7/17/2019

http://slidepdf.com/reader/full/-563dba19550346aa9aa2abbe 1/76

1 

เร องพระมหาชนก( คากลอน ) 

โดยพลตรพจตร  ขจรกล  า 

ตอนเมองมถลา 

ครั งอดตมเร องเกามานมนาน  พนภัยพาลชาวประชาลวนหนาใส 

“มถลา” นั นคอแควนสดแดนไกล  มหลักชัยคอพระมหากษัตรยขัดตยา 

พระมหาชนกมราชบตรสดประเสรฐ  ท ังสององคเลอเลศใฝการศกษา 

“อรฎฐชนก”ความเปนพ ชบชวา  พระบดาโปรดปราณแตเยาววัย 

“ โปลชนก”นั นตามศักด เปนผ  นอง  ผวดั งทองรปงามงดแสนสดใส 

คาพดจาและความคดไรพษภัย  งามจตใจมเมตตาและปราน 

ตอนโปรดเกลาฯ  ใหพระราชโอรสรับราชการ 

ครั นท ังสองเจรญวัยอย  ใกลชด  พระคร นคดลกรักมศักด ศร 

จะยกไวเพราะจงรักและภักด  ทาหนาท ตามตาแหนงราชการ 

“อรฎฐชนก” โปรดใหเปนอปราช  ความคดวาดแผนราชวงศจงสบสาน 

เพ อครองเมองตามหลักนยมใหนมนาน  คมฝายทหารทกเชาค าในกามอ 

“ โปลชนก” โปรดใหเปนเสนาบด  รองจากพ  ไมของขัดเพราะสัตยช อ 

ความสามารถปราดเปร องนั นเล องลอ  ชนนับถอไมหนหันมปญญา 

7/17/2019

http://slidepdf.com/reader/full/-563dba19550346aa9aa2abbe 2/76

2 

ตอนพระมหาชนกสวรรคต 

อันชวตของมนษย ใชสดประเสรฐ  ชาตกาเนดจงตรองตรกหมั นศกษา 

ทกชวตตองลมตายวายชวา  เพราะโรคาแพรกระจายมะลายพลัน 

พระมหาชนกมอาการพระประชวร  เรยกหาดวนจงตามแพทยหลวงนั น 

ปรงโอสถชั นดชวยชวัน  แตกรรมนั นมาพรากพระจากไป 

พระโอรสทั งสองตางคร าครวญ  พระมาดวนลับลาน าตาไหล 

 โอพอจาสองลกยาโศกาลัย  อยาหวงใยลกจะปกปอง”มถลา”

