View
9
Download
0
Category
Preview:
Citation preview
OumlZEL YOumlNTEMLERLE SAPTANAN PARAZİTLER
Prof Dr SİBEL ERGUumlVEN
HUumlTF Tıbbi Mikrobiyoloji AD
Cryptosporidium parvum
1907 Tyzzer farelerde İnsandan ve birccedilok hayvandan izole İlk insan Cryptosporidiosisrsquoi 1976 yılında AIDSrsquole birlikte oumlnemi
10-50 ookist enfeksiyon yapabilir
Genotip 1 insan-insan geccedilişi ( C hominis)
Genotip 2 zoonotik geccediliş (C parvum)
Ookistler konaktan atıldığında enfektif
Ookistler tatlı su ndash tuzlu su Goumll ndash dere ndash yuumlzme havuzlarında yuumlzme
İlk besin kaynaklı salgın Kontamine elma suyu tuumlketimi (elmaların toplanma sırasında dışkıyla kontaminasyonu)
Tavuk salatası
Aylarca enfektif (ph3-10)
Deniz kabukluları kaynak mı
Su Kaynaklı Salgınlar
Milwaukee Mart-Nisan 1993
400000 kişi
69 oumlluumlm
Şehir şebeke suyundan kaynaklanan salgın
İmmuumln yetmezlikte ağır klinik tablo
Cparvum genotip I (Chominis) sorumlu Su kaynaklı epidemilerin sebebi
-Parazitin kaynak sularındaki prevalansının yuumlksek olması -Klora direnccedilli olması -İccedilme suyu filtrelerinden geccedilebilmesi -Ccedilok az sayıda parazitin bile enfeksiyona neden olabilmesidir İccedilme suyunda kabul edilebilir ookist110lt
Cparvumdiğer huumlcre iccedili parazitlerden farklı olarak mide ve barsak mukozal epitel huumlcrelerinin mikrovillus (apikal)boumllgelerinde yaşar
Parazitin yerleştiği ve konak huumlcre orjinli bu boumllgeye ldquoparazitofor vakuolrdquo denir
İmmuumln sistemi normal kişilerde diamsAsemptomatik diamsAkut self-limited diyare diamsPersistan
İmmuumln sistemi baskılanmış kişilerde clubsAsemptomatik clubsGeccedilici infeksiyon clubsKronik diyare clubsFulminant infeksiyon
Ekstraintestinal tutulum
CD4+ T huumlcre
gt200 huumlcre mm3 Spontan rezoluumlsyon lt100 huumlcre mm3 Kronik ve ekstraintestinal lt50 huumlcre mm3 Fulminant
Cryptosporidium parvum Tanı Mikroskobik inceleme Formol-eter ccediloumlktuumlrme (500g-10 dakika) en sık
Sheatherrsquoin şeker sol yuumlzduumlrme
Modifiye aside direnccedilli boyama Kinyoun aside direnccedilli boyama Safranin Fluoresan boyalar( Auramine-Rhodamin)
Dışkıda antijen arama testleri (ELISA DFA İmmuumlnokromotografik
youmlntemler) Doğrulama testi
ldquoTriage Parazit Panelrdquo (E histolytica G intestinalis C parvum)
Molekuumller youmlntemler ( Entamoeba Giardia Cryptosporidium Dientamoeba- Real Time PCR)
Dışkı (sulu dışkıda daha fazla ookist) Duodenal sıvı Biyopsi
Modifiye Aside Direnccedilli Ziehl-Neelsen Boyama Youmlntemi bullEtil-asetat ccediloumlktuumlrme youmlntemi sonrası yayma
bullKarbol fuksin 5 dakika bullLamlar 5 dakika boyunca alev yardımıyla alttan ısıtılır bull Boyanın fazlası doumlkuumlluumlp ccedileşme suyu ile yıkanır bull5rsquolik suumllfuumlrik asit ile 30-60 saniye dekolarizasyon yapılır bullCcedileşme suyu ile yıkanır bullLoefflerrsquoin metilen mavisi ile 1 dakika boyanır
4-5 microm ccedilapında yuvarlak iccedillerinde koyu granuumlller bulunan yapılar
Kinyoun Aside Direnccedilli Boyama Youmlntemi bullEtil-asetat ccediloumlktuumlrme youmlntemi sonrası yayma
bullSaf metanol ile 1 dakika fiksasyon bullKinyoun karbol fuksin 5 dakika bull50 etanol 3-5 saniye bull1rsquolik suumllfuumlrik asit 2 dakika bullLoefflerrsquoin metilen mavisi1 dakika
Safranin boyama youmlntemi
Direkt Floresan Antikor Testi
Monoklonal antikorlar ile reaksiyona giren parazit antijeninin floresansının saptanması ile tanı konmaktadır
Yuumlksek duyarlılık oumlzguumllluumlk ndash referans test
CryptosporidiumGiardia DFA Kit -Hızlı 30 dakikada sonuccedil -Boyama youmlntemlerinden ve EIArsquoden daha duyarlı
Direkt Floresan Antikor Testi
Sarı ok Cryptosporidium Kırmızı Giardia
Cyclospora cayetanensis
1979 (Ashford) Mavi ndash yeşil alg benzeri organizma Cyanobacterium benzeri organizma Buumlyuumlk Cryptosporidium Enterositlerin supranuumlkleer boumllgesinde intrasitoplazmik parazitofor
vakuolde yerleşir Dışkıyla sporlanmamış ookistler (8 ndash 10 microm) atılır 7 ndash 13 guumlnde
infeksiyoumlz hale gelir
bullSeyahat diyaresi (Nepal Haiti Peru Pakistan Meksika Endonezya Hindistan)
bullİmmuumln sistemi sağlam ve baskılanmış kişilerde diyare
Bulaş Fekal-oral İnk per 2-11 guumln
Ookistlerin eksistasyonu
sporozoitlerin ince barsak epitel huumlcrelerine girişi
İnsidans mevsimsel oumlzellik
ndash yağmurlu ve sıcak havada artış
Besin Kaynaklı Salgın
Guatemalarsquodan ithal ahududuya bağlı salgın (1994rsquote ilk 1400 kişi)
Salata ccedililek fesleğen marul
- Kontamine suyla insektisid hazırlama - Sulama
Geccedil bahar ve yaz
Su Kaynaklı İlk Salgın
Chicago ndash Hastane yurdunda kalan doktorlar arasında Su dağıtan tankerdeki pompa kaynaklı
Nepal ndash Şehir şebeke suyu kaynaklı (klora rağmen)
Sulu diyare sekretuar yapıda (1-3 hafta)
AIDSrsquote (12 haftaya kadar suumlren diyare
ekstraintestinal tutulum)
Kabızlık Yorgunluk Bulantı-kusma Abdominal kramp Duumlşuumlk ateş Kilo kaybı
İnce barsağın proksimal kısmı ndash D-ksiloz
emilim bozukluğu
Tr J Med Scien 1998 28 557-558
50 yaş kadın
30 yaş kadın MAF Otofloresans
62 yaş erkek
31 yaş erkek Uzun suumlren diyare hafif ateş Alerji nedeniyleTMP-SMX tedavisi almamış Albendazol Cyclospora Reiter Sendromunda tetiği ccedileken neden mi
58 yaş erkek Diyare hafif ateş Tuumlm ailede diyare Guatemalarsquodan gelmiş ahududu ile yapılmış tatlı yeme oumlykuumlsuuml Cyclosporanın induumlklediği immuumln cevap GBS lsquoa yol accedilmış olabilir mi
MAF Konsantrasyon
Santrifuumlj (10 dk 500x g) Dekolarizasyon (1 H2SO4)
Ccediloklu dışkı oumlrneği duodenal aspirat biyopsi
Sarı ok Cyclospora Kırmızı ok Cryptosporidium
Safranin Turuncu-kırmızı
boyanma
Otofloresans 450-490 nm yeşil 365 nm mavi
Molekuumller Tanı
bullPCR Sporlanmış ve sporlanmamış ookistleri ayırt edemediğinden Epidemiyolojik ccedilalışmalarda kullanım kısıtlı
Eimeria ile ccedilapraz amplifikasyon
bullRT-PCR
Cystoisospora belli
İlk kez 1860 (Virchow)
Tropikal ve subtropikal boumllgeler
Distal duodenumun ve proksimal jejunumun epitelyal huumlcrelerinde
gelişim
Dışkıda immatuumlr ookist
Elipsoidal ookist (20 ndash 30 microm uzunluk 10 ndash 19 microm genişlik)
Olgun ookistler ile fekal-oral bulaş
İnk per 6-7 guumln Epitel huumlcrelerinde aseksuumlel
ve seksuumlel uumlreme Dışkı ile atılan ookist 24-48 saat infektif değil
Normal bireylerde hafif gastrointestinal semptomlar
Seyahat diyaresi Sulu diyare Karın ağrısı Kilo kaybı Malabsorbsiyonu Steatore (Giardiasisi taklit) Periferal eozinofili AIDSrsquote şiddetli ilerleyici tipte
enterokolit ekstraintestinal tutulum (Lenf
nodu safra kesesi) Kronik intermitan
enfeksiyonlarda eozinofili varlığında akla gelmeli
Intestinal protozoa and helminths in the peoples of Western (Anatolia) Turkey
Kuntz RE Lawless DK Langbehn HR Am J Trop Med Hyg 1958 May7(3)298-301 349 asker dışkısında araştırılmış
Yurdumuzda ilk defa rastladığımız iki Isosporiasis belli vakası
Toumlreci K Buumlget E İst Tıp Fak Mecm 1976 39 578-580
7 yaş Akc tbc olgu 12 yaş diyare
32 yaş erkek 10 yıl oumlnce transplant
27 yaş erkek 5 yıl oumlnce transplant
12 yaş erkek Koumly taraması sırasında saptanmış
Dışkı (Ccediloğaltma)
Biyopsi materyali
Bazen dışkı (-) biyopsi (+)
MAF ile ookistler Otofloresans
Charcot-Leyden kristalleri
Microsporidia
Microsporidia İlk insan enfeksiyonu 1959 1959-1985 arası 10 olgu
bildirilmiş
Zorunlu intraseluumller
Basit oumlkaryotik organizma Mitokondrigolgi membranı
peroksizom yok Mantarlara daha yakın
İntestinal infeksiyonlara yol accedilan cinsler
Enterocytozoon Enterocytozoon bieneusi İnce
barsakta enterositleri infekte eder sitoplazmada ccediloğalır
Encephalitozoon Encephalitozoon intestinalis Epitelyal endotelyal huumlcreler fibroblast
makrofajları infekte eder Parazitofor vakuolde ccediloğalır
CD4 lt 100 huumlcre mm3
Cryptosporidium ile birlikte kronik diyare Latent infeksiyonun reaktivasyonu
AIDSrsquoli hastalarda Bağırsak epitel huumlcrelerin altına invazyon
Kansız mukussuz şiddetli diyare Kilo kaybı D-ksiloz Vitamin B12 malabsorbsiyonu
ekstraintestinal enfeksiyon
Sindirim yolu ile sporların
(15 ndash 2 microm) alınması
İnhalasyon İnfektif sporların polar
tuumlbuumll aracılığı ile konak huumlcre sitoplazmasına girişi
İnfektif sporların dışkı ile atılması
Enterocytozoon bieneusi
Encephalitozoon intestinalis (septata intestinalis)
Su ve besin kaynaklı salgınlar
33 yaş erkek Şiddetli diyare solunum sistemi şikayetleri Dışkıda Microsporidia sporları Cryptosporidium ookistleri (MAF Modifiye Trikrom) Balgamda Cryptosporidium ookistleri Kardiyopulmoner arrest
Microsporidia Tanı Mikroskobik inceleme
bullWeberrsquoin Modifiye Trichrome Boyama youmlntemi bullRyan Modifiye Trichrome Boyası bullAsit-Fast Trichrome boyası bullGram-Chromotrope bullFluoresan boyalar (Calcofluor beyazıUvitex2B)
Dışkıda antijen aranması ( ELISA IFAT)
TEM
Molekuumller tanı
Dışkı iccedilin birden fazla tanı youmlntemi uygulanmalıdır
Zenginleştirme youmlntemi taze dışkıda tercih edilmez spor sayısında azalmaya yol accedilar
5-10 formolluuml dışkı 10 dakika 500grsquode santrifuumlj spor saptanma olasılığını arttırır
Santrifuumlj oumlncesi mukolitik ajan 11 10 KOH kromotrop 2R boyanma duyarlılığında artış
Microsporidia Tanı
Weberrsquoin Modifiye Trichrome Boyası
bullSaf metanol 5 dakika bullChromotrope 2R 90 dakika bullAsit-alkol 10 saniye bull95rsquolik etanol 5 dakika bull100rsquoluumlk etanol 10 dakika bull100rsquoluumlk etanol 10 dakika bullSaf ksilen 10 dakika
Boya sporlara ccedilok zor girdiği iccedilin yoğun Chromotrope 2R kullanılır
Fluoresan Boyalar
Calcofluor White Uvitex 2B
Spor duvarının endospor tabakasındaki kitine bağlanarak mavi-beyaz fluoresan verir
Kitin iccedileren diğer mikroorganizmalar oumlzellikle mantar sporları da bu boyalarla boyanabildiklerinden ayırıcı tanı oumlnemlidir
Calcofluor White Boyama Youmlntemi Etil-asetat ccediloumlktuumlrme youmlntemi sonrası yayma
bullSaf metanol 10 dakika fiksasyon
bull1 damla Calcofluor 5 dakika
bullPBS ile 1-2 saniye yıkanır
bullEvans Blue 30 saniye
Modifiye trikrom veya TEM ile doğrulama oumlnerilir
IFA (indirect immunofluorescence assay)
Enterocytozoon bieneusi Encephalitozoon intestinalis
anti-Enterocytozoon bieneusi monoclonal antikor anti-Encephalitozoon intestinalis monoclonal antikor
Dışkıda antijen aranması
Strongyloides stercoralis
Strongyloides stercoralis İlk kez 1876 yılında Vietnamrsquodan doumlnen ishalli askerlerin dışkılarında Tropikal boumllgelerde daha sık
Strongyloidosisrsquoe sebep olan intestinal bir nematod
30-100 milyon kişi enfekte
Oumlzellikle bağışıklık sistemi baskılanmış kişilerde oumlluumlme neden olabilir
kontamine toprakta ya da sularda bulunan enfektif larvaların deriden vuumlcuda girmesi
Strongyloides stercoralis Klinik
Asemptomatik en sık
İştahsızlık diyare abdominal ağrı vs Malabsorbsiyon obstruumlksiyon
Larvaların akciğer goumlccediluuml Pulmoner
semptomlar (Loumlffler Sendromu)
Deriye penetre olduğu boumllgelerde kaşıntılı ve papuumller eritematoumlz doumlkuumlntuumller ldquolarva currensrdquo
Eozinofili tek bulgu olabilir
Strongyloides stercoralis
İmmuumlnitesi baskılanmış kişilerde dissemine enfeksiyona ve
hiperenfeksiyon sendromuna yol accedilabilir
Hiperenfeksiyon sendromu bağırsak iccedilindeki filariform
larvaların sayısının aşırı artışı başta akciğerler olmak uumlzere bağırsak dışı organlara goumlccediluuml
Dissemine enfeksiyon larvaların beyin gibi normal yaşam doumlnguumlsuuml dışındaki organlara goumlccediluuml
Bağışıklığı baskılayacak ilaccedil kullanılan her hastada oumlnceden Strongyloides araştırılmalıdır
Strongyloides stercoralis Tanı
İnatccedilı diyare
Eozinofili
Dışkı duodenum sıvısı balgam larvaların goumlruumllmesi
Dışkıda larva goumlzlenmesi (yumurta nadiren izlenir)
Kancalı kurt larvaları ile morfolojik olarak benzerlik goumlsterir
Strongyloides stercoralis tanı
Strongyloides stercoralis Tanı
Ardışık 3 dışkı oumlrneği Duyarlılık 50
Ardışık 7 dışkı oumlrneği Duyarlılık ~100
Oumlzel yoğunlaştırma youmlntemleri uygulanabilir (Baerman Haradi-Mori )
Agar kuumlltuumlr youmlntemi
Baermann Tekniği
bullAz sayıda parazit iccedileren dışkı ve toprakta larva incelenmesinde kullanılır
bullHuni iccedilerisine yerleştirilen taze dışkıda bulunan larvalar dışkıyı terkedip alt kısımda toplanırlar
bullFazla miktar dışkı kullanılabilir
bullAz larva bulunan hafif enfeksiyonlarda larva saptama şansı yuumlksektir
Harado-Mori Filtre Youmlntemi
bullTuumlpte filtre kağıdı youmlntemi
bullTaze dışkı gerekir
bullDışkı ilave edilen filtre kağıdı ve kağıdın konduğu dibinde su bulunan tuumlp kullanılır
bullNematod yumurtaları accedilılarak larvalar gelişir ve suya ilerler
Agar Plak Kuumlltuumlr Youmlntemi bullDiğer youmlntemlerden daha duyarlıdır
bullTaze dışkı agar plağına ekilerek iki guumln oda sıcaklığında tutulur
bullLarva agar uumlzerinde hareket ederken bakterileri de taşır ve goumlruumlnuumlr izler oluşur
bullMikroskopla incelenerek larva varlığı goumlzlenir
bull Doğrulama iccedilin plaklar 10 formalinle yıkanır ve sediment ıslak preparat şeklinde incelenir
Duodenal aspirasyon String kapsuumll metodu (enterotest) Dissemine enfeksiyonda balgam ya da BAL oumlrneği
TEŞEKKUumlRLER
Cryptosporidium parvum
1907 Tyzzer farelerde İnsandan ve birccedilok hayvandan izole İlk insan Cryptosporidiosisrsquoi 1976 yılında AIDSrsquole birlikte oumlnemi
10-50 ookist enfeksiyon yapabilir
Genotip 1 insan-insan geccedilişi ( C hominis)
Genotip 2 zoonotik geccediliş (C parvum)
Ookistler konaktan atıldığında enfektif
Ookistler tatlı su ndash tuzlu su Goumll ndash dere ndash yuumlzme havuzlarında yuumlzme
İlk besin kaynaklı salgın Kontamine elma suyu tuumlketimi (elmaların toplanma sırasında dışkıyla kontaminasyonu)
Tavuk salatası
Aylarca enfektif (ph3-10)
Deniz kabukluları kaynak mı
Su Kaynaklı Salgınlar
Milwaukee Mart-Nisan 1993
400000 kişi
69 oumlluumlm
Şehir şebeke suyundan kaynaklanan salgın
İmmuumln yetmezlikte ağır klinik tablo
Cparvum genotip I (Chominis) sorumlu Su kaynaklı epidemilerin sebebi
-Parazitin kaynak sularındaki prevalansının yuumlksek olması -Klora direnccedilli olması -İccedilme suyu filtrelerinden geccedilebilmesi -Ccedilok az sayıda parazitin bile enfeksiyona neden olabilmesidir İccedilme suyunda kabul edilebilir ookist110lt
Cparvumdiğer huumlcre iccedili parazitlerden farklı olarak mide ve barsak mukozal epitel huumlcrelerinin mikrovillus (apikal)boumllgelerinde yaşar
Parazitin yerleştiği ve konak huumlcre orjinli bu boumllgeye ldquoparazitofor vakuolrdquo denir
İmmuumln sistemi normal kişilerde diamsAsemptomatik diamsAkut self-limited diyare diamsPersistan
İmmuumln sistemi baskılanmış kişilerde clubsAsemptomatik clubsGeccedilici infeksiyon clubsKronik diyare clubsFulminant infeksiyon
Ekstraintestinal tutulum
CD4+ T huumlcre
gt200 huumlcre mm3 Spontan rezoluumlsyon lt100 huumlcre mm3 Kronik ve ekstraintestinal lt50 huumlcre mm3 Fulminant
Cryptosporidium parvum Tanı Mikroskobik inceleme Formol-eter ccediloumlktuumlrme (500g-10 dakika) en sık
Sheatherrsquoin şeker sol yuumlzduumlrme
Modifiye aside direnccedilli boyama Kinyoun aside direnccedilli boyama Safranin Fluoresan boyalar( Auramine-Rhodamin)
Dışkıda antijen arama testleri (ELISA DFA İmmuumlnokromotografik
youmlntemler) Doğrulama testi
ldquoTriage Parazit Panelrdquo (E histolytica G intestinalis C parvum)
Molekuumller youmlntemler ( Entamoeba Giardia Cryptosporidium Dientamoeba- Real Time PCR)
Dışkı (sulu dışkıda daha fazla ookist) Duodenal sıvı Biyopsi
Modifiye Aside Direnccedilli Ziehl-Neelsen Boyama Youmlntemi bullEtil-asetat ccediloumlktuumlrme youmlntemi sonrası yayma
bullKarbol fuksin 5 dakika bullLamlar 5 dakika boyunca alev yardımıyla alttan ısıtılır bull Boyanın fazlası doumlkuumlluumlp ccedileşme suyu ile yıkanır bull5rsquolik suumllfuumlrik asit ile 30-60 saniye dekolarizasyon yapılır bullCcedileşme suyu ile yıkanır bullLoefflerrsquoin metilen mavisi ile 1 dakika boyanır
4-5 microm ccedilapında yuvarlak iccedillerinde koyu granuumlller bulunan yapılar
Kinyoun Aside Direnccedilli Boyama Youmlntemi bullEtil-asetat ccediloumlktuumlrme youmlntemi sonrası yayma
bullSaf metanol ile 1 dakika fiksasyon bullKinyoun karbol fuksin 5 dakika bull50 etanol 3-5 saniye bull1rsquolik suumllfuumlrik asit 2 dakika bullLoefflerrsquoin metilen mavisi1 dakika
Safranin boyama youmlntemi
Direkt Floresan Antikor Testi
Monoklonal antikorlar ile reaksiyona giren parazit antijeninin floresansının saptanması ile tanı konmaktadır
Yuumlksek duyarlılık oumlzguumllluumlk ndash referans test
CryptosporidiumGiardia DFA Kit -Hızlı 30 dakikada sonuccedil -Boyama youmlntemlerinden ve EIArsquoden daha duyarlı
Direkt Floresan Antikor Testi
Sarı ok Cryptosporidium Kırmızı Giardia
Cyclospora cayetanensis
1979 (Ashford) Mavi ndash yeşil alg benzeri organizma Cyanobacterium benzeri organizma Buumlyuumlk Cryptosporidium Enterositlerin supranuumlkleer boumllgesinde intrasitoplazmik parazitofor
vakuolde yerleşir Dışkıyla sporlanmamış ookistler (8 ndash 10 microm) atılır 7 ndash 13 guumlnde
infeksiyoumlz hale gelir
bullSeyahat diyaresi (Nepal Haiti Peru Pakistan Meksika Endonezya Hindistan)
bullİmmuumln sistemi sağlam ve baskılanmış kişilerde diyare
Bulaş Fekal-oral İnk per 2-11 guumln
Ookistlerin eksistasyonu
sporozoitlerin ince barsak epitel huumlcrelerine girişi
İnsidans mevsimsel oumlzellik
ndash yağmurlu ve sıcak havada artış
Besin Kaynaklı Salgın
Guatemalarsquodan ithal ahududuya bağlı salgın (1994rsquote ilk 1400 kişi)
Salata ccedililek fesleğen marul
- Kontamine suyla insektisid hazırlama - Sulama
Geccedil bahar ve yaz
Su Kaynaklı İlk Salgın
Chicago ndash Hastane yurdunda kalan doktorlar arasında Su dağıtan tankerdeki pompa kaynaklı
Nepal ndash Şehir şebeke suyu kaynaklı (klora rağmen)
Sulu diyare sekretuar yapıda (1-3 hafta)
AIDSrsquote (12 haftaya kadar suumlren diyare
ekstraintestinal tutulum)
Kabızlık Yorgunluk Bulantı-kusma Abdominal kramp Duumlşuumlk ateş Kilo kaybı
İnce barsağın proksimal kısmı ndash D-ksiloz
emilim bozukluğu
Tr J Med Scien 1998 28 557-558
50 yaş kadın
30 yaş kadın MAF Otofloresans
62 yaş erkek
31 yaş erkek Uzun suumlren diyare hafif ateş Alerji nedeniyleTMP-SMX tedavisi almamış Albendazol Cyclospora Reiter Sendromunda tetiği ccedileken neden mi
58 yaş erkek Diyare hafif ateş Tuumlm ailede diyare Guatemalarsquodan gelmiş ahududu ile yapılmış tatlı yeme oumlykuumlsuuml Cyclosporanın induumlklediği immuumln cevap GBS lsquoa yol accedilmış olabilir mi
MAF Konsantrasyon
Santrifuumlj (10 dk 500x g) Dekolarizasyon (1 H2SO4)
Ccediloklu dışkı oumlrneği duodenal aspirat biyopsi
Sarı ok Cyclospora Kırmızı ok Cryptosporidium
Safranin Turuncu-kırmızı
boyanma
Otofloresans 450-490 nm yeşil 365 nm mavi
Molekuumller Tanı
bullPCR Sporlanmış ve sporlanmamış ookistleri ayırt edemediğinden Epidemiyolojik ccedilalışmalarda kullanım kısıtlı
Eimeria ile ccedilapraz amplifikasyon
bullRT-PCR
Cystoisospora belli
İlk kez 1860 (Virchow)
Tropikal ve subtropikal boumllgeler
Distal duodenumun ve proksimal jejunumun epitelyal huumlcrelerinde
gelişim
Dışkıda immatuumlr ookist
Elipsoidal ookist (20 ndash 30 microm uzunluk 10 ndash 19 microm genişlik)
Olgun ookistler ile fekal-oral bulaş
İnk per 6-7 guumln Epitel huumlcrelerinde aseksuumlel
ve seksuumlel uumlreme Dışkı ile atılan ookist 24-48 saat infektif değil
Normal bireylerde hafif gastrointestinal semptomlar
Seyahat diyaresi Sulu diyare Karın ağrısı Kilo kaybı Malabsorbsiyonu Steatore (Giardiasisi taklit) Periferal eozinofili AIDSrsquote şiddetli ilerleyici tipte
enterokolit ekstraintestinal tutulum (Lenf
nodu safra kesesi) Kronik intermitan
enfeksiyonlarda eozinofili varlığında akla gelmeli
Intestinal protozoa and helminths in the peoples of Western (Anatolia) Turkey
Kuntz RE Lawless DK Langbehn HR Am J Trop Med Hyg 1958 May7(3)298-301 349 asker dışkısında araştırılmış
Yurdumuzda ilk defa rastladığımız iki Isosporiasis belli vakası
Toumlreci K Buumlget E İst Tıp Fak Mecm 1976 39 578-580
7 yaş Akc tbc olgu 12 yaş diyare
32 yaş erkek 10 yıl oumlnce transplant
27 yaş erkek 5 yıl oumlnce transplant
12 yaş erkek Koumly taraması sırasında saptanmış
Dışkı (Ccediloğaltma)
Biyopsi materyali
Bazen dışkı (-) biyopsi (+)
MAF ile ookistler Otofloresans
Charcot-Leyden kristalleri
Microsporidia
Microsporidia İlk insan enfeksiyonu 1959 1959-1985 arası 10 olgu
bildirilmiş
Zorunlu intraseluumller
Basit oumlkaryotik organizma Mitokondrigolgi membranı
peroksizom yok Mantarlara daha yakın
İntestinal infeksiyonlara yol accedilan cinsler
Enterocytozoon Enterocytozoon bieneusi İnce
barsakta enterositleri infekte eder sitoplazmada ccediloğalır
Encephalitozoon Encephalitozoon intestinalis Epitelyal endotelyal huumlcreler fibroblast
makrofajları infekte eder Parazitofor vakuolde ccediloğalır
CD4 lt 100 huumlcre mm3
Cryptosporidium ile birlikte kronik diyare Latent infeksiyonun reaktivasyonu
AIDSrsquoli hastalarda Bağırsak epitel huumlcrelerin altına invazyon
Kansız mukussuz şiddetli diyare Kilo kaybı D-ksiloz Vitamin B12 malabsorbsiyonu
ekstraintestinal enfeksiyon
Sindirim yolu ile sporların
(15 ndash 2 microm) alınması
İnhalasyon İnfektif sporların polar
tuumlbuumll aracılığı ile konak huumlcre sitoplazmasına girişi
İnfektif sporların dışkı ile atılması
Enterocytozoon bieneusi
Encephalitozoon intestinalis (septata intestinalis)
Su ve besin kaynaklı salgınlar
33 yaş erkek Şiddetli diyare solunum sistemi şikayetleri Dışkıda Microsporidia sporları Cryptosporidium ookistleri (MAF Modifiye Trikrom) Balgamda Cryptosporidium ookistleri Kardiyopulmoner arrest
Microsporidia Tanı Mikroskobik inceleme
bullWeberrsquoin Modifiye Trichrome Boyama youmlntemi bullRyan Modifiye Trichrome Boyası bullAsit-Fast Trichrome boyası bullGram-Chromotrope bullFluoresan boyalar (Calcofluor beyazıUvitex2B)
Dışkıda antijen aranması ( ELISA IFAT)
TEM
Molekuumller tanı
Dışkı iccedilin birden fazla tanı youmlntemi uygulanmalıdır
Zenginleştirme youmlntemi taze dışkıda tercih edilmez spor sayısında azalmaya yol accedilar
5-10 formolluuml dışkı 10 dakika 500grsquode santrifuumlj spor saptanma olasılığını arttırır
Santrifuumlj oumlncesi mukolitik ajan 11 10 KOH kromotrop 2R boyanma duyarlılığında artış
Microsporidia Tanı
Weberrsquoin Modifiye Trichrome Boyası
bullSaf metanol 5 dakika bullChromotrope 2R 90 dakika bullAsit-alkol 10 saniye bull95rsquolik etanol 5 dakika bull100rsquoluumlk etanol 10 dakika bull100rsquoluumlk etanol 10 dakika bullSaf ksilen 10 dakika
Boya sporlara ccedilok zor girdiği iccedilin yoğun Chromotrope 2R kullanılır
Fluoresan Boyalar
Calcofluor White Uvitex 2B
Spor duvarının endospor tabakasındaki kitine bağlanarak mavi-beyaz fluoresan verir
Kitin iccedileren diğer mikroorganizmalar oumlzellikle mantar sporları da bu boyalarla boyanabildiklerinden ayırıcı tanı oumlnemlidir
Calcofluor White Boyama Youmlntemi Etil-asetat ccediloumlktuumlrme youmlntemi sonrası yayma
bullSaf metanol 10 dakika fiksasyon
bull1 damla Calcofluor 5 dakika
bullPBS ile 1-2 saniye yıkanır
bullEvans Blue 30 saniye
Modifiye trikrom veya TEM ile doğrulama oumlnerilir
IFA (indirect immunofluorescence assay)
Enterocytozoon bieneusi Encephalitozoon intestinalis
anti-Enterocytozoon bieneusi monoclonal antikor anti-Encephalitozoon intestinalis monoclonal antikor
Dışkıda antijen aranması
Strongyloides stercoralis
Strongyloides stercoralis İlk kez 1876 yılında Vietnamrsquodan doumlnen ishalli askerlerin dışkılarında Tropikal boumllgelerde daha sık
Strongyloidosisrsquoe sebep olan intestinal bir nematod
30-100 milyon kişi enfekte
Oumlzellikle bağışıklık sistemi baskılanmış kişilerde oumlluumlme neden olabilir
kontamine toprakta ya da sularda bulunan enfektif larvaların deriden vuumlcuda girmesi
Strongyloides stercoralis Klinik
Asemptomatik en sık
İştahsızlık diyare abdominal ağrı vs Malabsorbsiyon obstruumlksiyon
Larvaların akciğer goumlccediluuml Pulmoner
semptomlar (Loumlffler Sendromu)
Deriye penetre olduğu boumllgelerde kaşıntılı ve papuumller eritematoumlz doumlkuumlntuumller ldquolarva currensrdquo
Eozinofili tek bulgu olabilir
Strongyloides stercoralis
İmmuumlnitesi baskılanmış kişilerde dissemine enfeksiyona ve
hiperenfeksiyon sendromuna yol accedilabilir
Hiperenfeksiyon sendromu bağırsak iccedilindeki filariform
larvaların sayısının aşırı artışı başta akciğerler olmak uumlzere bağırsak dışı organlara goumlccediluuml
Dissemine enfeksiyon larvaların beyin gibi normal yaşam doumlnguumlsuuml dışındaki organlara goumlccediluuml
Bağışıklığı baskılayacak ilaccedil kullanılan her hastada oumlnceden Strongyloides araştırılmalıdır
Strongyloides stercoralis Tanı
İnatccedilı diyare
Eozinofili
Dışkı duodenum sıvısı balgam larvaların goumlruumllmesi
Dışkıda larva goumlzlenmesi (yumurta nadiren izlenir)
Kancalı kurt larvaları ile morfolojik olarak benzerlik goumlsterir
Strongyloides stercoralis tanı
Strongyloides stercoralis Tanı
Ardışık 3 dışkı oumlrneği Duyarlılık 50
Ardışık 7 dışkı oumlrneği Duyarlılık ~100
Oumlzel yoğunlaştırma youmlntemleri uygulanabilir (Baerman Haradi-Mori )
Agar kuumlltuumlr youmlntemi
Baermann Tekniği
bullAz sayıda parazit iccedileren dışkı ve toprakta larva incelenmesinde kullanılır
bullHuni iccedilerisine yerleştirilen taze dışkıda bulunan larvalar dışkıyı terkedip alt kısımda toplanırlar
bullFazla miktar dışkı kullanılabilir
bullAz larva bulunan hafif enfeksiyonlarda larva saptama şansı yuumlksektir
Harado-Mori Filtre Youmlntemi
bullTuumlpte filtre kağıdı youmlntemi
bullTaze dışkı gerekir
bullDışkı ilave edilen filtre kağıdı ve kağıdın konduğu dibinde su bulunan tuumlp kullanılır
bullNematod yumurtaları accedilılarak larvalar gelişir ve suya ilerler
Agar Plak Kuumlltuumlr Youmlntemi bullDiğer youmlntemlerden daha duyarlıdır
bullTaze dışkı agar plağına ekilerek iki guumln oda sıcaklığında tutulur
bullLarva agar uumlzerinde hareket ederken bakterileri de taşır ve goumlruumlnuumlr izler oluşur
bullMikroskopla incelenerek larva varlığı goumlzlenir
bull Doğrulama iccedilin plaklar 10 formalinle yıkanır ve sediment ıslak preparat şeklinde incelenir
Duodenal aspirasyon String kapsuumll metodu (enterotest) Dissemine enfeksiyonda balgam ya da BAL oumlrneği
TEŞEKKUumlRLER
10-50 ookist enfeksiyon yapabilir
Genotip 1 insan-insan geccedilişi ( C hominis)
Genotip 2 zoonotik geccediliş (C parvum)
Ookistler konaktan atıldığında enfektif
Ookistler tatlı su ndash tuzlu su Goumll ndash dere ndash yuumlzme havuzlarında yuumlzme
İlk besin kaynaklı salgın Kontamine elma suyu tuumlketimi (elmaların toplanma sırasında dışkıyla kontaminasyonu)
Tavuk salatası
Aylarca enfektif (ph3-10)
Deniz kabukluları kaynak mı
Su Kaynaklı Salgınlar
Milwaukee Mart-Nisan 1993
400000 kişi
69 oumlluumlm
Şehir şebeke suyundan kaynaklanan salgın
İmmuumln yetmezlikte ağır klinik tablo
Cparvum genotip I (Chominis) sorumlu Su kaynaklı epidemilerin sebebi
-Parazitin kaynak sularındaki prevalansının yuumlksek olması -Klora direnccedilli olması -İccedilme suyu filtrelerinden geccedilebilmesi -Ccedilok az sayıda parazitin bile enfeksiyona neden olabilmesidir İccedilme suyunda kabul edilebilir ookist110lt
Cparvumdiğer huumlcre iccedili parazitlerden farklı olarak mide ve barsak mukozal epitel huumlcrelerinin mikrovillus (apikal)boumllgelerinde yaşar
Parazitin yerleştiği ve konak huumlcre orjinli bu boumllgeye ldquoparazitofor vakuolrdquo denir
İmmuumln sistemi normal kişilerde diamsAsemptomatik diamsAkut self-limited diyare diamsPersistan
İmmuumln sistemi baskılanmış kişilerde clubsAsemptomatik clubsGeccedilici infeksiyon clubsKronik diyare clubsFulminant infeksiyon
Ekstraintestinal tutulum
CD4+ T huumlcre
gt200 huumlcre mm3 Spontan rezoluumlsyon lt100 huumlcre mm3 Kronik ve ekstraintestinal lt50 huumlcre mm3 Fulminant
Cryptosporidium parvum Tanı Mikroskobik inceleme Formol-eter ccediloumlktuumlrme (500g-10 dakika) en sık
Sheatherrsquoin şeker sol yuumlzduumlrme
Modifiye aside direnccedilli boyama Kinyoun aside direnccedilli boyama Safranin Fluoresan boyalar( Auramine-Rhodamin)
Dışkıda antijen arama testleri (ELISA DFA İmmuumlnokromotografik
youmlntemler) Doğrulama testi
ldquoTriage Parazit Panelrdquo (E histolytica G intestinalis C parvum)
Molekuumller youmlntemler ( Entamoeba Giardia Cryptosporidium Dientamoeba- Real Time PCR)
Dışkı (sulu dışkıda daha fazla ookist) Duodenal sıvı Biyopsi
Modifiye Aside Direnccedilli Ziehl-Neelsen Boyama Youmlntemi bullEtil-asetat ccediloumlktuumlrme youmlntemi sonrası yayma
bullKarbol fuksin 5 dakika bullLamlar 5 dakika boyunca alev yardımıyla alttan ısıtılır bull Boyanın fazlası doumlkuumlluumlp ccedileşme suyu ile yıkanır bull5rsquolik suumllfuumlrik asit ile 30-60 saniye dekolarizasyon yapılır bullCcedileşme suyu ile yıkanır bullLoefflerrsquoin metilen mavisi ile 1 dakika boyanır
4-5 microm ccedilapında yuvarlak iccedillerinde koyu granuumlller bulunan yapılar
Kinyoun Aside Direnccedilli Boyama Youmlntemi bullEtil-asetat ccediloumlktuumlrme youmlntemi sonrası yayma
bullSaf metanol ile 1 dakika fiksasyon bullKinyoun karbol fuksin 5 dakika bull50 etanol 3-5 saniye bull1rsquolik suumllfuumlrik asit 2 dakika bullLoefflerrsquoin metilen mavisi1 dakika
Safranin boyama youmlntemi
Direkt Floresan Antikor Testi
Monoklonal antikorlar ile reaksiyona giren parazit antijeninin floresansının saptanması ile tanı konmaktadır
Yuumlksek duyarlılık oumlzguumllluumlk ndash referans test
CryptosporidiumGiardia DFA Kit -Hızlı 30 dakikada sonuccedil -Boyama youmlntemlerinden ve EIArsquoden daha duyarlı
Direkt Floresan Antikor Testi
Sarı ok Cryptosporidium Kırmızı Giardia
Cyclospora cayetanensis
1979 (Ashford) Mavi ndash yeşil alg benzeri organizma Cyanobacterium benzeri organizma Buumlyuumlk Cryptosporidium Enterositlerin supranuumlkleer boumllgesinde intrasitoplazmik parazitofor
vakuolde yerleşir Dışkıyla sporlanmamış ookistler (8 ndash 10 microm) atılır 7 ndash 13 guumlnde
infeksiyoumlz hale gelir
bullSeyahat diyaresi (Nepal Haiti Peru Pakistan Meksika Endonezya Hindistan)
bullİmmuumln sistemi sağlam ve baskılanmış kişilerde diyare
Bulaş Fekal-oral İnk per 2-11 guumln
Ookistlerin eksistasyonu
sporozoitlerin ince barsak epitel huumlcrelerine girişi
İnsidans mevsimsel oumlzellik
ndash yağmurlu ve sıcak havada artış
Besin Kaynaklı Salgın
Guatemalarsquodan ithal ahududuya bağlı salgın (1994rsquote ilk 1400 kişi)
Salata ccedililek fesleğen marul
- Kontamine suyla insektisid hazırlama - Sulama
Geccedil bahar ve yaz
Su Kaynaklı İlk Salgın
Chicago ndash Hastane yurdunda kalan doktorlar arasında Su dağıtan tankerdeki pompa kaynaklı
Nepal ndash Şehir şebeke suyu kaynaklı (klora rağmen)
Sulu diyare sekretuar yapıda (1-3 hafta)
AIDSrsquote (12 haftaya kadar suumlren diyare
ekstraintestinal tutulum)
Kabızlık Yorgunluk Bulantı-kusma Abdominal kramp Duumlşuumlk ateş Kilo kaybı
İnce barsağın proksimal kısmı ndash D-ksiloz
emilim bozukluğu
Tr J Med Scien 1998 28 557-558
50 yaş kadın
30 yaş kadın MAF Otofloresans
62 yaş erkek
31 yaş erkek Uzun suumlren diyare hafif ateş Alerji nedeniyleTMP-SMX tedavisi almamış Albendazol Cyclospora Reiter Sendromunda tetiği ccedileken neden mi
58 yaş erkek Diyare hafif ateş Tuumlm ailede diyare Guatemalarsquodan gelmiş ahududu ile yapılmış tatlı yeme oumlykuumlsuuml Cyclosporanın induumlklediği immuumln cevap GBS lsquoa yol accedilmış olabilir mi
MAF Konsantrasyon
Santrifuumlj (10 dk 500x g) Dekolarizasyon (1 H2SO4)
Ccediloklu dışkı oumlrneği duodenal aspirat biyopsi
Sarı ok Cyclospora Kırmızı ok Cryptosporidium
Safranin Turuncu-kırmızı
boyanma
Otofloresans 450-490 nm yeşil 365 nm mavi
Molekuumller Tanı
bullPCR Sporlanmış ve sporlanmamış ookistleri ayırt edemediğinden Epidemiyolojik ccedilalışmalarda kullanım kısıtlı
Eimeria ile ccedilapraz amplifikasyon
bullRT-PCR
Cystoisospora belli
İlk kez 1860 (Virchow)
Tropikal ve subtropikal boumllgeler
Distal duodenumun ve proksimal jejunumun epitelyal huumlcrelerinde
gelişim
Dışkıda immatuumlr ookist
Elipsoidal ookist (20 ndash 30 microm uzunluk 10 ndash 19 microm genişlik)
Olgun ookistler ile fekal-oral bulaş
İnk per 6-7 guumln Epitel huumlcrelerinde aseksuumlel
ve seksuumlel uumlreme Dışkı ile atılan ookist 24-48 saat infektif değil
Normal bireylerde hafif gastrointestinal semptomlar
Seyahat diyaresi Sulu diyare Karın ağrısı Kilo kaybı Malabsorbsiyonu Steatore (Giardiasisi taklit) Periferal eozinofili AIDSrsquote şiddetli ilerleyici tipte
enterokolit ekstraintestinal tutulum (Lenf
nodu safra kesesi) Kronik intermitan
enfeksiyonlarda eozinofili varlığında akla gelmeli
Intestinal protozoa and helminths in the peoples of Western (Anatolia) Turkey
Kuntz RE Lawless DK Langbehn HR Am J Trop Med Hyg 1958 May7(3)298-301 349 asker dışkısında araştırılmış
Yurdumuzda ilk defa rastladığımız iki Isosporiasis belli vakası
Toumlreci K Buumlget E İst Tıp Fak Mecm 1976 39 578-580
7 yaş Akc tbc olgu 12 yaş diyare
32 yaş erkek 10 yıl oumlnce transplant
27 yaş erkek 5 yıl oumlnce transplant
12 yaş erkek Koumly taraması sırasında saptanmış
Dışkı (Ccediloğaltma)
Biyopsi materyali
Bazen dışkı (-) biyopsi (+)
MAF ile ookistler Otofloresans
Charcot-Leyden kristalleri
Microsporidia
Microsporidia İlk insan enfeksiyonu 1959 1959-1985 arası 10 olgu
bildirilmiş
Zorunlu intraseluumller
Basit oumlkaryotik organizma Mitokondrigolgi membranı
peroksizom yok Mantarlara daha yakın
İntestinal infeksiyonlara yol accedilan cinsler
Enterocytozoon Enterocytozoon bieneusi İnce
barsakta enterositleri infekte eder sitoplazmada ccediloğalır
Encephalitozoon Encephalitozoon intestinalis Epitelyal endotelyal huumlcreler fibroblast
makrofajları infekte eder Parazitofor vakuolde ccediloğalır
CD4 lt 100 huumlcre mm3
Cryptosporidium ile birlikte kronik diyare Latent infeksiyonun reaktivasyonu
AIDSrsquoli hastalarda Bağırsak epitel huumlcrelerin altına invazyon
Kansız mukussuz şiddetli diyare Kilo kaybı D-ksiloz Vitamin B12 malabsorbsiyonu
ekstraintestinal enfeksiyon
Sindirim yolu ile sporların
(15 ndash 2 microm) alınması
İnhalasyon İnfektif sporların polar
tuumlbuumll aracılığı ile konak huumlcre sitoplazmasına girişi
İnfektif sporların dışkı ile atılması
Enterocytozoon bieneusi
Encephalitozoon intestinalis (septata intestinalis)
Su ve besin kaynaklı salgınlar
33 yaş erkek Şiddetli diyare solunum sistemi şikayetleri Dışkıda Microsporidia sporları Cryptosporidium ookistleri (MAF Modifiye Trikrom) Balgamda Cryptosporidium ookistleri Kardiyopulmoner arrest
Microsporidia Tanı Mikroskobik inceleme
bullWeberrsquoin Modifiye Trichrome Boyama youmlntemi bullRyan Modifiye Trichrome Boyası bullAsit-Fast Trichrome boyası bullGram-Chromotrope bullFluoresan boyalar (Calcofluor beyazıUvitex2B)
Dışkıda antijen aranması ( ELISA IFAT)
TEM
Molekuumller tanı
Dışkı iccedilin birden fazla tanı youmlntemi uygulanmalıdır
Zenginleştirme youmlntemi taze dışkıda tercih edilmez spor sayısında azalmaya yol accedilar
5-10 formolluuml dışkı 10 dakika 500grsquode santrifuumlj spor saptanma olasılığını arttırır
Santrifuumlj oumlncesi mukolitik ajan 11 10 KOH kromotrop 2R boyanma duyarlılığında artış
Microsporidia Tanı
Weberrsquoin Modifiye Trichrome Boyası
bullSaf metanol 5 dakika bullChromotrope 2R 90 dakika bullAsit-alkol 10 saniye bull95rsquolik etanol 5 dakika bull100rsquoluumlk etanol 10 dakika bull100rsquoluumlk etanol 10 dakika bullSaf ksilen 10 dakika
Boya sporlara ccedilok zor girdiği iccedilin yoğun Chromotrope 2R kullanılır
Fluoresan Boyalar
Calcofluor White Uvitex 2B
Spor duvarının endospor tabakasındaki kitine bağlanarak mavi-beyaz fluoresan verir
Kitin iccedileren diğer mikroorganizmalar oumlzellikle mantar sporları da bu boyalarla boyanabildiklerinden ayırıcı tanı oumlnemlidir
Calcofluor White Boyama Youmlntemi Etil-asetat ccediloumlktuumlrme youmlntemi sonrası yayma
bullSaf metanol 10 dakika fiksasyon
bull1 damla Calcofluor 5 dakika
bullPBS ile 1-2 saniye yıkanır
bullEvans Blue 30 saniye
Modifiye trikrom veya TEM ile doğrulama oumlnerilir
IFA (indirect immunofluorescence assay)
Enterocytozoon bieneusi Encephalitozoon intestinalis
anti-Enterocytozoon bieneusi monoclonal antikor anti-Encephalitozoon intestinalis monoclonal antikor
Dışkıda antijen aranması
Strongyloides stercoralis
Strongyloides stercoralis İlk kez 1876 yılında Vietnamrsquodan doumlnen ishalli askerlerin dışkılarında Tropikal boumllgelerde daha sık
Strongyloidosisrsquoe sebep olan intestinal bir nematod
30-100 milyon kişi enfekte
Oumlzellikle bağışıklık sistemi baskılanmış kişilerde oumlluumlme neden olabilir
kontamine toprakta ya da sularda bulunan enfektif larvaların deriden vuumlcuda girmesi
Strongyloides stercoralis Klinik
Asemptomatik en sık
İştahsızlık diyare abdominal ağrı vs Malabsorbsiyon obstruumlksiyon
Larvaların akciğer goumlccediluuml Pulmoner
semptomlar (Loumlffler Sendromu)
Deriye penetre olduğu boumllgelerde kaşıntılı ve papuumller eritematoumlz doumlkuumlntuumller ldquolarva currensrdquo
Eozinofili tek bulgu olabilir
Strongyloides stercoralis
İmmuumlnitesi baskılanmış kişilerde dissemine enfeksiyona ve
hiperenfeksiyon sendromuna yol accedilabilir
Hiperenfeksiyon sendromu bağırsak iccedilindeki filariform
larvaların sayısının aşırı artışı başta akciğerler olmak uumlzere bağırsak dışı organlara goumlccediluuml
Dissemine enfeksiyon larvaların beyin gibi normal yaşam doumlnguumlsuuml dışındaki organlara goumlccediluuml
Bağışıklığı baskılayacak ilaccedil kullanılan her hastada oumlnceden Strongyloides araştırılmalıdır
Strongyloides stercoralis Tanı
İnatccedilı diyare
Eozinofili
Dışkı duodenum sıvısı balgam larvaların goumlruumllmesi
Dışkıda larva goumlzlenmesi (yumurta nadiren izlenir)
Kancalı kurt larvaları ile morfolojik olarak benzerlik goumlsterir
Strongyloides stercoralis tanı
Strongyloides stercoralis Tanı
Ardışık 3 dışkı oumlrneği Duyarlılık 50
Ardışık 7 dışkı oumlrneği Duyarlılık ~100
Oumlzel yoğunlaştırma youmlntemleri uygulanabilir (Baerman Haradi-Mori )
Agar kuumlltuumlr youmlntemi
Baermann Tekniği
bullAz sayıda parazit iccedileren dışkı ve toprakta larva incelenmesinde kullanılır
bullHuni iccedilerisine yerleştirilen taze dışkıda bulunan larvalar dışkıyı terkedip alt kısımda toplanırlar
bullFazla miktar dışkı kullanılabilir
bullAz larva bulunan hafif enfeksiyonlarda larva saptama şansı yuumlksektir
Harado-Mori Filtre Youmlntemi
bullTuumlpte filtre kağıdı youmlntemi
bullTaze dışkı gerekir
bullDışkı ilave edilen filtre kağıdı ve kağıdın konduğu dibinde su bulunan tuumlp kullanılır
bullNematod yumurtaları accedilılarak larvalar gelişir ve suya ilerler
Agar Plak Kuumlltuumlr Youmlntemi bullDiğer youmlntemlerden daha duyarlıdır
bullTaze dışkı agar plağına ekilerek iki guumln oda sıcaklığında tutulur
bullLarva agar uumlzerinde hareket ederken bakterileri de taşır ve goumlruumlnuumlr izler oluşur
bullMikroskopla incelenerek larva varlığı goumlzlenir
bull Doğrulama iccedilin plaklar 10 formalinle yıkanır ve sediment ıslak preparat şeklinde incelenir
Duodenal aspirasyon String kapsuumll metodu (enterotest) Dissemine enfeksiyonda balgam ya da BAL oumlrneği
TEŞEKKUumlRLER
Ookistler tatlı su ndash tuzlu su Goumll ndash dere ndash yuumlzme havuzlarında yuumlzme
İlk besin kaynaklı salgın Kontamine elma suyu tuumlketimi (elmaların toplanma sırasında dışkıyla kontaminasyonu)
Tavuk salatası
Aylarca enfektif (ph3-10)
Deniz kabukluları kaynak mı
Su Kaynaklı Salgınlar
Milwaukee Mart-Nisan 1993
400000 kişi
69 oumlluumlm
Şehir şebeke suyundan kaynaklanan salgın
İmmuumln yetmezlikte ağır klinik tablo
Cparvum genotip I (Chominis) sorumlu Su kaynaklı epidemilerin sebebi
-Parazitin kaynak sularındaki prevalansının yuumlksek olması -Klora direnccedilli olması -İccedilme suyu filtrelerinden geccedilebilmesi -Ccedilok az sayıda parazitin bile enfeksiyona neden olabilmesidir İccedilme suyunda kabul edilebilir ookist110lt
Cparvumdiğer huumlcre iccedili parazitlerden farklı olarak mide ve barsak mukozal epitel huumlcrelerinin mikrovillus (apikal)boumllgelerinde yaşar
Parazitin yerleştiği ve konak huumlcre orjinli bu boumllgeye ldquoparazitofor vakuolrdquo denir
İmmuumln sistemi normal kişilerde diamsAsemptomatik diamsAkut self-limited diyare diamsPersistan
İmmuumln sistemi baskılanmış kişilerde clubsAsemptomatik clubsGeccedilici infeksiyon clubsKronik diyare clubsFulminant infeksiyon
Ekstraintestinal tutulum
CD4+ T huumlcre
gt200 huumlcre mm3 Spontan rezoluumlsyon lt100 huumlcre mm3 Kronik ve ekstraintestinal lt50 huumlcre mm3 Fulminant
Cryptosporidium parvum Tanı Mikroskobik inceleme Formol-eter ccediloumlktuumlrme (500g-10 dakika) en sık
Sheatherrsquoin şeker sol yuumlzduumlrme
Modifiye aside direnccedilli boyama Kinyoun aside direnccedilli boyama Safranin Fluoresan boyalar( Auramine-Rhodamin)
Dışkıda antijen arama testleri (ELISA DFA İmmuumlnokromotografik
youmlntemler) Doğrulama testi
ldquoTriage Parazit Panelrdquo (E histolytica G intestinalis C parvum)
Molekuumller youmlntemler ( Entamoeba Giardia Cryptosporidium Dientamoeba- Real Time PCR)
Dışkı (sulu dışkıda daha fazla ookist) Duodenal sıvı Biyopsi
Modifiye Aside Direnccedilli Ziehl-Neelsen Boyama Youmlntemi bullEtil-asetat ccediloumlktuumlrme youmlntemi sonrası yayma
bullKarbol fuksin 5 dakika bullLamlar 5 dakika boyunca alev yardımıyla alttan ısıtılır bull Boyanın fazlası doumlkuumlluumlp ccedileşme suyu ile yıkanır bull5rsquolik suumllfuumlrik asit ile 30-60 saniye dekolarizasyon yapılır bullCcedileşme suyu ile yıkanır bullLoefflerrsquoin metilen mavisi ile 1 dakika boyanır
4-5 microm ccedilapında yuvarlak iccedillerinde koyu granuumlller bulunan yapılar
Kinyoun Aside Direnccedilli Boyama Youmlntemi bullEtil-asetat ccediloumlktuumlrme youmlntemi sonrası yayma
bullSaf metanol ile 1 dakika fiksasyon bullKinyoun karbol fuksin 5 dakika bull50 etanol 3-5 saniye bull1rsquolik suumllfuumlrik asit 2 dakika bullLoefflerrsquoin metilen mavisi1 dakika
Safranin boyama youmlntemi
Direkt Floresan Antikor Testi
Monoklonal antikorlar ile reaksiyona giren parazit antijeninin floresansının saptanması ile tanı konmaktadır
Yuumlksek duyarlılık oumlzguumllluumlk ndash referans test
CryptosporidiumGiardia DFA Kit -Hızlı 30 dakikada sonuccedil -Boyama youmlntemlerinden ve EIArsquoden daha duyarlı
Direkt Floresan Antikor Testi
Sarı ok Cryptosporidium Kırmızı Giardia
Cyclospora cayetanensis
1979 (Ashford) Mavi ndash yeşil alg benzeri organizma Cyanobacterium benzeri organizma Buumlyuumlk Cryptosporidium Enterositlerin supranuumlkleer boumllgesinde intrasitoplazmik parazitofor
vakuolde yerleşir Dışkıyla sporlanmamış ookistler (8 ndash 10 microm) atılır 7 ndash 13 guumlnde
infeksiyoumlz hale gelir
bullSeyahat diyaresi (Nepal Haiti Peru Pakistan Meksika Endonezya Hindistan)
bullİmmuumln sistemi sağlam ve baskılanmış kişilerde diyare
Bulaş Fekal-oral İnk per 2-11 guumln
Ookistlerin eksistasyonu
sporozoitlerin ince barsak epitel huumlcrelerine girişi
İnsidans mevsimsel oumlzellik
ndash yağmurlu ve sıcak havada artış
Besin Kaynaklı Salgın
Guatemalarsquodan ithal ahududuya bağlı salgın (1994rsquote ilk 1400 kişi)
Salata ccedililek fesleğen marul
- Kontamine suyla insektisid hazırlama - Sulama
Geccedil bahar ve yaz
Su Kaynaklı İlk Salgın
Chicago ndash Hastane yurdunda kalan doktorlar arasında Su dağıtan tankerdeki pompa kaynaklı
Nepal ndash Şehir şebeke suyu kaynaklı (klora rağmen)
Sulu diyare sekretuar yapıda (1-3 hafta)
AIDSrsquote (12 haftaya kadar suumlren diyare
ekstraintestinal tutulum)
Kabızlık Yorgunluk Bulantı-kusma Abdominal kramp Duumlşuumlk ateş Kilo kaybı
İnce barsağın proksimal kısmı ndash D-ksiloz
emilim bozukluğu
Tr J Med Scien 1998 28 557-558
50 yaş kadın
30 yaş kadın MAF Otofloresans
62 yaş erkek
31 yaş erkek Uzun suumlren diyare hafif ateş Alerji nedeniyleTMP-SMX tedavisi almamış Albendazol Cyclospora Reiter Sendromunda tetiği ccedileken neden mi
58 yaş erkek Diyare hafif ateş Tuumlm ailede diyare Guatemalarsquodan gelmiş ahududu ile yapılmış tatlı yeme oumlykuumlsuuml Cyclosporanın induumlklediği immuumln cevap GBS lsquoa yol accedilmış olabilir mi
MAF Konsantrasyon
Santrifuumlj (10 dk 500x g) Dekolarizasyon (1 H2SO4)
Ccediloklu dışkı oumlrneği duodenal aspirat biyopsi
Sarı ok Cyclospora Kırmızı ok Cryptosporidium
Safranin Turuncu-kırmızı
boyanma
Otofloresans 450-490 nm yeşil 365 nm mavi
Molekuumller Tanı
bullPCR Sporlanmış ve sporlanmamış ookistleri ayırt edemediğinden Epidemiyolojik ccedilalışmalarda kullanım kısıtlı
Eimeria ile ccedilapraz amplifikasyon
bullRT-PCR
Cystoisospora belli
İlk kez 1860 (Virchow)
Tropikal ve subtropikal boumllgeler
Distal duodenumun ve proksimal jejunumun epitelyal huumlcrelerinde
gelişim
Dışkıda immatuumlr ookist
Elipsoidal ookist (20 ndash 30 microm uzunluk 10 ndash 19 microm genişlik)
Olgun ookistler ile fekal-oral bulaş
İnk per 6-7 guumln Epitel huumlcrelerinde aseksuumlel
ve seksuumlel uumlreme Dışkı ile atılan ookist 24-48 saat infektif değil
Normal bireylerde hafif gastrointestinal semptomlar
Seyahat diyaresi Sulu diyare Karın ağrısı Kilo kaybı Malabsorbsiyonu Steatore (Giardiasisi taklit) Periferal eozinofili AIDSrsquote şiddetli ilerleyici tipte
enterokolit ekstraintestinal tutulum (Lenf
nodu safra kesesi) Kronik intermitan
enfeksiyonlarda eozinofili varlığında akla gelmeli
Intestinal protozoa and helminths in the peoples of Western (Anatolia) Turkey
Kuntz RE Lawless DK Langbehn HR Am J Trop Med Hyg 1958 May7(3)298-301 349 asker dışkısında araştırılmış
Yurdumuzda ilk defa rastladığımız iki Isosporiasis belli vakası
Toumlreci K Buumlget E İst Tıp Fak Mecm 1976 39 578-580
7 yaş Akc tbc olgu 12 yaş diyare
32 yaş erkek 10 yıl oumlnce transplant
27 yaş erkek 5 yıl oumlnce transplant
12 yaş erkek Koumly taraması sırasında saptanmış
Dışkı (Ccediloğaltma)
Biyopsi materyali
Bazen dışkı (-) biyopsi (+)
MAF ile ookistler Otofloresans
Charcot-Leyden kristalleri
Microsporidia
Microsporidia İlk insan enfeksiyonu 1959 1959-1985 arası 10 olgu
bildirilmiş
Zorunlu intraseluumller
Basit oumlkaryotik organizma Mitokondrigolgi membranı
peroksizom yok Mantarlara daha yakın
İntestinal infeksiyonlara yol accedilan cinsler
Enterocytozoon Enterocytozoon bieneusi İnce
barsakta enterositleri infekte eder sitoplazmada ccediloğalır
Encephalitozoon Encephalitozoon intestinalis Epitelyal endotelyal huumlcreler fibroblast
makrofajları infekte eder Parazitofor vakuolde ccediloğalır
CD4 lt 100 huumlcre mm3
Cryptosporidium ile birlikte kronik diyare Latent infeksiyonun reaktivasyonu
AIDSrsquoli hastalarda Bağırsak epitel huumlcrelerin altına invazyon
Kansız mukussuz şiddetli diyare Kilo kaybı D-ksiloz Vitamin B12 malabsorbsiyonu
ekstraintestinal enfeksiyon
Sindirim yolu ile sporların
(15 ndash 2 microm) alınması
İnhalasyon İnfektif sporların polar
tuumlbuumll aracılığı ile konak huumlcre sitoplazmasına girişi
İnfektif sporların dışkı ile atılması
Enterocytozoon bieneusi
Encephalitozoon intestinalis (septata intestinalis)
Su ve besin kaynaklı salgınlar
33 yaş erkek Şiddetli diyare solunum sistemi şikayetleri Dışkıda Microsporidia sporları Cryptosporidium ookistleri (MAF Modifiye Trikrom) Balgamda Cryptosporidium ookistleri Kardiyopulmoner arrest
Microsporidia Tanı Mikroskobik inceleme
bullWeberrsquoin Modifiye Trichrome Boyama youmlntemi bullRyan Modifiye Trichrome Boyası bullAsit-Fast Trichrome boyası bullGram-Chromotrope bullFluoresan boyalar (Calcofluor beyazıUvitex2B)
Dışkıda antijen aranması ( ELISA IFAT)
TEM
Molekuumller tanı
Dışkı iccedilin birden fazla tanı youmlntemi uygulanmalıdır
Zenginleştirme youmlntemi taze dışkıda tercih edilmez spor sayısında azalmaya yol accedilar
5-10 formolluuml dışkı 10 dakika 500grsquode santrifuumlj spor saptanma olasılığını arttırır
Santrifuumlj oumlncesi mukolitik ajan 11 10 KOH kromotrop 2R boyanma duyarlılığında artış
Microsporidia Tanı
Weberrsquoin Modifiye Trichrome Boyası
bullSaf metanol 5 dakika bullChromotrope 2R 90 dakika bullAsit-alkol 10 saniye bull95rsquolik etanol 5 dakika bull100rsquoluumlk etanol 10 dakika bull100rsquoluumlk etanol 10 dakika bullSaf ksilen 10 dakika
Boya sporlara ccedilok zor girdiği iccedilin yoğun Chromotrope 2R kullanılır
Fluoresan Boyalar
Calcofluor White Uvitex 2B
Spor duvarının endospor tabakasındaki kitine bağlanarak mavi-beyaz fluoresan verir
Kitin iccedileren diğer mikroorganizmalar oumlzellikle mantar sporları da bu boyalarla boyanabildiklerinden ayırıcı tanı oumlnemlidir
Calcofluor White Boyama Youmlntemi Etil-asetat ccediloumlktuumlrme youmlntemi sonrası yayma
bullSaf metanol 10 dakika fiksasyon
bull1 damla Calcofluor 5 dakika
bullPBS ile 1-2 saniye yıkanır
bullEvans Blue 30 saniye
Modifiye trikrom veya TEM ile doğrulama oumlnerilir
IFA (indirect immunofluorescence assay)
Enterocytozoon bieneusi Encephalitozoon intestinalis
anti-Enterocytozoon bieneusi monoclonal antikor anti-Encephalitozoon intestinalis monoclonal antikor
Dışkıda antijen aranması
Strongyloides stercoralis
Strongyloides stercoralis İlk kez 1876 yılında Vietnamrsquodan doumlnen ishalli askerlerin dışkılarında Tropikal boumllgelerde daha sık
Strongyloidosisrsquoe sebep olan intestinal bir nematod
30-100 milyon kişi enfekte
Oumlzellikle bağışıklık sistemi baskılanmış kişilerde oumlluumlme neden olabilir
kontamine toprakta ya da sularda bulunan enfektif larvaların deriden vuumlcuda girmesi
Strongyloides stercoralis Klinik
Asemptomatik en sık
İştahsızlık diyare abdominal ağrı vs Malabsorbsiyon obstruumlksiyon
Larvaların akciğer goumlccediluuml Pulmoner
semptomlar (Loumlffler Sendromu)
Deriye penetre olduğu boumllgelerde kaşıntılı ve papuumller eritematoumlz doumlkuumlntuumller ldquolarva currensrdquo
Eozinofili tek bulgu olabilir
Strongyloides stercoralis
İmmuumlnitesi baskılanmış kişilerde dissemine enfeksiyona ve
hiperenfeksiyon sendromuna yol accedilabilir
Hiperenfeksiyon sendromu bağırsak iccedilindeki filariform
larvaların sayısının aşırı artışı başta akciğerler olmak uumlzere bağırsak dışı organlara goumlccediluuml
Dissemine enfeksiyon larvaların beyin gibi normal yaşam doumlnguumlsuuml dışındaki organlara goumlccediluuml
Bağışıklığı baskılayacak ilaccedil kullanılan her hastada oumlnceden Strongyloides araştırılmalıdır
Strongyloides stercoralis Tanı
İnatccedilı diyare
Eozinofili
Dışkı duodenum sıvısı balgam larvaların goumlruumllmesi
Dışkıda larva goumlzlenmesi (yumurta nadiren izlenir)
Kancalı kurt larvaları ile morfolojik olarak benzerlik goumlsterir
Strongyloides stercoralis tanı
Strongyloides stercoralis Tanı
Ardışık 3 dışkı oumlrneği Duyarlılık 50
Ardışık 7 dışkı oumlrneği Duyarlılık ~100
Oumlzel yoğunlaştırma youmlntemleri uygulanabilir (Baerman Haradi-Mori )
Agar kuumlltuumlr youmlntemi
Baermann Tekniği
bullAz sayıda parazit iccedileren dışkı ve toprakta larva incelenmesinde kullanılır
bullHuni iccedilerisine yerleştirilen taze dışkıda bulunan larvalar dışkıyı terkedip alt kısımda toplanırlar
bullFazla miktar dışkı kullanılabilir
bullAz larva bulunan hafif enfeksiyonlarda larva saptama şansı yuumlksektir
Harado-Mori Filtre Youmlntemi
bullTuumlpte filtre kağıdı youmlntemi
bullTaze dışkı gerekir
bullDışkı ilave edilen filtre kağıdı ve kağıdın konduğu dibinde su bulunan tuumlp kullanılır
bullNematod yumurtaları accedilılarak larvalar gelişir ve suya ilerler
Agar Plak Kuumlltuumlr Youmlntemi bullDiğer youmlntemlerden daha duyarlıdır
bullTaze dışkı agar plağına ekilerek iki guumln oda sıcaklığında tutulur
bullLarva agar uumlzerinde hareket ederken bakterileri de taşır ve goumlruumlnuumlr izler oluşur
bullMikroskopla incelenerek larva varlığı goumlzlenir
bull Doğrulama iccedilin plaklar 10 formalinle yıkanır ve sediment ıslak preparat şeklinde incelenir
Duodenal aspirasyon String kapsuumll metodu (enterotest) Dissemine enfeksiyonda balgam ya da BAL oumlrneği
TEŞEKKUumlRLER
Su Kaynaklı Salgınlar
Milwaukee Mart-Nisan 1993
400000 kişi
69 oumlluumlm
Şehir şebeke suyundan kaynaklanan salgın
İmmuumln yetmezlikte ağır klinik tablo
Cparvum genotip I (Chominis) sorumlu Su kaynaklı epidemilerin sebebi
-Parazitin kaynak sularındaki prevalansının yuumlksek olması -Klora direnccedilli olması -İccedilme suyu filtrelerinden geccedilebilmesi -Ccedilok az sayıda parazitin bile enfeksiyona neden olabilmesidir İccedilme suyunda kabul edilebilir ookist110lt
Cparvumdiğer huumlcre iccedili parazitlerden farklı olarak mide ve barsak mukozal epitel huumlcrelerinin mikrovillus (apikal)boumllgelerinde yaşar
Parazitin yerleştiği ve konak huumlcre orjinli bu boumllgeye ldquoparazitofor vakuolrdquo denir
İmmuumln sistemi normal kişilerde diamsAsemptomatik diamsAkut self-limited diyare diamsPersistan
İmmuumln sistemi baskılanmış kişilerde clubsAsemptomatik clubsGeccedilici infeksiyon clubsKronik diyare clubsFulminant infeksiyon
Ekstraintestinal tutulum
CD4+ T huumlcre
gt200 huumlcre mm3 Spontan rezoluumlsyon lt100 huumlcre mm3 Kronik ve ekstraintestinal lt50 huumlcre mm3 Fulminant
Cryptosporidium parvum Tanı Mikroskobik inceleme Formol-eter ccediloumlktuumlrme (500g-10 dakika) en sık
Sheatherrsquoin şeker sol yuumlzduumlrme
Modifiye aside direnccedilli boyama Kinyoun aside direnccedilli boyama Safranin Fluoresan boyalar( Auramine-Rhodamin)
Dışkıda antijen arama testleri (ELISA DFA İmmuumlnokromotografik
youmlntemler) Doğrulama testi
ldquoTriage Parazit Panelrdquo (E histolytica G intestinalis C parvum)
Molekuumller youmlntemler ( Entamoeba Giardia Cryptosporidium Dientamoeba- Real Time PCR)
Dışkı (sulu dışkıda daha fazla ookist) Duodenal sıvı Biyopsi
