• Home

  • Documents

  • 0 %12$!1!3!.(/0 !#$%&'()!*&%+ · အက်ဳိးစီးပြားမ်ား...
65
ENGLISH VERSION FUNDED BY IMPLEMENTED BY

0 %12$!1!3!.(/0 !#$%&'()!*&%+ · အက်ဳိးစီးပြားမ်ား အတြက္ စည္း႐ံုးလံႈ႔ေဆာ္ျခင္းအားျဖင့္ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း၌

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: 0 %12$!1!3!.(/0 !#$%&'()!*&%+ · အက်ဳိးစီးပြားမ်ား အတြက္ စည္း႐ံုးလံႈ႔ေဆာ္ျခင္းအားျဖင့္ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း၌

ENGLISH VERSION

FUNDED BY IMPLEMENTED BY

Page 2: 0 %12$!1!3!.(/0 !#$%&'()!*&%+ · အက်ဳိးစီးပြားမ်ား အတြက္ စည္း႐ံုးလံႈ႔ေဆာ္ျခင္းအားျဖင့္ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း၌

EUROPEAN UNION

Page 3: 0 %12$!1!3!.(/0 !#$%&'()!*&%+ · အက်ဳိးစီးပြားမ်ား အတြက္ စည္း႐ံုးလံႈ႔ေဆာ္ျခင္းအားျဖင့္ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း၌

1

ျမနမာႏငငဆငရာ ဥေရာပကနသညႀကးမားအသငး

EuroCham သည ျမနမာႏငငရ ဥေရာပစးပြားေရးလပငနးမား၏ အသအျဖစ အလပလပလက ရပါသည။ ဤအဖြ႕မ အဓကခယထားသည တာဝနမာ ျမနမာအစးရႏငတကြ ျမနမာ၊ အာဆယ ေဒသႏင အးယအတြငးမ အဖြ႕အစညးမားျဖငဆကစပေသာ ဥေရာပ စကမႈလကမႈ အကးစးပြားမား အတြက စညး႐းလႈ႔ေဆာျခငးအားျဖငျမနမာႏငငအတြငး၌ ဥေရာပရငးႏး ျမပႏမႈမား သသသာသာ တးျမငလာရနႏင စးပြားေရးရပဝနးတစရပ ပမေကာငးမြနလာေစရနပင ျဖစပါသည။

အားေကာငးႀကးထြားလကရေသာ အကးတပးေပါငးေဆာငရြကသမား ကြနယကတစခႏငအတ EuroCham သည ျမနမာႏငငအတြငး၌ ကနသြယေရးဆငရာ ႀကးပမးမႈမား ျပလပရန စတပါဝငစား ေသာေၾကာင စညး႐းလႈ႔ေဆာေသာ ပသ႑ာနအျဖစေသာလညးေကာငး၊ စးပြားေရး ဝနေဆာငမႈ လပငနးအျဖစေသာလညးေကာငး၊ သေတသနလပငနးအျဖစေသာလညးေကာငး သ႔မဟတ ကြနယကခတဆက ျခငးအတြကေသာလညးေကာငး ေဆာငရြကျခငးအားျဖင ဥေရာပစးပြားေရး လပငနး မားအတြက လကေတြ႕လပငနးပငးဆငရာေထာကပမႈမား ေပးအပလကရပါသည။

EuroCham ၏ စညး႐းလႈ႔ေဆာမႈလပငနးမားတြင အဓက အေကာငအထညေဖာသမာ သတငး အခကအလက မေဝျခငးႏင ေဆြးေႏြးျခငးမားက ေဆာငရြကေပးေနသည စညး႐း လႈ႕ေဆာေရးအဖြ႕မား ျဖစပါသည။ ယငးတ႔၏ အဓက ရညမနးခကမားမာ - (၁) ျမနမာႏငင၏ အနာဂတဖြ႕ၿဖးတးတကမႈမားအတြက ပြငလငးျမငသာမႈ၊ ေလးစားလကနာမႈႏင တရားဥပေဒစးမးမႈတ႔က အားေပးျမႇငတငရန (၂) အလးစ စးပြားေရးရပဝနးက တးျမႇငရနအလ႔ငာ သကဆငရာ လပငနးက႑အတြက ႏငငတကာ ကၽြမးကငမႈ အေတြ႕အႀကမားအား ျမနမာ အာဏာပငမားအတြက ေဖာထတေပးအပရနႏင (၃) အျခားအစးရဌာနမား၊ အဖြ႕အစညးမားႏင ဆကဆေရး ပမခငမာလာရနတ႔ျဖစပါသည။

ဤစကျဖစာအပမာ EuroCham ျမနမာ၏ ပထမအႀကမထတ ႏစပတလညပႏပထတေဝမႈတစရပ ျဖစပါသည။ ဤစာအပတြင EuroCham အဖြ႕ဝငမား၊ စးပြားေရးအသငးအဝငးႏင အမားအားျဖင လ႔အသကအၿမတစခလးအေပၚ သကေရာကမႈရေနသည ယခႏစ၏ အခရာကေသာ စးပြားေရး၊ ကနသြယေရးႏင ရငးႏး ျမပႏေရးဆငရာ အေရးကစၥမားက သ႐ပခြျခားတငျပထားသည။

EuroCham ၏ စညး႐းလႈေဆာေရးအဖြ႕မားမ မၾကမးေရးသားထားသည စကျဖအၾကျပစာတမးမားက စေဆာငးျပစထားသည ဤစကျဖ စာအပတြင ျမနမာအစးရအတြငးမ သကဆငရာ ဝနႀကးဌာနမားႏင ဌာနမား၏ အႀကးအကမား၊ ျမနမာႏငငဆငရာ ဥေရာပသမဂၢအဖြ႕မ ကယစားလယေတာမား၊ ျမနမာ ႏငငရ ဥေရာပအဖြ႕ဝငႏငငမားမ ေစလႊတထားသည အဖြ႕မား၏ သအမတမား၊ ေကာငစစဝနမားႏင ကနသြယေရးေကာမရင အဖြ႕ဝငမားအတြက လႊမးၿခဆကစပမႈရသည လကေတြ႕ကေသာ အႀက ျပခကမားက တငျပထားပါသည။

ရနကန၊ ဇြနလ ၂၀၁၇ ခႏစ။

Page 4: 0 %12$!1!3!.(/0 !#$%&'()!*&%+ · အက်ဳိးစီးပြားမ်ား အတြက္ စည္း႐ံုးလံႈ႔ေဆာ္ျခင္းအားျဖင့္ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း၌

2

EUROCHAM CHAIRMAN OF THE BOARD

EuroCham ဘတအဖြ႕ဝငမား၊ ယငး၏ စညး႐းလႈ႔ေဆာေရးအဖြ႕မား၊ EuroCham ၏ အကးတ အဖြ႕ဝငမားႏင အဖြ႕မားအားလးကယစား ကနသြယေရးႏင ရငးႏးျမပႏမႈမဝါဒ အႀကျပခကမား ဆငရာ ၂၀၁၇ ခႏစ စကျဖစာအပက ဂဏယစြာျဖင တငျပအပပါသည။ ဤစကျဖစာအပမာ လပငနးက႑အမားအျပားတြင ရငးႏးျမပႏ၊ လပကငလကရသည ကၽြႏပတ႔၏ စညး႐းလႈ႕ေဆာေရး အဖြ႕ဝင ကမၸဏမားအၾကား အကးတ ပးေပါငးေဆာငရြကမႈမ ထြကေပၚလာေသာ ရလဒတစခ ျဖစပါသည။

ဤစကျဖစာအပတြင လကရစးပြားေရးရပဝနးအေပၚ လပငနးက႑တစရပျခငးစအလက ဥေရာပ ရငးႏးျမပႏ သမားမ ႐ႈျမငသးသပထားပက ေဖာျပေပးထားပါသည။ လကရအခနတြင EuroCham ၌ ေကာပရတ လမႈ တာဝန (CSR)၊ ေဆာကလပေရး၊ စြမးအင၊ ေထာကပပ႔ေဆာငစမေရးႏင ကနးမာေရးဟေသာက႑မားျဖင သကဆငသည စညး႐းလႈေဆာေရးအဖြ႕ငါးဖြ႕ရပါသည။ က႑အသစမားတြင ေစးကြကခ႕ထြငေရး ေဆာငရြကမႈမား လပေဆာငေနၿပျဖစေသာေၾကာင

ေနာငအခနမားတြင ယခထကပမမားျပားေသာ လပငနး က႑မားအေၾကာငးက ေဖာျပေပးေပလမမည။ စညး႐းလႈ႕ေဆာေရးအဖြ႕ တစဖြ႕ခငးစအား ယငးတ႔၏ လပငနးက႑မားတြင ရငဆငႀကေတြ႕ေနရေသာ အဓကျပနာရပမားက ေဖာထတတငျပရနႏင လာမည ၁၂လအတြငး ျမနမာအာဏာပငမားမ ပမဦးစားေပးသငသညဟ သကဆငရာအဖြ႕မားမ ယၾကညသည မဝါဒ အႀကျပခကမား ေပးအပရန ညႊနၾကားထားပါသည။

EuroCham အေနျဖင ျမနမာအာဏာပငမားႏင ေကာငးမြနေသာ ပးေပါငးေဆာငရြကမႈတစရပက ဆကလက တညရေစလပါသည။ ကၽြႏပတ႔ျဖင ေတြ႕ဆလပကငခၾကသည အစးရအာဏာပငမားအားလးကလညး ယခကသ႔ အခါအခြငသငေသာအခနအခါတြင ေႏြးေထြးလႈကလစြာ ေကးဇးတငလပါသည။ ၄ငးတ႔၏ စဥဆက မျပတ အားေပးကညမႈမားအတြက ေကးဇးတငရသကသ႔ ကၽြႏပတ႔အေနျဖငလညး ဤႏငင၏ အလပအကင အခြငအလမးမားႏင စးပြားေရး ဖြ႕ ၿဖးတးတကမႈတ႔အား ေရရညတညတေသာ နညးလမးတစရပျဖင အားေပး ျမႇငတငႏငလမမညဟ ယၾကညမပါသည။

ယခႏစမာ ျမနမာႏငငအတြက စတလႈပရားဖြယႏစတစႏစ ျဖစပါသည။ မားစြာေသာ ဥေရာပ စးပြားေရး လပငနးမားသည အာရတက၏ ေနာကဆးေသာ ေစးကြကနယပယတစချဖစသည ျမနမာႏငငအား ထညသြငးစဥးစားလကရပါသည။ ဤစတပါဝငစားမႈကပင EuroCham မ ဥေရာပႏင အာရတစလႊားတြင ျပလပခသည ႏငငအလက ရငးလငးေဖာျပခကမားစြာတြင စစညးခသည ေျမာကမားလစြာေသာ ကမၸဏမား၊ ရငးႏးျမပႏသမားထတြငသာမက ယခႏစႏင ယမနႏစအတြငး ကၽြႏပတ႔အသငးသ႔ လာေရာကလညပတ ခၾကသည ေျမာကမားလစြာေသာ ကနသြယေရးကယစားလယေတာအဖြ႕မားထတြင ေပၚလြငေစခပါသည။

သ႔ေသာျငားလညး ျမနမာစးပြားေရးရပဝနးတြင ဥေရာပတကမ ရငးႏးျမပႏမႈအလားအလာမားက ပမရရ စစား ႏငရန ေကာလႊားရမည စနေခၚခကအမားအျပားႏင ရငဆငေနရပါသည။ ဤစနေခၚခကမားအား ပြငလငး ျမငသာ၍ အျပသေဘာေဆာငေသာ နညးလမးတစရပျဖင ကညေကာလႊားႏငေစရနအတြက ျမနမာႏငငဆငရာ ဥေရာပသမဂၢသရး ႏင ျမနမာအာဏာပငတ႔ျဖင EuroCham မ နးကပစြာ ဆကလက ပးေပါငးေဆာငရြကသြားပါမည။

ေနာကႏစတြင ထတေဝမည စကျဖစာအပအတြကလညး စတလႈပရားမပါသည။ ထြကေပၚလာမည ေအာငျမငမႈမားသည ဥေရာပကမၸဏမားအတြက အားေကာငးေသာ သတငးစကားတစရပက ေဖာထတ ေပးေပလမမည။ ၎သတငးစကားမာ ျမနမာႏငငသည အမနတကယစတခယၾကညရေသာ အကးတေဆာငရြကသျဖစေနသည အစးရတစရပႏငအတ ရငးႏးျမပႏရန ဆြေဆာငမႈရေသာႏငင ျဖစသညဟေသာ သတငးစကားပင ျဖစပါသည။

ေလးနကယၾကညစြာျဖင

ေဒးဗစ လဗရကEuroCham ျမနမာ ဥကဌ

Page 5: 0 %12$!1!3!.(/0 !#$%&'()!*&%+ · အက်ဳိးစီးပြားမ်ား အတြက္ စည္း႐ံုးလံႈ႔ေဆာ္ျခင္းအားျဖင့္ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း၌

3

EU AMBASSADOR TO MYANMAR

ျမနမာႏငငဟာ အခြငအလမးမားစြာရတ ႏငငတစချဖစပါတယ။ဆယစႏစမားစြာ သးျခား ရပတည လာခၿပးတေနာက သသာထးျခားတ အသြငကးေျပာငးမႈက ေတြ႔ၾကေနရတာျဖစၿပး ႏငငတြငး သနးေပါငးမားစြာေသာလထအတြကပမေတာကပတအနာဂတကယေဆာငေပးေနချပျဖစပါတယ။

ဒလ ရႈပေထြးခကခလတ အသြငကးေျပာငးမႈအတြငး မတဖကအဖြ႔အေနန႔ ျမနမာႏငငန႔ ၎ရ႕ျပညသလထတ႔ အတြကၿငမးခမးသာယာ၀ေျပာတဒမကေရစႏငငတစချဖစလာေစဖ႔ဆတရညရြယခကန႔ဥေရာပသမဂၢဟာက ညေထာကပေပးေနခတာျဖစပါတယ။ဒမကေရစေရးန႔တနဖးမား၊ လျခေရး၊ၾကြယ၀ခမးသာေရးစတာေတြအတြကဥေရာပသမဂၢဟာႏငငေရးအရပါ၀ငလပေဆာငေနတာ ျဖစပါတယ။သာယာ၀ေျပာတအနာဂတတစချဖစ လာေစဖ႔အဓကနယပယေတြမာဖြ႔ၿဖးမႈက ျမငတင ေပးဖ႔ ေငြေၾကးအေထာကအပန႔နညးပညာပငးကၽြမးကငမႈကပါ ေပးအပေနတာ ျဖစပါတယ။ ၎နယ ပယအခ႕ကေျပာရမယဆရငျငမးခမးေရး၊ပညာေရး၊ကနးမာေရး၊စကပးေရး၊အပခပမႈတ႔ပျဖစပါတယ။ ပဋပကၡန႔ သဘာ၀ေဘးအႏရာယ ရကခတမႈဒဏခစားရတေနရာေဒသေတြမာ ဥေရာပသမဂၢအေနန႔ ႏငငတြငးဆငးရမႈအမားဆးန႔ ခခကာကြယနငမႈ အနညးဆးျပညသမားက

လသားခငးဆငရာစာနာေထာကထားမႈ အကအညက ေပးအပတာေတြလညးရပါတယ။

ႏငငေရးရညမနးခကမား ျပည၀ေအာငျမငေစဖ႔ တစစတတစေဒသအေနန႔ ဥေရာပသမဂၢဟာကနသြယေရးန႔ ရငးႏးျမပႏမႈေတြမာ အေလး ေပးေဆာငရြကတာေတြလညးရပါတယ။စဥဆကမျပတ စးပြားေရးဖြ႔ၿဖးဖ႔ အတြကဆရင တာရညခ စးပြားေရး လပငနးမားေဆာငရြကရမာ ျဖစၿပး ပြငလငးျမငသာမႈ၊ တာ၀နယမႈရတ ကးသနးေရာငး၀ယေရး အခတအဆကမား ျမငတငေပးျခငးဟာ ျမနမာႏငငအတြက အလြန အခကအခာကပါတယ။ ဥေရာပ စးပြားေရးလပငနးေတြ အေနန႔ ဒလေဆာငရြကရာမာ အခနးက႑တစရပ အေနန႔ ပါ၀ငၿပး၊ တာ၀နယမႈရတကနသြယေရး မတဖကမးေတြလအပေနတ ႏငငအတြက ၎ရ႕အေကာငးဆးအေလအထေတြ၊ စးပြားေရး လပငနးမားလပေဆာငရာမာ ဥေရာပရ႕စႏႈနးေတြြက ေ၀မေပးသြားရမာပျဖစပါတယ။ ဥေရာပသားကၽြန ေတာတ႔ေတြအေတြ႔အၾကအရသထားတာကေတာ လညပတအလပျဖစေနတ ေစးကြကတစခရထားၿပဆရင ဒါဟာစဥဆကမျပတဖြ႔ၿဖး တးတကေစဖ႔ေမာငးႏငအား ျဖစၿပးအျပနအလနအား ျဖငဒမကေရစစနစကလညး ေတာငတငးခငမာေစမာပျဖစပါတယ။

ရနကနၿမ႕မာ၂၀၁၄ခႏစမာ ဖြငလစခတျမနမာႏငင ဥေရာပကနသညၾကးမားအသငး(EuroCham)မ တစဆင ဥေရာပသမဂၢဟာ ျမနမာႏငင ကစတ၀ငစားၿပးပါ၀ငေဆာငရြကေနၿပးျဖစတဥေရာပကမၸဏေတြကကညေထာကပေပးေနပါတယ။ဒအသငးၾကးဟာကနသြယေရး၊ရငးႏးျမပႏမႈတ႔န႔ဆကစပေနတကစၥရပေတြ၊ ေထာကခတငျပမႈ စတာေတြမာ ျမနမာအစးရအတြကကြငးဆကတစခသဖြယေဆာငရြကေပးေနခတာလညးျဖစပါတယ။

ျမနမာႏငငဟာ စးပြားေရးလပငနးမားအတြက ဆြေဆာငမႈရတႏငငျဖစခငေနၿပး ၎ရ႕စးပြားေရးအေျခအေနက တးတကေကာငးေစဖ႔ ေဆာငရြကကာ၊ ေဒသတြငး အျခားေသာ ႏငငမား တစခ႕န႔ တနးတျဖစတ ရငးႏးျမပႏသမားအတြက လပငနး အကးျပပတ၀နးကငတစရပျဖစထြနးရရေစဖ ႔ေဆာငရြကေနတာျဖစပါတယ။ဒစကျဖစာအပဟာကနသြယေရးန ႔ ရငးႏးျ မ ပႏ မႈ ဆငရာ အေျခအေနကဘယလ တးတကေကာငးမြနလာေအာင လပေဆာင၍ ရမလဆတာန႔ ပတသကၿပး ျမနမာႏငငမာ လႈပရားေဆာငရြကေနတ ဥေရာပစးပြားေရးလပငနးမားက ရရလကတသတန႔ အေတြ႔အၾကေတြက စစညးထားတာျဖစပါတယ။ ျမနမာႏငငမာ ရငးႏးျမပႏၿပး ကနသြယမႈ ဆကဆေရးပမျမငတငဖ႔ ဥေရာပကမၸဏေတြဟာ မားစြာ စတ၀ငစားလက ရပါတယ။ အလားတစြာပအစးရအေနန႔တာ၀နယမႈရတလပငနးမားကျမငတငေပးကာ၊ေဒသႏရန႔ႏငငရပျခားကမၸဏေတြတနးတလပငနး ေဆာငရြကလ႔ရမအေျခအေနကဖနတးေပးရာမာတးတကျဖစထြနးမႈျမနျမနဆနဆနျဖစေစဖ႔ဆတေမာလင ခကမားဟာလညးျမငတကလကရပါတယ။

ကနသြယေရးႏငရငးႏးျမပႏမႈမ၀ါဒပငးအၾကျပတငျပခကမား စကျဖစာအပ ၂၀၁၇ ကေရးသားထတေ၀ဖ႔ EuroCham ျမနမာအေနန႔ဦးေဆာငေျခလမးလမးခတာကကၽြနေတာအေနန႔မားစြာၾကဆပါတယ။ ဒစာအပဟာ ျမနမာႏငငန႔ဥေရာပတ႔အၾကားခငမာၿပးပြငလငးျမငသာမႈရတစးပြားေရးဆငရာဆကဆေရးမားပမအဓြန႔ရည ေစဖ႔အသး၀ငတအရာတစခပျဖစပါတယ။ဒစကျဖစာအပဟာျမနမာႏငငမာတစစထကတစစပမမားျပားလာေနတလပငနးမားမာရငးႏးျမပႏၿပးလညပတေဆာငရြကေနတEuroCham’s Advocacy Groupအဖြ႔၀င ကမၸဏမားရ႕ ပးတြေၾကညာခကပျဖစပါတယ။

ရလနကဘယာျမနမာႏငငဆငရာဥေရာပသမဂၢသအမတၾကး

Page 6: 0 %12$!1!3!.(/0 !#$%&'()!*&%+ · အက်ဳိးစီးပြားမ်ား အတြက္ စည္း႐ံုးလံႈ႔ေဆာ္ျခင္းအားျဖင့္ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း၌

4

PLATINUM

GOLD

SILVER

Thank you to our Partner Members! ကၽြႏပတ႔၏ မတဖက အဖြ႕မားက ေကးဇးတငပါသည။

Page 7: 0 %12$!1!3!.(/0 !#$%&'()!*&%+ · အက်ဳိးစီးပြားမ်ား အတြက္ စည္း႐ံုးလံႈ႔ေဆာ္ျခင္းအားျဖင့္ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း၌

5

မာတကာ

၁ စးပြားေရး အေျခအေန

၂ အကဥးခပ

၃ ေဆာငရြကပနညးလမး

၄ အေထြေထြအၾကျပခကမားႏင စးရမပပနမႈမား

၅ ေဆာကလပေရး ႏင အေျခခ အေဆာကအအ

၆ ေကာပရတ လမႈတာ၀န

၇ စြမးအင

၈ ကနးမာေရး

၉ ေထာကပပ႔ေဆာင စမေရး

၁၀ အတေကာက အသးအႏႈနးမား

၁၁ ေကးဇးတငလႊာ

၁၂ မသကဆငေၾကာငး ရငးလငးခက

အဂၤလပဘာသာျဖင ဖတရန

6

14

18

20

24

30

38

46

53

60

61

62

Page 8: 0 %12$!1!3!.(/0 !#$%&'()!*&%+ · အက်ဳိးစီးပြားမ်ား အတြက္ စည္း႐ံုးလံႈ႔ေဆာ္ျခင္းအားျဖင့္ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း၌

6

စးပြားေရး အေျခအေန

၁

Page 9: 0 %12$!1!3!.(/0 !#$%&'()!*&%+ · အက်ဳိးစီးပြားမ်ား အတြက္ စည္း႐ံုးလံႈ႔ေဆာ္ျခင္းအားျဖင့္ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း၌

7

၂၀၁၇ စကျဖစာအပ | စးပြားေရးအေျခအေန

ျမနမာစးပြားေရးသမငး၏ ေခတကာလ အပငးအျခားမား

ျမနမာႏငငသည အႏၵယႏင တ႐တအၾကားမ အဓကကနသြယလမးေၾကာငးျဖစသညအေလာက လြနခေသာ ရာစႏစမားစြာကတညးက ႏငငတကာကနသြယေရးတြင သသာထငရားစြာ ပါဝငခဖးသည။ မဟာဗဟာေျမာက တညေနရာ၊ ေပါမားကြယဝေသာ အရငးအျမစမားက ရယသးစြႏငမႈႏင လဦးေရမားျပားျခငးတ႔မာ ျမနမာႏငငမ စစားရရေနသည ထပေဆာငးတနဖးမားႏင အကးေကးဇးမား ျဖစပါသည။ ထစဥအခါက ေပါမားကြယဝေသာ လယယာေျမမားရၿပး စကပးေရးအား အဓကလပငနးတစခအျဖစ ေဆာငရြကႏငေသာ ႏငငတစႏငငျဖစသည ျမနမာမာ ဆနႏင စကပးေရးထြကကနမား တငပ႔ျခငးတြင ယငး၏ ေဒသတြငးအမနးခငးႏငငမားက ေကာလြနကာ ထပဆး၌ ရပတညခသည။ အျခားေသာ သဘာဝသယဇာတ အမးအစားမားျဖငလညး ျပညစသညအတြက ဤသ႔ေသာ ကနစညမားက တငပ႔ျခငးကလညး ျမနမာစးပြားေရးအေပၚ သသသာသာ အေထာကအက ျပခပါသည။ ၿဗတသတ႔အပခပေနစဥအတြငး၌ တငးျပညစးပြားေရးမာ ကၽြနးသစႏင အျခားသစမာအမးမး၊ ခ၊ သျဖႏင ဆနမားကသ႔ေသာ ကနစညမားက ကးသနးေရာငးဝယျခငး၏ အကးေကးဇးေၾကာင တစဟနတး တးတကခသည။

ျမနမာစးပြားေရးသည တငးျပည၏ ႏငငေရးစနစ အေျပာငးအလ၊ ျပညစလေလာကမႈ မရေသာ မဝါဒမား ျပငဆငအသးျပျခငးႏင ကမၻာစးပြားေရးအၾကပအတညး ကသ႔ေသာ ျပငပအေၾကာငးတရားမားေၾကာင သမငးတစေလာက အတကအကအခ႕ျဖင ႀကေတြ႕ခရသည။

1948

2011

1990

2015

1962

2012

2010

2016

ၿဗတသထမ လြတလပေရး ရရခသည။

ဗလခပႀကးေနဝငးမ စစအာဏာရငစနစျဖင အပခပခၿပး ျမနမာနညး ျမနမာဟန ဆရယလစလမးစဥစနစက ျပငဆငအသးျပခသည။

အေထြေထြေရြးေကာကပြမား ကငးပခၿပး စစအစးရသ႔ အာဏာလႊေျပာငးေပးခသည။

အေထြေထြေရြးေကာကပြ ကငးပခသည။

ဆယစႏစမားစြာအတြငး ပထမဆးေသာ အရပသားအစးရ အာဏာရလာခသည။

အေရးယပတဆ႔မႈမား ဆငးငခသည။

အေထြေထြေရြးေကာကပြ ကငးပခသည။

သမၼတဦးထငေကာဦးေဆာငေသာ အစးရသစ အာဏာရလာခသည။

အဂၤလပတ႔ထမ ျမနမာႏငင လြတလပေရးရရခသည ၁၉၄၈ ခႏစေနာကပငးတြင ဗဟစမကနးခ အေကာငအထညေဖာစနစမားက အသးျပျခငးမတစဆင ႏငငအား လမႈဖလေရးစနစကငသးေသာ တငးျပညအျဖစ အသြငေျပာငးရနႀကးပမးသည ႏငငပငျပေရး မဝါဒတစရပအေပၚ လကခယၾကညေသာ အစးရတစရပက ဝနႀကးခပဦးႏမ ဦးေဆာငခသည။

ဦးႏအပခပေရးကာလက ေကာလြနၿပးေနာက အာဏာရလာေသာအခါ ျမနမာနညးျမနမာဟန ဆရယလစလမးစဥဟ လသမားေသာ စးပြားေရးစနစတစရပက မတဆကသည ဗလခပႀကးေနဝငး ဦးေဆာငေသာ အာဏာသမးမႈတစခအၿပးတြင စကမႈလပငနးမားအားလးက ႏငငပငသမးသည အစအစဥတစရပက စတငမတဆကခၿပး ႏစ ၅၀ ၾကာ စစအပခပေရးစနစတစရပက စတငလကသည။ ျပညတြငးစးပြားေရး လပငနးမား၏ စကမႈလပငနးမားက ညဖငးစြာ စမခန႔ခြျခငးႏငအတ တငးျပညမာလညး သြငးကနမားအေပၚ အလြနအမငး မခရေသာအျဖစက စတငႀကေတြ႕ခရသည။ ျပညတြငးစကမႈလပငနးမားတြင ကၽြမးကငအရညအေသြး မရသေလာက နညးပါးျခငးေၾကာင ေအာငျမငမႈမရခေပ။ သြငးကနတငသြငးျခငးမားကလညး တားဆးပတပငထားေသာေၾကာင တငးျပညမာလညး အေျခခအကဆးေသာ လသးကနမားက လးဝဥသ မရရျခငး သ႔မဟတ အနညးငယသာရရေသာ ျပနာႏင ႀကေတြ႕ခရသည။ ျမနမာႏငငအား ကမၻာကလသမဂၢအဖြ႕မ ၁၉၈၇ ခႏစတြင ဖြ႕ၿဖးမႈ အနမကဆးေသာ ႏငငတစႏငငအျဖစ သတမတလကျခငးက ျမနမာ စးပြားေရးခၽြတၿခကမႈက မးေမာငးထးျပခသည။

Page 10: 0 %12$!1!3!.(/0 !#$%&'()!*&%+ · အက်ဳိးစီးပြားမ်ား အတြက္ စည္း႐ံုးလံႈ႔ေဆာ္ျခင္းအားျဖင့္ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း၌

8

ဦးသနးစနအစးရလကထက စးပြားေရးက႑အတြငး အဓကအေျပာငးအလမား

ဦးသနးစနအစးရသစမ သသာထငရားေသာ မဝါဒေရးရာ အေျပာငးအလမားက စတငျပလပခၿပး စးပြားေရးရပဝနးက ဆကတြနးႏငရန အလားအလာေကာငးသည ဥပေဒမားက ျပဌာနးခသည။ ေအာကေဖာျပပါဇယားတြင ဦးသနစနအစးရသစမ စတငေဆာငရြကခေသာ ႏငငေရးႏင စးပြားေရး ျပျပငေျပာငးလမႈမားက အကဥးခး ေဖာျပသည။

သမၼတဦးထငေကာဦးေဆာငေသာ အစးရသစကလညး စးပြားေရးဖြ႕ၿဖးတးတကမႈအား ယငး၏ ပထမ ဦးစားေပးလပငနးစဥတစရပအျဖစ ဆကလကေဆာငရြကခသည။

ႏငငေရးအရ ျပျပငေျပာငးလမႈမား စးပြားေရးအရ ျပျပငေျပာငးလမႈမား

ႏငငေရး အကဥးသားမားအား လြတၿငမးခမးသာခြင ေပးျခငး

တစႏငငလးအတငးအတာ အပစရပ သေဘာတညခကက လကေတြ႕ေဖာေဆာငေနျခငး

ႏငငတကာအသငးအဝငးႏင ပမနးကပေသာ ဆကဆေရးမား တညေဆာကျခငး

အစးရသစ တြင NLD မ အမားစပါ၀ငျခငး

ေငြေၾကးလလယႏႈနးက တစညတစညြတတညးျဖစေစျခငး

ယခငက ခြငျပချခငးမရေသာ လပငနးက႑ မားတြင ခြငျပျခငး (ဥပမာ - တယလကြန၊ အာမခေစးကြကႏင အစရသညတ႔)

အထးစးပြားေရးဇမား၊ ေရနကဆပကမးမား၊ ေလဆပအသစမားႏင အသးျပေနေသာ ေလဆပမားက အဆငျမႇငတငျခငး

ေငြေပးေခမႈစနစ အဆငျမငတကလာျခငးႏင ႏငငတကာဘဏမား ေငြေၾကးေစးကြကအတြငးသ႔ ဝငေရာကလာျခငးအားျဖင ေငြေၾကးလပငနးက႑ ဖြ႕ၿဖးတးတကလာျခငး

ေခတႏင မေလာညေသာဥပေဒမားက ျပငဆငျခငး

စေတာအတခနးေစးကြက စတငဖြငလစျခငး

ပဂၢလကက႑ ပါဝငမႈက ခြငျပျခငးအားျဖင ရငးႏးျမပႏမႈ အခြငအလမးမားအတြက ေျဖေလာေပးျခငး

ျပညပရငးနးျမပနမမား ျမငသာစြာ ပြငလငးလာျခငး

အေသးစား ေခးေငြႏင မဘငးေငြေၾကး နညးလမးမားအားျဖင ေငြေၾကးရယသးဆြႏငခြင ပမေကာငးမြနလာျခငး

ဥပေဒသစမား ျပဌာနးျခငး (ဥပမာ - ဗဟဘဏ ဥပေဒ၊ ႏငငျခား ရငးႏးျမပႏမႈ ဥပေဒ၊ ေငြေခး သကေသခလကမတမား ေရာငးဝယေရးဆငရာ ဥပေဒ၊ အနညးဆး လပခလစာႏင အစရသညတ႔)

၂၀၁၇ စကျဖစာအပ | စးပြားေရးအေျခအေန

ဗလခပႀကးေနဝငးအစးရက ဆကခခသည စစအစးရ အပခပမႈေအာကတြင စးပြားေရး စြမးေဆာငမႈမား တးတကလာခသည။ သ႔ေသာ လ႔အခြငအေရး ခးေဖာကမႈမားအတြက အေနာကႏငငမားက ခမတ ခသည စးပြားေရးအရ ေရြးခယပတဆ႔မႈမားေၾကာင စးပြားေရးတးတကမႈႏႈနးမာ ေႏးေကြးခရသည။

ဒမကေရစႏငငတစႏငသ႔ အသြငကးေျပာငးရာတြင စစဗလခပမားက ဒမကေရစေရြးေကာကပြမား ကငးပၿပး ဆယစႏစမားစြာအတြငး ပထမဆးေသာ အရပသားအစးရတစရပသ႔ အာဏာလႊေျပာငး ေပးခသည။ သမၼတဦးသနးစနဦးေဆာငေသာ အစးရသစမ ၂၀၁၁ ခႏစတြင အာဏာလႊေျပာငး ရယခသည။

Page 11: 0 %12$!1!3!.(/0 !#$%&'()!*&%+ · အက်ဳိးစီးပြားမ်ား အတြက္ စည္း႐ံုးလံႈ႔ေဆာ္ျခင္းအားျဖင့္ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း၌

9

၂၀၁၇ စကျဖစာအပ | စးပြားေရးအေျခအေန

သသာထငရားေသာ စးပြားေရးဆငရာ ျပျပငေျပာငးလမႈမား

ေငြေၾကးလပငနးက႑သညလညး သသာထငရားေသာ တးတကမႈမားက ႀကေတြ႕ခရသည။ ၂၀၁၁ ခႏစ ေအာကတဘာလ ၁၁ ရကေန႔တြင ပဂၢလကဘဏမားအား ႏငငျခားေငြ အေရာငးအဝယလပရန ခြငျပခသည။ ျမနမာႏငငတြင လညပတေနေသာ ဘဏအေရအတြကမာလညး ဘဏအသစမား ရလာသညအေလာက တးမားလာခသည။ သးသန႔ေရြးခယထားေသာ ျပညပဘဏမားကလညး အခ႕ေသာ လပငနး ေဆာငရြကမႈမား ျပလပရန ခြငျပခသည။ တစခနတညးတြင မားစြာေသာ ျပညပ ဘဏမားသည ျပညပဘဏမားအျဖစ အျပညအဝ လပကငခြငရေစရန ဗဟဘဏမ ခြငျပခကက ေစာငဆငးေနသည ကယစားလယ႐းခနးအျဖစ တညရေနေသးသည။ ဘဏလပငနးက႑ တြငလညး ေငြေၾကးေပးေခမႈစနစမား ဖြ႕ၿဖးတးတကမႈႏင နညးပညာပငးအရ အဆငျမငတက လာျခငးႏငအတ တးတကမႈမားက ႀကေတြ႕ခရသည။

ျမနမာႏငင၏ ပထမဆးေသာ စေတာေစးကြကတစခက စတငဖြငလစခၿပး ေငြေခးသကေသခလကမတလပငနးလငစငမားက ခေပးခသည။ ျမနမာအာမခလပငနးမ ဆယစႏစမားစြာၾကာ လႊမးမးထားေသာ အာမခ လပငနးက႑ကလညး ပဂၢလကက႑သ႔ လပကငခြင မေပးအပခေပ။ ပမေကာငးမြနေသာ ေငြေၾကး ရယသးစြႏငခြငက ေဖာေဆာငသည ရငးလငးေသာ ရညရြယခကတစရပႏငအတ အေသးစား ေငြေခးလပငနးက႑တြင လပပငခြငေပးခၿပး ယခအခါတြင အေသးစားေငြေခလပငနး အေရ အတြက ပမမားျပားလာခသည။ ဘ႑ာေရးအရ အားလးပါဝငႏငမႈက တးျမႇငရန ေမာလငခကျဖင မးဘငးေငြေၾကးလပငနးက စတငမတဆကခၿပး ပါဝငေဆာငရြကေနေသာ လပငနးအေရအတြက မာလညး တစျဖညးျဖညးခငး တးျမငလာလကရသည။

တယလကြန လပငနးက႑တြငမ ႏငငပင လပငနးတစချဖစၿပး ယခအခါတြင ျပညပလပငနးရင မားျဖင ယဥၿပငရနအတြက ဂပနႏငင၏ KDDI ျဖင အစစပလပေဆာငလကရသည ျမနမာ ဆကသြယေရး (MPT) မ လႊမးမးခဖးသည တယလကြနေစးကြကတြင ေအာရဒးႏင တယလေနာ ကသ႔ေသာ ရာႏႈနးျပည ႏငငျခားသားပင ကမၸဏမားအား လပငနးေဆာငရြကရန ၂၀၁၄ ခႏစတြင ခြငျပေပးခသည။ ၂၀၁၅ ခႏစတြင ဗယကနမႏငငမ Viettel ႏင ျမနမာႏငငမ Star High Public Company အၾကား အကးတပးေပါငးခသည ျမနမာႏငငသားမားဆငရာ တယလဖနးဆကသြယေရး လပငနးမား (MTC) အား စတတေျမာက တယလဖနးဆကသြယေရးလပငနးအျဖစ ေစးကြက အတြငးသ႔ ဝငေရာကခြငျပခသည။

