13
Х нсний ногоог хадгалах, ү даршлах з вл мж ө ө

Х нсний ногоог хадгалах, ү · 2019. 9. 6. · зоорь хийж т мс х нсний ногоогоо ө ү хадгалахад нэн тохиромжтой

  • Upload
    others

  • View
    8

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Х нсний ногоог хадгалах, ү · 2019. 9. 6. · зоорь хийж т мс х нсний ногоогоо ө ү хадгалахад нэн тохиромжтой

Х нсний ногоог хадгалах, үдаршлах з вл мжө ө

Page 2: Х нсний ногоог хадгалах, ү · 2019. 9. 6. · зоорь хийж т мс х нсний ногоогоо ө ү хадгалахад нэн тохиромжтой

Click to edit the outline text format

Second Outline Level

− Third Outline Level

Fourth Outline Level

− Fifth Outline Level

− Sixth Outline Level

− Seventh Outline Level

− Eighth Outline Level

Ninth Outline LevelClick to edit Master text styles

Click to edit the outline text format

Second Outline Level

− Third Outline Level

Fourth Outline Level

− Fifth Outline Level

− Sixth Outline Level

− Seventh Outline Level

− Eighth Outline Level

Ninth Outline LevelClick to edit Master text styles

◦ Second level◦ Third level

Fourth level

Fifth level

Click to edit the outline text format

Second Outline Level

− Third Outline Level

Fourth Outline Level

− Fifth Outline Level

− Sixth Outline Level

− Seventh Outline Level

− Eighth Outline Level

Ninth Outline LevelClick to edit Master text styles

◦ Second level◦ Third level

Fourth level

Fifth level

 Хүнсний ногоо хадгалах аргаТ мсө

Т мсийг хадгалахын мн гадаа ө ө өтавцан дээр тарааж наалдсан шорооноос цэвэрлэж гэмтэж муудсан хэсгийг нягталж ялгаад бороонд норж, ш нийн х йтрэлтэнд х лд лг й шинэ ө ү ө өө үт мсийг 2-3 хоног сэврээж хальсыг өбэхж лээд сараалжин модон хайрцаг үүэсвэл нийлэг х дийд хийж сэр втэр үү үүгазар рж хадгалахад тохиромжтой. өГэр ба зарим сууцанд жижиг н хэн үзоорь хийж т мс х нсний ногоогоо ө үхадгалахад нэн тохиромжтой. Дан байшин ба гэрт шалны ор дороо хадгалах ногооны хэмжээнээсээ хамааруулан 40*50, 60*60 см хэмжээтэй д рв лжин рх гарган ө ө өдоош 1.2-1.6 м г н, 1.0-1.5 м рг н 1.5-2,0 ү ө өм урт н х ухаж модоор доторлож үзоорийг бэлтгэнэ. Шавартай хатуу нягт х рстэй газар заавал модоор өдоторлох шаардлагаг й т мсийг ү өзоорины нэг буландаа шууд асгаад хадгална.

Page 3: Х нсний ногоог хадгалах, ү · 2019. 9. 6. · зоорь хийж т мс х нсний ногоогоо ө ү хадгалахад нэн тохиромжтой

Click to edit the outline text format

Second Outline Level

− Third Outline Level

Fourth Outline Level

− Fifth Outline Level

− Sixth Outline Level

− Seventh Outline Level

− Eighth Outline Level

Ninth Outline LevelClick to edit Master text styles

Click to edit the outline text format

Second Outline Level

− Third Outline Level

Fourth Outline Level

− Fifth Outline Level

− Sixth Outline Level

− Seventh Outline Level

− Eighth Outline Level

Ninth Outline LevelClick to edit Master text styles

◦ Second level◦ Third level

Fourth level

Fifth level

Click to edit the outline text format

Second Outline Level

− Third Outline Level

Fourth Outline Level

− Fifth Outline Level

− Sixth Outline Level

− Seventh Outline Level

− Eighth Outline Level

Ninth Outline LevelClick to edit Master text styles

◦ Second level◦ Third level

Fourth level

Fifth level

Бусад х нсний ногоог хадгалах ү Манжин, байцааг хайрцаг ба модон тавиуранд, лууванг элсэнд хадгална.

