กลยุทธ์การบริหารระบบดูแลช่วยเหลือนักเรียน - ThaiJO

กลยทธการบรหารระบบดแลชวยเหลอนกเรยน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษามหาสารคาม

Administration Strategies of Student Care System in Schools

under Mahasarakham Primary Educational Service Area

วไล รตนทพย และ ชยยทธ ศรสทธ

มหาวทยาลยภาคตะวนออกเฉยงเหนอ

Wilai Ruttanathip and Chaiyut Sirisut

Northeastern University, Thailand

Corresponding Author, E-mail: [email protected]

********

บทคดยอ* การวจยครงนมวตถประสงคเพอ 1) ศกษาสภาพปจจบนและสภาพทพงประสงคการ

บรหารระบบดแลชวยเหลอนกเรยน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษามหาสารคาม 2) พฒนากลยทธการบรหารระบบดแลชวยเหลอนกเรยน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษามหาสารคาม กลมตวอยางทใชในการวจย คอ โรงเรยนในสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษามหาสารคาม จ านวน 234 โรง ผใหขอมลประกอบดวย ผบรหารและคร รวมจ านวนทงสน 468 คน เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลคอ แบบสอบถามและแบบประเมนกลยทธ วเคราะหขอมลโดยใชสถตบรรยาย ไดแก การแจกแจงความถ คารอยละ คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และวเคราะหล าดบความส าคญของความตองการจ าเปนดวยคาดชน PNI Modified

ผลการวจย พบวา 1. สภาพปจจบนการบรหารระบบดแลชวยเหลอนกเรยน สงกดส านกงานเขตพนท

การศกษาประถมศกษามหาสารคาม โดยภาพรวมอยในระดบมาก สวนสภาพทพงประสงค

* ไดรบบทความ: 2 ธนวาคม 2562; แกไขบทความ: 25 ธนวาคม 2562; ตอบรบตพมพ: 26 ธนวาคม 2562 Received: December 2, 2019; Revised: December 25, 2019; Accepted: December 26, 2019

วารสารบณฑตศกษามหาจฬาขอนแกน ปท 6 ฉบบท 4 ประจ าเดอนตลาคม – ธนวาคม 2562

717

ของการบรหารระบบดแลชวยเหลอนกเรยน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษามหาสารคาม โดยภาพรวมอยในระดบมากทสด

2. กลยทธการบรหารระบบดแลชวยเหลอนกเรยน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษามหาสารคาม ประกอบดวย วสยทศน พนธกจ เปาหมาย กลยทธ 9 กลยทธ 44 มาตรการ 58 ตวชวด ประเดนกลยทธมดงน กลยทธท 1 สงเสรมการน าเทคโนโลยมาใชในระบบดแลชวยเหลอนกเรยน กลยทธท 2 เพมขดความสามารถการจดท าขอมลนกเรยนเปนรายบคคล กลยทธท 3 ปรบปรงแกไขกลไกการวางแผนจดเกบขอมลนกเรยนเปนรายบคคล กลยทธท 4 พฒนาทกษะกระบวนการรวมผสานเครอขายตดตามนกเรยน กลยทธท 5 สนบสนนทกภาคสวนมสวนรวมในการปองกนและแกไขปญหานกเรยน กลยทธท 6 เสรมสรางทกษะบคลากรใหมความรความสามารถการปองกนและแกปญหานกเรยน กลยทธท 7 การสงเสรมและพฒนาคณภาพผเรยนตามมาตรฐานการศกษาขนพนฐาน กลยทธท 8 รณรงคและสงเสรมการตดตามดแลนกเรยนกลมเสยง/มปญหาอยางใกลชด และตอเนอง กลยทธท 9 ก าหนดนโยบายขยายขดความสามารถการสงตอนกเรยนอยางเปนระบบ และการประเมน ตรวจสอบกลยทธการบรหารระบบดแลชวยเหลอนกเรยน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษามหาสารคาม ดานความเหมาะสม ดานความเปนไปไดและดานความเปนประโยชน พบวา โดยภาพรวม มความเหมาะสมความเปนไปไดสามารถน าไปปฏบตใหเกดประโยชนไดจรงจนประสบความส าเรจ อยในระดบมากทสด

ค าส าคญ: กลยทธ; การบรหาร; ระบบดแลชวยเหลอนกเรยน

Abstract

The objectives of this research were 1) to study the present and the

desirable conditions of the administration of student care system of schools

under Mahasarakham Primary Educational Service Area, and 2) to develop

administration strategies of student care system in the above-stated area. The

samples were school administrators including teachers with a total number of

468 persons, using purposive sampling process. The instruments used were

questionnaire and evaluation form for strategy assessment. The statistics used

were mean, standard deviation (SD.) and priority of needs index (PNImodified)

The research results were as follows:

1. The present condition of administration, in all, is at moderate level

while the desirable condition, as a whole, is at the highest level.

