กฎหมายกบความยตธรรม สงใดส าคญกวากน

นายธนบตร ตระกลภชย โรงเรยนระยองวทยาคม

“Ubi Societas, Ibi Jus” ทใดมสงคมทนนยอมมกฎหมาย จากสภาษตกฎหมายขางตนยอมแสดงใหเหนวากฎหมายเปนสงส าคญทขาดเสยไมไดของสงคม ท าไมจงเปนเชนนนหรอ ? นนกเพราะความสงบเรยบรอยในสงคมจะมขนไดกโดยการใชกฎหมายทเรายอมรบกนวาเปนเครองมอในการตดสนความยตธรรมในสงคม (อยางไรกตาม กฎหมายไมใชเครองมอเดยวในการจดระเบยบสงคม เพราะอาจจะมเครองมออนทจะชวยจดระเบยบสงคมอก เชน ศลธรรม จารตประเพณ ดงนน นองควรเขยนไปในทางทวา กฎหมายเปนเครองมอหนงทจะท าใหสงคมมความสงบเรยบรอยครบ)

ปญหามอยวา (หากจะถามวา) กฎหมายกบความยตธรรม สงใดส าคญกวากน ส าหรบทศนะคตของตวขาพเจา (ขาพเจามความเหนวา) ปญหา (ค าถามดงกลาว) นไมใชเรองยากทจะตอบ เพราะหากเราคนหาค าตอบภายในจตใจของพวกเราดแลว คงจะพบวากฎหมายทดนนมไวเพอคงความยตธรรมในสงคม หากกฎหมายขดตอหลกความยตธรรม นนกยอมหมายความวากฎหมายนน ไมใชกฎหมายทสมควรตราออกมาใชสกเทาไร และถงแมวาถกตราออกมาใชแลวกตาม แตกฎหมายนนยอมตองถกขอครหาวาเปนกฎหมายทไรความยตธรรม (นองเขยนมาท านองวาความยตธรรมส าคญกวา แตกยงไมไดสรปชดเจน พคดวาควรเขยนใหชดไปเลยครบวา เราเหนวาความยตธรรมส าคญกวา แตโดยแนวความคดในการเขยน ถอวาดครบ)

ปญหาตอมาคอ หากกฎหมายทไรความยตธรรมนน ถกตราขนมาใชจรง ผลทจะตามมาคออะไร ส าหรบกระบวนการยตธรรมนน ประเทศไทยไดใชกฎหมายในระบบซววลอว (ระบบกฎหมายของประเทศไทยใชระบบลายลกษณอกษร หรอระบบประมวลกฎหมาย (Civil law system)) ซงหมายถงลายลกษณอกษรทไดปรากฏในตวบทกฎหมายนน (เปนบอเกดของกฎหมายท) ส าคญทสด และในเมอเปนเชนนนแมวากฎหมายนนจะขดตอความรสกเราสกเพยงไร ศาลกไมมอ านาจ ไปพพากษาตดสนคด นอกเหนอทท (ใหแตกตางไปจากท) กฎหมายไดบญญตไวได

ดงทไดกลาวมาขางตนทงหมดนนพอจะกลาวเปนนยไดดงน คอ ในความรสกทางศลธรรมอนดของพวกเราทกคน ยอมจะแสดงออกมาวาความยตธรรมนนส าคญกวากฎหมาย ซงนนกเปนความจรง แตในอกแงมมหนง แมกฎหมายจะอยตธรรมสกเทาใด แตกฎหมายกยอมเปนกฎหมายอยวนยนค า และกฎหมายกคงจะส าคญกวาความยตธรรม ซงแมจะคานสายตาของพวกเรามากเทาใด แตนนกคอโลกแหงความเปนจรง

(พรสกแปลกใจในชวงทเราสรป เพราะ มประโยคเดยวทขดกบประโยคทกประโยคทกลาวมา หมายความวา พอานแลวรสกวาเราก าลงสบสนวาเหนไปในทางไหนกนแน แตลก ๆ พคดวาเราเหนวาความยตธรรมส าคญกวากฎหมาย พขอแนะน าชวงสรปวา เราควรเขยนไปท านองทวา หากกฎหมายใดทขดตอความยตธรรม จะตองน าไปสการแกไข จะดกวาหรอเปลา ลองเอาไปคดดครบ)

ในภาพรวม ถอวาท าไดอยในขนด ครบ พใหคะแนน 13 เตม 20 คะแนน ครบ (ค าน า 3/5 เนอหา 8/10 สรป 2/5)