Ενημερωτικό Δελτίο Ινστιτούτου Νίκος Πουλαντζάς- 012011

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2011

01

Σαρρή 14, Ψυρρή, 10553, ΑθήναΤηλ: 210 3217745 Φαξ: 210 3212531e-mail: [email protected]

περιεχόμενα

editorial

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ

1. Συζήτηση για τη Νέα Οικονομική Δια-κυβέρνηση2. Εργαστήριο για την κρίση χρέους 3. Νέα ιστοσελίδα του transform! europe4. Και εγένετο...το νέο site του Ινστιτούτου Νίκος Πουλαντζάς5. Κρίση και προπαγάνδα

6. Πρακτικές αλληλεγγύης και κοινωνική οικονομία7. Εμβάθυνση ή διάλυση της Ευρωπαϊκής Ένωσης; - Συνέδριο Ευρωπαίων Οικονο-μολόγων

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΤΟΥ TRANSFORM!

1. Κρίση στην Ευρώπη- Κρίση της Ευρώ-πης2. Στρατηγικές Προοπτικές της Ριζοσπα-στικής Αριστεράς στην Ευρώπη

ΕΚΔΟΣΕΙΣ

1. «Το αγροτικό κίνημα από το 19ο αιώνα ως σήμερα»

2. Υπόμνημα Ευρωπαίων Οικονομολόγων 2010/20113. «Η Αριστερά ανάμεσα στην ανάπτυξη και την αποανάπτυξη»4. To 8ο τεύχος του περιοδικού transform!

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ

1.Βιβλιοπαρουσίαση- Το αγροτικό κίνημα2. Έκδοση βιβλίου για την κρίση χρέους3. Νέα συντακτική επιτροπή της ελληνικής έκδοσης του περιοδικού transform!

Ι Ν Σ Τ Ι ΤΟΥ ΤΟΝ Ι ΚΟ Σ Π ΟΥΛ Α Ν Τ Ζ Α Σ

Η έκδοση από το Ινστιτούτο Νίκος Πουλαντζάς (ΙΝΠ) ενός Ενημερω-τικού Δελτίου είναι μια παλιά ιδέα η οποία, για διάφορους λόγους, άργησε πολύ να εφαρμοστεί. Να γιατί, παρουσιάζοντας σήμερα το πρώτο τεύχος του σε ηλεκτρονική μορφή, αισθανόμαστε την ανάγκη να παρηγορήσουμε εαυτούς για το χαμένο χρόνο επαναλαμβάνο-ντας τη γνωστή κοινοτοπία: κάλλιο αργά παρά ποτέ.

Οι άσπονδοι φίλοι μας θα μπορού-σαν να καλωσορίσουν το εγχείρη-μά μας με μια άλλη παροιμία: εδώ ο κόσμος χάνεται κι εσείς χτενίζε-στε. Είναι αλήθεια ότι το πρώτο τεύχος του Δελτίου εκδίδεται σε μια περίοδο οξείας οικονομικής κρίσης, σκληρών κοινωνικών αγώ-νων και πυκνών πολιτικών εξελί-ξεων, που μονοπωλούν σχεδόν το ενδιαφέρον όλων στη χώρα μας. Σωστό αυτό, αλλά αφ’ ενός η ζωή συνεχίζεται και αφ’ ετέρου, έκα-στος (και εκάστη) εφ’ ω ετάχθη.

Ας αφήσουμε, όμως, τις παροιμίες και ας…μπούμε στο ζουμί. Ο βα-σικός στόχος του Ενημερωτικού Δελτίου του ΙΝΠ είναι η ενημέρω-ση των μελών και των φίλων του, όσων έχουν σχέση με τα κόμματα της Αριστεράς, τα συνδικάτα και τα κοινωνικά κινήματα, αλλά και γενικώς όλων των ενδιαφερομέ-νων, για τις δραστηριότητες του Ινστιτούτου και του Ευρωπαϊκού Δικτύου Εναλλακτικής Σκέψης και Πολιτικού Διαλόγου transform!, του οποίου το ΙΝΠ είναι ιδρυτικό μέλος. Εξαιτίας της επικοινωνιακής αδυναμίας μας, οι δραστηριότητες αυτές είναι ελάχιστα γνωστές τόσο

στο δημόσιο χώρο της Αριστεράς, όσο και στο ευρύ κοινό. Για να το πούμε αλλιώς: το έργο που παρά-γεται είναι πολύ περισσότερο από εκείνο που καταναλώνεται.

Να αναφέρουμε ένα παράδειγμα. Το Ινστιτούτο Νίκος Πουλαντζάς είχε την κύρια ευθύνη του σχεδι-ασμού και της πραγματοποίησης του μεγάλου διεθνούς συνεδρίου με τίτλο Δημόσιο χρέος και πολιτι-κές λιτότητας στην Ευρώπη: η απά-ντηση της Ευρωπαϊκής Αριστεράς (http://athensdebtconference.wordpress.com/).

10-12 Μαρτίου 2011, σε συνερ-γασία με το transform! europe, το Κόμμα της Ευρωπαϊκής Αριστε-ράς (http://www.european-left.org/) και το Συνασπισμό (http://www.syn.gr/). Αν όμως αυτό είναι λίγο-πολύ γνωστό, μάλλον ουδείς γνωρίζει ότι η συγκεκριμένη εκδή-λωση εντάσσεται στα δύο μεγάλα προγράμματα του transform! , που το ένα έχει τίτλο Κρίση στην Ευ-ρώπη-Κρίση της Ευρώπης και το άλλο Στρατηγικές προοπτικές της ριζοσπαστικής Αριστεράς στην Ευρώπη. Ουδείς, βέβαια, γνωρίζει ότι στο πλαίσιο αυτού του δεύτε-ρου προγράμματος, τον συντονι-σμό του οποίου έχει το Ινστιτούτο μας, πραγματοποιήθηκε έρευνα για το Κόμμα της Ευρωπαϊκής Αριστεράς (http://www.european-left.org/) με ερωτηματολόγια που απαντήθηκαν από όσες και όσους συμμετείχαν στο 3ο Συνέδριο αυ-τού του κόμματος, που έγινε στο Παρίσι τον Δεκέμβριο του 2010. Άγνωστες είναι, επίσης, ορισμέ-νες ενδιαφέρουσες και πολιτικά χρήσιμες εισηγήσεις οι οποίες γίνονται σε ημερίδες, συνέδρια, σεμινάρια και εργαστήρια που πραγματοποιούνται στο πλαίσιο

αυτών, αλλά και άλλων προγραμ-μάτων του transform! και του ΙΝΠ. Το Ενημερωτικό Δελτίο σκοπεύει να γνωστοποιεί στο αναγνωστικό του κοινό όλες αυτές τις δραστη-ριότητες, είτε με ειδικές καταχω-ρίσεις είτε παραπέμποντας στους ιστότοπους του transform! (http://www.transform-network.org/), και του ΙΝΠ (http://www.poulantzas.gr).

Την ευθύνη του Ενημερωτικού Δελτίου φέρει η Συντακτική Ομά-δα, σε συνεργασία με την Μαρία Καραβέλα, Γραμματέα του ΙΝΠ. Στο παρόν τεύχος καθοριστική ήταν η συμβολή της Δόνας Γιάκη.

Καλή μας αρχή!

Χ.Γο.

Συντακτική ομάδα: Χάρης Γολέ-μης, Λουδοβίκος Κωτσονόπουλος, Βαγγία Λυσικάτου, Σταύρος Πα-ναγιωτίδης, Παναγιώτης Πάντος, Έλενα Παπαδοπούλου, Στέλιος Φωτεινόπουλος

editorial

ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ / ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2011

Σεμινάριο για τη Νέα Οικονομική Διακυβέρνηση

12 Οκτωβρίου 2011, Βρυξέλ-λες

Το Ινστιτούτο Νίκος Πουλαντζάς συμμετείχε σε σεμινάριο με τίτλο: «Νέα Οικονομική Διακυβέρνηση: Πώς προχωράμε;» που διοργα-νώθηκε από το Ινστιτούτο ΤΝΙ (Transnational Institute), το Ευρω-παϊκό Παρατηρητήριο Επιχειρή-σεων και το δίκτυο ATTAC.

Στις 28 Σεπτεμβρίου, το Ευρωπαϊ-κό Κοινοβούλιο ψήφισε έξι νομο-θετικές προτάσεις σχετικά με τη Νέα Οικονομική Διακυβέρνηση της ΕΕ, γνωστών και ως «Six Pack» με βάση το οποίο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποκτά επιπλέον αρμο-διότητες πάνω στα δημοσιονομι-κά ζητήματα των κρατών-μελών. Το νέο πρόγραμμα προτάθηκε αρχικά το Σεπτέμβριο του 2010 αλλά η ψήφισή του αναβάλονταν διαρκώς λόγω της κρίσης.

