Hiihdiinm hool tejeel uneleh badmaa

2 ñàðààñ 5 õ¿ðòëýõ íàñíû õ¿¿õäèéí òóðààë áà öóñ áàãàäàëòûã øàëãàõ, ¿íýëýõ, àíãèëàõ

Õ¿¿õäèéí áèåèéí ºñºëòèéã (æèí, ºíäºð,íàñ) ¿íýëýõ 2 íàñ õ¿ðýýã¿é õ¿¿õäýä ðàõèòûã øàëãàõ 12 ñàðààñ äýýø íàñòàé áîë öàãààí õîðõîéòîõ ºâ÷íèéã

øàëãàõ À àìèíäýìèéí õàíãàìæèéã øàëãàõ 2 ñàðààñ 5 õ¿ðòëýõ íàñíû õ¿¿õäèéí õîîëëîëòûí

áýðõøýýëèéã ¿íýëýõ Íÿðàé õ¿¿õäèéí òóðààë áà öóñ áàãàäàëòûã øàëãàõ,

¿íýëýõ, àíãèëàõ Íÿðàé õ¿¿õäèéí õîîëîëòûí áýðõøýýëèéã (õºõººð

õîîëëîëòûã ¿íýëýõ) ¿íýëýõ

1. Õ¿¿õäèéí òóðààë áà öóñ áàãàäàëòûã ¿íýëæ, àíãèëæ, ýì÷ëýõèéí òóëä ýõëýýä áèä õ¿¿õäýä äàðààõ ç¿éëèéã àæèãëàõ, òýìòðýõ, øàëãàõ ¸ñòîé:

ÀÆÈÃËÀ, ÒÝÌÒÝÐ:• Èëò õ¿íä òóðààëûã àæèãëà.• Õî¸ð õºëä õàâàí øàëãà.• Íàñàíä òîõèðîõ æèíã òîäîðõîéë.• Õýðýâ õ¿¿õýä 6 ñàð õ¿ðýýã¿é áîë áóãàëãàíû òîéðãèéã*

õýìæ• Àëãàíû öàéëòûã àæèãëà. Ýíý íü:Õóâõàé öàãààí óó?Áàãà çýðýã öàãààí óó?

Èëò õ¿íä òóðààëûí øèíæ¿¿ä: Õàðààæèéí èõ òóðààëòàé õ¿¿õýä íü í¿äýíä èëò

õ¿íä òóðààëûí õ¿íä õýëáýð áîëîõ ìàðàçìòàé áàéíà. ̺÷èä íàðèéññàí áà ÷ºðãºð Õàâèðãà õýðçèéñýí Ýëáýã ºìäíèé øèíæ áóþó ºãçºãíèé ººõºí ýä

áàéõã¿é áîëñíîîð àðüñ íü ¿ð÷èéæ, óíæñàí

Çóðàã 5. Àëãà õóâõàé öàéñàí õ¿¿õäèéí ãàð.

Çóðàã 6. Õ¿¿õäèéí í¿¿ð, õàöàð áóëáàðàé áàéäàã.

Òóóçûã áóãàëãà òîéðóóëàõàä íîãîîí ºíãºòýé õýñýã äýýð íèéëæ áàéâàë õ¿¿õýä õýâèéí ºñºëòòýé ãýæ òîîöíî.

Òóóçûã áóãàëãà òîéðóóëàõàä øàð ºíãºòýé õýñýã äýýð íèéëæ áàéâàë õ¿¿õýä òóðààëòàé ãýæ òîîöíî. Ýõýä õ¿¿õäèéã õîîëëîõ òàëààð çºâëºãºº ºãíº. Ãýðèéí íºõöºëä ñàéí õîîëëîõ áîëîìæã¿é áîë íýìýëò õîîë òýæýýëèéí õîëèìîã ºãíº.

Òóóçûã áóãàëãà òîéðóóëàõàä óëààí ºíãºòýé õýñýã äýýð íèéëæ áàéâàë õ¿¿õýä õ¿íä òóðààëòàé ãýæ òîîöîí ýì÷èä ÿàðàëòàé ¿ç¿¿ëýõ õýðýãòýé. Ó÷èð íü èéì õ¿¿õýä ìàø èõ ºâ÷ëºìòãèé áàéõààñ ãàäíà òóðààëààð íàñ áàðàõ àþóëòàé.