718 Journal of Graduate MCU KhonKaen Campus

Vol. 6 No. 4 October - December 2019

2. As for the administration strategies of student care system, there are

9 strategies with 44 measures and 58 indicators. Strategy 1− enhancement of

information and technology assistance. Strategy 2− raising competency in

individual student’s data collection. Strategy 3− implementing of plan

mechanism for each individual student’s data. Strategy 4− developing

collaboration skill in students’ monitoring network. Strategy 5− supporting all

concerned stakeholders in prevention and correction of all students’ problems.

Strategy 6− developing needed skills of all concerned personnel for prevention

and correction of students’ problems. Strategy 7− enhancing and developing

student quality to meet basic education standard required. Strategy 8−

campaigning and enhancing closed follow-up of those at-risk group and the

problem student. Strategy 9− formulating policy for systematically increasing

transfer potentials. Concerning assessment and evaluation of the strategies, it

is evident that all aspects of appropriateness, feasibility and utility are at the

highest level.

Keywords: Strategy; Administration; Students Care System

บทน า

สถานการณของโลกในศตวรรษท 21 (ระห วาง ค .ศ . 2001 - 2100) มการเปลยนแปลงทสงผลกระทบตอองคการ และพลเมองโลกหลายดานไดแก ความผนผวนทางเศรษฐกจการเขาสสงคมสงวยของโลกการเปลยนแปลงทางเทคโนโลยและนวตกรรมทรวดเรว การเตรยมพรอมทจะเผชญกบความทาทายจากกระแสโลก โดยปจจยส าคญทจะสามารถเผชญกบการเปลยนแปลงและความทาทายดงกลาวกคอการพฒนาคณภาพของคน แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท 12 ไดก าหนดทศทางการพฒนาประเทศไทยใหคนเปนศนยกลางของการพฒนาอยางมสวนรวม และก าหนดสงคมไทยมคณลกษณะทพงประสงค คอ มความมนคง มงคง ยงยน สงคมอยรวมกนอยางมความสขบรหารจดการทรพยากรทางการศกษาใหเกดประสทธภาพ และความสมดลเพอใหบรหารจดการศกษาบ ร ร ล ผ ล ส า เร จ (Office of the National Economics and Social Development

Bord, 2017 : 54) แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 12 (พ.ศ. 2560-2564) ไดกลาวถง การเตรยมพรอมดานก าลงคนและการเสรมสรางศกยภาพของประชากรในทกชวงวย มงเนนการยกระดบ คณภาพทนมนษยของประเทศ โดยพฒนาคนใหเตบโตอยางมคณภาพ การหลอหลอมคนไทยมคานยมตามบรรทดฐานทดทางสงคม เปนคนด คนเกง มสขภาวะทด มคณธรรม จรยธรรม มระเบยบวนย และมจตส านกทดตอสงคมสวนรวม การ


719

เตรยมความพรอมของก าลงคนดานวทยาศาสตรและเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารทจะเปลยนแปลงโลกในอนาคต ตลอดจนการยกระดบคณภาพการศกษาสความเปนเลศ การสรางเสรมให คนมสขภาพดทเนนการปรบเปลยนพฤตกรรมทางสขภาพและการลดปจจยเสยงดานสภาพแวดลอมท สงผลตอสขภาพ จากสถานการณการพฒนาทผานมาสงผลกระทบตอคนและสงคมไทยหลายประการ ไดแก พฤตกรรมเสยงทางสขภาพท าใหเกดปญหาการตงครรภในวยรนเพมสงขน การกออาชญากรรม ทมแนวโนมสงขนอยางตอเนอง คดอาญาทส าคญทงการกอคด ตอชวต รางกายและเพศ คด ประทษรายตอทรพย และคดยาเสพตด จ านวนคดอาญา ดงกลาวเปนคด ยาเสพตดมากทสด ปจจบนปญหาการแพรระบาดของยาเสพตดเปนภยรายแรงทสงผลกระทบตอกลมเดกและเยาวชนอยาง กวางขวาง ขณะเดยวกนกลมเดก และเยาวชนเลนการพนนตดเกมออนไลนมากขน (Office of the

National Economics and Social Development Bord, 2017 : 55 ) ปญหาของวยรนในสงคมไทยรนแรงและซบซอนมากขน เนองจากการเปลยนแปลง

อยางรวดเรวทงดานกายภาพ เศรษฐกจและสงคมเมอง ประกอบกบวยรนเปนชวงหวเลยวหวตอของการเจรญเตบโตมความเปลยนแปลงดานรางกาย จตใจ และอารมณ ท าใหวยรนประสบปญหามากมาย เชน ปญหาเพศสมพนธกอนวยอนควร ปญหาการท าแทง ปญหาโรคเอดส ปญหาความรนแรง เปนตน ทงน ปญหาทส าคญของวยรนในปจจบน ไดแก ปญหายาเสพตด ปญหาทเกดจากการขาดความเขาใจตอการเปลยนแปลงสภาพรางกาย และปญหาความรนแรงซงมสาเหตส าคญจากปญหาครอบครว สภาพแวดลอมใกลตวทชกจงไปในทางไมด และการใชความรนแรงในสงคม ขณะเดยวกนกตระหนกวา มภยอนตรายและความเสยงหลากหลายรปแบบบนอนเทอรเนต (95.32%) ไมวาจะเปนเรองของการถกลอลวง ตดตามคกคาม ลวงละเมดทางเพศ กลนแกลง ถกหลอกในการซอสนคา เอาขอมลสวนตวไปใชในทางมชอบ ตดเกม และเขาถงเนอหาผดกฎหมายหรอเปนอนตราย (Isranews Agency ;

