Triage (ธี�รอาช) หมายถึ�งการคั�ดแยก การจั�ดกลุ่��ม การจั�าแนกผู้��ป่�วย ในโรงพยาบาลุ่ เพ$%อคั�นหาว�ารายใดเจั&บป่�วยร�นแรง เร�งด�วนที่�%สุ�ด แลุ่ะรายใดสุามารถึรอคัอยได� เพ$%อร�กษาก�อนตามคัวามเร�งด�วน ให�ผู้��ป่�วยม�โอกาสุรอดช�ว-ต ลุ่ดคัวามพ-การ ผู้��ป่�วยภายใต�ที่ร�พยากรที่�%ม�อย�างเหมาะสุม ได�แก� เวลุ่า สุถึานที่�% เคัร$%องม$อแลุ่ะผู้��ด�แลุ่

1. เพ$%อให�ผู้��ป่�วยได�ร�บการตรวจัร�กษาพยาบาลุ่ตามคัวามเร�งด�วน

2. เพ$%อให�ผู้��ป่�วยภาวะเร�งด�วนที่�%คั�กคัามช�ว-ต ได�ร�บการร�กษาได�รวดเร&ว ที่�นเวลุ่า

3. เพ$%อให�ผู้��ป่�วยได�ร�บการป่ระเม-นแลุ่ะสุ�งต�อได�อย�างถึ�กต�อง

4. เพ$%อคัวบคั�มการหม�นเว�ยนของผู้��ป่�วย ลุ่ดการคั�บคั�%งของผู้��ป่�วย

5. เพ$%อลุ่ดระยะเวลุ่าในการรอคัอย6. เพ$%อลุ่ดคัวามเคัร�ยดของผู้��ป่�วย ญาต- แลุ่ะผู้��ให�บร-การ

ข�อด� ระด�บ level สุ�มพ�นธี1ก�บ injury

severity score อ$%นๆ ด�วย เช�น trauma score สุ�มพ�นธี1ก�บอ�ตราการนอนรพ . แลุ่ะอ�ตราตาย

ป่3ญหาแลุ่ะอ�ป่สุรรคั จั�าตารางไม�ได� ข�อม�ลุ่เยอะมาก ใช�เวลุ่านาน

แพร�หลุ่ายในอ�งกฤษ แบ�งเป่5น 52 chief complaint แลุ่�ว triage ย�อยลุ่งไป่แต�ลุ่ะ chief complaint

ข�อด� : ลุ่ะเอ�ยดป่3ญหาแลุ่ะอ�ป่สุรรคัต�องเป่6ดหน�งสุ$อเป่6ดไม�ที่�น สุ�บสุนใช�เวลุ่านาน

3.Canadian triage acuity scale 1999คัวามเร�งด�วนในการร�กษาคล้�าย Australian triage scaleแต่�มีมีาต่รวั ดควัามีเจ็�บปวัดแล้ะแบ�งระด บควัามีร�นแรงของผู้��ใหญ่�แยกจ็ากเด�ก

ในหน�วยอ�บ�ต-เหต�แลุ่ะฉุ�กเฉุ-น ที่�%ได�ผู้ลุ่ด� คัวรป่ระกอบด�วย 1. สุามารถึคั�ดแยกผู้��ป่�วยที่�%ม�ภาวะฉุ�กเฉุ-นเร�งด�วนได�อย�างรวดเร&ว

2. สุามารถึจั�ดระเบ�ยบการไหลุ่เว�ยนของผู้��มาใช�บร-การ 3. สุามารถึให�คั�าแนะน�าแกผู้��มาใช�บร-การแลุ่ะญาต- ลุ่ดคัวามข�ดแย�ง แลุ่ะคัวามไม�พ�งพอใจัได�

คั-ดคั�นโดย Richard Wuerz , David Eitel ต�8งแต�ป่9 1999

ข�อด� :ใช�ง�าย ไม�ต�องจั�า ใช�เวลุ่าสุ�8น สุ�มพ�นธี1ก�บ

outcome ต�างๆ ป่3ญหาแลุ่ะอ�ป่สุรรคั:รอ

งานว-จั�ยที่�%มากข�8นเพ$%อรองร�บเป่5น triage มาตรฐานสุากลุ่

2012

ง�าย (simply) เร&ว (rapid) ถึ�กต�อง (validity) มาตรฐานเห&นตรงก�น (reliability)