Modifiye Aside Direnccedilli Ziehl-Neelsen Boyama Youmlntemi bullEtil-asetat ccediloumlktuumlrme youmlntemi sonrası yayma
bullKarbol fuksin 5 dakika bullLamlar 5 dakika boyunca alev yardımıyla alttan ısıtılır bull Boyanın fazlası doumlkuumlluumlp ccedileşme suyu ile yıkanır bull5rsquolik suumllfuumlrik asit ile 30-60 saniye dekolarizasyon yapılır bullCcedileşme suyu ile yıkanır bullLoefflerrsquoin metilen mavisi ile 1 dakika boyanır
4-5 microm ccedilapında yuvarlak iccedillerinde koyu granuumlller bulunan yapılar
Kinyoun Aside Direnccedilli Boyama Youmlntemi bullEtil-asetat ccediloumlktuumlrme youmlntemi sonrası yayma
bullSaf metanol ile 1 dakika fiksasyon bullKinyoun karbol fuksin 5 dakika bull50 etanol 3-5 saniye bull1rsquolik suumllfuumlrik asit 2 dakika bullLoefflerrsquoin metilen mavisi1 dakika
Safranin boyama youmlntemi
Direkt Floresan Antikor Testi
Monoklonal antikorlar ile reaksiyona giren parazit antijeninin floresansının saptanması ile tanı konmaktadır
Yuumlksek duyarlılık oumlzguumllluumlk ndash referans test
CryptosporidiumGiardia DFA Kit -Hızlı 30 dakikada sonuccedil -Boyama youmlntemlerinden ve EIArsquoden daha duyarlı
Direkt Floresan Antikor Testi
Sarı ok Cryptosporidium Kırmızı Giardia
Cyclospora cayetanensis
1979 (Ashford) Mavi ndash yeşil alg benzeri organizma Cyanobacterium benzeri organizma Buumlyuumlk Cryptosporidium Enterositlerin supranuumlkleer boumllgesinde intrasitoplazmik parazitofor
vakuolde yerleşir Dışkıyla sporlanmamış ookistler (8 ndash 10 microm) atılır 7 ndash 13 guumlnde
infeksiyoumlz hale gelir
bullSeyahat diyaresi (Nepal Haiti Peru Pakistan Meksika Endonezya Hindistan)
bullİmmuumln sistemi sağlam ve baskılanmış kişilerde diyare
Bulaş Fekal-oral İnk per 2-11 guumln
Ookistlerin eksistasyonu
sporozoitlerin ince barsak epitel huumlcrelerine girişi
İnsidans mevsimsel oumlzellik
ndash yağmurlu ve sıcak havada artış
Besin Kaynaklı Salgın
Guatemalarsquodan ithal ahududuya bağlı salgın (1994rsquote ilk 1400 kişi)
Salata ccedililek fesleğen marul
- Kontamine suyla insektisid hazırlama - Sulama
Geccedil bahar ve yaz
Su Kaynaklı İlk Salgın
Chicago ndash Hastane yurdunda kalan doktorlar arasında Su dağıtan tankerdeki pompa kaynaklı
Nepal ndash Şehir şebeke suyu kaynaklı (klora rağmen)
Sulu diyare sekretuar yapıda (1-3 hafta)
AIDSrsquote (12 haftaya kadar suumlren diyare
ekstraintestinal tutulum)
Kabızlık Yorgunluk Bulantı-kusma Abdominal kramp Duumlşuumlk ateş Kilo kaybı
İnce barsağın proksimal kısmı ndash D-ksiloz
emilim bozukluğu
Tr J Med Scien 1998 28 557-558
50 yaş kadın
30 yaş kadın MAF Otofloresans
62 yaş erkek
31 yaş erkek Uzun suumlren diyare hafif ateş Alerji nedeniyleTMP-SMX tedavisi almamış Albendazol Cyclospora Reiter Sendromunda tetiği ccedileken neden mi
58 yaş erkek Diyare hafif ateş Tuumlm ailede diyare Guatemalarsquodan gelmiş ahududu ile yapılmış tatlı yeme oumlykuumlsuuml Cyclosporanın induumlklediği immuumln cevap GBS lsquoa yol accedilmış olabilir mi
MAF Konsantrasyon
Santrifuumlj (10 dk 500x g) Dekolarizasyon (1 H2SO4)
Ccediloklu dışkı oumlrneği duodenal aspirat biyopsi
Sarı ok Cyclospora Kırmızı ok Cryptosporidium
Safranin Turuncu-kırmızı
boyanma
Otofloresans 450-490 nm yeşil 365 nm mavi
Molekuumller Tanı
bullPCR Sporlanmış ve sporlanmamış ookistleri ayırt edemediğinden Epidemiyolojik ccedilalışmalarda kullanım kısıtlı
Eimeria ile ccedilapraz amplifikasyon
bullRT-PCR
Cystoisospora belli
İlk kez 1860 (Virchow)
Tropikal ve subtropikal boumllgeler
Distal duodenumun ve proksimal jejunumun epitelyal huumlcrelerinde
gelişim
Dışkıda immatuumlr ookist
Elipsoidal ookist (20 ndash 30 microm uzunluk 10 ndash 19 microm genişlik)
Olgun ookistler ile fekal-oral bulaş
İnk per 6-7 guumln Epitel huumlcrelerinde aseksuumlel
ve seksuumlel uumlreme Dışkı ile atılan ookist 24-48 saat infektif değil
Normal bireylerde hafif gastrointestinal semptomlar
Seyahat diyaresi Sulu diyare Karın ağrısı Kilo kaybı Malabsorbsiyonu Steatore (Giardiasisi taklit) Periferal eozinofili AIDSrsquote şiddetli ilerleyici tipte
enterokolit ekstraintestinal tutulum (Lenf
nodu safra kesesi) Kronik intermitan
enfeksiyonlarda eozinofili varlığında akla gelmeli
Intestinal protozoa and helminths in the peoples of Western (Anatolia) Turkey
Kuntz RE Lawless DK Langbehn HR Am J Trop Med Hyg 1958 May7(3)298-301 349 asker dışkısında araştırılmış
Yurdumuzda ilk defa rastladığımız iki Isosporiasis belli vakası
Toumlreci K Buumlget E İst Tıp Fak Mecm 1976 39 578-580
7 yaş Akc tbc olgu 12 yaş diyare
32 yaş erkek 10 yıl oumlnce transplant
27 yaş erkek 5 yıl oumlnce transplant
12 yaş erkek Koumly taraması sırasında saptanmış
Dışkı (Ccediloğaltma)
Biyopsi materyali
Bazen dışkı (-) biyopsi (+)
MAF ile ookistler Otofloresans
Charcot-Leyden kristalleri
Microsporidia
Microsporidia İlk insan enfeksiyonu 1959 1959-1985 arası 10 olgu
bildirilmiş
Zorunlu intraseluumller
Basit oumlkaryotik organizma Mitokondrigolgi membranı
peroksizom yok Mantarlara daha yakın
İntestinal infeksiyonlara yol accedilan cinsler
Enterocytozoon Enterocytozoon bieneusi İnce
barsakta enterositleri infekte eder sitoplazmada ccediloğalır
Encephalitozoon Encephalitozoon intestinalis Epitelyal endotelyal huumlcreler fibroblast
makrofajları infekte eder Parazitofor vakuolde ccediloğalır
CD4 lt 100 huumlcre mm3
Cryptosporidium ile birlikte kronik diyare Latent infeksiyonun reaktivasyonu
AIDSrsquoli hastalarda Bağırsak epitel huumlcrelerin altına invazyon
Kansız mukussuz şiddetli diyare Kilo kaybı D-ksiloz Vitamin B12 malabsorbsiyonu
ekstraintestinal enfeksiyon
Sindirim yolu ile sporların
(15 ndash 2 microm) alınması
İnhalasyon İnfektif sporların polar
tuumlbuumll aracılığı ile konak huumlcre sitoplazmasına girişi
İnfektif sporların dışkı ile atılması
Enterocytozoon bieneusi
Encephalitozoon intestinalis (septata intestinalis)
Su ve besin kaynaklı salgınlar
33 yaş erkek Şiddetli diyare solunum sistemi şikayetleri Dışkıda Microsporidia sporları Cryptosporidium ookistleri (MAF Modifiye Trikrom) Balgamda Cryptosporidium ookistleri Kardiyopulmoner arrest
Microsporidia Tanı Mikroskobik inceleme
bullWeberrsquoin Modifiye Trichrome Boyama youmlntemi bullRyan Modifiye Trichrome Boyası bullAsit-Fast Trichrome boyası bullGram-Chromotrope bullFluoresan boyalar (Calcofluor beyazıUvitex2B)
Dışkıda antijen aranması ( ELISA IFAT)
TEM
Molekuumller tanı
Dışkı iccedilin birden fazla tanı youmlntemi uygulanmalıdır
Zenginleştirme youmlntemi taze dışkıda tercih edilmez spor sayısında azalmaya yol accedilar
5-10 formolluuml dışkı 10 dakika 500grsquode santrifuumlj spor saptanma olasılığını arttırır
Santrifuumlj oumlncesi mukolitik ajan 11 10 KOH kromotrop 2R boyanma duyarlılığında artış
Microsporidia Tanı
Weberrsquoin Modifiye Trichrome Boyası
bullSaf metanol 5 dakika bullChromotrope 2R 90 dakika bullAsit-alkol 10 saniye bull95rsquolik etanol 5 dakika bull100rsquoluumlk etanol 10 dakika bull100rsquoluumlk etanol 10 dakika bullSaf ksilen 10 dakika
Boya sporlara ccedilok zor girdiği iccedilin yoğun Chromotrope 2R kullanılır
Fluoresan Boyalar
Calcofluor White Uvitex 2B
Spor duvarının endospor tabakasındaki kitine bağlanarak mavi-beyaz fluoresan verir
Kitin iccedileren diğer mikroorganizmalar oumlzellikle mantar sporları da bu boyalarla boyanabildiklerinden ayırıcı tanı oumlnemlidir
Calcofluor White Boyama Youmlntemi Etil-asetat ccediloumlktuumlrme youmlntemi sonrası yayma
bullSaf metanol 10 dakika fiksasyon
bull1 damla Calcofluor 5 dakika
bullPBS ile 1-2 saniye yıkanır
bullEvans Blue 30 saniye
Modifiye trikrom veya TEM ile doğrulama oumlnerilir
IFA (indirect immunofluorescence assay)
Enterocytozoon bieneusi Encephalitozoon intestinalis
anti-Enterocytozoon bieneusi monoclonal antikor anti-Encephalitozoon intestinalis monoclonal antikor
Dışkıda antijen aranması
Strongyloides stercoralis
Strongyloides stercoralis İlk kez 1876 yılında Vietnamrsquodan doumlnen ishalli askerlerin dışkılarında Tropikal boumllgelerde daha sık
Strongyloidosisrsquoe sebep olan intestinal bir nematod
30-100 milyon kişi enfekte
Oumlzellikle bağışıklık sistemi baskılanmış kişilerde oumlluumlme neden olabilir
kontamine toprakta ya da sularda bulunan enfektif larvaların deriden vuumlcuda girmesi
Strongyloides stercoralis Klinik
Asemptomatik en sık
İştahsızlık diyare abdominal ağrı vs Malabsorbsiyon obstruumlksiyon
Larvaların akciğer goumlccediluuml Pulmoner
semptomlar (Loumlffler Sendromu)
Deriye penetre olduğu boumllgelerde kaşıntılı ve papuumller eritematoumlz doumlkuumlntuumller ldquolarva currensrdquo
Eozinofili tek bulgu olabilir
Strongyloides stercoralis
İmmuumlnitesi baskılanmış kişilerde dissemine enfeksiyona ve
hiperenfeksiyon sendromuna yol accedilabilir
Hiperenfeksiyon sendromu bağırsak iccedilindeki filariform
larvaların sayısının aşırı artışı başta akciğerler olmak uumlzere bağırsak dışı organlara goumlccediluuml
Dissemine enfeksiyon larvaların beyin gibi normal yaşam doumlnguumlsuuml dışındaki organlara goumlccediluuml
Bağışıklığı baskılayacak ilaccedil kullanılan her hastada oumlnceden Strongyloides araştırılmalıdır
Strongyloides stercoralis Tanı
İnatccedilı diyare
Eozinofili
Dışkı duodenum sıvısı balgam larvaların goumlruumllmesi
Dışkıda larva goumlzlenmesi (yumurta nadiren izlenir)
Kancalı kurt larvaları ile morfolojik olarak benzerlik goumlsterir
Strongyloides stercoralis tanı
Strongyloides stercoralis Tanı
Ardışık 3 dışkı oumlrneği Duyarlılık 50
Ardışık 7 dışkı oumlrneği Duyarlılık ~100
Oumlzel yoğunlaştırma youmlntemleri uygulanabilir (Baerman Haradi-Mori )
Agar kuumlltuumlr youmlntemi
Baermann Tekniği
bullAz sayıda parazit iccedileren dışkı ve toprakta larva incelenmesinde kullanılır
bullHuni iccedilerisine yerleştirilen taze dışkıda bulunan larvalar dışkıyı terkedip alt kısımda toplanırlar
bullFazla miktar dışkı kullanılabilir
bullAz larva bulunan hafif enfeksiyonlarda larva saptama şansı yuumlksektir
Harado-Mori Filtre Youmlntemi
bullTuumlpte filtre kağıdı youmlntemi
bullTaze dışkı gerekir
bullDışkı ilave edilen filtre kağıdı ve kağıdın konduğu dibinde su bulunan tuumlp kullanılır
bullNematod yumurtaları accedilılarak larvalar gelişir ve suya ilerler
Agar Plak Kuumlltuumlr Youmlntemi bullDiğer youmlntemlerden daha duyarlıdır
bullTaze dışkı agar plağına ekilerek iki guumln oda sıcaklığında tutulur
bullLarva agar uumlzerinde hareket ederken bakterileri de taşır ve goumlruumlnuumlr izler oluşur
bullMikroskopla incelenerek larva varlığı goumlzlenir
bull Doğrulama iccedilin plaklar 10 formalinle yıkanır ve sediment ıslak preparat şeklinde incelenir
Duodenal aspirasyon String kapsuumll metodu (enterotest) Dissemine enfeksiyonda balgam ya da BAL oumlrneği
TEŞEKKUumlRLER
Şehir şebeke suyundan kaynaklanan salgın
İmmuumln yetmezlikte ağır klinik tablo
Cparvum genotip I (Chominis) sorumlu Su kaynaklı epidemilerin sebebi
-Parazitin kaynak sularındaki prevalansının yuumlksek olması -Klora direnccedilli olması -İccedilme suyu filtrelerinden geccedilebilmesi -Ccedilok az sayıda parazitin bile enfeksiyona neden olabilmesidir İccedilme suyunda kabul edilebilir ookist110lt
Cparvumdiğer huumlcre iccedili parazitlerden farklı olarak mide ve barsak mukozal epitel huumlcrelerinin mikrovillus (apikal)boumllgelerinde yaşar
Parazitin yerleştiği ve konak huumlcre orjinli bu boumllgeye ldquoparazitofor vakuolrdquo denir
İmmuumln sistemi normal kişilerde diamsAsemptomatik diamsAkut self-limited diyare diamsPersistan
İmmuumln sistemi baskılanmış kişilerde clubsAsemptomatik clubsGeccedilici infeksiyon clubsKronik diyare clubsFulminant infeksiyon
Ekstraintestinal tutulum
CD4+ T huumlcre
gt200 huumlcre mm3 Spontan rezoluumlsyon lt100 huumlcre mm3 Kronik ve ekstraintestinal lt50 huumlcre mm3 Fulminant
Cryptosporidium parvum Tanı Mikroskobik inceleme Formol-eter ccediloumlktuumlrme (500g-10 dakika) en sık
Sheatherrsquoin şeker sol yuumlzduumlrme
Modifiye aside direnccedilli boyama Kinyoun aside direnccedilli boyama Safranin Fluoresan boyalar( Auramine-Rhodamin)
Dışkıda antijen arama testleri (ELISA DFA İmmuumlnokromotografik
youmlntemler) Doğrulama testi
ldquoTriage Parazit Panelrdquo (E histolytica G intestinalis C parvum)
Molekuumller youmlntemler ( Entamoeba Giardia Cryptosporidium Dientamoeba- Real Time PCR)
Dışkı (sulu dışkıda daha fazla ookist) Duodenal sıvı Biyopsi
Modifiye Aside Direnccedilli Ziehl-Neelsen Boyama Youmlntemi bullEtil-asetat ccediloumlktuumlrme youmlntemi sonrası yayma
bullKarbol fuksin 5 dakika bullLamlar 5 dakika boyunca alev yardımıyla alttan ısıtılır bull Boyanın fazlası doumlkuumlluumlp ccedileşme suyu ile yıkanır bull5rsquolik suumllfuumlrik asit ile 30-60 saniye dekolarizasyon yapılır bullCcedileşme suyu ile yıkanır bullLoefflerrsquoin metilen mavisi ile 1 dakika boyanır
4-5 microm ccedilapında yuvarlak iccedillerinde koyu granuumlller bulunan yapılar
Kinyoun Aside Direnccedilli Boyama Youmlntemi bullEtil-asetat ccediloumlktuumlrme youmlntemi sonrası yayma
bullSaf metanol ile 1 dakika fiksasyon bullKinyoun karbol fuksin 5 dakika bull50 etanol 3-5 saniye bull1rsquolik suumllfuumlrik asit 2 dakika bullLoefflerrsquoin metilen mavisi1 dakika
Safranin boyama youmlntemi
Direkt Floresan Antikor Testi
Monoklonal antikorlar ile reaksiyona giren parazit antijeninin floresansının saptanması ile tanı konmaktadır
Yuumlksek duyarlılık oumlzguumllluumlk ndash referans test
CryptosporidiumGiardia DFA Kit -Hızlı 30 dakikada sonuccedil -Boyama youmlntemlerinden ve EIArsquoden daha duyarlı
Direkt Floresan Antikor Testi
Sarı ok Cryptosporidium Kırmızı Giardia
Cyclospora cayetanensis
1979 (Ashford) Mavi ndash yeşil alg benzeri organizma Cyanobacterium benzeri organizma Buumlyuumlk Cryptosporidium Enterositlerin supranuumlkleer boumllgesinde intrasitoplazmik parazitofor
vakuolde yerleşir Dışkıyla sporlanmamış ookistler (8 ndash 10 microm) atılır 7 ndash 13 guumlnde
infeksiyoumlz hale gelir
bullSeyahat diyaresi (Nepal Haiti Peru Pakistan Meksika Endonezya Hindistan)
bullİmmuumln sistemi sağlam ve baskılanmış kişilerde diyare
Bulaş Fekal-oral İnk per 2-11 guumln
Ookistlerin eksistasyonu
sporozoitlerin ince barsak epitel huumlcrelerine girişi
İnsidans mevsimsel oumlzellik
ndash yağmurlu ve sıcak havada artış
Besin Kaynaklı Salgın
Guatemalarsquodan ithal ahududuya bağlı salgın (1994rsquote ilk 1400 kişi)
Salata ccedililek fesleğen marul
- Kontamine suyla insektisid hazırlama - Sulama
Geccedil bahar ve yaz
Su Kaynaklı İlk Salgın
Chicago ndash Hastane yurdunda kalan doktorlar arasında Su dağıtan tankerdeki pompa kaynaklı
Nepal ndash Şehir şebeke suyu kaynaklı (klora rağmen)
Sulu diyare sekretuar yapıda (1-3 hafta)
AIDSrsquote (12 haftaya kadar suumlren diyare
ekstraintestinal tutulum)
Kabızlık Yorgunluk Bulantı-kusma Abdominal kramp Duumlşuumlk ateş Kilo kaybı
İnce barsağın proksimal kısmı ndash D-ksiloz
emilim bozukluğu
Tr J Med Scien 1998 28 557-558
50 yaş kadın
30 yaş kadın MAF Otofloresans
62 yaş erkek
31 yaş erkek Uzun suumlren diyare hafif ateş Alerji nedeniyleTMP-SMX tedavisi almamış Albendazol Cyclospora Reiter Sendromunda tetiği ccedileken neden mi
58 yaş erkek Diyare hafif ateş Tuumlm ailede diyare Guatemalarsquodan gelmiş ahududu ile yapılmış tatlı yeme oumlykuumlsuuml Cyclosporanın induumlklediği immuumln cevap GBS lsquoa yol accedilmış olabilir mi
MAF Konsantrasyon
Santrifuumlj (10 dk 500x g) Dekolarizasyon (1 H2SO4)
Ccediloklu dışkı oumlrneği duodenal aspirat biyopsi
Sarı ok Cyclospora Kırmızı ok Cryptosporidium
Safranin Turuncu-kırmızı
boyanma
Otofloresans 450-490 nm yeşil 365 nm mavi
Molekuumller Tanı
bullPCR Sporlanmış ve sporlanmamış ookistleri ayırt edemediğinden Epidemiyolojik ccedilalışmalarda kullanım kısıtlı
Eimeria ile ccedilapraz amplifikasyon
bullRT-PCR
Cystoisospora belli
İlk kez 1860 (Virchow)
Tropikal ve subtropikal boumllgeler
Distal duodenumun ve proksimal jejunumun epitelyal huumlcrelerinde
gelişim
Dışkıda immatuumlr ookist
Elipsoidal ookist (20 ndash 30 microm uzunluk 10 ndash 19 microm genişlik)
Olgun ookistler ile fekal-oral bulaş
İnk per 6-7 guumln Epitel huumlcrelerinde aseksuumlel
ve seksuumlel uumlreme Dışkı ile atılan ookist 24-48 saat infektif değil
Normal bireylerde hafif gastrointestinal semptomlar
Seyahat diyaresi Sulu diyare Karın ağrısı Kilo kaybı Malabsorbsiyonu Steatore (Giardiasisi taklit) Periferal eozinofili AIDSrsquote şiddetli ilerleyici tipte
enterokolit ekstraintestinal tutulum (Lenf
nodu safra kesesi) Kronik intermitan
enfeksiyonlarda eozinofili varlığında akla gelmeli
Intestinal protozoa and helminths in the peoples of Western (Anatolia) Turkey
Kuntz RE Lawless DK Langbehn HR Am J Trop Med Hyg 1958 May7(3)298-301 349 asker dışkısında araştırılmış
Yurdumuzda ilk defa rastladığımız iki Isosporiasis belli vakası
Toumlreci K Buumlget E İst Tıp Fak Mecm 1976 39 578-580
7 yaş Akc tbc olgu 12 yaş diyare
32 yaş erkek 10 yıl oumlnce transplant
27 yaş erkek 5 yıl oumlnce transplant
12 yaş erkek Koumly taraması sırasında saptanmış
Dışkı (Ccediloğaltma)
Biyopsi materyali
Bazen dışkı (-) biyopsi (+)
MAF ile ookistler Otofloresans
Charcot-Leyden kristalleri
Microsporidia
Microsporidia İlk insan enfeksiyonu 1959 1959-1985 arası 10 olgu
bildirilmiş
Zorunlu intraseluumller
Basit oumlkaryotik organizma Mitokondrigolgi membranı
peroksizom yok Mantarlara daha yakın
İntestinal infeksiyonlara yol accedilan cinsler
Enterocytozoon Enterocytozoon bieneusi İnce
barsakta enterositleri infekte eder sitoplazmada ccediloğalır
Encephalitozoon Encephalitozoon intestinalis Epitelyal endotelyal huumlcreler fibroblast
makrofajları infekte eder Parazitofor vakuolde ccediloğalır
CD4 lt 100 huumlcre mm3
Cryptosporidium ile birlikte kronik diyare Latent infeksiyonun reaktivasyonu
AIDSrsquoli hastalarda Bağırsak epitel huumlcrelerin altına invazyon
Kansız mukussuz şiddetli diyare Kilo kaybı D-ksiloz Vitamin B12 malabsorbsiyonu
ekstraintestinal enfeksiyon
Sindirim yolu ile sporların
(15 ndash 2 microm) alınması
İnhalasyon İnfektif sporların polar
tuumlbuumll aracılığı ile konak huumlcre sitoplazmasına girişi
İnfektif sporların dışkı ile atılması
Enterocytozoon bieneusi
Encephalitozoon intestinalis (septata intestinalis)
Su ve besin kaynaklı salgınlar
33 yaş erkek Şiddetli diyare solunum sistemi şikayetleri Dışkıda Microsporidia sporları Cryptosporidium ookistleri (MAF Modifiye Trikrom) Balgamda Cryptosporidium ookistleri Kardiyopulmoner arrest
Microsporidia Tanı Mikroskobik inceleme
bullWeberrsquoin Modifiye Trichrome Boyama youmlntemi bullRyan Modifiye Trichrome Boyası bullAsit-Fast Trichrome boyası bullGram-Chromotrope bullFluoresan boyalar (Calcofluor beyazıUvitex2B)
Dışkıda antijen aranması ( ELISA IFAT)
TEM
Molekuumller tanı
Dışkı iccedilin birden fazla tanı youmlntemi uygulanmalıdır
Zenginleştirme youmlntemi taze dışkıda tercih edilmez spor sayısında azalmaya yol accedilar
5-10 formolluuml dışkı 10 dakika 500grsquode santrifuumlj spor saptanma olasılığını arttırır
Santrifuumlj oumlncesi mukolitik ajan 11 10 KOH kromotrop 2R boyanma duyarlılığında artış
Microsporidia Tanı
Weberrsquoin Modifiye Trichrome Boyası
bullSaf metanol 5 dakika bullChromotrope 2R 90 dakika bullAsit-alkol 10 saniye bull95rsquolik etanol 5 dakika bull100rsquoluumlk etanol 10 dakika bull100rsquoluumlk etanol 10 dakika bullSaf ksilen 10 dakika
Boya sporlara ccedilok zor girdiği iccedilin yoğun Chromotrope 2R kullanılır
Fluoresan Boyalar
Calcofluor White Uvitex 2B
Spor duvarının endospor tabakasındaki kitine bağlanarak mavi-beyaz fluoresan verir
Kitin iccedileren diğer mikroorganizmalar oumlzellikle mantar sporları da bu boyalarla boyanabildiklerinden ayırıcı tanı oumlnemlidir
Calcofluor White Boyama Youmlntemi Etil-asetat ccediloumlktuumlrme youmlntemi sonrası yayma
bullSaf metanol 10 dakika fiksasyon
bull1 damla Calcofluor 5 dakika
bullPBS ile 1-2 saniye yıkanır
bullEvans Blue 30 saniye
Modifiye trikrom veya TEM ile doğrulama oumlnerilir
IFA (indirect immunofluorescence assay)
Enterocytozoon bieneusi Encephalitozoon intestinalis
anti-Enterocytozoon bieneusi monoclonal antikor anti-Encephalitozoon intestinalis monoclonal antikor
Dışkıda antijen aranması
Strongyloides stercoralis
Strongyloides stercoralis İlk kez 1876 yılında Vietnamrsquodan doumlnen ishalli askerlerin dışkılarında Tropikal boumllgelerde daha sık
Strongyloidosisrsquoe sebep olan intestinal bir nematod
30-100 milyon kişi enfekte
Oumlzellikle bağışıklık sistemi baskılanmış kişilerde oumlluumlme neden olabilir
kontamine toprakta ya da sularda bulunan enfektif larvaların deriden vuumlcuda girmesi
Strongyloides stercoralis Klinik
Asemptomatik en sık
İştahsızlık diyare abdominal ağrı vs Malabsorbsiyon obstruumlksiyon
Larvaların akciğer goumlccediluuml Pulmoner
semptomlar (Loumlffler Sendromu)
Deriye penetre olduğu boumllgelerde kaşıntılı ve papuumller eritematoumlz doumlkuumlntuumller ldquolarva currensrdquo
Eozinofili tek bulgu olabilir
Strongyloides stercoralis
İmmuumlnitesi baskılanmış kişilerde dissemine enfeksiyona ve
hiperenfeksiyon sendromuna yol accedilabilir
Hiperenfeksiyon sendromu bağırsak iccedilindeki filariform
larvaların sayısının aşırı artışı başta akciğerler olmak uumlzere bağırsak dışı organlara goumlccediluuml
Dissemine enfeksiyon larvaların beyin gibi normal yaşam doumlnguumlsuuml dışındaki organlara goumlccediluuml
Bağışıklığı baskılayacak ilaccedil kullanılan her hastada oumlnceden Strongyloides araştırılmalıdır
Strongyloides stercoralis Tanı
İnatccedilı diyare
Eozinofili
Dışkı duodenum sıvısı balgam larvaların goumlruumllmesi
Dışkıda larva goumlzlenmesi (yumurta nadiren izlenir)
Kancalı kurt larvaları ile morfolojik olarak benzerlik goumlsterir
Strongyloides stercoralis tanı
Strongyloides stercoralis Tanı
Ardışık 3 dışkı oumlrneği Duyarlılık 50
Ardışık 7 dışkı oumlrneği Duyarlılık ~100
Oumlzel yoğunlaştırma youmlntemleri uygulanabilir (Baerman Haradi-Mori )
Agar kuumlltuumlr youmlntemi
Baermann Tekniği
bullAz sayıda parazit iccedileren dışkı ve toprakta larva incelenmesinde kullanılır
bullHuni iccedilerisine yerleştirilen taze dışkıda bulunan larvalar dışkıyı terkedip alt kısımda toplanırlar
bullFazla miktar dışkı kullanılabilir
bullAz larva bulunan hafif enfeksiyonlarda larva saptama şansı yuumlksektir
Harado-Mori Filtre Youmlntemi
bullTuumlpte filtre kağıdı youmlntemi
bullTaze dışkı gerekir
bullDışkı ilave edilen filtre kağıdı ve kağıdın konduğu dibinde su bulunan tuumlp kullanılır
bullNematod yumurtaları accedilılarak larvalar gelişir ve suya ilerler
Agar Plak Kuumlltuumlr Youmlntemi bullDiğer youmlntemlerden daha duyarlıdır
bullTaze dışkı agar plağına ekilerek iki guumln oda sıcaklığında tutulur
bullLarva agar uumlzerinde hareket ederken bakterileri de taşır ve goumlruumlnuumlr izler oluşur
bullMikroskopla incelenerek larva varlığı goumlzlenir
bull Doğrulama iccedilin plaklar 10 formalinle yıkanır ve sediment ıslak preparat şeklinde incelenir
Duodenal aspirasyon String kapsuumll metodu (enterotest) Dissemine enfeksiyonda balgam ya da BAL oumlrneği
TEŞEKKUumlRLER
Cparvumdiğer huumlcre iccedili parazitlerden farklı olarak mide ve barsak mukozal epitel huumlcrelerinin mikrovillus (apikal)boumllgelerinde yaşar
Parazitin yerleştiği ve konak huumlcre orjinli bu boumllgeye ldquoparazitofor vakuolrdquo denir
İmmuumln sistemi normal kişilerde diamsAsemptomatik diamsAkut self-limited diyare diamsPersistan
İmmuumln sistemi baskılanmış kişilerde clubsAsemptomatik clubsGeccedilici infeksiyon clubsKronik diyare clubsFulminant infeksiyon
Ekstraintestinal tutulum
CD4+ T huumlcre
gt200 huumlcre mm3 Spontan rezoluumlsyon lt100 huumlcre mm3 Kronik ve ekstraintestinal lt50 huumlcre mm3 Fulminant
Cryptosporidium parvum Tanı Mikroskobik inceleme Formol-eter ccediloumlktuumlrme (500g-10 dakika) en sık
Sheatherrsquoin şeker sol yuumlzduumlrme
Modifiye aside direnccedilli boyama Kinyoun aside direnccedilli boyama Safranin Fluoresan boyalar( Auramine-Rhodamin)
Dışkıda antijen arama testleri (ELISA DFA İmmuumlnokromotografik
youmlntemler) Doğrulama testi
ldquoTriage Parazit Panelrdquo (E histolytica G intestinalis C parvum)
Molekuumller youmlntemler ( Entamoeba Giardia Cryptosporidium Dientamoeba- Real Time PCR)
Dışkı (sulu dışkıda daha fazla ookist) Duodenal sıvı Biyopsi
Modifiye Aside Direnccedilli Ziehl-Neelsen Boyama Youmlntemi bullEtil-asetat ccediloumlktuumlrme youmlntemi sonrası yayma
bullKarbol fuksin 5 dakika bullLamlar 5 dakika boyunca alev yardımıyla alttan ısıtılır bull Boyanın fazlası doumlkuumlluumlp ccedileşme suyu ile yıkanır bull5rsquolik suumllfuumlrik asit ile 30-60 saniye dekolarizasyon yapılır bullCcedileşme suyu ile yıkanır bullLoefflerrsquoin metilen mavisi ile 1 dakika boyanır
4-5 microm ccedilapında yuvarlak iccedillerinde koyu granuumlller bulunan yapılar
Kinyoun Aside Direnccedilli Boyama Youmlntemi bullEtil-asetat ccediloumlktuumlrme youmlntemi sonrası yayma
bullSaf metanol ile 1 dakika fiksasyon bullKinyoun karbol fuksin 5 dakika bull50 etanol 3-5 saniye bull1rsquolik suumllfuumlrik asit 2 dakika bullLoefflerrsquoin metilen mavisi1 dakika
Safranin boyama youmlntemi
Direkt Floresan Antikor Testi
Monoklonal antikorlar ile reaksiyona giren parazit antijeninin floresansının saptanması ile tanı konmaktadır
Yuumlksek duyarlılık oumlzguumllluumlk ndash referans test
CryptosporidiumGiardia DFA Kit -Hızlı 30 dakikada sonuccedil -Boyama youmlntemlerinden ve EIArsquoden daha duyarlı
Direkt Floresan Antikor Testi
Sarı ok Cryptosporidium Kırmızı Giardia
Cyclospora cayetanensis
1979 (Ashford) Mavi ndash yeşil alg benzeri organizma Cyanobacterium benzeri organizma Buumlyuumlk Cryptosporidium Enterositlerin supranuumlkleer boumllgesinde intrasitoplazmik parazitofor
vakuolde yerleşir Dışkıyla sporlanmamış ookistler (8 ndash 10 microm) atılır 7 ndash 13 guumlnde
infeksiyoumlz hale gelir
bullSeyahat diyaresi (Nepal Haiti Peru Pakistan Meksika Endonezya Hindistan)
bullİmmuumln sistemi sağlam ve baskılanmış kişilerde diyare
Bulaş Fekal-oral İnk per 2-11 guumln
Ookistlerin eksistasyonu
sporozoitlerin ince barsak epitel huumlcrelerine girişi
İnsidans mevsimsel oumlzellik
ndash yağmurlu ve sıcak havada artış
Besin Kaynaklı Salgın
Guatemalarsquodan ithal ahududuya bağlı salgın (1994rsquote ilk 1400 kişi)
Salata ccedililek fesleğen marul
- Kontamine suyla insektisid hazırlama - Sulama
Geccedil bahar ve yaz
Su Kaynaklı İlk Salgın
Chicago ndash Hastane yurdunda kalan doktorlar arasında Su dağıtan tankerdeki pompa kaynaklı
Nepal ndash Şehir şebeke suyu kaynaklı (klora rağmen)
Sulu diyare sekretuar yapıda (1-3 hafta)
AIDSrsquote (12 haftaya kadar suumlren diyare
ekstraintestinal tutulum)
Kabızlık Yorgunluk Bulantı-kusma Abdominal kramp Duumlşuumlk ateş Kilo kaybı
İnce barsağın proksimal kısmı ndash D-ksiloz
emilim bozukluğu
Tr J Med Scien 1998 28 557-558
50 yaş kadın
30 yaş kadın MAF Otofloresans
62 yaş erkek
31 yaş erkek Uzun suumlren diyare hafif ateş Alerji nedeniyleTMP-SMX tedavisi almamış Albendazol Cyclospora Reiter Sendromunda tetiği ccedileken neden mi
58 yaş erkek Diyare hafif ateş Tuumlm ailede diyare Guatemalarsquodan gelmiş ahududu ile yapılmış tatlı yeme oumlykuumlsuuml Cyclosporanın induumlklediği immuumln cevap GBS lsquoa yol accedilmış olabilir mi
MAF Konsantrasyon
Santrifuumlj (10 dk 500x g) Dekolarizasyon (1 H2SO4)
Ccediloklu dışkı oumlrneği duodenal aspirat biyopsi
Sarı ok Cyclospora Kırmızı ok Cryptosporidium
Safranin Turuncu-kırmızı
boyanma
Otofloresans 450-490 nm yeşil 365 nm mavi
Molekuumller Tanı
bullPCR Sporlanmış ve sporlanmamış ookistleri ayırt edemediğinden Epidemiyolojik ccedilalışmalarda kullanım kısıtlı
Eimeria ile ccedilapraz amplifikasyon
bullRT-PCR
Cystoisospora belli
İlk kez 1860 (Virchow)
Tropikal ve subtropikal boumllgeler
Distal duodenumun ve proksimal jejunumun epitelyal huumlcrelerinde
gelişim
Dışkıda immatuumlr ookist
Elipsoidal ookist (20 ndash 30 microm uzunluk 10 ndash 19 microm genişlik)
Olgun ookistler ile fekal-oral bulaş
İnk per 6-7 guumln Epitel huumlcrelerinde aseksuumlel
ve seksuumlel uumlreme Dışkı ile atılan ookist 24-48 saat infektif değil
Normal bireylerde hafif gastrointestinal semptomlar
Seyahat diyaresi Sulu diyare Karın ağrısı Kilo kaybı Malabsorbsiyonu Steatore (Giardiasisi taklit) Periferal eozinofili AIDSrsquote şiddetli ilerleyici tipte
enterokolit ekstraintestinal tutulum (Lenf
nodu safra kesesi) Kronik intermitan
enfeksiyonlarda eozinofili varlığında akla gelmeli
Intestinal protozoa and helminths in the peoples of Western (Anatolia) Turkey
Kuntz RE Lawless DK Langbehn HR Am J Trop Med Hyg 1958 May7(3)298-301 349 asker dışkısında araştırılmış
Yurdumuzda ilk defa rastladığımız iki Isosporiasis belli vakası
Toumlreci K Buumlget E İst Tıp Fak Mecm 1976 39 578-580
7 yaş Akc tbc olgu 12 yaş diyare
32 yaş erkek 10 yıl oumlnce transplant
27 yaş erkek 5 yıl oumlnce transplant
12 yaş erkek Koumly taraması sırasında saptanmış
Dışkı (Ccediloğaltma)
Biyopsi materyali
Bazen dışkı (-) biyopsi (+)
MAF ile ookistler Otofloresans
Charcot-Leyden kristalleri
Microsporidia
Microsporidia İlk insan enfeksiyonu 1959 1959-1985 arası 10 olgu
bildirilmiş
Zorunlu intraseluumller
Basit oumlkaryotik organizma Mitokondrigolgi membranı
peroksizom yok Mantarlara daha yakın
İntestinal infeksiyonlara yol accedilan cinsler
Enterocytozoon Enterocytozoon bieneusi İnce
barsakta enterositleri infekte eder sitoplazmada ccediloğalır
Encephalitozoon Encephalitozoon intestinalis Epitelyal endotelyal huumlcreler fibroblast
makrofajları infekte eder Parazitofor vakuolde ccediloğalır
CD4 lt 100 huumlcre mm3
Cryptosporidium ile birlikte kronik diyare Latent infeksiyonun reaktivasyonu
AIDSrsquoli hastalarda Bağırsak epitel huumlcrelerin altına invazyon
Kansız mukussuz şiddetli diyare Kilo kaybı D-ksiloz Vitamin B12 malabsorbsiyonu
ekstraintestinal enfeksiyon
Sindirim yolu ile sporların
(15 ndash 2 microm) alınması
İnhalasyon İnfektif sporların polar
tuumlbuumll aracılığı ile konak huumlcre sitoplazmasına girişi
İnfektif sporların dışkı ile atılması
Enterocytozoon bieneusi
Encephalitozoon intestinalis (septata intestinalis)
Su ve besin kaynaklı salgınlar
33 yaş erkek Şiddetli diyare solunum sistemi şikayetleri Dışkıda Microsporidia sporları Cryptosporidium ookistleri (MAF Modifiye Trikrom) Balgamda Cryptosporidium ookistleri Kardiyopulmoner arrest
Microsporidia Tanı Mikroskobik inceleme
bullWeberrsquoin Modifiye Trichrome Boyama youmlntemi bullRyan Modifiye Trichrome Boyası bullAsit-Fast Trichrome boyası bullGram-Chromotrope bullFluoresan boyalar (Calcofluor beyazıUvitex2B)
Dışkıda antijen aranması ( ELISA IFAT)
TEM
Molekuumller tanı
Dışkı iccedilin birden fazla tanı youmlntemi uygulanmalıdır
Zenginleştirme youmlntemi taze dışkıda tercih edilmez spor sayısında azalmaya yol accedilar
5-10 formolluuml dışkı 10 dakika 500grsquode santrifuumlj spor saptanma olasılığını arttırır
Santrifuumlj oumlncesi mukolitik ajan 11 10 KOH kromotrop 2R boyanma duyarlılığında artış
Microsporidia Tanı
Weberrsquoin Modifiye Trichrome Boyası
bullSaf metanol 5 dakika bullChromotrope 2R 90 dakika bullAsit-alkol 10 saniye bull95rsquolik etanol 5 dakika bull100rsquoluumlk etanol 10 dakika bull100rsquoluumlk etanol 10 dakika bullSaf ksilen 10 dakika
Boya sporlara ccedilok zor girdiği iccedilin yoğun Chromotrope 2R kullanılır
Fluoresan Boyalar
Calcofluor White Uvitex 2B
Spor duvarının endospor tabakasındaki kitine bağlanarak mavi-beyaz fluoresan verir
Kitin iccedileren diğer mikroorganizmalar oumlzellikle mantar sporları da bu boyalarla boyanabildiklerinden ayırıcı tanı oumlnemlidir
Calcofluor White Boyama Youmlntemi Etil-asetat ccediloumlktuumlrme youmlntemi sonrası yayma
bullSaf metanol 10 dakika fiksasyon
bull1 damla Calcofluor 5 dakika
bullPBS ile 1-2 saniye yıkanır
bullEvans Blue 30 saniye
Modifiye trikrom veya TEM ile doğrulama oumlnerilir
IFA (indirect immunofluorescence assay)
Enterocytozoon bieneusi Encephalitozoon intestinalis
anti-Enterocytozoon bieneusi monoclonal antikor anti-Encephalitozoon intestinalis monoclonal antikor
Dışkıda antijen aranması
Strongyloides stercoralis
Strongyloides stercoralis İlk kez 1876 yılında Vietnamrsquodan doumlnen ishalli askerlerin dışkılarında Tropikal boumllgelerde daha sık
Strongyloidosisrsquoe sebep olan intestinal bir nematod
30-100 milyon kişi enfekte
Oumlzellikle bağışıklık sistemi baskılanmış kişilerde oumlluumlme neden olabilir
kontamine toprakta ya da sularda bulunan enfektif larvaların deriden vuumlcuda girmesi
Strongyloides stercoralis Klinik
Asemptomatik en sık
İştahsızlık diyare abdominal ağrı vs Malabsorbsiyon obstruumlksiyon
Larvaların akciğer goumlccediluuml Pulmoner
semptomlar (Loumlffler Sendromu)
Deriye penetre olduğu boumllgelerde kaşıntılı ve papuumller eritematoumlz doumlkuumlntuumller ldquolarva currensrdquo
Eozinofili tek bulgu olabilir
Strongyloides stercoralis
İmmuumlnitesi baskılanmış kişilerde dissemine enfeksiyona ve
hiperenfeksiyon sendromuna yol accedilabilir
Hiperenfeksiyon sendromu bağırsak iccedilindeki filariform
larvaların sayısının aşırı artışı başta akciğerler olmak uumlzere bağırsak dışı organlara goumlccediluuml
Dissemine enfeksiyon larvaların beyin gibi normal yaşam doumlnguumlsuuml dışındaki organlara goumlccediluuml
Bağışıklığı baskılayacak ilaccedil kullanılan her hastada oumlnceden Strongyloides araştırılmalıdır
Strongyloides stercoralis Tanı
İnatccedilı diyare
Eozinofili
Dışkı duodenum sıvısı balgam larvaların goumlruumllmesi
Dışkıda larva goumlzlenmesi (yumurta nadiren izlenir)
Kancalı kurt larvaları ile morfolojik olarak benzerlik goumlsterir
Strongyloides stercoralis tanı
Strongyloides stercoralis Tanı
Ardışık 3 dışkı oumlrneği Duyarlılık 50
Ardışık 7 dışkı oumlrneği Duyarlılık ~100
Oumlzel yoğunlaştırma youmlntemleri uygulanabilir (Baerman Haradi-Mori )
Agar kuumlltuumlr youmlntemi
Baermann Tekniği
bullAz sayıda parazit iccedileren dışkı ve toprakta larva incelenmesinde kullanılır
bullHuni iccedilerisine yerleştirilen taze dışkıda bulunan larvalar dışkıyı terkedip alt kısımda toplanırlar
bullFazla miktar dışkı kullanılabilir
bullAz larva bulunan hafif enfeksiyonlarda larva saptama şansı yuumlksektir
Harado-Mori Filtre Youmlntemi
bullTuumlpte filtre kağıdı youmlntemi
bullTaze dışkı gerekir
bullDışkı ilave edilen filtre kağıdı ve kağıdın konduğu dibinde su bulunan tuumlp kullanılır
bullNematod yumurtaları accedilılarak larvalar gelişir ve suya ilerler
Agar Plak Kuumlltuumlr Youmlntemi bullDiğer youmlntemlerden daha duyarlıdır
bullTaze dışkı agar plağına ekilerek iki guumln oda sıcaklığında tutulur
bullLarva agar uumlzerinde hareket ederken bakterileri de taşır ve goumlruumlnuumlr izler oluşur
bullMikroskopla incelenerek larva varlığı goumlzlenir
bull Doğrulama iccedilin plaklar 10 formalinle yıkanır ve sediment ıslak preparat şeklinde incelenir
Duodenal aspirasyon String kapsuumll metodu (enterotest) Dissemine enfeksiyonda balgam ya da BAL oumlrneği
TEŞEKKUumlRLER
İmmuumln sistemi normal kişilerde diamsAsemptomatik diamsAkut self-limited diyare diamsPersistan
İmmuumln sistemi baskılanmış kişilerde clubsAsemptomatik clubsGeccedilici infeksiyon clubsKronik diyare clubsFulminant infeksiyon
Ekstraintestinal tutulum
CD4+ T huumlcre
gt200 huumlcre mm3 Spontan rezoluumlsyon lt100 huumlcre mm3 Kronik ve ekstraintestinal lt50 huumlcre mm3 Fulminant
Cryptosporidium parvum Tanı Mikroskobik inceleme Formol-eter ccediloumlktuumlrme (500g-10 dakika) en sık
Sheatherrsquoin şeker sol yuumlzduumlrme
Modifiye aside direnccedilli boyama Kinyoun aside direnccedilli boyama Safranin Fluoresan boyalar( Auramine-Rhodamin)
Dışkıda antijen arama testleri (ELISA DFA İmmuumlnokromotografik
youmlntemler) Doğrulama testi
ldquoTriage Parazit Panelrdquo (E histolytica G intestinalis C parvum)
Molekuumller youmlntemler ( Entamoeba Giardia Cryptosporidium Dientamoeba- Real Time PCR)
Dışkı (sulu dışkıda daha fazla ookist) Duodenal sıvı Biyopsi
Modifiye Aside Direnccedilli Ziehl-Neelsen Boyama Youmlntemi bullEtil-asetat ccediloumlktuumlrme youmlntemi sonrası yayma
bullKarbol fuksin 5 dakika bullLamlar 5 dakika boyunca alev yardımıyla alttan ısıtılır bull Boyanın fazlası doumlkuumlluumlp ccedileşme suyu ile yıkanır bull5rsquolik suumllfuumlrik asit ile 30-60 saniye dekolarizasyon yapılır bullCcedileşme suyu ile yıkanır bullLoefflerrsquoin metilen mavisi ile 1 dakika boyanır
4-5 microm ccedilapında yuvarlak iccedillerinde koyu granuumlller bulunan yapılar
Kinyoun Aside Direnccedilli Boyama Youmlntemi bullEtil-asetat ccediloumlktuumlrme youmlntemi sonrası yayma
bullSaf metanol ile 1 dakika fiksasyon bullKinyoun karbol fuksin 5 dakika bull50 etanol 3-5 saniye bull1rsquolik suumllfuumlrik asit 2 dakika bullLoefflerrsquoin metilen mavisi1 dakika
Safranin boyama youmlntemi
Direkt Floresan Antikor Testi
Monoklonal antikorlar ile reaksiyona giren parazit antijeninin floresansının saptanması ile tanı konmaktadır
Yuumlksek duyarlılık oumlzguumllluumlk ndash referans test
CryptosporidiumGiardia DFA Kit -Hızlı 30 dakikada sonuccedil -Boyama youmlntemlerinden ve EIArsquoden daha duyarlı
Direkt Floresan Antikor Testi
Sarı ok Cryptosporidium Kırmızı Giardia
Cyclospora cayetanensis
1979 (Ashford) Mavi ndash yeşil alg benzeri organizma Cyanobacterium benzeri organizma Buumlyuumlk Cryptosporidium Enterositlerin supranuumlkleer boumllgesinde intrasitoplazmik parazitofor
vakuolde yerleşir Dışkıyla sporlanmamış ookistler (8 ndash 10 microm) atılır 7 ndash 13 guumlnde
infeksiyoumlz hale gelir
bullSeyahat diyaresi (Nepal Haiti Peru Pakistan Meksika Endonezya Hindistan)
bullİmmuumln sistemi sağlam ve baskılanmış kişilerde diyare
Bulaş Fekal-oral İnk per 2-11 guumln
Ookistlerin eksistasyonu
sporozoitlerin ince barsak epitel huumlcrelerine girişi
İnsidans mevsimsel oumlzellik
ndash yağmurlu ve sıcak havada artış
Besin Kaynaklı Salgın
Guatemalarsquodan ithal ahududuya bağlı salgın (1994rsquote ilk 1400 kişi)
Salata ccedililek fesleğen marul
- Kontamine suyla insektisid hazırlama - Sulama
Geccedil bahar ve yaz
Su Kaynaklı İlk Salgın
Chicago ndash Hastane yurdunda kalan doktorlar arasında Su dağıtan tankerdeki pompa kaynaklı
Nepal ndash Şehir şebeke suyu kaynaklı (klora rağmen)
Sulu diyare sekretuar yapıda (1-3 hafta)
AIDSrsquote (12 haftaya kadar suumlren diyare
ekstraintestinal tutulum)
Kabızlık Yorgunluk Bulantı-kusma Abdominal kramp Duumlşuumlk ateş Kilo kaybı
İnce barsağın proksimal kısmı ndash D-ksiloz
emilim bozukluğu
Tr J Med Scien 1998 28 557-558
50 yaş kadın
30 yaş kadın MAF Otofloresans
62 yaş erkek
31 yaş erkek Uzun suumlren diyare hafif ateş Alerji nedeniyleTMP-SMX tedavisi almamış Albendazol Cyclospora Reiter Sendromunda tetiği ccedileken neden mi
58 yaş erkek Diyare hafif ateş Tuumlm ailede diyare Guatemalarsquodan gelmiş ahududu ile yapılmış tatlı yeme oumlykuumlsuuml Cyclosporanın induumlklediği immuumln cevap GBS lsquoa yol accedilmış olabilir mi
MAF Konsantrasyon
Santrifuumlj (10 dk 500x g) Dekolarizasyon (1 H2SO4)
Ccediloklu dışkı oumlrneği duodenal aspirat biyopsi
Sarı ok Cyclospora Kırmızı ok Cryptosporidium
Safranin Turuncu-kırmızı
boyanma
Otofloresans 450-490 nm yeşil 365 nm mavi
Molekuumller Tanı
bullPCR Sporlanmış ve sporlanmamış ookistleri ayırt edemediğinden Epidemiyolojik ccedilalışmalarda kullanım kısıtlı
Eimeria ile ccedilapraz amplifikasyon
bullRT-PCR
Cystoisospora belli
İlk kez 1860 (Virchow)
Tropikal ve subtropikal boumllgeler
Distal duodenumun ve proksimal jejunumun epitelyal huumlcrelerinde
gelişim
Dışkıda immatuumlr ookist
Elipsoidal ookist (20 ndash 30 microm uzunluk 10 ndash 19 microm genişlik)
Olgun ookistler ile fekal-oral bulaş
İnk per 6-7 guumln Epitel huumlcrelerinde aseksuumlel
ve seksuumlel uumlreme Dışkı ile atılan ookist 24-48 saat infektif değil
Normal bireylerde hafif gastrointestinal semptomlar
Seyahat diyaresi Sulu diyare Karın ağrısı Kilo kaybı Malabsorbsiyonu Steatore (Giardiasisi taklit) Periferal eozinofili AIDSrsquote şiddetli ilerleyici tipte
enterokolit ekstraintestinal tutulum (Lenf
nodu safra kesesi) Kronik intermitan
enfeksiyonlarda eozinofili varlığında akla gelmeli
Intestinal protozoa and helminths in the peoples of Western (Anatolia) Turkey
Kuntz RE Lawless DK Langbehn HR Am J Trop Med Hyg 1958 May7(3)298-301 349 asker dışkısında araştırılmış
Yurdumuzda ilk defa rastladığımız iki Isosporiasis belli vakası
Toumlreci K Buumlget E İst Tıp Fak Mecm 1976 39 578-580
7 yaş Akc tbc olgu 12 yaş diyare
32 yaş erkek 10 yıl oumlnce transplant
27 yaş erkek 5 yıl oumlnce transplant
12 yaş erkek Koumly taraması sırasında saptanmış
Dışkı (Ccediloğaltma)
Biyopsi materyali
Bazen dışkı (-) biyopsi (+)
MAF ile ookistler Otofloresans
Charcot-Leyden kristalleri
Microsporidia
Microsporidia İlk insan enfeksiyonu 1959 1959-1985 arası 10 olgu
bildirilmiş
Zorunlu intraseluumller
Basit oumlkaryotik organizma Mitokondrigolgi membranı
peroksizom yok Mantarlara daha yakın
İntestinal infeksiyonlara yol accedilan cinsler
Enterocytozoon Enterocytozoon bieneusi İnce
barsakta enterositleri infekte eder sitoplazmada ccediloğalır
Encephalitozoon Encephalitozoon intestinalis Epitelyal endotelyal huumlcreler fibroblast
makrofajları infekte eder Parazitofor vakuolde ccediloğalır
CD4 lt 100 huumlcre mm3
Cryptosporidium ile birlikte kronik diyare Latent infeksiyonun reaktivasyonu
AIDSrsquoli hastalarda Bağırsak epitel huumlcrelerin altına invazyon
Kansız mukussuz şiddetli diyare Kilo kaybı D-ksiloz Vitamin B12 malabsorbsiyonu
ekstraintestinal enfeksiyon
Sindirim yolu ile sporların
(15 ndash 2 microm) alınması
İnhalasyon İnfektif sporların polar
tuumlbuumll aracılığı ile konak huumlcre sitoplazmasına girişi
İnfektif sporların dışkı ile atılması
Enterocytozoon bieneusi
Encephalitozoon intestinalis (septata intestinalis)
Su ve besin kaynaklı salgınlar
33 yaş erkek Şiddetli diyare solunum sistemi şikayetleri Dışkıda Microsporidia sporları Cryptosporidium ookistleri (MAF Modifiye Trikrom) Balgamda Cryptosporidium ookistleri Kardiyopulmoner arrest
Microsporidia Tanı Mikroskobik inceleme
bullWeberrsquoin Modifiye Trichrome Boyama youmlntemi bullRyan Modifiye Trichrome Boyası bullAsit-Fast Trichrome boyası bullGram-Chromotrope bullFluoresan boyalar (Calcofluor beyazıUvitex2B)
Dışkıda antijen aranması ( ELISA IFAT)
TEM
Molekuumller tanı
Dışkı iccedilin birden fazla tanı youmlntemi uygulanmalıdır
Zenginleştirme youmlntemi taze dışkıda tercih edilmez spor sayısında azalmaya yol accedilar
5-10 formolluuml dışkı 10 dakika 500grsquode santrifuumlj spor saptanma olasılığını arttırır
Santrifuumlj oumlncesi mukolitik ajan 11 10 KOH kromotrop 2R boyanma duyarlılığında artış
Microsporidia Tanı
Weberrsquoin Modifiye Trichrome Boyası
bullSaf metanol 5 dakika bullChromotrope 2R 90 dakika bullAsit-alkol 10 saniye bull95rsquolik etanol 5 dakika bull100rsquoluumlk etanol 10 dakika bull100rsquoluumlk etanol 10 dakika bullSaf ksilen 10 dakika
Boya sporlara ccedilok zor girdiği iccedilin yoğun Chromotrope 2R kullanılır
Fluoresan Boyalar
Calcofluor White Uvitex 2B
Spor duvarının endospor tabakasındaki kitine bağlanarak mavi-beyaz fluoresan verir
Kitin iccedileren diğer mikroorganizmalar oumlzellikle mantar sporları da bu boyalarla boyanabildiklerinden ayırıcı tanı oumlnemlidir
Calcofluor White Boyama Youmlntemi Etil-asetat ccediloumlktuumlrme youmlntemi sonrası yayma
bullSaf metanol 10 dakika fiksasyon
bull1 damla Calcofluor 5 dakika
bullPBS ile 1-2 saniye yıkanır
bullEvans Blue 30 saniye
Modifiye trikrom veya TEM ile doğrulama oumlnerilir
IFA (indirect immunofluorescence assay)
Enterocytozoon bieneusi Encephalitozoon intestinalis
anti-Enterocytozoon bieneusi monoclonal antikor anti-Encephalitozoon intestinalis monoclonal antikor
Dışkıda antijen aranması
Strongyloides stercoralis
Strongyloides stercoralis İlk kez 1876 yılında Vietnamrsquodan doumlnen ishalli askerlerin dışkılarında Tropikal boumllgelerde daha sık
Strongyloidosisrsquoe sebep olan intestinal bir nematod
30-100 milyon kişi enfekte
Oumlzellikle bağışıklık sistemi baskılanmış kişilerde oumlluumlme neden olabilir
kontamine toprakta ya da sularda bulunan enfektif larvaların deriden vuumlcuda girmesi
Strongyloides stercoralis Klinik
Asemptomatik en sık
İştahsızlık diyare abdominal ağrı vs Malabsorbsiyon obstruumlksiyon
Larvaların akciğer goumlccediluuml Pulmoner
semptomlar (Loumlffler Sendromu)
Deriye penetre olduğu boumllgelerde kaşıntılı ve papuumller eritematoumlz doumlkuumlntuumller ldquolarva currensrdquo
Eozinofili tek bulgu olabilir
Strongyloides stercoralis
İmmuumlnitesi baskılanmış kişilerde dissemine enfeksiyona ve
hiperenfeksiyon sendromuna yol accedilabilir
Hiperenfeksiyon sendromu bağırsak iccedilindeki filariform
larvaların sayısının aşırı artışı başta akciğerler olmak uumlzere bağırsak dışı organlara goumlccediluuml
Dissemine enfeksiyon larvaların beyin gibi normal yaşam doumlnguumlsuuml dışındaki organlara goumlccediluuml
Bağışıklığı baskılayacak ilaccedil kullanılan her hastada oumlnceden Strongyloides araştırılmalıdır
Strongyloides stercoralis Tanı
İnatccedilı diyare
Eozinofili
Dışkı duodenum sıvısı balgam larvaların goumlruumllmesi
Dışkıda larva goumlzlenmesi (yumurta nadiren izlenir)
Kancalı kurt larvaları ile morfolojik olarak benzerlik goumlsterir
Strongyloides stercoralis tanı
Strongyloides stercoralis Tanı
Ardışık 3 dışkı oumlrneği Duyarlılık 50
Ardışık 7 dışkı oumlrneği Duyarlılık ~100
Oumlzel yoğunlaştırma youmlntemleri uygulanabilir (Baerman Haradi-Mori )
Agar kuumlltuumlr youmlntemi
Baermann Tekniği
bullAz sayıda parazit iccedileren dışkı ve toprakta larva incelenmesinde kullanılır
bullHuni iccedilerisine yerleştirilen taze dışkıda bulunan larvalar dışkıyı terkedip alt kısımda toplanırlar
bullFazla miktar dışkı kullanılabilir
bullAz larva bulunan hafif enfeksiyonlarda larva saptama şansı yuumlksektir
Harado-Mori Filtre Youmlntemi
bullTuumlpte filtre kağıdı youmlntemi
bullTaze dışkı gerekir
bullDışkı ilave edilen filtre kağıdı ve kağıdın konduğu dibinde su bulunan tuumlp kullanılır
bullNematod yumurtaları accedilılarak larvalar gelişir ve suya ilerler
Agar Plak Kuumlltuumlr Youmlntemi bullDiğer youmlntemlerden daha duyarlıdır
bullTaze dışkı agar plağına ekilerek iki guumln oda sıcaklığında tutulur
bullLarva agar uumlzerinde hareket ederken bakterileri de taşır ve goumlruumlnuumlr izler oluşur
bullMikroskopla incelenerek larva varlığı goumlzlenir
bull Doğrulama iccedilin plaklar 10 formalinle yıkanır ve sediment ıslak preparat şeklinde incelenir
Duodenal aspirasyon String kapsuumll metodu (enterotest) Dissemine enfeksiyonda balgam ya da BAL oumlrneği
TEŞEKKUumlRLER
Ekstraintestinal tutulum
CD4+ T huumlcre
gt200 huumlcre mm3 Spontan rezoluumlsyon lt100 huumlcre mm3 Kronik ve ekstraintestinal lt50 huumlcre mm3 Fulminant
Cryptosporidium parvum Tanı Mikroskobik inceleme Formol-eter ccediloumlktuumlrme (500g-10 dakika) en sık
Sheatherrsquoin şeker sol yuumlzduumlrme
Modifiye aside direnccedilli boyama Kinyoun aside direnccedilli boyama Safranin Fluoresan boyalar( Auramine-Rhodamin)
Dışkıda antijen arama testleri (ELISA DFA İmmuumlnokromotografik
youmlntemler) Doğrulama testi
ldquoTriage Parazit Panelrdquo (E histolytica G intestinalis C parvum)
Molekuumller youmlntemler ( Entamoeba Giardia Cryptosporidium Dientamoeba- Real Time PCR)
Dışkı (sulu dışkıda daha fazla ookist) Duodenal sıvı Biyopsi
Modifiye Aside Direnccedilli Ziehl-Neelsen Boyama Youmlntemi bullEtil-asetat ccediloumlktuumlrme youmlntemi sonrası yayma
bullKarbol fuksin 5 dakika bullLamlar 5 dakika boyunca alev yardımıyla alttan ısıtılır bull Boyanın fazlası doumlkuumlluumlp ccedileşme suyu ile yıkanır bull5rsquolik suumllfuumlrik asit ile 30-60 saniye dekolarizasyon yapılır bullCcedileşme suyu ile yıkanır bullLoefflerrsquoin metilen mavisi ile 1 dakika boyanır
4-5 microm ccedilapında yuvarlak iccedillerinde koyu granuumlller bulunan yapılar
Kinyoun Aside Direnccedilli Boyama Youmlntemi bullEtil-asetat ccediloumlktuumlrme youmlntemi sonrası yayma
bullSaf metanol ile 1 dakika fiksasyon bullKinyoun karbol fuksin 5 dakika bull50 etanol 3-5 saniye bull1rsquolik suumllfuumlrik asit 2 dakika bullLoefflerrsquoin metilen mavisi1 dakika
Safranin boyama youmlntemi
Direkt Floresan Antikor Testi
Monoklonal antikorlar ile reaksiyona giren parazit antijeninin floresansının saptanması ile tanı konmaktadır
Yuumlksek duyarlılık oumlzguumllluumlk ndash referans test
CryptosporidiumGiardia DFA Kit -Hızlı 30 dakikada sonuccedil -Boyama youmlntemlerinden ve EIArsquoden daha duyarlı
Direkt Floresan Antikor Testi
Sarı ok Cryptosporidium Kırmızı Giardia
Cyclospora cayetanensis
1979 (Ashford) Mavi ndash yeşil alg benzeri organizma Cyanobacterium benzeri organizma Buumlyuumlk Cryptosporidium Enterositlerin supranuumlkleer boumllgesinde intrasitoplazmik parazitofor
vakuolde yerleşir Dışkıyla sporlanmamış ookistler (8 ndash 10 microm) atılır 7 ndash 13 guumlnde
infeksiyoumlz hale gelir
bullSeyahat diyaresi (Nepal Haiti Peru Pakistan Meksika Endonezya Hindistan)
bullİmmuumln sistemi sağlam ve baskılanmış kişilerde diyare
Bulaş Fekal-oral İnk per 2-11 guumln
Ookistlerin eksistasyonu
sporozoitlerin ince barsak epitel huumlcrelerine girişi
İnsidans mevsimsel oumlzellik
ndash yağmurlu ve sıcak havada artış
Besin Kaynaklı Salgın
Guatemalarsquodan ithal ahududuya bağlı salgın (1994rsquote ilk 1400 kişi)
Salata ccedililek fesleğen marul
- Kontamine suyla insektisid hazırlama - Sulama
Geccedil bahar ve yaz
Su Kaynaklı İlk Salgın
Chicago ndash Hastane yurdunda kalan doktorlar arasında Su dağıtan tankerdeki pompa kaynaklı
Nepal ndash Şehir şebeke suyu kaynaklı (klora rağmen)
Sulu diyare sekretuar yapıda (1-3 hafta)
AIDSrsquote (12 haftaya kadar suumlren diyare
ekstraintestinal tutulum)
Kabızlık Yorgunluk Bulantı-kusma Abdominal kramp Duumlşuumlk ateş Kilo kaybı
İnce barsağın proksimal kısmı ndash D-ksiloz
emilim bozukluğu
Tr J Med Scien 1998 28 557-558
50 yaş kadın
30 yaş kadın MAF Otofloresans
62 yaş erkek
31 yaş erkek Uzun suumlren diyare hafif ateş Alerji nedeniyleTMP-SMX tedavisi almamış Albendazol Cyclospora Reiter Sendromunda tetiği ccedileken neden mi
58 yaş erkek Diyare hafif ateş Tuumlm ailede diyare Guatemalarsquodan gelmiş ahududu ile yapılmış tatlı yeme oumlykuumlsuuml Cyclosporanın induumlklediği immuumln cevap GBS lsquoa yol accedilmış olabilir mi
MAF Konsantrasyon
Santrifuumlj (10 dk 500x g) Dekolarizasyon (1 H2SO4)
Ccediloklu dışkı oumlrneği duodenal aspirat biyopsi
Sarı ok Cyclospora Kırmızı ok Cryptosporidium
Safranin Turuncu-kırmızı
boyanma
Otofloresans 450-490 nm yeşil 365 nm mavi
Molekuumller Tanı
bullPCR Sporlanmış ve sporlanmamış ookistleri ayırt edemediğinden Epidemiyolojik ccedilalışmalarda kullanım kısıtlı
Eimeria ile ccedilapraz amplifikasyon
bullRT-PCR
Cystoisospora belli
İlk kez 1860 (Virchow)
Tropikal ve subtropikal boumllgeler
Distal duodenumun ve proksimal jejunumun epitelyal huumlcrelerinde
gelişim
Dışkıda immatuumlr ookist
Elipsoidal ookist (20 ndash 30 microm uzunluk 10 ndash 19 microm genişlik)
Olgun ookistler ile fekal-oral bulaş
İnk per 6-7 guumln Epitel huumlcrelerinde aseksuumlel
ve seksuumlel uumlreme Dışkı ile atılan ookist 24-48 saat infektif değil
Normal bireylerde hafif gastrointestinal semptomlar
Seyahat diyaresi Sulu diyare Karın ağrısı Kilo kaybı Malabsorbsiyonu Steatore (Giardiasisi taklit) Periferal eozinofili AIDSrsquote şiddetli ilerleyici tipte
enterokolit ekstraintestinal tutulum (Lenf
nodu safra kesesi) Kronik intermitan
enfeksiyonlarda eozinofili varlığında akla gelmeli
Intestinal protozoa and helminths in the peoples of Western (Anatolia) Turkey
Kuntz RE Lawless DK Langbehn HR Am J Trop Med Hyg 1958 May7(3)298-301 349 asker dışkısında araştırılmış
Yurdumuzda ilk defa rastladığımız iki Isosporiasis belli vakası
Toumlreci K Buumlget E İst Tıp Fak Mecm 1976 39 578-580
7 yaş Akc tbc olgu 12 yaş diyare
32 yaş erkek 10 yıl oumlnce transplant
27 yaş erkek 5 yıl oumlnce transplant
12 yaş erkek Koumly taraması sırasında saptanmış
Dışkı (Ccediloğaltma)
Biyopsi materyali
Bazen dışkı (-) biyopsi (+)
MAF ile ookistler Otofloresans
Charcot-Leyden kristalleri
Microsporidia
Microsporidia İlk insan enfeksiyonu 1959 1959-1985 arası 10 olgu
bildirilmiş
Zorunlu intraseluumller
Basit oumlkaryotik organizma Mitokondrigolgi membranı
peroksizom yok Mantarlara daha yakın
İntestinal infeksiyonlara yol accedilan cinsler
Enterocytozoon Enterocytozoon bieneusi İnce
barsakta enterositleri infekte eder sitoplazmada ccediloğalır
Encephalitozoon Encephalitozoon intestinalis Epitelyal endotelyal huumlcreler fibroblast
makrofajları infekte eder Parazitofor vakuolde ccediloğalır
CD4 lt 100 huumlcre mm3
Cryptosporidium ile birlikte kronik diyare Latent infeksiyonun reaktivasyonu
AIDSrsquoli hastalarda Bağırsak epitel huumlcrelerin altına invazyon
Kansız mukussuz şiddetli diyare Kilo kaybı D-ksiloz Vitamin B12 malabsorbsiyonu
ekstraintestinal enfeksiyon
Sindirim yolu ile sporların
(15 ndash 2 microm) alınması
İnhalasyon İnfektif sporların polar
tuumlbuumll aracılığı ile konak huumlcre sitoplazmasına girişi
İnfektif sporların dışkı ile atılması
Enterocytozoon bieneusi
Encephalitozoon intestinalis (septata intestinalis)
Su ve besin kaynaklı salgınlar
33 yaş erkek Şiddetli diyare solunum sistemi şikayetleri Dışkıda Microsporidia sporları Cryptosporidium ookistleri (MAF Modifiye Trikrom) Balgamda Cryptosporidium ookistleri Kardiyopulmoner arrest
