112
STYCZEŃ 2021 MaxROY.AGENCY

Raport-Magento-2021.pdf - MaxROY.agency

Embed Size (px)

Citation preview

STYCZEŃ 2021

MaxROY.AGENCY

2

Stawiasz własny sklep e-commerce? Jedno z najlepszych rozwiązań, jakie możesz zastosować,

to platforma Magento. Jest to też również jedno z najpopularniejszych rozwiązań na świecie,

dzięki czemu koncentruje się wokół niego aktywna społeczność, pozwalająca na nieustanne

rozwijanie produktu.

Przeglądając informacje w polskim internecie, nie znaleźliśmy raportu, który odpowiadałby

na pytania o procentowy udział serwisów Magento na naszym rynku. Brakuje informacji, które

konkretnie sklepy wciąż jeszcze funkcjonują na Magento 1. Dlaczego to takie ważne? Właściciel

(firma Adobe) stawia na promowanie nowego produktu – Magento 2. W czerwcu 2020

zapowiedziano oficjalne zakończenie okresu wsparcia aktualizacjami Magento 1.

Raport Magento przedstawia dane na temat serwisów Magento na polskim rynku,

ze szczegółowym podziałem na obie wersje. Wskazuje też poziom widoczności tych witryn

w wynikach organicznych. W raporcie znajduje się przejrzysta lista największych serwisów, które

migrację mają dopiero przed sobą. Odpowiadamy przy tym na pytania o wymagania i zagrożenia

związane z przeniesieniem na nowsze oprogramowanie.

W porównaniu do wersji 1, nowsze Magento ma właściwie same zalety. W raporcie

przedstawiliśmy te kluczowe. Ich wybór umożliwiły nam wypowiedzi ekspertów, którzy na co

dzień pracują przy projektach Magento.

Kolejne rozdziały to porcja solidnej i skondensowanej wiedzy o samym procesie migracji

– jak należy się do niej przygotować, jakie działania uwzględnić w jej trakcie oraz o czym

pamiętać po jej zakończeniu. Dowiesz się w tym miejscu, jak błędy na różnych etapach migracji

mogą przełożyć się na spadek ruchu w obrębie witryny, a ten z kolei na mniejszą rentowność

biznesu. Oczywiście perspektywa specjalistów SEO to jedno – uwzględniliśmy także podejście do

procesu migracji z perspektywy deweloperów. Zostało ono zawarte w formie pytań i odpowiedzi

do ekspertów.

Wypowiedzi ekspertów z czołowych firm deweloperskich w kraju to także podsumowanie

raportu i zagadnień związanych z procesem migracji. Każdy z ekspertów otrzymał kilka pytań, a

odpowiedzi na nie zamieściliśmy w niezmienionej formie pod koniec raportu.

Ostatnia część raportu to przyjrzenie się procesowi migracji z perspektywy dev housów.

Część ta odpowiada na pytania m.in. o:

- problemy wynikające z braku wsparcia Magento 1,

- powody, dla których warto przejść na Magento 2,

- koszty i wymagania procesu migracji,

- przebieg procesu migracji krok po kroku,

- to, jak powinna wyglądać współpraca zespołów SEO i deweloperów.

W raporcie posłużyliśmy się danymi Aurora Creation (aktualne na dzień 6 listopada 2020).

Olbrzymi wkład w raport naszego partnera polegał na przygotowaniu narzędzia, które

zautomatyzowało proces sprawdzania wersji Magento. To dodatkowo rozwiązanie

zagwarantowało nam poprawność weryfikacji i pozyskanych danych. Z racji dużej liczby

informacji, w raporcie umieściliśmy tylko TOP 100 największych serwisów. Pełna lista znajduje

się na stronie Maxroy.agency.

Do zebrania danych na temat widoczności wykorzystaliśmy narzędzie Semstorm. Kategorie

podzieliliśmy ze względu na widoczność organiczną w zakresach: TOP 3, TOP 10, TOP 50, oraz ze

względu na ogólną estymację ruchu wynikającą z liczby słów w wynikach organicznych.

3

O MAGENTO

2. Analiza rynku

3. Lista serwisów Magento 1/2

4. Wady Magento 1

5. Zalety Magento 2

6. Migracja SEO

7. FAQ z ekspertami

AuroraCreation

Strix

M2.Coach

Snow.Dog

Macopedia

Global4Net

PandaGroup

8. Nieudane migracje

RAPORT MAGENTO 2021

5

1. Co to jest Magento?

Magento to platforma e-commerce, czyli miejsce przygotowane specjalnie pod sklepy internetowe.

W roku 2018 została kupiona przez firmę Adobe za kwotę 1,68 mld dolarów.

2. Ile kosztuje Magento?

Magento można podzielić na wersję bezpłatną i płatną. Community Edition jest udostępniane w

oparciu o licencję Open Source, co w praktyce oznacza, że Magento można pobrać i używać całkowicie

bezpłatnie. Wersja Enterprise Edition to wersja płatna wersja skierowana do gigantów ecommerce.

Względem wersji darmowej posiada rozszerzoną funkcjonalność i zaawansowaną obsługę klienta.

Dobór wersji to kwestia indywidualna a niektóre z zalet odnoszą się bezpośrednio do wersji Enterprise.

3. Jak działa Magento?

W platformach e-commerce występuje podział przede wszystkim ze względu na rozwiązania oparte o

serwery zewnętrzne oraz w oparciu o własne zasoby. Rozwiązania pudełkowe cechuje niższa bariera

wejścia (zarówno pod względem kosztów, jak i wiedzy technologicznej). Natomiast rozwiązania Open

Source, takie jak Magento, gwarantują skalowalność i świetnie sprawdzają się nie tylko w małych

biznesach, ale przede wszystkim jako autorskie systemy dla największych portali.

4. Czy platforma Magento jest najlepsza?

Trudno to jednoznacznie określić. Na rynku występuje spora konkurencja, a każdy z serwisów ma swoje

wady i zalety. Pod względem popularności Magento zdecydowanie nie jest liderem, jednak wybierając

platformę pod własny serwis, warto przyjrzeć się temu rozwiązaniu. Głównymi zaletami Magento są

elastyczność i bezpieczeństwo. Jest to jedna z najlepszych platform e-commerce pod względem funkcji,

wsparcia i dużej społeczności. Korzystając z Magento, możesz stworzyć w pełni skalowalny i świetny

sklep e-commerce.

RAPORT MAGENTO 2021

7

Źródła, z jakich zostały pozyskane informacje na temat sklepów z silnikiem Magento.

1. Raport z narzędzia BuiltWith

2. Baza sklepów Senuto

3. Wewnętrzna baza dostarczona przez partnera technologicznego Aurora Creation.

Następny etap:

Wyselekcjonowanie serwisów, które działają na rynku polskim i które w trakcie testów zwracały

odpowiedź serwera 200.

FIRMA AURORA CREATION W OPARCIU O AUTORSKIE MECHANIZM PRZYGOTOWAŁA

OSTATECZNĄ LISTĘ SERWISÓW Z PODZIAŁEM NA WERSJĘ MAGENTO 1/2.

8

Łączna liczba sklepów w Polsce zbudowana na Magento w naszej bazie to 1826.

Wg danych dostarczonych nam przez naszego partnera technologicznego

na Magento 1 znajduje się 65.55% sklepów, zaś na Magento 2 jest ich 34.45%

Oprócz sprawdzenia udziału poszczególnych wersji w całej bazie sklepów, przyjrzeliśmy się

również, jak wygląda ten rozkład dla 100 najlepszych (pod kątem estymowanego ruchu

organicznego) sklepów.

9

Udział w Magento na rynku polskim. Bazując na danych z raportu „eCommerce w Polsce 2019”

przygotowanego przez narzędzie Senuto, staraliśmy się oszacować udział w rynku platformy

Magento. Udział ten przedstawiony jest pod kątem dwóch czynników – liczby sklepów

wykorzystujących daną technologię oraz sumy ruchu organicznego na sklepach.

Dane z raportu Senuto. W tabeli uwzględniono tylko 20 najpopularniejszych platform

(łącznie w obliczaniu procentowym wzięło udział 35 silników/platform/rozwiązań).

10

W ujęciu globalnym

Według serwisu builtwith.com informacje na temat rynku pokrywają się z naszymi danymi.

Źródło danych https://trends.builtwith.com/

11

Udział w rynku platform e-commerce cechuje brak zdecydowanego lidera.

Największy, bo 25-procentowy, udział w rynku ma PrestaShop.

Wraz z Wordpressem (WooCommerce) i Shoperem ma ponad 50% udziałów. Według

Builtwith.co Magento z prawie 2 tysiącami serwisów ma udział na poziomie prawie 2.5%.

Źródło danych https://trends.builtwith.com/

12

Źródło danych: https://www.similartech.com/

Drugi serwis, który przedstawia dużo przydatnych informacji na temat Magento, to

Similartech.com.

Wykorzystanie Magento na świecie.

Liczba sklepów zbudowanych w oparciu o Magento (zarówno wersja 1 jak i 2) to 1918 serwisów.

13

Źródło danych https://www.similartech.com/

Wykorzystanie Magento na świecie

Magento 1: 78797 serwisów

Magento 2: 36958 serwisów

Pomimo dużej różnicy, warto zwrócić uwagę na trend, zgodnie z którym więcej serwisów

powstaje w oparciu o nowe i lepsze oprogramowanie.

Wykorzystanie Magento w Polsce

Magento 1: 1337 serwisów

Magento 2: 592 serwisów

14

Poniżej znaleźć można ranking TOP 100 sklepów zbudowanych w oparciu o Magento.

