İleti̇şi̇mde farkindalik

İletişimde İletişimde FarkındalıkFarkındalık

İlhan Erhan ERDİNÇ İlhan Erhan ERDİNÇ TUKAŞ İnsan Kaynakları MüdürüTUKAŞ İnsan Kaynakları Müdürü

02 Mart 2005 - DESEM02 Mart 2005 - DESEM

Neden İletişimde Neden İletişimde Farkındalık ???Farkındalık ???

1 Kg Çelik 0,42 dolar1 Kg Mercedes 43 dolar1 Kg DVD 1.925 dolar1 Kg İ.Kramer Gecelik 2.500 dolar1 Kg Altın 8.500 dolar1 Kg Viagra 25.900 dolar1 Kg Pentium III 800 94.000 dolar

Neden İletişimde Neden İletişimde Farkındalık ???Farkındalık ???

1 Kg Çelik 0,42 dolar1 Kg Mercedes 43 dolar1 Kg DVD 1.925 dolar1 Kg İ.Kramer Gecelik 2.500 dolar1 Kg Altın 8.500 dolar1 Kg Viagra 25.900 dolar1 Kg Pentium III 800 94.000 dolar

Bilgi ve kişiler arası ilişkiler yeni ekonominin temelini oluşturuyor

Neden İletişimde Neden İletişimde Farkındalık ???Farkındalık ???

Neden İletişimde Neden İletişimde Farkındalık ???Farkındalık ???

IQ test sonuçları ve kişilerin kariyerlerindeki başarılar karşılaştırıldığında

IQ (Entellektüel Zeka) EQ (Duygusal Zeka)

??? ???

Neden İletişimde Neden İletişimde Farkındalık ???Farkındalık ???

IQ test sonuçları ve kişilerin kariyerlerindeki başarılar karşılaştırıldığında

IQ (Entellektüel Zeka) EQ (Duygusal Zeka)

% 4 - % 25 ???

Neden İletişimde Neden İletişimde Farkındalık ???Farkındalık ???

IQ test sonuçları ve kişilerin kariyerlerindeki başarılar karşılaştırıldığında ;

IQ (Entellektüel Zeka) EQ (Duygusal Zeka)

% 4 - % 25 % 75 - % 96

İletişim Nedir ?İletişim Nedir ?

Bilgi, düşünce, duygu vedeneyimleri biçimlendirmek

ve anlaşılabilir kılmaktır.

Etkili İletişimin UnsurlarıEtkili İletişimin Unsurları

• Kendini Tanıma• Sözel olan veya olmayan

mesajlara duyarlılık• Etkin Dinleme ve Empati • Tepki Verme

Etkili İletişim Önce Kendini Etkili İletişim Önce Kendini Fark Etmekle Başlar !Fark Etmekle Başlar !

• Ben Kimim ?• Kendime ilişkin benlik algım ne ?• Kendimin farkında mıyım?• Kendimi seviyor muyum?• Kendimi değerli ve yeterli buluyor muyum?• Yapabileceklerimi yapma gücüne sahip miyim ?• Ne için yaşıyorum ?• Neye değer veriyorum ?• Dünya görüşüm ne?• Güdülerim-dürtülerim ne?• Rollerim neler?• Kişisel gelişimim için neler yapabilirim?

Pasif isem ;Pasif isem ;

• Önemli değil yerimi alabilirsin, bu kadar önemli değil,

• Her söylenenden etkilenirim, kendi başıma karar alamam,

• Kaçınırım ya da vazgeçerim,• Suçluluk, öfke, engellenme,

güvensizlik

Saldırgan isem ;Saldırgan isem ;

• Kendi doğrularım için diğerlerini harcayabilirim

• Bu benim düşüncem,sen farklı düşünüyorsan aptalsın

• Savunabilmek için küçük düşürürüm, incitirim, insan yerine koymam

• Amacım kazanma, diğerlerini aşağılama, güç gösterme

Pasif - Saldırgan isem ;Pasif - Saldırgan isem ;

