View
23
Download
1
Category
Preview:
DESCRIPTION
Zgaśnie światło ? Perspektywy energetyki w Europie Wschodniej i Azji Środkowej. Departament Zrównoważonego Rozwoju Region Europy i Azji Centralnej ( ECA ) Bank Światowy. Najważniejsze wnioski. - PowerPoint PPT Presentation
Citation preview
The World Bank
Zgaśnie światło?Perspektywy energetyki w EuropieWschodniej i Azji Środkowej
Departament Zrównoważonego RozwojuRegion Europy i Azji Centralnej (ECA)Bank Światowy
The World Bank
Najważniejsze wnioski
Kraje regionu Europy Wschodniej i Azji Centralnej mogą stanąć przed widmem kryzysu energetycznego w ciągu najbliższych pięciu do sześciu lat
Kryzys finansowy dostarczył pola manewru oraz otworzył pewne możliwości złagodzenia skutków przewidywanego kryzysu
Działania łagodzące są konieczne zarówno po stronie zapotrzebowania, jak i podaży. Konieczna będzie realizacja znacznych inwestycji (3% zakumulowanego PKB w okresie 2010-2030), a sektor publiczny sam nie udźwignie takiego poziomu potrzebnych inwestycji
Kraje muszą podjąć działania już dziś, aby stworzyć atrakcyjny klimat dla inwestowania w sektorze
2
The World Bank3
Przejście regionu w kierunku obecnego kryzysu gospodarczego
1990
1991
19
92
199
3
1994
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
e
2009
p
0
20
40
60
80
100
120
140
160
180
Zmiany w poziomie produkcji, w ujęciu realnym(Indeks: 1990 = 100)
Region CSE/CIS
CIS
Europa Centralna i Południowo-wschodnia(CSE)
Średnioroczny wzrost PKB
(%)-5.5 +1.1 +6.0 -5.6
The World Bank
1990 2000 2008 (e) -
200
400
600
800
1,000
1,200
1,400
1,600
1,800
2,000
Ropa
Gaz
Węgiel
Hydro
Nuklearna
Produkcja zmniejszyła się o 30% w 2000 r., ale odzyskała odpowiedni poziom do roku 2008
Zużycie wyniosło 80% poziomu z 1990 roku
4
Region CIS/CSE hojnie zaopatrzony w zasoby energetyczne i nadmiernie rozbudowaną infrastrukturę, jest kluczowym eksporterem energii pierwotnej
Mln ton ekwiwalentu olejowego (Mtoe)
The World Bank
Europe and Central Asia Region
EU-10 (Central Europe)
Southeastern Europe
CIS North
CIS South
0 10 20 30 40 50 60
47
41
48
58
51
17
11
26
9
21
BEEPS 2005 BEEPS 2008
Źródło: World Bank and 2005 and 2008
Wzrost: 2005-2008(%)
+30
+49
+22
+30
+30
Do roku 2008 dostawy energii stały się czynnikiem ograniczającym wzrost
Udział firm uznających dostawy energii elektrycznej za problem w ich działalności gospodarczej(%)
5
The World Bank6
Kryzys gospodarczy złagodził częściowo te obawy, ale ale odroczenie jest tymczasowe
2001-05 2006-10 2011-15 2016-20 2021-300.0%
1.0%
2.0%
3.0%
4.0%
5.0%
6.0%
GDP
Electricity Consumption
Primary Fuel Consumption
Średnioroczny PKB, Zużycie energii elektrycznej i stopa wzrosty zużycia paliw pierwotnych w regionie CIS/CSE, 2005–30 (%)
4.4 %
3.1 %
1.9 %
Źródło: obliczenia własne Banku Światowego
The World Bank8
Federacja Rosyjska odgrywa kluczową rolę w zaspakajaniu zapotrzebowania na gaz ziemny w UE i jej znaczenie nie ulegnie zmianie
Gas piped from Russia
0
50
100
150
200
250
300
350
127
93
50
45
LNG
Miejsce Rosji w sektorze gazowym UE:
40% zapotrzebowania importowego
25% zapotrzebowania ogółem
Gaz tłoczony rurociągami z Algierii i Libii
Gaz tłoczony rurociągami z Norwegii
Import gazu przez UE w 2008 r.(mld m3)
Gaz tłoczony rurociągami z Rosji
The World Bank9
Rosja posiada znaczny potencjał rozwoju wydobycia, ale inwestycje są ciągle poniżej wymaganego poziomu
-
100
200
300
400
500
600
700
800
900
1,000 Optymistyczny
Podstawowy
Pesymistyczny
Scenariusze faktyczne i przewidywane dot. wydobycia gazu ziemnego (mld m3)
0
5
10
15
20
15
20
4.5
8.6
Inwestycje wymagane, a inwestycje zrealizowane w zakresie poszukiwania i przygotowania złóż
(mld USD rocznie)
Źródło: obliczenia własne Banku Światowego
Źródło: obliczenia własne banku Światowego i sprawozdania finansowe Gazpromu
Inwestycje konieczne
Inwestycje średnio 2001-2008
Inwestycje2008
The World Bank10
Bez znaczących inwestycji lub działań ograniczających wzrost zapotrzebowania…
Region mógłby stać się importerem netto gazu i ropy
Źródło: obliczenia własne Banku Światowego.
