View
337
Download
1
Category
Preview:
DESCRIPTION
Fasen en instrumenten in het ondersteuningsproces
Citation preview
13-04-2023
Fasen en technieken in een ondersteuningsproces
13-04-2023
Fasen in een ondersteuningsproces
Wat?
• In elke praktijk wordt bewust of onbewust gefaseerd gewerkt
• Elke methodiek/methodisch handelen is opgebouwd uit verschillende fasen
• Mate van aandacht voor bepaalde fase is afhankelijk van de methodiek (en doel ervan) en van de concrete situatie
- p.2
13-04-2023
Fasen in een ondersteuningsproces
Voordelen en kanttekeningen
• Systematiek Þ meer doelgericht handelenÞ meer transparantie (controleerbaarheid)
• Verhaal van ouders > vast protocol,
vragenlijsten
- p.3
13-04-2023
Fasen in een ondersteuningsprocesHoe?
Verschillende faseringsmogelijkheden
• Fasen stroomdiagram• Fasen GROW-model pedagogisch coachen Jef
Clement • Fasering van een pedagogisch adviesgesprek• Fasering van een intensieve gezinsbegeleiding
- p.4
13-04-2023
Fasering pedagogisch adviesgesprek
Fasen adviesgesprek Stappen
1. Kennismaking en afstemming - Begroeting en contact maken- Personalia- Achtergrond toeleiding- Uitleg werkwijze
2. Wat is de vraag, het probleem? - Probleem inventariseren- Probleem analyseren- Hypothesen vormen- Inschatting zwaarte
3. Wat te doen? - Afweging en keuzes maken- Haalbare doelen stellen- Uitwerken praktische aanpak- Afspraken doornemen
4. Begeleiding en nazorg - Toepassing bespreken- Uitvoering
ondersteunen/bijsturen- Volhouden bespreken- Evalueren en afronden
- p.5
13-04-2023
Fasering pedagogisch adviesgesprek
Enkele tools / fase > leertheorie
Fase 2:– Probleeminventarisatie: dagboek, telling, tijdmeting,
turven, prioriteitenlijst– Probleemanalyse: SSG-schema (gedrag kind/ouder)
dagboek (beleving ouders), thuisobservatie, camera
Fase 4: – Uitvoering: dagboek, rollenspel, gedrag versterken
(beloning)
- p.6
13-04-2023
Fasering pedagogisch adviesgesprek
Gedragsdagboek
• Gedrag :
• Dag :
• Wat deed je kind? (concreet en zichtbaar)• Wanneer en waar gebeurde het?• Wat ging er aan het gedrag vooraf?• Hoe reageerde je hierop?• Hoe liep het af? Wat was het effect op het kind?• Hoe was mijn ge- voel en gedachte?••
•
- p.7
13-04-2023
Fasering pedagogisch adviesgesprek
SSG –schema (fase 2)
• Basis: idee dat gedragsmatige invalshoek effectief is
• Theoretisch kader: sociale leertheorie: veel gedrag is aangeleerd en kan dus ook worden afgeleerd
• Ouders tonen hoe leerprocessen plaats vinden en hoe ouders en kinderen elkaar kunnen beïnvloeden (ook aandeel ouder)
• Concreet waarneembaar gedrag kinderen en ouders zo exact mogelijk beschrijven !
- p.8
13-04-2023
Fasering pedagogisch adviesgesprek
Dagboek beleving ouders (fase 2)
• Belevingsaspect van ouders is de focus
• Meer globale manier van beschouwen: welke opvoedingssituaties deden zich voor en waren leuk/moeilijk te hanteren
• Opschrijven van negatieve gevoelens over kinderen is vaak een veilige uitlaatklep.
