6
ه علمی فصلنامست جانوریط زی محی پژوهشی سال نهم ، شماره2 ، ابستان ت9316 141 رسی برستگاهیات زیوصی خص ماهی سیاهCapoeta capoeta gracilis (Keyserling,1681) رود در رودخانه کدران مازنستان واقع در ا نرگس رستمیان* : انشکده د محیط زیست،نشگاه دا محیط زیست، کرج سهیلگدری ای: تهران، کرج،نشگاهعی، داع طبیشکده منابعی کرج، دانع طبیس کشاورزی و منابت، پردی گروه شی صندوق پستی:1999 صابر وطن دوست: گروهت، شینشگاه دا آزادمی، اس واحد بابل، بابل حلیمهر سا: انشکده د محیط زیست،نشگاه دا محیط زیست، کرجردکان، یزد ااریخ دریافت: ت اردیبهشت9315 یخ پذیرش: تار مرداد9315 چکیدهدف مطالعه با هین مطالعه استگاهیات زیوصی خص گونه بومی ماهیCapoeta capoeta gracilis رودخانهرود کستفاده ا با از مدل نرم افزارHabsel بهرآمد اجرا د. ژگی ویرسی برای برستگاهی شامل زی فاکتورهاینه، فراوانی افراد و این گوستگاهی زی های5 فاکتور( عمق آب سانتی متر( ض رودخانه، عر) متر( ، سرعت جریان) متر بر ثانیه( نگ بسترر متوسط س، قط) سانتی متر) و ش اخص سنگ، در بستر6 ینز پایه ایستگا ا گرفت.ارد سنجش قردخانه موردست رو دست به سمت باوده محدز زیستگاه،ده استفا اوده زیستگاه محده به نتایجه شد. با توج ماهی محاسب سیاه گونهطی محیرهایک از متغی هر ی براینتخابیه ا زیستگاودهترس و محد در دس زیسنتخابیه ا تگااد می، با عرض و عمق زیتر سنگی، بسی آب ماهی مناطقی با سرعت با سیاه باشد. نتایج اینیق، تحقعات اط مورد نیاز خصو صیاتستگاهی زی این گونه بومی را برایستفاده ا در برنامه های مدیریت وحفاظت آبزیان فراهم می آورد. دی: کلمات کلی مطلوبیت زیستگاه، رودخانهرود، ک سیاه ماهی* ویسنده مسئولکی ن الکترونی پست: Nargesrostamian78@yahoo.com

ناردنزام ناتسا رد عقاو دورلاک هناخدور رد (Keyserling, · 2021. 2. 4. · 9316 ٰاتػبات ،2 ٶزاٯؾ ،٭ٹٲ ٨اغ ټزٵٲاج تػپش

  • Upload
    others

  • View
    8

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: ناردنزام ناتسا رد عقاو دورلاک هناخدور رد (Keyserling, · 2021. 2. 4. · 9316 ٰاتػبات ،2 ٶزاٯؾ ،٭ٹٲ ٨اغ ټزٵٲاج تػپش

9316 تابستان، 2، شماره نهمسال پژوهشی محیط زیست جانوری فصلنامه علمی

141

Capoeta capoeta gracilisسیاه ماهی خصوصیات زیستگاهیبررسی

(Keyserling,1681) واقع در استان مازندران در رودخانه کلارود

کرج زیست،محیط دانشگاه زیست،محیط دانشکده: *رستمیان نرگس

گروه شیلات، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی کرج، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، :ایگدری سهیل

1999صندوق پستی:

بابل بابل، واحد اسلامی، آزاد دانشگاه شیلات، گروه :دوستوطن صابر

کرج زیست،محیط دانشگاه زیست،محیط دانشکده :سالار حلیمه

اردکان، یزد

9315 مردادتاریخ پذیرش: 9315 اردیبهشتتاریخ دریافت:

چکیده

با استفاده کلارود رودخانه Capoeta capoeta gracilis ماهیگونه بومی خصوصیات زیستگاهی این مطالعه با هدف مطالعه