အေျခခအေဆာကအအ ဖြ႕ၿဖးတးတကမႈမားကလညး အသြငအျပင ပပနးသ႑ာန အမးမးျဖင ျမငေတြ႕ခရသည။ အထးစးပြားေရးဇမားႏင ေရနကဆပကမးမားမာလညး ႏငငသားႏင ႏငငျခားသား လပငနးရငမား ပးတြပငဆငသည ရငးႏးျမႇပႏမႈမားအျဖစ ေပၚထြကလာခသည။ ေရနကဆပကမးမားအား ႏငငတကာေစးကြကမားသ႔ ျမနမာႏငင လကလမးမေစရနႏင ျမနမာႏငငအား ေဒသတြငးရ အလားအလာရေသာ ေထာကပပ႕ေဆာငစမေရးဆငရာ အခကအခာ ေနရာတစေနရာအျဖစ ရပတညေစႏငရနတ႔အတြက ဖြငလစလကရသည။ လာေရာကလညပတသ အေရအတြက မားျပားလာျခငးအတြက တ႔ျပနေဆာငရြကသညအေနျဖင ေလဆပအသစမား ေဖာေဆာငျခငးႏင ရႏငၿပးေသာ ေလဆပမားက အဆငျမႇငတငရန ေဆာငရြကလက ရပါသည။ တးမားလာေနေသာ ခရးသညအေရအတြကအတငး ဝနေဆာငရြကမႈ ေပးအပရနႏင ေလေၾကာငးမတစဆငသယယေသာ ကနေသတာလပငနးမား ပမေကာငးမြနလာေစရနတ႔အတြက ျဖစပါသည။

စြမးအငက႑တြငလညး ယခငက ႏငငပငျဖစခဖးသည ၁၅၀ မေသာ ႏငငပင ဓာတဆဆငမားက ျမနမာအစးရမ ပဂၢလကပင ျပခၿပး လကလလကကား ေရာငးဝယမႈမားမတစဆင ေလာငစာဆ တငသြငးျဖန႔ချခငးတြင ပဂၢလကလပငနးရငမားက ပါဝငခြငျပခသည။ ဤအေျပာငးအလမား ေပၚေပါကလာၿပးေနာက အစးရမ ဂကေလယာဥ ေလာငစာဆ တငပ႔ျဖန႔ချခငးကသ႔ အဓကကေသာ စးပြားေရးလပငနးမားက တငဒါစနစ အသးျပကာ ပဂၢလကပငျပျခငးမားက ဆကလကေဆာငရြက ခသည။

Page 12: 0 %12$!1!3!.(/0 !#$%&'()!*&%+ · အက်ဳိးစီးပြားမ်ား အတြက္ စည္း႐ံုးလံႈ႔ေဆာ္ျခင္းအားျဖင့္ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း၌

10

ဥပေဒႏင လပထးလပနညး မေဘာငအပငးမ လတတေလာ အေျပာငးအလမား

လြနခေသာႏစမားအတြငတြင ဥေပဒျပလႊတေတာမ ဥပေဒသစမား ျပဌာနးျခငး၊ ေခတႏငေလာညမႈမရေသာ ဥပေဒမား ျပငဆငျခငးတ႔က ေဆာငရြကျခငးအားျဖင တးတကမႈရေအာင ႀကးပမးေဆာငရြကခၿပးျဖစသည။

လြနခေသာႏစမားအတြငး ဥပေဒႏင အကဥပေဒမားစြာက ျပဌာနးထားၿပး ျဖစေသာလညး ျဖညစြက ဥပေဒမၾကမးမားစြာ ျပဌာနးရန ကနရေနေသးသည။ ယငးတ႔တြငပါဝငသည ဥပေဒမၾကမး အခ႕မာ သတတးေဖာေရး ဥပေဒ၊ ေရနဥပေဒ၊ ေရနႏင ေရနထြကပစၥညးမား ဥပေဒ၊ အလပသမား ဥပေဒ၊ ကနအမတတဆပဥပေဒ၊ မပငခြငဥပေဒ၊ မပငခြငမတပတငျခငး ဥပေဒႏင စကမႈဒဇငးဥပေဒတ႔ ျဖစၾကသည။

Law/Act Year of Enactment

ႏငငျခား ရငးႏးျမပႏမႈ ဥပေဒ

လမႈဖလေရး ဥပေဒ

သဘာဝပတဝနးကင ထနးသမးေရးဥပေဒ

အနညးဆး လပခလစာဥပေဒ

ျမနမာႏငငသားမား ရငးႏးျမပႏမႈ ဥပေဒ

ျမနမာအထးစးပြားေရးဇ ဥပေဒ

ျပညေထာငစ အခြနဥပေဒ

ျမနမာရငးႏးျမပႏမႈဥပေဒ

ကမၸဏမား အကဥပေဒ

၂၀၁၂

၂၀၁၂

၂၀၁၂

၂၀၁၃

၂၀၁၃

၂၀၁၄

၂၀၁၅

၂၀၁၆

၂၀၁၇

2012

2012

2012

2013

2013

2014

2015

2016

2017

၂၀၁၇ စကျဖစာအပ | စးပြားေရးအေျခအေန

ျမနမာစးပြားေရးအေပၚ အနညးငယ႐ႈျမငျခငး

ကမၻာေငြေၾကးရပေငြအဖြ႕ (IMF) ၏ ၂၀၁၆ ခႏစထတ ကမၻာစးပြားေရးခန႔မနးခကအရ ျမနမာႏငငမာ ဂဒပတးတကႏႈနး ၈.၆ ရာႏႈနးႏငအတ ကမၻာေပၚတြင အလငျမနဆး တးတကေနေသာ စးပြားေရး ႏငငအျဖစ သတမတထားသည။ ျမနမာႏငငသည ၂၀၁၁ ခႏစမစတငကာ တငးျပည၏ စးပြားေရးအရ ေတာငတငး ခငမာမႈက ျပဆေသာ အညႊနးကနးတစချဖစသည ျမငမားေသာ ဂဒပတးတကႏႈနးက ႀကေတြ႕ခရၿပး ျဖစသည။ ႏငငေရးႏင စးပြားေရးဆငရာ ျပျပငေျပာငးလမႈမားသည စးပြားေရးဖြ႕ၿဖး တးတကမႈက အားေပးျမႇငတငေပးေသာလညး ဤတးတကမႈအား တးမားလာေသာ စားသးသ အေရအတြကႏင ျမနမာစးပြားေရး ျပနလညသကဝငလႈပရားလာျခငးအေပၚ ရငးႏးျမပႏသမား ယၾကညလာျခငးတ႔က ေမာငးႏငလကရသည။

အာရဖြ႕ၿဖးေရးဘဏ (ADB) ၏ ကမၻာစးပြားေရး ခနမနးခကမားအရ ျမနမာႏငငသည အာဆယ ႏငငမားအၾကား အျမငဆးေသာ GDP တးတကႏႈနးက ရရထားသည။ ေအာကေဖာျပပါဇယားတြင ျမနမာႏငင၏ အရပသားအစးရအျဖစ အသြငကးေျပာငးခသည အခနမစတငေသာ ႏစမားအတြငးရ ဂဒပတးတကမႈ ႏင အနာဂတအလားအလာ ခန႔မနးခကမားက ေဖာျပထားသည။

Page 13: 0 %12$!1!3!.(/0 !#$%&'()!*&%+ · အက်ဳိးစီးပြားမ်ား အတြက္ စည္း႐ံုးလံႈ႔ေဆာ္ျခင္းအားျဖင့္ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း၌

11

၂၀၁၇ စကျဖစာအပ | စးပြားေရးအေျခအေန

ဂဒပ တးတကမႈ

ပ ၁ - ဂဒပ တးတကမႈႏင ခန႔မနးခကမား (ရညညႊနး - ADB)

0

2

4

6

8

10

2014 2015 2016 20172013

% per year

20122011

8.7

7.2

8.4 8.38.4

7.3

5.6

ႏငငျခားရငးႏးျမပႏမႈ (FDI) ႏင ဆနးစစေလလာခက

ႏငငျခားသား ရငးႏးျမပႏသမားအတြက ရငးလငးသည အလားအလာတစရပက အမားဆး ကမးလမးေနသည က႑တစရပမာ လြနခေသာႏစမားအတြငး ျမနမာႏငင၏ တးျမငလာေသာ FDI ရညမနးခကပငျဖစသည။ ေအာကေဖာျပပါ FDI ဇယားတြင ျမနမာႏငင၏ စးပြားေရးအရ ခငမာေကာငးမြနမႈႏင ျပညပရငးႏးျမပႏမႈ အမားဆးရရေနေသာ က႑မားက ေဖာျပထားသည။

၂၀၁၁ ခႏစမစတငကာ လြနခေသာႏစမားအတြငး ျပညပရငႏးျမပႏမႈမား တးျမငလာခၿပး ျဖစေသာလညး ၂၀၁၆-၂၀၁၇ ဘ႑ာႏစတြင ေလာကသြားခသည။ သမၼတဦးထငေကာ ဦးေဆာငေသာ အစးရမ အာဏာလႊေျပာငးရယခသည ၂၀၁၆ ခႏစ ဧၿပလတြင မဝါဒ အေျပာငးအလမားႏငအည ရငးႏးျမပႏမႈမား ေလာကသြားခသည။

ေအာကေဖာျပပါဇယားကြကတြင ၂၀၁၁ မ ၂၀၁၇ ခႏစအၾကား ကာလမားအတြငး ႏငငျခား ရငးႏး ျမပႏမႈ အမားဆးရရထားေသာ က႑မား (ခြငျပၿပးေသာ FDI ပမာဏအရ) က ျပသထားသည။ ျမနမာႏငငမ အမားဆးလပခရရထားသည က႑ႀကးသးရပမာ ေရနႏင သဘာဝဓာတေငြ႕၊ စြမးအငႏင ကနထတလပေရး က႑မားျဖစၾကၿပး စစေပါငး FDI စးဆငးမႈ၏ ၅၅% မ ရေနသည။

ႏစစဥ FDI စးဝငမႈ (ခြငျပၿပး)

ပ ၂ - ႏစစဥခြငျပလကရေသာ FDI စးဝငမႈ (ရညညႊနး - DICA)

0

5000

10000

15000

20000

25000

30000

35000

40000

2013-

2014

2014-

2015

2015-

2016

2016-

2017

2012-

2013

in million USD

2011-

2012

1988-

2011

36055

4644.461419.47

4107.055

8010.539481.28

6649.81

Page 14: 0 %12$!1!3!.(/0 !#$%&'()!*&%+ · အက်ဳိးစီးပြားမ်ား အတြက္ စည္း႐ံုးလံႈ႔ေဆာ္ျခင္းအားျဖင့္ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း၌

12

ရငးႏးျမပႏသမားအတြက အခြငအလမးမား

ႀကးမားေသာ ေစးကြကႏင မဟာဗဟာေျမာက တညေနရာ

၂၀၁၄ ခႏစ သနးေခါငစာရငးမားရ လဦးေရ ၅၁ သနးရေသာ ျမနမာႏငငမာ ေပါမားကြယဝေသာ သယဇာတမားႏငအတ ရငးႏးျမပႏသမားအတြက အလြနႀကးမားေသာ အလားအလာက ကမးလမးေနသည ေစးကြကႀကးတစချဖစသည။ မဟာဗဟာ ေျမာကအေနအထားတြင ရေနျခငးႏင ေရနက ဆပကမးမား ရေနျခငးတ႔ေၾကာင ျမနမာႏငငမ ယငး၏တခါးက ႏငငတကာေစးကြကမား အတြငးသ႔ ဖြငေပးလကျခငးသည ယငး၏ အမးနးခငးႏငငမားက ေကာလြနကာ ေထာကပပ႔ေဆာငစမေရး လပငနးမားအတြက အခကအခာကေသာ ေနရတစေနရာ ျဖစလာရန အလားအလား ရႏငေပသည။

လပခလစာနမပါးသည ပငကယစြမးရညရ လပသားမား

အလပလပႏငေသာ အသကအရြယအပစအတြငး ကေရာကေနသည လဦးေရ အေနအထားအရ ဤလအပစသည ျမနမာစစေပါငးလဦးေရ၏ အႀကးမားဆးေသာ ရာခငႏႈနးတစရပတြင ေနရာယ ထားသည။ ျမနမာႏငငသည တစေန႔အတြက အနညးဆး လပခလစာ ၃၆၀၀ ကပ (ခန႔မနးေျခ အားျဖင အေမရကန ၃ ေဒၚလာ) အျဖစ ေဖာျပထားျခငးႏငအတ ပငကယစြမးရညရေသာ လအပစႀကးက ကမးလမးလကရသကသ႔ ေစးႏႈနးခသာသည ႀကးမားေသာ လပသားအငအားစမ အကးအျမတရရရနအတြက ရငးႏးျမပႏသမားက ကမးလမးလကရသည။ ျပညပရငးႏးျမပႏသမား သည အထးသျဖင ကနစညထတလပေရး လပငနးကသ႔ လအငအားမားစြာ အသးျပရေသာ လပငနးမားတြင ၄ငးတ႔၏ ပရဝဏက တညေဆာကထားၿပးျဖစသည။ ေစးႏႈနးခသာသည ပငကယစြမးရညရ လအပစႀကးတစစအား ျမနမာႏငငမ ကမးလမးလက ရစဥတြင အရညေသြးရ လပသားအငအားစက ရယသးစြရနမာ ရငးႏးျမပႏသမားအတြက အေရးေပၚ ျပနာတစရပ ျဖစေနသည။ အရညအေသြးရ လပသားအငအား အကန႔အသတ ရေနျခငးေၾကာင ရငးႏးျမပႏသ မားသည မနကနေသာ ဝနထမးတစဦးက ေရြးခယခန႔အပရန အဟနအတားမားျဖင မၾကာခဏ ရငဆငေနရၿပး တစခနတညးတြင ကၽြမးကငလပသား လအပခက ျမငမားေသာေၾကာင လသစ စေဆာငးသမားသည အရညအခငးျပညမသည ကၽြမးကငလပသား ျပတလပမႈျဖင ႀကေတြ႕ရ ေစလကရသည။

ႏငငတကာအသငးအဝငးသညလညး စးပြားေရးဖြ႕ၿဖးတးတကမႈျဖစစဥတြင အဓက ပါဝငေဆာငရြကခၿပး ျဖစသည။ ႏငငတကာ ကမၸဏမားသည ျမနမာစးပြားေရးမ ရရမည အကးေကးဇးမားက စစားရရနႏင ႀကးမားေသာ တးတကမႈ အလားအလာက ဖတေခၚေနသည ေစးကြကအတြငးသ႔ မဟာဗဟာကက ဝငေရာကရန ျမနမာႏငင၌ ေျခရာခထား ၿပးျဖစသည။ ျမနမာအစးရမ ဒမကေရစ ႏငငတစႏငင အျဖစသ႔ ခတကရန ႀကးပမးေဆာငရြကမႈမားႏင အျပသေဘာေဆာငေသာ လႈပရားမႈမားေၾကာင ၂၀၁၂ ခႏစမစတငကာ အေရးယ ပတဆ႔မႈမား ေျဖေလာျခငးႏင ပယပကျခငးတ႔က ႀကေတြ႕ခၿပးျဖစသည။ ဥေရာပသမဂၢကလညး ျမနမာႏငငအေပၚ ခမတထားေသာ အေရးယပတဆ႔မႈမားက ေလာခေပးခၿပး ထအခနမစတငကာ ျမနမာႏင ဥေရာပသမဂၢအၾကား ဆကဆေရးမား တးတကလာခၿပး ပမနးကပေသာ ဆကဆေရးမားက တညေဆာကထားၿပးျဖစသည။ ျမနမာႏင ဥေရာပသမဂၢတ႔ အၾကား ပးေပါငး ေဆာငရြကမႈကလညး တးျမ ႇငထားၿပး အးယ-ျမနမာ ရငးႏးျမပႏမႈ ကာကြယေရး သေဘာတညခကအတြက ညႏႈငးေဆြးေႏြးမႈမားသည ဤအသငးအဝငး ႏစရပအၾကားရ အလညအေျပာငးတစခ ျဖစပါသည။ထ႔အျပင ျမနမာႏငင၏ အလားအလာေကာငးမားေၾကာင ဥေရာပႏငငမား၏ အေသးစားအလတစားစးပြားေရး လပငနးမားမာ ရငးႏးျမပႏရနအတြက စတအားထကသနေနေသာ ေစးကြကလညး ျဖစသည။

က႑အလက FDI စးဝငမႈ ရာႏႈနး (၂၀၁၁ – ၂၀၁၇)

ပ ၃ - က႑အလက FDI စးဝငမႈ ရာႏႈနး (ရညညႊနး –DICA)

Oil & Gas

Manufacturing

Real Estate

Power

Transport & Communication

Others

၂၀၁၇ စကျဖစာအပ | စးပြားေရးအေျခအေန

23%

16%

16%

21%

7%

17%

Page 15: 0 %12$!1!3!.(/0 !#$%&'()!*&%+ · အက်ဳိးစီးပြားမ်ား အတြက္ စည္း႐ံုးလံႈ႔ေဆာ္ျခင္းအားျဖင့္ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း၌

13

တၿဖညးျဖညးခငး ျဖစထြနးလာေသာ အေျခခအေဆာကအအပငးဆငရာ တးတကမႈမား

ယးယြငးေနေသာ အေျခခအေဆာကအအမားသည ျမနမာႏငငအား စကမႈလပငနးက႑ ဖြ႕ၿဖး တးတကမႈႏင ျပညပရငးႏးျမပႏမႈမား စြေဆာငမႈတ႔အတြက အခြငအေရး အနညးငယ သ႔မဟတ တစခမ မရဘ ျဖစေစခသည။ လြနခေသာႏစမားအတြငးတြင အေျခခအေဆာကအအ ဖြ႕ၿဖးတးတကမႈမား တစျဖညးျဖညးခငး ျဖစထြနးလာခၿပးျဖစသည။ မဘငးဖနးကြနယက ျဖန႔ကကမႈ တးျမငလာျခငး၊ လပစစဓာတအား ရယသးစြႏငခြင ပေကာငးလာျခငး၊ အဆငျမငလာေသာ ဘဏလပငနးစနစမား၊ လမးပနးဆကသြယေရး ပမေကာငးမြနလာျခငး၊ အထးစးပြားေရးဇမားႏင ေရနကဆပကမးမား ေဖာေဆာငျခငး၊ ေလဆပအသစမား ေဖာေဆာငျခငးႏင အသးျပေနေသာ ေလဆပမားက အဆငျမႇငတငျခငးတ႔မာ သသာထငရားစြာ ေဆာငရြကခေသာ အေျခခ အေဆာကအအ ဖြ႕ၿဖးတးတကမႈမားပငျဖစပါသည။

စးပြားေရး ဖြ႕ၿဖးတးတကမႈအတြက ႀကးပမးေဆာငရြကမႈ

အေရးအႀကးဆးအခကမာ လြနခေသာႏစမားအတြငး ျဖစထြနးခသည အျပသေဘာေဆာငေသာ အေျပာငးအလမားအတြက အဓကတြနးအားသည အစးရ၏ တငးျပညစးပြားေရး ဖြ႕ၿဖးတးတကမႈအတြက ႀကးပမးေဆာငရြကျခငးပငျဖစသည။ ယခင အစးရမားလကထကတြင ျပျပငေျပာငးလမႈမားစြာက စတငႀကးပမးခၿပး ႏငငျခားတက႐က ရငးႏး ျမပႏမႈ၊ ဂဒပႏင အစရသညတ႔ကသ႔ေသာ စးပြားေရးအညႊနးကနးအပငးတြင တးတကလာျခငးမား ျဖစပါသည။ ဦးထငေကာဦးေဆာငသည လကရအစးရကလညး စးပြားေရး ဖြ႕ၿဖးတးတကမႈအား ယငး၏ ဦးစားေပး လပငနးစဥအျဖစ ဆကလကေဆာငရြကခၿပး ျဖစေသာလညး ဤအဆငတြင ပမႀကးမားေသာ အေလးေပးမႈအား ၿငမးခမးေရး တညေဆာကမႈႏင အမးသား ျပနလည ရငၾကားေစေရး လပငနးစဥတ႔အတြက ထားရထားသည။

၂၀၁၇ စကျဖစာအပ | စးပြားေရးအေျခအေန

Page 16: 0 %12$!1!3!.(/0 !#$%&'()!*&%+ · အက်ဳိးစီးပြားမ်ား အတြက္ စည္း႐ံုးလံႈ႔ေဆာ္ျခင္းအားျဖင့္ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း၌

14

၂အကဥးခပ

Page 17: 0 %12$!1!3!.(/0 !#$%&'()!*&%+ · အက်ဳိးစီးပြားမ်ား အတြက္ စည္း႐ံုးလံႈ႔ေဆာ္ျခင္းအားျဖင့္ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း၌

15

ျမနမာႏငငသည ရငးႏးျမႇပႏသမားအတြက အလြနေကာငးမြနေသာ အကးအျမတမားရေနသည အလားအလာတစရပႏငအတ အလြနႀကးမားေသာ အခြငအလမးမားက ကမးလမးလကရပါသည။ သ႔ေသာ နယပယေဒသအခ႕၌ ရငးႏးျမႇပႏသမားအတြက စနေခၚခကမား ကနရေနဆပငျဖစသည။ ဤအဟန႔အတားမား/တစဆ႔မႈမားက ထေရာကစြာကငတြယေျဖရငးရန လအပပါသည။ သ႔မသာ မမတ႔လပငနးမားက ျမနမာႏငငအတြငး၌ အခငအမာတညေထာငရန ဆႏၵရေနသည အလားအလာ ရေသာ ရငးႏးျမပႏသမားအတြက ရငးႏးျမႇပႏမႈ ယဥပါးေသာ စးပြားေရးလပငနး ရပဝနးတစရပအား ျမနမာႏငငမ ကမးလမးႏငပါမည။ က႑အားလးျဖငဆကစပေသာ အေထြေထြစနေခၚခကမား ရေနေသာျငားလညး က႑ခငးအလက စနေခၚခကမားလညး ကနရေနေသးသည။

အဓကကေသာလပငနးမား ရငဆငေနရသည သသာထငရားေသာ စနေခၚခကမားႏင ယငးတ႔က ကငတြယေျဖရငးရနနညးလမးမားအား သျမငသတျပမေစရန ႏႈးေဆာေပးေသာ ရညမနးခကျဖင EuroCham မ တတကက ေဖာျပထားေသာ က႑ငါးရပအတြက အျမငသေဘာထား ရပတညခက ဆငရာ စာတမးမားက ေဖာေဆာငေရးသားခပါသည။ ထက႑ငါးရပမာ -

ေဆာကလပေရး ႏင အေျခခ အေဆာကအအ ေကာပရတလမႈတာဝန စြမးအင ကနးမာေရး ေထာကပပ႔ေဆာငေရး

EuroCham သည ဤက႑မား၏ အဆးစြနစးပြားေရး ဖြ႕ၿဖးတးတကမႈအတြက ေမာလငကာ ဤအျမင သေဘာထားရပတညခက စာတမးမားမတစဆင သကဆငရာ က႑မားရ အဓကအဟန႔အတား မားက မးေမာငးထးျပရနႏင အစးရအတြက အႀကျပခကမား ေပးအပသြားရန ရညရြယပါသည။ စညး႐းလႈ႕ေဆာေရးအဖြ႕တစဖြ႕ခငးစ၏ အဖြ႕ဝငမားမာ သကဆငရာ က႑မားတြင ကယကယ ျပန႔ျပန႔ အလပလပခၾကေသာေၾကာင ၄ငးတ႔၏ အသပညာမား၊ ကၽြမးကငမႈမားႏင လကေတြ႕ ကေသာ အေတြ႕အႀကမားသည ဤက႑မားတြင အေပါငးလကၡဏာေဆာငေသာ အေျပာငး အလမားဆသ႔ ဦးတညရန အဓက ပပးကညမႈမားက ေပးအပႏငပါသည။

အႀကျပခကအမားစအား တညရဆလပငနးစဥမား ျမနဆန ထေရာကမႈရၿပး အေကာငးဆးျဖစေစရန ရညရြယခကကာ အစးရအတြက ေပးအပစဥတြင EuroCham ႏင ယငး၏ အဖြ႕ဝငကမၸဏမားမာလညး ပါဝငေဆာငရြကရန အဆငသငျဖစေနပါသည။ ေအာကေဖာျပပါတ႔မာ စညး႐းလႈ႔ေဆာေရးအဖြ႕မားမ ၂၀၁၇ ခႏစအတြက ေထာကခခကေပးထားေသာ မဝါဒေရးရာ အႀကျပခကအကဥးခပ ျဖစပါသည။

၂၀၁၇ စကျဖစာအပ | အကဥးခပ

Page 18: 0 %12$!1!3!.(/0 !#$%&'()!*&%+ · အက်ဳိးစီးပြားမ်ား အတြက္ စည္း႐ံုးလံႈ႔ေဆာ္ျခင္းအားျဖင့္ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း၌

16

ေဆာကလပေရး ႏင အေျခခ အေဆာကအအ

ေကာပရတလမႈတာဝန

စြမးအင

ျပညသလထ၏ ေဘးကငးလၿခမႈအတြက အာမခခကရေစရန ခငမာေသာ မဝါဒမား လကေတြ႕ေဖာေဆာငရနႏင ထေရာကေသာ ထနးခပမႈဆငရာ ေဆာငရြကမႈမားက ကငသးရန၊

ေဆာကလပေရးက႑ တးတကမႈႏင သဘာဝပတဝနးကင ထနးသမးေစာငေရာကေရး အၾကား ဟနခကညႇရန၊

ရနကနၿမ႕က ျပနလညျပျပငထနးသမးရနႏင အျခားၿမ႕မား၏ စခနမားအတငး အဆင ျမႇငတငရနတ႔အတြက လႊမးၿခစမခကတစရပ ေဖာေဆာငရန၊

အားလးေသာ အဓကပတသကသမား၏ ပါဝငမႈႏငအတ ျမနမာႏငင၌ မနကနေသာ CSR ကငထးမားက လမးညႊနျပသမည ရငးလငးေသာ လမးျပေျမပတစရပ ေဖာေဆာငရန၊

CSR အတြက မျဖစမေန ေငြေၾကးသးစြရန လအပေစေသာ နညးဥပေဒမားက ေရာငရားေရး လႈ႔ေဆာအားေပးရန၊

CSR ဆငရာ စးပြားေရးအသားေပးခဥးကပမႈအေၾကာငး သျမငႏးၾကားမႈ ျမႇငတငရန၊

ေကာငးမြနေသာ ေကာပရတ အပခပမႈက CSR ဆသ႔ လမးခေသာ ကနဦး ေျခလမးတစရပ အျဖစ အားေပးျမႇငတငရန၊

စေပါငးညႇႏႈငးေဆာငရြကမႈ ျဖစေပၚလာရနအတြက ပဂၢလကႏင ျပညသပင က႑မားအၾကား ပးေပါငးေဆာငရြကမႈက တးျမႇငရန၊

ထေရာကအကးရမႈက တးျမႇငရနအတြက စြမးအငက႑တြင ပါဝငေနေသာ ဝနႀကးဌာနမား အၾကား ညႇႏႈငးေဆာငရြကမႈက ပေကာငးေအာင ေဆာငရြကရန၊

စြမးအငဝနႀကးဌာနရ လပငနးစဥမားက အေကာငးတကာအေကာငးဆး ျဖစေစမည ပမ ျမနဆနသြကလကေသာ လပနညးလပဟနမား ေဖာေဆာငဖနတးရန၊

စြန႔စားမႈအႏရာယ ခြေဝမႈဆငရာ မေဘာငတစရပႏင ရငးလငး၍ ေကာငးစြာအနကဖြငဆ ထားေသာ လပစစဓာတအားေစးႏႈနးသတမတမႈ မဝါဒမား မတဆကရန၊

နညးလမးအမးမးမတစဆင ျပနလညျပညၿဖးၿမ စြမးအငက႑၌ ရငးႏးျမပႏမႈမား တးျမႇငရန၊

ကနးမာေရး

ေဆးအာနသငတညမႈမရသည ထတလပသအမညလြေဆးဝါးမားက ထနးခပရနအတြက တငးၾကပေသာ အေရးယေဆာငရြကမႈမားႏင ထေရာကေသာ မဝါဒမား ေဖာေဆာငရန၊

ပါဝငေဆာငရြကေနသည အဓက ပတသကသမားအၾကားတြင ပြငလငးျမငသာမႈရေသာ အစအရငခ တငျပမႈစနစတစရပ ေဖာေဆာငကငသးရန၊

ကနးမာေရးပညာရငမားအတြက သင႐းညႊနးတမးတြင ဤအေၾကာငးအရာက ေပါငးစပ သငၾကားျခငးအားျဖင လနာေဘးကငးလၿခမႈအေပၚ သျမငႏးၾကားမႈႏင အေလးထားမႈမား တးျမႇငရန၊

ႀကတငကာကြယေသာ အေရးယေဆာငရြကမႈမားအတြက ေဆး႐မားတြင ကးစကေရာဂါ ထနးခပေရး ယနစမား စတငတညေထာငျခငး၊

၂၀၁၇ စကျဖစာအပ | အကဥးခပ

Page 19: 0 %12$!1!3!.(/0 !#$%&'()!*&%+ · အက်ဳိးစီးပြားမ်ား အတြက္ စည္း႐ံုးလံႈ႔ေဆာ္ျခင္းအားျဖင့္ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း၌

17

ေထာကပပ႔ေဆာငစမေရး

ျမစဝကၽြနးေပၚေဒသတြင အထးစးပြားေရးဇတစခႏင လမးကြနယကမားပါဝငသည ေရနက ဆပကမးတစခ ေဖာေဆာငရန၊

အေကာကခြနတနဖး တြကခကမႈ လပငနးစဥတြင ကမၻာကနသြယေရးအဖြ႕၏ သေဘာ တညခကမားႏင စခနစညႊနးမားက ေလးစားလကနာရန၊

ဆပကမးမားရ အေကာကခြန႐းခနက တးျမႇငရနႏင ဘကစအကးရမႈက အေကာငးဆး တးျမႇငရန၊

အေကာကခြနေၾကညာရနလပငနးစဥ မၿပးဆးမတြင ကြနတနနာမား ဂတအတြငး ဝငေရာကျခငးက ကန႔သတသည စညးမဥးစညးကမးမား လကေတြ႕ေဖာေဆာငရန၊

ေဆး႐မားတြင ေဆးဘကဆငရာ အေထာကအကျပကရယာမား တပဆငျခငးႏင ထနးသမး ျပျပငျခငးဆငရာ မဝါဒမားႏင လမးညႊနခကမား ျပဌာနးရန၊

အစားအစာႏငေဆးဝါးကြပကမႈ ဦးစးဌာန (FDA) ရ ေဆးဝါးထတကန မတပတငျခငးဆငရာ လပငနးစဥမား ျမနဆနေခာေမြ႕ေစရန၊

၂၀၁၇ စကျဖစာအပ | အကဥးခပ

Page 20: 0 %12$!1!3!.(/0 !#$%&'()!*&%+ · အက်ဳိးစီးပြားမ်ား အတြက္ စည္း႐ံုးလံႈ႔ေဆာ္ျခင္းအားျဖင့္ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း၌

18

၃ ေဆာငရြကပနညးလမး

Page 21: 0 %12$!1!3!.(/0 !#$%&'()!*&%+ · အက်ဳိးစီးပြားမ်ား အတြက္ စည္း႐ံုးလံႈ႔ေဆာ္ျခင္းအားျဖင့္ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း၌

19

ျမနမာႏငငရ EuroCham ၏ းပထမဆးေသာ စကျဖစာအပအား ေဆာကလပေရး၊ ေကာပရတလမႈတာဝန၊ စြမးအင၊ ကနးမာေရးႏင ေထာကပ ပ႔ေဆာငစမေရးက႑မားရ အဓက ပါဝငပတသကသတစဦးခငးစျဖင နးကပစြာပးေပါငးေဆာငရြကမႈမတစဆင ေဖာေဆာင ချခငး ျဖစပါသည။ အျမငသေဘာထား ရပတညခက စာတမးတစေစာငျခငးစတငးအား ေဖာျပပါက႑တစချခငးစတငး၏ အဓက ပါဝငပတသကသမားျဖင ထထဝငဝင အႀကျပေဆြးေႏြးမႈမား ျပလပၿပးေနာကတြင ေဖာေဆာငထားျခငးျဖစသည။

လပငနးရပဝနးအခနးတြင ျမနမာႏငငရ စးပြားေရးရပဝနး၏ ၿခငသးသပခကတစရပက တငျပေဆြးေႏြး ထားသည။ ဤအခနးတြင ျမနမာႏငငမ ကမးလမးလကရေသာ အလားအလာမားကသာမက ဤတငးျပည အတြငးတြင လပငနးေဆာငရြကရန အဟန႔အတားမား ျဖစေစႏငသည စနေခၚခကမားအေၾကာငးက စာဖတသမားအတြက ေဖာျပေပးရန ရညရြယခကျဖင ေရးသားတငျပထားပါသည။ အျမငသေဘာထား ရပတညခက စာတမးတစေစာငျခငးစတြင က႑အလက အေသးစတကေသာ အေရးကစၥမားက ေရးသား တငျပထားယမသာမက က႑မားအားလးအတြက အဖအထစျဖစေစႏငသည အေထြေထြ စနေခၚခကမား ကလညး မးေမာငးထးျပထားပါသည။

ဤစကျဖစာအပ၏ မလရညမနးခကမာ ဤအေရးကစၥမားက တကဖကေျဖရငးရနႏင အဆးတြင ရငးႏး ျမႇပႏမႈ ယဥပါးေသာ စးပြားေရး ရပဝနးတစရပက ရရရန ေဆာငရြကမႈမားတြင အစးရက ကညေရးပင ျဖစပါသည။ ဤရညရြယခကအလ႔ငာ ဤအျမငသေဘာထားရပတညခက စာတမးမားတြင က႑ တစချခငးစမ အေရးကစၥမားက မးေမာငးထးျပေပးထားယမမက သကဆငရာအစးရအဖြ႕အစညးမားအတြက အျပသေဘာေဆာငေသာ အႀကျပခကမားကလညး ေဖာေဆာငေပးထားသည။

ဤစာတမးမားအား ေအာကေဖာျပပါပစမားအတငး တညေဆာကထားပါသည -

အေရးကစၥ ေဖာျပခက

ဤအခနးတြင သတမတက႑တစရပရပျဖင တတပပသကဆငသည အေရးအႀကးဆးေသာ ကစၥရပမားႏင လပငနးေဆာငရြကမႈမားအေပၚရ ယငးတ႔၏ အကးသကေရာကမႈမားက အေသးစတေဖာျပထားသည။

ျမနမာႏငငအတြက အလားအလာရေသာ အကးေကးဇးမား

ဤအပငးတြင ျမနမာစးပြားေရးရပဝနး၊ ကးသနးေရာငးဝယေရးႏင တစႏငငလးအတငးအတာအျဖစ ရရလာမည အကးေကးဇးမားက ရငးလငးေဖာျပထားသည။

အႀကျပခကမား

ေဖာထတခၿပးေသာအေရးကစၥမားက ထေရာကစြာကငတြယရနအတြက လကဆပလကကငျပႏငသည အျပင ေအာငျမငမႈလညးရႏငေသာ အေရးယေဆာငရြကမႈမားအေၾကာငး တငျပေဆြးေႏြးထားသည။

EuroCham အေနျဖင ယငး၏ လပငနးအေထာကအကျပစနစအား ဤစာအပပါ အႀကျပခကမားက ေရ႕ဆက ေဖာေဆာငေရးတြင အစးရႏင တကတကကြကြထေတြ႕ဆကဆေရးအတြက အဓကထား အသးျပ လပါသည။ ဤအႀကျပခကမားက ထေရာကစြာ လကေတြ႕ေဖာေဆာငျခငးသည ျမနမာႏငင၏ ျမငမားေသာ အလားအလားေကာငးမားႏင စးပြားေရးရပဝနးအတြက ႏစလဖြယ အကးေကးဇးမားက ေဆာငကဥး လာလမမညဟလညး EuroCham မ ခငခငမာမာ ယၾကညမပါသည။

၂၀၁၇ စကျဖစာအပ | ေဆာငရြကပ နညးလမး

Page 22: 0 %12$!1!3!.(/0 !#$%&'()!*&%+ · အက်ဳိးစီးပြားမ်ား အတြက္ စည္း႐ံုးလံႈ႔ေဆာ္ျခင္းအားျဖင့္ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း၌

20

၄အေထြေထြအႀကျပခကမားႏင စးရမပပနမႈမား

Page 23: 0 %12$!1!3!.(/0 !#$%&'()!*&%+ · အက်ဳိးစီးပြားမ်ား အတြက္ စည္း႐ံုးလံႈ႔ေဆာ္ျခင္းအားျဖင့္ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း၌

21

၂၀၁၇ စကျဖစာအပ | အေထြေထြအႀကျပခကမားႏင စ းရမပပနမႈမား

ျမနမာႏငငသည ရငးႏးျမႇပႏသမားအတြက ၾကးမားေသာစးပြားေရးအခြင႔အလမးမားက ေပးကမး လကရေသာလညး တငးျပည၏ စးပြားေရးတးတကမႈက ဆတယတေစႏငသည႔ အဟန႔အတားမား ရေနဆပငျဖစသည။ ျမနမာအစးရအေနျဖင႔ ဤအေရးကစၥမားက ထေရာကစြာ ကငတြယေျဖရငးရနအတြက ယခကသ႔ အခါအခြငသငေသာအခနတြင EuroCham ျမနမာမ အႀကျပခကမား တငျပလကပါသည။

အခြနေကာကခႏငစြမး မရျခငးမား

ျမနမာႏငငသ႔ ဥေရာပမ လာေရာက ရငးႏးျမပႏခငသမားသည အခြနယဥေကးမႈ တးတကလာရန အလြနအမငးလအပသညဟ ယၾကညပါသည။ အတတ ကာလအတြငးတြင လကေတြ႕ေဖာေဆာငမႈမား အလြနတရာနညးပါးျခငးမသည လးဝဥသ မရသညအထ ျဖစေနေသာ သမငးေၾကာငးအစဥအလာအရ အခြနတမးေရာငျခငးမားမာ အေလအထတစရပပင ျဖစေနပါသည။ ျပညသလထထတြငလညး အခြနကစၥရပမားျဖငပတသက၍ သရနားလညမႈ အလြနတရာ နညးပါးလေပသည။ လြနခေသာႏစမားအတြငးတြင အခြနေကာကခမႈက လကေတြ႕ေဖာေဆာငျခငးႏင အခြန တမးေရာငမႈမား ေလာချခငးတ႔အတြက ပမတငးၾကပေသာ အေရးယေဆာငရြကမႈမားအား ျမနမာအစးရမ တကကြစြာ ျပလပခၿပးျဖစပါသည။ ျမနမာႏငငရ အခြနစနစတြငလညး ႏငငတကာ စာရငးအငးစစေဆးမႈ စခနစညႊနးမားျဖင ကကညမႈမရေသာ လပထးလပနညးအခ႕ေၾကာင အတငးအတာတစစတစရာအထ ေဝဝါးမႈမား ျဖစေပၚေစလကရပါသည။ ႐ႈ႔ပေထြးေသာ လပထးလပနညးမားကလညး အခြနထမးမားအတြက အခနႏင လ႔စြမးအားကသ႔ေသာ အရငးျမစမားက ပမကနကေစလက ရပါသည။ လပထးလပနညးမားႏင စနစပငးတြင ႀကတငအသေပးျခငးမျပဘ မၾကာခဏ ေျပာငးလျခငးမားေၾကာင အခြနထမးမားအတြက မလအပေသာ ဝနထပဝနပးမားက ျဖစေပၚေစပါသည။

