Батыс Қазақстан облысыАқжайық ауданы

Алмалы орта жалпы білім беретін мектеп 

   

    т

ТАҚЫРЫБЫ: ҚОРШАҒАН ОРТА ЭКОЛОГИЯСЫ

Ғылыми жұмыстың авторы: Тоғайбаева Аяжан 9 класс

Ғылыми жұмыстың жетекшісі: Жанғалиева Ақтолқын

Орынғалиқызы

2013 оқу жылы

І. Кіріспе «Орман -біздің байлығымыз»ІІ. Негізгі бөлім.

а) Қоршаған ортаның орман қоры ә) Орманның азып тозуы

б) Орманды қалпына келтіру жұмыстары в) Орманды өрттен, орман ауруларынан

және зиянкестерден қорғау шараларыІІІ. Қорытынды «Таза табиғат –халық байлығы» 

ЖҰМЫС МАЗМҰНЫ

Бізді қоршаған тропосфералық ауа қабатының 20,9% оттегіден тұрады

Әр адамды оттекпен қамтамасыз етуге 0,1-0,3га жасыл алқап қажет. Орманды қалпына келтіру өте қиын және ол ұзақ мерзімді қажет етеді.

Орманды аумағының көлемі жағынан Қазақстан Ресейден кейінгі екінші орында. Қазақстандағы орман қорының жалпы ауданы- 21,5 млн га.

Орман-жердің ауа, климат, су режимдерінде үлкен роль атқаратын биологиялық жүйе.

Мамандардың есебі бойынша 1га орман жылына шамамен 10т көмірқышқыл газын сіңіреді.

Өңіріміздің орман қоры Тайпақ өңіріне қарасты Алмалы ауылына тиесілі

орман бөлімшесінің жалпы жер көлемі 6397 га оның ішінде 2235га орманмен, 250га шабындық, 120га жайылымды жерлер бар. Жыл сайын мемлекеттік орман қор жерінде 10гаға екпе ағаш көшеттерін отырғызу жұмыстары жүргізіледі. Жалпы орман алқабы Жайық өзенінің екі жағын бойлай орналасқан. Климаттық жағдайына келетін болсақ III зона жартылый шөлейтті аймаққа жатамыз. Күн мен түннің, қыс пен жаздың қарама- қарсылығы, қыстың жазға тез ауысуы қатаң континентальді климатымен ерекшеленеді.

Соңғы жылдары орман қор жерлері белгісіз септермен орман ағаштары қатты қурауға ұшырауда. Бұған себеп соңғы 5-6 жыл көлемінде Жайық өзенінің көктемгі уақытта көтерілмеуі, жаз мезгілінде күннің шамадан тыс қатты ысуынан, орман қор жеріне судың шыкпауы, жауын шашынның аз болуына байланысты болуы мүмкін. Қазақстан солтүстігінде өзенді жағалай өскен ормандары мен оңтүстігіндегі тоғайлары жеке-жеке алқаптар болып есептеледі.

Басты су артериясы- Жайық өзені солтүстік-шығыстан, оңтүстікке қарай ағады. Оның облыс жеріндегі ұзындығы 500км-дей. Қазіргі таңда өзеніміздің тартылуы, тайыздауы байқалуда.

Жайық өзенінің аумағы Жайық өзенінің тартылуы

Ұшар басынан қураған және жайықтың жағасындағы табиғи өскіндер

Шабындық жердің қазіргі жағдайы

Орманның қурауынан басқа да тоғайдың ішіндегі орналасқан шабындық жерлерге келетін болсақ, жалпы көлемі 2590 га құрайды.

Орманды қалпына келтіру жұмыстары

Жоспарлы екпе ағаш егу 50 га жерде, соның ішінде мемлекеттік орман қор жерінде 25 га, жол бойында 25 га жүргізілді. Орман тұқым бағында берілген жоспарға сәйкес 304,2 мың дана көшеттер егілген. 2009 жылдан бастап шөлге төзімді Ақтөбе облысынан қара сексеуіл, тұқымдары әкелініп, егіліп бапталуда. Бүгінгі күні шығымы жақсы деп айтуға болады

Қазақ халқының табиғатты, қоршаған ортаны, жан-жануарлар мен құстарды аялағаны соншалықты, тіпті сонау ашаршылық жылдарының өзінде үйдің іргесіндегі аққан судың балығына да, ұшқан құсына да, жүгірген аңына да ешбір зиянын келтірмеген. Көшпенді халық жиі-жиі, жаз бойы қоныстарын ауыстырып, сол қоныстанған жердің топырағы тозбасын, өсімдігі өлмесін, шабындығы жапырылмасын деген оймен әрбір билер халықты жаңа қоныстарға алдын ала бағыт беріп отырған. Кеңбайтақ еліміздің барлық территориясында небары 30% ғана шөлді-шөлейт аймақ болған, ал қазір ХХІ ғасырдың басында шөлді аймақ 66%-ға жетіп отыр.

Жердің сұлулығы мен байлығын қорғайық!

Қорытынды