Embed Size (px)
DESCRIPTION
จดหมายข่าวปิดทอง ฉบับที่ 10
Citation preview
อานตอหนา 2
66 ป ของการเพยรทำความดโดยไมยอทอและไมเหนแกประโยชนสวนตน
10ปดทองหลงพระ คอการเพยรทำความด โดยไมม ง เนนประโยชนส วนตน
ผทรงเปนตนแบบปดทองหล
งพ
ระ
ในความเหน ศาสตราจารยเกยรตคณ นายแพทยเกษม วฒนชย องคมนตร และประธานมลนธปดทองหลงพระ สบสานแนวพระราชดำร
แปลงผกจากหยาดเหงอ ผลผลตชบชวตชาวโปงลก-บางกลอย
แผนพฒนาชนบท เช งพ นท ป ระย กต ตามพระราชดำร
บานโปงลกบางกลอย จงหวดเพชรบร จะเรมดำเนนการใน
เดอนธนวาคมน หลงจากจงหวดเพชรบรนำเสนอแผนฯ เพอขอ
ฉนทามตตอทประชม หนวยงานทเกยวของและตวแทนชาวบาน
เมอปลายเดอนสงหาคมทผานมา
แตจากปญหาความจำเปนเรงดวนเนองจากการขาดแคลน
อาหารในพนท มลนธปดทองหลงพระฯ และหนวยงานทเกยวของ
จงรวมกนใหการสนบสนน “การทำแปลงปลกผกสาธต ชาวบาน
ปลกผกกนเอง” ตามความตองการของชาวบานบางกลอย เพอเปน
แหลงอาหารไวแบงปนกน โดยปดทองหลงพระฯ
8หนา
สาระ...เพอการพฒนาชนบทตามแนวพระราชดำร
2
รายงานพเศษ
เจาของ : มลนธปดทองหลงพระ สบสานแนวพระราชดำร สำนกงานปลดสำนกนายกรฐมนตร ทำเนยบรฐบาล เลขท 1 ถนนนครปฐม เขตดสต กรงเทพมหานคร 10300 : สถาบนสงเสรมและพฒนากจกรรมปดทองหลงพระ สบสานแนวพระราชดำร อาคารสยามทาวเวอร ชน 26 เลขท 989 ถนนพระราม 1 แขวงปทมวน เขตปทมวน กรงเทพฯ 10330 โทรศพท 0-2611-5000 โทรสาร 0-2658-1413 ทปรกษา : หมอมราชวงศดศนดดา ดศกล นายการณย ศภกจวเลขการ นายพพฒน เลศกตตสข บรรณาธการ : นายธนยนนท ธนนทปพฒน ผชวยบรรณาธการ : นายสชาต ถนอม ผจดทำ : บรษท แอรบอรน พรนต จำกด 1519/21 ซอยลาดพราว 41/1 ถนนลาดพราว แขวงสามเสนนอก เขตหวยขวาง กรงเทพมหานคร 10310 โทรศพท 0-2939-9700 โทรสาร 0-2512-2208 E-mail : [email protected]
www.pidthong.org www.twitter.com/pidthong
www.facebook.com/pidthong
www.youtube.com/pidthongchannel
สนบสนนดน ปย เมลดพนธ เครองมอทางการเกษตร เชน ทอ
ถงเกบนำขนาด 200 ลตร บวรดนำ ฯลฯ
ชาวบานบางกลอยจำนวน 97 ครวเรอน รวมกนยกแปลง
ปลกผก 48 แปลง บนพนท 1,044 ตารางเมตร หลงศนยฝก
ศลปาชพ เมอวนท 9 กนยายน 2555 พรอมทงเกบเศษหญาคา
ลอมรวกนไก หมา ขนคางผก เปนอโมงคความยาว 80 เมตร
แลวเสรจภายในวนเดยว
จากนนมการแบงพนทสำหรบปลกผกประเภทตาง ๆ คอ คะนา
ผกบง กวางตง ผกช ผกโขม ตำลง ฟกทอง แฟง บวบ แตงกวา
มะเขอยาว พรก ถวฝกยาว และมการวางระบบการบรหารจดการ
แปลงผก ในรปคณะกรรมการ มประธานรวม 3 คน ทำหนาท
วางแผนปลกผก ตดตามการทำงานของกลม เกบและแจกจายผก
เกบเมลดพนธ และการทำขอตกลงรวมกน เชน การจายคาสบนำ
เพอรดแปลงผก กอนจะมระบบนำตามแผนพฒนาชนบทเชงพนทฯ
ครอบครวละ 10 บาทตอเดอน
ในการดแลแปลงผก ชาวบานแบงกนออกเปน 3 กลม ๆ ละ 21
คน มชอกลมวา กลมลกดก กลมมะพราวและกลมดอกฟา กำหนด
ภารกจในการรดนำ ยายกลา กำจดวชพช ใสปย สำรวจศตรพช
และฉดสารชวภาพกำจดศตรพช โดยจะแบงเวรรบผดชอบหมนเวยน
กนไป
ไมถงเดอน ผลจากความรวมมอรวมใจของชาวบานบางกลอย
กผลดอกออกผลใหเกบเกยวเปนครงแรก ในวนท 7 ตลาคม 2555
เกบผกบงได 24 กโลกรม ผกกวางตงอก 3.7 กโลกรม และม
การแบงสรรปนสวนใหเพยงพอกบจำนวนสมาชกในครอบครว
ครบทกหลงคาเรอน
นายทนกร ชนทอง หนงในประธานแปลงปลกผกสาธตฯ
บานบางกลอย กลาววา ตอนเชา 08.10 น. ทกคนในหมบาน
จะพรอมใจกนไปทแปลงผก และทกคนจะรหนาทของตวเอง
สาระ...เพอการพฒนาชนบทตามแนวพระราชดำร
3
รายงานพเศษ
คนมหนาทรดนำกรดไป รดนำเสรจกจะมาชวยกนดความสมบรณ
ของผก ถอนหญา ใสปยหมก และรดนำอกครง เวลา 16.10 น.
