Permanent plot

การศึ�กษานิ�เวศึว�ทยาระยะยาวโดยใช้�แปลงตั�วอย�างถาวรในิอ�ทยานิแห่�งช้าตั�

Longterm ecological research by using permanent plot

in National Park in Thailandทรงธรรม สุ�ขสุว�าง ธรรมนิ#ญ เตั%มไช้ย

สุถาบั�นินิว�ตักรรมอ�ทยานิแห่�งช้าตั�และพื้)*นิท+,คุ้��มคุ้รองกรมอ�ทยานิแห่�งช้าตั� สุ�ตัว.ป/า และพื้�นิธ�.พื้)ช้

นิ�กว�จั�ย1 .นิายพื้รธว�ช้ เฉล�มวงศึ. ศึ#นิย.ฯ

สุ�ราษฎร.ธานิ+2. นิายช้�ยยงคุ้. บั�วบัานิ ศึ#นิย.ฯ นิคุ้รราช้สุ+มา3. นิายคุ้มเช้ษฐา จัร�งพื้�นิธ. ศึ#นิย.ฯ พื้�ษณุ�โลก4. นิางศึ�ภพื้ร เปรมปร+ด�7 ศึ#นิย.ฯ ตัร�ง5. นิายปรารพื้ แปลงงานิ ศึ#นิย.ฯ ภ#เก%ตั6. นิายช้�ยณุรงคุ้. เร)องทอง ศึ#นิย.ฯ ช้�มพื้ร7. นิายสุรรเสุร�ญ ทองสุมนิ�ก ศึ#นิย.ฯ เช้+ยงให่ม�

ห่ล�กการคุ้)อว�ธ+การทางนิ�เวศึว�ทยา + ระบับั

สุารสุนิเทศึภ#ม�ศึาสุตัร.

ผลล�พื้ธ. = ข�อม#ลด�านินิ�เวศึว�ทยา + IPCC + REDD + Thailand FCD model

เป9าห่มาย•ท�กอ�ทยานิฯ ม+แปลงตั�วอย�างถาวรในิสุ�งคุ้มพื้)ช้ท+,โดดเด�นิ ใช้�ในิการตัอบัคุ้:าถามตั�างๆ ด�านินิ�เวศึว�ทยาป/าไม� • พื้�ฒนิาระบับัการจั�ดเก%บัและว�เคุ้ราะห่.ข�อม#ลด�านินิ�เวศึ โดยRS และ GIS •การศึ�กษาการก�กเก%บัคุ้าร.บัอนิในิพื้)*นิท+,ป/าอนิ�ร�กษ. •การศึ�กษาผลกระทบัของคุ้วามเปล+,ยนิแปลงสุภาพื้ภ#ม�อากาศึ

ขนิาดของแปลงตั�วอย�าง 120*120 ตัารางเมตัร 144( . Ha)

1. ไม�เล%กกว�าขนิาดมาตัรฐานิ แปลงตั�วอย�างถาวรขนิาดมาตัรฐานิท+,ใช้�ก�นิท�,วไป คุ้)อ 100 x 100 ตัารางเมตัร (1 เฮกตัาร. ) สุ�วนิขนิาดท+,เพื้�,มข�*นิด�านิละ 10 เมตัร นิ�*นิ จัะเป>นิแนิวก�นิช้นิ (buffer) ของแปลงตั�วอย�างไปในิตั�ว (ดอกร�ก

(2542) ได�อ�างถ�ง Mueller-Dombois (1974) ว�าได�เสุนิอขนิาดพื้)*นิท+,แปลงตั�วอย�างเล%กสุ�ดท+,ใช้�ในิเขตัอบัอ��นิ ในิป/าดงด�บัเขตัร�อนิ คุ้)อใช้�ขนิาด 625 – 10000

ตัารางเมตัร)

120 ม.

120 ม

.