online, 2017 : 1) จากรายงานปญหาดงกลาวจะเหนวามผลกระทบตอเดกและเยาวชน อยางมาก ซ งอย ในชวงวยรน เปนวยทมภาวะอารมณแปรปรวนสง ขาดทกษะและประสบการณ ในการเผชญกบปญหา มพฤตกรรมการแสดงออกทไมเหมาะสม แตงกายผดระเบยบ ไมมวนย กระดางกระเดอง ไมมสมมาคารวะ เหมอลอย เกบตว เซองซม พดจากาวราว ไมสภาพ โตเถยง เสยงดง เอะอะโวยวาย การเรยนตกต า ไมสนใจเรยน หนเรยนหรอมาโรงเรยนสายเปนประจ า มเพศสมพนธในวยเรยนมวสมทางเพศกบเพอนชายหญง พกพาอาวธหรอใชสารเสพตด เปนตน ซงปญหาเหลานหากไมไดรบการปองกนแกไขอยาง



เหมาะสม อาจกอใหเกดปญหาทรนแรงในอนาคตได ผวจยในฐานะผรบผดชอบงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนของโรงเรยน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษามหาสารคาม มความสนใจทจะศกษาการพฒนากลยทธการบรหารระบบดแลชวยเหลอนกเรยน และใหการบรหารระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในสถานศกษา สามารถขบเคลอนไดอยางมประสทธภาพ สงผลตอ นกเรยนมทกษะชวตทด มความร ความสามารถ และทกษะจ าเปน ไดรบการสงเสรมพฒนาเตมตามศกยภาพ สงเสรมใหนกเรยน รจกตนเองและสามารถพงพาตนเองไดอยาง มสขภาพกายและสขภาพจตทด มทกษะชวต สามารถหลกเลยงปองกนอนตรายและพฤตกรรมทไมพงประสงค เปนคนดของครอบครว ชมชน และสงคม ตอไป

วตถประสงคของการวจย

1. เพอศกษาสภาพปจจบนและสภาพทพงประสงคการบรหารระบบดแลชวยเหลอนกเรยน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษามหาสารคาม 2. เพอพฒนากลยทธการบรหารระบบดแลชวยเหลอนกเรยน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษามหาสารคาม

วธด าเนนการวจย การวจยครงน ใชระเบยบวธวจยแบบผสมผสาน (Mixed-Methods Research) เปนรปแบบขนตอนเชงอธบาย (Explanatory Sequential Design) การเกบขอมลเชงป ร ม า ณ (Quantitative Research) แ ล ะ เ ช ง ค ณ ภ า พ (Qualitative Research)

(Creswell, J. W. 2013) มขอบเขตการวจย 2 ระยะ ดงน ระยะท วตถประสงค วธด าเนนการวจย ผลลพธ

1. ศกษาสภาพปจจบนและสภาพทพงประสงค ตอนท 1 ศกษาสภาพปจจบนและสภาพทพงประสงค ตอนท 2 ศกษาความส าคญของความ

เพอศกษาสภาพปจจบนและสภาพทพงประสงควจย

1.ศกษาแนวคดทฤษฎ จากเอกสารงานวจยทเกยวของโดยการวเคราะห เชงเนอหาและศกษาองคประกอบ แลวน ามา สงเคราะหงานวจย ทเกยวของโดยใชสถต ความถ รอยละ 2. ศกษาขอมลภาคสนามในเชงปรมาณ ใชแบบสอบถาม ศกษาสภาพปจจบน

1.องคประกอบการวจยและประเดนส าคญ เพอน าไปสรางแบบสอบถาม 2.ผลการวเคราะหขอมลเชงประจกษจากการวจยเชงปรมาณ


721

ตองการจ าเปน ( PNI

Modified )และวเคราะหจดแขง จดออน โอกาส และอปสรรค

สภาพทพงประสงค

3.หาคาดชน PNI Modified มาวเคราะหจดล าดบ ความส าคญของความตองการจ าเปนและวเคราะหจดแขง จดออน โอกาส และอปสรรค(SWOT Analysis)

3.ดชน PNI Modified

น าผลไปเรยงล าดบความส าคญของความตองการจ าเปน

2. พฒนา ตรวจสอบและประเมนกลยทธฯ

เพอพฒนากลยทธการบรหารระบบดแลชวยเหลอนกเรยน สงกดสพป.มค.

