Zihin Engelliler Sınıf Öğretmenliği Adaylarının Uygulamada Karşılaştığı Güçlüklere ilişkin

Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic

Volume 9/2 Winter 2014, p. 127-139, ANKARA-TURKEY

ZİHİN ENGELLİLER ÖĞRETMENLİĞİ ADAYLARININ UYGULAMADA KARŞILAŞTIĞI PROBLEMLERE İLİŞKİN

GÖRÜŞ VE ÖNERİLERİ*

Serpil ALPTEKİN**

Murat VURAL***

ÖZET

Öğretmenlik uygulaması, öğretmen adaylarının öğrencilikten

öğretmenliğe geçerken ilk adım attıkları ve yeni roller kazandıkları sınıf

öğretmeni, uygulama danışmanı, okul yönetimi ve öğretmen adayının işbirliği içinde çalışmasını gerektiren zorlu bir süreçtir. Öğretmen adayı,

öğretmenlik kariyerini şekillendirecek olan beceri ve görüşlerini

geliştirmek için uygulamada ne kadar az sorun yaşarsa, sonuçları da o

kadar iyi olacaktır. O halde uygulamada öğretmen adaylarının yaşadığı

sorunların ortaya net bir şekilde konulması, onların daha nitelikli öğretmenler olarak göreve başlamalarını sağlamak açısından iyi bir

başlangıç noktası olacaktır. Bu araştırmanın amacı, zihin engelliler sınıf

öğretmeni adaylarının uygulamada karşılaştığı problemleri

belirlemektir. Bu amacı değerlendirmek için yarı yapılandırılmış

görüşmeler yapılmış ve betimsel olarak analiz edilmiştir. Araştırmaya

Ondokuz Mayıs Üniversitesi Zihin Engelliler Öğretmenliği Programı’nda okuyan gönüllü on iki öğretmen adayı katılmıştır. Araştırmanın

sonucunda, öğretmen adaylarının kendilerinden kaynaklı problemlere

ilişkin görüşler; uygulama konularıyla ilgili bilgi eksikliği, sınıf yönetimi,

okula uyum sağlama, rol karmaşası, zamanı iyi kullanamama,

öğrenciler, okul yönetimi ve öğretmenlerle iletişim kurma ve ekonomik problemler olarak belirlenmiştir. Öğretmen adaylarının uygulama

yaptıkları sınıfın öğretmenlerinden kaynaklanan problemlere ilişkin

görüşleri, alan dışı öğretmenlerin bilgi düzeyi ve öğretmenlerin öğretmen

adayına bakış açısının olumsuz olması başlıkları altında

toplanmaktadır. Aynı zamanda öğretmen adayları uygulama

danışmanlarının zaman konusundaki sıkıntılarını ve beklentilerini yüksek tutmalarını bir problem olarak görmektedirler. Okul

yönetiminden kaynaklanan problemlere ilişkin görüşler ise öğretmen

adaylarına olumsuz bakış açısı ve okul kullanım alanlarının öğretmen

adayları için kısıtlanması olarak ele alınmıştır.

Anahtar Kelimeler: Servis Öncesi Öğretmen, Öğretmen Adayı, Öğretmenlik Uygulaması, Zihin Engelliler Öğretmenliği.

* Bu makale 23. Ulusal Özel Eğitim Kongresi’nde (Ekim 2013) sözlü bildiri olarak sunulmuştur. Bu makale Crosscheck sistemi tarafından taranmış ve bu sistem sonuçlarına göre orijinal bir makale olduğu tespit

edilmiştir. ** Yrd. Doç. Dr. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Özel Eğitim Bölümü, El-mek:

[email protected] *** Öğr. Gör. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Özel Eğitim Bölümü, El-mek: [email protected]

mailto:[email protected]

128 Serpil ALPTEKİN – Murat VURAL

Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic

Volume 9/2 Winter 2014

THE SUGGESTIONS AND OPINIONS FOR THE PROBLEMS OF MENTAL RETARDATION PRACTICUM STUDENTS WHICH ARE

ENCOUNTERED ON TEACHING PRACTICUM

ABSTRACT

The teaching practice is a challenging process that the pre-service teachers take a first step from being a student to being a teacher and

acquire new roles requiring the colloboration of the classroom teachers,

the practice teachers, the school management and the pre-service

teachers. If the pre-service teacher has very few problems in the

practice process in order to be able to develop his/her own skills and

opinions that will shape his/her teaching career, the results will be more positve as well. Therefore, it is essential that the problems of the

per-service teachers in the practice process be identified clearly so that

they can have a qualified professional teaching life. The purpose of this

study is to identify the problems of the pre-service teachers that they

meet during the practice process. In order to evaluate it, semi-structured interviews have been conducted and the results of the

interviews have been analyzed through content analysis method. Twelve

voluntary students at Mentally Retarded Teacher Training Program in

Ondokuz Mayıs University have participated in this study. As a result of

this study, some problems such as the opinions of the pre-service

teachers that result from themselves, lack of information in practice subjects, classroom management, adaptation to school, role conflicts,

not being able to use the time efficiently, students, school management,

making a communication with teachers and some financial problems

have been determined. The opinions of the pre-service teachers towards

then problems that stem from the teachers in their practice school can be categorised under the headings of the lack of knowledge of the non

special education teachers and the negative attitude of the teachers

towards the pre-service teachers. Furthermore, they consider their

practice counsellors’ complaints about time and their high expectations

as a problem, The opinions towards the problems that result from the

school management can be regarded as the negative attitude towards the pre-service teachers and the restriction of the use of the school area

by the pre-service teachers.

Key Words: Pre-service Teacher, Teacher Candidate, Teaching

Practice, Mentally Retarded Teacher Training.

GİRİŞ

Bir toplumda eğitimin genel amacı, o toplumda yaşayan bireyleri topluma faydalı, üretken

bireyler haline getirmektir. Bu amacın karşılanmasında en önemli role sahip olan kişi ise

öğretmendir. Gerçekten de bir ülkede yeni nesillerin ve ülkenin ihtiyacı olan insan gücünün

yetişmesinden, eğitim sisteminin en önemli ögesi olan öğretmen sorumludur (Küçükahmet, 2002:

2). Bu kadar büyük bir sorumluluğun verildiği kişiler olarak karşımıza çıkan öğretmenlerin

yetiştirilmesi genel eğitimde olduğu kadar özel eğitimde de tartışmalara yol açan önemli bir

konudur.

