ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΓΙΑ ΤΑ ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΩΝ ΑΓΝΟΟΥΜΕΝΩΝ ΚΑΙ ΠΕΣΟΝΤΩΝ ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΤΡΑΓΩΔΙΑΣ 1974/ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΑΡΧΕΙΟ/ΚΥΠΡΟΣ 1974/ΤΟ ΠΡΟΟΙΜΙΟ ΤΗΣ ΕΙΣΒΟΛΗΣ (Μαρτυρία Σωτηρίου Παναγάκη,εκπροσώπου ΕΛΔΥΚ 74/Πελοποννήσου)

ΤΑ ΠΡΟΑΝΑΚΡΟΥΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΙΣΒΟΛΗΣ (Μαρτυρία Σωτηρίου Παναγάκη,εκπροσώπου ΕΛΔΥΚ

74/Πελοποννήσου)

έπαρση της ιστορικής Σημαίαςτης ΕΛΔΥΚ

Στις 18 και 19 Ιουλίου ήμασταν στο στρατόπεδο της ΕΛΔΥΚ τέσσερις λόχοι..

Κλεισμένοι.

Ήμουνα στο λόχο Παπαχατζόπουλου...

Η ανησυχία μεγαλώνει..

    Είπανε για σήματα από υποκλοπή που έλεγαν ότι η Τουρδύκ μίλαγε συνέχεια με τηΜερσίνα που ετοίμαζε στόλο για απόβαση..Είπανε πως το  πανε κι οι Τζώνηδες στην τηλεόρασή τους..Ακόμη πως η Τουρδύκ βγήκε σε διασπορά και επιφυλακή και πως δουλεύανε μπουλντόζες στην Αγίρδα για πρόχειρο αεροδρόμιο..Οι φωτιές έκαιγαν ακόμη στο Πενταδάκτυλο, έλεγαν πως κι αυτές επίτηδες δεν σβήστηκαν..

Δεν μας έλεγαν τίποτα..

Μόνο :  αυτοσυγκράτηση ...

    Καταλάβαμε ότι οι Τούρκοι έρχονταν παρότι μας έλεγαν ότι θα έκαναν ασκήσεις επίδειξης..Είχανε αποπλεύσει από τις 10:30 το πρωί της 19ης και μεις ήμασταν κλεισμένοι...Υπήρχε σχέδιο άμυνας που έλεγε ότι βγαίναμε σε διασπορά μάχης, καθαρίζαμε τους θύλακες των τουρκοκυπρίων ειδικά αυτόν Λευκωσίας - Αγ Ιλαρίωνα που ήταν ο σημαντικότερος και έπειτα χτυπάγαμε τις αμφίβιες δυνάμεις πριν κάνουν προγεφύρωμα.

    Το Γενικό Επιτελείο Εθνικής Φρουράς (όπως μάθαμε αργότερα) γνώριζε την επιβίβαση των τούρκων στη Μερσίνα και ζήταγε από το Αρχηγείο Ενόπλων Δυνάμεων στην Ελλάδα τη διαταγή για να κινηθεί αλλά αυτή η διαταγή δεν δινόταν..

    Ο αρχηγός του ΓΕΕΦ είχε κληθεί στην Αθήνα και ο ταξίαρχος Γεωργίτσης που τοναναπλήρωνε αρκέστηκε στην επανάκληση κάποιων μονάδων που είχαν μετακινηθεί με το πραξικόπημα και στην επιστράτευση κάποιων ειδικοτήτων το μεσημέρι της 19ης ..Δεν μπορούσε μάλλον χωρίς την διαταγή της Αθήνας να

ΠΗΓΗ: ΣΩΤΗΡΙΟΣ ΠΑΝΑΓΑΚΗΣ ΕΚΠΡΟΣΩΠΟΣ ΕΛΔΥΚ  74 / ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ,ΑΠΟΜΝΗΜΟΝΕΥΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΙΣΒΟΛΗ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ ΤΗΝ 20 ΙΟΥΛΙΟΥ 1974

1

ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΓΙΑ ΤΑ ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΩΝ ΑΓΝΟΟΥΜΕΝΩΝ ΚΑΙ ΠΕΣΟΝΤΩΝ ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΤΡΑΓΩΔΙΑΣ 1974/ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΑΡΧΕΙΟ/ΚΥΠΡΟΣ 1974/ΤΟ ΠΡΟΟΙΜΙΟ ΤΗΣ ΕΙΣΒΟΛΗΣ (Μαρτυρία Σωτηρίου Παναγάκη,εκπροσώπου ΕΛΔΥΚ 74/Πελοποννήσου)

θέσει σε εφαρμογή το σχέδιοάμυνας...Τουλάχιστον δεν διέταζε τη διασπορά μας και θα μας έβρισκε η αεροπορία τους στα στρατόπεδα..