R E U SU

N

Emergency severity index ย�อวั�า ESI ค!ดค�น โดย Richard Wuez แล้ะ David Eitel

มีการใช้�แพร�หล้ายใน สหร ฐอเมีร!กาแล้ะทั่ (วัโล้กต่�อมีา หล้ กการ ของ ESI ต่ามีแผู้นผู้ ง ในประเทั่ศไทั่ย มีการ น+าระบบ ESI ใช้�งาน แล้�วัประกาศออกมีา ของ

สถาบ นการแพทั่ย-ฉุ�กเฉุ!นน+ามีาเป/น หล้ กเกณฑ์-การประเมี!นเพ2(อค ดแยกระด บควัามีฉุ�กเฉุ!นเน2(องจ็ากปร!มีาณ ผู้��ป3วัยทั่(ใช้�บร!การฉุ�กเฉุ!น มีจ็+านวันทั่(มีาก

ESI เป/นระบบค ดกรองทั่(รวัดเร�วั ทั่+าได�ง�าย แล้ะควัามีผู้!ดพล้าดน�อย การทั่+างานของระบบ ESIอย��ก บเวัล้า แต่�ข45นอย��ก บ Resource เป/นหล้ ก

ต�องการช�วยเหลุ่$อ ABCD อย�างเร�งด�วนหร$อไม�?ผู้��ป่�วยคัวรได�ร�บการป่ระเม-นโดยเร&วหร$อไม�?

แนวโน�มต�องที่�าก-จักรรมก�%อย�าง?ไม�ม� 1 อย�าง มากกว�า 1 อย�าง

Level 1

Level 2

Level 5

Level 4

Danger zone vital signs <3 m(T>38) >180 >50

3m -3 ป6 >160 >40

3-8 ป6 >140 >30

>8 ป6 >100 >20 <92% PR RR SpO2

ใช้�ใช้�

ใช้�

Level 3

ไมี�ใช้�

ประเมี!นด�วัยควัามีรวัดเร�วั ภายใน 1 นาทั่

ได�แก�ผู้��ป3วัยทั่(มีป8ญ่หาเร2(อง airway breathing circulation อย�างร�นแรง

หายใจัโคัรกคัราก ใสุ� ETT FB อ�ดต�น ที่�%สุ�งผู้ลุ่ต�อการหายใจั ป่ระเม-นว�าพ�ดได�หร$อไม� ออกเสุ�ยงได�หร$อไม� ม�

เสุ�ยงผู้-ดป่กต- เสุ�ยงแหบ เสุ�ยงกรน กระสุ�บกระสุ�าย สุ�บสุน ก�าวร�าว หน�าเข�ยว ป่ลุ่าย

ม$อป่ลุ่ายเที่�าเข�ยวคัลุ่�8าR

บวมใบหน�าจัากอ�บ�ต-เหต�แลุ่ะ ที่�าให�เก-ดการแตกห�กของ กระด�กใบหน�าม�เลุ่$อดออก สุารคั�ดหลุ่�%งมาก ฟั3นห�ก กระด�กกรามบวมผู้-ดร�ป่

คัอบวม ม�บาดแผู้ลุ่ลุ่�าคัออย�างช�ดเจัน trachea เบ�8ยว คัลุ่�าได�ลุ่มช�8นใต�ผู้-วหน�ง คัลุ่�าพบกรอบแกรบบร-เวณลุ่�าคัอ

ม�คัราบเขม�าในร�จัม�กจัากการถึ�กไฟัไหม� อาการแพ�จัากพ-ษต�างๆ ผู้$%นบวมใบหน�า ป่าก

R

เป/นการประเมี!นวั�าต่�องการช้�วัยเหล้2อการหายใจ็อย�างเร�งด�วันหร2อไมี� การหายใจ็แล้ะแล้กเปล้(ยนก9าซได�เพยงพอหร2อไมี� ข45นก บการทั่+างานของปอด ผู้น งทั่รวังอกแล้ะกระบ งล้มีทั่(ด ต่�องการควัามีช้�วัยเหล้2อโดยการใส�ทั่�อช้�วัยหายใจ็ การใส� ICD สามีารถประเมี!นได�จ็าก