“ผกทปลกจะวางแผนใหเตบโตเกบเกยวไดเปนระยะ ๆ เชน
ผกชนดน กนไดแลว จะมอกชนดเกอบกนได บางชนดกเพงหวาน
ไลกนไป แมแตผกชนดเดยวกนกปลกไลกนไป ใหมผกเกบกนไดทก
วน แปลงทเกบเกยวแลวกจะปรบปรงดนกอนเรมปลกซำ”
นายทนกร กลาววา หลงจากทำแปลงสาธตใหเหนผลสำเรจแลว
ตอไปเมอทกคนปลกผกเปน จะไดนำความรทไดไปปลกผกใน
บานตวเอง กจะมอาหารพอกนทงหมบาน
“ชาวบานพอเรมเหนผก เหนหยาดเหงอแรงงานของเขา กจะพด
กนวา ถาฉนไมลองไปทำด กไมรวาจะทำอยางไร และกไมมผก
มากนทบานดวย จากทไมมกน มาตอนน พดกนแลววา ผกน
เอาไปใชประโยชนอยางอนบางเถอะ กนไมไหวแลว คอมผกมากจน
กนไมทน”
ขณะทนายปล จโบง ผชวยผใหญบานบางกลอย กลาวถง
ความรสกครงแรก เมอเหนผกงอกงามขนวา ดใจมาก เพราะ
นอกจากจะมอาหารไวกนแลว ความรทไดจากการลงมอปลกผก
ยงทำใหมองเหนหนทางชวตในวนขางหนาดวยวา เมอมระบบนำ
ปดทองฯ มาในปหนา จะสามารถปลกผกเปนอาชพเลยงชวตได
อยางสบาย
ทนกร ชนทอง ปล จโบง
สาระ...เพอการพฒนาชนบทตามแนวพระราชดำร
4
รายงานพเศษ
นางประดบ เกตแกว บอกวา ทรพยสนฯ มาชวยดแลหลายอยาง
ทงคนพการ ซอมบอลใหเดก ๆ แลวกพาไปพฒนาปลกปา ทำฝาย
ขดขยายอางพสวรรค ให เกบนำไดมากขน ทำแกสชวภาพ
ชวยชาวบานประหยดไดมากขน “เขาเปลยนกนมา อาทตยหนงมา
2-3 ทม วนเสารอาทตยกมาสำรวจ มาชวยจดตงกลมออมทรพย
หนสนเราจะไดลดลง พาชาวบานทงหกหมบาน
ไปดงาน เวลาพวกเราพฒนาหมบาน กมารวม
ทกครง มากวาดขยะ ตดตนไม ทำบญศาลา
สงกรานต เขาพรรษา ออกพรรษากมาทำบญ
ดวยกน”
นายประกตต คชชา ชาวบานพสวรรคอก
คนหนง บอกวา “ทรพยสนฯ เอาโครงการมาให
มากมาย แตจะถามกอนวา ชาวบานอยากทำ
อะไร อยางการปลกปา กเพราะเราอยากฟนฟปา
ใหสมบรณขน จะไดมนำ ทรพยสนฯ เขามาชวย
ความสำเรจของแปลงปลกผกสาธต ชาวบานปลกผกกนเอง
บานบางกลอย ทำใหชาวบานโปงลกลกขนมาทำแปลงปลกผกบาง
บรเวณขางศนยพฒนาเดกเลกบานโปงลก บนพนท 548 ตารางเมตร
มการยกแปลง 17 แปลง เพอปลกผกดวยวธการหวานเมลด 4 ชนด
ไดแก ผกบงจน 4 แปลง กวางตง 5 แปลง ผกช 2 แปลง และ
ผกกาดเขยวปล 2 แปลง โดยใชเมลดพนธผกจากบานบางกลอย
นายลอย จโบง ผใหญบานโปงลก ประธานแปลงผกสาธตฯ
บานโปงลก กลาววา กอนจะลงมอปลกผก จะมเกษตรอำเภอ
พฒนาทดน และหนวยงานอกหลาย ๆ หนวย เขามาใหความร
ทงเรองการปรบปรงดน ทำแปลง ยกรอง วธการหวานเมลด
การปลก การกำจดวชพช การใหปย ฯลฯ
ลอย จโบง กตตชย ชนฤทย
“กอนน ชาวบานไม เคยคดจะปลกผกหรอก เพราะไมม
หนวยงานไหนเขามาสนบสนน มาใหความร”
นายกตตชย ชนฤทย รองนายกองคการบรหารสวนตำบล
หวยแมเพรยง กลาววา ชาวโปงลกทง 73 ครวเรอน เขามามสวน
รวมกบแปลงผกทงหมด และมการแบงกลมดแลผกเปน 7 กลม ๆ
ละ 9-10 คน รบผดชอบเปนวน ๆ ไป มการจดหนาทรดนำเชา เยน
ถอนหญา ขยายแปลงผกทปลก ชาวบานเปนคนเลอกเองวา
อยากไดผกอะไร กปลกตามความตองการของชาวบาน เมอผก
เตบโตกจะแบงไปเทา ๆ กน
รองนายก อบต.หวยแมเพรยง กลาวตอวา ขณะนชาวบานเรม
ในจงหวดเพชรบร ยงมอกพนทหนงทนำหลกการพฒนาแบบ
ปดทองหลงพระฯ ไปดำเนนการ โดยสำนกงานทรพยสนสวนพระมหา
กษตรย ทบานพสวรรค หม 1 ตำบลพสวรรค อำเภอแกงกระจาน
1 ปในการทำงานของเจาหนาทฝายบรหารงานอสงหารมทรพย
สำนกงานทรพยสนสวนพระมหากษตรย คณะทำงานพสวรรคทเรยก
ตวเองวา “เดกพ” สรางความประทบใจใหกบชาว
บานพสวรรคอยางมากในความทมเทอยางไมเหน
แกเหนดแกเหนอย
นางลำยอง อนทรสมทร ชาวบานพสวรรค
เลาวา “เขาเขามาชวยในหมบาน ปทแลวมาแทบ
ทกวน มาทำฝาย ปลกปา มาชวยชาวบานพฒนา
นนน รวาชาวบานเดอดรอนเรองนำประปาสกาแฟ
ใชไมได กเอานำไปตรวจให ทรพยสนฯ มาทำด
เขากบชาวบานไดด เวลาเขามาชวนทำอะไร
ชาวบานถงเอาดวย”
หนมสาวทรพยสนฯกบใจทมงมน
สาระ...เพอการพฒนาชนบทตามแนวพระราชดำร
5
รายงานพเศษ
วางแผนการในอนาคตไวแลว หลงจากปลกผกได ตอไปกจะขดนา
ขนบนได ไดขาวแลวกจดระบบในรปแบบสหกรณแบงกนไป โดยจะ
ขอใหปดทองฯ สนบสนนเมลดพนธ ชาวบานจะเปนผลงมอลงแรง
กนเอง
“จะมการทำระบบนำในเดอนพฤศจกายน ถงพฤษภาคมปหนา
ชาวบานคยกนไวแลววา เตมใจไปชวยเตมท พฤษภาคมเสรจกพอด
ไดปลกขาว กนยายนกไดกน ปลาทไปปลอยเอาไวตนนำ กคงจะ
ลงมา โตทนกนพอด”
