ÌÎÍÃÎË ÓËÑÛÍ ÕÓÓËÜ

ÍÈÉÃÌÈÉÍ ÄÀÀÒÃÀËÛÍ ÑÀÍÃÀÀÑ ÎËÃÎÕ ÒÝÒÃÝÂÝÐ, ÒÝÒÃÝÌÆÈÉÍ ÒÓÕÀÉ 1994 îíû 6 äóãààð ñàðûí 7-íû ºäºð Óëààíáààòàð õîò

ÍÝÃįÃÝÝÐ Á¯ËÝÃ

ÍÈÉÒËÝà ¯ÍÄÝÑËÝË

1 ä¿ãýýð ç¿éë. Õóóëèéí çîðèëò

Ýíý õóóëèéí çîðèëò íü Íèéãìèéí äààòãàëûí òóõàé õóóëüä çààñíû äàãóó øèìòãýë òºëæ òýòãýâðèéí áîëîí òýòãýìæèéí äààòãàëä äààòãóóëàã÷èä íèéãìèéí äààòãàëûí ñàíãààñ òýòãýâýð, òýòãýìæ òîãòîîæ îëãîõòîé õîëáîãäñîí õàðèëöààã çîõèöóóëàõàä îðøèíî.

2 äóãààð ç¿éë. Íèéãìèéí äààòãàëûí ñàíãààñ îëãîõ òýòãýâýð, òýòãýìæèéí òºðºë

1. Òýòãýâðèéí äààòãàëûí ñàíãààñ äààòãóóëàã÷èä îëãîõ òýòãýâýð äîð äóðäñàí òºðºëòýé áàéíà: 1/ºíäºð íàñíû òýòãýâýð; 2/òàõèð äóòóóãèéí òýòãýâýð; 3/òýæýýã÷ýý àëäñàíû òýòãýâýð.

2. Òýòãýìæèéí äààòãàëûí ñàíãààñ äààòãóóëàã÷èä îëãîõ òýòãýìæ äîð äóðäñàí òºðºëòýé áàéíà: 1/õºäºëìºðèéí ÷àäâàð ò¿ð àëäñàíû òýòãýìæ; 2/æèðýìñíèé áîëîí àìàðæñàíû òýòãýìæ; 3/îðøóóëãûí òýòãýìæ.

3 äóãààð ç¿éë. Øèìòãýë òºëñºí õóãàöàà

1. Ýíý õóóëèéí äàãóó îëãîõ òýòãýâýð, òýòãýìæèéã øèìòãýë òºëñºí õóãàöààã õàðãàëçàí òîãòîîíî.

2. Øèìòãýë òºëñºí íèéò õóãàöààã òîäîðõîéëîõäîî òýòãýâðèéí áîëîí òýòãýìæèéí äààòãàëûí øèìòãýëèéã àæèë îëãîã÷îîñ áîëîí äààòãóóëàã÷ ººðºº òºëñºí íèéò õóãàöààíû äýýð øèìòãýë òºëñºí õóãàöààíä îðóóëàí òîîöîõîîð õóóëüä çààñàí áóñàä õóãàöààã íýìæ òîîöíî.

3. Òºð, àæ àõóéí íýãæ, áàéãóóëëàãààñ äàðààõü õóãàöààíû øèìòãýëèéã òýòãýâðèéí áîëîí òýòãýìæèéí äààòãàëûí ñàíä òºëñºí òîõèîëäîëä ýäãýýð õóãàöààã øèìòãýë òºëñºí õóãàöààíä îðóóëàí òîîöíî:

1/õºäºëìºðèéí ãýðýýãýýð àæèëëàã÷ áîëîí òºðèéí àëáàí õààã÷ àæ àõóéí íýãæ, áàéãóóëëàãûí çàõèàëãààð àæëààñ ÷ºëººëºãäºæ ñóðàëöñàí õóãàöàà;

2/öýðãèéí æèíõýíý àëáûã áàéëäàã÷, ò¿ð¿¿÷ýýð õààñàí õóãàöàà; 3/òýòãýìæòýé ÷ºëºº àâ÷ õ¿¿õäýý àñàðñàí õóãàöàà; 4/õóóëü áóñààð àæëààñ çàéëóóëàãäàí ìºðäºãäñºí, õèëñ õýðãýýð õîðèõ ÿë ýäýëñýí õóãàöàà; 5/õóóëü áóñààð àæëààñ õàëàãäñàí õóãàöàà; 6/èðãýíèé õàìãààëàëòûí áîëîí áóñàä äàé÷èëãààíû õóãàöàà; 7/õóóëüä çààñàí áóñàä õóãàöàà.

4. Ýíý ç¿éëèéí 3 äàõü õýñýãò çààñàí õóãàöààíû øèìòãýë òºëºõ æóðìûã Çàñãèéí ãàçàð òîãòîîíî.

ÕΨÐÄÓÃÀÀÐ Á¯ËÝÃ

ªÍĪРÍÀÑÍÛ ÒÝÒÃÝÂÝÐ

4 ä¿ãýýð ç¿éë. ªíäºð íàñíû òýòãýâýð àâàõ ýðõ

1.Äààòãóóëàã÷ íü íèéòäýý 20-èîñ äîîøã¿é æèë òýòãýâðèéí äààòãàëûí øèìòãýë òºëñºí áºãººä 60 íàñ õ¿ðñýí áîë ºíäºð íàñíû òýòãýâýð òîãòîîëãîí àâàõ ýðõòýé. Õàðèí 20-èîñ äîîøã¿é æèë øèìòãýë òºëñºí áºãººä 55

Íèéòëýãäñýí:"Àðäûí ýðõ" ñîíèí, 1994 îí, Äóãààð 141, 142 Õóóäàñ 0 äóãààð òàë 1

ÌÎÍÃÎË ÓËÑÛÍ ÕÓÓËÜ

Íèéòëýãäñýí:"Àðäûí ýðõ" ñîíèí, 1994 îí, Äóãààð 141, 142 Õóóäàñ 0 äóãààð òàë 2

ëñàí./ íàñ õ¿ðñýí ýìýãòýé ººðºº õ¿ñâýë ºíäºð íàñíû òýòãýâýð òîãòîîëãîí àâ÷ áîëíî. /1999 îíû 6 äóãààð ñàðûí 10-íû ºäðèéí õóóëèà𠺺ð÷ëºí íàéðóó

2. Òºð¿¿ëñýí áîëîí 3 õ¿ðòýë íàñòàéä íü ¿ð÷ëýí àâñàí äºðºâ, ò¿¿íýýñ äýýø õ¿¿õäýý 6 íàñòàé áîëòîë ºñãºñºí ýõ 20-èîñ äîîøã¿é æèë òýòãýâðèéí äààòãàëûí øèìòãýë òºëñºí, 50 íàñ õ¿ðñýí áîë ººðèéí õ¿ñýëòýýð ºíäºð íàñíû òýòãýâýð òîãòîîëãîí àâàõ ýðõòýé. /1999 îíû 6 äóãààð ñàðûí 10-íû ºäðèéí õóóëèàð íýìýëò îðóóëñàí./

3. Ãàçðûí äîð áîëîí õºäºëìºðèéí õàëóóí íºõöºëä àæèëëàñàí äààòãóóëàã÷ äîð äóðäñàí áîëçëûã õàíãàñàí áîë ºíäºð íàñíû òýòãýâýð òîãòîîëãîí àâàõ ýðõòýé:

1/ íèéòäýý 20-èîñ äîîøã¿é æèë, ¿¿íýýñ 10-ààñ äîîøã¿é æèë íü ãàçðûí äîð àæèëëàæ, òýòãýâðèéí äààòãàëûí øèìòãýë òºëñºí ýðýãòýé 55 íàñ õ¿ðñýí áîë;

2/ íèéòäýý 20-èîñ äîîøã¿é æèë, ¿¿íýýñ 10-ààñ äîîøã¿é æèë íü õºäºëìºðèéí õàëóóí íºõöºëä àæèëëàæ, òýòãýâðèéí äààòãàëûí øèìòãýë òºëñºí ýðýãòýé 55 íàñ õ¿ðñýí, ò¿¿í÷ëýí íèéòäýý 20-èîñ äîîøã¿é æèë, ¿¿íýýñ 7 æèë 6 ñàðààñ äîîøã¿é õóãàöààãààð ìºí íºõöºëä àæèëëàæ òýòãýâðèéí äààòãàëûí øèìòãýë òºëñºí ýìýãòýé 50 íàñ õ¿ðñýí áîë.

