Λασίθι, οι άνθρωποι και ο τόπος

ISBN 978-960-564-214-3

ΕΚΔΟΣΕ ΙΣοσελότος

ΙΩΑ

ΝΝ

ΗΣ

ΕΥ

ΑΓ

Γ. ΣΤ

ΑΜ

ΕΛ

ΟΣ

λΑ

ΣΙΘ

Ι - ο

ι α

νθ

ρω

πο

ι κ

αι ο

το

πο

σ

ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΔΙΑΘΕΣΗ

Βατάτζη 55, 114 73 Αθήνα ΤΗΛ. : 210 6431108

[email protected]. ocelotos. gr ΕΚΔΟΣΕΙΣ

οσελότος

Με αφορμή 153 πρόσωπα ο συγγραφέας του βιβλίου κάνει μερικά ταξίδια στο χώρο και

το χρόνο, επιδιώκοντας να σκιαγραφήσει τους αν-θρώπους και το ανατολικό άκρο της Κρήτης, αυτό που σήμερα αποτελεί το νομό Λασιθίου.

Μικρά βιογραφικά πορτραίτα, αφορμές, στιγ-μιότυπα και συνεντεύξεις, πραγματικές ή φαντα-στικές, αποτελούν τα κύρια δομικά στοιχεία του. Μέσα από το υλικό αυτό προσπαθεί να αναδείξει τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των ανθρώπων και τον πολιτισμό τους.

Τα βιβλίο προσφέρει πλήρη τεκμηρίωση και δι-ατρέχει όλο τον ιστορικό ορίζοντα από τα μινωικά χρόνια μέχρι τις μέρες μας.

Αποτελεί μια άλλη ματιά, και προσέγγιση, σε γνωστά και άγνωστα στοιχεία από τον διαχρονικό πολιτισμό του νομού Λασιθίου.

Ο Ιωάννης Ευαγγ. Σταμέλος γεννήθηκε το 1956 στην Κερατέα, όπου τελείωσε το Δημοτικό και το εξατάξιο Γυμνάσιο. Σπούδασε Μα-θηματικά στο Πανεπιστήμιο Αθη-νών και είναι κάτοχος μεταπτυ-χιακού διπλώματος στις Σπουδές στην Εκπαίδευση του ΕΑΠ. Είναι πτυχιούχος της ΣΕΛΜΕ Ηρακλεί-ου και επιμορφωτής Α´ και Β´ Επι-πέδου του Υπουργείου Παιδείας. Έχει διατελέσει τρεις φορές Πρό-εδρος του Παραρτήματος Λασι-θίου της Ελληνικής Μαθηματικής Εταιρείας. Είναι επίσης Πρόεδρος της Ιστορικής Λαογραφικής Εται-ρείας Νομού Λασιθίου και διευθυ-ντής συντάξεως του περιοδικού «Αμάλθεια». Έχει κάνει αρκετές ανακοινώσεις σε συνέδρια, ενώ άρθρα του έχουν δημοσιευτεί σε πολλά περιοδικά και εφημερίδες. Υπηρετεί στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση και κατέχει τη θέση του Διευθυντή Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Λασιθίου. Είναι πα-ντρεμένος και έχει δυο παιδιά.

e-mail: [email protected]

Άλλα βιβλία του συγγραφέα:

•Από τις εκδόσεις Παπασωτη-ρίου κυκλοφορεί το βιβλίο του «Excel εφαρμογές κι ασκήσεις»

•Από τις εκδόσεις Κωστόγιαν-νος κυκλοφορεί το βιβλίο του «Μαθηματικά, στρατηγικές μελέτης και εξετάσεων»

•Από τον Δήμο Κερατέας κυ-κλοφορεί το βιβλίο του «Κε-ρατέα, έγραψαν γι’ αυτήν. Συμ-βολή στην βιβλιογραφία της Κερατέας»

•Από τις εκδόσεις Ελίκρανον κυκλοφορεί το βιβλίο του «Ο χρόνος και ο προγραμματι-σμός στην εφαρμογή του ανα-λυτικού προγράμματος από τον μαθηματικό στο Γυμνάσιο»

