69
ΕΙΣΑΓΩΓΗ Ανώνυμη Εταιρεία είναι η εμπορική κεφαλαιουχική εταιρεία με νομική προσωπικότητα και αποτελεί τον πιο εξελιγμένο τύπο εταιρείας. Το κεφάλαιό της καλείται Μετοχικό Κεφάλαιο και διαιρείται σε ίσα και μεταβιβάσιμα μερίδια, τις μετοχές. Κάθε πρόσωπο που αναλαμβάνει μετοχές γίνεται εταίρος-μέτοχος της εταιρείας και ευθύνεται μέχρι του ποσού της εισφοράς του, χωρίς να έχει καμία ευθύνη για τις εταιρικές υποχρεώσεις. Το βασικό νομοθέτημα που ρύθμισε στη χώρα μας τα θέματα της Α.Ε. είναι ο Νόμος 2190 της 5/30 Ιουνίου 1920 «περί ανωνύμων εταιρειών». Εκ του Νόμου το νομικό τύπο Ανώνυμης Εταιρείας έχουν οι τράπεζες, οι ασφαλιστικές εταιρείες, οι εταιρείες επενδύσεων χαρτοφυλακίου, οι εταιρείες διαχείρισης αμοιβαίων κεφαλαίων, οι χρηματιστηριακές εταιρείες και άλλες. 3

Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ Α.Ε. ΑΠΟ ΤΗ ΣΥΣΤΑΣΗ ΜΕΧΡΙ ΤΗ ΔΙΑΛΥΣΗ ΤΗΣ

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ Α.Ε. ΑΠΟ ΤΗ ΣΥΣΤΑΣΗ ΜΕΧΡΙ ΤΗ ΔΙΑΛΥΣΗ ΤΗΣ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Ανώνυμη Εταιρεία είναι η εμπορική κεφαλαιουχική εταιρεία με νομική προσωπικότητα και αποτελεί τον πιο εξελιγμένο τύπο εταιρείας. Το κεφάλαιό της καλείται Μετοχικό Κεφάλαιο και διαιρείται σε ίσα και μεταβιβάσιμα μερίδια, τις μετοχές. Κάθε πρόσωπο που αναλαμβάνει μετοχές γίνεται εταίρος-μέτοχος της εταιρείας και ευθύνεται μέχρι του ποσού της εισφοράς του, χωρίς να έχει καμία ευθύνη για τις εταιρικές υποχρεώσεις. Το βασικό νομοθέτημα που ρύθμισε στη χώρα μας τα θέματα της Α.Ε. είναι ο Νόμος 2190 της 5/30 Ιουνίου 1920 «περί ανωνύμων εταιρειών». Εκ του Νόμου το νομικό τύπο Ανώνυμης Εταιρείας έχουν οι τράπεζες, οι ασφαλιστικές εταιρείες, οι εταιρείες επενδύσεων χαρτοφυλακίου, οι εταιρείες διαχείρισης αμοιβαίων κεφαλαίων, οι χρηματιστηριακές εταιρείες και άλλες.

Τα βασικά νομικά χαρακτηριστικά των Ανωνύμων Εταιρειών είναι τα εξής:

3

Page 2: Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ Α.Ε. ΑΠΟ ΤΗ ΣΥΣΤΑΣΗ ΜΕΧΡΙ ΤΗ ΔΙΑΛΥΣΗ ΤΗΣ

1. Η ανώνυμη εταιρεία έχει νομική προσωπικότητα την οποία αποκτά με την καταχώριση έγκρισης του καταστατικού στο Μητρώο Ανωνύμων Εταιρειών.

2. Η ανώνυμη εταιρεία είναι πάντα εμπορική από το νόμο, ανεξάρτητα αν ο σκοπός της είναι η άσκηση εμπορικής δραστηριότητας ή όχι. Ως εκ τούτου οι πράξεις της είναι πάντα εμπορικές.

3. Η ανώνυμη εταιρεία έχει αμιγώς κεφαλαιουχικό χαρακτήρα. Γι’ αυτήν έχει κυρίως σημασία η καταβολή της εισφοράς και όχι τα πρόσωπα των μετόχων. Τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις κάθε μετόχου εξαρτώνται από το ύψος της κεφαλαιακής τους συμμετοχής γι’ αυτό και η Α.Ε. χαρακτηρίζεται ως κεφαλαιουχική και όχι ως προσωπική.

4. Η ιδιότητα του μετόχου μεταβιβάζεται με τη μεταβίβαση του τίτλου της μετοχής.

Τα πλεονεκτήματα των Ανωνύμων Εταιρειών είναι τα εξής:

1. Η ευχέρεια συγκεντρώσεως μεγάλων κεφαλαίων με τη συμμετοχή πολλών προσώπων και συγχρόνως κατανομή σε πολλούς του οποιουδήποτε επιχειρηματικού κινδύνου.

2. Η προσέλευση μικρών κεφαλαιούχων, περιορίζοντας σημαντικά τους κινδύνους από την εμπορική δραστηριότητα αφού ευθύνονται μέχρι του ποσού της εισφοράς τους.

3. Η υπόστασή της δεν επηρεάζεται ούτε από τη βούληση του κάθε μετόχου ούτε από τις μεταβολές που επέρχονται στα πρόσωπά τους (θάνατος, πτώχευση).

4. Συνήθως αναπτύσσει μεγάλο οικονομικό μέγεθος (μεγάλο ύψος κεφαλαίων, μεγάλο πλήθος εργαζομένων, υψηλή παραγωγική δραστηριότητα). Η λειτουργία της ενδιαφέρει άμεσα την εθνική οικονομία και για το λόγο αυτό η πολιτεία της παρέχει προνομιακή μεταχείριση όπως πχ. ευκολότερη χρηματοδότηση, φορολογικές ελαφρύνσεις, προνόμια, διευκολύνσεις.

1. 1 ΣΥΣΤΑΣΗ ΑΝΩΝΥΜΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ

4

Page 3: Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ Α.Ε. ΑΠΟ ΤΗ ΣΥΣΤΑΣΗ ΜΕΧΡΙ ΤΗ ΔΙΑΛΥΣΗ ΤΗΣ

1.1.1 Εισαγωγή

Το πρώτο λογιστικό γεγονός που εμφανίζεται στα βιβλία της Ανώνυμης Εταιρείας είναι οι εγγραφές συστάσεως της.

Η σύσταση της Ανώνυμης Εταιρείας εμφανίζει λογιστικά τα οικονομικά γεγονότα της Κάλυψης και της Καταβολής του Μετοχικού Κεφαλαίου.

Κάλυψη είναι το γεγονός της ανάληψης της υποχρέωσης από τους Μετόχους να εισφέρουν το Μετοχικό Κεφάλαιο της Εταιρείας. Κατά συνέπεια η Ανώνυμη Εταιρεία δημιουργεί απαίτηση κατά των Μετόχων της για την εισφορά αυτή και συγχρόνως διαμορφώνει λογιστικά το Μετοχικό Κεφάλαιο.

Καταβολή είναι η πραγματοποίηση της εισφοράς του Μετοχικού Κεφαλαίου, δηλαδή οι Μέτοχοι εισφέρουν περιουσιακά στοιχεία κατά κυριότητα στην Ανώνυμη Εταιρεία που η εταιρεία τα εμφανίζει ως δική της πια περιουσία, ενώ ταυτόχρονα απαλείφει την απαίτηση που με την κάλυψη είχε δημιουργήσει.

Η κάλυψη του Μετοχικού Κεφαλαίου μπορεί να γίνει με δύο τρόπους: με ιδιωτική σύμβαση ή με Δημόσια εγγραφή.

Όμως και η καταβολή του Μετοχικού Κεφαλαίου μπορεί να γίνει με δύο τρόπους:

Είτε εφάπαξ δηλαδή εξ ολοκλήρου καταβολή του Μ.Κ. Είτε με δόσεις δηλαδή τμηματική καταβολή του Μ.Κ.

1.1.2 Οι προϋποθέσεις για τη σύσταση μιας ανώνυμης εταιρείας είναι κατά σειρά οι εξής:

5

Page 4: Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ Α.Ε. ΑΠΟ ΤΗ ΣΥΣΤΑΣΗ ΜΕΧΡΙ ΤΗ ΔΙΑΛΥΣΗ ΤΗΣ

α)Σύνταξη καταστατικού: Σύμφωνα με το Νόμο 2190/1920 το καταστατικό είναι ένα συμβολαιογραφικό έγγραφο που αποτελεί συστατικό στοιχείο για την ίδρυση της εταιρείας και υπογράφεται από τους ιδρυτές και στο οποίο πρέπει να αναγράφονται υποχρεωτικά διατάξεις για τα εξής στοιχεία:

Για την εταιρική επωνυμία και το σκοπό της εταιρείας Για την έδρα της εταιρείας Για τη διάρκειά της Για το ύψος και τον τρόπο καταβολής του μετοχικού κεφαλαίου Για το είδος των μετοχών και τον αριθμό τους, την ονομαστική

τους αξία και τον τρόπο έκδοσής της Για τον αριθμό των μετοχών κάθε κατηγορίας, εάν υπάρχουν

περισσότερες κατηγορίες μετοχών Για τη δυνατότητα μετατροπής ονομαστικών μετοχών σε

ανώνυμες και το αντίθετο Για τη σύγκληση, τη συγκρότηση, τη λειτουργία και τις

αρμοδιότητες του διοικητικού συμβουλίου Για τη σύγκληση, τη συγκρότηση, τη λειτουργία και τις

αρμοδιότητες των γενικών συνελεύσεων Για τους ελεγκτές Για τα δικαιώματα των μετόχων Για τον Ισολογισμό και τη διάθεση των κερδών Για τη λύση της εταιρείας και την εκκαθάριση της περιουσίας

τηςΤο καταστατικό της ανώνυμης εταιρείας πρέπει επίσης να αναφέρει τα ατομικά στοιχεία των φυσικών ή νομικών προσώπων που υπέγραψαν το καταστατικό καθώς και το συνολικό ποσό κατά προσέγγιση όλων των δαπανών που έγιναν για τη σύσταση της εταιρείας και τη βαρύνουν.

β)Κάλυψη του Μετοχικού Κεφαλαίου: Ως κάλυψη του Μ.Κ. νοείται η ανάληψη από τους μετόχους της υποχρέωσης καταβολής εισφοράς ίσης με την ονομαστική αξία της μετοχής ή των μετοχών που αναλαμβάνουν. Η κάλυψη του Μ.Κ. πρέπει να είναι ολοσχερής δηλαδή να γίνει ανάληψη όλων των μετοχών από μετόχους.Η κάλυψη του Μ.Κ. μπορεί να πραγματοποιηθεί:

Με σύμβαση μεταξύ των ιδρυτών, ιδιωτική άμεση κάλυψη, κατά την οποία οι μετοχές αναλαμβάνονται μόνο από τους ιδρυτές. Εδώ η εταιρεία πρέπει να έχει κατώτερο ύψος κεφαλαίου 60.000€.

6

Page 5: Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ Α.Ε. ΑΠΟ ΤΗ ΣΥΣΤΑΣΗ ΜΕΧΡΙ ΤΗ ΔΙΑΛΥΣΗ ΤΗΣ

Με δημόσια εγγραφή, διαδοχική κάλυψη. Στην περίπτωση αυτή το Μ.Κ καλύπτεται μερικώς από τους ιδρυτές και μερικώς από τρίτα πρόσωπα ή αποκλειστικά από τρίτα πρόσωπα. Συγκεκριμένα μετά τη σύναψη του καταστατικού, οι ιδρυτές απευθύνουν δημόσια πρόσκληση προς το κοινό να αναλάβει το σύνολο ή το υπόλοιπο των μετοχών της Α.Ε. Η πρόσκληση αυτή δημοσιεύεται στον Τύπο και περιέχει λεπτομέρειες για τα βασικά στοιχεία της εταιρείας. Εδώ η εταιρεία πρέπει να έχει κατώτερο ύψος κεφαλαίου 300.000€.

γ)Έγκριση του καταστατικού και παροχή αδείας από τη Δημόσια Διοίκηση προκειμένου να προστατευθεί η ασφάλεια των συναλλαγών. Αρμόδιο όργανο για έγκριση και παροχή αδείας είναι ο Υπουργός Εμπορίου ο οποίος ελέγχει μόνο τη νομιμότητα του περιεχομένου του καταστατικού και της κάλυψης του κεφαλαίου και δεν μπορεί να απορρίψει μια αίτηση προβάλλοντας λόγους σκοπιμότητας. Από το 1970, με το νομοθετικό διάταγμα για τη διοικητική αποκέντρωση, η αρμοδιότητα μετατέθηκε στους κατά τόπους αρμόδιους Νομάρχες, στη Νομαρχία των οποίων εδρεύει κάθε εταιρεία. Για ορισμένες όμως κατηγορίες εταιρειών η αρμοδιότητα έγκρισης παροχής αδείας παραμένει στον Υπουργό.

δ)Τήρηση διατυπώσεων δημοσιότητας: Η δημοσιότητα της Α.Ε. γίνεται με δύο μέσα:

Πρώτο μέσο δημοσιότητας είναι το Μητρώο Ανωνύμων Εταιρειών στο οποίο ο Νομάρχης της έδρας καταχωρεί την απόφαση ίδρυσης της Α.Ε. οπότε και λαμβάνει τον αριθμό Μ.Α.Ε. Μετά από αυτή της την καταχώρηση η ΑΕ αποκτά νομική προσωπικότητα.

Δεύτερο μέσο δημοσιότητας αποτελεί η δημοσίευση της καταχώρησης στο Μ.Α.Ε. στην εφημερίδα της Κυβερνήσεως στο ‘’τεύχος Α.Ε. και Ε.Π.Ε.’’. Η δημοσίευση αυτή γίνεται με καταβολή παραβόλου από την εταιρεία στο Δημόσιο Ταμείο.

1.1.3 Λογιστικές εγγραφές συστάσεως Α.Ε.