Dane posortowane są po estymowanym ruch organicznym na stronie i pochodzą z

narzędzia SEMSTORM.

Pełny ranking zawierający wszystkie sklepy na Magento w Polsce, które udało nam się

wyszukać, znajdziesz na https://maxroy.agency/raport-magento/.

15

16

17

18

19

RAPORT MAGENTO 2021

21

Magento 1 osiągnęła koniec okresu eksploatacji (EOL) 30 czerwca 2020 r.

i obecnie nie otrzymuje już aktualizacji zabezpieczeń.

Główne zagrożenia wynikające z braku wsparcia

• Brak aktualizacji związanych z bezpieczeństwem.

Co prawda firmy deweloperskie nie zakończą wsparcia technicznego momentalnie,

jednak oficjalne aktualizacje zabezpieczeń przygotowane przez producenta nie będą już

wydawane. Funkcjonowanie na platformie pozbawionej łatek może stać się ryzykowne

ze względu na podwyższone zagrożenie potencjalnymi atakami czy wyciekami danych.

• Brak nowych funkcjonalności.

Magento 1 przestanie otrzymywać też nowe rozszerzenia. Brak rozszerzeń i usprawnień

w zmieniającym się środowisku e-commerce może spowolnić rozwój sklepu.

Aktualizacje, które zostaną wydane do końca wsparcia platformy, będą skupiały się

przede wszystkim na błędach krytycznych oraz kwestiach bezpieczeństwa.

22

We wrześniu 2020 ponad 2000 sklepów było celem ataków hakerskich

Ponad 2000 sklepów internetowych Magento zostało zhakowanych w ciągu jednego

z wrześniowych weekendów 2020 roku (11.09.2020-14.09.2020), co badacze bezpieczeństwa

określili jako „największą kampanię w historii”. Ta wersja Magento osiągnęła koniec okresu

eksploatacji (EOL) 30 czerwca 2020 r. i obecnie nie otrzymuje już aktualizacji zabezpieczeń.

Jak na ironię, ataków na strony z przestarzałym oprogramowaniem Magento 1.x spodziewano

się od zeszłego roku, kiedy to Adobe – który jest właścicielem Magento – w listopadzie 2019 r.

wydał pierwszy alert dla właścicieli sklepów, którzy muszą dokonać aktualizacji do wersji 2.x.

https://www.zdnet.com/article/magento-online-stores-hacked-in-largest-campaign-to-date/

23

Sklep postawiony na Magento ma średnio od 3 do 20 zainstalowanych modułów. Jedną z technik

włamań na strony internetowe jest wykorzystywanie luk i braku aktualizacji wspomnianych

wcześniej wtyczek. Grupa specjalistów Magento udostępnia centralne repozytorium

niezabezpieczonych modułów Magento. Lista obejmuje obecnie 63 niezabezpieczone wersje

rozszerzeń (i wciąż rośnie). Właściciele sklepów mogą szybko sprawdzić to w swoich

konfiguracjach sklepu i znaleźć miejsca, które ich narażają. Dzięki temu w razie potrzeby mogą

selektywnie uaktualnić swoją bazę rozszerzeń.

https://github.com/sansecio/magevulndb

24

Google skanuje strony internetowe pod kątem złośliwego kodu i aktywności. Jeśli roboty

wykryją, że ktoś włamał się na Twoją witrynę, poinformuje Cię o tym za pośrednictwem Google

Search Console. Nie jest to profesjonalna technika na sprawdzenie, czy w obrębie witryny nie

było włamania, ale sprawdzenie tej informacji w Google Search Console zajmuje tylko kilka

chwil.

25

Gdy Google oznacza stroną jako złośliwą, to serwis traci właściwie szansę na pozyskiwanie ruchu

z wszystkich kanałów, nie tylko z ruchu organicznego. Tym samym nasza sprzedaż e-commerce spada

do minimalnych wartości. Przywrócenie ruchu na stronie jest możliwe dopiero, gdy po pierwsze

strona będzie naprawiona, a po drugie, gdy Google uzna, że rzeczywiście tak się stało.

RAPORT MAGENTO 2021

27

INFORMACJA:

Opis największych zalet Magento 2 powstał na podstawie informacji przesłanych od firm,

w których pracują doświadczeni i wyspecjalizowani deweloperzy Magento.

28

Źródło:

https://www.thinkwithgoogle.com/

SZYBKOŚĆ I WYDAJNOŚĆ

• Niemal każda kolejna aktualizacja Magento 2 optymalizuje szybkość działania

sklepów opartych na tej platformie, a każde potencjalne zagrożenie

bezpieczeństwa jest w rozsądnym czasie eliminowane. Benefity związane

z korzystaniem z platformy będącej pod ciągłym wsparciem silnej firmy

technologicznej są nie do przecenienia.

• Szybszy czas reakcji serwera dla wszystkich działań na stronie internetowej.

• Zwiększona elastyczność i skalowalność bazy danych w celu radzenia sobie

z obciążeniami związanymi ze szczytami sprzedażowymi.

• Większa szybkość w porównaniu do Magento 1 dzięki full-page caching.

• Szybsze wczytywanie się strony sklepu.

• Szybszy check out klienta i gościa.

29

DOSTOSOWANIE POD URZĄDZENIA MOBILNE

• Design dopasowany do urządzeń mobilnych o dowolnych rozdzielczościach ekranu.

• Lepsze doświadczenie mobile i wyższy współczynnik konwersji dzięki Magento 2 PWA

Studio – Wsparcie dla PWA od Magento 2.3, które bez wielkich kosztów pozwala

dostosować nasz sklep do urządzeń mobilnych.

• Panel administracyjny dostosowany do ekranów dotykowych ułatwia zarządzanie

sklepem z poziomu telefonu czy tabletu.

• Szablony są prostsze do modyfikacji

Źródło: https://developers.google.com/search/mobile-sites/mobile-seo/responsive-design

30

ULEPSZONA ŚCIEŻKA ZAKUPOWA

• Pojawienie się na jednej karcie podsumowania zamówienia niweluje ryzyko popełnienia

błędu przez klienta np. przy wyborze sposobu wysyłki, co znacząco wpływa na lepszy

customer experience.

• Zmniejszona liczba kroków przy finalizacji zamówienia (z sześciu do dwóch) – mniejsze

ryzyko porzucenia koszyka.

31

POPRAWIONY PANEL ADMINISTRACYJNY

• Rozbudowany dashboard Magento 2 pokazuje m.in. wielkość sprzedaży

od początku, ostatnie zamówienia, średnią wartość zamówienia, główne wyszukiwane

hasła, bestsellerowe produkty i kluczowych klientów, dostawy i stany magazynowe –

co pozwala na bieżąco monitorować stan biznesu.

• Możliwość dopasowania panelu do indywidualnych potrzeb, co wpływa

na zwiększenie wydajności przy zarządzaniu produktami, zamówieniami

i danymi klientów.

32

ZARZĄDZANIE STRONĄ I BIZNESEM

• Magento 2 pozwala skonfigurować w sklepie większą liczbę magazynów i zbudować logikę, która

będzie determinować źródło wysyłki dla każdego zamówienia. Funkcjonalność znacznie ułatwia

zarządzanie stanami magazynowymi czy prezentowanie na stronie produktu dostępności w różnych

punktach.

• Wsparcie dla ElasticSearch, poza dużo szybszym działaniem mechanizmów wyszukiwarki, pozwala

na dostosowanie wyników wyszukiwania do konkretnego biznesu. Dzięki mnogości opcji

konfiguracyjnych oraz możliwościom rozbudowy, możemy pokazywać najbardziej dokładne

i odpowiadające klientom wyniki, nawet wtedy, gdy popełnili oni błędy przy wpisywaniu konkretnej

frazy.

• Możliwość obsługi większej liczby dziennych zamówień i SKU.

• Łatwiejsze tworzenie i zarządzanie contentem na stronie.

• Ulepszone wyszukiwanie i komponenty SEO.

• Możliwość zarządzania wieloma magazynami (tzw. MSI – Multi Stock Inventory)

• Dopasowanie do strategii omnichannel — nowy silnik przystosowano do działań wielokanałowych,

dzięki czemu łatwiej jest połączyć sprzedaż on-line i off-line.

• Automatyczne aktualizowanie strony z raportami.

33

B2B I MARKETING AUTOMATION

• Sprawne zarządzanie kontami – możliwość kategoryzacji i organizacji informacji

o klientach według potrzeb.

• Szybkie zakupy poprzez wprowadzenie SKU lub wgranie pliku CSV z wymaganymi

danymi.

• Indywidualne katalogi i cenniki – umożliwiają kontrolę cen, produktów i kategorii

pokazywanych klientom; tworzenie różnych cenników i przypisywanie ich do klientów

B2B.

• Dzięki wbudowanemu narzędziu Dotdigital użytkownicy mogą łączyć dane o klientach

i automatyzować wiadomości e-mail, SMS, social media i inne.

34

POZOSTAŁE ZALETY

Kolejnym benefitem korzystania z najnowszej wersji platformy jest wsparcie społeczności.

Poza funkcjonalnościami dodanymi przez Adobe na rynku istnieją dziesiątki tysięcy (na samym

Magento Marketplace jest ich ponad 3000!) zarówno płatnych, jak i darmowych rozszerzeń, które

znacząco zwiększają możliwości sklepu. Dług technologiczny w oprogramowaniu to poważny

problem, a w Magento 1.x jest on już bardzo duży.