•Από τις εκδόσεις Δίαυλος κυ-κλοφορεί το βιβλίο του «Χιού-μορ και Μαθηματικά»

•Από τις εκδόσεις Οσελότος κυ-κλοφορεί το βιβλίο του «Φα-ντασία και Μαθηματικά»

140 × 210 SPINE: 10.5 FLAPS: 80

0_cover_lasithi.indd 1 17/11/2014 11:43:24 πμ

ΙΩΆΝΝΗΣ ΕΥΆΓΓ. ΣΤΆΜΕΛΟΣ

Λασίθιοι άνθρωποι και ο τόπος

ΤιΤλος Λασίθι, οι άνθρωποι και ο τόπος ςυγγραφέας Ιωάννης Ευαγγ. Σταμέλος ςέιρα Βιογραφίες Layout - Design Myrtilo, Λένα Παντοπούλου Copyright© 2014 Ιωάννης Ευαγγ. Σταμέλος ΠρώΤη έκδοςη Αθήνα, Νοέμβριος 2014

ISBN 978-960-564-214-3

Το παρόν έργο πνευματικής ιδιοκτησίας προστατεύεται κατά τις διατάξεις της ελληνικής νομοθεσίας, (Ν. 2121/1993, όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει σήμερα) καθώς και από τις διεθνείς συμβάσεις περί πνευ-ματικής ιδιοκτησίας. Απαγορεύεται η καθ’ οιονδήποτε τρόπο ή μέσο (ηλεκτρονικό, μηχανικό ή άλλο) αντι-γραφή, φωτοανατύπωση και γενικώς αναπαραγωγή, μετάφραση, διασκευή, αναμετάδοση στο κοινό σε ο-ποιαδήποτε μορφή και η εν γένει εκμετάλλευση του συνόλου ή μέρους του έργου χωρίς τη γραπτή άδεια του δικαιούχου συγγραφέα.

Ο συγγραφέας φέρει την αποκλειστική ευθύνη για την επιμέλεια των κειμένων καθώς επίσης και για τις γνώμες και περιγραφές που διατυπώνονται σε αυτό το βιβλίο. Οι εκδόσεις “Οσελότος” δεν φέρουν αρμοδιότητα για την επιβεβαίωση ή την άρνηση του περιεχομένου ούτε παρέχουν εγγύηση για την αλήθεια των δηλώσεων του συγγραφέα. Εναπόκειται στον αναγνώστη να κρίνει ανεξάρτητα για το αν γίνεται δέκτης ψευδών δηλώσεων ή όχι. Οι εκδόσεις “Οσελότος” δεν φέρουν καμία ευθύνη προς οποιοδήποτε πρόσωπο ή οντότητα θίγεται ή υφίσταται απώλεια ή ζημία προερχόμενη από τις πληροφορίες που περιέχονται στο παρόν βιβλίο ή τη χρήση αυτών ή την πίστη σε αυτές.

ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΔΙΑΘΕΣΗ:

Βατάτζη 55, 114 73 ΑθήναΤΗΛ. : 210 6431108E-MAIL: [email protected]. ocelotos. gr

Στη Σοφία

Περιεχόμενα

Εισαγωγικά........................................................... 9Αγγελάκης Εμμανουήλ (1855-1955) .......... 13Αδοσίδης Κωστής ........................................... 13Αλεξάκης Ιωάννης .......................................... 15Αλέξανδρος ο Ε’ ............................................... 15Αλέξης Εμμανουήλ (1796-1881) .................16Αμαριώτου Μαρία (1896-1997) .................. 17Αμβρόσιος ......................................................... 19Απόστολος Παύλος ........................................ 19Βάρδας Γιάννης ................................................20Βασιλειάδης Δημήτρης .................................30Βασιλεογιώργης Αριστοτέλης .................... 31Βασιλεογιώργης ή Βασιλακογιώργης ...... 31Βενιζέλος Ελευθέριος (1864-1936) ............ 31Βογιατζής ή Μπογιατζής Μιχαήλ ...............33Βογιατζής ή Μπογιατζής