ตอนพระอรฎฐชนกเสดจข นครองพระราชสมบัต 

อันแผนดนน คอพระราชสมบัต  พระมหากษัตรยเทดเกลาเหนอเกศา 

“พระอรฎฐชนก”ข นเปนพระราชา  เปนองคพระมหากษัตรย ใตฉัตรชัย 

“พระโปลชนก” โปรดใหเปนอปราช  เพ อชวยชาตชาวประชาอย อาศัย 

ทาหนาท กากับทางและกางใบ  ดวยหัวใจดวยจงรักและภักด 

ครั นข นครองแผนดนเปนพระราชา  อย รักษาขอบสมาบญราศ 

ยดหลักการใฝธรรมมาประชาช  พระสั งสมบารมชบชวัน 

แตกอนเกาเคยดารงความยตธรรม  ยดหลักเปนผ  นาดมสสัน 

แมมของดรสแปลกกแจกกัน  ตางต นตันพระปกเกศโปรดเมตตา 

7/17/2019

http://slidepdf.com/reader/full/-563dba19550346aa9aa2abbe 3/76

3 

ตอนขนนางประจบสอพอ 

อันระบอบพระมหากษัตรยเปนประมข  พระหมายม งความสขส นทกขา 

คอแนวทางสดสาคัญใชปญญา  ชาวประชาจงรักและภักด 

ฝายขนนางผ  อย ถวายงาน  จตเปนพาลสันดานหยาบไรศักด ศร 

 ใชกลลวงแสรงเสกสรรป  นวจ  บางปายสรษยาทกทาไป 

มักสรางเร องวาไมงามหาความชอบ  สรางคาตอบแกตนเองชางเกงไซร 

พดปลกป  นเพราะใกลชดจนผดใจ  เขาคอภัยตามวสัยคนใจพาล 

ตอนขนนางกราบทลขอราชการแกพระอรฎฐชนก 

ขนนางโฉดในดวงจตเพราะรษยา  กราบทลมายังพระองคเพราะสงสาร 

พระนองยาคมกาลังระวังการ  ฝายทหารคมอย ยอมร  กัน 

สักวันหน งอาจกอการเปนขบถ  จะรันทดบญบารมเสยทนั น 

อยาวางใจจงจับตาสักหาวัน  ขอยนยันถาเสยงดังระวังภัย 

พระอรฎฐชนกทอดเนตรสังเกตสาสน  วเคราะหการท บอกมาไมนาใช 

พระโปลชนกจะกอกรรมไปทาไม  ผดวสัยยังจงรักและภักด 

คาโบราณคนหเบาถกเปาห  เพยงชั วคร เพราะตระหนักเร องศักด ศร 

เปาทกวันไมมั นคงหลงวจ  ท ัวปฐพอาจเดอดรอนเปนฟอนไฟ 

7/17/2019

http://slidepdf.com/reader/full/-563dba19550346aa9aa2abbe 4/76

4 

ตอนพระโปลชนกถกจับขอหาเปนขบถ 

เม อนั น  พระอรฎฐชนกพระหทัยดั งไฟไหม 

เพราะหลงคากราบทลพระภวนัย  ส นสงสัยคนหาเหตขาดเมตตา 

จงบัญชาใหจับพระโปลชนก  พระชะตาตกถงวันไมหรรษา 

ถกจองจาไรความผดอนจจา   ในข อคาท ังโซตรวนควรหรอไร 

อันความหลงในอานาจวาสนา  คาบัญชาของพระองค ไมสงสัย 

 ไมสอบถามหเบาเอาแต ใจ  แมผ   ใดกราบทลส นสญพลัน 

ตอนพระโปลชนกตั งจตอธฐานปลดโซตรวน 

พระโปลชนกอย  ในท คมขัง  มพวกยามเฝาระวังคมขังนั น 

ท ังนั งนอนเวรหมนเวยนเขาเปล ยนกัน  ท ังกลางวันกลางคนจัดเปนผลัดไป 

พระทรงตรกตรองวาเราไรความผด  จตมดมดหลงวจเปนคด ใหญ 

ตั งขอหาเปนขบถรันทดใจ  น าพระหทัยแตกอนเหนเคยเปนธรรม 

พระสงบจตตั งสัจจาอธฐาน  บญบันดาลพรประเสรฐจงเลศล า 

 ไรความผดเศราหมองถกจองจา  ตองรับกรรมอาจถงตายวายชว 

ขาพเจาน สัตยซ อตอพ ชาย  แตสดทายถกหักส นศักด ศร 

ขอนอมนาผลกรรมเคยทาด  บารมปลดโซตรวนประจักษตา 

7/17/2019

http://slidepdf.com/reader/full/-563dba19550346aa9aa2abbe 5/76

5 

ส นคาสัตยพระตั งจตอธฐาน  บญบันดาลค  มเกลาปกเกศา 

 ใหรอนรนถงทวยเทพเหลาเทวา  จงเขามาปลดโซตรวนนั นออกไป 

อันประตเขาในนอกออกหองขัง  เกดเสยงดังกลอนทกดอกเปดออกให 

พระอปราชนั นจงหนออกไป  เขาพงไพรไกลมนษยจนสดแดน 

ตอนกองกาลังประชาชน 

อันเร องราวขาวสารและขาวลอ  เร องจรงหรอขาวลับสดคับแคน 

พระเจานองหน ไปปลายเมองแมน  คงขาดแคลนเร องอาหารและการกน 

ฝายชาวประชาร  วาถกปรักปรา  คนระยาโงเขลาหเบาส น 

ตางเหนใจพระนองยาน าตารน   ไมเคยชนไปอย ปาสดอาลัย 

ประชาชนผ  จงรักและภักด  ท งบานหน ไปอย ปารวมอาศัย 

จนจานวนมากเสรมเตมเขาไป  อาจชงชัยหาญหักเขาสักวัน 

ตอนพระราชาทาใจด 

ฝายพระราชานั นทาเปนใจด   ไมเขาตรบรานองยานั น 

เพราะกลัวศกกลางเมองส นเปลองกัน  องคราชันยสงบวาจาดทาท 

พระตรกตรองพระหทัยถาไปรบ  อาวธครบแมศกหนักเสยศักด ศร 

ท ังสองฝายอาจลมตายวายชว  ทางเลอกดคอสงบระงับและดับภัย 

7/17/2019

http://slidepdf.com/reader/full/-563dba19550346aa9aa2abbe 6/76

6 

ตอนศักด แสนยานภาพการรบ 

อันการรบมตองใชกองกาลัง  คอความหวังชาวประชาอย อาศัย 

จงควรใชปญญาชวยอานวยชัย  การทตใชเจรญสัมพันธไมตร 

อันอาวธทรงศักดาแสนยานภาพ  ตางฝายทราบอาวธหลักเพ มศักด ศร 

ตองยงไกลถกเปาหมายวายชว  ยดพ นท  ไดทันทจะมชัย 

ฝายพระราชามกลาออกทาศก  เพราะตรองตรกอาจมสงครามใหญ 

 ไมตดตามคดไมเปนไมเหนภัย  มเตรยมการส งใดตานไพร 

ผ  นาตองฉลาดใชภมประเทศ  สารวจเขตกวางขวางเสนทางหน 

ตองศกษาถาฝายเราจะเขาต  วางแผนดยทธวธตฉับพลัน 

กองกาลังตองสามารถองอาจรบ  ท ังศาสตราอาวธครบพรอมรบนั น 

ตองเคล อนท ถลมเปาหมายมะลายพลัน  เม อชนะบารงขวัญในทันท 

อันอาวธท พ งพงตองยงไกล  ตองนาไปตั งยงประจาท  

หรอสามารถแบกหามขามวาร  ข นชางข ทกกระบอกยงออกไป 

แมอาวธคอธนอาจส  ศก  แมยามดกยงสองทางสวางไสว 

ชบน ามันลกแดงดวยแสงไฟ  อาจลกไหมยังเปาหมายทกชายคา 

จะป  นปวนไพรพลผจญศก  ต นกลางดกรอนแรงดวยแสงกลา 

แมมน ามอาจดับใหลับลา  เลอดเขาตาถงคราอัปราชัย 

7/17/2019

http://slidepdf.com/reader/full/-563dba19550346aa9aa2abbe 7/76

7 

ตอนจะตอบแทนพระอรฎฐชนกดวยความชั ว 

พระโปลชนกตรกตรองไดสองหน  มากไพรพลชาวประชาอย อาศัย 

พระจัดตั งกองกาลังระวังไพร  จะตอบแทนใหถงตายวายชวัน 

ครั งกอนเราสัตยซ อดตอพ ชาย  นาละอายเปนขบถรันทดนั น 

ถกจองจาอย  ในคกส นสขกัน  จนไดลั นคาสัตยขจัดภัย 

เหลาทวยเทพเทวาสรารักษ  ยังประจักษแนวแนชวยแก ไข 

เคร องจองจาของมนษยหลดออกไป  เชนมชัยเพราะเทเวศโปรดเมตตา 

แมแตประตคกกเปดให  พงพอใจจงหนออกไปอย ปา 

เร องจงร  ตกเปนขาวชาวประชา  ตางจงมาเอ ออาทรแลวนอนไพร 

ตอนพระโปลชนกจะทาการรบและเตรยมเสบยงอาหาร 

พระโปลชนกเตรยมการไปรานรบ  เตรยมใหครบขนคลังกาลังใหญ 

เร องอาหารขาวปลาจัดหาไป  เพยงพอใหท ังกองทัพไมลับลา 

พระตรวจสอบความพรอมท ังกองทัพ  มพรอมสรรพอาวธครบนักรบกลา 

จะไปรบพรอมคามั นใหสัญญา  พรอมใจมาจะรบชวยไปดวยกัน 

ศาสตราวธหอกงาวยาวเปนวา  ท ังชางมาฝกหัดจัดใหนั น 

ดาบเหลกกลาฝนใหคมนยมกัน  เขาประจัญฟาดฟนจนบรรลัย 

7/17/2019

http://slidepdf.com/reader/full/-563dba19550346aa9aa2abbe 8/76

8 

ตอนพระโปลชนกเคล อนกองกาลังเขาปดลอมเมองมถลา 

ครั นตัดสนพระหทัยจะไปรบ   ไดเตรยมการจนครบพรอมรบใหญ 

จงเคล อนทัพพรอมกันในทันใด  พรอมพลไพรศักดาแสนยากร 

ผานหัวเมองรายทางไมขวางขัด  ตางรวมกันจัดทัพส  ตามครสอน 

มารวมกันพรอมรบราเพราะอาทร  เหลาพลนกรจงเรงยาตราไป 

แลวถงเมองมถลามหานคร  อันบวรร งเรองเปนเมองใหญ 

ฝายขาศกแหหอมเขาลอมไป  พรอมชงชัยพระมหากษัตรยขัดตยา 

ตอนพระโปลชนกสงสาสนทารบกับพระอรฎฐชนก 

พระจงแตงคากลอนอักษรสาสน  จัดใสพานนอมถวายไปดวยใจกลา 

พระเจาพ ผ  ย งใหญ ในพารา  เลอดขัดตยาช อเสยงสดเกรยงไกร 

กระหมอมฉันไมเคยผดมคดราย  ตอเจานายกคอพ ผ  ย งใหญ 

ถกจองจาอย  ในคกสดทกข ใจ  เพราะพ นั นเช อในคาลวงโลกา 

ตอแตน  ในดวงจตจะคดราย  ม งทาลายผ  มปญญาหนา 

ขอกาหนดใหเพยงหน งวันเวลา  จงมอบมาราชสมบัตและฉัตรชัย 

ถามยอมมอบใหแต โดยด  สองเราน รวมชนชางสดย งใหญ 

วันร งข นนั นทันทอาจมชัย  จะชนะหรอไมพ ยอมร  ด 

7/17/2019

http://slidepdf.com/reader/full/-563dba19550346aa9aa2abbe 9/76

9 

ตอนพระอรฎฐชนกมพระดารัสกับเมยรัก 

พระอรฎฐชนกทอดเนตรสังเกตสาสน  เหนภัยพาลทาประลองจากนองพ  

มาทารบหลกไปคงไมด  แตยามน พระเทวนั นมครรภ 

พระตรองตรกศกประชดอย ตดอก  จะปองปกเมยรักเร องหนักนั น 

เร องทารกตองอย ดมชวัน  ลกเมยนั นตองอย รอดและปลอดภัย 

พระดารัสกับเมยเร องภัยคกคาม  เร องไมงามจะเกดสงครามใหญ 

ความพนาศอาจเกดฉับพลันทันใด  เชนสาดน าใสนั นยอมเปยกกัน 

พ จะยกพลออกส  พระโปลชนก  หวั นวตกยังมอาจชนะนั น 

มอาจช วาฝายใดมชัยกัน  แต ในครรภนั นรักษาใหจงด 

ขอใหนองนางคดถงลกของเรา  จงอยาเศราจงคดวางแผนหน 

ถาพ ถงตองตายวายชว  ลกยาน คอโซทองไวคลองใจ 

ตอนพระอรฏชนกออกส  ศกกับพระโปลชนก 

 ไดเวลาตามฤกษบอกตองออกศก  ย งหวั นนกลางสังหรณอาวรณ ใหญ 

กลัวจะพายใจสั นนกหวั นภัย  แทบจับไขปวดพระเศยรหมนเวยนพลัน 

พระเสดจส ยังเกยไมเลยไป  พรอมชงชัยคชยทธพสทธ นั น 

ทรงขับพระคชาธารจากลานพลัน  เขาโรมรันพันตส  ขาดใจ 

7/17/2019

http://slidepdf.com/reader/full/-563dba19550346aa9aa2abbe 10/76

10 

งาวตองาวฟาดผานสะทานจต  ชางประชดกายาน าตาไหล 

ผลัดกันรกผลัดกันรับเค ยวขับไป  ผ  มชัยเหนอนาถถกฟาดฟน 

ฝายเมองมถลานั นปราชัย  สดอาลัยขวัญชาตขอขาดนั น 

ตางยอมรับวาพายสดอายกัน  ส นชวันบางแตกทัพรบกลับไป 

ตอนพระเทวหลบหนออกจากเมองมถลา 

พระเทวทราบขาวปวดราวลก  เราพายศกพระเจาพ เสยท ใช 

อย  ไม ไดพระเทวคดหน ไป  เรงโดยไวเลกสาอางจะพรางตา 

ทรัพยสมบัตเกบใส ในตะกรา  ปดดวยผาไม ใหเหนขางในหนา 

 โรยขาวสารปดทับจนลับลา  แตงกายาดวยผาเกาทาเศราไป 

แลวหลบหน ไปกับประชาชน  พระเทวคดหาหนทางสวางไสว 

แสรงรองไหชลนาโศกาลัย   ไปทศใดจงจะรอดและปลอดภัย 

พระตรองตรกนกถงเมองกาลจัมปา  เคยทราบมาชาวประชาอย อาศัย 

อย ทศเหนอจากมถลาอยาชาใย  ประตทศเหนอใช ไปทันท 

พระเสดจผานประตพรอมผ  คน  ประชาชนทกชวตตางคดหน 

อย ตอไปคอเบ ยอาจเสยท  ทรัพยพอมพรอมเคร องครัวตดตัวไป 

7/17/2019

http://slidepdf.com/reader/full/-563dba19550346aa9aa2abbe 11/76

11 

ตอนพระอนทรแปลงกายลงมาชวยพระเทว 

อันทารกอย  ในครรภนั นมบญ  จะค าจนพระเทวคนน  ใช 

จะตองรอนแรมกลางปาวนาลัย  สดแสนไกลอาจเปนไขมรณา 

จงใหรอนถงพระอนทราธราช  ทพยอาสนเคยออนแตกอนหนา 

 ไดเคยนั งทกวันสดพรรณา  กลับกระดางดังศลาประหลาดใจ 

จะมเหตเกดในแควนยังแดนดน  องคอมรนทรประหลาดจตคดสงสัย 

จงสอดสองทพยเนตรดเภทภัย  สองลงไปจงสารวจและตรวจตรา 

พบพระโพธสัตว ในครรภพระเทว  อาจจะมความทกขส นสขขา 

พระเทวจะไปเมองกาลจัมปา  อาจโรยลาส นความสขรับทกขภัย 

พระเทวนั นนั งอย  ในศาลา  ตรกตรองวากาลจาปาไปทางไหน 

จงสอบถามผ  เช ยวชาญชานาญไพร  ฉันจะไปยังเมองกาลจาปา 

 โอแมนางเจาน นั นมครรภ  ดวงตะวันรอนแรงสองแสงกลา 

หกสบโยชนทางไกลผานไรนา  เจาลกยาในครรภอาจไมปลอดภัย 

องคอมรนทรจงคดจะสงเคราะห  เวลาเหมาะอานวยควรชวยไซร 

ถาไมชวยศรษะแหลกแตกออกไป  เจดเส ยงใชอมรนทรส นชวัน 

จงเนรมตรปกายเปนชายชรา  ขับเกวยนผานมาทันทพอดนั น 

พระเทวสะดดตาไมชาพลัน  ย มใหกันพระเทวสดด ใจ 

จงสอบถามชายชราคณตาจา  เมองกาลจัมปานั นไปทางไหน 

ออแมหนจะไปหนตาบลใด  ฉันน จะไปเมองกาลจัมปา 

7/17/2019

http://slidepdf.com/reader/full/-563dba19550346aa9aa2abbe 12/76

12 

ญาตของฉันมอย ท เมองนั น  สวนสามฉันนั นเสยในศกกลา 

จะไปขออย อาศัยรมชายคา  ขอพ งพาญาตพ นองไมหมองใจ 

ถาอยางนั นตาน จะชวยหน  กาลจัมปาตาร  อย  ใกล ใกล 

ข นเกวยนเถดแมหนอยาเกรงใจ  จะพาไปถงกอนค ากาลจัมปา 

อันแผนพ นแมพระธรณ  ยกเทวนนเหนข นเดนหลา 

