Upload
richard-lennartz
View
90
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
Pagina 2 van 18
Een van de invulsheets uit de game die we tijdens het congres hebben gespeeld
Na een goede
dialoog met
motivering van
keuzes, maken
spelers
weloverwogen
keuzes die andere
spelers NIET OK
vinden.
Dit illustreert hoe
ingewikkeld het
integriteitsvraagstuk
is, en illustreert het
belang om het er
vooral over te
hebben
Pagina 3 van 18
En al werkend de kracht van gaming ervaren én onszelf bewust
maken van het feit dat gedragscodes `slechts’ een ondergrens
vormen.
Het is een workshop dus we gaan WORKEN
Het is een workshop dus we gaan WORKEN
Pagina 4 van 18
• Wie vindt dat jokken eigenlijk niet mag?
• Wie zegt er weleens geen tijd te hebben voor visite terwijl je eigenlijk
gewoon geen zin hebt in DIE visite?
• Als de politie staat te controleren op het hebben van fietsverlichting, wie…
• …waarschuwt dan een groepje pubers dat zonder verlichting rijdt?
• …waarschuwt dan een groepje scholieren dat zonder verlichting rijdt?
• …en als het nu je buurmeisje is?
Zwart of wit? Aan of uit?
Gedrag en handelen is contextbepaald, situatiegebonden
Zwart of wit? Aan of uit?
Pagina 5 van 18
Definities van integriteit hebben het over:
• `bewust moreel handelen’ (wat is dat dan?)
• `in overeenstemming met normen en waarden’ (van wie dan? In
wiens omgeving?)
• `passend in omgeving’ (tsjaa…)
Integriteit is ook contextbepaald, situatiegebonden
Gaat er dus om gezamenlijk – inkoop en verkoop - te bepalen
wat dan de omgeving is, en welke normen en waarden we
hanteren in die omgeving
Integriteit is ook contextbepaald, situatiegebonden
Pagina 6 van 18
• Vrijwel elke organisatie heeft een gedragscode en gedragsregels: inkooporganisaties
én verkooporganisaties. Specifiek voor integer handelen bij inkoop heeft de
Nederlandse vereniging van inkopers de NEVI-gedragscode opgesteld
• Bij de inkoop zijn naast inkopers, diverse andere beslissingsbeïnvloedende
functionarissen betrokken en dat maakt het speelveld complexer
• Verder zijn leveranciers soms gewoon onderdeel van het reguliere werkproces. De
verwevenheid is groot en deze grote verwevenheid maakt ook dat er situaties
ontstaan die zich niet laten vangen door de gedragscodes. Het kennen en toepassen
van die gedragscodes leidt daarmee niet automatisch tot wat we verstaan onder
integer handelen
• Daarnaast zijn er situaties waarbij integriteit van handelen zich niet laat leiden door
gedragscodes van een individuele organisatie
• De echte integriteitsdilemma’s zitten dus niet in de gedragscodes, maar in hetgeen
niet in de gedragscodes staat
Voor die omgeving zijn er gedragscodes, maar die zijn in deze complexe wereld slechts een basis
Echte integriteitsdilemma’s zitten dus in wat niet in gedragscodes is te vangen, en daar moet je het dus over hebben
Voor die omgeving zijn er gedragscodes, maar die zijn in deze complexe wereld slechts een basis
Pagina 7 van 18
• Integriteit is naast contextgebonden ook persoonsgebonden.
Persoonlijkheidskenmerken bepalen in hoge mate wanneer men
welke afwegingen maakt en bepalen dus ook in hoge mate waarin
men contraproductief gedrag vertoont
• Door het creëren van organisatiebetrokkenheid en het leren
herkennen van situaties kun je contraproductief gedrag voorkomen
• Het opstellen van `nog meer regels’ en `nog meer handboeken’ leidt
in de regel niet tot organisatiebetrokkenheid en leren. Het voeren
van een goede dialoog echter wel
En er is nog een andere reden om het erover te hebben
Het integriteitsspel is een goede manier om te komen tot een goede dialoog
En er is nog een andere reden om het erover te hebben
Pagina 9 van 18
Dilemma 1
Opties 1
Zo, dat is een interessante offerte
Stel je werkt bij een commercieel dienstverlener.