4. Ýíý ç¿éëèéí 1 äýõ õýñýãò çààñàí íàñ õ¿ðýýã¿é äààòãóóëàã÷ ìºí õýñýãò çààñàí øèìòãýë òºëºõ õóãàöààã õàíãààä öààøèä òýòãýâðèéí äààòãàëûí øèìòãýë òºëºõºº çîãñîîñîí áàéõàä ò¿¿íèé óã íàñàíä õ¿ðýýä ºíäºð íàñíû òýòãýâðýý òîãòîîëãîí àâàõ ýðõ íü õàäãàëàãäàíà.

5. Òýòãýâðèéí äààòãàëûí øèìòãýëèéã 10-ààñ 20 õ¿ðòýë æèë òºëñºí 60 íàñ õ¿ðñýí ýðýãòýé, 55 íàñ õ¿ðñýí ýìýãòýé øèìòãýë òºëñºí íèéò õóãàöààíäàà íîãäîõ ºíäºð íàñíû òýòãýâðèéã õóâü òýíö¿¿ëýí òîãòîîëãîæ àâàõ ýðõòýé.

41 ä¿ãýýð ç¿éë. Òýòãýâýð òîãòîîëãîõ ýðõ õýðýãæèõ

Õºäºëìºðèéí ãýðýýãýýð àæèëëàã÷ óã ãýðýýãýý äóóñãàâàð áîëãîñîí íºõöºëä ºíäºð íàñíû òýòãýâýð òîãòîîëãîõ ýðõ íü õýðýãæèíý. /Ýíý ç¿éëèéã 1997 îíû 12 äóãààð ñàðûí 19-íèé Ìîíãîë Óëñûí õóóëèà𠺺ð÷ëºí íàéðóóëñàí/.

5 äóãààð ç¿éë. ªíäºð íàñíû òýòãýâðèéí õýìæýý, íýìýãäýë

1. ªíäºð íàñíû òýòãýâðèéã äààòãóóëàã÷èéí íèéãìèéí äààòãàëûí øèìòãýë òºëñºí ñàðûí äóíäàæ õºäºëìºðèéí õºëñ, ò¿¿íòýé àäèëòãàõ îðëîãî /öààøèä "õºäºëìºðèéí õºëñ" ãýõ/-ûí 45 õóâèàð òîãòîîíî.

2. Òýòãýâðèéí äààòãàëûí øèìòãýëèéã 20 æèëýýñ èë¿¿ òºëñºí æèë òóòàìä ºíäºð íàñíû òýòãýâýð òîãòîîëãîñîí õºäºëìºðèéí õºëñíèé 1,5 õóâèàð áîäîæ íýìýãäýë îëãîíî.

3. Òàõèð äóòóóãèéí òýòãýâýð àâ÷ áàéãààä ºíäºð íàñíû òýòãýâýð òîãòîîëãîñîí äààòãóóëàã÷èéí òýòãýâðèéã õºäºëìºðèéí ÷àäâàðàà á¿ðýí àëäñàí æèë òóòàìä íü 1 õóâèàð áîäîæ íýìýãä¿¿ëíý.

4. ªíäºð íàñíû á¿ðýí òýòãýâðèéí äîîä õýìæýý íü Çàñãèéí ãàçðààñ òîãòîîñîí ñàðûí õºäºëìºðèéí õºëñíèé äîîä õýìæýý /öààøèä "õºäºëìºðèéí áàòàëãààò õºëñ" ãýõ/-íèé 75 õóâèàñ, õóâü òýíö¿¿ëýí òîãòîîñîí òýòãýâðèéí äîîä õýìæýý íü ìºí õºëñíèé 50 õóâèàñ òóñ òóñ áàãàã¿é áàéíà.

5. /Ýíý õóóëèéí 5 äóãààð ç¿éëèéí 5 äàõü õýñãèéã Ìîíãîë Óëñûí 1998 îíû 5 äóãààð ñàðûí 7-íû õóóëèàð õ¿÷èíã¿éä áîëñîíä òîîöñîí/.

6 äóãààð ç¿éë. ªíäºð íàñíû òýòãýâýð îëãîõ õóãàöàà

ªíäºð íàñíû òýòãýâðèéã äààòãóóëàã÷ ºðãºä뺺 òýòãýâýð òîãòîîëãîõ íàñàíä õ¿ðýõýýñ ºìíº ãàðãàñàí áîë óã íàñàíä õ¿ðñýí ºäðººñ, õýðýâ òýòãýâýð òîãòîîëãîõ íàñàíä õ¿ðñíýýñ õîéø ãàðãàñàí áîë ºðãºäëèéã äààòãàã÷ õ¿ëýýí àâñàí ºäðººñ ýõëýí, íàñ áàðñíû äàðààãèéí ñàð äóóñòàë îëãîíî.

ÃÓÐÀÂÄÓÃÀÀÐ Á¯ËÝÃ

ÒÀÕÈÐ ÄÓÒÓÓÃÈÉÍ ÒÝÒÃÝÂÝÐ

7 äóãààð ç¿éë. Òàõèð äóòóóãèéí òýòýãýâýð àâàõ ýðõ

1. Òýòãýâðèéí äààòãàëûí øèìòãýëèéã íèéòäýý 20-èîñ äîîøã¿é æèë, ýñõ¿ë òàõèð äóòóó áîëîõûí ºìíº 5 æèëèéí 3 æèëä íü òºëñºí äààòãóóëàã÷ åðäèéí ºâ÷èí, òàðèëãûí äàðààõü õ¿íäðýë, àõóéí îñëûí óëìààñ õºäºëìºðèéí ÷àäâàðàà 50-èàñ äîîøã¿é õóâèàð áàéíãà áóþó óäààí õóãàöààãààð àëäàæ òàõèð äóòóó áîëñîí áîë òàõèð äóòóóãèéí òýòãýâýð òîãòîîëãîí àâàõ ýðõòýé.

ÌÎÍÃÎË ÓËÑÛÍ ÕÓÓËÜ

Íèéòëýãäñýí:"Àðäûí ýðõ" ñîíèí, 1994 îí, Äóãààð 141, 142 Õóóäàñ 0 äóãààð òàë 3

2. Ýíý ç¿éëèéí 1 äýõ õýñýãò çààñàí øèìòãýë òºëºõ õóãàöààã õàíãààã¿é äààòãóóëàã÷ íèéòäýý 3-ààñ äîîøã¿é æèë òýòãýâðèéí äààòãàëûí øèìòãýë òºëñºí áàéâàë øèìòãýë òºëñºí íèéò õóãàöààíäàà íîãäîõ òàõèð äóòóóãèéí òýòãýâðèéã õóâü òýíö¿¿ëýí òîãòîîëãîæ àâàõ ýðõòýé.

8 äóãààð ç¿éë. Òàõèð äóòóó áîëñíûã òîãòîîõ

1. Òàõèð äóòóó áîëñíûã õºäºëìºðèéí ÷àäâàðàà á¿ðýí àëäñàí, õàãàñ /õýñýã÷ëýí/ àëäñàí ãýæ àíãèëíà.

2. Äààòãóóëàã÷èéí õºäºëìºðèéí ÷àäâàð àëäàëòûí õóâü õýìæýý, ò¿¿íèé õóãàöààã ýìíýëýã õºäºëìºðèéí ìàãàäëàõ êîìèññ òîãòîîíî.

3. Òàõèð äóòóó áîëñíûã òîãòîîõîä áàðèìòëàõ ºâ÷íèé æàãñààëòûã ýð¿¿ë ìýíäèéí àñóóäàë õàðèóöñàí òºðèéí çàõèðãààíû òºâ áàéãóóëëàãà áàòàëíà.

9 ä¿ãýýð ç¿éë. Òàõèð äóòóóãèéí òýòãýâðèéí õýìæýý

1. Äààòãóóëàã÷ õºäºëìºðèéí ÷àäâàðàà á¿ðýí àëäàæ òàõèð äóòóó áîëñîí áîë òàõèð äóòóóãèéí òýòãýâðèéã ò¿¿íèé õºäºëìºðèéí õºëñíººñ ýíý õóóëèéí 5 äóãààð ç¿éëèéí 1, 2 äàõü õýñýãò çààñàí õóâü õýìæýýãýýð òîãòîîíî.