นายกตตชย แสดงความรสกวา เมอไปถงจดนน กจะไดครบ
ทกอยาง ชาวบานกจะมชวตทดขน และเขมแขงขน จากเดมท
บางครอบครวไมมรายไดเลย ไดปลาหลงหนามตวเลก ๆ มาตวหนง
ตองกนกนทงครอบครว ผกกเกบเอา ขาวสารกตองซอ มหนำซำ
เกอบทงหมดยงมหนสน ทงกองทนหมบาน กองทนเกษตรกร
“ทราบวาทปดทองฯ เขามา เพราะรบสงของสมเดจพระเทพรตน
ราชสดาฯ ทเคยเสดจพระราชดำเนนมาทน กรสกวา เปนทสดของ
ทสดแลว ทพระองคทานเปนหวง เพราะทนมนชายขอบประเทศ ปด
ทองฯ เอง กไมเหมอนเจาหนาทอนๆ ทมาด มาแลวกไป มาบอก
แลวกหายไป ไมไดมาฝงตวอยในพนทแบบปดทองฯ ความสมพนธ
ระหวางชาวบานกบอทยานกเขาใจกนมากขน เดยวนเจอหนากนกยม
ใหกนได แตกอนไมยมหรอก”
(ดร.จราย อศรางกร ณ อยธยา) จะมาถายทอดใหทมงานทราบ
ปดทองฯ เปนสวนหนงทขบเคลอนเราอยางคอยเปนคอยไป”
สงท “เดกพ” ไดเรยนรในการคลกคลกบชาวบานพสวรรค
ทกเยนวนธรรมดาและวนเสาร-อาทตยมาหนงปเตม คอ หลกการ
เขาใจ เขาถง พฒนา “ดงนน กาวแรกเมอเขาไปในชมชน เราตอง
เขาใจวถชวตชมชน ตองเขาใจวาเขาตองการอะไร เราไมไดให
แตเราตองเรยนรจากเขา ถายทอดแลกเปลยนประสบการณกน”
หลกการสำคญในการทำงานของทรพยสนฯ คอ ไมวาจะเปน
ใหหมบานดขน เวลาเขามาชวนไปทำฝาย ชาวบานเลยไปกนหมด
ทกคน เพราะคดวาเขาเอาสงด ๆ มาใหเรา เรากตองชวยกน”
ขณะเดยวกน ทมเดกพ ของสำนกงานทรพยสนสวนพระ
มหากษตรย กมความรสกดๆ ใหกบชาวพสวรรค และการทำงาน
เชนกน
นายชศร คยนนทน หวหนาฝายบรหารงานอสงหารมทรพย
พรอมดวยคณะทำงานพสวรรค ซงประกอบดวย
นางสาวอภรด เงนวจตร (ปย) นายจรล จนทรพนอรกษ (พ)
นายธงชย ลมเฉลม (เกง) นายพลพงศ นกนอย (นอต) นางสาว
พรหมพร ตนบญจตต (เลก) นางสาวไพลน มสตย (ลน) นางสาว
อดมพร เสาะแสวง (แปม) และนายชนนทร วเศษสทธกล (เจท)
พรอมกนมาเลาเรองราวความประทบใจของพวกเขา
“ปดทองฯ เปนแมแบบในการทำงานของเรา เมอเราคดเลอก
พนทพสวรรคมาทำโครงการเฉลมพระเกยรตพระบาทสมเดจพระเจา
อยหวและสมเดจพระนางเจาฯ พระบรมราชนนาถ ทมของเราเรมตน
การเรยนรจากปดทองฯ ทนาน และตลอดหนงปทผานมา เรากยง
ไมหยดนงในการเรยนร ยงถามปดทองฯ ยงหาหนงสอมาอาน
อยเรอย ๆ ทกครงทมการประชมกรรมการปดทองฯ ผอำนวยการฯ
สาระ...เพอการพฒนาชนบทตามแนวพระราชดำร
6
บทความ
ปญหาใด ชาวบานตองรเองวาปญหาอยทไหน และตองขบเคลอน
การแกปญหาดวยตวเอง ทรพยสนฯ เพยงใหความร พาไปศกษาดงาน
เทานน เพอใหการพฒนายงยนอยางแทจรง เพราะทรพยสนฯ ตงเปา
วาจะอยในพนทเพยง 2 ป จากนนชาวบานจะตองทำไดและอยได
ดวยตวเอง
สงทชาวบานเรยนร และลกขนมาจดการกนเอง คอ การแก
ปญหาปาทเรมเสอมโทรมเพราะการลกลอบตด ปญหาไฟไหมปาใน
หนาแลง สตวปาลดนอยลง ตามมาดวยฝนทนอยลง เปนความ
แหงแลงทรนแรงขนทกป
เมอชาวบานพสวรรคไดไปดงานปดทองฯ ทจงหวดนาน สงท
ชาวบานลงมอทำทนท คอ การสรางฝายตนนำ ภายในวนเดยว 12
ฝาย ครงตอมาอก 51 ฝาย เพอเปาหมายทจะสรางใหไดอยางนอย
86 ฝาย กอนวนท 5 ธนวาคม ปน
“ทกจดทสรางฝาย ชาวบานเปนคนเดนสำรวจและกำหนด
จดเอง ฝายทสรางไว เรมเหนผลแลว อกไมนานเมอนำสมบรณขน
กจะเอาไปใชเพอการเกษตรได ตอนนมการเตรยมการแลวทจะ
ปรบปรงลำรางธรรมชาตทมอยใหสามารถใชงานได”
เมอวนท 9 สงหาคม ปน ยงมการปลกปาเฉลมพระเกยรต
ไปแลว 2,500 ตน จากเปาหมายทจะปลกใหครบ 8,000 ตน ภายใน
วนท 12 สงหาคม ปหนา ในระหวางนจงมการเพาะกลาไมไว
5,000 กลา โดยเนนไมพนถนและไมขนงาย โตเรว
กลมสจจะออมทรพย ซงเกดจากแนวคดของพระครวจกษ
วชรธรรม เจาอาวาสวดหวยกวางจรง ปจจบนมสมาชกเกอบ
3,000 คน จาก 6 หมบาน และเงนทนหมนเวยนเกอบ 600,000 บาท
ภายในเวลาเพยง 4 เดอน และมเงอนไขกำหนดชดเจนวา จะให
กเงนสำหรบซออปกรณการเกษตรและชำระหนนอกระบบเปนหลก
มลสตวเลยงทเคยทงไปเปลา ๆ เมอทรพยสนฯ เสนอแนวคดทำ
บอหมกแกสชวภาพใหกบชาวบาน ไดรบการตอบรบทด ชาวบาน
บอกวา ชวยทดแทนการใชแกสหงตม 2 ถง ประหยดเงนไดประมาณ
เดอนละ 600 บาท ทมฟตบอลเยาวชน ซงทรพยสนฯ สนบสนนให
เกดขนเพอเปนสอเชอมสมพนธกบชาวบาน ประสบความสำเรจใน
สาระ...เพอการพฒนาชนบทตามแนวพระราชดำร
7
บทความ
ระดบรองแชมปประจำอำเภอ
