rünxİyr'NiN sİyesal PARTirnni(18s9-2006)

M. SERHAN YUCEL

. AlfaYayınlan1664Inceleme - Araştırma 79

rtlRxİyrNİN siyısıL PARTiLERi(18se-20p6)

M. sERHANyÜcEı

1. Basım : Şubat 2006

ISBN:97*297-71A9

Yayıncı ae Genel Yayın Yönetmeni M. Faruk BayrakYayın Koordinatöıü zıe EditörRana GürtunaPazarlama oe Satış Müdürİİ Vedat Bayrak

Kapak T asarımı HiJ|y a A|kan

@ 2005' ALFA Basım Yayım Dağıtım Ltd. Şti.

Kitabın Türkçe yayın hıkları Alfa Basım Yayım Dağıtım Ltd. Şti.'neaittir. Yayıneııinilen yazılı izin alınmailan kısmeı ya da tamamen alıntıyapılamaz, hiçbir şekilde kopya edilemez, çoğalhlamaz ııe yayımlanamaz.

Alfa Basım Yayım Dağhm Ltd. şti.Ticarethane Sokak No: 53 Cağaloğlu 34410 istanbul, Turkey

Tel: (212) 511 53 03 - 513 87 51 - 512 30 46 Faks: (212) 519 33 00. ww.w.alfakitap.com

info@alfakitap.com

' Baskı ııe CiltMelisa Matbaacılık

Çiftehavuzlar Yolu Acar Sanayi sitesi No: 8 Bayrampaşa _ istanbulTel: Q-IZ) 67497 23Fakş: Q12) 67497 29

SiyaseÇ toplrmyaca'k, toplumu tıiılumdaohedefl€İdda i|eriye doğIugikemizde siyasetinortadan kaıkmşegerisinde kalmışıauyduramamşlar. İlerin ne olduğunuyere doğr:u giderıdce seyirci olarak Iokuduğunu anlayamış. Siyasetçi statilken, toplum dinam

Tiirkiydde saııdköşeleıde solmaloıüniversitede, düşfıımemekte, sanal fikİSon yıllardaki g€trç

Ja Şti

Ud. Şti''neu';ımımeı alıntı:w wİımlınamaz'

Turkey:t?) 519 33 00

ş - Istanbul

ONSOZ

Siyaset, topluma yön verme sanatıdrr. Siyasetçi hedefleri ko-yacak/ toplumu bir yerden alıp o hedeflere Sürükleyecek. ToP-lum da o hedeflerde kilitlenip siyasetçilerin çizdiği bu doğrultu-da ileriye doğru gitme şansını yakalayacak. Ama, ne yazık ki ül-kemizde siyasetin ve siyasetçinin toplumu yönlendirme işleviortadan kalkmış durumda. Siyasetçilerimiz, çağın ve toplumungerisinde kalmışlar; teknolojideki, bilimdeki gelişmelere ayakuyduramamışlar. Üstelik, farkrna dahi varamadıkları, gelişme-lerin ne olduğunu bile öğrenemedikleri, kavrayamadıkları biryere doğru giden dünyada, gelişmelerin tamamen dışında sade-ce seyirci olarak kalmış durumdalar. Bu da okumayan veyaokuduğunu anlayamayan bir yönetici tipinin doğmasına yol aç-mış. Siyasetçi statik, durağan kalmış. Tam tersi olmasr gerekir-ken, toplum dinamik şimdi.

Türkiye'de sanal fikirler sahnelerdedir, gerçek fikirler kuytuköşelerde solmaktadır. Sadece siyasette değil, aynı zarnandaüniversitede, düşünsel alanda, sanatta, gerçek fikirler itibar gör-memekte, sanal fikirler, sanal insanlar hep revaçta olmaktadır.Son yrllardaki gerçeğimiz bu.

Siyasetçiler özellikle 1990 sonrası çok ağır eleştiriler alıyor'Sanki onlar, başka ülkeden ithal olmuş, toplumdan kopuk,

menfaatini düşünen asalaklar ordusu! Parlamento tiimüyle de-

ğişse de yeni gelenler aynr eleştirilere maruz kalıyor. Elbette bu-

na siyasetçilerden çok siyaset kurumunun ve siyaset etme kül-

türünün çarpıklı$ yol açıyor. 'Demokrasinin vazgeçilmez un-

suru siyasal partiler, yolsuzluk iddiaları yüzünden, kirli, krizli,

çözüm üretmeyen, hatta kendisi sorunun kaynağı olarak algıla-

nıyor. Sorunlara çözüm getirilememesi siyasetçilerin suçu gibi

düşünülüyor Veya öyle takdim ediliyor.Ülkemizde Siyasi Partiler Kanunu, siyasal partilerin iç işle-

yişlerinin demokratik esaslara göre şekillenmemesine yol açan

bir metin. Güçsüz tüzel kişiliğe sahip, iiyelerinin söz hakkı ol-

madığr, ama yöneticilerinin yetki bakımından olağanüstü güçlü

durumda bulunduğu, birbirine benzer siyasal partilerin ortaya

çıkmasrna neden olmuş SPK.Türkiye'de Siyasi Partiler Kanunu'nun bütünüyle kaldırıl-

masr, Siyasal partilerin birçok ülkede olduğu gibi Dernekler Ka-

nunu ve Medeni Kanun hükümleri çerçevesinde değerlendiril-

mesi doğru bir adım olacaktır. Eğer bu görüş ütopikse en azrn-

dan; yasakları değil hakları düzenleyen, tehditlerden değil des-

teklerden söz eden çerçeve bir kanun, siyasal parti kurumununyukarıdan aşağıya emirle değil, aşağldan yukarrya demokratik

normlarla oluşmasınr sağlayacaktır.Türkiye'de siyasal partilerin kurumsallaşamamasınrn başlr-

ca sebebi olarak hep müdahaleler gösterilmiştir. Bu değerlen_

dirmeler, kolaya kaçmak gibi geliyor bana. Ükemizde kalrcı,

kurumsallaşmış siyasal partilerin yokluğunu, 20. yüzyıhn başı-

na kadar saray dışı siyaset geleneğinin olmamasına bağlamak

gerekiyor. Bu, siyasal parti kurumunu ithal etmemize, siyaset

etme kültürümüzdeki yetersizliğin ve çarpıklığrn da kendi ren-

gimizi verdiğimiz, bize özgi siyasal partilerin doğmamasrna

yol açıyor. Elinizdeki kitapta adı geçen 337 parti içinde, Ittihat

ve Terakki'den başka kurumsallaşmış bir partinin olmamasr

belki de bu yüzden. Üzerinden yiz yıi, geçmesine rağmen hAl6

ittihatçı gelenekten söz edilebiliyor. Ama süreç, diğer partileri

öğütüyor. Yeni sözleri, yeni ita kalıyor ama yerleşik, kuruı

Türkiye'de siyasal parti-lernak olan TarıkZaİer Tunaya':ye'de Siyasi Partiler kitabı, yaryaPmış, ancak ne yazık ğ Türin tümünü inceleyen başka bsal partilerin tarihçeleri bizeipuçları verir. Siyasal parti tii:ganizma gibi düşünüp onlarılirsek, ülke hakkında daha ral

Ükemizde siyasal partileıdönem ve Cumhuriyet döneıyerinde olacaktır. Cumhuıiyetında faaliyet gösteren kurulusaymamnrn sebebini ise, siyaolmasına bağlamak gerekiı. Bve Fenerbahçe gibi spor kulü1rındaki halleriyle) siyasal pakündür. Ancak bu kitapta Cuken Tunaya'nrn yaklaşımına ıparti kavramına paralellik gĞ

Cumhuriyet döneminde, g

rulmuş Paltilerin bile tespit <

1980 yılına kadar kurulmuş PBakanlığı vasrtasıyla Emniyeigerekirken, bunun pratikte geıri Bakanlığı'na dilekçe ile başızanan partilerin bir kısmı, daİmakta, bu da Emniyet Genel I\

çok sağhktı olmaması Sonuq.ıIda ise, Yargıtay Cumhuriyet lturulan "Si;zasi Partiler Bürosyıtları tutmakla birlikte, arkasl

agır eleştiriler alıyor.toplumdan kopuk,

Lamento tümüyle de-kalıyor. Elbette bu-

ve siyaset etme kül-inin vazgeçilmez un-

yiiziirıden, kirli, krizli,kaynağı olarak algıla-

asetçilerin suçu gibi

partilerin iç işle-yol açan

söz hakkı ol-an olağanüstü güçlü

partilerin ortaya

bütiinüyle kaldırıl-g" grbi Dernekler Ka-

değerlendiril-önÇ ütopikse en azın-

itlerden değil des-parti kurumunun

ıııkanya demokratik

masrnrn başlı-ir. Bu değerlen-

ükemizde kalrcr,

20. yüzyılın başı-bağlamak

etmemize, siyasetda kendi ren-

in doğmamasına

öğütüyor. Yeni sözleri, yeni isimlerle söyleyenler bir süre ayak-ta kalıyor ama yerleşik, kurumsal bir yapı bir türlü oluşamryor.

