LOGO

เทคโนโลยมลตมเดย (Streaming Media technology)

www.ubs.uni.net.th

Stream Media - เปนการสงขอมลผานระบบเครอขายอยางตอเนองเหมอนการไหลของกระแสนำ�า - พฒนาข�นมาเพอใชในการสงขอมลขาวสารเพอเผยแพร แพรภาพหรอแสดงผลผานทางระบบเครอขายตางๆ และอนเทอรเนตปจจบนสวนใหญมกมสวนประกอบ ทเปนสตรมมงมเดยท�งส�น เชน

• การฟงวทย • การโปรโมทภาพยนตร • การเรยนทางไกล • การคาขายสนคา

หวขอทมาและความสำาคญคำาศพททเกยวของกบ streaming media What Is Streaming Media? องคประกอบของการสงขอมลแบบ streamความแตกตางระหวาง streaming with

web server กบ streaming with streaming media server

ขอด-ขอเสยของการใช streaming ตวอยางโปรโตคอลสำาหรบ streaming

mediaบทสรป

ทมาและความสำาคญของหวขอทจะนำาเสนอ

ปจจบนการดาวนโหลดไฟลทเปนภาพและมเสยง ประกอบเปน Video หรอ audio จากอนเตอรเนต

กำาลงเปนทนยมอยางมากซงถาเปนเมอกอนจะตองใชเวลานานมากในการดาวนโหลดขอมลท�งหมดมาเกบไวในฮารดดสกแลวจงทำาการ play ได ซงทำาใหผใช รสกเบอทจะดาวนโหลดไฟลน �น ๆ จงไดมเทคโนโลยของ Streaming เกดข�น เพอความรวดเรวในการดาวนโหลดไฟลจากอนเตอรเนตมารบฟง/ชม

Text

extText

Text

Text

ในอดต การนำาเสนอสอ Audio/Video บน Web จำาเปนตองใชวธการ download-and-play ซงการทจะรบชมสอน �นๆไดน�น จะตองทำาการ download ขอมลท�งหมดมากอนจงจะสามารถเลนได ซงถงแมจะเปนสอขนาดเลกเพยง 30 วนาทกตาม กอาจจะตองใชเวลาDownload ถง 20 นาทกอนทจะสามารถนำามาใชฟง/ชมได แตในปจจบนสอผสม(Multimedia) สามารถนำาเสนอผาน web browser ในระบบ intranet และ internet อยางมประสทธภาพมากข�น

บทนำา

คำาศพททเกยวของกบstreaming media

Bandwidth : ปรมาณการสงขอมลทสามารถ สงได ณ เวลาใดเวลาหนง ในระบบเครอขาย

bandwidth ทสงจะแสดงถงการสงผานขอมลท เรวกวา bandwidth ตำา คาของ bandwidth จะ

แสดงในรป bits per second (bps)

Broadcast : อธบายถงการสงสญญาณ กระจายไปยงเครองผรบ ในการรบสญญาณ ทาง

ฝงผรบจะไมสามารถควบคมสอททำาการสง สญญาณขณะน�นได ซงเมอเปรยบเทยบกบการสง

สญญาณแบบ on-demand เครองผรบจะ สามารถทำาการควบคมการเปด ปด หรอเลนสอน�นๆ

ได

คำาศพททเกยวของกบstreaming media [2]

Broadcast Unicast : เปนการรบสญญาณ ซงการตดตอระหวางผสงและผรบ จะเปนแบบหนง

ตอหนง และการตดตอระหวางผสงและผรบจะตอง มการตดตอกนตลอดเวลาระหวางการสงขอมล

Broadcast Multicast : ทำาการสงสญญาณจากเครองใหบรการ(server) หนงสายสญญาณไปยงผรบ(client) จำานวนมาก โดยทผรบ

จะรอทำาการตรวจสอบจาก IP ของเครองใหบรการ

วธการเผยแพรไฟลสตรมมงมเดย

• Unicast – เปนวธการสงผานไฟลสตรมมงมเดยแบบ On-

Demand ไปยงเครองของ ผชมในลกษณะจดตอจด (Point-to-Point)

ทมาจาก http://tv.ku.ac.th/tech.html

วธการเผยแพรไฟลสตรมมงมเดย• Multicast - เปนวธการสงไฟลสตรมมงมเดยไปยงเครองผชมทไดทำาการตดตอหรอเชอมโยงกบสตรมมงเซรฟเวอรผานทางเครอขายอนเทอรเนต

ทมาจาก http://tv.ku.ac.th/tech.html

วธการเผยแพรไฟลสตรมมงมเดย• Broadcast - เปนวธการสงไฟลสตรมมงมเดยแบบถายทอดสด( LiveBroadcasting ) ไปยงเครองของผชมหลายๆ จดพรอมๆ กน

ทมาจากhttp://www.msit.mut.ac.th/

คำาศพททเกยวของกบstreaming media [3]

