Upload
others
View
4
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
1
2
3
0-3
AY
Banyoyu
ve banyo suyunu
uygunsıcaklığagetiriniz.
Bebeğinizigüvenlibirbiçimdeküveteyaklaştırınız.
Bebeğiniziyıkamayabaşlayın.Busıradayüzünedoğrudansudökmemeyedikkatediniz.
DilGelişimi DikkatAyırtEtme(DAE) 0-3 AYUyumsalBeceriler KİŞİSELBAKIMBECERİLERİ(KBB)
KAZANIM:KBB2.1.Ilıksuylatemasettiğindegözleriniaçıktutarakbanyoyapmaktankeyifaldığınıbellieder.
ÖN KOŞULLAR: Bebeğinizinalttakikazanımıyerinegetirdiğindeneminolunuz.
•Bubeceri,bualtalandakiilkbeceriolduğundanherhangibirönkoşulubulunmamaktadır.
DEĞERLENDİRME
Bebek bu beceriyi yapabiliyor mu?
Bebeğiniz ılık suyla temas ettiğinde gözlerini açık tutarak banyo yapmaktan keyif aldığını belli ediyor mu?
Bebekdörtdenemeninüçündeılıksuylatemasettiğinde,gözleriniaçıktutarakbanyoyapmaktankeyifaldığınıbelliediyorsabukazanımiçinartıveriniz.
ETKİNLİK
Materyaller
•Bebeğinizinbanyomalzemeleri(ılıksu,bebekküveti,sünger,şampuanvb.).
UYGULAMA
Bebeğinizibanyosaatindedikkatlicegözlemleyiniz.Banyoyuvebanyosuyunuuygunsıcaklığagetiriniz.Bebeğinizigüvenlibirbiçimdeküveteyaklaştırınız.Bebeğiniziyıkamayabaşlayınız.Busıradayüzünedoğrudansudökmemeye
dikkatediniz.Bebeğiniz,banyoesnasındaılıksuylatemasettiğindegözleriniaçarakbanyoyapmaktankeyifaldığınıbelliediyormu?Bebeğinizebanyoyaptırdığınızdabebeğinizilkaşamadatedirginolabilirveağlayabilir.Bu
durumdaonunlarahatlatıcıbirsestonuilekonuşunuzve/veyaonarahatlatıcıbirşarkı/ninnisöyleyiniz.
DİKKAT EDİLECEK KONULAR
•Uygulamaöncesibebeğinbeslenme,uykugibiihtiyaçlarınınkarşıladığındaneminolunuz.
•Uygulamaöncesibanyovebanyosuyununuygunsıcaklıktaolduğundaneminolunuz.
•Uygulamasırasındasestonunuzunyumuşak,eğlenceliolmasınaözengösteriniz.
•Uygulamasonrasıbebeğinizihemenkurulamayavegiydirmeyeözengösteriniz.
YETERSİZLİKLERE GÖRE ETKİNLİKLERDEKİ UYARLAMALAR
-
ETKİNLİK ÇEŞİTLEMELERİ VE GENELLEME
•Bebeğiniziletümbanyozamanlarınıonugözlemlemekiçinfırsatkabuledebilirsiniz.
•Banyozamanındabebeğinizesevdiğibirşarkıyı/ninniyisöyleyebilir,sesiniziduyarakrahatlamasınayardımcıolabilirsiniz.
SON DEĞERLENDİRME
Bebek bu beceriyi yapabiliyor mu?
Bebeğiniz ılık suyla temas ettiğinde gözlerini açık tutarak banyo yapmaktan keyif aldığını belli ediyor mu?
Bebekdörtdenemeninüçündeılıksuylatemasettiğindegözleriniaçıktutarakbanyoyapmaktankeyifaldığınıbelliediyorsabubeceriyiyerinegetirebiliyordur.Birsonrakikazanımageçebilirsiniz.
1
42
30-3
AY
Bebeğinizikucağınıza(beslemepozisyonunda)alınız.
Bebeğinizkucağınızdaiken,memeucuyadabiberonu,dudağınaçokyakınbirbiçimde,hafifçeyanağınadeğdiriniz.
Bebeğinizinbaşını/ağzınımemeucuyadabiberonadoğruçevirmesinibekleyiniz.
Bebeğinizibesleyiniz.
DilGelişimi DikkatAyırtEtme(DAE) 0-3 AYUyumsalBecerilerYEME-İÇMEBECERİLERİ(YİB)
KAZANIM: YİB1.1.Yanağınadokunulduğundaağzınıdokunulantarafadoğruçevirerekmemeucunuyadabiberonuarar.
ÖN KOŞULLAR: Bebeğinizinalttakikazanımıyerinegetirdiğindeneminolunuz.
•Bubeceri,bualtalandakiilkbeceriolduğundanherhangibirönkoşulubulunmamaktadır.
DEĞERLENDİRME
Bebek bu beceriyi yapabiliyor mu?
Bebeğiniz yanağına dokunulduğunda ağzını, dokunulan tarafa doğru çevirerek meme ucu ya da biberonu arıyor mu?
Bebekdörtdenemeninüçündeyanağınadokunulduğundaağzını,dokunulantarafadoğruçevirerekmemeucunuyadabiberonuararsabukazanımiçinartıveriniz.
ETKİNLİK
Materyaller
• Bebeğinizbiberonilebesleniyorsauygunısıveorandahazırlanmışmama.
• Annesütü.
UYGULAMA
Beslenmesaatindebebeğinizinkendinigüvendehissettiğibirortamdaonu(beslemepozisyonunda)kucağınızaalınız.Bebeğinizkucağınızdaiken,memeucuyadabiberonu,dudağınaçokyakınbirbiçimde,hafifçeyanağına
değdiriniz.Bebeğinizinbaşını/ağzınımemeucuyadabiberonadoğruçevirmesinibekleyiniz.Ardındanbesleyiniz.Bebeğinizmemeucuyadabiberonayöneldikçememeucuyadabiberonuağzındanhafifçedahauzağa(Dudağının
kenarındanbaşlayınızveyavaşyavaşyanağınadoğrugeçiniz.)değdiriniz.Buşekildebebeğinizinmemeucuyadabiberonayönelmesinisağlayabilirsiniz.
DİKKAT EDİLECEK KONULAR
•Uygulamaöncesibebeğinizinkendinigüvendehissettiğindeneminolunuz.
•Uygulamaöncesibebeğiniziçinhazırladığınızmamanınonunbeslenmesineuygunolduğundanveuygunısıdahazırlandığındaneminolunuz.
•Uygulamaöncesibebeğinizinbeslenmesaatiningeldiğinden,karnınınacıktığındaneminolunuz.
•Uygulamasırasındabebeğinizibeslediğinizortamınçoksıcakyadaçoksoğukolmadığındaneminolunuz.
YETERSİZLİKLERE GÖRE ETKİNLİKLERDEKİ UYARLAMALAR
-
ETKİNLİK ÇEŞİTLEMELERİ VE GENELLEME
•Bebeğinizileuygulamayıfarklıöğünlerdeveevinizinfarklıodalarındagerçekleştirerekçeşitlendirebilirsiniz.
•Bebeğiniziyalnızannesütüilebesliyorsanızhemmemeucuhemdeiçindeannesütüolanbiberonlabesleyerekuygulamanızıçeşitlendirebilirsiniz.
•Bebeğinizihemannesütühemmamailebesliyorsanızhemiçindemamaolanbiberonhemdememeucuileuygulamanızıçeşitlendirebilirsiniz.
SON DEĞERLENDİRME
Bebek bu beceriyi yapabiliyor mu?
Bebeğiniz yanağına dokunulduğunda, ağzını dokunulan tarafa doğru çevirerek meme ucu ya da biberonu arıyor mu?
Bebekdörtdenemeninüçündeyanağınadokunulduğundaağzını,dokunulantarafadoğruçevirerekmemeucunuyadabiberonuarıyorsabubeceriyiyerinegetirebiliyordur.Birsonrakikazanımageçebilirsiniz.
1
2
0-3
AY
Bebeğinizmemeucuyadabiberonugördüğündeağzınıaçmıyorsabiberonyadamemeucunuhafifçeağzı-nadeğdirerekyadaçenesi-nehafifçedokunarakağzınıaçmasınısağlayıphemenbeslemeyedevamediniz.
Beslenmesaatindebebeğinizikucağınızaalarakbebeğinizinmemeucuyadabiberonugörmesinisağ-layınız.Bebeğinizinmemeucuyadabiberonugördüğündebeslenmekiçinağzınıaçmasınıbekleyiniz.
DilGelişimi DikkatAyırtEtme(DAE) 0-3 AYKAZANIM: YİB1.2.Memeucunuyadabiberonugördüğündeağzınıaçıpbeslenmeyibekler.
ÖN KOŞULLAR: Bebeğinizinalttakikazanımıyerinegetirdiğindeneminolunuz.•YİB1.1.Yanağınadokunulduğundaağzınıdokunulantarafadoğruçevirerekmemeucunuyadabiberonuarar.
DEĞERLENDİRME Bebek bu beceriyi yapabiliyor mu?
Bebeğiniz meme ucunu ya da biberonu gördüğünde ağzını açıp beslenmeyi bekliyor mu? Bebekdörtdenemeninüçündememeucunuyadabiberonugördüğündeağzınıaçıpbeslenmeyibeklersebukazanımiçinartıveriniz.
ETKİNLİKMateryaller• Bebeğinizbiberonilebesleniyorsauygunısıveorandahazırlanmışmama.
• Annesütü.
UYGULAMABeslenmesaatindebebeğinizinkendinigüvendehissettiğibirortamdaonukucağınızaalınız.Bebeğinizkucağınızdaikenemzirmeyadabiberonlabeslemepozisyonunageçiniz.Bebeğinizinmemeucuyadabiberonugörmesini
sağlayınız.Bebeğinizinmemeucuyadabiberonugördüğündebeslenmekiçinağzınıaçmasınıbekleyinizveardındanonuhemenbesleyiniz.Busıradabebeğinizleyumuşakbirsestonuilekonuşabilirsiniz.Bebeğinizmemeucuya
dabiberonugördüğündeağzınıaçmıyorsabiberonyadamemeucunuhafifçeağzınadeğdirerekyadaçenesinehafifçedokunarakağzınıaçmasınısağlayıphemenbeslemeyedevamediniz.Zamanlaçenesinedokunmadanağzını
açmasınıyadabiberonu/memeucunuağzınadeğdirmedenağzınıaçmayabaşlamasınıbekleyiniz.Bebeğinizbiberonyadamemeucunugördüğündeağzınıaçmayabaşladıkçaonuhemenbesleyinveyumuşakbirsestonuile
konuşunuz.(örneğin“Evet,ağzınıçokgüzelaçtın.”,“Şimdikarnımızıdoyuralım.”vb.)
DİKKAT EDİLECEK KONULAR•Uygulamaöncesibebeğinizinkarnınınacıktığından,beslenmezamanınıngeldiğindeneminolunuz.
•Uygulamaöncesibebeğinizileonunkendinirahatvegüvendehissettiğibirortamageçiniz.
•Uygulamasırasındabebeğinizileyumuşakbirsestonuilekonuşunuz.
•Emmerefleksibebekleriçinoldukçaönemlidir.Bebeğinizinemmeileilgilibirsıkıntıyaşadığınıgözlemliyorsanızhekiminizedanışınız.
YETERSİZLİKLERE GÖRE ETKİNLİKLERDEKİ UYARLAMALAR•Görmeyetersizliğiolanbebekiçinbiberonuhavayakaldırıpbebeğinizeyaklaştırırkenanahtar,zilgibibirnesnesesiileeşleştirebilirsiniz.Busayedebebeğinizbeslenmesiiçinonabiberonyadasütvereceğinizinipucunu
yakalayabilir.
ETKİNLİK ÇEŞİTLEMELERİ VE GENELLEME•Bebeğinizalıyorsahemannesütühemdebiberon(içindeannesütüyadamamaolan)ilebeslemeyeçalışınız.Busayedebebeğinizhemmemeucuhembiberonugördüğündeağzınıaçıpbeslenmeyibekleyebilecektir.
SON DEĞERLENDİRMEBebek bu beceriyi yapabiliyor mu?
Bebeğiniz meme ucunu ya da biberonu gördüğünde ağzını açıp beslenmeyi bekliyor mu?Bebeküçseferdeüstüstememeucunuyadabiberonugördüğündeağzınıaçıpbeslenmeyibeklersebubeceriyiyerinegetirebiliyordur.Birsonrakikazanımageçebilirsiniz.
UyumsalBecerilerYEME-İÇMEBECERİLERİ(YİB)
1
2
4-6
AY
Bebeğinizkucağınızdaikenemzir-meyadabiberonlabeslemepozisyonunageçiniz.Bebeğinizinyüzünedoğrumemeucuyadabiberonuyaklaştırarakbebeği-nizinmemeucuyadabiberonugörmesi-nisağlayınız.