Улаан манжин. Б лээн усанд м лчийтэл угааж ү өугааж буцламгай усанд б хлээр нь хийж 10-15 минут үбайлгаж дутуу болгоно. Хатаах ш гээнд бол 60-65 хэм үүхалуунд 20-25 минут байлгаж хатаана. Т мсний адил өхэрчинэ. Лууван. Гол нь х ндийр г й улаан шаргал нг тэй ө өө ү ө өбулцууг сонгон авч хальсыг арилгаж б лээн усаар үугаагаад буцламтгай усанд 15-20 минут з л н өө өбуцалгаад хоолны гурил шиг хэрчиж хатаах ш гээнд үүнимгэн еэр дэлгэж хатаана. ү Чинж . үү Хэлхэж нар салхинд лг х буюу тавиур дээр ө өзадгай дэлгэж хатааж болно. рийн суулт багатай махлаг Үжимст чинж г хатааж хэрэглэнэ. Хатаах чинж г үү үүх ндл ш нь 2 хуваагаад з сэгдсэн талыг дээш харуулж ө өө үхавтгай модон дээр тавьж хатаана. М н жимсний тууш өчиглэлд 4-6 удаа сийлж з сээд нарийн хэцэн дээг р ү үүтохуулж 4-5 хоног хатаана.

Page 4: Х нсний ногоог хадгалах, ү · 2019. 9. 6. · зоорь хийж т мс х нсний ногоогоо ө ү хадгалахад нэн тохиромжтой

Click to edit the outline text format

Second Outline Level

− Third Outline Level

Fourth Outline Level

− Fifth Outline Level

− Sixth Outline Level

− Seventh Outline Level

− Eighth Outline Level

Ninth Outline LevelClick to edit Master text styles

Click to edit the outline text format

Second Outline Level

− Third Outline Level

Fourth Outline Level

− Fifth Outline Level

− Sixth Outline Level

− Seventh Outline Level

− Eighth Outline Level

Ninth Outline LevelClick to edit Master text styles

◦ Second level◦ Third level

Fourth level

Fifth level

Click to edit the outline text format

Second Outline Level

− Third Outline Level

Fourth Outline Level

− Fifth Outline Level

− Sixth Outline Level

− Seventh Outline Level

− Eighth Outline Level

Ninth Outline LevelClick to edit Master text styles

◦ Second level◦ Third level

Fourth level

Fifth level

Б р нхий сонгиныг удаан хадгалж өө өхэрэглэхийн тулд ндэсний лдэгдэл шороог ү үцэвэрлэж ишийг 2-3 см лдээж тайрч вчилс н ү ө өмуудсан хэсгийг ялгаж авна. Цэвэрлэж салгасан сонгиноо дрийн наранд гадаа нимгэн еэр ө үтараан 2-3 цаг тутамд хутгаж байр сэлгэн 14-21 хоног хатаагаад хальс б рэн бэхжсэн ед чийг ү үавахуулж норгохг йгээр хуурай сэр втэр газар ү үүсараалжин модон хайрцагт 2-3 сэг рж ү өхадгалаад удаан хэрэглэж болно. Харин булцуу нь томроог й ногоон иштэй сонгиныг хадгалах үшаардлага гарвал ишийг тайрахг й багцалж үбоогоод лг ж хадгална. Хадгалалтын явцад ө өшалгаж зээд х з б д нтэй хаталт муутай ү ү үү ү үүсонгиныг эхэлж х нсэнд хэрэглэнэ. ү