ต่�องการออกซ!เจ็นมีากกวั�า การให�ทั่าง cannular chest movement ไมี�เทั่�าก น

R

หายใจ็ล้+าบากใช้�กล้�ามีเน25อหน�าทั่�องช้�วัยในการหายใจ็ หายใจ็หอบเหน2(อย (air hunger) หายใจ็ต่25น หายใจ็เป/นเฮื2อก หายใจ็ช้�าหร2อเร�วัผู้!ดปกต่! < 10 คร 5งต่�อนาทั่ หร2อ > 40 คร 5งต่�อนาทั่ Sp O2 drop มีาก < 60%

R

อ�บ ต่!เหต่�อกกระแทั่ก ทั่รวังอกเคล้2(อนไมี�เทั่�าก น (อาจ็เป/น pneumo / hemothorax อาจ็ต่�องใส� ICD

พบ neck vein engore มีบาดแผู้ล้บร!เวัณทั่รวังอก อกย�บ อกรวัน

บาดแผู้ล้ภายนอกจ็ากการถ�กแทั่ง ย!ง ของมีคมี แพ� ปากบวัมี หายใจ็ล้+าบาก (anaphylaxis)

R

เป/นการประเมี!นวั�าผู้��ป3วัยต่�องการ การช้�วัยเหล้2ออย�างเร�งด�วันโดยการกดนวัดห วัใจ็ ใช้�เคร2(องกระต่��นไฟฟ=าห วัใจ็ ให�ยากระต่��นการทั่+างานของห วัใจ็ ห�ามีเล้2อดหร2อให�สารน+5าอย�างเร�งด�วัน มี!เช้�นน 5นจ็ะทั่+าให�เสยช้วั!ต่ได� ประเมี!นจ็าก

ภาวัะห วัใจ็หย�ดเต่�น P เร�วัมีากๆ BPต่+(า (อาจ็เป/น VT, SVT,AF ทั่(

อาจ็ต่�อง cardioversion) P ช้�ามีากๆ BPต่+(า (อาจ็เป/น Heart block)

R

เจ็�บแน�นหน�าอก (AMI) ทั่(เหง2(อแต่ก ต่ วัเย�น (poor perfusion) P < 40 คร 5งต่�อนาทั่ หร2อ > 140 คร 5งต่�อนาทั่

Shock (ซ4มี เหง2(อแต่ก ต่ วัเย�น ช้พจ็รเบา ) Multiple trauma ทั่(ซดมีาก BP drop ,Active bleeding เหง2(อออก ต่ วัเย�น BP drop แล้ะ neck vein แฟบ จ็ากภาวัะ

hypovolemia R

เป/นการประเมี!นควัามีผู้!ดปกต่!ด�านระบบประสาทั่วั�าผู้��ป3วัยรายน 5นต่�องการการช้�วัยเหล้2ออย�างเร�งด�วัน : ด�แล้ ทั่างเด!นหายใจ็ การหายใจ็แล้ะให�ออกซ!เจ็น อาจ็ทั่+าให�เสยช้วั!ต่ได�ในเวัล้าอ นรวัดเร�วั

ประเมี!นจ็าก A: Alert V: Verbal P: Pain U: Un response

หากประเมี!นพบวั�าผู้��ป3วัย U ให�จ็ ดเป/น ระด บ Resuscitation หร2อประเมี!น coma scale < 8 ต่�องช้�วัยใส�ETT

status epilepticus R

ม�ลุ่�กษณะอย�างใดอย�างหน�%งต�อไป่น�8 ถึ$อเป่5น Emergency

1. High risk situation (ม�คัวามเสุ�%ยงหากให�รอ)

2. Acute alteration of consciousness (ระด�บคัวามร��สุ�กต�วเป่ลุ่�%ยนแป่ลุ่ง )

3. Severe pain & distress & pain score > 7 (ป่วดมาก+ กระสุ�บกระสุ�าย + pain score > 7)เสุ�%ยง , ซึ�ม ,

ป่วด

Chest pain (ม�คัวามเสุ�%ยงหากให�รอ เพราะต�องร�บป่ระเม-น EKG)

หายใจัเหน$%อยหอบ (ม�คัวามเสุ�%ยงหากให�รอ เพราะต�องร�บตรวจัร�างกาย ฟั3งป่อด พ�นยา)

Stroke , MI (ม�คัวามเสุ�%ยงหากให�รอ )(กรณ� fast track ถึ$อเป่5น Emergency แบบ fast track)

ผู้��ป่�วยอาลุ่ะวาด , acute psychosis , ฆ่�าต�วตาย (ม�คัวามเสุ�%ยงหากให�รอ เพราะม�โอกาสุที่�าร�ายร�างกายต�วเองแลุ่ะผู้��อ$%น)

