· ˘ ˇ˘ˆ˙ 2 ˆ42 ˆ: ˜ 4 f!,g!h ij˜( %˜ 7 64, c ’a a4 ! 2 ( ˙ ˙ c":k 5 c 0 ’2 : ˙ b&d!a ":ˇ˙ cad2 ˜ 4"5 ’’ ˇˆ˜$˚˜ ˆ! 9ˆ#’ ˆ:˜ˆ2

ادارة كل مطالعات و بررسي هاي اقتصاديادارة كل مطالعات و بررسي هاي اقتصاديادارة كل مطالعات و بررسي هاي اقتصاديادارة كل مطالعات و بررسي هاي اقتصادي

در استان سيستان و بلوچستانوضعيت بخش كشاورزي

1390

سيستان و بلوچستان

هاي اقتصادياداره كل مطالعات و بررسي1



موقعيت جغرافيايي استان

كيلومترمربـع، پهنـاورترين اسـتان كـشور بـوده و 187502استان سيستان و بلوچستان با وسعتي حدود

. درصد از مساحت كشور را شامل مي شود11بيش از

اين استان پهناور از سمت شرق با كشور پاكستان و افغانستان، از جنوب بـا دريـاي عمـان، از شـمال و

.شمال غرب بااستان خراسان جنوبي و از سمت غرب با استان هاي كرمان و هرمزگان هم مرز مي باشد

رگـرفتن در موقعيـت راهبـردي و قرا كيلومتر مرز آبي با درياي عمـان دارد و بـه دليـل 300اين استان

سـي ايـران و بـه ويـژه بنـدر چابهـار كـه تنهـا بنـدر اقيانو . يتي از اهميت فراواني برخـوردار اسـت ترانز

.آسانترين و بهترين راه دسترسي كشورهاي آسيانه ميانه به آبهاي آزاد است



آب و هوا و اقليم استان

استان سيستان و بلوچستان با توجه به موقعيت جغرافيايي، از يك طرف تحت تاثير جريان هـاي جـوي

قيانوس هند قرار دارد و از سوي متعدد مانند جريان بادي شبه قاره هند و به تبع آن باران هاي موسمي ا

تـرين پديـده ديگر تحت تاثير فشار زياد عرض هاي متوسـط قـرار دارد كـه گرمـاي شـديد هـوا مهـم

در وضـعيت هواشناسـي ايـن منطقـه بادهـاي شـديد موسـمي، طوفـان شـن، . اقليمي آن اسـت مشهود

اين استان تابستان هـاي .رطوبت زياد و مه صبحگاهي پديده اي قابل توجه است رگبارهاي سيل آسا،

.گرم و طوالني و زمستان هاي كوتاه دارد

به علت باال بودن متوسط دما و وزش بادهاي موسمي، ميزان تبخير در اين استان زياد است و بـه طـور

.متوسط چهار ميليمتر در روز گزارش شده است



بارندگي

زمـستان صـورت مـده بارنـدگي در ع. ميليمتـر مـي باشـد 3/101متوسط بارش ساالنه استان درحدود

ميـزان . به طور متوسط در هفت ماه از سال در اين ناحيـه اثـري از بـاران مـشاهده نمـي شـود . گيردمي

.بارندگي از طرف شرق به غرب استان افزايش مي يابد



منابع آب استان

ين آنهـا يـك سد در حال حاضر در حال بهره برداري است كـه از بـ 10در استان سيستان و بلوچستان

پتانـسيل منـابع . تـشكيل مـي دهـد قسمت اعظم منابع آبي استان را » پيشين«سد مخزني بزرگ بنام سد

. ميليون متر مكعب مي باشد2/229 سطحي از محل منابع آب سطحي استان ساالنه آب

رشـته 1530 حلقـه چـاه، 8756بررسي آب زيرزميني استان بيانگر آن است كه در سطح اسـتان تعـداد