Türkiye'de siyasal partilerin tarihçesi ile ilgili en önemli kay-nak olan TarıkZaİer Tunaya'nrn 1952 yılında yayınladığı T|irki-ye'de Siyasi Pqrtiler kitabr, yanm asrı aşan sürede iki baskı dahayaPmrş, ancak ne yazrk ki, Türkiye'de kurulmuş siyasal partile-rin tümünü inceleyen başka bir kitap çıkmamrştır. Halbuki siya-sal partilerin tarihçeleri bize, ülkenin genel durumu ile ilgiliipuçları verir. Siyasal parti tüzel kişiliklerini birer canlı, birer or-ganizma gibi düşünüp onlarrn yapısınr sağtıklı değerlendirebi-lirsek, ülke hakkında daha rahat fikir elde edebiliriz.

Ükemizde siyasal partilerin tarihçesini Cumhuriyet öncesidönem ve Cumhuriyet dönemi olarak iki bölümde incelemekyerinde olacaktrr. Cumhuriyet öncesi cemiyet ve dernek adı al-tında faaliyet gösteren kuruluşları da siyasal partilerin arasındaSaymamızrn sebebini ise, siyasal parti kurumunun yerleşmemişolmasrna bağlamak gerekir. Bu bakrmdan Beşiktaş, Galatasarayve Fenerbahçe gibi spor kulüplerini bile (1900'lü yılların başla-rındaki halleriyle) siyasal parti olarak değerlendirmek müm-kündür. Ancak bu kitapta Cumhuriyet öncesi partiler e]e alrnrr-ken Tunaya'nrn yaklaşımrna uygun olarak, günümüzün siyasalparti kavramına paralellik gösteren partiler ele alındı.

Cumhuriyet döneminde, gizli örgütler bir yana resmen ku-rulmuş partilerin bile tespit edilmesi zahmetli bir iş. Nitekim1980 yılına kadar kurulmuş partiler ile ilgili belgelerin, içişleriBakanlığı vasıtasıyla Emniyet Genel Müdürlüğü'ne iletilmesigerekirken, bunun pratikte geçerli olmadığınr görüyoruz. içişle-ri Bakanlığı'na dilekçe ile başvuruda bulunarak tüzel kişilik ka-Zanan partilerin bir kısmı, daha evraklarr incelenmeden kapan-makta, bu da Emniyet Genel Müdürlüğü'nde tutulan kayıtlarınçok sağhklı olmamasr Sonucunu doğurmaktadır. 1983 Sonrasın-da ise, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığr'nın bünyesinde oluş-turulan "Siyasi Partiler Bürosu"nun siyasal partilerle ilgili ka-yıtları tutmakla birlikte, arkası arkasına kurulmakta olan parti-

33/

birparti içinde, Ittihatpartinin olmaması

furağgıen hAlAüğer partileri

lere yetişebildiğini söylemek güç. Devletin resmi kurumlannda-ki siyasal partilerle ilgili bilgiler de bu nedenle birbirini tutmu-yor. Elinizdeki kitap için çalışmaya başladığım 2000 yılındanbugüne kadar, mevcut siyasal partilerle ilgili Yargıtay Cumhu-riyet Başsavcılığı, TBMM ve içişleri Bakanlığı.arasındaki bilgifarkları artarak devam etti. Adı geçen kurumlar arasındaki bilgifarklılıklarınrn medyamrzı da etkilediği görülüyor. Yeni bir par-ti kurulduğunda kimi basın organr 45'inci parü kuruldu dryor,kimisi de S5'inci!

'icmal'i çıkaran bu kitap, ümit ediyorum ki, yaşanan bilgikarmaşasına da engel olacak.

Belli periyotlarla günceüeştirnıeyi düşündüğüm bu kitabrn,araştrrmacrlara katkı sağlayacağı ümidini taşıyorum.

Kapsamlı araştırma yapılmasına ve her cümlenin i.izerindetitizlikle durmama rağmen kitapta bazı hatalar olabilir. Tabii kibilgi eksiklikleri de. Araştrrmacrlardan ve okuyucudan gelecekeleştiri ve önerileri bekliyorum".

Kitaba birçok kişinin emeği geçti. Hepsine.ve özellikle eşimSeda'ya, Prnar ilhan'a, Av. Abdullah Egeli'ye ve Kürşat CezmiÖzcan' a binlerce teşekkiir...

M. SERHAN yÜcrrAnkara, Çayyolu

31 Aralık 2005

* Kitapla ilgili eleştiri ve katkılarınız için http:,//www.serhanyucel.comsiyasalpartiler@gmail.com

Birinı

CUMHI,JR]sİyaseı

(18s

177

KAYNAKLAR

Gazeteler

Akşam, Cumhuriyet, Hürriyet, Mill,iyet, Radikıl, Sabah, Tercü-man,Yeni Asya,Yeni Şafak, Zaman

Kit ap I ar -T e zl e r - M ak al eI er

Ahmad, Feroz (Çeviren Nuran üıken); İttihat ıse Terakki 1908-1914 ; Sander Yayınları; istanbul-1971

Ahmad, Feroz; Türkiye'de Çok Partili Politikanın AçıkIamaIıI(ronoloj isi (1,9a51'977) ; Bilgi Yayınl arı; Ankara-l97 6

Akbulut, Örsan Ö.-Bayramoğlu, Sonay_Şener, Musta f.a_Y ay-man, Hüseyin; Yerel Seçimler Panoraması (L963-1999); Editör:oya Çiftçi; Ankara; Haziran-2001

Akdere, ilhan-Karad enız, Zeynep; Türkiye Solu, nun EleştirelTarihi I (1908-L980); Evrensel BaŞım Yayrn; istanbul-1996

Akkaş, Salih; Adalet Partisi ve ideolojisi; Ankara üniversite-si Sosyal Bilimler Enstitiisü; yayınlanmamrş doktora tezi; tez d,a-nrşmanı: Prof. Dr. Ahmet N. Yücekök Ankara-198g

Akkerman, Naki Cevat; D emokrasi ae T ürkğe' de Siyasi P artilerHakkında Kısa Notlar; Ulus Basımevi; Ankara-1950

Akpınar, Hakan; Kurtların KardeşIiği CI(MP'den

ıs6s-ioos ;Birharf Yayınları; istanbul; Temmuz 2005'

Akşin, Sina; 31 Mart olayı;A'Ü' Siyasal Bilgiler Fakültesi Ya-

yınlan; Ankara, 1970

Akşin, Sina; Iön Türkler ae İttihat ae Terakki; imge Kitabevi;

Ankara-2001Albayrak, Mustafa; Türk Siyasi Tarihinde_DeT"o"" :::''