ในปทสอง ทรพยสนฯ ยงมโครงการเพม ดวยการใหความร
เกยวกบการพฒนาดน และการเกษตร การคดแยกขยะ การปรบปรง
ระบบนำ การทำบญชครวเรอน และจดตงกองทนพลงงานทดแทน
บรรดาเดกพ บอกวา สงตอบแทนทพวกเขาไดรบจากการทมเท
ทำงานหนกตลอดทงปทผานมา คอ ความอบอนและความผกพนกบ
ชมชน “นอต” บอกวา เมอเดกพเขาไปในฐานะลกหลาน วนเวลา
ทำใหความสมพนธกบชมชนดขนเรอย ๆ ความออนนอมทม ไดรบ
การตอบแทนกลบมาเปนความรก ความเอนด ความเปนหวงเปนใย
การเขาถงปญหาทงายขน เมอชาวบานเปดใจให และชาวบาน
หลายคนมความรความคดทสามารถชแนะหลายสงหลายอยางใน
การทำงานใหกบเขาไดดวย
“เจท” บอกวา สงทผมไดเรยนร คอ ศกยภาพของคนจากคน
ท เคยเหนนง ๆ เฉย ๆ กลบกลายเปนแกนนำสำคญในการ
ขบเคลอนกจกรรมหลายๆ อยาง ทำใหตระหนกถงคณคาความ
สามารถทอยในตวคนแตละคน
สวน “แปม” บอกวา ความสขทไดรบ คอไดเหนชาวบานรเรม
และทำทกอยางดวยความกระตอรอรน จนเหนความสำเรจ
“เลก” บอกวา เธอไดตระหนกวา แนวพระราชดำรสำคญของ
พระบาทสมเดจพระเจาอยหว คอ การพฒนาศกยภาพมนษยทเปน
จดเรมตนการพฒนา และความยงยนจะเกดขนตองระเบดจากขางใน
จากความพรอมและการมสวนรวมของชมชน
เดกเมองอยาง “พ” บอกวา เมอมาคลกคลอยกบชาวบานกได
เรยนรวถชวตทแตกตางออกไป ไดเรยนรชวตทเรยบงาย แตสงดวย
ความรบผดชอบ มความจรงใจ พดคำไหนคำนน มนำใจ ถงไมใช
หนาทแตเขากทำ ซงหาไดยากจากในเมอง
คณชศร สรปสดทายในฐานะหวหนาทมวา เขาภมใจในเดกพ
ทกคนทมจตอาสาทำงานน และคดวาประสบการณและการเรยนร
หลกการ เขาใจ เขาถง สามารถนำมาปรบใชใหเปนประโยชนใน
การทำงานไดตอไป รวมทงไดเรยนรพนฐานการใชชวต และโอกาส
ทจะไดนำองคความรตางๆ ไปเผยแพรให เกดประโยชนสข
กบประชาชน สมกบททำงานอย ในสำนกงานทรพยสนสวน
พระมหากษตรย
พลพงศ นกนอย (นอต)
จรล จนทรพนอรกษ (พ)
พรหมพร ตนบญจตต (เลก)
ธงชย ลมเฉลม (เกง)
อดมพร เสาะแสวง (แปม)
ไพลน มสตย (ลน)
ชนนทร วเศษสทธกล (เจท)
อภรด เงนวจตร (ปย) ชศร คยนนทน
สาระ...เพอการพฒนาชนบทตามแนวพระราชดำร
8
สมภาษณพเศษ
ปจจยทหลอหลอมใหพระบาทสมเดจพระเจาอยหวทรงเปนอยาง ททรงเปน
ประการแรก คอ ครอบครว ทกพระองคตงแตสมเดจพระพนวสสาอยยกาเจา
สมเดจพระบรมราชชนกและสมเดจพระบรมราชชนน คอ ปจจยสำคญหลอหลอม
วธคดทมองประโยชนของประชาชนกอนอนใด ถาเราศกษาพระราชประวตจะ
ทราบวา สมเดจพระพนวสสาฯ คอ ผทรงรเรมตงโรงเรยนใหเดกผหญงไดเรยน
หนงสอตงแตเมอรอยกวาปกอน ทงในกรงเทพฯ เชยงใหม อยธยาและสงขลา
เมอครงประทบอยทศรราชา ทอดพระเนตรเหนประชาชนลำบากกทรงใหจดหมอ
จดยาใสเกวยนออกไปรกษา เปนหนวยแพทยเคลอนทชดแรกของประเทศไทย
พระบรมราชชนกและพระบรมราชชนน ซงเปนพระโอรสและพระสณสากทรง
เหนและทรงไดรบการหลอหลอมพระอปนสยนมาดวย และเปนคณธรรมตนแบบท
ถายทอดตอมายงพระบาทสมเดจพระเจาอยหว อกทงยงทรงไดรบการถายทอด
วถชวตทเรยบงายมาจากสมเดจพระบรมราชชนน ทกอยางประกอบกนขนมา
อยางเหมาะเจาะ
แบบอยางแหงการทำความด โดยไมเหนแกประโยชนสวนตน
ศาสตราจารยเกยรตคณ นายแพทยเกษม วฒนชย องคมนตร ประธานกรรมการ มลนธปดทองหลงพระ สบสานแนวพระราชดำร
สาระ...เพอการพฒนาชนบทตามแนวพระราชดำร
9
สมภาษณพเศษ
ขณะเดยวกนกตองไมปฏเสธความสำคญของสถานศกษา
และสงคม ในสวตเซอรแลนดททรงประทบเมอครงทรงพระเยาว เปน
สงคมของความตรงไปตรงมา ความเรยบงาย สงคมททกคนตอง
ทำงานหนก จงทรงเปนหลายชาง เพราะตองทรงงานตงแตทรง
พระเยาว โรงเรยนททรงศกษากเปนโรงเรยนทเกอหนนใหเดก
หาความรเอง จงหลอหลอมใหทรงเปนเชนน มาตงแตทรงพระเยาว
เมอเสดจขนครองราชย อะไรเปนแรงผลกดนใหทรงทำความดทยงใหญมาก คอ ทำเพอคนอกมากมายมหาศาล
เปนคำถามทตอบยาก ผมกเคยพยายามถามคำถามนเหมอนกน
เหมอนถามวา เมอคนขนมาเปนนายกรฐมนตร เปนรฐมนตร
เปนปลดกระทรวง เปนอธบด เปนเจาอาวาส ทำอยางไรจงจะ
ไมเหลงอำนาจ อะไรททำใหคนกลมหนงคงความดงามไวได
ตลอดไป
เมอตอนเลอกต งประธานาธบดอเมรกา มการว เคราะห
ประธานาธบดลนคอลนวา มคณสมบตสขอททำใหเปนประธานาธบด
แลวกยงเปนคนดได อนแรก คอ Wisdom แปลทางพทธ กคอ
ปญญา สอง คอ Calmness of the Mind ซงคอ สมาธ สาม คอ
