Математика пәні мұғалімі

№14 мектеп-гимназиясы

МАМБЕТОВ

АЙДАР

ТУРДАЛИЕВИЧ

Цифрлар (сандар) әлемді

басқармайды,бірақ олар әлемді

қалай басқару керек екенін

нақтылайды. (И. Гете)

а) санақта пайдаланылатын сандар … деп аталады

- бөлшек сандар;

- натурал сандар.

ә) санақ басы,бірлік кесіндісі және бағыты көрсетілген түзу

… деп аталады - координаталық түзу;

- координаталық сәуле.

б) теріс сандар координаталық түзуде … орналасқан

-санақ басынан оң жақта;

-санақ басынан сол жақта.

в) Нөл саны – … -оң сан;

-оң да теріс те емес сан;

- теріс сан.

0 саны оң да теріс те емес,ол -санақ басы

тек таңбаларымен айырмашылығы

бар сандар қарама-қарсы сандар деп

аталады

Егер а оң сан болса,онда – а саны теріс сан

Егер а теріс сан болса,онда – а саны оң сан

Егер a=0, онда –а=0

Негізгі ережелер

а -0,3 14 -6 𝟏

𝟐0 10 -1,6

-а 0,3 -14 6-𝟏

𝟐

0 -10 1,6

7

8-2 0 0,1 15

- (−7

8) 2

Н Ь Ю Т О Н

0 15 8

1 кестедегі сандарға 2 кестеден қарама-қарсы

сандарды сәйкесінше орналастырып,әйгілі

ғалымның атын табыңдар.

2 8 − −7

80 15

Ь Н Н Ю О Т

-8

1) -12 санына қарама-қарсы сан ____

жазылуы: -(-12) = 12

2) -10,6 санына қарама-қарсы сан _____

жазылуы: -( -10,6 ) = 10,6

3)-т санына қарама-қарсы сан _____

жазылуы: -( -т ) = т

-(-(-(-5))) саны неге тең ? Не үшін?

-(-(-(-(-10,32)))) саны неге тең ? Не үшін?

т

10,6

12

қорытынды:

а) егер сандағы теріс таңбалар саны жұп

болса,онда ол оң сан.

ә) егер сандағы теріс таңбалар саны

тақ болса,онда ол теріс сан

- (- 2,5)

-(-(-(-61 ))) =

0=

-(-14) = -(-(-12)) =

2,5 =

20 =

- (-2,3) =

- (-37) =

- (-20)

37

14

2,3

0

61

-12

Белгінің орнына дұрыс теңдік келіп

шығатын сәйкес санды қойыңдар

1 және 3 топ

х = -30,4

-у=-45

в=-(-27)

2 және 4 топ

-х=45,5

-у=-18

а=-(-96)

Теңдеулердің шешімін табыңдар

х = 30,4

у=45

в=27

х= - 45,5

у=18

в=96

Тест тапсырмалары

1. Қарама-қарсы сандарды табыңдар

к) 0 и 5 л)𝟑

𝟒и

𝟒

𝟑м) -1,8 и 8,1 н) 1,4 и -1,4

2. Мына сандардан қарама-қарсы сандар жұбын табыңдар :1,27; -0,3; 62; 0,7; -

9,1; 0,62; 1,9; -1,27

а) 1,27 и -1,27 и) -0,62 и 0,62 е) - 9,1 и 1,9 о) -0,3 и 0,7

3. Теріс сан берілсе,оған қарама-қарсы сан қандай болады?

л) теріс м) 0 н) оң

4. * орнына қажетті санды қойыңдар: - (-3,05)= *

о) -3,5 у) 3,05 я) 5,3

5. Теңдеудің шешімін табыңдар: -х = -8,35

б) 8,53 в) -8,53 р) 0,53 с) 8,35

М

И

Н

У

С