinlikleri değişik tarihlerde yapıla bilinir olduğunu unutmayınız
Yapılan ccedilalışmaların afet ve acil durum youmlnetimi doumlnguumlsuumlne uygunluğu ile gerccedilekleştirilen ve gerccedilekleştirilemeyen faaliyetlerin kontrol edilmesinin ve gerekirse planlama ccedilalışmalarının yeniden goumlzden geccedilirilmesinin planın başarısı iccedilin oumlnemli olduğu unutulmamalıdır Bu amaccedilla planın buumltuumln aşamaları tekrar goumlzden geccedilirilmeli tatbikatlarla ve yıllık olarak hazırlanacak ccedileşitli faaliyetlerle plan sınanmalıdır
Sayfa 32 45
İŞBİRLİĞİNE GİDİLECEK KURUM VE KURULUŞLARBir afet anında birccedilok okul dışı kaynağa ihtiyaccedil duyulacaktır Bazı durumlarda aşağıda
belirtilen kurumlarla oumlnceden ilişkiye geccedililmesi ve anlaşmalar yapılması gerekebilir
1 Youmlredeki bakanlık valilik ve kaymakamlıkların ilgili birimleri2 İl Afet ve Acil Durum Muumlduumlrluumlğuuml3 İl Sağlık Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Sağlık Grup Başkanlığı (112 Acil)4 İl Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml (155)5 Belediye6 İtfaiye (110)7 Kızılay (168)8 Muhtarlık9 Hastane ve Klinikler Aile hekimleri10 Jandarma (156)11 Zehir Danışma Merkezi (114)12 Akredite olmuş afetlerle ilgili ccedilalışmaları bulunan Sivil Toplum Kuruluşları13 Parlayıcı patlayıcı tehlikeli madde muumldahale otoriteleri14 Yerel youmlnetim hizmet birimleri15 İnşaat şirketleri iş makine parkları16 Acil durum ekipmanı sağlayan kuruluşlar17 Sigorta şirketleri ile iş birliğine gidilir
Bunlar dışında komşu binalarla acil muumldahalede karşılıklı yardımlaşma protokolleri ve ilgili kurum ve kuruluşlarla da anlaşmalar yapılmalıdır Ayrıca her yıl boumllgesel olarak resmi kuruluşlar ve komşu okulların davet edildiği ccedileşitli senaryolara goumlre duumlzenlenecek muumldahale kurtarma ve yardımlaşma tatbikatlarına da katılmak gerekir
ANLAŞMALAROumlnce herhangi bir acil durumda herhangi bir protokol yapmadan yardım alınabilecek
kurum ve kuruluşların irtibat bilgileri belirlenmelidir Ardından afet ve acil durum anlarında karşılıklı yardım ve işbirliği iccedilin protokoller ihtiyaca goumlre duumlzenlenmelidir Bu noktada şu kurumlarla işbirliği yapılmalıdır
1- Personelin hellip Komuta Merkezirsquone ulaştırılması iccedilin servis şirketleriyle2- Telefon hatlarında sorun yaşandığında oumlncelik sağlanması iccedilin Tuumlrk Telekom ve oumlzel
şirketlerle3- Telsiz kullanımı ve uydu telefonlarına youmlnelik hat anlaşmaları iccedilin ilgili kurumlarla4- Donanım altyapı network youmlnetimi iccedilin hellip ile5- Komuta Merkezi yiyecek-iccedilecek desteği iccedilin yemek firmalarıyla6- Komuta Merkezi personelinin barınması amacıyla yakın otellerle7- Deprem anında yoğun destek vermeleri iccedilin guumlvenlik şirketleriyle8- Deprem buumlyuumlkluumlğuuml yuumlksek olan senaryolarda kuruma gelen ihbarların karşılanması
amacıyla arama merkezi şirketiyle9- Uzman temini konusunda muumlhendis odaları ve dernekleriyle10- Ccedilalışan desteği verilmesi konusunda işbirliği sigorta şirketleriyle11- Afet durumundaki kargaşa ve yoğunluktan etkilenmemek amacıyla kurye ve kargo
şirketleriyle12- Avans ve tazminat oumldemelerinin kısa surede gerccedilekleştirilebilmesi ve gezici uydu
şubelerinden işlem yapılabilmesi iccedilin bankalarla
OKULDA TAHLİYE TATBİKATLARI YAPILIRKEN DİKKAT EDİLİCEK HUSUSLARYangın veya Şiddetli bir depremde uygulanacak Bina Tahliyesidir Okul İdaresi (Merkezi İdari Grup)
Sayfa 33 45
1 Bina tahliyesi iccedilin Yangın alarmını ccedilalıştırılır Oumlğrenciler ve okul ccedilalışanlarına iccedileride kalmalarını veya sığınma alanlarına gitmeleri anons edilir2 Durum uygunsa tuumlm kapı ve pencereleri kapatılır ( yangın durumunda)3 Durum uygunsa havalandırma sistemini kapatılır(Yangın kapıları kapatılır)4 Toplanma Alanında oumlğrencilerle haberleşme devamlılığı sağlanır(oumlrneğin ldquoGuumlvenli bir Yere Sığınrdquo Binaya Geri Doumln Yerinde Sığın Oumlğrenci Teslimi ya da acil durum veya tatbikat sona erdiğinde Tehlike Geccedilti anonsunun yapılması)
Tuumlm PersonelOumlnceden sınıflarda yangın ve deprem proseduumlrlerinin nasıl uygulanacağına dair tatbikat
yapılır Tahliye esnasında oumlzel yardıma ihtiyacı olacak oumlğrencilerle personel belirlenir Ziyaretccedililere yardımcı olunma konusunda da hazırlık yapılır Oumlğrencilere Bina Tahliyesi Talimatlarına Uymaları Hatırlatılır
D İ K K A TDoumlnme İtme Konuşma Koşma Acele Etme Takip Et
Oumlğrenciler tek veya ikişerli sıra halinde dışarı ccedilıkarılır Oumlzel yardıma muhtaccedil oumlğrenci ve personele yardım edilip edilmediği kontrol edilir Oumlğrencilere cep telefonlarını KULLANMAMALARI ve hatları meşgul etmemeleri gerektiği hatırlatılır Karşılaşılan her tehlikeye youmlnelik farklı acil durum proseduumlruuml hakkında oumlnceden goumlruumlşuumlluumlr ve uumlzerinde karara varılırBaşlıca beş farklı seccedilenek bulunur1 Bina Tahliyesi 2 Yerinde Sığınmak 3 Bir araya Toplanıp Dışarıda Barınmak 4 Guumlvenli bir Yere Sığınmak 5 KilitlenTecrit Proseduumlrlerin her biri değerlendirilir ya aynı şekilde yada uygun biccedilimde değiştirilerek uygulamaya konur Tehlike geccediltiğinde ve ortam guumlvenli olduğunda oumlğrenciler sınıflara doumlnebilir veya Okul Afet ve Acil Durum Oumlğrenci Teslim Proseduumlruuml uygulanabilir
DİKKAT PLANLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ İşin oumlzuuml Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlar bir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilen dersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilip guumlncelleştirilecektir
Sayfa 34 45
Sayfa 35 45
YANGIN TALİMATI (EK-3) (200712937 KARAR SAYILI BİNALARIN YANGINDAN KORUNMASI HAKKINDA YOumlNETMELİK ESASLARINA GOumlRE
HAZIRLANMIŞTIR)1A- YANGINA KARŞI AŞAĞIDAKİ OumlNLEMLERİ ALINIZ1-BİNANIZDAKİ BACA VE BORULARI ZAMANINDA TEMİZLE- YİNİZ2-SİGARANIZI İYİCE SOumlNDUumlRUumlP SİGARA TABLASINA ATINIZ3-CcedilATI ARALARINDA ELEKTRİK TESİSATIYANICI PARLAYICI PATLAYICI MADDE BALANDURMAYINIZ4-İZİNSİZ ELEKTRİK LPG GAZLI OCAK SOBA VB KULLANMA-YINIZ5- ELEKTRİK TESİSATI İŞLERİNİ MUTLAKA EHLİYETLİ KİŞİLERE YAPTIRINIZ6-ELEKTRİK TESİSATININ FENNİ MUAYENESİNİ YAPTIRINIZ7-ELEKTRİK SİGORTALARINI OTOMATİK HALE GETİRİNİZ8-YANGIN SOumlNDUumlRME CİHAZ VE MALZEMELERİNİ HER AN KULLANILIR HALDE BULUNDURUNUZ9- MESAİ BİTİMİ BUumlTUumlN ODALARI KONTROL ETTİRİNİZ10 ARŞİV VE ANBARLARDA SOBA KULLANMAYINIZ11-SİGARA İCcedilİLMESİ YASAK OLAN YERLERDE SİGARA İCcedilME-YİNİZ12- BUumlTUumlN PERSONELİ YANGIN KONUSUNTA EĞİTİNİZ13- YANGIN KACcedilIŞ YOLLARINI KULLANILIR HALDE TUTUNUZ
2B- YANGIN ANINDA AŞAĞIDAKİ İŞLEMLERİ YAPINIZ1-TELAŞLANMAYINIZYANGINI CcedilEVRENİZE VE SORUMLU KİŞİLERE DUYURUNUZ (CcedilANZİLALARMSES VB İLE)2-İTFAİYEYE HABER VERİNİZ (TEL 110)3-ADRESİ EN KISA VE DOĞRU OLARAK BİLDİRİNİZ4-YANGIN CİNSİNİ BİLDİRİNİZ (BİNABACAAKARYAKITELEKTRİK MOTORLU ARACcedil VB)5- İTFAİYE GELİNCEYE KADAR YANGINI SOumlNDUumlRMEK İCcedilİN ELDE MEVCUT ARACcedil GERECcedilTEN FAYDALANMAYA CcedilALIŞINIZ6-YANGININ YAYILMASINI OumlNLEMEK İCcedilİN KAPI VE PENCERELERİ KAPATINIZ KİLİTLEMEYİNİZYANICI MADDELERİ UZAKLAŞTIRINIZ7-OumlNCE CANLILARI SONRA KIYMETLİ EVRAK VE MALZEMEYİ KURTARINIZ8-BUNLARI YAPARKEN KENDİNİZİ VE BAŞKALARINI RİSKE ATMAYINIZ9- YANGIN SOumlNDUumlRME EKİPLERİ VEYA ŞEHİR İTFAİYESİ GELDİKTEN SONRA ONLARIN EMRİNE GİRİNİZ10-HASTA VE YARALILARA İLKYARDIM YAPINIZZEMİNE ULAŞMAMIŞ ASAN-SOumlRLER İLE YANGIN MOTOPOMPLARI HARİCcedil ELEKTRİKLERİ KESİNİZ
C LUumlZUMLU TELEFONLARİTFAİYE 110 BİNA KORUMA AMİRİ ELEKTRİK 186POLİS İMDAT 155 SU 185AMBULANS 112 DOĞAL GAZJANDARMA İMDAT 156
EYANGIN CcedilIKIŞ SEBEPLERİ1 TALİMAT VE EMİRLERE UYMAMAKTAN2 BİLGİSİZLİKTEN3 İHMALDEN4 SABOTAJ HAREKETLERİNDEN5 SICcedilRAMA VE KAZALARDAN6 ELEKTRİK ARKI VE KONTAĞINDAN
D YANGIN SOumlNDUumlRME CİHAZININ KULLANILIŞI1- CİHAZI YANGIN YERİNE GETİRİNİZRUumlZGARI ARKANIZA
ALINIZ2- ATEŞE MUumlMKUumlN OLDUĞUNCA YAKLAŞINIZ3- TETİK MEKANİZMASINI KİLİTLEYEN PİMİ CcedilIKARTINIZ
VEYA KARBONDİ- OKSİTTUumlPUumlNUumlN (KUumlCcedilUumlK TUumlP) VALFİNİ SOLA DOĞRU CcedilEVİREREK ACcedilINIZ
4- TETİĞE SONUNA KADAR BASARAK CcedilIKAN GAZI VEYA TOZU YANGININ DOĞDUĞU YERE PUumlSKUumlRTUumlNUumlZ
5- YANGINI OumlN TARAFTAN ARKAYA DOĞRU SOumlNDUumlRUumlNUumlZ
6- YANGINI SOumlNDUumlĞUumlNDEN EMİN OLMADAN TERK ETMEYİNİZ
7- TOZLU CİHAZLARI TOZ BİTENE KADAR BOŞALTINIZ
F YANGIN CcedilALIŞMA SAATLERİ İCcedilİNDE OLURSA1- HABER VERME YANGINI İLK GOumlREN KİMSE ALARM ZİL
TELEFON BAĞIRARAK VB HAREKETE GECcedilİRMEKLE BERABER TELEFONLA İTFAİYEYE HABER VERİR
2- EKİPLERİN GOumlREVLERİ SOumlNDUumlRME EKİBİ YANGININ CcedilIKTIĞI YERİN UumlST VE YANLARINDAKİ ODALARDA TERTİBAT ALARAK YANGINI SOumlNDUumlRMEYE CcedilALIŞIR KURTARMA EKİBİ VARSA OumlNCE CANLILARI KURTARIR YANGINDA OumlNCELİK SIRASINA GOumlRE EVRAK VE EŞYALARI BOŞALTMAYA HAZIR HALE GETİRİR GEREKİYORSA BİNANIN HENUumlZ YANMA TEHLİKESİ OLMAYAN KISIMLARINA TAŞIYABİLİRLER YANGIN CcedilIKAN BİNANIN TAHLİYESİNE OLAY YERİNE GELEN İTFAİYE AMİRİNİN VEYA MUumlLKİYE AMİRİNİN EMRİYLE BAŞLANIR KURTARILAN EŞYA İTFAİYE AMİRİ VEYA İDARİ İŞLER BİRİM AMİRİNİN GOumlSTERECEĞİ BİR YERE TAŞINIRİLKYARDIM EKİBİ YARALI VE HASTALARA İLKYARDIM YAPARKORUMA EKİBİ YANGINDAN KURTARILAN EŞYALARI KORUR PANİK VE KARGAŞAYI OumlNLER
G YANGIN CcedilALIŞMA SAATLERİ DIŞINDA OLURSA 1- HABER VERME YANGINI İLK GOumlREN KİMSE ALARM ZİL TELEFON BAĞIRARAK VB HAREKETE GECcedilİRMEKLE BERABER TELEFONLA İTFAİYEYE HABER VERİR AYNI ZAMANDA YANGIN İHBAR TELEFONUNUN YANINDAKİ LİSTEDEN AMİRİNE VE İLGİLİLERE HABER VERİR 2GOumlREVLİLERİN HAREKET TARZIYANGIN YERİNE GELEN DAİRE MUumlDUumlRUuml İLE EKİP PERSONELİ DERHAL VAZİFELERİNE BAŞLARLAR
H YANGIN BİNANIN YAKININDA OLURSA1- BİNANIN YANGIN TEHDİTİ ALTINDAKİ TARAFINDA
BULUNAN ODALARIN PERDELERİ CcedilIKARILIR PENCERELER KAPATILIR GEREKİYORSA EVRAK DOSYA VE DİĞER EŞYALAR TEHLİKESİZ YERLERE TAŞINIR
2- CcedilATIDA KORUMA TERTİBİ ALINIR CcedilATI VE DİĞER YERLERE DUumlŞEN KIVILCIM SOumlNDUumlRUumlLUumlR AHŞAP KISIMLAR VE CcedilATI BOL SU İLE ISLATILIR 7
GOumlREVİ SOumlNDUumlRME EKİBİ KURTARMA EKİBİ KORUMA EKİBİ İLKYARDIM EKİBİ (İTFAİYE) (EMNİYET)
EKİP BAŞI EKİP PERS
EK 1 Durum Tespiti Detay Formu (Tehlike Avı)Okulun Adı Tarih BİNA BLOK ADI KAT EMEğitim MateryaliMMasaDDolapNBNote Book PC Masauumlstuuml BilY Yazıcı S Sıra K Kuumlrsuuml
Oda Derslik Laboratuvar Adı veya Nosu
Durum
EH
Durum
EH
Durum
EH
Sıra ve Masalar sabitlenmiş miSıra ve Masalar geccedilişi kapatıyor muAraccedil gereccedil ve malzemeler tehlike oluşturmayacak şekilde Yerleştirilmiş sabitlenmiş miAğır nesneler yuumlksek raflardan uzaklaş tırılmış mıVarsa yuumlksek dolaplar ve raflar sabitlenmiş miDolapların mandalı var mıMevcut PC varsa sabitlenmiş miHareketli eğitim araccedilları var mı Sabitlenmiş miAsılı elektrik teccedilhizatları (lambalar projektoumlrler vs)Sabitlenmiş miDuvara asılı materyaller sabitlenmiş miLamba askıları sağlam sabitlenmiş miTehlikeli Madde var mı Sabitlenmiş mi (ip veya ccedilıtalı )Laboratuvarlarda şişe kap ve diğer malzemeler iccedilinenvanter (doumlkuumlm) yapılmış mıOfis iccedili boumllmeler sarsıntılara karşı dayanıklı mıAcil yolları ve kapıları doğrudan dışarıya veya guumlvenli biralana accedilılıyor muAcil ccedilıkış kapıları oumlnuumlnde ccedilıkışı oumlnleyecek şeyler var mıAcil ccedilıkış yolları ve kapıları bina buumlyuumlkluumlğuumlne ve kişiSayısına uygun muAcil ccedilıkış kapıları acil durumlarda hemen ve kolaycaAccedilılabilecekler şekilde miSaydam veya yarı saydam kapılar var mı YuumlzeyleriKırılmalara karşı korunmuş muBasamak yuumlzeyleri kaygan değil ve uygun malzemedenYapılmış mıBasamakların oumlnuumlnde kaymayı oumlnleyici bantlar koyulmuş muMerdivenler uumlzerinde geccedilişi engelleyecek malzemelerEngeller kaldırılmış mıYeter sayıda yangın soumlnduumlrme ekipmanı (donanım)(YSE) var mıKolay kullanılır mıYSE goumlruumlnuumlr ve kolay erişilir yerlere konmuş muYangın konusunda eğitim almış sorumlu personel var mıYanıcı patlayıcı maddeler uygun şartlarda korunuyor muAlarm sistemleri var ccedilalışıyor duumlzenli olarak kontrol ediliyor muİlkyardım dolabı mevcut muİlkyardım dolabı yeterli ilkyardım malzeme ve ekipmanı ileteccedilhiz edilmiş mi
Sayfa 36 45
İşaret levhaları var mı Ayrıntıları iccedileriyor mu Labda guumlvenlik panoları var mı Sabit miİşaretleme levhaları yeter sayıda ve uygun yerlerde mi
EK 2 TEHLİKE PROFİLİ BELİRLEME FORMUrdquo (RİSK ANALİZİ)
Okulun adı TarihYetkili M Mekacircnİ İnsanE Eğitim
Suumlrekliği
Tehlike 1 Tehlike 2 Tehlike 3 Tehlike 4 Tehlikehellip
M İ E M İ E M İ E M İ E M İ E
ETKİLEME ŞİDDETİ
Felaket 50rsquoden fazlazarar ccedilok sayıda oumlluumlm 30guumlnden fazla suumlreli etkKritik 25 -50 zararkalıcı sakatlanmalar 2 hafta suumlreli etkiSınırlı 10 -25 zararyaralanmalar 1 hafta suumlrelietkiOumlnemsiz 10rsquodan az zarar24 saat veya daha kısa suumlreli etki
OLUŞ SIKLIĞIYuumlksek Gelecek yıldameydana gelme olasılığı100Bazen Gelecek yıldameydana gelme olasılığı10-100 veya gelecek 10yılda en az bir kezNadiren Gelecek yıldameydana gelme olasılığı1-10 veya gelecek 100yılda en az bir kezYok (ccedilok az) Gelecek 100yılda goumlruumllme olasılığı 1veya daha az
ETKİ DERECESİ24 saatten daha fazla birsuumlrede oluş uyor ve erkenuyarı yapılabilir yapılamaz12 ndash 24 saatte oluşuyor veerken uyarı yapılabilir yapılamaz6 ndash 12 saatte oluşuyor erken uyarı yapılabilir yapılamaz6 saatten kısa bir suumlredeoluşuyor erken uyarıyapılabiliryapılamazBir anda oluşuyor ve erkenuyarı yapılabiliryapılamaz
Sayfa 37 45
Tahmini Etkilenecek KişiSayısı
Tahmini Etki Suumlresi
Tahmini Tahliye Suumlresi
Hazırlık ve Oumlnlemler (E H)
EK 3 MALZEME BİLGİ FORMUYOumlNERGE1 Malzeme bilgi formu ilgili servis yetkilileri tarafından doldurulmalı malzeme ve teccedilhizat yetkilisi tarafından kontrol edilmelidir2 Form bilgileri ihtiyaccedil durumunda veya belirli aralıklarla guumlncellenmelidir3 Malzeme adları iccedilin kısa anlaşılabilir ifadeler kullanılmalıdır (levye el feneri gibi)4 Malzemeyi kullanan servis ve servis yetkilisi malzemenin kullanım alanını doğru belirlemelidir5 Servis yetkilisi malzemenin yeter sayıda olmadığını duumlşuumlnuumlyorsa notlar boumlluumlmuumlne tarih bilgisiyle birlikte yazmalı ve ihtiyaccedilları gidermelidir Giderilen ihtiyaccedillar iccedilin bilgi formu yeniden doldurulmalıdır
Malzeme ve Teccedilhizat Sorumlusu Tarih
Okul Adı
Malzeme Adı
Kullanım Servisi
Servis Yetkilisi
Kullanım Alanı
Adedi
Zara
r Az
alt
Aram
a -
Kurt
arm
a
Yang
ın
Soumlnd
uumlrm
e
İlk
Yard
ım
Sayfa 38 45
NOTLARTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellip
EK 4 ACİL DURUM RAPORU FORMUYOumlNERGE
1 Acil Durum Raporu bilgileri Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Kurulu Başkanı
tarafından operasyon ve lojistik servislerinden gelen bilgiler doğrultusunda doldurulur Gerekli durumlarda bir uumlst yetkiliye teslim edilir
2 Olay turu Kendi imkacircnları ile baş edilebilen durumlar iccedilin ldquoOlayrdquo yerel imkacircnlar veya
diğer kurumlardan destek alınarak baş edilebilen durumlar iccedilin ldquoAcil Durumrdquo il genelini ve eğitim suumlrekliliğini etkileyecek buumlyuumlkluumlkteki olaylar iccedilin ldquoAfetrdquo olarak tanımlanacaktır
3 Olayın Tanımı iccedilin deprem sel yangın gibi genel tanımlama yapılacaktır
4 Bina ve muumldahale bilgileri ilgili servislerden gelen bilgiler doğrultusunda
doldurulacaktır5 Olay anında veya sonrasında ortaya ccedilıkan acil ihtiyaccedillar ile diğer
bilgiler detayları ileilgili alana Olay Tarihi Olay Tarihi
Okul Adı Bina Adı
Kat Sayısı Rapor Yetkilisi Tel
Bina Adı Olayın Tuumlruuml Olay Acil Durum Afet Olayın Tanımı --- --- ---
Muumldahale Bilgileri
Okul İmkacircnları ile Muumldahale edildi ____ Evet ____ Hayır
Başka kurum desteği ile Muumldahale edildi ____ Evet ____ Hayır
Destek veren kurum adı _________________________
Sayfa 39 45
Tıbbi desteğe ihtiyacı olan ki1048826i sayısı ____ ____ Yok
Yaralı Sayısı ____ ____ YokYaralı Durumu ____ Ağır ____ HafifKurtarılmayı bekleyen kişi sayısı ____ ____ YokKurtarılmayı bekleyenlerin kişi (ler) _____ Bina iccedilinde ____ DiğerDiğer
Bina Bilgileri
Yangın ____ Evet ____ HayırBinadaki Hasar Durumu ____ Az ____ Orta ____ Ağır ____ YokTehlikeli Madde Riski ____ Evet ____ Hayır ____ Kısmen (kat)
Acil İhtiyaccedillar (kurtarma tadilat vs)
Diğer Accedilıklamalar
EK 5 ZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARI FORMUYOumlNERGE
1 Zarar Azaltma ccedilalışmalarının yapılması ve suumlrduumlruumllebilirliğinin sağlanması amacıyla
aşağıdaki bilgileri belirleyeceğiniz aralıklarla doldurunuz2 Uygulama tarihinde gerccedilekleşen veya yarım kalan ccedilalışmaları ilgili
alana accedilıklamalarıile birlikte yazınız
3 Uygulama surecinde oluşan durumlar ile uygulama tarihinde gerccedilekleştirilemeyen
ccedilalışmaları ldquoNotlarrdquo kısmına tarih bilgisi ile birlikte yazınız
Okul Adı
Tarih
Bina Adı
TehlikeAdı
Tehlike TuumlruumlAlınmasıGerekenOumlnlem
OumlnemDerecesi
(1-4)Planlanma
TarihiUygulama
Tarihi AccedilıklamaYapısı
Yapısal
değil
Diğer
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
Sayfa 40 45
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
NOTLAR
Tarih hellip hellip hellip
Tarih hellip hellip hellip
Tarih hellip hellip hellip
EK 6 Yardım İstenebilecek Bazı Kamu Kurum ve Kuruluşları
18 Valilik ve veya Kaymakamlık19 İl Afet ve Acil Durum Muumlduumlrluumlğuuml20 İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml21 İl Sağlık Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Sağlık Grup Başkanlığı (112 Acil)22 İl Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml (155)23 Belediye24 İtfaiye (110)25 Kızılay26 Muhtarlık27 Hastane ve Klinikler Aile hekimleri28 Arama Kurtarma Birlik Muumlduumlrluumlğuuml29 Jandarma (156)30 Zehir Danışma Merkezi (114)31 Akredite olmuş afetlerle ilgili ccedilalışmaları bulunan Sivil Toplum
Kuruluşları
EK 7 Afet ve Acil Duruma Goumlre İzlenecek Yol
Sayfa 41 45
Afet veya Acil Durum Davranış Şekli
Deprem Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun Deprem bitince binayı tahliye edin
YangınYangın alarmı vererek binayı tahliye edinUumlzerinizdeki giysiler alev aldıysa Dur ndash Yat - Yuvarlan
Duman
Mahsur kaldıysan yerinde sığın Değilse binayı boşaltDuman tabakasının altında kalabilmek iccedilin suumlruumlnerekilerleyeceğini unutma
Tehlikeli madde sızıntısı Yerinde sığınak veya emniyetli bir yere tahliye
Bomba veya Bomba tehdidi Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun veya Tahliye
Şiddet olayları Kilitlen Tecrit
Patlama Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun
Sel Emniyetli bir tahliye veya yerinde sığınak (binaların uumlst katında)
Şuumlpheli veya bilinmeyen şahıslar
Tehdit unsuru değerlendirilerek hemen polis aranır
FırtınaYerinde sığın eğer oumlğrenciler okul bahccedilesinde iseiccedileri tahliye yapılır
EK 8 Temel Davranış Biccedilimleri1- Ccediloumlk ndash Kapan - Tutun2- Yerinde Sığınma3- Tahliye4- KilitlenTecrit1- Ccedilok ndash Kapan ndash Tutun Dizlerimizin uumlstuumlne ccediloumlkerek bedenimizin kapladığı alan olabildiğince kuumlccediluumlltuumllmeye kapanarak başımızı ensemizi ve yuumlzuumlmuumlzuuml korumaya ve eşya ile birlikte hareket etmek iccedilinde tutunma yapmamıza denir2- Yerinde Sığınma Tahliye gerektirmeyen veya buna yeterli zaman olmayan durumlarda uygulanır Genellikle tehlikeli madde sızıntısı teroumlr saldırısı ve şiddetli fırtına gibi durumlarda uygulanır Dışarı ccedilıkılmanız soumlylenene kadar iccedilerde kalınır ve dışarıdan hava girişi oumlnlenir3- Tahliye Bulunduğunuz yeri boşaltmanız demektir4- KilitlenTecrit Bulunduğunuz mekacircndan ayrılmanın guumlvenli olmadığı
Sayfa 42 45
durumlarda korunaklı bir şekilde saklanılmasıdırEK 9 Planda Olması Gereken Haritalar
1 Okul ccedilevresinin haritası2 Okul yerleşkesinin haritası3 Katların haritası4 Tahliye yolu5 Toplanma boumllgesi6 Afete youmlnelik ekipmanın (takım donanımın) bulunduğu yerler
TABLOLAR Tablo 1 Genel bilgiler formuTablo 2 Risk Seviyesine Goumlre Derecelendirme FormuTablo 3 Risk Seviyesine Goumlre MatrisTablo 4 Plandaki Oumlncelik Seviyesi EKLEREK 1 Durum Tespiti Detay Formu (Tehlike Avı)EK 2 Tehlike Profili Belirleme Formurdquo (Risk Analizi) EK 3 Malzeme Bilgi FormuEK 4 Acil Durum Raporu FormuEK 5 Zarar Azaltma Ccedilalışmaları FormuEK 6 Yardım İstenebilecek Bazı Kamu Kurum ve KuruluşlarıEK 7 Afet ve Acil Duruma Goumlre İzlenecek YolEK 8 Temel Davranış BiccedilimleriEK 9 Planda Olması Gereken Haritalar EK HARİTALAREK91 Okul Ccedilevresinin HaritasıEK92 Okul Yerleşkesinin HaritasıEK93 Katların KrokisiEK94 Tahliye Yolu KrokisiEK95 Toplanma Boumllgesi KrokisiEK96 Afete Youmlnelik Ekipmanın Bulunduğu Yerleri Goumlsteren HaritaNOT Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı hazırlanırken sayfaların kaymamasına dikkat edilmelidir Planla birlikti yayınlanan oumlrnek okul krokilerinden faydalanınız
2014- 2015 YILI OKULUMUZUN PERSONEL İKAMETGAcircH ADRES BİLGİLERİ
SN ADI VE SOYADIOKULDAKİ
BRANŞ VEYA GOumlREVİ
CEP TELF E ndashPOSTA ADRESİ VEYA İKAMETGAcircH ADRESİ İMZA
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Sayfa 43 45
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
34
35
HAZIRLYAN UYGUNDUR hellip03 2015 hellip032015
Muumlduumlr Yard Okul Muumlduumlruuml
OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİM PLANI HAZIRLANIRKEN DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR 1Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlanırken Sayfaların kaymamasına DİKKAT edilmeli
2 Planın hazırlanması uygulanması ve palanda goumlrev alan ve okulda goumlrev yapan buumltuumln personel plan hakkında bilgilendirilmelidir
3 Plan baştan sonuna kadar dikkatle okunması ve okulun fiziki yapısı goumlz oumlnuumlne alınarak yetkililerin goumlruumlşlerinin değerlendirilmesi gerekmektedir İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml tarafından Yayınlanan ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquonınrdquo sadece sizlere yardımcı olmak iccedilin yapıldığını tavsiye niteliği taşıdığı unutulmamalıdır
4 Her okul kendi okulunun fiziksel altyapısını ve koşullarını goumlz oumlnuumlnde bulundurarak planını hazırlamalıdır
5 Muumlduumlrluumlğuumlmuumlz tarafından yayınlanan Plan dışında başka illere ait palanlar internet ortamından dirilerek Okul Afet ve Acil Durum Planı hazırlanmamalıdır Muumlduumlrluumlğuumlmuumlz tarafından yayınlanan plan temel alınarak okulunuza uyarlanmalıdır
Sayfa 44 45
7 Plan ekinde bulunan buumltuumln ekler dikkatlilce okunarak doldurulmalıdır8 Plan ekinde yayınlanan Oumlrnek Krokiler nazara alınarak okulunuzun ihata duvarları iccedilerisinde bulunan
okulunuz ve okulunuza ait ek binaların krokileri bilgisayar ortamında veya ccedilok duumlzguumln ve anlaşılır bir tarzda kat planları uumlzerinde sığınak yangın dolabı yangın alarm butonu elektrik panolarının yangın soumlnduumlrme cihazları toplanma yerleri Malzeme depoların kolaylıkla anlaşılır bir tarzda farklı işaretlerle ve renkli kalemle goumlsterilmesi gerekmektedir
9 Planlar ikişer nuumlsha halinde hazırlanmalı Bir nuumlshası okulda kalacak bir nuumlshasırsquoda İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne elden teslim edilecek
10 Merkeze bağlı İlccedileler Planları uumlccediler nuumlsha halinde hazırlamalı Bir nuumlshası İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne elden teslim edilecek Bir nuumlshası okulda kalacak bir nuumlshası da İlccedile Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne teslim edilecek
11 İşin oumlzuuml Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlar bir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilen dersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilip guumlncelleştirilecektir
12Planın Hazırlaması esnasında bilmediğiniz hususlar hakkında Başbakanlık ldquoAfet ve Acil Durum Youmlnetimi Başkanlığı tarafından internet ortamında yayınlanan şu kaynaklardan faydalanınız
1) ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlama Kılavuzurdquo2) ldquoOn Adımda ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlama Kılavuzurdquo 3) ldquoOkullarda Afete Hazırlıkrdquo4) ldquoOkullarda Afet ve Acil Durum Youmlnetim El Kitabırdquo
5) ldquoEğitim Kurumları iccedilin Afet Acil Yardım Planlama Rehberirdquo13 Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları hazırlanmasında okul ve kurum Muumlduumlruuml Okul Afet ve Acil
Durum Youmlnetim Planrsquoları Eğitimini almış olan Muumlduumlr Yardımcısı başta olmak uumlzere Anaokullarında Anasınıfı Oumlğretmeni İlkokullarda Sınıf Oumlğretmeni Ortaokullarda Sosyal Bilgiler Oumlğretmeni Lise ve Mesleki okullarda Coğrafya Oumlğretmenleri sorumlukları dacirchilinde hazırlanmalıdır
14 Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları Muumlduumlrluumlğuumln okulunuzdan planrsquoları istemesi halinde İVEDELİKLE en geccedil bir hafta iccedilerisinde mesai guumlnuumlnde planlar teslim edilmelidir
helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipMUumlDUumlRLUumlĞUuml
İş bu Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planırsquonda goumlrev alan ve okulumuzda bulunan tuumlm personel plan hakkında bilgilendirilmiş olup plan ( ) Sayfadan İbarettir
Okul Muumlduumlruuml ndash İmza Muumlhuumlr 2015
Sayfa 45 45
yapılmalıdır Risk belirlenmesiyle aşağı yukarı değişik buumlyuumlkluumlkteki afetlerin hangi boyutta etkiyaratacağı tahmin edilebilir Mevcut tehlikelerin yaratabileceği afetlerle ilgili risk analizi yapılmalı bu risklere eldeki imkacircn ve kaynaklarla nasıl karşı koyulacağı belirlenmeli geccedilmişteyaşanan deneyimlerden ccedilıkarılan dersler ışığında yeni eylem planları geliştirilmelidir
Risk en basit tarifiyle insana ccedilevreye bir kuruluşa bir iş veya hizmet suumlrekliliğine zarar verecek sonuccedillar doğuran olayların tahmini koumltuuml etkileridir
Tehlikeler doğası itibariyle birbirlerine goumlre farklılıklar goumlsterir Bazı tehlikeler oumlncuuml işaretler verebilirken bazıları ise aniden oluşabilmektedir Oumlzellikle deprem gibi doğal kaynaklı olaylar iccedilin tahminlerde bulunmak oldukccedila zor hatta muumlmkuumln değildir Bu nedenle okullar iccedilin aniden gelişen bu tur tehlikelerin afete doumlnuumlşmemesi iccedilin mevcut durum ccedilok iyi analiz edilmelidir Mevcut durumun analiz edilmesinde kurumun sahip olduğu yerel imkacircnlar belirlenmelidir Bu iccedil kaynaklar afet veya acil durum anında ve sonrasında normal hayata geccediliş iccedilin gereklidir
Okullar iccedilin yapılacak tehlike analizi ccedilalışmalarında olası tehlikelerin belirlenmesi ve belirlenen her tehlike iccedilin gerccedilekleşme sıklığı ile mekacircn personel-oumlğrenci ile eğitim suumlrekliliği uumlzerine etkileri derecelendirilmelidir Ayrıca tehlikenin buumlyuumlkluumlğuuml coğrafi-boumllgesel koşullar veek olarak yakın ccedilevrede meydana gelebilecek olayların etkileri de duumlşuumlnuumllmelidir Unutulmamalıdır ki bir okuldaki personel oumlğrenci eğitim binası ile eğitim materyallerinin bir tehlikenin etkisiyle hasara uğraması veya eğitiminin kesintiye uğraması o okulun hasar goumlrebilirliğinin seviyesini goumlsterir
Risk analizi ccedilalışmalarında tehlike tuumlrleri ile bu tehlikelerin nitelikleri de değerlendirilir Her tehlikenin kendine oumlzguuml etkileme şiddeti oluşum sıklığı etkilediği mekacircn ve topluluk sayısıile oumlnlemleri bir diğer tehlikeye goumlre farklılık goumlsterir Tehlike profilinin (goumlruumlntuumlsuumlnuumln) belirlenmesinde mekacircn-bina insan-personel-oumlğrenci eğitim suumlrekliliği gibi başlıklarla gruplandırılmış sorulara verilecek cevaplar iccedilin aşağıdaki detaylar dikkate alınmalıdır Mekacircn veya bina tehlikenin veya riskin etkileyeceği alandır Mekacircnın ne kadarının etkileneceği farklı oranlarda etkilenecek alanların olup olmadığı oumlnemlidir İnsan (personel- oumlğrenci) tehlikenin gerccedileklemesi halinde tehlikeden etkilenebilecek zarar goumlrebilecek en yuumlksek insan sayısıdır
Eğitim suumlrekliliği tehlikenin binayı veya insanları etkilemesi durumunda eğitimi ne kadar etkileyeceği eğitimde kesintiye yol accedilıp accedilmayacağıdır Risk analizi yapılırken oumlzellikle deprem ve sel gibi doğal kaynaklı tehlikeler iccedilin etki derecesi ve oluşum sıklığıolasılığının belirlenmesinde bilimsel verilerden yararlanılmalı diğer tehlikeler iccedilin ise fiziki şartlar ve mevcut riskler dikkate alınmalıdır Belirlenen tehlikelerin mekacircnı İnsanı ve eğitim suumlrekliliğini ne kadar etkileyebileceğini belirleyebilmek iccedilin dosya sonundaki Ek 2rsquodeki ldquoTehlike Profili Belirleme Formurdquo doldurulmalıdır Bu formdaki ldquoEtkileme Şiddetirdquo nin Felaket Kritik Sınırlı ve Oumlnemsiz seviyelerinden hangisine ve ldquoOluş Sıklığırdquo nın Yuumlksek Bazen Nadiren Yok (ccedilok az) seviyelerinden hangisine karşılık geldiğine tablodaki ve aşağıdaki accedilıklamalar doğrultusunda karar verilir
MEVCUT DURUM ANALİZİOumlncelikle okulun sahip olduğu afet ve acil durum sırasında ve sonrasında
kullanılabilecek iccedil kaynaklar tespit edilmelidir Bu konuda şunlar yapılabilir
Sayfa 21 45
1 Personel Yangın muumldahale ekibi ilkyardım ekibi komuta merkezi ekibi tahliye ekibi basın
ve halkla ilişkiler ekibi gibi ccedilalışma gruplarında yer alacak personelin tespiti2 Ekipman Yangından korunma ve muumldahale ekipmanları (takımı) iletişim
ekipmanlarıİlkyardım malzemeleri uyarıalarm sistemleri gibi ekipmanların envanterinin hazırlanması ve bunlarındestek sistemlerinin belirlenmesi3 Sosyal ve youmlnetsel tesisleraraccedillar İl Afet ve Acil Durum Muumlduumlrluumlğuuml (ADM)
sığınaklar ilkyardımmerkezleri sağlık hizmet birimi gibi birimlerin okul iccedilindeki konumlarının ve kapasitelerinin belirlenmesi4 Organizasyon Eğitim tahliye planı gibi konularda okulun organizasyon
kapasitesinin belirlenmesi
OKULLARDA YAŞANABİLECEK TEHLİKELER ŞOumlYLE SIRALANABİLİR1 Gaz kaccedilağı2 Deprem3 Yangın4 Yıldırım5 Teroumlr6 Ccedilevreden (komşu kurum ve kuruluşlardan gelecek) etkiler7 Olumsuz hava koşulları (sel fırtına hava kirliliği kar buzlanma don ve vb)8 Toprak kayması ve heyelan9 İletişim-haberleşme aksaklıkları10 Acil sağlık durumları (salgın hastalıklar gıda zehirlenmesi vb)11 Tehlikeli maddeler12 Ulaşım-servis kazaları13 Savaş hali14 Adli vakalar (ccedilocuk kaccedilırma hırsızlık vb)15 Kazan patlaması vb bunlar gibiOkullarda yapısal olmayan risklerin azaltılması iccedilin şunlara dikkat edilmelidir1 Araccedil gereccedil makine ve mobilya gibi ağır olan eşyaların sabitlenmesi2 Tavanda asılı olan eşyaların sabitlenmesi3 Elektrikli aletlerin sabitlenmesi ve kesintisiz guumlccedil kaynağı veya jeneratoumlrle
desteklenmesi4 Buumltuumln zehirli yanıcı ve tehlikeli maddelerin ldquoSınırlayın İzole Edin Yok
Edin Ayırınrdquo(SİYA) kuralına bağlı olarak kapalı sağlam kutular iccedilinde depremde doumlkuumllmeyecek şekilde tutulmalarının sağlanması5 Ccedilalışanlar ve aileleri iccedilin eğitim ve bilinccedillenme programları duumlzenlenmesi6 Sınıf kapılarının dışarı accedilılacak şekilde tasarlanmış olması7 Ccedilıkış yollarının daima accedilık tutulacak şekilde ayarlanması8 Yapısal olmayan elemanlar ruumlzgar ve deprem sarsıntılarına karsı binaya sabitlenmesi9 Yangın soumlnduumlrme cihazlarının durumu yerlerinin kontroluuml ve bakımlarının yapılması10 Yangın guumlvenliği oumlnlemlerinin uygulanması11 Tahliye tatbikatlarının sık yapılması
Risk analizi yapılırken etki derecesi iccedilin1 Felaket (50rsquoden fazla zarar ccedilok sayıda oumlluumlm 30 guumlnden fazla sureli
etki) iccedilin 42 Kritik (25 -50 zarar kalıcı sakatlanmalar 2 hafta sureli etki) iccedilin 3
Sayfa 22 45
3 Sınırlı- Kontrol edilebilir (10 -25 zarar yaralanmalar 1 hafta sureli etki) iccedilin 2
4 Oumlnemsiz (10rsquodan az zarar 24 saat veya daha kısa sureli etki) iccedilin 1 Oluş Sıklığı iccedilin1 Yuumlksek (Gelecek yılda meydana gelme olasılığı 100) iccedilin 42 Bazen (Gelecek yılda meydana gelme olasılığı 10-100 veya gelecek 10 yılda
en az bir kez) iccedilin 33 Nadiren (Gelecek yılda meydana gelme olasılığı 1-10 veya gelecek 100 yılda
en az bir kez) iccedilin 24 Yok (ccedilok az) (Gelecek 100 yılda goumlruumllme olasılığı 1 veya daha az) iccedilin 1
kullanılmalıdırTablo 2 Risk Seviyesine Goumlre Derecelendirme
Tehlike
Etkilenecek Unsurlar(Her bir unsur tablo altındaki etki derecesi Puanına goumlre ve Ek 2 formu verilerine goumlreYapılmalıdır)
ETKi DERECESİ(Etkilenecek Unsurların
Ortalaması)(Mekacircn+İnsan+Eğit
imSuumlrekliliği) 3
Oluş S
ıklığıOlasılı
k
Oumlncelik
Derecesi
Mekacircn Bina
EğitimSuumlrekliliğ
i
İnsan(personel
Oumlğrenci)Tehlike 1Tehlike 2Tehlike 3helliphelliphelliphellipEtkilenecek Unsurlar Oumlnemsiz1Sınırlı ndashkontrol edilebilir 2Kritik 3 Felaket 4 (Ek 2rsquoden yararlanılarak belirlenir)Etki Derecesi Etkilenecek Unsurlar (Mekacircn+ İnsan+Eğitim Suumlrekliliği) 3Oluş Sıklığı ı Olasılık Yok 1Nadir 2 Bazen 3 Yuumlksek 4 (Ek 2rsquoden yararlanılarak belirlenir)Oumlncelik derecesi = Etki Derecesi X OlasılıkTablo 2rsquode her tehlike iccedilin hesaplanan ldquooumlncelik derecesirdquo iccedilin Tablo 3 ve Tablo 4rsquoten yararlanılarak tehlikenin plandaki oumlncelik duumlzeyi veya planda yer alıp almayacağı belirlenir
Tablo 3 Risk seviyesine goumlre matrisEtki Derecesi
Ola
sılık
Felaket4
Kritik3
Sınırlı2
Oumlnemsiz1
Yuumlksek4
Yuumlksek16
Yuumlksek12
Orta8
Az4
Bazen3
Yuumlksek12
Yuumlksek9
Orta6
Az3
Nadiren2
Orta8
Orta6
Az4
Ccedilok Az2
Yok1
Az4
Az3
Ccedilok Az2
Ccedilok Az1
Sayfa 23 45
Tablo 4 Plandaki oumlncelik seviyesiSonuccedil Risk Plandaki Oumlncelik
16 12 9 Yuumlksek 1 Duumlzeyde (en oumlncelikli plan)
86 Orta 2 Duumlzeyde (oumlncelikli plan)43 Az 3 Duumlzeyde (plan)21 Ccedilok Az 4 Duumlzeyde (plan
yapılmayabilir)
Zarar Azaltma ccedilalışmaları planlama oumlncelikleri sonuccedilları doğrultusunda bir program dahilinde Ek-5rsquoteki oumlrnek ldquoZarar Azaltma Ccedilalışmaları Formurdquo kullanılarak gerccedilekleştirilmelidir
HAZIRLIK CcedilALIŞMALARIAfet oumlncesinde oumlnleme ve zarar azaltma aşamasında alınan tuumlm
oumlnlemlere karşın depremani seller fırtına ve tayfunlar gibi bazı tehlikeleri oumlnlemek ve risklerini tamamen ortadan kaldırmak muumlmkuumln olamayacağı iccedilin hazırlık aşamasında bazı oumlnemli faaliyetlerin yuumlruumltuumllmesi kaşınılmazdır Bu faaliyetlerin yanı sıra okullar kazalar kavgalar zehirlenmeler kuumlccediluumlk ccedilaplı yangınlar gibi acil durumlarla ccedilok sık karşılaştıkları iccedilin gerekli hazırlık faaliyetlerini suumlrekli guumlncel ve uygulanabilir duumlzeyde tutmak zorundadırlar
Hazırlık ccedilalışmalarının ana hedefi tehlikelerin topluluklar ve yaşam alanları uumlzerinde doğurabileceği olumsuz sonuccedillara karşı oumlnlemler almak ve etkili muumldahale iccedilin on hazırlıklar yapmaktır Kısacası herhangi bir afet anında acil yardım ihtiyaccedillarının karşılanabilmesi ve ldquoarama-kurtarmardquo kabiliyetinin geliştirilmesi iccedilin yapılması gereken faaliyetlerin tuumlmuumlduumlr Bu amaccedilla eğitilen personel ve temin edilen malzemelerin doğru alanlarda konumlandırılmaları da bu faaliyetlerin iccedilerisinde yer alır Hazırlık safhasında oumlğrenci oumlğretmen ve ccedilalışanların canı ve malı ile milli servetleri afetlerin yıkıcı etkilerinden koruyacak bazı faaliyetlerin yuumlruumltuumllmesi zorunluluğu nedeniyle hazırlık ccedilalışmaları ccediloğu zaman zarar azaltma faaliyetleri ile iccedil iccedile girmiştir Hazırlık ccedilalışmalarının temelini okullarla ilgili tuumlm paydaşların afet veya acil durum anında nasıl davranacaklarının oumlnceden belirlenmesi ve gerekli olan tuumlm eğitim ve tatbikatların yuumlruumltuumllmesi ccedilalışmaları oluşturmaktadır Başka bir deyişle hazırlık ccedilalışmaları muumldahale surecini kapsayan faaliyetlerin oumlnceden planlandığı ve programların geliştirildiği ccedilalışmalar buumltuumlnuumlduumlr
Okul afete muumldahale ccedilalışmaları oumlnceden tahmin edilebilen ve erken uyarı verilebilmesi muumlmkuumln olan tehlikeler ve ani gelişen olaylar iccedilin olay anında yapılması gereken doğru davranış biccedilimlerini de iccedilerir Herhangi bir tehlike anında en doğru davranış biccediliminin ne olduğu ile ilgili bilgi ve beceri geliştirici eğitimler ile tatbikatlar da hazırlık ccedilalışmalarının bir parccedilası olarak duumlşuumlnuumllmelidir
Hazırlık faaliyetleri iccedilerisinde olması gereken başlıca adımlar şunlardır 1 Afete muumldahale ve iyileştirme planlarının hazırlanması
Sayfa 24 45
2 Başta bu planlarda goumlrev alacak kişiler olmak uumlzere oumlğretmenler oumlğrenciler ccedilalışanlar ve veliler iccedilin eğitim ve tatbikat programlarının hazırlanması ve uygulanması
3 Okul iccedili haberleşme bilgi ve iletişimin geliştirilmesi 4 Okul afet ve acil durum youmlnetimi planlama ccedilalışmalarının tanıtılması ve
yaygınlaştırılması5 Goumlrevlilerin eğitimi bilgilendirilmesi ve bilinccedillendirilmesi6 Erken uyarı tahliye sığınak duumlzeni kurtarma ve ilk yardım gibi alt planların
hazırlanması7 Eğitim materyallerinin hazırlanması8 Eksiklerin tespit edilmesi ve giderilmesi9 Tatbikatların yapılması10 Diğer planlarla işbirliği ve koordinasyon
Şekil 4 Afete Hazırlık Ccedilalışmaları DoumlnguumlsuumlHazırlık Ccedilalışmalarına başlarken oumlncelikli olarak şu hususları belirlemek gerekir1- Risklerin Belirlenmesi2- Tehlikeleri Belirlenmesi3- Varsa Eksiklikleri Giderilmesi4- Oumlnceliklerin belirlenmesi 5- Tehlike ve riskleri oumlnlenmesi veya azaltılması6- Zarar goumlrebilirliklerin belirlenmesi7- Mevcut imkacircn ve kaynakları belirlenmesi
HAZIRLIK CcedilALIŞMALARI ESNASINDA YAPILACAKLAR OLANLAR1- Tatbikatların sıklıkla duumlzenli bir tarzda yapılması2- Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Planlama Ccedilalışmalarının Tanıtılması3- Diğer planlarla işbirliği ve koordinasyonun sağlanması4- Eğitim Materyallerinin hazırlanması5- Eksiklerin tespit edilmesi ve giderilmesi6- Goumlrevlilerin eğitimi bilgilendirilmesi ve bilinccedillendirilmesi7- Erken uyarı tahliye sığınak duumlzeni kurtarma ve ilk yardım gibi alt planlarının
hazırlanması
MUumlDAHALE CcedilALIŞMALARI
Sayfa 25 45
Bir afetin oluşumunu takip eden ve afetin oluşundan hemen sonra başlayarak afetin buumlyuumlkluumlğuumlne bağlı olarak 1-2 aylık suumlre iccedilerisinde yapılan faaliyetlerin tuumlmuumlduumlr Muumldahale evresinde ilk hedef en kısa surede en fazla insanın hayatını kurtarmaktır Bunu insan yaşamını ilgilendiren yaralıların sevk edilmesi-tedavisi barınma ve yaşamsal ihtiyaccedillarının temini gibi diğer faaliyetler takip eder Muumldahale faaliyetleri aynı zamanda otorite ve disiplin gerektirir Bu suumlreccedil iccedilerisinde ortaya ccedilıkan gereksinimlerin hızla tespit edilmesi iletişim ve eğitimli kadrolarla ve yeter sayıda ekipmanla muumldahale edilmesi gerekir
Muumldahale aşamasıyla eş zamanlı yuumlruumltuumllen diğer oumlnemli ccedilalışmaların başlıcalar şunlardır
1 Hasar tespitlerinin yapılması tehlike yaratan enkazların kaldırılması ve patlama yangın
gibi ikincil afetlerin oumlnlenmesidir2 Afetin kısa sureli ve direk etkilerine hitap eden muumldahale faaliyetleri ile afetin
olumsuz etkilerinigidermek iccedilin bilgi ve becerilerin uygulanması
3 Guumlvenliğin arttırılması olası tehditlerin nedenleri ve kaynağının araştırılması
4 Goumlzetim ve denetimlerin arttırılması 5 Aksayan hizmetlerin en kısa surede suumlrduumlruumllebilirliğinin sağlanması
faaliyetleri de eşzamanlı olarak yuumlruumltuumllmelidir
Bu nedenle bu evrede hızlı değerlendirme ve temel bilgilerin elde edilmesi ve artccedilı olay olasılıklarının değerlendirilmesi bu surecin sağlıklı yuumlruumltuumllmesinde buumlyuumlk oumlnem taşımaktadır
Uumllkemizde yaygın olarak acil durum planlaması adı ile tanınan muumldahale ccedilalışmalarının ana amacı acil durum veya afet sonucu oluşan olaylara zamanında hızlı ve etkili olarak muumldahale ederek can kaybı ve yaralanmaların artmaması afetin neden olabileceği yangınlar patlamalar salgınlar gibi ek tehlike ve risklerle can ve mal kaybının buumlyuumlmemesi ve okulun normal faaliyetlerine bir an oumlnce doumlnebilmesi iccedilin gerekli tuumlm faaliyetlerin hangi oumlrguumltlenme şekliyle kimler tarafından ne zaman hangi goumlrev ve yetkiyle hangi kaynaklar kullanılarak yuumlruumltuumlleceğini accedilıkccedila tanımlayan bir belgedir
Sayfa 26 45
Şekil 5 Muumldahale Ccedilalışmaları Doumlnguumlsuuml
MUumlDAHALE CcedilALIŞMALARI ESNASINDA YAPIMASI GEKENLER1- Psikososyal desteğin sağlanması2- Afet tuumlruuml ve etkisine goumlre davranış şekli (tahliye veya yerinde korunma)3- Olayın buumlyuumlkluumlğuuml ve ccedilevresindeki etkileri hakkında bilgi toplama4- Yetkililerini ve velilerin bilgilendirilmesi5- Sorumlu kurum ve kuruluşlardan yardım talep edilmesi6- Oumlğrenci oumlğretmen ve ccedilalışanların korunması ve acil ihtiyaccedilların sağlanması7- Muumldahale ekiplerin goumlreve sevk edilmesi
İYİLEŞTİRME CcedilALIŞMALARIMuumldahale suumlrecinden sonra başlayan ve afetin buumlyuumlkluumlğuumlne goumlre 1-2
yıl gibi daha uzun bir sureyi kapsayan faaliyetlerin tuumlmuumlduumlr Muumldahale surecinde ccedileşitli sebeplere bağlı olarak gerccedilekleştirilemeyen bazı ccedilalışmalar da bu suumlreccedil iccedilerisinde gerccedilekleştirilebilir Okullar iccedilin iyileştirme aşamasında yapılacaklar okulun bir an oumlnce accedilılması ve normal programına doumlnebilmesi iccedilin planda oumlngoumlruumllen eylemlerin uygulanması ccedilalışmalarını iccedilerir Ana hedef eğitimin muumlmkuumln olan en kısa sure iccedilerisinde başlayabilmesinin temini ve meydana gelen olaydan elde edilen derslerin ışığı altında daha guumlvenli ve emniyetli bir okul ve eğitim ortamı oluşturmaktır
Bu faaliyetlerin hazırlık faaliyetleri sırasında planlanması etkin olarak uygulanabilmesi iccedilin gereklidir İyileştirme faaliyetleri uzun surelidir ve eğitime başladıktan sonra da devam edebilir İyileştirme faaliyetleri afet veya acil durumların neden olduğu fiziksel eğitsel youmlnetsel psikolojik sosyal ve ccedilevresel kayıp ve zararların hangi imkacircn ve kaynaklar kullanılarak nasıl giderilebileceğini afetin fırsata doumlnuumlştuumlruumllerek okul ve ccedilevresinin nasıl daha guumlvenli ve emniyetli bir hale getirilebileceğini okulun normal faaliyetlerine bir an oumlnce doumlnebilmesini ve eğitim kalitesinin yuumlkselmesini sağlayan ccedilalışmaların buumltuumlnuumlduumlr Bu suumlreccedil iccedilerisinde yuumlruumltuumllmesigereken faaliyetler Şekil 6rsquoda şematik olarak goumlsterilmiştir
İyileştirme faaliyetleri afet veya acil durumların neden olduğu fiziksel eğitsel youmlnetsel psikolojik sosyal ve ccedilevresel kayıp ve zararların hangi imkan ve kaynaklar kullanılarak nasıl giderilebileceğini afetin fırsata doumlnuumlştuumlruumllerek okul ve ccedilevresinin nasıl daha guumlvenli ve emniyetli bir hale getirilebileceğini okulun normal faaliyetlerine bir an oumlnce doumlnebilmesini ve eğitim kalitesinin yuumlkselmesini sağlayan ccedilalışmaların buumltuumlnuumlduumlr
İyileştirme suumlreci iccedilerisinde yuumlruumltuumllmesi gereken faaliyetler şunlardır
Ccedilevre ve Şehircilik Bakanlığı AFAD ve Belediyelerle işbirliği yapılacaktır1 Okulun yeniden accedilılması Afetten sonra okulun en kısa zamanda eğitime
accedilılması2 Bina ve tesislerin fiziksel yapısal iyileştirmesi3 Youmlnetsel iyileştirme İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml ve İlccedile Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuumlyle4 Eğitsel iyileştirme İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml ve İlccedile Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuumlyle5 Psikolojik iyileştirme Okul Rehberlik Servi ve gerekirse RAMrsquo da destek
sağlanır6 Sosyal ve ccedilevresel kayıp ve Zaraların hangi imkacircn ve kaynaklar kullanılarak
nasılSayfa 27 45
Giderilebileceği ile afetin fırsata doumlnuumlştuumlruumllerek okul ve ccedilevresinin nasıl daha guumlvenli ve emniyetli bir hale getirilebileceği ve eğitim kalitesinin artırılacağını duumlzenleyen planlama tuumlruumlduumlr
Okul afet ve acil durum youmlnetimi planlaması iccedilerisinde yer alan zarar azaltma hazırlık muumldahale ve iyileştirme ccedilalışmalarının bir buumltuumln olarak goumlruumllmelidir
Okul afet ve acil durum youmlnetimi planları bir kere hazırlanarak dolaplara bırakılan belgeler olmamalıdır Okulun kapasitesi ve durumundaki değişimlere tatbikatlardan ve yıllık eylem planındaki faaliyetlerden elde edilen deneyim ve derslere goumlre yılda en az bir kere revize edilmelidir
Okul afet ve acil durum youmlnetimi planıyla uyumlu olacak şekilde yıllık faaliyet planının hazırlanması ve uygulanması son derece oumlnemlidir Yıllık faaliyetlerin planlama şekli aşağıda goumlsterildiği gibi
Şekil 6 İyileştirme Ccedilalışmaları Doumlnguumlsuuml
İYİLEŞTİRME CcedilALIŞMALARI ESNASINDA TAKİP EDİLECEK BASAMAKLAR1- Okulun yeniden accedilılması2- Psikolojik iyileştirmenin sağlanması3- Eğitsel iyileştirme yapılması4- Bina ve tesislerin fiziksel yapısal iyileştirilmesi5- Youmlnetsel iyileştirme yapılanması
ZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARIBirccedilok kaynakta zarar azaltma afetlerin etkilerinden kaynaklanan can ve mal kayıplarının
azaltılmasına youmlnelik ccedilabaların buumltuumlnuuml olarak tanımlanır Bir başka deyişle bu aşamada yapılacaklar tehlikeli durumlar karşısında oluşabilecek can ve mal kayıplarını muumlmkuumlnse ortadan kaldırmayı değilse olabildiğince azaltmayı amaccedillayan ccedilabaların buumltuumlnuumlduumlr Zarar azaltma sadece oumlnleme yaklaşımından farklı olarak oumlzellikle doğal kaynaklı tehlikelerin kaccedilınılmaz olduğunu kabul ederek afetlerin etkilerini en az zararla atlatmaya youmlnelik toplumsal direnccedil ve beceri geliştirmeyi de amaccedillar
Adından da anlaşılacağı uumlzere afet oumlncesinde ve afet planlaması genel ccedilerccedilevesi iccedilerisinde oumlncelikle yapılması gereken ccedilalışmalar aşağıdaki hususları iccedilermelidir1- Okul ve ccedilevresindeki tehlikelerin belirlenmesi analizi ve
değerlendirilmesi2- Okul nuumlfusu yapı alt yapı ve insan faaliyetleri envanterinin
(dokuumlmanlarının) ccedilıkarılması
Sayfa 28 45
1OKUL AFET ve ACİL DURUM YOumlNETİMİPLANLAMA CcedilALIŞMALARININ TANITILMASI2GOumlREVLİLERİN EĞİTİMİ BİLGİLENDİRİLMESİ ve BİLİNCcedilLENDİRİLMESİ3ERKEN UYARI TAHLİYE-SIĞINAK DUumlZENİ KURTARMA ve İLKYARDIM GİBİ ALT PLANLARIN HAZIRLANMASI4EĞİTİM MATERYALLERİNİN HAZIRLANMASI5EKSİKLİKLERİN TESPİT EDİLMESİ VE GİDERİLMESİ6TATBİKATLARIN YAPILMASI7DİĞER PLANLARLA İŞBİRLİĞİ VE KOORDİNASYON
1TEHLİKELERİ BELİRLE2ZARAR GOumlREBİLİRLİKLERİ BELİRLE3RİSKLERİ BELİRLE analiz eder
4OumlNCELİKLERİ BELİRLE5MEVCUT İMKAN VE KAYNAKLARI BELİRLE6VARSA EKSİKLİKLERİ GİDER7TEHLİKE VE RİSKLERİ OumlNLE VEYA AZALT
HAZIRLIK CcedilALIŞMALARIZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARI
3- Fiziksel sosyal ekonomik ve ccedilevresel zarar goumlrebilirliklerin (etkilenme oranları) belirlenmesi
4- Risklerin belirlenmesi5- Oumlluumlm ve yaralanma riskleri 6- Tehlikenin yol accedilabileceği zincirleme veya ek tehlike ve riskler7- Fiziksel riskler (yapı altyapı elektrik mekanik tesisat ve okul donanımının
riskleri)8- Sosyal psikolojik ve ekonomik riskler9- Ccedilevresel riskler10- Afet senaryolarının hazırlanması11- İmkacircn ve kaynaklarla guumlccedilluuml ve zayıf youmlnlerin fırsat ve tehditlerin
belirlenmesi (SWOT analizi)12- Risk azaltma stratejilerinin belirlenmesi ve maliyet fayda analizleri13- Yasal kurumsal ve finansal olanakların belirlenmesi14- En akılcı stratejik amaccedil hedef ve eylemlerin belirlenmesi ve
uygulanması15- Performans kriterleri (oumllccediluumltleri kıstasları) ile izleme ve değerlendirme
youmlntemlerinin belirlenmesi16- Uygulamanın izlenmesi aksayan youmlnlerin belirlenmesi ve gerekiyorsa
planın guumlncelleştirilmesi
Zarar azaltma ccedilalışmalarını kısaca şoumlyle sıralayabiliriza) Tehlikelerin belirlenmesi b) Zarar goumlrebilirliklerin belirlenmesi c) Risklerin belirlenmesi d) Oumlnceliklerin belirlenmesie) Mevcut imkacircn ve kaynakların belirlenmesi f) Varsa eksikleri gidermek g) Tehlike ve riskleri oumlnlemek veya azaltmak iccedilin yapılması gereken ccedilalışmalardır
Tehlike ve riskleri oumlnlemek veya zararlarını azaltmak iccedilin yapılması gereken ccedilalışmalar kısmında gerekli formlar doldurulup her sene guumlncelleştirmesi gereken kısmını guumlncelleyerek dosyanın son boumlluumlmuumlne eklidir
Sayfa 29 45
Şekil 8rsquode goumlsterildiği gibi planla uygula kontrol et ve eksikleri gider şeklinde olmalıdırOkul afet ve acil durum youmlnetimi planları bir kere hazırlanarak bırakılan belgeler
olmamalıdır Okulun kapasitesi ve durumundaki değişimlere tatbikatlardan ve yıllık eylem planındaki faaliyetlerden elde edilen deneyim ve derslere goumlre yılda en az bir kere revize edilmelidir Okul afet ve acil durum youmlnetimi planıyla uyumlu olacak şekilde yıllık faaliyet Planının hazırlanması ve uygulanması son derece oumlnemlidir Yıllık faaliyetlerin planlama doumlnguumlsuuml Her faaliyetin mutlaka bir değerlendirmesi yapılarak problemler saptanmalı ve duumlzeltilmesi iccedilin gerekli ccedilalışmalar yapılmalıdır
YILLIK FAALİYETLER İCcedilİN PLANLANMASI GEREKENLER1 PLANLA (Planların oluşturulması) 2 UYGULA (Faaliyetlerin uygulanması) 3 KONTROL (Uygulamaların değerlendirilmesi)4 EKSİKLERİ GİDER (Problemlerin saptanması ve duumlzetilmesi yolunda adımların atılması) şeklinde olmalıdır Her faaliyetin mutlaka bir değerlendirmesi yapılarak problemler saptanmalı ve duumlzeltilmesi iccedilin gerekli ccedilalışmalar yapılmalıdır
Yıllık planlar şu faaliyetleri iccedilermelidir1 Zarar azaltma ve hazırlık konusunda alınabilecek oumlnlemleri ve yapılacak faaliyetleri2 Muumldahale iyileştirme ve yeniden inşa ile ilgili faaliyetleri (eğitim tatbikat vb)3 Oumlğrenciler oumlğretmenler aileler ve halk iccedilin afet eğitimini4 Hem kendi okulu hem de diğer okullarla bilgi ve tecruumlbe paylaşımını5 Problemleri saptama alınabilecek oumlnlemleri belirleme ve problemleri ccediloumlzmeye ilişkinyapılabilecek diğer faaliyetleri iccedilermelidir
YILLIK PLANLARDA AŞAĞIDAKİ BAŞLIKLAR MUTLAKA OLMALIDIR1 Yıllık planın amaccedil ve hedefleri2 Faaliyet tiplerine goumlre ccedileşitli alt faaliyetleri3 Uygulama takvimi
Sayfa 30 45
4 Sorumlu kişi veveya kişiler varsa işbirliği yapılan kurum kuruluş ve sivil toplum oumlrguumltleri5 Buumltccedile6 Her aktivite iccedilin gerekli olabilecek diğer bilgi ve accedilıklamalar
PLANLARIN DEĞERLENDİRİLMESİAfet ve Acil Durum Youmlnetimi planları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlarbir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilendersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilmesive guumlncelleştirilmesi gereken belgelerdir Afet planlaması bir eylem değil bir suumlreccediltir vezaman iccedilerisinde afet tuumlrlerinin buumlyuumlkluumlklerinin ve sıklıklarının değişimi bilim ve teknolojidekiyeni gelişmeler imkan ve kaynaklardaki artışlara bağlı olarak suumlrekli guumlncellenmelidirAfet ve Acil Durum Youmlnetimi planlarında dikkate alınması gereken ana oumlzellikleri aşağıdakigibi oumlzetlemek muumlmkuumlnduumlr1- Gerccedilekccedili ve kabul edilebilir olmalıdır2- Mevcut durumu olduğu gibi yansıtmalıdır3- Buumltuumln tehlike ve riskleri belirlemelidir4- Gerccedilekccedili afet senaryoları esas alınarak hazırlanmalıdır5- Farklı gruplar ve kuruluşlar arasında en uygun yardımlaşma işbirliği ve koordinasyonesaslarını belirlemelidir6- Goumlrev yetki ve sorumluluklar accedilıklıkla belirtilmeli belirsizlik goumlrev girişimleri ve
tekrarlanmalara fırsat verilmemelidir7- Youmlnetim komuta ve kontrol mekanizmalarının ve bilgi akışının nasıl olacağı accedilıklıkla
belirlenmeli ve youmlnetim karmaşasına neden olunmamalıdır8- Yeni kaynak ve yeni kuruluşlara ihtiyaccedil goumlsteren belgeler yerine mevcut imkacircn vekaynaklarla neler yapılabileceğini ilave imkan ve kaynakların gerccedilekccedili olarak neredenve nasıl karşılanacağını goumlsteren belgeler olmalıdır
Planın ve yapılan faaliyetlerin geliştirilebilmesi iccedilin mutlaka her faaliyetten sonra ve her yılın sonunda değerlendirilmesi gerekir Değerlendirmenin kolay ve anlaşılır olmasını sağlamakamacıyla daha oumlnce geliştirilmiş standart formlar kullanılabilir veya okulun kendi tehlike risk ve mevcut durumuna goumlre hazırlanmış bir değerlendirme formu hazırlanabilir
OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİMİ İCcedilİN TAVSİYE EDİLEN YILLIK CcedilALIŞMA PLANI
OKULTARİH AKTİVİTE YETKİLİ
KİŞİGERCcedilEKLEŞTİRİLDİĞİ
TARİHOkul Muumlduumlruumlnuumln Oumlğretmenler zuumlmre toplantısında Deprem Sel Yangın Kaza Gıda zehirlenmesi Salgın hastalık ve yapısal olmayan teroumlr olayları Biyolojik ve kimyasal tehlikeler karşı Okul Afet ve Acil durum Planın oumlneminin anımsatması ve oumlğretmenleri bu hususta bilgilendirmesihellip
Sayfa 31 45
helliphellip2015
Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Kurulunun Kurulması ve yetkilendirilmesi Uygun oumlzelliklere sahip personel ve goumlnuumllluumllerin belirlenmesi Afet youmlnetimi iccedilin goumlrevlendirmelerin yapılması
helliphellip2015
Okul Mekacircnları tesislerinin tehlike analizi Tehlike yollarına ait tehlike analizi Oku Kroki Planlarının Acil Durum telefon numaraları guumlncellenmesi Ailelere mesaj goumlnderilmesi Potansiyel tehlikelere goumlre tahliye guumlzergacirchlarının belirlenmesi
helliphellip2015
Tehlike Zarar Goumlrebilirlik ve Kapasite Değerlendirmesi Fiziksel Korunma Oumlnlemleri Alınması Muumldahale Kapasitesinin ve Kaynaklarının Geliştirilmesi
helliphellip2015Planın Uygulanması Değerlendirilmesi ve Guumlncellemesi iccedilin Tatbikatların Yapılması
helliphellip2015Personel ve oumlğrencilere afet youmlnetimi ve planla ilgili eğitimin verilmesi
helliphellip2015
Oumlğrenci velilerine afet youmlnetimi ve planla ilgili eğitimin verilmesi Okul Aile Birliğini toplayarak Okul afet ve acil durum youmlnetimi ve planla ilgili eğitimin verilmesi ve bilinccedillendirilmesi
helliphellip2015
Zarar azaltma ve hazırlık konusunda alınabilecek oumlnlemleri ve yapılacak faaliyetleri Muumldahale iyileştirme ve yeniden inşa ile ilgili faaliyetlerin goumlruumlşuumllmesi
helliphellip2015
Hem kendi okulu hem de diğer okullarla bilgi ve tecruumlbe paylaşımının yapılması Problemleri saptama alınabilecek oumlnlemleri belirleme ve problemleri ccediloumlzmeye ilişkin yapılabilecek diğer faaliyetlerin goumlruumlşuumllmesi
helliphellip2015Personel ve oumlğrencilere afet youmlnetimi ve planlama eğitiminin verilmesi
helliphellip2015 28 Şubat sivil savunma ldquoİkaz alarm Tatbikatırsquonın yapılması
helliphellip2015 hellip022015 1-7 Mart tarihlerinde Personel Tahliye tatbikatının yapılması
helliphellip2015Plan ve hazırlıkların goumlzden geccedilirilmesi Planın Uygulanması Değerlendirilmesi ve Guumlncellemelerin yapılıp revize edilmesi
Kontrol eden
Tarih Eğitim Yılı
NOT Yukarıdan aşağıya doğru sıralanan tarihlerde yapılması istenilen etkinlikler sadece okulunuza bu hususta yardımcı olmak iccedilin yapılmıştır Okulunuzun Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı hazırlarken uygun goumlrduumlğuumlnuumlz daha iyi ve kalıcı etkinlikleri değişik tarihlerde yapıla bilinir olduğunu unutmayınız
Yapılan ccedilalışmaların afet ve acil durum youmlnetimi doumlnguumlsuumlne uygunluğu ile gerccedilekleştirilen ve gerccedilekleştirilemeyen faaliyetlerin kontrol edilmesinin ve gerekirse planlama ccedilalışmalarının yeniden goumlzden geccedilirilmesinin planın başarısı iccedilin oumlnemli olduğu unutulmamalıdır Bu amaccedilla planın buumltuumln aşamaları tekrar goumlzden geccedilirilmeli tatbikatlarla ve yıllık olarak hazırlanacak ccedileşitli faaliyetlerle plan sınanmalıdır
Sayfa 32 45
İŞBİRLİĞİNE GİDİLECEK KURUM VE KURULUŞLARBir afet anında birccedilok okul dışı kaynağa ihtiyaccedil duyulacaktır Bazı durumlarda aşağıda
belirtilen kurumlarla oumlnceden ilişkiye geccedililmesi ve anlaşmalar yapılması gerekebilir
1 Youmlredeki bakanlık valilik ve kaymakamlıkların ilgili birimleri2 İl Afet ve Acil Durum Muumlduumlrluumlğuuml3 İl Sağlık Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Sağlık Grup Başkanlığı (112 Acil)4 İl Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml (155)5 Belediye6 İtfaiye (110)7 Kızılay (168)8 Muhtarlık9 Hastane ve Klinikler Aile hekimleri10 Jandarma (156)11 Zehir Danışma Merkezi (114)12 Akredite olmuş afetlerle ilgili ccedilalışmaları bulunan Sivil Toplum Kuruluşları13 Parlayıcı patlayıcı tehlikeli madde muumldahale otoriteleri14 Yerel youmlnetim hizmet birimleri15 İnşaat şirketleri iş makine parkları16 Acil durum ekipmanı sağlayan kuruluşlar17 Sigorta şirketleri ile iş birliğine gidilir
Bunlar dışında komşu binalarla acil muumldahalede karşılıklı yardımlaşma protokolleri ve ilgili kurum ve kuruluşlarla da anlaşmalar yapılmalıdır Ayrıca her yıl boumllgesel olarak resmi kuruluşlar ve komşu okulların davet edildiği ccedileşitli senaryolara goumlre duumlzenlenecek muumldahale kurtarma ve yardımlaşma tatbikatlarına da katılmak gerekir
ANLAŞMALAROumlnce herhangi bir acil durumda herhangi bir protokol yapmadan yardım alınabilecek
kurum ve kuruluşların irtibat bilgileri belirlenmelidir Ardından afet ve acil durum anlarında karşılıklı yardım ve işbirliği iccedilin protokoller ihtiyaca goumlre duumlzenlenmelidir Bu noktada şu kurumlarla işbirliği yapılmalıdır
1- Personelin hellip Komuta Merkezirsquone ulaştırılması iccedilin servis şirketleriyle2- Telefon hatlarında sorun yaşandığında oumlncelik sağlanması iccedilin Tuumlrk Telekom ve oumlzel
şirketlerle3- Telsiz kullanımı ve uydu telefonlarına youmlnelik hat anlaşmaları iccedilin ilgili kurumlarla4- Donanım altyapı network youmlnetimi iccedilin hellip ile5- Komuta Merkezi yiyecek-iccedilecek desteği iccedilin yemek firmalarıyla6- Komuta Merkezi personelinin barınması amacıyla yakın otellerle7- Deprem anında yoğun destek vermeleri iccedilin guumlvenlik şirketleriyle8- Deprem buumlyuumlkluumlğuuml yuumlksek olan senaryolarda kuruma gelen ihbarların karşılanması
amacıyla arama merkezi şirketiyle9- Uzman temini konusunda muumlhendis odaları ve dernekleriyle10- Ccedilalışan desteği verilmesi konusunda işbirliği sigorta şirketleriyle11- Afet durumundaki kargaşa ve yoğunluktan etkilenmemek amacıyla kurye ve kargo
şirketleriyle12- Avans ve tazminat oumldemelerinin kısa surede gerccedilekleştirilebilmesi ve gezici uydu
şubelerinden işlem yapılabilmesi iccedilin bankalarla
OKULDA TAHLİYE TATBİKATLARI YAPILIRKEN DİKKAT EDİLİCEK HUSUSLARYangın veya Şiddetli bir depremde uygulanacak Bina Tahliyesidir Okul İdaresi (Merkezi İdari Grup)
Sayfa 33 45
1 Bina tahliyesi iccedilin Yangın alarmını ccedilalıştırılır Oumlğrenciler ve okul ccedilalışanlarına iccedileride kalmalarını veya sığınma alanlarına gitmeleri anons edilir2 Durum uygunsa tuumlm kapı ve pencereleri kapatılır ( yangın durumunda)3 Durum uygunsa havalandırma sistemini kapatılır(Yangın kapıları kapatılır)4 Toplanma Alanında oumlğrencilerle haberleşme devamlılığı sağlanır(oumlrneğin ldquoGuumlvenli bir Yere Sığınrdquo Binaya Geri Doumln Yerinde Sığın Oumlğrenci Teslimi ya da acil durum veya tatbikat sona erdiğinde Tehlike Geccedilti anonsunun yapılması)
Tuumlm PersonelOumlnceden sınıflarda yangın ve deprem proseduumlrlerinin nasıl uygulanacağına dair tatbikat
yapılır Tahliye esnasında oumlzel yardıma ihtiyacı olacak oumlğrencilerle personel belirlenir Ziyaretccedililere yardımcı olunma konusunda da hazırlık yapılır Oumlğrencilere Bina Tahliyesi Talimatlarına Uymaları Hatırlatılır
D İ K K A TDoumlnme İtme Konuşma Koşma Acele Etme Takip Et
Oumlğrenciler tek veya ikişerli sıra halinde dışarı ccedilıkarılır Oumlzel yardıma muhtaccedil oumlğrenci ve personele yardım edilip edilmediği kontrol edilir Oumlğrencilere cep telefonlarını KULLANMAMALARI ve hatları meşgul etmemeleri gerektiği hatırlatılır Karşılaşılan her tehlikeye youmlnelik farklı acil durum proseduumlruuml hakkında oumlnceden goumlruumlşuumlluumlr ve uumlzerinde karara varılırBaşlıca beş farklı seccedilenek bulunur1 Bina Tahliyesi 2 Yerinde Sığınmak 3 Bir araya Toplanıp Dışarıda Barınmak 4 Guumlvenli bir Yere Sığınmak 5 KilitlenTecrit Proseduumlrlerin her biri değerlendirilir ya aynı şekilde yada uygun biccedilimde değiştirilerek uygulamaya konur Tehlike geccediltiğinde ve ortam guumlvenli olduğunda oumlğrenciler sınıflara doumlnebilir veya Okul Afet ve Acil Durum Oumlğrenci Teslim Proseduumlruuml uygulanabilir
DİKKAT PLANLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ İşin oumlzuuml Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlar bir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilen dersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilip guumlncelleştirilecektir
Sayfa 34 45
Sayfa 35 45
YANGIN TALİMATI (EK-3) (200712937 KARAR SAYILI BİNALARIN YANGINDAN KORUNMASI HAKKINDA YOumlNETMELİK ESASLARINA GOumlRE
HAZIRLANMIŞTIR)1A- YANGINA KARŞI AŞAĞIDAKİ OumlNLEMLERİ ALINIZ1-BİNANIZDAKİ BACA VE BORULARI ZAMANINDA TEMİZLE- YİNİZ2-SİGARANIZI İYİCE SOumlNDUumlRUumlP SİGARA TABLASINA ATINIZ3-CcedilATI ARALARINDA ELEKTRİK TESİSATIYANICI PARLAYICI PATLAYICI MADDE BALANDURMAYINIZ4-İZİNSİZ ELEKTRİK LPG GAZLI OCAK SOBA VB KULLANMA-YINIZ5- ELEKTRİK TESİSATI İŞLERİNİ MUTLAKA EHLİYETLİ KİŞİLERE YAPTIRINIZ6-ELEKTRİK TESİSATININ FENNİ MUAYENESİNİ YAPTIRINIZ7-ELEKTRİK SİGORTALARINI OTOMATİK HALE GETİRİNİZ8-YANGIN SOumlNDUumlRME CİHAZ VE MALZEMELERİNİ HER AN KULLANILIR HALDE BULUNDURUNUZ9- MESAİ BİTİMİ BUumlTUumlN ODALARI KONTROL ETTİRİNİZ10 ARŞİV VE ANBARLARDA SOBA KULLANMAYINIZ11-SİGARA İCcedilİLMESİ YASAK OLAN YERLERDE SİGARA İCcedilME-YİNİZ12- BUumlTUumlN PERSONELİ YANGIN KONUSUNTA EĞİTİNİZ13- YANGIN KACcedilIŞ YOLLARINI KULLANILIR HALDE TUTUNUZ
2B- YANGIN ANINDA AŞAĞIDAKİ İŞLEMLERİ YAPINIZ1-TELAŞLANMAYINIZYANGINI CcedilEVRENİZE VE SORUMLU KİŞİLERE DUYURUNUZ (CcedilANZİLALARMSES VB İLE)2-İTFAİYEYE HABER VERİNİZ (TEL 110)3-ADRESİ EN KISA VE DOĞRU OLARAK BİLDİRİNİZ4-YANGIN CİNSİNİ BİLDİRİNİZ (BİNABACAAKARYAKITELEKTRİK MOTORLU ARACcedil VB)5- İTFAİYE GELİNCEYE KADAR YANGINI SOumlNDUumlRMEK İCcedilİN ELDE MEVCUT ARACcedil GERECcedilTEN FAYDALANMAYA CcedilALIŞINIZ6-YANGININ YAYILMASINI OumlNLEMEK İCcedilİN KAPI VE PENCERELERİ KAPATINIZ KİLİTLEMEYİNİZYANICI MADDELERİ UZAKLAŞTIRINIZ7-OumlNCE CANLILARI SONRA KIYMETLİ EVRAK VE MALZEMEYİ KURTARINIZ8-BUNLARI YAPARKEN KENDİNİZİ VE BAŞKALARINI RİSKE ATMAYINIZ9- YANGIN SOumlNDUumlRME EKİPLERİ VEYA ŞEHİR İTFAİYESİ GELDİKTEN SONRA ONLARIN EMRİNE GİRİNİZ10-HASTA VE YARALILARA İLKYARDIM YAPINIZZEMİNE ULAŞMAMIŞ ASAN-SOumlRLER İLE YANGIN MOTOPOMPLARI HARİCcedil ELEKTRİKLERİ KESİNİZ
C LUumlZUMLU TELEFONLARİTFAİYE 110 BİNA KORUMA AMİRİ ELEKTRİK 186POLİS İMDAT 155 SU 185AMBULANS 112 DOĞAL GAZJANDARMA İMDAT 156
EYANGIN CcedilIKIŞ SEBEPLERİ1 TALİMAT VE EMİRLERE UYMAMAKTAN2 BİLGİSİZLİKTEN3 İHMALDEN4 SABOTAJ HAREKETLERİNDEN5 SICcedilRAMA VE KAZALARDAN6 ELEKTRİK ARKI VE KONTAĞINDAN
D YANGIN SOumlNDUumlRME CİHAZININ KULLANILIŞI1- CİHAZI YANGIN YERİNE GETİRİNİZRUumlZGARI ARKANIZA
ALINIZ2- ATEŞE MUumlMKUumlN OLDUĞUNCA YAKLAŞINIZ3- TETİK MEKANİZMASINI KİLİTLEYEN PİMİ CcedilIKARTINIZ
VEYA KARBONDİ- OKSİTTUumlPUumlNUumlN (KUumlCcedilUumlK TUumlP) VALFİNİ SOLA DOĞRU CcedilEVİREREK ACcedilINIZ
4- TETİĞE SONUNA KADAR BASARAK CcedilIKAN GAZI VEYA TOZU YANGININ DOĞDUĞU YERE PUumlSKUumlRTUumlNUumlZ
5- YANGINI OumlN TARAFTAN ARKAYA DOĞRU SOumlNDUumlRUumlNUumlZ
6- YANGINI SOumlNDUumlĞUumlNDEN EMİN OLMADAN TERK ETMEYİNİZ
7- TOZLU CİHAZLARI TOZ BİTENE KADAR BOŞALTINIZ
F YANGIN CcedilALIŞMA SAATLERİ İCcedilİNDE OLURSA1- HABER VERME YANGINI İLK GOumlREN KİMSE ALARM ZİL
TELEFON BAĞIRARAK VB HAREKETE GECcedilİRMEKLE BERABER TELEFONLA İTFAİYEYE HABER VERİR
2- EKİPLERİN GOumlREVLERİ SOumlNDUumlRME EKİBİ YANGININ CcedilIKTIĞI YERİN UumlST VE YANLARINDAKİ ODALARDA TERTİBAT ALARAK YANGINI SOumlNDUumlRMEYE CcedilALIŞIR KURTARMA EKİBİ VARSA OumlNCE CANLILARI KURTARIR YANGINDA OumlNCELİK SIRASINA GOumlRE EVRAK VE EŞYALARI BOŞALTMAYA HAZIR HALE GETİRİR GEREKİYORSA BİNANIN HENUumlZ YANMA TEHLİKESİ OLMAYAN KISIMLARINA TAŞIYABİLİRLER YANGIN CcedilIKAN BİNANIN TAHLİYESİNE OLAY YERİNE GELEN İTFAİYE AMİRİNİN VEYA MUumlLKİYE AMİRİNİN EMRİYLE BAŞLANIR KURTARILAN EŞYA İTFAİYE AMİRİ VEYA İDARİ İŞLER BİRİM AMİRİNİN GOumlSTERECEĞİ BİR YERE TAŞINIRİLKYARDIM EKİBİ YARALI VE HASTALARA İLKYARDIM YAPARKORUMA EKİBİ YANGINDAN KURTARILAN EŞYALARI KORUR PANİK VE KARGAŞAYI OumlNLER
G YANGIN CcedilALIŞMA SAATLERİ DIŞINDA OLURSA 1- HABER VERME YANGINI İLK GOumlREN KİMSE ALARM ZİL TELEFON BAĞIRARAK VB HAREKETE GECcedilİRMEKLE BERABER TELEFONLA İTFAİYEYE HABER VERİR AYNI ZAMANDA YANGIN İHBAR TELEFONUNUN YANINDAKİ LİSTEDEN AMİRİNE VE İLGİLİLERE HABER VERİR 2GOumlREVLİLERİN HAREKET TARZIYANGIN YERİNE GELEN DAİRE MUumlDUumlRUuml İLE EKİP PERSONELİ DERHAL VAZİFELERİNE BAŞLARLAR
H YANGIN BİNANIN YAKININDA OLURSA1- BİNANIN YANGIN TEHDİTİ ALTINDAKİ TARAFINDA
BULUNAN ODALARIN PERDELERİ CcedilIKARILIR PENCERELER KAPATILIR GEREKİYORSA EVRAK DOSYA VE DİĞER EŞYALAR TEHLİKESİZ YERLERE TAŞINIR
2- CcedilATIDA KORUMA TERTİBİ ALINIR CcedilATI VE DİĞER YERLERE DUumlŞEN KIVILCIM SOumlNDUumlRUumlLUumlR AHŞAP KISIMLAR VE CcedilATI BOL SU İLE ISLATILIR 7
GOumlREVİ SOumlNDUumlRME EKİBİ KURTARMA EKİBİ KORUMA EKİBİ İLKYARDIM EKİBİ (İTFAİYE) (EMNİYET)
EKİP BAŞI EKİP PERS
EK 1 Durum Tespiti Detay Formu (Tehlike Avı)Okulun Adı Tarih BİNA BLOK ADI KAT EMEğitim MateryaliMMasaDDolapNBNote Book PC Masauumlstuuml BilY Yazıcı S Sıra K Kuumlrsuuml
Oda Derslik Laboratuvar Adı veya Nosu
Durum
EH
Durum
EH
Durum
EH
Sıra ve Masalar sabitlenmiş miSıra ve Masalar geccedilişi kapatıyor muAraccedil gereccedil ve malzemeler tehlike oluşturmayacak şekilde Yerleştirilmiş sabitlenmiş miAğır nesneler yuumlksek raflardan uzaklaş tırılmış mıVarsa yuumlksek dolaplar ve raflar sabitlenmiş miDolapların mandalı var mıMevcut PC varsa sabitlenmiş miHareketli eğitim araccedilları var mı Sabitlenmiş miAsılı elektrik teccedilhizatları (lambalar projektoumlrler vs)Sabitlenmiş miDuvara asılı materyaller sabitlenmiş miLamba askıları sağlam sabitlenmiş miTehlikeli Madde var mı Sabitlenmiş mi (ip veya ccedilıtalı )Laboratuvarlarda şişe kap ve diğer malzemeler iccedilinenvanter (doumlkuumlm) yapılmış mıOfis iccedili boumllmeler sarsıntılara karşı dayanıklı mıAcil yolları ve kapıları doğrudan dışarıya veya guumlvenli biralana accedilılıyor muAcil ccedilıkış kapıları oumlnuumlnde ccedilıkışı oumlnleyecek şeyler var mıAcil ccedilıkış yolları ve kapıları bina buumlyuumlkluumlğuumlne ve kişiSayısına uygun muAcil ccedilıkış kapıları acil durumlarda hemen ve kolaycaAccedilılabilecekler şekilde miSaydam veya yarı saydam kapılar var mı YuumlzeyleriKırılmalara karşı korunmuş muBasamak yuumlzeyleri kaygan değil ve uygun malzemedenYapılmış mıBasamakların oumlnuumlnde kaymayı oumlnleyici bantlar koyulmuş muMerdivenler uumlzerinde geccedilişi engelleyecek malzemelerEngeller kaldırılmış mıYeter sayıda yangın soumlnduumlrme ekipmanı (donanım)(YSE) var mıKolay kullanılır mıYSE goumlruumlnuumlr ve kolay erişilir yerlere konmuş muYangın konusunda eğitim almış sorumlu personel var mıYanıcı patlayıcı maddeler uygun şartlarda korunuyor muAlarm sistemleri var ccedilalışıyor duumlzenli olarak kontrol ediliyor muİlkyardım dolabı mevcut muİlkyardım dolabı yeterli ilkyardım malzeme ve ekipmanı ileteccedilhiz edilmiş mi
Sayfa 36 45
İşaret levhaları var mı Ayrıntıları iccedileriyor mu Labda guumlvenlik panoları var mı Sabit miİşaretleme levhaları yeter sayıda ve uygun yerlerde mi
EK 2 TEHLİKE PROFİLİ BELİRLEME FORMUrdquo (RİSK ANALİZİ)
Okulun adı TarihYetkili M Mekacircnİ İnsanE Eğitim
Suumlrekliği
Tehlike 1 Tehlike 2 Tehlike 3 Tehlike 4 Tehlikehellip
M İ E M İ E M İ E M İ E M İ E
ETKİLEME ŞİDDETİ
Felaket 50rsquoden fazlazarar ccedilok sayıda oumlluumlm 30guumlnden fazla suumlreli etkKritik 25 -50 zararkalıcı sakatlanmalar 2 hafta suumlreli etkiSınırlı 10 -25 zararyaralanmalar 1 hafta suumlrelietkiOumlnemsiz 10rsquodan az zarar24 saat veya daha kısa suumlreli etki
OLUŞ SIKLIĞIYuumlksek Gelecek yıldameydana gelme olasılığı100Bazen Gelecek yıldameydana gelme olasılığı10-100 veya gelecek 10yılda en az bir kezNadiren Gelecek yıldameydana gelme olasılığı1-10 veya gelecek 100yılda en az bir kezYok (ccedilok az) Gelecek 100yılda goumlruumllme olasılığı 1veya daha az
ETKİ DERECESİ24 saatten daha fazla birsuumlrede oluş uyor ve erkenuyarı yapılabilir yapılamaz12 ndash 24 saatte oluşuyor veerken uyarı yapılabilir yapılamaz6 ndash 12 saatte oluşuyor erken uyarı yapılabilir yapılamaz6 saatten kısa bir suumlredeoluşuyor erken uyarıyapılabiliryapılamazBir anda oluşuyor ve erkenuyarı yapılabiliryapılamaz
Sayfa 37 45
Tahmini Etkilenecek KişiSayısı
Tahmini Etki Suumlresi
Tahmini Tahliye Suumlresi
Hazırlık ve Oumlnlemler (E H)
EK 3 MALZEME BİLGİ FORMUYOumlNERGE1 Malzeme bilgi formu ilgili servis yetkilileri tarafından doldurulmalı malzeme ve teccedilhizat yetkilisi tarafından kontrol edilmelidir2 Form bilgileri ihtiyaccedil durumunda veya belirli aralıklarla guumlncellenmelidir3 Malzeme adları iccedilin kısa anlaşılabilir ifadeler kullanılmalıdır (levye el feneri gibi)4 Malzemeyi kullanan servis ve servis yetkilisi malzemenin kullanım alanını doğru belirlemelidir5 Servis yetkilisi malzemenin yeter sayıda olmadığını duumlşuumlnuumlyorsa notlar boumlluumlmuumlne tarih bilgisiyle birlikte yazmalı ve ihtiyaccedilları gidermelidir Giderilen ihtiyaccedillar iccedilin bilgi formu yeniden doldurulmalıdır
Malzeme ve Teccedilhizat Sorumlusu Tarih
Okul Adı
Malzeme Adı
Kullanım Servisi
Servis Yetkilisi
Kullanım Alanı
Adedi
Zara
r Az
alt
Aram
a -
Kurt
arm
a
Yang
ın
Soumlnd
uumlrm
e
İlk
Yard
ım
Sayfa 38 45
NOTLARTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellip
EK 4 ACİL DURUM RAPORU FORMUYOumlNERGE
1 Acil Durum Raporu bilgileri Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Kurulu Başkanı
tarafından operasyon ve lojistik servislerinden gelen bilgiler doğrultusunda doldurulur Gerekli durumlarda bir uumlst yetkiliye teslim edilir
2 Olay turu Kendi imkacircnları ile baş edilebilen durumlar iccedilin ldquoOlayrdquo yerel imkacircnlar veya
diğer kurumlardan destek alınarak baş edilebilen durumlar iccedilin ldquoAcil Durumrdquo il genelini ve eğitim suumlrekliliğini etkileyecek buumlyuumlkluumlkteki olaylar iccedilin ldquoAfetrdquo olarak tanımlanacaktır
3 Olayın Tanımı iccedilin deprem sel yangın gibi genel tanımlama yapılacaktır
4 Bina ve muumldahale bilgileri ilgili servislerden gelen bilgiler doğrultusunda
doldurulacaktır5 Olay anında veya sonrasında ortaya ccedilıkan acil ihtiyaccedillar ile diğer
bilgiler detayları ileilgili alana Olay Tarihi Olay Tarihi
Okul Adı Bina Adı
Kat Sayısı Rapor Yetkilisi Tel
Bina Adı Olayın Tuumlruuml Olay Acil Durum Afet Olayın Tanımı --- --- ---
Muumldahale Bilgileri
Okul İmkacircnları ile Muumldahale edildi ____ Evet ____ Hayır
Başka kurum desteği ile Muumldahale edildi ____ Evet ____ Hayır
Destek veren kurum adı _________________________
Sayfa 39 45
Tıbbi desteğe ihtiyacı olan ki1048826i sayısı ____ ____ Yok
Yaralı Sayısı ____ ____ YokYaralı Durumu ____ Ağır ____ HafifKurtarılmayı bekleyen kişi sayısı ____ ____ YokKurtarılmayı bekleyenlerin kişi (ler) _____ Bina iccedilinde ____ DiğerDiğer
Bina Bilgileri
Yangın ____ Evet ____ HayırBinadaki Hasar Durumu ____ Az ____ Orta ____ Ağır ____ YokTehlikeli Madde Riski ____ Evet ____ Hayır ____ Kısmen (kat)
Acil İhtiyaccedillar (kurtarma tadilat vs)
Diğer Accedilıklamalar
EK 5 ZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARI FORMUYOumlNERGE
1 Zarar Azaltma ccedilalışmalarının yapılması ve suumlrduumlruumllebilirliğinin sağlanması amacıyla
aşağıdaki bilgileri belirleyeceğiniz aralıklarla doldurunuz2 Uygulama tarihinde gerccedilekleşen veya yarım kalan ccedilalışmaları ilgili
alana accedilıklamalarıile birlikte yazınız
3 Uygulama surecinde oluşan durumlar ile uygulama tarihinde gerccedilekleştirilemeyen
ccedilalışmaları ldquoNotlarrdquo kısmına tarih bilgisi ile birlikte yazınız
Okul Adı
Tarih
Bina Adı
TehlikeAdı
Tehlike TuumlruumlAlınmasıGerekenOumlnlem
OumlnemDerecesi
(1-4)Planlanma
TarihiUygulama
Tarihi AccedilıklamaYapısı
Yapısal
değil
Diğer
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
Sayfa 40 45
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
NOTLAR
Tarih hellip hellip hellip
Tarih hellip hellip hellip
Tarih hellip hellip hellip
EK 6 Yardım İstenebilecek Bazı Kamu Kurum ve Kuruluşları
18 Valilik ve veya Kaymakamlık19 İl Afet ve Acil Durum Muumlduumlrluumlğuuml20 İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml21 İl Sağlık Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Sağlık Grup Başkanlığı (112 Acil)22 İl Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml (155)23 Belediye24 İtfaiye (110)25 Kızılay26 Muhtarlık27 Hastane ve Klinikler Aile hekimleri28 Arama Kurtarma Birlik Muumlduumlrluumlğuuml29 Jandarma (156)30 Zehir Danışma Merkezi (114)31 Akredite olmuş afetlerle ilgili ccedilalışmaları bulunan Sivil Toplum
Kuruluşları
EK 7 Afet ve Acil Duruma Goumlre İzlenecek Yol
Sayfa 41 45
Afet veya Acil Durum Davranış Şekli
Deprem Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun Deprem bitince binayı tahliye edin
YangınYangın alarmı vererek binayı tahliye edinUumlzerinizdeki giysiler alev aldıysa Dur ndash Yat - Yuvarlan
Duman
Mahsur kaldıysan yerinde sığın Değilse binayı boşaltDuman tabakasının altında kalabilmek iccedilin suumlruumlnerekilerleyeceğini unutma
Tehlikeli madde sızıntısı Yerinde sığınak veya emniyetli bir yere tahliye
Bomba veya Bomba tehdidi Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun veya Tahliye
Şiddet olayları Kilitlen Tecrit
Patlama Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun
Sel Emniyetli bir tahliye veya yerinde sığınak (binaların uumlst katında)
Şuumlpheli veya bilinmeyen şahıslar
Tehdit unsuru değerlendirilerek hemen polis aranır
FırtınaYerinde sığın eğer oumlğrenciler okul bahccedilesinde iseiccedileri tahliye yapılır
EK 8 Temel Davranış Biccedilimleri1- Ccediloumlk ndash Kapan - Tutun2- Yerinde Sığınma3- Tahliye4- KilitlenTecrit1- Ccedilok ndash Kapan ndash Tutun Dizlerimizin uumlstuumlne ccediloumlkerek bedenimizin kapladığı alan olabildiğince kuumlccediluumlltuumllmeye kapanarak başımızı ensemizi ve yuumlzuumlmuumlzuuml korumaya ve eşya ile birlikte hareket etmek iccedilinde tutunma yapmamıza denir2- Yerinde Sığınma Tahliye gerektirmeyen veya buna yeterli zaman olmayan durumlarda uygulanır Genellikle tehlikeli madde sızıntısı teroumlr saldırısı ve şiddetli fırtına gibi durumlarda uygulanır Dışarı ccedilıkılmanız soumlylenene kadar iccedilerde kalınır ve dışarıdan hava girişi oumlnlenir3- Tahliye Bulunduğunuz yeri boşaltmanız demektir4- KilitlenTecrit Bulunduğunuz mekacircndan ayrılmanın guumlvenli olmadığı
Sayfa 42 45
durumlarda korunaklı bir şekilde saklanılmasıdırEK 9 Planda Olması Gereken Haritalar
1 Okul ccedilevresinin haritası2 Okul yerleşkesinin haritası3 Katların haritası4 Tahliye yolu5 Toplanma boumllgesi6 Afete youmlnelik ekipmanın (takım donanımın) bulunduğu yerler
TABLOLAR Tablo 1 Genel bilgiler formuTablo 2 Risk Seviyesine Goumlre Derecelendirme FormuTablo 3 Risk Seviyesine Goumlre MatrisTablo 4 Plandaki Oumlncelik Seviyesi EKLEREK 1 Durum Tespiti Detay Formu (Tehlike Avı)EK 2 Tehlike Profili Belirleme Formurdquo (Risk Analizi) EK 3 Malzeme Bilgi FormuEK 4 Acil Durum Raporu FormuEK 5 Zarar Azaltma Ccedilalışmaları FormuEK 6 Yardım İstenebilecek Bazı Kamu Kurum ve KuruluşlarıEK 7 Afet ve Acil Duruma Goumlre İzlenecek YolEK 8 Temel Davranış BiccedilimleriEK 9 Planda Olması Gereken Haritalar EK HARİTALAREK91 Okul Ccedilevresinin HaritasıEK92 Okul Yerleşkesinin HaritasıEK93 Katların KrokisiEK94 Tahliye Yolu KrokisiEK95 Toplanma Boumllgesi KrokisiEK96 Afete Youmlnelik Ekipmanın Bulunduğu Yerleri Goumlsteren HaritaNOT Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı hazırlanırken sayfaların kaymamasına dikkat edilmelidir Planla birlikti yayınlanan oumlrnek okul krokilerinden faydalanınız
2014- 2015 YILI OKULUMUZUN PERSONEL İKAMETGAcircH ADRES BİLGİLERİ
SN ADI VE SOYADIOKULDAKİ
BRANŞ VEYA GOumlREVİ
CEP TELF E ndashPOSTA ADRESİ VEYA İKAMETGAcircH ADRESİ İMZA
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Sayfa 43 45
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
34
35
HAZIRLYAN UYGUNDUR hellip03 2015 hellip032015
Muumlduumlr Yard Okul Muumlduumlruuml
OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİM PLANI HAZIRLANIRKEN DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR 1Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlanırken Sayfaların kaymamasına DİKKAT edilmeli
2 Planın hazırlanması uygulanması ve palanda goumlrev alan ve okulda goumlrev yapan buumltuumln personel plan hakkında bilgilendirilmelidir
3 Plan baştan sonuna kadar dikkatle okunması ve okulun fiziki yapısı goumlz oumlnuumlne alınarak yetkililerin goumlruumlşlerinin değerlendirilmesi gerekmektedir İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml tarafından Yayınlanan ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquonınrdquo sadece sizlere yardımcı olmak iccedilin yapıldığını tavsiye niteliği taşıdığı unutulmamalıdır
4 Her okul kendi okulunun fiziksel altyapısını ve koşullarını goumlz oumlnuumlnde bulundurarak planını hazırlamalıdır
5 Muumlduumlrluumlğuumlmuumlz tarafından yayınlanan Plan dışında başka illere ait palanlar internet ortamından dirilerek Okul Afet ve Acil Durum Planı hazırlanmamalıdır Muumlduumlrluumlğuumlmuumlz tarafından yayınlanan plan temel alınarak okulunuza uyarlanmalıdır
Sayfa 44 45
7 Plan ekinde bulunan buumltuumln ekler dikkatlilce okunarak doldurulmalıdır8 Plan ekinde yayınlanan Oumlrnek Krokiler nazara alınarak okulunuzun ihata duvarları iccedilerisinde bulunan
okulunuz ve okulunuza ait ek binaların krokileri bilgisayar ortamında veya ccedilok duumlzguumln ve anlaşılır bir tarzda kat planları uumlzerinde sığınak yangın dolabı yangın alarm butonu elektrik panolarının yangın soumlnduumlrme cihazları toplanma yerleri Malzeme depoların kolaylıkla anlaşılır bir tarzda farklı işaretlerle ve renkli kalemle goumlsterilmesi gerekmektedir
9 Planlar ikişer nuumlsha halinde hazırlanmalı Bir nuumlshası okulda kalacak bir nuumlshasırsquoda İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne elden teslim edilecek
10 Merkeze bağlı İlccedileler Planları uumlccediler nuumlsha halinde hazırlamalı Bir nuumlshası İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne elden teslim edilecek Bir nuumlshası okulda kalacak bir nuumlshası da İlccedile Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne teslim edilecek
11 İşin oumlzuuml Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlar bir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilen dersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilip guumlncelleştirilecektir
12Planın Hazırlaması esnasında bilmediğiniz hususlar hakkında Başbakanlık ldquoAfet ve Acil Durum Youmlnetimi Başkanlığı tarafından internet ortamında yayınlanan şu kaynaklardan faydalanınız
1) ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlama Kılavuzurdquo2) ldquoOn Adımda ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlama Kılavuzurdquo 3) ldquoOkullarda Afete Hazırlıkrdquo4) ldquoOkullarda Afet ve Acil Durum Youmlnetim El Kitabırdquo
5) ldquoEğitim Kurumları iccedilin Afet Acil Yardım Planlama Rehberirdquo13 Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları hazırlanmasında okul ve kurum Muumlduumlruuml Okul Afet ve Acil
Durum Youmlnetim Planrsquoları Eğitimini almış olan Muumlduumlr Yardımcısı başta olmak uumlzere Anaokullarında Anasınıfı Oumlğretmeni İlkokullarda Sınıf Oumlğretmeni Ortaokullarda Sosyal Bilgiler Oumlğretmeni Lise ve Mesleki okullarda Coğrafya Oumlğretmenleri sorumlukları dacirchilinde hazırlanmalıdır
14 Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları Muumlduumlrluumlğuumln okulunuzdan planrsquoları istemesi halinde İVEDELİKLE en geccedil bir hafta iccedilerisinde mesai guumlnuumlnde planlar teslim edilmelidir
helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipMUumlDUumlRLUumlĞUuml
İş bu Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planırsquonda goumlrev alan ve okulumuzda bulunan tuumlm personel plan hakkında bilgilendirilmiş olup plan ( ) Sayfadan İbarettir
Okul Muumlduumlruuml ndash İmza Muumlhuumlr 2015
Sayfa 45 45
1 Personel Yangın muumldahale ekibi ilkyardım ekibi komuta merkezi ekibi tahliye ekibi basın
ve halkla ilişkiler ekibi gibi ccedilalışma gruplarında yer alacak personelin tespiti2 Ekipman Yangından korunma ve muumldahale ekipmanları (takımı) iletişim
ekipmanlarıİlkyardım malzemeleri uyarıalarm sistemleri gibi ekipmanların envanterinin hazırlanması ve bunlarındestek sistemlerinin belirlenmesi3 Sosyal ve youmlnetsel tesisleraraccedillar İl Afet ve Acil Durum Muumlduumlrluumlğuuml (ADM)
sığınaklar ilkyardımmerkezleri sağlık hizmet birimi gibi birimlerin okul iccedilindeki konumlarının ve kapasitelerinin belirlenmesi4 Organizasyon Eğitim tahliye planı gibi konularda okulun organizasyon
kapasitesinin belirlenmesi
OKULLARDA YAŞANABİLECEK TEHLİKELER ŞOumlYLE SIRALANABİLİR1 Gaz kaccedilağı2 Deprem3 Yangın4 Yıldırım5 Teroumlr6 Ccedilevreden (komşu kurum ve kuruluşlardan gelecek) etkiler7 Olumsuz hava koşulları (sel fırtına hava kirliliği kar buzlanma don ve vb)8 Toprak kayması ve heyelan9 İletişim-haberleşme aksaklıkları10 Acil sağlık durumları (salgın hastalıklar gıda zehirlenmesi vb)11 Tehlikeli maddeler12 Ulaşım-servis kazaları13 Savaş hali14 Adli vakalar (ccedilocuk kaccedilırma hırsızlık vb)15 Kazan patlaması vb bunlar gibiOkullarda yapısal olmayan risklerin azaltılması iccedilin şunlara dikkat edilmelidir1 Araccedil gereccedil makine ve mobilya gibi ağır olan eşyaların sabitlenmesi2 Tavanda asılı olan eşyaların sabitlenmesi3 Elektrikli aletlerin sabitlenmesi ve kesintisiz guumlccedil kaynağı veya jeneratoumlrle
desteklenmesi4 Buumltuumln zehirli yanıcı ve tehlikeli maddelerin ldquoSınırlayın İzole Edin Yok
Edin Ayırınrdquo(SİYA) kuralına bağlı olarak kapalı sağlam kutular iccedilinde depremde doumlkuumllmeyecek şekilde tutulmalarının sağlanması5 Ccedilalışanlar ve aileleri iccedilin eğitim ve bilinccedillenme programları duumlzenlenmesi6 Sınıf kapılarının dışarı accedilılacak şekilde tasarlanmış olması7 Ccedilıkış yollarının daima accedilık tutulacak şekilde ayarlanması8 Yapısal olmayan elemanlar ruumlzgar ve deprem sarsıntılarına karsı binaya sabitlenmesi9 Yangın soumlnduumlrme cihazlarının durumu yerlerinin kontroluuml ve bakımlarının yapılması10 Yangın guumlvenliği oumlnlemlerinin uygulanması11 Tahliye tatbikatlarının sık yapılması
Risk analizi yapılırken etki derecesi iccedilin1 Felaket (50rsquoden fazla zarar ccedilok sayıda oumlluumlm 30 guumlnden fazla sureli
etki) iccedilin 42 Kritik (25 -50 zarar kalıcı sakatlanmalar 2 hafta sureli etki) iccedilin 3
Sayfa 22 45
3 Sınırlı- Kontrol edilebilir (10 -25 zarar yaralanmalar 1 hafta sureli etki) iccedilin 2
4 Oumlnemsiz (10rsquodan az zarar 24 saat veya daha kısa sureli etki) iccedilin 1 Oluş Sıklığı iccedilin1 Yuumlksek (Gelecek yılda meydana gelme olasılığı 100) iccedilin 42 Bazen (Gelecek yılda meydana gelme olasılığı 10-100 veya gelecek 10 yılda
en az bir kez) iccedilin 33 Nadiren (Gelecek yılda meydana gelme olasılığı 1-10 veya gelecek 100 yılda
en az bir kez) iccedilin 24 Yok (ccedilok az) (Gelecek 100 yılda goumlruumllme olasılığı 1 veya daha az) iccedilin 1
kullanılmalıdırTablo 2 Risk Seviyesine Goumlre Derecelendirme
Tehlike