ªñºëòèéã ¿íýëýõ äàðààõ ¿ç¿¿ëýëò¿¿ä áàéäàã: Æèí/íàñ Æèí/óðò/ºíäºð Óðò/ºíäºð/íàñ ÁÆÈ( áèåèéí æèíãèéí èíäåêñ)-íàñ

ªñºëòèéí õ¿ñíýãò äýõ íîãîîí áóþó ãîë÷ øóãàì íü äóíäæèéã çààíà. Áóñàä øóãàìóóä íü Z îíîîíû øóãàì ãýæ íýðëýãäýíý. Ýäãýýð íü äóíäæààñ õýð õàçàéæ áàéãààã çààíà. Ãîë÷ øóãàìíààñ áóþó íîãîîí øóãàìíààñ àëñ çàéòàé òýìäýãëýãäýæ áàéâàë õ¿¿õýä ºñºëòèéí àñóóäàëòàéã èëòãýíý.

Õýâèéí ºñ÷ áóé õ¿¿õäèéí ºñºëòèéí ìóðóé íü ãîë÷ øóãàìûã áóþó íîãîîí øóãàì äàãàæ èæèë çàéíä æèãä ºãñºæ áàéäàã. Õ¿¿õäèéí ºñºëòèéí ìóðóé ãîë÷ øóãàìíû äýýð ýñâýë äîîð áàéæ áîëíî.

ªñºëòèéí ìóðóé òýãøðýõ íü õ¿¿õýä ºñºõã¿é áàéãààã èëòãýíý. ¿̄íèéã ºñºëò çîãñîíãøèë ãýõ áà øàëòãààíûã íü òîäðóóëàõ øààðäëàãàòàé.

ªñºëòèéí ìóðóé Z îíîîíû øóãàìòàé äàâõöàõ íü ýðñäëèéã çààíà.

БЖИ= :Жин кг [ өндөр см х өндөр

см]Х 10000

4 сар 20 хоногтой хүүхэд 6,4кг жинтэй, 62 см урттай байв. БЖИ-ийг ол

Ýíý ¿ç¿¿ëýëò íü îëîí äàõèñàí ºâ÷èí áîëîí óäààí õóãàöààíû õîîë òýæýýëèéí äóòàãäëûí óëìààñ ºñºëòèéí õîöðîëòòîé (íàìõàí) áîëñîí õ¿¿õäèéã èëð¿¿ëýõýä òóñëàíà. Íàñàíäàà òîõèðîõã¿é ºíäºð õ¿¿õäèéã ìºí èëð¿¿ëýõ áà õýò ºíäºð áàéõ íü õîâîð òîõèîëäîõ äîòîîä ø¿¿ðëèéí ýìãýãèéí øàëòãààíòàé áàéæ áîëîõ þì.

Óðò/ºíäºð- íàñíû ¿ç¿¿ëýëò¿¿äèéã òýìäýãëýõ íü: Á¿òýí äîëîî õîíîã, ñàð, æèëèéí ñàðûã õýâòýý øóãàìàíä òýìäýãëýíý.

Æèøýý íü õýðýâ õ¿¿õýä 5.5 ñàðòàé áîë öýãýí òýìäýãëýëýý 5 ñàðûí øóãàì äýýð ë òýìäýãëýíý (5 áà 6 ñàðûí øóãàìûí çàâñðààð áèø).

Óðò áóþó ºíäðèéã áîñîî øóãàìàí äýýð òýìäýãëýõäýý àëü áîëîõ íàðèéâ÷ëàëòàéãààð òýìäýãëýõèéã õè÷ýý. Æèøýý íü, õýðýâ õýìæèëò 60,5ñì áîë õýâòýý øóãàìóóäûí çàâñðààð òýìäýãëýíý.

2 áà ò¿¿íýýñ äýýø õÿíàëòàíä õàìðàãäàëòûí öýãýí òýìäýãëýãýýã õîîðîíä íü çóðààñààð õîëáîæ, ºñºëòèéí õàíäëàãûã àæèãëàíà.