5های زیستگاهی این گونه، فراوانی افراد و فاکتورهای زیستگاهی شامل برای بررسی ویژگی .اجرا درآمدبه Habselافزار نرماز مدل

اخص سنگ و ش (مترسانتی(، قطر متوسط سنگ بستر )متر بر ثانیه(، سرعت جریان )متر(، عرض رودخانه )مترسانتیعمق آب ) فاکتور

محدوده زیستگاه استفاده از زیستگاه، محدوده دست به سمت بالادست رودخانه مورد سنجش قرار گرفت.ایستگاه از پایین 6بستر، در

تگاه انتخابی زیس در دسترس و محدوده زیستگاه انتخابی برای هر یک از متغیرهای محیطی گونه سیاه ماهی محاسبه شد. با توجه به نتایج

صیاتخصو نیاز مورد اطلاعات تحقیق، این نتایج باشد.سیاه ماهی مناطقی با سرعت بالای آب، بستر سنگی، با عرض و عمق زیاد می

.آوردمی فراهم آبزیان وحفاظت مدیریت هایبرنامه در استفاده برای را بومی گونه این زیستگاهی

ماهی سیاه کلارود، رودخانه زیستگاه، مطلوبیت کلمات کلیدی:

[email protected] :پست الکترونیکی نویسنده مسئول*

Page 2: ناردنزام ناتسا رد عقاو دورلاک هناخدور رد (Keyserling, · 2021. 2. 4. · 9316 ٰاتػبات ،2 ٶزاٯؾ ،٭ٹٲ ٨اغ ټزٵٲاج تػپش

واقع در استان مازندران در رودخانه کلارود ماهی سیاه زیستگاهی خصوصیات بررسیو همکاران رستمیان

241

مقدمهاز خانواده C.capoeta gracilis (Keyserling 2682) ماهی

Cyprinidae خور یا تیل خوس و با نام فارسی سیاه ماهی، گل

های غالب و بومی حوضه آبریز شود و یکی از گونهشناخته می

ماهی این ظاهری خصوصیات ازجملهباشد. دریای خزر میجنوب

ایهای دایرهفلس از پوشیده و کشیده بدنی سبیلک، جفت یک

ارزش دارای ماهی متر است. اینسانتی 53کل طول حداکثر با و

(. این2561)عبدلی، باشدمنطقه می در ورزشی و تجاری صید

خزر دریای حوضه هایرودخانه ماهیان ترینفراوان ازجمله گونه

هایویژگی در تغییر هرگونه .(2)شکل (Coad ،1121) باشدمی

هایبرداریبهره و هافعالیت واسطهبه هاهیدرولوژیک رودخانه

زیرا باشد. داشته آن ماهیان بر بالایی تأثیر تواندانسانی، می

در و تولیدمثلی موفقیت بقا، بر ماهیان زیستگاه تخریب تغییر و

حیات روندی چنین با و بوده تأثیرگذار هاآن رشد نرخ نهایت

گرفت یا خواهد گرفته قرار خطر معرض در ماهیان از بسیاری

(Ahmadi-Nedushan ؛1118و همکاران Rosenfeld ،1115.)

هایپیکره بر انسانی توسعه اثرات ارزیابی راستای در بنابراین

ها،آن زیستی تنوع از حفاظت منظوربه هارودخانه ویژهبه آبی

باشدمی شاخص هایگونه برای زیستگاه بررسی کیفیت گام اولین

(Vinagre ،1118و همکاران )اطلاعاتنیازمند داشتن کار این

هازیستگاه برای آن گونه نیازهای زیستگاهی و مطلوبیتپیرامون

های زیستگاهی دست آوردن نیازها و ویژگیهب رواز این .باشدمی

ای هثیر هرگونه دستکاری در ویژگیأبینی تمنظور پیشبهماهیان

ها هرودخان اکولوژی تحقیقاتی هایاولویت از ماهیان بر هیدرولوژیکی

مطلوبیت فیزیکی زیستگاه برای .(1111و همکاران،Guay ) است

های کیفی گوناگون های خاص ماهی با استفاده از روشگونه

ها، ارزیابی ترین این روشاست. یکی از آسانارزیابی شده

های شاخص مطلوبیتمطلوبیت زیستگاه از طریق استفاده از مدل

، Slaneyو Johnston) ( استHabitat Suitabilit Indexزیستگاه )