18/1478 چشمه وجود دارد كه تخليه كل سـاالنه از منـابع آب زيرزمينـي اسـتان حـدود 791نات و ق

.ميليون متر مكعب در سال است



وضعيت توليدات كشاورزي استان

:زيربخش دام و طيور

به خـود رتبه نخست كشور را از لحاظ تعداد شتر هزار نفر شتر، 09/52 استان سيستان و بلوچستان با √

.اص داده استاختص

:زيربخش شيالت

رتبه چهارم كشور را از مزرعه پرورش ماهيان گرم آبي، 407 استان سيستان وبلوچستان با دارا بودن √

. دارا مي باشدلحاظ تعداد مزارع پرورش ماهيان گرم آبي

.د در كشور مي باشدومين توليدكننده ميگو تن ميگو، 1071 استان سيستان و بلوچستان با توليد √

.باشد كشوري را دارا ميدومين رتبهتن از توليد آبزي منابع آبي 4219سيستان و بلوچستان با توليد استان √



:زيربخش زراعت

هـزار هكتـار، 66/4 هزار تن پياز آبي در سطحي معـادل 12/115با توليد استان سيستان و بلوچستان √

. كشور را به خود اختصاص داده است دررتبه ششم توليد و رتبه سوم سطح زيركشت پياز آبي

هـزار هكتـار، 11/6 هزار تن خربزه بـا سـطح زيركـشت 27/105 استان سيستان و بلوچستان با توليد √

. در كشور را دارا مي باشدرتبه سوم توليد و سطح زيركشت خربزه

هزار هكتار، 98/15 هزار تن هندوانه در سطح زيركشت 75/373 استان سيستان و بلوچستان با توليد √

بـه ورتبه نخست را از لحاظ سطح زيركـشت ايـن محـصول دركشور بوده دومين توليد كننده هندوانه

.خود اختصاص داده است

. در كشور مي باشدچهارمين توليد كننده شبدرآبي هزار تن شبدر آبي، 79/68اين استان با توليد √



:زيربخش باغباني

.باشد دركشور را دارا ميرتبه نخست توليد موزهزار تن موز، 26/112ليداستان سيستان و بلوچستان با تو√

دركــشور دومــين توليدكننــده خرمــا هــزار تــن خرمــا 61/151 توليــد اســتان سيــستان و بلوچــستان بــا √

.باشدمي

رتبـه دوم توليـد و رتبـه چهـارم هكتـار، 2740 تن گياهان دارويي در سطحي معادل 6223اين استان با توليد √

. در كشور را به خود اختصاص داده استطح زيركشت گياهان داروييس

:زيربخش منابع طبيعي

. در سـطح كـشور دارد چهارمين رتبه را از نظر مساحت بياباني هزار هكتار سطح بياباني، 96/4804اين استان با

هـزار 50/10648اي كشور در اين اسـتان قـرار دارد و بـا مجمـوع مـساحت ه درصد مساحت بيابان 25بطوريكه

اولين رتبه كشور از نظر سطح مراتع را دارا مي باشد كه بيش از نيمي از آنها را مراتع فقير و كـم تـراكم هكتار

. درصد از مساحت استان را مراتع تشكيل مي دهند60بطور كلي . دهدتشكيل مي



دام و طيور



)هزار تن ،درصد (1388تان سيستان و بلوچستان در سال توليد مواد پروتئيني اسوضعيت ):1(جدول