Zihin Engelliler Öğretmenliği Adaylarının Uygulamada Karşılaştığı… 129



Öğretmen yetiştirme programları, öğretmen adaylarına ilk üç yıl teorik bilginin verildiği,

dördüncü yıl ise bu teorik bilgileri uygulama fırsatlarının sunulduğu öğretmenlik uygulaması

derslerini içermektedir. Öğretmenlik uygulaması, öğretmen adaylarının öğrencilikten öğretmenliğe

geçerken ilk adımını atarak yeni roller üstlendiği önemli bir aşamadır (Henry ve Weber, 2010: 28;

Conderman, Morin ve Stephens, 2005: 5; Simmons vd., 1999:931). Öğrenciler öğretmenlik

deneyimiyle öğrendikleri bilgileri uygulama fırsatı bulurken, aynı zamanda gerçek sınıf ortamında,

öğrencilerin sorunlarıyla ve onların başarılarını etkileyen etmenlerle yüz yüze kalarak deneyim

kazanırlar (Şahin ve Özkılıç, 2005: 210; Ralph, 2004: 3-4). Bu deneyimlerin dışında öğretmen

adayları, uygulama yaparken öğrencileri anlamayı, öğretme işlerinden zevk almayı, aileler, okul

yönetimi ve diğer öğretmenlerle olumlu iletişim kurmayı ve çevrelerine uyum sağlamayı gerektiren

önemli becerileri de öğrenirler (Sinclair, Munns ve Woodward, 2005: 215). Öğretmen adayları bu

deneyim ve becerileri edinirken teorik derslerde olduğu gibi sadece öğretim elemanı ile ilişki içinde

olmazlar. Sınıf öğretmeni, okul yönetimi, öğrenciler ve okul personeli de bu sürecin önemli bir

parçası haline dönüşürler.

Öğretmenlik uygulaması derslerinden öğretmen adaylarının en üst düzeyde yarar

sağlayabilmesi için iyi planlamış bir takım çalışması başlatılmalı ve sürdürülmelidir. Bu takımın

üyeleri uygulama öğretim elemanı, sınıf öğretmeni, okul yönetimi ve uygulama öğrencisidir.

Öğretmen adayının uygulamadaki başarısı için bu takım üyeleri önemli bir role sahiptir (Henry ve

Weber, 2010: 90; Rosenberg, O’Shea ve O’Shea, 2002: 16-20). Uygulama öğretim elemanının

görevi, öğretmen adayının öğrencilikten öğretmenliğe geçerken etkili bir performans sergilemesi

için yönlendirici ve yol gösterici rehberlik etmektir (Conderman vd., 2005: 8). Okul yönetimi,

öğretmen adayını bir öğrenci olarak değil, okulun bir üyesi olarak görmeli, belli görev

sorumlulukların yerine getirilmesinde öğretmen adayını cesaretlendirmeli ve ona güven duymalıdır

(Özen, Ergenekon ve Batu, 2009: 187). Sınıf öğretmeni, sınıfı hazırlama, sınıf hakkında öğretmen

adayına bilgilendirme yapma, öğretmen adayı ve uygulama öğretim elamanı ile işbirliği yapma,

sınıfındaki öğrencilerin aileleri ile öğretmen adayının iletişim kurmasına yardımcı olma, okul

yönetimi ve diğer personelle öğretmen adayının iletişimine yardımcı olma gibi rolleri üstlenmelidir

(Henry ve Weber, 2010: 2-4). Uygulama öğrencisinin ise fakülteye, uygulama danışmanına, sınıf

öğretmenine, okul idaresine, öğrencilere ve ailelerine karşı sorumlulukları bulunmaktadır

(Rosenberg vd., 2002: 16-20).

Bu roller düşünüldüğünde öğretmenlik uygulaması sınıf öğretmeni, uygulama öğretim

elemanı, okul yönetimi ve uygulama öğrencisinin işbirliği içinde çalışmasını gerektiren zorlu bir

süreçtir. Bu süreç içerisinde taraflar arasında sorunlar çıkması ve çözümü güç problemlerle

karşılaşılması kaçınılmazdır (Henry ve Weber, 2010: 306). Nitekim alan yazında bütün bunlar

dikkate alınarak gerek zihinsel engelliler öğretmenliği (Bural ve Avşaroğlu, 2012: 1-12; Özen vd.,

2009: 185:189; Ergenekon, Özen ve Batu, 2008: 858-890) gerekse de diğer öğretmenlik

alanlarında (Kale, 2011: 255-289; Yeşilyurt ve Semerci, 2011: 1-23; Dursun ve Kuzu, 2008: 159-

178; Sılay ve Gök, 2004: 1-8) öğretmenlik uygulamasında karşılaşılan problemleri belirlemeye

yönelik araştırmalar yapılmıştır.

Bural ve Avşaroğlu (2012: 10-12)’nun zihin engelliler öğretmenliği öğretim uygulaması

dersinde karşılaşılan güçlüklerin öğretmen adayları açısından değerlendirilmesini belirlemek

amacıyla yaptıkları çalışmanın sonucunda, uygulama öğretmenlerinin öğretmen adaylarına

yeterince rehberlik etmedikleri; okul yönetimi, yerleştirildiği sınıf ve okul kurallarının açıklanması,

öğretim etkinliklerinin desenlenmesi ve bilgi paylaşımında aksaklıklar yaşandığı belirlemiştir.

Ayrıca, öğretmen adaylarının yarıya yakın kısmı, uygulama öğretim elemanı ile iletişimde sorunlar

yaşadığını, okul ve sınıflarda büyük oranda öğretim etkinlikleri için gerekli olan materyallerde

eksiklikler olduğunu belirtmişlerdir.




Özen vd.(2009: 196-199), zihin engelliler öğretmenliği adaylarının, uygulama yaptıkları

okullar ve uygulama sınıf öğretmenleri hakkındaki görüşlerini inceledikleri araştırmada olumsuz

görüş bildiren öğretmen adaylarının sayısı az değildir. Bu çerçevede öğretmen adayları, uygulama

yaptıkları sınıfın öğretmeninden çok fazla dönüt alamadıkları, dönüt aldıklarında da bunların çok

işlevsel olmadığını; uygulama yaptıkları okullarda da okul yönetimi diğer öğretmenler ve

personelle iyi ilişki kuramama nedeniyle sorunlar yaşadıklarını belirtmişlerdir.

