NR. 1 2012

WEST-FRIESLAND

•••••••••••••••• WWW.ONDERNEMERSBELANG.NL

Fiscale aantrekkelijkheid

schenking en/of lening

door ouders

Jezelf zien door de ogen

van een paard

Mulder Obdam kiest voor

Private Herontwikkeling en

Community planning

Ondernemers innoveren wegens

kansen, niet om subsidies

Starters op de

woningmarkt

H O O R N - E N K H U I Z E N - P U R M E R E N D

Hoorn, Berkhouterweg 11 (0229) 236464 Enkhuizen, Rode Paard 1 (0228) 316464

Purmerend, Component 74 (0299) 422551info@lvs-autogroep.nl • www.lvs-autogroep.nl

het ONDERNEMERS BELANG

Inhoud

08

STARTERS OP DE WONINGMARKT

De starter als remblok op de woningmarkt: of hij kan niet kopen, of hij wil niet

en blijft lekker (scheef)huren. Is dat beeld terecht? En zo ja, hoe bevorderen we

de doorstroming wel? In een recent onderzoek concludeert het Economisch

Instituut voor de Bouw (EIB) dat door het vergroten van de mogelijkheden voor

starters om een eerste woning te kopen je de markt weer in beweging kunt

krijgen. Zes ondernemers uit West-Friesland bogen zich ook over het probleem

en kwamen zowaar tot een ruwe oplossing. Verslag van een dynamisch

rondetafelgesprek.

15

FISCALE AANTREKKELIJKHEID SCHENKING EN/OF

LENING DOOR OUDERS

Een hoop starters op de markt, dit zijn degenen die voor de eerste keer een

koopwoning kopen, pakken nu hun kans. Hoewel de toetsing voor het verkrijgen

van een fi nanciering strenger is geworden is het zeker niet onmogelijk om

een lening bij de bank te verkrijgen. En wie weet zijn er in de familiesfeer ook

fi nancieringsmogelijkheden. Als ouders fi nanciële middelen hebben om

kinderen te steunen bij de aankoop van een woning dan werkt de fi scus ook

mee.

20

MULDER OBDAM KIEST VOOR PRIVATE HERONTWIKKELING EN COMMUNITY PLANNING

De ruimtelijke ontwikkeling in Nederland ondergaat onder het huidige economi-

sche tij grote veranderingen. Projecten worden minder grootschalig, de aandacht

verschuift van uitbreidings- naar inbreidingslocaties en de aandacht voor duur-

zaamheid neemt toe. Nieuwe ontwikkelmogelijkheden dienen zich aan, gevolgd

door andere werkwijzen en andere fi nancieringsmethoden. Daar waar de uit-

breidingslocaties veelal in eigendom zijn van ontwikkelaars en corporaties is het

binnenstedelijk ontwikkelen voornamelijk een opgave die wordt opgepakt door

corporaties en gemeenten, een direct gevolg van de posities van deze partijen.

22

JEZELF ZIEN DOOR DE OGEN VAN EEN PAARD

Paarden leven in een kudde in de natuur. Zij hebben vanuit hun oerinstinct

een grote kwaliteit ontwikkeld om samen te werken, signalen feilloos op te

vangen en te gebruiken. Zij zetten leiderschap heel duidelijk neer door

middel van lichaamstaal. Ook nemen zij van nature altijd de leiding als deze

niet wordt gegeven. Paarden zijn meesters als het gaat over communicatie

en het maken van contact.

Het Ondernemersbelang van

West-Friesland verschijnt vijf

keer per jaar.

Negende jaargang, nummer 1, 2012

OPLAGE

3300 exemplaren

COVERFOTO

V.l.n.r.: Cor van Vliet, Tijmen Schrauwers,

Theo Decknop, Jan Wijnker,

Sebastiaan Vriend en Mark Poldner

Fotografi e: Marcel Rob

UITGEVER

Jelte Hut

Novema Uitgevers BV

Postbus 30

9860 AA Grootegast

Weegbree 1

9861 ES Grootegast

T 0594 - 51 03 03

F 0594 - 61 18 63

info@novema.nl

www.ondernemersbelang.nl

EINDREDACTIE

Ymi Hut - Liemburg

y.hut@novema.nl

T 0594 - 59 74 70

BLADMANAGER

Novema

Marco Velt

m.velt@novema.nl

T 0228 - 32 12 53

VORMGEVING

VDS Vormgeving!, Drachten

DRUK

Drukkerij Veldhuis, Raalte

Aan deze uitgave werkten mee:

Isabelle Brus

Jur Engelchor

Jeroen Kuypers

IngerMarlies Leeuwenburgh

Marco Magielse

Marcel Rob

Henk Roede (strip)

Tekstbureau Vakmaten

Henk Veenstra

André Vermeulen (columnist)

Adreswijzigingen

Adreswijzigingen, veranderingen

van contactpersoon of afmeldingen

kunt u per mail doorgeven aan

Tiny Klunder, t.klunder@novema.nl.

Vermeldt svp ook de editie er bij,

die vindt u bovenaan in het colofon.

ISSN: 1875 - 3833

Niets uit deze uitgave mag worden

verveelvoudigd en/of overgenomen

zonder schriftelijke toestemming

van de uitgever. De uitgever kan niet

aansprakelijk worden gesteld voor

de inhoud van de advertenties.

B E L A N Ghet ONDERNEMERS

het ONDERNEMERS BELANG 02

■ En verder

04 Nieuws

15 Fiscale aantrekkelijkheid schenking en/of lening door ouders

16 Ondernemerspanel: Hoe belangrijk zijn sociale media voor

uw onderneming?

19 Ondernemer, hoe bewust en effectief zijn uw keuzes?

het ONDERNEMERS BELANG

■ In het hartkatern

Ruim een half jaar is Hans Biesheuvel voorzitter van

MKB-Nederland. Na acht jaar bestuurder-politicus Loek

Hermans wilde de achterban wel weer eens een echte

ondernemer aan het roer. Hij moest zich wel even achter

de oren krabben toen hij werd benaderd. Maar inmiddels

geniet hij met volle teugen van de wereld van het

poldermodel. “Ik krijg er heel veel energie van!”

- Stoom bedrijf nu klaar voor economisch herstel

- Logistic Force: De kracht van inleven en slim opleiden

- Testcase meet de werkelijke potenties

Ondernemers innoveren wegens kansen, niet om subsidies

De (euro)crisis dwingt Den Haag te bezuinigen,

maar besparingen alleen krijgen een sputterende

economie niet in een hogere versnelling. De BV

Nederland zal zich met betere en efficiënter tot

stand gekomen producten internationaal moeten

onderscheiden. Daarvoor is innovatie broodnodig.

Minister Maxime Verhagen staat voor een dubbele

uitdaging: met beperkte financiële middelen meer

innovatie-rendement genereren. En hij moet er ook

nog voor zorgen dat het MKB optimaal profijt heeft

van de nieuwe regelingen.

Bankier heeft weinig gevoel voor familiebedrijf

Co

lum

n

het ONDERNEMERS BELANG 03

De geldpers van Tiberius

Een kleine 2000 jaar geleden speelde zich in het antieke

Rome in grote lijnen hetzelfde af als in het tegenwoordige

Europa. Er was een financiële crisis in het Romeinse Rijk

die vele tienduizenden families aan de bedelstaf bracht.

Lenen was in de tijd dat Jezus Christus zijn boodschap

verspreidde, net zo populair als in de moderne 21e eeuw.

Slimme handelaren, voorlopers van bankiers, hadden

bedacht dat het lucratief was om mensen tegen een

ogenschijnlijk redelijke rente geld te lenen, waarmee ze

land buiten de stad konden kopen of een huis met uitzicht

op de Palatijn, de heuvel waarop de keizerlijke familie

resideerde. Aanvankelijk waren het alleen de decadente

hogere kringen die het spel van lenen en speculeren

gingen spelen, maar besmet met het virus van de

heb zucht ging ook het gewone volk leven op de pof.

Het liep gigantisch uit de hand. De huizenprijzen schoten

door het plafond en veel van de 500.000 Romeinse

burgers uit de beginjaren van onze jaartelling consu-

meerden zich suf met geleende sestertiën, de euro uit die

dagen. Een heuse kredietcrisis was het gevolg. Leningen

werden niet meer afbetaald, moord- en slachtpartijen

waren aan de orde van de dag. De geldhandelaren

draaiden de kredietkranen dicht waarna de prijzen van

onroerend goed in elkaar klapten. Half Rome ging failliet,

menigeen stierf de hongerdood.

In het jaar 33 greep keizer Tiberius in. Uit zijn persoon-

lijk vermogen stopte hij 100 miljoen sestertiën in de

Romeinse economie door alle schuldenaren een rente-

loze lening te geven waarmee zij hun leven weer konden

oppakken. Zo zette hij dus op antieke wijze de geldpers

aan. De hoofdrolspelers uit het drama, de bankierende

handelaren, liet hij een voor een publiekelijk afmaken.

Hun bezittingen vervielen aan de keizer.

Met de krediet- en bankencrisis van 2008 en de

eurocrisis van vandaag beleven we dus niets nieuws

onder de zon. Hooguit is de huidige situatie complexer

omdat er zeventien landen bij betrokken zijn.

Hoewel ook dit relatief is, want Berlijn en Parijs dicteren

de andere vijftien wat er (niet) moet gebeuren. Zo is het

duo Merkozy de moderne variant van keizer Tiberius.

Als ondernemer kun je in 2012 je maar het beste niets

aantrekken van alle rampspoedverhalen op radio, tv, in

de krant en op internet. Daar word je maar depressief van.

Probeer eens een jaar lang het nieuws niet te volgen.

En werk gewoon keihard aan verdubbeling van het

aantal klanten en aan behoud van de bestaande

opdrachtgevers. Want daar moeten we het met z’n allen

toch van hebben, nietwaar?

André Vermeulen

info@avoor.nl

het ONDERNEMERS BELANG

Nieuws

04

Uw nieuws

Is er een nieuwe directie

aangetreden? Heeft u productnieuws?

Gaat u verhuizen, een nieuwe

vestiging openen of fuseren?

Uw persberichten, bij voorkeur met

foto, kunt u sturen naar Novema,

t.a.v. Marco Velt, m.velt@novema.nl,

Postbus 61, 1600 AB Enkhuizen.

WWW.ZEVIM.NLBEDRIJFSWAGENINRICHTING

Op 24 januari jl. ontvingen de twee

goede doelen, die vooraf waren

geselecteerd, de opbrengst van

het evenement Keet op het Plein.

De afgevaardigden van zowel

’t Praethuys als Het Oranje Huis,

toonden zich zeer verheugd met de

cheque die zij kregen overhandigd

door Anita Kerssens van RTVAlkmaar

en Cor van Vliet van Mulder Obdam.

‘Het geld krijgt een uitstekende

bestemming’ verzekerden de

ontvangers.

‘t Praethuys, is een inloophuis voor

mensen met kanker en hun naasten.

De doelstelling van het huis is om

mensen, die geconfronteerd worden

met kanker, op het gebied van alle

niet-medische zaken te ondersteunen.

Het Oranje Huis is een Blijf-van-m’n-

lijf-Huis nieuwe stijl. Nieuw is dat

het probleem van huiselijk geweld

niet langer wordt verstopt op een

geheime locatie. Het Oranje Huis is

zichtbaar, herkenbaar en biedt hulp

aan iedereen die met huiselijk geweld

te maken heeft. Deze twee goede

doelen werden vooraf gekozen door

de organisatie van het evenement.

Maatschappelijke organisaties die

menen voor de opbrengst van Keet

op het Plein 2012 in aanmerking

te komen, kunnen zich gedurende

de maand februari aanmelden via

www.rtvalkmaar.nl. Het enige dat er

gevraagd wordt van de organisaties is,

dat men in een korte onderbouwing

aangeeft waarom men denkt in

aanmerking te komen.

Vervolgens wordt gedurende de

gehele maand maart het publiek in

de gelegenheid gesteld om via de site

hun stem uit te brengen op het goede

doel van hun keuze.

Edgar Immink, directeur van BTS, stelt

in zijn eerste reactie het hartstikke

leuk te vinden. “Maar ik zeg er

gelijk bij dat dit een prijs is die de

medewerkers verdiend hebben. Zij

maken het iedere dag opnieuw waar.

Service bij een truckdealerbedrijf lijkt

vanzelfsprekend, maar is dat niet altijd.

Wat wij doen is goed luisteren naar

de klant en daarna de juiste service

aanbieden. In het kader van ‘one

stop shopping’ doen wij nu ook de

volledige bandenservice. Dus verkoop,

montage, uitlijnen

enzovoorts. Wanneer

de truck eenmaal

binnenstaat kun je

dat gelijk doen en dat

bespaart de klant weer

tijd en geld. Van groot

belang is ook een juiste

onderdelenvoorraad.

Wij kijken naar de

behoefte en stemmen

daar de voorraad op af.

Daarmee verkort je de tijd

dat de auto in de garage

staat en kan de klant weer

sneller op pad. Door slim

met het voorraadbeheer

om te gaan kun je allerlei

spoedzendingen voorkomen zonder

dat de werkcontinuïteit in gevaar

komt. Zeker nu de techniek steeds

beter wordt en klanten minder vaak

in de garage komen is het goed dat

op de momenten dat ze komen je ook

alles in een keer goed afwikkelt. Met

ons team technici hebben

wij een grote flexibiliteit,

we zijn zaterdag tot vier

uur open om vervoerders

die de hele week onderweg

zijn de mogelijkheid te bieden

op die dag hun auto te laten servicen.

Wij zorgen er altijd voor dat de klant

kan blijven rijden. Met de inzet van

vervangend vervoer, maar ook een

keer wat langer doorwerken om de

storing te verhelpen of de reparatie

uit te voeren. Zorgeloze mobiliteit

van de klant staat bij ons

centraal. Dat kan alleen

wanneer je een hecht team

medewerkers hebt, waarin

iedereen op elkaar kan

vertrouwen. Daarom is het

leuk dat wij als winnaar van

deze prijs met het hele team

een keer de MAN fabriek

mogen bezoeken. Ik weet

zeker dat iedereen daar nu

al naar uitkijkt.

Het VU medisch centrum en

het Westfriesgasthuis werken

samen aan een geavanceerd

radiotherapeutisch centrum in

Hoorn. “In de toekomst kunnen hier

wekelijks 30 nieuwe patiënten uit

deze regio terecht voor bestralingen,”

zegt Hugo Keuzenkamp, bestuurder

Westfriesgasthuis. De faciliteit

voor radiotherapie in Hoorn wordt

een satellietlocatie van VUmc in

Amsterdam. De samenwerking

met VUmc komt voort uit de wens

van het Waterlandziekenhuis,

het Zaans Medisch Centrum en

het Westfriesgasthuis om goede

oncologische zorg dichtbij de patiënt

aan te bieden.

De drie ziekenhuizen hebben zich

daarom verenigd in Esperanz, een

organisatie voor oncologische

zorg. Keuzenkamp: “Met dit

radiotherapeutisch centrum maken

we dit doel heel concreet. Het streven

is om in januari 2013 te starten met de

eerste oncologische behandelingen.”

De medisch specialisten van VUmc

komen speciaal naar Hoorn om op

deze locatie te werken en hun kennis

te delen met Esperanz.

De patiënten zijn daardoor verzekerd

van de kennis en ervaring van het

universitair medisch centrum, zonder

dat ze daarvoor naar Amsterdam

hoeven te reizen.