Α) Με ιδιωτική σύμβαση δηλαδή με κάλυψη του Μ.Κ. από τους ιδρυτές της

7

Page 6: Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ Α.Ε. ΑΠΟ ΤΗ ΣΥΣΤΑΣΗ ΜΕΧΡΙ ΤΗ ΔΙΑΛΥΣΗ ΤΗΣ

Παράδειγμα: Έστω ότι το Μ.Κ. της Α.Ε. ‘’Χ’’ που έχει οριστεί σε 1.000.000€ αναλαμβάνεται εξ ολοκλήρου από τους ιδρυτές της και είναι καταβλητέο ολόκληρο κατά τη σύσταση της εταιρείας το ½ σε μετρητά και το ½ με εισφορά σε είδος (μηχανήματα). Οι ιδρυτές ανέλαβαν: ο Α 450.000€, ο Β 300.000€ και ο Γ 250.000€. Εκδόθηκαν 40.000 μετοχές ονομαστικής αξίας 25€ η κάθε μία. Τα εισφερόμενα μηχανήματα αποτιμήθηκαν από ειδική επιτροπή σε 500.000€. Τα έξοδα σύστασης ανήλθαν σε 2.500€.Οι εγγραφές σύστασης της Α.Ε. είναι:______________ 1 _______________ Χ Π

33 ΧΡΕΩΣΤΕΣ ΔΙΑΦΟΡΟΙ 33.03 Μέτοχοι- λογ. καλύψεως κεφαλαίου 1.000.000 33.03.00 Μέτοχος Α 450.00033.03.01 Μέτοχος Β 300.00033.03.02 Μέτοχος Γ 250.000 40 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 40.02 Οφειλόμενο κεφάλαιο 1.000.000Κάλυψη μετοχικού κεφαλαίου

______________ 2 _______________

33 ΧΡΕΩΣΤΕΣ ΔΙΑΦΟΡΟΙ33.04 Οφειλόμενο κεφάλαιο 1.000.00033.04.00 Μέτοχος Α 450.00033.04.01 Μέτοχος Β 300.00033.04.02 Μέτοχος Γ 250.000 33 ΧΡΕΩΣΤΕΣ ΔΙΑΦΟΡΟΙ 33.03 Μέτοχοι- λογ. καλύψεως κεφαλαίου 1.000.000 33.03.00 Μέτοχος Α 450.000 33.03.01 Μέτοχος Β 300.000 33.03.02 Μέτοχος Γ 250.000Εμφάνιση οφειλής μετόχων

______________ 3 _______________

38 ΧΡΗΜΑΤΙΚΑ ΔΙΑΘΕΣΙΜΑ38.00 Ταμείο 500.000

8

Page 7: Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ Α.Ε. ΑΠΟ ΤΗ ΣΥΣΤΑΣΗ ΜΕΧΡΙ ΤΗ ΔΙΑΛΥΣΗ ΤΗΣ

12 ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΑ- ΤΕΧΝ. ΕΓΚ.12.00 Μηχανήματα 500.000 33 ΧΡΕΩΣΤΕΣ ΔΙΑΦΟΡΟΙ 33.04 Οφειλόμενο κεφάλαιο 1.000.000 33.04.00 Μέτοχος Α 450.000 33.04.01 Μέτοχος Β 300.000 33.04.02 Μέτοχος Γ 250.000Καταβολή εισφορών από μετόχους______________ 4 _______________

40 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 40.02 Οφειλόμενο κεφάλαιο 1.000.000 40 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 40.00 Καταβεβλημένο κεφάλαιο 1.000.000Μεταφορά λογ. Μ.Κ. από οφειλόμενο σε καταβεβλημένο______________ 5 _______________

16 ΑΣΩΜΑΤΕΣ ΑΚΙΝΗΤΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΞΟΔΑ ΠΟΛΥΕΤΟΥΣ ΑΠΟΣΒ.16.10 Έξοδα ίδρυσης κ πρώτης εγκατ. 2.500 38 ΧΡΗΜΑΤΙΚΑ ΔΙΑΘΕΣΙΜΑ 38.00 Ταμείο 2.500Πληρωμή εξόδων______________ _______________

Β) Σύσταση Α.Ε. με δημόσια εγγραφή

Παράδειγμα: Γίνεται σύσταση Α.Ε. με δημόσια εγγραφή με έκδοση 30.000 κοινών μετοχών ονομαστικής αξίας 10€ η καθεμία. Τις μετοχές

9

Page 8: Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ Α.Ε. ΑΠΟ ΤΗ ΣΥΣΤΑΣΗ ΜΕΧΡΙ ΤΗ ΔΙΑΛΥΣΗ ΤΗΣ

αναλαμβάνει να διαθέσει στο κοινό η τράπεζα ‘’Εμπορική’’ στην τιμή των 12€. Η προμήθεια της τράπεζας καθορίστηκε 3% στην ονομαστική αξία των μετοχών. Οι εγγραφές συστάσεως της Α.Ε. είναι:

______________ 1 _______________ Χ Π

33 ΧΡΕΩΣΤΕΣ ΔΙΑΦΟΡΟΙ33.95 Λοιποί χρεώστες διάφοροι 360.00033.95.00 Τράπεζα Εμπορική 30000*12 40 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 40.02 Οφειλόμενο κεφάλαιο 300.000 41 ΑΠΟΘΕΜΑΤΙΚΑ- ΔΙΑΦ. ΑΝΑΠΡ. 41.01 Οφειλόμενη διαφορά από έκδοση 60.000 μετοχών υπέρ το άρτιοκάλυψη μετοχικού κεφαλαίου______________ 2 _______________

16 ΑΣΩΜΑΤΕΣ ΑΚΙΝΗΤΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΞΟΔΑ ΠΟΛΥΕΤΟΥΣ ΑΠΟΣΒ. 9.00016.10 Έξοδα ιδρύσεως και πρώτης εγκατ. 33 ΧΡΕΩΣΤΕΣ ΔΙΑΦΟΡΟΙ 33.95 Λοιποί χρεώστες διάφοροι 9.000 33.95.00 Τράπεζα ΕμπορικήΥπολογισμός προμήθειας 3%______________ 3 _______________

38 ΧΡΗΜΑΤΙΚΑ ΔΙΑΘΕΣΙΜΑ38.00 Ταμείο 351.000 33 ΧΡΕΩΣΤΕΣ ΔΙΑΦΟΡΟΙ 33.95 Λοιποί χρεώστες διάφοροι 351.000 33.95.00 Τράπεζα ΕμπορικήΚαταβολή Μ.Κ., είσπραξη από τράπεζα

______________ 4 _______________

40 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 40.02 Οφειλόμενο κεφάλαιο 300.000

10

Page 9: Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ Α.Ε. ΑΠΟ ΤΗ ΣΥΣΤΑΣΗ ΜΕΧΡΙ ΤΗ ΔΙΑΛΥΣΗ ΤΗΣ

40 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 40.00 Καταβεβλημένο κεφάλαιο 300.000Μεταφορά λογ. Μ.Κ. από οφειλόμενο σε καταβεβλημένο______________ 5 _______________

41 ΑΠΟΘΕΜΑΤΙΚΑ- ΔΙΑΦ. ΑΝΑΠΡ.41.01 Οφειλόμενη διαφορά από έκδοση 60.000 μετοχών υπέρ το άρτιο 41 ΑΠΟΘΕΜΑΤΙΚΑ- ΔΙΑΦ. ΑΝΑΠΡ. 41.00 Καταβεβλημένη διαφορά από έκδοση 60.000 μετοχών υπέρ το άρτιοΜεταφορά λογαριασμού______________ _______________

Γ) Σύσταση Α.Ε. με τμηματική καταβολή Μετοχικού Κεφαλαίου

Παράδειγμα: Γίνεται σύσταση Α.Ε. με σύμβαση μεταξύ των ‘’Α’’, ‘’Β’’, ‘’Γ’’. Το Μ.Κ. είναι διαιρεμένο σε 5.000 κοινές μετοχές ονομαστικής

11

Page 10: Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ Α.Ε. ΑΠΟ ΤΗ ΣΥΣΤΑΣΗ ΜΕΧΡΙ ΤΗ ΔΙΑΛΥΣΗ ΤΗΣ

αξίας 100€ η καθεμία (Μ.Κ.=5000*100=500.000€). Ο ‘’Α’’ αναλαμβάνει 2.000 μετοχές, ο ‘’Β’’ και ο ‘’Γ’’ από 1.500 μετοχές. Η καταβολή του Μ.Κ. θα γίνει τμηματικά δηλαδή με δόσεις. Η πρώτη δόση ίση με το 25% του Μ.Κ. καταβάλλεται κατά τη σύσταση. Η δεύτερη δόση ίση με το 25% του Μ.Κ. θα καταβληθεί ένα χρόνο μετά τη σύσταση. Η τρίτη δόση ίση με το 50% του Μ.Κ. θα καταβληθεί δύο χρόνια μετά.

Οι εγγραφές σύστασης της Α.Ε. είναι:

______________ 1 _______________ Χ Π

33 ΧΡΕΩΣΤΕΣ ΔΙΑΦΟΡΟΙ 33.03 Μέτοχοι- λογ. καλύψεως κεφαλαίου 500.000 33.03.00 Μέτοχος Α 2000*100=200.00033.03.01 Μέτοχος Β 1500*100=150.00033.03.02 Μέτοχος Γ 1500*100=150.000 40 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 40.02 Οφειλόμενο κεφάλαιο 500.000Κάλυψη μετοχικού κεφαλαίου______________ 2 _______________

33 ΧΡΕΩΣΤΕΣ ΔΙΑΦΟΡΟΙ33.04 Οφειλόμενο κεφάλαιο 500.00033.04.00 Μέτοχος Α 2000*100=200.00033.04.01 Μέτοχος Β 1500*100=150.00033.04.02 Μέτοχος Γ 1500*100=150.000 33 ΧΡΕΩΣΤΕΣ ΔΙΑΦΟΡΟΙ 33.03 Μέτοχοι- λογ. καλύψεως κεφαλαίου 500.000 33.03.00 Μέτοχος Α 2000*100=200.000 33.03.01 Μέτοχος Β 1500*100=150.000 33.03.02 Μέτοχος Γ 1500*100=150.000Εμφάνιση οφειλής μετόχων

______________ 3 _______________

38 ΧΡΗΜΑΤΙΚΑ ΔΙΑΘΕΣΙΜΑ38.00 Ταμείο 5000*25 125.000

12

Page 11: Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ Α.Ε. ΑΠΟ ΤΗ ΣΥΣΤΑΣΗ ΜΕΧΡΙ ΤΗ ΔΙΑΛΥΣΗ ΤΗΣ

33 ΧΡΕΩΣΤΕΣ ΔΙΑΦΟΡΟΙ 33.04 Οφειλόμενο κεφάλαιο 125.000 33.04.00 Μέτοχος Α 2000*25=50.000 33.04.01 Μέτοχος Β 1500*25=37.500 33.04.02 Μέτοχος Γ 1500*25=37.500Καταβολή της α’ δόσης______________ 4 _______________

40 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 40.02 Οφειλόμενο κεφάλαιο 125.000 40 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 40.00 Καταβεβλημένο κεφάλαιο 125.000Μεταφορά λογαριασμού______________ _______________

Όταν γίνει η καταβολή της β’ δόσης γίνονται οι εξής εγγραφές:

______________ _______________

38 ΧΡΗΜΑΤΙΚΑ ΔΙΑΘΕΣΙΜΑ38.00 Ταμείο 5000*25 125.000 33 ΧΡΕΩΣΤΕΣ ΔΙΑΦΟΡΟΙ 33.04 Οφειλόμενο κεφάλαιο 125.000 33.04.00 Μέτοχος Α 2000*25=50.000 33.04.01 Μέτοχος Β 1500*25=37.500 33.04.02 Μέτοχος Γ 1500*25=37.500Καταβολή της β’ δόσης______________ _______________

40 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 40.02 Οφειλόμενο κεφάλαιο 125.000 40 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 40.00 Καταβεβλημένο κεφάλαιο 125.000Μεταφορά λογαριασμού______________ _______________Ομοίως όταν γίνει η καταβολή της γ’ δόσης οι εγγραφές θα είναι:______________ _______________

38 ΧΡΗΜΑΤΙΚΑ ΔΙΑΘΕΣΙΜΑ

13

Page 12: Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ Α.Ε. ΑΠΟ ΤΗ ΣΥΣΤΑΣΗ ΜΕΧΡΙ ΤΗ ΔΙΑΛΥΣΗ ΤΗΣ

38.00 Ταμείο 5000*50 250.000 33 ΧΡΕΩΣΤΕΣ ΔΙΑΦΟΡΟΙ 33.04 Οφειλόμενο κεφάλαιο 250.000 33.04.00 Μέτοχος Α 2000*50=100.000 33.04.01 Μέτοχος Β 1500*50=75.000 33.04.02 Μέτοχος Γ 1500*50=75.000Καταβολή της γ’ δόσης______________ _______________

40 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 40.02 Οφειλόμενο κεφάλαιο 250.000 40 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 40.00 Καταβεβλημένο κεφάλαιο 250.000Μεταφορά λογαριασμού______________ _______________

Δ) Περίπτωση υπερημερίας μετόχου

Όταν το μετοχικό κεφάλαιο καταβάλλεται τμηματικά, αν κάποιοι μέτοχοι δεν καταβάλλουν την οφειλόμενη δόση μέσα σε τρείς μήνες από

14

Page 13: Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ Α.Ε. ΑΠΟ ΤΗ ΣΥΣΤΑΣΗ ΜΕΧΡΙ ΤΗ ΔΙΑΛΥΣΗ ΤΗΣ

τη λήξη της προθεσμίας που τέθηκε για την καταβολή της, οι μετοχές των οποίων η δόση δεν καταβλήθηκε καθίστανται άκυρες αυτοδικαίως και η εταιρεία είναι υποχρεωμένη μέσα σε ένα μήνα από τη λήξη του τριμήνου να πωλήσει μέσω του Χρηματιστηρίου Αθηνών νέες μετοχές, ίσες στον αριθμό με αυτές που ακυρώθηκαν. Η πώληση αυτή ενεργείται για λογαριασμό των οφειλετών μετόχων.

