36
Ερευνητική Εργασία α’ τετραμήνου Τάξη: Β’ Λυκείου Θέμα Ερευνητικής Εργασίας: Η μέθοδος του Edward De Bono «τα 6 διαφορετικά καπέλα της σκέψης» Παξοί, Σχολικό Έτος 2015-2016 Υπεύθυνη Εκπαιδευτικός: Λιανού Σταυρούλα ΠΕ17.01

Ερεʑνηʐική Εργασία α ...gym-paxon.ker.sch.gr/joomla344/images/files_selidas/Ereyn.erg_B_Ly… · Η μέθοος ο Edward De Bono «α 6 ιαφορικά καπέλα

  • Upload
    others

  • View
    4

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Ερεʑνηʐική Εργασία α ...gym-paxon.ker.sch.gr/joomla344/images/files_selidas/Ereyn.erg_B_Ly… · Η μέθοος ο Edward De Bono «α 6 ιαφορικά καπέλα

Ερευνητική Εργασία α’ τετραμήνου Τάξη: Β’ Λυκείου

Θέμα Ερευνητικής Εργασίας:

Η μέθοδος του Edward De Bono

«τα 6 διαφορετικά καπέλα της σκέψης»

Παξοί, Σχολικό Έτος 2015-2016

Υπεύθυνη Εκπαιδευτικός: Λιανού Σταυρούλα ΠΕ17.01

Page 2: Ερεʑνηʐική Εργασία α ...gym-paxon.ker.sch.gr/joomla344/images/files_selidas/Ereyn.erg_B_Ly… · Η μέθοος ο Edward De Bono «α 6 ιαφορικά καπέλα

1

Περιεχόμενα Ερευνητική εργασία ομάδας 1 ..................................................................................................................... 4

1) Ποιος είναι ο De Bono; ..................................................................................................................... 4

2) Τι είναι η μέθοδος De Bono; ............................................................................................................. 4

3) Ποια είναι τα θετικά στοιχεία από την εφαρμογή της μεθόδου; .................................................... 5

4) Τι συμβολίζει το κάθε καπέλο; ............................................................................................................. 6

5) Πώς μπορεί να εφαρμοστεί; ............................................................................................................. 8

Πηγές ομάδας 1 ...................................................................................................................................... 10

Ερευνητική εργασία ομάδας 2 ................................................................................................................... 11

1) Ποιος είναι ο Edward de Bono;....................................................................................................... 11

2) Τι είναι η Μέθοδος De Bono ........................................................................................................... 12

3) Τα κύρια πλεονεκτήματα της Μεθόδου ......................................................................................... 13

4) Μέθοδος εφαρμογής ...................................................................................................................... 14

5) Τι συμβολίζει το κάθε καπέλο ........................................................................................................ 15

Πηγές ομάδας 2 ...................................................................................................................................... 18

Ερευνητική εργασία ομάδα 3 ..................................................................................................................... 19

1) Ποιος είναι ο De Bono; ................................................................................................................... 19

2) Συμβολισμός των 6 καπέλων της σκέψης ...................................................................................... 20

3) Τι είναι η μέθοδος De Bono; ........................................................................................................... 21

4) Τα κύρια πλεονεκτήματα της Μεθόδου ......................................................................................... 22

5) Εφαρμογή της μεθόδου .................................................................................................................. 23

Πηγές ομάδας 3 ...................................................................................................................................... 26

Παράδειγμα εφαρμογής της μεθόδου “Τα 6 καπέλα της σκέψης ” .......................................................... 27

Μεθοδολογία ....................................................................................................................................... 27

Άρθρο: Η ιστορία του μοντέλου που άλλαξε τα πρότυπα ομορφιάς...................................................... 27

Page 3: Ερεʑνηʐική Εργασία α ...gym-paxon.ker.sch.gr/joomla344/images/files_selidas/Ereyn.erg_B_Ly… · Η μέθοος ο Edward De Bono «α 6 ιαφορικά καπέλα

2

Για την ανάλυση των καπέλων χρησιμοποιήθηκε ο παρακάτω συμβολισμός τους ............................. 30

Ανάλυση 1ης Ομάδας............................................................................................................................... 31

Ανάλυση 2ης Ομάδας............................................................................................................................... 33

Ανάλυση 3ης ομάδας ............................................................................................................................... 35

Page 4: Ερεʑνηʐική Εργασία α ...gym-paxon.ker.sch.gr/joomla344/images/files_selidas/Ereyn.erg_B_Ly… · Η μέθοος ο Edward De Bono «α 6 ιαφορικά καπέλα

3

Η τάξη χωρίστηκε με τυχαίο τρόπο στις παρακάτω ομάδες.

ΟΜΑΔΑ 1Η

1 BAIOCCHI GIOIA

2 ΒΛΑΧΟΠΟΥΛΟΥ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ

3 ΒΛΑΧΟΠΟΥΛΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ

4 ΒΛΑΧΟΠΟΥΛΟΣ ΣΠΥΡΙΔΩΝ

5 ΜΑΚΡΗΣ ΞΕΝΟΦΩΝ

6 ΚΟΥΚΙΑ ΜΑΡΙΓΚΛΕΝ

ΟΜΑΔΑ 2Η

1 ΑΡΓΥΡΟΥ ΔΙΟΝΥΣΙΑ - ΣΤΑΜΑΤΙΑ

2 ΑΤΣΙΟΥΜΠΟΤΑΡΙΤΣΕΙ ΝΑΡΤΣΙΣΑ - ΙΩΑΝΝΑ

3 ΒΛΑΧΟΠΟΥΛΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ - ΘΕΟΦΑΝΗΣ

4 ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΟΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ

5 ΜΠΡΑΧΙΜΑΙ ΝΤΕΡΒΙΣΙΑΝ

6 ΠΑΠΠΑΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ

ΟΜΑΔΑ 3Η

1 ΤΥΡΟΛΟΓΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ

2 ΜΠΕΚΙΡΙ ΛΑΟΥΡΑ

3 ΒΛΑΧΟΠΟΥΛΟΣ ΘΩΜΑΣ

4 ΚΥΠΙ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ

5 ΜΕΧΜΕΤΑΙ ΕΡΑΛΝΤΟ

6 ΡΟΥΣΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ

Κατά την ερευνητική μας εργασία μας απασχόλησαν τα παρακάτω ερευνητικά ερωτήματα:

Ερευνητικά ερωτήματα που αφορούν τη μέθοδο De Bono

1. Ποιος είναι ο De Bono;

2. Τι είναι η μέθοδος De Bono;

3. Ποια είναι τα θετικά στοιχεία από την εφαρμογή της μεθόδου;

4. Πως μπορεί να εφαρμοστεί;

5. Τι συμβολίζει το κάθε καπέλο της σκέψης;

Κάθε ομάδα μαθητών ασχολήθηκε αυτοτελώς με όλα τα παραπάνω ερευνητικά ερωτήματα.

Page 5: Ερεʑνηʐική Εργασία α ...gym-paxon.ker.sch.gr/joomla344/images/files_selidas/Ereyn.erg_B_Ly… · Η μέθοος ο Edward De Bono «α 6 ιαφορικά καπέλα

4

Ερευνητική εργασία ομάδας 1

Η ομάδα αποτελείται από τα παρακάτω μέλη:

1 BAIOCCHI GIOIA

2 ΒΛΑΧΟΠΟΥΛΟΥ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ

3 ΒΛΑΧΟΠΟΥΛΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ

4 ΒΛΑΧΟΠΟΥΛΟΣ ΣΠΥΡΙΔΩΝ

5 ΜΑΚΡΗΣ ΞΕΝΟΦΩΝ

6 ΚΟΥΚΙΑ ΜΑΡΙΓΚΛΕΝ

Η ομάδα μας απάντησε στα παρακάτω ερευνητικά ερωτήματα:

1. Ποιος είναι ο De Bono;

2. Τι είναι η μέθοδος De Bono;

3. Ποια είναι τα θετικά στοιχεία από την εφαρμογή της μεθόδου;

4. Πως μπορεί να εφαρμοστεί;

5. Τι συμβολίζει το κάθε καπέλο της σκέψης;

1) Ποιος είναι ο De Bono; Ο De Bono γεννήθηκε στην Μάλτα στις 19 Μαΐου του 1933, όπου και πήρε το πτυχίο

της ιατρικής. Συνέχισε τις σπουδές του στην Οξφόρδη, στο Λονδίνο και στο Κέιμπριτζ. Το

1969 ίδρυσε το Ίδρυμα Γνωστικής Έρευνας και το έργο του έγινε γνωστό παγκοσμίως.

Επιπλέον, υπήρξε συνιδρυτής της Σχολής της Σκέψης. Στις αρχές της δεκαετίας του 1980, ο

Edward de Bono εφηύρε τη μέθοδο των Έξι Σκεπτόμενων Καπέλων, η οποίο αποτελεί ένα

μοντέλο, που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την διερεύνηση διαφορετικών απόψεων και

σκεπτικών επί μιας πολύπλοκης κατάστασης ή πρόκλησης.

2) Τι είναι η μέθοδος De Bono;

Η μέθοδος De Bono είναι μια επαναστατική μέθοδος που ανήκει σε ένα σύνολο

προσεγγίσεων και χρησιμοποιούνται για την ανάπτυξη της κριτικής και της δημιουργικής

σκέψης. Αξίζει να αναφερθεί ότι βοηθά στην απόκτηση σφαιρικής σκέψης και όχι της

μονοδιάστατης αντίληψης των πραγμάτων, στην επιτυχή επίλυση προβλημάτων στην

κοινωνικοποίηση, στην απόκτηση δεξιοτήτων επικοινωνίας και στην ενεργό συμμετοχή για την

απόκτηση της γνώσης.

Page 6: Ερεʑνηʐική Εργασία α ...gym-paxon.ker.sch.gr/joomla344/images/files_selidas/Ereyn.erg_B_Ly… · Η μέθοος ο Edward De Bono «α 6 ιαφορικά καπέλα

5

Το μοντέλο σχεδιάστηκε ουσιαστικά για να βοηθήσει στην εκούσια αναζήτηση και

εκτίμηση διαφορετικών οπτικών. Φορώντας ένα από τα καπέλα, τα άτομα παίζουν

διαφορετικούς ρόλους και θέτουν εαυτούς σε υποθετικές συνθήκες και καταστάσεις. Καθένα

από τα καπέλα διαθέτει διαφορετικό χρώμα, το οποίο και περιγράφει την οπτική που υιοθετεί

εκείνος που το φοράει.

3) Ποια είναι τα θετικά στοιχεία από την εφαρμογή της μεθόδου;

Αρχικά, η μέθοδος αυτή, βοηθά στην ομαδικότητα και στην ανταλλαγή απόψεων. Με αυτό

τον τρόπο ξεπερνιούνται οι διαφορές των χαρακτήρων, παραμερίζονται οι εγωισμοί που

εμποδίζουν την απόδοση και διαχωρίζονται τα γεγονότα από συναισθηματισμούς. Παράλληλα,

τα άτομα συμμετέχουν πιο ενεργά, εύστοχα και αποδοτικά στις συζητήσεις. Επιπλέον,

προετοιμάζει τα άτομα έτσι ώστε να εφαρμόζουν τις απαραίτητες αλλαγές και να

αντιλαμβάνονται όλες τις πλευρές μιας κατάστασης. Ακόμα, τα βοηθά να επικοινωνούν με έναν

κατανοητό και περιεκτικό τρόπο.

Τα κύρια πλεονεκτήματα της Μεθόδου των «Έξι καπέλων της σκέψης» μπορούν να συνοψισθούν στα

εξής:

1. Φορώντας τα διαφορετικού χρώματος καπέλα, έχουμε τη δυνατότητα να λέμε την γνώμη μας,

για μια οποιαδήποτε κατάσταση, χωρίς να ρισκάρουμε.