Etkilenecek Unsurlar(Her bir unsur tablo altındaki etki derecesi Puanına goumlre ve Ek 2 formu verilerine goumlreYapılmalıdır)
ETKi DERECESİ(Etkilenecek Unsurların
Ortalaması)(Mekacircn+İnsan+Eğit
imSuumlrekliliği) 3
Oluş S
ıklığıOlasılı
k
Oumlncelik
Derecesi
Mekacircn Bina
EğitimSuumlrekliliğ
i
İnsan(personel
Oumlğrenci)Tehlike 1Tehlike 2Tehlike 3helliphelliphelliphellipEtkilenecek Unsurlar Oumlnemsiz1Sınırlı ndashkontrol edilebilir 2Kritik 3 Felaket 4 (Ek 2rsquoden yararlanılarak belirlenir)Etki Derecesi Etkilenecek Unsurlar (Mekacircn+ İnsan+Eğitim Suumlrekliliği) 3Oluş Sıklığı ı Olasılık Yok 1Nadir 2 Bazen 3 Yuumlksek 4 (Ek 2rsquoden yararlanılarak belirlenir)Oumlncelik derecesi = Etki Derecesi X OlasılıkTablo 2rsquode her tehlike iccedilin hesaplanan ldquooumlncelik derecesirdquo iccedilin Tablo 3 ve Tablo 4rsquoten yararlanılarak tehlikenin plandaki oumlncelik duumlzeyi veya planda yer alıp almayacağı belirlenir
Tablo 3 Risk seviyesine goumlre matrisEtki Derecesi
Ola
sılık
Felaket4
Kritik3
Sınırlı2
Oumlnemsiz1
Yuumlksek4
Yuumlksek16
Yuumlksek12
Orta8
Az4
Bazen3
Yuumlksek12
Yuumlksek9
Orta6
Az3
Nadiren2
Orta8
Orta6
Az4
Ccedilok Az2
Yok1
Az4
Az3
Ccedilok Az2
Ccedilok Az1
Sayfa 23 45
Tablo 4 Plandaki oumlncelik seviyesiSonuccedil Risk Plandaki Oumlncelik
16 12 9 Yuumlksek 1 Duumlzeyde (en oumlncelikli plan)
86 Orta 2 Duumlzeyde (oumlncelikli plan)43 Az 3 Duumlzeyde (plan)21 Ccedilok Az 4 Duumlzeyde (plan
yapılmayabilir)
Zarar Azaltma ccedilalışmaları planlama oumlncelikleri sonuccedilları doğrultusunda bir program dahilinde Ek-5rsquoteki oumlrnek ldquoZarar Azaltma Ccedilalışmaları Formurdquo kullanılarak gerccedilekleştirilmelidir
HAZIRLIK CcedilALIŞMALARIAfet oumlncesinde oumlnleme ve zarar azaltma aşamasında alınan tuumlm
oumlnlemlere karşın depremani seller fırtına ve tayfunlar gibi bazı tehlikeleri oumlnlemek ve risklerini tamamen ortadan kaldırmak muumlmkuumln olamayacağı iccedilin hazırlık aşamasında bazı oumlnemli faaliyetlerin yuumlruumltuumllmesi kaşınılmazdır Bu faaliyetlerin yanı sıra okullar kazalar kavgalar zehirlenmeler kuumlccediluumlk ccedilaplı yangınlar gibi acil durumlarla ccedilok sık karşılaştıkları iccedilin gerekli hazırlık faaliyetlerini suumlrekli guumlncel ve uygulanabilir duumlzeyde tutmak zorundadırlar
Hazırlık ccedilalışmalarının ana hedefi tehlikelerin topluluklar ve yaşam alanları uumlzerinde doğurabileceği olumsuz sonuccedillara karşı oumlnlemler almak ve etkili muumldahale iccedilin on hazırlıklar yapmaktır Kısacası herhangi bir afet anında acil yardım ihtiyaccedillarının karşılanabilmesi ve ldquoarama-kurtarmardquo kabiliyetinin geliştirilmesi iccedilin yapılması gereken faaliyetlerin tuumlmuumlduumlr Bu amaccedilla eğitilen personel ve temin edilen malzemelerin doğru alanlarda konumlandırılmaları da bu faaliyetlerin iccedilerisinde yer alır Hazırlık safhasında oumlğrenci oumlğretmen ve ccedilalışanların canı ve malı ile milli servetleri afetlerin yıkıcı etkilerinden koruyacak bazı faaliyetlerin yuumlruumltuumllmesi zorunluluğu nedeniyle hazırlık ccedilalışmaları ccediloğu zaman zarar azaltma faaliyetleri ile iccedil iccedile girmiştir Hazırlık ccedilalışmalarının temelini okullarla ilgili tuumlm paydaşların afet veya acil durum anında nasıl davranacaklarının oumlnceden belirlenmesi ve gerekli olan tuumlm eğitim ve tatbikatların yuumlruumltuumllmesi ccedilalışmaları oluşturmaktadır Başka bir deyişle hazırlık ccedilalışmaları muumldahale surecini kapsayan faaliyetlerin oumlnceden planlandığı ve programların geliştirildiği ccedilalışmalar buumltuumlnuumlduumlr
Okul afete muumldahale ccedilalışmaları oumlnceden tahmin edilebilen ve erken uyarı verilebilmesi muumlmkuumln olan tehlikeler ve ani gelişen olaylar iccedilin olay anında yapılması gereken doğru davranış biccedilimlerini de iccedilerir Herhangi bir tehlike anında en doğru davranış biccediliminin ne olduğu ile ilgili bilgi ve beceri geliştirici eğitimler ile tatbikatlar da hazırlık ccedilalışmalarının bir parccedilası olarak duumlşuumlnuumllmelidir
Hazırlık faaliyetleri iccedilerisinde olması gereken başlıca adımlar şunlardır 1 Afete muumldahale ve iyileştirme planlarının hazırlanması
Sayfa 24 45
2 Başta bu planlarda goumlrev alacak kişiler olmak uumlzere oumlğretmenler oumlğrenciler ccedilalışanlar ve veliler iccedilin eğitim ve tatbikat programlarının hazırlanması ve uygulanması
3 Okul iccedili haberleşme bilgi ve iletişimin geliştirilmesi 4 Okul afet ve acil durum youmlnetimi planlama ccedilalışmalarının tanıtılması ve
yaygınlaştırılması5 Goumlrevlilerin eğitimi bilgilendirilmesi ve bilinccedillendirilmesi6 Erken uyarı tahliye sığınak duumlzeni kurtarma ve ilk yardım gibi alt planların
hazırlanması7 Eğitim materyallerinin hazırlanması8 Eksiklerin tespit edilmesi ve giderilmesi9 Tatbikatların yapılması10 Diğer planlarla işbirliği ve koordinasyon
Şekil 4 Afete Hazırlık Ccedilalışmaları DoumlnguumlsuumlHazırlık Ccedilalışmalarına başlarken oumlncelikli olarak şu hususları belirlemek gerekir1- Risklerin Belirlenmesi2- Tehlikeleri Belirlenmesi3- Varsa Eksiklikleri Giderilmesi4- Oumlnceliklerin belirlenmesi 5- Tehlike ve riskleri oumlnlenmesi veya azaltılması6- Zarar goumlrebilirliklerin belirlenmesi7- Mevcut imkacircn ve kaynakları belirlenmesi
HAZIRLIK CcedilALIŞMALARI ESNASINDA YAPILACAKLAR OLANLAR1- Tatbikatların sıklıkla duumlzenli bir tarzda yapılması2- Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Planlama Ccedilalışmalarının Tanıtılması3- Diğer planlarla işbirliği ve koordinasyonun sağlanması4- Eğitim Materyallerinin hazırlanması5- Eksiklerin tespit edilmesi ve giderilmesi6- Goumlrevlilerin eğitimi bilgilendirilmesi ve bilinccedillendirilmesi7- Erken uyarı tahliye sığınak duumlzeni kurtarma ve ilk yardım gibi alt planlarının
hazırlanması
MUumlDAHALE CcedilALIŞMALARI
Sayfa 25 45
Bir afetin oluşumunu takip eden ve afetin oluşundan hemen sonra başlayarak afetin buumlyuumlkluumlğuumlne bağlı olarak 1-2 aylık suumlre iccedilerisinde yapılan faaliyetlerin tuumlmuumlduumlr Muumldahale evresinde ilk hedef en kısa surede en fazla insanın hayatını kurtarmaktır Bunu insan yaşamını ilgilendiren yaralıların sevk edilmesi-tedavisi barınma ve yaşamsal ihtiyaccedillarının temini gibi diğer faaliyetler takip eder Muumldahale faaliyetleri aynı zamanda otorite ve disiplin gerektirir Bu suumlreccedil iccedilerisinde ortaya ccedilıkan gereksinimlerin hızla tespit edilmesi iletişim ve eğitimli kadrolarla ve yeter sayıda ekipmanla muumldahale edilmesi gerekir
Muumldahale aşamasıyla eş zamanlı yuumlruumltuumllen diğer oumlnemli ccedilalışmaların başlıcalar şunlardır
1 Hasar tespitlerinin yapılması tehlike yaratan enkazların kaldırılması ve patlama yangın
gibi ikincil afetlerin oumlnlenmesidir2 Afetin kısa sureli ve direk etkilerine hitap eden muumldahale faaliyetleri ile afetin
olumsuz etkilerinigidermek iccedilin bilgi ve becerilerin uygulanması
3 Guumlvenliğin arttırılması olası tehditlerin nedenleri ve kaynağının araştırılması
4 Goumlzetim ve denetimlerin arttırılması 5 Aksayan hizmetlerin en kısa surede suumlrduumlruumllebilirliğinin sağlanması
faaliyetleri de eşzamanlı olarak yuumlruumltuumllmelidir
Bu nedenle bu evrede hızlı değerlendirme ve temel bilgilerin elde edilmesi ve artccedilı olay olasılıklarının değerlendirilmesi bu surecin sağlıklı yuumlruumltuumllmesinde buumlyuumlk oumlnem taşımaktadır
Uumllkemizde yaygın olarak acil durum planlaması adı ile tanınan muumldahale ccedilalışmalarının ana amacı acil durum veya afet sonucu oluşan olaylara zamanında hızlı ve etkili olarak muumldahale ederek can kaybı ve yaralanmaların artmaması afetin neden olabileceği yangınlar patlamalar salgınlar gibi ek tehlike ve risklerle can ve mal kaybının buumlyuumlmemesi ve okulun normal faaliyetlerine bir an oumlnce doumlnebilmesi iccedilin gerekli tuumlm faaliyetlerin hangi oumlrguumltlenme şekliyle kimler tarafından ne zaman hangi goumlrev ve yetkiyle hangi kaynaklar kullanılarak yuumlruumltuumlleceğini accedilıkccedila tanımlayan bir belgedir
Sayfa 26 45
Şekil 5 Muumldahale Ccedilalışmaları Doumlnguumlsuuml
MUumlDAHALE CcedilALIŞMALARI ESNASINDA YAPIMASI GEKENLER1- Psikososyal desteğin sağlanması2- Afet tuumlruuml ve etkisine goumlre davranış şekli (tahliye veya yerinde korunma)3- Olayın buumlyuumlkluumlğuuml ve ccedilevresindeki etkileri hakkında bilgi toplama4- Yetkililerini ve velilerin bilgilendirilmesi5- Sorumlu kurum ve kuruluşlardan yardım talep edilmesi6- Oumlğrenci oumlğretmen ve ccedilalışanların korunması ve acil ihtiyaccedilların sağlanması7- Muumldahale ekiplerin goumlreve sevk edilmesi
İYİLEŞTİRME CcedilALIŞMALARIMuumldahale suumlrecinden sonra başlayan ve afetin buumlyuumlkluumlğuumlne goumlre 1-2
yıl gibi daha uzun bir sureyi kapsayan faaliyetlerin tuumlmuumlduumlr Muumldahale surecinde ccedileşitli sebeplere bağlı olarak gerccedilekleştirilemeyen bazı ccedilalışmalar da bu suumlreccedil iccedilerisinde gerccedilekleştirilebilir Okullar iccedilin iyileştirme aşamasında yapılacaklar okulun bir an oumlnce accedilılması ve normal programına doumlnebilmesi iccedilin planda oumlngoumlruumllen eylemlerin uygulanması ccedilalışmalarını iccedilerir Ana hedef eğitimin muumlmkuumln olan en kısa sure iccedilerisinde başlayabilmesinin temini ve meydana gelen olaydan elde edilen derslerin ışığı altında daha guumlvenli ve emniyetli bir okul ve eğitim ortamı oluşturmaktır
Bu faaliyetlerin hazırlık faaliyetleri sırasında planlanması etkin olarak uygulanabilmesi iccedilin gereklidir İyileştirme faaliyetleri uzun surelidir ve eğitime başladıktan sonra da devam edebilir İyileştirme faaliyetleri afet veya acil durumların neden olduğu fiziksel eğitsel youmlnetsel psikolojik sosyal ve ccedilevresel kayıp ve zararların hangi imkacircn ve kaynaklar kullanılarak nasıl giderilebileceğini afetin fırsata doumlnuumlştuumlruumllerek okul ve ccedilevresinin nasıl daha guumlvenli ve emniyetli bir hale getirilebileceğini okulun normal faaliyetlerine bir an oumlnce doumlnebilmesini ve eğitim kalitesinin yuumlkselmesini sağlayan ccedilalışmaların buumltuumlnuumlduumlr Bu suumlreccedil iccedilerisinde yuumlruumltuumllmesigereken faaliyetler Şekil 6rsquoda şematik olarak goumlsterilmiştir
İyileştirme faaliyetleri afet veya acil durumların neden olduğu fiziksel eğitsel youmlnetsel psikolojik sosyal ve ccedilevresel kayıp ve zararların hangi imkan ve kaynaklar kullanılarak nasıl giderilebileceğini afetin fırsata doumlnuumlştuumlruumllerek okul ve ccedilevresinin nasıl daha guumlvenli ve emniyetli bir hale getirilebileceğini okulun normal faaliyetlerine bir an oumlnce doumlnebilmesini ve eğitim kalitesinin yuumlkselmesini sağlayan ccedilalışmaların buumltuumlnuumlduumlr
İyileştirme suumlreci iccedilerisinde yuumlruumltuumllmesi gereken faaliyetler şunlardır
Ccedilevre ve Şehircilik Bakanlığı AFAD ve Belediyelerle işbirliği yapılacaktır1 Okulun yeniden accedilılması Afetten sonra okulun en kısa zamanda eğitime
accedilılması2 Bina ve tesislerin fiziksel yapısal iyileştirmesi3 Youmlnetsel iyileştirme İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml ve İlccedile Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuumlyle4 Eğitsel iyileştirme İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml ve İlccedile Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuumlyle5 Psikolojik iyileştirme Okul Rehberlik Servi ve gerekirse RAMrsquo da destek
sağlanır6 Sosyal ve ccedilevresel kayıp ve Zaraların hangi imkacircn ve kaynaklar kullanılarak
nasılSayfa 27 45
Giderilebileceği ile afetin fırsata doumlnuumlştuumlruumllerek okul ve ccedilevresinin nasıl daha guumlvenli ve emniyetli bir hale getirilebileceği ve eğitim kalitesinin artırılacağını duumlzenleyen planlama tuumlruumlduumlr
Okul afet ve acil durum youmlnetimi planlaması iccedilerisinde yer alan zarar azaltma hazırlık muumldahale ve iyileştirme ccedilalışmalarının bir buumltuumln olarak goumlruumllmelidir
Okul afet ve acil durum youmlnetimi planları bir kere hazırlanarak dolaplara bırakılan belgeler olmamalıdır Okulun kapasitesi ve durumundaki değişimlere tatbikatlardan ve yıllık eylem planındaki faaliyetlerden elde edilen deneyim ve derslere goumlre yılda en az bir kere revize edilmelidir
Okul afet ve acil durum youmlnetimi planıyla uyumlu olacak şekilde yıllık faaliyet planının hazırlanması ve uygulanması son derece oumlnemlidir Yıllık faaliyetlerin planlama şekli aşağıda goumlsterildiği gibi
Şekil 6 İyileştirme Ccedilalışmaları Doumlnguumlsuuml
İYİLEŞTİRME CcedilALIŞMALARI ESNASINDA TAKİP EDİLECEK BASAMAKLAR1- Okulun yeniden accedilılması2- Psikolojik iyileştirmenin sağlanması3- Eğitsel iyileştirme yapılması4- Bina ve tesislerin fiziksel yapısal iyileştirilmesi5- Youmlnetsel iyileştirme yapılanması
ZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARIBirccedilok kaynakta zarar azaltma afetlerin etkilerinden kaynaklanan can ve mal kayıplarının
azaltılmasına youmlnelik ccedilabaların buumltuumlnuuml olarak tanımlanır Bir başka deyişle bu aşamada yapılacaklar tehlikeli durumlar karşısında oluşabilecek can ve mal kayıplarını muumlmkuumlnse ortadan kaldırmayı değilse olabildiğince azaltmayı amaccedillayan ccedilabaların buumltuumlnuumlduumlr Zarar azaltma sadece oumlnleme yaklaşımından farklı olarak oumlzellikle doğal kaynaklı tehlikelerin kaccedilınılmaz olduğunu kabul ederek afetlerin etkilerini en az zararla atlatmaya youmlnelik toplumsal direnccedil ve beceri geliştirmeyi de amaccedillar
Adından da anlaşılacağı uumlzere afet oumlncesinde ve afet planlaması genel ccedilerccedilevesi iccedilerisinde oumlncelikle yapılması gereken ccedilalışmalar aşağıdaki hususları iccedilermelidir1- Okul ve ccedilevresindeki tehlikelerin belirlenmesi analizi ve
değerlendirilmesi2- Okul nuumlfusu yapı alt yapı ve insan faaliyetleri envanterinin
(dokuumlmanlarının) ccedilıkarılması
Sayfa 28 45
1OKUL AFET ve ACİL DURUM YOumlNETİMİPLANLAMA CcedilALIŞMALARININ TANITILMASI2GOumlREVLİLERİN EĞİTİMİ BİLGİLENDİRİLMESİ ve BİLİNCcedilLENDİRİLMESİ3ERKEN UYARI TAHLİYE-SIĞINAK DUumlZENİ KURTARMA ve İLKYARDIM GİBİ ALT PLANLARIN HAZIRLANMASI4EĞİTİM MATERYALLERİNİN HAZIRLANMASI5EKSİKLİKLERİN TESPİT EDİLMESİ VE GİDERİLMESİ6TATBİKATLARIN YAPILMASI7DİĞER PLANLARLA İŞBİRLİĞİ VE KOORDİNASYON
1TEHLİKELERİ BELİRLE2ZARAR GOumlREBİLİRLİKLERİ BELİRLE3RİSKLERİ BELİRLE analiz eder
4OumlNCELİKLERİ BELİRLE5MEVCUT İMKAN VE KAYNAKLARI BELİRLE6VARSA EKSİKLİKLERİ GİDER7TEHLİKE VE RİSKLERİ OumlNLE VEYA AZALT
HAZIRLIK CcedilALIŞMALARIZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARI
3- Fiziksel sosyal ekonomik ve ccedilevresel zarar goumlrebilirliklerin (etkilenme oranları) belirlenmesi
4- Risklerin belirlenmesi5- Oumlluumlm ve yaralanma riskleri 6- Tehlikenin yol accedilabileceği zincirleme veya ek tehlike ve riskler7- Fiziksel riskler (yapı altyapı elektrik mekanik tesisat ve okul donanımının
riskleri)8- Sosyal psikolojik ve ekonomik riskler9- Ccedilevresel riskler10- Afet senaryolarının hazırlanması11- İmkacircn ve kaynaklarla guumlccedilluuml ve zayıf youmlnlerin fırsat ve tehditlerin
belirlenmesi (SWOT analizi)12- Risk azaltma stratejilerinin belirlenmesi ve maliyet fayda analizleri13- Yasal kurumsal ve finansal olanakların belirlenmesi14- En akılcı stratejik amaccedil hedef ve eylemlerin belirlenmesi ve
uygulanması15- Performans kriterleri (oumllccediluumltleri kıstasları) ile izleme ve değerlendirme
youmlntemlerinin belirlenmesi16- Uygulamanın izlenmesi aksayan youmlnlerin belirlenmesi ve gerekiyorsa
planın guumlncelleştirilmesi
Zarar azaltma ccedilalışmalarını kısaca şoumlyle sıralayabiliriza) Tehlikelerin belirlenmesi b) Zarar goumlrebilirliklerin belirlenmesi c) Risklerin belirlenmesi d) Oumlnceliklerin belirlenmesie) Mevcut imkacircn ve kaynakların belirlenmesi f) Varsa eksikleri gidermek g) Tehlike ve riskleri oumlnlemek veya azaltmak iccedilin yapılması gereken ccedilalışmalardır
Tehlike ve riskleri oumlnlemek veya zararlarını azaltmak iccedilin yapılması gereken ccedilalışmalar kısmında gerekli formlar doldurulup her sene guumlncelleştirmesi gereken kısmını guumlncelleyerek dosyanın son boumlluumlmuumlne eklidir
Sayfa 29 45
Şekil 8rsquode goumlsterildiği gibi planla uygula kontrol et ve eksikleri gider şeklinde olmalıdırOkul afet ve acil durum youmlnetimi planları bir kere hazırlanarak bırakılan belgeler
olmamalıdır Okulun kapasitesi ve durumundaki değişimlere tatbikatlardan ve yıllık eylem planındaki faaliyetlerden elde edilen deneyim ve derslere goumlre yılda en az bir kere revize edilmelidir Okul afet ve acil durum youmlnetimi planıyla uyumlu olacak şekilde yıllık faaliyet Planının hazırlanması ve uygulanması son derece oumlnemlidir Yıllık faaliyetlerin planlama doumlnguumlsuuml Her faaliyetin mutlaka bir değerlendirmesi yapılarak problemler saptanmalı ve duumlzeltilmesi iccedilin gerekli ccedilalışmalar yapılmalıdır
YILLIK FAALİYETLER İCcedilİN PLANLANMASI GEREKENLER1 PLANLA (Planların oluşturulması) 2 UYGULA (Faaliyetlerin uygulanması) 3 KONTROL (Uygulamaların değerlendirilmesi)4 EKSİKLERİ GİDER (Problemlerin saptanması ve duumlzetilmesi yolunda adımların atılması) şeklinde olmalıdır Her faaliyetin mutlaka bir değerlendirmesi yapılarak problemler saptanmalı ve duumlzeltilmesi iccedilin gerekli ccedilalışmalar yapılmalıdır
Yıllık planlar şu faaliyetleri iccedilermelidir1 Zarar azaltma ve hazırlık konusunda alınabilecek oumlnlemleri ve yapılacak faaliyetleri2 Muumldahale iyileştirme ve yeniden inşa ile ilgili faaliyetleri (eğitim tatbikat vb)3 Oumlğrenciler oumlğretmenler aileler ve halk iccedilin afet eğitimini4 Hem kendi okulu hem de diğer okullarla bilgi ve tecruumlbe paylaşımını5 Problemleri saptama alınabilecek oumlnlemleri belirleme ve problemleri ccediloumlzmeye ilişkinyapılabilecek diğer faaliyetleri iccedilermelidir
YILLIK PLANLARDA AŞAĞIDAKİ BAŞLIKLAR MUTLAKA OLMALIDIR1 Yıllık planın amaccedil ve hedefleri2 Faaliyet tiplerine goumlre ccedileşitli alt faaliyetleri3 Uygulama takvimi
Sayfa 30 45
4 Sorumlu kişi veveya kişiler varsa işbirliği yapılan kurum kuruluş ve sivil toplum oumlrguumltleri5 Buumltccedile6 Her aktivite iccedilin gerekli olabilecek diğer bilgi ve accedilıklamalar
PLANLARIN DEĞERLENDİRİLMESİAfet ve Acil Durum Youmlnetimi planları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlarbir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilendersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilmesive guumlncelleştirilmesi gereken belgelerdir Afet planlaması bir eylem değil bir suumlreccediltir vezaman iccedilerisinde afet tuumlrlerinin buumlyuumlkluumlklerinin ve sıklıklarının değişimi bilim ve teknolojidekiyeni gelişmeler imkan ve kaynaklardaki artışlara bağlı olarak suumlrekli guumlncellenmelidirAfet ve Acil Durum Youmlnetimi planlarında dikkate alınması gereken ana oumlzellikleri aşağıdakigibi oumlzetlemek muumlmkuumlnduumlr1- Gerccedilekccedili ve kabul edilebilir olmalıdır2- Mevcut durumu olduğu gibi yansıtmalıdır3- Buumltuumln tehlike ve riskleri belirlemelidir4- Gerccedilekccedili afet senaryoları esas alınarak hazırlanmalıdır5- Farklı gruplar ve kuruluşlar arasında en uygun yardımlaşma işbirliği ve koordinasyonesaslarını belirlemelidir6- Goumlrev yetki ve sorumluluklar accedilıklıkla belirtilmeli belirsizlik goumlrev girişimleri ve
tekrarlanmalara fırsat verilmemelidir7- Youmlnetim komuta ve kontrol mekanizmalarının ve bilgi akışının nasıl olacağı accedilıklıkla
belirlenmeli ve youmlnetim karmaşasına neden olunmamalıdır8- Yeni kaynak ve yeni kuruluşlara ihtiyaccedil goumlsteren belgeler yerine mevcut imkacircn vekaynaklarla neler yapılabileceğini ilave imkan ve kaynakların gerccedilekccedili olarak neredenve nasıl karşılanacağını goumlsteren belgeler olmalıdır
Planın ve yapılan faaliyetlerin geliştirilebilmesi iccedilin mutlaka her faaliyetten sonra ve her yılın sonunda değerlendirilmesi gerekir Değerlendirmenin kolay ve anlaşılır olmasını sağlamakamacıyla daha oumlnce geliştirilmiş standart formlar kullanılabilir veya okulun kendi tehlike risk ve mevcut durumuna goumlre hazırlanmış bir değerlendirme formu hazırlanabilir
OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİMİ İCcedilİN TAVSİYE EDİLEN YILLIK CcedilALIŞMA PLANI
OKULTARİH AKTİVİTE YETKİLİ
KİŞİGERCcedilEKLEŞTİRİLDİĞİ
TARİHOkul Muumlduumlruumlnuumln Oumlğretmenler zuumlmre toplantısında Deprem Sel Yangın Kaza Gıda zehirlenmesi Salgın hastalık ve yapısal olmayan teroumlr olayları Biyolojik ve kimyasal tehlikeler karşı Okul Afet ve Acil durum Planın oumlneminin anımsatması ve oumlğretmenleri bu hususta bilgilendirmesihellip
Sayfa 31 45
helliphellip2015
Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Kurulunun Kurulması ve yetkilendirilmesi Uygun oumlzelliklere sahip personel ve goumlnuumllluumllerin belirlenmesi Afet youmlnetimi iccedilin goumlrevlendirmelerin yapılması
helliphellip2015
Okul Mekacircnları tesislerinin tehlike analizi Tehlike yollarına ait tehlike analizi Oku Kroki Planlarının Acil Durum telefon numaraları guumlncellenmesi Ailelere mesaj goumlnderilmesi Potansiyel tehlikelere goumlre tahliye guumlzergacirchlarının belirlenmesi
helliphellip2015
Tehlike Zarar Goumlrebilirlik ve Kapasite Değerlendirmesi Fiziksel Korunma Oumlnlemleri Alınması Muumldahale Kapasitesinin ve Kaynaklarının Geliştirilmesi
helliphellip2015Planın Uygulanması Değerlendirilmesi ve Guumlncellemesi iccedilin Tatbikatların Yapılması
helliphellip2015Personel ve oumlğrencilere afet youmlnetimi ve planla ilgili eğitimin verilmesi
helliphellip2015
Oumlğrenci velilerine afet youmlnetimi ve planla ilgili eğitimin verilmesi Okul Aile Birliğini toplayarak Okul afet ve acil durum youmlnetimi ve planla ilgili eğitimin verilmesi ve bilinccedillendirilmesi
helliphellip2015
Zarar azaltma ve hazırlık konusunda alınabilecek oumlnlemleri ve yapılacak faaliyetleri Muumldahale iyileştirme ve yeniden inşa ile ilgili faaliyetlerin goumlruumlşuumllmesi
helliphellip2015
Hem kendi okulu hem de diğer okullarla bilgi ve tecruumlbe paylaşımının yapılması Problemleri saptama alınabilecek oumlnlemleri belirleme ve problemleri ccediloumlzmeye ilişkin yapılabilecek diğer faaliyetlerin goumlruumlşuumllmesi
helliphellip2015Personel ve oumlğrencilere afet youmlnetimi ve planlama eğitiminin verilmesi
helliphellip2015 28 Şubat sivil savunma ldquoİkaz alarm Tatbikatırsquonın yapılması
helliphellip2015 hellip022015 1-7 Mart tarihlerinde Personel Tahliye tatbikatının yapılması
helliphellip2015Plan ve hazırlıkların goumlzden geccedilirilmesi Planın Uygulanması Değerlendirilmesi ve Guumlncellemelerin yapılıp revize edilmesi
Kontrol eden
Tarih Eğitim Yılı
NOT Yukarıdan aşağıya doğru sıralanan tarihlerde yapılması istenilen etkinlikler sadece okulunuza bu hususta yardımcı olmak iccedilin yapılmıştır Okulunuzun Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı hazırlarken uygun goumlrduumlğuumlnuumlz daha iyi ve kalıcı etkinlikleri değişik tarihlerde yapıla bilinir olduğunu unutmayınız
Yapılan ccedilalışmaların afet ve acil durum youmlnetimi doumlnguumlsuumlne uygunluğu ile gerccedilekleştirilen ve gerccedilekleştirilemeyen faaliyetlerin kontrol edilmesinin ve gerekirse planlama ccedilalışmalarının yeniden goumlzden geccedilirilmesinin planın başarısı iccedilin oumlnemli olduğu unutulmamalıdır Bu amaccedilla planın buumltuumln aşamaları tekrar goumlzden geccedilirilmeli tatbikatlarla ve yıllık olarak hazırlanacak ccedileşitli faaliyetlerle plan sınanmalıdır
Sayfa 32 45
İŞBİRLİĞİNE GİDİLECEK KURUM VE KURULUŞLARBir afet anında birccedilok okul dışı kaynağa ihtiyaccedil duyulacaktır Bazı durumlarda aşağıda
belirtilen kurumlarla oumlnceden ilişkiye geccedililmesi ve anlaşmalar yapılması gerekebilir
1 Youmlredeki bakanlık valilik ve kaymakamlıkların ilgili birimleri2 İl Afet ve Acil Durum Muumlduumlrluumlğuuml3 İl Sağlık Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Sağlık Grup Başkanlığı (112 Acil)4 İl Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml (155)5 Belediye6 İtfaiye (110)7 Kızılay (168)8 Muhtarlık9 Hastane ve Klinikler Aile hekimleri10 Jandarma (156)11 Zehir Danışma Merkezi (114)12 Akredite olmuş afetlerle ilgili ccedilalışmaları bulunan Sivil Toplum Kuruluşları13 Parlayıcı patlayıcı tehlikeli madde muumldahale otoriteleri14 Yerel youmlnetim hizmet birimleri15 İnşaat şirketleri iş makine parkları16 Acil durum ekipmanı sağlayan kuruluşlar17 Sigorta şirketleri ile iş birliğine gidilir
Bunlar dışında komşu binalarla acil muumldahalede karşılıklı yardımlaşma protokolleri ve ilgili kurum ve kuruluşlarla da anlaşmalar yapılmalıdır Ayrıca her yıl boumllgesel olarak resmi kuruluşlar ve komşu okulların davet edildiği ccedileşitli senaryolara goumlre duumlzenlenecek muumldahale kurtarma ve yardımlaşma tatbikatlarına da katılmak gerekir
ANLAŞMALAROumlnce herhangi bir acil durumda herhangi bir protokol yapmadan yardım alınabilecek
kurum ve kuruluşların irtibat bilgileri belirlenmelidir Ardından afet ve acil durum anlarında karşılıklı yardım ve işbirliği iccedilin protokoller ihtiyaca goumlre duumlzenlenmelidir Bu noktada şu kurumlarla işbirliği yapılmalıdır
1- Personelin hellip Komuta Merkezirsquone ulaştırılması iccedilin servis şirketleriyle2- Telefon hatlarında sorun yaşandığında oumlncelik sağlanması iccedilin Tuumlrk Telekom ve oumlzel
şirketlerle3- Telsiz kullanımı ve uydu telefonlarına youmlnelik hat anlaşmaları iccedilin ilgili kurumlarla4- Donanım altyapı network youmlnetimi iccedilin hellip ile5- Komuta Merkezi yiyecek-iccedilecek desteği iccedilin yemek firmalarıyla6- Komuta Merkezi personelinin barınması amacıyla yakın otellerle7- Deprem anında yoğun destek vermeleri iccedilin guumlvenlik şirketleriyle8- Deprem buumlyuumlkluumlğuuml yuumlksek olan senaryolarda kuruma gelen ihbarların karşılanması
amacıyla arama merkezi şirketiyle9- Uzman temini konusunda muumlhendis odaları ve dernekleriyle10- Ccedilalışan desteği verilmesi konusunda işbirliği sigorta şirketleriyle11- Afet durumundaki kargaşa ve yoğunluktan etkilenmemek amacıyla kurye ve kargo
şirketleriyle12- Avans ve tazminat oumldemelerinin kısa surede gerccedilekleştirilebilmesi ve gezici uydu
şubelerinden işlem yapılabilmesi iccedilin bankalarla
OKULDA TAHLİYE TATBİKATLARI YAPILIRKEN DİKKAT EDİLİCEK HUSUSLARYangın veya Şiddetli bir depremde uygulanacak Bina Tahliyesidir Okul İdaresi (Merkezi İdari Grup)
Sayfa 33 45
1 Bina tahliyesi iccedilin Yangın alarmını ccedilalıştırılır Oumlğrenciler ve okul ccedilalışanlarına iccedileride kalmalarını veya sığınma alanlarına gitmeleri anons edilir2 Durum uygunsa tuumlm kapı ve pencereleri kapatılır ( yangın durumunda)3 Durum uygunsa havalandırma sistemini kapatılır(Yangın kapıları kapatılır)4 Toplanma Alanında oumlğrencilerle haberleşme devamlılığı sağlanır(oumlrneğin ldquoGuumlvenli bir Yere Sığınrdquo Binaya Geri Doumln Yerinde Sığın Oumlğrenci Teslimi ya da acil durum veya tatbikat sona erdiğinde Tehlike Geccedilti anonsunun yapılması)
Tuumlm PersonelOumlnceden sınıflarda yangın ve deprem proseduumlrlerinin nasıl uygulanacağına dair tatbikat
yapılır Tahliye esnasında oumlzel yardıma ihtiyacı olacak oumlğrencilerle personel belirlenir Ziyaretccedililere yardımcı olunma konusunda da hazırlık yapılır Oumlğrencilere Bina Tahliyesi Talimatlarına Uymaları Hatırlatılır
D İ K K A TDoumlnme İtme Konuşma Koşma Acele Etme Takip Et
Oumlğrenciler tek veya ikişerli sıra halinde dışarı ccedilıkarılır Oumlzel yardıma muhtaccedil oumlğrenci ve personele yardım edilip edilmediği kontrol edilir Oumlğrencilere cep telefonlarını KULLANMAMALARI ve hatları meşgul etmemeleri gerektiği hatırlatılır Karşılaşılan her tehlikeye youmlnelik farklı acil durum proseduumlruuml hakkında oumlnceden goumlruumlşuumlluumlr ve uumlzerinde karara varılırBaşlıca beş farklı seccedilenek bulunur1 Bina Tahliyesi 2 Yerinde Sığınmak 3 Bir araya Toplanıp Dışarıda Barınmak 4 Guumlvenli bir Yere Sığınmak 5 KilitlenTecrit Proseduumlrlerin her biri değerlendirilir ya aynı şekilde yada uygun biccedilimde değiştirilerek uygulamaya konur Tehlike geccediltiğinde ve ortam guumlvenli olduğunda oumlğrenciler sınıflara doumlnebilir veya Okul Afet ve Acil Durum Oumlğrenci Teslim Proseduumlruuml uygulanabilir
DİKKAT PLANLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ İşin oumlzuuml Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlar bir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilen dersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilip guumlncelleştirilecektir
Sayfa 34 45
Sayfa 35 45
YANGIN TALİMATI (EK-3) (200712937 KARAR SAYILI BİNALARIN YANGINDAN KORUNMASI HAKKINDA YOumlNETMELİK ESASLARINA GOumlRE
HAZIRLANMIŞTIR)1A- YANGINA KARŞI AŞAĞIDAKİ OumlNLEMLERİ ALINIZ1-BİNANIZDAKİ BACA VE BORULARI ZAMANINDA TEMİZLE- YİNİZ2-SİGARANIZI İYİCE SOumlNDUumlRUumlP SİGARA TABLASINA ATINIZ3-CcedilATI ARALARINDA ELEKTRİK TESİSATIYANICI PARLAYICI PATLAYICI MADDE BALANDURMAYINIZ4-İZİNSİZ ELEKTRİK LPG GAZLI OCAK SOBA VB KULLANMA-YINIZ5- ELEKTRİK TESİSATI İŞLERİNİ MUTLAKA EHLİYETLİ KİŞİLERE YAPTIRINIZ6-ELEKTRİK TESİSATININ FENNİ MUAYENESİNİ YAPTIRINIZ7-ELEKTRİK SİGORTALARINI OTOMATİK HALE GETİRİNİZ8-YANGIN SOumlNDUumlRME CİHAZ VE MALZEMELERİNİ HER AN KULLANILIR HALDE BULUNDURUNUZ9- MESAİ BİTİMİ BUumlTUumlN ODALARI KONTROL ETTİRİNİZ10 ARŞİV VE ANBARLARDA SOBA KULLANMAYINIZ11-SİGARA İCcedilİLMESİ YASAK OLAN YERLERDE SİGARA İCcedilME-YİNİZ12- BUumlTUumlN PERSONELİ YANGIN KONUSUNTA EĞİTİNİZ13- YANGIN KACcedilIŞ YOLLARINI KULLANILIR HALDE TUTUNUZ
2B- YANGIN ANINDA AŞAĞIDAKİ İŞLEMLERİ YAPINIZ1-TELAŞLANMAYINIZYANGINI CcedilEVRENİZE VE SORUMLU KİŞİLERE DUYURUNUZ (CcedilANZİLALARMSES VB İLE)2-İTFAİYEYE HABER VERİNİZ (TEL 110)3-ADRESİ EN KISA VE DOĞRU OLARAK BİLDİRİNİZ4-YANGIN CİNSİNİ BİLDİRİNİZ (BİNABACAAKARYAKITELEKTRİK MOTORLU ARACcedil VB)5- İTFAİYE GELİNCEYE KADAR YANGINI SOumlNDUumlRMEK İCcedilİN ELDE MEVCUT ARACcedil GERECcedilTEN FAYDALANMAYA CcedilALIŞINIZ6-YANGININ YAYILMASINI OumlNLEMEK İCcedilİN KAPI VE PENCERELERİ KAPATINIZ KİLİTLEMEYİNİZYANICI MADDELERİ UZAKLAŞTIRINIZ7-OumlNCE CANLILARI SONRA KIYMETLİ EVRAK VE MALZEMEYİ KURTARINIZ8-BUNLARI YAPARKEN KENDİNİZİ VE BAŞKALARINI RİSKE ATMAYINIZ9- YANGIN SOumlNDUumlRME EKİPLERİ VEYA ŞEHİR İTFAİYESİ GELDİKTEN SONRA ONLARIN EMRİNE GİRİNİZ10-HASTA VE YARALILARA İLKYARDIM YAPINIZZEMİNE ULAŞMAMIŞ ASAN-SOumlRLER İLE YANGIN MOTOPOMPLARI HARİCcedil ELEKTRİKLERİ KESİNİZ
C LUumlZUMLU TELEFONLARİTFAİYE 110 BİNA KORUMA AMİRİ ELEKTRİK 186POLİS İMDAT 155 SU 185AMBULANS 112 DOĞAL GAZJANDARMA İMDAT 156
EYANGIN CcedilIKIŞ SEBEPLERİ1 TALİMAT VE EMİRLERE UYMAMAKTAN2 BİLGİSİZLİKTEN3 İHMALDEN4 SABOTAJ HAREKETLERİNDEN5 SICcedilRAMA VE KAZALARDAN6 ELEKTRİK ARKI VE KONTAĞINDAN
D YANGIN SOumlNDUumlRME CİHAZININ KULLANILIŞI1- CİHAZI YANGIN YERİNE GETİRİNİZRUumlZGARI ARKANIZA
ALINIZ2- ATEŞE MUumlMKUumlN OLDUĞUNCA YAKLAŞINIZ3- TETİK MEKANİZMASINI KİLİTLEYEN PİMİ CcedilIKARTINIZ
VEYA KARBONDİ- OKSİTTUumlPUumlNUumlN (KUumlCcedilUumlK TUumlP) VALFİNİ SOLA DOĞRU CcedilEVİREREK ACcedilINIZ
4- TETİĞE SONUNA KADAR BASARAK CcedilIKAN GAZI VEYA TOZU YANGININ DOĞDUĞU YERE PUumlSKUumlRTUumlNUumlZ
5- YANGINI OumlN TARAFTAN ARKAYA DOĞRU SOumlNDUumlRUumlNUumlZ
6- YANGINI SOumlNDUumlĞUumlNDEN EMİN OLMADAN TERK ETMEYİNİZ
7- TOZLU CİHAZLARI TOZ BİTENE KADAR BOŞALTINIZ
F YANGIN CcedilALIŞMA SAATLERİ İCcedilİNDE OLURSA1- HABER VERME YANGINI İLK GOumlREN KİMSE ALARM ZİL
TELEFON BAĞIRARAK VB HAREKETE GECcedilİRMEKLE BERABER TELEFONLA İTFAİYEYE HABER VERİR
2- EKİPLERİN GOumlREVLERİ SOumlNDUumlRME EKİBİ YANGININ CcedilIKTIĞI YERİN UumlST VE YANLARINDAKİ ODALARDA TERTİBAT ALARAK YANGINI SOumlNDUumlRMEYE CcedilALIŞIR KURTARMA EKİBİ VARSA OumlNCE CANLILARI KURTARIR YANGINDA OumlNCELİK SIRASINA GOumlRE EVRAK VE EŞYALARI BOŞALTMAYA HAZIR HALE GETİRİR GEREKİYORSA BİNANIN HENUumlZ YANMA TEHLİKESİ OLMAYAN KISIMLARINA TAŞIYABİLİRLER YANGIN CcedilIKAN BİNANIN TAHLİYESİNE OLAY YERİNE GELEN İTFAİYE AMİRİNİN VEYA MUumlLKİYE AMİRİNİN EMRİYLE BAŞLANIR KURTARILAN EŞYA İTFAİYE AMİRİ VEYA İDARİ İŞLER BİRİM AMİRİNİN GOumlSTERECEĞİ BİR YERE TAŞINIRİLKYARDIM EKİBİ YARALI VE HASTALARA İLKYARDIM YAPARKORUMA EKİBİ YANGINDAN KURTARILAN EŞYALARI KORUR PANİK VE KARGAŞAYI OumlNLER
G YANGIN CcedilALIŞMA SAATLERİ DIŞINDA OLURSA 1- HABER VERME YANGINI İLK GOumlREN KİMSE ALARM ZİL TELEFON BAĞIRARAK VB HAREKETE GECcedilİRMEKLE BERABER TELEFONLA İTFAİYEYE HABER VERİR AYNI ZAMANDA YANGIN İHBAR TELEFONUNUN YANINDAKİ LİSTEDEN AMİRİNE VE İLGİLİLERE HABER VERİR 2GOumlREVLİLERİN HAREKET TARZIYANGIN YERİNE GELEN DAİRE MUumlDUumlRUuml İLE EKİP PERSONELİ DERHAL VAZİFELERİNE BAŞLARLAR
H YANGIN BİNANIN YAKININDA OLURSA1- BİNANIN YANGIN TEHDİTİ ALTINDAKİ TARAFINDA
BULUNAN ODALARIN PERDELERİ CcedilIKARILIR PENCERELER KAPATILIR GEREKİYORSA EVRAK DOSYA VE DİĞER EŞYALAR TEHLİKESİZ YERLERE TAŞINIR
2- CcedilATIDA KORUMA TERTİBİ ALINIR CcedilATI VE DİĞER YERLERE DUumlŞEN KIVILCIM SOumlNDUumlRUumlLUumlR AHŞAP KISIMLAR VE CcedilATI BOL SU İLE ISLATILIR 7
GOumlREVİ SOumlNDUumlRME EKİBİ KURTARMA EKİBİ KORUMA EKİBİ İLKYARDIM EKİBİ (İTFAİYE) (EMNİYET)
EKİP BAŞI EKİP PERS
EK 1 Durum Tespiti Detay Formu (Tehlike Avı)Okulun Adı Tarih BİNA BLOK ADI KAT EMEğitim MateryaliMMasaDDolapNBNote Book PC Masauumlstuuml BilY Yazıcı S Sıra K Kuumlrsuuml
Oda Derslik Laboratuvar Adı veya Nosu
Durum
EH
Durum
EH
Durum
EH
Sıra ve Masalar sabitlenmiş miSıra ve Masalar geccedilişi kapatıyor muAraccedil gereccedil ve malzemeler tehlike oluşturmayacak şekilde Yerleştirilmiş sabitlenmiş miAğır nesneler yuumlksek raflardan uzaklaş tırılmış mıVarsa yuumlksek dolaplar ve raflar sabitlenmiş miDolapların mandalı var mıMevcut PC varsa sabitlenmiş miHareketli eğitim araccedilları var mı Sabitlenmiş miAsılı elektrik teccedilhizatları (lambalar projektoumlrler vs)Sabitlenmiş miDuvara asılı materyaller sabitlenmiş miLamba askıları sağlam sabitlenmiş miTehlikeli Madde var mı Sabitlenmiş mi (ip veya ccedilıtalı )Laboratuvarlarda şişe kap ve diğer malzemeler iccedilinenvanter (doumlkuumlm) yapılmış mıOfis iccedili boumllmeler sarsıntılara karşı dayanıklı mıAcil yolları ve kapıları doğrudan dışarıya veya guumlvenli biralana accedilılıyor muAcil ccedilıkış kapıları oumlnuumlnde ccedilıkışı oumlnleyecek şeyler var mıAcil ccedilıkış yolları ve kapıları bina buumlyuumlkluumlğuumlne ve kişiSayısına uygun muAcil ccedilıkış kapıları acil durumlarda hemen ve kolaycaAccedilılabilecekler şekilde miSaydam veya yarı saydam kapılar var mı YuumlzeyleriKırılmalara karşı korunmuş muBasamak yuumlzeyleri kaygan değil ve uygun malzemedenYapılmış mıBasamakların oumlnuumlnde kaymayı oumlnleyici bantlar koyulmuş muMerdivenler uumlzerinde geccedilişi engelleyecek malzemelerEngeller kaldırılmış mıYeter sayıda yangın soumlnduumlrme ekipmanı (donanım)(YSE) var mıKolay kullanılır mıYSE goumlruumlnuumlr ve kolay erişilir yerlere konmuş muYangın konusunda eğitim almış sorumlu personel var mıYanıcı patlayıcı maddeler uygun şartlarda korunuyor muAlarm sistemleri var ccedilalışıyor duumlzenli olarak kontrol ediliyor muİlkyardım dolabı mevcut muİlkyardım dolabı yeterli ilkyardım malzeme ve ekipmanı ileteccedilhiz edilmiş mi
Sayfa 36 45
İşaret levhaları var mı Ayrıntıları iccedileriyor mu Labda guumlvenlik panoları var mı Sabit miİşaretleme levhaları yeter sayıda ve uygun yerlerde mi
EK 2 TEHLİKE PROFİLİ BELİRLEME FORMUrdquo (RİSK ANALİZİ)
Okulun adı TarihYetkili M Mekacircnİ İnsanE Eğitim
Suumlrekliği
Tehlike 1 Tehlike 2 Tehlike 3 Tehlike 4 Tehlikehellip
M İ E M İ E M İ E M İ E M İ E
ETKİLEME ŞİDDETİ
Felaket 50rsquoden fazlazarar ccedilok sayıda oumlluumlm 30guumlnden fazla suumlreli etkKritik 25 -50 zararkalıcı sakatlanmalar 2 hafta suumlreli etkiSınırlı 10 -25 zararyaralanmalar 1 hafta suumlrelietkiOumlnemsiz 10rsquodan az zarar24 saat veya daha kısa suumlreli etki
OLUŞ SIKLIĞIYuumlksek Gelecek yıldameydana gelme olasılığı100Bazen Gelecek yıldameydana gelme olasılığı10-100 veya gelecek 10yılda en az bir kezNadiren Gelecek yıldameydana gelme olasılığı1-10 veya gelecek 100yılda en az bir kezYok (ccedilok az) Gelecek 100yılda goumlruumllme olasılığı 1veya daha az
ETKİ DERECESİ24 saatten daha fazla birsuumlrede oluş uyor ve erkenuyarı yapılabilir yapılamaz12 ndash 24 saatte oluşuyor veerken uyarı yapılabilir yapılamaz6 ndash 12 saatte oluşuyor erken uyarı yapılabilir yapılamaz6 saatten kısa bir suumlredeoluşuyor erken uyarıyapılabiliryapılamazBir anda oluşuyor ve erkenuyarı yapılabiliryapılamaz
Sayfa 37 45
Tahmini Etkilenecek KişiSayısı
Tahmini Etki Suumlresi
Tahmini Tahliye Suumlresi
Hazırlık ve Oumlnlemler (E H)
EK 3 MALZEME BİLGİ FORMUYOumlNERGE1 Malzeme bilgi formu ilgili servis yetkilileri tarafından doldurulmalı malzeme ve teccedilhizat yetkilisi tarafından kontrol edilmelidir2 Form bilgileri ihtiyaccedil durumunda veya belirli aralıklarla guumlncellenmelidir3 Malzeme adları iccedilin kısa anlaşılabilir ifadeler kullanılmalıdır (levye el feneri gibi)4 Malzemeyi kullanan servis ve servis yetkilisi malzemenin kullanım alanını doğru belirlemelidir5 Servis yetkilisi malzemenin yeter sayıda olmadığını duumlşuumlnuumlyorsa notlar boumlluumlmuumlne tarih bilgisiyle birlikte yazmalı ve ihtiyaccedilları gidermelidir Giderilen ihtiyaccedillar iccedilin bilgi formu yeniden doldurulmalıdır
Malzeme ve Teccedilhizat Sorumlusu Tarih
Okul Adı
Malzeme Adı
Kullanım Servisi
Servis Yetkilisi
Kullanım Alanı
Adedi
Zara
r Az
alt
Aram
a -
Kurt
arm
a
Yang
ın
Soumlnd
uumlrm
e
İlk
Yard
ım
Sayfa 38 45
NOTLARTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellip
EK 4 ACİL DURUM RAPORU FORMUYOumlNERGE
1 Acil Durum Raporu bilgileri Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Kurulu Başkanı
tarafından operasyon ve lojistik servislerinden gelen bilgiler doğrultusunda doldurulur Gerekli durumlarda bir uumlst yetkiliye teslim edilir
2 Olay turu Kendi imkacircnları ile baş edilebilen durumlar iccedilin ldquoOlayrdquo yerel imkacircnlar veya
diğer kurumlardan destek alınarak baş edilebilen durumlar iccedilin ldquoAcil Durumrdquo il genelini ve eğitim suumlrekliliğini etkileyecek buumlyuumlkluumlkteki olaylar iccedilin ldquoAfetrdquo olarak tanımlanacaktır
3 Olayın Tanımı iccedilin deprem sel yangın gibi genel tanımlama yapılacaktır
4 Bina ve muumldahale bilgileri ilgili servislerden gelen bilgiler doğrultusunda
doldurulacaktır5 Olay anında veya sonrasında ortaya ccedilıkan acil ihtiyaccedillar ile diğer
bilgiler detayları ileilgili alana Olay Tarihi Olay Tarihi
Okul Adı Bina Adı
Kat Sayısı Rapor Yetkilisi Tel
Bina Adı Olayın Tuumlruuml Olay Acil Durum Afet Olayın Tanımı --- --- ---
Muumldahale Bilgileri
Okul İmkacircnları ile Muumldahale edildi ____ Evet ____ Hayır
Başka kurum desteği ile Muumldahale edildi ____ Evet ____ Hayır
Destek veren kurum adı _________________________
Sayfa 39 45
Tıbbi desteğe ihtiyacı olan ki1048826i sayısı ____ ____ Yok
Yaralı Sayısı ____ ____ YokYaralı Durumu ____ Ağır ____ HafifKurtarılmayı bekleyen kişi sayısı ____ ____ YokKurtarılmayı bekleyenlerin kişi (ler) _____ Bina iccedilinde ____ DiğerDiğer
Bina Bilgileri
Yangın ____ Evet ____ HayırBinadaki Hasar Durumu ____ Az ____ Orta ____ Ağır ____ YokTehlikeli Madde Riski ____ Evet ____ Hayır ____ Kısmen (kat)
Acil İhtiyaccedillar (kurtarma tadilat vs)
Diğer Accedilıklamalar
EK 5 ZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARI FORMUYOumlNERGE
1 Zarar Azaltma ccedilalışmalarının yapılması ve suumlrduumlruumllebilirliğinin sağlanması amacıyla
aşağıdaki bilgileri belirleyeceğiniz aralıklarla doldurunuz2 Uygulama tarihinde gerccedilekleşen veya yarım kalan ccedilalışmaları ilgili
alana accedilıklamalarıile birlikte yazınız
3 Uygulama surecinde oluşan durumlar ile uygulama tarihinde gerccedilekleştirilemeyen
ccedilalışmaları ldquoNotlarrdquo kısmına tarih bilgisi ile birlikte yazınız
Okul Adı
Tarih
Bina Adı
TehlikeAdı
Tehlike TuumlruumlAlınmasıGerekenOumlnlem
OumlnemDerecesi
(1-4)Planlanma
TarihiUygulama
Tarihi AccedilıklamaYapısı
Yapısal
değil
Diğer
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
Sayfa 40 45
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
NOTLAR
Tarih hellip hellip hellip
Tarih hellip hellip hellip
Tarih hellip hellip hellip
EK 6 Yardım İstenebilecek Bazı Kamu Kurum ve Kuruluşları
18 Valilik ve veya Kaymakamlık19 İl Afet ve Acil Durum Muumlduumlrluumlğuuml20 İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml21 İl Sağlık Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Sağlık Grup Başkanlığı (112 Acil)22 İl Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml (155)23 Belediye24 İtfaiye (110)25 Kızılay26 Muhtarlık27 Hastane ve Klinikler Aile hekimleri28 Arama Kurtarma Birlik Muumlduumlrluumlğuuml29 Jandarma (156)30 Zehir Danışma Merkezi (114)31 Akredite olmuş afetlerle ilgili ccedilalışmaları bulunan Sivil Toplum
Kuruluşları
EK 7 Afet ve Acil Duruma Goumlre İzlenecek Yol
Sayfa 41 45
Afet veya Acil Durum Davranış Şekli
Deprem Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun Deprem bitince binayı tahliye edin
YangınYangın alarmı vererek binayı tahliye edinUumlzerinizdeki giysiler alev aldıysa Dur ndash Yat - Yuvarlan
Duman
Mahsur kaldıysan yerinde sığın Değilse binayı boşaltDuman tabakasının altında kalabilmek iccedilin suumlruumlnerekilerleyeceğini unutma
Tehlikeli madde sızıntısı Yerinde sığınak veya emniyetli bir yere tahliye
Bomba veya Bomba tehdidi Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun veya Tahliye
Şiddet olayları Kilitlen Tecrit
Patlama Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun
Sel Emniyetli bir tahliye veya yerinde sığınak (binaların uumlst katında)
Şuumlpheli veya bilinmeyen şahıslar
Tehdit unsuru değerlendirilerek hemen polis aranır
FırtınaYerinde sığın eğer oumlğrenciler okul bahccedilesinde iseiccedileri tahliye yapılır
EK 8 Temel Davranış Biccedilimleri1- Ccediloumlk ndash Kapan - Tutun2- Yerinde Sığınma3- Tahliye4- KilitlenTecrit1- Ccedilok ndash Kapan ndash Tutun Dizlerimizin uumlstuumlne ccediloumlkerek bedenimizin kapladığı alan olabildiğince kuumlccediluumlltuumllmeye kapanarak başımızı ensemizi ve yuumlzuumlmuumlzuuml korumaya ve eşya ile birlikte hareket etmek iccedilinde tutunma yapmamıza denir2- Yerinde Sığınma Tahliye gerektirmeyen veya buna yeterli zaman olmayan durumlarda uygulanır Genellikle tehlikeli madde sızıntısı teroumlr saldırısı ve şiddetli fırtına gibi durumlarda uygulanır Dışarı ccedilıkılmanız soumlylenene kadar iccedilerde kalınır ve dışarıdan hava girişi oumlnlenir3- Tahliye Bulunduğunuz yeri boşaltmanız demektir4- KilitlenTecrit Bulunduğunuz mekacircndan ayrılmanın guumlvenli olmadığı
Sayfa 42 45
durumlarda korunaklı bir şekilde saklanılmasıdırEK 9 Planda Olması Gereken Haritalar
1 Okul ccedilevresinin haritası2 Okul yerleşkesinin haritası3 Katların haritası4 Tahliye yolu5 Toplanma boumllgesi6 Afete youmlnelik ekipmanın (takım donanımın) bulunduğu yerler
TABLOLAR Tablo 1 Genel bilgiler formuTablo 2 Risk Seviyesine Goumlre Derecelendirme FormuTablo 3 Risk Seviyesine Goumlre MatrisTablo 4 Plandaki Oumlncelik Seviyesi EKLEREK 1 Durum Tespiti Detay Formu (Tehlike Avı)EK 2 Tehlike Profili Belirleme Formurdquo (Risk Analizi) EK 3 Malzeme Bilgi FormuEK 4 Acil Durum Raporu FormuEK 5 Zarar Azaltma Ccedilalışmaları FormuEK 6 Yardım İstenebilecek Bazı Kamu Kurum ve KuruluşlarıEK 7 Afet ve Acil Duruma Goumlre İzlenecek YolEK 8 Temel Davranış BiccedilimleriEK 9 Planda Olması Gereken Haritalar EK HARİTALAREK91 Okul Ccedilevresinin HaritasıEK92 Okul Yerleşkesinin HaritasıEK93 Katların KrokisiEK94 Tahliye Yolu KrokisiEK95 Toplanma Boumllgesi KrokisiEK96 Afete Youmlnelik Ekipmanın Bulunduğu Yerleri Goumlsteren HaritaNOT Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı hazırlanırken sayfaların kaymamasına dikkat edilmelidir Planla birlikti yayınlanan oumlrnek okul krokilerinden faydalanınız
2014- 2015 YILI OKULUMUZUN PERSONEL İKAMETGAcircH ADRES BİLGİLERİ
SN ADI VE SOYADIOKULDAKİ
BRANŞ VEYA GOumlREVİ
CEP TELF E ndashPOSTA ADRESİ VEYA İKAMETGAcircH ADRESİ İMZA
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Sayfa 43 45
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
34
35
HAZIRLYAN UYGUNDUR hellip03 2015 hellip032015
Muumlduumlr Yard Okul Muumlduumlruuml
OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİM PLANI HAZIRLANIRKEN DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR 1Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlanırken Sayfaların kaymamasına DİKKAT edilmeli
2 Planın hazırlanması uygulanması ve palanda goumlrev alan ve okulda goumlrev yapan buumltuumln personel plan hakkında bilgilendirilmelidir
3 Plan baştan sonuna kadar dikkatle okunması ve okulun fiziki yapısı goumlz oumlnuumlne alınarak yetkililerin goumlruumlşlerinin değerlendirilmesi gerekmektedir İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml tarafından Yayınlanan ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquonınrdquo sadece sizlere yardımcı olmak iccedilin yapıldığını tavsiye niteliği taşıdığı unutulmamalıdır
4 Her okul kendi okulunun fiziksel altyapısını ve koşullarını goumlz oumlnuumlnde bulundurarak planını hazırlamalıdır
5 Muumlduumlrluumlğuumlmuumlz tarafından yayınlanan Plan dışında başka illere ait palanlar internet ortamından dirilerek Okul Afet ve Acil Durum Planı hazırlanmamalıdır Muumlduumlrluumlğuumlmuumlz tarafından yayınlanan plan temel alınarak okulunuza uyarlanmalıdır
Sayfa 44 45
7 Plan ekinde bulunan buumltuumln ekler dikkatlilce okunarak doldurulmalıdır8 Plan ekinde yayınlanan Oumlrnek Krokiler nazara alınarak okulunuzun ihata duvarları iccedilerisinde bulunan
okulunuz ve okulunuza ait ek binaların krokileri bilgisayar ortamında veya ccedilok duumlzguumln ve anlaşılır bir tarzda kat planları uumlzerinde sığınak yangın dolabı yangın alarm butonu elektrik panolarının yangın soumlnduumlrme cihazları toplanma yerleri Malzeme depoların kolaylıkla anlaşılır bir tarzda farklı işaretlerle ve renkli kalemle goumlsterilmesi gerekmektedir
9 Planlar ikişer nuumlsha halinde hazırlanmalı Bir nuumlshası okulda kalacak bir nuumlshasırsquoda İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne elden teslim edilecek
10 Merkeze bağlı İlccedileler Planları uumlccediler nuumlsha halinde hazırlamalı Bir nuumlshası İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne elden teslim edilecek Bir nuumlshası okulda kalacak bir nuumlshası da İlccedile Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne teslim edilecek
11 İşin oumlzuuml Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlar bir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilen dersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilip guumlncelleştirilecektir
12Planın Hazırlaması esnasında bilmediğiniz hususlar hakkında Başbakanlık ldquoAfet ve Acil Durum Youmlnetimi Başkanlığı tarafından internet ortamında yayınlanan şu kaynaklardan faydalanınız
1) ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlama Kılavuzurdquo2) ldquoOn Adımda ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlama Kılavuzurdquo 3) ldquoOkullarda Afete Hazırlıkrdquo4) ldquoOkullarda Afet ve Acil Durum Youmlnetim El Kitabırdquo
5) ldquoEğitim Kurumları iccedilin Afet Acil Yardım Planlama Rehberirdquo13 Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları hazırlanmasında okul ve kurum Muumlduumlruuml Okul Afet ve Acil
Durum Youmlnetim Planrsquoları Eğitimini almış olan Muumlduumlr Yardımcısı başta olmak uumlzere Anaokullarında Anasınıfı Oumlğretmeni İlkokullarda Sınıf Oumlğretmeni Ortaokullarda Sosyal Bilgiler Oumlğretmeni Lise ve Mesleki okullarda Coğrafya Oumlğretmenleri sorumlukları dacirchilinde hazırlanmalıdır
14 Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları Muumlduumlrluumlğuumln okulunuzdan planrsquoları istemesi halinde İVEDELİKLE en geccedil bir hafta iccedilerisinde mesai guumlnuumlnde planlar teslim edilmelidir
helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipMUumlDUumlRLUumlĞUuml
İş bu Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planırsquonda goumlrev alan ve okulumuzda bulunan tuumlm personel plan hakkında bilgilendirilmiş olup plan ( ) Sayfadan İbarettir
Okul Muumlduumlruuml ndash İmza Muumlhuumlr 2015
Sayfa 45 45
3 Sınırlı- Kontrol edilebilir (10 -25 zarar yaralanmalar 1 hafta sureli etki) iccedilin 2
4 Oumlnemsiz (10rsquodan az zarar 24 saat veya daha kısa sureli etki) iccedilin 1 Oluş Sıklığı iccedilin1 Yuumlksek (Gelecek yılda meydana gelme olasılığı 100) iccedilin 42 Bazen (Gelecek yılda meydana gelme olasılığı 10-100 veya gelecek 10 yılda
en az bir kez) iccedilin 33 Nadiren (Gelecek yılda meydana gelme olasılığı 1-10 veya gelecek 100 yılda
en az bir kez) iccedilin 24 Yok (ccedilok az) (Gelecek 100 yılda goumlruumllme olasılığı 1 veya daha az) iccedilin 1
kullanılmalıdırTablo 2 Risk Seviyesine Goumlre Derecelendirme
Tehlike
Etkilenecek Unsurlar(Her bir unsur tablo altındaki etki derecesi Puanına goumlre ve Ek 2 formu verilerine goumlreYapılmalıdır)
ETKi DERECESİ(Etkilenecek Unsurların
Ortalaması)(Mekacircn+İnsan+Eğit
imSuumlrekliliği) 3
Oluş S
ıklığıOlasılı
k
Oumlncelik
Derecesi
Mekacircn Bina
EğitimSuumlrekliliğ
i
İnsan(personel
Oumlğrenci)Tehlike 1Tehlike 2Tehlike 3helliphelliphelliphellipEtkilenecek Unsurlar Oumlnemsiz1Sınırlı ndashkontrol edilebilir 2Kritik 3 Felaket 4 (Ek 2rsquoden yararlanılarak belirlenir)Etki Derecesi Etkilenecek Unsurlar (Mekacircn+ İnsan+Eğitim Suumlrekliliği) 3Oluş Sıklığı ı Olasılık Yok 1Nadir 2 Bazen 3 Yuumlksek 4 (Ek 2rsquoden yararlanılarak belirlenir)Oumlncelik derecesi = Etki Derecesi X OlasılıkTablo 2rsquode her tehlike iccedilin hesaplanan ldquooumlncelik derecesirdquo iccedilin Tablo 3 ve Tablo 4rsquoten yararlanılarak tehlikenin plandaki oumlncelik duumlzeyi veya planda yer alıp almayacağı belirlenir
Tablo 3 Risk seviyesine goumlre matrisEtki Derecesi
Ola
sılık
Felaket4
Kritik3
Sınırlı2
Oumlnemsiz1
Yuumlksek4
Yuumlksek16
Yuumlksek12
Orta8
Az4
Bazen3
Yuumlksek12
Yuumlksek9
Orta6
Az3
Nadiren2
Orta8
Orta6
Az4
Ccedilok Az2
Yok1
Az4
Az3
Ccedilok Az2
Ccedilok Az1
Sayfa 23 45
Tablo 4 Plandaki oumlncelik seviyesiSonuccedil Risk Plandaki Oumlncelik
16 12 9 Yuumlksek 1 Duumlzeyde (en oumlncelikli plan)
86 Orta 2 Duumlzeyde (oumlncelikli plan)43 Az 3 Duumlzeyde (plan)21 Ccedilok Az 4 Duumlzeyde (plan
yapılmayabilir)
Zarar Azaltma ccedilalışmaları planlama oumlncelikleri sonuccedilları doğrultusunda bir program dahilinde Ek-5rsquoteki oumlrnek ldquoZarar Azaltma Ccedilalışmaları Formurdquo kullanılarak gerccedilekleştirilmelidir
HAZIRLIK CcedilALIŞMALARIAfet oumlncesinde oumlnleme ve zarar azaltma aşamasında alınan tuumlm
oumlnlemlere karşın depremani seller fırtına ve tayfunlar gibi bazı tehlikeleri oumlnlemek ve risklerini tamamen ortadan kaldırmak muumlmkuumln olamayacağı iccedilin hazırlık aşamasında bazı oumlnemli faaliyetlerin yuumlruumltuumllmesi kaşınılmazdır Bu faaliyetlerin yanı sıra okullar kazalar kavgalar zehirlenmeler kuumlccediluumlk ccedilaplı yangınlar gibi acil durumlarla ccedilok sık karşılaştıkları iccedilin gerekli hazırlık faaliyetlerini suumlrekli guumlncel ve uygulanabilir duumlzeyde tutmak zorundadırlar
Hazırlık ccedilalışmalarının ana hedefi tehlikelerin topluluklar ve yaşam alanları uumlzerinde doğurabileceği olumsuz sonuccedillara karşı oumlnlemler almak ve etkili muumldahale iccedilin on hazırlıklar yapmaktır Kısacası herhangi bir afet anında acil yardım ihtiyaccedillarının karşılanabilmesi ve ldquoarama-kurtarmardquo kabiliyetinin geliştirilmesi iccedilin yapılması gereken faaliyetlerin tuumlmuumlduumlr Bu amaccedilla eğitilen personel ve temin edilen malzemelerin doğru alanlarda konumlandırılmaları da bu faaliyetlerin iccedilerisinde yer alır Hazırlık safhasında oumlğrenci oumlğretmen ve ccedilalışanların canı ve malı ile milli servetleri afetlerin yıkıcı etkilerinden koruyacak bazı faaliyetlerin yuumlruumltuumllmesi zorunluluğu nedeniyle hazırlık ccedilalışmaları ccediloğu zaman zarar azaltma faaliyetleri ile iccedil iccedile girmiştir Hazırlık ccedilalışmalarının temelini okullarla ilgili tuumlm paydaşların afet veya acil durum anında nasıl davranacaklarının oumlnceden belirlenmesi ve gerekli olan tuumlm eğitim ve tatbikatların yuumlruumltuumllmesi ccedilalışmaları oluşturmaktadır Başka bir deyişle hazırlık ccedilalışmaları muumldahale surecini kapsayan faaliyetlerin oumlnceden planlandığı ve programların geliştirildiği ccedilalışmalar buumltuumlnuumlduumlr
Okul afete muumldahale ccedilalışmaları oumlnceden tahmin edilebilen ve erken uyarı verilebilmesi muumlmkuumln olan tehlikeler ve ani gelişen olaylar iccedilin olay anında yapılması gereken doğru davranış biccedilimlerini de iccedilerir Herhangi bir tehlike anında en doğru davranış biccediliminin ne olduğu ile ilgili bilgi ve beceri geliştirici eğitimler ile tatbikatlar da hazırlık ccedilalışmalarının bir parccedilası olarak duumlşuumlnuumllmelidir
Hazırlık faaliyetleri iccedilerisinde olması gereken başlıca adımlar şunlardır 1 Afete muumldahale ve iyileştirme planlarının hazırlanması
Sayfa 24 45
2 Başta bu planlarda goumlrev alacak kişiler olmak uumlzere oumlğretmenler oumlğrenciler ccedilalışanlar ve veliler iccedilin eğitim ve tatbikat programlarının hazırlanması ve uygulanması
3 Okul iccedili haberleşme bilgi ve iletişimin geliştirilmesi 4 Okul afet ve acil durum youmlnetimi planlama ccedilalışmalarının tanıtılması ve
yaygınlaştırılması5 Goumlrevlilerin eğitimi bilgilendirilmesi ve bilinccedillendirilmesi6 Erken uyarı tahliye sığınak duumlzeni kurtarma ve ilk yardım gibi alt planların
hazırlanması7 Eğitim materyallerinin hazırlanması8 Eksiklerin tespit edilmesi ve giderilmesi9 Tatbikatların yapılması10 Diğer planlarla işbirliği ve koordinasyon
Şekil 4 Afete Hazırlık Ccedilalışmaları DoumlnguumlsuumlHazırlık Ccedilalışmalarına başlarken oumlncelikli olarak şu hususları belirlemek gerekir1- Risklerin Belirlenmesi2- Tehlikeleri Belirlenmesi3- Varsa Eksiklikleri Giderilmesi4- Oumlnceliklerin belirlenmesi 5- Tehlike ve riskleri oumlnlenmesi veya azaltılması6- Zarar goumlrebilirliklerin belirlenmesi7- Mevcut imkacircn ve kaynakları belirlenmesi
HAZIRLIK CcedilALIŞMALARI ESNASINDA YAPILACAKLAR OLANLAR1- Tatbikatların sıklıkla duumlzenli bir tarzda yapılması2- Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Planlama Ccedilalışmalarının Tanıtılması3- Diğer planlarla işbirliği ve koordinasyonun sağlanması4- Eğitim Materyallerinin hazırlanması5- Eksiklerin tespit edilmesi ve giderilmesi6- Goumlrevlilerin eğitimi bilgilendirilmesi ve bilinccedillendirilmesi7- Erken uyarı tahliye sığınak duumlzeni kurtarma ve ilk yardım gibi alt planlarının
hazırlanması
MUumlDAHALE CcedilALIŞMALARI
Sayfa 25 45
Bir afetin oluşumunu takip eden ve afetin oluşundan hemen sonra başlayarak afetin buumlyuumlkluumlğuumlne bağlı olarak 1-2 aylık suumlre iccedilerisinde yapılan faaliyetlerin tuumlmuumlduumlr Muumldahale evresinde ilk hedef en kısa surede en fazla insanın hayatını kurtarmaktır Bunu insan yaşamını ilgilendiren yaralıların sevk edilmesi-tedavisi barınma ve yaşamsal ihtiyaccedillarının temini gibi diğer faaliyetler takip eder Muumldahale faaliyetleri aynı zamanda otorite ve disiplin gerektirir Bu suumlreccedil iccedilerisinde ortaya ccedilıkan gereksinimlerin hızla tespit edilmesi iletişim ve eğitimli kadrolarla ve yeter sayıda ekipmanla muumldahale edilmesi gerekir
Muumldahale aşamasıyla eş zamanlı yuumlruumltuumllen diğer oumlnemli ccedilalışmaların başlıcalar şunlardır
1 Hasar tespitlerinin yapılması tehlike yaratan enkazların kaldırılması ve patlama yangın
gibi ikincil afetlerin oumlnlenmesidir2 Afetin kısa sureli ve direk etkilerine hitap eden muumldahale faaliyetleri ile afetin
olumsuz etkilerinigidermek iccedilin bilgi ve becerilerin uygulanması
3 Guumlvenliğin arttırılması olası tehditlerin nedenleri ve kaynağının araştırılması
4 Goumlzetim ve denetimlerin arttırılması 5 Aksayan hizmetlerin en kısa surede suumlrduumlruumllebilirliğinin sağlanması
faaliyetleri de eşzamanlı olarak yuumlruumltuumllmelidir
Bu nedenle bu evrede hızlı değerlendirme ve temel bilgilerin elde edilmesi ve artccedilı olay olasılıklarının değerlendirilmesi bu surecin sağlıklı yuumlruumltuumllmesinde buumlyuumlk oumlnem taşımaktadır
Uumllkemizde yaygın olarak acil durum planlaması adı ile tanınan muumldahale ccedilalışmalarının ana amacı acil durum veya afet sonucu oluşan olaylara zamanında hızlı ve etkili olarak muumldahale ederek can kaybı ve yaralanmaların artmaması afetin neden olabileceği yangınlar patlamalar salgınlar gibi ek tehlike ve risklerle can ve mal kaybının buumlyuumlmemesi ve okulun normal faaliyetlerine bir an oumlnce doumlnebilmesi iccedilin gerekli tuumlm faaliyetlerin hangi oumlrguumltlenme şekliyle kimler tarafından ne zaman hangi goumlrev ve yetkiyle hangi kaynaklar kullanılarak yuumlruumltuumlleceğini accedilıkccedila tanımlayan bir belgedir
Sayfa 26 45
Şekil 5 Muumldahale Ccedilalışmaları Doumlnguumlsuuml
MUumlDAHALE CcedilALIŞMALARI ESNASINDA YAPIMASI GEKENLER1- Psikososyal desteğin sağlanması2- Afet tuumlruuml ve etkisine goumlre davranış şekli (tahliye veya yerinde korunma)3- Olayın buumlyuumlkluumlğuuml ve ccedilevresindeki etkileri hakkında bilgi toplama4- Yetkililerini ve velilerin bilgilendirilmesi5- Sorumlu kurum ve kuruluşlardan yardım talep edilmesi6- Oumlğrenci oumlğretmen ve ccedilalışanların korunması ve acil ihtiyaccedilların sağlanması7- Muumldahale ekiplerin goumlreve sevk edilmesi
İYİLEŞTİRME CcedilALIŞMALARIMuumldahale suumlrecinden sonra başlayan ve afetin buumlyuumlkluumlğuumlne goumlre 1-2
yıl gibi daha uzun bir sureyi kapsayan faaliyetlerin tuumlmuumlduumlr Muumldahale surecinde ccedileşitli sebeplere bağlı olarak gerccedilekleştirilemeyen bazı ccedilalışmalar da bu suumlreccedil iccedilerisinde gerccedilekleştirilebilir Okullar iccedilin iyileştirme aşamasında yapılacaklar okulun bir an oumlnce accedilılması ve normal programına doumlnebilmesi iccedilin planda oumlngoumlruumllen eylemlerin uygulanması ccedilalışmalarını iccedilerir Ana hedef eğitimin muumlmkuumln olan en kısa sure iccedilerisinde başlayabilmesinin temini ve meydana gelen olaydan elde edilen derslerin ışığı altında daha guumlvenli ve emniyetli bir okul ve eğitim ortamı oluşturmaktır
Bu faaliyetlerin hazırlık faaliyetleri sırasında planlanması etkin olarak uygulanabilmesi iccedilin gereklidir İyileştirme faaliyetleri uzun surelidir ve eğitime başladıktan sonra da devam edebilir İyileştirme faaliyetleri afet veya acil durumların neden olduğu fiziksel eğitsel youmlnetsel psikolojik sosyal ve ccedilevresel kayıp ve zararların hangi imkacircn ve kaynaklar kullanılarak nasıl giderilebileceğini afetin fırsata doumlnuumlştuumlruumllerek okul ve ccedilevresinin nasıl daha guumlvenli ve emniyetli bir hale getirilebileceğini okulun normal faaliyetlerine bir an oumlnce doumlnebilmesini ve eğitim kalitesinin yuumlkselmesini sağlayan ccedilalışmaların buumltuumlnuumlduumlr Bu suumlreccedil iccedilerisinde yuumlruumltuumllmesigereken faaliyetler Şekil 6rsquoda şematik olarak goumlsterilmiştir
İyileştirme faaliyetleri afet veya acil durumların neden olduğu fiziksel eğitsel youmlnetsel psikolojik sosyal ve ccedilevresel kayıp ve zararların hangi imkan ve kaynaklar kullanılarak nasıl giderilebileceğini afetin fırsata doumlnuumlştuumlruumllerek okul ve ccedilevresinin nasıl daha guumlvenli ve emniyetli bir hale getirilebileceğini okulun normal faaliyetlerine bir an oumlnce doumlnebilmesini ve eğitim kalitesinin yuumlkselmesini sağlayan ccedilalışmaların buumltuumlnuumlduumlr
İyileştirme suumlreci iccedilerisinde yuumlruumltuumllmesi gereken faaliyetler şunlardır
Ccedilevre ve Şehircilik Bakanlığı AFAD ve Belediyelerle işbirliği yapılacaktır1 Okulun yeniden accedilılması Afetten sonra okulun en kısa zamanda eğitime
accedilılması2 Bina ve tesislerin fiziksel yapısal iyileştirmesi3 Youmlnetsel iyileştirme İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml ve İlccedile Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuumlyle4 Eğitsel iyileştirme İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml ve İlccedile Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuumlyle5 Psikolojik iyileştirme Okul Rehberlik Servi ve gerekirse RAMrsquo da destek
sağlanır6 Sosyal ve ccedilevresel kayıp ve Zaraların hangi imkacircn ve kaynaklar kullanılarak
nasılSayfa 27 45
Giderilebileceği ile afetin fırsata doumlnuumlştuumlruumllerek okul ve ccedilevresinin nasıl daha guumlvenli ve emniyetli bir hale getirilebileceği ve eğitim kalitesinin artırılacağını duumlzenleyen planlama tuumlruumlduumlr
Okul afet ve acil durum youmlnetimi planlaması iccedilerisinde yer alan zarar azaltma hazırlık muumldahale ve iyileştirme ccedilalışmalarının bir buumltuumln olarak goumlruumllmelidir
Okul afet ve acil durum youmlnetimi planları bir kere hazırlanarak dolaplara bırakılan belgeler olmamalıdır Okulun kapasitesi ve durumundaki değişimlere tatbikatlardan ve yıllık eylem planındaki faaliyetlerden elde edilen deneyim ve derslere goumlre yılda en az bir kere revize edilmelidir
Okul afet ve acil durum youmlnetimi planıyla uyumlu olacak şekilde yıllık faaliyet planının hazırlanması ve uygulanması son derece oumlnemlidir Yıllık faaliyetlerin planlama şekli aşağıda goumlsterildiği gibi
Şekil 6 İyileştirme Ccedilalışmaları Doumlnguumlsuuml
İYİLEŞTİRME CcedilALIŞMALARI ESNASINDA TAKİP EDİLECEK BASAMAKLAR1- Okulun yeniden accedilılması2- Psikolojik iyileştirmenin sağlanması3- Eğitsel iyileştirme yapılması4- Bina ve tesislerin fiziksel yapısal iyileştirilmesi5- Youmlnetsel iyileştirme yapılanması
ZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARIBirccedilok kaynakta zarar azaltma afetlerin etkilerinden kaynaklanan can ve mal kayıplarının
azaltılmasına youmlnelik ccedilabaların buumltuumlnuuml olarak tanımlanır Bir başka deyişle bu aşamada yapılacaklar tehlikeli durumlar karşısında oluşabilecek can ve mal kayıplarını muumlmkuumlnse ortadan kaldırmayı değilse olabildiğince azaltmayı amaccedillayan ccedilabaların buumltuumlnuumlduumlr Zarar azaltma sadece oumlnleme yaklaşımından farklı olarak oumlzellikle doğal kaynaklı tehlikelerin kaccedilınılmaz olduğunu kabul ederek afetlerin etkilerini en az zararla atlatmaya youmlnelik toplumsal direnccedil ve beceri geliştirmeyi de amaccedillar
Adından da anlaşılacağı uumlzere afet oumlncesinde ve afet planlaması genel ccedilerccedilevesi iccedilerisinde oumlncelikle yapılması gereken ccedilalışmalar aşağıdaki hususları iccedilermelidir1- Okul ve ccedilevresindeki tehlikelerin belirlenmesi analizi ve
değerlendirilmesi2- Okul nuumlfusu yapı alt yapı ve insan faaliyetleri envanterinin
(dokuumlmanlarının) ccedilıkarılması
Sayfa 28 45
1OKUL AFET ve ACİL DURUM YOumlNETİMİPLANLAMA CcedilALIŞMALARININ TANITILMASI2GOumlREVLİLERİN EĞİTİMİ BİLGİLENDİRİLMESİ ve BİLİNCcedilLENDİRİLMESİ3ERKEN UYARI TAHLİYE-SIĞINAK DUumlZENİ KURTARMA ve İLKYARDIM GİBİ ALT PLANLARIN HAZIRLANMASI4EĞİTİM MATERYALLERİNİN HAZIRLANMASI5EKSİKLİKLERİN TESPİT EDİLMESİ VE GİDERİLMESİ6TATBİKATLARIN YAPILMASI7DİĞER PLANLARLA İŞBİRLİĞİ VE KOORDİNASYON
1TEHLİKELERİ BELİRLE2ZARAR GOumlREBİLİRLİKLERİ BELİRLE3RİSKLERİ BELİRLE analiz eder
4OumlNCELİKLERİ BELİRLE5MEVCUT İMKAN VE KAYNAKLARI BELİRLE6VARSA EKSİKLİKLERİ GİDER7TEHLİKE VE RİSKLERİ OumlNLE VEYA AZALT
HAZIRLIK CcedilALIŞMALARIZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARI
3- Fiziksel sosyal ekonomik ve ccedilevresel zarar goumlrebilirliklerin (etkilenme oranları) belirlenmesi
4- Risklerin belirlenmesi5- Oumlluumlm ve yaralanma riskleri 6- Tehlikenin yol accedilabileceği zincirleme veya ek tehlike ve riskler7- Fiziksel riskler (yapı altyapı elektrik mekanik tesisat ve okul donanımının
riskleri)8- Sosyal psikolojik ve ekonomik riskler9- Ccedilevresel riskler10- Afet senaryolarının hazırlanması11- İmkacircn ve kaynaklarla guumlccedilluuml ve zayıf youmlnlerin fırsat ve tehditlerin
belirlenmesi (SWOT analizi)12- Risk azaltma stratejilerinin belirlenmesi ve maliyet fayda analizleri13- Yasal kurumsal ve finansal olanakların belirlenmesi14- En akılcı stratejik amaccedil hedef ve eylemlerin belirlenmesi ve
uygulanması15- Performans kriterleri (oumllccediluumltleri kıstasları) ile izleme ve değerlendirme
youmlntemlerinin belirlenmesi16- Uygulamanın izlenmesi aksayan youmlnlerin belirlenmesi ve gerekiyorsa
planın guumlncelleştirilmesi
Zarar azaltma ccedilalışmalarını kısaca şoumlyle sıralayabiliriza) Tehlikelerin belirlenmesi b) Zarar goumlrebilirliklerin belirlenmesi c) Risklerin belirlenmesi d) Oumlnceliklerin belirlenmesie) Mevcut imkacircn ve kaynakların belirlenmesi f) Varsa eksikleri gidermek g) Tehlike ve riskleri oumlnlemek veya azaltmak iccedilin yapılması gereken ccedilalışmalardır
Tehlike ve riskleri oumlnlemek veya zararlarını azaltmak iccedilin yapılması gereken ccedilalışmalar kısmında gerekli formlar doldurulup her sene guumlncelleştirmesi gereken kısmını guumlncelleyerek dosyanın son boumlluumlmuumlne eklidir
Sayfa 29 45
Şekil 8rsquode goumlsterildiği gibi planla uygula kontrol et ve eksikleri gider şeklinde olmalıdırOkul afet ve acil durum youmlnetimi planları bir kere hazırlanarak bırakılan belgeler
olmamalıdır Okulun kapasitesi ve durumundaki değişimlere tatbikatlardan ve yıllık eylem planındaki faaliyetlerden elde edilen deneyim ve derslere goumlre yılda en az bir kere revize edilmelidir Okul afet ve acil durum youmlnetimi planıyla uyumlu olacak şekilde yıllık faaliyet Planının hazırlanması ve uygulanması son derece oumlnemlidir Yıllık faaliyetlerin planlama doumlnguumlsuuml Her faaliyetin mutlaka bir değerlendirmesi yapılarak problemler saptanmalı ve duumlzeltilmesi iccedilin gerekli ccedilalışmalar yapılmalıdır
YILLIK FAALİYETLER İCcedilİN PLANLANMASI GEREKENLER1 PLANLA (Planların oluşturulması) 2 UYGULA (Faaliyetlerin uygulanması) 3 KONTROL (Uygulamaların değerlendirilmesi)4 EKSİKLERİ GİDER (Problemlerin saptanması ve duumlzetilmesi yolunda adımların atılması) şeklinde olmalıdır Her faaliyetin mutlaka bir değerlendirmesi yapılarak problemler saptanmalı ve duumlzeltilmesi iccedilin gerekli ccedilalışmalar yapılmalıdır
Yıllık planlar şu faaliyetleri iccedilermelidir1 Zarar azaltma ve hazırlık konusunda alınabilecek oumlnlemleri ve yapılacak faaliyetleri2 Muumldahale iyileştirme ve yeniden inşa ile ilgili faaliyetleri (eğitim tatbikat vb)3 Oumlğrenciler oumlğretmenler aileler ve halk iccedilin afet eğitimini4 Hem kendi okulu hem de diğer okullarla bilgi ve tecruumlbe paylaşımını5 Problemleri saptama alınabilecek oumlnlemleri belirleme ve problemleri ccediloumlzmeye ilişkinyapılabilecek diğer faaliyetleri iccedilermelidir
YILLIK PLANLARDA AŞAĞIDAKİ BAŞLIKLAR MUTLAKA OLMALIDIR1 Yıllık planın amaccedil ve hedefleri2 Faaliyet tiplerine goumlre ccedileşitli alt faaliyetleri3 Uygulama takvimi
Sayfa 30 45
4 Sorumlu kişi veveya kişiler varsa işbirliği yapılan kurum kuruluş ve sivil toplum oumlrguumltleri5 Buumltccedile6 Her aktivite iccedilin gerekli olabilecek diğer bilgi ve accedilıklamalar
PLANLARIN DEĞERLENDİRİLMESİAfet ve Acil Durum Youmlnetimi planları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlarbir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilendersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilmesive guumlncelleştirilmesi gereken belgelerdir Afet planlaması bir eylem değil bir suumlreccediltir vezaman iccedilerisinde afet tuumlrlerinin buumlyuumlkluumlklerinin ve sıklıklarının değişimi bilim ve teknolojidekiyeni gelişmeler imkan ve kaynaklardaki artışlara bağlı olarak suumlrekli guumlncellenmelidirAfet ve Acil Durum Youmlnetimi planlarında dikkate alınması gereken ana oumlzellikleri aşağıdakigibi oumlzetlemek muumlmkuumlnduumlr1- Gerccedilekccedili ve kabul edilebilir olmalıdır2- Mevcut durumu olduğu gibi yansıtmalıdır3- Buumltuumln tehlike ve riskleri belirlemelidir4- Gerccedilekccedili afet senaryoları esas alınarak hazırlanmalıdır5- Farklı gruplar ve kuruluşlar arasında en uygun yardımlaşma işbirliği ve koordinasyonesaslarını belirlemelidir6- Goumlrev yetki ve sorumluluklar accedilıklıkla belirtilmeli belirsizlik goumlrev girişimleri ve
tekrarlanmalara fırsat verilmemelidir7- Youmlnetim komuta ve kontrol mekanizmalarının ve bilgi akışının nasıl olacağı accedilıklıkla
belirlenmeli ve youmlnetim karmaşasına neden olunmamalıdır8- Yeni kaynak ve yeni kuruluşlara ihtiyaccedil goumlsteren belgeler yerine mevcut imkacircn vekaynaklarla neler yapılabileceğini ilave imkan ve kaynakların gerccedilekccedili olarak neredenve nasıl karşılanacağını goumlsteren belgeler olmalıdır
Planın ve yapılan faaliyetlerin geliştirilebilmesi iccedilin mutlaka her faaliyetten sonra ve her yılın sonunda değerlendirilmesi gerekir Değerlendirmenin kolay ve anlaşılır olmasını sağlamakamacıyla daha oumlnce geliştirilmiş standart formlar kullanılabilir veya okulun kendi tehlike risk ve mevcut durumuna goumlre hazırlanmış bir değerlendirme formu hazırlanabilir
OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİMİ İCcedilİN TAVSİYE EDİLEN YILLIK CcedilALIŞMA PLANI
OKULTARİH AKTİVİTE YETKİLİ
KİŞİGERCcedilEKLEŞTİRİLDİĞİ
TARİHOkul Muumlduumlruumlnuumln Oumlğretmenler zuumlmre toplantısında Deprem Sel Yangın Kaza Gıda zehirlenmesi Salgın hastalık ve yapısal olmayan teroumlr olayları Biyolojik ve kimyasal tehlikeler karşı Okul Afet ve Acil durum Planın oumlneminin anımsatması ve oumlğretmenleri bu hususta bilgilendirmesihellip
Sayfa 31 45
helliphellip2015
Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Kurulunun Kurulması ve yetkilendirilmesi Uygun oumlzelliklere sahip personel ve goumlnuumllluumllerin belirlenmesi Afet youmlnetimi iccedilin goumlrevlendirmelerin yapılması
helliphellip2015
Okul Mekacircnları tesislerinin tehlike analizi Tehlike yollarına ait tehlike analizi Oku Kroki Planlarının Acil Durum telefon numaraları guumlncellenmesi Ailelere mesaj goumlnderilmesi Potansiyel tehlikelere goumlre tahliye guumlzergacirchlarının belirlenmesi
helliphellip2015
Tehlike Zarar Goumlrebilirlik ve Kapasite Değerlendirmesi Fiziksel Korunma Oumlnlemleri Alınması Muumldahale Kapasitesinin ve Kaynaklarının Geliştirilmesi
helliphellip2015Planın Uygulanması Değerlendirilmesi ve Guumlncellemesi iccedilin Tatbikatların Yapılması
helliphellip2015Personel ve oumlğrencilere afet youmlnetimi ve planla ilgili eğitimin verilmesi
helliphellip2015
Oumlğrenci velilerine afet youmlnetimi ve planla ilgili eğitimin verilmesi Okul Aile Birliğini toplayarak Okul afet ve acil durum youmlnetimi ve planla ilgili eğitimin verilmesi ve bilinccedillendirilmesi
helliphellip2015
Zarar azaltma ve hazırlık konusunda alınabilecek oumlnlemleri ve yapılacak faaliyetleri Muumldahale iyileştirme ve yeniden inşa ile ilgili faaliyetlerin goumlruumlşuumllmesi
helliphellip2015
Hem kendi okulu hem de diğer okullarla bilgi ve tecruumlbe paylaşımının yapılması Problemleri saptama alınabilecek oumlnlemleri belirleme ve problemleri ccediloumlzmeye ilişkin yapılabilecek diğer faaliyetlerin goumlruumlşuumllmesi
helliphellip2015Personel ve oumlğrencilere afet youmlnetimi ve planlama eğitiminin verilmesi
helliphellip2015 28 Şubat sivil savunma ldquoİkaz alarm Tatbikatırsquonın yapılması
helliphellip2015 hellip022015 1-7 Mart tarihlerinde Personel Tahliye tatbikatının yapılması
helliphellip2015Plan ve hazırlıkların goumlzden geccedilirilmesi Planın Uygulanması Değerlendirilmesi ve Guumlncellemelerin yapılıp revize edilmesi
Kontrol eden
Tarih Eğitim Yılı
NOT Yukarıdan aşağıya doğru sıralanan tarihlerde yapılması istenilen etkinlikler sadece okulunuza bu hususta yardımcı olmak iccedilin yapılmıştır Okulunuzun Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı hazırlarken uygun goumlrduumlğuumlnuumlz daha iyi ve kalıcı etkinlikleri değişik tarihlerde yapıla bilinir olduğunu unutmayınız
Yapılan ccedilalışmaların afet ve acil durum youmlnetimi doumlnguumlsuumlne uygunluğu ile gerccedilekleştirilen ve gerccedilekleştirilemeyen faaliyetlerin kontrol edilmesinin ve gerekirse planlama ccedilalışmalarının yeniden goumlzden geccedilirilmesinin planın başarısı iccedilin oumlnemli olduğu unutulmamalıdır Bu amaccedilla planın buumltuumln aşamaları tekrar goumlzden geccedilirilmeli tatbikatlarla ve yıllık olarak hazırlanacak ccedileşitli faaliyetlerle plan sınanmalıdır
Sayfa 32 45
İŞBİRLİĞİNE GİDİLECEK KURUM VE KURULUŞLARBir afet anında birccedilok okul dışı kaynağa ihtiyaccedil duyulacaktır Bazı durumlarda aşağıda
belirtilen kurumlarla oumlnceden ilişkiye geccedililmesi ve anlaşmalar yapılması gerekebilir
1 Youmlredeki bakanlık valilik ve kaymakamlıkların ilgili birimleri2 İl Afet ve Acil Durum Muumlduumlrluumlğuuml3 İl Sağlık Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Sağlık Grup Başkanlığı (112 Acil)4 İl Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml (155)5 Belediye6 İtfaiye (110)7 Kızılay (168)8 Muhtarlık9 Hastane ve Klinikler Aile hekimleri10 Jandarma (156)11 Zehir Danışma Merkezi (114)12 Akredite olmuş afetlerle ilgili ccedilalışmaları bulunan Sivil Toplum Kuruluşları13 Parlayıcı patlayıcı tehlikeli madde muumldahale otoriteleri14 Yerel youmlnetim hizmet birimleri15 İnşaat şirketleri iş makine parkları16 Acil durum ekipmanı sağlayan kuruluşlar17 Sigorta şirketleri ile iş birliğine gidilir
Bunlar dışında komşu binalarla acil muumldahalede karşılıklı yardımlaşma protokolleri ve ilgili kurum ve kuruluşlarla da anlaşmalar yapılmalıdır Ayrıca her yıl boumllgesel olarak resmi kuruluşlar ve komşu okulların davet edildiği ccedileşitli senaryolara goumlre duumlzenlenecek muumldahale kurtarma ve yardımlaşma tatbikatlarına da katılmak gerekir
ANLAŞMALAROumlnce herhangi bir acil durumda herhangi bir protokol yapmadan yardım alınabilecek
kurum ve kuruluşların irtibat bilgileri belirlenmelidir Ardından afet ve acil durum anlarında karşılıklı yardım ve işbirliği iccedilin protokoller ihtiyaca goumlre duumlzenlenmelidir Bu noktada şu kurumlarla işbirliği yapılmalıdır
1- Personelin hellip Komuta Merkezirsquone ulaştırılması iccedilin servis şirketleriyle2- Telefon hatlarında sorun yaşandığında oumlncelik sağlanması iccedilin Tuumlrk Telekom ve oumlzel
şirketlerle3- Telsiz kullanımı ve uydu telefonlarına youmlnelik hat anlaşmaları iccedilin ilgili kurumlarla4- Donanım altyapı network youmlnetimi iccedilin hellip ile5- Komuta Merkezi yiyecek-iccedilecek desteği iccedilin yemek firmalarıyla6- Komuta Merkezi personelinin barınması amacıyla yakın otellerle7- Deprem anında yoğun destek vermeleri iccedilin guumlvenlik şirketleriyle8- Deprem buumlyuumlkluumlğuuml yuumlksek olan senaryolarda kuruma gelen ihbarların karşılanması
amacıyla arama merkezi şirketiyle9- Uzman temini konusunda muumlhendis odaları ve dernekleriyle10- Ccedilalışan desteği verilmesi konusunda işbirliği sigorta şirketleriyle11- Afet durumundaki kargaşa ve yoğunluktan etkilenmemek amacıyla kurye ve kargo
şirketleriyle12- Avans ve tazminat oumldemelerinin kısa surede gerccedilekleştirilebilmesi ve gezici uydu
şubelerinden işlem yapılabilmesi iccedilin bankalarla
OKULDA TAHLİYE TATBİKATLARI YAPILIRKEN DİKKAT EDİLİCEK HUSUSLARYangın veya Şiddetli bir depremde uygulanacak Bina Tahliyesidir Okul İdaresi (Merkezi İdari Grup)
Sayfa 33 45
1 Bina tahliyesi iccedilin Yangın alarmını ccedilalıştırılır Oumlğrenciler ve okul ccedilalışanlarına iccedileride kalmalarını veya sığınma alanlarına gitmeleri anons edilir2 Durum uygunsa tuumlm kapı ve pencereleri kapatılır ( yangın durumunda)3 Durum uygunsa havalandırma sistemini kapatılır(Yangın kapıları kapatılır)4 Toplanma Alanında oumlğrencilerle haberleşme devamlılığı sağlanır(oumlrneğin ldquoGuumlvenli bir Yere Sığınrdquo Binaya Geri Doumln Yerinde Sığın Oumlğrenci Teslimi ya da acil durum veya tatbikat sona erdiğinde Tehlike Geccedilti anonsunun yapılması)
Tuumlm PersonelOumlnceden sınıflarda yangın ve deprem proseduumlrlerinin nasıl uygulanacağına dair tatbikat
yapılır Tahliye esnasında oumlzel yardıma ihtiyacı olacak oumlğrencilerle personel belirlenir Ziyaretccedililere yardımcı olunma konusunda da hazırlık yapılır Oumlğrencilere Bina Tahliyesi Talimatlarına Uymaları Hatırlatılır
D İ K K A TDoumlnme İtme Konuşma Koşma Acele Etme Takip Et
Oumlğrenciler tek veya ikişerli sıra halinde dışarı ccedilıkarılır Oumlzel yardıma muhtaccedil oumlğrenci ve personele yardım edilip edilmediği kontrol edilir Oumlğrencilere cep telefonlarını KULLANMAMALARI ve hatları meşgul etmemeleri gerektiği hatırlatılır Karşılaşılan her tehlikeye youmlnelik farklı acil durum proseduumlruuml hakkında oumlnceden goumlruumlşuumlluumlr ve uumlzerinde karara varılırBaşlıca beş farklı seccedilenek bulunur1 Bina Tahliyesi 2 Yerinde Sığınmak 3 Bir araya Toplanıp Dışarıda Barınmak 4 Guumlvenli bir Yere Sığınmak 5 KilitlenTecrit Proseduumlrlerin her biri değerlendirilir ya aynı şekilde yada uygun biccedilimde değiştirilerek uygulamaya konur Tehlike geccediltiğinde ve ortam guumlvenli olduğunda oumlğrenciler sınıflara doumlnebilir veya Okul Afet ve Acil Durum Oumlğrenci Teslim Proseduumlruuml uygulanabilir
DİKKAT PLANLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ İşin oumlzuuml Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlar bir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilen dersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilip guumlncelleştirilecektir
Sayfa 34 45
Sayfa 35 45
YANGIN TALİMATI (EK-3) (200712937 KARAR SAYILI BİNALARIN YANGINDAN KORUNMASI HAKKINDA YOumlNETMELİK ESASLARINA GOumlRE
HAZIRLANMIŞTIR)1A- YANGINA KARŞI AŞAĞIDAKİ OumlNLEMLERİ ALINIZ1-BİNANIZDAKİ BACA VE BORULARI ZAMANINDA TEMİZLE- YİNİZ2-SİGARANIZI İYİCE SOumlNDUumlRUumlP SİGARA TABLASINA ATINIZ3-CcedilATI ARALARINDA ELEKTRİK TESİSATIYANICI PARLAYICI PATLAYICI MADDE BALANDURMAYINIZ4-İZİNSİZ ELEKTRİK LPG GAZLI OCAK SOBA VB KULLANMA-YINIZ5- ELEKTRİK TESİSATI İŞLERİNİ MUTLAKA EHLİYETLİ KİŞİLERE YAPTIRINIZ6-ELEKTRİK TESİSATININ FENNİ MUAYENESİNİ YAPTIRINIZ7-ELEKTRİK SİGORTALARINI OTOMATİK HALE GETİRİNİZ8-YANGIN SOumlNDUumlRME CİHAZ VE MALZEMELERİNİ HER AN KULLANILIR HALDE BULUNDURUNUZ9- MESAİ BİTİMİ BUumlTUumlN ODALARI KONTROL ETTİRİNİZ10 ARŞİV VE ANBARLARDA SOBA KULLANMAYINIZ11-SİGARA İCcedilİLMESİ YASAK OLAN YERLERDE SİGARA İCcedilME-YİNİZ12- BUumlTUumlN PERSONELİ YANGIN KONUSUNTA EĞİTİNİZ13- YANGIN KACcedilIŞ YOLLARINI KULLANILIR HALDE TUTUNUZ
2B- YANGIN ANINDA AŞAĞIDAKİ İŞLEMLERİ YAPINIZ1-TELAŞLANMAYINIZYANGINI CcedilEVRENİZE VE SORUMLU KİŞİLERE DUYURUNUZ (CcedilANZİLALARMSES VB İLE)2-İTFAİYEYE HABER VERİNİZ (TEL 110)3-ADRESİ EN KISA VE DOĞRU OLARAK BİLDİRİNİZ4-YANGIN CİNSİNİ BİLDİRİNİZ (BİNABACAAKARYAKITELEKTRİK MOTORLU ARACcedil VB)5- İTFAİYE GELİNCEYE KADAR YANGINI SOumlNDUumlRMEK İCcedilİN ELDE MEVCUT ARACcedil GERECcedilTEN FAYDALANMAYA CcedilALIŞINIZ6-YANGININ YAYILMASINI OumlNLEMEK İCcedilİN KAPI VE PENCERELERİ KAPATINIZ KİLİTLEMEYİNİZYANICI MADDELERİ UZAKLAŞTIRINIZ7-OumlNCE CANLILARI SONRA KIYMETLİ EVRAK VE MALZEMEYİ KURTARINIZ8-BUNLARI YAPARKEN KENDİNİZİ VE BAŞKALARINI RİSKE ATMAYINIZ9- YANGIN SOumlNDUumlRME EKİPLERİ VEYA ŞEHİR İTFAİYESİ GELDİKTEN SONRA ONLARIN EMRİNE GİRİNİZ10-HASTA VE YARALILARA İLKYARDIM YAPINIZZEMİNE ULAŞMAMIŞ ASAN-SOumlRLER İLE YANGIN MOTOPOMPLARI HARİCcedil ELEKTRİKLERİ KESİNİZ
C LUumlZUMLU TELEFONLARİTFAİYE 110 BİNA KORUMA AMİRİ ELEKTRİK 186POLİS İMDAT 155 SU 185AMBULANS 112 DOĞAL GAZJANDARMA İMDAT 156
EYANGIN CcedilIKIŞ SEBEPLERİ1 TALİMAT VE EMİRLERE UYMAMAKTAN2 BİLGİSİZLİKTEN3 İHMALDEN4 SABOTAJ HAREKETLERİNDEN5 SICcedilRAMA VE KAZALARDAN6 ELEKTRİK ARKI VE KONTAĞINDAN
D YANGIN SOumlNDUumlRME CİHAZININ KULLANILIŞI1- CİHAZI YANGIN YERİNE GETİRİNİZRUumlZGARI ARKANIZA
ALINIZ2- ATEŞE MUumlMKUumlN OLDUĞUNCA YAKLAŞINIZ3- TETİK MEKANİZMASINI KİLİTLEYEN PİMİ CcedilIKARTINIZ
VEYA KARBONDİ- OKSİTTUumlPUumlNUumlN (KUumlCcedilUumlK TUumlP) VALFİNİ SOLA DOĞRU CcedilEVİREREK ACcedilINIZ
4- TETİĞE SONUNA KADAR BASARAK CcedilIKAN GAZI VEYA TOZU YANGININ DOĞDUĞU YERE PUumlSKUumlRTUumlNUumlZ
5- YANGINI OumlN TARAFTAN ARKAYA DOĞRU SOumlNDUumlRUumlNUumlZ
6- YANGINI SOumlNDUumlĞUumlNDEN EMİN OLMADAN TERK ETMEYİNİZ
7- TOZLU CİHAZLARI TOZ BİTENE KADAR BOŞALTINIZ
F YANGIN CcedilALIŞMA SAATLERİ İCcedilİNDE OLURSA1- HABER VERME YANGINI İLK GOumlREN KİMSE ALARM ZİL
TELEFON BAĞIRARAK VB HAREKETE GECcedilİRMEKLE BERABER TELEFONLA İTFAİYEYE HABER VERİR
2- EKİPLERİN GOumlREVLERİ SOumlNDUumlRME EKİBİ YANGININ CcedilIKTIĞI YERİN UumlST VE YANLARINDAKİ ODALARDA TERTİBAT ALARAK YANGINI SOumlNDUumlRMEYE CcedilALIŞIR KURTARMA EKİBİ VARSA OumlNCE CANLILARI KURTARIR YANGINDA OumlNCELİK SIRASINA GOumlRE EVRAK VE EŞYALARI BOŞALTMAYA HAZIR HALE GETİRİR GEREKİYORSA BİNANIN HENUumlZ YANMA TEHLİKESİ OLMAYAN KISIMLARINA TAŞIYABİLİRLER YANGIN CcedilIKAN BİNANIN TAHLİYESİNE OLAY YERİNE GELEN İTFAİYE AMİRİNİN VEYA MUumlLKİYE AMİRİNİN EMRİYLE BAŞLANIR KURTARILAN EŞYA İTFAİYE AMİRİ VEYA İDARİ İŞLER BİRİM AMİRİNİN GOumlSTERECEĞİ BİR YERE TAŞINIRİLKYARDIM EKİBİ YARALI VE HASTALARA İLKYARDIM YAPARKORUMA EKİBİ YANGINDAN KURTARILAN EŞYALARI KORUR PANİK VE KARGAŞAYI OumlNLER
G YANGIN CcedilALIŞMA SAATLERİ DIŞINDA OLURSA 1- HABER VERME YANGINI İLK GOumlREN KİMSE ALARM ZİL TELEFON BAĞIRARAK VB HAREKETE GECcedilİRMEKLE BERABER TELEFONLA İTFAİYEYE HABER VERİR AYNI ZAMANDA YANGIN İHBAR TELEFONUNUN YANINDAKİ LİSTEDEN AMİRİNE VE İLGİLİLERE HABER VERİR 2GOumlREVLİLERİN HAREKET TARZIYANGIN YERİNE GELEN DAİRE MUumlDUumlRUuml İLE EKİP PERSONELİ DERHAL VAZİFELERİNE BAŞLARLAR
H YANGIN BİNANIN YAKININDA OLURSA1- BİNANIN YANGIN TEHDİTİ ALTINDAKİ TARAFINDA
BULUNAN ODALARIN PERDELERİ CcedilIKARILIR PENCERELER KAPATILIR GEREKİYORSA EVRAK DOSYA VE DİĞER EŞYALAR TEHLİKESİZ YERLERE TAŞINIR
2- CcedilATIDA KORUMA TERTİBİ ALINIR CcedilATI VE DİĞER YERLERE DUumlŞEN KIVILCIM SOumlNDUumlRUumlLUumlR AHŞAP KISIMLAR VE CcedilATI BOL SU İLE ISLATILIR 7
GOumlREVİ SOumlNDUumlRME EKİBİ KURTARMA EKİBİ KORUMA EKİBİ İLKYARDIM EKİBİ (İTFAİYE) (EMNİYET)
EKİP BAŞI EKİP PERS
EK 1 Durum Tespiti Detay Formu (Tehlike Avı)Okulun Adı Tarih BİNA BLOK ADI KAT EMEğitim MateryaliMMasaDDolapNBNote Book PC Masauumlstuuml BilY Yazıcı S Sıra K Kuumlrsuuml
Oda Derslik Laboratuvar Adı veya Nosu
Durum
EH
Durum
EH
Durum
EH
Sıra ve Masalar sabitlenmiş miSıra ve Masalar geccedilişi kapatıyor muAraccedil gereccedil ve malzemeler tehlike oluşturmayacak şekilde Yerleştirilmiş sabitlenmiş miAğır nesneler yuumlksek raflardan uzaklaş tırılmış mıVarsa yuumlksek dolaplar ve raflar sabitlenmiş miDolapların mandalı var mıMevcut PC varsa sabitlenmiş miHareketli eğitim araccedilları var mı Sabitlenmiş miAsılı elektrik teccedilhizatları (lambalar projektoumlrler vs)Sabitlenmiş miDuvara asılı materyaller sabitlenmiş miLamba askıları sağlam sabitlenmiş miTehlikeli Madde var mı Sabitlenmiş mi (ip veya ccedilıtalı )Laboratuvarlarda şişe kap ve diğer malzemeler iccedilinenvanter (doumlkuumlm) yapılmış mıOfis iccedili boumllmeler sarsıntılara karşı dayanıklı mıAcil yolları ve kapıları doğrudan dışarıya veya guumlvenli biralana accedilılıyor muAcil ccedilıkış kapıları oumlnuumlnde ccedilıkışı oumlnleyecek şeyler var mıAcil ccedilıkış yolları ve kapıları bina buumlyuumlkluumlğuumlne ve kişiSayısına uygun muAcil ccedilıkış kapıları acil durumlarda hemen ve kolaycaAccedilılabilecekler şekilde miSaydam veya yarı saydam kapılar var mı YuumlzeyleriKırılmalara karşı korunmuş muBasamak yuumlzeyleri kaygan değil ve uygun malzemedenYapılmış mıBasamakların oumlnuumlnde kaymayı oumlnleyici bantlar koyulmuş muMerdivenler uumlzerinde geccedilişi engelleyecek malzemelerEngeller kaldırılmış mıYeter sayıda yangın soumlnduumlrme ekipmanı (donanım)(YSE) var mıKolay kullanılır mıYSE goumlruumlnuumlr ve kolay erişilir yerlere konmuş muYangın konusunda eğitim almış sorumlu personel var mıYanıcı patlayıcı maddeler uygun şartlarda korunuyor muAlarm sistemleri var ccedilalışıyor duumlzenli olarak kontrol ediliyor muİlkyardım dolabı mevcut muİlkyardım dolabı yeterli ilkyardım malzeme ve ekipmanı ileteccedilhiz edilmiş mi