’t Praethuys en Het Oranje Huis ontvangen opbrengst Keet op het Plein

‘MAN Service Dealer van het Jaar 2012’

Alles gefundeerd op slimmer bouwen

Bouwmaat is gebouwd op één

grondgedachte. Alles wat we doen

staat in het teken van slimmer

bouwen. Ons assortiment, de services,

het inkoopbeleid, de speciale

acties, tot en met de ligging en

openingstijden van onze vestigingen

aan toe. Alles moet er toe bijdragen

dat de klant zo efficiënt mogelijk

zijn werk kan doen. Efficiënt in elk

opzicht. Dat maakt Bouwmaat tot de

slimste keuze voor elke professional

in bouw, renovatie en onderhoud.

Elke Bouwmaatvestiging heeft meer

dan 10.000 artikelen gegarandeerd

op voorraad. Dat is van belang voor

de klant, aangezien deze door moet

kunnen werken. Naast het vaste,

professionele assortiment zijn er

nog meer dan 100.000 artikelen snel

op bestelling leverbaar. Doordat bij

Bouwmaat alle specialismen onder

één dak zijn te vinden, hoeft de klant

dus niet meer verschillende adressen

langs. Dit scheelt hem tijd en dus

geld. Uiteraard kan de vakman ook

terecht voor deskundig advies. Of

bijvoorbeeld voor een gratis training

tijdens een van de vele vakavonden

of demodagen die georganiseerd

worden op de vestigingen. De service

die Bouwmaat biedt gaat verder dan

alleen een compleet en marktconform

geprijsd assortiment; van onze digitale

catalogus op www.bouwmaat.nl

tot aan bijvoorbeeld de zaag- of

bezorgservice toe. Doordeweeks

kan de klant al vanaf 7:00 uur bij

Bouwmaat terecht, maar ook op

zaterdag is hij welkom.

Samenwerking VUmc en Westfriesgasthuis bereikt hoogste punt

advertentie

het ONDERNEMERS BELANG 05

Starters op de woningmarkt

West-FrieslandDeelnemende

bedrijven

Rondetafel-

gesprek:

Tijmen Schrauwers is hoofd

ontwikkeling bij Mulder Obdam

Ontwikkeling. Mulder Obdam

ontwikkelt veelal op eigen

initiatief projecten waarbij

nauw wordt samengewerkt

met gemeenten, architecten en

makelaars. Bij Mulder Obdam

werken meer dan tweehonderd

mensen. www.mulderobdam.nl

http://www.linkedin.com/pub/

tijmen-schrauwers/12/83/99a

Mark Poldner is directeur

Commerciële Zaken van de

Rabobank Noord-Holland Noord.

In de regio actief voor veel

bedrijven in alle sectoren,

niet in de laatste plaats in de

bouw, en een van de grootste

hypotheekverstrekkers aan

particulieren.

www.rabobank.nl/nhn

Volg Rabobank Noord-Holland

Noord via @rabonhn

Tijmen Schrauwers

Mark Poldner

Sebastiaan Vriend is eigenaar van

Piet Swart Vastgoed in Medemblik.

De makelaardij richt zich volledig

op de particuliere woningmarkt

en is gespecialiseerd in het

creatief en doelgericht benutten

van verkoopkansen.

www.pietswartvastgoed.nl

Facebook: Piet Swart Vastgoed

LinkedIn: Sebastiaan Vriend

Twitter: @PSwartVasgoed

Sebastiaan Vriend

Theo Decnop is directeur van

De Peyler Projektontwikkeling

in Avenhorn. Het bedrijf

voert projecten uit in de

utiliteitsbouw, woningbouw en

gebiedsontwikkeling en focust

daarbij op duurzaamheid en

nieuwe ontwikkelingen.

www.depeyler.nl

www.oomsbouw.nl

http://www.linkedin.com/company/

ooms-avenhorn-groep

Theo Decnop

Jan Wijnker is wethouder van

de gemeente Koggenland en

heeft in zijn portefeuille onder

meer ruimtelijke ordening, volks-

huisvesting, de gemeentelijke

woning- en grondbedrijven,

economische zaken en milieu.

www.koggenland.nl

Jan Wijnker

John Hendriks is directeur/

bestuurder bij de Wooncom-

pagnie. De woningcorporatie

heeft vestigingen in

Purmerend en Schagen en

een hoofdafdeling Vastgoed.

www.wooncompagnie.nl

John Hendriks

Cor van Vliet is voorzitter

van Bouwend Nederland West-

Friesland. Hij is gespreksleider

van het rondetafelgesprek

over de startersproblematiek

op de woningmarkt.

www.mulderobdam.nl

http://www.facebook.com/MulderObdam

http://www.linkedin.com/

company/663442?trk=NUS_CMPY_FOL-co

http://twitter.com/#!/mulderobdam/

mulderobdam

Cor van Vliet

BedrijfsreportageTekst: Isabelle Brus • Fotografi e: Marcel Rob

06 het ONDERNEMERS BELANG

Rondetafelgesprek Tekst: Isabelle Brus • Fotografi e: Marcel Rob

De starter als remblok op de woningmarkt: of hij kan niet kopen, of hij wil niet en blijft lekker

(scheef)huren. Is dat beeld terecht? En zo ja, hoe bevorderen we de doorstroming wel? In

een recent onderzoek concludeert het Economisch Instituut voor de Bouw (EIB) dat door

het vergroten van de mogelijkheden voor starters om een eerste woning te kopen je de

markt weer in beweging kunt krijgen. Zes ondernemers uit West-Friesland bogen zich ook

over het probleem en kwamen zowaar tot een ruwe oplossing. Verslag van een dynamisch

rondetafelgesprek.

Zijn starters het probleem of juist de sleutel tot de oplossing?

Starters op de

woningmarkt

Cor van Vliet, voorzitter van

Bouwend Nederland, afdeling

West-Friesland, leidt het

rondetafelgesprek met de zeven

ondernemers, dat plaatsvindt in het

kantoor van Mulder Obdam. De overige

deelnemers zijn Sebastiaan Vriend,

eigenaar van Piet Swart Vastgoed, Mark

Poldner van Rabobank Noord-Holland

Noord, Theo Decnop van Peyler

Projektontwikkeling, wethouder Jan

Wijnker van de gemeente Koggenland,

Tijmen Schrauwers van Mulder Obdam en

John Hendriks van de Wooncompagnie.

1 Starters op de woningmarkt: wat is het probleem?

Het rondetafelgesprek wordt afgetrapt met

de vraag of er wel een startersprobleem is op

de woningmarkt, en zo ja, wiens probleem

dat eigenlijk is. De conclusie luidt al snel dat

de startersproblematiek een gezamenlijk

probleem is van bouwers, banken, overheid

en corporaties. Nu de oplossing nog.

Wethouder Wijnker vraagt zich

hardop af of het bijstaan van starters

wel een gemeentelijke taak is. “Als

07het ONDERNEMERS BELANG

niet verplicht kunnen worden tot het

creëren van een startersregeling, zij vinden

tenslotte ook dat starters aan een woning

moeten kunnen komen. Koggenland

geeft duidelijk aan dat het eigen beleid is,

landelijk gezien is er geen enkele sturing

op dat gebied.

Vriend overziet de hele wooncirkel: iemand

begint in een kleinere, goedkopere woning

en verhuist gedurende zijn leven misschien

een of twee keer naar een grotere en

duurdere woning, om uiteindelijk weer te

eindigen in een kleine woning. “Die cirkel

moet rond zijn. We zitten nu in de situatie

dat de starter niet kan instappen omdat

hij de starterswoning niet kan betalen.

Dat leidt over de hele breedte van de

woningmarkt tot problemen.” Poldner

kent een aannemer uit Den Helder die

daar een oplossing voor heeft gevonden.

“Deze bouwer koopt zelf woningen op en

verkoopt ze weer door. Uiteindelijk komt

hij dan ook uit bij de woning die betaalbaar

is voor de starter.”

“Maar dat betekent dus wel dat de

prijs die de verkoper ontvangt lager is

en dat de kopende starter over geld

moet beschikken”, checkt Van Vliet.

Poldner bevestigt dat. Nu mengt

Schrauwers zich in het gesprek. “Het

verkoopbaarheidsprobleem ligt het minst

bij de goedkope woningen. Je ziet ook dat

veel ontwikkelaars zich daar op storten,

want juist die woningen verkopen nu nog

wel redelijk. Ligt de problematiek wel bij

de starter? Doorstromers hebben het juist

moeilijk.”

Conclusie: De starter heeft dus wel

problemen op de woningmarkt, maar is niet

de veroorzaker van het probleem. Om de

doorstroming te bevorderen moeten we de

oplossing in andere hoek zoeken.

2 Wie bewoont de starterswoning?

De starterswoning is voor een grote

groep starters niet te fi nancieren. Maar

zelfs de huidige (scheef)huurders zetten

de stap niet naar kopen. Het grote

doorstromersprobleem: iedereen wacht

af. Voldoet de starterswoning niet aan de

verwachtingen? Wie wonen daar eigenlijk?

Starters komen vaak niet in aanmerking

voor een sociale huurwoning, want

hun (gezamenlijke) inkomen ligt boven

de inkomensgrens van 33.000 euro.

Starters zijn wel op zoek, maar vinden

niets. John Hendriks zegt dat in veel

regio’s woningcorporaties een hogere

inkomensgrens hanteren. “Soms tot

boven 39.000 euro.” Enige nuance is hier

wel op zijn plaats, vindt Wijnker: “De

startersproblematiek betreft juist die

groep die maar niet van start komt. De

starter met geld heeft keus zat. Maar voor

120.000 euro vind je simpelweg geen huis.

Je moet dus de regelgeving zo aanpassen

dat hypotheekverstrekkers meer ruimte

krijgen om leningen te verstrekken of we

moeten goedkopere, goede woningen

gaan bouwen voor een prijs die de starter

wel kan betalen.”

Poldner is het met dat laatste helemaal

eens. Hij voegt er bovendien aan toe dat

met de Nationale Hypotheek Garantie-

regeling tot 108 procent van het huis

gefi nancierd kan worden. “Dan kun je dus

prima een huis aanschaff en.” Decnop slaat

aan het rekenen. Een eengezinswoning

is tegenwoordig een starterswoning.

De prijzen daarvoor schommelen in

Noord-Holland tussen de 160.000 en

180.000 euro. Starter verdient iets meer

dan 33.000 euro. Vermenigvuldig dat >>

gemeente hebben wij geconstateerd

dat een grote groep starters op de

woningmarkt behoefte heeft aan

fi nanciële ondersteuning bij de aanschaf

van een woning. Om die reden heeft

Koggenland een startersregeling in het

leven geroepen.” Inmiddels zijn er veertig

leningen verstrekt voor een totaalbedrag

van 1,3 miljoen euro. De gemeenteraad

heeft recent ingestemd met uitbreiding

van de regeling, de vraag is kennelijk groot.

Poldner van de Rabobank vindt het wel

degelijk een gezamenlijk probleem maar

wil benadrukken dat er grenzen zijn aan

wat een bank daaraan kan doen.

“De gedragscode van de Autoriteit

Financiële Markten (AFM) bieden de

banken steeds minder ruimte om aan de

wensen van de starter tegemoet te komen.”

Van Vliet vraagt zich af waarom gemeenten

08 het ONDERNEMERS BELANG

Rondetafelgesprek

met vier en je komt op nog geen 135.000

euro. “Hij komt dus tekort.” Wijnker roemt

de startersregeling in Koggenland: “Die is

op deze berekening afgestemd. Met onze

40.000 euro erbij kan een starter dus wél

van start gaan.” Hendriks vult aan: “Eigenlijk

verdient de starter die net boven de

huurgrens van 40.000 euro zit juist wel net

genoeg voor een huis van 160.000 euro.”

Maar wat maakt een woning tot een

starterswoning? Wijnker omschrijft de

starterswoning als een minimale woning

die fi nancierbaar is. “Bewoners werden

niet geremd hun starterswoning te

vergroten: de starter kreeg een vriendin

en wilde wel wat ruimer zitten. Alles kon.

Die woningen worden nu aangeboden

op de startersmarkt voor een te hoge

prijs. Hendriks ziet verschillen tussen

nieuwbouw en bestaande bouw:

“Bestaande woningen zijn voor starters

beter bereikbaar.” Toch vinden de

aanwezigen dat starterswoningen geschikt

moeten blijven voor starters. “Krijgt een

starter een vriendin? Dan moet hij zo

snel mogelijk moven!” Wijnker heeft de

lachers op zijn hand. Hij herhaalt het nog

maar eens: een starterswoning moet je

willen verlaten. “Maar de markt moet

die corrigerende werking hebben, niet

de overheid”, zegt Decnop. Vriend is het

hartgrondig eens met Wijnker: “Starters zijn

zeer verwend met het huidige type woning.

Een verbouwde starterswoning waarvan

de waarde van 150.000 naar 180.000 is

gestegen, dat is geen starterswoning

meer. Een starterswoning moet -met een

regeling wellicht- altijd geschikt blijven

voor starters.”

Schrauwers wil toch nog even terug

naar de huurwoningen. Want het

huurwoningenbestand heeft ook een

probleem: scheefhuurders. Ooit begonnen

als huurder met een inkomen onder de

huurgrens, is hun inkomen nu eigenlijk

te hoog. “Waarom zet de huurder van

een relatief kleine, sociale huurwoning

niet de stap naar een koopwoning? Is de

andere woning geen goed alternatief? Is de

starterswoning net zo groot en duurder?”

Schrauwers fi losofeert verder: “De huurder

verdient feitelijk misschien te veel voor de

huurwoning, maar net niet genoeg om de

stap te zetten van de eengezinswoning

naar een kleine tweekapper of een andere

grotere woning. De economische situatie

speelt daar ook in mee, houdt hij zijn

baan wel? En er is een gerede kans dat

de waarde van de woning de komende

vier, vijf jaar met tien tot twintig procent

daalt. ‘Ik blijf lekker zitten’, dat denkt die

huurder.”

Van Vliet: “Dus de huurder zit gebeiteld!”

Instemming alom: de scheefhuur is een

probleem waar niets aan te doen is.

En als de hypotheekrenteaftrek wordt

afgeschaft, dan kelderen de huizenprijzen

ook. “Voor wie nu een huurwoning heeft

luidt het devies inderdaad afwachten”,

zegt ook Wijnker. Hendriks ziet hier

minder problemen: “Scheefwonen speelt

in deze regio niet zo, het gaat maar om

kleine aantallen.” Volgens hem moet de

woningmarkt integraal worden aangepakt.

Poldner constateert dat de

woningbehoefte steeds meer bepaald lijkt

te worden door projectmatige inkomsten.

Jongeren werken nu eens drie jaar hier,

dan weer vier jaar daar, dan gaan ze nog

een periode naar het buitenland. “Voor

die groep is huren best aantrekkelijk, ook

in de vrije sector als hun inkomen goed

is.” Woningcorporaties kunnen daar niet

bij aanhaken; zij zijn gehouden aan de

wet. “Of we vinden dat we daar geen rol

in willen spelen”, zegt Hendriks. “Gaan we

straks misschien toe naar het ontwikkelen

van duurdere huurwoningen?”, vraagt

Van Vliet zich af. Decnop ziet de vraag

naar die dure huurwoningen ook stijgen.

“Daar moeten we als ontwikkelaars op

inspringen.” Senioren zijn ook huurders

van die dure huurwoningen, voor hen

is 750-1000 per maand prima, aldus Van

Vliet. Hendriks vraagt zich af of dat voor

bijkomende kosten maken dat die woning

toch buiten bereik blijft van de starter.

Daar is iedereen het mee eens.

De gestegen grondprijs is een belangrijk

issue. Van Vliet: “De provincie wijst vooraf

bouwlocaties aan, die uit winstbejag

een aantal keren worden doorverkocht.

Daardoor stijgt de grondprijs enorm.

Vreemd, als je bedenkt dat de economische

groei in diezelfde periode afgenomen is.

Een woning van een ton is te bouwen maar

door de grondprijs en de strenge regels

niet meer te betalen door de starter.”

Hoe zit het eigenlijk met vraag en aanbod

van woningen?