အႀကျပခကမား

အေျခခရညမနးခကတစရပမာ ဤႏငငတစလႊား၌ အခြနယဥေကးမႈတစရပ ထြနးကားလာေစရနပင ျဖစပါသည။ ဤႏငငအတြငးတြင အခြနပညာေရးက ထထေရာကေရာက အားေပးျမႇငတငရနႏင အခြနအခမား၏ အေရးပါမႈအေၾကာငး သျမငႏးၾကားမႈတးျမႇငရနတ႔အတြက စညး႐းလႈပရားမႈ အစအစဥမား ပေဖာေရးဆြ ႏငပါသည။

အခြနေပးေဆာငေရးဆငရာ လပထးလပနညးမားက ႐းရငးျမနဆနေအာင ျပလပျခငးသည အခြနေကာကခမႈ စနစက အစြမးကနျမႇင တငေပးႏငသကသ႔ မလအပေသာအဆငမား သ႔မဟတ နညးလမးမားအတြက အရငးအျမစမားအသးျပရမႈကလညး ေလာခေပးႏငပါသည။ အခြန႐းႏင အခြနေပးေဆာငသမားအၾကား ပးေပါငးေဆာငရြကမႈကလညး တးျမႇငေပးႏငပါသည။ လပထး လပနညးမားႏင စနစမားအတြငး အေျပာငးအလမား ျပလပမညအေၾကာငးက ႀကတငအသေပးျခငးအားျဖငသာ ျပလပသငပါသည။ တစခနတညးတြင အခြနေပးေဆာငသမားကလညး စနစအသစျဖင ယဥပါးေစရန အခနေပးသငပါသည။

႐ႈပေထြးေဝဝါးမႈမားက ေရာငရားရနအတြက ႏငငတကာ စာရငးအငးစစေဆးမႈ စခနစညႊနးမားႏင လကေတြ႕ ကငသးေသာ လပထးလပနညးမားအၾကားတြင လကေလာညေထြရသငပါသည။

အစးရအေနျဖငလညး အခြနတမးေရာငျခငးက တကဖကရနအတြက ျပစဒဏေပးေသာ စနစမားကသ႔ ထေရာကေသာ အေရးယေဆာငရြကမႈမားက လကေတြ႕ေဖာေဆာငအသးျပသငပါသည။

ေကာပရတအပခပမႈကငထးမား တးတကလာရန လအပေနေသးသည

ကမၸဏမားရ ေကာပရတအပခပမႈဆငရာ ကငထးေကာငးမားမာ အေစာပငးအဆငတြငသာ ရေနေသးသည။ လပငနးအမားစတြင ေကာငးမြနကနေသာ ဖြ႕စညးပအခငးအကငး၊ အခြနကစၥရပကသ႔ေသာ လပထး လပနညးမားအား စးပြားေရးလပငနးမားမ လကနာကငသးသည ရငးလငးေသာ စမေဆာငရြကမႈ၊ ထေရာက အကးရေသာ လပငနးေဆာငရြကမႈ လပထးလပနညးမားႏင ႏငငတကာ မဝါဒမားႏင ကငထးမားကသ႔ေသာ ေကာပရတကငထးမား မရသေလာက နညးပါးလကရပါသည။ ေဒသခလပငနးမားျဖင ထေတြ႕ဆကဆသည အခါတြင ေကာပရတအပခပေရး မရသေလာကျဖစေနျခငးသည လပငနးစဥမားက ေႏးေကြး ေစႏငသညဆျခငးအား ေမာလငထားသငေပသည။

Page 24: 0 %12$!1!3!.(/0 !#$%&'()!*&%+ · အက်ဳိးစီးပြားမ်ား အတြက္ စည္း႐ံုးလံႈ႔ေဆာ္ျခင္းအားျဖင့္ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း၌

22

အႀကျပခကမား

ပဂၢလကကမၸဏမားမ မညသ႔မညပ လပငနးေဆာငရြကသငသညဆသညက အစးရမ တရားဝင စညးကမး သတမတေပးျခငး မျပႏငေသာလညး ဆြေဆာငမႈမား စစဥေပးႏငပါသည။ လပငနးတစခ သ႔မဟတ လပငနး က႑တစချဖင ပတသက၍ အာဏာတညေနေသာ ဥပေဒမားက ေပါငးစပအေကာငအထညေဖာ၍ အသးျပႏငပါသည။ ဥပမာအားျဖင ဝနထမးလကစြစာအပ သ႔မဟတ စျပလပငနးေဆာငရြကမႈဆငရာ လပထးလပနညးမားပင ျဖစပါသည။ သ႔မသာ ဥပေဒမား၊ စခနစညႊနးမားႏင နညးဥပေဒမားက လကနာ ေဆာငရြကေပမည။

အစးရအေနျဖင အားေကာငးေသာ ေကာပရတအပခပမႈ၏အေရးပါပႏင လပငနးမားအေပၚ အကးျဖစထြနး ေစပတ႔က စညးရးလႈပရားမႈ အစအစဥမားတးျမငျခငးႏင ျဖန႔ေဝအသေပးျခငးမားအတြက ရငးႏးျမႇပႏႏငပါသည။ ဤသ႔ေဆာငရြကျခငး အားျဖင ပမအကးရေသာ အေနအထားက ဖနတးရန လပငနးက႑အဆင တစရပအေပၚ အေျခခကာ ပဂၢလကက႑ႏင ညႇႏႈငးေဆာငရြကမႈအား အစးရမ ျပလပႏငပါသည။

ဥာဏဆငရာမပငခြငဥပေဒမား မရေသးျခငး

ဥေရာပမ ျမနမာႏငငသ႔ လာေရာက ရငးႏးျမႇပႏခငသမားအတြက ၿခမးေျခာကမႈအရဆးေသာ အေရးကစၥတစရပမာ ဥာဏဆငရာ မပငခြင ဥပေဒမား မရေသးျခငးပငျဖစပါသည။ ဤစာတမးက ေရးသားေနသညအခနအထ ျမနမာႏငငတြင တတပပေသာ ဥာဏ ဆငရာ မပငခြငဥပေဒ သ႔မဟတ တတပပေသာ ဥာဏဆငရာ မပငခြငမား စမကြပကေရးအဖြ႕ဟ၍ မရေသးပါ။ ၂၀၁၃ ခႏစတြင စကမႈဒဇငးမား၊ မတပတငမပင၊ ကနအမတတဆပမားႏင မပငခြငမားအတြက ဥပေဒ မၾကမးမားအား လႊတေတာသ႔ တငသြငးခၿပးျဖစေသာလညး ယငးတ႔မာ မတတမးတငထားေသာ အဆင တြငသာ ရေနေသးၿပး မညသညအခနတြင ဤဥေပဒမၾကမးမားက အတညျပမညဆသညအား သရရျခငး မရေသးပါ။

အႀကျပခကမား

ဥပေဒျပေရးလပငနးစဥမာ ပမထေရာကအကးရမညဆလင ဥာဏဆငရာ မပငခြငမား ဆး႐ႈးေနစဥ ျပဌာနးရနရေသာ ဥပေဒမၾကမးမား ေစာငဆငးရျခငးအတြက အခနျပနးတးရာ မေရာကေပေတာမည။

ဥေရာပမ ရငးႏးျမပႏသမားသညဥာဏဆငရာ မပငခြငမားက စတငအသးျပေသာအခါတြင ဤဥပေဒမားက အေသအခာ လကေတြ႕အေကာင အထညေဖာရာတြင အစးရမာ အဓက အခနးက႑မ ပါ၀ငေနပါသညဟ ယၾကညပါသည။

ဗ႐ကေရစစနစသည လပငနးစဥမားက ေႏးေကြးေစလက ရပါသည

ဗ႐ကေရစမာ ျပညသပငႏင ပဂၢလကက႑ႏစရပစလးအတြက ေရရညျပနာ တစရပအျဖစ ႏငငမားစြာတြင တညရခၿပးျဖစသည။ ထက-ေအာကအဖြ႕အစညးဖြ႕စညးပ၊ ေႏးေကြးေသာ ဆးျဖတခကခမတမႈ လပငနးစဥ၊ အလြနအမငးမားျပားေသာ အဆငမားႏင လပငနးစဥမား၊ လပငနးတာဝနခြေဝမႈအဆင နမးပါးျခငးတ႔သည ရငးႏးျမပႏသမားအတြက ျမနမာႏငငတြင အလပအကငအခြငအလမးမား ဖနတးရာ၌ သသသာသာ ေႏးေကြးေလးလသြားေစေသာ အဓကအေၾကာငးအရငးမား ျဖစၾကသည။

အႀကျပခကမား

အစးရဌာနမားအေနျဖင ရငးလငးေသာ လပငနးစဥတစရပက စစဥေရးဆြျခငးအားျဖင ယငးတ႔၏ ကယပင လပငနးစဥမားက ျပနလညသးသပျခငးႏင ေစစပေသခာေသာ ဆနးစစအကျဖတမႈတစရပက ေဆာငရြက ျခငးတ႔က စတငႏငပါသည။ သ႔မသာ အခနႏင လ႔စြမးအားအရငးအျမစမား အလြနအမငးကနဆးေစေသာ အဆငမားက ေဖာထတသတမတ ႏငေပမည။ ဤအဆငမားက ေဖာထတသတမတၿပးသည အခါတြင သကဆငရာလပငနးစဥက အထေရာကဆးျဖစေစရနအတြက ယငးတ႔က ထေရာကလြယက လာေအာင ေဆာငရြကႏငေပမည။

ပမအကးရေသာ လပငနးစဥတစရပက အားေပးျမႇငတငရနအတြက အစးရဌာနမားမ လပပငခြငအဆင အခ႕ႏင လပငနးတာဝနမား ေပးအပျခငးတ႔အား ျပလပေပးရနကလညး အႀကျပလပါသည။

၂၀၁၇ စကျဖစာအပ | အေထြေထြအႀကျပခကမားႏင စ းရမပပနမႈမား

Page 25: 0 %12$!1!3!.(/0 !#$%&'()!*&%+ · အက်ဳိးစီးပြားမ်ား အတြက္ စည္း႐ံုးလံႈ႔ေဆာ္ျခင္းအားျဖင့္ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း၌

23

ျပညတြငးလပငနးမားက ဦးစားေပးအဆင သတမတျခငး

ျပညတြငးစးပြားေရးလပငနးမားက အကာကြယေပးရန ႀကးပမးခကတစရပအျဖစျဖင ဥေပဒေရးရာ ျပျပငေျပာငးလမႈ ႀကးပမးခကမားတြင ျပညတြငးကမၸဏမာအေပၚ အထးဂ႐ျပခၿပးျဖစသည။ ျပညပစးပြားေရး လပငနးမားမာမ ယေန႔အခနအထ တငးၾကပေသာ ကနသြယခြငမားကသ႔ေသာ ကန႔သတမႈမားျဖင လပငနး ေဆာငရြကေနရပါသည။ အျခားဥပမာတစရပမာ ျပညပဘဏမားအား သတမတေပးထားေသာ ဝနေဆာငမႈ လပငနးအခ႕ကသာ ေဖာေဆာငေပးအပေစျခငးအားျဖင ေစးကြကအတြငး လႈပရားခြငျပထားပါသည။ ျပညပရငးႏးျမႇပႏမႈမားက ဆြေဆာငရနအတြက ျမနမာႏငငမ ရငးႏးျမႇပႏမႈ ယဥပါးေသာ ရပဝနးတစရပက ကမးလမးရနႏင တနးတလပကငႏငေသာ အေျခအေနတစရပက ေဖာေဆာငေပးရန လအပပါသည။ လကရ အခနတြင စကပးေရး၊ ေဆးဝါးႏင ေဆာကလပေရးပစၥညးမားအား ျပညပမတငသြငးခြငျပရန စဥးစား ေနျခငးမာ တနးတလပကငႏငေသာ အေနအထားတစရပက ျဖစေပၚေစမည အလြနေကာငးမြနသည အျပသေဘာေဆာငေသာ လႈပရားမႈျဖစပါသည။

အႀကျပခကမား

အစးရအေနျဖင ကနသြယခြငမားက ခြငျပျခငးအားျဖင မညသညလပငနးက႑မားသည ျမနမာစးပြားေရး အေပၚတြင အေပါငးလကၡဏာေဆာငေသာ သကေရာကမႈမား ရေစႏငသညဆသညက ျပနလညသးသပႏငပါသည။ ဤသ႔ေသာ သးသပခြငျပျခငးမားအား အေရးပါမႈအဆငႏင ေဆာငကဥးလာႏငမည အကး သကေရာကမႈမားအေပၚအေျခခကာ ဦးစားေပးအဆင သတမတျခငးအားျဖင ေဆာငရြကႏငပါသည။

အေျခခအေဆာကအအပငးဆငရာ လအပခကမား

ေဆာငရြကဆ အေျခခအေဆာကအအေဖာေဆာငမႈမား ရေနေသာျငားလညး ေျမာကျမားလစြာေသာ အေျခခ အေဆာကအအ လအပခကမားက ကငတြယေျဖရငးရန ရေနေသးသည။ လပစစဓာတအား ရယသးစြႏငမႈ အပငးတြင တးတကမႈရေသာလညး ယၾကညစတခရေသာ လပစစဓာတအား ျဖန႔ေဝမႈမာ စးရမဖြယကစၥရပ တစခအျဖစ ကနရေနပါေသးသည။ ရငးႏးျမႇပႏမႈမား ပမဆြေဆာငႏငရနအတြက ယၾကညစတခရေသာ အေျခခအေဆာကအအမားက မျဖစမေနလအပပါသည။ သ႔မသာ ျပညပရငးႏးျမႇပႏသမားမ ၄ငးတ႔၏ ဝနေဆာငမႈမားက ျမနမာႏငငအတြငး၌ တးခ႕သြားရန စဥးစားေပမည။

အႀကျပခကမား

အစးရအေနျဖင အေရးပါမႈအဆငႏင ေဆာငကဥးလာမည အကးသကေရာကမႈမားအေပၚတြင အေျခခကာ အေျခခအေဆာကအအ လအပခကမားက ဦးစားေပးအဆင သတမတႏငပါသည။ ေဒသတြငး အေျခခ အေဆာကအအ လႊမးၿခစမခကမားအား ေရရညအတြက စမကနးေရးဆြထားသည အေျခခ အေဆာကအအ ေဖာေဆာငမႈလပငနးမားျဖင ပမဝနးရေဖာေဆာငႏငပါသည။

၂၀၁၇ စကျဖစာအပ | အေထြေထြအႀကျပခကမားႏင စ းရမပပနမႈမား

Page 26: 0 %12$!1!3!.(/0 !#$%&'()!*&%+ · အက်ဳိးစီးပြားမ်ား အတြက္ စည္း႐ံုးလံႈ႔ေဆာ္ျခင္းအားျဖင့္ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း၌

24

၅ေဆာကလပေရး ႏင အေျခခ အေဆာကအအ

Page 27: 0 %12$!1!3!.(/0 !#$%&'()!*&%+ · အက်ဳိးစီးပြားမ်ား အတြက္ စည္း႐ံုးလံႈ႔ေဆာ္ျခင္းအားျဖင့္ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း၌

25

မတဆက

EuroCham ျမနမာသည ျမနမာႏငငရ ေဆာကလပေရးက႑တြင ဥေရာပထပတနးကမၸဏႀကးမားႏငအတ ပါဝငေဆာငရြကခၿပး ၂၀၁၆ ခႏစ စကတငဘာလအတြငး၌ ေဆာကလပေရးႏင အေျခခအေဆာကအအ ဆငရာ စညး႐းလႈ႔ေဆာေရးအဖြ႕ကဖနတးရန ပေပါငးေဆာငရြကခၾကသည။ ဤအဖြ႕သည အမားျပညသ ဆငရာ အေဆာကအအမား၊ ကနသြယေရးအေဆာကအအမား၊ စက႐မားႏင အေထြေထြ အေျခခ အေဆာက အအစမခကမားျဖင ပတသကဆကႏြယသမားက ကယစားျပေသာအဖြ႕ျဖစသည။ ဤအဖြ႕၏ ရညမနးခက မာ ေရရညတညတ၍ တနဖးလညးမတၿပး အရညအေသြးလညးရေသာ ပစတစရပျဖင တငးျပညက တညေဆာကရန ျမနမာအစးရမ ႀကးပမးရာတြင အေထာကအကျပရနႏင လကေတြ႕ကေသာ အႀကျပခက မား ေဖာေဆာငေပးရနတ႔အတြကျဖစပါသည။ ဤအဖြ႕သည ယခစာတမးႏငအတ ျမနမာႏငငရ ကၽြႏပတ႔ရညမနးခက၏ ပထမဆးေသာ အတျမစက ခမတလပါသည။

ေဆာကလပေရးလပငနးက႑မာ စးပြားေရးက တးတကေစမည အဓကကေသာ ေမာငးႏငအားတစရပအျဖစ ရပတညကနရေနပါသည။ သ႔ေသာ ကနစြာစမကြပကျခငး သ႔မဟတ အပခပျခငးမရပါက ဤအေျခအေန သည အရညအေသြးႏင အရညသျဖငတညတမႈဆငရာ ျပနာရပမား၊ ျပနလညအစားထး၍ မရႏငသည ယဥေကးမႈအေမြအႏစေနရာမား ဆး႐ႈးျခငး၊ လမႈေရးျပနာရပမား၊ တးတကမႈဆငရာ အဖအထစမားႏင ရဖနရခါ ႀကေတြ႕ရတတသည ဆးရြားေသာ မေတာတဆမႈက ႀကေတြ႕ရေစႏငပါသည။ ျမနမာအစးရမ ေဆာကလပေရးလပငနးက႑ႏင ေဆာကလပေရးလပငနးရငမားအၾကား တကကြမနကနေသာ ေပါငးစပမႈ တစရပက ဆကလကေဖာေဆာငေပးရနမာ အေရးပါဆးပင ျဖစပါသည။

၂၀၁၇ စကျဖစာအပ | ေဆာကလပေရး ႏင အေျခခအေဆာကအအ

အေရးကစၥေဖာျပခက ၁ - ဥပေဒမားႏင စခနစညႊနးမား ေဖာေဆာငျခငး

ေဆာကလပေရးက႑ တဟနထး တးတကလာသညႏငအမ ဥပေဒမား၊ နညးဥပေဒမား (ဒဇငး၊ ကနၾကမး ပစၥညးမား၊ ေဆာကလပပနညးလမးမားႏင သကတမးစမခန႔ခြမႈတ႔ျဖငပတသက၍) ေဖာေဆာငျခငးအားျဖင ျပညသမား၏ ေဘးကငးလၿခမႈက ကာကြယရနမာ အစးရ၏ တာဝနျဖစပါသည။ ေဆာကလပေရးလပငနး က႑၏ စညးမဥးစညးကမးမားက ေဖာျပထားၿပးျဖစသည နညးဥပေဒအခ႕က အသးျပထားၿပး ျဖစေသာ လညး ယငးတ႔မာ လကေတြ႕ေဖာေဆာငမႈလပငနးစဥ၏ အေစာပငးအဆငတြငသာ ရေနေသးသည။ နညးဥပေဒမားက လကေတြ႕ေဖာေဆာငရန တာဝနယရသည မတကြျပားေသာ ပါဝငပတသကသမား ရေန ယမသာမက လကေတြ႕ေဖာေဆာငရန အရငးျမစမား မရသေလာက နညးပါးျခငးတ႔သည သငေလာ မနကနေသာ ထနးခပမႈမားက လကေတြ႕ေဖာေဆာငကငသးရန စနေခၚမႈမားက ကယစားျပလကရၿပး ညဖငးေသာ ေဘးကငးလၿခေရးႏင အရညအေသြးပငးဆငရာ စညႊနးမားက မၾကာခဏ ေတြ႕ရရေစသည။

အလားအလာရေသာ အကးေကးဇးမား

ေဆာကလပေရးက႑တြင ပမတငးၾကပေသာ ထနးခပမႈမားႏင အေရးယေဆာငရြကမႈမား ျပလပရန ဥပေဒမားႏင စခနစညႊနးမား လကေတြ႕ေဖာေဆာငျခငးသည ျပညသလထ၏ ေဘးကငးလၿခမႈက အာမခမႈ ရေစပါသည။ ရငးလငးေသာ လမးျပေျမပတစရပသည အားလးေသာ အဓကပတသကသမားအား ဤက႑ အတြက သတမတထားေသာ ရညမနးခကမား ေအာငျမငေစမည မနကနေသာ လမးေၾကာငးေပၚ၌ ရေနေစရန မလြမေသြ အေထာကအကျပေပလမမည။ ျပဌာနးအသးျပလကရေသာ ဥပေဒမားႏင စခနစညႊနးမားျဖင ဆပါက ဤက႑အတြငးသ႔ ဝငေရာကမည ရငးႏးျမႇပႏသမား၏ ယၾကညမႈမာလညး ျမငတက လာေပ လမမည။

အႀကျပခကမား

ဥပေဒမားႏင နညးဥပေဒမား လကေတြ႕ေဖာေဆာင ျခငး၏ အေရးပါမႈက နားလညသေဘာေပါကျခငးသည သကဆငရာအစးရအတြက လေလာကေသာ အေရးယ ေဆာငရြကမႈမား ျပဌာနးရနႏင ထေရာကေသာ ထနးခပမႈဆငရာ ေဆာငရြကမႈမားက ကငသးျခငး ကသ႔ပင အလြနတရာ အေရးႀကးပါသည။ အစးရ အေပၚရ ဝနထပဝနပးမားက ေလာခရနအလ႔ငာ အစးရမ ကယတငျပဌာနးေသာ ကငဝတမားက အငစတးကးရငးအတြငးသ႔ အသြငေျပာငးသြတသြငးရန အႀကျပအပပါသည။ အစးရမ ထက-ေအာကလပငနးစဥ တစရပလးတြင ပါဝငေဆာငရြကျခငးအစား ကယတငျပဌာနးေသာ လပငနးစညးမဥးမားမာ ေအာငျမငလကရသညက သကေသထခၿပးျဖစသည အျခား ႏငငမားကသ႔ပင ကမၸဏမားမ ယငးတ႔၏ ကယပငစမခကမားအတြက တာဝနယေဆာငရြကၾကပါက ဤနညးလမးသည ပမ ထေရာကအကးရသညဟ သကေသထေပလမမည။ ဤသ႔ေသာ ျဖစရပတစခတြင အစးရသည ဤလပငနးက႑ အတြငး၌ ေရာငတခင ဝငေရာကစစေဆးမႈမားက ျပလပသည စစစသ တစဦးအျဖစ ေဆာငရြကလႈပရားေလရပါသည။ ကနဦးေျခလမးတစရပအျဖစ ဤေဆာကလပေရးက႑တြင မညသညတ႔က ေအာငျမငမႈရရလေၾကာငးႏင သတမတကာလတစခခအတြငး ေရာကရလသညေနရာ အေန အထားတ႔က အကဥးခပေဖာျပရနအတြက ရငးလငးေသာ လမးျပေျမပတစရပက ေဖာေဆာငသငပါသည။ ဤလမးျပေျမပတြင

Page 28: 0 %12$!1!3!.(/0 !#$%&'()!*&%+ · အက်ဳိးစီးပြားမ်ား အတြက္ စည္း႐ံုးလံႈ႔ေဆာ္ျခင္းအားျဖင့္ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း၌

26

၂၀၁၇ စကျဖစာအပ | ေဆာကလပေရး ႏင အေျခခအေဆာကအအ

ကယတငျပဌာနးထားေသာ ကငထးမားက လကေတြ႕ေဖာေဆာင ျခငးအားျဖင ဥပေဒမားႏင နညးဥပေဒမားက လကနာေဆာငရြက ေနသည ေဆာကလပေရးကမၸဏမား ေပၚထြကလာျခငးမးက ျဖစေပၚေစသည အေျခအေနအား ေရာငတခင ဝငေရာက စစေဆးျခငးမားႏင ရငးလငးေသာအသမတျပစနစတစရပက အကဥးခပေဖာျပျခငးအားျဖင အားျဖညေပးႏငပါသည။

မညသ႔ေသာ အေဆာကအအမားက ေဖာေဆာငသငေၾကာငးႏင မညသတ႔မ တာဝန ယသငသညဆသညက အနကဖြငဆသငယမမက ရငးလငးေသာ အသအမတျပစနစတစရပက အကဥးခး ေဖာျပျခငးမားလညး ျပလပသငပါသည။

အေရးကစၥေဖာျပခက ၂ - တးတကမႈႏင သဘာဝပတဝနးကငအၾကား ဟနခကထနးညႇျခငး

ဖြ႕ၿဖးတးတကမႈသည သဘာဝပတဝနးကငအေပၚတြင အၿမတေစ သကေရာကမႈရတတပါသည။ အေဆာက အအမားႏင အေျခခအေဆာကအအမား၏ ဒဇငးမား၊ အသးျပေသာ ကနၾကမးပစၥညးမားႏင ေဆာကလပေရး နညးစနစမားတြင သဘာဝပတဝနးကငဆငရာ စးရမပပနမႈမားႏင အကးသကေရာကမႈမားအတြက အျပည အဝ ထညသြငးစဥးစားေလမရပါ။ လြနခေသာ လတတေလာကာလအတြငး ေဆာကလပေရးက႑ အလင အျမန ဖြ႕ၿဖးတးတကမႈႏင သဘာဝပတဝနးကငဆငရာ စးရမပပနမႈမားအေပၚ ဦးစားေပးမႈ မရသေလာက နညးပါးျခငးတ႔ေၾကာင ရနကနၿမ႕သည ႐ႈေထာငအမးမး၌ အလြနဆးရြားေသာ အကးသကေရာကမႈမားက ႀကေတြ႕ခရၿပးျဖစသည။ ဤသညတ႔က ထေရာကစြာ ကငတြယေဆာငရြကျခငးမျပပါက သသာထငရားေသာ ျပနာရပမားအျဖစသ႔ ႀကးထြားလာႏငေခရပါသည။ အေဆာကအအမားက အသးျပေနေသာ သကတမး ကာလအတြငး လ႔အရငးအျမစႏငစြမးအငမား ေလလြငဆး႐ႈးျခငးမားမာ ျဖစေနကျပနာရပမား ျဖစပါသည။

အလားအလာရေသာ အကးေကးဇးမား

တးတကမႈႏင သဘာဝပတဝနးကငအၾကား ဟနခကထနးညႇျခငးသည ျပနလညထနးသမးျပျပငႏငသည ေကာငးစြာလညပတေနေသာ ႏငငတစႏငငက အနကဖြငဆေသာ စ႐ကလကၡဏာပင ျဖစပါသည။ ရာသဥတ အေျပာငးအလမား၊ သဘာဝကပေဘးမားျဖင ထလြယရလြယေသာ ႏငငတစႏငငျဖစေနသည အေနအထား၌ သဘာဝပတဝနးကငဆငရာ အေၾကာငးတရားမားက ထညသြငးတြကခကျခငးသည ညစညမးမႈ၊ စြမးအငႏင ေသာကသးေရဖလမႈကသ႔ေသာ သဘာဝပတဝနးကငဆငရာ ျပနာရပမားက တကဖကျခငးဆသ႔ ဦးတညသည အေျခခေျခလမးမား ျဖစလာေပလမမည။ ဤေျခလမးသည အဓကကေသာ ထညသြငးစဥးစားမႈ တစချဖစသည ေဂဟစနစက ျပနလညျပျပငထနးသမးမႈ၊ လ႔အသကအၿမ၊ စးပြားေရးႏင ေဂဟစနစတ႔ အတြက ဘတနဖးမားဖနတးရနတ႔က အကးျပေပလမမည။

အႀကျပခကမား

အစးရအေနျဖင တးတကမႈလအပခကႏင သဘာဝပတဝနးကင ေကာငးမြနမႈတ႔အၾကား ဟနခကထနးညႇ ေသာ ယငး၏ ႀကးပမးမႈမားက ပမ အား ေကာငးေအာင ေဆာငရြကသငပါသည။ ထ႔အတ ပါမစထတေပးေသာ အဆငတြင အေဆာကအဦးတစလး၏ သဘာဝ ပတဝနးကငဆငရာ အကး သကေရာကမႈမား (စြမးအင လေလာက မႈ၊ ကနၾကမးပစၥညးမား ေရြးခယမႈ၊ ဒဇငးႏင အစရသျဖင …..) ကလညး ထညသြငးတြကခက သငပါသည။ ျမနမာအစးရမ ရညမနးခက ႀကးမားေသာ အစအစဥမားက ခမတခၿပးျဖစသညအေလာက အသးျပမည ကနၾကမးပစၥညးမားႏင နညးစနစ မားျဖင သကဆငေသာ စညးမဥးစညးကမးမားက သတမတျပဌာနးရန အလြနတရာ အေရးႀကးပါသည။ သ႔မသာ အရညအေသြးႏင သဘာဝပတဝနးကင အကးသကေရာကမႈမားအၾကား အေလာအတငး လပႏငေပမည။ စညးမဥးစညးကမးမားက လကနာကငသးမႈသည စတေကနပမႈက ျဖစေပၚေစပါသည။ ဤသညမာ ျမနမာႏငငရ ေဆာကလပေရးကငဝတစညးကမးမားအတြငးမ ျမစမးေရာငေဆာကလပေရး ကငဝတစညးကမးမားက ရငးရငးလငးလငးရေစၿပး ျပညတြငး၊ ျပညပ စမခကႏစမးစလးအား ျမနမာႏငငႏင ႏငငတကာအတငးအတာအထ အရညအခငးျပညမေစရန ေဆာငရြကႏငေစမည ႏငငတကာကငဝတ စညးကမးမားျဖင ယငးတ႔က ခတဆကျခငးသည ေဆာငရြကသငေသာ အေရးယေဆာငရြကမႈမားအနကမ တစချဖစပါသည။ ရငးလငးၿပးေသာအခါတြင ယငးအား စာတမးဖတပြ တစရပ၌ တငျပေဆြးေႏြးႏငပါသည။

Page 29: 0 %12$!1!3!.(/0 !#$%&'()!*&%+ · အက်ဳိးစီးပြားမ်ား အတြက္ စည္း႐ံုးလံႈ႔ေဆာ္ျခင္းအားျဖင့္ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း၌

27

ပါမစခေပးေသာအဆငတြင သဘာဝပတဝနးကင အကးသကေရာကမႈဆငရာ ဆနးစစအကျဖတမႈမားက ထညသြငးျခငး၊ အသးျပေသာ ကနၾကမးပစၥညးမား၏ အရည အေသြးက စစေဆးျခငးႏင ႏငငတကာ စခနစညႊနးမားျဖင ကကညမႈရေသာ ျမစမးေရာင ေဆာကလပေရးကငဝတစညးကမးမားက စနစတက တညေဆာကျခငး တ႔အားျဖင ေဘးကငးလၿခမႈႏင သဘာဝပတဝနးကငတ႔ျဖင သကဆငေသာ စမခက မားက မတဆကလကပါ။

အရညအေသြးႏင အရညသျဖင တညတမႈ၊ လမႈအသငးအဝငးအတြငးရ အလႊာအသးသးမ ၿမ႕ခမား ပါဝငမႈတ႔အေပၚတြင အေျခခကာ တညရေနေသာ လႊမးၿခစမခကမားအနကမ အလားအလာအရဆးတစခက ေရြးခယရန

၂၀၁၇ စကျဖစာအပ | ေဆာကလပေရး ႏင အေျခခအေဆာကအအ

အေရးကစၥေဖာျပခက ၃ - လႊမးၿခ စမခကက အကာကြယေပးျခငး

ျမနမာႏငငရ ၿမ႕ႀကးမားမာ အလြနလငျမနစြာ ႀကးထြားလကရၿပး ဤအေျခအေနသည ျပညသလထ၏ အေျခခလအပခကမားျဖင ကကညစြာေဆာငရြကရန၊ အရညသျဖင တညတ႔ရနႏင အနာဂတအတြက အကာကြယျဖစေစရန အစဥသျဖင အလြနတရာခကခေစပါသည။ ယေန႔အခနအထ တစခခငးစအလက ေကာငးကး၊ ဆးကးမားရေနသည အမးမးေသာ ေဆာငရြကဆ လႊမးၿခစမခကမား ရေနပါသည။ မညသည စမခကတစရပ သ႔မဟတ စမခကမားက ျပငဆငအသးျပမညဆသညမာမ ရငးရငးလငးလငး မရေသးေပ။

အလားအလာရေသာ အကးေကးဇးမား

ျပညသလထႏင ေဆာကလပေရးက႑၏ အေျခခလအပခကမားျဖင ကကညေသာ လႊမးၿခစမခကတစရပ ေဖာေဆာငျခငးသည ကြာဟခကမား ျဖညစညးေပးျခငးအားျဖင ဤက႑ဖြ႕ၿဖးတးတကမႈရရန ပမ လြယကေစပါသည။ ေကာငးစြာေဖာေဆာငထားသည လႊမးၿခစမခကတစရပႏငအတ ပမဦးစားေပးျခငး ခရမည ဤက႑၏ ဦးစားေပးလပငနးမားက သတမတသြားေပမည။ ဤေဆာငရြကခကသည ေဆာကလပေရးက႑မ ခတကေနသည လမးေၾကာငးကလညး ပေဖာေပးေပလမမည။

အႀကျပခကမား

အျခားၿမ႕မား၏ စခနစညႊနးမားျဖင ကကညမႈရေစရနအလ႔ငာ လႊမးၿခစမခကတစရပ လအပသညက စညး႐းလႈ႔ေဆာေရးအဖြ႕မ ေတြ႕ျမငသရ ထားပါ သည။ ဤစမခကသည ျပညသမား၏ အရည အေသြးႏင ေဘးကငးလၿခမႈက အကာအကြယ ေပးႏငပါသည။ ထ႔အတ စမးလမးစေျပမႈက အေလာအတငး မလပေစဘ ျပညသ လထ၏ အသကေမြးဝမးေၾကာငးမႈကလညး အရည သျဖင ထနးသမးႏငပါေသးသည။ ေနာကထပ ေဆာငရြကရမည အဆငတစဆငတြင လႊမးၿခစမခက အသစမား ထပမျပလပျခငးအစား လကဝယရေနေသာ လႊမးၿခအစအစဥမား အားလးက အကျဖတသင ပါသည။ တစခခက ေရြးခယၿပးသညအခါ လကေတြ႕ေဖာေဆာငျခငအတြက ရငးလငးေသာ လမးညႊနခက မားက ခမတရနလအပသည။ ေဆာကလပေရးလပငနးမားအား လႊမးၿခစမခက ေရြးခယျခငးျဖင သကဆငျခငး မရေစရဘ အရညအေသြးႏင အရညသျဖငတညတမႈဆငရာ ရငးလငးေသာ စခနစညႊနးမား အေပၚတြင အေျခခသငပါသည။ နမပါးေသာ၊ အလယအလတရေသာ သ႔မဟတ ျမငမားေသာ ဝငေငြရငမား အတြက အမယာမားႏင အေဆာကအအမားဟ၍ ခြျခားျခငး မရေစရေပ။

Page 30: 0 %12$!1!3!.(/0 !#$%&'()!*&%+ · အက်ဳိးစီးပြားမ်ား အတြက္ စည္း႐ံုးလံႈ႔ေဆာ္ျခင္းအားျဖင့္ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း၌

28

သမငးဝငအေမြအႏစေနရာအားလးက ျပျပငထနးသမးျခငးျဖင အကးဝငေသာ အေရးယေဆာငရြကမႈ မားႏင အစအစဥမားက လကဆငကမးေပးရနအတြက အစးရ၏ အငစတကးရငးအတြငးသ႔ သြတသြငးရန။ (အစးရအေနျဖင ႏစ ၁၀၀ ႏငအထက အေဆာကအအမားက ျပျပငထနးသမးျခငးအတြက အခြနမကလး စနစမားကသ႔ ယဥေကးမႈအေမြအႏစမား ထနးသမးျခငးက အားေပးျမႇငတငသည စနစမား သ႔မဟတ အစအစဥမားက လကေတြ႕ေဖာေဆာငသငပါသည။)

ဤျဖစစဥအတြငးတြင ပဂၢလကက႑ပါဝငမႈက တးျမႇငရန (အစးရအေနျဖင သမငးဝင အေဆာကအအ မားက ထနးသမးျခငးသည ၿမ႕ခမား/ျပျပငထနးသမးသမားအား အခြနမကလးမားကသ႔ေသာ အကး ေကးဇးအခ႕က ရရႏငေစသည စနစမားက မတဆကသငပါသည။)

သမငးအေမြအႏစဆငရာ အေရးကစၥမားျဖင ပတသက၍ ျပညသလထထ အႀကေပးႏငသည အစးရ အေဆာကအအတစခ သ႔မဟတ အဖြ႕တစဖြ႕ ေဖာေဆာငဖနတးရန။ ဤအေဆာကအအ/အဖြ႕သည သမငးဝင အေမြအႏစေနရာမားက ျပျပငထနးသမးရန ေဆာငရြကရမည လပငနးအမးအစားမားျဖင ပတသက၍ သာမနျပညသလထထ အႀကေပးသည အဓကအဖြ႕ျဖစသငပါသည။

အေရးကစၥ ေဖာျပခက ၄ - ယဥေကးမႈ အေမြအႏစမား ထနးသမးေစာငေရာကျခငး

ၿမ႕ႀကးမား၏ လငျမနေသာ တးတကမႈသည ယဥေကးမႈ အေဆာကအအမားအတြက ၿခမးေျခာကမႈမားက ျဖစေပၚေစလကရသည။ ရနကနၿမ႕၏ သမငးဝငအေမြအႏစ ထနးသမးျပျပငမႈမားက စဥဆကမျပတ ေဆာငရြကလကရသည ရနကနၿမ႕ျပအေမြအႏစ ထနးသမးေစာငေရာကေရးအဖြ (Yangon Heritage Trust) ကသ႔ေသာ အဖြ႕အစညးမားရေသာလညး ေဆာကလပေရးလပငနးဆငရာ စညး႐းလႈ႕ေဆာေရးအဖြ႕ကလညး သဘာဝပတဝနးကငအရ ဆြေဆာငမႈ ရေသာ ေနရာမား၊ ဘာသာေရးႏင ယဥေကးမႈ အေမြအႏစေနရာမားျဖင ပတသက၍ အဖြ႕၏ စးရမပပနမႈ မားက မေဝအသေပးလကရပါသည။

