Embed Size (px)
DESCRIPTION
ژمارە ١٥١ی دنیای منداڵان چاپ و بڵاو بۆوە
Citation preview
24ژماره ١٥١ - بەفرانباری ١٣٩٣
23ژمارە ١٥١ -ژانویەی ٢٠١٥
ئاویەر فەقێ عەلی مانی حەیدەری ژانیا شەهابی راد
ئارینا عەزیزی نیگا و نیان
رۆزیتا ئەحمەدزادە لیا رەسوڵ زادە
22ژماره ١٥١ - بەفرانباری ١٣٩٣
فێرگەی نەقاشی!
21ژمارە ١٥١ -ژانویەی ٢٠١٥
ده نگ
ده نووسم له سه ر دیوارله سه ر گوڵ و گەاڵی دارله سه ر ده رگاکه ی ماڵمان
بژی ئازادی کوردستانده نووسم له سه ر ده فته ر
له سه ر چیا و ده شت و ده رده نووسم به خامه ی گۆگرد
بمرن دوژمنانی کوردده نووسم له سه ر کێڵگا
له سه ر هه زاران ده رگائێمه کوردین به هێزین
ئازادی ده پارێزین
له تیف هه ڵمه ت
20ژماره ١٥١ - بەفرانباری ١٣٩٣
ئایا ده زانن؟
ئایا‌دەزانن‌شێر‌لە‌شەوو‌رۆژدا٢٠کاتژمێر‌دەخەوێ؟!
ئایا‌دەزانن‌کوندەکان‌لە‌دووریی٥٠میترەوە‌مشک‌دەبینن؟!
لە‌جیاتی‌ئێسک ئایا‌دەزانن‌کوسە‌غوزروفیان‌هەیە؟!
ئایا‌دەزانن‌ئاوی‌گەرم‌لە‌ئاوی‌سارد‌زووتر‌دەی‌بەستێ؟!
19ژمارە ١٥١ -ژانویەی ٢٠١٥
ببینن؟!بەڵێ‌منداڵەکان..پاش‌ماوەیەک‌فەڕشەکەیان‌وشک‌بۆوەو‌رایانخستەوەو
بەو‌جۆرە‌ماڵەکەیان‌ڕازایەوە..
دارشتنەوەی: مینا سوڵتان زادە
18ژماره ١٥١ - بەفرانباری ١٣٩٣
پیس‌و زۆر مشکەکان فەرشی‌حەتمەن دەبوا ئەوان ببوو. چڵکن‌خۆیان مشکەکان بیانشوشتبایە.هیچیان بەاڵم بیشۆن، کە لێ‌هەڵکرد‌چوون بۆیە هەر بشۆن. پێی نەبوو‌تاکوو کرد ژێر سەرو ئەنباریان‌فڵچەو‌فاف‌بدۆزنەوەو‌فەرشەکەیانی
پێ‌بۆشن.فڵچەیەکی تاکوو گەڕان گەڕان‌و‌مشکەکان دۆزییەوە. ددانشوشتنیان‌چونکە هەڵدەپەڕین خۆشیان لە‌دۆزیوەتەوە، دەسکداریان فڵچەی‌هەرچەند‌دەسکەکەی‌زۆر‌درێژ‌بوو‌بەاڵم‌کاری‌ئەوانی‌پێ‌جێبەجێ‌دەکرا.شوشتنی بۆ منداڵەکان! ئەدی‌دەویست، بێڵیشیان فەرشەکەیان‌چوونە‌ئاشپەزخانەو‌کاردێکیان‌هێنا‌تا‌وەک‌بێڵ‌کەڵکی‌لێوەرگرن،بەاڵم‌گوتی: بووو تووڕە لێیان دایکیان‌نابێ مەترسیدارەو زۆر کاردە ئەوە
پێتان‌بێ.جێی لە چەقۆکەیان مشکەکان
خۆی‌دانایەوەو‌کەوگیریان‌هەڵگرت،ئەویش‌زۆر‌گەورە‌بوو!بەاڵم‌قەیناکا‌هاوکارییان تا بوو لەگەڵ باوکیان‌بکا.ئێستا‌تەنیا‌کاسەیەکیان‌دەویست‌تا دایکیان بگرنەوە، تێدا کەفی تا‌تێدا کەفاویان هێناو کەوشێکی‌گرتەوەو‌ئەو‌کێشەیەشیان‌چارەسەر