Παράδειγμα προσαρμοσμένο στη Γ περίπτωση: Αν υποτεθεί ότι ο μέτοχος ‘’Α’’ κάτοχος 2000 μετοχών ονομαστικής αξίας 100€ εξοφλημένων ήδη κατά το ¼ (όσο η αξία της α’ δόσης δηλαδή 25€) καθυστερεί την καταβολή της β’ δόσης κι έτσι η Α.Ε. εκδίδει ισάριθμες νέες μετοχές και τις πωλεί στον ‘’Δ’’ για λογαριασμό του μετόχου ‘’Α’’. Ο ‘’Δ’’ πρέπει να εξοφλήσει το μέχρι της πωλήσεως απαιτητό τμήμα της μετοχής (α’ και β’ δόσεις) και να αναλάβει την υποχρέωση να πληρώσει το υπόλοιπο, το μη ακόμη απαιτητό τμήμα, δηλαδή τη γ’ δόση, κατά τη λήξη της. Τα έξοδα πώλησης των μετοχών ανήλθαν σε 1.000€.

Θα διακρίνουμε δύο περιπτώσεις: Την περίπτωση που οι μετοχές πωλούνται στον ‘’Δ’’ αντί 105€

(πάνω από το άρτιο). Την περίπτωση που οι μετοχές πωλούνται στον ‘’Δ’’ αντί 95€

(κάτω από το άρτιο).

Οι ανάλογες εγγραφές κατά περίπτωση είναι:

α)______________ 1 _______________ Χ Π

33 ΧΡΕΩΣΤΕΣ ΔΙΑΦΟΡΟΙ33.05 Μέτοχοι- δόσεις Μ.Κ. σε καθυστέρηση 50.00033.05.00 Μέτοχος ‘’Α’’ 2000*25 33 ΧΡΕΩΣΤΕΣ ΔΙΑΦΟΡΟΙ 33.04 Οφειλόμενο κεφάλαιο 50.000 33.04.00 Μέτοχος Α 2000*25Καθυστέρηση δόσης από Μέτοχο Α

______________ 2 _______________

81 ΕΚΤΑΚΤΑ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΑΠΟΤΕΛ.81.00 Έκτακτα ανόργανα έξοδα 1.000

15

Page 14: Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ Α.Ε. ΑΠΟ ΤΗ ΣΥΣΤΑΣΗ ΜΕΧΡΙ ΤΗ ΔΙΑΛΥΣΗ ΤΗΣ

38 ΧΡΗΜΑΤΙΚΑ ΔΙΑΘΕΣΙΜΑ 38.00 Ταμείο 1.000Πληρωμή εξόδων πώλησης νέων μετοχών______________ 3 _______________

33 ΧΡΕΩΣΤΕΣ ΔΙΑΦΟΡΟΙ33.05 Μέτοχοι- δόσεις Μ.Κ. σε καθυστέρηση 1.000 81 ΕΚΤΑΚΤΑ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΑΠΟΤΕΛ. 81.00 Έκτακτα ανόργανα έξοδα 1.000Μεταφορά λογαριασμού______________ 4 _______________

38 ΧΡΗΜΑΤΙΚΑ ΔΙΑΘΕΣΙΜΑ38.00 Ταμείο 110.000 33 ΧΡΕΩΣΤΕΣ ΔΙΑΦΟΡΟΙ 33.05 Μέτοχοι- δόσεις Μ.Κ. σε καθυστέρηση 110.000 33.05.00 Μέτοχος ‘’Α’’ 2000*55(105-γ’ δόση 50) Πώληση νέων μετοχών______________ 5 _______________

40 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 40.02 Οφειλόμενο κεφάλαιο 50.000 40 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 40.00 Καταβεβλημένο κεφάλαιο 50.000Μεταφορά λογαριασμού______________ _______________

β) ______________ 1 _______________ Χ Π

33 ΧΡΕΩΣΤΕΣ ΔΙΑΦΟΡΟΙ

16

Page 15: Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ Α.Ε. ΑΠΟ ΤΗ ΣΥΣΤΑΣΗ ΜΕΧΡΙ ΤΗ ΔΙΑΛΥΣΗ ΤΗΣ

33.05 Μέτοχοι- δόσεις Μ.Κ. σε καθυστέρηση 50.00033.05.00 Μέτοχος ‘’Α’’ 2000*25 33 ΧΡΕΩΣΤΕΣ ΔΙΑΦΟΡΟΙ 33.04 Οφειλόμενο κεφάλαιο 50.000 33.04.00 Μέτοχος Α 2000*25Καθυστέρηση δόσης από Μέτοχο Α______________ 2 _______________

81 ΕΚΤΑΚΤΑ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΑΠΟΤΕΛ.81.00 Έκτακτα ανόργανα έξοδα 1.000 38 ΧΡΗΜΑΤΙΚΑ ΔΙΑΘΕΣΙΜΑ 38.00 Ταμείο 1.000Πληρωμή εξόδων πώλησης νέων μετοχών______________ 3 _______________

33 ΧΡΕΩΣΤΕΣ ΔΙΑΦΟΡΟΙ33.05 Μέτοχοι- δόσεις Μ.Κ. σε καθυστέρηση 1.000 81 ΕΚΤΑΚΤΑ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΑΠΟΤΕΛ. 81.00 Έκτακτα ανόργανα έξοδα 1.000Μεταφορά λογαριασμού______________ 4 _______________

38 ΧΡΗΜΑΤΙΚΑ ΔΙΑΘΕΣΙΜΑ38.00 Ταμείο 90.000 33 ΧΡΕΩΣΤΕΣ ΔΙΑΦΟΡΟΙ 33.05 Μέτοχοι- δόσεις Μ.Κ. σε καθυστέρηση 90.000 33.05.00 Μέτοχος ‘’Α’’ 2000*45(95-γ’ δόση 50) Είσπραξη από μέτοχο ‘’Δ’’______________ 5 _______________

40 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 40.02 Οφειλόμενο κεφάλαιο 50.000 40 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 40.00 Καταβεβλημένο κεφάλαιο 50.000Μεταφορά λογαριασμού______________ _______________

Συνοψίζοντας παρατηρούμε ότι στην α’ περίπτωση ο μέτοχος ‘’Α’’ παίρνει 110.000-51.000=59.000 αντί 50.000€ που είχε δώσει για την α’ δόση, δηλαδή κερδίζει 9.000€. Αντιθέτως στη β’ περίπτωση ο μέτοχος

17

Page 16: Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ Α.Ε. ΑΠΟ ΤΗ ΣΥΣΤΑΣΗ ΜΕΧΡΙ ΤΗ ΔΙΑΛΥΣΗ ΤΗΣ

‘’Α’’ παίρνει 90.000-51.000=39.000€ αντί 50.000€ που είχε δώσει για την α’ δόση, δηλαδή χάνει 11.000€. Είναι φανερό λοιπόν ότι το ποσό που θα κερδίσει ή θα χάσει ο μέτοχος που έχει καθυστερήσει τη δόση, θα εξαρτηθεί από την τιμή που θα πωληθούν οι νέες μετοχές. Πάντως σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να πωληθούν λιγότερο από την αξία των δόσεων που απομένουν να εξοφληθούν. Σε κάθε περίπτωση είναι απαραίτητο να ακολουθήσουν οι αντίστοιχες εγγραφές εξόφλησης του παλαιού μετόχου και αντικατάστασής του από τον νέο μέτοχο, όπως παρακάτω:

α) ______________ 1 _______________ Χ Π

33 ΧΡΕΩΣΤΕΣ ΔΙΑΦΟΡΟΙ33.05 Μέτοχοι- δόσεις Μ.Κ. σε καθυστέρηση 59.000 33.05.00 Μέτοχος ‘’Α’’ 2000 38 ΧΡΗΜΑΤΙΚΑ ΔΙΑΘΕΣΙΜΑ 38.00 Ταμείο 59.000Εξόφληση παλαιού μετόχου______________ 2 _______________

18 ΣΥΜΜΕΤΟΧΕΣ Κ ΛΟΙΠΕΣ ΜΑΚΡΟΠΡΟΘΕΣΜΕΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ18.12 Μέτοχοι- οφειλόμενο κεφάλαιο 100.00018.12.04 Μέτοχος ‘’Δ’’ 2000*50€ η γ’ δόση 18 ΣΥΜΜΕΤΟΧΕΣ Κ ΛΟΙΠΕΣ ΜΑΚΡΟΠΡΟΘΕΣΜΕΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ 18.12 Μέτοχοι- οφειλόμενο κεφάλαιο 100.000 18.12.01 Μέτοχος Α 2000*50€ η γ’ δόσηΑντικατάσταση μετόχων για τη γ’ δόση______________ _______________

β)______________ 1 _______________ Χ Π

18

Page 17: Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ Α.Ε. ΑΠΟ ΤΗ ΣΥΣΤΑΣΗ ΜΕΧΡΙ ΤΗ ΔΙΑΛΥΣΗ ΤΗΣ

33 ΧΡΕΩΣΤΕΣ ΔΙΑΦΟΡΟΙ33.05 Μέτοχοι- δόσεις Μ.Κ. σε καθυστέρηση 39.000 33.05.00 Μέτοχος ‘’Α’’ 2000 38 ΧΡΗΜΑΤΙΚΑ ΔΙΑΘΕΣΙΜΑ 38.00 Ταμείο 39.000Εξόφληση παλαιού μετόχου______________ 2 _______________

18 ΣΥΜΜΕΤΟΧΕΣ Κ ΛΟΙΠΕΣ ΜΑΚΡΟΠΡΟΘΕΣΜΕΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ18.12 Μέτοχοι- οφειλόμενο κεφάλαιο 100.00018.12.04 Μέτοχος ‘’Δ’’ 2000*50€ η γ’ δόση 18 ΣΥΜΜΕΤΟΧΕΣ Κ ΛΟΙΠΕΣ ΜΑΚΡΟΠΡΟΘΕΣΜΕΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ 18.12 Μέτοχοι- οφειλόμενο κεφάλαιο 100.000 18.12.01 Μέτοχος Α 2000*50€ η γ’ δόσηΑντικατάσταση μετόχων για τη γ’ δόση______________ _______________

1.2 ΑΞΙΟΓΡΑΦΑ ΠΟΥ ΕΚΔΙΔΕΙ Η ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ

19

Page 18: Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ Α.Ε. ΑΠΟ ΤΗ ΣΥΣΤΑΣΗ ΜΕΧΡΙ ΤΗ ΔΙΑΛΥΣΗ ΤΗΣ

1.2.1 Μετοχές: Το είδος, ο αριθμός και η ονομαστική αξία των μετοχών που θα εκδόσει μια εταιρεία πρέπει να ορίζονται στο καταστατικό. Όσον αφορά την ονομαστική αξία της μετοχής, αυτή δεν πρέπει να είναι μικρότερη των 0,30€ και μεγαλύτερη των 100€.Οι μετοχές ανάλογα με τον τρόπο μεταβίβασής τους διακρίνονται ως εξής:

Ανώνυμες είναι οι μετοχές οι οποίες δεν αναφέρουν το όνομα του δικαιούχου και μέτοχος θεωρείται ότι είναι ο κομιστής δηλαδή αυτός που φέρει τον τίτλο και είναι κατά τεκμήριο κύριος της μετοχής. Η μεταβίβασή τους γίνεται απλά και χωρίς διατυπώσεις.

Ονομαστικές είναι οι μετοχές στις οποίες αναφέρεται το όνομα του δικαιούχου, το οποίο πρέπει να σημειωθεί και στο τηρούμενο από την εταιρεία βιβλίο μετόχων. Για τη μεταβίβαση των μετοχών αυτών απαιτείται συμφωνία για τη μετάθεση της κυριότητας και παράδοσης της μετοχής καθώς και έκδοση νέου τίτλου ή σημείωση της μεταβίβασης πάνω στη μετοχή. Ακόμη απαιτείται η σημείωση του ονόματος του νέου μετόχου στο βιβλίο μετόχων.

Οι μετοχές ανάλογα με τα δικαιώματα που παρέχουν στους κατόχους τους διακρίνονται ως εξής:

Κοινές είναι οι μετοχές για τις οποίες ισχύει η αρχή της ισότητας και τα δικαιώματα που απορρέουν από κάθε μετοχή είναι ίσα.

Προνομιούχες είναι οι μετοχές που παρέχουν στους κατόχους τους σωρευτικά ή διαζευκτικά ορισμένα προνόμια. Τα προνόμια αυτά είναι τα εξής: α)να παίρνουν κατά προτίμηση πρώτο μέρισμα σε περίπτωση που τα κέρδη προς διανομή δεν αρκούν για να δοθεί πρώτο μέρισμα σε όλους τους μετόχους, β)να παίρνουν κατά προτίμηση το καταβληθέν από τους κατόχους τους κεφάλαιο από το προϊόν της εκκαθάρισης κατά τη λύση της εταιρείας, αν αυτό δεν αρκεί για να πάρουν όλοι οι μέτοχοι, γ)να παίρνουν σωρευτικό μέρισμα δηλαδή αθροιστική καταβολή πρώτου μερίσματος και για τις παρελθούσες χρήσεις κατά τις οποίες λόγω ζημιών δεν έγινε σ’ αυτούς καταβολή πρώτου μερίσματος, δ)αν οι προνομιούχες μετοχές εκδοθούν χωρίς δικαίωμα ψήφου, επιτρέπεται να καθοριστεί υπέρ αυτών δικαίωμα απολήψεως ορισμένου τόκου σε περίπτωση μη ύπαρξης ή μη επάρκειας κερδών.