2. Η Μέθοδος μας βοηθά να δούμε και να εξετάσουμε τις διαφορετικές οπτικές, εναλλακτικές

και απόψεις επί μιας κατάστασης ή ενός project. Ουσιαστικά είναι σα να μας ανοίγει τα μάτια σε

μια διαφορετική διάσταση.

3. Η Μέθοδος αποτελεί έναν πολύ βολικό μηχανισμό διευκόλυνσης της αλλαγής μιας τακτικής.

4. Μας υποδεικνύει τους κανόνες του παιχνιδιού της σκέψης.

5. Μας υποβοηθά στο να επικεντρώσουμε την σκέψη μας και την προσοχή μας στον στόχο που

έχουμε βάλει.

6. Επειδή ακριβώς μας προτρέπει να «ζήσουμε» και να αναλύσουμε διαφορετικές καταστάσεις,

μας οδηγεί σε μια πιο δημιουργική σκέψη.

7. Μπορεί να αποτελέσει εργαλείο βελτίωσης της επικοινωνίας μας.

8. Ενώ, τέλος, διευκολύνει την διαδικασία λήψης αποφάσεων, αφού μας βοηθά να αποκτήσουμε

μια ευρεία οπτική επί του συνόλου των καταστάσεων γύρω μας.

Page 7: Ερεʑνηʐική Εργασία α ...gym-paxon.ker.sch.gr/joomla344/images/files_selidas/Ereyn.erg_B_Ly… · Η μέθοος ο Edward De Bono «α 6 ιαφορικά καπέλα

6

4) Τι συμβολίζει το κάθε καπέλο;

Λευκό Καπέλο σκέψης – Γνωστές και απαραίτητες πληροφορίες, στοιχεία, γεγονότα.

Το Λευκό Καπέλο αντιπροσωπεύει πληροφορίες γνωστές ή αναγκαίες δηλαδή γεγονότα,

αριθμούς, ανάγκες και κενά πληροφοριών

Κόκκινο Καπέλο σκέψης– Προαίσθημα. Ένστικτο. Διαίσθηση. Συναισθήματα.

Το Κόκκινο Καπέλο συμβολίζει τη διαίσθηση, το ένστικτο και τα συναισθήματα.

Επιτρέπει στο άτομο να εκφράσει μία διαίσθηση χωρίς να τη δικαιολογήσει. Το κόκκινο καπέλο

δίνει την ευκαιρία στο χρήστη να εκφράσει τα συναισθήματα που τον αντιπροσωπεύουν εκείνη

τη στιγμή πάνω στο θέμα.

Μαύρο Καπέλο σκέψης - Αξιολόγηση κινδύνου. Πιθανά προβλήματα. Κίνδυνος. Δυσκολίες.

Το Μαύρο Καπέλο έχει να κάνει με την ορθή κρίση, αποτελεί το δικηγόρο του διαβόλου

ή το λόγο για τον οποίο κάτι δεν θα πετύχει. Είναι το καπέλο της κρίσης και της προσοχής και

έχει τεράστια χρησιμότητα. Δεν είναι το καπέλο της έριδας, ούτε αρνητικό ή κατώτερο των

άλλων. Απλά χρησιμοποιείται για να δείξει γιατί μία πρόταση δεν συμβαδίζει με τα δεδομένα,

τη διαθέσιμη εμπειρία, το σύστημα που εφαρμόζεται ή την τακτική που ακολουθείται. Το

μαύρο καπέλο πρέπει να στηρίζεται πάντα στη λογική.

Κίτρινο Καπέλο σκέψης – Πλεονεκτήματα συνδυασμένα με λογική. Θετικά σημεία.

Το Κίτρινο Καπέλο συμβολίζει την εξυπνάδα, την αισιοδοξία και τη θετική λογική.

Δείχνει γιατί κάτι θα πετύχει και θα ωφελήσει. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τα πιθανά

αποτελέσματα κάποιας προτεινόμενης ενέργειας, αλλά και για να εντοπίσει κάτι σημαντικό από

ένα προηγούμενο γεγονός .

Πράσινο Καπέλο σκέψης - Δημιουργικότητα. Ιδέες. Εναλλακτικές. Λύσεις. Πιθανότητες.

Το Πράσινο Καπέλο αποτελεί το καπέλο της δημιουργικότητας, των εναλλακτικών, των

προτάσεων, των στοιχείων που παρουσιάζουν ενδιαφέρον, των προκλήσεων και των αλλαγών.

Page 8: Ερεʑνηʐική Εργασία α ...gym-paxon.ker.sch.gr/joomla344/images/files_selidas/Ereyn.erg_B_Ly… · Η μέθοος ο Edward De Bono «α 6 ιαφορικά καπέλα

7

Μπλε Καπέλο σκέψης – Έλεγχος διαδικασίας. Κατεύθυνση σκέψης.

Το Μπλε Καπέλο χρησιμοποιείται για να διευθύνει τη διαδικασία σκέψης. Είναι το

καπέλο της γενικής επισκόπησης ή του ελέγχου διαδικασίας. Δεν προσεγγίζει το ίδιο το θέμα

αλλά τις σκέψεις που κάνουμε πάνω στο θέμα.

Καπέλο Ρόλος Χρήση

Άσπρο

Με αυτό το καπέλο εστιάζουμε

στις διαθέσιμες πληροφορίες.

Πληροφορίες

Φορώντας αυτό το καπέλο

εξετάζετε τις πληροφορίες που

έχετε και βλέπετε τι μπορείτε να

μάθετε από αυτές.

Μαύρο

Με αυτό το καπέλο ψάχνετε όλες

τις αρνητικές πλευρές της ιδέας

που εξετάζετε.

Κρίση

Φορώντας αυτό το καπέλο

παίζετε τον «συνήγορο του

διαβόλου». Προσπαθείτε να

βρείτε τα αδύνατα σημεία και

γενικά τι μπορεί να πάει λάθος.

Πράσινο Με αυτό το καπέλο μπορείτε

να βρείτε δημιουργικές

λύσεις σε ένα πρόβλημα

Δημιουργικότητα

Φορώντας αυτό το καπέλο

υιοθετείτε έναν εντελώς

ελεύθερο τρόπο σκέψης, όπου

δεν υπάρχει θέση για κριτική.

Μπορείτε να σκεφτείτε

δημιουργικές λύσεις σε ένα

πρόβλημα, καταθέτοντας

πιθανότητες ή ιδέες.

Κόκκινο Με αυτό το καπέλο κοιτάτε

τα προβλήματα διαισθητικά,

καταθέτοντας αυθόρμητες

αντιδράσεις και

συναισθήματα.

Διαίσθηση

Συναίσθημα

Προσπαθήστε να σκεφτείτε

πώς άλλοι άνθρωποι θα

αντιδράσουν συναισθηματικά,

εξηγώντας με τη διαίσθηση, τα

συναισθήματα και το

προαίσθημα.

Page 9: Ερεʑνηʐική Εργασία α ...gym-paxon.ker.sch.gr/joomla344/images/files_selidas/Ereyn.erg_B_Ly… · Η μέθοος ο Edward De Bono «α 6 ιαφορικά καπέλα

8

Κίτρινο

Με αυτό το καπέλο

σκέφτεστε θετικά.

Αισιοδοξία

Φορώντας αυτό το καπέλο

βλέπετε τις θετικές

πλευρές και τα οφέλη

κάποιας απόφασης. Είστε

θετικός, ενθουσιώδης,

ενισχύετε τους άλλους να

συνεχίσουν και τους

μεταδίδετε ένα πνεύμα

αισιοδοξίας ακόμη και

όταν όλα μοιάζουν ζοφερά.

.

Μπλε

Με αυτό το καπέλο

συντονίζετε συναντήσεις.

Λογική

Φορώντας αυτό το καπέλο

έχετε τον έλεγχο,

χρησιμοποιείτε τον κοινό

λόγο. Όταν χρειάζεται συνοχή

και οργάνωση είναι το μπλε

καπέλο που αναλαμβάνει

ρόλο.

5) Πώς μπορεί να εφαρμοστεί;

Η μέθοδος των «Έξι Καπέλων» στηρίζεται στην άποψη ότι οι χημικές ουσίες του

εγκεφάλου αλλάζουν όταν διατηρούμε θετική στάση απέναντι σε καταστάσεις και όταν είμαστε

επιφυλακτικοί. Αυτή η χημική προ-ευαισθητοποίηση αποτελεί μία λειτουργία μέγιστης

σημασίας για τον εγκέφαλο γιατί δεν μπορούμε να ευαισθητοποιούμαστε ταυτόχρονα προς όλες

τις κατευθύνσεις. Κατ’ αυτή την έννοια, είναι απολύτως απαραίτητος ο διαχωρισμός των

διαφόρων τρόπων σκέψης μας. Στην συγκεκριμένη μέθοδο, αποβάλλονται οι εγωισμοί οι οποίοι

αποτελούν μεγάλο εμπόδιο στη διαδικασία σκέψης γενικότερα. Με αυτή τη μέθοδο όμως, δεν

υπερασπίζεσαι, ούτε απορρίπτεις ανοιχτά μία ιδέα και αν θέλεις να κάνεις επίδειξη των

ικανοτήτων σου, μπορείς να το κάνεις πετυχαίνοντας μία καλή απόδοση φορώντας κάποιο

καπέλο.

Για να εφαρμόσετε τη μέθοδο μπορείτε να ακολουθήσετε τα παρακάτω στάδια:

Παρουσιάστε το πρόβλημα/ θέμα στα μέλη της ομάδας.

Ενημερώστε τους ότι η προσέγγισή τους θα γίνει από διαφορετικές σκοπιές. Έτσι, ο

συντονιστής πρέπει να εξηγήσει στους συμμετέχοντες ότι θα επεξεργαστούν το

πρόβλημα με έξι διαφορετικούς τρόπους σκέψης, τους οποίους αντιπροσωπεύει

Page 10: Ερεʑνηʐική Εργασία α ...gym-paxon.ker.sch.gr/joomla344/images/files_selidas/Ereyn.erg_B_Ly… · Η μέθοος ο Edward De Bono «α 6 ιαφορικά καπέλα

9

αντίστοιχα κάθε καπέλο. Οι έξι τρόποι σκέψης- καπέλα είναι οι παρακάτω: Λευκό,

Κόκκινο, Μαύρο, Κίτρινο, Πράσινο και Μπλε καπέλο

Έπειτα η ομάδα αρχίζει να επικεντρώνει την συζήτηση πάνω σε μία συγκεκριμένη

προσέγγιση. Τα μέλη της ομάδας επιλέγουν συνειδητά με ποιο καπέλο θα ξεκινήσει η

διαδικασία. Οι συμμετέχοντες συνεργάζονται καλύτερα μεταξύ τους διότι εστιάζουν σε

μία συγκεκριμένη προσέγγιση τη φορά, αντί να εφαρμόζουν διαφορετικές μεθόδους

σκέψης ο καθένας

Μετά την ανάπτυξη των λύσεων, οι συμμετέχοντες εξετάζουν τις συγκεκριμένες λύσεις

και επιλέγουν μία.

Τα έξι καπέλα σκέψης του Edward de Bono αποτελούν μία πρώτη μορφή business plan. Με τη

βοήθεια της μεθοδολογίας των έξι καπέλων εσείς και η ομάδα σας θα μπορέσετε να διαχωρίσετε

έξι ξεκάθαρες λειτουργίες / ρόλους.

Ο κάθε τρόπος σκέψης περιγράφεται από το χρώμα του κάθε «καπέλου σκέψης». Φορώντας και

αλλάζοντας νοερά τα καπέλα καλείστε να εστιάσετε και να ανακατευθύνετε τις σκέψεις σας, τις

συζητήσεις ή τις συναντήσεις σας.

Το «Πράσινο Καπέλο» είναι το καπέλο της δημιουργικής σκέψης. Αυτός ο τρόπος

σκέψης εστιάζει στις δυνατότητες που δίνονται, στις εναλλακτικές και στις νέες ιδέες.