2. สุ�มพื้�นิธ.ก�บัขนิาด pixel ในิภาพื้ถ�ายดาวเท+ยมLandsat 5 TM ม+รายละเอ+ยดภาพื้ 30 เมตัร SPOT ม+รายละเอ+ยดภาพื้ 15 เมตัร THEOS ม+รายละเอ+ยดภาพื้ 15 เมตัร

ขนิาดของแปลงตั�วอย�าง 120*

120 ตัารางเมตัร 144( . Ha)

3. ไม�ให่ญ�จันิเก�นิไป ซึ่�,งช้�วยลดคุ้วามผ�ดพื้ลาดเนิ),องจัากคุ้วามบั�ดเบั+*ยวของแปลงตั�วอย�าง ประห่ย�ดงบัประมาณุและเวลา รวมท�*งการปฏิ�บั�ตั�งานิแตั�ละคุ้ร�*งไม�มากจันิเก�นิไปจัะช้�วยร�กษาประสุ�ทธ�ภาพื้ของการปฏิ�บั�ตั�งานิไว�ได�

4. เนิ�นิการกระจัายท�กภ#ม�ภาคุ้

ขนิาดของแปลงตั�วอย�าง 120*

120 ตัารางเมตัร 144( . Ha)

แผนที่��ดัชน�พื�ชพืรรณ (NDVI)

Landsat 5 Band 234 BGR

ข�*นิตัอนิการด:าเนิ�นิการ : ตั�วอย�าง

คัดัเลื�อกพื��นที่��วางแปลืงจาก NDVI (ป�าดั�บช��น อช.เขาชะเมา-เขาวง จ.ระยอง)

ข�*นิตัอนิการด:าเนิ�นิการ

คุ้�นิห่าจั�ดก�,งกลางของแปลงตั�วอย�าง

แสุดงจั�ดพื้�ก�ดของตั:าแห่นิ�งท+,เมาสุ.ช้+*

1 ช้�อง 4 เห่ล+,ยม คุ้)อ 1 pixel

จั�ดท+,ย)นิจั�ดท+, 1

จั�ดท+,ย)นิจั�ดท+, 3

จั�ดท+,ย)นิจั�ดท+, 2

ม"มแลืะระยะที่างเข#าหาจ"ดัศู&นย'กลืางแปลืงที่��อ(านไดั#จากจ"ดัย�นที่�� 1

ม"มแลืะระยะที่างเข#าหาจ"ดัศู&นย'กลืางแปลืงที่��อ(านไดั#จากจ"ดัย�นที่�� 3

ม"มแลืะระยะที่างเข#าหาจ"ดัศู&นย'กลืางแปลืงที่��อ(านไดั#จากจ"ดัย�นที่�� 2

จ"ดัตัดัของเส้#นประ ให#เป-นจ"ดัก.�งกลืางแปลืงตัวอย(าง

วางแปลงตั�วอย�างจัากจั�ดศึ#นิย.กลางแปลง

อ�างอ�งระบับัพื้�ก�ด WGS 84/ใช้�ท�ศึเห่นิ)อกร�ด

•ตั�ดตั�*ง Datalogger สุ:าห่ร�บัว�ดภ#ม�อากาศึ•เก%บัข�อม#ลช้+พื้ล�กษณุ.ท�กเด)อนิ

แปลงข�อม#ลตั�นิไม� อ�างอ�งตั:าแห่นิ�งก�บัระบับั UTM

ป/าสุนิสุองใบั อช้.พื้�เตัย สุ�พื้รรณุบั�ร+

ป/าดงด�บัช้)*นิ อช้.เขาช้ะเมา-เขาวง ระยอง

Crown cover

เลื�อกดั&ตั#นที่�� dbh โตักว(า 50 ซม.