• Het dagboek kan helpen in uitvoeringsfase.- p.9
13-04-2023
Fasering pedagogisch adviesgesprek
SSG -schema
Situatie (2) Ongewenst gedrag kind (1)
Gevolg (3)
8 uur ‘s morgensKind moet zich aankleden
Treuzelen met aankledenNegeert instructies ouder
Ouder wordt boos,moppert, kleedt kind aan
- p.10
13-04-2023
Fasering pedagogisch adviesgesprek
SSG -schema
Situatie (2) Gewenst gedrag kind (1)
Gevolg (3)
Iets vroeger opstaanKleren zijn al klaargelegd
In een kwartier aankledenInstructies ouder opvolgen
Sticker voor goed gedragCompliment van ouder
- p.11
13-04-2023
Andere gangbare instrumenten voor inventaris en analyse
• KIPPPI: Kort Instrument voor de Psychologische en Pedagogische probleem Inventarisatie (kind en ouder)
• Gedragsvragenlijst Achenbach
• SDQ (Strength and Difficulties Questonnaire) (3-16j): meet ouderlijke perceptie gedrag kind
• FINDS-diagram van Martin Herbert(1999): richting aangeven en een aanleiding vormen om agressief gedrag verder te onderzoeken en analyseren.
- p.12
13-04-2023
Fasering pedagogisch adviesgesprek
Rollenspel (fase van de uitvoering)
• Meer gebruikt in oudercursussen dan in individuele ondersteuning maar toch krachtig leermiddel
• Mogelijkheid tot oefenen, biedt groter gevoel van zekerheid om het thuis zelf te kunnen
• (1) goed voorbeeld, (2) voldoende oefenkans, (3) evaluatie
- p.13
13-04-2023
Fasering pedagogisch adviesgesprek
Gedrag versterken (fase van de uitvoering)
• Positieve beloningen om gewenst gedrag te versterken
• Sociale versterker onmiddellijk na het gewenst gedrag (benoemen gedrag!)
• Materiële versterker als krachtige prikkel
- p.14
13-04-2023
Fasering intensieve gezinsbegeleiding
Aanmelding Inventaris Verandering Afbouw
Doel:
afstemming tussen hulpvraag en aanbod
Doel:
verzamelen van informatie, stellen van doelen en werkpunten, opbouwen van een werkrelatie
Doel:
werken aan werkpunten
Doel:
evalueren en afronden van de gezinsbegeleiding
- p.15
13-04-2023
Fasering intensieve gezinsbegeleiding
Aanmelding Inventaris Verandering Afbouw
- Tel contact
- Kennismakingsgesprek
- Afstemmingsgesprek
- Begeleidingsgesprekken
- Voortgangsgesprek
- Begeleidingsgesprekken
- Voortgangsgesprekken
Eindgesprek
- p.16
13-04-2023
Fasering intensieve gezinsbegeleiding
Tools voor begeleidingsgesprekken
- p.17
• Opsporen van krachten Via: videobeelden, observaties, registratieopdrachten, schaalvragen
• Formuleren van werkdoelen Via: competentieanalyse, netwerkanalyse, analyse van veiligheid
13-04-2023
Fasering intensieve gezinsbegeleiding
Schaalvragen
- p.18
13-04-2023
Fasering intensieve gezinsbegeleiding
Tool voor 1e voortgangsgesprek
- p.19
Werkdoel Wat is er nodig om het doel te bereiken
Wat is de eerste stap, het eerste werkpunt
13-04-2023
Fasering intensieve gezinsbegeleiding
Tool voor verdere voortgangsgesprek
- p.20
Werkdoel Wat is al gelukt
Wat is nog nodig om het doel te behalen
Wat zijn de eerste stappen/werkpunten
13-04-2023
Fasering intensieve gezinsbegeleiding
Tool voor verdere voortgangsgesprek
- p.21
Werkdoel Werkpunten Hoe is hier aan gewerkt
Hoe ver zijn we
13-04-2023
Kennismaking met andere tools
- p.22
• Gevoelsthermometer• Gezinskaart• Heroïc Narrative• Wenskaarten• Storende en helpende gedachten• Confronterende ik-boodschappen• Drie-manden techniek• Sociaal netwerk activeren• Formulier veiligheid in het gezin
13-04-2023
Kennismaking met andere tools
- p.23
• De energiebarometer• Drie vragen van geluk• Stoefboekje• Gedachtentechniek• Netwerkcirkels
13-04-2023
De energiebarometer
- p.24
• Waar staat je energie? • Waar wil je in 6 maand staan? • Wat is er nodig als je op 4 staat om naar 5 te
gaan?• Wanneer de barometer op 0 staat, wat maakt dan
toch dat je hier bent, dat je toch nog de kracht hebt… de wil hebt …
13-04-2023
Drie vragen van geluk
- p.25
Doel: positief zelfwaardegevoel
• Wat heb ik vandaag gedaan/geleerd waarover ik tevreden ben?