Παπα-Γιώργης ..............................................34Βορεάδης Αντώνιος (1858-1913) ................34Γαρεφαλάκης Νίκος .......................................35Γιαμαλάκης Γεώργιος (1820-1889) .............38Γιαμαλάκης Νικόλαος ....................................39Γιανναδάκης Εμμανουήλ ..............................39Δαβάρας Κωστής ............................................39Δαίδαλος ............................................................50Δαμηλάκης Αντ. Ιωάννης (1868-1965) .....51Δαμιλάς ή Νταμιλάς Αντώνιος ...................51Δαμιλάς ή Νταμιλάς Δημήτριος .................51Δαμιλάς ή Νταμιλάς Νείλος .........................51Δασκαλάκης Μιχαήλ ......................................52Δερμιτζάκης Γιάννης, ο Δερμιτζογιάννης

(1907-1984)....................................................52Δερμιτζάκης Σήφης (1801-1876) ................57Διαλλινάς Μιχάλης ..........................................58Ειλείθυια .............................................................59Ελευθεριάδης Χριστόδουλος

(1845-1917) ....................................................59Ζαχαριάδης Νικηφόρος ή Λαδωμένος ...60Ζαχαρίας, επίσκοπος Σητείας .....................60Ζερβογιάννης Νικόλαος (1909-1999)....... 61Ζερβομιχελής ...................................................62Ζευς ......................................................................62Ιάσων ..................................................................65Ιωακείμ ...............................................................65Ιωαννίδης Ιωάννης (1903- 1944) ................66

Καζάνης Εμμανουήλ (1793-1846) ..............66Καζαντζάκης Νίκος (1883-1957) .................67Καλογερίδης Στρατής ....................................68Καμπάνης Αντ. Ιωάννης (1830-1875) ........68Κανά Σοφία ........................................................69Καργιώτης Μιχαήλ ..........................................73Καργιώτης Χατζη-Κωνσταντίνος .............. 74Καταπότης Μιχαήλ ......................................... 74Κλόντζας Γεώργιος (1540-1608) ................. 74Κοζύρη Πόπη ....................................................75Κοζύρης Ηλίας ..................................................76Κοζύρης Κωνσταντίνος (1819-1895) .........77Κοζύρης Μιχάλης ............................................77Κοκκίνης Εμμανουήλ .....................................78Κολυβάκης Μιχαήλ .........................................78Κοντός Καπετάν Γιάννης ...............................79Κόρακας Αριστοτέλης (1857-1947) ...........79Κόρακας Μιχαήλ (1797-1889) ......................80Κορνάρος Βιτσέντζος (1553-1613) .............80Κορνάρος Ιωάννης .........................................88Κορώβιος ............................................................89Κούνδουροι Εμμανουήλ, Ζαχαρίας

και Γεώργιος .................................................90Κούνδουρος Ιωσήφ (1885-1942) ................90Κούνδουρος Νίκος (1926- ) ..........................91Κούνδουρος Ρούσος του Ανδρέα

(1891-1944)..................................................103Κούπερ Παύλος ή Ολλανδός

(1939-1971) ..................................................103Κύρβας ..............................................................103Κωνσταντινίδης ή Στειακάκης Ιωάννης

(1848-1917)................................................. 104Λαδάς Μανουήλ (1780-1840) ................... 104Λακέρδας Εμμανουήλ (1816-1890) .........105Λιουδάκη Μαρία (1894-1947) .................. 106Λουτσάκης Γεώργιος ....................................107Λυλυμπάκης Εμμανουήλ (1860-1888)....107Μαγουλάκης Μιχαήλ ...................................107Μακράκης Εμμανουήλ ................................107Μακράκης Παναγιώτης ..............................108Μακρής Καπετάν Γιάννης ...........................108Μαρκάκης Θεόδωρος ή Σπανός .............108Μαρκόπουλος Γεώργιος .............................109Μαρκόπουλος Γιάννης (1939- ) .................109

Μαυρικάκης Ιωάννης ή Μπαντουβογιάννης 110

Μαυροειδή-Παπαδάκη Σοφία (1904-1977) .................................................110