عسلتخم مرغگوشت مرغشيرگوشت قرمزشرح

31/1999/9965/2475/5007/0سيستان و بلوچستان

9029552161075142/46كل كشور

1/215/18/00سهم

1926242230رتبه در كشور

-22/359/0003/0-91/17-74/1تغيير نسبت به سال قبل

1388سال آمارنامه كشاورزي، وزارت جهاد كشاورزي ،: مأخذ



) ،درصدهزار رأس، هزار نفر (1388 دام استان سيستان و بلوچستان در سال وضعيت):2(جدول

تعداد شترتعداد گاوميش گوسالهتعداد گاو وتعداد بز و بزغالهتعداد گوسفند و برهشرح

54/78935/12179/15241/009/52سيستان و بلوچستان

52114257568249459154كل كشور

5/17/49/11/08/33سهم

27720121رتبه در كشور

تغيير نسبت به سال قبل

59/1-41/2-87/5-01/034/0

1388 سالارت جهاد كشاورزي ،آمارنامه كشاورزي، وز: مأخذ



)درصدقطعه،هزار (1388 در سال سيستان و بلوچستانوضعيت واحدهاي مرغداري استان ): 3(جدول

واحدهاي جوجه كشيواحدهاي مرغ مادر تخمگذارواحدهاي مرغ مادرگوشتيواحدهاي مرغ تخمگذارواحدهاي مرغ گوشتيشرح

ظرفيتتعدادظرفيتتعدادظرفيتتعدادظرفيتتعدادظرفيتتعداد

سيستان و

بلوچستان��/��

�� /��/��/��

��/��/��/�/��/��/��/��/�

��

تغيير نسبت به

سال قبل��/��

1388آمارنامه كشاورزي، وزارت جهاد كشاورزي، سال : مأخذ



شيالت و آبزيان



) درصد،مترمربعهكتار،(1388لوچستان در سال وضعيت مزارع پرورش ماهي در استان سيستان و ب:)4(جدول

ماهيان سردآبيآبيماهيان گرم شرح

-407سيستان و بلوچستان

83621180كل كشور

-4رتبه

-87/4سهم

تعداد

-56/3رشد نسبت به سال قبل

-25سيستان و بلوچستان

345041696170كل كشور

-21رتبه

-07/0سهممساحت

--71/10رشد نسبت به سال قبل

1388، وزارت جهاد كشاورزي، سال آمارنامه كشاورزي: مأخذاطالعات مربوط به تعداد و مـساحت مـزارع منفـرد دراسـتان سيـستان و بلوچـستان در . واحد مساحت مزارع پرورش ماهيان گرم آبي هكتار و ماهيان سردآبي مترمربع است *

.آمارنامه هاي وزارت جهاد كشاورزي گزارش نشده است



)درصدتن، (1388ستان در سال ي استان سيستان و بلوچ توليدات آبزي پرور:)5(جدول

جمعميگوخاويارمنابع آبيماهيان سردآبيماهيان گرم آبيشرح

10715678-2741144219سيستان و بلوچستان

10043073642275033635415207353كل كشور

29-15282رتبه استان

207/2-27/015/03/15سهم استان

-55359/11--14/28-6/38-56/13رشد توليدات نسبت به سال قبل




زراعت



)هزار تن، درصد (1387-88زراعيسالسيستان و بلوچستان در استانزراعيمحصوالتتوليدوضعيت ) : 6(جدول

درصد تغييرات نسبت به سال قبل1387-88 زراعي سال در ميزان توليدشرح

جمعديمآبيرتبه استانجمعديمآبي

7�1-2160�447�72208�11400سيستان و بلوچستان

10�1141�118�3-56075�68257�764333�3كل كشور

----3�850�583�43سهم استان


)رصد، دهزارهكتار (1387-88سال زراعي استان سيستان و بلوچستان در وضعيت سطح زير كشت محصوالت زراعي : )7(جدول

درصد تغييرات نسبت به سال قبل1387-88زراعي سال در سطح زيركشتشرح


142�820�1162�922000سيستان و بلوچستان

94828�1-3926�85157�79084�5كل كشور

----3�640�391�79)درصد(سهم استان




)هزار تن، درصد (1387-88زراعيسالسيستان و بلوچستان در استانگندمتوليدوضعيت ) : 8(جدول

