View
2.927
Download
0
Category
Preview:
DESCRIPTION
Een presentatie over het verschil tussen wetenschap en journalistiek. Hoe moeten wetenschappers reageren als ze een journalist aan de lijn hebben?
Citation preview
Oei, een journalist aan de lijn…
Het verschil tussen wetenschap en journalistiek
Roeland KortlevenVrijdag 7 januari 2008Universiteit Hasselt
Hoe omgaan met journalisten?
• Geen paniek• Media-aandacht is positief
– Bereiken van groot publiek buiten de eigen wetenschappelijke middens
– Media genieten groot vertrouwen: “het is waar, want het staat in de krant.”
– Gratis ‘promotie’ voor je onderzoeksinstelling, je onderzoek,…
– Verspreiding van kennis– Erkenning van werk
Journalistieke wetten
• Wetenschappen en journalistiek: op gespannen voet
• Eigen wetmatigheden• Kunst van de wetenschap versus het
journalistieke ambacht
Journalistiek versus wetenschap
• Wetenschap– Uitgesponnen,
moeilijk taalgebruik – Nuancering, exact en
precies omschreven, gedetailleerd
– Criterium: wetenschappelijke degelijkheid
• Journalistiek– Spits geschreven,
korte zinnen– Duidelijke boodschap,
weinig nuancering, weinig details
– Criterium: nieuwswaarde
Verschillende soorten media
• Gevolgen voor hoe met medium om te gaan
• Grote groepen– Dagbladen– Tijdschriften– Andere: internet, nieuwsagentschappen
Dagblad
• Zeer sterke focus op nieuwswaarde
• Korte deadlines– Snel werken (19 uur)– Weinig tijd voor studie
• Artikels steeds korter en korter• Ook bij kwaliteitskranten
Tijdschriften
• Algemene versus gespecialiseerde
• Iets ruimere deadlines: afhankelijk van frequentie (week, maand,…)
• Minder focus op nieuwswaarde, meer interesse voor achtergrond
• Langere artikels
Nieuwswaarde
• Reden van opname artikel in de krant– Negatief, opvallend, merkwaardig,
bijzonder, schokkend,…• Dynamisch gegeven: ‘timing is alles’
– Bevestiging/ ontkenning of extra informatie wanneer focus op bepaald onderwerp (bijvoorbeeld: koopkracht, prijsstijgingen, duurzame verbouwingen,…)
Wanneer wordt wetenschap nieuws
• Bevestiging of ontkenning van ‘het onderwerp van het moment’
• Ontdekking die ingaat tegen de algemene kennis
• Merkwaardige, bijzondere, opvallende,… conclusie
• NIET: degelijkheid van het onderzoek, wetenschappelijke waarde
Als een journalist belt…
• Wees niet achteloos– Niet ‘tussen de soep en patatten’– Maak tijd– Indien ongemakkelijke situatie, vraag om terug
te bellen– Concentreer je volledig op het gesprek– Interview duurt totdat je de telefoon neerlegt,
niet als de journalist stopt met vragen – Vraag zelf onmiddellijk:
• Voor welk medium? • Naam van de journalist?• Wanneer is de deadline voor het artikel?
Als een journalist belt…
• Wees niet naïef– Journalist belt met bepaalde reden,
heeft ‘nieuwswaarde’ in het achterhoofd– Risico: op zoek naar bevestiging, artikel
zit al in het hoofd van de journalist– Druk van de redactie– Vraag jezelf af:
• Wat weet de journalist van het onderwerp?• Is hij vooringenomen?• Worden er woorden in mijn mond gelegd?• Stuurt hij aan op bepaalde antwoorden?
– Indien ja, wees op je hoede
Als een journalist belt…
• Wees leep– Vraag geregeld aan de journalist om het
antwoord samen te vatten.• Verbeter bij fouten• let op de klemtonen die de journalist legt
– Vraag naar wie hij nog gebeld heeft voor het artikel
– Vraag in welke context het artikel wordt geplaatst
Als een journalist belt…
• Maak duidelijke afspraken – Mag de journalist je citeren (juiste
functietitel)– Als je wordt ‘overvallen’, laat vragen
vooraf even doormailen– Vraag tijd om iets op te zoeken– Eis om uiteindelijke tekst na te lezen
• Hou rekening met korte deadlines• Enkel inhoudelijke fouten• Niet: taalgebruik, strekking, andere
gesprekspartners
Bij escalatie
• Eén artikel kan sneeuwbaleffect veroorzaken
• Alle journalisten tegelijkertijd, maar risico op opbod
• TIP: neem situatie in eigen hand– Niet telefonisch antwoorden– Verspreid persbericht (2 uur)– Organiseer korte persbriefing (dezelfde dag)
• Dezelfde info naar alle journalisten• Check bij communicatiedienst of dit kan
(perscontacten, versturen persbericht,…)
Recht van antwoord
• Verplichting• Enige voorwaarde: wanneer je in een
artikel vermeld wordt• Hoeft niet foutief, lasterlijk, negatief,… te
zijn• Enkel bepaalde vormvereisten (link leggen
met artikel,…)• Kranten proberen meestal af te wentelen
als lezersbrief• Maar: weeg voor- en nadelen af
– Journalist plaats meestal onderschrift– Genereert extra aandacht
Actieve perscommunicatie
• In plaats van wachten, wees proactief• Zelf persbericht verspreiden• Meer controle• Verplaats je in journalistieke logica• Ga op zoek naar ‘nieuwswaarde’ in je
onderzoek• Zelf kant-en-klaar artikel schrijven en
verspreiden– Titel– Inleiding– Omgekeerde piramide
•Vragen?•Discussie?
Recommended