های شاخص از این مدل (.2964و همکاران، Marcus؛ 2998

اند. دهش زیستگاه تشکیل متغیرهای چندگانه مطلوبیت هایمنحنی

مطلوبیت از صفر )نامطلوب( تا یک دامنهبرای هر متغیر زیستگاه،

Bain؛1114و همکاران، Rashleigh) )حمایت کامل گونه( است

یک نمایه عددی است و ظرفیت HSIدر واقع (.Bain ،2961و

دهد. وحش نشان میهای حیاتزیستگاه را برای حمایت گونه

صفر است که زیستگاه نامناسب و حداکثر HSIحداقل ارزش

دهد باشد که زیستگاه مناسب را نشان میارزش آن یک می

مطالعات اندکی در مورد ارزیابی (.2566راد و همکاران، )بهروزی

انجام شده Capoeta capoeta gracilis زیستگاهی سیاه ماهی

زیستگاه پذیری و ترجیح ای انتخابدر مطالعه است از این جمله

ماهی در رودخانه سیاهرود مورد بررسی قرار گرفت. نتایج سیاه

متر سانتی 56 تا 21 هایعمق محدوده در رفتاری ترجیح نشان داد

کند.های زیاد و خیلی کم کاهش پیدا میعمق در باشد ومی

متر بر ثانیه 38/1تا 44/1 بین آب سرعت از زیادی محدوده

بستر سنگلاخی را برای زیستن ترجیح تر را انتخاب کرده و بیش

(.2595)اسدی و همکاران، دهدمی

C.capoeta gracilis سیاه ماهیتصویر :1 شکل

با توجه به فقدان اطلاعات در مورد نیازهای زیستگاهی سیاه

ماهی، این تحقیق با هدف مطالعه مطلوبیت زیستگاه این گونه در

حوضه دریای خزر( با استفاده -رودرودخانه کلارود )سرشاخه بابل

انجام شد. نتایج این تحقیق اطلاعات مورد نیاز، Habitaitاز روش

ای هنیازهای زیستگاهی این گونه بومی را برای استفاده در برنامه

آورد. چرا که شناخت نیازهای مدیریت و حفاظت آبزیان فراهم می

ای هین قدم در برنامههای بومی اولویژه گونهها بهزیستگاهی گونه

باشد.ها میحفاظتی آن

هامواد و روشهای البرز هاز کو رود،بابلهای اصلی کلارود از شاخهرودخانه

سنگچال سرچشمه بند ومتری فیل 1111مرکزی از ارتفاعات

258/1آبریز این رودخانه در روستای دیوا گیرد. سطح حوضهمی

متر مکعب در ثانیه 94/2کیلومتر مربع است. دبی متوسط آن

تا 5کیلومتر طول و عرض آن 81حدود (1)شکل است کلارود

های شالیزاری روستای کشاورزی زمین آب کلارود باشد.می متر 51

ین اکند. دیوا، دولت رودبار، بورا و چند روستای دیگر را تأمین می

انکشاورزی، ساختم قبیل از انسانی هایفعالیت تأثیر تحت رودخانه

جغرافیایی نیروهای )سازمان است گرفته قرار گردیطبیعت و سازی

در ایستگاه 8 در 2595 ماهبرداری در آباننمونه (.2565مسلح،

با استفاده از دستگاه الکتروشوکرمسیر رودخانه کلارود

(131(samus Mp، در یک خط نمونه(Transect) در هر ایستگاه

Page 3: ناردنزام ناتسا رد عقاو دورلاک هناخدور رد (Keyserling, · 2021. 2. 4. · 9316 ٰاتػبات ،2 ٶزاٯؾ ،٭ٹٲ ٨اغ ټزٵٲاج تػپش