เส้#นหนาคั�อ Pinus merkusii

ข�อม#ลภ#ม�ประเทศึของแปลงตั�วอย�าง

เห่นิ)อ

ใตั�

ตัะว�นิตัก

ตัะว�นิออก

ป/าสุนิสุองใบั อช้.พื้�เตัย

เห่นิ)อ

ใตั�

ตัะว�นิตัก

ตัะว�นิออก

ป/าดงด�บัช้)*นิ อช้.เขาช้ะเมา – เขาวง

ป/าสุนิสุองใบั อช้.พื้�เตัย

ป/าสุนิสุองใบั อช้.พื้�เตัย

1. ว�เคุ้ราะห่.โคุ้รงสุร�างพื้)*นิฐานิของสุ�งคุ้มพื้)ช้ (Physiognomic features) ตัามแนิวทางของ อ�ท�ศึ 2542 และ ดอกร�ก 2542( )

2. ศึ�กษาปร�มาณุคุ้าร.บัอนิสุะสุมและสุมด�ลของพื้ล�งงานิและคุ้าร.บัอนิในิระบับันิ�เวศึป/าเขตัร�อนิในิพื้)*นิท+,ป/าอนิ�ร�กษ.ท�,วประเทศึ ตัามแนิวทางของ นิ�พื้นิธ. และคุ้ณุะ 2547)

การว�เคุ้ราะห่.ข�อม#ล

ว�เคุ้ราะห่.คุ้วามสุ�มพื้�นิธ.ระห่ว�างคุ้วามโตัและคุ้วามสุ#ง

ว�เคุ้ราะห่.พื้)*นิท+,ถ)อคุ้รองของแตั�ละตั�นิ

ว�เคุ้ราะห่.คุ้วามห่นิาแนิ�นิของการกระจัาย

4. การศึ�กษาพื้ลว�ตัของสุ�งคุ้มพื้)ช้ในิป/าอนิ�ร�กษ.ในิภ#ม�ภาคุ้ตั�างๆ โดยเนิ�นิคุ้วามสุ�มพื้�นิธ.ระห่ว�างช้+พื้ล�กษณุ.ของพื้)ช้และสุภาพื้ภ#ม�อากาศึ ซึ่�,งเป>นิแนิวทางห่นิ�,งในิการศึ�กษาผลกระทบัของคุ้วามเปล+,ยนิแปลงอ�ณุห่ภ#ม�โลกตั�อระบับันิ�เวศึป/าไม�

การว�เคุ้ราะห่.ข�อม#ล

• การจั�ดเก%บัข�อม#ลในิร#ปของ GIS ว�เคุ้ราะห่.ข�อม#ลนิ�เวศึว�ทยาเช้�งพื้)*นิท+,ได�ละเอ+ยดและด+กว�า

• สุร�างแบับัจั:าลองแปลงตั�วอย�างข�*นิมาให่ม�ให่�ม+ขนิาดแปลงย�อย สุ�มพื้�นิธ.ก�บัขนิาดของ pixel ภาพื้ถ�ายดาวเท+ยมท+,เล)อกใช้�งานิ เพื้),อนิ:าไปว�เคุ้ราะห่.คุ้วามสุ�มพื้�นิธ.ก�บัคุ้�าคุ้วามสุะท�อนิเช้�งสุเปกตัร�ม (Spectrum signature) ของแตั�ละช้�วงคุ้ล),นิ

• ขนิาดแปลงตั�วอย�างท+,ไม�ให่ญ�จันิเก�นิไป ช้�วยลดคุ้วามผ�ดพื้ลาดเนิ),องจัากคุ้วามบั�ดเบั+*ยวของแปลงตั�วอย�าง ประห่ย�ดงบัประมาณุ เวลา และการปฏิ�บั�ตั�งานิแตั�ละคุ้ร�*งท+,ไม�มากจันิเก�นิไปจัะช้�วยร�กษาประสุ�ทธ�ภาพื้ของการปฏิ�บั�ตั�งานิไว�ได�

• ไม�ให่ญ�แตั�ไม�กระจัาย

ข�อด+

• ด:าเนิ�นิการในิอ�ทยานิแห่�งช้าตั� 23 แห่�ง

• จั:านิวนิ 27 แปลง• 11 ระบับันิ�เวศึ

ด�บัช้)*นิ เบัญจัพื้รรณุ ด�บัแล�ง ด�บัเขา เตั%งร�ง สุนิ สุนิสุองใบัผสุมเตั%งร�ง สุนิสุามใบัผสุมเตั%งร�ง พื้ร� ช้ายเลนิ ช้ายห่าด

แปลงตั�วอย�างถาวรป/าช้ายเลนิ อ�ทยานิแห่�งช้าตั�ห่าดเจั�าไห่ม มวลช้+วภาพื้เห่นิ)อพื้)*นิด�นิของท�*งห่มด เท�าก�บั 27.85 ตั�นิตั�อเฮกตัาร.