Μαυρομάτης Παπα-Εμμανουήλ .............. 111Μαχαιράς Ιάκωβος (Καπετάν

Γιακουμής) ................................................... 111Μεταξάκης Μελέτιος (1871-1935) ........... 112Μηλιαράς Εμμανουήλ ................................. 112Μοδάτσος Εμμανουήλ (1869-1949) ........ 113Μουρελάκης Εμμανουήλ ........................... 113Μουρέλλος Εμμανουήλ

(Μουρελλομανώλης) .............................. 113Μουρέλος Εμμανουήλ (1803-1894) ........ 113Μουρέλος Ιωάννης, ο ιστορικός .............114Μουρέλος Ιωάννης, ο οπλαρχηγός ........114Μπαριτάκης.....................................................114Μπαρμπεράκης Αθανάσιος .......................114Μπεκιάρης Γεώργιος .................................... 115Μπέμπελης Εμμανουήλ (1826-1885) ...... 115Μπορν Μορίς (Born Maurice) ................... 115Μπουασονά Φρεντ (Fred Boissonnas)

(1858-1946) .................................................125Μπουοντελμόντι Χριστόφορος ..............126Μύσων ο Χηνεύς ............................................129Νέαρχος (360-311 π.Χ.) ................................131Νταμιλάς Νείλος ...........................................132Ξενικάκης Στέφανος ....................................132Ξομπλάρος Εμμανουήλ ..............................132Ξομπλάρος Ιωάννης .....................................133Ξωμερίτης Μανώλης ....................................133Ξωπατέρας Ιωάσαφ ή Ξέπαπας (1788-1828)

139Ολόκαλος Ιωάννης .......................................139Ορτάνς μαντάμ ..............................................139Πάγκαλος Γεώργιος του Εμμανουήλ ......143Πάγκαλος Ιωάννης ........................................143Παπαγεωργίου Γιώργος ..............................143Παπαδάκης Αντώνιος του Φραγκ.

(1811-1878) ..................................................146Παπαδάκης Εμμανουήλ ή Σπιρτοκούτης

(1860-1913) ..................................................147

Παπαδάκης Νικόλαος ..................................147Παπαδάκης Στυλιανός (1840-1914).........148Παπαδάκης Φραγκιός ή Τσαντηράκης .148Παπαμαστοράκης Γεώργιος του Ιωάννη 149Πατερόπουλος Αντώνιος ...........................149Πετσαγκουράκης Ιωάννης.........................149Πιτυκάκης Εμμανουήλ και Μαρία ...........149Πλατάκης Ελευθέριος (1910-1986) ..........150Πλάτων Νικόλαος ..........................................151Πρατικάκης Μανόλης ..................................152Σαρρής Εμμανουήλ (1765-1835) ..............152Σκαλιώτες .........................................................152Σολωμός Διονύσιος ......................................153Σπανάκης Στέργιος (1900-1994) ..............155Σπανουδάκης Θεόδωρος ...........................155Στακάκης Κωνσταντίνος .............................155Σφακιανάκης Ιωάννης (1848-1924) .........156Σφακιανάκης Κωνσταντίνος .....................157Σφακιανάκης Ματθαίος (1831-1907) ......157Σφακιανάκης Μιχαήλ (1858-1907) ..........157Σωτήρχος Ηλίας .............................................158Ταβλάς Ιωάννης .............................................158Τάλως .................................................................158Τέτσης Παναγιώτης ......................................159Τρυφίτσος Αντώνιος ή Τρυφόπουλος ....161Φαμπρεγκέτ (Fabreguettes A.) ................161Φουνταλίδης Εμμανουήλ (1850-1909) ..163Φουσκάκης Γεώργιος .................................. 164Φραγκούλης Κωνσταντίνος ..................... 164Φραγκούλης Κωστής, Ανταίος ................ 164Φωνιαδάκης Νικόλαος (1828-1905) ........166Χαλάτσης Ιωάννης ή Χαλατσογιάννης