9316 تابستان، 2، شماره نهمسال پژوهشی محیط زیست جانوری فصلنامه علمی

141

تکرار از سمت پایین ایستگاه به سمت بالا انجام شد. برای 5و در

ها از یک تور ها در تمامی ایستگاهاطمینان از صید کامل نمونه

ساچوک پشتیبان و نیز یک تور گوشگیر ریز چشمه استفاده شد

های آوری شدند. نمونهو کلیه ماهیان موجود در هر ایستگاه جمع

مورد شناسایی میخک، گل %2 محلول هوشی دراز بی بعد شده صید

ا هها در هر ایستگاه ثبت گردید. سپس نمونهگرفته و تعداد آن قرار

تثبیت شدند. %4در محلول فرمالین بافری

برداری شده در رودخانه های نمونه: نقشه ایستگاه2شکل

1131در پاییز کلارود

ا، هبلافاصله بعد از صید نمونه ی محیطی:سنجش متغیرها

یریگاندازه متغیرهای شدند. ثبت و گیریاندازه زیستگاهی متغیرهای

(، متر(، عرض رودخانه )مترسانتیمتغیر: عمق آب ) 3شده شامل

گ یا قطر متوسط سن بستر (، ساختارمتر بر ثانیهسرعت جریان )

در (، رمت) رودخانهعرض ( و شاخص بستر بودند.مترسانتیبستر )

ین گیری و میانگسه ناحیه ابتدا، وسط و انتهای هر ایستگاه اندازه

،(متر بر ثانیه) عنوان عرض رودخانه ثبت شد. سرعت جریانآن به

( و با سه تکرار 2519لی، رودخانه طبق روش جسم شناور )حسن

نقطه از هر ایستگاه، عمق 11در هر ایستگاه تخمین زده شد. در

عنوان عمق رودخانه ثبت شد. به آن گیری و میانگیناندازه انهرودخ

غالب بستر رودخانه یهاقطر سنگ گیریاندازهساختار بستر با

گیری متر در هر ایستگاه اندازهسانتی 31×31 تصادفی پلات 11 در

یبر آن شد که پلات انتخاب یها سعبا توجه به تنوع قطر سنگ .شد

تر شاخص بس. باشد یستگاهانتخاب شود که معرف آن ز یبه نحو

(SI % )یراز فرمول ز یزن (Bovee ،2961) یدمحاسبه گرد:

× 11/1(+ یاسنگ صخرهمساحت ناحیه ×)16/1بستر= شاخص

فرش( + سنگناحیه مساحت×)18/1(+یسنگتخته ناحیه مساحت)

(ایماسهمساحت ناحیه × )153/1( + یشنمساحت ناحیه ×)13/1

هایپارامتر زیستگاه، شایستگی اندیکس تعیین منظوربه

شامل سرعت جریان، عمق آب، عرض رودخانه، نوع محیطی

وه ها و طول قلبندی رسوبات، قطر سنگپوشش بستر شامل دانه

ا شد. سپس ببرداری، اندازه گرفته در هر ایستگاه نمونه هاسنگ

Suitability) شایستگی اندیکس مورد مطالعه، یپارامترها از استفاده

Index=SI براساس میزان حضور ماهی برای هر پارامتر تعیین )