Sayfa 36 45
İşaret levhaları var mı Ayrıntıları iccedileriyor mu Labda guumlvenlik panoları var mı Sabit miİşaretleme levhaları yeter sayıda ve uygun yerlerde mi
EK 2 TEHLİKE PROFİLİ BELİRLEME FORMUrdquo (RİSK ANALİZİ)
Okulun adı TarihYetkili M Mekacircnİ İnsanE Eğitim
Suumlrekliği
Tehlike 1 Tehlike 2 Tehlike 3 Tehlike 4 Tehlikehellip
M İ E M İ E M İ E M İ E M İ E
ETKİLEME ŞİDDETİ
Felaket 50rsquoden fazlazarar ccedilok sayıda oumlluumlm 30guumlnden fazla suumlreli etkKritik 25 -50 zararkalıcı sakatlanmalar 2 hafta suumlreli etkiSınırlı 10 -25 zararyaralanmalar 1 hafta suumlrelietkiOumlnemsiz 10rsquodan az zarar24 saat veya daha kısa suumlreli etki
OLUŞ SIKLIĞIYuumlksek Gelecek yıldameydana gelme olasılığı100Bazen Gelecek yıldameydana gelme olasılığı10-100 veya gelecek 10yılda en az bir kezNadiren Gelecek yıldameydana gelme olasılığı1-10 veya gelecek 100yılda en az bir kezYok (ccedilok az) Gelecek 100yılda goumlruumllme olasılığı 1veya daha az
ETKİ DERECESİ24 saatten daha fazla birsuumlrede oluş uyor ve erkenuyarı yapılabilir yapılamaz12 ndash 24 saatte oluşuyor veerken uyarı yapılabilir yapılamaz6 ndash 12 saatte oluşuyor erken uyarı yapılabilir yapılamaz6 saatten kısa bir suumlredeoluşuyor erken uyarıyapılabiliryapılamazBir anda oluşuyor ve erkenuyarı yapılabiliryapılamaz
Sayfa 37 45
Tahmini Etkilenecek KişiSayısı
Tahmini Etki Suumlresi
Tahmini Tahliye Suumlresi
Hazırlık ve Oumlnlemler (E H)
EK 3 MALZEME BİLGİ FORMUYOumlNERGE1 Malzeme bilgi formu ilgili servis yetkilileri tarafından doldurulmalı malzeme ve teccedilhizat yetkilisi tarafından kontrol edilmelidir2 Form bilgileri ihtiyaccedil durumunda veya belirli aralıklarla guumlncellenmelidir3 Malzeme adları iccedilin kısa anlaşılabilir ifadeler kullanılmalıdır (levye el feneri gibi)4 Malzemeyi kullanan servis ve servis yetkilisi malzemenin kullanım alanını doğru belirlemelidir5 Servis yetkilisi malzemenin yeter sayıda olmadığını duumlşuumlnuumlyorsa notlar boumlluumlmuumlne tarih bilgisiyle birlikte yazmalı ve ihtiyaccedilları gidermelidir Giderilen ihtiyaccedillar iccedilin bilgi formu yeniden doldurulmalıdır
Malzeme ve Teccedilhizat Sorumlusu Tarih
Okul Adı
Malzeme Adı
Kullanım Servisi
Servis Yetkilisi
Kullanım Alanı
Adedi
Zara
r Az
alt
Aram
a -
Kurt
arm
a
Yang
ın
Soumlnd
uumlrm
e
İlk
Yard
ım
Sayfa 38 45
NOTLARTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellip
EK 4 ACİL DURUM RAPORU FORMUYOumlNERGE
1 Acil Durum Raporu bilgileri Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Kurulu Başkanı
tarafından operasyon ve lojistik servislerinden gelen bilgiler doğrultusunda doldurulur Gerekli durumlarda bir uumlst yetkiliye teslim edilir
2 Olay turu Kendi imkacircnları ile baş edilebilen durumlar iccedilin ldquoOlayrdquo yerel imkacircnlar veya
diğer kurumlardan destek alınarak baş edilebilen durumlar iccedilin ldquoAcil Durumrdquo il genelini ve eğitim suumlrekliliğini etkileyecek buumlyuumlkluumlkteki olaylar iccedilin ldquoAfetrdquo olarak tanımlanacaktır
3 Olayın Tanımı iccedilin deprem sel yangın gibi genel tanımlama yapılacaktır
4 Bina ve muumldahale bilgileri ilgili servislerden gelen bilgiler doğrultusunda
doldurulacaktır5 Olay anında veya sonrasında ortaya ccedilıkan acil ihtiyaccedillar ile diğer
bilgiler detayları ileilgili alana Olay Tarihi Olay Tarihi
Okul Adı Bina Adı
Kat Sayısı Rapor Yetkilisi Tel
Bina Adı Olayın Tuumlruuml Olay Acil Durum Afet Olayın Tanımı --- --- ---
Muumldahale Bilgileri
Okul İmkacircnları ile Muumldahale edildi ____ Evet ____ Hayır
Başka kurum desteği ile Muumldahale edildi ____ Evet ____ Hayır
Destek veren kurum adı _________________________
Sayfa 39 45
Tıbbi desteğe ihtiyacı olan ki1048826i sayısı ____ ____ Yok
Yaralı Sayısı ____ ____ YokYaralı Durumu ____ Ağır ____ HafifKurtarılmayı bekleyen kişi sayısı ____ ____ YokKurtarılmayı bekleyenlerin kişi (ler) _____ Bina iccedilinde ____ DiğerDiğer
Bina Bilgileri
Yangın ____ Evet ____ HayırBinadaki Hasar Durumu ____ Az ____ Orta ____ Ağır ____ YokTehlikeli Madde Riski ____ Evet ____ Hayır ____ Kısmen (kat)
Acil İhtiyaccedillar (kurtarma tadilat vs)
Diğer Accedilıklamalar
EK 5 ZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARI FORMUYOumlNERGE
1 Zarar Azaltma ccedilalışmalarının yapılması ve suumlrduumlruumllebilirliğinin sağlanması amacıyla
aşağıdaki bilgileri belirleyeceğiniz aralıklarla doldurunuz2 Uygulama tarihinde gerccedilekleşen veya yarım kalan ccedilalışmaları ilgili
alana accedilıklamalarıile birlikte yazınız
3 Uygulama surecinde oluşan durumlar ile uygulama tarihinde gerccedilekleştirilemeyen
ccedilalışmaları ldquoNotlarrdquo kısmına tarih bilgisi ile birlikte yazınız
Okul Adı
Tarih
Bina Adı
TehlikeAdı
Tehlike TuumlruumlAlınmasıGerekenOumlnlem
OumlnemDerecesi
(1-4)Planlanma
TarihiUygulama
Tarihi AccedilıklamaYapısı
Yapısal
değil
Diğer
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
Sayfa 40 45
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
NOTLAR
Tarih hellip hellip hellip
Tarih hellip hellip hellip
Tarih hellip hellip hellip
EK 6 Yardım İstenebilecek Bazı Kamu Kurum ve Kuruluşları
18 Valilik ve veya Kaymakamlık19 İl Afet ve Acil Durum Muumlduumlrluumlğuuml20 İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml21 İl Sağlık Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Sağlık Grup Başkanlığı (112 Acil)22 İl Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml (155)23 Belediye24 İtfaiye (110)25 Kızılay26 Muhtarlık27 Hastane ve Klinikler Aile hekimleri28 Arama Kurtarma Birlik Muumlduumlrluumlğuuml29 Jandarma (156)30 Zehir Danışma Merkezi (114)31 Akredite olmuş afetlerle ilgili ccedilalışmaları bulunan Sivil Toplum
Kuruluşları
EK 7 Afet ve Acil Duruma Goumlre İzlenecek Yol
Sayfa 41 45
Afet veya Acil Durum Davranış Şekli
Deprem Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun Deprem bitince binayı tahliye edin
YangınYangın alarmı vererek binayı tahliye edinUumlzerinizdeki giysiler alev aldıysa Dur ndash Yat - Yuvarlan
Duman
Mahsur kaldıysan yerinde sığın Değilse binayı boşaltDuman tabakasının altında kalabilmek iccedilin suumlruumlnerekilerleyeceğini unutma
Tehlikeli madde sızıntısı Yerinde sığınak veya emniyetli bir yere tahliye
Bomba veya Bomba tehdidi Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun veya Tahliye
Şiddet olayları Kilitlen Tecrit
Patlama Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun
Sel Emniyetli bir tahliye veya yerinde sığınak (binaların uumlst katında)
Şuumlpheli veya bilinmeyen şahıslar
Tehdit unsuru değerlendirilerek hemen polis aranır
FırtınaYerinde sığın eğer oumlğrenciler okul bahccedilesinde iseiccedileri tahliye yapılır
EK 8 Temel Davranış Biccedilimleri1- Ccediloumlk ndash Kapan - Tutun2- Yerinde Sığınma3- Tahliye4- KilitlenTecrit1- Ccedilok ndash Kapan ndash Tutun Dizlerimizin uumlstuumlne ccediloumlkerek bedenimizin kapladığı alan olabildiğince kuumlccediluumlltuumllmeye kapanarak başımızı ensemizi ve yuumlzuumlmuumlzuuml korumaya ve eşya ile birlikte hareket etmek iccedilinde tutunma yapmamıza denir2- Yerinde Sığınma Tahliye gerektirmeyen veya buna yeterli zaman olmayan durumlarda uygulanır Genellikle tehlikeli madde sızıntısı teroumlr saldırısı ve şiddetli fırtına gibi durumlarda uygulanır Dışarı ccedilıkılmanız soumlylenene kadar iccedilerde kalınır ve dışarıdan hava girişi oumlnlenir3- Tahliye Bulunduğunuz yeri boşaltmanız demektir4- KilitlenTecrit Bulunduğunuz mekacircndan ayrılmanın guumlvenli olmadığı
Sayfa 42 45
durumlarda korunaklı bir şekilde saklanılmasıdırEK 9 Planda Olması Gereken Haritalar
1 Okul ccedilevresinin haritası2 Okul yerleşkesinin haritası3 Katların haritası4 Tahliye yolu5 Toplanma boumllgesi6 Afete youmlnelik ekipmanın (takım donanımın) bulunduğu yerler
TABLOLAR Tablo 1 Genel bilgiler formuTablo 2 Risk Seviyesine Goumlre Derecelendirme FormuTablo 3 Risk Seviyesine Goumlre MatrisTablo 4 Plandaki Oumlncelik Seviyesi EKLEREK 1 Durum Tespiti Detay Formu (Tehlike Avı)EK 2 Tehlike Profili Belirleme Formurdquo (Risk Analizi) EK 3 Malzeme Bilgi FormuEK 4 Acil Durum Raporu FormuEK 5 Zarar Azaltma Ccedilalışmaları FormuEK 6 Yardım İstenebilecek Bazı Kamu Kurum ve KuruluşlarıEK 7 Afet ve Acil Duruma Goumlre İzlenecek YolEK 8 Temel Davranış BiccedilimleriEK 9 Planda Olması Gereken Haritalar EK HARİTALAREK91 Okul Ccedilevresinin HaritasıEK92 Okul Yerleşkesinin HaritasıEK93 Katların KrokisiEK94 Tahliye Yolu KrokisiEK95 Toplanma Boumllgesi KrokisiEK96 Afete Youmlnelik Ekipmanın Bulunduğu Yerleri Goumlsteren HaritaNOT Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı hazırlanırken sayfaların kaymamasına dikkat edilmelidir Planla birlikti yayınlanan oumlrnek okul krokilerinden faydalanınız
2014- 2015 YILI OKULUMUZUN PERSONEL İKAMETGAcircH ADRES BİLGİLERİ
SN ADI VE SOYADIOKULDAKİ
BRANŞ VEYA GOumlREVİ
CEP TELF E ndashPOSTA ADRESİ VEYA İKAMETGAcircH ADRESİ İMZA
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Sayfa 43 45
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
34
35
HAZIRLYAN UYGUNDUR hellip03 2015 hellip032015
Muumlduumlr Yard Okul Muumlduumlruuml
OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİM PLANI HAZIRLANIRKEN DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR 1Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlanırken Sayfaların kaymamasına DİKKAT edilmeli
2 Planın hazırlanması uygulanması ve palanda goumlrev alan ve okulda goumlrev yapan buumltuumln personel plan hakkında bilgilendirilmelidir
3 Plan baştan sonuna kadar dikkatle okunması ve okulun fiziki yapısı goumlz oumlnuumlne alınarak yetkililerin goumlruumlşlerinin değerlendirilmesi gerekmektedir İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml tarafından Yayınlanan ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquonınrdquo sadece sizlere yardımcı olmak iccedilin yapıldığını tavsiye niteliği taşıdığı unutulmamalıdır
4 Her okul kendi okulunun fiziksel altyapısını ve koşullarını goumlz oumlnuumlnde bulundurarak planını hazırlamalıdır
5 Muumlduumlrluumlğuumlmuumlz tarafından yayınlanan Plan dışında başka illere ait palanlar internet ortamından dirilerek Okul Afet ve Acil Durum Planı hazırlanmamalıdır Muumlduumlrluumlğuumlmuumlz tarafından yayınlanan plan temel alınarak okulunuza uyarlanmalıdır
Sayfa 44 45
7 Plan ekinde bulunan buumltuumln ekler dikkatlilce okunarak doldurulmalıdır8 Plan ekinde yayınlanan Oumlrnek Krokiler nazara alınarak okulunuzun ihata duvarları iccedilerisinde bulunan
okulunuz ve okulunuza ait ek binaların krokileri bilgisayar ortamında veya ccedilok duumlzguumln ve anlaşılır bir tarzda kat planları uumlzerinde sığınak yangın dolabı yangın alarm butonu elektrik panolarının yangın soumlnduumlrme cihazları toplanma yerleri Malzeme depoların kolaylıkla anlaşılır bir tarzda farklı işaretlerle ve renkli kalemle goumlsterilmesi gerekmektedir
9 Planlar ikişer nuumlsha halinde hazırlanmalı Bir nuumlshası okulda kalacak bir nuumlshasırsquoda İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne elden teslim edilecek
10 Merkeze bağlı İlccedileler Planları uumlccediler nuumlsha halinde hazırlamalı Bir nuumlshası İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne elden teslim edilecek Bir nuumlshası okulda kalacak bir nuumlshası da İlccedile Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne teslim edilecek
11 İşin oumlzuuml Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlar bir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilen dersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilip guumlncelleştirilecektir
12Planın Hazırlaması esnasında bilmediğiniz hususlar hakkında Başbakanlık ldquoAfet ve Acil Durum Youmlnetimi Başkanlığı tarafından internet ortamında yayınlanan şu kaynaklardan faydalanınız
1) ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlama Kılavuzurdquo2) ldquoOn Adımda ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlama Kılavuzurdquo 3) ldquoOkullarda Afete Hazırlıkrdquo4) ldquoOkullarda Afet ve Acil Durum Youmlnetim El Kitabırdquo
5) ldquoEğitim Kurumları iccedilin Afet Acil Yardım Planlama Rehberirdquo13 Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları hazırlanmasında okul ve kurum Muumlduumlruuml Okul Afet ve Acil
Durum Youmlnetim Planrsquoları Eğitimini almış olan Muumlduumlr Yardımcısı başta olmak uumlzere Anaokullarında Anasınıfı Oumlğretmeni İlkokullarda Sınıf Oumlğretmeni Ortaokullarda Sosyal Bilgiler Oumlğretmeni Lise ve Mesleki okullarda Coğrafya Oumlğretmenleri sorumlukları dacirchilinde hazırlanmalıdır
14 Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları Muumlduumlrluumlğuumln okulunuzdan planrsquoları istemesi halinde İVEDELİKLE en geccedil bir hafta iccedilerisinde mesai guumlnuumlnde planlar teslim edilmelidir
helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipMUumlDUumlRLUumlĞUuml
İş bu Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planırsquonda goumlrev alan ve okulumuzda bulunan tuumlm personel plan hakkında bilgilendirilmiş olup plan ( ) Sayfadan İbarettir
Okul Muumlduumlruuml ndash İmza Muumlhuumlr 2015
Sayfa 45 45
Tablo 4 Plandaki oumlncelik seviyesiSonuccedil Risk Plandaki Oumlncelik
16 12 9 Yuumlksek 1 Duumlzeyde (en oumlncelikli plan)
86 Orta 2 Duumlzeyde (oumlncelikli plan)43 Az 3 Duumlzeyde (plan)21 Ccedilok Az 4 Duumlzeyde (plan
yapılmayabilir)
Zarar Azaltma ccedilalışmaları planlama oumlncelikleri sonuccedilları doğrultusunda bir program dahilinde Ek-5rsquoteki oumlrnek ldquoZarar Azaltma Ccedilalışmaları Formurdquo kullanılarak gerccedilekleştirilmelidir
HAZIRLIK CcedilALIŞMALARIAfet oumlncesinde oumlnleme ve zarar azaltma aşamasında alınan tuumlm
oumlnlemlere karşın depremani seller fırtına ve tayfunlar gibi bazı tehlikeleri oumlnlemek ve risklerini tamamen ortadan kaldırmak muumlmkuumln olamayacağı iccedilin hazırlık aşamasında bazı oumlnemli faaliyetlerin yuumlruumltuumllmesi kaşınılmazdır Bu faaliyetlerin yanı sıra okullar kazalar kavgalar zehirlenmeler kuumlccediluumlk ccedilaplı yangınlar gibi acil durumlarla ccedilok sık karşılaştıkları iccedilin gerekli hazırlık faaliyetlerini suumlrekli guumlncel ve uygulanabilir duumlzeyde tutmak zorundadırlar
Hazırlık ccedilalışmalarının ana hedefi tehlikelerin topluluklar ve yaşam alanları uumlzerinde doğurabileceği olumsuz sonuccedillara karşı oumlnlemler almak ve etkili muumldahale iccedilin on hazırlıklar yapmaktır Kısacası herhangi bir afet anında acil yardım ihtiyaccedillarının karşılanabilmesi ve ldquoarama-kurtarmardquo kabiliyetinin geliştirilmesi iccedilin yapılması gereken faaliyetlerin tuumlmuumlduumlr Bu amaccedilla eğitilen personel ve temin edilen malzemelerin doğru alanlarda konumlandırılmaları da bu faaliyetlerin iccedilerisinde yer alır Hazırlık safhasında oumlğrenci oumlğretmen ve ccedilalışanların canı ve malı ile milli servetleri afetlerin yıkıcı etkilerinden koruyacak bazı faaliyetlerin yuumlruumltuumllmesi zorunluluğu nedeniyle hazırlık ccedilalışmaları ccediloğu zaman zarar azaltma faaliyetleri ile iccedil iccedile girmiştir Hazırlık ccedilalışmalarının temelini okullarla ilgili tuumlm paydaşların afet veya acil durum anında nasıl davranacaklarının oumlnceden belirlenmesi ve gerekli olan tuumlm eğitim ve tatbikatların yuumlruumltuumllmesi ccedilalışmaları oluşturmaktadır Başka bir deyişle hazırlık ccedilalışmaları muumldahale surecini kapsayan faaliyetlerin oumlnceden planlandığı ve programların geliştirildiği ccedilalışmalar buumltuumlnuumlduumlr
Okul afete muumldahale ccedilalışmaları oumlnceden tahmin edilebilen ve erken uyarı verilebilmesi muumlmkuumln olan tehlikeler ve ani gelişen olaylar iccedilin olay anında yapılması gereken doğru davranış biccedilimlerini de iccedilerir Herhangi bir tehlike anında en doğru davranış biccediliminin ne olduğu ile ilgili bilgi ve beceri geliştirici eğitimler ile tatbikatlar da hazırlık ccedilalışmalarının bir parccedilası olarak duumlşuumlnuumllmelidir
Hazırlık faaliyetleri iccedilerisinde olması gereken başlıca adımlar şunlardır 1 Afete muumldahale ve iyileştirme planlarının hazırlanması
Sayfa 24 45
2 Başta bu planlarda goumlrev alacak kişiler olmak uumlzere oumlğretmenler oumlğrenciler ccedilalışanlar ve veliler iccedilin eğitim ve tatbikat programlarının hazırlanması ve uygulanması
3 Okul iccedili haberleşme bilgi ve iletişimin geliştirilmesi 4 Okul afet ve acil durum youmlnetimi planlama ccedilalışmalarının tanıtılması ve
yaygınlaştırılması5 Goumlrevlilerin eğitimi bilgilendirilmesi ve bilinccedillendirilmesi6 Erken uyarı tahliye sığınak duumlzeni kurtarma ve ilk yardım gibi alt planların
hazırlanması7 Eğitim materyallerinin hazırlanması8 Eksiklerin tespit edilmesi ve giderilmesi9 Tatbikatların yapılması10 Diğer planlarla işbirliği ve koordinasyon
Şekil 4 Afete Hazırlık Ccedilalışmaları DoumlnguumlsuumlHazırlık Ccedilalışmalarına başlarken oumlncelikli olarak şu hususları belirlemek gerekir1- Risklerin Belirlenmesi2- Tehlikeleri Belirlenmesi3- Varsa Eksiklikleri Giderilmesi4- Oumlnceliklerin belirlenmesi 5- Tehlike ve riskleri oumlnlenmesi veya azaltılması6- Zarar goumlrebilirliklerin belirlenmesi7- Mevcut imkacircn ve kaynakları belirlenmesi
HAZIRLIK CcedilALIŞMALARI ESNASINDA YAPILACAKLAR OLANLAR1- Tatbikatların sıklıkla duumlzenli bir tarzda yapılması2- Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Planlama Ccedilalışmalarının Tanıtılması3- Diğer planlarla işbirliği ve koordinasyonun sağlanması4- Eğitim Materyallerinin hazırlanması5- Eksiklerin tespit edilmesi ve giderilmesi6- Goumlrevlilerin eğitimi bilgilendirilmesi ve bilinccedillendirilmesi7- Erken uyarı tahliye sığınak duumlzeni kurtarma ve ilk yardım gibi alt planlarının
hazırlanması
MUumlDAHALE CcedilALIŞMALARI
Sayfa 25 45
Bir afetin oluşumunu takip eden ve afetin oluşundan hemen sonra başlayarak afetin buumlyuumlkluumlğuumlne bağlı olarak 1-2 aylık suumlre iccedilerisinde yapılan faaliyetlerin tuumlmuumlduumlr Muumldahale evresinde ilk hedef en kısa surede en fazla insanın hayatını kurtarmaktır Bunu insan yaşamını ilgilendiren yaralıların sevk edilmesi-tedavisi barınma ve yaşamsal ihtiyaccedillarının temini gibi diğer faaliyetler takip eder Muumldahale faaliyetleri aynı zamanda otorite ve disiplin gerektirir Bu suumlreccedil iccedilerisinde ortaya ccedilıkan gereksinimlerin hızla tespit edilmesi iletişim ve eğitimli kadrolarla ve yeter sayıda ekipmanla muumldahale edilmesi gerekir
Muumldahale aşamasıyla eş zamanlı yuumlruumltuumllen diğer oumlnemli ccedilalışmaların başlıcalar şunlardır
1 Hasar tespitlerinin yapılması tehlike yaratan enkazların kaldırılması ve patlama yangın
gibi ikincil afetlerin oumlnlenmesidir2 Afetin kısa sureli ve direk etkilerine hitap eden muumldahale faaliyetleri ile afetin
olumsuz etkilerinigidermek iccedilin bilgi ve becerilerin uygulanması
3 Guumlvenliğin arttırılması olası tehditlerin nedenleri ve kaynağının araştırılması
4 Goumlzetim ve denetimlerin arttırılması 5 Aksayan hizmetlerin en kısa surede suumlrduumlruumllebilirliğinin sağlanması
faaliyetleri de eşzamanlı olarak yuumlruumltuumllmelidir
Bu nedenle bu evrede hızlı değerlendirme ve temel bilgilerin elde edilmesi ve artccedilı olay olasılıklarının değerlendirilmesi bu surecin sağlıklı yuumlruumltuumllmesinde buumlyuumlk oumlnem taşımaktadır
Uumllkemizde yaygın olarak acil durum planlaması adı ile tanınan muumldahale ccedilalışmalarının ana amacı acil durum veya afet sonucu oluşan olaylara zamanında hızlı ve etkili olarak muumldahale ederek can kaybı ve yaralanmaların artmaması afetin neden olabileceği yangınlar patlamalar salgınlar gibi ek tehlike ve risklerle can ve mal kaybının buumlyuumlmemesi ve okulun normal faaliyetlerine bir an oumlnce doumlnebilmesi iccedilin gerekli tuumlm faaliyetlerin hangi oumlrguumltlenme şekliyle kimler tarafından ne zaman hangi goumlrev ve yetkiyle hangi kaynaklar kullanılarak yuumlruumltuumlleceğini accedilıkccedila tanımlayan bir belgedir
Sayfa 26 45
Şekil 5 Muumldahale Ccedilalışmaları Doumlnguumlsuuml
MUumlDAHALE CcedilALIŞMALARI ESNASINDA YAPIMASI GEKENLER1- Psikososyal desteğin sağlanması2- Afet tuumlruuml ve etkisine goumlre davranış şekli (tahliye veya yerinde korunma)3- Olayın buumlyuumlkluumlğuuml ve ccedilevresindeki etkileri hakkında bilgi toplama4- Yetkililerini ve velilerin bilgilendirilmesi5- Sorumlu kurum ve kuruluşlardan yardım talep edilmesi6- Oumlğrenci oumlğretmen ve ccedilalışanların korunması ve acil ihtiyaccedilların sağlanması7- Muumldahale ekiplerin goumlreve sevk edilmesi
İYİLEŞTİRME CcedilALIŞMALARIMuumldahale suumlrecinden sonra başlayan ve afetin buumlyuumlkluumlğuumlne goumlre 1-2
yıl gibi daha uzun bir sureyi kapsayan faaliyetlerin tuumlmuumlduumlr Muumldahale surecinde ccedileşitli sebeplere bağlı olarak gerccedilekleştirilemeyen bazı ccedilalışmalar da bu suumlreccedil iccedilerisinde gerccedilekleştirilebilir Okullar iccedilin iyileştirme aşamasında yapılacaklar okulun bir an oumlnce accedilılması ve normal programına doumlnebilmesi iccedilin planda oumlngoumlruumllen eylemlerin uygulanması ccedilalışmalarını iccedilerir Ana hedef eğitimin muumlmkuumln olan en kısa sure iccedilerisinde başlayabilmesinin temini ve meydana gelen olaydan elde edilen derslerin ışığı altında daha guumlvenli ve emniyetli bir okul ve eğitim ortamı oluşturmaktır
Bu faaliyetlerin hazırlık faaliyetleri sırasında planlanması etkin olarak uygulanabilmesi iccedilin gereklidir İyileştirme faaliyetleri uzun surelidir ve eğitime başladıktan sonra da devam edebilir İyileştirme faaliyetleri afet veya acil durumların neden olduğu fiziksel eğitsel youmlnetsel psikolojik sosyal ve ccedilevresel kayıp ve zararların hangi imkacircn ve kaynaklar kullanılarak nasıl giderilebileceğini afetin fırsata doumlnuumlştuumlruumllerek okul ve ccedilevresinin nasıl daha guumlvenli ve emniyetli bir hale getirilebileceğini okulun normal faaliyetlerine bir an oumlnce doumlnebilmesini ve eğitim kalitesinin yuumlkselmesini sağlayan ccedilalışmaların buumltuumlnuumlduumlr Bu suumlreccedil iccedilerisinde yuumlruumltuumllmesigereken faaliyetler Şekil 6rsquoda şematik olarak goumlsterilmiştir
İyileştirme faaliyetleri afet veya acil durumların neden olduğu fiziksel eğitsel youmlnetsel psikolojik sosyal ve ccedilevresel kayıp ve zararların hangi imkan ve kaynaklar kullanılarak nasıl giderilebileceğini afetin fırsata doumlnuumlştuumlruumllerek okul ve ccedilevresinin nasıl daha guumlvenli ve emniyetli bir hale getirilebileceğini okulun normal faaliyetlerine bir an oumlnce doumlnebilmesini ve eğitim kalitesinin yuumlkselmesini sağlayan ccedilalışmaların buumltuumlnuumlduumlr
İyileştirme suumlreci iccedilerisinde yuumlruumltuumllmesi gereken faaliyetler şunlardır
Ccedilevre ve Şehircilik Bakanlığı AFAD ve Belediyelerle işbirliği yapılacaktır1 Okulun yeniden accedilılması Afetten sonra okulun en kısa zamanda eğitime
accedilılması2 Bina ve tesislerin fiziksel yapısal iyileştirmesi3 Youmlnetsel iyileştirme İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml ve İlccedile Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuumlyle4 Eğitsel iyileştirme İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml ve İlccedile Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuumlyle5 Psikolojik iyileştirme Okul Rehberlik Servi ve gerekirse RAMrsquo da destek
sağlanır6 Sosyal ve ccedilevresel kayıp ve Zaraların hangi imkacircn ve kaynaklar kullanılarak
nasılSayfa 27 45
Giderilebileceği ile afetin fırsata doumlnuumlştuumlruumllerek okul ve ccedilevresinin nasıl daha guumlvenli ve emniyetli bir hale getirilebileceği ve eğitim kalitesinin artırılacağını duumlzenleyen planlama tuumlruumlduumlr
Okul afet ve acil durum youmlnetimi planlaması iccedilerisinde yer alan zarar azaltma hazırlık muumldahale ve iyileştirme ccedilalışmalarının bir buumltuumln olarak goumlruumllmelidir
Okul afet ve acil durum youmlnetimi planları bir kere hazırlanarak dolaplara bırakılan belgeler olmamalıdır Okulun kapasitesi ve durumundaki değişimlere tatbikatlardan ve yıllık eylem planındaki faaliyetlerden elde edilen deneyim ve derslere goumlre yılda en az bir kere revize edilmelidir
Okul afet ve acil durum youmlnetimi planıyla uyumlu olacak şekilde yıllık faaliyet planının hazırlanması ve uygulanması son derece oumlnemlidir Yıllık faaliyetlerin planlama şekli aşağıda goumlsterildiği gibi
Şekil 6 İyileştirme Ccedilalışmaları Doumlnguumlsuuml
İYİLEŞTİRME CcedilALIŞMALARI ESNASINDA TAKİP EDİLECEK BASAMAKLAR1- Okulun yeniden accedilılması2- Psikolojik iyileştirmenin sağlanması3- Eğitsel iyileştirme yapılması4- Bina ve tesislerin fiziksel yapısal iyileştirilmesi5- Youmlnetsel iyileştirme yapılanması
ZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARIBirccedilok kaynakta zarar azaltma afetlerin etkilerinden kaynaklanan can ve mal kayıplarının
azaltılmasına youmlnelik ccedilabaların buumltuumlnuuml olarak tanımlanır Bir başka deyişle bu aşamada yapılacaklar tehlikeli durumlar karşısında oluşabilecek can ve mal kayıplarını muumlmkuumlnse ortadan kaldırmayı değilse olabildiğince azaltmayı amaccedillayan ccedilabaların buumltuumlnuumlduumlr Zarar azaltma sadece oumlnleme yaklaşımından farklı olarak oumlzellikle doğal kaynaklı tehlikelerin kaccedilınılmaz olduğunu kabul ederek afetlerin etkilerini en az zararla atlatmaya youmlnelik toplumsal direnccedil ve beceri geliştirmeyi de amaccedillar
Adından da anlaşılacağı uumlzere afet oumlncesinde ve afet planlaması genel ccedilerccedilevesi iccedilerisinde oumlncelikle yapılması gereken ccedilalışmalar aşağıdaki hususları iccedilermelidir1- Okul ve ccedilevresindeki tehlikelerin belirlenmesi analizi ve
değerlendirilmesi2- Okul nuumlfusu yapı alt yapı ve insan faaliyetleri envanterinin
(dokuumlmanlarının) ccedilıkarılması
Sayfa 28 45
1OKUL AFET ve ACİL DURUM YOumlNETİMİPLANLAMA CcedilALIŞMALARININ TANITILMASI2GOumlREVLİLERİN EĞİTİMİ BİLGİLENDİRİLMESİ ve BİLİNCcedilLENDİRİLMESİ3ERKEN UYARI TAHLİYE-SIĞINAK DUumlZENİ KURTARMA ve İLKYARDIM GİBİ ALT PLANLARIN HAZIRLANMASI4EĞİTİM MATERYALLERİNİN HAZIRLANMASI5EKSİKLİKLERİN TESPİT EDİLMESİ VE GİDERİLMESİ6TATBİKATLARIN YAPILMASI7DİĞER PLANLARLA İŞBİRLİĞİ VE KOORDİNASYON
1TEHLİKELERİ BELİRLE2ZARAR GOumlREBİLİRLİKLERİ BELİRLE3RİSKLERİ BELİRLE analiz eder
4OumlNCELİKLERİ BELİRLE5MEVCUT İMKAN VE KAYNAKLARI BELİRLE6VARSA EKSİKLİKLERİ GİDER7TEHLİKE VE RİSKLERİ OumlNLE VEYA AZALT
HAZIRLIK CcedilALIŞMALARIZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARI
3- Fiziksel sosyal ekonomik ve ccedilevresel zarar goumlrebilirliklerin (etkilenme oranları) belirlenmesi
4- Risklerin belirlenmesi5- Oumlluumlm ve yaralanma riskleri 6- Tehlikenin yol accedilabileceği zincirleme veya ek tehlike ve riskler7- Fiziksel riskler (yapı altyapı elektrik mekanik tesisat ve okul donanımının
riskleri)8- Sosyal psikolojik ve ekonomik riskler9- Ccedilevresel riskler10- Afet senaryolarının hazırlanması11- İmkacircn ve kaynaklarla guumlccedilluuml ve zayıf youmlnlerin fırsat ve tehditlerin
belirlenmesi (SWOT analizi)12- Risk azaltma stratejilerinin belirlenmesi ve maliyet fayda analizleri13- Yasal kurumsal ve finansal olanakların belirlenmesi14- En akılcı stratejik amaccedil hedef ve eylemlerin belirlenmesi ve
uygulanması15- Performans kriterleri (oumllccediluumltleri kıstasları) ile izleme ve değerlendirme
youmlntemlerinin belirlenmesi16- Uygulamanın izlenmesi aksayan youmlnlerin belirlenmesi ve gerekiyorsa
planın guumlncelleştirilmesi
Zarar azaltma ccedilalışmalarını kısaca şoumlyle sıralayabiliriza) Tehlikelerin belirlenmesi b) Zarar goumlrebilirliklerin belirlenmesi c) Risklerin belirlenmesi d) Oumlnceliklerin belirlenmesie) Mevcut imkacircn ve kaynakların belirlenmesi f) Varsa eksikleri gidermek g) Tehlike ve riskleri oumlnlemek veya azaltmak iccedilin yapılması gereken ccedilalışmalardır
Tehlike ve riskleri oumlnlemek veya zararlarını azaltmak iccedilin yapılması gereken ccedilalışmalar kısmında gerekli formlar doldurulup her sene guumlncelleştirmesi gereken kısmını guumlncelleyerek dosyanın son boumlluumlmuumlne eklidir
Sayfa 29 45
Şekil 8rsquode goumlsterildiği gibi planla uygula kontrol et ve eksikleri gider şeklinde olmalıdırOkul afet ve acil durum youmlnetimi planları bir kere hazırlanarak bırakılan belgeler
olmamalıdır Okulun kapasitesi ve durumundaki değişimlere tatbikatlardan ve yıllık eylem planındaki faaliyetlerden elde edilen deneyim ve derslere goumlre yılda en az bir kere revize edilmelidir Okul afet ve acil durum youmlnetimi planıyla uyumlu olacak şekilde yıllık faaliyet Planının hazırlanması ve uygulanması son derece oumlnemlidir Yıllık faaliyetlerin planlama doumlnguumlsuuml Her faaliyetin mutlaka bir değerlendirmesi yapılarak problemler saptanmalı ve duumlzeltilmesi iccedilin gerekli ccedilalışmalar yapılmalıdır
YILLIK FAALİYETLER İCcedilİN PLANLANMASI GEREKENLER1 PLANLA (Planların oluşturulması) 2 UYGULA (Faaliyetlerin uygulanması) 3 KONTROL (Uygulamaların değerlendirilmesi)4 EKSİKLERİ GİDER (Problemlerin saptanması ve duumlzetilmesi yolunda adımların atılması) şeklinde olmalıdır Her faaliyetin mutlaka bir değerlendirmesi yapılarak problemler saptanmalı ve duumlzeltilmesi iccedilin gerekli ccedilalışmalar yapılmalıdır
Yıllık planlar şu faaliyetleri iccedilermelidir1 Zarar azaltma ve hazırlık konusunda alınabilecek oumlnlemleri ve yapılacak faaliyetleri2 Muumldahale iyileştirme ve yeniden inşa ile ilgili faaliyetleri (eğitim tatbikat vb)3 Oumlğrenciler oumlğretmenler aileler ve halk iccedilin afet eğitimini4 Hem kendi okulu hem de diğer okullarla bilgi ve tecruumlbe paylaşımını5 Problemleri saptama alınabilecek oumlnlemleri belirleme ve problemleri ccediloumlzmeye ilişkinyapılabilecek diğer faaliyetleri iccedilermelidir
YILLIK PLANLARDA AŞAĞIDAKİ BAŞLIKLAR MUTLAKA OLMALIDIR1 Yıllık planın amaccedil ve hedefleri2 Faaliyet tiplerine goumlre ccedileşitli alt faaliyetleri3 Uygulama takvimi
Sayfa 30 45
4 Sorumlu kişi veveya kişiler varsa işbirliği yapılan kurum kuruluş ve sivil toplum oumlrguumltleri5 Buumltccedile6 Her aktivite iccedilin gerekli olabilecek diğer bilgi ve accedilıklamalar
PLANLARIN DEĞERLENDİRİLMESİAfet ve Acil Durum Youmlnetimi planları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlarbir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilendersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilmesive guumlncelleştirilmesi gereken belgelerdir Afet planlaması bir eylem değil bir suumlreccediltir vezaman iccedilerisinde afet tuumlrlerinin buumlyuumlkluumlklerinin ve sıklıklarının değişimi bilim ve teknolojidekiyeni gelişmeler imkan ve kaynaklardaki artışlara bağlı olarak suumlrekli guumlncellenmelidirAfet ve Acil Durum Youmlnetimi planlarında dikkate alınması gereken ana oumlzellikleri aşağıdakigibi oumlzetlemek muumlmkuumlnduumlr1- Gerccedilekccedili ve kabul edilebilir olmalıdır2- Mevcut durumu olduğu gibi yansıtmalıdır3- Buumltuumln tehlike ve riskleri belirlemelidir4- Gerccedilekccedili afet senaryoları esas alınarak hazırlanmalıdır5- Farklı gruplar ve kuruluşlar arasında en uygun yardımlaşma işbirliği ve koordinasyonesaslarını belirlemelidir6- Goumlrev yetki ve sorumluluklar accedilıklıkla belirtilmeli belirsizlik goumlrev girişimleri ve
tekrarlanmalara fırsat verilmemelidir7- Youmlnetim komuta ve kontrol mekanizmalarının ve bilgi akışının nasıl olacağı accedilıklıkla
belirlenmeli ve youmlnetim karmaşasına neden olunmamalıdır8- Yeni kaynak ve yeni kuruluşlara ihtiyaccedil goumlsteren belgeler yerine mevcut imkacircn vekaynaklarla neler yapılabileceğini ilave imkan ve kaynakların gerccedilekccedili olarak neredenve nasıl karşılanacağını goumlsteren belgeler olmalıdır
Planın ve yapılan faaliyetlerin geliştirilebilmesi iccedilin mutlaka her faaliyetten sonra ve her yılın sonunda değerlendirilmesi gerekir Değerlendirmenin kolay ve anlaşılır olmasını sağlamakamacıyla daha oumlnce geliştirilmiş standart formlar kullanılabilir veya okulun kendi tehlike risk ve mevcut durumuna goumlre hazırlanmış bir değerlendirme formu hazırlanabilir
OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİMİ İCcedilİN TAVSİYE EDİLEN YILLIK CcedilALIŞMA PLANI
OKULTARİH AKTİVİTE YETKİLİ
KİŞİGERCcedilEKLEŞTİRİLDİĞİ
TARİHOkul Muumlduumlruumlnuumln Oumlğretmenler zuumlmre toplantısında Deprem Sel Yangın Kaza Gıda zehirlenmesi Salgın hastalık ve yapısal olmayan teroumlr olayları Biyolojik ve kimyasal tehlikeler karşı Okul Afet ve Acil durum Planın oumlneminin anımsatması ve oumlğretmenleri bu hususta bilgilendirmesihellip
Sayfa 31 45
helliphellip2015
Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Kurulunun Kurulması ve yetkilendirilmesi Uygun oumlzelliklere sahip personel ve goumlnuumllluumllerin belirlenmesi Afet youmlnetimi iccedilin goumlrevlendirmelerin yapılması
helliphellip2015
Okul Mekacircnları tesislerinin tehlike analizi Tehlike yollarına ait tehlike analizi Oku Kroki Planlarının Acil Durum telefon numaraları guumlncellenmesi Ailelere mesaj goumlnderilmesi Potansiyel tehlikelere goumlre tahliye guumlzergacirchlarının belirlenmesi
helliphellip2015
Tehlike Zarar Goumlrebilirlik ve Kapasite Değerlendirmesi Fiziksel Korunma Oumlnlemleri Alınması Muumldahale Kapasitesinin ve Kaynaklarının Geliştirilmesi
helliphellip2015Planın Uygulanması Değerlendirilmesi ve Guumlncellemesi iccedilin Tatbikatların Yapılması
helliphellip2015Personel ve oumlğrencilere afet youmlnetimi ve planla ilgili eğitimin verilmesi
helliphellip2015
Oumlğrenci velilerine afet youmlnetimi ve planla ilgili eğitimin verilmesi Okul Aile Birliğini toplayarak Okul afet ve acil durum youmlnetimi ve planla ilgili eğitimin verilmesi ve bilinccedillendirilmesi
helliphellip2015
Zarar azaltma ve hazırlık konusunda alınabilecek oumlnlemleri ve yapılacak faaliyetleri Muumldahale iyileştirme ve yeniden inşa ile ilgili faaliyetlerin goumlruumlşuumllmesi
helliphellip2015
Hem kendi okulu hem de diğer okullarla bilgi ve tecruumlbe paylaşımının yapılması Problemleri saptama alınabilecek oumlnlemleri belirleme ve problemleri ccediloumlzmeye ilişkin yapılabilecek diğer faaliyetlerin goumlruumlşuumllmesi
helliphellip2015Personel ve oumlğrencilere afet youmlnetimi ve planlama eğitiminin verilmesi
helliphellip2015 28 Şubat sivil savunma ldquoİkaz alarm Tatbikatırsquonın yapılması
helliphellip2015 hellip022015 1-7 Mart tarihlerinde Personel Tahliye tatbikatının yapılması
helliphellip2015Plan ve hazırlıkların goumlzden geccedilirilmesi Planın Uygulanması Değerlendirilmesi ve Guumlncellemelerin yapılıp revize edilmesi
Kontrol eden
Tarih Eğitim Yılı
NOT Yukarıdan aşağıya doğru sıralanan tarihlerde yapılması istenilen etkinlikler sadece okulunuza bu hususta yardımcı olmak iccedilin yapılmıştır Okulunuzun Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı hazırlarken uygun goumlrduumlğuumlnuumlz daha iyi ve kalıcı etkinlikleri değişik tarihlerde yapıla bilinir olduğunu unutmayınız
Yapılan ccedilalışmaların afet ve acil durum youmlnetimi doumlnguumlsuumlne uygunluğu ile gerccedilekleştirilen ve gerccedilekleştirilemeyen faaliyetlerin kontrol edilmesinin ve gerekirse planlama ccedilalışmalarının yeniden goumlzden geccedilirilmesinin planın başarısı iccedilin oumlnemli olduğu unutulmamalıdır Bu amaccedilla planın buumltuumln aşamaları tekrar goumlzden geccedilirilmeli tatbikatlarla ve yıllık olarak hazırlanacak ccedileşitli faaliyetlerle plan sınanmalıdır
Sayfa 32 45
İŞBİRLİĞİNE GİDİLECEK KURUM VE KURULUŞLARBir afet anında birccedilok okul dışı kaynağa ihtiyaccedil duyulacaktır Bazı durumlarda aşağıda
belirtilen kurumlarla oumlnceden ilişkiye geccedililmesi ve anlaşmalar yapılması gerekebilir
1 Youmlredeki bakanlık valilik ve kaymakamlıkların ilgili birimleri2 İl Afet ve Acil Durum Muumlduumlrluumlğuuml3 İl Sağlık Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Sağlık Grup Başkanlığı (112 Acil)4 İl Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml (155)5 Belediye6 İtfaiye (110)7 Kızılay (168)8 Muhtarlık9 Hastane ve Klinikler Aile hekimleri10 Jandarma (156)11 Zehir Danışma Merkezi (114)12 Akredite olmuş afetlerle ilgili ccedilalışmaları bulunan Sivil Toplum Kuruluşları13 Parlayıcı patlayıcı tehlikeli madde muumldahale otoriteleri14 Yerel youmlnetim hizmet birimleri15 İnşaat şirketleri iş makine parkları16 Acil durum ekipmanı sağlayan kuruluşlar17 Sigorta şirketleri ile iş birliğine gidilir
Bunlar dışında komşu binalarla acil muumldahalede karşılıklı yardımlaşma protokolleri ve ilgili kurum ve kuruluşlarla da anlaşmalar yapılmalıdır Ayrıca her yıl boumllgesel olarak resmi kuruluşlar ve komşu okulların davet edildiği ccedileşitli senaryolara goumlre duumlzenlenecek muumldahale kurtarma ve yardımlaşma tatbikatlarına da katılmak gerekir
ANLAŞMALAROumlnce herhangi bir acil durumda herhangi bir protokol yapmadan yardım alınabilecek
kurum ve kuruluşların irtibat bilgileri belirlenmelidir Ardından afet ve acil durum anlarında karşılıklı yardım ve işbirliği iccedilin protokoller ihtiyaca goumlre duumlzenlenmelidir Bu noktada şu kurumlarla işbirliği yapılmalıdır
1- Personelin hellip Komuta Merkezirsquone ulaştırılması iccedilin servis şirketleriyle2- Telefon hatlarında sorun yaşandığında oumlncelik sağlanması iccedilin Tuumlrk Telekom ve oumlzel
şirketlerle3- Telsiz kullanımı ve uydu telefonlarına youmlnelik hat anlaşmaları iccedilin ilgili kurumlarla4- Donanım altyapı network youmlnetimi iccedilin hellip ile5- Komuta Merkezi yiyecek-iccedilecek desteği iccedilin yemek firmalarıyla6- Komuta Merkezi personelinin barınması amacıyla yakın otellerle7- Deprem anında yoğun destek vermeleri iccedilin guumlvenlik şirketleriyle8- Deprem buumlyuumlkluumlğuuml yuumlksek olan senaryolarda kuruma gelen ihbarların karşılanması
amacıyla arama merkezi şirketiyle9- Uzman temini konusunda muumlhendis odaları ve dernekleriyle10- Ccedilalışan desteği verilmesi konusunda işbirliği sigorta şirketleriyle11- Afet durumundaki kargaşa ve yoğunluktan etkilenmemek amacıyla kurye ve kargo
şirketleriyle12- Avans ve tazminat oumldemelerinin kısa surede gerccedilekleştirilebilmesi ve gezici uydu
şubelerinden işlem yapılabilmesi iccedilin bankalarla
OKULDA TAHLİYE TATBİKATLARI YAPILIRKEN DİKKAT EDİLİCEK HUSUSLARYangın veya Şiddetli bir depremde uygulanacak Bina Tahliyesidir Okul İdaresi (Merkezi İdari Grup)
Sayfa 33 45
1 Bina tahliyesi iccedilin Yangın alarmını ccedilalıştırılır Oumlğrenciler ve okul ccedilalışanlarına iccedileride kalmalarını veya sığınma alanlarına gitmeleri anons edilir2 Durum uygunsa tuumlm kapı ve pencereleri kapatılır ( yangın durumunda)3 Durum uygunsa havalandırma sistemini kapatılır(Yangın kapıları kapatılır)4 Toplanma Alanında oumlğrencilerle haberleşme devamlılığı sağlanır(oumlrneğin ldquoGuumlvenli bir Yere Sığınrdquo Binaya Geri Doumln Yerinde Sığın Oumlğrenci Teslimi ya da acil durum veya tatbikat sona erdiğinde Tehlike Geccedilti anonsunun yapılması)
Tuumlm PersonelOumlnceden sınıflarda yangın ve deprem proseduumlrlerinin nasıl uygulanacağına dair tatbikat
yapılır Tahliye esnasında oumlzel yardıma ihtiyacı olacak oumlğrencilerle personel belirlenir Ziyaretccedililere yardımcı olunma konusunda da hazırlık yapılır Oumlğrencilere Bina Tahliyesi Talimatlarına Uymaları Hatırlatılır
D İ K K A TDoumlnme İtme Konuşma Koşma Acele Etme Takip Et
Oumlğrenciler tek veya ikişerli sıra halinde dışarı ccedilıkarılır Oumlzel yardıma muhtaccedil oumlğrenci ve personele yardım edilip edilmediği kontrol edilir Oumlğrencilere cep telefonlarını KULLANMAMALARI ve hatları meşgul etmemeleri gerektiği hatırlatılır Karşılaşılan her tehlikeye youmlnelik farklı acil durum proseduumlruuml hakkında oumlnceden goumlruumlşuumlluumlr ve uumlzerinde karara varılırBaşlıca beş farklı seccedilenek bulunur1 Bina Tahliyesi 2 Yerinde Sığınmak 3 Bir araya Toplanıp Dışarıda Barınmak 4 Guumlvenli bir Yere Sığınmak 5 KilitlenTecrit Proseduumlrlerin her biri değerlendirilir ya aynı şekilde yada uygun biccedilimde değiştirilerek uygulamaya konur Tehlike geccediltiğinde ve ortam guumlvenli olduğunda oumlğrenciler sınıflara doumlnebilir veya Okul Afet ve Acil Durum Oumlğrenci Teslim Proseduumlruuml uygulanabilir
DİKKAT PLANLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ İşin oumlzuuml Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlar bir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilen dersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilip guumlncelleştirilecektir
Sayfa 34 45
Sayfa 35 45
YANGIN TALİMATI (EK-3) (200712937 KARAR SAYILI BİNALARIN YANGINDAN KORUNMASI HAKKINDA YOumlNETMELİK ESASLARINA GOumlRE
HAZIRLANMIŞTIR)1A- YANGINA KARŞI AŞAĞIDAKİ OumlNLEMLERİ ALINIZ1-BİNANIZDAKİ BACA VE BORULARI ZAMANINDA TEMİZLE- YİNİZ2-SİGARANIZI İYİCE SOumlNDUumlRUumlP SİGARA TABLASINA ATINIZ3-CcedilATI ARALARINDA ELEKTRİK TESİSATIYANICI PARLAYICI PATLAYICI MADDE BALANDURMAYINIZ4-İZİNSİZ ELEKTRİK LPG GAZLI OCAK SOBA VB KULLANMA-YINIZ5- ELEKTRİK TESİSATI İŞLERİNİ MUTLAKA EHLİYETLİ KİŞİLERE YAPTIRINIZ6-ELEKTRİK TESİSATININ FENNİ MUAYENESİNİ YAPTIRINIZ7-ELEKTRİK SİGORTALARINI OTOMATİK HALE GETİRİNİZ8-YANGIN SOumlNDUumlRME CİHAZ VE MALZEMELERİNİ HER AN KULLANILIR HALDE BULUNDURUNUZ9- MESAİ BİTİMİ BUumlTUumlN ODALARI KONTROL ETTİRİNİZ10 ARŞİV VE ANBARLARDA SOBA KULLANMAYINIZ11-SİGARA İCcedilİLMESİ YASAK OLAN YERLERDE SİGARA İCcedilME-YİNİZ12- BUumlTUumlN PERSONELİ YANGIN KONUSUNTA EĞİTİNİZ13- YANGIN KACcedilIŞ YOLLARINI KULLANILIR HALDE TUTUNUZ
2B- YANGIN ANINDA AŞAĞIDAKİ İŞLEMLERİ YAPINIZ1-TELAŞLANMAYINIZYANGINI CcedilEVRENİZE VE SORUMLU KİŞİLERE DUYURUNUZ (CcedilANZİLALARMSES VB İLE)2-İTFAİYEYE HABER VERİNİZ (TEL 110)3-ADRESİ EN KISA VE DOĞRU OLARAK BİLDİRİNİZ4-YANGIN CİNSİNİ BİLDİRİNİZ (BİNABACAAKARYAKITELEKTRİK MOTORLU ARACcedil VB)5- İTFAİYE GELİNCEYE KADAR YANGINI SOumlNDUumlRMEK İCcedilİN ELDE MEVCUT ARACcedil GERECcedilTEN FAYDALANMAYA CcedilALIŞINIZ6-YANGININ YAYILMASINI OumlNLEMEK İCcedilİN KAPI VE PENCERELERİ KAPATINIZ KİLİTLEMEYİNİZYANICI MADDELERİ UZAKLAŞTIRINIZ7-OumlNCE CANLILARI SONRA KIYMETLİ EVRAK VE MALZEMEYİ KURTARINIZ8-BUNLARI YAPARKEN KENDİNİZİ VE BAŞKALARINI RİSKE ATMAYINIZ9- YANGIN SOumlNDUumlRME EKİPLERİ VEYA ŞEHİR İTFAİYESİ GELDİKTEN SONRA ONLARIN EMRİNE GİRİNİZ10-HASTA VE YARALILARA İLKYARDIM YAPINIZZEMİNE ULAŞMAMIŞ ASAN-SOumlRLER İLE YANGIN MOTOPOMPLARI HARİCcedil ELEKTRİKLERİ KESİNİZ
C LUumlZUMLU TELEFONLARİTFAİYE 110 BİNA KORUMA AMİRİ ELEKTRİK 186POLİS İMDAT 155 SU 185AMBULANS 112 DOĞAL GAZJANDARMA İMDAT 156
EYANGIN CcedilIKIŞ SEBEPLERİ1 TALİMAT VE EMİRLERE UYMAMAKTAN2 BİLGİSİZLİKTEN3 İHMALDEN4 SABOTAJ HAREKETLERİNDEN5 SICcedilRAMA VE KAZALARDAN6 ELEKTRİK ARKI VE KONTAĞINDAN
D YANGIN SOumlNDUumlRME CİHAZININ KULLANILIŞI1- CİHAZI YANGIN YERİNE GETİRİNİZRUumlZGARI ARKANIZA
ALINIZ2- ATEŞE MUumlMKUumlN OLDUĞUNCA YAKLAŞINIZ3- TETİK MEKANİZMASINI KİLİTLEYEN PİMİ CcedilIKARTINIZ
VEYA KARBONDİ- OKSİTTUumlPUumlNUumlN (KUumlCcedilUumlK TUumlP) VALFİNİ SOLA DOĞRU CcedilEVİREREK ACcedilINIZ
4- TETİĞE SONUNA KADAR BASARAK CcedilIKAN GAZI VEYA TOZU YANGININ DOĞDUĞU YERE PUumlSKUumlRTUumlNUumlZ
5- YANGINI OumlN TARAFTAN ARKAYA DOĞRU SOumlNDUumlRUumlNUumlZ
6- YANGINI SOumlNDUumlĞUumlNDEN EMİN OLMADAN TERK ETMEYİNİZ
7- TOZLU CİHAZLARI TOZ BİTENE KADAR BOŞALTINIZ
F YANGIN CcedilALIŞMA SAATLERİ İCcedilİNDE OLURSA1- HABER VERME YANGINI İLK GOumlREN KİMSE ALARM ZİL
TELEFON BAĞIRARAK VB HAREKETE GECcedilİRMEKLE BERABER TELEFONLA İTFAİYEYE HABER VERİR
2- EKİPLERİN GOumlREVLERİ SOumlNDUumlRME EKİBİ YANGININ CcedilIKTIĞI YERİN UumlST VE YANLARINDAKİ ODALARDA TERTİBAT ALARAK YANGINI SOumlNDUumlRMEYE CcedilALIŞIR KURTARMA EKİBİ VARSA OumlNCE CANLILARI KURTARIR YANGINDA OumlNCELİK SIRASINA GOumlRE EVRAK VE EŞYALARI BOŞALTMAYA HAZIR HALE GETİRİR GEREKİYORSA BİNANIN HENUumlZ YANMA TEHLİKESİ OLMAYAN KISIMLARINA TAŞIYABİLİRLER YANGIN CcedilIKAN BİNANIN TAHLİYESİNE OLAY YERİNE GELEN İTFAİYE AMİRİNİN VEYA MUumlLKİYE AMİRİNİN EMRİYLE BAŞLANIR KURTARILAN EŞYA İTFAİYE AMİRİ VEYA İDARİ İŞLER BİRİM AMİRİNİN GOumlSTERECEĞİ BİR YERE TAŞINIRİLKYARDIM EKİBİ YARALI VE HASTALARA İLKYARDIM YAPARKORUMA EKİBİ YANGINDAN KURTARILAN EŞYALARI KORUR PANİK VE KARGAŞAYI OumlNLER
G YANGIN CcedilALIŞMA SAATLERİ DIŞINDA OLURSA 1- HABER VERME YANGINI İLK GOumlREN KİMSE ALARM ZİL TELEFON BAĞIRARAK VB HAREKETE GECcedilİRMEKLE BERABER TELEFONLA İTFAİYEYE HABER VERİR AYNI ZAMANDA YANGIN İHBAR TELEFONUNUN YANINDAKİ LİSTEDEN AMİRİNE VE İLGİLİLERE HABER VERİR 2GOumlREVLİLERİN HAREKET TARZIYANGIN YERİNE GELEN DAİRE MUumlDUumlRUuml İLE EKİP PERSONELİ DERHAL VAZİFELERİNE BAŞLARLAR
H YANGIN BİNANIN YAKININDA OLURSA1- BİNANIN YANGIN TEHDİTİ ALTINDAKİ TARAFINDA
BULUNAN ODALARIN PERDELERİ CcedilIKARILIR PENCERELER KAPATILIR GEREKİYORSA EVRAK DOSYA VE DİĞER EŞYALAR TEHLİKESİZ YERLERE TAŞINIR
2- CcedilATIDA KORUMA TERTİBİ ALINIR CcedilATI VE DİĞER YERLERE DUumlŞEN KIVILCIM SOumlNDUumlRUumlLUumlR AHŞAP KISIMLAR VE CcedilATI BOL SU İLE ISLATILIR 7
GOumlREVİ SOumlNDUumlRME EKİBİ KURTARMA EKİBİ KORUMA EKİBİ İLKYARDIM EKİBİ (İTFAİYE) (EMNİYET)
EKİP BAŞI EKİP PERS
EK 1 Durum Tespiti Detay Formu (Tehlike Avı)Okulun Adı Tarih BİNA BLOK ADI KAT EMEğitim MateryaliMMasaDDolapNBNote Book PC Masauumlstuuml BilY Yazıcı S Sıra K Kuumlrsuuml
Oda Derslik Laboratuvar Adı veya Nosu
Durum
EH
Durum
EH
Durum
EH
Sıra ve Masalar sabitlenmiş miSıra ve Masalar geccedilişi kapatıyor muAraccedil gereccedil ve malzemeler tehlike oluşturmayacak şekilde Yerleştirilmiş sabitlenmiş miAğır nesneler yuumlksek raflardan uzaklaş tırılmış mıVarsa yuumlksek dolaplar ve raflar sabitlenmiş miDolapların mandalı var mıMevcut PC varsa sabitlenmiş miHareketli eğitim araccedilları var mı Sabitlenmiş miAsılı elektrik teccedilhizatları (lambalar projektoumlrler vs)Sabitlenmiş miDuvara asılı materyaller sabitlenmiş miLamba askıları sağlam sabitlenmiş miTehlikeli Madde var mı Sabitlenmiş mi (ip veya ccedilıtalı )Laboratuvarlarda şişe kap ve diğer malzemeler iccedilinenvanter (doumlkuumlm) yapılmış mıOfis iccedili boumllmeler sarsıntılara karşı dayanıklı mıAcil yolları ve kapıları doğrudan dışarıya veya guumlvenli biralana accedilılıyor muAcil ccedilıkış kapıları oumlnuumlnde ccedilıkışı oumlnleyecek şeyler var mıAcil ccedilıkış yolları ve kapıları bina buumlyuumlkluumlğuumlne ve kişiSayısına uygun muAcil ccedilıkış kapıları acil durumlarda hemen ve kolaycaAccedilılabilecekler şekilde miSaydam veya yarı saydam kapılar var mı YuumlzeyleriKırılmalara karşı korunmuş muBasamak yuumlzeyleri kaygan değil ve uygun malzemedenYapılmış mıBasamakların oumlnuumlnde kaymayı oumlnleyici bantlar koyulmuş muMerdivenler uumlzerinde geccedilişi engelleyecek malzemelerEngeller kaldırılmış mıYeter sayıda yangın soumlnduumlrme ekipmanı (donanım)(YSE) var mıKolay kullanılır mıYSE goumlruumlnuumlr ve kolay erişilir yerlere konmuş muYangın konusunda eğitim almış sorumlu personel var mıYanıcı patlayıcı maddeler uygun şartlarda korunuyor muAlarm sistemleri var ccedilalışıyor duumlzenli olarak kontrol ediliyor muİlkyardım dolabı mevcut muİlkyardım dolabı yeterli ilkyardım malzeme ve ekipmanı ileteccedilhiz edilmiş mi
Sayfa 36 45
İşaret levhaları var mı Ayrıntıları iccedileriyor mu Labda guumlvenlik panoları var mı Sabit miİşaretleme levhaları yeter sayıda ve uygun yerlerde mi
EK 2 TEHLİKE PROFİLİ BELİRLEME FORMUrdquo (RİSK ANALİZİ)
Okulun adı TarihYetkili M Mekacircnİ İnsanE Eğitim
Suumlrekliği
Tehlike 1 Tehlike 2 Tehlike 3 Tehlike 4 Tehlikehellip
M İ E M İ E M İ E M İ E M İ E
ETKİLEME ŞİDDETİ
Felaket 50rsquoden fazlazarar ccedilok sayıda oumlluumlm 30guumlnden fazla suumlreli etkKritik 25 -50 zararkalıcı sakatlanmalar 2 hafta suumlreli etkiSınırlı 10 -25 zararyaralanmalar 1 hafta suumlrelietkiOumlnemsiz 10rsquodan az zarar24 saat veya daha kısa suumlreli etki
OLUŞ SIKLIĞIYuumlksek Gelecek yıldameydana gelme olasılığı100Bazen Gelecek yıldameydana gelme olasılığı10-100 veya gelecek 10yılda en az bir kezNadiren Gelecek yıldameydana gelme olasılığı1-10 veya gelecek 100yılda en az bir kezYok (ccedilok az) Gelecek 100yılda goumlruumllme olasılığı 1veya daha az
ETKİ DERECESİ24 saatten daha fazla birsuumlrede oluş uyor ve erkenuyarı yapılabilir yapılamaz12 ndash 24 saatte oluşuyor veerken uyarı yapılabilir yapılamaz6 ndash 12 saatte oluşuyor erken uyarı yapılabilir yapılamaz6 saatten kısa bir suumlredeoluşuyor erken uyarıyapılabiliryapılamazBir anda oluşuyor ve erkenuyarı yapılabiliryapılamaz
Sayfa 37 45
Tahmini Etkilenecek KişiSayısı
Tahmini Etki Suumlresi
Tahmini Tahliye Suumlresi
Hazırlık ve Oumlnlemler (E H)
EK 3 MALZEME BİLGİ FORMUYOumlNERGE1 Malzeme bilgi formu ilgili servis yetkilileri tarafından doldurulmalı malzeme ve teccedilhizat yetkilisi tarafından kontrol edilmelidir2 Form bilgileri ihtiyaccedil durumunda veya belirli aralıklarla guumlncellenmelidir3 Malzeme adları iccedilin kısa anlaşılabilir ifadeler kullanılmalıdır (levye el feneri gibi)4 Malzemeyi kullanan servis ve servis yetkilisi malzemenin kullanım alanını doğru belirlemelidir5 Servis yetkilisi malzemenin yeter sayıda olmadığını duumlşuumlnuumlyorsa notlar boumlluumlmuumlne tarih bilgisiyle birlikte yazmalı ve ihtiyaccedilları gidermelidir Giderilen ihtiyaccedillar iccedilin bilgi formu yeniden doldurulmalıdır
Malzeme ve Teccedilhizat Sorumlusu Tarih
Okul Adı
Malzeme Adı
Kullanım Servisi
Servis Yetkilisi
Kullanım Alanı
Adedi
Zara
r Az
alt
Aram
a -
Kurt
arm
a
Yang
ın
Soumlnd
uumlrm
e
İlk
Yard
ım
Sayfa 38 45
NOTLARTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellip
EK 4 ACİL DURUM RAPORU FORMUYOumlNERGE
1 Acil Durum Raporu bilgileri Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Kurulu Başkanı
tarafından operasyon ve lojistik servislerinden gelen bilgiler doğrultusunda doldurulur Gerekli durumlarda bir uumlst yetkiliye teslim edilir
2 Olay turu Kendi imkacircnları ile baş edilebilen durumlar iccedilin ldquoOlayrdquo yerel imkacircnlar veya
diğer kurumlardan destek alınarak baş edilebilen durumlar iccedilin ldquoAcil Durumrdquo il genelini ve eğitim suumlrekliliğini etkileyecek buumlyuumlkluumlkteki olaylar iccedilin ldquoAfetrdquo olarak tanımlanacaktır
3 Olayın Tanımı iccedilin deprem sel yangın gibi genel tanımlama yapılacaktır
4 Bina ve muumldahale bilgileri ilgili servislerden gelen bilgiler doğrultusunda
doldurulacaktır5 Olay anında veya sonrasında ortaya ccedilıkan acil ihtiyaccedillar ile diğer
bilgiler detayları ileilgili alana Olay Tarihi Olay Tarihi
Okul Adı Bina Adı
Kat Sayısı Rapor Yetkilisi Tel
Bina Adı Olayın Tuumlruuml Olay Acil Durum Afet Olayın Tanımı --- --- ---
Muumldahale Bilgileri
Okul İmkacircnları ile Muumldahale edildi ____ Evet ____ Hayır
Başka kurum desteği ile Muumldahale edildi ____ Evet ____ Hayır
Destek veren kurum adı _________________________
Sayfa 39 45
Tıbbi desteğe ihtiyacı olan ki1048826i sayısı ____ ____ Yok
Yaralı Sayısı ____ ____ YokYaralı Durumu ____ Ağır ____ HafifKurtarılmayı bekleyen kişi sayısı ____ ____ YokKurtarılmayı bekleyenlerin kişi (ler) _____ Bina iccedilinde ____ DiğerDiğer
Bina Bilgileri
Yangın ____ Evet ____ HayırBinadaki Hasar Durumu ____ Az ____ Orta ____ Ağır ____ YokTehlikeli Madde Riski ____ Evet ____ Hayır ____ Kısmen (kat)
Acil İhtiyaccedillar (kurtarma tadilat vs)
Diğer Accedilıklamalar
EK 5 ZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARI FORMUYOumlNERGE
1 Zarar Azaltma ccedilalışmalarının yapılması ve suumlrduumlruumllebilirliğinin sağlanması amacıyla
aşağıdaki bilgileri belirleyeceğiniz aralıklarla doldurunuz2 Uygulama tarihinde gerccedilekleşen veya yarım kalan ccedilalışmaları ilgili
alana accedilıklamalarıile birlikte yazınız
3 Uygulama surecinde oluşan durumlar ile uygulama tarihinde gerccedilekleştirilemeyen
ccedilalışmaları ldquoNotlarrdquo kısmına tarih bilgisi ile birlikte yazınız
Okul Adı
Tarih
Bina Adı
TehlikeAdı
Tehlike TuumlruumlAlınmasıGerekenOumlnlem
OumlnemDerecesi
(1-4)Planlanma
TarihiUygulama
Tarihi AccedilıklamaYapısı
Yapısal
değil
Diğer
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
Sayfa 40 45
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
NOTLAR
Tarih hellip hellip hellip
Tarih hellip hellip hellip
Tarih hellip hellip hellip
EK 6 Yardım İstenebilecek Bazı Kamu Kurum ve Kuruluşları
18 Valilik ve veya Kaymakamlık19 İl Afet ve Acil Durum Muumlduumlrluumlğuuml20 İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml21 İl Sağlık Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Sağlık Grup Başkanlığı (112 Acil)22 İl Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml (155)23 Belediye24 İtfaiye (110)25 Kızılay26 Muhtarlık27 Hastane ve Klinikler Aile hekimleri28 Arama Kurtarma Birlik Muumlduumlrluumlğuuml29 Jandarma (156)30 Zehir Danışma Merkezi (114)31 Akredite olmuş afetlerle ilgili ccedilalışmaları bulunan Sivil Toplum
Kuruluşları
EK 7 Afet ve Acil Duruma Goumlre İzlenecek Yol
Sayfa 41 45
Afet veya Acil Durum Davranış Şekli
Deprem Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun Deprem bitince binayı tahliye edin
YangınYangın alarmı vererek binayı tahliye edinUumlzerinizdeki giysiler alev aldıysa Dur ndash Yat - Yuvarlan
Duman
Mahsur kaldıysan yerinde sığın Değilse binayı boşaltDuman tabakasının altında kalabilmek iccedilin suumlruumlnerekilerleyeceğini unutma
Tehlikeli madde sızıntısı Yerinde sığınak veya emniyetli bir yere tahliye
Bomba veya Bomba tehdidi Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun veya Tahliye
Şiddet olayları Kilitlen Tecrit
Patlama Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun
Sel Emniyetli bir tahliye veya yerinde sığınak (binaların uumlst katında)
Şuumlpheli veya bilinmeyen şahıslar
Tehdit unsuru değerlendirilerek hemen polis aranır
FırtınaYerinde sığın eğer oumlğrenciler okul bahccedilesinde iseiccedileri tahliye yapılır
EK 8 Temel Davranış Biccedilimleri1- Ccediloumlk ndash Kapan - Tutun2- Yerinde Sığınma3- Tahliye4- KilitlenTecrit1- Ccedilok ndash Kapan ndash Tutun Dizlerimizin uumlstuumlne ccediloumlkerek bedenimizin kapladığı alan olabildiğince kuumlccediluumlltuumllmeye kapanarak başımızı ensemizi ve yuumlzuumlmuumlzuuml korumaya ve eşya ile birlikte hareket etmek iccedilinde tutunma yapmamıza denir2- Yerinde Sığınma Tahliye gerektirmeyen veya buna yeterli zaman olmayan durumlarda uygulanır Genellikle tehlikeli madde sızıntısı teroumlr saldırısı ve şiddetli fırtına gibi durumlarda uygulanır Dışarı ccedilıkılmanız soumlylenene kadar iccedilerde kalınır ve dışarıdan hava girişi oumlnlenir3- Tahliye Bulunduğunuz yeri boşaltmanız demektir4- KilitlenTecrit Bulunduğunuz mekacircndan ayrılmanın guumlvenli olmadığı
Sayfa 42 45
durumlarda korunaklı bir şekilde saklanılmasıdırEK 9 Planda Olması Gereken Haritalar
1 Okul ccedilevresinin haritası2 Okul yerleşkesinin haritası3 Katların haritası4 Tahliye yolu5 Toplanma boumllgesi6 Afete youmlnelik ekipmanın (takım donanımın) bulunduğu yerler
TABLOLAR Tablo 1 Genel bilgiler formuTablo 2 Risk Seviyesine Goumlre Derecelendirme FormuTablo 3 Risk Seviyesine Goumlre MatrisTablo 4 Plandaki Oumlncelik Seviyesi EKLEREK 1 Durum Tespiti Detay Formu (Tehlike Avı)EK 2 Tehlike Profili Belirleme Formurdquo (Risk Analizi) EK 3 Malzeme Bilgi FormuEK 4 Acil Durum Raporu FormuEK 5 Zarar Azaltma Ccedilalışmaları FormuEK 6 Yardım İstenebilecek Bazı Kamu Kurum ve KuruluşlarıEK 7 Afet ve Acil Duruma Goumlre İzlenecek YolEK 8 Temel Davranış BiccedilimleriEK 9 Planda Olması Gereken Haritalar EK HARİTALAREK91 Okul Ccedilevresinin HaritasıEK92 Okul Yerleşkesinin HaritasıEK93 Katların KrokisiEK94 Tahliye Yolu KrokisiEK95 Toplanma Boumllgesi KrokisiEK96 Afete Youmlnelik Ekipmanın Bulunduğu Yerleri Goumlsteren HaritaNOT Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı hazırlanırken sayfaların kaymamasına dikkat edilmelidir Planla birlikti yayınlanan oumlrnek okul krokilerinden faydalanınız
2014- 2015 YILI OKULUMUZUN PERSONEL İKAMETGAcircH ADRES BİLGİLERİ
SN ADI VE SOYADIOKULDAKİ
BRANŞ VEYA GOumlREVİ
CEP TELF E ndashPOSTA ADRESİ VEYA İKAMETGAcircH ADRESİ İMZA
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Sayfa 43 45
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
34
35
HAZIRLYAN UYGUNDUR hellip03 2015 hellip032015
Muumlduumlr Yard Okul Muumlduumlruuml
OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİM PLANI HAZIRLANIRKEN DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR 1Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlanırken Sayfaların kaymamasına DİKKAT edilmeli
2 Planın hazırlanması uygulanması ve palanda goumlrev alan ve okulda goumlrev yapan buumltuumln personel plan hakkında bilgilendirilmelidir
3 Plan baştan sonuna kadar dikkatle okunması ve okulun fiziki yapısı goumlz oumlnuumlne alınarak yetkililerin goumlruumlşlerinin değerlendirilmesi gerekmektedir İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml tarafından Yayınlanan ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquonınrdquo sadece sizlere yardımcı olmak iccedilin yapıldığını tavsiye niteliği taşıdığı unutulmamalıdır
4 Her okul kendi okulunun fiziksel altyapısını ve koşullarını goumlz oumlnuumlnde bulundurarak planını hazırlamalıdır
5 Muumlduumlrluumlğuumlmuumlz tarafından yayınlanan Plan dışında başka illere ait palanlar internet ortamından dirilerek Okul Afet ve Acil Durum Planı hazırlanmamalıdır Muumlduumlrluumlğuumlmuumlz tarafından yayınlanan plan temel alınarak okulunuza uyarlanmalıdır
Sayfa 44 45
7 Plan ekinde bulunan buumltuumln ekler dikkatlilce okunarak doldurulmalıdır8 Plan ekinde yayınlanan Oumlrnek Krokiler nazara alınarak okulunuzun ihata duvarları iccedilerisinde bulunan
okulunuz ve okulunuza ait ek binaların krokileri bilgisayar ortamında veya ccedilok duumlzguumln ve anlaşılır bir tarzda kat planları uumlzerinde sığınak yangın dolabı yangın alarm butonu elektrik panolarının yangın soumlnduumlrme cihazları toplanma yerleri Malzeme depoların kolaylıkla anlaşılır bir tarzda farklı işaretlerle ve renkli kalemle goumlsterilmesi gerekmektedir
9 Planlar ikişer nuumlsha halinde hazırlanmalı Bir nuumlshası okulda kalacak bir nuumlshasırsquoda İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne elden teslim edilecek
10 Merkeze bağlı İlccedileler Planları uumlccediler nuumlsha halinde hazırlamalı Bir nuumlshası İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne elden teslim edilecek Bir nuumlshası okulda kalacak bir nuumlshası da İlccedile Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne teslim edilecek
11 İşin oumlzuuml Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlar bir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilen dersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilip guumlncelleştirilecektir
12Planın Hazırlaması esnasında bilmediğiniz hususlar hakkında Başbakanlık ldquoAfet ve Acil Durum Youmlnetimi Başkanlığı tarafından internet ortamında yayınlanan şu kaynaklardan faydalanınız
1) ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlama Kılavuzurdquo2) ldquoOn Adımda ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlama Kılavuzurdquo 3) ldquoOkullarda Afete Hazırlıkrdquo4) ldquoOkullarda Afet ve Acil Durum Youmlnetim El Kitabırdquo
5) ldquoEğitim Kurumları iccedilin Afet Acil Yardım Planlama Rehberirdquo13 Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları hazırlanmasında okul ve kurum Muumlduumlruuml Okul Afet ve Acil
Durum Youmlnetim Planrsquoları Eğitimini almış olan Muumlduumlr Yardımcısı başta olmak uumlzere Anaokullarında Anasınıfı Oumlğretmeni İlkokullarda Sınıf Oumlğretmeni Ortaokullarda Sosyal Bilgiler Oumlğretmeni Lise ve Mesleki okullarda Coğrafya Oumlğretmenleri sorumlukları dacirchilinde hazırlanmalıdır
14 Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları Muumlduumlrluumlğuumln okulunuzdan planrsquoları istemesi halinde İVEDELİKLE en geccedil bir hafta iccedilerisinde mesai guumlnuumlnde planlar teslim edilmelidir
helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipMUumlDUumlRLUumlĞUuml
İş bu Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planırsquonda goumlrev alan ve okulumuzda bulunan tuumlm personel plan hakkında bilgilendirilmiş olup plan ( ) Sayfadan İbarettir
Okul Muumlduumlruuml ndash İmza Muumlhuumlr 2015
Sayfa 45 45
2 Başta bu planlarda goumlrev alacak kişiler olmak uumlzere oumlğretmenler oumlğrenciler ccedilalışanlar ve veliler iccedilin eğitim ve tatbikat programlarının hazırlanması ve uygulanması
3 Okul iccedili haberleşme bilgi ve iletişimin geliştirilmesi 4 Okul afet ve acil durum youmlnetimi planlama ccedilalışmalarının tanıtılması ve
yaygınlaştırılması5 Goumlrevlilerin eğitimi bilgilendirilmesi ve bilinccedillendirilmesi6 Erken uyarı tahliye sığınak duumlzeni kurtarma ve ilk yardım gibi alt planların
hazırlanması7 Eğitim materyallerinin hazırlanması8 Eksiklerin tespit edilmesi ve giderilmesi9 Tatbikatların yapılması10 Diğer planlarla işbirliği ve koordinasyon
Şekil 4 Afete Hazırlık Ccedilalışmaları DoumlnguumlsuumlHazırlık Ccedilalışmalarına başlarken oumlncelikli olarak şu hususları belirlemek gerekir1- Risklerin Belirlenmesi2- Tehlikeleri Belirlenmesi3- Varsa Eksiklikleri Giderilmesi4- Oumlnceliklerin belirlenmesi 5- Tehlike ve riskleri oumlnlenmesi veya azaltılması6- Zarar goumlrebilirliklerin belirlenmesi7- Mevcut imkacircn ve kaynakları belirlenmesi
HAZIRLIK CcedilALIŞMALARI ESNASINDA YAPILACAKLAR OLANLAR1- Tatbikatların sıklıkla duumlzenli bir tarzda yapılması2- Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Planlama Ccedilalışmalarının Tanıtılması3- Diğer planlarla işbirliği ve koordinasyonun sağlanması4- Eğitim Materyallerinin hazırlanması5- Eksiklerin tespit edilmesi ve giderilmesi6- Goumlrevlilerin eğitimi bilgilendirilmesi ve bilinccedillendirilmesi7- Erken uyarı tahliye sığınak duumlzeni kurtarma ve ilk yardım gibi alt planlarının
hazırlanması
MUumlDAHALE CcedilALIŞMALARI
Sayfa 25 45
Bir afetin oluşumunu takip eden ve afetin oluşundan hemen sonra başlayarak afetin buumlyuumlkluumlğuumlne bağlı olarak 1-2 aylık suumlre iccedilerisinde yapılan faaliyetlerin tuumlmuumlduumlr Muumldahale evresinde ilk hedef en kısa surede en fazla insanın hayatını kurtarmaktır Bunu insan yaşamını ilgilendiren yaralıların sevk edilmesi-tedavisi barınma ve yaşamsal ihtiyaccedillarının temini gibi diğer faaliyetler takip eder Muumldahale faaliyetleri aynı zamanda otorite ve disiplin gerektirir Bu suumlreccedil iccedilerisinde ortaya ccedilıkan gereksinimlerin hızla tespit edilmesi iletişim ve eğitimli kadrolarla ve yeter sayıda ekipmanla muumldahale edilmesi gerekir
Muumldahale aşamasıyla eş zamanlı yuumlruumltuumllen diğer oumlnemli ccedilalışmaların başlıcalar şunlardır
1 Hasar tespitlerinin yapılması tehlike yaratan enkazların kaldırılması ve patlama yangın
gibi ikincil afetlerin oumlnlenmesidir2 Afetin kısa sureli ve direk etkilerine hitap eden muumldahale faaliyetleri ile afetin
olumsuz etkilerinigidermek iccedilin bilgi ve becerilerin uygulanması
3 Guumlvenliğin arttırılması olası tehditlerin nedenleri ve kaynağının araştırılması
4 Goumlzetim ve denetimlerin arttırılması 5 Aksayan hizmetlerin en kısa surede suumlrduumlruumllebilirliğinin sağlanması
faaliyetleri de eşzamanlı olarak yuumlruumltuumllmelidir
Bu nedenle bu evrede hızlı değerlendirme ve temel bilgilerin elde edilmesi ve artccedilı olay olasılıklarının değerlendirilmesi bu surecin sağlıklı yuumlruumltuumllmesinde buumlyuumlk oumlnem taşımaktadır
Uumllkemizde yaygın olarak acil durum planlaması adı ile tanınan muumldahale ccedilalışmalarının ana amacı acil durum veya afet sonucu oluşan olaylara zamanında hızlı ve etkili olarak muumldahale ederek can kaybı ve yaralanmaların artmaması afetin neden olabileceği yangınlar patlamalar salgınlar gibi ek tehlike ve risklerle can ve mal kaybının buumlyuumlmemesi ve okulun normal faaliyetlerine bir an oumlnce doumlnebilmesi iccedilin gerekli tuumlm faaliyetlerin hangi oumlrguumltlenme şekliyle kimler tarafından ne zaman hangi goumlrev ve yetkiyle hangi kaynaklar kullanılarak yuumlruumltuumlleceğini accedilıkccedila tanımlayan bir belgedir
Sayfa 26 45
Şekil 5 Muumldahale Ccedilalışmaları Doumlnguumlsuuml
MUumlDAHALE CcedilALIŞMALARI ESNASINDA YAPIMASI GEKENLER1- Psikososyal desteğin sağlanması2- Afet tuumlruuml ve etkisine goumlre davranış şekli (tahliye veya yerinde korunma)3- Olayın buumlyuumlkluumlğuuml ve ccedilevresindeki etkileri hakkında bilgi toplama4- Yetkililerini ve velilerin bilgilendirilmesi5- Sorumlu kurum ve kuruluşlardan yardım talep edilmesi6- Oumlğrenci oumlğretmen ve ccedilalışanların korunması ve acil ihtiyaccedilların sağlanması7- Muumldahale ekiplerin goumlreve sevk edilmesi
İYİLEŞTİRME CcedilALIŞMALARIMuumldahale suumlrecinden sonra başlayan ve afetin buumlyuumlkluumlğuumlne goumlre 1-2
yıl gibi daha uzun bir sureyi kapsayan faaliyetlerin tuumlmuumlduumlr Muumldahale surecinde ccedileşitli sebeplere bağlı olarak gerccedilekleştirilemeyen bazı ccedilalışmalar da bu suumlreccedil iccedilerisinde gerccedilekleştirilebilir Okullar iccedilin iyileştirme aşamasında yapılacaklar okulun bir an oumlnce accedilılması ve normal programına doumlnebilmesi iccedilin planda oumlngoumlruumllen eylemlerin uygulanması ccedilalışmalarını iccedilerir Ana hedef eğitimin muumlmkuumln olan en kısa sure iccedilerisinde başlayabilmesinin temini ve meydana gelen olaydan elde edilen derslerin ışığı altında daha guumlvenli ve emniyetli bir okul ve eğitim ortamı oluşturmaktır
Bu faaliyetlerin hazırlık faaliyetleri sırasında planlanması etkin olarak uygulanabilmesi iccedilin gereklidir İyileştirme faaliyetleri uzun surelidir ve eğitime başladıktan sonra da devam edebilir İyileştirme faaliyetleri afet veya acil durumların neden olduğu fiziksel eğitsel youmlnetsel psikolojik sosyal ve ccedilevresel kayıp ve zararların hangi imkacircn ve kaynaklar kullanılarak nasıl giderilebileceğini afetin fırsata doumlnuumlştuumlruumllerek okul ve ccedilevresinin nasıl daha guumlvenli ve emniyetli bir hale getirilebileceğini okulun normal faaliyetlerine bir an oumlnce doumlnebilmesini ve eğitim kalitesinin yuumlkselmesini sağlayan ccedilalışmaların buumltuumlnuumlduumlr Bu suumlreccedil iccedilerisinde yuumlruumltuumllmesigereken faaliyetler Şekil 6rsquoda şematik olarak goumlsterilmiştir
İyileştirme faaliyetleri afet veya acil durumların neden olduğu fiziksel eğitsel youmlnetsel psikolojik sosyal ve ccedilevresel kayıp ve zararların hangi imkan ve kaynaklar kullanılarak nasıl giderilebileceğini afetin fırsata doumlnuumlştuumlruumllerek okul ve ccedilevresinin nasıl daha guumlvenli ve emniyetli bir hale getirilebileceğini okulun normal faaliyetlerine bir an oumlnce doumlnebilmesini ve eğitim kalitesinin yuumlkselmesini sağlayan ccedilalışmaların buumltuumlnuumlduumlr
İyileştirme suumlreci iccedilerisinde yuumlruumltuumllmesi gereken faaliyetler şunlardır
Ccedilevre ve Şehircilik Bakanlığı AFAD ve Belediyelerle işbirliği yapılacaktır1 Okulun yeniden accedilılması Afetten sonra okulun en kısa zamanda eğitime
accedilılması2 Bina ve tesislerin fiziksel yapısal iyileştirmesi3 Youmlnetsel iyileştirme İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml ve İlccedile Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuumlyle4 Eğitsel iyileştirme İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml ve İlccedile Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuumlyle5 Psikolojik iyileştirme Okul Rehberlik Servi ve gerekirse RAMrsquo da destek
sağlanır6 Sosyal ve ccedilevresel kayıp ve Zaraların hangi imkacircn ve kaynaklar kullanılarak
nasılSayfa 27 45
Giderilebileceği ile afetin fırsata doumlnuumlştuumlruumllerek okul ve ccedilevresinin nasıl daha guumlvenli ve emniyetli bir hale getirilebileceği ve eğitim kalitesinin artırılacağını duumlzenleyen planlama tuumlruumlduumlr
Okul afet ve acil durum youmlnetimi planlaması iccedilerisinde yer alan zarar azaltma hazırlık muumldahale ve iyileştirme ccedilalışmalarının bir buumltuumln olarak goumlruumllmelidir
Okul afet ve acil durum youmlnetimi planları bir kere hazırlanarak dolaplara bırakılan belgeler olmamalıdır Okulun kapasitesi ve durumundaki değişimlere tatbikatlardan ve yıllık eylem planındaki faaliyetlerden elde edilen deneyim ve derslere goumlre yılda en az bir kere revize edilmelidir
Okul afet ve acil durum youmlnetimi planıyla uyumlu olacak şekilde yıllık faaliyet planının hazırlanması ve uygulanması son derece oumlnemlidir Yıllık faaliyetlerin planlama şekli aşağıda goumlsterildiği gibi
Şekil 6 İyileştirme Ccedilalışmaları Doumlnguumlsuuml
İYİLEŞTİRME CcedilALIŞMALARI ESNASINDA TAKİP EDİLECEK BASAMAKLAR1- Okulun yeniden accedilılması2- Psikolojik iyileştirmenin sağlanması3- Eğitsel iyileştirme yapılması4- Bina ve tesislerin fiziksel yapısal iyileştirilmesi5- Youmlnetsel iyileştirme yapılanması
ZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARIBirccedilok kaynakta zarar azaltma afetlerin etkilerinden kaynaklanan can ve mal kayıplarının
azaltılmasına youmlnelik ccedilabaların buumltuumlnuuml olarak tanımlanır Bir başka deyişle bu aşamada yapılacaklar tehlikeli durumlar karşısında oluşabilecek can ve mal kayıplarını muumlmkuumlnse ortadan kaldırmayı değilse olabildiğince azaltmayı amaccedillayan ccedilabaların buumltuumlnuumlduumlr Zarar azaltma sadece oumlnleme yaklaşımından farklı olarak oumlzellikle doğal kaynaklı tehlikelerin kaccedilınılmaz olduğunu kabul ederek afetlerin etkilerini en az zararla atlatmaya youmlnelik toplumsal direnccedil ve beceri geliştirmeyi de amaccedillar
Adından da anlaşılacağı uumlzere afet oumlncesinde ve afet planlaması genel ccedilerccedilevesi iccedilerisinde oumlncelikle yapılması gereken ccedilalışmalar aşağıdaki hususları iccedilermelidir1- Okul ve ccedilevresindeki tehlikelerin belirlenmesi analizi ve
değerlendirilmesi2- Okul nuumlfusu yapı alt yapı ve insan faaliyetleri envanterinin
(dokuumlmanlarının) ccedilıkarılması
Sayfa 28 45
1OKUL AFET ve ACİL DURUM YOumlNETİMİPLANLAMA CcedilALIŞMALARININ TANITILMASI2GOumlREVLİLERİN EĞİTİMİ BİLGİLENDİRİLMESİ ve BİLİNCcedilLENDİRİLMESİ3ERKEN UYARI TAHLİYE-SIĞINAK DUumlZENİ KURTARMA ve İLKYARDIM GİBİ ALT PLANLARIN HAZIRLANMASI4EĞİTİM MATERYALLERİNİN HAZIRLANMASI5EKSİKLİKLERİN TESPİT EDİLMESİ VE GİDERİLMESİ6TATBİKATLARIN YAPILMASI7DİĞER PLANLARLA İŞBİRLİĞİ VE KOORDİNASYON
1TEHLİKELERİ BELİRLE2ZARAR GOumlREBİLİRLİKLERİ BELİRLE3RİSKLERİ BELİRLE analiz eder
4OumlNCELİKLERİ BELİRLE5MEVCUT İMKAN VE KAYNAKLARI BELİRLE6VARSA EKSİKLİKLERİ GİDER7TEHLİKE VE RİSKLERİ OumlNLE VEYA AZALT
HAZIRLIK CcedilALIŞMALARIZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARI
3- Fiziksel sosyal ekonomik ve ccedilevresel zarar goumlrebilirliklerin (etkilenme oranları) belirlenmesi
4- Risklerin belirlenmesi5- Oumlluumlm ve yaralanma riskleri 6- Tehlikenin yol accedilabileceği zincirleme veya ek tehlike ve riskler7- Fiziksel riskler (yapı altyapı elektrik mekanik tesisat ve okul donanımının
riskleri)8- Sosyal psikolojik ve ekonomik riskler9- Ccedilevresel riskler10- Afet senaryolarının hazırlanması11- İmkacircn ve kaynaklarla guumlccedilluuml ve zayıf youmlnlerin fırsat ve tehditlerin
belirlenmesi (SWOT analizi)12- Risk azaltma stratejilerinin belirlenmesi ve maliyet fayda analizleri13- Yasal kurumsal ve finansal olanakların belirlenmesi14- En akılcı stratejik amaccedil hedef ve eylemlerin belirlenmesi ve
uygulanması15- Performans kriterleri (oumllccediluumltleri kıstasları) ile izleme ve değerlendirme
youmlntemlerinin belirlenmesi16- Uygulamanın izlenmesi aksayan youmlnlerin belirlenmesi ve gerekiyorsa
planın guumlncelleştirilmesi
Zarar azaltma ccedilalışmalarını kısaca şoumlyle sıralayabiliriza) Tehlikelerin belirlenmesi b) Zarar goumlrebilirliklerin belirlenmesi c) Risklerin belirlenmesi d) Oumlnceliklerin belirlenmesie) Mevcut imkacircn ve kaynakların belirlenmesi f) Varsa eksikleri gidermek g) Tehlike ve riskleri oumlnlemek veya azaltmak iccedilin yapılması gereken ccedilalışmalardır
Tehlike ve riskleri oumlnlemek veya zararlarını azaltmak iccedilin yapılması gereken ccedilalışmalar kısmında gerekli formlar doldurulup her sene guumlncelleştirmesi gereken kısmını guumlncelleyerek dosyanın son boumlluumlmuumlne eklidir
Sayfa 29 45
Şekil 8rsquode goumlsterildiği gibi planla uygula kontrol et ve eksikleri gider şeklinde olmalıdırOkul afet ve acil durum youmlnetimi planları bir kere hazırlanarak bırakılan belgeler
olmamalıdır Okulun kapasitesi ve durumundaki değişimlere tatbikatlardan ve yıllık eylem planındaki faaliyetlerden elde edilen deneyim ve derslere goumlre yılda en az bir kere revize edilmelidir Okul afet ve acil durum youmlnetimi planıyla uyumlu olacak şekilde yıllık faaliyet Planının hazırlanması ve uygulanması son derece oumlnemlidir Yıllık faaliyetlerin planlama doumlnguumlsuuml Her faaliyetin mutlaka bir değerlendirmesi yapılarak problemler saptanmalı ve duumlzeltilmesi iccedilin gerekli ccedilalışmalar yapılmalıdır
YILLIK FAALİYETLER İCcedilİN PLANLANMASI GEREKENLER1 PLANLA (Planların oluşturulması) 2 UYGULA (Faaliyetlerin uygulanması) 3 KONTROL (Uygulamaların değerlendirilmesi)4 EKSİKLERİ GİDER (Problemlerin saptanması ve duumlzetilmesi yolunda adımların atılması) şeklinde olmalıdır Her faaliyetin mutlaka bir değerlendirmesi yapılarak problemler saptanmalı ve duumlzeltilmesi iccedilin gerekli ccedilalışmalar yapılmalıdır
Yıllık planlar şu faaliyetleri iccedilermelidir1 Zarar azaltma ve hazırlık konusunda alınabilecek oumlnlemleri ve yapılacak faaliyetleri2 Muumldahale iyileştirme ve yeniden inşa ile ilgili faaliyetleri (eğitim tatbikat vb)3 Oumlğrenciler oumlğretmenler aileler ve halk iccedilin afet eğitimini4 Hem kendi okulu hem de diğer okullarla bilgi ve tecruumlbe paylaşımını5 Problemleri saptama alınabilecek oumlnlemleri belirleme ve problemleri ccediloumlzmeye ilişkinyapılabilecek diğer faaliyetleri iccedilermelidir
YILLIK PLANLARDA AŞAĞIDAKİ BAŞLIKLAR MUTLAKA OLMALIDIR1 Yıllık planın amaccedil ve hedefleri2 Faaliyet tiplerine goumlre ccedileşitli alt faaliyetleri3 Uygulama takvimi
Sayfa 30 45
4 Sorumlu kişi veveya kişiler varsa işbirliği yapılan kurum kuruluş ve sivil toplum oumlrguumltleri5 Buumltccedile6 Her aktivite iccedilin gerekli olabilecek diğer bilgi ve accedilıklamalar
PLANLARIN DEĞERLENDİRİLMESİAfet ve Acil Durum Youmlnetimi planları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlarbir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilendersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilmesive guumlncelleştirilmesi gereken belgelerdir Afet planlaması bir eylem değil bir suumlreccediltir vezaman iccedilerisinde afet tuumlrlerinin buumlyuumlkluumlklerinin ve sıklıklarının değişimi bilim ve teknolojidekiyeni gelişmeler imkan ve kaynaklardaki artışlara bağlı olarak suumlrekli guumlncellenmelidirAfet ve Acil Durum Youmlnetimi planlarında dikkate alınması gereken ana oumlzellikleri aşağıdakigibi oumlzetlemek muumlmkuumlnduumlr1- Gerccedilekccedili ve kabul edilebilir olmalıdır2- Mevcut durumu olduğu gibi yansıtmalıdır3- Buumltuumln tehlike ve riskleri belirlemelidir4- Gerccedilekccedili afet senaryoları esas alınarak hazırlanmalıdır5- Farklı gruplar ve kuruluşlar arasında en uygun yardımlaşma işbirliği ve koordinasyonesaslarını belirlemelidir6- Goumlrev yetki ve sorumluluklar accedilıklıkla belirtilmeli belirsizlik goumlrev girişimleri ve
tekrarlanmalara fırsat verilmemelidir7- Youmlnetim komuta ve kontrol mekanizmalarının ve bilgi akışının nasıl olacağı accedilıklıkla
belirlenmeli ve youmlnetim karmaşasına neden olunmamalıdır8- Yeni kaynak ve yeni kuruluşlara ihtiyaccedil goumlsteren belgeler yerine mevcut imkacircn vekaynaklarla neler yapılabileceğini ilave imkan ve kaynakların gerccedilekccedili olarak neredenve nasıl karşılanacağını goumlsteren belgeler olmalıdır
Planın ve yapılan faaliyetlerin geliştirilebilmesi iccedilin mutlaka her faaliyetten sonra ve her yılın sonunda değerlendirilmesi gerekir Değerlendirmenin kolay ve anlaşılır olmasını sağlamakamacıyla daha oumlnce geliştirilmiş standart formlar kullanılabilir veya okulun kendi tehlike risk ve mevcut durumuna goumlre hazırlanmış bir değerlendirme formu hazırlanabilir
OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİMİ İCcedilİN TAVSİYE EDİLEN YILLIK CcedilALIŞMA PLANI
OKULTARİH AKTİVİTE YETKİLİ
KİŞİGERCcedilEKLEŞTİRİLDİĞİ
TARİHOkul Muumlduumlruumlnuumln Oumlğretmenler zuumlmre toplantısında Deprem Sel Yangın Kaza Gıda zehirlenmesi Salgın hastalık ve yapısal olmayan teroumlr olayları Biyolojik ve kimyasal tehlikeler karşı Okul Afet ve Acil durum Planın oumlneminin anımsatması ve oumlğretmenleri bu hususta bilgilendirmesihellip
Sayfa 31 45
helliphellip2015
Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Kurulunun Kurulması ve yetkilendirilmesi Uygun oumlzelliklere sahip personel ve goumlnuumllluumllerin belirlenmesi Afet youmlnetimi iccedilin goumlrevlendirmelerin yapılması
helliphellip2015
Okul Mekacircnları tesislerinin tehlike analizi Tehlike yollarına ait tehlike analizi Oku Kroki Planlarının Acil Durum telefon numaraları guumlncellenmesi Ailelere mesaj goumlnderilmesi Potansiyel tehlikelere goumlre tahliye guumlzergacirchlarının belirlenmesi
helliphellip2015
Tehlike Zarar Goumlrebilirlik ve Kapasite Değerlendirmesi Fiziksel Korunma Oumlnlemleri Alınması Muumldahale Kapasitesinin ve Kaynaklarının Geliştirilmesi
helliphellip2015Planın Uygulanması Değerlendirilmesi ve Guumlncellemesi iccedilin Tatbikatların Yapılması
helliphellip2015Personel ve oumlğrencilere afet youmlnetimi ve planla ilgili eğitimin verilmesi
helliphellip2015
Oumlğrenci velilerine afet youmlnetimi ve planla ilgili eğitimin verilmesi Okul Aile Birliğini toplayarak Okul afet ve acil durum youmlnetimi ve planla ilgili eğitimin verilmesi ve bilinccedillendirilmesi
helliphellip2015
Zarar azaltma ve hazırlık konusunda alınabilecek oumlnlemleri ve yapılacak faaliyetleri Muumldahale iyileştirme ve yeniden inşa ile ilgili faaliyetlerin goumlruumlşuumllmesi
helliphellip2015
Hem kendi okulu hem de diğer okullarla bilgi ve tecruumlbe paylaşımının yapılması Problemleri saptama alınabilecek oumlnlemleri belirleme ve problemleri ccediloumlzmeye ilişkin yapılabilecek diğer faaliyetlerin goumlruumlşuumllmesi
helliphellip2015Personel ve oumlğrencilere afet youmlnetimi ve planlama eğitiminin verilmesi
helliphellip2015 28 Şubat sivil savunma ldquoİkaz alarm Tatbikatırsquonın yapılması
helliphellip2015 hellip022015 1-7 Mart tarihlerinde Personel Tahliye tatbikatının yapılması
helliphellip2015Plan ve hazırlıkların goumlzden geccedilirilmesi Planın Uygulanması Değerlendirilmesi ve Guumlncellemelerin yapılıp revize edilmesi
Kontrol eden
Tarih Eğitim Yılı
NOT Yukarıdan aşağıya doğru sıralanan tarihlerde yapılması istenilen etkinlikler sadece okulunuza bu hususta yardımcı olmak iccedilin yapılmıştır Okulunuzun Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı hazırlarken uygun goumlrduumlğuumlnuumlz daha iyi ve kalıcı etkinlikleri değişik tarihlerde yapıla bilinir olduğunu unutmayınız
Yapılan ccedilalışmaların afet ve acil durum youmlnetimi doumlnguumlsuumlne uygunluğu ile gerccedilekleştirilen ve gerccedilekleştirilemeyen faaliyetlerin kontrol edilmesinin ve gerekirse planlama ccedilalışmalarının yeniden goumlzden geccedilirilmesinin planın başarısı iccedilin oumlnemli olduğu unutulmamalıdır Bu amaccedilla planın buumltuumln aşamaları tekrar goumlzden geccedilirilmeli tatbikatlarla ve yıllık olarak hazırlanacak ccedileşitli faaliyetlerle plan sınanmalıdır
Sayfa 32 45
İŞBİRLİĞİNE GİDİLECEK KURUM VE KURULUŞLARBir afet anında birccedilok okul dışı kaynağa ihtiyaccedil duyulacaktır Bazı durumlarda aşağıda
belirtilen kurumlarla oumlnceden ilişkiye geccedililmesi ve anlaşmalar yapılması gerekebilir
1 Youmlredeki bakanlık valilik ve kaymakamlıkların ilgili birimleri2 İl Afet ve Acil Durum Muumlduumlrluumlğuuml3 İl Sağlık Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Sağlık Grup Başkanlığı (112 Acil)4 İl Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml (155)5 Belediye6 İtfaiye (110)7 Kızılay (168)8 Muhtarlık9 Hastane ve Klinikler Aile hekimleri10 Jandarma (156)11 Zehir Danışma Merkezi (114)12 Akredite olmuş afetlerle ilgili ccedilalışmaları bulunan Sivil Toplum Kuruluşları13 Parlayıcı patlayıcı tehlikeli madde muumldahale otoriteleri14 Yerel youmlnetim hizmet birimleri15 İnşaat şirketleri iş makine parkları16 Acil durum ekipmanı sağlayan kuruluşlar17 Sigorta şirketleri ile iş birliğine gidilir
Bunlar dışında komşu binalarla acil muumldahalede karşılıklı yardımlaşma protokolleri ve ilgili kurum ve kuruluşlarla da anlaşmalar yapılmalıdır Ayrıca her yıl boumllgesel olarak resmi kuruluşlar ve komşu okulların davet edildiği ccedileşitli senaryolara goumlre duumlzenlenecek muumldahale kurtarma ve yardımlaşma tatbikatlarına da katılmak gerekir
ANLAŞMALAROumlnce herhangi bir acil durumda herhangi bir protokol yapmadan yardım alınabilecek
kurum ve kuruluşların irtibat bilgileri belirlenmelidir Ardından afet ve acil durum anlarında karşılıklı yardım ve işbirliği iccedilin protokoller ihtiyaca goumlre duumlzenlenmelidir Bu noktada şu kurumlarla işbirliği yapılmalıdır
1- Personelin hellip Komuta Merkezirsquone ulaştırılması iccedilin servis şirketleriyle2- Telefon hatlarında sorun yaşandığında oumlncelik sağlanması iccedilin Tuumlrk Telekom ve oumlzel
şirketlerle3- Telsiz kullanımı ve uydu telefonlarına youmlnelik hat anlaşmaları iccedilin ilgili kurumlarla4- Donanım altyapı network youmlnetimi iccedilin hellip ile5- Komuta Merkezi yiyecek-iccedilecek desteği iccedilin yemek firmalarıyla6- Komuta Merkezi personelinin barınması amacıyla yakın otellerle7- Deprem anında yoğun destek vermeleri iccedilin guumlvenlik şirketleriyle8- Deprem buumlyuumlkluumlğuuml yuumlksek olan senaryolarda kuruma gelen ihbarların karşılanması
amacıyla arama merkezi şirketiyle9- Uzman temini konusunda muumlhendis odaları ve dernekleriyle10- Ccedilalışan desteği verilmesi konusunda işbirliği sigorta şirketleriyle11- Afet durumundaki kargaşa ve yoğunluktan etkilenmemek amacıyla kurye ve kargo
şirketleriyle12- Avans ve tazminat oumldemelerinin kısa surede gerccedilekleştirilebilmesi ve gezici uydu
şubelerinden işlem yapılabilmesi iccedilin bankalarla
OKULDA TAHLİYE TATBİKATLARI YAPILIRKEN DİKKAT EDİLİCEK HUSUSLARYangın veya Şiddetli bir depremde uygulanacak Bina Tahliyesidir Okul İdaresi (Merkezi İdari Grup)
Sayfa 33 45
1 Bina tahliyesi iccedilin Yangın alarmını ccedilalıştırılır Oumlğrenciler ve okul ccedilalışanlarına iccedileride kalmalarını veya sığınma alanlarına gitmeleri anons edilir2 Durum uygunsa tuumlm kapı ve pencereleri kapatılır ( yangın durumunda)3 Durum uygunsa havalandırma sistemini kapatılır(Yangın kapıları kapatılır)4 Toplanma Alanında oumlğrencilerle haberleşme devamlılığı sağlanır(oumlrneğin ldquoGuumlvenli bir Yere Sığınrdquo Binaya Geri Doumln Yerinde Sığın Oumlğrenci Teslimi ya da acil durum veya tatbikat sona erdiğinde Tehlike Geccedilti anonsunun yapılması)
Tuumlm PersonelOumlnceden sınıflarda yangın ve deprem proseduumlrlerinin nasıl uygulanacağına dair tatbikat
yapılır Tahliye esnasında oumlzel yardıma ihtiyacı olacak oumlğrencilerle personel belirlenir Ziyaretccedililere yardımcı olunma konusunda da hazırlık yapılır Oumlğrencilere Bina Tahliyesi Talimatlarına Uymaları Hatırlatılır
D İ K K A TDoumlnme İtme Konuşma Koşma Acele Etme Takip Et