Microsporidia Tanı Mikroskobik inceleme
bullWeberrsquoin Modifiye Trichrome Boyama youmlntemi bullRyan Modifiye Trichrome Boyası bullAsit-Fast Trichrome boyası bullGram-Chromotrope bullFluoresan boyalar (Calcofluor beyazıUvitex2B)
Dışkıda antijen aranması ( ELISA IFAT)
TEM
Molekuumller tanı
Dışkı iccedilin birden fazla tanı youmlntemi uygulanmalıdır
Zenginleştirme youmlntemi taze dışkıda tercih edilmez spor sayısında azalmaya yol accedilar
5-10 formolluuml dışkı 10 dakika 500grsquode santrifuumlj spor saptanma olasılığını arttırır
Santrifuumlj oumlncesi mukolitik ajan 11 10 KOH kromotrop 2R boyanma duyarlılığında artış
Microsporidia Tanı
Weberrsquoin Modifiye Trichrome Boyası
bullSaf metanol 5 dakika bullChromotrope 2R 90 dakika bullAsit-alkol 10 saniye bull95rsquolik etanol 5 dakika bull100rsquoluumlk etanol 10 dakika bull100rsquoluumlk etanol 10 dakika bullSaf ksilen 10 dakika
Boya sporlara ccedilok zor girdiği iccedilin yoğun Chromotrope 2R kullanılır
Fluoresan Boyalar
Calcofluor White Uvitex 2B
Spor duvarının endospor tabakasındaki kitine bağlanarak mavi-beyaz fluoresan verir
Kitin iccedileren diğer mikroorganizmalar oumlzellikle mantar sporları da bu boyalarla boyanabildiklerinden ayırıcı tanı oumlnemlidir
Calcofluor White Boyama Youmlntemi Etil-asetat ccediloumlktuumlrme youmlntemi sonrası yayma
bullSaf metanol 10 dakika fiksasyon
bull1 damla Calcofluor 5 dakika
bullPBS ile 1-2 saniye yıkanır
bullEvans Blue 30 saniye
Modifiye trikrom veya TEM ile doğrulama oumlnerilir
IFA (indirect immunofluorescence assay)
Enterocytozoon bieneusi Encephalitozoon intestinalis
anti-Enterocytozoon bieneusi monoclonal antikor anti-Encephalitozoon intestinalis monoclonal antikor
Dışkıda antijen aranması
Strongyloides stercoralis
Strongyloides stercoralis İlk kez 1876 yılında Vietnamrsquodan doumlnen ishalli askerlerin dışkılarında Tropikal boumllgelerde daha sık
Strongyloidosisrsquoe sebep olan intestinal bir nematod
30-100 milyon kişi enfekte
Oumlzellikle bağışıklık sistemi baskılanmış kişilerde oumlluumlme neden olabilir
kontamine toprakta ya da sularda bulunan enfektif larvaların deriden vuumlcuda girmesi
Strongyloides stercoralis Klinik
Asemptomatik en sık
İştahsızlık diyare abdominal ağrı vs Malabsorbsiyon obstruumlksiyon
Larvaların akciğer goumlccediluuml Pulmoner
semptomlar (Loumlffler Sendromu)
Deriye penetre olduğu boumllgelerde kaşıntılı ve papuumller eritematoumlz doumlkuumlntuumller ldquolarva currensrdquo
Eozinofili tek bulgu olabilir
Strongyloides stercoralis
İmmuumlnitesi baskılanmış kişilerde dissemine enfeksiyona ve
hiperenfeksiyon sendromuna yol accedilabilir
Hiperenfeksiyon sendromu bağırsak iccedilindeki filariform
larvaların sayısının aşırı artışı başta akciğerler olmak uumlzere bağırsak dışı organlara goumlccediluuml
Dissemine enfeksiyon larvaların beyin gibi normal yaşam doumlnguumlsuuml dışındaki organlara goumlccediluuml
Bağışıklığı baskılayacak ilaccedil kullanılan her hastada oumlnceden Strongyloides araştırılmalıdır
Strongyloides stercoralis Tanı
İnatccedilı diyare
Eozinofili
Dışkı duodenum sıvısı balgam larvaların goumlruumllmesi
Dışkıda larva goumlzlenmesi (yumurta nadiren izlenir)
Kancalı kurt larvaları ile morfolojik olarak benzerlik goumlsterir
Strongyloides stercoralis tanı
Strongyloides stercoralis Tanı
Ardışık 3 dışkı oumlrneği Duyarlılık 50
Ardışık 7 dışkı oumlrneği Duyarlılık ~100
Oumlzel yoğunlaştırma youmlntemleri uygulanabilir (Baerman Haradi-Mori )
Agar kuumlltuumlr youmlntemi
Baermann Tekniği
bullAz sayıda parazit iccedileren dışkı ve toprakta larva incelenmesinde kullanılır
bullHuni iccedilerisine yerleştirilen taze dışkıda bulunan larvalar dışkıyı terkedip alt kısımda toplanırlar
bullFazla miktar dışkı kullanılabilir
bullAz larva bulunan hafif enfeksiyonlarda larva saptama şansı yuumlksektir
Harado-Mori Filtre Youmlntemi
bullTuumlpte filtre kağıdı youmlntemi
bullTaze dışkı gerekir
bullDışkı ilave edilen filtre kağıdı ve kağıdın konduğu dibinde su bulunan tuumlp kullanılır
bullNematod yumurtaları accedilılarak larvalar gelişir ve suya ilerler
Agar Plak Kuumlltuumlr Youmlntemi bullDiğer youmlntemlerden daha duyarlıdır
bullTaze dışkı agar plağına ekilerek iki guumln oda sıcaklığında tutulur
bullLarva agar uumlzerinde hareket ederken bakterileri de taşır ve goumlruumlnuumlr izler oluşur
bullMikroskopla incelenerek larva varlığı goumlzlenir
bull Doğrulama iccedilin plaklar 10 formalinle yıkanır ve sediment ıslak preparat şeklinde incelenir
Duodenal aspirasyon String kapsuumll metodu (enterotest) Dissemine enfeksiyonda balgam ya da BAL oumlrneği
TEŞEKKUumlRLER
Cryptosporidium parvum Tanı Mikroskobik inceleme Formol-eter ccediloumlktuumlrme (500g-10 dakika) en sık
Sheatherrsquoin şeker sol yuumlzduumlrme
Modifiye aside direnccedilli boyama Kinyoun aside direnccedilli boyama Safranin Fluoresan boyalar( Auramine-Rhodamin)
Dışkıda antijen arama testleri (ELISA DFA İmmuumlnokromotografik
youmlntemler) Doğrulama testi
ldquoTriage Parazit Panelrdquo (E histolytica G intestinalis C parvum)
Molekuumller youmlntemler ( Entamoeba Giardia Cryptosporidium Dientamoeba- Real Time PCR)
Dışkı (sulu dışkıda daha fazla ookist) Duodenal sıvı Biyopsi
Modifiye Aside Direnccedilli Ziehl-Neelsen Boyama Youmlntemi bullEtil-asetat ccediloumlktuumlrme youmlntemi sonrası yayma
bullKarbol fuksin 5 dakika bullLamlar 5 dakika boyunca alev yardımıyla alttan ısıtılır bull Boyanın fazlası doumlkuumlluumlp ccedileşme suyu ile yıkanır bull5rsquolik suumllfuumlrik asit ile 30-60 saniye dekolarizasyon yapılır bullCcedileşme suyu ile yıkanır bullLoefflerrsquoin metilen mavisi ile 1 dakika boyanır
4-5 microm ccedilapında yuvarlak iccedillerinde koyu granuumlller bulunan yapılar
Kinyoun Aside Direnccedilli Boyama Youmlntemi bullEtil-asetat ccediloumlktuumlrme youmlntemi sonrası yayma
bullSaf metanol ile 1 dakika fiksasyon bullKinyoun karbol fuksin 5 dakika bull50 etanol 3-5 saniye bull1rsquolik suumllfuumlrik asit 2 dakika bullLoefflerrsquoin metilen mavisi1 dakika
Safranin boyama youmlntemi
Direkt Floresan Antikor Testi
Monoklonal antikorlar ile reaksiyona giren parazit antijeninin floresansının saptanması ile tanı konmaktadır
Yuumlksek duyarlılık oumlzguumllluumlk ndash referans test
CryptosporidiumGiardia DFA Kit -Hızlı 30 dakikada sonuccedil -Boyama youmlntemlerinden ve EIArsquoden daha duyarlı
Direkt Floresan Antikor Testi
Sarı ok Cryptosporidium Kırmızı Giardia
Cyclospora cayetanensis
1979 (Ashford) Mavi ndash yeşil alg benzeri organizma Cyanobacterium benzeri organizma Buumlyuumlk Cryptosporidium Enterositlerin supranuumlkleer boumllgesinde intrasitoplazmik parazitofor
vakuolde yerleşir Dışkıyla sporlanmamış ookistler (8 ndash 10 microm) atılır 7 ndash 13 guumlnde
infeksiyoumlz hale gelir
bullSeyahat diyaresi (Nepal Haiti Peru Pakistan Meksika Endonezya Hindistan)
bullİmmuumln sistemi sağlam ve baskılanmış kişilerde diyare
Bulaş Fekal-oral İnk per 2-11 guumln
Ookistlerin eksistasyonu
sporozoitlerin ince barsak epitel huumlcrelerine girişi
İnsidans mevsimsel oumlzellik
ndash yağmurlu ve sıcak havada artış
Besin Kaynaklı Salgın
Guatemalarsquodan ithal ahududuya bağlı salgın (1994rsquote ilk 1400 kişi)
Salata ccedililek fesleğen marul
- Kontamine suyla insektisid hazırlama - Sulama
Geccedil bahar ve yaz
Su Kaynaklı İlk Salgın
Chicago ndash Hastane yurdunda kalan doktorlar arasında Su dağıtan tankerdeki pompa kaynaklı
Nepal ndash Şehir şebeke suyu kaynaklı (klora rağmen)
Sulu diyare sekretuar yapıda (1-3 hafta)
AIDSrsquote (12 haftaya kadar suumlren diyare
ekstraintestinal tutulum)
Kabızlık Yorgunluk Bulantı-kusma Abdominal kramp Duumlşuumlk ateş Kilo kaybı
İnce barsağın proksimal kısmı ndash D-ksiloz
emilim bozukluğu
Tr J Med Scien 1998 28 557-558
50 yaş kadın
30 yaş kadın MAF Otofloresans
62 yaş erkek
31 yaş erkek Uzun suumlren diyare hafif ateş Alerji nedeniyleTMP-SMX tedavisi almamış Albendazol Cyclospora Reiter Sendromunda tetiği ccedileken neden mi
58 yaş erkek Diyare hafif ateş Tuumlm ailede diyare Guatemalarsquodan gelmiş ahududu ile yapılmış tatlı yeme oumlykuumlsuuml Cyclosporanın induumlklediği immuumln cevap GBS lsquoa yol accedilmış olabilir mi
MAF Konsantrasyon
Santrifuumlj (10 dk 500x g) Dekolarizasyon (1 H2SO4)
Ccediloklu dışkı oumlrneği duodenal aspirat biyopsi
Sarı ok Cyclospora Kırmızı ok Cryptosporidium
Safranin Turuncu-kırmızı
boyanma
Otofloresans 450-490 nm yeşil 365 nm mavi
Molekuumller Tanı
bullPCR Sporlanmış ve sporlanmamış ookistleri ayırt edemediğinden Epidemiyolojik ccedilalışmalarda kullanım kısıtlı
Eimeria ile ccedilapraz amplifikasyon
bullRT-PCR
Cystoisospora belli
İlk kez 1860 (Virchow)
Tropikal ve subtropikal boumllgeler
Distal duodenumun ve proksimal jejunumun epitelyal huumlcrelerinde
gelişim
Dışkıda immatuumlr ookist
Elipsoidal ookist (20 ndash 30 microm uzunluk 10 ndash 19 microm genişlik)
Olgun ookistler ile fekal-oral bulaş
İnk per 6-7 guumln Epitel huumlcrelerinde aseksuumlel
ve seksuumlel uumlreme Dışkı ile atılan ookist 24-48 saat infektif değil
Normal bireylerde hafif gastrointestinal semptomlar
Seyahat diyaresi Sulu diyare Karın ağrısı Kilo kaybı Malabsorbsiyonu Steatore (Giardiasisi taklit) Periferal eozinofili AIDSrsquote şiddetli ilerleyici tipte
enterokolit ekstraintestinal tutulum (Lenf
nodu safra kesesi) Kronik intermitan
enfeksiyonlarda eozinofili varlığında akla gelmeli
Intestinal protozoa and helminths in the peoples of Western (Anatolia) Turkey
Kuntz RE Lawless DK Langbehn HR Am J Trop Med Hyg 1958 May7(3)298-301 349 asker dışkısında araştırılmış
Yurdumuzda ilk defa rastladığımız iki Isosporiasis belli vakası
Toumlreci K Buumlget E İst Tıp Fak Mecm 1976 39 578-580
7 yaş Akc tbc olgu 12 yaş diyare
32 yaş erkek 10 yıl oumlnce transplant
27 yaş erkek 5 yıl oumlnce transplant
12 yaş erkek Koumly taraması sırasında saptanmış
Dışkı (Ccediloğaltma)
Biyopsi materyali
Bazen dışkı (-) biyopsi (+)
MAF ile ookistler Otofloresans
Charcot-Leyden kristalleri
Microsporidia
Microsporidia İlk insan enfeksiyonu 1959 1959-1985 arası 10 olgu
bildirilmiş
Zorunlu intraseluumller
Basit oumlkaryotik organizma Mitokondrigolgi membranı
peroksizom yok Mantarlara daha yakın
İntestinal infeksiyonlara yol accedilan cinsler
Enterocytozoon Enterocytozoon bieneusi İnce
barsakta enterositleri infekte eder sitoplazmada ccediloğalır
Encephalitozoon Encephalitozoon intestinalis Epitelyal endotelyal huumlcreler fibroblast
makrofajları infekte eder Parazitofor vakuolde ccediloğalır
CD4 lt 100 huumlcre mm3
Cryptosporidium ile birlikte kronik diyare Latent infeksiyonun reaktivasyonu
AIDSrsquoli hastalarda Bağırsak epitel huumlcrelerin altına invazyon
Kansız mukussuz şiddetli diyare Kilo kaybı D-ksiloz Vitamin B12 malabsorbsiyonu
ekstraintestinal enfeksiyon
Sindirim yolu ile sporların
(15 ndash 2 microm) alınması
İnhalasyon İnfektif sporların polar
tuumlbuumll aracılığı ile konak huumlcre sitoplazmasına girişi
İnfektif sporların dışkı ile atılması
Enterocytozoon bieneusi
Encephalitozoon intestinalis (septata intestinalis)
Su ve besin kaynaklı salgınlar
33 yaş erkek Şiddetli diyare solunum sistemi şikayetleri Dışkıda Microsporidia sporları Cryptosporidium ookistleri (MAF Modifiye Trikrom) Balgamda Cryptosporidium ookistleri Kardiyopulmoner arrest
Microsporidia Tanı Mikroskobik inceleme
bullWeberrsquoin Modifiye Trichrome Boyama youmlntemi bullRyan Modifiye Trichrome Boyası bullAsit-Fast Trichrome boyası bullGram-Chromotrope bullFluoresan boyalar (Calcofluor beyazıUvitex2B)
Dışkıda antijen aranması ( ELISA IFAT)
TEM
Molekuumller tanı
Dışkı iccedilin birden fazla tanı youmlntemi uygulanmalıdır
Zenginleştirme youmlntemi taze dışkıda tercih edilmez spor sayısında azalmaya yol accedilar
5-10 formolluuml dışkı 10 dakika 500grsquode santrifuumlj spor saptanma olasılığını arttırır
Santrifuumlj oumlncesi mukolitik ajan 11 10 KOH kromotrop 2R boyanma duyarlılığında artış
Microsporidia Tanı
Weberrsquoin Modifiye Trichrome Boyası
bullSaf metanol 5 dakika bullChromotrope 2R 90 dakika bullAsit-alkol 10 saniye bull95rsquolik etanol 5 dakika bull100rsquoluumlk etanol 10 dakika bull100rsquoluumlk etanol 10 dakika bullSaf ksilen 10 dakika
Boya sporlara ccedilok zor girdiği iccedilin yoğun Chromotrope 2R kullanılır
Fluoresan Boyalar
Calcofluor White Uvitex 2B
Spor duvarının endospor tabakasındaki kitine bağlanarak mavi-beyaz fluoresan verir
Kitin iccedileren diğer mikroorganizmalar oumlzellikle mantar sporları da bu boyalarla boyanabildiklerinden ayırıcı tanı oumlnemlidir
Calcofluor White Boyama Youmlntemi Etil-asetat ccediloumlktuumlrme youmlntemi sonrası yayma
bullSaf metanol 10 dakika fiksasyon
bull1 damla Calcofluor 5 dakika
bullPBS ile 1-2 saniye yıkanır
bullEvans Blue 30 saniye
Modifiye trikrom veya TEM ile doğrulama oumlnerilir
IFA (indirect immunofluorescence assay)
Enterocytozoon bieneusi Encephalitozoon intestinalis
anti-Enterocytozoon bieneusi monoclonal antikor anti-Encephalitozoon intestinalis monoclonal antikor
Dışkıda antijen aranması
Strongyloides stercoralis
Strongyloides stercoralis İlk kez 1876 yılında Vietnamrsquodan doumlnen ishalli askerlerin dışkılarında Tropikal boumllgelerde daha sık
Strongyloidosisrsquoe sebep olan intestinal bir nematod
30-100 milyon kişi enfekte
Oumlzellikle bağışıklık sistemi baskılanmış kişilerde oumlluumlme neden olabilir
kontamine toprakta ya da sularda bulunan enfektif larvaların deriden vuumlcuda girmesi
Strongyloides stercoralis Klinik
Asemptomatik en sık
İştahsızlık diyare abdominal ağrı vs Malabsorbsiyon obstruumlksiyon
Larvaların akciğer goumlccediluuml Pulmoner
semptomlar (Loumlffler Sendromu)
Deriye penetre olduğu boumllgelerde kaşıntılı ve papuumller eritematoumlz doumlkuumlntuumller ldquolarva currensrdquo
Eozinofili tek bulgu olabilir
Strongyloides stercoralis
İmmuumlnitesi baskılanmış kişilerde dissemine enfeksiyona ve
hiperenfeksiyon sendromuna yol accedilabilir
Hiperenfeksiyon sendromu bağırsak iccedilindeki filariform
larvaların sayısının aşırı artışı başta akciğerler olmak uumlzere bağırsak dışı organlara goumlccediluuml
Dissemine enfeksiyon larvaların beyin gibi normal yaşam doumlnguumlsuuml dışındaki organlara goumlccediluuml
Bağışıklığı baskılayacak ilaccedil kullanılan her hastada oumlnceden Strongyloides araştırılmalıdır
Strongyloides stercoralis Tanı
İnatccedilı diyare
Eozinofili
Dışkı duodenum sıvısı balgam larvaların goumlruumllmesi
Dışkıda larva goumlzlenmesi (yumurta nadiren izlenir)
Kancalı kurt larvaları ile morfolojik olarak benzerlik goumlsterir
Strongyloides stercoralis tanı
Strongyloides stercoralis Tanı
Ardışık 3 dışkı oumlrneği Duyarlılık 50
Ardışık 7 dışkı oumlrneği Duyarlılık ~100
Oumlzel yoğunlaştırma youmlntemleri uygulanabilir (Baerman Haradi-Mori )
Agar kuumlltuumlr youmlntemi
Baermann Tekniği
bullAz sayıda parazit iccedileren dışkı ve toprakta larva incelenmesinde kullanılır
bullHuni iccedilerisine yerleştirilen taze dışkıda bulunan larvalar dışkıyı terkedip alt kısımda toplanırlar
bullFazla miktar dışkı kullanılabilir
bullAz larva bulunan hafif enfeksiyonlarda larva saptama şansı yuumlksektir
Harado-Mori Filtre Youmlntemi
bullTuumlpte filtre kağıdı youmlntemi
bullTaze dışkı gerekir
bullDışkı ilave edilen filtre kağıdı ve kağıdın konduğu dibinde su bulunan tuumlp kullanılır
bullNematod yumurtaları accedilılarak larvalar gelişir ve suya ilerler
Agar Plak Kuumlltuumlr Youmlntemi bullDiğer youmlntemlerden daha duyarlıdır
bullTaze dışkı agar plağına ekilerek iki guumln oda sıcaklığında tutulur
bullLarva agar uumlzerinde hareket ederken bakterileri de taşır ve goumlruumlnuumlr izler oluşur
bullMikroskopla incelenerek larva varlığı goumlzlenir
bull Doğrulama iccedilin plaklar 10 formalinle yıkanır ve sediment ıslak preparat şeklinde incelenir
Duodenal aspirasyon String kapsuumll metodu (enterotest) Dissemine enfeksiyonda balgam ya da BAL oumlrneği
TEŞEKKUumlRLER
Modifiye Aside Direnccedilli Ziehl-Neelsen Boyama Youmlntemi bullEtil-asetat ccediloumlktuumlrme youmlntemi sonrası yayma
bullKarbol fuksin 5 dakika bullLamlar 5 dakika boyunca alev yardımıyla alttan ısıtılır bull Boyanın fazlası doumlkuumlluumlp ccedileşme suyu ile yıkanır bull5rsquolik suumllfuumlrik asit ile 30-60 saniye dekolarizasyon yapılır bullCcedileşme suyu ile yıkanır bullLoefflerrsquoin metilen mavisi ile 1 dakika boyanır
4-5 microm ccedilapında yuvarlak iccedillerinde koyu granuumlller bulunan yapılar
Kinyoun Aside Direnccedilli Boyama Youmlntemi bullEtil-asetat ccediloumlktuumlrme youmlntemi sonrası yayma
bullSaf metanol ile 1 dakika fiksasyon bullKinyoun karbol fuksin 5 dakika bull50 etanol 3-5 saniye bull1rsquolik suumllfuumlrik asit 2 dakika bullLoefflerrsquoin metilen mavisi1 dakika
Safranin boyama youmlntemi
Direkt Floresan Antikor Testi
Monoklonal antikorlar ile reaksiyona giren parazit antijeninin floresansının saptanması ile tanı konmaktadır
Yuumlksek duyarlılık oumlzguumllluumlk ndash referans test
CryptosporidiumGiardia DFA Kit -Hızlı 30 dakikada sonuccedil -Boyama youmlntemlerinden ve EIArsquoden daha duyarlı
Direkt Floresan Antikor Testi
Sarı ok Cryptosporidium Kırmızı Giardia
Cyclospora cayetanensis
1979 (Ashford) Mavi ndash yeşil alg benzeri organizma Cyanobacterium benzeri organizma Buumlyuumlk Cryptosporidium Enterositlerin supranuumlkleer boumllgesinde intrasitoplazmik parazitofor
vakuolde yerleşir Dışkıyla sporlanmamış ookistler (8 ndash 10 microm) atılır 7 ndash 13 guumlnde
infeksiyoumlz hale gelir
bullSeyahat diyaresi (Nepal Haiti Peru Pakistan Meksika Endonezya Hindistan)
bullİmmuumln sistemi sağlam ve baskılanmış kişilerde diyare
Bulaş Fekal-oral İnk per 2-11 guumln
Ookistlerin eksistasyonu
sporozoitlerin ince barsak epitel huumlcrelerine girişi
İnsidans mevsimsel oumlzellik
ndash yağmurlu ve sıcak havada artış
Besin Kaynaklı Salgın
Guatemalarsquodan ithal ahududuya bağlı salgın (1994rsquote ilk 1400 kişi)
Salata ccedililek fesleğen marul
- Kontamine suyla insektisid hazırlama - Sulama
Geccedil bahar ve yaz
Su Kaynaklı İlk Salgın
Chicago ndash Hastane yurdunda kalan doktorlar arasında Su dağıtan tankerdeki pompa kaynaklı
Nepal ndash Şehir şebeke suyu kaynaklı (klora rağmen)
Sulu diyare sekretuar yapıda (1-3 hafta)
AIDSrsquote (12 haftaya kadar suumlren diyare
ekstraintestinal tutulum)
Kabızlık Yorgunluk Bulantı-kusma Abdominal kramp Duumlşuumlk ateş Kilo kaybı
İnce barsağın proksimal kısmı ndash D-ksiloz
emilim bozukluğu
Tr J Med Scien 1998 28 557-558
50 yaş kadın
30 yaş kadın MAF Otofloresans
62 yaş erkek
31 yaş erkek Uzun suumlren diyare hafif ateş Alerji nedeniyleTMP-SMX tedavisi almamış Albendazol Cyclospora Reiter Sendromunda tetiği ccedileken neden mi
58 yaş erkek Diyare hafif ateş Tuumlm ailede diyare Guatemalarsquodan gelmiş ahududu ile yapılmış tatlı yeme oumlykuumlsuuml Cyclosporanın induumlklediği immuumln cevap GBS lsquoa yol accedilmış olabilir mi
MAF Konsantrasyon
Santrifuumlj (10 dk 500x g) Dekolarizasyon (1 H2SO4)
Ccediloklu dışkı oumlrneği duodenal aspirat biyopsi
Sarı ok Cyclospora Kırmızı ok Cryptosporidium
Safranin Turuncu-kırmızı
boyanma
Otofloresans 450-490 nm yeşil 365 nm mavi
Molekuumller Tanı
bullPCR Sporlanmış ve sporlanmamış ookistleri ayırt edemediğinden Epidemiyolojik ccedilalışmalarda kullanım kısıtlı
Eimeria ile ccedilapraz amplifikasyon
bullRT-PCR
Cystoisospora belli
İlk kez 1860 (Virchow)
Tropikal ve subtropikal boumllgeler
Distal duodenumun ve proksimal jejunumun epitelyal huumlcrelerinde
gelişim
Dışkıda immatuumlr ookist
Elipsoidal ookist (20 ndash 30 microm uzunluk 10 ndash 19 microm genişlik)
Olgun ookistler ile fekal-oral bulaş
İnk per 6-7 guumln Epitel huumlcrelerinde aseksuumlel
ve seksuumlel uumlreme Dışkı ile atılan ookist 24-48 saat infektif değil
Normal bireylerde hafif gastrointestinal semptomlar
Seyahat diyaresi Sulu diyare Karın ağrısı Kilo kaybı Malabsorbsiyonu Steatore (Giardiasisi taklit) Periferal eozinofili AIDSrsquote şiddetli ilerleyici tipte
enterokolit ekstraintestinal tutulum (Lenf
nodu safra kesesi) Kronik intermitan
enfeksiyonlarda eozinofili varlığında akla gelmeli
Intestinal protozoa and helminths in the peoples of Western (Anatolia) Turkey
Kuntz RE Lawless DK Langbehn HR Am J Trop Med Hyg 1958 May7(3)298-301 349 asker dışkısında araştırılmış
Yurdumuzda ilk defa rastladığımız iki Isosporiasis belli vakası
Toumlreci K Buumlget E İst Tıp Fak Mecm 1976 39 578-580
7 yaş Akc tbc olgu 12 yaş diyare
32 yaş erkek 10 yıl oumlnce transplant
27 yaş erkek 5 yıl oumlnce transplant
12 yaş erkek Koumly taraması sırasında saptanmış
Dışkı (Ccediloğaltma)
Biyopsi materyali
Bazen dışkı (-) biyopsi (+)
MAF ile ookistler Otofloresans
Charcot-Leyden kristalleri
Microsporidia
Microsporidia İlk insan enfeksiyonu 1959 1959-1985 arası 10 olgu
bildirilmiş
Zorunlu intraseluumller
Basit oumlkaryotik organizma Mitokondrigolgi membranı
peroksizom yok Mantarlara daha yakın
İntestinal infeksiyonlara yol accedilan cinsler
Enterocytozoon Enterocytozoon bieneusi İnce
barsakta enterositleri infekte eder sitoplazmada ccediloğalır
Encephalitozoon Encephalitozoon intestinalis Epitelyal endotelyal huumlcreler fibroblast
makrofajları infekte eder Parazitofor vakuolde ccediloğalır
CD4 lt 100 huumlcre mm3
Cryptosporidium ile birlikte kronik diyare Latent infeksiyonun reaktivasyonu
AIDSrsquoli hastalarda Bağırsak epitel huumlcrelerin altına invazyon
Kansız mukussuz şiddetli diyare Kilo kaybı D-ksiloz Vitamin B12 malabsorbsiyonu
ekstraintestinal enfeksiyon
Sindirim yolu ile sporların
(15 ndash 2 microm) alınması
İnhalasyon İnfektif sporların polar
tuumlbuumll aracılığı ile konak huumlcre sitoplazmasına girişi
İnfektif sporların dışkı ile atılması
Enterocytozoon bieneusi
Encephalitozoon intestinalis (septata intestinalis)
Su ve besin kaynaklı salgınlar
33 yaş erkek Şiddetli diyare solunum sistemi şikayetleri Dışkıda Microsporidia sporları Cryptosporidium ookistleri (MAF Modifiye Trikrom) Balgamda Cryptosporidium ookistleri Kardiyopulmoner arrest
Microsporidia Tanı Mikroskobik inceleme
bullWeberrsquoin Modifiye Trichrome Boyama youmlntemi bullRyan Modifiye Trichrome Boyası bullAsit-Fast Trichrome boyası bullGram-Chromotrope bullFluoresan boyalar (Calcofluor beyazıUvitex2B)
Dışkıda antijen aranması ( ELISA IFAT)
TEM
Molekuumller tanı
Dışkı iccedilin birden fazla tanı youmlntemi uygulanmalıdır
Zenginleştirme youmlntemi taze dışkıda tercih edilmez spor sayısında azalmaya yol accedilar
5-10 formolluuml dışkı 10 dakika 500grsquode santrifuumlj spor saptanma olasılığını arttırır
Santrifuumlj oumlncesi mukolitik ajan 11 10 KOH kromotrop 2R boyanma duyarlılığında artış
Microsporidia Tanı
Weberrsquoin Modifiye Trichrome Boyası
bullSaf metanol 5 dakika bullChromotrope 2R 90 dakika bullAsit-alkol 10 saniye bull95rsquolik etanol 5 dakika bull100rsquoluumlk etanol 10 dakika bull100rsquoluumlk etanol 10 dakika bullSaf ksilen 10 dakika
Boya sporlara ccedilok zor girdiği iccedilin yoğun Chromotrope 2R kullanılır
Fluoresan Boyalar
Calcofluor White Uvitex 2B
Spor duvarının endospor tabakasındaki kitine bağlanarak mavi-beyaz fluoresan verir
Kitin iccedileren diğer mikroorganizmalar oumlzellikle mantar sporları da bu boyalarla boyanabildiklerinden ayırıcı tanı oumlnemlidir
Calcofluor White Boyama Youmlntemi Etil-asetat ccediloumlktuumlrme youmlntemi sonrası yayma
bullSaf metanol 10 dakika fiksasyon
bull1 damla Calcofluor 5 dakika
bullPBS ile 1-2 saniye yıkanır
bullEvans Blue 30 saniye
Modifiye trikrom veya TEM ile doğrulama oumlnerilir
IFA (indirect immunofluorescence assay)
Enterocytozoon bieneusi Encephalitozoon intestinalis
anti-Enterocytozoon bieneusi monoclonal antikor anti-Encephalitozoon intestinalis monoclonal antikor
Dışkıda antijen aranması
Strongyloides stercoralis
Strongyloides stercoralis İlk kez 1876 yılında Vietnamrsquodan doumlnen ishalli askerlerin dışkılarında Tropikal boumllgelerde daha sık
Strongyloidosisrsquoe sebep olan intestinal bir nematod
30-100 milyon kişi enfekte
Oumlzellikle bağışıklık sistemi baskılanmış kişilerde oumlluumlme neden olabilir
kontamine toprakta ya da sularda bulunan enfektif larvaların deriden vuumlcuda girmesi
Strongyloides stercoralis Klinik
Asemptomatik en sık
İştahsızlık diyare abdominal ağrı vs Malabsorbsiyon obstruumlksiyon
Larvaların akciğer goumlccediluuml Pulmoner
semptomlar (Loumlffler Sendromu)
Deriye penetre olduğu boumllgelerde kaşıntılı ve papuumller eritematoumlz doumlkuumlntuumller ldquolarva currensrdquo
Eozinofili tek bulgu olabilir
Strongyloides stercoralis
İmmuumlnitesi baskılanmış kişilerde dissemine enfeksiyona ve
hiperenfeksiyon sendromuna yol accedilabilir
Hiperenfeksiyon sendromu bağırsak iccedilindeki filariform
larvaların sayısının aşırı artışı başta akciğerler olmak uumlzere bağırsak dışı organlara goumlccediluuml
Dissemine enfeksiyon larvaların beyin gibi normal yaşam doumlnguumlsuuml dışındaki organlara goumlccediluuml
Bağışıklığı baskılayacak ilaccedil kullanılan her hastada oumlnceden Strongyloides araştırılmalıdır
Strongyloides stercoralis Tanı
İnatccedilı diyare
Eozinofili
Dışkı duodenum sıvısı balgam larvaların goumlruumllmesi
Dışkıda larva goumlzlenmesi (yumurta nadiren izlenir)
Kancalı kurt larvaları ile morfolojik olarak benzerlik goumlsterir
Strongyloides stercoralis tanı
Strongyloides stercoralis Tanı
Ardışık 3 dışkı oumlrneği Duyarlılık 50
Ardışık 7 dışkı oumlrneği Duyarlılık ~100
Oumlzel yoğunlaştırma youmlntemleri uygulanabilir (Baerman Haradi-Mori )
Agar kuumlltuumlr youmlntemi
Baermann Tekniği
bullAz sayıda parazit iccedileren dışkı ve toprakta larva incelenmesinde kullanılır
bullHuni iccedilerisine yerleştirilen taze dışkıda bulunan larvalar dışkıyı terkedip alt kısımda toplanırlar
bullFazla miktar dışkı kullanılabilir
bullAz larva bulunan hafif enfeksiyonlarda larva saptama şansı yuumlksektir
Harado-Mori Filtre Youmlntemi
bullTuumlpte filtre kağıdı youmlntemi
bullTaze dışkı gerekir
bullDışkı ilave edilen filtre kağıdı ve kağıdın konduğu dibinde su bulunan tuumlp kullanılır
bullNematod yumurtaları accedilılarak larvalar gelişir ve suya ilerler
Agar Plak Kuumlltuumlr Youmlntemi bullDiğer youmlntemlerden daha duyarlıdır
bullTaze dışkı agar plağına ekilerek iki guumln oda sıcaklığında tutulur
bullLarva agar uumlzerinde hareket ederken bakterileri de taşır ve goumlruumlnuumlr izler oluşur
bullMikroskopla incelenerek larva varlığı goumlzlenir
bull Doğrulama iccedilin plaklar 10 formalinle yıkanır ve sediment ıslak preparat şeklinde incelenir
Duodenal aspirasyon String kapsuumll metodu (enterotest) Dissemine enfeksiyonda balgam ya da BAL oumlrneği
TEŞEKKUumlRLER
4-5 microm ccedilapında yuvarlak iccedillerinde koyu granuumlller bulunan yapılar
Kinyoun Aside Direnccedilli Boyama Youmlntemi bullEtil-asetat ccediloumlktuumlrme youmlntemi sonrası yayma
bullSaf metanol ile 1 dakika fiksasyon bullKinyoun karbol fuksin 5 dakika bull50 etanol 3-5 saniye bull1rsquolik suumllfuumlrik asit 2 dakika bullLoefflerrsquoin metilen mavisi1 dakika
Safranin boyama youmlntemi
Direkt Floresan Antikor Testi
Monoklonal antikorlar ile reaksiyona giren parazit antijeninin floresansının saptanması ile tanı konmaktadır
Yuumlksek duyarlılık oumlzguumllluumlk ndash referans test
CryptosporidiumGiardia DFA Kit -Hızlı 30 dakikada sonuccedil -Boyama youmlntemlerinden ve EIArsquoden daha duyarlı
Direkt Floresan Antikor Testi
Sarı ok Cryptosporidium Kırmızı Giardia
Cyclospora cayetanensis
1979 (Ashford) Mavi ndash yeşil alg benzeri organizma Cyanobacterium benzeri organizma Buumlyuumlk Cryptosporidium Enterositlerin supranuumlkleer boumllgesinde intrasitoplazmik parazitofor
vakuolde yerleşir Dışkıyla sporlanmamış ookistler (8 ndash 10 microm) atılır 7 ndash 13 guumlnde
infeksiyoumlz hale gelir
bullSeyahat diyaresi (Nepal Haiti Peru Pakistan Meksika Endonezya Hindistan)
bullİmmuumln sistemi sağlam ve baskılanmış kişilerde diyare
Bulaş Fekal-oral İnk per 2-11 guumln
Ookistlerin eksistasyonu
sporozoitlerin ince barsak epitel huumlcrelerine girişi
İnsidans mevsimsel oumlzellik
ndash yağmurlu ve sıcak havada artış
Besin Kaynaklı Salgın
Guatemalarsquodan ithal ahududuya bağlı salgın (1994rsquote ilk 1400 kişi)
Salata ccedililek fesleğen marul
- Kontamine suyla insektisid hazırlama - Sulama
Geccedil bahar ve yaz
Su Kaynaklı İlk Salgın
Chicago ndash Hastane yurdunda kalan doktorlar arasında Su dağıtan tankerdeki pompa kaynaklı
Nepal ndash Şehir şebeke suyu kaynaklı (klora rağmen)
Sulu diyare sekretuar yapıda (1-3 hafta)
AIDSrsquote (12 haftaya kadar suumlren diyare
ekstraintestinal tutulum)
Kabızlık Yorgunluk Bulantı-kusma Abdominal kramp Duumlşuumlk ateş Kilo kaybı
İnce barsağın proksimal kısmı ndash D-ksiloz
emilim bozukluğu
Tr J Med Scien 1998 28 557-558
50 yaş kadın
30 yaş kadın MAF Otofloresans
62 yaş erkek
31 yaş erkek Uzun suumlren diyare hafif ateş Alerji nedeniyleTMP-SMX tedavisi almamış Albendazol Cyclospora Reiter Sendromunda tetiği ccedileken neden mi
58 yaş erkek Diyare hafif ateş Tuumlm ailede diyare Guatemalarsquodan gelmiş ahududu ile yapılmış tatlı yeme oumlykuumlsuuml Cyclosporanın induumlklediği immuumln cevap GBS lsquoa yol accedilmış olabilir mi
MAF Konsantrasyon
Santrifuumlj (10 dk 500x g) Dekolarizasyon (1 H2SO4)
Ccediloklu dışkı oumlrneği duodenal aspirat biyopsi
Sarı ok Cyclospora Kırmızı ok Cryptosporidium
Safranin Turuncu-kırmızı
boyanma
Otofloresans 450-490 nm yeşil 365 nm mavi
Molekuumller Tanı
bullPCR Sporlanmış ve sporlanmamış ookistleri ayırt edemediğinden Epidemiyolojik ccedilalışmalarda kullanım kısıtlı
Eimeria ile ccedilapraz amplifikasyon
bullRT-PCR
Cystoisospora belli
İlk kez 1860 (Virchow)
Tropikal ve subtropikal boumllgeler
Distal duodenumun ve proksimal jejunumun epitelyal huumlcrelerinde
gelişim
Dışkıda immatuumlr ookist
Elipsoidal ookist (20 ndash 30 microm uzunluk 10 ndash 19 microm genişlik)
Olgun ookistler ile fekal-oral bulaş
İnk per 6-7 guumln Epitel huumlcrelerinde aseksuumlel
ve seksuumlel uumlreme Dışkı ile atılan ookist 24-48 saat infektif değil
Normal bireylerde hafif gastrointestinal semptomlar
Seyahat diyaresi Sulu diyare Karın ağrısı Kilo kaybı Malabsorbsiyonu Steatore (Giardiasisi taklit) Periferal eozinofili AIDSrsquote şiddetli ilerleyici tipte
enterokolit ekstraintestinal tutulum (Lenf
nodu safra kesesi) Kronik intermitan
enfeksiyonlarda eozinofili varlığında akla gelmeli
Intestinal protozoa and helminths in the peoples of Western (Anatolia) Turkey
Kuntz RE Lawless DK Langbehn HR Am J Trop Med Hyg 1958 May7(3)298-301 349 asker dışkısında araştırılmış
Yurdumuzda ilk defa rastladığımız iki Isosporiasis belli vakası
Toumlreci K Buumlget E İst Tıp Fak Mecm 1976 39 578-580
7 yaş Akc tbc olgu 12 yaş diyare
32 yaş erkek 10 yıl oumlnce transplant
27 yaş erkek 5 yıl oumlnce transplant
12 yaş erkek Koumly taraması sırasında saptanmış
Dışkı (Ccediloğaltma)
Biyopsi materyali
Bazen dışkı (-) biyopsi (+)
MAF ile ookistler Otofloresans
Charcot-Leyden kristalleri
Microsporidia
Microsporidia İlk insan enfeksiyonu 1959 1959-1985 arası 10 olgu
bildirilmiş
Zorunlu intraseluumller
Basit oumlkaryotik organizma Mitokondrigolgi membranı
peroksizom yok Mantarlara daha yakın
İntestinal infeksiyonlara yol accedilan cinsler
Enterocytozoon Enterocytozoon bieneusi İnce
barsakta enterositleri infekte eder sitoplazmada ccediloğalır
Encephalitozoon Encephalitozoon intestinalis Epitelyal endotelyal huumlcreler fibroblast
makrofajları infekte eder Parazitofor vakuolde ccediloğalır
CD4 lt 100 huumlcre mm3
Cryptosporidium ile birlikte kronik diyare Latent infeksiyonun reaktivasyonu
AIDSrsquoli hastalarda Bağırsak epitel huumlcrelerin altına invazyon
Kansız mukussuz şiddetli diyare Kilo kaybı D-ksiloz Vitamin B12 malabsorbsiyonu
ekstraintestinal enfeksiyon
Sindirim yolu ile sporların
(15 ndash 2 microm) alınması
İnhalasyon İnfektif sporların polar
tuumlbuumll aracılığı ile konak huumlcre sitoplazmasına girişi
İnfektif sporların dışkı ile atılması
Enterocytozoon bieneusi
Encephalitozoon intestinalis (septata intestinalis)
Su ve besin kaynaklı salgınlar
33 yaş erkek Şiddetli diyare solunum sistemi şikayetleri Dışkıda Microsporidia sporları Cryptosporidium ookistleri (MAF Modifiye Trikrom) Balgamda Cryptosporidium ookistleri Kardiyopulmoner arrest
Microsporidia Tanı Mikroskobik inceleme
bullWeberrsquoin Modifiye Trichrome Boyama youmlntemi bullRyan Modifiye Trichrome Boyası bullAsit-Fast Trichrome boyası bullGram-Chromotrope bullFluoresan boyalar (Calcofluor beyazıUvitex2B)
Dışkıda antijen aranması ( ELISA IFAT)
TEM
Molekuumller tanı
Dışkı iccedilin birden fazla tanı youmlntemi uygulanmalıdır
Zenginleştirme youmlntemi taze dışkıda tercih edilmez spor sayısında azalmaya yol accedilar
5-10 formolluuml dışkı 10 dakika 500grsquode santrifuumlj spor saptanma olasılığını arttırır
Santrifuumlj oumlncesi mukolitik ajan 11 10 KOH kromotrop 2R boyanma duyarlılığında artış
Microsporidia Tanı
Weberrsquoin Modifiye Trichrome Boyası
bullSaf metanol 5 dakika bullChromotrope 2R 90 dakika bullAsit-alkol 10 saniye bull95rsquolik etanol 5 dakika bull100rsquoluumlk etanol 10 dakika bull100rsquoluumlk etanol 10 dakika bullSaf ksilen 10 dakika
Boya sporlara ccedilok zor girdiği iccedilin yoğun Chromotrope 2R kullanılır
Fluoresan Boyalar
Calcofluor White Uvitex 2B
Spor duvarının endospor tabakasındaki kitine bağlanarak mavi-beyaz fluoresan verir
Kitin iccedileren diğer mikroorganizmalar oumlzellikle mantar sporları da bu boyalarla boyanabildiklerinden ayırıcı tanı oumlnemlidir
Calcofluor White Boyama Youmlntemi Etil-asetat ccediloumlktuumlrme youmlntemi sonrası yayma
bullSaf metanol 10 dakika fiksasyon
bull1 damla Calcofluor 5 dakika
bullPBS ile 1-2 saniye yıkanır
bullEvans Blue 30 saniye
Modifiye trikrom veya TEM ile doğrulama oumlnerilir
IFA (indirect immunofluorescence assay)
Enterocytozoon bieneusi Encephalitozoon intestinalis
anti-Enterocytozoon bieneusi monoclonal antikor anti-Encephalitozoon intestinalis monoclonal antikor
Dışkıda antijen aranması
Strongyloides stercoralis
Strongyloides stercoralis İlk kez 1876 yılında Vietnamrsquodan doumlnen ishalli askerlerin dışkılarında Tropikal boumllgelerde daha sık
Strongyloidosisrsquoe sebep olan intestinal bir nematod
30-100 milyon kişi enfekte
Oumlzellikle bağışıklık sistemi baskılanmış kişilerde oumlluumlme neden olabilir
kontamine toprakta ya da sularda bulunan enfektif larvaların deriden vuumlcuda girmesi
Strongyloides stercoralis Klinik
Asemptomatik en sık
İştahsızlık diyare abdominal ağrı vs Malabsorbsiyon obstruumlksiyon
Larvaların akciğer goumlccediluuml Pulmoner
semptomlar (Loumlffler Sendromu)
Deriye penetre olduğu boumllgelerde kaşıntılı ve papuumller eritematoumlz doumlkuumlntuumller ldquolarva currensrdquo
Eozinofili tek bulgu olabilir
Strongyloides stercoralis
İmmuumlnitesi baskılanmış kişilerde dissemine enfeksiyona ve
hiperenfeksiyon sendromuna yol accedilabilir
Hiperenfeksiyon sendromu bağırsak iccedilindeki filariform
larvaların sayısının aşırı artışı başta akciğerler olmak uumlzere bağırsak dışı organlara goumlccediluuml
Dissemine enfeksiyon larvaların beyin gibi normal yaşam doumlnguumlsuuml dışındaki organlara goumlccediluuml
Bağışıklığı baskılayacak ilaccedil kullanılan her hastada oumlnceden Strongyloides araştırılmalıdır
Strongyloides stercoralis Tanı
İnatccedilı diyare
Eozinofili
Dışkı duodenum sıvısı balgam larvaların goumlruumllmesi
Dışkıda larva goumlzlenmesi (yumurta nadiren izlenir)
Kancalı kurt larvaları ile morfolojik olarak benzerlik goumlsterir
Strongyloides stercoralis tanı
Strongyloides stercoralis Tanı
Ardışık 3 dışkı oumlrneği Duyarlılık 50
Ardışık 7 dışkı oumlrneği Duyarlılık ~100
Oumlzel yoğunlaştırma youmlntemleri uygulanabilir (Baerman Haradi-Mori )
Agar kuumlltuumlr youmlntemi
Baermann Tekniği
bullAz sayıda parazit iccedileren dışkı ve toprakta larva incelenmesinde kullanılır
bullHuni iccedilerisine yerleştirilen taze dışkıda bulunan larvalar dışkıyı terkedip alt kısımda toplanırlar
bullFazla miktar dışkı kullanılabilir
bullAz larva bulunan hafif enfeksiyonlarda larva saptama şansı yuumlksektir
Harado-Mori Filtre Youmlntemi
bullTuumlpte filtre kağıdı youmlntemi
bullTaze dışkı gerekir
bullDışkı ilave edilen filtre kağıdı ve kağıdın konduğu dibinde su bulunan tuumlp kullanılır
bullNematod yumurtaları accedilılarak larvalar gelişir ve suya ilerler
Agar Plak Kuumlltuumlr Youmlntemi bullDiğer youmlntemlerden daha duyarlıdır
bullTaze dışkı agar plağına ekilerek iki guumln oda sıcaklığında tutulur
bullLarva agar uumlzerinde hareket ederken bakterileri de taşır ve goumlruumlnuumlr izler oluşur
bullMikroskopla incelenerek larva varlığı goumlzlenir
bull Doğrulama iccedilin plaklar 10 formalinle yıkanır ve sediment ıslak preparat şeklinde incelenir
Duodenal aspirasyon String kapsuumll metodu (enterotest) Dissemine enfeksiyonda balgam ya da BAL oumlrneği
TEŞEKKUumlRLER
Kinyoun Aside Direnccedilli Boyama Youmlntemi bullEtil-asetat ccediloumlktuumlrme youmlntemi sonrası yayma
bullSaf metanol ile 1 dakika fiksasyon bullKinyoun karbol fuksin 5 dakika bull50 etanol 3-5 saniye bull1rsquolik suumllfuumlrik asit 2 dakika bullLoefflerrsquoin metilen mavisi1 dakika
Safranin boyama youmlntemi
Direkt Floresan Antikor Testi
Monoklonal antikorlar ile reaksiyona giren parazit antijeninin floresansının saptanması ile tanı konmaktadır
Yuumlksek duyarlılık oumlzguumllluumlk ndash referans test
CryptosporidiumGiardia DFA Kit -Hızlı 30 dakikada sonuccedil -Boyama youmlntemlerinden ve EIArsquoden daha duyarlı
Direkt Floresan Antikor Testi
Sarı ok Cryptosporidium Kırmızı Giardia
Cyclospora cayetanensis
1979 (Ashford) Mavi ndash yeşil alg benzeri organizma Cyanobacterium benzeri organizma Buumlyuumlk Cryptosporidium Enterositlerin supranuumlkleer boumllgesinde intrasitoplazmik parazitofor
vakuolde yerleşir Dışkıyla sporlanmamış ookistler (8 ndash 10 microm) atılır 7 ndash 13 guumlnde
infeksiyoumlz hale gelir
bullSeyahat diyaresi (Nepal Haiti Peru Pakistan Meksika Endonezya Hindistan)
bullİmmuumln sistemi sağlam ve baskılanmış kişilerde diyare
Bulaş Fekal-oral İnk per 2-11 guumln
Ookistlerin eksistasyonu
sporozoitlerin ince barsak epitel huumlcrelerine girişi
İnsidans mevsimsel oumlzellik
ndash yağmurlu ve sıcak havada artış
Besin Kaynaklı Salgın
Guatemalarsquodan ithal ahududuya bağlı salgın (1994rsquote ilk 1400 kişi)
Salata ccedililek fesleğen marul
- Kontamine suyla insektisid hazırlama - Sulama
Geccedil bahar ve yaz
Su Kaynaklı İlk Salgın
Chicago ndash Hastane yurdunda kalan doktorlar arasında Su dağıtan tankerdeki pompa kaynaklı
Nepal ndash Şehir şebeke suyu kaynaklı (klora rağmen)
Sulu diyare sekretuar yapıda (1-3 hafta)
AIDSrsquote (12 haftaya kadar suumlren diyare
ekstraintestinal tutulum)
Kabızlık Yorgunluk Bulantı-kusma Abdominal kramp Duumlşuumlk ateş Kilo kaybı
İnce barsağın proksimal kısmı ndash D-ksiloz
emilim bozukluğu
Tr J Med Scien 1998 28 557-558
50 yaş kadın
30 yaş kadın MAF Otofloresans
62 yaş erkek
31 yaş erkek Uzun suumlren diyare hafif ateş Alerji nedeniyleTMP-SMX tedavisi almamış Albendazol Cyclospora Reiter Sendromunda tetiği ccedileken neden mi
58 yaş erkek Diyare hafif ateş Tuumlm ailede diyare Guatemalarsquodan gelmiş ahududu ile yapılmış tatlı yeme oumlykuumlsuuml Cyclosporanın induumlklediği immuumln cevap GBS lsquoa yol accedilmış olabilir mi
MAF Konsantrasyon
Santrifuumlj (10 dk 500x g) Dekolarizasyon (1 H2SO4)
Ccediloklu dışkı oumlrneği duodenal aspirat biyopsi
Sarı ok Cyclospora Kırmızı ok Cryptosporidium
Safranin Turuncu-kırmızı
boyanma
Otofloresans 450-490 nm yeşil 365 nm mavi
Molekuumller Tanı
bullPCR Sporlanmış ve sporlanmamış ookistleri ayırt edemediğinden Epidemiyolojik ccedilalışmalarda kullanım kısıtlı
Eimeria ile ccedilapraz amplifikasyon
bullRT-PCR
Cystoisospora belli
İlk kez 1860 (Virchow)
Tropikal ve subtropikal boumllgeler
Distal duodenumun ve proksimal jejunumun epitelyal huumlcrelerinde
gelişim
Dışkıda immatuumlr ookist
Elipsoidal ookist (20 ndash 30 microm uzunluk 10 ndash 19 microm genişlik)
Olgun ookistler ile fekal-oral bulaş
İnk per 6-7 guumln Epitel huumlcrelerinde aseksuumlel
ve seksuumlel uumlreme Dışkı ile atılan ookist 24-48 saat infektif değil
Normal bireylerde hafif gastrointestinal semptomlar
Seyahat diyaresi Sulu diyare Karın ağrısı Kilo kaybı Malabsorbsiyonu Steatore (Giardiasisi taklit) Periferal eozinofili AIDSrsquote şiddetli ilerleyici tipte
enterokolit ekstraintestinal tutulum (Lenf
nodu safra kesesi) Kronik intermitan
enfeksiyonlarda eozinofili varlığında akla gelmeli
Intestinal protozoa and helminths in the peoples of Western (Anatolia) Turkey
Kuntz RE Lawless DK Langbehn HR Am J Trop Med Hyg 1958 May7(3)298-301 349 asker dışkısında araştırılmış
Yurdumuzda ilk defa rastladığımız iki Isosporiasis belli vakası
Toumlreci K Buumlget E İst Tıp Fak Mecm 1976 39 578-580
7 yaş Akc tbc olgu 12 yaş diyare
32 yaş erkek 10 yıl oumlnce transplant
27 yaş erkek 5 yıl oumlnce transplant
12 yaş erkek Koumly taraması sırasında saptanmış
Dışkı (Ccediloğaltma)
Biyopsi materyali
Bazen dışkı (-) biyopsi (+)
MAF ile ookistler Otofloresans
Charcot-Leyden kristalleri
Microsporidia
Microsporidia İlk insan enfeksiyonu 1959 1959-1985 arası 10 olgu
bildirilmiş
Zorunlu intraseluumller
Basit oumlkaryotik organizma Mitokondrigolgi membranı
peroksizom yok Mantarlara daha yakın
İntestinal infeksiyonlara yol accedilan cinsler
Enterocytozoon Enterocytozoon bieneusi İnce
barsakta enterositleri infekte eder sitoplazmada ccediloğalır
Encephalitozoon Encephalitozoon intestinalis Epitelyal endotelyal huumlcreler fibroblast
makrofajları infekte eder Parazitofor vakuolde ccediloğalır
CD4 lt 100 huumlcre mm3
Cryptosporidium ile birlikte kronik diyare Latent infeksiyonun reaktivasyonu
AIDSrsquoli hastalarda Bağırsak epitel huumlcrelerin altına invazyon
Kansız mukussuz şiddetli diyare Kilo kaybı D-ksiloz Vitamin B12 malabsorbsiyonu
ekstraintestinal enfeksiyon
Sindirim yolu ile sporların
(15 ndash 2 microm) alınması
İnhalasyon İnfektif sporların polar
tuumlbuumll aracılığı ile konak huumlcre sitoplazmasına girişi
İnfektif sporların dışkı ile atılması
Enterocytozoon bieneusi
Encephalitozoon intestinalis (septata intestinalis)
Su ve besin kaynaklı salgınlar
33 yaş erkek Şiddetli diyare solunum sistemi şikayetleri Dışkıda Microsporidia sporları Cryptosporidium ookistleri (MAF Modifiye Trikrom) Balgamda Cryptosporidium ookistleri Kardiyopulmoner arrest
Microsporidia Tanı Mikroskobik inceleme
bullWeberrsquoin Modifiye Trichrome Boyama youmlntemi bullRyan Modifiye Trichrome Boyası bullAsit-Fast Trichrome boyası bullGram-Chromotrope bullFluoresan boyalar (Calcofluor beyazıUvitex2B)
Dışkıda antijen aranması ( ELISA IFAT)
TEM
Molekuumller tanı
Dışkı iccedilin birden fazla tanı youmlntemi uygulanmalıdır
Zenginleştirme youmlntemi taze dışkıda tercih edilmez spor sayısında azalmaya yol accedilar
5-10 formolluuml dışkı 10 dakika 500grsquode santrifuumlj spor saptanma olasılığını arttırır
Santrifuumlj oumlncesi mukolitik ajan 11 10 KOH kromotrop 2R boyanma duyarlılığında artış
Microsporidia Tanı
Weberrsquoin Modifiye Trichrome Boyası
bullSaf metanol 5 dakika bullChromotrope 2R 90 dakika bullAsit-alkol 10 saniye bull95rsquolik etanol 5 dakika bull100rsquoluumlk etanol 10 dakika bull100rsquoluumlk etanol 10 dakika bullSaf ksilen 10 dakika
Boya sporlara ccedilok zor girdiği iccedilin yoğun Chromotrope 2R kullanılır
Fluoresan Boyalar
Calcofluor White Uvitex 2B
Spor duvarının endospor tabakasındaki kitine bağlanarak mavi-beyaz fluoresan verir
Kitin iccedileren diğer mikroorganizmalar oumlzellikle mantar sporları da bu boyalarla boyanabildiklerinden ayırıcı tanı oumlnemlidir
Calcofluor White Boyama Youmlntemi Etil-asetat ccediloumlktuumlrme youmlntemi sonrası yayma
bullSaf metanol 10 dakika fiksasyon
bull1 damla Calcofluor 5 dakika
bullPBS ile 1-2 saniye yıkanır
bullEvans Blue 30 saniye
Modifiye trikrom veya TEM ile doğrulama oumlnerilir
IFA (indirect immunofluorescence assay)
Enterocytozoon bieneusi Encephalitozoon intestinalis
anti-Enterocytozoon bieneusi monoclonal antikor anti-Encephalitozoon intestinalis monoclonal antikor
Dışkıda antijen aranması
Strongyloides stercoralis
Strongyloides stercoralis İlk kez 1876 yılında Vietnamrsquodan doumlnen ishalli askerlerin dışkılarında Tropikal boumllgelerde daha sık
Strongyloidosisrsquoe sebep olan intestinal bir nematod
30-100 milyon kişi enfekte
Oumlzellikle bağışıklık sistemi baskılanmış kişilerde oumlluumlme neden olabilir
kontamine toprakta ya da sularda bulunan enfektif larvaların deriden vuumlcuda girmesi
Strongyloides stercoralis Klinik
Asemptomatik en sık
İştahsızlık diyare abdominal ağrı vs Malabsorbsiyon obstruumlksiyon
Larvaların akciğer goumlccediluuml Pulmoner
semptomlar (Loumlffler Sendromu)
Deriye penetre olduğu boumllgelerde kaşıntılı ve papuumller eritematoumlz doumlkuumlntuumller ldquolarva currensrdquo
Eozinofili tek bulgu olabilir
Strongyloides stercoralis
İmmuumlnitesi baskılanmış kişilerde dissemine enfeksiyona ve
hiperenfeksiyon sendromuna yol accedilabilir
Hiperenfeksiyon sendromu bağırsak iccedilindeki filariform
larvaların sayısının aşırı artışı başta akciğerler olmak uumlzere bağırsak dışı organlara goumlccediluuml
Dissemine enfeksiyon larvaların beyin gibi normal yaşam doumlnguumlsuuml dışındaki organlara goumlccediluuml
Bağışıklığı baskılayacak ilaccedil kullanılan her hastada oumlnceden Strongyloides araştırılmalıdır
Strongyloides stercoralis Tanı
İnatccedilı diyare
Eozinofili
Dışkı duodenum sıvısı balgam larvaların goumlruumllmesi
Dışkıda larva goumlzlenmesi (yumurta nadiren izlenir)
Kancalı kurt larvaları ile morfolojik olarak benzerlik goumlsterir
Strongyloides stercoralis tanı
Strongyloides stercoralis Tanı
Ardışık 3 dışkı oumlrneği Duyarlılık 50
Ardışık 7 dışkı oumlrneği Duyarlılık ~100
Oumlzel yoğunlaştırma youmlntemleri uygulanabilir (Baerman Haradi-Mori )
Agar kuumlltuumlr youmlntemi
Baermann Tekniği
bullAz sayıda parazit iccedileren dışkı ve toprakta larva incelenmesinde kullanılır
bullHuni iccedilerisine yerleştirilen taze dışkıda bulunan larvalar dışkıyı terkedip alt kısımda toplanırlar
bullFazla miktar dışkı kullanılabilir
bullAz larva bulunan hafif enfeksiyonlarda larva saptama şansı yuumlksektir
Harado-Mori Filtre Youmlntemi
bullTuumlpte filtre kağıdı youmlntemi
bullTaze dışkı gerekir
bullDışkı ilave edilen filtre kağıdı ve kağıdın konduğu dibinde su bulunan tuumlp kullanılır
bullNematod yumurtaları accedilılarak larvalar gelişir ve suya ilerler
Agar Plak Kuumlltuumlr Youmlntemi bullDiğer youmlntemlerden daha duyarlıdır
bullTaze dışkı agar plağına ekilerek iki guumln oda sıcaklığında tutulur
bullLarva agar uumlzerinde hareket ederken bakterileri de taşır ve goumlruumlnuumlr izler oluşur
bullMikroskopla incelenerek larva varlığı goumlzlenir
bull Doğrulama iccedilin plaklar 10 formalinle yıkanır ve sediment ıslak preparat şeklinde incelenir
Duodenal aspirasyon String kapsuumll metodu (enterotest) Dissemine enfeksiyonda balgam ya da BAL oumlrneği
TEŞEKKUumlRLER
Safranin boyama youmlntemi
Direkt Floresan Antikor Testi
Monoklonal antikorlar ile reaksiyona giren parazit antijeninin floresansının saptanması ile tanı konmaktadır
Yuumlksek duyarlılık oumlzguumllluumlk ndash referans test
CryptosporidiumGiardia DFA Kit -Hızlı 30 dakikada sonuccedil -Boyama youmlntemlerinden ve EIArsquoden daha duyarlı
Direkt Floresan Antikor Testi
Sarı ok Cryptosporidium Kırmızı Giardia
Cyclospora cayetanensis
1979 (Ashford) Mavi ndash yeşil alg benzeri organizma Cyanobacterium benzeri organizma Buumlyuumlk Cryptosporidium Enterositlerin supranuumlkleer boumllgesinde intrasitoplazmik parazitofor
vakuolde yerleşir Dışkıyla sporlanmamış ookistler (8 ndash 10 microm) atılır 7 ndash 13 guumlnde
infeksiyoumlz hale gelir
bullSeyahat diyaresi (Nepal Haiti Peru Pakistan Meksika Endonezya Hindistan)
bullİmmuumln sistemi sağlam ve baskılanmış kişilerde diyare
Bulaş Fekal-oral İnk per 2-11 guumln
Ookistlerin eksistasyonu
sporozoitlerin ince barsak epitel huumlcrelerine girişi
İnsidans mevsimsel oumlzellik
ndash yağmurlu ve sıcak havada artış
Besin Kaynaklı Salgın
Guatemalarsquodan ithal ahududuya bağlı salgın (1994rsquote ilk 1400 kişi)
Salata ccedililek fesleğen marul
- Kontamine suyla insektisid hazırlama - Sulama
Geccedil bahar ve yaz
Su Kaynaklı İlk Salgın
Chicago ndash Hastane yurdunda kalan doktorlar arasında Su dağıtan tankerdeki pompa kaynaklı
Nepal ndash Şehir şebeke suyu kaynaklı (klora rağmen)
Sulu diyare sekretuar yapıda (1-3 hafta)
AIDSrsquote (12 haftaya kadar suumlren diyare
ekstraintestinal tutulum)
Kabızlık Yorgunluk Bulantı-kusma Abdominal kramp Duumlşuumlk ateş Kilo kaybı
İnce barsağın proksimal kısmı ndash D-ksiloz
emilim bozukluğu
Tr J Med Scien 1998 28 557-558
50 yaş kadın
30 yaş kadın MAF Otofloresans
62 yaş erkek
31 yaş erkek Uzun suumlren diyare hafif ateş Alerji nedeniyleTMP-SMX tedavisi almamış Albendazol Cyclospora Reiter Sendromunda tetiği ccedileken neden mi
58 yaş erkek Diyare hafif ateş Tuumlm ailede diyare Guatemalarsquodan gelmiş ahududu ile yapılmış tatlı yeme oumlykuumlsuuml Cyclosporanın induumlklediği immuumln cevap GBS lsquoa yol accedilmış olabilir mi
MAF Konsantrasyon
Santrifuumlj (10 dk 500x g) Dekolarizasyon (1 H2SO4)
Ccediloklu dışkı oumlrneği duodenal aspirat biyopsi
Sarı ok Cyclospora Kırmızı ok Cryptosporidium
Safranin Turuncu-kırmızı
boyanma
Otofloresans 450-490 nm yeşil 365 nm mavi
Molekuumller Tanı
bullPCR Sporlanmış ve sporlanmamış ookistleri ayırt edemediğinden Epidemiyolojik ccedilalışmalarda kullanım kısıtlı
Eimeria ile ccedilapraz amplifikasyon
bullRT-PCR
Cystoisospora belli
İlk kez 1860 (Virchow)
Tropikal ve subtropikal boumllgeler
Distal duodenumun ve proksimal jejunumun epitelyal huumlcrelerinde
gelişim
Dışkıda immatuumlr ookist
Elipsoidal ookist (20 ndash 30 microm uzunluk 10 ndash 19 microm genişlik)
Olgun ookistler ile fekal-oral bulaş
İnk per 6-7 guumln Epitel huumlcrelerinde aseksuumlel
ve seksuumlel uumlreme Dışkı ile atılan ookist 24-48 saat infektif değil
Normal bireylerde hafif gastrointestinal semptomlar
Seyahat diyaresi Sulu diyare Karın ağrısı Kilo kaybı Malabsorbsiyonu Steatore (Giardiasisi taklit) Periferal eozinofili AIDSrsquote şiddetli ilerleyici tipte
enterokolit ekstraintestinal tutulum (Lenf
nodu safra kesesi) Kronik intermitan
enfeksiyonlarda eozinofili varlığında akla gelmeli
Intestinal protozoa and helminths in the peoples of Western (Anatolia) Turkey
Kuntz RE Lawless DK Langbehn HR Am J Trop Med Hyg 1958 May7(3)298-301 349 asker dışkısında araştırılmış
Yurdumuzda ilk defa rastladığımız iki Isosporiasis belli vakası
Toumlreci K Buumlget E İst Tıp Fak Mecm 1976 39 578-580
7 yaş Akc tbc olgu 12 yaş diyare
32 yaş erkek 10 yıl oumlnce transplant
27 yaş erkek 5 yıl oumlnce transplant
12 yaş erkek Koumly taraması sırasında saptanmış
Dışkı (Ccediloğaltma)
Biyopsi materyali
Bazen dışkı (-) biyopsi (+)
MAF ile ookistler Otofloresans
Charcot-Leyden kristalleri
Microsporidia
Microsporidia İlk insan enfeksiyonu 1959 1959-1985 arası 10 olgu
bildirilmiş
Zorunlu intraseluumller
Basit oumlkaryotik organizma Mitokondrigolgi membranı
peroksizom yok Mantarlara daha yakın
İntestinal infeksiyonlara yol accedilan cinsler
Enterocytozoon Enterocytozoon bieneusi İnce
barsakta enterositleri infekte eder sitoplazmada ccediloğalır
Encephalitozoon Encephalitozoon intestinalis Epitelyal endotelyal huumlcreler fibroblast
makrofajları infekte eder Parazitofor vakuolde ccediloğalır
CD4 lt 100 huumlcre mm3
Cryptosporidium ile birlikte kronik diyare Latent infeksiyonun reaktivasyonu
AIDSrsquoli hastalarda Bağırsak epitel huumlcrelerin altına invazyon
Kansız mukussuz şiddetli diyare Kilo kaybı D-ksiloz Vitamin B12 malabsorbsiyonu
ekstraintestinal enfeksiyon
Sindirim yolu ile sporların
(15 ndash 2 microm) alınması
İnhalasyon İnfektif sporların polar
tuumlbuumll aracılığı ile konak huumlcre sitoplazmasına girişi
İnfektif sporların dışkı ile atılması
Enterocytozoon bieneusi
Encephalitozoon intestinalis (septata intestinalis)
Su ve besin kaynaklı salgınlar
33 yaş erkek Şiddetli diyare solunum sistemi şikayetleri Dışkıda Microsporidia sporları Cryptosporidium ookistleri (MAF Modifiye Trikrom) Balgamda Cryptosporidium ookistleri Kardiyopulmoner arrest
Microsporidia Tanı Mikroskobik inceleme
bullWeberrsquoin Modifiye Trichrome Boyama youmlntemi bullRyan Modifiye Trichrome Boyası bullAsit-Fast Trichrome boyası bullGram-Chromotrope bullFluoresan boyalar (Calcofluor beyazıUvitex2B)
Dışkıda antijen aranması ( ELISA IFAT)
TEM
Molekuumller tanı
Dışkı iccedilin birden fazla tanı youmlntemi uygulanmalıdır
Zenginleştirme youmlntemi taze dışkıda tercih edilmez spor sayısında azalmaya yol accedilar
5-10 formolluuml dışkı 10 dakika 500grsquode santrifuumlj spor saptanma olasılığını arttırır
Santrifuumlj oumlncesi mukolitik ajan 11 10 KOH kromotrop 2R boyanma duyarlılığında artış
Microsporidia Tanı
Weberrsquoin Modifiye Trichrome Boyası
bullSaf metanol 5 dakika bullChromotrope 2R 90 dakika bullAsit-alkol 10 saniye bull95rsquolik etanol 5 dakika bull100rsquoluumlk etanol 10 dakika bull100rsquoluumlk etanol 10 dakika bullSaf ksilen 10 dakika
Boya sporlara ccedilok zor girdiği iccedilin yoğun Chromotrope 2R kullanılır