သမငးဝငအေမြအႏစ အေဆာကအအမားက ျပနလညျပျပငထနးသမးရာတြင ေဆာကလပၿပးစ အေဆာက အအ အသစမားကသ႔ စးပြားေရးအရ တြကေျခကကမႈ မရပါ။ ျပျပငထနးသမးထားသည ထအေဆာကအအ မားမာ မၾကာခဏဆသလ အေဆာကအအအသစမား၏ ကးေကာထပါးမႈက ခေနရသည။

အလားအလာရေသာ အကးေကးဇးမား

ယဥေကးမႈအေမြအႏစမားက ျပျပငထနးသမးရန ႀကးပမးမႈမား ျမငတကလာသညအေလာက ရနကနၿမ႕ မာလညး ယငး၏ျပညသမားႏင လာေရာကလညပတသမားအတြက ပမဆြေဆာငမႈရလာေပလမမည။ ယဥေကးမႈအေမြအႏစမားက ျပျပငထနးသမးရနအတြက သာမနျပညသမားက အားေပးအားေျမႇာကျပသည လေလာကေသာ စနစတစရပက အသးျပျခငးႏငအတ ဤေဆာငရြကခကသည အလႊာအသးသး၏ ပါဝင မႈေၾကာင အားလးပါဝငႏငေသာ လပငနးစဥတစရပ ျဖစလာႏငပါသည။

အႀကျပခကမား

ျမနမာၿမ႕ႀကးမား၏ စ႐ကလကၡဏာက ျပျပငထနးသမး သည အစးရ၏ လကရႀကးပမးေဆာငရြကမႈမားက ယခထပ၍ အရနျမႇငတင ေဆာငရြကသငပါသည။ ထ႔အျပင ၾကားဝငေဆာငရြကေပးေသာ တတယအဖြ႕ တစဖြ႕၏ အဓကပတသကသမား ပါဝငေဆာငရြကမႈက တးျမႇငသငပါသည။ အစးရအေနျဖင သမငးအေမြ အႏစ ေနရာမား ျပျပငထနးသမးျခငးတြင သာမန ျပညသမား တကကြစြာပါဝငေဆာငရြကျခငးက အားေပးရနႏင ထသ႔ေသာ ေဆာငရြကမႈမ ၄ငးတ႔ အကး ခစားရေစရန အစအစဥမားက အားေပးျမႇငတငသငပါသည။ ေအာကတြငေဖာျပထားေသာ အေၾကာငးအရာ မားမာ အစးရသ႔ အၾကျပတငျပလသည အခကမားျဖစပါသည။

စမတတစခအျဖစျဖင အစးရအဖြ႕ (ဥပမာ - “ယဥေကးမႈအေမြအႏစမား ကာကြယေရးဌာန”) အား တစႏစ ၾကာေသာအခနတြင သမငးဝငအေမြအႏစေနရာမား ျပနလညျပျပငထနးသမးျခငးက ႀကးၾကပရနအတြက ဖြ႕စညးထားသငပါသည။

၂၀၁၇ စကျဖစာအပ | ေဆာကလပေရး ႏင အေျခခအေဆာကအအ

Page 31: 0 %12$!1!3!.(/0 !#$%&'()!*&%+ · အက်ဳိးစီးပြားမ်ား အတြက္ စည္း႐ံုးလံႈ႔ေဆာ္ျခင္းအားျဖင့္ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း၌

29

အေရးကစၥေဖာျပခက ၅ - ေဆာကလပေရးဆငရာ ေဘးကငးလၿခမႈက တငးၾကပျခငး

ေဆာကလပေရးလပငနးခြငမားမာ ပမႀကးမား ႐ႈပေထြးလာလကရၿပး ဤအေျခအေနမာ အလပသမားမားႏင ေဒသႏရ အသငးအဝငးမားအတြက သဘာဝပတဝနးကင၊ ကနးမာေရးႏင ေဘးကငးလၿခမႈဆငရာ အႏရာယ မား ပမႀကးမားလာလကရသညဟ ဆလျခငးပငျဖစသည။ သငတငေကာငးမြနေသာ ေျပေလာေရးဆငရာ ေဆာငရြကခကမားမာ အလြနအမငး အကနအကမားၿပး အခနလညး ကနလြနးသညဟ ေဆာကလပေရး က႑အတြငး ပါဝငေဆာငရြကေနသမားက ႐ႈျမငလကရသည။ ဤယဥေကးမႈက ေျပာငးလရနအတြက အစးရ၏ ၾကားဝငေဆာငရြကမႈက လအပသည။ ျမနမာအစးရမ ေဆာကလပေရးလပငနးခြငမားရ ေဘးကငး လၿခေရးဆငရာ ကစၥရပမားက စမကြပကမည ဥပေဒမၾကမးတစရပက ထတျပနထားၿပးျဖစေသာလညး ဤဥပေဒသစမာ မညမထေရာကမႈရမညဆသညကမ သျမငရျခငး မရေသးေပ။ ထ႔အျပင ေဘးကငး လၿခေရးဆငရာ ပညာရငမားအတြက ပညာေရးႏင အသမတျပစနစမားအတြငးရ ပမနမပါးေသာ စခနစညႊနးမားမာ ဤဥပေဒက လကေတြ႕ေဖာေဆာငရန အႏရာယျဖစေပၚေစလကရသည။ ေဘးကငး လၿခေရး စသတမတခကမားက ေဖာေဆာငကြပကရာတြင ဥးေဆာငဥးရြက ျပႏငသည တာဝနရေသာ ဝနထမးမား ျပတလတ ေနျခငးေၾကာငပင ျဖစပါသည။

အလားအလာရေသာ အကးေကးဇးမား

ေဆာကလပေရးဆငရာ ေဘးကငးလၿခမႈက ေသခာေစမည အေရးယေဆာငရြကမႈမားက ပမအားေကာငး လာေအာင ေဆာငရြကျခငးအားျဖင ကမၸဏ၏ အေပါငးလကၡဏာေဆာငေသာ ပရပက ျမႇငတငရန အကအည ေပးႏငပါသည။ ေဘးကငးလၿခမႈဆငရာ စညးကမးသတမတခကမားက လကနာကငသးျခငးသည ႏငငတကာ စခနစညႊနးမားျဖင ကကညေသာေၾကာင ျပညပေဆာကလပေရး ကမၸဏမားျဖင ညႇႏႈငး ေဆာငရြကျခငးမားတြင ပါဝငျခငးကသ႔ေသာ ကမၸဏမား၏ အနာဂတလပငနးမားအတြက ထပမအကအည ျပေပလမမည။

အႀကျပခကမား

အစးရအေနျဖင ဥပေဒသစက လကေတြ႕ေဖာေဆာင ျခငး အျပင ေဘးကငးလၿခေရးဝနထမးမားက မြမးမ သငၾကားရနႏင စစစအတညျပရန အဖြ႕အစညး တစရပ ဖနတးေသာ ယငး၏ ႀကးပမးမႈမားက အရနျမႇငတင သငပါသည။ ဤေဆာငရြကမႈသည အစးရအေပၚရ ဝနထပဝနပးမားက ေလာခသညျဖစရပ ကသ႔ေသာ ကစၥမးတြင ထေရာကေသာအေထာကအကျပလပငနးစဥတစရပ ျဖစႏငသည ကယတငႀကးၾကပ ကြပကျခငးက ေဆာငရြကႏငေပလမမည။ ပထမဆးအဆငအေနျဖင ေဘးကငးလၿခေရးဝနထမးမားအတြက မြမးမသငတနးတစရပအား တစႏငငလးအတငးအတာျဖင ေဖာေဆာငႏငေပသည။

ပညာေရးအစအစဥမား၊ အခြနမကလးမားႏင ထအေဆာကအအမား၏ ဗသကာ၊ တညေဆာကပႏင ယဥေကးမႈ အေမြအႏစမားက ထနးသမးျပျပငရန ႀကးပမးေဆာငရြကေသာ အစးရဘတအဖြ႕တစဖြ႕ ထားရျခငးနညးလမးမားျဖင သမငးဝင အေဆာကအအမားက ကယတငျခငးတြင ပဂၢလကႏင ျပညသပငက႑ႏစရပစလး၏ ပါဝငမႈက ထပမအားေပးျမႇငတငရန။

ေဘးကငးလၿခေရးဆငရာ မြမးမသငတနးစနစက ေဖာေဆာင ပါ။ ထ႔ေနာကတြင ေဘးကငးလၿခေရးဆငရာ မြမးမသငတနး အဖြ႕တစရပက တညေထာငပါ။

၂၀၁၇ စကျဖစာအပ | ေဆာကလပေရး ႏင အေျခခအေဆာကအအ

Page 32: 0 %12$!1!3!.(/0 !#$%&'()!*&%+ · အက်ဳိးစီးပြားမ်ား အတြက္ စည္း႐ံုးလံႈ႔ေဆာ္ျခင္းအားျဖင့္ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း၌

30 ၆

ေကာပရတ လႈမႈတာ၀န

Page 33: 0 %12$!1!3!.(/0 !#$%&'()!*&%+ · အက်ဳိးစီးပြားမ်ား အတြက္ စည္း႐ံုးလံႈ႔ေဆာ္ျခင္းအားျဖင့္ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း၌

31

မတဆက

မၾကာေသးမက တခါးဖြငေပးခၿပး အလြနလငျမနေသာ တးတကမႈက ႀကေတြ႕ေနရသည ဖြ႕ၿဖးဆ ႏငငတစႏငငအျဖစ တးတကမႈဆငရာ နယပယရပမားႏင ကငတြယေျဖရငးရန လအပခကမားမာ အလြနတရာ မားျပားလေပသည။ ႏငငသားမားအတြက ဖလေရးႏင ေအာငျမငကြယဝမႈတ႔က ေဖာေဆာငေပးရနမာ အလြနတရာႀကးေလးေသာ လပငနးတာဝနတစရပ ျဖစပါသည။ အလႊာ အသးသးမ အဓကပါဝငပတသကသမား၏ ပါဝငေဆာငရြကမႈမာ အေထာကအကျပႏငေပသည။ လြနခေသာႏစမားတြင ေကာပရတ လမႈတာဝန (CSR) အယအဆက ဆပကငထားသည ေကာပေရးရငးႀကးမား ဦးေဆာငေသာ စးပြားေရးလပငနးမား မားျပားလာခၿပးျဖစသည။ ဤ CSR အယအဆအား တနဖးမားက အရညသျဖင တာဝနသသေဖာေဆာငရန ယငးတ႔၏ ျပဌာနးခက မားတြင ေပါငးစပအသးျပခၾကသည။

CSR မာ လႀကကမား၍ ႐ႈပေထြးေသာ ဘာသာရပတစချဖစပါသည။ လြနခေသာ ႏစ ၂၀ အတြငး၌ စးပြားေရးလပငနးမားမ CSR က ထညသြငးစဥးစားသည နညးလမးသည ရငသပ႐ႈေမာဖြယ ေကာငးေလာကေအာင တစဆငခငး ဖြ႕ၿဖးတးတကလာခသည (ေအာကရ ဆင႔ကျဖစစဥက ၾကည႔ပါ)(cf. Scheme below)။ CSR မာ ဦးစြာအားျဖင ဂဏသတငးအရ ေအာငျမငျဖစထြနးလာၿပးေနာက ပရဟတႀကးပမးမႈမားအျဖစသ႔ ေျပာငးလသြားသညဆပါက ေလးစားလကနာမႈမားသညလညး မားမၾကာမတြင ေပၚေပါကလာခ ေပမည။ ရငးႏးျမပႏသမားႏင မဝါဒခမတသမားအဖ႔ စးပြားေရးအရ ပြငလငးျမငသာမႈ ပရ လာျခငးမာ ပမေကာငးမြနေသာ ဆး႐ႈးႏငေျခအႏရာယမား ထနးခပမႈ၏ အဓကေသာ အကး ေကးဇးတစရပႏင ပမျမငမားေသာ တာဝနသစတ တစရပအျဖစသ႔ အလငအျမန ကးေျပာငး သြားခေပသည။ ထ႔ေနာကတြငမ CSR မာ အလားအလာရေသာ အႏတသေဘာေဆာင အကး သကေရာကမႈမားက ေလာခရန နညးလမးတစရပျဖစလာခသည။ ထ႔ေနာကတြင လသား၊ ကမၻာေျမႏင အကးအျမတတ႔ ပမဆကစပလာသည တတယလႈငးတစရပ ေပၚထြကလာခသည။ ဥပမာအားျဖင စြမးအငေခၽြတာျခငးမာ ကမၻာေျမ၏ အရညသျဖင တညတမႈႏင လႈပရားေဆာငရြကေနေသာ လပငနးတငး၏ အကးအျမတ ႏစရပစလးအတြက မရမျဖစအေရးပါလာသည။ တနဖးကြငးဆက အတြငးရ ဆး႐ႈးႏငေခရေသာ အႏရာယမားက ဆနးစစအကျဖတျခငးသည လပငနးအမတတဆပ တစခ သ႔မဟတ ကမၸဏတစခ၏ ဂဏသတငးတ႔အတြက ပမျမငမားေသာ အႏရာယက ကယစား ျပသည လမႈေရးႏင သဘာဝပတဝနးကငဆငရာ အကးသကေရာကမႈ ႏစမးစလးက ပမ ေကာငးမြနစြာ စမရန အေထာကအကျပလာခသည။ ဆနးသစတထြငမႈျဖစစဥမားအတြငးရ CSR က တစလးတစစညးတညး ျဖစေစျခငးႏင ကမၸဏမား၏ အဓက ပါဝငပတသကသမားက ထေတြ႕ ဆကဆျခငးတ႔သည ထပတးေရရညဘ႑ာေငြမားက ေဖာေဆာငေပးသည ထတကနသစမားႏင ဝနေဆာငမႈဆငရာ ဒဇငးမားက ျဖစထြနးေစျခငးတ႔ေပၚေပါကလာသည။

CSR အား လေရးတနးေရးႏင ပရဟတလပေဆာငေသာ နညးလမးတစရပအျဖစ ျမနမာႏငငမ အဖြ႕ အစညးအမားစက ႐ႈျမငေနဆျဖစသည။ သ ရာတြင ေရ႕ေဆာငလမးျပေဒသႏရအဖြ႕အစညး အနညးငယမ ယငးတ႔၏ လပငနးစပစမားအတြငးတြင CSR က ေပါငးစပအသးျပခၾကၿပး ျဖစကာ ထေဆာငရြကမႈမား၏ လ အဖြ အစညးအေပၚအကးသကေရာကမႈအတြက ခငခငမာမာ အသမတျပခခရၿပး ျဖစသည။ ဥပမာအားျဖင ျမနမာကမၸဏတစခမ ဓာတပစၥညးမသးသည သတေဆးတစမးက ထတလပလကရၿပး ယငးသည ကမၸဏ အကးအျမတအပငးတြင အေပါငးလကၡဏာျပလကရၿပး သဘာဝပတဝနးကင အတြကသာမက လအမား၏ ကနးမာေရးအတြကလညး ပမေကာငးမြန ေနပါသည။ လကလစတးဆင တစဆငမလညး ျမနမာလယသမားမားက အေထာကအကျပရန အတြက ျမနမာႏငငအတြငးတြင စကပးထားသည

CSR DRIVERS’ EVOLUTION

So

cie

tal

va

lue

Reputation

Compliance

1995 2005 2015

Resource efficiency &responsible business

Sustainable &

Responsible business

Business

value

၂၀၁၇ စကျဖစာအပ | ေကာပ ရတ လမႈတာ၀န

Page 34: 0 %12$!1!3!.(/0 !#$%&'()!*&%+ · အက်ဳိးစီးပြားမ်ား အတြက္ စည္း႐ံုးလံႈ႔ေဆာ္ျခင္းအားျဖင့္ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း၌

32

ေအာဂနစထတကနမားက ေရာငးခလက ရသည။ မမတ႔ဝနထမးမားအတြက ပမေကာငးမြနေသာ ကနးမာေရးအာမခမားက ေဖာေဆာင ေပးလကရေသာ ကမၸဏအေရအတြကမာလညး ပမမားျပားလာလကရသည။ ကနးမာေရးႏင ေဘးကငးလၿခေရးဆငရာ စသတမတခကမား ကလညး ေရနႏင သဘာဝဓာတေငြ႕က႑တြင ထညသြငးအသးျပထားၿပးျဖစကာ အျခားေသာ စးပြားေရးလပငနးက႑မားတြငလညး ပမအသးျပ လာၿပျဖစသည။ ဤသ႔ေသာ ကနဦးအစပးမႈမားအားလးမာ အျပသေဘာေဆာငေသာ ဖြ႕ၿဖး တးတကမႈမား ျဖစၾကၿပး CSR သညလညး အဖြ႕အစညးတငးအား ယငးတ႔၏ စးပြားေရး လပငနးမားက ျမနမာအကးစးပြားႏင ျပညသလထ၏ အကးစးပြားအတြက အရညသျဖင တညတ ေစမည တာဝနယမႈ ပရေစေရးအတြက စမခန႔ခြရာတြင အကအညျပႏငသည ဆျခငးအေပၚ ရငးလငးစြာ ေဖာျပလကျခငးပငျဖစသည။

ဤသ႔ေသာ ကငထးေကာငးမားအား ယငးတ႔၏ ထေရာကမႈႏင အကးသကေရာကမႈအေပၚတြင အေျခခမသာလင ပ႕ႏ႔ေစႏငသညဟ ကၽြႏပတ႔အား ယၾကညေစခေသာလညး ယငးအား အျခား သမားမ လကခကငသးသည ျမနႏႈနးကမ CSR အား ယငး၏ ပသ႑ာနအစစအမနအတငး ျပငဆင အသးျပကာ အျဖညခ ပရဟတလပငနးတစရပအျဖစ မဟတဘ စးပြားေရး အငဂငတစလးအျဖစ အရပဖကအာဏာပငမားက ပါဝငခြငျပမသာလင တးျမႇငႏငေပလမမည။ ဤသ႔ ေဆာငရြက ျခငးသည ကမၸဏမားအေပၚ ယခထကပ၍ အကြငးမအားေပးျမႇငတငႏငၿပး တငးျပညအတြငးရ သာယာမတေသာ စးပြားေရးတစရပ၏ ဝနေဆာငမႈက႑အတြငးမ ကြငးဆကတ႔ျပနမႈ တစရပက ဖနတးေပလမမည။

၂၀၁၁ ခႏစ ထတျပနခသည Harvard Business Review တြင ပါဝငေသာ ေပၚတာႏင ကရာမာ တ႔၏ ေဆာငးပါးတစပဒအရ ဘတနဖးဆသညမာ “ကမၸဏတစခမ လပငနးေဆာငရြကလက ရေသာ လမႈအသငးအဝငးမားအတြငးရ စးပြားေရးႏင လမႈအေျခအေနမားက ဆငကဆသလ တးတကလာေစသည ထကမၸဏ၏ ယဥၿပငႏငစြမးက ျမႇငတငသည မဝါဒမားႏင လပငနးေဆာငရြကမႈဆငရာ ကငထးမားပငျဖစသည။ ဘတနဖး ဖနတးမႈသည လေဘာငႏင စးပြားေရး တးတကမႈအၾကားရ ဆကႏြယမႈမားက ရာေဖြအတညျပ၊ တးခ႕ျခငးအေပၚတြင အာ႐ျပထားသည။” ဘတနဖးမား ဖနတးျခငးမာ စးပြားေရးလပငနးတငး၏ အႏမရညမနးခက ျဖစႏငေခရေသာ အရာအားလးပင ျဖစႏငၿပး ဤသညမာ ဥေရာပေကာမရငမ ေဖာေဆာငခသည CSR အနကဖြငဆခက၏ အဓကအစတအပငးမားအနကမ တစချဖစသညမာ အေသအခာပင ျဖစပါသည။ (ေအာကပါရ စာကြက ၁ တြငၾကည႔ပါ)

EuroCham CSR Advocacy Group မ ဤအနကဖြငခကက အျပညအဝ ေထာကခ ေပးထားသည။ ဥေရာပကမၸဏမားအေနျဖင ေခါငးစဥမားစြာက လႊမးၿခထားသည အမးမးေသာ ဥပေဒမား၊ သတမတခကမားႏင စညႊနးမားက မျဖစမေန လကနာၾကရသည။ မၾကာေသးမက ဥေရာပ ကမၸဏႀကးမားအတြက ပြငလငးျမငသာမႈဆငရာ လအပခကမားက ထပမအားျဖညရနအတြက အမန႔ညႊနၾကားခက အသစတစရပက ထတျပနေၾကညာခသည။ (ေအာကပါရ စာကြက ၂ တြငၾကည႔ပါ)( ဤသညတ႔မာ အထးသျဖင ျမနမာႏငငတြင လပငနးလပကငရနအတြက အဖးတနအရညအေသြး တစရပျဖစၿပး ပြငလငးျမငသာမႈ၊ လပငနးပငဆငရာ တာဝနယမႈႏင ခငမာေသာ ေကာပရတ အပခပမႈ ကငထးတ႔မာ ေတာငတငးေသာ စးပြားေရးလပငနးရပဝနး တစရပအတြက ေငြေၾကးမတညေပးမည အဓကအခကမား ျဖစၾကသည။

သကဆငရာ ႏငငအသးသး၏ မတကြျပားေသာ ယဥေကးမႈ ေနာကခသမငးေၾကာငးတစရပ ရေနျခငးႏင အဖြ႕ဝငႏငငမားအၾကား ၿငမးခမး၊ တညၿငမ၊ အကးရေသာ ဆကဆေရးမား တညေဆာကရန တြနးအားတစရပ ျဖစေနျခငးတ႔ေၾကာင ဥေရာပကမၸဏမားမာ ဥေရာပတကရ အျပသေဘာေဆာငေသာ ေျပာငးလမႈတစရပက ျဖစေပၚေစျခငးအတြက အေထာကအကျပခၿပး ျဖစသည။ စတငခါစတြင အစဥသျဖင ေအာငျမငျခငးမး မရေသာလညး အလပလပေနစဥ သငယျခငးဆငရာ ခဥးကပမႈတစရပက ျပငဆငအသးျပေသာ ကမၸဏမားသည ယေန႔ကာလတြင ပမခငမာလာလကရသည။

ျမနမာႏငငတြင လပငနးေဆာငရြကလကရၾကေသာ ဥေရာပကမၸဏမားသည အထးသျဖင ယငးတ႔ ၏ CSR စမခကမားက စမေဆာငရြကျခငးအပငးရ ယငးတ႔၏ လကေတြ႕ အေတြ႕အႀကမားႏင အသပညာမားက မေဝလႊေျပာငးလစတ ရေနၾကသည။ ထ႔ေၾကာင ပဂၢလက က႑မ ျပညတြငး ကမၸဏမားအေနျဖင ကမၻာတစလႊားရ လပငနးက႑အမးမး၏ အေကာငးဆးေသာ ကငထးမား အတြငးသ႔ စးေျမာလကပါျခငးႏင ႀကလငေနေသာ ေဘးအႏရာယမားက ေရာငတမးျခငးတ႔အားျဖင ဤလပေဆာငမႈမ ခကျခငးလကငငး အကးအျမတ ရရႏငေပသည။

၂၀၁၇ စကျဖစာအပ | ေကာပ ရတ လမႈတာ၀န

Page 35: 0 %12$!1!3!.(/0 !#$%&'()!*&%+ · အက်ဳိးစီးပြားမ်ား အတြက္ စည္း႐ံုးလံႈ႔ေဆာ္ျခင္းအားျဖင့္ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း၌

33

ဥေရာပေကာမရင၏ ၂၀၁၁ ခႏစမ CSR အနကဖြငဆခက1

ဤေကာမရငမ CSR အနကဖြငဆခကတစရပအား “စးပြားေရးလပငနးမား၏ လမႈအသငးအဝငးအေပၚ အကး သကေရာကမႈမားဆငရာ တာဝနရမႈ” အျဖစ ေဖာျပေပးလကသည။ အကးဝငေသာ ဥပေဒျပဌာနးခကမားႏင လမႈေရးလပငနးမားတြင ပးေပါငးေဆာငရြကသမားအၾကား ဘသေဘာတညမႈမားအတြက ေလးစားသမႈရျခငးသည ထတာဝနရမႈက ျပညမေစမည ႀကတငလအပခကတစရပျဖစသည။

စးပြားေရးလပငနးမား၏ ေကာပရတလမႈတာဝနက အျပညအဝ ျဖညစညးေပးရနအလ႔ငာ ယငးတ႔အေနျဖင လမႈေရး၊ သဘာဝပတဝနးကင၊ ကငဝတ၊ လအခြငအေရးမား၊ စားသးသတ႔၏ စးရမမႈမားအား မမတ႔၏ အဓက သကဆငသ မားျဖင နးနးကပကပ ညႇႏႈငးေဆာငရြကသည လပငနးေဆာငရြကမႈမားႏင အဓကကေသာ မဟာဗဟာမား အတြငးသ႔ ေပါငးစပသည လပငနးစဥတစရပက ေအာကေဖာျပပါ ရညရြယခကမားျဖင အသးျပသငသည -

• စးပြားေရးလပငနးမား၏ ပငရငမား/ရယယာရငမား၊ ယငးတ႔၏ အျခားေသာ အဓက သကဆငသမားႏင လ႕ေဘာငတစရပအတြငး မတငးေနထငၾကေသာ လမားစအတြက ဘတနဖးတစရပ ဖနတးျခငးက အေကာငးဆးေဖာေဆာငရန၊

• စးပြားေရလပငနးမား၏ ႀကေတြ႕ရႏငေျခရေသာ ဆးကးသကေရာကမႈမားက ေဖာထတကာကြယေလာခရန။

ဘတနဖးမားဖနတးျခငးက အေကာငးဆးေဖာေဆာငရနအတြက စးပြားေရးလပငနးမားအား CSR အတြက မဟာဗဟာေျမာကေသာ ေရရညခဥးကပမႈတစရပက ျပငဆငဖနတးရနႏင လမႈဖလေရးက အေထာကအက ျပရမသာမက အရညအေသြးပမျမငမား၍ ထတလပစြမးအားအရလညး ပမျမငမားေသာ လပငနးမားသ႔ ဦးတညေစမည ဆနးသစတထြငမႈရေသာ ထတကနမား၊ ဝနေဆာငမႈမားႏင လပငနးစပစမားက ေဖာေဆာငရနတ႔အတြက အခြငအေရးမားက ရာေဖြရန အားေပးအားေျမႇာကျပထားသည။

စးပြားေရးလပငနးမား၏ ႀကေတြ႕ရႏငေျခရေသာ ဆးကးသကေရာကမႈမားက ေဖာထတကာကြယေလာခရနအတြက အထးသျဖင ထသ႔ေသာ အကးသကေရာကမႈမားႏင ႀကေတြ႕ဖြယရသည လပငနးမားအပါအဝင စးပြားေရးလပငနးႀကး မားအား ယငးတ႔၏ ထတလပျဖန႔ခမႈကြငးဆကမတစဆင စြန႔စားမႈအေျချပ ဆနးစစအကျဖတက ေဆာငရြကရန အားေပးအားေျမႇာကျပထားသည။

၂၀၁၇ စကျဖစာအပ | ေကာပ ရတ လမႈတာ၀န

1 Cf. http://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/?uri=CELEX:52011DC0681

Page 36: 0 %12$!1!3!.(/0 !#$%&'()!*&%+ · အက်ဳိးစီးပြားမ်ား အတြက္ စည္း႐ံုးလံႈ႔ေဆာ္ျခင္းအားျဖင့္ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း၌

34

ဘ႑ာေရးကစၥရပမဟတေသာ အစအရငခတငျပမႈဆငရာအမန႔ညႊနၾကားခကအေပၚတြင အာ႐ျပျခငး

၂၀၁၆ ခႏစမစတငကာ ဥေရာပသမဂၢအဖြ႕ဝငႏငငမားရ အခ႕ေသာ ကမၸဏမားအတြက ယငးတ႔၏ စမခန႔ခြေရး အစရင ခစာတြင ဘ႑ာေရးကစၥရပျဖင သကဆငျခငးမရေသာ သတငးအခကအလကမားက အစအရငခတငျပရန လအပ လာခသည။ ၂၀၁၇ ခႏစတြငမ ဘ႑ာေရးကစၥရပမားျဖင သကဆငျခငးမရေသာ သတငးအခကအလကမား အသေပးမႈဆငရာ ၂၀၁၄/၉၅ အးယ အမန႔ညႊနၾကားခကအား2 ဥေရာပသမဂၢအဖြ႕ဝငႏငင တစႏငငခငးစအတြက ေဒသႏရဥပေဒမားအတြငးသ႔ ထညသြငးအသးျပသြားမညျဖစသည။ ဘ႑ာေရးကစၥရပမားျဖင သကဆငျခငးမရေသာ သတငးအခကအလကမား အသေပးမႈဆငရာ ဤအမန႔ညႊနၾကားခကမာ အႀကးစား ကမၸဏအခ႕အား ေအာကေဖာျပပါ သတငးအခကအလကမားက အသေပးရန လအပေစသည စာရငးအငးအမန႔ညႊနၾကားခကအမတ ၂၀၁၃/၂၀၁၄/အးယ က ျပငဆငထားသည။ ထအခကအလကမားမာ -

• သကဆငရာ စးပြားေရးလပငနး၏ လပငနးစပစက အကဥးခးေဖာျပျခငး၊• သဘာဝပတဝနးကင အေရးကစၥမား၊ လမႈေရးႏင အလပသမားေရးရာ ႐ႈေထာငမား၊ လ႔အခြငအေရးအေပၚ ေလးစားမႈ၊ အကငပကခစားမႈႏင လာဘေပးလာဘယ ကစၥရပမား တကဖကမႈ၊ ဒါ႐ကတာအဖြ႕ဝငမား အတြငးရ လမႈေရးဆငရာ မတကြျပားမႈမားျဖင ပတသကသည မဝါဒမား၊ ႀကေတြ႕ႏငေခရေသာ အႏရာယ မားႏင ရလဒမားက အကဥးခးေဖာျပျခငး၊ • ထမဝါဒါမား၏ ရလဒမားႏင • လပငနးတစရပျဖငဆကစပသည ဘ႑ာေရးျဖငသကဆငျခငးမရေသာ အဓကစြမးေဆာငမႈ အညႊနးကနးမား

ဤ NFR အမန႔ညႊနၾကားခကသည ျမနမာႏငငရ ဥေရာပကမၸဏမား၏ ဘ႑ာေရးျဖင သကဆငျခငးမရေသာ အစ အရငခ တငျပမႈမားက ပမအားေကာငးလာေစမညျဖစၿပး ယၾကညမႈ တညေဆာကျခငးကလညး သသသာသာ အေထာကအကျပေပလမမည။

2 Cf. http://eur-lex.europa.eu/legal-content/ENG/TXT/?uri=CELEX%3A32014L0095

အေရးကစၥေဖာျပခက ၁

ေဆာကလပေရးလပငနးခြငမားမာ ပမႀကးမား ႐ႈပေထြးလာလကရၿပး ဤအေျခအေနမာ အလပသမားမားႏင ေဒသႏရ အသငးအဝငးမားအတြက သဘာဝပတဝနးကင၊ ကနးမာေရးႏင ေဘးကငးလၿခမႈဆငရာ အႏရာယ မား ပမႀကးမားလာလကရသညဟ ဆလျခငးပငျဖစသည။ သငတငေကာငးမြနေသာ ေျပေလာေရးဆငရာ ေဆာငရြကခကမားမာ အလြနအမငး အကနအကမားၿပး အခနလညး ကနလြနးသညဟ ေဆာကလပေရး က႑အတြငး ပါဝငေဆာငရြကေနသမားက ႐ႈျမငလကရသည။ ဤယဥေကးမႈက ေျပာငးလရနအတြက အစးရ၏ ၾကားဝငေဆာငရြကမႈက လအပသည။ ျမနမာအစးရမ ေဆာကလပေရးလပငနးခြငမားရ ေဘးကငး လၿခေရးဆငရာ ကစၥရပမားက စမကြပကမည ဥပေဒမၾကမးတစရပက ထတျပနထားၿပးျဖစေသာလညး ဤဥပေဒသစမာ မညမထေရာကမႈရမညဆသညကမ သျမငရျခငး မရေသးေပ။ ထ႔အျပင ေဘးကငး လၿခေရးဆငရာ ပညာရငမားအတြက ပညာေရးႏင အသမတျပစနစမားအတြငးရ ပမနမပါးေသာ စခနစညႊနးမားမာ ဤဥပေဒက လကေတြ႕ေဖာေဆာငရန အႏရာယျဖစေပၚေစလကရသည။ ေဘးကငး လၿခေရး စသတမတခကမားက ေဖာေဆာငကြပကရာတြင တာဝနရေသာ ဝနထမးမား ျပတလတ ေနျခငးေၾကာငပင ျဖစပါသည။

အလားအလာရေသာ အကးေကးဇးမား

ရငးလငးတကေသာ အနကဖြငဆခကတစရပက လကခယၾကညထားျခငးသည CSR ဆငရာ ပငမက႑အေပၚ ခနညႇႏငရန ပထမေျခလမးတစရပပင ျဖစပါသည။ ဤအခကသည လမႈ အသငးအဝငးအတြက ႏစနညးႏစဖ အေထာကအကျပေပလမမည။ ပဂၢလကႏင ျပညသပင က႑မားမ CSR ကငထးအားျဖင မညသညတ႔က မညသ႔မညပ ရရႏငသညဆသညအား တတပပ သရႏငေစလမမည။ ဤအေျခအေနအေပၚတြင အေျခခကာ ရငးလငးေသာ လမးျပ ေျမပတစရပအား ျမနမာႏငငရ ေအာငျမငေသာ CSR ကငထးေကာငးမားႏင ေရတ၊ေရရည ေအာငျမငမႈ သမငးမတေကာကမားတြက လမးခငးေပးရန ေဖာထတဖနတးႏငေပသည။

၂၀၁၇ စကျဖစာအပ | ေကာပ ရတ လမႈတာ၀န

Page 37: 0 %12$!1!3!.(/0 !#$%&'()!*&%+ · အက်ဳိးစီးပြားမ်ား အတြက္ စည္း႐ံုးလံႈ႔ေဆာ္ျခင္းအားျဖင့္ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း၌

35

အေရးကစၥေဖာျပခက ၂

အလားအလာရေသာ အကးေကးဇးမား

ယေန႔အခါတြင ျမနမာႏငင ရငးႏးျမပႏမႈ ေကာမရင (MIC) သ႔ ရငးႏးျမပႏမႈ အဆျပခကမား တငသြငးေနသည ကမၸဏမားအား CSR သ႑ာနဆင လပေဆာငခကမားအတြက ေငြေၾကး ပပးမည ယငးတ႔၏ အသးစရတက ရာခငနနးတစခ ခြေဝသတမတေရးအတြက အားေပးအားေျမႇာက ျပထားသည။ ယေန႔အခနအထ ဥပေဒေၾကာငးအရ ယခကသ႔ ေဆာငရြကရန မလေသာလညး ေနာကတစခနတြင တရားဥပေဒေၾကာငးဆငရာ ျပဌာနးခကတစရပအျဖစ တးခ႕လာႏငသညဟ EuroCham Advocacy Group မ ထငၿမငယဆထားသည။ ဤသ႔ေသာ အလပမေနရ စညးကမးသတမတခကသည တနျပနဆးကးတစရပအျဖစ အျပသေဘာေဆာငေသာ အသြငကးေျပာငးမႈဆငရာ CSR ရညမနးခကတစရပလးက ကနးေသ က႐ႈးေစမည အခြနအခဝနထပဝနပးအသစအျဖစ ေပၚေပါကလာေစလမမည။

CSR ကငထးမား အလပျဖစေစရနအတြက ကမၸဏအမးမးမ လပငနးေဆာငရြကေနသည လပငနးက႑ တစခခငးစႏင လပငနးစပစတစခခငးစအလက အဝငဂြငက ျပငဆငရေပမည။ ယငးသည တတကက ျဖစသငၿပး ေယဘယမဆနသငေပ။ ထ႔အတ ပထမဆးႏင အေရး အႀကးဆးအျဖစ ကငတြယေျဖရငးရမည လမႈအသငးအဝငး၏ လအပခကမားကလညး ထညသြငးစဥးစားရေပမည။ CSR က မလပမေနရ အသးစရတတစရပအျဖစ သတမတ ျခငးသည CSR မားအား ယငး၏မလအယအဆမ လးဝဥသ ေသြဖယသြားေစလမမည။ ဤသတမတခကသည ကမၸဏမားအား လပငနးက႑အရ သ႔မဟတ စပစအရ CSR ဆငရာ သဘာဝ စြမးပကားမားက ေဖာထတျခငးမ အဟန႔အတားျပႏငေသာေၾကာငပင ျဖစသည။ ထ႔အျပင ဘြငးဘြငးရငးရငး ကငသးပါကလညး ယငးသည လပငနးစမားအေပၚ ဆးကး သကေရာကေစျခငးကေသာလညးေကာငး သ႔မဟတ စတအားယတေလာျခငး သ႔မဟတ စတပကျခငးမားဆသ႔ ဦးတည သြားေစႏငေပသည။

အျမငသေဘာထား

၄ငးတ႔၏ အဆငတ လပေဖာကငဖကမား၊ ျမနမာအာဏာပငမားျဖင ဤေဆြးေႏြး ျငငးခမႈက ျပစပးေထာငမည ၄ငးတ႔၏ အသပညာမားႏင အေကာငးဆးေသာ ကငထး မားက မေဝရန။

CSR အတြက လကေတြ႕ကေသာ ခဥးကပမႈတစရပက အေသးစတေဖာျပေပးၿပး စးပြားေရးလပငနးမားအတြကလညး လကေတြ႕ကေသာ လမးညႊနခကမား ေဖာေဆာင ေပးသြားမည ျမနမာႏငငဆငရာ အေသးစတ လမးညႊနေျမပ တစရပက တညေဆာကမည သကဆငရာ အဓကပါဝငပတသကသမားအားလး ပါဝငရန။