Oumlğrenciler tek veya ikişerli sıra halinde dışarı ccedilıkarılır Oumlzel yardıma muhtaccedil oumlğrenci ve personele yardım edilip edilmediği kontrol edilir Oumlğrencilere cep telefonlarını KULLANMAMALARI ve hatları meşgul etmemeleri gerektiği hatırlatılır Karşılaşılan her tehlikeye youmlnelik farklı acil durum proseduumlruuml hakkında oumlnceden goumlruumlşuumlluumlr ve uumlzerinde karara varılırBaşlıca beş farklı seccedilenek bulunur1 Bina Tahliyesi 2 Yerinde Sığınmak 3 Bir araya Toplanıp Dışarıda Barınmak 4 Guumlvenli bir Yere Sığınmak 5 KilitlenTecrit Proseduumlrlerin her biri değerlendirilir ya aynı şekilde yada uygun biccedilimde değiştirilerek uygulamaya konur Tehlike geccediltiğinde ve ortam guumlvenli olduğunda oumlğrenciler sınıflara doumlnebilir veya Okul Afet ve Acil Durum Oumlğrenci Teslim Proseduumlruuml uygulanabilir
DİKKAT PLANLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ İşin oumlzuuml Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlar bir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilen dersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilip guumlncelleştirilecektir
Sayfa 34 45
Sayfa 35 45
YANGIN TALİMATI (EK-3) (200712937 KARAR SAYILI BİNALARIN YANGINDAN KORUNMASI HAKKINDA YOumlNETMELİK ESASLARINA GOumlRE
HAZIRLANMIŞTIR)1A- YANGINA KARŞI AŞAĞIDAKİ OumlNLEMLERİ ALINIZ1-BİNANIZDAKİ BACA VE BORULARI ZAMANINDA TEMİZLE- YİNİZ2-SİGARANIZI İYİCE SOumlNDUumlRUumlP SİGARA TABLASINA ATINIZ3-CcedilATI ARALARINDA ELEKTRİK TESİSATIYANICI PARLAYICI PATLAYICI MADDE BALANDURMAYINIZ4-İZİNSİZ ELEKTRİK LPG GAZLI OCAK SOBA VB KULLANMA-YINIZ5- ELEKTRİK TESİSATI İŞLERİNİ MUTLAKA EHLİYETLİ KİŞİLERE YAPTIRINIZ6-ELEKTRİK TESİSATININ FENNİ MUAYENESİNİ YAPTIRINIZ7-ELEKTRİK SİGORTALARINI OTOMATİK HALE GETİRİNİZ8-YANGIN SOumlNDUumlRME CİHAZ VE MALZEMELERİNİ HER AN KULLANILIR HALDE BULUNDURUNUZ9- MESAİ BİTİMİ BUumlTUumlN ODALARI KONTROL ETTİRİNİZ10 ARŞİV VE ANBARLARDA SOBA KULLANMAYINIZ11-SİGARA İCcedilİLMESİ YASAK OLAN YERLERDE SİGARA İCcedilME-YİNİZ12- BUumlTUumlN PERSONELİ YANGIN KONUSUNTA EĞİTİNİZ13- YANGIN KACcedilIŞ YOLLARINI KULLANILIR HALDE TUTUNUZ
2B- YANGIN ANINDA AŞAĞIDAKİ İŞLEMLERİ YAPINIZ1-TELAŞLANMAYINIZYANGINI CcedilEVRENİZE VE SORUMLU KİŞİLERE DUYURUNUZ (CcedilANZİLALARMSES VB İLE)2-İTFAİYEYE HABER VERİNİZ (TEL 110)3-ADRESİ EN KISA VE DOĞRU OLARAK BİLDİRİNİZ4-YANGIN CİNSİNİ BİLDİRİNİZ (BİNABACAAKARYAKITELEKTRİK MOTORLU ARACcedil VB)5- İTFAİYE GELİNCEYE KADAR YANGINI SOumlNDUumlRMEK İCcedilİN ELDE MEVCUT ARACcedil GERECcedilTEN FAYDALANMAYA CcedilALIŞINIZ6-YANGININ YAYILMASINI OumlNLEMEK İCcedilİN KAPI VE PENCERELERİ KAPATINIZ KİLİTLEMEYİNİZYANICI MADDELERİ UZAKLAŞTIRINIZ7-OumlNCE CANLILARI SONRA KIYMETLİ EVRAK VE MALZEMEYİ KURTARINIZ8-BUNLARI YAPARKEN KENDİNİZİ VE BAŞKALARINI RİSKE ATMAYINIZ9- YANGIN SOumlNDUumlRME EKİPLERİ VEYA ŞEHİR İTFAİYESİ GELDİKTEN SONRA ONLARIN EMRİNE GİRİNİZ10-HASTA VE YARALILARA İLKYARDIM YAPINIZZEMİNE ULAŞMAMIŞ ASAN-SOumlRLER İLE YANGIN MOTOPOMPLARI HARİCcedil ELEKTRİKLERİ KESİNİZ
C LUumlZUMLU TELEFONLARİTFAİYE 110 BİNA KORUMA AMİRİ ELEKTRİK 186POLİS İMDAT 155 SU 185AMBULANS 112 DOĞAL GAZJANDARMA İMDAT 156
EYANGIN CcedilIKIŞ SEBEPLERİ1 TALİMAT VE EMİRLERE UYMAMAKTAN2 BİLGİSİZLİKTEN3 İHMALDEN4 SABOTAJ HAREKETLERİNDEN5 SICcedilRAMA VE KAZALARDAN6 ELEKTRİK ARKI VE KONTAĞINDAN
D YANGIN SOumlNDUumlRME CİHAZININ KULLANILIŞI1- CİHAZI YANGIN YERİNE GETİRİNİZRUumlZGARI ARKANIZA
ALINIZ2- ATEŞE MUumlMKUumlN OLDUĞUNCA YAKLAŞINIZ3- TETİK MEKANİZMASINI KİLİTLEYEN PİMİ CcedilIKARTINIZ
VEYA KARBONDİ- OKSİTTUumlPUumlNUumlN (KUumlCcedilUumlK TUumlP) VALFİNİ SOLA DOĞRU CcedilEVİREREK ACcedilINIZ
4- TETİĞE SONUNA KADAR BASARAK CcedilIKAN GAZI VEYA TOZU YANGININ DOĞDUĞU YERE PUumlSKUumlRTUumlNUumlZ
5- YANGINI OumlN TARAFTAN ARKAYA DOĞRU SOumlNDUumlRUumlNUumlZ
6- YANGINI SOumlNDUumlĞUumlNDEN EMİN OLMADAN TERK ETMEYİNİZ
7- TOZLU CİHAZLARI TOZ BİTENE KADAR BOŞALTINIZ
F YANGIN CcedilALIŞMA SAATLERİ İCcedilİNDE OLURSA1- HABER VERME YANGINI İLK GOumlREN KİMSE ALARM ZİL
TELEFON BAĞIRARAK VB HAREKETE GECcedilİRMEKLE BERABER TELEFONLA İTFAİYEYE HABER VERİR
2- EKİPLERİN GOumlREVLERİ SOumlNDUumlRME EKİBİ YANGININ CcedilIKTIĞI YERİN UumlST VE YANLARINDAKİ ODALARDA TERTİBAT ALARAK YANGINI SOumlNDUumlRMEYE CcedilALIŞIR KURTARMA EKİBİ VARSA OumlNCE CANLILARI KURTARIR YANGINDA OumlNCELİK SIRASINA GOumlRE EVRAK VE EŞYALARI BOŞALTMAYA HAZIR HALE GETİRİR GEREKİYORSA BİNANIN HENUumlZ YANMA TEHLİKESİ OLMAYAN KISIMLARINA TAŞIYABİLİRLER YANGIN CcedilIKAN BİNANIN TAHLİYESİNE OLAY YERİNE GELEN İTFAİYE AMİRİNİN VEYA MUumlLKİYE AMİRİNİN EMRİYLE BAŞLANIR KURTARILAN EŞYA İTFAİYE AMİRİ VEYA İDARİ İŞLER BİRİM AMİRİNİN GOumlSTERECEĞİ BİR YERE TAŞINIRİLKYARDIM EKİBİ YARALI VE HASTALARA İLKYARDIM YAPARKORUMA EKİBİ YANGINDAN KURTARILAN EŞYALARI KORUR PANİK VE KARGAŞAYI OumlNLER
G YANGIN CcedilALIŞMA SAATLERİ DIŞINDA OLURSA 1- HABER VERME YANGINI İLK GOumlREN KİMSE ALARM ZİL TELEFON BAĞIRARAK VB HAREKETE GECcedilİRMEKLE BERABER TELEFONLA İTFAİYEYE HABER VERİR AYNI ZAMANDA YANGIN İHBAR TELEFONUNUN YANINDAKİ LİSTEDEN AMİRİNE VE İLGİLİLERE HABER VERİR 2GOumlREVLİLERİN HAREKET TARZIYANGIN YERİNE GELEN DAİRE MUumlDUumlRUuml İLE EKİP PERSONELİ DERHAL VAZİFELERİNE BAŞLARLAR
H YANGIN BİNANIN YAKININDA OLURSA1- BİNANIN YANGIN TEHDİTİ ALTINDAKİ TARAFINDA
BULUNAN ODALARIN PERDELERİ CcedilIKARILIR PENCERELER KAPATILIR GEREKİYORSA EVRAK DOSYA VE DİĞER EŞYALAR TEHLİKESİZ YERLERE TAŞINIR
2- CcedilATIDA KORUMA TERTİBİ ALINIR CcedilATI VE DİĞER YERLERE DUumlŞEN KIVILCIM SOumlNDUumlRUumlLUumlR AHŞAP KISIMLAR VE CcedilATI BOL SU İLE ISLATILIR 7
GOumlREVİ SOumlNDUumlRME EKİBİ KURTARMA EKİBİ KORUMA EKİBİ İLKYARDIM EKİBİ (İTFAİYE) (EMNİYET)
EKİP BAŞI EKİP PERS
EK 1 Durum Tespiti Detay Formu (Tehlike Avı)Okulun Adı Tarih BİNA BLOK ADI KAT EMEğitim MateryaliMMasaDDolapNBNote Book PC Masauumlstuuml BilY Yazıcı S Sıra K Kuumlrsuuml
Oda Derslik Laboratuvar Adı veya Nosu
Durum
EH
Durum
EH
Durum
EH
Sıra ve Masalar sabitlenmiş miSıra ve Masalar geccedilişi kapatıyor muAraccedil gereccedil ve malzemeler tehlike oluşturmayacak şekilde Yerleştirilmiş sabitlenmiş miAğır nesneler yuumlksek raflardan uzaklaş tırılmış mıVarsa yuumlksek dolaplar ve raflar sabitlenmiş miDolapların mandalı var mıMevcut PC varsa sabitlenmiş miHareketli eğitim araccedilları var mı Sabitlenmiş miAsılı elektrik teccedilhizatları (lambalar projektoumlrler vs)Sabitlenmiş miDuvara asılı materyaller sabitlenmiş miLamba askıları sağlam sabitlenmiş miTehlikeli Madde var mı Sabitlenmiş mi (ip veya ccedilıtalı )Laboratuvarlarda şişe kap ve diğer malzemeler iccedilinenvanter (doumlkuumlm) yapılmış mıOfis iccedili boumllmeler sarsıntılara karşı dayanıklı mıAcil yolları ve kapıları doğrudan dışarıya veya guumlvenli biralana accedilılıyor muAcil ccedilıkış kapıları oumlnuumlnde ccedilıkışı oumlnleyecek şeyler var mıAcil ccedilıkış yolları ve kapıları bina buumlyuumlkluumlğuumlne ve kişiSayısına uygun muAcil ccedilıkış kapıları acil durumlarda hemen ve kolaycaAccedilılabilecekler şekilde miSaydam veya yarı saydam kapılar var mı YuumlzeyleriKırılmalara karşı korunmuş muBasamak yuumlzeyleri kaygan değil ve uygun malzemedenYapılmış mıBasamakların oumlnuumlnde kaymayı oumlnleyici bantlar koyulmuş muMerdivenler uumlzerinde geccedilişi engelleyecek malzemelerEngeller kaldırılmış mıYeter sayıda yangın soumlnduumlrme ekipmanı (donanım)(YSE) var mıKolay kullanılır mıYSE goumlruumlnuumlr ve kolay erişilir yerlere konmuş muYangın konusunda eğitim almış sorumlu personel var mıYanıcı patlayıcı maddeler uygun şartlarda korunuyor muAlarm sistemleri var ccedilalışıyor duumlzenli olarak kontrol ediliyor muİlkyardım dolabı mevcut muİlkyardım dolabı yeterli ilkyardım malzeme ve ekipmanı ileteccedilhiz edilmiş mi
Sayfa 36 45
İşaret levhaları var mı Ayrıntıları iccedileriyor mu Labda guumlvenlik panoları var mı Sabit miİşaretleme levhaları yeter sayıda ve uygun yerlerde mi
EK 2 TEHLİKE PROFİLİ BELİRLEME FORMUrdquo (RİSK ANALİZİ)
Okulun adı TarihYetkili M Mekacircnİ İnsanE Eğitim
Suumlrekliği
Tehlike 1 Tehlike 2 Tehlike 3 Tehlike 4 Tehlikehellip
M İ E M İ E M İ E M İ E M İ E
ETKİLEME ŞİDDETİ
Felaket 50rsquoden fazlazarar ccedilok sayıda oumlluumlm 30guumlnden fazla suumlreli etkKritik 25 -50 zararkalıcı sakatlanmalar 2 hafta suumlreli etkiSınırlı 10 -25 zararyaralanmalar 1 hafta suumlrelietkiOumlnemsiz 10rsquodan az zarar24 saat veya daha kısa suumlreli etki
OLUŞ SIKLIĞIYuumlksek Gelecek yıldameydana gelme olasılığı100Bazen Gelecek yıldameydana gelme olasılığı10-100 veya gelecek 10yılda en az bir kezNadiren Gelecek yıldameydana gelme olasılığı1-10 veya gelecek 100yılda en az bir kezYok (ccedilok az) Gelecek 100yılda goumlruumllme olasılığı 1veya daha az
ETKİ DERECESİ24 saatten daha fazla birsuumlrede oluş uyor ve erkenuyarı yapılabilir yapılamaz12 ndash 24 saatte oluşuyor veerken uyarı yapılabilir yapılamaz6 ndash 12 saatte oluşuyor erken uyarı yapılabilir yapılamaz6 saatten kısa bir suumlredeoluşuyor erken uyarıyapılabiliryapılamazBir anda oluşuyor ve erkenuyarı yapılabiliryapılamaz
Sayfa 37 45
Tahmini Etkilenecek KişiSayısı
Tahmini Etki Suumlresi
Tahmini Tahliye Suumlresi
Hazırlık ve Oumlnlemler (E H)
EK 3 MALZEME BİLGİ FORMUYOumlNERGE1 Malzeme bilgi formu ilgili servis yetkilileri tarafından doldurulmalı malzeme ve teccedilhizat yetkilisi tarafından kontrol edilmelidir2 Form bilgileri ihtiyaccedil durumunda veya belirli aralıklarla guumlncellenmelidir3 Malzeme adları iccedilin kısa anlaşılabilir ifadeler kullanılmalıdır (levye el feneri gibi)4 Malzemeyi kullanan servis ve servis yetkilisi malzemenin kullanım alanını doğru belirlemelidir5 Servis yetkilisi malzemenin yeter sayıda olmadığını duumlşuumlnuumlyorsa notlar boumlluumlmuumlne tarih bilgisiyle birlikte yazmalı ve ihtiyaccedilları gidermelidir Giderilen ihtiyaccedillar iccedilin bilgi formu yeniden doldurulmalıdır
Malzeme ve Teccedilhizat Sorumlusu Tarih
Okul Adı
Malzeme Adı
Kullanım Servisi
Servis Yetkilisi
Kullanım Alanı
Adedi
Zara
r Az
alt
Aram
a -
Kurt
arm
a
Yang
ın
Soumlnd
uumlrm
e
İlk
Yard
ım
Sayfa 38 45
NOTLARTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellip
EK 4 ACİL DURUM RAPORU FORMUYOumlNERGE
1 Acil Durum Raporu bilgileri Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Kurulu Başkanı
tarafından operasyon ve lojistik servislerinden gelen bilgiler doğrultusunda doldurulur Gerekli durumlarda bir uumlst yetkiliye teslim edilir
2 Olay turu Kendi imkacircnları ile baş edilebilen durumlar iccedilin ldquoOlayrdquo yerel imkacircnlar veya
diğer kurumlardan destek alınarak baş edilebilen durumlar iccedilin ldquoAcil Durumrdquo il genelini ve eğitim suumlrekliliğini etkileyecek buumlyuumlkluumlkteki olaylar iccedilin ldquoAfetrdquo olarak tanımlanacaktır
3 Olayın Tanımı iccedilin deprem sel yangın gibi genel tanımlama yapılacaktır
4 Bina ve muumldahale bilgileri ilgili servislerden gelen bilgiler doğrultusunda
doldurulacaktır5 Olay anında veya sonrasında ortaya ccedilıkan acil ihtiyaccedillar ile diğer
bilgiler detayları ileilgili alana Olay Tarihi Olay Tarihi
Okul Adı Bina Adı
Kat Sayısı Rapor Yetkilisi Tel
Bina Adı Olayın Tuumlruuml Olay Acil Durum Afet Olayın Tanımı --- --- ---
Muumldahale Bilgileri
Okul İmkacircnları ile Muumldahale edildi ____ Evet ____ Hayır
Başka kurum desteği ile Muumldahale edildi ____ Evet ____ Hayır
Destek veren kurum adı _________________________
Sayfa 39 45
Tıbbi desteğe ihtiyacı olan ki1048826i sayısı ____ ____ Yok
Yaralı Sayısı ____ ____ YokYaralı Durumu ____ Ağır ____ HafifKurtarılmayı bekleyen kişi sayısı ____ ____ YokKurtarılmayı bekleyenlerin kişi (ler) _____ Bina iccedilinde ____ DiğerDiğer
Bina Bilgileri
Yangın ____ Evet ____ HayırBinadaki Hasar Durumu ____ Az ____ Orta ____ Ağır ____ YokTehlikeli Madde Riski ____ Evet ____ Hayır ____ Kısmen (kat)
Acil İhtiyaccedillar (kurtarma tadilat vs)
Diğer Accedilıklamalar
EK 5 ZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARI FORMUYOumlNERGE
1 Zarar Azaltma ccedilalışmalarının yapılması ve suumlrduumlruumllebilirliğinin sağlanması amacıyla
aşağıdaki bilgileri belirleyeceğiniz aralıklarla doldurunuz2 Uygulama tarihinde gerccedilekleşen veya yarım kalan ccedilalışmaları ilgili
alana accedilıklamalarıile birlikte yazınız
3 Uygulama surecinde oluşan durumlar ile uygulama tarihinde gerccedilekleştirilemeyen
ccedilalışmaları ldquoNotlarrdquo kısmına tarih bilgisi ile birlikte yazınız
Okul Adı
Tarih
Bina Adı
TehlikeAdı
Tehlike TuumlruumlAlınmasıGerekenOumlnlem
OumlnemDerecesi
(1-4)Planlanma
TarihiUygulama
Tarihi AccedilıklamaYapısı
Yapısal
değil
Diğer
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
Sayfa 40 45
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
NOTLAR
Tarih hellip hellip hellip
Tarih hellip hellip hellip
Tarih hellip hellip hellip
EK 6 Yardım İstenebilecek Bazı Kamu Kurum ve Kuruluşları
18 Valilik ve veya Kaymakamlık19 İl Afet ve Acil Durum Muumlduumlrluumlğuuml20 İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml21 İl Sağlık Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Sağlık Grup Başkanlığı (112 Acil)22 İl Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml (155)23 Belediye24 İtfaiye (110)25 Kızılay26 Muhtarlık27 Hastane ve Klinikler Aile hekimleri28 Arama Kurtarma Birlik Muumlduumlrluumlğuuml29 Jandarma (156)30 Zehir Danışma Merkezi (114)31 Akredite olmuş afetlerle ilgili ccedilalışmaları bulunan Sivil Toplum
Kuruluşları
EK 7 Afet ve Acil Duruma Goumlre İzlenecek Yol
Sayfa 41 45
Afet veya Acil Durum Davranış Şekli
Deprem Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun Deprem bitince binayı tahliye edin
YangınYangın alarmı vererek binayı tahliye edinUumlzerinizdeki giysiler alev aldıysa Dur ndash Yat - Yuvarlan
Duman
Mahsur kaldıysan yerinde sığın Değilse binayı boşaltDuman tabakasının altında kalabilmek iccedilin suumlruumlnerekilerleyeceğini unutma
Tehlikeli madde sızıntısı Yerinde sığınak veya emniyetli bir yere tahliye
Bomba veya Bomba tehdidi Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun veya Tahliye
Şiddet olayları Kilitlen Tecrit
Patlama Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun
Sel Emniyetli bir tahliye veya yerinde sığınak (binaların uumlst katında)
Şuumlpheli veya bilinmeyen şahıslar
Tehdit unsuru değerlendirilerek hemen polis aranır
FırtınaYerinde sığın eğer oumlğrenciler okul bahccedilesinde iseiccedileri tahliye yapılır
EK 8 Temel Davranış Biccedilimleri1- Ccediloumlk ndash Kapan - Tutun2- Yerinde Sığınma3- Tahliye4- KilitlenTecrit1- Ccedilok ndash Kapan ndash Tutun Dizlerimizin uumlstuumlne ccediloumlkerek bedenimizin kapladığı alan olabildiğince kuumlccediluumlltuumllmeye kapanarak başımızı ensemizi ve yuumlzuumlmuumlzuuml korumaya ve eşya ile birlikte hareket etmek iccedilinde tutunma yapmamıza denir2- Yerinde Sığınma Tahliye gerektirmeyen veya buna yeterli zaman olmayan durumlarda uygulanır Genellikle tehlikeli madde sızıntısı teroumlr saldırısı ve şiddetli fırtına gibi durumlarda uygulanır Dışarı ccedilıkılmanız soumlylenene kadar iccedilerde kalınır ve dışarıdan hava girişi oumlnlenir3- Tahliye Bulunduğunuz yeri boşaltmanız demektir4- KilitlenTecrit Bulunduğunuz mekacircndan ayrılmanın guumlvenli olmadığı
Sayfa 42 45
durumlarda korunaklı bir şekilde saklanılmasıdırEK 9 Planda Olması Gereken Haritalar
1 Okul ccedilevresinin haritası2 Okul yerleşkesinin haritası3 Katların haritası4 Tahliye yolu5 Toplanma boumllgesi6 Afete youmlnelik ekipmanın (takım donanımın) bulunduğu yerler
TABLOLAR Tablo 1 Genel bilgiler formuTablo 2 Risk Seviyesine Goumlre Derecelendirme FormuTablo 3 Risk Seviyesine Goumlre MatrisTablo 4 Plandaki Oumlncelik Seviyesi EKLEREK 1 Durum Tespiti Detay Formu (Tehlike Avı)EK 2 Tehlike Profili Belirleme Formurdquo (Risk Analizi) EK 3 Malzeme Bilgi FormuEK 4 Acil Durum Raporu FormuEK 5 Zarar Azaltma Ccedilalışmaları FormuEK 6 Yardım İstenebilecek Bazı Kamu Kurum ve KuruluşlarıEK 7 Afet ve Acil Duruma Goumlre İzlenecek YolEK 8 Temel Davranış BiccedilimleriEK 9 Planda Olması Gereken Haritalar EK HARİTALAREK91 Okul Ccedilevresinin HaritasıEK92 Okul Yerleşkesinin HaritasıEK93 Katların KrokisiEK94 Tahliye Yolu KrokisiEK95 Toplanma Boumllgesi KrokisiEK96 Afete Youmlnelik Ekipmanın Bulunduğu Yerleri Goumlsteren HaritaNOT Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı hazırlanırken sayfaların kaymamasına dikkat edilmelidir Planla birlikti yayınlanan oumlrnek okul krokilerinden faydalanınız
2014- 2015 YILI OKULUMUZUN PERSONEL İKAMETGAcircH ADRES BİLGİLERİ
SN ADI VE SOYADIOKULDAKİ
BRANŞ VEYA GOumlREVİ
CEP TELF E ndashPOSTA ADRESİ VEYA İKAMETGAcircH ADRESİ İMZA
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Sayfa 43 45
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
34
35
HAZIRLYAN UYGUNDUR hellip03 2015 hellip032015
Muumlduumlr Yard Okul Muumlduumlruuml
OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİM PLANI HAZIRLANIRKEN DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR 1Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlanırken Sayfaların kaymamasına DİKKAT edilmeli
2 Planın hazırlanması uygulanması ve palanda goumlrev alan ve okulda goumlrev yapan buumltuumln personel plan hakkında bilgilendirilmelidir
3 Plan baştan sonuna kadar dikkatle okunması ve okulun fiziki yapısı goumlz oumlnuumlne alınarak yetkililerin goumlruumlşlerinin değerlendirilmesi gerekmektedir İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml tarafından Yayınlanan ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquonınrdquo sadece sizlere yardımcı olmak iccedilin yapıldığını tavsiye niteliği taşıdığı unutulmamalıdır
4 Her okul kendi okulunun fiziksel altyapısını ve koşullarını goumlz oumlnuumlnde bulundurarak planını hazırlamalıdır
5 Muumlduumlrluumlğuumlmuumlz tarafından yayınlanan Plan dışında başka illere ait palanlar internet ortamından dirilerek Okul Afet ve Acil Durum Planı hazırlanmamalıdır Muumlduumlrluumlğuumlmuumlz tarafından yayınlanan plan temel alınarak okulunuza uyarlanmalıdır
Sayfa 44 45
7 Plan ekinde bulunan buumltuumln ekler dikkatlilce okunarak doldurulmalıdır8 Plan ekinde yayınlanan Oumlrnek Krokiler nazara alınarak okulunuzun ihata duvarları iccedilerisinde bulunan
okulunuz ve okulunuza ait ek binaların krokileri bilgisayar ortamında veya ccedilok duumlzguumln ve anlaşılır bir tarzda kat planları uumlzerinde sığınak yangın dolabı yangın alarm butonu elektrik panolarının yangın soumlnduumlrme cihazları toplanma yerleri Malzeme depoların kolaylıkla anlaşılır bir tarzda farklı işaretlerle ve renkli kalemle goumlsterilmesi gerekmektedir
9 Planlar ikişer nuumlsha halinde hazırlanmalı Bir nuumlshası okulda kalacak bir nuumlshasırsquoda İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne elden teslim edilecek
10 Merkeze bağlı İlccedileler Planları uumlccediler nuumlsha halinde hazırlamalı Bir nuumlshası İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne elden teslim edilecek Bir nuumlshası okulda kalacak bir nuumlshası da İlccedile Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne teslim edilecek
11 İşin oumlzuuml Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlar bir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilen dersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilip guumlncelleştirilecektir
12Planın Hazırlaması esnasında bilmediğiniz hususlar hakkında Başbakanlık ldquoAfet ve Acil Durum Youmlnetimi Başkanlığı tarafından internet ortamında yayınlanan şu kaynaklardan faydalanınız
1) ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlama Kılavuzurdquo2) ldquoOn Adımda ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlama Kılavuzurdquo 3) ldquoOkullarda Afete Hazırlıkrdquo4) ldquoOkullarda Afet ve Acil Durum Youmlnetim El Kitabırdquo
5) ldquoEğitim Kurumları iccedilin Afet Acil Yardım Planlama Rehberirdquo13 Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları hazırlanmasında okul ve kurum Muumlduumlruuml Okul Afet ve Acil
Durum Youmlnetim Planrsquoları Eğitimini almış olan Muumlduumlr Yardımcısı başta olmak uumlzere Anaokullarında Anasınıfı Oumlğretmeni İlkokullarda Sınıf Oumlğretmeni Ortaokullarda Sosyal Bilgiler Oumlğretmeni Lise ve Mesleki okullarda Coğrafya Oumlğretmenleri sorumlukları dacirchilinde hazırlanmalıdır
14 Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları Muumlduumlrluumlğuumln okulunuzdan planrsquoları istemesi halinde İVEDELİKLE en geccedil bir hafta iccedilerisinde mesai guumlnuumlnde planlar teslim edilmelidir
helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipMUumlDUumlRLUumlĞUuml
İş bu Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planırsquonda goumlrev alan ve okulumuzda bulunan tuumlm personel plan hakkında bilgilendirilmiş olup plan ( ) Sayfadan İbarettir
Okul Muumlduumlruuml ndash İmza Muumlhuumlr 2015
Sayfa 45 45
Bir afetin oluşumunu takip eden ve afetin oluşundan hemen sonra başlayarak afetin buumlyuumlkluumlğuumlne bağlı olarak 1-2 aylık suumlre iccedilerisinde yapılan faaliyetlerin tuumlmuumlduumlr Muumldahale evresinde ilk hedef en kısa surede en fazla insanın hayatını kurtarmaktır Bunu insan yaşamını ilgilendiren yaralıların sevk edilmesi-tedavisi barınma ve yaşamsal ihtiyaccedillarının temini gibi diğer faaliyetler takip eder Muumldahale faaliyetleri aynı zamanda otorite ve disiplin gerektirir Bu suumlreccedil iccedilerisinde ortaya ccedilıkan gereksinimlerin hızla tespit edilmesi iletişim ve eğitimli kadrolarla ve yeter sayıda ekipmanla muumldahale edilmesi gerekir
Muumldahale aşamasıyla eş zamanlı yuumlruumltuumllen diğer oumlnemli ccedilalışmaların başlıcalar şunlardır
1 Hasar tespitlerinin yapılması tehlike yaratan enkazların kaldırılması ve patlama yangın
gibi ikincil afetlerin oumlnlenmesidir2 Afetin kısa sureli ve direk etkilerine hitap eden muumldahale faaliyetleri ile afetin
olumsuz etkilerinigidermek iccedilin bilgi ve becerilerin uygulanması
3 Guumlvenliğin arttırılması olası tehditlerin nedenleri ve kaynağının araştırılması
4 Goumlzetim ve denetimlerin arttırılması 5 Aksayan hizmetlerin en kısa surede suumlrduumlruumllebilirliğinin sağlanması
faaliyetleri de eşzamanlı olarak yuumlruumltuumllmelidir
Bu nedenle bu evrede hızlı değerlendirme ve temel bilgilerin elde edilmesi ve artccedilı olay olasılıklarının değerlendirilmesi bu surecin sağlıklı yuumlruumltuumllmesinde buumlyuumlk oumlnem taşımaktadır
Uumllkemizde yaygın olarak acil durum planlaması adı ile tanınan muumldahale ccedilalışmalarının ana amacı acil durum veya afet sonucu oluşan olaylara zamanında hızlı ve etkili olarak muumldahale ederek can kaybı ve yaralanmaların artmaması afetin neden olabileceği yangınlar patlamalar salgınlar gibi ek tehlike ve risklerle can ve mal kaybının buumlyuumlmemesi ve okulun normal faaliyetlerine bir an oumlnce doumlnebilmesi iccedilin gerekli tuumlm faaliyetlerin hangi oumlrguumltlenme şekliyle kimler tarafından ne zaman hangi goumlrev ve yetkiyle hangi kaynaklar kullanılarak yuumlruumltuumlleceğini accedilıkccedila tanımlayan bir belgedir
Sayfa 26 45
Şekil 5 Muumldahale Ccedilalışmaları Doumlnguumlsuuml
MUumlDAHALE CcedilALIŞMALARI ESNASINDA YAPIMASI GEKENLER1- Psikososyal desteğin sağlanması2- Afet tuumlruuml ve etkisine goumlre davranış şekli (tahliye veya yerinde korunma)3- Olayın buumlyuumlkluumlğuuml ve ccedilevresindeki etkileri hakkında bilgi toplama4- Yetkililerini ve velilerin bilgilendirilmesi5- Sorumlu kurum ve kuruluşlardan yardım talep edilmesi6- Oumlğrenci oumlğretmen ve ccedilalışanların korunması ve acil ihtiyaccedilların sağlanması7- Muumldahale ekiplerin goumlreve sevk edilmesi
İYİLEŞTİRME CcedilALIŞMALARIMuumldahale suumlrecinden sonra başlayan ve afetin buumlyuumlkluumlğuumlne goumlre 1-2
yıl gibi daha uzun bir sureyi kapsayan faaliyetlerin tuumlmuumlduumlr Muumldahale surecinde ccedileşitli sebeplere bağlı olarak gerccedilekleştirilemeyen bazı ccedilalışmalar da bu suumlreccedil iccedilerisinde gerccedilekleştirilebilir Okullar iccedilin iyileştirme aşamasında yapılacaklar okulun bir an oumlnce accedilılması ve normal programına doumlnebilmesi iccedilin planda oumlngoumlruumllen eylemlerin uygulanması ccedilalışmalarını iccedilerir Ana hedef eğitimin muumlmkuumln olan en kısa sure iccedilerisinde başlayabilmesinin temini ve meydana gelen olaydan elde edilen derslerin ışığı altında daha guumlvenli ve emniyetli bir okul ve eğitim ortamı oluşturmaktır
Bu faaliyetlerin hazırlık faaliyetleri sırasında planlanması etkin olarak uygulanabilmesi iccedilin gereklidir İyileştirme faaliyetleri uzun surelidir ve eğitime başladıktan sonra da devam edebilir İyileştirme faaliyetleri afet veya acil durumların neden olduğu fiziksel eğitsel youmlnetsel psikolojik sosyal ve ccedilevresel kayıp ve zararların hangi imkacircn ve kaynaklar kullanılarak nasıl giderilebileceğini afetin fırsata doumlnuumlştuumlruumllerek okul ve ccedilevresinin nasıl daha guumlvenli ve emniyetli bir hale getirilebileceğini okulun normal faaliyetlerine bir an oumlnce doumlnebilmesini ve eğitim kalitesinin yuumlkselmesini sağlayan ccedilalışmaların buumltuumlnuumlduumlr Bu suumlreccedil iccedilerisinde yuumlruumltuumllmesigereken faaliyetler Şekil 6rsquoda şematik olarak goumlsterilmiştir
İyileştirme faaliyetleri afet veya acil durumların neden olduğu fiziksel eğitsel youmlnetsel psikolojik sosyal ve ccedilevresel kayıp ve zararların hangi imkan ve kaynaklar kullanılarak nasıl giderilebileceğini afetin fırsata doumlnuumlştuumlruumllerek okul ve ccedilevresinin nasıl daha guumlvenli ve emniyetli bir hale getirilebileceğini okulun normal faaliyetlerine bir an oumlnce doumlnebilmesini ve eğitim kalitesinin yuumlkselmesini sağlayan ccedilalışmaların buumltuumlnuumlduumlr
İyileştirme suumlreci iccedilerisinde yuumlruumltuumllmesi gereken faaliyetler şunlardır
Ccedilevre ve Şehircilik Bakanlığı AFAD ve Belediyelerle işbirliği yapılacaktır1 Okulun yeniden accedilılması Afetten sonra okulun en kısa zamanda eğitime
accedilılması2 Bina ve tesislerin fiziksel yapısal iyileştirmesi3 Youmlnetsel iyileştirme İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml ve İlccedile Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuumlyle4 Eğitsel iyileştirme İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml ve İlccedile Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuumlyle5 Psikolojik iyileştirme Okul Rehberlik Servi ve gerekirse RAMrsquo da destek
sağlanır6 Sosyal ve ccedilevresel kayıp ve Zaraların hangi imkacircn ve kaynaklar kullanılarak
nasılSayfa 27 45
Giderilebileceği ile afetin fırsata doumlnuumlştuumlruumllerek okul ve ccedilevresinin nasıl daha guumlvenli ve emniyetli bir hale getirilebileceği ve eğitim kalitesinin artırılacağını duumlzenleyen planlama tuumlruumlduumlr
Okul afet ve acil durum youmlnetimi planlaması iccedilerisinde yer alan zarar azaltma hazırlık muumldahale ve iyileştirme ccedilalışmalarının bir buumltuumln olarak goumlruumllmelidir
Okul afet ve acil durum youmlnetimi planları bir kere hazırlanarak dolaplara bırakılan belgeler olmamalıdır Okulun kapasitesi ve durumundaki değişimlere tatbikatlardan ve yıllık eylem planındaki faaliyetlerden elde edilen deneyim ve derslere goumlre yılda en az bir kere revize edilmelidir
Okul afet ve acil durum youmlnetimi planıyla uyumlu olacak şekilde yıllık faaliyet planının hazırlanması ve uygulanması son derece oumlnemlidir Yıllık faaliyetlerin planlama şekli aşağıda goumlsterildiği gibi
Şekil 6 İyileştirme Ccedilalışmaları Doumlnguumlsuuml
İYİLEŞTİRME CcedilALIŞMALARI ESNASINDA TAKİP EDİLECEK BASAMAKLAR1- Okulun yeniden accedilılması2- Psikolojik iyileştirmenin sağlanması3- Eğitsel iyileştirme yapılması4- Bina ve tesislerin fiziksel yapısal iyileştirilmesi5- Youmlnetsel iyileştirme yapılanması
ZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARIBirccedilok kaynakta zarar azaltma afetlerin etkilerinden kaynaklanan can ve mal kayıplarının
azaltılmasına youmlnelik ccedilabaların buumltuumlnuuml olarak tanımlanır Bir başka deyişle bu aşamada yapılacaklar tehlikeli durumlar karşısında oluşabilecek can ve mal kayıplarını muumlmkuumlnse ortadan kaldırmayı değilse olabildiğince azaltmayı amaccedillayan ccedilabaların buumltuumlnuumlduumlr Zarar azaltma sadece oumlnleme yaklaşımından farklı olarak oumlzellikle doğal kaynaklı tehlikelerin kaccedilınılmaz olduğunu kabul ederek afetlerin etkilerini en az zararla atlatmaya youmlnelik toplumsal direnccedil ve beceri geliştirmeyi de amaccedillar
Adından da anlaşılacağı uumlzere afet oumlncesinde ve afet planlaması genel ccedilerccedilevesi iccedilerisinde oumlncelikle yapılması gereken ccedilalışmalar aşağıdaki hususları iccedilermelidir1- Okul ve ccedilevresindeki tehlikelerin belirlenmesi analizi ve
değerlendirilmesi2- Okul nuumlfusu yapı alt yapı ve insan faaliyetleri envanterinin
(dokuumlmanlarının) ccedilıkarılması
Sayfa 28 45
1OKUL AFET ve ACİL DURUM YOumlNETİMİPLANLAMA CcedilALIŞMALARININ TANITILMASI2GOumlREVLİLERİN EĞİTİMİ BİLGİLENDİRİLMESİ ve BİLİNCcedilLENDİRİLMESİ3ERKEN UYARI TAHLİYE-SIĞINAK DUumlZENİ KURTARMA ve İLKYARDIM GİBİ ALT PLANLARIN HAZIRLANMASI4EĞİTİM MATERYALLERİNİN HAZIRLANMASI5EKSİKLİKLERİN TESPİT EDİLMESİ VE GİDERİLMESİ6TATBİKATLARIN YAPILMASI7DİĞER PLANLARLA İŞBİRLİĞİ VE KOORDİNASYON
1TEHLİKELERİ BELİRLE2ZARAR GOumlREBİLİRLİKLERİ BELİRLE3RİSKLERİ BELİRLE analiz eder
4OumlNCELİKLERİ BELİRLE5MEVCUT İMKAN VE KAYNAKLARI BELİRLE6VARSA EKSİKLİKLERİ GİDER7TEHLİKE VE RİSKLERİ OumlNLE VEYA AZALT
HAZIRLIK CcedilALIŞMALARIZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARI
3- Fiziksel sosyal ekonomik ve ccedilevresel zarar goumlrebilirliklerin (etkilenme oranları) belirlenmesi
4- Risklerin belirlenmesi5- Oumlluumlm ve yaralanma riskleri 6- Tehlikenin yol accedilabileceği zincirleme veya ek tehlike ve riskler7- Fiziksel riskler (yapı altyapı elektrik mekanik tesisat ve okul donanımının
riskleri)8- Sosyal psikolojik ve ekonomik riskler9- Ccedilevresel riskler10- Afet senaryolarının hazırlanması11- İmkacircn ve kaynaklarla guumlccedilluuml ve zayıf youmlnlerin fırsat ve tehditlerin
belirlenmesi (SWOT analizi)12- Risk azaltma stratejilerinin belirlenmesi ve maliyet fayda analizleri13- Yasal kurumsal ve finansal olanakların belirlenmesi14- En akılcı stratejik amaccedil hedef ve eylemlerin belirlenmesi ve
uygulanması15- Performans kriterleri (oumllccediluumltleri kıstasları) ile izleme ve değerlendirme
youmlntemlerinin belirlenmesi16- Uygulamanın izlenmesi aksayan youmlnlerin belirlenmesi ve gerekiyorsa
planın guumlncelleştirilmesi
Zarar azaltma ccedilalışmalarını kısaca şoumlyle sıralayabiliriza) Tehlikelerin belirlenmesi b) Zarar goumlrebilirliklerin belirlenmesi c) Risklerin belirlenmesi d) Oumlnceliklerin belirlenmesie) Mevcut imkacircn ve kaynakların belirlenmesi f) Varsa eksikleri gidermek g) Tehlike ve riskleri oumlnlemek veya azaltmak iccedilin yapılması gereken ccedilalışmalardır
Tehlike ve riskleri oumlnlemek veya zararlarını azaltmak iccedilin yapılması gereken ccedilalışmalar kısmında gerekli formlar doldurulup her sene guumlncelleştirmesi gereken kısmını guumlncelleyerek dosyanın son boumlluumlmuumlne eklidir
Sayfa 29 45
Şekil 8rsquode goumlsterildiği gibi planla uygula kontrol et ve eksikleri gider şeklinde olmalıdırOkul afet ve acil durum youmlnetimi planları bir kere hazırlanarak bırakılan belgeler
olmamalıdır Okulun kapasitesi ve durumundaki değişimlere tatbikatlardan ve yıllık eylem planındaki faaliyetlerden elde edilen deneyim ve derslere goumlre yılda en az bir kere revize edilmelidir Okul afet ve acil durum youmlnetimi planıyla uyumlu olacak şekilde yıllık faaliyet Planının hazırlanması ve uygulanması son derece oumlnemlidir Yıllık faaliyetlerin planlama doumlnguumlsuuml Her faaliyetin mutlaka bir değerlendirmesi yapılarak problemler saptanmalı ve duumlzeltilmesi iccedilin gerekli ccedilalışmalar yapılmalıdır
YILLIK FAALİYETLER İCcedilİN PLANLANMASI GEREKENLER1 PLANLA (Planların oluşturulması) 2 UYGULA (Faaliyetlerin uygulanması) 3 KONTROL (Uygulamaların değerlendirilmesi)4 EKSİKLERİ GİDER (Problemlerin saptanması ve duumlzetilmesi yolunda adımların atılması) şeklinde olmalıdır Her faaliyetin mutlaka bir değerlendirmesi yapılarak problemler saptanmalı ve duumlzeltilmesi iccedilin gerekli ccedilalışmalar yapılmalıdır
Yıllık planlar şu faaliyetleri iccedilermelidir1 Zarar azaltma ve hazırlık konusunda alınabilecek oumlnlemleri ve yapılacak faaliyetleri2 Muumldahale iyileştirme ve yeniden inşa ile ilgili faaliyetleri (eğitim tatbikat vb)3 Oumlğrenciler oumlğretmenler aileler ve halk iccedilin afet eğitimini4 Hem kendi okulu hem de diğer okullarla bilgi ve tecruumlbe paylaşımını5 Problemleri saptama alınabilecek oumlnlemleri belirleme ve problemleri ccediloumlzmeye ilişkinyapılabilecek diğer faaliyetleri iccedilermelidir
YILLIK PLANLARDA AŞAĞIDAKİ BAŞLIKLAR MUTLAKA OLMALIDIR1 Yıllık planın amaccedil ve hedefleri2 Faaliyet tiplerine goumlre ccedileşitli alt faaliyetleri3 Uygulama takvimi
Sayfa 30 45
4 Sorumlu kişi veveya kişiler varsa işbirliği yapılan kurum kuruluş ve sivil toplum oumlrguumltleri5 Buumltccedile6 Her aktivite iccedilin gerekli olabilecek diğer bilgi ve accedilıklamalar
PLANLARIN DEĞERLENDİRİLMESİAfet ve Acil Durum Youmlnetimi planları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlarbir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilendersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilmesive guumlncelleştirilmesi gereken belgelerdir Afet planlaması bir eylem değil bir suumlreccediltir vezaman iccedilerisinde afet tuumlrlerinin buumlyuumlkluumlklerinin ve sıklıklarının değişimi bilim ve teknolojidekiyeni gelişmeler imkan ve kaynaklardaki artışlara bağlı olarak suumlrekli guumlncellenmelidirAfet ve Acil Durum Youmlnetimi planlarında dikkate alınması gereken ana oumlzellikleri aşağıdakigibi oumlzetlemek muumlmkuumlnduumlr1- Gerccedilekccedili ve kabul edilebilir olmalıdır2- Mevcut durumu olduğu gibi yansıtmalıdır3- Buumltuumln tehlike ve riskleri belirlemelidir4- Gerccedilekccedili afet senaryoları esas alınarak hazırlanmalıdır5- Farklı gruplar ve kuruluşlar arasında en uygun yardımlaşma işbirliği ve koordinasyonesaslarını belirlemelidir6- Goumlrev yetki ve sorumluluklar accedilıklıkla belirtilmeli belirsizlik goumlrev girişimleri ve
tekrarlanmalara fırsat verilmemelidir7- Youmlnetim komuta ve kontrol mekanizmalarının ve bilgi akışının nasıl olacağı accedilıklıkla
belirlenmeli ve youmlnetim karmaşasına neden olunmamalıdır8- Yeni kaynak ve yeni kuruluşlara ihtiyaccedil goumlsteren belgeler yerine mevcut imkacircn vekaynaklarla neler yapılabileceğini ilave imkan ve kaynakların gerccedilekccedili olarak neredenve nasıl karşılanacağını goumlsteren belgeler olmalıdır
Planın ve yapılan faaliyetlerin geliştirilebilmesi iccedilin mutlaka her faaliyetten sonra ve her yılın sonunda değerlendirilmesi gerekir Değerlendirmenin kolay ve anlaşılır olmasını sağlamakamacıyla daha oumlnce geliştirilmiş standart formlar kullanılabilir veya okulun kendi tehlike risk ve mevcut durumuna goumlre hazırlanmış bir değerlendirme formu hazırlanabilir
OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİMİ İCcedilİN TAVSİYE EDİLEN YILLIK CcedilALIŞMA PLANI
OKULTARİH AKTİVİTE YETKİLİ
KİŞİGERCcedilEKLEŞTİRİLDİĞİ
TARİHOkul Muumlduumlruumlnuumln Oumlğretmenler zuumlmre toplantısında Deprem Sel Yangın Kaza Gıda zehirlenmesi Salgın hastalık ve yapısal olmayan teroumlr olayları Biyolojik ve kimyasal tehlikeler karşı Okul Afet ve Acil durum Planın oumlneminin anımsatması ve oumlğretmenleri bu hususta bilgilendirmesihellip
Sayfa 31 45
helliphellip2015
Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Kurulunun Kurulması ve yetkilendirilmesi Uygun oumlzelliklere sahip personel ve goumlnuumllluumllerin belirlenmesi Afet youmlnetimi iccedilin goumlrevlendirmelerin yapılması
helliphellip2015
Okul Mekacircnları tesislerinin tehlike analizi Tehlike yollarına ait tehlike analizi Oku Kroki Planlarının Acil Durum telefon numaraları guumlncellenmesi Ailelere mesaj goumlnderilmesi Potansiyel tehlikelere goumlre tahliye guumlzergacirchlarının belirlenmesi
helliphellip2015
Tehlike Zarar Goumlrebilirlik ve Kapasite Değerlendirmesi Fiziksel Korunma Oumlnlemleri Alınması Muumldahale Kapasitesinin ve Kaynaklarının Geliştirilmesi
helliphellip2015Planın Uygulanması Değerlendirilmesi ve Guumlncellemesi iccedilin Tatbikatların Yapılması
helliphellip2015Personel ve oumlğrencilere afet youmlnetimi ve planla ilgili eğitimin verilmesi
helliphellip2015
Oumlğrenci velilerine afet youmlnetimi ve planla ilgili eğitimin verilmesi Okul Aile Birliğini toplayarak Okul afet ve acil durum youmlnetimi ve planla ilgili eğitimin verilmesi ve bilinccedillendirilmesi
helliphellip2015
Zarar azaltma ve hazırlık konusunda alınabilecek oumlnlemleri ve yapılacak faaliyetleri Muumldahale iyileştirme ve yeniden inşa ile ilgili faaliyetlerin goumlruumlşuumllmesi
helliphellip2015
Hem kendi okulu hem de diğer okullarla bilgi ve tecruumlbe paylaşımının yapılması Problemleri saptama alınabilecek oumlnlemleri belirleme ve problemleri ccediloumlzmeye ilişkin yapılabilecek diğer faaliyetlerin goumlruumlşuumllmesi
helliphellip2015Personel ve oumlğrencilere afet youmlnetimi ve planlama eğitiminin verilmesi
helliphellip2015 28 Şubat sivil savunma ldquoİkaz alarm Tatbikatırsquonın yapılması
helliphellip2015 hellip022015 1-7 Mart tarihlerinde Personel Tahliye tatbikatının yapılması
helliphellip2015Plan ve hazırlıkların goumlzden geccedilirilmesi Planın Uygulanması Değerlendirilmesi ve Guumlncellemelerin yapılıp revize edilmesi
Kontrol eden
Tarih Eğitim Yılı
NOT Yukarıdan aşağıya doğru sıralanan tarihlerde yapılması istenilen etkinlikler sadece okulunuza bu hususta yardımcı olmak iccedilin yapılmıştır Okulunuzun Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı hazırlarken uygun goumlrduumlğuumlnuumlz daha iyi ve kalıcı etkinlikleri değişik tarihlerde yapıla bilinir olduğunu unutmayınız
Yapılan ccedilalışmaların afet ve acil durum youmlnetimi doumlnguumlsuumlne uygunluğu ile gerccedilekleştirilen ve gerccedilekleştirilemeyen faaliyetlerin kontrol edilmesinin ve gerekirse planlama ccedilalışmalarının yeniden goumlzden geccedilirilmesinin planın başarısı iccedilin oumlnemli olduğu unutulmamalıdır Bu amaccedilla planın buumltuumln aşamaları tekrar goumlzden geccedilirilmeli tatbikatlarla ve yıllık olarak hazırlanacak ccedileşitli faaliyetlerle plan sınanmalıdır
Sayfa 32 45
İŞBİRLİĞİNE GİDİLECEK KURUM VE KURULUŞLARBir afet anında birccedilok okul dışı kaynağa ihtiyaccedil duyulacaktır Bazı durumlarda aşağıda
belirtilen kurumlarla oumlnceden ilişkiye geccedililmesi ve anlaşmalar yapılması gerekebilir
1 Youmlredeki bakanlık valilik ve kaymakamlıkların ilgili birimleri2 İl Afet ve Acil Durum Muumlduumlrluumlğuuml3 İl Sağlık Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Sağlık Grup Başkanlığı (112 Acil)4 İl Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml (155)5 Belediye6 İtfaiye (110)7 Kızılay (168)8 Muhtarlık9 Hastane ve Klinikler Aile hekimleri10 Jandarma (156)11 Zehir Danışma Merkezi (114)12 Akredite olmuş afetlerle ilgili ccedilalışmaları bulunan Sivil Toplum Kuruluşları13 Parlayıcı patlayıcı tehlikeli madde muumldahale otoriteleri14 Yerel youmlnetim hizmet birimleri15 İnşaat şirketleri iş makine parkları16 Acil durum ekipmanı sağlayan kuruluşlar17 Sigorta şirketleri ile iş birliğine gidilir
Bunlar dışında komşu binalarla acil muumldahalede karşılıklı yardımlaşma protokolleri ve ilgili kurum ve kuruluşlarla da anlaşmalar yapılmalıdır Ayrıca her yıl boumllgesel olarak resmi kuruluşlar ve komşu okulların davet edildiği ccedileşitli senaryolara goumlre duumlzenlenecek muumldahale kurtarma ve yardımlaşma tatbikatlarına da katılmak gerekir
ANLAŞMALAROumlnce herhangi bir acil durumda herhangi bir protokol yapmadan yardım alınabilecek
kurum ve kuruluşların irtibat bilgileri belirlenmelidir Ardından afet ve acil durum anlarında karşılıklı yardım ve işbirliği iccedilin protokoller ihtiyaca goumlre duumlzenlenmelidir Bu noktada şu kurumlarla işbirliği yapılmalıdır
1- Personelin hellip Komuta Merkezirsquone ulaştırılması iccedilin servis şirketleriyle2- Telefon hatlarında sorun yaşandığında oumlncelik sağlanması iccedilin Tuumlrk Telekom ve oumlzel
şirketlerle3- Telsiz kullanımı ve uydu telefonlarına youmlnelik hat anlaşmaları iccedilin ilgili kurumlarla4- Donanım altyapı network youmlnetimi iccedilin hellip ile5- Komuta Merkezi yiyecek-iccedilecek desteği iccedilin yemek firmalarıyla6- Komuta Merkezi personelinin barınması amacıyla yakın otellerle7- Deprem anında yoğun destek vermeleri iccedilin guumlvenlik şirketleriyle8- Deprem buumlyuumlkluumlğuuml yuumlksek olan senaryolarda kuruma gelen ihbarların karşılanması
amacıyla arama merkezi şirketiyle9- Uzman temini konusunda muumlhendis odaları ve dernekleriyle10- Ccedilalışan desteği verilmesi konusunda işbirliği sigorta şirketleriyle11- Afet durumundaki kargaşa ve yoğunluktan etkilenmemek amacıyla kurye ve kargo
şirketleriyle12- Avans ve tazminat oumldemelerinin kısa surede gerccedilekleştirilebilmesi ve gezici uydu
şubelerinden işlem yapılabilmesi iccedilin bankalarla
OKULDA TAHLİYE TATBİKATLARI YAPILIRKEN DİKKAT EDİLİCEK HUSUSLARYangın veya Şiddetli bir depremde uygulanacak Bina Tahliyesidir Okul İdaresi (Merkezi İdari Grup)
Sayfa 33 45
1 Bina tahliyesi iccedilin Yangın alarmını ccedilalıştırılır Oumlğrenciler ve okul ccedilalışanlarına iccedileride kalmalarını veya sığınma alanlarına gitmeleri anons edilir2 Durum uygunsa tuumlm kapı ve pencereleri kapatılır ( yangın durumunda)3 Durum uygunsa havalandırma sistemini kapatılır(Yangın kapıları kapatılır)4 Toplanma Alanında oumlğrencilerle haberleşme devamlılığı sağlanır(oumlrneğin ldquoGuumlvenli bir Yere Sığınrdquo Binaya Geri Doumln Yerinde Sığın Oumlğrenci Teslimi ya da acil durum veya tatbikat sona erdiğinde Tehlike Geccedilti anonsunun yapılması)
Tuumlm PersonelOumlnceden sınıflarda yangın ve deprem proseduumlrlerinin nasıl uygulanacağına dair tatbikat
yapılır Tahliye esnasında oumlzel yardıma ihtiyacı olacak oumlğrencilerle personel belirlenir Ziyaretccedililere yardımcı olunma konusunda da hazırlık yapılır Oumlğrencilere Bina Tahliyesi Talimatlarına Uymaları Hatırlatılır
D İ K K A TDoumlnme İtme Konuşma Koşma Acele Etme Takip Et
Oumlğrenciler tek veya ikişerli sıra halinde dışarı ccedilıkarılır Oumlzel yardıma muhtaccedil oumlğrenci ve personele yardım edilip edilmediği kontrol edilir Oumlğrencilere cep telefonlarını KULLANMAMALARI ve hatları meşgul etmemeleri gerektiği hatırlatılır Karşılaşılan her tehlikeye youmlnelik farklı acil durum proseduumlruuml hakkında oumlnceden goumlruumlşuumlluumlr ve uumlzerinde karara varılırBaşlıca beş farklı seccedilenek bulunur1 Bina Tahliyesi 2 Yerinde Sığınmak 3 Bir araya Toplanıp Dışarıda Barınmak 4 Guumlvenli bir Yere Sığınmak 5 KilitlenTecrit Proseduumlrlerin her biri değerlendirilir ya aynı şekilde yada uygun biccedilimde değiştirilerek uygulamaya konur Tehlike geccediltiğinde ve ortam guumlvenli olduğunda oumlğrenciler sınıflara doumlnebilir veya Okul Afet ve Acil Durum Oumlğrenci Teslim Proseduumlruuml uygulanabilir
DİKKAT PLANLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ İşin oumlzuuml Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlar bir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilen dersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilip guumlncelleştirilecektir
Sayfa 34 45
Sayfa 35 45
YANGIN TALİMATI (EK-3) (200712937 KARAR SAYILI BİNALARIN YANGINDAN KORUNMASI HAKKINDA YOumlNETMELİK ESASLARINA GOumlRE
HAZIRLANMIŞTIR)1A- YANGINA KARŞI AŞAĞIDAKİ OumlNLEMLERİ ALINIZ1-BİNANIZDAKİ BACA VE BORULARI ZAMANINDA TEMİZLE- YİNİZ2-SİGARANIZI İYİCE SOumlNDUumlRUumlP SİGARA TABLASINA ATINIZ3-CcedilATI ARALARINDA ELEKTRİK TESİSATIYANICI PARLAYICI PATLAYICI MADDE BALANDURMAYINIZ4-İZİNSİZ ELEKTRİK LPG GAZLI OCAK SOBA VB KULLANMA-YINIZ5- ELEKTRİK TESİSATI İŞLERİNİ MUTLAKA EHLİYETLİ KİŞİLERE YAPTIRINIZ6-ELEKTRİK TESİSATININ FENNİ MUAYENESİNİ YAPTIRINIZ7-ELEKTRİK SİGORTALARINI OTOMATİK HALE GETİRİNİZ8-YANGIN SOumlNDUumlRME CİHAZ VE MALZEMELERİNİ HER AN KULLANILIR HALDE BULUNDURUNUZ9- MESAİ BİTİMİ BUumlTUumlN ODALARI KONTROL ETTİRİNİZ10 ARŞİV VE ANBARLARDA SOBA KULLANMAYINIZ11-SİGARA İCcedilİLMESİ YASAK OLAN YERLERDE SİGARA İCcedilME-YİNİZ12- BUumlTUumlN PERSONELİ YANGIN KONUSUNTA EĞİTİNİZ13- YANGIN KACcedilIŞ YOLLARINI KULLANILIR HALDE TUTUNUZ
2B- YANGIN ANINDA AŞAĞIDAKİ İŞLEMLERİ YAPINIZ1-TELAŞLANMAYINIZYANGINI CcedilEVRENİZE VE SORUMLU KİŞİLERE DUYURUNUZ (CcedilANZİLALARMSES VB İLE)2-İTFAİYEYE HABER VERİNİZ (TEL 110)3-ADRESİ EN KISA VE DOĞRU OLARAK BİLDİRİNİZ4-YANGIN CİNSİNİ BİLDİRİNİZ (BİNABACAAKARYAKITELEKTRİK MOTORLU ARACcedil VB)5- İTFAİYE GELİNCEYE KADAR YANGINI SOumlNDUumlRMEK İCcedilİN ELDE MEVCUT ARACcedil GERECcedilTEN FAYDALANMAYA CcedilALIŞINIZ6-YANGININ YAYILMASINI OumlNLEMEK İCcedilİN KAPI VE PENCERELERİ KAPATINIZ KİLİTLEMEYİNİZYANICI MADDELERİ UZAKLAŞTIRINIZ7-OumlNCE CANLILARI SONRA KIYMETLİ EVRAK VE MALZEMEYİ KURTARINIZ8-BUNLARI YAPARKEN KENDİNİZİ VE BAŞKALARINI RİSKE ATMAYINIZ9- YANGIN SOumlNDUumlRME EKİPLERİ VEYA ŞEHİR İTFAİYESİ GELDİKTEN SONRA ONLARIN EMRİNE GİRİNİZ10-HASTA VE YARALILARA İLKYARDIM YAPINIZZEMİNE ULAŞMAMIŞ ASAN-SOumlRLER İLE YANGIN MOTOPOMPLARI HARİCcedil ELEKTRİKLERİ KESİNİZ
C LUumlZUMLU TELEFONLARİTFAİYE 110 BİNA KORUMA AMİRİ ELEKTRİK 186POLİS İMDAT 155 SU 185AMBULANS 112 DOĞAL GAZJANDARMA İMDAT 156
EYANGIN CcedilIKIŞ SEBEPLERİ1 TALİMAT VE EMİRLERE UYMAMAKTAN2 BİLGİSİZLİKTEN3 İHMALDEN4 SABOTAJ HAREKETLERİNDEN5 SICcedilRAMA VE KAZALARDAN6 ELEKTRİK ARKI VE KONTAĞINDAN
D YANGIN SOumlNDUumlRME CİHAZININ KULLANILIŞI1- CİHAZI YANGIN YERİNE GETİRİNİZRUumlZGARI ARKANIZA
ALINIZ2- ATEŞE MUumlMKUumlN OLDUĞUNCA YAKLAŞINIZ3- TETİK MEKANİZMASINI KİLİTLEYEN PİMİ CcedilIKARTINIZ
VEYA KARBONDİ- OKSİTTUumlPUumlNUumlN (KUumlCcedilUumlK TUumlP) VALFİNİ SOLA DOĞRU CcedilEVİREREK ACcedilINIZ
4- TETİĞE SONUNA KADAR BASARAK CcedilIKAN GAZI VEYA TOZU YANGININ DOĞDUĞU YERE PUumlSKUumlRTUumlNUumlZ
5- YANGINI OumlN TARAFTAN ARKAYA DOĞRU SOumlNDUumlRUumlNUumlZ
6- YANGINI SOumlNDUumlĞUumlNDEN EMİN OLMADAN TERK ETMEYİNİZ
7- TOZLU CİHAZLARI TOZ BİTENE KADAR BOŞALTINIZ
F YANGIN CcedilALIŞMA SAATLERİ İCcedilİNDE OLURSA1- HABER VERME YANGINI İLK GOumlREN KİMSE ALARM ZİL
TELEFON BAĞIRARAK VB HAREKETE GECcedilİRMEKLE BERABER TELEFONLA İTFAİYEYE HABER VERİR
2- EKİPLERİN GOumlREVLERİ SOumlNDUumlRME EKİBİ YANGININ CcedilIKTIĞI YERİN UumlST VE YANLARINDAKİ ODALARDA TERTİBAT ALARAK YANGINI SOumlNDUumlRMEYE CcedilALIŞIR KURTARMA EKİBİ VARSA OumlNCE CANLILARI KURTARIR YANGINDA OumlNCELİK SIRASINA GOumlRE EVRAK VE EŞYALARI BOŞALTMAYA HAZIR HALE GETİRİR GEREKİYORSA BİNANIN HENUumlZ YANMA TEHLİKESİ OLMAYAN KISIMLARINA TAŞIYABİLİRLER YANGIN CcedilIKAN BİNANIN TAHLİYESİNE OLAY YERİNE GELEN İTFAİYE AMİRİNİN VEYA MUumlLKİYE AMİRİNİN EMRİYLE BAŞLANIR KURTARILAN EŞYA İTFAİYE AMİRİ VEYA İDARİ İŞLER BİRİM AMİRİNİN GOumlSTERECEĞİ BİR YERE TAŞINIRİLKYARDIM EKİBİ YARALI VE HASTALARA İLKYARDIM YAPARKORUMA EKİBİ YANGINDAN KURTARILAN EŞYALARI KORUR PANİK VE KARGAŞAYI OumlNLER
G YANGIN CcedilALIŞMA SAATLERİ DIŞINDA OLURSA 1- HABER VERME YANGINI İLK GOumlREN KİMSE ALARM ZİL TELEFON BAĞIRARAK VB HAREKETE GECcedilİRMEKLE BERABER TELEFONLA İTFAİYEYE HABER VERİR AYNI ZAMANDA YANGIN İHBAR TELEFONUNUN YANINDAKİ LİSTEDEN AMİRİNE VE İLGİLİLERE HABER VERİR 2GOumlREVLİLERİN HAREKET TARZIYANGIN YERİNE GELEN DAİRE MUumlDUumlRUuml İLE EKİP PERSONELİ DERHAL VAZİFELERİNE BAŞLARLAR
H YANGIN BİNANIN YAKININDA OLURSA1- BİNANIN YANGIN TEHDİTİ ALTINDAKİ TARAFINDA
BULUNAN ODALARIN PERDELERİ CcedilIKARILIR PENCERELER KAPATILIR GEREKİYORSA EVRAK DOSYA VE DİĞER EŞYALAR TEHLİKESİZ YERLERE TAŞINIR
2- CcedilATIDA KORUMA TERTİBİ ALINIR CcedilATI VE DİĞER YERLERE DUumlŞEN KIVILCIM SOumlNDUumlRUumlLUumlR AHŞAP KISIMLAR VE CcedilATI BOL SU İLE ISLATILIR 7
GOumlREVİ SOumlNDUumlRME EKİBİ KURTARMA EKİBİ KORUMA EKİBİ İLKYARDIM EKİBİ (İTFAİYE) (EMNİYET)
EKİP BAŞI EKİP PERS
EK 1 Durum Tespiti Detay Formu (Tehlike Avı)Okulun Adı Tarih BİNA BLOK ADI KAT EMEğitim MateryaliMMasaDDolapNBNote Book PC Masauumlstuuml BilY Yazıcı S Sıra K Kuumlrsuuml
Oda Derslik Laboratuvar Adı veya Nosu
Durum
EH
Durum
EH
Durum
EH
Sıra ve Masalar sabitlenmiş miSıra ve Masalar geccedilişi kapatıyor muAraccedil gereccedil ve malzemeler tehlike oluşturmayacak şekilde Yerleştirilmiş sabitlenmiş miAğır nesneler yuumlksek raflardan uzaklaş tırılmış mıVarsa yuumlksek dolaplar ve raflar sabitlenmiş miDolapların mandalı var mıMevcut PC varsa sabitlenmiş miHareketli eğitim araccedilları var mı Sabitlenmiş miAsılı elektrik teccedilhizatları (lambalar projektoumlrler vs)Sabitlenmiş miDuvara asılı materyaller sabitlenmiş miLamba askıları sağlam sabitlenmiş miTehlikeli Madde var mı Sabitlenmiş mi (ip veya ccedilıtalı )Laboratuvarlarda şişe kap ve diğer malzemeler iccedilinenvanter (doumlkuumlm) yapılmış mıOfis iccedili boumllmeler sarsıntılara karşı dayanıklı mıAcil yolları ve kapıları doğrudan dışarıya veya guumlvenli biralana accedilılıyor muAcil ccedilıkış kapıları oumlnuumlnde ccedilıkışı oumlnleyecek şeyler var mıAcil ccedilıkış yolları ve kapıları bina buumlyuumlkluumlğuumlne ve kişiSayısına uygun muAcil ccedilıkış kapıları acil durumlarda hemen ve kolaycaAccedilılabilecekler şekilde miSaydam veya yarı saydam kapılar var mı YuumlzeyleriKırılmalara karşı korunmuş muBasamak yuumlzeyleri kaygan değil ve uygun malzemedenYapılmış mıBasamakların oumlnuumlnde kaymayı oumlnleyici bantlar koyulmuş muMerdivenler uumlzerinde geccedilişi engelleyecek malzemelerEngeller kaldırılmış mıYeter sayıda yangın soumlnduumlrme ekipmanı (donanım)(YSE) var mıKolay kullanılır mıYSE goumlruumlnuumlr ve kolay erişilir yerlere konmuş muYangın konusunda eğitim almış sorumlu personel var mıYanıcı patlayıcı maddeler uygun şartlarda korunuyor muAlarm sistemleri var ccedilalışıyor duumlzenli olarak kontrol ediliyor muİlkyardım dolabı mevcut muİlkyardım dolabı yeterli ilkyardım malzeme ve ekipmanı ileteccedilhiz edilmiş mi
Sayfa 36 45
İşaret levhaları var mı Ayrıntıları iccedileriyor mu Labda guumlvenlik panoları var mı Sabit miİşaretleme levhaları yeter sayıda ve uygun yerlerde mi
EK 2 TEHLİKE PROFİLİ BELİRLEME FORMUrdquo (RİSK ANALİZİ)
Okulun adı TarihYetkili M Mekacircnİ İnsanE Eğitim
Suumlrekliği
Tehlike 1 Tehlike 2 Tehlike 3 Tehlike 4 Tehlikehellip
M İ E M İ E M İ E M İ E M İ E
ETKİLEME ŞİDDETİ
Felaket 50rsquoden fazlazarar ccedilok sayıda oumlluumlm 30guumlnden fazla suumlreli etkKritik 25 -50 zararkalıcı sakatlanmalar 2 hafta suumlreli etkiSınırlı 10 -25 zararyaralanmalar 1 hafta suumlrelietkiOumlnemsiz 10rsquodan az zarar24 saat veya daha kısa suumlreli etki
OLUŞ SIKLIĞIYuumlksek Gelecek yıldameydana gelme olasılığı100Bazen Gelecek yıldameydana gelme olasılığı10-100 veya gelecek 10yılda en az bir kezNadiren Gelecek yıldameydana gelme olasılığı1-10 veya gelecek 100yılda en az bir kezYok (ccedilok az) Gelecek 100yılda goumlruumllme olasılığı 1veya daha az
ETKİ DERECESİ24 saatten daha fazla birsuumlrede oluş uyor ve erkenuyarı yapılabilir yapılamaz12 ndash 24 saatte oluşuyor veerken uyarı yapılabilir yapılamaz6 ndash 12 saatte oluşuyor erken uyarı yapılabilir yapılamaz6 saatten kısa bir suumlredeoluşuyor erken uyarıyapılabiliryapılamazBir anda oluşuyor ve erkenuyarı yapılabiliryapılamaz
Sayfa 37 45
Tahmini Etkilenecek KişiSayısı
Tahmini Etki Suumlresi
Tahmini Tahliye Suumlresi
Hazırlık ve Oumlnlemler (E H)
EK 3 MALZEME BİLGİ FORMUYOumlNERGE1 Malzeme bilgi formu ilgili servis yetkilileri tarafından doldurulmalı malzeme ve teccedilhizat yetkilisi tarafından kontrol edilmelidir2 Form bilgileri ihtiyaccedil durumunda veya belirli aralıklarla guumlncellenmelidir3 Malzeme adları iccedilin kısa anlaşılabilir ifadeler kullanılmalıdır (levye el feneri gibi)4 Malzemeyi kullanan servis ve servis yetkilisi malzemenin kullanım alanını doğru belirlemelidir5 Servis yetkilisi malzemenin yeter sayıda olmadığını duumlşuumlnuumlyorsa notlar boumlluumlmuumlne tarih bilgisiyle birlikte yazmalı ve ihtiyaccedilları gidermelidir Giderilen ihtiyaccedillar iccedilin bilgi formu yeniden doldurulmalıdır
Malzeme ve Teccedilhizat Sorumlusu Tarih
Okul Adı
Malzeme Adı
Kullanım Servisi
Servis Yetkilisi
Kullanım Alanı
Adedi
Zara
r Az
alt
Aram
a -
Kurt
arm
a
Yang
ın
Soumlnd
uumlrm
e
İlk
Yard
ım
Sayfa 38 45
NOTLARTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellip
EK 4 ACİL DURUM RAPORU FORMUYOumlNERGE
1 Acil Durum Raporu bilgileri Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Kurulu Başkanı
tarafından operasyon ve lojistik servislerinden gelen bilgiler doğrultusunda doldurulur Gerekli durumlarda bir uumlst yetkiliye teslim edilir
2 Olay turu Kendi imkacircnları ile baş edilebilen durumlar iccedilin ldquoOlayrdquo yerel imkacircnlar veya
diğer kurumlardan destek alınarak baş edilebilen durumlar iccedilin ldquoAcil Durumrdquo il genelini ve eğitim suumlrekliliğini etkileyecek buumlyuumlkluumlkteki olaylar iccedilin ldquoAfetrdquo olarak tanımlanacaktır
3 Olayın Tanımı iccedilin deprem sel yangın gibi genel tanımlama yapılacaktır
4 Bina ve muumldahale bilgileri ilgili servislerden gelen bilgiler doğrultusunda
doldurulacaktır5 Olay anında veya sonrasında ortaya ccedilıkan acil ihtiyaccedillar ile diğer
bilgiler detayları ileilgili alana Olay Tarihi Olay Tarihi
Okul Adı Bina Adı
Kat Sayısı Rapor Yetkilisi Tel
Bina Adı Olayın Tuumlruuml Olay Acil Durum Afet Olayın Tanımı --- --- ---
Muumldahale Bilgileri
Okul İmkacircnları ile Muumldahale edildi ____ Evet ____ Hayır
Başka kurum desteği ile Muumldahale edildi ____ Evet ____ Hayır
Destek veren kurum adı _________________________
Sayfa 39 45
Tıbbi desteğe ihtiyacı olan ki1048826i sayısı ____ ____ Yok
Yaralı Sayısı ____ ____ YokYaralı Durumu ____ Ağır ____ HafifKurtarılmayı bekleyen kişi sayısı ____ ____ YokKurtarılmayı bekleyenlerin kişi (ler) _____ Bina iccedilinde ____ DiğerDiğer
Bina Bilgileri
Yangın ____ Evet ____ HayırBinadaki Hasar Durumu ____ Az ____ Orta ____ Ağır ____ YokTehlikeli Madde Riski ____ Evet ____ Hayır ____ Kısmen (kat)
Acil İhtiyaccedillar (kurtarma tadilat vs)
Diğer Accedilıklamalar
EK 5 ZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARI FORMUYOumlNERGE
1 Zarar Azaltma ccedilalışmalarının yapılması ve suumlrduumlruumllebilirliğinin sağlanması amacıyla
aşağıdaki bilgileri belirleyeceğiniz aralıklarla doldurunuz2 Uygulama tarihinde gerccedilekleşen veya yarım kalan ccedilalışmaları ilgili
alana accedilıklamalarıile birlikte yazınız
3 Uygulama surecinde oluşan durumlar ile uygulama tarihinde gerccedilekleştirilemeyen
ccedilalışmaları ldquoNotlarrdquo kısmına tarih bilgisi ile birlikte yazınız
Okul Adı
Tarih
Bina Adı
TehlikeAdı
Tehlike TuumlruumlAlınmasıGerekenOumlnlem
OumlnemDerecesi
(1-4)Planlanma
TarihiUygulama
Tarihi AccedilıklamaYapısı
Yapısal
değil
Diğer
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
Sayfa 40 45
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
NOTLAR
Tarih hellip hellip hellip
Tarih hellip hellip hellip
Tarih hellip hellip hellip
EK 6 Yardım İstenebilecek Bazı Kamu Kurum ve Kuruluşları
18 Valilik ve veya Kaymakamlık19 İl Afet ve Acil Durum Muumlduumlrluumlğuuml20 İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml21 İl Sağlık Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Sağlık Grup Başkanlığı (112 Acil)22 İl Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml (155)23 Belediye24 İtfaiye (110)25 Kızılay26 Muhtarlık27 Hastane ve Klinikler Aile hekimleri28 Arama Kurtarma Birlik Muumlduumlrluumlğuuml29 Jandarma (156)30 Zehir Danışma Merkezi (114)31 Akredite olmuş afetlerle ilgili ccedilalışmaları bulunan Sivil Toplum
Kuruluşları
EK 7 Afet ve Acil Duruma Goumlre İzlenecek Yol
Sayfa 41 45
Afet veya Acil Durum Davranış Şekli
Deprem Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun Deprem bitince binayı tahliye edin
YangınYangın alarmı vererek binayı tahliye edinUumlzerinizdeki giysiler alev aldıysa Dur ndash Yat - Yuvarlan
Duman
Mahsur kaldıysan yerinde sığın Değilse binayı boşaltDuman tabakasının altında kalabilmek iccedilin suumlruumlnerekilerleyeceğini unutma
Tehlikeli madde sızıntısı Yerinde sığınak veya emniyetli bir yere tahliye
Bomba veya Bomba tehdidi Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun veya Tahliye
Şiddet olayları Kilitlen Tecrit
Patlama Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun
Sel Emniyetli bir tahliye veya yerinde sığınak (binaların uumlst katında)
Şuumlpheli veya bilinmeyen şahıslar
Tehdit unsuru değerlendirilerek hemen polis aranır
FırtınaYerinde sığın eğer oumlğrenciler okul bahccedilesinde iseiccedileri tahliye yapılır
EK 8 Temel Davranış Biccedilimleri1- Ccediloumlk ndash Kapan - Tutun2- Yerinde Sığınma3- Tahliye4- KilitlenTecrit1- Ccedilok ndash Kapan ndash Tutun Dizlerimizin uumlstuumlne ccediloumlkerek bedenimizin kapladığı alan olabildiğince kuumlccediluumlltuumllmeye kapanarak başımızı ensemizi ve yuumlzuumlmuumlzuuml korumaya ve eşya ile birlikte hareket etmek iccedilinde tutunma yapmamıza denir2- Yerinde Sığınma Tahliye gerektirmeyen veya buna yeterli zaman olmayan durumlarda uygulanır Genellikle tehlikeli madde sızıntısı teroumlr saldırısı ve şiddetli fırtına gibi durumlarda uygulanır Dışarı ccedilıkılmanız soumlylenene kadar iccedilerde kalınır ve dışarıdan hava girişi oumlnlenir3- Tahliye Bulunduğunuz yeri boşaltmanız demektir4- KilitlenTecrit Bulunduğunuz mekacircndan ayrılmanın guumlvenli olmadığı
Sayfa 42 45
durumlarda korunaklı bir şekilde saklanılmasıdırEK 9 Planda Olması Gereken Haritalar
1 Okul ccedilevresinin haritası2 Okul yerleşkesinin haritası3 Katların haritası4 Tahliye yolu5 Toplanma boumllgesi6 Afete youmlnelik ekipmanın (takım donanımın) bulunduğu yerler
TABLOLAR Tablo 1 Genel bilgiler formuTablo 2 Risk Seviyesine Goumlre Derecelendirme FormuTablo 3 Risk Seviyesine Goumlre MatrisTablo 4 Plandaki Oumlncelik Seviyesi EKLEREK 1 Durum Tespiti Detay Formu (Tehlike Avı)EK 2 Tehlike Profili Belirleme Formurdquo (Risk Analizi) EK 3 Malzeme Bilgi FormuEK 4 Acil Durum Raporu FormuEK 5 Zarar Azaltma Ccedilalışmaları FormuEK 6 Yardım İstenebilecek Bazı Kamu Kurum ve KuruluşlarıEK 7 Afet ve Acil Duruma Goumlre İzlenecek YolEK 8 Temel Davranış BiccedilimleriEK 9 Planda Olması Gereken Haritalar EK HARİTALAREK91 Okul Ccedilevresinin HaritasıEK92 Okul Yerleşkesinin HaritasıEK93 Katların KrokisiEK94 Tahliye Yolu KrokisiEK95 Toplanma Boumllgesi KrokisiEK96 Afete Youmlnelik Ekipmanın Bulunduğu Yerleri Goumlsteren HaritaNOT Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı hazırlanırken sayfaların kaymamasına dikkat edilmelidir Planla birlikti yayınlanan oumlrnek okul krokilerinden faydalanınız
2014- 2015 YILI OKULUMUZUN PERSONEL İKAMETGAcircH ADRES BİLGİLERİ
SN ADI VE SOYADIOKULDAKİ
BRANŞ VEYA GOumlREVİ
CEP TELF E ndashPOSTA ADRESİ VEYA İKAMETGAcircH ADRESİ İMZA
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Sayfa 43 45
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
34
35
HAZIRLYAN UYGUNDUR hellip03 2015 hellip032015
Muumlduumlr Yard Okul Muumlduumlruuml
OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİM PLANI HAZIRLANIRKEN DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR 1Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlanırken Sayfaların kaymamasına DİKKAT edilmeli
2 Planın hazırlanması uygulanması ve palanda goumlrev alan ve okulda goumlrev yapan buumltuumln personel plan hakkında bilgilendirilmelidir
3 Plan baştan sonuna kadar dikkatle okunması ve okulun fiziki yapısı goumlz oumlnuumlne alınarak yetkililerin goumlruumlşlerinin değerlendirilmesi gerekmektedir İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml tarafından Yayınlanan ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquonınrdquo sadece sizlere yardımcı olmak iccedilin yapıldığını tavsiye niteliği taşıdığı unutulmamalıdır
4 Her okul kendi okulunun fiziksel altyapısını ve koşullarını goumlz oumlnuumlnde bulundurarak planını hazırlamalıdır
5 Muumlduumlrluumlğuumlmuumlz tarafından yayınlanan Plan dışında başka illere ait palanlar internet ortamından dirilerek Okul Afet ve Acil Durum Planı hazırlanmamalıdır Muumlduumlrluumlğuumlmuumlz tarafından yayınlanan plan temel alınarak okulunuza uyarlanmalıdır
Sayfa 44 45
7 Plan ekinde bulunan buumltuumln ekler dikkatlilce okunarak doldurulmalıdır8 Plan ekinde yayınlanan Oumlrnek Krokiler nazara alınarak okulunuzun ihata duvarları iccedilerisinde bulunan
okulunuz ve okulunuza ait ek binaların krokileri bilgisayar ortamında veya ccedilok duumlzguumln ve anlaşılır bir tarzda kat planları uumlzerinde sığınak yangın dolabı yangın alarm butonu elektrik panolarının yangın soumlnduumlrme cihazları toplanma yerleri Malzeme depoların kolaylıkla anlaşılır bir tarzda farklı işaretlerle ve renkli kalemle goumlsterilmesi gerekmektedir
9 Planlar ikişer nuumlsha halinde hazırlanmalı Bir nuumlshası okulda kalacak bir nuumlshasırsquoda İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne elden teslim edilecek
10 Merkeze bağlı İlccedileler Planları uumlccediler nuumlsha halinde hazırlamalı Bir nuumlshası İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne elden teslim edilecek Bir nuumlshası okulda kalacak bir nuumlshası da İlccedile Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne teslim edilecek
11 İşin oumlzuuml Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlar bir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilen dersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilip guumlncelleştirilecektir
12Planın Hazırlaması esnasında bilmediğiniz hususlar hakkında Başbakanlık ldquoAfet ve Acil Durum Youmlnetimi Başkanlığı tarafından internet ortamında yayınlanan şu kaynaklardan faydalanınız
1) ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlama Kılavuzurdquo2) ldquoOn Adımda ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlama Kılavuzurdquo 3) ldquoOkullarda Afete Hazırlıkrdquo4) ldquoOkullarda Afet ve Acil Durum Youmlnetim El Kitabırdquo
5) ldquoEğitim Kurumları iccedilin Afet Acil Yardım Planlama Rehberirdquo13 Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları hazırlanmasında okul ve kurum Muumlduumlruuml Okul Afet ve Acil
Durum Youmlnetim Planrsquoları Eğitimini almış olan Muumlduumlr Yardımcısı başta olmak uumlzere Anaokullarında Anasınıfı Oumlğretmeni İlkokullarda Sınıf Oumlğretmeni Ortaokullarda Sosyal Bilgiler Oumlğretmeni Lise ve Mesleki okullarda Coğrafya Oumlğretmenleri sorumlukları dacirchilinde hazırlanmalıdır
14 Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları Muumlduumlrluumlğuumln okulunuzdan planrsquoları istemesi halinde İVEDELİKLE en geccedil bir hafta iccedilerisinde mesai guumlnuumlnde planlar teslim edilmelidir
helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipMUumlDUumlRLUumlĞUuml
İş bu Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planırsquonda goumlrev alan ve okulumuzda bulunan tuumlm personel plan hakkında bilgilendirilmiş olup plan ( ) Sayfadan İbarettir
Okul Muumlduumlruuml ndash İmza Muumlhuumlr 2015
Sayfa 45 45
Şekil 5 Muumldahale Ccedilalışmaları Doumlnguumlsuuml
MUumlDAHALE CcedilALIŞMALARI ESNASINDA YAPIMASI GEKENLER1- Psikososyal desteğin sağlanması2- Afet tuumlruuml ve etkisine goumlre davranış şekli (tahliye veya yerinde korunma)3- Olayın buumlyuumlkluumlğuuml ve ccedilevresindeki etkileri hakkında bilgi toplama4- Yetkililerini ve velilerin bilgilendirilmesi5- Sorumlu kurum ve kuruluşlardan yardım talep edilmesi6- Oumlğrenci oumlğretmen ve ccedilalışanların korunması ve acil ihtiyaccedilların sağlanması7- Muumldahale ekiplerin goumlreve sevk edilmesi
İYİLEŞTİRME CcedilALIŞMALARIMuumldahale suumlrecinden sonra başlayan ve afetin buumlyuumlkluumlğuumlne goumlre 1-2
yıl gibi daha uzun bir sureyi kapsayan faaliyetlerin tuumlmuumlduumlr Muumldahale surecinde ccedileşitli sebeplere bağlı olarak gerccedilekleştirilemeyen bazı ccedilalışmalar da bu suumlreccedil iccedilerisinde gerccedilekleştirilebilir Okullar iccedilin iyileştirme aşamasında yapılacaklar okulun bir an oumlnce accedilılması ve normal programına doumlnebilmesi iccedilin planda oumlngoumlruumllen eylemlerin uygulanması ccedilalışmalarını iccedilerir Ana hedef eğitimin muumlmkuumln olan en kısa sure iccedilerisinde başlayabilmesinin temini ve meydana gelen olaydan elde edilen derslerin ışığı altında daha guumlvenli ve emniyetli bir okul ve eğitim ortamı oluşturmaktır
Bu faaliyetlerin hazırlık faaliyetleri sırasında planlanması etkin olarak uygulanabilmesi iccedilin gereklidir İyileştirme faaliyetleri uzun surelidir ve eğitime başladıktan sonra da devam edebilir İyileştirme faaliyetleri afet veya acil durumların neden olduğu fiziksel eğitsel youmlnetsel psikolojik sosyal ve ccedilevresel kayıp ve zararların hangi imkacircn ve kaynaklar kullanılarak nasıl giderilebileceğini afetin fırsata doumlnuumlştuumlruumllerek okul ve ccedilevresinin nasıl daha guumlvenli ve emniyetli bir hale getirilebileceğini okulun normal faaliyetlerine bir an oumlnce doumlnebilmesini ve eğitim kalitesinin yuumlkselmesini sağlayan ccedilalışmaların buumltuumlnuumlduumlr Bu suumlreccedil iccedilerisinde yuumlruumltuumllmesigereken faaliyetler Şekil 6rsquoda şematik olarak goumlsterilmiştir
İyileştirme faaliyetleri afet veya acil durumların neden olduğu fiziksel eğitsel youmlnetsel psikolojik sosyal ve ccedilevresel kayıp ve zararların hangi imkan ve kaynaklar kullanılarak nasıl giderilebileceğini afetin fırsata doumlnuumlştuumlruumllerek okul ve ccedilevresinin nasıl daha guumlvenli ve emniyetli bir hale getirilebileceğini okulun normal faaliyetlerine bir an oumlnce doumlnebilmesini ve eğitim kalitesinin yuumlkselmesini sağlayan ccedilalışmaların buumltuumlnuumlduumlr
İyileştirme suumlreci iccedilerisinde yuumlruumltuumllmesi gereken faaliyetler şunlardır
Ccedilevre ve Şehircilik Bakanlığı AFAD ve Belediyelerle işbirliği yapılacaktır1 Okulun yeniden accedilılması Afetten sonra okulun en kısa zamanda eğitime
accedilılması2 Bina ve tesislerin fiziksel yapısal iyileştirmesi3 Youmlnetsel iyileştirme İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml ve İlccedile Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuumlyle4 Eğitsel iyileştirme İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml ve İlccedile Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuumlyle5 Psikolojik iyileştirme Okul Rehberlik Servi ve gerekirse RAMrsquo da destek
sağlanır6 Sosyal ve ccedilevresel kayıp ve Zaraların hangi imkacircn ve kaynaklar kullanılarak
nasılSayfa 27 45
Giderilebileceği ile afetin fırsata doumlnuumlştuumlruumllerek okul ve ccedilevresinin nasıl daha guumlvenli ve emniyetli bir hale getirilebileceği ve eğitim kalitesinin artırılacağını duumlzenleyen planlama tuumlruumlduumlr
Okul afet ve acil durum youmlnetimi planlaması iccedilerisinde yer alan zarar azaltma hazırlık muumldahale ve iyileştirme ccedilalışmalarının bir buumltuumln olarak goumlruumllmelidir
Okul afet ve acil durum youmlnetimi planları bir kere hazırlanarak dolaplara bırakılan belgeler olmamalıdır Okulun kapasitesi ve durumundaki değişimlere tatbikatlardan ve yıllık eylem planındaki faaliyetlerden elde edilen deneyim ve derslere goumlre yılda en az bir kere revize edilmelidir
Okul afet ve acil durum youmlnetimi planıyla uyumlu olacak şekilde yıllık faaliyet planının hazırlanması ve uygulanması son derece oumlnemlidir Yıllık faaliyetlerin planlama şekli aşağıda goumlsterildiği gibi
Şekil 6 İyileştirme Ccedilalışmaları Doumlnguumlsuuml
İYİLEŞTİRME CcedilALIŞMALARI ESNASINDA TAKİP EDİLECEK BASAMAKLAR1- Okulun yeniden accedilılması2- Psikolojik iyileştirmenin sağlanması3- Eğitsel iyileştirme yapılması4- Bina ve tesislerin fiziksel yapısal iyileştirilmesi5- Youmlnetsel iyileştirme yapılanması
ZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARIBirccedilok kaynakta zarar azaltma afetlerin etkilerinden kaynaklanan can ve mal kayıplarının
azaltılmasına youmlnelik ccedilabaların buumltuumlnuuml olarak tanımlanır Bir başka deyişle bu aşamada yapılacaklar tehlikeli durumlar karşısında oluşabilecek can ve mal kayıplarını muumlmkuumlnse ortadan kaldırmayı değilse olabildiğince azaltmayı amaccedillayan ccedilabaların buumltuumlnuumlduumlr Zarar azaltma sadece oumlnleme yaklaşımından farklı olarak oumlzellikle doğal kaynaklı tehlikelerin kaccedilınılmaz olduğunu kabul ederek afetlerin etkilerini en az zararla atlatmaya youmlnelik toplumsal direnccedil ve beceri geliştirmeyi de amaccedillar
Adından da anlaşılacağı uumlzere afet oumlncesinde ve afet planlaması genel ccedilerccedilevesi iccedilerisinde oumlncelikle yapılması gereken ccedilalışmalar aşağıdaki hususları iccedilermelidir1- Okul ve ccedilevresindeki tehlikelerin belirlenmesi analizi ve
değerlendirilmesi2- Okul nuumlfusu yapı alt yapı ve insan faaliyetleri envanterinin
(dokuumlmanlarının) ccedilıkarılması
Sayfa 28 45
1OKUL AFET ve ACİL DURUM YOumlNETİMİPLANLAMA CcedilALIŞMALARININ TANITILMASI2GOumlREVLİLERİN EĞİTİMİ BİLGİLENDİRİLMESİ ve BİLİNCcedilLENDİRİLMESİ3ERKEN UYARI TAHLİYE-SIĞINAK DUumlZENİ KURTARMA ve İLKYARDIM GİBİ ALT PLANLARIN HAZIRLANMASI4EĞİTİM MATERYALLERİNİN HAZIRLANMASI5EKSİKLİKLERİN TESPİT EDİLMESİ VE GİDERİLMESİ6TATBİKATLARIN YAPILMASI7DİĞER PLANLARLA İŞBİRLİĞİ VE KOORDİNASYON
1TEHLİKELERİ BELİRLE2ZARAR GOumlREBİLİRLİKLERİ BELİRLE3RİSKLERİ BELİRLE analiz eder
4OumlNCELİKLERİ BELİRLE5MEVCUT İMKAN VE KAYNAKLARI BELİRLE6VARSA EKSİKLİKLERİ GİDER7TEHLİKE VE RİSKLERİ OumlNLE VEYA AZALT
HAZIRLIK CcedilALIŞMALARIZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARI
3- Fiziksel sosyal ekonomik ve ccedilevresel zarar goumlrebilirliklerin (etkilenme oranları) belirlenmesi
4- Risklerin belirlenmesi5- Oumlluumlm ve yaralanma riskleri 6- Tehlikenin yol accedilabileceği zincirleme veya ek tehlike ve riskler7- Fiziksel riskler (yapı altyapı elektrik mekanik tesisat ve okul donanımının
riskleri)8- Sosyal psikolojik ve ekonomik riskler9- Ccedilevresel riskler10- Afet senaryolarının hazırlanması11- İmkacircn ve kaynaklarla guumlccedilluuml ve zayıf youmlnlerin fırsat ve tehditlerin
belirlenmesi (SWOT analizi)12- Risk azaltma stratejilerinin belirlenmesi ve maliyet fayda analizleri13- Yasal kurumsal ve finansal olanakların belirlenmesi14- En akılcı stratejik amaccedil hedef ve eylemlerin belirlenmesi ve
uygulanması15- Performans kriterleri (oumllccediluumltleri kıstasları) ile izleme ve değerlendirme
youmlntemlerinin belirlenmesi16- Uygulamanın izlenmesi aksayan youmlnlerin belirlenmesi ve gerekiyorsa
planın guumlncelleştirilmesi
Zarar azaltma ccedilalışmalarını kısaca şoumlyle sıralayabiliriza) Tehlikelerin belirlenmesi b) Zarar goumlrebilirliklerin belirlenmesi c) Risklerin belirlenmesi d) Oumlnceliklerin belirlenmesie) Mevcut imkacircn ve kaynakların belirlenmesi f) Varsa eksikleri gidermek g) Tehlike ve riskleri oumlnlemek veya azaltmak iccedilin yapılması gereken ccedilalışmalardır
Tehlike ve riskleri oumlnlemek veya zararlarını azaltmak iccedilin yapılması gereken ccedilalışmalar kısmında gerekli formlar doldurulup her sene guumlncelleştirmesi gereken kısmını guumlncelleyerek dosyanın son boumlluumlmuumlne eklidir
Sayfa 29 45
Şekil 8rsquode goumlsterildiği gibi planla uygula kontrol et ve eksikleri gider şeklinde olmalıdırOkul afet ve acil durum youmlnetimi planları bir kere hazırlanarak bırakılan belgeler
olmamalıdır Okulun kapasitesi ve durumundaki değişimlere tatbikatlardan ve yıllık eylem planındaki faaliyetlerden elde edilen deneyim ve derslere goumlre yılda en az bir kere revize edilmelidir Okul afet ve acil durum youmlnetimi planıyla uyumlu olacak şekilde yıllık faaliyet Planının hazırlanması ve uygulanması son derece oumlnemlidir Yıllık faaliyetlerin planlama doumlnguumlsuuml Her faaliyetin mutlaka bir değerlendirmesi yapılarak problemler saptanmalı ve duumlzeltilmesi iccedilin gerekli ccedilalışmalar yapılmalıdır
YILLIK FAALİYETLER İCcedilİN PLANLANMASI GEREKENLER1 PLANLA (Planların oluşturulması) 2 UYGULA (Faaliyetlerin uygulanması) 3 KONTROL (Uygulamaların değerlendirilmesi)4 EKSİKLERİ GİDER (Problemlerin saptanması ve duumlzetilmesi yolunda adımların atılması) şeklinde olmalıdır Her faaliyetin mutlaka bir değerlendirmesi yapılarak problemler saptanmalı ve duumlzeltilmesi iccedilin gerekli ccedilalışmalar yapılmalıdır
Yıllık planlar şu faaliyetleri iccedilermelidir1 Zarar azaltma ve hazırlık konusunda alınabilecek oumlnlemleri ve yapılacak faaliyetleri2 Muumldahale iyileştirme ve yeniden inşa ile ilgili faaliyetleri (eğitim tatbikat vb)3 Oumlğrenciler oumlğretmenler aileler ve halk iccedilin afet eğitimini4 Hem kendi okulu hem de diğer okullarla bilgi ve tecruumlbe paylaşımını5 Problemleri saptama alınabilecek oumlnlemleri belirleme ve problemleri ccediloumlzmeye ilişkinyapılabilecek diğer faaliyetleri iccedilermelidir
YILLIK PLANLARDA AŞAĞIDAKİ BAŞLIKLAR MUTLAKA OLMALIDIR1 Yıllık planın amaccedil ve hedefleri2 Faaliyet tiplerine goumlre ccedileşitli alt faaliyetleri3 Uygulama takvimi
Sayfa 30 45
4 Sorumlu kişi veveya kişiler varsa işbirliği yapılan kurum kuruluş ve sivil toplum oumlrguumltleri5 Buumltccedile6 Her aktivite iccedilin gerekli olabilecek diğer bilgi ve accedilıklamalar
PLANLARIN DEĞERLENDİRİLMESİAfet ve Acil Durum Youmlnetimi planları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlarbir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilendersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilmesive guumlncelleştirilmesi gereken belgelerdir Afet planlaması bir eylem değil bir suumlreccediltir vezaman iccedilerisinde afet tuumlrlerinin buumlyuumlkluumlklerinin ve sıklıklarının değişimi bilim ve teknolojidekiyeni gelişmeler imkan ve kaynaklardaki artışlara bağlı olarak suumlrekli guumlncellenmelidirAfet ve Acil Durum Youmlnetimi planlarında dikkate alınması gereken ana oumlzellikleri aşağıdakigibi oumlzetlemek muumlmkuumlnduumlr1- Gerccedilekccedili ve kabul edilebilir olmalıdır2- Mevcut durumu olduğu gibi yansıtmalıdır3- Buumltuumln tehlike ve riskleri belirlemelidir4- Gerccedilekccedili afet senaryoları esas alınarak hazırlanmalıdır5- Farklı gruplar ve kuruluşlar arasında en uygun yardımlaşma işbirliği ve koordinasyonesaslarını belirlemelidir6- Goumlrev yetki ve sorumluluklar accedilıklıkla belirtilmeli belirsizlik goumlrev girişimleri ve
tekrarlanmalara fırsat verilmemelidir7- Youmlnetim komuta ve kontrol mekanizmalarının ve bilgi akışının nasıl olacağı accedilıklıkla
belirlenmeli ve youmlnetim karmaşasına neden olunmamalıdır8- Yeni kaynak ve yeni kuruluşlara ihtiyaccedil goumlsteren belgeler yerine mevcut imkacircn vekaynaklarla neler yapılabileceğini ilave imkan ve kaynakların gerccedilekccedili olarak neredenve nasıl karşılanacağını goumlsteren belgeler olmalıdır
Planın ve yapılan faaliyetlerin geliştirilebilmesi iccedilin mutlaka her faaliyetten sonra ve her yılın sonunda değerlendirilmesi gerekir Değerlendirmenin kolay ve anlaşılır olmasını sağlamakamacıyla daha oumlnce geliştirilmiş standart formlar kullanılabilir veya okulun kendi tehlike risk ve mevcut durumuna goumlre hazırlanmış bir değerlendirme formu hazırlanabilir
OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİMİ İCcedilİN TAVSİYE EDİLEN YILLIK CcedilALIŞMA PLANI
OKULTARİH AKTİVİTE YETKİLİ
KİŞİGERCcedilEKLEŞTİRİLDİĞİ
TARİHOkul Muumlduumlruumlnuumln Oumlğretmenler zuumlmre toplantısında Deprem Sel Yangın Kaza Gıda zehirlenmesi Salgın hastalık ve yapısal olmayan teroumlr olayları Biyolojik ve kimyasal tehlikeler karşı Okul Afet ve Acil durum Planın oumlneminin anımsatması ve oumlğretmenleri bu hususta bilgilendirmesihellip
Sayfa 31 45
helliphellip2015
Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Kurulunun Kurulması ve yetkilendirilmesi Uygun oumlzelliklere sahip personel ve goumlnuumllluumllerin belirlenmesi Afet youmlnetimi iccedilin goumlrevlendirmelerin yapılması
helliphellip2015
Okul Mekacircnları tesislerinin tehlike analizi Tehlike yollarına ait tehlike analizi Oku Kroki Planlarının Acil Durum telefon numaraları guumlncellenmesi Ailelere mesaj goumlnderilmesi Potansiyel tehlikelere goumlre tahliye guumlzergacirchlarının belirlenmesi
helliphellip2015
Tehlike Zarar Goumlrebilirlik ve Kapasite Değerlendirmesi Fiziksel Korunma Oumlnlemleri Alınması Muumldahale Kapasitesinin ve Kaynaklarının Geliştirilmesi
helliphellip2015Planın Uygulanması Değerlendirilmesi ve Guumlncellemesi iccedilin Tatbikatların Yapılması
helliphellip2015Personel ve oumlğrencilere afet youmlnetimi ve planla ilgili eğitimin verilmesi
helliphellip2015
Oumlğrenci velilerine afet youmlnetimi ve planla ilgili eğitimin verilmesi Okul Aile Birliğini toplayarak Okul afet ve acil durum youmlnetimi ve planla ilgili eğitimin verilmesi ve bilinccedillendirilmesi
helliphellip2015
Zarar azaltma ve hazırlık konusunda alınabilecek oumlnlemleri ve yapılacak faaliyetleri Muumldahale iyileştirme ve yeniden inşa ile ilgili faaliyetlerin goumlruumlşuumllmesi
helliphellip2015
Hem kendi okulu hem de diğer okullarla bilgi ve tecruumlbe paylaşımının yapılması Problemleri saptama alınabilecek oumlnlemleri belirleme ve problemleri ccediloumlzmeye ilişkin yapılabilecek diğer faaliyetlerin goumlruumlşuumllmesi
helliphellip2015Personel ve oumlğrencilere afet youmlnetimi ve planlama eğitiminin verilmesi
helliphellip2015 28 Şubat sivil savunma ldquoİkaz alarm Tatbikatırsquonın yapılması
helliphellip2015 hellip022015 1-7 Mart tarihlerinde Personel Tahliye tatbikatının yapılması
helliphellip2015Plan ve hazırlıkların goumlzden geccedilirilmesi Planın Uygulanması Değerlendirilmesi ve Guumlncellemelerin yapılıp revize edilmesi
Kontrol eden
Tarih Eğitim Yılı
NOT Yukarıdan aşağıya doğru sıralanan tarihlerde yapılması istenilen etkinlikler sadece okulunuza bu hususta yardımcı olmak iccedilin yapılmıştır Okulunuzun Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı hazırlarken uygun goumlrduumlğuumlnuumlz daha iyi ve kalıcı etkinlikleri değişik tarihlerde yapıla bilinir olduğunu unutmayınız
Yapılan ccedilalışmaların afet ve acil durum youmlnetimi doumlnguumlsuumlne uygunluğu ile gerccedilekleştirilen ve gerccedilekleştirilemeyen faaliyetlerin kontrol edilmesinin ve gerekirse planlama ccedilalışmalarının yeniden goumlzden geccedilirilmesinin planın başarısı iccedilin oumlnemli olduğu unutulmamalıdır Bu amaccedilla planın buumltuumln aşamaları tekrar goumlzden geccedilirilmeli tatbikatlarla ve yıllık olarak hazırlanacak ccedileşitli faaliyetlerle plan sınanmalıdır
Sayfa 32 45
İŞBİRLİĞİNE GİDİLECEK KURUM VE KURULUŞLARBir afet anında birccedilok okul dışı kaynağa ihtiyaccedil duyulacaktır Bazı durumlarda aşağıda
belirtilen kurumlarla oumlnceden ilişkiye geccedililmesi ve anlaşmalar yapılması gerekebilir
1 Youmlredeki bakanlık valilik ve kaymakamlıkların ilgili birimleri2 İl Afet ve Acil Durum Muumlduumlrluumlğuuml3 İl Sağlık Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Sağlık Grup Başkanlığı (112 Acil)4 İl Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml (155)5 Belediye6 İtfaiye (110)7 Kızılay (168)8 Muhtarlık9 Hastane ve Klinikler Aile hekimleri10 Jandarma (156)11 Zehir Danışma Merkezi (114)12 Akredite olmuş afetlerle ilgili ccedilalışmaları bulunan Sivil Toplum Kuruluşları13 Parlayıcı patlayıcı tehlikeli madde muumldahale otoriteleri14 Yerel youmlnetim hizmet birimleri15 İnşaat şirketleri iş makine parkları16 Acil durum ekipmanı sağlayan kuruluşlar17 Sigorta şirketleri ile iş birliğine gidilir
Bunlar dışında komşu binalarla acil muumldahalede karşılıklı yardımlaşma protokolleri ve ilgili kurum ve kuruluşlarla da anlaşmalar yapılmalıdır Ayrıca her yıl boumllgesel olarak resmi kuruluşlar ve komşu okulların davet edildiği ccedileşitli senaryolara goumlre duumlzenlenecek muumldahale kurtarma ve yardımlaşma tatbikatlarına da katılmak gerekir
ANLAŞMALAROumlnce herhangi bir acil durumda herhangi bir protokol yapmadan yardım alınabilecek
kurum ve kuruluşların irtibat bilgileri belirlenmelidir Ardından afet ve acil durum anlarında karşılıklı yardım ve işbirliği iccedilin protokoller ihtiyaca goumlre duumlzenlenmelidir Bu noktada şu kurumlarla işbirliği yapılmalıdır
1- Personelin hellip Komuta Merkezirsquone ulaştırılması iccedilin servis şirketleriyle2- Telefon hatlarında sorun yaşandığında oumlncelik sağlanması iccedilin Tuumlrk Telekom ve oumlzel
şirketlerle3- Telsiz kullanımı ve uydu telefonlarına youmlnelik hat anlaşmaları iccedilin ilgili kurumlarla4- Donanım altyapı network youmlnetimi iccedilin hellip ile5- Komuta Merkezi yiyecek-iccedilecek desteği iccedilin yemek firmalarıyla6- Komuta Merkezi personelinin barınması amacıyla yakın otellerle7- Deprem anında yoğun destek vermeleri iccedilin guumlvenlik şirketleriyle8- Deprem buumlyuumlkluumlğuuml yuumlksek olan senaryolarda kuruma gelen ihbarların karşılanması
amacıyla arama merkezi şirketiyle9- Uzman temini konusunda muumlhendis odaları ve dernekleriyle10- Ccedilalışan desteği verilmesi konusunda işbirliği sigorta şirketleriyle11- Afet durumundaki kargaşa ve yoğunluktan etkilenmemek amacıyla kurye ve kargo
şirketleriyle12- Avans ve tazminat oumldemelerinin kısa surede gerccedilekleştirilebilmesi ve gezici uydu
şubelerinden işlem yapılabilmesi iccedilin bankalarla
OKULDA TAHLİYE TATBİKATLARI YAPILIRKEN DİKKAT EDİLİCEK HUSUSLARYangın veya Şiddetli bir depremde uygulanacak Bina Tahliyesidir Okul İdaresi (Merkezi İdari Grup)
Sayfa 33 45
1 Bina tahliyesi iccedilin Yangın alarmını ccedilalıştırılır Oumlğrenciler ve okul ccedilalışanlarına iccedileride kalmalarını veya sığınma alanlarına gitmeleri anons edilir2 Durum uygunsa tuumlm kapı ve pencereleri kapatılır ( yangın durumunda)3 Durum uygunsa havalandırma sistemini kapatılır(Yangın kapıları kapatılır)4 Toplanma Alanında oumlğrencilerle haberleşme devamlılığı sağlanır(oumlrneğin ldquoGuumlvenli bir Yere Sığınrdquo Binaya Geri Doumln Yerinde Sığın Oumlğrenci Teslimi ya da acil durum veya tatbikat sona erdiğinde Tehlike Geccedilti anonsunun yapılması)
Tuumlm PersonelOumlnceden sınıflarda yangın ve deprem proseduumlrlerinin nasıl uygulanacağına dair tatbikat
yapılır Tahliye esnasında oumlzel yardıma ihtiyacı olacak oumlğrencilerle personel belirlenir Ziyaretccedililere yardımcı olunma konusunda da hazırlık yapılır Oumlğrencilere Bina Tahliyesi Talimatlarına Uymaları Hatırlatılır
D İ K K A TDoumlnme İtme Konuşma Koşma Acele Etme Takip Et
Oumlğrenciler tek veya ikişerli sıra halinde dışarı ccedilıkarılır Oumlzel yardıma muhtaccedil oumlğrenci ve personele yardım edilip edilmediği kontrol edilir Oumlğrencilere cep telefonlarını KULLANMAMALARI ve hatları meşgul etmemeleri gerektiği hatırlatılır Karşılaşılan her tehlikeye youmlnelik farklı acil durum proseduumlruuml hakkında oumlnceden goumlruumlşuumlluumlr ve uumlzerinde karara varılırBaşlıca beş farklı seccedilenek bulunur1 Bina Tahliyesi 2 Yerinde Sığınmak 3 Bir araya Toplanıp Dışarıda Barınmak 4 Guumlvenli bir Yere Sığınmak 5 KilitlenTecrit Proseduumlrlerin her biri değerlendirilir ya aynı şekilde yada uygun biccedilimde değiştirilerek uygulamaya konur Tehlike geccediltiğinde ve ortam guumlvenli olduğunda oumlğrenciler sınıflara doumlnebilir veya Okul Afet ve Acil Durum Oumlğrenci Teslim Proseduumlruuml uygulanabilir
DİKKAT PLANLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ İşin oumlzuuml Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlar bir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilen dersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilip guumlncelleştirilecektir
Sayfa 34 45
Sayfa 35 45
YANGIN TALİMATI (EK-3) (200712937 KARAR SAYILI BİNALARIN YANGINDAN KORUNMASI HAKKINDA YOumlNETMELİK ESASLARINA GOumlRE