(7946-'|960); Hacettepe Üniversitesi Atatürk ilkeleri ve InkılAp

Tarihi Enstitüsü yayrnlanmamış doktora tezi; Ankara-1992

Alkan, Yrd. Doç. Dr' Mehmet Ö'; 'Osmanlr'dan Günümüze

Türkiye'de Seçimlerin Kısa Tarihi' ' Görüş Dergisi; Mayıs-Hazi-

ran7999,S:39Avşar, Abdülhamit ; Serbest Cumhuriyet Fırkası; Kitabevi Ya-

yınlarr; istanbul-199S

Aydemir, Şevket Süreyya; İkinci Adam II' ve IlI' ciltler; Rem-

zi Kiiabevi; ikinci Basım; İstanbul_1985

Başgıl, Prof- Dr. Ali Fuat; Esas Teşkililt Hııkııku: Türkiye Siyasi

neiimi ue Anayasa Prensipleri; c'1, istanbul-1960

BilA, Hikmet; CHP 1g1-g'1ggg, Doğan KitaP; 1' Baskı; Tem-

muz7999Birinci, A|i; Hürriyet ae İtilif rırkası lI' Meşrutiyet Deariııde It-

tihad ae Terakki'ye Kaişı Çıkantnr; DergAh Yayınları; İstanuuı-ı-gg0

Birinci, A|i; Tarih Yolıında: Yakın Mazinin Siyasi ae Fikrt AhaE-

lj; DergAh Yayınlarr; istanbul-2001

Birinci, 1ı|i; Trırihin Gölgesinde: Meşahir-i Meçhfılden Birkaç Zkt;

DergAh YaYrnlan; istanbul-2O01

Bora, Tanrl-Can, Kemal; Dealet' ocak' Dergfrh - 12 EylüI'den

L 9 9 0' Iar a Üıkı cii H ar eket ; iıetışim Yayınları ; istanbul-l 991

Çakrr, Ruşen; 'Seçimin Esas Mağlubu: FP'; Birikim Dergisi;

Mayıs 1999; s.25

çtııuşur', Emin (Erdinç Özselçuk ve Mustafa Özcan'la birlik-

teJ ; 197 3 Seçimleri ; Milliyet Yayrnlarr; Istanbul-1 975

DiE Seçim SonuçlarıFişek, Kurth un, iırkiy'' de Kapitalizmin Gelişmesi ae İşçi Sınıfı;

Doğan Yayınevi; Ankara-1969

MHP'yeTeı

Bir

aitl

diı

Sot

yı:

(L9

Ma

tan

ğuş

tes

Pr<

Izn

rıır

ki'ı,

Ar

lan

Geı

ra-l

CI(MP'den MHP'yeTerımuz 2005.

Bilgiler Fakültesi Ya_

w Terakki; imge Kitabevi;

Taıihinde Demokrat PartiAtahfk ilkeleri ve inkılAp

tezi; Ankara-7992_;'osmanlr'dan Günümüzeu"İnQ Dergisi; Mayıs-Hazi-

r'"ırğet Fırkası; Kitabevi Ya-

A,lom Il- ve 1II. ciltler; Rem-B5

Hııkuku : Türkiy e Siyasi7960

Kitap; 1. Baskr; Tem-

II. Meşrutiyet Deurinde İt-Yayınlarr; Istanbul-l990

Mlıztnin Siı1asi ae Fikrt Ahad-

i Meçhilden Birkaç ZEt;

' ocak, Dergfrh ' 12 Eylül'denavınlarr; İstanbut-l991

ve Mustafa Özcan'la birlik-: Istanbul-l975

in Gelişmesi ae İşçi Sınıfı;

173

Fişek, Kurthan; 'Parti Kuranm da, Kapatrrrm da Anam!,;Tempo Dergisi; 25-31 Ocak 2001; S. 4-685; s.72

Genel TürkTarihi; Editörler: Hasan CelAl Güzel, Prof. Dr. AliBirinci; Yeni Türkiye Yayınlarr; Ankara-2002

(Bu ansikloped.inin 1950-7960 dönemine ait bölümü yazaraaittir)

Gökalp, Ziya (Derleyen Enver Behnan Şapolyo); Fırka Ne-dir?; Doğu Y ayın|arı; 1947

Gökmen, Özgir;'Çok Partili Rejime Geçerken Sol: TürkiyeSosyalizminin Unutulmuş Partisi,',; Toplum ae Bilim Dergisi; Sa-yı:78; Giz-7998

Güler, Cağfer; Hürriyet Partisi (1955-1958); Ankara üniversi-tesi Sosyal Bilimler Enstitiisü, yüksek lisans tezi; tez danışmanr:Prof. Dr. Nejat Kaymaz; Ankara-1993

Kabasakal, Mehmeü Türkiye'de Siyasat Parti örgütlenmesi(1908-1'960) ; Tekin Yayınevi; istanbul-l 991

Karpat, Prof. Dr. Kemal H.; Türk Demokrasi Tarihi; İstanbulMatbaası; istanbul-1967

Kubalr, Hüseyin Nail; Türk Esas Teşkilat Hukuku Dersleri; is-tanbul-l960

Lewis, Bernard (Çeviren MetinKırat|ı); Modern Tü*iye,nin Do-ğuşu; Atatiırk Külhir Dil ve Tarih Yüksek Kurumu; Ankara-l93

Manaz, Dr. Abdullah; Dünyada ae Türkiye'de Siyasal İslamcıIık;izmir-1998

Ölçerç Ali Nejağ Osmanlı Mectisi Mebusanında İttihat Terak-ki'nin Zorbalığı ae Siyasal İşkenceler; Güldikeni Yayınları_99;Araştrrma inceleme Dızisi-L2; Ankara, 2000

Özharç Hacı Ali; 'Cumhuriyet Tarihi Boyunca Siyasi Partile-rimiz'; Yeni Türkiye Dergisi; 1998; S: 23-24; s'.1029

Özgijr, Faruk; Tek Parti İdeotojisiyle Demokrasi;Liberte Yayın-ları-92; Ankara-2004

Sencer, Muzaff'er; Türkiye' de Siyasal Pa:rtilerin Sosyal Temelleri,Geçiş Yayınları; İstanbul_1971

Sezen, Saim; Seçim ııe Demokrqsi, Gündoğan Yayınları, Anka-ra-7994

Soysal, Prof. Dr. Mümtaz; Anayasaya Girlş; Ankara-1'968Tunaya, Tarık Zaf'er; Türkiye'de Siyasi Partiler (1859-L952);

Doğan Kardeş Yayınları; İstanbul-1952Türkiye'de Siyasi Eernekler; içişleri Bakanlığl Emniyet Genel

Müdürlüğü Yayınları; Ankara-1950Uyar, iJakkı; Tek Parti Dönemi ae Cumhuriyet HaIk Partisi; Bo-

yut Kitaplan; istanbul-1998Ünsal, M. Süha; "Dr. Hikmet Kı.vılcımlr ve Vatan Partisi";

Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü yüksek lisans te-

zi; tez danışmanı: Yrd. Doç. Dr. Nurşen Mazıcı; Antalya-1996Yanardağ, Merdan; MHP Değişti mi? Ülkıcı Hnreketin Anali-

tik Tarihi; Gendaş Yayınları; istanbul-200zYan& Murat; Parti İçi Demokrasi;Beta Basım Yayın; istanbul-

2002Yücel, M. Serhan, Demokrat Parti;Ü|keKitapları No:10; istan-

bul-2001Zürcher, Erik Jan (Çeviren: Gül Çağalı Güven); Terakkiperaer

Cumhuriyet Fırkası; Bağlam Yayıncrlık; İstanbul-l 992

İnternet Siteleri

. http: / / arsiv. hu rriyetim.com. tr / h ur / tsrk / 98 / 77 / 06 / gun-dem/17gun.htm

http: / / d,erinanadolu.tripod.com/01-03-01 -tayyip.htm)http : / / dunyadinleri.com / soop-raven / f orıırr. / İo-

rum-posts.asp?TTD=748&PN=1 &get=lasthttp : / / haber. superonline. com / haber / ar siv / hab er -

ler / 0,7706,50546 2-57 36,00.htm1

http: / /haber.tr.net:81/showhaber.php3?fnam s= / usr /lo-cal / w w w / htdocs / haberler / / 2002 / 0 6 / 30 -27 -02-00. html

http: / / members.fortunecity.com /bilgistan /Tarih /ali-ay-

'"'rlş), *embers.Iycos. co.uk / turkiyesolu / turk*solu.htmlhttp / / radep_projeler.sitemynet.com/http: / / www.akparti.org.tr

htrp:./ lwhtp:/ /whffp:.l lwhttp:l /ı

tegori-id=21http:l lvı

dex.php?gııhtrp:/ /ıhttp:/ lvı

02.htmhttp:/ /ıhttp:l lıhttP:l hhttp:l Iınttp-./ I'

pak.htmlhrtp:.l lıhttp:l /ıhfrp:.l /ıhtİp:/ lıhttp:l Iıhüp:/ /ıhttP:l /ı

partiler-htun*p:/ lı

1909.htm

http:/ /ı1919.htm

http://ı1929.htm

htİp:/ /ıler-yeni/20

hıtp:/ Iıler-yeni/20

frnay as ay a Gi riş; Ankar a-7968

Piye'de Siyasi Partiler (1859-1.952);

huuı-ısszF ıgşı".ı Bakanlığı Emniyet Genelts19s0rııi ııe Cumhuriyet Halk Partisi;Bo-t)