คุ้าร.บัอนิเห่นิ)อพื้)*นิด�นิม+คุ้�าเท�าก�บั 13.45 ตั�นิคุ้าร.บัอนิ/เฮกตัาร. •

แปลงตั�วอย�างถาวรป/าด�บัช้)*นิ อ�ทยานิแห่�งช้าตั�ห่าดนิพื้ร�ตันิ.ธารา-ห่ม#�เกาะพื้+พื้+

มวลช้+วภาพื้เห่นิ)อพื้)*นิด�นิท�*งห่มด ม+คุ้�าเท�าก�บั 211.09 ตั�นิ/เฮกตัาร.

คุ้าร.บัอนิเห่นิ)อพื้)*นิด�นิม+คุ้�าเท�าก�บั 99.21 ตั�นิคุ้าร.บัอนิ/เฮกตัาร.

แปลงตั�วอย�างถาวรป/าเตั%งร�ง อ�ทยานิแห่�งช้าตั�นิ:*าห่นิาว

มวลช้+วภาพื้เห่นิ)อพื้)*นิด�นิท�*งห่มด ม+คุ้�าเท�าก�บั 110.550 ตั�นิ/เฮกตัาร.

คุ้าร.บัอนิเห่นิ)อพื้)*นิด�นิ ม+คุ้�าเท�าก�บั 51.960 ตั�นิคุ้าร.บัอนิ/เฮกตัาร.

แปลงตั�วอย�างถาวรป/าด�บัช้)*นิ อ�ทยานิแห่�งช้าตั�คุ้ลองพื้นิม

มวลช้+วภาพื้เห่นิ)อพื้)*นิด�นิท�*งห่มด ม+คุ้�าเท�าก�บั 416.018 ตั�นิ/เฮกตัาร.

คุ้าร.บัอนิเห่นิ)อพื้)*นิด�นิ ม+คุ้�าเท�าก�บั 195.528 ตั�นิคุ้าร.บัอนิ/เฮกตัาร.

แปลงตั�วอย�างถาวรป/าด�บัเขา อ�ทยานิแห่�งช้าตั�เขาให่ญ�

มวลช้+วภาพื้เห่นิ)อพื้)*นิด�นิท�*งห่มด ม+คุ้�าเท�าก�บั 183 .219 ตั�นิ/เฮกตัาร.

คุ้าร.บัอนิเห่นิ)อพื้)*นิด�นิ ม+คุ้�าเท�าก�บั 95.147 ตั�นิคุ้าร.บัอนิ/เฮกตัาร.

แปลงตั�วอย�างถาวรป/าเบัญจัพื้รรณุ อ�ทยานิแห่�งช้าตั�ท�บัลานิ มวลช้+วภาพื้เห่นิ)อพื้)*นิด�นิท�*งห่มด ม+คุ้�า

เท�าก�บั 43.017 ตั�นิ/เฮกตัาร.คุ้าร.บัอนิเห่นิ)อพื้)*นิด�นิ ม+คุ้�าเท�าก�บั 50.348

ตั�นิคุ้าร.บัอนิ/เฮกตัาร.

แปลงตั�วอย�างถาวรป/าด�บัช้)*นิ อ�ทยานิแห่�งช้าตั�เขาช้ะเมา-เขาวง

มวลช้+วภาพื้เห่นิ)อพื้)*นิด�นิท�*งห่มด ม+คุ้�าเท�าก�บั 332.280ตั�นิ/เฮกตัาร.

คุ้าร.บัอนิเห่นิ)อพื้)*นิด�นิ ม+คุ้�าเท�าก�บั 156.170 ตั�นิคุ้าร.บัอนิ/เฮกตัาร.