Dzięki zgodności z najnowszymi wersjami PHP oraz przestrzeganiu standardów PSR, Magento 2

można bardzo łatwo zintegrować z dowolnymi rozwiązaniami napisanymi dla surowego PHP.

Magento 2 w o wiele większym stopniu niż jego poprzednik opiera się na standardach

obowiązujących w PHP, w związku z czym pozyskanie i przeszkolenie programisty PHP jest o wiele

łatwiejsze.

RAPORT MAGENTO 2021

37

ZDEFINIOWANIE ZAKRESU MIGRACJI

Przed procesem migracji konieczne będzie przygotowanie listy aktualnie wykorzystywanych

wtyczek i indywidualnych dedykowanych rozwiązań wykorzystywanych w serwisie.

Należy pamiętać o tym, by przejście na Magento 2 nie ograniczało w żaden sposób

funkcjonalności serwisu, również pod względem integracji z zewnętrznym oprogramowaniem.

Kolejny problem to brak możliwości bezpośredniego przeniesienia motywu z Magento 1 na

Magento 2.

W następnych rozdziałach przygotujemy listę najważniejszych elementów SEO,

które należy brać pod uwagę przed, w trakcie i po migracji.

Migracja Magento z perspektywy programistów będzie opisana w ostatnich rozdziałach w

formie odpowiedzi ekspertów z branży, których zaprosiliśmy do pomocy przy powstawaniu

raportu.

38

AUDYT STRONY

• PRZYGOTUJ OBECNĄ STRUKTURĘ ADRESÓW URL

Przeskanuj całą stronę narzędziem, które będzie imitowało zachowanie robotów Google.

Pozwoli to na zebranie kluczowych informacji na temat wszystkich dostępnych adresów

URL, meta danych, rich results, odpowiedziach serwera oraz wszystkich elementach,

które aktualnie wpływają na problemy z indeksacją podstron (adresy kanoniczne,

robots.txt, NOINDEX).

• ANALIZA I MIGRACJA DANYCH

Analiza danych z Google Search Console i Google Analytics wskaże kluczowe podstrony

pod kątem ruchu organicznego.

Zapoznaj się z aktualnym stanem swojej witryny. Przygotuj obecną strukturę adresów URL

i przeskanuj stronę np. Screaming Frogiem. Zbierz informacje o meta danych, canonicalach.

Połącz dane z SF z danymi z GA, a będziesz miał ogląd, które podstrony są najważniejsze z punktu

widzenia ruchu, konwersji, wspomagania konwersji itd. Sprawdź, czy uwzględniłeś wszystkie

najważniejsze pod kątem ruchu organicznego URLe (Google Analytics). Sprawdź, czy przy okazji

migracji nie warto zoptymalizować meta danych, rich snippetów, nagłówków itd.

Pamiętaj, aby poświęcić na te zadania tyle czasu, ile potrzeba. Jest to jedno

z ważniejszych zadań podczas migracji. Brak przygotowanych odpowiednich

przekierowań 301 grozi katastrofą.

39

Zadbaj o CRAWL BUDGET i CRAWLABILITY

• Zdefiniuj, jakie zasoby powinny być blokowane na stronie.

• Dopasuj metodę blokowania zasobów do jego rodzaju (np. meta robots, robots.txt, użycie

JS).

• Zwróć szczególną uwagę na filtrowanie w swoim sklepie. Jest to element, który często

sprawia problem, jednak odpowiednio zaplanowany może generować ogrom ruchu

organicznego.

40

Praca na wersji DEV

• Wersja testowa nowej strony powinna być zablokowana przed indeksowaniem w Google (IP Hosts,

NOINDEX, hasło itp.).

• Porównaj linkowanie wewnętrzne starej wersji z nową. Czy wygląda inaczej? Jeżeli tak, to czy

najważniejsze podstrony są odpowiednio podlinkowane? Jest to dobra okazja do przemodelowania

procesów crawlability i zadbania o ogólny crawl budget – istotny szczególnie w kontekście bardzo

rozbudowanych serwisów (setki tysięcy URLi). Sprawdź, czy w linkowaniu wewnętrznym nie

występują błędy 40x, niepotrzebne przekierowania 30x, błędy serwerowe.

• Porównaj i sprawdź poprawności przenoszonych danych takich jak: meta dane, opisy kategorii, opinie

o produktach, nagłówki.

41

Lista przekierowań 301 – Kluczowy element udanej migracji

• Odpowiednia lista minimalizuje ryzyko utraty widoczności i ruchu organicznego.

• Listę adresów, które należy uwzględnić przy przekierowaniu, powinniśmy zebrać na podstawie

danych z Google Analytics (w szczególności ruch organiczny), Search Console oraz na

podstawie skanowania linkowania wewnętrznego.

• Kolejny krok to przygotowanie reguł pod przekierowania 301, które najlepiej umieścić w pliku

na serwerze .htaccess.

42

Mapa witryny w formacie .xml

• Przygotuj nowe mapy strony XML.

• Podziel je ze względu na typ podstrony – produkty, kategorie, blog, strony statyczne.

• Poprawnie przygotowane sitemapy należy umieścić na serwerze i przesłać w panelu Search

Console.

43

Dane strukturalne

• Wdrożenie danych strukturalnych (rich results).

• Wdrożenie odpowiednich danych jest szczególnie istotne w przypadku serwisów

ecommerce. Poprawnie wdrożenie daje duże szanse na wyświetlanie rozszerzonych

wyników organicznych w Google. Jest to bardzo ciekawy wyróżnik, który wpływa

pozytywnie na CTR z wyszukiwarki Google.

Źródło: https://developers.google.com/search/docs/data-types/product

44

Przekierowania 301

• Konieczne jest wykonanie skanowania linkowania wewnętrznego aktualnej struktury

serwisu. W drugim kroku należy przeprowadzić analizę nowej wersji (deweloperskiej)

sklepu.

• W trakcie porównywania adresów URL należy określić:

- Czy adresy URL się w jakikolwiek sposób zmieniły?

- Jeżeli tak, to ile i jakie?

- W przypadku nawet najmniejszych zmian konieczne jest przygotowanie

odpowiednich reguł z przekierowaniem 301.

• Stare adresy powinny automatycznie przenosić użytkownika i roboty wyszukiwarek na

nowe adresy.

45

Wersja Deweloperska

• Wersję deweloperską nowego sklepu należy traktować jako pełnoprawną wersję sklepu.

Konieczna jest analiza wszystkich istotnych czynników SEO, tak aby po wdrożeniu

Magento2 liczba błędów była możliwie jak najmniejsza.

• Testowanie wersji deweloperskiej to również dobry moment na testowanie optymalizacji

linkowania wewnętrznego – optymalizację Crawl budget, analizę powolnych podstron,

wyszukiwanie przekierowań 30x, błędów 404, znalezienie tzw. Orphan Pages.

46

Analiza powdrożeniowa

• Analiza logów serwera pozwala szybko zdiagnozować, jakie odpowiedzi serwera otrzymują

roboty Google przy wchodzeniu na stronę.

• Kolejny audyt serwisu i sprawdzenie jeszcze raz poprawności wszystkich elementów

mających wpływ na widoczność strony w wynikach wyszukiwania.

RAPORT MAGENTO 2021

48

Mateusz Borowik

CEO w agencji Aurora Creation – od ponad 10 lat obecny w branży IT. Wraz ze swoją

organizacją pomaga polskim sklepom internetowym w optymalizacji procesów

e-commerce'owych poprzez dedykowane wdrożenia platform Magento, Vue.Storefront czy

Pimcore.

Mateusz Borowik, CEO & CTO, Aurora Creation

49

Najważniejszym problemem związanym z końcem wsparcia dla Magento 1 są kwestie bezpieczeństwa. Silnik

Magento, składający się z setek tysięcy linijek kodu, jak każdy inny produkt o tej skali, nie jest wolny od błędów. Z

biegiem czasu coraz więcej z nich zostanie ujawnionych, a brak łatek i poprawek narazi sklepy na ataki hakerów czy

nawet specjalnie do tego przygotowanych botów. Ich skutkiem mogą być wycieki danych i awarie, które będą

wpływać na zaufanie klientów oraz dostępność i prędkość działania tych serwisów.

Kolejnym negatywnym aspektem zakończenia wsparcia są kwestie związane z funkcjonalnościami. Ani Adobe,

ani żadna firma wspierająca e-commerce, nie podejmie się tworzenia nowych funkcjonalności do platformy, która nie

ma już wsparcia. Natomiast te moduły, które już działają w ekosystemie Magento 1, nie będą otrzymywać

aktualizacji, a tym samym po prostu przestaną działać poprawnie. Przez to pozostanie przy pierwszej wersji

Magento będzie prowadziło do zahamowania rozwoju sklepu lub znacznego zwiększenia kosztów, które będzie

trzeba przeznaczyć na budowanie dedykowanych rozszerzeń.

Mateusz Borowik, CEO & CTO, Aurora Creation

50

Z multum nowych funkcjonalności, które oferuje Magento 2, warto wyróżnić dostosowanie do wyświetlania

na urządzeniach mobilnych, uproszczony proces zakupowy, obsługę wielomagazynowości oraz wsparcie silnika

ElasticSearch. Dzięki optymalizacji szablonów graficznych Magento 2 do współczesnych wymagań RWD oraz

podejścia mobile-first, sklepy są poprawnie wyświetlane na wszystkich typach urządzeń, a same szablony są dużo

prostsze do modyfikacji. Proces zakupowy w nowszej wersji platformy również został znacząco zoptymalizowany.