Decnop stelt dat de starter geen last

heeft van een haperende doorstroming.

“Als wij de goedkope woning aanbieden

met een grondprijs waardoor je in de

buurt blijft van 150.000 euro, dan staan

starters in de rij.” Hij noemt als voorbeeld

een project met eengezinswoningen van

150.000 euro, vijftien kilometer onder

Den Helder. “Die woningen werden in

redelijk tempo verkocht. Het gaat volgens

ons dus voor een heel groot deel om de

fi nancierbaarheid.” Waarom zou een bank

nou niet met deze kennis op een of andere

manier toch aan kunnen haken? Poldner

geeft aan dat huizen van 120.000 tot

150.000 euro nog redelijk te fi nancieren zijn

door de starter. “Voorwaarde is dat ze met

zijn tweeën zo tussen de 30.000 en 45.000

euro verdienen.”

Dus, concludeert Van Vliet, je kunt

starterswoningen van rond de ton

bouwen en die zijn dan ook nog eens te

betalen door starters. Waarom worden die

woningen dan niet gebouwd?

Schrauwers wijt het volledig aan het

probleem van de dure grond, daar moet je

een oplossing voor zien te vinden. “Het was

altijd zo dat je de goedkopere woningen

kon vereff enen met de duurdere woningen.

Maar de prijzen van die duurdere

woningen is zo scherp gedaald dat je

daarop nauwelijks nog marge overhoudt.

De druk op starterswoningen neemt in

feite alleen maar toe.”

Wijnker voegt daaraan toe dat je

bovendien meestal met twee partijen te

maken hebt: een voor de grondexploitatie

en een voor de bouwexploitatie. “Over

en weer concessies doen is dan lastig.

Toch moeten we daar met elkaar wel naar

kijken.”

Het gesprek komt op erfpacht: een bekend

fenomeen in Amsterdam en Zaandam,

maar niet in de kop van Noord-Holland.

Wijnker is bepaald geen voorstander maar

wil wel over alternatieven nadenken. >>

09het ONDERNEMERS BELANG

heel Nederland een oplossing is. “Er zijn nu

al woningmarkten waar beleggers niet in

geïnteresseerd zijn.”

Conclusie: de huidige bewoners van de

starterswoningen stromen om verschillende

redenen niet door - en veel starters willen

niet weg uit hun huurwoning omdat die

goedkoop is en/of past bij hun fl exibele

levensstijl. De markt -corporaties en

ontwikkelaars- moeten aanhaken bij de

veranderde visie op wonen van de starters

zelf.

3 Wat kost een starterswoning?

Wat kost een starterswoning? Zijn de kosten

voor de grond en die voor de bouw te splitsen

en anders in te richten zodat je voor een

interessante prijs een prima starterswoning

kunt realiseren?

Schrauwers en Decnop weten tot op de

cent nauwkeurig hoeveel het kost om een

starterswoning te realiseren. Los van de

grondprijs komen ze beiden op een bedrag

van 100.000 euro. “Maar om die dure

grond kun je niet zomaar heen.” Hendriks

ziet daarin een deel van de oplossing:

“Wanneer boeken we daadwerkelijk af?

De oude grondprijzen zijn niet langer

realistisch.” De woning is het probleem niet

als je kijkt naar de kosten.

Van Vliet wil een volledig beeld: “De

grondkosten zijn gestegen -met een factor

tien, zonder overdrijven-, de bouwkosten

zijn vrijwel gelijk gebleven en misschien is

ook de winst van de ontwikkelaar wel fors

gestegen.” Hij concludeert dat de bouwers

best een woning kan bouwen voor een

voor starters bereikbare prijs, maar dat de

10

Rondetafelgesprek

“Na vijftig jaar staat er per slot van

rekening wel een pand op grond en die

grond heeft zijn waarde.” Is het geen

tijd dat de gemeente wat gaat doen met

de grondprijs? Wijnker: “Koggenland

heeft zo’n 50 hectare grond in bezit en

daarmee moeten we reëel om gaan wat

betreft de afschrijving. Dat is een geweldig

dilemma. Erfpacht is voor ons te stads,

te Amsterdams. Het woningbedrijf en de

huurders doen er wel iets mee: ze noemen

dat maatschappelijk investeren. Dat klinkt

niet alleen positief, het is ook nuttig.”

Van Vliet: “Waarom zou je dat als gemeente

niet willen als een ontwikkelaar op de

stoep staat?” Wijnker geeft toe dat er iets

te bedenken moet zijn, grond behoudt in

algemene zin altijd zijn waarde. “Inboeten

aan de kwaliteit van de woningen is het

laatste wat we moeten willen.” Dat vindt

ook Hendriks: “We moeten ervoor waken te

kleine woningen te bouwen die we straks

weer moeten slopen omdat er geen markt

meer voor is.”

Erfpacht of een erfpacht-achtige

constructie is voor de banken

geen probleem als het om

hypotheekverstrekking gaat. Poldner:

“Zolang de canon minstens dertig jaar is,

kunnen en willen wij op het pand gewoon

een hypotheek vestigen.” Schrauwers:

“Als wij als ontwikkelaar die grond al in

bezit hebben met een hypotheek erop,

dan hebben wij dus een probleem.”

Volgens Poldner hangt dat af van de

bereidwilligheid van de gemeente.

“Kopen zij van jou de grond, dan is

die grond hypotheekvrij, en kan die

in erfpacht worden uitgegeven.” Elke

gemeente heeft de instrumenten om

een dergelijke constructie te faciliteren.

Conclusie: Als de ontwikkelaar een woning

van een ton kan bouwen, en als de gemeente

bereid is erfpacht toe te passen, dan kan de

bank dat fi nancieren. Dat er toch zo weinig

starterswoningen worden gebouwd zit

hem in de te dure grondprijs. Die moet hoe

dan ook gecompenseerd worden door de

opbrengst uit duurdere woningen. “De druk

komt veel te veel op de grondexploitatie te

liggen.”

4 Mogelijke maatregelen die naar een oplossing leiden

Mogelijke maatregelen om de

startersproblematiek te lijf te gaan en die

geopperd zijn door de gesprekspartners

zijn: het gebruik van leegstaand vastgoed,

collectief-particulier opdrachtgeverschap

(CPO), startersleningen, creatief benutten van

overwaarde op woningen en huurkoop.

Het gebruik van leegstaand vastgoed

Vriend: “Leegstaande kantoor- en

bedrijfspanden kunnen getransformeerd

worden tot starterswoningen, maar hulp

van de gemeente is nodig om dat te

kunnen doen. Er staat nu zoveel te koop

of te huur, dat levert allemaal niets op,

waarom zou je als eigenaar niet willen

overwegen om je pand om te laten

bouwen tot starterswoningen?”

CPO (collectief particulier

opdrachtgeverschap)

Schrauwers: “Eigenlijk moeten we terug

naar weten wat de starter wil in plaats

van dat we dat voor hem bepalen.

Dus meer opties aanbieden: wat wil een

starter in de woning?

Zo kun je enerzijds de betaalbaarheid

en anderzijds de wensen van de starter

beter managen. Groot voordeel is dat je

als bouwer vooraf al weet wie de koper

is waardoor een deel van de kosten

gedekt is.” Hij verwijst naar een project in

Wateringen waar tien huurwoningen en

tien koopwoningen naast elkaar gebouwd

zijn. “Als je dan ziet wat die kopers meer

en anders willen ten opzichte van die

huurwoningen en voor welke prijs dat

mogelijk blijkt, dan zeg ik: daar vind je in

heel Nederland geen

woning voor.”

Vriend haalt de ‘eigen gerijde woning’

aan. “Hoe maak je zo’n starterswoning

met extra’s zonder dat de kosten de

pan uit rijzen? Je moet dan de wensen

beperken, dus ik denk eerder aan een

cataloguswoning.”

het ONDERNEMERS BELANG

11het ONDERNEMERS BELANG

kopen met een korting. Een hypotheek

is voor die groep dan misschien ook

makkelijker bereikbaar.” Dat vergt een

investering van de bouwer, maar volgens

Schrauwers is dat mogelijk: “Net zoals

de corporaties dat nu doen.”

Wijnker vindt het niet de taak van

het gemeentelijk woonbedrijf om

huurwoningen boven de sociale huurgrens

in de markt te zetten. “De vraag naar

dure huurwoningen gaat stijgen -denk

aan senioren- maar die moeten toch >>

Starterslening

Wijnker: “Dat is een instrument dat elke

gemeente kan inzetten, maar waar ze

wel geld voor vrij moet kunnen maken.

Tegelijkertijd ben ik van mening dat dat dat

geld uiteindelijk terugkomt. In Koggenland

bestaat dus zo’n startersregeling waar we

erg tevreden over zijn. Het is een goede

investering.”

Creatief benutten van overwaarde op

woningen

Vriend: “Het is een kopersmarkt, dus je

kunt laag bieden maar je moet ook je eigen

huis zien te verkopen. Recent heb ik twee

partijen een soort woningruil voorgesteld,

waarbij ze allebei zestigduizend euro

zakten met de prijs.”

Dat kan alleen met twee partijen, werpt de

rest tegen, je moet de hele keten bekijken

om een oplossing te bewerkstelligen.

Vriend is het daar zelf ook mee eens:

“Zelfs makelaars zouden onderling meer

moeten samenwerken om zo creatiever om

te gaan met de overwaarde op woningen.”

Huurkoop

Schrauwers: “Laten de ontwikkelaars

woningen bouwen die we niet gelijk gaan

verkopen, maar eerst verhuren, met de

optie dat de huurder na en aantal jaar kan

het ONDERNEMERS BELANG 12

Bedrijfsreportage

niet verstandig of interessant. Dat is

alleen verstandig in specifieke gebieden

waar dure huur en de daarbij behorende

flexibiliteit ook op lange termijn goed is:

in Noord Holland in Amsterdam,

het Gooi en een deel van Waterland.”

in de vrije markt gaan zoeken.” Hendriks

reageert daar op. “Het is maar de vraag

of er markt is voor dure huurwoningen.

Zolang de hypotheekaftrek blijft en de

dure huurwoning geen subsidievorm kent,

zijn dure huurwoningen voor corporaties

Huizen bouwen, je ziet het voor je: er worden

palen geheid, stenen gemetseld, het dak komt

erop en er wordt afgebouwd. Wat er allemaal

voorafgaat aan die werkzaamheden is maar bij

weinig mensen en organisaties bekend. Een eerste

paal slaan kan namelijk pas wanneer er voldoende

animo (huur of koop) is voor de te bouwen

woningen. Die animo zal eerst moeten worden

onderzocht; want bouwen doe je niet voor

leegstand maar voor een concrete vraag.

Er zijn nogal wat corporaties die laten nieuwbou-

wen of renoveren. Renoveren omdat de kwaliteit

van de woning moet worden verbeterd ten gunste

van het woongenot van de huurders, nieuwbouw

(steeds vaker in kleinere hoeveelheden) ter

vervanging van bestaande bouw (leeftijd) of ter

compensatie van -een deel van de- onrendabele

top van de te bouwen (sociale) huurwoning.

Nederland kent een groot aantal regels waaraan

corporaties zich moeten houden voor zij een

woning kunnen of mogen bouwen of verhuren.

De lokale overheid (gemeente) is nog wel eens

de eigenaar van de grond. Dat kan overigens ook

de corporatie zijn of een andere (particuliere)

eigenaar. Daarnaast kent de gemeente een

volkshuisvestingsbeleid dat ze inhoudelijk moet

afstemmen met andere gemeenten in de regio.

Daarbovenop is de gemeente het bevoegd gezag

dat allerlei procedures moet verzorgen zodat

bijvoorbeeld een omgevingsvergunning (vroeger

bouwvergunning) kan worden verleend.

Banken zijn veelal de vertrekker van hypotheken

in Nederland. Een bank is er met name om geld te

lenen tegen een vergoeding van de ‘leenkosten’

oftewel de rente.

Kort en goed: bovengenoemde partijen hebben

ieder voor zich een of meer verantwoordelijkheden

in het kader van laat ik maar zeggen ‘het bouwen

en wonen’. Met elkaar zijn wij het erover eens dat

de huidige financiële en woningmarkt lijden onder

een gebrek aan vertrouwen. Vaak komt dat door

beeldvorming en vooroordeel over elkaars functio-

neren (meestal nog gebaseerd op het verleden).

Het is de hoogste tijd dat die partijen eens

om de tafel gaan om met elkaar, gebaseerd op

respect en vertrouwen, de diverse belangen te

inventariseren en te onderzoeken waar ze vooral

gemeenschappelijk zijn met als insteek om de

diverse doelstellingen die worden nagestreefd

mogelijk te kunnen maken. Tegengestelde

belangen zijn er dan om te worden ontrafeld

en bij de verdeling van ‘zoet en zuur’ te worden

weggenomen. Bouwen doe je niet alleen, dat doe

je samen; want waar een wil is, is een weg en zo

zit dat ook met de problematiek zoals die in het

voorgaande artikel aan de orde is gesteld.

Cor van Vliet

Voorzitter Bouwend Nederland

West-Friesland

Bouwend Nederland West Friesland, onderdeel van brede bouwkolom

Schrauwers ziet beleggers uit het

buitenland komen met kantoorpanden

die leegstaan en die zoeken naar

mogelijkheden om de ruimte

verhuurbaar te maken. “Zij gaan voor

een langetermijnrendement van drie

procent. De andere optie is slopen of het

renteverlies dragen. Volgens mij is het dus

zeker interessant om daar als gemeente,

ontwikkelaar of corporaties eens over na

te denken.”

De banken hebben er belang bij dat het

pand waarop de hypotheek rust zijn

waarde behoudt. “Ook voor de eigenaar is

het van belang dat het pand zijn waarde

behoudt.” Belangrijker nog vindt Poldner

het dat mensen hun schuld aflossen.

“Een eventuele dalende waarde heb je dan

afgelost, bij stijgende waarde heb je winst.”

CONCLUSIE: Het probleem van de starter

ligt er, maar als we er dieper op ingaan

lijken er wel degelijk mogelijkheden te zijn.

Maar alleen als we het als een gezamenlijk

probleem zien en het instrumentarium dat

er is benutten. Concrete maatregelen zijn

aanwijsbaar.

Bedrijfsreportage Tekst: Jasper van den Bovenkamp – Tekstbureau Vakmaten • Fotografi e: Jur Engelchor / Henk Veensttra

Op hoog niveau woedt de discussie

al jaren. Wil Nederland in het jaar

2020 een toonaangevend kennis-

land zijn, dan moet het Rijk daar vandaag

in investeren. Economische turbulentie

doet er op zo’n moment niet zoveel toe.

Sterker nog: hoe hoger de golven van de

fi nanciële malaise tegen ons economisch

bestel beuken, hoe dringender de

noodzaak om te investeren in training en

opleiding. Klinkt nogal anticyclisch.

En dat is het ook.

George Bel knikt bedachtzaam. Als directeur

van het landelijk opererende trainings-

en cursusbureau gaan hem de huidige

economische ontwikkelingen niet

voorbij. “Al een paar jaar leven we in

een precaire situatie. De huizencrisis,

de kredietcrisis, de eurocrisis, de banken-

crisis: ze stapelden de ene onzekerheid

op de andere.”

Bestendige zekerheid

Toch kun je in die grillige omstandigheden

als bedrijf of organisatie een buitengewoon

bestendige zekerheid inbouwen, redeneert

Bel. “Veel bedrijven denken dat kopers

alleen letten op de prijs. Ik zeg: ‘Nee, dat is

niet waar!’ Kennis en vaardigheden maken

het verschil. Wil je onderscheidend zijn in

de markt, zorg er dan vooral voor dat je

medewerkers goed opgeleid zijn, dat ze in

positieve zin opvallen. Als jij de telefoon

goed opneemt, sta je al met drie-nul voor.