بوو.ئەوان‌کەفاویان‌گرتەوەو‌دەستیان‌کرد‌بە‌شوشتنی‌فەڕشەکە.مشکەکان‌زۆریان‌حەز‌لەو‌کەفاوەو‌خۆتەڕکردن‌بوو.بەو‌جۆرە‌فەرشەیان‌شوشت‌و
هەڵیان‌خست.دایکی‌مشکەکان‌گوتی:ئەوە‌تەواو‌بووین‌و‌هەڵمان‌خست‌هیوادارم‌ئەو‌خەڵکە‌کاریان‌پێی‌نەبێ‌تا‌وشکەوە‌جاری نییە عەیب پێیان ئاخر دەبێ.خەڵک شتی دەچن ئیزن بەبێ وایە
هەڵدەگرن؟باوکیان‌گوتی:کچێ‌خەمت‌نەبێ‌لە‌جێیەکمان‌هەڵخستوە‌دەستی‌کەسی‌پێناگا،تا‌ئێستا‌دیوتە‌فەرشی‌مشکان
چیرۆکی فەرش شوشتنی مشکان
17ژمارە ١٥١ -ژانویەی ٢٠١٥
نا‌سه‌رت‌که‌مێک‌داخه،مه‌یموونه‌که‌‌هه‌رچییه‌ک‌رێوی‌پێی‌ده‌گوت‌به‌‌که‌وته سه‌ری له‌سه‌ر تاجه‌که‌ی دانواند سه‌ری کاتێک ده‌کرد. قسه‌ی‌خواره‌وه،مام‌رێویش‌به‌‌په‌له‌‌تاجه‌که‌ی‌هه‌ڵگرت‌ڕای‌کرد،مەیموونه‌که‌‌هه‌ستی‌پێکرد‌که‌‌مام‌ڕێوی‌فێڵی‌لێ‌کردوه‌‌و‌زۆر‌ناره‌حه‌ت‌بوو،به‌اڵم
تازه‌‌هیچی‌له‌‌ده‌ست‌نه‌ده‌هات...
وەرگێڕان لە فارسییەوە: پەیام
16ژماره ١٥١ - بەفرانباری ١٣٩٣
مه‌یموونێکی‌چکۆله‌‌له‌‌ناو‌دارستانێک‌دا‌ده‌ژیا.ئه‌و،تاجێکی‌له‌سه‌ر‌له‌وه بیری تاجه‌‌کردو له‌و ته‌ماحی فیڵباز بوو.رۆژێک‌رێوی سه‌ری
کردوه‌‌که‌‌به‌‌هه‌ر‌شێوه‌یه‌ک‌بێ‌ئه‌و‌تاجه‌‌له‌‌مەیموونه‌که‌‌بستێنێ.کردن یاری خه‌ریکی دارێک له‌سه‌ر بچکۆله‌که میموونه به‌یانییه‌ک‌بوو،له‌‌ناکاو‌مام‌رێویی‌لێ‌په‌یدا‌بوو‌و‌لێی‌چووه‌‌پێشه‌وه‌‌وتی:هه‌تا‌ئێستا‌مه‌یموونی‌وه‌ک‌تۆ‌جوانم‌نه‌دیوه،به‌‌تاجه‌وه‌‌هه‌ر‌ده‌ڵێی‌پاشای‌دارستانی!به‌اڵم‌پاشای‌دارستان‌ده‌بێ‌وه‌زیر‌و‌راوێژکاری‌هه‌بێ.ئه‌گه‌ر
ئیزن‌بده‌ی‌من‌ده‌بمه‌‌راوێژکاری‌جه‌نابت.مه‌یموونه‌‌بچکۆله‌که‌ش‌زۆر‌خۆشحاڵ‌بوو‌و‌باوه‌ڕی‌به‌‌قسه‌کانی‌مام
ڕێوی‌کردبوو،هه‌رچی‌ئه‌و‌پێی‌ده‌گوت‌به‌‌قسه‌ی‌ده‌کرد.مام‌رێوی‌که‌مێکی‌تر‌هاته‌‌پێشه‌وه‌‌و‌وتی:ئێستا‌که‌‌تۆ‌بووی‌به‌‌پاشای‌دارستان‌له‌سه‌ر‌داره‌که‌‌وه‌ره‌‌خوارێ‌با‌به‌‌هه‌موو‌ئاژه‌ڵه‌کانی‌دارستان
بتناسێنم.له‌به‌ره رێوی مام هاته‌خوارێ داره‌که له‌سه‌ر مه‌یموونه‌که کاتێک‌خۆیه‌وه‌‌وتی‌ئێستا‌ده‌بێ‌کارێک‌بکه‌م‌که‌‌تاجه‌که‌‌له‌سه‌ر‌سه‌ری‌به‌ربێته‌وه‌‌خوارێ.ئینجا‌رووی‌له‌‌مه‌یموونه‌که‌‌کرد‌و‌وتی:هه‌رچییه‌ک‌پێت‌ده‌ڵێم‌ده‌بێ‌به‌‌قسه‌م‌بکه‌ی.ده‌بێ‌هه‌موو‌ئاژه‌ڵه‌کان‌به‌ژن‌و‌بااڵت‌ببین‌و‌لێت‌بترسن،ئێستا‌ده‌ستێکت‌به‌رز‌بکه‌وه،سه‌ریشت‌که‌مێک‌به‌رز‌بکه‌وه،نا