Uproszczenie finalizacji zakupu z sześciu do jedynie dwóch ekranów wydatnie przekłada się na spadek liczby

odrzuceń. Magento 2 pozwala skonfigurować w sklepie większą liczbę magazynów i zbudować logikę, która będzie

determinować źródło wysyłki dla każdego zamówienia. Funkcjonalność znacznie ułatwia zarządzanie stanami

magazynowymi czy prezentowanie na stronie produktu dostępności w różnych punktach.

Wsparcie dla ElasticSearch, poza dużo szybszym działaniem mechanizmów wyszukiwarki, pozwala na

dostosowanie wyników wyszukiwania do konkretnego biznesu. Dzięki mnogości opcji konfiguracyjnych oraz

możliwościom rozbudowy, możemy pokazywać najbardziej dokładne i odpowiadające klientom wyniki, nawet

wtedy, gdy popełnili oni błędy przy wpisywaniu konkretnej frazy. Kolejnym benefitem korzystania z najnowszej

wersji platformy jest wsparcie społeczności. Poza funkcjonalnościami dodanymi przez Adobe, na rynku istnieją

dziesiątki tysięcy (na samym Magento Marketplace jest ich ponad 3000!) zarówno płatnych, jak i darmowych

rozszerzeń, które znacząco zwiększają możliwości sklepu. Niemal każda kolejna aktualizacja Magento 2

optymalizuje szybkość działania sklepów opartych na tej platformie, a każde potencjalne zagrożenie bezpieczeństwa

jest w rozsądnym czasie eliminowane. Benefity związane z korzystaniem z platformy będącej pod ciągłym

wsparciem silnej firmy technologicznej są nie do przecenienia.

Mateusz Borowik, CEO & CTO, Aurora Creation

51

Koszty migracji są związane przede wszystkim z potrzebami biznesowymi sklepu. Same natywne funkcjonalności

Magento 2 są w zupełności wystarczające dla dużej części sklepów decydujących się na migrację. Połączenie ich

ze skalowalnym i dostosowanym do polskiego rynku szablonem, takim jak AuroraBox, pozwala na uruchomienie

sklepu w rozsądnym czasie i budżecie. Oczywiście jedną z najważniejszych cech Magento 2 jest jego skalowalność

i możliwości rozbudowy, dlatego bardziej skomplikowane projekty również będą idealnie pasowały do tej platformy.

Dedykowane projekty UX/UI, zaawansowane integracje z systemami klasy ERP, WMS, OMS, PIM czy marketing

automation to codzienność dla agencji wdrożeniowych. Przy tym wszystkim należy pamiętać, że Magento 2 nie jest

dla każdego. Jeśli oczekujemy kosztów utrzymania bliskich zeru i nie mamy zbyt dużych potrzeb odnośnie integracji

zewnętrznych, dedykowanych funkcjonalności czy dostosowania do zaawansowanych wytycznych SEO, to warto

rozważyć skorzystanie z platform utrzymywanych w modelu SaaS.

Mateusz Borowik, CEO & CTO, Aurora Creation

52

Proces wdrożenia składa się z czterech podstawowych etapów: analizy i planowania, projektowania,

programowania oraz testowania. Oczywiście realizujemy projekty zwinnie, więc etapy się przenikają, a cały proces

jest dostosowywany do zmieniających się warunków. Niemniej jednak zwykle zaczynamy od zbadania potrzeb i

wymagań biznesowych, które staramy się przełożyć na konkretne wymagania techniczne. W tej fazie szczególnie

ważna jest ścisła współpraca z naszym partnerem, gdyż wiedza i świadomość wypracowana w tym czasie będą

określać kierunek rozwoju projektu przez cały czas jego trwania.

Kolejnym etapem jest projektowanie, które w zależności od skali projektu może być bardziej lub mniej

zaawansowane. Zwykle jednak najpierw przygotowujemy makiety kluczowych widoków sklepu takich jak strona

główna, karta produktu czy proces zakupowy, a ich zadaniem jest odpowiedź na pytanie „jak to ma działać?”. Kiedy

mamy już to określone, przystępujemy do projektowania graficznego, którego celem jest przedstawienie wizualnej

strony projektu.

Trzeci etap to programowanie, a więc „zbieranie plonów” tego, co wypracowaliśmy w poprzednich krokach.

Ostatnim etapem jest testowanie, czyli finalne sprawdzenie, czy funkcjonalności spełniają wszystkie założenia

i potrzeby biznesowe. Oczywiście nie jest to jedyny krok, na którym testujemy – tak naprawdę testowanie odbywa

się w każdej chwili, poczynając od wstępnych analiz i dokumentacji. W tym etapie chodzi bardziej o finalne testy w

skali makro i potwierdzenie, że całość spełnia wysokopoziomowe wymagania, założone na początku projektu.

Bez wątpienia kluczowym etapem dla całości projektu jest jego początek. Błędy popełnione w analizie mogą mieć

katastrofalne skutki w późniejszych stadiach projektu. Dlatego kładziemy szczególny nacisk na zrozumienie biznesu

naszego partnera, tego z jakimi problemami mierzy się na co dzień, co napędza jego sprzedaż, a co stoi na

przeszkodzie do jego rozwoju.

53

Współpraca obu agencji jest kluczowa dla zapewnienia poprawnej migracji między platformami i zapobiegania

utracie ruchu związanej ze zmianami technicznymi. I choć migrując ze starszej wersji platformy nietrudno jest

odtworzyć strukturę adresów URL, to jest jeszcze sporo aspektów, o które warto zadbać w kontekście SEO. Audyt

przygotowany przez agencję zajmującą się pozycjonowaniem w trakcie procesu wdrożenia pomoże w

zdiagnozowaniu najważniejszych problemów jeszcze przed startem. Ich rozwiązanie przez firmę wdrożeniową na

tak wczesnym etapie będzie skutkowało uruchomieniem sklepu już dostosowanego do najnowszych wytycznych

wyszukiwarek internetowych. Późniejsze stałe monitorowanie zachowania robotów wyszukiwarek i obsługa

zgłaszanych przez nie błędów pozwoli wychwycić wszystkie uchybienia, które mogły powstać przy migracji.

Mateusz Borowik, CEO & CTO, Aurora Creation

54

Na chwilę obecną około 80-90% obsługiwanych przez nas projektów to sklepy oparte na platformie Magento 2.

Pozostałe są na różnych etapach migracji do nowszej wersji. Staramy się uświadamiać naszych partnerów w tym,

że aktualizacja platformy to nie tylko wymóg bezpieczeństwa, ale również doskonała okazja do odświeżenia sklepu,

audytu wykorzystywanych rozwiązań czy nawet optymalizacji procesów wewnątrz organizacji. To także szansa

na bardziej dynamiczny rozwój ich biznesu.

Mateusz Borowik, CEO & CTO, Aurora Creation

55

Ciekawym przykładem udanej migracji z platformy Magento 1 do wersji 2 jest pitlock.de -

producent unikalnych zabezpieczeń rowerowych. Pitlock wywodzi się z Niemiec, a swoje

produkty dostarcza do sklepów rowerowych i pasjonatów rowerów w całej Europie.

Celem projektu było przede wszystkim stworzenie kreacji graficznej, która jasno i klarownie

wyjaśnia kupującemu funkcje i zastosowanie oferowanych produktów. Dzięki dedykowanym

projektom UX i UI klienci nie mają żadnych wątpliwości, które zabezpieczenie wybrać do

siodełka, kierownicy czy koła. Intuicyjny system kodowania pozwala natomiast na domówienie

kolejnych zabezpieczeń zgodnych z już posiadanym kluczem.

W zakres migracji wchodziło przeniesienie takich danych, jak:

● produkty wraz ze zdjęciami, ● atrybutami i produktami powiązanymi, ● struktura katalogowa, ● dane klientów, zamówienia.

Kolejnym wyzwaniem, z jakim zmierzyliśmy się przy okazji realizacji tego projektu, było

przygotowanie integracji z systemem ERP Orgamax.

Mateusz Borowik, CEO & CTO, Aurora Creation

57

Borys Skraba

Borys Skraba – ekspert i praktyk e-commerce, związany z branżą od blisko 15 lat. Jest prezesem

zarządu Strix, integratora kompleksowych rozwiązań e-commerce, omnichannel i digital

transformation na platformie Magento. Wiedzę i doświadczenie zdobywał realizując jedne

z najbardziej skomplikowanych projektów wdrożeniowych dla sektora B2C i B2B, m.in.

Castorama Polska, Szynaka Meble, Lynka, Inter Cars, Semilac, NESCAFÉ® Dolce Gusto®, TOUS,

Lancerto, Super-Pharm. Wielokrotny prelegent na konferencjach branżowych, członek Izby

Gospodarki Elektronicznej.

Borys Skraba, CEO, Strix.net

58

Decyzja o pozostaniu na Magento 1 wiąże się ze sporym ryzykiem dla merchantów. Koniec wsparcia oznacza brak

oficjalnego supportu, nowych funkcjonalności, rozszerzeń i zatrzymanie rozwoju platformy. Dezaktualizuje się

również duża liczba modułów, a warto wziąć pod uwagę to, że wiele z nich jest kluczowych dla prawidłowego

działania systemu. Już w grudniu 2018 roku wszystkie technologie poniżej PHP 5.6 nie były aktualizowane, nie ma

też nowych zapór bezpieczeństwa dla software’u – a więc wzrasta ryzyka ataku hakerskiego. Pozostanie na starej

wersji Magento oznacza również, że sklep nie może zagwarantować klientowi najwyższej jakości doświadczenia

zakupowego – czyli zostaje w tyle za konkurencją. Należy pamiętać, że proces migracji zajmuje od 3 do 7 miesięcy, w

zależności od liczby zaangażowanych deweloperów. Trzeba wziąć również pod uwagę złożoność swojego sklepu,

liczbę rozszerzeń, funkcjonalności, kodów SKU i wielu innych czynników wpływających na długość migracji. Dlatego

mając w perspektywie migrację do Magento 2, należy odpowiednio wcześnie skontaktować się z agencją

wdrożeniową.