Сонгино

Page 5: Х нсний ногоог хадгалах, ү · 2019. 9. 6. · зоорь хийж т мс х нсний ногоогоо ө ү хадгалахад нэн тохиромжтой

Click to edit the outline text format

Second Outline Level

− Third Outline Level

Fourth Outline Level

− Fifth Outline Level

− Sixth Outline Level

− Seventh Outline Level

− Eighth Outline Level

Ninth Outline LevelClick to edit Master text styles

Click to edit the outline text format

Second Outline Level

− Third Outline Level

Fourth Outline Level

− Fifth Outline Level

− Sixth Outline Level

− Seventh Outline Level

− Eighth Outline Level

Ninth Outline LevelClick to edit Master text styles

◦ Second level◦ Third level

Fourth level

Fifth level

Click to edit the outline text format

Second Outline Level

− Third Outline Level

Fourth Outline Level

− Fifth Outline Level

− Sixth Outline Level

− Seventh Outline Level

− Eighth Outline Level

Ninth Outline LevelClick to edit Master text styles

◦ Second level◦ Third level

Fourth level

Fifth level

Сармис Сармисыг с лжиж хатаагаад үдулаан байранд с лжээтэй чигээр үнь д жилж болно. Эсвэл хатаасны үүдараа иш ндэсний лайг салгаад үсонгины нэг адил жижиг сараалжин хайрцагт 2-3 еэр рж ү өтогтмол дулаантай газар тавьж хадгална. Урт сонгиныг худалдаанаас авангуутаа 5-10 ширхэгээр нь багцалж боогоод шороог унагаж сэврээгээд с дэр үүгазар саравчны дээвэрт эсвэл тагтан дээр тавьж х лд г д ө өө өөхавраас эхлэн хэрэглэж болно.

Page 6: Х нсний ногоог хадгалах, ү · 2019. 9. 6. · зоорь хийж т мс х нсний ногоогоо ө ү хадгалахад нэн тохиромжтой

Өргөст хэмх,улаан лооль, үр жимст ногоо ба шар лууван, байцаа, шар манжинг гэр орны нөхцөлд давсалж дарахад бүрэн боломжтой. Улаан лоолийн үр жимсийг ямар нэгэн хольц ногоогүй шил савандаа өрж 8 хувийн давсны уусмал хийж давсалж болно. 50-100 л багтаамжтай модон торхонд байцаа, шар манжинг таллаж 4 хуваагаад шар лууванг бүтнээр нь хийж давсална. Байцаа, шар манжин, шар лууванг давслахад хэмхийн нэг адил чинжүү, гоньд, сармис г.м хачир ногоог хэрэглэнэ. Ногоо давслах торхоо усанд сойж хагсааг гарсны дараа сайн угааж цэвэрлээд савны ёроолдоо хачир ногоогоо зулж дэвсээд байцаа, манжин, луувангаа чигжин дарж дунд нь хүргээд ахин хачир ногоогоо зулж, дараа нь давслах ногоогоо дүүртэл өрсний дараа хачраараа өнгөлж давсны 10-12 хувийн уусмалаар дүүргээд модон таг тавьж дээрээс нь хүнд чулуугаар дарна. 1 сарын дотор эсэлт дуусч ногоо амт орно. Давсалсан ногоог сэрүүн газар эсвэл зооринд тавьж хадгална.

Х нсний ногоо даршлах з вл мжү ө ө

Page 7: Х нсний ногоог хадгалах, ү · 2019. 9. 6. · зоорь хийж т мс х нсний ногоогоо ө ү хадгалахад нэн тохиромжтой