Το «Λευκό Καπέλο» είναι το καπέλο που καλεί για ανακάλυψη πληροφοριών και

δεδομένων.

Το «Κίτρινο Καπέλο» συμβολίζει τη φωτεινότητα και την αισιοδοξία. Είναι οι λόγοι για

τους οποίους η ιδέα μας, το προϊόν μας μπορεί να δουλέψει.

Το «Μαύρο Καπέλο» είναι ο δικηγόρος του διαβόλου. Είναι οι λόγοι για τους οποίους η

ιδέα μας, το προϊόν μας μπορεί να μην δουλέψει.

Το «Κόκκινο Καπέλο» συμβολίζει αισθήματα και διαισθήσεις. Όταν χρησιμοποιείτε το

Κόκκινο Καπέλο μπορείτε να εκφράσετε τα συναισθήματά σας και να μοιραστείτε τους

φόβους, τις επιθυμίες, το πάθος ή το μίσος που σας δημιουργεί η δημιουργική αυτή ιδέα.

Το «Μπλε Καπέλο» σας χρειάζεται για να οργανώσετε την ιδέα σας. Είναι ο μηχανισμός

που ελέγχει ότι η διαδικασία των Έξι καπέλων έχει γίνει σεβαστή και τον τρόπο με τον

οποίο θα οργανωθεί η αρχική μας ιδέα.

Page 11: Ερεʑνηʐική Εργασία α ...gym-paxon.ker.sch.gr/joomla344/images/files_selidas/Ereyn.erg_B_Ly… · Η μέθοος ο Edward De Bono «α 6 ιαφορικά καπέλα

10

Πηγές ομάδας 1

http://fayevasiliadis.blogspot.gr/2009/10/blog-post_8727.html

https://green-hat.wikispaces.com/

https://en.wikipedia.org/wiki/Edward_de_Bono

http://users.sch.gr/rmfrentzou/creativity_greek_2/_6_____6_thinking_hats.html

http://www.train4creativity.eu/dat/46101163/file.pdf

http://www.eoppep.gr/teens/index.php/

Page 12: Ερεʑνηʐική Εργασία α ...gym-paxon.ker.sch.gr/joomla344/images/files_selidas/Ereyn.erg_B_Ly… · Η μέθοος ο Edward De Bono «α 6 ιαφορικά καπέλα

11

Ερευνητική εργασία ομάδας 2

Η ομάδα αποτελείται από τα παρακάτω μέλη:

1 ΑΡΓΥΡΟΥ ΔΙΟΝΥΣΙΑ - ΣΤΑΜΑΤΙΑ

2 ΑΤΣΙΟΥΜΠΟΤΑΡΙΤΣΕΙ ΝΑΡΤΣΙΣΑ - ΙΩΑΝΝΑ

3 ΒΛΑΧΟΠΟΥΛΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ - ΘΕΟΦΑΝΗΣ

4 ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΟΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ

5 ΜΠΡΑΧΙΜΑΙ ΝΤΕΡΒΙΣΙΑΝ

6 ΠΑΠΠΑΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ

Η ομάδα μας απάντησε στα παρακάτω ερευνητικά ερωτήματα:

1. Ποιος είναι ο De Bono;

2. Τι είναι η μέθοδος De Bono;

3. Ποια είναι τα θετικά στοιχεία από την εφαρμογή της μεθόδου;

4. Πως μπορεί να εφαρμοστεί;

5. Τι συμβολίζει το κάθε καπέλο της σκέψης;

1) Ποιος είναι ο Edward de Bono;

Ο Edward de Bono γεννήθηκε στη Μάλτα το 1933, είναι γιατρός, ψυχολόγος, συγγραφέας,

εφευρέτης και σύμβουλος. Φοίτησε στο Κολλέγιο St. Edward, της Μάλτας, κατά τη διάρκεια

του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και στη συνέχεια, στο Πανεπιστήμιο της Μάλτας. Κατέχει, επίσης

Διδακτορικό από το Κέιμπριτζ και ένα MD από το Πανεπιστήμιο της Μάλτας. Έχει στην κατοχή

τους διορισμούς στα πανεπιστήμια της Οξφόρδης, του Λονδίνου, του Κέιμπριτζ και Χάρβαρντ.

Page 13: Ερεʑνηʐική Εργασία α ...gym-paxon.ker.sch.gr/joomla344/images/files_selidas/Ereyn.erg_B_Ly… · Η μέθοος ο Edward De Bono «α 6 ιαφορικά καπέλα

12

Ο Δρ Edward de Bono είναι ένας από τους πολύ λίγους ανθρώπους στην ιστορία, που

μπορεί να λεχθεί ότι είχαν σημαντικό αντίκτυπο στον τρόπο που σκεφτόμαστε. Μπορεί να

θεωρηθεί ως ένας από τους πιο γνωστούς στοχαστές και ως ένας από τους σημαντικότερους

εμπειρογνώμονες στους τομείς της δημιουργικότητας και της πλάγιας σκέψης. Πρέπει να

σημειωθεί ότι ο όρος της «πλάγιας σκέψης» που εισήχθη από τον Edward de Bono

χρησιμοποιείται τόσο πολύ σήμερα που μπορεί να το συναντήσουμε τόσο σε μια διάλεξη

φυσικής όσο και σε μια τηλεοπτική κωμωδία.

Επιπλέον, έχει γράψει 70 βιβλία που έχουν μεταφραστεί σε 38 γλώσσες και έχει

προσκληθεί να δώσει διαλέξεις σε 57 χώρες. Το 1988 τιμήθηκε με το πρώτο βραβείο Capire στη

Μαδρίτη για τη σημαντική του συνεισφορά στην ανθρωπότητα και για το βραβείο Νόμπελ

Οικονομίας το 2005. Επιπρόσθετα, έχει συνεργαστεί με πολλές από τις σημαντικότερες εταιρείες

στον κόσμο όπως η IBM, η Du Pont, Prudential, AT & T, η British Airways, η British Coal,

NTT (Ιαπωνία), Ericsson (Σουηδία), Total (Γαλλία), κ.ά.. Τέλος, σήμερα είναι πρόεδρος του

Συμβουλίου της Young Enterprise Europe, που έχει ως μέλη 1.500.000 νέους επιχειρηματίες σε

όλη την Ευρώπη, το Ισραήλ και τη Ρωσία.

2) Τι είναι η Μέθοδος De Bono

Η μέθοδος των έξι καπέλων σκέψης, μια επαναστατική μέθοδος του Edward de Bono,

ανήκει σε ένα σύνολο προσεγγίσεων οι οποίες χρησιμοποιούνται για την ανάπτυξη της κριτικής

και της δημιουργικής σκέψης. Ο De Bono θεωρείται παγκοσμίως μία κυριαρχούσα δύναμη στο

πεδίο της δημιουργικής σκέψης και της διδασκαλίας της σκέψης ως δεξιότητα. Η μέθοδος των

Έξι Καπέλων του Edward de Bono δημιουργήθηκε για να παρουσιάσει τις διάφορες μεθόδους

σκέψης που χρησιμοποιούν οι άνθρωποι σε περιπτώσεις επίλυσης προβλημάτων. Η

συγκεκριμένη μέθοδος στοχεύει στο να ενισχύσει την παράλληλη σκέψη, το ευρύ φάσμα

σκέψης και την αποδοτικότητα απομακρύνοντας τον εγωισμό ο οποίος αποτελεί μεγάλο

εμπόδιο στην διαδικασία σκέψης γενικότερα.

Page 14: Ερεʑνηʐική Εργασία α ...gym-paxon.ker.sch.gr/joomla344/images/files_selidas/Ereyn.erg_B_Ly… · Η μέθοος ο Edward De Bono «α 6 ιαφορικά καπέλα

13

Με αυτή τη μέθοδο δεν υπερασπίζεσαι ούτε απορρίπτεις ανοιχτά μία ιδέα και αν θέλεις

να κάνεις επίδειξη των ικανοτήτων σου, μπορείς να το κάνεις πετυχαίνοντας μία καλή

απόδοση φορώντας κάποιο καπέλο. Σε μια ομάδα που προσπαθεί να επιλύσει ένα πρόβλημα

γίνεται η προσέγγιση αυτού μέσα από διαφορετικές σκοπιές, μέσα από έξι διαφορετικούς

τρόπους σκέψης, τους οποίους αντιπροσωπεύει αντίστοιχα κάθε καπέλο. Έπειτα η ομάδα αρχίζει

να επικεντρώνει τη συζήτηση πάνω σε μία συγκεκριμένη προσέγγιση. Τα μέλη της ομάδας

επιλέγουν συνειδητά με ποιο καπέλο θα ξεκινήσει η διαδικασία. Οι

συμμετέχοντες συνεργάζονται καλύτερα μεταξύ τους, διότι εστιάζουν σε μία συγκεκριμένη

προσέγγιση τη φορά, αντί να εφαρμόζουν διαφορετικές μεθόδους σκέψης ο καθένας. Μετά την

ανάπτυξη των λύσεων, οι συμμετέχοντες εξετάζουν τις συγκεκριμένες λύσεις και επιλέγουν

μία.

3) Τα κύρια πλεονεκτήματα της Μεθόδου

Τα κυριότερα πλεονεκτήματα της μεθόδου είναι τα παρακάτω:

1. Φορώντας τα διαφορετικού χρώματος καπέλα, έχουμε τη δυνατότητα να λέμε την γνώμη μας,

για μια οποιαδήποτε κατάσταση, χωρίς να ρισκάρουμε.

2. Η Μέθοδος μας βοηθά να δούμε και να εξετάσουμε τις διαφορετικές οπτικές, εναλλακτικές

και απόψεις επί μιας κατάστασης ή ενός project. Ουσιαστικά είναι σα να μας ανοίγει τα μάτια σε

μια διαφορετική διάσταση.

3. Η Μέθοδος αποτελεί έναν πολύ βολικό μηχανισμό διευκόλυνσης της αλλαγής μιας τακτικής.

4. Μας υποδεικνύει τους κανόνες του παιχνιδιού της σκέψης.

5. Μας υποβοηθά στο να επικεντρώσουμε την σκέψη μας και την προσοχή μας στον στόχο που

έχουμε βάλει.

6. Επειδή ακριβώς μας προτρέπει να «ζήσουμε» και να αναλύσουμε διαφορετικές καταστάσεις,

μας οδηγεί σε μια πιο δημιουργική σκέψη.

7. Μπορεί να αποτελέσει εργαλείο βελτίωσης της επικοινωνίας μας.

8. Ενώ, τέλος, διευκολύνει την διαδικασία λήψης αποφάσεων, αφού μας βοηθά να αποκτήσουμε

μια ευρεία οπτική επί του συνόλου των καταστάσεων γύρω μας.

Κατά τις ομαδικές εργασίες:

1. Εξοικονομούμε χρόνο προσφέροντας το πλαίσιο για συμμετοχή σε παραγωγικές

συσκέψεις «ομαδικής ανταλλαγής απόψεων» ώστε να παράγουμε τα επιθυμητά

αποτελέσματα, ξεπερνώντας τις διαφορές χαρακτήρων, παραμερίζοντας εγωισμούς που

Page 15: Ερεʑνηʐική Εργασία α ...gym-paxon.ker.sch.gr/joomla344/images/files_selidas/Ereyn.erg_B_Ly… · Η μέθοος ο Edward De Bono «α 6 ιαφορικά καπέλα

14

εμποδίζουν την απόδοση και διαχωρίζοντας τα γεγονότα από συναισθηματισμούς, ενώ

παράλληλα συμμετέχουμε πιο ενεργά, εύστοχα και αποδοτικά στις συζητήσεις.