(1820-1912) ..................................................166Χατζάκης Εμμανουήλ .................................167Χατζαντωνάκης Ιωάννης ...........................167Χατζή-Καραντώνης Καπετάν ....................167Χλαπουτάκης Μελέτιος .............................168Χρηστάκης Γιάννης (1933-1913) ..............168Χρηστάκης Εμμανουήλ ..............................168Ψαλιδάκης Ευγένιος (1912-1978)..............169

Ευχαριστίες

Ευχαριστώ τους φίλους εικαστικούς Μανώ-λη Σαριδάκη, Θέμη Ματθαιάκη, Ανεζίνα Μπλα-ζογιαννάκη, Νίκη Δούκα, Αγγελική Σβορώνου, Μαρία Καρτέρη-Σιγανού, Θανάση Ρωσσίδη και Κατερίνα Μεσίγκου για τις θαυμάσιες εικαστι-κές προτάσεις που μου επέτρεψαν να συμπερι-λάβω στο βιβλίο.

Ευχαριστώ, επίσης, τις συναδέλφους φιλο-λόγους Γωγώ Ζερβού, Μαρία Τσιάμου και Έφη Μπουκουβάλα-Κλώντζα για τις εύστοχες παρα-τηρήσεις στο αρχικό κείμενο.

ΛΑΣΙΘΙ - ΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΚΑΙ Ο ΤΟΠΟΣ 9

Μικρά πορτραίτα και αναφορές σε μορφές που συνδέθηκαν

με την Ιστορία του Λασιθίου

Εισαγωγικά

Υπάρχουν πολλοί τρόποι για να μιλήσει κανείς για πρόσω-πα. O κλασικότερoς είναι να αναφερθεί σε βιογραφικά στοιχεία τους. Τέτοιες προσεγγίσεις μπορεί κανείς να βρει στις εγκυκλο-παίδειες. Ίσως, όμως, μια τέτοια προσέγγιση να μην έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον στο πλαίσιο ενός νέου βιβλίου, αφού επί της ουσίας δεν θα προσκόμιζε κάτι καινούργιο. Να αντιγράψεις ή να συνο-ψίσεις περιεχόμενα, που μπορεί κανείς εύκολα να βρει στην εγκυ-κλοπαίδεια ή στο διαδίκτυο;

Μια ωραία ιδέα είναι να προσεγγίσει κανείς τα πρόσωπα με κάποια χαρακτηριστικά στιγμιότυπα. Μια προσωπική ματιά του συγγραφέα. Άλλοτε με σύντομο τρόπο, άλλοτε με εκτενή, κά-ποτε στοχαστικά και σε κάποιες περιπτώσεις μόνο με στιγμι-ότυπα, τα οποία δεν μιλούσαν καθόλου για το πρόσωπο αλλά αναφέρονταν, φωτογραφικά, σε κάποιο περιστατικό, όπως στα «Πορτραίτα» του Β. Βασιλικού (Βασιλικός, 1976).

Αξιοποιώντας τις παραπάνω παρατηρήσεις στο βιβλίο αυτό, σκέφτηκα να κάνω μερικά ταξίδια στο χρόνο συναντώντας τα πιο σημαντικά πρόσωπα, τα οποία με κάποιο τρόπο μίλησαν ή έπραξαν σχετικά με τη γεωγραφική περιοχή του νομού Λασιθί-ου. Πρόσωπα, που ακόμα και για κάποιο δικό μου λόγο συνδέο-νται μ’ αυτόν. Έτσι, συγκέντρωσα σχόλια, παρατηρήσεις, εντυ-πώσεις, συνεντεύξεις και περιγραφές, οι οποίες, ελπίζω ότι, θα ρίξουν λίγο φως σε γνωστές και άγνωστες προσωπικότητες της σκέψης, της τέχνης, της πολιτικής, των αγώνων για ελευθερία, που συνέβαλαν στην ανάπτυξη του νομού Λασιθίου. Προσωπι-

ΙΩΑΝΝΗΣ ΣΤΑΜΕΛΟΣ10

κότητες, οι οποίες άφησαν πίσω τους έργο ή απασχόλησαν τα πρωτοσέλιδα του καιρού τους, όπως θα λέγαμε χρησιμοποιώ-ντας σύγχρονη ορολογία, και έχουν κοινό παρονομαστή το νο-μό Λασιθίου.