Bebeğinizbiberonu/memeucunugörünce,kendineözgübi-çimdebeslenmeisteğinibellietmesiüzerineonubesleyiniz.
4-6
AYUyumsal Beceriler YEME-İÇMEBECERİLERİ(YİB)
KAZANIM: YİB1.3.Annememesiniyadabiberonugörüncehareketleriylebeslenmeisteğinibellieder.
ÖN KOŞULLAR: Bebeğinizinalttakikazanımıyerinegetirdiğindeneminolunuz.
•YİB1.2.Memeucunuyadabiberonugördüğündeağzınıaçıpbeslenmeyibekler.
DEĞERLENDİRME
Bebek bu beceriyi yapabiliyor mu?
Bebeğiniz anne memesini ya da biberonu görünce hareketleriyle beslenme isteğini belli ediyor mu?
Bebekdörtdenemeninüçünde,memeucunuyadabiberonugördüğündehareketleriylebeslenmeisteğinibelliedersebukazanımiçinartıveriniz.
ETKİNLİK
Materyaller
•Bebeğinizbiberonilebesleniyorsauygunısıveorandahazırlanmışmama.
•Annesütü.
UYGULAMA
Beslenmesaatindebebeğinizinkendinigüvendehissettiğibirortamdaonukucağınızaalınız.Bebeğinizkucağınızdaikenemzirmeyadabiberonlabeslemepozisyonunageçiniz.Bebeğinizinyüzünedoğrumemeucuyadabiberonu
yaklaştırarakbebeğinizinmemeucuyadabiberonugörmesinisağlayınız.Bebeğinizmemeucuyadabiberonugörüncekendineözgübiçimde(hareketlenerek,ağzınıaçıpbekleyerek,ellerini/kollarınısallayarak,diliniçıkararakvb.)
beslenmeisteğinibellietmesiüzerineonubesleyiniz.Bebeğinizmemeucuyadabiberonugördüğündehareketlenmiyorvebeslenmeistediğinibellietmiyorsaönceacıktığındaneminolunuz.Ardındanmemeucuyadabiberonu
gördüğündecoşkulubirsesile“A!Buradanevar?”,“Haydikarnımızıdoyuralım.”,“Şimdibeslenmezamanı.”gibiifadelerileonadurumuanlatınız.Bebeğiniziletümbeslenmezamanlarındabunutekrarederekvezamanlabebeğinizin
beslenmezamanındabiberonyadamemeucugördüğünde,hareketleriylebeslenmeyibeklediğinigöstermesinisağlayınız.
DİKKAT EDİLECEK KONULAR
•Uygulamaöncesibebeğinizinkarnınınacıktığından,beslenmezamanınıngeldiğindeneminolunuz.
•Uygulamaöncesibebeğinizileonunkendinirahatvegüvendehissettiğibirortamageçiniz.
•Uygulamasırasındabebeğinizileyumuşakbirsestonuilekonuşunuz.
•Uygulamasonrasıbebeğinizisizinlegüzelbeslendiği,beslenmeisteğinihareketleriylebelliettiğiiçinsevdiğibiroyunuoynayarakyadasevdiğibiçimdesarılarak,gıdıklayaraködüllendiriniz.
YETERSİZLİKLERE GÖRE ETKİNLİKLERDEKİ UYARLAMALAR
•Görmeyetersizliğiolanbebekiçinbiberonuhavayakaldırarakbebeğinizeyaklaştırırkenanahtar,zilgibisesçıkarannesnelerilebiberonuelinedeğdiripardındanbebeğinizibesleyebilirsiniz.Busayedebebeğiniz,beslenmesiiçin
onabiberonyadasütvereceğinizianlayabilir.
ETKİNLİK ÇEŞİTLEMELERİ VE GENELLEME
•Bebeğinizialıyorsahemannesütühemdebiberon(içindeannesütüyadamamaolan)ilebeslemeyeçalışınız.Busayedebebeğinizhemmemeucuhembiberonugördüğündehareketlenerekbeslenmeisteğinibelliedebilir.
SON DEĞERLENDİRME
Bebek bu beceriyi yapabiliyor mu?
Bebeğiniz anne memesini ya da biberonu görünce hareketleriyle beslenme isteğini belli ediyor mu?
Bebeküçseferdeüstüsteannememesiniyadabiberonugörüncehareketleriylebeslenmeisteğinibelliedersebubeceriyiyerinegetirebiliyordur.Birsonrakikazanımageçebilirsiniz.
1
2
3
4-6
AY
Bebeğinizbeslen-mepozisyonundaikenmemeucunu,biberonuyadakaşığıonungöre-bileceğibiçimdeyavaşçaağzınadoğruyaklaştırınız.
Bebeğinizinağzınıaçmasıiçinmemeucunu,biberonuyadakaşığıhafif-çeağzınınkenarınadeğdi-rebiliryadaağzınıaçmasıiçinhafifçeçenesinedoku-nabilirsiniz.
Bebeğinizinağzınıaçmasınıveyiyecekleriağzınaalmasınıizleyiniz.
4-6
AYUyumsal Beceriler YEME-İÇMEBECERİLERİ(YİB)
KAZANIM: YİB1.4.Meme,biberon,kaşıkyaklaşıncaağzınıaçarakyiyeceğiağzınaalır.
ÖN KOŞULLAR:Bebeğinizinalttakikazanımlarıyerinegetirdiğindeneminolunuz.•YİB1.2.Memeucunuyadabiberonugördüğündeağzınıaçıpbeslenmeyibekler.
•YİB1.3.Annememesiniyadabiberonugörüncehareketleriylebeslenmeisteğinibellieder.
DEĞERLENDİRMEBebek bu beceriyi yapabiliyor mu?
Bebeğiniz meme, biberon, kaşık yaklaşınca ağzını açarak yiyeceği ağzına alıyor mu? Bebekdörtdenemeninüçündememe,biberonyadakaşıkyaklaşıncaağzınıaçarakyiyeceğiağzınaalırsabukazanımiçinartıveriniz.
ETKİNLİKMateryaller
• Bebeğinizbiberonilebesleniyorsauygunsıcaklıkveorandahazırlanmışmama.
• Annesütü.
• Mamakaşığı.
UYGULAMABebeğinizibeslenmesaatigeldiğindebeslemepozisyonundakucağınızaalınız.Eğerdesteklioturmayabaşladıysaveoşekildebesleniyorsadesteklibirmamasandalyesinedeoturtabilirsiniz.Bebeğinizbeslenmepozisyonundaiken
memeucunu,biberonuyadakaşığıonungörebileceğibiçimdeyavaşçaağzınadoğruyaklaştırınız.Bebeğinizinağzınıaçmasıveyiyecekleriağzınaalmasınıizleyiniz.Bebeğinizmemeucunu,biberonuyadakaşığıgördüğündeağzını
açmıyorsaönceliklekarnınınaçolduğundaneminolunuz.Dahasonrabebeğinizinağzınıaçmasıiçinmemeucunu,biberonuyadakaşığıhafifçeağzınınkenarınadeğdirebiliryadaağzınıaçmasıiçinhafifçeçenesinedokunabilirsiniz.
Ardındanbebeğinizağzınıaçtığındamemeucu,biberonyadakaşıkileyiyeceğiağzınaalmasınısağlayınız.Bebeğinizzamanlamemeucu,biberonyadakaşıkyaklaştrdığınızdaağzınıaçmayabaşladıkçaağzınınkenarınadeğdirmeya
daçenesinedokunmadesteğinizibırakınız.
DİKKAT EDİLECEK KONULAR•Uygulamaöncesibebeğinizinkarnınınacıktığından,beslenmezamanınıngeldiğindeneminolunuz.
•Uygulamaöncesibebeğinizileonunkendinirahatvegüvendehissettiğibirortamageçiniz.
•Uygulamasırasındabebeğinizileyumuşakbirsestonuilekonuşunuz.
YETERSİZLİKLERE GÖRE ETKİNLİKLERDEKİ UYARLAMALAR•Görmeyetersizliğiolanbebekiçinmemeucunu,biberonuyadakaşığıyaklaştırdıktansonrahafifçeağzınınkenarınadeğdirebilirsiniz.
ETKİNLİK ÇEŞİTLEMELERİ VE GENELLEME•Bebeğinizinoyunzamanında,oyuncakayı/bebekvb.oyuncaklarile“beslenmeoyunu”oluşturabilirsiniz.Oyunsırasındaoyuncağabiberonuveyakaşığıyaklaştırarakhedefbeceriyiuygulamasınısağlayabilirsiniz.
•Bebeğinizinfarklıyiyecekveuyaranlaratepkivermesiiçindenemelerinizihemmemeucu,hembiberonhemdekaşıklagerçekleştirebilirsiniz.
SON DEĞERLENDİRMEBebek bu beceriyi yapabiliyor mu?
Bebeğiniz meme, biberon, kaşık yaklaşınca ağzını açarak yiyeceği ağzına alıyor mu?Bebeküçseferdeüstüstememeucu,biberonvekaşıkyaklaşıncaağzınıaçarakyiyeceğiağzınaalıyorsabubeceriyiyerinegetirebiliyordur.Birsonrakikazanımageçebilirsiniz.
1
2
3
Bebeğinizidesteklioturtunuzyadakucağınız-dabesliyorsanızuygunpozisyondakucağınızaalınız.
Bebeğinizinmamakaşığınabirazyiyecekalıpağzınadoğruyöneltiniz.
Bebeğinizinka-şığıgördüğündeağzınıaçıpmamayıyemesinibekleyiniz.
7-9
AY
7-9
AYYEME-İÇMEBECERİLERİ(YİB)UyumsalBeceriler
KAZANIM:YİB1.5.Kaşıklaverilen,pürehâlinegetirilmişyiyecekleriyutar.
ÖN KOŞULLAR:Bebeğinizinalttakikazanımlarıyerinegetirdiğindeneminolunuz.•YİB1.3.Annememesiniyadabiberonugörüncehareketleriylebeslenmeisteğinibellieder.•YİB1.4.Meme,biberon,kaşıkyaklaşıncaağzınıaçarakyiyeceğiağzınaalır.
DEĞERLENDİRMEBebek bu beceriyi yapabiliyor mu?
Bebeğiniz kaşıkla verilen, püre hâline getirilmiş yiyecekleri yutuyor mu? Bebekdörtdenemeninüçündekaşıklaverilen,pürehâlinegetirilmişyiyecekleriyutarsabukazanımiçinartıveriniz.
ETKİNLİKMateryaller• Bebeğinizeuygunhazırlanmışmama.• Bebekkaşığı.• Mamasandalyesiyadaoturmayıdestekleyiciyastıklar.
UYGULAMABebeğinizibeslenmesaatigeldiğindekendinigüvendehissedebileceğibiçimdedesteklioturtunuzyadakucağınızdabesliyorsanızuygunpozisyondakucağınızaalınız.Bebeğinizinmamakaşığınabirazyiyecekalıpağzınadoğruyöneltiniz.Bebeğinizin,kaşığıgördüğündeağzınıaçıpmamayıyemesinibekleyiniz.Bebeğinizkaşığınucundakimamayıağzınaalmaktazorlanırsakaşıktakimamamiktarınıazaltınız.Bebeğinizinkaşığınucundakimamayıağzınagötürüpyemesinibekleyiniz.Bunumamabitenedektekrarlayınız.Bebeğinizdaharahatyemeyebaşladıkçabebeğeuygunolarakkaşıktakiyiyeceğibirazartırınız.
DİKKAT EDİLECEK KONULAR•Uygulamaöncesibebeğinizinkarnınınacıktığından,beslenmezamanınıngeldiğindeneminolunuz.•Uygulamaöncesibebeğinizileonunkendinirahatvegüvendehissettiğibirortamageçiniz.•Uygulamasırasındabebeğinizileyumuşakbirsestonuilekonuşunuz.•Bebeğiniziçinkullandığınızkaşığınağzınabüyükgelmemesine,sertbirmateryaldenyapılıpağzınıacıtmamasınaözengösteriniz.•Bebeğinizehazırladığınızyiyeceğinçoksoğukyadaçoksıcakolmamasına,uygunsıcaklıktaolmasınaözengösteriniz.
YETERSİZLİKLERE GÖRE ETKİNLİKLERDEKİ UYARLAMALAR•Görmeyetersizliğiolanbebekiçinmemeucunu,biberonuyadakaşığıyaklaştırdıktansonrahafifçeağzınınkenarınadeğdirebilirsiniz.
ETKİNLİK ÇEŞİTLEMELERİ VE GENELLEME•Bebeğinizinverilenyiyeceğiyemesinisağlamakiçinilkaşamadasevdiğiyiyecekleritercihedebilirsiniz.•Bebeğinizepürehâlindekiyiyecekleriverirkensevdiğişarkılarısöyleyerekveküçükparmakoyunlarıoynayarakbeslenmesaatinidahaeğlencelihâlegetirebilirsiniz.