ها برای هر زیستگاه یک عدد شده و با جمع کردن این اندیکس

و Bovee) شد( تعریف HSIعنوان شاخص مطلوبیت زیستگاه )به

HSIبرای محاسبه (. 2992و همکاران، Jowett؛ 2996همکاران،

، Richardsonو Jowett) گرفترابطه زیر مورد استفاده قرار

:(1116 ،و همکاران Jowett؛ 1116HIS = √𝑆𝐼 𝑊𝑖𝑑𝑡ℎ × 𝑆𝐼 𝐷𝑒𝑝𝑡ℎ × . . .× 𝑆𝐼𝑛𝑛

انجام و نمودارها در Pastو Habselافزار آنالیزها توسط نرم

تحلیل شد. ترسیم و Excelافزار نرم

نتایجماهی خاردار فریدپاکی گونه ماهی شامل سگ 1در مجموع

(faridpaki Cobitisسس ،)ماهی کورا (Barbus cyri)، سیاه ماهی

(capoeta Capoeta) ،(Paracobitis malapterura،) ماهی خیاطه

(Alburnoide eichwaldi)، (Neogobius pallasi) و(Squalius

(cephalus ایستگاه صید گردید 8برداری از طی عملیات نمونهدر

ترین تعداد در قطعه سیاه ماهی صید شد. کم 92که در مجموع

ترین میزان در ایستگاه عدد ماهی و بیش 2با 8ایستگاه شماره

پراکنش حاضر، مطالعه نتایج مطابق قطعه بود. 45با 5شماره

8/3-24عرض کلارود، در رودخانه در Capoeta capoetaماهی

متر، سانتی 6-51متر بر ثانیه، عمق 5-22متر، سرعت جریان

متر بودسانتی 3/1-13و قطر سنگ بستر 3/5-3/8شاخص بستر

امّا دامنه متغیرهای محیطی در زیستگاه انتخابی این (.2)جدول

متر، سرعت 8/21-24متر، عرضسانتی 19-51ماهی در عمق

و قطر سنگ 1/8-3/8 متر بر ثانیه، شاخص بستر 21-22جریان

شایستگی اندیکس (.1جدول ،5)شکل بود مترسانتی 3/11-13 بستر

(Suitability Index=SI ) و( شاخص مطلوبیت زیستگاهHSI )

(.4 و 5ول ا)جد شدبرای هر زیستگاه تعریف

Page 4: ناردنزام ناتسا رد عقاو دورلاک هناخدور رد (Keyserling, · 2021. 2. 4. · 9316 ٰاتػبات ،2 ٶزاٯؾ ،٭ٹٲ ٨اغ ټزٵٲاج تػپش

واقع در استان مازندران در رودخانه کلارود ماهی سیاه زیستگاهی خصوصیات بررسیو همکاران رستمیان

244

1131کلارود در پاییز گیری شده در رودخانه : دامنه متغیرهای اندازه1جدول

حداکثر حداقل متغیر

55/51 19/6 متر()سانتی عمق

13/15 3/5 )متر( رودخانه عرض

4/21 8/5 )متر بر ثانیه( سرعت آب

11/8 3/5 متر()سانتی قطر سنگ بستر

1/25 1/8 شاخص بستر

1131پاییز رودخانه کلارود در : رنج متغیرهای محیطی در زیستگاه انتخابی در2جدول

)متر( عرض بستر شاخص سرعت آب )متربرثانیه( ر(متقطرسنگ بستر)سانتی )متر( عمق پارامتر

6/12-11 2/6-2/6 1-11 2/22-22 23-12 ترین انتخابیبیش

1131و تعداد ماهی سیاه ماهی در هر ایستگاه در رودخانه کلارود در پاییز HSIشاخص مطلوبیت زیستگاه :1جدول

کل 6 2 1 1 2 1 ایستگاه

HIS تعداد ماهی

52/1

16

21/1

24

1/1

45

114/1

5

124/1

1

124/1

2

11/1

92

1131در پاییز در رودخانه کلارود برای هر متغیر (SI)شاخص انتخاب :1جدول

)متر( عرض شاخص بستر سرعت آب )متربرثانیه( متر(قطرسنگ بستر)سانتی )متر( عمق پارامتر

SI 26/0 10/0 62/0 22/0 11/0

(، محدوده - - -(، محدوده در دسترس)---دامنه محدوده زیستگاه سیاه ماهی در رودخانه کلارود )محدوده مورد استفاده) نمودار :1شکل

1131در پاییز ( ( -. -.-انتخابی )

Page 5: ناردنزام ناتسا رد عقاو دورلاک هناخدور رد (Keyserling, · 2021. 2. 4. · 9316 ٰاتػبات ،2 ٶزاٯؾ ،٭ٹٲ ٨اغ ټزٵٲاج تػپش