İmet Kı.rrıcrmlı ve Vatan Partisi";Fim]er Enstitüsü yüksek lisans te-

!r- Nuışen Mazıcı; Antalya-1996foEpti mi? ÜIkticii Hareketin Anali-Fnbul-2002üasi ; Beta Basım Yapn; istanbul-İt:

}prrrı; IJlke Kitaplan No:10; istan-IpGü Çağalı Güven); Terakkiperııer

iyınoııt; istanbul-l 992

?aıF.trlhur/ turk / 98 / t7 / 06 / gun-ı

com/01-03-01 -tayyip.htm)p_raven/forum/fo-

l&get=laste.com/haber / arsiv /haber-

whaber.php3?fname=,/ u sr / lo-/M/30-21-02-00.html

-com/bilgistan / Tarih / ali_ay-

[/*ruy""olu / turk-solu.html

pynet.com/

I

175

http: / / www.aksiyon.com .tr / 2002 / 370 / karakutu / 1.htmhİtp: / / www.aksiyon.com.trldetay.php? id=18107http: / / www.aksiyon.com.trl detay.php?id=19342http: / / www.anadoluajansi. gov.trl haber_kategori.php?ka-

tegori-id =2&gqn=24&ay=2&yil=200 4.#3219 62

http: / / www.anadoluajansi.gov.trlin-d ex.php? gun= 1 0&ay=4 &y il=200 4#3 62645

http: / / www.anap.org. trhttp : / / ww w. anayasa. gov .tr / kar arlar / SPI / K200L / K200 1 -

02.htmhttp: / / www,anayasa.gov.trlkararlar"/SPlHT.htmhttp: / / www.anayasa.gov.trlKARARLAR/SPKAP.htmhttpt / / www.anayolpartisi.org.trhttp: / / www.atp.org. trhttp: / / www.aydinlik.com.tr / arsiv / 2001 / 07 / 29 /ka-

pak.htmlhttp: / / www.bbp.org.trhttp: / / www.bbp.org.tr / phaber_detay.asp?id=238hftp: / / www.belgenet.com/parti /dspSkongre.htmlhttp: / /www.bilginet.com / raporlar / anarapor/mgorus.htmhttp: / / www.biyografi.net/kisiayrinti.asp?kisiid=1074http: / / www.btp.org.trlhttp: / / www.byegm. gov.trl on-sayfa lsiyasipartiler/siyasi-

partiler.htmhttp: / / www.byegm. gov. tr / YAYINLARIMIZ / yu zy il / 7899 -

1909.htm

http: / / ww w.byegm. gov. tr / YAYINLARIMIZ / yu zy il / 797 0-

1919.htm

htıp: / / www.byegm.gov.trlYAYINLARIMIZ/yu zyi]. / 7920-1929.hİrn

http: / / www.byegm.gov.trlyayinlarimiz/anadoluyahaber-ler-yeni /2005 / mart / ah_08_03-05.htm

http: / / www.byegm.gov .tr / yayinlarimiz/anadoluyahaber-Ier-yeni /200 3 / ekim / ah _1 3_1 0-03. htm

http: / /www.byegm'gov'tr/yayinlarimiz/anadoluyahaber-ler-yeni / 200 4 / ar allk / ah-06-1 2-04'htm

n*p: / / www.byegm'gov'tr / yayinlarimiz/anadoluyahaber-

ler-yeni/ 2005 /mayis/ ah-09-05-05'htrn

httP: / /www.chP'org'trhtip: / / www.comlink'de/demir/kivilcim / eser-

ler/vp-tP.htmhttp: / /www.cozum'7P'com/httP: / /www.cozumpartisi'8m'com/http: / / www.cozumPartisi'comhttp: / /www.cumhuriYetci' org

http: / /www.digimedya'com /defaul t'asp? sp=4/&h=57835

http: / /www.dsP'org'trhttp://www.dQ.org'trhtÇ: / /www.dunyğazetesi'com'tr/news_display'asp?up_

sale-id=140991http: / /www.dYP.org'trhttp: / /www.e-kolay'net/haber /Ha-

rur.aspznıo=99&HlD=8&HaberlD= 309 49 4

httP: / /www.eksisozluk'comhttp: / / www.emeP'org'tr

http://www.eP.org'trhttp: / / www.ewensel'ne t / OS / 01 / 31 / Politika'html#2

http: / /www.gazetekadikoy'com/home'asp?id=2&ya-zi-id=408

httpı / /www.gencparti'orghttp: / /www.g"o.iti"''tom/sahibindensatilik/ tayyip'htm

http: / /www.geocities'com/devrimciparti/nediyor/ne-diyor-dogan.html

http: / /www.geocities'com/hacialiozhan2000/spsosyalist-turkiYePartisi

http: / /www.gyP.org'trhttp: / / www.haberkafe'com

httP: / /www.haberturk'com

http://www-halla-birlesti.htm http:.i

birlesiyor.htmhttp://www.ha<http://www-halhttp://www.haıhttp://www-İ

rih-20014&14-m@ıhttp://www.l

rih-20044Ç1Gm@ıhttp:/ /www-lı

rih-2001-12-11-m@ı

http://www-trih-2002444Gmoı

http://wwwİıghttp://www:nthw:./ /wwvı-iPıhttp://www-isı

il.aspx?Type{&IDhttp: / /www

rı/D.2003.02.25.Bas

http://www.kinhttP://www-kır

tegori=partilerhttp://www.ldphttp:/ /www.l

arch/og.htmhttp://www.lidrhttP://www_ıühttp://www-mhhttp://www.mhhttp://www.millhttp;/ /www-t

turl6.html

/anadoluyahaber-

/anadoluyahaber-

/ kivilcim / eser-

; display.asp?up-

l#2

?id=2&ya-

tilik/tayyip.htmi/nediyor/ne_di-

,/spsosyalist-

77t

http : / / www.haberx.com / n / lg9 47g /demokrat_parti_anap_la-birlesti.ht m http / / www.haberx.co m / n / 203001. / ulusalcil,ar_birlesiyor.htm

http: / / www.hadep.org.trhttp: / / www.hakpar.org. tr / anasayfa.asphttp : / / www.hareket. orghttp : /,/ www. hurriyetim. com. tr/ habe r / 0,,sid. _ Z@ta_

rih-2001 -08-14-m@nvid -t9217,00.asphttp: / / www.hurriyetim.com.trl haber / 0,,sid_2@ta_

rih- 200 4 -0 6- 1 6-m@nvid - 427 97 9,00 . asphttp : / /www. hurriyetim. com. trl habe r / 0,,sid _7 @ta-

rth-2007 -12-1 1 -m@nvid -72659,00.asphttp: / /www.hurriyetim.com.trlhabe r / 0,,sid_7 @ta-

r ih -20024 4-06-m@nvid - 1 1 3069,00. asphttp: / / www.hyp.org.trhttp : / / www.internethaber.comhtrp:/ /www.ip.org.trhttp: / / www.is.net.trlchannels/haber/allnewsdeta_

il. a spx ?Type =0 &ID =249 68http: / / www.iskenderpasa.com/haber-duyu_

İu / D.2003.02.25. Basin-Aciklamasi.asphttp: / / www.kimkimdir.gen.trlsiyasilerhttp: / / www.kronoloji.gen.trlkronoloji.php3?sayfa=9&ka_

tegori=partilerhttp / / www.ldp.org.trhttp:/ / www.let leidenuni v.nI /tcimo/tulp/Rese_

arch/og.htmhttp: / / v,rww.liderturkiyepartisi.orghttp : / / www.mhp.org. trhttp: / / www.mhp.org.trlTanitim /tanitim.htmhttp: / / www.mhp-seyhan.org.tr,/tarihSb.asphttp: / / www.milletpartisi.org.trhttp: / /www.milliyet.com.t r / 2001 / 0a 7 ç 7