จงเขาไปในเกวยนนั งมหลังคา  เอนกายาสงบระงับแลวหลับไป 

 ในทพยสถานสดช นนาร นรมย  พระบรรทมในทันททาส ไสย 

พาเหาะขามไพรพนาาสราลัย  จงปลกใหพระเทวต นข นมา 

ตอนพระเทวลงสรงคงคา 

เม อนั น  ถงลาธารน าใสไพรพฤกษา 

จงหยดเกวยนรมฝ  งแมคงคา  เหลยวไปทัศนาสดยอดท ปลอดภัย 

จงบอกพระเทวแมน จงลงอาบ   ใหซมทราบสักยามนั นน าใส 

นั นผาน งผลไมทพยจงหยบไป  กนแลวจะช นใจทันใดพลัน 

พระเทวลงสรงคงคาชลาลัย  แมช นใจใตพ มไมคลายสวรรค 

หยบผลไมจากตะกราน ลกจัน  มสสันเหลองอรามสดงามตา 

ครั นเสรจกจชาระกล นเหง อไคล  เดนกลับไปแลวมวนพระเกศา 

เหยยบขอนไมข นนั งในหลังคา  เกวยนนาพาเงยบสงัดลมพัดไป 

7/17/2019

http://slidepdf.com/reader/full/-563dba19550346aa9aa2abbe 13/76

13 

ตอนเกวยนพระอนทรถงหนาเมองกาลจัมปา 

พระเทวหลับไปเพยงชั วคร   ครั นต นดพบวาถงเมองใหญ 

 โอตาจาท เหนน ช อเมองอะไร  น แหละใชเมองกาลจัมปา 

ฉันเคยทราบกาลจัมปานั นอย  ไกล  หกสบโยชน ใชนาทานตาจา 

ระยะทางด ใกลชดผดเวลา  เรวเกนกวาคดยอนกลับฉันหลับไป 

 โอแมหนเธอน ยอมไมร  ดอก  ตาไมหลอกตาถนัดทางลัดใกล 

ตาค  นเคยหวยละหารชานาญไพร  จงถงไวกอนพลบค ากาลจัมปา 

วัวเทยมเกวยนเล อนคลอยถงศาลา  ชายชรายกมอข นลบเกศา 

บอกแมนางทรงครรภกัลยา  จะขอลาบานตานั นข นเหนอไป 

ออแมนางจงลงท ตรงน   มพอดแมนางจาศาลาใหญ 

อย หนาเมองชางรมร นนาช นใจ  สดปลอดภัยนั นแหละหนาในศาลา 

ถงกาลจัมปาไรญาตและขาดมตร  ค ชวตนั นมาเสยในศกกลา 

จะไปไหนไรท ซ งจะพ งพา  ภัยนานาเศราสลดนั นหมดไป 

ตอนพระเทวน ังพักอย  ในศาลาหนาเมองกาลจัมปา 

พระเทวอย ผ  เดยวในศาลา  ดวยบญญาของทารกจะย งใหญ 

ฝายอาจารยผานมาสายตาไว  เหนเยาววัยอยากจะถามถงความนัย 

7/17/2019

http://slidepdf.com/reader/full/-563dba19550346aa9aa2abbe 14/76

14 

จงเขามาสอบถามพระเทว  แมนางน เธอจามาจากไหน 

พระเทวตอบพลันในทันใด  เกดศกใหญเสยสามจงหนมา 

อันตัวฉันไรญาตและขาดมตร  สองชวตอกทารกในทองหนา 

ทานอาจารยเม อทราบเหต โปรดเมตตา  แมนางจาเราเมตตาและปราน 

พระเทวดลักษณะพระอาจารย  ม ใชพาลดสงามราศ 

ฟงคาพดมความร  เปนผ  ด  เอ ออารเพราะเหตจตเมตตา 

 โอแมจงแสดงใหร  เปนผ  นอง  คร าครวญรองจงรองไหเถดหนา 

พ กับนองพลัดพรากจากกันมา  จงคร าครวญชลนาโศกาลัย 

พ น ด ใจไดพบนองสาว  เร องยดยาวเธอกลับมาอย อาศัย 

ส นเคราะหกรรมนองจาอยาอาลัย  สดด ใจโอนองพ จงตามมา 

จงออกเดนตดตามอาจารย ไป  อย อาศัยเปนนองอาจารยหนา 

เพ อลกศษย ไมตฉนนนทา  รวมชายคาคอผ  นองประคองไป 

ถงบานพักรมไมและชายคา  ฝายอาจารยเมตตาใหอาศัย 

พระเทวส นทกขมสขใจ  ครรภภายในเลอดกษัตรยขัดตยา 

ตอนพระเทวคลอดบตรแลวตั งช อวามหาชนก 

ครั นพระครรภครบเกาเดอนสบวัน  จงเล อนลั นคลอดจากพระครรภหนา 

เปนเพศชายคอของขวัญกัลยา  ช นชวาลกรักประจักษ ใจ 

7/17/2019

http://slidepdf.com/reader/full/-563dba19550346aa9aa2abbe 15/76

15 

พระเทวตั งช อวา”มหาชนก” พระอ นอกผวพรรณดผองใส 

แลวจัดแจงสรงคงคาชลาลัย  น าปรงใสสดช นแสนร นรมย 

พระเทวขับกลอมไปแลวไกวเปล  รองโยเยส นทกขเปนสขสม 

แมเล ยงลกทกยามดวยน านม  อาจารยชมวาดช นชวัน 

ตอนมหาชนกเจรญวัย 

แมเล ยงลกสดรักประจักษจต  ลกคอศษยคอชวตของแมนั น 

แมอ  มชเล ยงดสดชวัน  แมผกพันใหความสขทกเวลา 

เม อถงคราวมหาชนกเจรญวัย  เรยนร   ไปทกวันชางหรรษา 

ชอบว งเลนแมตามไปไม ไกลตา  มปญญาม ใหแมทอแท ใจ 

อันนสัยใจคอมหาชนก  มเคยยกตนเองวาเปนใหญ 

เลนกับเพ อนไมขมเหงแตเกรงใจ  เลนกันไปชนะกันดวยปญญา 

ตอนมหาชนกถกเพ อน ๆ ลอวาลกไมมพอรังแกมา 

แมจะมพละกาลังใชชังเพ อน  เลนจนเป  อนเจาคนซ อไมถอสา 

แตเพ อนนั นชอบตฉนและนนทา  ดวยวาจาเพยงนอยนดสะกดใจ 

มหาชนกนั นเกงกลาและสามารถ   ไมเคยพลาดเลนอะไรมชัยไซร 

สวนผ  แพ ไปฟองแมชวยแก ไป  วาถกลกไมมพอรังแกมา 

7/17/2019

http://slidepdf.com/reader/full/-563dba19550346aa9aa2abbe 16/76

16 

จงอยากจะร  เร องความเปนจรง  ตอนว งเลนเพ อนเพ อนกตางลอวา 

ลกไมมพอเกดไดอยางไรนา  ทกหลังคาไดยนจนชนชา 

ตอนมหาชนกไปถามมารดาวาพอของตนคอใคร 

ครั นนานวันหลากจตคดสงสัย  เปนเชนไรเพ อนพดมากและปากกลา 

อยากจะร  เร องเม อวานถามมารดา   โอแมจาพอของฉันนั นคอใคร 

 โอลกรักอาจารยนั นคอบดา  ทานเล ยงมานั นใช ใครท  ไหน 

อยาไปฟงพวกพดมากปากกรรไกร  อยาสนใจเพราะพวกเขาพดเอามัน 

จงกมกราบยังแทบเทามารดา  แมเมตตาปราณลกน นั น 

มหาชนกหัวใจช นสดต นตัน  แมยนยันอาจารยนั นคอบดร 

แมขอเตอนลกน จงมั นคง  ลกเอยจงเช อคาแมพร าสอน 

เราเกดมาเพราะบดาเอ ออาทร   ไมมวยมรณกเพราะเหตทานเมตตา 

ฝายเดกนั นยังเหนพดเชนเดม  ดังกลับเตมความสงสัยอะไรหนา 

อยากจะร  เร องนมนานจากมารดา   โอแมจาหรอกลัวผดจงปดกัน 

จงคดออกอบายไปถามแม  พอจรงแท ใครคอพอของฉัน 

แมเคยบอกจะถามไปทาไมกัน  อาจารยนั นนั นแหละคอบดา 

แลวทาไมแม ใหฉันเรยกวาลง  ทานหมายม งเกดความสขส นทกขา 

เพราะอาจารยยดคามั นคาสัญญา  เล ยงเจามาคอโซทองไวคลองใจ 

7/17/2019

http://slidepdf.com/reader/full/-563dba19550346aa9aa2abbe 17/76

17 

แมน  ไมบอกความจรงแกเรา  ตอบแบบเกาทกคราปญหาใหญ 

จงคดวาจะตองเดดขาดไป  ประชดใกลแลวเขากอดมารดา 

แมจงบอกความจรงแกลกเถด  เอามอลวงไปเปดด ในภษา 

จับหัวนมแมจงบอกความจรงมา  ถาตบตาฉันจะกัดใหขาดไป 

 โอยแมเจบลกรักใหหนักจต  ตอบเพยงนดความจรงทกส งไซร 

ลกอยากร  แมจะเลาใหเขาใจ  ท  ไมเลาเพราะเจาเดกเลกเกนไป 

เจานั นเปนลกกษัตรยเมองมถลา  แมตั งทองเจามาเกดศกใหญ 

พอคอพระอรฏชนกอยาตกใจ  พระทรงชัยค  มเกศโปรดเมตตา 

พระโปลชนกนั นคอนองชาย  มาคดรายรกรานทาหาญกลา 

ยกไพรพลจากปลายแดนพรอมแสนยา  ทารบราชงราชสมบัตและฉัตรชัย 

ครั นร งเชาข ชางออกไปรบกัน  พอเจานั นถกฆาตายมะลายไซร 

แมรบหนเพราะรอนเปนฟอนไฟ  ข นเกยวนไปยังเมองกาลจัมปา 

พบอาจารยทานเมตตาใหอาศัย  จงเขาใจแมเลาความจรงหนา 

ลกน คอเลอดกษัตรยขัดตยา  ส นเมองมถลาเพราะปราชัย 

มหาชนกครั นร  ชาตกาเนดตน  จงอดทนทกวาจาคาปราศรัย 

แมพวกเดกพดเลนมาไมวาไร   ในหัวใจมั นคงเผาพงศพันธ  

7/17/2019

http://slidepdf.com/reader/full/-563dba19550346aa9aa2abbe 18/76

18 

ตอนมหาชนกเรยน ๑๘ ศลปะศาสตรจนจบ 

จงตั งใจเลาเรยนเพยรศกษา  ทกวชาสบแปดศาสตร ไมพลาดนั น 

การเดนเรอไดเรยนจบครบครัน  ชวงเหมาะนั นลมสนคาพัดพาไป 

ท ังแผนท เขมทศไดคดอาน  จนชานาญข นปนเสาสาเภาใหญ 

ถอหางเสอกาหนดทศทางแลวกางใบ  สองกลองไปหมั นสารวจและตรวจตรา 

ถาเหนคล นหัวแตกกระแทกกัน  ลมปวนป  นหันเหทะเลกลา 

หามออกเรอลมแรงจัดจะพัดพา  ยกคล นมาเหนเปนเกลยวหวาดเสยวใจ 

มภาษตชาวเลยามเหหัน  ดวงวันตะวันนั นแจงฟาแสงใส 

อาจบังคับสาเภาท ังเสาใบ  แตอยาไว ใจทะเลทกเวลา 

จะออกเรอน าดบจงหยบไป  เกบคลังใหญถวงเรออยาเบ อหนา 

กันเรอโคลงดังเงนแสนแทนสรา  ตมเปนชารสมคณอบอ นไอ 

ตอนมหาชนกเจรญชนมาย ๑๖ ป มความคดจะเอาพระราชสมบัต 

ตั งความหวังเอาพระราชสมบัต  แตของขัดทนรอนใชกอนใหญ 

มหาชนกตั งจตแลวคดไป  จะชงชัยหาญหักเขาสักวัน 

ครั นเจรญชนมาย ไดสบหกป  บญราศผองผดพสทธ นั น 

สบแปดศลปะศาสตรจบครบครัน  ท ังรปรางผวพรรณสวรรณา 

7/17/2019

http://slidepdf.com/reader/full/-563dba19550346aa9aa2abbe 19/76

19 

ตอนมหาชนกปรกษากับมารดา 

เม อนั น  มหาชนกจงตรองตรกขอปรกษา 

เขาไปกราบอย แทบตักมารดา   โอแมจาลกอยากถามเปนความไป 

เม อตอนแมออกจากเมองมถลา  มอะไรตดตัวมาบางไหม 

สมบัตพอท ทานหวงดังดวงใจ  มหรอไมเปนรปลักษณประจักษตา 

มหาชนกเจาจะถามไปทาไม  อยากถามแมจากใจจงปรกษา 

ลกอยากไดทาทนเปนเงนตรา  ทาการคาออกสาเภามเสาใบ 

ลกน อยากจะทาการคาขาย  ลกผ  ชายช อมหาพอคาใหม 

สวรรณภมอย อกฟากลกอยากไป  บานเมองใหญ ไมของขัดเร องปจจัย 

ฝายลกคาตองประสงคของเมองเรา  เคร องดนเผาของกนและของใช 

อาจสามารถคาขายกระจายไป   ไดกาไรเอาไวหมนเปนทนชัย 

จะกลับมาชงเอาพระราชสมบัต  อยาของขัดจงเมตตาลกยาไซร 

จะแกแคนมถลาท ปราชัย  เจาอยาไปคาขายเลยลกยา 

แมน มแกวมณอย สามดวง  ของสดหวงแมเอามาลกยาจา 

หน งคอแกววเชยรจรัสสมราคา  สองมณดวงจันทรานภาลัย 

แกวมกดาดวงท สามสดงามนัก  เปนของรักราคางามทกยามไซร 

หากจะขายอดหนนเปนทนไป  เพ อชงชัยราชสมบัตกลับคนมา 

เจาอยาไปทาการคาขายเลย   โอลกเอยแมมานกขอปรกษา 

แกวสามดวงขายไดดมราคา  เปนเงนตราใชอดหนนเปนทนชัย 

7/17/2019

http://slidepdf.com/reader/full/-563dba19550346aa9aa2abbe 20/76

20 

ถาลกแมออกไปทาการคาขาย  เจาลกชายคนเดยวของแม ไซร 

แมน คงเปนหวงเจาดวงใจ  ตองขามมหาสมทรใหญ ไกลสดตา 

อันทะเลกวางมหาสมทรสดทันดร  ครพร าสอนอยาเช อใจทะเลบา 

สงบเงยบเหนน าใสไกลสดตา  ลอยนาวาแลนสาเภาดวยเสาใบ 

ลมสงบอยาจงเช อทกเม อเถด  อาจจะเกดลมแสนดพาย ใหญ 

หนาสาเภาทายอาจลมแลวจมไป  วาตภัย อาจเกดไดทกเวลา 

มหาชนกนั นหายนยอมไม  ความตั งใจจากเบ องลกการศกษา 

องคความร  เรยนมากหลากวชา  อยากทาการคาสาเภามเสาใบ 

ถาอยางนั นลกจงรออย ท น   แกวมณแมจะไปขายใช ไหม 

ลกจะรอรักสดหวงดังดวงใจ  เด ยวแม ไปสักคร  โอลกยา 

ตอนพระเทวนาแกวมณ ไปขายท ตลาด 

ถงตลาดเขารานขายจวเวอร   เหนมากมสสันนาหรรษา 

เขาไปคยกับสตรศร โสภา  ชวยตราคาแลวเปดผาทันใด 

 โอะ แกวมณสามดวงน มคณคา  แลกเงนตราเปนทนรอนไดกอนใหญ 

สามลานกะหาปนะคงพอใจ  แลวหอใหจงรับรบกลับพลัน 

แลวเดนออกจากรานผานตลาด  จาขายขาดใหมหาลกยานั น 

 โอลกชายแสนดช นชวัน  แมยนยันผดถกเพ อลกยา 

7/17/2019

http://slidepdf.com/reader/full/-563dba19550346aa9aa2abbe 21/76

21 

ครั นถงบานชายคาอย อาศัย  มหาชนกช นใจทันใดหนา 

เกดลงโลดว งเขากอดมารดา  แมจงมอบเงนตราใหลกไป 

กลาววาจะนาเงนไปซ อสนคา  แลวขนมาใสเรอสาเภาใหญ 

จะรวมไปกับพอคาทกทาไป  พงพอใจแมสนับสนนอบอ นใจ 

ตอนมหาชนกกราบลาแมจะไปทาการคาขาย 

มหาชนกเขาไปกราบเทามารดา  ลกกราบลาจตย มยองสดผองใส 

 โอแมจาไปตางแดนสดแสนไกล  ลกจงไปเท ยวทกเขตเชนเจตนา 

เร องราชสมบัตนั นอยาจองเวรเลย  ถาชมเชยราชสมบัต ใสเกศา 

อาจเดอดรอนทกข ใหญเขาใกลมา  เปนประชาควรพอเพยงเล ยงชวา 

ลกน อยากเดนทางทองเท ยวไป   ไดเปดใจไดร  ลกไดศกษา 

 ไปตางถ นร  แนชัดทัศนา   ไดเปดตาเปดห ไดร  ทัน 

ลกน จะไปเท ยวเพยงครั งหน ง   ไปใหถงเมองสวรรณภมนั น 

ชาวเมองนั นพดเพราะเสนาะกัน  ดังเมองสวรรคอันรมร นบนพ นดน 

ขออวยพรไปตลอดจงปลอดภัย  ออกเรอไปจงระวังเร องทรัพยสน 

อย  ในเรอเร องขาวปลาตองหากน  อาจไมชนกลางแจงแสงตะวัน 

มหาชนกสดซาบซ งคาอวยพร  คอคาสอนอันเท ยงแทของแมนั น 

แมนั นยอมรักลกตางผกพัน  จับมอกันกอดมารดาแลวลาไป 

7/17/2019

http://slidepdf.com/reader/full/-563dba19550346aa9aa2abbe 22/76