วรยะ ความพยายามไมสนสด และส Alertness หรอสต ซงตรงกบ
ทพระพทธเจาสอน คอ ปญญา สมาธ สตและวรยะ
ผมคดวา การมสตเตอนตนเองอยตลอดเวลา และม Calmness
of the mind คอสงสำคญ จตทเปนสมาธ จะไมตกเปนทาส
ของความเยายวนของอำนาจ ความเสอมเสยทงหลายเกดขนกเพราะ
เมออยในตำแหนงแลว จะเรยกรองอะไรกไดหมด
ผมเชอวา อปนสยทหลอหลอมจากบาน จากวด จากสงคมนน
สำคญ เพราะฉะนนไมมคำตอบ แตมความเหนวา พระบาทสมเดจ
พระเจาอยหวทรงมสมานตตา คอ เสมอตนเสมอปลายมาตลอด ซง
หาไดยากมาก ไมมอะไรทำใหทานหวนไหวไดเลย สมาธหรอความ
สงบของจตกทรงมสงมาก ถานคอคำตอบ ผมคดวา เปนเรองใกลตว
ทคนไทยทกคนนาจะทำตามได
อกประการหนงททรงมสงมากคอ ความเพยร เพราะทรงทำมา 66 ปแลว ยงไมเคยทรงเหนอย หรอทรงหยด
เคยรบสงแบบขำ ๆ วา เปนพระมหากษตรยน ไมมเกษยณ
เปนขาราชการ เปนซอโอบรษทเอกชนมเกษยณ แตพระมหากษตรย
ตองทรงรบภาระของแผนดนตลอดเวลา ถาพระวรยะไมมนคง
กคงทรงงานไดไมราบรน ผมเคยอานพระบรมราโชวาทองคหนง
ทรงเตอนวา การทำเพอสวนรวม ตองมองคประกอบสองอยาง คอ
ตองมความสจรตใจ และตองมความมนคง เพราะเมอเราตงใจ
ทำความดใหแกสวนรวม แนนอนวาตองเจอความเยายวน เพราะ
ฉะนนทำอยางไรใหใจบรสทธอยตลอดเวลา และแนนอนวาตอง
มอปสรรค จงตองมความมนคง หากเรรวนกไมสำเรจ
สาระ...เพอการพฒนาชนบทตามแนวพระราชดำร
10
บทความ
นเปนบทเรยนทสำคญมาก ผมคดวาพระเจาอยหวทรงเปน
ตวอยางเรองพระวรยะ ความมนคง และทรงเตอนมานานหลาย
ปแลว เรองอดทน อดกลน อดออม ถาจะนยามใหเขาใจงาย และ
ทงเดกผใหญสามารถปฏบตได คำวา อดทน คออดทนตอความยาก
ลำบากทางกาย อดกลนคออดทนตอความยากลำบากทางจตใจ
และอดออม กชดเจน คอไมสรยสราย ฟงเฟอเกนฐานะหรอความ
จำเปน แมจะรำรวยเปนมหาเศรษฐกควรประหยด 3 อดท
พระราชทานมาใหน นาจะเปนคณธรรมประจำชาต ผมคดวามความ
หมายลกซงมากและทรงปฏบตใหดแลว
ในสถานการณปจจบนน เราจะทำอะไร ทจะทำใหทรงพระสำราญได
เมอเรว ๆ น องคมนตรเขาเฝาฯ มพระราชดำรใหคณะ
องคมนตรเปนผใหญใจด ไปชวยเหลอโรงเรยนทขาดแคลนในท
ทรกนดาร ใหเกดความพรอม ใหครมความสขพอสมควรทจะสอน
หนงสอ ใหเดกมความพรอมทจะเรยน และสดทายมพระราชประสงค
วา อยากใหสถานศกษาผลตคนดสสงคม ผมเดาพระราชหฤทยวา
ถาคนไทยชวยกนสรางคนดในทกวงการ ไมวาจะเปนโรงเรยน บรษท
ราชการ พยายามสรางคนดสสงคมไทย จะทำใหสำราญพระราช
หฤทยได ไมมอยางอน
พระบาทสมเดจพระเจาอยหวไมเคยทรงบอกเลยวา เธอตองมา
จงรกภกดฉน ไมมเลย มแตบอกวาใหทำความดนะ ใหชวยเหลอกน
และกน ททรงเนนมาก ปดทองหลงพระฯ กเกดขนมาเพราะพระบรม
ราโชวาทวา หนาทของคนไทยมสองหนาท คอ ตองรบผดชอบ
ครอบครวของตวเอง และหนาททจะชวยเหลอกน เพราะเราเปนคน
ไทยดวยกน และเปนเชนนมากวา 60 ปแลว ททรงบอกวาใหชวย
เหลอกน ใหรกใครกน และมความสามคคระหวางคนไทยดวยกน
คดอยางไร กบทมบางคนบอกวา ใหทรงอยแตในวงแบบจกรพรรดญปน
คนทพดอยางน ตองมองยอนกลบไปเมอเสดจขนครองราชย
จงจะร ตอนนนปญหาดานสาธารณสขมมากมาย โรคระบาด ทง
อหวาต โปลโอ โรคเรอน 10 ปแรก ทรงงานดานสาธารณสข
เปนหลก แกปญหาเฉพาะหนา แลวกพฒนามาเรอย ๆ อยางทรบสง
วา การพฒนาตองไมขามขนตอน ผมคดวาคนทวจารณอยางน ไม
ศกษาประวตศาสตรและใจไมคอยยตธรรม ถาศกษาประวตศาสตร
ใหลกซงและจตใจยตธรรม จะเขาใจพฒนาการนโดยตลอด
ทกคนเหนพระองคทานเปนทพง กพากนมาขอความชวยเหลอ
อกทงทรงทำมาดวยพระหตถเอง และทรงถอดบทเรยนเกดเปนทฤษฎ
ทมคณคามากมาย ผมพดตรง ๆ วา ถาพระองคไมไดเปนพระมหา
กษตรย 60 กวาป ประเทศไทยคงเละกวานมาก คนอนกคงวเคราะห
เหมอนผม วาประเทศไทยเราโชคดมาก
พระบาทสมเดจพระเจาอยหว ทรงเปนแรงบนดาลใจในดานใดมากทสด
ทรงเปนแรงบนดาลใจใน 2 ระดบ หนง แรงบนดาลใจใน
พระราชจรยวตรสวนพระองค ในฐานะพระมหากษตรยททรงเปน
แบบอยาง เปนแรงบนดาลใจใหกบพระมหากษตรยทวโลก ซงกษตรย
บรไนทรงยกยองไวเมอคราวฉลอง 60 ปครองราชย สอง ทรงสน
พระราชหฤทยหลายดาน เวลาสนพระราชหฤทยเรองใด จะทรง
ศกษาลกซงมาก และทรงใชพระวรยะ ฝกหดเพอใหชำนาญ จงทรง
เปนแรงบนดาลใจใหกบทกวงการ ทงวงการศลปะ ดนตร เกษตร
แพทย ฯลฯ
สำคญทสด คอ ทรงเปนแรงบนดาลใจในการมงมนทำความด