Σκοπός του σεμιναρίου ήταν η κριτική προσέγγιση του προ-γράμματος και των συνεπειών του και η επεξεργασία εναλ-λ α κ τ ι κ ώ ν πρ ο τά σ ε ω ν.

Εισηγητές:

Ντομινίκ Πλιόν - δίκτυο ATTAC, Κώστας Λαπαβίτσας - Πανε-πιστήμιο SOAS Λονδίνου, Ρόι Ντίκινσον - εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (ΓΔ Οι-κονομικών και Χρηματοδοτικών Υποθέσεων), Άντι Στόρεϊ - Πα-

νεπιστήμιο του Δουβλίνου και Κένεθ Χάαρ - Ευρωπαϊκό Παρα-τηρητήριο Επιχειρήσεων

Για τη διευκόλυνση της συζήτησης το TNI πρότεινε τα παρακάτω κεί-μενα:

1. Daniel Mason, “Economic six pack approved by Parliament”, Public Service Europe, September 28, 2011. (http://www.publicserviceeurope.com/article/915/economic-six-pack-approved-by-parliament). 2. “6-pack on economic governance is victory for financial stability and basis for growth” Alliance of Liberals and Democrats for Europe, September 28, 2011.(http://www.alde.eu/press/press-and-release-news/press-release/article/6-pack-on-economic-governance-is-victory-for-financial-stability-and-basis-for-growth-37621/)

3. Kenneth Haar, “No to the Undemocratic Six-Pack of Prolonged Austerity”, Irish Left Review, September 23, 2011. (http://www.irishleftreview.org/2011/09/23/undemocratic-sixpack-prolonged-austerity/)

4. Costas Lapavitsas and others, “Eurozone Crisis: Beggar Thyself and Thy Neighbour”, Research on Money and Finance, March 2010.

5. Miren Etxezarreta and others, “Boom and (deep) Crisis in

the Spanish Economy : The Role of the EU in its Evolution” (paper presented at the 17th Wo r k s h o p o n A l t e r n a t i v e Economic Policy in Europe, Vienna, September 2011).

Μετά την ολοκλήρωση του σεμνα-ρίου ορισμένοι από τους εισηγη-τές μίλησαν για την οικονομική κρίση στην ΕΕ και τις επιπτώσεις της για την εργασία. Μπορείτε να παρακολουθήσετε τις ομιλίες τους στις παρακάτω διευθύνσεις:

Άντι Στόρεϊhttp://www.youtube.com/watch?v=h2_Axw5mIMg

Ντομινίκ Πλιόνhttp://www.youtube.com/watch?v=huHlG_CSR30

Χίλαρι Γουέινραϊτhttp://www.youtube.com/watch?v=C9_nAKA-iyU

Ε.Π.

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΤΟΥ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟΥ

ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ / ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2011 ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟΝΙΚΟΣ ΠΟΥΛΑΝΤΖΑΣ

Η παγίδα του δημό-σιου χρέους: υπάρχει δημοκρατική διέξο-δος;Εργαστήριο, 30 Σεπτεμβρίου 2011, Λονδίνο

Το Ινστιτούτο Νίκος Πουλαντζάς συμμετείχε σε εργαστήριο με

θέμα: Η παγίδα του δημόσιου χρέους: Υπάρχει δημοκρατική διέξοδος; που οργανώθηκε από την Οργανωτική Επιτροπή της Κοινής Κοινωνικής Συνδιάσκεψης (Joint Social Conference - http://www.jointsocialconference.eu/?lang=en) και πραγματοποι-ήθηκε στις 30/9/2011 στις εγκα-ταστάσεις του New Economic Fo u n d a t i o n ( h t t p : / / w w w.neweconomics.org/) στο Λονδί-νο.

Το εργαστήριο ασχολήθηκε με τρεις θεματικές ενότητες. Η πρώ-τη ενότητα είχε στόχο την ανά-λυση της κρίσης χρέους και των επιπτώσεών της στους λαούς της Ευρώπης με εισηγήσεις από τους: Στέφεν Λέντορφ- Πανεπιστήμιο Ντούισμπουργκ-Έσσεν, Γιοχά-νες Γιάγκερ- Πανεπιστήμιο Βιέν-νης και Βάλτερ Μπάγερ - δίκτυο transform! europe.

Στη δεύτερη ενότητα παρουσιά-στηκαν περιπτώσεις χωρών που βρίσκονται αυτή τη στιγμή στον πυρήνα της κρίσης και ανταλλά-χθηκαν απόψεις για τους τρόπους αντίδρασης και τις δυνατότητες διεθνούς συνεργασίας με συνει-σφορές από τους:

Άντι Στόρεϊ (Ιρλανδία)- Πανεπι-στήμιο Δουβλίνου, Έλενα Παπα-δοπούλου (Ελλάδα)- Ινστιτούτο Νίκος Πουλαντζάς, Φράνκο Καμι-νάτι (Ιταλία)- ATTAC και Μανουέλ Καρβάλιο (Πορτογαλία)- Γενική Συνομοσπονδία Εργατών.

Η τρίτη ενότητα αφιερώθηκε σε συζήτηση για εναλλακτικές προτά-σεις και στρατηγικές με εισηγήσεις από τους Ρόναλντ Γιάνσεν- Συνο-μοσπονδία Ευρωπαϊκών Συνδικά-των (ΣΕΣ), Μισέλ Ισόν- επιστημο-νικό συμβούλιο ATTAC Γαλλία και Μίριαμ Μπούργκι- Επιτροπή για την Κατάργηση του Χρέους του Τρίτου Κόσμου (CADTM).

Τη συζήτηση συντόνισε η Χί-λαρι Γουέινραϊτ εκ μέρους του Ινστιτούτο ΤΝΙ (Transnational Institute).

Ορισμένες από τις εισηγήσεις είναι διαθέσιμες στην ιστοσελίδα του Ινστιτούτου Νίκος Πουλαντζάς (http://www.poulantzas.gr/files.php?id=199&year=2011#)

Ε.Π.

Η νέα ιστοσελία του δικτύου transform! europe

Το δίκτυο transform! εγκαινίασε πρόσφατα τη νέα, πολύγλωσ-

ση ιστοσελίδα του: http://www.transform-network.net/en/home.html.

Στην ιστοσελίδα μπορείτε να βρεί-τε πληροφορίες σχετικά με τις δραστηριότητες του δικτύου και των μελών του, κείμενα από όλα τα τεύχη του περιοδικού transform!, καθώς και αναλύσεις που πραγμα-τοποιήθηκαν και πραγματοποιού-νται στο πλαίσιο των δύο μεγάλων προγραμμάτων του δικτύου: Κρί-ση στην Ευρώπη - Κρίση της Ευ-ρώπης και Στρατηγικές προοπτι-κές της Αριστεράς στην Ευρώπη. Το Ινστιτούτο Νίκος Πουλαντζάς συμμετέχει ενεργά στα δύο προ-γράμματα έχοντας μάλιστα την ευθύνη για το συντονισμό του δεύτερου.

Μπορείτε επίσης να βρείτε το ενημερωτικό δελτίο του δικτύου transform! σε ηλεκτρονική μορφή, καθώς και ανακοινώσεις από σεμι-νάρια, συνέδρια, ημερίδες, ομάδες εργασίας, δίκτυα και κινήματα στα οποία συμμετέχει ή στηρίζει το transform!

Η ιστοσελίδα μεταφράζεται ήδη σε τρεις γλώσσες (γερμανικά, γαλλικά, ελληνικά), ενώ ετοιμά-ζεται και η μετάφρασή της στα τσέχικα. Η ελληνική μετάφραση πραγματοποιείται από το Ινστι-τούτο Νίκος Πουλαντζάς: http://www.transform-network.net/el/archiki.html.

Ε.Π.