HAZIRLANMIŞTIR)1A- YANGINA KARŞI AŞAĞIDAKİ OumlNLEMLERİ ALINIZ1-BİNANIZDAKİ BACA VE BORULARI ZAMANINDA TEMİZLE- YİNİZ2-SİGARANIZI İYİCE SOumlNDUumlRUumlP SİGARA TABLASINA ATINIZ3-CcedilATI ARALARINDA ELEKTRİK TESİSATIYANICI PARLAYICI PATLAYICI MADDE BALANDURMAYINIZ4-İZİNSİZ ELEKTRİK LPG GAZLI OCAK SOBA VB KULLANMA-YINIZ5- ELEKTRİK TESİSATI İŞLERİNİ MUTLAKA EHLİYETLİ KİŞİLERE YAPTIRINIZ6-ELEKTRİK TESİSATININ FENNİ MUAYENESİNİ YAPTIRINIZ7-ELEKTRİK SİGORTALARINI OTOMATİK HALE GETİRİNİZ8-YANGIN SOumlNDUumlRME CİHAZ VE MALZEMELERİNİ HER AN KULLANILIR HALDE BULUNDURUNUZ9- MESAİ BİTİMİ BUumlTUumlN ODALARI KONTROL ETTİRİNİZ10 ARŞİV VE ANBARLARDA SOBA KULLANMAYINIZ11-SİGARA İCcedilİLMESİ YASAK OLAN YERLERDE SİGARA İCcedilME-YİNİZ12- BUumlTUumlN PERSONELİ YANGIN KONUSUNTA EĞİTİNİZ13- YANGIN KACcedilIŞ YOLLARINI KULLANILIR HALDE TUTUNUZ
2B- YANGIN ANINDA AŞAĞIDAKİ İŞLEMLERİ YAPINIZ1-TELAŞLANMAYINIZYANGINI CcedilEVRENİZE VE SORUMLU KİŞİLERE DUYURUNUZ (CcedilANZİLALARMSES VB İLE)2-İTFAİYEYE HABER VERİNİZ (TEL 110)3-ADRESİ EN KISA VE DOĞRU OLARAK BİLDİRİNİZ4-YANGIN CİNSİNİ BİLDİRİNİZ (BİNABACAAKARYAKITELEKTRİK MOTORLU ARACcedil VB)5- İTFAİYE GELİNCEYE KADAR YANGINI SOumlNDUumlRMEK İCcedilİN ELDE MEVCUT ARACcedil GERECcedilTEN FAYDALANMAYA CcedilALIŞINIZ6-YANGININ YAYILMASINI OumlNLEMEK İCcedilİN KAPI VE PENCERELERİ KAPATINIZ KİLİTLEMEYİNİZYANICI MADDELERİ UZAKLAŞTIRINIZ7-OumlNCE CANLILARI SONRA KIYMETLİ EVRAK VE MALZEMEYİ KURTARINIZ8-BUNLARI YAPARKEN KENDİNİZİ VE BAŞKALARINI RİSKE ATMAYINIZ9- YANGIN SOumlNDUumlRME EKİPLERİ VEYA ŞEHİR İTFAİYESİ GELDİKTEN SONRA ONLARIN EMRİNE GİRİNİZ10-HASTA VE YARALILARA İLKYARDIM YAPINIZZEMİNE ULAŞMAMIŞ ASAN-SOumlRLER İLE YANGIN MOTOPOMPLARI HARİCcedil ELEKTRİKLERİ KESİNİZ
C LUumlZUMLU TELEFONLARİTFAİYE 110 BİNA KORUMA AMİRİ ELEKTRİK 186POLİS İMDAT 155 SU 185AMBULANS 112 DOĞAL GAZJANDARMA İMDAT 156
EYANGIN CcedilIKIŞ SEBEPLERİ1 TALİMAT VE EMİRLERE UYMAMAKTAN2 BİLGİSİZLİKTEN3 İHMALDEN4 SABOTAJ HAREKETLERİNDEN5 SICcedilRAMA VE KAZALARDAN6 ELEKTRİK ARKI VE KONTAĞINDAN
D YANGIN SOumlNDUumlRME CİHAZININ KULLANILIŞI1- CİHAZI YANGIN YERİNE GETİRİNİZRUumlZGARI ARKANIZA
ALINIZ2- ATEŞE MUumlMKUumlN OLDUĞUNCA YAKLAŞINIZ3- TETİK MEKANİZMASINI KİLİTLEYEN PİMİ CcedilIKARTINIZ
VEYA KARBONDİ- OKSİTTUumlPUumlNUumlN (KUumlCcedilUumlK TUumlP) VALFİNİ SOLA DOĞRU CcedilEVİREREK ACcedilINIZ
4- TETİĞE SONUNA KADAR BASARAK CcedilIKAN GAZI VEYA TOZU YANGININ DOĞDUĞU YERE PUumlSKUumlRTUumlNUumlZ
5- YANGINI OumlN TARAFTAN ARKAYA DOĞRU SOumlNDUumlRUumlNUumlZ
6- YANGINI SOumlNDUumlĞUumlNDEN EMİN OLMADAN TERK ETMEYİNİZ
7- TOZLU CİHAZLARI TOZ BİTENE KADAR BOŞALTINIZ
F YANGIN CcedilALIŞMA SAATLERİ İCcedilİNDE OLURSA1- HABER VERME YANGINI İLK GOumlREN KİMSE ALARM ZİL
TELEFON BAĞIRARAK VB HAREKETE GECcedilİRMEKLE BERABER TELEFONLA İTFAİYEYE HABER VERİR
2- EKİPLERİN GOumlREVLERİ SOumlNDUumlRME EKİBİ YANGININ CcedilIKTIĞI YERİN UumlST VE YANLARINDAKİ ODALARDA TERTİBAT ALARAK YANGINI SOumlNDUumlRMEYE CcedilALIŞIR KURTARMA EKİBİ VARSA OumlNCE CANLILARI KURTARIR YANGINDA OumlNCELİK SIRASINA GOumlRE EVRAK VE EŞYALARI BOŞALTMAYA HAZIR HALE GETİRİR GEREKİYORSA BİNANIN HENUumlZ YANMA TEHLİKESİ OLMAYAN KISIMLARINA TAŞIYABİLİRLER YANGIN CcedilIKAN BİNANIN TAHLİYESİNE OLAY YERİNE GELEN İTFAİYE AMİRİNİN VEYA MUumlLKİYE AMİRİNİN EMRİYLE BAŞLANIR KURTARILAN EŞYA İTFAİYE AMİRİ VEYA İDARİ İŞLER BİRİM AMİRİNİN GOumlSTERECEĞİ BİR YERE TAŞINIRİLKYARDIM EKİBİ YARALI VE HASTALARA İLKYARDIM YAPARKORUMA EKİBİ YANGINDAN KURTARILAN EŞYALARI KORUR PANİK VE KARGAŞAYI OumlNLER
G YANGIN CcedilALIŞMA SAATLERİ DIŞINDA OLURSA 1- HABER VERME YANGINI İLK GOumlREN KİMSE ALARM ZİL TELEFON BAĞIRARAK VB HAREKETE GECcedilİRMEKLE BERABER TELEFONLA İTFAİYEYE HABER VERİR AYNI ZAMANDA YANGIN İHBAR TELEFONUNUN YANINDAKİ LİSTEDEN AMİRİNE VE İLGİLİLERE HABER VERİR 2GOumlREVLİLERİN HAREKET TARZIYANGIN YERİNE GELEN DAİRE MUumlDUumlRUuml İLE EKİP PERSONELİ DERHAL VAZİFELERİNE BAŞLARLAR
H YANGIN BİNANIN YAKININDA OLURSA1- BİNANIN YANGIN TEHDİTİ ALTINDAKİ TARAFINDA
BULUNAN ODALARIN PERDELERİ CcedilIKARILIR PENCERELER KAPATILIR GEREKİYORSA EVRAK DOSYA VE DİĞER EŞYALAR TEHLİKESİZ YERLERE TAŞINIR
2- CcedilATIDA KORUMA TERTİBİ ALINIR CcedilATI VE DİĞER YERLERE DUumlŞEN KIVILCIM SOumlNDUumlRUumlLUumlR AHŞAP KISIMLAR VE CcedilATI BOL SU İLE ISLATILIR 7
GOumlREVİ SOumlNDUumlRME EKİBİ KURTARMA EKİBİ KORUMA EKİBİ İLKYARDIM EKİBİ (İTFAİYE) (EMNİYET)
EKİP BAŞI EKİP PERS
EK 1 Durum Tespiti Detay Formu (Tehlike Avı)Okulun Adı Tarih BİNA BLOK ADI KAT EMEğitim MateryaliMMasaDDolapNBNote Book PC Masauumlstuuml BilY Yazıcı S Sıra K Kuumlrsuuml
Oda Derslik Laboratuvar Adı veya Nosu
Durum
EH
Durum
EH
Durum
EH
Sıra ve Masalar sabitlenmiş miSıra ve Masalar geccedilişi kapatıyor muAraccedil gereccedil ve malzemeler tehlike oluşturmayacak şekilde Yerleştirilmiş sabitlenmiş miAğır nesneler yuumlksek raflardan uzaklaş tırılmış mıVarsa yuumlksek dolaplar ve raflar sabitlenmiş miDolapların mandalı var mıMevcut PC varsa sabitlenmiş miHareketli eğitim araccedilları var mı Sabitlenmiş miAsılı elektrik teccedilhizatları (lambalar projektoumlrler vs)Sabitlenmiş miDuvara asılı materyaller sabitlenmiş miLamba askıları sağlam sabitlenmiş miTehlikeli Madde var mı Sabitlenmiş mi (ip veya ccedilıtalı )Laboratuvarlarda şişe kap ve diğer malzemeler iccedilinenvanter (doumlkuumlm) yapılmış mıOfis iccedili boumllmeler sarsıntılara karşı dayanıklı mıAcil yolları ve kapıları doğrudan dışarıya veya guumlvenli biralana accedilılıyor muAcil ccedilıkış kapıları oumlnuumlnde ccedilıkışı oumlnleyecek şeyler var mıAcil ccedilıkış yolları ve kapıları bina buumlyuumlkluumlğuumlne ve kişiSayısına uygun muAcil ccedilıkış kapıları acil durumlarda hemen ve kolaycaAccedilılabilecekler şekilde miSaydam veya yarı saydam kapılar var mı YuumlzeyleriKırılmalara karşı korunmuş muBasamak yuumlzeyleri kaygan değil ve uygun malzemedenYapılmış mıBasamakların oumlnuumlnde kaymayı oumlnleyici bantlar koyulmuş muMerdivenler uumlzerinde geccedilişi engelleyecek malzemelerEngeller kaldırılmış mıYeter sayıda yangın soumlnduumlrme ekipmanı (donanım)(YSE) var mıKolay kullanılır mıYSE goumlruumlnuumlr ve kolay erişilir yerlere konmuş muYangın konusunda eğitim almış sorumlu personel var mıYanıcı patlayıcı maddeler uygun şartlarda korunuyor muAlarm sistemleri var ccedilalışıyor duumlzenli olarak kontrol ediliyor muİlkyardım dolabı mevcut muİlkyardım dolabı yeterli ilkyardım malzeme ve ekipmanı ileteccedilhiz edilmiş mi
Sayfa 36 45
İşaret levhaları var mı Ayrıntıları iccedileriyor mu Labda guumlvenlik panoları var mı Sabit miİşaretleme levhaları yeter sayıda ve uygun yerlerde mi
EK 2 TEHLİKE PROFİLİ BELİRLEME FORMUrdquo (RİSK ANALİZİ)
Okulun adı TarihYetkili M Mekacircnİ İnsanE Eğitim
Suumlrekliği
Tehlike 1 Tehlike 2 Tehlike 3 Tehlike 4 Tehlikehellip
M İ E M İ E M İ E M İ E M İ E
ETKİLEME ŞİDDETİ
Felaket 50rsquoden fazlazarar ccedilok sayıda oumlluumlm 30guumlnden fazla suumlreli etkKritik 25 -50 zararkalıcı sakatlanmalar 2 hafta suumlreli etkiSınırlı 10 -25 zararyaralanmalar 1 hafta suumlrelietkiOumlnemsiz 10rsquodan az zarar24 saat veya daha kısa suumlreli etki
OLUŞ SIKLIĞIYuumlksek Gelecek yıldameydana gelme olasılığı100Bazen Gelecek yıldameydana gelme olasılığı10-100 veya gelecek 10yılda en az bir kezNadiren Gelecek yıldameydana gelme olasılığı1-10 veya gelecek 100yılda en az bir kezYok (ccedilok az) Gelecek 100yılda goumlruumllme olasılığı 1veya daha az
ETKİ DERECESİ24 saatten daha fazla birsuumlrede oluş uyor ve erkenuyarı yapılabilir yapılamaz12 ndash 24 saatte oluşuyor veerken uyarı yapılabilir yapılamaz6 ndash 12 saatte oluşuyor erken uyarı yapılabilir yapılamaz6 saatten kısa bir suumlredeoluşuyor erken uyarıyapılabiliryapılamazBir anda oluşuyor ve erkenuyarı yapılabiliryapılamaz
Sayfa 37 45
Tahmini Etkilenecek KişiSayısı
Tahmini Etki Suumlresi
Tahmini Tahliye Suumlresi
Hazırlık ve Oumlnlemler (E H)
EK 3 MALZEME BİLGİ FORMUYOumlNERGE1 Malzeme bilgi formu ilgili servis yetkilileri tarafından doldurulmalı malzeme ve teccedilhizat yetkilisi tarafından kontrol edilmelidir2 Form bilgileri ihtiyaccedil durumunda veya belirli aralıklarla guumlncellenmelidir3 Malzeme adları iccedilin kısa anlaşılabilir ifadeler kullanılmalıdır (levye el feneri gibi)4 Malzemeyi kullanan servis ve servis yetkilisi malzemenin kullanım alanını doğru belirlemelidir5 Servis yetkilisi malzemenin yeter sayıda olmadığını duumlşuumlnuumlyorsa notlar boumlluumlmuumlne tarih bilgisiyle birlikte yazmalı ve ihtiyaccedilları gidermelidir Giderilen ihtiyaccedillar iccedilin bilgi formu yeniden doldurulmalıdır
Malzeme ve Teccedilhizat Sorumlusu Tarih
Okul Adı
Malzeme Adı
Kullanım Servisi
Servis Yetkilisi
Kullanım Alanı
Adedi
Zara
r Az
alt
Aram
a -
Kurt
arm
a
Yang
ın
Soumlnd
uumlrm
e
İlk
Yard
ım
Sayfa 38 45
NOTLARTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellip
EK 4 ACİL DURUM RAPORU FORMUYOumlNERGE
1 Acil Durum Raporu bilgileri Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Kurulu Başkanı
tarafından operasyon ve lojistik servislerinden gelen bilgiler doğrultusunda doldurulur Gerekli durumlarda bir uumlst yetkiliye teslim edilir
2 Olay turu Kendi imkacircnları ile baş edilebilen durumlar iccedilin ldquoOlayrdquo yerel imkacircnlar veya
diğer kurumlardan destek alınarak baş edilebilen durumlar iccedilin ldquoAcil Durumrdquo il genelini ve eğitim suumlrekliliğini etkileyecek buumlyuumlkluumlkteki olaylar iccedilin ldquoAfetrdquo olarak tanımlanacaktır
3 Olayın Tanımı iccedilin deprem sel yangın gibi genel tanımlama yapılacaktır
4 Bina ve muumldahale bilgileri ilgili servislerden gelen bilgiler doğrultusunda
doldurulacaktır5 Olay anında veya sonrasında ortaya ccedilıkan acil ihtiyaccedillar ile diğer
bilgiler detayları ileilgili alana Olay Tarihi Olay Tarihi
Okul Adı Bina Adı
Kat Sayısı Rapor Yetkilisi Tel
Bina Adı Olayın Tuumlruuml Olay Acil Durum Afet Olayın Tanımı --- --- ---
Muumldahale Bilgileri
Okul İmkacircnları ile Muumldahale edildi ____ Evet ____ Hayır
Başka kurum desteği ile Muumldahale edildi ____ Evet ____ Hayır
Destek veren kurum adı _________________________
Sayfa 39 45
Tıbbi desteğe ihtiyacı olan ki1048826i sayısı ____ ____ Yok
Yaralı Sayısı ____ ____ YokYaralı Durumu ____ Ağır ____ HafifKurtarılmayı bekleyen kişi sayısı ____ ____ YokKurtarılmayı bekleyenlerin kişi (ler) _____ Bina iccedilinde ____ DiğerDiğer
Bina Bilgileri
Yangın ____ Evet ____ HayırBinadaki Hasar Durumu ____ Az ____ Orta ____ Ağır ____ YokTehlikeli Madde Riski ____ Evet ____ Hayır ____ Kısmen (kat)
Acil İhtiyaccedillar (kurtarma tadilat vs)
Diğer Accedilıklamalar
EK 5 ZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARI FORMUYOumlNERGE
1 Zarar Azaltma ccedilalışmalarının yapılması ve suumlrduumlruumllebilirliğinin sağlanması amacıyla
aşağıdaki bilgileri belirleyeceğiniz aralıklarla doldurunuz2 Uygulama tarihinde gerccedilekleşen veya yarım kalan ccedilalışmaları ilgili
alana accedilıklamalarıile birlikte yazınız
3 Uygulama surecinde oluşan durumlar ile uygulama tarihinde gerccedilekleştirilemeyen
ccedilalışmaları ldquoNotlarrdquo kısmına tarih bilgisi ile birlikte yazınız
Okul Adı
Tarih
Bina Adı
TehlikeAdı
Tehlike TuumlruumlAlınmasıGerekenOumlnlem
OumlnemDerecesi
(1-4)Planlanma
TarihiUygulama
Tarihi AccedilıklamaYapısı
Yapısal
değil
Diğer
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
Sayfa 40 45
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
NOTLAR
Tarih hellip hellip hellip
Tarih hellip hellip hellip
Tarih hellip hellip hellip
EK 6 Yardım İstenebilecek Bazı Kamu Kurum ve Kuruluşları
18 Valilik ve veya Kaymakamlık19 İl Afet ve Acil Durum Muumlduumlrluumlğuuml20 İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml21 İl Sağlık Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Sağlık Grup Başkanlığı (112 Acil)22 İl Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml (155)23 Belediye24 İtfaiye (110)25 Kızılay26 Muhtarlık27 Hastane ve Klinikler Aile hekimleri28 Arama Kurtarma Birlik Muumlduumlrluumlğuuml29 Jandarma (156)30 Zehir Danışma Merkezi (114)31 Akredite olmuş afetlerle ilgili ccedilalışmaları bulunan Sivil Toplum
Kuruluşları
EK 7 Afet ve Acil Duruma Goumlre İzlenecek Yol
Sayfa 41 45
Afet veya Acil Durum Davranış Şekli
Deprem Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun Deprem bitince binayı tahliye edin
YangınYangın alarmı vererek binayı tahliye edinUumlzerinizdeki giysiler alev aldıysa Dur ndash Yat - Yuvarlan
Duman
Mahsur kaldıysan yerinde sığın Değilse binayı boşaltDuman tabakasının altında kalabilmek iccedilin suumlruumlnerekilerleyeceğini unutma
Tehlikeli madde sızıntısı Yerinde sığınak veya emniyetli bir yere tahliye
Bomba veya Bomba tehdidi Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun veya Tahliye
Şiddet olayları Kilitlen Tecrit
Patlama Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun
Sel Emniyetli bir tahliye veya yerinde sığınak (binaların uumlst katında)
Şuumlpheli veya bilinmeyen şahıslar
Tehdit unsuru değerlendirilerek hemen polis aranır
FırtınaYerinde sığın eğer oumlğrenciler okul bahccedilesinde iseiccedileri tahliye yapılır
EK 8 Temel Davranış Biccedilimleri1- Ccediloumlk ndash Kapan - Tutun2- Yerinde Sığınma3- Tahliye4- KilitlenTecrit1- Ccedilok ndash Kapan ndash Tutun Dizlerimizin uumlstuumlne ccediloumlkerek bedenimizin kapladığı alan olabildiğince kuumlccediluumlltuumllmeye kapanarak başımızı ensemizi ve yuumlzuumlmuumlzuuml korumaya ve eşya ile birlikte hareket etmek iccedilinde tutunma yapmamıza denir2- Yerinde Sığınma Tahliye gerektirmeyen veya buna yeterli zaman olmayan durumlarda uygulanır Genellikle tehlikeli madde sızıntısı teroumlr saldırısı ve şiddetli fırtına gibi durumlarda uygulanır Dışarı ccedilıkılmanız soumlylenene kadar iccedilerde kalınır ve dışarıdan hava girişi oumlnlenir3- Tahliye Bulunduğunuz yeri boşaltmanız demektir4- KilitlenTecrit Bulunduğunuz mekacircndan ayrılmanın guumlvenli olmadığı
Sayfa 42 45
durumlarda korunaklı bir şekilde saklanılmasıdırEK 9 Planda Olması Gereken Haritalar
1 Okul ccedilevresinin haritası2 Okul yerleşkesinin haritası3 Katların haritası4 Tahliye yolu5 Toplanma boumllgesi6 Afete youmlnelik ekipmanın (takım donanımın) bulunduğu yerler
TABLOLAR Tablo 1 Genel bilgiler formuTablo 2 Risk Seviyesine Goumlre Derecelendirme FormuTablo 3 Risk Seviyesine Goumlre MatrisTablo 4 Plandaki Oumlncelik Seviyesi EKLEREK 1 Durum Tespiti Detay Formu (Tehlike Avı)EK 2 Tehlike Profili Belirleme Formurdquo (Risk Analizi) EK 3 Malzeme Bilgi FormuEK 4 Acil Durum Raporu FormuEK 5 Zarar Azaltma Ccedilalışmaları FormuEK 6 Yardım İstenebilecek Bazı Kamu Kurum ve KuruluşlarıEK 7 Afet ve Acil Duruma Goumlre İzlenecek YolEK 8 Temel Davranış BiccedilimleriEK 9 Planda Olması Gereken Haritalar EK HARİTALAREK91 Okul Ccedilevresinin HaritasıEK92 Okul Yerleşkesinin HaritasıEK93 Katların KrokisiEK94 Tahliye Yolu KrokisiEK95 Toplanma Boumllgesi KrokisiEK96 Afete Youmlnelik Ekipmanın Bulunduğu Yerleri Goumlsteren HaritaNOT Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı hazırlanırken sayfaların kaymamasına dikkat edilmelidir Planla birlikti yayınlanan oumlrnek okul krokilerinden faydalanınız
2014- 2015 YILI OKULUMUZUN PERSONEL İKAMETGAcircH ADRES BİLGİLERİ
SN ADI VE SOYADIOKULDAKİ
BRANŞ VEYA GOumlREVİ
CEP TELF E ndashPOSTA ADRESİ VEYA İKAMETGAcircH ADRESİ İMZA
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Sayfa 43 45
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
34
35
HAZIRLYAN UYGUNDUR hellip03 2015 hellip032015
Muumlduumlr Yard Okul Muumlduumlruuml
OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİM PLANI HAZIRLANIRKEN DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR 1Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlanırken Sayfaların kaymamasına DİKKAT edilmeli
2 Planın hazırlanması uygulanması ve palanda goumlrev alan ve okulda goumlrev yapan buumltuumln personel plan hakkında bilgilendirilmelidir
3 Plan baştan sonuna kadar dikkatle okunması ve okulun fiziki yapısı goumlz oumlnuumlne alınarak yetkililerin goumlruumlşlerinin değerlendirilmesi gerekmektedir İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml tarafından Yayınlanan ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquonınrdquo sadece sizlere yardımcı olmak iccedilin yapıldığını tavsiye niteliği taşıdığı unutulmamalıdır
4 Her okul kendi okulunun fiziksel altyapısını ve koşullarını goumlz oumlnuumlnde bulundurarak planını hazırlamalıdır
5 Muumlduumlrluumlğuumlmuumlz tarafından yayınlanan Plan dışında başka illere ait palanlar internet ortamından dirilerek Okul Afet ve Acil Durum Planı hazırlanmamalıdır Muumlduumlrluumlğuumlmuumlz tarafından yayınlanan plan temel alınarak okulunuza uyarlanmalıdır
Sayfa 44 45
7 Plan ekinde bulunan buumltuumln ekler dikkatlilce okunarak doldurulmalıdır8 Plan ekinde yayınlanan Oumlrnek Krokiler nazara alınarak okulunuzun ihata duvarları iccedilerisinde bulunan
okulunuz ve okulunuza ait ek binaların krokileri bilgisayar ortamında veya ccedilok duumlzguumln ve anlaşılır bir tarzda kat planları uumlzerinde sığınak yangın dolabı yangın alarm butonu elektrik panolarının yangın soumlnduumlrme cihazları toplanma yerleri Malzeme depoların kolaylıkla anlaşılır bir tarzda farklı işaretlerle ve renkli kalemle goumlsterilmesi gerekmektedir
9 Planlar ikişer nuumlsha halinde hazırlanmalı Bir nuumlshası okulda kalacak bir nuumlshasırsquoda İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne elden teslim edilecek
10 Merkeze bağlı İlccedileler Planları uumlccediler nuumlsha halinde hazırlamalı Bir nuumlshası İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne elden teslim edilecek Bir nuumlshası okulda kalacak bir nuumlshası da İlccedile Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne teslim edilecek
11 İşin oumlzuuml Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlar bir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilen dersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilip guumlncelleştirilecektir
12Planın Hazırlaması esnasında bilmediğiniz hususlar hakkında Başbakanlık ldquoAfet ve Acil Durum Youmlnetimi Başkanlığı tarafından internet ortamında yayınlanan şu kaynaklardan faydalanınız
1) ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlama Kılavuzurdquo2) ldquoOn Adımda ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlama Kılavuzurdquo 3) ldquoOkullarda Afete Hazırlıkrdquo4) ldquoOkullarda Afet ve Acil Durum Youmlnetim El Kitabırdquo
5) ldquoEğitim Kurumları iccedilin Afet Acil Yardım Planlama Rehberirdquo13 Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları hazırlanmasında okul ve kurum Muumlduumlruuml Okul Afet ve Acil
Durum Youmlnetim Planrsquoları Eğitimini almış olan Muumlduumlr Yardımcısı başta olmak uumlzere Anaokullarında Anasınıfı Oumlğretmeni İlkokullarda Sınıf Oumlğretmeni Ortaokullarda Sosyal Bilgiler Oumlğretmeni Lise ve Mesleki okullarda Coğrafya Oumlğretmenleri sorumlukları dacirchilinde hazırlanmalıdır
14 Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları Muumlduumlrluumlğuumln okulunuzdan planrsquoları istemesi halinde İVEDELİKLE en geccedil bir hafta iccedilerisinde mesai guumlnuumlnde planlar teslim edilmelidir
helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipMUumlDUumlRLUumlĞUuml
İş bu Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planırsquonda goumlrev alan ve okulumuzda bulunan tuumlm personel plan hakkında bilgilendirilmiş olup plan ( ) Sayfadan İbarettir
Okul Muumlduumlruuml ndash İmza Muumlhuumlr 2015
Sayfa 45 45
Giderilebileceği ile afetin fırsata doumlnuumlştuumlruumllerek okul ve ccedilevresinin nasıl daha guumlvenli ve emniyetli bir hale getirilebileceği ve eğitim kalitesinin artırılacağını duumlzenleyen planlama tuumlruumlduumlr
Okul afet ve acil durum youmlnetimi planlaması iccedilerisinde yer alan zarar azaltma hazırlık muumldahale ve iyileştirme ccedilalışmalarının bir buumltuumln olarak goumlruumllmelidir
Okul afet ve acil durum youmlnetimi planları bir kere hazırlanarak dolaplara bırakılan belgeler olmamalıdır Okulun kapasitesi ve durumundaki değişimlere tatbikatlardan ve yıllık eylem planındaki faaliyetlerden elde edilen deneyim ve derslere goumlre yılda en az bir kere revize edilmelidir
Okul afet ve acil durum youmlnetimi planıyla uyumlu olacak şekilde yıllık faaliyet planının hazırlanması ve uygulanması son derece oumlnemlidir Yıllık faaliyetlerin planlama şekli aşağıda goumlsterildiği gibi
Şekil 6 İyileştirme Ccedilalışmaları Doumlnguumlsuuml
İYİLEŞTİRME CcedilALIŞMALARI ESNASINDA TAKİP EDİLECEK BASAMAKLAR1- Okulun yeniden accedilılması2- Psikolojik iyileştirmenin sağlanması3- Eğitsel iyileştirme yapılması4- Bina ve tesislerin fiziksel yapısal iyileştirilmesi5- Youmlnetsel iyileştirme yapılanması
ZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARIBirccedilok kaynakta zarar azaltma afetlerin etkilerinden kaynaklanan can ve mal kayıplarının
azaltılmasına youmlnelik ccedilabaların buumltuumlnuuml olarak tanımlanır Bir başka deyişle bu aşamada yapılacaklar tehlikeli durumlar karşısında oluşabilecek can ve mal kayıplarını muumlmkuumlnse ortadan kaldırmayı değilse olabildiğince azaltmayı amaccedillayan ccedilabaların buumltuumlnuumlduumlr Zarar azaltma sadece oumlnleme yaklaşımından farklı olarak oumlzellikle doğal kaynaklı tehlikelerin kaccedilınılmaz olduğunu kabul ederek afetlerin etkilerini en az zararla atlatmaya youmlnelik toplumsal direnccedil ve beceri geliştirmeyi de amaccedillar
Adından da anlaşılacağı uumlzere afet oumlncesinde ve afet planlaması genel ccedilerccedilevesi iccedilerisinde oumlncelikle yapılması gereken ccedilalışmalar aşağıdaki hususları iccedilermelidir1- Okul ve ccedilevresindeki tehlikelerin belirlenmesi analizi ve
değerlendirilmesi2- Okul nuumlfusu yapı alt yapı ve insan faaliyetleri envanterinin
(dokuumlmanlarının) ccedilıkarılması
Sayfa 28 45
1OKUL AFET ve ACİL DURUM YOumlNETİMİPLANLAMA CcedilALIŞMALARININ TANITILMASI2GOumlREVLİLERİN EĞİTİMİ BİLGİLENDİRİLMESİ ve BİLİNCcedilLENDİRİLMESİ3ERKEN UYARI TAHLİYE-SIĞINAK DUumlZENİ KURTARMA ve İLKYARDIM GİBİ ALT PLANLARIN HAZIRLANMASI4EĞİTİM MATERYALLERİNİN HAZIRLANMASI5EKSİKLİKLERİN TESPİT EDİLMESİ VE GİDERİLMESİ6TATBİKATLARIN YAPILMASI7DİĞER PLANLARLA İŞBİRLİĞİ VE KOORDİNASYON
1TEHLİKELERİ BELİRLE2ZARAR GOumlREBİLİRLİKLERİ BELİRLE3RİSKLERİ BELİRLE analiz eder
4OumlNCELİKLERİ BELİRLE5MEVCUT İMKAN VE KAYNAKLARI BELİRLE6VARSA EKSİKLİKLERİ GİDER7TEHLİKE VE RİSKLERİ OumlNLE VEYA AZALT
HAZIRLIK CcedilALIŞMALARIZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARI
3- Fiziksel sosyal ekonomik ve ccedilevresel zarar goumlrebilirliklerin (etkilenme oranları) belirlenmesi
4- Risklerin belirlenmesi5- Oumlluumlm ve yaralanma riskleri 6- Tehlikenin yol accedilabileceği zincirleme veya ek tehlike ve riskler7- Fiziksel riskler (yapı altyapı elektrik mekanik tesisat ve okul donanımının
riskleri)8- Sosyal psikolojik ve ekonomik riskler9- Ccedilevresel riskler10- Afet senaryolarının hazırlanması11- İmkacircn ve kaynaklarla guumlccedilluuml ve zayıf youmlnlerin fırsat ve tehditlerin
belirlenmesi (SWOT analizi)12- Risk azaltma stratejilerinin belirlenmesi ve maliyet fayda analizleri13- Yasal kurumsal ve finansal olanakların belirlenmesi14- En akılcı stratejik amaccedil hedef ve eylemlerin belirlenmesi ve
uygulanması15- Performans kriterleri (oumllccediluumltleri kıstasları) ile izleme ve değerlendirme
youmlntemlerinin belirlenmesi16- Uygulamanın izlenmesi aksayan youmlnlerin belirlenmesi ve gerekiyorsa
planın guumlncelleştirilmesi
Zarar azaltma ccedilalışmalarını kısaca şoumlyle sıralayabiliriza) Tehlikelerin belirlenmesi b) Zarar goumlrebilirliklerin belirlenmesi c) Risklerin belirlenmesi d) Oumlnceliklerin belirlenmesie) Mevcut imkacircn ve kaynakların belirlenmesi f) Varsa eksikleri gidermek g) Tehlike ve riskleri oumlnlemek veya azaltmak iccedilin yapılması gereken ccedilalışmalardır
Tehlike ve riskleri oumlnlemek veya zararlarını azaltmak iccedilin yapılması gereken ccedilalışmalar kısmında gerekli formlar doldurulup her sene guumlncelleştirmesi gereken kısmını guumlncelleyerek dosyanın son boumlluumlmuumlne eklidir
Sayfa 29 45
Şekil 8rsquode goumlsterildiği gibi planla uygula kontrol et ve eksikleri gider şeklinde olmalıdırOkul afet ve acil durum youmlnetimi planları bir kere hazırlanarak bırakılan belgeler
olmamalıdır Okulun kapasitesi ve durumundaki değişimlere tatbikatlardan ve yıllık eylem planındaki faaliyetlerden elde edilen deneyim ve derslere goumlre yılda en az bir kere revize edilmelidir Okul afet ve acil durum youmlnetimi planıyla uyumlu olacak şekilde yıllık faaliyet Planının hazırlanması ve uygulanması son derece oumlnemlidir Yıllık faaliyetlerin planlama doumlnguumlsuuml Her faaliyetin mutlaka bir değerlendirmesi yapılarak problemler saptanmalı ve duumlzeltilmesi iccedilin gerekli ccedilalışmalar yapılmalıdır
YILLIK FAALİYETLER İCcedilİN PLANLANMASI GEREKENLER1 PLANLA (Planların oluşturulması) 2 UYGULA (Faaliyetlerin uygulanması) 3 KONTROL (Uygulamaların değerlendirilmesi)4 EKSİKLERİ GİDER (Problemlerin saptanması ve duumlzetilmesi yolunda adımların atılması) şeklinde olmalıdır Her faaliyetin mutlaka bir değerlendirmesi yapılarak problemler saptanmalı ve duumlzeltilmesi iccedilin gerekli ccedilalışmalar yapılmalıdır
Yıllık planlar şu faaliyetleri iccedilermelidir1 Zarar azaltma ve hazırlık konusunda alınabilecek oumlnlemleri ve yapılacak faaliyetleri2 Muumldahale iyileştirme ve yeniden inşa ile ilgili faaliyetleri (eğitim tatbikat vb)3 Oumlğrenciler oumlğretmenler aileler ve halk iccedilin afet eğitimini4 Hem kendi okulu hem de diğer okullarla bilgi ve tecruumlbe paylaşımını5 Problemleri saptama alınabilecek oumlnlemleri belirleme ve problemleri ccediloumlzmeye ilişkinyapılabilecek diğer faaliyetleri iccedilermelidir
YILLIK PLANLARDA AŞAĞIDAKİ BAŞLIKLAR MUTLAKA OLMALIDIR1 Yıllık planın amaccedil ve hedefleri2 Faaliyet tiplerine goumlre ccedileşitli alt faaliyetleri3 Uygulama takvimi
Sayfa 30 45
4 Sorumlu kişi veveya kişiler varsa işbirliği yapılan kurum kuruluş ve sivil toplum oumlrguumltleri5 Buumltccedile6 Her aktivite iccedilin gerekli olabilecek diğer bilgi ve accedilıklamalar
PLANLARIN DEĞERLENDİRİLMESİAfet ve Acil Durum Youmlnetimi planları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlarbir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilendersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilmesive guumlncelleştirilmesi gereken belgelerdir Afet planlaması bir eylem değil bir suumlreccediltir vezaman iccedilerisinde afet tuumlrlerinin buumlyuumlkluumlklerinin ve sıklıklarının değişimi bilim ve teknolojidekiyeni gelişmeler imkan ve kaynaklardaki artışlara bağlı olarak suumlrekli guumlncellenmelidirAfet ve Acil Durum Youmlnetimi planlarında dikkate alınması gereken ana oumlzellikleri aşağıdakigibi oumlzetlemek muumlmkuumlnduumlr1- Gerccedilekccedili ve kabul edilebilir olmalıdır2- Mevcut durumu olduğu gibi yansıtmalıdır3- Buumltuumln tehlike ve riskleri belirlemelidir4- Gerccedilekccedili afet senaryoları esas alınarak hazırlanmalıdır5- Farklı gruplar ve kuruluşlar arasında en uygun yardımlaşma işbirliği ve koordinasyonesaslarını belirlemelidir6- Goumlrev yetki ve sorumluluklar accedilıklıkla belirtilmeli belirsizlik goumlrev girişimleri ve
tekrarlanmalara fırsat verilmemelidir7- Youmlnetim komuta ve kontrol mekanizmalarının ve bilgi akışının nasıl olacağı accedilıklıkla
belirlenmeli ve youmlnetim karmaşasına neden olunmamalıdır8- Yeni kaynak ve yeni kuruluşlara ihtiyaccedil goumlsteren belgeler yerine mevcut imkacircn vekaynaklarla neler yapılabileceğini ilave imkan ve kaynakların gerccedilekccedili olarak neredenve nasıl karşılanacağını goumlsteren belgeler olmalıdır
Planın ve yapılan faaliyetlerin geliştirilebilmesi iccedilin mutlaka her faaliyetten sonra ve her yılın sonunda değerlendirilmesi gerekir Değerlendirmenin kolay ve anlaşılır olmasını sağlamakamacıyla daha oumlnce geliştirilmiş standart formlar kullanılabilir veya okulun kendi tehlike risk ve mevcut durumuna goumlre hazırlanmış bir değerlendirme formu hazırlanabilir
OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİMİ İCcedilİN TAVSİYE EDİLEN YILLIK CcedilALIŞMA PLANI
OKULTARİH AKTİVİTE YETKİLİ
KİŞİGERCcedilEKLEŞTİRİLDİĞİ
TARİHOkul Muumlduumlruumlnuumln Oumlğretmenler zuumlmre toplantısında Deprem Sel Yangın Kaza Gıda zehirlenmesi Salgın hastalık ve yapısal olmayan teroumlr olayları Biyolojik ve kimyasal tehlikeler karşı Okul Afet ve Acil durum Planın oumlneminin anımsatması ve oumlğretmenleri bu hususta bilgilendirmesihellip
Sayfa 31 45
helliphellip2015
Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Kurulunun Kurulması ve yetkilendirilmesi Uygun oumlzelliklere sahip personel ve goumlnuumllluumllerin belirlenmesi Afet youmlnetimi iccedilin goumlrevlendirmelerin yapılması
helliphellip2015
Okul Mekacircnları tesislerinin tehlike analizi Tehlike yollarına ait tehlike analizi Oku Kroki Planlarının Acil Durum telefon numaraları guumlncellenmesi Ailelere mesaj goumlnderilmesi Potansiyel tehlikelere goumlre tahliye guumlzergacirchlarının belirlenmesi
helliphellip2015
Tehlike Zarar Goumlrebilirlik ve Kapasite Değerlendirmesi Fiziksel Korunma Oumlnlemleri Alınması Muumldahale Kapasitesinin ve Kaynaklarının Geliştirilmesi
helliphellip2015Planın Uygulanması Değerlendirilmesi ve Guumlncellemesi iccedilin Tatbikatların Yapılması
helliphellip2015Personel ve oumlğrencilere afet youmlnetimi ve planla ilgili eğitimin verilmesi
helliphellip2015
Oumlğrenci velilerine afet youmlnetimi ve planla ilgili eğitimin verilmesi Okul Aile Birliğini toplayarak Okul afet ve acil durum youmlnetimi ve planla ilgili eğitimin verilmesi ve bilinccedillendirilmesi
helliphellip2015
Zarar azaltma ve hazırlık konusunda alınabilecek oumlnlemleri ve yapılacak faaliyetleri Muumldahale iyileştirme ve yeniden inşa ile ilgili faaliyetlerin goumlruumlşuumllmesi
helliphellip2015
Hem kendi okulu hem de diğer okullarla bilgi ve tecruumlbe paylaşımının yapılması Problemleri saptama alınabilecek oumlnlemleri belirleme ve problemleri ccediloumlzmeye ilişkin yapılabilecek diğer faaliyetlerin goumlruumlşuumllmesi
helliphellip2015Personel ve oumlğrencilere afet youmlnetimi ve planlama eğitiminin verilmesi
helliphellip2015 28 Şubat sivil savunma ldquoİkaz alarm Tatbikatırsquonın yapılması
helliphellip2015 hellip022015 1-7 Mart tarihlerinde Personel Tahliye tatbikatının yapılması
helliphellip2015Plan ve hazırlıkların goumlzden geccedilirilmesi Planın Uygulanması Değerlendirilmesi ve Guumlncellemelerin yapılıp revize edilmesi
Kontrol eden
Tarih Eğitim Yılı
NOT Yukarıdan aşağıya doğru sıralanan tarihlerde yapılması istenilen etkinlikler sadece okulunuza bu hususta yardımcı olmak iccedilin yapılmıştır Okulunuzun Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı hazırlarken uygun goumlrduumlğuumlnuumlz daha iyi ve kalıcı etkinlikleri değişik tarihlerde yapıla bilinir olduğunu unutmayınız
Yapılan ccedilalışmaların afet ve acil durum youmlnetimi doumlnguumlsuumlne uygunluğu ile gerccedilekleştirilen ve gerccedilekleştirilemeyen faaliyetlerin kontrol edilmesinin ve gerekirse planlama ccedilalışmalarının yeniden goumlzden geccedilirilmesinin planın başarısı iccedilin oumlnemli olduğu unutulmamalıdır Bu amaccedilla planın buumltuumln aşamaları tekrar goumlzden geccedilirilmeli tatbikatlarla ve yıllık olarak hazırlanacak ccedileşitli faaliyetlerle plan sınanmalıdır
Sayfa 32 45
İŞBİRLİĞİNE GİDİLECEK KURUM VE KURULUŞLARBir afet anında birccedilok okul dışı kaynağa ihtiyaccedil duyulacaktır Bazı durumlarda aşağıda
belirtilen kurumlarla oumlnceden ilişkiye geccedililmesi ve anlaşmalar yapılması gerekebilir
1 Youmlredeki bakanlık valilik ve kaymakamlıkların ilgili birimleri2 İl Afet ve Acil Durum Muumlduumlrluumlğuuml3 İl Sağlık Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Sağlık Grup Başkanlığı (112 Acil)4 İl Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml (155)5 Belediye6 İtfaiye (110)7 Kızılay (168)8 Muhtarlık9 Hastane ve Klinikler Aile hekimleri10 Jandarma (156)11 Zehir Danışma Merkezi (114)12 Akredite olmuş afetlerle ilgili ccedilalışmaları bulunan Sivil Toplum Kuruluşları13 Parlayıcı patlayıcı tehlikeli madde muumldahale otoriteleri14 Yerel youmlnetim hizmet birimleri15 İnşaat şirketleri iş makine parkları16 Acil durum ekipmanı sağlayan kuruluşlar17 Sigorta şirketleri ile iş birliğine gidilir
Bunlar dışında komşu binalarla acil muumldahalede karşılıklı yardımlaşma protokolleri ve ilgili kurum ve kuruluşlarla da anlaşmalar yapılmalıdır Ayrıca her yıl boumllgesel olarak resmi kuruluşlar ve komşu okulların davet edildiği ccedileşitli senaryolara goumlre duumlzenlenecek muumldahale kurtarma ve yardımlaşma tatbikatlarına da katılmak gerekir
ANLAŞMALAROumlnce herhangi bir acil durumda herhangi bir protokol yapmadan yardım alınabilecek
kurum ve kuruluşların irtibat bilgileri belirlenmelidir Ardından afet ve acil durum anlarında karşılıklı yardım ve işbirliği iccedilin protokoller ihtiyaca goumlre duumlzenlenmelidir Bu noktada şu kurumlarla işbirliği yapılmalıdır
1- Personelin hellip Komuta Merkezirsquone ulaştırılması iccedilin servis şirketleriyle2- Telefon hatlarında sorun yaşandığında oumlncelik sağlanması iccedilin Tuumlrk Telekom ve oumlzel
şirketlerle3- Telsiz kullanımı ve uydu telefonlarına youmlnelik hat anlaşmaları iccedilin ilgili kurumlarla4- Donanım altyapı network youmlnetimi iccedilin hellip ile5- Komuta Merkezi yiyecek-iccedilecek desteği iccedilin yemek firmalarıyla6- Komuta Merkezi personelinin barınması amacıyla yakın otellerle7- Deprem anında yoğun destek vermeleri iccedilin guumlvenlik şirketleriyle8- Deprem buumlyuumlkluumlğuuml yuumlksek olan senaryolarda kuruma gelen ihbarların karşılanması
amacıyla arama merkezi şirketiyle9- Uzman temini konusunda muumlhendis odaları ve dernekleriyle10- Ccedilalışan desteği verilmesi konusunda işbirliği sigorta şirketleriyle11- Afet durumundaki kargaşa ve yoğunluktan etkilenmemek amacıyla kurye ve kargo
şirketleriyle12- Avans ve tazminat oumldemelerinin kısa surede gerccedilekleştirilebilmesi ve gezici uydu
şubelerinden işlem yapılabilmesi iccedilin bankalarla
OKULDA TAHLİYE TATBİKATLARI YAPILIRKEN DİKKAT EDİLİCEK HUSUSLARYangın veya Şiddetli bir depremde uygulanacak Bina Tahliyesidir Okul İdaresi (Merkezi İdari Grup)
Sayfa 33 45
1 Bina tahliyesi iccedilin Yangın alarmını ccedilalıştırılır Oumlğrenciler ve okul ccedilalışanlarına iccedileride kalmalarını veya sığınma alanlarına gitmeleri anons edilir2 Durum uygunsa tuumlm kapı ve pencereleri kapatılır ( yangın durumunda)3 Durum uygunsa havalandırma sistemini kapatılır(Yangın kapıları kapatılır)4 Toplanma Alanında oumlğrencilerle haberleşme devamlılığı sağlanır(oumlrneğin ldquoGuumlvenli bir Yere Sığınrdquo Binaya Geri Doumln Yerinde Sığın Oumlğrenci Teslimi ya da acil durum veya tatbikat sona erdiğinde Tehlike Geccedilti anonsunun yapılması)
Tuumlm PersonelOumlnceden sınıflarda yangın ve deprem proseduumlrlerinin nasıl uygulanacağına dair tatbikat
yapılır Tahliye esnasında oumlzel yardıma ihtiyacı olacak oumlğrencilerle personel belirlenir Ziyaretccedililere yardımcı olunma konusunda da hazırlık yapılır Oumlğrencilere Bina Tahliyesi Talimatlarına Uymaları Hatırlatılır
D İ K K A TDoumlnme İtme Konuşma Koşma Acele Etme Takip Et
Oumlğrenciler tek veya ikişerli sıra halinde dışarı ccedilıkarılır Oumlzel yardıma muhtaccedil oumlğrenci ve personele yardım edilip edilmediği kontrol edilir Oumlğrencilere cep telefonlarını KULLANMAMALARI ve hatları meşgul etmemeleri gerektiği hatırlatılır Karşılaşılan her tehlikeye youmlnelik farklı acil durum proseduumlruuml hakkında oumlnceden goumlruumlşuumlluumlr ve uumlzerinde karara varılırBaşlıca beş farklı seccedilenek bulunur1 Bina Tahliyesi 2 Yerinde Sığınmak 3 Bir araya Toplanıp Dışarıda Barınmak 4 Guumlvenli bir Yere Sığınmak 5 KilitlenTecrit Proseduumlrlerin her biri değerlendirilir ya aynı şekilde yada uygun biccedilimde değiştirilerek uygulamaya konur Tehlike geccediltiğinde ve ortam guumlvenli olduğunda oumlğrenciler sınıflara doumlnebilir veya Okul Afet ve Acil Durum Oumlğrenci Teslim Proseduumlruuml uygulanabilir
DİKKAT PLANLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ İşin oumlzuuml Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlar bir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilen dersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilip guumlncelleştirilecektir
Sayfa 34 45
Sayfa 35 45
YANGIN TALİMATI (EK-3) (200712937 KARAR SAYILI BİNALARIN YANGINDAN KORUNMASI HAKKINDA YOumlNETMELİK ESASLARINA GOumlRE
HAZIRLANMIŞTIR)1A- YANGINA KARŞI AŞAĞIDAKİ OumlNLEMLERİ ALINIZ1-BİNANIZDAKİ BACA VE BORULARI ZAMANINDA TEMİZLE- YİNİZ2-SİGARANIZI İYİCE SOumlNDUumlRUumlP SİGARA TABLASINA ATINIZ3-CcedilATI ARALARINDA ELEKTRİK TESİSATIYANICI PARLAYICI PATLAYICI MADDE BALANDURMAYINIZ4-İZİNSİZ ELEKTRİK LPG GAZLI OCAK SOBA VB KULLANMA-YINIZ5- ELEKTRİK TESİSATI İŞLERİNİ MUTLAKA EHLİYETLİ KİŞİLERE YAPTIRINIZ6-ELEKTRİK TESİSATININ FENNİ MUAYENESİNİ YAPTIRINIZ7-ELEKTRİK SİGORTALARINI OTOMATİK HALE GETİRİNİZ8-YANGIN SOumlNDUumlRME CİHAZ VE MALZEMELERİNİ HER AN KULLANILIR HALDE BULUNDURUNUZ9- MESAİ BİTİMİ BUumlTUumlN ODALARI KONTROL ETTİRİNİZ10 ARŞİV VE ANBARLARDA SOBA KULLANMAYINIZ11-SİGARA İCcedilİLMESİ YASAK OLAN YERLERDE SİGARA İCcedilME-YİNİZ12- BUumlTUumlN PERSONELİ YANGIN KONUSUNTA EĞİTİNİZ13- YANGIN KACcedilIŞ YOLLARINI KULLANILIR HALDE TUTUNUZ
2B- YANGIN ANINDA AŞAĞIDAKİ İŞLEMLERİ YAPINIZ1-TELAŞLANMAYINIZYANGINI CcedilEVRENİZE VE SORUMLU KİŞİLERE DUYURUNUZ (CcedilANZİLALARMSES VB İLE)2-İTFAİYEYE HABER VERİNİZ (TEL 110)3-ADRESİ EN KISA VE DOĞRU OLARAK BİLDİRİNİZ4-YANGIN CİNSİNİ BİLDİRİNİZ (BİNABACAAKARYAKITELEKTRİK MOTORLU ARACcedil VB)5- İTFAİYE GELİNCEYE KADAR YANGINI SOumlNDUumlRMEK İCcedilİN ELDE MEVCUT ARACcedil GERECcedilTEN FAYDALANMAYA CcedilALIŞINIZ6-YANGININ YAYILMASINI OumlNLEMEK İCcedilİN KAPI VE PENCERELERİ KAPATINIZ KİLİTLEMEYİNİZYANICI MADDELERİ UZAKLAŞTIRINIZ7-OumlNCE CANLILARI SONRA KIYMETLİ EVRAK VE MALZEMEYİ KURTARINIZ8-BUNLARI YAPARKEN KENDİNİZİ VE BAŞKALARINI RİSKE ATMAYINIZ9- YANGIN SOumlNDUumlRME EKİPLERİ VEYA ŞEHİR İTFAİYESİ GELDİKTEN SONRA ONLARIN EMRİNE GİRİNİZ10-HASTA VE YARALILARA İLKYARDIM YAPINIZZEMİNE ULAŞMAMIŞ ASAN-SOumlRLER İLE YANGIN MOTOPOMPLARI HARİCcedil ELEKTRİKLERİ KESİNİZ
C LUumlZUMLU TELEFONLARİTFAİYE 110 BİNA KORUMA AMİRİ ELEKTRİK 186POLİS İMDAT 155 SU 185AMBULANS 112 DOĞAL GAZJANDARMA İMDAT 156
EYANGIN CcedilIKIŞ SEBEPLERİ1 TALİMAT VE EMİRLERE UYMAMAKTAN2 BİLGİSİZLİKTEN3 İHMALDEN4 SABOTAJ HAREKETLERİNDEN5 SICcedilRAMA VE KAZALARDAN6 ELEKTRİK ARKI VE KONTAĞINDAN
D YANGIN SOumlNDUumlRME CİHAZININ KULLANILIŞI1- CİHAZI YANGIN YERİNE GETİRİNİZRUumlZGARI ARKANIZA
ALINIZ2- ATEŞE MUumlMKUumlN OLDUĞUNCA YAKLAŞINIZ3- TETİK MEKANİZMASINI KİLİTLEYEN PİMİ CcedilIKARTINIZ
VEYA KARBONDİ- OKSİTTUumlPUumlNUumlN (KUumlCcedilUumlK TUumlP) VALFİNİ SOLA DOĞRU CcedilEVİREREK ACcedilINIZ
4- TETİĞE SONUNA KADAR BASARAK CcedilIKAN GAZI VEYA TOZU YANGININ DOĞDUĞU YERE PUumlSKUumlRTUumlNUumlZ
5- YANGINI OumlN TARAFTAN ARKAYA DOĞRU SOumlNDUumlRUumlNUumlZ
6- YANGINI SOumlNDUumlĞUumlNDEN EMİN OLMADAN TERK ETMEYİNİZ
7- TOZLU CİHAZLARI TOZ BİTENE KADAR BOŞALTINIZ
F YANGIN CcedilALIŞMA SAATLERİ İCcedilİNDE OLURSA1- HABER VERME YANGINI İLK GOumlREN KİMSE ALARM ZİL
TELEFON BAĞIRARAK VB HAREKETE GECcedilİRMEKLE BERABER TELEFONLA İTFAİYEYE HABER VERİR
2- EKİPLERİN GOumlREVLERİ SOumlNDUumlRME EKİBİ YANGININ CcedilIKTIĞI YERİN UumlST VE YANLARINDAKİ ODALARDA TERTİBAT ALARAK YANGINI SOumlNDUumlRMEYE CcedilALIŞIR KURTARMA EKİBİ VARSA OumlNCE CANLILARI KURTARIR YANGINDA OumlNCELİK SIRASINA GOumlRE EVRAK VE EŞYALARI BOŞALTMAYA HAZIR HALE GETİRİR GEREKİYORSA BİNANIN HENUumlZ YANMA TEHLİKESİ OLMAYAN KISIMLARINA TAŞIYABİLİRLER YANGIN CcedilIKAN BİNANIN TAHLİYESİNE OLAY YERİNE GELEN İTFAİYE AMİRİNİN VEYA MUumlLKİYE AMİRİNİN EMRİYLE BAŞLANIR KURTARILAN EŞYA İTFAİYE AMİRİ VEYA İDARİ İŞLER BİRİM AMİRİNİN GOumlSTERECEĞİ BİR YERE TAŞINIRİLKYARDIM EKİBİ YARALI VE HASTALARA İLKYARDIM YAPARKORUMA EKİBİ YANGINDAN KURTARILAN EŞYALARI KORUR PANİK VE KARGAŞAYI OumlNLER
G YANGIN CcedilALIŞMA SAATLERİ DIŞINDA OLURSA 1- HABER VERME YANGINI İLK GOumlREN KİMSE ALARM ZİL TELEFON BAĞIRARAK VB HAREKETE GECcedilİRMEKLE BERABER TELEFONLA İTFAİYEYE HABER VERİR AYNI ZAMANDA YANGIN İHBAR TELEFONUNUN YANINDAKİ LİSTEDEN AMİRİNE VE İLGİLİLERE HABER VERİR 2GOumlREVLİLERİN HAREKET TARZIYANGIN YERİNE GELEN DAİRE MUumlDUumlRUuml İLE EKİP PERSONELİ DERHAL VAZİFELERİNE BAŞLARLAR
H YANGIN BİNANIN YAKININDA OLURSA1- BİNANIN YANGIN TEHDİTİ ALTINDAKİ TARAFINDA
BULUNAN ODALARIN PERDELERİ CcedilIKARILIR PENCERELER KAPATILIR GEREKİYORSA EVRAK DOSYA VE DİĞER EŞYALAR TEHLİKESİZ YERLERE TAŞINIR
2- CcedilATIDA KORUMA TERTİBİ ALINIR CcedilATI VE DİĞER YERLERE DUumlŞEN KIVILCIM SOumlNDUumlRUumlLUumlR AHŞAP KISIMLAR VE CcedilATI BOL SU İLE ISLATILIR 7
GOumlREVİ SOumlNDUumlRME EKİBİ KURTARMA EKİBİ KORUMA EKİBİ İLKYARDIM EKİBİ (İTFAİYE) (EMNİYET)
EKİP BAŞI EKİP PERS
EK 1 Durum Tespiti Detay Formu (Tehlike Avı)Okulun Adı Tarih BİNA BLOK ADI KAT EMEğitim MateryaliMMasaDDolapNBNote Book PC Masauumlstuuml BilY Yazıcı S Sıra K Kuumlrsuuml
Oda Derslik Laboratuvar Adı veya Nosu
Durum
EH
Durum
EH
Durum
EH
Sıra ve Masalar sabitlenmiş miSıra ve Masalar geccedilişi kapatıyor muAraccedil gereccedil ve malzemeler tehlike oluşturmayacak şekilde Yerleştirilmiş sabitlenmiş miAğır nesneler yuumlksek raflardan uzaklaş tırılmış mıVarsa yuumlksek dolaplar ve raflar sabitlenmiş miDolapların mandalı var mıMevcut PC varsa sabitlenmiş miHareketli eğitim araccedilları var mı Sabitlenmiş miAsılı elektrik teccedilhizatları (lambalar projektoumlrler vs)Sabitlenmiş miDuvara asılı materyaller sabitlenmiş miLamba askıları sağlam sabitlenmiş miTehlikeli Madde var mı Sabitlenmiş mi (ip veya ccedilıtalı )Laboratuvarlarda şişe kap ve diğer malzemeler iccedilinenvanter (doumlkuumlm) yapılmış mıOfis iccedili boumllmeler sarsıntılara karşı dayanıklı mıAcil yolları ve kapıları doğrudan dışarıya veya guumlvenli biralana accedilılıyor muAcil ccedilıkış kapıları oumlnuumlnde ccedilıkışı oumlnleyecek şeyler var mıAcil ccedilıkış yolları ve kapıları bina buumlyuumlkluumlğuumlne ve kişiSayısına uygun muAcil ccedilıkış kapıları acil durumlarda hemen ve kolaycaAccedilılabilecekler şekilde miSaydam veya yarı saydam kapılar var mı YuumlzeyleriKırılmalara karşı korunmuş muBasamak yuumlzeyleri kaygan değil ve uygun malzemedenYapılmış mıBasamakların oumlnuumlnde kaymayı oumlnleyici bantlar koyulmuş muMerdivenler uumlzerinde geccedilişi engelleyecek malzemelerEngeller kaldırılmış mıYeter sayıda yangın soumlnduumlrme ekipmanı (donanım)(YSE) var mıKolay kullanılır mıYSE goumlruumlnuumlr ve kolay erişilir yerlere konmuş muYangın konusunda eğitim almış sorumlu personel var mıYanıcı patlayıcı maddeler uygun şartlarda korunuyor muAlarm sistemleri var ccedilalışıyor duumlzenli olarak kontrol ediliyor muİlkyardım dolabı mevcut muİlkyardım dolabı yeterli ilkyardım malzeme ve ekipmanı ileteccedilhiz edilmiş mi
Sayfa 36 45
İşaret levhaları var mı Ayrıntıları iccedileriyor mu Labda guumlvenlik panoları var mı Sabit miİşaretleme levhaları yeter sayıda ve uygun yerlerde mi
EK 2 TEHLİKE PROFİLİ BELİRLEME FORMUrdquo (RİSK ANALİZİ)
Okulun adı TarihYetkili M Mekacircnİ İnsanE Eğitim
Suumlrekliği
Tehlike 1 Tehlike 2 Tehlike 3 Tehlike 4 Tehlikehellip
M İ E M İ E M İ E M İ E M İ E
ETKİLEME ŞİDDETİ
Felaket 50rsquoden fazlazarar ccedilok sayıda oumlluumlm 30guumlnden fazla suumlreli etkKritik 25 -50 zararkalıcı sakatlanmalar 2 hafta suumlreli etkiSınırlı 10 -25 zararyaralanmalar 1 hafta suumlrelietkiOumlnemsiz 10rsquodan az zarar24 saat veya daha kısa suumlreli etki
OLUŞ SIKLIĞIYuumlksek Gelecek yıldameydana gelme olasılığı100Bazen Gelecek yıldameydana gelme olasılığı10-100 veya gelecek 10yılda en az bir kezNadiren Gelecek yıldameydana gelme olasılığı1-10 veya gelecek 100yılda en az bir kezYok (ccedilok az) Gelecek 100yılda goumlruumllme olasılığı 1veya daha az
ETKİ DERECESİ24 saatten daha fazla birsuumlrede oluş uyor ve erkenuyarı yapılabilir yapılamaz12 ndash 24 saatte oluşuyor veerken uyarı yapılabilir yapılamaz6 ndash 12 saatte oluşuyor erken uyarı yapılabilir yapılamaz6 saatten kısa bir suumlredeoluşuyor erken uyarıyapılabiliryapılamazBir anda oluşuyor ve erkenuyarı yapılabiliryapılamaz
Sayfa 37 45
Tahmini Etkilenecek KişiSayısı
Tahmini Etki Suumlresi
Tahmini Tahliye Suumlresi
Hazırlık ve Oumlnlemler (E H)
EK 3 MALZEME BİLGİ FORMUYOumlNERGE1 Malzeme bilgi formu ilgili servis yetkilileri tarafından doldurulmalı malzeme ve teccedilhizat yetkilisi tarafından kontrol edilmelidir2 Form bilgileri ihtiyaccedil durumunda veya belirli aralıklarla guumlncellenmelidir3 Malzeme adları iccedilin kısa anlaşılabilir ifadeler kullanılmalıdır (levye el feneri gibi)4 Malzemeyi kullanan servis ve servis yetkilisi malzemenin kullanım alanını doğru belirlemelidir5 Servis yetkilisi malzemenin yeter sayıda olmadığını duumlşuumlnuumlyorsa notlar boumlluumlmuumlne tarih bilgisiyle birlikte yazmalı ve ihtiyaccedilları gidermelidir Giderilen ihtiyaccedillar iccedilin bilgi formu yeniden doldurulmalıdır
Malzeme ve Teccedilhizat Sorumlusu Tarih
Okul Adı
Malzeme Adı
Kullanım Servisi
Servis Yetkilisi
Kullanım Alanı
Adedi
Zara
r Az
alt
Aram
a -
Kurt
arm
a
Yang
ın
Soumlnd
uumlrm
e
İlk
Yard
ım
Sayfa 38 45
NOTLARTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellip
EK 4 ACİL DURUM RAPORU FORMUYOumlNERGE
1 Acil Durum Raporu bilgileri Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Kurulu Başkanı
tarafından operasyon ve lojistik servislerinden gelen bilgiler doğrultusunda doldurulur Gerekli durumlarda bir uumlst yetkiliye teslim edilir
2 Olay turu Kendi imkacircnları ile baş edilebilen durumlar iccedilin ldquoOlayrdquo yerel imkacircnlar veya
diğer kurumlardan destek alınarak baş edilebilen durumlar iccedilin ldquoAcil Durumrdquo il genelini ve eğitim suumlrekliliğini etkileyecek buumlyuumlkluumlkteki olaylar iccedilin ldquoAfetrdquo olarak tanımlanacaktır
3 Olayın Tanımı iccedilin deprem sel yangın gibi genel tanımlama yapılacaktır
4 Bina ve muumldahale bilgileri ilgili servislerden gelen bilgiler doğrultusunda
doldurulacaktır5 Olay anında veya sonrasında ortaya ccedilıkan acil ihtiyaccedillar ile diğer
bilgiler detayları ileilgili alana Olay Tarihi Olay Tarihi
Okul Adı Bina Adı
Kat Sayısı Rapor Yetkilisi Tel
Bina Adı Olayın Tuumlruuml Olay Acil Durum Afet Olayın Tanımı --- --- ---
Muumldahale Bilgileri
Okul İmkacircnları ile Muumldahale edildi ____ Evet ____ Hayır
Başka kurum desteği ile Muumldahale edildi ____ Evet ____ Hayır
Destek veren kurum adı _________________________
Sayfa 39 45
Tıbbi desteğe ihtiyacı olan ki1048826i sayısı ____ ____ Yok
Yaralı Sayısı ____ ____ YokYaralı Durumu ____ Ağır ____ HafifKurtarılmayı bekleyen kişi sayısı ____ ____ YokKurtarılmayı bekleyenlerin kişi (ler) _____ Bina iccedilinde ____ DiğerDiğer
Bina Bilgileri
Yangın ____ Evet ____ HayırBinadaki Hasar Durumu ____ Az ____ Orta ____ Ağır ____ YokTehlikeli Madde Riski ____ Evet ____ Hayır ____ Kısmen (kat)
Acil İhtiyaccedillar (kurtarma tadilat vs)
Diğer Accedilıklamalar
EK 5 ZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARI FORMUYOumlNERGE
1 Zarar Azaltma ccedilalışmalarının yapılması ve suumlrduumlruumllebilirliğinin sağlanması amacıyla
aşağıdaki bilgileri belirleyeceğiniz aralıklarla doldurunuz2 Uygulama tarihinde gerccedilekleşen veya yarım kalan ccedilalışmaları ilgili
alana accedilıklamalarıile birlikte yazınız
3 Uygulama surecinde oluşan durumlar ile uygulama tarihinde gerccedilekleştirilemeyen
ccedilalışmaları ldquoNotlarrdquo kısmına tarih bilgisi ile birlikte yazınız
Okul Adı
Tarih
Bina Adı
TehlikeAdı
Tehlike TuumlruumlAlınmasıGerekenOumlnlem
OumlnemDerecesi
(1-4)Planlanma
TarihiUygulama
Tarihi AccedilıklamaYapısı
Yapısal
değil
Diğer
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
Sayfa 40 45
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
NOTLAR
Tarih hellip hellip hellip
Tarih hellip hellip hellip
Tarih hellip hellip hellip
EK 6 Yardım İstenebilecek Bazı Kamu Kurum ve Kuruluşları
18 Valilik ve veya Kaymakamlık19 İl Afet ve Acil Durum Muumlduumlrluumlğuuml20 İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml21 İl Sağlık Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Sağlık Grup Başkanlığı (112 Acil)22 İl Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml (155)23 Belediye24 İtfaiye (110)25 Kızılay26 Muhtarlık27 Hastane ve Klinikler Aile hekimleri28 Arama Kurtarma Birlik Muumlduumlrluumlğuuml29 Jandarma (156)30 Zehir Danışma Merkezi (114)31 Akredite olmuş afetlerle ilgili ccedilalışmaları bulunan Sivil Toplum
Kuruluşları
EK 7 Afet ve Acil Duruma Goumlre İzlenecek Yol
Sayfa 41 45
Afet veya Acil Durum Davranış Şekli
Deprem Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun Deprem bitince binayı tahliye edin
YangınYangın alarmı vererek binayı tahliye edinUumlzerinizdeki giysiler alev aldıysa Dur ndash Yat - Yuvarlan
Duman
Mahsur kaldıysan yerinde sığın Değilse binayı boşaltDuman tabakasının altında kalabilmek iccedilin suumlruumlnerekilerleyeceğini unutma
Tehlikeli madde sızıntısı Yerinde sığınak veya emniyetli bir yere tahliye
Bomba veya Bomba tehdidi Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun veya Tahliye
Şiddet olayları Kilitlen Tecrit
Patlama Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun
Sel Emniyetli bir tahliye veya yerinde sığınak (binaların uumlst katında)
Şuumlpheli veya bilinmeyen şahıslar
Tehdit unsuru değerlendirilerek hemen polis aranır
FırtınaYerinde sığın eğer oumlğrenciler okul bahccedilesinde iseiccedileri tahliye yapılır
EK 8 Temel Davranış Biccedilimleri1- Ccediloumlk ndash Kapan - Tutun2- Yerinde Sığınma3- Tahliye4- KilitlenTecrit1- Ccedilok ndash Kapan ndash Tutun Dizlerimizin uumlstuumlne ccediloumlkerek bedenimizin kapladığı alan olabildiğince kuumlccediluumlltuumllmeye kapanarak başımızı ensemizi ve yuumlzuumlmuumlzuuml korumaya ve eşya ile birlikte hareket etmek iccedilinde tutunma yapmamıza denir2- Yerinde Sığınma Tahliye gerektirmeyen veya buna yeterli zaman olmayan durumlarda uygulanır Genellikle tehlikeli madde sızıntısı teroumlr saldırısı ve şiddetli fırtına gibi durumlarda uygulanır Dışarı ccedilıkılmanız soumlylenene kadar iccedilerde kalınır ve dışarıdan hava girişi oumlnlenir3- Tahliye Bulunduğunuz yeri boşaltmanız demektir4- KilitlenTecrit Bulunduğunuz mekacircndan ayrılmanın guumlvenli olmadığı
Sayfa 42 45
durumlarda korunaklı bir şekilde saklanılmasıdırEK 9 Planda Olması Gereken Haritalar
1 Okul ccedilevresinin haritası2 Okul yerleşkesinin haritası3 Katların haritası4 Tahliye yolu5 Toplanma boumllgesi6 Afete youmlnelik ekipmanın (takım donanımın) bulunduğu yerler
TABLOLAR Tablo 1 Genel bilgiler formuTablo 2 Risk Seviyesine Goumlre Derecelendirme FormuTablo 3 Risk Seviyesine Goumlre MatrisTablo 4 Plandaki Oumlncelik Seviyesi EKLEREK 1 Durum Tespiti Detay Formu (Tehlike Avı)EK 2 Tehlike Profili Belirleme Formurdquo (Risk Analizi) EK 3 Malzeme Bilgi FormuEK 4 Acil Durum Raporu FormuEK 5 Zarar Azaltma Ccedilalışmaları FormuEK 6 Yardım İstenebilecek Bazı Kamu Kurum ve KuruluşlarıEK 7 Afet ve Acil Duruma Goumlre İzlenecek YolEK 8 Temel Davranış BiccedilimleriEK 9 Planda Olması Gereken Haritalar EK HARİTALAREK91 Okul Ccedilevresinin HaritasıEK92 Okul Yerleşkesinin HaritasıEK93 Katların KrokisiEK94 Tahliye Yolu KrokisiEK95 Toplanma Boumllgesi KrokisiEK96 Afete Youmlnelik Ekipmanın Bulunduğu Yerleri Goumlsteren HaritaNOT Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı hazırlanırken sayfaların kaymamasına dikkat edilmelidir Planla birlikti yayınlanan oumlrnek okul krokilerinden faydalanınız
2014- 2015 YILI OKULUMUZUN PERSONEL İKAMETGAcircH ADRES BİLGİLERİ
SN ADI VE SOYADIOKULDAKİ
BRANŞ VEYA GOumlREVİ
CEP TELF E ndashPOSTA ADRESİ VEYA İKAMETGAcircH ADRESİ İMZA
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Sayfa 43 45
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
34
35
HAZIRLYAN UYGUNDUR hellip03 2015 hellip032015
Muumlduumlr Yard Okul Muumlduumlruuml
OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİM PLANI HAZIRLANIRKEN DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR 1Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlanırken Sayfaların kaymamasına DİKKAT edilmeli
2 Planın hazırlanması uygulanması ve palanda goumlrev alan ve okulda goumlrev yapan buumltuumln personel plan hakkında bilgilendirilmelidir
3 Plan baştan sonuna kadar dikkatle okunması ve okulun fiziki yapısı goumlz oumlnuumlne alınarak yetkililerin goumlruumlşlerinin değerlendirilmesi gerekmektedir İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml tarafından Yayınlanan ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquonınrdquo sadece sizlere yardımcı olmak iccedilin yapıldığını tavsiye niteliği taşıdığı unutulmamalıdır
4 Her okul kendi okulunun fiziksel altyapısını ve koşullarını goumlz oumlnuumlnde bulundurarak planını hazırlamalıdır
5 Muumlduumlrluumlğuumlmuumlz tarafından yayınlanan Plan dışında başka illere ait palanlar internet ortamından dirilerek Okul Afet ve Acil Durum Planı hazırlanmamalıdır Muumlduumlrluumlğuumlmuumlz tarafından yayınlanan plan temel alınarak okulunuza uyarlanmalıdır
Sayfa 44 45
7 Plan ekinde bulunan buumltuumln ekler dikkatlilce okunarak doldurulmalıdır8 Plan ekinde yayınlanan Oumlrnek Krokiler nazara alınarak okulunuzun ihata duvarları iccedilerisinde bulunan
okulunuz ve okulunuza ait ek binaların krokileri bilgisayar ortamında veya ccedilok duumlzguumln ve anlaşılır bir tarzda kat planları uumlzerinde sığınak yangın dolabı yangın alarm butonu elektrik panolarının yangın soumlnduumlrme cihazları toplanma yerleri Malzeme depoların kolaylıkla anlaşılır bir tarzda farklı işaretlerle ve renkli kalemle goumlsterilmesi gerekmektedir
9 Planlar ikişer nuumlsha halinde hazırlanmalı Bir nuumlshası okulda kalacak bir nuumlshasırsquoda İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne elden teslim edilecek
10 Merkeze bağlı İlccedileler Planları uumlccediler nuumlsha halinde hazırlamalı Bir nuumlshası İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne elden teslim edilecek Bir nuumlshası okulda kalacak bir nuumlshası da İlccedile Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne teslim edilecek
11 İşin oumlzuuml Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlar bir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilen dersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilip guumlncelleştirilecektir
12Planın Hazırlaması esnasında bilmediğiniz hususlar hakkında Başbakanlık ldquoAfet ve Acil Durum Youmlnetimi Başkanlığı tarafından internet ortamında yayınlanan şu kaynaklardan faydalanınız
1) ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlama Kılavuzurdquo2) ldquoOn Adımda ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlama Kılavuzurdquo 3) ldquoOkullarda Afete Hazırlıkrdquo4) ldquoOkullarda Afet ve Acil Durum Youmlnetim El Kitabırdquo
5) ldquoEğitim Kurumları iccedilin Afet Acil Yardım Planlama Rehberirdquo13 Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları hazırlanmasında okul ve kurum Muumlduumlruuml Okul Afet ve Acil
Durum Youmlnetim Planrsquoları Eğitimini almış olan Muumlduumlr Yardımcısı başta olmak uumlzere Anaokullarında Anasınıfı Oumlğretmeni İlkokullarda Sınıf Oumlğretmeni Ortaokullarda Sosyal Bilgiler Oumlğretmeni Lise ve Mesleki okullarda Coğrafya Oumlğretmenleri sorumlukları dacirchilinde hazırlanmalıdır
14 Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları Muumlduumlrluumlğuumln okulunuzdan planrsquoları istemesi halinde İVEDELİKLE en geccedil bir hafta iccedilerisinde mesai guumlnuumlnde planlar teslim edilmelidir
helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipMUumlDUumlRLUumlĞUuml
İş bu Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planırsquonda goumlrev alan ve okulumuzda bulunan tuumlm personel plan hakkında bilgilendirilmiş olup plan ( ) Sayfadan İbarettir
Okul Muumlduumlruuml ndash İmza Muumlhuumlr 2015
Sayfa 45 45
1OKUL AFET ve ACİL DURUM YOumlNETİMİPLANLAMA CcedilALIŞMALARININ TANITILMASI2GOumlREVLİLERİN EĞİTİMİ BİLGİLENDİRİLMESİ ve BİLİNCcedilLENDİRİLMESİ3ERKEN UYARI TAHLİYE-SIĞINAK DUumlZENİ KURTARMA ve İLKYARDIM GİBİ ALT PLANLARIN HAZIRLANMASI4EĞİTİM MATERYALLERİNİN HAZIRLANMASI5EKSİKLİKLERİN TESPİT EDİLMESİ VE GİDERİLMESİ6TATBİKATLARIN YAPILMASI7DİĞER PLANLARLA İŞBİRLİĞİ VE KOORDİNASYON
1TEHLİKELERİ BELİRLE2ZARAR GOumlREBİLİRLİKLERİ BELİRLE3RİSKLERİ BELİRLE analiz eder
4OumlNCELİKLERİ BELİRLE5MEVCUT İMKAN VE KAYNAKLARI BELİRLE6VARSA EKSİKLİKLERİ GİDER7TEHLİKE VE RİSKLERİ OumlNLE VEYA AZALT
HAZIRLIK CcedilALIŞMALARIZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARI
3- Fiziksel sosyal ekonomik ve ccedilevresel zarar goumlrebilirliklerin (etkilenme oranları) belirlenmesi
4- Risklerin belirlenmesi5- Oumlluumlm ve yaralanma riskleri 6- Tehlikenin yol accedilabileceği zincirleme veya ek tehlike ve riskler7- Fiziksel riskler (yapı altyapı elektrik mekanik tesisat ve okul donanımının
riskleri)8- Sosyal psikolojik ve ekonomik riskler9- Ccedilevresel riskler10- Afet senaryolarının hazırlanması11- İmkacircn ve kaynaklarla guumlccedilluuml ve zayıf youmlnlerin fırsat ve tehditlerin
belirlenmesi (SWOT analizi)12- Risk azaltma stratejilerinin belirlenmesi ve maliyet fayda analizleri13- Yasal kurumsal ve finansal olanakların belirlenmesi14- En akılcı stratejik amaccedil hedef ve eylemlerin belirlenmesi ve
uygulanması15- Performans kriterleri (oumllccediluumltleri kıstasları) ile izleme ve değerlendirme
youmlntemlerinin belirlenmesi16- Uygulamanın izlenmesi aksayan youmlnlerin belirlenmesi ve gerekiyorsa
planın guumlncelleştirilmesi
Zarar azaltma ccedilalışmalarını kısaca şoumlyle sıralayabiliriza) Tehlikelerin belirlenmesi b) Zarar goumlrebilirliklerin belirlenmesi c) Risklerin belirlenmesi d) Oumlnceliklerin belirlenmesie) Mevcut imkacircn ve kaynakların belirlenmesi f) Varsa eksikleri gidermek g) Tehlike ve riskleri oumlnlemek veya azaltmak iccedilin yapılması gereken ccedilalışmalardır
Tehlike ve riskleri oumlnlemek veya zararlarını azaltmak iccedilin yapılması gereken ccedilalışmalar kısmında gerekli formlar doldurulup her sene guumlncelleştirmesi gereken kısmını guumlncelleyerek dosyanın son boumlluumlmuumlne eklidir
Sayfa 29 45
Şekil 8rsquode goumlsterildiği gibi planla uygula kontrol et ve eksikleri gider şeklinde olmalıdırOkul afet ve acil durum youmlnetimi planları bir kere hazırlanarak bırakılan belgeler
olmamalıdır Okulun kapasitesi ve durumundaki değişimlere tatbikatlardan ve yıllık eylem planındaki faaliyetlerden elde edilen deneyim ve derslere goumlre yılda en az bir kere revize edilmelidir Okul afet ve acil durum youmlnetimi planıyla uyumlu olacak şekilde yıllık faaliyet Planının hazırlanması ve uygulanması son derece oumlnemlidir Yıllık faaliyetlerin planlama doumlnguumlsuuml Her faaliyetin mutlaka bir değerlendirmesi yapılarak problemler saptanmalı ve duumlzeltilmesi iccedilin gerekli ccedilalışmalar yapılmalıdır
YILLIK FAALİYETLER İCcedilİN PLANLANMASI GEREKENLER1 PLANLA (Planların oluşturulması) 2 UYGULA (Faaliyetlerin uygulanması) 3 KONTROL (Uygulamaların değerlendirilmesi)4 EKSİKLERİ GİDER (Problemlerin saptanması ve duumlzetilmesi yolunda adımların atılması) şeklinde olmalıdır Her faaliyetin mutlaka bir değerlendirmesi yapılarak problemler saptanmalı ve duumlzeltilmesi iccedilin gerekli ccedilalışmalar yapılmalıdır
Yıllık planlar şu faaliyetleri iccedilermelidir1 Zarar azaltma ve hazırlık konusunda alınabilecek oumlnlemleri ve yapılacak faaliyetleri2 Muumldahale iyileştirme ve yeniden inşa ile ilgili faaliyetleri (eğitim tatbikat vb)3 Oumlğrenciler oumlğretmenler aileler ve halk iccedilin afet eğitimini4 Hem kendi okulu hem de diğer okullarla bilgi ve tecruumlbe paylaşımını5 Problemleri saptama alınabilecek oumlnlemleri belirleme ve problemleri ccediloumlzmeye ilişkinyapılabilecek diğer faaliyetleri iccedilermelidir
YILLIK PLANLARDA AŞAĞIDAKİ BAŞLIKLAR MUTLAKA OLMALIDIR1 Yıllık planın amaccedil ve hedefleri2 Faaliyet tiplerine goumlre ccedileşitli alt faaliyetleri3 Uygulama takvimi
Sayfa 30 45
4 Sorumlu kişi veveya kişiler varsa işbirliği yapılan kurum kuruluş ve sivil toplum oumlrguumltleri5 Buumltccedile6 Her aktivite iccedilin gerekli olabilecek diğer bilgi ve accedilıklamalar
PLANLARIN DEĞERLENDİRİLMESİAfet ve Acil Durum Youmlnetimi planları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlarbir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilendersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilmesive guumlncelleştirilmesi gereken belgelerdir Afet planlaması bir eylem değil bir suumlreccediltir vezaman iccedilerisinde afet tuumlrlerinin buumlyuumlkluumlklerinin ve sıklıklarının değişimi bilim ve teknolojidekiyeni gelişmeler imkan ve kaynaklardaki artışlara bağlı olarak suumlrekli guumlncellenmelidirAfet ve Acil Durum Youmlnetimi planlarında dikkate alınması gereken ana oumlzellikleri aşağıdakigibi oumlzetlemek muumlmkuumlnduumlr1- Gerccedilekccedili ve kabul edilebilir olmalıdır2- Mevcut durumu olduğu gibi yansıtmalıdır3- Buumltuumln tehlike ve riskleri belirlemelidir4- Gerccedilekccedili afet senaryoları esas alınarak hazırlanmalıdır5- Farklı gruplar ve kuruluşlar arasında en uygun yardımlaşma işbirliği ve koordinasyonesaslarını belirlemelidir6- Goumlrev yetki ve sorumluluklar accedilıklıkla belirtilmeli belirsizlik goumlrev girişimleri ve
tekrarlanmalara fırsat verilmemelidir7- Youmlnetim komuta ve kontrol mekanizmalarının ve bilgi akışının nasıl olacağı accedilıklıkla
belirlenmeli ve youmlnetim karmaşasına neden olunmamalıdır8- Yeni kaynak ve yeni kuruluşlara ihtiyaccedil goumlsteren belgeler yerine mevcut imkacircn vekaynaklarla neler yapılabileceğini ilave imkan ve kaynakların gerccedilekccedili olarak neredenve nasıl karşılanacağını goumlsteren belgeler olmalıdır
Planın ve yapılan faaliyetlerin geliştirilebilmesi iccedilin mutlaka her faaliyetten sonra ve her yılın sonunda değerlendirilmesi gerekir Değerlendirmenin kolay ve anlaşılır olmasını sağlamakamacıyla daha oumlnce geliştirilmiş standart formlar kullanılabilir veya okulun kendi tehlike risk ve mevcut durumuna goumlre hazırlanmış bir değerlendirme formu hazırlanabilir
OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİMİ İCcedilİN TAVSİYE EDİLEN YILLIK CcedilALIŞMA PLANI
OKULTARİH AKTİVİTE YETKİLİ
KİŞİGERCcedilEKLEŞTİRİLDİĞİ
TARİHOkul Muumlduumlruumlnuumln Oumlğretmenler zuumlmre toplantısında Deprem Sel Yangın Kaza Gıda zehirlenmesi Salgın hastalık ve yapısal olmayan teroumlr olayları Biyolojik ve kimyasal tehlikeler karşı Okul Afet ve Acil durum Planın oumlneminin anımsatması ve oumlğretmenleri bu hususta bilgilendirmesihellip
Sayfa 31 45
helliphellip2015
Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Kurulunun Kurulması ve yetkilendirilmesi Uygun oumlzelliklere sahip personel ve goumlnuumllluumllerin belirlenmesi Afet youmlnetimi iccedilin goumlrevlendirmelerin yapılması
helliphellip2015
Okul Mekacircnları tesislerinin tehlike analizi Tehlike yollarına ait tehlike analizi Oku Kroki Planlarının Acil Durum telefon numaraları guumlncellenmesi Ailelere mesaj goumlnderilmesi Potansiyel tehlikelere goumlre tahliye guumlzergacirchlarının belirlenmesi
helliphellip2015
Tehlike Zarar Goumlrebilirlik ve Kapasite Değerlendirmesi Fiziksel Korunma Oumlnlemleri Alınması Muumldahale Kapasitesinin ve Kaynaklarının Geliştirilmesi
helliphellip2015Planın Uygulanması Değerlendirilmesi ve Guumlncellemesi iccedilin Tatbikatların Yapılması
helliphellip2015Personel ve oumlğrencilere afet youmlnetimi ve planla ilgili eğitimin verilmesi
helliphellip2015
Oumlğrenci velilerine afet youmlnetimi ve planla ilgili eğitimin verilmesi Okul Aile Birliğini toplayarak Okul afet ve acil durum youmlnetimi ve planla ilgili eğitimin verilmesi ve bilinccedillendirilmesi
helliphellip2015
Zarar azaltma ve hazırlık konusunda alınabilecek oumlnlemleri ve yapılacak faaliyetleri Muumldahale iyileştirme ve yeniden inşa ile ilgili faaliyetlerin goumlruumlşuumllmesi
helliphellip2015
Hem kendi okulu hem de diğer okullarla bilgi ve tecruumlbe paylaşımının yapılması Problemleri saptama alınabilecek oumlnlemleri belirleme ve problemleri ccediloumlzmeye ilişkin yapılabilecek diğer faaliyetlerin goumlruumlşuumllmesi
helliphellip2015Personel ve oumlğrencilere afet youmlnetimi ve planlama eğitiminin verilmesi
helliphellip2015 28 Şubat sivil savunma ldquoİkaz alarm Tatbikatırsquonın yapılması
helliphellip2015 hellip022015 1-7 Mart tarihlerinde Personel Tahliye tatbikatının yapılması
helliphellip2015Plan ve hazırlıkların goumlzden geccedilirilmesi Planın Uygulanması Değerlendirilmesi ve Guumlncellemelerin yapılıp revize edilmesi
Kontrol eden
Tarih Eğitim Yılı
NOT Yukarıdan aşağıya doğru sıralanan tarihlerde yapılması istenilen etkinlikler sadece okulunuza bu hususta yardımcı olmak iccedilin yapılmıştır Okulunuzun Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı hazırlarken uygun goumlrduumlğuumlnuumlz daha iyi ve kalıcı etkinlikleri değişik tarihlerde yapıla bilinir olduğunu unutmayınız
Yapılan ccedilalışmaların afet ve acil durum youmlnetimi doumlnguumlsuumlne uygunluğu ile gerccedilekleştirilen ve gerccedilekleştirilemeyen faaliyetlerin kontrol edilmesinin ve gerekirse planlama ccedilalışmalarının yeniden goumlzden geccedilirilmesinin planın başarısı iccedilin oumlnemli olduğu unutulmamalıdır Bu amaccedilla planın buumltuumln aşamaları tekrar goumlzden geccedilirilmeli tatbikatlarla ve yıllık olarak hazırlanacak ccedileşitli faaliyetlerle plan sınanmalıdır
Sayfa 32 45
İŞBİRLİĞİNE GİDİLECEK KURUM VE KURULUŞLARBir afet anında birccedilok okul dışı kaynağa ihtiyaccedil duyulacaktır Bazı durumlarda aşağıda
belirtilen kurumlarla oumlnceden ilişkiye geccedililmesi ve anlaşmalar yapılması gerekebilir
1 Youmlredeki bakanlık valilik ve kaymakamlıkların ilgili birimleri2 İl Afet ve Acil Durum Muumlduumlrluumlğuuml3 İl Sağlık Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Sağlık Grup Başkanlığı (112 Acil)4 İl Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml (155)5 Belediye6 İtfaiye (110)7 Kızılay (168)8 Muhtarlık9 Hastane ve Klinikler Aile hekimleri10 Jandarma (156)11 Zehir Danışma Merkezi (114)12 Akredite olmuş afetlerle ilgili ccedilalışmaları bulunan Sivil Toplum Kuruluşları13 Parlayıcı patlayıcı tehlikeli madde muumldahale otoriteleri14 Yerel youmlnetim hizmet birimleri15 İnşaat şirketleri iş makine parkları16 Acil durum ekipmanı sağlayan kuruluşlar17 Sigorta şirketleri ile iş birliğine gidilir
Bunlar dışında komşu binalarla acil muumldahalede karşılıklı yardımlaşma protokolleri ve ilgili kurum ve kuruluşlarla da anlaşmalar yapılmalıdır Ayrıca her yıl boumllgesel olarak resmi kuruluşlar ve komşu okulların davet edildiği ccedileşitli senaryolara goumlre duumlzenlenecek muumldahale kurtarma ve yardımlaşma tatbikatlarına da katılmak gerekir
ANLAŞMALAROumlnce herhangi bir acil durumda herhangi bir protokol yapmadan yardım alınabilecek
kurum ve kuruluşların irtibat bilgileri belirlenmelidir Ardından afet ve acil durum anlarında karşılıklı yardım ve işbirliği iccedilin protokoller ihtiyaca goumlre duumlzenlenmelidir Bu noktada şu kurumlarla işbirliği yapılmalıdır
1- Personelin hellip Komuta Merkezirsquone ulaştırılması iccedilin servis şirketleriyle2- Telefon hatlarında sorun yaşandığında oumlncelik sağlanması iccedilin Tuumlrk Telekom ve oumlzel
şirketlerle3- Telsiz kullanımı ve uydu telefonlarına youmlnelik hat anlaşmaları iccedilin ilgili kurumlarla4- Donanım altyapı network youmlnetimi iccedilin hellip ile5- Komuta Merkezi yiyecek-iccedilecek desteği iccedilin yemek firmalarıyla6- Komuta Merkezi personelinin barınması amacıyla yakın otellerle7- Deprem anında yoğun destek vermeleri iccedilin guumlvenlik şirketleriyle8- Deprem buumlyuumlkluumlğuuml yuumlksek olan senaryolarda kuruma gelen ihbarların karşılanması
amacıyla arama merkezi şirketiyle9- Uzman temini konusunda muumlhendis odaları ve dernekleriyle10- Ccedilalışan desteği verilmesi konusunda işbirliği sigorta şirketleriyle11- Afet durumundaki kargaşa ve yoğunluktan etkilenmemek amacıyla kurye ve kargo
şirketleriyle12- Avans ve tazminat oumldemelerinin kısa surede gerccedilekleştirilebilmesi ve gezici uydu
şubelerinden işlem yapılabilmesi iccedilin bankalarla
OKULDA TAHLİYE TATBİKATLARI YAPILIRKEN DİKKAT EDİLİCEK HUSUSLARYangın veya Şiddetli bir depremde uygulanacak Bina Tahliyesidir Okul İdaresi (Merkezi İdari Grup)
Sayfa 33 45
1 Bina tahliyesi iccedilin Yangın alarmını ccedilalıştırılır Oumlğrenciler ve okul ccedilalışanlarına iccedileride kalmalarını veya sığınma alanlarına gitmeleri anons edilir2 Durum uygunsa tuumlm kapı ve pencereleri kapatılır ( yangın durumunda)3 Durum uygunsa havalandırma sistemini kapatılır(Yangın kapıları kapatılır)4 Toplanma Alanında oumlğrencilerle haberleşme devamlılığı sağlanır(oumlrneğin ldquoGuumlvenli bir Yere Sığınrdquo Binaya Geri Doumln Yerinde Sığın Oumlğrenci Teslimi ya da acil durum veya tatbikat sona erdiğinde Tehlike Geccedilti anonsunun yapılması)
Tuumlm PersonelOumlnceden sınıflarda yangın ve deprem proseduumlrlerinin nasıl uygulanacağına dair tatbikat
yapılır Tahliye esnasında oumlzel yardıma ihtiyacı olacak oumlğrencilerle personel belirlenir Ziyaretccedililere yardımcı olunma konusunda da hazırlık yapılır Oumlğrencilere Bina Tahliyesi Talimatlarına Uymaları Hatırlatılır
D İ K K A TDoumlnme İtme Konuşma Koşma Acele Etme Takip Et
Oumlğrenciler tek veya ikişerli sıra halinde dışarı ccedilıkarılır Oumlzel yardıma muhtaccedil oumlğrenci ve personele yardım edilip edilmediği kontrol edilir Oumlğrencilere cep telefonlarını KULLANMAMALARI ve hatları meşgul etmemeleri gerektiği hatırlatılır Karşılaşılan her tehlikeye youmlnelik farklı acil durum proseduumlruuml hakkında oumlnceden goumlruumlşuumlluumlr ve uumlzerinde karara varılırBaşlıca beş farklı seccedilenek bulunur1 Bina Tahliyesi 2 Yerinde Sığınmak 3 Bir araya Toplanıp Dışarıda Barınmak 4 Guumlvenli bir Yere Sığınmak 5 KilitlenTecrit Proseduumlrlerin her biri değerlendirilir ya aynı şekilde yada uygun biccedilimde değiştirilerek uygulamaya konur Tehlike geccediltiğinde ve ortam guumlvenli olduğunda oumlğrenciler sınıflara doumlnebilir veya Okul Afet ve Acil Durum Oumlğrenci Teslim Proseduumlruuml uygulanabilir
DİKKAT PLANLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ İşin oumlzuuml Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlar bir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilen dersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilip guumlncelleştirilecektir
Sayfa 34 45
Sayfa 35 45
YANGIN TALİMATI (EK-3) (200712937 KARAR SAYILI BİNALARIN YANGINDAN KORUNMASI HAKKINDA YOumlNETMELİK ESASLARINA GOumlRE
HAZIRLANMIŞTIR)1A- YANGINA KARŞI AŞAĞIDAKİ OumlNLEMLERİ ALINIZ1-BİNANIZDAKİ BACA VE BORULARI ZAMANINDA TEMİZLE- YİNİZ2-SİGARANIZI İYİCE SOumlNDUumlRUumlP SİGARA TABLASINA ATINIZ3-CcedilATI ARALARINDA ELEKTRİK TESİSATIYANICI PARLAYICI PATLAYICI MADDE BALANDURMAYINIZ4-İZİNSİZ ELEKTRİK LPG GAZLI OCAK SOBA VB KULLANMA-YINIZ5- ELEKTRİK TESİSATI İŞLERİNİ MUTLAKA EHLİYETLİ KİŞİLERE YAPTIRINIZ6-ELEKTRİK TESİSATININ FENNİ MUAYENESİNİ YAPTIRINIZ7-ELEKTRİK SİGORTALARINI OTOMATİK HALE GETİRİNİZ8-YANGIN SOumlNDUumlRME CİHAZ VE MALZEMELERİNİ HER AN KULLANILIR HALDE BULUNDURUNUZ9- MESAİ BİTİMİ BUumlTUumlN ODALARI KONTROL ETTİRİNİZ10 ARŞİV VE ANBARLARDA SOBA KULLANMAYINIZ11-SİGARA İCcedilİLMESİ YASAK OLAN YERLERDE SİGARA İCcedilME-YİNİZ12- BUumlTUumlN PERSONELİ YANGIN KONUSUNTA EĞİTİNİZ13- YANGIN KACcedilIŞ YOLLARINI KULLANILIR HALDE TUTUNUZ
2B- YANGIN ANINDA AŞAĞIDAKİ İŞLEMLERİ YAPINIZ1-TELAŞLANMAYINIZYANGINI CcedilEVRENİZE VE SORUMLU KİŞİLERE DUYURUNUZ (CcedilANZİLALARMSES VB İLE)2-İTFAİYEYE HABER VERİNİZ (TEL 110)3-ADRESİ EN KISA VE DOĞRU OLARAK BİLDİRİNİZ4-YANGIN CİNSİNİ BİLDİRİNİZ (BİNABACAAKARYAKITELEKTRİK MOTORLU ARACcedil VB)5- İTFAİYE GELİNCEYE KADAR YANGINI SOumlNDUumlRMEK İCcedilİN ELDE MEVCUT ARACcedil GERECcedilTEN FAYDALANMAYA CcedilALIŞINIZ6-YANGININ YAYILMASINI OumlNLEMEK İCcedilİN KAPI VE PENCERELERİ KAPATINIZ KİLİTLEMEYİNİZYANICI MADDELERİ UZAKLAŞTIRINIZ7-OumlNCE CANLILARI SONRA KIYMETLİ EVRAK VE MALZEMEYİ KURTARINIZ8-BUNLARI YAPARKEN KENDİNİZİ VE BAŞKALARINI RİSKE ATMAYINIZ9- YANGIN SOumlNDUumlRME EKİPLERİ VEYA ŞEHİR İTFAİYESİ GELDİKTEN SONRA ONLARIN EMRİNE GİRİNİZ10-HASTA VE YARALILARA İLKYARDIM YAPINIZZEMİNE ULAŞMAMIŞ ASAN-SOumlRLER İLE YANGIN MOTOPOMPLARI HARİCcedil ELEKTRİKLERİ KESİNİZ
C LUumlZUMLU TELEFONLARİTFAİYE 110 BİNA KORUMA AMİRİ ELEKTRİK 186POLİS İMDAT 155 SU 185AMBULANS 112 DOĞAL GAZJANDARMA İMDAT 156
EYANGIN CcedilIKIŞ SEBEPLERİ1 TALİMAT VE EMİRLERE UYMAMAKTAN2 BİLGİSİZLİKTEN3 İHMALDEN4 SABOTAJ HAREKETLERİNDEN5 SICcedilRAMA VE KAZALARDAN6 ELEKTRİK ARKI VE KONTAĞINDAN
D YANGIN SOumlNDUumlRME CİHAZININ KULLANILIŞI1- CİHAZI YANGIN YERİNE GETİRİNİZRUumlZGARI ARKANIZA
ALINIZ2- ATEŞE MUumlMKUumlN OLDUĞUNCA YAKLAŞINIZ3- TETİK MEKANİZMASINI KİLİTLEYEN PİMİ CcedilIKARTINIZ
VEYA KARBONDİ- OKSİTTUumlPUumlNUumlN (KUumlCcedilUumlK TUumlP) VALFİNİ SOLA DOĞRU CcedilEVİREREK ACcedilINIZ
4- TETİĞE SONUNA KADAR BASARAK CcedilIKAN GAZI VEYA TOZU YANGININ DOĞDUĞU YERE PUumlSKUumlRTUumlNUumlZ
5- YANGINI OumlN TARAFTAN ARKAYA DOĞRU SOumlNDUumlRUumlNUumlZ
6- YANGINI SOumlNDUumlĞUumlNDEN EMİN OLMADAN TERK ETMEYİNİZ
7- TOZLU CİHAZLARI TOZ BİTENE KADAR BOŞALTINIZ
F YANGIN CcedilALIŞMA SAATLERİ İCcedilİNDE OLURSA1- HABER VERME YANGINI İLK GOumlREN KİMSE ALARM ZİL
TELEFON BAĞIRARAK VB HAREKETE GECcedilİRMEKLE BERABER TELEFONLA İTFAİYEYE HABER VERİR
2- EKİPLERİN GOumlREVLERİ SOumlNDUumlRME EKİBİ YANGININ CcedilIKTIĞI YERİN UumlST VE YANLARINDAKİ ODALARDA TERTİBAT ALARAK YANGINI SOumlNDUumlRMEYE CcedilALIŞIR KURTARMA EKİBİ VARSA OumlNCE CANLILARI KURTARIR YANGINDA OumlNCELİK SIRASINA GOumlRE EVRAK VE EŞYALARI BOŞALTMAYA HAZIR HALE GETİRİR GEREKİYORSA BİNANIN HENUumlZ YANMA TEHLİKESİ OLMAYAN KISIMLARINA TAŞIYABİLİRLER YANGIN CcedilIKAN BİNANIN TAHLİYESİNE OLAY YERİNE GELEN İTFAİYE AMİRİNİN VEYA MUumlLKİYE AMİRİNİN EMRİYLE BAŞLANIR KURTARILAN EŞYA İTFAİYE AMİRİ VEYA İDARİ İŞLER BİRİM AMİRİNİN GOumlSTERECEĞİ BİR YERE TAŞINIRİLKYARDIM EKİBİ YARALI VE HASTALARA İLKYARDIM YAPARKORUMA EKİBİ YANGINDAN KURTARILAN EŞYALARI KORUR PANİK VE KARGAŞAYI OumlNLER
G YANGIN CcedilALIŞMA SAATLERİ DIŞINDA OLURSA 1- HABER VERME YANGINI İLK GOumlREN KİMSE ALARM ZİL TELEFON BAĞIRARAK VB HAREKETE GECcedilİRMEKLE BERABER TELEFONLA İTFAİYEYE HABER VERİR AYNI ZAMANDA YANGIN İHBAR TELEFONUNUN YANINDAKİ LİSTEDEN AMİRİNE VE İLGİLİLERE HABER VERİR 2GOumlREVLİLERİN HAREKET TARZIYANGIN YERİNE GELEN DAİRE MUumlDUumlRUuml İLE EKİP PERSONELİ DERHAL VAZİFELERİNE BAŞLARLAR
H YANGIN BİNANIN YAKININDA OLURSA1- BİNANIN YANGIN TEHDİTİ ALTINDAKİ TARAFINDA
BULUNAN ODALARIN PERDELERİ CcedilIKARILIR PENCERELER KAPATILIR GEREKİYORSA EVRAK DOSYA VE DİĞER EŞYALAR TEHLİKESİZ YERLERE TAŞINIR
2- CcedilATIDA KORUMA TERTİBİ ALINIR CcedilATI VE DİĞER YERLERE DUumlŞEN KIVILCIM SOumlNDUumlRUumlLUumlR AHŞAP KISIMLAR VE CcedilATI BOL SU İLE ISLATILIR 7
GOumlREVİ SOumlNDUumlRME EKİBİ KURTARMA EKİBİ KORUMA EKİBİ İLKYARDIM EKİBİ (İTFAİYE) (EMNİYET)
EKİP BAŞI EKİP PERS
EK 1 Durum Tespiti Detay Formu (Tehlike Avı)Okulun Adı Tarih BİNA BLOK ADI KAT EMEğitim MateryaliMMasaDDolapNBNote Book PC Masauumlstuuml BilY Yazıcı S Sıra K Kuumlrsuuml
Oda Derslik Laboratuvar Adı veya Nosu
Durum
EH
Durum
EH
Durum
EH
Sıra ve Masalar sabitlenmiş miSıra ve Masalar geccedilişi kapatıyor muAraccedil gereccedil ve malzemeler tehlike oluşturmayacak şekilde Yerleştirilmiş sabitlenmiş miAğır nesneler yuumlksek raflardan uzaklaş tırılmış mıVarsa yuumlksek dolaplar ve raflar sabitlenmiş miDolapların mandalı var mıMevcut PC varsa sabitlenmiş miHareketli eğitim araccedilları var mı Sabitlenmiş miAsılı elektrik teccedilhizatları (lambalar projektoumlrler vs)Sabitlenmiş miDuvara asılı materyaller sabitlenmiş miLamba askıları sağlam sabitlenmiş miTehlikeli Madde var mı Sabitlenmiş mi (ip veya ccedilıtalı )Laboratuvarlarda şişe kap ve diğer malzemeler iccedilinenvanter (doumlkuumlm) yapılmış mıOfis iccedili boumllmeler sarsıntılara karşı dayanıklı mıAcil yolları ve kapıları doğrudan dışarıya veya guumlvenli biralana accedilılıyor muAcil ccedilıkış kapıları oumlnuumlnde ccedilıkışı oumlnleyecek şeyler var mıAcil ccedilıkış yolları ve kapıları bina buumlyuumlkluumlğuumlne ve kişiSayısına uygun muAcil ccedilıkış kapıları acil durumlarda hemen ve kolaycaAccedilılabilecekler şekilde miSaydam veya yarı saydam kapılar var mı YuumlzeyleriKırılmalara karşı korunmuş muBasamak yuumlzeyleri kaygan değil ve uygun malzemedenYapılmış mıBasamakların oumlnuumlnde kaymayı oumlnleyici bantlar koyulmuş muMerdivenler uumlzerinde geccedilişi engelleyecek malzemelerEngeller kaldırılmış mıYeter sayıda yangın soumlnduumlrme ekipmanı (donanım)(YSE) var mıKolay kullanılır mıYSE goumlruumlnuumlr ve kolay erişilir yerlere konmuş muYangın konusunda eğitim almış sorumlu personel var mıYanıcı patlayıcı maddeler uygun şartlarda korunuyor muAlarm sistemleri var ccedilalışıyor duumlzenli olarak kontrol ediliyor muİlkyardım dolabı mevcut muİlkyardım dolabı yeterli ilkyardım malzeme ve ekipmanı ileteccedilhiz edilmiş mi
Sayfa 36 45
İşaret levhaları var mı Ayrıntıları iccedileriyor mu Labda guumlvenlik panoları var mı Sabit miİşaretleme levhaları yeter sayıda ve uygun yerlerde mi
EK 2 TEHLİKE PROFİLİ BELİRLEME FORMUrdquo (RİSK ANALİZİ)
Okulun adı TarihYetkili M Mekacircnİ İnsanE Eğitim
Suumlrekliği
Tehlike 1 Tehlike 2 Tehlike 3 Tehlike 4 Tehlikehellip
M İ E M İ E M İ E M İ E M İ E
ETKİLEME ŞİDDETİ
Felaket 50rsquoden fazlazarar ccedilok sayıda oumlluumlm 30guumlnden fazla suumlreli etkKritik 25 -50 zararkalıcı sakatlanmalar 2 hafta suumlreli etkiSınırlı 10 -25 zararyaralanmalar 1 hafta suumlrelietkiOumlnemsiz 10rsquodan az zarar24 saat veya daha kısa suumlreli etki
OLUŞ SIKLIĞIYuumlksek Gelecek yıldameydana gelme olasılığı100Bazen Gelecek yıldameydana gelme olasılığı10-100 veya gelecek 10yılda en az bir kezNadiren Gelecek yıldameydana gelme olasılığı1-10 veya gelecek 100yılda en az bir kezYok (ccedilok az) Gelecek 100yılda goumlruumllme olasılığı 1veya daha az
ETKİ DERECESİ24 saatten daha fazla birsuumlrede oluş uyor ve erkenuyarı yapılabilir yapılamaz12 ndash 24 saatte oluşuyor veerken uyarı yapılabilir yapılamaz6 ndash 12 saatte oluşuyor erken uyarı yapılabilir yapılamaz6 saatten kısa bir suumlredeoluşuyor erken uyarıyapılabiliryapılamazBir anda oluşuyor ve erkenuyarı yapılabiliryapılamaz
Sayfa 37 45
Tahmini Etkilenecek KişiSayısı
Tahmini Etki Suumlresi
Tahmini Tahliye Suumlresi
Hazırlık ve Oumlnlemler (E H)
EK 3 MALZEME BİLGİ FORMUYOumlNERGE1 Malzeme bilgi formu ilgili servis yetkilileri tarafından doldurulmalı malzeme ve teccedilhizat yetkilisi tarafından kontrol edilmelidir2 Form bilgileri ihtiyaccedil durumunda veya belirli aralıklarla guumlncellenmelidir3 Malzeme adları iccedilin kısa anlaşılabilir ifadeler kullanılmalıdır (levye el feneri gibi)4 Malzemeyi kullanan servis ve servis yetkilisi malzemenin kullanım alanını doğru belirlemelidir5 Servis yetkilisi malzemenin yeter sayıda olmadığını duumlşuumlnuumlyorsa notlar boumlluumlmuumlne tarih bilgisiyle birlikte yazmalı ve ihtiyaccedilları gidermelidir Giderilen ihtiyaccedillar iccedilin bilgi formu yeniden doldurulmalıdır
Malzeme ve Teccedilhizat Sorumlusu Tarih
Okul Adı
Malzeme Adı
Kullanım Servisi
Servis Yetkilisi
Kullanım Alanı
Adedi
Zara
r Az
alt
Aram
a -
Kurt
arm
a
Yang
ın
Soumlnd
uumlrm
e
İlk
Yard
ım
Sayfa 38 45
NOTLARTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellip
EK 4 ACİL DURUM RAPORU FORMUYOumlNERGE
1 Acil Durum Raporu bilgileri Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Kurulu Başkanı
tarafından operasyon ve lojistik servislerinden gelen bilgiler doğrultusunda doldurulur Gerekli durumlarda bir uumlst yetkiliye teslim edilir
2 Olay turu Kendi imkacircnları ile baş edilebilen durumlar iccedilin ldquoOlayrdquo yerel imkacircnlar veya
diğer kurumlardan destek alınarak baş edilebilen durumlar iccedilin ldquoAcil Durumrdquo il genelini ve eğitim suumlrekliliğini etkileyecek buumlyuumlkluumlkteki olaylar iccedilin ldquoAfetrdquo olarak tanımlanacaktır
3 Olayın Tanımı iccedilin deprem sel yangın gibi genel tanımlama yapılacaktır
4 Bina ve muumldahale bilgileri ilgili servislerden gelen bilgiler doğrultusunda
doldurulacaktır5 Olay anında veya sonrasında ortaya ccedilıkan acil ihtiyaccedillar ile diğer
bilgiler detayları ileilgili alana Olay Tarihi Olay Tarihi
Okul Adı Bina Adı
Kat Sayısı Rapor Yetkilisi Tel
Bina Adı Olayın Tuumlruuml Olay Acil Durum Afet Olayın Tanımı --- --- ---
Muumldahale Bilgileri
Okul İmkacircnları ile Muumldahale edildi ____ Evet ____ Hayır
Başka kurum desteği ile Muumldahale edildi ____ Evet ____ Hayır
Destek veren kurum adı _________________________
Sayfa 39 45
Tıbbi desteğe ihtiyacı olan ki1048826i sayısı ____ ____ Yok
Yaralı Sayısı ____ ____ YokYaralı Durumu ____ Ağır ____ HafifKurtarılmayı bekleyen kişi sayısı ____ ____ YokKurtarılmayı bekleyenlerin kişi (ler) _____ Bina iccedilinde ____ DiğerDiğer
Bina Bilgileri
Yangın ____ Evet ____ HayırBinadaki Hasar Durumu ____ Az ____ Orta ____ Ağır ____ YokTehlikeli Madde Riski ____ Evet ____ Hayır ____ Kısmen (kat)
Acil İhtiyaccedillar (kurtarma tadilat vs)
Diğer Accedilıklamalar
EK 5 ZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARI FORMUYOumlNERGE
1 Zarar Azaltma ccedilalışmalarının yapılması ve suumlrduumlruumllebilirliğinin sağlanması amacıyla
aşağıdaki bilgileri belirleyeceğiniz aralıklarla doldurunuz2 Uygulama tarihinde gerccedilekleşen veya yarım kalan ccedilalışmaları ilgili
alana accedilıklamalarıile birlikte yazınız
3 Uygulama surecinde oluşan durumlar ile uygulama tarihinde gerccedilekleştirilemeyen
ccedilalışmaları ldquoNotlarrdquo kısmına tarih bilgisi ile birlikte yazınız
Okul Adı
Tarih
Bina Adı
TehlikeAdı
Tehlike TuumlruumlAlınmasıGerekenOumlnlem
OumlnemDerecesi
(1-4)Planlanma
TarihiUygulama
Tarihi AccedilıklamaYapısı
Yapısal
değil
Diğer
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
Sayfa 40 45
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
NOTLAR
Tarih hellip hellip hellip
Tarih hellip hellip hellip
Tarih hellip hellip hellip
EK 6 Yardım İstenebilecek Bazı Kamu Kurum ve Kuruluşları
18 Valilik ve veya Kaymakamlık19 İl Afet ve Acil Durum Muumlduumlrluumlğuuml20 İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml21 İl Sağlık Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Sağlık Grup Başkanlığı (112 Acil)22 İl Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml (155)23 Belediye24 İtfaiye (110)25 Kızılay26 Muhtarlık27 Hastane ve Klinikler Aile hekimleri28 Arama Kurtarma Birlik Muumlduumlrluumlğuuml29 Jandarma (156)30 Zehir Danışma Merkezi (114)31 Akredite olmuş afetlerle ilgili ccedilalışmaları bulunan Sivil Toplum
Kuruluşları
EK 7 Afet ve Acil Duruma Goumlre İzlenecek Yol
Sayfa 41 45
Afet veya Acil Durum Davranış Şekli
Deprem Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun Deprem bitince binayı tahliye edin
YangınYangın alarmı vererek binayı tahliye edinUumlzerinizdeki giysiler alev aldıysa Dur ndash Yat - Yuvarlan
Duman
Mahsur kaldıysan yerinde sığın Değilse binayı boşaltDuman tabakasının altında kalabilmek iccedilin suumlruumlnerekilerleyeceğini unutma
Tehlikeli madde sızıntısı Yerinde sığınak veya emniyetli bir yere tahliye
Bomba veya Bomba tehdidi Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun veya Tahliye