On-Demanded : อธบายถงการสงสญญาณไปยงเครองผรบ โดยทผรบสามารถควบคมสอน �นๆ ได เชนในกรณของสอวดโอ ผรบสามารถ play , pause , forwarded ได ซงไมสามารถทำาไดในการสงสญญาณแบบ broadcast

On-Demanded Unicast : เปนการตดตอแบบหนงตอหนงระหวางผใหบรการและผรบ ซงผสงจะสรางเสนทางเชอมตอสญญาณ สำาหรบผรบแตละราย

คำาศพททเกยวของกบstreaming media [4]

Codec : เปนคำายอของCompressor/Decompressor วธการของ

ซอฟแวรหรอฮารดแวรของการบบอดและแตกไฟล สวนมากจะใชกบวดโอ และเสยงบนอนเตอรเนต โดย

เฉพาะกบ streaming media

Buffer : เปนกระบวนการในการรวบรวมขอมล เพยงไมกวนาทกอนทไฟลสตรมมงจะเลนจรง

What Is Streaming Media?

Streaming media เปนเทคโนโลยทสามารถ เลน เพลง วดโอ และ ขอมลแบบแอนนเมชน โดยสงผานอนเตอรเนตในเวลาแบบ real time คอไมตองรอการดาวน โหลดขอมลท�งหมดมากอน Client หรอผเลนจะสามารถเลนไฟล ไดในทนททยงมกระบวนการของการสงอย

องคประกอบของการสงขอมลแบบ stream

ลกษณะของ Streaming Media

• การสงขอมลเปนแบบเรยลไทม (Retime) • ผชมสามารถรบชมและฟงสตรมมงมเดยไดโดยไม

ตองรอใหดาวน • โหลดขอมลจนเสรจ • สามารถควบคมการแสดงผลไดดวยโปรแกรมแสดง

ผลทวไป เชน - เลนเพลงกอนหนา (Previous) - เลนซำ�า (Repeat)

• ปองกนการละเมดลขสทธได

ลกษณะการสง Streaming Media

• ไฟลออนดมานด (On-Demand) – เปนไฟลทสามารถเรยกใชไดทนทเมอตองการ – ไฟลเหลาน�จะถกเขารหสในรปแบบทเหมาะสม

ตอการแสดงผลแบบสตรมมงแลวนำาไฟลจดเกบไวเซอรฟเวอร

– ทกคนสามารถเรยกใชงานไดพรอมกนไดหลายคนในเวลาเดยวกน

– แตละคนสามารถควบคมฟงกชนการทำางานไดอยางอสระ

• หยดการแสดงผล (Pause) • แสดงผลยอนกลบ (Rewind) • แสดงผลซำ�า (Replay)

– ระบบการศกษาทางไกลผานเวบ (Web-Base TrainingSystem :WBTS)

ลกษณะการสง Streaming Media

• การถายทอดสด (Live Broadcasting) – เปนการถายทอดเหตการณทเกดข�น ณ

เวลาน�น โดยผชมไดรบชมเหตการณตางๆ ไดเปนปจจบนและทนทวงท

– ดวยวธการแปลงสญญาณจากกลองวดโอเปนขอมลดจตอล

– เครองเซรฟเวอรจะทำาการถายทอดไปยงเครองผชมปลายทาง

– สามารถเรยกใชงานไดพรอมๆ กนเปนจำานวนมากๆ ได

ความแตกตางระหวางstreaming with web serverกบ streaming with streaming media serverStreaming With Web Server   การใชงาน : เรมจากทำาการแปลง Audio/Video ใหอยในรปแบบสอทเหมาะสมสำาหรบการสงขอมลบน internet โดยพจารณาจาก bandwidth และทำาการ upload แฟมมลตมเดยไปยง web server และสรางเวบเพจทระบ URL ของแฟมมลตมเดยน�น ๆ เมอมการเรยกใชงานแฟมมลตมเดย client-side player จะทำางานและเรม download แฟมมลตมเดย เมอแฟมท�งหมด download เสรจส�นแลวจงทำาการ play ไฟลน�น ๆ

ความแตกตางระหวาง streaming with web server กบ streaming with streaming media server [2]การสงขอมล : Web Server ใชการตดตอผานHyperText Transport Protocol (HTTP) ใน

การตดตอระหวาง server และ client ซง HTTP จะควบคม Transmission Control Protocol

(TCP) ซงจะจดการเกยวกบการสงขอมลท �งหมด

ความแตกตางระหวางstreaming with web server กบ streaming with streaming media server [3]Streaming With Streaming Media Server การใชงาน : แฟมทไดจะ upload ไปยงStreaming Media Server เมอแฟม

มลตมเดยถกเรยกใชงาน Web Browser จะ สงไฟลขนาดเลกทเรยกวา Meta File ไปยง

Client Player

ความแตกตางระหวางstreaming with web server กบ streaming with streaming media server [4]