Και εγένετο..το νέο site του Πουλα-ντζά

Το νέο site του Ινστιτούτου Νί-κος Πουλαντζάς δίδεται πλέον

στην… κυκλοφορία. Μετά από μα-κρύ διάστημα ιντερνετικής αποχής (και κατόπιν πλήθους εκκλήσεων απεγνωσμένων υποστηρικτών του έργου μας), ο νέος διαδικτυακός τόπος του ΙΝΠ είναι ανοιχτός, προ-σφέροντας μία πλήρη εικόνα της δομής, των σκοπών και των δρα-στηριοτήτων του Ινστιτούτου, σε ένα περιβάλλον φιλικό προς τον (αριστερό) επισκέπτη, που φτιά-χτηκε χάρη στην επίμονη και ανε-κτίμητη δουλειά του συντρόφου Νίκου Καρούσου. Με ολίγα “κλικ” μπορείτε να έχετε πρόσβαση στις εκδόσεις του Ινστιτούτου, να πα-ρακολουθείτε την εξέλιξη των ερευνητικών και άλλων προγραμ-μάτων στα οποία συμμετέχει, να ενημερώνεστε για τις επικείμενες εκδηλώσεις του, αλλά και άλλες προτεινόμενες. Για τους ιστορι-οδίφες και τους με το παρελθόν ενασχολούμενους, υπάρχει ένα πλήρες αρχείο όλων των δημόσι-ων εκδηλώσεων και δραστηριοτή-των από το μακρινό 1997 (Πρώ-ιμη Εκσυγχρονιστική Περίοδος) ως τις μέρες μας, ενώ διαθέτουμε και οπτικό υλικό από συνέδρια και ημερίδες, για να θυμούνται οι πα-λιοί και να μαθαίνουν οι νεότεροι. Στον ιστότοπο παρουσιάζεται η δραστηριότητα του Ομίλου Φίλων του Ινστιτούτου στη Θεσσαλονίκη, ενώ θα φιλοξενηθούν και άλλες παρόμοιες πρωτοβουλίες που θα λειτουργήσουν στο άμεσο μέλλον σε διάφορες πόλεις.

Στο νέο site μπορείτε να βρείτε μεταφρασμένα στα ελληνικά όλα τα τεύχη του εξαμηνιαίου περιο-δικού του Δικτύου Εναλλακτικού Προβληματισμού και Πολιτικού Διαλόγου transform! στο οποίο συμμετέχουμε μαζί με μία πλειάδα αριστερών ευρωπαϊκών πολιτικών ινστιτούτων. Περιέχονται επίσης όλα τα μηνιαία Ενημερωτικά Δελ-τία του transform!, με τις δραστη-ριότητες και άλλες πληροφορίες που αναφέρονται σε ορισμένες δράσεις των μελών του, αναγγελί-ες διεθνών συνεδρίων και άλλων δημόσιων εκδηλώσεων και κεί-μενα ενημέρωσης για τα τεκται-νόμενα στις ευρωπαϊκές χώρες. Τέλος, το επί της οθόνης σας Ενη-μερωτικό Δελτίο του Ινστιτούτου Νίκος Πουλαντζάς θα βρίσκει και αυτό κάθε μήνα τη θέση του στο site.

Οι διαδικτυακές μας πύλες άνοι-ξαν και περιμένουν την επίσκεψη σας. Και επειδή το καλύτερο είναι εχθρός του καλού, αλλά και διό-τι ένα καινούριο σπίτι αδημονείς πάντα να το ανοίξεις στους φίλους σου για να το χαρείς μαζί τους, αποφασίσαμε να σας καλέσουμε ακόμη κι αν εκκρεμούν κάποια… μερεμέτια. Άλλωστε τα όμορφα πράγματα, πάντοτε φτιάχνονταν με τους χρόνους των ανθρώ-πων.

Σας περιμένουμε στο www.poulantzas.gr

Σ.Π.

«Κρίση και προπαγάν-δα» στο φεστιβάλ της Νεολαίας ΣΥΝ

Το Ινστιτούτο Νίκος Πουλα-ντζάς σε συνεργασία με το

transform!, το δίκτυο για την εναλλακτική πολιτική σκέψη και το διάλογο, στο πλαίσιο του φε-στιβάλ της Νεολαίας ΣΥΝ στην Αθήνα διοργάνωσε στις 30 Σε-πτεμβρίου εκδήλωση με θέμα Κρίση και προπαγάνδα. Ομιλητές ήταν ο Άγγελος Τσέκερης, δημο-σιογράφος του ραδιοφωνικού σταθμού Στο Κόκκινο 105,5, ο Στέφφεν Κούνε, ερευνητής του ιδρύματος Ρόζα Λούξεμπουργκ από τη Γερμανία, η Κάρλα Λου-ίς, ερευνήτρια του Ιδρύματος Κούλτρα από την Πορτογαλία και ο Νίκος Ξυδάκης, δημοσιο-γράφος της εφημερίδας Καθη-μερινή. Ρόλο συντονιστή είχε ο Χάρης Γολέμης, διευθυντής του Ινστιτούτου Νίκος Πουλαντζάς ο οποίος, προλογίζοντας την εκ-δήλωση, αναφέρθηκε στον πρω-ταγωνιστικό ρόλο των ΜΜΕ και στην προσπάθεια μετατροπής της κοινωνικής αντιπαράθεσης που διεξάγεται στο εσωτερικό κάθε χώρας σε ανταγωνισμό με-ταξύ των κρατών.

Ο Άγγελος Τσέκερης παρουσίασε τον τρόπο με τον οποίο τα ΜΜΕ στην Ελλάδα οικοδομούν μία εκδοχή της πραγματικότητας η οποία βάζει σε κίνηση τον μηχανισμό του κοινωνικού αυτοματισμού, επιδιώκοντας να στρέψουν τις κοινωνικές ομάδες που πλήττονται περισσότερο από την κρίση τη μία ενάντια στην άλλη.

ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟΝΙΚΟΣ ΠΟΥΛΑΝΤΖΑΣ

Κομβικό στοιχείο αυτού του σχεδίου είναι η παρουσίαση του δημόσιου τομέα ως υπεύθυνου για την κρίση, λόγω του υψηλού μισθολογικού του κόστους. Σε αυτό το πλαίσιο αποκρύπτονται στοιχεία όπως το χαμηλότερο ποσοστό δημοσίων υπαλλήλων και αντίστοιχου κόστους της Ελλάδας σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες.

Ο Στέφφεν Κούνε, επεσήμανε πως η γερμανική κυβέρνηση χρησιμοποιεί την προπαγάνδα για τις ευθύνες των Ελλήνων (τεμπελιά, σπατάλη, διαφθορά) ως μέσο νομιμοποίησης των οικονομικών μέτρων που επιβάλει στους Γερμανούς πολίτες, όπως η σταδιακή αποδόμηση του περίφημου κοινωνικού κράτους της χώρας, η μείωση των μισθών και η κατάργηση των εργασιακών δικαιωμάτων. Αυτή η διάσταση αναδεικνύει καλύτερα και το γεγονός πως η κρίση αποτελεί το σκηνικό μίας τεράστιας κοινωνικής και όχι εθνικής σύγκρουσης, από την οποία κανένας λαός δεν θα βγει αλώβητος χωρίς να αγωνιστεί. Επίσης, ο Στέφφεν Κούνε παρουσίασε την μπροσούρα που εξέδωσε το Ίδρυμα Ρόζα Λούξεμπουργκ όπου ανατρέπονται 20 στερεότυπα αναφορικά με την Ελλάδα και παρουσιάζονται τα πραγματικά στοιχεία για το ύψος των μισθών στη χώρα, το χρόνο εργασίας και την ποιότητα ζωής των Ελλήνων. Η επεξεργασία αυτή έχει κάνει αίσθηση στη Γερμανία και το εξωτερικό, αλλά ασφαλώς δεν έχει προβληθεί καθόλου από τα ελληνικά ΜΜΕ.

Η Κάρλα Λουίς αναφέρθηκε στον τρόπο με τον οποίο τα ΜΜΕ στην Πορτογαλία προσπαθούν να επιβάλουν την κοινωνική

νομιμοποίηση των οικονομικών μέτρων. Με άξονα τη ρήση του Καρλ Σμιττ, πως η πραγματική εξουσία έγκειται στην ικανότητα της δημιουργίας “εξαιρέσεων”, παρουσίασε το πως ο δημόσιος διάλογος στη χώρα περιστράφηκε γύρω από την παρουσίαση της κρίσης ως μίας κατάστασης που δικαιολογεί τα επιβαλλόμενα μέτρα ως έκτακτα και προσωρινά, προκειμένου «η Πορτογαλία να μην γίνει Ελλάδα». Η ιστορία όμως έχει δείξει πως όταν η κανονικότητα επανέρχεται, τα μέτρα που ελήφθησαν δεν αναιρούνται, διότι κάτι τέτοιο απαιτεί μεγάλους κοινωνικούς αγώνες. Ενδεικτικό της προσπάθειας χειραγώγησης της κοινής γνώμης από τα ΜΜΕ και την πολιτική εξουσία είναι πως ενώ στην αρχή τονιζόταν η ανάγκη συμπόρευσης με τις απαιτήσεις των Οίκων Αξιολόγησης, όταν αυτοί υποβίβασαν την Πορτογαλία παρουσιάστηκαν ως αναξιόπιστοι κερδοσκοπικοί μηχανισμοί.