แปลงตั�วอย�างถาวรป/าสุนิสุองใบั อ�ทยานิแห่�งช้าตั�พื้�เตัย มวลช้+วภาพื้เห่นิ)อพื้)*นิด�นิท�*งห่มด

ม+คุ้�าเท�าก�บั 628.831 ตั�นิ/เฮกตัาร. คุ้าร.บัอนิเห่นิ)อพื้)*นิด�นิ ม+คุ้�าเท�าก�บั 314.415 ตั�นิคุ้าร.บัอนิ/เฮกตัาร.

แปลงตั�วอย�างถาวรป/าสุนิเขา อ�ทยานิแห่�งช้าตั�ท��งแสุลงห่ลวง

มวลช้+วภาพื้เห่นิ)อพื้)*นิด�นิท�*งห่มด ม+คุ้�าเท�าก�บั 1152.610 ตั�นิ/เฮกตัาร.

คุ้าร.บัอนิเห่นิ)อพื้)*นิด�นิ ม+คุ้�าเท�าก�บั 541.727 ตั�นิคุ้าร.บัอนิ/เฮกตัาร.

แปลงตั�วอย�างถาวรป/าผสุมผล�ดใบั อ�ทยานิแห่�งช้าตั�ท��งแสุลงห่ลวง

มวลช้+วภาพื้เห่นิ)อพื้)*นิด�นิท�*งห่มด ม+คุ้�าเท�าก�บั 140.310 ตั�นิ/เฮกตัาร.

คุ้าร.บัอนิเห่นิ)อพื้)*นิด�นิ ม+คุ้�าเท�าก�บั 65.950 ตั�นิคุ้าร.บัอนิ/เฮกตัาร.

แปลงตั�วอย�างถาวรป/าช้ายห่าด อ�ทยานิแห่�งช้าตั�ตัะร�เตัา

มวลช้+วภาพื้เห่นิ)อพื้)*นิด�นิท�*งห่มด ม+คุ้�าเท�าก�บั 13.830 ตั�นิ/เฮกตัาร.

คุ้าร.บัอนิเห่นิ)อพื้)*นิด�นิ ม+คุ้�าเท�าก�บั 6.500 ตั�นิคุ้าร.บัอนิ/เฮกตัาร.

แปลงตั�วอย�างถาวรป/าช้ายเลนิ อ�ทยานิแห่�งช้าตั�ห่าดขนิอม ห่ม#�เกาะทะเลใตั� – มวลช้+วภาพื้เห่นิ)อพื้)*นิด�นิ

ท�*งห่มด ม+คุ้�าเท�าก�บั 219.336 ตั�นิ/เฮกตัาร. คุ้าร.บัอนิเห่นิ)อพื้)*นิด�นิ ม+คุ้�าเท�าก�บั 103.102

ตั�นิคุ้าร.บัอนิ/เฮกตัาร.

แปลงตั�วอย�างถาวรป/าช้ายห่าด

อ�ทยานิแห่�งช้าตั�ห่าดวนิกร

แปลงตั�วอย�างถาวรป/าด�บัแล�ง อ�ทยานิแห่�งช้าตั�เขาให่ญ�

มวลช้+วภาพื้เห่นิ)อพื้)*นิด�นิท�*งห่มด ม+คุ้�าเท�าก�บั 258.928 ตั�นิ/เฮกตัาร.

คุ้าร.บัอนิเห่นิ)อพื้)*นิด�นิ ม+คุ้�าเท�าก�บั 146.647 ตั�นิคุ้าร.บัอนิ/เฮกตัาร.

แปลงตั�วอย�างถาวรป/าด�บัช้)*นิ อ�ทยานิแห่�งช้าตั�แก�งกร�ง

มวลช้+วภาพื้เห่นิ)อพื้)*นิด�นิท�*งห่มด ม+คุ้�าเท�าก�บั 376.005 ตั�นิ/เฮกตัาร.