درصد تغييرات نسبت به سال قبل1387-88 زراعيسال در توليد گندم شرح


1000-116/890116/89251سيستان و بلوچستان

3821069/5-8971/954512/513484/5كل كشور

----1/3000/87سهم استان


)هزار هكتار ، درصد (1387-88زراعيسالسيستان و بلوچستان در استانگندم سطح زير كشت وضعيت ) : 9(جدول

درصد تغييرات نسبت به سال قبل1387-88 زراعيسال در سطح زيركشت گندم شرح


18/1-100-14-47/41047/4124سيستان و بلوچستان

74126/6-2443/044204/336647/37كل كشور

----1/9400/71سهم استان




)هزار تن، درصد (1387-88زراعيسالسيستان و بلوچستان در استانجو توليدوضعيت ) : 10(جدول

يرات نسبت به سال قبلدرصد تغي1387-88 زراعيسال در توليد جو شرح


15/65-16/080-22/600/1122/7226سيستان و بلوچستان

85/19307/27122/71-2381/51064/723446/22كل كشور

----0/950/010/66سهم استان


)هزار هكتار ، درصد (1387-88زراعيسالسيستان و بلوچستان در استانجو سطح زير كشت وضعيت ) : 11(جدول

درصد تغييرات نسبت به سال قبل1387-88 زراعيسال در سطح زيركشت جو شرح


17/61-18/840-11/990/1812/1726چستانسيستان و بلو

31/8182/6456/58-723/16952/491675/65كل كشور

----1/660/020/73سهم استان




)هزار تن، درصد (1387-88زراعيسالسيستان و بلوچستان در استان پياز توليدوضعيت ) : 12(جدول

درصد تغييرات نسبت به سال قبل1387-88 زراعي سال درپياز توليد شرح


115/120115/12660/77060/77سيستان و بلوچستان

18/23-18/65120/11--1499/8812/261512/14كل كشور

----7/6807/61سهم استان


)هكتار ، درصدهزار (1387-88زراعيسالسيستان و بلوچستان در استانپياز وضعيت سطح زير كشت ) : 13(جدول

درصد تغييرات نسبت به سال قبل1387-88زراعي سالدر پياز سطح زيركشت شرح



5/21-6/3496/36--46/371/0847/45كل كشور

----10/0409/81سهم استان




)هزار تن، درصد (1387-88زراعيسالسيستان و بلوچستان در استانخربزه توليدوضعيت ) : 14(جدول

درصد تغييرات نسبت به سال قبل1387-88 زراعي سالخربزه درتوليد شرح

عجمديمآبيرتبه استانجمعديمآبي


4/02-4/7893/70--1258/5519/991278/54كل كشور

----8/3608/23سهم استان


)هكتار ، درصدهزار (1387-88زراعيسالر سيستان و بلوچستان داستانخربزه وضعيت سطح زير كشت ) : 15(جدول

درصد تغييرات نسبت به سال قبل1387-88زراعي سال خربزه درسطح زيركشت شرح



2/96432/355/15--69/67/2476/84كل كشور

----8/7807/95سهم استان




)هزار تن، درصد (1387-88زراعيسالسيستان و بلوچستان در استان هندوانه توليدوضعيت ) : 16(جدول

درصد تغييرات نسبت به سال قبل1387-88 زراعي سالدرهندوانه توليد شرح



18/0356/3519/79-2890/18184/43074/58كل كشور

----12/93012/16سهم استان

1388كشاورزي، وزارت جهاد كشاورزي، سال آمارنامه : مأخذ

)هكتار ، درصدهزار(1387-88زراعيسالسيستان و بلوچستان در استانهندوانه وضعيت سطح زير كشت ) : 17(جدول

درصد تغييرات نسبت به سال قبل1387-88زراعي سال در هندوانه سطح زيركشت شرح

جمعديمآبيرتبه استانعجمديمآبي


20/0375/4427/11-107/6423/07130/71كل كشور

----14/84012/22سهم استان




)هزار تن، درصد (1387-88زراعيسالان و بلوچستان در سيستاستان شبدر توليدوضعيت ) : 18(جدول