Æèøýý 1. Äàðààõ ä¿ðñëýëä Çîðèã 3 óäààãèéí èðýëòèéí ºíäºð íàñíû

¿ç¿¿ëýëòèéã òýìäýãëýæýý. Çîðèã 2 íàñ 4 ñàðòàé 92 ñì ºíäºðòýé áàéâ. Äàñãàë 1. Çîðèãèéí ºñºëòèéí õ¿ñíýãòýí äýõ öýãýí òýìäýãëýë¿¿äèéã

õîëáî. Äîîðõè ºã¿¿ëáýð¿¿äèéí õîîñîí çàéã ã¿éöýýæ áºãëºõ çàìààð

Çîðèãèéí ºñºëòèéí õ¿ñíýãòýí äýõ öýãýí òýìäýãëýãýýíèé óòãûã òàéëáàðëàíà óó.

a). Õî¸ð äàõü óäààãèéí èðýëòýíä Çîðèã ……….íàñ………ñàðòàéäàà ……..ºíäºðòýé áàéâ.

b). Ãóðàâ äàõü óäààãèéí èðýëòýíä Çîðèã……….íàñ………ñàðòàéäàà ……..ºíäºðòýé áàéâ.

Æèí íàñíû ¿ç¿¿ëýëò íü òóõàéí õóãàöààí äàõü õ¿¿õäèéí íàñàíä áèåèéí æèíã õàðüöóóëñàí õàðüöàà þì. Ýíý ¿ç¿¿ëýëòèéã õ¿¿õäèéã òóðààëòàé, õ¿íä òóðààëòàé ýñýõèéã ¿íýëýõýä àøèãëàíà. Ãýâ÷ õ¿¿õäèéã æèíãèéí èë¿¿äýëòýé ýñâýë òàðãàëàëòòàé ãýæ àíãèëàõàä àøèãëàäàãã¿é. Ó÷èð íü æèí õýìæèõýä àìàðõàí, áàéíãà àøèãëàãääàã ¿ç¿¿ëýëò, ãýâ÷ õ¿¿õäèéí íàñûã íàðèéâ÷ëàí òîäîðõîéëîõ áîëîìæã¿é.

Õýðýâ õ¿¿õäèéí 2 õºë õàâàíòàé áîë øèíãýíèé õóðèìòëàë õ¿¿õäèéí æèíã íýìýõ áà õ¿¿õäèéí áàãà æèíòýé áàéãàà áàéäëûã äàëäàëäàã. Õàâàíòàé õ¿¿õäèéí æèí-íàñ, æèí-óðòûí ¿ç¿¿ëýëòèéã ºñºëòèéí õ¿ñíýãò äýýð òýìäýãëýõäýý ýíý õ¿¿õýä õàâàíòàé áàéñàí ãýäãèéã çààâàë òýìäýãëýíý. Èéì õ¿¿õäèéã õîîë òýæýýëèéí õ¿íä õýëáýðèéí äóòàãäàë áàéíà ãýæ ¿çýæ, òóñãàé ýì÷èëãýýíä ò¿ðãýí õàìðóóëíà.

Æèí íàñíû ¿ç¿¿ëýëòèéã òýìäýãëýõäýý: Õýâòýý øóãàìààð íàñûã öýãëýí òýìäýãëýíý Æèíãèéí õýìæèëòèéã áîñîî øóãàìààð 0,1 êã-ûí

íàðèéâ÷ëàëòàéãààð öýãëýí òýìäýãëýíý. 2 áà ò¿¿íýýñ äýýø õÿíàëòàíä õàìðàãäàëòûí öýãýí

òýìäýãëýãýýã õîîðîíä íü çóðààñààð õîëáîæ, ºñºëòèéí õàíäëàãûã àæèãëàíà.

Æèøýý 2. Àìàð õ¿¿ãèéí 3 óäààãèéí èðýëòèéí æèí íàñíû ¿ç¿¿ëýëòèéã õàðóóëæýý.

Äàñãàë 2. Äýýðõè õ¿ñíýãòýíä Àìàðûí æèí íàñíû ¿ç¿¿ëýëòèéã

áè÷ñýí áºãººä äîîðõè àñóóëòàíä õàðèóëààðàé. Àìàð 9 ñàðòàéäàà õýäýí Êà æèíòýé áàéñàí áý? Àìàð õýäýí íàñòàéäàà 9 êã-ààñ áàãà æèíòýé áàéñàí

áý? Õàìãèéí ñ¿¿ëèéí èðýëòýýð æèíëýõýä Àìàð õýäýí íàñòàé

áàéñàí áý? Äàðààãèéí èðýëòýýð Àìàð 1 íàñ 11 ñàðòàé 11,2 êã

æèíòýé áàéâ. Öýãýí òýìäýãëýë õèéæ øóãàìûã õîëáî.  