การสงขอมล : จะใช protocol User Datagram Protocol (UDP) ซงมจดเดนทความเรว ขนาดเลก และไมมการทำางานเกยวกบการสงขอมลซำ�าหรอคำานวณอตราการสงขอมล ซงจะเหมาะกบการสงขอมลแบบ realtime ซงขอมลทสญหายบางสวนหรอขอมลทเกด delay จะถกละความสนใจไป นอกจากน� อาจมการใชงาน Protocol เฉพาะสำาหรบการ streaming media เลยกไดเชน Realtime Streaming Protocol (RTSP)

ขอด-ขอเสยของการใช streaming

ขอด - ผชมจะสามารถรบชมไดทนท และสามารถเลอนไปยงตำาแหนงทตองการชมได โดยไมตองรอให download จนเสรจกอน

- รายการทเลอกชม ไมไดถกเกบไวในเครอง ทำาใหประหยด พ�นทใน Hard Disk เหมาะสำาหรบผทมพ�นทใน Hard disk จำากดขอเสย

- สำาหรบผทมชองสญญาณ (Bandwidth) ทมความเรวไมคงท จะพบปญหาการ buffering บอยคร�ง

ตวอยางโปรโตคอลสำาหรบstreaming mediaUser Datagram Protocol (UDP) : UDP protocol จะเปนการสงขอมลทศทางเดยว คอ ขอมลจะสงจาก server ไปยง client โดยไมมการตรวจสอบความถกตองของขอมล ดงน�นจงสามารถสงขอมลไดเรวกวา TCP protocol จงไดถกนำามาใชในการสงขอมลมลตมเดย Real Time Streaming Protocol (RTSP) คอโปรโตคอลทใชในการควบคมสตรมมงขอมล RTSP มสองโครงสราง คอ หนวยควบคม และการเชอมตอขอมล RTSP เปนโปรโตคอลทใชรปแบบ client/server  ทถกออกแบบเพอใชในการแสดงสอมลตมเดย

ลกษณะการสง Streaming Media

• โปรเกรมซฟดาวนโหลด (Progressive Download)

- เปนการผสมผสานการสงขอมลแบบสตรมมงและการดาวนโหลดเขาดวยกน

- โดยอาศยพ�นทบางสวนภายในหนวยความจำาชวคราวของเครองคอมพวเตอรทเรยกวา บฟเฟอร (Buffer) มาใชเกบพกขอมล

- ในระหวางการดาวนโหลดอยน �นผชมสามารถทจะเลนหรอแสดงผลไฟลไดกอนทการดาวนโหลดจะเสรจส�นสมบรณ

- มกใชกบไฟลมลตมเดยทไมใหญมากนก

องคประกอบพนฐานระบบสตรมมงมเดย

• เครองเขารหส (Encoder)- เปนเครองมลตมเดยพช (Multimedia

PC) ทไดทำาการตดต�งซอฟตแวรหรอโปรแกรมไวสำาหรบใชแปลงไฟลเสยงและวดโอ ใหอยในรปของสตรมมง เชน MPEG, WMF

• เครองเซรฟเวอร (Servers)- เปนเครองทไดตดต�งซอฟตแวรหรอโปรแกรม

สำาหรบใชบรการจดการกบสตรมมงมเดย • เครองผชม (Player)

- เปนเครองทไดรบการตดต�งซอฟตแวรหรอโปรแกรมทใชในการแสดงผล (Decode)

- RealPlayer, Windows Media Player,Quick Time

เทคโนโลยการสงไฟลขอมล • โพรโตคอล (Protocol)

– เปนขอกำาหนดสำาหรบควบคมการแลกเปลยนขอมลขาวสารผานระบบเครอขาย

– ใชสำาหรบแลกเปลยนขอมลขาวสารระหวางกนของแตละสวนประกอบดวยมาตรฐานเดยวกน เชน RTSP, MMS

• ไฟลฟอรแมต (File Format) – ใชสำาหรบการกำาหนดรปแบบมาตรฐานของ

การแลกเปลยนขอมลระหวางกน • โคเดด (Codec)

– ใชสำาหรบการเขารหสและถอดรหสขอมลขาวสารทบรรจอยภายในไฟลฟอรแมท

องคประกอบพนฐานระบบสตรมมงมเดย

บทสรป

การนำาเสนอขอมล Audio/Video ผานระบบ internet มวธการสง 2 แบบ แบบแรกคอการใช Web Server ในการใหบรการ และแบบทสองคอ การใช Streaming Media Server ในการใหบรการ โดยระบบเครอขายได ถกนำามาใชในการนำาเสนอขอมลเชนเดยวกน เนองจากประสทธภาพการเขาถง ผรบชมจำานวนมากไดในการนำาเสนอเพยงคร�งเดยว และการใชสอผสม ประเภท Video เพอใชในการนำาเสนอผาน web browser ในระบบ intranet และ internet ซงเปนระบบ network ทมการนำามาประยกตใชมากทสดอยาง หนงในปจจบน

LOGO

www.themegallery.com