20

Page 19: Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ Α.Ε. ΑΠΟ ΤΗ ΣΥΣΤΑΣΗ ΜΕΧΡΙ ΤΗ ΔΙΑΛΥΣΗ ΤΗΣ

Επικαρπίας είναι οι μετοχές που αποδίδουν στους μετόχους μέρος ή το σύνολο της ονομαστικής αξίας των μετοχών τους κατά τη διάρκεια λειτουργίας της εταιρείας έτσι ώστε να πραγματοποιηθεί απόσβεση του Μ.Κ. όταν η εταιρεία έχει υπερβολικά κέρδη ή αποθεματικά.

1.2.2 Οι ιδρυτικοί τίτλοι είναι αξιόγραφα, κάτοχοι των οποίων δεν είναι μέτοχοι αλλά δανειστές της εταιρείας. Εκδίδονται ονομαστικοί, δεν έχουν ονομαστική αξία και μπορούν να εκδοθούν σε αριθμό που δεν υπερβαίνει το 1/10 του αριθμού των μετοχών που εκδίδει η εταιρεία. Οι ιδρυτικοί τίτλοι δεν παρέχουν στους κατόχους τους δικαίωμα συμμετοχής στη διοίκηση και διαχείριση της εταιρείας, ούτε και στο προϊόν εκκαθάρισης της περιουσίας της. Το μόνο δικαίωμα που παρέχουν είναι απόληψη τμήματος καθαρών κερδών.Η Α.Ε. δικαιούται 10 έτη μετά την έκδοσή τους να τους εξαγοράσει και να τους ακυρώσει.Οι ιδρυτικοί τίτλοι διακρίνονται σε:

Κοινούς ιδρυτικούς τίτλους, οι οποίοι εκδίδονται μόνο κατά την ίδρυση της εταιρείας και δίνονται σε ιδρυτές ως ανταμοιβή για συγκεκριμένες υπηρεσίες που προσέφεραν για τη σύσταση της εταιρείας. Οι κοινοί ιδρυτικοί τίτλοι παρέχουν στους κατόχους τους δικαίωμα απόληψης μέχρι και του ¼ των καθαρών κερδών μετά την αφαίρεση των κρατήσεων για το σχηματισμό τακτικού αποθεματικού και για τη διανομή του πρώτου μερίσματος στους μετόχους.

Εξαιρετικούς ιδρυτικούς τίτλους, οι οποίοι εκδίδονται τόσο κατά την ίδρυση όσο και κατά τη λειτουργία της εταιρείας όταν γίνεται αύξηση του Μ.Κ. με τροποποίηση του αρχικού καταστατικού ως ανταμοιβή σε εισφορές σε είδος που δεν είναι δυνατόν να αποτιμηθούν εύκολα σε χρήμα πχ. φήμη πελατείας. Για τους εξαιρετικούς ιδρυτικούς τίτλους η εταιρεία μπορεί να παραχωρεί μεγαλύτερα ποσοστά συμμετοχής στα κέρδη από ότι για τους κοινούς ιδρυτικούς τίτλους.

1.2.3 Οι ομολογίες είναι αξιόγραφα που ενσωματώνουν τοκοφόρο χρηματική απαίτηση των κατόχων τους κατά της Α.Ε. που τις εξέδωσε και εκδίδονται όταν η Α.Ε. συνάψει ομολογιακό δάνειο. Οι κάτοχοί τους δεν είναι μέτοχοι αλλά δανειστές της εταιρείας. Η κάλυψη του ομολογιακού δανείου μπορεί να πραγματοποιηθεί είτε με

21

Page 20: Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ Α.Ε. ΑΠΟ ΤΗ ΣΥΣΤΑΣΗ ΜΕΧΡΙ ΤΗ ΔΙΑΛΥΣΗ ΤΗΣ

απευθείας συνεννόηση με τους δανειστές είτε με δημόσια εγγραφή. Οι ομολογίες διακρίνονται ως εξής:

Κοινές είναι οι ομολογίες που ενσωματώνουν υποχρεωτικά το δικαίωμα τόκου σύμφωνα με το επιτόκιο έκδοσης του δανείου. Ακόμη ο νόμος επιτρέπει την παροχή δικαιώματος απόληψης ορισμένων ποσοστών επί των κερδών. Οι ομολογίες εξοφλούνται κατά το χρόνο λήξης του δανείου. Η εταιρεία μπορεί να τις εξαγοράσει πριν τη λήξη του δανείου και να τις αποσύρει από την κυκλοφορία.

Μετατρέψιμες ομολογίες σε μετοχές είναι οι ομολογίες που έχουν όλα τα δικαιώματα των κοινών ομολογιών και επιπλέον παρέχουν στους κατόχους τους το δικαίωμα να ζητήσουν από την εταιρεία την αντικατάστασή τους με μετοχές.

1.3 ΟΡΓΑΝΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΤΗΣ Α.Ε.

22

Page 21: Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ Α.Ε. ΑΠΟ ΤΗ ΣΥΣΤΑΣΗ ΜΕΧΡΙ ΤΗ ΔΙΑΛΥΣΗ ΤΗΣ

Τα όργανα διοίκησης της Α.Ε. είναι:

Το Διοικητικό Συμβούλιο είναι το όργανο που εκπροσωπεί την Α.Ε., διευθύνει, διοικεί και διαχειρίζεται τα της εταιρείας, εκφράζοντας τη βούλησή της. Το Δ.Σ. πρέπει να συνεδριάζει τουλάχιστον μία φορά το μήνα στον τόπο της έδρας της εταιρείας. Έχει απαρτία και λαμβάνει νόμιμη απόφαση όταν παρίστανται τουλάχιστον τα μισά μέλη του συν ένα, και οι παρόντες δεν είναι λιγότεροι από τρείς.

Η Γενική Συνέλευση είναι το ανώτατο όργανο της Α.Ε. και αποφασίζει για κάθε υπόθεση της Α.Ε. Η Γ.Σ. είναι τακτική, έκτακτη και καταστατική ή εξαιρετική. Η συνέλευση συγκαλείται 20 μέρες πριν γίνει και κάθε μέτοχος έχει δικαίωμα συμμετοχής στη συνέλευση και δικαίωμα στην ψηφοφορία. Η Γ.Σ. βρίσκεται σε απαρτία όταν παρευρίσκονται μέτοχοι που εκπροσωπούν το 1/5 τουλάχιστον του καταβεβλημένου μετοχικού κεφαλαίου. Οι αποφάσεις λαμβάνονται κατά πλειοψηφία και πλειοψηφία θεωρείται όταν συγκεντρώνεται το 50% συν μία των ψήφων του εκπροσωπούμενου στη Γ.Σ. μετοχικού κεφαλαίου. Κάθε μέτοχος διαθέτει τόσες ψήφους όσος είναι και ο αριθμός των μετοχών του.

Οι ελεγκτές. Η Γ.Σ. δεν μπορεί να αποφασίσει έγκυρα για την έγκριση των

ετήσιων οικονομικών καταστάσεων της εταιρείας αν προηγουμένως αυτές δεν ελεγχθούν από τους κατά νόμο τακτικούς ελεγκτές, οι οποίοι εκλέγονται από τη Γ.Σ. Εταιρείες οι οποίες υπερβαίνουν σε δύο συνεχείς χρήσεις τα αριθμητικά όρια των δύο από τα παρακάτω κριτήρια:

α)σύνολο ενεργητικού 3.000.000€ β)κύκλος εργασιών 5.000.000€ γ)αριθμός εργαζομένων 50 άτομα είναι υποχρεωμένες να προσλαμβάνουν ορκωτούς ελεγκτές από το Σώμα Ορκωτών Ελεγκτών. Οι ελεγκτές είναι δύο ή ένας ορκωτός λογιστής και ορίζονται από τη Γ.Σ.

1.4 ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΒΙΒΛΙΑ ΑΝΩΝΥΜΩΝ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ

23

Page 22: Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ Α.Ε. ΑΠΟ ΤΗ ΣΥΣΤΑΣΗ ΜΕΧΡΙ ΤΗ ΔΙΑΛΥΣΗ ΤΗΣ

Δεδομένου ότι η Ανώνυμη Εταιρεία έχει από τον νόμο εμπορική ιδιότητα είναι υποχρεωμένη να τηρήσει τα βιβλία που προβλέπονται για κάθε έμπορο. Κατά το Κ.Β.Σ. οι ημεδαπές και αλλοδαπές ανώνυμες εταιρείες εντάσσονται στην Τρίτη (Γ’) Κατηγορία τηρήσεως βιβλίων από τον χρόνο συστάσεώς τους ανεξάρτητα από το ύψος των εσόδων που πραγματοποιούν. Επομένως τα λογιστικά βιβλία που είναι υποχρεωμένη να τηρεί μια Α.Ε. είναι τα εξής:

Βιβλίο Απογραφών και Ισολογισμών: Στο βιβλίο αυτό καταχωρείται η απογραφή ενάρξεως και στο τέλος κάθε εταιρικής χρήσεως καταχωρείται η απογραφή και ο ισολογισμός τέλους χρήσεως.

Αναλυτικά Ημερολόγια: Όταν οι λογιστικές εγγραφές μιας εταιρείας είναι λίγες μπορεί να αρκεστεί σε ένα ημερολόγιο. Όταν όμως οι λογιστικές εγγραφές είναι πολλές τότε η εταιρεία αναγκάζεται να χρησιμοποιήσει αναλυτικά ημερολόγια σε καθένα από τα οποία καταχωρεί μια ομάδα ομοειδών πράξεων.

Συγκεντρωτικό Ημερολόγιο: Στο συγκεντρωτικό ημερολόγιο καταχωρούνται στο τέλος κάθε μήνα συγκεντρωτικά, όλες οι λογιστικές εγγραφές όπως προέρχονται από τα αναλυτικά ημερολόγια (ταμείου, αγορών, πωλήσεων, διαφόρων πράξεων κ.λ.π.).

Αναλυτικά Καθολικά: Τα αναλυτικά καθολικά τηρούνται σε βιβλία ή καρτέλες. Κάθε πρωτοβάθμιος λογαριασμός αναλύεται σε δευτεροβάθμιους λογαριασμούς, τριτοβάθμιους κ.λ.π.

Γενικό Καθολικό: Στους λογαριασμούς του γενικού καθολικού μεταφέρονται όλες οι εγγραφές από το συγκεντρωτικό ημερολόγιο.

Βιβλίο γραμματίων εισπρακτέων και βιβλίο γραμματίων πληρωτέων: Στα βιβλία αυτά καταχωρούνται ένα προς ένα όλα τα εισπρακτέα και πληρωτέα γραμμάτια αντίστοιχα.

Βιβλίο πρακτικών συνεδριάσεων των γενικών συνελεύσεων των μετόχων: Σ’ αυτό καταχωρούνται όλα τα στοιχεία των

24

Page 23: Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ Α.Ε. ΑΠΟ ΤΗ ΣΥΣΤΑΣΗ ΜΕΧΡΙ ΤΗ ΔΙΑΛΥΣΗ ΤΗΣ

συνεδριάσεων των γενικών συνελεύσεων των μετόχων και όσα διαδραματίστηκαν σ’ αυτές.

Βιβλίο πρακτικών συνελεύσεων του διοικητικού συμβουλίου: Σ’ αυτό καταχωρούνται όλες οι πληροφορίες των συνελεύσεων του διοικητικού συμβουλίου (ποιοι παρευρέθησαν, τι αποφάσεις πάρθηκαν κ.λ.π.)

Βιβλίο μετόχων: Σ’ αυτό καταχωρούνται τα στοιχεία του κάθε μετόχου καθώς και ο αριθμός των μετοχών και των τίτλων που αυτός κατέχει.

Βιβλίο μετοχών: Σ’ αυτό καταχωρούνται οι τίτλοι των ονομαστικών και ανωνύμων μετοχών κατά αριθμητική σειρά και κατά σειρά εκδόσεως.

2.1 ΛΟΓΙΣΤΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΟΥ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΟΣ

25

Page 24: Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ Α.Ε. ΑΠΟ ΤΗ ΣΥΣΤΑΣΗ ΜΕΧΡΙ ΤΗ ΔΙΑΛΥΣΗ ΤΗΣ

Το καθαρό αποτέλεσμα της χρήσης σε μία εταιρεία μπορεί να είναι κέρδος ή ζημιά.

2.1.1 Κάλυψη των ζημιών Η περίπτωση της ζημιάς λόγω του κεφαλαιουχικού χαρακτήρα της ανώνυμης εταιρείας δεν επιβαρύνει τους μετόχους αλλά την ίδια την εταιρεία. Η ζημιά χρήσεως παραμένει στον ισολογισμό μειώνοντας την καθαρή θέση με σκοπό να αποσβεστεί μελλοντικά από κέρδη ή με μείωση του Μετοχικού Κεφαλαίου.Το Ε.Γ.Λ.Σ. προβλέπει τους λογαριασμούς 42.01 ‘’υπόλοιπο ζημιών χρήσεως σε νέο’’ και 42.02 ‘’υπόλοιπο ζημιών προηγουμένων χρήσεων’’ για να εμφανισθούν οι ζημίες στον Ισολογισμό.