22 

ตอนเรอสาเภาออกจากทาเรอ 

ฝายพอคาตางพากันข นเรอ  ตรวจหางเสอหันเหทะเลใหญ 

ฝายลกเรอร  ทางรบกางใบ  ทศน  ใชเปาหมายสดสายตา 

ฝายตนหนร  ทางกางแผนท   เขมทศช ดนสอวาดกระดาษสา 

ความเรวลมเตมพกัดตามอัตรา  ลมสนคาพัดสาเภาท ังเสาใบ 

ทะเลเรยบราวกระดาษใชวาดเขยน  ปลาวนเวยนหม มัจฉาโลมาใหญ 

ท ังปลาทปลากระโหวายโผไป  ตักเรวไวควักไสลางแลวยางไฟ 

ตอนพระโปลชนกทรงพระประชวร 

จะขอเลายอนกลับไปเมองมถลา  นมนานมาชาวประชาอย อาศัย 

พระโปลชนกคอกษัตรย ใตฉัตรชัย  สบหกป ไมมเหตและเภทภัย 

อันมนษยเกดมาในหลาโลก  สขกับโศกม ไดส นอยาสงสัย 

เกดประชวรข นพลันในทันใด  พระม ไขรอนแรงเชนแสงไฟ 

ตอนเกดลมพาย ใหญพัดจนเรอสาเภาอับปางลง 

ผานไปไดเจดวันบางฝนคาง  เหนทะเลเว งวางสดกวางใหญ 

เหนฝงปลานกแกวอันแววไว  สองกลองไปไมว นวายสดสายตา 

7/17/2019

http://slidepdf.com/reader/full/-563dba19550346aa9aa2abbe 23/76

23 

ตกยามเยนเหนสัตวลมพัดหวน  นกนางนวลนั นรอนบนถลา 

แลวกลับฝ  งอาทตยดับใกลลับลา  นั นเมฆาบนฟากฟาสราลัย 

สองกลองไปกลับเหนคล นหัวแตก  กอนเมฆแปลกเลกพะวงส นสงสัย 

พายพัดกระหน าพลันเขาทันใด  เรงเกบใบชลมนตางว นวาย 

บางนั งไหวบังคมบางกมกราบ  ลมพังพาบกล งไปโอ ใจหาย 

เหนหวาดกลัวลมลกกันทกราย  ตางกลัวตายไหวฝนฟาจงปราน 

มหาชนกประมาณสถานการณ  อกไมนานอาจโชครายกลายเปนผ 

เรออับปางคงลมตายวายชว  ถาเตรยมการดกวาไมนาตาย 

จงรบกนเนยแขงและน าตาล  ตนอาหารกนเขาไปนั นไมสาย 

น งผาชบน ามันกันอันตราย   ไมกลัวตายปนเสากระโดงไป 

ถาเรอจมด งลงกนมหาสมทร  เรอจะฉดส งใกลชดรวมตดไซร 

มหาชนกเรยนร  มาปญญาไว  เรอเอยงไปจงกระโดดล วโลดพลัน 

ตกลงในมหาสมทรสดทันดร   ไมมวยมรณจงรบวายน านั น 

พายพัดรกโหมเขาโรมรัน  สาเภานั นจงลมและจมไป 

ตอนพระโปลชนกสวรรคตท เมองมถลา 

พระโปลชนกนั นเกดประชวรหนัก  เกดสาลักทันทเพราะม ไข 

ฝายแพทยหลวงถวายยาแตชาไป  หยดหายใจจตดับพระลับลา 

7/17/2019

http://slidepdf.com/reader/full/-563dba19550346aa9aa2abbe 24/76

24 

ตางรองไหคร าครวญกาศวรสลด  สดรันทดพระบารมปกเกศา 

จะเหลอเพยงคนใกลชดภาพตดตา  ปวงประชาตางจงรักและภักด 

ตอนมหาชนกบาเพญความเพยรวายน าในมหาสมทร ๗ วัน 

เหนเกลยวคล นมวนต วลอยล วมา  สงหาวาดังเลนสนกไปทกท  

มหาชนกลอยตัววายในวาร 

พระพายด ในสมทรจงหยดพลัน 

แม ไมเหนฝ  งจะตองพยายาม  ภัยคกคามคอความคดชวตนั น 

เพยรแหวกวายมร  เสรจไดเจดวัน  ดวงตะวันรอนแรงดังแสงไฟ 

ท ังเจดวันทนรอนเยนบาเพญธรรม  มกอกรรมไมรันทดจตสดใส 

อย  ในศลอย  ในธรรมนอมนาไป  รอนดังไฟข นส ฟาสราลัย 

ตอนนางมณเมขลาเหาะลงมาชวยพระมหาชนก 

 ใหรอนรนถงนางมณเมขลา  องคเทวาบญบาเพญผ  เปนใหญ 

จงตรวจตราทองมหาสมทรท สดไป  พบทันใดเหนแหวกวายในวาร 

เพราะลมตรวจตราทองมหาสมทร  นั นคอใครโอมนษยท สดน  

มความเพยรยังไมตายวายชว  จงจรลจากฟากฟาลงมาพลัน 

มาปรากฏตอหนาในนภากาศ  ดังภาพวาดเทวจากสรวงสวรรค 

เพราะบาเพญธรรมครบประสพกัน  ผวผองพรรณดวยพระบญญาบารม 

7/17/2019

http://slidepdf.com/reader/full/-563dba19550346aa9aa2abbe 25/76

25 

มหาสมทรสดลกและกวางใหญ  แหวกวายไปวายชวาในคราน  

เราจะเพยรพยายามใหสดชว   ใหเตมท แมจะส นไรนนทา 

อันกจใดมสดดวยความพยายาม   ไรผลตามไมสาเรจอย นั นหนา 

กจะส นชพจมลงในคงลา  ตายในมหาสมทรมประโยชนอันใด 

ดกอนเทวาดาผ  มจตเยอกเยน  ชนยอมเหนประโยชนตนเปนใหญ 

ถาไมลลวงจะเพยรไปทาไม  จะเพยรไปเพ อประสงคดารงชัย 

ท ังลกเรอสนคาพากันจม  กเพราะลมพัดหวนมาพาย ใหญ 

ทานไดเหนพวกเราตายมะลายไป  วายมาไกลเราผ  เดยวกจะไป 

นางมณเมขลาไดฟงวาจา  จงถามวาทานตองการไปท  ไหน 

“มถลา”คาตอบพลันไปทันใด  อย  ไม ไกลเมขลาจะพาไป 

จงเพงพนจพศดเหนโรยรา  เหนกายาออนระโหยรวงโรยใช 

จงบันดาลใหหลับตาจะพาไป  หยดแหวกวายส นเสยงสรรพจงหลับตา 

แลวชอนรางมนษยผ  หลับใหล  พาเหาะลัดฟาไปทันใดหนา 

ครั นถงอทยานกลางเมองมถลา  วางกายาใตตนไมแลวเหาะไป 

ตอนพระราชธดาพระโปลชนกเลอกค  

พระนับครบเจดวันสวรรคต  พระธดาสดรันทดไมสดใส 

ยังไรค  ไรกษัตรย ใตฉัตรชัย  จะเลอกใครเปนกษัตรยขัดตยา 

7/17/2019

http://slidepdf.com/reader/full/-563dba19550346aa9aa2abbe 26/76

26 

จงประกาศใหอามาตยมาเขาเฝา  นั งกมเกลาดังเกดศกจะปรกษา 

เพราะอามาตยม ใชค พระธดา  กัลยาพบทกวันเลยจนเคยชน 

ตอมาจงประกาศจะเลอกเศรษฐ  ผ  มากมเงนทองและทรัพยสน 

ท ังคหบดทาการคาท ัวธานนทร  ครองแผนดนสบเผาพงศดารงชัย 

มทรงเลอกผ   ใดมาใกลชด  เหลาวานชมากมายคาขายใช 

ปรกษาราชป โรหตถามถงความนัย  ทาอยางไรราชสมบัต ใตฉัตรชัย 

ขอพระราชทานกราบทลพระธดา   โบราณมาประเพณยอมม ไซร 

ถาพระมหากษัตรยสวรรคตไป  แผนดนไรบตรชายสบเผาพันธ  

 ใหอามาตยบวงสรวงจัดเคร องบัดพล  เคร องบายศรจัดมาซายขวานั น 

สังเวยเทพอารักษประจักษพลัน  เส ยงราชรถคันนั นใหออกไป 

ถาราชรถไปเกยอย ท ผ   ใด  แมเยาววัยบญบารมคนน  ใช 

จงเชญมาเปนกษัตรย ใตฉัตรชัย  ทรงพอหทัยจงเรงดาเนนการ 

ตอนเหลาอามาตยจัดเคร องบวงสรวงแลวปลอยราชรถ 

จัดพธบวงสรวงปวงเทพเทวา  ตั งบายศรซายขวาท หนาศาล 

ท ังหัวหมเปดไกจัดใสพาน  ขนมตาลจัดเปนค ชางดด 

อานโองการประกาศเทวดา  ขอเชญมาเทพารักษตามศักด ศร 

จดเทยนธปบชาดวยอัคค  ปกลงท เคร องเซนสรวงทกท  ไป 

7/17/2019

http://slidepdf.com/reader/full/-563dba19550346aa9aa2abbe 27/76

27 

แลวตั งจตอธฐานสบกษัตรย  อยาของขัดเมตตาลกยาไซร 

เพ อบานเมองสบสานยาวนานไป  มหลักชัยสดแหนหวงเชนดวงใจ 

ขอทวยเทพเทวาสรารักษ  จงประจักษแนวแนชวยแก ไข 

 ใหราชรถองคนอยเคล อนคลอยไกล  จงไปเกยท กษัตรย ใตฉัตรชัย 

จงปลอยราชรถองคนอยใหคลอยเคล อน  มาพาเล อนออกไปเหนไกลใกล 

ดังราชรถนอยองคน มหัวใจ  ประตบรพาใชลากออกไปกัน 

ม งตรงไปอทยานเมองมถลา  อันมหาชนกนอนอย  ไมร  นั น 

ครั นถงสวนสเขยวกเล ยวพลัน  แสงตะวันสาดสองเปนชองมา 

ครั นถงท มหาชนกนอนหลับใหล  ราชรถวนเวยนไปสามรอบหนา 

มาหยดอย สดทายปลายบาทา  เพราะบญญาเปนกษัตรย ใตฉัตรชัย 

คณะราชป โรหตตดตามมา  เหนกับตาบรษมาอย อาศัย 

จะรวมกันพจารณาอยาชาใย  เขาคอใครมาหลับใหลในวนา 

จงจะทดสอบดวยเสยงดนตร  ถาลกหนจากท  ไปม ใชหนา 

แตถาฟงเสยงดนตรชบชวา  คอผ  มบญญาและบารม 

ตอนราชป โรหตใหประโคมเสยงดนตร 

วงเคร องสายมโหรท ังป  กลอง  เสยงลั นฆองสามพักเพ มศักด ศร 

ตางบรรเลงเสยงสวรรคมาทันท  กระทบอนทรเสยงแผวดังแววมา 

7/17/2019

http://slidepdf.com/reader/full/-563dba19550346aa9aa2abbe 28/76

28 

เสยงกระทบถงในโสตประสาท  ดังไมขาดท ังกล นร นช นนาสา 

ดวยเสยงพณบรรเลงวังเวงมา  จงลมตาข นมาดวาผ   ใด 

อันดวงจตม งมาดราชสมบัต  จะไดเปนกษัตรยอย  ใกล ใกล 

จงชักผาปดหนานอนตอไป   ไมสนใจมโหรท ังป  กลอง 

ราชป โรหตคลานเขาปลายบาทา  แลวเปดผาพจารณาเหนท ังผอง 

บญราศเชนเจาชายดังหมายปอง  จะไดครองราชยสมบัตกษัตรา 

อยาวาแตจะครองเพยงราชสมบัต  อาจเปนกษัตรยย งใหญทกทศา 

ปกครองสามทวปผานพภพโลกา  ดวยสามารถความร  เกนผ   ใด 

จงสั งใหประโคมเสยงดนตร  ดังเตมท เสยงมโหรอย  ใกล ใกล 

ท ังดดสตเปาดังเขาไป  ส ภายในโสตมหาชนกแทบตกใจ 

จงลมตาเปดผาออกมาด  เหนทกผ  ราชป โรหตอย ชดใกล 

ตางทัศนาดวยดวงตามชาใย  ดั งจะเช อมจตใจมตรไมตร 

ตอนราชป โรหตกราบทลมหาชนก 

ขาแตพระองคอยาบรรทมอย เลย  อยาน งเฉยพระองคทรงศักด ศร 

เชญปกครองมถลาประชาช  ครองสมบัตเมองน ดวยบญญา 

พระมหากษัตรยเมองน นั นไปไหน  จงเช อเชญเรามหาชนกปกเกศา 

พระองคนั นสวรรคตโศกโศกา   ไดเจดวันชาวประชาตางอาลัย 

7/17/2019

http://slidepdf.com/reader/full/-563dba19550346aa9aa2abbe 29/76

29 

จงสอบถามป โรหตผ   ใหญ โต  พระราชโอรสเมองน มหรอไม 

ป โรหตจงตอบพลันในทันใด  หาม ไมพระเจาขาสดอาลัย 

มแตพระธดาเพยงพระองคเดยว  เคร องยดเหน ยวชาวประชาอย อาศัย 

เราจะรับเปนกษัตรย ใตฉัตรชัย  สขสมใจพวกชาวเมองมถลา 

ตอนราชป โรหตนาเคร องทรงพระมหากษัตรยมานอมเกลาฯถวาย 

ราชป โรหตนอมเกลาถวายเคร องทรง  แดองคพระมหาชนกปกเกศา 

ประกาศถวายราชสมบัตกษัตรา  ปกครองเมองมถลาใหเกรยงไกร 

จงกราบทลเชญเสดจไปไคลคลา   ไดเวลาสมควรจากสวนใหญ 

ประทับนั งราชรถพระยศไกร  พระหทัยสดช นแสนร นรมย 

กั นพระกลดบังแสงดวงตะวัน  เหนผองพรรณนราศทกขเปนสขสม 

งามสงาทกเวลานานยม  ปวงประชาช นชมสขสมใจ 

ตอนพระราชธดาตองประสงคทดสอบปญญาพระมหาชนก 

ฝายพระราชธดายอดนาร  มหาชนกนั นมปญญาหรอไม 

จะทดสอบใหเชญมาอยาชาใย  จงตรัสใชราชบรษไปเชญมา 

7/17/2019

http://slidepdf.com/reader/full/-563dba19550346aa9aa2abbe 30/76

30 

ราชบรษนอมรับใสเกลาทันท  อัญชลออกจากปราสาทอันเรขา 

ครั นถงราชมณเฑยรมถลา  กราบบาทาพระองคผ  ทรงชัย 

จงกราบทลวาพระราชธดา  ทลเชญมายังพระองคอยาสงสัย 

 โปรดเถดเขาเฝาพระธดาอรทัย  ผ  เยาววัยมเมตตาและปราณ 

พระมหาชนกไดสดับทลเชญมา  พระธดาผ  นารักมศักด ศร 

พระตรกตรองดวยปญญาดทาท  เร องครั งน  ในกระมลไมสนใจ 

ตอนพระมหาชนกเสดจชมพระราชวังเมองมถลา 

จงทอดเนตรชมปราสาทราชวัง  เพยงลาพังเหนบราลสสดใส 

ยอดปราสาทประดับแกวอันแววไว  บัลลังก ใหญฝมอมนษยงามสดตา 

งานชางศลปคันทวยสวยท สด  งามผองผดพระองคทรงศกษา 

ชางออนชอยเรยงรายยันชายคา  เหนเตมตาอสรกลนั นพนไฟ 

มกระด งหอยระยาอย  โดยรอบ  เสยงดังตอบพระพายสนั นใหหวั นไหว 

ดจเสยงเพลงจากฟาสราลัย  พระทรงชัยสดับส นพระยนด 

7/17/2019

http://slidepdf.com/reader/full/-563dba19550346aa9aa2abbe 31/76

31 

ตอนพระราชธดาตองประสงคทดสอบปญญาพระมหาชนกครั งท  ๒ 

พระดารจะทดสอบพระปญญา  กับพระมหาชนกอกครั งในหนน  

จงไปทลพระองคมาอยาชาท  เราแสนดเหต ไฉนจงไมมา 

ฝายราชบรษสนทผ  ชดใกล  กราบบังคมอรทัยแลวไปหา 

ถงปราสาทผองพรรณสวรรณา  กราบบาทาพระองคผ  ทรงชัย 

พระราชธดามความตองประสงค  กราบทลเชญพระองคผ  เปนใหญ 

เชญเสดจกจพเศษไรเภทภัย  แลวลาไปม ไดถามถงความนัย 

พระสดับคากราบทลจงคร นคด  ผ   ใกลชดกลาวแจงแถลงไข 

มตรไมตรพระทรงคดไรพษภัย  ประสงค ใดเธอน นั นมปญญา 

ราชบรษมาทลเชญถงสองครั ง  คอความหวังรอนแรงเชนแสงกลา 

 ไมตอบรับมตรไมตรท มมา  กัลยาเชญครั งสองตรกตรองไป 

ตอนพระมหาชนกเสดจข นเรอนหลวง 

ครั นเวลาเหมาะสมภรมยรัก  เสดจข นตาหนักเรอนหลวงสดย งใหญ 

พระราชธดาออกรับพลันท บันได  ดวยน าจตน าใจมตรไมตร 

พระราชธดาย นหัตถาออกมารับ  พระมหาชนกจับรับรองไมหมองศร 

ข นบันไดประคองกันไปทันท  ตางยนดท ังสองกษัตรยขัดตยา 

7/17/2019

http://slidepdf.com/reader/full/-563dba19550346aa9aa2abbe 32/76

32 

ตอนพระมหาชนกตรัสถามถงพระโปลชนก 

พระมหาชนกมพระราชดารัส  เร องกษัตรยครั งพระโปลชนกปกเกศา 