SON DEĞERLENDİRMEBebek bu beceriyi yapabiliyor mu?
Bebeğiniz kaşıkla verilen, püre hâline getirilmiş yiyecekleri yutuyor mu? Bebekdörtdenemeninüçündekaşıklaverilen,pürehâlinegetirilmişyiyecekleriyutarsabubeceriyiyerinegetirebiliyordur.Birsonrakikazanımageçebilirsiniz.
1
2
3
Bebeğinizirahatbeslenebileceğibirpozisyonagetiriniz.
Bebeğinizeöncesevdiğiyiyecektenbirküçükkaşıkkadarveri-niz.Dahasonrayiyece-ğiağzınaalıpyemesinibekleyiniz.
Ardındansevmediğiyiyeceğivererekyiyeceğireddetmesini,ağzınaalmamakiçinkafasınıçevirmesiniyadaağzınaaldıysayemekistemeyipağzındançıkarmasınıbekleyebilirsiniz.
7-9
AY
7-9
AYYEME-İÇMEBECERİLERİ(YİB)UyumsalBeceriler
KAZANIM: YİB1.6.Yemekistemediğiyiyecekleridavranışlarıylabellieder.
ÖN KOŞULLAR:Bebeğinizinalttakikazanımlarıyerinegetirdiğindeneminolunuz.•YİB1.4.Meme,biberon,kaşıkyaklaşıncaağzınıaçarakyiyeceğiağzınaalır.•YİB1.5.Kaşıklaverilen,pürehâlinegetirilmişyiyecekleriyutar.
DEĞERLENDİRMEBebek bu beceriyi yapabiliyor mu?
Bebeğiniz yemek istemediği yiyecekleri davranışlarıyla belli ediyor mu? Bebekdörtdenemeninüçündeyemekistemediğiyiyecekleridavranışlarıylabelliedersebukazanımiçinartıveriniz.
ETKİNLİKMateryaller•Bebeğinizeuygunhazırlanmış,sevdiğivesevmediğimama.•Bebekkaşığı.•Mamasandalyesiyadaoturmayıdestekleyiciyastıklar.
UYGULAMABeslenmesaatindebebeğinizigözlemleyiniz.Bebeğinizirahatbeslenebileceğibirpozisyonagetiriniz(Desteklioturuyorsadesteklibirmamasandalyesi,yerdeoturuyorsasağına,solunavearkasınadestekiçinyastıkkullanınız.).Bebeğiniziçingenellikleyemektenhoşlandığıbirmamayı/yiyeceğiveyemektenhoşlanmadığıbirmamayı/yiyeceğihazırbulundurunuz.Örneğinsevdiğibirmeyveninpüresiilesevmediğibirmeyveninpüresiolabilir(muz/armutvb.).Bebeğinizekaşıkileöncesevdiğiyiyecektenküçükbirmiktarverinizveyiyeceğiağzınaalıpyemesinibekleyiniz.Ardındansevmediğiyiyeceğiverinizveyiyeceğireddetmesini,ağzınaalmamakiçinkafasınıçevirmesiniyadaağzınaaldıysayemekistemeyipağzındançıkarmasınıbekleyiniz.Bebeğinizyemekistemediğimamayıdavranışlarıylabelliettiğindeonasevdiğimamadanverebilirsiniz.
DİKKAT EDİLECEK KONULAR•Uygulamaöncesibebeğinizinrahathissettiğibirortamageçerekrahatedebileceğibirbeslemepozisyonuseçiniz.•Uygulamaöncesibebeğinizinbeslenmevaktiningeldiğindenvekarnınınaçolduğundaneminolunuz.•Uygulamasırasındabebeğinizileyumuşakbirsestonuilekonuşunuz.•Uygulamasırasındabebeğiniziçinkullandığınızkaşığınağzınabüyükgelmemesine,sertbirmateryaldenyapılıpağzınıacıtmamasınaözengösteriniz.•Uygulamasırasındabebeğinizehazırladığınızyiyeceğinçoksoğukyadaçoksıcakolmamasına,uygunsıcaklıktaolmasınaözengösteriniz.
YETERSİZLİKLERE GÖRE ETKİNLİKLERDEKİ UYARLAMALAR•Görmeyetersizliğiolanbebekiçinsevdiğivesevmediğiyiyeceklerikoklamasınısağlayabilirsiniz.Kaşıkileyiyeceğiağzınauzatırkenonunneolduğunusöyleyebilirsiniz.Örneğin“Şimdiavokadoyiyorsun.”,“Şimdiyoğurtyiyorsun.”
ETKİNLİK ÇEŞİTLEMELERİ VE GENELLEME•Bebeğinizeverdiğinizsevdiğivesevmediğiyiyeceklerifarklıöğünlerdeçeşitlendirebilirsiniz.•Bebeğinizeyiyecekleriverirkensevdiğişarkılarısöyleyerek,onlarhakkındabasitçekonuşarakveküçükparmakoyunlarıoynayarakbeslenmesaatinidahaeğlencelihâlegetirebilirsiniz.
SON DEĞERLENDİRMEBebek bu beceriyi yapabiliyor mu?
Bebeğiniz yemek istemediği yiyecekleri davranışlarıyla belli ediyor mu?Bebekdörtdenemeninüçündeyemekistemediğiyiyecekleridavranışlarıylabelliediyorsabubeceriyiyerinegetirebiliyordur.Birsonrakikazanımageçebilirsiniz.
7-9
AY
1
2
3
Bebeğinizirahatbeslenebileceğibirpozisyonagetirerekyiyeceğininyanınauygunbiriçecekyadasukoyunuz.
Bebeğinizeiçeceğini/suyunuazarazarveriniz.
Bebeğinizin,onaverdiğiniziçeceğiiçmesinibekleyiniz.
7-9
AY
7-9
AYYEME-İÇMEBECERİLERİ(YİB)UyumsalBeceriler
KAZANIM: YİB1.7.İçecekleriyutar.
ÖN KOŞULLAR:Bebeğinizinalttakikazanımıyerinegetirdiğindeneminolunuz.•YİB1.5.Kaşıklaverilen,pürehâlinegetirilmişyiyecekleriyutar.
DEĞERLENDİRMEBebek bu beceriyi yapabiliyor mu?
Bebeğiniz içecekleri yutabiliyor mu? Bebekdörtdenemeninüçündeverdiğinizsıvıiçeceğiyutarsabukazanımiçinartıveriniz.
ETKİNLİKMateryaller•Mamasandalyesi,oturmayastığı.•Uygunsıcaklıkta,bebeğinizeuygunbiriçecekyadasu.•Bebeğinizinağzınauygunbirbardak(alıştırmabardağıvb.).
UYGULAMABeslenmesaatindebebeğinizigözlemleyiniz.Bebeğinizirahatbeslenebileceğibirpozisyonagetiriniz(Desteklioturuyorsadesteklibirmamasandalyesi,yerdeoturuyorsasağına,solunavearkasınadestekiçinyastıkkullanınız.).Beslenmesaatinde,bebeğinizinyiyeceğininyanınauygunbiriçecekyadasukoyunuz.Bunubeslenmesaatidışındayalnızcasuveyaiçecekledegerçekleştirebilirsiniz.Bebeğinizin,kendisineverdiğiniziçeceğiiçmesinibekleyiniz.Bebeğinizsıvıyıağzınaalıpiçmektezorlanıyorsaönceliklebebeğinizinoturmapozisyonununuygunolupolmadığındaneminolunuz.Başkabirdeyişle,bebeğinizdestekleoturuyorsadesteklerinkaymadığındanvebebeğinizinyamukoturmadığındaneminolunuz.Ardındanbebeğinizeiçeceğiniazarazarvererekvegerekirseçenesinehafifçedeğerekağzınaiçeceğialmasınıveiçmesinisağlayınız.Bebeğiniz,içeceğikendikendineiçebilmeyebaşladıkçaonayardımetmeyibırakabilirsiniz.
DİKKAT EDİLECEK KONULAR•Uygulamaöncesibebeğinizinrahathissettiğibirortamageçerekrahatedebileceğibirbeslemepozisyonuseçiniz.•Uygulamaöncesibebeğinizevereceğiniziçeceğinçoksıcakyadasoğukolmamasınadikkatediniz.•Uygulamasırasındabebeğinizileyumuşakbirsestonuilekonuşunuz.•Uygulamasırasındabebeğiniziçinkullandığınızsuluğunveyabiberonunbebeğinizeuygunolupolmadığındaneminolunuz.
YETERSİZLİKLERE GÖRE ETKİNLİKLERDEKİ UYARLAMALAR•Görmeyetersizliğiolanbebekiçinvarsabiberonyadasuluğuhafifçeağzınadeğdiripbusırada“İçecek,su,meyvesuyugeliyor.”şeklindebetimlemeleryapabilirsiniz.Bebeğinizleiçecekhakkındakonuşabilirsiniz.“Bumeyvesuyusarıvetatlı.”gibiözelliklerinionaaçıklayabilirsiniz.
ETKİNLİK ÇEŞİTLEMELERİ VE GENELLEME•Bebeğinizinverileniçeceğiiçmesinisağlamakiçinilkaşamadasevdiğiiçecekleritercihedebilirsiniz.•Bebeğinizeverdiğiniziçeceklerhakkındakonuşabilir,kısaöykülerüretebilirsiniz.Örneğin“Şimdimeyvesuyuiçelim.”,“BumeyvesuyukırmızırenkteveAlikırmızırengiçoksever.”•Bebeğinizeiçecekleriverirkensevdiğişarkılarısöyleyerekveküçükparmakoyunlarıoynayarakbeslenmesaatinidahaeğlencelihâlegetirebilirsiniz.
SON DEĞERLENDİRMEBebek bu beceriyi yapabiliyor mu?
Bebeğiniz içecekleri yutabiliyor mu? Bebekdörtdenemeninüçündeverdiğinizsıvıiçeceğiyutarsabubeceriyiyerinegetirebiliyordur.Birsonrakikazanımageçebilirsiniz.
1
23
Bebeğinizi,rahatbesleneceğibirpozisyonagetiriniz.Öncedenhazırladığınız,elleyemeyeuygunyiyecekleri,bebeğinizinönünetektekkoyunuz.
Bebeğiniz,yiyeceklerielinealıpağzınagötürmektezorlanırsabebeğinizinarka-sınageçerekellerininüzerin-dentutunuzveyiyeceğialıpağzınagötürmesiiçinonarehberolunuz.
Bebeğiniz,yiyeceğikendibaşınatutarakağzınagötürmeyebaşladıkça,arkasınageçerekyaptığınızyardımlarısonlandırınız.
7-9
AY
7-9
AYYEME-İÇMEBECERİLERİ(YİB)UyumsalBeceriler
KAZANIM: YİB 1.8.Küçüklokmalarıelleriyleyer.
ÖN KOŞULLAR: Bebeğinizinalttakikazanımıyerinegetirdiğindeneminolunuz.•YİB1.5.Kaşıklaverilen,pürehâlinegetirilmişyiyecekleriyutar.
DEĞERLENDİRMEBebek bu beceriyi yapabiliyor mu?
Bebeğiniz küçük lokmaları elleriyle yiyebiliyor mu? Bebekdörtdenemeninüçündeverdiğinizküçüklokmalarıelleriyleyiyorsabukazanımiçinartıveriniz.
ETKİNLİKMateryaller•Mamasandalyesi.•Oturmayastığı.•Bebeğiniziçinuygunyiyecekparçaları.
UYGULAMABeslenmesaatindebebeğinizigözlemleyiniz.Bebeğinizirahatbeslenebileceğibirpozisyonagetiriniz(Desteklioturuyorsadesteklibirmamasandalyesi,yerdeoturuyorsasağına,solunavearkasınadestekiçinyastıkkullanınız.).Bebeğiniziçinuygunyiyecekparçalarınıöncedenhazırlayarakonunönünetektekkoyunuz.Buyiyecekparçaları,bebeğinizinelinerahatçaalıpağzınagötürebileceğiveyutabileceğiyiyeceklerdenoluşmalıdır.Örneğinbirmuzparçası,kayganyapısınedeniylebebeğinizineliyletutupyemesinizorlaştırabilir.Bunedenleilkdenemededaharahattutupağzınagötürebileceğiarmutparçası,ekmekparçasıgibiyiyeceklerseçmeyeözengösteriniz.Bebeğinizyiyeceğielinealıpağzınagötürmektezorlanırsaarkasınageçipellerininüzerindentutarakyiyeceğialıpağzınagötürmesiiçinonadestekolunuz.Bebeğinizyiyeceğitutupağzınagötürmeyebaşladıkçaarkasınageçipsunduğunuzyardımısonlandırınız.Bununiçinilkaşamadaelleriüzerindentutupyardımsunarkensonrakiaşamalardabileklerinevedirseklerinehafifçedokunarakdestekolunuz.Sonolarakbebeğinizinyiyeceğitamamenkendisininalıpağzınagötürmesinibekleyebilirsiniz.