2. Βελτιώνουμε την απόδοση, προσφέροντας το πλαίσιο για να λαμβάνουμε καλύτερες

αποφάσεις, να είμαστε καλύτερα προετοιμασμένοι ώστε να εφαρμόζουμε απαραίτητες

αλλαγές, να αντιλαμβανόμαστε όλες τις πλευρές μίας κατάστασης, να επικοινωνούμε με

τρόπο κατανοητό και περιεκτικό, να επεξεργαζόμαστε αποτελεσματικά ένα ευρύ φάσμα

πληροφοριών, να σκεφτόμαστε προσεχτικά και σχολαστικά και να δημιουργούμε σχέδια

δράσης που να είναι εφαρμόσιμα και αποδεκτά από την ομάδα.

3. Ενισχύουμε την δημιουργική και καινοτομική απόδοση προσφέροντας το πλαίσιο για να

παράγουμε καινούριες, αποδοτικές ιδέες, να επιλέξουμε ποιες ευκαιρίες θα

κυνηγήσουμε, να επινοήσουμε ένα ευρύτερο φάσμα λύσεων, να αναπτύξουμε σχέδια

δράσης για να μειώσουμε το πιθανό ρίσκο και τέλος, να προωθήσουμε αποτελεσματικά

και με μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση ιδέες. Με την χρήση αυτής της τεχνικής μαθαίνουμε

να ξεπερνάμε το προφανές, να εντοπίζουμε ευκαιρίες, να απομακρύνουμε τον εγωισμό

μας και να οδηγούμαστε σε δυναμικά αποτελέσματα.

4) Μέθοδος εφαρμογής

Η μέθοδος των Έξι Καπέλων, στηρίζεται στην άποψη ότι οι χημικές ουσίες του

εγκεφάλου αλλάζουν όταν διατηρούμε θετική στάση απέναντι σε καταστάσεις και όταν είμαστε

επιφυλακτικοί. Αυτή η χημική προευαισθητοποίηση αποτελεί μία λειτουργία μέγιστης σημασίας

για τον εγκέφαλο γιατί δεν μπορούμε να ευαισθητοποιούμαστε ταυτόχρονα προς όλες τις

κατευθύνσεις. Κατ’ αυτή την έννοια, είναι απολύτως απαραίτητος ο διαχωρισμός των διαφόρων

τρόπων σκέψης μας. Κατά τη διάρκεια εφαρμογής της μεθόδου αποβάλλονται οι εγωισμοί, οι

οποίοι αποτελούν σοβαρότατο εμπόδιο στη διαδικασία σκέψης γενικότερα. Επομένως, με αυτή

τη μέθοδο δεν υπερασπίζεσαι ούτε απορρίπτεις ανοιχτά μια ιδέα. Ανάλογα με το χρώμα του

καπέλου που φοράς σκέφτεσαι και παραθέτεις επιχειρήματα ή στοιχεία.

Ο συντονιστής της ομάδας κατά την εφαρμογή της μεθόδου:

1. Εισηγείται τη μέθοδο.

2. Δημιουργεί ατμόσφαιρα εμπιστοσύνης και σεβασμού των συμμετεχόντων.

3. Θέτει τους κανόνες.

4. Περιγράφει τον ρόλο κάθε καπέλου.

5. Ξεκινά με το γαλάζιο καπέλο. Παρουσιάζει στα μέλη της ομάδας το πρόβλημα/θέμα.

6. Φορώντας το εκάστοτε καπέλο καλεί τα μέλη να φορέσουν το ανάλογο καπέλο. Δίνει οδηγίες,

καταγράφει στον πίνακα, κατευθύνει τη ροή της σύσκεψης βάσει των ευρημάτων και τον

επιδιωκόμενο σκοπό κλπ.

7. Με το γαλάζιο καπέλο κλείνει τη σύσκεψη αφού γίνει ο τελικός αναστοχασμός.

Page 16: Ερεʑνηʐική Εργασία α ...gym-paxon.ker.sch.gr/joomla344/images/files_selidas/Ereyn.erg_B_Ly… · Η μέθοος ο Edward De Bono «α 6 ιαφορικά καπέλα

15

5) Τι συμβολίζει το κάθε καπέλο

Έξι καπέλα της σκέψης

Αυτή η στρατηγική, δημιουργήθηκε από τον Edward de Bono και περιλαμβάνεται στο

βιβλίο του «6 Thinking Hats» (τα 6 καπέλα της σκέψης). Τα 6 καπέλα της σκέψης είναι μια

καλή τεχνική, όταν θέλουμε να προσδιορίσουμε τις επιπτώσεις κάποιας απόφασης, φωτίζοντάς

τη από πολλές οπτικές γωνίες. Τη χρησιμοποιούμε, επίσης, όταν θέλουμε να ενθαρρύνουμε

περαιτέρω τη σκέψη και τον προβληματισμό σε ένα θέμα, ή όταν θέλουμε να εξετάσουμε πώς

μπορεί εφαρμοστεί μια ιδέα. Με αυτή την τεχνική μπορούμε ακόμη να διαπιστώσουμε τις

αντιδράσεις των άλλων όταν προσπαθούμε να εφαρμόσουμε κάτι.

Κάθε καπέλο της σκέψης είναι ένας διαφορετικός τρόπος σκέψης. Έτσι μπορούμε να

ωφεληθούμε από μια αντιπαράθεση διαφορετικών απόψεων, όπως συμβαίνει όταν άνθρωποι με

διαφορετική σκέψη και πεποιθήσεις συζητούν ένα θέμα.

Page 17: Ερεʑνηʐική Εργασία α ...gym-paxon.ker.sch.gr/joomla344/images/files_selidas/Ereyn.erg_B_Ly… · Η μέθοος ο Edward De Bono «α 6 ιαφορικά καπέλα

16

Το «Πράσινο Καπέλο» είναι το καπέλο της

δημιουργικής σκέψης. Αυτός ο τρόπος σκέψης

εστιάζει στις δυνατότητες που δίνονται, στις

εναλλακτικές και στις νέες ιδέες.

Το «Λευκό Καπέλο» είναι το καπέλο που καλεί

για ανακάλυψη πληροφοριών και δεδομένων.

Τα «Κίτρινο Καπέλο» συμβολίζει τη

φωτεινότητα και την αισιοδοξία. Είναι οι λόγοι

για τους οποίους η ιδέα μας, το προϊόν μας

μπορεί να δουλέψει.

Το «Μαύρο Καπέλο» είναι ο δικηγόρος του

διαβόλου. Είναι οι λόγοι για τους οποίους η

ιδέα μας, το προϊόν μας μπορεί να μην

δουλέψει.

Το «Κόκκινο Καπέλο» συμβολίζει αισθήματα

και διαισθήσεις. Όταν χρησιμοποιείτε το

Κόκκινο Καπέλο μπορείτε να εκφράσετε τα

συναισθήματά σας και να μοιραστείτε τους

φόβους, τις επιθυμίες, το πάθος ή το μίσος που

σας δημιουργεί η δημιουργική αυτή ιδέα.

Το «Μπλε Καπέλο» σας χρειάζεται για να

οργανώσετε την ιδέα σας. Είναι ο μηχανισμός

που ελέγχει ότι η διαδικασία των Έξι καπέλων

έχει γίνει σεβαστή και τον τρόπο με τον οποίο

θα οργανωθεί η αρχική μας ιδέα.

Page 18: Ερεʑνηʐική Εργασία α ...gym-paxon.ker.sch.gr/joomla344/images/files_selidas/Ereyn.erg_B_Ly… · Η μέθοος ο Edward De Bono «α 6 ιαφορικά καπέλα

17

Η παράλληλη σκέψη της Μεθόδου των Έξι Καπέλων αντικαθιστά µε γοργούς ρυθμούς

τη "νοοτροπία των επιχειρηματιών", καθώς την έχουν ήδη υιοθετήσει ανώτατα στελέχη σε

εταιρείες κολοσσούς όπως η Siemens και η ΝΤΤ αλλά και κυβερνητικές υπηρεσίες, τετράχρονοι

μαθητές, έως ακόμα και χωρικοί Χµερ στην Καµπότζη.

Page 19: Ερεʑνηʐική Εργασία α ...gym-paxon.ker.sch.gr/joomla344/images/files_selidas/Ereyn.erg_B_Ly… · Η μέθοος ο Edward De Bono «α 6 ιαφορικά καπέλα

18

Πηγές ομάδας 2

http://biancocolore.blogspot.gr/2012/10/six-thinking-hats-edward-de-bono.html

http://gar-ap.blogspot.gr/2012/10/6-e-dward-de-bono.html

http://www.train4creativity.eu/dat/46101163/file.pdf

http://www.eede.gr/pdf/idippy_230210.pdf

https://green-hat.wikispaces.com/

http://fayevasiliadis.blogspot.gr/2009/10/blog-post_8727.html

https://en.wikipedia.org/wiki/Edward_de_Bono

http://www.edwdebono.com/

http://www.debonogroup.com/edward_debono.php

http://users.sch.gr/rmfrentzou/creativity_greek_2/_6_____6_thinking_hats.html

http://www.eoppep.gr/

http://www.biblionet.gr/

http://myproject2012.weebly.com/

Page 20: Ερεʑνηʐική Εργασία α ...gym-paxon.ker.sch.gr/joomla344/images/files_selidas/Ereyn.erg_B_Ly… · Η μέθοος ο Edward De Bono «α 6 ιαφορικά καπέλα

19

Ερευνητική εργασία ομάδα 3

Η ομάδα αποτελείται από τα παρακάτω μέλη:

1 ΤΥΡΟΛΟΓΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ

2 ΜΠΕΚΙΡΙ ΛΑΟΥΡΑ

3 ΒΛΑΧΟΠΟΥΛΟΣ ΘΩΜΑΣ

4 ΚΥΠΙ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ

5 ΜΕΧΜΕΤΑΙ ΕΡΑΛΝΤΟ

6 ΡΟΥΣΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ

Η ομάδα μας απάντησε στα παρακάτω ερευνητικά ερωτήματα:

Ποιος είναι ο De Bono;

Τι είναι η μέθοδος De Bono;

Ποια είναι τα θετικά στοιχεία από την εφαρμογή της μεθόδου;

Πως μπορεί να εφαρμοστεί;

Τι συμβολίζει το κάθε καπέλο της σκέψης;

1) Ποιος είναι ο De Bono;

Ο Δόκτωρ Edward De Bono γεννήθηκε στη Μάλτα το 1933, όπου και πήρε το πτυχίο της

ιατρικής. Συνέχισε τις σπουδές του στην Οξφόρδη, στο Λονδίνο και στο Κέιμπριτζ. Το 1969

ίδρυσε το Ίδρυμα Γνωστικής Έρευνας (Cognitive Research Trust, CoTR), το οποίο έκανε το

έργο του γνωστό παγκοσμίως, και υπήρξε συνιδρυτής της Σχολής της Σκέψης (School of

Thinking). Ήταν γκουρού της εγκάρσιας σκέψης και έδειξε ότι η τάση του ανθρώπινου

εγκεφάλου να αυτοοργανώνεται, δημιουργεί το χιούμορ και δίνει έκφραση στη

δημιουργικότητα.

Επιπλέον, ο Edward De Bono ανέπτυξε την έννοια και τα εργαλεία της πλευρικής

σκέψης. H πλευρική σκέψη είναι διαφορετική από τις συνήθεις αντιλήψεις μας σχετικά με τη

δημιουργικότητα και την καινοτομία, και είναι μια εναλλακτική πρόταση για την παραγωγή

των νέων λύσεων στα προβλήματα. Ο De Bono προσδιορίζει τέσσερις κρίσιμους παράγοντες

που συνδέονται με την πλευρική σκέψη: 1) αναγνώριση των κυρίαρχων ιδεών που πολώνουν

την αντίληψη ενός προβλήματος, 2) αναζήτηση διαφορετικών τρόπων αντίληψης των

πραγμάτων, 3) χαλάρωση του άκαμπτου ελέγχου της σκέψης, και 4) χρήση της πιθανότητας να

ενθαρρυνθούν άλλες ιδέες.