Fluoresan Boyalar
Calcofluor White Uvitex 2B
Spor duvarının endospor tabakasındaki kitine bağlanarak mavi-beyaz fluoresan verir
Kitin iccedileren diğer mikroorganizmalar oumlzellikle mantar sporları da bu boyalarla boyanabildiklerinden ayırıcı tanı oumlnemlidir
Calcofluor White Boyama Youmlntemi Etil-asetat ccediloumlktuumlrme youmlntemi sonrası yayma
bullSaf metanol 10 dakika fiksasyon
bull1 damla Calcofluor 5 dakika
bullPBS ile 1-2 saniye yıkanır
bullEvans Blue 30 saniye
Modifiye trikrom veya TEM ile doğrulama oumlnerilir
IFA (indirect immunofluorescence assay)
Enterocytozoon bieneusi Encephalitozoon intestinalis
anti-Enterocytozoon bieneusi monoclonal antikor anti-Encephalitozoon intestinalis monoclonal antikor
Dışkıda antijen aranması
Strongyloides stercoralis
Strongyloides stercoralis İlk kez 1876 yılında Vietnamrsquodan doumlnen ishalli askerlerin dışkılarında Tropikal boumllgelerde daha sık
Strongyloidosisrsquoe sebep olan intestinal bir nematod
30-100 milyon kişi enfekte
Oumlzellikle bağışıklık sistemi baskılanmış kişilerde oumlluumlme neden olabilir
kontamine toprakta ya da sularda bulunan enfektif larvaların deriden vuumlcuda girmesi
Strongyloides stercoralis Klinik
Asemptomatik en sık
İştahsızlık diyare abdominal ağrı vs Malabsorbsiyon obstruumlksiyon
Larvaların akciğer goumlccediluuml Pulmoner
semptomlar (Loumlffler Sendromu)
Deriye penetre olduğu boumllgelerde kaşıntılı ve papuumller eritematoumlz doumlkuumlntuumller ldquolarva currensrdquo
Eozinofili tek bulgu olabilir
Strongyloides stercoralis
İmmuumlnitesi baskılanmış kişilerde dissemine enfeksiyona ve
hiperenfeksiyon sendromuna yol accedilabilir
Hiperenfeksiyon sendromu bağırsak iccedilindeki filariform
larvaların sayısının aşırı artışı başta akciğerler olmak uumlzere bağırsak dışı organlara goumlccediluuml
Dissemine enfeksiyon larvaların beyin gibi normal yaşam doumlnguumlsuuml dışındaki organlara goumlccediluuml
Bağışıklığı baskılayacak ilaccedil kullanılan her hastada oumlnceden Strongyloides araştırılmalıdır
Strongyloides stercoralis Tanı
İnatccedilı diyare
Eozinofili
Dışkı duodenum sıvısı balgam larvaların goumlruumllmesi
Dışkıda larva goumlzlenmesi (yumurta nadiren izlenir)
Kancalı kurt larvaları ile morfolojik olarak benzerlik goumlsterir
Strongyloides stercoralis tanı
Strongyloides stercoralis Tanı
Ardışık 3 dışkı oumlrneği Duyarlılık 50
Ardışık 7 dışkı oumlrneği Duyarlılık ~100
Oumlzel yoğunlaştırma youmlntemleri uygulanabilir (Baerman Haradi-Mori )
Agar kuumlltuumlr youmlntemi
Baermann Tekniği
bullAz sayıda parazit iccedileren dışkı ve toprakta larva incelenmesinde kullanılır
bullHuni iccedilerisine yerleştirilen taze dışkıda bulunan larvalar dışkıyı terkedip alt kısımda toplanırlar
bullFazla miktar dışkı kullanılabilir
bullAz larva bulunan hafif enfeksiyonlarda larva saptama şansı yuumlksektir
Harado-Mori Filtre Youmlntemi
bullTuumlpte filtre kağıdı youmlntemi
bullTaze dışkı gerekir
bullDışkı ilave edilen filtre kağıdı ve kağıdın konduğu dibinde su bulunan tuumlp kullanılır
bullNematod yumurtaları accedilılarak larvalar gelişir ve suya ilerler
Agar Plak Kuumlltuumlr Youmlntemi bullDiğer youmlntemlerden daha duyarlıdır
bullTaze dışkı agar plağına ekilerek iki guumln oda sıcaklığında tutulur
bullLarva agar uumlzerinde hareket ederken bakterileri de taşır ve goumlruumlnuumlr izler oluşur
bullMikroskopla incelenerek larva varlığı goumlzlenir
bull Doğrulama iccedilin plaklar 10 formalinle yıkanır ve sediment ıslak preparat şeklinde incelenir
Duodenal aspirasyon String kapsuumll metodu (enterotest) Dissemine enfeksiyonda balgam ya da BAL oumlrneği
TEŞEKKUumlRLER
Direkt Floresan Antikor Testi
Monoklonal antikorlar ile reaksiyona giren parazit antijeninin floresansının saptanması ile tanı konmaktadır
Yuumlksek duyarlılık oumlzguumllluumlk ndash referans test
CryptosporidiumGiardia DFA Kit -Hızlı 30 dakikada sonuccedil -Boyama youmlntemlerinden ve EIArsquoden daha duyarlı
Direkt Floresan Antikor Testi
Sarı ok Cryptosporidium Kırmızı Giardia
Cyclospora cayetanensis
1979 (Ashford) Mavi ndash yeşil alg benzeri organizma Cyanobacterium benzeri organizma Buumlyuumlk Cryptosporidium Enterositlerin supranuumlkleer boumllgesinde intrasitoplazmik parazitofor
vakuolde yerleşir Dışkıyla sporlanmamış ookistler (8 ndash 10 microm) atılır 7 ndash 13 guumlnde
infeksiyoumlz hale gelir
bullSeyahat diyaresi (Nepal Haiti Peru Pakistan Meksika Endonezya Hindistan)
bullİmmuumln sistemi sağlam ve baskılanmış kişilerde diyare
Bulaş Fekal-oral İnk per 2-11 guumln
Ookistlerin eksistasyonu
sporozoitlerin ince barsak epitel huumlcrelerine girişi
İnsidans mevsimsel oumlzellik
ndash yağmurlu ve sıcak havada artış
Besin Kaynaklı Salgın
Guatemalarsquodan ithal ahududuya bağlı salgın (1994rsquote ilk 1400 kişi)
Salata ccedililek fesleğen marul
- Kontamine suyla insektisid hazırlama - Sulama
Geccedil bahar ve yaz
Su Kaynaklı İlk Salgın
Chicago ndash Hastane yurdunda kalan doktorlar arasında Su dağıtan tankerdeki pompa kaynaklı
Nepal ndash Şehir şebeke suyu kaynaklı (klora rağmen)
Sulu diyare sekretuar yapıda (1-3 hafta)
AIDSrsquote (12 haftaya kadar suumlren diyare
ekstraintestinal tutulum)
Kabızlık Yorgunluk Bulantı-kusma Abdominal kramp Duumlşuumlk ateş Kilo kaybı
İnce barsağın proksimal kısmı ndash D-ksiloz
emilim bozukluğu
Tr J Med Scien 1998 28 557-558
50 yaş kadın
30 yaş kadın MAF Otofloresans
62 yaş erkek
31 yaş erkek Uzun suumlren diyare hafif ateş Alerji nedeniyleTMP-SMX tedavisi almamış Albendazol Cyclospora Reiter Sendromunda tetiği ccedileken neden mi
58 yaş erkek Diyare hafif ateş Tuumlm ailede diyare Guatemalarsquodan gelmiş ahududu ile yapılmış tatlı yeme oumlykuumlsuuml Cyclosporanın induumlklediği immuumln cevap GBS lsquoa yol accedilmış olabilir mi
MAF Konsantrasyon
Santrifuumlj (10 dk 500x g) Dekolarizasyon (1 H2SO4)
Ccediloklu dışkı oumlrneği duodenal aspirat biyopsi
Sarı ok Cyclospora Kırmızı ok Cryptosporidium
Safranin Turuncu-kırmızı
boyanma
Otofloresans 450-490 nm yeşil 365 nm mavi
Molekuumller Tanı
bullPCR Sporlanmış ve sporlanmamış ookistleri ayırt edemediğinden Epidemiyolojik ccedilalışmalarda kullanım kısıtlı
Eimeria ile ccedilapraz amplifikasyon
bullRT-PCR
Cystoisospora belli
İlk kez 1860 (Virchow)
Tropikal ve subtropikal boumllgeler
Distal duodenumun ve proksimal jejunumun epitelyal huumlcrelerinde
gelişim
Dışkıda immatuumlr ookist
Elipsoidal ookist (20 ndash 30 microm uzunluk 10 ndash 19 microm genişlik)
Olgun ookistler ile fekal-oral bulaş
İnk per 6-7 guumln Epitel huumlcrelerinde aseksuumlel
ve seksuumlel uumlreme Dışkı ile atılan ookist 24-48 saat infektif değil
Normal bireylerde hafif gastrointestinal semptomlar
Seyahat diyaresi Sulu diyare Karın ağrısı Kilo kaybı Malabsorbsiyonu Steatore (Giardiasisi taklit) Periferal eozinofili AIDSrsquote şiddetli ilerleyici tipte
enterokolit ekstraintestinal tutulum (Lenf
nodu safra kesesi) Kronik intermitan
enfeksiyonlarda eozinofili varlığında akla gelmeli
Intestinal protozoa and helminths in the peoples of Western (Anatolia) Turkey
Kuntz RE Lawless DK Langbehn HR Am J Trop Med Hyg 1958 May7(3)298-301 349 asker dışkısında araştırılmış
Yurdumuzda ilk defa rastladığımız iki Isosporiasis belli vakası
Toumlreci K Buumlget E İst Tıp Fak Mecm 1976 39 578-580
7 yaş Akc tbc olgu 12 yaş diyare
32 yaş erkek 10 yıl oumlnce transplant
27 yaş erkek 5 yıl oumlnce transplant
12 yaş erkek Koumly taraması sırasında saptanmış
Dışkı (Ccediloğaltma)
Biyopsi materyali
Bazen dışkı (-) biyopsi (+)
MAF ile ookistler Otofloresans
Charcot-Leyden kristalleri
Microsporidia
Microsporidia İlk insan enfeksiyonu 1959 1959-1985 arası 10 olgu
bildirilmiş
Zorunlu intraseluumller
Basit oumlkaryotik organizma Mitokondrigolgi membranı
peroksizom yok Mantarlara daha yakın
İntestinal infeksiyonlara yol accedilan cinsler
Enterocytozoon Enterocytozoon bieneusi İnce
barsakta enterositleri infekte eder sitoplazmada ccediloğalır
Encephalitozoon Encephalitozoon intestinalis Epitelyal endotelyal huumlcreler fibroblast
makrofajları infekte eder Parazitofor vakuolde ccediloğalır
CD4 lt 100 huumlcre mm3
Cryptosporidium ile birlikte kronik diyare Latent infeksiyonun reaktivasyonu
AIDSrsquoli hastalarda Bağırsak epitel huumlcrelerin altına invazyon
Kansız mukussuz şiddetli diyare Kilo kaybı D-ksiloz Vitamin B12 malabsorbsiyonu
ekstraintestinal enfeksiyon
Sindirim yolu ile sporların
(15 ndash 2 microm) alınması
İnhalasyon İnfektif sporların polar
tuumlbuumll aracılığı ile konak huumlcre sitoplazmasına girişi
İnfektif sporların dışkı ile atılması
Enterocytozoon bieneusi
Encephalitozoon intestinalis (septata intestinalis)
Su ve besin kaynaklı salgınlar
33 yaş erkek Şiddetli diyare solunum sistemi şikayetleri Dışkıda Microsporidia sporları Cryptosporidium ookistleri (MAF Modifiye Trikrom) Balgamda Cryptosporidium ookistleri Kardiyopulmoner arrest
Microsporidia Tanı Mikroskobik inceleme
bullWeberrsquoin Modifiye Trichrome Boyama youmlntemi bullRyan Modifiye Trichrome Boyası bullAsit-Fast Trichrome boyası bullGram-Chromotrope bullFluoresan boyalar (Calcofluor beyazıUvitex2B)
Dışkıda antijen aranması ( ELISA IFAT)
TEM
Molekuumller tanı
Dışkı iccedilin birden fazla tanı youmlntemi uygulanmalıdır
Zenginleştirme youmlntemi taze dışkıda tercih edilmez spor sayısında azalmaya yol accedilar
5-10 formolluuml dışkı 10 dakika 500grsquode santrifuumlj spor saptanma olasılığını arttırır
Santrifuumlj oumlncesi mukolitik ajan 11 10 KOH kromotrop 2R boyanma duyarlılığında artış
Microsporidia Tanı
Weberrsquoin Modifiye Trichrome Boyası
bullSaf metanol 5 dakika bullChromotrope 2R 90 dakika bullAsit-alkol 10 saniye bull95rsquolik etanol 5 dakika bull100rsquoluumlk etanol 10 dakika bull100rsquoluumlk etanol 10 dakika bullSaf ksilen 10 dakika
Boya sporlara ccedilok zor girdiği iccedilin yoğun Chromotrope 2R kullanılır
Fluoresan Boyalar
Calcofluor White Uvitex 2B
Spor duvarının endospor tabakasındaki kitine bağlanarak mavi-beyaz fluoresan verir
Kitin iccedileren diğer mikroorganizmalar oumlzellikle mantar sporları da bu boyalarla boyanabildiklerinden ayırıcı tanı oumlnemlidir
Calcofluor White Boyama Youmlntemi Etil-asetat ccediloumlktuumlrme youmlntemi sonrası yayma
bullSaf metanol 10 dakika fiksasyon
bull1 damla Calcofluor 5 dakika
bullPBS ile 1-2 saniye yıkanır
bullEvans Blue 30 saniye
Modifiye trikrom veya TEM ile doğrulama oumlnerilir
IFA (indirect immunofluorescence assay)
Enterocytozoon bieneusi Encephalitozoon intestinalis
anti-Enterocytozoon bieneusi monoclonal antikor anti-Encephalitozoon intestinalis monoclonal antikor
Dışkıda antijen aranması
Strongyloides stercoralis
Strongyloides stercoralis İlk kez 1876 yılında Vietnamrsquodan doumlnen ishalli askerlerin dışkılarında Tropikal boumllgelerde daha sık
Strongyloidosisrsquoe sebep olan intestinal bir nematod
30-100 milyon kişi enfekte
Oumlzellikle bağışıklık sistemi baskılanmış kişilerde oumlluumlme neden olabilir
kontamine toprakta ya da sularda bulunan enfektif larvaların deriden vuumlcuda girmesi
Strongyloides stercoralis Klinik
Asemptomatik en sık
İştahsızlık diyare abdominal ağrı vs Malabsorbsiyon obstruumlksiyon
Larvaların akciğer goumlccediluuml Pulmoner
semptomlar (Loumlffler Sendromu)
Deriye penetre olduğu boumllgelerde kaşıntılı ve papuumller eritematoumlz doumlkuumlntuumller ldquolarva currensrdquo
Eozinofili tek bulgu olabilir
Strongyloides stercoralis
İmmuumlnitesi baskılanmış kişilerde dissemine enfeksiyona ve
hiperenfeksiyon sendromuna yol accedilabilir
Hiperenfeksiyon sendromu bağırsak iccedilindeki filariform
larvaların sayısının aşırı artışı başta akciğerler olmak uumlzere bağırsak dışı organlara goumlccediluuml
Dissemine enfeksiyon larvaların beyin gibi normal yaşam doumlnguumlsuuml dışındaki organlara goumlccediluuml
Bağışıklığı baskılayacak ilaccedil kullanılan her hastada oumlnceden Strongyloides araştırılmalıdır
Strongyloides stercoralis Tanı
İnatccedilı diyare
Eozinofili
Dışkı duodenum sıvısı balgam larvaların goumlruumllmesi
Dışkıda larva goumlzlenmesi (yumurta nadiren izlenir)
Kancalı kurt larvaları ile morfolojik olarak benzerlik goumlsterir
Strongyloides stercoralis tanı
Strongyloides stercoralis Tanı
Ardışık 3 dışkı oumlrneği Duyarlılık 50
Ardışık 7 dışkı oumlrneği Duyarlılık ~100
Oumlzel yoğunlaştırma youmlntemleri uygulanabilir (Baerman Haradi-Mori )
Agar kuumlltuumlr youmlntemi
Baermann Tekniği
bullAz sayıda parazit iccedileren dışkı ve toprakta larva incelenmesinde kullanılır
bullHuni iccedilerisine yerleştirilen taze dışkıda bulunan larvalar dışkıyı terkedip alt kısımda toplanırlar
bullFazla miktar dışkı kullanılabilir
bullAz larva bulunan hafif enfeksiyonlarda larva saptama şansı yuumlksektir
Harado-Mori Filtre Youmlntemi
bullTuumlpte filtre kağıdı youmlntemi
bullTaze dışkı gerekir
bullDışkı ilave edilen filtre kağıdı ve kağıdın konduğu dibinde su bulunan tuumlp kullanılır
bullNematod yumurtaları accedilılarak larvalar gelişir ve suya ilerler
Agar Plak Kuumlltuumlr Youmlntemi bullDiğer youmlntemlerden daha duyarlıdır
bullTaze dışkı agar plağına ekilerek iki guumln oda sıcaklığında tutulur
bullLarva agar uumlzerinde hareket ederken bakterileri de taşır ve goumlruumlnuumlr izler oluşur
bullMikroskopla incelenerek larva varlığı goumlzlenir
bull Doğrulama iccedilin plaklar 10 formalinle yıkanır ve sediment ıslak preparat şeklinde incelenir
Duodenal aspirasyon String kapsuumll metodu (enterotest) Dissemine enfeksiyonda balgam ya da BAL oumlrneği
TEŞEKKUumlRLER
Direkt Floresan Antikor Testi
Sarı ok Cryptosporidium Kırmızı Giardia
Cyclospora cayetanensis
1979 (Ashford) Mavi ndash yeşil alg benzeri organizma Cyanobacterium benzeri organizma Buumlyuumlk Cryptosporidium Enterositlerin supranuumlkleer boumllgesinde intrasitoplazmik parazitofor
vakuolde yerleşir Dışkıyla sporlanmamış ookistler (8 ndash 10 microm) atılır 7 ndash 13 guumlnde
infeksiyoumlz hale gelir
bullSeyahat diyaresi (Nepal Haiti Peru Pakistan Meksika Endonezya Hindistan)
bullİmmuumln sistemi sağlam ve baskılanmış kişilerde diyare
Bulaş Fekal-oral İnk per 2-11 guumln
Ookistlerin eksistasyonu
sporozoitlerin ince barsak epitel huumlcrelerine girişi
İnsidans mevsimsel oumlzellik
ndash yağmurlu ve sıcak havada artış
Besin Kaynaklı Salgın
Guatemalarsquodan ithal ahududuya bağlı salgın (1994rsquote ilk 1400 kişi)
Salata ccedililek fesleğen marul
- Kontamine suyla insektisid hazırlama - Sulama
Geccedil bahar ve yaz
Su Kaynaklı İlk Salgın
Chicago ndash Hastane yurdunda kalan doktorlar arasında Su dağıtan tankerdeki pompa kaynaklı
Nepal ndash Şehir şebeke suyu kaynaklı (klora rağmen)
Sulu diyare sekretuar yapıda (1-3 hafta)
AIDSrsquote (12 haftaya kadar suumlren diyare
ekstraintestinal tutulum)
Kabızlık Yorgunluk Bulantı-kusma Abdominal kramp Duumlşuumlk ateş Kilo kaybı
İnce barsağın proksimal kısmı ndash D-ksiloz
emilim bozukluğu
Tr J Med Scien 1998 28 557-558
50 yaş kadın
30 yaş kadın MAF Otofloresans
62 yaş erkek
31 yaş erkek Uzun suumlren diyare hafif ateş Alerji nedeniyleTMP-SMX tedavisi almamış Albendazol Cyclospora Reiter Sendromunda tetiği ccedileken neden mi
58 yaş erkek Diyare hafif ateş Tuumlm ailede diyare Guatemalarsquodan gelmiş ahududu ile yapılmış tatlı yeme oumlykuumlsuuml Cyclosporanın induumlklediği immuumln cevap GBS lsquoa yol accedilmış olabilir mi
MAF Konsantrasyon
Santrifuumlj (10 dk 500x g) Dekolarizasyon (1 H2SO4)
Ccediloklu dışkı oumlrneği duodenal aspirat biyopsi
Sarı ok Cyclospora Kırmızı ok Cryptosporidium
Safranin Turuncu-kırmızı
boyanma
Otofloresans 450-490 nm yeşil 365 nm mavi
Molekuumller Tanı
bullPCR Sporlanmış ve sporlanmamış ookistleri ayırt edemediğinden Epidemiyolojik ccedilalışmalarda kullanım kısıtlı
Eimeria ile ccedilapraz amplifikasyon
bullRT-PCR
Cystoisospora belli
İlk kez 1860 (Virchow)
Tropikal ve subtropikal boumllgeler
Distal duodenumun ve proksimal jejunumun epitelyal huumlcrelerinde
gelişim
Dışkıda immatuumlr ookist
Elipsoidal ookist (20 ndash 30 microm uzunluk 10 ndash 19 microm genişlik)
Olgun ookistler ile fekal-oral bulaş
İnk per 6-7 guumln Epitel huumlcrelerinde aseksuumlel
ve seksuumlel uumlreme Dışkı ile atılan ookist 24-48 saat infektif değil
Normal bireylerde hafif gastrointestinal semptomlar
Seyahat diyaresi Sulu diyare Karın ağrısı Kilo kaybı Malabsorbsiyonu Steatore (Giardiasisi taklit) Periferal eozinofili AIDSrsquote şiddetli ilerleyici tipte
enterokolit ekstraintestinal tutulum (Lenf
nodu safra kesesi) Kronik intermitan
enfeksiyonlarda eozinofili varlığında akla gelmeli
Intestinal protozoa and helminths in the peoples of Western (Anatolia) Turkey
Kuntz RE Lawless DK Langbehn HR Am J Trop Med Hyg 1958 May7(3)298-301 349 asker dışkısında araştırılmış
Yurdumuzda ilk defa rastladığımız iki Isosporiasis belli vakası
Toumlreci K Buumlget E İst Tıp Fak Mecm 1976 39 578-580
7 yaş Akc tbc olgu 12 yaş diyare
32 yaş erkek 10 yıl oumlnce transplant
27 yaş erkek 5 yıl oumlnce transplant
12 yaş erkek Koumly taraması sırasında saptanmış
Dışkı (Ccediloğaltma)
Biyopsi materyali
Bazen dışkı (-) biyopsi (+)
MAF ile ookistler Otofloresans
Charcot-Leyden kristalleri
Microsporidia
Microsporidia İlk insan enfeksiyonu 1959 1959-1985 arası 10 olgu
bildirilmiş
Zorunlu intraseluumller
Basit oumlkaryotik organizma Mitokondrigolgi membranı
peroksizom yok Mantarlara daha yakın
İntestinal infeksiyonlara yol accedilan cinsler
Enterocytozoon Enterocytozoon bieneusi İnce
barsakta enterositleri infekte eder sitoplazmada ccediloğalır
Encephalitozoon Encephalitozoon intestinalis Epitelyal endotelyal huumlcreler fibroblast
makrofajları infekte eder Parazitofor vakuolde ccediloğalır
CD4 lt 100 huumlcre mm3
Cryptosporidium ile birlikte kronik diyare Latent infeksiyonun reaktivasyonu
AIDSrsquoli hastalarda Bağırsak epitel huumlcrelerin altına invazyon
Kansız mukussuz şiddetli diyare Kilo kaybı D-ksiloz Vitamin B12 malabsorbsiyonu
ekstraintestinal enfeksiyon
Sindirim yolu ile sporların
(15 ndash 2 microm) alınması
İnhalasyon İnfektif sporların polar
tuumlbuumll aracılığı ile konak huumlcre sitoplazmasına girişi
İnfektif sporların dışkı ile atılması
Enterocytozoon bieneusi
Encephalitozoon intestinalis (septata intestinalis)
Su ve besin kaynaklı salgınlar
33 yaş erkek Şiddetli diyare solunum sistemi şikayetleri Dışkıda Microsporidia sporları Cryptosporidium ookistleri (MAF Modifiye Trikrom) Balgamda Cryptosporidium ookistleri Kardiyopulmoner arrest
Microsporidia Tanı Mikroskobik inceleme
bullWeberrsquoin Modifiye Trichrome Boyama youmlntemi bullRyan Modifiye Trichrome Boyası bullAsit-Fast Trichrome boyası bullGram-Chromotrope bullFluoresan boyalar (Calcofluor beyazıUvitex2B)
Dışkıda antijen aranması ( ELISA IFAT)
TEM
Molekuumller tanı
Dışkı iccedilin birden fazla tanı youmlntemi uygulanmalıdır
Zenginleştirme youmlntemi taze dışkıda tercih edilmez spor sayısında azalmaya yol accedilar
5-10 formolluuml dışkı 10 dakika 500grsquode santrifuumlj spor saptanma olasılığını arttırır
Santrifuumlj oumlncesi mukolitik ajan 11 10 KOH kromotrop 2R boyanma duyarlılığında artış
Microsporidia Tanı
Weberrsquoin Modifiye Trichrome Boyası
bullSaf metanol 5 dakika bullChromotrope 2R 90 dakika bullAsit-alkol 10 saniye bull95rsquolik etanol 5 dakika bull100rsquoluumlk etanol 10 dakika bull100rsquoluumlk etanol 10 dakika bullSaf ksilen 10 dakika
Boya sporlara ccedilok zor girdiği iccedilin yoğun Chromotrope 2R kullanılır
Fluoresan Boyalar
Calcofluor White Uvitex 2B
Spor duvarının endospor tabakasındaki kitine bağlanarak mavi-beyaz fluoresan verir
Kitin iccedileren diğer mikroorganizmalar oumlzellikle mantar sporları da bu boyalarla boyanabildiklerinden ayırıcı tanı oumlnemlidir
Calcofluor White Boyama Youmlntemi Etil-asetat ccediloumlktuumlrme youmlntemi sonrası yayma
bullSaf metanol 10 dakika fiksasyon
bull1 damla Calcofluor 5 dakika
bullPBS ile 1-2 saniye yıkanır
bullEvans Blue 30 saniye
Modifiye trikrom veya TEM ile doğrulama oumlnerilir
IFA (indirect immunofluorescence assay)
Enterocytozoon bieneusi Encephalitozoon intestinalis
anti-Enterocytozoon bieneusi monoclonal antikor anti-Encephalitozoon intestinalis monoclonal antikor
Dışkıda antijen aranması
Strongyloides stercoralis
Strongyloides stercoralis İlk kez 1876 yılında Vietnamrsquodan doumlnen ishalli askerlerin dışkılarında Tropikal boumllgelerde daha sık
Strongyloidosisrsquoe sebep olan intestinal bir nematod
30-100 milyon kişi enfekte
Oumlzellikle bağışıklık sistemi baskılanmış kişilerde oumlluumlme neden olabilir
kontamine toprakta ya da sularda bulunan enfektif larvaların deriden vuumlcuda girmesi
Strongyloides stercoralis Klinik
Asemptomatik en sık
İştahsızlık diyare abdominal ağrı vs Malabsorbsiyon obstruumlksiyon
Larvaların akciğer goumlccediluuml Pulmoner
semptomlar (Loumlffler Sendromu)
Deriye penetre olduğu boumllgelerde kaşıntılı ve papuumller eritematoumlz doumlkuumlntuumller ldquolarva currensrdquo
Eozinofili tek bulgu olabilir
Strongyloides stercoralis
İmmuumlnitesi baskılanmış kişilerde dissemine enfeksiyona ve
hiperenfeksiyon sendromuna yol accedilabilir
Hiperenfeksiyon sendromu bağırsak iccedilindeki filariform
larvaların sayısının aşırı artışı başta akciğerler olmak uumlzere bağırsak dışı organlara goumlccediluuml
Dissemine enfeksiyon larvaların beyin gibi normal yaşam doumlnguumlsuuml dışındaki organlara goumlccediluuml
Bağışıklığı baskılayacak ilaccedil kullanılan her hastada oumlnceden Strongyloides araştırılmalıdır
Strongyloides stercoralis Tanı
İnatccedilı diyare
Eozinofili
Dışkı duodenum sıvısı balgam larvaların goumlruumllmesi
Dışkıda larva goumlzlenmesi (yumurta nadiren izlenir)
Kancalı kurt larvaları ile morfolojik olarak benzerlik goumlsterir
Strongyloides stercoralis tanı
Strongyloides stercoralis Tanı
Ardışık 3 dışkı oumlrneği Duyarlılık 50
Ardışık 7 dışkı oumlrneği Duyarlılık ~100
Oumlzel yoğunlaştırma youmlntemleri uygulanabilir (Baerman Haradi-Mori )
Agar kuumlltuumlr youmlntemi
Baermann Tekniği
bullAz sayıda parazit iccedileren dışkı ve toprakta larva incelenmesinde kullanılır
bullHuni iccedilerisine yerleştirilen taze dışkıda bulunan larvalar dışkıyı terkedip alt kısımda toplanırlar
bullFazla miktar dışkı kullanılabilir
bullAz larva bulunan hafif enfeksiyonlarda larva saptama şansı yuumlksektir
Harado-Mori Filtre Youmlntemi
bullTuumlpte filtre kağıdı youmlntemi
bullTaze dışkı gerekir
bullDışkı ilave edilen filtre kağıdı ve kağıdın konduğu dibinde su bulunan tuumlp kullanılır
bullNematod yumurtaları accedilılarak larvalar gelişir ve suya ilerler
Agar Plak Kuumlltuumlr Youmlntemi bullDiğer youmlntemlerden daha duyarlıdır
bullTaze dışkı agar plağına ekilerek iki guumln oda sıcaklığında tutulur
bullLarva agar uumlzerinde hareket ederken bakterileri de taşır ve goumlruumlnuumlr izler oluşur
bullMikroskopla incelenerek larva varlığı goumlzlenir
bull Doğrulama iccedilin plaklar 10 formalinle yıkanır ve sediment ıslak preparat şeklinde incelenir
Duodenal aspirasyon String kapsuumll metodu (enterotest) Dissemine enfeksiyonda balgam ya da BAL oumlrneği
TEŞEKKUumlRLER
Cyclospora cayetanensis
1979 (Ashford) Mavi ndash yeşil alg benzeri organizma Cyanobacterium benzeri organizma Buumlyuumlk Cryptosporidium Enterositlerin supranuumlkleer boumllgesinde intrasitoplazmik parazitofor
vakuolde yerleşir Dışkıyla sporlanmamış ookistler (8 ndash 10 microm) atılır 7 ndash 13 guumlnde
infeksiyoumlz hale gelir
bullSeyahat diyaresi (Nepal Haiti Peru Pakistan Meksika Endonezya Hindistan)
bullİmmuumln sistemi sağlam ve baskılanmış kişilerde diyare
Bulaş Fekal-oral İnk per 2-11 guumln
Ookistlerin eksistasyonu
sporozoitlerin ince barsak epitel huumlcrelerine girişi
İnsidans mevsimsel oumlzellik
ndash yağmurlu ve sıcak havada artış
Besin Kaynaklı Salgın
Guatemalarsquodan ithal ahududuya bağlı salgın (1994rsquote ilk 1400 kişi)
Salata ccedililek fesleğen marul
- Kontamine suyla insektisid hazırlama - Sulama
Geccedil bahar ve yaz
Su Kaynaklı İlk Salgın
Chicago ndash Hastane yurdunda kalan doktorlar arasında Su dağıtan tankerdeki pompa kaynaklı
Nepal ndash Şehir şebeke suyu kaynaklı (klora rağmen)
Sulu diyare sekretuar yapıda (1-3 hafta)
AIDSrsquote (12 haftaya kadar suumlren diyare
ekstraintestinal tutulum)
Kabızlık Yorgunluk Bulantı-kusma Abdominal kramp Duumlşuumlk ateş Kilo kaybı
İnce barsağın proksimal kısmı ndash D-ksiloz
emilim bozukluğu
Tr J Med Scien 1998 28 557-558
50 yaş kadın
30 yaş kadın MAF Otofloresans
62 yaş erkek
31 yaş erkek Uzun suumlren diyare hafif ateş Alerji nedeniyleTMP-SMX tedavisi almamış Albendazol Cyclospora Reiter Sendromunda tetiği ccedileken neden mi
58 yaş erkek Diyare hafif ateş Tuumlm ailede diyare Guatemalarsquodan gelmiş ahududu ile yapılmış tatlı yeme oumlykuumlsuuml Cyclosporanın induumlklediği immuumln cevap GBS lsquoa yol accedilmış olabilir mi
MAF Konsantrasyon
Santrifuumlj (10 dk 500x g) Dekolarizasyon (1 H2SO4)
Ccediloklu dışkı oumlrneği duodenal aspirat biyopsi
Sarı ok Cyclospora Kırmızı ok Cryptosporidium
Safranin Turuncu-kırmızı
boyanma
Otofloresans 450-490 nm yeşil 365 nm mavi
Molekuumller Tanı
bullPCR Sporlanmış ve sporlanmamış ookistleri ayırt edemediğinden Epidemiyolojik ccedilalışmalarda kullanım kısıtlı
Eimeria ile ccedilapraz amplifikasyon
bullRT-PCR
Cystoisospora belli
İlk kez 1860 (Virchow)
Tropikal ve subtropikal boumllgeler
Distal duodenumun ve proksimal jejunumun epitelyal huumlcrelerinde
gelişim
Dışkıda immatuumlr ookist
Elipsoidal ookist (20 ndash 30 microm uzunluk 10 ndash 19 microm genişlik)
Olgun ookistler ile fekal-oral bulaş
İnk per 6-7 guumln Epitel huumlcrelerinde aseksuumlel
ve seksuumlel uumlreme Dışkı ile atılan ookist 24-48 saat infektif değil
Normal bireylerde hafif gastrointestinal semptomlar
Seyahat diyaresi Sulu diyare Karın ağrısı Kilo kaybı Malabsorbsiyonu Steatore (Giardiasisi taklit) Periferal eozinofili AIDSrsquote şiddetli ilerleyici tipte
enterokolit ekstraintestinal tutulum (Lenf
nodu safra kesesi) Kronik intermitan
enfeksiyonlarda eozinofili varlığında akla gelmeli
Intestinal protozoa and helminths in the peoples of Western (Anatolia) Turkey
Kuntz RE Lawless DK Langbehn HR Am J Trop Med Hyg 1958 May7(3)298-301 349 asker dışkısında araştırılmış
Yurdumuzda ilk defa rastladığımız iki Isosporiasis belli vakası
Toumlreci K Buumlget E İst Tıp Fak Mecm 1976 39 578-580
7 yaş Akc tbc olgu 12 yaş diyare
32 yaş erkek 10 yıl oumlnce transplant
27 yaş erkek 5 yıl oumlnce transplant
12 yaş erkek Koumly taraması sırasında saptanmış
Dışkı (Ccediloğaltma)
Biyopsi materyali
Bazen dışkı (-) biyopsi (+)
MAF ile ookistler Otofloresans
Charcot-Leyden kristalleri
Microsporidia
Microsporidia İlk insan enfeksiyonu 1959 1959-1985 arası 10 olgu
bildirilmiş
Zorunlu intraseluumller
Basit oumlkaryotik organizma Mitokondrigolgi membranı
peroksizom yok Mantarlara daha yakın
İntestinal infeksiyonlara yol accedilan cinsler
Enterocytozoon Enterocytozoon bieneusi İnce
barsakta enterositleri infekte eder sitoplazmada ccediloğalır
Encephalitozoon Encephalitozoon intestinalis Epitelyal endotelyal huumlcreler fibroblast
makrofajları infekte eder Parazitofor vakuolde ccediloğalır
CD4 lt 100 huumlcre mm3
Cryptosporidium ile birlikte kronik diyare Latent infeksiyonun reaktivasyonu
AIDSrsquoli hastalarda Bağırsak epitel huumlcrelerin altına invazyon
Kansız mukussuz şiddetli diyare Kilo kaybı D-ksiloz Vitamin B12 malabsorbsiyonu
ekstraintestinal enfeksiyon
Sindirim yolu ile sporların
(15 ndash 2 microm) alınması
İnhalasyon İnfektif sporların polar
tuumlbuumll aracılığı ile konak huumlcre sitoplazmasına girişi
İnfektif sporların dışkı ile atılması
Enterocytozoon bieneusi
Encephalitozoon intestinalis (septata intestinalis)
Su ve besin kaynaklı salgınlar
33 yaş erkek Şiddetli diyare solunum sistemi şikayetleri Dışkıda Microsporidia sporları Cryptosporidium ookistleri (MAF Modifiye Trikrom) Balgamda Cryptosporidium ookistleri Kardiyopulmoner arrest
Microsporidia Tanı Mikroskobik inceleme
bullWeberrsquoin Modifiye Trichrome Boyama youmlntemi bullRyan Modifiye Trichrome Boyası bullAsit-Fast Trichrome boyası bullGram-Chromotrope bullFluoresan boyalar (Calcofluor beyazıUvitex2B)
Dışkıda antijen aranması ( ELISA IFAT)
TEM
Molekuumller tanı
Dışkı iccedilin birden fazla tanı youmlntemi uygulanmalıdır
Zenginleştirme youmlntemi taze dışkıda tercih edilmez spor sayısında azalmaya yol accedilar
5-10 formolluuml dışkı 10 dakika 500grsquode santrifuumlj spor saptanma olasılığını arttırır
Santrifuumlj oumlncesi mukolitik ajan 11 10 KOH kromotrop 2R boyanma duyarlılığında artış
Microsporidia Tanı
Weberrsquoin Modifiye Trichrome Boyası
bullSaf metanol 5 dakika bullChromotrope 2R 90 dakika bullAsit-alkol 10 saniye bull95rsquolik etanol 5 dakika bull100rsquoluumlk etanol 10 dakika bull100rsquoluumlk etanol 10 dakika bullSaf ksilen 10 dakika
Boya sporlara ccedilok zor girdiği iccedilin yoğun Chromotrope 2R kullanılır
Fluoresan Boyalar
Calcofluor White Uvitex 2B
Spor duvarının endospor tabakasındaki kitine bağlanarak mavi-beyaz fluoresan verir
Kitin iccedileren diğer mikroorganizmalar oumlzellikle mantar sporları da bu boyalarla boyanabildiklerinden ayırıcı tanı oumlnemlidir
Calcofluor White Boyama Youmlntemi Etil-asetat ccediloumlktuumlrme youmlntemi sonrası yayma
bullSaf metanol 10 dakika fiksasyon
bull1 damla Calcofluor 5 dakika
bullPBS ile 1-2 saniye yıkanır
bullEvans Blue 30 saniye
Modifiye trikrom veya TEM ile doğrulama oumlnerilir
IFA (indirect immunofluorescence assay)
Enterocytozoon bieneusi Encephalitozoon intestinalis
anti-Enterocytozoon bieneusi monoclonal antikor anti-Encephalitozoon intestinalis monoclonal antikor
Dışkıda antijen aranması
Strongyloides stercoralis
Strongyloides stercoralis İlk kez 1876 yılında Vietnamrsquodan doumlnen ishalli askerlerin dışkılarında Tropikal boumllgelerde daha sık
Strongyloidosisrsquoe sebep olan intestinal bir nematod
30-100 milyon kişi enfekte
Oumlzellikle bağışıklık sistemi baskılanmış kişilerde oumlluumlme neden olabilir
kontamine toprakta ya da sularda bulunan enfektif larvaların deriden vuumlcuda girmesi
Strongyloides stercoralis Klinik
Asemptomatik en sık
İştahsızlık diyare abdominal ağrı vs Malabsorbsiyon obstruumlksiyon
Larvaların akciğer goumlccediluuml Pulmoner
semptomlar (Loumlffler Sendromu)
Deriye penetre olduğu boumllgelerde kaşıntılı ve papuumller eritematoumlz doumlkuumlntuumller ldquolarva currensrdquo
Eozinofili tek bulgu olabilir
Strongyloides stercoralis
İmmuumlnitesi baskılanmış kişilerde dissemine enfeksiyona ve
hiperenfeksiyon sendromuna yol accedilabilir
Hiperenfeksiyon sendromu bağırsak iccedilindeki filariform
larvaların sayısının aşırı artışı başta akciğerler olmak uumlzere bağırsak dışı organlara goumlccediluuml
Dissemine enfeksiyon larvaların beyin gibi normal yaşam doumlnguumlsuuml dışındaki organlara goumlccediluuml
Bağışıklığı baskılayacak ilaccedil kullanılan her hastada oumlnceden Strongyloides araştırılmalıdır
Strongyloides stercoralis Tanı
İnatccedilı diyare
Eozinofili
Dışkı duodenum sıvısı balgam larvaların goumlruumllmesi
Dışkıda larva goumlzlenmesi (yumurta nadiren izlenir)
Kancalı kurt larvaları ile morfolojik olarak benzerlik goumlsterir
Strongyloides stercoralis tanı
Strongyloides stercoralis Tanı
Ardışık 3 dışkı oumlrneği Duyarlılık 50
Ardışık 7 dışkı oumlrneği Duyarlılık ~100
Oumlzel yoğunlaştırma youmlntemleri uygulanabilir (Baerman Haradi-Mori )
Agar kuumlltuumlr youmlntemi
Baermann Tekniği
bullAz sayıda parazit iccedileren dışkı ve toprakta larva incelenmesinde kullanılır
bullHuni iccedilerisine yerleştirilen taze dışkıda bulunan larvalar dışkıyı terkedip alt kısımda toplanırlar
bullFazla miktar dışkı kullanılabilir
bullAz larva bulunan hafif enfeksiyonlarda larva saptama şansı yuumlksektir
Harado-Mori Filtre Youmlntemi
bullTuumlpte filtre kağıdı youmlntemi
bullTaze dışkı gerekir
bullDışkı ilave edilen filtre kağıdı ve kağıdın konduğu dibinde su bulunan tuumlp kullanılır
bullNematod yumurtaları accedilılarak larvalar gelişir ve suya ilerler
Agar Plak Kuumlltuumlr Youmlntemi bullDiğer youmlntemlerden daha duyarlıdır
bullTaze dışkı agar plağına ekilerek iki guumln oda sıcaklığında tutulur
bullLarva agar uumlzerinde hareket ederken bakterileri de taşır ve goumlruumlnuumlr izler oluşur
bullMikroskopla incelenerek larva varlığı goumlzlenir
bull Doğrulama iccedilin plaklar 10 formalinle yıkanır ve sediment ıslak preparat şeklinde incelenir
Duodenal aspirasyon String kapsuumll metodu (enterotest) Dissemine enfeksiyonda balgam ya da BAL oumlrneği
TEŞEKKUumlRLER
bullSeyahat diyaresi (Nepal Haiti Peru Pakistan Meksika Endonezya Hindistan)
bullİmmuumln sistemi sağlam ve baskılanmış kişilerde diyare
Bulaş Fekal-oral İnk per 2-11 guumln
Ookistlerin eksistasyonu
sporozoitlerin ince barsak epitel huumlcrelerine girişi
İnsidans mevsimsel oumlzellik
ndash yağmurlu ve sıcak havada artış
Besin Kaynaklı Salgın
Guatemalarsquodan ithal ahududuya bağlı salgın (1994rsquote ilk 1400 kişi)
Salata ccedililek fesleğen marul
- Kontamine suyla insektisid hazırlama - Sulama
Geccedil bahar ve yaz
Su Kaynaklı İlk Salgın
Chicago ndash Hastane yurdunda kalan doktorlar arasında Su dağıtan tankerdeki pompa kaynaklı
Nepal ndash Şehir şebeke suyu kaynaklı (klora rağmen)
Sulu diyare sekretuar yapıda (1-3 hafta)
AIDSrsquote (12 haftaya kadar suumlren diyare
ekstraintestinal tutulum)
Kabızlık Yorgunluk Bulantı-kusma Abdominal kramp Duumlşuumlk ateş Kilo kaybı
İnce barsağın proksimal kısmı ndash D-ksiloz
emilim bozukluğu
Tr J Med Scien 1998 28 557-558
50 yaş kadın
30 yaş kadın MAF Otofloresans
62 yaş erkek
31 yaş erkek Uzun suumlren diyare hafif ateş Alerji nedeniyleTMP-SMX tedavisi almamış Albendazol Cyclospora Reiter Sendromunda tetiği ccedileken neden mi
58 yaş erkek Diyare hafif ateş Tuumlm ailede diyare Guatemalarsquodan gelmiş ahududu ile yapılmış tatlı yeme oumlykuumlsuuml Cyclosporanın induumlklediği immuumln cevap GBS lsquoa yol accedilmış olabilir mi
MAF Konsantrasyon
Santrifuumlj (10 dk 500x g) Dekolarizasyon (1 H2SO4)
Ccediloklu dışkı oumlrneği duodenal aspirat biyopsi
Sarı ok Cyclospora Kırmızı ok Cryptosporidium
Safranin Turuncu-kırmızı
boyanma
Otofloresans 450-490 nm yeşil 365 nm mavi
Molekuumller Tanı
bullPCR Sporlanmış ve sporlanmamış ookistleri ayırt edemediğinden Epidemiyolojik ccedilalışmalarda kullanım kısıtlı
Eimeria ile ccedilapraz amplifikasyon
bullRT-PCR
Cystoisospora belli
İlk kez 1860 (Virchow)
Tropikal ve subtropikal boumllgeler
Distal duodenumun ve proksimal jejunumun epitelyal huumlcrelerinde
gelişim
Dışkıda immatuumlr ookist
Elipsoidal ookist (20 ndash 30 microm uzunluk 10 ndash 19 microm genişlik)
Olgun ookistler ile fekal-oral bulaş
İnk per 6-7 guumln Epitel huumlcrelerinde aseksuumlel
ve seksuumlel uumlreme Dışkı ile atılan ookist 24-48 saat infektif değil
Normal bireylerde hafif gastrointestinal semptomlar
Seyahat diyaresi Sulu diyare Karın ağrısı Kilo kaybı Malabsorbsiyonu Steatore (Giardiasisi taklit) Periferal eozinofili AIDSrsquote şiddetli ilerleyici tipte
enterokolit ekstraintestinal tutulum (Lenf
nodu safra kesesi) Kronik intermitan
enfeksiyonlarda eozinofili varlığında akla gelmeli
Intestinal protozoa and helminths in the peoples of Western (Anatolia) Turkey
Kuntz RE Lawless DK Langbehn HR Am J Trop Med Hyg 1958 May7(3)298-301 349 asker dışkısında araştırılmış
Yurdumuzda ilk defa rastladığımız iki Isosporiasis belli vakası
Toumlreci K Buumlget E İst Tıp Fak Mecm 1976 39 578-580
7 yaş Akc tbc olgu 12 yaş diyare
32 yaş erkek 10 yıl oumlnce transplant
27 yaş erkek 5 yıl oumlnce transplant
12 yaş erkek Koumly taraması sırasında saptanmış
Dışkı (Ccediloğaltma)
Biyopsi materyali
Bazen dışkı (-) biyopsi (+)
MAF ile ookistler Otofloresans
Charcot-Leyden kristalleri
Microsporidia
Microsporidia İlk insan enfeksiyonu 1959 1959-1985 arası 10 olgu
bildirilmiş
Zorunlu intraseluumller
Basit oumlkaryotik organizma Mitokondrigolgi membranı
peroksizom yok Mantarlara daha yakın
İntestinal infeksiyonlara yol accedilan cinsler
Enterocytozoon Enterocytozoon bieneusi İnce
barsakta enterositleri infekte eder sitoplazmada ccediloğalır
Encephalitozoon Encephalitozoon intestinalis Epitelyal endotelyal huumlcreler fibroblast
makrofajları infekte eder Parazitofor vakuolde ccediloğalır
CD4 lt 100 huumlcre mm3
Cryptosporidium ile birlikte kronik diyare Latent infeksiyonun reaktivasyonu
AIDSrsquoli hastalarda Bağırsak epitel huumlcrelerin altına invazyon
Kansız mukussuz şiddetli diyare Kilo kaybı D-ksiloz Vitamin B12 malabsorbsiyonu
ekstraintestinal enfeksiyon
Sindirim yolu ile sporların
(15 ndash 2 microm) alınması
İnhalasyon İnfektif sporların polar
tuumlbuumll aracılığı ile konak huumlcre sitoplazmasına girişi
İnfektif sporların dışkı ile atılması
Enterocytozoon bieneusi
Encephalitozoon intestinalis (septata intestinalis)
Su ve besin kaynaklı salgınlar
33 yaş erkek Şiddetli diyare solunum sistemi şikayetleri Dışkıda Microsporidia sporları Cryptosporidium ookistleri (MAF Modifiye Trikrom) Balgamda Cryptosporidium ookistleri Kardiyopulmoner arrest
Microsporidia Tanı Mikroskobik inceleme
bullWeberrsquoin Modifiye Trichrome Boyama youmlntemi bullRyan Modifiye Trichrome Boyası bullAsit-Fast Trichrome boyası bullGram-Chromotrope bullFluoresan boyalar (Calcofluor beyazıUvitex2B)
Dışkıda antijen aranması ( ELISA IFAT)
TEM
Molekuumller tanı
Dışkı iccedilin birden fazla tanı youmlntemi uygulanmalıdır
Zenginleştirme youmlntemi taze dışkıda tercih edilmez spor sayısında azalmaya yol accedilar
5-10 formolluuml dışkı 10 dakika 500grsquode santrifuumlj spor saptanma olasılığını arttırır
Santrifuumlj oumlncesi mukolitik ajan 11 10 KOH kromotrop 2R boyanma duyarlılığında artış
Microsporidia Tanı
Weberrsquoin Modifiye Trichrome Boyası
bullSaf metanol 5 dakika bullChromotrope 2R 90 dakika bullAsit-alkol 10 saniye bull95rsquolik etanol 5 dakika bull100rsquoluumlk etanol 10 dakika bull100rsquoluumlk etanol 10 dakika bullSaf ksilen 10 dakika
Boya sporlara ccedilok zor girdiği iccedilin yoğun Chromotrope 2R kullanılır
Fluoresan Boyalar
Calcofluor White Uvitex 2B
Spor duvarının endospor tabakasındaki kitine bağlanarak mavi-beyaz fluoresan verir
Kitin iccedileren diğer mikroorganizmalar oumlzellikle mantar sporları da bu boyalarla boyanabildiklerinden ayırıcı tanı oumlnemlidir
Calcofluor White Boyama Youmlntemi Etil-asetat ccediloumlktuumlrme youmlntemi sonrası yayma
bullSaf metanol 10 dakika fiksasyon
bull1 damla Calcofluor 5 dakika
bullPBS ile 1-2 saniye yıkanır
bullEvans Blue 30 saniye
Modifiye trikrom veya TEM ile doğrulama oumlnerilir
IFA (indirect immunofluorescence assay)
Enterocytozoon bieneusi Encephalitozoon intestinalis
anti-Enterocytozoon bieneusi monoclonal antikor anti-Encephalitozoon intestinalis monoclonal antikor
Dışkıda antijen aranması
Strongyloides stercoralis
Strongyloides stercoralis İlk kez 1876 yılında Vietnamrsquodan doumlnen ishalli askerlerin dışkılarında Tropikal boumllgelerde daha sık
Strongyloidosisrsquoe sebep olan intestinal bir nematod
30-100 milyon kişi enfekte
Oumlzellikle bağışıklık sistemi baskılanmış kişilerde oumlluumlme neden olabilir
kontamine toprakta ya da sularda bulunan enfektif larvaların deriden vuumlcuda girmesi
Strongyloides stercoralis Klinik
Asemptomatik en sık
İştahsızlık diyare abdominal ağrı vs Malabsorbsiyon obstruumlksiyon
Larvaların akciğer goumlccediluuml Pulmoner
semptomlar (Loumlffler Sendromu)
Deriye penetre olduğu boumllgelerde kaşıntılı ve papuumller eritematoumlz doumlkuumlntuumller ldquolarva currensrdquo
Eozinofili tek bulgu olabilir
Strongyloides stercoralis
İmmuumlnitesi baskılanmış kişilerde dissemine enfeksiyona ve
hiperenfeksiyon sendromuna yol accedilabilir
Hiperenfeksiyon sendromu bağırsak iccedilindeki filariform
larvaların sayısının aşırı artışı başta akciğerler olmak uumlzere bağırsak dışı organlara goumlccediluuml
Dissemine enfeksiyon larvaların beyin gibi normal yaşam doumlnguumlsuuml dışındaki organlara goumlccediluuml
Bağışıklığı baskılayacak ilaccedil kullanılan her hastada oumlnceden Strongyloides araştırılmalıdır
Strongyloides stercoralis Tanı
İnatccedilı diyare
Eozinofili
Dışkı duodenum sıvısı balgam larvaların goumlruumllmesi
Dışkıda larva goumlzlenmesi (yumurta nadiren izlenir)
Kancalı kurt larvaları ile morfolojik olarak benzerlik goumlsterir
Strongyloides stercoralis tanı
Strongyloides stercoralis Tanı
Ardışık 3 dışkı oumlrneği Duyarlılık 50
Ardışık 7 dışkı oumlrneği Duyarlılık ~100
Oumlzel yoğunlaştırma youmlntemleri uygulanabilir (Baerman Haradi-Mori )
Agar kuumlltuumlr youmlntemi
Baermann Tekniği
bullAz sayıda parazit iccedileren dışkı ve toprakta larva incelenmesinde kullanılır
bullHuni iccedilerisine yerleştirilen taze dışkıda bulunan larvalar dışkıyı terkedip alt kısımda toplanırlar
bullFazla miktar dışkı kullanılabilir
bullAz larva bulunan hafif enfeksiyonlarda larva saptama şansı yuumlksektir
Harado-Mori Filtre Youmlntemi
bullTuumlpte filtre kağıdı youmlntemi
bullTaze dışkı gerekir
bullDışkı ilave edilen filtre kağıdı ve kağıdın konduğu dibinde su bulunan tuumlp kullanılır
bullNematod yumurtaları accedilılarak larvalar gelişir ve suya ilerler
Agar Plak Kuumlltuumlr Youmlntemi bullDiğer youmlntemlerden daha duyarlıdır
bullTaze dışkı agar plağına ekilerek iki guumln oda sıcaklığında tutulur
bullLarva agar uumlzerinde hareket ederken bakterileri de taşır ve goumlruumlnuumlr izler oluşur
bullMikroskopla incelenerek larva varlığı goumlzlenir
bull Doğrulama iccedilin plaklar 10 formalinle yıkanır ve sediment ıslak preparat şeklinde incelenir
Duodenal aspirasyon String kapsuumll metodu (enterotest) Dissemine enfeksiyonda balgam ya da BAL oumlrneği
TEŞEKKUumlRLER
Bulaş Fekal-oral İnk per 2-11 guumln
Ookistlerin eksistasyonu
sporozoitlerin ince barsak epitel huumlcrelerine girişi
İnsidans mevsimsel oumlzellik
ndash yağmurlu ve sıcak havada artış
Besin Kaynaklı Salgın
Guatemalarsquodan ithal ahududuya bağlı salgın (1994rsquote ilk 1400 kişi)
Salata ccedililek fesleğen marul
- Kontamine suyla insektisid hazırlama - Sulama
Geccedil bahar ve yaz
Su Kaynaklı İlk Salgın
Chicago ndash Hastane yurdunda kalan doktorlar arasında Su dağıtan tankerdeki pompa kaynaklı
Nepal ndash Şehir şebeke suyu kaynaklı (klora rağmen)
Sulu diyare sekretuar yapıda (1-3 hafta)
AIDSrsquote (12 haftaya kadar suumlren diyare
ekstraintestinal tutulum)
Kabızlık Yorgunluk Bulantı-kusma Abdominal kramp Duumlşuumlk ateş Kilo kaybı
İnce barsağın proksimal kısmı ndash D-ksiloz
emilim bozukluğu
Tr J Med Scien 1998 28 557-558
50 yaş kadın
30 yaş kadın MAF Otofloresans
62 yaş erkek
31 yaş erkek Uzun suumlren diyare hafif ateş Alerji nedeniyleTMP-SMX tedavisi almamış Albendazol Cyclospora Reiter Sendromunda tetiği ccedileken neden mi
58 yaş erkek Diyare hafif ateş Tuumlm ailede diyare Guatemalarsquodan gelmiş ahududu ile yapılmış tatlı yeme oumlykuumlsuuml Cyclosporanın induumlklediği immuumln cevap GBS lsquoa yol accedilmış olabilir mi
MAF Konsantrasyon
Santrifuumlj (10 dk 500x g) Dekolarizasyon (1 H2SO4)
Ccediloklu dışkı oumlrneği duodenal aspirat biyopsi
Sarı ok Cyclospora Kırmızı ok Cryptosporidium
Safranin Turuncu-kırmızı
boyanma
Otofloresans 450-490 nm yeşil 365 nm mavi
Molekuumller Tanı
bullPCR Sporlanmış ve sporlanmamış ookistleri ayırt edemediğinden Epidemiyolojik ccedilalışmalarda kullanım kısıtlı
Eimeria ile ccedilapraz amplifikasyon
bullRT-PCR
Cystoisospora belli
İlk kez 1860 (Virchow)
Tropikal ve subtropikal boumllgeler
Distal duodenumun ve proksimal jejunumun epitelyal huumlcrelerinde
gelişim
Dışkıda immatuumlr ookist
Elipsoidal ookist (20 ndash 30 microm uzunluk 10 ndash 19 microm genişlik)
Olgun ookistler ile fekal-oral bulaş
İnk per 6-7 guumln Epitel huumlcrelerinde aseksuumlel
ve seksuumlel uumlreme Dışkı ile atılan ookist 24-48 saat infektif değil
Normal bireylerde hafif gastrointestinal semptomlar
Seyahat diyaresi Sulu diyare Karın ağrısı Kilo kaybı Malabsorbsiyonu Steatore (Giardiasisi taklit) Periferal eozinofili AIDSrsquote şiddetli ilerleyici tipte
enterokolit ekstraintestinal tutulum (Lenf
nodu safra kesesi) Kronik intermitan
enfeksiyonlarda eozinofili varlığında akla gelmeli
Intestinal protozoa and helminths in the peoples of Western (Anatolia) Turkey
Kuntz RE Lawless DK Langbehn HR Am J Trop Med Hyg 1958 May7(3)298-301 349 asker dışkısında araştırılmış
Yurdumuzda ilk defa rastladığımız iki Isosporiasis belli vakası
Toumlreci K Buumlget E İst Tıp Fak Mecm 1976 39 578-580
7 yaş Akc tbc olgu 12 yaş diyare
32 yaş erkek 10 yıl oumlnce transplant
27 yaş erkek 5 yıl oumlnce transplant
12 yaş erkek Koumly taraması sırasında saptanmış
Dışkı (Ccediloğaltma)
Biyopsi materyali
Bazen dışkı (-) biyopsi (+)
MAF ile ookistler Otofloresans
Charcot-Leyden kristalleri
Microsporidia
Microsporidia İlk insan enfeksiyonu 1959 1959-1985 arası 10 olgu
bildirilmiş
Zorunlu intraseluumller
Basit oumlkaryotik organizma Mitokondrigolgi membranı
peroksizom yok Mantarlara daha yakın
İntestinal infeksiyonlara yol accedilan cinsler
Enterocytozoon Enterocytozoon bieneusi İnce
barsakta enterositleri infekte eder sitoplazmada ccediloğalır
Encephalitozoon Encephalitozoon intestinalis Epitelyal endotelyal huumlcreler fibroblast
makrofajları infekte eder Parazitofor vakuolde ccediloğalır
CD4 lt 100 huumlcre mm3
Cryptosporidium ile birlikte kronik diyare Latent infeksiyonun reaktivasyonu
AIDSrsquoli hastalarda Bağırsak epitel huumlcrelerin altına invazyon
Kansız mukussuz şiddetli diyare Kilo kaybı D-ksiloz Vitamin B12 malabsorbsiyonu
ekstraintestinal enfeksiyon
Sindirim yolu ile sporların
(15 ndash 2 microm) alınması
İnhalasyon İnfektif sporların polar
tuumlbuumll aracılığı ile konak huumlcre sitoplazmasına girişi
İnfektif sporların dışkı ile atılması
Enterocytozoon bieneusi
Encephalitozoon intestinalis (septata intestinalis)
Su ve besin kaynaklı salgınlar
33 yaş erkek Şiddetli diyare solunum sistemi şikayetleri Dışkıda Microsporidia sporları Cryptosporidium ookistleri (MAF Modifiye Trikrom) Balgamda Cryptosporidium ookistleri Kardiyopulmoner arrest
Microsporidia Tanı Mikroskobik inceleme
bullWeberrsquoin Modifiye Trichrome Boyama youmlntemi bullRyan Modifiye Trichrome Boyası bullAsit-Fast Trichrome boyası bullGram-Chromotrope bullFluoresan boyalar (Calcofluor beyazıUvitex2B)
Dışkıda antijen aranması ( ELISA IFAT)
TEM
Molekuumller tanı
Dışkı iccedilin birden fazla tanı youmlntemi uygulanmalıdır
Zenginleştirme youmlntemi taze dışkıda tercih edilmez spor sayısında azalmaya yol accedilar
5-10 formolluuml dışkı 10 dakika 500grsquode santrifuumlj spor saptanma olasılığını arttırır
Santrifuumlj oumlncesi mukolitik ajan 11 10 KOH kromotrop 2R boyanma duyarlılığında artış
Microsporidia Tanı
Weberrsquoin Modifiye Trichrome Boyası
bullSaf metanol 5 dakika bullChromotrope 2R 90 dakika bullAsit-alkol 10 saniye bull95rsquolik etanol 5 dakika bull100rsquoluumlk etanol 10 dakika bull100rsquoluumlk etanol 10 dakika bullSaf ksilen 10 dakika
Boya sporlara ccedilok zor girdiği iccedilin yoğun Chromotrope 2R kullanılır
Fluoresan Boyalar
Calcofluor White Uvitex 2B
Spor duvarının endospor tabakasındaki kitine bağlanarak mavi-beyaz fluoresan verir
Kitin iccedileren diğer mikroorganizmalar oumlzellikle mantar sporları da bu boyalarla boyanabildiklerinden ayırıcı tanı oumlnemlidir
Calcofluor White Boyama Youmlntemi Etil-asetat ccediloumlktuumlrme youmlntemi sonrası yayma
bullSaf metanol 10 dakika fiksasyon
bull1 damla Calcofluor 5 dakika
bullPBS ile 1-2 saniye yıkanır
bullEvans Blue 30 saniye
Modifiye trikrom veya TEM ile doğrulama oumlnerilir
IFA (indirect immunofluorescence assay)
Enterocytozoon bieneusi Encephalitozoon intestinalis
anti-Enterocytozoon bieneusi monoclonal antikor anti-Encephalitozoon intestinalis monoclonal antikor
Dışkıda antijen aranması
Strongyloides stercoralis
Strongyloides stercoralis İlk kez 1876 yılında Vietnamrsquodan doumlnen ishalli askerlerin dışkılarında Tropikal boumllgelerde daha sık
Strongyloidosisrsquoe sebep olan intestinal bir nematod
30-100 milyon kişi enfekte
Oumlzellikle bağışıklık sistemi baskılanmış kişilerde oumlluumlme neden olabilir
kontamine toprakta ya da sularda bulunan enfektif larvaların deriden vuumlcuda girmesi
Strongyloides stercoralis Klinik
Asemptomatik en sık
İştahsızlık diyare abdominal ağrı vs Malabsorbsiyon obstruumlksiyon
Larvaların akciğer goumlccediluuml Pulmoner
semptomlar (Loumlffler Sendromu)
Deriye penetre olduğu boumllgelerde kaşıntılı ve papuumller eritematoumlz doumlkuumlntuumller ldquolarva currensrdquo
Eozinofili tek bulgu olabilir
Strongyloides stercoralis
İmmuumlnitesi baskılanmış kişilerde dissemine enfeksiyona ve
hiperenfeksiyon sendromuna yol accedilabilir
Hiperenfeksiyon sendromu bağırsak iccedilindeki filariform
larvaların sayısının aşırı artışı başta akciğerler olmak uumlzere bağırsak dışı organlara goumlccediluuml
Dissemine enfeksiyon larvaların beyin gibi normal yaşam doumlnguumlsuuml dışındaki organlara goumlccediluuml
Bağışıklığı baskılayacak ilaccedil kullanılan her hastada oumlnceden Strongyloides araştırılmalıdır
Strongyloides stercoralis Tanı
İnatccedilı diyare
Eozinofili
Dışkı duodenum sıvısı balgam larvaların goumlruumllmesi
Dışkıda larva goumlzlenmesi (yumurta nadiren izlenir)
Kancalı kurt larvaları ile morfolojik olarak benzerlik goumlsterir
Strongyloides stercoralis tanı
Strongyloides stercoralis Tanı
Ardışık 3 dışkı oumlrneği Duyarlılık 50
Ardışık 7 dışkı oumlrneği Duyarlılık ~100
Oumlzel yoğunlaştırma youmlntemleri uygulanabilir (Baerman Haradi-Mori )
Agar kuumlltuumlr youmlntemi
Baermann Tekniği
bullAz sayıda parazit iccedileren dışkı ve toprakta larva incelenmesinde kullanılır
bullHuni iccedilerisine yerleştirilen taze dışkıda bulunan larvalar dışkıyı terkedip alt kısımda toplanırlar
bullFazla miktar dışkı kullanılabilir
bullAz larva bulunan hafif enfeksiyonlarda larva saptama şansı yuumlksektir
Harado-Mori Filtre Youmlntemi
bullTuumlpte filtre kağıdı youmlntemi
bullTaze dışkı gerekir
bullDışkı ilave edilen filtre kağıdı ve kağıdın konduğu dibinde su bulunan tuumlp kullanılır
bullNematod yumurtaları accedilılarak larvalar gelişir ve suya ilerler
Agar Plak Kuumlltuumlr Youmlntemi bullDiğer youmlntemlerden daha duyarlıdır
bullTaze dışkı agar plağına ekilerek iki guumln oda sıcaklığında tutulur
bullLarva agar uumlzerinde hareket ederken bakterileri de taşır ve goumlruumlnuumlr izler oluşur
bullMikroskopla incelenerek larva varlığı goumlzlenir
bull Doğrulama iccedilin plaklar 10 formalinle yıkanır ve sediment ıslak preparat şeklinde incelenir
Duodenal aspirasyon String kapsuumll metodu (enterotest) Dissemine enfeksiyonda balgam ya da BAL oumlrneği
TEŞEKKUumlRLER
Besin Kaynaklı Salgın
Guatemalarsquodan ithal ahududuya bağlı salgın (1994rsquote ilk 1400 kişi)
Salata ccedililek fesleğen marul
- Kontamine suyla insektisid hazırlama - Sulama
Geccedil bahar ve yaz
Su Kaynaklı İlk Salgın
Chicago ndash Hastane yurdunda kalan doktorlar arasında Su dağıtan tankerdeki pompa kaynaklı
Nepal ndash Şehir şebeke suyu kaynaklı (klora rağmen)
Sulu diyare sekretuar yapıda (1-3 hafta)
AIDSrsquote (12 haftaya kadar suumlren diyare
ekstraintestinal tutulum)
Kabızlık Yorgunluk Bulantı-kusma Abdominal kramp Duumlşuumlk ateş Kilo kaybı
İnce barsağın proksimal kısmı ndash D-ksiloz
emilim bozukluğu
Tr J Med Scien 1998 28 557-558
50 yaş kadın
30 yaş kadın MAF Otofloresans
62 yaş erkek
31 yaş erkek Uzun suumlren diyare hafif ateş Alerji nedeniyleTMP-SMX tedavisi almamış Albendazol Cyclospora Reiter Sendromunda tetiği ccedileken neden mi
58 yaş erkek Diyare hafif ateş Tuumlm ailede diyare Guatemalarsquodan gelmiş ahududu ile yapılmış tatlı yeme oumlykuumlsuuml Cyclosporanın induumlklediği immuumln cevap GBS lsquoa yol accedilmış olabilir mi
MAF Konsantrasyon
Santrifuumlj (10 dk 500x g) Dekolarizasyon (1 H2SO4)
Ccediloklu dışkı oumlrneği duodenal aspirat biyopsi
Sarı ok Cyclospora Kırmızı ok Cryptosporidium
Safranin Turuncu-kırmızı
boyanma
Otofloresans 450-490 nm yeşil 365 nm mavi
Molekuumller Tanı
bullPCR Sporlanmış ve sporlanmamış ookistleri ayırt edemediğinden Epidemiyolojik ccedilalışmalarda kullanım kısıtlı
Eimeria ile ccedilapraz amplifikasyon
bullRT-PCR
Cystoisospora belli
İlk kez 1860 (Virchow)
Tropikal ve subtropikal boumllgeler
Distal duodenumun ve proksimal jejunumun epitelyal huumlcrelerinde
gelişim
Dışkıda immatuumlr ookist
Elipsoidal ookist (20 ndash 30 microm uzunluk 10 ndash 19 microm genişlik)
Olgun ookistler ile fekal-oral bulaş
İnk per 6-7 guumln Epitel huumlcrelerinde aseksuumlel
ve seksuumlel uumlreme Dışkı ile atılan ookist 24-48 saat infektif değil
Normal bireylerde hafif gastrointestinal semptomlar
Seyahat diyaresi Sulu diyare Karın ağrısı Kilo kaybı Malabsorbsiyonu Steatore (Giardiasisi taklit) Periferal eozinofili AIDSrsquote şiddetli ilerleyici tipte
enterokolit ekstraintestinal tutulum (Lenf
nodu safra kesesi) Kronik intermitan
enfeksiyonlarda eozinofili varlığında akla gelmeli
Intestinal protozoa and helminths in the peoples of Western (Anatolia) Turkey
Kuntz RE Lawless DK Langbehn HR Am J Trop Med Hyg 1958 May7(3)298-301 349 asker dışkısında araştırılmış
Yurdumuzda ilk defa rastladığımız iki Isosporiasis belli vakası
Toumlreci K Buumlget E İst Tıp Fak Mecm 1976 39 578-580
7 yaş Akc tbc olgu 12 yaş diyare
32 yaş erkek 10 yıl oumlnce transplant
27 yaş erkek 5 yıl oumlnce transplant
12 yaş erkek Koumly taraması sırasında saptanmış