Ergenekon vd. (2008: 877-880)’nin zihin engelliler öğretmenliği adaylarının öğretmenlik

uygulamasına ilişkin görüş ve önerilerini değerlendirdikleri çalışmada, öğretmen adayları sınıfta

olumlu örnek görmediklerini; okul yönetimiyle sorunlar yaşadıklarını; uygulama yürüten öğretim

elemanları arasında (bir uygulama öğrencisinden beklentiler ile değerlendirme sistemleri açısından)

farklılıkların olduğunu ve uygulamanın ilk günlerinde okula uyum sağlamayla ilgili güçlükler

yaşadıklarını belirtmişlerdir.

Bu araştırmalarda görüldüğü gibi genelde uygulama öğretmeni, okul yönetimi ve diğer

personel ve sınıf öğretmeninden kaynaklanan problemler üzerine odaklanılmıştır. Ancak uygulama

süreci, uygulama öğrencisinin sürekli göz önünde bulunduğu, tüm tarafların ondan bir şeyler

yapmasını beklediği karmaşık bir durumdur (Henry ve Weber, 2010: 306) ve öğretmen adayından

kaynaklanan problemlerinde çıkması muhtemeldir. O halde diğerlerinin yanı sıra uygulama

sürecinin önemli bir ögesi olan uygulama öğrencisinden kaynaklanan problemlerinde belirlenmesi,

yaşanan süreç içerisinde tüm taraflara ilişkin ortaya çıkan olumsuzlukların giderilmesi ve çözüm

yollarının geliştirilmesine yol gösterici olacaktır.

Ayrıca, ülkemizde diğer alanlarda olduğu gibi özel eğitim bölümlerinin de son sınıflarında

yer alan öğretmenlik uygulaması dersleri, alanın en önemli derslerinden biridir. Ancak ülkemizde

bulunan özel eğitim bölümlerinde, uygulama yapılacak okulların özellikleri ve sayısı, uygulamayı

yürütecek öğretim elemanlarının niteliği ve niceliği bakımından ele alındığında uygulamalarda

farklılıklar gözlenmektedir. Durum böyle olduğunda ise her bölümün kendi dinamikleri içerisinde

uygulama sürecinde ortaya çıkan sorunlarında farklılaşacağı düşünülebilir. Bu araştırma, 2012-

2013 eğitim-öğretim yılında, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Özel Eğitim Bölümü Zihin Engelliler

Anabilim Dalı’nda (birinci ve ikinci öğretim programlarında) uygulama dersleri, otizmden

etkilenmiş bireylere ve orta düzeyde zihinsel yetersizlikten etkilenmiş bireylere hizmet veren iki

devlet okulunda, toplam yüz yirmi öğretmen adayıyla birlikte yürütülmüştür. Yüz yirmi öğretmen

adayına dört öğretim elemanı danışmanlık hizmeti vermiştir. Bu öğretim elemanlarından biri on

yedi yıl, biri üç, diğer iki öğretim elemanı ise bir yıl uygulama deneyimine sahiptir Bir okula altmış

öğretmen adayı yerleştirilmiştir. Bu adaylardan otuzu haftanın ilk iki, diğer otuzu ise diğer iki tam

okul günü uygulama okuluna giderek çalışmaları yürütmüşlerdir. Öğretmen adayları, uygulamanın

birinci döneminde, zihinsel yetersizlikten etkilenmiş bireylerin değerlendirilmesi; ikinci döneminde

ise öğretim etkinliklerinin planlanması ve uygulamasına ilişkin uygulama öğretim elemanları

tarafından hazırlanan ortak bir uygulama rehberi çerçevesinde çalışmışlardır. Hemen hemen tüm

öğretmen adaylarının yerleştikleri sınıflarda, bir özel eğitim bir de alan dışı olmak üzere toplam iki

öğretmen bulunmaktadır.

Bütün bu gerekçelerden yola çıkarak uygulamada öğretmen adaylarının ne tür problemler

yaşadığının ortaya net bir şekilde konulması, onların daha nitelikli öğretmenler olarak göreve

başlamalarını sağlamak açısından iyi bir başlangıç noktası olabilir. Bu sorunların belirlenmesi,

çözüm önerilerinin geliştirilmesinde ve öğretmenlik uygulaması derslerinin gözden geçirilerek yeni

düzenlemelerin yapılmasında da yol gösterici olacaktır. “Ondokuz Mayıs Üniversitesi Zihin

Engelliler Öğretmenliği Programı’nda son sınıfta okuyan öğretmen adaylarının, öğretmenlik

uygulaması dersinde karşılaştıkları problemleri belirlemek” bu araştırmanın amacını

oluşturmaktadır. Bu amaca ulaşabilmek için aşağıdaki sorulara yanıt aranmıştır.




Zihin engelliler sınıf öğretmeni adaylarının öğretmenlik uygulaması derslerinde karşılaştıkları

güçlükler arasında;

1. Öğretmen adayından kaynaklanan problemler nelerdir?

2. Uygulama yaptıkları sınıfın öğretmenlerinden kaynaklanan problemler nelerdir?

3. Uygulama öğretim elemanlarından kaynaklanan problemler nelerdir?

4. Uygulama yapılan okulların yönetiminden kaynaklanan problemler nelerdir?

5. Uygulamaya yönelik öneriler nelerdir?

YÖNTEM

Yarı yapılandırılmış görüşme tekniği, istenilen yönde bilgi toplanması amacıyla ek sorulara

ve ek açıklamalara imkân veren nitel araştırma yöntemlerinden biridir (Büyüköztürk, Çakmak,

Akgün, Karadeniz ve Demirel, 2010: 254). Bu nedenle bu araştırmada öğretmen adaylarının

uygulamada karşılaştıkları güçlükleri belirlemek amacıyla yarı yapılandırılmış görüşme tekniği

kullanılmıştır.

Katılımcılar

Araştırma için Ondokuz Mayıs Üniversitesi Zihin Engelliler Öğretmenliği Programı’nda

okuyan, yüz yirmi son sınıf öğrencisinden gönüllü olan otuz sekiz öğretmen adayı belirlenmiştir.

Gönüllü olan öğretmen adaylarının içinden her bir öğretim elemanının danışmanlığını yaptığı her

gruptan üçer tane öğretmen adayı gelişi güzel olarak seçilmiştir. Araştırmaya biri erkek on bir

tanesi ise bayan olmak üzere toplamda on iki öğretmen adayı katılmıştır. Araştırma verilerinin

toplanmasına ilişkin görüşmeler yapılmadan önce katılımcılarla bir ön görüşme yapılmış ve

araştırmanın amacı açıklanarak görüşmeler sırasında ses kaydı yapılacağı, bu kayıtların

araştırmacılar dışında hiç kimseyle paylaşılmayacağı belirtilmiştir.