Στις αρχές της δεκαετίας του 1980, ο Edward De Bono εφηύρε τη μέθοδο των Έξι

Σκεπτόμενων Καπέλων, το οποίο αποτελεί ένα μοντέλο, που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την

διερεύνηση διαφορετικών απόψεων και σκεπτικών επί μιας πολύπλοκης κατάστασης ή

πρόκλησης. Το να βλέπουμε τα πράγματα με διαφορετικό τρόπο είναι κάτι που μπορεί να

χρησιμεύσει τόσο στη διαμόρφωση στρατηγικής, όσο και στην διαδικασία λήψης κάποιας

Page 21: Ερεʑνηʐική Εργασία α ...gym-paxon.ker.sch.gr/joomla344/images/files_selidas/Ereyn.erg_B_Ly… · Η μέθοος ο Edward De Bono «α 6 ιαφορικά καπέλα

20

απόφασης. Το μοντέλο σχεδιάστηκε ουσιαστικά για να βοηθήσει στην εκούσια αναζήτηση και

εκτίμηση διαφορετικών οπτικών.

Αυτή η στρατηγική δημιουργήθηκε από τον Edward de Bono και περιλαμβάνεται στο

βιβλίο του «6 Thinking Hats» (τα 6 καπέλα της σκέψης). Τα 6 καπέλα της σκέψης είναι μια

καλή τεχνική, όταν θέλουμε να προσδιορίσουμε τις επιπτώσεις κάποιας απόφασης, φωτίζοντάς

τη από πολλές οπτικές γωνίες. Τη χρησιμοποιούμε, επίσης, όταν θέλουμε να ενθαρρύνουμε

περαιτέρω σκέψη και προβληματισμό σε ένα θέμα ή όταν θέλουμε να εξετάσουμε πώς μπορεί

εφαρμοστεί μια ιδέα. Με αυτή την τεχνική μπορούμε ακόμη να διαπιστώσουμε τις αντιδράσεις

των άλλων όταν προσπαθούμε να εφαρμόσουμε κάτι.

2) Συμβολισμός των 6 καπέλων της σκέψης

Άσπρο Καπέλο (Παρατηρητής)

Λέξεις-κλειδιά: ουδετερότητα, επικέντρωση σε γεγονότα, αριθμούς, φήμες, ανάγκες

πληροφόρησης, τι χρειάζεται και τι μπορεί να επιτευχθεί. Η φράση «Νομίζω πως χρειαζόμαστε

σκεπτική άσπρου καπέλου» σημαίνει «ας αφήσουμε τις διαφωνίες και ας κοιτάξουμε επί ποια

βάσης κινούμαστε».

Κόκκινο Καπέλο (Εμείς, οι Άλλοι)

Λέξεις-κλειδιά: φωτιά, θέρμη, συναισθήματα, ένστικτο, παρουσίαση απόψεων. Το Κόκκινο

Καπέλο επιτρέπει στον καθένα να καθοδηγείται από το ένστικτό του, χωρίς να υπάρχει ανάγκη

να δικαιολογεί τις αποφάσεις του, δηλαδή προτρέπει τον κάτοχό του να δώσει προτεραιότητα

στα συναισθήματα και όχι στη λογική.

Μαύρο Καπέλο (Εμείς, οι Άλλοι)

Λέξεις-κλειδιά: επίκριση, εκτίμηση κινδύνου, κριτική, λογική αρνητική οπτική. Το Μαύρο είναι

το πιο σημαντικό καπέλο από όλα, αφού είναι το καπέλο της κρίσης και της προσοχής, χωρίς

όμως να υποδηλώνει συναίσθηματα κατωτερότητας ή αρνητισμού. Ο ρόλος του Μαύρου

Καπέλου είναι η κριτική μιας προτεινόμενης δράσης• ότι δεν ταιριάζει με την κατάσταση, την

Page 22: Ερεʑνηʐική Εργασία α ...gym-paxon.ker.sch.gr/joomla344/images/files_selidas/Ereyn.erg_B_Ly… · Η μέθοος ο Edward De Bono «α 6 ιαφορικά καπέλα

21

εμπειρία, το σύστημα ή την πολιτική που ακολουθείται. Το Μαύρο Καπέλο είναι πάντα η φωνή

της λογικής.

Κίτρινο Καπέλο (Εμείς, οι Άλλοι)

Λέξεις-κλειδιά: ηλιοφάνεια, αισιοδοξία, οφέλη, λογική θετική σκέψη. Αυτή είναι η λογικά

θετική οπτική, δηλαδή εκείνη που μας οδηγεί στο να σκεφτούμε τι μπορεί να πάει καλά και γιατί

έχει οφέλη. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να εκφράσει την επιθυμία πραγματοποίησης κάποιας

προτεινόμενης δράσης ή για να δοθεί έμφαση σε κάποιο όφελος που έχει αποκομισθεί από κάτι

που έχει ήδη γίνει.

Πράσινο Καπέλο (Εμείς, οι Άλλοι)

Λέξεις-κλειδιά: δημιουργική σκέψη, εναλλακτικές, πιθανότητες, υποθέσεις, νέες ιδέες. Αυτό

είναι το καπέλο της δημιουργικότητας, των εναλλακτικών, του ενδιαφέροντος, της πρόκλησης

και των αλλαγών.

Μπλε καπέλο (Παρατηρητής)

Λέξεις-κλειδιά: ουρανός, ψύχρα, γενική άποψη, έλεγχος διαδικασιών, βήματα, αρχηγία,

οργάνωση, εφαρμογή. Αυτό είναι το καπέλο που αντιπροσωπεύει την σφαιρική άποψη και τη

διαδικασία ελέγχου της κατάστασης.

Πρέπει να τονίσουμε ότι ο De Bono δεν συνδέει τις μεθόδους του απευθείας με ένα

συγκεκριμένο θεωρητικό πλαίσιο. Βεβαίως, υπάρχουν συνδετικοί κρίκοι με την γνωστική

ψυχολογία και επιστημολογία. Θεμελιώδης πτυχή του έργου του είναι η χρήση τέτοιων μεθόδων

που μπορούν να υποστηρίξουν την διαδικασία της σκέψης με διαφόρους τρόπους. Η σφαιρική

σκέψη παίζει σημαντικό ρόλο σε ολόκληρη τη διαδικασία, γιατί η καθαρά νοητική αντίληψη της

εναρμονίζεται με την διαισθητική γνώση και τα συναισθήματα. Για να χαρακτηρίσουμε τον όρο

"σφαιρική σκέψη" παραθέτουμε μια φράση από την ιστοσελίδα του De Bono:

"Δεν μπορείς να σκάψεις μια τρύπα σε ένα διαφορετικό μέρος με το να σκάβεις την ίδια

τρύπα αλλά βαθύτερα".

3) Τι είναι η μέθοδος De Bono;

Η μέθοδος των έξι καπέλων σκέψης έχει αναπτυχθεί ως ένα πλαίσιο επίλυσης επιλεγμένων

προβλημάτων για άτομα και για ομάδες. Ένα καπέλο καλύπτει το κεφάλι, δηλαδή το κέντρο

του ανθρώπινου μυαλού. Διαφορετικά χρώματα συμβολίζουν τους διαφορετικούς τρόπους

σκέψης που θέτονται σε εφαρμογή κατά την διαδικασία επίλυσης ενός προβλήματος. Όταν

αλλάζουμε ένα καπέλο με ένα άλλο, αλλάζουμε επίσης εικονικά την μέθοδο της σκέψης μας. Ο

αρχηγός της ομάδας κατευθύνει τους συμμετέχοντες ποιό καπέλο να φορέσουν και ποιες

ερωτήσεις να απαντήσουν. Η μέθοδος λειτουργεί σαν μια δραστηριότητα ιδεοθύελλας που

βοηθά στην παραγωγή νέων λύσεων, πιθανοτήτων και ιδεών. Βοηθά επίσης στο να

Page 23: Ερεʑνηʐική Εργασία α ...gym-paxon.ker.sch.gr/joomla344/images/files_selidas/Ereyn.erg_B_Ly… · Η μέθοος ο Edward De Bono «α 6 ιαφορικά καπέλα

22

προσδιοριστεί επακριβώς η κατάσταση και λαμβάνει επίσης υπόψη τις θετικές, αρνητικές και

συναισθηματικές της πτυχές. Αυτό το εργαλείο βελτιώνει την διαδικασία λήψης αποφάσεων και

τον σχεδιασμό των επακόλουθων βημάτων. Η μέθοδος των Έξι Καπέλων στηρίζεται στην

άποψη ότι οι χημικές ουσίες του εγκεφάλου αλλάζουν όταν διατηρούμε θετική στάση

απέναντι σε καταστάσεις και όταν είμαστε επιφυλακτικοί.

4) Τα κύρια πλεονεκτήματα της Μεθόδου

Τα κυριότερα πλεονεκτήματα της μεθόδου είναι τα παρακάτω:

1. Φορώντας τα διαφορετικού χρώματος καπέλα, έχουμε τη δυνατότητα να λέμε την γνώμη μας,

για μια οποιαδήποτε κατάσταση, χωρίς να ρισκάρουμε.

2. Η Μέθοδος μας βοηθά να δούμε και να εξετάσουμε τις διαφορετικές οπτικές, εναλλακτικές

και απόψεις επί μιας κατάστασης ή ενός project. Ουσιαστικά είναι σα να μας ανοίγει τα μάτια σε

μια διαφορετική διάσταση.

3. Η Μέθοδος αποτελεί έναν πολύ βολικό μηχανισμό διευκόλυνσης της αλλαγής μιας τακτικής.

4. Μας υποδεικνύει τους κανόνες του παιχνιδιού της σκέψης.

5. Μας υποβοηθά στο να επικεντρώσουμε την σκέψη μας και την προσοχή μας στον στόχο που

έχουμε βάλει.

6. Επειδή ακριβώς μας προτρέπει να «ζήσουμε» και να αναλύσουμε διαφορετικές καταστάσεις,

μας οδηγεί σε μια πιο δημιουργική σκέψη.

7. Μπορεί να αποτελέσει εργαλείο βελτίωσης της επικοινωνίας μας.

8. Ενώ διευκολύνει την διαδικασία λήψης αποφάσεων, αφού μας βοηθά να αποκτήσουμε μια

ευρεία οπτική επί του συνόλου των καταστάσεων γύρω μας.

9. Εξοικονομείτε χρόνο προσφέροντας το πλαίσιο για συμμετοχή σε παραγωγικές συσκέψεις

«ομαδικής ανταλλαγής απόψεων» ώστε να παράγετε τα επιθυμητά αποτελέσματα, ξεπερνώντας

τις διαφορές χαρακτήρων, παραμερίζοντας εγωισμούς που εμποδίζουν την απόδοση και

διαχωρίζοντας τα γεγονότα από συναισθηματισμούς, ενώ παράλληλα συμμετέχετε πιο ενεργά,

εύστοχα και αποδοτικά στις συζητήσεις.

10. Βελτιώνετε την απόδοση προσφέροντας το πλαίσιο για να λαμβάνετε καλύτερες αποφάσεις,

να είστε καλύτερα προετοιμασμένοι ώστε να εφαρμόζετε απαραίτητες αλλαγές, να

αντιλαμβάνεστε όλες τις πλευρές μίας κατάστασης, να επικοινωνείτε με τρόπο κατανοητό και

περιεκτικό, να επεξεργάζεστε αποτελεσματικά ένα ευρύ φάσμα πληροφοριών, να σκέφτεστε

προσεχτικά και σχολαστικά και να δημιουργείτε σχέδια δράσης που να είναι εφαρμόσιμα και

αποδεκτά από την ομάδα.