رێوی فێڵباز
15ژمارە ١٥١ -ژانویەی ٢٠١٥
دەبێتە‌هۆی‌ڕێگری‌کردن‌لە‌پیری‌و‌چرچ‌بوونی‌پێست.٢.لەبەر‌ئەوەی‌تێدایە،کەواتە‌کەم ئاو پێکهاتووی‌مێشکی‌هەر‌مرۆڤێک‌ڕێژەیەکی‌زۆری‌بوونی دروست هۆی دەبێتە ئاو کەمیی .٣ ژانەسەر. هۆی دەبێتە ئاوی‌ژانێک‌لە‌ناوچەی‌پشت‌و‌کەمەری‌مرۆڤ‌دا،چونکە‌لە‌کاتی‌ئەنجام‌دانی‌چاالکییەکان‌دا،ئاو‌یارمەتیی‌بڕبڕەکانی‌پشت‌دەدەن‌بە‌شێداری‌بمێننەوە‌و‌ئەمەش‌یارمەتیی‌ئاسان‌جوواڵنیان‌دەدات.٤.خوارنەوەی‌ئاو‌یاریدەی‌لە ئاو‌ڕۆڵێکی‌گرینگ‌دەگێڕێت ناخۆشی‌دەم‌دەدات. کەمکردنەوەی‌بۆنی‌لەناوبردنی‌ئەو‌بەکتریایانەی‌لە‌ناو‌دەم‌دا‌دەمێننەوە.لەگەڵ‌هەموو‌ئەمانەش
دا‌زمان‌پێویستی‌بە‌ئاوە.خۆراک زووتری کردنی هەرس یارمەتیی ئاوەوە بەهۆی دەتوانین .٥بدەین‌و‌خواردنەوەی‌ئاو‌لە‌بەیانیان‌دا‌دەتوانێت‌چارەسەرێک‌بێت‌بۆ‌ئەو
کەسانەی‌کە‌هەست‌بە‌ڕشانەوە‌دەکەن.هانا وریا
14ژماره ١٥١ - بەفرانباری ١٣٩٣
سوودەکانی خواردنەوەی ئاو
هێندێک ڕێنوێنی لەبارەی خواردنەوەی ئاوەوە:
ئەگەر‌ئاو‌بە‌ڕێژەی‌گونجاو‌بخورێتەوە،ئەوا‌ئۆکسێجنی‌پێویستی‌لەش‌بەرهەم‌دێت.هەروەها‌یاریدەی‌مێشک‌دەدات‌بۆ‌ئەوەی‌کە‌بتوانێت‌چاودێری‌بەسەر‌پلەی‌گەرمی‌لەش‌دا‌بکات.ئاو‌بۆ‌شێدار‌هێشتنەوەی‌چاوەکان،لووت‌لەشی‌هەر ئاو٦٠٪کێشی لێکۆڵینەوەکان‌دەریان‌خستوە، پێویستە. زار و‌مرۆڤێک‌پێک‌دێنێت،کە‌ڕۆژانە‌بە‌هۆی‌ئارەق‌کردن،میز‌کردن‌و‌هەناسە
دانەوە‌ئەم‌ڕێژەیە‌کەم‌دەبێتەوە.لە ڕێژەیەش ئەم پێویستە، زۆر ڕێژەیەکی بە ئاو خواردنەوەی بۆیە و تەمەن و ڕەگەز کردنی ڕەچاو بە جیاوازە. کەسێکی‌تر بۆ کەسێکەوە
چاالکییەکانی‌لەش‌و‌ئاو‌و‌هەوا‌وتووشبوون‌بە‌نەخۆشی‌و.....هتد.-١.پێش‌ئەوەی‌هەست‌بە‌تینوێتی‌بکەی،ئاو‌بخۆرەوە.٢.پێش‌ئەنجامدانی‌هەر‌چاالکییەکی‌وەرزشی‌و‌لە‌کاتی‌ئەنجام‌دان‌و‌لە‌دوای‌چاالکییەکەش‌خواردنەوەی‌ئاو‌پێویستە.٣.ئاو‌لە‌جیاتی‌خواردنەوەکانی‌تر‌بەکاربهێنە،لەگەڵ‌ئەوەش‌دا‌لە‌ڕێگەی‌تەماتە،کەرەوز،کاڵەک،شووتی‌و‌خەیاریش‌ئاو‌ژەمەکان پێش کاتژمێر نیو ئاو، لیوانێک ٤.