Door te investeren in kwaliteit voorkom

je achterstanden en ben je helemaal klaar

als het herstel inzet. Dit is dé tijd om voor-

sprong op je concurrent te nemen.”

Nieuwe trainingen

Niet voor niets is het adagium van MKB

Cursus & Training ‘Wat je vandaag leert,

pas je morgen toe’. De organisatie verzorgt

in het hele land ruim vijftig verschillende

het ONDERNEMERS BELANG

de discussie

rland in het jaar

naangevend kennis-

et het Rijk daar vandaag

Economische turbulentie

zo’n moment niet zoveel toe.

r nog: hoe hoger de golven van de

anciële malaise tegen ons econom

bestel beuken, hoe dringender d

noodzaak om te investeren

opleiding. Klinkt nogal a

En dat is het ook.

George Bel kni

van het land

en cursus

econom

voorb

een p

de k

cris

op

Bestendige zekerheid

Toch kun je in die gril

als bedrijf of or

bestend

Be

MKB Cursus & Training

Stoom bedrijf nu klaar voor economisch herstel

Wat doe je als ondernemer wanneer links en

rechts de economische crisis over het land jakkert?

Het antwoord van George Bel, directeur van MKB

Cursus & Training, is zo eenvoudig als doeltreff end.

“Investeren in kennis en vaardigheden is juist nu

van groot belang. Dat maakt in deze markt het

verschil. Trekt het economische tij weer aan, dan

ben jíj de eerste die ervan gaat profi teren.”

Op tal van locaties in het land worden de cursussen van MKB

C&T gehouden, zoals hier in Papendrecht (foto Henk Veenstra)

het ONDERNEMERS BELANG

trainingen en cursussen. De onderwerpen

variëren van een mediatraining en een

basistraining bedrijfshulpverlening tot

eff ectief leidinggeven en ‘Hoe gebruik ik

social media?’ Het aanbod is breed.

Bel: “We spelen voortdurend in op nieuwe

wensen van onze doelgroep. Zo zijn op het

moment trainingen als ‘Management van

stagnerende medewerkers’, ‘Debiteuren-

beheer en telefonisch incasseren’ en

‘Succesvol fi nancieren’ erg in trek.

Daarnaast zijn opleidingen voor de

ondernemingsraad populair. Wij bieden

trainingen aan waarin we focussen op

betere samenwerking tussen bestuurders

en werknemers. Meer dan ooit is het nu van

belang om constructief samen te werken.”

Praktisch

De nadruk ligt bij MKB Cursus & Training op

praktische sessies. Bel: “Deelnemers hebben

geen behoefte aan theoretisch gezwets.

Ze willen gewoon weten hoe het werkt in

de praktijk.” MKB Cursus & Training is wat

dat betreft een echte insider. “We komen

voort uit MKB-Nederland – een echte

werkgeverscultuur – en zijn hun partner

voor bedrijfsopleidingen. We kennen het

stereotype beeld van de ondernemer: hij of

zij wordt geacht een duizendpoot te zijn,

maar kan simpelweg niet alles.”

In de modder

De trainers van MKB Cursus & Training staan

dan ook, om met Bel te spreken, “met beide

benen in de modder.” De directeur legt uit.

“Onze cursussen en trainingen zijn geënt op

het principe ‘learning by doing’: de theorie

wordt direct in de praktijk toegepast. Deel-

nemers oefenen in rollenspellen of bootsen

praktijksituaties na. Op deze manier leren

deelnemers heel concreet, gewoon door

te oefenen. Dat vergroot de eff ectiviteit

van onze trainingen en cursussen enorm.

Relevant is het dan wel dat de trainer de

praktijk vanbinnen en vanbuiten kent. Op

dat criterium selecteren wij onze trainers.”

Altijd dichtbij

Plezierige bijkomstigheid is dat een training

of cursus van MKB Cursus & Training altijd

om de hoek wordt georganiseerd. Op tal

van locaties in het land vinden de sessies

plaats. “Het is jammer als je in een sessie

van drie bijeenkomsten onverhoopt een

keer absent bent. Gelukkig wordt diezelfde

bijeenkomst drie weken later een paar

kilometer verderop weer georganiseerd.

Dat is een van de voordelen van een grote

organisatie.”

en en ‘Hoe gebruik ik

al media?’ Het aanbod is breed.

Bel: “We spelen voortdurend in op nieuwe

wensen van onze doelgroep. Zo zijn op het

moment trainingen als ‘Management van

stagnerende medewerkers’, ‘Debiteuren-

beheer en telefonisch incassere

‘Succesvol fi

kilometer verderop

Dat is een van de voordelen van een grote

organisatie.”

MKB Cursus & Training

Bezuidenhoutseweg 12

2594 AV Den Haag

T 015 - 219 13 90

www.mkbct.nl

Klanten aan het woord...

Welke voordelen biedt MKB Cursus & Training u

nog meer? Klanten vertellen over hun bevindingen

met het landelijk opererende cursus- en trainings-

bureau.

René Slagmolen, directeur Twilmij

Cursus: Eff ectief leidinggeven

“Twee jaar geleden hebben we binnen ons bedrijf

een managementteam gevormd. Met de vijf

managers volgen we nu de in-company training,

omdat we allen afzonderlijk met bepaalde vragen

en situaties zaten. Die konden we vooraf voorleggen

aan de trainer. Ze heeft ons gevraagd wat we willen

leren, welke vragen er leven en waar we tegenaan

lopen. Tijdens de cursus gaat ze heel specifi ek op

onze situatie in. En dat schiet merkbaar wortel

op de werkvloer. We voeren op het moment

bijvoorbeeld functioneringsgesprekken. Tijdens de

training krijgen we veel praktische tips over hoe

we dat het best kunnen aanpakken. Zeer leerzaam

en praktisch toepasbaar!”

Jacques Ravoo, general manager

Parkhotel Den Haag

Cursus: Financiële basiskennis

“Heel duidelijk werd in deze cursus uitgelegd wat

het verschil is tussen de balans en de winst- en

verliesrekening. Voor veel van onze medewerkers

was dat echt een eyeopener. Ook hadden we veel

aan de uitleg over de kasstromen binnen je bedrijf.

Het hoofd van onze technische dienst doet jaarlijks

een heel aantal dure investeringen. Hoe ga je daar

mee om? We kregen veel nuttige en praktische

informatie. Lang geleden heb ik een dergelijke trai-

ning al eens gevolgd, maar ik wilde alles weer even

ophalen. De eigenaar van Parkhotel Den Haag

adviseerde mij om dat bij MKB Cursus & Training

te doen. Daar heb ik geen spijt van. De dag was

perfect verzorgd, alle communicatie verliep prima

en de trainer was zeer professioneel.”

Khalid Achaaboune, medewerker NEBO

Cursus: Klantgericht verkopen

“Wij hebben met twintig collega’s twee keer twee

avonden mogen luisteren naar een zeer kundige

trainer. Voordat we met de cursus begonnen, was

hij al verschillende keren bij ons geweest om de

actuele situatie binnen ons bedrijf te bespreken.

Daar sprong hij tijdens de training voortreff elijk

op in. Het sloot perfect aan op de praktijk zoals wij

die kennen. Veel medewerkers hebben de cursus

echt ervaren als een opfrismoment. Je bent al jaren

verkoper, maar ben je je wel bewust van hoe je het

doet? Als een klant komt, heeft hij een probleem

en daarvoor zoekt hij bij jou een oplossing. Ont-

vang een klant dus altijd met open armen en toon

interesse, benadrukte de trainer. Onze verkopers

zijn hier daadwerkelijk mee aan de slag gegaan.”

Michel van den Berg, interieuradviseur

bij Van Waay Interieurs in Benthuizen

Cursus: Time management

“Tijdens deze cursus heb ik heel duidelijk geleerd

prioriteiten te stellen. Regelmatig word ik van de

werkvloer gehaald, omdat klanten op elk wille-

keurig moment binnen kunnen komen. Dat is

niet goed voor je concentratie. Dankzij de cursus

heb ik leren tijdschrijven. Ik houd per activiteit

bij hoe lang ik ermee bezig en ik noteer de reden

van onderbrekingen. Op die manier maak ik voor

mezelf inzichtelijk hoe ik het meest praktisch mijn

dag kan inplannen. Daardoor kan ik ook duidelijk

aangeven: dan en dan kan ik een afspraak met u

maken. Ik wil namelijk kwaliteit blijven leveren.”

George Bel: “Cursusdeelnemers hebben geen behoefte aan

theoretisch gezwets” (foto Jur Engelchor)

Interview Tekst: Jeroen Kuypers • Fotografi e: Ministerie van EL&I / Cartoon: Marco Magielse

De (euro)crisis dwingt Den Haag te bezuinigen, maar besparingen alleen krijgen een sputterende economie niet in een hogere versnelling.

De BV Nederland zal zich met betere en effi ciënter tot stand gekomen producten internationaal moeten onderscheiden. Daarvoor is

innovatie broodnodig. Uitgerekend nu moet het departement van Economische Zaken, Landbouw & Innovatie (EL&I) zijn bijdrage

leveren aan de bezuinigingen blijkt ook nog eens dat het subsidiëren van innovatie veel minder eff ectief is dan werd aangenomen.

Minister Maxime Verhagen staat dus voor een dubbele uitdaging: met beperkte fi nanciële middelen meer innovatie-rendement

genereren. Of eigenlijk een drievoudige: er ook nog voor zorgen dat het MKB optimaal profi jt heeft van de nieuwe regelingen.

Ondernemers innoveren wegens kansen, niet om subsidies

het ONDERNEMERS BELANG

het ONDERNEMERS BELANG

voor zijn groeiplannen. Het uitgangspunt

van de lening is dat deze pas weer wordt

terugbetaald wanneer de investering tot

winst leidt. Op die manier kunnen veel

meer MKB-ers profi teren van het fonds

dan wanneer je hen subsidies zou geven.”

Verzilveren van kansen

Maxime Verhagen gelooft ook in een

stimulering die meer omvat dan enkel het

overschrijven van geldbedragen van de ene

rekening naar de andere. De focus op kans-

rijke sectoren is één verandering, een andere

is meer samenspraak met het bedrijfsleven

en de kennisinstellingen; weer een andere

is een verschuiving van specifi eke subsidies

naar generieke lastenverlichting. Speelt

hier trouwens ook het verlangen naar een

kleinere overheid een rol en wellicht al een

vroeg vermoeden dat er aan de eff ectiviteit

van subsidies gesleuteld moest worden?

“Vernieuwing en economische groei komen

niet uit Den Haag maar van alle onderne-

mers die Nederland rijk is,” antwoordt de

minister. “Daarom heb ik bij de start van dit

kabinet meteen gezegd dat ondernemers

en onderzoekers zelf aan het stuur van het

bedrijvenbeleid moeten zitten. Tegelijkertijd

moeten we inderdaad constateren dat de in-

novatiesubsidies van de afgelopen jaren niet

het gewenste eff ect hebben gehad. Ik denk

dan ook dat ondernemers niet innoveren

vanwege subsidies maar omdat ze kansen

zien, en ik vind dat de overheid onderne-

mers moet ondersteunen bij het verzilveren

van die kansen, in plaats van het gieteren

met subsidies. Daarom maken we simpele

regelingen waarvan alle ondernemers

kunnen profi teren. Zo krijgen vernieuwende

ondernemers belastingkorting en zorgen

we voor minder regeldruk vanuit de over-

heid. En dat alles bovenop die anderhalf

miljard euro voor vernieuwende plannen die

ondernemers en onderzoekers samen met

de overheid maken,”

Losse schroeven?

De economen onder die onderzoekers voor-

spellen hernieuwde economische tegenwind

voor 2012. Den Haag heeft al extra om-

buigingen aangekondigd om de verwachte

tegenvallers in de begroting te compenseren.

Hoe groot is de kans dat de beloofde belasting-

voordelen van Verhagens ministerie daardoor

op losse schroeven komen te staan? En wat

behelzen ze eigenlijk precies?

“Bij economische tegenwind is het des te

belangrijker dat we ondernemers de ruimte

geven en belemmeringen wegnemen,”

aldus de minister. “Dat geldt zeker ook voor

MKB’ers. Ondernemers vormen immers de

ruggengraat van onze economie. Zij leveren

de banen en inkomsten op die we zeker

in deze tijd goed kunnen gebruiken. Om

vernieuwende ondernemers de wind in de

zeilen te geven krijgen zij belastingkorting.

Wie investeert in nieuwe apparatuur voor

het maken van vernieuwende producten kan

bijvoorbeeld rekenen op een korting van

tien procent. In 2015 loopt deze op tot een

totaal van vijfhonderd miljoen euro. Na 2012

zullen de belastingvoordelen dus niet kleiner

worden maar groter.”

De BV Nederland kan zich niet veroorloven

te wachten tot de economische crisis op een

miraculeuze manier vanzelf overgaat, ze zal

zich vooral uit de recessie moeten innoveren.

Dan is het goed te weten dat Den Haag dat

proces optimaal tracht te ondersteunen door

elke subsidie-euro een zo hoog mogelijk

rendement te geven en de ondernemer

een maximale controle over zijn eigen

innovatieproject. In feite heeft het Ministerie

van Economische Zaken, Landbouw &

Innovatie eerst zelf geïnnoveerd om

vervolgens anderen in staat te stellen beter

te innoveren. Misschien telt zo’n feit ook

mee, de volgende keer dat het World

Economic Forum beslist welke vijf landen tot

de meest innovatieve ter wereld behoren.

Onder de opeenvolgende kabinetten

Balkenende werd innovatie tot een

van de speerpunten van het econo-

misch beleid uitgeroepen. De bedragen die

de overheid uittrok om innovatie te steunen

zijn daardoor de voorbije acht jaar ongeveer

verdubbeld. De eff ectiviteit van die subsidies

is het afgelopen jaar echter onder een

vergrootglas gelegd en in twijfel getrokken.

Dat laatste gebeurde in de slipstream van

een algehele onzekerheid over het precieze

nut van overheidssubsidies, een gevoel dat

werd bevestigd door de uitkomsten van een

onderzoek van de Algemene Rekenkamer.

De discussie deed overigens denken aan het

eeuwige gehakketak over de vraag of het

glas nu half vol of half leeg was. Wie naar

de droge cijfers kijkt moet toegeven dat die

subsidies het Nederlandse bedrijfsleven toch

ergens gebracht hebben. Het percentage

innovatieve bedrijven was in 2009 gedaald

naar 35% . De piek van 2002 lag echter

maar twee procent hoger. In 2011 stond

Nederland nog steeds niet in de top vijf van

innovatieve landen. Inderdaad, maar in de

Global Competitevness Index van het World

Economic Forum zijn ‘we’ wel gestegen van

de achtste naar de zevende plaats.

Fonds voor vernieuwende ondernemers

Kortom, Nederland innoveert wel degelijk,

en dus is dit een tijd om gas te geven en niet

om op de rem te gaan staan. Het Ministerie

van EL&I trekt daarom € 1,5 miljard uit voor

het steunen van een negental topsectoren,

sectoren waarin Nederland al bewezen heeft

innovatief en internationaal concurrerend

te zijn, zoals de agro-food, de logistiek, en

de energiesector. Maar elke topsector kent

zijn topspelers. Hoe voorkomt EL&I dat de

anderhalf miljard vooral bij projecten van

het grootbedrijf terecht komt in plaats van

bij de start ups en kleinere spelers die niet

zelden het meest vernieuwend zijn?

