ΒΟΥΛΓΑΡΟΙ ΚΑΙ ΒΥΖΑΝΤΙΟ

ΟΙ ΒΟΥΛΓΑΡΟΙ ΥΠΟ ΤΟΝ ΚΡΟΥΜΟ

(803-814 μ.Χ.)

•α. 9ου αι ισχυροποίηση Βουλγαρίας με την

προσάρτηση

αραβικών εδαφών

•809: έναρξη εχθροπραξιών

άλωση Σαρδικής (Σόφιας) από τον χάνο Κρούμο

εξόντωση υπερασπιστών της

•Εκστρατεία Νικηφόρου Α' στη Βουλγαρία - βαθιά

διείσδυση στη βουλγαρική επικράτεια τραγική

κατάληξη εκστρατείας με συντριβή του

βυζαντινού στρατού στις διαβάσεις του Αίμου +

θανάτωση του ίδιου του αυτοκράτορα.

• κατάκτηση λιμανιών του Εύξεινου Πόντου από Κρούμο

• εμφάνισή του στα τείχη της Κωνσταντινούπολης

κορύφωση των επιθετικών του ενεργειών

• 814: ξαφνικός θάνατος Κρούμου,

• υπογραφή 30ετούς συνθήκης ειρήνης από Ομουρτάγ,

διάδοχο Κρούμου

• 814 – τ. 9ου αι. αδιατάρακτη ειρήνη στα

βουλγαρικά σύνορα

Ο ΧΑΝΟΣ ΟΜΟΥΡΤΑΓ 814-831 Μ.Χ.

O Ομουρτάγ στο Βυζάντιο

δ. Η οργάνωση του Βουλγαρικού Κράτους:ως τον 9ο αιώνα κατά τη διάρκεια του

9ου αι

Εθνικά στοιχεία στη δομή του βουλγαρικού

κράτους

Διαφορετική συμμετοχή στη διακυβέρνηση

της χώρας δύο φυλετικών στοιχείων

1. Πρωτοβούλγαροι

2. σλαβικός πληθυσμός που εγκαταστάθηκε

στην επικράτεια του + οργανώθηκε σε

Σκλαβηνίες

Δομή κοινωνίας χάνος +

πρωτοβουλγαρική αριστοκρατία καθορίζουν την κρατική πολιτική

αρχηγοί σκλαβηνιών αυτονομία, μερική

συμμετοχή στη διοίκηση

ΔΥΑΡΧΙΑ - διοικητικός δυϊσμός = εθνικο -

φυλετικός δυϊσμός

ενίσχυση κρατικής

εξουσίας

σταδιακή υποχώρηση

δύναμης αρχηγών

σλαβικών φύλων

εκσλαβισμός Βουλγάρων

λόγω αριθμητικής

υπεροχής Σλάβων

υποταγή των Σλάβων

στην

πρωτοβουλγαρική

αριστοκρατία -

εθνολογική

αφομοίωση των

ουννικής καταγωγής

Βουλγάρων

ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΕΙΣΦΥΛΩΝ ΣΤΟΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΧΩΡΟ

ΧΑΡΤΗΣ ΣΛΑΒΙΚΗΣ

ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟΥΣ ΛΑΟΥΣ

ΣΛΑΒΙΚΗΣ ΚΑΤΑΓΩΓΗΣ

ΟΙ ΒΟΥΛΓΑΡΟΙ ΥΠΟ ΤΟΝ ΒΟΡΗ

852–889 μ.Χ.

ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΟ ΣΕ ΓΛΑΓΟΛΙΤΙΚΟ ΑΛΦΑΒΗΤΟ

Η ΒΑΠΤΙΣΗ ΤΟΥ ΒΟΡΗ-ΜΙΧΑΗΛ ΣΕ ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΜΙΚΡΟΓΡΑΦΙΑ (864Μ.Χ.)

ΒΑΠΤΙΣΗ ΒΟΡΗ

ΟΙ ΒΟΥΛΓΑΡΟΙ ΥΠΟ ΤΟΝ ΣΥΜΕΩΝ

893-927 μ.Χ.

• Ο εκχριστιανισμός των Βουλγάρων επηρέασε την

πολιτική και πολιτισμική τους εξέλιξη.