خواردنەوەی لەشەوه. دەچێته‌یارمەتی‌زووتر‌هەرس‌کردنی‌خۆراک‌دەدات.٥.خواردنەوەی‌ئاو‌یارمەتی‌چاالکتر‌بوونی‌ئەندامەکانی‌لەش‌دەدات.٦.خواردنەوەی‌لیوانێک‌ئاو‌پێش‌خۆ‌شوشتن،یارمەتی‌کەم‌بوونەوەی‌فشاری‌خوێن‌دەدات.٧.بۆ‌خۆ‌پاراستن‌ئاو لیوانێک لە‌جەڵدەی‌مێشک‌و‌ڕاوەستانی‌دڵ‌باشتر‌وایە‌پێش‌خەوتن‌بخۆیتەوە.بەشێوەیەکی‌گشتی‌سوودەکانی‌ئاو‌بریتین‌لە:-١.هێشتنەوەی‌پێست‌بە‌تەندروستی،ئاو‌یارمەتی‌شێدار‌مانەوەی‌پێست‌دەدات،ئەمەش
13ژمارە ١٥١ -ژانویەی ٢٠١٥
گیاکان‌هەیە.لەگەڵ‌هەموو‌ئەوانەدا‌مرۆڤ‌دەتوانێ‌لە‌دار‌مێزو‌دەرگاو‌کاغەزو‌زۆر
شتی‌بەسوودی‌دیکە‌دروست‌بکا.بەاڵم‌پێویستە‌بیزانین‌کە‌ئەگەر‌دارستان‌نەبێ‌ئاسمان‌هەوای‌خاوێنی‌نابێ،زۆربەی‌گیانلەبەرانیش‌لەبرسان‌دەمرن،زەوی‌لە‌نێو‌دەچێ‌و‌ئیدی‌شوێنێک‌بۆ‌ژیان‌نامێنێ،کەوابوو‌دەبێ‌هەوڵ‌بدەین‌هەم‌ئاگامان‌لە‌دارو
دارستان‌بێ‌و،ئەوەندەی‌توانیشمان‌لە‌وەرزی‌خۆیدا‌نەمام‌بچێنین!ئا: نارین
12ژماره ١٥١ - بەفرانباری ١٣٩٣
منداڵینە‌دەزانن‌دارو‌دارستان‌بۆ‌گیانلەبەران‌وەک‌ماڵ‌وایە؟!چۆن‌ماڵ‌بۆ‌مرۆڤ‌پێویستە‌هەبێ‌دارستانیش
بۆ‌گیانلەبەران‌ئاوا‌پێویستە.بۆ‌نموونە:
سمۆرە‌ماڵەکەی‌لەسەر‌چڵی‌دار‌دروست‌دەکاو‌تێیدا‌دەژی،یان‌خواردنی‌زستانێی‌تێدا‌دەشارێتەوە.باڵندەکانیش‌هەر‌لەسەر‌چڵی‌دارەکان‌هێالنەکانیان‌دروست
دەکەن‌و‌لقو‌پۆپی‌دارەکان‌ناهێڵن‌با‌هێالنەکەیان‌لێ‌بشێوێنێ.
تازە!مرۆڤەکان‌دەتوانن‌گەاڵی‌هێندێک‌لە‌دارەکان‌بخۆن‌و‌جگە
لەوانیش‌گیانلەبەرانی‌وەک:کواالو‌فیل‌و‌زەڕڕافەو‌زۆر‌گیانلەبەرو‌ئاژەڵی
دیکەش‌خواردنی‌سەرەکیان‌گەاڵی‌دارەکانە.
گەاڵکان‌جیا‌لەوەی‌دەخورێن،ئۆکسیژێنیش‌دروست‌دەکەن‌و‌هەوا
خاوێن‌دەکەنەوە.هەر‌ئەوەندە‌نییە!گەاڵ‌وشکەکانیش‌لەگەڵ‌خاک‌تێکەڵ‌دەبن‌و‌دەبنە‌کوودو
سوودێکی‌زۆری‌بۆ‌عەرزو‌گژو
دارستان و گیانلەبەران
11ژمارە ١٥١ -ژانویەی ٢٠١٥
ساڵو‌منداڵه‌کان!:)Weather(وانه‌ی‌ئه‌م‌جاره‌مان‌تایبه‌ته‌به‌که‌ش‌و‌هه‌وا
What’stheweatherliketoday?ئه‌مڕۆ‌هه‌وا‌چۆنه؟
It’swindy.بای‌دێ
It’srainy.باران‌ده‌بارێIt’ssunny.خۆره‌تاوهIt’shot.
گه‌رمهIt’scold.
ساردهIt’ssnowy.
(به‌فریه(به‌فر‌ده‌بارێIt’scloudy.