อยางไมยอทอ และไมเหนแกประโยชนสวนตน มพระบรมราโชวาท
อกองคหนง ทผมชอบมาก รบสงวา การทำความดไมใชเรองลาสมย
ไมใชเรองยาก ไมใชเรองนาอาย “การทำความดใหคณคาสงเสมอ
ไมเปลยนแปลง เปนแตคานยมในความดทเปลยนไป” ซงผมคดวาใน
ทกสงคม ทกอารยธรรม การยดมนหรอไมยดมนในความด สามารถ
สรางความเจรญหรอความเสอมใหกบอารยธรรมนนได ถาหากวา
สงคมนนมแตแกงแยงชงดชงเดนกน โดยไมคดถงกฎหมาย ไมคดถง
ศลธรรม กจะนำความเสอมมาสสงคมโดยรวม การทพระเจาอยหว
ทรงยดมนอยในความดตลอดมา จงเปนเรองทคนไทยนาจะเอาไป
ใครครวญใหมาก
สาระ...เพอการพฒนาชนบทตามแนวพระราชดำร
11
บทความ
ชวตทเรมตนใหม ดวยใจศรทธา
หลวย ใจมน
“เปนหนอยกวาหาหมนบาทมา 5-6 ป ไมรจะหาเงนทไหนมาใช
เขาเหมอนกน ไมมอยแลวกยงไมมเขาไปใหญ พอปดทองฯ เขามา
ถามวาอยากไดอะไร กบอกไปวาอยากไดนำ จะไดทำมาหากนได
ปดทองฯ เลยแนะนำใหขดบอพวง”
ชวตใหมของลงหลวย เรมตนพรอมกบการขดบอพวงขนาด
ไมใหญมากนก ในพนทของตวเอง สำหรบเกบนำไวใชเพาะปลก
สารพนพช แลวกยงไดเลยงปลาเอาไวกนบาง ขายบาง
บอพวงทลงหลวยตดสนใจขดเปนคนแรก ๆ เมอขดเสรจ
เกบนำไดจนเตม นอกจากมนำใชแลว ยงเปนทพงใหคนอนไดอาศย
ใชนำจากบอของแก และเปนตนแบบใหคนอน ๆ พากนขดบอนำ
ตามมาอกดวย
บนทดน 21 ไรของลงหลวยในวนน แทบไมเหลอพนทวางเปลา
เพราะนอกจากทำนาขาวแลว ลงหลวยยงปลกทงมะนาวตาฮต
มะแขวน ทสรางรายไดใหอยางนาพอใจ แลวยงปลกพรก กะหลำ
กลวย สบปะรด ปาลม ขาวโพด ฯลฯ อยางละนดอยางละหนอย
รายจายทลดลง และรายไดทเพมมากขน ทำใหลงหลวยเกบ
หอมรอมรบมาใชหนได พรอมกบความสขทเพมมากขน
“ตอนนสบายใจ มนำแลว อยากทำอะไรกไดทำ ปทแลวขายขาว
ขายมะนาวบาง มะแขวนบาง สบปะรด ฯลฯ ไดเงนมาหาหมน
กวาบาท เอาไปใชหนไดแลวสองหมนบาท คอย ๆ ทยอยใชหนไป
แคนกมความสขแลว ขอแคมเงนออม ใชหนได กภมใจแลว”
ลงหลวยทงทายดวยใบหนาทเอบอาบเปยมรอยยม
เมอปทแลว ลงหลวย ใจมน ชาวบานยอด จงหวดนาน สามารถใชหน
ใชสนทมมานานหลายป ไดเกอบครง
“เมอกอนปลกไดแตขาวโพด เพราะไมตองใชนำมาก แถมเขายงเอาทง
เมลดพนธ ทงยามาให ไดขาวโพดแลว ยงเขามาซอถงทดวย”
กวาลงหลวยจะรตววา การปลกขาวโพดแตเพยงอยางเดยวนน ไมได
ทำใหมรายไดพอเพยงเลยงตวได กลบสรางแตหนให เมอตองกเงนมาลงทน
ปลกขาวโพดรอบใหม ไดเงนมากไมพอใชหน แลวกตองกอก วนเวยนเปน
วฏจกรเชนนเรอยมา
สาระ...เพอการพฒนาชนบทตามแนวพระราชดำร
12
บทความ
ตวอยางชมชนตวอยาง
ชมชนผนปารอบชมชน บานหนองผก ตำบลเปอ อำเภอเชยงกลาง
จงหวดนาน กไมตางไปจากปาตนนำนานอน ๆ ทถกคกคาม ทำลาย
จนเขาสภาวะวกฤต
ดวยเหตทไมแตกตางกน ทงปญหาขาดแคลนทดนทำกน นำมา
สการถางปาทำไรเลอนลอย และปลกขาวโพด มหนำซำ ยงมการให
สมปทานปากบนายทนนอกพนทดวย ปานานจงถกทำลายอยางตอ
เนองมานานหลายสบป
เมอนำในชมชนขาดแคลนเพราะไมมปา การทะเลาะเบาะแวง
แยงชงนำกตามมาอยางหลกเลยงไมได เมอตองเผชญกบความ
รนแรงทไมเคยเกดขนมากอนในชมชน ชาวบานบานหนองผก จงรวม
ตวกนปลกจตสำนกและรณรงครกษาปาอยางจรงจง มการตงกฎ
ระเบยบ ขอบงคบ เพอใหปาและนำกลบมาสมบรณเชนในอดต
จากจดเรมตนเมอป 2491 เวลาหลายสบปทผานมา ไมเพยง
ทำใหปาชมชนบานหนองผกฟนฟจากสภาพเขาหวโลนกลบมาเขยว
ขจยาวเหยยดทอดยาวตามแนวเขา แตความสำเรจทคนรนพอแมได
ทำไวและการชกนำลกหลานใหมารวมกจกรรมกบผใหญอยาง
สมำเสมอ ทำใหเดก ๆ บานหนองผกตระหนกถงความสำคญของ
การอนรกษปา และรวมตวกนจดตงกลม “ละออนฮกปา” ขน ในป
2540 เพอสานตอเจตนารมณจากรนหนงไปสอกรนหนง ไมมทสนสด
สรโย สโรพนธ หรอ โย ประธานกลมละออนฮกปา คนปจจบน
เลาวา “เพราะบานเรามปราชญอยหลายดาน เยาวชนจงมโอกาสใช
เวลาวางมาทำกจกรรมตาง ๆ รวมกน ทงการเรยนรเรองสมนไพร
การเรยนอกษรโบราณ และดนตรพนบาน เปนตน พวกเราเหนผใหญ
ในหมบานรวมตวกนทำเรองอนรกษปาอยเปนประจำ จงเทากบถก
ปลกฝงไปโดยไมรตว”
เดก ๆ ทมอายตงแต 7 ขวบไป
จนถง 23 ปทงหมดในชมชน ลวนเปน
สมาชกกลมละออนฮกปา ทงหมดเปน
นกเรยนโรงเรยนบานหนองผกและ
โรงเรยนบานเชยงกลาง ซงแมจะเรยน
จบและยายไปเรยนทอนแลว แตกยง
คอยเปนหวเรยวหวแรงและเปนทปรกษาใหนอง ๆ อย เสมอ