• Düşünce ve duygularımı öyle ifade etmeliyim ki, başkaları yetenekli olduğumu anlamasın

• Size ne düşünce ve duygularımı tam olarak söyleyemem, umarım senden daha önemliymişim gibi davranırsın

• Her zaman suçlayacak birileri vardır

Atılgan-Kararlı-Girişken Atılgan-Kararlı-Girişken isem ;isem ;

• Dürüst ve açık biriyim• Doğru kararlar alabilirim• Etkili iletişim kurarım• Kararlı beden dili kullanırım• Başkalarının , görüşlerine,

haklarına saygı duyarım bunu da anlaşılır ve net iletirim

Türk Zihin Haritası Türk Zihin Haritası (Benim Dışındaki Hayat)(Benim Dışındaki Hayat)

• Akıllıyım...Sihirbazım...Ne İş Olsa Yaparım...

• Mutluymuşum...• Samimi Değilim...• Güvenmiyoruz... Kavgalıyız...

3.742.902 ???• Konuştuğumuz gibi yaşamıyoruz...

Türk Zihin Haritası Türk Zihin Haritası (Benim Dışındaki Hayat)(Benim Dışındaki Hayat)

• Öğretmen Hakkımı Yedi...• Hakem Taraf Tuttu...• Amirim Diğer Kişiyi Kayırdı...• Eşim Beni Anlamadı...• Tavlada kazandık mı ? Bükülmeyen

bilek, kaybettik mi zarları suçlarız...• Bağımlı, çaresiz ve kurban anlayışının

hakim olduğu özellikler ön planda.

İletişimde İletişimde KENDİNİ TANIMAKKENDİNİ TANIMAK

• Benlik bilinci; kişinin kendisi hakkında sahip olduğu görüşüdür.

• Kendini açmak ; Birisiyle karşılıklı etkileşim sürecinde ki düşünce ve duyguları paylaşmaktır.

• Açık benliğimiz; bilinçli olarak yaptığımız davranışlar ve sarf ettiğimiz sözlerdir. Bunlar hem kendimiz hem de başkaları tarafından bilinen özelliklerimizdir.

İletişimde İletişimde KENDİNİ TANIMAKKENDİNİ TANIMAK

• Kör benliğimiz; farkında olmadığımız, ancak başkaları tarafında bilinen özelliklerimizdir. (genellikle bunlar alınganlık vb. Savunma

• Gizli benliğimiz; başkalarının bilmediği ama bizim için açık olan düşüncelerimiz, duygularımız ve özlemlerimizdir.

İletişimde İletişimde KENDİNİ TANIMAKKENDİNİ TANIMAK

• Bilinmeyen Benliğimiz ise, ne başkaları ne de kendimiz tarafından bilinmez. Buna bilinçaltı da deniliyor.

• İki kişi arasındaki en etkin iletişim, her iki tarafın da birbirine açık olduğunda gerçekleşir.

• Bir kişiyle etkileşim sırasında açık olabilmemizde güven önemli bir rol oynar.

Kendimizi Doğru İfade Kendimizi Doğru İfade Etmek - MesajlarımızEtmek - Mesajlarımız

Konuşurken çok şey söyleriz, ama verdiğimiz mesajların dört öğeden oluştuğunu çoğu zaman fark etmeyiz.

–Gözlemler –Düşünceler –Duygular – İhtiyaçlar

Etkin İfadenin KurallarıEtkin İfadenin Kuralları

Ne söylenmek isteniyorsa; • Dolaysız,• Hemen,• Açıkça ve• Dürüstlükle söylenmeli.