2005 2010 2015 2020 2025 2030-100
0
100
200
300
400
500
Imports of OECD Europe (non-CIS/CSE) Net CIS/CSE exports, base case
Net CIS/CSE exports, optimistic case
Faktyczny i przewidywany poziom eksportu gazu z regionu CIS/CSE w okresie 2005-2030 (mld m3)
The World Bank11
A perspektywy dostaw energii elektrycznej wzbudzają jeszcze większe obawy
2006-10 2011-15 2016-20 2021-25 2026-30-100
-50
0
50
100
150
200
250
300
Additions Rehabilitation Retirements
Przewidywane podniesienie mocy wytwórczych, odtworzenia i zamknięciaW regionie CIS/CSE w okresie 2005-20 (GW)
Źródło: obliczenia własne Banku Światowego
The World Bank12
Region stanie przed koniecznością podjęcia znacznych inwestycji w okresie najbliższych dwóch dekad
Sektor Wymagana kwota
Energia elektryczna 1,500
Ropa naftowa 900
Ciepło 500
Gaz 230
Węgiel 150
Rafinacja 20
Ogółem 3,300
Przewidywania dot. koniecznych inwestycji w energetyce w regionie CIS/CSE do roku 2030 (mld USD)
3%Szacunki dot. koniecznych inwestycji w energetyce to skumulowanego PKB
Chociaż sektor publiczny będzie musiał sfinansować część tych inwestycji, nie będzie w stanie zrobić tego sam, konieczny będzie udział finansowy i w zakresie know-how ze strony sektora prywatnego i przedsiębiorstw energetycznych
Źródło: obliczenia własne Banku Światowego
The World Bank14
Zapewnienie finansowej i komercyjnej rentowności sektora jest jednym z najważniejszych wyzwań
Kyr
gyz
Rep
ublic
Ukr
aine
Kaz
akhs
tan
Rus
sia
Aze
rbai
jan
FY
R M
aced
onia
Arm
enia
UN
MIK
Kos
ovo
Ser
bia
Geo
rgia
Est
onia
Bul
garia
Alb
ania
Lith
uani
a
Mol
dova
Mon
tene
gro
Cro
atia
Rom
ania
Latv
ia
Bos
nia
and
Her
ze..
.
Tur
key
Pol
and
Slo
vaki
a
Hun
gary
0
5
10
15
20
25
Średnie ważone taryfy na energie elektryczną dla gospodarstw domowych w 2008Roku w centach US$ / KWh
Źródło: Baza danych taryfowych ERRA
The World Bank
…a kraje muszą zapewnić, że działać będą w sposób przyjazny dla środowiska
0 2 4 6 8 10 12 14 16 180
2
4
6
8
10
12
14
16
18
Armenia
Azerbekdżan
Bułgaria
Chorwacja
Rep. Czeska
Estonia
FYR Macedonia
Węgry
Rosja
Kazachstan
Rep. Kirgiska
ŁotwaLitwa
Mołdowa
Polska
Ruomunia
Serbia i Czarnogóra
Słowacja
Słowenia
Tadżykistan
Turcja
TurkmenistanUkraina
Białoruś
Albania
Uzbekistan
CO2 per capita w tonach
PK
B p
er c
apit
a w
tys
. U
SD
Emisje CO2 w regionie CIS/CSE w 2005 r.
