B e t r o k k e n h e i d v e r b i n d t m e n s e n

�

VanBOBnaarBOBOC(VoldoetdeBOBindeprak2jknogwel?)

Drsing.MarioP.M.SchoonderwoerdMCDm

LandelijkeContactdagInspec<eVenJ–Veiligheidsregio’s,28september2017

B e t r o k k e n h e i d v e r b i n d t m e n s e n

•  Crisismanagement•  OTO•  Onderzoek:

•  crisis•  incidenten•  ongevallen

•  HumanFactors•  Incidentonderzoek•  Veiligheidscultuuren-management•  CrewenSingleHumanResourceManagement

Veiligheid:demensalsdemeestkwetsbareschakel!

www.marioschoonderwoerd.nlofwww.hufa.nl

B e t r o k k e n h e i d v e r b i n d t m e n s e n

BOB(Beeldvorming-Oordeelsvorming-Besluit):•  VanBeeldvorminggelijknaarBesluitvorming(overslaan)=>tunnelvisie•  GeleidelijkeovergangvanBeeldvormingnaarBesluitvorming=>onduidelijkproces•  Impliciet=>onduidelijkheidachtergrondenbesluiten•  LangediscussieinOordeelsvorming=>verliesvan<jdenfocus•  OnvoldoendefocusinOordeelsvorming=>verliesvankwaliteiten<jd•  Besluitvormingsprocesvaaknietcyclisch=>effectennietgeëvalueerd

ConstateringenenFeedback

B e t r o k k e n h e i d v e r b i n d t m e n s e n

‘Eendynamischoordeelsvormingsproces;eenbeschrijvendonderzoeknaarsitua;oneleoordeelsvorminginhetcrisismanagementdomein’(TNO,december2015)“Uitdeprak<jkisgeblekendaterbehoe`eisaaneeneffec<ef,efficiëntenexplicietbesluitvormingsproces.Hetonderdeeloordeelsvorminghierinlijktdemeesteonduidelijkheidteverschaffen.”

Oorzaken:•  onduidelijkproces(moeilijkteonderscheidenvanbeeldvormingofbesluitvorming),•  overgeslagen(vanbeeldvorminggelijknaarbesluitvorming),•  nietuniform(determoordeelsvormingvoorveelinterpreta<es),•  impliciet(oordeelsvorminggebeurtnuvaakintuï<efenimpliciet),•  onduidelijkheidervaringen(onduidelijkheidbestaatoverhoehetproceseventueel

verbeterddientteworden),•  goedgenoeg(hetaantaloplossingendatgenereerdmoetworden).

B e t r o k k e n h e i d v e r b i n d t m e n s e n

BOBdefinieertdefasevanOordeelsvormingintheoriealsvolgt:“degemeenschappelijkebeoordelingvandeknelpunten.Daarbijwordenbeslisalterna<evenbesprokenenoplossingenbedachtvóórdaterindedaaropvolgendefaseeenbesluitoverwordtgenomen.”

Conclusie:Verschiltussentheorieenprak2jk(uitvoering)

Detheore<scheBOB

Verklaring:BOBsluitonvoldoendeaanbijhetdenkprocesvandemens

B e t r o k k e n h e i d v e r b i n d t m e n s e n

Besluitvormingindeluchtvaart•  GRADE(Gather,Review,Analyse,DecideenEvaluate)o.a.doordeKLM=>Beschrijvingvanbesluitvormingsprocesvandemens:mindergeschiktalsondersteundetoolvoorhetbesluitvormingsproces.

•  FORDEC(Facts,Op<ons,Risksandbenefits,Decide,ExcuteenCheck)o.a.doorLu`hansa

=>Geschiktalsondersteunendetoolvoorhetbesluitvormingsproces.

•  DODAR(Diagnose,Op<ons,Decide,AssigntasksenReview)o.a.doorEasyJetenBri<shAirways

=>Geschiktalsondersteunendetoolvoorhetbesluitvormingsproces.

B e t r o k k e n h e i d v e r b i n d t m e n s e n

Facts Op2ons Risk&benefits ExecuteDecide CheckFORDEC

Op2onsDiagnose Assigntasks ReviewDecideDODAR

Kenmerkend:•  sluitaanbijdenkprocesvandemens•  herkenbaargefaseerd•  cyclisch

Fact-finding Analyse Besluit-

vormingCommuni-

ca2eMoni-toring

FABCM

TervergelijkingprocescommandovoeringOfficierenvanDienstbrandweer(Crisislab)

B e t r o k k e n h e i d v e r b i n d t m e n s e n

�

Uwbesluitvormingsproces:•  Wathebiknodig?(Beeld)•  Merkenentypes(Op<es)•  Afwegen++/--(Besluit)•  Koopcontract(Opdracht)•  Afnameauto(Controle)

Aanschafvanuwauto(besluitvormingsproces)

B e t r o k k e n h e i d v e r b i n d t m e n s e n

Facts Op2ons Risk&benefits ExecuteDecide CheckFORDEC

Op2esBeeld-vorming Opdracht ControleBesluitBOBOC

BOB(theorie)

Beeld-vorming Oordeelsvorming Besluit

Beeld/oordeels-vorming Besluit

BOB(prak<jk)

DODAR Diagnose Op2ons Decide Assigntasks Review

B e t r o k k e n h e i d v e r b i n d t m e n s e n

Op2esBeeld-vorming Opdracht ControleBesluit

BOBOC:eenoplossing?

BOB-problema<ek BOBOC•  Onduidelijkproces V•  Overslaan V•  Nietuniform V•  Impliciet V•  Verliesfocusen<jd V•  Aantalop<es >1(want1isgéén!)•  Nietcyclisch V

B e t r o k k e n h e i d v e r b i n d t m e n s e n

HumanFactors

Stress(onder&boven)

Vermoeidheid

Coping-strategieën(ongeloof/ontkenning)

Confirma<on-biasAngst

Aandacht

Percep<es

IllusiesGeheugen Druk

B e t r o k k e n h e i d v e r b i n d t m e n s e n

Op2esBeeld-vorming Opdracht ControleBesluit

HumanFactorsopalleelementenv/hproces

B e t r o k k e n h e i d v e r b i n d t m e n s e n

Op2esBeeld-vorming Opdracht ControleBesluit

maarweesalertopdeal2jdaanwezigeHumanFactors

BOBOC:hétalterna2efvoordeBOB,Beeld-vorming Oordeelsvorming Besluit

Beeld/oordeels-vorming Besluit

Leesar<kelop: www.mpms-advies.nl