درصد تغييرات نسبت به سال قبل1387-88 زراعي سال درشبدر توليد شرح


68/79068/794000سيستان و بلوچستان

13/75156/6391/16-438/81170/421609/22كل كشور

----15/6804/27سهم استان


)هكتار ، درصدهزار(1387-88زراعيسالسيستان و بلوچستان در استانشبدر وضعيت سطح زير كشت ) : 19(جدول

درصد تغييرات نسبت به سال قبل1387-88زراعي سال در شبدر سطح زيركشت شرح



17/55211/9845/70--32/0346/1178/14كل كشور

----3/3801/39سهم استان

1388رزي، وزارت جهاد كشاورزي، سال آمارنامه كشاو: مأخذ



باغباني



) درصد، هزار تن،هزار هكتار(1387 وضعيت زيربخش باغباني استان سيستان و بلوچستان در سال :)20(جدول

نرخ رشد1387سال 1386سال

سطح زيركشت شرحتوليد كلسطح زيركشت

كلورغيرباربارورتوليدسطحتوليد كل

9/2901/3231/517/168/678/3288/1268/1سيستان و بلوچستان

8/17723/1299120385272565133657/449/2كل كشور

7/15/25/22/36/25/2سهم استان

181413131212رتبه




) درصد، هزار تنهزار هكتار،(1387ان توليد و سطح زيركشت محصوالت باغي در استان سيستان و بلوچستان در سال ميز):21(جدول

ميوه هاي خشكميوه هاي دانه ريزميوه هاي هسته دارميوه هاي دانه دارشرح

توليدسطحتوليدسطحتوليدسطحتوليدسطح

2/0114/57/16/105/67/6سيستان و بلوچستان

2/2504/28686/2326/16983/3113/17861/8571/732كل كشور

1/003/04/03/05/06/08/09/0سهم استان

1/265/348002/61/638/42/272-13869/5نرخ رشد استان نسبت به سال

13872624262623222423رتبه استان در سال

1388 وزارت جهاد كشاورزي، سال آمارنامه كشاورزي،: مأخذ



) درصد، هزار تن،هزارهكتار( 1387 ميزان توليد و سطح زيركشت محصوالت باغي در استان سيستان و بلوچستان در سال ):21(ادامه جدول

