กฎหมายเก�ยวก�บ การเงิ�น

การคลั�งิ

กฎหมายมหาชน

ร�ฐธรรมน�ญ

กฎหมายปกครองิ

กฎหมายการเงิ�นการคลั�งิ

ร�ฐธรรมน�ญแห�งิราชอาณาจั�กรไทย

พ.ศ . 2550

ม83.นโยบายด้%านเศรษฐก�จั ด้'าเน�นการตามแนวปร�ชญาเศรษฐก�จัพอเพ�ยงิ

ม84.ร�ฐต%องิควบค)มให%ม�การร�กษาว�น�ยการเงิ�นการคลั�งิ เพ+อสน�บสน)นเสถี�ยรภาพแลัะความม�นคงิทางิเศรษฐก�จัแลัะส�งิคมของิประเทศ

หมวด้ 8การเงิ�น การคลั�งิ แลัะงิบประมาณ

ม190.การท'าข%อตกลังิ/ส�ญญา ก�บต�างิประเทศท�กระทบต�อ

งิบประมาณการเงิ�นการคลั�งิ ต%องิขออน)ม�ต�สภา

ม 166 การใช%เงิ�นแผ่�นด้�นตามปกต�ต%องิท'าเป2นงิบประมาณ พรบ.งิบประมาณรายจั�ายประจั'าป3/ พรบ.งิบประมาณรายจั�ายลั�วงิหน%าไปพลัางิก�อน

ม 167 วรรคแรก การจั�ด้ท'าร�างิ พรบ.งิปม.ประจั'าป3 ต%องิม�เอกสารประกอบแสด้งิข%อม�ลัท�เก�ยวข%องิ ท)กด้%าน ครบถี%วน อด้�ต/ป4จัจั)บ�น/ภาระอนาคต วรรคสองิ งิบกลัางิใน พรบ.งิบประมาณประจั'าป3 ม�ได้%ในกรณ�ใด้/เหต)ผ่ลั วรรคสาม ให%ม� กฎหมายการเงิ�นการคลั�งิ เป2นกรอบร�กษาว�น�ยการเงิ�นการคลั�งิ

ม 168 การพ�จัารณาร�างิ พรบ.งิบประมาณรายจั�ายประจั'าป3 ของิ สส.แลัะ สว . ม�กระบวนการอย�างิไร ว�เคราะห5/เงิ+อนไข/ระยะเวลัา

ม 169 วรรคแรก การจั�ายเงิ�นแผ่�นด้�นท)กกรณ� (ปกต�/ไม�ปกต� ) ต%องิม�กฎหมายรองิร�บ กรณ�จั�าย จัากเงิ�นคงิคลั�งิ ต%องิต�6งิงิบประมาณชด้ใช% แบบม�แหลั�งิเงิ�นหร+อรายได้%รองิร�บ วรรคสองิ การโอนงิบประมาณข%ามส�วนราชการท'าได้%ในกรณ�สงิคราม/ฉุ)กเฉุ�น วรรคสาม การโอนงิบประมาณภายในส�วนราชการท'าได้% แต�ต%องิรายงิานสภา

ม 170 รายได้%ท�ได้%ร�บยกเว%นไม�ต%องิส�งิคลั�งิ (เงิ�นนอกงิบประมาณ ) ส�วนราชการเจั%าของิต%องิรายงิานต�อ คณะร�ฐมนตร� แลัะการใช%จั�ายเงิ�นต%องิอย��ภายใต%กรอบว�น�ยการเงิ�นการคลั�งิโด้ยอน)โลัม

มาตรา 84 ( 3 )ควบค)มให%ม�การร�กษาว�น�ยการเงิ�นการคลั�งิ เพ+อสน�บสน)นเสถี�ยรภาพแลัะความม�นคงิทางิเศรษฐก�จัแลัะส�งิคมของิประเทศ ปร�บปร)งิระบบการจั�ด้เก8บภาษ�อากรให%ม�ความเป2นธรรม แลัะสอด้คลั%องิก�บการเปลั�ยนแปลังิของิสภาพเศรษฐก�จัแลัะส�งิคม