1.วเคราะห (TOWS Matrix) 2.ยกรางและตรวจสอบกลยทธโดยการจดประชมกลมสนทนา(Focus

Group Discussion) 3.ประเมนกลยทธ 4.ปรบปรงแกไขไดกลยทธฉบบสมบรณ

กลยทธการบรหารระบบดแลชวยเหลอนกเรยน สงกดส านกงานเขตพนท

การศกษาประถมศกษา

เครองมอทใชในการวจย

1) เครองมอทใชในการวจย คอ แบบสอบถาม ประกอบดวยความคดเหนเกยวกบ สภาพปจจบน และสภาพทพ งประสงคในการบรหารระบบดแลชวยเหลอนกเรยน จ านวน 1 ชด ส าหรบเกบขอมล ผอ านวยการโรงเรยน และคร

2) ผวจยไดพฒนาเครองมอทใชในการวจยตามลกษณะของขนตอนการวจยทง 2 ระยะ ซงมผเชยวชาญจ านวน 5 ทาน เปนผตรวจสอบความสอดคลอง ความเหมาะสมของวตถประสงคกบเนอหา การหาคณภาพเครองมอตามขนตอนทถกตอง ซงมเครองมอทใชในการวจย ไดแก 1) แบบสอบถามสภาพปญหาและสภาพทพงประสงคในการบรหารระบบดแลชวยเหลอนกเรยน 2) แบบประเมนความความเหมาะสม ความเปนไปไดและความเปนประโยชนของกลยทธการบรหารระบบดแลชวยเหลอนกเรยน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษามหาสารคาม

ส าหรบการเกบรวบรวมขอมลใชวธการตามระยะของขนตอนการวจย ซงไดขอหนงสอเกบขอมลจากคณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยภาคตะวนออกเฉยงเหนอ เพอขออนญาตทางสถานศกษาเกบ ขอมลดวยตนเอง สวนการวเคราะห ขอมลเปนไปตามวตถประสงคของการวจย และสถตทใชในการวจยประกอบดวย สถตพนฐาน ไดแก การแจกแจงความถ คารอยละ คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และวเคราะหล าดบความส าคญของความตองการจ าเปนดวยคาดชน PNI Modified



ผลการวจย 1) สภาพปจจบนของการบรหารระบบดแลชวยเหลอนกเรยน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษามหาสารคาม โดยภาพรวมอยในระดบมาก ซงต ากวาสภาพทพงประสงคทกดาน เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา ดานทมคาเฉลยสงสด ไดแก ดานการรจกนกเรยนเปนรายบคคล และดานทมคาเฉลยนอยทสด ไดแก ดานการสงตอ สวนสภาพทพงประสงคของการบรหารระบบดแลชวยเหลอนกเรยน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษามหาสารคาม โดยภาพรวมอยในระดบมากทสด เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา ดานทมคาเฉลยสงสด ไดแก ดานการสง และดานทมคาเฉลยนอยทสด ไดแก ดานการรจกนกเรยนเปนรายบคคล

2) กลยทธการบรหารระบบดแลชวยเหลอนกเรยน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษามหาสารคาม ประกอบดวย วสยทศน พนธกจ เปาหมาย ประเดนกลยทธ 9 กลยทธ 44 มาตรการ 58 ตวชวด ดงน กลยทธท 1 สงเสรมการน าเทคโนโลยมาใชในระบบดแลชวยเหลอนกเรยน ประกอบดวย 9 มาตรการ 12 ตวชวด กลยทธท 2 เพมขดความสามารถการจดท าขอมลนกเรยนเปนรายบคคล ประกอบดวย 4 มาตรการ 4 ตวชวด กลยทธท 3 ปรบปรงแกไขกลไกการวางแผนจดเกบขอมลนกเรยนเปนรายบคคล ประกอบดวย 5 มาตรการ 5 ตวชวด กลยทธท 4 พฒนาทกษะกระบวนการรวมผสานเครอขายตดตามนกเรยน ประกอบดวย 4 มาตรการ 4 ตวชวด กลยทธท 5 สนบสนนทกภาคสวนมสวนรวมในการปองกนและแกไขปญหานกเรยน ประกอบดวย 5 มาตรการ 6 ตวชวด กลยทธท 6 เสรมสรางทกษะบคลากรใหมความรความสามารถการปองกนและแกปญหานกเรยน ประกอบดวย 3 มาตรการ 5 ตวชวด กลยทธท 7 การสงเสรมและพฒนาคณภาพผเรยนตามมาตรฐานการศกษาขนพนฐาน ประกอบดวย 6 มาตรการ 7 ตวชวด กลยทธท 8 รณรงคและสงเสรมการตดตามดแลนกเรยนกลมเสยง/มปญหาอยางใกลชด และตอเนอง ประกอบดวย 5 มาตรการ 6 ตวชวด กลยทธท 9 ก าหนดนโยบายขยายขดความสามารถการสงตอนกเรยนอยางเปนระบบ ประกอบดวย 3 มาตรการ 4 ตวชวด และการประเมน ตรวจสอบรางกลยทธการบรหารระบบดแลชวยเหลอนกเรยน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษามหาสารคาม ดานความเหมาะสม ดานความเปนไปไดและดานความเปนประโยชน พบวา กลยทธการบรหารระบบดแลชวยเหลอนกเรยน สงกดส านกงานเขตพนทการ ศกษา