In een lopende opdracht krijg je toevallig een offerte
van advocatenkantoor Moskopluis onder ogen. De
offerte krijg je toevallig: hij heeft niets met je opdracht
te maken. Moskopluis begeeft zich op een geheel
andere markt dan jullie organisatie: je bent dus geen
concurrent van elkaar.
De offerte ziet er heel gaaf uit en je kunt er van leren
om je eigen offertes beter te maken.
Wat doe je?
A. Ik stuur de offerte door naar enkele collega’s.
B. Ik stuur de offerte door naar enkele collega’s maar
geef wel aan dat het vertrouwelijk is.
C. Ik stuur het niet door maar deel de inzichten wel
met collega’s die aanbestedingen begeleiden.
D. Ik deel het document en de inzichten niet.
De dilemma’s
Pagina 10 van 18
Dilemma 2
Opties 2
Zo, dat is óók een interessante offerte
Stel dat je bij een ICT dienstverlener werkt.
In een lopende opdracht bij een van je
opdrachtgevers krijg je toevallig een offerte van een
andere ICT-dienstverlener onder ogen. Deze ICT-
dienstverlener is regelmatig een van jullie
concurrenten.
De offerte ziet er wel heel gaaf uit en je kunt er van
leren om je eigen offertes beter te maken.
Wat doe je?
A. Ik stuur de offerte door naar enkele collega’s.
B. Ik stuur de offerte door naar enkele collega’s maar
geef wel aan dat het vertrouwelijk is.
C. Ik stuur de offerte niet door maar maak een
blanco document dat illustreert hoe gelikt de offerte
eruit zag.
D. Ik doe er niets mee.
De dilemma’s
Pagina 11 van 18
Dilemma 3
Opties 3
Wel of geen bezigheidstherapie?
Stel je werkt bij het Ministerie van Ruimtevaart.
Je wilt een klein (€ 15.000,-) maar voor jou erg
belangrijk onderzoekje laten doen. Je weet precies
wie dat onderzoekje feilloos (namelijk de heer
Leesschrijf) kan uitvoeren. Leesschrijf ken je
namelijk van eerdere vergelijkbare opdrachten en hij
heeft in jouw ogen unieke competenties.
Leesschrijf werkt echter bij een bureau waar geen
mantelovereenkomst mee is. En: er zijn mantels met
bureaus die dezelfde onderzoeken prima kunnen
uitvoeren. Je wilt echter per se Leesschrijf.
Bovendien: de partijen met mantels krijgen al voor
vele honderdduizenden Euro’s per jaar aan
opdrachten.
Wat doe je?
A. Je vraagt offertes bij de mantelpartijen die je
objectief beoordeelt, en je legt je erbij neer dat
je het met een andere adviseur moet doen.
B. Je vraagt offertes bij de mantelpartijen maar
weet al dat je die zodanig negatief zal
beoordelen dat je een excuus hebt buiten de
mantelpartijen in te kopen. Zo kun je toch
Leesschrijf contracteren.
C. Je legt de mantelpartijen uit hoeveel belang je
hecht aan Leesschrijf en vraagt of ze akkoord
zijn dat je voor deze ene keer buiten de mantel
inkoopt.
D. De ambtenaar die bevoegd is te tekenen voor
onrechtmatige inkoop probeer je zover te
krijgen te tekenen voor onrechtmatige inkoop en
daarna contracteer je Leesschijf.
De dilemma’s
Pagina 12 van 18
Dilemma 4
Opties 4
Wel of geen bezigheidstherapie?
Stel je werkt bij het Ministerie van Ruimtevaart.
Je wilt een voor jou erg belangrijk onderzoek (voor
circa € 40.000) laten doen. Je weet precies wie dat
onderzoekje feilloos (namelijk de heer Leesschrijf)
kan uitvoeren. Leesschrijf ken je namelijk van
eerdere vergelijkbare opdrachten en hij heeft in jouw
ogen unieke competenties.