Borys Skraba, CEO, Strix.net

59

Dzięki zastosowanym technologiom, Magento 2 lepiej dopasowuje się do potrzeb konsumentów, poprawia ich

doświadczenia zakupowe, co bezpośrednio przekłada się na wyższą konwersję sprzedażową. Ma też ulepszone

funkcjonalności związane z wydajnością witryny, czy czytelniejszy panel administracyjny. Magento 2 jest też

dopasowane do wymogów omnichannel i mobile. Zalet upgrade’u jest dużo więcej – mogą na nim zyskać nie tylko

klienci sklepów, ale także merchanci, e-commerce menedżerowie i deweloperzy.

Borys Skraba, CEO, Strix.net

60

Ocena ryzyka zależy zawsze od konkretnego projektu oraz analizy wcześniejszego wdrożenia na Magento 1.

Taka analiza powinna obejmować również wdrożenia modułów. Etap przygotowawczy jest kluczowy, bo pozwala

zdiagnozować wąskie gardła, które mogą powodować późniejsze problemy i ewentualne opóźnienia w projekcie.

Każdy taki proces jak migracja platformy jest też okazją do zdiagnozowania stanu swojego sklepu – zbadania,

co działało, a co nie działało w dotychczasowej wersji – i wypracowania dobrych praktyk na przyszłość. Migracja

połączona z dogłębną wstępną analizą i wskazaniem ryzyk jest opłacalna, choć należy pamiętać, że jest to proces

kosztowny i czasochłonny (w zależności od wielkości sklepu i liczby zaangażowanych deweloperów). Jest to jednak

krok w dobrym kierunku – decydując się na przeniesienie sklepu na nowszą wersję platformy, zapewniamy witrynie

większe bezpieczeństwo przed atakami hakerskimi (i np. wyciekiem danych klientów), poprawiamy

jej wydajność i skalowalność.

Borys Skraba, CEO, Strix.net

61

Planując migrację, ale jeszcze przed jej realizacją, warto postępować według poniższych kroków:

● Wykonanie pełnej kopii zapasowej sklepu – razem z bazami danych, plikami, informacjami systemowymi.● Stworzenie klonu pierwszej wersji Magento, z której będzie się korzystać podczas migracji.● Analiza zawartości sklepu i podjęcie decyzji, czy wszystkie informacje są ciągle potrzebne.● Sprawdzenie kompatybilności kodu i rozszerzeń z Magento 2.● Przeniesienie danych z klonu Magento 1.● Usunięcie niepotrzebnych lub nieaktualnych danych (stare hasła, loginy, historia przeglądania produktu).● Instalacja Magento 2 na tym samym serwerze, co stara wersja.

Po przejściu całego etapu przygotowawczego, można skupić się na właściwej migracji – a jej proces można podzielić

z kolei na cztery główne części:

● migracja motywu,

● migracja rozszerzeń,

● migracja dedykowanych rozwiązań,

● migracja danych.

Borys Skraba, CEO, Strix.net

62

Migracja motywu

Należy zapamiętać, że nie można zmigrować motywu z Magento 1 na 2. Trzeba stworzyć od nowa taki, który

odpowiada potrzebom użytkowników systemu, jak i klientom sklepu. Można to zrobić samodzielnie lub kupując

jeden z gotowych szablonów z Magento Marketplace (pamiętając, że ten nigdy do końca nie będzie dopasowany

do spersonalizowanych wymagań).

Migracja rozszerzeń

Rozszerzenia to ważny komponent sprawnie działającego sklepu – dostarczają nowych funkcjonalności lub

rozwijają te już dostępne. Należy więc zainstalować wybrane rozszerzenia, mając na uwadze, że rozszerzenia na

Magento 1 nie będą działać na Magento 2. O tym należy pamiętać już na etapie wstępnej analizy z klientem i

odpowiednio wcześnie znaleźć „zamiennik” konkretnego rozszerzenia na Magento 2.

Borys Skraba, CEO, Strix.net

63

Migracja dedykowanych rozwiązań

Zdarzają się przypadki, że niestandardowy kod używany w M1 jest kompatybilny z M2 przy odrobinie pomocy Code

Migration Toolkit. Jednakże, biorąc pod uwagę różnice w strukturze Magento 1 i 2, migracja kodu może wymagać

dodatkowej pracy programistów.

Migracja danych

Jesteśmy na końcu drogi – należy jeszcze przenieść dane i ustawienia do Magento 2. Dla ułatwienia można

skorzystać z Magento 2 Data Migration Tool – dzięki temu narzędziu da się zmigrować tak istotne dane jak

produkty, zamówienia, kategorie, ustawienia i konfiguracje sklepu itp. W przypadku zbyt skomplikowanej struktury

danych, należy napisać skrypt migrujący dostosowany do potrzeb klienta.

Borys Skraba, CEO, Strix.net

Planując migrację do Magento 2 należy na jak najwcześniejszym etapie zaangażować do współpracy agencję SEO.

Najkorzystniej by było, gdyby taka agencja przeprowadziła dwa audyty – przed samą migracją i tuż po niej. Pozwoli

to na uniknięcie problemów z brakiem opisów alternatywnych do obrazów, linków kanonicznych, złym

zdefiniowaniem nagłówków czy niewyindeksowaniem stron nieistotnych dla Google. Dobrą praktyką jest również

wcześniejsze udostępnianie nowych rozwiązań i migracji na środowisku testowym w celu weryfikacji przez agencję

SEO. Współpraca z agencją SEO będzie się różnić w zależności od tego, jak wygląda sam proces migracji do Magento

2. Taką migrację można przeprowadzić, przełączając pojedyncze elementy serwisu ze starej wersji na nową – w tym

przypadku nie zmienia się frontend ani struktura adresów URL – wtedy rola agencji SEO będzie się ograniczać

do sprawdzenia, czy podczas migracji nie pojawiły się błędy w opisach i linkach.

W drugim przypadku, kiedy migracja obejmuje również zmianę frontendu (a więc po odpięciu Magento 1 następuje

przerwa w działaniu witryny), należy wcześniej ustalić z agencją SEO, jak mają być zdefiniowane poszczególne

elementy strony – umiejscowienie nagłówka H1, czy określenie meta title i meta description. Kiedy dochodzi do

zmian w strukturze linków, należy przygotować mapę przekierowań 301 ze starego serwisu do nowego – jeśli na

starej wersji produkt miał URL xxx.pl/produkty/lakier-bialy, a na nowej xxx.pl/lakier-bialy, to należy zrobić

przekierowanie adresu xxx.pl/produkty/lakier-bialy na xxx.pl/lakier-bialy.

W przypadku dużych firm współpraca z agencją SEO jest stała i zakłada regularny audyt (np. co rok) oraz

pozycjonowanie serwisu i optymalizację. Wtedy najpopularniejsze jest rozliczenie hybrydowe, czyli ustalenie stałej

kwoty i stawki za efekt (efekt jest wcześniej konkretnie zdefiniowany). W mniejszych firmach często nie ma zasobów

finansowych na stałą współpracę z agencją SEO, wtedy zleca się cykliczne audyty w ramach określonego budżetu.

Borys Skraba, CEO, Strix.net

64

65

Przeprowadziliśmy migrację z Magento 1 na Magento 2 m.in. dla Lancerto – marki mody

męskiej z odzieżą premium, która działa na rynku od 2008 roku. Firma oferuje odzież w stylu

formalnym i smart casual (garnitury, marynarki, spodnie), a także specjalizuje się w szyciu

ubrań na miarę, uwzględniając wymiary indywidualnych klientów (system made-to-measure).

Marka dysponuje ogólnopolską siecią sprzedaży z lokalizacjami w galeriach handlowych

największych polskich miast.

Od samego początku istnienia Lancerto skupia się na świadczeniu wysokiej jakości obsługi

klientów w każdym kanale sprzedażowym (omnichannel). W 2016 roku marka wystartowała

z pierwszym serwisem e-commerce opartym na Magento 1.

Po dwóch latach firma zdecydowała się na aktualizację serwisu do Magento 2.2.5 oraz

na ulepszenie funkcjonalności sklepu. Wszystko po to, by zapewnić swoim klientom jeszcze

lepszy komfort i wygodę w trakcie zakupów. Opis projektu

Głównym celem projektu było odświeżenie wyglądu sklepu, aby był

nowocześniejszy i bardziej przyjazny dla użytkowników. Firmie zależało także

na poprawie doświadczenia klientów w trakcie zakupów poprzez uproszczeniu

procesu składania zamówienia (checkout) oraz zwiększeniu wydajności witryny.

Przy tym projekcie wykorzystaliśmy dwustronną integrację z systemem

ERP. Oznacza to, że sklep wysyła do systemu ERP informacje na temat zmiany

statusów, a pobiera z systemu ERP informacje o produktach, stanach

magazynowych, statusach, salonach. Zintegrowaliśmy również narzędzie

do dopasowywania rozmiarów – co umożliwiło klientom sklepu jeszcze

łatwiejsze dobieranie rozmiaru ubrania.