Παράδειγμα: Η Α.Ε. ‘’Χ’’ στο τέλος της χρήσης 2008 εμφανίζει ζημία χρήσεως 12.000€. Στην προηγούμενη χρήση 2007 είχε επίσης ζημίες ύψους 8.000€.Σύμφωνα με το Ε.Γ.Λ.Σ. η μεταφορά της ζημίας χρήσεως στον Ισολογισμό γίνεται μέσω του λογαριασμού 88.98 ως εξής: ______________ 1 ______________ Χ Π88 ΑΠΟΤΕΛ. ΠΡΟΣ ΔΙΑΘΕΣΗ 12.00088.98 Ζημίες εις νέο 88 ΑΠΟΤΕΛ. ΠΡΟΣ ΔΙΑΘΕΣΗ 12.000 88.01 Ζημίες χρήσεωςΜεταφορά λογαριασμών______________ 2 ______________42 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΙΣ ΝΕΟ 12.00042.01 Υπόλοιπο ζημιών χρήσεως εις νέο 88 ΑΠΟΤΕΛ. ΠΡΟΣ ΔΙΑΘΕΣΗ 12.000 88.98 Ζημίες εις νέοΜεταφορά λογαριασμών______________ 3 ______________42 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΙΣ ΝΕΟ 8.00042.02 Υπόλοιπο ζημιών προηγ. χρήσεων 42 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΙΣ ΝΕΟ 8.000 42.01 Υπόλοιπο ζημιών χρήσεως εις νέο Μεταφορά λογαριασμών______________ ______________

2.1.2 Διάθεση των κερδών

26

Page 25: Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ Α.Ε. ΑΠΟ ΤΗ ΣΥΣΤΑΣΗ ΜΕΧΡΙ ΤΗ ΔΙΑΛΥΣΗ ΤΗΣ

Το κέρδος της χρήσεως αντίθετα υπόκειται σε διάθεση. Το καθαρό κέρδος που προκύπτει στο τέλος της χρήσεως από τον λογαριασμό ‘’αποτελέσματα χρήσεως’’ πρέπει να διατεθεί κατά σειρά ως εξής:α)για φόρο εισοδήματος 25%, β)για δημιουργία τακτικού αποθεματικού ποσό τουλάχιστον ίσο με το 5% των καθαρών κερδών προς διανομή μέχρις ότου αυτό γίνει ίσο με το 1/3 του μετοχικού κεφαλαίου,γ)για καταβολή πρώτου μερίσματος στους μετόχους ποσό ίσο με το 6% τουλάχιστον του καταβεβλημένου μετοχικού κεφαλαίου, δ)αν μείνει υπόλοιπο τότε πηγαίνει στον λογαριασμό 42 ‘’αποτελέσματα εις νέο’’.

Παράδειγμα: Έστω ότι η Α.Ε. ‘’Χ’’ κατά τη χρήση 2008 εμφανίζει κέρδη 200.000€. Υπάρχουν λογιστικές διαφορές 35.000€ και μεταξύ των κερδών περιλαμβάνονται 5.000€ μερίσματα από συμμετοχές σε άλλες επιχειρήσεις που φορολογήθηκαν σε αυτές. Η Α.Ε. ‘’Χ’’ που έχει κεφάλαιο 600.000€ καλυπτόμενο από 30000 μετοχές, διατίθεται να διανείμει το νόμιμο μέρισμα καθώς και 6000€ ως αμοιβές μελών του Δ.Σ.. Τα υπόλοιπα κέρδη σε ακέραιες χιλιάδες θα διατεθούν για έκτακτο αποθεματικό και το κάτω των χιλίων € υπόλοιπο θα παραμείνει εις νέο.Έτσι θα έχουμε:Κέρδη Ισολογισμού 200.000€+ Λογιστικές διαφορές 35.000€- Έσοδα από μερίσματα 5.000€ Φόρος εισοδήματος= = Φορολογητέα κέρδη 230.000€ 230.000*25%= 57.500€

Καθαρά κέρδη= κέρδη Ισολογισμού- φόρος εισοδήματος = 200.000 - 80.500= 142.500€Τακτικό αποθεματικό= καθαρά κέρδη* 5%=142.500*5%= 7125Πρώτο μέρισμα= Μ.Κ. * 6%= 600.000*6%= 36.000€Μέρισμα = (καθαρά κέρδη- τακτικό αποθεματικό)*35% = (142.500-7125)*35%=47.381,25 το οποίο στρογγυλοποιείται σε 48.000 για να είναι διαιρετό με τον αριθμό των μετοχών.

Συνεπώς ο πίνακας διανομής θα είναι ο εξής:Τακτικό αποθεματικό= 7125€Μέρισμα 30000μετ.*1,6= 48000€Αμοιβές μελών Δ.Σ.= 6000€Έκτακτο αποθεματικό= 81000€Υπόλοιπο κερδών εις νέο= 375€Καθαρά κέρδη= 142500€Λογιστικές εγγραφές:

27

Page 26: Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ Α.Ε. ΑΠΟ ΤΗ ΣΥΣΤΑΣΗ ΜΕΧΡΙ ΤΗ ΔΙΑΛΥΣΗ ΤΗΣ

______________ 1 ______________ Χ Π86 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΧΡΗΣΕΩΣ 200.00086.99 Καθαρά αποτελ. χρήσεως 88 ΑΠΟΤΕΛ. ΠΡΟΣ ΔΙΑΘΕΣΗ 200.000 88.00 Καθαρά κέρδη χρήσεως Μεταφορά λογαριασμών______________ 2 ______________88 ΑΠΟΤΕΛ. ΠΡΟΣ ΔΙΑΘΕΣΗ 57.50088.08 Φόρος εισοδήματος 54 ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΑΠΟ Φ-Τ 57.500 54.07 Φόρος εισοδήματος φορολο- γητέων κερδών Μεταφορά λογαριασμών______________ 3 ______________88 ΑΠΟΤΕΛ. ΠΡΟΣ ΔΙΑΘΕΣΗ 57.50088.00 Καθαρά κέρδη χρήσεως 88 ΑΠΟΤΕΛ. ΠΡΟΣ ΔΙΑΘΕΣΗ 57.500 88.08 Φόρος εισοδήματοςΜεταφορά λογαριασμών______________ 4 ______________88 ΑΠΟΤΕΛ. ΠΡΟΣ ΔΙΑΘΕΣΗ 142.50088.00 Καθαρά κέρδη χρήσεως 88 ΑΠΟΤΕΛ. ΠΡΟΣ ΔΙΑΘΕΣΗ 142.500 88.99 Κέρδη προς διάθεση Μεταφορά λογαριασμών______________ 5 ______________88 ΑΠΟΤΕΛ. ΠΡΟΣ ΔΙΑΘΕΣΗ 142.50088.99 Κέρδη προς διάθεση 41 ΑΠΟΘΕΜΑΤΙΚΑ 88.125 41.02 Τακτικό αποθεματικό 7125 41.05 Έκτακτα αποθεματικά 81000 53 ΠΙΣΤΩΤΕΣ ΔΙΑΦΟΡΟΙ 54.000 53.01 Μερίσματα πληρωτέα 48000 53.08 Δικαιούχοι αμοιβών 6000 42 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΙΣ ΝΕΟ 375 42.00 Υπόλοιπο κερδών εις νέοΔιάθεση καθαρών κερδών________________ _________________

2.2 ΑΠΟΘΕΜΑΤΙΚΑ

28

Page 27: Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ Α.Ε. ΑΠΟ ΤΗ ΣΥΣΤΑΣΗ ΜΕΧΡΙ ΤΗ ΔΙΑΛΥΣΗ ΤΗΣ

Τα αποθεματικά κεφάλαια αποτελούν προσαυξήσεις της καθαρής θέσεως οι οποίες προέρχονται από καθαρά κέρδη τα οποία δεν διανέμονται. Έτσι τα αποθεματικά αποτελούν το προϊόν της διαδικασίας αυτοχρηματοδοτήσεως των επιχειρήσεων. Τα αποθεματικά διακρίνονται σε κατηγορίες με βάση ορισμένα κριτήρια. Το μεγαλύτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το τακτικό αποθεματικό που είναι υποχρεωτικό βάσει νομοθετικής διάταξης. Το αποθεματικό αυτό προορίζεται αποκλειστικά για την κάλυψη μελλοντικών ζημιών.Η λογιστική αντιμετώπιση των αποθεματικών εκφράζεται με χρέωση του λογαριασμού 88.99 ‘’κέρδη προς διάθεση’’ και πίστωση του κατάλληλου λογαριασμού αποθεματικού δηλαδή 41.02 ‘’τακτικό αποθεματικό’’, 41.03 ‘’αποθεματικά καταστατικού’’, 41.04 ‘’ειδικά αποθεματικά’’, 41.05 ‘’έκτακτα αποθεματικά’’, 41.08 ‘’αφορολόγητα αποθεματικά’’, 41.09 ‘’αποθεματικό για ίδιες μετοχές’’ κλπ.

2.3 ΠΡΟΒΛΕΨΕΙΣ

Η πρόβλεψη αποτελεί κράτηση την οποία πραγματοποιεί η εταιρεία κατά το κλείσιμο του Ισολογισμού, σε βάρος των λογαριασμών εκμετάλλευσης ή αποτελεσμάτων, με σκοπό να καλύψει πιθανές ζημιές ή έξοδα ή ενδεχόμενες υποτιμήσεις των στοιχείων του ενεργητικού ή υπερτιμήσεις των στοιχείων του παθητικού. Οι προβλέψεις διαφέρουν από τα αποθεματικά γιατί δεν δημιουργούνται από κρατήσεις κερδών όπως εκείνα αλλά βαρύνουν τους λογαριασμούς των εκμεταλλεύσεων ή των αποτελεσμάτων.Οι προβλέψεις διακρίνονται σε δύο βασικές κατηγορίες:

Στις προβλέψεις για κινδύνους εκμετάλλευσης που σχηματίζονται με χρέωση του λογαριασμού 68 ‘’προβλέψεις εκμετάλλευσης’’ και πίστωση του λογαριασμού 44 ‘’προβλέψεις’’.

Στις προβλέψεις για έκτακτους κινδύνους που σχηματίζονται με χρέωση του λογαριασμού 83 ‘’προβλέψεις για έκτακτους κινδύνους’’ και πίστωση του λογαριασμού 44 ‘’προβλέψεις’’.

2.4 Η ΦΟΡΟΛΟΓΙΑ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ ΤΗΣ Α.Ε.

29

Page 28: Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ Α.Ε. ΑΠΟ ΤΗ ΣΥΣΤΑΣΗ ΜΕΧΡΙ ΤΗ ΔΙΑΛΥΣΗ ΤΗΣ

Αντικείμενο φόρου των ημεδαπών Α.Ε. είναι το συνολικό καθαρό τους εισόδημα ή κέρδος, το οποίο φορολογείται με την εφαρμογή πάγιου συντελεστή που σήμερα είναι 25%. Τα κέρδη που διαθέτονται λαμβάνονται από το υπόλοιπο που απομένει αν από τα κέρδη του ισολογισμού αφαιρεθεί ο φόρος εισοδήματος.

Παράδειγμα: Η Α.Ε. ‘’Χ’’ πραγματοποίησε σύμφωνα με τον ισολογισμό της καθαρά κέρδη 4.700.000€. Τα κέρδη αυτά διαμορφώθηκαν με το να έχουν ενσωματωθεί στα αποτελέσματα χρήσεως και δαπάνες συνολικού ύψους 300.000€, οι οποίες δεν αναγνωρίζονται φορολογικώς προς έκπτωση (λογιστικές διαφορές).Ο σχετικός υπολογισμός του φόρου και του ποσού που θα διατεθεί θα έχει ως εξής:

Κέρδη ισολογισμού 4.700.000€+Λογιστικές διαφορές 300.000€ Κέρδος φορολογικώς 5.000.000€Αναμορφωμένο

Φόρος που αναλογεί: 5.000.000*25%=1.250.000€Οπότε:Κέρδη ισολογισμού 4.700.000€- Φόρος εισοδήματος 1.250.000€Κέρδη που θα διατεθούν 3.450.000€

Με τον τρόπο αυτό φορολογίας, εκείνοι οι οποίοι λαμβάνουν τα διανεμόμενα κέρδη (πχ. μέτοχοι, μέλη Δ.Σ. κλπ.) θεωρείται ότι εξάντλησαν τη φορολογική τους υποχρέωση ως προς τα εισοδήματα αυτά.

Διευκρινίζεται ότι δαπάνες οι οποίες δεν θεωρούνται λογιστικές διαφορές, συνεπώς καλώς εκπίπτονται από τα μικτά έσοδα για να διαμορφωθεί το κέρδος, είναι ακόλουθες:

Όλες οι δαπάνες που είναι απαραίτητες για την απόκτηση του μικτού εισοδήματος

Τα ποσά που καταβάλλει η ημεδαπή Α.Ε. για την εξαγορά των ιδρυτικών της τίτλων

30

Page 29: Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ Α.Ε. ΑΠΟ ΤΗ ΣΥΣΤΑΣΗ ΜΕΧΡΙ ΤΗ ΔΙΑΛΥΣΗ ΤΗΣ

Οι τόκοι που καταβάλλονται στους κατόχους των ιδρυτικών τίτλων, με την προϋπόθεση ότι οι τόκοι αυτοί βαρύνουν την Α.Ε. και δεν προέρχονται από τα κέρδη

Οι τόκοι που καταβάλλονται στους κατόχους προνομιούχων μετοχών, εφόσον οι τόκοι αυτοί δεν προέρχονται από τα κέρδη

Οι αμοιβές και αποζημιώσεις που καταβάλλονται κατά τη διάρκεια της χρήσεως στα μέλη του Δ.Σ. της Α.Ε. για υπηρεσίες που προσφέρουν αυτοί λόγω της ιδιότητάς τους και της συμμετοχής τους στις συνεδριάσεις του Δ.Σ.

Στις τρείς τελευταίες περιπτώσεις η Α.Ε. είναι υποχρεωμένη να παρακρατήσει, από τους καταβαλλόμενους τόκους και αμοιβές και να αποδόσει στο Δημόσιο για λογαριασμό των δικαιούχων, φόρο με συντελεστή 25%.

Στα έσοδα της Α.Ε. είναι δυνατόν να περιέχονται και εισοδήματα τα οποία είτε έχουν φορολογηθεί (πχ. μερίσματα που εισέπραξε η εταιρεία από άλλες Α.Ε.) είτε φορολογήθηκαν με ειδικό τρόπο και εξάντληση της φορολογικής υποχρεώσεως ως προς αυτά (πχ. τόκοι τραπεζικών καταθέσεων) ή απαλλάσσονται της φορολογίας (πχ. τόκοι ομολόγων του Δημοσίου). Από αυτά:

Τα μερίσματα καθώς και τα εισοδήματα από συμμετοχή σε άλλες εταιρείες των οποίων τα κέρδη έχουν φορολογηθεί αφαιρούνται από τα συνολικά καθαρά κέρδη, ώστε να αποφευχθεί η διπλή φορολόγησή τους.