Uygulamacı

Araştırmada görüşmeler, ikinci yazar tarafından fakültedeki ofisinde gerçekleştirilmiştir.

Veri toplama aracının geliştirilmesi

Zihin Engelliler Öğretmenliği Programı’ndaki son sınıfta yer alan öğretmenlik uygulaması

dersinin amaçları dikkate alındığında, öğretmen adaylarının kendilerinden, uygulama öğretim

elemanından, sınıf öğretmeninden ve okul yönetiminden kaynaklanan problemlerin ve bu

problemlerin giderilmesinde önerilerinin neler olduğunu belirlemek amacıyla görüşme formu

hazırlanmıştır. Görüşme formu, öğretmen adayının kendisinden, sınıf öğretmeninden, okul

yönetiminden ve uygulama öğretim elemanından kaynaklanan konu başlıkları altında beş açık uçlu

sorudan ve bu açık uçlu soruların altında farklı sayılardan oluşan toplam ondokuz yönlendirici

sorudan oluşmaktadır. Hazırlanan görüşme soruları, kapsam geçerliliğini belirlemek amacıyla

alandan iki uzman tarafından incelenmiş ve uzmanların gerekli gördüğü ufak düzeltmeler

yapılmıştır. Ayrıca oluşturulan soruların anlaşılırlığını test etmek amacıyla, araştırma kapsamı

dışındaki bir öğretmen adayına uygulanarak ön uygulama yapılmıştır. Ön uygulama sonucunda,

soruların açık ve anlaşılır olduğu belirlenerek formun son hali verilmiştir.

Verilerin toplanması

Görüşmeler, öğretmen adaylarının belirledikleri gün ve saatte, öğretim elemanının kendi

ofisinde, her öğretmen adayıyla birebir olarak yapılmıştır. Veriler öğretmenlik uygulaması dersinin

son haftası ve final dönemini de kapsayacak şekilde yaklaşık üç haftada toplanmıştır. Öğretim

elemanı, öğretmen adayı ile karşılıklı oturmuş, ses kayıt cihazını kayıt yapılabilecek en uygun yere




yerleştirmiş ve kayıt yapmak üzere cihazı açmıştır. Uygulamacı görüşmenin amacını tekrar

öğretmen adayına açıkladıktan sonra görüşme sorularını sormaya başlamış ve öğretmen adayının

anlattıklarına dayalı gerektiğinde ek açıklamalar yaparak ve ek sorular sorarak, soruların tamamını

öğretmen adayına yöneltmiştir. Görüşmelerle ilgili özellikler aşağıdaki tabloda belirtilmiştir.

Tablo 1: Görüşme Özellikleri

Kod isim Görüşme süresi

( dk/sn)

Kayıt Türü Görüşme Yeri

1.Ayşe 24.34 sn Ses Kaydı Danışman Odası

2. Meryem 15.18 sn Ses Kaydı Danışman Odası

3. Ayça 15.31 sn Ses Kaydı Danışman Odası

4. Özlem 14.01sn Ses Kaydı Danışman Odası

5. Ela 13.50 sn Ses Kaydı Danışman Odası

6. Canan 20.01 sn Ses Kaydı Danışman Odası

7. Ali 30.00 sn Ses Kaydı Danışman Odası

8. Nurhan 19.06sn Ses Kaydı Danışman Odası

9. Didem 19.45 sn Ses Kaydı Danışman Odası

10.Mehtap 19.07sn Ses Kaydı Danışman Odası

11. Başak 11.49sn Ses Kaydı Danışman Odası

12. Gül 19.53sn Ses Kaydı Danışman Odası

Verilerin analizi

Görüşmelerden elde edilen veriler betimsel olarak analiz edilmiştir. Betimsel analiz,

insanların söylediklerinin kodlanarak sayısallaştırılması işlemidir (Büyüköztürk, 2009: 21).

Betimsel analizlerin gereği olarak yapılan görüşmelerin her birinin ses kayıtlarında hiçbir

değişiklik yapılmadan ayrı olarak dökümü yapılmıştır. Dökümler yapıldıktan sonra her iki

araştırmacı da birbirinden bağımsız olarak bu dökümlerin tümünü okumuş, her bir soruyla ilgili

kategoriler belirlemiş ve görüşme kodlama anahtarı oluşturmuşlardır. Daha sonra bir araya gelerek

bu görüşme kodlamalarını karşılaştırmış ve uyuşmayan kodlar için birlikte dökümleri tekrar

inceleyerek görüşme kodlama anahtarına son halini vermişlerdir. Bazı sorularda katılımcıların

birden fazla görüş bildirmesi nedeniyle frekans toplamı katılımcı sayısından fazla olmuştur.

Dolayısıyla, bulgular okunurken bu noktanın dikkate alınması gerekmektedir.

BULGULAR

Bu bölümde araştırma soruları çerçevesinde, kendileriyle görüşme yapılan öğretmen

adaylarının verdikleri bilgilerden elde edilen bulgular yer almaktadır. Araştırmanın bulguları

araştırma soruları dikkate alınarak beş temada ele alınmıştır. Bu temalar şu şekilde sıralanmaktadır.

Öğretmen adayından kaynaklanan problemler

Uygulama yaptıkları sınıfın öğretmenlerinden kaynaklanan problemler

Uygulama öğretim elemanından kaynaklanan problemler

Uygulama yapılan okulların yönetiminden kaynaklanan problemler

Uygulamaya yönelik öneriler

Aşağıda soru maddelerine ilişkin tablolar ve bu tabloların açıklamaları yer almaktadır.




Tablo 2: Öğretmen adayından kaynaklanan problemler

f

Uygulama konularıyla ilgili bilgi eksikliği 12

Sınıf yönetimini sağlayamama 9

Okula uyum, rol karmaşası ve zamanı iyi kullanamama 7

Öğrencilerle olan iletişim 6

Ekonomik nedenler 4

Öğretmen ve yöneticilerle olan iletişim 3

Ailevi durumlar 1

“Öğretmenlik uygulamasında kendinizden kaynaklanan problemler hakkında neler

söyleyebilirsiniz?” sorusuna ilişkin bulgulardan “Uygulama konularıyla ilgili bilgi eksikliğimiz

var” kategorisi en yüksek frekansa sahiptir. G:2 bilgi eksikliği konusunda “Öğretim yaparken

özellikle beceri öğretiminde bilgi eksikliğim vardı.” ifadesini kullanmıştır. Sınıf yönetimini

sağlayamama kategorisini dokuz katılımcı dile getirmiştir. G:5 bu kategoriye ilişkin “Problemle

karşılaştım. Çünkü karşımdaki otistik bir çocuk ve ilk defa görüyorum. Ne yapacağımı bilmiyorum,

hani nasıl idare edeceğimi bilmiyorum. 3 - 4 çocuk bir anda nasıl? O anda bilemedim, hani o anda

sıkıntı yaşıyorsunuz ne yapayım ne edeyim derken o anda panik halinde bir şey oluyor. Alıyorsunuz

oturtturuyorsunuz ya da bir çizgi film açıyorsunuz onu izlettiriyorsunuz. Ben genellikle onu yaptım.