ساير ميوه ها ميوه هاي گرمسيريميوه هاي نيمه گرمسيريميوه هاي سردسيريشرح

توليدسطحتوليدسطحدتوليسطحتوليدسطح


1/159/176/7622/59012/104/1395/1282/221كل كشور

1/02/06/61/37/633/852/15/1سهم استان

بيش از صددرصدبيش از صددرصد-2/1-2/12-13861001003/132/5نرخ رشد استان نسبت به سال

138713135711208رتبه استان در سال




1388 در سال سيستان و بلوچستانها و گياهان زينتي استانوضعيت گل): 22(جدول

شرحهامساحت گلخانه

)هكتار(

مساحت فضاي آزاد

)هكتار(

كل سطح زيركشت

)تارهك(

ميزان توليد گل شاخه بريده

)هزار شاخه(

ميزان توليد گل گلداني

)هزار گلدان(

ميزان توليد درخت و درختچه

)هزار اصله(

ميزان توليد گياهان فصلي و نشايي

)هزار بوته(

تعدادگان توليد كنند

)نفر(

1/101/11460029102سيستان و بلوچستان

9/27247/23846/510920237483344716018822358410286كل كشور

04/0002/01/002/0002/0سهم استان

نرخ رشد استان نسبت 00000-03/8-13873/8به سال

رتبه استان در سال 138822-2619-15-25




1388 در سال سيستان و بلوچستان استانگلخانه اير محصوالت وضعيت ساي): 23(جدول

ايقارچ دكمهقارچ صدفي

مساحت شرح)هكتار(زمين

ظرفيت اسمي

)تن در سال(

توليد واقعي)تن در سال(

مساحت )هكتار(زمين

ظرفيت اسمي)تن در سال(

توليد واقعي)تن در سال(

سطح زيركشت )هكتار(

0000000سيستان و بلوچستان

9/1418175921/38060538564255/348كل كشور

0000000سهم استان

نرخ رشد استان نسبت 1387به سال

0000000

رتبه استان در سال 1388

-------




1388 در سال سيستان و بلوچستانتان وضعيت گياهان دارويي اس):24(جدول

گياهان داروييزعفرانگل محمدي

سطح شرح)هكتار(زيركشت

ميزان توليد )تن(ترگل

سطح )هكتار(زيركشت

ميزان )كيلوگرم(توليد

كيلوگرم (عملكرد)در هكتار

سطح )هكتار(زيركشت

ميزان توليد)تن(

0000027406223سيستان و بلوچستان

1272822858664972150652/34004965876كل كشور

000008/64/9سهم استان

نرخ رشد استان نسبت 1387به سال

100-00003/93/9

رتبه استان در سال 1388

-----42




منابع طبيعي



) درصد،هزارهكتار(1388ضعيت بيابان هاي استان سيستان و بلوچستان در سال و):25(جدول

مساحت استانمساحت بيابان هانام استانسهم بيابان نسبت به

مساحت استان

4804/9617843/1026/93سيستان و بلوچستان

32576/93163741/80كل كشور

14/7510/90سهم استان نسبت به كشور

41رتبه




)دهزارهكتار، درص (1388 وضعيت مراتع استان سيستان و بلوچستان در سال ):26(جدول

سهم مراتع نسبت به مساحت استانمساحت مراتعنام استان

كل)كم تراكم(فقير )نيمه متراكم(متوسط )متراكم(خوب كل)كم تراكم(فقير )نيمه متراكم(متوسط )متراكم(خوب


7175/0721422/9556148/9584746/97كل كشور

3/034/2416/9612/57سهم استان نسبت به كشور

1---رتبه




) درصد،هزارهكتار(1388وضعيت جنگل هاي استان سيستان و بلوچستان در سال ): 27(جدول

مساحت كل جنگل ها بدون بيشه زارمساحت جنگل

نام استانماندابيدست كاشتتنكنيمه انبوهانبوه

جنگلمساحت

بدون بيشه زار

مساحت

بيشه زارمساحت كل جنگلها

021/74338/955/124/98370/79849/371220/15سيستان و بلوچستان

1780/293468/318100/60943/9125/7614318/872665/0716983/94كل كشور

00/634/180/5419/342/5931/877/18سهم نسبت به كشور

6/84سهم جنگل هاي استان به كل مساحت استان

4رتبه سطح جنگل هاي استان در كشور




)، درصد هزار تن (1388 در سال سيستان و بلوچستانبرآورد توليد علوفه مراتع استان ):28( جدول

تعديل علوفه قابل برداشت مجاز با توجه به نوسانات بارندگيوزن علوفه خشك قابل برداشتشرح

621527لوچستانسيستان و ب

107009094كل كشور

8/58/5سهم استان


Documents

· ˘ ˇ˘ˆ˙ 2 ˆ42 ˆ: ˜ 4 f!,g!h ij˜( %˜ 7 64, c ’a a4 ! 2 ( ˙ ˙ c":k 5 c 0 ’2 : ˙ b&d!a ":ˇ˙ cad*2 ˜ 4"5 ’’ ˇˆ˜$˚˜ ˆ! 9ˆ#’ ˆ:˜ˆ*2

· ˘ ˇ˘ˆ˙ 2 ˆ42 ˆ: ˜ 4 f!,g!h ij˜( %˜ 7 64, c ’a a4 ! 2 ( ˙ ˙ c":k 5 c 0 ’2 : ˙ b&d!a ":ˇ˙ cad2 ˜ 4"5 ’’ ˇˆ˜$˚˜ ˆ! 9ˆ#’ ˆ:˜ˆ2