DİKKAT EDİLECEK KONULAR•Uygulamaöncesibebeğinizinrahathissettiğibirortamageçerekrahatedebileceğibirbeslemepozisyonuseçiniz.•Uygulamaöncesibebeğinizehazırladığınızyiyecekparçalarınınonuniçinuygunbüyüklükteolduğundaneminolunuz.•Uygulamasırasındabebeğinizileyumuşakbirsestonuilekonuşunuz.
YETERSİZLİKLERE GÖRE ETKİNLİKLERDEKİ UYARLAMALAR•Görmeyetersizliğiolanbebekiçinilkaşamadayiyeceğilokmalarıelineveripağzınagötürmesinisağlayabilirsiniz.Bebeğinizazgörenisevereceğinizyiyeceğizıttondabirtabakyadazeminekoyarakgörüpalmasını sağlayabilirsiniz.Örneğinbirelmaparçasıverirkenkoyurenkbirtabaküzerinekoymak,birkarpuzparçasıverirkenbeyazbirtabaküzerinekoymakvb.
ETKİNLİK ÇEŞİTLEMELERİ VE GENELLEME•Bebeğinizilebuhedefiçalışırkenilkaşamadaensevdiğiyiyecekleritercihedebilirsiniz.•Bebeğinizilebuhedefiçalışırkenfarklırenkte,dokudavefarklısıcaklıktayiyecekparçalarıkullanarakbunlarhakkındakonuşabilirsiniz.Örneğinbirküçükelmaparçasıilebirlokmaekmek,küçükbirpeynirparçasıgibifarklırenk,dokuvetatlardayiyeceklerseçip“Busoğuk.”,“Busıcak.”,“Buıslak.”gibiözelliklerihakkındakonuşabilirsiniz.•Bebeğinizeyiyecekleriverirkensevdiğişarkılarısöyleyerekveküçükparmakoyunlarıoynayarakbeslenmesaatinidahaeğlencelihâlegetirebilirsiniz.
SON DEĞERLENDİRMEBebek bu beceriyi yapabiliyor mu?
Bebeğiniz küçük lokmaları elleriyle yiyebiliyor mu? Bebekdörtdenemeninüçündeverdiğinizküçüklokmalarıelleriyleyiyorsabubeceriyiyerinegetirebiliyordur.Birsonrakikazanımageçebilirsiniz.
7-9
AY
1
2
3
Bebeğiniziçinön-cedenhafifpütürlü,pürehâlindebirmamahazır-layarakbebeğinizirahatbesleneceğibirpozisyonagetiriniz.
Bebeğinizekaşıkilemamadanazmiktardaveriniz.
Bebeğinizinpüreninpütürleriniağzındaçiğnemesiniveyemesinibekleyiniz.
7-9
AY
7-9
AYYEME-İÇMEBECERİLERİ(YİB)UyumsalBeceriler
KAZANIM: YİB1.9.Hafifpütürlü,pürehâlindekiyiyecekleriağzındaezerekyutar.
ÖN KOŞULLAR:Bebeğinizinalttakikazanımlarıyerinegetirdiğindeneminolunuz.•YİB1.5.Kaşıklaverilen,pürehâlinegetirilmişyiyecekleriyutar.•YİB1.8.Küçüklokmalarıelleriyleyer.
DEĞERLENDİRMEBebek bu beceriyi yapabiliyor mu?
Bebeğiniz hafif pütürlü, püre hâlindeki yiyecekleri ağzında ezerek yutabiliyor mu? Bebekdörtdenemeninüçündeverdiğinizhafifpütürlü,pürehâlindekiyiyecekleriağzındaezerekyutarsabukazanımiçinartıveriniz.
ETKİNLİKMateryaller•Mamasandalyesi.•Oturmayastığı.•Bebeğiniziçinuygunhafifpütürlümama.
UYGULAMABeslenmesaatindebebeğinizigözlemleyiniz.Bebeğinizirahatbeslenebileceğibirpozisyonagetiriniz(Desteklioturuyorsadesteklibirmamasandalyesi,yerdeoturuyorsasağına,solunavearkasınadestekiçinyastıkkullanınız.).Bebeğiniziçinuygun,hafifpütürlü,pürehâlindemamayıhazırbulundurunuz.Bebeğinizekaşıkilemamadanazmiktardaveriniz.Bebeğinizinpüreninpütürleriniağzındaçiğnemesiniveyemesinibekleyiniz.Hazırladığınızmamadakipütürlerinçoksertyadabüyükolmamasınaözengösteriniz.Bebeğinizpürehâlindekiyiyeceğinpütürlerini,ağzındaezipyemektezorlanıyorsailkaşamadaçokküçükmiktardaveyumuşakpürelertercihediniz.Bebeğinizyutmayabaşladıkçahazırladığınızyiyecektekipütürlerinmiktarınıartırabilirsiniz.
DİKKAT EDİLECEK KONULAR•Uygulamaöncesibebeğinizinrahathissettiğibirortamageçerekrahatedebileceğibirbeslemepozisyonuseçiniz.•Uygulamaöncesibebeğinizehazırladığınızhafifpütürlüyiyeceğin,bebeğinizeuygunbüyüklükveyumuşaklıktatanecikler/pütürleriçerdiğindeneminolunuz.•Uygulamasırasındabebeğinizileyumuşakbirsestonuilekonuşunuz.
YETERSİZLİKLERE GÖRE ETKİNLİKLERDEKİ UYARLAMALAR•Fizikselyetersizliğiolanbebekiçinbubeceriyigerçekleştirirkenyiyecekleriağzındaezipyemektezorlanıyorsaöncelikleoldukçayumuşakvesıvıyayakınyiyeceklerilebaşlayıpyavaşyavaşyiyeceklerdekitanecikleri artırabilirsiniz.
ETKİNLİK ÇEŞİTLEMELERİ VE GENELLEME•Bebeğinizilebuhedefiçalışırkenilkaşamadaensevdiğiyiyecekleritercihedebilirsiniz.•Bebeğinizilebuhedefiçalışırkenfarklırenkvetatlardapürelerhazırlayarakbunlarhakkındakonuşabilirsiniz.Örneğin“Bumamasarırenkli,baktadıdatatlı.”gibiözelliklerihakkındakonuşabilirsiniz.•Bebeğinizeyiyecekleriverirkensevdiğişarkılarısöyleyerekveküçükparmakoyunlarıoynayarakbeslenmesaatinidahaeğlencelihâlegetirebilirsiniz.
SON DEĞERLENDİRMEBebek bu beceriyi yapabiliyor mu?
Bebeğiniz hafif pütürlü, püre hâlindeki yiyecekleri ağzında ezerek yutabiliyor mu? Bebekdörtdenemeninüçündeverdiğinizhafifpütürlü,pürehâlindekiyiyecekleriağzındaezerekyutarsabubeceriyiyerinegetirebiliyordur.Birsonrakikazanımageçebilirsiniz.
1
2 Bebeğinizin,verdiğinizyiyeceğiağzınagötürüpçiğneyerekyemesinibekleyiniz.
Bebeğinizirahatbesleneceğibirpozisyonagetirerekağzındarahatçaparçalayıpyutabileceğibirbisküviyadakrakerielineveriniz.
7-9
AY
7-9
AYYEME-İÇMEBECERİLERİ(YİB)UyumsalBeceriler
KAZANIM: YİB1.10.Yumuşakbisküvivekrakergibiyiyecekleriısırarakçiğner.
ÖN KOŞULLAR:Bebeğinizinalttakikazanımlarıyerinegetirdiğindeneminolunuz.•YİB1.8.Küçüklokmalarıelleriyleyer.•YİB1.9.Hafifpütürlü,pürehâlindekiyiyecekleriağzındaezerekyutar.
DEĞERLENDİRMEBebek bu beceriyi yapabiliyor mu?
Bebeğiniz yumuşak ve bisküvi, kraker gibi yiyecekleri ısırarak çiğneyebiliyor mu? Bebekdörtdenemeninüçündeverdiğinizyumuşakbisküvi,krakergibiyiyecekleriısırarakçiğneyebiliyorsabukazanımiçinartıveriniz.
ETKİNLİKMateryaller•Mamasandalyesi.•Oturmayastığı.•Bebeğiniziçinkraker,bisküvivb.
UYGULAMABeslenmesaatindebebeğinizigözlemleyin.Bebeğinizirahatbeslenebileceğibirpozisyonagetiriniz(Desteklioturuyorsadesteklibirmamasandalyesi,yerdeoturuyorsasağına,solunavearkasınadestekiçinyastıkkullanınız.).Bebeğinize,ağzındarahatçaparçalayıpyutabileceğibirbisküviyadakrakerveriniz.Bebeğinizin,verdiğinizyiyeceğiağzınagötürüpçiğneyerekyemesinibekleyiniz.Eğerbebeğinizağzınagötürdüğüyiyeceğiöğütüpyemektezorlanırsailkaşamadadahaküçükveyumuşakbiryiyecektercihediniz.Bebeğinizdaharahatçiğneyipyemeğebaşladıkça,yiyecekleriçeşitlendirerekdahabüyükyadadahasertyiyeceklerverebilirsiniz.
DİKKAT EDİLECEK KONULAR•Uygulamaöncesibebeğinizinrahathissettiğibirortamageçerekrahatedebileceğibirbeslemepozisyonuseçiniz.•Uygulamaöncesibebeğinizeverdiğinizyiyeceğin,ağzındaezebileceği,yutabileceğisertlikvebüyüklükteolmasınadikkatediniz.•Bebeğinizeverdiğinizyiyeceğin,yaşdönemiiçingüvenlibirbesinolduğunaeminolunuz.•Uygulamasırasında,bebeğinizinyiyeceğiağzınagötürüpyerkenbüyükparçalarkoparmaması,yiyeceğinsolukborusunatakılmamasıiçinonusürekligözlemleyiniz.•Uygulamasırasındabebeğinizileyumuşakbirsestonuilekonuşunuz.
YETERSİZLİKLERE GÖRE ETKİNLİKLERDEKİ UYARLAMALAR•Fizikselyetersizliğiolanbebekiçinbubeceriyigerçekleştirirkenyiyecekleriağzındaçiğneyipyemektezorlanıyorsaöncelikleyumuşakyiyeceklerilebaşlayıpyavaşyavaşyiyeceklerinsertlikvebüyüklüğünüartırabilirsiniz.•Görmeyetersizliğiolanbebekiçinverdiğinizyiyecekhakkındakonuşarakneyediğinionabetimleyebilirsiniz.Örneğin“Şimdiçubukkrakeryedin,çubukkrakerinceveuzun,kırtkırtısıralım.”vb.
ETKİNLİK ÇEŞİTLEMELERİ VE GENELLEME•Bebeğinizilebuhedefiçalışırkenilkaşamadaensevdiğiyiyecekleritercihedebilirsiniz.•Bebeğinizeyiyecekleriverirkensevdiğişarkılarısöyleyerek,verdiğinizkrakerlerisayarakveküçükparmakoyunlarıoynayarakbeslenmesaatinidahaeğlencehâlegetirebilirsiniz.
SON DEĞERLENDİRMEBebek bu beceriyi yapabiliyor mu?
Bebeğiniz yumuşak bisküvi, kraker gibi yiyecekleri ısırarak çiğneyebiliyor mu? Bebekdörtdenemeninüçündeverdiğinizyumuşakbisküvi,krakergibiyiyecekleriısırarakçiğneyebiliyorsabubeceriyiyerinegetirebiliyordur.Birsonrakikazanımageçebilirsiniz.
7-9
AY
1
23
Bebeğinizi,onavereceğinizsıvıyırahatçaiçebileceğibirpozisyondaoturtunuz.Bebeğinizevereceğinizbardağıtamamendoldurmayınız.
Bardağıbebeğinizinağzınagötürerekkendisininiçmesinibekleyiniz.
Bebeğinizsıvıyıiçmektezorlanırsabaşınınarkasındanelinizledestekleyerekuygunbiçimdebaşınıhareketettirmesinevesıvıyıağzınaalıpiçmesinedestekolunuz.
7-9
AY
7-9
AYYEME-İÇMEBECERİLERİ(YİB)UyumsalBeceriler
KAZANIM: YİB1.11.Yetişkintarafındantutulanbardaktansıvıiçer.
ÖN KOŞULLAR: Bebeğinizinalttakikazanımıyerinegetirdiğindeneminolunuz.•YİB1.7.İçecekleriyutar.
DEĞERLENDİRMEBebek bu beceriyi yapabiliyor mu?
Bebeğiniz yetişkin tarafından tutulan bardaktan sıvı içebiliyor mu? Bebekdörtdenemeninüçündeyetişkintarafındantutulanbardaktansıvıiçersebukazanımiçinartıveriniz.