Page 24: Ερεʑνηʐική Εργασία α ...gym-paxon.ker.sch.gr/joomla344/images/files_selidas/Ereyn.erg_B_Ly… · Η μέθοος ο Edward De Bono «α 6 ιαφορικά καπέλα

23

11. Ενισχύετε την δημιουργική και καινοτομική απόδοση προσφέροντας το πλαίσιο για να

παράγετε καινούριες, αποδοτικές ιδέες, να επιλέξετε ποιες ευκαιρίες θα κυνηγήσετε, να

επινοήσετε ένα ευρύτερο φάσμα λύσεων, να αναπτύξετε σχέδια δράσης για να μειώσετε το

πιθανό ρίσκο και τέλος, να προωθήσετε αποτελεσματικά και με μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση

ιδέες σε πελάτες και διοίκηση. Με την χρήση αυτής της τεχνικής μαθαίνουμε να ξεπερνάμε το

προφανές, να εντοπίζουμε ευκαιρίες, να απομακρύνουμε τον εγωισμό μας και να οδηγούμαστε

σε δυναμικά αποτελέσματα.

12. Φορώντας τα διαφορετικού χρώματος καπέλα, έχουμε τη δυνατότητα να λέμε την γνώμη

μας, για μια οποιαδήποτε κατάσταση, χωρίς να ρισκάρουμε.

13. Η Μέθοδος μας βοηθά να δούμε και να εξετάσουμε τις διαφορετικές οπτικές, εναλλακτικές

και απόψεις επί μιας κατάστασης ή ενός project. Ουσιαστικά είναι σα να μας ανοίγει τα μάτια σε

μια διαφορετική διάσταση.

14. Η Μέθοδος αποτελεί έναν πολύ βολικό μηχανισμό διευκόλυνσης της αλλαγής μιας τακτικής.

15.Μας υποδεικνύει τους κανόνες του παιχνιδιού της σκέψης.

16. Μας υποβοηθά στο να επικεντρώσουμε την σκέψη μας και την προσοχή μας στον στόχο που

έχουμε βάλει.

17. Επειδή ακριβώς μας προτρέπει να «ζήσουμε» και να αναλύσουμε διαφορετικές καταστάσεις,

μας οδηγεί σε μια πιο δημιουργική σκέψη.

18). Μπορεί να αποτελέσει εργαλείο βελτίωσης της επικοινωνίας μας.

19). Ενώ, τέλος, διευκολύνει την διαδικασία λήψης αποφάσεων, αφού μας βοηθά να

αποκτήσουμε μια ευρεία οπτική επί του συνόλου των καταστάσεων γύρω μας.

5) Εφαρμογή της μεθόδου

Παράδειγμα από την εφαρμογή της μεθόδου «έξι σκεπτόμενα καπέλα» του De Bono στη

διαδικτυακή επιμόρφωση εκπαιδευτικών: η περίπτωση των καθηγητών Φυσικής Αγωγής

O ιλιγγιώδης ρυθμός εξάπλωσης των Νέων Τεχνολογιών σε όλους τους τομείς της

ανθρώπινης δράσης και η φτηνή πρόσβαση σε αυτές έχουν αλλάξει τα δεδομένα στην οργάνωση

της εργασίας, τις εισροές και τις εκροές που την αφορούν, αλλά κυρίως την αποτελεσματικότητα

και την ποιότητά της. Έτσι, στον χώρο της εκπαίδευσης είναι πλέον απαραίτητες νέες

δεξιότητες, εκτός από αυτές που αφορούν την επαγγελματική ειδίκευση, όπως η ανάπτυξη της

δημιουργικότητας και της καινοτομίας. Ο σύγχρονος εκπαιδευτικός είναι αναγκαίο να έχει την

ικανότητα να λειτουργεί αποτελεσματικά σε μια ομάδα και να μοιράζεται τις ίδιες αξίες και

οράματα με άλλους τόσο δια ζώσης αλλά και εξ αποστάσεως. Η βασικότερη ικανότητα, όμως,

Page 25: Ερεʑνηʐική Εργασία α ...gym-paxon.ker.sch.gr/joomla344/images/files_selidas/Ereyn.erg_B_Ly… · Η μέθοος ο Edward De Bono «α 6 ιαφορικά καπέλα

24

είναι η ικανότητα να μάθει ο ίδιος αλλά και οι μαθητές του πώς να μαθαίνουν, δηλαδή, πώς να

αποκτούν γρήγορα και εύκολα νέες γνώσεις, να βελτιώνουν τις υπάρχουσες και να

προσαρμόζονται στις αλλαγές. Επειδή το θέμα είναι εξαιρετικά ευρύ, η παρούσα μελέτη θα

εστιάσει περισσότερο στην καινοτομία στη διδασκαλία και μάθηση και στο δημιουργικό

μοντέλο εκπαίδευσης που προάγεται μέσα από τη διαδικτυακή επιμόρφωση (online training) με

τη χρήση της θεωρίας του E D Bono «έξι σκεπτόμενα καπέλα» σε εκπαιδευτικούς, δίνοντας

έμφαση στους καθηγητές Φυσικής Αγωγής. Για την καταγραφή των δυνατών και αδύνατων

σημείων, των ευκαιριών και των απειλών της υπό μελέτη επιμόρφωσης, χρησιμοποιήθηκε το

«SWOT ANALYSIS».

Αναλυτικότερα:

Βήμα 1ο

Εξηγούμε στους μαθητές τη μεθοδολογία των 6 thinking hats κωδικοποιημένα δηλαδή εν

συντομία (άσπρο καπέλο). Χωρίζονται σε ομάδες - ανάλογα με την οπτική που αρχικά φαίνεται

να τους ενδιαφέρει (κόκκινο καπέλο) - που η κάθε μία αποτελείται από το ίδιο χρώμα καπέλου.

Βήμα 2ο

Με καταιγισμό ιδεών (brainstorming) αντλούμε από τους μαθητές λέξεις, σκέψεις, ιδέες που

έχουν άμεση σχέση με το θέμα της μετανάστευσης και τις καταγράφουμε στον πίνακα κάτω από

το χρώμα του κάθε καπέλου που έχουμε προσημειώσει σύμφωνα με τις προτάσεις των ίδιων των

μαθητών. Μ’αυτό τον τρόπο οι μαθητές έχουν αρχίσει να εξοικειώνονται με τον τρόπο σκέψης

των καπέλων.

Βήμα 3ο

Ζητείται από τις ομάδες να διαβάσουν έγγραφο πληροφοριακό υλικό που έχει διανεμηθεί και

που εξηγεί βασικά προβλήματα που μπορεί να συναντήσει ένας μετανάστης στη χώρα που τώρα

τον φιλοξενεί. Οι ομάδες κάνουν silent reading και κατανοούν τα προβλήματα. Καλούνται να

συμπεράνουν και να συμπληρώσουν στα κενά το είδος του κάθε προβλήματος, όπως “language

problem”, “racial problem”, “socio-economic problem” κλπ. (language awareness). Ακολουθεί

συζήτηση για το θέμα (διαπίστωση των προβλημάτων, συναισθήματα, τρόποι αντιμετώπισης

των προβλημάτων, προτάσεις/άσπρο καπέλο, κόκκινο καπέλο, κίτρινο καπέλο, πράσινο

καπέλο). Προστίθενται στον πίνακα λέξεις και ιδέες κάτω από το όνομα του κάθε καπέλου.

Βήμα 4ο

Ζητείται από τις ομάδες να διαβάσουν απόσπασμα από πεζό κείμενο Άγγλου συγγραφέα που

αναφέρεται στη ζωή ενός Κινέζου μετανάστη στην Αγγλία. Καλείται η κάθε ομάδα, άρα και το

κάθε καπέλο, να συνεισφέρει την οπτική της για τα προβλήματα του χαρακτήρα της ιστορίας με

την ολοκλήρωση της ανάγνωσης (lateral thinking). Ακολουθεί speaking όπου οι μαθητές

καλούνται να διαπιστώσουν ποιος τρόπος σκέψης είναι ο αγαπημένος τους (self-awareness).

Βήμα 5ο

Διανέμεται στους μαθητές ποίημα που αναφέρεται στη νοσταλγία ανθρώπου που έχει

αναγκαστεί να εγκαταλείψει την πατρίδα του για ένα καλύτερο αύριο. Ζητείται από τους

μαθητές να μετακινηθούν προς όποια ομάδα επιθυμούν τώρα πια (αυξημένη επίγνωση διαφόρων

τρόπων σκέψης) και να ενσωματωθούν πλέον εκεί (empathy). Καλούνται οι ομάδες-σκεπτόμενα

καπέλα να μοιραστούν την οπτική τους με τις υπόλοιπες ομάδες σε σχέση με το περιεχόμενο του

ποιήματος.

Page 26: Ερεʑνηʐική Εργασία α ...gym-paxon.ker.sch.gr/joomla344/images/files_selidas/Ereyn.erg_B_Ly… · Η μέθοος ο Edward De Bono «α 6 ιαφορικά καπέλα

25

Βήμα 6ο

Οι μαθητές έρχονται σε επαφή με οπτικοακουστικό υλικό που παρουσιάζει συνεντεύξεις

μαθητών που οι γονείς τους έχουν για ποικίλους λόγους αναγκαστεί να εγκαταλείψουν τη χώρα

τους. Καλείται το κάθε καπέλο να μιλήσει για τον τρόπο με τον οποίο είδε το υλικό αυτό

(παράλληλη σκέψη & επικοινωνιακές δεξιότητες).

Βήμα 7ο

Ζητείται από την κάθε ομάδα-σκεπτόμενο καπέλο να αποτυπώσει το πρόβλημα της

μετανάστευσης με όποιο τρόπο επιθυμεί: σκίτσο, ζωγραφιά, ποίημα, πεζό, ενημερωτικό

φυλλάδιο, παρουσίαση power point, συνέντευξη κλπ (ενσυναίσθηση/μεταγνώση/έκφραση).

Page 27: Ερεʑνηʐική Εργασία α ...gym-paxon.ker.sch.gr/joomla344/images/files_selidas/Ereyn.erg_B_Ly… · Η μέθοος ο Edward De Bono «α 6 ιαφορικά καπέλα

26

Πηγές ομάδας 3

http://fayevasiliadis.blogspot.gr/2009/10/blog-post_8727.html

http://www.train4creativity.eu/dat/46101163/file.pdf

http://www.educircle.gr/

http://biancocolore.blogspot.gr/

http://users.sch.gr/pantala/

http://debono.pbworks.com/

https://green-hat.wikispaces.com

Page 28: Ερεʑνηʐική Εργασία α ...gym-paxon.ker.sch.gr/joomla344/images/files_selidas/Ereyn.erg_B_Ly… · Η μέθοος ο Edward De Bono «α 6 ιαφορικά καπέλα

27

Παράδειγμα εφαρμογής της μεθόδου “Τα 6 καπέλα της σκέψης ”

Μεθοδολογία

Δυστυχώς ο χρόνος ήταν περιορισμένος και δεν καταφέραμε να ασχοληθούμε με περισσότερα

θέματα, παρά μόνο με ένα, ώστε να κατανοήσουμε περισσότερο τη μέθοδο των 6 καπέλων του

Edward de Bono. Αρχικά, συζητήσαμε σχετικά με τα πρότυπα ομορφιάς και τις αντιλήψεις που

επικρατούν στο χώρο της μόδας. Στη συνέχεια, μας δόθηκε το άρθρο με τίτλο «Η ιστορία του

μοντέλου που άλλαξε τα πρότυπα ομορφιάς» που παρατίθεται παρακάτω. Κάθε ομάδα

προσπάθησε να προσεγγίσει το θέμα με τη χρήση της μεθόδου «των 6 καπέλων της σκέψης» του

Edward de Bono.