“De topsectoren zijn diegene die voor de

Nederlandse economie het belangrijkst zijn,”

zegt minister Verhagen. “En juist in deze

sectoren zijn veel kleine en middelgrote

ondernemers actief die er voor zorgen dat

ons land vooroploopt met het ontwikkelen

en toepassen van vernieuwde producten en

diensten. Die ondernemers zijn dus ook van

groot belang voor de concurrentiepositie

van onze economie en zorgen voor nieuwe

banen en inkomsten. Om innovatie te stimu-

leren zorgen we ervoor dat hun bedrijven

makkelijker fi nanciering kunnen krijgen

voor risicovolle projecten om innovatieve

producten te ontwikkelen. Hiervoor komt

een fonds voor vernieuwende ondernemers,

het Innovatiefonds MKB+. Dit fonds zal in

2015 vijfhonderd miljoen euro bedragen en

komt bovenop de anderhalf miljard die is

toegezegd voor de topsectoren. Hier profi -

teert met name het midden- en kleinbedrijf

van, omdat het vooral ook het MKB is dat

moeite heeft fi nanciering te blijven vinden

BedrijfsreportageTekst: IngerMarlies Leeuwenburgh • Fotografi e: Logistic Force

Logistic Force, dienstverlener in

fl exibele arbeid en jobcoaching in

Transport en Logistiek, begon in

2008, net voor de crisis, met één

vestiging in Tilburg. Sinds 1 januari

2012 is Logistic Force met vijf vesti-

gingen werkzaam in geheel Zuid-

Nederland. De kracht van Logistic

Force zit ‘m in het inzicht dat alles

om de mens draait.

Logistic Force

Tilburg, Waalwijk, Breda,

Roosendaal, Tiel en Eindhoven

T 013 - 571 70 48

info@logisticforce.nl

www.logisticforce.nl

www.lfacademy.nl

Logistic Force:

De kracht van inleven en slim

opleiden hiermee een vakopleiding en een MBO-2

startkwalifi catie plus een baangarantie.

En onze werkgevers krijgen goed opgeleid

personeel tegen een startsalaris.”

Logistic Force Academy

In 2010 heeft Logistic Force de dienstver-

lening uitgebreid met een zelfstandige

opleidingstak voor geheel Nederland:

Logistic Force Academy.

“Logistic Force Academy is een ambitieus

instituut voor opleiding, training en advies

voor onder andere de vervoer- en logistieke

sector, ondersteund door mensen uit de

sector zelf”, vertelt Rob Smulders directeur

van de Academy. “We zijn gestart vanuit een

marktvisie: niet inleveren op kwaliteit maar

slimmer werken. En tóch concurrerend zijn.

We bieden chauff eursopleidingen-Code 95,

BBL-opleidingen, logistiek, personenvervoer,

gevaarlijke stoff en, verticaal transport, lucht-

vaartlogistiek, BHV- en VCA en nog veel meer!

De opleidingen worden incompany gegeven

of bij ons op locatie. Al onze opleidingen

en trainingen worden in overleg voor uw

organisatie op maat gemaakt. Of we leiden

een van uw personeelsleden op, die daarna

zijn collega’s verder kan trainen.”

Vernieuwend: plezier in scholing

“Onze opleidingen en trainingen zijn zeer

Patrick Villevoye, directeur Logistic

Force Tilburg: “Omdat al onze

vestigingseigenaren zelf uit de

transport- en logistieke sector komen,

hebben wij een trefzekere visie op de

behoeftes van zowel werkgever als

werknemer. Werkgevers worden door

Logistic Force geadviseerd en begeleid

bij het zoeken naar de beste werknemers.

Werkzoekers begeleiden wij bij het vinden

van de juiste baan. Wij investeren veel tijd

en aandacht in het kennismaken met beide

partijen. De wederzijdse wensen, verwach-

tingen en mogelijkheden moeten helder

zijn. Onze overtuiging is dat investeren in

de mens leidt tot verhoogde betrokkenheid

van de werknemers en tot hogere kwaliteit

en productiviteit op het werk.

Logistic Force neemt voor werkgevers desge-

wenst de HRM-taken over zodat zij zich op de

eigen core-business kunnen richten.”

Opleidingen

Logistic Force biedt met marktpartijen en

ROC’s learning on the job opleidingen. In het

Logistic Force Leerhuis kunnen zij-instromers

kennis maken met logistieke werkzaamheden

en kunnen ze een vakopleiding krijgen.

Hierna biedt Logistic Force ze een halfj aar-

contract en een baan bij een van de inleners.

Villevoye: “De werkzoekenden krijgen

vernieuwend. Door goed en aantrekkelijk,

competentie- en vooral praktijkgericht op

te leiden verhoogt u het rendement van uw

personeel en materiaal. Het vernieuwende

ziet u bijvoorbeeld in onze vrachtwagen

rijopleidingen, waarin de vollédige dagelijkse

praktijk van een chauff eur zoals laden/lossen,

ladingzekeren en digitale tachograaf geïn-

tegreerd zit. Daaraan gekoppeld hebben we

de MBO-2 opleiding. De overheid stimuleert

deze opleidingen met een aantrekkelijke

fi scale regeling voor de werkgever, en uw

werknemer ontvangt een MBO-2 diploma.

Waar we competentiegericht opleiden toetsen

we kort op wat bekend wordt geacht; op

nieuwe wettelijke eisen en het omgaan met

de materialen gaan we dieper in. Zo behouden

werknemers het plezier in hun opleiding, net

zoals wij dat hebben.”

Subsidies

De Logistic Force Academy is uitgebreid

gecertifi ceerd. Zie hiervoor en voor alle

opleidingen die u zoekt: www.lfacademy.nl.

In bijna alle branches komen opleidingen van

Logistic Force Academy in aanmerking voor

subsidies.

het ONDERNEMERS BELANG

Tekst: Jeroen Kuypers/Fotografie: Marco Magielse

Kritiek hebben op de bestaande

praktijk is één ding, een werkzaam

alternatief bieden een tweede.

Cees Morsch zag jarenlang met lede ogen

hoe leerlingen al op de basisschool een

verkeerde beroepskeuze maakten en

vervolgens in het middelbaar en hoger

onderwijs de prijs daarvoor betaalden

in de vorm van halverwege afgebroken

opleidingen of zelfs complete schooluitval.

Ook in het bedrijfsleven hebben foutieve

testuitslagen een verwoestend spoor

getrokken, in de vorm van managers met

onvoldoende competenties, werknemers

die ongeïnspireerd hun arbeid verrichten

en werkzoekenden die maar niet aan een

baan raken. Morsch en de medewerkers

van zijn CASE Builders Groep analyseerden

wat er mis ging, ontwikkelden een

programma dat die euvels kon verhelpen

het ONDERNEMERS BELANG

Hoe komt het, dat er zoveel getest wordt op het gebied van beroepskeuze en arbeids-

competenties en het uitvalpercentage onder leerlingen en werkzoekenden toch zo hoog

blijft? Blijkbaar wordt er wel veel gemeten maar worden er weinig matchen gemaakt tussen

talenten, beroepscompetenties en beroepsprofielen. TestCASE is het eerste programma dat

beide kan. Via een online af te nemen test worden de talenten, de karaktereigenschappen

en de kennis en ervaring van de kandidaat in kaart gebracht en vervolgens vergeleken met

de vereisten van niet minder dan 3100 beroepsprofielen. Het gedetailleerde rapport blijkt

een uitstekend richtsnoer voor een optimale beroepskeuze maar ook voor het succesvol (bij)

sturen en (bij)scholen van bestaand personeel. TestCASE haalt de hete lucht uit het testen

en geeft het eindelijk handen en voeten.

Talenten en beroepen matchen zonder manco’s

Testcase meet de

werkelijke potenties

Bedrijfsreportage

het ONDERNEMERS BELANG

Het rapport bestaat uit zestien pagina’s

en een zeer overzichtelijke score, waarin

gewerkt wordt met sterren en kleuren.

Dat maakt het voor ondernemers en

managers heel eenvoudig om te bepalen

op welke punten hun medewerkers dienen

te worden bijgeschoold of getraind.

Het rapport is ook een prima leidraad bij

de toekenning van promoties of functie-

veranderingen. Je kunt bijvoorbeeld je drie

beste medewerkers testen en hun uitslag

als norm gebruiken voor de bijscholing van

hun collega’s. Dan heb je een zeer concreet

doel om naar toe te werken.”

Efficiencywinst voor de personeelsmanager

Zestien pagina’s – daarin kan een kandidaat

gedetailleerd worden doorgelicht en hoeft

dus niets meer aan worden toegevoegd,

zou je denken. “Toch kiest 90% van de

kandidaten voor de optie van een gesprek

om het resultaat nader toe te lichten,”

zegt Iem Kievit. “In de praktijk komt dit

er meestal op neer dat men de papieren

uitslag mondeling wil laten bevestigen.

Dat gesprek kunnen onze medewerkers

voor hun rekening nemen. Onze exami-

natoren hebben jarenlang ervaring in het

toelichten van uitslagen en zijn bovendien

door de CASE Builders Groep bijgeschoold

en getraind in het werken met TestCASE.

Zij kunnen de personeelsmanager of de

werkgever zelf dus dit werk uit handen

nemen, zoals het programma hoe dan

ook tot een forse efficiencywinst leidt bij

het beoordelen van bestaand en het

aannemen van nieuw personeel.”

Volgens Iem Kievit is TestCASE ook zeer

effectief in het bestrijden van de beruchte

‘van negen tot vijf ‘-mentaliteit. “Werkne-

mers die hun beroep wel met verstand

maar niet met passie uitoefenen kunnen er

geen echte voldoening in vinden. Dat leidt

bijna onvermijdelijk tot een kleurloze werk-

omgeving en magere arbeidsprestaties.

Deze test haalt de oorzaak daarvan naar

boven en wijst de weg naar een werkzame

oplossing.”

Betaalbaar en betrouwbaar

Voor de kosten hoeven ondernemers het

zeker niet te laten. Een test kost € 250,-.

Ook over de veiligheid hoeven ze zich geen

zorgen te maken. “Als examenbureau zijn

wij uiteraard gewend uiterst zorgvuldig

met de privacygevoelige gegevens van

duizenden mensen tegelijk om te gaan,”

aldus Iem Kievit. “Maar om er volledig zeker

van te zijn dat de data van TestCASE ver-

trouwelijk blijven hebben we het systeem

uitgebreid laten testen en perfectioneren

en zo werkelijk ‘stressbestendig’ gemaakt.

De moderne ICT techniek is hoe dan ook

een van de pijlers die het concept van

TestCASE mogelijk heeft gemaakt.

Het programma bevat een hoeveelheid

data die dertig jaar geleden onmogelijk in

een goed en vlot werkende database op te

slaan zou zijn geweest. Neem alleen al de

data voor 3100 verschillende beroeps-

profielen, informatie die bovendien

geregeld moet worden aangepast en

uitgebreid. En dan nog het gemak van een

test die online kan worden afgenomen,

eenvoudig op het bedrijf zelf of thuis.

Zo heeft niet alleen het inzicht van

Cees Morsch maar ook het niveau van

de ICT techniek het mogelijk gemaakt

de manco’s van oudere testmethoden te

overwinnen en een test te ontwierpen die

de werkelijke talenten en competenties

van kandidaten boven water haalt en die

feilloos kan matchen aan het volledige

spectrum aan beroepsprofielen.”

Voor meer informatie:Vanneau Groep & Partners

Kerkring 22a

3244 AH Nieuwe Tonge

T 0187 - 478 657

Badweg 58

8401 BL Gorredijk

T 0513 - 461 980

info@vanneaugroep.nl

www.vanneaugroep.nl

en testten en optimaliseerden dat vervol-

gens uitvoerig in onderwijs en bedrijfs-

leven. Inmiddels werpt TestCASE overal

opvallend goede resultaten af. Dat trok

de aandacht van Iem Kievit, directeur van

de Vanneau Groep die jaarlijks duizenden

examens afneemt. Sinds 1 januari dit jaar is

zijn landelijk opererend bedrijf dealer van

TestCase voor het bedrijfsleven en

de lokale overheden.

De kleinste mismatch constateren

“Het bijzondere aan TestCASE is dat het

in staat is boven water te halen wat

een kandidaat nu werkelijk wil in zijn

beroepsleven en welke eigenschappen

de vervulling van die wens eventueel in

de weg staan. Neem bijvoorbeeld iemand

die ogenschijnlijk heel capabel is voor een

functie in de zorg maar die moeilijk contact

kan maken met vreemden, zo’n kandidaat

zou er bij een traditionele test tussendoor

glippen maar bij die van ons niet. Zo’n

karakterologische mismatch wordt door

het programma geconstateerd, waarna

kan worden gekeken voor welk beroep de

kandidaat dan wel optimaal geschikt is.”

Overzichtelijke score

TestCASE maakt inzichtelijk wat iemand

werkelijk wil en kan, in een beroep dat

hij of zij nog moet gaan uitoefenen maar

evengoed in een concrete functie die al

jarenlang wordt vervuld. “De test heeft

een dynamisch karakter,” aldus account-

manager Steven Nagtegaal. “Je hoeft hem

dus niet eenmalig in te zetten, wanneer

iemand komt solliciteren, maar je kunt hem

desgewenst herhalen. Er wordt nu reeds op

tachtig afzonderlijke competenties getest.

Wanneer de kandidaat op het gebied van

bijvoorbeeld leidinggeven of samenwerken

niet meer voldoen, geeft de uitslag dat aan.

Maar de test is ook een uitstekend hulp-

middel om exact te bepalen welke kennis

en vaardigheden de komende jaren uit je

organisatie gaan wegvloeien als gevolg van

de vergrijzing van het personeel.

Interview Tekst: André Vermeulen • Fotografi e: Jur Engelchor

Ruim een half jaar is Hans Biesheuvel voorzitter

van MKB-Nederland. Na acht jaar bestuurder-

politicus Loek Hermans wilde de achterban wel weer

eens een echte ondernemer aan het roer. Hij moest

zich wel even achter de oren krabben toen hij werd

benaderd. Maar inmiddels geniet hij met volle

teugen van de wereld van het poldermodel.

“Ik krijg er heel veel energie van!”

MKB-voorzitter Biesheuvel biedt mbo’ers 100 procent baanzekerheid

‘Bankier heeft weinig gevoel voor familiebedrijf’

Je zou het in eerste instantie niet

verwachten van een werkgevers-

voorzitter. Hans Biesheuvel (46)

hoopt dat de intern zwaar verdeelde FNV

snel al haar problemen weet op te lossen

opdat hij en zijn ‘collega’ Bernard Wientjes

van VNO-NCW weer tot vruchtbare

samenwerking met de vakbeweging

kunnen komen. “Met Agnes Jongerius

hebben we altijd goed zaken gedaan”,

zegt hij, doelend op de in de interne

machtsstrijd gesneuvelde FNV-topvrouw.

Aan de andere kant is zijn houding na-

tuurlijk typerend voor de Polder. Vrijwel

nergens ter wereld is de harmonie tussen

werkgevers en werknemers zo groot als

in Nederland. Dat is dan ook meteen wat

Biesheuvel nog het meest is opgevallen

sinds hij vorig jaar zomer het stokje bij

MKB-Nederland overnam van Loek Her-

mans. “Zeker in de komende tijd gaat het

economisch heel lastig worden. Goede

samenwerking is dus van groot belang”,

zegt hij als een volleerde polderaar.

Biesheuvel stapte ruim tien jaar geleden

de wereld van het private equity

investment binnen, nadat hij zijn

technische handelsonderneming

had verkocht. Bij één van de bedrijven

waarin hij had geïnvesteerd, PGZ

International in Houten, had

hij als dga de dagelijkse leiding

tot aan zijn overstap naar

MKB-Nederland.

Heeft u lang nagedacht voor

deze functie?

Hij schiet in de lach: “Aanvan-

kelijk dacht ik no way! Ik ben

natuurlijk ondernemer. Het is

makkelijk roepen aan de zijlijn

dat het niet goed gaat,

het ONDERNEMERS BELANG

Hans Biesheuvel: “We moeten ophouden

met bankiertje-pesten, maar juist met ze

gaan samenwerken”

het ONDERNEMERS BELANG

dus besloot ik toch om een bijdrage te

gaan leveren aan de overlegeconomie.