Οι πινελιές και τα χρώματα στα πρόσωπα, για τον όποιο απο-λογισμό, φυσικά, μας βαρύνουν. Ασφαλώς και θα υπάρχουν πα-ραλείψεις. Ασφαλώς και θα προκύψουν ερωτήματα για τις επι-λογές, την έκταση και τις επισημάνσεις. Το θέμα είναι αρκετά δύσκολο από την άποψη αυτή. Ποιους θα επιλέξεις και ποιους θα αφήσεις; Πού θα σταθείς στον καθένα και πόσο; Θα αναφερ-θείς σε ζώντες ή θα τους παραλείψεις; Είναι μερικά από τα κρί-σιμα ερωτήματα που θα πρέπει να απαντηθούν, όταν επιχειρή-σεις να ασχοληθείς με τέτοιου είδους θέματα. Ο τρόπος, πάλι, της παρουσίασης ποιος θα είναι; Θα γίνει χρονολογική αναφο-ρά; Θα γίνει κατά τομέα δραστηριότητας ή μήπως αλφαβητικά;

Η αλφαβητική σειρά που επιλέξαμε έχει μερικά πλεονεκτή-ματα: σε βγάζει από τον προβληματισμό του καθορισμού κατη-γοριών και της ταξινόμησης κατόπιν των προσώπων, ενώ με την ποικιλία που δημιουργείται από τις εναλλαγές της αλφαβητικής κατάταξης, θεωρούμε ότι προκαλείται μεγαλύτερο ενδιαφέρον στον αναγνώστη.


Ο νομός Λασιθίου

Ο νομός Λασιθίου είναι ο ανατολικότερος από τους τέσσερεις νομούς της Κρήτης. Κατοικήθηκε από πάρα πολύ παλιά. Κατά την περίοδο της ακμής του μινωικού πολιτισμού σπουδαία κέ-ντρα ήταν η Πραισός, η Ίτανος και το Παλαίκαστρο. Στην περιο-χή του Παλαικάστρου, όπου πιθανολογείται η θέση της αρχαίας πόλης Δραγμός υπήρξε ένα –ίσως το σημαντικότερο– λατρευ-τικό κέντρο του Κρηταγενούς Δία. Άλλα κέντρα υπήρξαν η Ολούς, στη σημερινή Ελούντα, ο Μόχλος και το νησάκι Ψείρα, η Μινώα στη σημερινή Παχειά Άμμο, τα Γουρνιά και το Δικταίο Άντρο, η σπηλιά στο Ψυχρό του Οροπεδίου Λασιθίου, όπου κα-τά μια εκδοχή είναι ο τόπος γέννησης του Κρηταγενούς Δία.

Μετά την κάθοδο των Δωριέων στην Κρήτη, το ανατολικό άκρο, με κέντρο την Πραισό, αποτέλεσε το σημείο συσσώρευσης των Ετεοκρητών, δηλαδή των παλιών κατοίκων της, των γνήσι-ων Κρητών, όπως κυριολεκτικά σημαίνει ο όρος.

Από την Ίτανο ήταν ο Κορώβιος, από τη Λατώ καταγόταν ο ναύαρχος του Μεγάλου Αλεξάνδρου, Νέαρχος, ο ποιητής του «Ερωτόκριτου», Βιτσέντζος Κορνάρος, ήταν από τη Σητεία, όπως και ο σοφός Μύσων, κατά μιαν εκδοχή. Από τη Νεάπολη καταγόταν ο πάπας Αλέξανδρος ο Ε’. Από την Ιεράπετρα ο Πα-τριάρχης Μελέτιος Μεταξάκης και ο συνθέτης Γιάννης Μαρκό-πουλος, ενώ από τον Άγιο Νικόλαο ο σκηνοθέτης Νίκος Κούν-δουρος.