Παρασκευή 19 Ιουλίου, ώρα 15:00

    Το ΓΕΕΦ διέταξε την μερική και  αθόρυβη  επιστράτευση των χειριστών αντιαεροπορικών.Έθεσε σε κατάσταση συναγερμού όλες τις ναυτικές εγκαταστάσεις του νησιού.Ακόμη να πάρουμε εντολή για διάταξη εκτός στρατοπέδου...Άραγε οι καταδρομείς και οι άλλες μονάδες Κυρήνειας - Αμμοχώστου να είναι ακόμη στη Λευκωσία όπου είχαν έρθει με το πραξικόπημα ή να είναι στις θέσεις τους στις ακτές ?Δεν ξέραμε...

Παρασκευή 19 Ιουλίου 1974 - πολιτικό παρασκήνιο

    ΤηνΠαρασκευή 19 Ιουλίου 1974, ο αμερικανός υφυπουργός εξωτερικών Σίσκο συναντήθηκε στην Αθήνα με τον πρωθυπουργό Ανδρουτσόπουλο, τον στρατηγό Μπονάνο και τον Ιωαννίδη ,ζητώντας ως μεσολαβητής την εκτόνωση της κρίσης με την παραχώρηση από ελληνικής πλευράς μιας ζώνης διέλευσης προς τη θάλασσα για τους τουρκοκυπρίους.

    Η ελληνική πλευρά αρνήθηκε επίμονα παρά την επιμονή του Σίσκο για την σοβαρότητα της κατάστασης.Έτσι ο Σίσκο αναχώρησε για την  γκυρα στις 10:45 και έγινε δεκτός από τον Ετσεβίτ στις 00:45 μέχρι 02:30 δυο ώρες πριν την απόβαση χωρίς να φέρει αποτέλεσμα.Επέστρεψε άπρακτος στην Αθήνα όταν η εισβολή είχε ήδη αρχίσει.

    Η Σοβιετική Ένωση μέσω του πρεσβευτή της έδωσε διακοίνωση στην ελληνική κυβέρνηση με την οποία ζητούσε να απομακρυνθούν οι ελληνικές δυνάμεις από το νησί.Ταυτόχρονα έθεσε περιπολικό σκάφος ανοικτά της Κυρήνειας για να αναφέρει τα γεγονότα .

    Η Βρετανία πάγωσε τις επικοινωνίες στην Κύπρο, αύξησε την αεροπορική επιτήρηση στην περιοχή Κρήτης – Ρόδου και αργά το βράδυ ζήτησε γραπτά από την ελληνική κυβέρνηση να μην προβεί σε καμία ενέργεια που θα επιδείνωνε την κατάσταση !!!

Παρασκευή 19 Ιουλίου  74, ώρα 20:00

Στις 20:00ο διοικητής της Ναυτικής Διοίκησης Κύπρου ενημέρωσε το ΓΕΕΦ ότιπαρακολουθεί δύο νηοπομπές προερχόμενες από Μερσίνα να πλέουν προς Κύπρο, από το ραντάρ του Αποστόλου Ανδρέα (10 ώρες μετά τον απόπλου τους !!!)

Παρασκευή 19 Ιουλίου  74, ώρα 21:15

    Ώρα 21:15 το ραντάρ του Απ Ανδρέα αναφέρει 6 σκάφη σε απόσταση 40 νμ πλέοντα με σχηματισμό γραμμής μετώπου προς τον κόλπο της Αμμοχώστου.

Παρασκευή 19 Ιουλίου  74, ώρα 21:40

    Ώρα 21:40 ο ίδιος σταθμός αναφέρει άλλα 8-10 σκάφη πλέοντα προς Κορμακίτη   Κυρήνεια, 30 νμ ΒΔ της πρώτης νηοπομπής.

Σάββατο 20 Ιουλίου 1974, ώρα 00:15

ΠΗΓΗ: ΣΩΤΗΡΙΟΣ ΠΑΝΑΓΑΚΗΣ ΕΚΠΡΟΣΩΠΟΣ ΕΛΔΥΚ  74 / ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ,ΑΠΟΜΝΗΜΟΝΕΥΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΙΣΒΟΛΗ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ ΤΗΝ 20 ΙΟΥΛΙΟΥ 1974

2

ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΓΙΑ ΤΑ ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΩΝ ΑΓΝΟΟΥΜΕΝΩΝ ΚΑΙ ΠΕΣΟΝΤΩΝ ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΤΡΑΓΩΔΙΑΣ 1974/ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΑΡΧΕΙΟ/ΚΥΠΡΟΣ 1974/ΤΟ ΠΡΟΟΙΜΙΟ ΤΗΣ ΕΙΣΒΟΛΗΣ (Μαρτυρία Σωτηρίου Παναγάκη,εκπροσώπου ΕΛΔΥΚ 74/Πελοποννήσου)

    Σάββατο 20 Ιουλίου, ώρα 00:15, τα 6 σκάφη παραπλέουν το ακρωτήρι του Απ. Ανδρέα σε απόσταση μεγαλύτερη των 12 νμ και κατευθύνονται προς Αμμόχωστο.Η δεύτερη νηοπομπή των 10 σκαφών στα 30 νμ βόρεια του ακρωτηρίου Απ Ανδρέας πλέει προς το ακρωτήρι του Κορμακίτη.