Άρθρο: Η ιστορία του μοντέλου που άλλαξε τα πρότυπα ομορφιάς

Tess Holliday: Το πρώτο XL μοντέλο που σπάει τα ταμπού

Πάνος Ιωάννου 04/06/201508:13 πηγή: http://www.protothema.gr

Μιλάει για το bullying, τον αγώνα της να μεταβάλει τον τρόπο που κοιτάζει ο καθένας το σώμα του και πώς

μία σελίδα στο Facebook της άλλαξε τη ζωή

Πίσω στις μέρες που η Tess Holliday ήταν απλά ένα επίδοξο μοντέλο με μια μόλις επαγγελματική

φωτογράφιση, έκανε μια σελίδα στο Facebook: «Η φίλη μου μου είπε να το κάνω» λέει. «Σκέφτηκα “αυτό

είναι χαζό, σε ποιον θα αρέσει;”». Τέσσερα χρόνια μετά, η Holliday έχει περισσότερα από 800.000 likes

στο Facebook και σχεδόν 700.000 followers στο Instagram. Ένας από αυτούς φαίνεται πως είναι η Anna

Shillinglaw της βρετανικής εταιρείας MiLK Management. Χάρη στο ένστικτό της, τον Ιανουάριο η

Holliday, που φορά μέγεθος 22, έγινε το πιο μεγαλόσωμο μοντέλο που έχει υπογράψει ποτέ σε κάποιο

σημαντικό πρακτορείο. Για να το γιορτάσει, «κάλεσα τις φίλες μου για μια κοριτσίστικη βραδιά Clueless»

λέει. «Είχα πολύ καιρό να περάσω τόσο καλά» επισημαίνει. Αλλά δεν ήταν προετοιμασμένη για αυτό που θα

της συνέβαινε στη συνέχεια. «Ξύπνησα και είχα εκατοντάδες e–mails. Το τηλέφωνό μου δεν έχει σταματήσει

να χτυπά» λέει.

Page 29: Ερεʑνηʐική Εργασία α ...gym-paxon.ker.sch.gr/joomla344/images/files_selidas/Ereyn.erg_B_Ly… · Η μέθοος ο Edward De Bono «α 6 ιαφορικά καπέλα

28

Το Μάρτιο η 29χρονη έκανε μια καμπάνια με τη φίρμα για υπερμεγέθη ρούχα Torrid και ταξίδεψε στην

Αυστραλία και το Λονδίνο. «Θα πάω στο Μόντρεαλ, μετά στη Νέα Υόρκη, το Σιάτλ, το Όρεγκον και το Λας

Βέγκας» λέει.

Κανένα από αυτά, όμως, δεν συγκρίνεται με την ανταπόδοση που λαμβάνει από τις θαυμάστριές της.

«Εκατοντάδες κορίτσια κάθονται στη σειρά για ώρες, στον ήλιο, στη βροχή, στο κρύο» λέει η Tess, που έχει

ποζάρει επίσης για την Benefit Cosmetics και την ιταλικήVogue. «Είναι απίστευτα συγκινητικό» λέει η Tess,

που έχει ύψος 1,67, βάρος 127 κιλά, είναι γεμάτη με τατουάζ είναι το pin–up της νέας εποχής: Αγαπά το

σώμα της, είναι ειλικρινής, γνωρίζει τα social media. (Δεν είναι το μόνο υπερμεγέθες μοντέλο που κάνει

αίσθηση στις ΗΠΑ. Ίσως η βιομηχανία της μόδας επιτέλους συνειδητοποίησε πως οι γυναίκες που φοράνε

νούμερο από 14 και πάνω ξεπερνούν το 67% του πληθυσμού της χώρας;).

Η Holiday ποστάρει στους λογαριασμούς της φωτογραφίες της με εσώρουχα, ενδίδει εύκολα στις

ορέξεις της – κατά τη διάρκεια της συνέντευξης αστειεύεται λέγοντας πως χρειάζεται «ένα cheeseburger κι

ένα ουίσκι» και μοιράζεται τις απόψεις της για τη δίαιτα και το fitness: «Προσπαθώ να τρώω σωστά και να

γυμνάζομαι όταν μπορώ, αλλά δεν το κάνω επειδή μου το λέει ο κόσμος να το κάνω» σημειώνει. Η

Holliday σπάει τα όρια και εμπνέει. Η καμπάνια που πλάσαρε στα social media για να υποστηρίξει το

μήνυμα της αυτοαποδοχής. «Ο λόγος που το κάνω είναι για να δείξω στις γυναίκες ότι μπορείς να είσαι

όμορφη ανεξαρτήτως μεγέθους» λέει η Tess. «Μπορείς να ντυθείς όπως θέλεις, χωρίς να νιώθεις ντροπή

για το σώμα σου» συνεχίζει.

Γεννημένη στο Laurel του Mississippi ως Ryann Hoven, πήρε το όνομα Tess όταν ξεκίνησε το

μόντελινγκ, ενώ το Holliday είναι το επίθετο του αρραβωνιαστικού της. «Ήμουν πάντα λίγο διαφορετική»

λέει επισημαίνοντας πως μεγάλωσε «δυστυχισμένη και χοντρή». Γνώρισε τη σκληρή πλευρά της ζωής στα 9

της χρόνια, όταν η μητέρα της πυροβολήθηκε στο κεφάλι της και τραυματίστηκε σοβαρά σε ένα επεισόδιο

ενδοοικογενειακής βίας. «Εκείνη η εποχή είναι θολή» λέει και προσθέτει: «Επέλεξα το φαγητό για να

αντεπεξέλθω». Έτσι έβαζε συνεχώς κιλά. «Ήμουν μέγεθος 12 στην ηλικία των 12. Θυμάμαι να ρωτάω τη

μαμά μου, “Τι είναι αυτό;” και η μαμά μου να απαντά “Είναι ραγάδες. Είναι φυσιολογικό”». Τα πράγματα

επιδεινώθηκαν όταν έφτασε στην εφηβική ηλικία. Την προκαλούσαν αδυσώπητα, «με έσπρωχναν, μου

έστελναν απειλές θανάτου στο σπίτι μου, ήταν φρικτό». Στο πάρτι για τα 13α γενέθλιά της «κάλεσα όλη την

τάξη και ήρθαν τρεις συμμαθητές μου» θυμάται. «Κυριολεκτικά τρία άτομα χόρευαν. Αλλά θεωρώ πως δεν

παίζει ρόλο πόσοι άνθρωποι πιστεύουν σε εσένα, από τη στιγμή που έχεις κάποιον». Αυτό το μάθημα θα της

χρησίμευε όταν βίωνε την απόρριψη στη βιομηχανία του μόντελινγκ για παχουλές. Όταν βρέθηκε στο πρώτο

της κάστινγκ, στα 15, «μου είπαν “έχεις όμορφο πρόσωπο, αλλά είσαι κοντή και τεράστια”».

Στα 19 της έμεινε έγκυος και συνειδητοποίησε πως χρειαζόταν μια αλλαγή. Αφού γέννησε το γιο

της, Rylee, ως single μητέρα, το 2005 «μετακόμισα στο Σιάτλ με τρεις βαλίτσες και 700 δολάρια». Δούλεψε

σε παράξενες δουλειές και κατέληξε make–up artist. Η μεγάλη καμπή στη ζωή της ήρθε στα 24 της, όταν

έγινε το πρόσωπο σε αφίσα ριάλιτι της A&E. «Εμφανίστηκα με πεντικιούρ HelloKitty της 12χρονης

ξαδέρφης μου, επειδή δεν ήξερα πώς να φτιάξω τα νύχια μου» λέει. Σταδιακά έχτισε κοινό μέσω των social

media, όπου και ανέβαζε ενθαρρυντικές φωτογραφίες. Η ίδια θεωρεί τους fans της ως «προέκταση της

οικογένειας». Η οικογένειά της μεγαλώνει. Γνωρίζει τον αρραβωνιαστικό και –πλέον- μάνατζέρ της, Nick

Holliday, στο Tumblr το 2012. «Είχαμε κοινά ενδιαφέροντα, τη μόδα του vintage και τη φύση»

εξομολογείται. Κοιτάζοντας το μέλλον, ελπίζει να υπογράψει μια συμφωνία με ένα μεγάλο οίκο μόδας: «Δεν

Page 30: Ερεʑνηʐική Εργασία α ...gym-paxon.ker.sch.gr/joomla344/images/files_selidas/Ereyn.erg_B_Ly… · Η μέθοος ο Edward De Bono «α 6 ιαφορικά καπέλα

29

γνωρίζω αν είναι έτοιμοι για εκείνη ακόμη, αλλά εκείνη κάνει τους ανθρώπους έτοιμους» λέει ο Nick. Και

συνεχίζει να εμπνέει εκείνους που δεν μπαίνουν στα καλούπια. «Θέλω απλά ο γιος μου να μεγαλώσει

αγαπώντας τον εαυτό του χωρίς περιορισμούς» λέει. «Η καριέρα μου είναι εκπληκτική, αλλά αυτό θα είναι

το μεγαλύτερό μου επίτευγμα».

Page 31: Ερεʑνηʐική Εργασία α ...gym-paxon.ker.sch.gr/joomla344/images/files_selidas/Ereyn.erg_B_Ly… · Η μέθοος ο Edward De Bono «α 6 ιαφορικά καπέλα

30

Για την ανάλυση των καπέλων χρησιμοποιήθηκε ο παρακάτω συμβολισμός

τους

Όταν φοράμε το λευκό καπέλο σκεφτόμαστε και καταγράφουμε τα

γεγονότα και τις πληροφορίες που ξέρουμε για το θέμα μας

χωρίς να λαμβάνουμε υπόψη το πώς εμείς νιώθουμε γι' αυτά.

Καταγράφουμε απλά πληροφορίες, γεγονότα, πηγές.

Το κόκκινο καπέλο αφορά στα συναισθήματά μας. Πώς νιώθουμε

για το θέμα μας, τι μας αρέσει, τι μας προξενεί αγωνία φόβο ή

αισιοδοξία. Όταν το φοράμε αναφέρουμε ό,τι έχει σχέση με τα

συναισθήματά μας ανεξάρτητα, εάν έχουν σχέση με την

πραγματικότητα όπως έχει αποτυπωθεί με το λευκό καπέλο.

Το μαύρο καπέλο έχει σχέση με τη λογική. Ξεχνάμε τα

συναισθήματά μας και προσπαθούμε να εξηγήσουμε το θέμα μας

με βάση τη λογική. Μπορεί να εφαρμοσθεί; Έχει να δώσει κάποια

πλεονεκτήματα; Έχει μειονεκτήματα;

Με το κίτρινο καπέλο προσπαθούμε να σκεφτούμε τα

πλεονεκτήματα που έχει να μας προσφέρει αυτό που συζητάμε.

Σε τι μπορεί να συνεισφέρει; Πού θα βοηθήσει;

Το πράσινο καπέλο έχει να κάνει με την πρωτοτυπία. Σκεφτείτε

κάποια πρωτότυπη πρόταση. Κάτι που φαίνεται τρελό αλλά που

ίσως μπορεί να δώσει μια λύση στο πρόβλημα. Μη ξεχνάτε! Οι

μεγαλύτερες ανακαλύψεις προέκυψαν από μια τρελή ιδέα.

Το μπλε καπέλο είναι ο ενορχηστρωτής των σκέψεών μας.

Οργανώνει όλα όσα έχουμε σκεφτεί και προσπαθεί να δώσει μια

λύση στο πρόβλημά μας όπως το βλέπει όμως ο καθένας από

εμάς ξεχωριστά.

Page 32: Ερεʑνηʐική Εργασία α ...gym-paxon.ker.sch.gr/joomla344/images/files_selidas/Ereyn.erg_B_Ly… · Η μέθοος ο Edward De Bono «α 6 ιαφορικά καπέλα

31

Ανάλυση 1ης Ομάδας

Άσπρο καπέλο:

Το κείμενο αναφέρεται στην Τess Holliday, η οποία παρά τις δυσκολίες που

αντιμετώπισε, κατάφερε να γίνει μοντέλο. Η πρωταγωνίστρια της ιστορίας είχε πρόβλημα με το

βάρος της κατά την διάρκεια της ζωή της. Για τα παραπάνω κιλά της δεχόταν αρνητική κριτική

από όταν ήταν παιδί. Παρά τα προβλήματά της και χάρη στον δυναμικό της χαρακτήρα και την

επιμονή της, κατάφερε να πετύχει στο χώρο της μόδας, αντίθετα από τα πρότυπα ομορφιάς,

λανσάροντας ένα νέο πρότυπο μοντέλου.