9316 تابستان، 2، شماره نهمسال پژوهشی محیط زیست جانوری فصلنامه علمی

141

بحثمقادیر شاخص مطلوبیت فاکتور عمق برای گونۀ سیاه ماهی

(C.gracilis) دهد که فاکتور عمق در رودخانه کلارود نشان می

عبارتدارای رابطۀ مثبت با مقادیر شاخص مطلوبیت است و به

است. SIتری از دیگر نواحی دارای عمق زیاد دارای مقادیر بیش

گونه مورد ترین فراوانی بیش 23-11نتایج نشان داد که عمق

ترین بیش 13-51در محدودۀ مورد استفاده، و عمق مطالعه را

Leeو Yuباشد. در مطالعه فراوانی را در محدوده انتخابی دارا می

ماهی داشت. سیاه حضور بر دارییمعن اثر( نیز عمق 1111)

های متوسط بهنتایج این مطالعه نشان داد که سیاه ماهی سرعت

گرا با بدنی گونۀ سیاه ماهی یک ماهی عام دهد.ا ترجیح میبالا ر

دوکی شکل است که این شکل بدن باعث مقاومت آن در برابر

دهد که فاکتور شود. نتایج مطالعات دیگر نشان میجریان می

عمق و سرعت دو فاکتور غالب و مؤثر در پراکنش و فراوانی افراد

.(Ross ،2962و Baker) های ماهیان در زیستگاه استگونهتعداد زیادی دهد( نشان می2962) Rossو Bakerمطالعه

رودخانه حاشیۀ به تر،کوچک هایاندازه ویژه ماهیان دربه از ماهیان،

های میانی رودخانه سرعت بالاتر یا شوند، زیرا قسمتمحدود می

کم، عمق و تر یا هر دو را دارند. به علاوه، در جریانات عمق بیش

پوشش جلبکی در دسترس، همانند سرعت، در دامنۀ مطلوب

.)Jones ،2919و (Light-foot برای زندگی ماهیان خواهد بود

ای از رودخانه رودخانه، نتایج نشان داد نواحی دربارۀ عرض

تری از افراد سیاه ماهیتر بودند تعداد بیشکه دارای عرض بیش

(. 5)جدول شماره اندرا در خود جای داده( SIتر )مقادیر بیش

نیز نشان داد که بسیاری از ماهیان Horowitz (2916 )مطالعۀ

گرا هستند. های کوچک در انتخاب زیستگاه عامساکن در رودخانه

ای خانهرود ماهیان سایر مشابه ماهی نیز از الگویگونۀ سیاه بنابراین

شفافیت آب و تولیدکند فاکتورهایی چون عمق، دما، تبعیت می

طور غیرمستقیم تحت تأثیر فاکتور عرض رودخانه پریفیتون به

ای هتر رودخانه سبب افزایش پوششاست. بنابراین عرض بیش

شوند، جلبکی و حشرات آبزی که غذای این گونه محسوب می

(.Ross ،2962و Baker) خواهد شد

رودخانه اگرچه در زیستگاه در دسترس سیاه ماهی در

کلارود، بسترهای گلی، شنی، قلوه سنگی و گیاهی نیز مشاهده

دلیل هکه بستر سنگی بود ب شد امّا اولویت انتخابی سیاه ماهی

شناختی، این که ماهیان با اندازه شناختی و زیستهای بومویژگی

عنوان پناهگاه و فرار از شکارچیان از آن استفاده تر بهکوچک

Nemacheilus های سگ ماهیانخی گونهکنند که در برمی

evezardi تر این گونهگزارش شده است. امّا وجود ماهیان بزرگ

نین چتر بود که این امر همهای بزرگ بیشبا سنگدر بسترهایی

و Pati) دلیل نیاز اکسیژنی یالای این گونه باشدتواند بهمی

Agrawal، 1111.)