ETKİNLİKMateryaller•Bebeğinizeuygunbirbardak.•Bebeğinizeuygunbirsıvı(su,meyvesuyu,sütvb.).
UYGULAMABeslenmesaatindeyadasusadığızamanbebeğinizigözlemleyiniz.Bebeğinizisıvıyırahatiçebileceğibirpozisyonagetiriniz(Desteklioturuyorsadesteklibirmamasandalyesi,yerdeoturuyorsasağına,solunavearkasınadestekiçinyastıkkullanınız.).Bebeğinizeuygunbirbardağaiçeceğisıvıyı(su,sütvb.)tamamendoluolmayacakşekildedoldurunuz.Bardağıbebeğinizinağzınagötürünüz.Bebeğinizintuttuğunuzbardaktansıvıyıiçmesiniizleyiniz.Bebeğinizsıvıyıiçmektezorlanırsabaşınınarkasındanelinizledestekleyerekuygunbiçimdebaşınıhareketettirmesinevesıvıyıağzınaalıpiçmesinedestekolunuz.Bebeğinizzamanlasizintuttuğunuzbardaktansıvıyıiçmeyebaşladıkçaelinizlesağladığınızdesteğisonlandırınız.
DİKKAT EDİLECEK KONULAR•Uygulamaöncesibebeğinizinrahathissettiğibirortamageçerekrahatedebileceğibirbeslemepozisyonuseçiniz.•Uygulamaöncesibebeğinizeverdiğiniziçeceğinonauygunolmasına,çoksıcakyadasoğukolmamasınadikkatediniz.•Uygulamaöncesibebeğinizesıvıiçirirkenkullanacağınızbardağınağızkısmınınçokince,kırılabilircamgibibirmalzemedenyapılmamışolmasınadikkatediniz.•Uygulamasırasındabebeğiniziçeceğiiçerkeniçeçeğinsolukborusunatakılmamasıiçinonusürekligözlemleyiniz.•Uygulamasırasındabebeğinizileyumuşakbirsestonuilekonuşunuz.
YETERSİZLİKLERE GÖRE ETKİNLİKLERDEKİ UYARLAMALAR•Görmeyetersizliğiolanbebekiçinsunduğunuziçecekhakkındakonuşup,neiçtiğinionabetimleyebilirsiniz.Örneğin“Şimdiayraniçtin,ayranbeyazdır,lıkırlıkıriçelim.”
ETKİNLİK ÇEŞİTLEMELERİ VE GENELLEME•Bebeğinizingüniçindesusadığıherânıöğretimdenemesiiçinfırsatkabuledebilirsiniz.•Bebeğinizilebubeceriyiçalışırkenfarklıiçecekler(meyvesuyu,süt,ayran,suvb.)vefarklıbardaklar(farklırenkteplastikçocukbardaklarıvb.)kullanarakonunbeceriyidahahızlıgenellemesineyardımcıolabilirsiniz.Aynızamandaherseferindebardağıtutanyetişkinideçeşitlendirebilirsiniz(baba,anne,büyükanne,büyükkardeşvb.).•Bebeğinizilebuhedefiçalışırkenilkaşamadaensevdiğiiçecekleritercihedebilirsiniz.
SON DEĞERLENDİRMEBebek bu beceriyi yapabiliyor mu?
Bebeğiniz yetişkin tarafından tutulan bardaktan sıvı içebiliyor mu? Bebekdörtdenemeninüçündeyetişkintarafındantutulanbardaktansıvıiçersebubeceriyiyerinegetirebiliyordur.Birsonrakikazanımageçebilirsiniz.
1 2
3
Bebeğiniziçinyemektenhoşlandığıvehoşlanmadığımamalarhazırlayınız.
4
Bebeğinizeöncesevdiğiyiyecektenbirküçükkaşıkvererekyiyeceğiağzınaalıpyemesinibekleyiniz.
Bebeğinizinsevdiğiyiyecekgeldiğindeheyecanlanmasını,elleriniçırpmasını,ağzınıaçmasınıvb.hareketleryapmasınıbekleyebilirsiniz.
Ardındansevmediğiyiyeceğivererekyiyeceğireddetmesini,ağzınaalmamakiçinkafasınıçevirmesiniyadaağzınaaldıysayutmakistemeyipağzındançıkarmasınıbekleyiniz.
7-9
AY
7-9
AYYEME-İÇMEBECERİLERİ(YİB)UyumsalBeceriler
KAZANIM: YİB1.12.Farklıyiyeceklerdenhoşlanıphoşlanmadığınıhareketleriylegösterir.
ÖN KOŞULLAR: Bebeğinizinalttakikazanımıyerinegetirdiğindeneminolunuz.•YİB1.6.Yemekistemediğiyiyecekleridavranışlarıylabellieder.
DEĞERLENDİRMEBebek bu beceriyi yapabiliyor mu?
Bebeğiniz farklı yiyeceklerden hoşlanıp hoşlanmadığını hareketleriyle gösteriyor mu? Bebekdörtdenemeninüçündefarklıyiyeceklerdenhoşlanıphoşlanmadığınıhareketleriylegösterirsebukazanımiçinartıveriniz.
ETKİNLİKMateryaller•Bebeğinizeuygunhazırlanmış(sevdiğivesevmediği)mama.•Bebekkaşığı.•Mamasandalyesiyadaoturmayıdestekleyiciyastıklar.
UYGULAMABeslenmesaatindebebeğinizigözlemleyiniz.Bebeğinizirahatbeslenebileceğibirpozisyonagetiriniz(Desteklioturuyorsadesteklibirmamasandalyesi,yerdeoturuyorsasağına,solunavearkasınadestekiçinyastıkkullanınız.).Bebeğiniziçingenellikleyemektenhoşlandığıvehoşlanmadığıbirkaçyiyeceğihazırbulundurunuz.Örneğinsevdiğibirmeyveninpüresiilesevmediğibirmeyveninpüresiyadasevdiğibirçorbailesevmediğibirkâseyoğurtolabilir.Bebeğinizeyiyeceğiverirkenonunlaeğlencelibirsestonuilekonuşunuz.Örneğin“Hop!Şimdiçorbageliyor.”Bebeğinizeöncesevdiğiyiyecektenbirküçükkaşıkvererekyiyeceğiağzınaalıpyutmasınıbekleyiniz.Bebeğinizinsevdiğiyiyecekgeldiğindeheyecanlanmasını,elleriniçırpmasını,ağzınıaçmasınıvb.hareketleryapmasınıbekleyebilirsiniz.Ardındansevmediğiyiyeceğivererekyiyeceğireddetmesini,ağzınaalmamakiçinkafasınıçevirmesiniyadaağzınaaldıysayutmakistemeyipağzındançıkarmasınıbekleyiniz.Bebeğinizyemekistemediğimamayıdavranışlarıylabelliettiğindeonasevdiğimamadanverebilirsiniz.
DİKKAT EDİLECEK KONULAR•Uygulamaöncesibebeğinizinrahathissettiğibirortamageçerekrahatedebileceğibirbeslemepozisyonuseçiniz.•Uygulamaöncesibebeğinizinbeslenmevaktiningeldiğindenvekarnınınaçolduğundaneminolunuz.•Uygulamasırasındabebeğinizileyumuşakbirsestonuilekonuşunuz.•Uygulamasırasındabebeğiniziçinkullandığınızkaşığınağzınabüyükgelmemesine,sertbirmateryaldenyapılıpağzınıacıtmamasınaözengösteriniz.•Uygulamasırasındabebeğinizehazırladığınızyiyeceğinuygunsıcaklıktaolmasınaözengösteriniz.
YETERSİZLİKLERE GÖRE ETKİNLİKLERDEKİ UYARLAMALAR•Görmeyetersizliğiolanbebekiçinsevdiğivesevmediğiyiyeceklerikoklamasınısağlayabilirsiniz.Kaşıkileyiyeceğiağzınauzatırkenyiyeceğinneolduğunusöyleyebilirsiniz.Örneğin“Şimdiçorbaiçiyorsun,hmmçoklezzetli.”
ETKİNLİK ÇEŞİTLEMELERİ VE GENELLEME•Bebeğinizeverdiğinizsevdiğivesevmediğiyiyeceklerifarklıöğünlerdeçeşitlendirebilirsiniz.•Bebeğinizeyiyecekleriverirkensevdiğişarkılarısöyleyerek,onlarhakkındabasitçekonuşarakveküçükparmakoyunlarıoynayarakbeslenmesaatinidahaeğlencelihâlegetirebilirsiniz.
SON DEĞERLENDİRMEBebek bu beceriyi yapabiliyor mu?
Bebeğiniz farklı yiyeceklerden hoşlanıp hoşlanmadığını hareketleriyle gösteriyor mu? Bebekdörtdenemeninüçündefarklıyiyeceklerdenhoşlanıphoşlanmadığınıhareketleriylegösterirsebubeceriyiyerinegetirebiliyordur.Birsonrakikazanımageçebilirsiniz.
1
23
10-12
AY
Bebeğinizimamasandalyesineyadayereoturarakonunlagözhizasındaolacakşekildekarşısınaoturupönüneboşbirtabakkoyunuz.
Birtabağıniçineküçüklokmalarhâlindeekmekpar-çaları,bisküvigibiyiyebileceğibirbesinkoyunuz.
Bebeğinizin,yiyeceğituttuktansonraağzınagötürmesiiçinbekleyiniz.
10-12 AYYEME-İÇMEBECERİLERİ(YİB)UyumsalBeceriler
KAZANIM: YİB1.13.Küçüklokmalarhâlindeparçalanmışbisküviyadaekmekparçalarıgibiyarıkatıvekatıyiyeceklerikendisialıpyer.
ÖN KOŞULLAR: Bebeğinizinalttakikazanımlarıyerinegetirdiğindeneminolunuz.•YİB1.8.Küçüklokmalarıelleriyleyer.•YİB1.10.Yumuşakbisküvivekrakergibiyiyecekleriısırarakçiğner.
DEĞERLENDİRMEBebek bu beceriyi yapabiliyor mu?
Bebeğiniz küçük lokmalar hâlinde parçalanmış bisküvi ya da ekmek parçaları gibi yarı katı ve katı yiyecekleri kendisi alıp yiyebiliyor mu? Bebekdörtdenemeninüçündeküçüklokmalarhâlindeparçalanmışbisküviyadaekmekparçalarıgibiyarıkatıvekatıyiyeceklerikendisialıpyiyebiliyorsabukazanımiçinartıveriniz.
ETKİNLİKMateryaller•Mamasandalyesi.•Tabak.•Bebeğinizeuygunyiyecekler(küçüklokmalarhâlindeekmekparçası,bisküviparçasıvb.).
UYGULAMABeslenmesaatindebebeğinizigözlemleyiniz.Bebeğinizimamasandalyesineyadayereoturtarakonunlagözhizasındaolacakşekildekarşısınaoturunuz.Bebeğinizinönüneboşbirtabakkoyunuz.Tabağıniçineiseküçüklokmalarhâlindeekmekparçaları,bisküvigibiyiyebileceğibirbesinikoyunuz.Bebeğinizintabakyadatepsidenyiyeceğialmasınıveağzınagötürüpyemesinibekleyiniz.Bebeğinizyiyeceğialmazsayiyeceğialmasınısağlamakiçinişaretedipelindentutarakalmasınısağlayınız.Bebeğinizyiyeceğituttuktansonraağzınagötürmesiiçinbekleyiniz.Eğerağzınagötürmektedezorlanırsaarkasınageçipelininüzerineelinizikoyarakyiyeceğiağzınagötürmesinisağlayınız.Bebeğinizyiyeceğialıpağzınagötürmeyebaşladıkçayardımınızıyavaşyavaşsonlandırınız.
DİKKAT EDİLECEK KONULAR•Uygulamaöncesibebeğinizinrahathissettiğibirortamageçerekrahatedebileceğibirbeslemepozisyonuseçiniz.•Uygulamaöncesibebeğinizeverdiğinizyiyeceğinçoksıcakyadasoğukolmamasınadikkatediniz.•Uygulamaöncesibebeğinizeverdiğinizyiyeceğinçoksertveyutması/çiğnemesizorbirbesinolmadığındaneminolunuz.•Uygulamasırasındabebeğinizi,verdiğinizyiyeceğiyerkensolukborusunatakılmamasıiçinonusürekligözlemleyiniz.•Uygulamasırasındabebeğinizileyumuşakbirsestonuilekonuşunuz.•Uygulamasonrasıbebeğinizeçokgüzelyediğinisöyleyereksevdiğibirşarkıyadaetkinlikileödüllendiriniz.