Κόκκινο Καπέλο:

Στο κείμενο περιγράφεται ο τρόπος με τον οποίο μια νεαρή κοπέλα παρά τα πρότυπα

ομορφιάς που διακατέχουν την κοινωνία μας, καταφέρνει να επιτύχει ως μοντέλο. Σε τι διέφερε

αυτή με τα υπόλοιπα μοντέλα; Αυτό που την διαφοροποιούσε αλλά παράλληλα ήταν λόγος

αρνητικής κριτικής ήταν το σώμα της. Η Τess, από τα παιδικά της χρόνια, είχε θέματα με το

βάρος της. Αυτή η ιστορία μας προκαλεί συναισθήματα θυμού και συμπόνιας για τις δύσκολες

καταστάσεις που αντιμετώπισε η πρωταγωνίστρια. Στη συνέχεια, όμως, η επιτυχία της, μας

προκάλεσε χαρά Τέλος με την ιστορία της μας έδωσε ελπίδα ότι τα πρότυπα ομορφιάς μπορούν

να αλλάξουν και ο χώρος της μόδας μπορεί να δεχτεί και «διαφορετικά μοντέλα».

Κίτρινο καπέλο:

Μέσω του παραδείγματος της Tess Holiday, γίνεται φανερό ότι ο κόσμος δεν

διακατέχεται πλέον από προκαταλήψεις όπως παλιά. Οι εποχές και οι αντιλήψεις έχουν

εξελιχθεί, τα πρότυπα ομορφιάς έχουν αλλάξει και ο χώρος της μόδας δέχεται και το

“διαφορετικό”. Η αλλαγή αυτή έδωσε την ευκαιρία στην Tess να μπει στον κόσμο της μόδας,

πραγματοποιώντας το όνειρο της.

Μαύρο καπέλο:

Παρά την πρόοδο της κοινωνίας, δυστυχώς, οι προκαταλήψεις όσον αφορά τα σωματικά

χαρακτηριστικά δεν έχουν εξαλειφθεί πλήρως. Θεωρούμε, την επιτυχία της Tess πολλή

σπουδαία αλλά δεν αρκεί για να αλλάξουν οι αντιλήψεις τον ανθρώπων ως προς την αποδοχή

της διαφορετικότητας στο χώρο της μόδας αλλά και γενικότερα.

Πράσινο καπέλο

Από το κείμενο λαμβάνουμε την ευχάριστη είδηση ότι τα πρότυπα ομορφιάς έχουν αλλάξει.

Νέες ιδέες διακατέχουν το μυαλό του ανθρώπου, τα ταμπού όσον αφορά την ιδανική μορφή

Page 33: Ερεʑνηʐική Εργασία α ...gym-paxon.ker.sch.gr/joomla344/images/files_selidas/Ereyn.erg_B_Ly… · Η μέθοος ο Edward De Bono «α 6 ιαφορικά καπέλα

32

ομορφιάς έχουν αλλάξει. Η ανθρωπότητα προχωράει προς έναν μακρινό στόχο την

ολοκληρωτική εξάλειψη των προτύπων.

Page 34: Ερεʑνηʐική Εργασία α ...gym-paxon.ker.sch.gr/joomla344/images/files_selidas/Ereyn.erg_B_Ly… · Η μέθοος ο Edward De Bono «α 6 ιαφορικά καπέλα

33

Ανάλυση 2ης Ομάδας

Άσπρο καπέλο

Η Ryann Hover πέρασε μια δύσκολη παιδική και εφηβική ηλικία. Το φαγητό γινόταν η

διέξοδος στα προβλήματά της και τα κιλά της συνεχώς αυξάνονταν. Η μητέρα της

τραυματίστηκε σοβαρά σε ένα ενδοοικογενειακό επεισόδιο βίας. Ως παιδί και ως έφηβη, δεν είχε

καθόλου φίλους. Η ίδια δεν είχε καθόλου φίλους. Στα δεκαπέντε της πήγε στο πρώτο καστινγκ

αλλά την απέρριψαν λόγω ύψους και βάρους. Στα δεκαεννιά της έγινε μητέρα, δούλεψε σε

παράξενες δουλειές και έγινε επαγγελματίας make up artist. Στα 24 έγινε το πρόσωπο σε αφίσα

reality. Απέκτησε κοινό μέσω των μέσων κοινωνικής δικτύωσης ανεβάζοντας ενθαρρυντικές

φωτογραφίες και άλλαξε το όνομά της σε Tess Holiday (πήρε το επώνυμο του αρραβωνιαστικού

της). Στα 29 της έκανε μια καμπάνια και ταξίδεψε στην Αυστραλία, στο Λονδίνο και στις

Η.Π.Α.. Πλέον έχει εκατοντάδες θαυμάστριες και θεωρείται μοντέλο για μεγάλα μεγέθη.

Κόκκινο καπέλο

Θαυμάζουμε την Tess Holiday, για τη δύναμη που έχει καταφέρνοντας να προσπερνά

κάθε εμπόδιο. Επιπλέον, θαυμάζουμε την Tess Holiday για την πρόοδο που έχει κάνει στη ζωή

της. Η Ιστορία της μας συγκίνησε. Θα θέλαμε να τη συναντήσουμε από κοντά.

Κίτρινο καπέλο

Οι θετικές πλευρές σε αυτή την ιστορία είναι πολλές. Η Tess Holiday με την ένταξή της

στο χώρο της μόδας φανερώνει ότι λατρεύει το σώμα της έτσι ακριβώς όπως είναι. Δεν φοβάται

να προβάλει το σώμα της, με οποιανδήποτε ενδυμασία, με αποτέλεσμα να ενθαρρύνει και άλλες

γυναίκες να μη νιώθουν άσχημα για το σώμα τους. Επιπλέον, δίνει δύναμη και στα παιδιά που

ζουν μέσα σε ένα κακό οικογενειακό περιβάλλον να παλέψουν για να πετύχουν τα όνειρά τους.

Πράσινο καπέλο

Η Tess Holliday έχει συμβάλει τα μέγιστα στην αλλαγή των αυστηρών προτύπων

ομορφιάς. Δίνει θάρρος σε πολλές γυναίκες ή και άντρες να ασχοληθούν με το μόντελινγκ,

ανεξάρτητα απ’ τον τύπο του σώματος τους και το περιττό βάρος, να αποτελεί εμπόδιο για

αυτούς. Αποδεικνύει πως και τα μοντέλα μπορούν να απολαμβάνουν το φαγητό και τα γλυκά και

να μην βρίσκονται μονίμως σε δίαιτα ή αυστηρή διατροφή. Μπορεί επίσης να συμβάλει στην

εξαφάνιση του πρότυπου των ανορεξικών μοντέλων.

Μαύρο Καπέλο

Η Tess Holliday κάθε άλλο παρά αρνητικά συναισθήματα δεν μπορεί να μας προξενήσει.

Κατά τη γνώμη μας δεν υπάρχουν αρνητικές πλευρές στην ιστορία της, αντιθέτως μας προκαλεί

Page 35: Ερεʑνηʐική Εργασία α ...gym-paxon.ker.sch.gr/joomla344/images/files_selidas/Ereyn.erg_B_Ly… · Η μέθοος ο Edward De Bono «α 6 ιαφορικά καπέλα

34

δέος και σεβασμό. Όμως πολλοί άνθρωποι μπορεί να έχουν προκαταλήψεις απέναντί της, να την

αντιμετωπίζουν αρνητικά, να μην δέχονται την διαφορετικότητά της και να την απορρίπτουν.

Μπλε καπέλο

Συζητώντας και αναλύοντας την ιστορία της Tess Holliday, του πρώτου παχύσαρκου

μοντέλου στην ιστορία του μόντελινγκ, μας εξέπληξε το γεγονός ότι πίστεψε στον εαυτό της και

τα κατάφερε. Ξεπέρασε τόσες δυσκολίες ώσπου έκανε το όνειρο της πραγματικότητα. Αυτό

αποτελεί το κυριότερο ηθικό δίδαγμα απ’ την ιστορία της: Όποιος πιστεύει στον εαυτό του και

τις δυνατότητές του, καταβάλλοντας προσπάθεια, μπορεί να πετύχει αυτά που ονειρεύεται.

Επιπλέον, πολλές γυναίκες αλλά και άνδρες μπορούν έχοντας την ως πρότυπο-παράδειγμα να

αγαπήσουν το σώμα τους και να μην αισθάνονται άσχημα γι’ αυτό, να το αποδεχτούν και γιατί

όχι κάποιοι να ασχοληθούν με το μόντελινγκ, αφού η Tess Holliday έχει συμβάλει κατά πολύ

στην αλλαγή των προτύπων ομορφιάς.

Page 36: Ερεʑνηʐική Εργασία α ...gym-paxon.ker.sch.gr/joomla344/images/files_selidas/Ereyn.erg_B_Ly… · Η μέθοος ο Edward De Bono «α 6 ιαφορικά καπέλα

35

Ανάλυση 3ης ομάδας

Άσπρο καπέλο

Το κείμενο αναφέρεται στη ζωή της Tess Holliday, η οποία χάρη στη πρόταση της φίλης

της να ανοίξει μια σελίδα στο facebook, κατάφερε να γίνει διάσημο μοντέλο παρά την

ιδιαιτερότητα των περιττών κιλών της (μοντέλο με μέγεθος 22)

Κόκκινο καπέλο

Η ιστορία της μας ευαισθητοποίησε, ειδικά στο θέμα του ρατσισμού. Ακόμα μας έκανε

να συνειδητοποιήσουμε ότι όλοι οι άνθρωποι έχουν δικαίωμα στην επαγγελματική καριέρα,

παρά τις ιδιαιτερότητες τους. H Tess Holliday μας προκάλεσε μεγάλο θαυμασμό και σεβασμό

για τα κατορθώματά της.

Κίτρινο καπέλο

Άλλαξαν τα πρότυπα ομορφιάς.

Ευαισθητοποιήθηκε ο κόσμος

Τόνισε την αυτοπεποίθηση πολλών υπέρβαρων γυναικών.

Απόκτησε δημοσιότητα και χρήματα

Μαύρο καπέλο

Ίσως η Tess, με την ιστορία της, έχει επηρεάσει πολλές γυναίκες να την μιμηθούν

καταφέρνοντας να αποδεχτούν το σώμα τους και να αποκτήσουν αυτοπεποίθηση.

Πράσινο καπέλο

Δημιουργήθηκαν νέα μεγέθη ρούχων και νέες εταιρείες υπερμεγεθών κολεξιόν με

αποτέλεσμα περισσότερες θέσεις εργασίας. Επιπλέον άλλαξαν τα πρότυπα ομορφιάς και μια

γυναίκα με παραπάνω κιλά δεν αποκλείεται από το να γίνει μοντέλο.

Μπλε καπέλο

Η ιστορία της Tess Holliday ενθάρρυνε το σύνολο των γυναικών με σωματικές

ιδιαιτερότητες και αναπηρίες να κυνηγήσουν τα όνειρα τους, ανεξάρτητα από την γνώμη του

κοινωνικού περίγυρου. Ο καθένας μπορεί να πετύχει αυτά που ονειρεύεται κάνοντας συνεχείς

προσπάθειες και βάζοντας στόχους για το καλύτερο. Το σημαντικότερο λοιπόν είναι να μην

κλειστεί και απομονωθεί από την κοινωνία αλλά να ελπίζει και να πιστεύει ότι μπορεί να

καταφέρει τα πάντα.