Şiddet olayları Kilitlen Tecrit
Patlama Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun
Sel Emniyetli bir tahliye veya yerinde sığınak (binaların uumlst katında)
Şuumlpheli veya bilinmeyen şahıslar
Tehdit unsuru değerlendirilerek hemen polis aranır
FırtınaYerinde sığın eğer oumlğrenciler okul bahccedilesinde iseiccedileri tahliye yapılır
EK 8 Temel Davranış Biccedilimleri1- Ccediloumlk ndash Kapan - Tutun2- Yerinde Sığınma3- Tahliye4- KilitlenTecrit1- Ccedilok ndash Kapan ndash Tutun Dizlerimizin uumlstuumlne ccediloumlkerek bedenimizin kapladığı alan olabildiğince kuumlccediluumlltuumllmeye kapanarak başımızı ensemizi ve yuumlzuumlmuumlzuuml korumaya ve eşya ile birlikte hareket etmek iccedilinde tutunma yapmamıza denir2- Yerinde Sığınma Tahliye gerektirmeyen veya buna yeterli zaman olmayan durumlarda uygulanır Genellikle tehlikeli madde sızıntısı teroumlr saldırısı ve şiddetli fırtına gibi durumlarda uygulanır Dışarı ccedilıkılmanız soumlylenene kadar iccedilerde kalınır ve dışarıdan hava girişi oumlnlenir3- Tahliye Bulunduğunuz yeri boşaltmanız demektir4- KilitlenTecrit Bulunduğunuz mekacircndan ayrılmanın guumlvenli olmadığı
Sayfa 42 45
durumlarda korunaklı bir şekilde saklanılmasıdırEK 9 Planda Olması Gereken Haritalar
1 Okul ccedilevresinin haritası2 Okul yerleşkesinin haritası3 Katların haritası4 Tahliye yolu5 Toplanma boumllgesi6 Afete youmlnelik ekipmanın (takım donanımın) bulunduğu yerler
TABLOLAR Tablo 1 Genel bilgiler formuTablo 2 Risk Seviyesine Goumlre Derecelendirme FormuTablo 3 Risk Seviyesine Goumlre MatrisTablo 4 Plandaki Oumlncelik Seviyesi EKLEREK 1 Durum Tespiti Detay Formu (Tehlike Avı)EK 2 Tehlike Profili Belirleme Formurdquo (Risk Analizi) EK 3 Malzeme Bilgi FormuEK 4 Acil Durum Raporu FormuEK 5 Zarar Azaltma Ccedilalışmaları FormuEK 6 Yardım İstenebilecek Bazı Kamu Kurum ve KuruluşlarıEK 7 Afet ve Acil Duruma Goumlre İzlenecek YolEK 8 Temel Davranış BiccedilimleriEK 9 Planda Olması Gereken Haritalar EK HARİTALAREK91 Okul Ccedilevresinin HaritasıEK92 Okul Yerleşkesinin HaritasıEK93 Katların KrokisiEK94 Tahliye Yolu KrokisiEK95 Toplanma Boumllgesi KrokisiEK96 Afete Youmlnelik Ekipmanın Bulunduğu Yerleri Goumlsteren HaritaNOT Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı hazırlanırken sayfaların kaymamasına dikkat edilmelidir Planla birlikti yayınlanan oumlrnek okul krokilerinden faydalanınız
2014- 2015 YILI OKULUMUZUN PERSONEL İKAMETGAcircH ADRES BİLGİLERİ
SN ADI VE SOYADIOKULDAKİ
BRANŞ VEYA GOumlREVİ
CEP TELF E ndashPOSTA ADRESİ VEYA İKAMETGAcircH ADRESİ İMZA
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Sayfa 43 45
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
34
35
HAZIRLYAN UYGUNDUR hellip03 2015 hellip032015
Muumlduumlr Yard Okul Muumlduumlruuml
OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİM PLANI HAZIRLANIRKEN DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR 1Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlanırken Sayfaların kaymamasına DİKKAT edilmeli
2 Planın hazırlanması uygulanması ve palanda goumlrev alan ve okulda goumlrev yapan buumltuumln personel plan hakkında bilgilendirilmelidir
3 Plan baştan sonuna kadar dikkatle okunması ve okulun fiziki yapısı goumlz oumlnuumlne alınarak yetkililerin goumlruumlşlerinin değerlendirilmesi gerekmektedir İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml tarafından Yayınlanan ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquonınrdquo sadece sizlere yardımcı olmak iccedilin yapıldığını tavsiye niteliği taşıdığı unutulmamalıdır
4 Her okul kendi okulunun fiziksel altyapısını ve koşullarını goumlz oumlnuumlnde bulundurarak planını hazırlamalıdır
5 Muumlduumlrluumlğuumlmuumlz tarafından yayınlanan Plan dışında başka illere ait palanlar internet ortamından dirilerek Okul Afet ve Acil Durum Planı hazırlanmamalıdır Muumlduumlrluumlğuumlmuumlz tarafından yayınlanan plan temel alınarak okulunuza uyarlanmalıdır
Sayfa 44 45
7 Plan ekinde bulunan buumltuumln ekler dikkatlilce okunarak doldurulmalıdır8 Plan ekinde yayınlanan Oumlrnek Krokiler nazara alınarak okulunuzun ihata duvarları iccedilerisinde bulunan
okulunuz ve okulunuza ait ek binaların krokileri bilgisayar ortamında veya ccedilok duumlzguumln ve anlaşılır bir tarzda kat planları uumlzerinde sığınak yangın dolabı yangın alarm butonu elektrik panolarının yangın soumlnduumlrme cihazları toplanma yerleri Malzeme depoların kolaylıkla anlaşılır bir tarzda farklı işaretlerle ve renkli kalemle goumlsterilmesi gerekmektedir
9 Planlar ikişer nuumlsha halinde hazırlanmalı Bir nuumlshası okulda kalacak bir nuumlshasırsquoda İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne elden teslim edilecek
10 Merkeze bağlı İlccedileler Planları uumlccediler nuumlsha halinde hazırlamalı Bir nuumlshası İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne elden teslim edilecek Bir nuumlshası okulda kalacak bir nuumlshası da İlccedile Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne teslim edilecek
11 İşin oumlzuuml Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlar bir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilen dersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilip guumlncelleştirilecektir
12Planın Hazırlaması esnasında bilmediğiniz hususlar hakkında Başbakanlık ldquoAfet ve Acil Durum Youmlnetimi Başkanlığı tarafından internet ortamında yayınlanan şu kaynaklardan faydalanınız
1) ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlama Kılavuzurdquo2) ldquoOn Adımda ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlama Kılavuzurdquo 3) ldquoOkullarda Afete Hazırlıkrdquo4) ldquoOkullarda Afet ve Acil Durum Youmlnetim El Kitabırdquo
5) ldquoEğitim Kurumları iccedilin Afet Acil Yardım Planlama Rehberirdquo13 Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları hazırlanmasında okul ve kurum Muumlduumlruuml Okul Afet ve Acil
Durum Youmlnetim Planrsquoları Eğitimini almış olan Muumlduumlr Yardımcısı başta olmak uumlzere Anaokullarında Anasınıfı Oumlğretmeni İlkokullarda Sınıf Oumlğretmeni Ortaokullarda Sosyal Bilgiler Oumlğretmeni Lise ve Mesleki okullarda Coğrafya Oumlğretmenleri sorumlukları dacirchilinde hazırlanmalıdır
14 Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları Muumlduumlrluumlğuumln okulunuzdan planrsquoları istemesi halinde İVEDELİKLE en geccedil bir hafta iccedilerisinde mesai guumlnuumlnde planlar teslim edilmelidir
helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipMUumlDUumlRLUumlĞUuml
İş bu Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planırsquonda goumlrev alan ve okulumuzda bulunan tuumlm personel plan hakkında bilgilendirilmiş olup plan ( ) Sayfadan İbarettir
Okul Muumlduumlruuml ndash İmza Muumlhuumlr 2015
Sayfa 45 45
Şekil 8rsquode goumlsterildiği gibi planla uygula kontrol et ve eksikleri gider şeklinde olmalıdırOkul afet ve acil durum youmlnetimi planları bir kere hazırlanarak bırakılan belgeler
olmamalıdır Okulun kapasitesi ve durumundaki değişimlere tatbikatlardan ve yıllık eylem planındaki faaliyetlerden elde edilen deneyim ve derslere goumlre yılda en az bir kere revize edilmelidir Okul afet ve acil durum youmlnetimi planıyla uyumlu olacak şekilde yıllık faaliyet Planının hazırlanması ve uygulanması son derece oumlnemlidir Yıllık faaliyetlerin planlama doumlnguumlsuuml Her faaliyetin mutlaka bir değerlendirmesi yapılarak problemler saptanmalı ve duumlzeltilmesi iccedilin gerekli ccedilalışmalar yapılmalıdır
YILLIK FAALİYETLER İCcedilİN PLANLANMASI GEREKENLER1 PLANLA (Planların oluşturulması) 2 UYGULA (Faaliyetlerin uygulanması) 3 KONTROL (Uygulamaların değerlendirilmesi)4 EKSİKLERİ GİDER (Problemlerin saptanması ve duumlzetilmesi yolunda adımların atılması) şeklinde olmalıdır Her faaliyetin mutlaka bir değerlendirmesi yapılarak problemler saptanmalı ve duumlzeltilmesi iccedilin gerekli ccedilalışmalar yapılmalıdır
Yıllık planlar şu faaliyetleri iccedilermelidir1 Zarar azaltma ve hazırlık konusunda alınabilecek oumlnlemleri ve yapılacak faaliyetleri2 Muumldahale iyileştirme ve yeniden inşa ile ilgili faaliyetleri (eğitim tatbikat vb)3 Oumlğrenciler oumlğretmenler aileler ve halk iccedilin afet eğitimini4 Hem kendi okulu hem de diğer okullarla bilgi ve tecruumlbe paylaşımını5 Problemleri saptama alınabilecek oumlnlemleri belirleme ve problemleri ccediloumlzmeye ilişkinyapılabilecek diğer faaliyetleri iccedilermelidir
YILLIK PLANLARDA AŞAĞIDAKİ BAŞLIKLAR MUTLAKA OLMALIDIR1 Yıllık planın amaccedil ve hedefleri2 Faaliyet tiplerine goumlre ccedileşitli alt faaliyetleri3 Uygulama takvimi
Sayfa 30 45
4 Sorumlu kişi veveya kişiler varsa işbirliği yapılan kurum kuruluş ve sivil toplum oumlrguumltleri5 Buumltccedile6 Her aktivite iccedilin gerekli olabilecek diğer bilgi ve accedilıklamalar
PLANLARIN DEĞERLENDİRİLMESİAfet ve Acil Durum Youmlnetimi planları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlarbir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilendersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilmesive guumlncelleştirilmesi gereken belgelerdir Afet planlaması bir eylem değil bir suumlreccediltir vezaman iccedilerisinde afet tuumlrlerinin buumlyuumlkluumlklerinin ve sıklıklarının değişimi bilim ve teknolojidekiyeni gelişmeler imkan ve kaynaklardaki artışlara bağlı olarak suumlrekli guumlncellenmelidirAfet ve Acil Durum Youmlnetimi planlarında dikkate alınması gereken ana oumlzellikleri aşağıdakigibi oumlzetlemek muumlmkuumlnduumlr1- Gerccedilekccedili ve kabul edilebilir olmalıdır2- Mevcut durumu olduğu gibi yansıtmalıdır3- Buumltuumln tehlike ve riskleri belirlemelidir4- Gerccedilekccedili afet senaryoları esas alınarak hazırlanmalıdır5- Farklı gruplar ve kuruluşlar arasında en uygun yardımlaşma işbirliği ve koordinasyonesaslarını belirlemelidir6- Goumlrev yetki ve sorumluluklar accedilıklıkla belirtilmeli belirsizlik goumlrev girişimleri ve
tekrarlanmalara fırsat verilmemelidir7- Youmlnetim komuta ve kontrol mekanizmalarının ve bilgi akışının nasıl olacağı accedilıklıkla
belirlenmeli ve youmlnetim karmaşasına neden olunmamalıdır8- Yeni kaynak ve yeni kuruluşlara ihtiyaccedil goumlsteren belgeler yerine mevcut imkacircn vekaynaklarla neler yapılabileceğini ilave imkan ve kaynakların gerccedilekccedili olarak neredenve nasıl karşılanacağını goumlsteren belgeler olmalıdır
Planın ve yapılan faaliyetlerin geliştirilebilmesi iccedilin mutlaka her faaliyetten sonra ve her yılın sonunda değerlendirilmesi gerekir Değerlendirmenin kolay ve anlaşılır olmasını sağlamakamacıyla daha oumlnce geliştirilmiş standart formlar kullanılabilir veya okulun kendi tehlike risk ve mevcut durumuna goumlre hazırlanmış bir değerlendirme formu hazırlanabilir
OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİMİ İCcedilİN TAVSİYE EDİLEN YILLIK CcedilALIŞMA PLANI
OKULTARİH AKTİVİTE YETKİLİ
KİŞİGERCcedilEKLEŞTİRİLDİĞİ
TARİHOkul Muumlduumlruumlnuumln Oumlğretmenler zuumlmre toplantısında Deprem Sel Yangın Kaza Gıda zehirlenmesi Salgın hastalık ve yapısal olmayan teroumlr olayları Biyolojik ve kimyasal tehlikeler karşı Okul Afet ve Acil durum Planın oumlneminin anımsatması ve oumlğretmenleri bu hususta bilgilendirmesihellip
Sayfa 31 45
helliphellip2015
Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Kurulunun Kurulması ve yetkilendirilmesi Uygun oumlzelliklere sahip personel ve goumlnuumllluumllerin belirlenmesi Afet youmlnetimi iccedilin goumlrevlendirmelerin yapılması
helliphellip2015
Okul Mekacircnları tesislerinin tehlike analizi Tehlike yollarına ait tehlike analizi Oku Kroki Planlarının Acil Durum telefon numaraları guumlncellenmesi Ailelere mesaj goumlnderilmesi Potansiyel tehlikelere goumlre tahliye guumlzergacirchlarının belirlenmesi
helliphellip2015
Tehlike Zarar Goumlrebilirlik ve Kapasite Değerlendirmesi Fiziksel Korunma Oumlnlemleri Alınması Muumldahale Kapasitesinin ve Kaynaklarının Geliştirilmesi
helliphellip2015Planın Uygulanması Değerlendirilmesi ve Guumlncellemesi iccedilin Tatbikatların Yapılması
helliphellip2015Personel ve oumlğrencilere afet youmlnetimi ve planla ilgili eğitimin verilmesi
helliphellip2015
Oumlğrenci velilerine afet youmlnetimi ve planla ilgili eğitimin verilmesi Okul Aile Birliğini toplayarak Okul afet ve acil durum youmlnetimi ve planla ilgili eğitimin verilmesi ve bilinccedillendirilmesi
helliphellip2015
Zarar azaltma ve hazırlık konusunda alınabilecek oumlnlemleri ve yapılacak faaliyetleri Muumldahale iyileştirme ve yeniden inşa ile ilgili faaliyetlerin goumlruumlşuumllmesi
helliphellip2015
Hem kendi okulu hem de diğer okullarla bilgi ve tecruumlbe paylaşımının yapılması Problemleri saptama alınabilecek oumlnlemleri belirleme ve problemleri ccediloumlzmeye ilişkin yapılabilecek diğer faaliyetlerin goumlruumlşuumllmesi
helliphellip2015Personel ve oumlğrencilere afet youmlnetimi ve planlama eğitiminin verilmesi
helliphellip2015 28 Şubat sivil savunma ldquoİkaz alarm Tatbikatırsquonın yapılması
helliphellip2015 hellip022015 1-7 Mart tarihlerinde Personel Tahliye tatbikatının yapılması
helliphellip2015Plan ve hazırlıkların goumlzden geccedilirilmesi Planın Uygulanması Değerlendirilmesi ve Guumlncellemelerin yapılıp revize edilmesi
Kontrol eden
Tarih Eğitim Yılı
NOT Yukarıdan aşağıya doğru sıralanan tarihlerde yapılması istenilen etkinlikler sadece okulunuza bu hususta yardımcı olmak iccedilin yapılmıştır Okulunuzun Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı hazırlarken uygun goumlrduumlğuumlnuumlz daha iyi ve kalıcı etkinlikleri değişik tarihlerde yapıla bilinir olduğunu unutmayınız
Yapılan ccedilalışmaların afet ve acil durum youmlnetimi doumlnguumlsuumlne uygunluğu ile gerccedilekleştirilen ve gerccedilekleştirilemeyen faaliyetlerin kontrol edilmesinin ve gerekirse planlama ccedilalışmalarının yeniden goumlzden geccedilirilmesinin planın başarısı iccedilin oumlnemli olduğu unutulmamalıdır Bu amaccedilla planın buumltuumln aşamaları tekrar goumlzden geccedilirilmeli tatbikatlarla ve yıllık olarak hazırlanacak ccedileşitli faaliyetlerle plan sınanmalıdır
Sayfa 32 45
İŞBİRLİĞİNE GİDİLECEK KURUM VE KURULUŞLARBir afet anında birccedilok okul dışı kaynağa ihtiyaccedil duyulacaktır Bazı durumlarda aşağıda
belirtilen kurumlarla oumlnceden ilişkiye geccedililmesi ve anlaşmalar yapılması gerekebilir
1 Youmlredeki bakanlık valilik ve kaymakamlıkların ilgili birimleri2 İl Afet ve Acil Durum Muumlduumlrluumlğuuml3 İl Sağlık Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Sağlık Grup Başkanlığı (112 Acil)4 İl Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml (155)5 Belediye6 İtfaiye (110)7 Kızılay (168)8 Muhtarlık9 Hastane ve Klinikler Aile hekimleri10 Jandarma (156)11 Zehir Danışma Merkezi (114)12 Akredite olmuş afetlerle ilgili ccedilalışmaları bulunan Sivil Toplum Kuruluşları13 Parlayıcı patlayıcı tehlikeli madde muumldahale otoriteleri14 Yerel youmlnetim hizmet birimleri15 İnşaat şirketleri iş makine parkları16 Acil durum ekipmanı sağlayan kuruluşlar17 Sigorta şirketleri ile iş birliğine gidilir
Bunlar dışında komşu binalarla acil muumldahalede karşılıklı yardımlaşma protokolleri ve ilgili kurum ve kuruluşlarla da anlaşmalar yapılmalıdır Ayrıca her yıl boumllgesel olarak resmi kuruluşlar ve komşu okulların davet edildiği ccedileşitli senaryolara goumlre duumlzenlenecek muumldahale kurtarma ve yardımlaşma tatbikatlarına da katılmak gerekir
ANLAŞMALAROumlnce herhangi bir acil durumda herhangi bir protokol yapmadan yardım alınabilecek
kurum ve kuruluşların irtibat bilgileri belirlenmelidir Ardından afet ve acil durum anlarında karşılıklı yardım ve işbirliği iccedilin protokoller ihtiyaca goumlre duumlzenlenmelidir Bu noktada şu kurumlarla işbirliği yapılmalıdır
1- Personelin hellip Komuta Merkezirsquone ulaştırılması iccedilin servis şirketleriyle2- Telefon hatlarında sorun yaşandığında oumlncelik sağlanması iccedilin Tuumlrk Telekom ve oumlzel
şirketlerle3- Telsiz kullanımı ve uydu telefonlarına youmlnelik hat anlaşmaları iccedilin ilgili kurumlarla4- Donanım altyapı network youmlnetimi iccedilin hellip ile5- Komuta Merkezi yiyecek-iccedilecek desteği iccedilin yemek firmalarıyla6- Komuta Merkezi personelinin barınması amacıyla yakın otellerle7- Deprem anında yoğun destek vermeleri iccedilin guumlvenlik şirketleriyle8- Deprem buumlyuumlkluumlğuuml yuumlksek olan senaryolarda kuruma gelen ihbarların karşılanması
amacıyla arama merkezi şirketiyle9- Uzman temini konusunda muumlhendis odaları ve dernekleriyle10- Ccedilalışan desteği verilmesi konusunda işbirliği sigorta şirketleriyle11- Afet durumundaki kargaşa ve yoğunluktan etkilenmemek amacıyla kurye ve kargo
şirketleriyle12- Avans ve tazminat oumldemelerinin kısa surede gerccedilekleştirilebilmesi ve gezici uydu
şubelerinden işlem yapılabilmesi iccedilin bankalarla
OKULDA TAHLİYE TATBİKATLARI YAPILIRKEN DİKKAT EDİLİCEK HUSUSLARYangın veya Şiddetli bir depremde uygulanacak Bina Tahliyesidir Okul İdaresi (Merkezi İdari Grup)
Sayfa 33 45
1 Bina tahliyesi iccedilin Yangın alarmını ccedilalıştırılır Oumlğrenciler ve okul ccedilalışanlarına iccedileride kalmalarını veya sığınma alanlarına gitmeleri anons edilir2 Durum uygunsa tuumlm kapı ve pencereleri kapatılır ( yangın durumunda)3 Durum uygunsa havalandırma sistemini kapatılır(Yangın kapıları kapatılır)4 Toplanma Alanında oumlğrencilerle haberleşme devamlılığı sağlanır(oumlrneğin ldquoGuumlvenli bir Yere Sığınrdquo Binaya Geri Doumln Yerinde Sığın Oumlğrenci Teslimi ya da acil durum veya tatbikat sona erdiğinde Tehlike Geccedilti anonsunun yapılması)
Tuumlm PersonelOumlnceden sınıflarda yangın ve deprem proseduumlrlerinin nasıl uygulanacağına dair tatbikat
yapılır Tahliye esnasında oumlzel yardıma ihtiyacı olacak oumlğrencilerle personel belirlenir Ziyaretccedililere yardımcı olunma konusunda da hazırlık yapılır Oumlğrencilere Bina Tahliyesi Talimatlarına Uymaları Hatırlatılır
D İ K K A TDoumlnme İtme Konuşma Koşma Acele Etme Takip Et
Oumlğrenciler tek veya ikişerli sıra halinde dışarı ccedilıkarılır Oumlzel yardıma muhtaccedil oumlğrenci ve personele yardım edilip edilmediği kontrol edilir Oumlğrencilere cep telefonlarını KULLANMAMALARI ve hatları meşgul etmemeleri gerektiği hatırlatılır Karşılaşılan her tehlikeye youmlnelik farklı acil durum proseduumlruuml hakkında oumlnceden goumlruumlşuumlluumlr ve uumlzerinde karara varılırBaşlıca beş farklı seccedilenek bulunur1 Bina Tahliyesi 2 Yerinde Sığınmak 3 Bir araya Toplanıp Dışarıda Barınmak 4 Guumlvenli bir Yere Sığınmak 5 KilitlenTecrit Proseduumlrlerin her biri değerlendirilir ya aynı şekilde yada uygun biccedilimde değiştirilerek uygulamaya konur Tehlike geccediltiğinde ve ortam guumlvenli olduğunda oumlğrenciler sınıflara doumlnebilir veya Okul Afet ve Acil Durum Oumlğrenci Teslim Proseduumlruuml uygulanabilir
DİKKAT PLANLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ İşin oumlzuuml Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlar bir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilen dersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilip guumlncelleştirilecektir
Sayfa 34 45
Sayfa 35 45
YANGIN TALİMATI (EK-3) (200712937 KARAR SAYILI BİNALARIN YANGINDAN KORUNMASI HAKKINDA YOumlNETMELİK ESASLARINA GOumlRE
HAZIRLANMIŞTIR)1A- YANGINA KARŞI AŞAĞIDAKİ OumlNLEMLERİ ALINIZ1-BİNANIZDAKİ BACA VE BORULARI ZAMANINDA TEMİZLE- YİNİZ2-SİGARANIZI İYİCE SOumlNDUumlRUumlP SİGARA TABLASINA ATINIZ3-CcedilATI ARALARINDA ELEKTRİK TESİSATIYANICI PARLAYICI PATLAYICI MADDE BALANDURMAYINIZ4-İZİNSİZ ELEKTRİK LPG GAZLI OCAK SOBA VB KULLANMA-YINIZ5- ELEKTRİK TESİSATI İŞLERİNİ MUTLAKA EHLİYETLİ KİŞİLERE YAPTIRINIZ6-ELEKTRİK TESİSATININ FENNİ MUAYENESİNİ YAPTIRINIZ7-ELEKTRİK SİGORTALARINI OTOMATİK HALE GETİRİNİZ8-YANGIN SOumlNDUumlRME CİHAZ VE MALZEMELERİNİ HER AN KULLANILIR HALDE BULUNDURUNUZ9- MESAİ BİTİMİ BUumlTUumlN ODALARI KONTROL ETTİRİNİZ10 ARŞİV VE ANBARLARDA SOBA KULLANMAYINIZ11-SİGARA İCcedilİLMESİ YASAK OLAN YERLERDE SİGARA İCcedilME-YİNİZ12- BUumlTUumlN PERSONELİ YANGIN KONUSUNTA EĞİTİNİZ13- YANGIN KACcedilIŞ YOLLARINI KULLANILIR HALDE TUTUNUZ
2B- YANGIN ANINDA AŞAĞIDAKİ İŞLEMLERİ YAPINIZ1-TELAŞLANMAYINIZYANGINI CcedilEVRENİZE VE SORUMLU KİŞİLERE DUYURUNUZ (CcedilANZİLALARMSES VB İLE)2-İTFAİYEYE HABER VERİNİZ (TEL 110)3-ADRESİ EN KISA VE DOĞRU OLARAK BİLDİRİNİZ4-YANGIN CİNSİNİ BİLDİRİNİZ (BİNABACAAKARYAKITELEKTRİK MOTORLU ARACcedil VB)5- İTFAİYE GELİNCEYE KADAR YANGINI SOumlNDUumlRMEK İCcedilİN ELDE MEVCUT ARACcedil GERECcedilTEN FAYDALANMAYA CcedilALIŞINIZ6-YANGININ YAYILMASINI OumlNLEMEK İCcedilİN KAPI VE PENCERELERİ KAPATINIZ KİLİTLEMEYİNİZYANICI MADDELERİ UZAKLAŞTIRINIZ7-OumlNCE CANLILARI SONRA KIYMETLİ EVRAK VE MALZEMEYİ KURTARINIZ8-BUNLARI YAPARKEN KENDİNİZİ VE BAŞKALARINI RİSKE ATMAYINIZ9- YANGIN SOumlNDUumlRME EKİPLERİ VEYA ŞEHİR İTFAİYESİ GELDİKTEN SONRA ONLARIN EMRİNE GİRİNİZ10-HASTA VE YARALILARA İLKYARDIM YAPINIZZEMİNE ULAŞMAMIŞ ASAN-SOumlRLER İLE YANGIN MOTOPOMPLARI HARİCcedil ELEKTRİKLERİ KESİNİZ
C LUumlZUMLU TELEFONLARİTFAİYE 110 BİNA KORUMA AMİRİ ELEKTRİK 186POLİS İMDAT 155 SU 185AMBULANS 112 DOĞAL GAZJANDARMA İMDAT 156
EYANGIN CcedilIKIŞ SEBEPLERİ1 TALİMAT VE EMİRLERE UYMAMAKTAN2 BİLGİSİZLİKTEN3 İHMALDEN4 SABOTAJ HAREKETLERİNDEN5 SICcedilRAMA VE KAZALARDAN6 ELEKTRİK ARKI VE KONTAĞINDAN
D YANGIN SOumlNDUumlRME CİHAZININ KULLANILIŞI1- CİHAZI YANGIN YERİNE GETİRİNİZRUumlZGARI ARKANIZA
ALINIZ2- ATEŞE MUumlMKUumlN OLDUĞUNCA YAKLAŞINIZ3- TETİK MEKANİZMASINI KİLİTLEYEN PİMİ CcedilIKARTINIZ
VEYA KARBONDİ- OKSİTTUumlPUumlNUumlN (KUumlCcedilUumlK TUumlP) VALFİNİ SOLA DOĞRU CcedilEVİREREK ACcedilINIZ
4- TETİĞE SONUNA KADAR BASARAK CcedilIKAN GAZI VEYA TOZU YANGININ DOĞDUĞU YERE PUumlSKUumlRTUumlNUumlZ
5- YANGINI OumlN TARAFTAN ARKAYA DOĞRU SOumlNDUumlRUumlNUumlZ
6- YANGINI SOumlNDUumlĞUumlNDEN EMİN OLMADAN TERK ETMEYİNİZ
7- TOZLU CİHAZLARI TOZ BİTENE KADAR BOŞALTINIZ
F YANGIN CcedilALIŞMA SAATLERİ İCcedilİNDE OLURSA1- HABER VERME YANGINI İLK GOumlREN KİMSE ALARM ZİL
TELEFON BAĞIRARAK VB HAREKETE GECcedilİRMEKLE BERABER TELEFONLA İTFAİYEYE HABER VERİR
2- EKİPLERİN GOumlREVLERİ SOumlNDUumlRME EKİBİ YANGININ CcedilIKTIĞI YERİN UumlST VE YANLARINDAKİ ODALARDA TERTİBAT ALARAK YANGINI SOumlNDUumlRMEYE CcedilALIŞIR KURTARMA EKİBİ VARSA OumlNCE CANLILARI KURTARIR YANGINDA OumlNCELİK SIRASINA GOumlRE EVRAK VE EŞYALARI BOŞALTMAYA HAZIR HALE GETİRİR GEREKİYORSA BİNANIN HENUumlZ YANMA TEHLİKESİ OLMAYAN KISIMLARINA TAŞIYABİLİRLER YANGIN CcedilIKAN BİNANIN TAHLİYESİNE OLAY YERİNE GELEN İTFAİYE AMİRİNİN VEYA MUumlLKİYE AMİRİNİN EMRİYLE BAŞLANIR KURTARILAN EŞYA İTFAİYE AMİRİ VEYA İDARİ İŞLER BİRİM AMİRİNİN GOumlSTERECEĞİ BİR YERE TAŞINIRİLKYARDIM EKİBİ YARALI VE HASTALARA İLKYARDIM YAPARKORUMA EKİBİ YANGINDAN KURTARILAN EŞYALARI KORUR PANİK VE KARGAŞAYI OumlNLER
G YANGIN CcedilALIŞMA SAATLERİ DIŞINDA OLURSA 1- HABER VERME YANGINI İLK GOumlREN KİMSE ALARM ZİL TELEFON BAĞIRARAK VB HAREKETE GECcedilİRMEKLE BERABER TELEFONLA İTFAİYEYE HABER VERİR AYNI ZAMANDA YANGIN İHBAR TELEFONUNUN YANINDAKİ LİSTEDEN AMİRİNE VE İLGİLİLERE HABER VERİR 2GOumlREVLİLERİN HAREKET TARZIYANGIN YERİNE GELEN DAİRE MUumlDUumlRUuml İLE EKİP PERSONELİ DERHAL VAZİFELERİNE BAŞLARLAR
H YANGIN BİNANIN YAKININDA OLURSA1- BİNANIN YANGIN TEHDİTİ ALTINDAKİ TARAFINDA
BULUNAN ODALARIN PERDELERİ CcedilIKARILIR PENCERELER KAPATILIR GEREKİYORSA EVRAK DOSYA VE DİĞER EŞYALAR TEHLİKESİZ YERLERE TAŞINIR
2- CcedilATIDA KORUMA TERTİBİ ALINIR CcedilATI VE DİĞER YERLERE DUumlŞEN KIVILCIM SOumlNDUumlRUumlLUumlR AHŞAP KISIMLAR VE CcedilATI BOL SU İLE ISLATILIR 7
GOumlREVİ SOumlNDUumlRME EKİBİ KURTARMA EKİBİ KORUMA EKİBİ İLKYARDIM EKİBİ (İTFAİYE) (EMNİYET)
EKİP BAŞI EKİP PERS
EK 1 Durum Tespiti Detay Formu (Tehlike Avı)Okulun Adı Tarih BİNA BLOK ADI KAT EMEğitim MateryaliMMasaDDolapNBNote Book PC Masauumlstuuml BilY Yazıcı S Sıra K Kuumlrsuuml
Oda Derslik Laboratuvar Adı veya Nosu
Durum
EH
Durum
EH
Durum
EH
Sıra ve Masalar sabitlenmiş miSıra ve Masalar geccedilişi kapatıyor muAraccedil gereccedil ve malzemeler tehlike oluşturmayacak şekilde Yerleştirilmiş sabitlenmiş miAğır nesneler yuumlksek raflardan uzaklaş tırılmış mıVarsa yuumlksek dolaplar ve raflar sabitlenmiş miDolapların mandalı var mıMevcut PC varsa sabitlenmiş miHareketli eğitim araccedilları var mı Sabitlenmiş miAsılı elektrik teccedilhizatları (lambalar projektoumlrler vs)Sabitlenmiş miDuvara asılı materyaller sabitlenmiş miLamba askıları sağlam sabitlenmiş miTehlikeli Madde var mı Sabitlenmiş mi (ip veya ccedilıtalı )Laboratuvarlarda şişe kap ve diğer malzemeler iccedilinenvanter (doumlkuumlm) yapılmış mıOfis iccedili boumllmeler sarsıntılara karşı dayanıklı mıAcil yolları ve kapıları doğrudan dışarıya veya guumlvenli biralana accedilılıyor muAcil ccedilıkış kapıları oumlnuumlnde ccedilıkışı oumlnleyecek şeyler var mıAcil ccedilıkış yolları ve kapıları bina buumlyuumlkluumlğuumlne ve kişiSayısına uygun muAcil ccedilıkış kapıları acil durumlarda hemen ve kolaycaAccedilılabilecekler şekilde miSaydam veya yarı saydam kapılar var mı YuumlzeyleriKırılmalara karşı korunmuş muBasamak yuumlzeyleri kaygan değil ve uygun malzemedenYapılmış mıBasamakların oumlnuumlnde kaymayı oumlnleyici bantlar koyulmuş muMerdivenler uumlzerinde geccedilişi engelleyecek malzemelerEngeller kaldırılmış mıYeter sayıda yangın soumlnduumlrme ekipmanı (donanım)(YSE) var mıKolay kullanılır mıYSE goumlruumlnuumlr ve kolay erişilir yerlere konmuş muYangın konusunda eğitim almış sorumlu personel var mıYanıcı patlayıcı maddeler uygun şartlarda korunuyor muAlarm sistemleri var ccedilalışıyor duumlzenli olarak kontrol ediliyor muİlkyardım dolabı mevcut muİlkyardım dolabı yeterli ilkyardım malzeme ve ekipmanı ileteccedilhiz edilmiş mi
Sayfa 36 45
İşaret levhaları var mı Ayrıntıları iccedileriyor mu Labda guumlvenlik panoları var mı Sabit miİşaretleme levhaları yeter sayıda ve uygun yerlerde mi
EK 2 TEHLİKE PROFİLİ BELİRLEME FORMUrdquo (RİSK ANALİZİ)
Okulun adı TarihYetkili M Mekacircnİ İnsanE Eğitim
Suumlrekliği
Tehlike 1 Tehlike 2 Tehlike 3 Tehlike 4 Tehlikehellip
M İ E M İ E M İ E M İ E M İ E
ETKİLEME ŞİDDETİ
Felaket 50rsquoden fazlazarar ccedilok sayıda oumlluumlm 30guumlnden fazla suumlreli etkKritik 25 -50 zararkalıcı sakatlanmalar 2 hafta suumlreli etkiSınırlı 10 -25 zararyaralanmalar 1 hafta suumlrelietkiOumlnemsiz 10rsquodan az zarar24 saat veya daha kısa suumlreli etki
OLUŞ SIKLIĞIYuumlksek Gelecek yıldameydana gelme olasılığı100Bazen Gelecek yıldameydana gelme olasılığı10-100 veya gelecek 10yılda en az bir kezNadiren Gelecek yıldameydana gelme olasılığı1-10 veya gelecek 100yılda en az bir kezYok (ccedilok az) Gelecek 100yılda goumlruumllme olasılığı 1veya daha az
ETKİ DERECESİ24 saatten daha fazla birsuumlrede oluş uyor ve erkenuyarı yapılabilir yapılamaz12 ndash 24 saatte oluşuyor veerken uyarı yapılabilir yapılamaz6 ndash 12 saatte oluşuyor erken uyarı yapılabilir yapılamaz6 saatten kısa bir suumlredeoluşuyor erken uyarıyapılabiliryapılamazBir anda oluşuyor ve erkenuyarı yapılabiliryapılamaz
Sayfa 37 45
Tahmini Etkilenecek KişiSayısı
Tahmini Etki Suumlresi
Tahmini Tahliye Suumlresi
Hazırlık ve Oumlnlemler (E H)
EK 3 MALZEME BİLGİ FORMUYOumlNERGE1 Malzeme bilgi formu ilgili servis yetkilileri tarafından doldurulmalı malzeme ve teccedilhizat yetkilisi tarafından kontrol edilmelidir2 Form bilgileri ihtiyaccedil durumunda veya belirli aralıklarla guumlncellenmelidir3 Malzeme adları iccedilin kısa anlaşılabilir ifadeler kullanılmalıdır (levye el feneri gibi)4 Malzemeyi kullanan servis ve servis yetkilisi malzemenin kullanım alanını doğru belirlemelidir5 Servis yetkilisi malzemenin yeter sayıda olmadığını duumlşuumlnuumlyorsa notlar boumlluumlmuumlne tarih bilgisiyle birlikte yazmalı ve ihtiyaccedilları gidermelidir Giderilen ihtiyaccedillar iccedilin bilgi formu yeniden doldurulmalıdır
Malzeme ve Teccedilhizat Sorumlusu Tarih
Okul Adı
Malzeme Adı
Kullanım Servisi
Servis Yetkilisi
Kullanım Alanı
Adedi
Zara
r Az
alt
Aram
a -
Kurt
arm
a
Yang
ın
Soumlnd
uumlrm
e
İlk
Yard
ım
Sayfa 38 45
NOTLARTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellip
EK 4 ACİL DURUM RAPORU FORMUYOumlNERGE
1 Acil Durum Raporu bilgileri Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Kurulu Başkanı
tarafından operasyon ve lojistik servislerinden gelen bilgiler doğrultusunda doldurulur Gerekli durumlarda bir uumlst yetkiliye teslim edilir
2 Olay turu Kendi imkacircnları ile baş edilebilen durumlar iccedilin ldquoOlayrdquo yerel imkacircnlar veya
diğer kurumlardan destek alınarak baş edilebilen durumlar iccedilin ldquoAcil Durumrdquo il genelini ve eğitim suumlrekliliğini etkileyecek buumlyuumlkluumlkteki olaylar iccedilin ldquoAfetrdquo olarak tanımlanacaktır
3 Olayın Tanımı iccedilin deprem sel yangın gibi genel tanımlama yapılacaktır
4 Bina ve muumldahale bilgileri ilgili servislerden gelen bilgiler doğrultusunda
doldurulacaktır5 Olay anında veya sonrasında ortaya ccedilıkan acil ihtiyaccedillar ile diğer
bilgiler detayları ileilgili alana Olay Tarihi Olay Tarihi
Okul Adı Bina Adı
Kat Sayısı Rapor Yetkilisi Tel
Bina Adı Olayın Tuumlruuml Olay Acil Durum Afet Olayın Tanımı --- --- ---
Muumldahale Bilgileri
Okul İmkacircnları ile Muumldahale edildi ____ Evet ____ Hayır
Başka kurum desteği ile Muumldahale edildi ____ Evet ____ Hayır
Destek veren kurum adı _________________________
Sayfa 39 45
Tıbbi desteğe ihtiyacı olan ki1048826i sayısı ____ ____ Yok
Yaralı Sayısı ____ ____ YokYaralı Durumu ____ Ağır ____ HafifKurtarılmayı bekleyen kişi sayısı ____ ____ YokKurtarılmayı bekleyenlerin kişi (ler) _____ Bina iccedilinde ____ DiğerDiğer
Bina Bilgileri
Yangın ____ Evet ____ HayırBinadaki Hasar Durumu ____ Az ____ Orta ____ Ağır ____ YokTehlikeli Madde Riski ____ Evet ____ Hayır ____ Kısmen (kat)
Acil İhtiyaccedillar (kurtarma tadilat vs)
Diğer Accedilıklamalar
EK 5 ZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARI FORMUYOumlNERGE
1 Zarar Azaltma ccedilalışmalarının yapılması ve suumlrduumlruumllebilirliğinin sağlanması amacıyla
aşağıdaki bilgileri belirleyeceğiniz aralıklarla doldurunuz2 Uygulama tarihinde gerccedilekleşen veya yarım kalan ccedilalışmaları ilgili
alana accedilıklamalarıile birlikte yazınız
3 Uygulama surecinde oluşan durumlar ile uygulama tarihinde gerccedilekleştirilemeyen
ccedilalışmaları ldquoNotlarrdquo kısmına tarih bilgisi ile birlikte yazınız
Okul Adı
Tarih
Bina Adı
TehlikeAdı
Tehlike TuumlruumlAlınmasıGerekenOumlnlem
OumlnemDerecesi
(1-4)Planlanma
TarihiUygulama
Tarihi AccedilıklamaYapısı
Yapısal
değil
Diğer
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
Sayfa 40 45
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
NOTLAR
Tarih hellip hellip hellip
Tarih hellip hellip hellip
Tarih hellip hellip hellip
EK 6 Yardım İstenebilecek Bazı Kamu Kurum ve Kuruluşları
18 Valilik ve veya Kaymakamlık19 İl Afet ve Acil Durum Muumlduumlrluumlğuuml20 İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml21 İl Sağlık Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Sağlık Grup Başkanlığı (112 Acil)22 İl Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml (155)23 Belediye24 İtfaiye (110)25 Kızılay26 Muhtarlık27 Hastane ve Klinikler Aile hekimleri28 Arama Kurtarma Birlik Muumlduumlrluumlğuuml29 Jandarma (156)30 Zehir Danışma Merkezi (114)31 Akredite olmuş afetlerle ilgili ccedilalışmaları bulunan Sivil Toplum
Kuruluşları
EK 7 Afet ve Acil Duruma Goumlre İzlenecek Yol
Sayfa 41 45
Afet veya Acil Durum Davranış Şekli
Deprem Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun Deprem bitince binayı tahliye edin
YangınYangın alarmı vererek binayı tahliye edinUumlzerinizdeki giysiler alev aldıysa Dur ndash Yat - Yuvarlan
Duman
Mahsur kaldıysan yerinde sığın Değilse binayı boşaltDuman tabakasının altında kalabilmek iccedilin suumlruumlnerekilerleyeceğini unutma
Tehlikeli madde sızıntısı Yerinde sığınak veya emniyetli bir yere tahliye
Bomba veya Bomba tehdidi Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun veya Tahliye
Şiddet olayları Kilitlen Tecrit
Patlama Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun
Sel Emniyetli bir tahliye veya yerinde sığınak (binaların uumlst katında)
Şuumlpheli veya bilinmeyen şahıslar
Tehdit unsuru değerlendirilerek hemen polis aranır
FırtınaYerinde sığın eğer oumlğrenciler okul bahccedilesinde iseiccedileri tahliye yapılır
EK 8 Temel Davranış Biccedilimleri1- Ccediloumlk ndash Kapan - Tutun2- Yerinde Sığınma3- Tahliye4- KilitlenTecrit1- Ccedilok ndash Kapan ndash Tutun Dizlerimizin uumlstuumlne ccediloumlkerek bedenimizin kapladığı alan olabildiğince kuumlccediluumlltuumllmeye kapanarak başımızı ensemizi ve yuumlzuumlmuumlzuuml korumaya ve eşya ile birlikte hareket etmek iccedilinde tutunma yapmamıza denir2- Yerinde Sığınma Tahliye gerektirmeyen veya buna yeterli zaman olmayan durumlarda uygulanır Genellikle tehlikeli madde sızıntısı teroumlr saldırısı ve şiddetli fırtına gibi durumlarda uygulanır Dışarı ccedilıkılmanız soumlylenene kadar iccedilerde kalınır ve dışarıdan hava girişi oumlnlenir3- Tahliye Bulunduğunuz yeri boşaltmanız demektir4- KilitlenTecrit Bulunduğunuz mekacircndan ayrılmanın guumlvenli olmadığı
Sayfa 42 45
durumlarda korunaklı bir şekilde saklanılmasıdırEK 9 Planda Olması Gereken Haritalar
1 Okul ccedilevresinin haritası2 Okul yerleşkesinin haritası3 Katların haritası4 Tahliye yolu5 Toplanma boumllgesi6 Afete youmlnelik ekipmanın (takım donanımın) bulunduğu yerler
TABLOLAR Tablo 1 Genel bilgiler formuTablo 2 Risk Seviyesine Goumlre Derecelendirme FormuTablo 3 Risk Seviyesine Goumlre MatrisTablo 4 Plandaki Oumlncelik Seviyesi EKLEREK 1 Durum Tespiti Detay Formu (Tehlike Avı)EK 2 Tehlike Profili Belirleme Formurdquo (Risk Analizi) EK 3 Malzeme Bilgi FormuEK 4 Acil Durum Raporu FormuEK 5 Zarar Azaltma Ccedilalışmaları FormuEK 6 Yardım İstenebilecek Bazı Kamu Kurum ve KuruluşlarıEK 7 Afet ve Acil Duruma Goumlre İzlenecek YolEK 8 Temel Davranış BiccedilimleriEK 9 Planda Olması Gereken Haritalar EK HARİTALAREK91 Okul Ccedilevresinin HaritasıEK92 Okul Yerleşkesinin HaritasıEK93 Katların KrokisiEK94 Tahliye Yolu KrokisiEK95 Toplanma Boumllgesi KrokisiEK96 Afete Youmlnelik Ekipmanın Bulunduğu Yerleri Goumlsteren HaritaNOT Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı hazırlanırken sayfaların kaymamasına dikkat edilmelidir Planla birlikti yayınlanan oumlrnek okul krokilerinden faydalanınız
2014- 2015 YILI OKULUMUZUN PERSONEL İKAMETGAcircH ADRES BİLGİLERİ
SN ADI VE SOYADIOKULDAKİ
BRANŞ VEYA GOumlREVİ
CEP TELF E ndashPOSTA ADRESİ VEYA İKAMETGAcircH ADRESİ İMZA
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Sayfa 43 45
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
34
35
HAZIRLYAN UYGUNDUR hellip03 2015 hellip032015
Muumlduumlr Yard Okul Muumlduumlruuml
OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİM PLANI HAZIRLANIRKEN DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR 1Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlanırken Sayfaların kaymamasına DİKKAT edilmeli
2 Planın hazırlanması uygulanması ve palanda goumlrev alan ve okulda goumlrev yapan buumltuumln personel plan hakkında bilgilendirilmelidir
3 Plan baştan sonuna kadar dikkatle okunması ve okulun fiziki yapısı goumlz oumlnuumlne alınarak yetkililerin goumlruumlşlerinin değerlendirilmesi gerekmektedir İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml tarafından Yayınlanan ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquonınrdquo sadece sizlere yardımcı olmak iccedilin yapıldığını tavsiye niteliği taşıdığı unutulmamalıdır
4 Her okul kendi okulunun fiziksel altyapısını ve koşullarını goumlz oumlnuumlnde bulundurarak planını hazırlamalıdır
5 Muumlduumlrluumlğuumlmuumlz tarafından yayınlanan Plan dışında başka illere ait palanlar internet ortamından dirilerek Okul Afet ve Acil Durum Planı hazırlanmamalıdır Muumlduumlrluumlğuumlmuumlz tarafından yayınlanan plan temel alınarak okulunuza uyarlanmalıdır
Sayfa 44 45
7 Plan ekinde bulunan buumltuumln ekler dikkatlilce okunarak doldurulmalıdır8 Plan ekinde yayınlanan Oumlrnek Krokiler nazara alınarak okulunuzun ihata duvarları iccedilerisinde bulunan
okulunuz ve okulunuza ait ek binaların krokileri bilgisayar ortamında veya ccedilok duumlzguumln ve anlaşılır bir tarzda kat planları uumlzerinde sığınak yangın dolabı yangın alarm butonu elektrik panolarının yangın soumlnduumlrme cihazları toplanma yerleri Malzeme depoların kolaylıkla anlaşılır bir tarzda farklı işaretlerle ve renkli kalemle goumlsterilmesi gerekmektedir
9 Planlar ikişer nuumlsha halinde hazırlanmalı Bir nuumlshası okulda kalacak bir nuumlshasırsquoda İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne elden teslim edilecek
10 Merkeze bağlı İlccedileler Planları uumlccediler nuumlsha halinde hazırlamalı Bir nuumlshası İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne elden teslim edilecek Bir nuumlshası okulda kalacak bir nuumlshası da İlccedile Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne teslim edilecek
11 İşin oumlzuuml Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlar bir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilen dersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilip guumlncelleştirilecektir
12Planın Hazırlaması esnasında bilmediğiniz hususlar hakkında Başbakanlık ldquoAfet ve Acil Durum Youmlnetimi Başkanlığı tarafından internet ortamında yayınlanan şu kaynaklardan faydalanınız
1) ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlama Kılavuzurdquo2) ldquoOn Adımda ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlama Kılavuzurdquo 3) ldquoOkullarda Afete Hazırlıkrdquo4) ldquoOkullarda Afet ve Acil Durum Youmlnetim El Kitabırdquo
5) ldquoEğitim Kurumları iccedilin Afet Acil Yardım Planlama Rehberirdquo13 Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları hazırlanmasında okul ve kurum Muumlduumlruuml Okul Afet ve Acil
Durum Youmlnetim Planrsquoları Eğitimini almış olan Muumlduumlr Yardımcısı başta olmak uumlzere Anaokullarında Anasınıfı Oumlğretmeni İlkokullarda Sınıf Oumlğretmeni Ortaokullarda Sosyal Bilgiler Oumlğretmeni Lise ve Mesleki okullarda Coğrafya Oumlğretmenleri sorumlukları dacirchilinde hazırlanmalıdır
14 Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları Muumlduumlrluumlğuumln okulunuzdan planrsquoları istemesi halinde İVEDELİKLE en geccedil bir hafta iccedilerisinde mesai guumlnuumlnde planlar teslim edilmelidir
helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipMUumlDUumlRLUumlĞUuml
İş bu Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planırsquonda goumlrev alan ve okulumuzda bulunan tuumlm personel plan hakkında bilgilendirilmiş olup plan ( ) Sayfadan İbarettir
Okul Muumlduumlruuml ndash İmza Muumlhuumlr 2015
Sayfa 45 45
4 Sorumlu kişi veveya kişiler varsa işbirliği yapılan kurum kuruluş ve sivil toplum oumlrguumltleri5 Buumltccedile6 Her aktivite iccedilin gerekli olabilecek diğer bilgi ve accedilıklamalar
PLANLARIN DEĞERLENDİRİLMESİAfet ve Acil Durum Youmlnetimi planları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlarbir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilendersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilmesive guumlncelleştirilmesi gereken belgelerdir Afet planlaması bir eylem değil bir suumlreccediltir vezaman iccedilerisinde afet tuumlrlerinin buumlyuumlkluumlklerinin ve sıklıklarının değişimi bilim ve teknolojidekiyeni gelişmeler imkan ve kaynaklardaki artışlara bağlı olarak suumlrekli guumlncellenmelidirAfet ve Acil Durum Youmlnetimi planlarında dikkate alınması gereken ana oumlzellikleri aşağıdakigibi oumlzetlemek muumlmkuumlnduumlr1- Gerccedilekccedili ve kabul edilebilir olmalıdır2- Mevcut durumu olduğu gibi yansıtmalıdır3- Buumltuumln tehlike ve riskleri belirlemelidir4- Gerccedilekccedili afet senaryoları esas alınarak hazırlanmalıdır5- Farklı gruplar ve kuruluşlar arasında en uygun yardımlaşma işbirliği ve koordinasyonesaslarını belirlemelidir6- Goumlrev yetki ve sorumluluklar accedilıklıkla belirtilmeli belirsizlik goumlrev girişimleri ve
tekrarlanmalara fırsat verilmemelidir7- Youmlnetim komuta ve kontrol mekanizmalarının ve bilgi akışının nasıl olacağı accedilıklıkla
belirlenmeli ve youmlnetim karmaşasına neden olunmamalıdır8- Yeni kaynak ve yeni kuruluşlara ihtiyaccedil goumlsteren belgeler yerine mevcut imkacircn vekaynaklarla neler yapılabileceğini ilave imkan ve kaynakların gerccedilekccedili olarak neredenve nasıl karşılanacağını goumlsteren belgeler olmalıdır
Planın ve yapılan faaliyetlerin geliştirilebilmesi iccedilin mutlaka her faaliyetten sonra ve her yılın sonunda değerlendirilmesi gerekir Değerlendirmenin kolay ve anlaşılır olmasını sağlamakamacıyla daha oumlnce geliştirilmiş standart formlar kullanılabilir veya okulun kendi tehlike risk ve mevcut durumuna goumlre hazırlanmış bir değerlendirme formu hazırlanabilir
OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİMİ İCcedilİN TAVSİYE EDİLEN YILLIK CcedilALIŞMA PLANI
OKULTARİH AKTİVİTE YETKİLİ
KİŞİGERCcedilEKLEŞTİRİLDİĞİ
TARİHOkul Muumlduumlruumlnuumln Oumlğretmenler zuumlmre toplantısında Deprem Sel Yangın Kaza Gıda zehirlenmesi Salgın hastalık ve yapısal olmayan teroumlr olayları Biyolojik ve kimyasal tehlikeler karşı Okul Afet ve Acil durum Planın oumlneminin anımsatması ve oumlğretmenleri bu hususta bilgilendirmesihellip
Sayfa 31 45
helliphellip2015
Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Kurulunun Kurulması ve yetkilendirilmesi Uygun oumlzelliklere sahip personel ve goumlnuumllluumllerin belirlenmesi Afet youmlnetimi iccedilin goumlrevlendirmelerin yapılması
helliphellip2015
Okul Mekacircnları tesislerinin tehlike analizi Tehlike yollarına ait tehlike analizi Oku Kroki Planlarının Acil Durum telefon numaraları guumlncellenmesi Ailelere mesaj goumlnderilmesi Potansiyel tehlikelere goumlre tahliye guumlzergacirchlarının belirlenmesi
helliphellip2015
Tehlike Zarar Goumlrebilirlik ve Kapasite Değerlendirmesi Fiziksel Korunma Oumlnlemleri Alınması Muumldahale Kapasitesinin ve Kaynaklarının Geliştirilmesi
helliphellip2015Planın Uygulanması Değerlendirilmesi ve Guumlncellemesi iccedilin Tatbikatların Yapılması
helliphellip2015Personel ve oumlğrencilere afet youmlnetimi ve planla ilgili eğitimin verilmesi
helliphellip2015
Oumlğrenci velilerine afet youmlnetimi ve planla ilgili eğitimin verilmesi Okul Aile Birliğini toplayarak Okul afet ve acil durum youmlnetimi ve planla ilgili eğitimin verilmesi ve bilinccedillendirilmesi
helliphellip2015
Zarar azaltma ve hazırlık konusunda alınabilecek oumlnlemleri ve yapılacak faaliyetleri Muumldahale iyileştirme ve yeniden inşa ile ilgili faaliyetlerin goumlruumlşuumllmesi
helliphellip2015
Hem kendi okulu hem de diğer okullarla bilgi ve tecruumlbe paylaşımının yapılması Problemleri saptama alınabilecek oumlnlemleri belirleme ve problemleri ccediloumlzmeye ilişkin yapılabilecek diğer faaliyetlerin goumlruumlşuumllmesi
helliphellip2015Personel ve oumlğrencilere afet youmlnetimi ve planlama eğitiminin verilmesi
helliphellip2015 28 Şubat sivil savunma ldquoİkaz alarm Tatbikatırsquonın yapılması
helliphellip2015 hellip022015 1-7 Mart tarihlerinde Personel Tahliye tatbikatının yapılması
helliphellip2015Plan ve hazırlıkların goumlzden geccedilirilmesi Planın Uygulanması Değerlendirilmesi ve Guumlncellemelerin yapılıp revize edilmesi
Kontrol eden
Tarih Eğitim Yılı
NOT Yukarıdan aşağıya doğru sıralanan tarihlerde yapılması istenilen etkinlikler sadece okulunuza bu hususta yardımcı olmak iccedilin yapılmıştır Okulunuzun Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı hazırlarken uygun goumlrduumlğuumlnuumlz daha iyi ve kalıcı etkinlikleri değişik tarihlerde yapıla bilinir olduğunu unutmayınız
Yapılan ccedilalışmaların afet ve acil durum youmlnetimi doumlnguumlsuumlne uygunluğu ile gerccedilekleştirilen ve gerccedilekleştirilemeyen faaliyetlerin kontrol edilmesinin ve gerekirse planlama ccedilalışmalarının yeniden goumlzden geccedilirilmesinin planın başarısı iccedilin oumlnemli olduğu unutulmamalıdır Bu amaccedilla planın buumltuumln aşamaları tekrar goumlzden geccedilirilmeli tatbikatlarla ve yıllık olarak hazırlanacak ccedileşitli faaliyetlerle plan sınanmalıdır
Sayfa 32 45
İŞBİRLİĞİNE GİDİLECEK KURUM VE KURULUŞLARBir afet anında birccedilok okul dışı kaynağa ihtiyaccedil duyulacaktır Bazı durumlarda aşağıda
belirtilen kurumlarla oumlnceden ilişkiye geccedililmesi ve anlaşmalar yapılması gerekebilir
1 Youmlredeki bakanlık valilik ve kaymakamlıkların ilgili birimleri2 İl Afet ve Acil Durum Muumlduumlrluumlğuuml3 İl Sağlık Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Sağlık Grup Başkanlığı (112 Acil)4 İl Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml (155)5 Belediye6 İtfaiye (110)7 Kızılay (168)8 Muhtarlık9 Hastane ve Klinikler Aile hekimleri10 Jandarma (156)11 Zehir Danışma Merkezi (114)12 Akredite olmuş afetlerle ilgili ccedilalışmaları bulunan Sivil Toplum Kuruluşları13 Parlayıcı patlayıcı tehlikeli madde muumldahale otoriteleri14 Yerel youmlnetim hizmet birimleri15 İnşaat şirketleri iş makine parkları16 Acil durum ekipmanı sağlayan kuruluşlar17 Sigorta şirketleri ile iş birliğine gidilir
Bunlar dışında komşu binalarla acil muumldahalede karşılıklı yardımlaşma protokolleri ve ilgili kurum ve kuruluşlarla da anlaşmalar yapılmalıdır Ayrıca her yıl boumllgesel olarak resmi kuruluşlar ve komşu okulların davet edildiği ccedileşitli senaryolara goumlre duumlzenlenecek muumldahale kurtarma ve yardımlaşma tatbikatlarına da katılmak gerekir
ANLAŞMALAROumlnce herhangi bir acil durumda herhangi bir protokol yapmadan yardım alınabilecek
kurum ve kuruluşların irtibat bilgileri belirlenmelidir Ardından afet ve acil durum anlarında karşılıklı yardım ve işbirliği iccedilin protokoller ihtiyaca goumlre duumlzenlenmelidir Bu noktada şu kurumlarla işbirliği yapılmalıdır
1- Personelin hellip Komuta Merkezirsquone ulaştırılması iccedilin servis şirketleriyle2- Telefon hatlarında sorun yaşandığında oumlncelik sağlanması iccedilin Tuumlrk Telekom ve oumlzel
şirketlerle3- Telsiz kullanımı ve uydu telefonlarına youmlnelik hat anlaşmaları iccedilin ilgili kurumlarla4- Donanım altyapı network youmlnetimi iccedilin hellip ile5- Komuta Merkezi yiyecek-iccedilecek desteği iccedilin yemek firmalarıyla6- Komuta Merkezi personelinin barınması amacıyla yakın otellerle7- Deprem anında yoğun destek vermeleri iccedilin guumlvenlik şirketleriyle8- Deprem buumlyuumlkluumlğuuml yuumlksek olan senaryolarda kuruma gelen ihbarların karşılanması
amacıyla arama merkezi şirketiyle9- Uzman temini konusunda muumlhendis odaları ve dernekleriyle10- Ccedilalışan desteği verilmesi konusunda işbirliği sigorta şirketleriyle11- Afet durumundaki kargaşa ve yoğunluktan etkilenmemek amacıyla kurye ve kargo
şirketleriyle12- Avans ve tazminat oumldemelerinin kısa surede gerccedilekleştirilebilmesi ve gezici uydu
şubelerinden işlem yapılabilmesi iccedilin bankalarla
OKULDA TAHLİYE TATBİKATLARI YAPILIRKEN DİKKAT EDİLİCEK HUSUSLARYangın veya Şiddetli bir depremde uygulanacak Bina Tahliyesidir Okul İdaresi (Merkezi İdari Grup)
Sayfa 33 45
1 Bina tahliyesi iccedilin Yangın alarmını ccedilalıştırılır Oumlğrenciler ve okul ccedilalışanlarına iccedileride kalmalarını veya sığınma alanlarına gitmeleri anons edilir2 Durum uygunsa tuumlm kapı ve pencereleri kapatılır ( yangın durumunda)3 Durum uygunsa havalandırma sistemini kapatılır(Yangın kapıları kapatılır)4 Toplanma Alanında oumlğrencilerle haberleşme devamlılığı sağlanır(oumlrneğin ldquoGuumlvenli bir Yere Sığınrdquo Binaya Geri Doumln Yerinde Sığın Oumlğrenci Teslimi ya da acil durum veya tatbikat sona erdiğinde Tehlike Geccedilti anonsunun yapılması)
Tuumlm PersonelOumlnceden sınıflarda yangın ve deprem proseduumlrlerinin nasıl uygulanacağına dair tatbikat
yapılır Tahliye esnasında oumlzel yardıma ihtiyacı olacak oumlğrencilerle personel belirlenir Ziyaretccedililere yardımcı olunma konusunda da hazırlık yapılır Oumlğrencilere Bina Tahliyesi Talimatlarına Uymaları Hatırlatılır
D İ K K A TDoumlnme İtme Konuşma Koşma Acele Etme Takip Et
Oumlğrenciler tek veya ikişerli sıra halinde dışarı ccedilıkarılır Oumlzel yardıma muhtaccedil oumlğrenci ve personele yardım edilip edilmediği kontrol edilir Oumlğrencilere cep telefonlarını KULLANMAMALARI ve hatları meşgul etmemeleri gerektiği hatırlatılır Karşılaşılan her tehlikeye youmlnelik farklı acil durum proseduumlruuml hakkında oumlnceden goumlruumlşuumlluumlr ve uumlzerinde karara varılırBaşlıca beş farklı seccedilenek bulunur1 Bina Tahliyesi 2 Yerinde Sığınmak 3 Bir araya Toplanıp Dışarıda Barınmak 4 Guumlvenli bir Yere Sığınmak 5 KilitlenTecrit Proseduumlrlerin her biri değerlendirilir ya aynı şekilde yada uygun biccedilimde değiştirilerek uygulamaya konur Tehlike geccediltiğinde ve ortam guumlvenli olduğunda oumlğrenciler sınıflara doumlnebilir veya Okul Afet ve Acil Durum Oumlğrenci Teslim Proseduumlruuml uygulanabilir
DİKKAT PLANLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ İşin oumlzuuml Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlar bir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilen dersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilip guumlncelleştirilecektir
Sayfa 34 45
Sayfa 35 45
YANGIN TALİMATI (EK-3) (200712937 KARAR SAYILI BİNALARIN YANGINDAN KORUNMASI HAKKINDA YOumlNETMELİK ESASLARINA GOumlRE
HAZIRLANMIŞTIR)1A- YANGINA KARŞI AŞAĞIDAKİ OumlNLEMLERİ ALINIZ1-BİNANIZDAKİ BACA VE BORULARI ZAMANINDA TEMİZLE- YİNİZ2-SİGARANIZI İYİCE SOumlNDUumlRUumlP SİGARA TABLASINA ATINIZ3-CcedilATI ARALARINDA ELEKTRİK TESİSATIYANICI PARLAYICI PATLAYICI MADDE BALANDURMAYINIZ4-İZİNSİZ ELEKTRİK LPG GAZLI OCAK SOBA VB KULLANMA-YINIZ5- ELEKTRİK TESİSATI İŞLERİNİ MUTLAKA EHLİYETLİ KİŞİLERE YAPTIRINIZ6-ELEKTRİK TESİSATININ FENNİ MUAYENESİNİ YAPTIRINIZ7-ELEKTRİK SİGORTALARINI OTOMATİK HALE GETİRİNİZ8-YANGIN SOumlNDUumlRME CİHAZ VE MALZEMELERİNİ HER AN KULLANILIR HALDE BULUNDURUNUZ9- MESAİ BİTİMİ BUumlTUumlN ODALARI KONTROL ETTİRİNİZ10 ARŞİV VE ANBARLARDA SOBA KULLANMAYINIZ11-SİGARA İCcedilİLMESİ YASAK OLAN YERLERDE SİGARA İCcedilME-YİNİZ12- BUumlTUumlN PERSONELİ YANGIN KONUSUNTA EĞİTİNİZ13- YANGIN KACcedilIŞ YOLLARINI KULLANILIR HALDE TUTUNUZ
2B- YANGIN ANINDA AŞAĞIDAKİ İŞLEMLERİ YAPINIZ1-TELAŞLANMAYINIZYANGINI CcedilEVRENİZE VE SORUMLU KİŞİLERE DUYURUNUZ (CcedilANZİLALARMSES VB İLE)2-İTFAİYEYE HABER VERİNİZ (TEL 110)3-ADRESİ EN KISA VE DOĞRU OLARAK BİLDİRİNİZ4-YANGIN CİNSİNİ BİLDİRİNİZ (BİNABACAAKARYAKITELEKTRİK MOTORLU ARACcedil VB)5- İTFAİYE GELİNCEYE KADAR YANGINI SOumlNDUumlRMEK İCcedilİN ELDE MEVCUT ARACcedil GERECcedilTEN FAYDALANMAYA CcedilALIŞINIZ6-YANGININ YAYILMASINI OumlNLEMEK İCcedilİN KAPI VE PENCERELERİ KAPATINIZ KİLİTLEMEYİNİZYANICI MADDELERİ UZAKLAŞTIRINIZ7-OumlNCE CANLILARI SONRA KIYMETLİ EVRAK VE MALZEMEYİ KURTARINIZ8-BUNLARI YAPARKEN KENDİNİZİ VE BAŞKALARINI RİSKE ATMAYINIZ9- YANGIN SOumlNDUumlRME EKİPLERİ VEYA ŞEHİR İTFAİYESİ GELDİKTEN SONRA ONLARIN EMRİNE GİRİNİZ10-HASTA VE YARALILARA İLKYARDIM YAPINIZZEMİNE ULAŞMAMIŞ ASAN-SOumlRLER İLE YANGIN MOTOPOMPLARI HARİCcedil ELEKTRİKLERİ KESİNİZ
C LUumlZUMLU TELEFONLARİTFAİYE 110 BİNA KORUMA AMİRİ ELEKTRİK 186POLİS İMDAT 155 SU 185AMBULANS 112 DOĞAL GAZJANDARMA İMDAT 156
EYANGIN CcedilIKIŞ SEBEPLERİ1 TALİMAT VE EMİRLERE UYMAMAKTAN2 BİLGİSİZLİKTEN3 İHMALDEN4 SABOTAJ HAREKETLERİNDEN5 SICcedilRAMA VE KAZALARDAN6 ELEKTRİK ARKI VE KONTAĞINDAN
D YANGIN SOumlNDUumlRME CİHAZININ KULLANILIŞI1- CİHAZI YANGIN YERİNE GETİRİNİZRUumlZGARI ARKANIZA
ALINIZ2- ATEŞE MUumlMKUumlN OLDUĞUNCA YAKLAŞINIZ3- TETİK MEKANİZMASINI KİLİTLEYEN PİMİ CcedilIKARTINIZ
VEYA KARBONDİ- OKSİTTUumlPUumlNUumlN (KUumlCcedilUumlK TUumlP) VALFİNİ SOLA DOĞRU CcedilEVİREREK ACcedilINIZ
4- TETİĞE SONUNA KADAR BASARAK CcedilIKAN GAZI VEYA TOZU YANGININ DOĞDUĞU YERE PUumlSKUumlRTUumlNUumlZ
5- YANGINI OumlN TARAFTAN ARKAYA DOĞRU SOumlNDUumlRUumlNUumlZ
6- YANGINI SOumlNDUumlĞUumlNDEN EMİN OLMADAN TERK ETMEYİNİZ
7- TOZLU CİHAZLARI TOZ BİTENE KADAR BOŞALTINIZ
F YANGIN CcedilALIŞMA SAATLERİ İCcedilİNDE OLURSA1- HABER VERME YANGINI İLK GOumlREN KİMSE ALARM ZİL
TELEFON BAĞIRARAK VB HAREKETE GECcedilİRMEKLE BERABER TELEFONLA İTFAİYEYE HABER VERİR
2- EKİPLERİN GOumlREVLERİ SOumlNDUumlRME EKİBİ YANGININ CcedilIKTIĞI YERİN UumlST VE YANLARINDAKİ ODALARDA TERTİBAT ALARAK YANGINI SOumlNDUumlRMEYE CcedilALIŞIR KURTARMA EKİBİ VARSA OumlNCE CANLILARI KURTARIR YANGINDA OumlNCELİK SIRASINA GOumlRE EVRAK VE EŞYALARI BOŞALTMAYA HAZIR HALE GETİRİR GEREKİYORSA BİNANIN HENUumlZ YANMA TEHLİKESİ OLMAYAN KISIMLARINA TAŞIYABİLİRLER YANGIN CcedilIKAN BİNANIN TAHLİYESİNE OLAY YERİNE GELEN İTFAİYE AMİRİNİN VEYA MUumlLKİYE AMİRİNİN EMRİYLE BAŞLANIR KURTARILAN EŞYA İTFAİYE AMİRİ VEYA İDARİ İŞLER BİRİM AMİRİNİN GOumlSTERECEĞİ BİR YERE TAŞINIRİLKYARDIM EKİBİ YARALI VE HASTALARA İLKYARDIM YAPARKORUMA EKİBİ YANGINDAN KURTARILAN EŞYALARI KORUR PANİK VE KARGAŞAYI OumlNLER
G YANGIN CcedilALIŞMA SAATLERİ DIŞINDA OLURSA 1- HABER VERME YANGINI İLK GOumlREN KİMSE ALARM ZİL TELEFON BAĞIRARAK VB HAREKETE GECcedilİRMEKLE BERABER TELEFONLA İTFAİYEYE HABER VERİR AYNI ZAMANDA YANGIN İHBAR TELEFONUNUN YANINDAKİ LİSTEDEN AMİRİNE VE İLGİLİLERE HABER VERİR 2GOumlREVLİLERİN HAREKET TARZIYANGIN YERİNE GELEN DAİRE MUumlDUumlRUuml İLE EKİP PERSONELİ DERHAL VAZİFELERİNE BAŞLARLAR
H YANGIN BİNANIN YAKININDA OLURSA1- BİNANIN YANGIN TEHDİTİ ALTINDAKİ TARAFINDA
BULUNAN ODALARIN PERDELERİ CcedilIKARILIR PENCERELER KAPATILIR GEREKİYORSA EVRAK DOSYA VE DİĞER EŞYALAR TEHLİKESİZ YERLERE TAŞINIR
2- CcedilATIDA KORUMA TERTİBİ ALINIR CcedilATI VE DİĞER YERLERE DUumlŞEN KIVILCIM SOumlNDUumlRUumlLUumlR AHŞAP KISIMLAR VE CcedilATI BOL SU İLE ISLATILIR 7
GOumlREVİ SOumlNDUumlRME EKİBİ KURTARMA EKİBİ KORUMA EKİBİ İLKYARDIM EKİBİ (İTFAİYE) (EMNİYET)
EKİP BAŞI EKİP PERS
EK 1 Durum Tespiti Detay Formu (Tehlike Avı)Okulun Adı Tarih BİNA BLOK ADI KAT EMEğitim MateryaliMMasaDDolapNBNote Book PC Masauumlstuuml BilY Yazıcı S Sıra K Kuumlrsuuml
Oda Derslik Laboratuvar Adı veya Nosu
Durum
EH
Durum
EH
Durum
EH
Sıra ve Masalar sabitlenmiş miSıra ve Masalar geccedilişi kapatıyor muAraccedil gereccedil ve malzemeler tehlike oluşturmayacak şekilde Yerleştirilmiş sabitlenmiş miAğır nesneler yuumlksek raflardan uzaklaş tırılmış mıVarsa yuumlksek dolaplar ve raflar sabitlenmiş miDolapların mandalı var mıMevcut PC varsa sabitlenmiş miHareketli eğitim araccedilları var mı Sabitlenmiş miAsılı elektrik teccedilhizatları (lambalar projektoumlrler vs)Sabitlenmiş miDuvara asılı materyaller sabitlenmiş miLamba askıları sağlam sabitlenmiş miTehlikeli Madde var mı Sabitlenmiş mi (ip veya ccedilıtalı )Laboratuvarlarda şişe kap ve diğer malzemeler iccedilinenvanter (doumlkuumlm) yapılmış mıOfis iccedili boumllmeler sarsıntılara karşı dayanıklı mıAcil yolları ve kapıları doğrudan dışarıya veya guumlvenli biralana accedilılıyor muAcil ccedilıkış kapıları oumlnuumlnde ccedilıkışı oumlnleyecek şeyler var mıAcil ccedilıkış yolları ve kapıları bina buumlyuumlkluumlğuumlne ve kişiSayısına uygun muAcil ccedilıkış kapıları acil durumlarda hemen ve kolaycaAccedilılabilecekler şekilde miSaydam veya yarı saydam kapılar var mı YuumlzeyleriKırılmalara karşı korunmuş muBasamak yuumlzeyleri kaygan değil ve uygun malzemedenYapılmış mıBasamakların oumlnuumlnde kaymayı oumlnleyici bantlar koyulmuş muMerdivenler uumlzerinde geccedilişi engelleyecek malzemelerEngeller kaldırılmış mıYeter sayıda yangın soumlnduumlrme ekipmanı (donanım)(YSE) var mıKolay kullanılır mıYSE goumlruumlnuumlr ve kolay erişilir yerlere konmuş muYangın konusunda eğitim almış sorumlu personel var mıYanıcı patlayıcı maddeler uygun şartlarda korunuyor muAlarm sistemleri var ccedilalışıyor duumlzenli olarak kontrol ediliyor muİlkyardım dolabı mevcut muİlkyardım dolabı yeterli ilkyardım malzeme ve ekipmanı ileteccedilhiz edilmiş mi
Sayfa 36 45
İşaret levhaları var mı Ayrıntıları iccedileriyor mu Labda guumlvenlik panoları var mı Sabit miİşaretleme levhaları yeter sayıda ve uygun yerlerde mi
EK 2 TEHLİKE PROFİLİ BELİRLEME FORMUrdquo (RİSK ANALİZİ)
Okulun adı TarihYetkili M Mekacircnİ İnsanE Eğitim
Suumlrekliği
Tehlike 1 Tehlike 2 Tehlike 3 Tehlike 4 Tehlikehellip
M İ E M İ E M İ E M İ E M İ E
ETKİLEME ŞİDDETİ
Felaket 50rsquoden fazlazarar ccedilok sayıda oumlluumlm 30guumlnden fazla suumlreli etkKritik 25 -50 zararkalıcı sakatlanmalar 2 hafta suumlreli etkiSınırlı 10 -25 zararyaralanmalar 1 hafta suumlrelietkiOumlnemsiz 10rsquodan az zarar24 saat veya daha kısa suumlreli etki
OLUŞ SIKLIĞIYuumlksek Gelecek yıldameydana gelme olasılığı100Bazen Gelecek yıldameydana gelme olasılığı10-100 veya gelecek 10yılda en az bir kezNadiren Gelecek yıldameydana gelme olasılığı1-10 veya gelecek 100yılda en az bir kezYok (ccedilok az) Gelecek 100yılda goumlruumllme olasılığı 1veya daha az
ETKİ DERECESİ24 saatten daha fazla birsuumlrede oluş uyor ve erkenuyarı yapılabilir yapılamaz12 ndash 24 saatte oluşuyor veerken uyarı yapılabilir yapılamaz6 ndash 12 saatte oluşuyor erken uyarı yapılabilir yapılamaz6 saatten kısa bir suumlredeoluşuyor erken uyarıyapılabiliryapılamazBir anda oluşuyor ve erkenuyarı yapılabiliryapılamaz
Sayfa 37 45
Tahmini Etkilenecek KişiSayısı
Tahmini Etki Suumlresi
Tahmini Tahliye Suumlresi
Hazırlık ve Oumlnlemler (E H)
EK 3 MALZEME BİLGİ FORMUYOumlNERGE1 Malzeme bilgi formu ilgili servis yetkilileri tarafından doldurulmalı malzeme ve teccedilhizat yetkilisi tarafından kontrol edilmelidir2 Form bilgileri ihtiyaccedil durumunda veya belirli aralıklarla guumlncellenmelidir3 Malzeme adları iccedilin kısa anlaşılabilir ifadeler kullanılmalıdır (levye el feneri gibi)4 Malzemeyi kullanan servis ve servis yetkilisi malzemenin kullanım alanını doğru belirlemelidir5 Servis yetkilisi malzemenin yeter sayıda olmadığını duumlşuumlnuumlyorsa notlar boumlluumlmuumlne tarih bilgisiyle birlikte yazmalı ve ihtiyaccedilları gidermelidir Giderilen ihtiyaccedillar iccedilin bilgi formu yeniden doldurulmalıdır
Malzeme ve Teccedilhizat Sorumlusu Tarih
Okul Adı
Malzeme Adı
Kullanım Servisi
Servis Yetkilisi
Kullanım Alanı
Adedi
Zara
r Az
alt
Aram
a -
Kurt
arm
a
Yang
ın
Soumlnd
uumlrm
e
İlk
Yard
ım
Sayfa 38 45
NOTLARTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellip
EK 4 ACİL DURUM RAPORU FORMUYOumlNERGE
1 Acil Durum Raporu bilgileri Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Kurulu Başkanı
tarafından operasyon ve lojistik servislerinden gelen bilgiler doğrultusunda doldurulur Gerekli durumlarda bir uumlst yetkiliye teslim edilir
2 Olay turu Kendi imkacircnları ile baş edilebilen durumlar iccedilin ldquoOlayrdquo yerel imkacircnlar veya
diğer kurumlardan destek alınarak baş edilebilen durumlar iccedilin ldquoAcil Durumrdquo il genelini ve eğitim suumlrekliliğini etkileyecek buumlyuumlkluumlkteki olaylar iccedilin ldquoAfetrdquo olarak tanımlanacaktır
3 Olayın Tanımı iccedilin deprem sel yangın gibi genel tanımlama yapılacaktır
4 Bina ve muumldahale bilgileri ilgili servislerden gelen bilgiler doğrultusunda
doldurulacaktır5 Olay anında veya sonrasında ortaya ccedilıkan acil ihtiyaccedillar ile diğer
bilgiler detayları ileilgili alana Olay Tarihi Olay Tarihi
Okul Adı Bina Adı
Kat Sayısı Rapor Yetkilisi Tel
Bina Adı Olayın Tuumlruuml Olay Acil Durum Afet Olayın Tanımı --- --- ---
Muumldahale Bilgileri
Okul İmkacircnları ile Muumldahale edildi ____ Evet ____ Hayır
Başka kurum desteği ile Muumldahale edildi ____ Evet ____ Hayır
Destek veren kurum adı _________________________
Sayfa 39 45
Tıbbi desteğe ihtiyacı olan ki1048826i sayısı ____ ____ Yok
Yaralı Sayısı ____ ____ YokYaralı Durumu ____ Ağır ____ HafifKurtarılmayı bekleyen kişi sayısı ____ ____ YokKurtarılmayı bekleyenlerin kişi (ler) _____ Bina iccedilinde ____ DiğerDiğer
Bina Bilgileri
Yangın ____ Evet ____ HayırBinadaki Hasar Durumu ____ Az ____ Orta ____ Ağır ____ YokTehlikeli Madde Riski ____ Evet ____ Hayır ____ Kısmen (kat)
Acil İhtiyaccedillar (kurtarma tadilat vs)
Diğer Accedilıklamalar
EK 5 ZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARI FORMUYOumlNERGE
1 Zarar Azaltma ccedilalışmalarının yapılması ve suumlrduumlruumllebilirliğinin sağlanması amacıyla
aşağıdaki bilgileri belirleyeceğiniz aralıklarla doldurunuz2 Uygulama tarihinde gerccedilekleşen veya yarım kalan ccedilalışmaları ilgili
alana accedilıklamalarıile birlikte yazınız
3 Uygulama surecinde oluşan durumlar ile uygulama tarihinde gerccedilekleştirilemeyen
ccedilalışmaları ldquoNotlarrdquo kısmına tarih bilgisi ile birlikte yazınız
Okul Adı
Tarih
Bina Adı
TehlikeAdı
Tehlike TuumlruumlAlınmasıGerekenOumlnlem
OumlnemDerecesi
(1-4)Planlanma
TarihiUygulama
Tarihi AccedilıklamaYapısı
Yapısal
değil
Diğer
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
Sayfa 40 45
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
NOTLAR
Tarih hellip hellip hellip
Tarih hellip hellip hellip
Tarih hellip hellip hellip
EK 6 Yardım İstenebilecek Bazı Kamu Kurum ve Kuruluşları
18 Valilik ve veya Kaymakamlık19 İl Afet ve Acil Durum Muumlduumlrluumlğuuml20 İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml21 İl Sağlık Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Sağlık Grup Başkanlığı (112 Acil)22 İl Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml (155)23 Belediye24 İtfaiye (110)25 Kızılay26 Muhtarlık27 Hastane ve Klinikler Aile hekimleri28 Arama Kurtarma Birlik Muumlduumlrluumlğuuml29 Jandarma (156)30 Zehir Danışma Merkezi (114)31 Akredite olmuş afetlerle ilgili ccedilalışmaları bulunan Sivil Toplum
Kuruluşları
EK 7 Afet ve Acil Duruma Goumlre İzlenecek Yol
Sayfa 41 45
Afet veya Acil Durum Davranış Şekli
Deprem Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun Deprem bitince binayı tahliye edin
YangınYangın alarmı vererek binayı tahliye edinUumlzerinizdeki giysiler alev aldıysa Dur ndash Yat - Yuvarlan
Duman
Mahsur kaldıysan yerinde sığın Değilse binayı boşaltDuman tabakasının altında kalabilmek iccedilin suumlruumlnerekilerleyeceğini unutma
Tehlikeli madde sızıntısı Yerinde sığınak veya emniyetli bir yere tahliye
Bomba veya Bomba tehdidi Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun veya Tahliye
Şiddet olayları Kilitlen Tecrit
Patlama Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun
Sel Emniyetli bir tahliye veya yerinde sığınak (binaların uumlst katında)
Şuumlpheli veya bilinmeyen şahıslar
Tehdit unsuru değerlendirilerek hemen polis aranır
FırtınaYerinde sığın eğer oumlğrenciler okul bahccedilesinde iseiccedileri tahliye yapılır
EK 8 Temel Davranış Biccedilimleri1- Ccediloumlk ndash Kapan - Tutun2- Yerinde Sığınma3- Tahliye4- KilitlenTecrit1- Ccedilok ndash Kapan ndash Tutun Dizlerimizin uumlstuumlne ccediloumlkerek bedenimizin kapladığı alan olabildiğince kuumlccediluumlltuumllmeye kapanarak başımızı ensemizi ve yuumlzuumlmuumlzuuml korumaya ve eşya ile birlikte hareket etmek iccedilinde tutunma yapmamıza denir2- Yerinde Sığınma Tahliye gerektirmeyen veya buna yeterli zaman olmayan durumlarda uygulanır Genellikle tehlikeli madde sızıntısı teroumlr saldırısı ve şiddetli fırtına gibi durumlarda uygulanır Dışarı ccedilıkılmanız soumlylenene kadar iccedilerde kalınır ve dışarıdan hava girişi oumlnlenir3- Tahliye Bulunduğunuz yeri boşaltmanız demektir4- KilitlenTecrit Bulunduğunuz mekacircndan ayrılmanın guumlvenli olmadığı
Sayfa 42 45
durumlarda korunaklı bir şekilde saklanılmasıdırEK 9 Planda Olması Gereken Haritalar
1 Okul ccedilevresinin haritası2 Okul yerleşkesinin haritası3 Katların haritası4 Tahliye yolu5 Toplanma boumllgesi6 Afete youmlnelik ekipmanın (takım donanımın) bulunduğu yerler
TABLOLAR Tablo 1 Genel bilgiler formuTablo 2 Risk Seviyesine Goumlre Derecelendirme FormuTablo 3 Risk Seviyesine Goumlre MatrisTablo 4 Plandaki Oumlncelik Seviyesi EKLEREK 1 Durum Tespiti Detay Formu (Tehlike Avı)EK 2 Tehlike Profili Belirleme Formurdquo (Risk Analizi) EK 3 Malzeme Bilgi FormuEK 4 Acil Durum Raporu FormuEK 5 Zarar Azaltma Ccedilalışmaları FormuEK 6 Yardım İstenebilecek Bazı Kamu Kurum ve KuruluşlarıEK 7 Afet ve Acil Duruma Goumlre İzlenecek YolEK 8 Temel Davranış BiccedilimleriEK 9 Planda Olması Gereken Haritalar EK HARİTALAREK91 Okul Ccedilevresinin HaritasıEK92 Okul Yerleşkesinin HaritasıEK93 Katların KrokisiEK94 Tahliye Yolu KrokisiEK95 Toplanma Boumllgesi KrokisiEK96 Afete Youmlnelik Ekipmanın Bulunduğu Yerleri Goumlsteren HaritaNOT Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı hazırlanırken sayfaların kaymamasına dikkat edilmelidir Planla birlikti yayınlanan oumlrnek okul krokilerinden faydalanınız
2014- 2015 YILI OKULUMUZUN PERSONEL İKAMETGAcircH ADRES BİLGİLERİ
SN ADI VE SOYADIOKULDAKİ
BRANŞ VEYA GOumlREVİ
CEP TELF E ndashPOSTA ADRESİ VEYA İKAMETGAcircH ADRESİ İMZA
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Sayfa 43 45
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
34
35
HAZIRLYAN UYGUNDUR hellip03 2015 hellip032015
Muumlduumlr Yard Okul Muumlduumlruuml
OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİM PLANI HAZIRLANIRKEN DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR 1Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlanırken Sayfaların kaymamasına DİKKAT edilmeli
2 Planın hazırlanması uygulanması ve palanda goumlrev alan ve okulda goumlrev yapan buumltuumln personel plan hakkında bilgilendirilmelidir
3 Plan baştan sonuna kadar dikkatle okunması ve okulun fiziki yapısı goumlz oumlnuumlne alınarak yetkililerin goumlruumlşlerinin değerlendirilmesi gerekmektedir İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml tarafından Yayınlanan ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquonınrdquo sadece sizlere yardımcı olmak iccedilin yapıldığını tavsiye niteliği taşıdığı unutulmamalıdır
4 Her okul kendi okulunun fiziksel altyapısını ve koşullarını goumlz oumlnuumlnde bulundurarak planını hazırlamalıdır
5 Muumlduumlrluumlğuumlmuumlz tarafından yayınlanan Plan dışında başka illere ait palanlar internet ortamından dirilerek Okul Afet ve Acil Durum Planı hazırlanmamalıdır Muumlduumlrluumlğuumlmuumlz tarafından yayınlanan plan temel alınarak okulunuza uyarlanmalıdır
Sayfa 44 45
7 Plan ekinde bulunan buumltuumln ekler dikkatlilce okunarak doldurulmalıdır8 Plan ekinde yayınlanan Oumlrnek Krokiler nazara alınarak okulunuzun ihata duvarları iccedilerisinde bulunan
okulunuz ve okulunuza ait ek binaların krokileri bilgisayar ortamında veya ccedilok duumlzguumln ve anlaşılır bir tarzda kat planları uumlzerinde sığınak yangın dolabı yangın alarm butonu elektrik panolarının yangın soumlnduumlrme cihazları toplanma yerleri Malzeme depoların kolaylıkla anlaşılır bir tarzda farklı işaretlerle ve renkli kalemle goumlsterilmesi gerekmektedir
9 Planlar ikişer nuumlsha halinde hazırlanmalı Bir nuumlshası okulda kalacak bir nuumlshasırsquoda İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne elden teslim edilecek
10 Merkeze bağlı İlccedileler Planları uumlccediler nuumlsha halinde hazırlamalı Bir nuumlshası İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne elden teslim edilecek Bir nuumlshası okulda kalacak bir nuumlshası da İlccedile Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne teslim edilecek
11 İşin oumlzuuml Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlar bir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilen dersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilip guumlncelleştirilecektir
12Planın Hazırlaması esnasında bilmediğiniz hususlar hakkında Başbakanlık ldquoAfet ve Acil Durum Youmlnetimi Başkanlığı tarafından internet ortamında yayınlanan şu kaynaklardan faydalanınız
1) ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlama Kılavuzurdquo2) ldquoOn Adımda ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlama Kılavuzurdquo 3) ldquoOkullarda Afete Hazırlıkrdquo4) ldquoOkullarda Afet ve Acil Durum Youmlnetim El Kitabırdquo
5) ldquoEğitim Kurumları iccedilin Afet Acil Yardım Planlama Rehberirdquo13 Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları hazırlanmasında okul ve kurum Muumlduumlruuml Okul Afet ve Acil
Durum Youmlnetim Planrsquoları Eğitimini almış olan Muumlduumlr Yardımcısı başta olmak uumlzere Anaokullarında Anasınıfı Oumlğretmeni İlkokullarda Sınıf Oumlğretmeni Ortaokullarda Sosyal Bilgiler Oumlğretmeni Lise ve Mesleki okullarda Coğrafya Oumlğretmenleri sorumlukları dacirchilinde hazırlanmalıdır
14 Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları Muumlduumlrluumlğuumln okulunuzdan planrsquoları istemesi halinde İVEDELİKLE en geccedil bir hafta iccedilerisinde mesai guumlnuumlnde planlar teslim edilmelidir
helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipMUumlDUumlRLUumlĞUuml
İş bu Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planırsquonda goumlrev alan ve okulumuzda bulunan tuumlm personel plan hakkında bilgilendirilmiş olup plan ( ) Sayfadan İbarettir
Okul Muumlduumlruuml ndash İmza Muumlhuumlr 2015
Sayfa 45 45
helliphellip2015
Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Kurulunun Kurulması ve yetkilendirilmesi Uygun oumlzelliklere sahip personel ve goumlnuumllluumllerin belirlenmesi Afet youmlnetimi iccedilin goumlrevlendirmelerin yapılması
helliphellip2015
Okul Mekacircnları tesislerinin tehlike analizi Tehlike yollarına ait tehlike analizi Oku Kroki Planlarının Acil Durum telefon numaraları guumlncellenmesi Ailelere mesaj goumlnderilmesi Potansiyel tehlikelere goumlre tahliye guumlzergacirchlarının belirlenmesi
helliphellip2015
Tehlike Zarar Goumlrebilirlik ve Kapasite Değerlendirmesi Fiziksel Korunma Oumlnlemleri Alınması Muumldahale Kapasitesinin ve Kaynaklarının Geliştirilmesi
helliphellip2015Planın Uygulanması Değerlendirilmesi ve Guumlncellemesi iccedilin Tatbikatların Yapılması
helliphellip2015Personel ve oumlğrencilere afet youmlnetimi ve planla ilgili eğitimin verilmesi
helliphellip2015
Oumlğrenci velilerine afet youmlnetimi ve planla ilgili eğitimin verilmesi Okul Aile Birliğini toplayarak Okul afet ve acil durum youmlnetimi ve planla ilgili eğitimin verilmesi ve bilinccedillendirilmesi
helliphellip2015
Zarar azaltma ve hazırlık konusunda alınabilecek oumlnlemleri ve yapılacak faaliyetleri Muumldahale iyileştirme ve yeniden inşa ile ilgili faaliyetlerin goumlruumlşuumllmesi
helliphellip2015
Hem kendi okulu hem de diğer okullarla bilgi ve tecruumlbe paylaşımının yapılması Problemleri saptama alınabilecek oumlnlemleri belirleme ve problemleri ccediloumlzmeye ilişkin yapılabilecek diğer faaliyetlerin goumlruumlşuumllmesi
helliphellip2015Personel ve oumlğrencilere afet youmlnetimi ve planlama eğitiminin verilmesi
helliphellip2015 28 Şubat sivil savunma ldquoİkaz alarm Tatbikatırsquonın yapılması
helliphellip2015 hellip022015 1-7 Mart tarihlerinde Personel Tahliye tatbikatının yapılması
helliphellip2015Plan ve hazırlıkların goumlzden geccedilirilmesi Planın Uygulanması Değerlendirilmesi ve Guumlncellemelerin yapılıp revize edilmesi
Kontrol eden
Tarih Eğitim Yılı
NOT Yukarıdan aşağıya doğru sıralanan tarihlerde yapılması istenilen etkinlikler sadece okulunuza bu hususta yardımcı olmak iccedilin yapılmıştır Okulunuzun Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı hazırlarken uygun goumlrduumlğuumlnuumlz daha iyi ve kalıcı etkinlikleri değişik tarihlerde yapıla bilinir olduğunu unutmayınız
Yapılan ccedilalışmaların afet ve acil durum youmlnetimi doumlnguumlsuumlne uygunluğu ile gerccedilekleştirilen ve gerccedilekleştirilemeyen faaliyetlerin kontrol edilmesinin ve gerekirse planlama ccedilalışmalarının yeniden goumlzden geccedilirilmesinin planın başarısı iccedilin oumlnemli olduğu unutulmamalıdır Bu amaccedilla planın buumltuumln aşamaları tekrar goumlzden geccedilirilmeli tatbikatlarla ve yıllık olarak hazırlanacak ccedileşitli faaliyetlerle plan sınanmalıdır
Sayfa 32 45
İŞBİRLİĞİNE GİDİLECEK KURUM VE KURULUŞLARBir afet anında birccedilok okul dışı kaynağa ihtiyaccedil duyulacaktır Bazı durumlarda aşağıda
belirtilen kurumlarla oumlnceden ilişkiye geccedililmesi ve anlaşmalar yapılması gerekebilir
1 Youmlredeki bakanlık valilik ve kaymakamlıkların ilgili birimleri2 İl Afet ve Acil Durum Muumlduumlrluumlğuuml3 İl Sağlık Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Sağlık Grup Başkanlığı (112 Acil)4 İl Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml (155)5 Belediye6 İtfaiye (110)7 Kızılay (168)8 Muhtarlık9 Hastane ve Klinikler Aile hekimleri10 Jandarma (156)11 Zehir Danışma Merkezi (114)12 Akredite olmuş afetlerle ilgili ccedilalışmaları bulunan Sivil Toplum Kuruluşları13 Parlayıcı patlayıcı tehlikeli madde muumldahale otoriteleri14 Yerel youmlnetim hizmet birimleri15 İnşaat şirketleri iş makine parkları16 Acil durum ekipmanı sağlayan kuruluşlar17 Sigorta şirketleri ile iş birliğine gidilir
Bunlar dışında komşu binalarla acil muumldahalede karşılıklı yardımlaşma protokolleri ve ilgili kurum ve kuruluşlarla da anlaşmalar yapılmalıdır Ayrıca her yıl boumllgesel olarak resmi kuruluşlar ve komşu okulların davet edildiği ccedileşitli senaryolara goumlre duumlzenlenecek muumldahale kurtarma ve yardımlaşma tatbikatlarına da katılmak gerekir
ANLAŞMALAROumlnce herhangi bir acil durumda herhangi bir protokol yapmadan yardım alınabilecek
kurum ve kuruluşların irtibat bilgileri belirlenmelidir Ardından afet ve acil durum anlarında karşılıklı yardım ve işbirliği iccedilin protokoller ihtiyaca goumlre duumlzenlenmelidir Bu noktada şu kurumlarla işbirliği yapılmalıdır
1- Personelin hellip Komuta Merkezirsquone ulaştırılması iccedilin servis şirketleriyle2- Telefon hatlarında sorun yaşandığında oumlncelik sağlanması iccedilin Tuumlrk Telekom ve oumlzel
şirketlerle3- Telsiz kullanımı ve uydu telefonlarına youmlnelik hat anlaşmaları iccedilin ilgili kurumlarla4- Donanım altyapı network youmlnetimi iccedilin hellip ile5- Komuta Merkezi yiyecek-iccedilecek desteği iccedilin yemek firmalarıyla6- Komuta Merkezi personelinin barınması amacıyla yakın otellerle7- Deprem anında yoğun destek vermeleri iccedilin guumlvenlik şirketleriyle8- Deprem buumlyuumlkluumlğuuml yuumlksek olan senaryolarda kuruma gelen ihbarların karşılanması
amacıyla arama merkezi şirketiyle9- Uzman temini konusunda muumlhendis odaları ve dernekleriyle10- Ccedilalışan desteği verilmesi konusunda işbirliği sigorta şirketleriyle11- Afet durumundaki kargaşa ve yoğunluktan etkilenmemek amacıyla kurye ve kargo
şirketleriyle12- Avans ve tazminat oumldemelerinin kısa surede gerccedilekleştirilebilmesi ve gezici uydu
şubelerinden işlem yapılabilmesi iccedilin bankalarla
OKULDA TAHLİYE TATBİKATLARI YAPILIRKEN DİKKAT EDİLİCEK HUSUSLARYangın veya Şiddetli bir depremde uygulanacak Bina Tahliyesidir Okul İdaresi (Merkezi İdari Grup)
Sayfa 33 45
1 Bina tahliyesi iccedilin Yangın alarmını ccedilalıştırılır Oumlğrenciler ve okul ccedilalışanlarına iccedileride kalmalarını veya sığınma alanlarına gitmeleri anons edilir2 Durum uygunsa tuumlm kapı ve pencereleri kapatılır ( yangın durumunda)3 Durum uygunsa havalandırma sistemini kapatılır(Yangın kapıları kapatılır)4 Toplanma Alanında oumlğrencilerle haberleşme devamlılığı sağlanır(oumlrneğin ldquoGuumlvenli bir Yere Sığınrdquo Binaya Geri Doumln Yerinde Sığın Oumlğrenci Teslimi ya da acil durum veya tatbikat sona erdiğinde Tehlike Geccedilti anonsunun yapılması)
Tuumlm PersonelOumlnceden sınıflarda yangın ve deprem proseduumlrlerinin nasıl uygulanacağına dair tatbikat
yapılır Tahliye esnasında oumlzel yardıma ihtiyacı olacak oumlğrencilerle personel belirlenir Ziyaretccedililere yardımcı olunma konusunda da hazırlık yapılır Oumlğrencilere Bina Tahliyesi Talimatlarına Uymaları Hatırlatılır
D İ K K A TDoumlnme İtme Konuşma Koşma Acele Etme Takip Et
Oumlğrenciler tek veya ikişerli sıra halinde dışarı ccedilıkarılır Oumlzel yardıma muhtaccedil oumlğrenci ve personele yardım edilip edilmediği kontrol edilir Oumlğrencilere cep telefonlarını KULLANMAMALARI ve hatları meşgul etmemeleri gerektiği hatırlatılır Karşılaşılan her tehlikeye youmlnelik farklı acil durum proseduumlruuml hakkında oumlnceden goumlruumlşuumlluumlr ve uumlzerinde karara varılırBaşlıca beş farklı seccedilenek bulunur1 Bina Tahliyesi 2 Yerinde Sığınmak 3 Bir araya Toplanıp Dışarıda Barınmak 4 Guumlvenli bir Yere Sığınmak 5 KilitlenTecrit Proseduumlrlerin her biri değerlendirilir ya aynı şekilde yada uygun biccedilimde değiştirilerek uygulamaya konur Tehlike geccediltiğinde ve ortam guumlvenli olduğunda oumlğrenciler sınıflara doumlnebilir veya Okul Afet ve Acil Durum Oumlğrenci Teslim Proseduumlruuml uygulanabilir
DİKKAT PLANLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ İşin oumlzuuml Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlar bir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilen dersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilip guumlncelleştirilecektir
Sayfa 34 45
Sayfa 35 45
YANGIN TALİMATI (EK-3) (200712937 KARAR SAYILI BİNALARIN YANGINDAN KORUNMASI HAKKINDA YOumlNETMELİK ESASLARINA GOumlRE
HAZIRLANMIŞTIR)1A- YANGINA KARŞI AŞAĞIDAKİ OumlNLEMLERİ ALINIZ1-BİNANIZDAKİ BACA VE BORULARI ZAMANINDA TEMİZLE- YİNİZ2-SİGARANIZI İYİCE SOumlNDUumlRUumlP SİGARA TABLASINA ATINIZ3-CcedilATI ARALARINDA ELEKTRİK TESİSATIYANICI PARLAYICI PATLAYICI MADDE BALANDURMAYINIZ4-İZİNSİZ ELEKTRİK LPG GAZLI OCAK SOBA VB KULLANMA-YINIZ5- ELEKTRİK TESİSATI İŞLERİNİ MUTLAKA EHLİYETLİ KİŞİLERE YAPTIRINIZ6-ELEKTRİK TESİSATININ FENNİ MUAYENESİNİ YAPTIRINIZ7-ELEKTRİK SİGORTALARINI OTOMATİK HALE GETİRİNİZ8-YANGIN SOumlNDUumlRME CİHAZ VE MALZEMELERİNİ HER AN KULLANILIR HALDE BULUNDURUNUZ9- MESAİ BİTİMİ BUumlTUumlN ODALARI KONTROL ETTİRİNİZ10 ARŞİV VE ANBARLARDA SOBA KULLANMAYINIZ11-SİGARA İCcedilİLMESİ YASAK OLAN YERLERDE SİGARA İCcedilME-YİNİZ12- BUumlTUumlN PERSONELİ YANGIN KONUSUNTA EĞİTİNİZ13- YANGIN KACcedilIŞ YOLLARINI KULLANILIR HALDE TUTUNUZ
2B- YANGIN ANINDA AŞAĞIDAKİ İŞLEMLERİ YAPINIZ1-TELAŞLANMAYINIZYANGINI CcedilEVRENİZE VE SORUMLU KİŞİLERE DUYURUNUZ (CcedilANZİLALARMSES VB İLE)2-İTFAİYEYE HABER VERİNİZ (TEL 110)3-ADRESİ EN KISA VE DOĞRU OLARAK BİLDİRİNİZ4-YANGIN CİNSİNİ BİLDİRİNİZ (BİNABACAAKARYAKITELEKTRİK MOTORLU ARACcedil VB)5- İTFAİYE GELİNCEYE KADAR YANGINI SOumlNDUumlRMEK İCcedilİN ELDE MEVCUT ARACcedil GERECcedilTEN FAYDALANMAYA CcedilALIŞINIZ6-YANGININ YAYILMASINI OumlNLEMEK İCcedilİN KAPI VE PENCERELERİ KAPATINIZ KİLİTLEMEYİNİZYANICI MADDELERİ UZAKLAŞTIRINIZ7-OumlNCE CANLILARI SONRA KIYMETLİ EVRAK VE MALZEMEYİ KURTARINIZ8-BUNLARI YAPARKEN KENDİNİZİ VE BAŞKALARINI RİSKE ATMAYINIZ9- YANGIN SOumlNDUumlRME EKİPLERİ VEYA ŞEHİR İTFAİYESİ GELDİKTEN SONRA ONLARIN EMRİNE GİRİNİZ10-HASTA VE YARALILARA İLKYARDIM YAPINIZZEMİNE ULAŞMAMIŞ ASAN-SOumlRLER İLE YANGIN MOTOPOMPLARI HARİCcedil ELEKTRİKLERİ KESİNİZ
C LUumlZUMLU TELEFONLARİTFAİYE 110 BİNA KORUMA AMİRİ ELEKTRİK 186POLİS İMDAT 155 SU 185AMBULANS 112 DOĞAL GAZJANDARMA İMDAT 156
EYANGIN CcedilIKIŞ SEBEPLERİ1 TALİMAT VE EMİRLERE UYMAMAKTAN2 BİLGİSİZLİKTEN3 İHMALDEN4 SABOTAJ HAREKETLERİNDEN5 SICcedilRAMA VE KAZALARDAN6 ELEKTRİK ARKI VE KONTAĞINDAN
D YANGIN SOumlNDUumlRME CİHAZININ KULLANILIŞI1- CİHAZI YANGIN YERİNE GETİRİNİZRUumlZGARI ARKANIZA
ALINIZ2- ATEŞE MUumlMKUumlN OLDUĞUNCA YAKLAŞINIZ3- TETİK MEKANİZMASINI KİLİTLEYEN PİMİ CcedilIKARTINIZ
VEYA KARBONDİ- OKSİTTUumlPUumlNUumlN (KUumlCcedilUumlK TUumlP) VALFİNİ SOLA DOĞRU CcedilEVİREREK ACcedilINIZ
4- TETİĞE SONUNA KADAR BASARAK CcedilIKAN GAZI VEYA TOZU YANGININ DOĞDUĞU YERE PUumlSKUumlRTUumlNUumlZ
5- YANGINI OumlN TARAFTAN ARKAYA DOĞRU SOumlNDUumlRUumlNUumlZ
6- YANGINI SOumlNDUumlĞUumlNDEN EMİN OLMADAN TERK ETMEYİNİZ
7- TOZLU CİHAZLARI TOZ BİTENE KADAR BOŞALTINIZ
F YANGIN CcedilALIŞMA SAATLERİ İCcedilİNDE OLURSA1- HABER VERME YANGINI İLK GOumlREN KİMSE ALARM ZİL
TELEFON BAĞIRARAK VB HAREKETE GECcedilİRMEKLE BERABER TELEFONLA İTFAİYEYE HABER VERİR
2- EKİPLERİN GOumlREVLERİ SOumlNDUumlRME EKİBİ YANGININ CcedilIKTIĞI YERİN UumlST VE YANLARINDAKİ ODALARDA TERTİBAT ALARAK YANGINI SOumlNDUumlRMEYE CcedilALIŞIR KURTARMA EKİBİ VARSA OumlNCE CANLILARI KURTARIR YANGINDA OumlNCELİK SIRASINA GOumlRE EVRAK VE EŞYALARI BOŞALTMAYA HAZIR HALE GETİRİR GEREKİYORSA BİNANIN HENUumlZ YANMA TEHLİKESİ OLMAYAN KISIMLARINA TAŞIYABİLİRLER YANGIN CcedilIKAN BİNANIN TAHLİYESİNE OLAY YERİNE GELEN İTFAİYE AMİRİNİN VEYA MUumlLKİYE AMİRİNİN EMRİYLE BAŞLANIR KURTARILAN EŞYA İTFAİYE AMİRİ VEYA İDARİ İŞLER BİRİM AMİRİNİN GOumlSTERECEĞİ BİR YERE TAŞINIRİLKYARDIM EKİBİ YARALI VE HASTALARA İLKYARDIM YAPARKORUMA EKİBİ YANGINDAN KURTARILAN EŞYALARI KORUR PANİK VE KARGAŞAYI OumlNLER
G YANGIN CcedilALIŞMA SAATLERİ DIŞINDA OLURSA 1- HABER VERME YANGINI İLK GOumlREN KİMSE ALARM ZİL TELEFON BAĞIRARAK VB HAREKETE GECcedilİRMEKLE BERABER TELEFONLA İTFAİYEYE HABER VERİR AYNI ZAMANDA YANGIN İHBAR TELEFONUNUN YANINDAKİ LİSTEDEN AMİRİNE VE İLGİLİLERE HABER VERİR 2GOumlREVLİLERİN HAREKET TARZIYANGIN YERİNE GELEN DAİRE MUumlDUumlRUuml İLE EKİP PERSONELİ DERHAL VAZİFELERİNE BAŞLARLAR
H YANGIN BİNANIN YAKININDA OLURSA1- BİNANIN YANGIN TEHDİTİ ALTINDAKİ TARAFINDA
BULUNAN ODALARIN PERDELERİ CcedilIKARILIR PENCERELER KAPATILIR GEREKİYORSA EVRAK DOSYA VE DİĞER EŞYALAR TEHLİKESİZ YERLERE TAŞINIR
2- CcedilATIDA KORUMA TERTİBİ ALINIR CcedilATI VE DİĞER YERLERE DUumlŞEN KIVILCIM SOumlNDUumlRUumlLUumlR AHŞAP KISIMLAR VE CcedilATI BOL SU İLE ISLATILIR 7
GOumlREVİ SOumlNDUumlRME EKİBİ KURTARMA EKİBİ KORUMA EKİBİ İLKYARDIM EKİBİ (İTFAİYE) (EMNİYET)
EKİP BAŞI EKİP PERS
EK 1 Durum Tespiti Detay Formu (Tehlike Avı)Okulun Adı Tarih BİNA BLOK ADI KAT EMEğitim MateryaliMMasaDDolapNBNote Book PC Masauumlstuuml BilY Yazıcı S Sıra K Kuumlrsuuml
Oda Derslik Laboratuvar Adı veya Nosu
Durum
EH
Durum
EH
Durum
EH
Sıra ve Masalar sabitlenmiş miSıra ve Masalar geccedilişi kapatıyor muAraccedil gereccedil ve malzemeler tehlike oluşturmayacak şekilde Yerleştirilmiş sabitlenmiş miAğır nesneler yuumlksek raflardan uzaklaş tırılmış mıVarsa yuumlksek dolaplar ve raflar sabitlenmiş miDolapların mandalı var mıMevcut PC varsa sabitlenmiş miHareketli eğitim araccedilları var mı Sabitlenmiş miAsılı elektrik teccedilhizatları (lambalar projektoumlrler vs)Sabitlenmiş miDuvara asılı materyaller sabitlenmiş miLamba askıları sağlam sabitlenmiş miTehlikeli Madde var mı Sabitlenmiş mi (ip veya ccedilıtalı )Laboratuvarlarda şişe kap ve diğer malzemeler iccedilinenvanter (doumlkuumlm) yapılmış mıOfis iccedili boumllmeler sarsıntılara karşı dayanıklı mıAcil yolları ve kapıları doğrudan dışarıya veya guumlvenli biralana accedilılıyor muAcil ccedilıkış kapıları oumlnuumlnde ccedilıkışı oumlnleyecek şeyler var mıAcil ccedilıkış yolları ve kapıları bina buumlyuumlkluumlğuumlne ve kişiSayısına uygun muAcil ccedilıkış kapıları acil durumlarda hemen ve kolaycaAccedilılabilecekler şekilde miSaydam veya yarı saydam kapılar var mı YuumlzeyleriKırılmalara karşı korunmuş muBasamak yuumlzeyleri kaygan değil ve uygun malzemedenYapılmış mıBasamakların oumlnuumlnde kaymayı oumlnleyici bantlar koyulmuş muMerdivenler uumlzerinde geccedilişi engelleyecek malzemelerEngeller kaldırılmış mıYeter sayıda yangın soumlnduumlrme ekipmanı (donanım)(YSE) var mıKolay kullanılır mıYSE goumlruumlnuumlr ve kolay erişilir yerlere konmuş muYangın konusunda eğitim almış sorumlu personel var mıYanıcı patlayıcı maddeler uygun şartlarda korunuyor muAlarm sistemleri var ccedilalışıyor duumlzenli olarak kontrol ediliyor muİlkyardım dolabı mevcut muİlkyardım dolabı yeterli ilkyardım malzeme ve ekipmanı ileteccedilhiz edilmiş mi
Sayfa 36 45
İşaret levhaları var mı Ayrıntıları iccedileriyor mu Labda guumlvenlik panoları var mı Sabit miİşaretleme levhaları yeter sayıda ve uygun yerlerde mi