Dışkı (Ccediloğaltma)
Biyopsi materyali
Bazen dışkı (-) biyopsi (+)
MAF ile ookistler Otofloresans
Charcot-Leyden kristalleri
Microsporidia
Microsporidia İlk insan enfeksiyonu 1959 1959-1985 arası 10 olgu
bildirilmiş
Zorunlu intraseluumller
Basit oumlkaryotik organizma Mitokondrigolgi membranı
peroksizom yok Mantarlara daha yakın
İntestinal infeksiyonlara yol accedilan cinsler
Enterocytozoon Enterocytozoon bieneusi İnce
barsakta enterositleri infekte eder sitoplazmada ccediloğalır
Encephalitozoon Encephalitozoon intestinalis Epitelyal endotelyal huumlcreler fibroblast
makrofajları infekte eder Parazitofor vakuolde ccediloğalır
CD4 lt 100 huumlcre mm3
Cryptosporidium ile birlikte kronik diyare Latent infeksiyonun reaktivasyonu
AIDSrsquoli hastalarda Bağırsak epitel huumlcrelerin altına invazyon
Kansız mukussuz şiddetli diyare Kilo kaybı D-ksiloz Vitamin B12 malabsorbsiyonu
ekstraintestinal enfeksiyon
Sindirim yolu ile sporların
(15 ndash 2 microm) alınması
İnhalasyon İnfektif sporların polar
tuumlbuumll aracılığı ile konak huumlcre sitoplazmasına girişi
İnfektif sporların dışkı ile atılması
Enterocytozoon bieneusi
Encephalitozoon intestinalis (septata intestinalis)
Su ve besin kaynaklı salgınlar
33 yaş erkek Şiddetli diyare solunum sistemi şikayetleri Dışkıda Microsporidia sporları Cryptosporidium ookistleri (MAF Modifiye Trikrom) Balgamda Cryptosporidium ookistleri Kardiyopulmoner arrest
Microsporidia Tanı Mikroskobik inceleme
bullWeberrsquoin Modifiye Trichrome Boyama youmlntemi bullRyan Modifiye Trichrome Boyası bullAsit-Fast Trichrome boyası bullGram-Chromotrope bullFluoresan boyalar (Calcofluor beyazıUvitex2B)
Dışkıda antijen aranması ( ELISA IFAT)
TEM
Molekuumller tanı
Dışkı iccedilin birden fazla tanı youmlntemi uygulanmalıdır
Zenginleştirme youmlntemi taze dışkıda tercih edilmez spor sayısında azalmaya yol accedilar
5-10 formolluuml dışkı 10 dakika 500grsquode santrifuumlj spor saptanma olasılığını arttırır
Santrifuumlj oumlncesi mukolitik ajan 11 10 KOH kromotrop 2R boyanma duyarlılığında artış
Microsporidia Tanı
Weberrsquoin Modifiye Trichrome Boyası
bullSaf metanol 5 dakika bullChromotrope 2R 90 dakika bullAsit-alkol 10 saniye bull95rsquolik etanol 5 dakika bull100rsquoluumlk etanol 10 dakika bull100rsquoluumlk etanol 10 dakika bullSaf ksilen 10 dakika
Boya sporlara ccedilok zor girdiği iccedilin yoğun Chromotrope 2R kullanılır
Fluoresan Boyalar
Calcofluor White Uvitex 2B
Spor duvarının endospor tabakasındaki kitine bağlanarak mavi-beyaz fluoresan verir
Kitin iccedileren diğer mikroorganizmalar oumlzellikle mantar sporları da bu boyalarla boyanabildiklerinden ayırıcı tanı oumlnemlidir
Calcofluor White Boyama Youmlntemi Etil-asetat ccediloumlktuumlrme youmlntemi sonrası yayma
bullSaf metanol 10 dakika fiksasyon
bull1 damla Calcofluor 5 dakika
bullPBS ile 1-2 saniye yıkanır
bullEvans Blue 30 saniye
Modifiye trikrom veya TEM ile doğrulama oumlnerilir
IFA (indirect immunofluorescence assay)
Enterocytozoon bieneusi Encephalitozoon intestinalis
anti-Enterocytozoon bieneusi monoclonal antikor anti-Encephalitozoon intestinalis monoclonal antikor
Dışkıda antijen aranması
Strongyloides stercoralis
Strongyloides stercoralis İlk kez 1876 yılında Vietnamrsquodan doumlnen ishalli askerlerin dışkılarında Tropikal boumllgelerde daha sık
Strongyloidosisrsquoe sebep olan intestinal bir nematod
30-100 milyon kişi enfekte
Oumlzellikle bağışıklık sistemi baskılanmış kişilerde oumlluumlme neden olabilir
kontamine toprakta ya da sularda bulunan enfektif larvaların deriden vuumlcuda girmesi
Strongyloides stercoralis Klinik
Asemptomatik en sık
İştahsızlık diyare abdominal ağrı vs Malabsorbsiyon obstruumlksiyon
Larvaların akciğer goumlccediluuml Pulmoner
semptomlar (Loumlffler Sendromu)
Deriye penetre olduğu boumllgelerde kaşıntılı ve papuumller eritematoumlz doumlkuumlntuumller ldquolarva currensrdquo
Eozinofili tek bulgu olabilir
Strongyloides stercoralis
İmmuumlnitesi baskılanmış kişilerde dissemine enfeksiyona ve
hiperenfeksiyon sendromuna yol accedilabilir
Hiperenfeksiyon sendromu bağırsak iccedilindeki filariform
larvaların sayısının aşırı artışı başta akciğerler olmak uumlzere bağırsak dışı organlara goumlccediluuml
Dissemine enfeksiyon larvaların beyin gibi normal yaşam doumlnguumlsuuml dışındaki organlara goumlccediluuml
Bağışıklığı baskılayacak ilaccedil kullanılan her hastada oumlnceden Strongyloides araştırılmalıdır
Strongyloides stercoralis Tanı
İnatccedilı diyare
Eozinofili
Dışkı duodenum sıvısı balgam larvaların goumlruumllmesi
Dışkıda larva goumlzlenmesi (yumurta nadiren izlenir)
Kancalı kurt larvaları ile morfolojik olarak benzerlik goumlsterir
Strongyloides stercoralis tanı
Strongyloides stercoralis Tanı
Ardışık 3 dışkı oumlrneği Duyarlılık 50
Ardışık 7 dışkı oumlrneği Duyarlılık ~100
Oumlzel yoğunlaştırma youmlntemleri uygulanabilir (Baerman Haradi-Mori )
Agar kuumlltuumlr youmlntemi
Baermann Tekniği
bullAz sayıda parazit iccedileren dışkı ve toprakta larva incelenmesinde kullanılır
bullHuni iccedilerisine yerleştirilen taze dışkıda bulunan larvalar dışkıyı terkedip alt kısımda toplanırlar
bullFazla miktar dışkı kullanılabilir
bullAz larva bulunan hafif enfeksiyonlarda larva saptama şansı yuumlksektir
Harado-Mori Filtre Youmlntemi
bullTuumlpte filtre kağıdı youmlntemi
bullTaze dışkı gerekir
bullDışkı ilave edilen filtre kağıdı ve kağıdın konduğu dibinde su bulunan tuumlp kullanılır
bullNematod yumurtaları accedilılarak larvalar gelişir ve suya ilerler
Agar Plak Kuumlltuumlr Youmlntemi bullDiğer youmlntemlerden daha duyarlıdır
bullTaze dışkı agar plağına ekilerek iki guumln oda sıcaklığında tutulur
bullLarva agar uumlzerinde hareket ederken bakterileri de taşır ve goumlruumlnuumlr izler oluşur
bullMikroskopla incelenerek larva varlığı goumlzlenir
bull Doğrulama iccedilin plaklar 10 formalinle yıkanır ve sediment ıslak preparat şeklinde incelenir
Duodenal aspirasyon String kapsuumll metodu (enterotest) Dissemine enfeksiyonda balgam ya da BAL oumlrneği
TEŞEKKUumlRLER
Geccedil bahar ve yaz
Su Kaynaklı İlk Salgın
Chicago ndash Hastane yurdunda kalan doktorlar arasında Su dağıtan tankerdeki pompa kaynaklı
Nepal ndash Şehir şebeke suyu kaynaklı (klora rağmen)
Sulu diyare sekretuar yapıda (1-3 hafta)
AIDSrsquote (12 haftaya kadar suumlren diyare
ekstraintestinal tutulum)
Kabızlık Yorgunluk Bulantı-kusma Abdominal kramp Duumlşuumlk ateş Kilo kaybı
İnce barsağın proksimal kısmı ndash D-ksiloz
emilim bozukluğu
Tr J Med Scien 1998 28 557-558
50 yaş kadın
30 yaş kadın MAF Otofloresans
62 yaş erkek
31 yaş erkek Uzun suumlren diyare hafif ateş Alerji nedeniyleTMP-SMX tedavisi almamış Albendazol Cyclospora Reiter Sendromunda tetiği ccedileken neden mi
58 yaş erkek Diyare hafif ateş Tuumlm ailede diyare Guatemalarsquodan gelmiş ahududu ile yapılmış tatlı yeme oumlykuumlsuuml Cyclosporanın induumlklediği immuumln cevap GBS lsquoa yol accedilmış olabilir mi
MAF Konsantrasyon
Santrifuumlj (10 dk 500x g) Dekolarizasyon (1 H2SO4)
Ccediloklu dışkı oumlrneği duodenal aspirat biyopsi
Sarı ok Cyclospora Kırmızı ok Cryptosporidium
Safranin Turuncu-kırmızı
boyanma
Otofloresans 450-490 nm yeşil 365 nm mavi
Molekuumller Tanı
bullPCR Sporlanmış ve sporlanmamış ookistleri ayırt edemediğinden Epidemiyolojik ccedilalışmalarda kullanım kısıtlı
Eimeria ile ccedilapraz amplifikasyon
bullRT-PCR
Cystoisospora belli
İlk kez 1860 (Virchow)
Tropikal ve subtropikal boumllgeler
Distal duodenumun ve proksimal jejunumun epitelyal huumlcrelerinde
gelişim
Dışkıda immatuumlr ookist
Elipsoidal ookist (20 ndash 30 microm uzunluk 10 ndash 19 microm genişlik)
Olgun ookistler ile fekal-oral bulaş
İnk per 6-7 guumln Epitel huumlcrelerinde aseksuumlel
ve seksuumlel uumlreme Dışkı ile atılan ookist 24-48 saat infektif değil
Normal bireylerde hafif gastrointestinal semptomlar
Seyahat diyaresi Sulu diyare Karın ağrısı Kilo kaybı Malabsorbsiyonu Steatore (Giardiasisi taklit) Periferal eozinofili AIDSrsquote şiddetli ilerleyici tipte
enterokolit ekstraintestinal tutulum (Lenf
nodu safra kesesi) Kronik intermitan
enfeksiyonlarda eozinofili varlığında akla gelmeli
Intestinal protozoa and helminths in the peoples of Western (Anatolia) Turkey
Kuntz RE Lawless DK Langbehn HR Am J Trop Med Hyg 1958 May7(3)298-301 349 asker dışkısında araştırılmış
Yurdumuzda ilk defa rastladığımız iki Isosporiasis belli vakası
Toumlreci K Buumlget E İst Tıp Fak Mecm 1976 39 578-580
7 yaş Akc tbc olgu 12 yaş diyare
32 yaş erkek 10 yıl oumlnce transplant
27 yaş erkek 5 yıl oumlnce transplant
12 yaş erkek Koumly taraması sırasında saptanmış
Dışkı (Ccediloğaltma)
Biyopsi materyali
Bazen dışkı (-) biyopsi (+)
MAF ile ookistler Otofloresans
Charcot-Leyden kristalleri
Microsporidia
Microsporidia İlk insan enfeksiyonu 1959 1959-1985 arası 10 olgu
bildirilmiş
Zorunlu intraseluumller
Basit oumlkaryotik organizma Mitokondrigolgi membranı
peroksizom yok Mantarlara daha yakın
İntestinal infeksiyonlara yol accedilan cinsler
Enterocytozoon Enterocytozoon bieneusi İnce
barsakta enterositleri infekte eder sitoplazmada ccediloğalır
Encephalitozoon Encephalitozoon intestinalis Epitelyal endotelyal huumlcreler fibroblast
makrofajları infekte eder Parazitofor vakuolde ccediloğalır
CD4 lt 100 huumlcre mm3
Cryptosporidium ile birlikte kronik diyare Latent infeksiyonun reaktivasyonu
AIDSrsquoli hastalarda Bağırsak epitel huumlcrelerin altına invazyon
Kansız mukussuz şiddetli diyare Kilo kaybı D-ksiloz Vitamin B12 malabsorbsiyonu
ekstraintestinal enfeksiyon
Sindirim yolu ile sporların
(15 ndash 2 microm) alınması
İnhalasyon İnfektif sporların polar
tuumlbuumll aracılığı ile konak huumlcre sitoplazmasına girişi
İnfektif sporların dışkı ile atılması
Enterocytozoon bieneusi
Encephalitozoon intestinalis (septata intestinalis)
Su ve besin kaynaklı salgınlar
33 yaş erkek Şiddetli diyare solunum sistemi şikayetleri Dışkıda Microsporidia sporları Cryptosporidium ookistleri (MAF Modifiye Trikrom) Balgamda Cryptosporidium ookistleri Kardiyopulmoner arrest
Microsporidia Tanı Mikroskobik inceleme
bullWeberrsquoin Modifiye Trichrome Boyama youmlntemi bullRyan Modifiye Trichrome Boyası bullAsit-Fast Trichrome boyası bullGram-Chromotrope bullFluoresan boyalar (Calcofluor beyazıUvitex2B)
Dışkıda antijen aranması ( ELISA IFAT)
TEM
Molekuumller tanı
Dışkı iccedilin birden fazla tanı youmlntemi uygulanmalıdır
Zenginleştirme youmlntemi taze dışkıda tercih edilmez spor sayısında azalmaya yol accedilar
5-10 formolluuml dışkı 10 dakika 500grsquode santrifuumlj spor saptanma olasılığını arttırır
Santrifuumlj oumlncesi mukolitik ajan 11 10 KOH kromotrop 2R boyanma duyarlılığında artış
Microsporidia Tanı
Weberrsquoin Modifiye Trichrome Boyası
bullSaf metanol 5 dakika bullChromotrope 2R 90 dakika bullAsit-alkol 10 saniye bull95rsquolik etanol 5 dakika bull100rsquoluumlk etanol 10 dakika bull100rsquoluumlk etanol 10 dakika bullSaf ksilen 10 dakika
Boya sporlara ccedilok zor girdiği iccedilin yoğun Chromotrope 2R kullanılır
Fluoresan Boyalar
Calcofluor White Uvitex 2B
Spor duvarının endospor tabakasındaki kitine bağlanarak mavi-beyaz fluoresan verir
Kitin iccedileren diğer mikroorganizmalar oumlzellikle mantar sporları da bu boyalarla boyanabildiklerinden ayırıcı tanı oumlnemlidir
Calcofluor White Boyama Youmlntemi Etil-asetat ccediloumlktuumlrme youmlntemi sonrası yayma
bullSaf metanol 10 dakika fiksasyon
bull1 damla Calcofluor 5 dakika
bullPBS ile 1-2 saniye yıkanır
bullEvans Blue 30 saniye
Modifiye trikrom veya TEM ile doğrulama oumlnerilir
IFA (indirect immunofluorescence assay)
Enterocytozoon bieneusi Encephalitozoon intestinalis
anti-Enterocytozoon bieneusi monoclonal antikor anti-Encephalitozoon intestinalis monoclonal antikor
Dışkıda antijen aranması
Strongyloides stercoralis
Strongyloides stercoralis İlk kez 1876 yılında Vietnamrsquodan doumlnen ishalli askerlerin dışkılarında Tropikal boumllgelerde daha sık
Strongyloidosisrsquoe sebep olan intestinal bir nematod
30-100 milyon kişi enfekte
Oumlzellikle bağışıklık sistemi baskılanmış kişilerde oumlluumlme neden olabilir
kontamine toprakta ya da sularda bulunan enfektif larvaların deriden vuumlcuda girmesi
Strongyloides stercoralis Klinik
Asemptomatik en sık
İştahsızlık diyare abdominal ağrı vs Malabsorbsiyon obstruumlksiyon
Larvaların akciğer goumlccediluuml Pulmoner
semptomlar (Loumlffler Sendromu)
Deriye penetre olduğu boumllgelerde kaşıntılı ve papuumller eritematoumlz doumlkuumlntuumller ldquolarva currensrdquo
Eozinofili tek bulgu olabilir
Strongyloides stercoralis
İmmuumlnitesi baskılanmış kişilerde dissemine enfeksiyona ve
hiperenfeksiyon sendromuna yol accedilabilir
Hiperenfeksiyon sendromu bağırsak iccedilindeki filariform
larvaların sayısının aşırı artışı başta akciğerler olmak uumlzere bağırsak dışı organlara goumlccediluuml
Dissemine enfeksiyon larvaların beyin gibi normal yaşam doumlnguumlsuuml dışındaki organlara goumlccediluuml
Bağışıklığı baskılayacak ilaccedil kullanılan her hastada oumlnceden Strongyloides araştırılmalıdır
Strongyloides stercoralis Tanı
İnatccedilı diyare
Eozinofili
Dışkı duodenum sıvısı balgam larvaların goumlruumllmesi
Dışkıda larva goumlzlenmesi (yumurta nadiren izlenir)
Kancalı kurt larvaları ile morfolojik olarak benzerlik goumlsterir
Strongyloides stercoralis tanı
Strongyloides stercoralis Tanı
Ardışık 3 dışkı oumlrneği Duyarlılık 50
Ardışık 7 dışkı oumlrneği Duyarlılık ~100
Oumlzel yoğunlaştırma youmlntemleri uygulanabilir (Baerman Haradi-Mori )
Agar kuumlltuumlr youmlntemi
Baermann Tekniği
bullAz sayıda parazit iccedileren dışkı ve toprakta larva incelenmesinde kullanılır
bullHuni iccedilerisine yerleştirilen taze dışkıda bulunan larvalar dışkıyı terkedip alt kısımda toplanırlar
bullFazla miktar dışkı kullanılabilir
bullAz larva bulunan hafif enfeksiyonlarda larva saptama şansı yuumlksektir
Harado-Mori Filtre Youmlntemi
bullTuumlpte filtre kağıdı youmlntemi
bullTaze dışkı gerekir
bullDışkı ilave edilen filtre kağıdı ve kağıdın konduğu dibinde su bulunan tuumlp kullanılır
bullNematod yumurtaları accedilılarak larvalar gelişir ve suya ilerler
Agar Plak Kuumlltuumlr Youmlntemi bullDiğer youmlntemlerden daha duyarlıdır
bullTaze dışkı agar plağına ekilerek iki guumln oda sıcaklığında tutulur
bullLarva agar uumlzerinde hareket ederken bakterileri de taşır ve goumlruumlnuumlr izler oluşur
bullMikroskopla incelenerek larva varlığı goumlzlenir
bull Doğrulama iccedilin plaklar 10 formalinle yıkanır ve sediment ıslak preparat şeklinde incelenir
Duodenal aspirasyon String kapsuumll metodu (enterotest) Dissemine enfeksiyonda balgam ya da BAL oumlrneği
TEŞEKKUumlRLER
Su Kaynaklı İlk Salgın
Chicago ndash Hastane yurdunda kalan doktorlar arasında Su dağıtan tankerdeki pompa kaynaklı
Nepal ndash Şehir şebeke suyu kaynaklı (klora rağmen)
Sulu diyare sekretuar yapıda (1-3 hafta)
AIDSrsquote (12 haftaya kadar suumlren diyare
ekstraintestinal tutulum)
Kabızlık Yorgunluk Bulantı-kusma Abdominal kramp Duumlşuumlk ateş Kilo kaybı
İnce barsağın proksimal kısmı ndash D-ksiloz
emilim bozukluğu
Tr J Med Scien 1998 28 557-558
50 yaş kadın
30 yaş kadın MAF Otofloresans
62 yaş erkek
31 yaş erkek Uzun suumlren diyare hafif ateş Alerji nedeniyleTMP-SMX tedavisi almamış Albendazol Cyclospora Reiter Sendromunda tetiği ccedileken neden mi
58 yaş erkek Diyare hafif ateş Tuumlm ailede diyare Guatemalarsquodan gelmiş ahududu ile yapılmış tatlı yeme oumlykuumlsuuml Cyclosporanın induumlklediği immuumln cevap GBS lsquoa yol accedilmış olabilir mi
MAF Konsantrasyon
Santrifuumlj (10 dk 500x g) Dekolarizasyon (1 H2SO4)
Ccediloklu dışkı oumlrneği duodenal aspirat biyopsi
Sarı ok Cyclospora Kırmızı ok Cryptosporidium
Safranin Turuncu-kırmızı
boyanma
Otofloresans 450-490 nm yeşil 365 nm mavi
Molekuumller Tanı
bullPCR Sporlanmış ve sporlanmamış ookistleri ayırt edemediğinden Epidemiyolojik ccedilalışmalarda kullanım kısıtlı
Eimeria ile ccedilapraz amplifikasyon
bullRT-PCR
Cystoisospora belli
İlk kez 1860 (Virchow)
Tropikal ve subtropikal boumllgeler
Distal duodenumun ve proksimal jejunumun epitelyal huumlcrelerinde
gelişim
Dışkıda immatuumlr ookist
Elipsoidal ookist (20 ndash 30 microm uzunluk 10 ndash 19 microm genişlik)
Olgun ookistler ile fekal-oral bulaş
İnk per 6-7 guumln Epitel huumlcrelerinde aseksuumlel
ve seksuumlel uumlreme Dışkı ile atılan ookist 24-48 saat infektif değil
Normal bireylerde hafif gastrointestinal semptomlar
Seyahat diyaresi Sulu diyare Karın ağrısı Kilo kaybı Malabsorbsiyonu Steatore (Giardiasisi taklit) Periferal eozinofili AIDSrsquote şiddetli ilerleyici tipte
enterokolit ekstraintestinal tutulum (Lenf
nodu safra kesesi) Kronik intermitan
enfeksiyonlarda eozinofili varlığında akla gelmeli
Intestinal protozoa and helminths in the peoples of Western (Anatolia) Turkey
Kuntz RE Lawless DK Langbehn HR Am J Trop Med Hyg 1958 May7(3)298-301 349 asker dışkısında araştırılmış
Yurdumuzda ilk defa rastladığımız iki Isosporiasis belli vakası
Toumlreci K Buumlget E İst Tıp Fak Mecm 1976 39 578-580
7 yaş Akc tbc olgu 12 yaş diyare
32 yaş erkek 10 yıl oumlnce transplant
27 yaş erkek 5 yıl oumlnce transplant
12 yaş erkek Koumly taraması sırasında saptanmış
Dışkı (Ccediloğaltma)
Biyopsi materyali
Bazen dışkı (-) biyopsi (+)
MAF ile ookistler Otofloresans
Charcot-Leyden kristalleri
Microsporidia
Microsporidia İlk insan enfeksiyonu 1959 1959-1985 arası 10 olgu
bildirilmiş
Zorunlu intraseluumller
Basit oumlkaryotik organizma Mitokondrigolgi membranı
peroksizom yok Mantarlara daha yakın
İntestinal infeksiyonlara yol accedilan cinsler
Enterocytozoon Enterocytozoon bieneusi İnce
barsakta enterositleri infekte eder sitoplazmada ccediloğalır
Encephalitozoon Encephalitozoon intestinalis Epitelyal endotelyal huumlcreler fibroblast
makrofajları infekte eder Parazitofor vakuolde ccediloğalır
CD4 lt 100 huumlcre mm3
Cryptosporidium ile birlikte kronik diyare Latent infeksiyonun reaktivasyonu
AIDSrsquoli hastalarda Bağırsak epitel huumlcrelerin altına invazyon
Kansız mukussuz şiddetli diyare Kilo kaybı D-ksiloz Vitamin B12 malabsorbsiyonu
ekstraintestinal enfeksiyon
Sindirim yolu ile sporların
(15 ndash 2 microm) alınması
İnhalasyon İnfektif sporların polar
tuumlbuumll aracılığı ile konak huumlcre sitoplazmasına girişi
İnfektif sporların dışkı ile atılması
Enterocytozoon bieneusi
Encephalitozoon intestinalis (septata intestinalis)
Su ve besin kaynaklı salgınlar
33 yaş erkek Şiddetli diyare solunum sistemi şikayetleri Dışkıda Microsporidia sporları Cryptosporidium ookistleri (MAF Modifiye Trikrom) Balgamda Cryptosporidium ookistleri Kardiyopulmoner arrest
Microsporidia Tanı Mikroskobik inceleme
bullWeberrsquoin Modifiye Trichrome Boyama youmlntemi bullRyan Modifiye Trichrome Boyası bullAsit-Fast Trichrome boyası bullGram-Chromotrope bullFluoresan boyalar (Calcofluor beyazıUvitex2B)
Dışkıda antijen aranması ( ELISA IFAT)
TEM
Molekuumller tanı
Dışkı iccedilin birden fazla tanı youmlntemi uygulanmalıdır
Zenginleştirme youmlntemi taze dışkıda tercih edilmez spor sayısında azalmaya yol accedilar
5-10 formolluuml dışkı 10 dakika 500grsquode santrifuumlj spor saptanma olasılığını arttırır
Santrifuumlj oumlncesi mukolitik ajan 11 10 KOH kromotrop 2R boyanma duyarlılığında artış
Microsporidia Tanı
Weberrsquoin Modifiye Trichrome Boyası
bullSaf metanol 5 dakika bullChromotrope 2R 90 dakika bullAsit-alkol 10 saniye bull95rsquolik etanol 5 dakika bull100rsquoluumlk etanol 10 dakika bull100rsquoluumlk etanol 10 dakika bullSaf ksilen 10 dakika
Boya sporlara ccedilok zor girdiği iccedilin yoğun Chromotrope 2R kullanılır
Fluoresan Boyalar
Calcofluor White Uvitex 2B
Spor duvarının endospor tabakasındaki kitine bağlanarak mavi-beyaz fluoresan verir
Kitin iccedileren diğer mikroorganizmalar oumlzellikle mantar sporları da bu boyalarla boyanabildiklerinden ayırıcı tanı oumlnemlidir
Calcofluor White Boyama Youmlntemi Etil-asetat ccediloumlktuumlrme youmlntemi sonrası yayma
bullSaf metanol 10 dakika fiksasyon
bull1 damla Calcofluor 5 dakika
bullPBS ile 1-2 saniye yıkanır
bullEvans Blue 30 saniye
Modifiye trikrom veya TEM ile doğrulama oumlnerilir
IFA (indirect immunofluorescence assay)
Enterocytozoon bieneusi Encephalitozoon intestinalis
anti-Enterocytozoon bieneusi monoclonal antikor anti-Encephalitozoon intestinalis monoclonal antikor
Dışkıda antijen aranması
Strongyloides stercoralis
Strongyloides stercoralis İlk kez 1876 yılında Vietnamrsquodan doumlnen ishalli askerlerin dışkılarında Tropikal boumllgelerde daha sık
Strongyloidosisrsquoe sebep olan intestinal bir nematod
30-100 milyon kişi enfekte
Oumlzellikle bağışıklık sistemi baskılanmış kişilerde oumlluumlme neden olabilir
kontamine toprakta ya da sularda bulunan enfektif larvaların deriden vuumlcuda girmesi
Strongyloides stercoralis Klinik
Asemptomatik en sık
İştahsızlık diyare abdominal ağrı vs Malabsorbsiyon obstruumlksiyon
Larvaların akciğer goumlccediluuml Pulmoner
semptomlar (Loumlffler Sendromu)
Deriye penetre olduğu boumllgelerde kaşıntılı ve papuumller eritematoumlz doumlkuumlntuumller ldquolarva currensrdquo
Eozinofili tek bulgu olabilir
Strongyloides stercoralis
İmmuumlnitesi baskılanmış kişilerde dissemine enfeksiyona ve
hiperenfeksiyon sendromuna yol accedilabilir
Hiperenfeksiyon sendromu bağırsak iccedilindeki filariform
larvaların sayısının aşırı artışı başta akciğerler olmak uumlzere bağırsak dışı organlara goumlccediluuml
Dissemine enfeksiyon larvaların beyin gibi normal yaşam doumlnguumlsuuml dışındaki organlara goumlccediluuml
Bağışıklığı baskılayacak ilaccedil kullanılan her hastada oumlnceden Strongyloides araştırılmalıdır
Strongyloides stercoralis Tanı
İnatccedilı diyare
Eozinofili
Dışkı duodenum sıvısı balgam larvaların goumlruumllmesi
Dışkıda larva goumlzlenmesi (yumurta nadiren izlenir)
Kancalı kurt larvaları ile morfolojik olarak benzerlik goumlsterir
Strongyloides stercoralis tanı
Strongyloides stercoralis Tanı
Ardışık 3 dışkı oumlrneği Duyarlılık 50
Ardışık 7 dışkı oumlrneği Duyarlılık ~100
Oumlzel yoğunlaştırma youmlntemleri uygulanabilir (Baerman Haradi-Mori )
Agar kuumlltuumlr youmlntemi
Baermann Tekniği
bullAz sayıda parazit iccedileren dışkı ve toprakta larva incelenmesinde kullanılır
bullHuni iccedilerisine yerleştirilen taze dışkıda bulunan larvalar dışkıyı terkedip alt kısımda toplanırlar
bullFazla miktar dışkı kullanılabilir
bullAz larva bulunan hafif enfeksiyonlarda larva saptama şansı yuumlksektir
Harado-Mori Filtre Youmlntemi
bullTuumlpte filtre kağıdı youmlntemi
bullTaze dışkı gerekir
bullDışkı ilave edilen filtre kağıdı ve kağıdın konduğu dibinde su bulunan tuumlp kullanılır
bullNematod yumurtaları accedilılarak larvalar gelişir ve suya ilerler
Agar Plak Kuumlltuumlr Youmlntemi bullDiğer youmlntemlerden daha duyarlıdır
bullTaze dışkı agar plağına ekilerek iki guumln oda sıcaklığında tutulur
bullLarva agar uumlzerinde hareket ederken bakterileri de taşır ve goumlruumlnuumlr izler oluşur
bullMikroskopla incelenerek larva varlığı goumlzlenir
bull Doğrulama iccedilin plaklar 10 formalinle yıkanır ve sediment ıslak preparat şeklinde incelenir
Duodenal aspirasyon String kapsuumll metodu (enterotest) Dissemine enfeksiyonda balgam ya da BAL oumlrneği
TEŞEKKUumlRLER
Sulu diyare sekretuar yapıda (1-3 hafta)
AIDSrsquote (12 haftaya kadar suumlren diyare
ekstraintestinal tutulum)
Kabızlık Yorgunluk Bulantı-kusma Abdominal kramp Duumlşuumlk ateş Kilo kaybı
İnce barsağın proksimal kısmı ndash D-ksiloz
emilim bozukluğu
Tr J Med Scien 1998 28 557-558
50 yaş kadın
30 yaş kadın MAF Otofloresans
62 yaş erkek
31 yaş erkek Uzun suumlren diyare hafif ateş Alerji nedeniyleTMP-SMX tedavisi almamış Albendazol Cyclospora Reiter Sendromunda tetiği ccedileken neden mi
58 yaş erkek Diyare hafif ateş Tuumlm ailede diyare Guatemalarsquodan gelmiş ahududu ile yapılmış tatlı yeme oumlykuumlsuuml Cyclosporanın induumlklediği immuumln cevap GBS lsquoa yol accedilmış olabilir mi
MAF Konsantrasyon
Santrifuumlj (10 dk 500x g) Dekolarizasyon (1 H2SO4)
Ccediloklu dışkı oumlrneği duodenal aspirat biyopsi
Sarı ok Cyclospora Kırmızı ok Cryptosporidium
Safranin Turuncu-kırmızı
boyanma
Otofloresans 450-490 nm yeşil 365 nm mavi
Molekuumller Tanı
bullPCR Sporlanmış ve sporlanmamış ookistleri ayırt edemediğinden Epidemiyolojik ccedilalışmalarda kullanım kısıtlı
Eimeria ile ccedilapraz amplifikasyon
bullRT-PCR
Cystoisospora belli
İlk kez 1860 (Virchow)
Tropikal ve subtropikal boumllgeler
Distal duodenumun ve proksimal jejunumun epitelyal huumlcrelerinde
gelişim
Dışkıda immatuumlr ookist
Elipsoidal ookist (20 ndash 30 microm uzunluk 10 ndash 19 microm genişlik)
Olgun ookistler ile fekal-oral bulaş
İnk per 6-7 guumln Epitel huumlcrelerinde aseksuumlel
ve seksuumlel uumlreme Dışkı ile atılan ookist 24-48 saat infektif değil
Normal bireylerde hafif gastrointestinal semptomlar
Seyahat diyaresi Sulu diyare Karın ağrısı Kilo kaybı Malabsorbsiyonu Steatore (Giardiasisi taklit) Periferal eozinofili AIDSrsquote şiddetli ilerleyici tipte
enterokolit ekstraintestinal tutulum (Lenf
nodu safra kesesi) Kronik intermitan
enfeksiyonlarda eozinofili varlığında akla gelmeli
Intestinal protozoa and helminths in the peoples of Western (Anatolia) Turkey
Kuntz RE Lawless DK Langbehn HR Am J Trop Med Hyg 1958 May7(3)298-301 349 asker dışkısında araştırılmış
Yurdumuzda ilk defa rastladığımız iki Isosporiasis belli vakası
Toumlreci K Buumlget E İst Tıp Fak Mecm 1976 39 578-580
7 yaş Akc tbc olgu 12 yaş diyare
32 yaş erkek 10 yıl oumlnce transplant
27 yaş erkek 5 yıl oumlnce transplant
12 yaş erkek Koumly taraması sırasında saptanmış
Dışkı (Ccediloğaltma)
Biyopsi materyali
Bazen dışkı (-) biyopsi (+)
MAF ile ookistler Otofloresans
Charcot-Leyden kristalleri
Microsporidia
Microsporidia İlk insan enfeksiyonu 1959 1959-1985 arası 10 olgu
bildirilmiş
Zorunlu intraseluumller
Basit oumlkaryotik organizma Mitokondrigolgi membranı
peroksizom yok Mantarlara daha yakın
İntestinal infeksiyonlara yol accedilan cinsler
Enterocytozoon Enterocytozoon bieneusi İnce
barsakta enterositleri infekte eder sitoplazmada ccediloğalır
Encephalitozoon Encephalitozoon intestinalis Epitelyal endotelyal huumlcreler fibroblast
makrofajları infekte eder Parazitofor vakuolde ccediloğalır
CD4 lt 100 huumlcre mm3
Cryptosporidium ile birlikte kronik diyare Latent infeksiyonun reaktivasyonu
AIDSrsquoli hastalarda Bağırsak epitel huumlcrelerin altına invazyon
Kansız mukussuz şiddetli diyare Kilo kaybı D-ksiloz Vitamin B12 malabsorbsiyonu
ekstraintestinal enfeksiyon
Sindirim yolu ile sporların
(15 ndash 2 microm) alınması
İnhalasyon İnfektif sporların polar
tuumlbuumll aracılığı ile konak huumlcre sitoplazmasına girişi
İnfektif sporların dışkı ile atılması
Enterocytozoon bieneusi
Encephalitozoon intestinalis (septata intestinalis)
Su ve besin kaynaklı salgınlar
33 yaş erkek Şiddetli diyare solunum sistemi şikayetleri Dışkıda Microsporidia sporları Cryptosporidium ookistleri (MAF Modifiye Trikrom) Balgamda Cryptosporidium ookistleri Kardiyopulmoner arrest
Microsporidia Tanı Mikroskobik inceleme
bullWeberrsquoin Modifiye Trichrome Boyama youmlntemi bullRyan Modifiye Trichrome Boyası bullAsit-Fast Trichrome boyası bullGram-Chromotrope bullFluoresan boyalar (Calcofluor beyazıUvitex2B)
Dışkıda antijen aranması ( ELISA IFAT)
TEM
Molekuumller tanı
Dışkı iccedilin birden fazla tanı youmlntemi uygulanmalıdır
Zenginleştirme youmlntemi taze dışkıda tercih edilmez spor sayısında azalmaya yol accedilar
5-10 formolluuml dışkı 10 dakika 500grsquode santrifuumlj spor saptanma olasılığını arttırır
Santrifuumlj oumlncesi mukolitik ajan 11 10 KOH kromotrop 2R boyanma duyarlılığında artış
Microsporidia Tanı
Weberrsquoin Modifiye Trichrome Boyası
bullSaf metanol 5 dakika bullChromotrope 2R 90 dakika bullAsit-alkol 10 saniye bull95rsquolik etanol 5 dakika bull100rsquoluumlk etanol 10 dakika bull100rsquoluumlk etanol 10 dakika bullSaf ksilen 10 dakika
Boya sporlara ccedilok zor girdiği iccedilin yoğun Chromotrope 2R kullanılır
Fluoresan Boyalar
Calcofluor White Uvitex 2B
Spor duvarının endospor tabakasındaki kitine bağlanarak mavi-beyaz fluoresan verir
Kitin iccedileren diğer mikroorganizmalar oumlzellikle mantar sporları da bu boyalarla boyanabildiklerinden ayırıcı tanı oumlnemlidir
Calcofluor White Boyama Youmlntemi Etil-asetat ccediloumlktuumlrme youmlntemi sonrası yayma
bullSaf metanol 10 dakika fiksasyon
bull1 damla Calcofluor 5 dakika
bullPBS ile 1-2 saniye yıkanır
bullEvans Blue 30 saniye
Modifiye trikrom veya TEM ile doğrulama oumlnerilir
IFA (indirect immunofluorescence assay)
Enterocytozoon bieneusi Encephalitozoon intestinalis
anti-Enterocytozoon bieneusi monoclonal antikor anti-Encephalitozoon intestinalis monoclonal antikor
Dışkıda antijen aranması
Strongyloides stercoralis
Strongyloides stercoralis İlk kez 1876 yılında Vietnamrsquodan doumlnen ishalli askerlerin dışkılarında Tropikal boumllgelerde daha sık
Strongyloidosisrsquoe sebep olan intestinal bir nematod
30-100 milyon kişi enfekte
Oumlzellikle bağışıklık sistemi baskılanmış kişilerde oumlluumlme neden olabilir
kontamine toprakta ya da sularda bulunan enfektif larvaların deriden vuumlcuda girmesi
Strongyloides stercoralis Klinik
Asemptomatik en sık
İştahsızlık diyare abdominal ağrı vs Malabsorbsiyon obstruumlksiyon
Larvaların akciğer goumlccediluuml Pulmoner
semptomlar (Loumlffler Sendromu)
Deriye penetre olduğu boumllgelerde kaşıntılı ve papuumller eritematoumlz doumlkuumlntuumller ldquolarva currensrdquo
Eozinofili tek bulgu olabilir
Strongyloides stercoralis
İmmuumlnitesi baskılanmış kişilerde dissemine enfeksiyona ve
hiperenfeksiyon sendromuna yol accedilabilir
Hiperenfeksiyon sendromu bağırsak iccedilindeki filariform
larvaların sayısının aşırı artışı başta akciğerler olmak uumlzere bağırsak dışı organlara goumlccediluuml
Dissemine enfeksiyon larvaların beyin gibi normal yaşam doumlnguumlsuuml dışındaki organlara goumlccediluuml
Bağışıklığı baskılayacak ilaccedil kullanılan her hastada oumlnceden Strongyloides araştırılmalıdır
Strongyloides stercoralis Tanı
İnatccedilı diyare
Eozinofili
Dışkı duodenum sıvısı balgam larvaların goumlruumllmesi
Dışkıda larva goumlzlenmesi (yumurta nadiren izlenir)
Kancalı kurt larvaları ile morfolojik olarak benzerlik goumlsterir
Strongyloides stercoralis tanı
Strongyloides stercoralis Tanı
Ardışık 3 dışkı oumlrneği Duyarlılık 50
Ardışık 7 dışkı oumlrneği Duyarlılık ~100
Oumlzel yoğunlaştırma youmlntemleri uygulanabilir (Baerman Haradi-Mori )
Agar kuumlltuumlr youmlntemi
Baermann Tekniği
bullAz sayıda parazit iccedileren dışkı ve toprakta larva incelenmesinde kullanılır
bullHuni iccedilerisine yerleştirilen taze dışkıda bulunan larvalar dışkıyı terkedip alt kısımda toplanırlar
bullFazla miktar dışkı kullanılabilir
bullAz larva bulunan hafif enfeksiyonlarda larva saptama şansı yuumlksektir
Harado-Mori Filtre Youmlntemi
bullTuumlpte filtre kağıdı youmlntemi
bullTaze dışkı gerekir
bullDışkı ilave edilen filtre kağıdı ve kağıdın konduğu dibinde su bulunan tuumlp kullanılır
bullNematod yumurtaları accedilılarak larvalar gelişir ve suya ilerler
Agar Plak Kuumlltuumlr Youmlntemi bullDiğer youmlntemlerden daha duyarlıdır
bullTaze dışkı agar plağına ekilerek iki guumln oda sıcaklığında tutulur
bullLarva agar uumlzerinde hareket ederken bakterileri de taşır ve goumlruumlnuumlr izler oluşur
bullMikroskopla incelenerek larva varlığı goumlzlenir
bull Doğrulama iccedilin plaklar 10 formalinle yıkanır ve sediment ıslak preparat şeklinde incelenir
Duodenal aspirasyon String kapsuumll metodu (enterotest) Dissemine enfeksiyonda balgam ya da BAL oumlrneği
TEŞEKKUumlRLER
Tr J Med Scien 1998 28 557-558
50 yaş kadın
30 yaş kadın MAF Otofloresans
62 yaş erkek
31 yaş erkek Uzun suumlren diyare hafif ateş Alerji nedeniyleTMP-SMX tedavisi almamış Albendazol Cyclospora Reiter Sendromunda tetiği ccedileken neden mi
58 yaş erkek Diyare hafif ateş Tuumlm ailede diyare Guatemalarsquodan gelmiş ahududu ile yapılmış tatlı yeme oumlykuumlsuuml Cyclosporanın induumlklediği immuumln cevap GBS lsquoa yol accedilmış olabilir mi
MAF Konsantrasyon
Santrifuumlj (10 dk 500x g) Dekolarizasyon (1 H2SO4)
Ccediloklu dışkı oumlrneği duodenal aspirat biyopsi
Sarı ok Cyclospora Kırmızı ok Cryptosporidium
Safranin Turuncu-kırmızı
boyanma
Otofloresans 450-490 nm yeşil 365 nm mavi
Molekuumller Tanı
bullPCR Sporlanmış ve sporlanmamış ookistleri ayırt edemediğinden Epidemiyolojik ccedilalışmalarda kullanım kısıtlı
Eimeria ile ccedilapraz amplifikasyon
bullRT-PCR
Cystoisospora belli
İlk kez 1860 (Virchow)
Tropikal ve subtropikal boumllgeler
Distal duodenumun ve proksimal jejunumun epitelyal huumlcrelerinde
gelişim
Dışkıda immatuumlr ookist
Elipsoidal ookist (20 ndash 30 microm uzunluk 10 ndash 19 microm genişlik)
Olgun ookistler ile fekal-oral bulaş
İnk per 6-7 guumln Epitel huumlcrelerinde aseksuumlel
ve seksuumlel uumlreme Dışkı ile atılan ookist 24-48 saat infektif değil
Normal bireylerde hafif gastrointestinal semptomlar
Seyahat diyaresi Sulu diyare Karın ağrısı Kilo kaybı Malabsorbsiyonu Steatore (Giardiasisi taklit) Periferal eozinofili AIDSrsquote şiddetli ilerleyici tipte
enterokolit ekstraintestinal tutulum (Lenf
nodu safra kesesi) Kronik intermitan
enfeksiyonlarda eozinofili varlığında akla gelmeli
Intestinal protozoa and helminths in the peoples of Western (Anatolia) Turkey
Kuntz RE Lawless DK Langbehn HR Am J Trop Med Hyg 1958 May7(3)298-301 349 asker dışkısında araştırılmış
Yurdumuzda ilk defa rastladığımız iki Isosporiasis belli vakası
Toumlreci K Buumlget E İst Tıp Fak Mecm 1976 39 578-580
7 yaş Akc tbc olgu 12 yaş diyare
32 yaş erkek 10 yıl oumlnce transplant
27 yaş erkek 5 yıl oumlnce transplant
12 yaş erkek Koumly taraması sırasında saptanmış
Dışkı (Ccediloğaltma)
Biyopsi materyali
Bazen dışkı (-) biyopsi (+)
MAF ile ookistler Otofloresans
Charcot-Leyden kristalleri
Microsporidia
Microsporidia İlk insan enfeksiyonu 1959 1959-1985 arası 10 olgu
bildirilmiş
Zorunlu intraseluumller
Basit oumlkaryotik organizma Mitokondrigolgi membranı
peroksizom yok Mantarlara daha yakın
İntestinal infeksiyonlara yol accedilan cinsler
Enterocytozoon Enterocytozoon bieneusi İnce
barsakta enterositleri infekte eder sitoplazmada ccediloğalır
Encephalitozoon Encephalitozoon intestinalis Epitelyal endotelyal huumlcreler fibroblast
makrofajları infekte eder Parazitofor vakuolde ccediloğalır
CD4 lt 100 huumlcre mm3
Cryptosporidium ile birlikte kronik diyare Latent infeksiyonun reaktivasyonu
AIDSrsquoli hastalarda Bağırsak epitel huumlcrelerin altına invazyon
Kansız mukussuz şiddetli diyare Kilo kaybı D-ksiloz Vitamin B12 malabsorbsiyonu
ekstraintestinal enfeksiyon
Sindirim yolu ile sporların
(15 ndash 2 microm) alınması
İnhalasyon İnfektif sporların polar
tuumlbuumll aracılığı ile konak huumlcre sitoplazmasına girişi
İnfektif sporların dışkı ile atılması
Enterocytozoon bieneusi
Encephalitozoon intestinalis (septata intestinalis)
Su ve besin kaynaklı salgınlar
33 yaş erkek Şiddetli diyare solunum sistemi şikayetleri Dışkıda Microsporidia sporları Cryptosporidium ookistleri (MAF Modifiye Trikrom) Balgamda Cryptosporidium ookistleri Kardiyopulmoner arrest
Microsporidia Tanı Mikroskobik inceleme
bullWeberrsquoin Modifiye Trichrome Boyama youmlntemi bullRyan Modifiye Trichrome Boyası bullAsit-Fast Trichrome boyası bullGram-Chromotrope bullFluoresan boyalar (Calcofluor beyazıUvitex2B)
Dışkıda antijen aranması ( ELISA IFAT)
TEM
Molekuumller tanı
Dışkı iccedilin birden fazla tanı youmlntemi uygulanmalıdır
Zenginleştirme youmlntemi taze dışkıda tercih edilmez spor sayısında azalmaya yol accedilar
5-10 formolluuml dışkı 10 dakika 500grsquode santrifuumlj spor saptanma olasılığını arttırır
Santrifuumlj oumlncesi mukolitik ajan 11 10 KOH kromotrop 2R boyanma duyarlılığında artış
Microsporidia Tanı
Weberrsquoin Modifiye Trichrome Boyası
bullSaf metanol 5 dakika bullChromotrope 2R 90 dakika bullAsit-alkol 10 saniye bull95rsquolik etanol 5 dakika bull100rsquoluumlk etanol 10 dakika bull100rsquoluumlk etanol 10 dakika bullSaf ksilen 10 dakika
Boya sporlara ccedilok zor girdiği iccedilin yoğun Chromotrope 2R kullanılır
Fluoresan Boyalar
Calcofluor White Uvitex 2B
Spor duvarının endospor tabakasındaki kitine bağlanarak mavi-beyaz fluoresan verir
Kitin iccedileren diğer mikroorganizmalar oumlzellikle mantar sporları da bu boyalarla boyanabildiklerinden ayırıcı tanı oumlnemlidir
Calcofluor White Boyama Youmlntemi Etil-asetat ccediloumlktuumlrme youmlntemi sonrası yayma
bullSaf metanol 10 dakika fiksasyon
bull1 damla Calcofluor 5 dakika
bullPBS ile 1-2 saniye yıkanır
bullEvans Blue 30 saniye
Modifiye trikrom veya TEM ile doğrulama oumlnerilir
IFA (indirect immunofluorescence assay)
Enterocytozoon bieneusi Encephalitozoon intestinalis
anti-Enterocytozoon bieneusi monoclonal antikor anti-Encephalitozoon intestinalis monoclonal antikor
Dışkıda antijen aranması
Strongyloides stercoralis
Strongyloides stercoralis İlk kez 1876 yılında Vietnamrsquodan doumlnen ishalli askerlerin dışkılarında Tropikal boumllgelerde daha sık
Strongyloidosisrsquoe sebep olan intestinal bir nematod
30-100 milyon kişi enfekte
Oumlzellikle bağışıklık sistemi baskılanmış kişilerde oumlluumlme neden olabilir
kontamine toprakta ya da sularda bulunan enfektif larvaların deriden vuumlcuda girmesi
Strongyloides stercoralis Klinik
Asemptomatik en sık
İştahsızlık diyare abdominal ağrı vs Malabsorbsiyon obstruumlksiyon
Larvaların akciğer goumlccediluuml Pulmoner
semptomlar (Loumlffler Sendromu)
Deriye penetre olduğu boumllgelerde kaşıntılı ve papuumller eritematoumlz doumlkuumlntuumller ldquolarva currensrdquo
Eozinofili tek bulgu olabilir
Strongyloides stercoralis
İmmuumlnitesi baskılanmış kişilerde dissemine enfeksiyona ve
hiperenfeksiyon sendromuna yol accedilabilir
Hiperenfeksiyon sendromu bağırsak iccedilindeki filariform
larvaların sayısının aşırı artışı başta akciğerler olmak uumlzere bağırsak dışı organlara goumlccediluuml
Dissemine enfeksiyon larvaların beyin gibi normal yaşam doumlnguumlsuuml dışındaki organlara goumlccediluuml
Bağışıklığı baskılayacak ilaccedil kullanılan her hastada oumlnceden Strongyloides araştırılmalıdır
Strongyloides stercoralis Tanı
İnatccedilı diyare
Eozinofili
Dışkı duodenum sıvısı balgam larvaların goumlruumllmesi
Dışkıda larva goumlzlenmesi (yumurta nadiren izlenir)
Kancalı kurt larvaları ile morfolojik olarak benzerlik goumlsterir
Strongyloides stercoralis tanı
Strongyloides stercoralis Tanı
Ardışık 3 dışkı oumlrneği Duyarlılık 50
Ardışık 7 dışkı oumlrneği Duyarlılık ~100
Oumlzel yoğunlaştırma youmlntemleri uygulanabilir (Baerman Haradi-Mori )
Agar kuumlltuumlr youmlntemi
Baermann Tekniği
bullAz sayıda parazit iccedileren dışkı ve toprakta larva incelenmesinde kullanılır
bullHuni iccedilerisine yerleştirilen taze dışkıda bulunan larvalar dışkıyı terkedip alt kısımda toplanırlar
bullFazla miktar dışkı kullanılabilir
bullAz larva bulunan hafif enfeksiyonlarda larva saptama şansı yuumlksektir
Harado-Mori Filtre Youmlntemi
bullTuumlpte filtre kağıdı youmlntemi
bullTaze dışkı gerekir
bullDışkı ilave edilen filtre kağıdı ve kağıdın konduğu dibinde su bulunan tuumlp kullanılır
bullNematod yumurtaları accedilılarak larvalar gelişir ve suya ilerler
Agar Plak Kuumlltuumlr Youmlntemi bullDiğer youmlntemlerden daha duyarlıdır
bullTaze dışkı agar plağına ekilerek iki guumln oda sıcaklığında tutulur
bullLarva agar uumlzerinde hareket ederken bakterileri de taşır ve goumlruumlnuumlr izler oluşur
bullMikroskopla incelenerek larva varlığı goumlzlenir
bull Doğrulama iccedilin plaklar 10 formalinle yıkanır ve sediment ıslak preparat şeklinde incelenir
Duodenal aspirasyon String kapsuumll metodu (enterotest) Dissemine enfeksiyonda balgam ya da BAL oumlrneği
TEŞEKKUumlRLER
30 yaş kadın MAF Otofloresans
62 yaş erkek
31 yaş erkek Uzun suumlren diyare hafif ateş Alerji nedeniyleTMP-SMX tedavisi almamış Albendazol Cyclospora Reiter Sendromunda tetiği ccedileken neden mi
58 yaş erkek Diyare hafif ateş Tuumlm ailede diyare Guatemalarsquodan gelmiş ahududu ile yapılmış tatlı yeme oumlykuumlsuuml Cyclosporanın induumlklediği immuumln cevap GBS lsquoa yol accedilmış olabilir mi
MAF Konsantrasyon
Santrifuumlj (10 dk 500x g) Dekolarizasyon (1 H2SO4)
Ccediloklu dışkı oumlrneği duodenal aspirat biyopsi
Sarı ok Cyclospora Kırmızı ok Cryptosporidium
Safranin Turuncu-kırmızı
boyanma
Otofloresans 450-490 nm yeşil 365 nm mavi
Molekuumller Tanı
bullPCR Sporlanmış ve sporlanmamış ookistleri ayırt edemediğinden Epidemiyolojik ccedilalışmalarda kullanım kısıtlı
Eimeria ile ccedilapraz amplifikasyon
bullRT-PCR
Cystoisospora belli
İlk kez 1860 (Virchow)
Tropikal ve subtropikal boumllgeler
Distal duodenumun ve proksimal jejunumun epitelyal huumlcrelerinde
gelişim
Dışkıda immatuumlr ookist
Elipsoidal ookist (20 ndash 30 microm uzunluk 10 ndash 19 microm genişlik)
Olgun ookistler ile fekal-oral bulaş
İnk per 6-7 guumln Epitel huumlcrelerinde aseksuumlel
ve seksuumlel uumlreme Dışkı ile atılan ookist 24-48 saat infektif değil
Normal bireylerde hafif gastrointestinal semptomlar
Seyahat diyaresi Sulu diyare Karın ağrısı Kilo kaybı Malabsorbsiyonu Steatore (Giardiasisi taklit) Periferal eozinofili AIDSrsquote şiddetli ilerleyici tipte
enterokolit ekstraintestinal tutulum (Lenf
nodu safra kesesi) Kronik intermitan
enfeksiyonlarda eozinofili varlığında akla gelmeli
Intestinal protozoa and helminths in the peoples of Western (Anatolia) Turkey
Kuntz RE Lawless DK Langbehn HR Am J Trop Med Hyg 1958 May7(3)298-301 349 asker dışkısında araştırılmış
Yurdumuzda ilk defa rastladığımız iki Isosporiasis belli vakası
Toumlreci K Buumlget E İst Tıp Fak Mecm 1976 39 578-580
7 yaş Akc tbc olgu 12 yaş diyare
32 yaş erkek 10 yıl oumlnce transplant
27 yaş erkek 5 yıl oumlnce transplant
12 yaş erkek Koumly taraması sırasında saptanmış
Dışkı (Ccediloğaltma)
Biyopsi materyali
Bazen dışkı (-) biyopsi (+)
MAF ile ookistler Otofloresans
Charcot-Leyden kristalleri
Microsporidia
Microsporidia İlk insan enfeksiyonu 1959 1959-1985 arası 10 olgu
bildirilmiş
Zorunlu intraseluumller
Basit oumlkaryotik organizma Mitokondrigolgi membranı
peroksizom yok Mantarlara daha yakın
İntestinal infeksiyonlara yol accedilan cinsler
Enterocytozoon Enterocytozoon bieneusi İnce
barsakta enterositleri infekte eder sitoplazmada ccediloğalır
Encephalitozoon Encephalitozoon intestinalis Epitelyal endotelyal huumlcreler fibroblast
makrofajları infekte eder Parazitofor vakuolde ccediloğalır
CD4 lt 100 huumlcre mm3
Cryptosporidium ile birlikte kronik diyare Latent infeksiyonun reaktivasyonu
AIDSrsquoli hastalarda Bağırsak epitel huumlcrelerin altına invazyon
Kansız mukussuz şiddetli diyare Kilo kaybı D-ksiloz Vitamin B12 malabsorbsiyonu
ekstraintestinal enfeksiyon
Sindirim yolu ile sporların
(15 ndash 2 microm) alınması
İnhalasyon İnfektif sporların polar
tuumlbuumll aracılığı ile konak huumlcre sitoplazmasına girişi
İnfektif sporların dışkı ile atılması
Enterocytozoon bieneusi
Encephalitozoon intestinalis (septata intestinalis)
Su ve besin kaynaklı salgınlar
33 yaş erkek Şiddetli diyare solunum sistemi şikayetleri Dışkıda Microsporidia sporları Cryptosporidium ookistleri (MAF Modifiye Trikrom) Balgamda Cryptosporidium ookistleri Kardiyopulmoner arrest
Microsporidia Tanı Mikroskobik inceleme
bullWeberrsquoin Modifiye Trichrome Boyama youmlntemi bullRyan Modifiye Trichrome Boyası bullAsit-Fast Trichrome boyası bullGram-Chromotrope bullFluoresan boyalar (Calcofluor beyazıUvitex2B)
Dışkıda antijen aranması ( ELISA IFAT)
TEM
Molekuumller tanı
Dışkı iccedilin birden fazla tanı youmlntemi uygulanmalıdır
Zenginleştirme youmlntemi taze dışkıda tercih edilmez spor sayısında azalmaya yol accedilar
5-10 formolluuml dışkı 10 dakika 500grsquode santrifuumlj spor saptanma olasılığını arttırır
Santrifuumlj oumlncesi mukolitik ajan 11 10 KOH kromotrop 2R boyanma duyarlılığında artış
Microsporidia Tanı
Weberrsquoin Modifiye Trichrome Boyası
bullSaf metanol 5 dakika bullChromotrope 2R 90 dakika bullAsit-alkol 10 saniye bull95rsquolik etanol 5 dakika bull100rsquoluumlk etanol 10 dakika bull100rsquoluumlk etanol 10 dakika bullSaf ksilen 10 dakika
Boya sporlara ccedilok zor girdiği iccedilin yoğun Chromotrope 2R kullanılır
Fluoresan Boyalar
Calcofluor White Uvitex 2B
Spor duvarının endospor tabakasındaki kitine bağlanarak mavi-beyaz fluoresan verir
Kitin iccedileren diğer mikroorganizmalar oumlzellikle mantar sporları da bu boyalarla boyanabildiklerinden ayırıcı tanı oumlnemlidir
Calcofluor White Boyama Youmlntemi Etil-asetat ccediloumlktuumlrme youmlntemi sonrası yayma
bullSaf metanol 10 dakika fiksasyon
bull1 damla Calcofluor 5 dakika
bullPBS ile 1-2 saniye yıkanır
bullEvans Blue 30 saniye
Modifiye trikrom veya TEM ile doğrulama oumlnerilir
IFA (indirect immunofluorescence assay)
Enterocytozoon bieneusi Encephalitozoon intestinalis
anti-Enterocytozoon bieneusi monoclonal antikor anti-Encephalitozoon intestinalis monoclonal antikor
Dışkıda antijen aranması
Strongyloides stercoralis
Strongyloides stercoralis İlk kez 1876 yılında Vietnamrsquodan doumlnen ishalli askerlerin dışkılarında Tropikal boumllgelerde daha sık
Strongyloidosisrsquoe sebep olan intestinal bir nematod
30-100 milyon kişi enfekte
Oumlzellikle bağışıklık sistemi baskılanmış kişilerde oumlluumlme neden olabilir
kontamine toprakta ya da sularda bulunan enfektif larvaların deriden vuumlcuda girmesi
Strongyloides stercoralis Klinik
Asemptomatik en sık
İştahsızlık diyare abdominal ağrı vs Malabsorbsiyon obstruumlksiyon
Larvaların akciğer goumlccediluuml Pulmoner
semptomlar (Loumlffler Sendromu)
Deriye penetre olduğu boumllgelerde kaşıntılı ve papuumller eritematoumlz doumlkuumlntuumller ldquolarva currensrdquo
Eozinofili tek bulgu olabilir
Strongyloides stercoralis
İmmuumlnitesi baskılanmış kişilerde dissemine enfeksiyona ve
hiperenfeksiyon sendromuna yol accedilabilir
Hiperenfeksiyon sendromu bağırsak iccedilindeki filariform
larvaların sayısının aşırı artışı başta akciğerler olmak uumlzere bağırsak dışı organlara goumlccediluuml
Dissemine enfeksiyon larvaların beyin gibi normal yaşam doumlnguumlsuuml dışındaki organlara goumlccediluuml
Bağışıklığı baskılayacak ilaccedil kullanılan her hastada oumlnceden Strongyloides araştırılmalıdır
Strongyloides stercoralis Tanı
İnatccedilı diyare
Eozinofili
Dışkı duodenum sıvısı balgam larvaların goumlruumllmesi
Dışkıda larva goumlzlenmesi (yumurta nadiren izlenir)
Kancalı kurt larvaları ile morfolojik olarak benzerlik goumlsterir
Strongyloides stercoralis tanı
Strongyloides stercoralis Tanı
Ardışık 3 dışkı oumlrneği Duyarlılık 50
Ardışık 7 dışkı oumlrneği Duyarlılık ~100
Oumlzel yoğunlaştırma youmlntemleri uygulanabilir (Baerman Haradi-Mori )
Agar kuumlltuumlr youmlntemi
Baermann Tekniği
bullAz sayıda parazit iccedileren dışkı ve toprakta larva incelenmesinde kullanılır
bullHuni iccedilerisine yerleştirilen taze dışkıda bulunan larvalar dışkıyı terkedip alt kısımda toplanırlar
bullFazla miktar dışkı kullanılabilir
bullAz larva bulunan hafif enfeksiyonlarda larva saptama şansı yuumlksektir
Harado-Mori Filtre Youmlntemi
bullTuumlpte filtre kağıdı youmlntemi
bullTaze dışkı gerekir
bullDışkı ilave edilen filtre kağıdı ve kağıdın konduğu dibinde su bulunan tuumlp kullanılır
bullNematod yumurtaları accedilılarak larvalar gelişir ve suya ilerler
Agar Plak Kuumlltuumlr Youmlntemi bullDiğer youmlntemlerden daha duyarlıdır
bullTaze dışkı agar plağına ekilerek iki guumln oda sıcaklığında tutulur
bullLarva agar uumlzerinde hareket ederken bakterileri de taşır ve goumlruumlnuumlr izler oluşur
bullMikroskopla incelenerek larva varlığı goumlzlenir
bull Doğrulama iccedilin plaklar 10 formalinle yıkanır ve sediment ıslak preparat şeklinde incelenir
Duodenal aspirasyon String kapsuumll metodu (enterotest) Dissemine enfeksiyonda balgam ya da BAL oumlrneği
TEŞEKKUumlRLER
31 yaş erkek Uzun suumlren diyare hafif ateş Alerji nedeniyleTMP-SMX tedavisi almamış Albendazol Cyclospora Reiter Sendromunda tetiği ccedileken neden mi
58 yaş erkek Diyare hafif ateş Tuumlm ailede diyare Guatemalarsquodan gelmiş ahududu ile yapılmış tatlı yeme oumlykuumlsuuml Cyclosporanın induumlklediği immuumln cevap GBS lsquoa yol accedilmış olabilir mi
MAF Konsantrasyon
Santrifuumlj (10 dk 500x g) Dekolarizasyon (1 H2SO4)
Ccediloklu dışkı oumlrneği duodenal aspirat biyopsi
Sarı ok Cyclospora Kırmızı ok Cryptosporidium
Safranin Turuncu-kırmızı
boyanma
Otofloresans 450-490 nm yeşil 365 nm mavi
Molekuumller Tanı
bullPCR Sporlanmış ve sporlanmamış ookistleri ayırt edemediğinden Epidemiyolojik ccedilalışmalarda kullanım kısıtlı
Eimeria ile ccedilapraz amplifikasyon
bullRT-PCR
Cystoisospora belli
İlk kez 1860 (Virchow)
Tropikal ve subtropikal boumllgeler
Distal duodenumun ve proksimal jejunumun epitelyal huumlcrelerinde
gelişim
Dışkıda immatuumlr ookist
Elipsoidal ookist (20 ndash 30 microm uzunluk 10 ndash 19 microm genişlik)
Olgun ookistler ile fekal-oral bulaş
İnk per 6-7 guumln Epitel huumlcrelerinde aseksuumlel
ve seksuumlel uumlreme Dışkı ile atılan ookist 24-48 saat infektif değil
Normal bireylerde hafif gastrointestinal semptomlar
Seyahat diyaresi Sulu diyare Karın ağrısı Kilo kaybı Malabsorbsiyonu Steatore (Giardiasisi taklit) Periferal eozinofili AIDSrsquote şiddetli ilerleyici tipte
enterokolit ekstraintestinal tutulum (Lenf
nodu safra kesesi) Kronik intermitan
enfeksiyonlarda eozinofili varlığında akla gelmeli
Intestinal protozoa and helminths in the peoples of Western (Anatolia) Turkey
Kuntz RE Lawless DK Langbehn HR Am J Trop Med Hyg 1958 May7(3)298-301 349 asker dışkısında araştırılmış
Yurdumuzda ilk defa rastladığımız iki Isosporiasis belli vakası
Toumlreci K Buumlget E İst Tıp Fak Mecm 1976 39 578-580
7 yaş Akc tbc olgu 12 yaş diyare
32 yaş erkek 10 yıl oumlnce transplant
27 yaş erkek 5 yıl oumlnce transplant
12 yaş erkek Koumly taraması sırasında saptanmış
Dışkı (Ccediloğaltma)
Biyopsi materyali
Bazen dışkı (-) biyopsi (+)
MAF ile ookistler Otofloresans
Charcot-Leyden kristalleri
Microsporidia
Microsporidia İlk insan enfeksiyonu 1959 1959-1985 arası 10 olgu
bildirilmiş
Zorunlu intraseluumller
Basit oumlkaryotik organizma Mitokondrigolgi membranı
peroksizom yok Mantarlara daha yakın
İntestinal infeksiyonlara yol accedilan cinsler
Enterocytozoon Enterocytozoon bieneusi İnce
barsakta enterositleri infekte eder sitoplazmada ccediloğalır
Encephalitozoon Encephalitozoon intestinalis Epitelyal endotelyal huumlcreler fibroblast
makrofajları infekte eder Parazitofor vakuolde ccediloğalır
CD4 lt 100 huumlcre mm3
Cryptosporidium ile birlikte kronik diyare Latent infeksiyonun reaktivasyonu
AIDSrsquoli hastalarda Bağırsak epitel huumlcrelerin altına invazyon
Kansız mukussuz şiddetli diyare Kilo kaybı D-ksiloz Vitamin B12 malabsorbsiyonu
ekstraintestinal enfeksiyon
Sindirim yolu ile sporların
(15 ndash 2 microm) alınması
İnhalasyon İnfektif sporların polar
tuumlbuumll aracılığı ile konak huumlcre sitoplazmasına girişi
İnfektif sporların dışkı ile atılması
Enterocytozoon bieneusi
Encephalitozoon intestinalis (septata intestinalis)
Su ve besin kaynaklı salgınlar
33 yaş erkek Şiddetli diyare solunum sistemi şikayetleri Dışkıda Microsporidia sporları Cryptosporidium ookistleri (MAF Modifiye Trikrom) Balgamda Cryptosporidium ookistleri Kardiyopulmoner arrest
Microsporidia Tanı Mikroskobik inceleme
bullWeberrsquoin Modifiye Trichrome Boyama youmlntemi bullRyan Modifiye Trichrome Boyası bullAsit-Fast Trichrome boyası bullGram-Chromotrope bullFluoresan boyalar (Calcofluor beyazıUvitex2B)
Dışkıda antijen aranması ( ELISA IFAT)
TEM
Molekuumller tanı
Dışkı iccedilin birden fazla tanı youmlntemi uygulanmalıdır
Zenginleştirme youmlntemi taze dışkıda tercih edilmez spor sayısında azalmaya yol accedilar
5-10 formolluuml dışkı 10 dakika 500grsquode santrifuumlj spor saptanma olasılığını arttırır
Santrifuumlj oumlncesi mukolitik ajan 11 10 KOH kromotrop 2R boyanma duyarlılığında artış
Microsporidia Tanı
Weberrsquoin Modifiye Trichrome Boyası
bullSaf metanol 5 dakika bullChromotrope 2R 90 dakika bullAsit-alkol 10 saniye bull95rsquolik etanol 5 dakika bull100rsquoluumlk etanol 10 dakika bull100rsquoluumlk etanol 10 dakika bullSaf ksilen 10 dakika
Boya sporlara ccedilok zor girdiği iccedilin yoğun Chromotrope 2R kullanılır
Fluoresan Boyalar
Calcofluor White Uvitex 2B
Spor duvarının endospor tabakasındaki kitine bağlanarak mavi-beyaz fluoresan verir
Kitin iccedileren diğer mikroorganizmalar oumlzellikle mantar sporları da bu boyalarla boyanabildiklerinden ayırıcı tanı oumlnemlidir
Calcofluor White Boyama Youmlntemi Etil-asetat ccediloumlktuumlrme youmlntemi sonrası yayma
bullSaf metanol 10 dakika fiksasyon
bull1 damla Calcofluor 5 dakika
bullPBS ile 1-2 saniye yıkanır
bullEvans Blue 30 saniye
Modifiye trikrom veya TEM ile doğrulama oumlnerilir
IFA (indirect immunofluorescence assay)
Enterocytozoon bieneusi Encephalitozoon intestinalis
anti-Enterocytozoon bieneusi monoclonal antikor anti-Encephalitozoon intestinalis monoclonal antikor
Dışkıda antijen aranması
Strongyloides stercoralis
Strongyloides stercoralis İlk kez 1876 yılında Vietnamrsquodan doumlnen ishalli askerlerin dışkılarında Tropikal boumllgelerde daha sık