Hani susmaları için, oturmaları için çizgi film açıp onları seyrettirmiştim öğretmenler gelene

kadar.” ifadesini kullanmıştır.

Tablo 3: Uygulama Yaptıkları Sınıfın Öğretmenlerinden Kaynaklanan Problemler

f

Alan dışı öğretmenlerin bilgi düzeyi 10

Öğretmenlerin öğretmen adaylarına karşı bakış açısının olumsuz olması 2

Görüşme yapılan on öğretmen adayı, bulundukları sınıfta alan dışı öğretmenlerin bilgi

düzeylerini; iki öğretmen adayı ise kendilerine karşı bakış açılarının olumsuz olmasını

karşılaştıkları problemler olarak belirtmiştir. Alan dışı öğretmenlerin bilgi düzeyini G:7 “Sınıf

öğretmenimiz alan değişikliği yapan bir öğretmen. Alan değişikliği yaptığı için ağır düzeyde zihin

engelli birisine, bir çocuğa hani ders vermekten çok kaçındı. Yani herhangi bir şekilde eğitim

vermekten çok kaçındı. Hatta ilgilenmedi bile yani. Sınıfın içerisine oturtturdu. Oyun hamurunu

verdi, o şekilde yani o öğrencilerle. Hani bende sıkıntı yaşatmadı ama sınıf öğretmeninin bu

davranışı hani bizi üzdü bu şekilde olması.” şeklinde ifade etmiştir. G:8 “Boşuna uğraşıyorsunuz.

Evet boşuna uğraşıyorsunuz gözüyle baktı. Şevkimizi kırdı yani hani acaba dediğimiz benim acaba

dediğim günler oldu. Çünkü bir öğrencim çok problemliydi, acaba dediğim günler oldu. Başka da




bir problemim hani sonradan çocuğa alıştıkça, ortama alıştıkça öyle olmadığını anladım.” ifadesi

ile öğretmenlerin öğretmen adayına olumsuz bakış açısını dile getirmiştir.

Tablo 4: Uygulama Öğretim Elemanından Kaynaklanan Problemler

f

Uygulama danışmanlarının zaman sıkıntısı 2

Beklentinin yüksek olması 2

Yetersizliğin sık ifade edilmesi 1

İletişim 1

Görüşülen öğretmen adaylarının ikisi uygulama danışmanlarının zaman sıkıntısını,

beklentinin yüksek olmasını karşılaştıkları problemler olarak belirtmiştir. Ayrıca öğretmen adayları

sürekli olarak yetersizliklerinin ifade edilmesini ve uygulama danışmanı ile olan iletişimlerini

problem olarak belirtmiştir. G:7 uygulama danışmanının zaman sıkıntısını “Yani çok nadir ama

bunların sebebi de staj hocamızın yirmi sekiz kişiden sorumlu oluşundan kaynaklı. Zamanımız

daraldığı için zaman konusunda çok problem yaşadık dönüt vermede.” şeklinde belirtirken; G:3

yetersizliğin fazla ifade edilmesini “Aslında uygulama danışmanımızla iletişimimiz iyiydi ama bize

bilgi düzeyiniz çok düşük, çok hani boş gelmişsiniz falan tarzında kelimeler biraz bizi olumsuz

etkiledi tabi ki. Yetersiz olduğumuz bu alanda çok fazla dile getirildi.” şeklinde belirtmiştir. G:4 ise

danışman beklentisinin yüksek olmasını “Beklentileri ile ilgili problem yaşadık, bizden daha çok

şey beklediğini söylüyordu. Evet beklentilerini yüksek tuttu. Bizi gerdi, tedirgin etti.” şeklinde dile

getirmiştir.

Tablo 5: Uygulama Yapılan Okulların Yönetiminden Kaynaklanan Problemler

f

Öğretmen adaylarına karşı bakış açısının olumsuz olması 7

Kullanım alanlarının kısıtlanması 7

Okulda bir bölümün öğretmen adaylarına ayrılamaması 4

Yemek aralarının kısıtlanması 1

Yedi öğretmen adayı okul yönetiminin bakış açısını, dört öğretmen adayı ise okul kullanım

alanlarının kısıtlanmasını karşılaştıkları problemler olarak belirtmiştir. Ayrıca öğretmen adayları

kendilerine bir yerin ayrılamamasını ve yemek aralarının kısıtlanmasını karşılaşılan problemler

olarak ifade etmişlerdir. G:11 okul yönetiminin olumsuz bakış açısını “Bence en olumsuz olan okul

yönetiminin bakış açısıydı bize. Bizim bir hata yapmamızı bekliyorlar gibiydi sanki böyle. Mesela

teneffüslere falan çıktığımızda sürekli gözleri üstümüzdeydi böyle hani bir şey yapsınlar da

uyaralım gibi, ilk başlarda bu çok fazlaydı özellikle de öyleydi en olumsuz bence stajda oydu.”




şeklinde ifade ederken; G:2 kullanım alanlarının kısıtlanmasını “Lavabolara “Stajyer öğrencilerin

girmesi yasaktır” gibi bir yazı astılar.” şeklinde dile getirmiştir.

Tablo 6: Uygulamaya Yönelik Öneriler

f

Öğretmen adaylarına karşı bakış açısının olumlu olması 3

Uygulama okullarının bu sürece daha iyi hazırlanması 1

Farklı okullarda uygulama çalışmalarının yapılması 1

Görüşülen öğretmen adaylarından üçü öğretmen adaylarına karşı bakış açısının olumlu

olması gerektiğini, bir tanesi uygulama okullarının bu sürece daha iyi hazırlanması gerektiğini ve

bir öğretmen adayı da farklı okullarda uygulama çalışmalarının sağlanması önerilerinde

bulunmuştur. G:3 “Bir takım hocaların stajyerleri köle gibi görmesi çok rahatsız edici, yani benim

sınıf öğretmenimde böyle bir sorun yoktu ama genel olarak konuşulan şeylerden bahsediyorum,

böyle diyen hocalar vardı ama stajyer ayak işine bakan bir öğrenci olmamalı bence, stajyer yarı

öğretmendir artık mesela şunu diyorum ben de altı ay sonra öğretmenim.” şeklinde öğretmene

adaylarına bakış açısının olumlu olması gerektiğini belirtirken; G:7 “Özellikle staj yapılacak

okulun da buna hazırlanması gerekiyor. Yani bizim hazırlandığımızdan da fazla hazırlanmaları

gerekiyor.” ifadesi ile uygulama okullarının sürece iyi hazırlanması gerektiğini belirtmiştir.