Hangisi Olmak İstiyoruz ?Hangisi Olmak İstiyoruz ?Kazanan (pozitif düşünen) Kaybeden(pozitif olamayan)

der ki.. der ki ..-Yaşamımdan memnunum -Hiçbir şey yolunda gitmiyor-Evet yaparım, hayır yapmam -Belki... bakalım... sonra.-Yapmak için zaman bulurum -Zaman ayırmamı nasıl beklersiniz-Kendimi tam olarak ifade edemedim. -Anlamıyorsun ki-Bu konuda farklı düşünüyoruz -Fikrimi değiştirmem-Bunun daha iyi bir yolu olmalı -Bunu her zaman böyle yaparız-Artık halledelim şu işi -Yeniden denemenin anlamı yok-İnsan hergün bir şey öğrenir -Benim bunca yıllık deneyimim

boşuna mı-Daha esnek olabiliriz -Ama buradaki talimat diyor ki-İyiyim ama kendimi geliştirmeliyim -Diğerleri kadar kötü değilim

Etkin DinlemeEtkin Dinleme• Geri iletim kullanarak dinlemeye

etkin dinleme denir. • Etkin dinlemede dinleyen, konuşanın

iletilerini doğru anlayıp anlamadığını denetlemek için bilinçli bir şekilde ve sürekli olarak geri iletim kullanır

İyi Bir Dinleyici İyi Bir Dinleyici Olmanın Yolları 1Olmanın Yolları 1

Dinlemeye geçerken;• Dinleme konusundaki

alışkanlıklarınızı fark edin• Önyargılarınızın bilincinde olun• Konuşana rahat edebileceği bir ortam

hazırlayın

İyi Bir Dinleyici İyi Bir Dinleyici Olmanın Yolları 2Olmanın Yolları 2

Dinleme sırasında ;• Empati kurun• Göz teması kurun• Dik durun• Kendinizi karşı tarafın yerine koyun• Sabırlı olun• Anlamı bütünlüğü içinde yakalamaya

çalışın• Sessizliği iyi kullanın

İletişimi Engelleyen Davranışlar

İletişimi Kolaylaştıran Davranışlar

Ellerinizi kenetleyin, kollarınızı bağlayın, ayak ayak üstüne atın

ve geriye doğru yaslanarak oturun.

Kollarınızı bağlamadan, ayak ayak üstüne atmadan, elleriniz açık

olarak öne doğru eğilin.

Karşınızdaki insanın yüzüne bakmayın, mümkünse gözlerinizi

kaçırın.

Karşınızdaki insanın yüzüne bakın, mümkün olduğu kadar çok göz

teması kurun.

Karşınızdaki insanı ses çıkarmadan dinleyin veya karşınızdaki

söyleyeceğini tamamlamadan sözünü kesin.

Karşınızdaki konuşurken "evet", "demek öyle", "gerçekten mi?" gibi etkin dinlediğinizi belirten

sözler söyleyin.

İfadesiz bir şekilde durun Gülün

İletişimi Engelleyen Davranışlar

İletişimi Kolaylaştıran Davranışlar

İlişkide olduğunuz insanın karşısına oturun

İlişkide olduğunuz kişi ile 90 derecelik bir açı ile mümkün ise

de yanına oturun.

Konuştuğunuz kişinin adını öğrenmek için çaba harcamayın

ve kullanmayın.

Konuştuğunuz kişinin adını öğrenmeye gayret edin ve unutmamak için ilişkinin

başlangıcında sık sık kullanın.

Hiç soru sormayın ya da kapalı uçlu sorular sorun.

İlişkide olduğunuz kişiye açık uçlu sorular sorun.

Karşınızdaki kişinin söylediklerinden ne anladığınızı kontrol etmeyin.

Karşınızdaki kişinin söylediklerinden ne anladığınızı tekrarlayın.

İletişimi Engelleyen Davranışlar

İletişimi Kolaylaştıran Davranışlar

Karşıdaki kişinin fikir ve görüşlerinde boşluklar bulup, ortaya koyun.

Karşınızdaki kişinin fikir ve görüşlerini geliştirecek yaklaşımlarda bulunun.