Σάββατο 20 Ιουλίου  74, ώρα 01:30

    Σάββατο 20 Ιουλίου, ώρα 01:30, η νηοπομπή των 6 σκαφών εξακολουθεί να πλέει προς τον κόλπο Αμμοχώστου με 8 κΤα προς βορρά εντοπισθέντα σκάφη διαπιστώνεται ότι είναι 11 και βρίσκονται 35 μίλια ΒΑ της Κυρήνειας.Αναφέρονται συνέχεια στο ΓΕΕΦ και αυτό στην Αθήνα παίρνοντας και μεταφέροντας την διαβεβαίωση ότι πρόκειται για άσκηση επίδειξης!!!

Σάββατο 20 Ιουλίου  74, ώρα 02:00

    Σάββατο 20 Ιουλίου, ώρα 02:00, τα 6 σκάφη προς Αμμόχωστο αναστρέφουν την πορεία τους και πλέουν βορειοανατολικά απομακρυνόμενα.Δεν υπάρχει πλέον αμφιβολία ότι επρόκειτο για παραπλανητική ενέργεια για να προσελκύσει την ελληνική αμυντική δύναμη στην Αμμόχωστο.Η νηοπομπή των 11 σκαφών εξακολουθεί να πλέει προς Κορμακίτη.Λόγω της ταχύτητας που έπλεε όμως και μέχρι την αυγή που έπρεπε να φτάσει, έδειχνε ότι αντικειμενικός σκοπός ήταν η Κυρήνεια και όχι ο κόλπος του Μόρφου.Την ίδια ώρα ο τουρκοκυπριακός σταθμός Μπαϋράκ άρχισε να μεταδίδει στρατιωτικά εμβατήρια

Σάββατο 20 Ιουλίου 74, ώρα 04:00

Σάββατο 20 Ιουλίου, ώρα 04:00, η ομάδα των 11 σκαφών κρατά σε απόσταση 10-12 μιλίων από τις ακτές της Κύπρου.Ο διοικητής της ΕΛΔΥΚ διατάσει με δική του πρωτοβουλία (και σωτήρια) την εφαρμογή του σχεδίου διασποράς…Το ίδιο κάνουν και οι άλλες μονάδες εθνοφυλακής , έστω τόσο αργά.

    Το ΓΕΕΦ με δική του πρωτοβουλία διέταξε την εφαρμογή του σχεδίου αμύνης στις 07:00 το πρωί της 20 Ιουλίου, ενώ στις 08:40 έδωσε την συγκατάθεσή του ο υπαρχηγός του ΑΕΔ !!!Αν δεν αυτενεργούσαν οι διοικητές των μονάδων θα είχαν συντριβεί από την τουρκική αεροπορία.Και πάλι όμως , η απαράδεκτη καθυστέρηση εφαρμογής του σχεδίου άμυνας συνιστούσε αυτό που λέμε ''στρατηγικό αιφνιδιασμό  με αρκετές απώλειες κυρίως σε στρατιωτικό υλικό (πυροβόλα και οχήματα).

    Αν είχαν όμως οι αμυντικές δυνάμεις κινηθεί έγκαιρα, η τουρκική απόπειρα απόβασης θα ήταν γι αυτούς πανωλεθρία όπως οι ίδιοι οι τούρκοι παραδέχονται (Αλί Μπιράντ  Απόφαση Απόβαση).

ΠΗΓΗ: ΣΩΤΗΡΙΟΣ ΠΑΝΑΓΑΚΗΣ

ΕΚΠΡΟΣΩΠΟΣ ΕΛΔΥΚ  74 / ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ

ΑΠΟΜΝΗΜΟΝΕΥΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΙΣΒΟΛΗ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ

ΤΗΝ 20 ΙΟΥΛΙΟΥ 1974

ΠΗΓΗ: ΣΩΤΗΡΙΟΣ ΠΑΝΑΓΑΚΗΣ ΕΚΠΡΟΣΩΠΟΣ ΕΛΔΥΚ  74 / ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ,ΑΠΟΜΝΗΜΟΝΕΥΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΙΣΒΟΛΗ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ ΤΗΝ 20 ΙΟΥΛΙΟΥ 1974

3

ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΓΙΑ ΤΑ ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΩΝ ΑΓΝΟΟΥΜΕΝΩΝ ΚΑΙ ΠΕΣΟΝΤΩΝ ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΤΡΑΓΩΔΙΑΣ 1974/ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΑΡΧΕΙΟ/ΚΥΠΡΟΣ 1974/ΤΟ ΠΡΟΟΙΜΙΟ ΤΗΣ ΕΙΣΒΟΛΗΣ (Μαρτυρία Σωτηρίου Παναγάκη,εκπροσώπου ΕΛΔΥΚ 74/Πελοποννήσου)

ΠΗΓΗ: ΣΩΤΗΡΙΟΣ ΠΑΝΑΓΑΚΗΣ ΕΚΠΡΟΣΩΠΟΣ ΕΛΔΥΚ  74 / ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ,ΑΠΟΜΝΗΜΟΝΕΥΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΙΣΒΟΛΗ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ ΤΗΝ 20 ΙΟΥΛΙΟΥ 1974

4