Τα φορολογούμενα με ειδικό τρόπο και εξάντληση της φορολογικής υποχρεώσεως και τα απαλλασσόμενα αφαιρούνται από τα συνολικά καθαρά κέρδη, αλλά εφόσον παράλληλα πραγματοποιείται διανομή κερδών, στα φορολογητέα κέρδη προστίθεται και το μέρος των πιο πάνω εσόδων ή κερδών που αναλογεί στα διανεμόμενα κέρδη έπειτα από αναγωγή του ποσού αυτού σε μικτό με την προσθήκη του φόρου που του αναλογεί.

31

Page 30: Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ Α.Ε. ΑΠΟ ΤΗ ΣΥΣΤΑΣΗ ΜΕΧΡΙ ΤΗ ΔΙΑΛΥΣΗ ΤΗΣ

2.5 ΑΥΞΗΣΗ ΜΕΤΟΧΙΚΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ

Η αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου αποφασίζεται από καταστατική Γ.Σ. η οποία συνεδριάζει έγκυρα με αυξημένη απαρτία και αποφασίζει με αυξημένη πλειοψηφία, εκτός αν πρόκειται για αύξηση προβλεπόμενη από το καταστατικό, οπότε αρκούν η συνηθισμένη απαρτία και απόλυτη πλειοψηφία των παριστάμενων μετόχων. Οι λόγοι για τους οποίους αποφασίζεται η αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου είναι:

Η ανάγκη να συγκεντρωθεί αγοραστική δύναμη για τη χρηματοδότηση προγραμμάτων αναπτύξεως της Α.Ε.

Η ανάγκη αυξήσεως του κεφαλαίου κινήσεως Η ανάγκη να αυξηθεί η πιστοληπτική ικανότητα της Α.Ε. Η πολιτική κερδών και μερισμάτων

Τρόποι αύξησης του Μ.Κ.

Η αύξηση του Μ.Κ. μπορεί να πραγματοποιηθεί με τους εξής τρόπους:

α) Με νέες εισφορές: πρόκειται για μια πραγματική αύξηση Μ.Κ. γιατί εισρέουν στην εταιρεία νέα περιουσιακά στοιχεία αυξάνοντας συγχρόνως και την καθαρή της θέση και το ενεργητικό της.

Παράδειγμα: Η Α.Ε. ‘’Χ’’ αυξάνει το Μ.Κ. της κατά 20.000€ με έκδοση 2.000 νέων μετοχών των 10€ και διάθεση στην τιμή των 11€ (πάνω από το άρτιο). Οι μετοχές θα εξοφληθούν αμέσως και εξ ολοκλήρου με μετρητά. Τα έξοδα αυξήσεως του Μ.Κ. ανήλθαν σε 800€.

Οι λογιστικές εγγραφές είναι οι εξής:______________ 1 ______________ Χ Π33 ΧΡΕΩΣΤΕΣ ΔΙΑΦΟΡΟΙ33.03 Μέτοχοι- λογ. καλύψεως Μ.Κ. 22.000 40 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 40.02 Οφειλόμενο Μ.Κ. κοινών μετοχών 20.000 41 ΑΠΟΘΕΜΑΤΙΚΑ- ΔΙΑΦ. ΑΝΑΠΡ. 41.01 Οφειλόμενη διαφορά από έκδοση 2.000 μετοχών υπέρ το άρτιοΑύξηση Μ.Κ. τροποποίηση καταστατικού Νο..

32

Page 31: Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ Α.Ε. ΑΠΟ ΤΗ ΣΥΣΤΑΣΗ ΜΕΧΡΙ ΤΗ ΔΙΑΛΥΣΗ ΤΗΣ

______________ 2 ______________

33 ΧΡΕΩΣΤΕΣ ΔΙΑΦΟΡΟΙ33.04 Οφειλόμενο κεφάλαιο 22.000 33 ΧΡΕΩΣΤΕΣ ΔΙΑΦΟΡΟΙ 33.03 Μέτοχοι- λογ. καλύψεως Μ.Κ. 22.000Εμφάνιση οφειλής μετόχων______________ 3 ______________

38 ΧΡΗΜΑΤΙΚΑ ΔΙΑΘΕΣΙΜΑ38.00 Ταμείο 22.000 33 ΧΡΕΩΣΤΕΣ ΔΙΑΦΟΡΟΙ 33.04 Οφειλόμενο κεφάλαιο 22.000Καταβολή Μ.Κ. σε μετρητά______________ 4 ______________

40 ΚΕΦΑΛΑΙΟ40.02 Οφειλόμενο Μ.Κ. κοινών μετοχών 20.00041 ΑΠΟΘΕΜΑΤΙΚΑ- ΔΙΑΦ. ΑΝΑΠΡ. 41.01 Οφειλόμενη διαφορά από έκδοση 2.000 μετοχών υπέρ το άρτιο 40 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 40.00 Καταβεβλημένο Μ.Κ. κοινών μετοχών 20.000 41 ΑΠΟΘΕΜΑΤΙΚΑ- ΔΙΑΦ. ΑΝΑΠΡ. 41.00 Καταβεβλημένη διαφορά από έκδοση 2.000 μετοχών υπέρ το άρτιοΜεταφορά λογαριασμών______________ 5 ______________

16 ΑΣΩΜΑΤΕΣ ΑΚΙΝΗΤΟΠΟΙΗΣΕΙΣ Κ ΕΞΟΔΑ ΠΟΛΥΕΤΟΥΣ ΑΠΟΣΒ.16.13 Έξοδα αυξήσεως κεφαλαίου 800 38 ΧΡΗΜΑΤΙΚΑ ΔΙΑΘΕΣΙΜΑ 38 Ταμείο 800Πληρωμή εξόδων______________ ______________

33

Page 32: Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ Α.Ε. ΑΠΟ ΤΗ ΣΥΣΤΑΣΗ ΜΕΧΡΙ ΤΗ ΔΙΑΛΥΣΗ ΤΗΣ

β) Με συμψηφισμό χρεών (μετατροπή πιστωτών σε μετόχους): Η περίπτωση αυτή εμφανίζεται όταν η Α.Ε. δεν έχει αρκετή ρευστότητα για να ικανοποιήσει τους πιστωτές της και τους προτείνει λοιπόν να συμψηφίσει το χρέος της προς αυτούς κάνοντάς τους μετόχους, με ανάλογη αύξηση του μετοχικού της κεφαλαίου.

Παράδειγμα: Η Α.Ε. ‘’Χ’’ κάνει αύξηση του Μ.Κ. της κατά 10.000€ και εκδίδει 1000 προνομιούχες μετοχές των 10€ που τις δίνει στους πιστωτές της για να καλύψει ισόποσο χρέος της.Οι λογιστικές εγγραφές είναι οι εξής:______________ 1 ______________ Χ Π33 ΧΡΕΩΣΤΕΣ ΔΙΑΦΟΡΟΙ33.03 Μέτοχοι- λογ. καλύψεως Μ.Κ. 10.000 40 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 40.03 Οφειλόμενο Μ.Κ. προνομιούχων 10.000 μετοχών Αύξηση Μ.Κ.______________ 2 ______________

33 ΧΡΕΩΣΤΕΣ ΔΙΑΦΟΡΟΙ33.04 Οφειλόμενο κεφάλαιο 10.000 33 ΧΡΕΩΣΤΕΣ ΔΙΑΦΟΡΟΙ 33.03 Μέτοχοι- λογ. καλύψεως Μ.Κ. 10.000Μεταφορά λογαριασμών______________ 3 ______________

53 ΠΙΣΤΩΤΕΣ ΔΙΑΦΟΡΟΙ 10.00053.. ………….. 33 ΧΡΕΩΣΤΕΣ ΔΙΑΦΟΡΟΙ 33.04 Οφειλόμενο κεφάλαιο 10.000Συμψηφισμός χρέους ______________ 4 ______________ 40 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 40.03 Οφειλόμενο Μ.Κ. προνομιούχων 10.000 μετοχών 40 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 40.01 Καταβεβλημένο Μ.Κ. 10.000 Προνομιούχων μετοχών Μεταφορά λογαριασμού______________ ______________

34

Page 33: Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ Α.Ε. ΑΠΟ ΤΗ ΣΥΣΤΑΣΗ ΜΕΧΡΙ ΤΗ ΔΙΑΛΥΣΗ ΤΗΣ

γ) Με κεφαλαιοποίηση αποθεματικών κεφαλαίων: Αυτή η αύξηση κεφαλαίου αποτελεί μια τυπική αύξηση γιατί τα αποθεματικά κεφάλαια είναι ήδη μια μορφή του ιδίου κεφαλαίου της Α.Ε.

Παράδειγμα: Η Α.Ε. ‘’Χ’’ κάνει αύξηση του Μ.Κ. της κατά 20.000€ με κεφαλαιοποίηση έκτακτων αποθεματικών κεφαλαίων.Οι λογιστικές εγγραφές είναι οι εξής: ______________ 1 ______________ Χ Π

33 ΧΡΕΩΣΤΕΣ ΔΙΑΦΟΡΟΙ33.03 Μέτοχοι- λογ. καλύψεως Μ.Κ. 20.000 40 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 40.02 Οφειλόμενο Μ.Κ. κοινών μετοχών 20.000Αύξηση Μ.Κ.______________ 2 ______________

33 ΧΡΕΩΣΤΕΣ ΔΙΑΦΟΡΟΙ33.04 Οφειλόμενο κεφάλαιο 20.000 33 ΧΡΕΩΣΤΕΣ ΔΙΑΦΟΡΟΙ 33.03 Μέτοχοι- λογ. καλύψεως Μ.Κ. 20.000Μεταφορά λογαριασμών______________ 3 ______________

41 ΑΠΟΘΕΜΑΤΙΚΑ- ΔΙΑΦ. ΑΝΑΠΡ.41.05 Έκτακτα αποθεματικά 20.000 33 ΧΡΕΩΣΤΕΣ ΔΙΑΦΟΡΟΙ 33.04 Οφειλόμενο κεφάλαιο 20.000Κεφαλαιοποίηση εκτάκτων αποθεματικών______________ 4 ______________

40 ΚΕΦΑΛΑΙΟ40.02 Οφειλόμενο Μ.Κ. κοινών μετοχών 20.000 40 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 40.00 Καταβεβλημένο Μ.Κ. κοινών μετοχών 20.000Μεταφορά λογαριασμών______________ ______________

35

Page 34: Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ Α.Ε. ΑΠΟ ΤΗ ΣΥΣΤΑΣΗ ΜΕΧΡΙ ΤΗ ΔΙΑΛΥΣΗ ΤΗΣ

2.6 ΜΕΙΩΣΗ ΜΕΤΟΧΙΚΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ

Απαραίτητη προϋπόθεση για μείωση του Μ.Κ. είναι η απόφαση της Γενικής Συνέλευσης και η τροποποίηση του καταστατικού. Μάλιστα η απόφαση για μείωση του Μ.Κ. δημοσιεύεται στην εφημερίδα της κυβερνήσεως στο τεύχος Α.Ε. και Ε.Π.Ε.

Η μείωση του Μ.Κ. διακρίνεται σε: Υποχρεωτική, όταν στην περίπτωση υπερημερίας μετόχου η

εταιρεία δεν κατορθώσει να πωλήσει τις νέες μετοχές που εξέδωσε σε αντικατάσταση αυτών που ακύρωσε λόγω μη εξοφλήσεώς τους από τον κάτοχό τους.

Προαιρετική, που αποφασίζεται από την Α.Ε. κυρίως όταν: α)μέρος του κεφαλαίου δεν είναι απαραίτητο στην εταιρεία και με τη μείωση αποδεσμεύεται, β)λόγω συσσωρευμένων ζημιών έχει μειωθεί η καθαρή θέση της εταιρείας.

Τρόποι μείωσης του Μ.Κ.

α) Με αναγκαστική μείωση η οποία πραγματοποιείται με απόφαση της Γενικής Συνέλευσης όταν η πώληση νέων μετοχών που εκδόθηκαν σε αντικατάσταση των ακυρωμένων μετοχών του υπερήμερου μετόχου αποτυγχάνει δύο φορές.

β) Με απόφαση της εταιρείας λόγω υπερεπάρκειας του Μ.Κ. Στην περίπτωση αυτή το Μ.Κ. επιστρέφεται στους μετόχους. Η μείωση αυτή του Μ.Κ. μπορεί να πραγματοποιηθεί είτε με μείωση της ονομαστικής αξίας όλων των μετοχών, είτε με ακύρωση αριθμού μετοχών.

γ) Με απόσβεση ζημιών. Στην περίπτωση αυτή μειώνεται συγχρόνως το Μ.Κ. και οι υπάρχουσες ζημιές στον Ισολογισμό της εταιρείας.

36

Page 35: Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ Α.Ε. ΑΠΟ ΤΗ ΣΥΣΤΑΣΗ ΜΕΧΡΙ ΤΗ ΔΙΑΛΥΣΗ ΤΗΣ

Παράδειγμα: Η Α.Ε. ‘’Χ’’ που έχει Μ.Κ. 80.000€ κάνει μείωση του Μ.Κ. της κατά 8.000€ με μείωση της ονομαστικής αξίας των μετοχών της από 10€ σε 9€ η καθεμία. Έτσι το Μ.Κ. της θα γίνει 72.000€ (8.000μ*9€). Η μείωση γίνεται για να αποσβεστεί ισόποση ζημία.