Click to edit the outline text format

Second Outline Level

− Third Outline Level

Fourth Outline Level

− Fifth Outline Level

− Sixth Outline Level

− Seventh Outline Level

− Eighth Outline Level

Ninth Outline LevelClick to edit Master text styles

Click to edit the outline text format

Second Outline Level

− Third Outline Level

Fourth Outline Level

− Fifth Outline Level

− Sixth Outline Level

− Seventh Outline Level

− Eighth Outline Level

Ninth Outline LevelClick to edit Master text styles

◦ Second level◦ Third level

Fourth level

Fifth level

Click to edit the outline text format

Second Outline Level

− Third Outline Level

Fourth Outline Level

− Fifth Outline Level

− Sixth Outline Level

− Seventh Outline Level

− Eighth Outline Level

Ninth Outline LevelClick to edit Master text styles

◦ Second level◦ Third level

Fourth level

Fifth level

Байцаа давслах, хадгалах Байцаа даршлахад модон сав, шил, паалантай сав зэргийг хэрэглэнэ. Байцааг даршлах саваа эхлээд халуун дараа нь х йтэн усаар угааж цэвэрлэнэ. Байцааг хальслаж цэвэрлээд үдэрс мачгаар хэрчинэ. 10 кг байцаанд 200-250 гр давс, 800 гр шар лууван, 3 гр лаврын навч, 5-8 ширхэг б р нхий перц тус тус орно. Дарш бэлтгэх савныхаа ёроолд байцааны өө өурьдчилан угаасан навч дэвсэж, дээрээс нь хэрчсэн байцаа, амтлагчаа хийж сайтар нягтруулна. Энэ ед байцааны ш с гардаг. Саваа д ргээд дээг р нь байцааны угаасан ү үү үү үүнавч зулж цэвэр даавуу буюу марлиар б тээгээд, дээр нь паниар тавьж х ндхэн з йлээр ү ү үдарна. Агаар орвол байцаа харлаж муудна. Тасалгааны температурт байцааны исэлдэх процесс явагдаж 21 хоноход даршлагдаж, х нсэнд хэрэглэхэд бэлэн болно. Исэлдэх үпроцессын ед х с ихээр гардгийг тогтмол авч байх хэрэгтэй. Даршлагдсан байцааг 0-6 ү өөхэмийн дулаантай байранд хадгалж хэрэглэнэ.

Page 8: Х нсний ногоог хадгалах, ү · 2019. 9. 6. · зоорь хийж т мс х нсний ногоогоо ө ү хадгалахад нэн тохиромжтой

Click to edit the outline text format

Second Outline Level

− Third Outline Level

Fourth Outline Level

− Fifth Outline Level

− Sixth Outline Level

− Seventh Outline Level

− Eighth Outline Level

Ninth Outline LevelClick to edit Master text styles

Click to edit the outline text format

Second Outline Level

− Third Outline Level

Fourth Outline Level

− Fifth Outline Level

− Sixth Outline Level

− Seventh Outline Level

− Eighth Outline Level

Ninth Outline LevelClick to edit Master text styles

◦ Second level◦ Third level

Fourth level

Fifth level

Click to edit the outline text format

Second Outline Level

− Third Outline Level

Fourth Outline Level

− Fifth Outline Level

− Sixth Outline Level

− Seventh Outline Level

− Eighth Outline Level

Ninth Outline LevelClick to edit Master text styles

◦ Second level◦ Third level

Fourth level

Fifth level

Жимсний чанамал Жимсний чанамал бэлтгэх: Шил саваа сайтар угааж, содтой халуун уусмалаар цэвэрлэж, 3-5 минут чанах юм уу, ууранд 20 минут жигнэж ариутгана. Жимсээ шүүр шанаганд хийж хүйтэн усаар зайлж угаана. /жимсийг машиндаж болно./ Паалантай саванд 1 стакан ус хийж буцалгасны дараа 1 кг саахар хийж уусгаад зөөлөн буцалгаж, хөөсийг хамаад 1 кг жимс хийж 10 минут зөөлөн чанаж, хөргөөд дахин 5 минут чанаж болгоод ариутгасан саванд савлаж таглан сэрүүн газар хадгална.