YETERSİZLİKLERE GÖRE ETKİNLİKLERDEKİ UYARLAMALAR•Fizikselyetersizliğiolanbebekiçinbubeceriyigerçekleştirirkenyiyecekleritutupağzınagötürmektezorlanıyorsaarkasınageçipellerininüzerindentutarakbecerinintümünüyardımlagerçekleştirmesinisağlayabilirsiniz.Yardımlabilegerçekleştirmişolsaherseferinde“Aferin,çokgüzelyedin.”diyerekonubağımsızyemeyemotiveedebilirsiniz.•Görmeyetersizliğiolanbebekiçinsunduğunuzyiyecekhakkındakonuşupneyediğinionabetimleyebilirsiniz(örneğin“Şimdiekmekyedin,ekmekçokgüzel.”vb.).•Azgörenbebekiçinvereceğinizyiyecekilezıtrenktebirtabakkullanarak,yiyeceğizeminüzerindeayırtetmesinisağlayabilirsiniz.Örneğinsiyahbirtabaküzerineekmekparçasıkoymakvb.
ETKİNLİK ÇEŞİTLEMELERİ VE GENELLEME•Bebeğinizingüniçindeacıktığıveatıştıracağıherânıöğretimdenemesiiçinfırsatkabuledebilirsiniz.•Bebeğinizilebubeceriyiçalışırkenfarklıdokuvekıvamdayiyeceklerkullanarakonunbeceriyidahahızlıgenellemesineyardımcıolabilirsiniz.•Bebeğinizilebuhedefiçalışırkenilkaşamadaensevdiğiyiyecekleritercihedebilirsiniz.
SON DEĞERLENDİRMEBebek bu beceriyi yapabiliyor mu?
Bebeğiniz küçük lokmalar hâlinde parçalanmış bisküvi ya da ekmek parçaları gibi yarı katı ve katı yiyecekleri kendisi alıp yiyebiliyor mu? Bebekdörtdenemeninüçündeküçüklokmalarhâlindeparçalanmışbisküviyadaekmekparçalarıgibiyarıkatıvekatıyiyeceklerikendisialıpyiyebiliyorsabubeceriyiyerinegetirebiliyordur.Birsonrakikazanımageçebilirsiniz.
1
23
10-12
AY
Bebeğinize,bebekleriçinuygunolanbirbardakta,içindeazmiktardasıvıolanbiriçecekveriniz.
Bebeğiniz,bardağınkenarlarınıkavrayacakşekildedudaklarınıkapatmıyorsaçenesininaltındanhafifçedestekolarakuygunşekildedudaklarınıkapatmasınısağlayınız.
Bebeğinizinbardağıağzınagötürdüktensonra,sıvıyıiçmekiçindudaklarınıkapatmasınıbekleyiniz.
10-12 AYYEME-İÇMEBECERİLERİ(YİB)UyumsalBeceriler
KAZANIM: YİB1.14.Dökerekdeolsasıvıiçerkenbardağınkenarlarınıkavrayacakşekildedudaklarınıkapatır.
ÖN KOŞULLAR:Bebeğinizinalttakikazanımlarıyerinegetirdiğindeneminolunuz.•YİB1.7.İçecekleriyutar.•YİB1.11.Yetişkintarafındantutulanbardaktansıvıiçer.
DEĞERLENDİRMEBebek bu beceriyi yapabiliyor mu?
Bebeğiniz dökerek de olsa sıvı içerken bardağın kenarlarını kavrayacak şekilde dudaklarını kapatabiliyor mu? Bebekdörtdenemeninüçündedökerekdeolsasıvıiçerkenbardağınkenarlarınıkavrayacakşekildedudaklarınıkapatırsabukazanımiçinartıveriniz.
ETKİNLİKMateryaller•Bardak.•Bebeğinizeuyguniçecekler(su,ayran,meyvesuyuvb.).
UYGULAMABeslenmesaatindeyadasusadığındabebeğinizigözlemleyiniz.Bebeğinize,bebekleriçinuygunolanbirbardakta,içindeazmiktardasıvıolanbiriçecekveriniz.Bebeğinizinbardağıağzınagötürdüktensonra,sıvıyıiçmekiçindudak-larınıkapatmasınıbekleyiniz.Bebeğiniz,bardağınkenarlarınıkavrayacakşekildedudaklarınıkapatmıyorsaçenesininaltındanhafifçedestekolarakuygunşekildedudaklarınıkapatmasınısağlayınız.Bebeğinizsıvıyıiçmekiçinbarda-ğınkenarlarınıkavrayacakbiçimdedudaklarınıkapamayabaşladığında,sunduğunuzyardımıyavaşçasonlandırınız.Bununiçinilkaşamadaçenesininaltındandestekolurkenilerleyenaşamadayalnızcaçenesininaltınadokununuz.Dahasonraçenesininaltınadokunmayıdabırakınız.
DİKKAT EDİLECEK KONULAR•Uygulamaöncesibebeğinizinrahathissettiğibirortamageçerekrahatedebileceğibirbeslemepozisyonuseçiniz.•Uygulamaöncesibebeğinizeverdiğiniziçeceğinçoksıcakyadasoğukolmamasınadikkatediniz.•Uygulamasırasındabebeğinizinverdiğiniziçeceğiiçerkensolukborusunatakılmamasıiçinonusürekligözlemleyiniz.•Uygulamasırasındabebeğinizileyumuşakbirsestonuilekonuşunuz.•Uygulamasonrasıbebeğinize“Nekadarçoksu/meyvesuyuiçtin,aferinsana.”diyerekonusevdiğibirşarkıyadaetkinlikleödüllendiriniz.
YETERSİZLİKLERE GÖRE ETKİNLİKLERDEKİ UYARLAMALAR•Fizikselyetersizliğiolanbebekiçinbubeceriyigerçekleştirirkeniçecekleriiçmekiçinbardağınkenarlarınıkavrayacakbiçimdeağzınıkapatamıyorsa,başınınaltındanveçenesindentutarakdestekleyebilirsiniz.Desteklebilegerçekleştirmişolsabebeğinizeçokgüzeliçtiğinisöyleyebilirvegüniçindesıvıalınanherbirânıdenemeyapmakiçinfırsatkabuledebilirsiniz.•Görmeyetersizliğiolanbebekiçinsunduğunuziçecekhakkındakonuşarakonaneiçtiğinibetimleyebilirsiniz.
ETKİNLİK ÇEŞİTLEMELERİ VE GENELLEME•Bebeğinizingüniçindesusadığıvebirşeyleriçeceğiherânıöğretimdenemesiiçinfırsatkabuledebilirsiniz.•Bebeğinizilebubeceriyiçalışırkenfarklırenkvetatlarda(ayran,vişnesuyu,su,elmasuyu,sütvb.)içeceklerkullanarakbeceriyidahahızlıgenellemesineyardımcıolabilirsiniz.•Bebeğinizilebuhedefiçalışırkenilkaşamadaensevdiğiiçecekleritercihedebilirsiniz.
SON DEĞERLENDİRMEBebek bu beceriyi yapabiliyor mu?
Bebeğiniz dökerek de olsa sıvı içerken bardağın kenarlarını kavrayacak şekilde dudaklarını kapatabiliyor mu? Bebekdörtdenemeninüçündedökerekdeolsasıvıiçerkenbardağınkenarlarınıkavrayacakşekildedudaklarınıkapatırsabubeceriyiyerinegetirebiliyordur.Birsonrakikazanımageçebilirsiniz.
1
23
13-18
AY
Çocuğunuzunayağın-davesizinayağınızdaçorapvarkenyerekarşılıklıoturunuz.Çocuğunuzungörebileceğişekildeçorabınıza,parmağınızıtakaraksıyırınız.
Çocuğunuzunarkasındaikenellerininüzerindentutarakelleri-nerehberolunuz.
Ellerinizileonunelleriniyönlendirerekçorabınıaşağıdoğrusıyırınız.
13-18 AYUyumsal Beceriler GİYİNME-SOYUNMABECERİLERİ(GSB)
KAZANIM:GSB3.1.Çorabını,çıkarmakamacıylaaşağıdoğrusıyırır.
ÖN KOŞULLAR:Çocuğunuzunalttakikazanımıyerinegetirdiğindeneminolunuz.•Bubeceri,bualtalandakiilkbeceriolduğundanherhangibirönkoşulubulunmamaktadır.
DEĞERLENDİRMEÇocuk bu beceriyi yapabiliyor mu?
Çocuğunuz çorabını çıkarmak amacıyla aşağıya doğru sıyırıyor mu?Çocukdörtdenemeninüçündeçorabınıçıkarmakamacıylaaşağıyadoğrusıyırıyorsabukazanımiçinartıveriniz.
ETKİNLİKMateryaller
• Çocuğunuzauygunçorap.
UYGULAMAÇocuğunuzunayağındavesizinayağınızdaçorapvarkenyerdekarşılıklıoturunuz.Çocuğunuzdançorabınıçıkarmasınıisteyiniz.Buaşamadaçocuğunuzdançorabınıaşağıdoğrusıyırmasınıbekleyiniz.Çocuğunuzçorabıaşağıdoğrusıyırmadıysa,karşısındaykengöreceğişekildeçorabınızınkoncunuhafifçeaşağı,bileklerinizedoğrusıyırınız.Çocuğunuzunsiziizlediktensonrabeceriyitaklitetmesinibekleyiniz.Çocuğunuzçorabınıaşağıdoğrusıyırmaktazorlan-dıysaarkasınageçiniz.Arkasındaikenellerininüzerindentutarakellerinerehberolunuz.Buşekildeellerinizileonunelleriniyönlendirerekçorabıaşağıdoğrusıyırınız.Budenemelerigüniçindefarklızamanlardasıksıkgerçekleş-tirmeyeçalışınız.Çocuğunuzçorabınısıyırırkensizinyardımınızadahaazihtiyaçduymayabaşladığında,yardımlarınızısonlandırınız.Bununiçinilkaşamadaellerininüzerindentutupyönlendirirkenilerleyenaşamalardayalnızcaelbileklerindenhafifçedestekleyebilir,ardındanyalnızcadirseklerindenazmiktardayönlendirmeyapabilirsiniz.Sonolarakçocuğunuzunbağımsızolarakçorabınıaşağıdoğrusıyırmasınıbekleyiniz.
DİKKAT EDİLECEK KONULAR•Uygulamaöncesiçocuğunuzunbakım,beslenme,uykugibiihtiyaçlarınınkarşıladığındaneminolunuz.•Uygulamaöncesiseçtiğinizçorabınlastiğininçoksıkıolmamasınadikkatediniz.•Uygulamasırasındaçocuğunuzundikkatininsizinüzerinizdeolduğundaneminolunuz.•Uygulamasırasındasestonunuzunyumuşakveeğlenceliolmasınaözengösteriniz.•Uygulamasırasındaçocuğunuzunsizirahatizleyebileceğibiçimdekarşılıklıoturunuz.•Uygulamasonrasıuygulamayıgüniçindefırsatbuldukçasıksıktekrarlayınız.•Uygulamasonrasıbukazanımıgüniçindetekrarlamakiçinfarklıoyunlarüretmeyeçalışınız.
YETERSİZLİKLERE GÖRE ETKİNLİKLERDEKİ UYARLAMALAR•Görmeyetersizliğiolançocukiçinçorabıntutulupaşağıdoğrusıyırılacaknoktalarına(çorapkoncununlastiklibölümününsağvesolyanını)küçükbirdüğmedikerekveyaokısmanoktabüyüklüğündesilikonsıkarak belirginleştirebilirsiniz.Busayedeçocuğunuzçorabınneresindentutmasıgerektiğinidahahızlıcakavrayabilecektir.•İşitmeyetersizliğiolançocukiçinişaretdiliöğretimibaşlamışsaişaretdilinivesözeldilibirliktekullanarakiletişimkurunuz.Uygulamasırasındajestvemimikleriniziyoğunbirşekildekullanınız,konuşurkenyavaşkonuşunuzveçocuğunuzundudaklarınızıincelemesineizinveriniz.•Fizikselyetersizliğiolançocukiçinoldukçabolvelastiksizçorapileuygulamayabaşlayıpzamanlaçorabıdahadarvelastikliolarakseçebilirsiniz.•Otizmspektrumbozukluğuyadariskiolançocukiçineğerkullandığınızçorabındokusundanrahatsızoluyorsadahayumuşakdokuluveazdesenliçoraplartercihedebilirsiniz.
ETKİNLİK ÇEŞİTLEMELERİ VE GENELLEME•Çocuğunuzileoyunoynarkensevdiğioyuncaklaraküçükçoraplargiydiripsıyırmasınıisteyebilirsiniz.•Güniçindedışarıyaçıkacağıveyagiysideğiştireceğiherânıfırsatkabuledipsıksıkbeceriyiçalışabilirsiniz.•Farklıdesenverenklerdeçoraplariledenemelergerçekleştirerekçoraplarınrenklerivb.hakkındakonuşabilirsiniz.•Çıkarmadenemesiyaptığınızçoraplarıkuklagibielinizegeçiripçeşitlioyunlartüretebilir,çorapkuklalaraçocuğunuzunsevdiğişarkılarısöyletebilirsiniz.