EK 2 TEHLİKE PROFİLİ BELİRLEME FORMUrdquo (RİSK ANALİZİ)
Okulun adı TarihYetkili M Mekacircnİ İnsanE Eğitim
Suumlrekliği
Tehlike 1 Tehlike 2 Tehlike 3 Tehlike 4 Tehlikehellip
M İ E M İ E M İ E M İ E M İ E
ETKİLEME ŞİDDETİ
Felaket 50rsquoden fazlazarar ccedilok sayıda oumlluumlm 30guumlnden fazla suumlreli etkKritik 25 -50 zararkalıcı sakatlanmalar 2 hafta suumlreli etkiSınırlı 10 -25 zararyaralanmalar 1 hafta suumlrelietkiOumlnemsiz 10rsquodan az zarar24 saat veya daha kısa suumlreli etki
OLUŞ SIKLIĞIYuumlksek Gelecek yıldameydana gelme olasılığı100Bazen Gelecek yıldameydana gelme olasılığı10-100 veya gelecek 10yılda en az bir kezNadiren Gelecek yıldameydana gelme olasılığı1-10 veya gelecek 100yılda en az bir kezYok (ccedilok az) Gelecek 100yılda goumlruumllme olasılığı 1veya daha az
ETKİ DERECESİ24 saatten daha fazla birsuumlrede oluş uyor ve erkenuyarı yapılabilir yapılamaz12 ndash 24 saatte oluşuyor veerken uyarı yapılabilir yapılamaz6 ndash 12 saatte oluşuyor erken uyarı yapılabilir yapılamaz6 saatten kısa bir suumlredeoluşuyor erken uyarıyapılabiliryapılamazBir anda oluşuyor ve erkenuyarı yapılabiliryapılamaz
Sayfa 37 45
Tahmini Etkilenecek KişiSayısı
Tahmini Etki Suumlresi
Tahmini Tahliye Suumlresi
Hazırlık ve Oumlnlemler (E H)
EK 3 MALZEME BİLGİ FORMUYOumlNERGE1 Malzeme bilgi formu ilgili servis yetkilileri tarafından doldurulmalı malzeme ve teccedilhizat yetkilisi tarafından kontrol edilmelidir2 Form bilgileri ihtiyaccedil durumunda veya belirli aralıklarla guumlncellenmelidir3 Malzeme adları iccedilin kısa anlaşılabilir ifadeler kullanılmalıdır (levye el feneri gibi)4 Malzemeyi kullanan servis ve servis yetkilisi malzemenin kullanım alanını doğru belirlemelidir5 Servis yetkilisi malzemenin yeter sayıda olmadığını duumlşuumlnuumlyorsa notlar boumlluumlmuumlne tarih bilgisiyle birlikte yazmalı ve ihtiyaccedilları gidermelidir Giderilen ihtiyaccedillar iccedilin bilgi formu yeniden doldurulmalıdır
Malzeme ve Teccedilhizat Sorumlusu Tarih
Okul Adı
Malzeme Adı
Kullanım Servisi
Servis Yetkilisi
Kullanım Alanı
Adedi
Zara
r Az
alt
Aram
a -
Kurt
arm
a
Yang
ın
Soumlnd
uumlrm
e
İlk
Yard
ım
Sayfa 38 45
NOTLARTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellip
EK 4 ACİL DURUM RAPORU FORMUYOumlNERGE
1 Acil Durum Raporu bilgileri Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Kurulu Başkanı
tarafından operasyon ve lojistik servislerinden gelen bilgiler doğrultusunda doldurulur Gerekli durumlarda bir uumlst yetkiliye teslim edilir
2 Olay turu Kendi imkacircnları ile baş edilebilen durumlar iccedilin ldquoOlayrdquo yerel imkacircnlar veya
diğer kurumlardan destek alınarak baş edilebilen durumlar iccedilin ldquoAcil Durumrdquo il genelini ve eğitim suumlrekliliğini etkileyecek buumlyuumlkluumlkteki olaylar iccedilin ldquoAfetrdquo olarak tanımlanacaktır
3 Olayın Tanımı iccedilin deprem sel yangın gibi genel tanımlama yapılacaktır
4 Bina ve muumldahale bilgileri ilgili servislerden gelen bilgiler doğrultusunda
doldurulacaktır5 Olay anında veya sonrasında ortaya ccedilıkan acil ihtiyaccedillar ile diğer
bilgiler detayları ileilgili alana Olay Tarihi Olay Tarihi
Okul Adı Bina Adı
Kat Sayısı Rapor Yetkilisi Tel
Bina Adı Olayın Tuumlruuml Olay Acil Durum Afet Olayın Tanımı --- --- ---
Muumldahale Bilgileri
Okul İmkacircnları ile Muumldahale edildi ____ Evet ____ Hayır
Başka kurum desteği ile Muumldahale edildi ____ Evet ____ Hayır
Destek veren kurum adı _________________________
Sayfa 39 45
Tıbbi desteğe ihtiyacı olan ki1048826i sayısı ____ ____ Yok
Yaralı Sayısı ____ ____ YokYaralı Durumu ____ Ağır ____ HafifKurtarılmayı bekleyen kişi sayısı ____ ____ YokKurtarılmayı bekleyenlerin kişi (ler) _____ Bina iccedilinde ____ DiğerDiğer
Bina Bilgileri
Yangın ____ Evet ____ HayırBinadaki Hasar Durumu ____ Az ____ Orta ____ Ağır ____ YokTehlikeli Madde Riski ____ Evet ____ Hayır ____ Kısmen (kat)
Acil İhtiyaccedillar (kurtarma tadilat vs)
Diğer Accedilıklamalar
EK 5 ZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARI FORMUYOumlNERGE
1 Zarar Azaltma ccedilalışmalarının yapılması ve suumlrduumlruumllebilirliğinin sağlanması amacıyla
aşağıdaki bilgileri belirleyeceğiniz aralıklarla doldurunuz2 Uygulama tarihinde gerccedilekleşen veya yarım kalan ccedilalışmaları ilgili
alana accedilıklamalarıile birlikte yazınız
3 Uygulama surecinde oluşan durumlar ile uygulama tarihinde gerccedilekleştirilemeyen
ccedilalışmaları ldquoNotlarrdquo kısmına tarih bilgisi ile birlikte yazınız
Okul Adı
Tarih
Bina Adı
TehlikeAdı
Tehlike TuumlruumlAlınmasıGerekenOumlnlem
OumlnemDerecesi
(1-4)Planlanma
TarihiUygulama
Tarihi AccedilıklamaYapısı
Yapısal
değil
Diğer
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
Sayfa 40 45
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
NOTLAR
Tarih hellip hellip hellip
Tarih hellip hellip hellip
Tarih hellip hellip hellip
EK 6 Yardım İstenebilecek Bazı Kamu Kurum ve Kuruluşları
18 Valilik ve veya Kaymakamlık19 İl Afet ve Acil Durum Muumlduumlrluumlğuuml20 İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml21 İl Sağlık Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Sağlık Grup Başkanlığı (112 Acil)22 İl Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml (155)23 Belediye24 İtfaiye (110)25 Kızılay26 Muhtarlık27 Hastane ve Klinikler Aile hekimleri28 Arama Kurtarma Birlik Muumlduumlrluumlğuuml29 Jandarma (156)30 Zehir Danışma Merkezi (114)31 Akredite olmuş afetlerle ilgili ccedilalışmaları bulunan Sivil Toplum
Kuruluşları
EK 7 Afet ve Acil Duruma Goumlre İzlenecek Yol
Sayfa 41 45
Afet veya Acil Durum Davranış Şekli
Deprem Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun Deprem bitince binayı tahliye edin
YangınYangın alarmı vererek binayı tahliye edinUumlzerinizdeki giysiler alev aldıysa Dur ndash Yat - Yuvarlan
Duman
Mahsur kaldıysan yerinde sığın Değilse binayı boşaltDuman tabakasının altında kalabilmek iccedilin suumlruumlnerekilerleyeceğini unutma
Tehlikeli madde sızıntısı Yerinde sığınak veya emniyetli bir yere tahliye
Bomba veya Bomba tehdidi Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun veya Tahliye
Şiddet olayları Kilitlen Tecrit
Patlama Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun
Sel Emniyetli bir tahliye veya yerinde sığınak (binaların uumlst katında)
Şuumlpheli veya bilinmeyen şahıslar
Tehdit unsuru değerlendirilerek hemen polis aranır
FırtınaYerinde sığın eğer oumlğrenciler okul bahccedilesinde iseiccedileri tahliye yapılır
EK 8 Temel Davranış Biccedilimleri1- Ccediloumlk ndash Kapan - Tutun2- Yerinde Sığınma3- Tahliye4- KilitlenTecrit1- Ccedilok ndash Kapan ndash Tutun Dizlerimizin uumlstuumlne ccediloumlkerek bedenimizin kapladığı alan olabildiğince kuumlccediluumlltuumllmeye kapanarak başımızı ensemizi ve yuumlzuumlmuumlzuuml korumaya ve eşya ile birlikte hareket etmek iccedilinde tutunma yapmamıza denir2- Yerinde Sığınma Tahliye gerektirmeyen veya buna yeterli zaman olmayan durumlarda uygulanır Genellikle tehlikeli madde sızıntısı teroumlr saldırısı ve şiddetli fırtına gibi durumlarda uygulanır Dışarı ccedilıkılmanız soumlylenene kadar iccedilerde kalınır ve dışarıdan hava girişi oumlnlenir3- Tahliye Bulunduğunuz yeri boşaltmanız demektir4- KilitlenTecrit Bulunduğunuz mekacircndan ayrılmanın guumlvenli olmadığı
Sayfa 42 45
durumlarda korunaklı bir şekilde saklanılmasıdırEK 9 Planda Olması Gereken Haritalar
1 Okul ccedilevresinin haritası2 Okul yerleşkesinin haritası3 Katların haritası4 Tahliye yolu5 Toplanma boumllgesi6 Afete youmlnelik ekipmanın (takım donanımın) bulunduğu yerler
TABLOLAR Tablo 1 Genel bilgiler formuTablo 2 Risk Seviyesine Goumlre Derecelendirme FormuTablo 3 Risk Seviyesine Goumlre MatrisTablo 4 Plandaki Oumlncelik Seviyesi EKLEREK 1 Durum Tespiti Detay Formu (Tehlike Avı)EK 2 Tehlike Profili Belirleme Formurdquo (Risk Analizi) EK 3 Malzeme Bilgi FormuEK 4 Acil Durum Raporu FormuEK 5 Zarar Azaltma Ccedilalışmaları FormuEK 6 Yardım İstenebilecek Bazı Kamu Kurum ve KuruluşlarıEK 7 Afet ve Acil Duruma Goumlre İzlenecek YolEK 8 Temel Davranış BiccedilimleriEK 9 Planda Olması Gereken Haritalar EK HARİTALAREK91 Okul Ccedilevresinin HaritasıEK92 Okul Yerleşkesinin HaritasıEK93 Katların KrokisiEK94 Tahliye Yolu KrokisiEK95 Toplanma Boumllgesi KrokisiEK96 Afete Youmlnelik Ekipmanın Bulunduğu Yerleri Goumlsteren HaritaNOT Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı hazırlanırken sayfaların kaymamasına dikkat edilmelidir Planla birlikti yayınlanan oumlrnek okul krokilerinden faydalanınız
2014- 2015 YILI OKULUMUZUN PERSONEL İKAMETGAcircH ADRES BİLGİLERİ
SN ADI VE SOYADIOKULDAKİ
BRANŞ VEYA GOumlREVİ
CEP TELF E ndashPOSTA ADRESİ VEYA İKAMETGAcircH ADRESİ İMZA
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Sayfa 43 45
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
34
35
HAZIRLYAN UYGUNDUR hellip03 2015 hellip032015
Muumlduumlr Yard Okul Muumlduumlruuml
OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİM PLANI HAZIRLANIRKEN DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR 1Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlanırken Sayfaların kaymamasına DİKKAT edilmeli
2 Planın hazırlanması uygulanması ve palanda goumlrev alan ve okulda goumlrev yapan buumltuumln personel plan hakkında bilgilendirilmelidir
3 Plan baştan sonuna kadar dikkatle okunması ve okulun fiziki yapısı goumlz oumlnuumlne alınarak yetkililerin goumlruumlşlerinin değerlendirilmesi gerekmektedir İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml tarafından Yayınlanan ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquonınrdquo sadece sizlere yardımcı olmak iccedilin yapıldığını tavsiye niteliği taşıdığı unutulmamalıdır
4 Her okul kendi okulunun fiziksel altyapısını ve koşullarını goumlz oumlnuumlnde bulundurarak planını hazırlamalıdır
5 Muumlduumlrluumlğuumlmuumlz tarafından yayınlanan Plan dışında başka illere ait palanlar internet ortamından dirilerek Okul Afet ve Acil Durum Planı hazırlanmamalıdır Muumlduumlrluumlğuumlmuumlz tarafından yayınlanan plan temel alınarak okulunuza uyarlanmalıdır
Sayfa 44 45
7 Plan ekinde bulunan buumltuumln ekler dikkatlilce okunarak doldurulmalıdır8 Plan ekinde yayınlanan Oumlrnek Krokiler nazara alınarak okulunuzun ihata duvarları iccedilerisinde bulunan
okulunuz ve okulunuza ait ek binaların krokileri bilgisayar ortamında veya ccedilok duumlzguumln ve anlaşılır bir tarzda kat planları uumlzerinde sığınak yangın dolabı yangın alarm butonu elektrik panolarının yangın soumlnduumlrme cihazları toplanma yerleri Malzeme depoların kolaylıkla anlaşılır bir tarzda farklı işaretlerle ve renkli kalemle goumlsterilmesi gerekmektedir
9 Planlar ikişer nuumlsha halinde hazırlanmalı Bir nuumlshası okulda kalacak bir nuumlshasırsquoda İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne elden teslim edilecek
10 Merkeze bağlı İlccedileler Planları uumlccediler nuumlsha halinde hazırlamalı Bir nuumlshası İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne elden teslim edilecek Bir nuumlshası okulda kalacak bir nuumlshası da İlccedile Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne teslim edilecek
11 İşin oumlzuuml Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlar bir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilen dersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilip guumlncelleştirilecektir
12Planın Hazırlaması esnasında bilmediğiniz hususlar hakkında Başbakanlık ldquoAfet ve Acil Durum Youmlnetimi Başkanlığı tarafından internet ortamında yayınlanan şu kaynaklardan faydalanınız
1) ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlama Kılavuzurdquo2) ldquoOn Adımda ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlama Kılavuzurdquo 3) ldquoOkullarda Afete Hazırlıkrdquo4) ldquoOkullarda Afet ve Acil Durum Youmlnetim El Kitabırdquo
5) ldquoEğitim Kurumları iccedilin Afet Acil Yardım Planlama Rehberirdquo13 Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları hazırlanmasında okul ve kurum Muumlduumlruuml Okul Afet ve Acil
Durum Youmlnetim Planrsquoları Eğitimini almış olan Muumlduumlr Yardımcısı başta olmak uumlzere Anaokullarında Anasınıfı Oumlğretmeni İlkokullarda Sınıf Oumlğretmeni Ortaokullarda Sosyal Bilgiler Oumlğretmeni Lise ve Mesleki okullarda Coğrafya Oumlğretmenleri sorumlukları dacirchilinde hazırlanmalıdır
14 Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları Muumlduumlrluumlğuumln okulunuzdan planrsquoları istemesi halinde İVEDELİKLE en geccedil bir hafta iccedilerisinde mesai guumlnuumlnde planlar teslim edilmelidir
helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipMUumlDUumlRLUumlĞUuml
İş bu Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planırsquonda goumlrev alan ve okulumuzda bulunan tuumlm personel plan hakkında bilgilendirilmiş olup plan ( ) Sayfadan İbarettir
Okul Muumlduumlruuml ndash İmza Muumlhuumlr 2015
Sayfa 45 45
İŞBİRLİĞİNE GİDİLECEK KURUM VE KURULUŞLARBir afet anında birccedilok okul dışı kaynağa ihtiyaccedil duyulacaktır Bazı durumlarda aşağıda
belirtilen kurumlarla oumlnceden ilişkiye geccedililmesi ve anlaşmalar yapılması gerekebilir
1 Youmlredeki bakanlık valilik ve kaymakamlıkların ilgili birimleri2 İl Afet ve Acil Durum Muumlduumlrluumlğuuml3 İl Sağlık Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Sağlık Grup Başkanlığı (112 Acil)4 İl Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml (155)5 Belediye6 İtfaiye (110)7 Kızılay (168)8 Muhtarlık9 Hastane ve Klinikler Aile hekimleri10 Jandarma (156)11 Zehir Danışma Merkezi (114)12 Akredite olmuş afetlerle ilgili ccedilalışmaları bulunan Sivil Toplum Kuruluşları13 Parlayıcı patlayıcı tehlikeli madde muumldahale otoriteleri14 Yerel youmlnetim hizmet birimleri15 İnşaat şirketleri iş makine parkları16 Acil durum ekipmanı sağlayan kuruluşlar17 Sigorta şirketleri ile iş birliğine gidilir
Bunlar dışında komşu binalarla acil muumldahalede karşılıklı yardımlaşma protokolleri ve ilgili kurum ve kuruluşlarla da anlaşmalar yapılmalıdır Ayrıca her yıl boumllgesel olarak resmi kuruluşlar ve komşu okulların davet edildiği ccedileşitli senaryolara goumlre duumlzenlenecek muumldahale kurtarma ve yardımlaşma tatbikatlarına da katılmak gerekir
ANLAŞMALAROumlnce herhangi bir acil durumda herhangi bir protokol yapmadan yardım alınabilecek
kurum ve kuruluşların irtibat bilgileri belirlenmelidir Ardından afet ve acil durum anlarında karşılıklı yardım ve işbirliği iccedilin protokoller ihtiyaca goumlre duumlzenlenmelidir Bu noktada şu kurumlarla işbirliği yapılmalıdır
1- Personelin hellip Komuta Merkezirsquone ulaştırılması iccedilin servis şirketleriyle2- Telefon hatlarında sorun yaşandığında oumlncelik sağlanması iccedilin Tuumlrk Telekom ve oumlzel
şirketlerle3- Telsiz kullanımı ve uydu telefonlarına youmlnelik hat anlaşmaları iccedilin ilgili kurumlarla4- Donanım altyapı network youmlnetimi iccedilin hellip ile5- Komuta Merkezi yiyecek-iccedilecek desteği iccedilin yemek firmalarıyla6- Komuta Merkezi personelinin barınması amacıyla yakın otellerle7- Deprem anında yoğun destek vermeleri iccedilin guumlvenlik şirketleriyle8- Deprem buumlyuumlkluumlğuuml yuumlksek olan senaryolarda kuruma gelen ihbarların karşılanması
amacıyla arama merkezi şirketiyle9- Uzman temini konusunda muumlhendis odaları ve dernekleriyle10- Ccedilalışan desteği verilmesi konusunda işbirliği sigorta şirketleriyle11- Afet durumundaki kargaşa ve yoğunluktan etkilenmemek amacıyla kurye ve kargo
şirketleriyle12- Avans ve tazminat oumldemelerinin kısa surede gerccedilekleştirilebilmesi ve gezici uydu
şubelerinden işlem yapılabilmesi iccedilin bankalarla
OKULDA TAHLİYE TATBİKATLARI YAPILIRKEN DİKKAT EDİLİCEK HUSUSLARYangın veya Şiddetli bir depremde uygulanacak Bina Tahliyesidir Okul İdaresi (Merkezi İdari Grup)
Sayfa 33 45
1 Bina tahliyesi iccedilin Yangın alarmını ccedilalıştırılır Oumlğrenciler ve okul ccedilalışanlarına iccedileride kalmalarını veya sığınma alanlarına gitmeleri anons edilir2 Durum uygunsa tuumlm kapı ve pencereleri kapatılır ( yangın durumunda)3 Durum uygunsa havalandırma sistemini kapatılır(Yangın kapıları kapatılır)4 Toplanma Alanında oumlğrencilerle haberleşme devamlılığı sağlanır(oumlrneğin ldquoGuumlvenli bir Yere Sığınrdquo Binaya Geri Doumln Yerinde Sığın Oumlğrenci Teslimi ya da acil durum veya tatbikat sona erdiğinde Tehlike Geccedilti anonsunun yapılması)
Tuumlm PersonelOumlnceden sınıflarda yangın ve deprem proseduumlrlerinin nasıl uygulanacağına dair tatbikat
yapılır Tahliye esnasında oumlzel yardıma ihtiyacı olacak oumlğrencilerle personel belirlenir Ziyaretccedililere yardımcı olunma konusunda da hazırlık yapılır Oumlğrencilere Bina Tahliyesi Talimatlarına Uymaları Hatırlatılır
D İ K K A TDoumlnme İtme Konuşma Koşma Acele Etme Takip Et
Oumlğrenciler tek veya ikişerli sıra halinde dışarı ccedilıkarılır Oumlzel yardıma muhtaccedil oumlğrenci ve personele yardım edilip edilmediği kontrol edilir Oumlğrencilere cep telefonlarını KULLANMAMALARI ve hatları meşgul etmemeleri gerektiği hatırlatılır Karşılaşılan her tehlikeye youmlnelik farklı acil durum proseduumlruuml hakkında oumlnceden goumlruumlşuumlluumlr ve uumlzerinde karara varılırBaşlıca beş farklı seccedilenek bulunur1 Bina Tahliyesi 2 Yerinde Sığınmak 3 Bir araya Toplanıp Dışarıda Barınmak 4 Guumlvenli bir Yere Sığınmak 5 KilitlenTecrit Proseduumlrlerin her biri değerlendirilir ya aynı şekilde yada uygun biccedilimde değiştirilerek uygulamaya konur Tehlike geccediltiğinde ve ortam guumlvenli olduğunda oumlğrenciler sınıflara doumlnebilir veya Okul Afet ve Acil Durum Oumlğrenci Teslim Proseduumlruuml uygulanabilir
DİKKAT PLANLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ İşin oumlzuuml Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlar bir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilen dersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilip guumlncelleştirilecektir
Sayfa 34 45
Sayfa 35 45
YANGIN TALİMATI (EK-3) (200712937 KARAR SAYILI BİNALARIN YANGINDAN KORUNMASI HAKKINDA YOumlNETMELİK ESASLARINA GOumlRE
HAZIRLANMIŞTIR)1A- YANGINA KARŞI AŞAĞIDAKİ OumlNLEMLERİ ALINIZ1-BİNANIZDAKİ BACA VE BORULARI ZAMANINDA TEMİZLE- YİNİZ2-SİGARANIZI İYİCE SOumlNDUumlRUumlP SİGARA TABLASINA ATINIZ3-CcedilATI ARALARINDA ELEKTRİK TESİSATIYANICI PARLAYICI PATLAYICI MADDE BALANDURMAYINIZ4-İZİNSİZ ELEKTRİK LPG GAZLI OCAK SOBA VB KULLANMA-YINIZ5- ELEKTRİK TESİSATI İŞLERİNİ MUTLAKA EHLİYETLİ KİŞİLERE YAPTIRINIZ6-ELEKTRİK TESİSATININ FENNİ MUAYENESİNİ YAPTIRINIZ7-ELEKTRİK SİGORTALARINI OTOMATİK HALE GETİRİNİZ8-YANGIN SOumlNDUumlRME CİHAZ VE MALZEMELERİNİ HER AN KULLANILIR HALDE BULUNDURUNUZ9- MESAİ BİTİMİ BUumlTUumlN ODALARI KONTROL ETTİRİNİZ10 ARŞİV VE ANBARLARDA SOBA KULLANMAYINIZ11-SİGARA İCcedilİLMESİ YASAK OLAN YERLERDE SİGARA İCcedilME-YİNİZ12- BUumlTUumlN PERSONELİ YANGIN KONUSUNTA EĞİTİNİZ13- YANGIN KACcedilIŞ YOLLARINI KULLANILIR HALDE TUTUNUZ
2B- YANGIN ANINDA AŞAĞIDAKİ İŞLEMLERİ YAPINIZ1-TELAŞLANMAYINIZYANGINI CcedilEVRENİZE VE SORUMLU KİŞİLERE DUYURUNUZ (CcedilANZİLALARMSES VB İLE)2-İTFAİYEYE HABER VERİNİZ (TEL 110)3-ADRESİ EN KISA VE DOĞRU OLARAK BİLDİRİNİZ4-YANGIN CİNSİNİ BİLDİRİNİZ (BİNABACAAKARYAKITELEKTRİK MOTORLU ARACcedil VB)5- İTFAİYE GELİNCEYE KADAR YANGINI SOumlNDUumlRMEK İCcedilİN ELDE MEVCUT ARACcedil GERECcedilTEN FAYDALANMAYA CcedilALIŞINIZ6-YANGININ YAYILMASINI OumlNLEMEK İCcedilİN KAPI VE PENCERELERİ KAPATINIZ KİLİTLEMEYİNİZYANICI MADDELERİ UZAKLAŞTIRINIZ7-OumlNCE CANLILARI SONRA KIYMETLİ EVRAK VE MALZEMEYİ KURTARINIZ8-BUNLARI YAPARKEN KENDİNİZİ VE BAŞKALARINI RİSKE ATMAYINIZ9- YANGIN SOumlNDUumlRME EKİPLERİ VEYA ŞEHİR İTFAİYESİ GELDİKTEN SONRA ONLARIN EMRİNE GİRİNİZ10-HASTA VE YARALILARA İLKYARDIM YAPINIZZEMİNE ULAŞMAMIŞ ASAN-SOumlRLER İLE YANGIN MOTOPOMPLARI HARİCcedil ELEKTRİKLERİ KESİNİZ
C LUumlZUMLU TELEFONLARİTFAİYE 110 BİNA KORUMA AMİRİ ELEKTRİK 186POLİS İMDAT 155 SU 185AMBULANS 112 DOĞAL GAZJANDARMA İMDAT 156
EYANGIN CcedilIKIŞ SEBEPLERİ1 TALİMAT VE EMİRLERE UYMAMAKTAN2 BİLGİSİZLİKTEN3 İHMALDEN4 SABOTAJ HAREKETLERİNDEN5 SICcedilRAMA VE KAZALARDAN6 ELEKTRİK ARKI VE KONTAĞINDAN
D YANGIN SOumlNDUumlRME CİHAZININ KULLANILIŞI1- CİHAZI YANGIN YERİNE GETİRİNİZRUumlZGARI ARKANIZA
ALINIZ2- ATEŞE MUumlMKUumlN OLDUĞUNCA YAKLAŞINIZ3- TETİK MEKANİZMASINI KİLİTLEYEN PİMİ CcedilIKARTINIZ
VEYA KARBONDİ- OKSİTTUumlPUumlNUumlN (KUumlCcedilUumlK TUumlP) VALFİNİ SOLA DOĞRU CcedilEVİREREK ACcedilINIZ
4- TETİĞE SONUNA KADAR BASARAK CcedilIKAN GAZI VEYA TOZU YANGININ DOĞDUĞU YERE PUumlSKUumlRTUumlNUumlZ
5- YANGINI OumlN TARAFTAN ARKAYA DOĞRU SOumlNDUumlRUumlNUumlZ
6- YANGINI SOumlNDUumlĞUumlNDEN EMİN OLMADAN TERK ETMEYİNİZ
7- TOZLU CİHAZLARI TOZ BİTENE KADAR BOŞALTINIZ
F YANGIN CcedilALIŞMA SAATLERİ İCcedilİNDE OLURSA1- HABER VERME YANGINI İLK GOumlREN KİMSE ALARM ZİL
TELEFON BAĞIRARAK VB HAREKETE GECcedilİRMEKLE BERABER TELEFONLA İTFAİYEYE HABER VERİR
2- EKİPLERİN GOumlREVLERİ SOumlNDUumlRME EKİBİ YANGININ CcedilIKTIĞI YERİN UumlST VE YANLARINDAKİ ODALARDA TERTİBAT ALARAK YANGINI SOumlNDUumlRMEYE CcedilALIŞIR KURTARMA EKİBİ VARSA OumlNCE CANLILARI KURTARIR YANGINDA OumlNCELİK SIRASINA GOumlRE EVRAK VE EŞYALARI BOŞALTMAYA HAZIR HALE GETİRİR GEREKİYORSA BİNANIN HENUumlZ YANMA TEHLİKESİ OLMAYAN KISIMLARINA TAŞIYABİLİRLER YANGIN CcedilIKAN BİNANIN TAHLİYESİNE OLAY YERİNE GELEN İTFAİYE AMİRİNİN VEYA MUumlLKİYE AMİRİNİN EMRİYLE BAŞLANIR KURTARILAN EŞYA İTFAİYE AMİRİ VEYA İDARİ İŞLER BİRİM AMİRİNİN GOumlSTERECEĞİ BİR YERE TAŞINIRİLKYARDIM EKİBİ YARALI VE HASTALARA İLKYARDIM YAPARKORUMA EKİBİ YANGINDAN KURTARILAN EŞYALARI KORUR PANİK VE KARGAŞAYI OumlNLER
G YANGIN CcedilALIŞMA SAATLERİ DIŞINDA OLURSA 1- HABER VERME YANGINI İLK GOumlREN KİMSE ALARM ZİL TELEFON BAĞIRARAK VB HAREKETE GECcedilİRMEKLE BERABER TELEFONLA İTFAİYEYE HABER VERİR AYNI ZAMANDA YANGIN İHBAR TELEFONUNUN YANINDAKİ LİSTEDEN AMİRİNE VE İLGİLİLERE HABER VERİR 2GOumlREVLİLERİN HAREKET TARZIYANGIN YERİNE GELEN DAİRE MUumlDUumlRUuml İLE EKİP PERSONELİ DERHAL VAZİFELERİNE BAŞLARLAR
H YANGIN BİNANIN YAKININDA OLURSA1- BİNANIN YANGIN TEHDİTİ ALTINDAKİ TARAFINDA
BULUNAN ODALARIN PERDELERİ CcedilIKARILIR PENCERELER KAPATILIR GEREKİYORSA EVRAK DOSYA VE DİĞER EŞYALAR TEHLİKESİZ YERLERE TAŞINIR
2- CcedilATIDA KORUMA TERTİBİ ALINIR CcedilATI VE DİĞER YERLERE DUumlŞEN KIVILCIM SOumlNDUumlRUumlLUumlR AHŞAP KISIMLAR VE CcedilATI BOL SU İLE ISLATILIR 7
GOumlREVİ SOumlNDUumlRME EKİBİ KURTARMA EKİBİ KORUMA EKİBİ İLKYARDIM EKİBİ (İTFAİYE) (EMNİYET)
EKİP BAŞI EKİP PERS
EK 1 Durum Tespiti Detay Formu (Tehlike Avı)Okulun Adı Tarih BİNA BLOK ADI KAT EMEğitim MateryaliMMasaDDolapNBNote Book PC Masauumlstuuml BilY Yazıcı S Sıra K Kuumlrsuuml
Oda Derslik Laboratuvar Adı veya Nosu
Durum
EH
Durum
EH
Durum
EH
Sıra ve Masalar sabitlenmiş miSıra ve Masalar geccedilişi kapatıyor muAraccedil gereccedil ve malzemeler tehlike oluşturmayacak şekilde Yerleştirilmiş sabitlenmiş miAğır nesneler yuumlksek raflardan uzaklaş tırılmış mıVarsa yuumlksek dolaplar ve raflar sabitlenmiş miDolapların mandalı var mıMevcut PC varsa sabitlenmiş miHareketli eğitim araccedilları var mı Sabitlenmiş miAsılı elektrik teccedilhizatları (lambalar projektoumlrler vs)Sabitlenmiş miDuvara asılı materyaller sabitlenmiş miLamba askıları sağlam sabitlenmiş miTehlikeli Madde var mı Sabitlenmiş mi (ip veya ccedilıtalı )Laboratuvarlarda şişe kap ve diğer malzemeler iccedilinenvanter (doumlkuumlm) yapılmış mıOfis iccedili boumllmeler sarsıntılara karşı dayanıklı mıAcil yolları ve kapıları doğrudan dışarıya veya guumlvenli biralana accedilılıyor muAcil ccedilıkış kapıları oumlnuumlnde ccedilıkışı oumlnleyecek şeyler var mıAcil ccedilıkış yolları ve kapıları bina buumlyuumlkluumlğuumlne ve kişiSayısına uygun muAcil ccedilıkış kapıları acil durumlarda hemen ve kolaycaAccedilılabilecekler şekilde miSaydam veya yarı saydam kapılar var mı YuumlzeyleriKırılmalara karşı korunmuş muBasamak yuumlzeyleri kaygan değil ve uygun malzemedenYapılmış mıBasamakların oumlnuumlnde kaymayı oumlnleyici bantlar koyulmuş muMerdivenler uumlzerinde geccedilişi engelleyecek malzemelerEngeller kaldırılmış mıYeter sayıda yangın soumlnduumlrme ekipmanı (donanım)(YSE) var mıKolay kullanılır mıYSE goumlruumlnuumlr ve kolay erişilir yerlere konmuş muYangın konusunda eğitim almış sorumlu personel var mıYanıcı patlayıcı maddeler uygun şartlarda korunuyor muAlarm sistemleri var ccedilalışıyor duumlzenli olarak kontrol ediliyor muİlkyardım dolabı mevcut muİlkyardım dolabı yeterli ilkyardım malzeme ve ekipmanı ileteccedilhiz edilmiş mi
Sayfa 36 45
İşaret levhaları var mı Ayrıntıları iccedileriyor mu Labda guumlvenlik panoları var mı Sabit miİşaretleme levhaları yeter sayıda ve uygun yerlerde mi
EK 2 TEHLİKE PROFİLİ BELİRLEME FORMUrdquo (RİSK ANALİZİ)
Okulun adı TarihYetkili M Mekacircnİ İnsanE Eğitim
Suumlrekliği
Tehlike 1 Tehlike 2 Tehlike 3 Tehlike 4 Tehlikehellip
M İ E M İ E M İ E M İ E M İ E
ETKİLEME ŞİDDETİ
Felaket 50rsquoden fazlazarar ccedilok sayıda oumlluumlm 30guumlnden fazla suumlreli etkKritik 25 -50 zararkalıcı sakatlanmalar 2 hafta suumlreli etkiSınırlı 10 -25 zararyaralanmalar 1 hafta suumlrelietkiOumlnemsiz 10rsquodan az zarar24 saat veya daha kısa suumlreli etki
OLUŞ SIKLIĞIYuumlksek Gelecek yıldameydana gelme olasılığı100Bazen Gelecek yıldameydana gelme olasılığı10-100 veya gelecek 10yılda en az bir kezNadiren Gelecek yıldameydana gelme olasılığı1-10 veya gelecek 100yılda en az bir kezYok (ccedilok az) Gelecek 100yılda goumlruumllme olasılığı 1veya daha az
ETKİ DERECESİ24 saatten daha fazla birsuumlrede oluş uyor ve erkenuyarı yapılabilir yapılamaz12 ndash 24 saatte oluşuyor veerken uyarı yapılabilir yapılamaz6 ndash 12 saatte oluşuyor erken uyarı yapılabilir yapılamaz6 saatten kısa bir suumlredeoluşuyor erken uyarıyapılabiliryapılamazBir anda oluşuyor ve erkenuyarı yapılabiliryapılamaz
Sayfa 37 45
Tahmini Etkilenecek KişiSayısı
Tahmini Etki Suumlresi
Tahmini Tahliye Suumlresi
Hazırlık ve Oumlnlemler (E H)
EK 3 MALZEME BİLGİ FORMUYOumlNERGE1 Malzeme bilgi formu ilgili servis yetkilileri tarafından doldurulmalı malzeme ve teccedilhizat yetkilisi tarafından kontrol edilmelidir2 Form bilgileri ihtiyaccedil durumunda veya belirli aralıklarla guumlncellenmelidir3 Malzeme adları iccedilin kısa anlaşılabilir ifadeler kullanılmalıdır (levye el feneri gibi)4 Malzemeyi kullanan servis ve servis yetkilisi malzemenin kullanım alanını doğru belirlemelidir5 Servis yetkilisi malzemenin yeter sayıda olmadığını duumlşuumlnuumlyorsa notlar boumlluumlmuumlne tarih bilgisiyle birlikte yazmalı ve ihtiyaccedilları gidermelidir Giderilen ihtiyaccedillar iccedilin bilgi formu yeniden doldurulmalıdır
Malzeme ve Teccedilhizat Sorumlusu Tarih
Okul Adı
Malzeme Adı
Kullanım Servisi
Servis Yetkilisi
Kullanım Alanı
Adedi
Zara
r Az
alt
Aram
a -
Kurt
arm
a
Yang
ın
Soumlnd
uumlrm
e
İlk
Yard
ım
Sayfa 38 45
NOTLARTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellip
EK 4 ACİL DURUM RAPORU FORMUYOumlNERGE
1 Acil Durum Raporu bilgileri Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Kurulu Başkanı
tarafından operasyon ve lojistik servislerinden gelen bilgiler doğrultusunda doldurulur Gerekli durumlarda bir uumlst yetkiliye teslim edilir
2 Olay turu Kendi imkacircnları ile baş edilebilen durumlar iccedilin ldquoOlayrdquo yerel imkacircnlar veya
diğer kurumlardan destek alınarak baş edilebilen durumlar iccedilin ldquoAcil Durumrdquo il genelini ve eğitim suumlrekliliğini etkileyecek buumlyuumlkluumlkteki olaylar iccedilin ldquoAfetrdquo olarak tanımlanacaktır
3 Olayın Tanımı iccedilin deprem sel yangın gibi genel tanımlama yapılacaktır
4 Bina ve muumldahale bilgileri ilgili servislerden gelen bilgiler doğrultusunda
doldurulacaktır5 Olay anında veya sonrasında ortaya ccedilıkan acil ihtiyaccedillar ile diğer
bilgiler detayları ileilgili alana Olay Tarihi Olay Tarihi
Okul Adı Bina Adı
Kat Sayısı Rapor Yetkilisi Tel
Bina Adı Olayın Tuumlruuml Olay Acil Durum Afet Olayın Tanımı --- --- ---
Muumldahale Bilgileri
Okul İmkacircnları ile Muumldahale edildi ____ Evet ____ Hayır
Başka kurum desteği ile Muumldahale edildi ____ Evet ____ Hayır
Destek veren kurum adı _________________________
Sayfa 39 45
Tıbbi desteğe ihtiyacı olan ki1048826i sayısı ____ ____ Yok
Yaralı Sayısı ____ ____ YokYaralı Durumu ____ Ağır ____ HafifKurtarılmayı bekleyen kişi sayısı ____ ____ YokKurtarılmayı bekleyenlerin kişi (ler) _____ Bina iccedilinde ____ DiğerDiğer
Bina Bilgileri
Yangın ____ Evet ____ HayırBinadaki Hasar Durumu ____ Az ____ Orta ____ Ağır ____ YokTehlikeli Madde Riski ____ Evet ____ Hayır ____ Kısmen (kat)
Acil İhtiyaccedillar (kurtarma tadilat vs)
Diğer Accedilıklamalar
EK 5 ZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARI FORMUYOumlNERGE
1 Zarar Azaltma ccedilalışmalarının yapılması ve suumlrduumlruumllebilirliğinin sağlanması amacıyla
aşağıdaki bilgileri belirleyeceğiniz aralıklarla doldurunuz2 Uygulama tarihinde gerccedilekleşen veya yarım kalan ccedilalışmaları ilgili
alana accedilıklamalarıile birlikte yazınız
3 Uygulama surecinde oluşan durumlar ile uygulama tarihinde gerccedilekleştirilemeyen
ccedilalışmaları ldquoNotlarrdquo kısmına tarih bilgisi ile birlikte yazınız
Okul Adı
Tarih
Bina Adı
TehlikeAdı
Tehlike TuumlruumlAlınmasıGerekenOumlnlem
OumlnemDerecesi
(1-4)Planlanma
TarihiUygulama
Tarihi AccedilıklamaYapısı
Yapısal
değil
Diğer
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
Sayfa 40 45
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
NOTLAR
Tarih hellip hellip hellip
Tarih hellip hellip hellip
Tarih hellip hellip hellip
EK 6 Yardım İstenebilecek Bazı Kamu Kurum ve Kuruluşları
18 Valilik ve veya Kaymakamlık19 İl Afet ve Acil Durum Muumlduumlrluumlğuuml20 İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml21 İl Sağlık Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Sağlık Grup Başkanlığı (112 Acil)22 İl Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml (155)23 Belediye24 İtfaiye (110)25 Kızılay26 Muhtarlık27 Hastane ve Klinikler Aile hekimleri28 Arama Kurtarma Birlik Muumlduumlrluumlğuuml29 Jandarma (156)30 Zehir Danışma Merkezi (114)31 Akredite olmuş afetlerle ilgili ccedilalışmaları bulunan Sivil Toplum
Kuruluşları
EK 7 Afet ve Acil Duruma Goumlre İzlenecek Yol
Sayfa 41 45
Afet veya Acil Durum Davranış Şekli
Deprem Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun Deprem bitince binayı tahliye edin
YangınYangın alarmı vererek binayı tahliye edinUumlzerinizdeki giysiler alev aldıysa Dur ndash Yat - Yuvarlan
Duman
Mahsur kaldıysan yerinde sığın Değilse binayı boşaltDuman tabakasının altında kalabilmek iccedilin suumlruumlnerekilerleyeceğini unutma
Tehlikeli madde sızıntısı Yerinde sığınak veya emniyetli bir yere tahliye
Bomba veya Bomba tehdidi Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun veya Tahliye
Şiddet olayları Kilitlen Tecrit
Patlama Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun
Sel Emniyetli bir tahliye veya yerinde sığınak (binaların uumlst katında)
Şuumlpheli veya bilinmeyen şahıslar
Tehdit unsuru değerlendirilerek hemen polis aranır
FırtınaYerinde sığın eğer oumlğrenciler okul bahccedilesinde iseiccedileri tahliye yapılır
EK 8 Temel Davranış Biccedilimleri1- Ccediloumlk ndash Kapan - Tutun2- Yerinde Sığınma3- Tahliye4- KilitlenTecrit1- Ccedilok ndash Kapan ndash Tutun Dizlerimizin uumlstuumlne ccediloumlkerek bedenimizin kapladığı alan olabildiğince kuumlccediluumlltuumllmeye kapanarak başımızı ensemizi ve yuumlzuumlmuumlzuuml korumaya ve eşya ile birlikte hareket etmek iccedilinde tutunma yapmamıza denir2- Yerinde Sığınma Tahliye gerektirmeyen veya buna yeterli zaman olmayan durumlarda uygulanır Genellikle tehlikeli madde sızıntısı teroumlr saldırısı ve şiddetli fırtına gibi durumlarda uygulanır Dışarı ccedilıkılmanız soumlylenene kadar iccedilerde kalınır ve dışarıdan hava girişi oumlnlenir3- Tahliye Bulunduğunuz yeri boşaltmanız demektir4- KilitlenTecrit Bulunduğunuz mekacircndan ayrılmanın guumlvenli olmadığı
Sayfa 42 45
durumlarda korunaklı bir şekilde saklanılmasıdırEK 9 Planda Olması Gereken Haritalar
1 Okul ccedilevresinin haritası2 Okul yerleşkesinin haritası3 Katların haritası4 Tahliye yolu5 Toplanma boumllgesi6 Afete youmlnelik ekipmanın (takım donanımın) bulunduğu yerler
TABLOLAR Tablo 1 Genel bilgiler formuTablo 2 Risk Seviyesine Goumlre Derecelendirme FormuTablo 3 Risk Seviyesine Goumlre MatrisTablo 4 Plandaki Oumlncelik Seviyesi EKLEREK 1 Durum Tespiti Detay Formu (Tehlike Avı)EK 2 Tehlike Profili Belirleme Formurdquo (Risk Analizi) EK 3 Malzeme Bilgi FormuEK 4 Acil Durum Raporu FormuEK 5 Zarar Azaltma Ccedilalışmaları FormuEK 6 Yardım İstenebilecek Bazı Kamu Kurum ve KuruluşlarıEK 7 Afet ve Acil Duruma Goumlre İzlenecek YolEK 8 Temel Davranış BiccedilimleriEK 9 Planda Olması Gereken Haritalar EK HARİTALAREK91 Okul Ccedilevresinin HaritasıEK92 Okul Yerleşkesinin HaritasıEK93 Katların KrokisiEK94 Tahliye Yolu KrokisiEK95 Toplanma Boumllgesi KrokisiEK96 Afete Youmlnelik Ekipmanın Bulunduğu Yerleri Goumlsteren HaritaNOT Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı hazırlanırken sayfaların kaymamasına dikkat edilmelidir Planla birlikti yayınlanan oumlrnek okul krokilerinden faydalanınız
2014- 2015 YILI OKULUMUZUN PERSONEL İKAMETGAcircH ADRES BİLGİLERİ
SN ADI VE SOYADIOKULDAKİ
BRANŞ VEYA GOumlREVİ
CEP TELF E ndashPOSTA ADRESİ VEYA İKAMETGAcircH ADRESİ İMZA
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Sayfa 43 45
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
34
35
HAZIRLYAN UYGUNDUR hellip03 2015 hellip032015
Muumlduumlr Yard Okul Muumlduumlruuml
OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİM PLANI HAZIRLANIRKEN DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR 1Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlanırken Sayfaların kaymamasına DİKKAT edilmeli
2 Planın hazırlanması uygulanması ve palanda goumlrev alan ve okulda goumlrev yapan buumltuumln personel plan hakkında bilgilendirilmelidir
3 Plan baştan sonuna kadar dikkatle okunması ve okulun fiziki yapısı goumlz oumlnuumlne alınarak yetkililerin goumlruumlşlerinin değerlendirilmesi gerekmektedir İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml tarafından Yayınlanan ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquonınrdquo sadece sizlere yardımcı olmak iccedilin yapıldığını tavsiye niteliği taşıdığı unutulmamalıdır
4 Her okul kendi okulunun fiziksel altyapısını ve koşullarını goumlz oumlnuumlnde bulundurarak planını hazırlamalıdır
5 Muumlduumlrluumlğuumlmuumlz tarafından yayınlanan Plan dışında başka illere ait palanlar internet ortamından dirilerek Okul Afet ve Acil Durum Planı hazırlanmamalıdır Muumlduumlrluumlğuumlmuumlz tarafından yayınlanan plan temel alınarak okulunuza uyarlanmalıdır
Sayfa 44 45
7 Plan ekinde bulunan buumltuumln ekler dikkatlilce okunarak doldurulmalıdır8 Plan ekinde yayınlanan Oumlrnek Krokiler nazara alınarak okulunuzun ihata duvarları iccedilerisinde bulunan
okulunuz ve okulunuza ait ek binaların krokileri bilgisayar ortamında veya ccedilok duumlzguumln ve anlaşılır bir tarzda kat planları uumlzerinde sığınak yangın dolabı yangın alarm butonu elektrik panolarının yangın soumlnduumlrme cihazları toplanma yerleri Malzeme depoların kolaylıkla anlaşılır bir tarzda farklı işaretlerle ve renkli kalemle goumlsterilmesi gerekmektedir
9 Planlar ikişer nuumlsha halinde hazırlanmalı Bir nuumlshası okulda kalacak bir nuumlshasırsquoda İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne elden teslim edilecek
10 Merkeze bağlı İlccedileler Planları uumlccediler nuumlsha halinde hazırlamalı Bir nuumlshası İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne elden teslim edilecek Bir nuumlshası okulda kalacak bir nuumlshası da İlccedile Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne teslim edilecek
11 İşin oumlzuuml Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlar bir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilen dersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilip guumlncelleştirilecektir
12Planın Hazırlaması esnasında bilmediğiniz hususlar hakkında Başbakanlık ldquoAfet ve Acil Durum Youmlnetimi Başkanlığı tarafından internet ortamında yayınlanan şu kaynaklardan faydalanınız
1) ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlama Kılavuzurdquo2) ldquoOn Adımda ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlama Kılavuzurdquo 3) ldquoOkullarda Afete Hazırlıkrdquo4) ldquoOkullarda Afet ve Acil Durum Youmlnetim El Kitabırdquo
5) ldquoEğitim Kurumları iccedilin Afet Acil Yardım Planlama Rehberirdquo13 Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları hazırlanmasında okul ve kurum Muumlduumlruuml Okul Afet ve Acil
Durum Youmlnetim Planrsquoları Eğitimini almış olan Muumlduumlr Yardımcısı başta olmak uumlzere Anaokullarında Anasınıfı Oumlğretmeni İlkokullarda Sınıf Oumlğretmeni Ortaokullarda Sosyal Bilgiler Oumlğretmeni Lise ve Mesleki okullarda Coğrafya Oumlğretmenleri sorumlukları dacirchilinde hazırlanmalıdır
14 Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları Muumlduumlrluumlğuumln okulunuzdan planrsquoları istemesi halinde İVEDELİKLE en geccedil bir hafta iccedilerisinde mesai guumlnuumlnde planlar teslim edilmelidir
helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipMUumlDUumlRLUumlĞUuml
İş bu Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planırsquonda goumlrev alan ve okulumuzda bulunan tuumlm personel plan hakkında bilgilendirilmiş olup plan ( ) Sayfadan İbarettir
Okul Muumlduumlruuml ndash İmza Muumlhuumlr 2015
Sayfa 45 45
1 Bina tahliyesi iccedilin Yangın alarmını ccedilalıştırılır Oumlğrenciler ve okul ccedilalışanlarına iccedileride kalmalarını veya sığınma alanlarına gitmeleri anons edilir2 Durum uygunsa tuumlm kapı ve pencereleri kapatılır ( yangın durumunda)3 Durum uygunsa havalandırma sistemini kapatılır(Yangın kapıları kapatılır)4 Toplanma Alanında oumlğrencilerle haberleşme devamlılığı sağlanır(oumlrneğin ldquoGuumlvenli bir Yere Sığınrdquo Binaya Geri Doumln Yerinde Sığın Oumlğrenci Teslimi ya da acil durum veya tatbikat sona erdiğinde Tehlike Geccedilti anonsunun yapılması)
Tuumlm PersonelOumlnceden sınıflarda yangın ve deprem proseduumlrlerinin nasıl uygulanacağına dair tatbikat
yapılır Tahliye esnasında oumlzel yardıma ihtiyacı olacak oumlğrencilerle personel belirlenir Ziyaretccedililere yardımcı olunma konusunda da hazırlık yapılır Oumlğrencilere Bina Tahliyesi Talimatlarına Uymaları Hatırlatılır
D İ K K A TDoumlnme İtme Konuşma Koşma Acele Etme Takip Et
Oumlğrenciler tek veya ikişerli sıra halinde dışarı ccedilıkarılır Oumlzel yardıma muhtaccedil oumlğrenci ve personele yardım edilip edilmediği kontrol edilir Oumlğrencilere cep telefonlarını KULLANMAMALARI ve hatları meşgul etmemeleri gerektiği hatırlatılır Karşılaşılan her tehlikeye youmlnelik farklı acil durum proseduumlruuml hakkında oumlnceden goumlruumlşuumlluumlr ve uumlzerinde karara varılırBaşlıca beş farklı seccedilenek bulunur1 Bina Tahliyesi 2 Yerinde Sığınmak 3 Bir araya Toplanıp Dışarıda Barınmak 4 Guumlvenli bir Yere Sığınmak 5 KilitlenTecrit Proseduumlrlerin her biri değerlendirilir ya aynı şekilde yada uygun biccedilimde değiştirilerek uygulamaya konur Tehlike geccediltiğinde ve ortam guumlvenli olduğunda oumlğrenciler sınıflara doumlnebilir veya Okul Afet ve Acil Durum Oumlğrenci Teslim Proseduumlruuml uygulanabilir
DİKKAT PLANLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ İşin oumlzuuml Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlar bir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilen dersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilip guumlncelleştirilecektir
Sayfa 34 45
Sayfa 35 45
YANGIN TALİMATI (EK-3) (200712937 KARAR SAYILI BİNALARIN YANGINDAN KORUNMASI HAKKINDA YOumlNETMELİK ESASLARINA GOumlRE
HAZIRLANMIŞTIR)1A- YANGINA KARŞI AŞAĞIDAKİ OumlNLEMLERİ ALINIZ1-BİNANIZDAKİ BACA VE BORULARI ZAMANINDA TEMİZLE- YİNİZ2-SİGARANIZI İYİCE SOumlNDUumlRUumlP SİGARA TABLASINA ATINIZ3-CcedilATI ARALARINDA ELEKTRİK TESİSATIYANICI PARLAYICI PATLAYICI MADDE BALANDURMAYINIZ4-İZİNSİZ ELEKTRİK LPG GAZLI OCAK SOBA VB KULLANMA-YINIZ5- ELEKTRİK TESİSATI İŞLERİNİ MUTLAKA EHLİYETLİ KİŞİLERE YAPTIRINIZ6-ELEKTRİK TESİSATININ FENNİ MUAYENESİNİ YAPTIRINIZ7-ELEKTRİK SİGORTALARINI OTOMATİK HALE GETİRİNİZ8-YANGIN SOumlNDUumlRME CİHAZ VE MALZEMELERİNİ HER AN KULLANILIR HALDE BULUNDURUNUZ9- MESAİ BİTİMİ BUumlTUumlN ODALARI KONTROL ETTİRİNİZ10 ARŞİV VE ANBARLARDA SOBA KULLANMAYINIZ11-SİGARA İCcedilİLMESİ YASAK OLAN YERLERDE SİGARA İCcedilME-YİNİZ12- BUumlTUumlN PERSONELİ YANGIN KONUSUNTA EĞİTİNİZ13- YANGIN KACcedilIŞ YOLLARINI KULLANILIR HALDE TUTUNUZ
2B- YANGIN ANINDA AŞAĞIDAKİ İŞLEMLERİ YAPINIZ1-TELAŞLANMAYINIZYANGINI CcedilEVRENİZE VE SORUMLU KİŞİLERE DUYURUNUZ (CcedilANZİLALARMSES VB İLE)2-İTFAİYEYE HABER VERİNİZ (TEL 110)3-ADRESİ EN KISA VE DOĞRU OLARAK BİLDİRİNİZ4-YANGIN CİNSİNİ BİLDİRİNİZ (BİNABACAAKARYAKITELEKTRİK MOTORLU ARACcedil VB)5- İTFAİYE GELİNCEYE KADAR YANGINI SOumlNDUumlRMEK İCcedilİN ELDE MEVCUT ARACcedil GERECcedilTEN FAYDALANMAYA CcedilALIŞINIZ6-YANGININ YAYILMASINI OumlNLEMEK İCcedilİN KAPI VE PENCERELERİ KAPATINIZ KİLİTLEMEYİNİZYANICI MADDELERİ UZAKLAŞTIRINIZ7-OumlNCE CANLILARI SONRA KIYMETLİ EVRAK VE MALZEMEYİ KURTARINIZ8-BUNLARI YAPARKEN KENDİNİZİ VE BAŞKALARINI RİSKE ATMAYINIZ9- YANGIN SOumlNDUumlRME EKİPLERİ VEYA ŞEHİR İTFAİYESİ GELDİKTEN SONRA ONLARIN EMRİNE GİRİNİZ10-HASTA VE YARALILARA İLKYARDIM YAPINIZZEMİNE ULAŞMAMIŞ ASAN-SOumlRLER İLE YANGIN MOTOPOMPLARI HARİCcedil ELEKTRİKLERİ KESİNİZ
C LUumlZUMLU TELEFONLARİTFAİYE 110 BİNA KORUMA AMİRİ ELEKTRİK 186POLİS İMDAT 155 SU 185AMBULANS 112 DOĞAL GAZJANDARMA İMDAT 156
EYANGIN CcedilIKIŞ SEBEPLERİ1 TALİMAT VE EMİRLERE UYMAMAKTAN2 BİLGİSİZLİKTEN3 İHMALDEN4 SABOTAJ HAREKETLERİNDEN5 SICcedilRAMA VE KAZALARDAN6 ELEKTRİK ARKI VE KONTAĞINDAN
D YANGIN SOumlNDUumlRME CİHAZININ KULLANILIŞI1- CİHAZI YANGIN YERİNE GETİRİNİZRUumlZGARI ARKANIZA
ALINIZ2- ATEŞE MUumlMKUumlN OLDUĞUNCA YAKLAŞINIZ3- TETİK MEKANİZMASINI KİLİTLEYEN PİMİ CcedilIKARTINIZ
VEYA KARBONDİ- OKSİTTUumlPUumlNUumlN (KUumlCcedilUumlK TUumlP) VALFİNİ SOLA DOĞRU CcedilEVİREREK ACcedilINIZ
4- TETİĞE SONUNA KADAR BASARAK CcedilIKAN GAZI VEYA TOZU YANGININ DOĞDUĞU YERE PUumlSKUumlRTUumlNUumlZ
5- YANGINI OumlN TARAFTAN ARKAYA DOĞRU SOumlNDUumlRUumlNUumlZ
6- YANGINI SOumlNDUumlĞUumlNDEN EMİN OLMADAN TERK ETMEYİNİZ
7- TOZLU CİHAZLARI TOZ BİTENE KADAR BOŞALTINIZ
F YANGIN CcedilALIŞMA SAATLERİ İCcedilİNDE OLURSA1- HABER VERME YANGINI İLK GOumlREN KİMSE ALARM ZİL
TELEFON BAĞIRARAK VB HAREKETE GECcedilİRMEKLE BERABER TELEFONLA İTFAİYEYE HABER VERİR
2- EKİPLERİN GOumlREVLERİ SOumlNDUumlRME EKİBİ YANGININ CcedilIKTIĞI YERİN UumlST VE YANLARINDAKİ ODALARDA TERTİBAT ALARAK YANGINI SOumlNDUumlRMEYE CcedilALIŞIR KURTARMA EKİBİ VARSA OumlNCE CANLILARI KURTARIR YANGINDA OumlNCELİK SIRASINA GOumlRE EVRAK VE EŞYALARI BOŞALTMAYA HAZIR HALE GETİRİR GEREKİYORSA BİNANIN HENUumlZ YANMA TEHLİKESİ OLMAYAN KISIMLARINA TAŞIYABİLİRLER YANGIN CcedilIKAN BİNANIN TAHLİYESİNE OLAY YERİNE GELEN İTFAİYE AMİRİNİN VEYA MUumlLKİYE AMİRİNİN EMRİYLE BAŞLANIR KURTARILAN EŞYA İTFAİYE AMİRİ VEYA İDARİ İŞLER BİRİM AMİRİNİN GOumlSTERECEĞİ BİR YERE TAŞINIRİLKYARDIM EKİBİ YARALI VE HASTALARA İLKYARDIM YAPARKORUMA EKİBİ YANGINDAN KURTARILAN EŞYALARI KORUR PANİK VE KARGAŞAYI OumlNLER
G YANGIN CcedilALIŞMA SAATLERİ DIŞINDA OLURSA 1- HABER VERME YANGINI İLK GOumlREN KİMSE ALARM ZİL TELEFON BAĞIRARAK VB HAREKETE GECcedilİRMEKLE BERABER TELEFONLA İTFAİYEYE HABER VERİR AYNI ZAMANDA YANGIN İHBAR TELEFONUNUN YANINDAKİ LİSTEDEN AMİRİNE VE İLGİLİLERE HABER VERİR 2GOumlREVLİLERİN HAREKET TARZIYANGIN YERİNE GELEN DAİRE MUumlDUumlRUuml İLE EKİP PERSONELİ DERHAL VAZİFELERİNE BAŞLARLAR
H YANGIN BİNANIN YAKININDA OLURSA1- BİNANIN YANGIN TEHDİTİ ALTINDAKİ TARAFINDA
BULUNAN ODALARIN PERDELERİ CcedilIKARILIR PENCERELER KAPATILIR GEREKİYORSA EVRAK DOSYA VE DİĞER EŞYALAR TEHLİKESİZ YERLERE TAŞINIR
2- CcedilATIDA KORUMA TERTİBİ ALINIR CcedilATI VE DİĞER YERLERE DUumlŞEN KIVILCIM SOumlNDUumlRUumlLUumlR AHŞAP KISIMLAR VE CcedilATI BOL SU İLE ISLATILIR 7
GOumlREVİ SOumlNDUumlRME EKİBİ KURTARMA EKİBİ KORUMA EKİBİ İLKYARDIM EKİBİ (İTFAİYE) (EMNİYET)
EKİP BAŞI EKİP PERS
EK 1 Durum Tespiti Detay Formu (Tehlike Avı)Okulun Adı Tarih BİNA BLOK ADI KAT EMEğitim MateryaliMMasaDDolapNBNote Book PC Masauumlstuuml BilY Yazıcı S Sıra K Kuumlrsuuml
Oda Derslik Laboratuvar Adı veya Nosu
Durum
EH
Durum
EH
Durum
EH
Sıra ve Masalar sabitlenmiş miSıra ve Masalar geccedilişi kapatıyor muAraccedil gereccedil ve malzemeler tehlike oluşturmayacak şekilde Yerleştirilmiş sabitlenmiş miAğır nesneler yuumlksek raflardan uzaklaş tırılmış mıVarsa yuumlksek dolaplar ve raflar sabitlenmiş miDolapların mandalı var mıMevcut PC varsa sabitlenmiş miHareketli eğitim araccedilları var mı Sabitlenmiş miAsılı elektrik teccedilhizatları (lambalar projektoumlrler vs)Sabitlenmiş miDuvara asılı materyaller sabitlenmiş miLamba askıları sağlam sabitlenmiş miTehlikeli Madde var mı Sabitlenmiş mi (ip veya ccedilıtalı )Laboratuvarlarda şişe kap ve diğer malzemeler iccedilinenvanter (doumlkuumlm) yapılmış mıOfis iccedili boumllmeler sarsıntılara karşı dayanıklı mıAcil yolları ve kapıları doğrudan dışarıya veya guumlvenli biralana accedilılıyor muAcil ccedilıkış kapıları oumlnuumlnde ccedilıkışı oumlnleyecek şeyler var mıAcil ccedilıkış yolları ve kapıları bina buumlyuumlkluumlğuumlne ve kişiSayısına uygun muAcil ccedilıkış kapıları acil durumlarda hemen ve kolaycaAccedilılabilecekler şekilde miSaydam veya yarı saydam kapılar var mı YuumlzeyleriKırılmalara karşı korunmuş muBasamak yuumlzeyleri kaygan değil ve uygun malzemedenYapılmış mıBasamakların oumlnuumlnde kaymayı oumlnleyici bantlar koyulmuş muMerdivenler uumlzerinde geccedilişi engelleyecek malzemelerEngeller kaldırılmış mıYeter sayıda yangın soumlnduumlrme ekipmanı (donanım)(YSE) var mıKolay kullanılır mıYSE goumlruumlnuumlr ve kolay erişilir yerlere konmuş muYangın konusunda eğitim almış sorumlu personel var mıYanıcı patlayıcı maddeler uygun şartlarda korunuyor muAlarm sistemleri var ccedilalışıyor duumlzenli olarak kontrol ediliyor muİlkyardım dolabı mevcut muİlkyardım dolabı yeterli ilkyardım malzeme ve ekipmanı ileteccedilhiz edilmiş mi
Sayfa 36 45
İşaret levhaları var mı Ayrıntıları iccedileriyor mu Labda guumlvenlik panoları var mı Sabit miİşaretleme levhaları yeter sayıda ve uygun yerlerde mi
EK 2 TEHLİKE PROFİLİ BELİRLEME FORMUrdquo (RİSK ANALİZİ)
Okulun adı TarihYetkili M Mekacircnİ İnsanE Eğitim
Suumlrekliği
Tehlike 1 Tehlike 2 Tehlike 3 Tehlike 4 Tehlikehellip
M İ E M İ E M İ E M İ E M İ E
ETKİLEME ŞİDDETİ
Felaket 50rsquoden fazlazarar ccedilok sayıda oumlluumlm 30guumlnden fazla suumlreli etkKritik 25 -50 zararkalıcı sakatlanmalar 2 hafta suumlreli etkiSınırlı 10 -25 zararyaralanmalar 1 hafta suumlrelietkiOumlnemsiz 10rsquodan az zarar24 saat veya daha kısa suumlreli etki
OLUŞ SIKLIĞIYuumlksek Gelecek yıldameydana gelme olasılığı100Bazen Gelecek yıldameydana gelme olasılığı10-100 veya gelecek 10yılda en az bir kezNadiren Gelecek yıldameydana gelme olasılığı1-10 veya gelecek 100yılda en az bir kezYok (ccedilok az) Gelecek 100yılda goumlruumllme olasılığı 1veya daha az
ETKİ DERECESİ24 saatten daha fazla birsuumlrede oluş uyor ve erkenuyarı yapılabilir yapılamaz12 ndash 24 saatte oluşuyor veerken uyarı yapılabilir yapılamaz6 ndash 12 saatte oluşuyor erken uyarı yapılabilir yapılamaz6 saatten kısa bir suumlredeoluşuyor erken uyarıyapılabiliryapılamazBir anda oluşuyor ve erkenuyarı yapılabiliryapılamaz
Sayfa 37 45
Tahmini Etkilenecek KişiSayısı
Tahmini Etki Suumlresi
Tahmini Tahliye Suumlresi
Hazırlık ve Oumlnlemler (E H)
EK 3 MALZEME BİLGİ FORMUYOumlNERGE1 Malzeme bilgi formu ilgili servis yetkilileri tarafından doldurulmalı malzeme ve teccedilhizat yetkilisi tarafından kontrol edilmelidir2 Form bilgileri ihtiyaccedil durumunda veya belirli aralıklarla guumlncellenmelidir3 Malzeme adları iccedilin kısa anlaşılabilir ifadeler kullanılmalıdır (levye el feneri gibi)4 Malzemeyi kullanan servis ve servis yetkilisi malzemenin kullanım alanını doğru belirlemelidir5 Servis yetkilisi malzemenin yeter sayıda olmadığını duumlşuumlnuumlyorsa notlar boumlluumlmuumlne tarih bilgisiyle birlikte yazmalı ve ihtiyaccedilları gidermelidir Giderilen ihtiyaccedillar iccedilin bilgi formu yeniden doldurulmalıdır
Malzeme ve Teccedilhizat Sorumlusu Tarih
Okul Adı
Malzeme Adı
Kullanım Servisi
Servis Yetkilisi
Kullanım Alanı
Adedi
Zara
r Az
alt
Aram
a -
Kurt
arm
a
Yang
ın
Soumlnd
uumlrm
e
İlk
Yard
ım
Sayfa 38 45
NOTLARTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellip
EK 4 ACİL DURUM RAPORU FORMUYOumlNERGE
1 Acil Durum Raporu bilgileri Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Kurulu Başkanı
tarafından operasyon ve lojistik servislerinden gelen bilgiler doğrultusunda doldurulur Gerekli durumlarda bir uumlst yetkiliye teslim edilir
2 Olay turu Kendi imkacircnları ile baş edilebilen durumlar iccedilin ldquoOlayrdquo yerel imkacircnlar veya
diğer kurumlardan destek alınarak baş edilebilen durumlar iccedilin ldquoAcil Durumrdquo il genelini ve eğitim suumlrekliliğini etkileyecek buumlyuumlkluumlkteki olaylar iccedilin ldquoAfetrdquo olarak tanımlanacaktır
3 Olayın Tanımı iccedilin deprem sel yangın gibi genel tanımlama yapılacaktır
4 Bina ve muumldahale bilgileri ilgili servislerden gelen bilgiler doğrultusunda
doldurulacaktır5 Olay anında veya sonrasında ortaya ccedilıkan acil ihtiyaccedillar ile diğer
bilgiler detayları ileilgili alana Olay Tarihi Olay Tarihi
Okul Adı Bina Adı
Kat Sayısı Rapor Yetkilisi Tel
Bina Adı Olayın Tuumlruuml Olay Acil Durum Afet Olayın Tanımı --- --- ---
Muumldahale Bilgileri
Okul İmkacircnları ile Muumldahale edildi ____ Evet ____ Hayır
Başka kurum desteği ile Muumldahale edildi ____ Evet ____ Hayır
Destek veren kurum adı _________________________
Sayfa 39 45
Tıbbi desteğe ihtiyacı olan ki1048826i sayısı ____ ____ Yok
Yaralı Sayısı ____ ____ YokYaralı Durumu ____ Ağır ____ HafifKurtarılmayı bekleyen kişi sayısı ____ ____ YokKurtarılmayı bekleyenlerin kişi (ler) _____ Bina iccedilinde ____ DiğerDiğer
Bina Bilgileri
Yangın ____ Evet ____ HayırBinadaki Hasar Durumu ____ Az ____ Orta ____ Ağır ____ YokTehlikeli Madde Riski ____ Evet ____ Hayır ____ Kısmen (kat)
Acil İhtiyaccedillar (kurtarma tadilat vs)
Diğer Accedilıklamalar
EK 5 ZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARI FORMUYOumlNERGE
1 Zarar Azaltma ccedilalışmalarının yapılması ve suumlrduumlruumllebilirliğinin sağlanması amacıyla
aşağıdaki bilgileri belirleyeceğiniz aralıklarla doldurunuz2 Uygulama tarihinde gerccedilekleşen veya yarım kalan ccedilalışmaları ilgili
alana accedilıklamalarıile birlikte yazınız
3 Uygulama surecinde oluşan durumlar ile uygulama tarihinde gerccedilekleştirilemeyen
ccedilalışmaları ldquoNotlarrdquo kısmına tarih bilgisi ile birlikte yazınız
Okul Adı
Tarih
Bina Adı
TehlikeAdı
Tehlike TuumlruumlAlınmasıGerekenOumlnlem
OumlnemDerecesi
(1-4)Planlanma
TarihiUygulama
Tarihi AccedilıklamaYapısı
Yapısal
değil
Diğer
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
Sayfa 40 45
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
NOTLAR
Tarih hellip hellip hellip
Tarih hellip hellip hellip
Tarih hellip hellip hellip
EK 6 Yardım İstenebilecek Bazı Kamu Kurum ve Kuruluşları
18 Valilik ve veya Kaymakamlık19 İl Afet ve Acil Durum Muumlduumlrluumlğuuml20 İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml21 İl Sağlık Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Sağlık Grup Başkanlığı (112 Acil)22 İl Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml (155)23 Belediye24 İtfaiye (110)25 Kızılay26 Muhtarlık27 Hastane ve Klinikler Aile hekimleri28 Arama Kurtarma Birlik Muumlduumlrluumlğuuml29 Jandarma (156)30 Zehir Danışma Merkezi (114)31 Akredite olmuş afetlerle ilgili ccedilalışmaları bulunan Sivil Toplum
Kuruluşları
EK 7 Afet ve Acil Duruma Goumlre İzlenecek Yol
Sayfa 41 45
Afet veya Acil Durum Davranış Şekli
Deprem Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun Deprem bitince binayı tahliye edin
YangınYangın alarmı vererek binayı tahliye edinUumlzerinizdeki giysiler alev aldıysa Dur ndash Yat - Yuvarlan
Duman
Mahsur kaldıysan yerinde sığın Değilse binayı boşaltDuman tabakasının altında kalabilmek iccedilin suumlruumlnerekilerleyeceğini unutma
Tehlikeli madde sızıntısı Yerinde sığınak veya emniyetli bir yere tahliye
Bomba veya Bomba tehdidi Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun veya Tahliye
Şiddet olayları Kilitlen Tecrit
Patlama Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun
Sel Emniyetli bir tahliye veya yerinde sığınak (binaların uumlst katında)
Şuumlpheli veya bilinmeyen şahıslar
Tehdit unsuru değerlendirilerek hemen polis aranır
FırtınaYerinde sığın eğer oumlğrenciler okul bahccedilesinde iseiccedileri tahliye yapılır
EK 8 Temel Davranış Biccedilimleri1- Ccediloumlk ndash Kapan - Tutun2- Yerinde Sığınma3- Tahliye4- KilitlenTecrit1- Ccedilok ndash Kapan ndash Tutun Dizlerimizin uumlstuumlne ccediloumlkerek bedenimizin kapladığı alan olabildiğince kuumlccediluumlltuumllmeye kapanarak başımızı ensemizi ve yuumlzuumlmuumlzuuml korumaya ve eşya ile birlikte hareket etmek iccedilinde tutunma yapmamıza denir2- Yerinde Sığınma Tahliye gerektirmeyen veya buna yeterli zaman olmayan durumlarda uygulanır Genellikle tehlikeli madde sızıntısı teroumlr saldırısı ve şiddetli fırtına gibi durumlarda uygulanır Dışarı ccedilıkılmanız soumlylenene kadar iccedilerde kalınır ve dışarıdan hava girişi oumlnlenir3- Tahliye Bulunduğunuz yeri boşaltmanız demektir4- KilitlenTecrit Bulunduğunuz mekacircndan ayrılmanın guumlvenli olmadığı
Sayfa 42 45
durumlarda korunaklı bir şekilde saklanılmasıdırEK 9 Planda Olması Gereken Haritalar
1 Okul ccedilevresinin haritası2 Okul yerleşkesinin haritası3 Katların haritası4 Tahliye yolu5 Toplanma boumllgesi6 Afete youmlnelik ekipmanın (takım donanımın) bulunduğu yerler
TABLOLAR Tablo 1 Genel bilgiler formuTablo 2 Risk Seviyesine Goumlre Derecelendirme FormuTablo 3 Risk Seviyesine Goumlre MatrisTablo 4 Plandaki Oumlncelik Seviyesi EKLEREK 1 Durum Tespiti Detay Formu (Tehlike Avı)EK 2 Tehlike Profili Belirleme Formurdquo (Risk Analizi) EK 3 Malzeme Bilgi FormuEK 4 Acil Durum Raporu FormuEK 5 Zarar Azaltma Ccedilalışmaları FormuEK 6 Yardım İstenebilecek Bazı Kamu Kurum ve KuruluşlarıEK 7 Afet ve Acil Duruma Goumlre İzlenecek YolEK 8 Temel Davranış BiccedilimleriEK 9 Planda Olması Gereken Haritalar EK HARİTALAREK91 Okul Ccedilevresinin HaritasıEK92 Okul Yerleşkesinin HaritasıEK93 Katların KrokisiEK94 Tahliye Yolu KrokisiEK95 Toplanma Boumllgesi KrokisiEK96 Afete Youmlnelik Ekipmanın Bulunduğu Yerleri Goumlsteren HaritaNOT Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı hazırlanırken sayfaların kaymamasına dikkat edilmelidir Planla birlikti yayınlanan oumlrnek okul krokilerinden faydalanınız
2014- 2015 YILI OKULUMUZUN PERSONEL İKAMETGAcircH ADRES BİLGİLERİ
SN ADI VE SOYADIOKULDAKİ
BRANŞ VEYA GOumlREVİ
CEP TELF E ndashPOSTA ADRESİ VEYA İKAMETGAcircH ADRESİ İMZA
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Sayfa 43 45
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
34
35
HAZIRLYAN UYGUNDUR hellip03 2015 hellip032015
Muumlduumlr Yard Okul Muumlduumlruuml
OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİM PLANI HAZIRLANIRKEN DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR 1Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlanırken Sayfaların kaymamasına DİKKAT edilmeli
2 Planın hazırlanması uygulanması ve palanda goumlrev alan ve okulda goumlrev yapan buumltuumln personel plan hakkında bilgilendirilmelidir
3 Plan baştan sonuna kadar dikkatle okunması ve okulun fiziki yapısı goumlz oumlnuumlne alınarak yetkililerin goumlruumlşlerinin değerlendirilmesi gerekmektedir İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml tarafından Yayınlanan ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquonınrdquo sadece sizlere yardımcı olmak iccedilin yapıldığını tavsiye niteliği taşıdığı unutulmamalıdır
4 Her okul kendi okulunun fiziksel altyapısını ve koşullarını goumlz oumlnuumlnde bulundurarak planını hazırlamalıdır
5 Muumlduumlrluumlğuumlmuumlz tarafından yayınlanan Plan dışında başka illere ait palanlar internet ortamından dirilerek Okul Afet ve Acil Durum Planı hazırlanmamalıdır Muumlduumlrluumlğuumlmuumlz tarafından yayınlanan plan temel alınarak okulunuza uyarlanmalıdır
Sayfa 44 45
7 Plan ekinde bulunan buumltuumln ekler dikkatlilce okunarak doldurulmalıdır8 Plan ekinde yayınlanan Oumlrnek Krokiler nazara alınarak okulunuzun ihata duvarları iccedilerisinde bulunan
okulunuz ve okulunuza ait ek binaların krokileri bilgisayar ortamında veya ccedilok duumlzguumln ve anlaşılır bir tarzda kat planları uumlzerinde sığınak yangın dolabı yangın alarm butonu elektrik panolarının yangın soumlnduumlrme cihazları toplanma yerleri Malzeme depoların kolaylıkla anlaşılır bir tarzda farklı işaretlerle ve renkli kalemle goumlsterilmesi gerekmektedir
9 Planlar ikişer nuumlsha halinde hazırlanmalı Bir nuumlshası okulda kalacak bir nuumlshasırsquoda İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne elden teslim edilecek
10 Merkeze bağlı İlccedileler Planları uumlccediler nuumlsha halinde hazırlamalı Bir nuumlshası İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne elden teslim edilecek Bir nuumlshası okulda kalacak bir nuumlshası da İlccedile Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne teslim edilecek
11 İşin oumlzuuml Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlar bir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilen dersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilip guumlncelleştirilecektir
12Planın Hazırlaması esnasında bilmediğiniz hususlar hakkında Başbakanlık ldquoAfet ve Acil Durum Youmlnetimi Başkanlığı tarafından internet ortamında yayınlanan şu kaynaklardan faydalanınız
1) ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlama Kılavuzurdquo2) ldquoOn Adımda ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlama Kılavuzurdquo 3) ldquoOkullarda Afete Hazırlıkrdquo4) ldquoOkullarda Afet ve Acil Durum Youmlnetim El Kitabırdquo
5) ldquoEğitim Kurumları iccedilin Afet Acil Yardım Planlama Rehberirdquo13 Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları hazırlanmasında okul ve kurum Muumlduumlruuml Okul Afet ve Acil
Durum Youmlnetim Planrsquoları Eğitimini almış olan Muumlduumlr Yardımcısı başta olmak uumlzere Anaokullarında Anasınıfı Oumlğretmeni İlkokullarda Sınıf Oumlğretmeni Ortaokullarda Sosyal Bilgiler Oumlğretmeni Lise ve Mesleki okullarda Coğrafya Oumlğretmenleri sorumlukları dacirchilinde hazırlanmalıdır
14 Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları Muumlduumlrluumlğuumln okulunuzdan planrsquoları istemesi halinde İVEDELİKLE en geccedil bir hafta iccedilerisinde mesai guumlnuumlnde planlar teslim edilmelidir
helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipMUumlDUumlRLUumlĞUuml
İş bu Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planırsquonda goumlrev alan ve okulumuzda bulunan tuumlm personel plan hakkında bilgilendirilmiş olup plan ( ) Sayfadan İbarettir
Okul Muumlduumlruuml ndash İmza Muumlhuumlr 2015
Sayfa 45 45
Sayfa 35 45
YANGIN TALİMATI (EK-3) (200712937 KARAR SAYILI BİNALARIN YANGINDAN KORUNMASI HAKKINDA YOumlNETMELİK ESASLARINA GOumlRE
HAZIRLANMIŞTIR)1A- YANGINA KARŞI AŞAĞIDAKİ OumlNLEMLERİ ALINIZ1-BİNANIZDAKİ BACA VE BORULARI ZAMANINDA TEMİZLE- YİNİZ2-SİGARANIZI İYİCE SOumlNDUumlRUumlP SİGARA TABLASINA ATINIZ3-CcedilATI ARALARINDA ELEKTRİK TESİSATIYANICI PARLAYICI PATLAYICI MADDE BALANDURMAYINIZ4-İZİNSİZ ELEKTRİK LPG GAZLI OCAK SOBA VB KULLANMA-YINIZ5- ELEKTRİK TESİSATI İŞLERİNİ MUTLAKA EHLİYETLİ KİŞİLERE YAPTIRINIZ6-ELEKTRİK TESİSATININ FENNİ MUAYENESİNİ YAPTIRINIZ7-ELEKTRİK SİGORTALARINI OTOMATİK HALE GETİRİNİZ8-YANGIN SOumlNDUumlRME CİHAZ VE MALZEMELERİNİ HER AN KULLANILIR HALDE BULUNDURUNUZ9- MESAİ BİTİMİ BUumlTUumlN ODALARI KONTROL ETTİRİNİZ10 ARŞİV VE ANBARLARDA SOBA KULLANMAYINIZ11-SİGARA İCcedilİLMESİ YASAK OLAN YERLERDE SİGARA İCcedilME-YİNİZ12- BUumlTUumlN PERSONELİ YANGIN KONUSUNTA EĞİTİNİZ13- YANGIN KACcedilIŞ YOLLARINI KULLANILIR HALDE TUTUNUZ
2B- YANGIN ANINDA AŞAĞIDAKİ İŞLEMLERİ YAPINIZ1-TELAŞLANMAYINIZYANGINI CcedilEVRENİZE VE SORUMLU KİŞİLERE DUYURUNUZ (CcedilANZİLALARMSES VB İLE)2-İTFAİYEYE HABER VERİNİZ (TEL 110)3-ADRESİ EN KISA VE DOĞRU OLARAK BİLDİRİNİZ4-YANGIN CİNSİNİ BİLDİRİNİZ (BİNABACAAKARYAKITELEKTRİK MOTORLU ARACcedil VB)5- İTFAİYE GELİNCEYE KADAR YANGINI SOumlNDUumlRMEK İCcedilİN ELDE MEVCUT ARACcedil GERECcedilTEN FAYDALANMAYA CcedilALIŞINIZ6-YANGININ YAYILMASINI OumlNLEMEK İCcedilİN KAPI VE PENCERELERİ KAPATINIZ KİLİTLEMEYİNİZYANICI MADDELERİ UZAKLAŞTIRINIZ7-OumlNCE CANLILARI SONRA KIYMETLİ EVRAK VE MALZEMEYİ KURTARINIZ8-BUNLARI YAPARKEN KENDİNİZİ VE BAŞKALARINI RİSKE ATMAYINIZ9- YANGIN SOumlNDUumlRME EKİPLERİ VEYA ŞEHİR İTFAİYESİ GELDİKTEN SONRA ONLARIN EMRİNE GİRİNİZ10-HASTA VE YARALILARA İLKYARDIM YAPINIZZEMİNE ULAŞMAMIŞ ASAN-SOumlRLER İLE YANGIN MOTOPOMPLARI HARİCcedil ELEKTRİKLERİ KESİNİZ
C LUumlZUMLU TELEFONLARİTFAİYE 110 BİNA KORUMA AMİRİ ELEKTRİK 186POLİS İMDAT 155 SU 185AMBULANS 112 DOĞAL GAZJANDARMA İMDAT 156
EYANGIN CcedilIKIŞ SEBEPLERİ1 TALİMAT VE EMİRLERE UYMAMAKTAN2 BİLGİSİZLİKTEN3 İHMALDEN4 SABOTAJ HAREKETLERİNDEN5 SICcedilRAMA VE KAZALARDAN6 ELEKTRİK ARKI VE KONTAĞINDAN
D YANGIN SOumlNDUumlRME CİHAZININ KULLANILIŞI1- CİHAZI YANGIN YERİNE GETİRİNİZRUumlZGARI ARKANIZA
ALINIZ2- ATEŞE MUumlMKUumlN OLDUĞUNCA YAKLAŞINIZ3- TETİK MEKANİZMASINI KİLİTLEYEN PİMİ CcedilIKARTINIZ
VEYA KARBONDİ- OKSİTTUumlPUumlNUumlN (KUumlCcedilUumlK TUumlP) VALFİNİ SOLA DOĞRU CcedilEVİREREK ACcedilINIZ
4- TETİĞE SONUNA KADAR BASARAK CcedilIKAN GAZI VEYA TOZU YANGININ DOĞDUĞU YERE PUumlSKUumlRTUumlNUumlZ
5- YANGINI OumlN TARAFTAN ARKAYA DOĞRU SOumlNDUumlRUumlNUumlZ
6- YANGINI SOumlNDUumlĞUumlNDEN EMİN OLMADAN TERK ETMEYİNİZ
7- TOZLU CİHAZLARI TOZ BİTENE KADAR BOŞALTINIZ
F YANGIN CcedilALIŞMA SAATLERİ İCcedilİNDE OLURSA1- HABER VERME YANGINI İLK GOumlREN KİMSE ALARM ZİL
TELEFON BAĞIRARAK VB HAREKETE GECcedilİRMEKLE BERABER TELEFONLA İTFAİYEYE HABER VERİR
2- EKİPLERİN GOumlREVLERİ SOumlNDUumlRME EKİBİ YANGININ CcedilIKTIĞI YERİN UumlST VE YANLARINDAKİ ODALARDA TERTİBAT ALARAK YANGINI SOumlNDUumlRMEYE CcedilALIŞIR KURTARMA EKİBİ VARSA OumlNCE CANLILARI KURTARIR YANGINDA OumlNCELİK SIRASINA GOumlRE EVRAK VE EŞYALARI BOŞALTMAYA HAZIR HALE GETİRİR GEREKİYORSA BİNANIN HENUumlZ YANMA TEHLİKESİ OLMAYAN KISIMLARINA TAŞIYABİLİRLER YANGIN CcedilIKAN BİNANIN TAHLİYESİNE OLAY YERİNE GELEN İTFAİYE AMİRİNİN VEYA MUumlLKİYE AMİRİNİN EMRİYLE BAŞLANIR KURTARILAN EŞYA İTFAİYE AMİRİ VEYA İDARİ İŞLER BİRİM AMİRİNİN GOumlSTERECEĞİ BİR YERE TAŞINIRİLKYARDIM EKİBİ YARALI VE HASTALARA İLKYARDIM YAPARKORUMA EKİBİ YANGINDAN KURTARILAN EŞYALARI KORUR PANİK VE KARGAŞAYI OumlNLER
G YANGIN CcedilALIŞMA SAATLERİ DIŞINDA OLURSA 1- HABER VERME YANGINI İLK GOumlREN KİMSE ALARM ZİL TELEFON BAĞIRARAK VB HAREKETE GECcedilİRMEKLE BERABER TELEFONLA İTFAİYEYE HABER VERİR AYNI ZAMANDA YANGIN İHBAR TELEFONUNUN YANINDAKİ LİSTEDEN AMİRİNE VE İLGİLİLERE HABER VERİR 2GOumlREVLİLERİN HAREKET TARZIYANGIN YERİNE GELEN DAİRE MUumlDUumlRUuml İLE EKİP PERSONELİ DERHAL VAZİFELERİNE BAŞLARLAR
H YANGIN BİNANIN YAKININDA OLURSA1- BİNANIN YANGIN TEHDİTİ ALTINDAKİ TARAFINDA
BULUNAN ODALARIN PERDELERİ CcedilIKARILIR PENCERELER KAPATILIR GEREKİYORSA EVRAK DOSYA VE DİĞER EŞYALAR TEHLİKESİZ YERLERE TAŞINIR
2- CcedilATIDA KORUMA TERTİBİ ALINIR CcedilATI VE DİĞER YERLERE DUumlŞEN KIVILCIM SOumlNDUumlRUumlLUumlR AHŞAP KISIMLAR VE CcedilATI BOL SU İLE ISLATILIR 7
GOumlREVİ SOumlNDUumlRME EKİBİ KURTARMA EKİBİ KORUMA EKİBİ İLKYARDIM EKİBİ (İTFAİYE) (EMNİYET)
EKİP BAŞI EKİP PERS
EK 1 Durum Tespiti Detay Formu (Tehlike Avı)Okulun Adı Tarih BİNA BLOK ADI KAT EMEğitim MateryaliMMasaDDolapNBNote Book PC Masauumlstuuml BilY Yazıcı S Sıra K Kuumlrsuuml
Oda Derslik Laboratuvar Adı veya Nosu
Durum
EH
Durum
EH
Durum
EH
Sıra ve Masalar sabitlenmiş miSıra ve Masalar geccedilişi kapatıyor muAraccedil gereccedil ve malzemeler tehlike oluşturmayacak şekilde Yerleştirilmiş sabitlenmiş miAğır nesneler yuumlksek raflardan uzaklaş tırılmış mıVarsa yuumlksek dolaplar ve raflar sabitlenmiş miDolapların mandalı var mıMevcut PC varsa sabitlenmiş miHareketli eğitim araccedilları var mı Sabitlenmiş miAsılı elektrik teccedilhizatları (lambalar projektoumlrler vs)Sabitlenmiş miDuvara asılı materyaller sabitlenmiş miLamba askıları sağlam sabitlenmiş miTehlikeli Madde var mı Sabitlenmiş mi (ip veya ccedilıtalı )Laboratuvarlarda şişe kap ve diğer malzemeler iccedilinenvanter (doumlkuumlm) yapılmış mıOfis iccedili boumllmeler sarsıntılara karşı dayanıklı mıAcil yolları ve kapıları doğrudan dışarıya veya guumlvenli biralana accedilılıyor muAcil ccedilıkış kapıları oumlnuumlnde ccedilıkışı oumlnleyecek şeyler var mıAcil ccedilıkış yolları ve kapıları bina buumlyuumlkluumlğuumlne ve kişiSayısına uygun muAcil ccedilıkış kapıları acil durumlarda hemen ve kolaycaAccedilılabilecekler şekilde miSaydam veya yarı saydam kapılar var mı YuumlzeyleriKırılmalara karşı korunmuş muBasamak yuumlzeyleri kaygan değil ve uygun malzemedenYapılmış mıBasamakların oumlnuumlnde kaymayı oumlnleyici bantlar koyulmuş muMerdivenler uumlzerinde geccedilişi engelleyecek malzemelerEngeller kaldırılmış mıYeter sayıda yangın soumlnduumlrme ekipmanı (donanım)(YSE) var mıKolay kullanılır mıYSE goumlruumlnuumlr ve kolay erişilir yerlere konmuş muYangın konusunda eğitim almış sorumlu personel var mıYanıcı patlayıcı maddeler uygun şartlarda korunuyor muAlarm sistemleri var ccedilalışıyor duumlzenli olarak kontrol ediliyor muİlkyardım dolabı mevcut muİlkyardım dolabı yeterli ilkyardım malzeme ve ekipmanı ileteccedilhiz edilmiş mi
Sayfa 36 45
İşaret levhaları var mı Ayrıntıları iccedileriyor mu Labda guumlvenlik panoları var mı Sabit miİşaretleme levhaları yeter sayıda ve uygun yerlerde mi
EK 2 TEHLİKE PROFİLİ BELİRLEME FORMUrdquo (RİSK ANALİZİ)
Okulun adı TarihYetkili M Mekacircnİ İnsanE Eğitim
Suumlrekliği
Tehlike 1 Tehlike 2 Tehlike 3 Tehlike 4 Tehlikehellip
M İ E M İ E M İ E M İ E M İ E
ETKİLEME ŞİDDETİ
Felaket 50rsquoden fazlazarar ccedilok sayıda oumlluumlm 30guumlnden fazla suumlreli etkKritik 25 -50 zararkalıcı sakatlanmalar 2 hafta suumlreli etkiSınırlı 10 -25 zararyaralanmalar 1 hafta suumlrelietkiOumlnemsiz 10rsquodan az zarar24 saat veya daha kısa suumlreli etki
OLUŞ SIKLIĞIYuumlksek Gelecek yıldameydana gelme olasılığı100Bazen Gelecek yıldameydana gelme olasılığı10-100 veya gelecek 10yılda en az bir kezNadiren Gelecek yıldameydana gelme olasılığı1-10 veya gelecek 100yılda en az bir kezYok (ccedilok az) Gelecek 100yılda goumlruumllme olasılığı 1veya daha az
ETKİ DERECESİ24 saatten daha fazla birsuumlrede oluş uyor ve erkenuyarı yapılabilir yapılamaz12 ndash 24 saatte oluşuyor veerken uyarı yapılabilir yapılamaz6 ndash 12 saatte oluşuyor erken uyarı yapılabilir yapılamaz6 saatten kısa bir suumlredeoluşuyor erken uyarıyapılabiliryapılamazBir anda oluşuyor ve erkenuyarı yapılabiliryapılamaz
Sayfa 37 45
Tahmini Etkilenecek KişiSayısı
Tahmini Etki Suumlresi
Tahmini Tahliye Suumlresi
Hazırlık ve Oumlnlemler (E H)
EK 3 MALZEME BİLGİ FORMUYOumlNERGE1 Malzeme bilgi formu ilgili servis yetkilileri tarafından doldurulmalı malzeme ve teccedilhizat yetkilisi tarafından kontrol edilmelidir2 Form bilgileri ihtiyaccedil durumunda veya belirli aralıklarla guumlncellenmelidir3 Malzeme adları iccedilin kısa anlaşılabilir ifadeler kullanılmalıdır (levye el feneri gibi)4 Malzemeyi kullanan servis ve servis yetkilisi malzemenin kullanım alanını doğru belirlemelidir5 Servis yetkilisi malzemenin yeter sayıda olmadığını duumlşuumlnuumlyorsa notlar boumlluumlmuumlne tarih bilgisiyle birlikte yazmalı ve ihtiyaccedilları gidermelidir Giderilen ihtiyaccedillar iccedilin bilgi formu yeniden doldurulmalıdır
Malzeme ve Teccedilhizat Sorumlusu Tarih
Okul Adı
Malzeme Adı
Kullanım Servisi
Servis Yetkilisi
Kullanım Alanı
Adedi
Zara
r Az
alt
Aram
a -
Kurt
arm
a
Yang
ın
Soumlnd
uumlrm
e
İlk
Yard
ım
Sayfa 38 45
NOTLARTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellip
EK 4 ACİL DURUM RAPORU FORMUYOumlNERGE
1 Acil Durum Raporu bilgileri Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Kurulu Başkanı
tarafından operasyon ve lojistik servislerinden gelen bilgiler doğrultusunda doldurulur Gerekli durumlarda bir uumlst yetkiliye teslim edilir
2 Olay turu Kendi imkacircnları ile baş edilebilen durumlar iccedilin ldquoOlayrdquo yerel imkacircnlar veya
diğer kurumlardan destek alınarak baş edilebilen durumlar iccedilin ldquoAcil Durumrdquo il genelini ve eğitim suumlrekliliğini etkileyecek buumlyuumlkluumlkteki olaylar iccedilin ldquoAfetrdquo olarak tanımlanacaktır
3 Olayın Tanımı iccedilin deprem sel yangın gibi genel tanımlama yapılacaktır
4 Bina ve muumldahale bilgileri ilgili servislerden gelen bilgiler doğrultusunda
doldurulacaktır5 Olay anında veya sonrasında ortaya ccedilıkan acil ihtiyaccedillar ile diğer
bilgiler detayları ileilgili alana Olay Tarihi Olay Tarihi
Okul Adı Bina Adı
Kat Sayısı Rapor Yetkilisi Tel
Bina Adı Olayın Tuumlruuml Olay Acil Durum Afet Olayın Tanımı --- --- ---
Muumldahale Bilgileri
Okul İmkacircnları ile Muumldahale edildi ____ Evet ____ Hayır
Başka kurum desteği ile Muumldahale edildi ____ Evet ____ Hayır
Destek veren kurum adı _________________________
Sayfa 39 45
Tıbbi desteğe ihtiyacı olan ki1048826i sayısı ____ ____ Yok
Yaralı Sayısı ____ ____ YokYaralı Durumu ____ Ağır ____ HafifKurtarılmayı bekleyen kişi sayısı ____ ____ YokKurtarılmayı bekleyenlerin kişi (ler) _____ Bina iccedilinde ____ DiğerDiğer
Bina Bilgileri
Yangın ____ Evet ____ HayırBinadaki Hasar Durumu ____ Az ____ Orta ____ Ağır ____ YokTehlikeli Madde Riski ____ Evet ____ Hayır ____ Kısmen (kat)
Acil İhtiyaccedillar (kurtarma tadilat vs)
Diğer Accedilıklamalar
EK 5 ZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARI FORMUYOumlNERGE
1 Zarar Azaltma ccedilalışmalarının yapılması ve suumlrduumlruumllebilirliğinin sağlanması amacıyla
aşağıdaki bilgileri belirleyeceğiniz aralıklarla doldurunuz2 Uygulama tarihinde gerccedilekleşen veya yarım kalan ccedilalışmaları ilgili
alana accedilıklamalarıile birlikte yazınız
3 Uygulama surecinde oluşan durumlar ile uygulama tarihinde gerccedilekleştirilemeyen
ccedilalışmaları ldquoNotlarrdquo kısmına tarih bilgisi ile birlikte yazınız
Okul Adı
Tarih
Bina Adı
TehlikeAdı
Tehlike TuumlruumlAlınmasıGerekenOumlnlem
OumlnemDerecesi
(1-4)Planlanma
TarihiUygulama
Tarihi AccedilıklamaYapısı
Yapısal
değil
Diğer
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
Sayfa 40 45
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
NOTLAR
Tarih hellip hellip hellip
Tarih hellip hellip hellip
Tarih hellip hellip hellip
EK 6 Yardım İstenebilecek Bazı Kamu Kurum ve Kuruluşları
18 Valilik ve veya Kaymakamlık19 İl Afet ve Acil Durum Muumlduumlrluumlğuuml20 İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml21 İl Sağlık Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Sağlık Grup Başkanlığı (112 Acil)22 İl Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml (155)23 Belediye24 İtfaiye (110)25 Kızılay26 Muhtarlık27 Hastane ve Klinikler Aile hekimleri28 Arama Kurtarma Birlik Muumlduumlrluumlğuuml29 Jandarma (156)30 Zehir Danışma Merkezi (114)31 Akredite olmuş afetlerle ilgili ccedilalışmaları bulunan Sivil Toplum
Kuruluşları
EK 7 Afet ve Acil Duruma Goumlre İzlenecek Yol
Sayfa 41 45
Afet veya Acil Durum Davranış Şekli
Deprem Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun Deprem bitince binayı tahliye edin
YangınYangın alarmı vererek binayı tahliye edinUumlzerinizdeki giysiler alev aldıysa Dur ndash Yat - Yuvarlan
Duman
Mahsur kaldıysan yerinde sığın Değilse binayı boşaltDuman tabakasının altında kalabilmek iccedilin suumlruumlnerekilerleyeceğini unutma
Tehlikeli madde sızıntısı Yerinde sığınak veya emniyetli bir yere tahliye
Bomba veya Bomba tehdidi Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun veya Tahliye
Şiddet olayları Kilitlen Tecrit
Patlama Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun
Sel Emniyetli bir tahliye veya yerinde sığınak (binaların uumlst katında)
Şuumlpheli veya bilinmeyen şahıslar
Tehdit unsuru değerlendirilerek hemen polis aranır
FırtınaYerinde sığın eğer oumlğrenciler okul bahccedilesinde iseiccedileri tahliye yapılır
EK 8 Temel Davranış Biccedilimleri1- Ccediloumlk ndash Kapan - Tutun2- Yerinde Sığınma3- Tahliye4- KilitlenTecrit1- Ccedilok ndash Kapan ndash Tutun Dizlerimizin uumlstuumlne ccediloumlkerek bedenimizin kapladığı alan olabildiğince kuumlccediluumlltuumllmeye kapanarak başımızı ensemizi ve yuumlzuumlmuumlzuuml korumaya ve eşya ile birlikte hareket etmek iccedilinde tutunma yapmamıza denir2- Yerinde Sığınma Tahliye gerektirmeyen veya buna yeterli zaman olmayan durumlarda uygulanır Genellikle tehlikeli madde sızıntısı teroumlr saldırısı ve şiddetli fırtına gibi durumlarda uygulanır Dışarı ccedilıkılmanız soumlylenene kadar iccedilerde kalınır ve dışarıdan hava girişi oumlnlenir3- Tahliye Bulunduğunuz yeri boşaltmanız demektir4- KilitlenTecrit Bulunduğunuz mekacircndan ayrılmanın guumlvenli olmadığı
Sayfa 42 45
durumlarda korunaklı bir şekilde saklanılmasıdırEK 9 Planda Olması Gereken Haritalar
1 Okul ccedilevresinin haritası2 Okul yerleşkesinin haritası3 Katların haritası4 Tahliye yolu5 Toplanma boumllgesi6 Afete youmlnelik ekipmanın (takım donanımın) bulunduğu yerler
TABLOLAR Tablo 1 Genel bilgiler formuTablo 2 Risk Seviyesine Goumlre Derecelendirme FormuTablo 3 Risk Seviyesine Goumlre MatrisTablo 4 Plandaki Oumlncelik Seviyesi EKLEREK 1 Durum Tespiti Detay Formu (Tehlike Avı)EK 2 Tehlike Profili Belirleme Formurdquo (Risk Analizi) EK 3 Malzeme Bilgi FormuEK 4 Acil Durum Raporu FormuEK 5 Zarar Azaltma Ccedilalışmaları FormuEK 6 Yardım İstenebilecek Bazı Kamu Kurum ve KuruluşlarıEK 7 Afet ve Acil Duruma Goumlre İzlenecek YolEK 8 Temel Davranış BiccedilimleriEK 9 Planda Olması Gereken Haritalar EK HARİTALAREK91 Okul Ccedilevresinin HaritasıEK92 Okul Yerleşkesinin HaritasıEK93 Katların KrokisiEK94 Tahliye Yolu KrokisiEK95 Toplanma Boumllgesi KrokisiEK96 Afete Youmlnelik Ekipmanın Bulunduğu Yerleri Goumlsteren HaritaNOT Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı hazırlanırken sayfaların kaymamasına dikkat edilmelidir Planla birlikti yayınlanan oumlrnek okul krokilerinden faydalanınız
2014- 2015 YILI OKULUMUZUN PERSONEL İKAMETGAcircH ADRES BİLGİLERİ
SN ADI VE SOYADIOKULDAKİ
BRANŞ VEYA GOumlREVİ
CEP TELF E ndashPOSTA ADRESİ VEYA İKAMETGAcircH ADRESİ İMZA
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Sayfa 43 45
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
34
35
HAZIRLYAN UYGUNDUR hellip03 2015 hellip032015
Muumlduumlr Yard Okul Muumlduumlruuml
OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİM PLANI HAZIRLANIRKEN DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR 1Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlanırken Sayfaların kaymamasına DİKKAT edilmeli
2 Planın hazırlanması uygulanması ve palanda goumlrev alan ve okulda goumlrev yapan buumltuumln personel plan hakkında bilgilendirilmelidir
3 Plan baştan sonuna kadar dikkatle okunması ve okulun fiziki yapısı goumlz oumlnuumlne alınarak yetkililerin goumlruumlşlerinin değerlendirilmesi gerekmektedir İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml tarafından Yayınlanan ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquonınrdquo sadece sizlere yardımcı olmak iccedilin yapıldığını tavsiye niteliği taşıdığı unutulmamalıdır
4 Her okul kendi okulunun fiziksel altyapısını ve koşullarını goumlz oumlnuumlnde bulundurarak planını hazırlamalıdır
5 Muumlduumlrluumlğuumlmuumlz tarafından yayınlanan Plan dışında başka illere ait palanlar internet ortamından dirilerek Okul Afet ve Acil Durum Planı hazırlanmamalıdır Muumlduumlrluumlğuumlmuumlz tarafından yayınlanan plan temel alınarak okulunuza uyarlanmalıdır
Sayfa 44 45
7 Plan ekinde bulunan buumltuumln ekler dikkatlilce okunarak doldurulmalıdır8 Plan ekinde yayınlanan Oumlrnek Krokiler nazara alınarak okulunuzun ihata duvarları iccedilerisinde bulunan
okulunuz ve okulunuza ait ek binaların krokileri bilgisayar ortamında veya ccedilok duumlzguumln ve anlaşılır bir tarzda kat planları uumlzerinde sığınak yangın dolabı yangın alarm butonu elektrik panolarının yangın soumlnduumlrme cihazları toplanma yerleri Malzeme depoların kolaylıkla anlaşılır bir tarzda farklı işaretlerle ve renkli kalemle goumlsterilmesi gerekmektedir
9 Planlar ikişer nuumlsha halinde hazırlanmalı Bir nuumlshası okulda kalacak bir nuumlshasırsquoda İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne elden teslim edilecek
10 Merkeze bağlı İlccedileler Planları uumlccediler nuumlsha halinde hazırlamalı Bir nuumlshası İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne elden teslim edilecek Bir nuumlshası okulda kalacak bir nuumlshası da İlccedile Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne teslim edilecek
11 İşin oumlzuuml Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlar bir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilen dersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilip guumlncelleştirilecektir
12Planın Hazırlaması esnasında bilmediğiniz hususlar hakkında Başbakanlık ldquoAfet ve Acil Durum Youmlnetimi Başkanlığı tarafından internet ortamında yayınlanan şu kaynaklardan faydalanınız
1) ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlama Kılavuzurdquo2) ldquoOn Adımda ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlama Kılavuzurdquo 3) ldquoOkullarda Afete Hazırlıkrdquo4) ldquoOkullarda Afet ve Acil Durum Youmlnetim El Kitabırdquo
5) ldquoEğitim Kurumları iccedilin Afet Acil Yardım Planlama Rehberirdquo13 Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları hazırlanmasında okul ve kurum Muumlduumlruuml Okul Afet ve Acil
Durum Youmlnetim Planrsquoları Eğitimini almış olan Muumlduumlr Yardımcısı başta olmak uumlzere Anaokullarında Anasınıfı Oumlğretmeni İlkokullarda Sınıf Oumlğretmeni Ortaokullarda Sosyal Bilgiler Oumlğretmeni Lise ve Mesleki okullarda Coğrafya Oumlğretmenleri sorumlukları dacirchilinde hazırlanmalıdır
14 Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları Muumlduumlrluumlğuumln okulunuzdan planrsquoları istemesi halinde İVEDELİKLE en geccedil bir hafta iccedilerisinde mesai guumlnuumlnde planlar teslim edilmelidir
helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipMUumlDUumlRLUumlĞUuml
İş bu Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planırsquonda goumlrev alan ve okulumuzda bulunan tuumlm personel plan hakkında bilgilendirilmiş olup plan ( ) Sayfadan İbarettir
Okul Muumlduumlruuml ndash İmza Muumlhuumlr 2015
Sayfa 45 45
EK 1 Durum Tespiti Detay Formu (Tehlike Avı)Okulun Adı Tarih BİNA BLOK ADI KAT EMEğitim MateryaliMMasaDDolapNBNote Book PC Masauumlstuuml BilY Yazıcı S Sıra K Kuumlrsuuml
Oda Derslik Laboratuvar Adı veya Nosu
Durum
EH
Durum
EH
Durum
EH
Sıra ve Masalar sabitlenmiş miSıra ve Masalar geccedilişi kapatıyor muAraccedil gereccedil ve malzemeler tehlike oluşturmayacak şekilde Yerleştirilmiş sabitlenmiş miAğır nesneler yuumlksek raflardan uzaklaş tırılmış mıVarsa yuumlksek dolaplar ve raflar sabitlenmiş miDolapların mandalı var mıMevcut PC varsa sabitlenmiş miHareketli eğitim araccedilları var mı Sabitlenmiş miAsılı elektrik teccedilhizatları (lambalar projektoumlrler vs)Sabitlenmiş miDuvara asılı materyaller sabitlenmiş miLamba askıları sağlam sabitlenmiş miTehlikeli Madde var mı Sabitlenmiş mi (ip veya ccedilıtalı )Laboratuvarlarda şişe kap ve diğer malzemeler iccedilinenvanter (doumlkuumlm) yapılmış mıOfis iccedili boumllmeler sarsıntılara karşı dayanıklı mıAcil yolları ve kapıları doğrudan dışarıya veya guumlvenli biralana accedilılıyor muAcil ccedilıkış kapıları oumlnuumlnde ccedilıkışı oumlnleyecek şeyler var mıAcil ccedilıkış yolları ve kapıları bina buumlyuumlkluumlğuumlne ve kişiSayısına uygun muAcil ccedilıkış kapıları acil durumlarda hemen ve kolaycaAccedilılabilecekler şekilde miSaydam veya yarı saydam kapılar var mı YuumlzeyleriKırılmalara karşı korunmuş muBasamak yuumlzeyleri kaygan değil ve uygun malzemedenYapılmış mıBasamakların oumlnuumlnde kaymayı oumlnleyici bantlar koyulmuş muMerdivenler uumlzerinde geccedilişi engelleyecek malzemelerEngeller kaldırılmış mıYeter sayıda yangın soumlnduumlrme ekipmanı (donanım)(YSE) var mıKolay kullanılır mıYSE goumlruumlnuumlr ve kolay erişilir yerlere konmuş muYangın konusunda eğitim almış sorumlu personel var mıYanıcı patlayıcı maddeler uygun şartlarda korunuyor muAlarm sistemleri var ccedilalışıyor duumlzenli olarak kontrol ediliyor muİlkyardım dolabı mevcut muİlkyardım dolabı yeterli ilkyardım malzeme ve ekipmanı ileteccedilhiz edilmiş mi
Sayfa 36 45
İşaret levhaları var mı Ayrıntıları iccedileriyor mu Labda guumlvenlik panoları var mı Sabit miİşaretleme levhaları yeter sayıda ve uygun yerlerde mi
EK 2 TEHLİKE PROFİLİ BELİRLEME FORMUrdquo (RİSK ANALİZİ)
Okulun adı TarihYetkili M Mekacircnİ İnsanE Eğitim
Suumlrekliği
Tehlike 1 Tehlike 2 Tehlike 3 Tehlike 4 Tehlikehellip
M İ E M İ E M İ E M İ E M İ E
ETKİLEME ŞİDDETİ
Felaket 50rsquoden fazlazarar ccedilok sayıda oumlluumlm 30guumlnden fazla suumlreli etkKritik 25 -50 zararkalıcı sakatlanmalar 2 hafta suumlreli etkiSınırlı 10 -25 zararyaralanmalar 1 hafta suumlrelietkiOumlnemsiz 10rsquodan az zarar24 saat veya daha kısa suumlreli etki
OLUŞ SIKLIĞIYuumlksek Gelecek yıldameydana gelme olasılığı100Bazen Gelecek yıldameydana gelme olasılığı10-100 veya gelecek 10yılda en az bir kezNadiren Gelecek yıldameydana gelme olasılığı1-10 veya gelecek 100yılda en az bir kezYok (ccedilok az) Gelecek 100yılda goumlruumllme olasılığı 1veya daha az
ETKİ DERECESİ24 saatten daha fazla birsuumlrede oluş uyor ve erkenuyarı yapılabilir yapılamaz12 ndash 24 saatte oluşuyor veerken uyarı yapılabilir yapılamaz6 ndash 12 saatte oluşuyor erken uyarı yapılabilir yapılamaz6 saatten kısa bir suumlredeoluşuyor erken uyarıyapılabiliryapılamazBir anda oluşuyor ve erkenuyarı yapılabiliryapılamaz
Sayfa 37 45
Tahmini Etkilenecek KişiSayısı
Tahmini Etki Suumlresi
Tahmini Tahliye Suumlresi
Hazırlık ve Oumlnlemler (E H)
EK 3 MALZEME BİLGİ FORMUYOumlNERGE1 Malzeme bilgi formu ilgili servis yetkilileri tarafından doldurulmalı malzeme ve teccedilhizat yetkilisi tarafından kontrol edilmelidir2 Form bilgileri ihtiyaccedil durumunda veya belirli aralıklarla guumlncellenmelidir3 Malzeme adları iccedilin kısa anlaşılabilir ifadeler kullanılmalıdır (levye el feneri gibi)4 Malzemeyi kullanan servis ve servis yetkilisi malzemenin kullanım alanını doğru belirlemelidir5 Servis yetkilisi malzemenin yeter sayıda olmadığını duumlşuumlnuumlyorsa notlar boumlluumlmuumlne tarih bilgisiyle birlikte yazmalı ve ihtiyaccedilları gidermelidir Giderilen ihtiyaccedillar iccedilin bilgi formu yeniden doldurulmalıdır
Malzeme ve Teccedilhizat Sorumlusu Tarih
Okul Adı
Malzeme Adı
Kullanım Servisi
Servis Yetkilisi
Kullanım Alanı
Adedi
Zara
r Az
alt
Aram
a -
Kurt
arm
a
Yang
ın
Soumlnd
uumlrm
e
İlk
Yard
ım
Sayfa 38 45
NOTLARTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellip
EK 4 ACİL DURUM RAPORU FORMUYOumlNERGE
1 Acil Durum Raporu bilgileri Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Kurulu Başkanı