ผู้��ป่�วยก-นสุารพ-ษ (ม�คัวามเสุ�%ยงหากให�รอ) MCA ก��ช�พน�าสุ�ง on spinal board ร��ต�วด� แต�

บ�นป่วดที่�อง (ม�คัวามเสุ�%ยงหากให�รอ เพราะต�องร�บที่�า FAST)

Head injury , GCS <15 (ระด�บคัวามร��สุ�กต�วเป่ลุ่�%ยนแป่ลุ่ง)

UGIH pulse เร&ว (ม�คัวามเสุ�%ยงหากให�รอ เพราะ pulse เร-%มเร&ว)

ไข�สุ�ง ซึ�มลุ่ง (sepsis) (ม�คัวามเสุ�%ยงหากให�รอ ,ระด�บคัวามร��สุ�กต�วเป่ลุ่�%ยนแป่ลุ่ง)

เลุ่$อดออกช�องคัลุ่อด abortion (ม�คัวามเสุ�%ยงหากให�รอ)

Peritonitis, ruptured appendicitis

(ม�คัวามเสุ�%ยงหากให�รอ)AAA ป่วดที่�อง แต� V/S ย�งป่กต-ด� (ม�คัวาม

เสุ�%ยงหากให�รอ)ซึ�ม สุ�บสุน แต�ย�งไม�ถึ�งขนาด semi coma (ระด�บคัวามร��สุ�กต�วเป่ลุ่�%ยนแป่ลุ่ง)

ผู้��ป่�วยป่วดมาก pain score > 7 (ซึ�%งต�องร�บป่ระเม-น ตรวจัร�างกาย แลุ่ะอาจัต�องร�บฉุ�ดยา )

กรด ด�างกระเด&นเข�าตา (ซึ�%งจั�าเป่5นต�องลุ่�างตาอย�างรวดเร&ว)

เด&ก< 3 เด$อน ไข� >38 C (ตาม algorithm)

ผู้$%นลุ่มพ-ษที่�8งต�ว (ต�องร�บตรวจัร�างกาย ฟั3งป่อด)

อาจัต�องด�คัวามสุมเหต�สุมผู้ลุ่ แลุ่ะอว�ยวะที่�%ได�ร�บบาดเจั&บด�วย

*** ต�องป่ระเม-นจัากสุ�หน�าผู้��ป่�วยร�วมด�วย ***

ป่วดที่�องลุ่-8นป่9% มาก pain score 8 (สุมเหต�สุมผู้ลุ่) emergency

ป่วดห�วมาก pain score 8 emergency (สุมเหต�สุมผู้ลุ่)

ของหน กต่กใส�น!5วัห วัแมี�เทั่�า มี open Fx ปล้ายห วัแมี�เทั่�า pain score 8 (เน2(องจ็ากอวั ยวัะทั่(ได�ร บบาดเจ็�บไมี�ร�นแรง อาจ็ห กล้บ 1 level) urgency

ฟ8นผู้� ปวัดฟ8นมีาก pain score 8 (เน2(องจ็ากฟ8นผู้� เป/นอวั ยวัะทั่(ไมี�ร�นแรง อาจ็ห ก

ล้บ 1 level) urgency

แนวโน�มต�องที่�าก-จักรรมก�%อย�าง?ไม�ม� 1 อย�าง มากกว�า 1 อย�าง

Level 2

Level 5

Level 4

Danger zone vital signs <3 m(T>38) >180 >50

3m -3 ป6 >160 >40

3-8 ป6 >140 >30

>8 ป6 >100 >20 <92% PR RR SpO2

ใช้�

Level 3

ไมี�ใช้�

แนวโน�มต�องที่�าก-จักรรมก�%อย�าง?ไม�ม� 1 อย�าง มากกว�า 1 อย�าง

เพ�ยงแคั�น�บว�า ไม�ม� , 1 , หร$อ มากกว�า 1 ก&พอ

ไม�ม�คัวามจั�าเป่5นต�องน�บก-จักรรมให�คัรบ CBC, BUN/Cr,E’lyte ,G/M

ถึ$อว�าเป่5นการเจัาะเลุ่$อดที่�8งสุ-8น น�บแคั� 1 อย�าง

UA , UPT เป่5นการตรวจัป่3สุสุาวะเหม$อนก�น น�บแคั� 1 อย�าง

CBC + UA ถึ$อเป่5น lab เหม$อนก�น น�บเป่5น 1 อย�าง CXR, lateral C-spine , plain KUB ถึ$อว�าเป่5น x-ray ที่�8งสุ-8น น�บแคั� 1 อย�าง