2. Äààòãóóëàã÷ õºäºëìºðèéí ÷àäâàðàà 50-èàñ äîîøã¿é õóâèàð àëäàæ òàõèð äóòóó áîëñîí áîë òàõèð äóòóóãèéí òýòãýâðèéã ò¿¿íèé õºäºëìºðèéí õºëñíººñ ýíý õóóëèéí 5 äóãààð ç¿éëèéí 1, 2 äàõü õýñýãò çààñàí õóâü õýìæýýíä íîãäîõ õýñãýýñ õºäºëìºðèéí ÷àäâàð àëäàëòûí õóâü õýìæýýãýýð áîäîæ òîãòîîíî.

3. Òàõèð äóòóóãèéí á¿ðýí òýòãýâðèéí äîîä õýìæýý íü ºíäºð íàñíû á¿ðýí òýòãýâðèéí äîîä õýìæýýòýé, òàõèð äóòóóãèéí õóâü òýíö¿¿ëýí òîãòîîñîí òýòãýâðèéí äîîä õýìæýý íü ºíäºð íàñíû õóâü òýíö¿¿ëýí òîãòîîñîí òýòãýâðèéí äîîä õýìæýýòýé òóñ òóñ àäèë áàéíà.

10 äóãààð ç¿éë. Òàõèð äóòóóãèéí òýòãýâýð îëãîõ õóãàöàà

Òàõèð äóòóóãèéí òýòãýâðèéã õºäºëìºðèéí ÷àäâàðàà àëäñàí ºäðººñ ýõëýí õºäºëìºðèéí ÷àäâàð íü ñýðãýýãäýõ õ¿ðòýë, õýðýâ òýòãýâýð àâàã÷ íàñ áàðâàë íàñ áàðñíû äàðààãèéí ñàð äóóñòàë îëãîíî.

11 ä¿ãýýð ç¿éë. Òàõèð äóòóó áîëñíûã íºõºí òîãòîîæ, òýòãýâðèéã íºõºí îëãîõ

1. Õ¿íäýòãýõ øàëòãààíààð ýìíýëýã õºäºëìºðèéí ìàãàäëàãàà òîãòîîëãîæ ÷àäààã¿é äààòãóóëàã÷èéí òàõèð äóòóó áîëñíûã íºõºí òîãòîîñîí áîë 2 ñàðààñ õýòðýõã¿é õóãàöààíû òýòãýâðèéã íºõºí îëãîíî.

2. Äààòãóóëàã÷èéí õºäºëìºðèéí ÷àäâàð íºõºí ñýðãýýãäýõã¿é áîëñíû óëìààñ õºäºëìºðèéí ÷àäâàðàà àëäñàí õóãàöààã ñóíãàñàí áóþó íºõºí òîãòîîñîí áîë òóõàéí õóãàöààíû òýòãýâðèéã íºõºí îëãîæ áîëíî. Õýðýâ ýíý õóãàöààíä õºäºëìºðèéí ÷àäâàð àëäàëòûí õóâü õýìæýý ººð÷ëºãäâºë óðüä òîãòîîãäñîí òýòãýâðèéí õýìæýýã áàðèìòëàí òýòãýâðèéã íºõºí îëãîíî.

3. Òàõèð äóòóóãèéí òýòãýâýð àâ÷ áàéñàí äààòãóóëàã÷ õºäºëìºðèéí ÷àäâàðàà íºõºí ñýðãýýãäñýíýýñ õîéø 6 ñàðûí äîòîð äàõèí òàõèð äóòóó áîëñîí òîõèîëäîëä ò¿¿íä óðüä òàõèð äóòóóãèéí òýòãýâýð òîãòîîëãîõîä áàðèìòàëñàí õºäºëìºðèéí õºëñíèé õýìæýý, øèìòãýë òºëñºí õóãàöààã ¿íäýñëýí òýòãýâýð òîãòîîíî.

ĪЪÂįÃÝÝÐ Á¯ËÝÃ

ÒÝÆÝÝÃ×ÝÝ ÀËÄÑÀÍÛ ÒÝÒÃÝÂÝÐ

12 äóãààð ç¿éë. Òýæýýã÷ýý àëäñàíû òýòãýâýð àâàõ ýðõ

1. Ýíý õóóëèéí 7 äóãààð ç¿éëèéí 1 äýõ õýñýãò çààñàí øèìòãýë òºëºõ õóãàöààã õàíãàñàí òýæýýã÷ åðäèéí ºâ÷èí, àõóéí îñëûí óëìààñ íàñ áàðâàë ò¿¿íèé àñðàìæèä áàéñàí ãýð á¿ëèéí õºäºëìºðèéí ÷àäâàðã¿é äîð äóðäñàí ãèø¿¿ä òýæýýã÷ýý àëäñàíû òýòãýâýð òîãòîîëãîí àâàõ ýðõòýé:

1/ õóóëü ¸ñîîð òýæýýõ ººð õ¿í áàéãàà ýñýõèéã õàðãàëçàõã¿éãýýð òºð¿¿ëñýí áóþó ¿ð÷ëýí àâñàí 16 íàñ /ñóðãóóëüä ñóðàëöàæ áàéãàà áîë 19 íàñ/ õ¿ðýýã¿é õ¿¿õýä /¿¿íä ýöãýý íàñ áàðñíààñ õîéø ìýíäýëñýí, òºðñºí õ¿¿õýä íü õàìààðíà/;

2/õóóëü ¸ñîîð òýæýýõ ººð õ¿íã¿é 16 íàñ õ¿ðýýã¿é à÷, çýý, òºðñºí ä¿¿; 3/òýæýýã÷èéí àñðàìæèä áàéñàí òºðºëõèéí òàõèð äóòóó áóþó 16 íàñ õ¿ðýýã¿é áàéõäàà òàõèð äóòóó

áîëñîí õ¿¿õýä, à÷, çýý, òºðñºí àõ, ýã÷, ä¿¿; 4/ýðýãòýé íü 60, ýìýãòýé íü 55 íàñ õ¿ðñýí áóþó ýñõ¿ë òàõèð äóòóó áîëñîí ýöýã, ýõ, ýõíýð, íºõºð, õóóëü

¸ñîîð òýæýýõ ººð õ¿íã¿é ºâºã ýöýã, ýìýã ýõ, òºðñºí àõ, ýã÷, ä¿¿;

ÌÎÍÃÎË ÓËÑÛÍ ÕÓÓËÜ

Íèéòëýãäñýí:"Àðäûí ýðõ" ñîíèí, 1994 îí, Äóãààð 141, 142 Õóóäàñ 0 äóãààð òàë 4

5/íàéìàí íàñ õ¿ðýýã¿é õ¿¿õýä, õóóëü ¸ñîîð àñðàõ õ¿íã¿é òºðñºí ä¿¿, à÷, çýýã íü àñàð÷ àæèë õèéãýýã¿é áàéãàà ýöýã, ýõ áóþó íºõºð, ýõíýðèéí àëü íýã /íàñ, õºäºëìºðèéí ÷àäâàðûã õàðãàëçàõã¿éãýýð/.

2. Äîð äóðäñàí èðãýä ýíý ç¿éëèéí 1 äýõ õýñýãò çààñàí ãýð á¿ëèéí õºäºëìºðèéí ÷àäâàðã¿é ãèø¿¿äèéí íýãýí àäèë òýæýýã÷ýý àëäñàíû òýòãýâýð òîãòîîëãîí àâàõ ýðõòýé:

1/ºíäºð íàñíû, ýñõ¿ë òàõèð äóòóóãèéí òýòãýâýð àâ÷ áàéãààä íàñ áàðñàí, ò¿¿í÷ëýí íàñ áàðàõûí ºìíºõ ñàðóóäàä õºäºëìºðèéí ÷àäâàðàà á¿ðýí àëäñàí äààòãóóëàã÷èéí ãýð á¿ëèéí õºäºëìºðèéí ÷àäâàðã¿é ãèø¿¿ä;

2/äàãàâàð õ¿¿õýä íü òýæýýã÷ áàéãààä íàñ áàðñàí áîë õîéò ýöýã, ýõ íü òºðñºí ýöýã, ýõèéí àäèë; 3/òºðñºí ýöýã, ýõýýñ ø¿¿õèéí øèéäâýðýýð òýòãýëýã àâäàãã¿é õ¿¿õýä õîéä ýöýã áóþó, ýõèéãýý íàñ

áàðàõàä òºðñºí õ¿¿õäèéí àäèë; 4/äààòãóóëàã÷ ñóðàãã¿é àëãà áîëñîí íü ø¿¿õèéí øèéäâýðýýð òîãòîîãäîæ, óã øèéäâýð õ¿÷èíòýéä

òîîöîãäñîí òîõèîëäîëä ò¿¿íèé ãýð á¿ëèéí õºäºëìºðèéí ÷àäâàðã¿é ãèø¿¿ä.