Τέλος, ο Νίκος Ξυδάκης αναφέρθηκε σε μία διάσταση της κρίσης που σπανίως προσεγγίζεται στον δημόσιο διάλογο. Επικεντρώνοντας στις επιπτώσεις στην ποιότητα ζωής των ανθρώπων, ανέδειξε τις ψυχοσωματικές διαστάσεις της κρίσης. Περιέγραψε το πως οι πληττόμενοι εσωτερικεύουν την προβληματική τους κατάσταση και πως στα υλικά τους προβλήματα προστίθενται και όσα αφορούν την ψυχολογική τους συγκρότηση, καθιστώντας έτσι ακόμη πιο σύνθετο το σκηνικό της κρίσης και πιο έντονη την ανάγκη εξόδου από αυτή.

Σ.Π.

Πρακτικές αλληλεγγύ-ης και κοινωνική οικο-νομία

Ημερίδα του ΙΝΠ14 Μαΐου 2011, Αθήνα

Σε μια περίοδο οξείας ταξικής επίθεσης με τραγικά αποτελέσματα, όπως αύξηση της φτώχειας και της ανεργίας, υποβάθμιση της ποιότητας της υγείας και της παιδείας, οι ευθύνες της αριστεράς πολλαπλασιάζονται. Το πρώτο μέλημα είναι η ανάπτυξη ενός κοινωνικοπολιτικού μετώπου ανατροπής της εφαρμοζόμενης πολιτικής. Δίπλα σε αυτή την προσπάθεια και για την καλύτερη δυνατή έκβασή της απαιτείται σήμερα να εμπλουτίσουμε την παρέμβασή μας και σε ένα άλλο πεδίο, αυτό της αλληλεγγύης.

Η επινόηση νέων δημόσιων χώρων και νέων συλλογικών διαδικασιών στη βάση των αναγκών θα διευρύνει τον ζωτικό χώρο για τις αξίες της αριστεράς, κάτι που κρίνεται σήμερα ιδιαίτερα αναγκαίο απέναντι στο φόβο, την παραίτηση και την ιδιώτευση. Επίσης, θα συμβάλει στην ανάσχεση του «πολέμου των φτωχών», δηλαδή παρακμιακών φαινομένων που συνοδεύουν τη διάρρηξη του κοινωνικού ιστού και τη γενίκευση της φτώχειας, όπως η διεύρυνση της λογικής «ο καθένας μόνος του και όλοι εναντίον όλων», η αύξηση της εγκληματικότητας, η ανάπτυξη ρατσιστικών και εθνικιστικών αντιλήψεων.

Παράλληλα, μέσα από πολλά από αυτά τα εγχειρήματα αποκτά σάρκα και οστά ένας χώρος


αλληλέγγυας οικονομίας, που θέτει σε προτεραιότητα όχι την επίτευξη κέρδους, αλλά την κάλυψη κοινωνικών αναγκών, τον κοινωνικό και εργατικό έλεγχο των επιχειρήσεων και την αξιοπρεπή αμοιβή των εργαζομένων. Φυσικά, δεν είναι όλα ρόδινα στο πεδίο αυτό, καθώς οι σχετικές προσπάθειες καλούνται να εκτιμήσουν τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα από την απόκτηση επίσημων, θεσμικών χαρακτηριστικών (δυνατότητα ευρύτερης παρέμβασης στην κοινωνία μέσω του οικονομικού πεδίου, αλλά και κίνδυνοι ενσωμάτωσης), αλλά και να αντιμετωπίσουν την προσπάθεια του κράτους να τις χρησιμοποιήσει σαν όχημα για να «ξεφορτωθεί» υποχρεώσεις του. Γι’ αυτό το λόγο στόχος πρέπει να είναι η απόσπαση λειτουργιών από τον ιδιωτικό τομέα και η μεταφορά τους σε έναν κοινωνικά ελεγχόμενο (αν και όχι κρατικό) χώρο, και όχι η κατάργηση της υποχρέωσης του κράτους να παρέχει ποιοτικές υπηρεσίες στους πολίτες.

Το Ινστιτούτο Νίκος Πουλαντζάς μέσα από την ημερίδα αυτή επιδίωξε να ανιχνεύσει αυτές τις πολλαπλές πτυχές των κινήσεων αλληλεγγύης, τα προβλήματα και τις αντιφάσεις τους, αλλά και τη δυνατότητά τους να διαδραματίσουν καταλυτικό ρόλο στην ανάδυση μιας «οικονομίας των αναγκών». Είναι δυνατό τέτοιες πρωτοβουλίες να αποκτήσουν διευρυμένο χαρακτήρα ή έχουν κυρίως συμβολική/παραδειγματική αξία; Μπορούν να αποτελέσουν δομές στήριξης της κοινωνίας σε καιρούς κρίσης, και υπό ποιες προϋποθέσεις; Έχουν τη δυνατότητα να οργανώσουν

κομμάτια της κοινωνικής ζωής με εναλλακτικό τρόπο και να αμφισβητήσουν τα σημερινά καταναλωτικά και αναπτυξιακά πρότυπα; Φυσικά, η απάντηση σ’ αυτά τα ερωτήματα δεν είναι μονοσήμαντη. Άλλωστε, η επινόηση συλλογικών μορφωμάτων στις νέες συνθήκες είναι μια διαδικασία που απαιτεί υπομονή, επιμονή και συστηματικότητα, ενώ η κάθε συλλογικότητα έχει τις δικές της ιδιαιτερότητες και θέτει τους δικούς της στόχους και προτεραιότητες.

(από την Αυγή, 14/5/2011)

Αντρέας Καρίτζης, Παναγιώτης Πάντος

Στην ημερίδα συμμετείχαν οι:

Μαρία Καραμεσίνη, Πάντειο Πανεπιστήμιο, Τάκης Νικολόπουλος, ΤΕΙ Μεσολογγίου, Δημήτρης Καπογιάννης, ΤΕΙ Μεσολογγίου, Aποστόλης Καψάλης, ΙΝΕ ΓΣΕΕ, Aλέξης Μητρόπουλος, πανεπιστημιακός, πρόεδρος ΕΝΥΠΕΚΚ, Ηλίας Ζιώγας ερευνητής, μέλος πρωτοβουλιών δίκαιου εμπορίου, Κώστας Ήσυχος, τ. αντιπρόεδρος ΕΚΑ, Παναγιώτης Πάντος, δημοτικός σύμβουλος Ν. Σμύρνης, Γιάννης Ευσταθόπουλος, οικονομολόγος, επιστημονικός συνεργάτης Κοινοβουλευτικής Ομάδας ΣΥΡΙΖΑ, Πάνος Λάμπρου, εφημερίδα «Εποχή», Δημήτρης Μπίρμπας ΚΕΔΚΕ, δημοτικός σύμβουλος Αιγάλεω, Χάρης Κωνσταντάτος πολιτικός επιστήμονας, Πάνος Παπαδόπουλος, νομικός, πρόγραμμα «Ψυχαργώ», Αντρέας Καρίτζης, μέλος του Ινστιτούτου Νίκος Πουλαντζάς, Λάμπρος Ντούσικος, Εναλλακτικό Πολιτιστικό Εργαστήρι Κέρκυρας, Παναγιώτης Τουμπάνης-Βωβός, «Ανοιχτή Πόλη», Ειρήνη Σωτηροπούλου, υπ. διδάκτορας οικονομικών, Θοδωρής Ζδούκος, γιατρός, μέλος κινήσεων αλληλεγγύης στη Θεσσαλονίκη, Ειρήνη Κατσινοπούλου, γεωπόνος, μέλος Πολιτικής Γραμματείας ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΥ, Ανδρέας Ξανθός, Κοινωνικό Ιατρείο Ρεθύμνου

Όσες και όσοι ενδιαφέρονται μπορούν να παρακολουθήσουν τη μαγνητοσκόπηση της ημερίδας στη νέα ιστοσελίδα του ινστιτούτου: http://www.poulantzas.gr.