Leesschrijf werkt echter bij een bureau waar geen
mantelovereenkomst mee is. En: er zijn mantels met
bureaus die dezelfde onderzoeken prima kunnen
uitvoeren. Je wilt echter per se Leesschrijf.
Overigens is de omzet bij de mantelpartijen tot nu
toe erg laag geweest.
Wat doe je?
A. Je vraagt offertes bij de mantelpartijen die je
objectief beoordeelt, en je legt je erbij neer dat
je het met een andere adviseur moet doen.
B. Je vraagt offertes bij de mantelpartijen maar
weet al dat je die zodanig negatief zal
beoordelen dat je een excuus hebt buiten de
mantelpartijen in te kopen. Zo kun je toch
Leesschrijf contracteren.
C. Je legt de mantelpartijen uit hoeveel belang je
hecht aan Leesschrijf en vraagt of ze akkoord
zijn dat je voor deze ene keer buiten de mantel
inkoopt.
D. De ambtenaar die bevoegd is te tekenen voor
onrechtmatige inkoop probeer je zover te
krijgen te tekenen voor onrechtmatige inkoop en
daarna contracteer je Leesschijf.
De dilemma’s
Pagina 13 van 18
Dilemma 5
Opties 5
Er zitten gaten in het bestek
Stel je werkt bij dienstverlener Graatzuiver.
Je krijgt van overheidsorganisatie Slordig een
offerteaanvraag en er zitten behoorlijk wat gaten in
het bestek. Je weet nu al dat dat tot behoorlijk wat
meerwerk gaat leiden en daar kun je goed aan
verdienen.
De concurrentie zal waarschijnlijk niet zien dat er nog
heel wat meerwerk aan komt: jij kent Slordig namelijk
veel beter dan de rest. Grote winstkans dus!
Wat doe je?
A. Je schrijft in met een zeer scherpe prijs
(waarmee je verlies maakt maar wel wint) en
mikt erop dat je het verlies weer inloopt met het
meerwerk.
B. Je schrijft in tegen een prijs waarbij je geen
winst maakt, en als je wint dan komt de winst
wel bij het meerwerk.
C. Je schrijft in tegen een prijs waarmee je net
kunt winnen én winst maakt, en als er een extra
winst komt door het meerwerk dan is dat mooi
meegenomen.
D. Je attendeert Slordig op de gaten in het bestek
en neemt voor lief dat je een bijgestelde
offertaanvraag eventueel niet wint.
De dilemma’s
Pagina 14 van 18
Dilemma 6
Opties 6
Er zitten alweer gaten in het bestek
Stel je werkt bij dienstverlener Graatzuiver
Je krijgt van overheidsorganisatie Slordig een
offerteaanvraag en er zitten behoorlijk wat gaten in
het bestek. Je weet nu al dat dat tot behoorlijk wat
meerwerk gaat leiden en daar kun je goed aan
verdienen.
Vorige keer zaten er ook al gaten in het bestek, heb
je dat gemeld bij Slordig en met de aangepaste
offertaanvraag was je winstkans gedaald (je hebt
toen ook niet gewonnen).
De concurrentie zal waarschijnlijk niet zien dat er nog
heel wat meerwerk aan komt: jij kent Slordig namelijk
veel beter dan de rest. Grote winstkans dus!
Wat doe je?
A. Je schrijft in met een zeer scherpe prijs
(waarmee je verlies maakt maar wel wint) en
mikt erop dat je het verlies weer inloopt met het
meerwerk.
B. Je schrijft in tegen een prijs waarbij je geen
winst maakt, en als je wint dan komt de winst
wel bij het meerwerk.
C. Je schrijft in tegen een prijs waarmee je net
kunt winnen én winst maakt, en als er een extra
winst komt door het meerwerk dan is dat mooi
meegenomen.
D. Je attendeert Slordig op de gaten in het bestek
en neemt voor lief dat je een bijgestelde
offertaanvraag eventueel niet wint.
De dilemma’s
Pagina 15 van 18
Dilemma Opties 7
Werkelijke kosten?
Stel je werkt bij een ICT-dienstverlener
Je schrijft een offerte. In de voorwaarden staat dat je
alleen de werkelijk gemaakte kosten declareert en
dat het tarief inclusief reis- en verblijfskosten is.