برای هر یک HISدر مجموع شاخص مطلوبیت زیستگاه یا

دلیل شرایط خاص وها محاسبه شد. نتایج نشان داد بهاز ایستگاه

ترتیب با وجود داشت. به 2و 5های شماره ای که در ایستگاهویژه

بهترین مقدار مطلوبیت زیستگاه را به خود 52/1و 1/1مقدار

ورد مطالعه تقریباً در بخش های ماختصاص دادند. این ایستگاه

اند. بنابراین مدیریت و حفاظت میانی رودخانه کلارود قرار گرفته

تواند حائز اهمیت بالایی برای حفاظت این منطقه از رودخانه می

این گونه بومی باشد. با توجه به نتایج، زیستگاه انتخابی سیاه

ن واسطه نیاز به اکسیژماهی مناطقی با سرعت بالای آب به

باشد. مناسب، با بستر سنگی، با عرض و عمق زیاد می

مراحل در چهچنان یک گونه، برای ترجیح هایمنحنی

تواندمی شود، گرفته نظر متفاوت در فصول و زندگی مختلف

بخشی یا مشخص رودخانه یک برای مدیریتی ابزار یک عنوانبه

مطالعه اگرچه (،Vilizzi ،1114 و Copp) آبریز باشد حوضه یک از

در متفاوت فصول در ماهیسیاه زندگی مختلف حاضر، مراحل

گام نخستین عنوانبه تحقیق که ایناین دلیلنشد. به گرفته نظر

گرفت انجام این ماهی زیستگاهی هایویژگی شناخت جهت در

استفاده مورد با زیستگاه ارتباط در کلی بینشی حاصله نتایج و

نتایج ذکر است،به لازم دهد.را نشان می ماهی این انتخابی و

کلارود در رودخانه نظر مورد گونه با ارتباط در آمده دستهب

فصول در آن نحوه پراکنش است ممکن و بوده پاییز فصل در

ماهیان، پراکنش که الگوهای چرا باشد. متفاوت سال دیگر

تحولات نتیجه در تواندمی طبیعی، هایزیستگاه پویایی دلیلبه

بنابراین کند، تغییر و شده متحول های انسانیفعالیت و طبیعی

Vinagre) شود بررسی همواره زمان، طول در تغییرات این بایستی

ماهی این پراکنش نحوه شودمی پیشنهاد لذا (.1118همکاران، و

راهکار بتوان تا شده بررسی نیز دیگر فصول در کلارود در رودخانه

روند و داده کلارود ارائه رودخانه ماهیان برای مناسبی مدیریتی

داد. اهشک را انسانی هایفعالیت تأثیر

منابع عوامل بررسی .1131اسدی، ه.؛ ستاری، م. و ایگدری، س.، .1

ماهی سیاه زیستگاه ترجیح و پذیری انتخاب در تعیین کننده

Capoeta capoeta gracilis (Keyserling 2692) رودخانه در

Page 6: ناردنزام ناتسا رد عقاو دورلاک هناخدور رد (Keyserling, · 2021. 2. 4. · 9316 ٰاتػبات ،2 ٶزاٯؾ ،٭ٹٲ ٨اغ ټزٵٲاج تػپش

واقع در استان مازندران در رودخانه کلارود ماهی سیاه زیستگاهی خصوصیات بررسیو همکاران رستمیان

248

. مجله علمی )سفیدرود رودخانه حوضه هایسرشاخه از( سیاهرود

.9تا 2، صفحات 5شماره ،15سال .شیلات ایران

و محمدی، ح. .؛همتی، ت .؛آبتین، ا .؛راد، ببهروزی .2

بررسی زیستگاه تمساح مردابی در رودخانه . 1122 ،عرفانی، م.

سرباز در استان سیستان و بلوچستان به منظور تعین مطلوبت

، شماره 2سال .شناسی شیل آمایشمجله زیست (.HSI)زیستگاه

.38تا 43صفحات .4

گیری آبهای گوناگون اندازهروش .1113لی، ع.م.، حسن .1

صفحه. 183)هیدرومتری(. انتشارات دانشگاه شیراز.

فرهنگ جغرافیایی .1121 مسلح. نیروهای جغرافیایی سازمان .1

رودهای کشور، حوزه آبریز ایران مرکزی. انتشارات سازمان

صفحه. 119جغرافیایی نیروهای مسلح. جلد سوم،

تنوع زیستی ماهیان حوضه .1121عبدلی، ا. و نادری، م.، .2

صفحه. 151 .چاپ اول دریای خزر. انتشارات علمی آبزیان. جنوبی6. Ahmadi-Nedushan, B.; ST-Hilare, A., Berube, M.,

Robichaud, E., Thiemonge, N. and Bobeea, B., 2006. A

review of statistical methods for the evaluation of aquatic

habitat suitability for instream flow assessment, River

Research and Applications. Vol. 11, pp: 315-315.