Æèí óðò/ºíäðèéí ¿ç¿¿ëýëòèéí îéëãîëòîíä áèåèéí æèíã óðò áóþó ºíäðèéí ºñºëòºä õàðüöóóëñàí õàðüöààã îéëãîíî. Ýíý ¿ç¿¿ëýëò íü ÿëàíãóÿà õ¿¿õäèéí íàñûã ìýäýõã¿é ¿åä èë¿¿ à÷ õîëáîãäîëòîé ¿ç¿¿ëýëò þì.

Æèí ºíäðèéí ¿ç¿¿ëýëòèéí õ¿ñíýãò òóðàíõàé, õýò òóðàíõàé õ¿¿õäèéã èëð¿¿ëýõýä òóñàëíà. ̺í ýäãýýð õ¿ñíýãò¿¿ä æèíãèéí èë¿¿äýë, òàðãàëàëòûí ýðñäýëòýé õ¿¿õäèéã èëð¿¿ëýõýä à÷ õîëáîãäîëòîé.

Æèí óðò/ºíäðèéí ¿ç¿¿ëýëòèéã öýãëýí òýìäýãëýõ: Õýâòýý øóãàìàíä ºíäðèéã öýãëýí òýìäýãëýíý. Æèíãèéí öýãýí òýìäýãëýãýýã àëü áîëîõ áîñîî øóãàìàíä

íàðèéí òîäîðõîé áàéðëàëä òýìäýãëýíý. 2 áà ò¿¿íýýñ äýýø õÿíàëòàíä õàìðàãäàëòûí öýãýí

òýìäýãëýãýýã õîîðîíä íü çóðààñààð õîëáîæ, ºñºëòèéí õàíäëàãûã àæèãëàíà.

Æèøýý 3. Áîëä õ¿¿ 2 íàñ 2 ñàðòàé, 85 ñì ºíäºðòýé, 13 êã æèíòýé áàéæýý.

2 äààãèéí õÿíàëòàíä õàìðàãäñàí. Äàñãàë 3. Äîîðõè àñóóëòàíä õàðèóëàõäàà Áîëäûí æèí ºíäðèéí

¿ç¿¿ëýëòèéí õ¿ñíýãòèéã àøèãëà. Ä¿ðñëýë äýýð 2 äàõü õÿíàëòàíä õàìðàãäàõ ¿åä Áîëä

õýð ºíäºð áîëñîí áý? Áîëä 2 äàõü õÿíàëòàíä õàìðàãäàõ ¿åä ò¿¿íèé æèí õýä

áîëñîí áý? Áîëä äàðààãèéí õÿíàëòàíä õàìðàãäàõ ¿åäýý 112 ñì

ºíäºðòýé, 19 êã æèíòýé áîë öýãýí òýìäýãëýãýýã õèéæ ºìíºõ èðýëòèéí ¿ç¿¿ëýëòòýé õîëáîíî óó.

Äàðààõ øààðäëàãóóäûã õàíãàñàí æèíãýýð õ¿¿õýä æèíëýõèéã çºâëºæ áàéíà:

×àíàðòàé ìàòåðèàëààð õèéãäñýí, áàò áºõ áàéõ Öàõèëãààí 150 êã õ¿ðòýë æèíëýõ õ¿÷èí ÷àäàëòàé 100 ãðàìûí íàðèéâ÷ëàëòàé áóþó 0,1 êã-ûí

íàðèéâ÷ëàëòàé Áàãöëàí æèíëýõ áîëîìæòîé

Áàãöëàí æèí íü òóõàéí õ¿íèéã æèíëýñíèé äàðàà, æèíãýýñ áóóãààã¿é çîãñîæ áàéõàä 0 çààëò äýýð áóöàæ çààäàã æèí þì. Òèééìýýñ ýõ æèíäýýð çîãñîæ, æèíëýñíèé äàðàà, æèí áóöàæ òýãëýíý. Æèí äýýðýýñ áóóëã¿éãýýð õ¿¿õäýý àâ÷ òýâýðýõýä æèíãèéí äýëãýöýí äýýð õ¿¿õäèéí æèí äàíãààð ãàðíà. Áàãöëàí æèíëýõ íü 2 äàâóó òàëòàé:

Õ¿¿õäèéí æèíã òóñä íü áîäîõûí òóëä õàñàõ ¿éëäýë øààðäëàãàã¿é

Ýõ íü òýâðýýä æèíëýõ ¿åä õ¿¿õýä ìàø òàéâàí áàéíà

Õýðýâ õ¿¿õýä 2 õ¿ðòëýõ íàñòàé áóþó çîãñîæ ÷àäàõã¿é áîë áàãöûí æèíã õýðýãëýíý. Áàãöëàí æèíýëýõ ÿâöàä ýõ þó õèéõ ̧ ñòîéã òàéëáàðëàæ ºã:

Ýõ ãóòëàà òàéëàí æèí äýýð çîãñîæ æèíë¿¿ëíý. Èíãýõäýý, æèíãèéí àñààõ öîíõ áîëîí, äýëãýöèéã õàëõàëõààð óðò õîðìîîòîé õóâöàñòàé áîë õîðìîéã øóóõ õýðýãòýé.

Æèíãèéí äýëãýö íü äýýð ýõèéí æèí ãàðñíû äàðàà æèí äýýðýýñ áóóëã¿é çîãñîæ áàéõûã ñàíóóë. Æèíãèéí àñààõ öîíõûã õàëõàëñíààð æèíã ýðãýæ òýãë¿¿ëíý.

Õ¿¿õäèéã ýõýä íü ºã÷ òýâð¿¿ëíý. Õ¿¿õäèéí æèí æèíãèéí äýëãýö íü äýýð ãàð÷ èðíý. Õ¿¿õäèéí æèíã òýìäýãëýíý.

Õ¿¿õýä 2 -îîñ äýýø íàñòàé áîë ãàíöààðàíã íü çîãñîîæ æèíëýíý. Õ¿¿õäýä ýíý òóõàé òàéëáàðëàíà. Õ¿¿õäèéí õóâöàñûã òàéë. Õ¿¿õäèéí õóâöàñûã òàéëñíààð ¿íýí çºâ æèí ãàðíà. Õ¿¿õäèéí õóâöàñûã òàéëàõàä õýòýðõèé õ¿éòýí áà õ¿¿õýä òàòãàëçñàí òîõèîëäîëä õ¿¿õäèéã õóâöàñòàé íü æèíëýæ, ºñºëòèéí õ¿ñíýãòýíä õóâöàñòàé ãýäýã òàéëáàð áè÷íý.

Æèíã àñààãààä àñààã öîíõûã ñåêóíä îð÷èì õóãàöààòàé õàëõàë. Äýëãýö íü äýýð òýã òîî ãàðàõàä æèí àæèëëóóëàõàä áýëýí áîëíî.

Õ¿¿õäèéã æèíãèéí ãîëä öýõ çîãñîîíî. Õºëèéí òàâõàéí çóðàã áàéâàë òýð õýñýãò ãèøã¿¿ëýýä æèíãèéí äýëãýö íü äýýð æèí ãàðàõ õ¿ðòýë çîãñîæ áàéõûã àíõààðóëíà.

Õ¿¿õäèéí æèíãèéí íàðèéâ÷ëàë 100 ãð òîîöîæ áè÷íý.

Õ¿¿õäèéí íàñíààñ õàìààð÷ çîãñîîõ, õýâò¿¿ëýõèéã ñîíãîíî. Õýâòýý áàéäàëä áèåèéí óðòûã, çîãñîî áàéäàëä ºíäºðèéã õýìæäýã.

2 õ¿ðòëýõ íàñíû õ¿¿õäèéã õýâò¿¿ëæ õýìæèõ íü òîõèðîìæòîé.

2-îîñ äýýø íàñíû õ¿¿õäèéã ýãö áîñîî çîãñîîæ õýìæèíý.

Õºäºë㺺íòýé òîëãîéí òàâöàí

Õºäºë㺺íã¿é õºëíèé òàâöàí

Õýìæèëòèéã ¿åä õóðä èõ ÷óõàë. Óðò õýìæèã÷èéí äýðãýä áàéðëàí ò¿¿íèé äýýðõ õýìæèëòèéí òóóçûã õàðàõûí çýðýãöýý õºëèéí òàâöàíã ã¿йëãýí õºäºëãºíº.