Ο νομός Λασιθίου έδωσε το παρόν στους απελευθερωτικούς αγώνες με πλήθος αγωνιστών και μαρτύρων, όπως ο Βογιατζής, ο Αλεξομανώλης, ο Καπετάν Λακέρδας, ο Καπετάν Καζάνης, κ.ά.

Ο νομός έχει δική του σχολή στην παραδοσιακή μουσική με ονομαστούς λυράρηδες και βιολάτορες, όπως ο Καλογερίδης, ο Παπαχατζάκης, ο Δερμιτζογιάννης, ο Μπαριταντωνάκης, ο Βάρ-δας κ.ά.

Έχει να επιδείξει πολιτικούς όπως ο Σφακιανάκης και ο Ιωσήφ

ΙΩΑΝΝΗΣ ΣΤΑΜΕΛΟΣ12

Κούνδουρος, παιδαγωγούς όπως η Αμαριώτου, και μεγάλους ευ-εργέτες όπως ο Αντώνιος Παπαδάκης.

Σήμερα που ψάχνουμε με το φανάρι για ψηλά αναστήματα στο δημόσιο χώρο, νομίζουμε ότι έχουμε χρέος να ανατρέξουμε και να θυμηθούμε όλους αυτούς που έδωσαν υπόσταση σ’ αυτή τη χώρα, ορμώμενοι από κάθε γωνιά της.


Αγγελάκης Εμμανουήλ (1855-1955)

Δικηγόρος και βουλευτής Κρήτης από τους Αρμένους Σητείας. Μετά τις γυ-μνασιακές σπουδές του διορίστηκε σχο-λάρχης Σητείας για δυο χρόνια. Κατόπιν σπούδασε στη Νομική Αθηνών και ανα-γορεύτηκε διδάκτωρ της ίδιας σχολής.

Κατά τις επαναστάσεις της Κρήτης του 1896-1897, έλαβε μέρος ως πρόε-δρος της επαναστατικής επιτροπής Ση-τείας και κατόπιν ως πληρεξούσιος, στη γενική επαναστατική συνέλευση.

Το 1898, διορίστηκε Έπαρχος Ιεράπετρας και υπηρέτησε στη θέση αυτή για μια διετία. Το 1901-1912, εξελέγη βουλευτής Σητεί-ας και διετέλεσε δυο φορές αντιπρόεδρος της βουλής.

Το 1911, επί αρμοστείας Ζαΐμη, διορίστηκε Επίτροπος (υπουρ-γός) Παιδείας και Θρησκευμάτων. Μέχρι το 1920, κατέλαβε πολ-λά αξιώματα και υπηρέτησε σε διάφορες θέσεις. Από το 1920 και μετά ασχολήθηκε με ιστορικές μελέτες. Πέθανε στην Αθήνα 100 ετών. Οι δυο τόμοι των «Σητειακών» που εξέδωσε, έφεραν στο φως πάρα πολλά ιστορικά στοιχεία της επαρχίας Σητείας και του νομού Λασιθίου. (Κοζύρης, 1969 και Παπαδάκης, 1991).

Αδοσίδης Κωστής

Η λίμνη του Αγίου Νικολάου, το πιο ση-μαντικό αξιοθέατο της πόλης και σημείο αναφοράς της, έχει δημιουργηθεί από κατακρήμνιση υπόγειου σπηλαίου. Οι αρχαίοι Κρήτες πίστευαν ότι στα νερά της λούζονταν η θεά Αθηνά ή η Άρτεμις.

Το 1854, ο Άγγλος γεωγράφος Spratt μελέτησε τη λίμνη και χαρτογράφησε την περιοχή και, ενώ ανέφερε ότι ο Άγι-ος Νικόλαος ήταν τόπος εξαγωγής των

ISBN 978-960-564-214-3

ΕΚΔΟΣΕ ΙΣοσελότος

ΙΩΑ

ΝΝ

ΗΣ

ΕΥ

ΑΓ

Γ. ΣΤ

ΑΜ

ΕΛ

ΟΣ

λΑ

ΣΙΘ

Ι - ο

ι α

νθ

ρω

πο

ι κ

αι ο

το

πο

σ

ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΔΙΑΘΕΣΗ

Βατάτζη 55, 114 73 Αθήνα ΤΗΛ. : 210 6431108

[email protected]. ocelotos. gr ΕΚΔΟΣΕΙΣ

οσελότος

Με αφορμή 153 πρόσωπα ο συγγραφέας του βιβλίου κάνει μερικά ταξίδια στο χώρο και

το χρόνο, επιδιώκοντας να σκιαγραφήσει τους αν-θρώπους και το ανατολικό άκρο της Κρήτης, αυτό που σήμερα αποτελεί το νομό Λασιθίου.