โดยศนยกลางของกลมละออนเหลาน คอ โรงเรยนบานเชยงกลาง
ทมการจดตงศนยศกษาพฤกษศาสตรไวใหทกคนไดมาเรยนรและ
ทำกจกรรมรวมกน
กจกรรมหลกของกลมละออนฮกปา คอ การดแลรกษาปาชมชน
ทง 3,723 ไรไมใหถกทำลาย และชวยกนทำแนวกนไฟปาปละ
2 ครง ปลกปาโดยยงหนงสตกทมกระสนเมลดพนธตนไม สำรวจหา
พนธไมและพนธพชสมนไพรเพอใชรกษาผปวย เกบของปา เชน
ละออนฮกปา เทพพทกษปานาน ตวนอย
สาระ...เพอการพฒนาชนบทตามแนวพระราชดำร
13
บทความ
เทพพทกษปานาน ตวนอย
พนทปลกไมมงคลพระราชทาน
ประจำจงหวด 76 จงหวด
พนทปลกพนธไมในวรรณคดไมพนถน พนทปลกไมดอกหอม
ไมปากนได
พนทปลกมเหสกข-สกสยามนทร
1. อาคารเรยน 2. เสาธง 3. สวม 4. โรงอาหาร 5. โรงรถ 6. หอประชม 7. สนามเปตอง 8. สนามเดกเลน 9. สวนสมนไพร 10. ประปา 11. ศาลาพระพทธรป 12. ปายโรงเรยน 13. สนามกฬา 14. สนามบาสเกตบอล 15. เรอนปยหมก 16. บอปลา 17. รวโรงเรยน
หนอไม มะขามปอม สมอ รถดวน นกสแหงขนเขาหรอกวาง
สมนไพร ผกกด ผกหนาม นำผง มาทำอาหารบาง ขายบาง
และจดตงแหลงเรยนรธรรมชาต
ทสำคญ เดกทกคนจะตองมาปลกตนไมของตวเองคนละ
1 ตน ในสสานปาพนท 17 ไร ใกล ๆ โรงเรยนหนองผก ซงทกคน
จะตองดแลรกษาตนไมของตวเองไปจนตลอดชวต
ความสามคค ทผสานกนเปนกำลงสำคญ ในการปกปองปา
ของ “กลมละออนฮกปา” ทำใหปาชมชนบานหนองผก ไดรบรางวล
ปาชมชนดเดน ดานเยาวชนรกษปา จากโครงการ “คนรกษปา ปารก
ชมชน ประจำป 2554” ของกรมปาไม และบรษท ผลตไฟฟาราชบร
โฮลดง จำกด (มหาชน)
ทงหมดทเดกตวนอย ๆ ของ “กลมละออนฮกปา” ทำใหกบ
ชมชน ไมเพยงแตเปนความภาคภมใจของทกคนเทานน แตยงเปน
หลกประกนดวยวา ความรกปาจะยงเตบโตงดงามตลอดไปในจตใจ
อนบรสทธของพวกเขา และสงตอไปยงลกหลานของพวกเขาอกดวย
สาระ...เพอการพฒนาชนบทตามแนวพระราชดำร
14
บทความ
• สตรท 1
มลคางคาว 1 กโลกรมตอนำเปลา 10 ลตร
หมกทงไวประมาณ 20 วน
อตราการใช : นำหมกมลคางคาว 10 มลลลตร
ผสมนำ 20 ลตร ฉดพนอาทตยละ 1 ครง
สตรเดด เคลด(ไม)ลบ บานโคกลาม-แสงอราม
ปยมลคางคาว คพฒนาคพฒนาเรยนรเรยนร
• สตรท 2
มลคางคาว 1 กโลกรม
ผกใบเขยว 1 กโลกรม
กากนำตาล 1 ลตร
นำเปลา 10 ลตร
นำทงหมดผสมเขาดวยกน หมกไว 20 วน แลวเตมนำเพม
10 ลตร หมกตออก 30-90 วน
อตราการใช : นำหมกมลคางคาว 10 มลลลตร
ผสมนำ 20 ลตร ฉดพนอาทตยละ 1 ครง
ปยหมกมลคางคาว สตรเฉพาะ บานโคกลาม
เมอปดทองหลงพระฯ นำองคความรเขามาสงเสรมใหชาวบานบานโคกลามและแสง
อราม ตำบลกดหมากไฟ อำเภอหนองววซอ จงหวดอดรธาน ทกวนน ผนดนทเคยแตก
ระแหง กลายเปนผนนาเขยวขจสดลกหลกตา หลงนากกลายเปนแปลงพชแปลงผก ทให
ผลผลตนาชนใจ
ผนนา 29 ไรของนายบญธรรมกบนางทองสข เสนาอดร ไดปลกพชหมนเวยนตลอด
ทงป จากเดมเคยใชทำนาเพยงปละครง มาปลกฟกทอง แตงกวา โหระพา ผกบง ถวลสง
ตะไคร มะเขอ กะเพรา แค มะมวง ฯลฯ พชผกทกอยางทปลก กลวนเตบโตงอกงาม
ดวยสตรเดดเคลดลบ “ปยหมกมลคางคาว สตรบานโคกลาม” ทครอบครวเสนาอดร
พฒนาตอยอดจากปยหมกจากขหมของปดทองฯ ทเลยงไว มาผนวกกบประสบการณ ภม
ปญญาดงเดมและความรทไดจากปยาตายาย กลายเปนสตรใหมทพสจนดวยตวเองแลววา
เหนผลดจรง
เพราะมลคางคาว อดมไปดวยธาตอาหารทพชตองการ และมฟอสฟอรสมาก
เปนพเศษ เหมาะกบการนำมาใชในพชผก พชไร พชสวน นอกจากใหผลผลตงอกงามแลว
ยงชวยปรบปรงดนใหรวนซยดวย
สาระ...เพอการพฒนาชนบทตามแนวพระราชดำร
15
บทความ
15
พระพกตรของพระพทธศรเชยงราย พระประธานโฮงหลวง
แสงแกว งดงามผองแผว ตามแบบศลปะเชยงแสน อกทงพระพทธรป
พทธศลปในยคตาง ๆ พระเจาทนใจ พระอทอง พระเชยงแสน
พระสโขทย พระพทธรปโบราณศลปะลานนา เชยงรง พมา และ
พระธาตของพระอรหนตสาวกประดษฐานไวดวยกนบนชนสอง
ทโดดเดนอยในโฮงหลวงแสงแกว คอ ศลปวตถทสะทอนวถชวต
ความเชอความศรทธาในพระพทธพระศาสนา ววฒนาการและความ
รงเรองของดนแดนลานนาในยคตาง ๆ ไดแก สตตภณฑ แทนราว
ปกเทยนลานนาโบราณ ตงจดบชาหนาพระประธาน ประกอบดวย
เสาปกเทยนเจดตน อนมคตทางจกรวาล คอ ภเขาเจดลกทรายลอม
เขาพระสเมร ในธรรมคตหมายถง พระธรรมหรอโพชฌงค 7 คอ
สต ธมมวจย วรยะ ปต ปสสทธ สมาธ และอเบกขา
แวนพระเจา ใชในพธเบกพระเนตรพระพทธรปใหม หมายถง