3. Òýòãýâðèéí äààòãàëûí øèìòãýëèéã íèéòäýý 5-ààñ äîîøã¿é æèë, ¿¿íýýñ ñ¿¿ëèéí 1 æèë íü òàñðàëòã¿é òºëñºí òýæýýã÷ íàñ áàðñàí áîë ãýð á¿ëèéí õºäºëìºðèéí ÷àäâàðã¿é ãèø¿¿ä íü ò¿¿íèé øèìòãýë òºëñºí íèéò õóãàöààíä íîãäîõ òýæýýã÷ýý àëäñàíû òýòãýâðèéã õóâü òýíö¿¿ëýí òîãòîîëãîæ àâàõ ýðõòýé.

13 äóãààð ç¿éë. Òàõèð äóòóó èðãýíä òýæýýã÷ýý àëäñàíû òýòãýâýð òîãòîîõ

Òýæýýã÷ íü íàñ áàðñàí áºãººä ººð òºðëèéí òýòãýâýð àâäàãã¿é òàõèð äóòóó èðãýíä õºäºëìºðèéí ÷àäâàðàà á¿ðýí àëäñàí õóãàöààíä íü òýæýýã÷ýý àëäñàíû òýòãýâýð òîãòîîí îëãîæ áîëíî.

14 ä¿ãýýð ç¿éë. Òýæýýã÷ýý àëäñàíû òýòãýâðèéí õýìæýý, íýìýãäýë

1. Òýæýýã÷ýý àëäñàíû òýòãýâðèéã íàñ áàðñàí äààòãóóëàã÷èéí àâ÷ áàéñàí õºäºëìºðèéí õºëñíèé ýíý õóóëèéí 5 äóãààð ç¿éëèéí 1, 2 äàõü õýñýãò çààñàí õóâü õýìæýýíä íîãäîõ õýñãýýñ äîð äóðäñàí õóâü õýìæýýãýýð áîäîæ òîãòîîíî:

Ãýð á¿ëèéí õºäºëìºðèéí ÷àäâàðã¿é ãèø¿¿äèéí òîî

òýòãýâýð áîäîõ õóâü õýìæýý /õóâèàð/

Ç, ò¿¿íýýñ äýýø 100

2 75

1 50

2. Òàõèð äóòóóãèéí òýòãýâýð àâ÷ áàéñàí òýæýýã÷ íàñ áàðñàí áîë òýæýýã÷ýý àëäñàíû òýòãýâðèéã õºäºëìºðèéí ÷àäâàðàà á¿ðýí àëäñàí æèë òóòàìä íü 1,0 õóâèàð áîäîæ íýìýãä¿¿ëíý.

3. Òýæýýã÷ýý àëäñàíû á¿ðýí òýòãýâðèéí äîîä õýìæýýã õºäºëìºðèéí ÷àäâàðã¿é 1 õ¿íä õºäºëìºðèéí áàòàëãààò õºëñíèé 50 õóâèàð, 2 õ¿íä 75 õóâèàð, 3 áà ò¿¿íýýñ äýýø õ¿íä 100 õóâèàð òóñ òóñ òîãòîîíî. Õàðèí òýæýýã÷ýý àëäñàíû õóâü òýíö¿¿ëýí òîãòîîñîí òýòãýâðèéí äîîä õýìæýý íü ìºí õºëñíèé 50 õóâèàñ áàãàã¿é áàéíà

15 äóãààð ç¿éë. Òýæýýã÷ýý àëäñàíû òýòãýâýð îëãîõ õóãàöàà

1. Òýæýýã÷ýý àëäñàíû òýòãýâðèéã òýæýýã÷ íü íàñ áàðñàí ºäðººñ ýõëýí õ¿¿õäýä 16 íàñ /ñóðãóóëüä ñóðàëöàæ áàéãàà áîë 19 íàñ/ õ¿ðòýë, òàõèð äóòóó èðãýíä õºäºëìºðèéí ÷àäâàðàà àëäñàí õóãàöààíä íü, òýòãýâðèéí íàñàíä õ¿ðñýí èðãýíä íàñ áàðñíû äàðààãèéí ñàð äóóñòàë òóñ òóñ îëãîíî.

16 äóãààð ç¿éë. Òýæýýã÷ýý àëäñàíû òýòãýâðèéã íýãòãýí òîãòîîõ

Òýæýýã÷ýý àëäñàíû òýòãýâðèéã ãýð á¿ëèéí õºäºëìºðèéí ÷àäâàðã¿é á¿õ ãèø¿¿íä íýãòãýí íýã òýòãýâýð òîãòîîíî. Õàðèí òîãòîîñîí òýòãýâðèéã òýäíèé õ¿ñýëòýýð õºäºëìºðèéí ÷àäâàðã¿é ãèø¿¿äýä àäèë õýìæýýãýýð õóâààí îëãîæ áîëíî.

ÌÎÍÃÎË ÓËÑÛÍ ÕÓÓËÜ

Íèéòëýãäñýí:"Àðäûí ýðõ" ñîíèí, 1994 îí, Äóãààð 141, 142 Õóóäàñ 0 äóãààð òàë 5

ÒÀÂÄÓÃÀÀÐ Á¯ËÝÃ

ժĪË̪ÐÈÉÍ ×ÀÄÂÀРүРÀËÄÑÀÍÛ ÒÝÒÃÝÌÆ

17 äóãààð ç¿éë. Õºäºëìºðèéí ÷àäâàð ò¿ð àëäñàíû òýòãýìæ àâàõ ýðõ

1. Åðäèéí ºâ÷èí, àõóéí îñëûí óëìààñ õºäºëìºðèéí ÷àäâàðàà ò¿ð õóãàöààãààð àëäàõààñ ºìíº 3, ò¿¿íýýñ äýýø ñàðûí õóãàöààãààð òýòãýìæèéí äààòãàëûí øèìòãýë òºëæ àæèëëàñàí äààòãóóëàã÷ õºäºëìºðèéí ÷àäâàð ò¿ð àëäñàíû òýòãýìæ àâàõ ýðõòýé.

2. Õ¿¿õäýý 196 õîíîã õ¿ðòýë òýýãýýã¿é äóòóó òºð¿¿ëñýí áóþó ¿ð õºíä¿¿ëñýí ýìýãòýé÷¿¿ä /äààòãóóëàã÷/ õºäºëìºðèéí ÷àäâàð ò¿ð àëäñàíû òýòãýìæ àâàõ ýðõòýé.

18 äóãààð ç¿éë. Õºäºëìºðèéí ÷àäâàð ò¿ð àëäñàíû òýòãýìæèéí õýìæýý

1. Õºäºëìºðèéí ÷àäâàð ò¿ð àëäñàíû òýòãýìæèéã äààòãóóëàã÷èéí øèìòãýë òºëæ àæèëëàñàí õóãàöààã õàðãàëçàí ò¿¿íèé ñ¿¿ëèéí á¿òýí àæèëëàñàí ãóðâàí ñàðûí õºäºëìºðèéí õºëñíººñ äîð äóðäñàí õóâü õýìæýýãýýð áîäîæ îëãîíî:

Øèìòãýë òºëæ àæèëëàñàí õóãàöàà/æèëýýð/ Òýòãýìæ áîäîõ õóâü õýìæýý /õóâèàð/

5 õ¿ðòýë æèë 45

5-ààñ 14 æèë 55

15, ò¿¿íýýñ äýýø æèë 75

2. Õºäºëìºðèéí ÷àäâàð ò¿ð àëäñàíû òýòãýìæèéã àæëûí ºäðººð òîîöíî.