TARTIŞMA VE ÖNERİLER

Bu araştırmada, Zihin Engelliler Öğretmenliği Programı’nda son sınıfta okuyan öğretmen

adaylarının, öğretmenlik uygulaması dersinde karşılaştıkları problemlerin kendi görüşleri açısından

belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırma bulguları sadece, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Zihin

Engelliler öğretmenliği son sınıfa devam eden 12 öğretmen adayının görüşleriyle sınırlıdır. Bu

bölümde, araştırma bulguları doğrultusunda öğretmen adayının kendisinden, bulundukları sınıfın

öğretmeninden, uygulama öğretim elemanından ve okul yönetiminden kaynaklanan problemlerin

neler olduğu ve öğretmen adaylarının uygulamaya ilişkin görüş ve önerileri tartışılmıştır.

1. Öğretmen adayından kaynaklanan problemler nelerdir?

Araştırma bulgularına bakıldığında, öğretmen adaylarının kendilerinden kaynaklı

problemlere ilişkin görüşler; uygulama konularıyla ilgili bilgi eksikliği, sınıf yönetimi, okula uyum

sağlama, rol karmaşası, zamanı iyi kullanamama, öğrenciler, okul yönetimi ve öğretmenlerle

iletişim kurma ve ekonomik problemler başlıkları altında toplanabilir. Bilgi eksikliği başlığı ele

alındığında, öğretmen adaylarından sekizi davranış kontrolü, dördü beceri öğretimi, ikisi ise

kavram öğretimi konusunda bilgi eksiklikleri olduğunu belirtmiştir. Ergenekon, vd. (2008: 871)’nin

yaptıkları çalışmada da bu bulguyu destekleyen sonuçlar elde edilmiş ve öğretmen adayları,

davranış değiştirme programı hazırlama ve uygulamayı, en zor uygulama olarak belirtmişlerdir.

Öğretmen adaylarının bilgi eksikliği, uygulama sürecinde davranış değiştirme programı hazırlama

ve uygulamayı, kavram ve beceri öğretimi yapmayı daha güç hale getirmiştir. Ayrıca, Yeşilyurt ve

Semerci (2011: 9) diğer öğretmenlik dallarındaki adaylarla yaptıkları çalışmalarında öğretmen

adaylarında bilgi eksikliğinden kaynaklanan sorunlar yaşandığını ortaya koymuşlardır. Yine

Ergenekon vd.(2008: 867)’nin yaptığı çalışmada okula uyum sağlama ve okul yönetimiyle iletişim

kurma sorunları yaşadıklarını belirten az sayıda da olsa öğretmen adayı bulunmaktadır. Bu sonuçta

bu araştırmanın bulgularıyla benzerlik göstermektedir. Ayrıca, Bural ve Avşaroğlu (2012: 9)’nun




öğretmen adaylarının sınıf yönetimi ve öğrenci davranışlarının kontrol etmede sorunlar

yaşadıklarını belirttiği çalışmasındaki bu bulgu ile araştırma bulguları birbiriyle paralellik

göstermektedir.

Henry ve Weber (2010: 307) ve Ralph (2003: 35) uygulama döneminin üniversitenin

herhangi bir döneminden daha masraflı olabileceğini bu nedenle “ekonomik sorunlar”

yaşanabileceğini belirtmişlerdir. Bu araştırmada da ekonomik sorunlar yaşadığını belirten

öğrenciler bulunmaktadır. Bu tür problemlerin önüne geçilmesi için uygulama öğretim elemanı ve

sınıf öğretmeni bu konuda duyarlı olmalı ve öğretmen adayına tutarlı harcamalar yapma

konusunda rehberlik etmelidirler. Yine Henry ve Weber (2010: 322), öğretmen adaylarının okulu

ve öğrencileri tanımadığı ve okulun işleyişini bilmedikleri için “okula uyum sağlamada” ve

öğretmen adaylarının okul dışında yapılacak etkinlikler, bölüm derslerinin ek gerekliliği, yarım gün

işte çalışmak zorunda olmak gibi nedenlerden ötürü “zamanlama” gibi sorunlar yaşayacaklarını

belirtmiştir. Ayrıca, öğretmen adaylarının ne öğretmen ne öğrenci olamamasından kaynaklanan

“rol karmaşasına” düştüklerini (Kilgore, Griffin, Otis-Wilborn ve Winn, 2003: 41) ve “sınıf

yönetimiyle (Henry ve Weber, 2010: 330; Romano ve Gibson, 2006: 4; Kilgore vd., 2003: 40) ilgili

sorunlar yaşadığını belirten kaynaklar da bulunmaktadır. Bu araştırmada da sınıf yönetimi, okula

uyum sağlama, rol karmaşası yaşama gibi sorunlar yaşadıklarıyla ilgili benzer görüşü belirten

öğrencilerin bulunması dikkat çekmektedir. Bunlar uygulama öğrencisinden kaynaklanan

problemler olduğu için, uygulama öğretim elemanı bu tür problemlerin farkında olmayabilir. Bu

nedenle uygulama öğretim elemanları uygulama yürütürken bu tür problemlere ilişkin de

gözlemler yapmalı ve öğretmen adayına bu problemlerin üstesinden gelmede yardımcı olmalıdır.

2. Uygulama yaptıkları sınıfın öğretmenlerinden kaynaklanan problemler nelerdir?

Araştırma bulgularına bakıldığında, öğretmen adaylarının uygulama yaptıkları sınıfın

öğretmenlerinden kaynaklanan problemlere ilişkin görüşler; alan dışı öğretmenlerin bilgi düzeyi ve

öğretmenlerin öğretmen adayına bakış açısının olumsuz olması başlıkları altında toplanabilir.