723

ประถมศกษามหาสารคาม โดยภาพรวม มความเหมาะสมความเปนไปไดสามารถน าไปปฏบตใหเกดประโยชนไดจรงจนประสบความส าเรจ อยในระดบมากทสด

อภปรายผลการวจย

จากผลการวจย เรอง กลยทธการบรหารระบบดแลชวยเหลอนกเรยน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษามหาสารคาม พบวาประเดนส าคญทควรน ามาอภปรายผลคอ 1) สภาพการบรหารระบบดแลชวยเหลอนกเรยน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษามหาสารคาม 2) กลยทธการบรหารระบบดแลชวยเหลอนกเรยน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษามหาสารคาม มรายละเอยด ดงน

1) สภาพปจจบนและสภาพทพงประสงคของการบรหารระบบดแลชวยเหลอนกเรยน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษามหาสารคามโดยภาพรวมอยในระดบมาก และมากทสดตามล าดบ ทงนอาจเปนเพราะวา สถานศกษาในสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษามหาสารคาม เขต 1-3 มการบรหารจดการสถานศกษาทงสภาพปจจบนและสภาพทพงประสงคของการดแลชวยเหลอนกเรยนทงระบบสอดคลองกนตามล าดบแสดงใหเหนวาสถานศกษาปฏบตตามนโยบายของกระทรวงศกษาธการ ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน ส านกงานศกษาธการจงหวดมหาสารคาม และส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษามหาสารคาม เขต 1-3 เปนนโยบายเรงดวนใหสถานศกษาเรงพฒนาและใหความส าคญตอระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในสงกด โดยใชกระบวนการมสวนรวมในทกภาคสวน มการวางแผนเตรยมการมอบนโยบายในการพฒ นาการระบบดแล ชวย เหลอน ก เรยนให ส ง ขน (Maha Sarakham Provincial

Education Office, 2017 : 20) สอดคลองกบยทธศาสตรชาต ระยะ 20 ป (พ.ศ. 2560-2579) ในยทธศาสตรท 3 การพฒนาและเสรมสรางศกยภาพศกยภาพคน ยทธศาสตรท 3.2 การยกระดบคณภาพการศกษาและการเรยนรใหมคณภาพเทาเทยม และทวถง และสอดคลองกบ งานวจยของปยะพร ปอมเกษตร (Pomkasate P., 2016 : 120) ไดศกษาเรอง การน าเสนอกลยทธการบรหารระบบดแลชวยเหลอนกเรยนเพอเสรมสรางคณภาพของนกเรยนมธยมศกษา ผลการวจยพบวา สภาพปจจบนของการบรหารระบบดแลชวยเหลอนกเรยนเพอเสรมสรางคณภาพของนกเรยนมธยมศกษา ในภาพรวมอยในระดบมาก และสภาพทพงประสงคอยในระดบมากทสด



2) กลยทธการบรหารระบบดแลชวยเหลอนกเรยน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษามหาสารคาม ผลการวจยพบวา กลยทธการบรหารระบบดแลชวยเหลอนกเรยน สงกดส านกงานเขตพนท การศกษาประถมศกษามหาสารคาม ประกอบดวย วสยทศน พนธกจ เปาหมาย ประเดนกลยทธ 9 กลยทธ 44 มาตรการ 58 ตวชวด และการประเมน ตรวจสอบกลยทธการบรหารระบบดแลชวยเหลอนกเรยน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษามหาสารคาม ดานความเหมาะสม ดานความเปนไปไดและดานความเปนประโยชน พบวา กลยทธการบรหารระบบดแลชวยเหลอนกเรยน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษามหาสารคาม โดยภาพรวม มความเหมาะสมความเปนไปไดสามารถน าไปปฏบตใหเกดประโยชนไดจรงจนประสบความส าเรจ อยในระดบมากทสด แสดงใหเหนวา กลยทธการบรหารระบบดแลชวยเหลอนกเรยน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษามหาสารคาม มความเหมาะสมความเปนไปไดและสามารถน าไปปฏบตใหเกดประโยชนไดจรง ดวยการด าเนนการ ตามระบบดแลชวยเหลอนกเรยนเพอเพมจดแขงของการรจกนกเรยนเปนรายบคคล การคดกรองนกเรยน การปองกนและแกไขปญหา การพฒนาและสงเสรมนกเรยน และการสงตอ ซงหาก โรงเรยนมการด าเนนงานตามระบบดแลชวยเหลอนกเรยน อยางครบถวนสมบรณและ สม าเสมอ กจะสงผลตอประสทธผลระบบดแลชวยเหลอนกเรยน นนคอ นกเรยนมสขภาพกายและ สขภาพจตทดสามารถปรบตวเขากบสงคมและสงแวดลอมไดอยางเหมาะสม นกเรยนสามารถเรยนได ตามศกยภาพและมเจตคตทดตอการเรยนรการท างาน และนกเรยนมความ