Strongyloidosisrsquoe sebep olan intestinal bir nematod
30-100 milyon kişi enfekte
Oumlzellikle bağışıklık sistemi baskılanmış kişilerde oumlluumlme neden olabilir
kontamine toprakta ya da sularda bulunan enfektif larvaların deriden vuumlcuda girmesi
Strongyloides stercoralis Klinik
Asemptomatik en sık
İştahsızlık diyare abdominal ağrı vs Malabsorbsiyon obstruumlksiyon
Larvaların akciğer goumlccediluuml Pulmoner
semptomlar (Loumlffler Sendromu)
Deriye penetre olduğu boumllgelerde kaşıntılı ve papuumller eritematoumlz doumlkuumlntuumller ldquolarva currensrdquo
Eozinofili tek bulgu olabilir
Strongyloides stercoralis
İmmuumlnitesi baskılanmış kişilerde dissemine enfeksiyona ve
hiperenfeksiyon sendromuna yol accedilabilir
Hiperenfeksiyon sendromu bağırsak iccedilindeki filariform
larvaların sayısının aşırı artışı başta akciğerler olmak uumlzere bağırsak dışı organlara goumlccediluuml
Dissemine enfeksiyon larvaların beyin gibi normal yaşam doumlnguumlsuuml dışındaki organlara goumlccediluuml
Bağışıklığı baskılayacak ilaccedil kullanılan her hastada oumlnceden Strongyloides araştırılmalıdır
Strongyloides stercoralis Tanı
İnatccedilı diyare
Eozinofili
Dışkı duodenum sıvısı balgam larvaların goumlruumllmesi
Dışkıda larva goumlzlenmesi (yumurta nadiren izlenir)
Kancalı kurt larvaları ile morfolojik olarak benzerlik goumlsterir
Strongyloides stercoralis tanı
Strongyloides stercoralis Tanı
Ardışık 3 dışkı oumlrneği Duyarlılık 50
Ardışık 7 dışkı oumlrneği Duyarlılık ~100
Oumlzel yoğunlaştırma youmlntemleri uygulanabilir (Baerman Haradi-Mori )
Agar kuumlltuumlr youmlntemi
Baermann Tekniği
bullAz sayıda parazit iccedileren dışkı ve toprakta larva incelenmesinde kullanılır
bullHuni iccedilerisine yerleştirilen taze dışkıda bulunan larvalar dışkıyı terkedip alt kısımda toplanırlar
bullFazla miktar dışkı kullanılabilir
bullAz larva bulunan hafif enfeksiyonlarda larva saptama şansı yuumlksektir
Harado-Mori Filtre Youmlntemi
bullTuumlpte filtre kağıdı youmlntemi
bullTaze dışkı gerekir
bullDışkı ilave edilen filtre kağıdı ve kağıdın konduğu dibinde su bulunan tuumlp kullanılır
bullNematod yumurtaları accedilılarak larvalar gelişir ve suya ilerler
Agar Plak Kuumlltuumlr Youmlntemi bullDiğer youmlntemlerden daha duyarlıdır
bullTaze dışkı agar plağına ekilerek iki guumln oda sıcaklığında tutulur
bullLarva agar uumlzerinde hareket ederken bakterileri de taşır ve goumlruumlnuumlr izler oluşur
bullMikroskopla incelenerek larva varlığı goumlzlenir
bull Doğrulama iccedilin plaklar 10 formalinle yıkanır ve sediment ıslak preparat şeklinde incelenir
Duodenal aspirasyon String kapsuumll metodu (enterotest) Dissemine enfeksiyonda balgam ya da BAL oumlrneği
TEŞEKKUumlRLER
58 yaş erkek Diyare hafif ateş Tuumlm ailede diyare Guatemalarsquodan gelmiş ahududu ile yapılmış tatlı yeme oumlykuumlsuuml Cyclosporanın induumlklediği immuumln cevap GBS lsquoa yol accedilmış olabilir mi
MAF Konsantrasyon
Santrifuumlj (10 dk 500x g) Dekolarizasyon (1 H2SO4)
Ccediloklu dışkı oumlrneği duodenal aspirat biyopsi
Sarı ok Cyclospora Kırmızı ok Cryptosporidium
Safranin Turuncu-kırmızı
boyanma
Otofloresans 450-490 nm yeşil 365 nm mavi
Molekuumller Tanı
bullPCR Sporlanmış ve sporlanmamış ookistleri ayırt edemediğinden Epidemiyolojik ccedilalışmalarda kullanım kısıtlı
Eimeria ile ccedilapraz amplifikasyon
bullRT-PCR
Cystoisospora belli
İlk kez 1860 (Virchow)
Tropikal ve subtropikal boumllgeler
Distal duodenumun ve proksimal jejunumun epitelyal huumlcrelerinde
gelişim
Dışkıda immatuumlr ookist
Elipsoidal ookist (20 ndash 30 microm uzunluk 10 ndash 19 microm genişlik)
Olgun ookistler ile fekal-oral bulaş
İnk per 6-7 guumln Epitel huumlcrelerinde aseksuumlel
ve seksuumlel uumlreme Dışkı ile atılan ookist 24-48 saat infektif değil
Normal bireylerde hafif gastrointestinal semptomlar
Seyahat diyaresi Sulu diyare Karın ağrısı Kilo kaybı Malabsorbsiyonu Steatore (Giardiasisi taklit) Periferal eozinofili AIDSrsquote şiddetli ilerleyici tipte
enterokolit ekstraintestinal tutulum (Lenf
nodu safra kesesi) Kronik intermitan
enfeksiyonlarda eozinofili varlığında akla gelmeli
Intestinal protozoa and helminths in the peoples of Western (Anatolia) Turkey
Kuntz RE Lawless DK Langbehn HR Am J Trop Med Hyg 1958 May7(3)298-301 349 asker dışkısında araştırılmış
Yurdumuzda ilk defa rastladığımız iki Isosporiasis belli vakası
Toumlreci K Buumlget E İst Tıp Fak Mecm 1976 39 578-580
7 yaş Akc tbc olgu 12 yaş diyare
32 yaş erkek 10 yıl oumlnce transplant
27 yaş erkek 5 yıl oumlnce transplant
12 yaş erkek Koumly taraması sırasında saptanmış
Dışkı (Ccediloğaltma)
Biyopsi materyali
Bazen dışkı (-) biyopsi (+)
MAF ile ookistler Otofloresans
Charcot-Leyden kristalleri
Microsporidia
Microsporidia İlk insan enfeksiyonu 1959 1959-1985 arası 10 olgu
bildirilmiş
Zorunlu intraseluumller
Basit oumlkaryotik organizma Mitokondrigolgi membranı
peroksizom yok Mantarlara daha yakın
İntestinal infeksiyonlara yol accedilan cinsler
Enterocytozoon Enterocytozoon bieneusi İnce
barsakta enterositleri infekte eder sitoplazmada ccediloğalır
Encephalitozoon Encephalitozoon intestinalis Epitelyal endotelyal huumlcreler fibroblast
makrofajları infekte eder Parazitofor vakuolde ccediloğalır
CD4 lt 100 huumlcre mm3
Cryptosporidium ile birlikte kronik diyare Latent infeksiyonun reaktivasyonu
AIDSrsquoli hastalarda Bağırsak epitel huumlcrelerin altına invazyon
Kansız mukussuz şiddetli diyare Kilo kaybı D-ksiloz Vitamin B12 malabsorbsiyonu
ekstraintestinal enfeksiyon
Sindirim yolu ile sporların
(15 ndash 2 microm) alınması
İnhalasyon İnfektif sporların polar
tuumlbuumll aracılığı ile konak huumlcre sitoplazmasına girişi
İnfektif sporların dışkı ile atılması
Enterocytozoon bieneusi
Encephalitozoon intestinalis (septata intestinalis)
Su ve besin kaynaklı salgınlar
33 yaş erkek Şiddetli diyare solunum sistemi şikayetleri Dışkıda Microsporidia sporları Cryptosporidium ookistleri (MAF Modifiye Trikrom) Balgamda Cryptosporidium ookistleri Kardiyopulmoner arrest
Microsporidia Tanı Mikroskobik inceleme
bullWeberrsquoin Modifiye Trichrome Boyama youmlntemi bullRyan Modifiye Trichrome Boyası bullAsit-Fast Trichrome boyası bullGram-Chromotrope bullFluoresan boyalar (Calcofluor beyazıUvitex2B)
Dışkıda antijen aranması ( ELISA IFAT)
TEM
Molekuumller tanı
Dışkı iccedilin birden fazla tanı youmlntemi uygulanmalıdır
Zenginleştirme youmlntemi taze dışkıda tercih edilmez spor sayısında azalmaya yol accedilar
5-10 formolluuml dışkı 10 dakika 500grsquode santrifuumlj spor saptanma olasılığını arttırır
Santrifuumlj oumlncesi mukolitik ajan 11 10 KOH kromotrop 2R boyanma duyarlılığında artış
Microsporidia Tanı
Weberrsquoin Modifiye Trichrome Boyası
bullSaf metanol 5 dakika bullChromotrope 2R 90 dakika bullAsit-alkol 10 saniye bull95rsquolik etanol 5 dakika bull100rsquoluumlk etanol 10 dakika bull100rsquoluumlk etanol 10 dakika bullSaf ksilen 10 dakika
Boya sporlara ccedilok zor girdiği iccedilin yoğun Chromotrope 2R kullanılır
Fluoresan Boyalar
Calcofluor White Uvitex 2B
Spor duvarının endospor tabakasındaki kitine bağlanarak mavi-beyaz fluoresan verir
Kitin iccedileren diğer mikroorganizmalar oumlzellikle mantar sporları da bu boyalarla boyanabildiklerinden ayırıcı tanı oumlnemlidir
Calcofluor White Boyama Youmlntemi Etil-asetat ccediloumlktuumlrme youmlntemi sonrası yayma
bullSaf metanol 10 dakika fiksasyon
bull1 damla Calcofluor 5 dakika
bullPBS ile 1-2 saniye yıkanır
bullEvans Blue 30 saniye
Modifiye trikrom veya TEM ile doğrulama oumlnerilir
IFA (indirect immunofluorescence assay)
Enterocytozoon bieneusi Encephalitozoon intestinalis
anti-Enterocytozoon bieneusi monoclonal antikor anti-Encephalitozoon intestinalis monoclonal antikor
Dışkıda antijen aranması
Strongyloides stercoralis
Strongyloides stercoralis İlk kez 1876 yılında Vietnamrsquodan doumlnen ishalli askerlerin dışkılarında Tropikal boumllgelerde daha sık
Strongyloidosisrsquoe sebep olan intestinal bir nematod
30-100 milyon kişi enfekte
Oumlzellikle bağışıklık sistemi baskılanmış kişilerde oumlluumlme neden olabilir
kontamine toprakta ya da sularda bulunan enfektif larvaların deriden vuumlcuda girmesi
Strongyloides stercoralis Klinik
Asemptomatik en sık
İştahsızlık diyare abdominal ağrı vs Malabsorbsiyon obstruumlksiyon
Larvaların akciğer goumlccediluuml Pulmoner
semptomlar (Loumlffler Sendromu)
Deriye penetre olduğu boumllgelerde kaşıntılı ve papuumller eritematoumlz doumlkuumlntuumller ldquolarva currensrdquo
Eozinofili tek bulgu olabilir
Strongyloides stercoralis
İmmuumlnitesi baskılanmış kişilerde dissemine enfeksiyona ve
hiperenfeksiyon sendromuna yol accedilabilir
Hiperenfeksiyon sendromu bağırsak iccedilindeki filariform
larvaların sayısının aşırı artışı başta akciğerler olmak uumlzere bağırsak dışı organlara goumlccediluuml
Dissemine enfeksiyon larvaların beyin gibi normal yaşam doumlnguumlsuuml dışındaki organlara goumlccediluuml
Bağışıklığı baskılayacak ilaccedil kullanılan her hastada oumlnceden Strongyloides araştırılmalıdır
Strongyloides stercoralis Tanı
İnatccedilı diyare
Eozinofili
Dışkı duodenum sıvısı balgam larvaların goumlruumllmesi
Dışkıda larva goumlzlenmesi (yumurta nadiren izlenir)
Kancalı kurt larvaları ile morfolojik olarak benzerlik goumlsterir
Strongyloides stercoralis tanı
Strongyloides stercoralis Tanı
Ardışık 3 dışkı oumlrneği Duyarlılık 50
Ardışık 7 dışkı oumlrneği Duyarlılık ~100
Oumlzel yoğunlaştırma youmlntemleri uygulanabilir (Baerman Haradi-Mori )
Agar kuumlltuumlr youmlntemi
Baermann Tekniği
bullAz sayıda parazit iccedileren dışkı ve toprakta larva incelenmesinde kullanılır
bullHuni iccedilerisine yerleştirilen taze dışkıda bulunan larvalar dışkıyı terkedip alt kısımda toplanırlar
bullFazla miktar dışkı kullanılabilir
bullAz larva bulunan hafif enfeksiyonlarda larva saptama şansı yuumlksektir
Harado-Mori Filtre Youmlntemi
bullTuumlpte filtre kağıdı youmlntemi
bullTaze dışkı gerekir
bullDışkı ilave edilen filtre kağıdı ve kağıdın konduğu dibinde su bulunan tuumlp kullanılır
bullNematod yumurtaları accedilılarak larvalar gelişir ve suya ilerler
Agar Plak Kuumlltuumlr Youmlntemi bullDiğer youmlntemlerden daha duyarlıdır
bullTaze dışkı agar plağına ekilerek iki guumln oda sıcaklığında tutulur
bullLarva agar uumlzerinde hareket ederken bakterileri de taşır ve goumlruumlnuumlr izler oluşur
bullMikroskopla incelenerek larva varlığı goumlzlenir
bull Doğrulama iccedilin plaklar 10 formalinle yıkanır ve sediment ıslak preparat şeklinde incelenir
Duodenal aspirasyon String kapsuumll metodu (enterotest) Dissemine enfeksiyonda balgam ya da BAL oumlrneği
TEŞEKKUumlRLER
MAF Konsantrasyon
Santrifuumlj (10 dk 500x g) Dekolarizasyon (1 H2SO4)
Ccediloklu dışkı oumlrneği duodenal aspirat biyopsi
Sarı ok Cyclospora Kırmızı ok Cryptosporidium
Safranin Turuncu-kırmızı
boyanma
Otofloresans 450-490 nm yeşil 365 nm mavi
Molekuumller Tanı
bullPCR Sporlanmış ve sporlanmamış ookistleri ayırt edemediğinden Epidemiyolojik ccedilalışmalarda kullanım kısıtlı
Eimeria ile ccedilapraz amplifikasyon
bullRT-PCR
Cystoisospora belli
İlk kez 1860 (Virchow)
Tropikal ve subtropikal boumllgeler
Distal duodenumun ve proksimal jejunumun epitelyal huumlcrelerinde
gelişim
Dışkıda immatuumlr ookist
Elipsoidal ookist (20 ndash 30 microm uzunluk 10 ndash 19 microm genişlik)
Olgun ookistler ile fekal-oral bulaş
İnk per 6-7 guumln Epitel huumlcrelerinde aseksuumlel
ve seksuumlel uumlreme Dışkı ile atılan ookist 24-48 saat infektif değil
Normal bireylerde hafif gastrointestinal semptomlar
Seyahat diyaresi Sulu diyare Karın ağrısı Kilo kaybı Malabsorbsiyonu Steatore (Giardiasisi taklit) Periferal eozinofili AIDSrsquote şiddetli ilerleyici tipte
enterokolit ekstraintestinal tutulum (Lenf
nodu safra kesesi) Kronik intermitan
enfeksiyonlarda eozinofili varlığında akla gelmeli
Intestinal protozoa and helminths in the peoples of Western (Anatolia) Turkey
Kuntz RE Lawless DK Langbehn HR Am J Trop Med Hyg 1958 May7(3)298-301 349 asker dışkısında araştırılmış
Yurdumuzda ilk defa rastladığımız iki Isosporiasis belli vakası
Toumlreci K Buumlget E İst Tıp Fak Mecm 1976 39 578-580
7 yaş Akc tbc olgu 12 yaş diyare
32 yaş erkek 10 yıl oumlnce transplant
27 yaş erkek 5 yıl oumlnce transplant
12 yaş erkek Koumly taraması sırasında saptanmış
Dışkı (Ccediloğaltma)
Biyopsi materyali
Bazen dışkı (-) biyopsi (+)
MAF ile ookistler Otofloresans
Charcot-Leyden kristalleri
Microsporidia
Microsporidia İlk insan enfeksiyonu 1959 1959-1985 arası 10 olgu
bildirilmiş
Zorunlu intraseluumller
Basit oumlkaryotik organizma Mitokondrigolgi membranı
peroksizom yok Mantarlara daha yakın
İntestinal infeksiyonlara yol accedilan cinsler
Enterocytozoon Enterocytozoon bieneusi İnce
barsakta enterositleri infekte eder sitoplazmada ccediloğalır
Encephalitozoon Encephalitozoon intestinalis Epitelyal endotelyal huumlcreler fibroblast
makrofajları infekte eder Parazitofor vakuolde ccediloğalır
CD4 lt 100 huumlcre mm3
Cryptosporidium ile birlikte kronik diyare Latent infeksiyonun reaktivasyonu
AIDSrsquoli hastalarda Bağırsak epitel huumlcrelerin altına invazyon
Kansız mukussuz şiddetli diyare Kilo kaybı D-ksiloz Vitamin B12 malabsorbsiyonu
ekstraintestinal enfeksiyon
Sindirim yolu ile sporların
(15 ndash 2 microm) alınması
İnhalasyon İnfektif sporların polar
tuumlbuumll aracılığı ile konak huumlcre sitoplazmasına girişi
İnfektif sporların dışkı ile atılması
Enterocytozoon bieneusi
Encephalitozoon intestinalis (septata intestinalis)
Su ve besin kaynaklı salgınlar
33 yaş erkek Şiddetli diyare solunum sistemi şikayetleri Dışkıda Microsporidia sporları Cryptosporidium ookistleri (MAF Modifiye Trikrom) Balgamda Cryptosporidium ookistleri Kardiyopulmoner arrest
Microsporidia Tanı Mikroskobik inceleme
bullWeberrsquoin Modifiye Trichrome Boyama youmlntemi bullRyan Modifiye Trichrome Boyası bullAsit-Fast Trichrome boyası bullGram-Chromotrope bullFluoresan boyalar (Calcofluor beyazıUvitex2B)
Dışkıda antijen aranması ( ELISA IFAT)
TEM
Molekuumller tanı
Dışkı iccedilin birden fazla tanı youmlntemi uygulanmalıdır
Zenginleştirme youmlntemi taze dışkıda tercih edilmez spor sayısında azalmaya yol accedilar
5-10 formolluuml dışkı 10 dakika 500grsquode santrifuumlj spor saptanma olasılığını arttırır
Santrifuumlj oumlncesi mukolitik ajan 11 10 KOH kromotrop 2R boyanma duyarlılığında artış
Microsporidia Tanı
Weberrsquoin Modifiye Trichrome Boyası
bullSaf metanol 5 dakika bullChromotrope 2R 90 dakika bullAsit-alkol 10 saniye bull95rsquolik etanol 5 dakika bull100rsquoluumlk etanol 10 dakika bull100rsquoluumlk etanol 10 dakika bullSaf ksilen 10 dakika
Boya sporlara ccedilok zor girdiği iccedilin yoğun Chromotrope 2R kullanılır
Fluoresan Boyalar
Calcofluor White Uvitex 2B
Spor duvarının endospor tabakasındaki kitine bağlanarak mavi-beyaz fluoresan verir
Kitin iccedileren diğer mikroorganizmalar oumlzellikle mantar sporları da bu boyalarla boyanabildiklerinden ayırıcı tanı oumlnemlidir
Calcofluor White Boyama Youmlntemi Etil-asetat ccediloumlktuumlrme youmlntemi sonrası yayma
bullSaf metanol 10 dakika fiksasyon
bull1 damla Calcofluor 5 dakika
bullPBS ile 1-2 saniye yıkanır
bullEvans Blue 30 saniye
Modifiye trikrom veya TEM ile doğrulama oumlnerilir
IFA (indirect immunofluorescence assay)
Enterocytozoon bieneusi Encephalitozoon intestinalis
anti-Enterocytozoon bieneusi monoclonal antikor anti-Encephalitozoon intestinalis monoclonal antikor
Dışkıda antijen aranması
Strongyloides stercoralis
Strongyloides stercoralis İlk kez 1876 yılında Vietnamrsquodan doumlnen ishalli askerlerin dışkılarında Tropikal boumllgelerde daha sık
Strongyloidosisrsquoe sebep olan intestinal bir nematod
30-100 milyon kişi enfekte
Oumlzellikle bağışıklık sistemi baskılanmış kişilerde oumlluumlme neden olabilir
kontamine toprakta ya da sularda bulunan enfektif larvaların deriden vuumlcuda girmesi
Strongyloides stercoralis Klinik
Asemptomatik en sık
İştahsızlık diyare abdominal ağrı vs Malabsorbsiyon obstruumlksiyon
Larvaların akciğer goumlccediluuml Pulmoner
semptomlar (Loumlffler Sendromu)
Deriye penetre olduğu boumllgelerde kaşıntılı ve papuumller eritematoumlz doumlkuumlntuumller ldquolarva currensrdquo
Eozinofili tek bulgu olabilir
Strongyloides stercoralis
İmmuumlnitesi baskılanmış kişilerde dissemine enfeksiyona ve
hiperenfeksiyon sendromuna yol accedilabilir
Hiperenfeksiyon sendromu bağırsak iccedilindeki filariform
larvaların sayısının aşırı artışı başta akciğerler olmak uumlzere bağırsak dışı organlara goumlccediluuml
Dissemine enfeksiyon larvaların beyin gibi normal yaşam doumlnguumlsuuml dışındaki organlara goumlccediluuml
Bağışıklığı baskılayacak ilaccedil kullanılan her hastada oumlnceden Strongyloides araştırılmalıdır
Strongyloides stercoralis Tanı
İnatccedilı diyare
Eozinofili
Dışkı duodenum sıvısı balgam larvaların goumlruumllmesi
Dışkıda larva goumlzlenmesi (yumurta nadiren izlenir)
Kancalı kurt larvaları ile morfolojik olarak benzerlik goumlsterir
Strongyloides stercoralis tanı
Strongyloides stercoralis Tanı
Ardışık 3 dışkı oumlrneği Duyarlılık 50
Ardışık 7 dışkı oumlrneği Duyarlılık ~100
Oumlzel yoğunlaştırma youmlntemleri uygulanabilir (Baerman Haradi-Mori )
Agar kuumlltuumlr youmlntemi
Baermann Tekniği
bullAz sayıda parazit iccedileren dışkı ve toprakta larva incelenmesinde kullanılır
bullHuni iccedilerisine yerleştirilen taze dışkıda bulunan larvalar dışkıyı terkedip alt kısımda toplanırlar
bullFazla miktar dışkı kullanılabilir
bullAz larva bulunan hafif enfeksiyonlarda larva saptama şansı yuumlksektir
Harado-Mori Filtre Youmlntemi
bullTuumlpte filtre kağıdı youmlntemi
bullTaze dışkı gerekir
bullDışkı ilave edilen filtre kağıdı ve kağıdın konduğu dibinde su bulunan tuumlp kullanılır
bullNematod yumurtaları accedilılarak larvalar gelişir ve suya ilerler
Agar Plak Kuumlltuumlr Youmlntemi bullDiğer youmlntemlerden daha duyarlıdır
bullTaze dışkı agar plağına ekilerek iki guumln oda sıcaklığında tutulur
bullLarva agar uumlzerinde hareket ederken bakterileri de taşır ve goumlruumlnuumlr izler oluşur
bullMikroskopla incelenerek larva varlığı goumlzlenir
bull Doğrulama iccedilin plaklar 10 formalinle yıkanır ve sediment ıslak preparat şeklinde incelenir
Duodenal aspirasyon String kapsuumll metodu (enterotest) Dissemine enfeksiyonda balgam ya da BAL oumlrneği
TEŞEKKUumlRLER
Safranin Turuncu-kırmızı
boyanma
Otofloresans 450-490 nm yeşil 365 nm mavi
Molekuumller Tanı
bullPCR Sporlanmış ve sporlanmamış ookistleri ayırt edemediğinden Epidemiyolojik ccedilalışmalarda kullanım kısıtlı
Eimeria ile ccedilapraz amplifikasyon
bullRT-PCR
Cystoisospora belli
İlk kez 1860 (Virchow)
Tropikal ve subtropikal boumllgeler
Distal duodenumun ve proksimal jejunumun epitelyal huumlcrelerinde
gelişim
Dışkıda immatuumlr ookist
Elipsoidal ookist (20 ndash 30 microm uzunluk 10 ndash 19 microm genişlik)
Olgun ookistler ile fekal-oral bulaş
İnk per 6-7 guumln Epitel huumlcrelerinde aseksuumlel
ve seksuumlel uumlreme Dışkı ile atılan ookist 24-48 saat infektif değil
Normal bireylerde hafif gastrointestinal semptomlar
Seyahat diyaresi Sulu diyare Karın ağrısı Kilo kaybı Malabsorbsiyonu Steatore (Giardiasisi taklit) Periferal eozinofili AIDSrsquote şiddetli ilerleyici tipte
enterokolit ekstraintestinal tutulum (Lenf
nodu safra kesesi) Kronik intermitan
enfeksiyonlarda eozinofili varlığında akla gelmeli
Intestinal protozoa and helminths in the peoples of Western (Anatolia) Turkey
Kuntz RE Lawless DK Langbehn HR Am J Trop Med Hyg 1958 May7(3)298-301 349 asker dışkısında araştırılmış
Yurdumuzda ilk defa rastladığımız iki Isosporiasis belli vakası
Toumlreci K Buumlget E İst Tıp Fak Mecm 1976 39 578-580
7 yaş Akc tbc olgu 12 yaş diyare
32 yaş erkek 10 yıl oumlnce transplant
27 yaş erkek 5 yıl oumlnce transplant
12 yaş erkek Koumly taraması sırasında saptanmış
Dışkı (Ccediloğaltma)
Biyopsi materyali
Bazen dışkı (-) biyopsi (+)
MAF ile ookistler Otofloresans
Charcot-Leyden kristalleri
Microsporidia
Microsporidia İlk insan enfeksiyonu 1959 1959-1985 arası 10 olgu
bildirilmiş
Zorunlu intraseluumller
Basit oumlkaryotik organizma Mitokondrigolgi membranı
peroksizom yok Mantarlara daha yakın
İntestinal infeksiyonlara yol accedilan cinsler
Enterocytozoon Enterocytozoon bieneusi İnce
barsakta enterositleri infekte eder sitoplazmada ccediloğalır
Encephalitozoon Encephalitozoon intestinalis Epitelyal endotelyal huumlcreler fibroblast
makrofajları infekte eder Parazitofor vakuolde ccediloğalır
CD4 lt 100 huumlcre mm3
Cryptosporidium ile birlikte kronik diyare Latent infeksiyonun reaktivasyonu
AIDSrsquoli hastalarda Bağırsak epitel huumlcrelerin altına invazyon
Kansız mukussuz şiddetli diyare Kilo kaybı D-ksiloz Vitamin B12 malabsorbsiyonu
ekstraintestinal enfeksiyon
Sindirim yolu ile sporların
(15 ndash 2 microm) alınması
İnhalasyon İnfektif sporların polar
tuumlbuumll aracılığı ile konak huumlcre sitoplazmasına girişi
İnfektif sporların dışkı ile atılması
Enterocytozoon bieneusi
Encephalitozoon intestinalis (septata intestinalis)
Su ve besin kaynaklı salgınlar
33 yaş erkek Şiddetli diyare solunum sistemi şikayetleri Dışkıda Microsporidia sporları Cryptosporidium ookistleri (MAF Modifiye Trikrom) Balgamda Cryptosporidium ookistleri Kardiyopulmoner arrest
Microsporidia Tanı Mikroskobik inceleme
bullWeberrsquoin Modifiye Trichrome Boyama youmlntemi bullRyan Modifiye Trichrome Boyası bullAsit-Fast Trichrome boyası bullGram-Chromotrope bullFluoresan boyalar (Calcofluor beyazıUvitex2B)
Dışkıda antijen aranması ( ELISA IFAT)
TEM
Molekuumller tanı
Dışkı iccedilin birden fazla tanı youmlntemi uygulanmalıdır
Zenginleştirme youmlntemi taze dışkıda tercih edilmez spor sayısında azalmaya yol accedilar
5-10 formolluuml dışkı 10 dakika 500grsquode santrifuumlj spor saptanma olasılığını arttırır
Santrifuumlj oumlncesi mukolitik ajan 11 10 KOH kromotrop 2R boyanma duyarlılığında artış
Microsporidia Tanı
Weberrsquoin Modifiye Trichrome Boyası
bullSaf metanol 5 dakika bullChromotrope 2R 90 dakika bullAsit-alkol 10 saniye bull95rsquolik etanol 5 dakika bull100rsquoluumlk etanol 10 dakika bull100rsquoluumlk etanol 10 dakika bullSaf ksilen 10 dakika
Boya sporlara ccedilok zor girdiği iccedilin yoğun Chromotrope 2R kullanılır
Fluoresan Boyalar
Calcofluor White Uvitex 2B
Spor duvarının endospor tabakasındaki kitine bağlanarak mavi-beyaz fluoresan verir
Kitin iccedileren diğer mikroorganizmalar oumlzellikle mantar sporları da bu boyalarla boyanabildiklerinden ayırıcı tanı oumlnemlidir
Calcofluor White Boyama Youmlntemi Etil-asetat ccediloumlktuumlrme youmlntemi sonrası yayma
bullSaf metanol 10 dakika fiksasyon
bull1 damla Calcofluor 5 dakika
bullPBS ile 1-2 saniye yıkanır
bullEvans Blue 30 saniye
Modifiye trikrom veya TEM ile doğrulama oumlnerilir
IFA (indirect immunofluorescence assay)
Enterocytozoon bieneusi Encephalitozoon intestinalis
anti-Enterocytozoon bieneusi monoclonal antikor anti-Encephalitozoon intestinalis monoclonal antikor
Dışkıda antijen aranması
Strongyloides stercoralis
Strongyloides stercoralis İlk kez 1876 yılında Vietnamrsquodan doumlnen ishalli askerlerin dışkılarında Tropikal boumllgelerde daha sık
Strongyloidosisrsquoe sebep olan intestinal bir nematod
30-100 milyon kişi enfekte
Oumlzellikle bağışıklık sistemi baskılanmış kişilerde oumlluumlme neden olabilir
kontamine toprakta ya da sularda bulunan enfektif larvaların deriden vuumlcuda girmesi
Strongyloides stercoralis Klinik
Asemptomatik en sık
İştahsızlık diyare abdominal ağrı vs Malabsorbsiyon obstruumlksiyon
Larvaların akciğer goumlccediluuml Pulmoner
semptomlar (Loumlffler Sendromu)
Deriye penetre olduğu boumllgelerde kaşıntılı ve papuumller eritematoumlz doumlkuumlntuumller ldquolarva currensrdquo
Eozinofili tek bulgu olabilir
Strongyloides stercoralis
İmmuumlnitesi baskılanmış kişilerde dissemine enfeksiyona ve
hiperenfeksiyon sendromuna yol accedilabilir
Hiperenfeksiyon sendromu bağırsak iccedilindeki filariform
larvaların sayısının aşırı artışı başta akciğerler olmak uumlzere bağırsak dışı organlara goumlccediluuml
Dissemine enfeksiyon larvaların beyin gibi normal yaşam doumlnguumlsuuml dışındaki organlara goumlccediluuml
Bağışıklığı baskılayacak ilaccedil kullanılan her hastada oumlnceden Strongyloides araştırılmalıdır
Strongyloides stercoralis Tanı
İnatccedilı diyare
Eozinofili
Dışkı duodenum sıvısı balgam larvaların goumlruumllmesi
Dışkıda larva goumlzlenmesi (yumurta nadiren izlenir)
Kancalı kurt larvaları ile morfolojik olarak benzerlik goumlsterir
Strongyloides stercoralis tanı
Strongyloides stercoralis Tanı
Ardışık 3 dışkı oumlrneği Duyarlılık 50
Ardışık 7 dışkı oumlrneği Duyarlılık ~100
Oumlzel yoğunlaştırma youmlntemleri uygulanabilir (Baerman Haradi-Mori )
Agar kuumlltuumlr youmlntemi
Baermann Tekniği
bullAz sayıda parazit iccedileren dışkı ve toprakta larva incelenmesinde kullanılır
bullHuni iccedilerisine yerleştirilen taze dışkıda bulunan larvalar dışkıyı terkedip alt kısımda toplanırlar
bullFazla miktar dışkı kullanılabilir
bullAz larva bulunan hafif enfeksiyonlarda larva saptama şansı yuumlksektir
Harado-Mori Filtre Youmlntemi
bullTuumlpte filtre kağıdı youmlntemi
bullTaze dışkı gerekir
bullDışkı ilave edilen filtre kağıdı ve kağıdın konduğu dibinde su bulunan tuumlp kullanılır
bullNematod yumurtaları accedilılarak larvalar gelişir ve suya ilerler
Agar Plak Kuumlltuumlr Youmlntemi bullDiğer youmlntemlerden daha duyarlıdır
bullTaze dışkı agar plağına ekilerek iki guumln oda sıcaklığında tutulur
bullLarva agar uumlzerinde hareket ederken bakterileri de taşır ve goumlruumlnuumlr izler oluşur
bullMikroskopla incelenerek larva varlığı goumlzlenir
bull Doğrulama iccedilin plaklar 10 formalinle yıkanır ve sediment ıslak preparat şeklinde incelenir
Duodenal aspirasyon String kapsuumll metodu (enterotest) Dissemine enfeksiyonda balgam ya da BAL oumlrneği
TEŞEKKUumlRLER
Molekuumller Tanı
bullPCR Sporlanmış ve sporlanmamış ookistleri ayırt edemediğinden Epidemiyolojik ccedilalışmalarda kullanım kısıtlı
Eimeria ile ccedilapraz amplifikasyon
bullRT-PCR
Cystoisospora belli
İlk kez 1860 (Virchow)
Tropikal ve subtropikal boumllgeler
Distal duodenumun ve proksimal jejunumun epitelyal huumlcrelerinde
gelişim
Dışkıda immatuumlr ookist
Elipsoidal ookist (20 ndash 30 microm uzunluk 10 ndash 19 microm genişlik)
Olgun ookistler ile fekal-oral bulaş
İnk per 6-7 guumln Epitel huumlcrelerinde aseksuumlel
ve seksuumlel uumlreme Dışkı ile atılan ookist 24-48 saat infektif değil
Normal bireylerde hafif gastrointestinal semptomlar
Seyahat diyaresi Sulu diyare Karın ağrısı Kilo kaybı Malabsorbsiyonu Steatore (Giardiasisi taklit) Periferal eozinofili AIDSrsquote şiddetli ilerleyici tipte
enterokolit ekstraintestinal tutulum (Lenf
nodu safra kesesi) Kronik intermitan
enfeksiyonlarda eozinofili varlığında akla gelmeli
Intestinal protozoa and helminths in the peoples of Western (Anatolia) Turkey
Kuntz RE Lawless DK Langbehn HR Am J Trop Med Hyg 1958 May7(3)298-301 349 asker dışkısında araştırılmış
Yurdumuzda ilk defa rastladığımız iki Isosporiasis belli vakası
Toumlreci K Buumlget E İst Tıp Fak Mecm 1976 39 578-580
7 yaş Akc tbc olgu 12 yaş diyare
32 yaş erkek 10 yıl oumlnce transplant
27 yaş erkek 5 yıl oumlnce transplant
12 yaş erkek Koumly taraması sırasında saptanmış
Dışkı (Ccediloğaltma)
Biyopsi materyali
Bazen dışkı (-) biyopsi (+)
MAF ile ookistler Otofloresans
Charcot-Leyden kristalleri
Microsporidia
Microsporidia İlk insan enfeksiyonu 1959 1959-1985 arası 10 olgu
bildirilmiş
Zorunlu intraseluumller
Basit oumlkaryotik organizma Mitokondrigolgi membranı
peroksizom yok Mantarlara daha yakın
İntestinal infeksiyonlara yol accedilan cinsler
Enterocytozoon Enterocytozoon bieneusi İnce
barsakta enterositleri infekte eder sitoplazmada ccediloğalır
Encephalitozoon Encephalitozoon intestinalis Epitelyal endotelyal huumlcreler fibroblast
makrofajları infekte eder Parazitofor vakuolde ccediloğalır
CD4 lt 100 huumlcre mm3
Cryptosporidium ile birlikte kronik diyare Latent infeksiyonun reaktivasyonu
AIDSrsquoli hastalarda Bağırsak epitel huumlcrelerin altına invazyon
Kansız mukussuz şiddetli diyare Kilo kaybı D-ksiloz Vitamin B12 malabsorbsiyonu
ekstraintestinal enfeksiyon
Sindirim yolu ile sporların
(15 ndash 2 microm) alınması
İnhalasyon İnfektif sporların polar
tuumlbuumll aracılığı ile konak huumlcre sitoplazmasına girişi
İnfektif sporların dışkı ile atılması
Enterocytozoon bieneusi
Encephalitozoon intestinalis (septata intestinalis)
Su ve besin kaynaklı salgınlar
33 yaş erkek Şiddetli diyare solunum sistemi şikayetleri Dışkıda Microsporidia sporları Cryptosporidium ookistleri (MAF Modifiye Trikrom) Balgamda Cryptosporidium ookistleri Kardiyopulmoner arrest
Microsporidia Tanı Mikroskobik inceleme
bullWeberrsquoin Modifiye Trichrome Boyama youmlntemi bullRyan Modifiye Trichrome Boyası bullAsit-Fast Trichrome boyası bullGram-Chromotrope bullFluoresan boyalar (Calcofluor beyazıUvitex2B)
Dışkıda antijen aranması ( ELISA IFAT)
TEM
Molekuumller tanı
Dışkı iccedilin birden fazla tanı youmlntemi uygulanmalıdır
Zenginleştirme youmlntemi taze dışkıda tercih edilmez spor sayısında azalmaya yol accedilar
5-10 formolluuml dışkı 10 dakika 500grsquode santrifuumlj spor saptanma olasılığını arttırır
Santrifuumlj oumlncesi mukolitik ajan 11 10 KOH kromotrop 2R boyanma duyarlılığında artış
Microsporidia Tanı
Weberrsquoin Modifiye Trichrome Boyası
bullSaf metanol 5 dakika bullChromotrope 2R 90 dakika bullAsit-alkol 10 saniye bull95rsquolik etanol 5 dakika bull100rsquoluumlk etanol 10 dakika bull100rsquoluumlk etanol 10 dakika bullSaf ksilen 10 dakika
Boya sporlara ccedilok zor girdiği iccedilin yoğun Chromotrope 2R kullanılır
Fluoresan Boyalar
Calcofluor White Uvitex 2B
Spor duvarının endospor tabakasındaki kitine bağlanarak mavi-beyaz fluoresan verir
Kitin iccedileren diğer mikroorganizmalar oumlzellikle mantar sporları da bu boyalarla boyanabildiklerinden ayırıcı tanı oumlnemlidir
Calcofluor White Boyama Youmlntemi Etil-asetat ccediloumlktuumlrme youmlntemi sonrası yayma
bullSaf metanol 10 dakika fiksasyon
bull1 damla Calcofluor 5 dakika
bullPBS ile 1-2 saniye yıkanır
bullEvans Blue 30 saniye
Modifiye trikrom veya TEM ile doğrulama oumlnerilir
IFA (indirect immunofluorescence assay)
Enterocytozoon bieneusi Encephalitozoon intestinalis
anti-Enterocytozoon bieneusi monoclonal antikor anti-Encephalitozoon intestinalis monoclonal antikor
Dışkıda antijen aranması
Strongyloides stercoralis
Strongyloides stercoralis İlk kez 1876 yılında Vietnamrsquodan doumlnen ishalli askerlerin dışkılarında Tropikal boumllgelerde daha sık
Strongyloidosisrsquoe sebep olan intestinal bir nematod
30-100 milyon kişi enfekte
Oumlzellikle bağışıklık sistemi baskılanmış kişilerde oumlluumlme neden olabilir
kontamine toprakta ya da sularda bulunan enfektif larvaların deriden vuumlcuda girmesi
Strongyloides stercoralis Klinik
Asemptomatik en sık
İştahsızlık diyare abdominal ağrı vs Malabsorbsiyon obstruumlksiyon
Larvaların akciğer goumlccediluuml Pulmoner
semptomlar (Loumlffler Sendromu)
Deriye penetre olduğu boumllgelerde kaşıntılı ve papuumller eritematoumlz doumlkuumlntuumller ldquolarva currensrdquo
Eozinofili tek bulgu olabilir
Strongyloides stercoralis
İmmuumlnitesi baskılanmış kişilerde dissemine enfeksiyona ve
hiperenfeksiyon sendromuna yol accedilabilir
Hiperenfeksiyon sendromu bağırsak iccedilindeki filariform
larvaların sayısının aşırı artışı başta akciğerler olmak uumlzere bağırsak dışı organlara goumlccediluuml
Dissemine enfeksiyon larvaların beyin gibi normal yaşam doumlnguumlsuuml dışındaki organlara goumlccediluuml
Bağışıklığı baskılayacak ilaccedil kullanılan her hastada oumlnceden Strongyloides araştırılmalıdır
Strongyloides stercoralis Tanı
İnatccedilı diyare
Eozinofili
Dışkı duodenum sıvısı balgam larvaların goumlruumllmesi
Dışkıda larva goumlzlenmesi (yumurta nadiren izlenir)
Kancalı kurt larvaları ile morfolojik olarak benzerlik goumlsterir
Strongyloides stercoralis tanı
Strongyloides stercoralis Tanı
Ardışık 3 dışkı oumlrneği Duyarlılık 50
Ardışık 7 dışkı oumlrneği Duyarlılık ~100
Oumlzel yoğunlaştırma youmlntemleri uygulanabilir (Baerman Haradi-Mori )
Agar kuumlltuumlr youmlntemi
Baermann Tekniği
bullAz sayıda parazit iccedileren dışkı ve toprakta larva incelenmesinde kullanılır
bullHuni iccedilerisine yerleştirilen taze dışkıda bulunan larvalar dışkıyı terkedip alt kısımda toplanırlar
bullFazla miktar dışkı kullanılabilir
bullAz larva bulunan hafif enfeksiyonlarda larva saptama şansı yuumlksektir
Harado-Mori Filtre Youmlntemi
bullTuumlpte filtre kağıdı youmlntemi
bullTaze dışkı gerekir
bullDışkı ilave edilen filtre kağıdı ve kağıdın konduğu dibinde su bulunan tuumlp kullanılır
bullNematod yumurtaları accedilılarak larvalar gelişir ve suya ilerler
Agar Plak Kuumlltuumlr Youmlntemi bullDiğer youmlntemlerden daha duyarlıdır
bullTaze dışkı agar plağına ekilerek iki guumln oda sıcaklığında tutulur
bullLarva agar uumlzerinde hareket ederken bakterileri de taşır ve goumlruumlnuumlr izler oluşur
bullMikroskopla incelenerek larva varlığı goumlzlenir
bull Doğrulama iccedilin plaklar 10 formalinle yıkanır ve sediment ıslak preparat şeklinde incelenir
Duodenal aspirasyon String kapsuumll metodu (enterotest) Dissemine enfeksiyonda balgam ya da BAL oumlrneği
TEŞEKKUumlRLER
Cystoisospora belli
İlk kez 1860 (Virchow)
Tropikal ve subtropikal boumllgeler
Distal duodenumun ve proksimal jejunumun epitelyal huumlcrelerinde
gelişim
Dışkıda immatuumlr ookist
Elipsoidal ookist (20 ndash 30 microm uzunluk 10 ndash 19 microm genişlik)
Olgun ookistler ile fekal-oral bulaş
İnk per 6-7 guumln Epitel huumlcrelerinde aseksuumlel
ve seksuumlel uumlreme Dışkı ile atılan ookist 24-48 saat infektif değil
Normal bireylerde hafif gastrointestinal semptomlar
Seyahat diyaresi Sulu diyare Karın ağrısı Kilo kaybı Malabsorbsiyonu Steatore (Giardiasisi taklit) Periferal eozinofili AIDSrsquote şiddetli ilerleyici tipte
enterokolit ekstraintestinal tutulum (Lenf
nodu safra kesesi) Kronik intermitan
enfeksiyonlarda eozinofili varlığında akla gelmeli
Intestinal protozoa and helminths in the peoples of Western (Anatolia) Turkey
Kuntz RE Lawless DK Langbehn HR Am J Trop Med Hyg 1958 May7(3)298-301 349 asker dışkısında araştırılmış
Yurdumuzda ilk defa rastladığımız iki Isosporiasis belli vakası
Toumlreci K Buumlget E İst Tıp Fak Mecm 1976 39 578-580
7 yaş Akc tbc olgu 12 yaş diyare
32 yaş erkek 10 yıl oumlnce transplant
27 yaş erkek 5 yıl oumlnce transplant
12 yaş erkek Koumly taraması sırasında saptanmış
Dışkı (Ccediloğaltma)
Biyopsi materyali
Bazen dışkı (-) biyopsi (+)
MAF ile ookistler Otofloresans
Charcot-Leyden kristalleri
Microsporidia
Microsporidia İlk insan enfeksiyonu 1959 1959-1985 arası 10 olgu
bildirilmiş
Zorunlu intraseluumller
Basit oumlkaryotik organizma Mitokondrigolgi membranı
peroksizom yok Mantarlara daha yakın
İntestinal infeksiyonlara yol accedilan cinsler
Enterocytozoon Enterocytozoon bieneusi İnce
barsakta enterositleri infekte eder sitoplazmada ccediloğalır
Encephalitozoon Encephalitozoon intestinalis Epitelyal endotelyal huumlcreler fibroblast
makrofajları infekte eder Parazitofor vakuolde ccediloğalır
CD4 lt 100 huumlcre mm3
Cryptosporidium ile birlikte kronik diyare Latent infeksiyonun reaktivasyonu
AIDSrsquoli hastalarda Bağırsak epitel huumlcrelerin altına invazyon
Kansız mukussuz şiddetli diyare Kilo kaybı D-ksiloz Vitamin B12 malabsorbsiyonu
ekstraintestinal enfeksiyon
Sindirim yolu ile sporların
(15 ndash 2 microm) alınması
İnhalasyon İnfektif sporların polar
tuumlbuumll aracılığı ile konak huumlcre sitoplazmasına girişi
İnfektif sporların dışkı ile atılması
Enterocytozoon bieneusi
Encephalitozoon intestinalis (septata intestinalis)
Su ve besin kaynaklı salgınlar
33 yaş erkek Şiddetli diyare solunum sistemi şikayetleri Dışkıda Microsporidia sporları Cryptosporidium ookistleri (MAF Modifiye Trikrom) Balgamda Cryptosporidium ookistleri Kardiyopulmoner arrest
Microsporidia Tanı Mikroskobik inceleme
bullWeberrsquoin Modifiye Trichrome Boyama youmlntemi bullRyan Modifiye Trichrome Boyası bullAsit-Fast Trichrome boyası bullGram-Chromotrope bullFluoresan boyalar (Calcofluor beyazıUvitex2B)
Dışkıda antijen aranması ( ELISA IFAT)
TEM
Molekuumller tanı
Dışkı iccedilin birden fazla tanı youmlntemi uygulanmalıdır
Zenginleştirme youmlntemi taze dışkıda tercih edilmez spor sayısında azalmaya yol accedilar
5-10 formolluuml dışkı 10 dakika 500grsquode santrifuumlj spor saptanma olasılığını arttırır
Santrifuumlj oumlncesi mukolitik ajan 11 10 KOH kromotrop 2R boyanma duyarlılığında artış
Microsporidia Tanı
Weberrsquoin Modifiye Trichrome Boyası
bullSaf metanol 5 dakika bullChromotrope 2R 90 dakika bullAsit-alkol 10 saniye bull95rsquolik etanol 5 dakika bull100rsquoluumlk etanol 10 dakika bull100rsquoluumlk etanol 10 dakika bullSaf ksilen 10 dakika
Boya sporlara ccedilok zor girdiği iccedilin yoğun Chromotrope 2R kullanılır
Fluoresan Boyalar
Calcofluor White Uvitex 2B
Spor duvarının endospor tabakasındaki kitine bağlanarak mavi-beyaz fluoresan verir
Kitin iccedileren diğer mikroorganizmalar oumlzellikle mantar sporları da bu boyalarla boyanabildiklerinden ayırıcı tanı oumlnemlidir
Calcofluor White Boyama Youmlntemi Etil-asetat ccediloumlktuumlrme youmlntemi sonrası yayma
bullSaf metanol 10 dakika fiksasyon
bull1 damla Calcofluor 5 dakika
bullPBS ile 1-2 saniye yıkanır
bullEvans Blue 30 saniye
Modifiye trikrom veya TEM ile doğrulama oumlnerilir
IFA (indirect immunofluorescence assay)
Enterocytozoon bieneusi Encephalitozoon intestinalis
anti-Enterocytozoon bieneusi monoclonal antikor anti-Encephalitozoon intestinalis monoclonal antikor
Dışkıda antijen aranması
Strongyloides stercoralis
Strongyloides stercoralis İlk kez 1876 yılında Vietnamrsquodan doumlnen ishalli askerlerin dışkılarında Tropikal boumllgelerde daha sık
Strongyloidosisrsquoe sebep olan intestinal bir nematod
30-100 milyon kişi enfekte
Oumlzellikle bağışıklık sistemi baskılanmış kişilerde oumlluumlme neden olabilir
kontamine toprakta ya da sularda bulunan enfektif larvaların deriden vuumlcuda girmesi
Strongyloides stercoralis Klinik
Asemptomatik en sık
İştahsızlık diyare abdominal ağrı vs Malabsorbsiyon obstruumlksiyon
Larvaların akciğer goumlccediluuml Pulmoner
semptomlar (Loumlffler Sendromu)
Deriye penetre olduğu boumllgelerde kaşıntılı ve papuumller eritematoumlz doumlkuumlntuumller ldquolarva currensrdquo
Eozinofili tek bulgu olabilir
Strongyloides stercoralis
İmmuumlnitesi baskılanmış kişilerde dissemine enfeksiyona ve
hiperenfeksiyon sendromuna yol accedilabilir
Hiperenfeksiyon sendromu bağırsak iccedilindeki filariform
larvaların sayısının aşırı artışı başta akciğerler olmak uumlzere bağırsak dışı organlara goumlccediluuml
Dissemine enfeksiyon larvaların beyin gibi normal yaşam doumlnguumlsuuml dışındaki organlara goumlccediluuml
Bağışıklığı baskılayacak ilaccedil kullanılan her hastada oumlnceden Strongyloides araştırılmalıdır
Strongyloides stercoralis Tanı
İnatccedilı diyare
Eozinofili
Dışkı duodenum sıvısı balgam larvaların goumlruumllmesi
Dışkıda larva goumlzlenmesi (yumurta nadiren izlenir)
Kancalı kurt larvaları ile morfolojik olarak benzerlik goumlsterir
Strongyloides stercoralis tanı
Strongyloides stercoralis Tanı
Ardışık 3 dışkı oumlrneği Duyarlılık 50
Ardışık 7 dışkı oumlrneği Duyarlılık ~100
Oumlzel yoğunlaştırma youmlntemleri uygulanabilir (Baerman Haradi-Mori )
Agar kuumlltuumlr youmlntemi
Baermann Tekniği
bullAz sayıda parazit iccedileren dışkı ve toprakta larva incelenmesinde kullanılır
bullHuni iccedilerisine yerleştirilen taze dışkıda bulunan larvalar dışkıyı terkedip alt kısımda toplanırlar
bullFazla miktar dışkı kullanılabilir
bullAz larva bulunan hafif enfeksiyonlarda larva saptama şansı yuumlksektir
Harado-Mori Filtre Youmlntemi
bullTuumlpte filtre kağıdı youmlntemi
bullTaze dışkı gerekir
bullDışkı ilave edilen filtre kağıdı ve kağıdın konduğu dibinde su bulunan tuumlp kullanılır
bullNematod yumurtaları accedilılarak larvalar gelişir ve suya ilerler
Agar Plak Kuumlltuumlr Youmlntemi bullDiğer youmlntemlerden daha duyarlıdır
bullTaze dışkı agar plağına ekilerek iki guumln oda sıcaklığında tutulur
bullLarva agar uumlzerinde hareket ederken bakterileri de taşır ve goumlruumlnuumlr izler oluşur
bullMikroskopla incelenerek larva varlığı goumlzlenir
bull Doğrulama iccedilin plaklar 10 formalinle yıkanır ve sediment ıslak preparat şeklinde incelenir
Duodenal aspirasyon String kapsuumll metodu (enterotest) Dissemine enfeksiyonda balgam ya da BAL oumlrneği
TEŞEKKUumlRLER
Olgun ookistler ile fekal-oral bulaş
İnk per 6-7 guumln Epitel huumlcrelerinde aseksuumlel
ve seksuumlel uumlreme Dışkı ile atılan ookist 24-48 saat infektif değil
Normal bireylerde hafif gastrointestinal semptomlar
Seyahat diyaresi Sulu diyare Karın ağrısı Kilo kaybı Malabsorbsiyonu Steatore (Giardiasisi taklit) Periferal eozinofili AIDSrsquote şiddetli ilerleyici tipte
enterokolit ekstraintestinal tutulum (Lenf
nodu safra kesesi) Kronik intermitan
enfeksiyonlarda eozinofili varlığında akla gelmeli
Intestinal protozoa and helminths in the peoples of Western (Anatolia) Turkey
Kuntz RE Lawless DK Langbehn HR Am J Trop Med Hyg 1958 May7(3)298-301 349 asker dışkısında araştırılmış
Yurdumuzda ilk defa rastladığımız iki Isosporiasis belli vakası
Toumlreci K Buumlget E İst Tıp Fak Mecm 1976 39 578-580
7 yaş Akc tbc olgu 12 yaş diyare
32 yaş erkek 10 yıl oumlnce transplant
27 yaş erkek 5 yıl oumlnce transplant
12 yaş erkek Koumly taraması sırasında saptanmış
Dışkı (Ccediloğaltma)
Biyopsi materyali
Bazen dışkı (-) biyopsi (+)
MAF ile ookistler Otofloresans
Charcot-Leyden kristalleri
Microsporidia
Microsporidia İlk insan enfeksiyonu 1959 1959-1985 arası 10 olgu
bildirilmiş
Zorunlu intraseluumller
Basit oumlkaryotik organizma Mitokondrigolgi membranı
peroksizom yok Mantarlara daha yakın
İntestinal infeksiyonlara yol accedilan cinsler
Enterocytozoon Enterocytozoon bieneusi İnce
barsakta enterositleri infekte eder sitoplazmada ccediloğalır
Encephalitozoon Encephalitozoon intestinalis Epitelyal endotelyal huumlcreler fibroblast
makrofajları infekte eder Parazitofor vakuolde ccediloğalır
CD4 lt 100 huumlcre mm3
Cryptosporidium ile birlikte kronik diyare Latent infeksiyonun reaktivasyonu
AIDSrsquoli hastalarda Bağırsak epitel huumlcrelerin altına invazyon
Kansız mukussuz şiddetli diyare Kilo kaybı D-ksiloz Vitamin B12 malabsorbsiyonu
ekstraintestinal enfeksiyon
Sindirim yolu ile sporların
(15 ndash 2 microm) alınması
İnhalasyon İnfektif sporların polar
tuumlbuumll aracılığı ile konak huumlcre sitoplazmasına girişi
İnfektif sporların dışkı ile atılması
Enterocytozoon bieneusi
Encephalitozoon intestinalis (septata intestinalis)
Su ve besin kaynaklı salgınlar
33 yaş erkek Şiddetli diyare solunum sistemi şikayetleri Dışkıda Microsporidia sporları Cryptosporidium ookistleri (MAF Modifiye Trikrom) Balgamda Cryptosporidium ookistleri Kardiyopulmoner arrest
Microsporidia Tanı Mikroskobik inceleme
bullWeberrsquoin Modifiye Trichrome Boyama youmlntemi bullRyan Modifiye Trichrome Boyası bullAsit-Fast Trichrome boyası bullGram-Chromotrope bullFluoresan boyalar (Calcofluor beyazıUvitex2B)
Dışkıda antijen aranması ( ELISA IFAT)
TEM
Molekuumller tanı
Dışkı iccedilin birden fazla tanı youmlntemi uygulanmalıdır
Zenginleştirme youmlntemi taze dışkıda tercih edilmez spor sayısında azalmaya yol accedilar
5-10 formolluuml dışkı 10 dakika 500grsquode santrifuumlj spor saptanma olasılığını arttırır
Santrifuumlj oumlncesi mukolitik ajan 11 10 KOH kromotrop 2R boyanma duyarlılığında artış
Microsporidia Tanı
Weberrsquoin Modifiye Trichrome Boyası
bullSaf metanol 5 dakika bullChromotrope 2R 90 dakika bullAsit-alkol 10 saniye bull95rsquolik etanol 5 dakika bull100rsquoluumlk etanol 10 dakika bull100rsquoluumlk etanol 10 dakika bullSaf ksilen 10 dakika
Boya sporlara ccedilok zor girdiği iccedilin yoğun Chromotrope 2R kullanılır
Fluoresan Boyalar
Calcofluor White Uvitex 2B
Spor duvarının endospor tabakasındaki kitine bağlanarak mavi-beyaz fluoresan verir
Kitin iccedileren diğer mikroorganizmalar oumlzellikle mantar sporları da bu boyalarla boyanabildiklerinden ayırıcı tanı oumlnemlidir
Calcofluor White Boyama Youmlntemi Etil-asetat ccediloumlktuumlrme youmlntemi sonrası yayma
bullSaf metanol 10 dakika fiksasyon
bull1 damla Calcofluor 5 dakika
bullPBS ile 1-2 saniye yıkanır
bullEvans Blue 30 saniye
Modifiye trikrom veya TEM ile doğrulama oumlnerilir
IFA (indirect immunofluorescence assay)
Enterocytozoon bieneusi Encephalitozoon intestinalis
anti-Enterocytozoon bieneusi monoclonal antikor anti-Encephalitozoon intestinalis monoclonal antikor
Dışkıda antijen aranması
Strongyloides stercoralis
Strongyloides stercoralis İlk kez 1876 yılında Vietnamrsquodan doumlnen ishalli askerlerin dışkılarında Tropikal boumllgelerde daha sık
Strongyloidosisrsquoe sebep olan intestinal bir nematod
30-100 milyon kişi enfekte
Oumlzellikle bağışıklık sistemi baskılanmış kişilerde oumlluumlme neden olabilir
kontamine toprakta ya da sularda bulunan enfektif larvaların deriden vuumlcuda girmesi
Strongyloides stercoralis Klinik
Asemptomatik en sık
İştahsızlık diyare abdominal ağrı vs Malabsorbsiyon obstruumlksiyon
Larvaların akciğer goumlccediluuml Pulmoner
semptomlar (Loumlffler Sendromu)
Deriye penetre olduğu boumllgelerde kaşıntılı ve papuumller eritematoumlz doumlkuumlntuumller ldquolarva currensrdquo
Eozinofili tek bulgu olabilir
Strongyloides stercoralis
İmmuumlnitesi baskılanmış kişilerde dissemine enfeksiyona ve
hiperenfeksiyon sendromuna yol accedilabilir
Hiperenfeksiyon sendromu bağırsak iccedilindeki filariform
larvaların sayısının aşırı artışı başta akciğerler olmak uumlzere bağırsak dışı organlara goumlccediluuml
Dissemine enfeksiyon larvaların beyin gibi normal yaşam doumlnguumlsuuml dışındaki organlara goumlccediluuml
Bağışıklığı baskılayacak ilaccedil kullanılan her hastada oumlnceden Strongyloides araştırılmalıdır
Strongyloides stercoralis Tanı
İnatccedilı diyare
Eozinofili
Dışkı duodenum sıvısı balgam larvaların goumlruumllmesi
Dışkıda larva goumlzlenmesi (yumurta nadiren izlenir)
Kancalı kurt larvaları ile morfolojik olarak benzerlik goumlsterir
Strongyloides stercoralis tanı
Strongyloides stercoralis Tanı
Ardışık 3 dışkı oumlrneği Duyarlılık 50
Ardışık 7 dışkı oumlrneği Duyarlılık ~100
Oumlzel yoğunlaştırma youmlntemleri uygulanabilir (Baerman Haradi-Mori )
Agar kuumlltuumlr youmlntemi
Baermann Tekniği
bullAz sayıda parazit iccedileren dışkı ve toprakta larva incelenmesinde kullanılır
bullHuni iccedilerisine yerleştirilen taze dışkıda bulunan larvalar dışkıyı terkedip alt kısımda toplanırlar
bullFazla miktar dışkı kullanılabilir
bullAz larva bulunan hafif enfeksiyonlarda larva saptama şansı yuumlksektir
Harado-Mori Filtre Youmlntemi
bullTuumlpte filtre kağıdı youmlntemi
bullTaze dışkı gerekir
bullDışkı ilave edilen filtre kağıdı ve kağıdın konduğu dibinde su bulunan tuumlp kullanılır
bullNematod yumurtaları accedilılarak larvalar gelişir ve suya ilerler
Agar Plak Kuumlltuumlr Youmlntemi bullDiğer youmlntemlerden daha duyarlıdır
bullTaze dışkı agar plağına ekilerek iki guumln oda sıcaklığında tutulur
bullLarva agar uumlzerinde hareket ederken bakterileri de taşır ve goumlruumlnuumlr izler oluşur
bullMikroskopla incelenerek larva varlığı goumlzlenir
bull Doğrulama iccedilin plaklar 10 formalinle yıkanır ve sediment ıslak preparat şeklinde incelenir
Duodenal aspirasyon String kapsuumll metodu (enterotest) Dissemine enfeksiyonda balgam ya da BAL oumlrneği
TEŞEKKUumlRLER
Normal bireylerde hafif gastrointestinal semptomlar
Seyahat diyaresi Sulu diyare Karın ağrısı Kilo kaybı Malabsorbsiyonu Steatore (Giardiasisi taklit) Periferal eozinofili AIDSrsquote şiddetli ilerleyici tipte
enterokolit ekstraintestinal tutulum (Lenf
nodu safra kesesi) Kronik intermitan
enfeksiyonlarda eozinofili varlığında akla gelmeli
Intestinal protozoa and helminths in the peoples of Western (Anatolia) Turkey
Kuntz RE Lawless DK Langbehn HR Am J Trop Med Hyg 1958 May7(3)298-301 349 asker dışkısında araştırılmış
Yurdumuzda ilk defa rastladığımız iki Isosporiasis belli vakası
Toumlreci K Buumlget E İst Tıp Fak Mecm 1976 39 578-580
7 yaş Akc tbc olgu 12 yaş diyare
32 yaş erkek 10 yıl oumlnce transplant
27 yaş erkek 5 yıl oumlnce transplant
12 yaş erkek Koumly taraması sırasında saptanmış
Dışkı (Ccediloğaltma)
Biyopsi materyali
Bazen dışkı (-) biyopsi (+)
MAF ile ookistler Otofloresans
Charcot-Leyden kristalleri
Microsporidia
Microsporidia İlk insan enfeksiyonu 1959 1959-1985 arası 10 olgu
bildirilmiş
Zorunlu intraseluumller
Basit oumlkaryotik organizma Mitokondrigolgi membranı
peroksizom yok Mantarlara daha yakın
İntestinal infeksiyonlara yol accedilan cinsler
Enterocytozoon Enterocytozoon bieneusi İnce
barsakta enterositleri infekte eder sitoplazmada ccediloğalır
Encephalitozoon Encephalitozoon intestinalis Epitelyal endotelyal huumlcreler fibroblast
makrofajları infekte eder Parazitofor vakuolde ccediloğalır
CD4 lt 100 huumlcre mm3
Cryptosporidium ile birlikte kronik diyare Latent infeksiyonun reaktivasyonu
AIDSrsquoli hastalarda Bağırsak epitel huumlcrelerin altına invazyon
Kansız mukussuz şiddetli diyare Kilo kaybı D-ksiloz Vitamin B12 malabsorbsiyonu
ekstraintestinal enfeksiyon
Sindirim yolu ile sporların
(15 ndash 2 microm) alınması
İnhalasyon İnfektif sporların polar
tuumlbuumll aracılığı ile konak huumlcre sitoplazmasına girişi
İnfektif sporların dışkı ile atılması
Enterocytozoon bieneusi
Encephalitozoon intestinalis (septata intestinalis)
Su ve besin kaynaklı salgınlar
33 yaş erkek Şiddetli diyare solunum sistemi şikayetleri Dışkıda Microsporidia sporları Cryptosporidium ookistleri (MAF Modifiye Trikrom) Balgamda Cryptosporidium ookistleri Kardiyopulmoner arrest
Microsporidia Tanı Mikroskobik inceleme
bullWeberrsquoin Modifiye Trichrome Boyama youmlntemi bullRyan Modifiye Trichrome Boyası bullAsit-Fast Trichrome boyası bullGram-Chromotrope bullFluoresan boyalar (Calcofluor beyazıUvitex2B)
Dışkıda antijen aranması ( ELISA IFAT)
TEM
Molekuumller tanı
Dışkı iccedilin birden fazla tanı youmlntemi uygulanmalıdır
Zenginleştirme youmlntemi taze dışkıda tercih edilmez spor sayısında azalmaya yol accedilar
5-10 formolluuml dışkı 10 dakika 500grsquode santrifuumlj spor saptanma olasılığını arttırır
Santrifuumlj oumlncesi mukolitik ajan 11 10 KOH kromotrop 2R boyanma duyarlılığında artış
Microsporidia Tanı
Weberrsquoin Modifiye Trichrome Boyası
bullSaf metanol 5 dakika bullChromotrope 2R 90 dakika bullAsit-alkol 10 saniye bull95rsquolik etanol 5 dakika bull100rsquoluumlk etanol 10 dakika bull100rsquoluumlk etanol 10 dakika bullSaf ksilen 10 dakika
Boya sporlara ccedilok zor girdiği iccedilin yoğun Chromotrope 2R kullanılır
Fluoresan Boyalar
Calcofluor White Uvitex 2B
Spor duvarının endospor tabakasındaki kitine bağlanarak mavi-beyaz fluoresan verir
Kitin iccedileren diğer mikroorganizmalar oumlzellikle mantar sporları da bu boyalarla boyanabildiklerinden ayırıcı tanı oumlnemlidir
Calcofluor White Boyama Youmlntemi Etil-asetat ccediloumlktuumlrme youmlntemi sonrası yayma
bullSaf metanol 10 dakika fiksasyon
bull1 damla Calcofluor 5 dakika
bullPBS ile 1-2 saniye yıkanır
bullEvans Blue 30 saniye
Modifiye trikrom veya TEM ile doğrulama oumlnerilir
IFA (indirect immunofluorescence assay)
Enterocytozoon bieneusi Encephalitozoon intestinalis
anti-Enterocytozoon bieneusi monoclonal antikor anti-Encephalitozoon intestinalis monoclonal antikor
Dışkıda antijen aranması
Strongyloides stercoralis
Strongyloides stercoralis İlk kez 1876 yılında Vietnamrsquodan doumlnen ishalli askerlerin dışkılarında Tropikal boumllgelerde daha sık
Strongyloidosisrsquoe sebep olan intestinal bir nematod
30-100 milyon kişi enfekte
Oumlzellikle bağışıklık sistemi baskılanmış kişilerde oumlluumlme neden olabilir
kontamine toprakta ya da sularda bulunan enfektif larvaların deriden vuumlcuda girmesi
Strongyloides stercoralis Klinik
Asemptomatik en sık
İştahsızlık diyare abdominal ağrı vs Malabsorbsiyon obstruumlksiyon
Larvaların akciğer goumlccediluuml Pulmoner
semptomlar (Loumlffler Sendromu)
Deriye penetre olduğu boumllgelerde kaşıntılı ve papuumller eritematoumlz doumlkuumlntuumller ldquolarva currensrdquo
Eozinofili tek bulgu olabilir
Strongyloides stercoralis
İmmuumlnitesi baskılanmış kişilerde dissemine enfeksiyona ve
hiperenfeksiyon sendromuna yol accedilabilir
Hiperenfeksiyon sendromu bağırsak iccedilindeki filariform
larvaların sayısının aşırı artışı başta akciğerler olmak uumlzere bağırsak dışı organlara goumlccediluuml
Dissemine enfeksiyon larvaların beyin gibi normal yaşam doumlnguumlsuuml dışındaki organlara goumlccediluuml
Bağışıklığı baskılayacak ilaccedil kullanılan her hastada oumlnceden Strongyloides araştırılmalıdır
Strongyloides stercoralis Tanı
İnatccedilı diyare
Eozinofili
Dışkı duodenum sıvısı balgam larvaların goumlruumllmesi
Dışkıda larva goumlzlenmesi (yumurta nadiren izlenir)
Kancalı kurt larvaları ile morfolojik olarak benzerlik goumlsterir
Strongyloides stercoralis tanı
Strongyloides stercoralis Tanı
Ardışık 3 dışkı oumlrneği Duyarlılık 50
Ardışık 7 dışkı oumlrneği Duyarlılık ~100