Efekty migracji

Nagroda e-Commerce Polska Awards 2019 w kategorii Design&Usability14%

wzrost liczby transakcji20%

wzrost liczby sesji47%

szybsze ładowanie strony

66

Dla Strix dużym wyzwaniem był krótki czas przeznaczony na migrację sklepu do Magento 2.2.5. W ciągu 4 miesięcy musieliśmy dodać wiele funkcji, które były tworzone od nowa (nie były natywnymi funkcjami Magento). Stara wersja sklepu zmagała się z przeciążeniami związanymi z licznymi i skomplikowanymi operacjami, do których system ERP nie był przystosowany, co powodowało przeciąganie się finalizacji zakupów. Ponadto strona sklepu ładowała się zbyt wolno ze względu na niską wydajność silnika i brak wystarczająco dobrych mechanizmów cache w Magento 1.Mieliśmy 4 miesiące na prace analityczne, integrację z dostawcą systemu ERP i produkcyjne wdrożenie systemu. Przy tak skomplikowanym projekcie i dużej liczbie zaangażowanych osób jest to nie lada wyzwaniem.

Szybsze zakupy

Ważną zmianą w projekcie sklepu było skrócenie procesu zakupowego. Aby to wykonać, połączyliśmy natywny koszyk Magento z dedykowanym checkoutem. Od teraz użytkownik może zweryfikować zamówienie, podać adres wysyłki, wybrać metodę dostawy i formę płatności w jednym oknie, bez konieczności przechodzenia między stronami. Wprowadzenie tego rozwiązania jest ważnym czynnikiem z perspektywy procesu optymalizacji konwersji – możemy wpłynąć na zmniejszenie liczby porzuconych koszyków.

Użyteczne menu

Nowe menu sklepu odseparowaliśmy od menu natywnego dostępnego w Magento 1. Z punktu widzenia e-commerce managera zmiana ta pozwala na lepszą organizację pracy w systemie i brak konieczności tworzenia niepotrzebnych kategorii, np. w przypadku dołączania do menu informacji o najnowszych promocjach, linków do zewnętrznych serwisów czy stron statycznych. W nowej wersji systemu istnieje do tego specjalnie przeznaczone miejsce, dzięki temu nie zaśmiecamy drzewa kategorii zbędnymi elementami, np. tworzonymi na potrzeby promocji czy wyodrębnienia danych produktów.Wprowadziliśmy także zmianę, która ulepsza doświadczenie użytkownika i wygodę w korzystaniu ze sklepu poprzez poprawienie mechaniki korzystania z menu (otwieranie i zamykanie).

Zdjęcia, które sprzedają

Dodaliśmy możliwość umieszczania grafiki w listingu produktów w danej kategorii. Obrazek można osadzić na szerokość jednego 2 a nawet 3 kafli produktowych (w starej wersji serwisu istniała możliwość osadzenia obrazka tylko na szerokość 1 kafla). Za pomocą tej funkcji można rekomendować użytkownikom dodatkowe produkty czy promocje. Dzięki temu zwiększamy szansę, że potencjalny klient skorzysta z podpowiedzi produktowej, a co za tym idzie – kupi dodatkową rzecz.

Borys Skraba

67

Łukasz Bajsarowicz

Łukasz należy do grupy programistów, którzy zdecydowanie „rozumieją biznes". Na co dzień jako

architekt współpracuje z amerykańską agencją Mediotype. Jest również założycielem marki

szkoleniowej M2.coach skupionej na doskonaleniu umiejętności programistów w zakresie

e-commerce, a w szczególności Magento.

Łukasz Bajsarowicz, Magento Developer, M2.Coach

68

Klienci, którzy korzystają z moich usług konsultingowych borykają się z dużym nasileniem aktywności tzw. Script

Kiddies, którzy mają dostęp do subskrypcji, jak https://mage-one.com/ i przeszukują Internet w poszukiwaniu

sklepów pracujących na Magento 1. Za „wyjawienie" luki w zabezpieczeniach, w/w żądają wielo-tysięcznych

okupów.

Łukasz Bajsarowicz, Magento Developer, M2.Coach

69

Dzięki zgodności z najnowszymi wersjami PHP oraz przestrzeganiu standardów PSR – Magento 2 można bardzo

łatwo zintegrować z dowolnymi rozwiązaniami napisanymi dla surowego PHP. Magento 2 o wiele bardziej niż jego

poprzednik opiera się o standardy obowiązujące w PHP, w związku z czym pozyskanie i przeszkolenie programisty

PHP jest o wiele łatwiejsze.

Łukasz Bajsarowicz, Magento Developer, M2.Coach

70

Standardem w Polsce było podchodzenie do projektów Magento 2 absolutnie bez przygotowania technicznego czy

merytorycznego. Podejście „na hura", bez planu działania oraz przynajmniej podstawowej znajomości specyfiki

Magento 2 kończyło się zderzeniem z długiem technicznym (gdzie dowolna zmiana w systemie powoduje niezliczone

efekty uboczne i strach programistów przed dotykaniem napisanych już funkcjonalności). Finalnie projekty kończyły

się zmianą agencji i niejednokrotnie pisaniem znacznej części projektu od zera, przestrzegając Magento Best

Practices.

Łukasz Bajsarowicz, Magento Developer, M2.Coach

71

Jako Pre-sales Architect dla BlueAcorn jestem głęboko przekonany, że kluczowe w trakcie migracji z Magento 1

do Magento 2 jest zrozumienie rzeczywistych potrzeb klienta. Częstą praktyką dla migracji jest „zmigrowanie"

(skopiowanie za pomocą dostarczonego przez Magento narzędzia) wszystkich danych w systemie, niezależnie czy

dane są potrzebne, czy nie. Aby zredukować obciążenie dla budżetu, wydajności systemu i ilości pracy, należy

przeanalizować, które dane należy zmigrować i przenieść wyłącznie te, które będą w dalszym ciągu

wykorzystywane.

Przykład: Powinniśmy porzucić wszystkie logi zdarzeń w systemie czy dane utworzone/wymagane przez

rozszerzenia, które nie zostaną zmigrowane

lub zostały już usunięte w M1.

Łukasz Bajsarowicz, Magento Developer, M2.Coach

72

Uważam, że agencje SEO powinny dostarczać do projektów swoich klientów zautomatyzowane testy funkcjonalne,

które poprzez asercje w sposób zero-jedynkowy weryfikują poprawność implementacji takich elementów, jak Rich

Data czy przekierowania (302 / 301) i wyświetlanie stron błędów. Cały proces współpracy powinien zacząć się

od ustalenia jasnych i bardzo surowych zasad „gry" i odpowiedzialności (powszechną praktyką na polskim rynku jest

przerzucanie się winą za spadek w pozycjach).

Osobiście do SEO zaliczam również szybkość ładowania strony. W tym miejscu odpowiedzialność spoczywa

w znakomitej większości na zespole developerskim, niemniej akceptowalne pułapy (TTFB / czas do interaktywności

itd) powinny być uwzględnione w kontrakcie i wymagane przez klienta. Agencje marketingowe lubią sabotować te

czasy za pomocą dziesiątek kodów trackingowych wrzuconych w Google Tag Manager'a, o czym powinno się

uświadamiać klienta na początku współpracy.

Łukasz Bajsarowicz, Magento Developer, M2.Coach

73

50% Magento 2, 30% Shopify, 20% inne.

Łukasz Bajsarowicz, Magento Developer, M2.Coach

74

Kuba Zwoliński

Kuba Zwoliński jest założycielem i prezesem firmy Snowdog, firmy zajmującej się rozwiązaniami

tzw. unified commerce. Jest członkiem rady dyrektorów Magento Association, organizacji, która

rozwija i wzmacnia globalną społeczność Magento i ekosystem e-commerce poprzez otwartą

współpracę i edukację.

Kuba Zwoliński, CEO, Snow.dog

75

Brak oficjalnego wsparcia to sporo niedogodności. Jedną z nich jest np. problem z utrzymaniem norm PCI DSS.

Podstawowa kwestia to jednak powiększający się brak wykwalifikowanych osób mogących (chcących) pracować

z kodem Magento 1.x. Doświadczeni programiści w większości przestawili się na architekturę Magento 2, nowi nie

zamierzają uczyć się dodatkowo nierozwojowego systemu. Więc o ile samo Magento 1.x jest nadal bardzo dobrym

i solidnym rozwiązaniem, to niestety stara technologia wyklucza go z rynku. Tak naprawdę właśnie to jest głównym

źródłem problemów z Magento 1 - a nie zakończenie oficjalnego wsparcia dla tej platformy.

Kuba Zwoliński, CEO, Snow.dog

76

Dług technologiczny w oprogramowaniu to poważny problem, w Magento 1.x jest on już bardzo duży. Magento 2

funkcjonalnie jest zbliżone do „jedynki”, jednak to już inna architektura. Krótko mówiąc – myśląc o przyszłości

i rozwoju platformy, trzeba ten dług zredukować i wybrać bardziej nowoczesne narzędzie.

Kuba Zwoliński, CEO, Snow.dog

77

Nie różni się to w zasadzie od migracji na inną platformę. Jest o tyle łatwiejsze, że funkcjonalność pozostaje prawie

identyczna, czyli nie trzeba modyfikować głównych procesów. Jak w każdej migracji, łatwo jednak wpaść w pułapkę

dorobienia zbyt wielu zmian „przy okazji”, a to już potrafi mocno skomplikować migrację. Ogólnie, im bardziej

zmodyfikowane Magento 1 (sporo niestandardowych dodatków), tym więcej pracy związanej z przeniesieniem ich

na nową architekturę.