Οι λογιστικές εγγραφές είναι οι εξής:

______________ 1 ______________ Χ Π

40 ΚΕΦΑΛΑΙΟ40.00 Καταβεβλημένο Μ.Κ. κοινών μτχ 8.000 53 Πιστωτές διάφοροι 53.16 Μέτοχοι- αξία μετοχών τους προς απόδοση λόγω αποσβέσεων ή 8.000 μειώσεως του Μ.Κ.Μείωση Μ.Κ., τροποποίηση καταστατικού Νο…______________ 2 ______________

53 Πιστωτές διάφοροι 53.16 Μέτοχοι- αξία μετοχών τους προς απόδοση λόγω αποσβέσεων ή 8.000 μειώσεως του Μ.Κ. 42 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΙΣ ΝΕΟ 42.01 Υπόλοιπο ζημιών χρήσεως σε νέο 8.000(ή και 42.02 Υπόλοιπο ζημιών προηγ. χρήσεων)Απόσβεση ζημιάς______________ ______________

37

Page 36: Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ Α.Ε. ΑΠΟ ΤΗ ΣΥΣΤΑΣΗ ΜΕΧΡΙ ΤΗ ΔΙΑΛΥΣΗ ΤΗΣ

2. 7 ΑΠΟΣΒΕΣΗ ΜΕΤΟΧΙΚΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ

Η απόσβεση Μ.Κ. αποτελεί επιστροφή στους μετόχους της ονομαστικής αξίας των μετοχών τους ή τμήματος της αξίας αυτής χωρίς να επέρχεται μείωση του Μ.Κ.

Η απόσβεση γίνεται πάντα με τη χρησιμοποίηση ειδικών αποθεματικών που έχουν σχηματιστεί για το σκοπό αυτό ή με ποσά από τη διάθεση των κερδών που απέμειναν μετά την καταβολή του πρώτου μερίσματος.

Η απόσβεση διακρίνεται σε ολική όταν αποσβένεται ολόκληρο το Μ.Κ. ή σε μερική όταν αποσβένεται τμήμα του Μ.Κ. Κατά την απόσβεση σε αντικατάσταση των μετοχών που αποσβένονται, χορηγούνται μετοχές επικαρπίας.

Παράδειγμα: Η Α.Ε. ‘’Χ’’ κάνει ολική απόσβεση του Μ.Κ. της ύψους 60.000€ που αποτελείται από 60.000 κοινές μετοχές ονομαστικής αξίας 1€, με ανάλογα διαθέσιμα αποθεματικά κεφάλαια.Οι λογιστικές εγγραφές είναι οι εξής:______________ 1 ______________ Χ Π

41 ΑΠΟΘΕΜΑΤΙΚΑ- ΔΙΑΦ. ΑΝΑΠΡ.41.03 Αποθεματικά καταστατικού41.03.00 Αποθεματικά για απόσβεση Μ.Κ. 60.000 53 Πιστωτές διάφοροι 53.16 Μέτοχοι- αξία μετοχών τους προς απόδοση λόγω αποσβέσεων ή 60.000 μειώσεως του Μ.Κ.Απόσβεση Μ.Κ. ______________ 2 ______________

40 ΚΕΦΑΛΑΙΟ40.00 Καταβεβλημένο Μ.Κ. κοινών μετοχών 60.000 40 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 40.04 Αποσβεσμένο Μ.Κ. κοινών μετοχών 60.000Μεταφορά λογαριασμών______________ ______________

38

Page 37: Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ Α.Ε. ΑΠΟ ΤΗ ΣΥΣΤΑΣΗ ΜΕΧΡΙ ΤΗ ΔΙΑΛΥΣΗ ΤΗΣ

2. 8 ΕΤΗΣΙΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ

Οι Α.Ε. κάθε χρόνο δημοσιεύουν οικονομικές καταστάσεις οι οποίες αποτελούν μια δομημένη οικονομική απεικόνιση της οικονομικής θέσης τους καθώς και των συναλλαγών που πραγματοποιούν. Έτσι επιτυγχάνεται η παροχή πληροφοριών που είναι χρήσιμες σε ένα ευρύ κύκλο χρηστών για να λάβουν ορθές οικονομικές αποφάσεις.

Μια πλήρης σειρά οικονομικών καταστάσεων περιλαμβάνει τις ακόλουθες επιμέρους καταστάσεις: - Ισολογισμός

- Κατάσταση αποτελεσμάτων χρήσεως- Κατάσταση μεταβολών των ιδίων κεφαλαίων- Κατάσταση ταμειακών ροών- Προσάρτημα

Ο πίνακας του Ισολογισμού πρέπει να περιλαμβάνει τουλάχιστον τις θέσεις των στοιχείων που παρουσιάζουν τα ακόλουθα κονδύλια:

Ενσώματες ακινητοποιήσεις Άυλα περιουσιακά στοιχεία Συμμετοχές και άλλα χρηματοοικονομικά στοιχεία Επενδύσεις που λογιστικοποιούνται με την μέθοδο της καθαρής

θέσης Αποθέματα Απαιτήσεις από πελάτες και λοιπές απαιτήσεις Ταμειακά διαθέσιμα και ισοδύναμα Υποχρεώσεις σε προμηθευτές και λοιπές υποχρεώσεις Φορολογικές υποχρεώσεις και απαιτήσεις Προβλέψεις Μη έχουσες έντοκες υποχρεώσεις Δικαιώματα μειοψηφίας Κεφάλαιο και αποθεματικά

Ο πίνακας της καταστάσεως των Αποτελεσμάτων Χρήσεως πρέπει να περιλαμβάνει τουλάχιστον τις θέσεις των στοιχείων που παρουσιάζουν τα εξής κονδύλια:

Έσοδα Αποτελέσματα Εκμεταλλεύσεως Χρηματοοικονομικά έξοδα

39

Page 38: Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ Α.Ε. ΑΠΟ ΤΗ ΣΥΣΤΑΣΗ ΜΕΧΡΙ ΤΗ ΔΙΑΛΥΣΗ ΤΗΣ

Κέρδη, ζημιές από συγγενείς επιχειρήσεις και κοινοπραξίες που παρακολουθούνται με τη μέθοδο της καθαρής θέσης.

Δαπάνη φόρου Κέρδος ή ζημιά από συνήθεις δραστηριότητες Έκτακτα κονδύλια Δικαιώματα μειοψηφίας Καθαρό κέρδος ή ζημιά χρήσεως

Ο πίνακας της καταστάσεως Μεταβολών Ιδίων Κεφαλαίων πρέπει να απεικονίζει:

Το καθαρό κέρδος ή τη ζημιά της χρήσεως Κάθε έσοδο, έξοδο, κέρδος ή ζημιά που καταχωρείται

κατευθείαν στα ίδια κεφάλαια σύμφωνα με συγκεκριμένα Δ.Λ.Π. Τη σωρευτική επίδραση των μεταβολών στις λογιστικές

μεθόδους και των διορθώσεων βασικών λαθών.

Η κατάσταση Ταμειακών Ροών απεικονίζει τις ταμειακές ροές στη διάρκεια της χρήσης ταξινομημένες στις τρεις ενότητες που αντιστοιχούν στα τρία είδη δραστηριοτήτων μιας επιχείρησης, που είναι οι επιχειρηματικές, οι επενδυτικές και οι χρηματοοικονομικές δραστηριότητες. Η κατάσταση ταμειακών ροών είναι πολύ σημαντική, διότι παρέχει σ’ αυτούς που θα χρησιμοποιήσουν τις οικονομικές καταστάσεις, να έχουν με βάση τις ταμειακές ροές , τις ανάλογες πληροφορίες για να μπορέσουν έτσι να εκτιμήσουν αν η επιχείρηση μπορεί να δημιουργεί ταμειακά διαθέσιμα και ταμειακά ισοδύναμα και αν μπορεί η επιχείρηση να χρησιμοποιεί αυτές τις ταμειακές ροές.

Το Προσάρτημα είναι ένα απαραίτητο συμπλήρωμα στις οικονομικές καταστάσεις. Με το προσάρτημα δίνονται διάφορες πρόσθετες ή επεξηγηματικές πληροφορίες που έχουν σκοπό να διευκολύνουν όλους τους παράγοντες προς τους οποίους απευθύνονται οι οικονομικές καταστάσεις, στο να κατανοούν το περιεχόμενό τους και να προσδιορίζουν την αληθινή οικονομική κατάσταση και τα ακριβή αποτελέσματα (κέρδη ή ζημίες) που απεικονίζουν οι επιχειρήσεις.

40

Page 39: Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ Α.Ε. ΑΠΟ ΤΗ ΣΥΣΤΑΣΗ ΜΕΧΡΙ ΤΗ ΔΙΑΛΥΣΗ ΤΗΣ

3.1 ΛΥΣΗ ΚΑΙ ΕΚΚΑΘΑΡΙΣΗ ΑΝΩΝΥΜΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ

3.1.1 Λόγοι Λύσης Ανώνυμης Εταιρείας

Σύμφωνα με τα άρθρα 47,47α,48,48α και 49 του νόμου 2190/20 που αναφέρονται στους λόγους λύσεως και στον τρόπο εκκαθάρισης της Α.Ε., η Α.Ε. λύεται στις εξής περιπτώσεις:

1. Το Διοικητικό Συμβούλιο είναι υποχρεωμένο να συγκαλέσει τη Γενική Συνέλευσης μέσα σε προθεσμία έξι (6) μηνών από την λήξη της χρήσης για να αποφασίσει τη λύση ή την υιοθέτηση άλλου μέτρου, όπως τη μείωση του Μετοχικού Κεφαλαίου με ισόποση ελάττωση των ζημιών ή τη μετατροπή ή την συγχώνευση ή την αύξηση του Μετοχικού Κεφαλαίου κ.λ.π., όταν το σύνολο των ίδιων κεφαλαίων, όπως αυτά προκύπτουν από τον ισολογισμό της τελευταίας χρήσης, γίνει κατώτερο από το μισό (1/2) του μετοχικού κεφαλαίου.

2. Όταν λήξει ο χρόνος διαρκείας της Α.Ε. που αναφέρεται στο καταστατικό της.

3. Με απόφαση της Γενικής Συνέλευσης που λαμβάνεται με ποσοστά απαρτίας και καταστατικής Γ.Σ.

4. Όταν η Α.Ε. κηρυχτεί σε κατάσταση πτώχευσης.

5. Όταν ανακληθεί η άδεια συστάσεως της Α.Ε. από τη Διοίκηση με υπουργική απόφαση για τους εξής λόγους: α) αν κατά τη σύσταση της Α.Ε. δεν έχει καταβληθεί το Μετοχικό Κεφάλαιο που ορίζεται καταβλητέο στο καταστατικό της. β) αν μέλος του Δ.Σ. ή διευθυντής ή άλλο πρόσωπο που έχει σχέση με τη διοίκηση της Α.Ε. καταδικάστηκε τελεσίδικα σε φυλάκιση για πράξη που αφορά τη διαχείριση των εταιρικών συμφερόντων και η Α.Ε. δεν τον απομάκρυνε από τη διοίκηση ή τη διεύθυνση. γ) αν κατά τη σύνταξη του Ισολογισμού η αξία του Ενεργητικού μετά την αφαίρεση του κυρίως Παθητικού είναι μικρότερη του 1/10 του καταβεβλημένου μετοχικού κεφαλαίου.

41

Page 40: Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ Α.Ε. ΑΠΟ ΤΗ ΣΥΣΤΑΣΗ ΜΕΧΡΙ ΤΗ ΔΙΑΛΥΣΗ ΤΗΣ

3.1.2 Η εκκαθάριση της Α.Ε.

Με την λύση της, η Ανώνυμη Εταιρεία δεν παύει αυτόματα να υπάρχει αλλά, με εξαίρεση την λύση της λόγω πτώχευσης, ακολουθεί η διαδικασία της εκκαθάρισης. Οι ενέργειες της εκκαθάρισης αποσκοπούν στη ρευστοποίηση του Ενεργητικού της εταιρείας ώστε να εξοφληθεί το κυρίως Παθητικό και να διανεμηθεί το τυχόν υπόλοιπο στους μετόχους. Τις ενέργειες της εκκαθάρισης εκτελούν οι εκκαθαριστές.

Στην περίπτωση που η εταιρεία λύθηκε με την πάροδο του χρόνου, χρέη εκκαθαριστή εκτελεί το Δ.Σ. εφόσον το καταστατικό δεν ορίζει διαφορετικά, μέχρι του διορισμού εκκαθαριστών από το Γ.Σ.

Στην περίπτωση που η εταιρεία λύθηκε με απόφαση της Γ.Σ., η Γ.Σ. με την ίδια απόφαση ορίζει και τους εκκαθαριστές οι οποίοι παίρνουν την θέση του Δ.Σ..

Στην περίπτωση που η εταιρεία λύθηκε λόγω κήρυξής της σε πτώχευση, εάν η Γ.Σ. δεν ορίζει εκκαθαριστές εντός μηνός από την δημοσίευση της Υπουργικής αποφάσεως, οι εκκαθαριστές διορίζονται από τον Υπουργό Εμπορίου.

Ενώ στην περίπτωση που η λύση γίνει με υπουργική απόφαση το Δ.Σ. συγκαλεί Γενική Συνέλευση 5 μέρες μετά από την κοινοποίηση της υπουργικής αποφάσεως για να ορίσει εκκαθαριστές.

42

Page 41: Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ Α.Ε. ΑΠΟ ΤΗ ΣΥΣΤΑΣΗ ΜΕΧΡΙ ΤΗ ΔΙΑΛΥΣΗ ΤΗΣ

Επί μέρους στάδια εκκαθάρισης

α) Απογραφή και Αρχικός Ισολογισμός.Όταν αναλάβουν τα καθήκοντα τους οι εκκαθαριστές θα συντάξουν απογραφή και βάση αυτής τον αρχικό ισολογισμό εκκαθαρίσεως.