"on / son-

tur16.html

L78

http: / /www.milliyet.com.tr /2007 / 08 / 16 / son,/son-turl2.html

http : / / v'rww.milliyet.com .tr / 2002 / 01,/ 1 0 / siyaset/ siyO0.htmlhtip:/ /www.milliyet.com.tr /2002/ 07 /28 / son/ son-

tur06.htmlhttp://www.mil-

liyet.com.trl 2002 / 02 / 23lsiyaset/siy01.htmlhttp:/ /www.milliyet.com.tr /2002/04/26 / son/ son-

tur04.htmlhttp: / /www.milliyet.com.tr /2002/05 /24/ son/ son-

tur08.himl r

http:/ /www.milliyet.com.tr /2002/05 /24/ son/ son-turl5.html

http: / / www.milliyet.com .tr / 2002 / 07 / 06 / siyaset / siy0s.html

http://www.mil-liyet.com.tr / 2004 / 04 / 0 6 / siy aset / siy20. html

http: / / www.milliyet.com / 2003 / 72 / 1. 4 / siy aset / asiy.html

htlp: / / www.minidev.com /panoram al.asp /http: / / w ww.musaa gacik .net / T ey p / 20may97.htm

http: / /www.netbul.com/superstar / ozeldos'yalar / siyaset / siyasipartiler / siyasipartiler-anap. asp

http: / / www.netbul.com / superstar / ozeldos-yalar / siyaset/ siyasipartiler/ siyasipartiler-dsp.asp

http: / / www.netbul.com/superstar/ozeldos-yalar/siyaset / tayyip / 1.0.asp

http; / / www.nethaber.com/haber /haber-br / A 1082,56058 2,00.html

http: / / www.odp.org.trhttp: / /www.nuridemirag.comhttp: / / www.ozgurpolitika.or g / 2002 / 07 / 29 / hab0 1 . htmlhttp / / www.pkkgercegi.net/2003-06-09-S.htmhttp: / / vtww.radep.org.trhttp: / / www.radep.org.trltarihce.htmhttp: / / www.radikal.com.trlhaber.php?haberno=740222http: / / www.radikal.com.trlhaber.php?haberno=1.40250

http://wwrv.rano=152102&tarihl

http://wwn'.ra579.php

http://wwH'.sahttp://wwıv.sahttP://wwıt'.sehttp://wwrv.tbhttp: / / wıçrç

http://www.bveghttp: / /wrvıl_.ı

me.htmlhttp://wwıv.*http://wrtıv.t_http;//wwıç.uhttp://wıııt_.uhttP://wı*ıç.uhttp: / / n'rçrı

dex.php?p=anaPhttp: / /ıııiıv.1'

tisi.htmlhttP://wr+ıç.'

leri.htmlhttp://wı+ıv.ıhttp:/ /ı'

siv /2005/marti}'http://wuır.ıhttp: / / ıı'ıçrı

leri1999-r.phphttp:/ /ııılıı-.rhttp: / /ı*'ıııl-_rhttp: /,/wıııt:http: / /ırırıt-_zhttp:/ /yenisal

,*q

7/08/76/sonlson-

/ 70 / siy aset / siy0O.html02/07 /28 / son/ son-

/04/26/sonlson-

/05/24/sonlson-t

/05/24/sonlson-

/ 06 / siy aset / siy05.html

il/siyaset/ asiy.html7.asp/

10may97.htmuperstar / ozeldos-

uperstar / ozeldos-erdsp.asp

supersta r / ozeldos-

om/haber /habeı-

/07 /2e /hab01.html_06_09_5.htm

tıt-L.php ?habe rno ='1 40222er.php?haberno= 1 40250

r

ı

httpı / / www.radikal.com.trlhaber.php?haber-no= 1 521 02& tarih=O9 / 05 / 2005

http:/ /www.radikal.com -tr /verller /2004/03/05 / haber-108

579.phphttp: / / www.saadet.org.trhttp: / / wv,rw. sabah. com. t r / 2005 / 07 / 30 / gndl O3'html

http: / /www.serhanyucel.comhttp / / www.tbmm. gov.tr

http: / /www.tbm m.gov.tr / partiler / partiler'htm,http: / / v,rww.byegm. gov. tr

http: / /www.tihv 'org.tr / rapor / 2007-03/martorgutlen-

me.htmlhttp: / / www.tkp.org.trlhttp: / /www.t-k-p.orglhttp: / /www.ubP.org.trittp: / / www.ulkucu.50megs.com/mhp04.htmhttp: / /www.ump.org.trhttp: / /www.yankidergisi.com.trl secimetre/ in-

dex.php?p=anaPhttp: / / v,rww.yargitay.gov.trl aihm/ tcSosyalistTurkiyePar-

tisi.htmlhttp: / / www.yargitay. gov.tr / aihm / tcyasosyalistpdiger-

leri.htmlhttp: / /www.yargitay.gov.trl aihm/tcyatbkp.htmlh t t p : / / w w w . y e n i s a f a k. c o m. t r / ar'

siv / 2005 / marİ / 0L / pkisa.htmlhtlp: / / www.yeniyuzler.orghttp: / /www.yerelnet.org.tr / secimler / secimanaliz-

leri1999-r.phphttp: / /www.yesiller.orghtfp / / www.yuripartisi. org.tr /http: / /www.zaman.com.trhttp: / / www.zaman.com -tr / 2007 / 09l 30 / politika / h1 1'htm

http : / / y enisafak. com / d iziler / siy asi /

181

DIZIN

A946'7ı1ar Milli Mücadele Partisi,

1962 47

Adalet Partisi (AP), 1961, 38

Adalet Partisi, 1995, Bülent

Şimşek 38, 1,27, 128, 155, 771,

Adalet ve Kalkrnma Partisi (AKParti-AKP), 2001, RecepTayyip Erdoğan, 150

Ahali Cumhuriyet Frkasr,1.930,28

Ahali Fırkası,7970, 8

Ahali iktisat Frkasr, 7978, '13

Ali Suavi (Üsküdar) Komitesi,7878,4

Amele Frrkası, 7920,79Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i

Hukuk Cemiyeti, "1979, 73,15,18

Anavatan için BütünleşmeParüsi, '1994,724

Anavatan Partisi (ANAP), 1983,

Erkan Mumcu, 163

Anayol Partisi, 1,994, 1,79, 720Arıtma Koruma Partisi, 1946,31'Atılım Partisi, "l9B3, 69

Avrasya Partisi (AAP), 2002,158

Aydın Hey'et-i Milliyesi, 1919,

76

Aydınlık Türkiye Partisi (ATP),1998, oktay Öztnrk742

BBağımsız Cumhuriyet Partisi

(BCP), 2001, Mümtaz Soysal763

Bağımsız Türkiye Partisi, 2001,

Haydar Baş 153

Bağımsızlar Siyasi Derneği,7950,34

Barış Partisi, 7996, 125, 732, 133Bayrak Partisi, 1983, 78, 79,'104,

105Birinci Grup (Birinci Müdafaa-i

Hukuk Grubu), 7927 20

182

Birleşik Sosyalist Parti (BSP),

1,994,"t22,128Birliğe Çağrı Partisi, 1994, 1'24

Birlik Partisi, 1,957, 36, 42Birlik Partisi,'1,966, 42Birlik ve Banş Partisi, 1992,79,'