• Wat heeft iemand anders gedaan waarover ik tevreden/blij of dankbaar ben? Was mijn reactie zo dat die persoon dat weet en dat er kans is dat hij/zij misschien nog wel eens zoiets doet?
• Wat ziek ik om me heen, wat hoor, ruik, voel of smaak ik waarover ik tevreden of dankbaar kan zijn?
13-04-2023
Stoefboekje
- p.26
13-04-2023
Gedachtentechniek
- p.27
• Welke gedachten zijn helpend en welke niet?
13-04-2023
Netwerkcirkels
- p.28
ik
Wie staat korter bij? Wie betekent veel voor jou?
Wie staat verder af?
13-04-2023
Kennismaking met andere tools
Opdracht:
- p.29
Stel per 3 à 4 studenten een tool voor aan je medestudenten:
- Wat is het? Hoe werkt het?- Wat is het doel? In welke fasen is de tool inzetbaar?- Binnen welk theoretisch kader past de tool?- Hoe kan je deze tool inzetten in je eigen
werkcontext?
13-04-2023
Tools voor de coaching van je team
- p.30
• Teamcirkelen• Werken met schaalvragen• Individueel schaalwandelen in groep• Teamkwadrant en kwadranten van ouders• Het model met de 3 C’s
13-04-2023
Teamcirkelen
- p.31
• Visualiseren van de huidige situatie• Op de voorgrond brengen van aanwezige
kwaliteiten en sterktes• Vrijmaken van positieve energie door benoemen
van kwaliteiten en eigenschappen die men apprecieert van elkaar
13-04-2023
Werken met schaalvragen
- p.32
Vb. • Op welke prestatie (vb. contact met ouders,
interactie met team, …) ben je meest/minst fier?• Waar zet je die prestatie (case) op een schaal van
1 tot 10?• Hoeveel keer heb je naar je gevoel al een
hoger/lager cijfer gehad
13-04-2023
Werken met schaalvragen
- p.33
Vb.• Hoe is je zorg naar anderen en naar jezelf?• Als je een lijstje maakt van iedereen hier, op de
hoeveelste plaats zet je dan jezelf in de zorg naar anderen?
Vb.• Hoe gaat het in/met het team?• Hoe gaat het tov vroeger?
13-04-2023
Werken met schaalvragen
- p.34
Vb.• Coachen van huidige naar gewenste situatie • Waar sta je vandaag? Wat maakt dat je vandaag
daar staat? Wat moet je doen, welke stappen ga je zetten om verder te geraken? Wanneer is het goed genoeg? Hoe ga je weten dat je 1 punt hoger staat? Wat is dan zo anders? Wat zullen anderen dan merken?
13-04-2023
Individueel schaalwandelen in groep
- p.35
• Schaalvraag 1: hoe voel jij je nu in de groep? Positie innemen in de ruimte.
• Schaalvraag 2: waar stond jij een paar maand geleden in de groep? Positie innemen in de ruimte.
• Toekomst: positioneer je 1 stap vooruit tov je beginpositie.
13-04-2023
Teamkwadrant en kwadranten van ouders
- p.36
Opstellen van het kwadrant van het team• Benoemen van aanwezige teamkwaliteiten en
vragen naar concrete voorbeelden• Benoemen van valkuilen (kwaliteiten waarin men
doorschiet), uitdagingen (positief tegenovergestelde van de valkuil) en allergie (waaraan men binnen de groep een hekel heeft en waarbij men bij confrontatie doorschiet in de valkuil)
13-04-2023
Teamkwadrant en kwadranten van ouders
- p.37
Opstellen van het kwadrant van de ouderOpstellen van een dubbelkwadrant
13-04-2023
Het model met de 3 C’s
- p.38
• Casus: Concretiseren Confronteren:
• Analyseren• uitdagen
• Complimenteren• Concluderen:
suggesties naar aanpak Samenvatten afspraak
Recommended