هه‌ورییهIt’srainyandwet.هه‌وا‌بارانی‌و‌ته‌ڕه
چاو‌له‌ده‌رێ‌بکه‌ن‌و‌پێمانبلێن‌که‌ئه‌مرۆ‌هه‌وا‌چۆنه؟
کاوه‌ئاهه‌نگه‌ری
ئینگلیزیەی زمانی
فێرگ
10ژماره ١٥١ - بەفرانباری ١٣٩٣
منداڵەکان!ئەرێ‌ئێوە‌دەزانن‌مێروولەکان‌بەهێزترین‌گیانداری‌وشکانین؟!ئەدی‌دەزانن‌بۆ؟چونکە‌دەتوانن‌چەند‌بەرابەری‌کێشی‌خۆیان‌شت‌هەڵگرن.کاتێک‌لێکۆڵەران‌سەیری‌ئەنباری‌خواردنی‌مێروولەکان‌دەکەن‌سەریان
سوڕ‌دەمێنێ‌لەو‌هەموو‌خواردنەی‌کۆیان‌کردۆتەوە،جا‌ئەوەش‌هیچ‌کە‌چەندە‌بە‌رێکوپێکی‌لەسەر‌یەکی‌هەڵدەچنن.
شتێکی‌دیکەی‌گرینگ‌کە‌مێروولەکان‌دەیکەن‌ئەوەیە‌کاتێک‌دانەوێڵە‌کۆ‌دەکەنەوە‌لە‌نێوەڕاست‌ڕا‌لەتی‌دەکەن،ئەدی‌دەزانن‌ئەوە‌بۆ‌دەکەن؟
ئافەرین‌منداڵی‌ژیر!وایە.بۆ‌ئەوەی‌شین‌نەبنەوە‌بەاڵم‌ئەوان‌تۆوی‌کاڵەک‌دەکەنە‌چوار‌بەش،چونکە‌دەزانن‌ئەگەر‌لە‌نێوەڕاست‌ڕا‌لەتی‌بکەن‌لەوانەیە
لەگەڵ‌تەڕ‌بوون‌شین‌بێتەوەو‌هێالنەکەیان‌لێ‌تێک‌بدا.ماوە‌ئەوەش‌بڵێین‌تا‌بیزانن.لێکۆڵەران‌پێیان‌وایە‌نزیکەی‌یەک‌میلیۆن
میلیارد‌مێروولە‌لەسەر‌گۆی‌زەوی‌دەژین،زۆرە‌وانییە؟
وەرگێران لە فارسییەوە: مینا
بەهێزو ماندوونەناس
9ژمارە ١٥١ -ژانویەی ٢٠١٥
منداڵینە! بە دڵی خۆتان بمڕەنگێنن!
8ژماره ١٥١ - بەفرانباری ١٣٩٣
شەمەندەفەرەکانی‌شیبوئی‌بکەن.هەموو‌دەیان‌ویست‌لە‌نزیکەوە‌ئەو‌سەگە‌ببینن‌و‌بە‌چاوی‌خۆیان‌وەفاداری‌ئەو‌سەگە‌بۆ‌خاوەنەکەی‌هەست‌پێ‌بکەن.هاچیکۆ‌ماڵی‌پڕۆفیسۆر‌بە‌جێ‌دەهێڵێت‌و‌لە‌ژێر‌شەمەندەفەرێکی‌کۆن‌و‌وەستاو‌دا‌ژیان‌بەسەر‌دەبات‌و‌هەموو‌ڕۆژێ‌کاتژمێر‌هیچ دەبێت، خاوەنەکەی چاوەڕوانی ٤چاوەڕوانییە لەو نەیتوانیوە شتێکیش‌دڵساردی‌بکەنەوە.تا‌ئەو‌کاتەی‌کە‌لە‌تەمەنی لە و دا ١٩٣٤ مارسی مانگی‌کۆتایی ژیانی دا مانگی ٤ و ساڵ ١١بە ئەم‌سەگە وەفاداری هەواڵی پێدێت.پەیکەرێکی و بۆوە باڵو دا ژاپۆن ناو‌شەمەندەفەری وێستگەی بەردەم لە
شیبۆئی‌دا‌لێ‌درووست‌کرا.هەتا‌ئەمڕۆش‌پەیکەری‌هاچیکۆ‌لەبەردەم‌وێستگەکەدا‌چاوەڕێی‌خاوەنەکەی،پڕۆفیسۆر‌دەکات.لە‌کاتی‌شەڕی‌جیهانیی‌دووەم‌دا‌پەیکەری‌ئەم‌سەگە‌وەفادارە‌لەناوچوو،بەاڵم‌لە‌ساڵی١٩٤٧دا‌سەر‌لە‌نوێ‌دروست‌کرایەوە.بەاڵم‌دروستکردنی نەکرابوو، یەکەم‌جوان‌دروست پەیکەری پەیکەری‌دووەم‌وەک‌پەیکەرێک‌لە‌هاچیکۆ‌لە‌شوێنی‌چاوەڕوانی‌کردنی‌بۆ‌پڕۆفیسۆر،گرینگیی‌تایبەتی‌خۆی
هەیە.جیتاروناکاگاوا‌سەرۆک‌وەزیری‌ژاپۆن،ئەنجومەنێکی‌بۆ‌پاراستن‌و‌پەروەردەکردنی
نژادی‌ئاکیتای‌پێک‌هێناو‌پەیکەرێکی‌بۆ‌یادی‌هاچیکو‌دروست‌کرد.