Μικρά βιογραφικά πορτραίτα, αφορμές, στιγ-μιότυπα και συνεντεύξεις, πραγματικές ή φαντα-στικές, αποτελούν τα κύρια δομικά στοιχεία του. Μέσα από το υλικό αυτό προσπαθεί να αναδείξει τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των ανθρώπων και τον πολιτισμό τους.

Τα βιβλίο προσφέρει πλήρη τεκμηρίωση και δι-ατρέχει όλο τον ιστορικό ορίζοντα από τα μινωικά χρόνια μέχρι τις μέρες μας.

Αποτελεί μια άλλη ματιά, και προσέγγιση, σε γνωστά και άγνωστα στοιχεία από τον διαχρονικό πολιτισμό του νομού Λασιθίου.

Ο Ιωάννης Ευαγγ. Σταμέλος γεννήθηκε το 1956 στην Κερατέα, όπου τελείωσε το Δημοτικό και το εξατάξιο Γυμνάσιο. Σπούδασε Μα-θηματικά στο Πανεπιστήμιο Αθη-νών και είναι κάτοχος μεταπτυ-χιακού διπλώματος στις Σπουδές στην Εκπαίδευση του ΕΑΠ. Είναι πτυχιούχος της ΣΕΛΜΕ Ηρακλεί-ου και επιμορφωτής Α´ και Β´ Επι-πέδου του Υπουργείου Παιδείας. Έχει διατελέσει τρεις φορές Πρό-εδρος του Παραρτήματος Λασι-θίου της Ελληνικής Μαθηματικής Εταιρείας. Είναι επίσης Πρόεδρος της Ιστορικής Λαογραφικής Εται-ρείας Νομού Λασιθίου και διευθυ-ντής συντάξεως του περιοδικού «Αμάλθεια». Έχει κάνει αρκετές ανακοινώσεις σε συνέδρια, ενώ άρθρα του έχουν δημοσιευτεί σε πολλά περιοδικά και εφημερίδες. Υπηρετεί στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση και κατέχει τη θέση του Διευθυντή Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Λασιθίου. Είναι πα-ντρεμένος και έχει δυο παιδιά.

e-mail: [email protected]

Άλλα βιβλία του συγγραφέα:

•Από τις εκδόσεις Παπασωτη-ρίου κυκλοφορεί το βιβλίο του «Excel εφαρμογές κι ασκήσεις»

•Από τις εκδόσεις Κωστόγιαν-νος κυκλοφορεί το βιβλίο του «Μαθηματικά, στρατηγικές μελέτης και εξετάσεων»

•Από τον Δήμο Κερατέας κυ-κλοφορεί το βιβλίο του «Κε-ρατέα, έγραψαν γι’ αυτήν. Συμ-βολή στην βιβλιογραφία της Κερατέας»

•Από τις εκδόσεις Ελίκρανον κυκλοφορεί το βιβλίο του «Ο χρόνος και ο προγραμματι-σμός στην εφαρμογή του ανα-λυτικού προγράμματος από τον μαθηματικό στο Γυμνάσιο»

•Από τις εκδόσεις Δίαυλος κυ-κλοφορεί το βιβλίο του «Χιού-μορ και Μαθηματικά»

•Από τις εκδόσεις Οσελότος κυ-κλοφορεί το βιβλίο του «Φα-ντασία και Μαθηματικά»

140 × 210 SPINE: 10.5 FLAPS: 80

0_cover_lasithi.indd 1 17/11/2014 11:43:24 πμ

Documents

Λασίθι, οι άνθρωποι και ο τόπος