1. Bain, M.B. and Bain, J.L., 1322. Habitat suitability index

models: Coastal stocks of striped bass.U.S. Fish and

Wildlife Service, Office of Biological Services,

Washington D.C. FWS/OBS-61/2122. 19 p.

2. Baker, J.A. and Ross, S.T., 1321. Spatial and temporal

resource utilization by south eastern cyprinids. Copiea. pp:

69-216. 3. Bovee, K.D.; Lamb, B.L.; Bartholow, J.M.; Stalnaker,

C.B.; Taylor, J.G. and Henriksen, J., 1332. Stream

habitat analysis using the instream flow incremental

methodology: Biological Resources Discipline Information

and Technology Report USGS/BRD-2996-1114. 252 p.

10. Coad, B., 2011. Fresh water fishes of Iran, Available from

www.Briancoad.com.Accessed 2st UN, 1125, Vol.5, No.1,

Website: www.Briancoad.com. Accessed

11. Copp, G.H. and Vilizzi, L., 2001. Spatial andontogenetic

variability in the microhabitat use of stream-dwelling

spined loach (Cobitis taenia) and stone loach (Barbatula

barbatula). Journal of Applied Ichthyology. Vol. 11, No. 8,

pp: 441-432. 12. Guay, J.C.; Boisclair, D.; Rioux, D.; Leclerc, M.;

Lapointe, M. and Legendre, P., 2000. Development and

validation of numerical habitat models for juveniles of

Atlantic salmon (Salmo salar)2 Canadian Journal of

Fisheries and Aquatic Sciences. Vol. 31, pp: 1183-1113.

11. Horowitz, R.J., 1312. Temporal variability patterns and

the distributional patterns of stream fish. Ecological

Monogram. Vol. 46, pp: 511-12.

11. Johnston, N.T. and Slaney, P.A., 1336. Fish habitat

assessment procedures, Watershed Restoration Technical

Circular. Vol. 6, 91 p.

12. Jowett, I.G.; Hayes, J.W. and Duncan, M.J., 2002. A

guid to Instream habitat survey methods and analysis,

NIWA Science and Technology Series. Vol.34, 212 p.

16. Light-foot, G.W. and Jones, N.V., 1313. The relationship

between the size of group roach (Rutilus rutilus (L.)), their

swimming capabilities and distribution in a river. In

Proceedings of the First British Freshwater Conference,

University of Liver pool. pp: 151-158.

11. Marcus, M.D.; Hubert, W.A. and Anderson, S.H., 1321.

Habitat suitability index models: Lake trout (exclusive of

the Great lakes)2 U.S. Fish Wild. Serv. FWS/1BS-61/21264.

21 p.

12. Pati, A.K. and Agrawal, A., 2002. Studies on the

behavioral ecology and physiology of ahypogean loach, Nemacheilus evezardi, from the Kotumsar Cave, India.

Current Science. Vol. 65, No. 9, pp: 2221-2228. 13. Rashleigh, B.; Barber, M.C.; Cyterski, M.; Johnston,

J.; Pamar, R. and Mohamoud, Y., 2001. Population

models for stream fish response to habitat and hydrologic

alteration: The cvi watershed tool, environmental

protection agency, Office of Research and Development,

Athens, GA, USA. EPA/811/R-14/291.

20. Rosenfeld, J., 2001. Assessing the habitat requirement of

stream fishes: An overview and evaluation of different approaches, Transaction of the American Fisheries Society.

Vol.251, pp: 935-986.

21. Vinagre, C.; Fonseca, V.; Cabral, H. and Jose Costa,

M., 2006. Habitat suitability index models for the juvenile

soles, Solea solea and Solea senegalensis, in the Tagus

estuary: Defining variables for species management,

Fisheries Research. Vol. 61, pp: 241-249.

22. Yu, S.L. and Lee, T.W., 2002. Habitat preference of the

stream fish, Sinogastromyzon puliensis (Homalopteridae).

Zoological Studies. Vol. 42, No. 1, pp: 265-261.