มาตรา 1661.งิบประมาณรายจั�ายของิแผ่�น

ด้�น2.พระราชบ�ญญ�ต�งิบประมาณ

รายจั�าย3.งิบประมาณรายจั�ายป3ก�อน

1. ให%ม�กฎหมายการเงิ�นการคลั�งิของิร�ฐ2.การวางิแผ่นการเงิ�นระยะปานกลัางิ3.การจั�ด้หารายได้%4.การก'าหนด้แนวทางิในการจั�ด้ท'างิบประมาณรายจั�ายของิแผ่�นด้�น5.การบร�หารการเงิ�นแลัะทร�พย5ส�น

ม. 167 วรรคสาม

6. การบ�ญช�7. กองิท)นสาธารณะ

8. การก�อหน�6หร+อการด้'าเน�นการท�ผ่�กพ�นทร�พย5ส�น

9. หลั�กเกณฑ์5การก'าหนด้วงิเงิ�นส'ารองิจั�ายเพ+อกรณ� ฉุ)กเฉุ�น

หร+อจั'าเป2น10.การอ+นท�เก�ยวข%องิ

มาตรา 169

การจั�ายเงิ�นของิแผ่�นด้�น จัะท'าได้%เฉุพาะท�อน)ญาตไว%ใน

• กฎหมายว�าด้%วยงิบประมาณรายจั�าย• กฎหมายว�าด้%วยว�ธ�การงิบประมาณ• กฎหมายว�าด้%วยการโอนงิบประมาณ

• กฎหมายว�าด้%วยเงิ�นคงิคลั�งิกรณ�ด้�วน ร�ฐจั�ายก�อนได้% แต�ต%องิต�6งิงิบ

ประมาณชด้ใช% แลัะต%องิก'าหนด้แหลั�งิท�มาของิรายได้%

มาตรา 170

• เงิ�นรายได้%ของิหน�วยงิานของิร�ฐท�ไม�ต%องิน'าส�งิคลั�งิ เป2นรายได้%แผ่�นด้�น• หน�วยงิานร�ฐจั�ด้ท'ารายงิานการร�บแลัะการใช%จั�ายเงิ�น เสนอต�อคณะร�ฐมนตร�ท)กส�6นป3งิบประมาณ• คณะร�ฐมนตร�จั�ด้ท'ารายงิานเสนอต�อ

สภาผ่�%แทนราษฎรแลัะว)ฒิ�สภา

พระราชบ�ญญ�ต�พระราชบ�ญญ�ต�เงิ�นคงิคลั�งิ พเงิ�นคงิคลั�งิ พ..ศศ. 2491 . 2491

แลัะท�แก%ไขเพ�มเต�มแลัะท�แก%ไขเพ�มเต�ม

กระบวนการตามกฎหมายว�าด้%วยเงิ�นคงิคลั�งิ

บ�ญช�ท� 1

รายร�บ

บ�ญช�ท� 2

รายจั�าย

รายร�บ (ม.4)

หลั�ก• บรรด้าเงิ�นท�พ;งิช'าระให%แก�ร�ฐบาลั เช�น ภาษ�อากร ค�า

ธรรมเน�ยม ค�าปร�บ เงิ�นก�% หร+อเงิ�นอ+นใด้

• ห�วหน%าส�วนราชการม�หน%าท�ควบค)มน'าส�งิเข%าบ�ญช� เงิ�นคงิคลั�งิบ�ญช�ท� 1 โด้ยไม�ห�กไว%เพ+อการใด้

ๆ เลัย

ยกเว%น1( ) รายจั�ายท�เก�ด้น�6นเป2นราย

จั�ายท�กฎหมายอน)ญาตให%จั�ายได้%(2)รายจั�ายท�จั'าเป2นต%องิจั�ายตาม

ระเบ�ยบท�ได้%ร�บความตกลังิจัากกระทรวงิการคลั�งิเพ+อเป2นค�าส�นบน

รางิว�ลัหร+อค�าใช%จั�ายในการจั�ด้ให%ได้%มาซึ่;งิเงิ�นอ�นพ;งิช'าระให%แก�ร�ฐบาลั

(3)รายจั�ายท�ต%องิจั�ายค+นให%แก�บ)คคลัใด้ๆ เพราะเป2นเงิ�นอ�นไม�พ;งิต%องิ

ช'าระให%แก�ร�ฐบาลั• อ'านาจัร�ฐมนตร�ว�าการ

กระทรวงิการคลั�งิก'าหนด้ข%อบ�งิค�บให%ห�วหน%าส�วนราชการห�กรายจั�ายก�อนน'า

เงิ�นส�งิบ�ญช�เงิ�นคงิคลั�งิบ�ญช�ท� 1

รายจั�าย (ม.6)