ญาณทงสามของพระพทธเจา คอ ญาณทสองใหเหนอดต เหน
การเกด การตาย และเหนถงความหมดสนไปแหงกเลสและอาสวะ
ทงหลาย จองพารา พทธบลลงกศลปะไทยใหญ การบชาจองพารา
คอ การสรางปราสาทเพอรบเสดจพระพทธเจาเมอเสดจลงดาวดงส
ขนแกวตงสาม พานใสดอกไมธปเทยนขนาดใหญ เพอใหนำดอกไม
ธปเทยนมารวมกนในจดเดยว แสดงถงความเปนอนหนงอนเดยวกน
ไมแยกชนวรรณะ และใหรจกพระรตนตรย ตงกระดาง ทำดวยไมหรอ
โลหะถวายเปนพทธบชา แกะลวดลายเรองราวตำนานพระแกวมรกต
และการสรางพระหยกเชยงราย ขนดอก พานใสดอกไมธปเทยนบชาพระ
ทำจากวสดตาง ๆ เชน ไม ไมไผ เงน ทองเหลอง ตามแตฐานะ
โกงคว หรอสวนโคงใตหนาแหนบและหนาแหนบปกนกพระวหาร
ลดความแขงกระดางของอาคาร แตกแฝงดวยคตความเชอทหมายถง
ควตาพระเจา ทกำลงเฝามองผทมาทำบญ จงตองสำรวมกรยาวาจา
ใหเรยบรอย หบธรรม หบไมสำหรบบรรจพระคมภรใบลาน คมภร
ธรรม พระธรรมทจารกในใบลานผกไวเปนมดหรอ “ผก” ทมาของ
ความเชอวา ผหญงลานนาคนใดไดทำผาหอหมคมภรธรรมจะม
ปญญาเฉลยวฉลาด อบ ภาชนะเครองเขน ฐานสง มฝาครอบยอด
แหลม สำหรบใสอาหารถวายพระ ฆองกบ หรอมโหระทก ทำดวย
สำรดหรอทองเหลอง สนนษฐานวาเกดขนเมอ 2,000 ปมาแลว ใชใน
พธขอฝน ออกศก หรอขบไลภตผ พญาลวง มลกษณะคลายมงกร
และพญานาครวมกน เชอวาเพยนคำมาจาก “เลง” หรอ มงกร ซง
หมายถงพลงอำนาจ ความยงใหญ และนกการวก นกในปา
หมพานต กนลมและมเสยงรองทไพเราะ ฯลฯ
โฮงหลวงแสงแกว จงเปนแหลงเรยนรทยงใหญสำหรบผสนใจ
ประวตศาสตร ศลปะและวฒนธรรมลานนาอยางแทจรง
“โฮงหลวงแสงแกว” ยอนอดตสความงดงามแหงลานนา ท
เชยงราย ดนแดนแหงประวตศาสตรนบเนองมายาวนานกวา 700 ป ทหลอหลอม
เปนอารยธรรมทมเอกลกษณเฉพาะตววถชวต ความเชอและความศรทธาทยนยงมนคงมา
ตราบทกวนน
มมหนงในวดพระแกว พระอารามศกดสทธคบานคเมองเชยงราย คอ ทตงของ
“โฮงหลวงแสงแกว”
พพธภณฑทไมไดจดแสดงแตโบราณวตถคาควรเมองเทานน หากแตยงรวบรวมจด
แสดงถงวถชวตและวฒนธรรมแหงลานนาไดอยางสมบรณแบบ
ภายในอาคารไมสกทอง สถาปตยกรรมแบบลานนาประยกตอนงดงาม โฮงหลวงแสง
แกวมการจดแสดงโบราณวตถตาง ๆ ไดอยางเหมาะเจาะ ลงตวทงชนบนและชนลาง
กาวแรกเมอเขาภายใน ทสมผสได คอ ความสงบ นมนวลละเมยดละไม ทพาให
ลมเลอนความสบสนวนวายของโลกภายนอก
สาระ...เพอการพฒนาชนบทตามแนวพระราชดำร
16
ขาว
ม.ร.ว.ดศนดดา ดศกล เลขาธการมลนธปดทองหลงพระ
สบสานแนวพระราชดำร นายพงษศกด วงเสมอ ผวาราชการจงหวด
เชยงราย นางสลกจฤฎด ตยะไพรช นายกองคการบรหารสวน
จงหวดเชยงราย มลนธแมฟาหลวงฯ ทมปฏบตระดบอำเภอ กำนน
ผใหญบานและผนำชมชนในพนทตนแบบปดทองหลงพระฯ ตำบล
หวยสก ประชมและลงพนทรวมกน ตดตามความกาวหนาการดำเนน
งานโครงการพฒนาพนทตนแบบปดทองหลงพระฯ อางเกบนำหวย
สกอนเนองมาจากพระราชดำร เมอวนท 15 พฤศจกายน 2555
นายเทวา ปญญาบญ หวหนาทมปฏบตการระดบอำเภอ
รายงานทประชมวา พนทลมนำหวยตาด ซงประกอบดวย 4 หมบาน
คอ หม 9, 12, 19 และ 29 สามารถจดทำแผนพฒนาลมนำไดแลว
รปธรรมของความรวมมอ ณ พนทหวยสก
สวนพนทลมนำอน คอ ลมนำหวยรองเผยว (หม 8, 18 และ 24) ลม
นำหวยโปงกาง (หม 10) ลมนำหนองแสลบ (หม 7, 16, 21
และ 23) ลมนำหวยบง (หม 1, 3, 17, 20 และ 26) ลมนำหวย
พญาเกา (หม 2 และ 6) ลมนำหวยออ (15 และ 19) และลมนำ
หวยสก (หมท 4, 5, 11, 13, 14, 22, 25, 27, 28 และ 30)
อยในขนตอนการทำความเขาใจกบชมชน และเกบขอมลพนฐาน
เพอวเคราะหปญหาเบองตน
กำนน ผใหญบาน รวมกนสรปปญหาของชมชนวา เกดจาก
การขาดแคลนนำเปนหลก และตองการใหพฒนาศกยภาพอางเกบนำ
ในพนท รวมทงระบบสงนำ ซงทงผวาราชการจงหวดเชยงรายและ
นายกองคการบรหารสวนจงหวดเชยงราย กลาววา พรอมและยนด
สนบสนนการพฒนาพนทหวยสกทกดานเทาททำได
จากนน พระมหาวฒชย วชรเมธ และคณะ
ทงหมด เดนทางลงสำรวจสภาพพนทอางหวยตาด
ซงปรากฏวาเพยง 5 เดอน ทชาวบานรวมกน
สรางฝาย โดยปดทองหลงพระฯ ใหการสนบสนน
อางหวยตาดฯ จากทเคยแหงขอด สามารถเกบกก
นำไดแลว
สวนอางเกบนำหวยสกฯ ซงมปญหาตนเขน
มากในชวงฤดแลง ทางจงหวดและอบจ.เชยงราย
จะประสานงานกบหนวยงานทเกยวของทงหมด
เรงแกไขปญหาโดยเรงดวนตอไป