وەرگێرانی: هانا وریا
7ژمارە ١٥١ -ژانویەی ٢٠١٥
سەریان‌لە‌پەیوەندیی‌هاوڕێیەتیی‌هاچیکۆ١٩٢٥ ساڵی بوو. سووڕما پڕۆفیسۆر و‌لە‌کاتی‌وانەوتنەوە لە‌زانکۆو پڕۆفیسۆر‌لە گیانی و لێی‌دەدات دڵ جەڵدەی دا‌دەست‌دەدات.هاچیکۆ‌ئەو‌کاتە‌کە‌تەمەنی‌بەرامبەر هەتا‌شەو بووە مانگ ١٨ تەنیا‌وێستگەکە‌چاوەڕێی‌خاوەنەکەی‌کردووە.خێزانی‌پڕۆفیسۆر‌دەچن‌و‌هاچیکۆ‌دەبەنە
ماڵەوە.بەاڵم‌هاچیکۆ‌هەموو‌ڕۆژێ‌دەچێتە‌چاوەڕێی و شەمەندەفەرەکان وێستگەی‌پرۆفیسۆر‌دەکات،تەنانەت‌ئەو‌کاتانەی‌کە‌لێکردووە، ڕێگریان پرۆفیسۆر بنەماڵەی‌بووە شێوەیەک هەر بە و هەاڵتووە ئەو‌کاتژمێر٤خۆی‌گەیاندۆتە‌وێستگەکە.ئەو‌خەڵکانێکی کرد وای هاچیکۆ ڕەفتارانەی‌وێستگەی لە ڕوو هەواڵنێرەکان و زۆر
6ژماره ١٥١ - بەفرانباری ١٣٩٣
هاچیکو‌ناوی‌ئەو‌سەگەیە‌کە‌ژیانی‌ئەو‌وەکو‌ئەفسانەیەکی‌لێهات‌و‌هەتا‌ئێستاش‌گۆڵەسەگێکی هاچیکو دەگێڕدرێتەوە.مانگی لە ژاپۆن، ئوداتەی لە کە سپییە‌بووە. لەدایک ١٩٢٣ ساڵی نوامبری‌بەهۆی کە بووە، مانگ ٢ تەنیا هاچیکۆ‌تۆکیۆ بەرەو ئوداتەوە شەمەندەفەری‌گەیشتن‌دا کاتی لە ڕێگاو لە نێردراوە.قەفەزەکەی‌هاچیکۆ‌لەسەر‌بارهەڵگرەکەوە‌بەردەبێتەوە‌و‌هاچیکۆ‌لە‌قەفەزەکەی‌دێتە‌دەرەوە‌و‌ون‌دەبێت‌و‌ناتوانێت‌بچێتە‌ئەو‌شوێنەی‌کە‌بۆی‌دیاری‌کراوە.لە‌کاتێک‌دەڕوات، ال ئەو بۆ ال لەم هاچیکۆ کە دا‌شەمەندەفەرەکە موسافیرەکانی لە یەکێک‌بیباتەوە دەدات بڕیار و دەیدۆزێتەوە‌بکات. لێ پارێزگاری و خۆی ماڵەکەی‌تۆکیۆ زانکۆی پرۆفیسۆری کەسەش ئەم‌پرۆفیسۆر، بوو. ئوئنو شابرو دوکتور‌زۆر‌سەگەکەی‌خۆش‌ویستوە‌و‌زۆرترین‌سەگە لەو کردن پارێزگاری بۆ کاتی‌تەرخان‌کردوە.ئەو‌سەگە‌قەالدەیەکی‌لە‌مل‌دابووە‌کە‌ژمارە٨ی‌بەسەرەوە‌بووە،لە‌زمانی‌ژاپۆنی‌دا‌بە‌ژمارە٨دەوترێت
سەرکەوتنە(، و شانس هێمای و هاچی‌هەر‌لەبەر‌ئەمە‌بووە‌کە‌پڕۆفیسۆر‌ناوی‌پڕۆفیسۆر ماڵی هاچیکۆ. ناوە سەگەکەی‌لە‌قەراغی‌شاری‌تۆکیۆ‌بووە‌و‌بۆ‌چوونە‌زانکۆ،هەموو‌ڕۆژێ‌ڕووی‌لە‌وێستگەی‌و کردووە شیبۆئی شەمەندەفەرەکانی‌ڕۆژێکیان گەڕاوەتەوە. یش ٣ کاتژمێر‌دەکەوێت پڕۆفیسۆر وەدوای هاچیکۆ‌شەمەندەفەرەکان، وێستگەی دەچێتە و‌پڕۆفیسۆر‌زۆر‌هەوڵ‌دەدات‌بیگەڕێنێتەوە‌بەاڵم‌هاچیکۆ‌بەقسەی‌ناکات‌و‌بە‌ناچاری‌بۆخۆی‌دەیباتە‌ماڵەوە‌و‌لەو‌شەمەندەفەرە‌لە و ٤ کاتژمێر بەاڵم بەجێ‌دەمێنێت.