มรับสั งส งใดบางท คางคา  อยาเกรงใจบอกมาเถดจะเกดด 

พระโปลชนกนั นมพระบัญชา  เร องพระราชธดามารศร 

ถาผ   ใดทาใหเธอยนด  ลกสวลนั นพงพอพระหทัย 

จะยกพระราชสมบัต ใหผ  นั น  เราไดจับมอกันเชนนั นใช 

พาข นยังเรอนหลวงดวยดวงใจ  มอกไหมเร องสาคัญพระบัญชา 

อันบัลลังส เหล ยมคอขอตอไป  ถาผ   ใดร  ทางปลายเทาหนา 

และทางใดคอศรษะจงตอบมา  แตพระมหาชนกกลับแสรงไมสนใจ 

จงหันไปตรัสกับพระราชธดา  ถอดป  นจากเกศาแลวสงให 

พระนางนั นทราบพลันในทันใด  รับป  นไปแลววางลงอยางด 

พระมหาชนกจงแจงแถลงไข  แลวช  ไปป  นวางลงท ตรงน  

นั นศรษะอย ดานนั นช ทันท  เร องบัลลังกมปญหาส นคาใจ 

ขอท สามคอทดสอบพละกาลัง  ตรัสเสยงดังพรอมจะทดสอบให 

วธการทดสอบนั นเปนเชนไร  พระทรงชัยถามสั นสั นดวยปญญา 

ฝายป โรหตคดรอบครอบจงตอบไป  มธนชัยอย หน งคันคอปญหา 

เปนธนชัยประจาเมองมถลา  ค องคกษัตราจอมราชันย 

7/17/2019

http://slidepdf.com/reader/full/-563dba19550346aa9aa2abbe 33/76

33 

หากประสงคจะดงสายธนชัย  จะตองม ไพรพลพันคนนั น 

ถาโกงสายธนเสรจสาเรจพลัน  ยกราชสมบัตนั นใหทันท 

ทานจงรบไปนาธนชัยมา  คอคาบัญชาขององคพระทรงศร 

ป โรหตบอกทหารกลาอยาชาท  อัญชลแลวกราบกมบังคมลา 

ครั นสักคร ทอดพระเนตรเหนธนชัย  คันย งใหญท ปลายมสายกลา 

ชางใหญ โตม ใชหลอกดังบอกมา  หน งพันกายาจงอาจโกงธนชัย 

พระมหาชนกจงเสดจออกจากท   จรลตรงไปยังแทนธน ใหญ 

ประทับยนตั งจตเพงพศไป  วาผ   ใดสรางใหปรากฏรจนา 

พระหัตถซายยกคันธนชัย  ดวยความไวยกข นเหนอเกศา 

 โกงสายธนระยะหน งไดคร งวา  ลดลงมาส นแรงแลววางธนชัย 

ครั นสาเรจเสรจกจท คดหมาย  กาลังกายพระทรงศักด ประจักษ ไซร 

ปานชางสารปาดงในพงไพร  เกนผ   ใดมอาจเปรยบเทาเทยบกัน 

ขอตอไปคอการหาขมทรัพย  พระมหาชนกไดสดับขมทรัพยนั น 

จงสอบถามตรัสไวอยางไรกัน  เพ อยนยันขอมลมสญไป 

ขมทรัพยหน งอย ทศตะวันออก  คอคาบอกคาช แจงแถลงไข 

แตวันน สรยาใกลลาไป  รอวันใหมแลวเรามาคนหากัน 

ราชป โรหตกราบกมบังคมลา  พระปญญาท ังปวงดั งสรวงสวรรค 

พระบารมมากพนสดราพัน  ทกปญหาแกพลันไดทันท 

7/17/2019

http://slidepdf.com/reader/full/-563dba19550346aa9aa2abbe 34/76

34 

ตอนยามเชาท เมองมถลา 

ครั นร งเชาหม วหกและนกกา  เหนแสงสรยาวันใหมเร มไขส 

จากหลับไปพักกายายามราตร  ตางยนดเหนแสงตะวันพรอมกันไป 

เหนแสงเงนแสงทองข นสองฟา  งามจับตาดั งดวงแกวมณส ใส 

พระมหาชนกต นพลันข นทันใด  ลกข นไปจากแทนท  ไสยา 

เผยพระแกลมองดส นหม ดาว  น าคางพราวเหนตลอดท ยอดหญา 

เสดจเขาไปหองลงสรงคงคา  ลอยมาลากล นพฤกษ ไพรช นใจพลัน 

ตอนสายหมอกยามสายคลายสวรรค 

เม อนั น  เหนสายหมอกยามสายคลายสวรรค 

ทกชวตางประกอบกจท ตดพัน  หงหากันกนอาหารสาราญใจ 

ครั นเสรจกจสวนตัวไมพัวพัน  เรงไปกันยังพระตาหนักใหญ 

เร องขมทรัพยอย แหงหนตาบลใด  จรงหรอไม ใชคาพดพสจนกัน 

คาโบราณเร องเกาเอามาคด  จะถกผดมหรอไมเกบไปฝน 

ถาคดดตรองดทกว วัน  เร องทรัพยนั นอาจจบไดพบพลัน 

7/17/2019

http://slidepdf.com/reader/full/-563dba19550346aa9aa2abbe 35/76

35 

ตอนพบขมทรัพยพระโปลชนกแหงเมองมถลา 

 ในพระตาหนักสสันสวรรณา  ประดับประดาดวยตนไมคลายสวรรค 

พระมหาชนกปกเกศาจงมาพลัน  ตางต นตันดวยเดชพระเมตตา 

จงตรัสถามความเช อเร องเม อวาน  ดังตานานขนศกรวมปรกษา 

ทานจงเลาเร องขมทรัพยพระราชา   ใชปญญานอยนดคอยคดไป 

ขมทรัพยหน งอย ทศตะวันออก  คอคาบอกคาช แจงแถลงไข 

แลวพวกทานคดตางเหนอยางไร  นาจะใชตะวันออกอย นอกวัง 

แลวพวกทานหาทางคนอยางไร  ขดคนไปสักยามคอความหวัง 

อันเปนท สงสัยอย  ใกลวัง  คดวาคลังฝงไว ใตบาทา 

แลวผลการขดคนนั นเปนเชนไร  ขดไมพบไมมเลยพระเจาขา 

เปนอันวาพวกทานนั นส นปญญา   ไมสามารถขดพบประสพชัย 

พระมหาชนกเกดสงสัยจงถามวา  พระราชาเคยนมนตพระมาบางไหม 

เคยนมนตมาเชนกันทกวันไป  พระทรงชัยทรงใสบาตรไมขาดวัน 

ขอทราบพระปจเจกโพธ มาบณฑบาต  มาไมขาดในราชนเวศนเขตขัณฑ 

พระเสดจเองหรอใครไปแทนกัน  พระองคนั นยนประทับรอรับกัน 

พระมหาชนกตรกตรองดวยปญญา  ตรัสวาจงไปขดลงท ตรงนั น 

ท พระราชามสขยนทกวัน  เรงไปกันขดใหดจะมชัย 

ฝายอามาตยถอจอบเสยมไปท ลาน  ขดไมนานพบสมบัตกษัตรย ใช 

พวกนักขดเหลาอามาตยประหลาดใจ  กราบลงไปท สมบัตกษัตรา 

7/17/2019

http://slidepdf.com/reader/full/-563dba19550346aa9aa2abbe 36/76

36 

ครั นกลับมาสงเสยงตางยนด  กราบทันทขดพบแลวพระเจาขา 

จงนาเกบเขาคลังหลวงเมองมถลา  แตพวกขาพระองคนั นยังแคลงใจ 

พระมหาชนกไดสดับคาถามมา  จงตรัสวายังมนงงทานสงสัย 

วเคราะหเหต ใดนั นจงมั นใจ  ช จดใหขดสมบัตกษัตรา 

พระปจเจกโพธ นั นดจดวงตะวัน  ยนรับกันคอยกันอย นั นหนา 

จงวเคราะหขมทรัพย ไมลับตา  พระราชาคอเหตและปจจัย 

ฝายป โรหตไดรับเฉลยคาตอบ  ทรงรอบครอบคาพระองคหายสงสัย 

พระตรัสถามม ไหมหนอขอตอไป  ตอบทันใดขมทรัพยอย ทศอัศดง 

ขอทราบพวกทานไดขดกันหรอไม  ม ไดขดลงไปเพราะไหลหลง 

หลมท หน งวเคราะห ไปยังใหงง  พากันปลงวตกจรตตางคดไป 

เร องพระปจเจกโพธ ท นมนตมา  ฉันภัตตาแลวกลับทศทางไหน 

กลับทางทายพระราชมณเฑยรไป  พวกทานได ไปสงหรออยางไร 

พวกขาพระองคนั นไปแทบทกวัน  เวลาสงนั นทานประทับอย ท  ไหน 

อย ทายพระราชมณเฑยรมเปล ยนไป  ท ประทับใชรบรดไปขดกัน 

ครั นขดไปไมนานพบขมทรัพย  ชวยกันนับทรัพยกอนโตชัยโยลั น 

ประหลาดจตทรงร   ไดอยางไรกัน  ดังสวรรคจัดสงพระองคมา 

อันปญหาขมทรัพยอย  ในดน  ฟงจนชนไมเคยนกคดศกษา 

คดวาคอเร องนทานนมนานมา   ไรคณคาจนทกคนไมสนใจ 

จงเขามากมกราบถวายรายงาน  ม ใชตานานเลามาน าตาไหล 

ลงมอขดจงไดร  ทกผ   ไป  ตางด ใจจตช มช นสดต นตัน 

7/17/2019

http://slidepdf.com/reader/full/-563dba19550346aa9aa2abbe 37/76

37 

ขมท สามพระราชาวาอยางไร  ตรัสอย  ในพระราชนเวศนเขตขัณฑ 

แลวพวกทานคดหรอไมอยางไรกัน  คดวานั นคอนทานนมนานมา 

ประตหลวงสดมั นคงนาสงสัย  ประต ใหญเคยคดนกหรอศกษา 

เคยสังเกตสงสัยหรอไมนา  ขาดปญญาคนหาเหตสังเกตกัน 

ประตพระราชนเวศนควรทดสอบ  ตางช นชอบกันใหญรบไปนั น 

ลงมอขดใกลประต ใหร  กัน  ตางต นตันเปนจรงทกส งไป 

จงกลับไปกราบกมบังคมทล  มส นสญขดพบขมทรัพย ใหญ 

ขมท ส นั นเลาวาอยางไร  มความนัยหรอไมอยางไรกัน 

ขมท ส ทานวาอย ภายนอก  พระตรัสบอกจงขดตรงน นั น 

ตางรบขดคนหากันพัลวัน  จงยนยันทรัพยมอย ทกผ   ไป 

ตางช นชมพระองคนั นมปญญา  พระราชาเปนเชนครผ  ร   ใช 

ความครั งเกาไปคนหาสดอาลัย  ทอดถอนใจคนหาไปก ไมม 

พวกเราน เพยงปญญาสามัญชน  เปนไพรพลตองพรอมภักด เทดศักด ศร 

นอมถวายความจงรักและภักด  พระบารมย งใหญพนภัยพาล 

เร องขมทรัพยกราบถวายรายงานไป  อย ภายนอกนั นใชทรัพยมหาศาล 

เปนเร องจรงใชจดจาเพยงตานาน  ดั งบันดาลทรัพยมจรงทกส งไป 

พระมหาชนกจงตรัสถามอกวา  พระราชาเมตตาอกหรอม ใช 

เร องขมทรัพยวามอย ท  ใด  ยังบอกอกหรอไมคดใหด 

ฝายป โรหตไดฟงคาพระราชา  นกข นมาท บอกไว ใชทกท  

จงกราบทลดวยเสยงดังวายังม  สวนขมน  ใชอย นอกและขางใน 

7/17/2019

http://slidepdf.com/reader/full/-563dba19550346aa9aa2abbe 38/76

38 

พระมหาชนกใชปญญาพจารณา  คาบอกมานอกในก ไม ใช 

นาจะอย แหงหนตาบลใด  นาเปนไปคอใตธรณประต 

จงตัดสนพระหทัยจงไปขด  อาจตองมดขดหลมเหนใหเปนค  

แลวทานจงคอยพจารณาด  ขดใหร  เราแน ใจอย  ในดน 

ฝายทานป โรหตจงคดตาม   ใตประตงามขดดจงร  ส น 

พบขมทรัพยบอกไปตางไดยน  คอทรัพยสนของเมองมถลา 

พระมหาชนกตรัสถามตอไปวา  พระราชาโปลชนกปกเกศา 

 ไดบอกอะไรแกเราชาวประชา  บอกวาอย  ในท ข นยังแปลกใจ 

หากฟงดตความไปใหขาด  ทางข นพระราชนเวศนนาจะใช 

ครั นขดกพบขมทรัพยนั งนับไป  มอกไหมขมทรัพยท ลับตา 

ฝายทานป โรหตจงตอบไป  ขมทรัพย ใชอย  ในท ลงหนา 

พระมหาชนกจงถามวาพระราชา  เสดจออกมาพระองคนั นทรงอะไร 

พระองคนั นมักจะทรงคชสาร  ตรวจโรงทานภายในทั งไกลใกล 

จะเย ยมชาวประชาตอจนพอใจ  เม อกลับไปพระเสดจลงในท  ใด 

จะเสดจลงท เกยชานชาลา  อย ขางหนาพลับพลาศาลาใหญ 

ทานจงขดท หนาเกยอยาเลยไป  นาจะใชมขมทรัพยชวยนับกัน 

จงลงมอขดคนหาท หนาเกย  พบขมทรัพยเอยมอย ท นั น 

ชวยกันนับจนส นแสงดวงตะวัน  จดบันทกรองลั นเพราะมั นใจ 

จงกราบทลวาไดพบขมทรัพย   ไดนั งนับเงนทองมากองไว 

พระราชายังเมตตาบอกตอไป  เคยคนหาเหน อยใจแต ไมม 

7/17/2019

http://slidepdf.com/reader/full/-563dba19550346aa9aa2abbe 39/76

39 

พระโปลชนกตรัสบอกเปนความนัย  ขมทรัพยอย  ในระหวางไมส  

มตนไม ในอทยานมานานป  ตรัสทันทตนรังนั นอย ท  ใด 

ตนรังอย  ในอทยานเมองมถลา  ทรงถามวามส ตนใชหรอไม 

มเกนส ตนเรยงรายกระจายไป  ม ใชมมส เหล ยมรอบเปนขอบคัน 

แลวพวกทานเคยขดกันหรอไม  มเคยคดไปขดเลยในท นั น 

ถาไปขดคงประสพไมพบกัน  แลวอยางนั นจะขดด ในท  ใด 

พจารณาพระทวารท ังส จด  ท ขดพระแทนไมรังทาวังใหญ 

ฝายอามาตยรบรดแลวขดไป  พบทันใดราชสมบัตกษัตรา 

ท ังส จดพบทกท ตางด ใจ  ทรัพยสนใชของรักมากนักหนา 

ท ังแกวแหวนเพชรนลและจนดา  เปดออกมาชวยกันนับประทับใจ 

แลวกราบทลขมทรัพยนั นยังม  ปญหาน นาท งโยชนหน งใช 

แลวพวกทานกคงขดลงไป  คดวาอย  ในปาคนหากัน 

กาหนดจดไดระยะนั นโยชนหน ง   ใชเชอกดงลากจนสดปกหมดนั น 

นับระยะส รอยเสนจบครบครัน  ถงจดนั นในปาดงขดลงไป 

พระมหาชนกจงตรัสถามออกไปวา  ขดในปาขมทรัพยมอกหรอไม 

ฝายอามาตยตอบพลันไปทันใด  ขดลงไปขมทรัพยกลับไมม 

พระมหาชนกม งมั นแกปญหา   ใชปญญาหนักกวาทกคราน  

จงวัดจากแทนบรรทมกมใหด  ขางละส ศอกแลวหยดจงขดไป 

อาจจะไดพบขมทรัพยสมบัต  ของพระมหากษัตรยสักขมเปนต มใหญ 

ฝายอามาตยจงเรงวัดไมขัดใจ  ท ังส ทศนั นใชขดไปกัน 

7/17/2019

http://slidepdf.com/reader/full/-563dba19550346aa9aa2abbe 40/76

40 

พบทรัพยสมบัตมมหาศาล  จงกราบถวายรายงานพระองคนั น 

เดมวาโยชนหน งระยะทางท หางกัน  น สั นเพยงส ศอกดังบอกมา 

ฝายอามาตยกราบทลพระภวนัย  ทรัพยขมใหญ ไรผลท คนหา 

กลับหางเพยงส ศอกซ งคอหน งวา   โปรดเมตตาชวยบอกเลาใหเขาใจ 

ทานท ังหลายจงตั งใจฟงใหด   โยชนหน งมส รอยศอกหรอม ใช 

เสนหน งมย สบวาเชอกพาไป  วัดครั งใดส ศอกเปนหน งวา 

อันมาตราท เราใชวัดระยะทาง  ตางจัดวางแมบทกฎศกษา 

นับจากศอกส ศอกเปนหน งวา  คอท มาเราจงบอกส ศอกไป 

ฝายอามาตยเปลงเสยงยนด  ช นชวเกดพลังเสยงดังใช 

พระมหาชนกจงตรัสถามตอไป  มอกไหมทานช ทางไวอยางไร 

ฝายอามาตยจงตอบออกมาวา  ทรัพยอย ท ปลายงานาสงสัย 

พระมหาชนกนั นเลาทานเขาใจ  พระทรงตรกตรองไปแต ไมนาน 

ขมทรัพยน มชางเปนปจจัยหลัก  ชางสงศักด เศวตกญชรคชสาร 

ทรัพยอย ท ปลายงาบอกมานาน   ใตดนดานท ชางยนใชอ นใด 

ทานจงขดท ปลายงาจรดดน  ขดพบส นขมทรัพยนับกันใหญ 