เปนอยดานเศรษฐกจ สงคมและสงแวดลอมท เหมาะสมกบตนเอง ซงสอดคลองกบยทธศาสตรชาต ระยะ 20 ป (พ.ศ. 2560-2579) ยทธศาสตรท 3 การพฒนาและเสรมสรางศกยภาพศกยภาพคน ยทธศาสตรกระทรวงศกษาธการ ยทธศาสตร 4 ขยายโอกาสการเขาถงบรการทางการศกษา และการเรยนรอยางตอเนองตลอดชวต ยทธศาสตร 5 สงเสรมและพฒนาระบบเทคโนโลยดจทลเพอการศกษา และยทธศาสตร 6 พฒนาระบบบรหารจดการและสงเสรมใหทกภาคสวนมสวนรวมในการจดการศกษา ยทธศาสตรของส านกงานศกษาธการจงหวดมหาสารคาม ยทธศาสตรท 3 พฒนาศกยภาพคนใหมคณภาพทกชวงวยตลอดชวต และสอดคลองกบ ผลการวจยของปยะพร ปอมเกษตร

นอกจากน กลยทธยงชวยลดจดออนของการด าเนนการดานการสงตอ ซงโรงเรยนควรให ความส าคญกบการสงตอนกเรยนทมปญหา ในการปองกนและแกไขปญหาของ


725

นกเรยนโดยครท ปรกษา อาจมกรณทบางปญหามความยากตอการชวยเหลอ หรอชวยเหลอแลวนกเรยนมพฤตกรรมไมดขนกควรด าเนนการสงตอไปยงผเชยวชาญเฉพาะดานตอไป เพอใหปญหาของนกเรยนไดรบการชวยเหลออยางถกทางและรวดเรวขน หากปลอยใหเปนบทบาทหนาทของครทปรกษา ครแนะแนวหรอครคนใดคนหนงเพยงล าพงความยงยากของปญหาอาจมมากขนหรอลกลามกลายเปนปญหาใหญโตจนยากตอการแกไข ซงครประจาชน/ครทปรกษา หรอครแนะแนว สามารถด าเนนการไดตงแตกระบวนการรจกนกเรยนเปนรายบคคล หรอการคดกรองนกเรยน ทงนขนอยกบลกษณะปญหาของนกเรยนในแตละกรณ การสงตอภายใน ครทปรกษาสงตอไปยงครทสามารถใหการชวยเหลอนกเรยนได ทงนขนอยกบลกษณะ ปญหา เชน สงตอครแนะแนว ครพยาบาล ครประจ าวชา หรอฝายปกครอง การสงตอภายนอก ครแนะแนวหรอฝายปกครองเปนผด าเนนการสงตอไปยงผเชยวชาญภายนอก หากพจารณาเหนวากรณปญหาทมความยากเกนกวาศกยภาพของโรงเรยนจะดแลชวยเหลอได (Office of Academic Affairs and Educational standard, 2009 : 37) ส วน ก ลยทธท 6 เสรมสรางทกษะบคลากรใหมความรความสามารถการปองกนและแกปญหานกเรยน กลยทธท 7 การสงเสรมและพฒนาคณภาพผเรยนตามมาตรฐานการศกษาขนพนฐาน กลยทธท 8 รณรงคและสงเสรมการตดตามดแลนกเรยนกลมเสยง/มปญหาอยางใกลชด และตอเนอง กลยทธท 9 ก าหนดนโยบายขยายขดความสามารถการสงตอนกเรยนอยางเปนระบบ โดยเฉพาะประเดนทเกยวของกบ คณภาพนกเรยน ในดานรางกาย ดานจตใจ ดานสตปญญาและทกษะ และดานคณธรรมจรยธรรม ซงสอดคลองกบ แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 12 (พ.ศ. 2560-2564) ทไดกลาวถง การเตรยมพรอม ดานก าลงคนและการเสรมสรางศกยภาพของประชากรในทกชวงวย มงเนนการยกระดบคณภาพทนมนษยของประเทศ โดยพฒนาคนใหเหมาะสมตามชวงวย เพอใหเตบโตอยางมคณภาพ การหลอ หลอมใหคนไทยม คานยมตามบรรทดฐานทดทางสงคม เปนคนด มสขภาวะทด มคณธรรมจรยธรรม มระเบยบวนย และมจตส านกทดตอสงคมสวนรวม การพฒนาทกษะทสอดคลองกบความตองการในตลาดแรงงานและทกษะทจ าเปนตอการด ารงชวตในศตวรรษท 2



ขอเสนอแนะ 1. ขอเสนอแนะเชงนโยบาย 1.1 ส านกงานเขตพนทการศกษา และผบรหารสถานศกษา ควรมการ

สนบสนนเรองนโยบาย ดแลชวยเหลอนกเรยนใหเปนระบบอยางตอเนอง และควรจดกจกรรมทหลากหลายใหนกเรยนกลมเสยง/กลมมปญหาเพอใหเกดประโยชนสงสดตอผเรยน เนองจากการวจย พบวา ความส าคญของความตองการจ าเปนทตองการพฒนาทเปนจดออน ไดแกดานการสงตอ และดานการคดกรองนกเรยน โดยดชน Modified Priority Needs