19 ä¿ãýýð ç¿éë. Õºäºëìºðèéí ÷àäâàð ò¿ð àëäñàíû òýòãýìæ îëãîõ õóãàöàà

1. Õºäºëìºðèéí ÷àäâàð ò¿ð õóãàöààãààð àëäñàí àæëûí ýõíèé 5 ºäðèéí õºäºëìºðèéí ÷àäâàð ò¿ð àëäñàíû òýòãýìæèéã àæèë îëãîã÷îîñ, 6 äàõü ºäðººñ ýõëýí ÷àäâàð íü ñýðãýýãäýõ, ýñõ¿ë òàõèð äóòóóãèéí òýòãýâýð àâàõ ýðõ ¿¿ñýõ õ¿ðòýë õóãàöààíû òýòãýìæèéã òýòãýìæèéí äààòãàëûí ñàíãààñ òóñ òóñ îëãîíî.

2. Õºäºëìºðèéí ÷àäâàð ò¿ð àëäñàíû òýòãýìæ îëãîõ õóãàöààíû íýã óäààãèéí äýýä õÿçãààð íü õºäºëìºðèéí ÷àäâàð àëäñàí àæëûí ýõíèé 5 ºäðèéã îðîëöóóëàí àæëûí 66 ºäðººñ õýòðýõã¿é áàéíà. Õàðèí õîðò õàâäàð áîëîí ñ¿ðüåýãýýð àíõ ºâ÷ëºõºä àæëûí 132 ºäðèéí õóãàöààíä òýòãýìæ îëãîæ áîëíî.

3. Äààòãóóëàã÷ õóàíëèéí æèëä óäàà äàðàà ºâ÷èëñºí òîõèîëäîëä õºäºëìºðèéí ÷àäâàð ò¿ð àëäñàíû òýòãýìæèéã íèéòäýý àæëûí 132 ºäðººñ èë¿¿ã¿é õóãàöààíä îëãîíî.

4. Äààòãóóëàã÷ õºäºëìºðèéí ÷àäâàð ò¿ð àëäñàíû òýòãýìæ àâ÷ äóóññàíû äàðàà òýòãýìæèéí äààòãàëûí ñàíä 3 ñàðààñ äîîøã¿é õóãàöààãààð øèìòãýë òºëñºí íºõöºëä äàõèí òýòãýìæ àâàõ ýðõ ¿¿ñíý.

5. Õºäºëìºðèéí ÷àäâàð ò¿ð àëäñàí õóãàöààã ìýðãýæëèéí ýìíýëãèéí áàéãóóëëàãûí ýì÷èëãýýíèé ÷àíàðûí õÿíàëòûí êîìèññ, óã êîìèññ áàéõã¿é áîë åðºíõèé ýì÷, ýðõëýã÷, èõ ýì÷ òîãòîîíî. /Ýíý ç¿éëèéí 1-3 äàõü õýñýãò 2002 îíû 4 ä¿ãýýð ñàðûí 19-íèé ºäðèéí õóóëèàð îðóóëñàí ººð÷ëºëòèéã òóñãàâ/

ÇÓÐÃÀÄÓÃÀÀÐ Á¯ËÝÃ

ÆÈÐÝÌÑÍÈÉ ÁÎËÎÍ ÀÌÀÐÆÑÀÍÛ ÒÝÒÃÝÌÆ

191 ä¿ãýýð ç¿éë. Æèðýìñíèé áîëîí àìàðæñàíû òýòøãýìæ àâàõ ýðõ

1. Òýòãýìæèéí äààòãàëûí øèìòãýëèéã æèðýìñíèé ÷ºëºº àâàõààñ ºìíº 12 ñàðààñ äîîøã¿é õóãàöààíä, ¿¿íýýñ ñ¿¿ëèéí 6 ñàðä íü óã øèìòãýëèéã òàñðàëòã¿é òºëñºí äààòãóóëàã÷ ýõ æèðýìñíèé áîëîí àìàðæñàíû òýòãýìæ àâàõ ýðõòýé.

ÌÎÍÃÎË ÓËÑÛÍ ÕÓÓËÜ

Íèéòëýãäñýí:"Àðäûí ýðõ" ñîíèí, 1994 îí, Äóãààð 141, 142 Õóóäàñ 0 äóãààð òàë 6

2. Ýíý ç¿éëèéí 1 äýõ õýñýãò çààñàí òýòãýìæèéí äààòãàëûí øèìòãýë òºëºõ õóãàöààã õàíãàñàí äààòãóóëàã÷ ýõ, õ¿¿õäýý 196-ãààñ äîîøã¿é õîíîã òýýãýýä äóòóó òºð¿¿ëñýí áóþó ¿ð õºíä¿¿ëñýí, æèðýìñëýëòèéã ýìíýëãèéí àðãààð òàñàëñàí, ìºí 196 õîíîã òýýãýýã¿é áîëîâ÷ àìüäðàõ ÷àäâàðòàé õ¿¿õýä òºð¿¿ëñýí áîë æèðýìñíèé áîëîí àìàðæñàíû òýòãýìæ àâàõ ýðõòýé. 3. Õºäºëìºð ýðõýëæ áàéãààä õóóëü òîãòîîìæèä çààñíû äàãóó õ¿¿õäýý àñðàõ ÷ºëººòýé áàéõ õóãàöààíä äàõèí õ¿¿õýä òºð¿¿ëñýí ýõýä æèðýìñíèé áîëîí àìàðæñàíû òýòãýìæ îëãîíî. Ýíý òîõèîëäîëä óã ýõèéí ÷ºëººòýé áàéñàí õóãàöààíû õî¸ð óäààãèéí òºðºëò õàìààðàãäàíà. 192 äóãààð ç¿éë. Æèðýìñíèé áîëîí àìàðæñàíû òýòãýìæèéí õýìæýý, õóãàöàà 1. Òýòãýìæèéí äààòãàëä äààòãóóëæ øèìòãýë òºëñºí, õºäºëìºðèéí ãýðýýãýýð àæèëëàäàã áîëîí òºðèéí àëáàí õààã÷ ýõýä æèðýìñíèé áîëîí àìàðæñàíû òýòãýìæèéã òýãýìæèéí äààòãàëûí øèìòãýë òºëñºí ñ¿¿ëèéí 12 ñàðûí õºäºëìºðèéí õºëñ, ò¿¿íòýé àäèëòããàõ îðëîãûí äóíäæààñ 70 õóâèàð òîîöîæ 4 ñàðûí õóãàöààíä íèéãìèéí äààòãàëûí ñàíãààñ îëãîíî. 2. Òýòãýìæèéí äààòãàëä ñàéí äóðààð äààòãóóëñàí ýõýä æèðýìñíèé áîëîí àìàðæñàíû òýòãýìæèéã òýòãýìæèéí äààòãàëûí øèìòãýë òºëñºí ñ¿¿ëèéí 12 ñàðûí õºäºëìºðèéí õºëñ, ò¿¿íòýé àäèëòãàõ îðëîãûí äóíäæààñ 70 õóâèàð òîîöîæ 4 ñàðûí õóãàöààíä íèéãìèéí äààòãàëûí ñàíãààñ îëãîíî. 3. Æèðýìñíèé áîëîí àìàðæñàíû òýòãýìæèéã àæëûí ºäðººð òîîöíî.

ÄÎËÄÓÃÀÀÐ Á¯ËÝà ÎÐØÓÓËÃÛÍ ÒÝÒÃÝÌÆ

20 äóãààð ç¿éë. Îðøóóëãûí òýòãýìæ àâàõ ýðõ

1. Òýòãýìæèéí äààòãàëûí øèìòãýëèéã íèéòäýý 36 ñàðààñ äîîøã¿é õóãàöààãààð òºëñºí äààòãóóëàã÷ åðäèéí ºâ÷èí, àõóéí îñëûí óëìààñ íàñ áàðâàë ò¿¿íèé îðøóóëãàä çîðèóëàí îðøóóëãûí òýòãýìæ îëãîíî.

2. Äààòãóóëàã÷ ¿éëäâýðëýëèéí îñîë, ìýðãýæëýýñ øàëòãààëñàí ºâ÷íèé óëìààñ íàñ áàðñàí áîë îðøóóëãûí òýòãýìæèéã øèìòãýë òºëñºí õóãàöààã õàðãàëçàõã¿éãýýð îëãîíî.