سوڕدەمێنێت سەری گەڕانەوەدا کاتی‌بەردەم لە هاچیکۆ دەبینێت کاتێک‌ئەو چاوەڕوانیی و وەستاوە وێستگەکەدا‌ڕۆژێک هەموو بەدواوە لەوڕۆژە دەکات.هەتا پڕۆفیسۆر کردنی بەڕێ بۆ هاچیکۆ‌گەڕانەوەشی کاتی لە و دەچوو وێستگە‌بەرەو بەیەکەوە و دەکرد چاوەڕوانی دا‌ماڵەوە‌بەڕێ‌دەکەوتن.هەموو‌فرۆشیاران‌موسافیرانی تەنانەت و گشتی بە‌شەمەندەفەرەکانیش‌هاچیکۆیان‌دەناسی‌و
هاچیکو )چیرۆکێکی ڕاستەقینە(
5ژمارە ١٥١ -ژانویەی ٢٠١٥
وەرزی زستان
هاتەوە وەرزی زستانبەفرانبـار و رێبــــەندان
كــاتی خۆداپـــۆشینەسـەرما لێمان بەقینە
دەبێ خۆم باش داپۆشمدوایی نەڵێم نەخۆشمزستان لەالم پیرۆزە
گەرچی تووش و بزۆزەبۆیەش پیرۆزە بۆمان
چونكی مانگی رێبەندانلەنێو ئەم وەرزە دایەبۆكوردان وەك چرایەرۆژی دووی ڕێبەندانەهەموومان جێژنەمانەرۆژی كوردی وشیارە
دامەزرانی كۆمارەبەدەستی پێشەواوە
ئااڵی كوردان شەكاوە
ڕەسوول سولتانی
4ژماره ١٥١ - بەفرانباری ١٣٩٣
عەلی‌ئەشرەف‌دەرویشیان‌لە٣ی‌خەرمانان‌ساڵی١٣٢٠ی‌هەتاوی‌له‌‌شاری‌کرماشانی‌ڕۆژهه‌اڵتی‌کوردستان‌له‌‌دایک‌بوو.لە‌ساڵی١٣٣٧کۆلێژی‌سەرەتایی‌پەروەردەی‌مامۆستای‌تارانی‌ته‌واو‌کردوه‌و‌‌وه‌ک‌مامۆستا‌چۆته‌‌گوندەکانی‌دەوروبەری‌کرماشان‌وگیالن.لە‌ساڵی١٣٤٥دەستی‌کرد‌بە‌خوێندنی‌ئه‌ده‌بیاتی‌فارسی‌لە‌زانکۆی‌تاران‌و‌بڕوانامەی‌کارناسیی‌وەرگرت‌و‌دواتر‌له‌‌کارناسیی‌بااڵی‌ده‌روونناسی‌په‌روه‌رده‌یی‌‌رشتەی لە خوێندنی‌خۆی تاران مامۆستای پەروەردەی بااڵی زانستگای لە هاوکاتیش وه‌رگرت، مه‌دره‌کی
ڕاوێژکاری‌و‌ڕێنمونی‌بۆ‌فێرکاریی‌درێژە‌پێ‌دا.بە سەبارەت ١٣٥٧ تا ١٣٥٠ ساڵی لە پەهلەوی محەممەدڕەزا حکوومەتی سەردەمی لە دەروێشیان نووسینی‌کتێبی»لەم‌واڵتەوە«و‌چاالکیی‌سیاسی،سێ‌جار‌ده‌ستبه‌سه‌ر‌ده‌کرێ.ئەو،یەکه‌م‌جار‌لە‌کرماشان‌مانگ ٧ کرا‌و‌سزای دەستگیر تاران لە جارە ئەم مانگ ٢ پاش بەاڵم کرا، دەستگیر مانگ ٨ ماوەی بە و‌لە‌مامۆستایه‌تییش‌دەرکرا.دەستگیریی لە‌زانکۆ‌و‌هەروەها تاوانە زیندانی‌به‌سه‌ردا‌سه‌پا.هەروەها‌بە‌ئەم‌سێهه‌می‌دەروێشیان‌لە١٣٥٣بوو‌کە‌حوکمی١١ساڵ‌زیندانی‌به‌سه‌ردا‌سه‌پا،دەرویشیان‌لەم‌رێکه‌وته‌‌هەتا