Εμβάθυνση ή διάλυση της Ευρώπης;

Ετήσιο Συνέδριο της ομάδας των Ευρωπαίων Οικονομολόγων

Βιέννη, 16-18 Σεπτεμβρίου 2011

Εδώ και πολλά χρόνια, το Ιν-στιτούτο Νίκος Πουλαντζάς

συνδέεται στενά με την Ομάδα των Ευρωπαίων Οικονομολόγων για μια Εναλλακτική Πολιτική στην Ευρώπη. Στο πλαίσιο αυτής της σχέσης, η υπεύθυνη από την πλευρά του Δ.Σ. του Ινστιτούτου Μαρίκα Φραγκάκη συμμετέχει στη σύνταξη του ετήσιου Μνη-μονίου (EuroMemo) το οποίο στη συνέχεια μεταφράζεται στα ελ-ληνικά και εκδίδεται από το ΙΝΠ. Οι κατευθυντήριες αρχές αυτού του Μνημονίου χαράσσονται στα συνέδρια της Ομάδας, που γίνο-νται τον Σεπτέμβριο κάθε έτους σε διάφορες ευρωπαϊκές πόλεις. Στη φετινή συνάντηση που έγινε στη Βιέννη, εκτός της Μαρίκας Φραγκάκη, μετείχαν και τα μέλη του Δ.Σ. Μαρία Καραμεσίνη και Γαβριήλ Σακελλαρίδης. Ο τελευ-ταίος παρουσίασε συνοπτικά τα θέματα που απασχόλησαν το εν λόγω συνέδριο σε συνοπτική έκ-θεσή του που δημοσιεύτηκε στο τελευταίο Ενημερωτικό Δελτίο του transform! Λόγω του ιδιαίτερου ενδιαφέροντος που είχε αυτή η συνάντηση, αποφασίσαμε να την αναδημοσιεύσουμε και στο Ενη-μερωτικό Δελτίο του ΙΝΠ.

Το ετήσιο συνέδριο (17ο εργα-στήρι για μία εναλλακτική οικο-νομική πολιτική στην Ευρώπη)

της ομάδας των Ευρωπαίων οικο-νομολόγων, με θέμα Η ευρωπαϊκή ολοκλήρωση σε σταυροδρόμι: εμ-βάθυνση ή αποσύνθεση;, διοργα-νώθηκε αυτό το έτος στη Βιέννη από τις 16 ως τις 18 Σεπτεμβρίου. Το συνέδριο αυτό, που διοργα-νώνεται από το 1995, εξελίχθηκε με τα χρόνια σε μία από τις πλέον σημαντικές συναντήσεις ετερό-δοξων και προοδευτικών οικονο-μολόγων και κοινωνικών επιστη-μόνων, οι οποίοι συμμετέχουν στη συζήτηση για την αναζήτηση εναλλακτικών δρόμων προς μία δίκαιη Ευρωπαϊκή Ολοκλήρωση. Τα υπομνήματα που κάθε χρόνο δημοσιεύονται πηγάζουν μέσα από μία ανοιχτή και δημοκρατική διαδικασία συζητήσεων που πραγ-ματοποιούνται μέσα σε αυτές τις συναντήσεις. Επιπλέον αποτελούν και μία από τις καλύτερα τεκμη-ριωμένες και διατυπωμένες συ-νεισφορές στη “μάχη των ιδεών” εναντίον των ορθόδοξων νεοφι-λελεύθερων αντιλήψεων για την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Το συνέδριο ξεκίνησε τις εργασίες του με δύο παρουσιάσεις, η πρώτη από την Μπριγκίτ Μάνκοπφ (Σχο-λή Οικονομικών και Νομικών επι-στημών του Βερολίνου) με θέμα την πολιτική κατάσταση της Ένω-σης και η δεύτερη από τον Οζλέμ Οναράν ( Πανεπιστήμιο του Γου-εστμίνστερ) που επικεντρώθηκε στην οικονομική κατάσταση της Ένωσης. Οι εργασίες του χωρί-στηκαν σε πέντε θεματικά εργα-στήρια, στα πλαίσια των οποίων παρουσιάστηκαν και συζητήθη-καν περισσότερες από 40 εισηγή-σεις.

Το πρώτο εργαστήρι, με συντονί-στρια την Μαρίκα Φρανγκάκη από το Ινστιτούτο Νίκος Πουλαντζάς, εμβάθυνε στο ζήτημα των Πολιτι-κών Λιτότητας που υιοθετούνται στην Ευρωπαική Ένωση.

Το δεύτερο εργαστήρι, με συντο-νιστή τον Τρέβορ Έβανς της Σχο-λής οικονομικών και νομικών επι-στημών του Βερολίνου, συζήτησε εισηγήσεις πάνω στη θεματική “ Το μέλλον της Ευρωζώνης”.

Το θέμα του τρίτου εργαστηρίου, με συντονιστή τον Βέρνερ Ράζα από το Αυστριακό ίδρυμα έρευνας για τη Διεθνή Ανάπτυξη, είχε τον τίτλο Η ΕΕ και ο Κόσμος και περιε-λάμβανε θέματα μετανάστευσης, εμπορικές ροές, και φορολογική συμμόρφωση ανάμεσα στην ΕΕ και στις χώρες έξω από αυτή.

Το τέταρτο εργαστήρι με τίτλο Ενέργεια. Κλιματική Αλλαγή και Αειφορία μετά τη Φουκουσίμα, είχε συντονιστή τον Φρίντερ Όττο Βολφ από το Ελεύθερο Πανεπιστή-μιο του Βερολίνου και διερεύνη-σε τις νέες προκλήσεις που αντι-μετωπίζει η αειφόρος ανάπτυξη. Εστίασε, επίσης, σε συγκεκριμένες πλευρές της πράσινης οικονομίας και σε ζητήματα ενεργειακής και αγροτικής πολιτικής.

Τέλος, το πέμπτο εργαστήρι, με συντονίστρια την Κατερίνα Σιφάκη από το πανεπιστήμιο Πιέρ Μαντές το οποίο είχε τίτλο Οι ρίζες της Κρίσης της Ευρωπαϊκής Ολοκλή-ρωσης ασχολήθηκε με τις αιτίες που οδήγησαν το σχέδιο της Ευ-ρωπαϊκής Ένωσης σε κρίση.



Το συμπέρασμα ήταν ότι μόνο οι μεταρρυθμίσεις θα εξασφαλίσουν ένα εναλλακτικό, βιώσιμο μέλλον για την ΕΕ.

Η έκδοση του φετινού υπομνήμα-τος αναμένεται με μεγάλο ενδια-φέρον, εφόσον θα πραγματοποιη-θεί σε μία περίοδο όπου οι πολιτι-κές λιτότητας θεωρούνται ως ο μό-νος δρόμος που θα μας οδηγήσει έξω από την κρίση. Το υπόμνημα της ομάδας των Ευρωπαίων οικο-νομολόγων 2011-2012 αναμένεται να κυκλοφορήσει για υπογραφές μετά τα μέσα Νοεμβρίου του 2011, και κατά τα φαινόμενα αυτήν την περίοδο είναι περισσότερο ανα-γκαίο από ποτέ.

Γαβριήλ Σακελλαρίδης


Το Ινστιτούτο Νίκος Πουλαντζάς συνδιαμορφώνει κάθε χρόνο το πρόγραμμα εργασίας του δικτύ-ου transform! europe. Τα τελευταία τρία χρόνια, οι δραστηριότητες του δικτύου έχουν επικεντρω-

θεί σε δύο βασικά προγράμματα: Κρίση στην Ευρώπη- Κρίση της Ευρώπης και Στρατηγικές προοπτικές της ριζοσπαστικής Αριστεράς στην Ευρώπη. Στη βάση αυτή διοργανώνονται, σχεδόν κάθε μήνα, σεμι-νάρια, συνέδρια, εργαστήρια και συζητήσεις με σκοπό την πολύπλευρη προσέγγιση, αφ’ ενός της δομι-κής καπιταλιστικής κρίσης και αφ’ετέρου της στρατηγικής των κομμάτων της Ευρωπαϊκής Αριστέρας. Η ενότητα Ενημερωτικού Δελτίου Προγράμματα του transform! έχει σκοπό να ενημερώνει για τις κυριότε-ρες επεξεργασίες που γίνονται στο πλαίσιο των δύο προγραμμάτων δημοσιεύοντας διάφορα κείμενα και διακινώντας ενδιαφέρουσες ιδέες που αναπτύσοονται στο χώρο της ευρωπαϊκής Αριστεράς.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ TOY TRANSFORM!