ตางสงเสยงรองยนดทกท  ไป  รองชัยโยชัยโยรองโหมา 

พระมหาชนกตรัสถามวามอกไหม  อามาตยตอบวาไมมพระเจาขา 

มหาชนตางยนดพระปรชา  สรรเสรญปญญาองคพระทรงชัย 

7/17/2019

http://slidepdf.com/reader/full/-563dba19550346aa9aa2abbe 41/76

41 

ตอนพระมหาชนกใหนาพระราชทรัพยท ขดไดมาแจกจายแกมหาชน 

อันความกรณาปราณ ไมมหยด  ควรเผ อแผแกมนษยท สดใช 

ลดความโลภเหนผดในจตใจ  น าพระหทัยเก อการนสรางบญญา 

มพระราชดาร ใหตั งหกโรงทาน  ราชการจะเสรมสขส นทกขา 

ท กลางเมองจัดหน งแหงแตงพลับพลา  ชาวประชาเขามารับตรวจนับกัน 

ประตเมองท ังส ทศตั งโรงทาน  ท ังอาหารขาวปลาจัดมานั น 

ทรัพยสมบัตมตองแยงจะแบงปน   ไดเทากันจะช นชอบทกครอบครัว 

ประตหนาราชนเวศนจัดหน งแหง  เพ อจะแบงตามสมควรไดถวนท ัว 

ทรัพยมากมายชนทั งหลายอยาไดกลัว  มตดตัวเปนหลักทรัพย ไดรับกัน 

ตอนมอบภารกจใหกองงานเดนทางไปรับพระมารดา 

ครั นเสรจกจบาเพญทานบารม  ตอจากน พระคณแมเท ยงแทนั น 

จะทดแทนพระคณน ชั วชวัน  แมของฉันคอคณครขอบชา 

จงมอบหมายภารกจผ  ชดใกล  จงเรงไปรับแมน ทันทหนา 

 โอแมจาคงคดถงเจาลกยา  กาลจัมปาอยาชาใยเรงไปกัน 

พระจงแตงคากลอนอักษรสาสน  กราบเทาอาจารยและแมพรอมของขวัญ 

ลกครองเมองมถลาไดหาวัน  อามาตยนั นใหมารับแมกลับมา 

7/17/2019

http://slidepdf.com/reader/full/-563dba19550346aa9aa2abbe 42/76

42 

จะไดมาเปนแมของแผนดน  ท ัวธานนทรพระบารมปกเกศา 

จะไดอย ดวยกันเปนขวัญตา  ขอบชาคณมารดาและอาจารย 

ฝายอามาตยกราบกมบังคมลา   ไปกาลจัมปาพรอมพระราชสาสน 

หกสบโยชนข มาไปคงไมนาน  เกวยนกองงานผานปาเขาลาเนาไพร 

ดวงตะวันไมรอนแรงสาดแสงมา  หม นกกาสงสาเนยงยนเสยงใส 

เหนเกงกวางเดนผานลาธารไป  ถงทันใดกอนค ากาลจัมปา 

ตอนกองงานเมองมถลาเขาไปกราบเทาพระมารดาแลวกราบทลเชญกลับ 

ฝายกองงานตรวจสอบบนแผนท   อย ตรงน พระชนนปกเกศา 

จงเดนทางผานบานเกาเกาเขามา  ถงชายคาบานหลังเกาเดนเขาไป 

พบพระชนนนั งรอยมาลัยรัก  เขาไปทักแมคนดคนน  ใช 

ฝายกองงานกราบพลันในทันใด  แมสงวัยผวพรรณสวรรณา 

จงสอบถามไดความจนมั นใจ  พระทรงชัยมหาชนกปกเกศา 

พระทรงมอบภารกจเบาใหเรามา  กราบมารดาพรอมหนังสอท ถอมา 

พระอาจารยจงออกมาตอนรับ  มาพรอมสรรพรับแมแกวกลับแลวหนา 

แตจวนเจยนตะวันดับใกลลับลา  ฝายอาจารยบรรจงนั งลงไป 

ของขวัญช นน พระราชทานมา  แกอาจารยทดแทนคณอันย งใหญ 

 ใหท อย  ใหอาหารสาราญใจ  ปราศจากภัยเพราะเหตทานเมตตา 

7/17/2019

http://slidepdf.com/reader/full/-563dba19550346aa9aa2abbe 43/76

43 

ฝายอามาตยพระเทวคนน  ใช  กราบลงไปพระบารมปกเกศา 

นอมถวายพระราชสาสนพระมารดา  กัลยาทอดพระเนตรแลวอานไป 

พระมหาชนกใหพวกทานน มารับ  จะไดกลับมถลาวันหนาใช 

สบกวาปกาลจัมปาตองลาไกล  ยังหวงใยพระอาจารยกาลจาปา 

นอมถวายเคร องพัสตราและอาภรณ  งามบวรชดใหญ ในตะกรา 

ผาชั นดผาไหมแทผาแพรวา  ลายเมฆาลายดอกพกลแมค  นตา 

อกหน งตะกรานั นใสเคร องหอม  อาจถนอมผวพรรณสดหรรษา 

ท ังน าอบยาสฟนน ามันงา  มคณคาแมจะกลับรบรับไป 

ครั นเสรจกจใกลส นแสงดวงตะวัน  ฝายเรานั นจะจัดท พักให 

พระอาจารยสั งศษยมาโดยไว  จงพาไปเรอนฝายคารมลาธาร 

จงนอนพักหน งคนอย ท น   สวนค าน มขาวปลาและอาหาร 

ขอตอนรับม อค าสขสาราญ  มขับขานรองเพลงบรรเลงกัน 

ฝายกองงานอาบน าจนเสรจกจ  ฝายลกศษยเตรยมการดดวยสสัน 

ฝายแมครัวจัดปลาสมปลารมควัน   ไกตมนั นรสถกคอใสหมอมา 

ฝายแสงสจดไฟใหตะเกยง  เชนวังเวยงไมรอนแรงแตแสงกลา 

 ไดน าชวยแตมสสันกับจันทรา  ท ศาลาตองจดจาม อสาคัญ 

ฝายสังคตบรรเลงเปนเพลงรัก  แมฟมฟกลกยาทกครานั น 

สบแปดศลปศาสตรจบครบครัน  พระมหาชนกนั นเลอดกษัตรยขัดตยา 

 ไดออกเรอไปทาการคาขาย  ลกผ  ชายช อมหาทาการคา 

กอนจากกันใหคามั นขอสัญญา   ไดเมองมถลาจะกลับมารับกัน 

7/17/2019

http://slidepdf.com/reader/full/-563dba19550346aa9aa2abbe 44/76

44 

ตอนคณะอามาตยนาเสดจพระมารดาพระมหาชนกกลับเมองมถลา 

ครั นร งเชารมศาลาท ทาน า  สดงดงามปาเขยวขจมสสัน 

กนขาวปลาอาหารสาราญพลัน  ดวงตะวันไมรอนแรงสาดแสงมา 

พระอาจารยเดนออกหนาแลวมาสง  ขอความดจงปกปกและรักษา 

ดวยถอยคาหวานซ งตดตรงตรา  ตางกราบลาพรอมกันไปทันท 

ฝายกองงานเกวยนนอยจงคลอยเคล อน  คอยคอยเล อนจากเมองกาลจาปาศร 

อย กลางท งแตตดชดวาร  สายน าดหยาดจากฟาสราลัย 

อันเสนทางระหวางเมองนั นเล องลอ  ดวยมช อเรยงรายตนไม ใหญ 

ตนขนนไมผลและตนไทร  บังแสงใหรมทันทช นชวัน 

ถงยังเมองมถลามหานคร  งามบวรสวยดดวยสสัน 

ฝายเตรยมการหามแห ไมแพกัน  เตรยมครบครันตอนรับพระชนน 

ข นพระสวกากาญสาราญอรา  พระมารดาลกสดรักมศักด ศร 

ชาวประชาทกผ  ตางร  ด  พระเทวครั งอดตกาลท ผานมา 

ตอนชาวบานแอบซบซบและเลาเร องครั งอดตใหกันฟง 

ขบวนพระสวกากาญคอยผานไป  บอกวาใชพระเทวองคน หนา 

แมหายไปคราวศกเมองมถลา  พระกลับมาคราวน สดด ใจ 

7/17/2019

http://slidepdf.com/reader/full/-563dba19550346aa9aa2abbe 45/76

45 

พระมหาชนกคอราชบตรสดประเสรฐ  แต ไปเกดเมองกาลจาปาใช 

 ไมทราบวาเดนทางมาอยางไร  นอนหลับไปอย ชอบกลใตตนไทร 

พระอรฎฐชนกคอพระราชา  เกดศกมาประชดตดใกล ใกล 

ฝายขาศกยกมารบประสพชัย  พระเทวหน ไปเมองกาลจัมปา 

สองตายายเลาใหเดกเลกเลกฟง  เขาใจหรอยังไอปานลกหลานขา 

เร องแขงบญบารม ใชกฬา  สรางบญญาจงหมั นภาวนาไป 

 ไมเบยดเบยนเพ อนบานรานตลาด   ไมเบยดเบยนญาตวงศาท อาศัย 

ถาเบยดเบยนดวยวาจาจะปราชัย  เชนลกไฟไหมตนจนส นใจ 

 โอตายายดังเร องเกาเลานทาน  น คอคาโบราณเลาขานไข 

จงรักตัวอยาพดมากปากกรรไกร  อาจตายไวเพราะปากพนบนนนทา 

ตอนจัดงานเฉลมฉลองราชสมบัต 

ฝายป โรหตขวัญชาตราชการ  จัดงานเฉลมพระบารมปกเกศา 

ขอนอมเกลาถวายพระฤกษเบกศักดา  ปกครองมถลาใหเน นนานไป 

งานเฉลมฉลองสรราชสมบัต  พระมหากษัตรยมถลาผ  ย งใหญ 

 ใหพสกนกรร นเรงบันเทงใจ  ท ังแควนไกลแจงไปวาเชญมากัน 

ถงวันงานเจาตางแควนจากแดนไกล  มาดวยใจเช อมไมตรมของขวัญ 

ทรงตอบแทนกัลยาณมตรใกลชดกัน  ดวยแพรพรรณไหมเน อดมราคา 

7/17/2019

http://slidepdf.com/reader/full/-563dba19550346aa9aa2abbe 46/76

46 

มผาไหมมัดหม ช อหางกระรอก  ท ังลายดอกพกลสดหรรษา 

ลายน าไหลไหมแทผาแพรวา  ลายนาคาชอบกลนั นพนไฟ 

อกผายกลวดลายเทพพนม  นาดชมลายเกลยวคล นผาผนใหญ 

คอเคร องผกมตรไมตรทกท  ไป  อาจผกใจทกยามความสัมพันธ 

อันการทตเจรญสัมพันธไมตร  แบบแผนมทกประเทศทกเขตขัณฑ 

ยดหลักการคณธรรมเปนสาคัญ  จะรวมกันในความเมองทกเร องไป 

การเจรจาตอรองหลักคอศักด ศร  ดวยวาทสองมตรผ  ชดใกล 

รักษประโยชนแหงตนคอผลชัย  คอความนัยผกใจมตรไมตร 

ตอนพระมหาชนกทรงตรกตรองครั งเพยรพยายามวายน าใหถงฝ  ง 

ครั นประทับอย  โดยตามลาพัง  เร องความหลังเกอบหักส นศักด ศร 

สาเภาลมแทบดับด นส นชว  แหวกวารมหาสมทรท สดไป 

เพราะความเพยรพยายามดวยความคด  จงรอดชวตสดลาเคญไดเปนใหญ 

แมเปาหมายฝ  งสมทรท สดไกล  แตดวยใจเพยรมากลนจนพนภัย 

เกดเปนมนษยนั นควรเพยรพยายาม  ทกรปนามชาวประชาอย อาศัย 

จงจะมความสาเรจเสรจส นไป  นั นคอชัยของทกผ  นาบชา 

อันโภคะท ังหลายมอาจสาเรจกจ  ดวยเพยงคดมานกนั งศกษา 

แตตองประกอบดวยธรรมนาชวา  พรอมปญญากายกรรมอย ร าไป 

7/17/2019

http://slidepdf.com/reader/full/-563dba19550346aa9aa2abbe 47/76

47 

ตอนเสวยพระราชสมบัตอย นานมามพระโอรสช อฑฆาว 

พระมหาชนกปกครองเมองมลลา  ดวยธรรมาชาวประชาอย อาศัย 

ยดหลักการเมตตาทกคราไป  ท ังฝายในราบร นดสดชวัน 

พระเทวประสตพระโอรส  งามหมดจรดพระจตจากสวรรค 

จัดสมโภชมงคลนามจับยามกัน  ช อฑฆาวนั นพระราชทานไป 

ครั นเตบโตเจรญวัยอย  ใกลชด  เปนดั งศษยลกรักประจักษ ใช 

 โปรดใหเปนอปราชขวัญชาตชัย  หนาท  ใหญดแลเมองมถลา 

ตอนเจาพนักงานอทยานเกบพชพรรณตาง ๆ 

อันวาความจงรักและภักด  พระเมตตาบารมปกเกศา 

อย ดแลอทยานนมนานมา  ปลกพชพรรณนานาใกลสาคร 

ครั นพชผักปลกไวตางใหผล  นาน าฝนน าจากภตามครสอน 

กักเกบน าร  จักแบงวรรคตอน  เอ ออาทรน าจากฟาสราลัย 

นายอทยานเคยตั งใจเอาไววา  ผักนานาคอแนวทางสวางไสว 

จงเกบผักใสตะกรามชาใย  ถงทันใดราชนเวศแบงเขตกัน 

จงขอนาพชพรรณไปถวาย  ทานเจานายท ังค อย  ไหมนั น 

ทวารบาลทราบความไตถามพลัน  ขางในนั นจะถวายองคพระทรงชัย 

7/17/2019

http://slidepdf.com/reader/full/-563dba19550346aa9aa2abbe 48/76

48 

แลวตรวจดคนไปไรอาวธ  เพราะมนษยจะไว ใจหาได ไม 

อาจจะซอนอาวธเบานาเขาไป  รักปลอดภัยหมั นสารวจและตรวจตรา 

ท ังสองพระองคอย ท พระตาหนัก  ทรงพักผอนจากการทรงงานหนา 

 ไดตรวจแลวเชงประจักษมผักปลา  นาผาขาวมาห  มหอเดนตอไป 

ตอนนายอทยานนอมถวายพชพรรณแกพระมหาชนก 

แลวถงพระตาหนักไมสักทอง  อ  มประคองถวายไปอย  ใกล ใกล 

พระมหาชนกรับพลันทันใด  นาช นใจผักท ังส นพระยนด 

ผักสดสเขยวใหม ในตะกรา   ไดเกบมาจากสวนป  เม อคร น  

มผักปรังผักกดและหัวปล  ออน  ใบชะพลของค กัน 

ผักชะอมถาย งตัดกย งแตก  ตนกแปลกดอกงามมหนามนั น 

ถาไปเกบตองระวังหนามของมัน   ใชมดสั นตัดใหด ไมมภัย 

น ถั วพถั วแปบคดแยบยล  น คอผลฟกแฟงแตงกวาใหญ 

ผลมะกรดมะนาวและพรกไท  ของตองใชผักสวนครัวมถลา 

อันพชผักสวนครัวน อย ท  ใด  อย  ในอทยานพระเจาขา 

อยากจะไปชมท นั นเปนขวัญตา  พชพรรณนานานั นมอย ท  ใด 

จงเตรยมการเราน จะไปชม  อทยานร นรมยสวยงามมน าใส 

เคยไดนอนหน งหนใตตนไทร  เราช นใจลมโชยมาเยนวาร 

7/17/2019

http://slidepdf.com/reader/full/-563dba19550346aa9aa2abbe 49/76

49 

ตอนพระมหาชนกเสดจพระพาสอทยานเมองมถลา 

ฝายกองงานเตรยมการเสดจประพาส  ขวัญของชาตจะเสดจยังสวนศร 

 ไปอทยานเมองมถลาใกลวาร  ลวนมากมแมกไมเรยงรายกัน 

พระเสดจข นยังเกยไมเลยไป  ทรงชางใหญพรอมสรรพประทับนั น 

จัดขบวนแหสดงามไปตามกัน  วันสาคัญฟาเบกพระฤกษด 

ขบวนแหเดนตามไปเปนค ค   ถงประตทางเขาไปยังสวนศร 

ทอดพระเนตรเหนหลายหลากลวนมากม  สองตนน คอมะมวงเวนชวงไป 

ตนหน งนั นมผลดกหอยระยา  อกตนใบหนาเขยวขจหาม ไม 

 ไมออกลกแตดกดอย ท  ใบ  เพราะอะไรหรอส นดอกแลวนอกใจ 

จงดาร ใหหลบเรนจากเสนทาง   ใหควาญชางบังคับไปให ใกล ใกล 

ตนมลกนั นเลาจงเขาไป  ยนทันใดเกบมะมวงลลวงไป 

ทอดพระเนตรผลสกนารับประทาน  ฝายเตรยมการสงตะกราข นมาให 

หยบมดปอกเปลอกพลันทันใด  รสถกใจมะมวงดช นชวัน 

แลวเสดจเขาไปกลางอทยาน  ประพาสอย นานช นชมภรมยนั น 

ตนไม ใหญเลกปะปนระคนกัน  ท ังเถาวัลยคดเค ยวบางเก ยวพัน 

บางออกดอกชชอแลวโชยกล น  ภมรนทรบนมาจากสรวงสวรรค 

แลวดดด มน าหวานสาราญพลัน  ผเส อนั นไดภรมยสขสมใจ 

 ไดสดับเสยงหม วหกและนกกา  เหลาปกษานกเอ ยงสงเสยงใส 

เจาลงนอยหอยโหนกระโจนไป  สวนผักใชธรรมชาตสะอาดตา 

7/17/2019

http://slidepdf.com/reader/full/-563dba19550346aa9aa2abbe 50/76