سه‌رکه‌وتنی‌شۆرشی‌گه‌النی‌ئیران‌له‌‌زیندان‌مایه‌وه.بابەتی‌کارەکانی‌دەروێشیان‌خەڵکی‌هەژارو‌بندەستن.ئەو‌هەروەها‌لە‌زۆربەی‌کارەکانی‌دا‌لەبارەی‌‌ژیانی‌کۆمەاڵیەتیی‌خۆی‌دەنووسێت.دەروێشیان‌دەڵێت‌لە‌کاتی‌منداڵی‌و‌لە‌چیرۆکەکانی‌دایەپیرەکەی‌لەگەڵ‌چیرۆک‌و‌چیرۆکبێژی‌ئاشنا‌بووە‌و‌هەروەها‌بارودۆخی‌فەرهەنگیی‌سااڵنی٣٠ی‌کۆچیی‌هەتاوی‌لە‌گەشەبوونی‌بیری‌خۆی‌کاریگەر‌دەزانێت.دەرویشیان‌یەکه‌مین‌چیرۆکی‌خۆی‌کە‌قەت‌باڵو‌نەکراوە‌لە‌بەندیخانەی‌دیزل‌ئابادی‌قوتابیەکانی‌خۆی‌و‌خەڵکی‌چەوساوەی‌شاری بە لە‌کارەکانی‌هەروەها‌سەبارەت ئەو، کرماشان‌نوسیوە.کرماشان‌و‌گوندەکانی‌دەوروبەری‌دەنووسێت‌و‌تۆزێک‌لە‌نەداریەکان‌و‌کێشەکانی‌خەڵکەکە‌ئاشکرا‌دەکات.
دەروێشیان‌دەڵێت‌بەدوای‌مردنی‌سەمەد‌بێهرەنگی‌لە‌ساڵی١٣٤٨دا‌بڕیاری‌داوە‌رێگەکەی‌درێژە‌پێ‌بدا.ئا:نێعمەت‌مەال
عەلی ئەشرەف دەرویشیان
3ژمارە ١٥١ -ژانویەی ٢٠١٥
منداڵه‌‌خۆشه‌ویسته‌کان!ئه‌وکاته‌تان‌باش،ئاواتم‌ساغ‌و‌ساڵمه‌تیتانه.منداڵه‌کان!ئه‌رێ‌ئێوه‌‌چه‌نده‌‌گرینگی‌به‌‌خوێندنه‌وه‌‌ده‌ده‌ن‌و‌حه‌زتان‌له‌‌کتێب‌خوێندنه‌وه‌یه؟ئێوه‌‌ده‌بێ‌هه‌وڵ‌بده‌ن‌جیا‌له‌‌کتێبه‌‌ده‌رسیه‌کانتان‌رۆژانه‌‌کاتێکیش‌ته‌رخان‌بکه‌ن‌بۆ‌خوێندنه‌وه‌ی‌کتێب.ده‌توانن‌ئه‌و‌کتێبانه‌بخوێننەوە‌‌که‌‌پێوه‌ندی‌به‌‌کتێبه‌‌ده‌رسیه‌کانتان‌هه‌یه‌‌و‌له‌‌باشتر‌کردنی‌ده‌رسه‌کان‌یارمه‌تیتان‌ده‌ده‌ن،
یان‌کتێبی‌چیرۆک‌و‌هه‌ر‌بابه‌تێک‌که‌‌حه‌زتان‌لێیه‌‌بیخوێنه‌وه.چونکه‌‌‌به‌‌خوێندنه‌وه‌ی‌کتێب‌بیر‌و‌هۆشتان‌به‌هێز‌ده‌کا،راده‌ی‌زانیاریتان‌ده‌باته‌‌سه‌رێ‌و‌ده‌بێته‌‌هۆی‌ئه‌وه‌‌که‌‌جیهانی‌ده‌وروبه‌رتان‌باشتر‌بناسن.به‌‌هیوای‌سه‌رکه‌وتن
بۆ‌هه‌مووتان.
ەمجارەمانوتەی ئ
2ژماره ١٥١ - بەفرانباری ١٣٩٣
وربانی‌فه‌ره‌ر:شیالن‌ق
سه‌رنووس
ەران:کاوه‌‌ستەی‌نووس
دە
عمه‌ت‌مه‌ال،هانا‌وریا،نێ
اهه‌نگه‌ری،ئ
سوڵتانزادەمینا
په‌یوه‌ندی:www.facebook.com/nawendy.mndal.paryzy.kurdistan
www.Kurdistanukurd.com
مندااڵن دنیای گۆڤارێکی مانگانه ی مندااڵنه، ناوەندی منداڵپارێزیی رۆژهەاڵتی كوردستان دەری دەكا
1ژماره ١٥١ - بەفرانباری ١٣٩٣
١٥١
