лекц №7 tolov baidal

LOGO

PowerPoint

TemplateЛекц № 7 “Зардлын төлөв

байдлын шинжилгээ”

Нягтлан Бодох БүртгэлийнТэнхим

Лекцийн агуулга

Хэсэгчлэн хувьсах зардлын шинжилгээ

Зардлын төлөв хамаарал

Copyright 2013 © B.Amartuvshin

Зардлын бүртгэл хөтлөх, удирдлагын шийдвэр гаргалт, төлөвлөлт, хяналтын үйл ажиллагаанд хэрэгцээ шаардлагатай мэдээллийг боловсруулан гаргахад зардлуудыг хувьсах, тогтмол, хэсэгчлэн хувьсах төлөвүүдээр нь ангилж, тэдгээрийн үйлдвэрлэл буюу үйл ажиллагааны түвшний өөрчлөлтөөс хамаарах хамаарлыг шинжлэн үзэх шаардлага гарч ирдэг


1.Зардлын төлөв хамаарал

А. Хувсах төлөвийн зардал:

1. Нийт хувьсах зардал нь үйлдвэрлэл, үйл ажиллагааны түвшний өөрчлөлтөөс шууд шугаман хамааралтай.

2. Нэгжийн хувьсах зардал нь бусад хүчин зүйлс /ТЭМ, үнэ ханш, хөдөлмөрийн хөлс г.м/ өөрчлөгдөөгүй үед үйлдвэрлэл үйл ажиллагааны түвшний өөрчлөлтөөс хамааралгүй тогтмол шинжтэй.


Хувьсах төлөвийн зардал

Зардал

Үйлдвэрлэлийнхэмжээ

Зардал


А.Нийт хувьсах зардал Б.Нэгжийн хувьсах зардал


Зардлын төлөв хамаарал

Б.Тогтмол Төлөвийн зардал

1. Нийт тогтмол зардал нь үйлдвэрлэл, үйл ажиллагааны түвшний өөрчлөлтөөс хамааралгүй, тогтмол шинжтэй.

2. Нэгжийн тогтмол зардал нь үйлдвэрлэл, үйл ажиллагааны түвшний өөрчлөлтөөс урвуу хамааралтай.


Тогтмол Төлөвийн зардал

Зардал


Зардал


А.Нийт тогтмол зардал Б.Нэгжийн тогтмол зардал


Хэсэгчлэн Хувьсах Төлөвийн Зардал

Зардал


Хэсэгчлэн хувьсах зардлын хувьсах хэсэг

Хэсэгчлэн тогтмол зардлын хувьсах хэсэг

Үйлдвэрлэл үйл ажиллагааны түвшин өөрчлөгдөхөд зарим хэсэг нь түүнтэй хамааралтай өөрчлөгдөх ба зарим хэсэг нь түүнтэй хамааралгүй тогтмол байдаг зардлуудыг хэсэгчлэн хувьсах төлвийн зардал гэнэ.


2. Хэсэгчлэн хувьсах зардлын шинжилгээ

Үйлдвэрлэл, үйл ажиллагааны түвшин бүрд гарах зардлын хэмжээг хэмжих, төлөвлөх, шинжлэх, хяналт тавих зорилгоос үүдэн байгууллагын зардлуудыг хувьсах, тогтмол төлөвүүдээр нь ангилах шаардлага гардаг.

Бөөн дүнгээр гардаг хэсэгчлэн хэсэгчлэн хувьсах зардлуудыг хувьсах, тогтмол хэсгээр нь ангилахад бэрхшээл тулгардаг бөгөөд дараах аргын тусламжтайгаар хуваарилдаг. Үүнд:

1. Дээд ба доод цэгийн арга

2. Сòàòèñòèê хýëáýëçëèéí ãðàôèêèéí àðãà

3. Õàìãèéí áàãà êâàäðàòûí àðãà


1. Дээд ба Доод цэгийн арга

Çàðäëûí òîãòìîë áà õóâüñàõ õýñãèéí õî¸ð ¿åèéí õîîðîíäох õýëáýëçëýýð äàìæóóëàí òîîöîîëîõ àðãûã áóþó äýýä äýýä áà äîîä öýãèéí àðãà ãýíý. Èíãýæ òîîöîõäîî: Õàìãèéí èõ çàðäàëòàé öýã , õàìãèéí áàãà çàðäàëòàé áóþó äîîä öýã õîёð öàã õóãàöààíû ¿åèéã ñóäàëãààíä õàìðàãäñàí öàã õóãàöààíû ¿åүäýýñ ñîíãîí àв÷ ñîíãîñîí òóõàéí õóãàöààíû ¿éë ÿâö áîëîí çàðäëûí õýëáýëçëèéã òîîöíî.


Үргэлжлэл ...