Wysoki poziom emisji CO2
odzwierciedla: Oparcie się regionu na
własnym węglu
Niską sprawność energetyczną
Przestarzałą infrastrukturę
15
Źródło: World Bank World Development Indicators
The World Bank
1990 2005 2010 2015 2020 2025 20300
1,000,000
2,000,000
3,000,000
4,000,000
5,000,000
6,000,000
CO2 Emission in 1990
Target = 80% of 1990
Other
Residential
Transport
Emisje CO2 w roku 1990
Cel UE: 80% z poziomu1990 roku do roku 2020
16
Należy podjąć skoncentrowane wysiłki celem zapewnienia spełniania docelowych poziomów emisji przez region
Faktyczne i przewidywane emisje CO2 w regionie CIS/CSE(mln t CO2)
Źródło: obliczenia własne Banku Światowego.
The World Bank
Energia – następne kroki dla Polski
•Obawy w zakresie dostaw energii pierwotnej•Efektywność energetyczna•Opcje w zakresie dywersyfikacji dostaw•Poprawa perspektyw handlu
•Potrzeby inwestycyjne•Nowe inwestycje, likwidacja lub modernizacja istniejącego majątku
•Skutki dla środowiska•Zakłady o wysokiej sprawności, Niskowęglowe paliwa•Wpływ na koszty
The World Bank
Strategia energetyczna Polski (listopad 2009)
• Wdrożenie strategii energetycznej do 2030 r.• Uproszczenie prawa zgodnie ze strategią• Usprawnienie wymiany handlowej dla:
– Zapewnienia niskokosztowego importu– Ułatwienia rentownego eksportu
• Opracowanie nowych technologii (inteligentne sieci dystrybucyjne)
• Zwiększenie wykorzystania kogeneracji
The World Bank
Sprawy dot. zmian klimatu• Ograniczenie emisji CO2 głównie poprzez:
– Poprawę poprawa efektywności energetycznej– Energetykę nuklearną– Energetykę odnawialną– Carbon Capture and Storage (CCS)
• Wpływ energy-mix na wzrost, zatrudnienie i handel
• Rola rządu w zakresie R&D i standardyzacji
The World Bank
Efektywność energetyczna – podaż• Promocja nowych technologii
• Odtworzenie i zamykanie starszych instalacji
• Motywowanie kogeneracji i energetyki odnawialnej
• Ograniczenie strat sieciowych przez zastosowanie inteligentnych sieci
The World Bank
Efektywność energetyczna – popyt• Zachęty do przeniesienia zapotrzebowania
szczytowego• Pozytywne przykłady w sektorze publicznym• Całościowe podejście do wspierania inwestycji
EE• Wiodąca Agencja Efektywności Energetycznej• Obowiązkowe certyfikaty EE dla budynków• Wsparcie R&D dla nowych technologii
20 / 16
The World Bank
Dalsze działania• Wdrożenie nowych technologii
– IGCC (Integrated Gasification Combined Cycle) z Carbon Capture and Storage (CCS)
– Pozyskanie i wykorzystanie metanu ze złóż węgla– Pojazdy elektryczne– Podziemne zgazowanie węgla
• Wzmocnienie rynków energii– Dokończenie reform rozpoczętych w latach 90-tych– Dopasowanie podaży i popytu
• Energetyka odnawialna• Urbanizacja – odpowiednie planowanie urbanistyczne
The World Bank
Pytania do dyskusji1. Jak oddzielić emisje CO2 od wzrostu PKB?
2. Jaka jest przyszłość węgla jeżeli CCS się nie uda?3. Czy energetyka nuklearna zostanie
zaakceptowana?4. Długoterminowe koszty energii nuklearnej?5. Jeżeli efektywność energetyczna jest opłacalna,
dlaczego nie jest wdrażana?
Recommended