CSR ရညမနးခကမား၊ အေၾကာငးအရာမားႏင လပငနးေဆာငရြကမႈဆငရာ စပစမားက ေပါငးစညးျခငးမာ ျမနမာႏငငရ အရညသျဖငတညတသည တာဝနယမႈရေသာ စးပြားေရး စပစမား၏ အနာဂတေအာငျမငမႈက အမအရရယရန ပထမဆး ထညသြငးစဥးစားမႈပင ျဖစေပသည။ ဥေရာပကမၸဏမားမာ ေအာကေဖာျပပါ အခကမားက ေဆာငရြကလလကရၿပး အသငျဖစေနၿပျဖစသည။

ဥေရာသမဂၢေကာမရင၏ အနကဖြငဆခကအား ကကားခကတစရပအျဖစလညးေကာငး၊ ျမနမာ ကယပင CSR မေဘာင အနကဖြငဆခကပါ လႈေဆာအားေပးမႈတစရပအျဖစ လညးေကာငး အသးျပႏငေပသည။

ျမနမာကမၸဏမား နင႔ တာ၀နရသမားအား CSR ဗဟသတျဖန.ေ၀ျခငး အျပင ျမနမာစးပြားေရးလပငနး အတြက အေကာငးဆး လမးညြနေျမပ တစရပ ေဖာေဆာငျခငး

၂၀၁၇ စကျဖစာအပ | ေကာပ ရတ လမႈတာ၀န

Page 38: 0 %12$!1!3!.(/0 !#$%&'()!*&%+ · အက်ဳိးစီးပြားမ်ား အတြက္ စည္း႐ံုးလံႈ႔ေဆာ္ျခင္းအားျဖင့္ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း၌

36

အျမငသေဘာထား

အေထြေထြ အျမငသေဘာထားမား

Advocacy Group အေနျဖင CSR အား အသးစရတ၏ ရာႏႈနးတစရပ သ႔မဟတ အသားတင ရလဒ သ႔မဟတ အျခားေသာ ဘ႑ာေရးဆငရာ တငးတာခကမားအျဖစ ထညသြငး စဥးစားသြားမည လပထးလပနညးတငးက ေရာငရားႏငရနအတြက ႀကးပမးေဆာငရြက သြားမညျဖစၿပး ယငးအစား အရညသျဖငတညတေသာ ဘတနဖးက ဖနတးမည အျပ သေဘာေဆာငေသာ လညပတမႈက ခြငျပမည ႀကးပမးေဆာငရြကမႈမားက အားေပးအားေျမႇာက ျပသြားေပလမမည။

ျမနမာအစးရအေနျဖငလညး စးပြားေရးလပငနးမားမ CSR လပငနးမားျဖင ပမထေတြ႕မႈ ရလာေစရန ယငးတ႔က အေထာကအကျပျခငးအားျဖင ဤျဖစစဥအတြငး၌ ပါဝငသငသည။ CSR အေပၚ စးပြားေရး ေရ႕ရေသာ ခဥးကပမႈတစရပျဖင ပတသကသည သျမငႏးၾကားမႈႏင အသပညာမားက ျမႇငတငေပးျခငးအား ကမးပနးလႈပရားမႈမားမ တစဆင ပမအားေကာငး လာေအာင ေဆာငရြကေပးႏငေပသည။ အႀကျပေဆြးေႏြးမႈမားႏင ညႇႏႈငးေဆြးေႏြးပြ မားကလညး စးပြားေရးလပငနးမားအတြက ေျမာကမားလစြာေသာ CSR ကငထးမားႏင အယအဆမားအေၾကာငး လကေတြ႕သငယမႈမားက ေဖာေဆာငေပးႏငသည။ အစးရအတြငး (ဥပမာ - သကဆငရာ ဝနႀကးဌာတစရပေအာကတြင) အထးအဖြ႕တစဖြ႕ ဖနတးထားျခငးသည ေကာငးမြနေသာကငထးမားက မေဝရန လြယကေစသညအျပင တာဝနယမႈ ပသ႑ာန တစရပကလညး အေသအခာ ရရေစလမမည။ ယငးသည CSR မားက ျပငဆငအသးျပရနႏင သငေလာမနကနေသာ လကေတြ႕ေဖာေဆာငရနတ႔က မကေျခမျပတေစရနအတြကလညး အကအည ျဖစေစႏငပါသည။

CSR လႈပရားမႈမား၏ ေကာငးမြနေသာ ေကာပရတ စမအပခပေရးက အားေပးျမႇငတငျခငး သညလညး CSR အကးသကေရာကမႈမားက အစြမးကနျမႇငတငႏငစြမးရေသာ ေဆာငရြကမႈ တစရပျဖစသည။ ယငးတြင ေလးစားလကနာမႈ၊ ပြငလငးျမငသာမႈႏင အကးရေသာ ဆးျဖတခကခမတမႈ လပငနးစဥမား ပါဝငေစရမည။ ျမနမာအစးရကလညး ဤလအပခကက ရရေစရန အဓကကေသာ ရညမနးခကပနးတငမားက ဖနတးမည လမးျပေျမပတစရပက မၾကမးေရးဆြလဖြယရသည။ CSR သည ကမၸဏမားအား ဦးစြာအားျဖင ရညရြယခက ထားရ ေစရနႏင ဒတယအဆငအားျဖင CSR မဟာဗဟာမားက လကေတြ႕ေဆာငရြကလာေစရန အကအညေပးႏငသည။

Advocacy Group အေနျဖင ျမနမာႏငငအတြငးရ CSR ေဆာငရြကမႈမားတြင ထေတြ႕ဆကဆ ေနၿပျဖစသည ယငး၏ အဖြ႕ဝငမားျဖစၾကသည ဥေရာပကမၸဏမားအား ယငးတ႔၏ တးတကမႈႏင ရလဒမားက တစႏစခငး အစအရငခတငျပရန အားေပးအားေျမႇာက ျပသြား ေပမည။ ထ႔အျပင ျမနမာစးပြားေရးေလာကအတြငးမ ေခါငးေဆာငမားႏင မဝါဒခမတသမားျဖင အဖြ႕၏ အေတြ႕အႀကမားက မေဝေပးရန အဖြ႕၏ အဓက ပါဝငပတသကသမားျဖင တကကြေသာ ထေတြ႕ဆကဆမႈရေစရနလညး အေသအခာ ေဆာငရြကသြားေပလမမည။ ျပညသပငက႑ႏင ပဂၢလကပင က႑မားအၾကားရ တငးၾကပေသာ ညႇႏႈငးေဆာငရြကမႈ တစရပမာ CSR မားက အဓကပါဝင ပတသကသမားအားလးသ႔ ေမာမနးထားေသာ တနဖးမား ေဖာေဆာငေပးအပေရး ေသခာေစမည ႀကတငလအပခကတစရပျဖစသည။ ယငးသည ၄ငးတ႔ အၾကားတြင ခတဆကမႈမားႏင စေပါငးညႇႏႈငးေဆာငရြကမႈ အကးရပလမးမားက ဖနတး ေပးေသာေၾကာငပငျဖစသည။ ဤေဆာငရြကခကသည ဤညႇႏႈငးေဆာငရြကမႈက ပမ အားေကာငး လာေစႏငေသာ အျပနအလနေဆြးေႏြးမႈတစရပက ေဖာေဆာငေပးသြားမညျဖစၿပး ျမနမာအာဏာပငမားႏင ဥေရာပကမၸဏမားအၾကားတြငလညး အကးရေသာ လပငနးရပဝနး တစရပက ဖနတးေပေပလမမည။

CSR အား အေပါငးလကၡဏာ ေဆာငေသာ ေျပာငးလျခငးႏငေရရညတညတေစေသာတညသညတနဖးအျဖစေဖာေဆာငျခငး

၂၀၁၇ စကျဖစာအပ | ေကာပ ရတ လမႈတာ၀န

အစးရႏင ပဂၢလက လပငနးမားအား အတတကြ ပးေပါငးေဆာကရြကၿပး CSR အားလပငနးအတြက မရမျဖစလအပေသာ အရာအျဖစ ကယျပန႔စြာ လကခအသးျပျခငး

Page 39: 0 %12$!1!3!.(/0 !#$%&'()!*&%+ · အက်ဳိးစီးပြားမ်ား အတြက္ စည္း႐ံုးလံႈ႔ေဆာ္ျခင္းအားျဖင့္ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း၌

37

၂၀၁၇ စကျဖစာအပ | ေကာပ ရတ လမႈတာ၀န

Advocacy Group အေနျဖင အဆငသတမတေပးထားသည ဦးစားေပး နယပယရပစာရငးက ေဖာထတေပးသြားမညျဖစၿပး ဤသ႔ေဆာငရြကရျခငးမာ ျမနမာႏငငအတြက အျမငဆးေသာ အကးသကေရာကမႈက ရရေစရန ႀကးပမးအားထတျခငးပင ျဖစပါသည။ Advocacy Group တြင မတကြျပားစလငသည ဥေရာပကမၸဏမား၊ ကၽြမးကငမႈ အဆငအတနး အမးမးက ပငဆငထားေသာ စကမႈလပငနးမား ပါဝငပါသည။ မမတ႔အဖြ႕သည ဤအေၾကာငးတရား အတြက ေရြးခယထားေသာ နယပယရပတငးရ ယငး၏အားသာခကမားက အရနျမငတင ေပးႏငေပလမမည။ ထ႔အျပင အစးရအဖြ႕အစညးတစရပရပျဖင နးကပစြာ အလပလပရနလညး ႀကးပမးသြားေပလမမည။

နဂးခပအားျဖင ဤအဖြ႕သည ကနဦးသတမတခေသာ ရညမနးခကမားႏငအၿပင လငျမန ခငမာေသာ ရလဒမားက ေဖာေဆာငရန ႀကးပမးျခငးတြင ပဂၢလကက႑ပါဝငအားျဖင အလားအလာရေသာ စေပါငးညႇႏငးေဆာငရြကမႈအကးရလဒမားအားလးက အရနျမႇငတင ေဖာေဆာငသြားပါမည။

Page 40: 0 %12$!1!3!.(/0 !#$%&'()!*&%+ · အက်ဳိးစီးပြားမ်ား အတြက္ စည္း႐ံုးလံႈ႔ေဆာ္ျခင္းအားျဖင့္ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း၌

38

၇စြမးအင

Page 41: 0 %12$!1!3!.(/0 !#$%&'()!*&%+ · အက်ဳိးစီးပြားမ်ား အတြက္ စည္း႐ံုးလံႈ႔ေဆာ္ျခင္းအားျဖင့္ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း၌

39

မတဆက

ဆယစႏစႏငခ၍ သကတမးရေနၿပျဖစသည အေျခခအေဆာကအအမားက ပငဆငထားေသာ ျမနမာႏငငမာ တငးျပညစးပြားေရးက ျပနလညပေဖာျခငး၊ သနးႏငခေသာ ႏငငသားမားအတြက အလပအကငမား ဖနတးျခငးႏင ပမခငမာေတာငတငးေသာ ျမနမာျပညသစက တစျဖညးျဖညးျခငး တညေဆာကျခငးတ႔ အတြက အခနလ၍ ေဆာငရြကေနရသညႏငအမ စြမးအငအလြနအမငး လအပလကရပါသည။ သ႔ေသာ ၂၀၁၆ ခႏစတြင ကမၻာဘဏမ ထတေဝခသည “အားထတႀကးပမးေနေသာျမနမာ - အားလးအတြက အရညသျဖငတညတေသာ စြမးအငရယသးစြႏငမႈက တးျမႇငျခငး” ဟေသာ အစအရငခစာတြင လဦးေရ၏ သးပႏစပခန႔အတြက လပစစဓာတအားျဖန႔ျဖေရး ကြနယကမားျဖင ခတဆကထားျခငး မရေသးသညက ေဖာျပထားသည။1 စြမးအငလအပခက တးျမငလာၿပး စြမးအပထတလပရန ေလ၊ ေန၊ ေရအားႏင သဘာဝဓာတေငြ႕ကသ႔ေသာ ႏစလဖြယ ေရေျမပထဝအေနအထားက ပငဆငထားေသာလညး စြမးအင လပငနးက႑ရ ဖြ႕ၿဖးတးတကမႈမာ ကယျပန႔လာလကရေသာ ျမနမာစးပြားေရးက ေကာေထာကေနာကခ ျပရန မလေလာကေသးသကသ႔ လငျမနစြာ ႀကးထြားလာေနေသာ အမားျပညသေမာလငခကျဖငလညး ကကညမႈ မရေသးေပ။ စြမးအငလၿခမႈရေရးမာ ၂၀၁၂ ခႏစကတညးက ခမတခသည လႈပရားမႈတစရပ ျဖစေသာ ပမကယျပန႔သည လပငနးက႑စ ျပျပငေျပာငးလမႈ တစရပ၏ မရမျဖစလအပေသာ အစတအပငးတစရပျဖစေနျခငးႏင စြမးအငေထာကပမႈ မလေလာကျခငး၏ ေရရညဆးကးမားက အေစာ တလင ေလာခရန နားလညသေဘာေပါကေသာအားျဖင ျမနမာအစးရမ အလြနႀကးမားေသာ စမခကတစရပ ျဖစသည အမးသားအဆင လပစစဓာတသးစနစသ႔ ကးေျပာငးျခငးဆငရာ အစအစဥတစရပက တာဝနယ ေဆာငရြကခၿပးျဖစသည။ ဤအစအစဥမာ ၂၀၃၀ ခႏစမတငမတြင တစႏငငလးအတငးအတာျဖင လပစစဓာတအား အျပညအဝရရရန ထားရသည ႀကးမားေသာ ရညမနးခကပင ျဖစေပသည။

ထ႔အျပင ကမၻာေျမပေႏြးလာမႈ၏ လကေတြ႕အေျခအေနက တျဖညးျဖညးခငး နားလညလာသညႏငအမ ျမနမာ ႏငငအေပၚ သကေရာကလာမည ဤအေရးကစၥ၏ အႏႈတသေဘာေဆာငေသာ အကးကလညး လစလ႐ႈရန မျဖစႏငေတာေပ။ ၂၀၁၆ ခႏစ ရာသဥတအႏရာယအညႊနးတြင ရာသဥတအေျပာငးအလ၏ ႏစလဖြယ မရေသာ အကးဆကမားက ရငဆငေနရသည ႏငငမားစာရငးတြင ျမနမာႏငငအား ဒတယအဆငတြင ထညသြငးထားသည။2 အနာဂတကာလတြငကငသးမည စြမးအငမဝါဒမားတြင သဘာဝပတဝနးကင ဖအားမားက ေပါငးစပရနႏင စြမးအငအသြငကးေျပာငးမႈေၾကာင ေပၚေပါကလာမည အခြငအလမးသစမားမ အကးခစားႏငရနမာ အေရးႀကးလေပသည။

ထ႔ေၾကာင ျမနမာႏငငမာ ယခအခါတြင စြမးအငလၿခမႈက ရရရနႏင သဘာဝပတဝနးကင ထနးသမး ေစာငေရာကေရး ႀကးပမးခကမားက အားေပးျမႇငတငျခငး၏ လမးေလးဂြစတစခတြင ေရာကရေနသည။ ဤအေျခအေနတြင ေအာငျမငမႈရရရနအတြက ႀကးပမးအားထတမႈရသည ထေရာကလြယကေသာ ခဥးကပမႈတစရပအား အစးရမ အသးျပရန လအပသညဆသညအား EuroCham စြမးအငဆငရာ စညး႐းလႈ႕ေဆာေရးအဖြ႕က နားလညသေဘာေပါကပါသည။ ထ႔အျပင ျမနမာလထအတြက လသမေရြး လပစစစြမးအငသးစြႏငရန ရညရြယသည ရညမနးခကႀကးမားေသာ ဤႀကးပမးမႈတြင ပဂၢလကက႑၏ ပါဝငေဆာငရြကမႈမာ ျမနမာအစးရဘကမ ကးပမးမႈမားႏငအတ လကတြေဆာကရြကသြားမည မရမျဖစ လအပေသာ အစတအပငးတစရပျဖစသညက လညး နားလညသေဘာေပါကထားပါသည။ သတျပရမည အျခားအခကတစခကမာ ျမနမာႏငင၏ စြမးအငက႑မာ ဤႏငငအတြငးရ အႀကးဆးေသာ အခြနထမးႏင အလပရငျဖစေနျခငးပင ျဖစပါသည။

ထ႔ေၾကာင စြမးအငဆငရာ စညး႐းလႈ႕ေဆာေရးအဖြ႕အေနျဖင ေၾကာငးကးသငေလာ၍ လကေတြ႕လညး ကေသာ အႀကျပခကမားအား တငျပေဆြးေႏြးရနလအပပါသည။ ဤအႀကျပခကမားသည ျမနမာႏငင၏ စြမးအင အလားအလာအျပညအဝကရရေစရန သကဆငရာဝနႀကးဌာနမားသ႔ အကအညေပးႏငမညဟလညး ေမာလငမပါသည။

1http://documents.worldbank.org/curated/en/938301468186274141/Energizing-Myanmar-enhancing-access-to-sustainable-

energy-for-all 2 https://germanwatch.org/fr/download/13503.pdf 3https://www.adb.org/sites/default/files/institutional-document/33719/files/myanmar-energy-sector-assessment.pdf

၂၀၁၇ စကျဖစာအပ | စြမးအင

Page 42: 0 %12$!1!3!.(/0 !#$%&'()!*&%+ · အက်ဳိးစီးပြားမ်ား အတြက္ စည္း႐ံုးလံႈ႔ေဆာ္ျခင္းအားျဖင့္ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း၌

40

၂၀၁၇ စကျဖစာအပ | စြမးအင

အေရးကစၥေဖာျပခက ၁ - စြမးအငဆကစပ ဝနႀကးဌာနမားႏင ဝနႀကးဌာနမား၊ စြမးအငကမၸဏမားအၾကားတြင ညႇႏႈငး ေဆာငရြကမႈမား ပမေကာငးမြနလာရန လအပခက။

အလားအလာရေသာ အကးေကးဇးမား

အႀကျပခကမား

ဝနႀကးဌာနမားအၾကားတြငသာမက ကမၸဏမားျဖင ပမေကာငးမြနစြာ ညႇႏႈငးေဆာငရြကျခငးသည လကရကာလႏင အနာဂတစမခကမားရ ေႏာငေႏးၾကန႔ၾကာမႈမားက ေလာခေပးေပလမမည။ ထ႔အျပင ပမလငျမနစြာ ေဖာေဆာငေပးေသာ စမခကမားသည အလငအျမန ဖြ႕ၿဖးတးတက လာေစရနအတြက ဤလပငနးက႑က အဆငျမႇငတငေပးေပလမမည (အထးစးပြားေရးဇမားတြငသာ မဟတေပ)။

အစးရအဆငအားလးသ႔ တက႐ကအႀကျပႏငေစရနႏင ဝနႀကးဌာနတစရပျခငးစ၏ အခနးက႑မား၊ တာဝနမား၊ စခနစညႊနးမားႏင ကမၸဏမားအတြက ပလကေဖာငးတစခ ရေနေသာအခါတြင ျပညပ ကမၸဏမားအား စြမးအငရာေဖြေရး၊ ထတလပေရးႏင ျဖန႔ျဖးေရး နယပယမားရ ယငးတ႔၏ ကၽြမးကငမႈအရညေသြးမာႏင နညးပညာမားျဖင ျမနမာအစးရ၏ ျပျပငေျပာငးလေရး ႀကးပမးမႈမားက အေထာကအကေပးရန ပမလြယကေစေပလမမည။

ပထမအဆငအျဖစ ဝနႀကးဌာနသးခႏင အျခားဆကစပဌာနမားမ ပမနအစညးအေဝးမားႏင ေဆြးေႏြးမႈမားက ကငးပသငပါသည။ တငးျပညအတြြငး၌ လပငနးေဆာငရြကေနေသာ စြမးအငကမၸဏမားမ ႀကေတြ႕ေနရသည အဓကကေသာ အဟန႔အတားမားက ကငတြယေျဖရငးရန အေလးထားေသာအားျဖင ထေရာကေသာ ဌာနတြငးခြငျပမႈအဆငသစမားပါရသည ထေရာက႐းရငးေသာ လပထးလပနညးမားအတြက လပငနးမားစတငရန ျဖစပါသည။ အစညးအေဝးမားႏင ေဆြးေႏြးပြမားတြင အစးရအဆငဆငမ အာဏာပငမားႏင ဝနထမးမားပါဝငမႈက အတတႏငဆး ေဆာငရြကရန အႀကျပအပပါသည။ ပဂၢလက ကမၸဏမား ပါဝငရနလညး ကၽြႏပတ႔အႀကျပလပါသည။ သ႔မသာ ပဂၢလကက႑မ အဓက ပါဝငပတသကသမား၏ အျမငသေဘာထားမားက အေကာငးဆးအေနအထားျဖင နားလညသေဘာေပါကႏငေပမည။

ထ႔ေနာကတြင စြမးအငဝနႀကးဌာနမ ဝနထမးမား၏ စြမးအငဆကစပကစၥရပမားက သေဘာေပါက နားလညမႈတးျမႇငရန ရညရြယကာ အျခားေသာဝနႀကးဌာနမား၏ လပထးလပနညးမား၊ စညးကမး သတမတခကမားႏင အသပညာနယပယမားအေၾကာငးက စြမးအငဝနထမးမားအတြက မြမးမ သငတနးမားေပးအပျခငးက ျဖညစြကေဆာငရြကခကတစရပအျဖစ စစဥရန။

အနာဂတကာလတြင စမခကေဖာေဆာငမႈ ေႏာငးေႏးျခငးမားက ေလာခရနအတြက အစးရအေနျဖင အတငးအတာ ဆငတေသာ စမခကမားက ႀကးၾကပစမရန အထးတာဝနေပးအပထားေသာ ေကာမတ မားက ဖြ႕စညးသငပါသည။ ေကာငးစြာဖြ႕စညးေပးထားေသာ ေကာမတမားအျပင ပဂၢလကႏင ျပညသပင က႑ႏစရပစလးမ အဖြ႕ဝငမားက အတတကြ ပါဝငႏငေစရနလညး ရညရြယသငပါသည။

ဤက႑တြင အဓကပါဝငေဆာငရြကေနသည ဝနႀကးဌာနသးရပျဖစေသာ လပစစႏငစြမးအငဝနႀကးဌာန၊ စမကနးႏင ဘ႑ာေရးဝနႀကးဌာန၊ သဘာဝသယဇာတႏင သဘာဝပတဝနးကင ထနးသမးေစာငေရာကေရး ဝနႀကးဌာနတ႔အၾကားတြင ဆကသြယေဆာငရြကေရး လပငနးစဥမာ ရညလားၾကာျမငလေပသည။ မလအပဘ ထပခါထပခါေဆာငရြကေနရေသာ အဆငမားလညး ေပါမားလပါသည။ အတညျပေရးႏင လပထးလပနညးပငးဆငရာ လပငနးစဥတစရပျဖင ပတသက၍ ဤဝနႀကးဌာနမားတြင တစခႏငတစခ အၾကား ဒြဟျဖစေနေသာ စခနစညႊနးမားႏင စညးကမးသတမတခကမား ရေနပါသည။ အကးဆကအျဖစ အဓကကေသာ ဝနႀကးဌာနမားမ သတမတသည အမးမးေသာ စညးကမးသတမတခကမား၊ ဝေရာဓ ျဖစေနေသာ ဥပေဒမားႏင နညးဥပေဒမားမာ ရငးႏးျမပႏသမား၏ စတဆႏၵသေဘာထားမားက အဟန႔အတားျဖစေစၿပး တငဒါတငျခငးႏင စမခကမား အဆးသတျခငးတ႔တြင ေႏာငေႏးၾကန႔ၾကာမႈမားက ေပၚေပါကေစလကရပါသည။ ျမနမာႏငငရ စြမးအငစမခကမားတြင လပကငေနသည ႏငငတကာ ေကာပေရးရငးမားသည ႐ႈပေထြးေသာ နညးဥပေဒမားက ျဖတေကာရနႏင ထ႔ေနာကတြင သကဆငရာ အတညျပခကမားႏင ခြငျပခကမားအား အစးရဌာနအမးမးမ ရရရန၊ လပစစစြမးအင ဝနႀကးဌာနမ တစဆင အစဥသျဖင ပ႔ေဆာငရနတ႔အတြက အခနမားစြာ မျဖစမေန အသးျပရလကရၿပး စမခကမားအတြက အသးျပရသည ဝနထပဝနပးတစရပက ေပၚေပါကေစပါသည။ ဤအေျခအေန ေအာကတြငပင ပဂၢလကကမၸဏမား၌ ယငးတ႔၏ အျမငသေဘာထားမားက ထေရာကစြာ ဆကသြယ ေျပာဆရနႏင စမခကမားက အခနမၿပးစးရနအတြက မညသ႔မညပ ပေကာငးေစမည ဆသညႏင မညသ႔မညပ အတတကြ အလပလပမညဆသညတ႔က အဆျပတငျပရန မေဘာငမားႏင လမးေၾကာငးမားလညး အနညးငယသာရေနေသာ အေျခအေနက ထပမႀကေတြ႕ရေစပါသည။

Page 43: 0 %12$!1!3!.(/0 !#$%&'()!*&%+ · အက်ဳိးစီးပြားမ်ား အတြက္ စည္း႐ံုးလံႈ႔ေဆာ္ျခင္းအားျဖင့္ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း၌

41

၂၀၁၇ စကျဖစာအပ | စြမးအင

အေရးကစၥေဖာျပခက ၂ - ေရနႏင သဘာဝဓာတေငြ႕က႑တြင ေျပာငးလေနေသာ ပတဝနးကငႏင အခနကက လႈပရားေဆာငရြကႏငသည ပြငလငးျမငသာစြာ တ႔ျပနေျဖရငးေပးႏငေသာ လပထးလပနညးမား လအပခက

အလားအလာရေသာ အကးေကးဇးမား

အႀကျပခကမား

ပြငလငးျမငသာမႈႏင တ႔ျပနေဆာငရြကမႈ ပေကာငးေသာ လပထးလပနညးမားက လကေတြ႕ေဖာေဆာင လကပါက စြမးအငစမခကမားအား ပမျမနဆနစြာ ေဖာေဆာငေပးႏငမညျဖစၿပး ေယဘယအားျဖင ဘ႑ာေငြရရမႈ ပမားလာေစပါမည။

ျပညပရငးႏးျမပႏသမားအား ျမနမာစြမးအငေစးကြကမ ပမဆြေဆာငႏငလမမညျဖစေသာေၾကာင ၄ငးတ႔ အၾကားတြင ပမျမငမားေသာ ယဥၿပငမႈက ေပၚေပါကေစယမသာမက ပမျမငမားေသာ ရငးႏးျမပႏမႈ ပမာဏကလညး ေဆာငကဥးေပးေပလမမည။

လပထးလပနညးမားမာ အလြနတရာ ရညလားၿပး အဆငတစဆငခငးစ၏ အေရးပါမႈအား ထညသြငးစဥးစားထားေသာ အေနအထားတြငပင ယငးတ႔အား အလြယတက ေလာခႏငပါသည။ ဥပမာအားျဖင တငဒါေလာကထားေသာ စာရငးတစရပက အတညျပျခငးအား သတငးပတ ႏစပတအတြငး ၿပးစးေအာင ေဆာငရြက ႏငၿပး စာခပတစရပ အတညျပျခငးအား သတငးပတသးပတအတြငး ေဆာငရြကေပး ႏငပါသည။ သ႔ေသာ ျမနမာလေဘာငႏင စးပြားေရးအေပၚ တစရစဝဝ ျဖစေနေသာ အကးသကေရာကမႈမား ရႏငမည အတည ျပေရး လပထးလပနညးမားက အလငစလ ေဆာငရြကျခငးအား အားေပး ျခငးမျပပါ။ ယငးအစား သဘာဝပတဝနးကင ႏင လ႔အဖြ႕အစညးအေပၚ အႏႈတသေဘာ ေဆာငစြာ အကး သကေရာကလကရသည လပထးလပနညးမားအား ဘကလကမႈမရဘ ဆနးစစအကျဖတႏငသည ကၽြမးကင ပညာရငမားျဖင ဖြ႕စညးထားေသာ အသငး တစသငးအား ေဖာေဆာငပးေထာငရန အစးရမ ေဆာငရြကေပးသငပါသည။ ဥပမာအားျဖင အဖြ႕တစဖြ႕က လႈပရားလညပတျခငး၏

ကနတြငးေရနထတလပေရးလပငနးမားမာ ျမနမာႏငင၌ ၁၈ ရာစႏစကတညးက တညရခၿပး ျဖစပါသည။ ကမးလြနပငလယျပငမ သဘာဝဓာတေငြ႕မား ရာေဖြမႈႏငအတ ေရနႏငသဘာဝဓာတေငြ႕က႑မာ ျမနမာ ဖးသစစ စးပြားေရးအတြက အဓကကေသာ ေမာငးႏငအားတစရပ ျဖစလာခသည။ ဤအေျခအေနအား ကနးကဏနးမားကပင ညႊနးဆလကရပါသည။ ေရနႏင သဘာဝဓာတေငြ႕မာ ျပညပရငးႏးျမပႏမႈ ပမာဏ၏ ရာခငႏႈနးအမားဆးအား ၂၀၁၄ ခႏစမစတငကာ ႏစႏစဆက ရယထားသည (၂၀၁၄-၂၀၁၅ ဘ႑ာႏစတြင အေမရကနေဒၚလာ ၃.၂ ဘလယႏင ၂၀၁၅-၂၀၁၆ ဘ႑ာႏစတင အေမရကနေဒၚလာ ၅ ဘလယ)။ သ႔ေသာ ျမနမာႏငင၏ ဤလပငနးက႑တြင ရငးႏးျမပႏမႈပမာဏ အေတာနညးပါးေသာအခနတြင ကငသးခသည စညးမဥးစညးကမးမားႏင အတညျပေရး လပငနးစဥမားအတြငးမ အေဟာငးေနၿပျဖစေသာ လပထး လပနညးမားမာ ျမနမာႏငငအတြငး၌ ေရနႏင သဘာဝဓာတေငြမား ရာေဖြြရန စြမးအငကမၸဏမားသ႔ ကမးနး၊ ကမးေဝးစာခပ ၃၆ ခက ေပးအပခၿပးေနာကပငးတြင လပငနးေဆာငရြကႏငစြမး မရေတာေပ။ အရာရမား အၾကားတြင အလပတာဝနတးျမငလာျခငးႏင စမခကမားက ပမကငတြယေဆာငရြကမည လကရလပထး လပနညးမား၏ မျပညစမႈေၾကာင ဤလပငနးက႑ရ စမခကမားက ေဆာငရြကေနေသာ စြမးအငကမၸဏမားသည စမခကအေသးစတႏင ကြပကေဆာငရြကမႈတ႔ႏငပတသက၍ မေသခာမေရာရာေသာ အေျခအေနမားျဖင ပမနႀကေတြ႕ေနရပါသည။

ထ႔အျပင ျမနမာႏငငမ ကမၸဏမားက ပမဆြေဆာငမညဆပါက တငဒါေခၚယျခငးႏင ဝယယျခငးမားတြင ပြငလငးျမငသာေသာ လပထးလပနညးမားအား ယခငထက ပမလအပလာၿပျဖစသည။ အခ႕ေသာ ကမၸဏ မားသည တငဒါေခၚယျခငး၊ ဝယယျခငး၊ စညးမဥးစညးကမးမားႏင အတညျပခကမားကသ႔ေသာ လပထး လပနညးအမးမးႏငပတသကသည ပြငလငးျမငသာမႈႈအေပၚ ျမနမာႏငငမ ႀကးပမးေဆာငရြကေနျခငးအား ဆနးစစအကျဖတေသာအဆငတြငသာ ရေနေသးသည။

ထေရာကအဆငေျပ ေခာေမြ႕ေစေသာ လပထးလပနညးမား၊ မတခကမား ေပးအပႏငစြမးရသည အေနအထားမားသ႔ ေရာကရ ေစမည အားလးပါဝငႏငေသာ အစညးအေဝးမားႏင ေဆြးေႏြ းပြမား ကငးပရန၊ အစးရအရာရမားအတြက ပမနမြမးမသငတနး မား ပါဝငသည ပမေကာငးမြနေသာ ညႇႏႈငးေဆာငရြကမႈက အရညသျဖင ထနးသမးရနႏင ထပမအားျဖညရန

Page 44: 0 %12$!1!3!.(/0 !#$%&'()!*&%+ · အက်ဳိးစီးပြားမ်ား အတြက္ စည္း႐ံုးလံႈ႔ေဆာ္ျခင္းအားျဖင့္ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း၌

42

၂၀၁၇ စကျဖစာအပ | စြမးအင

စနေခၚမႈမာ အကးသကေရာကမႈ ဆနးစစအကျဖတခက ေလလာမႈအတညျပျခငးက ေစာငဆငးရန ေပးရေသာ အခနေၾကာင အလြနအမငး အကန႔အသတ ျဖစေစပါသည။

ေနာကဆးအေနျဖင ျပညေထာငစအဆငအစးရမ အစဥအၿမေျပာငးလ ႀကးထြားေနသည စြမးအငက႑ ျဖင စညခကညေသာ အေျပာငးအလမားက ျပလပရန လအပျခငး ရ/မရႏင မညသညအခနတြင လအပသညဆျခငးတ႔အတြက လပထးလပနညးမားက ျပနလညသးသပသငပါသည။

အေရးကစၥေဖာျပခက ၃ - ျပနျပညၿမ စြမးအငစမခကမားတြင ရငးႏးျမပႏမႈ နညးပါးျခငး

အလားအလာရေသာ အကးေကးဇးမား

ၿမ႕အမားအျပားရ ေဒသချပညသလထသည ေကာကမးေသြး စက႐မားက ဆန႔ကငေနသညအေလာက ျပနျပညၿမစြမးအငက ေရြးခယျခငးမာ ေဒသခမား၊ အစးရႏင ပဂၢလကက႑တ႔ အတြက ႏစဦးႏစဖကအကးရေသာ ေျဖရငးခကတစရပ ျဖစပါသည။

ေနေရာငျခညစြမးအငက ထနးခပရန ေရေျမပထဝ အားသာ ခကက ပငဆငထားၿပးျဖစေသာ ျမနမာႏငငသည ႏငင အတြငးသ႔ သဘာဝစြမးအငကမၸဏမား ရာေဖြဖတေခၚျခငး အားျဖင လကရအသးျပေနေသာ နညးပညာမားထက ပမအကးရ ေစးေပါေသာ နညးပညာမားမ အကး ေကးဇးမား ခစားရႏငပါသည။

ရာသဥတ အေျပာငးအလမားေၾကာင သဘာဝပတဝနးကင ကပေဘးမားျဖင ႀကေတြ႕ရႏငေခ ျမငမားေသာ ျမနမာႏငင၏ အေနအထားသည သဘာဝပတဝနးကင ပကဆးဆး႐ႈးျခငးမား ဆကလကျဖစေပၚေနေသာ လႈငးတပးက တြနးလနရန သတေပးခကအား ေပၚထြကလာေစခသည။ တငးျပည၏ ႏႈငးရဆငးရႏြမးပါးမႈႏင ကပေဘးကေရာကေသာ အခါတြင ကယဆယေရးေဆာငရြကမႈမားက အခနမေဖာေဆာငရန လတတေလာ ဖြ႕စညးထားေသာ အဖြ႕အစညးမားျဖင ေပါငးစပလကေသာအခါ ျမနမာႏငငအေနျဖင စြမးအငထတလပမႈ တးျမႇငရနအတြက ေကာကမးေသြးကသ႔ေသာ အစဥအလာ အေျခခ သဘာဝသယဇာတမားထက ေကာလြန စဥးစားရဖြယ ရေပသည။

ေလအားလပစစ လပငနးမားမာ လကရအခနတြင ျမနမာႏငငအတြက အကနအကမားေသာလညး ပငမဓာတအားျဖန႔ျဖးေရးလငးမားအား ျမနမာႏငင၏ ေဒသအားလးသ႔ တးခ႕ရန လကေတြ႕မျဖစႏငေသာ အေနအထားအရ ဓာတအားျဖန႔ျဖးေရး ကြနယကမား မလအပေသာ ေနေရာငျခညစြမးအငမာ ႏငငအႏ႔ မးလငးေရး စမခကအတြက အတငးအတာတစစတစရာအထ အေထာကအကျပႏငေပသည။ ဓာတအား ျဖန႔ျဖးေရး ကြနယကငယမားႏင ဓာတအားျဖန႔ျဖေရးကြနယကမား မလအပေသာ ေနေရာငျခညစြမးအငသး စနစမားမားမာ အေရ႕ေတာငအာရႏငငမားရ ေဒသမားစြာမ ေကးလကလမႈအသငးအဝငးမားက ဓာတအားေပးရာတြင ယၾကညစတခရေၾကာငး သကေသထခၿပးျဖစသည။

ထ႔အျပင ကမၻာႀကးပေႏြးလာမႈက ေလာခရနႏင မားစြာေသာ ကမၸဏမား၊ ႏငငမားမ ျမစမးေရာင နညးပညာ မားက ေန႔စဥစမးသပေနသညအေလာက သဘာဝစြမးအငက႑တြင ဆနးသစတထြငမႈမားက ကယကယျပန႔ျပန႔ လကခထားၿပးျဖစသည။ ဤအေျခအေန၏ အကးဆကတစခအျဖစသာမက အျခား ႏစလဖြယ အေျခအေနမားအရ အႏၵယႏငငကသ႔ေသာ ကမၻာေနရာအခ႕တြင ေနေရာငျခညစြမးအားသး ဓာတအားေစးႏႈနးမာ ေကာကမးေသြးထက ေလာကသြားခၿပးျဖစသည။

ထ႔အျပင ေနေရာငျခညစြမးအငထတလပေရးစက႐မားမာလညး အႀကးစားစြမးအငထတလပမႈအတြက သငေတာမႈရပါသည။ ျမနမာႏငငတြင အေမရကန၊ တ႐တႏင ထငးႏငင အေျခစကကမၸဏမားျဖင အကးတ ပးေပါငးေဆာငရြကသည အႀကးစား ေနေရာငျခညစြမးအငထတ စမခကေလးရပမ ရခၿပးျဖစသည။ ထ႔အျပင ျမနမာႏငင၌ ကယျပန႔ေျခာကေသြ႕ေသာ ေဒသမား ရေနၿပး အခ႕ေသာေနရာမားတြင တစႏစပတလး ေနရာငမားစြာ ရရေနေသာေၾကာင ေနေရာငျခညစြမးအငမားမာ အလားအလားေကာငးမားက ပငဆင ထားသည။