Kuba Zwoliński, CEO, Snow.dog

78

Kluczowe są porządki. Jeśli migracja nie zostanie poprzedzona solidną analizą tego, co i jak ma zostać zmigrowane,

to pojawiają się kłopoty. Migracja to idealny moment, żeby pozbyć się wszystkich nieużywanych funkcjonalności,

tymczasem popularnym błędem jest dokładanie nowych.

Kuba Zwoliński, CEO, Snow.dog

79

Najlepiej, jeśli jest to proaktywny nadzór nad każdym etapem wdrożenia: od analizy bieżącej sytuacji przed

migracją, przygotowanie wytycznych dla nowego kodu, przez okresową weryfikację podczas wdrożenia i kontrolę

zarówno samej migracji, jak i jej wpływu na ruch zaraz po. Tylko takie podejście da pewność, że nie zostało zgubione

żadne istotne ogniwo powiązań ściągających ruch do sklepu.

Kuba Zwoliński, CEO, Snow.dog

80

Ilościowo 10/90, wielkościowo wygląda to trochę inaczej – często największe, najbardziej stuningowane sklepy

to największe wyzwanie migracji i to one zostają najdłużej na M1.

Kuba Zwoliński, CEO, Snow.dog

81

ODWIEDŹ QANUK.AI

82

Tomasz Grzemski

Tomasz Grzemski, CEO firmy Macopedia oraz prezes zarządu FBN (Stowarzyszenia Firm

Rodzinnych). Ekspert w zakresie analityki biznesowej oraz rozwiązań eCommerce, Web, WMS i

ERP. Od ponad 10 lat wspiera klientów w procesie cyfrowej transformacji i rozwija

zaawansowane produkty cyfrowe dla przedsiębiorstw. Pasjonat nowych technologii, skuteczny

przedsiębiorca oraz entuzjasta Business Agile.

Tomasz Grzemski, CEO, Macopedia

83

Oficjalne wsparcie techniczne dla Magento 1 nie będzie już dostępne dla klienta. Z czasem Magento 1 stanie się

produktem, który nie będzie dalej rozwijany, przez co będzie on już przestarzałą technologią (brak wsparcia

społeczności open-source). Dla klienta może oznaczać to w przyszłości problemy z aktualizacją serwera, dostępem

do bramek płatności, integracji kurierskich i innych ważnych rozszerzeń.

Tomasz Grzemski, CEO, Macopedia

84

Z perspektywy biznesowej migracja na Magento 2 zapewnia klientowi przede wszystkim bezpieczeństwo i dostęp

do oficjalnego wsparcia technicznego Magento. Dla klienta dużo korzystniejsze jest posiadanie stale rozwijanej

platformy, która posiada liczne rozszerzenia i przy której nie ryzykuje on utraty kluczowych funkcjonalności, takich

jak płatności online.

Tomasz Grzemski, CEO, Macopedia

85

Koszt migracji jest równoważny z kosztem postawienia nowego e-commerce. Mimo zbliżonych kosztów, dzięki

gotowym migratorom użytkowników, zamówień i produktów, łatwiej jest dokonać takiej migracji, niż zbudować

nową platformę od zera.

Tomasz Grzemski, CEO, Macopedia

86

Proces migracji jest okazją do zredefiniowania pierwotnych założeń e-commerce klienta. Przy tak dużej inwestycji

nie warto zostawiać tego, co było. Migracja zazwyczaj wiąże się z przygotowaniem nowego UXu, nowych

funkcjonalności i przemyśleniem całego systemu sprzedaży od nowa. Zachęcamy klientów, aby patrzyli na ten

proces jak na nowy projekt, co przełoży się na jego sukces w przyszłości. Jest to też okazja dla klienta do rozważenia

innych atrakcyjnych platform open source, np. Sylius e-commerce.

Tomasz Grzemski, CEO, Macopedia

87

Agencja SEO powinna określić wytyczne pod konkretnego klienta, wiedząc, jak działa platforma e-commerce

w standardzie i czy będą wymagane jakieś modyfikacje systemu. Takie prace trzeba zaplanować na początku, żeby

nie narażać klienta na kolejne koszty i godziny developerskie po samym wdrożeniu.

Tomasz Grzemski, CEO, Macopedia

88

80% naszych klientów posiada e-commerce na Magento2.

Tomasz Grzemski, CEO, Macopedia

89

Jesteśmy w trakcie migracji na Magento 2 klienta Sunday Naturals, niemieckiego

producenta odżywek i suplementów.

Tomasz Grzemski, CEO, Macopedia

90

Adrian Chojnicki

Adrian Chojnicki – Certyfikowany developer Magento z ponad 10 letnim stażem. Od 2015 roku

CTO i współwłaściciel wrocławskiej firmy Global4Net, zajmującej się wdrożeniami rozwiązań

dla branży e-Commerce.

Adrian Chojnicki, CTO, Global4Net

91

Magento 1 nie jest już aktualizowane, nie są dodawane nowe funkcjonalności oraz łatki systemowe. Co za tym idzie,

zaczną pojawiać się problemy z działaniem zewnętrznych modułów i rozszerzeń. Tym samym pojawią się kłopoty

bezpieczeństwem, co z kolei przełoży się na próby ataków hakerskich. Dla przykładu: we wrześniu hakerzy przejęli

prawie 2000 sklepów działających na platformie Magento 1 w celu wyłudzenia danych kart kredytowych klientów.

Problem był tak poważny, że spółka VISA wydała oficjalny komunikat prasowy, nawołujący do aktualizacji witryn

o nowszych wersji.

Adrian Chojnicki, CTO, Global4Net

92

Zmian w stosunku do Magento 1 jest wiele i nie sposób ich tu wszystkich wymienić. Z pewnością wielką zaletą jest

prostsza i szybsza ścieżka zakupowa dla klientów sklepu. Magento 2 posiada dwa etapy finalizacji zakupów,

a nie (jak Magento 1) – aż sześć. Funkcjonalność ta wraz z przyciskiem „Kup teraz” tworzy atrakcyjne rozwiązania,

do których nie trzeba nikogo przekonywać. Zmiany dotknęły także panel administracyjny – Magento 2 ma interfejs

o wiele bardziej user friendly. Jednak to, co powinno przyciągnąć uwagę wszystkich, to wsparcie dla PWA od

Magento 2.3, które bez wielkich kosztów pozwala dostosować nasz sklep do urządzeń mobilnych. Oczywiście PWA

wciąż się rozwija i konsekwentnie dodawane są nowe funkcjonalności. W najbliższym czasie będziemy mogli cieszyć

się z obsługi nowych typów produktów, rozbudowanych kont klienckich oraz nowych narzędzi optymalizacyjnych.

Magento w wersji 2.4 to także natywna obsługa Elasticsearch. Warto wspomnieć również o możliwości zarządzania

wieloma magazynami (tzw. MSI – Multi Stock Inventory). W płatnej wersji Magento Commerce zmian jest jeszcze

więcej. Rozbudowany moduł B2B pozwala na przydzielanie klientom indywidualnych cen czy ofertowanie. Znaczną

zmianą w tej wersji jest również wprowadzenie modułu Page Builder, pozwalającego na proste tworzenie Landing

Page’y czy podstron CMS metodą Drag and Drop.

Adrian Chojnicki, CTO, Global4Net

93

W praktyce to postawienie sklepu od nowa oraz migracja danych ze starszej wersji na nową. Możemy spodziewać

się kosztów związanych z: pracami koncepcyjnymi, graficznymi i programistycznymi, dostosowaniem interfejsu,

zmianą działania logiki aplikacji, integracją zasobów, przetestowaniem, optymalizacją contentu oraz pracami nad

on-page SEO. Chyba nie przesadzę, jeśli powiem, że przy gotowym szablonie, mała agencja lub freelancer zaczną

wycenę od 20 000 PLN wzwyż. Natomiast współpracując z software-housem, któremu powierzymy pracę od analiz,

przez makiety, po realizację, wyceny zaczynają się od 200 000 PLN.

Adrian Chojnicki, CTO, Global4Net

94

Proces migracji jest okazją do zredefiniowania pierwotnych założeń e-commerce klienta. Przy tak dużej inwestycji

nie warto zostawiać tego, co było. Migracja zazwyczaj zawsze wiąże się z przygotowaniem nowego UXu, nowych

funkcjonalności i przemyślenia całego systemu sprzedaży od nowa. Zachęcamy klientów, aby patrzyli na ten proces

jak na nowy projekt, co przełoży się na jego sukces w przyszłości. Jest to też okazja dla klienta do rozważenia innych

atrakcyjnych platform open source, np. Sylius e-commerce.

Adrian Chojnicki, CTO, Global4Net

95

Na szczęście dla nas, Magento 2 wspiera zaplecze SEO podczas migracji, oferując możliwość łatwego uruchomienia

pod tymi samymi linkami produktów w nowej wersji sklepu. Dodatkowo ma wbudowane funkcjonalności

wspomagające widoczność produktów w wyszukiwarkach internetowych. Samo wdrożenie Magento jest bardzo

pomocne, aczkolwiek nie znaczy to, że zrobi wszystko za nas. Już na etapie środowiska testowego warto jest

dokonać audytu SEO. Pozwoli nam to na wyłapanie uszkodzonych adresów URL, zduplikowanych treści, stron 404

oraz niedziałających przekierowań.