คุ้าร.บัอนิเห่นิ)อพื้)*นิด�นิ ม+คุ้�าเท�าก�บั 174.372 ตั�นิคุ้าร.บัอนิ/เฮกตัาร.

แปลงตั�วอย�างถาวรป/าเบัญจัพื้รรณุ อ�ทยานิแห่�งช้าตั�เฉล�มพื้ระเก+ยรตั�ไทยประจั�นิ

มวลช้+วภาพื้เห่นิ)อพื้)*นิด�นิท�*งห่มด ม+คุ้�าเท�าก�บั 51.304 ตั�นิ/เฮกตัาร.

และคุ้าร.บัอนิเห่นิ)อพื้)*นิด�นิ ม+คุ้�า 25.652 เท�าก�บั / ตั�นิคุ้าร.บัอนิ/เฮกตัาร.

แปลงตั�วอย�างถาวรป/าด�บัแล�ง

อ�ทยานิแห่�งช้าตั�ห่ม#�เกาะช้�มพื้ร

มวลช้+วภาพื้เห่นิ)อพื้)*นิด�นิท�*งห่มด ม+คุ้�าเท�าก�บั 95.875 ตั�นิ/เฮกตัาร.

คุ้าร.บัอนิเห่นิ)อพื้)*นิด�นิ ม+คุ้�าเท�าก�บั 45.061 ตั�นิคุ้าร.บัอนิ/เฮกตัาร.

แปลงตั�วอย�างถาวรป/าด�บัช้)*นิ อ�ทยานิแห่�งช้าตั�นิ:*าตักห่งาว

มวลช้+วภาพื้เห่นิ)อพื้)*นิด�นิท�*งห่มด ม+คุ้�าเท�าก�บั 348.744 ตั�นิ/เฮกตัาร.

และคุ้าร.บัอนิเห่นิ)อพื้)*นิด�นิ ม+คุ้�าเท�าก�บั 163.924 ตั�นิคุ้าร.บัอนิ/เฮกตัาร.

แปลงตั�วอย�างถาวรป/าเตั%งร�งผสุมสุนิ อ�ทยานิแห่�งช้าตั�ดอยสุ�เทพื้-ป�ย

มวลช้+วภาพื้เห่นิ)อพื้)*นิด�นิท�*งห่มด ม+คุ้�าเท�าก�บั 119.133 ตั�นิ/เฮกตัาร.

และคุ้าร.บัอนิเห่นิ)อพื้)*นิด�นิ ม+คุ้�าเท�าก�บั 55.993 ตั�นิคุ้าร.บัอนิ/เฮกตัาร.

แปลงตั�วอย�างถาวรป/าเตั%งร�ง

อ�ทยานิแห่�งช้าตั�ศึร+ลานินิามวลช้+วภาพื้เห่นิ)อพื้)*นิด�นิท�*งห่มด ม+คุ้�าเท�าก�บั

114.832 ตั�นิ/เฮกตัาร.และคุ้าร.บัอนิเห่นิ)อพื้)*นิด�นิ ม+คุ้�าเท�าก�บั 53.971

ตั�นิคุ้าร.บัอนิ/เฮกตัาร.

แปลงตั�วอย�างถาวรป/าเบัญจัพื้รรณุ

อ�ทยานิแห่�งช้าตั�ศึร+ลานินิามวลช้+วภาพื้เห่นิ)อพื้)*นิด�นิท�*งห่มด ม+คุ้�าเท�าก�บั

187.978 ตั�นิ/เฮกตัาร.คุ้าร.บัอนิเห่นิ)อพื้)*นิด�นิ ม+คุ้�าเท�าก�บั 88.350 ตั�นิคุ้าร.บัอนิ/เฮกตัาร.

รายงานิการว�จั�ย

การนิ:าเสุนิอผลงานิ

รายงานิการว�จั�ย

www.nprcenter.comดร.ทรงธรรม สุ�ขสุว�าง

ss.songtam@hotmail.com ธรรมนิ#ญ เตั%มไช้ย dhamma57@gmail.com

ห่ท�ยร�ตันิ. นิ�ก#ลhnukool@hotmail.com

Contact us :