သဘာဝပတဝနးကင အေပၚရ ေရနႏင သဘာဝဓာတေငြ႕စမခကမား၏ အကးသကေရာကမႈအား ဘကမလကဘ ဆနးစစ အက ျဖတမည ကၽြမးကငပညာရငမား ခန႔အပျခငးအားျဖင သဘာဝ ပတဝနးကင အေရးကစၥမားက အသမတျပစဥးစားစဥတြင လပထးလပနညးမားအား ယငးတ႔၏ လကေလာညေထြအသးျပႏငမႈက ေသခာေစရန ပမန အကျဖတသငသည။

Page 45: 0 %12$!1!3!.(/0 !#$%&'()!*&%+ · အက်ဳိးစီးပြားမ်ား အတြက္ စည္း႐ံုးလံႈ႔ေဆာ္ျခင္းအားျဖင့္ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း၌

43

၂၀၁၇ စကျဖစာအပ | စြမးအင

အေရးကစၥေဖာျပခက ၄ - သဘာဝစြမးအငေစးႏႈနးဆငရာ မဝါဒမားႏင လြတလပေသာ စြမးအငက႑ဆငရာ လပထးလပနညးမားအတြက ေရခေျမခေကာငးေသာ သဘာဝတပတဝနးကငတစရပ

အလားအလာရေသာ အကးေကးဇးမား

အႀကျပခကမား

ႏငငေတာမျဖစေပၚေစလကရေသာ ေကြးၿမမားက ေရာငရားႏငျခငး

ႏငငေတာအား စြမးအငက႑ဆငရာ အေျခခအေဆာကအအမားတြင ရငးႏးရန အခြနဘ႑ာမားက စေဆာငးေစႏငၿပး ေကာငးမြနမနကနေသာျဖစစဥတစရပက စတငႏငျခငး

ႏငငအႏ႔အျပားတြင စြမးအငေခၽြတာေသာ အမအကငမားက အားေပးျမႇငတငျခငး

ဤစနစအေပၚရ ရငးႏးျမပႏသမား၏ ယၾကညမႈက ျမႇငတငရနႏင IPP မားအတြက ပမမားျပားေသာ ရငးႏးျမပႏသမားက ဆြေဆာငျခငး

လပစစစြမးအငဝနႀကးဌာနအေနျဖင သဘာဝစြမးအငက႑ႏင စမခကမားအတြကသာ သးသန႔တာဝန ေပးထားသည ဌာနတစရပက ဖနတးသငသည။

ေဖာျပပါဌာနက တညေထာငၿပးေနာကတြင သဘာဝ/ျပနျပညၿမစြမးအင စမခကမားအတြက စစဥ ေဖာေဆာငထားေသာ လပငနးစဥမားႏင လပထးလပနညးမားအတြက တာဝနယေစရေပမည။

အစးရမ အလြနအမငးေထာကပမတညေပးထားသည လကရစပစမာ ျမနမာႏငငမ ခမတထားသည ရညမနး ခကႀကးမားေသာ လပစစဓာတအားျဖန႔ျဖးေရး အစအစဥျဖင ကကညမႈမရပါ။ လပစစဓာတအားခြန ေကာကခမႈနမပါးျခငးသည သးစြသမားအား လပစစဓာတအားေခၽြတာေသာ အေလအထမားက အဟန႔ အတားျဖစေစသည။ အစးရမ ကခေနရသည လကရပကကြကမႈမားအား ေစးႏႈနးနမပါးျခငးေၾကာင လပစစ ဓာတအားမား အေလအလြငျဖစျခငးတြင ရငးႏးျမပႏျခငးအျဖစ မတယႏငေပသည။ ဤသ႔ ရငးႏးျမပႏျခငးအစား ယငးတ႔က အနာဂတလအပခကမား ျဖညစညးရန စြမးအငအေျခခအေဆာကအအ (ထတလပေရး၊ ထတလႊင ျဖန႔ချခငးတ႔ပါဝငသည) တစခအတြက ရငးႏးျမပႏသငပါသည။ တကယတမးတြင လပစစစြမးအင လပငနးက႑မား၌ ေကာလႊားရမည အျခားေသာအဓကအဟန႔အတားမား ရေနပါသည။ ယငးတ႔မာ ေခတမျခငးမရေတာေသာ စြမးအငထတလႊတျဖန႔ျဖးမႈႈစနစႏင ထေရာကမႈမရေသာ ေစးႏႈနး မဝါဒမားပင ျဖစပါါသည။ ဓာတအားခြနေကာကခမႈမားသည ထတလပျဖန႔ခမႈစရတျဖင မျဖစမေန ကာမေစရပါမည။

ပငမဓာတအားေပးစနစမားတြင ရငးႏးျမပႏမႈ မရသေလာကနညးပါးျခငးသည ကေမာကကမႏငေသာ အေျခ အေနမားက ျဖစေပၚေစႏငပါသည။ ဥပမာအားျဖင ရနကနရ ထတလပႏငစြမးမာ ၿမ႕၏ လအပခကႏင သးစြမႈ ႏစမးစလးက ျဖညစညးေပးႏငပါသည။ သ႔ေသာ သကတမးရငေနေသာ ထတလႊတျဖန႔ျဖးေရးလငးမားႏင ဓာတအား႐ခြမားမာ ၂၄/၇ ႏႈနးျဖင လပစစဓာတအား ေဖာေဆာငေပးရန ေဆာငရြကေနရသည။

အဆးတြင IPP (လြတလပေသာ စြမးအငထတလပသမား) အတြက ပေဖာ ထားေသာ မဝါဒမားႏင ျပဌာနးခကမား မရသေလာကနညးပါးျခငးႏငအတ နမပါးေသာ အခြနေကာကခမႈ မဝါဒရလဒမားမ ေပၚေပါကလာသည ရငးႏးျမပႏမႈမ အျမတရရရန မေသခာမႈမားသည ရငးႏးျမပႏသမားအတြက ျမငမားေသာ စြနးစားမႈ အႏရာယတစရပပင ျဖစပါသည။ ထ႔ေၾကာင ျပညတြငး လပစစဓာတအားျဖန႔ျဖးမႈတြင IPP မား ပမပါဝင ေဆာငရြကျခငးက အားေပးျမႇငတငႏငျခငး မရေပ။

အထးသျဖင ေနေရာငျခညစြမးအင အပါ အဝင သဘာဝစြမးအငက႑တြင ျမနမာ ႏငင၏ အလားအလာေကာငးမားက ျမႇငတင ရန တာဝနေပးထားေသာ သဘာဝစြမးအင ဌာန တစရပက ဖနတးရန။

Page 46: 0 %12$!1!3!.(/0 !#$%&'()!*&%+ · အက်ဳိးစီးပြားမ်ား အတြက္ စည္း႐ံုးလံႈ႔ေဆာ္ျခင္းအားျဖင့္ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း၌

44

ျမနမာႏငငတြင လပငနးေဆာငရြကေနသည လြတလပေသာ စြမးအငထတလပသ အမားစသည ၄ငးတ႔၏ ထပလပမႈ၏ ေဝစမားစြာအား အမနးျခငးႏငငမားသ႔ ေရာငးခလကရပါသည။ ျမနမာႏငငမ အသးျပသမား ေရာငးချခငးထက စြနစားမႈအႏရာယပမားေသာေၾကာင ျဖစပါသည။ ဤအေျခအေနသည ေဒသခမားအား အလြနနညးပါးေသာ အကးေကးဇးကသာ ခစားရေစပါသည။ ထ႔ေၾကာင ဝငေရာကရန အဟန႔အတားမားက ဖယရားျခငးမာ ပဓာနကေပသည။ လြတလပေသာထတလပသမားအတြက ပြငလငးျမငသာမႈရေသာ စြမးအငဝယယမႈဆငရာ သေဘာတညခက (PPA) မားလညးပါဝငသည စျပမေဘာငတစရပ ရေနေသာေသာအခါတြင ယခထကပမားသည လြတလပေသာ ထတလပသမား (IPP) သည ျမနမာေစးကြကအတြငးသ႔ ဝငေရာကျခငးမာ ပမဆြေဆာငမႈရသညဆသညက ေတြ႕ရနားလညလာေပလမမည။ အနာဂတကာလတြင IPP မား ပမဝငေရာကလာျခငးႏင ေစးကြကေဝစအတြက အၿပငအဆငတးေဝ႔ျခငးသည ေစးၿပငစနစတစရပဆသ႔ ဦးတညသြားေစၿပး မားမၾကာမတြင အေကာငးဆးေသာ ေစးႏႈနးတစရပသ႔ ေရာကရေပလမမည။

အႀကျပခကမား

စမကနးႏင ဘ႑ာေရးဝနႀကးဌာနႏင လပစစစြမးအင ဝနႀကးဌာနတ႔အေနျဖင IPP မားအတြက သတမတျပဌာနး ထားေသာ ဘ႑ာေရးဖြ႕စညးပမားျဖင ပတသက၍ ပဂၢလကကမၸဏမား အထးသျဖင ဘဏမားႏင အန(န)ဂအမားထမ အခကအလကမားက ရယျခငးျဖင ပးေပါငးေဆာငရြကသငပါသည။ ယငးတြင စြမးအငဝယယမႈျဖင ပတသကေသာ ေစးႏႈနးစမပအတြက ျပဌာနးခကမားႏင သေဘာ တညခကမား ရငးလငးစြာ ပါဝငသငပါသည။

လပစစဓာတအားေစးႏႈနးမား တစျဖညးျဖညးျခငးတးျမႇငျခငးက မတဆကရန။ အထးသျဖင လပစစဓာတအား အလြနအကၽြ႕ သးစြသမားႏင ခမးသာကြယဝသမားအတြက။

လပစစဓာတအား ေခၽြတာမႈႏင အခြနေကာကခမႈ တးျမႇငျခငးတ႔၏ အကးေကးဇးမားက အမားျပညသ သရေစရန အသပညာေပး လႈပရားရားမႈမား ျပလပရန။

ဓာတအားအလြနအကၽြ႕သးဆြသမားအေပၚ အခြန ေကာကခမႈတးျမႇငျခငးအျပင လြတလပေသာ စြမးအင ထတလပသမား (IPPs) မား ရငဆငႀကေတြ႕ ေနရသည ဝငေရာကရန အဟန႔အတားမားက ေဖာ ထတသတျခငးႏင ယငးတ႔ကဖယရားရန အေရးယ ေဆာငရြကမႈမားက လကေတြ႕ ေဖာေဆာငျခငး။

အေရးကစၥေဖာျပခက ၅ - ျပညတြငးဓာတေငြသးစနစဆငရာ အေျခခအေဆာကအအအပငးတြင မဟာဗဟာေျမာက စမကနး ေရးဆြျခငးႏင ရငးႏးျမပႏမႈမား လအပျခငး

ျမနမာႏငငတြင လကရအခန၌ အေျခခ သဘာဝဓာတေငြ႕ပကလငးစနစတစရပ မရသေလာက နညးပါး ေနသည။ ထ႔ေၾကာင ျမနမာႏငငသားမားအား ကယကယျပန႔ျပန႔ရရႏငေသာ ကယပငသဘာဝသယဇာတက အသးျပရန အဟန႔အတားျဖစေစပါသည။ စြမးအငရယသးစြႏငမႈတြင ျပညတြငးဓာတေငြသးစြမႈ တးျမႇငရန အတြက စြမးအငဆငရာ အေျခခအေဆာကအအပငးတြြငသာမက ဓာတေငြ႕ပကလငးကြနယကႏင အျခားေသာ သဘာဝဓာတေငြ႕အေျခခအေဆာကအအပငးတ႔တြငလညး ဦးစားေပး ေဖာေဆာငမႈမားႏင ရငးႏးျမပႏမႈမား ျပလပသငပါသည။

ေခတသစစြမးအငဝနေဆာငမႈမား ရယသးစြႏငစြမးမရျခငးသည မၾကာခဏဆသလ ထေရာကအကးရမႈ မရသည အႏရာယမားေသာ အစားထးေလာငစာမားအေပၚတြင မခရေသာ အမေထာငစမား ရေစပါသည။ လတတေလာခန႔မနးခကမားအရ အစဥအလာ ေလာငစာခမားက အသးျပျခငးမ ေပၚေပါကလာသည အမတြငးေလထညစျငမးမႈမားေၾကာင ျဖစေပၚရသည အရြယမတငမ ေသဆးေသာ အေရအတြကမာ ကမၻာတစလႊားတြင ႏစစဥ ၄.၃ သနး ရေနသညက ေဖာျပထားသည (WHO၊ ၂၀၁၄)။

၂၀၁၇ စကျဖစာအပ | စြမးအင

Page 47: 0 %12$!1!3!.(/0 !#$%&'()!*&%+ · အက်ဳိးစီးပြားမ်ား အတြက္ စည္း႐ံုးလံႈ႔ေဆာ္ျခင္းအားျဖင့္ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း၌

45

ဓာတေငြ႕ပကလငး အေျခခအေဆာကအအမား တညေဆာကရနႏင၊ စးပြားေရးတးတကမႈက အစြမးကနျမႇငတငရန အမးမးေသာ အသးျပမႈ မားအၾကား သဘာဝဓာတေငြ႕မား ခြတမးခ အသးျပပက လမးညႊနမည လမးျပေျမပတစရပ ေဖာေဆာငရန။

အလားအလာရေသာ အကးေကးဇးမား

ျမနမာၿမ႕ႀကးမားႏင ေကးလကေဒသမားအတြငးသ႔ သဘာဝဓာတေငြ႕ပကလကမား ခတဆကေပးျခငးသည အမေထာငစအဆငရ အမတြငးေလထညစညမးမႈက ေလာခေပးယမသာမက သယယပ႔ေဆာငေရးႏင အရ မးေပးစနစအတြက ဒဇယသးစြမႈက ေလာခေပးရန အေထာကအကျပႏငပါသည။ အႏၵယႏငင ဂဂာရက ေဒသတြင ေကးရြာမားသ႔ အစားအစာခကျပတရန သဘာဝဓာတေငြ႕ပကလငး တပဆငေပးထားျခငးသည အမတြငး ေလထညစညမးမႈကသာမက ယခငက ထငးေျခာကမားအေပၚတြင အလြနအမငး မခခရသည ဆငးရ ႏြမးပါးေသာ မသားစမားအတြက အမေထာငစဝငေငြ တးျမငလာရနအတြက အေထာကအက ျပသညကလညး ေတြ႕ရခရသည။ ထငးေျခာကမားေကာကယ၊ ေနလမး၊ ခကျပတသညအလပအား ၆-၇ နာရမ အသးျပခဖးသည အမးသမးမားမာ ယခအခါတြင သဘာဝဓာတေငြ႕သးစြႏငမႈေၾကာင ေန႔စဥ ၅ နာရအထ အခနေခၽြတာႏငၿပ ျဖစေသာေၾကာင အလပမား ပမလပကငႏငသကသ႔ သးႏစကပးျခငး၊ အေသးစား စးပြားေရး လပငနးမား မတညျခငး သ႔မဟတ အျခားေသာ ဝငေငြပရာရနနညးလမးမား ရာေဖြျခငးတ႔က ျပလပႏငေစပါသည။ ထ႔ေၾကာင အမေထာငစမားသ႔ ခကျပတရန သဘာဝ ဓာတေငြ႕ပကလငးမား တပဆငေပးျခငးသည စြမးရည ျမႇငတငမႈအတြက အဓကကေသာ နညးလမးတစရပ ျဖစႏငပါသည။

သဘာဝဓာတေငြ႕ပကလငးစနစအား စြမးအငဆငရာ အေျခခအေဆာကအအမားေလာက ဦးစားေပးေလ မရျခငးသည သဘာဝဓာတေငြ႕ အရသေလာငမႈပမာဏ သသသာသာ ျမငမားသည ျမနမာကသ႔ေသာ ႏငင တစႏငငအတြက အလြနႀကးမားေသာ အခြငအေရးတစရပက လကလြတသြားျခငး ျဖစႏငပါသည။ သဘာဝ ဓာတေငြ႕အေျခခအေဆာကအအမားက ဦးစားေပးျခငးသည သဘာဝဓာတေငြ႕အား ျမနမာႏငငတြင နညးလမးအမးမးျဖင သးစြရနအတြက အားေကာငးေသာ စးပြားေရး ေကာ႐းတစရပ ျဖစလာေစႏငပါသည။ ေကးရြာမားႏင ၿမ႕ႀကးမားေသာ ခတဆကထားေသာ ပကလကကြနယကမားမတစဆင ခတဆကရန မငအကြာေဝး ပနညးျခငးႏငအတ သဘာဝဓာတေငြ႕ ရရႏငမႈသည ေျမၾသဇာထတလပေရးလပငနးမား၊ ေရန ဓာတပစၥညးထတလပေရးလပငနးမား၊ ေကြထညေျမထညလပငနးမားႏင အစရေသာ လပငနးက႑မားတြင စကမႈလကမႈလပငနးမား ဖြ႕ၿဖးတးတကလာရန အဓကေမာငးႏငသ ျဖစလာႏငပါသည။

အႀကျပခကမား

ျမနမာႏငငအေနျဖင အဆျပထားေသာ စြမးအငစက႐ မားႏငအတ သဘာဝဓာတတေငြပကလငးဆငရာ အေျခခ အေဆာကအအမားအတြက ေပါငးစပအစအစဥတစရပ ေဖာေဆာငရန ထညသြငးစဥးစားသငပါသည။ အနညးငယမ ေသာ ျပနလညျဖန႔ျဖးေရး စငတာမားျဖင စတငျခငးျဖင တစစလးေသာ စးပြားေရး တးတကမႈက တြနးအားေပးမည ၿမ႕ျပဓာတေငြ႕သယယ ပ႔ေဆာငမႈ၊ အစားအစာခကျပတမႈ၊ စြမးအငႏင စကမႈလကမႈလပငနးမား အပါာအဝင သးစြသအမးမးႏင အသးျပပ အမးမးအတြက သဘာဝဓာတေငြ႕မား အကးရရ အသးျပျခငးအတြက လမးျပေျမပတစရပ မျဖစမေန ရရလာေပမည။

အဓကကေသာ ပကလငးမားႏင စြမးအငစက႐မားႏငအတ ခကျပတရနႏင သယယပ႔ေဆာငရန ၿမ႕ျပသး ဓာတေငြ႕မား ရေနျခငးသည တငးျပညအတြက လငျမနေသာ ေအာငႏငမႈတစချဖစၿပး ပကလက ကြနယက မား၏ အကးအျမတရရႏငမႈကလညး ေသခာေစေပလမမည။

၂၀၁၇ စကျဖစာအပ | စြမးအင

Page 48: 0 %12$!1!3!.(/0 !#$%&'()!*&%+ · အက်ဳိးစီးပြားမ်ား အတြက္ စည္း႐ံုးလံႈ႔ေဆာ္ျခင္းအားျဖင့္ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း၌

46

၈ကနးမာေရး

Page 49: 0 %12$!1!3!.(/0 !#$%&'()!*&%+ · အက်ဳိးစီးပြားမ်ား အတြက္ စည္း႐ံုးလံႈ႔ေဆာ္ျခင္းအားျဖင့္ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း၌

47

မတဆက

၂၀၁၄ ခႏစ သနးေခါငစာရငးအရ ျမနမာႏငငတြင လဦးေရ ၅၁ သနးရၿပး ၄ငးတ႔အားလးသည ယၾကညစတခရသည အရညအေသြးျမင ကနးမာေရးေစာငေရာကမႈမားက လအပေနသမား ျဖစၾကပါသည။ သ႔ေသာ လြနခေသာဆယစႏစမားအတြငး ကနးမာေရးက႑အတြက အလြနတရာနညးပါးေသာ ဘ႑ာေငြကသာ သးစြချခငးေၾကာင ဤက႑တြင လအပေသာ ေျဖရငးမႈမားႏင လေလာကေသာ ကနးမာေရးေစာငေရာကမႈမား ေဖာေဆာငရန အခကအခႀကေတြ႕ေနရၿပး ျမနမာႏငင၏ ကနးမာေရးက႑အား ယငး၏ အမနးခငးႏငငမားထက ေနာကေကာကကေစခသည။ ကနးမာေရးက႑ ပမေကာငးမြနလာရနလအပခကက ေဖာျပေနသည အဓက အညႊနးကနးတစရပမာ ျမနမာႏငင၏ လ႔သကတမးျဖစၿပး ပမးမအားျဖင ၆၄.၇ ႏစရကာ အေရ႕ေတာငအာရ ႏငငမားအားလးတြင အနမပါးဆး ျဖစေနသည။၁

အရပသားအစးရသစ တကလာသည ၂၀၁၁ ခႏစမစတငကာ ကနးမာေရးက႑က အလးစ အဆငျမႇငတငရနႏင လအပမႈႏင ရယႏငမႈအၾကားရ ကြာဟာခကက ေလာခရန ရညရြယ၍ ကနးမာေရး အသးစရတမားက တျဖညးျဖညးခငး တးျမႇငလာခၿပးျဖစသည။ ပဂၢလက က႑သာမက အျခားဆကစပ အသငးအပငးမားႏင အဖြ႕အစညးမား၏ အကအညျဖင အစးရမ ျမနမာကနးမာေရးလအပခကမားက ကငတြယေျဖရငးမည ခငမာေသာ အေရးယေဆာငရြကမႈမားက လပေဆာငခၿပးျဖစသည။ ထသ႔ေသာ အေရးယေဆာငရြကမႈမားတြင အေျခခအေဆာကအအေဖာေဆာငမႈမား၊ လ႔အရငးအျမစအားျဖညေသာ အစအစဥမား၊ အျဖစမားေသာ ကးဆကေရာဂါမားက ႀကတငကာကြယျခငးႏင တကဖကျခငး တ႔ျဖငဆကစပေသာ အစအစဥမား ပါဝငေနသည။ အျခားတစဖကတြင ဤသ႔ေသာ လတတေလာ တးတကမႈမား ရေနေသာျငားလညး ဥပမာအားျဖင ဘ႑ာေငြ မလေလာကမႈႏင စမခန႔ခြမႈ ညဖငးျခငးကသ႔ အတတကာလအတြငး အျမစတြယခသည စနေခၚခကမားမာ ယေန႔အခနအထ ကနရေနဆျဖစသည။

EuroCham ႏင ယငး၏ ကနးမာေရးစညး႐းလႈေဆာေရးအဖြ႕အတြငးရ အဓကပါဝငပတသကသမား ယၾကညသညမာ ကနးမာေရး က႑၏ ဖြ႕ၿဖးတးတကမႈက ၾကန႔ၾကာေစလကရသည အဓက ျပနာရပမားႏင အေရးကစၥမားအား သကဆငရာ ဝနႀကးဌာနမားျဖင ညႇႏႈငးေဆာငရြကျခငးမတစဆင တကဖကႏငသည။ ဤေဆာငရြကမႈသည ပါဝငေဆာငရြကလကရသည အဓကပါဝငပတသကသမားအားလးအတြက အကးေကးဇးမား ေဆာငကဥးေပးမည ျဖစၿပး ျမနမာျပညသလထအတြက အဓကျဖစေပလမမည။

ဤစာတမးတြင EuroCham ကနးမာေရးေကာမတ၏ အဖြ႕ဝငမားမ အဓကကေသာ အေရးကစၥမားအျဖစ မတယ ထားသည ကစၥရပမားက တငျပေဆြးေႏြးသြားပါမည။ ဤေခါငးစဥမားတြင ၁) လနာေဘးကငးလၿခေရးႏင ေဆးဝါး အတမားႏင စညႊနးမမေသာ ေဆးဝါးမား၏အႏရာယ ၂) ေဆးဘကဆငရာ အေထာကအကျပကရယာမား ထနးသမးမႈ ဆငရာ လအပခက ၃) အရညအေသြးျမင ကနးမာေရးေစာငေရာကမႈထတကနမားက ဆနးသစတထြငမႈရစြာ ေဖာေဆာငႏငခြငက အကန႔အသတျဖစေစသည ရညလားေသာမတပတငခနမားပင ျဖစပါသည။

အထကတြငေဖာျပခေသာ ေခါငးစဥေလးမးအတြက ကၽြႏပတ႔က ေဖာျပေဆြးေႏြးသြားမည အေၾကာငးအရာမားမာ ယငးတ႔က စနစတက ကငတြယေျဖရငးေသာအခါ ျမနမာႏငငမ အသးျပသငသည အႀကျပခကမားႏင အလားအလာ ရေသာ အကးေကးဇးမားပင ျဖစပါသည။

၂၀၁၇ စကျဖစာအပ | ကနးမာေရး

၁ ကမာၻ႔ကနးမာေရးအဖြ႕၏ ၂၀၁၅ခႏစ စာရငးဇယား။

Page 50: 0 %12$!1!3!.(/0 !#$%&'()!*&%+ · အက်ဳိးစီးပြားမ်ား အတြက္ စည္း႐ံုးလံႈ႔ေဆာ္ျခင္းအားျဖင့္ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း၌

48

၂၀၁၇ စကျဖစာအပ | ကနးမာေရး

အေရးကစၥ ေဖာျပခက ၁- လနာေဘးကငးလၿခမႈ

၁။ ေဆးဝါးအတမားႏင စညႊနးမမေသာ ေဆးဝါးမား

ေဆးဝါးအတမားႏင စညႊနးျပညမျခငးမရေသာ ေဆးဝါးမားမာ လနာမား၏ ေဘးကငးလၿခမႈအေပၚ တက႐က ၿခမးေျခာကေနေသာ အဓကျပနာတစရပျဖစသည။ ျမနမာႏငင၏ ေဆးဝါးေစးကြကအတြငးတြင ေဆးဝါးအတမားႏင စညႊနးျပညမျခငးမရေသာ ေဆးဝါးမား ပမာဏျမငမားစြာ လညပတစးဆငးလကရပါသည။ နယစပကနသြယေရး စခနးမားမတစဆင နယနမတျခငးထစပေနေသာႏငငမားက တငသြငးလာသည ဤထတကနမားသည ေဆးအာနသင တညမႈဆငရာ စစေဆးမႈမား ေအာငျမငထားျခငးမရသညအျပင ယငးတ႔အား ထနးခပမႈမရေသာ အေျခအေနမားတြင သယယပ႔ေဆာင သေလာငထားပါသည။ စမးသပစစေဆးမႈႏင ထနးခပမႈမား မရသေလာက နညးပါးျခငးေၾကာင ဤေဆးမားသည အသကအႏရာယဆး႐ႈးမႈအပါအဝင အလြနတရာ ဆးရြားေစႏငသည ေဘးထြကဆးကးမားက ေပၚေပါကေစေသာေၾကာင လနာမား၏ ေဘးကငးလၿခမႈအေပၚ ျပငးျပငးထနထန ၿခမးေျခာကလကရပါသည။

၂။ မရငးထတလပသခြငျပခကမပါေသာ တငသြငးေဆးဝါးမား

လနာေဘးကငးလၿခမႈအတြက ဒတယေျမာက ၿခမးေျခာကမႈမာ မရငးထတလပသ ခြငျပခကမပါဘ တငသြငးလာေသာ ေဆး၀ါးမား (Parallel Import) က အသးျပျခငးပင ျဖစပါသည။ ဤသြငးကနမားမာ စစမနစျပညၿပး အမားအားျဖင ဂဏသတငးေကာၾကားေသာ ေဆးဝါးကမၸဏမားမ ထတလပျခငးျဖစေသာလညး ျမနမာႏငငအတြငးသ႔ ဥာဏဆငရာ မပငခြငရသ၏ ခြငျပခကမပါဘ တငသြငးလာျခငးျဖစသည။ ဥာဏဆငရာမပငခြငရသ၏ ထနးခပမႈမား မရေသာေၾကာင ဤေဆး၀ါးမားက သေလာငေသာအေျခအေနမားႏင သယယပ႔ေဆာငျခငးတ႔အား ေစာငၾကညေလလာျခငးႏင မနကနမႈ ရ/မရေျပာၾကားႏငျခငးမား မရေပ။ သယယပ႔ေဆာငမႈႏင သေလာငသမးဆညးမႈ အေျခအေနမား (အထးသျဖင အပခန) သည ထတကနမား၏ ထေရာကမႈအေပၚ မဆစေလာကမေသာ သကေရာကမႈရေနျခငးမး မဟတသည အတြက ေဆးဝါးထတကနမားျဖစရပတြင ေစာငၾကညေလလာမႈမရျခငးက အႏရာယတစရပက ကယစားျပလကရသည။ အခ႕ေသာ ေဆး၀ါးမားအတြကမ လေလာကေသာ သေလာငသမးဆညးမႈ အပခနမရရျခငးသည လသားမား ေသာကသးျခငးအတြက သငေတာဖြယမရေသာေၾကာင ထေဆး၀ါးမားက ဖကဆးပစခရသည အေျခအေနမးျဖင မၾကာခဏႀကေတြ႕ရတတၿပး ထသ႔ေဆာငရြကျခငးမျပဘ သးစြခပါက ျပငးထနေသာ ေဘးထြကဆးကးမားခစားရျခငး သ႔မဟတ အသကအႏရာယ ဆး႐ႈးျခငးကပင ႀကေတြ႕ ရေစႏငေသာေၾကာငပင ျဖစပါသည။

၃။ နညးဥပေဒပငးဆငရာအရညအေသြးစညႊနးမားက လကနာေဖာေဆာငျခငးမရေသာ ႏငငမားမလာေသာ ထတလပသ အမညလႊ ေဆးဝါးမား

ျမနမာနငင ကနးမာေရးဝနႀကးဌာနမ ယၾကညလကခအတညျပေပးထားၿပး လပထးလပနညးပငးဆငရာ အရညအေသြး ထနးခပမႈမားက လကနာေဖာေဆာငရန ေဒသႏရအာဏာပငမားမ ေဆာငရြကျခငးမျပႏငေသာ သ႔မဟတ ေဆာငရြကလျခငးမရေသာႏငငမားမ ထတလပသည ထတလပသအမညလႊထားေသာ ေဆး၀ါးမားမာ ျပညသလထအတြက အႏရာယမား ထပမျဖစေပၚႏငပါသည။ မတပတငထားသည ေဆးအမညမား အတငး လကနာကငသး ထတလပျခငးအပငးတြင အားနညးျခငး (မတပတငထားျခငးမရေသာ ကနၾကမးပစၥညးမား၊ ထတလပေရးလပငနးစဥမား သ႔မဟတ ေပါငးစပမႈမား တသမတတညးမျဖစျခငးကသ႔)၊ ကနေခာမားက ေစာငၾကညေလလာမႈ အားနညးျခငးႏင အသမတျပထားေသာ ကနၾကမးမားအား အတျပလပထားသည ဇဝဓာတျပ ေဆးစပအမည (API) ျဖင အစားထးျခငးတ႔သည ထထတကန၏ အရညအေသြးႏင စငတငေရာငးခႏငေသာ သကတမးတ႔အေပၚ အႏတလကၡဏာေဆာငေသာ သကေရာကမႈမားက ျဖစေပၚေစပါသည။ အေမရကန၊ ဥေရာပႏင ၾသစေၾတးလကသ႔ အေျခခငေနေသာ ေစးကြကမားတြင ေဆးဝါးအတမား၏ အကးသကေရာကမႈအား ေကာငးစြာ မတတမးတငထားၿပးျဖစသည။ အေမရကနႏငငတြင ေဆးဝါးအတမားေၾကာင လနာမားစြာ ေသဆးရေသာအျဖစမားက ႀကေတြခရပါသည။

ျမနမာႏငငသည ၅၁ သနးေကာမေသာ လဦးေရး၏ ကနးမာေရးလအပခကမားက ျဖညဆညးေပးရနအတြက လေလာကမႈမရေသာ ကၽြမးကငလပသားအငအားႏင ကနးမာေရး ပညာရငမားျဖင ကငတြယေဆာငရြကေနရပါသည။ ဤအေၾကာငးတရားေၾကာင ေဆး႐မားမ လနာမား၏ တးတကမႈျဖစစဥက ေစာငၾကညစစေဆးျခငး၊ လနာ၏ ရလဒမားက မကေျခမျပတ ေစာငၾကညျခငး သ႔မဟတ သကဆငရာအာဏာပငမားထ အစအရငခ တငျပျခငးတ႔အား ျပညစကနစြာ ေဆာငရြကႏငဖြယ မရပါ။ လနာမား၊ ကနးမာေရးပညာရငမားႏင အစးရဌာနမားအား ကသမႈတစခခ သ႔မဟတ ေဆးဝါးတစခခ၏ ရလဒမားက မကေျခမျပတေစာငၾကညရန အခငးခငး အသေပးတငျပႏငေစမည ရငးလငးေသာ အသေပးတငျပမႈ လမးေၾကာငးမားႏင မကေျခမျပတေစာငၾကညေသာစနစမားက သးစြျခငး မရေသးေပ။

လနာေဘးကငးလၿခမႈက ေသခာေစရန လနာမားမာ အေလးအနက ဂ႐ျပျခငးႏင ပါဝငေဆာငရြကျခငးမား မရသေလာက နညးပါးေနၿပး လနာေဘးကငးလၿခရန ရညရြယခကျဖင ေဆးဝါးအရညအေသြး၏ အေရးပါမႈအေပၚ ကနးမာေရးပညာရငမားမ

Page 51: 0 %12$!1!3!.(/0 !#$%&'()!*&%+ · အက်ဳိးစီးပြားမ်ား အတြက္ စည္း႐ံုးလံႈ႔ေဆာ္ျခင္းအားျဖင့္ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း၌

49

၂၀၁၇ စကျဖစာအပ | ကနးမာေရး

အေလးအနကထားျခငးမားလညး နညးပါးသည။ အေထာကအထားျပဆရန မရသေလာက နညးပါးျခငးသည ျပနာတစစတစရာမရဟ ဆၾကေသာလညး အခကအလက စေဆာငးေကာကယျခငး မျပပါက ေယဘယဆနေသာ နားလညမႈလြမားျခငးက ျဖစေစသညဟ အခ႕က ယၾကညလကရသည။ အထကတြင ေဖာျပထားေသာ ျပနာရပမားအား ေကာငးစြာမတတမးတငထားၿပးျဖစသည။ ထြနးသစစ ျမနမာႏငင၏ အေနအထားတြင အစးရသစအတြက မနကနေသာ ဦးစားေပးလပငနးစဥမားက အေသအခာ ခမတေဆာငရြကရန အေျခခတစရပအျဖစ တညရေနသည။

အလားအလာရေသာ အကးေကးဇးမား

အႀကျပခကမား

ျမနမာေစးကြကအတြငးသ႔ တငသြငးေသာ ေဆးဝါးထတကနမားအားလး၏ အရညအေသြးက ထနးခပရနႏင ေသခာေစရန ထေရာကေသာ မဝါဒမား အသးျပျခငးသည လနာမားမ ေဘးကငးလၿခသည အရညအေသြး ျမငမားေသာ ေဆးဝါးထတကနမားက ရယသးစြႏငေစပါသည။

ေဆးဝါးအတမားက တကဖကျခငးသည လနာေဘးကငးလၿခအေပၚ သကေရာကေနသည ေဆးဝါးအတမား၏ အႏရာယက ေလာခေပးႏငၿပး ျပညပရငးႏးျမပႏသမားက ဆြေဆာငရန အေထာကအကျပမညအျပင ေဆးဝါး အတမား ျပညႏကေနသည လပငနးက႑တစခအတြငးမ ေစးကြကရယယာကလညး ျပညတြငးထတလပသမား ပမရရႏငေစရန အားေပးအားေျမႇာက ျပေပလမမည။

မရငးထတလပသခြငျပခကမပါဘ ေဆး၀ါးမား တငသြငးေနမက အဆးသတလကျခငးအားျဖင ေဆးဝါးထတကနမား ျဖန႔ျဖးေရာငးခအေပၚ ထနးခပျခငးသည ကနအမတတဆပ ပငရငမား၊ ျပညတြငးျဖန႔ျဖးေရးလပငနးရငမားႏင ႏငငတကာ ေထာကပပ႔ေဆာငစမေရး ကမၸဏမားကသ႔ေသာ ကၽြမးကငပညာရငမားထ ျပနလညေရာကရသြားမညျဖစသည။ ထ႔အၿပင အစးရကလညး ျဖန႔ျဖး ပ႔ေဆာငေရးဆငရာ အေျခခအေဆာကအအမား၏ အရညအေသြးက စစေဆးႏငေစသကသ႔ လနာကနးမာေရး အေပၚ ကေရာကေသာ အႏရာယမားကလညး ကန႔သတၿပး ၿဖစေစပါသည။ ေဆးအာနသငတညမႈ သ႔မဟတ ႏငးယဥ၍ မရႏငသည ေဆးအာနသငတညမႈမား အတြက ကမၻာကနးမာေရးအဖြ႕ျဖင ခတဆကေသာ လပထးလပနညးပငးဆငရာ လမးေၾကာငးတစခက တညေဆာကျခငးသည ႏႈငးယဥႏငေသာ ဇဝထတကနမားကသာ ျမနမာေစးကြက အတြငးသ႔ ဝငေရာကေစရန အေသအခာ ေဆာငရြကေစလမမည။

အမားျပညသ အသပညာေပးမႈက ျမႇငတငေပးသြားျခငးျဖင ျပညသအမားစ နားလညသေဘာေပါကလာကာ ကနးမာေရးပညာရငမားမ အခကအလကမား ရရႏငေစရန ေဆးရမားသ႔ အသေပးတငျပၾကေပလမမည။ အကးဆကအေနျဖင ပမေကာငးမြနေသာ ေဆး၀ါးမားက ရာေဖြထတလပနငေစလမ႔မည။

စးပြားေရးႏင ဥပေဒေရးရာမေဘာငတစရပက အေထာကအကျပသည ပြငလငးျမငသာေသာ စနစတစရပသည ျပညပမ ထတလပသမားအား ၄ငးတ႔၏ ေဆး၀ါးမားက ျမနမာႏငငအတြငးသ႔ ေဆာငကဥးလာေစရန ပမဆြေဆာငမႈ ရေစမညျဖစသည။

မရငးအမတတဆပမားျဖင ေဆးအာနသငတညမႈရသညဟ အေထာကအထားျပဆထားသည ထတလပသ အမညလႊ ေဆးဝါးမားကသာ ျမနမာႏငငတြင မတပတငရန စဥးစားသငသည။ အနမဆး စခနစညႊနး အရည အေသြးမားက တနဖးသငတငေသာ ေစးႏႈနးျဖင ရရႏငေစေရးအတြက ေဆးဝါးမား၏ ေဆးအာနသငတညမႈက စမးသပစစေဆးရန လေလာကေသာ ဓာတခြခနးမား ရသငသည။