Önce aynı fikirde olmadığınızı söyleyin, sonra nedenini söyleyin.

Karşınızdaki kişi ile aynı fikirde değilseniz önce sebebini belirtin, sonra kendi görüşünüzü belirtin.

Ketum olun ve karşınızdakini etkileyecek bile olsa onunla ilgili

bilgiyi kendinizde tutun.

Ne yaptığınızı ve ne yapmakta olduğunuzu açık olarak ortaya

koyun.

Karşınızdaki kişiden uzak durun ve ona hiçbir temasta bulunmayın.

Uygun düşen durumlarda temas edin.

Beden KonuşuyorBeden Konuşuyor

Yapılan araştırmalar beden dilinin önemini vurgulayan sonuçlar ortaya koymuştur. Bunlara göre; insanların yüzyüze kurdukları ilişkilerde kelimeler %7, ses tonu %38 ve beden dili %55 önem taşımaktadır. Mayer’(1990) göre iletişimin yaklaşık %93’ü sözel olmayan biçimlerde geçekleşmektedir.

Renk DiliRenk Diliİnsanlar farkında olmasalar bile içinde bulundukları durumu, iç dünyalarını, o sıradaki duygularını seçtikleri ve üzerlerinde bulundurdukları renklerle ortaya koyarlar. Her rengin kendine özgü psikolojik bir özelliği vardır, bu yüzden de belirli mesajları iletmede etkin biçimde kullanılırlar.

Renk DiliRenk Dili• Mavi: Birleştirici, bütünleştirici ve uyumludur. • Kahverengi: Hüzünlü ve düşüncelere

sürükleyicidir. • Kırmızı: Dirilik kazandırıcı, yönlendirici bir

renktir. Kırmızın tüm tonları kendi psikolojik karakterine sahiptir. Genel olarak kırmızı koyulaştıkça daha ciddi, derin ve problem matik hale gelir, açıldıkça daha mutlu, yaratıcı bir mizacı yansıtır. Tutkulu, haklı çıkmak isteyen, önder bir kişiliğe uygundur. Saldırgan ve küstah olabilir. Yorgun ve sıkıntılı bir ruh haline uymaz.

Renk DiliRenk Dili• Sarı: Sıcak ve en parlak renktir. Çevreye

genişleme, rahatlık ve sempatik bir enerji yayar. Genel olarak insanların birlikte olmaktan hoşlandıkları, sempatik, atılgan, mutlu bir kişiliğe uyar. İş ortamlarında, yüzeyselliği çağrıştırabileceği için az oranlarda kullanılmalıdır.

• Yeşil: Bereket sembolü, taze ve umut dolu bir renktir. Olumsuz anlamları; kıskançlık, tembelliğe eğilim, gayri resmilik ve sıkıcı bir kişiliktir. İş kıyafetlerinde az oranlarda, örneğin kravat deseninde bulundurulabilir.

Renk DiliRenk Dili• Siyah: Umutsuzluk ve ölüm sembolüdür. Duyguları

bastırıcı, hapsedici bir etkisi vardır. Çevreye ve topluma kapalıdır. İncelikli ancak tembel bir kişiliğe uyar. İş ortamında baştan aşağıya giyinmeye uygun değildir, ancak giysilerin üst (ceket, gömlek), orta (kemer, pantalon) ve alt (ayakkabı) bölümünde kullanılabilir.

• Gri: Yansız, uçucu bir renktir. Grinin her tonu profesyonel giyime uygundur, ama ilgi çekiciliği sağlamak için biraz renk katmak gerekir.

• Beyaz: Açıklığı, doğruluğu, şeffaflığı ve aydınlığı simgeler. Yanındaki renklerle güçlenir. Yansız, iletişime kapalı, aşırı titiz bir kişiliğe uyar. Profesyonel kullanım açısından gömlek ve bluzlar için uygundur.

Teşekkürler...