Õ¿¿õäèéã õýìæèã÷ äýýð ãîëëîí õýâòñýí ýñýõèéã øàëãàæ õ¿¿õäèéí ìºð íóðóó òàâöàíä òóëñàí áàéõ áà íóðóó ìóðóéæ òàõèéñàí áàéõ ¸ñã¿é. Õ¿¿õäèéí áàéðëàë ººð÷ëºãäñºí áîë ìýäýãäýõèéã õ¿ñíý.

Õ¿¿õäèéí õºëèéã òýíèéëãýí íýã ãàðààðàà áàðüæ íºãºº ãàðààðàà õºëèéí òàâöàíã ãóëñóóëæ õºäºëãºíº. Õºëèéã áàðèõäàà øèëáýí äýýð 纺ëºí äàðàõ áà ÷àíãà äàðæ õ¿¿õäýä òààã¿é áàéäàë ¿¿ñãýõýýñ áîëãîîìæëîõ õýðýãòýé. /Íÿðàé õ¿¿õäèéí ºâäºã íü òîì õ¿¿õäèéíõ øèã òýíèéõ áîëîìæã¿é òóë ãýìòýж áîëçîøã¿é. Õýðýâ õ¿¿õäèéí 2 õºë íü òýíèéõã¿é áàéãàà áîë íýã õºëèéã õýìæèæ áîëíî.

ªâäºã äýýð äàðàõûí çýðýãöýý õºëèéí òàâöàíã õ¿¿õäèéí óëðóó òóëãàæ ºãíº. Õºëèéí óë õºëèéí òàâöàíä òóëàõ áà õºëèéí ñàðâóóíóóä äýýð áàéðëàíà. Õ¿¿õýä ñàðâóóãàà õóнüæ õºëèéí òàâöàíä óëûã òóëãàõ áîëîìæ îëãîõã¿é áîë õ¿¿õäèéí óë, ñàðâóóã õºíãºõºí ìààæíà. Ýíý ¿åä ñàðâóó òýíèéхэд òàâöàíã ò¿ðãýí õºëèéí óëðóó òóëãàæ õýìæýýñèéã àâíà.

Õýìæýýñèéã õàìãèéí ñ¿¿ë÷èéí á¿òýí 0.1 ñì-ýýð áóþó 1 ìì-èéí íàðèéâ÷ëàëòàéãààð àâíà.

ªíäºð õýìæèã÷ òýãø ãàäàðãóóí äýýð áàéðëàñàí ýñýõèéã øàëãà. Ãóòàë, îéìñ áà ¿ñíèé ÷èìýã ç¿¿ëòèéã àâñàí ýñýõèéã øàëãà.

Õ¿¿õäèéí ºíäðèéí ò¿âøèíä ºâäºãëºí áàéðëàæ ýõòýé õàìòðàí õýìæèëòèéã õèéíý:

.  

Õ¿¿õäèéã ñóóðèéí òàâöàí äýýð çîãñîõîä òóñëàíà. Áîñîо áàéðëàëä õ¿¿õäèéí òîëãîéí àð äàãç, äàëíû øîíòîí, ºãçºã, øèëáý, ºñãèé àð òàâöàíä òóëñàí áàéõ ̧ ñòîé.

Õ¿¿õäèéí õºëèéã òýãø øóëóóí, óëûã õàâòãàé áàéðëàëä áàéëãàõûí òóëä ýõèéã õ¿¿õäèéí ºâäºã áîëîí øàãàéí äýýð äàðæ øèëáý, ºñãèéã àð òàâöàíä òóëãàõûã õ¿ñíý. Ýõýýñ õ¿¿õäèéí àíõààðëûã ººð äýýðýý òàòàí øààðäëàãàòàé áîë òàéâøðóóëàõ, õýðýâ õ¿¿õýä áàéðëàëàà ººð÷лөâºë ìýäýãäýõèéã õ¿ñíý.