3. Íèéãìèéí äààòãàëûí òóõàé õóóëüä çààñàí òýòãýâýð, òýòãýìæ àâ÷ áàéñàí èðãýí íàñ áàðâàë ò¿¿íèé îðøóóëãàä çîðèóëàí îðøóóëãûí òýòãýìæ îëãîíî.

21 ä¿ãýýð ç¿éë. Îðøóóëãûí òýòãýìæèéí õýìæýý

Îðøóóëãûí òýòãýìæèéí õýìæýý íü õºäºëìºðèéí áàòàëãààò õºëñíèé 6 ñàðûí íèéëáýðòýé òýíö¿¿ áàéíà.

ÍÀÉÌÄÓÃÀÀÐ Á¯ËÝÃ

ÒÝÒÃÝÂÝÐ, ÒÝÒÃÝÌÆ ÒÎÃÒÎÎÕ, ÎËÃÎÕ

22 äóãààð ç¿éë. Òýòãýâýð òîãòîîëãîõ õºäºëìºðèéí õºëñèéã òîäîðõîéëîõ

1. Òýòãýâýð òîãòîîëãîõ õºäºëìºðèéí õºëñèéã äààòãóóëàã÷ òýòãýâðèéí äààòãàëûí øèìòãýë òºëñºí ñ¿¿ëèéí 20 æèëèéí äîòîðõè àëü äóðòàé äàðààëñàí 5 æèëä òºëñºí øèìòãýëýýñ òîîöîæ ãàðãàñàí õºäºëìºðèéí õºëñ, ò¿¿íòýé àäèëòãàõ îðëîãîîñ äîð äóðäñàí æóðìààð áîäîæ òîäîðõîéëíî:

1/äààòãóóëàã÷ ñàð á¿ð øèìòãýë òºëæ áàéñàí áîë òàâàí æèëèéí õºäºëìºðèéí õºëñ, ò¿¿íòýé àäèëòãàõ îðëîãûí íèéëáýðèéã ìºí õóãàöààíä øèìòãýë òºëñºí íèéò ñàðûí òîîíä õóâààíà;

2/äààòãóóëàã÷ ñàð á¿ð øèìòãýë òºëºõ áîëîìæã¿é áàéñàí áîë òàâàí æèëèéí òóðøèä àâñàí õºäºëìºðèéí õºëñ, ò¿¿íòýé àäèëòãàõ îðëîãûí íèéëáýðèéã 60-ä õóâààíà.

2. Äààòãóóëàã÷ 5 æèëýýñ äîîø õóãàöààíä øèìòãýë òºëñºí áàéõ áîëçëîîð òýòãýâýð òîãòîîëãîõ òîõèîëäîëä òýòãýâýð òîãòîîëãîõ õºäºëìºðèéí õºëñèéã òîäîðõîéëîõäîî òºëñºí øèìòãýëýýñ íü òîîöîæ ãàðãàñàí õºäºëìºðèéí õºëñ, ò¿¿íòýé àäèëòãàõ îðëîãûí íèéëáýðèéã øèìòãýë òºëñºí íèéò ñàðûí òîîíä õóâààæ áîäíî.

3. Òýòãýâýð òîãòîîëãîõ ñàðûí äóíäàæ õºäºëìºðèéí õºëñèéã 1991 îíîîñ ºìíºõ ¿åèéí õºäºëìºðèéí õºëñ, ò¿¿íòýé àäèëòãàõ îðëîãîîñ áîäîæ òîäîðõîéëîõäîî äààòãóóëàã÷ òýòãýâýð òîãòîîëãîõîîð õ¿ñýëò ãàðãàñàí ¿åèéí áîëîí 1991 îíû õºäºëìºðèéí áàòàëãààò õºëñèéã õàðüöóóëæ ãàðãàñàí èíäåêñýýð òýòãýâýð òîãòîîëãîã÷èéí 1991 îíîîñ ºìíºõ ¿åèéí õºäºëìºðèéí õºëñ, ò¿¿íòýé àäèëòãàõ îðëîãûã ººð÷ëºí òîîöíî.

ÌÎÍÃÎË ÓËÑÛÍ ÕÓÓËÜ

Íèéòëýãäñýí:"Àðäûí ýðõ" ñîíèí, 1994 îí, Äóãààð 141, 142 Õóóäàñ 0 äóãààð òàë 7

23 äóãààð ç¿éë. Òýòãýâðèéã õóâü òýíö¿¿ëýí áîäîõ

Òýòãýâðèéã õóâü òýíö¿¿ëýí áîäîõäîî ýíý õóóëüä çààñàí øèìòãýë òºëºõ õóãàöààã á¿ðýí õàíãàñàí íºõöºëä òóõàéí äààòãóóëàã÷èä òîãòîîãäâîë çîõèõ ñàðûí òýòãýâðèéã øèìòãýë òºëáºë çîõèõ õóãàöààíû íèéò ñàðûí òîîíä õóâààæ, øèìòãýë òºëñºí íèéò ñàðûí òîîãîîð ¿ðæ¿¿ëæ òîîöíî.

24 ä¿ãýýð ç¿éë. Òýòãýâýð, òýòãýìæ òîãòîîëãîõ ºðãºäºë ãàðãàõ, øèéäâýðëýõ õóãàöàà

1. Òýòãýâýð òîãòîîëãîõ ºðãºäºë, õóóëüä çààñàí õîëáîãäîõ áàðèìò áè÷ãèéã äîð äóðäñàí õóãàöààíä á¿ðä¿¿ëæ íèéãìèéí äààòãàëûí áàéãóóëëàãàä ºãíº:

1/ºíäºð íàñíû òýòãýâýð òîãòîîëãîõ äààòãóóëàã÷ òýòãýâýð òîãòîîëãîí àâàõûã õ¿ññýí õóãàöààíäàà; 2/òàõèð äóòóóãèéí òýòãýâýð òîãòîîëãîõ äààòãóóëàã÷ òàõèð äóòóó áîëñíîîñ õîéø 14 õîíîãèéí, õýðýâ

õ¿íäýòãýõ øàëòãààíòàé áàéñàí áîë 3 ñàðûí äîòîð; 3/òýæýýã÷ýý àëäñàíû òýòãýâýð òîãòîîëãîõ ãýð á¿ëèéí õºäºëìºðèéí ÷àäâàðã¿é ãèø¿¿ä òýæýýã÷ýý íàñ

áàðñíààñ õîéø 14 õîíîãèéí õýðýâ õ¿íäýòãýõ øàëòãààíòàé áàéñàí áîë 3 ñàðûí äîòîð.

2. Àæèë îëãîã÷ ººðººñºº øààðäàãäàõ áàðèìò áè÷ãèéã ñààäã¿é á¿ðä¿¿ëæ ºãºõ ¿¿ðýãòýé.

3. Íèéãìèéí äààòãàëûí áàéãóóëëàãà òýòãýâýð òîãòîîõ àñóóäëûã ºðãºäºë, õîëáîãäîõ áàðèìò áè÷ãèéã õ¿ëýýæ àâñíààñ õîéø 30 õîíîãèéí äîòîð øèéäâýðëýíý.

4. Òýòãýìæ àâàõ ºðãºäºë, õóóëüä çààñàí õîëáîãäîõ áàðèìò áè÷ãèéã äîð äóðäñàí õóãàöààíä á¿ðä¿¿ëæ íèéãìèéí äààòãàëûí áàéãóóëëàãàä ºãíº:

1/õºäºëìºðèéí ÷àäâàð ò¿ð àëäñàíû òýòãýìæ àâàõ äààòãóóëàã÷ õºäºëìºðèéí ÷àäâàð ò¿ð àëäñàí ºäðººñ õîéø 4 äîëîî õîíîãèéí, õýðýâ õ¿íäýòãýõ øàëòãààíòàé áàéñàí áîë 6 ñàðûí äîòîð;

2/îðøóóëãûí òýòãýìæ àâàõ èðãýí äààòãóóëàã÷èéã íàñ áàðñíààñ õîéø 4 äîëîî õîíîãèéí, õýðýâ õ¿íäýòãýõ øàëòãààíòàé áîë 6 ñàðûí äîòîð, æèðýìñíèé áîëîí àìàðæñàíû òýòãýìæ àâàõ äààòãóóëàã÷ ýìíýëãèéí õóóäàñ àâñíààñ õîéø 4 äîëîî õîíîãèéí äîòîð, õ¿íäýòãýõ øàëòãààíòàé áîë 6 äîëîî õîíîãèéí äîòîð;

æèðýìñíèé áîëîí àìàðæñàíû òýòãýìæ àâàõ äààòãóóëàã÷ ýìíýëãèéí õóóäàñ àâñàíààñ õîéø 4 äîëîî õîíîãèéí äîòîð, õ¿íäýòãýõ øàëòãààíòàé áîë 6 äîëîî õîíîãèéí äîòîð .