Oumlzel yoğunlaştırma youmlntemleri uygulanabilir (Baerman Haradi-Mori )
Agar kuumlltuumlr youmlntemi
Baermann Tekniği
bullAz sayıda parazit iccedileren dışkı ve toprakta larva incelenmesinde kullanılır
bullHuni iccedilerisine yerleştirilen taze dışkıda bulunan larvalar dışkıyı terkedip alt kısımda toplanırlar
bullFazla miktar dışkı kullanılabilir
bullAz larva bulunan hafif enfeksiyonlarda larva saptama şansı yuumlksektir
Harado-Mori Filtre Youmlntemi
bullTuumlpte filtre kağıdı youmlntemi
bullTaze dışkı gerekir
bullDışkı ilave edilen filtre kağıdı ve kağıdın konduğu dibinde su bulunan tuumlp kullanılır
bullNematod yumurtaları accedilılarak larvalar gelişir ve suya ilerler
Agar Plak Kuumlltuumlr Youmlntemi bullDiğer youmlntemlerden daha duyarlıdır
bullTaze dışkı agar plağına ekilerek iki guumln oda sıcaklığında tutulur
bullLarva agar uumlzerinde hareket ederken bakterileri de taşır ve goumlruumlnuumlr izler oluşur
bullMikroskopla incelenerek larva varlığı goumlzlenir
bull Doğrulama iccedilin plaklar 10 formalinle yıkanır ve sediment ıslak preparat şeklinde incelenir
Duodenal aspirasyon String kapsuumll metodu (enterotest) Dissemine enfeksiyonda balgam ya da BAL oumlrneği
TEŞEKKUumlRLER
Intestinal protozoa and helminths in the peoples of Western (Anatolia) Turkey
Kuntz RE Lawless DK Langbehn HR Am J Trop Med Hyg 1958 May7(3)298-301 349 asker dışkısında araştırılmış
Yurdumuzda ilk defa rastladığımız iki Isosporiasis belli vakası
Toumlreci K Buumlget E İst Tıp Fak Mecm 1976 39 578-580
7 yaş Akc tbc olgu 12 yaş diyare
32 yaş erkek 10 yıl oumlnce transplant
27 yaş erkek 5 yıl oumlnce transplant
12 yaş erkek Koumly taraması sırasında saptanmış
Dışkı (Ccediloğaltma)
Biyopsi materyali
Bazen dışkı (-) biyopsi (+)
MAF ile ookistler Otofloresans
Charcot-Leyden kristalleri
Microsporidia
Microsporidia İlk insan enfeksiyonu 1959 1959-1985 arası 10 olgu
bildirilmiş
Zorunlu intraseluumller
Basit oumlkaryotik organizma Mitokondrigolgi membranı
peroksizom yok Mantarlara daha yakın
İntestinal infeksiyonlara yol accedilan cinsler
Enterocytozoon Enterocytozoon bieneusi İnce
barsakta enterositleri infekte eder sitoplazmada ccediloğalır
Encephalitozoon Encephalitozoon intestinalis Epitelyal endotelyal huumlcreler fibroblast
makrofajları infekte eder Parazitofor vakuolde ccediloğalır
CD4 lt 100 huumlcre mm3
Cryptosporidium ile birlikte kronik diyare Latent infeksiyonun reaktivasyonu
AIDSrsquoli hastalarda Bağırsak epitel huumlcrelerin altına invazyon
Kansız mukussuz şiddetli diyare Kilo kaybı D-ksiloz Vitamin B12 malabsorbsiyonu
ekstraintestinal enfeksiyon
Sindirim yolu ile sporların
(15 ndash 2 microm) alınması
İnhalasyon İnfektif sporların polar
tuumlbuumll aracılığı ile konak huumlcre sitoplazmasına girişi
İnfektif sporların dışkı ile atılması
Enterocytozoon bieneusi
Encephalitozoon intestinalis (septata intestinalis)
Su ve besin kaynaklı salgınlar
33 yaş erkek Şiddetli diyare solunum sistemi şikayetleri Dışkıda Microsporidia sporları Cryptosporidium ookistleri (MAF Modifiye Trikrom) Balgamda Cryptosporidium ookistleri Kardiyopulmoner arrest
Microsporidia Tanı Mikroskobik inceleme
bullWeberrsquoin Modifiye Trichrome Boyama youmlntemi bullRyan Modifiye Trichrome Boyası bullAsit-Fast Trichrome boyası bullGram-Chromotrope bullFluoresan boyalar (Calcofluor beyazıUvitex2B)
Dışkıda antijen aranması ( ELISA IFAT)
TEM
Molekuumller tanı
Dışkı iccedilin birden fazla tanı youmlntemi uygulanmalıdır
Zenginleştirme youmlntemi taze dışkıda tercih edilmez spor sayısında azalmaya yol accedilar
5-10 formolluuml dışkı 10 dakika 500grsquode santrifuumlj spor saptanma olasılığını arttırır
Santrifuumlj oumlncesi mukolitik ajan 11 10 KOH kromotrop 2R boyanma duyarlılığında artış
Microsporidia Tanı
Weberrsquoin Modifiye Trichrome Boyası
bullSaf metanol 5 dakika bullChromotrope 2R 90 dakika bullAsit-alkol 10 saniye bull95rsquolik etanol 5 dakika bull100rsquoluumlk etanol 10 dakika bull100rsquoluumlk etanol 10 dakika bullSaf ksilen 10 dakika
Boya sporlara ccedilok zor girdiği iccedilin yoğun Chromotrope 2R kullanılır
Fluoresan Boyalar
Calcofluor White Uvitex 2B
Spor duvarının endospor tabakasındaki kitine bağlanarak mavi-beyaz fluoresan verir
Kitin iccedileren diğer mikroorganizmalar oumlzellikle mantar sporları da bu boyalarla boyanabildiklerinden ayırıcı tanı oumlnemlidir
Calcofluor White Boyama Youmlntemi Etil-asetat ccediloumlktuumlrme youmlntemi sonrası yayma
bullSaf metanol 10 dakika fiksasyon
bull1 damla Calcofluor 5 dakika
bullPBS ile 1-2 saniye yıkanır
bullEvans Blue 30 saniye
Modifiye trikrom veya TEM ile doğrulama oumlnerilir
IFA (indirect immunofluorescence assay)
Enterocytozoon bieneusi Encephalitozoon intestinalis
anti-Enterocytozoon bieneusi monoclonal antikor anti-Encephalitozoon intestinalis monoclonal antikor
Dışkıda antijen aranması
Strongyloides stercoralis
Strongyloides stercoralis İlk kez 1876 yılında Vietnamrsquodan doumlnen ishalli askerlerin dışkılarında Tropikal boumllgelerde daha sık
Strongyloidosisrsquoe sebep olan intestinal bir nematod
30-100 milyon kişi enfekte
Oumlzellikle bağışıklık sistemi baskılanmış kişilerde oumlluumlme neden olabilir
kontamine toprakta ya da sularda bulunan enfektif larvaların deriden vuumlcuda girmesi
Strongyloides stercoralis Klinik
Asemptomatik en sık
İştahsızlık diyare abdominal ağrı vs Malabsorbsiyon obstruumlksiyon
Larvaların akciğer goumlccediluuml Pulmoner
semptomlar (Loumlffler Sendromu)
Deriye penetre olduğu boumllgelerde kaşıntılı ve papuumller eritematoumlz doumlkuumlntuumller ldquolarva currensrdquo
Eozinofili tek bulgu olabilir
Strongyloides stercoralis
İmmuumlnitesi baskılanmış kişilerde dissemine enfeksiyona ve
hiperenfeksiyon sendromuna yol accedilabilir
Hiperenfeksiyon sendromu bağırsak iccedilindeki filariform
larvaların sayısının aşırı artışı başta akciğerler olmak uumlzere bağırsak dışı organlara goumlccediluuml
Dissemine enfeksiyon larvaların beyin gibi normal yaşam doumlnguumlsuuml dışındaki organlara goumlccediluuml
Bağışıklığı baskılayacak ilaccedil kullanılan her hastada oumlnceden Strongyloides araştırılmalıdır
Strongyloides stercoralis Tanı
İnatccedilı diyare
Eozinofili
Dışkı duodenum sıvısı balgam larvaların goumlruumllmesi
Dışkıda larva goumlzlenmesi (yumurta nadiren izlenir)
Kancalı kurt larvaları ile morfolojik olarak benzerlik goumlsterir
Strongyloides stercoralis tanı
Strongyloides stercoralis Tanı
Ardışık 3 dışkı oumlrneği Duyarlılık 50
Ardışık 7 dışkı oumlrneği Duyarlılık ~100
Oumlzel yoğunlaştırma youmlntemleri uygulanabilir (Baerman Haradi-Mori )
Agar kuumlltuumlr youmlntemi
Baermann Tekniği
bullAz sayıda parazit iccedileren dışkı ve toprakta larva incelenmesinde kullanılır
bullHuni iccedilerisine yerleştirilen taze dışkıda bulunan larvalar dışkıyı terkedip alt kısımda toplanırlar
bullFazla miktar dışkı kullanılabilir
bullAz larva bulunan hafif enfeksiyonlarda larva saptama şansı yuumlksektir
Harado-Mori Filtre Youmlntemi
bullTuumlpte filtre kağıdı youmlntemi
bullTaze dışkı gerekir
bullDışkı ilave edilen filtre kağıdı ve kağıdın konduğu dibinde su bulunan tuumlp kullanılır
bullNematod yumurtaları accedilılarak larvalar gelişir ve suya ilerler
Agar Plak Kuumlltuumlr Youmlntemi bullDiğer youmlntemlerden daha duyarlıdır
bullTaze dışkı agar plağına ekilerek iki guumln oda sıcaklığında tutulur
bullLarva agar uumlzerinde hareket ederken bakterileri de taşır ve goumlruumlnuumlr izler oluşur
bullMikroskopla incelenerek larva varlığı goumlzlenir
bull Doğrulama iccedilin plaklar 10 formalinle yıkanır ve sediment ıslak preparat şeklinde incelenir
Duodenal aspirasyon String kapsuumll metodu (enterotest) Dissemine enfeksiyonda balgam ya da BAL oumlrneği
TEŞEKKUumlRLER
32 yaş erkek 10 yıl oumlnce transplant
27 yaş erkek 5 yıl oumlnce transplant
12 yaş erkek Koumly taraması sırasında saptanmış
Dışkı (Ccediloğaltma)
Biyopsi materyali
Bazen dışkı (-) biyopsi (+)
MAF ile ookistler Otofloresans
Charcot-Leyden kristalleri
Microsporidia
Microsporidia İlk insan enfeksiyonu 1959 1959-1985 arası 10 olgu
bildirilmiş
Zorunlu intraseluumller
Basit oumlkaryotik organizma Mitokondrigolgi membranı
peroksizom yok Mantarlara daha yakın
İntestinal infeksiyonlara yol accedilan cinsler
Enterocytozoon Enterocytozoon bieneusi İnce
barsakta enterositleri infekte eder sitoplazmada ccediloğalır
Encephalitozoon Encephalitozoon intestinalis Epitelyal endotelyal huumlcreler fibroblast
makrofajları infekte eder Parazitofor vakuolde ccediloğalır
CD4 lt 100 huumlcre mm3
Cryptosporidium ile birlikte kronik diyare Latent infeksiyonun reaktivasyonu
AIDSrsquoli hastalarda Bağırsak epitel huumlcrelerin altına invazyon
Kansız mukussuz şiddetli diyare Kilo kaybı D-ksiloz Vitamin B12 malabsorbsiyonu
ekstraintestinal enfeksiyon
Sindirim yolu ile sporların
(15 ndash 2 microm) alınması
İnhalasyon İnfektif sporların polar
tuumlbuumll aracılığı ile konak huumlcre sitoplazmasına girişi
İnfektif sporların dışkı ile atılması
Enterocytozoon bieneusi
Encephalitozoon intestinalis (septata intestinalis)
Su ve besin kaynaklı salgınlar
33 yaş erkek Şiddetli diyare solunum sistemi şikayetleri Dışkıda Microsporidia sporları Cryptosporidium ookistleri (MAF Modifiye Trikrom) Balgamda Cryptosporidium ookistleri Kardiyopulmoner arrest
Microsporidia Tanı Mikroskobik inceleme
bullWeberrsquoin Modifiye Trichrome Boyama youmlntemi bullRyan Modifiye Trichrome Boyası bullAsit-Fast Trichrome boyası bullGram-Chromotrope bullFluoresan boyalar (Calcofluor beyazıUvitex2B)
Dışkıda antijen aranması ( ELISA IFAT)
TEM
Molekuumller tanı
Dışkı iccedilin birden fazla tanı youmlntemi uygulanmalıdır
Zenginleştirme youmlntemi taze dışkıda tercih edilmez spor sayısında azalmaya yol accedilar
5-10 formolluuml dışkı 10 dakika 500grsquode santrifuumlj spor saptanma olasılığını arttırır
Santrifuumlj oumlncesi mukolitik ajan 11 10 KOH kromotrop 2R boyanma duyarlılığında artış
Microsporidia Tanı
Weberrsquoin Modifiye Trichrome Boyası
bullSaf metanol 5 dakika bullChromotrope 2R 90 dakika bullAsit-alkol 10 saniye bull95rsquolik etanol 5 dakika bull100rsquoluumlk etanol 10 dakika bull100rsquoluumlk etanol 10 dakika bullSaf ksilen 10 dakika
Boya sporlara ccedilok zor girdiği iccedilin yoğun Chromotrope 2R kullanılır
Fluoresan Boyalar
Calcofluor White Uvitex 2B
Spor duvarının endospor tabakasındaki kitine bağlanarak mavi-beyaz fluoresan verir
Kitin iccedileren diğer mikroorganizmalar oumlzellikle mantar sporları da bu boyalarla boyanabildiklerinden ayırıcı tanı oumlnemlidir
Calcofluor White Boyama Youmlntemi Etil-asetat ccediloumlktuumlrme youmlntemi sonrası yayma
bullSaf metanol 10 dakika fiksasyon
bull1 damla Calcofluor 5 dakika
bullPBS ile 1-2 saniye yıkanır
bullEvans Blue 30 saniye
Modifiye trikrom veya TEM ile doğrulama oumlnerilir
IFA (indirect immunofluorescence assay)
Enterocytozoon bieneusi Encephalitozoon intestinalis
anti-Enterocytozoon bieneusi monoclonal antikor anti-Encephalitozoon intestinalis monoclonal antikor
Dışkıda antijen aranması
Strongyloides stercoralis
Strongyloides stercoralis İlk kez 1876 yılında Vietnamrsquodan doumlnen ishalli askerlerin dışkılarında Tropikal boumllgelerde daha sık
Strongyloidosisrsquoe sebep olan intestinal bir nematod
30-100 milyon kişi enfekte
Oumlzellikle bağışıklık sistemi baskılanmış kişilerde oumlluumlme neden olabilir
kontamine toprakta ya da sularda bulunan enfektif larvaların deriden vuumlcuda girmesi
Strongyloides stercoralis Klinik
Asemptomatik en sık
İştahsızlık diyare abdominal ağrı vs Malabsorbsiyon obstruumlksiyon
Larvaların akciğer goumlccediluuml Pulmoner
semptomlar (Loumlffler Sendromu)
Deriye penetre olduğu boumllgelerde kaşıntılı ve papuumller eritematoumlz doumlkuumlntuumller ldquolarva currensrdquo
Eozinofili tek bulgu olabilir
Strongyloides stercoralis
İmmuumlnitesi baskılanmış kişilerde dissemine enfeksiyona ve
hiperenfeksiyon sendromuna yol accedilabilir
Hiperenfeksiyon sendromu bağırsak iccedilindeki filariform
larvaların sayısının aşırı artışı başta akciğerler olmak uumlzere bağırsak dışı organlara goumlccediluuml
Dissemine enfeksiyon larvaların beyin gibi normal yaşam doumlnguumlsuuml dışındaki organlara goumlccediluuml
Bağışıklığı baskılayacak ilaccedil kullanılan her hastada oumlnceden Strongyloides araştırılmalıdır
Strongyloides stercoralis Tanı
İnatccedilı diyare
Eozinofili
Dışkı duodenum sıvısı balgam larvaların goumlruumllmesi
Dışkıda larva goumlzlenmesi (yumurta nadiren izlenir)
Kancalı kurt larvaları ile morfolojik olarak benzerlik goumlsterir
Strongyloides stercoralis tanı
Strongyloides stercoralis Tanı
Ardışık 3 dışkı oumlrneği Duyarlılık 50
Ardışık 7 dışkı oumlrneği Duyarlılık ~100
Oumlzel yoğunlaştırma youmlntemleri uygulanabilir (Baerman Haradi-Mori )
Agar kuumlltuumlr youmlntemi
Baermann Tekniği
bullAz sayıda parazit iccedileren dışkı ve toprakta larva incelenmesinde kullanılır
bullHuni iccedilerisine yerleştirilen taze dışkıda bulunan larvalar dışkıyı terkedip alt kısımda toplanırlar
bullFazla miktar dışkı kullanılabilir
bullAz larva bulunan hafif enfeksiyonlarda larva saptama şansı yuumlksektir
Harado-Mori Filtre Youmlntemi
bullTuumlpte filtre kağıdı youmlntemi
bullTaze dışkı gerekir
bullDışkı ilave edilen filtre kağıdı ve kağıdın konduğu dibinde su bulunan tuumlp kullanılır
bullNematod yumurtaları accedilılarak larvalar gelişir ve suya ilerler
Agar Plak Kuumlltuumlr Youmlntemi bullDiğer youmlntemlerden daha duyarlıdır
bullTaze dışkı agar plağına ekilerek iki guumln oda sıcaklığında tutulur
bullLarva agar uumlzerinde hareket ederken bakterileri de taşır ve goumlruumlnuumlr izler oluşur
bullMikroskopla incelenerek larva varlığı goumlzlenir
bull Doğrulama iccedilin plaklar 10 formalinle yıkanır ve sediment ıslak preparat şeklinde incelenir
Duodenal aspirasyon String kapsuumll metodu (enterotest) Dissemine enfeksiyonda balgam ya da BAL oumlrneği
TEŞEKKUumlRLER
12 yaş erkek Koumly taraması sırasında saptanmış
Dışkı (Ccediloğaltma)
Biyopsi materyali
Bazen dışkı (-) biyopsi (+)
MAF ile ookistler Otofloresans
Charcot-Leyden kristalleri
Microsporidia
Microsporidia İlk insan enfeksiyonu 1959 1959-1985 arası 10 olgu
bildirilmiş
Zorunlu intraseluumller
Basit oumlkaryotik organizma Mitokondrigolgi membranı
peroksizom yok Mantarlara daha yakın
İntestinal infeksiyonlara yol accedilan cinsler
Enterocytozoon Enterocytozoon bieneusi İnce
barsakta enterositleri infekte eder sitoplazmada ccediloğalır
Encephalitozoon Encephalitozoon intestinalis Epitelyal endotelyal huumlcreler fibroblast
makrofajları infekte eder Parazitofor vakuolde ccediloğalır
CD4 lt 100 huumlcre mm3
Cryptosporidium ile birlikte kronik diyare Latent infeksiyonun reaktivasyonu
AIDSrsquoli hastalarda Bağırsak epitel huumlcrelerin altına invazyon
Kansız mukussuz şiddetli diyare Kilo kaybı D-ksiloz Vitamin B12 malabsorbsiyonu
ekstraintestinal enfeksiyon
Sindirim yolu ile sporların
(15 ndash 2 microm) alınması
İnhalasyon İnfektif sporların polar
tuumlbuumll aracılığı ile konak huumlcre sitoplazmasına girişi
İnfektif sporların dışkı ile atılması
Enterocytozoon bieneusi
Encephalitozoon intestinalis (septata intestinalis)
Su ve besin kaynaklı salgınlar
33 yaş erkek Şiddetli diyare solunum sistemi şikayetleri Dışkıda Microsporidia sporları Cryptosporidium ookistleri (MAF Modifiye Trikrom) Balgamda Cryptosporidium ookistleri Kardiyopulmoner arrest
Microsporidia Tanı Mikroskobik inceleme
bullWeberrsquoin Modifiye Trichrome Boyama youmlntemi bullRyan Modifiye Trichrome Boyası bullAsit-Fast Trichrome boyası bullGram-Chromotrope bullFluoresan boyalar (Calcofluor beyazıUvitex2B)
Dışkıda antijen aranması ( ELISA IFAT)
TEM
Molekuumller tanı
Dışkı iccedilin birden fazla tanı youmlntemi uygulanmalıdır
Zenginleştirme youmlntemi taze dışkıda tercih edilmez spor sayısında azalmaya yol accedilar
5-10 formolluuml dışkı 10 dakika 500grsquode santrifuumlj spor saptanma olasılığını arttırır
Santrifuumlj oumlncesi mukolitik ajan 11 10 KOH kromotrop 2R boyanma duyarlılığında artış
Microsporidia Tanı
Weberrsquoin Modifiye Trichrome Boyası
bullSaf metanol 5 dakika bullChromotrope 2R 90 dakika bullAsit-alkol 10 saniye bull95rsquolik etanol 5 dakika bull100rsquoluumlk etanol 10 dakika bull100rsquoluumlk etanol 10 dakika bullSaf ksilen 10 dakika
Boya sporlara ccedilok zor girdiği iccedilin yoğun Chromotrope 2R kullanılır
Fluoresan Boyalar
Calcofluor White Uvitex 2B
Spor duvarının endospor tabakasındaki kitine bağlanarak mavi-beyaz fluoresan verir
Kitin iccedileren diğer mikroorganizmalar oumlzellikle mantar sporları da bu boyalarla boyanabildiklerinden ayırıcı tanı oumlnemlidir
Calcofluor White Boyama Youmlntemi Etil-asetat ccediloumlktuumlrme youmlntemi sonrası yayma
bullSaf metanol 10 dakika fiksasyon
bull1 damla Calcofluor 5 dakika
bullPBS ile 1-2 saniye yıkanır
bullEvans Blue 30 saniye
Modifiye trikrom veya TEM ile doğrulama oumlnerilir
IFA (indirect immunofluorescence assay)
Enterocytozoon bieneusi Encephalitozoon intestinalis
anti-Enterocytozoon bieneusi monoclonal antikor anti-Encephalitozoon intestinalis monoclonal antikor
Dışkıda antijen aranması
Strongyloides stercoralis
Strongyloides stercoralis İlk kez 1876 yılında Vietnamrsquodan doumlnen ishalli askerlerin dışkılarında Tropikal boumllgelerde daha sık
Strongyloidosisrsquoe sebep olan intestinal bir nematod
30-100 milyon kişi enfekte
Oumlzellikle bağışıklık sistemi baskılanmış kişilerde oumlluumlme neden olabilir
kontamine toprakta ya da sularda bulunan enfektif larvaların deriden vuumlcuda girmesi
Strongyloides stercoralis Klinik
Asemptomatik en sık
İştahsızlık diyare abdominal ağrı vs Malabsorbsiyon obstruumlksiyon
Larvaların akciğer goumlccediluuml Pulmoner
semptomlar (Loumlffler Sendromu)
Deriye penetre olduğu boumllgelerde kaşıntılı ve papuumller eritematoumlz doumlkuumlntuumller ldquolarva currensrdquo
Eozinofili tek bulgu olabilir
Strongyloides stercoralis
İmmuumlnitesi baskılanmış kişilerde dissemine enfeksiyona ve
hiperenfeksiyon sendromuna yol accedilabilir
Hiperenfeksiyon sendromu bağırsak iccedilindeki filariform
larvaların sayısının aşırı artışı başta akciğerler olmak uumlzere bağırsak dışı organlara goumlccediluuml
Dissemine enfeksiyon larvaların beyin gibi normal yaşam doumlnguumlsuuml dışındaki organlara goumlccediluuml
Bağışıklığı baskılayacak ilaccedil kullanılan her hastada oumlnceden Strongyloides araştırılmalıdır
Strongyloides stercoralis Tanı
İnatccedilı diyare
Eozinofili
Dışkı duodenum sıvısı balgam larvaların goumlruumllmesi
Dışkıda larva goumlzlenmesi (yumurta nadiren izlenir)
Kancalı kurt larvaları ile morfolojik olarak benzerlik goumlsterir
Strongyloides stercoralis tanı
Strongyloides stercoralis Tanı
Ardışık 3 dışkı oumlrneği Duyarlılık 50
Ardışık 7 dışkı oumlrneği Duyarlılık ~100
Oumlzel yoğunlaştırma youmlntemleri uygulanabilir (Baerman Haradi-Mori )
Agar kuumlltuumlr youmlntemi
Baermann Tekniği
bullAz sayıda parazit iccedileren dışkı ve toprakta larva incelenmesinde kullanılır
bullHuni iccedilerisine yerleştirilen taze dışkıda bulunan larvalar dışkıyı terkedip alt kısımda toplanırlar
bullFazla miktar dışkı kullanılabilir
bullAz larva bulunan hafif enfeksiyonlarda larva saptama şansı yuumlksektir
Harado-Mori Filtre Youmlntemi
bullTuumlpte filtre kağıdı youmlntemi
bullTaze dışkı gerekir
bullDışkı ilave edilen filtre kağıdı ve kağıdın konduğu dibinde su bulunan tuumlp kullanılır
bullNematod yumurtaları accedilılarak larvalar gelişir ve suya ilerler
Agar Plak Kuumlltuumlr Youmlntemi bullDiğer youmlntemlerden daha duyarlıdır
bullTaze dışkı agar plağına ekilerek iki guumln oda sıcaklığında tutulur
bullLarva agar uumlzerinde hareket ederken bakterileri de taşır ve goumlruumlnuumlr izler oluşur
bullMikroskopla incelenerek larva varlığı goumlzlenir
bull Doğrulama iccedilin plaklar 10 formalinle yıkanır ve sediment ıslak preparat şeklinde incelenir
Duodenal aspirasyon String kapsuumll metodu (enterotest) Dissemine enfeksiyonda balgam ya da BAL oumlrneği
TEŞEKKUumlRLER
Dışkı (Ccediloğaltma)
Biyopsi materyali
Bazen dışkı (-) biyopsi (+)
MAF ile ookistler Otofloresans
Charcot-Leyden kristalleri
Microsporidia
Microsporidia İlk insan enfeksiyonu 1959 1959-1985 arası 10 olgu
bildirilmiş
Zorunlu intraseluumller
Basit oumlkaryotik organizma Mitokondrigolgi membranı
peroksizom yok Mantarlara daha yakın
İntestinal infeksiyonlara yol accedilan cinsler
Enterocytozoon Enterocytozoon bieneusi İnce
barsakta enterositleri infekte eder sitoplazmada ccediloğalır
Encephalitozoon Encephalitozoon intestinalis Epitelyal endotelyal huumlcreler fibroblast
makrofajları infekte eder Parazitofor vakuolde ccediloğalır
CD4 lt 100 huumlcre mm3
Cryptosporidium ile birlikte kronik diyare Latent infeksiyonun reaktivasyonu
AIDSrsquoli hastalarda Bağırsak epitel huumlcrelerin altına invazyon
Kansız mukussuz şiddetli diyare Kilo kaybı D-ksiloz Vitamin B12 malabsorbsiyonu
ekstraintestinal enfeksiyon
Sindirim yolu ile sporların
(15 ndash 2 microm) alınması
İnhalasyon İnfektif sporların polar
tuumlbuumll aracılığı ile konak huumlcre sitoplazmasına girişi
İnfektif sporların dışkı ile atılması
Enterocytozoon bieneusi
Encephalitozoon intestinalis (septata intestinalis)
Su ve besin kaynaklı salgınlar
33 yaş erkek Şiddetli diyare solunum sistemi şikayetleri Dışkıda Microsporidia sporları Cryptosporidium ookistleri (MAF Modifiye Trikrom) Balgamda Cryptosporidium ookistleri Kardiyopulmoner arrest
Microsporidia Tanı Mikroskobik inceleme
bullWeberrsquoin Modifiye Trichrome Boyama youmlntemi bullRyan Modifiye Trichrome Boyası bullAsit-Fast Trichrome boyası bullGram-Chromotrope bullFluoresan boyalar (Calcofluor beyazıUvitex2B)
Dışkıda antijen aranması ( ELISA IFAT)
TEM
Molekuumller tanı
Dışkı iccedilin birden fazla tanı youmlntemi uygulanmalıdır
Zenginleştirme youmlntemi taze dışkıda tercih edilmez spor sayısında azalmaya yol accedilar
5-10 formolluuml dışkı 10 dakika 500grsquode santrifuumlj spor saptanma olasılığını arttırır
Santrifuumlj oumlncesi mukolitik ajan 11 10 KOH kromotrop 2R boyanma duyarlılığında artış
Microsporidia Tanı
Weberrsquoin Modifiye Trichrome Boyası
bullSaf metanol 5 dakika bullChromotrope 2R 90 dakika bullAsit-alkol 10 saniye bull95rsquolik etanol 5 dakika bull100rsquoluumlk etanol 10 dakika bull100rsquoluumlk etanol 10 dakika bullSaf ksilen 10 dakika
Boya sporlara ccedilok zor girdiği iccedilin yoğun Chromotrope 2R kullanılır
Fluoresan Boyalar
Calcofluor White Uvitex 2B
Spor duvarının endospor tabakasındaki kitine bağlanarak mavi-beyaz fluoresan verir
Kitin iccedileren diğer mikroorganizmalar oumlzellikle mantar sporları da bu boyalarla boyanabildiklerinden ayırıcı tanı oumlnemlidir
Calcofluor White Boyama Youmlntemi Etil-asetat ccediloumlktuumlrme youmlntemi sonrası yayma
bullSaf metanol 10 dakika fiksasyon
bull1 damla Calcofluor 5 dakika
bullPBS ile 1-2 saniye yıkanır
bullEvans Blue 30 saniye
Modifiye trikrom veya TEM ile doğrulama oumlnerilir
IFA (indirect immunofluorescence assay)
Enterocytozoon bieneusi Encephalitozoon intestinalis
anti-Enterocytozoon bieneusi monoclonal antikor anti-Encephalitozoon intestinalis monoclonal antikor
Dışkıda antijen aranması
Strongyloides stercoralis
Strongyloides stercoralis İlk kez 1876 yılında Vietnamrsquodan doumlnen ishalli askerlerin dışkılarında Tropikal boumllgelerde daha sık
Strongyloidosisrsquoe sebep olan intestinal bir nematod
30-100 milyon kişi enfekte
Oumlzellikle bağışıklık sistemi baskılanmış kişilerde oumlluumlme neden olabilir
kontamine toprakta ya da sularda bulunan enfektif larvaların deriden vuumlcuda girmesi
Strongyloides stercoralis Klinik
Asemptomatik en sık
İştahsızlık diyare abdominal ağrı vs Malabsorbsiyon obstruumlksiyon
Larvaların akciğer goumlccediluuml Pulmoner
semptomlar (Loumlffler Sendromu)
Deriye penetre olduğu boumllgelerde kaşıntılı ve papuumller eritematoumlz doumlkuumlntuumller ldquolarva currensrdquo
Eozinofili tek bulgu olabilir
Strongyloides stercoralis
İmmuumlnitesi baskılanmış kişilerde dissemine enfeksiyona ve
hiperenfeksiyon sendromuna yol accedilabilir
Hiperenfeksiyon sendromu bağırsak iccedilindeki filariform
larvaların sayısının aşırı artışı başta akciğerler olmak uumlzere bağırsak dışı organlara goumlccediluuml
Dissemine enfeksiyon larvaların beyin gibi normal yaşam doumlnguumlsuuml dışındaki organlara goumlccediluuml
Bağışıklığı baskılayacak ilaccedil kullanılan her hastada oumlnceden Strongyloides araştırılmalıdır
Strongyloides stercoralis Tanı
İnatccedilı diyare
Eozinofili
Dışkı duodenum sıvısı balgam larvaların goumlruumllmesi
Dışkıda larva goumlzlenmesi (yumurta nadiren izlenir)
Kancalı kurt larvaları ile morfolojik olarak benzerlik goumlsterir
Strongyloides stercoralis tanı
Strongyloides stercoralis Tanı
Ardışık 3 dışkı oumlrneği Duyarlılık 50
Ardışık 7 dışkı oumlrneği Duyarlılık ~100
Oumlzel yoğunlaştırma youmlntemleri uygulanabilir (Baerman Haradi-Mori )
Agar kuumlltuumlr youmlntemi
Baermann Tekniği
bullAz sayıda parazit iccedileren dışkı ve toprakta larva incelenmesinde kullanılır
bullHuni iccedilerisine yerleştirilen taze dışkıda bulunan larvalar dışkıyı terkedip alt kısımda toplanırlar
bullFazla miktar dışkı kullanılabilir
bullAz larva bulunan hafif enfeksiyonlarda larva saptama şansı yuumlksektir
Harado-Mori Filtre Youmlntemi
bullTuumlpte filtre kağıdı youmlntemi
bullTaze dışkı gerekir
bullDışkı ilave edilen filtre kağıdı ve kağıdın konduğu dibinde su bulunan tuumlp kullanılır
bullNematod yumurtaları accedilılarak larvalar gelişir ve suya ilerler
Agar Plak Kuumlltuumlr Youmlntemi bullDiğer youmlntemlerden daha duyarlıdır
bullTaze dışkı agar plağına ekilerek iki guumln oda sıcaklığında tutulur
bullLarva agar uumlzerinde hareket ederken bakterileri de taşır ve goumlruumlnuumlr izler oluşur
bullMikroskopla incelenerek larva varlığı goumlzlenir
bull Doğrulama iccedilin plaklar 10 formalinle yıkanır ve sediment ıslak preparat şeklinde incelenir
Duodenal aspirasyon String kapsuumll metodu (enterotest) Dissemine enfeksiyonda balgam ya da BAL oumlrneği
TEŞEKKUumlRLER
Microsporidia
Microsporidia İlk insan enfeksiyonu 1959 1959-1985 arası 10 olgu
bildirilmiş
Zorunlu intraseluumller
Basit oumlkaryotik organizma Mitokondrigolgi membranı
peroksizom yok Mantarlara daha yakın
İntestinal infeksiyonlara yol accedilan cinsler
Enterocytozoon Enterocytozoon bieneusi İnce
barsakta enterositleri infekte eder sitoplazmada ccediloğalır
Encephalitozoon Encephalitozoon intestinalis Epitelyal endotelyal huumlcreler fibroblast
makrofajları infekte eder Parazitofor vakuolde ccediloğalır
CD4 lt 100 huumlcre mm3
Cryptosporidium ile birlikte kronik diyare Latent infeksiyonun reaktivasyonu
AIDSrsquoli hastalarda Bağırsak epitel huumlcrelerin altına invazyon
Kansız mukussuz şiddetli diyare Kilo kaybı D-ksiloz Vitamin B12 malabsorbsiyonu
ekstraintestinal enfeksiyon
Sindirim yolu ile sporların
(15 ndash 2 microm) alınması
İnhalasyon İnfektif sporların polar
tuumlbuumll aracılığı ile konak huumlcre sitoplazmasına girişi
İnfektif sporların dışkı ile atılması
Enterocytozoon bieneusi
Encephalitozoon intestinalis (septata intestinalis)
Su ve besin kaynaklı salgınlar
33 yaş erkek Şiddetli diyare solunum sistemi şikayetleri Dışkıda Microsporidia sporları Cryptosporidium ookistleri (MAF Modifiye Trikrom) Balgamda Cryptosporidium ookistleri Kardiyopulmoner arrest
Microsporidia Tanı Mikroskobik inceleme
bullWeberrsquoin Modifiye Trichrome Boyama youmlntemi bullRyan Modifiye Trichrome Boyası bullAsit-Fast Trichrome boyası bullGram-Chromotrope bullFluoresan boyalar (Calcofluor beyazıUvitex2B)
Dışkıda antijen aranması ( ELISA IFAT)
TEM
Molekuumller tanı
Dışkı iccedilin birden fazla tanı youmlntemi uygulanmalıdır
Zenginleştirme youmlntemi taze dışkıda tercih edilmez spor sayısında azalmaya yol accedilar
5-10 formolluuml dışkı 10 dakika 500grsquode santrifuumlj spor saptanma olasılığını arttırır
Santrifuumlj oumlncesi mukolitik ajan 11 10 KOH kromotrop 2R boyanma duyarlılığında artış
Microsporidia Tanı
Weberrsquoin Modifiye Trichrome Boyası
bullSaf metanol 5 dakika bullChromotrope 2R 90 dakika bullAsit-alkol 10 saniye bull95rsquolik etanol 5 dakika bull100rsquoluumlk etanol 10 dakika bull100rsquoluumlk etanol 10 dakika bullSaf ksilen 10 dakika
Boya sporlara ccedilok zor girdiği iccedilin yoğun Chromotrope 2R kullanılır
Fluoresan Boyalar
Calcofluor White Uvitex 2B
Spor duvarının endospor tabakasındaki kitine bağlanarak mavi-beyaz fluoresan verir
Kitin iccedileren diğer mikroorganizmalar oumlzellikle mantar sporları da bu boyalarla boyanabildiklerinden ayırıcı tanı oumlnemlidir
Calcofluor White Boyama Youmlntemi Etil-asetat ccediloumlktuumlrme youmlntemi sonrası yayma
bullSaf metanol 10 dakika fiksasyon
bull1 damla Calcofluor 5 dakika
bullPBS ile 1-2 saniye yıkanır
bullEvans Blue 30 saniye
Modifiye trikrom veya TEM ile doğrulama oumlnerilir
IFA (indirect immunofluorescence assay)
Enterocytozoon bieneusi Encephalitozoon intestinalis
anti-Enterocytozoon bieneusi monoclonal antikor anti-Encephalitozoon intestinalis monoclonal antikor
Dışkıda antijen aranması
Strongyloides stercoralis
Strongyloides stercoralis İlk kez 1876 yılında Vietnamrsquodan doumlnen ishalli askerlerin dışkılarında Tropikal boumllgelerde daha sık
Strongyloidosisrsquoe sebep olan intestinal bir nematod
30-100 milyon kişi enfekte
Oumlzellikle bağışıklık sistemi baskılanmış kişilerde oumlluumlme neden olabilir
kontamine toprakta ya da sularda bulunan enfektif larvaların deriden vuumlcuda girmesi
Strongyloides stercoralis Klinik
Asemptomatik en sık
İştahsızlık diyare abdominal ağrı vs Malabsorbsiyon obstruumlksiyon
Larvaların akciğer goumlccediluuml Pulmoner
semptomlar (Loumlffler Sendromu)
Deriye penetre olduğu boumllgelerde kaşıntılı ve papuumller eritematoumlz doumlkuumlntuumller ldquolarva currensrdquo
Eozinofili tek bulgu olabilir
Strongyloides stercoralis
İmmuumlnitesi baskılanmış kişilerde dissemine enfeksiyona ve
hiperenfeksiyon sendromuna yol accedilabilir
Hiperenfeksiyon sendromu bağırsak iccedilindeki filariform
larvaların sayısının aşırı artışı başta akciğerler olmak uumlzere bağırsak dışı organlara goumlccediluuml
Dissemine enfeksiyon larvaların beyin gibi normal yaşam doumlnguumlsuuml dışındaki organlara goumlccediluuml
Bağışıklığı baskılayacak ilaccedil kullanılan her hastada oumlnceden Strongyloides araştırılmalıdır
Strongyloides stercoralis Tanı
İnatccedilı diyare
Eozinofili
Dışkı duodenum sıvısı balgam larvaların goumlruumllmesi
Dışkıda larva goumlzlenmesi (yumurta nadiren izlenir)
Kancalı kurt larvaları ile morfolojik olarak benzerlik goumlsterir
Strongyloides stercoralis tanı
Strongyloides stercoralis Tanı
Ardışık 3 dışkı oumlrneği Duyarlılık 50
Ardışık 7 dışkı oumlrneği Duyarlılık ~100
Oumlzel yoğunlaştırma youmlntemleri uygulanabilir (Baerman Haradi-Mori )
Agar kuumlltuumlr youmlntemi
Baermann Tekniği
bullAz sayıda parazit iccedileren dışkı ve toprakta larva incelenmesinde kullanılır
bullHuni iccedilerisine yerleştirilen taze dışkıda bulunan larvalar dışkıyı terkedip alt kısımda toplanırlar
bullFazla miktar dışkı kullanılabilir
bullAz larva bulunan hafif enfeksiyonlarda larva saptama şansı yuumlksektir
Harado-Mori Filtre Youmlntemi
bullTuumlpte filtre kağıdı youmlntemi
bullTaze dışkı gerekir
bullDışkı ilave edilen filtre kağıdı ve kağıdın konduğu dibinde su bulunan tuumlp kullanılır
bullNematod yumurtaları accedilılarak larvalar gelişir ve suya ilerler
Agar Plak Kuumlltuumlr Youmlntemi bullDiğer youmlntemlerden daha duyarlıdır
bullTaze dışkı agar plağına ekilerek iki guumln oda sıcaklığında tutulur
bullLarva agar uumlzerinde hareket ederken bakterileri de taşır ve goumlruumlnuumlr izler oluşur
bullMikroskopla incelenerek larva varlığı goumlzlenir
bull Doğrulama iccedilin plaklar 10 formalinle yıkanır ve sediment ıslak preparat şeklinde incelenir
Duodenal aspirasyon String kapsuumll metodu (enterotest) Dissemine enfeksiyonda balgam ya da BAL oumlrneği
TEŞEKKUumlRLER
Microsporidia İlk insan enfeksiyonu 1959 1959-1985 arası 10 olgu
bildirilmiş
Zorunlu intraseluumller
Basit oumlkaryotik organizma Mitokondrigolgi membranı
peroksizom yok Mantarlara daha yakın
İntestinal infeksiyonlara yol accedilan cinsler
Enterocytozoon Enterocytozoon bieneusi İnce
barsakta enterositleri infekte eder sitoplazmada ccediloğalır
Encephalitozoon Encephalitozoon intestinalis Epitelyal endotelyal huumlcreler fibroblast
makrofajları infekte eder Parazitofor vakuolde ccediloğalır
CD4 lt 100 huumlcre mm3
Cryptosporidium ile birlikte kronik diyare Latent infeksiyonun reaktivasyonu
AIDSrsquoli hastalarda Bağırsak epitel huumlcrelerin altına invazyon
Kansız mukussuz şiddetli diyare Kilo kaybı D-ksiloz Vitamin B12 malabsorbsiyonu
ekstraintestinal enfeksiyon
Sindirim yolu ile sporların
(15 ndash 2 microm) alınması
İnhalasyon İnfektif sporların polar
tuumlbuumll aracılığı ile konak huumlcre sitoplazmasına girişi
İnfektif sporların dışkı ile atılması
Enterocytozoon bieneusi
Encephalitozoon intestinalis (septata intestinalis)
Su ve besin kaynaklı salgınlar
33 yaş erkek Şiddetli diyare solunum sistemi şikayetleri Dışkıda Microsporidia sporları Cryptosporidium ookistleri (MAF Modifiye Trikrom) Balgamda Cryptosporidium ookistleri Kardiyopulmoner arrest
Microsporidia Tanı Mikroskobik inceleme
bullWeberrsquoin Modifiye Trichrome Boyama youmlntemi bullRyan Modifiye Trichrome Boyası bullAsit-Fast Trichrome boyası bullGram-Chromotrope bullFluoresan boyalar (Calcofluor beyazıUvitex2B)
Dışkıda antijen aranması ( ELISA IFAT)
TEM
Molekuumller tanı
Dışkı iccedilin birden fazla tanı youmlntemi uygulanmalıdır
Zenginleştirme youmlntemi taze dışkıda tercih edilmez spor sayısında azalmaya yol accedilar
5-10 formolluuml dışkı 10 dakika 500grsquode santrifuumlj spor saptanma olasılığını arttırır
Santrifuumlj oumlncesi mukolitik ajan 11 10 KOH kromotrop 2R boyanma duyarlılığında artış
Microsporidia Tanı
Weberrsquoin Modifiye Trichrome Boyası
bullSaf metanol 5 dakika bullChromotrope 2R 90 dakika bullAsit-alkol 10 saniye bull95rsquolik etanol 5 dakika bull100rsquoluumlk etanol 10 dakika bull100rsquoluumlk etanol 10 dakika bullSaf ksilen 10 dakika
Boya sporlara ccedilok zor girdiği iccedilin yoğun Chromotrope 2R kullanılır
Fluoresan Boyalar
Calcofluor White Uvitex 2B
Spor duvarının endospor tabakasındaki kitine bağlanarak mavi-beyaz fluoresan verir
Kitin iccedileren diğer mikroorganizmalar oumlzellikle mantar sporları da bu boyalarla boyanabildiklerinden ayırıcı tanı oumlnemlidir
Calcofluor White Boyama Youmlntemi Etil-asetat ccediloumlktuumlrme youmlntemi sonrası yayma
bullSaf metanol 10 dakika fiksasyon
bull1 damla Calcofluor 5 dakika
bullPBS ile 1-2 saniye yıkanır
bullEvans Blue 30 saniye
Modifiye trikrom veya TEM ile doğrulama oumlnerilir
IFA (indirect immunofluorescence assay)
Enterocytozoon bieneusi Encephalitozoon intestinalis
anti-Enterocytozoon bieneusi monoclonal antikor anti-Encephalitozoon intestinalis monoclonal antikor
Dışkıda antijen aranması
Strongyloides stercoralis
Strongyloides stercoralis İlk kez 1876 yılında Vietnamrsquodan doumlnen ishalli askerlerin dışkılarında Tropikal boumllgelerde daha sık
Strongyloidosisrsquoe sebep olan intestinal bir nematod
30-100 milyon kişi enfekte
Oumlzellikle bağışıklık sistemi baskılanmış kişilerde oumlluumlme neden olabilir
kontamine toprakta ya da sularda bulunan enfektif larvaların deriden vuumlcuda girmesi
Strongyloides stercoralis Klinik
Asemptomatik en sık
İştahsızlık diyare abdominal ağrı vs Malabsorbsiyon obstruumlksiyon
Larvaların akciğer goumlccediluuml Pulmoner
semptomlar (Loumlffler Sendromu)
Deriye penetre olduğu boumllgelerde kaşıntılı ve papuumller eritematoumlz doumlkuumlntuumller ldquolarva currensrdquo
Eozinofili tek bulgu olabilir
Strongyloides stercoralis
İmmuumlnitesi baskılanmış kişilerde dissemine enfeksiyona ve
hiperenfeksiyon sendromuna yol accedilabilir
Hiperenfeksiyon sendromu bağırsak iccedilindeki filariform
larvaların sayısının aşırı artışı başta akciğerler olmak uumlzere bağırsak dışı organlara goumlccediluuml
Dissemine enfeksiyon larvaların beyin gibi normal yaşam doumlnguumlsuuml dışındaki organlara goumlccediluuml
Bağışıklığı baskılayacak ilaccedil kullanılan her hastada oumlnceden Strongyloides araştırılmalıdır
Strongyloides stercoralis Tanı
İnatccedilı diyare
Eozinofili
Dışkı duodenum sıvısı balgam larvaların goumlruumllmesi
Dışkıda larva goumlzlenmesi (yumurta nadiren izlenir)
Kancalı kurt larvaları ile morfolojik olarak benzerlik goumlsterir
Strongyloides stercoralis tanı
Strongyloides stercoralis Tanı
Ardışık 3 dışkı oumlrneği Duyarlılık 50
Ardışık 7 dışkı oumlrneği Duyarlılık ~100
Oumlzel yoğunlaştırma youmlntemleri uygulanabilir (Baerman Haradi-Mori )
Agar kuumlltuumlr youmlntemi
Baermann Tekniği
bullAz sayıda parazit iccedileren dışkı ve toprakta larva incelenmesinde kullanılır
bullHuni iccedilerisine yerleştirilen taze dışkıda bulunan larvalar dışkıyı terkedip alt kısımda toplanırlar
bullFazla miktar dışkı kullanılabilir
bullAz larva bulunan hafif enfeksiyonlarda larva saptama şansı yuumlksektir
Harado-Mori Filtre Youmlntemi
bullTuumlpte filtre kağıdı youmlntemi
bullTaze dışkı gerekir
bullDışkı ilave edilen filtre kağıdı ve kağıdın konduğu dibinde su bulunan tuumlp kullanılır
bullNematod yumurtaları accedilılarak larvalar gelişir ve suya ilerler
Agar Plak Kuumlltuumlr Youmlntemi bullDiğer youmlntemlerden daha duyarlıdır
bullTaze dışkı agar plağına ekilerek iki guumln oda sıcaklığında tutulur
bullLarva agar uumlzerinde hareket ederken bakterileri de taşır ve goumlruumlnuumlr izler oluşur
bullMikroskopla incelenerek larva varlığı goumlzlenir
bull Doğrulama iccedilin plaklar 10 formalinle yıkanır ve sediment ıslak preparat şeklinde incelenir
Duodenal aspirasyon String kapsuumll metodu (enterotest) Dissemine enfeksiyonda balgam ya da BAL oumlrneği
TEŞEKKUumlRLER
İntestinal infeksiyonlara yol accedilan cinsler
Enterocytozoon Enterocytozoon bieneusi İnce
barsakta enterositleri infekte eder sitoplazmada ccediloğalır
Encephalitozoon Encephalitozoon intestinalis Epitelyal endotelyal huumlcreler fibroblast
makrofajları infekte eder Parazitofor vakuolde ccediloğalır
CD4 lt 100 huumlcre mm3
Cryptosporidium ile birlikte kronik diyare Latent infeksiyonun reaktivasyonu
AIDSrsquoli hastalarda Bağırsak epitel huumlcrelerin altına invazyon
Kansız mukussuz şiddetli diyare Kilo kaybı D-ksiloz Vitamin B12 malabsorbsiyonu
ekstraintestinal enfeksiyon
Sindirim yolu ile sporların
(15 ndash 2 microm) alınması
İnhalasyon İnfektif sporların polar
tuumlbuumll aracılığı ile konak huumlcre sitoplazmasına girişi
İnfektif sporların dışkı ile atılması
Enterocytozoon bieneusi
Encephalitozoon intestinalis (septata intestinalis)
Su ve besin kaynaklı salgınlar
33 yaş erkek Şiddetli diyare solunum sistemi şikayetleri Dışkıda Microsporidia sporları Cryptosporidium ookistleri (MAF Modifiye Trikrom) Balgamda Cryptosporidium ookistleri Kardiyopulmoner arrest
Microsporidia Tanı Mikroskobik inceleme
bullWeberrsquoin Modifiye Trichrome Boyama youmlntemi bullRyan Modifiye Trichrome Boyası bullAsit-Fast Trichrome boyası bullGram-Chromotrope bullFluoresan boyalar (Calcofluor beyazıUvitex2B)
Dışkıda antijen aranması ( ELISA IFAT)
TEM
Molekuumller tanı
Dışkı iccedilin birden fazla tanı youmlntemi uygulanmalıdır
Zenginleştirme youmlntemi taze dışkıda tercih edilmez spor sayısında azalmaya yol accedilar
5-10 formolluuml dışkı 10 dakika 500grsquode santrifuumlj spor saptanma olasılığını arttırır
Santrifuumlj oumlncesi mukolitik ajan 11 10 KOH kromotrop 2R boyanma duyarlılığında artış
Microsporidia Tanı
Weberrsquoin Modifiye Trichrome Boyası
bullSaf metanol 5 dakika bullChromotrope 2R 90 dakika bullAsit-alkol 10 saniye bull95rsquolik etanol 5 dakika bull100rsquoluumlk etanol 10 dakika bull100rsquoluumlk etanol 10 dakika bullSaf ksilen 10 dakika
Boya sporlara ccedilok zor girdiği iccedilin yoğun Chromotrope 2R kullanılır
Fluoresan Boyalar
Calcofluor White Uvitex 2B
Spor duvarının endospor tabakasındaki kitine bağlanarak mavi-beyaz fluoresan verir
Kitin iccedileren diğer mikroorganizmalar oumlzellikle mantar sporları da bu boyalarla boyanabildiklerinden ayırıcı tanı oumlnemlidir
Calcofluor White Boyama Youmlntemi Etil-asetat ccediloumlktuumlrme youmlntemi sonrası yayma
bullSaf metanol 10 dakika fiksasyon
bull1 damla Calcofluor 5 dakika
bullPBS ile 1-2 saniye yıkanır
bullEvans Blue 30 saniye
Modifiye trikrom veya TEM ile doğrulama oumlnerilir
IFA (indirect immunofluorescence assay)
Enterocytozoon bieneusi Encephalitozoon intestinalis
anti-Enterocytozoon bieneusi monoclonal antikor anti-Encephalitozoon intestinalis monoclonal antikor
Dışkıda antijen aranması
Strongyloides stercoralis
Strongyloides stercoralis İlk kez 1876 yılında Vietnamrsquodan doumlnen ishalli askerlerin dışkılarında Tropikal boumllgelerde daha sık
Strongyloidosisrsquoe sebep olan intestinal bir nematod
30-100 milyon kişi enfekte
Oumlzellikle bağışıklık sistemi baskılanmış kişilerde oumlluumlme neden olabilir
kontamine toprakta ya da sularda bulunan enfektif larvaların deriden vuumlcuda girmesi
Strongyloides stercoralis Klinik
Asemptomatik en sık
İştahsızlık diyare abdominal ağrı vs Malabsorbsiyon obstruumlksiyon
Larvaların akciğer goumlccediluuml Pulmoner
semptomlar (Loumlffler Sendromu)
Deriye penetre olduğu boumllgelerde kaşıntılı ve papuumller eritematoumlz doumlkuumlntuumller ldquolarva currensrdquo
Eozinofili tek bulgu olabilir
Strongyloides stercoralis
İmmuumlnitesi baskılanmış kişilerde dissemine enfeksiyona ve
hiperenfeksiyon sendromuna yol accedilabilir
Hiperenfeksiyon sendromu bağırsak iccedilindeki filariform
larvaların sayısının aşırı artışı başta akciğerler olmak uumlzere bağırsak dışı organlara goumlccediluuml
Dissemine enfeksiyon larvaların beyin gibi normal yaşam doumlnguumlsuuml dışındaki organlara goumlccediluuml
Bağışıklığı baskılayacak ilaccedil kullanılan her hastada oumlnceden Strongyloides araştırılmalıdır
Strongyloides stercoralis Tanı
İnatccedilı diyare
Eozinofili
Dışkı duodenum sıvısı balgam larvaların goumlruumllmesi
Dışkıda larva goumlzlenmesi (yumurta nadiren izlenir)
Kancalı kurt larvaları ile morfolojik olarak benzerlik goumlsterir
Strongyloides stercoralis tanı
Strongyloides stercoralis Tanı
Ardışık 3 dışkı oumlrneği Duyarlılık 50
Ardışık 7 dışkı oumlrneği Duyarlılık ~100
Oumlzel yoğunlaştırma youmlntemleri uygulanabilir (Baerman Haradi-Mori )
Agar kuumlltuumlr youmlntemi
Baermann Tekniği
bullAz sayıda parazit iccedileren dışkı ve toprakta larva incelenmesinde kullanılır
bullHuni iccedilerisine yerleştirilen taze dışkıda bulunan larvalar dışkıyı terkedip alt kısımda toplanırlar
bullFazla miktar dışkı kullanılabilir
bullAz larva bulunan hafif enfeksiyonlarda larva saptama şansı yuumlksektir
Harado-Mori Filtre Youmlntemi
bullTuumlpte filtre kağıdı youmlntemi
bullTaze dışkı gerekir
bullDışkı ilave edilen filtre kağıdı ve kağıdın konduğu dibinde su bulunan tuumlp kullanılır
bullNematod yumurtaları accedilılarak larvalar gelişir ve suya ilerler
Agar Plak Kuumlltuumlr Youmlntemi bullDiğer youmlntemlerden daha duyarlıdır
bullTaze dışkı agar plağına ekilerek iki guumln oda sıcaklığında tutulur
bullLarva agar uumlzerinde hareket ederken bakterileri de taşır ve goumlruumlnuumlr izler oluşur
bullMikroskopla incelenerek larva varlığı goumlzlenir
bull Doğrulama iccedilin plaklar 10 formalinle yıkanır ve sediment ıslak preparat şeklinde incelenir
Duodenal aspirasyon String kapsuumll metodu (enterotest) Dissemine enfeksiyonda balgam ya da BAL oumlrneği
TEŞEKKUumlRLER
CD4 lt 100 huumlcre mm3
Cryptosporidium ile birlikte kronik diyare Latent infeksiyonun reaktivasyonu
AIDSrsquoli hastalarda Bağırsak epitel huumlcrelerin altına invazyon
Kansız mukussuz şiddetli diyare Kilo kaybı D-ksiloz Vitamin B12 malabsorbsiyonu
ekstraintestinal enfeksiyon
Sindirim yolu ile sporların
(15 ndash 2 microm) alınması
İnhalasyon İnfektif sporların polar
tuumlbuumll aracılığı ile konak huumlcre sitoplazmasına girişi
İnfektif sporların dışkı ile atılması
Enterocytozoon bieneusi
Encephalitozoon intestinalis (septata intestinalis)
Su ve besin kaynaklı salgınlar
33 yaş erkek Şiddetli diyare solunum sistemi şikayetleri Dışkıda Microsporidia sporları Cryptosporidium ookistleri (MAF Modifiye Trikrom) Balgamda Cryptosporidium ookistleri Kardiyopulmoner arrest
Microsporidia Tanı Mikroskobik inceleme
bullWeberrsquoin Modifiye Trichrome Boyama youmlntemi bullRyan Modifiye Trichrome Boyası bullAsit-Fast Trichrome boyası bullGram-Chromotrope bullFluoresan boyalar (Calcofluor beyazıUvitex2B)
Dışkıda antijen aranması ( ELISA IFAT)
TEM
Molekuumller tanı
Dışkı iccedilin birden fazla tanı youmlntemi uygulanmalıdır
Zenginleştirme youmlntemi taze dışkıda tercih edilmez spor sayısında azalmaya yol accedilar
5-10 formolluuml dışkı 10 dakika 500grsquode santrifuumlj spor saptanma olasılığını arttırır
Santrifuumlj oumlncesi mukolitik ajan 11 10 KOH kromotrop 2R boyanma duyarlılığında artış
Microsporidia Tanı
Weberrsquoin Modifiye Trichrome Boyası
bullSaf metanol 5 dakika bullChromotrope 2R 90 dakika bullAsit-alkol 10 saniye bull95rsquolik etanol 5 dakika bull100rsquoluumlk etanol 10 dakika bull100rsquoluumlk etanol 10 dakika bullSaf ksilen 10 dakika
Boya sporlara ccedilok zor girdiği iccedilin yoğun Chromotrope 2R kullanılır
Fluoresan Boyalar
Calcofluor White Uvitex 2B
Spor duvarının endospor tabakasındaki kitine bağlanarak mavi-beyaz fluoresan verir
Kitin iccedileren diğer mikroorganizmalar oumlzellikle mantar sporları da bu boyalarla boyanabildiklerinden ayırıcı tanı oumlnemlidir
Calcofluor White Boyama Youmlntemi Etil-asetat ccediloumlktuumlrme youmlntemi sonrası yayma
bullSaf metanol 10 dakika fiksasyon
bull1 damla Calcofluor 5 dakika
bullPBS ile 1-2 saniye yıkanır
bullEvans Blue 30 saniye
Modifiye trikrom veya TEM ile doğrulama oumlnerilir
IFA (indirect immunofluorescence assay)
Enterocytozoon bieneusi Encephalitozoon intestinalis
anti-Enterocytozoon bieneusi monoclonal antikor anti-Encephalitozoon intestinalis monoclonal antikor
Dışkıda antijen aranması
Strongyloides stercoralis
Strongyloides stercoralis İlk kez 1876 yılında Vietnamrsquodan doumlnen ishalli askerlerin dışkılarında Tropikal boumllgelerde daha sık
Strongyloidosisrsquoe sebep olan intestinal bir nematod
30-100 milyon kişi enfekte
Oumlzellikle bağışıklık sistemi baskılanmış kişilerde oumlluumlme neden olabilir
kontamine toprakta ya da sularda bulunan enfektif larvaların deriden vuumlcuda girmesi
Strongyloides stercoralis Klinik
Asemptomatik en sık
İştahsızlık diyare abdominal ağrı vs Malabsorbsiyon obstruumlksiyon
Larvaların akciğer goumlccediluuml Pulmoner
semptomlar (Loumlffler Sendromu)
Deriye penetre olduğu boumllgelerde kaşıntılı ve papuumller eritematoumlz doumlkuumlntuumller ldquolarva currensrdquo
Eozinofili tek bulgu olabilir
Strongyloides stercoralis
İmmuumlnitesi baskılanmış kişilerde dissemine enfeksiyona ve
hiperenfeksiyon sendromuna yol accedilabilir
Hiperenfeksiyon sendromu bağırsak iccedilindeki filariform
larvaların sayısının aşırı artışı başta akciğerler olmak uumlzere bağırsak dışı organlara goumlccediluuml
Dissemine enfeksiyon larvaların beyin gibi normal yaşam doumlnguumlsuuml dışındaki organlara goumlccediluuml
Bağışıklığı baskılayacak ilaccedil kullanılan her hastada oumlnceden Strongyloides araştırılmalıdır
Strongyloides stercoralis Tanı
İnatccedilı diyare
Eozinofili
Dışkı duodenum sıvısı balgam larvaların goumlruumllmesi
Dışkıda larva goumlzlenmesi (yumurta nadiren izlenir)
Kancalı kurt larvaları ile morfolojik olarak benzerlik goumlsterir
Strongyloides stercoralis tanı
Strongyloides stercoralis Tanı
Ardışık 3 dışkı oumlrneği Duyarlılık 50
Ardışık 7 dışkı oumlrneği Duyarlılık ~100
Oumlzel yoğunlaştırma youmlntemleri uygulanabilir (Baerman Haradi-Mori )
Agar kuumlltuumlr youmlntemi
Baermann Tekniği
bullAz sayıda parazit iccedileren dışkı ve toprakta larva incelenmesinde kullanılır
bullHuni iccedilerisine yerleştirilen taze dışkıda bulunan larvalar dışkıyı terkedip alt kısımda toplanırlar
bullFazla miktar dışkı kullanılabilir
bullAz larva bulunan hafif enfeksiyonlarda larva saptama şansı yuumlksektir
Harado-Mori Filtre Youmlntemi
bullTuumlpte filtre kağıdı youmlntemi
bullTaze dışkı gerekir
bullDışkı ilave edilen filtre kağıdı ve kağıdın konduğu dibinde su bulunan tuumlp kullanılır
bullNematod yumurtaları accedilılarak larvalar gelişir ve suya ilerler
Agar Plak Kuumlltuumlr Youmlntemi bullDiğer youmlntemlerden daha duyarlıdır
bullTaze dışkı agar plağına ekilerek iki guumln oda sıcaklığında tutulur
bullLarva agar uumlzerinde hareket ederken bakterileri de taşır ve goumlruumlnuumlr izler oluşur
bullMikroskopla incelenerek larva varlığı goumlzlenir
bull Doğrulama iccedilin plaklar 10 formalinle yıkanır ve sediment ıslak preparat şeklinde incelenir
Duodenal aspirasyon String kapsuumll metodu (enterotest) Dissemine enfeksiyonda balgam ya da BAL oumlrneği
TEŞEKKUumlRLER
Sindirim yolu ile sporların
(15 ndash 2 microm) alınması
İnhalasyon İnfektif sporların polar
tuumlbuumll aracılığı ile konak huumlcre sitoplazmasına girişi
İnfektif sporların dışkı ile atılması
Enterocytozoon bieneusi
Encephalitozoon intestinalis (septata intestinalis)
Su ve besin kaynaklı salgınlar
33 yaş erkek Şiddetli diyare solunum sistemi şikayetleri Dışkıda Microsporidia sporları Cryptosporidium ookistleri (MAF Modifiye Trikrom) Balgamda Cryptosporidium ookistleri Kardiyopulmoner arrest
Microsporidia Tanı Mikroskobik inceleme
bullWeberrsquoin Modifiye Trichrome Boyama youmlntemi bullRyan Modifiye Trichrome Boyası bullAsit-Fast Trichrome boyası bullGram-Chromotrope bullFluoresan boyalar (Calcofluor beyazıUvitex2B)
Dışkıda antijen aranması ( ELISA IFAT)
TEM
Molekuumller tanı
Dışkı iccedilin birden fazla tanı youmlntemi uygulanmalıdır
Zenginleştirme youmlntemi taze dışkıda tercih edilmez spor sayısında azalmaya yol accedilar
5-10 formolluuml dışkı 10 dakika 500grsquode santrifuumlj spor saptanma olasılığını arttırır
Santrifuumlj oumlncesi mukolitik ajan 11 10 KOH kromotrop 2R boyanma duyarlılığında artış
Microsporidia Tanı
Weberrsquoin Modifiye Trichrome Boyası
bullSaf metanol 5 dakika bullChromotrope 2R 90 dakika bullAsit-alkol 10 saniye bull95rsquolik etanol 5 dakika bull100rsquoluumlk etanol 10 dakika bull100rsquoluumlk etanol 10 dakika bullSaf ksilen 10 dakika
Boya sporlara ccedilok zor girdiği iccedilin yoğun Chromotrope 2R kullanılır
Fluoresan Boyalar
Calcofluor White Uvitex 2B
Spor duvarının endospor tabakasındaki kitine bağlanarak mavi-beyaz fluoresan verir
Kitin iccedileren diğer mikroorganizmalar oumlzellikle mantar sporları da bu boyalarla boyanabildiklerinden ayırıcı tanı oumlnemlidir
Calcofluor White Boyama Youmlntemi Etil-asetat ccediloumlktuumlrme youmlntemi sonrası yayma
bullSaf metanol 10 dakika fiksasyon
bull1 damla Calcofluor 5 dakika
bullPBS ile 1-2 saniye yıkanır
bullEvans Blue 30 saniye
Modifiye trikrom veya TEM ile doğrulama oumlnerilir
IFA (indirect immunofluorescence assay)
Enterocytozoon bieneusi Encephalitozoon intestinalis
anti-Enterocytozoon bieneusi monoclonal antikor anti-Encephalitozoon intestinalis monoclonal antikor
Dışkıda antijen aranması
Strongyloides stercoralis
Strongyloides stercoralis İlk kez 1876 yılında Vietnamrsquodan doumlnen ishalli askerlerin dışkılarında Tropikal boumllgelerde daha sık
Strongyloidosisrsquoe sebep olan intestinal bir nematod
30-100 milyon kişi enfekte
Oumlzellikle bağışıklık sistemi baskılanmış kişilerde oumlluumlme neden olabilir
kontamine toprakta ya da sularda bulunan enfektif larvaların deriden vuumlcuda girmesi
Strongyloides stercoralis Klinik
Asemptomatik en sık
İştahsızlık diyare abdominal ağrı vs Malabsorbsiyon obstruumlksiyon
Larvaların akciğer goumlccediluuml Pulmoner
semptomlar (Loumlffler Sendromu)
Deriye penetre olduğu boumllgelerde kaşıntılı ve papuumller eritematoumlz doumlkuumlntuumller ldquolarva currensrdquo
Eozinofili tek bulgu olabilir
Strongyloides stercoralis
İmmuumlnitesi baskılanmış kişilerde dissemine enfeksiyona ve
hiperenfeksiyon sendromuna yol accedilabilir
Hiperenfeksiyon sendromu bağırsak iccedilindeki filariform
larvaların sayısının aşırı artışı başta akciğerler olmak uumlzere bağırsak dışı organlara goumlccediluuml
Dissemine enfeksiyon larvaların beyin gibi normal yaşam doumlnguumlsuuml dışındaki organlara goumlccediluuml
Bağışıklığı baskılayacak ilaccedil kullanılan her hastada oumlnceden Strongyloides araştırılmalıdır
Strongyloides stercoralis Tanı
İnatccedilı diyare
Eozinofili
Dışkı duodenum sıvısı balgam larvaların goumlruumllmesi
Dışkıda larva goumlzlenmesi (yumurta nadiren izlenir)
Kancalı kurt larvaları ile morfolojik olarak benzerlik goumlsterir
Strongyloides stercoralis tanı
Strongyloides stercoralis Tanı
Ardışık 3 dışkı oumlrneği Duyarlılık 50
Ardışık 7 dışkı oumlrneği Duyarlılık ~100
Oumlzel yoğunlaştırma youmlntemleri uygulanabilir (Baerman Haradi-Mori )
Agar kuumlltuumlr youmlntemi
Baermann Tekniği
bullAz sayıda parazit iccedileren dışkı ve toprakta larva incelenmesinde kullanılır
bullHuni iccedilerisine yerleştirilen taze dışkıda bulunan larvalar dışkıyı terkedip alt kısımda toplanırlar
bullFazla miktar dışkı kullanılabilir
bullAz larva bulunan hafif enfeksiyonlarda larva saptama şansı yuumlksektir
Harado-Mori Filtre Youmlntemi