Сар Шууд хөдөлмөр цаг Засварын зардал

1 2700 405000

2 3000 460000

3 3250 516000

4 4600 680000

5 4150 546000

6 4300 612000

7 2600 380000

ШХЦаг Засварын зардал

Дээд цэг /4-р сар/ 4600 680000

Доод цэг /7-р сар/ 2600 380000

Зөрүү 2000 300000



Нэгжийн хувьсах зардал

=Зардлын өөрчлөлт

Үйлдвэрлэлийн түвшнийөөрчлөлт

Нийт Зардал= Нэгжийн Хувьсах зардал*Үйл ажиллагааны түвшин+Тогтмол зардал

Зардлын Тогтмол Хэсэг= Нийт Зардал- Үйл ажиллагааны түвшин*Нэгжийн хувьсах зардал

Нэгжийн хувьсах зардал =

300000

2000= 150

Зардлын тогтмол хэсэг = ?


2.Сòàòèñòèê хýëáýëçëèéí ãðàôèêèéí àðãà

Сар Машин цаг Цахилгааны зардал

1 490 300000

2 380 250000

3 450 290000

4 490 290000

5 600 360000

6 650 340000

7 590 320000

8 560 330000

9 500 320000

10 420 260000

11 350 250000

12 400 290000

Дүн 5880 3600000

Сарын дундаж

490 300000



Company Logo


www.themegallery.com


3. Õàìãèéí áàãà êâàäðàòûí àðãà

Ýíý íü ðåãðåññèéí òýãøèòãýëèéí òóñëàìæòàéãààð àøèãëàëòûí æèíõýíý óòãóóäûí õàçàéõ õýëáýëçëèéí êâàäðàòóóäûí íèéëáýð íü õàìãèéí áàãà áàéõààð ñóäàëæ áàéãàà ¿çýãäëèéí óòãûã òîäîðõîéëîí òîãòîîäîã àðãà þì. Èéì ó÷ðààñ õàãàñ õóâüñàõ çàðäàë äîòðîîñ òîãòìîë áîëîí õóâüñàõ çàðäëûã õàìãèéí áàãà àëäààòàé òîäîðõîéëîõ ¿íäñýí àðãà íü õàìãèéí áàãà êâàäðàòûí àðãà þì.

.



Ýíý àðãûí ¿åä øóãàìàí ðåãðåññèéã ºðãºí àøèãëàäàã áà ó=à+bx õýëáýðò òэãøèòãýë áàéíà.

Y- ¿ð ä¿íãèéí ¿ç¿¿ëýëò áóþó òóõàéí çàðäëûí ò¿âøèí

X- удирдан хувьсагч буюу үйлдвэрлэл, үйл ажиллагааны түвшин

à- òîãòìîë çàðäàë

â- нэгжид ноогдох хувьсах хэсэг.

Жишээлбэл : “Алтай” ХХКомпаны цахилгааны зардал өгөгдөв.



Ìàøèí öàãèéí íýãæ òóòàìä íîîãäîõ õóâüñàõ çàðäàë íü 44.34 төгрөг áàéíà. Ýíäýýñ òîãòìîë çàðäëûã òîäîðõîéëáîë: ó=à+â*x õ = 350 ó = 57000 b= 44.34 57000=à+44.43*350 Ýíäýýñ ñàð á¿ðèéí òîãòìîë çàðäàë íü 41482.42 áàéíà. Õàìãèéí áàãà êâàäðàòûí àðãà íü òóõàéí øèíæèëãýýíèé áîäèò áàéäëûí ò¿âøèíãèéí ìàòåìàòèê íàðèéâ÷ëàëûã èë¿¿ ñàéí òîäîðõîéëäîã ó÷ðààñ èë¿¿ áîäèòîé òîîöäîã.

Цахилгааны зардал=41482.42+44.34*Машин цаг


Харилцан хамаарал /корреляцийн/ шинжилгээ

Ñòàòèñòèêèéí îíîëä êîððåëÿöèéí êîýôôèöèåíòèéã r-ýýð òýìäýãëýõ áºãººä ýíý íü õóâüñàã÷ ¿ç¿¿ëýëò 2-ûí õîîðîíäûí øóãàìàí õàìààðëûí çýðýãëýëèéí õýìæ¿¿ð áàéíà. Õàðèëöàí õàìààðàëã¿é áîë r=0áàéíà. Õàðèëöàí õàìààðàë íü èëò áàéãàà áîë r=+-1 áàéõ áîëíî. Õàìààðàë íýìýõ òýìäýãòýé (+r) áîë õàìààðàõ õóâüñàã÷ ó, ¿ë õàìààðàõ õóâüñàã÷ õ –ûí õîîðîíäûí õàìààðàë ýåðýã áàéíà. ªºðººð õýëáýë ó-èéí õýìæýý ºñºõ õýðýýð õ-èéí õýìæýý íýìýãäýíý. Õàìààðàë õàñàõ òýìäýãòýé áóþó (-r ) áàéâàë õàìààðàõ õóâüñàã÷ ó, áà ¿ë õìààðàõ õóâüñàã÷ õ õîîðîíäûí õàìààðàë ñºðºã áàéíà. ªºðººð õýëáýë ó-èéí õýìæýý áàãàñàõ õýðýýð õ-èéí õýìæýý íýìýãäýæ ýñðýã òîõèîëäîëä ó-èéí õýìæýý íýìýãäýõýä õ-èéí õýìæýý áóóðíà .


Documents

лекц №7 tolov baidal