SON DEĞERLENDİRMEÇocuk bu beceriyi yapabiliyor mu?
Çocuğunuz çorabını çıkarmak amacıyla aşağıya doğru sıyırıyor mu?Çocukdörtdenemeninüçündeçorabınıçıkarmakamacıylaaşağıyadoğrusıyırıyorsabubeceriyiyerinegetirebiliyordur.Birsonrakikazanımageçebilirsiniz.
1 2
3
13-18
AY
Çocuğunuzunüzerinideğiştireceğinizzaman,giyeceğigiysileriyanınızaalarakçocuğunuzunkarşısınaoturunuz.
Giyeceğiüstgiysininba-şınıgiydirdiktensonrakollarınıgiydirirkenondankollarınıuzatma-sınıisteyerek5-6saniyebekleyiniz.
Çocuğunuzkollarınıyadabacaklarınıuzatmıyorsagiysininkolyadabacakboşluğununarasındanelinizisokupeliniyadaayağınıtutupuzatmasınısağlayınız.
4 Aynıişlemialtgiysisinigiydirirkendebacaklarınıuzatmasınıisteyerekgerçekleştiriniz.
13-18 AYUyumsal Beceriler GİYİNME-SOYUNMABECERİLERİ(GSB)
KAZANIM: GSB3.2.Kollarınıvebacaklarınıuzatarakve/veyahareketettirerekgiydirilmesineyardımcıolur.
ÖN KOŞULLAR: Çocuğunuzunalttakikazanımıyerinegetirdiğindeneminolunuz.•GSB3.1.Çorabını,çıkarmakamacıylaaşağıdoğrusıyırır.
DEĞERLENDİRMEÇocuk bu beceriyi yapabiliyor mu?
Çocuğunuz kollarını ve bacaklarını uzatarak ve/veya hareket ettirerek giydirilmesine yardımcı oluyor mu?Çocukdörtdenemeninüçündekollarınıvebacaklarınıuzatarakve/veyahareketettirerekgiydirilmesineyardımcıoluyorsabukazanımiçinartıveriniz.
ETKİNLİKMateryaller
• Çocuğunuzauygunaltveüstgiysiler.
UYGULAMAÇocuğunuzunüzerinideğiştireceğinizzaman,giyeceğigiysileriyanınızaalıpçocuğunuzunkarşısınaoturunuz.Giyeceğiüstgiysininbaşınıgiydirdiktensonra,kollarınıgiydirirkenondankollarınıuzatmasınıisteyerek5-6saniyebekleyiniz.Aynısınıaltgiysisinigiydirirkendebacaklarınıuzatmasınıisteyerekgerçekleştiriniz.Çocuğunuzkollarınıyadabacaklarınıuzatmıyorsagiysininkolyadabacakboşluğununarasındanelinizisokupeliniyadaayağınıtutupuzatmasınısağlayınız.Buaşamalarıgerçekleştirirkençocuğunuzla“Şimdikolunuuzat.”,“Bacağınıuzat.”şeklindenetifadelerilekonuşunuz.Yardımınızlabileuzattıysa“Aferin,çokgüzeluzattın.”deyiniz.Eğersizinyardımınızolmadankolunuyadabacağınıuzatırsacoşkulubiçimde“Harikasın,negüzeluzattın/giydin.”diyerekoandasevdiğibiryiyecektenküçükbirparçaverebilirsiniz.Budenemelerinizigüniçindehergiyinmegerektirenangerçekleştirebilirsiniz.
DİKKAT EDİLECEK KONULAR•Uygulamaöncesi,çocuğunuzunyeterinceuyuduğundan,karnınıntokolduğundaneminolunuz.•Uygulamaöncesi,seçtiğinizüstgiysininilkaşamasındakısakolluyadabol,uzunkolluolmasınadikkatediniz.•Uygulamaöncesi,seçtiğinizaltgiysininilkaşamasındakısabacaklı(şort,kaprivb.)yadabol,uzunbacaklı(lastiklipijamaaltıvb.)olmasınadikkatediniz.•Uygulamasırasındaçocuğunuzundikkatininsizinüzerinizdeolduğundaneminolunuz.•Uygulamasırasındasestonunuzunyumuşak,eğlenceliolmasınaözengösteriniz.•Uygulamasırasındaçocuğunuzunsizirahatgörebileceğibiçimdekarşılıklıoturunuz.•Uygulamayı,fırsatbuldukçatekrarlayınız.•Uygulamasonrasıbukazanımıgüniçindetekrarlamakiçinfarklıoyunlarüretmeyeçalışınız.
YETERSİZLİKLERE GÖRE ETKİNLİKLERDEKİ UYARLAMALAR•Görmeyetersizliğiolançocukiçingiyinmezamanındaonayaptıklarınızıanlatabilirsiniz.Giydirmeyebaşlamadanönceçocuğunuzungiysiyebirsüredokunmasınaizinveripoesnadagiysininneolduğunuonaanlatabilirsiniz.Örneğin“Bubirtişört,rengimavi,haydibunugiyelim.”•İşitmeyetersizliğiolançocukiçinişaretdiliöğretimibaşlamışsaişaretdilinivesözeldilibirliktekullanarakiletişimkurunuz.Uygulamasırasındajestvemimikleriniziyoğunbirşekildekullanınız,konuşurkenyavaşkonuşunuzveçocuğunuzundudaklarınızıincelemesineizinveriniz.•Zihinselyetersizliğiolançocukiçingüniçindeoldukçasıkdenemeleryapabilirsiniz.Bununiçingiyinmezamanlarınıbeklemeden,oyunbaşlangıçvebitişlerinde,çocuğunuzunuykusuolmadığıanlardagiyinmedenemeleriyapıpçocuğunuzunbusıradakollarınıvebacaklarınıuzatmasınıbekleyebilir,bubeceriiçinolabildiğindesıkdenemeleryapabilirsiniz.•Fizikselyetersizliğiolançocukiçinbolvekısakollu,bacaklıgiysilerilebaşlayabilirsiniz.Bununlabirliktegiyinmeninsözkonusuolmadığızamanlardagüniçindesıksık“Haydionkerekollarıuzatalım.”,“Haydionkerebacaklarıuzatalım.”gibidenemeleryapıpbualıştırmalarıoyunaçevirebilirsiniz.•Otizmspektrumbozukluğuyadariskiolançocukiçinönceliklegiyinmeiçindoğalbağlamoluşturabilirsiniz.“A!Baküzerimizkirlenmiş,geltemizinigiyelim.”yada“Birazüşüdükhaydibirpijamagiyelim.”Bununla birlikteçocuğunuzungiysiyedokunmasına,onunlabirazoynamasına,istersekoklamasınaizinverebilirsiniz.
ETKİNLİK ÇEŞİTLEMELERİ VE GENELLEME•Çocuğunuzileoyunoynarkensevdiğioyuncaklaragiysilergiydirip,kollarınıvebacaklarınıuzatmaoyunlarıoynayabilirsiniz.•Güniçindedışarıyaçıkılacakveyagiysideğiştirilecekherânıfırsatkabuledipsıksıkbeceriyiçalışabilirsiniz.•Farklıdesenverenklerdealtveüstgiysileriledenemelergerçekleştirerekonlarhakkındakonuşabilirsiniz.
SON DEĞERLENDİRMEÇocuk bu beceriyi yapabiliyor mu?
Çocuğunuz kollarını ve bacaklarını uzatarak veya hareket ettirerek giydirilmesine yardımcı oluyor mu?Çocukdörtdenemeninüçündekollarınıvebacaklarınıuzatarakve/veyahareketettirerekgiydirilmesineyardımcıoluyorsabubeceriyiyerinegetirebiliyordur.Birsonrakikazanımageçebilirsiniz.
1
23
13-18
AY
Çocuğunuzilekarşı-lıklıoturunuz.Onunönünevekendiönünüzebirertaneşapkakoyunuzveona“Şap-kayıtak.”deyiniz.
Çocuğunuzşapkayıtakmazsasiziizlemesiniisteyerekkendiönünüz-dekişapkayıalıpyavaşçabaşınızatakınız.
Çocuğunuzşapkayıtakmazsaarkasınageçipelininüzerineelinizikoyarakşapkayıtakması-nısağlayınız.
13-18 AYUyumsal Beceriler GİYİNME-SOYUNMABECERİLERİ(GSB)
KAZANIM: GSB3.3.Şapkasınıgiyer.
ÖN KOŞULLAR: Çocuğunuzunalttakikazanımlarıyerinegetirdiğindeneminolunuz.•GSB3.1.Çorabını,çıkarmakamacıylaaşağıdoğrusıyırır.•GSB3.2.Kollarınıvebacaklarınıuzatarakve/veyahareketettirerekgiydirilmesineyardımcıolur.
DEĞERLENDİRMEÇocuk bu beceriyi yapabiliyor mu?
Çocuğunuz şapkasını giyiyor mu?Çocukdörtdenemeninüçündeşapkasınıgiyiyorsabukazanımiçinartıveriniz.
ETKİNLİKMateryaller
• Çocuğunuzauygunşapka.
UYGULAMAÇocuğunuzilekarşılıklıoturunuz.Onunönünevekendiönünüzebirertaneşapkakoyunuzveona“Şapkayıtak.”deyiniz.Çocuğunuzunşapkayıalıpbaşınatakmasıiçin5-6saniyekadarbekleyiniz.Çocuğunuzşapkayıtakmazsasiziiz-lemesiniisteyerekkendiönünüzdekişapkayıalıpyavaşçabaşınızatakınız.Ardındançocuğunuzdanbunuyapmasınıisteyiniz.Eğerçocuğunuzzorlanıyorsaarkasınageçiniz.Kullandığıelininüzerineelinizikoyupelinizlerehberolarakönceşapkayıalmasınısağlayınız.Ardındanelinizçocuğunuzunkullandığıelininüstündeykenşapkayıbaşınadoğruyönlendirerekbaşınınüstüneyerleştiriniz.Şapkayıtaktığınızda“A!Çokgüzeloldu,şapkayıçokgüzeltaktın.”deyiniz.Budenemelerigüniçindeherfırsatbulduğunuzdagerçekleştirerekçocuğunuzunşapkatakmabecerisiniedinmesinidestekleyiniz.Zamanlaçocuğunuzşapkayıtakmayabaşladıkçayardımlarınızısonlandırınız.Sonolarakçocuğunu-zunşapkasınıbağımsızolarakbaşınatakmasınıbekleyiniz.
DİKKAT EDİLECEK KONULAR•Uygulamaöncesiçocuğunuzunyeterinceuyuduğundanvekarnınıntokolduğundaneminolunuz.•Uygulamaöncesiseçtiğinizşapkanındar,zorgiyilenbirşapkaolmamasınadikkatediniz.•Uygulamasırasındaçocuğunuzundikkatininsizinüzerinizdeolduğundaneminolunuz.•Uygulamasırasındasestonunuzunyumuşak,eğlenceliolmasınaözengösteriniz.•Uygulamasırasındaçocuğunuzunsizirahatgörebileceğibiçimdekarşılıklıoturunuz.•Uygulamayı,fırsatbuldukçatekrarlayınız.•Uygulamasonrasıbukazanımıgüniçindetekrarlamakiçinfarklıoyunlarüretmeyeçalışınız.
YETERSİZLİKLERE GÖRE ETKİNLİKLERDEKİ UYARLAMALAR•Görmeyetersizliğiolançocukiçinşapkatakarkentutmasıgerekennoktalarısilikondamlasısıkarakyadadüğmedikerekbelirginleştirebilirsiniz.Busayedeçocuğunuzelinişapkayauzattığındaneredentutupbaşınagötürmesigerektiğinidahahızlıkavrayabilecektir.•İşitmeyetersizliğiolançocukiçinişaretdiliöğretimibaşlamışsaişaretdilinivesözeldilibirliktekullanarakiletişimkurunuz.Uygulamasırasındajestvemimikleriniziyoğunbirşekildekullanınız,konuşurkenyavaşkonuşunuzveçocuğunuzundudaklarınızıincelemesineizinveriniz.•Zihinselyetersizliğiolançocukiçingüniçindeoldukçasıkdenemeleryapabilirsiniz.•Fizikselyetersizliğiolançocukiçinbol,kalıplıvehafifmalzemedenşapkalarile(örneğinkenarlıksızhasırşapkavb.)denemelerebaşlayabilirsiniz.Kalıplıvehafifşapkalarçocuğunuzunbağımsızşapkatakmasıiçinilkaşamadadaharahatolacaktır.•Otizmspektrumbozukluğuyadariskiolançocukiçinöncelikleşapkatakmakiçindoğalbağlamoluşturabilirsiniz.“A!Bakgüneşdoğdu,başımızagüneşgelmesin.”“Havasoğudubaşımızüşümesin.”vb.diyereknedenvehangidurumlardaşapkatakıldığınıonabetimleyebilirsiniz.Bununlabirliktefarklıbirkaçmodelşapkadeneyipçocuğunuzuntercihettiğişapkaileöğretmedenemelerinizigerçekleştirebilirsiniz.