• Ο Συμεών ήταν διάδοχος του Βόρη.

• Μετέφερε την πρωτεύουσα από την Πλίσκα, λίκνο

της αρχαίας αριστοκρατίας, στην Πρεσλάβα.

• Η νέα πρωτεύουσα διακοσμήθηκε με μεγαλοπρεπή

κτίρια.

• Ενθαρρύνθηκε η μετάφραση έργων της βυζαντινής

λογοτεχνίας.

• Η παλαιοσλαβική εκκλησιαστική λογοτεχνία

γνώρισε την πρώτη ακμή της.

• O Συμεών χαρακτηρίστηκε ως ημιαργείος

(=ημιέλληνας) είχε σπουδάσει στη σχολή της

Μαγναύρας στην Κων/λη.

• Εγκαινιάζει μια περίοδο έντασης στις

βυζαντινοβουλγαρικές σχέσεις.

• Οι δύο δυνάμεις αγωνίζονται για την κυριαρχία στα

Βαλκάνια.

• Ο Συμεών απέβλεπε στη δημιουργία μιας

βουλγαροβυζαντινής αυτοκρατορίας με

αυτοκράτορα τον ίδιο.

• Αντικατέστησε τον αρχαίο τίτλο των βουλγάρων

ηγεμόνων χάνος με τον βυζαντινό τίτλο βασιλεύς.

• 913έφθασε μπροστά στα τείχη της Κωνσταντινούπολης, αλλά οι

ελπίδες του για κατάληψη διαψεύστηκαν.

• Προχώρησε σε διαπραγματεύσεις με τον πατριάρχη Νικόλαο

Μυστικό, που ασκούσε τότε καθήκοντα αντιβασιλέως.

• Ο πατριάρχης ενίσχυσε με την ευχή του το ηθικό κύρος του

βούλγαρου ηγεμόνα.

• Σε συνδυασμό με τις επιτυχίες του κατά των Βυζαντινών, ο

Συμεών, αυτοαναγορεύθηκε Βασιλεύς των Βουλγάρων και

Ρωμαίων.

• Οι Βυζαντινοί όμως δεν του αναγνώρισαν ποτέ τον τίτλο του

βασιλέως.

• Οι βυζαντινές πηγές αναφέρουν τον Συμεών πάντοτε ως

άρχοντα της Βουλγαρίας.

• 924 ο Συμεών εμφανίσθηκε ξανά μπροστά στα τείχη

της Κωνσταντινούπολης.

• Δεν ήταν σε θέση, από στρατιωτική άποψη, να

καταλάβει τη βυζαντινή πρωτεύουσα.

• Δε διέθετε στόλο + οι διαρκείς αγώνες με τους

Σέρβους και τους Κροάτες είχαν εξασθενίσει τις

δυνάμεις του.

Ο διάδοχος του Πέτρος συνήψε ειρήνη με το

Βυζάντιο, νυμφεύθηκε την εγγονή του αυτοκράτορα

Ρωμανού Λακαπηνού και έλαβε τον τίτλο που με τόσο

πάθος είχε επιζητήσει ο πατέρας του:

Βασιλεύς της Βουλγαρίας.

Ο διάδοχος του Συμεών, Πέτρος συνήψε ειρήνη με το Βυζάντιο, νυμφεύθηκε την εγγονή του αυτοκράτορα Ρωμανού Λακαπηνού και έλαβε τον τίτλο που με τόσο πάθος είχε επιζητήσει ο πατέρας του:

Βασιλεύς της Βουλγαρίας

Οι πόλεμοι του Συμεών με το Βυζάντιο 1. εξασθένησαν το κράτος του και 2. οδήγησαν στην άνοδο του κράτους ΣΕΡΒΩΝ και ΚΡΟΑΤΩΝ.