ΚΡΙΣΗ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ - ΚΡΙΣΗ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ

Από το ξέσπασμα κιόλας της μεγάλης χρηματοπιστωτικής

κρίσης και της ραγδαίας αύξησης των εντάσεων που δημιούργησε στην Ευρώπη, και λόγω της επι-δείνωσης της κρίσης νομιμοποί-ησης και αξιοπιστίας της ΕΕ, το δίκτυο transform! αποφάσισε να οργανώσει ένα πρόγραμμα για την ανάλυση των φαινομένων και των επιπτώσεων τους στους λαούς της Ευρώπης. Στο πλαίσιο του προγράμματος Κρίση της Ευρώπης, που ξεκίνησε το 2007 και διαρκεί μέχρι σήμερα έχουν πραγματοποιηθεί δεκάδες εκδη-λώσεις (συνέδρια, ημερίδες, ομι-λίες κλπ.) σε διάφορες πόλεις της Ευρώπης.

Τον τελευταίο χρόνο, το πρόγραμ-μα έχει εστιάσει την προσοχή του στην κρίση χρέους, καθώς και στις κοινωνικές, πολιτικές και πολιτιστι-κές επιπτώσεις της κρίσης και την επιδείνωση του βιωτικού επιπέ-δου εκατομμυρίων ανθρώπων σε όλες τις χώρες της Ευρώπης.

(http://www.transform-network.net/el/programmata.html)

Ε.Π.

ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΤΗΣ ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΙΚΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ

Οι οικονομικές εξελίξεις της τε-λευταίας τριετίας και οι συνα-

κόλουθοι κοινωνικοί και πολιτικοί μετασχηματισμοί δημιουργούν την ανάγκη μιας εμβριθούς κατα-γραφής και μελέτης των κομμάτων της ευρωπαϊκής ριζοσπαστικής Αριστεράς. Παρά την καταφα-νή κρίση του νεοφιλελευθέρου παραδείγματος, η ριζοσπαστική Αριστερά γενικώς δεν έχει κατορ-θώσει να κεφαλαιοποιήσει πολιτι-κά την επιβεβλημένη επιστροφή σε αριστερόστροφες πολιτικές, οικοδομώντας ταυτόχρονα μια ενιαία, συνεκτική πανευρωπαϊκή απάντηση. Το transform!, στο πλαίσιο του προγράμματος Στρα-τηγικές προοπτικές της ριζοσπα-στικής Αριστεράς στην Ευρώπη, ερευνά τις αιτίες της σχετικής απο-τυχίας (ή επιτυχίας) των κομμάτων της ριζοσπαστικής Αριστεράς σε διάφορες ευρωπαϊκές χώρες. Το πρόγραμμα δεν προσεγγίζει το ζήτημα αποκλειστικά με εκλογι-κούς όρους. Εξετάζονται, ταυτό-χρονα, οι δράσεις και η αποτελε-σματικότητα των κομμάτων της ριζοσπαστικής Αριστεράς εντός της κοινωνίας. Οι προτεινόμενες εναλλακτικές πολιτικές, οι οργα-νωτικές δομές, οι ηγεσίες και οι

εθνικές ιδιαιτερότητες τοποθετού-νται στο επίκεντρο της μελέτης σε μια προσπάθεια να απαντηθεί σε ποιό βαθμό η Αριστερά βρίσκεται αντιμέτωπη με θεμελιώδη στρατη-γικά προβλήματα.

Το συντονισμό αυτού του προ-γράμματος έχει το Ινστιτούτο Νί-κος Πουλαντζάς.

Στους επόμενους μήνες πρόκειται να κυκλοφορήσουν δυο εκδόσεις, στα αγγλικά και στα γερμανικά, που θα βασίζονται στα σεμινά-ρια που πραγματοποιήθηκαν στο πλαίσιο του προγράμματος, στο Ελσίνκι και το Βερολίνο την άνοι-ξη του 2011, ενώ προβλέπεται και μια έκδοση με τα συμπεράσμα-τα του προγράμματος η οποία θα εκδοθεί στις αρχές του 2013.

(http://www.transform-network.net/en/projects/display-projects.html?tx_ttnews[tt_news]=429&cHash=986a0060fbe703288dc1b8efdb57cb8d)

Β.Λ.


Μετά από απόφαση της Συντακτικής Ομάδας, το Ενημερωτικό Δελτίο θα περιλαμβάνει πληροφορί-ες για τις εκδόσεις κυρίως, αλλά όχι μόνο, του ΙΝΠ και του transform! Όπως ίσως είναι γνωστό, το

ΙΝΠ εκδίδει μόνο του δύο σειρές: τις ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ με κείμενα που βασίζονται σε εισηγήσεις διαφόρων εκδηλώσεων του Ινστιτούτου και τους ΟΡΙΖΟΝΤΕΣ με επιλεγμένα κείμενα γενικότερου ενδιαφέροντος. Τα περισσότερα βιβλία αυτής της σειράς δεν κυκλοφορούν στην αγορά. Επιπλέον, το Ινστιτούτο εκ-δίδει βιβλία από κοινού με διάφορους εκδοτικούς οίκους. Στο παρελθόν, αυτό συνέβη με το ΘΕΜΕΛΙΟ, το ΒΙΒΛΙΟΡΑΜΑ, ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΓΡΑΜΜΑΤΑ, ενώ σήμερα υπάρχει στενή σχέση συνεργασίας ιδιαίτερα με τη ΝΗΣΟ, προϊόν της οποίας είναι και η ελληνική έκδοση του περιοδικού transform!. Αναλυτικές πληρο-φορίες για όλες τις νέες, αλλά και τις παλιές εκδόσεις υπάρχουν στον ιστότοπο του Ινστιτούτου.

Το αγροτικό κίνημα από το 19ο αιώνα ως σήμερα

Επιμέλεια: Αντώνης Μωυσίδης, Εκδόσεις ΝΗΣΟΣ, Αθήνα 2011

Από τα μέσα περίπου της δε-καετίας του 1990 η Ελλάδα

βιώνει σχεδόν κάθε χρόνο κινητο-ποιήσεις των αγροτών, οι οποίες πολλές φορές ξεπερνούν γεωγρα-φικούς περιορισμούς και εξαπλώ-νονται σε όλη τη χώρα με σημα-ντική δυναμική και πρωτοφανείς μορφές δράσης. Ποιοι είναι αυτοί οι αγρότες, από πού έρχονται και σε ποιο ιστορικό κινηματικό πα-ρελθόν αναφέρονται; Ποιες είναι οι ρίζες του κινήματός τους και ποια η ιστορική συνέχειά του; Πως σχετίζονται οι μορφές και οι εξάρ-σεις ή οι υφέσεις του αγροτικού κι-νήματος με τις περιπέτειες και τις φάσεις της σταδιακής ολοκλήρω-σης της ελληνικής κοινωνίας και του εθνικού κράτους; Ποια είναι η θέση του ελληνικού αγροτικού κινήματος στην πλούσια, από τους αιώνες ξεσηκωμούς των καλλιερ-γητών γης, παγκόσμια Ιστορία; Στα ερωτήματα αυτά, μεταξύ άλλων,

επιχειρούν να απαντήσου οι ανα-λύσεις που περιλαμβάνονται στον παρόντα τόμο, αναζητώντας, μέσα στις κοινωνικές, οικονομικές, πο-λιτικές και πολιτισμικές αλλαγές, αποδιαρθρώσεις και αναδιαρ-θρώσεις στην ιστορική πορεία της ελληνικής κοινωνίας, τη θέση και το ρόλο των αγροτών και του διεκδικητικού τους κινήματος στα σημαντικά στάδια συγκρότησης ή αναταραχής της κοινωνίας.(από το οπισθόφυλλο του βιβλί-ου)

Περιεχόμενα:

- Εισαγωγή, Αντώνης Μωυσί-δης

- Αγροτικές εξεγέρσεις στη μετε-παναστατική Ελλάδα (1833-1852): νεωτερικότητα και παραδοσιακές αντιστάσεις, Καίτη Αρώνη - Τσί-χλη

- Μεγάλη γαιοκτησία και αγροτικό κίνημα: η περίπτωση της Θεσσα-λίας (1881-1923), Βασίλης Πατρώ-νης

- Σοσιαλιστικές και αναρχικές ιδέες κατά τη διάρκεια της Σταφιδικής Κρίσης (1893-1905), Θανάσης Κα-λαφάτης- Συλλογική δράση και πολιτική

κινητοποίηση των αγροτών κατά την περίοδο του Μεσοπολέμου, Καπογιάννης Δημήτρης

- Οι αγρότες στην Κατοχή και τον Εμφύλιο, Νίκος Καμπέρης

- Η επίδραση του αγροτικού κι-νήματος στην εκλογική συμπερι-φορά των αγροτικών στρωμάτων (1961-1964)», Σπύρος Σακελλαρό-πουλος

- Συλλογικότητες του αγροτικού χώρου και αγροτικό κίνημα μετά το 1974: από τη θεσμική έκρηξη στην παρακμή, Αντώνης Μωϋσί-δης

ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΤΟΥ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟΥ


Υπόμνημα Ευρωπαί-ων Οικονομολόγων 2010/2011

Στο πλαίσιο της συνεργασίας του Ινστιτούτου Νίκος Που-

λαντζάς (ΙΝΠ) με την Ομάδα Ευ-ρωπαίων Οικονομολόγων για μια εναλλακτική οικονομική πολιτική στην Ευρώπη (EuroMemo Group) εκδόθηκε και φέτος η ετήσια επι-θεώρηση (Υπόμνημα) της Ομάδας η οποία συντάχθηκε στη βάση συ-ζητήσεων που έγιναν κατά τη δι-άρκεια του 16ου Εργαστηρίου που πραγματοποιήθηκε το Σεπτέμβριο του 2010 στο Πανεπιστήμιο Κρή-της.