97,704,105Bizim Parti Gİzi\4 PARTi),

2004, Ahmet YıLmaz767Bizim Parti, 7983, 76, 78, L56,

1,62,763Büti'inleşme Partisi, 1992, 700,

1,24,725Büyük Adalet Partisi, 1995,

Mehmet Beşir Bilgiç, 127Bü}nik Anadolu Partisi

(BANAP) 87Bü}^ik Anadolu Partisi (BAP),

"199'1,,95

Büyük Anadolu Parüsi, '1969, MBüyük Birlik Parüsi (BBP),

1993, Muhsin Yazıcıoğlu 113

Büyük Değişim Partisi (BDP),

1993,1,77Büyük Kuwet Partisi, 1973,47Büyük Türkiye Partisi (BTP),

't983,68

Büyiik Türkiye Parüsi, 1996,137Büyük Vatan Partisi, 1986, 88

CCemiyet-i inkılAbiye, L904, 5, 6Cenevre Türk Yurdu, 1,9'll 9

Cumhuriyet Halk Fırkası, 1923,

25Cumhuriyet Halk Partisi

(CHP), (L992 Deniz Baykal),25

Cumhuriyetçi DemokrasiPartisi (CDP),2002,Erdoğan Bakkalbaşı, 156,767,167

Cumhuriyetçi DemokratGençlik Partisi.(CDGP),2003, Serap Gülhan,90

Cumhuriyetçi Güven Partisi,7973,45

Cumhuriyetçi Köylü MilletPartisi (CKMP), 1958, 36

Cumhuriyetçi Mesleki IslahatPartisi, '1961,39

Cumhuriyetçi Millet Partisi,

.79il,35,36Cumhuriyetçi Parti 1972, 45Cumhuriyetçi Parti, 7967, 40

çÇalışma Partisi, 1950, 33

Çahşma Partisi, 796'l, 39

Çiftçi ve Köylü Partisi, 1946,30

Çözüm Partisi, 2007' 157

DDeğişen Türkiye Partisi

(DEPAR), 7998,739Demokrasi Partisi (DEP), 1993,

94,1.'1.5

Demokrasi ve Barış Partisi(DBP),1996,130

Demokrasi ve Değişim Partisi,7995,'t25

Demokrat Halk Parüsi (DHP),1999, (Mahmut ihsanÖzgen,.1,43

Demokrat Işçi Partisi, 1,950,34Demokrat Merkez Parti (DMP),

't990,97

DemokratPDemokrat P

ÖmerYılDemokrat PDemokrat PDemokratT

(DTP),1!Demokraük

@BTD,1Demokratik

43Demokratik

(DEHAFDemokratik

@HP), rDemokratikDemokraft

7994,78Demokratik

199.3,lltDemokratik

1,UDemokııatik

(DEMP),DemokrafDemokıa*

(1985,2tDemokrabA

1995,1?4.

Demokratil(2ms, ATuğluk),

DemokraüaDenidi He1

16DewimPaıDevrimci İ!Devrimci I

(DSiP), (

Tarkan)

"iiıi

Cumhuriyetçi DemokrasiPartisi (CDP),2002,Erdoğan Bakkalbaşı, 156,161,767

Cumhuriyetçi DemokratGençlik Partisi -(CDGP),2ü)3, Serap Gülhan,90

Cumhuriyetçi Güven Partisi,1973,45

Cumhuriyetçi Köylü MilletPartisi (CKMP), 7958, 36

Cumhuriyetçi Mesleki IslahatPartisi, T967,39

Cumhuriyetçi Millet Partisi,7954,35,36

Cumhuriyetçi Parti 7972, 45Cumhuriyetçi Parti, 1'967, 40

ÇQ\ma Partisi,1950,33Çalışma Partisi, 1961, 39

Çftçi ve Köylü Partisi' 1946,30

Çöziim Partisi, 2007, 757

D-Dğişn Türkiye Partisi

(DEPAR), 7999,739Demokrasi Partisi (DEP), 1993,

94,775Demokrasi ve Barış Partisi

(DBP),7996,730Demokrasi ve Değişim Partisi,

7995,725Demokrat Halk Partisi (DHP),

1999, (Mahmut ihsanÖzgen,'l43

Demokrat İşçi Partisi, 7950,34Demokrat Merkez Parti (DMP),

7990,97

Demokrat Parti (DP), 1946, 705Demokrat Parti, (DP), (7992,

Ömer Yıldırım), 105

Demokrat Partı, 7975, 47

Demokrat P arIi,'1992, 708

Demokrat Türkiyö Partisi(DTP),7997,734

Demokratik Barış Hareketi(DBH),1996,132

Demokratik Birlik Partisi ,'1967,43

Demokratik Halk Partisi(DEHAP), 1998,739

Demokratik Hareket Partisi(DHP),7991,96

Demokratik Hedef Partisi 122

Demokratik Hedef Partisi,1,994,-t22

Demokratik Kahlım Partisi,'1993,7'.15

Demokratik Kitle Partisi, 1997,

734Demokratik Mücadele Partisi

(DEMP),1990,94Demokratik Parti,'1970, 44' 88

Demokratik Sol Parti (DSP),(1985, Zeki Sezer),81

Demokratik SosYalist Parti,7995,725

Demokratik Toplum Partisi,(2005, Ahmet Türk, AyselTuğluk),169

Demokratlar Partisi, 1970' 44

Denizli Hey'et-i Millğesi, 1919,'15

Devrim Partisi, 7961, 41'

Devrimci işçi Partisi, 1995, L28Devrimci Sosyalist Işçi Partisi

(DSiP), (199Z Şevket DoğanTarkan),136

183

Diriliş Partisi, 1'990, 91

Doğru Yol Partisi (DYP), (1983,

Mehmet Ağar) 70

Dİstur Partisi,'1961, 47

EEmeğin Partisi (EMEP), (1996,

Abduil) Levent Tiizel),'132Emek Partisi,1996, 130

Emekçi Hareket Partisi (EHP),(2004, Hakan Ozhirk), 766

Ergenekon Köylü ve işçiPartisi,1946,37

Eşitlik Partisi (EP), (2001,

Bektaş Çelebi), 147

FFazilet Partisi (FP), 1997, 137

Fazilet Partisi, 1983, 76

Fedailer Cemiyeti, 1'859, 3

FedakAran-ı Millet Cemiyeti,1908, 6

GGenç Demokrat Parti, 1994, 124

Genç Parti (GENÇPARTD,(2002, Cem Uzan),'160

Gönül Birliği Yeşiller Partisi(GBYP), (2000, EşrefYazıcıoğlu),146

Güden Partisi,'195134Güven Partisi, 7967,40Güven Partisi, 7967 '

42

HHak ve Özgürlükler Partisi

(HAK-PAR), (2002,

Abdülmelik Fırat), 155

1,84

HalAskAr Z?ıbitan Grıbu, 7972,10

Halk Fırkası, 7923, 20' 25Halk iştirAkiyun Fırkasr, 1920,20Halk Kurfuluş Partisi, 1957,37Halk Partisi, 7986,89Halk Partisi, 7989,97Halka Doğru Cemiyeti, 1917,77Halkçı Parti (HP), 7983,69Halkın Demokrasi Partisi

(HADEP), 7994,120Halkın Emek Partisi (HEP),

7990,93Halkın Kurtuluş Partisi (HKP),

(2005, Nurullah Ankut), 168Halkın Yükselişi Partisi (HYP),

(2005, Yaşar Nuri Öztürk),767

Hareket-i Millİye Redd-i ilhakTeşkilatı, '],91'9, L5

Heyet_i Müttefika-i osmaniye,7909,8

Huzur Partisi, 7983,78Hür Demokrat Parti (HDP),

1986, 88Hür Demokratlar Partisi, 1980,

49Hür Sosyalist Parti, 7961',41'Hür Türkiye Adalet Partisi,

7957,37Hürriyet Partisi, 1955, 35, 88Hürriyet Partisi, 7960, 37Hürriyet ve Değişim Partisi

(HürParti), (2005, YaşarOkuyan),168

Hürriyet ve itiıaf Rrkası, 1911,7,8,9

Hürriyet ve itllaf Fırkası, 1919,16,77

Hürriyetçi Millet Partisi, 7979,49

I,iidealist P arti, 7947, 31

İkinci Değişim Partisi, 7gg5,125Ikinci Grup (Ikinci Müdafaa-i

Hukuk Grubu), 7922,27ilerleme ve Koruma Partisi,

1950, 33iıhak-ı Red Hey'et_i Milliyesi

(Müdafaa-i Vatan Hey'eti),7979 76

İngiliz Muhipleri Cemiyeti,1979,74

IslAhat-ı Esasiye-i osmaniyeFırkası,1909'8

Islahatçı Demokrasi Partisi(rDP),7984,79

islAm Demokrat Partisi, 1951,34

islAm Koruma Partisi, 1946,37istanbul Müdafaa-i Hukuk

Cemiyeti, 1979,78istihlAkı Milli Cemiyeti 10IstihlAs-ı Vatan Cemiyeti, 1918,

11

işçi Partisi (ip), (ısgz,ooğıPerinçek), 96

İttihad-ı Muhamme,di Rrkası(Fırka-i Muhammediye),7909,7

ittihad-, Osmani Cemiyeti,1899, 5

izmir Müdafaa-i Hukuk_ıOsmaniye Cemiyeti, 1918,13

KKarakol Cemiyeü, 19

Kemalist Gençlik Paı47

Kilikyalılar Cernir,etjKleanti Skalyeri-Azİ

Komitesi, 787E, +

Komünist Fırkası, 19

Komünist Parti (KPıKurtuluş Huzur Parı

1,999,'143

Kürdistan Teali Cer74

LLaik Cumhuriyet ix

Frrkası, 1931, 2E

Liberal Demokrat P;29

Liberal Köylü PartisLiberal Parti (Libera

Parti), (1994, FuaLider Türkiye Partis

(2001, Mustafa ÖLozanve Neuchatel

Yurdu,7912,lA

M,NMağdurun-i Sivasiç

Cemiyeti, 1979,1

Medeniyet ve Harı-'Ekonomi ı,e Tarı(MEHTAP),19S:

Memleketçi Cum}ıuPartisi, 1,967, 39

Memleketçi Serbest39

Millet Partisi,7979,

I, I?aİa,7947,37

ryişim Partisi, 7995, 725nıp (Ikinci Müdafaa-i.k Grubu), 7922,2'tve Koruma Partisi,

.JJ

R.ed Hey'et-i Milliyesii Vatan Hey'eti),

\Iuhipleri Cemiyeti,.i4Esasiye-i Osmaniye,,949,8

Demokrasi Partisi,79U,79

Demokıat Partisi, 1951,

Koruma Partisi, 7946,31Müdafaa-i Hukukyelı,1919,78

ı Milli Cemiyeti 10ı Vatan Cemiyeti, 1918,

i (P), (1992, Doğu96

Muhammedi Fırkası-i Muhammediye),

t7ı osmani Cemiyeti,

Müdafaa-i Hukuk_ıniye Cemiyeti,7918,

KKarakoi Cemiyeti, 1919, 19Kema]ist Gençlik P arİisi, 796'1,

41

Kilikyalılar Cemiyeti, 7978, 1'3

Kleanti Skalyeri-Aziz BeyKomitesi, 7878,4

Komünist Frrkası, 1920, 19Komünist Parti (KP), 2000,1'44Kurfuluş Huzur Partişi (KHP),

'1999,743

Kürdistan Teali Cemiyeti, 7979,74

LLaik Cumhuriyet işçi ve Çiftçi

Fırkasl, "1931,28

Liberal Demokrat P artisi, 1946,29

Liberal Köylü Partisi, 1950, 33Liberal Parti (Liberal Demokrat

P arti), (7994, Fıat Kar a), 122Lider Türkiye Partisi (LTP),

(2001, Mustafa Özman), 145Lozan ve Neuchatel Türk

Yurdu,7972,T0

M,NMağdurun_i Siyasiye Teavün

Cemiyeti, 191,9,77

Medeniyet ve HayvanseverEkonomi ve Tarrm Partisi(MEHTAP), 7988,90

Memleketçi CumhuriyetPartisi, 1961,39

Memleketçi Serbest Parti, 796L,39

185

Millet Partisi (MP), (1992,

Aykut Edibali), 98, 1,04

Millet Partisi (MP), 7948,32Millet Partisi, 7962, 47

Millete Hizmet Partisi, '196'1,40

Milli Ahrar Fırkası, 7979,1'4Mi]li Güven Partisi, 1.971,42,45Milli irade Partisi, 7994,724Milli Kalkınma Partisi (MKP),

7945,28Milli Kongre,7918,1.3Milli Meşrutiyet Fırkası, 1972,10Milli Nizam Partisi,'1970, MMillİ SelAmet Partisi, 1E72,46Milli Talim ve Terbiye

Cemiyeti, 7916,10Milli Türk Frrkasr, 1979,76Milli Demokrat Halkın Partisi

(MDHP),2004,167Milliyetçi Çalışma Partisi

,(MÇP), 1985, 85Milliyetçi Demokrasi Partisi

(MDP),1983,54Milliyetçi Hareket Partisi

(MHP), ('1992,Dev1etBahçeli),108

Milliyetçi Hareket Partisi(MHP), 7969,43

Milliyetçi Hareket Partisi(MHP),1969 86

Mim Mim Grupları (Müdafaa-iMilliye Teşkilatı), 1920, 20

Muhafaza-i MukaddesatCemiyeü, 1922,27

MuhafazakAr Parti, 7961, 40MuhafazakAr Parti, 1983, 75, 85Musavat Partisi, 1961, 40Mutedil Hürriyetperveran

Frrkası, 1909,8

186

Mutedil Liberal Parti, 1967,37

Müstakil Sosyalist Fırkası, 1922,

27

Müstakil Türk Sosyalist Partisi,7948,33

Müstakiller Birliği, 1950, 33

Nesl-i Cedit Kulübü, 7908,6

Nigehban CemiYet-iAskeriYesi, 7919,1'7

Nizam Partisi, 7977,48

o,öOsmanlı Ahrar Fırkası, 1908, 7

osmanlı Çiftçiler CemiyetiFırkasr,7919,77

osmanlr Demokrat Fırkası(Fırka-i Ibad),1908,7

osmanlı Hürriyet Cemiyeti,1906,6

osmanh Hürriyetperver AvamFrrkasr, 191'8,1"1

Osmanlı ilAyı Vatan Cemiyeti,1919,1.5

Osmanlr ittihat ve inkılApCemiYeti, '1904,5

Osmanh ittihat ve TerakkiCemiyeti, 1889,5

osnranlı Mesai Fırkası, 7979, 17

osmanlı Sosyalist Fırkasr, 1910,

8

Osmanh Sulh ve SelAmetCemiyeti, 7917,12

Öz Adalet Partisi, 7995, "l25

Öz Demokratlar Partisi, 1948,32

Özgür Toplum Partisi (ÖTP),(2003, Ahmet Turan Demir),165

Özgürlük ve Dayanrşma Partisi

(ODP), (7996,HaYriKozanoğlu),128

Özgürlük ve Demokrasi Partişi(ÖZDEP),1992,"l00

Özgürlük ve Eşitlik Partisi(ÖZEP),1992,98

P,RParis Türk Yurdu, 1913, 10

Radikal Avam Fırkası, 1918, 11

Radikal Değişim Projesi(RADEP), 2001,746

Radikal Hürriyet Partisi, 1953,35

Radikal Parti,1962,47Refah Partişi (RP), 7983, 77

Rodos ve istanköy AdalarıMüdafaa-i HukukıOsmaniye CemiYeti, 1919,

76

s,ŞSaadet Partisi (SP), (2001, Recai

Kutan), 147

Sağduyu Partisi (SDP), (2002,

Mehmet Yücel Ağargün),1.64

SeiAmet Partisi, 1962, 42

Selimet-i Amme HeYeti, 1978,72

SelAmet-i OsmaniYe Frrkasr,1918, 13

SelAmet-i Umumiye Ku]übü,1,906,6

Serbest Cumhuriyet Fırkası,1.930,27

Serbest Demokrat Partisi, 1948,

32Solda Birlik ve Bühinleşme

Partisi, 1994,725

Solda Katılım Parti:Son Çağrı Partisi (S

Çetin Sakaoğlu)Sosyal Adalet PartlSosyal Demokrasi I

(soDEP),1983 (

Sosyal Demokrat Fı72

Sosyal Demokrat H(sHP), 7985,69,

Sosyal Demokrat P,(2001, Nihat Deı

Sosyal Demokrat P,

Sosyal Demokrat P;Sosyaldemokrat H;