En: zo’n functie laat je ook niet zomaar

lopen. Maar ik wil wél doelpunten maken!”

Voorbeeld graag

Ik wil de arbeidsmarkt moderniseren. In

mijn bedrijf hebben we een cao à la carte.

De medewerkers kunnen naar eigen inzicht

hun arbeidsvoorwaarden kiezen. De jongere

generatie werknemers zit heel anders in

de wedstrijd dan vroeger. Ze hebben een

andere kijk op het leven en willen hun werk

fl exibeler invullen. Bovendien is het tegen-

woordig heel lastig om goede vakmensen

te vinden, dus moet je het als werkgever

aantrekkelijker maken om hen langer vast

te kunnen houden. Dit concept van de cao

op maat zou ik landelijk willen uitrollen.

Het tekort aan vakmensen neemt toe.

Hoe los je dit probleem op?

Daar ben ik heel somber over. Het is een

groot probleem. In het mkb is 90 procent

van alle banen voor mbo’ers. En die worden

steeds schaarser. Op de opleidingen zijn

nu 10.000 leerlingplaatsen leeg. Het is

een imagokwestie die al vroeg op de

basisschool begint. Ouders willen niet

dat hun kinderen naar het vmbo gaan.

Ik vind dat scholieren in de CITO-toets ook

moeten worden getest op hun praktische

vaardigheden. En de opleidingen moeten

veel aantrekkelijker worden gemaakt. Er is

trouwens 100 procent baanzekerheid voor

jongeren met de juiste diploma’s.

Is dit het belangrijkste probleem

op uw bord of is er meer?

Twee andere onderwerpen vind ik ook

van groot belang. De kredietverlening

door de banken en de toekomst van de

detailhandel.

Is die kredietverlening wel zo belangrijk?

Tachtig procent van de familiebedrijven

fi nanciert investeringen uit eigen

middelen

Het gaat mij dan ook om die andere 20

procent. Dat zijn vooral starters en innova-

tieve ondernemers. Die kunnen vaak niet

verder zonder extra kapitaal. Daar wringt

de schoen. We hebben in december een

deal gesloten met ING, Rabo en ABN Amro

over een meer serieuze behandeling van

aanvragen, en we zullen zien hoe dat gaat.

Ik heb er wel vertrouwen in. Kenmerk van

grotere familiebedrijven is dat zij altijd

aan de lange termijn denken en soms

geen winst uit het bedrijf nemen

om te kunnen investeren.

Het gaat daar niet om

bonussen en korte-

termijnsuccessen.

Bankiers hebben weinig

gevoel daarvoor.

Biesheuvel wil in dit verband nog eens

gezegd hebben dat de invoering van

een bankbelasting dit jaar volgens hem

een negatief eff ect zal hebben op de

kredietverlening. “We moeten ophouden

met bankiertje-pesten, maar juist met ze

gaan samenwerken.”

Andere landen in de EU zoals Duitsland,

Frankrijk, Spanje en België hebben al

een banktax ingevoerd of doen dat op

korte termijn. De verwachting is dat de

banken dit gaan doorberekenen aan hun

klanten, waardoor de belastingbetaler er

in feite voor opdraait.

Een ontwikkeling die Biesheuvel met

zorg vervult is de teloorgang van het

ondernemerschap in de detailhandel.

Hij zegt: “De vergrijzing slaat hard toe.

Het wordt steeds moeilijker om een

opvolger te vinden die de zaak wil over-

nemen. Businessmodellen veranderen

door internet. Na dertig of veertig jaar zit

iemand met een bedrijf dat niemand wil

hebben en dan blijkt ook nog eens dat

het winkel- of bedrijfspand onvoldoende

opbrengt voor een pensioen. Als het

al wordt verkocht. De leegstand in de

winkelstraten wordt steeds groter. Ik heb

niet direct een oplossing voor dit grote

probleem”, zegt Biesheuvel eerlijk en

realistisch.

Van der Kolk van de oude FNV denkt dat

zzp’ers een overwaaiend verschijnsel

zijn. Ligt hier een kans voor MKB-Nederland

om hen te organiseren?

Dat vind ik een lastige vraag. Veel zzp’ers

zijn best tevreden over hun situatie.

En zij zullen ook zeker niet verdwijnen.

Ik vind het wel een uitdaging om een

antwoord op die vraag te vinden.

Ze kunnen natuurlijk ook gewoon

individueel lid worden. En als ze met

10.000 tegelijk komen, dan wil ik wel

wat voor hen betekenen.

Waar staat MKB-Nederland in 2015,

wanneer uw termijn afl oopt?

Dan staan we er goed voor, slagvaardig

en heel ondernemend. Aan verdere be-

spiegelingen van de toekomst doe ik niet

mee. Een samenvoeging met VNO-NCW

is wat mij betreft niet relevant. We willen

beide onze eigen identiteit behouden.

Dan nog even het kabinet. U wil het aan

de toezegging houden de lasten van het

bedrijfsleven niet te verhogen omdat daar

de economische groei vandaan moet

komen. Is dat nog wel houdbaar nu het

overheidstekort gierend uit de hand loopt?

Ik vind het niet verstandig dat er allerlei

proefballonnetjes over mogelijke

bezuinigingen worden opgelaten.

Laten we maar rustig afwachten

waarmee het kabinet volgende maand

komt. Zolang er maar ruimte voor

ondernemerschap blijft en het niet

van alles kapot gaat bezuinigen.

Wij spreken dagelijks met bewindsper-

sonen en ook Kamerleden. Belangrijker

vind ik nu dat de onzekerheid over de

euro wordt weggenomen, want die

Eurotop van voor Kerstmis bood

slechts een mager resultaat.

De euro zelf is het probleem niet, wel

het ontbreken van een onafhankelijke

autoriteit die controleert of de Zuid-

Europese landen zich wel aan de

vereiste begrotingsdiscipline houden.

“Een samenvoeging

met VNO-NCW is

wat mij betreft niet

relevant”

Zonnebloemveld 3 | 6641 TA BeuningenT (024) 679 03 30 | E info@kcbs.nl | www.kcbs.nl

Document Systems | ICT Concepts | Workfl ow Management | Services & Supplies

Ook in bieden wij de juiste oplossingen!

OPEL ZAFIRA 1.9DTCI 120PK VAN

GRIJS KENTEKEN ZWART METALLIC

NAVIGATIE/AIRCO/ELEKTRA ETC..

2006 150.000 KM NU 6.950,-

22X FORD TRANSIT 85 - 200PK TDCI

ALLE UITVOERINGEN OOK DUBBEL CABINE

TREND, AMBIENTE EN LIMITED UITV.

ALLE LENGTES 2007-2011 V.A. 7.950,-

18X MERCEDES VITO/VIANO 95 - 204PK CDI

ALLE UITVOERINGEN OOK DUBBEL CABINE

ALLE KLEUREN OOK PERSONENVERVOER

2004-2010 V.A. 6.950,-

FIAT SCUDO/CITROEN JUMPY 90-120PK

DUBBELE CABINE ELECTRA 1X AIRCO

2007 88.000 KM 13.950,-

2009 27.000 KM 14.950,-

V.A. € 119,-P/MND

BMW 730D AUT HIGH EXECUTIVE 2011

SOPHISTO GRIJS GEVENT. NAPPA LEDER

SCHUIFDAK ACT. CRUISE + STEERING ENZ.

26.000KM NIEUW: 140.000 NU 79.950 INCL!

V.A. € 159,-P/MND

FIAT DOBLO JTD 75 PK BESTEL 2008

BLAUW ELEKTR RAMEN+ SPIEGELS

R SCHUIFDEUR + ACHTERDEUREN

34.451 KM ZEER MOOI NU 6.950,-

V.A. € 159,-P/MND

FORD CONNECT ALLE UITVOERINGEN

KORT VERLENGD+VERHOOGD

ACTIE: 3X 2010, WIT V.A. 8.950,-!

2003-10 V.A. DIV KLEUREN V.A. 4.950,-

OPEL VIVARO/RENAULT TRAFFIC 82-150PK

ALLE UITVOERINGEN OOK DUBBEL CABINE

L1+L2 DIV. KLEUREN OOK KOELWAGEN

DIV SPECIALS 2004-2011 NU V.A. 5.950,-

V.A. € 179,-P/MND

OOK VIANO!

OOK KOELWAGEN!

VW CADDY OOK NIEUW MODEL

DIV. KLEUREN OOK BLUE MOTION

DIVERSE ZEER COMPLETE UITVOERINGEN

BJ 2004-2010. OOK NIEUW(2011) V.A. 5.950,-

6X PREMIUM EDITION!

MERCEDES VITO 109 CDI EXECUTIVE

MEEST COMPLETE UITVOERING+NAVI

KOELWAGEN: ZEER SCHOON EN NETJES!

2008 H.A.C.C.P. 197.000 KM 14.950,-

V.A. € 159,-P/MND

4X!

VW CADDY MAXI OOK NIEUW MODEL

DIV. KLEUREN OOK AUTOMAAT

DIVERSE ZEER COMPLETE UITVOERINGEN

BJ 2008-2010. OOK NIEUW (2011) V.A. 13.950,-

OOK KOELWAGEN!

KOELWAGEN!

33 STUKS!

V.A. € 199,-P/MND

RANGE ROVER TD V6 AUT VOQUE

ZWART BEIGE LEDER NAVIGATIE

XENON SCHUIFDAK LUCHTVERING

TOPCONDITIE 2005 NU 29.950,- INCL.

V.A. € 429,-P/MND

VW TRANSPORTER T5.2 85-180PK

DIVERSE KLEUREN EN UITVOERINGEN

OOK NIEUW! DIV. ZEER COMPLEET

2010-’11 DIRECT LEVERBAAR V.A 17.950,-

VW TRANSPORTER T5

2004-2011 DIV. KLEUREN EN UITVOERINGEN

85-204 PK TDI BESTEL+DUBBEL CABINE

U RIJDT AL V.A 7.950,- VW TRANSPORTER

V.A. € 299,-P/MND

DSG UIT VOORRAAD!V.A. € 169,-P/MND

V.A. € 249,-P/MND

V.A. € 99,-P/MND

V.A. € 99,-P/MND

V.A. € 299,-P/MND

FULLOPTION!

4X PEUGEOT PARTNER HDI 75

NIEUW MODEL 11-16000 KM !

AIRCO ELEKTRA CENTR. VERGR.

SCHUIFDEUR R 2010 NU 8.950!

DIREKT LEVERBAAR

MERCEDES SPRINTER 413 CDI KOELWAGEN

THERMO KING KOELING HYDR. KLEP

LXBXH 4.1 X 2.1 X .2.1 BIJRIJDERSBANK

2004 125.000KM 16.950,-

IVECO DAILY KOELWAGEN 35S12

LAADRUIMTE 4.4M LANG+HOOG DAK

AIRCO ELEKTRA CHAUFFEURSSTOEL

NIEUWSTAAT! 2010 NU 34.950,-

FIAT DUCATO + PEUGEOT BOXER 100-160PK

ALLE UITVOERINGEN OOK DUBBEL CABINE

DIV. LENGTES + HOOG EN EXTRA HOOG!

2007-2010 NU V.A. 10.950,-

DAF LF 45.130 7,5 TON BAKWAGEN 4,2O M

HYDR. LAADKLEP + ZIJDEUR ZEER MOOI

2720KG LAADVERM. ACHTERUITRIJCAM.

2004 107.000 KM 12.950,-

8X IVECO DAILY 35 C15 BAKWAGEN

MET HYDRAULISCHE LAADKLEP

150PK LENGTE 4.05 M HOOG 2.05 M

2009! LAGE KM STANDEN V.A 22.950,-

V.A. € 149,-P/MND

MERCEDES 814 D 4.2 BESTEL

4400 KG LAADVERM. 7500 KG TREKGEWICHT

C-RIJBEWIJS LUCHTREM DUBBEL LUCHT

2007 57.125KM! 22.950,-

VW CRAFTER 35 TDI 109 AUTOMAAT

ENKEL CABINE OPEN LAADBAK 4.3 M

CHAUFFEURSTOEL + ELEKTRA

2008 96.000 KM NU 14.950,-

VOLKSWAGEN CRAFTER 90-163PK

ALLE UITVOERINGEN OOK DUBBEL CABINE

ALLE LENGTES+HOOGTES OOK 3.0CDI V6

2007-2011 V.A. 12.950,-

VW LT TDI 109 PK 46A PICKUP – DUB. CAB.

AIRCO CRUISE CONTROL ELEKTRA

MET HANDB. KRAAN TREKHAAK

2004 112.045 KM NU 12.950,-

KOELWAGEN!

OPEL MOVANO + RENAULT MASTER

ALLE UITVOERINGEN OOK DUBBEL CABINE

DIVERSE LENGTES / HOOGTES EN KLEUREN

2006-2011 (NIEUW MODEL!) V.A. 8.950,-

V.A. € 189,-P/MND

MB SPRINTER BAKWAGEN CDI 120-163PK

MET/ZONDER HYDRAULISCHE LAADKLEP

UNIEK: 3X 515CDI AUT. 2007 NU 23.950,-

2004-2010 AL VANAF 14.950,-

IVECO DAILY 40C13 OPRIJWAGEN

ELEK. LIER+ 100 LIT.TANK + ZWAAIBALKEN

ZWART MET. GRIJS ALCANTARA XENON

PERFECTE STAAT 2001 NU 15.950,-

WEINIG KM! 2009

PEUGEOT BOXER 3.0 HDI 160PK BAKWAGEN

3D SPOILER/HYDR. LAADKLEP/ZIJDEUR

LXBXH 4.03 X 2.08 X .2.08 BIJRIJDERSBANK

2007 79.000 KM NU 16.950,-

V.A. € 359,-P/MND

FORD TRANSIT 350L 3,2 5-CIL. 200PK

DUBBELE CABINE, OPEN LAADBAK

FULL OPTION + ORIGINEEL NAVI

NIEUWSTAAT! 2010 36.949 KM 21.950,-

V.A. € 299,-P/MND

UNIEK!

V.A. € 279,-P/MND

V.A. € 199,-P/MND

22X MERCEDES SPRINTER CDI 90-190PK

ALLE UITVOERINGEN OOK DUBBEL CABINE

ALLE LENGTES+HOOGTES OOK 3.0CDI V6

2006-2011 V.A. 12.950,-

V.A. € 199,-P/MND

V.A. € 390,-P/MND

V.A. € 319,-P/MND

V.A. € 329,-P/MND

V.A. € 539,-P/MND

3.2 5 CIL. 200PK!

OPRIJWAGEN

OOK NIEUW MODEL!V.A. € 179,-P/MND

Voor élke klus dè juiste bus.

ALLE MERKEN BEDRIJFSWAGENS

V.A. € 249,-P/MND

V.A. € 299,-P/MND

V.A. € 119,-P/MND

www.kareltrans.nl

Ook voor reparatie, onderhoud, APK en schadeafhandeling aan personenauto of bus, bent u bij ons op het juiste adres.

De Compagnie 14 Zwaag/Hoorn - T: 0229-217460

Bosch Car Service

GROOTHANDELSPRIJZEN

PRIJZEN EXCLUSIEF BTW

ColumnEen hoop starters op de markt, dit zijn degenen die voor de eerste keer een koopwoning kopen, pakken nu hun kans. Hoewel de toet-

sing voor het verkrijgen van een fi nanciering strenger is geworden, is het zeker niet onmogelijk om een lening bij de bank te verkrij-

gen. En wie weet zijn er in de familiesfeer ook fi nancieringsmogelijkheden. Als ouders fi nanciële middelen hebben om kinderen te

steunen bij de aankoop van een woning dan werkt de fi scus ook mee.