Παράδειγμα: Έστω μία Α.Ε. λύεται στις 31 Δεκεμβρίου με μετόχους της «Α» ΚΑΙ «Β» με ποσοστό 50% ο καθένας. Η λογιστική κατάσταση έχει ως εξής:

ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ ΠΑΘΗΤΙΚΟ

ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΑ 14.674,00€ ΜΕΤΟΧΙΚΟΜείον Αποσβέσεις 2.935,00 € 11.739,00€ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 14.674,00€

ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΑ 7.924,00€ ΤΡΑΠΕΖΕΣ 5.869,00€

Εμπορεύματα Α 3.522,00€ (ΔΑΝΕΙΑ)Εμπορεύματα Β 4.402,00 €

ΧΡΕΩΣΤΕΣ 4.695,00€ ΠΙΣΤΩΤΕΣ 4.989,00€

Χρεώστης Α 2.641,00€Χρεώστης Β 2.024,00€

ΤΑΜΕΙΟ 1.174,00€

25.532,00 € 25.532,00 €

Έστω ότι η αρχική απογραφή έδωσε τα ακόλουθα:

Μηχανήματα: 17.608,00€, Εμπόρευμα Α: 3.375,00€, Εμπόρευμα Β: 3.962,00€, Χρεώστης Α: 2.201,00€, Χρεώστης Β: 2.054,00€, Ταμείο: 1.174,00€, Τράπεζες: 6.456,00€, Πιστωτές: 4.989,00€ και Μετοχικό Κεφάλαιο: 14.674,00€.

Με βάση αυτά τα δεδομένα γίνονται οι λογιστικές εγγραφές προσαρμογής των λογιστικών βιβλίων της εταιρείας:

43

Page 42: Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ Α.Ε. ΑΠΟ ΤΗ ΣΥΣΤΑΣΗ ΜΕΧΡΙ ΤΗ ΔΙΑΛΥΣΗ ΤΗΣ

______________ 1 _______________ Χ Π

12 ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΑ 12.99 Αποσβεσμένα μηχανήματα 2.935

12 ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΑ 12.00 Μηχανήματα 2.935

Μεταφορά αντιθέτου στον κύριο______________ 2 _______________ 12 ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΑ 12.00 Μηχανήματα 5.869

87 ΑΠΟΤΕΛ. ΕΚΚΑΘΑΡΙΣΕΩΣ 87.00 Διαφορές εκτιμήσεων εκκαθάρισης 5.869

Διαφορές αποτίμησης ______________ 3 _______________ 87 ΑΠΟΤΕΛ. ΕΚΚΑΘΑΡΙΣΕΩΣ 87.00 Διαφορές εκτιμήσεων εκκαθάρισης 587

20 ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΑ 20.00 Αρχικό απόθεμα 58720.00.00 Εμπόρευμα Α 14620.00.01 Εμπόρευμα Β 440

Διαφορές αποτίμησης______________ 4 _______________

87 ΑΠΟΤΕΛ. ΕΚΚΑΘΑΡΙΣΕΩΣ 87.00 Διαφορές εκτιμήσεων εκκαθάρισης 440

33 ΧΡΕΩΣΤΕΣ ΔΙΑΦΟΡΟΙ 33.97 Χρεώστες επισφαλείς 440

Διαφορές αποτίμησης______________ 5 _______________

65 ΤΟΚΟΙ & ΣΥΝΑΦΗ ΕΞΟΔΑ 58765… …………..

52 ΤΡΑΠΕΖΕΣ 58752… ………..

Διαφορές αποτίμησης______________ _______________

44

Page 43: Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ Α.Ε. ΑΠΟ ΤΗ ΣΥΣΤΑΣΗ ΜΕΧΡΙ ΤΗ ΔΙΑΛΥΣΗ ΤΗΣ

ΑΡΧΙΚΟΣ ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΕΚΚΑΘΑΡΙΣΕΩΣ

ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ ΠΑΘΗΤΙΚΟ

ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΑ 17.608,00€ ΜΕΤΟΧΙΚΟ 14.674,00€

ΚΕΦΑΛΑΙΟ

ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΑ 7.337,00€ ΤΡΑΠΕΖΕΣ 6.456,00€

Εμπορεύματα Α 3.375,00€

Εμπορεύματα Β 3.962,00 €

ΧΡΕΩΣΤΕΣ 4.225,00€ ΠΙΣΤΩΤΕΣ 4.989,00€

Χρεώστης Α 2.201,00€Χρεώστης Β 2.054,00€

ΤΑΜΕΙΟ

ΤΟΚΟΙ &ΣΥΝΑΦΗ ΕΞΟΔΑ

1.174,00€

587,00€

ΑΠΟΤ/ΤΑ ΕΚΚΑΘΑΡ.

4.842,00€

30.961,00 € 30.961,00 €

β) Ρευστοποίηση ενεργητικού-εξόφληση πιστωτών.

Έστω ότι σε αυτό το παράδειγμα τα μηχανήματα εκποιήθηκαν αντί 20.543,00 € και τα εμπορεύματα αντί 5.869,00 €. Από τον χρεώστη «Α» εισπράχθηκαν 1.908,00 € και από τον «Β» 2.054,00 €. Τα συνολικά έξοδα εκκαθαρίσεως ανήλθαν σε 2.935,00 € και καταβλήθηκαν μετρητοίς. Στις αξίες πωλήσεων των μηχανημάτων και εμπορευμάτων υπολογίστηκε Φ.Π.Α. με συντελεστή 6%.

Οι λογιστικές εγγραφές θα είναι οι εξής:

______________ 1 _______________ Χ Π

45

Page 44: Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ Α.Ε. ΑΠΟ ΤΗ ΣΥΣΤΑΣΗ ΜΕΧΡΙ ΤΗ ΔΙΑΛΥΣΗ ΤΗΣ

38 ΧΡΗΜΑΤΙΚΑ ΔΙΑΘΕΣΙΜΑ 38.00 Ταμείο 21.776 12 ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΑ

12.00 Μηχανήματα 17.60887 ΑΠΟΤΕΛ. ΕΚΚΑΘΑΡΙΣΕΩΣ 87.06 ΑΠΟΤΕΛ. ΕΚΚΑΘΑΡΙΣΕΩΣ 2.93554 ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΑΠΟ ΦΟΡΟΥΣ-ΤΕΛΗ 54.00 Φ.Π.Α. 1.233

Πωλήσεις μηχανημάτων______________ 2 _______________ 38 ΧΡΗΜΑΤΙΚΑ ΔΙΑΘΕΣΙΜΑ 38.00 Ταμείο 6.22187 ΑΠΟΤΕΛ. ΕΚΚΑΘΑΡΙΣΕΩΣ 87.10 Ζημιές από εκποίηση εμπορευμάτων 1.467 20 ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΑ 20.00 Αρχικό απόθεμα 7.337 20.00.00 Εμπόρευμα Α 3.375 20.00.01 Εμπόρευμα Β 3.962 54 ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΑΠΟ ΦΟΡΟΥΣ-ΤΕΛΗ 54.00 Φ.Π.Α. 352Πωλήσεις εμπορευμάτων______________ 3 _______________ 38 ΧΡΗΜΑΤΙΚΑ ΔΙΑΘΕΣΙΜΑ 38.00 Ταμείο 3.96287 ΑΠΟΤΕΛ. ΕΚΚΑΘΑΡΙΣΕΩΣ 87.11 Ζημιές από ανεπίδεκτους 293 είσπραξης χρεώστες

33 ΧΡΕΩΣΤΕΣ ΔΙΑΦΟΡΟΙ 33.95 Λοιποί χρεώστες διάφοροι 4.25533.95.00 Χρεώστης ‘’Α’’ 2.20133.95.01 Χρεώστης ‘’Β’’ 2.054

______________ 4 _______________64 ΔΙΑΦΟΡΑ ΕΞΟΔΑ 64.00 Διάφορα έξοδα 2.935

38 ΧΡΗΜΑΤΙΚΑ ΔΙΑΘΕΣΙΜΑ 38.00 Ταμείο 2.935

Πληρωμή διαφόρων εξόδων εκκαθάρισης

______________ 5 _______________

46

Page 45: Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ Α.Ε. ΑΠΟ ΤΗ ΣΥΣΤΑΣΗ ΜΕΧΡΙ ΤΗ ΔΙΑΛΥΣΗ ΤΗΣ

54 ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΑΠΟ ΦΟΡΟΥΣ-ΤΕΛΗ 54.00 Φ.Π.Α. 1.585

38 ΧΡΗΜΑΤΙΚΑ ΔΙΑΘΕΣΙΜΑ 38.00 Ταμείο 1.585

Απόδοση οφειλόμενου Φ.Π.Α.______________ 6 _______________

52 ΤΡΑΠΕΖΕΣ 6.45653 ΠΙΣΤΩΤΕΣ 4.989

38 ΧΡΗΜΑΤΙΚΑ ΔΙΑΘΕΣΙΜΑ 38.00 Ταμείο 11.445

Εξόφληση υποχρεώσεων προς τράπεζες και πιστωτές______________ 7 _______________ 87 ΑΠΟΤΕΛ. ΕΚΚΑΘΑΡΙΣΕΩΣ 87.20 Έξοδα εκκαθαρίσεως 3.552

64 ΔΙΑΦΟΡΑ ΕΞΟΔΑ 2.93565 ΤΟΚΟΙ & ΣΥΝΑΦΗ ΕΞΟΔΑ 587

Μεταφορά των εξόδων της περιόδου τηςεκκαθαρίσεως στο λογαριασμό αποτελεσμάτων______________ _______________

47

Page 46: Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ Α.Ε. ΑΠΟ ΤΗ ΣΥΣΤΑΣΗ ΜΕΧΡΙ ΤΗ ΔΙΑΛΥΣΗ ΤΗΣ

ΤΕΛΙΚΟΣ ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΕΚΚΑΘΑΡΙΣΕΩΣ

ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ ΠΑΘΗΤΙΚΟ

ΤΑΜΕΙΟ 17.168,00€ ΜΕΤΟΧΙΚΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

14.674,00€

ΑΠΟΤ/ΤΑ ΕΚΚΑΘΑΡ.

2.494,00€

17.168,00 € 17.168,00 €

γ) Διανομή

Η διανομή αποτελεί το τελευταίο στάδιο της εκκαθάρισης. Σε αυτό, τα υπόλοιπα όλων των λογαριασμών, εκτός των χρηματικών διαθεσίμων, μεταφέρονται στους δοσοληπτικούς λογαριασμούς των μετόχων. Στο τέλος, τα χρηματικά διαθέσιμα διανέμονται.

Οι εγγραφές που γίνονται είναι:

______________ 1 _______________ Χ Π

40 ΜΕΤΟΧΙΚΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 14.67487 ΑΠΟΤΕΛ. ΕΚΚΑΘΑΡΙΣΕΩΣ 7.77787.00 Διαφορές εκτιμήσεων εκκαθάρισης 4.84287.06 Κέρδη από εκποίηση μηχανημάτων 2.935

33 ΧΡΕΩΣΤΕΣ ΔΙΑΦΟΡΟΙ 22.45033.07 Μέτοχοι Δοσοληπτικοί Λογαριασμοί33.07.00 Μέτοχος ‘’Α’’ 11.22533.07.01 Μέτοχος ‘’Β’’ 11.225

48

Page 47: Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ Α.Ε. ΑΠΟ ΤΗ ΣΥΣΤΑΣΗ ΜΕΧΡΙ ΤΗ ΔΙΑΛΥΣΗ ΤΗΣ

______________ 2 _______________

33 ΧΡΕΩΣΤΕΣ ΔΙΑΦΟΡΟΙ 6.31033.07 Μέτοχοι Δοσοληπτικοί Λογαριασμοί33.07.00 Μέτοχος ‘’Α’’ 3.15533.07.01 Μέτοχος ‘’Β’’ 3.155

87 ΑΠΟΤΕΛ. ΕΚΚΑΘΑΡΙΣΕΩΣ 6.31087.00 Διαφορές εκτιμήσεων εκκαθάρισης 1.02787.10 Ζημιές από εκποίηση

εμπορευμάτων 1.46787.11 Ζημιές από ανεπίδεκτους είσπραξης χρεώστες 29387.20 Έξοδα εκκαθαρίσεως 3.522

______________ 3 _______________

33 ΧΡΕΩΣΤΕΣ ΔΙΑΦΟΡΟΙ 17.16833.07 Μέτοχοι Δοσοληπτικοί Λογαριασμοί33.07.00 Μέτοχος ‘’Α’’ 8.58433.07.01 Μέτοχος ‘’Β’’ 8.584

38 ΧΡΗΜΑΤΙΚΑ ΔΙΑΘΕΣΙΜΑ 17.16838.00 Ταμείο

______________ _______________

49

Page 48: Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ Α.Ε. ΑΠΟ ΤΗ ΣΥΣΤΑΣΗ ΜΕΧΡΙ ΤΗ ΔΙΑΛΥΣΗ ΤΗΣ

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

1. ΘΕΟΔΩΡΑ Δ. ΠΑΠΑΔΑΤΟΥ – ΝΙΚΟΛΑΟΣ Σ. ΠΟΜΟΝΗΣ ‘’Η Λογιστική των Εμπορικών Εταιρειών’’ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΑΘ. ΣΤΑΜΟΥΛΗΣ, ΑΘΗΝΑ 2004

2. ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ Ν. ΣΑΡΣΕΝΤΗ – ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ ΣΠ. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΑΤΟΥ ‘’Λογιστική Εταιριών’’

ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΑΘ. ΣΤΑΜΟΥΛΗΣ, ΑΘΗΝΑ 2002

3. ΓΕΩΡΓΙΟΥ Ν. ΚΑΦΟΥΣΗ ‘’Η Λογιστική των Εμπορικών Εταιριών’’ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΑΝΤ. Ν. ΣΑΚΚΟΥΛΑ, ΑΘΗΝΑ 1989

4. ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΑΛΕΞΙΟΥ – ΜΑΣΤΡΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΥ ‘’Λογιστική Εταιρειών’’ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΕΛΛΗΝ, ΑΘΗΝΑ 1997

5. ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΔΗΜΑΡΑΣ ‘’ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΜΠΟΡΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ’’ ΠΑΤΡΑ 2004

6. ΝΙΚΟΛΑΟΣ Σ. ΠΟΜΟΝΗΣ ‘’Κώδικας Βιβλίων & Στοιχείων’’ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΑΘ. ΣΤΑΜΟΥΛΗΣ, ΑΘΗΝΑ 2002

50