CXR , CT scan ถึ$อว�าเป่5นคันลุ่ะอย�างก�น

น�บเป่5น 2 อย�าง FB เข�าห� ต�องคั�บออก น�บเป่5น 1 อย�าง อ�บ�ต-เหต� แผู้ลุ่ฉุ�กที่�%ขา 5 cm บวมมาก ด�แลุ่�วอาจัต�อง x-ray หร$อเย&บแผู้ลุ่ น�บเป่5น 2 อย�าง

ฉุ�ดยา IM น�บ 1 อย�าง ERIG หร$อ HRIG น�บ 1 อย�าง ข�อสุ�งเกต : คันไข�ที่�% admit สุ�วนใหญ�ม�ก

จัะเก-น 1 อย�าง ไม�จั�าเป่5นต�องแยกว�า ก-จักรรมน�8นจัะที่�าที่�%

ER หร$อ ward ย�8าว�าสุนใจัแคั� ที่�า 0 อย�าง , 1 อย�าง หร$อ

มากกว�า 1 อย�าง

ที่�าแผู้ลุ่ ฉุ�ด TT , verolab, PCEC Hct, DTX, ยาร�บป่ระที่านกลุ่�บบ�าน Sling, splint , cold-pack

ไข� ป่วดที่�องน�อยด�านขวา (Acute appendicitis)

(CBC + UA + consult, admit ฯลุ่ฯ)ป่วดที่�องลุ่-8นป่9% ด$%มสุ�ราป่ระจั�า (Acute pancreatitis)

( Lab+ ฉุ�ดยาฯลุ่ฯ)RUQ pain (gall stone) ป่วด 6 แต�ม (ฉุ�ดยา + ultrasound+ฯลุ่ฯ)ไหลุ่�หลุ่�ด (x-ray , ด�งไหลุ่� , ฉุ�ดยา )

บวัมีผู้!ดร�ปหน�าแข�ง (film + ใส�เฝื@อก )แผู้ล้ฉุกขนาดใหญ่� แต่�บวัมีมีาก (เย�บแผู้ล้ + x-ray)

Diarrhea with dehydration (iv fluid , + ส�งต่รวัจ็เล้2อดฯล้ฯ)

ข�อเทั่�าพล้!ก บวัมีผู้!ดร�ป สงส ย Fx (x-ray, ใส�เฝื@อก )

แผู้ล้ทั่(กระจ็กต่า : (ต่�อง consult + ฯล้ฯ)

แผู้ล้ฉุกทั่(อาจ็ต่�องเย�บ ข�อเทั่�าพล้!ก ไมี�ผู้!ดร�ป บวัมีเล้�กน�อย (x-ray) ป8สสาวัะแสบข ด ไมี�มีไข� (UA) ป8สสาวัะไมี�ออก ต่�อมีล้�กหมีากโต่ (retained

foley’s) ปวัดฟ8น แนวัโน�มีทั่(ต่�องฉุดยา ปวัดทั่�องล้!5นป6( โรคกระเพาะ แนวัโน�มีทั่(ต่�อง

ฉุดยา

HT ยาหมีด ไอ เจ็�บคอ ผู้��ป3วัย look well ปวัดห วัไมีเกรนเล้�กน�อย ปวัดทั่�องล้!5นป6( เล้�กน�อย ปวัดหล้ งเล้�กน�อย ถ�ายเหล้วัเล้�กน�อย ผู้!วัหน งอ กเสบ แผู้ล้ถล้อกเล้�กน�อย

แบ�งผู้��เข�าร บการอบรมีเป/นกล้��มี 2 กล้��มี ปร บเพ!(มีข�อมี�ล้หร2อส!(งทั่(ต่�องประเมี!น ล้งในผู้ งการ

จ็+าแนกประเภทั่ผู้��ป3วัย ทั่(ช้ ดเจ็นมีากข45น ในบร!บทั่ของโรงพยาบาล้เถ!น 40 นาทั่ กล้��มีน+าเสนอ 10 นาทั่ (กล้��มีล้ะ 5 นาทั่) สร�ปการน+าผู้ งการจ็+าแนกไปทั่ดล้องใช้� 10 นาทั่