Fiscale aantrekkelijkheid schenking en/of lening door ouders aan hun kind voor de aankoop van een eigen woning

Mantel & Overtoom notarissen

Dokter d’ Arnaudstraat 29, 1619 CW Andijk

Postbus 69, 1619 ZH Andijk

T 0228 - 59 22 24

F 0228 - 59 35 86

infoandijk@mantelovertoom.nl

Dokter De Vriesstraat 33, 1654 JT Benningbroek

Postbus 5, 1687 ZG Wognum

T 0229 - 59 12 64

F 0229 - 59 18 47

infobenningbroek@mantelovertoom.nl

Tip 1: belastingvrije schenking

Ouders mogen aan kinderen bepaalde

bedragen belastingvrij schenken. In 2012 is

dit bedrag € 5.030,00 (jaarlijks). Aan kinde-

ren tussen de 18 en 35 jaar mag een ouder

eenmalig een hoger bedrag schenken

van € 24.144,00 en als het bedrag besteed

wordt voor de aankoop van een eigen

woning (of onder meer de verbetering/

onderhoud of van de woning en afl ossing

van de eigenwoningschuld) dan mag er

belastingvrij € 50.300,00 worden verstrekt.

Let op, er is geen dubbel voordeel. De een-

malige vrijstelling komt in de plaats van de

verhoogde vrijstelling. Het fi scale voordeel

van deze schenking is dat dit bedrag vrij is

van schenkingsbelasting en in de toekomst

dus niet meer is belast met maximaal 20%

erfbelasting. Daarbuiten is het natuurlijk

mooi, als je als ouders in de gelegenheid

bent, om je kinderen op deze wijze te

helpen bij hun toekomst.

Tip 2: lening in de familiesfeer

In de notariële praktijk zien we ook regel-

matig dat ouders (of andere familieleden)

een lening aan een kind/familielid verstrek-

ken. Veelal gebeurt dit in combinatie

met de lening die door de bank verstrekt

wordt. Wanneer van de ouders geleend

wordt, is het vaak interessant, dat een

hoge(re) rente wordt bedongen. Stel, dat de

ouders bereid zijn om voor de aankoop van

de woning een bedrag van € 100.000,00 uit

te lenen.

De ouders hebben dit bedrag op een spaar-

rekening bij de bank staan en ontvangen

daarvoor een rente van 2%. De ouders zijn

dus tevreden met een door het kind te beta-

len rente van 2% ofwel € 2.000,00. Het kind

heeft in dat geval renteaftrek over € 2.000,00.

Stel nu eens, dat de ouders en het kind

afspreken, dat het kind 6% rente betaalt.

De ouders ontvangen € 6.000,00 aan rente

en het kind heeft over datzelfde bedrag

renteaftrek. Echter, de ouders willen eigenlijk

niet beter worden van die hogere rente en

schenken het kind elk jaar € 4.000,00 terug.

Het resultaat is dan, dat de ouders gewoon

hun rendement van 2% halen, maar dat het

kind wel renteaftrek heeft van € 6.000,00.

Die € 4.000,00 schenking is nog vrij ook

van schenkbelasting. Wanneer het kind

die € 4.000,00 niet kan voorfi nancieren,

zou de zaak zo gemaakt kunnen

worden, dat de ouders eerst de

schenking van € 4.000,00 aan het

kind doen en het kind vervolgens

€ 6.000,00 rente aan de ouders

betaalt.  

Mr. Rinske Mantel-Kooistra,

Mantel&Overtoom

notarissen te Andijk en

Benningbroek.

15het ONDERNEMERS BELANG

Mr. A.W.M. Overtoom

Mr. R.M. Mantel-Kooistra

16 het ONDERNEMERS BELANG

Ondernemerspanel

Hoe belangrijk zijn sociale media voor uw onderneming?Twitter, LinkedIn, Facebook, Hyves, YouTube. Het is maar een greep uit het aanbod van Social Media

waar je je als onderneming bij kunt aansluiten. Met speels gemak kunt u uw bedrijf via een videofi lmpje

op internet in een notendop presenteren bij de juiste doelgroep. Het inzetten van alleen een website

is binnenkort ondenkbaar. Social Media marketing gaat een steeds belangrijkere rol spelen in de

relatiemarketing van bedrijven. Heeft u al goed nagedacht wat de consequenties zijn van het inzetten

van Nieuwe Media voor uw bedrijf of organisatie? Ziet u hierin nieuwe kansen of wellicht bedreigingen?

De mening van ons panel.

■ Cor van Vliet

Cor van Vliet – Mulder Obdam

Mulder Obdam gebruikt de Social Media in toenemende

mate omdat het een professioneel marketinginstrument

is waarmee (potentiele) opdrachtgevers, collega-aanne-

mers, leveranciers, bewoners en aspirant-kopers kunnen

worden bereikt en geïnformeerd. Bij Mulder Obdam is

niet alleen een Social Media Team actief, maar is ook

een collega centraal aanspreekpunt. Wij stellen hem in

de gelegenheid de ontwikkelingen op de voet te vol-

gen en stellen daarvoor zo nodig budget beschikbaar.

Aangezien Social Media zich snel ontwikkelen, blijft het

deels pionieren. De benaderingswijze is er een van “we

gaan kijken waar we ons voordeel kunnen halen”, in

plaats van “pas op, er kleven nogal wat nadelen aan”.

Wij zijn ervan overtuigd dat het bij deze Social Media

niet zal blijven, maar dat “nu instappen” ook inhoudt

dat je met je tijd meegaat; en dat is iets wat Mulder

Obdam op het lijf geschreven is.

■ Gemma Oude Veldhuis

Gemma Oude Veldhuis – GO Personeelsadvies

Social media is voor GO Personeelsadvies zeer belangrijk,

maar ik denk voor elke bedrijf belangrijk is. Echter moet je

er wel een plan voor maken om te zorgen dat je continue

zichtbaar blijft. Zorg dat het doelbewust ingezet wordt. Ik

ben van mening dat als je vanuit bedreigingen denkt, dat

het ook telt. Voor GO Personeelsadvies persoonlijk heeft het

bekendheid, professionaliteit en handel opgeleverd. Ech-

ter is het van belang dat er niet teveel persoonlijke zaken

op staan. Voor mij geldt de spelregel: 80% zakelijk en 20%

persoonlijk.  Aangezien ik altijd denk in kansen vind ik het

belangrijk om te zorgen dat je het goed en effi ciënt inzet.

■ Leonie Snijder

Leonie Snijder - Snijder Incasso en Gerechtsdeur-

waarders

Met internet en sociale media wordt de wereld steeds

transparanter. Op zich prima, dit dwingt bedrijven echt

en oprecht toegevoegde waarde te leveren. Bij Snijder

Incasso zijn we daar bewust mee bezig en leveren we

high value for money. En af en toe op een leuke manier

vertellen wat je als bedrijf bezig houdt, laat relaties met

je meeleven.

Het managen van je reputatie wordt steeds belangrijker.

Vertrouwen komt te voet en gaat tegenwoordig per

Sojoez-raket, zeker met Twitter. Als risico zie ik dat men-

sen op internet ook onnadenkend allerlei zaken roepen.

Of uit frustratie. Dit kan onterecht schade toebrengen

aan andere personen of bedrijven. En soms redeneren

mensen net als dat ze iets in de krant lezen: het staat op

internet dus het zal wel waar zijn. Een beetje relative-

ringsvermogen is dan niet verkeerd.

17het ONDERNEMERS BELANG

■ Albert Gieling

Albert Gieling – De Woonschakel Medemblik

Sociale media top of fl op?

Het toepassen van sociale media door bedrijven vergt

een goede voorbereiding. Basisvraag is aan welke be-

drijfsdoelen sociale media bij kunnen dragen. Genereert

sociale media ook nieuwe kansen en ontwikkelingen?

De snelheid en reikwijdte van sociale media zijn onge-

kend en daarmee ook afzetkanalen voor informatie over

bedrijf, producten, diensten en vacatures. Medewer-

kers kunnen via sociale media ambassadeurs zijn voor

het bedrijf. Het vergroot de trots en binding terwijl de

identiteit van het bedrijf hierdoor ook wordt versterkt.

Voor de leiding van het bedrijf betekent het werken

met sociale media vertrouwen geven aan medewerkers,

voor medewerkers betekent het verantwoordelijkheid

nemen en dragen. Duidelijk is dat de impact van sociale

media groot is. Voor menig bestuurder zal dit wellicht

wennen zijn, maar als op sociale media uw bedrijf on-

derwerp van discussie is dan heeft u maar weinig tijd

om hierop te reageren. Tweet, tweet … of niet?

■ Harrie Ruigrok

Harrie Ruigrok - Campex Advies & Ondersteuning

Sociale media bieden volop kansen. Zaken doe je vooral

met mensen die je kent en waarvan je weet dat het

goed zit. Natuurlijk doen bedrijven zaken met andere

bedrijven, maar de menselijke factor is altijd beslis-

send. LinkedIn is een medium waar wij zeker onze

aandacht op richten. Het biedt nieuwe mogelijkheden

die voorheen nog niet bestonden. Want wie is eigenlijk

die persoon waar je zaken mee doet? Welke scholing,

arbeidsverleden en connecties heeft hij of zij? Kan

een relatie ons introduceren bij een potentiële klant?

Voorheen dacht ik nog niet zo, nu met LinkedIn wel. Wij

benutten het netwerk ook voor het vinden van gekwa-

lifi ceerd personeel, zonder advertenties te plaatsen. Het

kost wat tijd, maar er ligt een grote hoeveelheid cv’s ter

inzage voor werkgevers.

■ Duncan Renses

Duncan Renses - De Band Uitzendbureau BV

Voor mij is persoonlijk contact en persoonlijk aan-

spreekbaar zijn het belangrijkste aspect van zaken doen.

Zaken doen is vertrouwen geven en krijgen. Ook nu

(of misschien nu zelfs meer dan voorheen) maakt de

persoon het onderscheid volgens mij. Ik zie social media

als een extra mogelijkheid om met mijn klanten te com-

municeren. Niet in plaats van dat persoonlijke contact,

maar als aanvulling daarop. Tegenwoordig zoekt 25%

van de mensen een baan via het internet. Via e-mail en

sms heeft men informatie snel beschikbaar. Via face-

book, linkedin en twitter komen interessante contacten

tot stand. Ik zou geen goede ondernemer zijn, als ik niet

‘aanwezig’ ben waar mijn klanten zijn. Wat ik regelma-

tig merk, is dat het medium op een verkeerde manier

wordt gebruikt. Bijvoorbeeld om alleen reclame te ver-

spreiden. Ik probeer zelf liever rustig wat verschillende

mogelijkheden uit om ervaring op te doen en te kijken

wat werkt. Voor mijn bedrijf, maar zeker ook voor de

manier waarop klanten contact met mij hebben.

■ Rinske Mantel-Kooistra

Rinske Mantel-Kooistra –

Mantel & Overtoom notarissen

Sinds ik twitter raak ik meer en meer bezield over het

gebruik van Sociale Media. Je hoort vaak dat het veel

tijd kost, maar het wordt zowel in de zakelijke- als de

consumentenmarkt steeds belangrijker. Nu komt er veel

aandacht via de columns, reklame en het organiseren

van presentaties. Dit kost ook tijd en geld. Hiernaast

kun je deze inspanningen via twitter een groter bereik

geven en een grotere kans om hier de aandacht op te

vestigen. In reklame werkt herhaling. Met twitter kun je

dezelfde boodschap op verschillende manieren brengen

en je kunt jezelf als ondernemer meer profi leren. Op mijn

tweet 2x spontaan applaus bij presentatie levenstesta-

ment, kreeg ik vele reacties. Nederland is het land met de

meeste twitteraars. Nu ben je nog een beetje voorloper,

doe je nu mee dan kom je in “communities” van mensen

die veelvuldig gebruik maken van sociale media. Dit kan

een uitbreiding van het huidige traditionele klantenbe-

stand betekenen. Dus volop kansen!

het ONDERNEMERS BELANG 18

Advies

Realiseert u zich dat uw keuzes uw onderscheidend vermogen bepalen?

Wilt u door het maken van betere keuzes meer zakelijk succes boeken?

Weet u hoe u hiermee een begin kunt maken door bewustere keuzes?

Ondernemer, hoe bewust en effectief zijn uw keuzes?

Onderscheidend vermogen

In ondernemersland is het een must om je

te onderscheiden. Klanten die geen onder-

scheid zien tussen verschillende aanbieders

beslissen op de laagste prijs. Alleen op prijs

concurreren holt het verdienvermogen van

bedrijven uit. Uiteindelijk kan maar één

aanbieder de goedkoopste zijn.

In markten met teveel gelijkwaardige aan-

bieders werkt dit anders. Dan verwachten

klanten van hun leveranciers dat ze meer

doen voor dezelfde prijs. Bedrijven die dit

niet accepteren missen omzet.

Een onderscheidende strategie is een

zodanige meerwaarde te creëren dat de

klant een wat hogere prijs voor lief neemt

in ruil voor bijvoorbeeld beter advies,

een nettere werkwijze en een degelijkere

after-sales. In zijn aanbodmix heeft een

ondernemer nogal wat voor het kiezen.

Hoe onderscheidend het aanbod is moet

beoordeeld worden door de ogen van de

potentiële klant die betaalt en bepaalt.

Effectievere keuzes maken

Een ondernemer kan grotendeels zelf

kiezen hoe hij zijn bedrijfs-

voering inricht en

hiermee bepalen

hoe zijn

aanbod op

de klant

over-

komt.

Naast product- en servicegerichte aspecten

speelt het gedrag van de bedrijfsmedewerkers

een belangrijke rol omdat bijna altijd sprake

is van gunnen van de koop.

Nogal wat bedrijven veroorzaken zelf af-

breuk aan de indruk die ze op potentiële

klanten maken. Voorbeelden zijn slordig

telefoongedrag, een nonchalante afhandeling

van klachten of opdringerige vertegen-

woordigers.

Klanten laten vaak niet merken wat ze

onprettig vinden maar ontwijken liever het

verdere contact. Voor dit soort situaties

geldt dat de ondernemer zelf de keuze

heeft om zich te realiseren wat zijn potentiële

klanten ervaren en wel of geen effectieve

actie te nemen. Klanten die voelen dat ze

met interesse en respect bejegend worden

zijn meer geneigd tot kopen. Hoewel dit

logisch klinkt is dit in de praktijk simpeler

gezegd dan gedaan. Zo’n gevoel komt

voort uit een reeks van indrukken die de

klant in de tijd opdoet. Het overbrengen

van de optimale boodschap en indruk

vereist continue zorg in alle bedrijfsuitingen.

De ondernemer en zijn medewerkers

spelen hierin een hoofdrol omdat ze op de

klantbeleving direct invloed hebben via

hun gedrag zoals dat overkomt op de klant.

De ondernemer heeft de keuze het juiste

voorbeeld te geven en de medewerkers

goed aan te sturen. Zeker als de medewerkers

zelf ook stuurruimte krijgen kan dit grote

verbeteringen geven.

Keuzevrijheid bewust benutten

Bedrijven kunnen aan vormen van bijziend-

heid lijden. Men is zich dan bijvoorbeeld

niet bewust van aspecten die verbetering

behoeven omdat men aan de gang van

zaken gewend is geraakt of er niet op

wordt aangesproken. Van eventuele

nadelige gevolgen van slordig menselijk

gedrag is men zich dan ook niet bewust,

waardoor men zich het nut en de noodzaak

van verbetering niet realiseert. Het is

raadzaam kritisch te blijven zoeken naar

verbeteringspotentie. Voor de ondernemer

is het cruciaal zich bewust te zijn van zijn

eigen keuzevrijheid en zijn keuzes door

te vertalen in goed leidinggeven, effectief

samenwerken, helder communiceren

en het optimaal leveren van producten

en diensten. Actief benutten van zijn

keuzevrijheid kan de bedrijfsresultaten en

concurrentiekracht verbeteren. Met het

tijdig herkennen van zijn keuzes en het

nemen van de juiste beslissingen kan hij

zelf blijven sturen in plaats van zich door

de omstandigheden of de waan van de dag

gestuurd te laten worden.