Görüşülen on öğretmen adayı, bulundukları sınıfın öğretmenlerinden alan dışı olan öğretmenlerin

bilgi düzeylerini problem olarak ifade etmişlerdir. Özel eğitim okullarına bakıldığında farklı

branşlarda öğretmenlerin alan değişikliği ile bu okullara yerleştirildiği görülmektedir. Bu noktada

on öğretmen adayının, yerleştirilen öğretmenlerin bilgi düzeyini bir problem olarak görmesi

şaşırtıcı değildir. Ayrıca, Özen vd. (2009: 191) ve Bural ve Avşaroğlu (2012: 10) nun yaptıkları

öğretmen adayları tarafından sınıf öğretmenleri ile iletişim sorunları yaşadıklarının dile getirildiği

çalışmalar ile bu araştırmanın bulguları örtüşmektedir. Conderman vd. (2005: 9) ve Woods ve

Weasmer (2003: 687-688) uygulama sürecinde arzu edilen başarıyı yakalamak için sınıf

öğretmeninin iyi bir plan yapması ve bu planı sistemli bir şekilde uygulamaya koyması gerektiğine

vurgu yapmışlardır. Conderman vd. (2005: 9) bunun ekstra iş ve zaman anlamına geldiğinden, bazı

öğretmenlerin uygulama öğrencileri hakkında olumsuz bakış açısı geliştirebileceğini ve sınıflarında

olmalarını istemeyeceğini belirtmiştir. Uygulama öğretim elemanı, uygulamayı planlarken bu tür

problemlerin çıkabileceğini göz ardı etmemeli, öğretmen adayını yerleştireceği sınıfta öncelikli

olarak bu işi yapmaya istekli ve sürece katkısının olacağını düşündüğü öğretmenleri seçerek işe

başlamalı, sınıfa yerleştirmeden önce bu öğretmenlerle işbirliğine geçmeli ve öğretmen adayının

başarısını artıracak şekilde birlikte hedefler koymalıdır.

3. Uygulama öğretim elemanlarından kaynaklanan problemler nelerdir?

Araştırma bulgularına göre öğretmen adayları uygulama danışmanlarının zaman

konusundaki sıkıntılarını ve beklentilerini yüksek tutmalarını bir problem olarak görmektedirler.

Uygulama danışmanlarına düşen öğrenci sayısı dikkate alındığında, dönüt ve düzeltmelere ayrılan

zamanın öğretmen adayları tarafından problem olarak görülmesi doğaldır. Bu bulgu Conderman

vd. (2005: 9), Woods ve Weasmer (2003: 683), ile Yapıcı ve Yapıcı (2004: 58)’nın yaptıkları




çalışmalardaki bulgularla da paralellik göstermektedir. Bu çalışmalarda da öğretim elemanı başına

düşen öğrenci sayısının azaltılması gerektiği belirtilmiştir. Bu doğrultuda öğretim elemanı az,

ancak öğrenci sayısı fazla olan Zihin Engelliler Öğretmenliği Programlarına, bir öğretmen

adayına ayrılan sürenin artırılması amacıyla son sınıfa uygulamaya ilişkin seminer dersleri

konulabilir ve öğretmenlik uygulamasında teknoloji kullanımı ile ilgili alan yazın incelenerek, daha

kısa sürede etkili dönütler vermeyi sağlayacak şekilde öğretmenlik uygulaması dersleri yeniden

planlanabilir.

4. Uygulama yapılan okulların yönetiminden kaynaklanan problemler nelerdir?

Bu araştırmada ortaya çıkan bir diğer önemli bulgu, okul yönetiminden kaynaklanan

problemlerdir. Okul yönetiminin öğretmen adaylarına bakış açısı ve okul kullanım alanlarının

öğretmen adayları için kısıtlanması problemi dört öğretmen adayı tarafından ifade edilmiştir. Özen

vd. (2009: 193)’nin de yaptıkları çalışmada, bu araştırma bulgularıyla benzer şekilde öğretmen

adayları, okul yönetiminin kendilerine güler yüzlü davranmadıklarını ve okulda üstlendikleri roller

için daha çok teşekkür etmelerini sağlayacak olumlu bakış açısı içinde olmadıklarını ifade

etmişlerdir. Uygulama okullarında karşılaşılan bu problemler bu okullarda uygulama yapan

öğretmen adayı sayısının fazla olmasından kaynaklı olabilir. Bu noktada okul ve fakülte işbirliğinin

güçlendirilmesi, beklentilerin karşılıklı ifade edilmesi ve uygulama okulları sayısının artırılması

öğretmen adaylarının karşılaştıkları güçlükleri azaltabilir. Alan yazında fakülte ve okul

işbirliğinin güçlendirilmesi gerektiğine vurgu yapan araştırmalara da rastlanmıştır. Ancak bu

araştırmalar zihin engelliler öğretmenliğinden daha çok diğer öğretmenlik dallarıyla ilişkili

çalışmalardır (Yeşilyurt ve Semerci, 2011: 20; Dursun ve Kuzu, 2008: 175; Sılay ve Gök, 2004: 7).

5. Uygulamaya yönelik öneriler nelerdir?

Uygulamaya yönelik önerilere bakıldığında ise farklı okullarda uygulama çalışmalarının

sağlanması öğretmen adayları tarafından bir öneri olarak getirilmiştir. Ergenekon vd. (2008:

876)’nin yaptıkları çalışmada da bu bulguyu destekleyen sonuçlar elde edilmiştir. Araştırmada

öğretmen adaylarından bir tanesi uygulama okullarının daha fazla uygulama sürecine hazırlanması

gerektiğini belirtmiştir. Bu öneri çerçevesinde fakültelerdeki uygulamadan sorumlu kişilerce, okul

yönetimi ve uygulama sınıf öğretmeninin bu sürece daha etkin katılımını sağlamak amacıyla,

uygulama başlamadan önce sürece hazırlayan bilgilendirici toplantılar yapılabilir ve bu kişilerin

uygulamadaki rollerini açıklayan okul yönetimi ve sınıf öğretmeni için ayrı ayrı uygulama el

rehberleri hazırlanabilir.

Bu araştırma bulguları ve alan yazında yer alan diğer araştırmalardan da anlaşıldığı gibi

öğretmen adayları, öğrencilik rolünden öğretmenlik rolüne geçişte kendilerinden, uygulama

yaptıkları sınıf öğretmeninden, uygulama öğretim elemanından ve okul yönetiminden kaynaklı

birçok problemle karşı karşıya kalabilirler. Bu nedenle bir takım işi olan öğretmenlik uygulaması

derslerinde, takım üyeleri biraya gelerek öğretmen adayında arzu edecek başarıyı sağlayacak

şekilde hedefler koymalı, bu hedeflere ulaşılması için iyi bir plan yapmalı ve bu plan

doğrultusunda işbirliği içinde çalışmalıdır. Bu amaca hizmet etmesi için ileri araştırmalarda Zihin

Engelliler Öğretmenliği Programlarında yürütülen öğretmenlik uygulaması derslerinin içeriği ve

planlanmasına ilişkin öğretmen adaylarının görüş ve önerilerinin alınması önerilebilir. Ayrıca,

uygulamada çıkabilecek muhtemel problemlere ilişkin uygulama sınıf öğretmeni, öğretim elemanı

ve okul yönetiminin görüşlerinin alındığı çalışmalar yapılabilir.