Adrian Chojnicki, CTO, Global4Net

96

Obecnie 90% obsługiwanych sklepów to Magento 2. Na początku tego roku podjęliśmy decyzję o wycofaniu się

z obsługi sklepów opartych na technologii Magento 1. Poprzednia wersja wiąże się z pracą ze starszymi

technologiami, co nam i naszym specjalistom zamyka drogę do dalszego rozwoju. Żaden dbający o rozwój

programista nie chce pracować przy projektach, które nie pozwalają mu na poszerzanie swoich umiejętności.

Decyzja o rezygnacji ze wsparcia sklepów na Magento 1 jest głównie podyktowana chęcią pracy w najnowszych

technologiach oraz perspektywami rozwoju tego systemu. Jeśli chcemy nadążać za tak dynamicznie zmieniającym

się rynkiem, to musimy mieć zespół, który jest liderem w branży. Zadowoleni i wykwalifikowani pracownicy są

największą wartością naszej firmy. Celem Global4net jest rozwijanie się w najnowszych technologiach oraz

dostarczanie rozwiązań, które zadowolą nawet najbardziej wymagających Klientów. Nasi partnerzy to głównie

liderzy w swoich branżach, muszą zatem wyprzedzać konkurencję i działać na najnowszym oprogramowaniu,

dającym największe szanse zdobycia przewagi konkurencyjnej.

Adrian Chojnicki, CTO, Global4Net

97

Nie będę daleko szukać – Neonet.pl oraz Neo24.pl. W obu przypadkach udała nam się

nie tylko migracja, ale również wzbogaciliśmy strony o dodatkowe funkcjonalności

i poprawiliśmy User Experience. W przypadku Neonet.pl było to dodanie kilku modułów

oraz rozbudowanie wyszukiwarki, natomiast jeśli chodzi o Neo24.pl, to możemy

aktualizować indeksy ponad 50 tysięcy produktów w czasie rzeczywistym. Przy obu

projektach wdrożyliśmy technologię Progressive Web App, która znacznie

zoptymalizowała działanie strony na urządzeniach mobilnych, co przełożyło się na

znacznie lepsze wyniki w SEO.

Adrian Chojnicki

98

Krzysztof Ratajczyk

CTO i Cofounder Pandy Group. Od 9 lat na codzień pracuje z projektami e-commerce

zbudowanych na platformie Magento. Jest wsparciem technicznym dla zespołu oraz klientów.

Śledzi rozwój narzędzi oraz platform ecommercowych, które można wykorzystać w projektach

klientów. Po godzinach czyta książki, gra w piłkę nożną, ćwiczy na siłowni.

Krzysztof Ratajczyk, CTO, pandagroup.co

99

Niektóre bramki płatności nie chcą wspierać M1 co wiąże się z brakiem PCI Compliance. Mniejsze wsparcie dla

modułów zewnętrznych lub ich brak w momencie jak wyjdzie nowa usługa wykorzystywana do ecommerce

(np systemy magazynowe, płatności, systemy wysyłek). Oczywiście można to stworzyć samemu, ale może to być

czasami większy koszt niż zakup modułu i jego przerobienie. Bezpieczeństwo – oficjalne patche nie wychodzą.

Są płatne rozwiązania, które można zastosować (https://mage-one.com/)

Krzysztof Ratajczyk, CTO, pandagroup.co

100

Wsparcie bezpieczeństwa ze strony Adobe

Brak długu technologicznego

Więcej gotowych rozwiązań dostępnych na rynku (integracje, moduły)

Więcej rozwiązań PWA, które wspierają M2. PWA jest ostatnio modne.

Krzysztof Ratajczyk, CTO, pandagroup.co

101

Tutaj wg mnie temat rzeka. My mamy projekty, które rozwijamy latami – 3-7lat. I jak jest moment przejścia z M1

to szczerze jest wyzwanie, ale też dobry moment na wdrożenie, rzeczy, ktore naprawde sa uzywane w ecommerce.

Mniejsze sklepy migrowaliśmy i zajęło nam to więcej czasu niż zakładaliśmy 30-40% więcej (przyczyn sporo np.

niewyciągnięcie wszystkich funkcjonalności, które były na M1 – wcześniej nie były w scope bo nie były potrzebne

według biznesu).

W przypadku większych sklepów na M1 tez jest podejście, aby wynosic funkcjonalność z Magento 1 do

zewnętrznych usług – prosty przykład, search i użycie Algoli, system magazynowy, system do zarządzania

wysyłkami. Wtedy gdy dojdzie do „migracji" to tak naprawde jest mniej rzeczy do przeniesienia, oczywiście są

integracje za zaimplementowania, ale to już jest zrobić łatwiej.

Inni klienci myślą o SaaSowych platformach – duże zainteresowanie jest rozwiązaniem Shopify co też jest

uzasadnione, ale nie do każdego ecommerce się nadaje. W przypadku gdy mamy sporo customowych rozwiązań

to może być problem z dostosowaniem w platformie SaaS.

Jedna z historii, ktora mielismy gdy potencjalny klient miał sklep na M1... to robil migracje, ale na Shopify bo nie

chciał na M2. To zapytaliśmy czy ma zrobione przekierowania wszystkich urli z Magento na Shopify – no i nie miał.

Tutaj pomogliśmy zmatchować M1 z Shopify, aby nie poleciał w google.

Krzysztof Ratajczyk, CTO, pandagroup.co

102

Gdy zada się pytanie właścicielowi ecommerce – „Jakie rzeczy chcesz migrować na M2".

Odpowiedź jest „Wszystko to co mamy na M1". Wg mnie sporo czasu trzeba poświęcić analizie funkcjonalności,

które klient ma w obecnym sklepie. Przegadać z klientem i uświadomić co ma i czy to używa i wtedy mozna zrobic

plan implementacji.

Ważne, aby w trakcie migracji były częste spotkania z klientem i pokazany progress – scrum, review, sprinty

planning. Najlepiej tez wyjsc od MVP, a nie dawać wodotryski od samego początku, jeśli coś nie jest kluczowe,

ale jest nice to have – może wdrożyć później.

Krzysztof Ratajczyk, CTO, pandagroup.co

103

Wcześniej napisałem, że ostatnio popularnym trendem jest PWA. Ludzie tutaj zapominają tym, że w niektórych

rozwiązaniach nie ma SSR (Server Side Rendering) – bez tego jak sami wiecie strona może spaść w organicu

a ecommerce nie może sobie na to pozwolić. W przypadku zadań SEO ważne są priorytety dla zespołu technicznego,  co

w pierwszej kolejności powinno być wdrożone i ma największy sens biznesowy. Najlepiej przegadac przed migracja

lub w trakcie, aby po wstawieniu projektu live nie okazalo sie, ze „tego jeszcze nie ma".

Krzysztof Ratajczyk, CTO, pandagroup.co

104

Nasza pierwsza migracja - https://www.peterjacksons.com/ – już nie współpracujemy z

klientem.

Wdrożenie z odzielonym frontem i backendem - https://www.dna-test.nl/

Wdrożenie z odzielonym frontem i backendem - https://www.bigberkeywaterfilters.com/

RAPORT MAGENTO 2021

106

Wśród specjalistów popularne jest przekonanie, że gdy migracja się nie powiedzie, to wina leży

po stronie innych osób, a w szczególności po stronie zespołów lub firm, które nie wykonały

poprawnie swoich zadań lub nie spełniły w pełni oczekiwań. Prawda w większości przypadków

leży zwykle pośrodku i każdy ma częściowy udział w „porażce”. Kluczowa w tym przypadku jest

oczywiście odpowiednia komunikacja i współpraca.

Podsumowując poprzednie slajdy, główne przyczyny nieudanej migracji to:

- słabe planowanie całego procesu;

- brak świadomości ryzyka migracji i niebezpieczeństw na poszczególnych etapach;

- brak wiedzy i doświadczenia osób zaangażowanych w projekt;

- słabe monitorowanie i kontrolowanie kolejnych zadań.

Na następnych stronach przedstawiamy kilka przykładowych serwisów, które w wyniku

popełnienia różnych błędów podczas migracji, utraciły widoczność w wynikach wyszukiwania

Google.

107

108

109

110

111

Za Raportem Magento 2021 stoi agencja marketingu internetowego MaxROY. Dlaczego akurat my?

Bo pomaganie firmom w zwiększaniu ich widoczności i zwrotu z inwestycji to nasza codzienność

– już od 12 lat. Można śmiało powiedzieć, że współtworzyliśmy rynek, na którym teraz działamy,

a na marketingu w internecie zjedliśmy zęby. No, może jeszcze nie wszystkie, bo w tej branży nie ma

takiego momentu, w którym można by się zatrzymać ze słowami „my job here is done”.

W porządku, a czym ta „codzienność” marketingowa jest w praktyce? To idealna synergia SEO i Content

Marketingu, Google Ads z Analityką, reklamy ze skuteczną komunikacją w Social Media. Realizujemy

audyty SEO, Google Ads i Social Media, oferujemy konsulting we wszystkich obszarach naszej działalności

oraz – co po lekturze niniejszego Raportu powinno być już oczywiste – pomagamy w udanej migracji

serwisów na Magento 2. Poza tym jesteśmy teamem szkoleniowców, którzy uczą wybranych dziedzin

marketingu zarówno podczas szkoleń otwartych, jak i wewnętrznych, tworzonych dla konkretnych

klientów.

Zespół Maxroy.Agency

Masz pytania? Chcesz żebyśmy pomogli Twojej firmie rozwinąć skrzydła? Napisz do nas!

[email protected]. 882 041 091