ကနးမာေရးဝနႀကးဌာနအေနျဖင ျမနမာႏငငတြင ေရာငးခလကရေသာ ေဆး၀ါးမား၏ အရညအေသြးမားက ပမနစစေဆးမႈမား ျပလပမည ဗဟစမးသပဓာတခြခနးတစခက တညေထာငထားရန စဥးစားသငေပသည။ ေရာငတခငစစေဆးမႈမားသည အညႊနးေဖာျပခကမားျဖင ကကညမႈမရေသာ ေဆး၀ါးမားႏင တရားမဝင တငပ႔လာေသာ သ႔မဟတ အတျပလပထားေသာ ေဆး၀ါးမားက ေဖာထတအတညျပေပးေပလမမည။ စညးကမးခးေဖာကမႈအတြက ျပစဒဏေပးျခငးမာ သသာထငရားၿပး အေရာငးျမႇငတငမႈဆငရာ လပပငခြငမားက ဆး႐ႈးျခငးလညး ပါ၀ငေစၿခငးၿဖင႔ ေဆး၀ါးမား၏ အရညအေသြးပငးတြင အျပသေဘာေဆာငေသာ တးတကမႈမားဆသ႔ အလငအျမန ဦးတညေပလမမည။ ထ႔အျပင ဤသ႔ေသာဌာနတစခအား အာနသငတေသာေဆးဝါးမားအား လပထးလပနညးပငးဆငရာ အသမတျပမႈမားအတြက BE စမးသပမႈကသ႔ေသာ ဝနေဆာငမႈမားသာမက အညႊနးေဖာျပခကျဖင ကကညမႈမရေၾကာငး ေဖာထတအတညျပထားသည ေဆး၀ါးမားအတြက ကငသးေသာ ဒဏေၾကးမားျဖင ေငြေၾကးေထာကပေပးႏငသည။

Page 52: 0 %12$!1!3!.(/0 !#$%&'()!*&%+ · အက်ဳိးစီးပြားမ်ား အတြက္ စည္း႐ံုးလံႈ႔ေဆာ္ျခင္းအားျဖင့္ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း၌

50

၂၀၁၇ စကျဖစာအပ | ကနးမာေရး

ေဆးစစတမးမားႏငကသမမား ကလြယကစြာျပလပႏငရနလနာ၏ေဘးကငး လျခမ အတြကလအပေသာပစၥညးမားႏင ကးဆကမထနးခပသညယနစမားေဆးရတငးတြငထားရျခငး

အေရးကစၥ ေဖာျပခက ၂ - ေဆးဝါးအေထာကအကျပ ကရယာမားက ထနးသမးျပျပငျခငး

ေဆးဘကဆငရာ အေထာကအကျပ စကပစၥညးမားမာ ေဆး႐၊ ေဆးခနးမားအတြက မရမျဖစ လအပခကျဖစၿပး ယငးတ႔သည ဆရာဝနမားအား တကေသာ ေဆးစစတမးတစခက ေဖာေဆာငေပးရနႏင လနာမားက လလ ေလာကေလာက ထထေရာကေရာက ကသေပးေစႏငပါသည။ ေဆးဘကဆငရာ အေထာကအကျပကရယာတငးသည နညးပညာအဆငျမႇငတငမႈမားျဖင ညညႊတေသာ ထတကနသကတမးတစရပျဖင ထတလပထားၿခငးၿဖစသည။ ကားတစစးတြင ၾက႔ခငမ ပမနစစေဆးၿခငး၊ ဆလေပးၿခငး နင႔ သတမတမငတငပမာဏက ေရာကရေသာအခါတြင တာယာမား လလယေပးၿခငးမားက လအပသက႔သ႔ ထေဆးဘကဆငရာ အေထာကအကၿပ စကပစၥညးမားသညလညး ပမန ထနးသမးၿပၿပငလလယၿခငးက လအပပါသည။

ယေန႔အခါတြင ျမနမာကနးမာေရးက႑မာ အေတာေလး ေဟာငးႏြမးေနသညအျပင ျဖစရပအျဖစစ၌ ထနးသမး ျပျပငေရးဆငရာ သေဘာတညခကမားက လကနာျခငးမရသည ေဆးဘကဆငရာ စကပစၥညးမားႏင ၄ငးစကပစၥညးတ႔အား ျပျပငထနးသမးမႈ လအပခကမားအတြက လပငနးဘတဂက မလေလာကမႈ (OPEX) တ႔ျဖင အခကအခ ႀကေနရပါသည။ ထ႔အျပင ျပျပငထနးသမးမႈအား ရဖနရခါတြင အရညအခငး ျပညမျခငးမရေသာ အငဂငနယာမားႏင အရညအခငး ျပညမျခငးမရေသာ ဝနေဆာငမႈေပးအပသမားမ ေဖာေဆာင ေပးျခငးျဖစၿပး ေရာငးဝယၿပးေနာက ေပးအပသည ညဖငးေသာ ဝနေဆာငမႈမား၊ စပယယာပစၥညးအတမား သ႔မဟတ သငေလာမႈမရေသာ စပယယာပစၥညးမား အသးျပျခငးႏင အရညအေသြးႏင လပထးလပနညးပငးဆငရာ စနေခၚခကရႏငေသာ အေျခအေနမားဆသ႔ ဦးတညသြားေစပါသည။

အစးရအေနျဖင ဆနးသစတထြငမႈရေသာ ေဆးဝါးမားက ရယသးစြႏငခြငက အေသအခာ ေဖာေဆာငရနအတြက ယငး၏ တငဒါေခၚယေသာစနစတြင မရငးႏင ထတလပသအမညလႊ ေဆးဝါးႏစမးစလးပါဝငေစရမည အားလး ျပညဝစြာ ပါဝငႏငမႈရသည ပြငလငးျမငသာေသာ တငဒါေခၚယမႈစနစတစရပက လအပသည။ ဆးျဖတခကမားအား အမားျပညသ ခစားခြငႏင ေဘးကငးလၿခမႈတ႔က ကာကြယရနအတြက ေစးႏႈနးႏင အေထာကအထား အခငအလ ျပထားေသာ အရညအေသြး ႏစခစလးအေပၚတြင အေျခခသငသည။ ကနးမာေရးဝနႀကးဌာနမ မနမနကနကန ျပနလညသးသပ၊ မတပတငထားေသာ ေဆး၀ါးမားကသာ တငဒါစနစအတြငး ထညသြငးသြားလမမညဟ မတယ ထားပါသည။

ကသမႈႏင ေဆးစစတမး အခကအလကအားလးအား ကနးမာေရးလပငနးက႑ႏင အစးရမ လကလမးမေစရန ေဆာငရြကသငပါသည။ လနာရလဒပငးမားတြင တးတကမႈမား ရေစေရးအတြက ပြငလငးျမငသာေသာ အစအရငခတငျပမႈႏင ေရာဂါျဖစပြားမႈအေျခအေန၊ အသကအႏရာယဆး႐ႈးမႈ၊ မေမာလငေသာ ေဆးဘကဆငရာ အေျခအေနမားဆငရာ အစအရငခစာမား စေဆာငးမႈတ႔က အႀကျပအပပါသည။

လနာေဘးကငးလၿခမႈျဖငပတသက၍ အသမတျပလကမတရၿပးစဆရာဝနမား၏ ကငသးမႈက အားေကာငးေစရန အတြက ကနးမာေရးပညာရငမား၏ သင႐းညႊနးတမးမားအတြငးတြင လနာေဘးကငးလၿခမႈဆငရာ အေၾကာငးအရာ မားက ေပါငးစပထညသြငးသငပါသည။

ေဆး႐တငးတြင ကးဆကမႈထနးခပေရးယနစမား ရသငပါသည။ သ႔မသာလင ၄ငးတ႔မ ကးဆကေစတတေသာ ေရာဂါမား ပ႕ႏ႔ျခငးက ႀကတငကာကြယေသာ ေဆာငရြကမႈမားက လပေဆာငႏငပါမည။

N.O.C ကန႔ကြကရနမရေၾကာငး ျပသရန လအပခကက ပလပေပးရန ကၽြႏပတ႔ အႀကျပအပပါသည။

ေဆး၀ါးထတလပေရာငးခသမားအား ၄ငးတ႔၏ ကနသြယေရးစာခပမားအရ ျဖန႔ခေရာငးသတစဦးႏင ျပလပထားေသာ သေဘာတညခကမားက ဖကသမးကာ အျခားတစဦးျဖင သေဘာတခပဆခြငက အျပညအဝ ရယခြငေပးရနအတြက အစးရဌာန၏ အပခပေရးပငးဆငရာ ပါဝငေဆာငရြကမႈေၾကာင အဟန႔အတားမျဖစေစရန N.O.C လအပခကမားက ဖယရားျခငး။

စာရငးေပးမသြငးခငႏင ခြငျပမန႔ ရၿပးေနာက ဓာတခြ စမးသပရနအတြကဓာတခြခနးမား လေလာကေအာင ထားရေပးျခငးအျပင စခနစညႊနးမျပညမေသာေဆး၀ါးမားအား ဒဏေငြသတမတျခငး

Page 53: 0 %12$!1!3!.(/0 !#$%&'()!*&%+ · အက်ဳိးစီးပြားမ်ား အတြက္ စည္း႐ံုးလံႈ႔ေဆာ္ျခင္းအားျဖင့္ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း၌

51

၂၀၁၇ စကျဖစာအပ | ကနးမာေရး

ေရာငးခၿပးေနာကပငး ေပးအပေသာ၀နေဆာငမက ပြငလငးျမငသာမရစြာျဖင စတငလပေဆာငၿပး ယငးက ေထာကအပေပးရန စြမးေဆာငႏငေသာဇဝေဆးပညာပငးဆငရာ အငဂငနယာမား ေပၚထြကလာေစျခငး

အလားအလာရေသာ အကးေကးဇးမား

အႀကျပခကမား

စကပစၥညးကရယာမားအတြက လအပေသာဘတဂတ (CAPEX) ႏင ေဇာငးေပးေဆာငရြကမႈ အမားစအား အေထာကအကျပ ကရယာအသစမား ဝယယေသာ ကနဦးအဆငတြငသာ အဓကထားၿပး စကပစၥညးကရယာမားအား ေကာငးမြနစြာအသးခနငရန ထနးသမးျပျပငျခငး ႏင/သ႔မဟတ လလယတပဆငၿခငး၊ စမခန႔ခြျခငးအပငးတြင အကန႔အသတရေနသည။

ထ႔အျပင ျမနမာကနးမာေရးက႑သည ေဆးဘကဆငရာ စကပစၥညး မားက ၾကည႐ႈေစာငေရာကၿပး အေၿခခထနးသမးေစာင႔ေရာကမႈမား နင႔ ၿပၿပငၿခငးမား ေဆာငရြကႏငစြမးရသည အရညအခငးျပညမေသာ ဇဝေဆးပညာပငးဆငရာ အငဂငနယာမား မလေလာကျခငးႏင ႀကေတြ႕ေနရသည။

ေဆးဘကဆငရာ စကပစၥညးကရယာမား လညပတေဆာငရြကေပးႏငျခငးသည ေဆး႐မားအား အသးျပႏငေသာ အေထာကအကျပ ကရယာမားက အျမငဆးသးဆြႏငေစသကသ႔ လနာမားအတြက ဝနေဆာငမႈမား ေဖာေဆာငေပးႏငသည အတြက ဆရာဝနမားအား ၄ငးတ႔၏ လပငနးေဆာငရြကမႈမားက ထေရာကစြာ ေဆာငရြကေစႏငသည။ ဤအခကမာ ရရႏငေသာ အေထာကအကျပပစၥညး ပမာဏႏင လဦးေရတစရပက လႊမးၿခႏငရနအတြက လအပေသာ ဆရာဝနမားႏင အထးကမား မလေလာကသည ဖြ႕ၿဖးဆႏငငတစႏငငအတြက အထးအေရးပါသည။

အရညအခငးျပညမသည အငဂငနယာတစဦး၏ အကအညက ရရေနသည ေကာငးစြာထနးသမးထားေသာ ေဆးဘကဆငရာ စကပစၥညးကရယာတစခသည အေကာငးဆးေသာ နညးလမးတစရပျဖင လနာက ေဆးစစ၊ ကသရန အကအညေပးသြားမညျဖစၿပး ျမနမာႏငငရ ၿပညသမားအတြက ကနးမာေရးေစာငေရာကမႈ အရညအေသြးကလညး တးျမႇငေပးေပလမမည။

ေရာငးခၿပးေနာကပငး ဝနေဆာငမႈေပးအပသည သေဘာတညခကမားက ရယျခငးအားျဖင ယငးတ႔သည စကပစၥညးကရယာ၏ ကနကစရတ သကသာမႈက တးျမႇငေပးၿပး အေရာငးဝနေဆာငမႈေနာကပငးမ ကနကစရတမားက ကာမေစၿပး ပကစးမႈအႏရာယကလညး အေရာငးကယစားလယထ လႊေျပာငးေပးႏငပါသည။

အရညအခငးျပညမၿပး အသအမတျပလကမတလညးရရထားသည ေရာငးခၿပးေနာကပငး ေပးအပေသာ ဝနေဆာငမႈ မားသည ထတလပသမားထမ စပယယာပစၥညးအစစမားက အေသအခာ ရရေစၿပး အရညအေသြးႏင နညးဥပေဒ ပငးဆငရာ လအပခကမားက ျပညမေစမည လပငနးခြငတြငး ဝနေဆာငမႈအစအစဥမား (FCO) ကလညး လကနာေစပါသည။

ဇဝေဆးပညာရပဆငရာ အငဂငနယာဌာနမားတြင ရငးႏးျမပႏျခငးအားျဖင ေဆး႐မားသည ၄ငး အငဂငနယာမ မကေျခမျပတ ေစာငၾကညထနးသမးႏငသည ပမေကာငးမြနေသာ အေနအထားတစရပတြင ေရာကရ ေနေပလမမည။

အစးရအေနျဖငေရာငးခၿပးေနာကပငး၀နေဆာငမဆငရာေပၚလစနငႏငငအႏတပဆငထားေသာစကပစၥညးကရယာအားလး အတြက စနစတစခေဖာေဆာငသငသည။ ဥပမာဆရေသာ စကပစၥညးမားက မညသ တပဆငထားသညဟေသာ အေျခခ စမခန႔ခြပ၊ တညေနရာ၊ တပဆငေသာရကစြ၊ အာမခကနဆးေသာရကစြႏင စကပစၥညးကရယာအပစတငးအတြက ကြျပားျခားနားမႈရႏငသည ေရာငးခၿပးေနာကပငး ေပးအပေသာ ဝနေဆာငမႈဆငရာ လအပခကမားအတြကျဖစသည။

စကပစၥညးမားတပဆငျခငးႏင အေရအတြကက ပြငလငးျမငသာမရေသာ မ၀ါဒခမတၿပးလင ေရာငး ခၿပးေနာကပငးေပးအပေသာ ၀နေဆာငမႈလအပခကမားက ျဖညစြကရနလအပသည။ ေနာကတစဆငမာ ချပထားေသာ မဝါဒအေပၚတြင အေျခခကာ အမးမးေသာ အေထာကအကျပကရယာမားႏင ကနအမတတဆပမားအတြက ေရာငးခၿပးေနာကပငး ေပးအပေသာ ဝနေဆာငမႈဆငရာ သေဘာတညခကမားက ေတာငးချခငးႏင စတငရယျခငးတ႔က ေဆာငရြကပါ။

ထ႔အျပင အစးရအေနျဖင ေအာကေျခတြင မဝါဒမားက အေထာကအကျပျခငး၊ အေျခခနညးပညာပငးဆငရာ ပပးမႈ မားက ေပးေဆာငေပးျခငးႏင သေဘာတညထားသည ေရာငးခၿပးေနာကပငးတြငေပးအပမည ဝနေဆာငမႈ အဆငက ျပညမေစရန အေရာငးသမားႏင ေပါငးကးဆကသြယေပးသတစဦးအျဖစ တာဝနထမးေဆာငျခငးတ႔က ျပလပႏငသည ဇဝေဆးပညာပငးဆငရာ အငဂငနယာအေရအတြကႏင စြမးေဆာငမႈမားအတြက ရငးႏးျမပႏမႈ ျပလပသငသည။

Page 54: 0 %12$!1!3!.(/0 !#$%&'()!*&%+ · အက်ဳိးစီးပြားမ်ား အတြက္ စည္း႐ံုးလံႈ႔ေဆာ္ျခင္းအားျဖင့္ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း၌

52

၂၀၁၇ စကျဖစာအပ | ကနးမာေရး

အေရးကစၥေဖာျပခက ၃ - မတပတငခန

အလားအလာရေသာ အကးေကးဇးမား

ေဆးဝါးအသစမားႏင ေဆးဘကဆငရာ အေထာကအကျပကရယာမားအား အစားအစာႏင ေဆးဝါးကြပကေရးညႊနၾကားမဦးစးဌာန (FDA) တြင မတပတငျခငးသည အခနၾကာျမငၿပး မတပတငသမားအတြက မညသညတ႔ ပါဝငသင႔ဆသညက ရငးလငးစြာနားလညေစမည လပငနးစဥတစရပလးက ပေဖာရငးျပသည ရငးလငးေသာလမးစဥတစရပလညး မရသေလာကပင ျဖစေနပါသည။ ႐ႈပေထြးေသာစနစမား၊ အခနၾကာျမငေသာလပငနးစဥမားႏင တကေသခာ ရငးလငးျခငးမရေသာ လမးညႊနခကမားသည မတပတငသမားအတြက အခနပေပးရျခငး၊ ေငြကနေၾကးက ပမားျခငးႏင လသားအရငးအျမစမား ပမသးဆြရျခငးတ႔က ျဖစေပၚေစေသာေၾကာင အဓကကေသာ စနေခၚခကမား ျဖစေနပါသည။ ထ႔အျပင ရညၾကာသညမတပတငခနသည ျမနမာျပညသမားအတြက ဆနးသစတထြငမႈရေသာ ေဆးဝါးထတကနမားက ရယသးစြႏငမႈအေပၚ အကးသကေရာကမႈတစရပရေနၿပး ေဆးဝါးထတလပ ေရာငးခသမားအား ျမနမာႏငငတြင ၄ငးတ႔၏ ထတကနမားက မတပတငရန အဟန႔အတားျဖစေစႏငပါသည။

မတပတငလပငနးစဥက ပေကာငးေအာငေဆာငရြကျခငးႏင အခနတေတာငးေစျခငးတ႔သည ေဆးဝါးထတလပေရး ကမၸဏမားမ ျမနမာေစးကြကအတြငးတြင ၄ငးတ႔၏ထတကနမားက မတပတငရာတြင ႀကေတြ႕ရမည အဟန႔အတား မားက ေလာခေပးသြားမညျဖစၿပး ဤေဆာငရြကခကသည ျမနမာေစးကြကအတြငးတြင ထတကနမား ရယသးဆြႏငမႈ အေပၚ အေပါငးလကၡဏာေဆာငေသာ အကးသကေရာကမႈတစရပက ရေစရမသာက လနာမားကလညး ၄ငးတ႔၏ အရညအေသြးရ လမႈဘဝက ပေကာငးလာေစရန အေထာကအကျပႏငသည ဆနးသစတထြငမႈရေသာ ထတကနမားက ေစာလငစြာ ရယသးစြႏငေစလမမည။

မတပတငလပငနးစဥက ပေကာငးေအာငေဆာငရြကေသာအခါတြင FDA အေနျဖင မတပတငျခငးဆငရာ လပငနး ကစၥရပမားက အဓကလပကငသည လ႔အရငးျမစပမာဏက ေလာခႏငေစၿပး ၄ငးတ႔၏ အျခားဦးစားေပး နယပယရပ မားတြင ပမေဇာငးေပး လပေဆာငႏငေစမညျဖစသည။

အႀကျပခကမား

မတပတငလပငနးစဥအတြက ရငးလငးေသာ လမးညႊနခကမားႏင ပြငလငးျမငသာမႈ တးျမႇငျခငးသည ထတကန အသစမားအတြက မတပတငခနက ေလာခေပးေပလမမည။

တစေၿပးည သတမတထားေသာ လပငနးစဥတစရပႏင မတပတငေလာကလႊာမား၊ စညးကမးခကမားအတြက သတမတထားေသာ စခနစညႊနးတစရပက ေဖာေဆာငျခငးသည မတပတငလပငနးစဥက ႐းရငးသြားေစၿပး တစခနတညးတြင အလပမားက ထပခါထပခါ လပရသညအျဖစမးက ႀကေတြ႕ရသည ေအာငျမငမႈမရေသာ ေလာကထားမႈ အႀကမအေရအတြက နင႔ ေလာကထားမႈမားအတြက မတခကမား ေရးေပးရေသာ အႀကမအေရအတြကတ႔ကလညး နညးပါးသြားေစလမမည။

အျပညအဝ ရနပေငြေထာကပေသာ စပစတစရပက ေဖာေဆာငၿပး ဤနညးအားျဖင အရညအခငးျပည႔မၿပး အကး သကေရာကမႈလညးရသည နညးဥပေဒပငးဆငရာ အဖြ႕တစဖြ႕ေဖာေဆာငျခငး၏ ကနကစရတအတြက လပေဆာငမႈ အေျချပေစးႏႈနးတစရပမတစဆင ရပေငြရာေဖြႏငေစပါသည။ ကမၸဏမားသညလညး လအပခကမားက ယငးတ႔ နားလညလာေသာအခါ ယငးတ႔၏ ထတကနမားက မတပတငျခငးအတြက သငေတာေသာ ေစးႏႈနးတစရပက ေပးေခလသညက ေတြ႕ရရဖြယရၿပး စတခယၾကညရေသာ ဝနေဆာငမႈႏင အတညျပေသာ လပငနးစဥတစရပက အေသအခာ ရရေစမညကလညး သရနားလညလာေပမည။

စာရငးေပးသြငးသညလပငနးစဥအားရးရငးေစရန စခနမေသာ စာရငးေပးသြငးမေဖာငႏငလအပခကမား သတမတျခငး

Page 55: 0 %12$!1!3!.(/0 !#$%&'()!*&%+ · အက်ဳိးစီးပြားမ်ား အတြက္ စည္း႐ံုးလံႈ႔ေဆာ္ျခင္းအားျဖင့္ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း၌

53

WHITEBOOK 2017 | HEALTH

၉ေထာကပပ႔ေဆာငေရး

Page 56: 0 %12$!1!3!.(/0 !#$%&'()!*&%+ · အက်ဳိးစီးပြားမ်ား အတြက္ စည္း႐ံုးလံႈ႔ေဆာ္ျခင္းအားျဖင့္ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း၌

54

မတဆက

ေရေျမပထဝအေနအထားအရ ျမနမာႏငငသည အာရတက၏ အႀကးဆး ႏငငႏစႏငငျဖစေသာ တ႐တႏင အႏၵယတ႔အၾကားတြင မဟာဗဟာကက တညရေနသည။ ျမနမာႏငင၏ ရညလားေသာ ကမး႐းတနးသည မေလးရား ႏင အငဒနးရားႏငငတ႔အၾကားရ ကဥးေျမာငးေသာ သေဘာၤ ျဖတသနး သြားလာရာ ကမၻာမဟာဗဟာေျမာက ေရလမးတစချဖစသည မလကာေရလကၾကားႏင ဆငတေသာ ေရလမးခရးက ေဖာေဆာငေပးႏငသည။ ေရနကဆပကမးမားျဖင ကနစြာ ျပငဆင ထားပါက အနာဂတျမနမာႏငငသည အာရေဒသ၏ ေထာကပပ႔ေဆာင စမခန႔ခြေရးက႑အတြက အခကအခာကေသာ ေနရာတစေနရာ ျဖစလာႏငေပသည။

လကရအခနတြင ရနကနရဆပကမးမားက ေနရာႏစေနရာအျဖစသ႔ ပငးျခားႏငသည။ အႀကးဆးမာ ျမနမာအျပညျပညဆငရာဆပကမး သလဝါျဖစၿပး ကြနတနနာကနေသတာမား၊ ကားမားႏင ကြနတနနာမသးေသာ ေရယာဥမား သယယပ႔ေဆာငသည RORO (ဘးတပယာဥတင) သေဘာၤမား အတြက အမားဆး အသးျပလကရသည။ ဤဆပကမးသည ရနကနၿမ႕လယေကာငမ ၁၆ ကလမတာအကြာတြင တညရၿပး ရနကနျမစဝႏငလညး ၁၆ ကလမတာ ေဝးကြာေသာေနရာတြင တညရကာ ဂပနအစစပ ကမၸဏတစခမ ေဖာေဆာငလကရသည သလဝါအထးစးပြားေရးဇန ႏင ကပလကတညရေနျပနသည။

အျပညျပညဆငရာဆပကမး သလဝါတြငပါဝငသည ကနတင/ကနခ ဂတႏစခမာ -

၁။ MITT (Myanmar International Terminal Thilawa) ႏင ၂။ MIPL (Myanmar Integrated Port Limited) တ႔ျဖစၾကသည။

ဒတယေနရာမာ ရနကနၿမ႕ေတာ ဆပကမးမားျဖစၿပး ေအာကေဖာျပပါ ဆပကမးမား ပါဝငပါသည။

၁။ ဗလေအာငေကာလမး ဆပကမး (BSW) ၂။ အလႏငငတကာ ဆပကမး (AIPT) ၃။ ျမနမာစကမႈဆပကမး (MIP) ၄။ ေအးရားေဝါဆပကမး (AWPT) ႏင ထးတနးဆပကမး (HPT) ၅။ ဆးေလဆပကမး (SPW)

ျမနမာႏငငတစလႊားရ ထငရားေသာအျခားဆပကမးမားမာ ထားဝယေရနကဆပကမးႏင ေကာကျဖ ေရနကဆပကမးတ႔ ျဖစၾကသည။

ထားဝယေရနကဆပကမးႏင အထးစးပြားေရးဇမာ ထားဝယအား ျမနမာႏင အေရ႕ေတာငအာရ၏ အႀကးဆးေသာ စကမႈလကမႈႏင ကနသြယေရးဇတစခအျဖစသ႔ အသြငေျပာငးရန ရညရြယသည အေျခခအေဆာကအအ စမခကတစရပ ျဖစပါသည။ ဤစမခကအတြက အစအစဥမားတြင ေရနက ဆပကမးတစခသာမက ေရနႏငသဘာဝဓာတေငြ႕လပငနး၊ စတးစက႐၊ အႀကးစားစကမႈလပငနးမား၊ ေကာကမးေသြးဓာတအားသးစက႐ႏင LNG စြမးအငစက႐မားအတြက ႀကးမားေသာ မကႏာစာ တစခလညး ပါဝငေနသည။ ဤစမခကၿပးဆးမည ေမာမနးကာလကမ တတကက မသရရေသးေပ။

အျခားေရနကဆပကမး စမခကတစချဖစေသာ ေကာကျဖမာ ၂၀၂၅ ခႏစမတငမ ေဆာကလပၿပးစး အသးျပႏငမညဟ ေမာလငထားသည။ ယငးတြင ပမးမအားျဖင ဟကတာ ၁၀၀၀ အကယအဝနး ရေသာ စကမႈဇတစခႏင တစႏစလင ေပ ၂၀ ရသည ကြနတနနာ (TEU) ကနတငေသတာ ၇ သနးက လကခေဆာငရြကႏငေသာ အေဆာကအအမားပါဝငသည ျမနမာႏငင၏ စြမးေဆာငမႈ အျမငဆး ဆပကမးတစခ တညေဆာကရန အစအစဥမား ပါဝငသည။

ျမနမာႏငငသည လကရအခနတြင ယငး၏ ေထာကပပ႔ေဆာင စမခန႔ခြေရးက႑က အဆငျမႇင တငမည စမခကမားက လပေဆာငလကရသည။ ရနကနအျပညျပညဆငရာေလဆပက တးခ႕ခၿပး ႏငငတကာ ေလယာဥေျပးလမးအသစအား ၂၀၁၆ ခႏစ မတလတြင စတငအသးျပခၿပး တစႏစလင ခရးသည ၆ သနးက ႀကဆလကခႏငသည စြမးေဆာငမႈက ပငဆငထားသည။ အျခားေသာ အေရးႀကးစမခကတစရပမာ ရနကန-မႏေလး အေဝးေျပးလမးက အဆငျမႇငတငျခငးျဖစၿပး ဤစမခကသည ႏငငၿမ႕ေတာ ေနျပညေတာမတစဆင ျမနမာႏငင၏ အႀကးဆးၿမ႕ႀကးႏစၿမ႕ေသာ ရနကနႏင မႏေလးတ႔က ခတဆကထားသည ၆၂၀ ကလမတာရညေသာလမးက တးခ႕သြားရန ျဖစသည။ ဤသ႔ေသာ လတတေလာ ဖြ႕ၿဖးတးတကေရး စမခကမား ရေနေသာျငားလညး ျမနမာႏငငသည ေထာကပပ႔ေဆာင စမခန႔ခြေရးက႑တြင စနေခၚမႈရေသာ ျပနာရပမားျဖင ရငဆငေနရဆပင ျဖစပါသည။

၂၀၁၇ စကျဖစာအပ | ေထာကပ ပ ႔ေဆာငေရး

Page 57: 0 %12$!1!3!.(/0 !#$%&'()!*&%+ · အက်ဳိးစီးပြားမ်ား အတြက္ စည္း႐ံုးလံႈ႔ေဆာ္ျခင္းအားျဖင့္ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း၌

55

၂၀၁၇ စကျဖစာအပ | ေထာကပ ပ ႔ေဆာငေရး

အေရးကစၥ ေဖာျပခက ၁ - ေရနကဆပကမးမားႏင ဆပကမးစမခန႕ခြမႈ

အလားအလာရေသာ အကးအျမတမား

အႀကျပခကမား

ျမနမာဆပကမးမားတြင အေျခခအေဆာကအအမား မရသေလာကနညးေနျခငးသည ျမနမာ ေရေၾကာငး ကနသြယေရးက႑အတြက သသာထငရားေသာ အဟန႔အတားတစရပျဖစသည။ လြနခေသာအတတကာလတြင ဆပကမးမား၌ ဆပကမးပတဆ႔မႈျပနာရပမား ရခဖးေသာေၾကာင တညရဆ ဆပကမးအေဆာကအအမားအေပၚ ကနသညမား၏ ယၾကညအားထားမႈက ေလာနညး ေစခသည။ အေရးအႀကးဆးမာ ျမနမာစးပြားေရး ဖြ႕ၿဖးတးတကလာသညႏငအမ ေစးကြကအတြငး ကနသြယမႈမားလညး ပမမားျပားလာေပလမမည။ ယေန႔အခနအထ လကရပငမဆပကမးမားမာ ျမစအတြငးတြင ေဆာကလပထားေသာ ဆပကမးမား ျဖစၾကေသာေၾကာင ေရေၾကာငးပ႔ေဆာငေရး လပငနးမားမ ပမႀကးမားေသာ ေရယာဥမားက ေဆာငကဥးလာႏငျခငး မရေသးေပ။ လကရ အခနတြင ဆပကမးမား၌ ေခၚတငႏငသည အျမငဆးအရြယအစားမာ ရနကနၿမ႕ေတာဆပကမး အတြက ေရယာဥအရည (LOA) ၁၆၇ မတာျဖစၿပး သလဝါအတြက ေရယာဥအရည ၂၀၀ မတာတ႔ ျဖစသည။ အျခားတစဖကတြင ထငး သ႔မဟတ ဗယကနမကသ႔ေသာ အေရ႕ေတာငအာရ အမနးခငး ႏငငမားမ ဆပကမးမားသည PANAMAX ႏင Post-PANAMAX သေဘာၤမား (ခန႔မနးေျခအားျဖင ေရယာဥအရည ၃၂၀ မတာ) က လကခႏငသည။

ျမနမာႏငငမာ အာရေဒသရ ေနာကဆးနယပယသစမားတြင တစခအပါအဝငျဖစၿပး သသာ ထငရားေသာ ကနသြယေရး တးတကမႈက မလြမေသြ ႀကေတြ႕ရေပမည။ ထ႔ေၾကာင ဤေမာမနး တးတကမႈအတြက ျပငဆငရန ေစစပေသခာေသာ စမကနးေရးဆြမႈမားက လအပသည။ ေရနက ဆပကမးမား ရေနျခငးေၾကာင ေဝးလေသာ ခရးလမးေၾကာငးမားက သြားႏငသည ပမႀကးမားေသာ ေရယာဥမားက ေရေၾကာငးပ႔ေဆာငေရး ကမၸဏမားမ ယေဆာငလာေစႏငၿပး ကနကစရတပငး ဆငရာ အကးေကးဇးက တးျမႇငႏငေပသည။ ဤအေျခအေနသည လပငနးစရတမားက ေလာခရနႏင စြေဆာငႏငမႈက တးျမႇငႏငေခရၿပး ကနကမၻာေနရာမားျဖင ထေတြ႕ဆကသြယခြင ရရေစရန ျမနမာႏငငအတြက ပမမားျပားေသာ ဝနေဆာငမႈမားႏင အျခားအစားထးနညးလမးမားက ေဖာေဆာငမည ေရေၾကာငးပ႔ေဆာငေရး လပငနးမားအတြက ျမနမာႏငငမ စြေဆာငလကရသညဟ ဆလျခငးပင ျဖစပါသည။ အကးဆကတစရပအေနျဖင ဤအေျခအေနသည ျမနမာႏငငရ ကနေခာ စားသးသမားအတြက ကနကစရတမား ပမေလာနညးသြားျခငးဆသ႔လညး ဦးတညႏငေပသည။ ကနသြယမႈတးျမငလာသညႏငအမ ေဒသခမားအတြက အလပအကငအခြငအလမးမား ပမမားျပား လာျခငးႏင ဧရာဝတတငးေဒသႀကးအတြငးရ ေကးလကေဒသမား၏ ဖြ႕ၿဖးတးတကမႈတ႔လညး ရလာေပလမမည။ ေနာကဆးေသာ ထပတးအကးေကးဇးတစရပမာ ၿမ႕ျပေဒသမားရ ယာဥေၾကာ ပတဆ႔မႈမားကလညး ေလာခေပးေပမည။

လကရရနကနၿမ႕ေတာဆပကမးႏင သလဝါတ႔မာ ျမစေၾကာငးဆပကမးမား ျဖစၾကသညအေလာက အနာဂတရငးႏးမႈအတြက ကနသညမားမ ေရနကဆပကမးမား ေတာငးဆလကရသည။ ျမစဝ ကၽြနးေပၚ ေဒသအတြငးမ အထးစးပြားေရးဇမားႏင ေကာငးစြာခတဆကထားေသာ လမးမားရသည ေရနကဆပကမးမာ အလြနတရာ အကးရေပလမမည။ ဤေရနကဆပကမး တညေနရာအတြက ျဖစႏငစြမးကစမးသပေသာ ေလလာမႈတစရပအား ၁၂ လ အတြငး ႏစဖကသေဘာတညမႈတစရပ ရယကာ တရားဝင အတညျပသငေပသည။ လကေတြ႕ ေဖာေဆာငရနအတြက ရငးလငးေသာ အခနသတမတခကတစရပ ပါဝငမႈကလညး အႀက ျပအပပါသည။

ကယျပနေသာအေျခခအေဆာကအအစမကနးျဖစေသာ ျမစ၀ကြနးေပၚေဒသအတြငး ေရနကဆပကမးအပါအ၀င အထးစးပြားေရးဇမား ႏင အဓကျမ ၾကးမားအား ေကာငးစြာခတဆကထားေသာလမးပမးဆကသြယေရး

Page 58: 0 %12$!1!3!.(/0 !#$%&'()!*&%+ · အက်ဳိးစီးပြားမ်ား အတြက္ စည္း႐ံုးလံႈ႔ေဆာ္ျခင္းအားျဖင့္ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း၌

56

၂၀၁၇ စကျဖစာအပ | ေထာကပ ပ ႔ေဆာငေရး

အေရးကစၥ ေဖာျပခက ၂ - ပြငလငးျမငသာမႈမရေသာ တနဖးတြကခကမႈ လပငနးစဥ

အလားအလာရေသာ အကးေကးဇးမား

အႀကျပခကမား

တနဖးတြကခကမႈ လပငနးစဥျဖင သကဆငသည ရငးလငးေသာ စျပမဝါဒတစရပ မရသေလာက ျဖစေနသည ကစၥရပအား ကနသညမားက ထတေဖာေျပာဆထားၿပးျဖစသည။ ေစးႏႈနး တြကခကမႈမာ အေကာကခြနအရာရမားအေပၚတြငသာ မတညေနၿပး ေစးႏႈနးတြကခကျခငးမားမာ Alibaba ႏင Amazon ကသ႔ေသာ ဝကဘဆဒမားေပၚတြင ထတျပနထားသည အငတာနက ေစးႏႈနးမားအေပၚတြင အလြနအမငး မခလကရသည။ ယငးတ႔မာလညး အမားအားျဖင လကလ ေစးႏႈနးမားျဖစၿပး အကးဆကအေနျဖင ရဖနရခါတြင တနဖးပမတြကခကျခငးမားက ျဖစေပၚ ေစလကရသည။ တနးဖးသတမတခကမားအတြက သေဘာထားကြလြျခငးမာ အေကာကခြန အာဏာပငမားႏင သြငးကနလပငနးရငမားအၾကား အဖနတလလ ျဖစေပၚေနေသာ ကစၥရပ ျဖစသည။ ထ႔ေၾကာင ကနေစးႏႈနးျမငတကျခငးက ေရာငရားရနအတြက အခ႕ေသာ ကနသညမားမ အျခားျပနာရပတစခက ေထာကျပသည အာဏာပငမားအား လကသပထး လာဘေပးျခငး ကသ႔ေသာ တရားမဝင နညးလမးမားကပင အသးျပလာခသည။ အေကာကခြန အရာရမားႏငအတ MACCS စနစက အသးျပေနေသာလညး ဤျဖစစဥမာ လအားျဖင ေဆာငရြကေသာ ကစၥရပ တစချဖစၿပး အေကာကခြန အရာရမားျဖင မကႏာခငးဆင အျပနအလန ေျပာဆျခငးမားအေပၚတြင မတညေနသည။