ปกต�การจั�ายเงิ�นจัากบ�ญช�เงิ�นคงิคลั�งิบ�ญช�ท� 2 กระท'าได้%เฉุพาะ• พ.ร.บ . งิบประมาณรายจั�าย

ประจั'าป3/พ.ร.บ . งิบประมาณรายจั�ายเพ�มเต�ม

• พระราชบ�ญญ�ต�โอนเงิ�นงิบประมาณ

• มต�ให%จั�ายเงิ�นไปก�อน• พระราชก'าหนด้ท�ออกตามความ

ในร�ฐธรรมน�ญ

พระราชบ�ญญ�ต�ว�ธ�การงิบประมาณ

พ.ศ. 2502

สาระส'าค�ญ1.การจั�ด้ท'างิบประมาณ2.การอน)ม�ต�งิบประมาณ3.การบร�หารงิบประมาณ4.การควบค)มงิบประมาณ

การจั�ด้ท'างิบประมาณ1. สงิป . แจั%งิให%หน�วยงิานจั�ด้ท'างิบ

ประมาณประจั'าป32. การก'าหนด้นโยบายงิบประมาณ

ประจั'าป33. จั�ด้ท'างิบประมาณรายร�บแลัะ

ค'าของิบประมาณรายจั�าย ของิหน�วยงิาน

4. สงิป . พ�จัารณาค'าของิบประมาณแลัะการประมาณการ

รายได้%5. การเสนองิบประมาณประจั'าป3ต�อ

ร�ฐสภา

การอน)ม�ต�งิบประมาณ1 สภาผ่�%แทนราษฎรวาระหน;งิ พ�จัารณาร�บหลั�กการ

วาระสองิ พ�จัารณาเร�ยงิมาตราวาระสาม ลังิมต�เห8นชอบ2. ว)ฒิ�สภา

การบร�หารงิบประมาณ

1. สงิป . อน)ม�ต�เงิ�นประจั'างิวด้2. ส�วนราชการ/ร�ฐว�สาหก�จัขอเบ�ก

เงิ�น3. กรมบ�ญช�กลัางิอน)ม�ต�ให%เบ�กจั�าย

เงิ�น

การควบค)มงิบประมาณ1. ร�ฐมนตร�ว�าการกระทรวงิการ

คลั�งิ2. ส'าน�กงิบประมาณ3. ร�ฐสภา4. องิค5กรอ�สระ

การควบค)มงิบประมาณ1. ร�ฐมนตร�ว�าการกระทรวงิการคลั�งิ

ม�อ'านาจัหน%าท� • จั�ด้ให%ม�การประมวลับ�ญช�แผ่�นด้�น• ก'าหนด้ระเบ�ยบการเบ�กจั�ายเงิ�นจัากคลั�งิ การเก8บร�กษาเงิ�น แลัะการน'าเงิ�นส�งิคลั�งิด้%วยความเห8นชอบ ค.ร.ม.• จั�ด้ให%ม�การตรวจัเอกสารการขอเบ�ก

เงิ�นการจั�ายเงิ�น ฯลัฯ• ก'าหนด้แลัะควบค)มระบบบ�ญช�แบบรายงิานแลัะเอกสาร เก�ยวก�บการร�บ

จั�ายเงิ�นแลัะหน�6• ก'าหนด้ระเบ�ยบว�าด้%วยเงิ�นทด้รองิ

ราชการด้%วยความเห8นชอบ ค.ร.ม.

การควบค)มงิบประมาณ2. ส'าน�กงิบประมาณ

• ต�ด้ตามประเม�นผ่ลัการปฏิ�บ�ต�งิาน

ตามแผ่นงิาน/โครงิการ3. ร�ฐสภา4. องิค5กรอ�สระ

• สตงิ.