Index (PNI Modified) อยในระดบมากทสด มจดออนทตองไดรบการพฒนามากกวาจดแขง จงเปนหนาทของผมสวนเกยวของทกฝายจนถงผบรหารสถานศกษาทตองน ากลยทธการบรหารระบบดแลชวยเหลอนกเรยน มาเสรมสรางหลกการบรหารเชงนโยบายเพอใหเกดคณภาพตอนกเรยนมพฤตกรรมและลกษณะอนพงประสงค ความปลอดภยในชวต ปญหายาเสพตดซงเปนภยรอบขางส าหรบเดกและเยาวชน จงจ าเปนตองมผชแนะ ใหค าแนะน า ใหความรกความไววางใจและความเขาใจแกเดกทกคนเพอหวงใหเยาวชนเตบโตอยางมคณภาพ และเปนคนดมพฤตกรรมทดอยในสงคมอยางปลอดภย และมความสข

1.2 กลยทธการบรหารระบบดแลชวยเหลอนกเรยน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษามหาสารคาม ทไดพฒนาขนจากผลการวเคราะหขอมลโรงเรยนในสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษามหาสารคาม กลยทธทไดจงมงเนนทจะน าไปใชแกปญหาหรอพฒนาภายใตบรบทของส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาจงหวดมหาสารคาม สถานศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาอนทจะน ากลยทธการบรหารระบบดแลชวยเหลอนกเรยน ไปใชควรมการปรบใชตามบรบทของแตละสถานศกษา เพอใหเกดประโยชนสงสดในการบรหารจดการองคกรตนเอง และควรสรางความตระหนก (Awareness) ในการขบเคลอนกลยทธอยางจรงจง

2. ขอเสนอแนะส าหรบการวจยครงตอไป 2.1 ควรท าวจยเชงคณภาพเกยวกบการน าเทคโนโลยเขามาใชในระบบดแล

ชวยเหลอนกเรยน เนองจากผลการวจยพบวา ปจจยดานสภาพแวดลอมทางเทคโนโลยเปนโอกาสทชวยสงเสรมสนบสนนการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนทกดาน คอ ดานการรจกนกเรยน เปนรายบคคล การคดกรองนกเรยน การปองกนและแกไขปญหา การพฒนาและสงเสรมนกเรยน และการสงตอ


727

2.2 ควรท าวจยเกยวกบระบบดแลชวยเหลอนกเรยนโดยมงมตไปทการสงตอ เนองจากผลการวจยครงนพบวา ดานการสงตอมล าดบความตองการจ าเปนสงทสด ซงการสงตอเปนกระบวนการทเกยวของกบหนวยงานทงภายในและภายนอกสถานศกษา เปนการสงตอนกเรยนไปยงผเชยวชาญเฉพาะดานในกรณปญหาของนกเรยนทยากตอการชวยเหลอซงตองอาศยความรวมมอจากหลายฝายในการเสรมสรางคณภาพนกเรยน

องคความร

การวจยการบรหารระบบดแลชวยเหลอนกเรยน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษามหาสารคาม ไดองคความรใหมสการพฒนาการเรยนการสอนในสถานศกษาขนพนฐาน ดงน

กลยทธการบรหารระบบดแลชวยเหลอนกเรยน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษามหาสารคาม

การบรหารระบบดแลชวยเหลอนกเรยนใหไดมาตรฐานการศกษาขนพนฐานสการพฒนาคณภาพผเรยน วสยทศน

1. การบรหารดแลชวยเหลอนกเรยนอยางเปนระบบใหมคณภาพตามมาตรฐานการศกษาขนพนฐาน 2. พฒนาครทปรกษาและบคลากรทเกยวของใหมความรความเขาใจมเจตคตทดและมทกษะในการปฏบตงานในหนาทไดอยางมประสทธภาพ 3. สงเสรมใหนกเรยนมความรความสามารถเรยนรไดตามศกยภาพ 4. สงเสรมใหนกเรยนมสขภาพกายและสขภาพจตทดสามารถปรบตวเขากบสงคมและสงแวดลอมไดอยางเหมาะสม

พนธกจ

1. การบรหารดแลชวยเหลอนกเรยนอยางเปนระบบมคณภาพตามมาตรฐานการศกษาขนพนฐาน 2. ครทปรกษาและบคลากรทเกยวของใหมความรความเขาใจมเจตคตทดและมทกษะในการดแลชวยเหลอนกเรยนไดอยางมประสทธภาพ 3.นกเรยนใหมความรความสามารถเรยนรไดตามศกยภาพ 4. นกเรยนมสขภาพกายและสขภาพจตทดสามารถปรบตวเขากบสงคมและสงแวดลอมไดอยางเหมาะสม