Toevallig is dit een project dat eens een keer meevalt
en ruim binnen budget afgerond kan worden. Op
eerdere projecten voor dezelfde klant heb je al een
aantal keren aanzienlijk veel verlies geleden en dat
was voor een belangrijk deel te wijten aan de klant.
Wat doe je?
A. Ik factureer het volledige budget uit, we hebben
erg efficiënt gewerkt maar de opdracht is het
totaalbudget wel waard.
B. Ik schrijf wat meer uren dan werkelijk besteed
en factureer die dus ook; als een budget heel
krap is schrijf ik immers ook wel eens minder
uren.
C. Ik bespreek dit met de klant en stel voor om een
aanvullende activiteit uit te voeren.
D. Ik schrijf en factureer alleen de gemaakte uren.
De dilemma’s
7
Pagina 16 van 18
Dilemma 8
Opties 8
Wel of geen bijdrage vragen?
Stel je werkt bij een overheidsorganisaties en hebt
invloed op allerlei inkoopprocessen.
Privé doe je belangeloos een aantal zaken ten
behoeve van de maatschappij. Zo organiseer je al
jaren deelname aan de Roparun en daarbij haal je
flink wat geld op voor het goede doel. In de
afgelopen jaren sponsorden ook leveranciers
behoorlijk.
Ook dit jaar wil je weer een stevige bijdrage aan de
maatschappij leveren, maar ja … Zembla-
uitzendingen, Commissie Elias…
Wat doe je?
A. Ik ben oprecht, laat me door sponsoring niet
beïnvloeden en vraag net als vorige jaren
gewoon open en transparant om sponsoring.
B. Ik ben oprecht, laat me door sponsoring niet
beïnvloeden maar vind wel dat het low profile
moet. De vraag om sponsoring doe ik
persoonlijk gericht en zet ik dus niet breed in
mijn netwerk uit.
C. Ik vraag geen sponsoring. Wel organiseer ik
een diner annex rondetafel waar interessante
mensen samen in gesprek kunnen. Deelnemers
betalen (gewoon) voor deelname en kopen dus
feitelijk een diner. Die bijdrage is uiteraard voor
de Roparun en dat meld ik vooraf netjes zodat
iedereen weet waar de opbrengst naartoe gaat.
D. Ik vraag geen bijdragen meer, dat is niet gepast
in deze tijd.
De dilemma’s
Pagina 17 van 18
Significant
Thorbeckelaan 91
3771 ED Barneveld
T +31 342 40 52 40
www.significant.nl
www.linkedin.com/company/significant
Meer weten?
Richard Lennartz
M + 31 6 200 15104
nl.linkedin.com/in/rlennartz
Meer weten?
Pagina 18 van 18
Over Significant
• Kwantitatief / Kwalitatief
• Modelleren
• Statistiek en datamining
• Systeem Dynamica
• Benchmarking
• Ontwikkelen inkoopfuncties
• Categorie- en inkoopstrategieën
• Europees aanbesteden en sourcen
• Innovatiegericht inkopen
• Kostenreductietrajecten
• Leveranciers- en contractmanagement
• Bedrijfsvoering en inkoopfuncties
• Organisatiedoorlichting en herontwerp
• Verandertrajecten en procesverbetering
• Sourcing en opdrachtgeverschap (bcase)
• SSC-vorming en uitbesteden
• Slim samenwerken
• Rijksoverheid (CRD)
• SSO-/IUC-vorming/ZBO’s
• Gemeenten/provincies
• Onderwijs en WoCo’s
• Strategische samenwerking
• IenM/SR’s/provincies
• Spoor/busconcessies
• Opdrachtgeverschap
• Groene cockpit
• Doelgroepenvervoer
Ma
rkte
n
Co
mp
ete
nti
es
• Technische dienstverleners
• Nederlandse spoorwegen
• Energieleveranciers
• Financiële instellingen
• Havenbedrijven
Zorg Veiligheid en
Justitie
Mobiliteit
Sociaal domein
Bedrijfsvoering
publiek Systeem
dynamica
Nuts en private
sector
Meer weten?