รายจั�าย (ม.23)

หลั�ก- ส�วนราชการหร+อร�ฐว�สาหก�จัจัะ

จั�ายหร+อก�อหน�6ผ่�กพ�นได้% แต�เฉุพาะ พ.ร.บ . งิบประมาณรายจั�ายประจั'าป3 หร+อพ.ร.บ . งิบประมาณรายจั�ายเพ�ม

เต�มหร+อตามอ'านาจัท�ม�อย��ตามกฎหมายอ+น

- ห%ามม�ให%จั�ายเงิ�นหร+อก�อหน�6ผ่�กพ�นตามกฎหมายจันกว�า จัะได้%

ร�บอน)ม�ต�เงิ�นประจั'างิวด้เว%นแต�

- รายจั�ายใด้ม�จั'านวนแลัะระยะเวลัาการจั�ายท�แน�นอน

- ในกรณ�ท�ม�ความจั'าเป2นแลัะเร�งิด้�วน

รายร�บ (ม.24)หลั�ก บรรด้าเงิ�นท�ส�วนราชการได้%ร�บเป2นกรรมส�ทธ�Aให%ส�วนราชการน�6นน'าเงิ�นส�งิ

คลั�งิเว%นแต�

1.ม�กฎหมายก'าหนด้เป2นอย�างิอ+น2.ร�ฐมนตร�ว�าการกระทรวงิการคลั�งิ

อน)ญาตให%ไม�ต%องิน'าส�งิคลั�งิ•เงิ�นค�าชด้ใช%ความเส�ยหายเพ+อ

บ�รณะทร�พย5ส�น•เงิ�นรายร�บสถีานพยาบาลั สถีาน

ศ;กษา•เงิ�นผ่ลัพลัอยได้%ท�ได้%ร�บจัากการ

ปฏิ�บ�ต�หน%าท�•เงิ�นท�ได้%ร�บจัากการจั'าหน�ายห)%นใน

น�ต�บ)คคลัเพ+อน'าไปซึ่+6อห)%นในน�ต�บ)คคลัอ+น

การขอเบ�กเงิ�นจัากคลั�งิ (ม.27)

หลั�กการการขอเบ�กเงิ�นจัากคลั�งิตามงิบ

ประมาณรายจั�ายประจั'าป3ใด้ให%กระท'าได้%แต�เฉุพาะในป3งิบประมาณน�6น

เว%นแต�- งิบประมาณรายจั�ายข%ามป3

- งิบประมาณรายจั�ายท�ได้%ก�อหน�6ผ่�กพ�นไว%ก�อนส�6นป3/ได้%ร�บอน)ม�ต�จัาก รมต . กค . ให%เบ�กเหลั+อมป3แลัะได้%ม�

ก�นเงิ�นใช%แลั%ว

บทก'าหนด้โทษ (ม.26)1.ข%าราชการ/ลั�กจั%างิ

•ก�อหน�6ผ่�กพ�น/จั�ายเงิ�น/ร�%อย��แลั%วย�นยอมอน)ญาต

•ฝ่Cาฝ่Dน พ.ร.บ . น�6/ระเบ�ยบท�ได้%ออกตาม พ.ร.บ . น�6

2.ความร�บผ่�ด้ของิข%าราชการ/ลั�กจั%างิ

• ความผ่�ด้อาญา • ชด้ใช%จั'านวนเงิ�นท�ได้%จั�าย

ไป/ผ่�กพ�นต%องิจั�าย • ค�าส�นไหมทด้แทน

เว%นแต� • ท�กท%วงิเป2นหน�งิส+อว�าการ

ปฏิ�บ�ต�ตามค'าส�งิน�6นไม�ชอบด้%วยกฎหมาย

บทก'าหนด้โทษ (ม.26)

3.บ)คคลัภายนอก•เป2นผ่�%ได้%ร�บประโยชน5จัากการ

ฝ่Cาฝ่Dนเว%นแต�

•กระท'าการโด้ยส)จัร�ต•ไม�ร�%เท�าถี;งิการฝ่Cาฝ่Dนกฎหมาย

หลั�กการโด้ยสร)ป ของิกฎหมายการเงิ�นการคลั�งิ

ประโยชน5ในการควบค)มแลัะตรวจัสอบ

แปลัความเป2นประโยชน5ต�อผ่�%ปฏิ�บ�ต�โด้ยส)จัร�ต ประหย�ด้

แลัะสมประโยชน5 ถี�วงิด้)ลัอ'านาจัระหว�างิฝ่Cาย

บร�หารแลัะน�ต�บ�ญญ�ต