Хүний аюулгүй байдлын тулгамдсан асуудал

Key issues of human security

Др. проф. Д. Уламбаяр

2019 Улаанбаатар

• Хүний аюулгүй байдал• Хүний хөгжил

21-р зууны тулгамдсан асуудал

• НҮБ Хүний аюулгүй байдлын комисс. УБ. 2003.

“Хүний амьдралын утга учрыг хүний эрх чөлөө, сэтгэл хангалуун байдлаар тодорхойлно. Хүний аюулгүй байдал гэдэг нь хүмүүний амьдралын гол утга учир болох үндсэн эрх чөлөөг хамгаалахыг хэлнэ. Энэ нь хүнийг хямралт байдал, аюултай орчноос хамгаалахыг хэлнэ. Энэ нь улс төр, нийгэм, хүрээлэн буй орчин, эдийн засаг, батлан хамгаалах, соёлын системийг цогцлоон бүтээх, улмаар нэр төртэй аж төрөх нөхцөл буй болгохыг хэлнэ”

1994 онд НҮБ-аас гаргасан Хүний Хөгжлийн тайланд Хүний Аюулгүй Байдалд нөлөөлөх 7 хүчин зүйлс

Эдийн засгийн аюулгүй байдал

Хүнсний аюулгүй байдал

Эрүүл мэндийн аюулгүй байдал

Хүрээлэн буй орчны аюулгүй байдал

Хувь хүний аюулгүй байдал

Тодорхой хэсэг бүлгийн аюулгүй байдал

Улс төрийн аюулгүй байдал

• Freedom to live in Dignity (Basic principles of democracy, rule of law, human right and freedom)

Human Security now. Report 2003:

• New Threats, Challenges and Changes for both National Security and Security of Individuals

For More Secure World: Report 2004.

• Security cannot be achieved without development and that conversely, development cannot be attained without security and neither of these can be achieved without respect of human rights.

In Larger Freedom: Towards Development, Security and Human Rights for All (2005).

Commission on Human Security established in 2001

• The right of people to live in freedom and dignity, free from poverty and despair. All individuals, in particular vulnerable people, are entitled to Freedom from Fear and Freedom from Want, with an equal opportunity to enjoy all their rights and fully develop their human potential” (General Assembly, 2012).

Complex and interrelated threats – natural disasters, violent conflicts, crises in the food, health and economic sectors – pose enormous challenges to the survival, livelihood and dignity of millions of people across the globe.

2012 General Assembly resolution 66/290 on human

security

UN Trust Fund for Human Security 2017

Хүний аюулгүй байлдыг

хангах үйл ажиллагаа

Хүн төвтэй People centered

Иж бүрэнComprehen

sive

Агуулга тодорхой

Context specific Урьдчилан

сэргийлсэнPrevention

oriented

Хамгаалах болон

бэхжүүлэхProtection and empowerment

UN Human Development Index

UN Agenda 2030

UN

Sustainable Development Goals

Монгол Улсын хүний аюулгүй байдалтай холбогдох хууль болон баримт бичиг

• 1992 оны Үндсэн хууль

• 1994, 2011 Үндэсний аюулгүй байдлын үзэл баримтлал

• 2008 Монгол Улсын Мянганы хөгжлийн зорилтод суурилсан үндэсний хөгжлийн цогц бодлого

• 1990 оноос хойш хүний хөгжил, хүний аюулгүй байдалтай холбоотой нийт 304 баримт бичиг

/хэрэгжилт хангалтгүй/

UN Development Programme. Human Development Report. 1994.

Commission on Human Security. Reports.

UN Trust Fund for Human Security. 2017

МУ-ын Үндсэн Хууль. 1992.

Монгол Улсын Үндэсний аюулгүй байдлын үзэл баримтлал. УБ.: 2016

Монгол Улсын Мянганы хөгжлийн зорилтод суурилсан үндэсний хөгжлийн цогц бодлого. 2008.

НОМЗҮЙ