50 

ตอนเสดจกลับทรงพบตนมะมวงท มผลน ันโคนลมลง 

เม อนั น  ดวงตะวันใกลจะลับดับแลวหนา 

ขบวนเสดจจงเคล อนกลับผานพลับพลา  อันมรรคาตนมะมวงทรงหวงใย 

ทอดเนตรเหนตนมะมวงผดสังเกต  ดวยมเหตเชนเขนฆาน าตาไหล 

ก งกหักตนมั นคงลมลงไป  เกดเภทภัยข นมาไดอยางไรกัน 

เม อยามเชาเหนหอยยอยเปนพวง  ตนมะมวงยามน  ไรผลนั น 

อนจจาไมเหลอเลยมะมวงมัน  คอใครกันมากอแหตเกดเภทภัย 

ขอเดชะพระบารมปกเกศา  ขอถวายรายงานวาเกดเหต ใหญ 

ประชาชนเขาแยงผลทกคนไป  เปนเหต ให ไมมั นคงลมลงมา 

ท ังก งกานจงหักแสนสาหัส  มอาจขัดชาวประชามากนักหนา 

พวกเขาวาพระองคเสวยลวงเลยมา  ชาวประชาไม ไตถามกนตามกัน 

จงย อแยงแขงขันปนข นไป  เตมตนใหญผ  คนจงลนนั น 

พวกบนตนรมท งผลมะมวงมัน  จงลมพลันโคนลงดนไมยนด 

ควรมควรแลวแตจะทรงโปรด  ละเวนโทษลงทัณฑหมอมฉันน  

ตัวหมอมฉันนั นเลาเศราฤด   ไรวธเร องของเขยวขั นเยยวยา 

พระมหาชนกตรกตรองทรงมองไป  ชาวประชาอาศัยผ   ใจกลา 

เขาย อแยงผลมะมวงรวงโรยรา  ตัวปญหาผลประโยชน ไม โทษใคร 

7/17/2019

http://slidepdf.com/reader/full/-563dba19550346aa9aa2abbe 51/76

51 

อันตนไมมผลชนยอมรัก  เพราะประจักษแกชนมผลให 

ตนไรผลมอาจเหนใหเปนไป  ประชาชนไมสนใจและใยด 

แตตนไม ไรผลไมเสยหาย   ไมว นวายถกหักส นศักด ศร 

เพราะมผลสดช าพวกย าย  เปนดั งน เพราะกรรมทาว นวาย 

ราชสมบัตเราน คงเชนกัน  ถาส นพลันจะไมมผ  ปองราย 

พระมหาชนกคดอย มร  วาย  คดแยบคายคอปญหาทาทายกัน 

ส งปรากฏความเสยหายแกสายตา  ฝายรักษาชางรักษามานั น 

นับจนถงอปราชอามาตยกัน   โมหะภมท ังนั นขาดวชาการ 

 ไมร  แมแตประโยชนสวนตน  ชอบแตผลเพราะความหลงนาสงสาร 

คดเอาแต ไดชั วคร  ไมอย นาน  จงลางผลาญตนมะมวงไมหวงกัน 

ขบวนเสดจเคล อนถงพระนคร  อันงามงอนพระเสดจลงมานั น 

ถงปราสาทสทองงามผองพรรณ  หลากสสันอันปรากฏรจนา 

ตอนพระมหาชนกตรกตรองคาของนางมณเมฆขลาท หนาพระทวารปราสาท 

พระประทับยนอย ท พระทวาร  อย จนนานคดถงนางมณเมฆขลา 

ถาออกส ความสงบไปบรรพชา  ยังจะเขามรรคานั นมเหนเปนไป 

หากยังม ไดแสดงธรรมอันล าคา  แกปวงประชาญาตสนทผ  ชดใกล 

ม ไดรับผลธรรมผองอาไพ  ยังเวยนวายชดใชกรรมอย ร าไป 

7/17/2019

http://slidepdf.com/reader/full/-563dba19550346aa9aa2abbe 52/76

52 

อันวามนษยทกวันมปญหา  มดวงตาใฝร  เปนค  ใหญ 

ควรตั งปทะเลมหาวชชาลัย  เพ อขัดเกลาจตใจใชปญญา 

ถาตั งข นแลวอาจจะสาเรจกจ  ทนชวตแกทกผ  ร  ศกษา 

อาจไดหลากรปแบบนักคอมรรคา  มวชชาประดับอย ค  โลกา 

ตอนพระมหาชนกมพระดารวาบคคลน ันตองมหนาท  

พระดารวาบคคลตองมหนาท    แมพระมณท อาศัยอย  ในปา 

พระมหากษัตรยสมณะและชาวนา  ท ังพอคามหาอามาตย ในเวยงวัง 

ตนมะมวงนั นกอนอ นตองฟ  นฟ  องคความร  ของชาตอาจคาดหวัง 

แลวเสดจไปยังพระราชวัง  รับสั งใหอามาตยเฒานั นเขามา 

ตอนวธการฟ  นฟตนมะมวง  9 แบบ 

ฝายกองงานอทยานมาเขาเฝา  พราหมณผ  เฒาผ  มการศกษา 

มาเกาคนพรอมสรรพพระตารา  เร องเยยวยาไพรพฤกษล าลกกัน 

พระมหาชนกจงตรัสข นมาวา  การรักษาตนมะมวงเราหวงนั น 

เพราะมผลคอประโยชน ไม โทษกัน  ถาฟ  นฟ ไดทันทมชวัน 

มวธอย เกาแบบเพ อฟ  นฟ   ไดจากครท กาลจาปานั น 

เราเรยนมาหลากหลายขยายพันธ  อาจทากันพชบนดนมส นไป 

7/17/2019

http://slidepdf.com/reader/full/-563dba19550346aa9aa2abbe 53/76

53 

หน งใหนาเมลดมะมวงข นมาเพาะ   ในท เหมาะอย  ในดนมน าใช 

จะออกรากใบเล ยงค แลวช ใบ  สสดใสมวงออนสะทอนพลัน 

สองใหถนอมรากตนเกาใหเทาเดม  แลวจงเสรมรดน าใหงามนั น 

นาหญาแหงคลมโคนเพ อปองกัน  ความช นนั นชวยรากงอกเพ มออกไป 

สามใหนาก งพอเหมาะมาปกชา  เลอกดนดาทาเรอนเพาะชาใหญ 

ปองกันแสงสาดสองเขาชองไป  รดน าใสรากจะงอกเกดออกมา 

ส นาก งดเสยบยอดตนไรผล  เอาเชอกวนมัดไว ใหดหนา 

หาใบไมห  มตรงนั นกันเช อรา  เจดสัปดาหเช อมสนทแลวตดกัน 

หานาตามาตอก งอกตน  ก งมผลดกสสรางสสัน 

จงตัดตามาตดแลวปดพลัน  พันธดนั นจะมอย ค  โลกา 

หกจงนาก งมาทาบก งอกตน  ก งท  ใหผลดนั นหมั นศกษา 

สองตนชดเทยบเคยงเรยงกันนา   ไดเวลาเหมาะสมตัดออกไป 

เจดจัดการตอนก งทาใหรากออก  ตองปอกเปลอกควั นออกอยาให ใหญ 

แลวนาดนมาพอกท ปอกไป  กาบกลวยใชปดทับสอดรับกัน 

แปดรมควันใตตนท  ไมมผล  รมใตตนสรางควันไฟรมไปนั น 

ระวังไฟอาจลกรับข นฉับพลัน  เตรยมปองกันพรอมสรรพชวยดับไฟ 

เกาชวาณสงเคราะหอันเหมาะนัก  อาจประจักษอย  ในขวดแกวใส 

นาเน อเย อพชท ตานาพาไป  เพาะเล ยงในอาหารว  นอาจค  นตา 

จากหน งตาจะแยกแตกเปนสอง  ขอรับรองวธน ดนักหนา 

แตจงเลอกวธอันปรชา  ร  รักษาพชพันธดทกท  ไป 

7/17/2019

http://slidepdf.com/reader/full/-563dba19550346aa9aa2abbe 54/76

54 

ขอนอมรับใสเกลาใสเกศา  จะเยยวยาอยาทรงหวงมะมวงใหญ 

ตนมผลคนชวแตน  ไป  ฟ  นทันใดขอจงวางพระหทัย 

ตนไรผลนับจากน จะมผล  ดวยวธอันแยบยลสงผลใหญ 

 ไดแนวทางสองสวางกระจางใจ  กราบลาไปพรอมกันไปทันท 

ตอนพระมหาชนกตรัสสั งมอบพระราชกจแลวประทับอย  ในปราสาท 

ปรากฏการย อแยงผลมะมวง  กระทบดวงพระหทัยในคราน  

พระมหาชนกคดไกลไปเปนป  กจมากม ใหอามาตยชวยชาต ไป 

จงคดผองถายกรรมเร องอานาจ   ไมผกขาดผ  เดยวยดเหน ยวไว 

 ใหทกฝายบรหารสั งการไป  ตั งธงชัยชนทกผ  ตองอย ด 

มพระราชดารัสสั งอามาตยวา  เราปรารถนาจะอย  ในท น  

หามผ   ใดผานเขามาแมนาร  แตหนาท สงอาหารใหผานมา 

อันพระราชกจเชาค าในอานาจ   ใหอามาตยตรองตรกคดปรกษา 

จงจัดทาแผนเรงรัดพัฒนา   ใหกาวหนาชาวประชาสขใจกาย 

สวนตัวเราจะจาศลภาวนา  สักเวลาระยะหน งถงจดหมาย 

จงประกอบกจการนอยาว นวาย  เชนพระพายน าฝนพราช มฉ าใจ 

จะขออย ผ  เดยวในปราสาท  หามพระญาตวงศาท อาศัย 

จะอย เพ อสงบจตภาวนาไป  กจอ นใดจงชวยกันพจารณา 

7/17/2019

http://slidepdf.com/reader/full/-563dba19550346aa9aa2abbe 55/76

55 

ตอนพระมหาชนกไมปรากฏพระองคและไมมขาวสาร 

ยามบานเมองสังคมดชนมสข  แสนสนกชนไรทกขสขหรรษา 

 ไดกมกราบพระมหากษัตรยขัดตยา  ปวงประชาสดช นระร นใจ 

ตอจากนั นไรขาวสารในบานเมอง  ความตอเน องพระเสดจท หาม ไม 

บานเมองเงยบเฉยบพลันในทันใด  ชางเปล ยนไปท ังผ  คนและดนตร 

 โรงละครเคยมเสยงในเวยงวัง  เสยงเคยดังโรงละครอมรศร 

แตบัดน สดหงอยเหงาเศราฤด  เลนทกทเคยเสดจมาเหนหนากัน 

อันความคดในจตใจใครจะหาม  มคาถามอยากจะร  ทกผ  นั น 

 โอพอฉันทานหายหนาเกนหาวัน  ชาววังนั นตอบไมร  ดกระไร 

พระองคคอศนยรวมใจคนในชาต  วันใดขาดเร องพระองคนาสงสัย 

ฤาทกขรอนวปโยคเศราโศกใจ  ทกข ใดใดจงหายขาดพนาศไป 

ตอนพระมหาชนกหามเผยแพรขาวสารในพระราชสานัก 

ย งนานวันพวกบาวปลอยขาวลอ  พลกกกกอวาคอหักถงตักษัย 

ขาวคอขาวลอขางทางวาอยางไร  ลอกันไปวาพระน ส นชวัน 

พระมหาชนกสดับเร องขาวลอ  ตางกระพอท ัวธานนทรวาส นนั น 

จงตรัสสั งหามกระจายแพรงพรายกัน  น งเทานั นหามปดหามพดจา 

7/17/2019

http://slidepdf.com/reader/full/-563dba19550346aa9aa2abbe 56/76

56 

ตอนพระมหาชนกชาระพระเกศา 

ครั นบาเพญภาวนาบารม  จตถงท อยากไกลผ   ไปอย ปา 

 ในเวยงวังไมสงบดังรบรา  ปารถนาส นว นวายพนชายคา 

กฎการชาระพระเกศาสบหาวัน  กัลบกนั นจะชาระพระเกศา 

ครบกาหนดเขามากราบกับบาทา  พระตรัสวาตรงเวลาสบหาวัน 

ทานกัลบกมาไวดังใจเรา  หนวดเคราผมบนศรษะชาระนั น 

เราอยากไปอย  ในท ช นชวัน  ฟงไกขันเม อยามต นไดช นใจ 

พระองคมความคดประเสรฐสทธ   ไกลมนษย ไปอย ปานาอาศัย 

ธรรมชาต ในปาเขาลาเนาไพร  น าสวยใสมฝงปลาในวารน 

พระจงตั งพระหทัยไม ไหลหลง  วันน ทานจงโกนไปทาใหส น 

ขอเดชะท ังเกศาไรราคน  ดังไดยนไมผดเพ ยนไมเปล ยนใจ 

จงจัดแจงโกนออกตามคาสั ง  พระมหาชนกผวดั งทองงามผองใส 

ครั นเสรจส นภารกจผ  ชดใกล  กราบลาไปเกบเคร องมอแลวถอไป 

เอาผาสกาสะขาวลายพราวตา  หมกายาเชนพระมนฤาษ ใหญ 

แลวนั งกาหนดจตภาวนาไป  สวางใชนมตภาพตดตา 

กาหนดลมหายใจเขาในปอด  ผานตลอดลมกระทบปลายนาสา 

พอนานเขาจตไมถอนนวรณลา  กาหนดอานาปานะไมละไป 

7/17/2019

http://slidepdf.com/reader/full/-563dba19550346aa9aa2abbe 57/76

57 

จงตั งพระหทัยจะไปจากมถลา   ไปอย ปาพร งน นาท อาศัย 

อยากอย ท สขกายสบายใจ  สงบใดมากกวาปาไมนาม 

ตอนพระนางสวลจะไปเขาเฝาพระมหาชนกท ปราสาท 

พระสวลคดอย นานไมพานพบ  จะไปนพพระมหาชนกทรงศักด ศร 

วันชาระเกศานั นคอวันด 

 ในวันน เราจะไปเตรยมไคลลา 

จงจัดแจงแตงองคพระทรงเคร อง  งามสเหลองสพรรณสดหรรษา 

นางกานัลตกแตงตอลออตา   ไดเวลาพระสวลเสดจไป 

นับมาไดหาเดอนเกอบเลอนลับ  ม ไดสดับสาเนยงยนเสยงใส 

พระเจาพ อย เดยวคงเปล ยวใจ  จงเรงไปกับนางกานัลในทันท 

ถงปราสาทองคพระมหาชนก  พระนางยกหัตถข นลบพระเกศา 

วันน คงไดเขาเฝาพระราชา   ไดพบหนาคงผอนคลายมะลายไป 

เหนพระเกศาท ปลงยังคงอย   จงเพงพศจับดร  วาใช 

กัลบกยังไมนาออกขางนอกไป  นกแปลกใจมมากหลายหลากตา 

อาวอยางไรน เปล องท งเคร องทรง  แลวพระองคหายไปท  ไหนหนา 

 ไดเหนพระปจเจกโพธ เดนสวนมา  นั นพระราชาไหนนาใชนา 

น พวกเราจงเรงตามทานไป  เรงเรวไวจงรบไปอยาไดชา 

ทันหรอไมเหนไวไวไม ไกลตา  กัลยาพระกันแสงเสยดแทงใจ 

7/17/2019

http://slidepdf.com/reader/full/-563dba19550346aa9aa2abbe 58/76

58 

แลวนั งลงเอามอเชดน าตา  พระราชาจะไปหรอม ใช 

 ไมทรงหวงบานเมองหรออยางไร   โปรดเหนใจกันบางอยารางลา 

พระมหาชนกไดสดับเสยงรองไห  พระไม ใส ใจสาเนยงเสยงภาษา 

พระสวลส นงามนองน าตา  พระมหาชนกยังคงไมสนใจ 

ตอนพระเทวสวลออกอบายแลวเผาบานเมอง 

พระสรางแผนเสยหายทาลายเมอง  เคยร งเรองจะใหเกดไฟไหม 

 ใหกลับมาแกพลันในทันใด  แผนจดไฟให ไหมเมองมถลา 

 ใหบาวไพรนาเช อไฟข นไปวาง  กองทกทางแม ในวังไมกังขา 

แลวจดไฟรกโรมโหมพารา  จงไปเชญมารบกลับใหดับไฟ 

ตอนอามาตย ไปทลเชญพระมหาชนกใหกลับมาดับไฟ 

ฝายอามาตยผ  เฒาเศราฤด  รองทันทเหนหนาน าตาไหล 

สะอ นจตกราบทลพระภวนัย  เกดไฟไหมเชญชวยดับใหลับลา 

ขอพระองคจงกลับบานเมองเถด  จะไดเกดความสขส นทกขา 

ขอเชญไปดับไฟไหมนครา  ดวยปญญาขององคพระทรงชัย 

เราน ตั งมั นอย  ในเพศบรรพชต  ท ังชวตขอรักษาผนปาใหญ 

 ไมขอเก ยวความเมองแมเร องใด  กลาวจากใจราชสมบัต ใชมัดกัน 

7/17/2019

http://slidepdf.com/reader/full/-563dba19550346aa9aa2abbe 59/76

59 

เราน ออกมาจากราชสมบัต  ทานเหนชัดเราน เลกลดละนั น 

อยาเอาทกขสดใหญมาใหกัน  ท ังชวันจะอย ปาวนาลัย 

ตอนพระเทวสวลพยายามทาทกทางใหพระมหาชนกกลับ 

บานเมองยอมตองมพระราชา  ขาวนานาเร องพระองคส นสงสัย 

แตยามน บานเมองนั นกบรรลัย 

 ไฟลกไหมเกอบส นมถลา 

พระเทวพยายามทกหนทาง  ท ังขนนางมานกนั งปรกษา 

จะตองตามออกไปรับใหกลับมา  ชาวประชาจะส นทกขมสขใจ 

จงพากันตามไปอย  ในปา  ตางจับตาศนยดวงใจอย  ใกล ใกล 