tarafından operasyon ve lojistik servislerinden gelen bilgiler doğrultusunda doldurulur Gerekli durumlarda bir uumlst yetkiliye teslim edilir
2 Olay turu Kendi imkacircnları ile baş edilebilen durumlar iccedilin ldquoOlayrdquo yerel imkacircnlar veya
diğer kurumlardan destek alınarak baş edilebilen durumlar iccedilin ldquoAcil Durumrdquo il genelini ve eğitim suumlrekliliğini etkileyecek buumlyuumlkluumlkteki olaylar iccedilin ldquoAfetrdquo olarak tanımlanacaktır
3 Olayın Tanımı iccedilin deprem sel yangın gibi genel tanımlama yapılacaktır
4 Bina ve muumldahale bilgileri ilgili servislerden gelen bilgiler doğrultusunda
doldurulacaktır5 Olay anında veya sonrasında ortaya ccedilıkan acil ihtiyaccedillar ile diğer
bilgiler detayları ileilgili alana Olay Tarihi Olay Tarihi
Okul Adı Bina Adı
Kat Sayısı Rapor Yetkilisi Tel
Bina Adı Olayın Tuumlruuml Olay Acil Durum Afet Olayın Tanımı --- --- ---
Muumldahale Bilgileri
Okul İmkacircnları ile Muumldahale edildi ____ Evet ____ Hayır
Başka kurum desteği ile Muumldahale edildi ____ Evet ____ Hayır
Destek veren kurum adı _________________________
Sayfa 39 45
Tıbbi desteğe ihtiyacı olan ki1048826i sayısı ____ ____ Yok
Yaralı Sayısı ____ ____ YokYaralı Durumu ____ Ağır ____ HafifKurtarılmayı bekleyen kişi sayısı ____ ____ YokKurtarılmayı bekleyenlerin kişi (ler) _____ Bina iccedilinde ____ DiğerDiğer
Bina Bilgileri
Yangın ____ Evet ____ HayırBinadaki Hasar Durumu ____ Az ____ Orta ____ Ağır ____ YokTehlikeli Madde Riski ____ Evet ____ Hayır ____ Kısmen (kat)
Acil İhtiyaccedillar (kurtarma tadilat vs)
Diğer Accedilıklamalar
EK 5 ZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARI FORMUYOumlNERGE
1 Zarar Azaltma ccedilalışmalarının yapılması ve suumlrduumlruumllebilirliğinin sağlanması amacıyla
aşağıdaki bilgileri belirleyeceğiniz aralıklarla doldurunuz2 Uygulama tarihinde gerccedilekleşen veya yarım kalan ccedilalışmaları ilgili
alana accedilıklamalarıile birlikte yazınız
3 Uygulama surecinde oluşan durumlar ile uygulama tarihinde gerccedilekleştirilemeyen
ccedilalışmaları ldquoNotlarrdquo kısmına tarih bilgisi ile birlikte yazınız
Okul Adı
Tarih
Bina Adı
TehlikeAdı
Tehlike TuumlruumlAlınmasıGerekenOumlnlem
OumlnemDerecesi
(1-4)Planlanma
TarihiUygulama
Tarihi AccedilıklamaYapısı
Yapısal
değil
Diğer
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
Sayfa 40 45
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
NOTLAR
Tarih hellip hellip hellip
Tarih hellip hellip hellip
Tarih hellip hellip hellip
EK 6 Yardım İstenebilecek Bazı Kamu Kurum ve Kuruluşları
18 Valilik ve veya Kaymakamlık19 İl Afet ve Acil Durum Muumlduumlrluumlğuuml20 İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml21 İl Sağlık Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Sağlık Grup Başkanlığı (112 Acil)22 İl Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml (155)23 Belediye24 İtfaiye (110)25 Kızılay26 Muhtarlık27 Hastane ve Klinikler Aile hekimleri28 Arama Kurtarma Birlik Muumlduumlrluumlğuuml29 Jandarma (156)30 Zehir Danışma Merkezi (114)31 Akredite olmuş afetlerle ilgili ccedilalışmaları bulunan Sivil Toplum
Kuruluşları
EK 7 Afet ve Acil Duruma Goumlre İzlenecek Yol
Sayfa 41 45
Afet veya Acil Durum Davranış Şekli
Deprem Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun Deprem bitince binayı tahliye edin
YangınYangın alarmı vererek binayı tahliye edinUumlzerinizdeki giysiler alev aldıysa Dur ndash Yat - Yuvarlan
Duman
Mahsur kaldıysan yerinde sığın Değilse binayı boşaltDuman tabakasının altında kalabilmek iccedilin suumlruumlnerekilerleyeceğini unutma
Tehlikeli madde sızıntısı Yerinde sığınak veya emniyetli bir yere tahliye
Bomba veya Bomba tehdidi Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun veya Tahliye
Şiddet olayları Kilitlen Tecrit
Patlama Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun
Sel Emniyetli bir tahliye veya yerinde sığınak (binaların uumlst katında)
Şuumlpheli veya bilinmeyen şahıslar
Tehdit unsuru değerlendirilerek hemen polis aranır
FırtınaYerinde sığın eğer oumlğrenciler okul bahccedilesinde iseiccedileri tahliye yapılır
EK 8 Temel Davranış Biccedilimleri1- Ccediloumlk ndash Kapan - Tutun2- Yerinde Sığınma3- Tahliye4- KilitlenTecrit1- Ccedilok ndash Kapan ndash Tutun Dizlerimizin uumlstuumlne ccediloumlkerek bedenimizin kapladığı alan olabildiğince kuumlccediluumlltuumllmeye kapanarak başımızı ensemizi ve yuumlzuumlmuumlzuuml korumaya ve eşya ile birlikte hareket etmek iccedilinde tutunma yapmamıza denir2- Yerinde Sığınma Tahliye gerektirmeyen veya buna yeterli zaman olmayan durumlarda uygulanır Genellikle tehlikeli madde sızıntısı teroumlr saldırısı ve şiddetli fırtına gibi durumlarda uygulanır Dışarı ccedilıkılmanız soumlylenene kadar iccedilerde kalınır ve dışarıdan hava girişi oumlnlenir3- Tahliye Bulunduğunuz yeri boşaltmanız demektir4- KilitlenTecrit Bulunduğunuz mekacircndan ayrılmanın guumlvenli olmadığı
Sayfa 42 45
durumlarda korunaklı bir şekilde saklanılmasıdırEK 9 Planda Olması Gereken Haritalar
1 Okul ccedilevresinin haritası2 Okul yerleşkesinin haritası3 Katların haritası4 Tahliye yolu5 Toplanma boumllgesi6 Afete youmlnelik ekipmanın (takım donanımın) bulunduğu yerler
TABLOLAR Tablo 1 Genel bilgiler formuTablo 2 Risk Seviyesine Goumlre Derecelendirme FormuTablo 3 Risk Seviyesine Goumlre MatrisTablo 4 Plandaki Oumlncelik Seviyesi EKLEREK 1 Durum Tespiti Detay Formu (Tehlike Avı)EK 2 Tehlike Profili Belirleme Formurdquo (Risk Analizi) EK 3 Malzeme Bilgi FormuEK 4 Acil Durum Raporu FormuEK 5 Zarar Azaltma Ccedilalışmaları FormuEK 6 Yardım İstenebilecek Bazı Kamu Kurum ve KuruluşlarıEK 7 Afet ve Acil Duruma Goumlre İzlenecek YolEK 8 Temel Davranış BiccedilimleriEK 9 Planda Olması Gereken Haritalar EK HARİTALAREK91 Okul Ccedilevresinin HaritasıEK92 Okul Yerleşkesinin HaritasıEK93 Katların KrokisiEK94 Tahliye Yolu KrokisiEK95 Toplanma Boumllgesi KrokisiEK96 Afete Youmlnelik Ekipmanın Bulunduğu Yerleri Goumlsteren HaritaNOT Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı hazırlanırken sayfaların kaymamasına dikkat edilmelidir Planla birlikti yayınlanan oumlrnek okul krokilerinden faydalanınız
2014- 2015 YILI OKULUMUZUN PERSONEL İKAMETGAcircH ADRES BİLGİLERİ
SN ADI VE SOYADIOKULDAKİ
BRANŞ VEYA GOumlREVİ
CEP TELF E ndashPOSTA ADRESİ VEYA İKAMETGAcircH ADRESİ İMZA
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Sayfa 43 45
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
34
35
HAZIRLYAN UYGUNDUR hellip03 2015 hellip032015
Muumlduumlr Yard Okul Muumlduumlruuml
OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİM PLANI HAZIRLANIRKEN DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR 1Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlanırken Sayfaların kaymamasına DİKKAT edilmeli
2 Planın hazırlanması uygulanması ve palanda goumlrev alan ve okulda goumlrev yapan buumltuumln personel plan hakkında bilgilendirilmelidir
3 Plan baştan sonuna kadar dikkatle okunması ve okulun fiziki yapısı goumlz oumlnuumlne alınarak yetkililerin goumlruumlşlerinin değerlendirilmesi gerekmektedir İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml tarafından Yayınlanan ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquonınrdquo sadece sizlere yardımcı olmak iccedilin yapıldığını tavsiye niteliği taşıdığı unutulmamalıdır
4 Her okul kendi okulunun fiziksel altyapısını ve koşullarını goumlz oumlnuumlnde bulundurarak planını hazırlamalıdır
5 Muumlduumlrluumlğuumlmuumlz tarafından yayınlanan Plan dışında başka illere ait palanlar internet ortamından dirilerek Okul Afet ve Acil Durum Planı hazırlanmamalıdır Muumlduumlrluumlğuumlmuumlz tarafından yayınlanan plan temel alınarak okulunuza uyarlanmalıdır
Sayfa 44 45
7 Plan ekinde bulunan buumltuumln ekler dikkatlilce okunarak doldurulmalıdır8 Plan ekinde yayınlanan Oumlrnek Krokiler nazara alınarak okulunuzun ihata duvarları iccedilerisinde bulunan
okulunuz ve okulunuza ait ek binaların krokileri bilgisayar ortamında veya ccedilok duumlzguumln ve anlaşılır bir tarzda kat planları uumlzerinde sığınak yangın dolabı yangın alarm butonu elektrik panolarının yangın soumlnduumlrme cihazları toplanma yerleri Malzeme depoların kolaylıkla anlaşılır bir tarzda farklı işaretlerle ve renkli kalemle goumlsterilmesi gerekmektedir
9 Planlar ikişer nuumlsha halinde hazırlanmalı Bir nuumlshası okulda kalacak bir nuumlshasırsquoda İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne elden teslim edilecek
10 Merkeze bağlı İlccedileler Planları uumlccediler nuumlsha halinde hazırlamalı Bir nuumlshası İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne elden teslim edilecek Bir nuumlshası okulda kalacak bir nuumlshası da İlccedile Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne teslim edilecek
11 İşin oumlzuuml Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlar bir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilen dersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilip guumlncelleştirilecektir
12Planın Hazırlaması esnasında bilmediğiniz hususlar hakkında Başbakanlık ldquoAfet ve Acil Durum Youmlnetimi Başkanlığı tarafından internet ortamında yayınlanan şu kaynaklardan faydalanınız
1) ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlama Kılavuzurdquo2) ldquoOn Adımda ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlama Kılavuzurdquo 3) ldquoOkullarda Afete Hazırlıkrdquo4) ldquoOkullarda Afet ve Acil Durum Youmlnetim El Kitabırdquo
5) ldquoEğitim Kurumları iccedilin Afet Acil Yardım Planlama Rehberirdquo13 Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları hazırlanmasında okul ve kurum Muumlduumlruuml Okul Afet ve Acil
Durum Youmlnetim Planrsquoları Eğitimini almış olan Muumlduumlr Yardımcısı başta olmak uumlzere Anaokullarında Anasınıfı Oumlğretmeni İlkokullarda Sınıf Oumlğretmeni Ortaokullarda Sosyal Bilgiler Oumlğretmeni Lise ve Mesleki okullarda Coğrafya Oumlğretmenleri sorumlukları dacirchilinde hazırlanmalıdır
14 Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları Muumlduumlrluumlğuumln okulunuzdan planrsquoları istemesi halinde İVEDELİKLE en geccedil bir hafta iccedilerisinde mesai guumlnuumlnde planlar teslim edilmelidir
helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipMUumlDUumlRLUumlĞUuml
İş bu Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planırsquonda goumlrev alan ve okulumuzda bulunan tuumlm personel plan hakkında bilgilendirilmiş olup plan ( ) Sayfadan İbarettir
Okul Muumlduumlruuml ndash İmza Muumlhuumlr 2015
Sayfa 45 45
İşaret levhaları var mı Ayrıntıları iccedileriyor mu Labda guumlvenlik panoları var mı Sabit miİşaretleme levhaları yeter sayıda ve uygun yerlerde mi
EK 2 TEHLİKE PROFİLİ BELİRLEME FORMUrdquo (RİSK ANALİZİ)
Okulun adı TarihYetkili M Mekacircnİ İnsanE Eğitim
Suumlrekliği
Tehlike 1 Tehlike 2 Tehlike 3 Tehlike 4 Tehlikehellip
M İ E M İ E M İ E M İ E M İ E
ETKİLEME ŞİDDETİ
Felaket 50rsquoden fazlazarar ccedilok sayıda oumlluumlm 30guumlnden fazla suumlreli etkKritik 25 -50 zararkalıcı sakatlanmalar 2 hafta suumlreli etkiSınırlı 10 -25 zararyaralanmalar 1 hafta suumlrelietkiOumlnemsiz 10rsquodan az zarar24 saat veya daha kısa suumlreli etki
OLUŞ SIKLIĞIYuumlksek Gelecek yıldameydana gelme olasılığı100Bazen Gelecek yıldameydana gelme olasılığı10-100 veya gelecek 10yılda en az bir kezNadiren Gelecek yıldameydana gelme olasılığı1-10 veya gelecek 100yılda en az bir kezYok (ccedilok az) Gelecek 100yılda goumlruumllme olasılığı 1veya daha az
ETKİ DERECESİ24 saatten daha fazla birsuumlrede oluş uyor ve erkenuyarı yapılabilir yapılamaz12 ndash 24 saatte oluşuyor veerken uyarı yapılabilir yapılamaz6 ndash 12 saatte oluşuyor erken uyarı yapılabilir yapılamaz6 saatten kısa bir suumlredeoluşuyor erken uyarıyapılabiliryapılamazBir anda oluşuyor ve erkenuyarı yapılabiliryapılamaz
Sayfa 37 45
Tahmini Etkilenecek KişiSayısı
Tahmini Etki Suumlresi
Tahmini Tahliye Suumlresi
Hazırlık ve Oumlnlemler (E H)
EK 3 MALZEME BİLGİ FORMUYOumlNERGE1 Malzeme bilgi formu ilgili servis yetkilileri tarafından doldurulmalı malzeme ve teccedilhizat yetkilisi tarafından kontrol edilmelidir2 Form bilgileri ihtiyaccedil durumunda veya belirli aralıklarla guumlncellenmelidir3 Malzeme adları iccedilin kısa anlaşılabilir ifadeler kullanılmalıdır (levye el feneri gibi)4 Malzemeyi kullanan servis ve servis yetkilisi malzemenin kullanım alanını doğru belirlemelidir5 Servis yetkilisi malzemenin yeter sayıda olmadığını duumlşuumlnuumlyorsa notlar boumlluumlmuumlne tarih bilgisiyle birlikte yazmalı ve ihtiyaccedilları gidermelidir Giderilen ihtiyaccedillar iccedilin bilgi formu yeniden doldurulmalıdır
Malzeme ve Teccedilhizat Sorumlusu Tarih
Okul Adı
Malzeme Adı
Kullanım Servisi
Servis Yetkilisi
Kullanım Alanı
Adedi
Zara
r Az
alt
Aram
a -
Kurt
arm
a
Yang
ın
Soumlnd
uumlrm
e
İlk
Yard
ım
Sayfa 38 45
NOTLARTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellip
EK 4 ACİL DURUM RAPORU FORMUYOumlNERGE
1 Acil Durum Raporu bilgileri Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Kurulu Başkanı
tarafından operasyon ve lojistik servislerinden gelen bilgiler doğrultusunda doldurulur Gerekli durumlarda bir uumlst yetkiliye teslim edilir
2 Olay turu Kendi imkacircnları ile baş edilebilen durumlar iccedilin ldquoOlayrdquo yerel imkacircnlar veya
diğer kurumlardan destek alınarak baş edilebilen durumlar iccedilin ldquoAcil Durumrdquo il genelini ve eğitim suumlrekliliğini etkileyecek buumlyuumlkluumlkteki olaylar iccedilin ldquoAfetrdquo olarak tanımlanacaktır
3 Olayın Tanımı iccedilin deprem sel yangın gibi genel tanımlama yapılacaktır
4 Bina ve muumldahale bilgileri ilgili servislerden gelen bilgiler doğrultusunda
doldurulacaktır5 Olay anında veya sonrasında ortaya ccedilıkan acil ihtiyaccedillar ile diğer
bilgiler detayları ileilgili alana Olay Tarihi Olay Tarihi
Okul Adı Bina Adı
Kat Sayısı Rapor Yetkilisi Tel
Bina Adı Olayın Tuumlruuml Olay Acil Durum Afet Olayın Tanımı --- --- ---
Muumldahale Bilgileri
Okul İmkacircnları ile Muumldahale edildi ____ Evet ____ Hayır
Başka kurum desteği ile Muumldahale edildi ____ Evet ____ Hayır
Destek veren kurum adı _________________________
Sayfa 39 45
Tıbbi desteğe ihtiyacı olan ki1048826i sayısı ____ ____ Yok
Yaralı Sayısı ____ ____ YokYaralı Durumu ____ Ağır ____ HafifKurtarılmayı bekleyen kişi sayısı ____ ____ YokKurtarılmayı bekleyenlerin kişi (ler) _____ Bina iccedilinde ____ DiğerDiğer
Bina Bilgileri
Yangın ____ Evet ____ HayırBinadaki Hasar Durumu ____ Az ____ Orta ____ Ağır ____ YokTehlikeli Madde Riski ____ Evet ____ Hayır ____ Kısmen (kat)
Acil İhtiyaccedillar (kurtarma tadilat vs)
Diğer Accedilıklamalar
EK 5 ZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARI FORMUYOumlNERGE
1 Zarar Azaltma ccedilalışmalarının yapılması ve suumlrduumlruumllebilirliğinin sağlanması amacıyla
aşağıdaki bilgileri belirleyeceğiniz aralıklarla doldurunuz2 Uygulama tarihinde gerccedilekleşen veya yarım kalan ccedilalışmaları ilgili
alana accedilıklamalarıile birlikte yazınız
3 Uygulama surecinde oluşan durumlar ile uygulama tarihinde gerccedilekleştirilemeyen
ccedilalışmaları ldquoNotlarrdquo kısmına tarih bilgisi ile birlikte yazınız
Okul Adı
Tarih
Bina Adı
TehlikeAdı
Tehlike TuumlruumlAlınmasıGerekenOumlnlem
OumlnemDerecesi
(1-4)Planlanma
TarihiUygulama
Tarihi AccedilıklamaYapısı
Yapısal
değil
Diğer
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
Sayfa 40 45
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
NOTLAR
Tarih hellip hellip hellip
Tarih hellip hellip hellip
Tarih hellip hellip hellip
EK 6 Yardım İstenebilecek Bazı Kamu Kurum ve Kuruluşları
18 Valilik ve veya Kaymakamlık19 İl Afet ve Acil Durum Muumlduumlrluumlğuuml20 İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml21 İl Sağlık Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Sağlık Grup Başkanlığı (112 Acil)22 İl Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml (155)23 Belediye24 İtfaiye (110)25 Kızılay26 Muhtarlık27 Hastane ve Klinikler Aile hekimleri28 Arama Kurtarma Birlik Muumlduumlrluumlğuuml29 Jandarma (156)30 Zehir Danışma Merkezi (114)31 Akredite olmuş afetlerle ilgili ccedilalışmaları bulunan Sivil Toplum
Kuruluşları
EK 7 Afet ve Acil Duruma Goumlre İzlenecek Yol
Sayfa 41 45
Afet veya Acil Durum Davranış Şekli
Deprem Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun Deprem bitince binayı tahliye edin
YangınYangın alarmı vererek binayı tahliye edinUumlzerinizdeki giysiler alev aldıysa Dur ndash Yat - Yuvarlan
Duman
Mahsur kaldıysan yerinde sığın Değilse binayı boşaltDuman tabakasının altında kalabilmek iccedilin suumlruumlnerekilerleyeceğini unutma
Tehlikeli madde sızıntısı Yerinde sığınak veya emniyetli bir yere tahliye
Bomba veya Bomba tehdidi Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun veya Tahliye
Şiddet olayları Kilitlen Tecrit
Patlama Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun
Sel Emniyetli bir tahliye veya yerinde sığınak (binaların uumlst katında)
Şuumlpheli veya bilinmeyen şahıslar
Tehdit unsuru değerlendirilerek hemen polis aranır
FırtınaYerinde sığın eğer oumlğrenciler okul bahccedilesinde iseiccedileri tahliye yapılır
EK 8 Temel Davranış Biccedilimleri1- Ccediloumlk ndash Kapan - Tutun2- Yerinde Sığınma3- Tahliye4- KilitlenTecrit1- Ccedilok ndash Kapan ndash Tutun Dizlerimizin uumlstuumlne ccediloumlkerek bedenimizin kapladığı alan olabildiğince kuumlccediluumlltuumllmeye kapanarak başımızı ensemizi ve yuumlzuumlmuumlzuuml korumaya ve eşya ile birlikte hareket etmek iccedilinde tutunma yapmamıza denir2- Yerinde Sığınma Tahliye gerektirmeyen veya buna yeterli zaman olmayan durumlarda uygulanır Genellikle tehlikeli madde sızıntısı teroumlr saldırısı ve şiddetli fırtına gibi durumlarda uygulanır Dışarı ccedilıkılmanız soumlylenene kadar iccedilerde kalınır ve dışarıdan hava girişi oumlnlenir3- Tahliye Bulunduğunuz yeri boşaltmanız demektir4- KilitlenTecrit Bulunduğunuz mekacircndan ayrılmanın guumlvenli olmadığı
Sayfa 42 45
durumlarda korunaklı bir şekilde saklanılmasıdırEK 9 Planda Olması Gereken Haritalar
1 Okul ccedilevresinin haritası2 Okul yerleşkesinin haritası3 Katların haritası4 Tahliye yolu5 Toplanma boumllgesi6 Afete youmlnelik ekipmanın (takım donanımın) bulunduğu yerler
TABLOLAR Tablo 1 Genel bilgiler formuTablo 2 Risk Seviyesine Goumlre Derecelendirme FormuTablo 3 Risk Seviyesine Goumlre MatrisTablo 4 Plandaki Oumlncelik Seviyesi EKLEREK 1 Durum Tespiti Detay Formu (Tehlike Avı)EK 2 Tehlike Profili Belirleme Formurdquo (Risk Analizi) EK 3 Malzeme Bilgi FormuEK 4 Acil Durum Raporu FormuEK 5 Zarar Azaltma Ccedilalışmaları FormuEK 6 Yardım İstenebilecek Bazı Kamu Kurum ve KuruluşlarıEK 7 Afet ve Acil Duruma Goumlre İzlenecek YolEK 8 Temel Davranış BiccedilimleriEK 9 Planda Olması Gereken Haritalar EK HARİTALAREK91 Okul Ccedilevresinin HaritasıEK92 Okul Yerleşkesinin HaritasıEK93 Katların KrokisiEK94 Tahliye Yolu KrokisiEK95 Toplanma Boumllgesi KrokisiEK96 Afete Youmlnelik Ekipmanın Bulunduğu Yerleri Goumlsteren HaritaNOT Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı hazırlanırken sayfaların kaymamasına dikkat edilmelidir Planla birlikti yayınlanan oumlrnek okul krokilerinden faydalanınız
2014- 2015 YILI OKULUMUZUN PERSONEL İKAMETGAcircH ADRES BİLGİLERİ
SN ADI VE SOYADIOKULDAKİ
BRANŞ VEYA GOumlREVİ
CEP TELF E ndashPOSTA ADRESİ VEYA İKAMETGAcircH ADRESİ İMZA
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Sayfa 43 45
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
34
35
HAZIRLYAN UYGUNDUR hellip03 2015 hellip032015
Muumlduumlr Yard Okul Muumlduumlruuml
OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİM PLANI HAZIRLANIRKEN DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR 1Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlanırken Sayfaların kaymamasına DİKKAT edilmeli
2 Planın hazırlanması uygulanması ve palanda goumlrev alan ve okulda goumlrev yapan buumltuumln personel plan hakkında bilgilendirilmelidir
3 Plan baştan sonuna kadar dikkatle okunması ve okulun fiziki yapısı goumlz oumlnuumlne alınarak yetkililerin goumlruumlşlerinin değerlendirilmesi gerekmektedir İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml tarafından Yayınlanan ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquonınrdquo sadece sizlere yardımcı olmak iccedilin yapıldığını tavsiye niteliği taşıdığı unutulmamalıdır
4 Her okul kendi okulunun fiziksel altyapısını ve koşullarını goumlz oumlnuumlnde bulundurarak planını hazırlamalıdır
5 Muumlduumlrluumlğuumlmuumlz tarafından yayınlanan Plan dışında başka illere ait palanlar internet ortamından dirilerek Okul Afet ve Acil Durum Planı hazırlanmamalıdır Muumlduumlrluumlğuumlmuumlz tarafından yayınlanan plan temel alınarak okulunuza uyarlanmalıdır
Sayfa 44 45
7 Plan ekinde bulunan buumltuumln ekler dikkatlilce okunarak doldurulmalıdır8 Plan ekinde yayınlanan Oumlrnek Krokiler nazara alınarak okulunuzun ihata duvarları iccedilerisinde bulunan
okulunuz ve okulunuza ait ek binaların krokileri bilgisayar ortamında veya ccedilok duumlzguumln ve anlaşılır bir tarzda kat planları uumlzerinde sığınak yangın dolabı yangın alarm butonu elektrik panolarının yangın soumlnduumlrme cihazları toplanma yerleri Malzeme depoların kolaylıkla anlaşılır bir tarzda farklı işaretlerle ve renkli kalemle goumlsterilmesi gerekmektedir
9 Planlar ikişer nuumlsha halinde hazırlanmalı Bir nuumlshası okulda kalacak bir nuumlshasırsquoda İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne elden teslim edilecek
10 Merkeze bağlı İlccedileler Planları uumlccediler nuumlsha halinde hazırlamalı Bir nuumlshası İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne elden teslim edilecek Bir nuumlshası okulda kalacak bir nuumlshası da İlccedile Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne teslim edilecek
11 İşin oumlzuuml Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlar bir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilen dersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilip guumlncelleştirilecektir
12Planın Hazırlaması esnasında bilmediğiniz hususlar hakkında Başbakanlık ldquoAfet ve Acil Durum Youmlnetimi Başkanlığı tarafından internet ortamında yayınlanan şu kaynaklardan faydalanınız
1) ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlama Kılavuzurdquo2) ldquoOn Adımda ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlama Kılavuzurdquo 3) ldquoOkullarda Afete Hazırlıkrdquo4) ldquoOkullarda Afet ve Acil Durum Youmlnetim El Kitabırdquo
5) ldquoEğitim Kurumları iccedilin Afet Acil Yardım Planlama Rehberirdquo13 Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları hazırlanmasında okul ve kurum Muumlduumlruuml Okul Afet ve Acil
Durum Youmlnetim Planrsquoları Eğitimini almış olan Muumlduumlr Yardımcısı başta olmak uumlzere Anaokullarında Anasınıfı Oumlğretmeni İlkokullarda Sınıf Oumlğretmeni Ortaokullarda Sosyal Bilgiler Oumlğretmeni Lise ve Mesleki okullarda Coğrafya Oumlğretmenleri sorumlukları dacirchilinde hazırlanmalıdır
14 Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları Muumlduumlrluumlğuumln okulunuzdan planrsquoları istemesi halinde İVEDELİKLE en geccedil bir hafta iccedilerisinde mesai guumlnuumlnde planlar teslim edilmelidir
helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipMUumlDUumlRLUumlĞUuml
İş bu Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planırsquonda goumlrev alan ve okulumuzda bulunan tuumlm personel plan hakkında bilgilendirilmiş olup plan ( ) Sayfadan İbarettir
Okul Muumlduumlruuml ndash İmza Muumlhuumlr 2015
Sayfa 45 45
Tahmini Etkilenecek KişiSayısı
Tahmini Etki Suumlresi
Tahmini Tahliye Suumlresi
Hazırlık ve Oumlnlemler (E H)
EK 3 MALZEME BİLGİ FORMUYOumlNERGE1 Malzeme bilgi formu ilgili servis yetkilileri tarafından doldurulmalı malzeme ve teccedilhizat yetkilisi tarafından kontrol edilmelidir2 Form bilgileri ihtiyaccedil durumunda veya belirli aralıklarla guumlncellenmelidir3 Malzeme adları iccedilin kısa anlaşılabilir ifadeler kullanılmalıdır (levye el feneri gibi)4 Malzemeyi kullanan servis ve servis yetkilisi malzemenin kullanım alanını doğru belirlemelidir5 Servis yetkilisi malzemenin yeter sayıda olmadığını duumlşuumlnuumlyorsa notlar boumlluumlmuumlne tarih bilgisiyle birlikte yazmalı ve ihtiyaccedilları gidermelidir Giderilen ihtiyaccedillar iccedilin bilgi formu yeniden doldurulmalıdır
Malzeme ve Teccedilhizat Sorumlusu Tarih
Okul Adı
Malzeme Adı
Kullanım Servisi
Servis Yetkilisi
Kullanım Alanı
Adedi
Zara
r Az
alt
Aram
a -
Kurt
arm
a
Yang
ın
Soumlnd
uumlrm
e
İlk
Yard
ım
Sayfa 38 45
NOTLARTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellip
EK 4 ACİL DURUM RAPORU FORMUYOumlNERGE
1 Acil Durum Raporu bilgileri Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Kurulu Başkanı
tarafından operasyon ve lojistik servislerinden gelen bilgiler doğrultusunda doldurulur Gerekli durumlarda bir uumlst yetkiliye teslim edilir
2 Olay turu Kendi imkacircnları ile baş edilebilen durumlar iccedilin ldquoOlayrdquo yerel imkacircnlar veya
diğer kurumlardan destek alınarak baş edilebilen durumlar iccedilin ldquoAcil Durumrdquo il genelini ve eğitim suumlrekliliğini etkileyecek buumlyuumlkluumlkteki olaylar iccedilin ldquoAfetrdquo olarak tanımlanacaktır
3 Olayın Tanımı iccedilin deprem sel yangın gibi genel tanımlama yapılacaktır
4 Bina ve muumldahale bilgileri ilgili servislerden gelen bilgiler doğrultusunda
doldurulacaktır5 Olay anında veya sonrasında ortaya ccedilıkan acil ihtiyaccedillar ile diğer
bilgiler detayları ileilgili alana Olay Tarihi Olay Tarihi
Okul Adı Bina Adı
Kat Sayısı Rapor Yetkilisi Tel
Bina Adı Olayın Tuumlruuml Olay Acil Durum Afet Olayın Tanımı --- --- ---
Muumldahale Bilgileri
Okul İmkacircnları ile Muumldahale edildi ____ Evet ____ Hayır
Başka kurum desteği ile Muumldahale edildi ____ Evet ____ Hayır
Destek veren kurum adı _________________________
Sayfa 39 45
Tıbbi desteğe ihtiyacı olan ki1048826i sayısı ____ ____ Yok
Yaralı Sayısı ____ ____ YokYaralı Durumu ____ Ağır ____ HafifKurtarılmayı bekleyen kişi sayısı ____ ____ YokKurtarılmayı bekleyenlerin kişi (ler) _____ Bina iccedilinde ____ DiğerDiğer
Bina Bilgileri
Yangın ____ Evet ____ HayırBinadaki Hasar Durumu ____ Az ____ Orta ____ Ağır ____ YokTehlikeli Madde Riski ____ Evet ____ Hayır ____ Kısmen (kat)
Acil İhtiyaccedillar (kurtarma tadilat vs)
Diğer Accedilıklamalar
EK 5 ZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARI FORMUYOumlNERGE
1 Zarar Azaltma ccedilalışmalarının yapılması ve suumlrduumlruumllebilirliğinin sağlanması amacıyla
aşağıdaki bilgileri belirleyeceğiniz aralıklarla doldurunuz2 Uygulama tarihinde gerccedilekleşen veya yarım kalan ccedilalışmaları ilgili
alana accedilıklamalarıile birlikte yazınız
3 Uygulama surecinde oluşan durumlar ile uygulama tarihinde gerccedilekleştirilemeyen
ccedilalışmaları ldquoNotlarrdquo kısmına tarih bilgisi ile birlikte yazınız
Okul Adı
Tarih
Bina Adı
TehlikeAdı
Tehlike TuumlruumlAlınmasıGerekenOumlnlem
OumlnemDerecesi
(1-4)Planlanma
TarihiUygulama
Tarihi AccedilıklamaYapısı
Yapısal
değil
Diğer
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
Sayfa 40 45
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
NOTLAR
Tarih hellip hellip hellip
Tarih hellip hellip hellip
Tarih hellip hellip hellip
EK 6 Yardım İstenebilecek Bazı Kamu Kurum ve Kuruluşları
18 Valilik ve veya Kaymakamlık19 İl Afet ve Acil Durum Muumlduumlrluumlğuuml20 İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml21 İl Sağlık Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Sağlık Grup Başkanlığı (112 Acil)22 İl Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml (155)23 Belediye24 İtfaiye (110)25 Kızılay26 Muhtarlık27 Hastane ve Klinikler Aile hekimleri28 Arama Kurtarma Birlik Muumlduumlrluumlğuuml29 Jandarma (156)30 Zehir Danışma Merkezi (114)31 Akredite olmuş afetlerle ilgili ccedilalışmaları bulunan Sivil Toplum
Kuruluşları
EK 7 Afet ve Acil Duruma Goumlre İzlenecek Yol
Sayfa 41 45
Afet veya Acil Durum Davranış Şekli
Deprem Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun Deprem bitince binayı tahliye edin
YangınYangın alarmı vererek binayı tahliye edinUumlzerinizdeki giysiler alev aldıysa Dur ndash Yat - Yuvarlan
Duman
Mahsur kaldıysan yerinde sığın Değilse binayı boşaltDuman tabakasının altında kalabilmek iccedilin suumlruumlnerekilerleyeceğini unutma
Tehlikeli madde sızıntısı Yerinde sığınak veya emniyetli bir yere tahliye
Bomba veya Bomba tehdidi Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun veya Tahliye
Şiddet olayları Kilitlen Tecrit
Patlama Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun
Sel Emniyetli bir tahliye veya yerinde sığınak (binaların uumlst katında)
Şuumlpheli veya bilinmeyen şahıslar
Tehdit unsuru değerlendirilerek hemen polis aranır
FırtınaYerinde sığın eğer oumlğrenciler okul bahccedilesinde iseiccedileri tahliye yapılır
EK 8 Temel Davranış Biccedilimleri1- Ccediloumlk ndash Kapan - Tutun2- Yerinde Sığınma3- Tahliye4- KilitlenTecrit1- Ccedilok ndash Kapan ndash Tutun Dizlerimizin uumlstuumlne ccediloumlkerek bedenimizin kapladığı alan olabildiğince kuumlccediluumlltuumllmeye kapanarak başımızı ensemizi ve yuumlzuumlmuumlzuuml korumaya ve eşya ile birlikte hareket etmek iccedilinde tutunma yapmamıza denir2- Yerinde Sığınma Tahliye gerektirmeyen veya buna yeterli zaman olmayan durumlarda uygulanır Genellikle tehlikeli madde sızıntısı teroumlr saldırısı ve şiddetli fırtına gibi durumlarda uygulanır Dışarı ccedilıkılmanız soumlylenene kadar iccedilerde kalınır ve dışarıdan hava girişi oumlnlenir3- Tahliye Bulunduğunuz yeri boşaltmanız demektir4- KilitlenTecrit Bulunduğunuz mekacircndan ayrılmanın guumlvenli olmadığı
Sayfa 42 45
durumlarda korunaklı bir şekilde saklanılmasıdırEK 9 Planda Olması Gereken Haritalar
1 Okul ccedilevresinin haritası2 Okul yerleşkesinin haritası3 Katların haritası4 Tahliye yolu5 Toplanma boumllgesi6 Afete youmlnelik ekipmanın (takım donanımın) bulunduğu yerler
TABLOLAR Tablo 1 Genel bilgiler formuTablo 2 Risk Seviyesine Goumlre Derecelendirme FormuTablo 3 Risk Seviyesine Goumlre MatrisTablo 4 Plandaki Oumlncelik Seviyesi EKLEREK 1 Durum Tespiti Detay Formu (Tehlike Avı)EK 2 Tehlike Profili Belirleme Formurdquo (Risk Analizi) EK 3 Malzeme Bilgi FormuEK 4 Acil Durum Raporu FormuEK 5 Zarar Azaltma Ccedilalışmaları FormuEK 6 Yardım İstenebilecek Bazı Kamu Kurum ve KuruluşlarıEK 7 Afet ve Acil Duruma Goumlre İzlenecek YolEK 8 Temel Davranış BiccedilimleriEK 9 Planda Olması Gereken Haritalar EK HARİTALAREK91 Okul Ccedilevresinin HaritasıEK92 Okul Yerleşkesinin HaritasıEK93 Katların KrokisiEK94 Tahliye Yolu KrokisiEK95 Toplanma Boumllgesi KrokisiEK96 Afete Youmlnelik Ekipmanın Bulunduğu Yerleri Goumlsteren HaritaNOT Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı hazırlanırken sayfaların kaymamasına dikkat edilmelidir Planla birlikti yayınlanan oumlrnek okul krokilerinden faydalanınız
2014- 2015 YILI OKULUMUZUN PERSONEL İKAMETGAcircH ADRES BİLGİLERİ
SN ADI VE SOYADIOKULDAKİ
BRANŞ VEYA GOumlREVİ
CEP TELF E ndashPOSTA ADRESİ VEYA İKAMETGAcircH ADRESİ İMZA
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Sayfa 43 45
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
34
35
HAZIRLYAN UYGUNDUR hellip03 2015 hellip032015
Muumlduumlr Yard Okul Muumlduumlruuml
OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİM PLANI HAZIRLANIRKEN DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR 1Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlanırken Sayfaların kaymamasına DİKKAT edilmeli
2 Planın hazırlanması uygulanması ve palanda goumlrev alan ve okulda goumlrev yapan buumltuumln personel plan hakkında bilgilendirilmelidir
3 Plan baştan sonuna kadar dikkatle okunması ve okulun fiziki yapısı goumlz oumlnuumlne alınarak yetkililerin goumlruumlşlerinin değerlendirilmesi gerekmektedir İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml tarafından Yayınlanan ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquonınrdquo sadece sizlere yardımcı olmak iccedilin yapıldığını tavsiye niteliği taşıdığı unutulmamalıdır
4 Her okul kendi okulunun fiziksel altyapısını ve koşullarını goumlz oumlnuumlnde bulundurarak planını hazırlamalıdır
5 Muumlduumlrluumlğuumlmuumlz tarafından yayınlanan Plan dışında başka illere ait palanlar internet ortamından dirilerek Okul Afet ve Acil Durum Planı hazırlanmamalıdır Muumlduumlrluumlğuumlmuumlz tarafından yayınlanan plan temel alınarak okulunuza uyarlanmalıdır
Sayfa 44 45
7 Plan ekinde bulunan buumltuumln ekler dikkatlilce okunarak doldurulmalıdır8 Plan ekinde yayınlanan Oumlrnek Krokiler nazara alınarak okulunuzun ihata duvarları iccedilerisinde bulunan
okulunuz ve okulunuza ait ek binaların krokileri bilgisayar ortamında veya ccedilok duumlzguumln ve anlaşılır bir tarzda kat planları uumlzerinde sığınak yangın dolabı yangın alarm butonu elektrik panolarının yangın soumlnduumlrme cihazları toplanma yerleri Malzeme depoların kolaylıkla anlaşılır bir tarzda farklı işaretlerle ve renkli kalemle goumlsterilmesi gerekmektedir
9 Planlar ikişer nuumlsha halinde hazırlanmalı Bir nuumlshası okulda kalacak bir nuumlshasırsquoda İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne elden teslim edilecek
10 Merkeze bağlı İlccedileler Planları uumlccediler nuumlsha halinde hazırlamalı Bir nuumlshası İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne elden teslim edilecek Bir nuumlshası okulda kalacak bir nuumlshası da İlccedile Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne teslim edilecek
11 İşin oumlzuuml Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlar bir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilen dersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilip guumlncelleştirilecektir
12Planın Hazırlaması esnasında bilmediğiniz hususlar hakkında Başbakanlık ldquoAfet ve Acil Durum Youmlnetimi Başkanlığı tarafından internet ortamında yayınlanan şu kaynaklardan faydalanınız
1) ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlama Kılavuzurdquo2) ldquoOn Adımda ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlama Kılavuzurdquo 3) ldquoOkullarda Afete Hazırlıkrdquo4) ldquoOkullarda Afet ve Acil Durum Youmlnetim El Kitabırdquo
5) ldquoEğitim Kurumları iccedilin Afet Acil Yardım Planlama Rehberirdquo13 Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları hazırlanmasında okul ve kurum Muumlduumlruuml Okul Afet ve Acil
Durum Youmlnetim Planrsquoları Eğitimini almış olan Muumlduumlr Yardımcısı başta olmak uumlzere Anaokullarında Anasınıfı Oumlğretmeni İlkokullarda Sınıf Oumlğretmeni Ortaokullarda Sosyal Bilgiler Oumlğretmeni Lise ve Mesleki okullarda Coğrafya Oumlğretmenleri sorumlukları dacirchilinde hazırlanmalıdır
14 Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları Muumlduumlrluumlğuumln okulunuzdan planrsquoları istemesi halinde İVEDELİKLE en geccedil bir hafta iccedilerisinde mesai guumlnuumlnde planlar teslim edilmelidir
helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipMUumlDUumlRLUumlĞUuml
İş bu Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planırsquonda goumlrev alan ve okulumuzda bulunan tuumlm personel plan hakkında bilgilendirilmiş olup plan ( ) Sayfadan İbarettir
Okul Muumlduumlruuml ndash İmza Muumlhuumlr 2015
Sayfa 45 45
NOTLARTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellipTarih helliphelliphellip
EK 4 ACİL DURUM RAPORU FORMUYOumlNERGE
1 Acil Durum Raporu bilgileri Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetimi Kurulu Başkanı
tarafından operasyon ve lojistik servislerinden gelen bilgiler doğrultusunda doldurulur Gerekli durumlarda bir uumlst yetkiliye teslim edilir
2 Olay turu Kendi imkacircnları ile baş edilebilen durumlar iccedilin ldquoOlayrdquo yerel imkacircnlar veya
diğer kurumlardan destek alınarak baş edilebilen durumlar iccedilin ldquoAcil Durumrdquo il genelini ve eğitim suumlrekliliğini etkileyecek buumlyuumlkluumlkteki olaylar iccedilin ldquoAfetrdquo olarak tanımlanacaktır
3 Olayın Tanımı iccedilin deprem sel yangın gibi genel tanımlama yapılacaktır
4 Bina ve muumldahale bilgileri ilgili servislerden gelen bilgiler doğrultusunda
doldurulacaktır5 Olay anında veya sonrasında ortaya ccedilıkan acil ihtiyaccedillar ile diğer
bilgiler detayları ileilgili alana Olay Tarihi Olay Tarihi
Okul Adı Bina Adı
Kat Sayısı Rapor Yetkilisi Tel
Bina Adı Olayın Tuumlruuml Olay Acil Durum Afet Olayın Tanımı --- --- ---
Muumldahale Bilgileri
Okul İmkacircnları ile Muumldahale edildi ____ Evet ____ Hayır
Başka kurum desteği ile Muumldahale edildi ____ Evet ____ Hayır
Destek veren kurum adı _________________________
Sayfa 39 45
Tıbbi desteğe ihtiyacı olan ki1048826i sayısı ____ ____ Yok
Yaralı Sayısı ____ ____ YokYaralı Durumu ____ Ağır ____ HafifKurtarılmayı bekleyen kişi sayısı ____ ____ YokKurtarılmayı bekleyenlerin kişi (ler) _____ Bina iccedilinde ____ DiğerDiğer
Bina Bilgileri
Yangın ____ Evet ____ HayırBinadaki Hasar Durumu ____ Az ____ Orta ____ Ağır ____ YokTehlikeli Madde Riski ____ Evet ____ Hayır ____ Kısmen (kat)
Acil İhtiyaccedillar (kurtarma tadilat vs)
Diğer Accedilıklamalar
EK 5 ZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARI FORMUYOumlNERGE
1 Zarar Azaltma ccedilalışmalarının yapılması ve suumlrduumlruumllebilirliğinin sağlanması amacıyla
aşağıdaki bilgileri belirleyeceğiniz aralıklarla doldurunuz2 Uygulama tarihinde gerccedilekleşen veya yarım kalan ccedilalışmaları ilgili
alana accedilıklamalarıile birlikte yazınız
3 Uygulama surecinde oluşan durumlar ile uygulama tarihinde gerccedilekleştirilemeyen
ccedilalışmaları ldquoNotlarrdquo kısmına tarih bilgisi ile birlikte yazınız
Okul Adı
Tarih
Bina Adı
TehlikeAdı
Tehlike TuumlruumlAlınmasıGerekenOumlnlem
OumlnemDerecesi
(1-4)Planlanma
TarihiUygulama
Tarihi AccedilıklamaYapısı
Yapısal
değil
Diğer
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
Sayfa 40 45
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
NOTLAR
Tarih hellip hellip hellip
Tarih hellip hellip hellip
Tarih hellip hellip hellip
EK 6 Yardım İstenebilecek Bazı Kamu Kurum ve Kuruluşları
18 Valilik ve veya Kaymakamlık19 İl Afet ve Acil Durum Muumlduumlrluumlğuuml20 İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml21 İl Sağlık Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Sağlık Grup Başkanlığı (112 Acil)22 İl Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml (155)23 Belediye24 İtfaiye (110)25 Kızılay26 Muhtarlık27 Hastane ve Klinikler Aile hekimleri28 Arama Kurtarma Birlik Muumlduumlrluumlğuuml29 Jandarma (156)30 Zehir Danışma Merkezi (114)31 Akredite olmuş afetlerle ilgili ccedilalışmaları bulunan Sivil Toplum
Kuruluşları
EK 7 Afet ve Acil Duruma Goumlre İzlenecek Yol
Sayfa 41 45
Afet veya Acil Durum Davranış Şekli
Deprem Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun Deprem bitince binayı tahliye edin
YangınYangın alarmı vererek binayı tahliye edinUumlzerinizdeki giysiler alev aldıysa Dur ndash Yat - Yuvarlan
Duman
Mahsur kaldıysan yerinde sığın Değilse binayı boşaltDuman tabakasının altında kalabilmek iccedilin suumlruumlnerekilerleyeceğini unutma
Tehlikeli madde sızıntısı Yerinde sığınak veya emniyetli bir yere tahliye
Bomba veya Bomba tehdidi Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun veya Tahliye
Şiddet olayları Kilitlen Tecrit
Patlama Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun
Sel Emniyetli bir tahliye veya yerinde sığınak (binaların uumlst katında)
Şuumlpheli veya bilinmeyen şahıslar
Tehdit unsuru değerlendirilerek hemen polis aranır
FırtınaYerinde sığın eğer oumlğrenciler okul bahccedilesinde iseiccedileri tahliye yapılır
EK 8 Temel Davranış Biccedilimleri1- Ccediloumlk ndash Kapan - Tutun2- Yerinde Sığınma3- Tahliye4- KilitlenTecrit1- Ccedilok ndash Kapan ndash Tutun Dizlerimizin uumlstuumlne ccediloumlkerek bedenimizin kapladığı alan olabildiğince kuumlccediluumlltuumllmeye kapanarak başımızı ensemizi ve yuumlzuumlmuumlzuuml korumaya ve eşya ile birlikte hareket etmek iccedilinde tutunma yapmamıza denir2- Yerinde Sığınma Tahliye gerektirmeyen veya buna yeterli zaman olmayan durumlarda uygulanır Genellikle tehlikeli madde sızıntısı teroumlr saldırısı ve şiddetli fırtına gibi durumlarda uygulanır Dışarı ccedilıkılmanız soumlylenene kadar iccedilerde kalınır ve dışarıdan hava girişi oumlnlenir3- Tahliye Bulunduğunuz yeri boşaltmanız demektir4- KilitlenTecrit Bulunduğunuz mekacircndan ayrılmanın guumlvenli olmadığı
Sayfa 42 45
durumlarda korunaklı bir şekilde saklanılmasıdırEK 9 Planda Olması Gereken Haritalar
1 Okul ccedilevresinin haritası2 Okul yerleşkesinin haritası3 Katların haritası4 Tahliye yolu5 Toplanma boumllgesi6 Afete youmlnelik ekipmanın (takım donanımın) bulunduğu yerler
TABLOLAR Tablo 1 Genel bilgiler formuTablo 2 Risk Seviyesine Goumlre Derecelendirme FormuTablo 3 Risk Seviyesine Goumlre MatrisTablo 4 Plandaki Oumlncelik Seviyesi EKLEREK 1 Durum Tespiti Detay Formu (Tehlike Avı)EK 2 Tehlike Profili Belirleme Formurdquo (Risk Analizi) EK 3 Malzeme Bilgi FormuEK 4 Acil Durum Raporu FormuEK 5 Zarar Azaltma Ccedilalışmaları FormuEK 6 Yardım İstenebilecek Bazı Kamu Kurum ve KuruluşlarıEK 7 Afet ve Acil Duruma Goumlre İzlenecek YolEK 8 Temel Davranış BiccedilimleriEK 9 Planda Olması Gereken Haritalar EK HARİTALAREK91 Okul Ccedilevresinin HaritasıEK92 Okul Yerleşkesinin HaritasıEK93 Katların KrokisiEK94 Tahliye Yolu KrokisiEK95 Toplanma Boumllgesi KrokisiEK96 Afete Youmlnelik Ekipmanın Bulunduğu Yerleri Goumlsteren HaritaNOT Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı hazırlanırken sayfaların kaymamasına dikkat edilmelidir Planla birlikti yayınlanan oumlrnek okul krokilerinden faydalanınız
2014- 2015 YILI OKULUMUZUN PERSONEL İKAMETGAcircH ADRES BİLGİLERİ
SN ADI VE SOYADIOKULDAKİ
BRANŞ VEYA GOumlREVİ
CEP TELF E ndashPOSTA ADRESİ VEYA İKAMETGAcircH ADRESİ İMZA
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Sayfa 43 45
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
34
35
HAZIRLYAN UYGUNDUR hellip03 2015 hellip032015
Muumlduumlr Yard Okul Muumlduumlruuml
OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİM PLANI HAZIRLANIRKEN DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR 1Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlanırken Sayfaların kaymamasına DİKKAT edilmeli
2 Planın hazırlanması uygulanması ve palanda goumlrev alan ve okulda goumlrev yapan buumltuumln personel plan hakkında bilgilendirilmelidir
3 Plan baştan sonuna kadar dikkatle okunması ve okulun fiziki yapısı goumlz oumlnuumlne alınarak yetkililerin goumlruumlşlerinin değerlendirilmesi gerekmektedir İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml tarafından Yayınlanan ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquonınrdquo sadece sizlere yardımcı olmak iccedilin yapıldığını tavsiye niteliği taşıdığı unutulmamalıdır
4 Her okul kendi okulunun fiziksel altyapısını ve koşullarını goumlz oumlnuumlnde bulundurarak planını hazırlamalıdır
5 Muumlduumlrluumlğuumlmuumlz tarafından yayınlanan Plan dışında başka illere ait palanlar internet ortamından dirilerek Okul Afet ve Acil Durum Planı hazırlanmamalıdır Muumlduumlrluumlğuumlmuumlz tarafından yayınlanan plan temel alınarak okulunuza uyarlanmalıdır
Sayfa 44 45
7 Plan ekinde bulunan buumltuumln ekler dikkatlilce okunarak doldurulmalıdır8 Plan ekinde yayınlanan Oumlrnek Krokiler nazara alınarak okulunuzun ihata duvarları iccedilerisinde bulunan
okulunuz ve okulunuza ait ek binaların krokileri bilgisayar ortamında veya ccedilok duumlzguumln ve anlaşılır bir tarzda kat planları uumlzerinde sığınak yangın dolabı yangın alarm butonu elektrik panolarının yangın soumlnduumlrme cihazları toplanma yerleri Malzeme depoların kolaylıkla anlaşılır bir tarzda farklı işaretlerle ve renkli kalemle goumlsterilmesi gerekmektedir
9 Planlar ikişer nuumlsha halinde hazırlanmalı Bir nuumlshası okulda kalacak bir nuumlshasırsquoda İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne elden teslim edilecek
10 Merkeze bağlı İlccedileler Planları uumlccediler nuumlsha halinde hazırlamalı Bir nuumlshası İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne elden teslim edilecek Bir nuumlshası okulda kalacak bir nuumlshası da İlccedile Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne teslim edilecek
11 İşin oumlzuuml Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlar bir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilen dersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilip guumlncelleştirilecektir
12Planın Hazırlaması esnasında bilmediğiniz hususlar hakkında Başbakanlık ldquoAfet ve Acil Durum Youmlnetimi Başkanlığı tarafından internet ortamında yayınlanan şu kaynaklardan faydalanınız
1) ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlama Kılavuzurdquo2) ldquoOn Adımda ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlama Kılavuzurdquo 3) ldquoOkullarda Afete Hazırlıkrdquo4) ldquoOkullarda Afet ve Acil Durum Youmlnetim El Kitabırdquo
5) ldquoEğitim Kurumları iccedilin Afet Acil Yardım Planlama Rehberirdquo13 Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları hazırlanmasında okul ve kurum Muumlduumlruuml Okul Afet ve Acil
Durum Youmlnetim Planrsquoları Eğitimini almış olan Muumlduumlr Yardımcısı başta olmak uumlzere Anaokullarında Anasınıfı Oumlğretmeni İlkokullarda Sınıf Oumlğretmeni Ortaokullarda Sosyal Bilgiler Oumlğretmeni Lise ve Mesleki okullarda Coğrafya Oumlğretmenleri sorumlukları dacirchilinde hazırlanmalıdır
14 Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları Muumlduumlrluumlğuumln okulunuzdan planrsquoları istemesi halinde İVEDELİKLE en geccedil bir hafta iccedilerisinde mesai guumlnuumlnde planlar teslim edilmelidir
helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipMUumlDUumlRLUumlĞUuml
İş bu Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planırsquonda goumlrev alan ve okulumuzda bulunan tuumlm personel plan hakkında bilgilendirilmiş olup plan ( ) Sayfadan İbarettir
Okul Muumlduumlruuml ndash İmza Muumlhuumlr 2015
Sayfa 45 45
Tıbbi desteğe ihtiyacı olan ki1048826i sayısı ____ ____ Yok
Yaralı Sayısı ____ ____ YokYaralı Durumu ____ Ağır ____ HafifKurtarılmayı bekleyen kişi sayısı ____ ____ YokKurtarılmayı bekleyenlerin kişi (ler) _____ Bina iccedilinde ____ DiğerDiğer
Bina Bilgileri
Yangın ____ Evet ____ HayırBinadaki Hasar Durumu ____ Az ____ Orta ____ Ağır ____ YokTehlikeli Madde Riski ____ Evet ____ Hayır ____ Kısmen (kat)
Acil İhtiyaccedillar (kurtarma tadilat vs)
Diğer Accedilıklamalar
EK 5 ZARAR AZALTMA CcedilALIŞMALARI FORMUYOumlNERGE
1 Zarar Azaltma ccedilalışmalarının yapılması ve suumlrduumlruumllebilirliğinin sağlanması amacıyla
aşağıdaki bilgileri belirleyeceğiniz aralıklarla doldurunuz2 Uygulama tarihinde gerccedilekleşen veya yarım kalan ccedilalışmaları ilgili
alana accedilıklamalarıile birlikte yazınız
3 Uygulama surecinde oluşan durumlar ile uygulama tarihinde gerccedilekleştirilemeyen
ccedilalışmaları ldquoNotlarrdquo kısmına tarih bilgisi ile birlikte yazınız
Okul Adı
Tarih
Bina Adı
TehlikeAdı
Tehlike TuumlruumlAlınmasıGerekenOumlnlem
OumlnemDerecesi
(1-4)Planlanma
TarihiUygulama
Tarihi AccedilıklamaYapısı
Yapısal
değil
Diğer
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
Sayfa 40 45
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
NOTLAR
Tarih hellip hellip hellip
Tarih hellip hellip hellip
Tarih hellip hellip hellip
EK 6 Yardım İstenebilecek Bazı Kamu Kurum ve Kuruluşları
18 Valilik ve veya Kaymakamlık19 İl Afet ve Acil Durum Muumlduumlrluumlğuuml20 İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml21 İl Sağlık Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Sağlık Grup Başkanlığı (112 Acil)22 İl Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml (155)23 Belediye24 İtfaiye (110)25 Kızılay26 Muhtarlık27 Hastane ve Klinikler Aile hekimleri28 Arama Kurtarma Birlik Muumlduumlrluumlğuuml29 Jandarma (156)30 Zehir Danışma Merkezi (114)31 Akredite olmuş afetlerle ilgili ccedilalışmaları bulunan Sivil Toplum
Kuruluşları
EK 7 Afet ve Acil Duruma Goumlre İzlenecek Yol
Sayfa 41 45
Afet veya Acil Durum Davranış Şekli
Deprem Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun Deprem bitince binayı tahliye edin
YangınYangın alarmı vererek binayı tahliye edinUumlzerinizdeki giysiler alev aldıysa Dur ndash Yat - Yuvarlan
Duman
Mahsur kaldıysan yerinde sığın Değilse binayı boşaltDuman tabakasının altında kalabilmek iccedilin suumlruumlnerekilerleyeceğini unutma
Tehlikeli madde sızıntısı Yerinde sığınak veya emniyetli bir yere tahliye
Bomba veya Bomba tehdidi Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun veya Tahliye
Şiddet olayları Kilitlen Tecrit
Patlama Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun
Sel Emniyetli bir tahliye veya yerinde sığınak (binaların uumlst katında)
Şuumlpheli veya bilinmeyen şahıslar
Tehdit unsuru değerlendirilerek hemen polis aranır
FırtınaYerinde sığın eğer oumlğrenciler okul bahccedilesinde iseiccedileri tahliye yapılır
EK 8 Temel Davranış Biccedilimleri1- Ccediloumlk ndash Kapan - Tutun2- Yerinde Sığınma3- Tahliye4- KilitlenTecrit1- Ccedilok ndash Kapan ndash Tutun Dizlerimizin uumlstuumlne ccediloumlkerek bedenimizin kapladığı alan olabildiğince kuumlccediluumlltuumllmeye kapanarak başımızı ensemizi ve yuumlzuumlmuumlzuuml korumaya ve eşya ile birlikte hareket etmek iccedilinde tutunma yapmamıza denir2- Yerinde Sığınma Tahliye gerektirmeyen veya buna yeterli zaman olmayan durumlarda uygulanır Genellikle tehlikeli madde sızıntısı teroumlr saldırısı ve şiddetli fırtına gibi durumlarda uygulanır Dışarı ccedilıkılmanız soumlylenene kadar iccedilerde kalınır ve dışarıdan hava girişi oumlnlenir3- Tahliye Bulunduğunuz yeri boşaltmanız demektir4- KilitlenTecrit Bulunduğunuz mekacircndan ayrılmanın guumlvenli olmadığı
Sayfa 42 45
durumlarda korunaklı bir şekilde saklanılmasıdırEK 9 Planda Olması Gereken Haritalar
1 Okul ccedilevresinin haritası2 Okul yerleşkesinin haritası3 Katların haritası4 Tahliye yolu5 Toplanma boumllgesi6 Afete youmlnelik ekipmanın (takım donanımın) bulunduğu yerler
TABLOLAR Tablo 1 Genel bilgiler formuTablo 2 Risk Seviyesine Goumlre Derecelendirme FormuTablo 3 Risk Seviyesine Goumlre MatrisTablo 4 Plandaki Oumlncelik Seviyesi EKLEREK 1 Durum Tespiti Detay Formu (Tehlike Avı)EK 2 Tehlike Profili Belirleme Formurdquo (Risk Analizi) EK 3 Malzeme Bilgi FormuEK 4 Acil Durum Raporu FormuEK 5 Zarar Azaltma Ccedilalışmaları FormuEK 6 Yardım İstenebilecek Bazı Kamu Kurum ve KuruluşlarıEK 7 Afet ve Acil Duruma Goumlre İzlenecek YolEK 8 Temel Davranış BiccedilimleriEK 9 Planda Olması Gereken Haritalar EK HARİTALAREK91 Okul Ccedilevresinin HaritasıEK92 Okul Yerleşkesinin HaritasıEK93 Katların KrokisiEK94 Tahliye Yolu KrokisiEK95 Toplanma Boumllgesi KrokisiEK96 Afete Youmlnelik Ekipmanın Bulunduğu Yerleri Goumlsteren HaritaNOT Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı hazırlanırken sayfaların kaymamasına dikkat edilmelidir Planla birlikti yayınlanan oumlrnek okul krokilerinden faydalanınız
2014- 2015 YILI OKULUMUZUN PERSONEL İKAMETGAcircH ADRES BİLGİLERİ
SN ADI VE SOYADIOKULDAKİ
BRANŞ VEYA GOumlREVİ
CEP TELF E ndashPOSTA ADRESİ VEYA İKAMETGAcircH ADRESİ İMZA
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Sayfa 43 45
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
34
35
HAZIRLYAN UYGUNDUR hellip03 2015 hellip032015
Muumlduumlr Yard Okul Muumlduumlruuml
OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİM PLANI HAZIRLANIRKEN DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR 1Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlanırken Sayfaların kaymamasına DİKKAT edilmeli
2 Planın hazırlanması uygulanması ve palanda goumlrev alan ve okulda goumlrev yapan buumltuumln personel plan hakkında bilgilendirilmelidir
3 Plan baştan sonuna kadar dikkatle okunması ve okulun fiziki yapısı goumlz oumlnuumlne alınarak yetkililerin goumlruumlşlerinin değerlendirilmesi gerekmektedir İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml tarafından Yayınlanan ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquonınrdquo sadece sizlere yardımcı olmak iccedilin yapıldığını tavsiye niteliği taşıdığı unutulmamalıdır
4 Her okul kendi okulunun fiziksel altyapısını ve koşullarını goumlz oumlnuumlnde bulundurarak planını hazırlamalıdır
5 Muumlduumlrluumlğuumlmuumlz tarafından yayınlanan Plan dışında başka illere ait palanlar internet ortamından dirilerek Okul Afet ve Acil Durum Planı hazırlanmamalıdır Muumlduumlrluumlğuumlmuumlz tarafından yayınlanan plan temel alınarak okulunuza uyarlanmalıdır
Sayfa 44 45
7 Plan ekinde bulunan buumltuumln ekler dikkatlilce okunarak doldurulmalıdır8 Plan ekinde yayınlanan Oumlrnek Krokiler nazara alınarak okulunuzun ihata duvarları iccedilerisinde bulunan
okulunuz ve okulunuza ait ek binaların krokileri bilgisayar ortamında veya ccedilok duumlzguumln ve anlaşılır bir tarzda kat planları uumlzerinde sığınak yangın dolabı yangın alarm butonu elektrik panolarının yangın soumlnduumlrme cihazları toplanma yerleri Malzeme depoların kolaylıkla anlaşılır bir tarzda farklı işaretlerle ve renkli kalemle goumlsterilmesi gerekmektedir
9 Planlar ikişer nuumlsha halinde hazırlanmalı Bir nuumlshası okulda kalacak bir nuumlshasırsquoda İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne elden teslim edilecek
10 Merkeze bağlı İlccedileler Planları uumlccediler nuumlsha halinde hazırlamalı Bir nuumlshası İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne elden teslim edilecek Bir nuumlshası okulda kalacak bir nuumlshası da İlccedile Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne teslim edilecek
11 İşin oumlzuuml Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlar bir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilen dersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilip guumlncelleştirilecektir
12Planın Hazırlaması esnasında bilmediğiniz hususlar hakkında Başbakanlık ldquoAfet ve Acil Durum Youmlnetimi Başkanlığı tarafından internet ortamında yayınlanan şu kaynaklardan faydalanınız
1) ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlama Kılavuzurdquo2) ldquoOn Adımda ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlama Kılavuzurdquo 3) ldquoOkullarda Afete Hazırlıkrdquo4) ldquoOkullarda Afet ve Acil Durum Youmlnetim El Kitabırdquo
5) ldquoEğitim Kurumları iccedilin Afet Acil Yardım Planlama Rehberirdquo13 Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları hazırlanmasında okul ve kurum Muumlduumlruuml Okul Afet ve Acil
Durum Youmlnetim Planrsquoları Eğitimini almış olan Muumlduumlr Yardımcısı başta olmak uumlzere Anaokullarında Anasınıfı Oumlğretmeni İlkokullarda Sınıf Oumlğretmeni Ortaokullarda Sosyal Bilgiler Oumlğretmeni Lise ve Mesleki okullarda Coğrafya Oumlğretmenleri sorumlukları dacirchilinde hazırlanmalıdır
14 Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları Muumlduumlrluumlğuumln okulunuzdan planrsquoları istemesi halinde İVEDELİKLE en geccedil bir hafta iccedilerisinde mesai guumlnuumlnde planlar teslim edilmelidir
helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipMUumlDUumlRLUumlĞUuml
İş bu Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planırsquonda goumlrev alan ve okulumuzda bulunan tuumlm personel plan hakkında bilgilendirilmiş olup plan ( ) Sayfadan İbarettir
Okul Muumlduumlruuml ndash İmza Muumlhuumlr 2015
Sayfa 45 45
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
helliphelliphelliphellip helliphelliphelliphellip
NOTLAR
Tarih hellip hellip hellip
Tarih hellip hellip hellip
Tarih hellip hellip hellip
EK 6 Yardım İstenebilecek Bazı Kamu Kurum ve Kuruluşları
18 Valilik ve veya Kaymakamlık19 İl Afet ve Acil Durum Muumlduumlrluumlğuuml20 İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml21 İl Sağlık Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Sağlık Grup Başkanlığı (112 Acil)22 İl Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml veveya İlce Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml (155)23 Belediye24 İtfaiye (110)25 Kızılay26 Muhtarlık27 Hastane ve Klinikler Aile hekimleri28 Arama Kurtarma Birlik Muumlduumlrluumlğuuml29 Jandarma (156)30 Zehir Danışma Merkezi (114)31 Akredite olmuş afetlerle ilgili ccedilalışmaları bulunan Sivil Toplum
Kuruluşları
EK 7 Afet ve Acil Duruma Goumlre İzlenecek Yol
Sayfa 41 45
Afet veya Acil Durum Davranış Şekli
Deprem Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun Deprem bitince binayı tahliye edin
YangınYangın alarmı vererek binayı tahliye edinUumlzerinizdeki giysiler alev aldıysa Dur ndash Yat - Yuvarlan
Duman
Mahsur kaldıysan yerinde sığın Değilse binayı boşaltDuman tabakasının altında kalabilmek iccedilin suumlruumlnerekilerleyeceğini unutma
Tehlikeli madde sızıntısı Yerinde sığınak veya emniyetli bir yere tahliye
Bomba veya Bomba tehdidi Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun veya Tahliye
Şiddet olayları Kilitlen Tecrit
Patlama Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun
Sel Emniyetli bir tahliye veya yerinde sığınak (binaların uumlst katında)
Şuumlpheli veya bilinmeyen şahıslar
Tehdit unsuru değerlendirilerek hemen polis aranır
FırtınaYerinde sığın eğer oumlğrenciler okul bahccedilesinde iseiccedileri tahliye yapılır
EK 8 Temel Davranış Biccedilimleri1- Ccediloumlk ndash Kapan - Tutun2- Yerinde Sığınma3- Tahliye4- KilitlenTecrit1- Ccedilok ndash Kapan ndash Tutun Dizlerimizin uumlstuumlne ccediloumlkerek bedenimizin kapladığı alan olabildiğince kuumlccediluumlltuumllmeye kapanarak başımızı ensemizi ve yuumlzuumlmuumlzuuml korumaya ve eşya ile birlikte hareket etmek iccedilinde tutunma yapmamıza denir2- Yerinde Sığınma Tahliye gerektirmeyen veya buna yeterli zaman olmayan durumlarda uygulanır Genellikle tehlikeli madde sızıntısı teroumlr saldırısı ve şiddetli fırtına gibi durumlarda uygulanır Dışarı ccedilıkılmanız soumlylenene kadar iccedilerde kalınır ve dışarıdan hava girişi oumlnlenir3- Tahliye Bulunduğunuz yeri boşaltmanız demektir4- KilitlenTecrit Bulunduğunuz mekacircndan ayrılmanın guumlvenli olmadığı
Sayfa 42 45
durumlarda korunaklı bir şekilde saklanılmasıdırEK 9 Planda Olması Gereken Haritalar
1 Okul ccedilevresinin haritası2 Okul yerleşkesinin haritası3 Katların haritası4 Tahliye yolu5 Toplanma boumllgesi6 Afete youmlnelik ekipmanın (takım donanımın) bulunduğu yerler
TABLOLAR Tablo 1 Genel bilgiler formuTablo 2 Risk Seviyesine Goumlre Derecelendirme FormuTablo 3 Risk Seviyesine Goumlre MatrisTablo 4 Plandaki Oumlncelik Seviyesi EKLEREK 1 Durum Tespiti Detay Formu (Tehlike Avı)EK 2 Tehlike Profili Belirleme Formurdquo (Risk Analizi) EK 3 Malzeme Bilgi FormuEK 4 Acil Durum Raporu FormuEK 5 Zarar Azaltma Ccedilalışmaları FormuEK 6 Yardım İstenebilecek Bazı Kamu Kurum ve KuruluşlarıEK 7 Afet ve Acil Duruma Goumlre İzlenecek YolEK 8 Temel Davranış BiccedilimleriEK 9 Planda Olması Gereken Haritalar EK HARİTALAREK91 Okul Ccedilevresinin HaritasıEK92 Okul Yerleşkesinin HaritasıEK93 Katların KrokisiEK94 Tahliye Yolu KrokisiEK95 Toplanma Boumllgesi KrokisiEK96 Afete Youmlnelik Ekipmanın Bulunduğu Yerleri Goumlsteren HaritaNOT Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı hazırlanırken sayfaların kaymamasına dikkat edilmelidir Planla birlikti yayınlanan oumlrnek okul krokilerinden faydalanınız
2014- 2015 YILI OKULUMUZUN PERSONEL İKAMETGAcircH ADRES BİLGİLERİ
SN ADI VE SOYADIOKULDAKİ
BRANŞ VEYA GOumlREVİ
CEP TELF E ndashPOSTA ADRESİ VEYA İKAMETGAcircH ADRESİ İMZA
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Sayfa 43 45
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
34
35
HAZIRLYAN UYGUNDUR hellip03 2015 hellip032015
Muumlduumlr Yard Okul Muumlduumlruuml
OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİM PLANI HAZIRLANIRKEN DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR 1Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlanırken Sayfaların kaymamasına DİKKAT edilmeli
2 Planın hazırlanması uygulanması ve palanda goumlrev alan ve okulda goumlrev yapan buumltuumln personel plan hakkında bilgilendirilmelidir
3 Plan baştan sonuna kadar dikkatle okunması ve okulun fiziki yapısı goumlz oumlnuumlne alınarak yetkililerin goumlruumlşlerinin değerlendirilmesi gerekmektedir İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml tarafından Yayınlanan ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquonınrdquo sadece sizlere yardımcı olmak iccedilin yapıldığını tavsiye niteliği taşıdığı unutulmamalıdır
4 Her okul kendi okulunun fiziksel altyapısını ve koşullarını goumlz oumlnuumlnde bulundurarak planını hazırlamalıdır
5 Muumlduumlrluumlğuumlmuumlz tarafından yayınlanan Plan dışında başka illere ait palanlar internet ortamından dirilerek Okul Afet ve Acil Durum Planı hazırlanmamalıdır Muumlduumlrluumlğuumlmuumlz tarafından yayınlanan plan temel alınarak okulunuza uyarlanmalıdır
Sayfa 44 45
7 Plan ekinde bulunan buumltuumln ekler dikkatlilce okunarak doldurulmalıdır8 Plan ekinde yayınlanan Oumlrnek Krokiler nazara alınarak okulunuzun ihata duvarları iccedilerisinde bulunan
okulunuz ve okulunuza ait ek binaların krokileri bilgisayar ortamında veya ccedilok duumlzguumln ve anlaşılır bir tarzda kat planları uumlzerinde sığınak yangın dolabı yangın alarm butonu elektrik panolarının yangın soumlnduumlrme cihazları toplanma yerleri Malzeme depoların kolaylıkla anlaşılır bir tarzda farklı işaretlerle ve renkli kalemle goumlsterilmesi gerekmektedir
9 Planlar ikişer nuumlsha halinde hazırlanmalı Bir nuumlshası okulda kalacak bir nuumlshasırsquoda İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne elden teslim edilecek
10 Merkeze bağlı İlccedileler Planları uumlccediler nuumlsha halinde hazırlamalı Bir nuumlshası İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne elden teslim edilecek Bir nuumlshası okulda kalacak bir nuumlshası da İlccedile Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne teslim edilecek
11 İşin oumlzuuml Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlar bir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilen dersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilip guumlncelleştirilecektir
12Planın Hazırlaması esnasında bilmediğiniz hususlar hakkında Başbakanlık ldquoAfet ve Acil Durum Youmlnetimi Başkanlığı tarafından internet ortamında yayınlanan şu kaynaklardan faydalanınız
1) ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlama Kılavuzurdquo2) ldquoOn Adımda ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlama Kılavuzurdquo 3) ldquoOkullarda Afete Hazırlıkrdquo4) ldquoOkullarda Afet ve Acil Durum Youmlnetim El Kitabırdquo
5) ldquoEğitim Kurumları iccedilin Afet Acil Yardım Planlama Rehberirdquo13 Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları hazırlanmasında okul ve kurum Muumlduumlruuml Okul Afet ve Acil
Durum Youmlnetim Planrsquoları Eğitimini almış olan Muumlduumlr Yardımcısı başta olmak uumlzere Anaokullarında Anasınıfı Oumlğretmeni İlkokullarda Sınıf Oumlğretmeni Ortaokullarda Sosyal Bilgiler Oumlğretmeni Lise ve Mesleki okullarda Coğrafya Oumlğretmenleri sorumlukları dacirchilinde hazırlanmalıdır
14 Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları Muumlduumlrluumlğuumln okulunuzdan planrsquoları istemesi halinde İVEDELİKLE en geccedil bir hafta iccedilerisinde mesai guumlnuumlnde planlar teslim edilmelidir
helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipMUumlDUumlRLUumlĞUuml
İş bu Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planırsquonda goumlrev alan ve okulumuzda bulunan tuumlm personel plan hakkında bilgilendirilmiş olup plan ( ) Sayfadan İbarettir
Okul Muumlduumlruuml ndash İmza Muumlhuumlr 2015
Sayfa 45 45
Afet veya Acil Durum Davranış Şekli
Deprem Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun Deprem bitince binayı tahliye edin
YangınYangın alarmı vererek binayı tahliye edinUumlzerinizdeki giysiler alev aldıysa Dur ndash Yat - Yuvarlan
Duman
Mahsur kaldıysan yerinde sığın Değilse binayı boşaltDuman tabakasının altında kalabilmek iccedilin suumlruumlnerekilerleyeceğini unutma
Tehlikeli madde sızıntısı Yerinde sığınak veya emniyetli bir yere tahliye
Bomba veya Bomba tehdidi Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun veya Tahliye
Şiddet olayları Kilitlen Tecrit
Patlama Ccediloumlk ndash Kapan ndash Tutun
Sel Emniyetli bir tahliye veya yerinde sığınak (binaların uumlst katında)
Şuumlpheli veya bilinmeyen şahıslar
Tehdit unsuru değerlendirilerek hemen polis aranır
FırtınaYerinde sığın eğer oumlğrenciler okul bahccedilesinde iseiccedileri tahliye yapılır
EK 8 Temel Davranış Biccedilimleri1- Ccediloumlk ndash Kapan - Tutun2- Yerinde Sığınma3- Tahliye4- KilitlenTecrit1- Ccedilok ndash Kapan ndash Tutun Dizlerimizin uumlstuumlne ccediloumlkerek bedenimizin kapladığı alan olabildiğince kuumlccediluumlltuumllmeye kapanarak başımızı ensemizi ve yuumlzuumlmuumlzuuml korumaya ve eşya ile birlikte hareket etmek iccedilinde tutunma yapmamıza denir2- Yerinde Sığınma Tahliye gerektirmeyen veya buna yeterli zaman olmayan durumlarda uygulanır Genellikle tehlikeli madde sızıntısı teroumlr saldırısı ve şiddetli fırtına gibi durumlarda uygulanır Dışarı ccedilıkılmanız soumlylenene kadar iccedilerde kalınır ve dışarıdan hava girişi oumlnlenir3- Tahliye Bulunduğunuz yeri boşaltmanız demektir4- KilitlenTecrit Bulunduğunuz mekacircndan ayrılmanın guumlvenli olmadığı
Sayfa 42 45
durumlarda korunaklı bir şekilde saklanılmasıdırEK 9 Planda Olması Gereken Haritalar
1 Okul ccedilevresinin haritası2 Okul yerleşkesinin haritası3 Katların haritası4 Tahliye yolu5 Toplanma boumllgesi6 Afete youmlnelik ekipmanın (takım donanımın) bulunduğu yerler
TABLOLAR Tablo 1 Genel bilgiler formuTablo 2 Risk Seviyesine Goumlre Derecelendirme FormuTablo 3 Risk Seviyesine Goumlre MatrisTablo 4 Plandaki Oumlncelik Seviyesi EKLEREK 1 Durum Tespiti Detay Formu (Tehlike Avı)EK 2 Tehlike Profili Belirleme Formurdquo (Risk Analizi) EK 3 Malzeme Bilgi FormuEK 4 Acil Durum Raporu FormuEK 5 Zarar Azaltma Ccedilalışmaları FormuEK 6 Yardım İstenebilecek Bazı Kamu Kurum ve KuruluşlarıEK 7 Afet ve Acil Duruma Goumlre İzlenecek YolEK 8 Temel Davranış BiccedilimleriEK 9 Planda Olması Gereken Haritalar EK HARİTALAREK91 Okul Ccedilevresinin HaritasıEK92 Okul Yerleşkesinin HaritasıEK93 Katların KrokisiEK94 Tahliye Yolu KrokisiEK95 Toplanma Boumllgesi KrokisiEK96 Afete Youmlnelik Ekipmanın Bulunduğu Yerleri Goumlsteren HaritaNOT Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı hazırlanırken sayfaların kaymamasına dikkat edilmelidir Planla birlikti yayınlanan oumlrnek okul krokilerinden faydalanınız
2014- 2015 YILI OKULUMUZUN PERSONEL İKAMETGAcircH ADRES BİLGİLERİ
SN ADI VE SOYADIOKULDAKİ
BRANŞ VEYA GOumlREVİ
CEP TELF E ndashPOSTA ADRESİ VEYA İKAMETGAcircH ADRESİ İMZA
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Sayfa 43 45
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
34
35
HAZIRLYAN UYGUNDUR hellip03 2015 hellip032015
Muumlduumlr Yard Okul Muumlduumlruuml
OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİM PLANI HAZIRLANIRKEN DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR 1Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlanırken Sayfaların kaymamasına DİKKAT edilmeli
2 Planın hazırlanması uygulanması ve palanda goumlrev alan ve okulda goumlrev yapan buumltuumln personel plan hakkında bilgilendirilmelidir
3 Plan baştan sonuna kadar dikkatle okunması ve okulun fiziki yapısı goumlz oumlnuumlne alınarak yetkililerin goumlruumlşlerinin değerlendirilmesi gerekmektedir İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml tarafından Yayınlanan ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquonınrdquo sadece sizlere yardımcı olmak iccedilin yapıldığını tavsiye niteliği taşıdığı unutulmamalıdır
4 Her okul kendi okulunun fiziksel altyapısını ve koşullarını goumlz oumlnuumlnde bulundurarak planını hazırlamalıdır
5 Muumlduumlrluumlğuumlmuumlz tarafından yayınlanan Plan dışında başka illere ait palanlar internet ortamından dirilerek Okul Afet ve Acil Durum Planı hazırlanmamalıdır Muumlduumlrluumlğuumlmuumlz tarafından yayınlanan plan temel alınarak okulunuza uyarlanmalıdır
Sayfa 44 45
7 Plan ekinde bulunan buumltuumln ekler dikkatlilce okunarak doldurulmalıdır8 Plan ekinde yayınlanan Oumlrnek Krokiler nazara alınarak okulunuzun ihata duvarları iccedilerisinde bulunan
okulunuz ve okulunuza ait ek binaların krokileri bilgisayar ortamında veya ccedilok duumlzguumln ve anlaşılır bir tarzda kat planları uumlzerinde sığınak yangın dolabı yangın alarm butonu elektrik panolarının yangın soumlnduumlrme cihazları toplanma yerleri Malzeme depoların kolaylıkla anlaşılır bir tarzda farklı işaretlerle ve renkli kalemle goumlsterilmesi gerekmektedir
9 Planlar ikişer nuumlsha halinde hazırlanmalı Bir nuumlshası okulda kalacak bir nuumlshasırsquoda İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne elden teslim edilecek
10 Merkeze bağlı İlccedileler Planları uumlccediler nuumlsha halinde hazırlamalı Bir nuumlshası İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne elden teslim edilecek Bir nuumlshası okulda kalacak bir nuumlshası da İlccedile Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne teslim edilecek
11 İşin oumlzuuml Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlar bir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilen dersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilip guumlncelleştirilecektir
12Planın Hazırlaması esnasında bilmediğiniz hususlar hakkında Başbakanlık ldquoAfet ve Acil Durum Youmlnetimi Başkanlığı tarafından internet ortamında yayınlanan şu kaynaklardan faydalanınız
1) ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlama Kılavuzurdquo2) ldquoOn Adımda ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlama Kılavuzurdquo 3) ldquoOkullarda Afete Hazırlıkrdquo4) ldquoOkullarda Afet ve Acil Durum Youmlnetim El Kitabırdquo
5) ldquoEğitim Kurumları iccedilin Afet Acil Yardım Planlama Rehberirdquo13 Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları hazırlanmasında okul ve kurum Muumlduumlruuml Okul Afet ve Acil
Durum Youmlnetim Planrsquoları Eğitimini almış olan Muumlduumlr Yardımcısı başta olmak uumlzere Anaokullarında Anasınıfı Oumlğretmeni İlkokullarda Sınıf Oumlğretmeni Ortaokullarda Sosyal Bilgiler Oumlğretmeni Lise ve Mesleki okullarda Coğrafya Oumlğretmenleri sorumlukları dacirchilinde hazırlanmalıdır
14 Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları Muumlduumlrluumlğuumln okulunuzdan planrsquoları istemesi halinde İVEDELİKLE en geccedil bir hafta iccedilerisinde mesai guumlnuumlnde planlar teslim edilmelidir
helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipMUumlDUumlRLUumlĞUuml
İş bu Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planırsquonda goumlrev alan ve okulumuzda bulunan tuumlm personel plan hakkında bilgilendirilmiş olup plan ( ) Sayfadan İbarettir
Okul Muumlduumlruuml ndash İmza Muumlhuumlr 2015
Sayfa 45 45
durumlarda korunaklı bir şekilde saklanılmasıdırEK 9 Planda Olması Gereken Haritalar
1 Okul ccedilevresinin haritası2 Okul yerleşkesinin haritası3 Katların haritası4 Tahliye yolu5 Toplanma boumllgesi6 Afete youmlnelik ekipmanın (takım donanımın) bulunduğu yerler
TABLOLAR Tablo 1 Genel bilgiler formuTablo 2 Risk Seviyesine Goumlre Derecelendirme FormuTablo 3 Risk Seviyesine Goumlre MatrisTablo 4 Plandaki Oumlncelik Seviyesi EKLEREK 1 Durum Tespiti Detay Formu (Tehlike Avı)EK 2 Tehlike Profili Belirleme Formurdquo (Risk Analizi) EK 3 Malzeme Bilgi FormuEK 4 Acil Durum Raporu FormuEK 5 Zarar Azaltma Ccedilalışmaları FormuEK 6 Yardım İstenebilecek Bazı Kamu Kurum ve KuruluşlarıEK 7 Afet ve Acil Duruma Goumlre İzlenecek YolEK 8 Temel Davranış BiccedilimleriEK 9 Planda Olması Gereken Haritalar EK HARİTALAREK91 Okul Ccedilevresinin HaritasıEK92 Okul Yerleşkesinin HaritasıEK93 Katların KrokisiEK94 Tahliye Yolu KrokisiEK95 Toplanma Boumllgesi KrokisiEK96 Afete Youmlnelik Ekipmanın Bulunduğu Yerleri Goumlsteren HaritaNOT Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı hazırlanırken sayfaların kaymamasına dikkat edilmelidir Planla birlikti yayınlanan oumlrnek okul krokilerinden faydalanınız
2014- 2015 YILI OKULUMUZUN PERSONEL İKAMETGAcircH ADRES BİLGİLERİ
SN ADI VE SOYADIOKULDAKİ
BRANŞ VEYA GOumlREVİ
CEP TELF E ndashPOSTA ADRESİ VEYA İKAMETGAcircH ADRESİ İMZA
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Sayfa 43 45
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
34
35
HAZIRLYAN UYGUNDUR hellip03 2015 hellip032015
Muumlduumlr Yard Okul Muumlduumlruuml
OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİM PLANI HAZIRLANIRKEN DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR 1Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlanırken Sayfaların kaymamasına DİKKAT edilmeli
2 Planın hazırlanması uygulanması ve palanda goumlrev alan ve okulda goumlrev yapan buumltuumln personel plan hakkında bilgilendirilmelidir
3 Plan baştan sonuna kadar dikkatle okunması ve okulun fiziki yapısı goumlz oumlnuumlne alınarak yetkililerin goumlruumlşlerinin değerlendirilmesi gerekmektedir İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml tarafından Yayınlanan ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquonınrdquo sadece sizlere yardımcı olmak iccedilin yapıldığını tavsiye niteliği taşıdığı unutulmamalıdır
4 Her okul kendi okulunun fiziksel altyapısını ve koşullarını goumlz oumlnuumlnde bulundurarak planını hazırlamalıdır
5 Muumlduumlrluumlğuumlmuumlz tarafından yayınlanan Plan dışında başka illere ait palanlar internet ortamından dirilerek Okul Afet ve Acil Durum Planı hazırlanmamalıdır Muumlduumlrluumlğuumlmuumlz tarafından yayınlanan plan temel alınarak okulunuza uyarlanmalıdır
Sayfa 44 45
7 Plan ekinde bulunan buumltuumln ekler dikkatlilce okunarak doldurulmalıdır8 Plan ekinde yayınlanan Oumlrnek Krokiler nazara alınarak okulunuzun ihata duvarları iccedilerisinde bulunan
okulunuz ve okulunuza ait ek binaların krokileri bilgisayar ortamında veya ccedilok duumlzguumln ve anlaşılır bir tarzda kat planları uumlzerinde sığınak yangın dolabı yangın alarm butonu elektrik panolarının yangın soumlnduumlrme cihazları toplanma yerleri Malzeme depoların kolaylıkla anlaşılır bir tarzda farklı işaretlerle ve renkli kalemle goumlsterilmesi gerekmektedir
9 Planlar ikişer nuumlsha halinde hazırlanmalı Bir nuumlshası okulda kalacak bir nuumlshasırsquoda İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne elden teslim edilecek
10 Merkeze bağlı İlccedileler Planları uumlccediler nuumlsha halinde hazırlamalı Bir nuumlshası İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne elden teslim edilecek Bir nuumlshası okulda kalacak bir nuumlshası da İlccedile Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne teslim edilecek
11 İşin oumlzuuml Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlar bir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilen dersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilip guumlncelleştirilecektir
12Planın Hazırlaması esnasında bilmediğiniz hususlar hakkında Başbakanlık ldquoAfet ve Acil Durum Youmlnetimi Başkanlığı tarafından internet ortamında yayınlanan şu kaynaklardan faydalanınız
1) ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlama Kılavuzurdquo2) ldquoOn Adımda ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlama Kılavuzurdquo 3) ldquoOkullarda Afete Hazırlıkrdquo4) ldquoOkullarda Afet ve Acil Durum Youmlnetim El Kitabırdquo
5) ldquoEğitim Kurumları iccedilin Afet Acil Yardım Planlama Rehberirdquo13 Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları hazırlanmasında okul ve kurum Muumlduumlruuml Okul Afet ve Acil
Durum Youmlnetim Planrsquoları Eğitimini almış olan Muumlduumlr Yardımcısı başta olmak uumlzere Anaokullarında Anasınıfı Oumlğretmeni İlkokullarda Sınıf Oumlğretmeni Ortaokullarda Sosyal Bilgiler Oumlğretmeni Lise ve Mesleki okullarda Coğrafya Oumlğretmenleri sorumlukları dacirchilinde hazırlanmalıdır
14 Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları Muumlduumlrluumlğuumln okulunuzdan planrsquoları istemesi halinde İVEDELİKLE en geccedil bir hafta iccedilerisinde mesai guumlnuumlnde planlar teslim edilmelidir
helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipMUumlDUumlRLUumlĞUuml
İş bu Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planırsquonda goumlrev alan ve okulumuzda bulunan tuumlm personel plan hakkında bilgilendirilmiş olup plan ( ) Sayfadan İbarettir
Okul Muumlduumlruuml ndash İmza Muumlhuumlr 2015
Sayfa 45 45
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
34
35
HAZIRLYAN UYGUNDUR hellip03 2015 hellip032015
Muumlduumlr Yard Okul Muumlduumlruuml
OKUL AFET VE ACİL DURUM YOumlNETİM PLANI HAZIRLANIRKEN DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR 1Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlanırken Sayfaların kaymamasına DİKKAT edilmeli
2 Planın hazırlanması uygulanması ve palanda goumlrev alan ve okulda goumlrev yapan buumltuumln personel plan hakkında bilgilendirilmelidir
3 Plan baştan sonuna kadar dikkatle okunması ve okulun fiziki yapısı goumlz oumlnuumlne alınarak yetkililerin goumlruumlşlerinin değerlendirilmesi gerekmektedir İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml tarafından Yayınlanan ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquonınrdquo sadece sizlere yardımcı olmak iccedilin yapıldığını tavsiye niteliği taşıdığı unutulmamalıdır
4 Her okul kendi okulunun fiziksel altyapısını ve koşullarını goumlz oumlnuumlnde bulundurarak planını hazırlamalıdır
5 Muumlduumlrluumlğuumlmuumlz tarafından yayınlanan Plan dışında başka illere ait palanlar internet ortamından dirilerek Okul Afet ve Acil Durum Planı hazırlanmamalıdır Muumlduumlrluumlğuumlmuumlz tarafından yayınlanan plan temel alınarak okulunuza uyarlanmalıdır
Sayfa 44 45
7 Plan ekinde bulunan buumltuumln ekler dikkatlilce okunarak doldurulmalıdır8 Plan ekinde yayınlanan Oumlrnek Krokiler nazara alınarak okulunuzun ihata duvarları iccedilerisinde bulunan
okulunuz ve okulunuza ait ek binaların krokileri bilgisayar ortamında veya ccedilok duumlzguumln ve anlaşılır bir tarzda kat planları uumlzerinde sığınak yangın dolabı yangın alarm butonu elektrik panolarının yangın soumlnduumlrme cihazları toplanma yerleri Malzeme depoların kolaylıkla anlaşılır bir tarzda farklı işaretlerle ve renkli kalemle goumlsterilmesi gerekmektedir
9 Planlar ikişer nuumlsha halinde hazırlanmalı Bir nuumlshası okulda kalacak bir nuumlshasırsquoda İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne elden teslim edilecek
10 Merkeze bağlı İlccedileler Planları uumlccediler nuumlsha halinde hazırlamalı Bir nuumlshası İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne elden teslim edilecek Bir nuumlshası okulda kalacak bir nuumlshası da İlccedile Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne teslim edilecek
11 İşin oumlzuuml Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlar bir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilen dersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilip guumlncelleştirilecektir
12Planın Hazırlaması esnasında bilmediğiniz hususlar hakkında Başbakanlık ldquoAfet ve Acil Durum Youmlnetimi Başkanlığı tarafından internet ortamında yayınlanan şu kaynaklardan faydalanınız
1) ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlama Kılavuzurdquo2) ldquoOn Adımda ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlama Kılavuzurdquo 3) ldquoOkullarda Afete Hazırlıkrdquo4) ldquoOkullarda Afet ve Acil Durum Youmlnetim El Kitabırdquo
5) ldquoEğitim Kurumları iccedilin Afet Acil Yardım Planlama Rehberirdquo13 Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları hazırlanmasında okul ve kurum Muumlduumlruuml Okul Afet ve Acil
Durum Youmlnetim Planrsquoları Eğitimini almış olan Muumlduumlr Yardımcısı başta olmak uumlzere Anaokullarında Anasınıfı Oumlğretmeni İlkokullarda Sınıf Oumlğretmeni Ortaokullarda Sosyal Bilgiler Oumlğretmeni Lise ve Mesleki okullarda Coğrafya Oumlğretmenleri sorumlukları dacirchilinde hazırlanmalıdır
14 Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları Muumlduumlrluumlğuumln okulunuzdan planrsquoları istemesi halinde İVEDELİKLE en geccedil bir hafta iccedilerisinde mesai guumlnuumlnde planlar teslim edilmelidir
helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipMUumlDUumlRLUumlĞUuml
İş bu Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planırsquonda goumlrev alan ve okulumuzda bulunan tuumlm personel plan hakkında bilgilendirilmiş olup plan ( ) Sayfadan İbarettir
Okul Muumlduumlruuml ndash İmza Muumlhuumlr 2015
Sayfa 45 45
7 Plan ekinde bulunan buumltuumln ekler dikkatlilce okunarak doldurulmalıdır8 Plan ekinde yayınlanan Oumlrnek Krokiler nazara alınarak okulunuzun ihata duvarları iccedilerisinde bulunan
okulunuz ve okulunuza ait ek binaların krokileri bilgisayar ortamında veya ccedilok duumlzguumln ve anlaşılır bir tarzda kat planları uumlzerinde sığınak yangın dolabı yangın alarm butonu elektrik panolarının yangın soumlnduumlrme cihazları toplanma yerleri Malzeme depoların kolaylıkla anlaşılır bir tarzda farklı işaretlerle ve renkli kalemle goumlsterilmesi gerekmektedir
9 Planlar ikişer nuumlsha halinde hazırlanmalı Bir nuumlshası okulda kalacak bir nuumlshasırsquoda İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne elden teslim edilecek
10 Merkeze bağlı İlccedileler Planları uumlccediler nuumlsha halinde hazırlamalı Bir nuumlshası İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne elden teslim edilecek Bir nuumlshası okulda kalacak bir nuumlshası da İlccedile Milli Eğitim Muumlduumlrluumlğuuml Sivil Savunma Boumlluumlmuumlne teslim edilecek
11 İşin oumlzuuml Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları yaşayan aktif planlardır Başka bir ifadeyle bu planlar bir plan elde etmek iccedilin bir kez yapılan bir ccedilalışma olmayıp gerccedilek olaylardan elde edilen dersler eğitim ve tatbikatlar sırasında goumlruumllen eksiklikler dikkate alınarak suumlrekli geliştirilip guumlncelleştirilecektir
12Planın Hazırlaması esnasında bilmediğiniz hususlar hakkında Başbakanlık ldquoAfet ve Acil Durum Youmlnetimi Başkanlığı tarafından internet ortamında yayınlanan şu kaynaklardan faydalanınız
1) ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlama Kılavuzurdquo2) ldquoOn Adımda ldquoOkul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planı Hazırlama Kılavuzurdquo 3) ldquoOkullarda Afete Hazırlıkrdquo4) ldquoOkullarda Afet ve Acil Durum Youmlnetim El Kitabırdquo
5) ldquoEğitim Kurumları iccedilin Afet Acil Yardım Planlama Rehberirdquo13 Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları hazırlanmasında okul ve kurum Muumlduumlruuml Okul Afet ve Acil
Durum Youmlnetim Planrsquoları Eğitimini almış olan Muumlduumlr Yardımcısı başta olmak uumlzere Anaokullarında Anasınıfı Oumlğretmeni İlkokullarda Sınıf Oumlğretmeni Ortaokullarda Sosyal Bilgiler Oumlğretmeni Lise ve Mesleki okullarda Coğrafya Oumlğretmenleri sorumlukları dacirchilinde hazırlanmalıdır
14 Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planrsquoları Muumlduumlrluumlğuumln okulunuzdan planrsquoları istemesi halinde İVEDELİKLE en geccedil bir hafta iccedilerisinde mesai guumlnuumlnde planlar teslim edilmelidir
helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipMUumlDUumlRLUumlĞUuml
İş bu Okul Afet ve Acil Durum Youmlnetim Planırsquonda goumlrev alan ve okulumuzda bulunan tuumlm personel plan hakkında bilgilendirilmiş olup plan ( ) Sayfadan İbarettir
Okul Muumlduumlruuml ndash İmza Muumlhuumlr 2015
Sayfa 45 45
Recommended