ΣΥΜΕΩΝ Ο ΗΜΙΕΛΛΗΝΑ

Σ

Η «ΜΕΓΑΛΗ» ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ

ΟΙ ΒΟΥΛΓΑΡΟΙ ΥΠΟ ΤΟΝ ΣΑΜΟΥΗΛ

ΙΔΡΥΣΗ ΝΕΟΥ ΒΟΥΛΓΑΡΙΚΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ ΑΠΟ ΤΟ ΣΑΜΟΥΗΛ. Η ΥΠΟΤΑΓΗ ΤΟΥ ΣΤΟ ΒΥΖΑΝΤΙΟ

Σαμουήλ: 976 νέος ηγεμόνας των Βουλγάρων. Επεκτείνει το βουλγαρικό κράτος μέχρι

Δούναβη και κεντρική Ελλάδα

Ο ΤΣΑΡΟΣ ΣΑΜΟΥΗΛ

Μάχες Βυζαντινών και Βουλγάρων

• 976Μετά τις παραπάνω επιτυχίες του Πέτρου ο νέος

ηγεμόνας των Βουλγάρων Σαμουήλ γίνεται ο

αρχιτέκτονας ενός νέου βουλγαρικού κράτους

• ΚΕΝΤΡΟ ΒΔ Μακεδονία (Πρέσπα-Αχρίδα).

• Ο Σαμουήλ, στη συνέχεια, επεκτείνει τις βουλγαρικές

κτήσεις μέχρι το Δούναβη και την κεντρική

Ελλάδα.

• Η προέλαση του Σαμουήλ ανησύχησε το Βυζάντιο.

• Αρχικά ο αυτοκράτορας Βασίλειος Β', επειδή

αντιμετώπιζε τότε εσωτερικά προβλήματα,

περιορίστηκε σε διπλωματικά μέτρα.

• 997 α’ επιτυχία των Βυζαντινών στην περιοχή του

Σπερχειού από τον στρατηγό Νικηφόρο Ουρανό.

• Γενικά οι Βυζαντινοί ανέπτυξαν έντονη στρατιωτική

δράση κατά των Βουλγάρων.

• 1014 στη μάχη του Κλειδιού, κοντά στο Στρυμόνα,

η νίκη των Βυζαντινών υπήρξε καθοριστική για

την τύχη του βουλγαρικού κράτους.

• 1018Η Βουλγαρία υποτάσσεται και προσαρτάται στο

Βυζάντιο.

• Το Βυζάντιο εφαρμόζει πολιτική εντατικού

εξελληνισμού της Παλαιοβουλγαρικής Εκκλησίας.

Ο ΧΑΝΟΣ ΠΕΤΡΟΣ

Βασίλειος Β΄Βουλγαροκτόνος : Μάχη του Κλειδίου 1014, νίκη των

Βυζαντινών 1018 Η Βουλγαρία υποτάσσεται και

προσαρτάται στο Βυζάντιο Εξελληνισμός της Παλαιοβουλγαρικής

Εκκλησίας

ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ Β΄ΒΟΥΛΓΑΡΟΚΤΟΝΟΣ

ΜΑΧΗ ΣΤΟ ΚΛΕΙΔΙ 1014

Η ΤΥΦΛΩΣΗ ΤΩΝ ΑΙΧΜΑΛΩΤΩΝ

Οι Βυζαντινοί, έχοντας εδραιώσει την κυριαρχία τους στη Μικρά Ασία, στράφηκαν προς το σλαβικό κόσμο και επιδίωξαν τον εκχριστιανισμό του.

Ο ΕΚΧΡΙΣΤΙΑΝΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΣΛΑΒΩΝ

Η ΕΥΡΩΠΗ ΤΟΝ 9ο ΑΙΩΝΑ

ΡΩΣΟΙ ΣΛΑΒΟΙ ΒΟΥΛΓΑΡΟΙ

860 ανεπιτυχής επί θεση των Ρώσων κατά της Κωνσταντινούπολης βυζαντινοί ιεραπόστολοι εκχριστιανίζουν το νεοσύστατο Ρωσικό Κράτος.