bullTuumlpte filtre kağıdı youmlntemi
bullTaze dışkı gerekir
bullDışkı ilave edilen filtre kağıdı ve kağıdın konduğu dibinde su bulunan tuumlp kullanılır
bullNematod yumurtaları accedilılarak larvalar gelişir ve suya ilerler
Agar Plak Kuumlltuumlr Youmlntemi bullDiğer youmlntemlerden daha duyarlıdır
bullTaze dışkı agar plağına ekilerek iki guumln oda sıcaklığında tutulur
bullLarva agar uumlzerinde hareket ederken bakterileri de taşır ve goumlruumlnuumlr izler oluşur
bullMikroskopla incelenerek larva varlığı goumlzlenir
bull Doğrulama iccedilin plaklar 10 formalinle yıkanır ve sediment ıslak preparat şeklinde incelenir
Duodenal aspirasyon String kapsuumll metodu (enterotest) Dissemine enfeksiyonda balgam ya da BAL oumlrneği
TEŞEKKUumlRLER
Enterocytozoon bieneusi
Encephalitozoon intestinalis (septata intestinalis)
Su ve besin kaynaklı salgınlar
33 yaş erkek Şiddetli diyare solunum sistemi şikayetleri Dışkıda Microsporidia sporları Cryptosporidium ookistleri (MAF Modifiye Trikrom) Balgamda Cryptosporidium ookistleri Kardiyopulmoner arrest
Microsporidia Tanı Mikroskobik inceleme
bullWeberrsquoin Modifiye Trichrome Boyama youmlntemi bullRyan Modifiye Trichrome Boyası bullAsit-Fast Trichrome boyası bullGram-Chromotrope bullFluoresan boyalar (Calcofluor beyazıUvitex2B)
Dışkıda antijen aranması ( ELISA IFAT)
TEM
Molekuumller tanı
Dışkı iccedilin birden fazla tanı youmlntemi uygulanmalıdır
Zenginleştirme youmlntemi taze dışkıda tercih edilmez spor sayısında azalmaya yol accedilar
5-10 formolluuml dışkı 10 dakika 500grsquode santrifuumlj spor saptanma olasılığını arttırır
Santrifuumlj oumlncesi mukolitik ajan 11 10 KOH kromotrop 2R boyanma duyarlılığında artış
Microsporidia Tanı
Weberrsquoin Modifiye Trichrome Boyası
bullSaf metanol 5 dakika bullChromotrope 2R 90 dakika bullAsit-alkol 10 saniye bull95rsquolik etanol 5 dakika bull100rsquoluumlk etanol 10 dakika bull100rsquoluumlk etanol 10 dakika bullSaf ksilen 10 dakika
Boya sporlara ccedilok zor girdiği iccedilin yoğun Chromotrope 2R kullanılır
Fluoresan Boyalar
Calcofluor White Uvitex 2B
Spor duvarının endospor tabakasındaki kitine bağlanarak mavi-beyaz fluoresan verir
Kitin iccedileren diğer mikroorganizmalar oumlzellikle mantar sporları da bu boyalarla boyanabildiklerinden ayırıcı tanı oumlnemlidir
Calcofluor White Boyama Youmlntemi Etil-asetat ccediloumlktuumlrme youmlntemi sonrası yayma
bullSaf metanol 10 dakika fiksasyon
bull1 damla Calcofluor 5 dakika
bullPBS ile 1-2 saniye yıkanır
bullEvans Blue 30 saniye
Modifiye trikrom veya TEM ile doğrulama oumlnerilir
IFA (indirect immunofluorescence assay)
Enterocytozoon bieneusi Encephalitozoon intestinalis
anti-Enterocytozoon bieneusi monoclonal antikor anti-Encephalitozoon intestinalis monoclonal antikor
Dışkıda antijen aranması
Strongyloides stercoralis
Strongyloides stercoralis İlk kez 1876 yılında Vietnamrsquodan doumlnen ishalli askerlerin dışkılarında Tropikal boumllgelerde daha sık
Strongyloidosisrsquoe sebep olan intestinal bir nematod
30-100 milyon kişi enfekte
Oumlzellikle bağışıklık sistemi baskılanmış kişilerde oumlluumlme neden olabilir
kontamine toprakta ya da sularda bulunan enfektif larvaların deriden vuumlcuda girmesi
Strongyloides stercoralis Klinik
Asemptomatik en sık
İştahsızlık diyare abdominal ağrı vs Malabsorbsiyon obstruumlksiyon
Larvaların akciğer goumlccediluuml Pulmoner
semptomlar (Loumlffler Sendromu)
Deriye penetre olduğu boumllgelerde kaşıntılı ve papuumller eritematoumlz doumlkuumlntuumller ldquolarva currensrdquo
Eozinofili tek bulgu olabilir
Strongyloides stercoralis
İmmuumlnitesi baskılanmış kişilerde dissemine enfeksiyona ve
hiperenfeksiyon sendromuna yol accedilabilir
Hiperenfeksiyon sendromu bağırsak iccedilindeki filariform
larvaların sayısının aşırı artışı başta akciğerler olmak uumlzere bağırsak dışı organlara goumlccediluuml
Dissemine enfeksiyon larvaların beyin gibi normal yaşam doumlnguumlsuuml dışındaki organlara goumlccediluuml
Bağışıklığı baskılayacak ilaccedil kullanılan her hastada oumlnceden Strongyloides araştırılmalıdır
Strongyloides stercoralis Tanı
İnatccedilı diyare
Eozinofili
Dışkı duodenum sıvısı balgam larvaların goumlruumllmesi
Dışkıda larva goumlzlenmesi (yumurta nadiren izlenir)
Kancalı kurt larvaları ile morfolojik olarak benzerlik goumlsterir
Strongyloides stercoralis tanı
Strongyloides stercoralis Tanı
Ardışık 3 dışkı oumlrneği Duyarlılık 50
Ardışık 7 dışkı oumlrneği Duyarlılık ~100
Oumlzel yoğunlaştırma youmlntemleri uygulanabilir (Baerman Haradi-Mori )
Agar kuumlltuumlr youmlntemi
Baermann Tekniği
bullAz sayıda parazit iccedileren dışkı ve toprakta larva incelenmesinde kullanılır
bullHuni iccedilerisine yerleştirilen taze dışkıda bulunan larvalar dışkıyı terkedip alt kısımda toplanırlar
bullFazla miktar dışkı kullanılabilir
bullAz larva bulunan hafif enfeksiyonlarda larva saptama şansı yuumlksektir
Harado-Mori Filtre Youmlntemi
bullTuumlpte filtre kağıdı youmlntemi
bullTaze dışkı gerekir
bullDışkı ilave edilen filtre kağıdı ve kağıdın konduğu dibinde su bulunan tuumlp kullanılır
bullNematod yumurtaları accedilılarak larvalar gelişir ve suya ilerler
Agar Plak Kuumlltuumlr Youmlntemi bullDiğer youmlntemlerden daha duyarlıdır
bullTaze dışkı agar plağına ekilerek iki guumln oda sıcaklığında tutulur
bullLarva agar uumlzerinde hareket ederken bakterileri de taşır ve goumlruumlnuumlr izler oluşur
bullMikroskopla incelenerek larva varlığı goumlzlenir
bull Doğrulama iccedilin plaklar 10 formalinle yıkanır ve sediment ıslak preparat şeklinde incelenir
Duodenal aspirasyon String kapsuumll metodu (enterotest) Dissemine enfeksiyonda balgam ya da BAL oumlrneği
TEŞEKKUumlRLER
33 yaş erkek Şiddetli diyare solunum sistemi şikayetleri Dışkıda Microsporidia sporları Cryptosporidium ookistleri (MAF Modifiye Trikrom) Balgamda Cryptosporidium ookistleri Kardiyopulmoner arrest
Microsporidia Tanı Mikroskobik inceleme
bullWeberrsquoin Modifiye Trichrome Boyama youmlntemi bullRyan Modifiye Trichrome Boyası bullAsit-Fast Trichrome boyası bullGram-Chromotrope bullFluoresan boyalar (Calcofluor beyazıUvitex2B)
Dışkıda antijen aranması ( ELISA IFAT)
TEM
Molekuumller tanı
Dışkı iccedilin birden fazla tanı youmlntemi uygulanmalıdır
Zenginleştirme youmlntemi taze dışkıda tercih edilmez spor sayısında azalmaya yol accedilar
5-10 formolluuml dışkı 10 dakika 500grsquode santrifuumlj spor saptanma olasılığını arttırır
Santrifuumlj oumlncesi mukolitik ajan 11 10 KOH kromotrop 2R boyanma duyarlılığında artış
Microsporidia Tanı
Weberrsquoin Modifiye Trichrome Boyası
bullSaf metanol 5 dakika bullChromotrope 2R 90 dakika bullAsit-alkol 10 saniye bull95rsquolik etanol 5 dakika bull100rsquoluumlk etanol 10 dakika bull100rsquoluumlk etanol 10 dakika bullSaf ksilen 10 dakika
Boya sporlara ccedilok zor girdiği iccedilin yoğun Chromotrope 2R kullanılır
Fluoresan Boyalar
Calcofluor White Uvitex 2B
Spor duvarının endospor tabakasındaki kitine bağlanarak mavi-beyaz fluoresan verir
Kitin iccedileren diğer mikroorganizmalar oumlzellikle mantar sporları da bu boyalarla boyanabildiklerinden ayırıcı tanı oumlnemlidir
Calcofluor White Boyama Youmlntemi Etil-asetat ccediloumlktuumlrme youmlntemi sonrası yayma
bullSaf metanol 10 dakika fiksasyon
bull1 damla Calcofluor 5 dakika
bullPBS ile 1-2 saniye yıkanır
bullEvans Blue 30 saniye
Modifiye trikrom veya TEM ile doğrulama oumlnerilir
IFA (indirect immunofluorescence assay)
Enterocytozoon bieneusi Encephalitozoon intestinalis
anti-Enterocytozoon bieneusi monoclonal antikor anti-Encephalitozoon intestinalis monoclonal antikor
Dışkıda antijen aranması
Strongyloides stercoralis
Strongyloides stercoralis İlk kez 1876 yılında Vietnamrsquodan doumlnen ishalli askerlerin dışkılarında Tropikal boumllgelerde daha sık
Strongyloidosisrsquoe sebep olan intestinal bir nematod
30-100 milyon kişi enfekte
Oumlzellikle bağışıklık sistemi baskılanmış kişilerde oumlluumlme neden olabilir
kontamine toprakta ya da sularda bulunan enfektif larvaların deriden vuumlcuda girmesi
Strongyloides stercoralis Klinik
Asemptomatik en sık
İştahsızlık diyare abdominal ağrı vs Malabsorbsiyon obstruumlksiyon
Larvaların akciğer goumlccediluuml Pulmoner
semptomlar (Loumlffler Sendromu)
Deriye penetre olduğu boumllgelerde kaşıntılı ve papuumller eritematoumlz doumlkuumlntuumller ldquolarva currensrdquo
Eozinofili tek bulgu olabilir
Strongyloides stercoralis
İmmuumlnitesi baskılanmış kişilerde dissemine enfeksiyona ve
hiperenfeksiyon sendromuna yol accedilabilir
Hiperenfeksiyon sendromu bağırsak iccedilindeki filariform
larvaların sayısının aşırı artışı başta akciğerler olmak uumlzere bağırsak dışı organlara goumlccediluuml
Dissemine enfeksiyon larvaların beyin gibi normal yaşam doumlnguumlsuuml dışındaki organlara goumlccediluuml
Bağışıklığı baskılayacak ilaccedil kullanılan her hastada oumlnceden Strongyloides araştırılmalıdır
Strongyloides stercoralis Tanı
İnatccedilı diyare
Eozinofili
Dışkı duodenum sıvısı balgam larvaların goumlruumllmesi
Dışkıda larva goumlzlenmesi (yumurta nadiren izlenir)
Kancalı kurt larvaları ile morfolojik olarak benzerlik goumlsterir
Strongyloides stercoralis tanı
Strongyloides stercoralis Tanı
Ardışık 3 dışkı oumlrneği Duyarlılık 50
Ardışık 7 dışkı oumlrneği Duyarlılık ~100
Oumlzel yoğunlaştırma youmlntemleri uygulanabilir (Baerman Haradi-Mori )
Agar kuumlltuumlr youmlntemi
Baermann Tekniği
bullAz sayıda parazit iccedileren dışkı ve toprakta larva incelenmesinde kullanılır
bullHuni iccedilerisine yerleştirilen taze dışkıda bulunan larvalar dışkıyı terkedip alt kısımda toplanırlar
bullFazla miktar dışkı kullanılabilir
bullAz larva bulunan hafif enfeksiyonlarda larva saptama şansı yuumlksektir
Harado-Mori Filtre Youmlntemi
bullTuumlpte filtre kağıdı youmlntemi
bullTaze dışkı gerekir
bullDışkı ilave edilen filtre kağıdı ve kağıdın konduğu dibinde su bulunan tuumlp kullanılır
bullNematod yumurtaları accedilılarak larvalar gelişir ve suya ilerler
Agar Plak Kuumlltuumlr Youmlntemi bullDiğer youmlntemlerden daha duyarlıdır
bullTaze dışkı agar plağına ekilerek iki guumln oda sıcaklığında tutulur
bullLarva agar uumlzerinde hareket ederken bakterileri de taşır ve goumlruumlnuumlr izler oluşur
bullMikroskopla incelenerek larva varlığı goumlzlenir
bull Doğrulama iccedilin plaklar 10 formalinle yıkanır ve sediment ıslak preparat şeklinde incelenir
Duodenal aspirasyon String kapsuumll metodu (enterotest) Dissemine enfeksiyonda balgam ya da BAL oumlrneği
TEŞEKKUumlRLER
Microsporidia Tanı Mikroskobik inceleme
bullWeberrsquoin Modifiye Trichrome Boyama youmlntemi bullRyan Modifiye Trichrome Boyası bullAsit-Fast Trichrome boyası bullGram-Chromotrope bullFluoresan boyalar (Calcofluor beyazıUvitex2B)
Dışkıda antijen aranması ( ELISA IFAT)
TEM
Molekuumller tanı
Dışkı iccedilin birden fazla tanı youmlntemi uygulanmalıdır
Zenginleştirme youmlntemi taze dışkıda tercih edilmez spor sayısında azalmaya yol accedilar
5-10 formolluuml dışkı 10 dakika 500grsquode santrifuumlj spor saptanma olasılığını arttırır
Santrifuumlj oumlncesi mukolitik ajan 11 10 KOH kromotrop 2R boyanma duyarlılığında artış
Microsporidia Tanı
Weberrsquoin Modifiye Trichrome Boyası
bullSaf metanol 5 dakika bullChromotrope 2R 90 dakika bullAsit-alkol 10 saniye bull95rsquolik etanol 5 dakika bull100rsquoluumlk etanol 10 dakika bull100rsquoluumlk etanol 10 dakika bullSaf ksilen 10 dakika
Boya sporlara ccedilok zor girdiği iccedilin yoğun Chromotrope 2R kullanılır
Fluoresan Boyalar
Calcofluor White Uvitex 2B
Spor duvarının endospor tabakasındaki kitine bağlanarak mavi-beyaz fluoresan verir
Kitin iccedileren diğer mikroorganizmalar oumlzellikle mantar sporları da bu boyalarla boyanabildiklerinden ayırıcı tanı oumlnemlidir
Calcofluor White Boyama Youmlntemi Etil-asetat ccediloumlktuumlrme youmlntemi sonrası yayma
bullSaf metanol 10 dakika fiksasyon
bull1 damla Calcofluor 5 dakika
bullPBS ile 1-2 saniye yıkanır
bullEvans Blue 30 saniye
Modifiye trikrom veya TEM ile doğrulama oumlnerilir
IFA (indirect immunofluorescence assay)
Enterocytozoon bieneusi Encephalitozoon intestinalis
anti-Enterocytozoon bieneusi monoclonal antikor anti-Encephalitozoon intestinalis monoclonal antikor
Dışkıda antijen aranması
Strongyloides stercoralis
Strongyloides stercoralis İlk kez 1876 yılında Vietnamrsquodan doumlnen ishalli askerlerin dışkılarında Tropikal boumllgelerde daha sık
Strongyloidosisrsquoe sebep olan intestinal bir nematod
30-100 milyon kişi enfekte
Oumlzellikle bağışıklık sistemi baskılanmış kişilerde oumlluumlme neden olabilir
kontamine toprakta ya da sularda bulunan enfektif larvaların deriden vuumlcuda girmesi
Strongyloides stercoralis Klinik
Asemptomatik en sık
İştahsızlık diyare abdominal ağrı vs Malabsorbsiyon obstruumlksiyon
Larvaların akciğer goumlccediluuml Pulmoner
semptomlar (Loumlffler Sendromu)
Deriye penetre olduğu boumllgelerde kaşıntılı ve papuumller eritematoumlz doumlkuumlntuumller ldquolarva currensrdquo
Eozinofili tek bulgu olabilir
Strongyloides stercoralis
İmmuumlnitesi baskılanmış kişilerde dissemine enfeksiyona ve
hiperenfeksiyon sendromuna yol accedilabilir
Hiperenfeksiyon sendromu bağırsak iccedilindeki filariform
larvaların sayısının aşırı artışı başta akciğerler olmak uumlzere bağırsak dışı organlara goumlccediluuml
Dissemine enfeksiyon larvaların beyin gibi normal yaşam doumlnguumlsuuml dışındaki organlara goumlccediluuml
Bağışıklığı baskılayacak ilaccedil kullanılan her hastada oumlnceden Strongyloides araştırılmalıdır
Strongyloides stercoralis Tanı
İnatccedilı diyare
Eozinofili
Dışkı duodenum sıvısı balgam larvaların goumlruumllmesi
Dışkıda larva goumlzlenmesi (yumurta nadiren izlenir)
Kancalı kurt larvaları ile morfolojik olarak benzerlik goumlsterir
Strongyloides stercoralis tanı
Strongyloides stercoralis Tanı
Ardışık 3 dışkı oumlrneği Duyarlılık 50
Ardışık 7 dışkı oumlrneği Duyarlılık ~100
Oumlzel yoğunlaştırma youmlntemleri uygulanabilir (Baerman Haradi-Mori )
Agar kuumlltuumlr youmlntemi
Baermann Tekniği
bullAz sayıda parazit iccedileren dışkı ve toprakta larva incelenmesinde kullanılır
bullHuni iccedilerisine yerleştirilen taze dışkıda bulunan larvalar dışkıyı terkedip alt kısımda toplanırlar
bullFazla miktar dışkı kullanılabilir
bullAz larva bulunan hafif enfeksiyonlarda larva saptama şansı yuumlksektir
Harado-Mori Filtre Youmlntemi
bullTuumlpte filtre kağıdı youmlntemi
bullTaze dışkı gerekir
bullDışkı ilave edilen filtre kağıdı ve kağıdın konduğu dibinde su bulunan tuumlp kullanılır
bullNematod yumurtaları accedilılarak larvalar gelişir ve suya ilerler
Agar Plak Kuumlltuumlr Youmlntemi bullDiğer youmlntemlerden daha duyarlıdır
bullTaze dışkı agar plağına ekilerek iki guumln oda sıcaklığında tutulur
bullLarva agar uumlzerinde hareket ederken bakterileri de taşır ve goumlruumlnuumlr izler oluşur
bullMikroskopla incelenerek larva varlığı goumlzlenir
bull Doğrulama iccedilin plaklar 10 formalinle yıkanır ve sediment ıslak preparat şeklinde incelenir
Duodenal aspirasyon String kapsuumll metodu (enterotest) Dissemine enfeksiyonda balgam ya da BAL oumlrneği
TEŞEKKUumlRLER
Zenginleştirme youmlntemi taze dışkıda tercih edilmez spor sayısında azalmaya yol accedilar
5-10 formolluuml dışkı 10 dakika 500grsquode santrifuumlj spor saptanma olasılığını arttırır
Santrifuumlj oumlncesi mukolitik ajan 11 10 KOH kromotrop 2R boyanma duyarlılığında artış
Microsporidia Tanı
Weberrsquoin Modifiye Trichrome Boyası
bullSaf metanol 5 dakika bullChromotrope 2R 90 dakika bullAsit-alkol 10 saniye bull95rsquolik etanol 5 dakika bull100rsquoluumlk etanol 10 dakika bull100rsquoluumlk etanol 10 dakika bullSaf ksilen 10 dakika
Boya sporlara ccedilok zor girdiği iccedilin yoğun Chromotrope 2R kullanılır
Fluoresan Boyalar
Calcofluor White Uvitex 2B
Spor duvarının endospor tabakasındaki kitine bağlanarak mavi-beyaz fluoresan verir
Kitin iccedileren diğer mikroorganizmalar oumlzellikle mantar sporları da bu boyalarla boyanabildiklerinden ayırıcı tanı oumlnemlidir
Calcofluor White Boyama Youmlntemi Etil-asetat ccediloumlktuumlrme youmlntemi sonrası yayma
bullSaf metanol 10 dakika fiksasyon
bull1 damla Calcofluor 5 dakika
bullPBS ile 1-2 saniye yıkanır
bullEvans Blue 30 saniye
Modifiye trikrom veya TEM ile doğrulama oumlnerilir
IFA (indirect immunofluorescence assay)
Enterocytozoon bieneusi Encephalitozoon intestinalis
anti-Enterocytozoon bieneusi monoclonal antikor anti-Encephalitozoon intestinalis monoclonal antikor
Dışkıda antijen aranması
Strongyloides stercoralis
Strongyloides stercoralis İlk kez 1876 yılında Vietnamrsquodan doumlnen ishalli askerlerin dışkılarında Tropikal boumllgelerde daha sık
Strongyloidosisrsquoe sebep olan intestinal bir nematod
30-100 milyon kişi enfekte
Oumlzellikle bağışıklık sistemi baskılanmış kişilerde oumlluumlme neden olabilir
kontamine toprakta ya da sularda bulunan enfektif larvaların deriden vuumlcuda girmesi
Strongyloides stercoralis Klinik
Asemptomatik en sık
İştahsızlık diyare abdominal ağrı vs Malabsorbsiyon obstruumlksiyon
Larvaların akciğer goumlccediluuml Pulmoner
semptomlar (Loumlffler Sendromu)
Deriye penetre olduğu boumllgelerde kaşıntılı ve papuumller eritematoumlz doumlkuumlntuumller ldquolarva currensrdquo
Eozinofili tek bulgu olabilir
Strongyloides stercoralis
İmmuumlnitesi baskılanmış kişilerde dissemine enfeksiyona ve
hiperenfeksiyon sendromuna yol accedilabilir
Hiperenfeksiyon sendromu bağırsak iccedilindeki filariform
larvaların sayısının aşırı artışı başta akciğerler olmak uumlzere bağırsak dışı organlara goumlccediluuml
Dissemine enfeksiyon larvaların beyin gibi normal yaşam doumlnguumlsuuml dışındaki organlara goumlccediluuml
Bağışıklığı baskılayacak ilaccedil kullanılan her hastada oumlnceden Strongyloides araştırılmalıdır
Strongyloides stercoralis Tanı
İnatccedilı diyare
Eozinofili
Dışkı duodenum sıvısı balgam larvaların goumlruumllmesi
Dışkıda larva goumlzlenmesi (yumurta nadiren izlenir)
Kancalı kurt larvaları ile morfolojik olarak benzerlik goumlsterir
Strongyloides stercoralis tanı
Strongyloides stercoralis Tanı
Ardışık 3 dışkı oumlrneği Duyarlılık 50
Ardışık 7 dışkı oumlrneği Duyarlılık ~100
Oumlzel yoğunlaştırma youmlntemleri uygulanabilir (Baerman Haradi-Mori )
Agar kuumlltuumlr youmlntemi
Baermann Tekniği
bullAz sayıda parazit iccedileren dışkı ve toprakta larva incelenmesinde kullanılır
bullHuni iccedilerisine yerleştirilen taze dışkıda bulunan larvalar dışkıyı terkedip alt kısımda toplanırlar
bullFazla miktar dışkı kullanılabilir
bullAz larva bulunan hafif enfeksiyonlarda larva saptama şansı yuumlksektir
Harado-Mori Filtre Youmlntemi
bullTuumlpte filtre kağıdı youmlntemi
bullTaze dışkı gerekir
bullDışkı ilave edilen filtre kağıdı ve kağıdın konduğu dibinde su bulunan tuumlp kullanılır
bullNematod yumurtaları accedilılarak larvalar gelişir ve suya ilerler
Agar Plak Kuumlltuumlr Youmlntemi bullDiğer youmlntemlerden daha duyarlıdır
bullTaze dışkı agar plağına ekilerek iki guumln oda sıcaklığında tutulur
bullLarva agar uumlzerinde hareket ederken bakterileri de taşır ve goumlruumlnuumlr izler oluşur
bullMikroskopla incelenerek larva varlığı goumlzlenir
bull Doğrulama iccedilin plaklar 10 formalinle yıkanır ve sediment ıslak preparat şeklinde incelenir
Duodenal aspirasyon String kapsuumll metodu (enterotest) Dissemine enfeksiyonda balgam ya da BAL oumlrneği
TEŞEKKUumlRLER
Weberrsquoin Modifiye Trichrome Boyası
bullSaf metanol 5 dakika bullChromotrope 2R 90 dakika bullAsit-alkol 10 saniye bull95rsquolik etanol 5 dakika bull100rsquoluumlk etanol 10 dakika bull100rsquoluumlk etanol 10 dakika bullSaf ksilen 10 dakika
Boya sporlara ccedilok zor girdiği iccedilin yoğun Chromotrope 2R kullanılır
Fluoresan Boyalar
Calcofluor White Uvitex 2B
Spor duvarının endospor tabakasındaki kitine bağlanarak mavi-beyaz fluoresan verir
Kitin iccedileren diğer mikroorganizmalar oumlzellikle mantar sporları da bu boyalarla boyanabildiklerinden ayırıcı tanı oumlnemlidir
Calcofluor White Boyama Youmlntemi Etil-asetat ccediloumlktuumlrme youmlntemi sonrası yayma
bullSaf metanol 10 dakika fiksasyon
bull1 damla Calcofluor 5 dakika
bullPBS ile 1-2 saniye yıkanır
bullEvans Blue 30 saniye
Modifiye trikrom veya TEM ile doğrulama oumlnerilir
IFA (indirect immunofluorescence assay)
Enterocytozoon bieneusi Encephalitozoon intestinalis
anti-Enterocytozoon bieneusi monoclonal antikor anti-Encephalitozoon intestinalis monoclonal antikor
Dışkıda antijen aranması
Strongyloides stercoralis
Strongyloides stercoralis İlk kez 1876 yılında Vietnamrsquodan doumlnen ishalli askerlerin dışkılarında Tropikal boumllgelerde daha sık
Strongyloidosisrsquoe sebep olan intestinal bir nematod
30-100 milyon kişi enfekte
Oumlzellikle bağışıklık sistemi baskılanmış kişilerde oumlluumlme neden olabilir
kontamine toprakta ya da sularda bulunan enfektif larvaların deriden vuumlcuda girmesi
Strongyloides stercoralis Klinik
Asemptomatik en sık
İştahsızlık diyare abdominal ağrı vs Malabsorbsiyon obstruumlksiyon
Larvaların akciğer goumlccediluuml Pulmoner
semptomlar (Loumlffler Sendromu)
Deriye penetre olduğu boumllgelerde kaşıntılı ve papuumller eritematoumlz doumlkuumlntuumller ldquolarva currensrdquo
Eozinofili tek bulgu olabilir
Strongyloides stercoralis
İmmuumlnitesi baskılanmış kişilerde dissemine enfeksiyona ve
hiperenfeksiyon sendromuna yol accedilabilir
Hiperenfeksiyon sendromu bağırsak iccedilindeki filariform
larvaların sayısının aşırı artışı başta akciğerler olmak uumlzere bağırsak dışı organlara goumlccediluuml
Dissemine enfeksiyon larvaların beyin gibi normal yaşam doumlnguumlsuuml dışındaki organlara goumlccediluuml
Bağışıklığı baskılayacak ilaccedil kullanılan her hastada oumlnceden Strongyloides araştırılmalıdır
Strongyloides stercoralis Tanı
İnatccedilı diyare
Eozinofili
Dışkı duodenum sıvısı balgam larvaların goumlruumllmesi
Dışkıda larva goumlzlenmesi (yumurta nadiren izlenir)
Kancalı kurt larvaları ile morfolojik olarak benzerlik goumlsterir
Strongyloides stercoralis tanı
Strongyloides stercoralis Tanı
Ardışık 3 dışkı oumlrneği Duyarlılık 50
Ardışık 7 dışkı oumlrneği Duyarlılık ~100
Oumlzel yoğunlaştırma youmlntemleri uygulanabilir (Baerman Haradi-Mori )
Agar kuumlltuumlr youmlntemi
Baermann Tekniği
bullAz sayıda parazit iccedileren dışkı ve toprakta larva incelenmesinde kullanılır
bullHuni iccedilerisine yerleştirilen taze dışkıda bulunan larvalar dışkıyı terkedip alt kısımda toplanırlar
bullFazla miktar dışkı kullanılabilir
bullAz larva bulunan hafif enfeksiyonlarda larva saptama şansı yuumlksektir
Harado-Mori Filtre Youmlntemi
bullTuumlpte filtre kağıdı youmlntemi
bullTaze dışkı gerekir
bullDışkı ilave edilen filtre kağıdı ve kağıdın konduğu dibinde su bulunan tuumlp kullanılır
bullNematod yumurtaları accedilılarak larvalar gelişir ve suya ilerler
Agar Plak Kuumlltuumlr Youmlntemi bullDiğer youmlntemlerden daha duyarlıdır
bullTaze dışkı agar plağına ekilerek iki guumln oda sıcaklığında tutulur
bullLarva agar uumlzerinde hareket ederken bakterileri de taşır ve goumlruumlnuumlr izler oluşur
bullMikroskopla incelenerek larva varlığı goumlzlenir
bull Doğrulama iccedilin plaklar 10 formalinle yıkanır ve sediment ıslak preparat şeklinde incelenir
Duodenal aspirasyon String kapsuumll metodu (enterotest) Dissemine enfeksiyonda balgam ya da BAL oumlrneği
TEŞEKKUumlRLER
Fluoresan Boyalar
Calcofluor White Uvitex 2B
Spor duvarının endospor tabakasındaki kitine bağlanarak mavi-beyaz fluoresan verir
Kitin iccedileren diğer mikroorganizmalar oumlzellikle mantar sporları da bu boyalarla boyanabildiklerinden ayırıcı tanı oumlnemlidir
Calcofluor White Boyama Youmlntemi Etil-asetat ccediloumlktuumlrme youmlntemi sonrası yayma
bullSaf metanol 10 dakika fiksasyon
bull1 damla Calcofluor 5 dakika
bullPBS ile 1-2 saniye yıkanır
bullEvans Blue 30 saniye
Modifiye trikrom veya TEM ile doğrulama oumlnerilir
IFA (indirect immunofluorescence assay)
Enterocytozoon bieneusi Encephalitozoon intestinalis
anti-Enterocytozoon bieneusi monoclonal antikor anti-Encephalitozoon intestinalis monoclonal antikor
Dışkıda antijen aranması
Strongyloides stercoralis
Strongyloides stercoralis İlk kez 1876 yılında Vietnamrsquodan doumlnen ishalli askerlerin dışkılarında Tropikal boumllgelerde daha sık
Strongyloidosisrsquoe sebep olan intestinal bir nematod
30-100 milyon kişi enfekte
Oumlzellikle bağışıklık sistemi baskılanmış kişilerde oumlluumlme neden olabilir
kontamine toprakta ya da sularda bulunan enfektif larvaların deriden vuumlcuda girmesi
Strongyloides stercoralis Klinik
Asemptomatik en sık
İştahsızlık diyare abdominal ağrı vs Malabsorbsiyon obstruumlksiyon
Larvaların akciğer goumlccediluuml Pulmoner
semptomlar (Loumlffler Sendromu)
Deriye penetre olduğu boumllgelerde kaşıntılı ve papuumller eritematoumlz doumlkuumlntuumller ldquolarva currensrdquo
Eozinofili tek bulgu olabilir
Strongyloides stercoralis
İmmuumlnitesi baskılanmış kişilerde dissemine enfeksiyona ve
hiperenfeksiyon sendromuna yol accedilabilir
Hiperenfeksiyon sendromu bağırsak iccedilindeki filariform
larvaların sayısının aşırı artışı başta akciğerler olmak uumlzere bağırsak dışı organlara goumlccediluuml
Dissemine enfeksiyon larvaların beyin gibi normal yaşam doumlnguumlsuuml dışındaki organlara goumlccediluuml
Bağışıklığı baskılayacak ilaccedil kullanılan her hastada oumlnceden Strongyloides araştırılmalıdır
Strongyloides stercoralis Tanı
İnatccedilı diyare
Eozinofili
Dışkı duodenum sıvısı balgam larvaların goumlruumllmesi
Dışkıda larva goumlzlenmesi (yumurta nadiren izlenir)
Kancalı kurt larvaları ile morfolojik olarak benzerlik goumlsterir
Strongyloides stercoralis tanı
Strongyloides stercoralis Tanı
Ardışık 3 dışkı oumlrneği Duyarlılık 50
Ardışık 7 dışkı oumlrneği Duyarlılık ~100
Oumlzel yoğunlaştırma youmlntemleri uygulanabilir (Baerman Haradi-Mori )
Agar kuumlltuumlr youmlntemi
Baermann Tekniği
bullAz sayıda parazit iccedileren dışkı ve toprakta larva incelenmesinde kullanılır
bullHuni iccedilerisine yerleştirilen taze dışkıda bulunan larvalar dışkıyı terkedip alt kısımda toplanırlar
bullFazla miktar dışkı kullanılabilir
bullAz larva bulunan hafif enfeksiyonlarda larva saptama şansı yuumlksektir
Harado-Mori Filtre Youmlntemi
bullTuumlpte filtre kağıdı youmlntemi
bullTaze dışkı gerekir
bullDışkı ilave edilen filtre kağıdı ve kağıdın konduğu dibinde su bulunan tuumlp kullanılır
bullNematod yumurtaları accedilılarak larvalar gelişir ve suya ilerler
Agar Plak Kuumlltuumlr Youmlntemi bullDiğer youmlntemlerden daha duyarlıdır
bullTaze dışkı agar plağına ekilerek iki guumln oda sıcaklığında tutulur
bullLarva agar uumlzerinde hareket ederken bakterileri de taşır ve goumlruumlnuumlr izler oluşur
bullMikroskopla incelenerek larva varlığı goumlzlenir
bull Doğrulama iccedilin plaklar 10 formalinle yıkanır ve sediment ıslak preparat şeklinde incelenir
Duodenal aspirasyon String kapsuumll metodu (enterotest) Dissemine enfeksiyonda balgam ya da BAL oumlrneği
TEŞEKKUumlRLER
Calcofluor White Boyama Youmlntemi Etil-asetat ccediloumlktuumlrme youmlntemi sonrası yayma
bullSaf metanol 10 dakika fiksasyon
bull1 damla Calcofluor 5 dakika
bullPBS ile 1-2 saniye yıkanır
bullEvans Blue 30 saniye
Modifiye trikrom veya TEM ile doğrulama oumlnerilir
IFA (indirect immunofluorescence assay)
Enterocytozoon bieneusi Encephalitozoon intestinalis
anti-Enterocytozoon bieneusi monoclonal antikor anti-Encephalitozoon intestinalis monoclonal antikor
Dışkıda antijen aranması
Strongyloides stercoralis
Strongyloides stercoralis İlk kez 1876 yılında Vietnamrsquodan doumlnen ishalli askerlerin dışkılarında Tropikal boumllgelerde daha sık
Strongyloidosisrsquoe sebep olan intestinal bir nematod
30-100 milyon kişi enfekte
Oumlzellikle bağışıklık sistemi baskılanmış kişilerde oumlluumlme neden olabilir
kontamine toprakta ya da sularda bulunan enfektif larvaların deriden vuumlcuda girmesi
Strongyloides stercoralis Klinik
Asemptomatik en sık
İştahsızlık diyare abdominal ağrı vs Malabsorbsiyon obstruumlksiyon
Larvaların akciğer goumlccediluuml Pulmoner
semptomlar (Loumlffler Sendromu)
Deriye penetre olduğu boumllgelerde kaşıntılı ve papuumller eritematoumlz doumlkuumlntuumller ldquolarva currensrdquo
Eozinofili tek bulgu olabilir
Strongyloides stercoralis
İmmuumlnitesi baskılanmış kişilerde dissemine enfeksiyona ve
hiperenfeksiyon sendromuna yol accedilabilir
Hiperenfeksiyon sendromu bağırsak iccedilindeki filariform
larvaların sayısının aşırı artışı başta akciğerler olmak uumlzere bağırsak dışı organlara goumlccediluuml
Dissemine enfeksiyon larvaların beyin gibi normal yaşam doumlnguumlsuuml dışındaki organlara goumlccediluuml
Bağışıklığı baskılayacak ilaccedil kullanılan her hastada oumlnceden Strongyloides araştırılmalıdır
Strongyloides stercoralis Tanı
İnatccedilı diyare
Eozinofili
Dışkı duodenum sıvısı balgam larvaların goumlruumllmesi
Dışkıda larva goumlzlenmesi (yumurta nadiren izlenir)
Kancalı kurt larvaları ile morfolojik olarak benzerlik goumlsterir
Strongyloides stercoralis tanı
Strongyloides stercoralis Tanı
Ardışık 3 dışkı oumlrneği Duyarlılık 50
Ardışık 7 dışkı oumlrneği Duyarlılık ~100
Oumlzel yoğunlaştırma youmlntemleri uygulanabilir (Baerman Haradi-Mori )
Agar kuumlltuumlr youmlntemi
Baermann Tekniği
bullAz sayıda parazit iccedileren dışkı ve toprakta larva incelenmesinde kullanılır
bullHuni iccedilerisine yerleştirilen taze dışkıda bulunan larvalar dışkıyı terkedip alt kısımda toplanırlar
bullFazla miktar dışkı kullanılabilir
bullAz larva bulunan hafif enfeksiyonlarda larva saptama şansı yuumlksektir
Harado-Mori Filtre Youmlntemi
bullTuumlpte filtre kağıdı youmlntemi
bullTaze dışkı gerekir
bullDışkı ilave edilen filtre kağıdı ve kağıdın konduğu dibinde su bulunan tuumlp kullanılır
bullNematod yumurtaları accedilılarak larvalar gelişir ve suya ilerler
Agar Plak Kuumlltuumlr Youmlntemi bullDiğer youmlntemlerden daha duyarlıdır
bullTaze dışkı agar plağına ekilerek iki guumln oda sıcaklığında tutulur
bullLarva agar uumlzerinde hareket ederken bakterileri de taşır ve goumlruumlnuumlr izler oluşur
bullMikroskopla incelenerek larva varlığı goumlzlenir
bull Doğrulama iccedilin plaklar 10 formalinle yıkanır ve sediment ıslak preparat şeklinde incelenir
Duodenal aspirasyon String kapsuumll metodu (enterotest) Dissemine enfeksiyonda balgam ya da BAL oumlrneği
TEŞEKKUumlRLER
IFA (indirect immunofluorescence assay)
Enterocytozoon bieneusi Encephalitozoon intestinalis
anti-Enterocytozoon bieneusi monoclonal antikor anti-Encephalitozoon intestinalis monoclonal antikor
Dışkıda antijen aranması
Strongyloides stercoralis
Strongyloides stercoralis İlk kez 1876 yılında Vietnamrsquodan doumlnen ishalli askerlerin dışkılarında Tropikal boumllgelerde daha sık
Strongyloidosisrsquoe sebep olan intestinal bir nematod
30-100 milyon kişi enfekte
Oumlzellikle bağışıklık sistemi baskılanmış kişilerde oumlluumlme neden olabilir
kontamine toprakta ya da sularda bulunan enfektif larvaların deriden vuumlcuda girmesi
Strongyloides stercoralis Klinik
Asemptomatik en sık
İştahsızlık diyare abdominal ağrı vs Malabsorbsiyon obstruumlksiyon
Larvaların akciğer goumlccediluuml Pulmoner
semptomlar (Loumlffler Sendromu)
Deriye penetre olduğu boumllgelerde kaşıntılı ve papuumller eritematoumlz doumlkuumlntuumller ldquolarva currensrdquo
Eozinofili tek bulgu olabilir
Strongyloides stercoralis
İmmuumlnitesi baskılanmış kişilerde dissemine enfeksiyona ve
hiperenfeksiyon sendromuna yol accedilabilir
Hiperenfeksiyon sendromu bağırsak iccedilindeki filariform
larvaların sayısının aşırı artışı başta akciğerler olmak uumlzere bağırsak dışı organlara goumlccediluuml
Dissemine enfeksiyon larvaların beyin gibi normal yaşam doumlnguumlsuuml dışındaki organlara goumlccediluuml
Bağışıklığı baskılayacak ilaccedil kullanılan her hastada oumlnceden Strongyloides araştırılmalıdır
Strongyloides stercoralis Tanı
İnatccedilı diyare
Eozinofili
Dışkı duodenum sıvısı balgam larvaların goumlruumllmesi
Dışkıda larva goumlzlenmesi (yumurta nadiren izlenir)
Kancalı kurt larvaları ile morfolojik olarak benzerlik goumlsterir
Strongyloides stercoralis tanı
Strongyloides stercoralis Tanı
Ardışık 3 dışkı oumlrneği Duyarlılık 50
Ardışık 7 dışkı oumlrneği Duyarlılık ~100
Oumlzel yoğunlaştırma youmlntemleri uygulanabilir (Baerman Haradi-Mori )
Agar kuumlltuumlr youmlntemi
Baermann Tekniği
bullAz sayıda parazit iccedileren dışkı ve toprakta larva incelenmesinde kullanılır
bullHuni iccedilerisine yerleştirilen taze dışkıda bulunan larvalar dışkıyı terkedip alt kısımda toplanırlar
bullFazla miktar dışkı kullanılabilir
bullAz larva bulunan hafif enfeksiyonlarda larva saptama şansı yuumlksektir
Harado-Mori Filtre Youmlntemi
bullTuumlpte filtre kağıdı youmlntemi
bullTaze dışkı gerekir
bullDışkı ilave edilen filtre kağıdı ve kağıdın konduğu dibinde su bulunan tuumlp kullanılır
bullNematod yumurtaları accedilılarak larvalar gelişir ve suya ilerler
Agar Plak Kuumlltuumlr Youmlntemi bullDiğer youmlntemlerden daha duyarlıdır
bullTaze dışkı agar plağına ekilerek iki guumln oda sıcaklığında tutulur
bullLarva agar uumlzerinde hareket ederken bakterileri de taşır ve goumlruumlnuumlr izler oluşur
bullMikroskopla incelenerek larva varlığı goumlzlenir
bull Doğrulama iccedilin plaklar 10 formalinle yıkanır ve sediment ıslak preparat şeklinde incelenir
Duodenal aspirasyon String kapsuumll metodu (enterotest) Dissemine enfeksiyonda balgam ya da BAL oumlrneği
TEŞEKKUumlRLER
Strongyloides stercoralis
Strongyloides stercoralis İlk kez 1876 yılında Vietnamrsquodan doumlnen ishalli askerlerin dışkılarında Tropikal boumllgelerde daha sık
Strongyloidosisrsquoe sebep olan intestinal bir nematod
30-100 milyon kişi enfekte
Oumlzellikle bağışıklık sistemi baskılanmış kişilerde oumlluumlme neden olabilir
kontamine toprakta ya da sularda bulunan enfektif larvaların deriden vuumlcuda girmesi
Strongyloides stercoralis Klinik
Asemptomatik en sık
İştahsızlık diyare abdominal ağrı vs Malabsorbsiyon obstruumlksiyon
Larvaların akciğer goumlccediluuml Pulmoner
semptomlar (Loumlffler Sendromu)
Deriye penetre olduğu boumllgelerde kaşıntılı ve papuumller eritematoumlz doumlkuumlntuumller ldquolarva currensrdquo
Eozinofili tek bulgu olabilir
Strongyloides stercoralis
İmmuumlnitesi baskılanmış kişilerde dissemine enfeksiyona ve
hiperenfeksiyon sendromuna yol accedilabilir
Hiperenfeksiyon sendromu bağırsak iccedilindeki filariform
larvaların sayısının aşırı artışı başta akciğerler olmak uumlzere bağırsak dışı organlara goumlccediluuml
Dissemine enfeksiyon larvaların beyin gibi normal yaşam doumlnguumlsuuml dışındaki organlara goumlccediluuml
Bağışıklığı baskılayacak ilaccedil kullanılan her hastada oumlnceden Strongyloides araştırılmalıdır
Strongyloides stercoralis Tanı
İnatccedilı diyare
Eozinofili
Dışkı duodenum sıvısı balgam larvaların goumlruumllmesi
Dışkıda larva goumlzlenmesi (yumurta nadiren izlenir)
Kancalı kurt larvaları ile morfolojik olarak benzerlik goumlsterir
Strongyloides stercoralis tanı
Strongyloides stercoralis Tanı
Ardışık 3 dışkı oumlrneği Duyarlılık 50
Ardışık 7 dışkı oumlrneği Duyarlılık ~100
Oumlzel yoğunlaştırma youmlntemleri uygulanabilir (Baerman Haradi-Mori )
Agar kuumlltuumlr youmlntemi
Baermann Tekniği
bullAz sayıda parazit iccedileren dışkı ve toprakta larva incelenmesinde kullanılır
bullHuni iccedilerisine yerleştirilen taze dışkıda bulunan larvalar dışkıyı terkedip alt kısımda toplanırlar
bullFazla miktar dışkı kullanılabilir
bullAz larva bulunan hafif enfeksiyonlarda larva saptama şansı yuumlksektir
Harado-Mori Filtre Youmlntemi
bullTuumlpte filtre kağıdı youmlntemi
bullTaze dışkı gerekir
bullDışkı ilave edilen filtre kağıdı ve kağıdın konduğu dibinde su bulunan tuumlp kullanılır
bullNematod yumurtaları accedilılarak larvalar gelişir ve suya ilerler
Agar Plak Kuumlltuumlr Youmlntemi bullDiğer youmlntemlerden daha duyarlıdır
bullTaze dışkı agar plağına ekilerek iki guumln oda sıcaklığında tutulur
bullLarva agar uumlzerinde hareket ederken bakterileri de taşır ve goumlruumlnuumlr izler oluşur
bullMikroskopla incelenerek larva varlığı goumlzlenir
bull Doğrulama iccedilin plaklar 10 formalinle yıkanır ve sediment ıslak preparat şeklinde incelenir
Duodenal aspirasyon String kapsuumll metodu (enterotest) Dissemine enfeksiyonda balgam ya da BAL oumlrneği
TEŞEKKUumlRLER
Strongyloides stercoralis İlk kez 1876 yılında Vietnamrsquodan doumlnen ishalli askerlerin dışkılarında Tropikal boumllgelerde daha sık
Strongyloidosisrsquoe sebep olan intestinal bir nematod
30-100 milyon kişi enfekte
Oumlzellikle bağışıklık sistemi baskılanmış kişilerde oumlluumlme neden olabilir
kontamine toprakta ya da sularda bulunan enfektif larvaların deriden vuumlcuda girmesi
Strongyloides stercoralis Klinik
Asemptomatik en sık
İştahsızlık diyare abdominal ağrı vs Malabsorbsiyon obstruumlksiyon
Larvaların akciğer goumlccediluuml Pulmoner
semptomlar (Loumlffler Sendromu)
Deriye penetre olduğu boumllgelerde kaşıntılı ve papuumller eritematoumlz doumlkuumlntuumller ldquolarva currensrdquo
Eozinofili tek bulgu olabilir
Strongyloides stercoralis
İmmuumlnitesi baskılanmış kişilerde dissemine enfeksiyona ve
hiperenfeksiyon sendromuna yol accedilabilir
Hiperenfeksiyon sendromu bağırsak iccedilindeki filariform
larvaların sayısının aşırı artışı başta akciğerler olmak uumlzere bağırsak dışı organlara goumlccediluuml
Dissemine enfeksiyon larvaların beyin gibi normal yaşam doumlnguumlsuuml dışındaki organlara goumlccediluuml
Bağışıklığı baskılayacak ilaccedil kullanılan her hastada oumlnceden Strongyloides araştırılmalıdır
Strongyloides stercoralis Tanı
İnatccedilı diyare
Eozinofili
Dışkı duodenum sıvısı balgam larvaların goumlruumllmesi
Dışkıda larva goumlzlenmesi (yumurta nadiren izlenir)
Kancalı kurt larvaları ile morfolojik olarak benzerlik goumlsterir
Strongyloides stercoralis tanı
Strongyloides stercoralis Tanı
Ardışık 3 dışkı oumlrneği Duyarlılık 50
Ardışık 7 dışkı oumlrneği Duyarlılık ~100
Oumlzel yoğunlaştırma youmlntemleri uygulanabilir (Baerman Haradi-Mori )
Agar kuumlltuumlr youmlntemi
Baermann Tekniği
bullAz sayıda parazit iccedileren dışkı ve toprakta larva incelenmesinde kullanılır
bullHuni iccedilerisine yerleştirilen taze dışkıda bulunan larvalar dışkıyı terkedip alt kısımda toplanırlar
bullFazla miktar dışkı kullanılabilir
bullAz larva bulunan hafif enfeksiyonlarda larva saptama şansı yuumlksektir
Harado-Mori Filtre Youmlntemi
bullTuumlpte filtre kağıdı youmlntemi
bullTaze dışkı gerekir
bullDışkı ilave edilen filtre kağıdı ve kağıdın konduğu dibinde su bulunan tuumlp kullanılır
bullNematod yumurtaları accedilılarak larvalar gelişir ve suya ilerler
Agar Plak Kuumlltuumlr Youmlntemi bullDiğer youmlntemlerden daha duyarlıdır
bullTaze dışkı agar plağına ekilerek iki guumln oda sıcaklığında tutulur
bullLarva agar uumlzerinde hareket ederken bakterileri de taşır ve goumlruumlnuumlr izler oluşur
bullMikroskopla incelenerek larva varlığı goumlzlenir
bull Doğrulama iccedilin plaklar 10 formalinle yıkanır ve sediment ıslak preparat şeklinde incelenir
Duodenal aspirasyon String kapsuumll metodu (enterotest) Dissemine enfeksiyonda balgam ya da BAL oumlrneği
TEŞEKKUumlRLER
kontamine toprakta ya da sularda bulunan enfektif larvaların deriden vuumlcuda girmesi
Strongyloides stercoralis Klinik
Asemptomatik en sık
İştahsızlık diyare abdominal ağrı vs Malabsorbsiyon obstruumlksiyon
Larvaların akciğer goumlccediluuml Pulmoner
semptomlar (Loumlffler Sendromu)
Deriye penetre olduğu boumllgelerde kaşıntılı ve papuumller eritematoumlz doumlkuumlntuumller ldquolarva currensrdquo
Eozinofili tek bulgu olabilir
Strongyloides stercoralis
İmmuumlnitesi baskılanmış kişilerde dissemine enfeksiyona ve
hiperenfeksiyon sendromuna yol accedilabilir
Hiperenfeksiyon sendromu bağırsak iccedilindeki filariform
larvaların sayısının aşırı artışı başta akciğerler olmak uumlzere bağırsak dışı organlara goumlccediluuml
Dissemine enfeksiyon larvaların beyin gibi normal yaşam doumlnguumlsuuml dışındaki organlara goumlccediluuml
Bağışıklığı baskılayacak ilaccedil kullanılan her hastada oumlnceden Strongyloides araştırılmalıdır
Strongyloides stercoralis Tanı
İnatccedilı diyare
Eozinofili
Dışkı duodenum sıvısı balgam larvaların goumlruumllmesi
Dışkıda larva goumlzlenmesi (yumurta nadiren izlenir)
Kancalı kurt larvaları ile morfolojik olarak benzerlik goumlsterir
Strongyloides stercoralis tanı
Strongyloides stercoralis Tanı
Ardışık 3 dışkı oumlrneği Duyarlılık 50
Ardışık 7 dışkı oumlrneği Duyarlılık ~100
Oumlzel yoğunlaştırma youmlntemleri uygulanabilir (Baerman Haradi-Mori )
Agar kuumlltuumlr youmlntemi
Baermann Tekniği
bullAz sayıda parazit iccedileren dışkı ve toprakta larva incelenmesinde kullanılır
bullHuni iccedilerisine yerleştirilen taze dışkıda bulunan larvalar dışkıyı terkedip alt kısımda toplanırlar
bullFazla miktar dışkı kullanılabilir
bullAz larva bulunan hafif enfeksiyonlarda larva saptama şansı yuumlksektir
Harado-Mori Filtre Youmlntemi
bullTuumlpte filtre kağıdı youmlntemi
bullTaze dışkı gerekir
bullDışkı ilave edilen filtre kağıdı ve kağıdın konduğu dibinde su bulunan tuumlp kullanılır
bullNematod yumurtaları accedilılarak larvalar gelişir ve suya ilerler
Agar Plak Kuumlltuumlr Youmlntemi bullDiğer youmlntemlerden daha duyarlıdır
bullTaze dışkı agar plağına ekilerek iki guumln oda sıcaklığında tutulur
bullLarva agar uumlzerinde hareket ederken bakterileri de taşır ve goumlruumlnuumlr izler oluşur
bullMikroskopla incelenerek larva varlığı goumlzlenir
bull Doğrulama iccedilin plaklar 10 formalinle yıkanır ve sediment ıslak preparat şeklinde incelenir
Duodenal aspirasyon String kapsuumll metodu (enterotest) Dissemine enfeksiyonda balgam ya da BAL oumlrneği
TEŞEKKUumlRLER
Strongyloides stercoralis Klinik
Asemptomatik en sık
İştahsızlık diyare abdominal ağrı vs Malabsorbsiyon obstruumlksiyon
Larvaların akciğer goumlccediluuml Pulmoner
semptomlar (Loumlffler Sendromu)
Deriye penetre olduğu boumllgelerde kaşıntılı ve papuumller eritematoumlz doumlkuumlntuumller ldquolarva currensrdquo
Eozinofili tek bulgu olabilir
Strongyloides stercoralis
İmmuumlnitesi baskılanmış kişilerde dissemine enfeksiyona ve
hiperenfeksiyon sendromuna yol accedilabilir
Hiperenfeksiyon sendromu bağırsak iccedilindeki filariform
larvaların sayısının aşırı artışı başta akciğerler olmak uumlzere bağırsak dışı organlara goumlccediluuml
Dissemine enfeksiyon larvaların beyin gibi normal yaşam doumlnguumlsuuml dışındaki organlara goumlccediluuml
Bağışıklığı baskılayacak ilaccedil kullanılan her hastada oumlnceden Strongyloides araştırılmalıdır
Strongyloides stercoralis Tanı
İnatccedilı diyare
Eozinofili
Dışkı duodenum sıvısı balgam larvaların goumlruumllmesi
Dışkıda larva goumlzlenmesi (yumurta nadiren izlenir)
Kancalı kurt larvaları ile morfolojik olarak benzerlik goumlsterir
Strongyloides stercoralis tanı
Strongyloides stercoralis Tanı
Ardışık 3 dışkı oumlrneği Duyarlılık 50
Ardışık 7 dışkı oumlrneği Duyarlılık ~100
Oumlzel yoğunlaştırma youmlntemleri uygulanabilir (Baerman Haradi-Mori )
Agar kuumlltuumlr youmlntemi
Baermann Tekniği
bullAz sayıda parazit iccedileren dışkı ve toprakta larva incelenmesinde kullanılır
bullHuni iccedilerisine yerleştirilen taze dışkıda bulunan larvalar dışkıyı terkedip alt kısımda toplanırlar
bullFazla miktar dışkı kullanılabilir
bullAz larva bulunan hafif enfeksiyonlarda larva saptama şansı yuumlksektir
Harado-Mori Filtre Youmlntemi
bullTuumlpte filtre kağıdı youmlntemi
bullTaze dışkı gerekir
bullDışkı ilave edilen filtre kağıdı ve kağıdın konduğu dibinde su bulunan tuumlp kullanılır
bullNematod yumurtaları accedilılarak larvalar gelişir ve suya ilerler
Agar Plak Kuumlltuumlr Youmlntemi bullDiğer youmlntemlerden daha duyarlıdır
bullTaze dışkı agar plağına ekilerek iki guumln oda sıcaklığında tutulur
bullLarva agar uumlzerinde hareket ederken bakterileri de taşır ve goumlruumlnuumlr izler oluşur
bullMikroskopla incelenerek larva varlığı goumlzlenir
bull Doğrulama iccedilin plaklar 10 formalinle yıkanır ve sediment ıslak preparat şeklinde incelenir
Duodenal aspirasyon String kapsuumll metodu (enterotest) Dissemine enfeksiyonda balgam ya da BAL oumlrneği
TEŞEKKUumlRLER
Strongyloides stercoralis
İmmuumlnitesi baskılanmış kişilerde dissemine enfeksiyona ve
hiperenfeksiyon sendromuna yol accedilabilir
Hiperenfeksiyon sendromu bağırsak iccedilindeki filariform
larvaların sayısının aşırı artışı başta akciğerler olmak uumlzere bağırsak dışı organlara goumlccediluuml
Dissemine enfeksiyon larvaların beyin gibi normal yaşam doumlnguumlsuuml dışındaki organlara goumlccediluuml
Bağışıklığı baskılayacak ilaccedil kullanılan her hastada oumlnceden Strongyloides araştırılmalıdır
Strongyloides stercoralis Tanı
İnatccedilı diyare
Eozinofili
Dışkı duodenum sıvısı balgam larvaların goumlruumllmesi
Dışkıda larva goumlzlenmesi (yumurta nadiren izlenir)
Kancalı kurt larvaları ile morfolojik olarak benzerlik goumlsterir
Strongyloides stercoralis tanı
Strongyloides stercoralis Tanı
Ardışık 3 dışkı oumlrneği Duyarlılık 50
Ardışık 7 dışkı oumlrneği Duyarlılık ~100
Oumlzel yoğunlaştırma youmlntemleri uygulanabilir (Baerman Haradi-Mori )
Agar kuumlltuumlr youmlntemi
Baermann Tekniği
bullAz sayıda parazit iccedileren dışkı ve toprakta larva incelenmesinde kullanılır
bullHuni iccedilerisine yerleştirilen taze dışkıda bulunan larvalar dışkıyı terkedip alt kısımda toplanırlar
bullFazla miktar dışkı kullanılabilir
bullAz larva bulunan hafif enfeksiyonlarda larva saptama şansı yuumlksektir
Harado-Mori Filtre Youmlntemi
bullTuumlpte filtre kağıdı youmlntemi
bullTaze dışkı gerekir
bullDışkı ilave edilen filtre kağıdı ve kağıdın konduğu dibinde su bulunan tuumlp kullanılır
bullNematod yumurtaları accedilılarak larvalar gelişir ve suya ilerler
Agar Plak Kuumlltuumlr Youmlntemi bullDiğer youmlntemlerden daha duyarlıdır
bullTaze dışkı agar plağına ekilerek iki guumln oda sıcaklığında tutulur
bullLarva agar uumlzerinde hareket ederken bakterileri de taşır ve goumlruumlnuumlr izler oluşur
bullMikroskopla incelenerek larva varlığı goumlzlenir
bull Doğrulama iccedilin plaklar 10 formalinle yıkanır ve sediment ıslak preparat şeklinde incelenir
Duodenal aspirasyon String kapsuumll metodu (enterotest) Dissemine enfeksiyonda balgam ya da BAL oumlrneği
TEŞEKKUumlRLER
Strongyloides stercoralis Tanı
İnatccedilı diyare
Eozinofili
Dışkı duodenum sıvısı balgam larvaların goumlruumllmesi
Dışkıda larva goumlzlenmesi (yumurta nadiren izlenir)
Kancalı kurt larvaları ile morfolojik olarak benzerlik goumlsterir
Strongyloides stercoralis tanı
Strongyloides stercoralis Tanı
Ardışık 3 dışkı oumlrneği Duyarlılık 50
Ardışık 7 dışkı oumlrneği Duyarlılık ~100
Oumlzel yoğunlaştırma youmlntemleri uygulanabilir (Baerman Haradi-Mori )
Agar kuumlltuumlr youmlntemi
Baermann Tekniği
bullAz sayıda parazit iccedileren dışkı ve toprakta larva incelenmesinde kullanılır
bullHuni iccedilerisine yerleştirilen taze dışkıda bulunan larvalar dışkıyı terkedip alt kısımda toplanırlar
bullFazla miktar dışkı kullanılabilir
bullAz larva bulunan hafif enfeksiyonlarda larva saptama şansı yuumlksektir
Harado-Mori Filtre Youmlntemi
bullTuumlpte filtre kağıdı youmlntemi
bullTaze dışkı gerekir
bullDışkı ilave edilen filtre kağıdı ve kağıdın konduğu dibinde su bulunan tuumlp kullanılır
bullNematod yumurtaları accedilılarak larvalar gelişir ve suya ilerler
Agar Plak Kuumlltuumlr Youmlntemi bullDiğer youmlntemlerden daha duyarlıdır
bullTaze dışkı agar plağına ekilerek iki guumln oda sıcaklığında tutulur
bullLarva agar uumlzerinde hareket ederken bakterileri de taşır ve goumlruumlnuumlr izler oluşur
bullMikroskopla incelenerek larva varlığı goumlzlenir
bull Doğrulama iccedilin plaklar 10 formalinle yıkanır ve sediment ıslak preparat şeklinde incelenir
Duodenal aspirasyon String kapsuumll metodu (enterotest) Dissemine enfeksiyonda balgam ya da BAL oumlrneği
TEŞEKKUumlRLER
Dışkıda larva goumlzlenmesi (yumurta nadiren izlenir)
Kancalı kurt larvaları ile morfolojik olarak benzerlik goumlsterir
Strongyloides stercoralis tanı
Strongyloides stercoralis Tanı
Ardışık 3 dışkı oumlrneği Duyarlılık 50
Ardışık 7 dışkı oumlrneği Duyarlılık ~100
Oumlzel yoğunlaştırma youmlntemleri uygulanabilir (Baerman Haradi-Mori )
Agar kuumlltuumlr youmlntemi
Baermann Tekniği
bullAz sayıda parazit iccedileren dışkı ve toprakta larva incelenmesinde kullanılır
bullHuni iccedilerisine yerleştirilen taze dışkıda bulunan larvalar dışkıyı terkedip alt kısımda toplanırlar
bullFazla miktar dışkı kullanılabilir
bullAz larva bulunan hafif enfeksiyonlarda larva saptama şansı yuumlksektir
Harado-Mori Filtre Youmlntemi
bullTuumlpte filtre kağıdı youmlntemi
bullTaze dışkı gerekir
bullDışkı ilave edilen filtre kağıdı ve kağıdın konduğu dibinde su bulunan tuumlp kullanılır
bullNematod yumurtaları accedilılarak larvalar gelişir ve suya ilerler
Agar Plak Kuumlltuumlr Youmlntemi bullDiğer youmlntemlerden daha duyarlıdır
bullTaze dışkı agar plağına ekilerek iki guumln oda sıcaklığında tutulur
bullLarva agar uumlzerinde hareket ederken bakterileri de taşır ve goumlruumlnuumlr izler oluşur
bullMikroskopla incelenerek larva varlığı goumlzlenir
bull Doğrulama iccedilin plaklar 10 formalinle yıkanır ve sediment ıslak preparat şeklinde incelenir
Duodenal aspirasyon String kapsuumll metodu (enterotest) Dissemine enfeksiyonda balgam ya da BAL oumlrneği
TEŞEKKUumlRLER
Strongyloides stercoralis Tanı
Ardışık 3 dışkı oumlrneği Duyarlılık 50
Ardışık 7 dışkı oumlrneği Duyarlılık ~100
Oumlzel yoğunlaştırma youmlntemleri uygulanabilir (Baerman Haradi-Mori )
Agar kuumlltuumlr youmlntemi
Baermann Tekniği
bullAz sayıda parazit iccedileren dışkı ve toprakta larva incelenmesinde kullanılır
bullHuni iccedilerisine yerleştirilen taze dışkıda bulunan larvalar dışkıyı terkedip alt kısımda toplanırlar
bullFazla miktar dışkı kullanılabilir
bullAz larva bulunan hafif enfeksiyonlarda larva saptama şansı yuumlksektir
Harado-Mori Filtre Youmlntemi
bullTuumlpte filtre kağıdı youmlntemi
bullTaze dışkı gerekir
bullDışkı ilave edilen filtre kağıdı ve kağıdın konduğu dibinde su bulunan tuumlp kullanılır
bullNematod yumurtaları accedilılarak larvalar gelişir ve suya ilerler
Agar Plak Kuumlltuumlr Youmlntemi bullDiğer youmlntemlerden daha duyarlıdır
bullTaze dışkı agar plağına ekilerek iki guumln oda sıcaklığında tutulur
bullLarva agar uumlzerinde hareket ederken bakterileri de taşır ve goumlruumlnuumlr izler oluşur
bullMikroskopla incelenerek larva varlığı goumlzlenir
bull Doğrulama iccedilin plaklar 10 formalinle yıkanır ve sediment ıslak preparat şeklinde incelenir
Duodenal aspirasyon String kapsuumll metodu (enterotest) Dissemine enfeksiyonda balgam ya da BAL oumlrneği
TEŞEKKUumlRLER
Baermann Tekniği
bullAz sayıda parazit iccedileren dışkı ve toprakta larva incelenmesinde kullanılır
bullHuni iccedilerisine yerleştirilen taze dışkıda bulunan larvalar dışkıyı terkedip alt kısımda toplanırlar
bullFazla miktar dışkı kullanılabilir
bullAz larva bulunan hafif enfeksiyonlarda larva saptama şansı yuumlksektir
Harado-Mori Filtre Youmlntemi
bullTuumlpte filtre kağıdı youmlntemi
bullTaze dışkı gerekir
bullDışkı ilave edilen filtre kağıdı ve kağıdın konduğu dibinde su bulunan tuumlp kullanılır
bullNematod yumurtaları accedilılarak larvalar gelişir ve suya ilerler
Agar Plak Kuumlltuumlr Youmlntemi bullDiğer youmlntemlerden daha duyarlıdır
bullTaze dışkı agar plağına ekilerek iki guumln oda sıcaklığında tutulur
bullLarva agar uumlzerinde hareket ederken bakterileri de taşır ve goumlruumlnuumlr izler oluşur
bullMikroskopla incelenerek larva varlığı goumlzlenir
bull Doğrulama iccedilin plaklar 10 formalinle yıkanır ve sediment ıslak preparat şeklinde incelenir
Duodenal aspirasyon String kapsuumll metodu (enterotest) Dissemine enfeksiyonda balgam ya da BAL oumlrneği
TEŞEKKUumlRLER
Harado-Mori Filtre Youmlntemi
bullTuumlpte filtre kağıdı youmlntemi
bullTaze dışkı gerekir
bullDışkı ilave edilen filtre kağıdı ve kağıdın konduğu dibinde su bulunan tuumlp kullanılır
bullNematod yumurtaları accedilılarak larvalar gelişir ve suya ilerler
Agar Plak Kuumlltuumlr Youmlntemi bullDiğer youmlntemlerden daha duyarlıdır
bullTaze dışkı agar plağına ekilerek iki guumln oda sıcaklığında tutulur
bullLarva agar uumlzerinde hareket ederken bakterileri de taşır ve goumlruumlnuumlr izler oluşur
bullMikroskopla incelenerek larva varlığı goumlzlenir
bull Doğrulama iccedilin plaklar 10 formalinle yıkanır ve sediment ıslak preparat şeklinde incelenir
Duodenal aspirasyon String kapsuumll metodu (enterotest) Dissemine enfeksiyonda balgam ya da BAL oumlrneği
TEŞEKKUumlRLER
Agar Plak Kuumlltuumlr Youmlntemi bullDiğer youmlntemlerden daha duyarlıdır
bullTaze dışkı agar plağına ekilerek iki guumln oda sıcaklığında tutulur
bullLarva agar uumlzerinde hareket ederken bakterileri de taşır ve goumlruumlnuumlr izler oluşur
bullMikroskopla incelenerek larva varlığı goumlzlenir
bull Doğrulama iccedilin plaklar 10 formalinle yıkanır ve sediment ıslak preparat şeklinde incelenir
Duodenal aspirasyon String kapsuumll metodu (enterotest) Dissemine enfeksiyonda balgam ya da BAL oumlrneği
TEŞEKKUumlRLER
Duodenal aspirasyon String kapsuumll metodu (enterotest) Dissemine enfeksiyonda balgam ya da BAL oumlrneği
TEŞEKKUumlRLER
TEŞEKKUumlRLER
Recommended