KAYNAKÇA

BURAL, Bekir & AVŞAROĞLU, Selahattin (2012). Zihin Engelliler Öğretmenliği Öğretmenlik

Uygulaması Dersinde Karşılaşılan Güçlüklerin Öğretmen Adayları Açısından

Değerlendirilmesi. Turkish Journal of Education 1 (2), 1-13.

BÜYÜKÖZTÜRK, Şener, KILIÇ ÇAKMAK, Ebru; AKGÜN, Özcan E; KARADENİZ, Şirin &

DEMİREL, Funda (2010). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi

Yayınları.

BÜYÜKÖZTÜRK, Şener (2009). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi Kitabı. Ankara: Pegem

Akademi.

CONDERMAN, Greg; MORİN, Joe, & STEPHENS, J. Todd (2005). Special Education Student

Teaching Practices. Preventing School Failure, 49(3), 5-10.

DURSUN, Ö. Özgür & KUZU, Abdullah (2008). Öğretmenlik Uygulaması Dersinde Yaşanan

Sorunlara Yönelik Öğretmen Adayı ve Öğretim Elemanı Görüşleri. Selçuk Üniversitesi

Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, (25), 159–178.

ERGENEKON, Yasemin; ÖZEN, Arzu & BATU, Sema (2008). Zihinsel Engelliler Öğretmenliği

Adaylarının Öğretmenlik Uygulamasına İlişkin Görüş ve Önerilerinin Değerlendirilmesi.

Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri / Educational Sciences: Th eory & Practice, 8 (3)

857-891

HENRY, Marvin A., & WEBER, Ann (2010). Supervising Student Teachers- The Professional

Way (7.ed.). Lanham, New York, Toronto, Plymouth, UK: Rowman & Littlefield

Publishers.

KALE, Mustafa (2011). Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Uygulamasında Karşılaştıkları

Sorunlar. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi 9(2), 255-280.

KİLGORE, Karen; GRİFFİN, Cynthia; OTİS-WİLBORN, Amy, & WİNN, Judy (2003). The

Problems of Beginnig Special Education Teachers: Exploring the Contextual Factos

Influencing Their Work. Action in Teacher Education, 25(1), 38-47.

KÜÇÜKAHMET, Leyla (2002). Bir Meslek Olarak Öğretmenlik. (Edit: Hasan Bacanlı).

Öğretmenlik Mesleğine Giriş. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.

ÖZEN, Arzu; ERGENOKON, Yasemin & BATU, Sema (2009). Zihin Engelliler Öğretmenliği

Adaylarının Uygulama Okulları ve Uygulama Sınıf Öğretmenleri Hakkındaki Görüşleri.

Anadolu Üniveristesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(1), 185-200.

RALPH, Edwin G. (2003). Promoting Teaching in Schools Rural Schools. Journal of Teaching &

Learning, 2(2), 23-39.

………………………. (2004). Interns’ and Cooperating Teachers’ Concerns During the Extended

Practicum. Alberta Journal of Educational Research, 50 (4), 411-429).

ROMANO, Molly & GİBSON, Peggy (2006) Beginning Teacher Successes and Struggles An

Elemantary Teacher’s Reflections on the First Year of Teaching. The Prefessional

Educator,28(1), 1-26.

ROSENBERG, Michael. S.; O’SHEA, Lawrence & O’SHEA, Dorothy J.(2002). Student to Master

Teacher: A Practical Guide Educating Students with Special Education (3rd ed).

Columbus, Ohio: Merril Prentice-Hall.




SILAY, İlhan & GÖK, Tolga (2004). Öğretmen Adaylarının Uygulama Okullarında Karşılaştıkları

Sorunlar ve Bu Sorunları Gidermek Amacıyla Hazırlanan Öneriler Üzerine Bir Çalışma.

XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, İnönü Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Malatya.

SİMMONS, P. E.; EMORY, A.; CARTER, T.; COKER, T.; FİNNEGAN, B.; CROCKETT, D.;

RİCHARDSON, L.; YAGER, R.; CRAVEN,J.; TİLLOTSON, J.; BRUNKHORST, H.,

TWİEST, M., HOSSAİN, K., GALLAGER, J., DUGGAN-HAAS, D.; PARKER, J.;

CAJAS, F., ALSHANNAG, Q.; MCGLAMERY, S.; KROCKOVER, G., ADAMS, P.;

SPECTOR, B.; LA PORTA, T., JAMES,B.; REARDEN, K. & LABUDA, K. (1999).

Beginning Teachers: Beliefs and Classroom Actions. Journal of Research in Science

Teaching, 36, 930-954.

SİNCLAİR, Catherine; MUNNS, Geof & WOODWARD, Helen (2005). Get real: Making

Problematic the Pathway into the Teaching Profession. Asia-Pasific Journal of Teacher

Education, 33(2), 209-222.

ŞAHİN, Ersin & ÖZKILIÇ, Rüçhan (2005). Okul Öncesi Eğitimi Öğretmen Adaylarını Uygulama

Dersleri için Hazırlanan Uygulama Kılavuzu Hakkındaki Görüşleri, Gazi Eğitim Fakültesi

Dergisi, 25(2), 115-133.

WOODS, Amelia M., & WEASMER, Jerie (2003). Great Expectations for Student Teachers

Expilicit and Implied. Education,123(4), 681-688.

YAPICI, Şenay & YAPICI, Mehmet (2004). Öğretmen Adaylarının Okul Deneyimi I Dersine

İlişkin Görüşleri. İlköğretim Online, 3(2), 54-59.

YEŞİLYURT, Etem & SEMERCİ, Çetin (2011). Uygulama Öğretmenlerinin Öğretmenlik

Uygulaması Sürecinde Karşılaştıkları Sorunlar ve Çözüm Önerileri. Akademik Bakış

Dergisi, 27, 1-23.

Documents

Zihin Engelliler Sınıf Öğretmenliği Adaylarının Uygulamada Karşılaştığı Güçlüklere ilişkin