Page 9: Х нсний ногоог хадгалах, ү · 2019. 9. 6. · зоорь хийж т мс х нсний ногоогоо ө ү хадгалахад нэн тохиромжтой

Click to edit the outline text format

Second Outline Level

− Third Outline Level

Fourth Outline Level

− Fifth Outline Level

− Sixth Outline Level

− Seventh Outline Level

− Eighth Outline Level

Ninth Outline LevelClick to edit Master text styles

Click to edit the outline text format

Second Outline Level

− Third Outline Level

Fourth Outline Level

− Fifth Outline Level

− Sixth Outline Level

− Seventh Outline Level

− Eighth Outline Level

Ninth Outline LevelClick to edit Master text styles

◦ Second level◦ Third level

Fourth level

Fifth level

Click to edit the outline text format

Second Outline Level

− Third Outline Level

Fourth Outline Level

− Fifth Outline Level

− Sixth Outline Level

− Seventh Outline Level

− Eighth Outline Level

Ninth Outline LevelClick to edit Master text styles

◦ Second level◦ Third level

Fourth level

Fifth level

Алаг салат бэлтгэх Улаан лооль 3 кг, шар лууван 3 кг, сонгино 500 гр, давс 100 гр, сахар 250 гр, цуу 20 гр, хар перец 7-8 ширхэг, лаврын навч 3-4 ширхэг, амтат чинж 500 гр орно. Ногоогоо угааж үүцэвэрлээд саран хэлбэрээр хэрчиж б х амтлагчаа хийн холиод үпаалантай саванд 3-аас дээш цаг бит таглаж тавиад 25 минут үүз л н гал дээр чанаж болгосны дараа савлаж сэр н газар өө ө үүхадгална.

Page 10: Х нсний ногоог хадгалах, ү · 2019. 9. 6. · зоорь хийж т мс х нсний ногоогоо ө ү хадгалахад нэн тохиромжтой

Click to edit the outline text format

Second Outline Level

− Third Outline Level

Fourth Outline Level

− Fifth Outline Level

− Sixth Outline Level

− Seventh Outline Level

− Eighth Outline Level

Ninth Outline LevelClick to edit Master text styles

Click to edit the outline text format

Second Outline Level

− Third Outline Level

Fourth Outline Level

− Fifth Outline Level

− Sixth Outline Level

− Seventh Outline Level

− Eighth Outline Level

Ninth Outline LevelClick to edit Master text styles

◦ Second level◦ Third level

Fourth level

Fifth level

Click to edit the outline text format

Second Outline Level

− Third Outline Level

Fourth Outline Level

− Fifth Outline Level

− Sixth Outline Level

− Seventh Outline Level

− Eighth Outline Level

Ninth Outline LevelClick to edit Master text styles

◦ Second level◦ Third level

Fourth level

Fifth level

рг ст хэмх даршлах Ө өрг ст хэмх даршлахад, хамгийн гол нь х гширч Ө ө өмуудааг й, дотор талдаа х ндий сээг й сайн ү ө үү үчанарын рг ст хэмхийг сонгож аваад сайтар ө өугааж цэвэрлэнэ.Хэрэв х ндий сэж б д рсэн ө үү ү үүхэмх даршлахад маш т ргэн хугацаанд муудах ба үамт чанар муутай болдог. Уусмалыг бэлтгэхдээ 3л усанд 180гр нунтаг давс /иоджуулааг й нунтаг үдавс/ 140гр элсэн чихэр хийж буцлангуут нь 6 халбага /дунд / уксус таглаад буцалгалтыг зогсооно. Энэ уусмал нь дундаж хэмжээтэй 6-7 шил рг ст хэмх даршлахад тохирно.ө ө

рг ст хэмх даршлах шил савыг урдаас 3-4 Ө өдамжлагаар сайтар угаасан байх ба хамгийн с лд үү10-15 минут жигнэж ариутгана. М н тагийг маш өсайн угааж ариутгасан байх ба зэвэрсэн таг хэрэглэж болохг й. Ариутгасан 1 литрийн шилэн үдотроо 2-3ш лаврын навчны толгой, гоньдны иш 2-3ш, рлэн хар перец 5-6ш, 2ш саримсны хумс, 2-ү3ш хрийн н дний модны навч болон хэмжээ ижил ү үхэмжээтэйгээр зайг нь тохируулан хийнэ.