(sHP). (2002. \{,

Karayalçın), 159

Sosyalist Birlik Har(1999, Nihat Ça1

Sosyalist Btulik Pan799'1,95

Sosyalist Demokra:(sDP), (2002, Fil164

Sosyalist Dewim P1992,712

Sosyalist Deırim P48

Sosyalist Hareket P49

Sosyalist İktdar Pa7993,778

Sosyalist iş9 Partis732

Sosyalist Parti, 1961

Sosyalist Parti, 19fiSosyalist Türkire P

1992,98Sosyalist Vatan Paı

(7996,Hayri,1?,8

Demokrasi Partisi,7992,'100Eşitlik Partisi

1992,98

P,RYuıdu,1913,10

Frrkası, 1918, 11

Çim Projesi2007,746

Partisi, 1953,35

, t962,47(RP),1983,77

Adalarıi HukukıCemiyeti, 1919,

isi (SDP), (2002,

Yücel Ağargün),

i,7962,42Heyeti, 79'18,'12

iye Frrkası,

Kulübü,

uriyet Fırkası,

t Partisi, 1 948,

l,e Bühin]eşme1994,725

Solda Katılım Partisi, 7994,"l24Son Çağrı Partisi tsÇpı'i<zboz,

Çetin Sakaoğlu), 164

Sosyal Adalet Partisi, 1,946,29

Sosyal Demokrasi Partisi(soDEP), 7983 69

Sosyal Demokrat Fırkası, 1918,

1.2

Sosyal Demokrat Halkçı Parti(sHP), 1985,69,70,80

Sosyal Demokrat Parti (SDP),(2001, Nihat Demir), 154

Sosyal Demokrat Parti, 7962, 42

Sosyal Demokrat Partı, 1994, 179

Sosyaldemokrat Halk Partisi(SHP), (2002, MuratKarayalçın), 159

Sosyalist Birlik Hareketi (SBH),(1999, Nihat Çağlı), 145

Sosyalist Birlik Partisi (SBP),'],99'ı.,95

Sosyalist Demokrasi Partisi(SDP), (2002, F 1|iz Koçali),764

Sosyalist Devrim Partisi (SDP),'1992,712

Sosyalist Devrim P artisi, 7975,48

Sosyalist Hareket P artisi, 7977,

49Sosyalist iktldar Partisi (SiP),

't993,7'18

Sosyalist işçi Partisi (siP\, 7996,732

Sosyalist Parti, 796T, 37Sosyalist Parti, 1988, 89

Sosyalist Türkiye Partisi (STP),

1992,98Sosyalist Vatan Partis i,'1979, 49

187

Söz Milletindir Partisi, 1994,

124Sulh ve Selimet-i Osmaniye

Fırkası, 'l'919,14

Şark-i Kirip Çerkezleri Temin-iHukuk Cemiyeti, 1921, 21'

Şarki Anadolu Müdafaa-iHukuk Cemiyeti, 1'9'19, 75

TTArik-i SalAh Cemiyeti, 7927, 20

Teali-i islAm Cemiyeti, 1979, 78

Teceddüt Fırkası, 7918, 72

Terakkiperver CumhuriyetFırkasr,1924,26

Teşebbüs-i Şahsi ve Adem-iMerkeziyet Cemiyeti, 1902,

5

Toplumcu Demokratik Parti(TDP),2002,755

Toprak, EmlAk ve SerbestTeşebbüs Partisi, 1949, 33

Trabzon Muhafaza-i Hukuk-rMilliye Cemiyeti, 7979, 78

Trabzon ve Havalisi Adem-iMerkeziyet Cemiyeti, 1919,'t6

Trakya Paşaeli Müdafaa Heyet-i Osmaniyesi,7978,73

Türk Cumhuriyet Amele ve

Çiftçi Partisi, 7930, 28Türk Derneği,1908,7Türk MuhafazakAr Partisi,

1,947,32

Türk ocağı, 791'7'9Türk Sosyal Demokrat Partisi,

1946,30Türk Yurdu Cemiyeti, 19'1'l,9

Türkiye Ileri Ulkü Partisi, 1969, Türkiye Sosyalist Partisi,1946,43 30

Türkiye İşçi Çiftçi Partisi, 1961, Türkiye Sultan Partisi,1996,47 '137

188

Türkiye Adalet Partisi (TAP),(1995, MehmetYorgancıoğlıı),127

Türkiye Birleşik KomünistPartisi (TBKP), 1990, 92

Türkiye Biı'lik Partişi,'l'966, 42Türkiye Emekçi P artisi, 1'975,

47Türkiye için Yeniden Birlik

Partisi, 1994,11,9

Türkiye Işçi Köylü Partisi0iKP),1e92,173

Türkiye işçi Köylü Partısi,'1978,49

Türkiye işçi Partisi, 796L,40Türkiye Işçi Partisi, 1975,48Türkiye işçi ve Çiftçi Partisi,

1946,30Türkiye işçi ve Çiftçi Sosyalist

Fıİkası, 1919,'l5Türkiye Kardeşlik P artisi, 1973,

47Türkiye Komünist Fırkası,

7920,79Türkiye Komünist Partisi

(TKP), (2001, AydemirGüler),153

Türkiye {öyıü Partisi, 1952,34Türkiye ozürlüsüyle Mutludur

Partisi GÖMP), 7996, 73']'

Türkiye Partisi (TP), (2004, H.Tekin Enerem), 166

Türkiye Sosyal Adalet Partisi,7977,49

Türkiye Sosyalist Emekçi ve

Köylü Partisi, 7916, 3'lTürkiye Sosyalist Fukası, 1919,

1g1Türkiye Sosyalist işçi Partisi

(TSiP), (1993, MehmetSümbül),113

Türkiye Sosyalist işçi Partisi,7946,30

Türkiye Sosyalist işçiPartisi,1974,47

Türkiye lJlusal Kadınlar Partisi,"1972,47

Türkiye Yükselme Partisi, 1948,

32Türkiye ZürrA Fırkası, 7920, 20Türkiyem Partisi (w), 7996,

140

UUfak Parti, '1957,36

Ulusal Birlik Partisi (UBP),(1998, Gencehan Tunay),742

Ulusal Muhtariyet Partisi(UMP), (2001, FehmiÖzttirk),149

vwVahdet-i Miııiye Heyeti, 1979,14Varlığırnız Partisi (VARLIK-

VARVAR), 2001,144Vatan Partisi, 1954,35Vatan Partisi, 1975, 35, 47Vatan ve Hürriyet Cemiyeti,

7906,6Vatandaş Partisi (V

87VilAyet-i Şarkiye M

Hukuk-ı MilEye7979,75

Wilşon Prensipleri791,9,1.6

YYalnız Vatan için P

31

Yeni Demokrasi FI:(YDH),7994,12

Yeni Demokrat PaıYeni Doğuş Partisi'Yeni Doğuş Partisi'Yeni Düzen Partisi

1946,31alist Fırkası, 1919,

alist Işçi Partisi(1993, Mehmet

113

alist işçi Partisi,

Işçi4,47alisi Partisi, 1946,

Partisi,7996,

l Kadınlar Partisi,

Partisi,1948,

Fırkası,7920'20Partisi (TP),1,996,

U1957,36

Partisi (UBP),Gencehan Tunay),

tariyet Partisi(2001, Fehmi

),749

vrwHeyeü, '19"19,1,4

Partisi (VARLIK-AR),2001, 144

i,1,954,35

wi,7975,35,47lHürriyet Cemiyeti,

7906,6Vatandaş Partisi (VAP), 1986,

87VilAyet-i Şarkiye Müdafaa-i

Hukukı Milliye Cemiyeti,79'19,75

Wilşon Prensipleri Cemiyeti,79'19,76

YYalnız Vatan İçin Partisi,7946,

31

Yeni Demokrasi Hareketi(YDH),7994,725

Yeni Demokrat Parti, 1961,47Yeni Doğuş Parüsi, '1983,75

Yeni Doğuş Partisi, 1989,91Yeni Düzen Partisi, 1983, 75

"189

Yeni Köylü Partisi, 796/,,42Yeni osmanlılar Cemiyeti,

1.965,4

Yeni Parti (YP),1993, L1,9

Yeni Türkiye (YTP), 2002, 762Yeni Türkiye Partisi (YTP),

"1961,39

Yeni Ufuk Partisi, 1993,118Yeni Yüzler Partisi (wP),2002,

763Yeniden Doğuş bartisi (YDP),

"1992,99

Yeşil Ordu, 1920,79Yeşil Türkiye Partisi, 1991, 96Yeşiller Partisi, 7988, 90Yurt Görev Partisi, 7946,37Yurt Partisi (YP), (2002,

Sadettin Tantan), 156Yüce Görev Partisi, 1983,70Yükselen Ülkü Parüsi, 1995,

-125