863 αποστολή ιεραποστόλων στη Μοραβία, ύστερα από πρόσκληση του ηγεμόνα της χώρας Ραστισλάβου. Επικεφαλής της πρεσβείας τοποθετήθηκαν ο λόγιος + γνώστης της σλαβονικής, δηλαδή της αρχαίας σλαβικής γλώσσας, Κωνσταντίνος-Κύριλλος και ο αδελφός του Μεθόδιος από τη Θεσσαλονίκη.Κωνσταντίνος επινόησε το λεγόμενο γλαγολιτικό αλφάβητο και μετέφρασε την Αγία Γραφή στα σλαβονικά η Λειτουργία και το κήρυγμα στη Μοραβία άρχισαν να γίνονται στη σλαβονική γλώσσα. Οι δύο θεσσαλονικείς εργάστηκαν με ακάματο ζήλο. Οι μαθητές τους εκδιώ χθηκαν από τη χώρα ο φραγκικός κλήρος κυριάρχησε.Ο βυζαντινός πολιτισμός, χάρη στο έργο των δύο αδελφών, πέτυχε να ριζώσει βαθιά. Οι Σλάβοι οφείλουν τις απαρχές της εθνικής φιλολογίας τους στους δύο αυτούς ιεραποστόλους.

Το πατριαρχείο, σε συνεργασία με την αυτοκρατορική εξουσία, έδρασε δυναμικά. Οι Βούλγαροι ζήτησαν από τον πάπα ιεραποστόλους το Βυζάντιο επενέβη αστραπιαία, για να αποτρέψει την ένταξη της γειτονικής χώρας στη σφαίρα επιρροής της Δύσης.Στρατός και στόλος απέκλεισαν τα σύνορα + τα παράλια της Βουλγαρίαςο βούλγαρος ηγεμόνας Βόρης αναγκάστηκε να ενδώσει.864βαπτίστηκε στην Κων/λη με ανάδοχο τον αυτοκράτορα και έλαβε το όνομα Μιχαήλ.

ΤΑ ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΤΟΥ ΓΛΑΓΟΛΙΤΙΚΟΥ ΑΛΦΑΒΗΤΟΥ

ΚΥΡΙΛΛΟΣ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΙΟΣ

ΔΕΙΓΜΑ ΓΛΑΓΟΛΙΤΙΚΟΥ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΟΥ

ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΕΙΚΟΝΕΣ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΚΥΡΙΛΛΟΥ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΙΟΥ

Αποδοχή του βαπτίσματος από το Βούλγαρο ηγεμόνα ο ελληνικός κλήρος προχώρησε στην οργάνωση της Βουλγαρικής Εκκλησίας σύμφωνα με τις υποδείξεις του πατριάρχη Φωτίου.

Ο Βόρης αυνέτριψε την αντίσταση των βουλγάρων ευγενών (βογιάρων)

Οι Βογιάροι έμεναν πιστοί στην εθνική θρησκεία. Απογοητεύθηκε από το γεγονός ότι η διοίκηση της

Εκκλησίας ανατέθηκε σε έλληνα επίσκοπο και στράφηκε εκ νέου προς τη Ρώμη.

ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ

Ο ΤΣΑΡΟΣ ΒΟΡΗΣ-ΜΙΧΑΗΛ

ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΟ ΣΕ ΓΛΑΓΟΛΙΤΙΚΟ ΑΛΦΑΒΗΤΟ

Η ΒΑΠΤΙΣΗ ΤΟΥ ΒΟΡΗ-ΜΙΧΑΗΛ ΣΕ ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΜΙΚΡΟΓΡΑΦΙΑ (864Μ.Χ.)

ΜΑΧΗ ΒΟΥΛΓΑΡΩΝ-ΟΥΓΓΡΩΝ

Με τη συμπαράσταση του αυτοκράτορα, ο πατριάρχης Φώτιος απέκρουσε και τη νέα επέμβαση της Ρώμηςκατηγόρησε τη Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία για θέματα λατρείας και εκκλησιαστικής τάξης, κυρίως όμως για το δόγμα ότι το Άγιο Πνεύμα εκπορεύεται και από τον Υιό (filioque)

807το δόγμα αυτό τελικά απορρίφθηκε ο πάπας Νικόλαος αναθεματίστηκε (Πρώτο Σχίσμα).

870Το βουλγαρικό ζήτημα διευθετήθηκε από Σύνοδο στην Κωνσταντινούπολη η Βουλγαρία θα υπαγόταν πλέον στη δικαιοδοσία του πατριαρχείου της Κωνσταντινούπολης,

ΣΛΑΒΙΚΗ ΤΕΧΝΗ