Tuman helpt ondernemers die verder willen

komen met hun bedrijf of denken aan het over-

dragen van hun bedrijf met praktisch advies dat

werkt met als doel een groter verdienvermogen

en een hogere bedrijfswaarde. Tuman richt zich

op de industrie, techniek en bouw. Interesse in

een vrijblijvend gesprek? Bel 0299 363574, mail

wtuijp@tuman.nl of kijk op www.tuman.nl.

Ir. Wim Tuijp MBA, oprichter Tuman BedrijfsAdvies

Brandstofverbruik: 4,5 - 4,7/100 km (1L op 21,3 - 22,2 km), CO2 uitstoot 105 - 108 g/km.

Vanafprijs is incl. BTW en BPM, excl. verwijderingsbijdrage en kosten rijklaar maken. Leaseprijs ¤ 235,- per maand o.b.v. Full Operational Lease via Volkswagen Leasing, 48 maanden/20.000 km per jaar excl. BTW en brandstof. Drukfouten en wijzigingen ook in uitvoeringsdetails voorbehouden. Getoonde afbeelding kan meeruitvoeringen bevatten. Kijk voor meer informatie op www.volkswagen.nl.

20

Bedrijfsreportage

Mulder Obdam kiest voor

Private Herontwikkeling

en Community planning

Nieuwe ontwikkelmogelijkheden

dienen zich aan, gevolgd door andere

werkwijzen en andere fi nancierings-

methoden. Daar waar de uitbreidingslocaties

veelal in eigendom zijn van ontwikkelaars en

corporaties is het binnenstedelijk ontwikkelen

voornamelijk een opgave die wordt opgepakt

door corporaties en gemeenten, een direct

gevolg van de posities van deze partijen. De

wijkaanpak richt zich als gevolg hiervan dan

ook voornamelijk op de corporatiewoningen

en het openbaar gebied. Bewoners worden

geïnformeerd maar hebben geen actieve rol

in de uiteindelijke planvorming. Een vreemd

verschijnsel omdat het de bewoners zijn die

de leefbaarheid van een wijk bepalen. Het is

logisch om de -huidige en toekomstige-

bewoners van een wijk actief te betrekken bij de

ontwikkelingen die in hun directe leefomgeving

gaande zijn. Argumenten als “het betrekken

van particulieren is kostbaar” en “het betrekken

van bewoners vergt veel moeite” mogen niet

worden gezien als de beren op de weg. Men zal

oplossingsgericht moeten werken en denken in

mogelijkheden, waarbij alle belanghebbenden

worden betrokken. De gemeente zal logischer-

wijs betrokken zijn, corporaties afhankelijk van

het bezit, maar ook de particulieren die in de

wijk diverse rollen vervullen.

Bij Mulder Obdam is men van

mening dat door middel van

gedeelde verantwoordelijkheid, op

basis van respect en vertrouwen,

gedeeld belang en draagvlak de

stedelijke vernieuwing vorm moet

geven aan een nieuwe werkwijze

voor de binnenstedelijke aanpak,

“private herontwikkeling”. Door middel

van een wijkaanpak op drie niveaus

zal wijkaanpak vorm krijgen. Het totale

wijkbelang wordt nagestreefd, maar ook het

belang van de individuele bewoner wordt niet

uit het oog verloren. In het proces is het nood-

zaak om te zoeken naar een gedeeld belang dat

door alle partijen wordt erkend. Dit belang is het

wijkbelang, vaak een goede leefbare wijk waar

het prettig wonen is, waarbij de staat van het

onderhoud op degelijk niveau is.

Deze werkwijze waarbij alle partijen worden

betrokken vraagt ook om een andere wijze van

fi nanciering. Dit kan bewerkstelligd worden

door het gedeelde belang. Door het gezamenlijk

belang voorop te stellen voor de individuele

belangen. Is het mogelijk om de gehele aanpak

ook fi nancieel haalbaar te maken, immers op-

brengsten uit de wijk kunnen dan geïnvesteerd

worden in de wijk. De noodzaak tot subsidies

wordt hiermee uitgesloten. Een voorwaarde is

dat de deelnemende partijen hun maatschap-

pelijke verantwoordelijkheid erkennen en deze

ook nastreven. Daarnaast moeten fi nanciers die

ook als projectpartners betrokken worden er

bewust van zijn dat het voor bewoners gaat om

de woonlast in plaats van de fi nancieringslast.

Het blijkt namelijk uit onderzoek dat mensen

bereid zijn om meer te betalen aan hypotheek

op het moment dat zij een lagere energielast

hebben. Het is dus zaak dat de fi nanciers een

cultuuromslag maken en rekening gaan houden

met het totaalpakket aan woonlasten. De eerste

fi nanciers hebben door middel van groenhypo-

theken al een eerste aanzet hiervoor gegeven.

Door middel van het onderzoek “de tandarts

van de wijk” heeft Benny Duimel, project-

manager bij Mulder Obdam aangetoond dat

deze private herontwikkeling een werkwijze is

waar vraag naar is en bij medewerking van de

betrokken partijen een goede kans van slagen

heeft en draagvlak onder de inwoners van de

verschillende wijken.

het ONDERNEMERS BELANG

De ruimtelijke ontwikkeling in Nederland ondergaat onder het huidige economische tij grote

veranderingen. Projecten worden minder grootschalig, de aandacht verschuift van uit-

breidings- naar inbreidingslocaties en de aandacht voor duurzaamheid neemt toe.

Voor meer informatie over het community plannen

in Polderweijde of het onderzoek De tandarts van de

wijk kunt u contact opnemen met B. Duimel,

0226 - 45 66 54

21het ONDERNEMERS BELANG

Door deze wijze van samenwerking

met de reeds aanwezige bewoners vertrouwt

Mulder Obdam erop hier een plan te ontwik-

kelen waar de bewoners het naar hun zin

hebben en waar zij prettig wonen. Immers het

ontwikkelen en realiseren van een prettige

leefomgeving is een van de maatschappelijke

taken van Mulder Obdam. Neem hierbij ook

in gedachte de afzetmogelijkheden van de

nieuwe woningen in de markt, aansluitend op

de vraag van de omwonenden en geïnteres-

seerden en het is een logisch gevolg dat

Mulder Obdam voor de wijk Polderweijde

heeft gekozen voor community planning.

Naar verwachting zal het eerste deel van

Polderweijde (fase 6), dat door community

planning tot stand is gekomen al in de eerste

helft van 2012 in verkoop gaan. In deze fase zal

ook duurzaamheid een groot aandeel krijgen in

de totale woningontwikkeling. Duurzaamheid

toegepast op het wooncomfort. Het zal dus

niet de regelgeving zijn die bepalend is voor de

toepassing van duurzaamheid maar het com-

fort en de energielast voor de kopers. Het is

immers zaak dat het wonen in deze woningen

ook over 40 jaar nog comfortabel zal zijn.

De geslaagde toepassingen en positieve erva-

ringen van het community plannen bevestigen

de ingeslagen weg bij Mulder Obdam, die

uitgaat van onder andere duurzaamheid en

maatschappelijk verantwoord ondernemen.

Een werkwijze waaraan Mulder Obdam haar

sterkte marktpositie te danken heeft en

waarmee zij verwacht ook in de veranderende

woningmarkt een sterke rol te blijven vervullen.

Om een eerste aanzet voor de private heront-

wikkeling te geven en een wijk te ontwikkelen

met en voor bewoners heeft Mulder Obdam

in september 2011 in samenwerking met

ISMaatwerk de methode community planning

toegepast in een van haar projecten. Com-

munity planning is een methode waarbij de

ruimtelijke indeling van de plannen wordt

gemaakt samen met bewoners, omwonenden

en andere geïnteresseerden. Mulder Obdam

heeft deze methode voor het eerst toegepast

in de wijk Polderweijde te Obdam. Aan deze

wijk wordt sinds 2006 gebouwd, en dit zal

naar verwachting nog enkele jaren doorgaan.

Ondanks goede verkoopresultaten besloot

Mulder Obdam te zoeken naar een methode

waarbij het te ontwikkelen product beter zou

aansluiten bij de vragen van de consument.

Met veel enthousiaste buurtbewoners, om-

wonenden en andere geïnteresseerden is er

tijdens een vier uur durende bijeenkomst ge-

werkt aan een stedenbouwkundige invulling.

In samenspraak met de omwonenden en

andere geïnteresseerden is gekomen tot

een invulling waarbij de bestaande steden-

bouwkundige structuur wordt doorgezet en

een woningaanbod wordt gefaciliteerd van

starters woningen tot vrije kavels. Een totaal-

plan waarbij wordt ingespeeld op de wensen

van de omwonenden en de wensen van de

potentiële kopers waarbij duurzaamheid hoog

in het vaandel zal staan.

Betrokkenheid bij stedelijke vernieuwing van huidige wijkbewoners *

Bereidheid tot betalen meer huur of hypotheeklast bij dalende energielast *

Bereidheid tot meer huur of hypotheeklast bij toename van wooncomfort *

Populaire ingrepen onder bewoners van de bestaande woningvoorraad *

* bron: Onderzoek “De tandarts van de wijk”

het ONDERNEMERS BELANG 22

Paarden leven in een kudde in de natuur. Zij hebben

vanuit hun oerinstinct een grote kwaliteit ontwikkeld

om samen te werken, signalen feilloos op te vangen

en te gebruiken. Zij zetten leiderschap heel duidelijk

neer door middel van lichaamstaal. Ook nemen

zij van nature altijd de leiding als deze niet wordt

gegeven. Paarden zijn meesters als het gaat over

communicatie en het maken van contact.

Eigen Wijsheid is Kracht!

Monique Meedendorp-ter Hofstede

T 06 - 40 66 22 96

Wervershoof

info@eigenwijsheidiskracht.nl

www.eigenwijsheidiskracht.nl

Jezelf zien door de ogen van een paard is voeding voor de ziel

Monique Meedendorp maakt

hiervan gebruik in haar advies-

bureau voor Communicatie en

Contact Eigen Wijsheid is Kracht. Zij gelooft

erin dat we als mens een enorm groot

vermogen hebben om in onze kracht te

blijven. Toch zijn er soms onbewuste patro-

nen of emoties die ons in de weg zitten om

het doel dat wij gesteld hebben te behalen.

Paarden zijn prooidieren en hebben de

mogelijkheid om jou als mens in korte tijd

door te meten, ze moeten immers in de

natuur gevaar ook snel inschatten.

Dit spiegelen zij in hun gedrag en Monique

kan de paardentaal vertalen en je verder

helpen als je jezelf wilt verbeteren of je

gedrag wilt aanpassen.

Monique: “De meeste mensen die bij ons

komen hebben nog nooit een paard van

dichtbij gezien, laat staan aangeraakt.

Wat zo effectief is

aan deze vorm van

training is dat een

paard geen oordeel

heeft en heel primair

reageert. Door het

zelf te doen en te

ervaren heb je gelijk

resultaat. Ik werk

gemiddeld niet meer

dan 3x per persoon.”

Na 20 jaar in het

Bank en Verze-

keringswezen te

hebben gewerkt als

leidinggevende schoolde zij zichzelf om

in paardentrainster bij Monty Roberts Ne-

derland. Al snel kwam zij tot de conclusie

dat je een paard nog zo kunt trainen er

blijft een interactie tussen mens en dier.

Dit deed haar besluiten zich op te leiden

als gecertificeerd coach om ook mensen

te laten inzien dat ze gedrag zelf kunnen

beïnvloeden.

Vera Hoffer Eigenaar van Kapsalon

Vera’s Hairstayle in Enkhuizen:

Je start je bedrijf en gaandeweg groei je

daarin mee. Ik merkte dat ik daar ook

mijn vragen bij had en of ik het nou wel

zo leuk vond om groter te groeien?

We hebben bij de paarden gewerkt met

deze vraag en ik ben ten opzichte van mijn

bedrijf en mijn toekomstdoel op een plek

gaan staan, waar ik vond dat ik nu stond.

Het paard begon enorm opdringerig te doen

en tegen mij aan te duwen, precies het

gevoel wat ik in de praktijk ook beleefd heb.

Door de juiste plek te vinden kwam hetzelfde

paard naast mij staan met respect en kon ik

inzien waar ik werkelijk stond binnen mijn

bedrijf en wat ik moest doen als ik een

verandering wilde aanbrengen.

Dit inzicht geeft rust en overzicht binnen mijn

kapsalon, ook bij mijn medewerkers en dat

is toch goud waard! Ik adviseer mijn cliënten

ook naar Monique en haar paarden te gaan

als de kopzorgen verder gaan dan het kapsel

en krijg daar weer veel positieve reacties

van terug.

Monique: “Het is heel belangrijk dat je

mensen in je organisatie scherp houdt en

laat ontwikkelen. Als je een medewerker

vraagt om bijvoorbeeld meer initiatief te

nemen of een team te enthousiasmeren

geef de persoon dan ook de handvatten

om dit te bereiken. Hierin kan ik prima

ondersteunen.”

“Ondernemers hebben zelf ook voeding

nodig, door afstand te nemen en op een

hele andere manier naar je bedrijf te

kijken geeft dat inzicht. Een paard heeft

er baat bij dat je in je kracht komt te

staan als je deel uitmaakt van de kudde,

omdat je met sterke deelnemers nou

eenmaal meer overlevingskansen hebt.

De wijze waarop paarden met elkaar

omgaan lijkt vaak echt net een bedrijf

besluit Monique lachend.”

Geïnteresseerd?

Neem vrijblijvend contact op en

Monique brengt de mogelijkheden

voor jou of je bedrijf in beeld.

Bedrijfsreportage

Een schoon terrein, het visitekaartje van uw bedrijf!! BAKKER VEEGSERVICE

Bakker Veegservice

Dijkweg 311

1619 JH Andijk

Tel.: 0228 591154

Fax: 0228 596592

Mob.: 06 10241526

e-mail: info@bakkerveegservice.nll

www.bakkerveegservice.nl

VOOR HET VEGEN VAN:

Wegen Parken Bedrijfsterreinen Parkeerterreinen Binnen/buiten Evenementen

“Met een groot aanbod, snelle levering en

wereldwijd 1500 vestigingen, is CEF al zestig jaar

een belangrijke leverancier voor elektrotech-

nische materialen. Door het ruime assortiment

heeft u vrijwel altijd uw bestelling dezelfde dag

nog in huis. Service en persoonlijk contact zijn

onze kernwoorden. Wij geven u graag deskundig

advies op het gebied van elektro en verlich-

ting, voor zowel kleine op maat adviezen als

grote lichtberekeningen kunt u bij ons terecht.

Bovendien zijn wij uw ideale partner voor energie-

besparing. Wij bieden vele soorten LED- verlich-

ting en als enige in Nederland kunnen wij een

200-watt High Bay armatuur leveren, ideaal om

grote ruimtes, zoals een bedrijfshal, energiezui-

nig te verlichten. Neem eens een kijkje op onze

website met nieuwe webshop, www.cef.nl, of

bezoek één van onze 11 vestigingen onder

andere in Leiden waar wij u graag persoonlijk te

woord staan. Geen vraag gaat ons te ver!”

De Corantyn 55a • 1689 AN  Zwaag

Tel. 022 - 929 97 11 • Fax 022 - 929 94 60

E-mail hoorn@cef.nl • Website www.cef.nl

CEF: UW PARTNER IN ELEKTROTECHNISCHE MATERIALEN ÉN ENERGIEBESPARING

Dennis Mulder, Group Manager CEF