Στο Υπόμνημα 2010/2011αναλύε-ται η ασκούμενη πολιτική της Ευ-ρωπαϊκής Ένωσης στα πεδία της οικονομίας, της κοινωνίας, του περιβάλλοντος. Επισημαίνονται τα ελλείμματα, οι αντιφάσεις και οι ανεπάρκειες της πολιτικής αυτής, καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι όχι μόνο δεν οδηγεί σε έξοδο από την κρίση, αλλά την επιτείνει. Στη βαρβαρότητα της πολιτικής λιτότητας, η Ομάδα των Ευρωπαί-ων Οικονομολόγων αντιπαραθέτει την πολιτική της αλληλεγγύης σε όλες τις εκφάνσεις της — οικονο-μική, κοινωνική, οικολογική, διε-θνή.

Η μετάφραση του Υπομνήματος στα ελληνικά πραγματοποιήθη-κε -όπως κάθε χρόνο- εθελοντικά από ομάδα μεταφραστών στην οποία φέτος συμμετείχαν οι: Βαγ-γέλης Δαρούσος, Κατερίνα Ιωάν-νου, Σωτήρης Κοσκολέτος, Αιμι-λία Κουκούμα, Πέτρος Μωραΐτης,

Φάνης Παπαγεωργίου, Ορέστης Σχοινάς-Παπαδόπουλος, Έλενα Παπαδοπούλου και Μαρικά Φρα-γκάκη.

Το πλήρες κείμενο του Υπομνή-ματος είναι διαθέσιμο στον ιστό-τοπο του ΙΝΠ. Αν θέλετε να προ-μηθευτείτε την έντυπη έκδοση παρακαλούμε επικοινωνείτε με το ΙΝΠ στην ηλεκτρονική διεύθυν-ση: [email protected]

Το φετινό Υπόμνημα (2011-2012)είναι σε διαδικασία μετάφρασης και αναμένεται να ολοκληρωθεί και να κυκλοφορήσει στις αρχές Δεκεμβρίου του 2011. Σχετική ενημέρωση θα υπάρχει στο επό-μενο τεύχος του Ενημερωτικού μας Δελτίου.

Η Αριστερά ανάμεσα στην ανάπτυξη και την αποανάπτυξη

Δεδομένων των μεγάλων ζη-τημάτων – θεωρητικών και

πρακτικών- που έχουν ανοίξει με νέους, όσο και ιδιαίτερα πιεστι-κούς όρους, το transform! ξεκίνη-σε ένα διάλογο πάνω στο φλέγον ζήτημα της οικονομικής μεγέθυν-σης.

Μέσα από το διάλογο αυτό προ-έκυψε η ιδέα συλλογής μιας σει-ράς κειμένων που να ανοίγουν – αλλά σε καμία περίπτωση δεν εξαντλούν – διάφορες πτυχές τη συζήτησης σχετικά με τη μεγέθυν-ση και την οικονομική ανάπτυξη. Η ειδική έκδοση του transform! με τίτλο: H Αριστερά ανάμεσα στην ανάπτυξη και την απο-ανάπτυξη: Κείμενα διαλόγου που κυκλο-φόρησε πρόσφατα στα αγγλικά, προλογίζεται από το Φινλανδό οικονομολόγο και μέλος του Ιν-στιτούτου Αριστερό Φόρουμ Φινλανδίας, Τέπο Εσκέλινεν.


Εισαγωγή: Ρυθμός μεγέθυν-σης- ένας δείκτης του παρελθό-ντος.Τέπο Εσκέλινεν – πολιτικός φιλό-σοφος, Αριστερό Φόρουμ (Φιν-λανδία)

Ας μιλήσουμε για το χρήμα, την αξία και τον πλούτο.Ζαν-Μαρί Χάριμπεϊ, οικονομο-λόγος, πρώην συμπρόεδρος της ATTAC (Γαλλία)

ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΤΟΥ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟΥ


Ψάχνοντας μια (νέα) πυξίδα - Πώς θα μετρήσουμε την κοινωνική πρόοδο, τον πλούτο και τη βιωσι-μότητα;Γιόζεφ Μπάουμ – οικονομολόγος και γεωγράφος, transform.at (Αυ-στρία)

Ένα σημείωμα για την οικονομι-κή μεγέθυνση υπό το πρίσμα της κρίσης.Έλενα Παπαδοπούλου– οικονο-μολόγος, Ινστιτούτο Νίκος Που-λαντζάς (Ελλάδα)

Οι οικονομικοί «δείκτες» και οι σχέσεις εξουσίας. Πολιτικές δια-στάσεις αντικειμένου και μεθο-δολογίας στη συζήτηση σχετικά με τη μεγέθυνση.Λουτς Μπρανγκς – οικονομολό-γος, Ίδρυμα Ρόζα Λούξεμπουργκ (Γερμανία)

Η σχέση μεγέθυνσης-εργασίας: μύθος ή πραγματικότητα;Σαντάλ Ντελμάς – Espaces Marx (Γαλλία)

Τα κείμενα είναι διαθέσιμα σε μορφή .pdf στην ιστοσελίδα του transform!: http://www.transform-network.net/el/nea/keimeno/nea-ekdosi-i-aristera-anamesa-stin-anaptyxi-kai-tin-ap-1.html

Το 8ο τεύχος του περιοδικού transform!

Κυκλοφόρησε το 8ο τεύχος του περιοδικού tranform! στα ελ-

ληνικά. Περιέχει αφιερώματα για την ακροδεξιά στην Ευρώπη, τις εξεγέρσεις στη Βόρεια Αφρική και για την κρίση χρέους στην Ελλά-δα μέσα από τις επεξεργασίες του Ιδρύματος Ρόζα Λούξεμπουργκ. Επίσης περιλαμβάνει αναλύσεις για την πυρηνική καταστροφή της Φουκουσίμα, την κρίση του καπι-ταλιστικού μοντέλου ανάπτυξης και τις ευρωπαϊκές εξελίξεις.


Σημείωμα του συν τονισ τή έκδοσης - Λουτς Χόλζινγκερ

Η Επανάσταση στην Αίγυπτο-Ανταπόκριση της Γκαμπριέλ Χαμπασί

Το φαινόμενο ντόμινο των Αραβικών χωρών - Γιοαχίμ Μπίσοφ

Φουκουσίμα, φρίκη μου- Έλμαρ Αλτφάτερ

Ο φρενήρης ρυθμός της μεγάλης παρακμής- Μίκαελ Σάρανγκ

Ο ι κ ο ι ν ω ν ι κ έ ς σ χ έ σ ε ι ς υποβάλλονται σε τεστ λιτότητας - Ιβ Λοσάρ, Ζαν-Μαρί Περνό

Στην καρδιά της συζήτησης περί «κρίσης του πολιτισμού» βρίσκεται το ζήτημα του «ευ ζην» - Πατρίς Κοέν Σεάτ

Η σ ύ γ κ ρ ο υ σ η τ ω ν συγκρούσεων στην κρίση του παγκοσμιοποιημένου πολιτισμού - Αντρέ Τοσέλ

Νέες όψεις της ριζοσπαστικής Δεξιάς- Ζαν-Ιβ Καμί

Η άνοδος του δεξιόστροφου λαϊκισμού στην Φιλανδία -Καρλ Μαρς

Η ουγγρική καταστροφή- Γ. Μ. Ταμάς

Οι τρεις δεξαμενές της ουκρανικής «Ελευθερίας»-Βιτάλι Ατανάσοφ

Η οικονομική και θεσμική κρίση του Βελγίου- Ντανιέλ Ζαμόρα

Η εξουσία στον Παράδεισο: Οι εκλογές στη Βιέννη το 2011- Ούλρικε Κρου

Η οικονομική κρίση ως πολιτική ευκαιρία για τη νέα άκρα δεξιά- Δημοσθένης Παπαδάτος-Αναγνωστόπουλος