Õ¿¿õäèéí òîëãîé íü ÷èõíèé ñóâàã áà í¿äíèé óõàðõàéí äîîãóóð òàòñàí õýâòýý øóãàì ñóóðèéí òàâöàíòàé ïàðàëåëü áàéõààð áàéðëàëä áàéíà. Õ¿¿õäèéí ýð¿¿ã ýðõèé áîëîí äîëîîâîð õóðóóãààð õàâ÷èí áàðüæ òîëãîéã ýíý áàéðëàëä áàéëãàíà.

Õýðýâ øààðäëàãàòàé áîë õýâëèé äýýð íü 纺ëºí äàðæ õ¿¿õäèéã öýõ çîãñîõîä òóñëàíà.

Õýìæýýñèéã õàìãèéí ñ¿¿ëèéí á¿òýí 0.1 ñì-ýýð áóþó 1ìì-èéí íàðèéâ÷ëàëòàéãààð óíøèíà

Õýðýâ 2 õ¿ðòëýõ íàñòàé õ¿¿õäèéí ºíäðèéã õýìæñýí áîë ºñºëòèéí õ¿ñíýãò äýýð óðòûã òýìäýãëýõäýý ºíäðèéí õýìæýýñ äýýð 0.7 ñì–èéã íýìæ áè÷íý.

- Õîîëíû öýñ õýð áàÿëàã âý?- Õ¿¿õýä íàñàíäàà òîõèðñîí öýñýýð õîîëëîäîã óó?- Õ¿¿õäèéã õýí, õýðõýí õîîëëîäîã âý?~ Ýíý ºâ÷íèé òóðø õ¿¿õäèéí õîîëëîëò ººð÷ëºãäñºí ¿¿?- Õýðýâ òèéì áîë, ÿàæ?

Óðò/ºíäºð õýìæèã÷ òàâöàíã óãсðàõ ¿åä òîãòñîí õýìæýýñ á¿õèé ñàâààã àøèãëàí õýìæèæ, çºâ óãñðàãäñàí ýñýõèéã øàëãàíà.

Õîáîîñ óãлóóрãà, áàðèóë ãàæààã¿é ýñýõèéã øàëãàíà.

Õýìæèëòèéí òóóç óíøèõóéö áàéãàà ýñýõèéã øàëãàíà. Õýðýâ õýò ýëýãäñýí áîë ñîëèõ õýðýãòýé

ÀÑÓÓ:• Õºõºº õºõºõ, óíòàæ áàéõäàà õºëºð÷ áàéíà óó?• Øýýñíèé ¿íý𠺺ð÷ëºãäñºí ¿¿?ÀÆÈÃËÀ, ÒÝÌÒÝÐ,ØÀËÃÀ:• Õ¿¿õäèéí ãàâëûí ÿñ 纺ëºðñºí ýñýõèéã òýìòýð.• “Ñàìïèíãèéí ýðõ”-èéí øèíæ• Áóë÷èíãèéí õ¿÷äýë ñóëàðñàí ýñýõèéã øàëãà.

ÀÑÓÓ:• Õ¿¿õäèéí õîøíîãî çàãàòíàäàã óó?• Íîéðîíä ìóó þó?• Õîðõîé ãàð÷ áàéñàí óó?ÀÆÈÃËÀ:• Õîøíîãîíû àìñàð, õÿðçàí îð÷èì óëàéñàí áóþó

ìààæñàí ýñýõèéã àæèãëà.

- Õ¿¿õýä 6 ñàð áà ò¿¿íýýñ äýýø íàñòàé þó?- Õ¿¿õýä ñ¿¿ëèéí 6 ñàð À àìèíäýì óóñàí óó?~ À Àìèíäýì ªã- Ñýðãèéëýõ òóí:• Õ ¿ íä º â ÷ íº º ñ ñýðã è é ë ý õ è é í ò ó ë ä á ¿ õ õ ¿ ¿ õ ä ýä À à ìè íä ý ì

º ã .Ýõ íè é ò ó íã 6 ñà ðò à é ä º ã .Äàðà à ã è é í ò ó íã 6 ñà ð ò ó ò à ìä á ¿ õ õ ¿ ¿ õ ä ýä º ã .- Ýì÷èëãýýíèé òóí:- Óëààíáóðõàí, óæèã ñóóëãàëòàíä íýìýëò òóí ºã Õ ýðýâ õ ¿ ¿ õ ýä 1 ñà ðûí º ìíº À à ìè íä ý ìè é í ñýðã è é ë ý õ ò ó í