พระราชาไมจนตรอกหนออกไป  ส ปาใหญ ไพรพฤกษย งลกไป 

พระเทวตดตามไปม ใชหยด  มอาจฉดพระราชากลับมาได 

ย งประชดย งหนตามจ  ไป  เขาไปใกลกราบกมบังคมทล 

ขอเดชะพระบารมปกเกศา  กลับเมองมถลาเถดใกลส นสญ 

ชาวประชารองหาตางอาดร  เศราโศกาทวคณอาดรกัน 

ขอเชญกลับมาครองพระราชสมบัต  เปนกษัตรยเพ อปลดทกขมสขสันต 

จะไดสรางบารมท ังชวัน  พวกขาเหลาน นั นยังมั นคง 

จะถวายงานเบ องพระยคลบาท  ม ใหขาดส งของตองประสงค 

กลับเถดองคขวัญชาตราชวงศ  ขอพระองค โปรดเมตตาและปราณ 

7/17/2019

http://slidepdf.com/reader/full/-563dba19550346aa9aa2abbe 60/76

60 

ตอนพระมหาชนกขดเสนเขตแดนหามเขามารบกวน 

พระมหาชนกเหนวาถกรบกวน  พระใครครวญตองหาญหักดวยศักด ศร 

แมหน ไปเขายอมร  ตามอย ด  จะตองมมาตรการท ชาญชัย 

จงหยบไมขดเสนไมเวนชวง  คอเขตหวงหามฝาเขามาใกล 

แลวถามใครคอกษัตรย ใตฉัตรชัย  พระถวนัยคอองคพระทรงชัย 

ถาอยางนั นหามขามสเสนน มา  เราจะลงอาญาม โทษใหญ 

มพระราชดารัสเสรจพระเสดจไป  สดแสนไกลอย  ในปาใกลวารน 

ฝายอามาตยมอาจลวงพระอาญา  ตางคร าครวญโศกาถงคราส น 

บางกล งเกลอกนอนสะอ นบนพ นดน  น าตารนระทมทกขส นสขใจ 

ฝายทวยเทพเทวาในอากาศ  เหนอนาถตางรันทดส นสดใส 

จงบันดาลลมพัดสะบัดไป  เสนส ใชหายลับไปกับลม 

ฝายอามาตยตัวแสบคดแยบยล  มองหาหนทางเล ยงเย ยงยาขม 

คดอบายออกมาสายตาคม  เสนพระพรหมบนดนหมดส นไป 

 ได โอกาสอันด ไมมเสน  ทกฝายเหนดอยาถามตองตามใช 

แลวจงเรงตามกันไปทันใด  แมอย  ไกลท ัวเขตคามจะตามไป 

พาเดนเลาะเคราะหกรรมตามลาธาร  เดนจนนานค านอนปาถ นอาศัย 

ยามค าคนยนเสยงสรรพจงหลับไป  กรรมหรอไรมาพรากไปจากกัน 

7/17/2019

http://slidepdf.com/reader/full/-563dba19550346aa9aa2abbe 61/76

61 

ตอนพระนารทดาบสเขามาปลอบใจพระมหาชนก 

พระดาบสนารทฤษมน ไพร  อย ปาใหญ ใตรมไมคลายสวรรค 

มกระทอมมอาหารสาราญพลัน  ค าชมจันทรรมลาธารนมนานมา 

อย  ในปาผ  เดยวไมเปล ยวจต  มลกศษยหน มยันเฒาเขามาหา 

เปนผ  ร  เพงกสนอภญญา  นั งหลับตาเขาฌานสองญาณไป 

เหนพระมหาชนกเดนเพลดเพลนมา  หลายเพลามานอนปาถ นอาศัย 

บนเสนทางเดนปาวนาลัย  เหนมภัยตามตดประชดมา 

ครั นถงหนากระทอมนอยรมลาธาร  นั งสาราญพระดาบสเขาไปหา 

นั งพักกอนเถดองคมหาราชา  พักกายาสักนดช นจตใจ 

อยานอยอกนอยใจส นภัยแลว  แตนางแกวผ  จดไฟอย  ใกล ใกล 

ยังไมส นเวรกรรมตองทาใจ  ส นกรรมใหญจงจะพรากไปจากกัน 

อันสตรคอภัยของเพศบรรพชต  ขอบอกไว ไมผดชวตนั น 

ท ังกเลสคอไฟไหมทกวัน  จตเทานั นจงหมั นภาวนา 

กรรมยังจะตองไลตามไปกัน  ท ัวเขตขัณฑเกอบชั วชวตหนา 

จะแกกรรมร  ทันคอปญญา  ตองพจารณาตัวของขัดคอปจจัย 

การปรบมอขางเดยวใชยอมไมดัง  ส งคาดหวังของพระองคนั นย งใหญ 

จงจะตองเพยรพนกรรมอย ร าไป  ชนะเม อใดคอชนะชวตและจตใจ 

7/17/2019

http://slidepdf.com/reader/full/-563dba19550346aa9aa2abbe 62/76

62 

ขนศกชนะศกใหญนอยเปนรอยพัน  แตชนะนั นหาใชจะชนะไม 

ชนะศกชนะแทจรงคอส งใด  ชนะใจตนเองไดนั นแหละด 

อยาทอแทหมดหวังกาลังใจ  เม อทรงตั งพระหทัยจะไปน  

จะตองเพยรพยายามขามนท  แมนานป ใชดับลาลับกัน 

พระดาบสนารทฤษมน ไพร  จงหลกไปส พ มไมคลายสวรรค 

พระมหาชนกร  วาตามมากัน  คนพวกนั นเสยงใชเขาใกลมา 

ถอไมเทาออกเดนเพลดเพลนใจ  นกเสยงใสบนวอนรอนเขาหา 

ดังจะบอกอะไรวาใครมา  กาลังอาบน าทารมวาร 

ตอนพระมหาชนกเสดจถงเมองถถันนคร 

เม อนั น  ถงเมองถถันนครอมรศร 

พระจงเสดจเขาพลันไปทันท  ผานตลาดช อบญมศรวชัย 

อันพอคาฝายบญไมว นวาย  รานเรยงรายเปนรอยท ังนอยใหญ 

มผักนานาชนดไรพษภัย  รานพรกไทพรกตาแดงใสแมงดา 

มเขยงหมเขยงเน อไมเบ อนัก  คนคกคักมาซ อกันตางหรรษา 

ท ังปลาแหงก  งตัวงามนั นน าปลา  รานขงขากระชายตางขายด 

รานกะปหอมปลาราและปลาเจา  รานปลาเผาก  งแหงใหมเขาใสส 

รานกะเทยมเมดแมงลักนั นผักช  เลอกใหดก  งปลาไกจัดใสจาน 

7/17/2019

http://slidepdf.com/reader/full/-563dba19550346aa9aa2abbe 63/76

63 

 ในตลาดมสนัขอย หน งตัว  เดนไปท ัวทกรานคาหาอาหาร 

กระโดดคาบกอนเน อลากออกจากจาน  ว งลนลานตามตรอกแลวออกไป 

พระมหาชนกเดนดมากผ  คน  เดนเวยนวนรานยายนั งขายไก 

สนัขว งเหนนักพรตเล ยวลดไป  เน อกอนใหญสดหวงรวงลงดน 

พระมหาชนกเหนวาไรเจาของ  ยนจดจองรบจับเชนทรัพยสน 

แลวเกบมายางเชนปลาไรราคน  แลเน อกนเปนอาหารสาราญพลัน 

พระเทว ในท ลับเหนกับตา  อนจจาพระราชาเกบมานั น 

ยอมลดองคเดนสนัขไมรักกัน   ไมสรางสรรคเราน เหนวาเปนภัย 

ม ไดรักษาแกพระเกยรตยศ  ทาตัวลดยศศักด เคยย งใหญ 

มอาจครองสมบัต ใตฉัตรชัย  ถากลับไปถกตฉนและนนทา 

นับแตน จะตามไปจับตาด  เพ อใหร  ม ใชดวงจตรษยา 

ถาบาดเจบอย คนเดยวจะเยยวยา  จะรักษาชวยกันในทันท 

ตอนพระมหาชนกพบเดกหญงใสกาไลสองเสน 

เม อนั น  อย  ในเมองถถันนครอมรศร 

จงทัศนาบานเมองร งเรองด  ลาวารธรรมชาตสะอาดตา 

พบเดกหญงสวมกาไลทองสองเสน  เธอว งเลนท ัวไปไรเดยงสา 

เสยงกาไรกระทบกันเกดปญญา  ตลอดเวลาเพราะตดใกลชดกัน 

7/17/2019

http://slidepdf.com/reader/full/-563dba19550346aa9aa2abbe 64/76

64 

พระมหาชนกจงตรัสถามกมารกา  เดกหญงไรเดยงสาจงตอบนั น 

สองเสนกระทบกันเสยงดังลั น  แลวสองทานนั นจะไปทศทางใด 

พระตรกตรองสตรคอศัตรพรหมจรรย  ถาแยกกันคนละทศไมชดใกล 

ครั นถงทางสองแพรงตองแบงใจ  ควรหางไกลแยกจากพระสวล 

ตอนพระมหาชนกเสดจเขาไปยังบานนายชางศร 

เม อน ัน   ในเมองถถันนครอมรศร 

เสดจถงบานนายชางศรพลันทันท  พระนางสวลคนงามเดนตามไป 

แลวถงประตเรอนนายชางศร  เหนไฟฟอนใกลกับกองไม ไผ 

กาลังนั งทางานใกลถานไฟ  ทรงสนพระหทัยเขาไปด 

นายชางศรดัดลกศรใหตรง  หลับตาลงขางหน งอันพงร   

เลงดวยตาใจเยนดังเชนคร  ดารวาชางศรผ  ฉลาดเกนใคร 

จงเสดจเขาไปแลวตรัสถามวา  ทานหลับตาขางหน งหรอม ใช 

เราอยากทราบใช ไฟลนเพ อผลใด  มประโยชนอยางไรจงบอกมา 

ขาแตทานสมณะผ  สงางาม  อันคาถามเราเลงไปขางหนา 

เพ อตรวจดศรน ดวยดวงตา  เลงไปมาใช ไฟดัดจัดใหตรง 

แมมหนทางซ งคดอย เบ องหนา  ยอมเสยเวลาเดนไปทาใหหลง 

แมมศกยอมลาชาในปาดง  เดนตัดตรงส เปาหมายสดสายตา 

7/17/2019

http://slidepdf.com/reader/full/-563dba19550346aa9aa2abbe 65/76

65 

อปมาดจสองคนววาทกัน  คนเดยวนั นจะววาทใครเลาหนา 

ทานผ   ใคร ไปส สวรรคยา  เลอกเอกาผ  เดยวใชเปล ยวใจ 

 ไดสดับความจากนายชางศร  ดวยวาจาอันสนทรชางแจมใส 

ดังน าทพยระงับลงดับไฟ  เราช นใจไดยนไหมแมสวล 

ตอนพระมหาชนกและพระเทวแยกทางกันท ทางสองแพรง 

นับแตน เราควรแยกทางกัน  ตัวหมอมฉันไรตาหนักไรศักด ศร 

ขอไปทศทางซายนอมถวายชว  พระเจาพ ทางขวาเชญเสดจไป 

สองพระองคเหมอนแตกแยกจากกัน  พระสวลนั นแอบตามไปอย  ใกล ใกล 

กเพราะหวงเพราะกรรมค าจนไป  พระมหาชนกกลับไล ไม ใยด 

 ไดฟงคาพระขับไลดังใสสง  ฟงแลวลมลงเพราะรักส นศักด ศร 

สลบไปไรสต ไมสมประด  พระสวล ไดสตฟ  นกลับคนมา 

พระมหาชนกเสดจไปท  ไหนแลว  แมดวงแกวสวลคนน หนา 

ตรกตรองราชสมบัตกษัตรา  ค มถลานั นเรงรัดควรจัดการ 

สวนองคพระมหาชนกพระองคนั น  ส นสดกันมประสงคบรหาร 

ตรัสเรยกอามาตยขาราชบรพาร  ฑฆาวกมารโปรดเกลาสถาปนา 

ฝายพระสวลจงตัดสนพระหทัย  แมจะไปบรรพชาดังปารถนา 

จะนั งสงบพักจตใจในวนา  เมองมถลาลกน จงจัดการ 

7/17/2019

http://slidepdf.com/reader/full/-563dba19550346aa9aa2abbe 66/76

66 

ผนวก  ก  : ภาพประกอบเร องพระมหาชนกคากลอน 

ภาพท  1 เมองมถลามพระมหากษัตรย  ทรงเปนพระประมขมพระนามวา พระมหาชนก 

ภาพท  2 พระโปลชนก  ชนชางกับพระอรฏฐชนก..... ในท สดพระโปลชนกชนะพ ชาย 

7/17/2019

http://slidepdf.com/reader/full/-563dba19550346aa9aa2abbe 67/76

67 

ภาพท  3 ชายชรา ขับเกวยนผานมา  แลวเชญพระเทวข นเกวยนเพ อพาไปยังเมองกาลจัมปา 

ภาพท  4 พระเทวข นนั งในเกวยน...เพ อจะไปเมองกาลจาปา 

7/17/2019

http://slidepdf.com/reader/full/-563dba19550346aa9aa2abbe 68/76

68 

ภาพท  5 ครั นมหาชนกโตข น  เลนกับเดกร นเดยวกันถกเพ อน ๆ ลอวา “ลกไมมพอ”

ภาพท  6 มหาชนกทราบความจรงแลว  ไดเลาเรยนศลปะศาสตรจนครบ 18 ประการ 

7/17/2019

http://slidepdf.com/reader/full/-563dba19550346aa9aa2abbe 69/76

69 

ภาพท   7 เรอสาเภาท มหาชนกใชออกเดนทางไปทาการคายังดนแดนสวรรณภม 

ภาพท  8 ทองทะเลในมหาสมทรยามไรคล นลม  แตมสภาษตวา “อยาไว ใจทะเลทกเวลา”

7/17/2019

http://slidepdf.com/reader/full/-563dba19550346aa9aa2abbe 70/76

70 

ภาพท   9 มหาชนกสังเกตเหนคล นหัวแตกในทะเล  นกนางนวลบนกลับหาฝ  ง  และเมฆสดา 

ภาพท  10 ทันใดเกดคล นลมแรง  ทองทะเลป  นปวนและมพายฝนฟาคะนอง 

7/17/2019

http://slidepdf.com/reader/full/-563dba19550346aa9aa2abbe 71/76

71 

ภาพท   11 มหาชนกปนข นไปบนเสากระโดง  เพ อเตรยมตัวกระโดดออกจากเรอ 

ภาพท   12 นางมณเมขลาเหาะลงมาเพ อท จะชวยเหลอ  มหาชนกในมหาสมทร 

7/17/2019

http://slidepdf.com/reader/full/-563dba19550346aa9aa2abbe 72/76

72 

ภาพท   13 นางมณเมขลา  ซอนรางมหาชนกจากมหาสมทรแลวพาเหาะไปยังเมองมถลา 

ภาพท   14 นางมณเมขลานารางมหาชนกไปวางใตตนไม   ในอทยานเมองมถลา 

7/17/2019

http://slidepdf.com/reader/full/-563dba19550346aa9aa2abbe 73/76

73 

ภาพท  15 เมองมถลา มพระราชธดาพระองคเดยว หาค ครองไม ได  จงใหปลอยราชรถออกไป 

ภาพท  16 มาลากราชรถมาหยดอย ท อทยาน  ซ งมหาชนก นอนหลับอย  ใตตนไม 

7/17/2019

http://slidepdf.com/reader/full/-563dba19550346aa9aa2abbe 74/76

74 

ภาพท  17 มหาชนกยอมรับเปนกษัตรยเมองมถลา ข นราชรถไปตามคาเชญของป โรหต 

ภาพท  18 พระมหาชนกประพาสอทยาน  เหนตนมะมวงตนหน งมผล กับอกตนไมมผล 

7/17/2019

http://slidepdf.com/reader/full/-563dba19550346aa9aa2abbe 75/76

75 

ภาพท   19 พระมหาชนกทรงเกบผลมะมวงจากตนท มผลมาเสวย  ตองพระหทัยวามรสด 

ภาพท  20 พระมหาชนกออกบวช ป โรหตไดตดตามไป  พระมหาชนกขดเสนหามขามเสนมา 

7/17/2019

http://slidepdf.com/reader/full/-563dba19550346aa9aa2abbe 76/76

76 

ประวัตยอผ  ประพันธ 

ช อ  พลตรพจตร  ขจรกล า 

เกด  วันจันทรท   ๑๔  กมภาพันธ พ.ศ.๒๔๙๘ สถานท เกด  คายจระประวัต  อ.เมอง จ.นครสวรรค  (กองพันทหารปนใหญท  ๔)

บดา  รอยเอกจวง  ขจรกล า  มารดา  นางประไพ  ขจรกล า 

การศกษา 

ชั นประถม  โรงเรยนอนศาสนสวรรค  และโรงเรยนปากน าโพประชานเคราะห 

ชั นมัธยมศกษาตอนตน   โรงเรยนโพฒสารศกษา 

ชั นมัธยมศกษาตอนปลาย   โรงเรยนเตรยมทหาร  ชั นปท  ๒ 

ชั นอดมศกษา   โรงเรยนนายรอยพระจลจอมเกลา  ชั นปท  ๕ 

การศกษาหลังรับราชการ 

วทยาลัยการทัพบก  ชดท   ๔๖ 

เหลา  ทหารราบ 

ปจจบัน 

ตาแหนง  ผ  ทรงคณวฒกองทัพบก