Καταπολέμηση της φτώχειας: Οι κύριες όψεις μιας διακηρυγμένης φιλοδοξίας - Φράνσις Βυρτς

Γιατί η Γερμανία και οι χώρες του ευρώ χρειάζονται μια άλλη Ευρώπη - Κόνραντ Σούλερ

Ενάντια στη “Συνθήκη για το ευρώ” - Συνέντευξη με τον Πιέρ Λοράν

Γερμανικό θαύμα; - Ρίχαρντ Ντέτγε/ Βόλφγκανγκ Μενζ/ Σάρα Νις/ Ντίτερ Σάουερ

Ισχνή πρόοδος - Βάλτερ Μπάγερ



ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ

Βιβλιοπαρουσίαση: «Το αγροτικό κίνημα στην Ελλάδα από το 19ο αιώνα μέχρι σή-μερα»

Δευτέρα 28/11/2011, Σαρρή 14, γραφεία εκδόσεων ΝΗΣΟΣ, 4ος όροφος

Μία από τις εκδόσεις που πα-ρουσιάζονται σ’ αυτό το Ενημε-ρωτικό Δελτίο είναι Το αγροτι-κό κίνημα στην Ελλάδα από το 19ο αιώνα μέχρι σήμερα, την επιμέλεια του οποίου έχει κά-νει ο Αντώνης Μωϋσίδης (εκ-δόσεις ΝΗΣΟΣ και ΙΝΠ).

Το βιβλίο, από τα ελάχιστα στο συγκεκριμένο θέμα, παρουσιάζε-ται την Δευτέρα 28 Δεκεμβρίου, στις 7 το βράδυ, στα γραφεία των εκδόσεων ΝΗΣΟΣ, Σαρρή 14, 4ος όροφος. Θα μιλήσουν οι Δημή-τρης Παναγιωτόπουλος, υπεύθυ-νος του Κέντρου Τεκμηρίωσης της Ιστορίας της Ελληνικής Γεωργίας στο Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθη-νών, Απόστολος Παπαδόπουλος, Αναπληρωτής καθηγητής Γεωγρα-φικής και Κοινωνικής Ανάλυσης του Αγροτικού Χώρου στο Τμήμα Γεωγραφίας του Χαροκόπειου Πα-νεπιστημίου, Σωκράτης Πετμεζάς-Αναπληρωτής καθηγητής Οικονο-μικής και Κοινωνικής Ιστορίας στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης και ο επιμελητής του βιβλίου Αντώ-νης Μωϋσίδης, καθηγητής στο Τμήμα Κοινωνικής Πολιτικής του Παντείου Πανεπιστημίου.

Χ.Γο

Έκδοση βιβλίου για την κρίση χρέους στην Ευρώπη από το transform!

Το δίκτυο transform! αποφάσισε την έκδοση βιβλίου βασισμένου σε εισηγήσεις που έγιναν κατά τη διάρκεια του Διεθνούς Συνεδρίου για την κρίση χρέους, που πραγ-ματοποιήθηκε στην Αθήνα από τις 10 ως τις 12 Μαρτίου 2011 και συνδιοργανώθηκε από το Κόμμα της Ευρωπαϊκής Αριστεράς, το transform!, το Συνασπισμό και το Ινστιτούτο Νίκος Πουλαντζάς. Έξι μήνες μετά από τη διεξαγω-γή του συνεδρίου, οι αναλύσεις που παρουσιάστηκαν σε αυτό εξακολουθούν να διατηρούν την επικαιρότητά τους για του λαούς της Ευρώπης, σε μία από τις πιο κομβικές στιγμές της κρίσης.

Η κρίση του δημόσιου και ιδιωτι-κού χρέους σε μία σειρά ευρωπα-ϊκές χώρες , δημιουργεί ολοένα και περισσότερο δισεπίλυτα και περίπλοκα προβλήματα. Σε αυτό το πλαίσιο, η Ελλάδα εξακολουθεί να παραμένει στο επίκεντρο της προσοχής είτε υπό την ιδιότητα του εργαστηρίου στο οποίο δο-κιμάζονται οι οικονομικές, κοινω-νικές και πολιτικές συνταγές των ευρωπαϊκών πολιτικών απέναντι στην κρίση, είτε υπό την ιδιότητα του βαρόμετρου των κοινωνικών αντιστάσεων.

Στοχεύοντας στην κατανόηση της φύσης, των αιτίων, και των επι-πτώσεων πάνω στις ευρωπαϊκές χώρες της κρίσης χρέους, καθώς επίσης και των προκλήσεων που

αυτή θέτει για την Αριστερά, το βιβλίο οργανώνεται σε τέσσερα μέρη.

Το πρώτο μέρος ασχολείται με τις αιτίες της κρίσης χρέους και το θεωρητικό πλαίσιο εννοιολόγη-σής της.

Το δεύτερο μέρος προχωρά σε μία κριτική απέναντι στον τρόπο με τον οποίο οι ευρωπαϊκές και οι εθνικές ελίτ αντιμετώπισαν την κρίση και διερευνά τα αποτελέ-σματα που είχε αυτή η αντιμε-τώπηση στους λαούς της Ευρώ-πης.

Το τρίτο μέρος διερευνά τις εναλ-λακτικές προτάσεις – σε πολιτικό και θεσμικό επίπεδο- που έχουν δι-ατυπωθεί τα τελευταία χρόνια για τη λύση της κρίση χρέους .

Το τέταρτο και τελευταίο μέρος περιλαμβάνει πολιτικές παρεμ-βάσεις που έγιναν στο πλαίσιο του Συνεδρίου .

Η έκδοση θα γίνει στα αγγλικά με επιμέλεια του Ινστιτούτου Νίκος Πουλαντζάς και θα προλογίζεται από τους: Χάρη Γολέμη, Έλενα Παπαδοπούλου και Γαβριήλ Σα-κελλαρίδη.

Ε.Π.

ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ / ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2011ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ

ΝΙΚΟΣ ΠΟΥΛΑΝΤΖΑΣ

Νέα συντακτική επι-τροπή της ελληνικής έκδοσης του περιοδι-κού transform!

Το περιοδικό transform! που φτάνει αισίως στο 9ο τεύχος εκ-δίδεται ήδη σε τέσσερις γλώσ-σες, ενώ διερευνάται η επέ-κταση της έκδοσής του στα Ισπανικά και στα Ρωσικά.

Το Ινστιτούτο Νίκος Πουλα-ντζάς συμμετέχει ενεργά στη σύνταξη της αγγλικής έκδο-σης από το πρώτο τεύχος και εκδίδει την ε λληνική.

Το τελευταίο διάστημα, στο πλαί-σιο της διαδικασίας αναδιοργάνω-σης του όλου εκδοτικού εγχειρή-ματος, το Ινστιτούτο ανέθεσε την εκπροσώπησή του στην συντακτι-κή επιτροπή της αγγλικής έκδοσης στον Λουδοβίκο Κωτσονόπουλο, ενώ ταυτόχρονα διευρύνθηκε με νέα μέλη η συντακτική επιτρο-πή της ελληνικής έκδοσης.

Η νέα συντακτική επιτροπή, πέρα από την ευθύνη της μετά-φρασης των κειμένων που περι-λαμβάνονται στην αγγλική έκ-δοση, ανέλαβε τη σύνταξη ενός σημαντικού τμήματος της ύλης της έκδοσης στα ελληνικά

Η νέα σύνθεση της συντακτικής επιτροπής έχει ως εξής: Χάρης Γολέμης, Μαρία Καραμεσίνη, Αρι-στείδης Μπαλτάς, Στέλιος Μπα-μπάς, Πέτρος Λινάρδος Ρυλμόν, Λουδοβίκος Κωτσονόπουλος, Ελενα Παπαδοπούλου, Ράνια Σβίγκου, Δημήτρης Παπανικολό-πουλος, Βαγγία Λυσικάτου.

Β.Λ.

Για να μαθαίνετε τα νέα του Ινστι-τούτου Νίκος Πουλαντζάς εγγρα-φείτε στο μηνιαίο ενημερωτικό δελτίο στέλνοντας μήνυμα στην ηλεκτρονική διεύθυνση

[email protected]

Documents

Ενημερωτικό Δελτίο Ινστιτούτου Νίκος Πουλαντζάς- 012011