à â ñà í á îë íý ìý ë ò ò ó íã º ã º õ ã ¿ é .Õ ¿ ¿ õ ä ýä º ã ñº í À à ìè íä ý ìè é í ò ó íã ê à ðò à íä ò îã ò ìîë ò ý ìä ýã ë ý

ÀÑÓÓ-~ Òà õ¿¿õäýý õºõººðºº õîîëëîäîã óó?- Òà ºäºðò õýäýí óäàà õºõ¿¿ëäýã âý?- Òà øºíº õºõ¿¿ëäýã ¿¿?~ Õ¿¿õäýä ººð ÿìàð íýã õîîë áóþó øèíãýí ºãäºã ¿¿?- ßìàð õîîë, øèíãýí ºãäºã âý?- ªäºðò õýäýí óäàà âý?- Õ¿¿õäèéã õîîëëîõîä þó õýðýãëýäýã âý?

ÀÑÓÓ:• Õ¿¿õýä õºõººðºº þó? Õýðýâ òèéì áîë 2 4 öàãò

õýäýí óäàà õºõäºã âý?• Íÿðàéä ººð ÿìàð íýãýí õîîë áóþó øèíãýí ºãäºã ¿¿?

Õýðýâ òèéì áîë õýäýí óäàà?• Íÿðàéã õîîëëîõîä òà þó õýðýãëýäýã âý?ÀÆÈÃËÀ, ×ÀÃÍÀ, ÒÝÌÒÝÐ:• Õ¿¿õäèéí íàñàíä òîõèðîõ æèíã òîäîðõîéë.• Àìàíä øàðõëàà áóþó öàãààí òîëáî áàéãàà

ýñýõèéã àæèãëà (àì ãýìòýõ).

ÕÝÐÝ ÍßÐÀÉ: Õîîëëîëòûí ÿìàð íýã áýðõøýýëòýé,Õºõºº 24 öàãò 8 – ààñ öººí õºõäºã,Íÿðàéä ººð ÿìàð íýã õîîë áóþó øèíãýí ºãäºã, áóþ у Íàñàíä

òîõèðîõ æèí áàãà,БАÝìíýëýãò ÿàðàëòàé õýâò¿¿ëýõ ÿìàð ÷ çààëòã¿é áîë äàðààõ

àñóóëòûã òàâèíà:• Íÿðàé ñ¿¿ëèéí íýã öàãò õºõºº õºõñºí ¿¿?Õýðýâ íÿðàé ñ¿¿ëèéí íýã öàãò õºõºº õºõººã¿é áîë

õ¿¿õäýý õºõ¿¿ëýõèéã ýõýýñ õ¿ñ. 4 ìèíóòûí òóðø õºõºõèéã àæèãëà. (Õýðýâ íÿðàé ñ¿¿ëèéí íýã öàãò õºõºº õºõñºí áîë õ¿ëýýæ áàéãààä õ¿¿õýä äàõèí õºõºõèéã õ¿ñýõ ¿åä íü òàíä õýëýõèéã ýõýýñ õ¿ñ)

• Õ¿¿õýä õºõºº çºâ ¿ìõýæ ÷àäàæ áàéíà óó?• Õ¿¿õýä ñàéí ñîðæ áàéíà óó (ààæèì, ã¿íçãèé ñîðæ,

çàðèìäàà ò¿ð çàâñàðëàíà)?Õºõºõºä ñààäòàé áîë õàìðûã öýâýðëý.

Õ¿¿õäèéí áèå ýõð¿¿ãýý õàðñàí Õ¿¿õäèéí áèå ýõýä íààëäñàí Õ¿¿õäèéí á¿õ áèåèéã õî̧ ð ãàðààðàà òýâýðñýí Õ¿¿õäèéí òîëãîé áà áèå íü íýã òýíõëýãò áàéðëàñàí

- Ýð¿¿ õºõºíä õ¿ðýõ- Àìàà òîì àíãàéõ- Äîîä óðóóë öîðâîéõ- Õºõíèé íºñººò õýñýãèéí èõýíõèéã ¿ìõýõ áà õ¿¿õäèéí

àìíû äýýä òàëä íºñººò õýñýã èë¿¿ õàðàãäàõ