5. Íèéãìèéí äààòãàëûí áàéãóóëëàãà òýòãýìæ àâàõ ºðãºäëèéã õ¿ëýýæ àâñíààñ õîéø õºäºëìºðèéí ÷àäâàð ò¿ð àëäñàíû, æèðýìñíèé áîëîí àìàðæñàíû òýòãýìæ îëãîõ àñóóäëûã 21 õîíîãèéí äîòîð, îðøóóëãûí òýòãýìæ îëãîõ àñóóäëûã 24 öàãèéí äîòîð øèéäâýðëýíý.

25 äóãààð ç¿éë. Òýòãýâýð, òýòãýìæ òîãòîîëãîõîä á¿ðä¿¿ëýõ áàðèìò áè÷èã

1. Òýòãýâýð òîãòîîëãîõîä äîð äóðäñàí áàðèìò áè÷èã á¿ðä¿¿ëíý: 1/íèéãìèéí äààòãàëûí äýâòýð; 2/äààòãóóëàã÷ 1995 îíîîñ ºìíº àæèëëàæ áàéñàí áîë õºäºëìºðèéí äýâòýð; 3/äààòãóóëàã÷ 1995 îíîîñ ºìíº àæèëëàñàí õóãàöààíä àâñàí õºäºëìºðèéí õºëñíººñ òýòãýâýð

òîãòîîëãîõûã õ¿ñâýë õºäºëìºðèéí õºëñíèé òîäîðõîéëîëò; 4/òàõèð äóòóóãèéí òýòãýâýð òîãòîîëãîõ äààòãóóëàã÷èéí õºäºëìºðèéí ÷àäâàð àëäàëòûí òóõàé ýìíýëýã

õºäºëìºðèéí ìàãàäëàõ êîìèññûí øèéäâýð; 5/òýæýýã÷ýý àëäñàíû òýòãýâýð òîãòîîëãîõ ãýð á¿ëèéí õºäºëìºðèéí ÷àäâàðã¿é ãèø¿¿äèéí òºðñíèé

ãýð÷èëãýý, àì á¿ëèéí òîäîðõîéëîëò; 6/ýíý õóóëèéí 4 ä¿ãýýð ç¿éëèéí 2 äàõü õýñýãò çààñàí áîëçëîîð òýòãýâýð òîãòîîëãîõîä õ¿¿õä¿¿äèéí

òºðñíèé ãýð÷èëãýý.

2. Õºäºëìºðèéí ÷àäâàð ò¿ð àëäñàíû, æèðýìñíèé áîëîí àìàðæñàíû òýòãýìæèéã íèéãìèéí äààòãàëûí äýâòýð, ýìíýëãèéí áàéãóóëëàãààñ îëãîñîí ýìíýëãèéí õóóäñûã, îðøóóëãûí òýòãýìæèéã íàñ áàðñàí òóõàé ãýð÷èëãýýã ¿íäýñëýí îëãîíî.

3. Òýòãýâýð, òýòãýìæ òîãòîîõîä øààðäàãäàõ áàðèìò áè÷ãèéã á¿ðä¿¿ëýõ, õÿíàõ æóðìûã íèéãìèéí äààòãàëûí òºâ áàéãóóëëàãà òîãòîîíî.

26 äóãààð ç¿éë. Òýòãýâýð, òýòãýìæ îëãîõ

1. Íèéãìèéí äààòãàëûí áàéãóóëëàãà òýòãýâðèéã ¿éë÷ëýã÷ áàíêààð äàìæóóëàí ñàð á¿ð îëãîíî.

2. Íàñ õºãøèðñºí, ºâ÷èëñºí ãýõ ìýò õ¿íäýòãýí ¿çýõ øàëòãààíû óëìààñ ººðèéí áèåýð òýòãýâðýý àâàõ ÷àäâàðã¿é áîëñîí èðãýíèé òýòãýâðèéã õóóëü ¸ñíû èòãýìæëýãäñýí õ¿íä íü, ýñõ¿ë íèéãìèéí äààòãàëûí áàéãóóëëàãà ãýðýýð íü õ¿ðãýí ºã÷ ¿éë÷èëíý.

3. Ñýòãýë ìýäðýëèéí ºâ÷òýé èðãýíä áîëîí 16-ãààñ äîîø íàñíû õ¿¿õäýä òîãòîîãäñîí òýòãýâðèéã òýäíèé ýöýã ýõýä, ýñõ¿ë àñðàí õàìãààëàã÷èä íü îëãîíî. Õýðýâ ýäãýýð õ¿ì¿¿ñ áàéõã¿é áîë õóóëü ¸ñíû õàðãàëçàí äýìæèã÷èä íü îëãîæ áîëíî.

4. Àñðàìæèéí ãàçàðò àñðóóëæ áàéãàà òýòãýâýð àâàã÷èä óðüä òîãòîîãäñîí òýòãýâðèéíõ íü 30 õóâèéã îëãîæ áîëíî.

5. Íèéãìèéí äààòãàëûí áàéãóóëëàãà ººðèéíõ íü õ¿ñýëòýýð òýòãýâðèéã òýòãýâýð àâàã÷èéí õàäãàëàìæèä øèëæ¿¿ëýí îëãîæ áîëíî.

ÌÎÍÃÎË ÓËÑÛÍ ÕÓÓËÜ

Íèéòëýãäñýí:"Àðäûí ýðõ" ñîíèí, 1994 îí, Äóãààð 141, 142 Õóóäàñ 0 äóãààð òàë 8

./

6. Íèéãìèéí äààòãàëûí òóõàé õóóëèéí 4 ä¿ãýýð ç¿éëèéí 2 äàõü õýñýãò çààñàí äààòãóóëàã÷èéí õºäºëìºðèéí ÷àäâàð ò¿ð àëäñàíû, æèðýìñíèé áîëîí àìàðæñàíû òýòãýìæèéã íèéãìèéí äààòãàëûí áàéãóóëëàãà àæèë îëãîã÷îîð äàìæóóëàí îëãîæ òºëáºë çîõèõ øèìòãýëýýñ íü ñóóòãàí òîîöíî.

7. Íèéãìèéí äààòãàëûí òóõàé õóóëèéí 4 ä¿ãýýð ç¿éëèéí 3 äàõü õýñýãò çààñàí äààòãóóëàã÷èéí õºäºëìºðèéí ÷àäâàð ò¿ð àëäñàíû, æèðýìñíèé áîëîí àìàðæñàíû òýòãýìæ, ò¿¿í÷ëýí îðøóóëãûí òýòãýìæèéã íèéãìèéí äààòãàëûí áàéãóóëëàãààñ îëãîíî.

8. Õºäºëìºðèéí ÷àäâàð ò¿ð àëäñàíû íýã ñàðààñ äýýø õóãàöààíû òýòãýìæèéã 14 õîíîã òóòàì áîäîæ îëãîíî.

27 äóãààð ç¿éë. Òýòãýâýð, òýòãýìæ îëãîëòûã ò¿äãýëç¿¿ëýí çîãñîîõ

Õóóðàì÷ áè÷èã áàðèìò á¿ðä¿¿ëñíýýñ òýòãýâýð, òýòãýìæ àâàõ ýðõ ¿¿ñýýã¿é áàéõàä òýòãýâýð áóþó òýòãýìæ òîãòîîëãîí àâñàí íü òîãòîîãäâîë ò¿¿íèé îëãîëòûã ò¿äãýëç¿¿ëýí çîãñîîíî.