Page 11: Х нсний ногоог хадгалах, ү · 2019. 9. 6. · зоорь хийж т мс х нсний ногоогоо ө ү хадгалахад нэн тохиромжтой

Click to edit the outline text format

Second Outline Level

− Third Outline Level

Fourth Outline Level

− Fifth Outline Level

− Sixth Outline Level

− Seventh Outline Level

− Eighth Outline Level

Ninth Outline LevelClick to edit Master text styles

Click to edit the outline text format

Second Outline Level

− Third Outline Level

Fourth Outline Level

− Fifth Outline Level

− Sixth Outline Level

− Seventh Outline Level

− Eighth Outline Level

Ninth Outline LevelClick to edit Master text styles

◦ Second level◦ Third level

Fourth level

Fifth level

Click to edit the outline text format

Second Outline Level

− Third Outline Level

Fourth Outline Level

− Fifth Outline Level

− Sixth Outline Level

− Seventh Outline Level

− Eighth Outline Level

Ninth Outline LevelClick to edit Master text styles

◦ Second level◦ Third level

Fourth level

Fifth level

Хэрэв ил зэмжтэй амтлаг болгоё үү үгэвэл жижиг лууван болон цэцэгт байцаа зэргийг 2-3 ширхэгийг хийж болно. Лууван, цэцэгт байцаа, хрийн н дний навч зэрэг ү үнь дарж байгаа ногоондоо сайхан нэр, амт үоруулдаг. Гоньдны толгой болон хрийн үн дний навч, лууван зэргийг буцалсан үусанд д рж ариутгасан байх хэрэгтэй. үУусмалаа хийхдээ шилнийхээ 3/2 х ртэл үхийж тагийг хагас таглаад 8-10 минут жигнэж гаргаж ирэнг тээ сайтар таглаад үүдоош харуулж тасалгааны н хц лд 7 хоног ө өхадгалж хэрэглэхэд бэлэн болно. Даршилсан ногоогоо сэр н н хц лд 1-6 үү ө өсар х ртэл хадгалж хэрэглэж болох ба үбуруу аргаар даршилсан рг ст хэмхний ө өтаг б мбийх, ш с булингартах, исэх зэрэг ө үүшинж тэмдэг илэрнэ. рг ст хэмх даршлах Ө өарга ажиллагаатай адил аргаар лооль, лууван, манжин зэрэг х нсний ногоог үдаршилж хадгалж болно.

рг ст хэмх даршлах Ө ө

Page 12: Х нсний ногоог хадгалах, ү · 2019. 9. 6. · зоорь хийж т мс х нсний ногоогоо ө ү хадгалахад нэн тохиромжтой

Эрдэмтэн багш сурган х м ж лэгчид,ү үү үүЭрхэм х ндэт эцэг эх, шавь нар та б хэн бидний ү үбэлтгэсэн з вл мжийг амьдрал, ахуйдаа хэрэглэн, ө өэр л х нсээр з в хооллож, урт удаан наслахын үү ү ө

лзийтэй ер лийг рг н дэвш лье. ө өө ө ө үү

ЭМШУИС-ийн т шиц БУГС-тай ахлах 21-р үсургуулийн Хими-Биологийн ЗАН-ийн хамт олон

Page 13: Х нсний ногоог хадгалах, ү · 2019. 9. 6. · зоорь хийж т мс х нсний ногоогоо ө ү хадгалахад нэн тохиромжтой

Анхаарал тавьсан та б хэнд ү

баярлалаа