เปาหมาย

กลยทธการบรหารระบบดแลชวยเหลอนกเรยน 9 กลยทธ

แผนงาน /โครงการ / กจกรรม

ประเดน กลยทธ

เปาประสงค

มาตรการ

KPIs



องคความรทไดจากการวจยครงนไดแกกลยทธการบรหารระบบดแลชวยเหลอนกเรยน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษามหาสารคาม เพอใชเปนแนวทางการบรหารสถานศกษาในเชงรก เชงปองกน การแกปญหาและการตงรบ น าพาองคกรไปสความส าเรจตามเปาหมายของการจดการศกษาประกอบดวย วสยทศน พนธกจ เปาหมายและกลยทธ ดงน วสยทศน (Vision) “การบรหารระบบดแลชวยเหลอนกเรยนใหไดมาตรฐานการศกษาขนพนฐานสการพฒนาคณภาพผ เรยน” พนธกจ (Mission)

1) บรหารดแลชวยเหลอนกเรยนอยางเปนระบบใหมคณภาพตามมาตรฐานการศกษาขนพนฐาน 2) พฒนาครทปรกษาและบคลากรทเกยวของใหมความรความเขาใจมเจตคตทดและมทกษะในการปฏบตงานในหนาทไดอยางมประสทธภาพ 3) สงเสรมใหนกเรยนมความรความสามารถเรยนรไดตามศกยภาพ 4) สงเสรมใหนกเรยนมสขภาพกายและสขภาพจตทดสามารถปรบตวเขากบสงคมและสงแวดลอมไดอยางเหมาะสม เปาหมาย (Goal) 1) การบรหารดแลชวยเหลอนกเรยนอยางเปนระบบมคณภาพตามมาตรฐานการศกษาขนพนฐาน 2) ครทปรกษาและบคลากรทเกยวของใหมความรความเขาใจมเจตคตทดและมทกษะในการดแลชวยเหลอนกเรยนไดอยางมประสทธภาพ 3)นกเรยนใหมความรความสามารถเรยนรไดตามศกยภาพ 4) นกเรยนมสขภาพกายและสขภาพจตทดสามารถปรบตวเขากบสงคมและสงแวดลอมไดอยางเหมาะสม ประเดนกลยทธ 9 กลยทธ 44 มาตรการ 58 ตวชวด

References

Creswell, J. W. & Plano Clark, V. L. (2011). Design and conducting mixed

methods research (2nd cd.). Thousand Oaks, CA: Sage.

Creswell, J. W. (2013). Research design: Qualitative, quantitative, and mixed

methods approaches. Sage publications.

Eliot & Associates. (2005). Guidelines for conducting a focus group. Chapel

Hill, NC: Author. Retrieved from .http://assessment.aas.duke.

edu/documents/ How_to_Conduct_a_ Focus_ Group.pdf

Isra News Agency. Seminar on media findings for children and youth.

http://www.isranews.org/isranews/item/23493 research.html?

preview=1&fcu=nuttarparch&fcp=6321dd5e0546609d9ec2

1131820dfa09:oTOEhq8tKFQlyDMaC5FF8Ai9eDjv9S0z. (Accessed

18 December 2017)

Koontz, H., & Weihrich, H. (1990). Essentials of Management. New York:

Mc Graw-Hill.

http://www.isranews.org/isranews/item/23493


729

Koontz, H.; & Weihrich, H. (2005). Essentials of Management. 5 th ed., New

York: McGraw-Hill.

Maha Sarakham Provincial Education Office. (2017). Education Development

Plan in Maha Sarakham Fiscal year 2017 - 2021. Maha Sarakham:

Copied documents

Newby, T. J., Stepich, D.A. , J. D. , & Russell, J.D. (2000). Educational

Technology forTeaching and Learning (2nd ed.) Upper Saddle River,

NJ. Merrill/Prentice- Hall.

Office of the National Economics and Social Development Bord. (2017 ) .

Development plan National Economy and Society Issue 12 (2017 -

2 0 2 1 ) . http//: nscr.nesdb.go.th/guidance/ (Accessed 1 November

2017)

Office of Mahasarakhan Primary Education Area 6 . (2018). Academic

Achievement Report (O - NET) . Mahasarakhan: Office

Office of Academic Affairs and Educational standard. ( 2009). Documents for

knowledge development The team that moves the system to help

students for sustainable progress. Bongkok :Organization of Transfer

Products and Packging.

Office of the Basic Education Commission , (2013) . Developmental

curriculum School administrators to enter management positions in

educational institutions. Bangkok : Office.

Pomkasate P. (2016). Proposed management strategies of student

supporting systems to enhance the quality of secondary school

students. Doctor of Philosophy Program in Educational Administration

Department of Educational Policy Management and Leadership

Faculty of Education Chulalongkorn University

Owen, John M. 1993.Program Evaluation: Forms and Approaches. St.

Leonards, Australia: Allen & Unwin Pty Ltd. Pressman, J.L., and A.

Widavsky. 1973. Implementation. Berkely, California:University of

California Press. Ltd.

Srisaart B.CH. (2011). Preliminary research. 9th ed . Bongkok:SuWiriyasan

Wongwanich S.M. ( 2007). Research needs assessment. Bangkok :

Chulalongkorn University.

http://nscr.nesdb.go.th/guidance/