ÅÑįÃÝÝÐ Á¯ËÝÃ

ÁÓÑÀÄ ÇÀÀËÒ

28 äóãààð ç¿éë. Òýòãýâðèéí õýìæýýã ººð÷ëºí òîãòîîõ

1. Äîð äóðäñàí òîõèîëäîëä òýòãýâðèéí õýìæýýã ººð÷ëºí òîãòîîíî: 1/àâ÷ áàéãàà òýòãýâðèéã íü òîãòîîõîä áàðèìòàëñàí øèìòãýë òºëñºí õóãàöàà, õºäºëìºðèéí õºëñíèé

õýìæýý ººð÷ëºãäºõ ¿íäýñëýëòýé áîëñîí íü òîãòîîãäîæ òýòãýâýð àâàã÷ õ¿ñýëòýý ãàðãàñàí; 2/õºäºëìºðèéí ÷àäâàð àëäàëòûí õóâü õýìæýý, ãýð á¿ëèéí õºäºëìºðèéí ÷àäâàðã¿é ãèø¿¿äèéí òîî

ººð÷ëºãäñºí; 3/ òýòãýâýð òîãòîîëãîñîí áîëîâ÷ 12 ñàðààñ äîîøã¿é õóãàöààíä àæèë, õºäºëìºð ýðõýëæ íèéãìèéí

äààòãàëûí øèìòãýë òºëñºí òýòãýâýð àâàã÷ õ¿ñýëòýý ãàðãàñàí. /Ýíý çààëòûã 2002 îíû 6 äóãààð ñàðûí 20-íû ºäðèéí õóóëèàð íýìñýí./

2. Íèéãìèéí äààòãàëûí áàéãóóëëàãà òýòãýâðèéí õýìæýýã ººð÷ëºõ àñóóäëûã ºðãºäºë, õîëáîãäîõ áàðèìò áè÷ãèéã õ¿ëýýí àâñíààñ õîéø 30 õîíîãèéí äîòîð øèéäâýðëýõ áºãººä ºðãºäëèéã òóõàéí ñàðûí 15-íààñ ºìíº õ¿ëýýæ àâñàí áîë ìºí ñàðûí 1-íýýñ, òóõàéí ñàðûí 15-íààñ õîéø õ¿ëýýæ àâñàí áîë äàðàà ñàðûí 1-íýýñ òóñ òóñ ýõëýí ººð÷ëºãäñºí òýòãýâðèéã îëãîíî.

3. Òýòãýâýð àâàã÷ íü ýíý ç¿éëèéí 1 äýõ õýñãèéí 2-ò çààñàí ººð÷ëºëòèéí òàëààð íèéãìèéí äààòãàëûí áàéãóóëëàãàä òóõàé á¿ð ìýäýãäýõ ¿¿ðýãòýé.

4. Ýíý õóóëèéí 28 äóãààð ç¿éëèéí 1 äýõ õýñãèéí 3-ò çààñàí ¿íäýñëýëýýð òýòãýâðèéí õýìæýýã àíõíû òýòãýâýð òîãòîîëãîñîí äóíäàæ öàëèíãààñ áîäîæ ººð÷ëºí òîãòîîíî.

5. Ýíý õóóëèéí 28 äóãààð ç¿éëèéí 1 äýõ õýñãèéí 3 äàõü çààëò 1995 îíîîñ õîéø íèéãìèéí äààòãàëûí øèìòãýë òºëæ àæèë, õºäºëìºð ýðõýëñýí òýòãýâýð àâàã÷èä õàìààðíà. /4,5 äàõü õýñãèéã 2002 îíû 6 äóãààð ñàðûí 20-íû ºäðèéí õóóëèàð íýìñýí

29 ä¿ãýýð ç¿éë. Òýòãýâýð, òýòãýìæýýñ ñóóòãàë õèéõ

1. Òýòãýâýð, òýòãýìæýýñ äîð äóðäñàí ¿íäýñëýëýýð ñóóòãàë õèéæ áîëíî: 1/òýòãýâýð, òýòãýìæ àâàã÷ õóóðàì÷ áè÷èã áàðèìò á¿ðä¿¿ëñíýýñ áîëîí ýíý õóóëèéí 28 äóãààð ç¿éëèéí 3

äàõü õýñýãò çààñàí ¿¿ðãýý ººðèéí áóðóóãààñ áîëæ áèåë¿¿ëýýã¿éãýýñ ¿íäýñëýëã¿é áóþó èë¿¿ àâñàí òýòãýâýð, òýòãýìæèéã òºë¿¿ëýõ òóõàé ø¿¿õèéí ýñõ¿ë íèéãìèéí äààòãàëûí áàéãóóëëàãûí øèéäâýð ãàðñàí áîë;

2/òýòãýâýð, òýòãýìæ àâàã÷èéí òºëáºë çîõèõ ýíý ç¿éëèéí 1 äýõ õýñãèéí 1-ä çààñíààñ áóñàä òºëáºðèéã ò¿¿íèé òýòãýâýð áóþó òýòãýìæýýñ íü òºë¿¿ëýõýýð ø¿¿õèéí øèéäâýð ãàðñàí áîë.

2. Íèéãìèéí äààòãàëûí áàéãóóëëàãûí àæèëòíû àëäààãààð áóðóó îëãîãäñîí òýòãýâýð, òýòãýìæèéã ãýì áóðóóòàé àëáàí òóøààëòàí õàðèóöíà.

3. Íýã óäààãèéí ñóóòãàëûí õýìæýý íü òýòãýìæèéí áîëîí ñàðûí òýòãýâðèéí 50 õóâèàñ õýòýð÷ áîëîõã¿é.

4. Ýíý ç¿éëä çààñíààñ áóñàä òîõèîëäîëä òýòãýâýð, òýòãýìæýýñ ñóóòãàë õèéõèéã õîðèãëîíî.

30 äóãààð ç¿éë. Òýòãýâðèéí õýìæýýã ººð÷ëºõ èíäåêñ

Àìüæèðãààíû ºðòãèéí ººð÷ëºëòòýé óÿëäóóëàí òýòãýâðèéí õýìæýýã ººð÷ëºõ èíäåêñèéã íèéãìèéí äààòãàëûí ¯íäýñíèé çºâëºëèéí ñàíàëûã ¿íäýñëýí Çàñãèéí ãàçàð òîãòîîíî.

ÌÎÍÃÎË ÓËÑÛÍ ÕÓÓËÜ

Íèéòëýãäñýí:"Àðäûí ýðõ" ñîíèí, 1994 îí, Äóãààð 141, 142 Õóóäàñ 0 äóãààð òàë 9

31 ä¿ãýýð ç¿éë. Ãàäààä óëñààñ èðñýí Ìîíãîë Óëñûí èðãýí áîëîí ãàäààäûí õàðüÿàò èðãýíä òýòãýâýð òîãòîîõ

Õóâèéí æóðìààð ãàäààäàä áàéíãà îðøèí ñóóæ áàéãààä ýõ îðîíäîî áàéíãà àìüäðàõààð á¿ðìºñºí èðñýí áîëîí ìºí æóðìààð ãàäààäàä áàéíãà îðøèí ñóóãàà Ìîíãîë Óëñûí èðãýíä, ò¿¿í÷ëýí Ìîíãîë Óëñàä áàéíãà îðøèí ñóóõààð èðñíýýñ õîéø òóñ óëñàä àæèëëààã¿é ãàäààäûí õàðüÿàò èðãýäýä òýòãýâýð òîãòîîõ, îëãîõ àñóóäëûã Ìîíãîë óëñààñ òóõàéí óëñòàé áàéãóóëñàí íèéãýì õàíãàìæèéí õýëýëöýýð áîëîí îëîí óëñûí ãýðýýíèé äàãóó øèéäâýðëýíý.

ÌÎÍÃÎË ÓËÑÛÍ ÈÕ ÕÓÐËÛÍ ÄÀÐÃÀ Í.ÁÀÃÀÁÀÍÄÈ

/Ýíý õóóëèíä Ìîíãîë Óëñûí 1999 îíû 1 ä¿ãýýð ñàðûí 21-íèé ºäðèéí, 1999 îíû 6 äóãààð ñàðûí

10-íû, 2000 îíû 4 ä¿ãýýð ñàðûí 20-íû, 2002 îíû 4 ä¿ãýýð ñàðûí 19-íèé, 6 äóãààð ñàðûí 20-íû, 2003 îíû 6 äóãààð ñàðûí 12-íû ºäðèéí õóóëèàð îðóóëñàí íýìýëò, ººð÷ëºëò òóñãàãäñàí./