လကရကငသးေနေသာ တနဖးတြကခကမႈ လပငနးစဥမာ အခနအလြနအမငး အသးျပရေသာ စနစတစချဖစၿပး အခ႕ေသာျဖစရပမားတြင တြကခကၿပးစးရန တစလ သ႔မဟတ တစလထကပင ပၾကာဖြယရပါသည။

ထ႔အျပင အေကာကအခြနဌာန (ဘ႑ာေရးဝနႀကးဌာနလကေအာကတြငရသည) သည သြငးကန/ ထတကနလငစင ေလာကထားသည အခနတြင စးပြားေရးႏင ကးသနးေရာငးဝယေရး ဝနႀကးဌာနမ ျပလပသည တနဖးအကျဖတမႈဆငရာ လပငနးစဥ (စးပြားေရးႏင ကးသနးေရာငးဝယေရး ဝနႀကး ဌာနက ထတျပနေသာ ေၾကညာခကအမတ (၇၄/၂၀၁၆) အတငး လကလေဆာငရြကျခငး မရေပ။ အကးဆကအေနျဖင ဝနႀကးဌာနႏစရပမ အတညျပလကေသာ တနဖးမားတြင မၾကာခဏဆသလ ကြာဟခကမားရေနတတၿပး ကြာဟခကမားႏင ေစာဒက တကမႈမားက ထပမျဖစေပၚေစသည။

စနစကေသာ တနးဖးတြကခကမႈစနစသည ပြငလငးျမငသာ၊ ရငးလငးေသာ လပငနးစဥတစခ အတြငးတြင အခြနအခမား တးျမႇငေကာကခႏငေစပါသည။ တနဖးတြကခကမႈအေပၚ ေမးခြနး အထတခရျခငးမး ပါဝငလာသည အေျခအေနတစရပျဖင ႀကေတြ႕ရေတာမည မဟတေသာေၾကာင အရာရမားႏင ကနသညမားအၾကားမ ေစစပေဆြးေႏြးမႈမားႏင ပပးေဆာငရြကမႈမား ရပတန႔ သြားႏငပါသည။ ဤေဆာငရြကခကသည အျပနအလနအားျဖင ျမနမာႏငင၏ မဝါဒတြင ပါဝငေသာ အကငပကျခစားမႈ တကဖကေရး ဥပေဒကလညး အေထာကအကျပေပသည။

ကနသညမားထ ေရာကရလာေသာအခါတြငလညး လြယကေခာေမြ႕ေသာ ေငြေပးေခမႈမာ လအပခကတစရပအျဖစ ရေနေတာမည မဟတေသာေၾကာင ထပတးကနကစရတမားက ေလာခႏငပါသည။ ပြငလငးျမငသာသည တနဖးတြကခကမႈစနစသည ကနသညမားအတြက တကေသခာမႈႏင ၿငမခမးမႈက ေဖာေဆာငေပးေပလမမည။ ယငးသည ကန႔သတခပခယမႈ တစခခကလညး ေလာခေပးႏငၿပး အနာဂတကာလတြင ရငးႏးျမပႏမႈမား ထပမရရေစပါသည။

အထကတြင ေဖာျပခသည အကးေကးဇးမားအျပင အျခားေသာ အကးေကးဇးတစရပမာလညး ကနေသတာသယယပ႔ေဆာငမႈက ခြငျပရနၾကာခနအား ေလာခေပးမညျဖစကာ အခန ပမ တေတာငးေသာ ကနထတလပေရး ေထာကပမႈကြငးဆကတစခကလညး ရရေစပါသည။

တနဖးတြကခကမႈ ျပနာရပမားက ေလာခရန အေရးႀကး အေၾကာငးတရားတစရပမာ သြငးကန မား၏ အခြနတနဖးမာ အမနတကယ ေရာငးဝယေဖာကကားေသာ တနဖးႏင ကကညမႈ ရေစရမည ဟေသာ ကမၻာကနသြယေရးအဖြ႕၏ GATT ေရာငးဝယေဖာကကားမႈဆငရာ တနဖးအယအဆက လကေတြ႕ေဖာေဆာငျခငးပင ျဖစပါသည။

လကေတြ႕ေဖာေဆာငမႈလပငနးစဥမာ ရညၾကာေသာ ျဖစစဥတစရပ ျဖစဖြယရာရၿပး ေအာငျမငေသာ လကေတြ႕ေဖာေဆာငမႈတစရပ အသကဝငလာေစရနအတြက ရငးလငးေသာ မဟာဗဟာ ရညမနးခကတစရပႏင ေကာငးစြာသတမတထားေသာ အခနဇယားတ႔မာ အဓကကသည ဆသညကမ ေျပာစရာပင လမညမထငပါ။ ျပငဆငျခငးႏင လကေတြ႕ေဖာေဆာငျခငး အဆငမား အတြငးတြင အဓက ပါဝငပတသကသမား ပါဝငမႈရေရး အေသအခာေဆာငရြကရနမာလညး အလြနတရာ အေရးႀကးေပသည။

Page 59: 0 %12$!1!3!.(/0 !#$%&'()!*&%+ · အက်ဳိးစီးပြားမ်ား အတြက္ စည္း႐ံုးလံႈ႔ေဆာ္ျခင္းအားျဖင့္ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း၌

57

၂၀၁၇ စကျဖစာအပ | ေထာကပ ပ ႔ေဆာငေရး

သြငးကနအမားစ အတြက ကမၻာကနသြယေရးအဖြ႕၏ GATTေရာငးဝယေဖာကကား မႈဆငရာ တနဖးအယအဆက လကေတြ႕ေဖာေဆာငျခငး ႏငတစခနတညးတြင ကမၻာကနသြယေရးအဖြ႕၏ အျခား ေသာ နညးလမးအသြယသြယကကနရေသာသြငးကနမားအတြက အေကာငအထညေဖာျခငး

အေတြ အၾကၾကြယ၀ေသာ ကြမးကငပညာရငမားအားခန အပၿပး ေရာငး၀ယေဖာကကားမ ဆငရာတနဖး အယအဆက အခြနဌာနႏငသကဆငသမားအား ပ ကန၊ သြငးကန လပငနးစဥမားေလကငသငၾကားေပးျခငး

ျမနမာႏငငမာ ကမၻာကနသြယေရးအဖြ႕၏ အဖြ႕ဝငႏငငတစႏငငျဖစၿပး ၁၉၉၅ ခႏစတြင တနဖး တြကခကမႈဆငရာ သေဘာတညခကက လကမတေရးထးခသည။ ငါးႏစတာ လကေတြ႕ ေဖာေဆာငေရး အစမးကာလတစရပက ခြငျပခၿပး ထ႔ေနာကတြင ႏစႏစမ သကတမးတးေပး ခေသာလညး တးတကမႈအနညးငယကသာ ျမငေတြ႕ခရသည။

အေရာငးအဝယေစးႏႈနးမားသည ပပးသ၏ ေရာငးခမႈ = မရငးေစးကြက တနဖး = အေကာကအခြန တနဖး၏ ရလဒတစခအျဖစ သြငးကနထတသမ ေပးရေသာ သ႔မဟတ ေပးႏငေသာ အမနတကယ ေစးႏႈနးက ရညညႊနးေစရမည။

ဤနညးလမးသည သြငးကနမားအားလး၏ ၉၀ ရာခငႏႈနးေကာျဖင အကးဝငရမညျဖစၿပး ဤနညးလမးႏငအည ဆးျဖတႏငျခငးမရေသာ ကနသြငးကနမားအတြကမ ကမၻာကနသြယေရးအဖြ႕ တနဖးတြကခကမႈဆငရာ သေဘာတညခကတြင အျခားအစားထး နညးလမးမား (တစေထရာတညး တေနေသာ ကနပစၥညးမား၏ တနဖး၊ အလားသ႑ာနတ ကနပစၥညးမား၏ တနဖးႏင အစရသျဖင) က ျပဌာနးထားသည။

အေရာငးအဝယတနဖး အယအဆသည ႐းသားေျဖာငမတစြာ တငျပလာသည မနကနတကေသာ တနဖးမားအတြက တငသြငးခနတြင သြငးကနလပငနးရငအေပၚ၌ တာဝနရေစသည။ သြငးကန လပငနးရငမားအေနျဖင မမနကနေသာ သ႔မဟတ မ႐းသားေသာ ေဆာငရြကမႈမားက ကးလြနေၾကာငး အထငအရားေတြ႕ရခရပါက ျပငးထနေသာ အကးဆကမား (ျပစဒဏမား) က ရငဆငေစရမည။

ကနပစၥညးပ႔ေဆာငမႈမား ေရာကရလာေသာအခါတြင အေကာကခြနမတစဆင ပမျမနဆနစြာ စမ ေဆာငရြကေပးသြားမညျဖစၿပး စစမနေသာ သြငးကနလပငနးရငမားမ မနကနေသာ တနဖးႏငအည အခြနအခမား ေပးေဆာငျခငး၏ အကးေကးဇးက ခစားရမညျဖစကာ ပမေကာကချခငး ခရေသာ အေျခအေနတစရပတြင ေရာကရေနျခငး မျဖစေစရန ဂ႐တစက လပေဆာငရေပမည။

ကနပ႔လႊာမား၊ L/C မား၊ ဘဏေငြလႊေျပာငးမႈမား၊ အာမခလကမတမား၊ ပစ ဃ ႏင အျခား အရာမားသာမက သြငးကနလပငနးရင၏ ကယပငစနစမား၊ စမမႈမားကသ႔ေသာ အေထာကအထား အမးမးႏင အရငးအျမစအမးမးအေပၚတြင အေျခခကာ အေကာကအခြနဌာန မားမ တငျပလာေသာ တနဖးမားသည အေရာငးအဝယတနဖးျဖင တညျခငး ရ/မရက အတညျပစစေဆးႏငေပသည။

ကနစညထတယခြင စစေဆးၿပးေနာကပငးကာလမာ ပမအေရးႀကးလာၿပး ပမကယျပန႔ေသာ အခနး က႑ တစရပတြင ပါဝငလကရသည။

အေကာကအခြနအရာရမား၊ ပ႔ကန/သြငးကနလပငနးရငမား၊ အေကာကအခြန အကးေဆာငမားႏင အျခားေသာ အဓကပါဝငပတသကသမားအတြက ေစစပျပညစေသာ မြမးမသငတနးမား ေဖာေဆာင ေပးျခငးအား မရမျဖစ လအပေပသည။ အေရာငးအဝယတနဖးစနစမားက ကငတြယေျဖရငးသည ႏစရညလမား အေတြ႕အႀကတစရပက ပငဆငထားသည ျပညပအေကာကခြနကၽြမးကငသမားမာ သငေလာဖြယရေသာ အႀကေပးပဂၢလမား ျဖစလာေပမည။

ျမနမာဥပေဒႏင လပထးလပနညးမားအား ကမၻာကနသြယေရးအဖြ႕၏ တနဖးတြကခကမႈဆငရာ သေဘာတညခကပါ စညးမဥးစညးကမးမားက အျပညအဝထငဟပေစရနအတြက အဆငျမႇင႔မႈမား ထပမျပလပရန လအပလာမညျဖစၿပး ရငးလငး၍ ပြငလငးျမငသာမႈလညးရေသာ လပငနးစဥမားက သတမတရေပလမမည။

Page 60: 0 %12$!1!3!.(/0 !#$%&'()!*&%+ · အက်ဳိးစီးပြားမ်ား အတြက္ စည္း႐ံုးလံႈ႔ေဆာ္ျခင္းအားျဖင့္ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း၌

58

၂၀၁၇ စကျဖစာအပ | ေထာကပ ပ ႔ေဆာငေရး

အေရးကစၥ ေဖာျပခက ၃ - ဂတဖြငခနႏင အေကာကအခြနဌာနမား အလပလပခန

အေရးကစၥ ေဖာျပခက ၄ - အေကာကခြနရငးလငးၿပးမသာ ဂတအတြငးသ႔ ဝငခြငျပျခငး

အလားအလာရေသာ အကးေကးဇးမား

အလားအလာရေသာ အကးအျမတမား

အႀကျပခကမား

အေကာကခြနဌာနမားအတြက လကရ႐းခနမာ နနက ၁၀း၀၀ မ ညေန ၅း၀၀ နာရအထျဖစၿပး ဤအခနသတမတခကသည ၾကပေတာကမႈမားႏင ျမငမားေသာ ေထာကပပ႔ေဆာင စမခန႔ခြေရး စရတမားက ေပၚေပါကေစလကရပါသည။ ထ႔အျပင ၂၀၁၆ ခႏစ ဒဇငဘာလ ၇ ရကေန႔မစတငကာ ေန႔အခနအတြငး ကနကားမားသြားလာျခငးက တားျမစပတပငမႈက ေဖာေဆာငျခငးေၾကာင ကနေသတာအမားစမ ဆပကမးမားအတြငးသ႔ ညအခနအတြငး ေရာကရလကရပါသည။

လကရကငထးတြင အေကာကခြနရငးလငးေရးလပငနးစဥ စတငျခငးမျပမတြင ဆပကမးမား အတြငးသ႔ ကြနတနနာမား ရပနားထားရန လအပသည။

ဆပကမးမားတြင ၾကပေတာကပတဆ႔ေနျခငးက ေလာခသြားမညနညးလမးမာ လပငနးစဥ တစခလးက ေဆာငရြကၿပးစးသည ကြနတနနာမားကသာ ဆပကမးအတြငး ထားရခြငျပသြားျခငးပင ျဖစေပသည။ ေထာကပပ႔ေဆာင စမခန႔ခြေရးဆငရာ ကနကစရတမားမာလညး ဆငးငဒဏေၾကးမား ေလာချခငးႏငအတ ေလာကသြားမညျဖစၿပး ကနတငကားမားကလညး ယခငက ေဆာငရြကခ သကသ႔ တစေန႔လင ပ႔ေဆာငမႈ တစႀကမ သ႔မဟတ ထထကမက ျပနလညခြငျပလာေစ ႏငပါသည။ ဤေဆာငရြကခကသည ပ႔ေဆာငသမား၏ ကနကစရတမားက ေလာခေပးသြားမည ျဖစၿပး ကနကားေမာငးႏငသမား၏ ဝငေငြက တးျမႇငေပးျခငးႏင လပငနးစဥတစရပလး၏ အကးရမႈက တးတကလာေပလမမည။

ရညၾကာေသာ အေကာကခြန ရငးလငးရနအခနမား ရလာမညျဖစသညအေလာက ဤသ႔ေသာ အခနတးျမႇငသတမတမႈသည ဆပကမးမားရ ၾကပေတာကပတဆ႔မႈမားက တစစတတစေဒသ ေလာခေပးမညျဖစၿပး လႊမးၿခလပငနးစဥကလညး အရနျမႇငတငေပးေပလမမည။ အေကာကခြန႐း မားတြင အလပလပခန တးျမႇငလကျခငးသည အလပအကင အခြငအလမးမားပမားလာေစရန ဖနတးမႈကလညး ျဖစေပၚေစလမမည။

ကးေျပာငးခနမားက ခ႕ခလကသညဟ မတယၾကညပါက ကနသညမား၏ ေထာကပပ႔ေဆာင စမ ခန႔ခြေရးဆငရာ ကနကစရတမား ေလာကသြားမညျဖစၿပး ယငးသည ကနေခာစားသးသမား အတြက လသးကန ပစၥညးမား၏ ေစးႏနး မား ေလာကသြားျခငးဆသ႔ ဦးတညေပလမမည။

ျမနမာႏငင၏ ကနသြယမႈစးပြားေရးအတြက အဓကကေသာ ဌာနျဖစသည အေကာကခြန႐းမား၏ လပငနးေဆာငရြကခနမာ ယငး၏တာဝနမားက ၂၄ နာရပတလး ထထေရာကေရာက အကးရရ ထမးေဆာငေသာအခန ျဖစသငသည။

အလပခနမားအားတးျမငၿပး ပတခနမရ ေနဆငး ညဆငး အခနခြၿပး လပကငသငျခငး

Page 61: 0 %12$!1!3!.(/0 !#$%&'()!*&%+ · အက်ဳိးစီးပြားမ်ား အတြက္ စည္း႐ံုးလံႈ႔ေဆာ္ျခင္းအားျဖင့္ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း၌

59

၂၀၁၇ စကျဖစာအပ | ေထာကပ ပ ႔ေဆာငေရး

အႀကျပခကမား

ကြနတနနာမားအား အေကာကခြနရငးလငးေရးဆငရာ လပငနးစဥက ေဆာငရြကၿပးစးျခငး မျပမတြင ဂတအတြငး ရပနားေစျခငးမး မျပသငေပ။ ထ႔သ႔ေဆာငရြကလကပါက ဆပကမး ေနရာမားအတြငးရ ၾကပေတာကပတဆ႔မႈမားက ေလာခေပးသြားမညျဖစၿပး ဝနေဆာငမႈ သးစြသမား ကလညး အေကာကခြနရငးလငးေရးလပငနးစဥအား အလငအျမန စတငရန အားေပးအားေျမႇာက ျပၿပး ဂတအတြငးရပနားထားေသာ ကြနတနနာမားအားလးက တငေဆာငရန အဆငသင ျဖစေနသညအေလာက ေရယာဥလပငနးေဆာငရြကမႈမားအား ေျပျပစသြကလက ေစေပလမမည။

ကြနတနနာမားအား အေကာကခြနရငးလငးေရးဆငရာ လပငနးစဥက ေဆာငရြကၿပးစးျခငး မျပမတြင ဂတအတြငး ရပနားျခငးမျပေစျခငး

Page 62: 0 %12$!1!3!.(/0 !#$%&'()!*&%+ · အက်ဳိးစီးပြားမ်ား အတြက္ စည္း႐ံုးလံႈ႔ေဆာ္ျခင္းအားျဖင့္ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း၌

60

၂၀၁၇ စကျဖစာအပ | အတေကာက အသးအႏႈနးမား

အတေကာက အသးအႏႈနးမား

ADB အာရဖြ႔ျဖးေရးဘဏAIPT အလအျပညျပညဆငရာဆပကမးAPI ဇဝဓာတျပ ေဆးစပအမညASEAN အာဆယ အေရ႕ေတာငအာရနငငမားအဖြ႔AWPT ေအးရားေဝါဆပကမးBE ဇ၀အာနသငတျခငးBSW ဗလေအာငေကာလမး ဆပကမးCAPEX စကပစၥညးကရယာမားအတြက လအပေသာဘတဂတCSR ေကာပရတ လမႈတာ၀နEU ဥေရာပသမဂၢFCO လပငနးခြငတြငး ဝနေဆာငမႈအစအစဥမားFDA အစားအစာႏင ေဆးဝါးကြပကေရးညႊနၾကားမဥးစးဌာနFDI ႏငငျခားမ တကရကရငးႏးျမႇပႏမႈGATT အခြနစညးၾကပေရး ႏင႔ ကနသြယမႈအေပၚအေထြေထြ သေဘာတညခကGDP ဂဒပ စစေပါငးျပညတြငးထတကနHPT ထးတနးဆပကမးIP ဥာဏဆငရာမပငခြင႔IPPs လြပလပေသာ စြမးအငထတလပသမားL/C ဘဏမေငြထတခြင႔ေပးစာLNG သဘာ၀ဓါတေငြ႔ရညLOA ေရယာဥအရညMACCS ျမနမာႏငငတြငသးေနေသာ အလအေလာက ကနစညထတယခြင႔စနစMIC ျမနမာႏငငရငးႏးျမႇပႏမႈေကာမရငMIP ျမနမာ႔စကမႈဆပကမးMIPL ျမနမာ႔အငတဂရတတကဆပကမးလမတကMITT ျမနမာအျပညျပညဆငရာသလ၀ါဆပကမးMM ျမနမာMMK ျမနမာကပေငြMNTC ျမနမာႏငငသားမားဆငရာ တယလဖနးဆကသြယေရး လပငနးမားကမၸဏလမတကMOH ကနးမာေရး၀နၾကးဌာနMPT ျမနမာ႔ဆကသြယေရးNFR ဘ႑ေရးအရမဟတေသာ အစရငခစာNGOs အစးရမဟတေသာအဖြ႔အစညးမားOPEX လပငနးဆငရာအသးစရတRORO ကနတငကနခSEZ အထးစးပြားေရးဇနSPW ဆးေလဘရားဆပကမးTEU ေပႏစဆယပါတလည တစယနစUMFCCI ျမနမာႏငငကနသညၾကးမားအသငးUSA အေမရကနျပညေထာငစWTO ကမာၻကနသြယေရးအဖြ႔

Page 63: 0 %12$!1!3!.(/0 !#$%&'()!*&%+ · အက်ဳိးစီးပြားမ်ား အတြက္ စည္း႐ံုးလံႈ႔ေဆာ္ျခင္းအားျဖင့္ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း၌

61

၂၀၁၇ စကျဖစာအပ | ေကးဇးတငလႊာ

ေကးဇးတငလႊာ

EuroCham ျမနမာအေနျဖင စညး႐းလႈ႔ေဆာေရးအဖြ႕၏ အဖြ႕ဝငမား၊ အထးသျဖင ပထမဆးေသာ ျမနမာႏငငဆငရာ စကျဖစာအပအတြက ကညအားျဖညေပးခၾကသည စညး႐းလႈ႕ေဆာေရးအဖြ႕၏ ဒဥကဌမားအား ေကးဇးတငအပပါသည။ ထ႔အတ ဥေရာပသမဂၢကယစားလယေတာအဖြ႕၊ ဥေရာပ သမဂၢအဖြ႕ဝငႏငငမား၏ ကယစားလယေတာမား၊ ဥေရာပ သမဂၢအဖြ႕ဝငႏငငမား၏ ကနသည အဖြ႕မားႏင ျမနမာႏငငလးဆငရာ စကမႈလကမႈလပငနးရငမားအဖြ႕ခပတ႔ကလညး ၄ငးတ႔၏ စဥဆကမျပတ ကညပပးမႈအတြက ေကးဇးတငရပါသည။ ထ႔အျပင Thura Swiss မ အလကစ ေမာရစႏင ဆေဝထြနး တ႔ကလညး ၄ငးတ႔၏ နညးပညာပငးဆငရာ အေထာကအပအတြက ေကးဇးတငအပပါသည။ EuroCham ျမနမာအေပၚတြင ယၾကညမႈေပးခသည ကၽြႏပတ႔၏ အကးတ အဖြ႕ဝငမားကလညး အလားတ အေလးထား၍ ေကးဇးတငလပါသည။

Page 64: 0 %12$!1!3!.(/0 !#$%&'()!*&%+ · အက်ဳိးစီးပြားမ်ား အတြက္ စည္း႐ံုးလံႈ႔ေဆာ္ျခင္းအားျဖင့္ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း၌

62

၂၀၁၇ စကျဖစာအပ | မသကဆငေၾကာငး ရငးလငးခက

မသကဆငေၾကာငး ရငးလငးခက

ျမနမာႏငငဆငရာ ဥေရာပကနသညႀကးမားအဖြ႕ EuroCham သည ပထမအႀကမထတ EuroCham စကျဖ စာအပက ျပလပႏငရန ပါဝငအားျဖညကညခၾကသည စညး႐းလႈ႔ေဆာေရးအဖြ႕မားမ ႀကးပမး ေဆာငရြကခၾကေသာ အဖြ႕ဝငမားအားလးက ေကးဇးတငရပါသည။ ဤစကျဖစာအပမာ ျမနမာစးပြားေရး ရပဝနးအတြငးမ အေသးစတေဖာျပထားေသာ ႐ႈေထာငမားအေပၚတြင စညး႐း လႈ႔ေဆာေရး အဖြ႕မားမ ကယစားျပထားသည EuroCham အဖြ႕ဝငမား၏ အျမငသေဘာ ထားမားက စစညးေဖာျပထားျခငး ျဖစပါသည။ ဤစကျဖစာအပတြင ေဖာျပထားသည အခက အလကမားႏင အျမငသေဘာထားမားမာဥေရာပ-ျမနမာစးပြားေရးဆကႏြယမႈမားကတးျမႇငမည အျပသေဘာေဆာငေသာ ေဆြးေႏြးမႈမားက အားေပးျမႇငတငရနႏင အႀကျပခကမား ေဖာေဆာငေပးရနအတြကသာ ရညရြယပါသည။ ထ႔အျပင ဤစကျဖစာအပအား EuroCham ၏ အဖြ႕ဝငမားႏင စတပါဝငစားသည အျခားအဖြ႕မားမ အသးျပရန အတြကသာ တတပပ ရညရြယထားပါသည။ ကမၸဏတစရပရပအတြကေသာလညးေကာငး သ႔မဟတ အဖြ႕အစညးတစခခအတြကေသာလညးေကာငး သ႔မဟတ ထႏစမးစလးအတြကေသာလညး တတပပ ရညရြယထားျခငးမဟတပါ။

ဤပႏပထတေဝခကပါ အေၾကာငးအရာအစတအပငးမားအား တစစလးကေသာလညးေကာငး သ႔မဟတ တစစတ တစပငးအားျဖငေသာလညးေကာငး၊ ပသ႑ာနတစရပရပျဖငေသာလညးေကာငး သ႔မဟတ နညးလမးတစရပရပျဖင ေသာလညးေကာငး၊ အကန႔အသတမရ မတကးယျခငးေသာလညးေကာငး သ႔မဟတ အျခားေသာ အလကထေရာနစ နညးပညာအသးျပ ျပနလညထတေဝမႈကေသာလညးေကာငး သ႔မဟတ စကပစၥညးအေထာကအကျပ နညးလမးမား ကေသာလညးေကာငး၊ EuroCham ၏ ႀကတင ခြငျပခက ရယျခငးမပါဝငဘေသာလညးေကာငး ျပနလညထတေဝ၊ ျဖန႔ချခငး သ႔မဟတ ထတလႊငျခငး မျပလပေစရ။ ထတေဝခြငျပရန ေတာငးခမႈမားအတြက ေအာကတြငေဖာျပထားေသာ လပစာအတငး EuroCham သ႔ စာျဖငေရးသား ေတာငးဆႏငပါသည။ ဤစကျဖစာအပပါ သတငးအခကအလကမားအား မၾကမးေရးသားစဥအခနအထ EuroCham ၏ အသပညာႏင ယၾကညမႈအတငး အတတႏငဆး တကမႈ ရေစေရးအတြက EuroCham မ အစြမးကန ႀကးစားခပါသည။ သ႔ေသာျငားလညး ဤစကျဖစာအပပါ အေၾကာငးအရာမား၏ ၿပးျပညစမႈ၊ တကမႈ၊ ယၾကညစတခရမႈႏင သငေတာေလာကနမႈ အတြကေသာ လညးေကာငး သ႔မဟတ ယငးအေပၚတြင အေျခခကာ ခမတေသာ ဆးျဖတခကမား၏ ရလဒမားအတြက ေသာလညးေကာငး သ႔မဟတ ထႏစခစလးအတြကေသာလညး ေကာငး တာဝနရျခငးေသာလညးေကာငး သ႔မဟတ တာဝနယရျခငးေသာလညးေကာငး သ႔မဟတ ထႏစမးစလး အတြကေသာလညးေကာငး လကခသြားမည မဟတဘ ဤေနရာ ဤအခနမစ၍ ကၽြႏပတ႔ႏင သကဆငျခငးမရေၾကာငး ရငးလငး ေဖာျပအပပါသည။ မညသ႔ေသာ ကစၥရပတြငမဆ ဤစကျဖစာအပပါ အေၾကာငးအရာမားအေပၚ ပညာရငမား၏ အႀကဥာဏအားျဖငေသာလညးေကာငး သ႔မဟတ အကအညအားျဖငေသာလညးေကာငး သ႔မဟတ ထႏစမးစလးအား ျဖငေသာလညးေကာငး ရယျခငးမျပဘ မညသညအဖြ႕မ ေဆာငရြကျခငး မျပေစရ။

ထ႔အျပင EuroCham၊ ယငး၏ အဖြ႕ဝငမား၊ ဘတအဖြ႕ သ႔မဟတ ဘတအဖြ႕ဝငမား သ႔မဟတ ယငးတ႔ အားလးသည မညသ႔ေသာ အျဖစအပကတြငမဆ ဤစကျဖစာအပက ပႏပထတေဝျခငးႏင ဆကစပသည သ႔မဟတ ပႏပထတေဝျခငးေၾကာင ေပၚေပါကလာသည တက႐ကေသာလညးေကာငး၊ သြယဝက၍ေသာ လညးေကာငး၊ ထးထးျခားျခားေသာလညးေကာငး၊ မေတာတဆေသာလညးေကာငး သ႔မဟတ အကးဆက အျဖစျဖငေသာလညးေကာငး ဆး႐ႈးနစနာရျခငးမား (အကးအျမတမား ဆး႐ႈးျခငးအပါအဝင) အတြက စာခပခပဆမႈ၊ တရားမနစနာမႈ၊ တတပပ တာဝနရမႈ သ႔မဟတ အျခားတစနညးနညးျဖင သကဆငမႈရ/မရ ဟေသာ အေနအထားႏင ထသ႔ေသာ ဆး႐ႈးနစနာမႈမားမာ ျဖစႏငေခတစခခအား တစစတစဦးမ အႀကေပးထားခသညတင အနးကာလ သ႔မဟတ ႀကတငေမာမနးႏငျခငးမရေသာ ကာလတြင ျဖစ/မျဖစ ဟေသာ အေနအထားတ႔ျဖင သကဆငျခငးမရဘ တာဝနရျခငးမး မျဖစေစရေပ။ ဘာသာျပနဆျခငးႏင ပတသတ၍ အျငငးပြားဖြယရာမားႏင ကြလြခကမား တစစတစရာ ေပၚေပါကပါက အဂၤလပ ဘာသာျဖင ေရးသား ေဖာျပခက သညသာလငအတညျဖစပါသည။

အေၾကာငးအရာမားအား ေမလ ၂၀၁၇ ခႏစတြင အေခာသတခပါသည။

ျမနမာႏငငဆငရာ ဥေရာပ ကနသညႀကးမားအဖြ႕မ မပငခြငရ႐ထားပါသည။

EuroCham Myanmar၂၇၁-၂၇၃ ဗားဂရာလမးစမးေခာငးၿမ႕နယရနကနျပညေထာငစသမၼတျမနမာႏငငေတာဖနး +၉၅ ၉ ၄၅၀၅၈ ၂၃၃၅အးေမးလ - [email protected]ဝကဘဆဒ - eurocham-myanmar.org

Page 65: 0 %12$!1!3!.(/0 !#$%&'()!*&%+ · အက်ဳိးစီးပြားမ်ား အတြက္ စည္း႐ံုးလံႈ႔ေဆာ္ျခင္းအားျဖင့္ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း၌

63

ျမနမာႏငငဆငရာ ဥေရာပကနသညႀကးမားအဖြ႕ ၂၇၁-၂၇၃ ဗားဂရာလမး၊

စမးေခာငးၿမ႕နယ၊ ရနကန၊ ျမနမာ။

+၉၅ ၉ ၄၅၀၅၈ ၂၃၃၅

[email protected]

www.eurocham-myanmar.org

eurocham.myanmar

eurocham-myanmar

EuroChamMyanmar

စညး႐းလႈ ႔ေဆာေရး စးပြားေရး ၀နေဆာငမႈမား ပြအစအစဥမား

ျမနမာျပညရ ဥေရာပ စးပြားေရး၏ ပတငသ


Voice of urmaB - Burma Library · 2012-10-09 · October 6, 20 2 Voice of Burma 887 Page pmrsufESm 5 okd h ေျဖ ။ ။ အခု မမစုကို စကားေျပာဖို႔အတြက္

Voice of urmaB - Burma Library · 2012-10-09 · October 6, 20 2 Voice of Burma 887 Page pmrsufESm 5 okd h ေျဖ ။ ။ အခု မမစုကို စကားေျပာဖို႔အတြက္

Documents
Report No: 72460-MM - World Bank · 2016. 8. 26. · Page 1 of 148 ကမာၻ႕ဘဏ္၏ စာတမ္း ႐ံုးသံုးသက္သက္သာ Report No: 72460-MM

Report No: 72460-MM - World Bank · 2016. 8. 26. · Page 1 of 148 ကမာၻ႕ဘဏ္၏ စာတမ္း ႐ံုးသံုးသက္သက္သာ Report No: 72460-MM

Documents
Child’s Dream Association · Child’s Dream အဖ႔အ ြဲ စည္း ည္ ဘ႔က ြဲ ိဳ င္တန္း (bachelor degree) အတ က္ တက ိုလ္တက္ရန္

Child’s Dream Association · Child’s Dream အဖ႔အ ြဲ စည္း ည္ ဘ႔က ြဲ ိဳ င္တန္း (bachelor degree) အတ က္ တက ိုလ္တက္ရန္

Documents
Society of Mary အား စတင္တည္ေထာင္ခဲ့သူ fileSociety of Mary အား စတင္တည္ေထာင္ခဲ့သူ Jean-Claude Colin အတြက္

Society of Mary အား စတင္တည္ေထာင္ခဲ့သူ fileSociety of Mary အား စတင္တည္ေထာင္ခဲ့သူ Jean-Claude Colin အတြက္

Documents
ျမန္မာ Andriod ႏွင့္ပတ္သက္ျပီး ေလ့လာလိုသူမ်ား အတြက္ BoSunnyLwin -TheMyanmarsAndroid

ျမန္မာ Andriod ႏွင့္ပတ္သက္ျပီး ေလ့လာလိုသူမ်ား အတြက္ BoSunnyLwin -TheMyanmarsAndroid

Documents
Voice of urma B · Page 4 Voice of Burma 774 AUGUST 8, 2010 လူမ်ားစု တည္ေဆာက္ျခင္း အတြက္ စံႏွဳန္းမ်ားကို

Voice of urma B · Page 4 Voice of Burma 774 AUGUST 8, 2010 လူမ်ားစု တည္ေဆာက္ျခင္း အတြက္ စံႏွဳန္းမ်ားကို

Documents
PUM-Netherlands Senior Experts အဖြဲ႔အ စည္း၏ … · လိုက္သည့္ႏွင့္အရသာခံမ ႈကြ်မ္းက်င္သူသည

PUM-Netherlands Senior Experts အဖြဲ႔အ စည္း၏ … · လိုက္သည့္ႏွင့္အရသာခံမ ႈကြ်မ္းက်င္သူသည

Documents
tultnD vdktyfaeolrsm;2 ytdk0f.vdkS,GJ;pGdKS ( PYO) ပအိုဝ္းလူငယ္အစည္းအ႐ံုး (Pa-O Youth Organization) ၁၉၉၈ ခုႏွစ္

tultnD vdktyfaeolrsm;2 ytdk0f.vdkS,GJ;pGdKS ( PYO) ပအိုဝ္းလူငယ္အစည္းအ႐ံုး (Pa-O Youth Organization) ၁၉၉၈ ခုႏွစ္

Documents
ဒင္းဗားအစီအစဥ္ 2020 ကေလးတိုင္း ... · 2016-10-03 · အတြက္ အေရးႀကီးေသာ အေျခခံအုတ္ျမစ္

ဒင္းဗားအစီအစဥ္ 2020 ကေလးတိုင္း ... · 2016-10-03 · အတြက္ အေရးႀကီးေသာ အေျခခံအုတ္ျမစ္

Documents
2018-2019 b@ma&ESpf yJcl;wdkif;a'oBuD; &cefYrSef;ajcaiGpm ... · ျပည္သူ႕အတြက္ ရသံုးခန္႔မွန္းေျခေငြစာရင္းစာေစာင္

2018-2019 b@ma&ESpf yJcl;wdkif;a'oBuD; &cefYrSef;ajcaiGpm ... · ျပည္သူ႕အတြက္ ရသံုးခန္႔မွန္းေျခေငြစာရင္းစာေစာင္

Documents
New Report No: 72460-MM - World Bankdocuments1.worldbank.org/curated/ar/556181468062086640/... · 2016. 8. 26. · Page 1 of 148 ကမာၻ႕ဘဏ္၏ စာတမ္း ႐ံုးသံုးသက္သက္သာ

New Report No: 72460-MM - World Bankdocuments1.worldbank.org/curated/ar/556181468062086640/... · 2016. 8. 26. · Page 1 of 148 ကမာၻ႕ဘဏ္၏ စာတမ္း ႐ံုးသံုးသက္သက္သာ

Documents
Society of Mary အား စတင္တည္ေထာင္ခဲ့သူ · Society of Mary အား စတင္တည္ေထာင္ခဲ့သူ Jean-Claude Colin အတြက္

Society of Mary အား စတင္တည္ေထာင္ခဲ့သူ · Society of Mary အား စတင္တည္ေထာင္ခဲ့သူ Jean-Claude Colin အတြက္

Documents
MTV EXIT သိရွိမူ တိုးျမင္ အတြက္ လူငယ္မ်ားအား · Note: English version of this press release available here MTV EXIT

MTV EXIT သိရွိမူ တိုးျမင္ အတြက္ လူငယ္မ်ားအား · Note: English version of this press release available here MTV EXIT

Documents
ျမန္မာ့ေႏြဦး အတြက္ အာရပ္ေႏြဦး သင္ခန္းစာ

ျမန္မာ့ေႏြဦး အတြက္ အာရပ္ေႏြဦး သင္ခန္းစာ

Documents
+ 95 1 512613 | info@myanmar-responsiblebusiness.org|www ... · ယဥ္ေက်းမႈနယ္ေျမမ်ားကို ထိန္းသိမ္းျခင္းတို႔အတြက္

+ 95 1 512613 | [email protected]|www ... · ယဥ္ေက်းမႈနယ္ေျမမ်ားကို ထိန္းသိမ္းျခင္းတို႔အတြက္

Documents
သတင္းထုတ္ျပန္ခ်က္ အတြက္ FMI ႏွင့္ LSC …fmi.com.mm/myanmar/wp-content/uploads/2014/04/Press-release_Kris... · ဝန္ၾကီးဌာနမ်ား၊

သတင္းထုတ္ျပန္ခ်က္ အတြက္ FMI ႏွင့္ LSC …fmi.com.mm/myanmar/wp-content/uploads/2014/04/Press-release_Kris... · ဝန္ၾကီးဌာနမ်ား၊

Documents
Voice of urma B - Online Burma Library · Page 4 Voice of Burma 774 AUGUST 8, 2010 လူမ်ားစု တည္ေဆာက္ျခင္း အတြက္ စံႏွဳန္းမ်ားကို

Voice of urma B - Online Burma Library · Page 4 Voice of Burma 774 AUGUST 8, 2010 လူမ်ားစု တည္ေဆာက္ျခင္း အတြက္ စံႏွဳန္းမ်ားကို

Documents