ETKİNLİK ÇEŞİTLEMELERİ VE GENELLEME•Çocuğunuzileoyunoynarkensevdiğioyuncaklaraşapkalargiydiripfarklıoyunlaroynayabilirsiniz.•Çocuğunuzilesıraalmayıgerektirenbiroyunoynarkensırasıkendisinegelenkişininşapkatakmasınıgerektirenbiroyuntüretebilirsiniz.Örneğinbloklarısırayladizipkuleyaparkensırasıkendinegelenkişişapkasınıtakabilir.•Güniçindedışarıyaçıkılacakherânıfırsatkabuledipsıksıkbeceriyiçalışabilirsiniz.•Farklıdesenlerde,renklerdeşapkalariledenemelerigerçekleştirerekonlarhakkındakonuşabilirsiniz.
SON DEĞERLENDİRMEÇocuk bu beceriyi yapabiliyor mu?
Çocuğunuz şapkasını giyiyor mu?Çocukdörtdenemeninüçündeşapkasınıgiyiyorsabubeceriyiyerinegetirebiliyordur.Birsonrakikazanımageçebilirsiniz.
1
2
13-18
AY
Çocuğunuzunayağındavesizinayağınızdabirerçiftterlik/açıkayakkabı(sandalet)varkenonunlakarşılıklışekilde,yereyadatabureyeoturarakonaterliğini/sandaletiniçıkarmasınısöyleyiniz.
Çocuğunuzterli-ği/sandaletiçıkarmaz-sasiziizlediğindeneminolarak“Beniizle.”deyipterliği/sandaletiayağınızdançıkarınız.
13-18 AYUyumsal Beceriler GİYİNME-SOYUNMABECERİLERİ(GSB)
KAZANIM: GSB3.4.Sandalet,terlikgibiaçıkayakkabılarıçıkarır.
ÖN KOŞULLAR: Çocuğunuzunalttakikazanımlarıyerinegetirdiğindeneminolunuz.•GSB3.1.Çorabını,çıkarmakamacıylaaşağıdoğrusıyırır.•GSB3.2.Kollarınıvebacaklarınıuzatarakve/veyahareketettirerekgiydirilmesineyardımcıolur.•GSB3.3.Şapkasınıgiyer.
DEĞERLENDİRMEÇocuk bu beceriyi yapabiliyor mu?
Çocuğunuz sandalet, terlik gibi açık ayakkabıları çıkarıyor mu?Çocukdörtdenemeninüçündesandalet,terlikgibiaçıkayakkabılarıçıkarıyorsabukazanımiçinartıveriniz.
ETKİNLİKMateryaller
•Çocuğunuzunayaknumarasınauygunsandalet,terlik.
UYGULAMAÇocuğunuzunayağındavesizinayağınızdabirerçiftterlik/sandaletvarkenonunlakarşılıklışekilde,yereyadatabureyeoturunuz.Çocuğunuzaterliğini/sandaletiniçıkarmasınısöyleyiniz.Çocuğunuzterliği/sandaletiçıkarmazsasiziizlediğindeneminolarak“Beniizle.”deyipyavaşçaterliği/sandaletiayağınızdançıkarınız.Ardındansizitaklitetmesinibekleyiniz.Eğerhâlenzorlanırsagiydirdiğinizterlikveyasandaleti,enbasitçıkarılandanbaşlamaküzeredeğişti-riniz.Bununiçinöncelikleayakkısmıbolbirterlikilebaşlayarakzamanlaayağınatamolanterlikvesandaletleriledenemeleryapınız.
DİKKAT EDİLECEK KONULAR•Uygulamaöncesiçocuğunuzunyeterinceuyuduğundan,karnınıntokolduğundaneminolunuz.•Uygulamaöncesiseçtiğinizterliğin/sandaletindar,zorgiyilenbirterlik/sandaletolmamasınadikkatediniz.•Uygulamasırasındaçocuğunuzundikkatininsizinüzerinizdeolduğundaneminolunuz.•Uygulamasırasındasestonunuzunyumuşak,eğlenceliolmasınaözengösteriniz.•Uygulamasırasındaçocuğunuzunsizirahatgörebileceğibiçimdekarşılıklıoturunuz.•Uygulamayı,fırsatbuldukçatekrarlayınız.•Uygulamasonrasıbukazanımıgüniçindetekrarlamakiçinfarklıoyunlarüretmeyeçalışınız.
YETERSİZLİKLERE GÖRE ETKİNLİKLERDEKİ UYARLAMALAR•Görmeyetersizliğiolançocukiçinterliğinisandaletiniçıkarırkenonayaptıklarınıbetimleyebilir,bununlabirlikteterliğin/sandaletinniteliklerihakkındakonuşabilirsiniz.Örneğin“Terliğiayağındançokgüzelçıkardın,terliğinyumuşakplastik.”•İşitmeyetersizliğiolançocukiçinişaretdiliöğretimibaşlamışsaişaretdilinivesözeldilibirliktekullanarakiletişimkurunuz.Uygulamasırasındajestvemimikleriniziyoğunbirşekildekullanınız,konuşurkenyavaşkonuşunuzveçocuğunuzundudaklarınızıincelemesineizinveriniz.•Zihinselyetersizliğiolançocukiçingüniçindeoldukçasıkdenemeleryapabilirsiniz.Güniçindebirçokdurumda(örneğinoyunoynamadanöncevesonra,yemektensonravb.)farklıdenemeleryaparakçokçaalıştırmayapabilirsiniz.•Fizikselyetersizliğiolançocukiçinbol,kalıplıvehafifmalzemedenterlikleriledenemelerebaşlayabilirsiniz.Kalıplı,hafifvebolterliklerçocuğunuzunterliklerinibağımsızolarakçıkarabilmesiiçinilkaşamadadaharahatolacaktır.•Otizmspektrumbozukluğuyadariskiolançocukiçin;öncelikleterlikçıkarmakiçindoğalbağlamoluşturabilirsiniz.“A!Bakevegeldik,şimdiayağımızdakiterlikleriçıkaralım.”,“Bakşimdibalkondaniçerigireceğiz,ayağımızdakiterlikleriçıkaralım.”vb.diyereknedenvehangidurumlardaterliklerinçıkarıldığınıonaifadeedebilirsiniz.Denemelerebaşlamadanöncebirkaçfarklıterlikdeneyerekçocuğunuzuntercihettiğiterliğiözellikleilkaşamada kullanmayaözengösterebilirsiniz.Çocuğunuzçeşitlidokularayadarenklerekarşıhassasiyetgösteriyorsabudokuda/renkteterlikleriseçmemeyeözengösteriniz.
ETKİNLİK ÇEŞİTLEMELERİ VE GENELLEME•Çocuğunuzileoyunoynarkensevdiğioyuncaklaraterlikgiydiripçocuğunuzdançıkarmasınıisteyerekfarklıoyunlaroynayabilirsiniz.•Güniçindedışarıdanevegelirken,balkondaniçerigirerkenyadalavabodan/banyodançıkarkenoluşanterlikçıkarmabağlamlarınıfırsatkabuledipsıksıkbeceriyiçalışabilirsiniz.•Farklıdesenlerde,renklerdeterlikler/sandaletleriledenemelerigerçekleştirerekonlarhakkındakonuşabilir,onlarısayarak,renklerinegöreraflaradizerekoyunlaroynayabilirsiniz.
SON DEĞERLENDİRMEÇocuk bu beceriyi yapabiliyor mu?
Çocuğunuz sandalet, terlik gibi açık ayakkabıları çıkarıyor mu?Çocukdörtdenemeninüçündesandalet,terlikgibiaçıkayakkabılarıçıkarıyorsabubeceriyiyerinegetirebiliyordur.Birsonrakikazanımageçebilirsiniz.
13-18 AYUyumsal Beceriler GİYİNME-SOYUNMABECERİLERİ(GSB)
1
2
3
13-18
AY
Önceliklekendidişlerinizifırçalayarakçocuğunuzungörmesinisağlayınız.
Dişfırçasınınüzerineherhangibirmacunyadamaddekoymadançocuğunuzunelineveriniz. Çocuğunuzunfırçayı
tutarakağzınagötürmesinivedişlerininüzerinesürtmesinibekleyiniz.
13-18 AYUyumsal Beceriler KİŞİSELBAKIMBECERİLERİ(GSB)
KAZANIM: KBB2.2.Macunsuzdişfırçasıilegezinerekdişlerinifırçalar.
ÖN KOŞULLAR: Çocuğunuzunalttakikazanımıyerinegetirdiğindeneminolunuz.•Bubeceriiçinherhangibirönkoşulbulunmamaktadır.
DEĞERLENDİRMEÇocuk bu beceriyi yapabiliyor mu?
Çocuğunuz macunsuz diş fırçası ile gezinerek dişlerini fırçalıyor mu?Çocukdörtdenemeninüçündemacunsuzdişfırçasıilegezinerekdişlerinifırçalıyorsabukazanımiçinartıveriniz.
ETKİNLİKMateryaller
• Çocuğunuzauygunyumuşakdişfırçası.
UYGULAMAÇocuğunuzuyemeklerdensonravegeceyatmadanöncegözlemleyiniz.Ona,onunağızyapısınaveyaşınauygundişfırçalarındanveriniz.Dişfırçalamayıgerektirenzamanlarıfırsatolarakkabulediniz.Buamaçlakahvaltıdansonra,yatmadanönceyadaöğünlerdensonragibiuygunzamanlarıseçebilirsiniz.Buzamanlardaönceliklekendidişlerinizifırçalayarakçocuğunuzungörmesinisağlayınız.Ardındandişfırçasınınüzerineherhangibirmacunyadamaddekoymadançocuğunuzunelineveriniz.Çocuğunuzunfırçayıtutarakağzınagötürmesinivedişlerininüzerindebellibirsüresürtmesinibekleyiniz.Busıradaçocuğunuzlavabonun/banyonunönündedurmayıtercihedebileceğigibige-zinmekdeisteyebilir.Budurumdadişfırçasınıdişlerinesürterkengezinmesinemüsaadeediniz.Çocuğunuzdişfırçasınıaldığındaeğlencelibirsestonuile“Fırçalayalımdişleri,tertemizolsun.”gibiifadelerkullanabilir,bunlarıritmikbirşekilde,birşarkıymışgibisöyleyebilirsiniz.
DİKKAT EDİLECEK KONULAR•Uygulamaöncesiçocuğunuzunuykusunualdığından,karnınındoyduğundaneminolunuz.•Uygulamaöncesiçocuğunuzunağzıiçinuygun,yumuşakyapıdabirfırçaseçtiğinizdeneminolunuz.•Uygulamasırasındaçocuğunuzundikkatinin,sizinüzerinizdeolduğundaneminolunuz.•Uygulamasırasındasestonunuzunyumuşak,eğlenceliolmasınaözengösteriniz.•Uygulamasonrasıuygulamayıgüniçindefırsatbuldukçasıksıktekrarlayınız.•Uygulamasonrasıbukazanımıgüniçindetekrarlamakiçinfarklıoyunlarüretmeyeçalışınız.
YETERSİZLİKLERE GÖRE ETKİNLİKLERDEKİ UYARLAMALAR•Görmeyetersizliğiolançocukiçinseçtiğinizdişfırçasınınoldukçayumuşakyapıdaolmasınaveçocuğunuzunağzına,boğazınabatmamasınadikkatediniz.Çocuğunuzdişfırçasınınbaşınıağzınagötürmektezorlanırsailkaşamadaelinizlerehberlikederekfırçayıağzınagötürmesinedestekolabilirsiniz.•İşitmeyetersizliğiolançocukiçinişaretdiliöğretimibaşlamışsaişaretdilinivesözeldilibirliktekullanarakiletişimkurunuz.Uygulamasırasındajestvemimikleriniziyoğunbirşekildekullanınız,konuşurkenyavaşkonuşunuzveçocuğunuzundudaklarınızıincelemesineizinveriniz.
ETKİNLİK ÇEŞİTLEMELERİ VE GENELLEME•Çocuğunuzadişfırçalamaileilgilişarkılardinletebilirvebuşarkılarhakkındaçocuğunuzlakonuşabilirsiniz.Ayrıcaçocuğunuzdişfırçalarkensizdeonuniçinşarkılartüretmeyeçalışabilir,dişfırçasınınçıkardığıseslerieğlencelibiçimde“fışfış”vb.diyerektaklitedebilirsiniz.•Çocuğunuzileoyunoynarkeneski,kullanılmayandişfırçalarınıoyuncakbebeklerinağzınagötürüpfırçalamaoyunlarıoynayabilirsiniz.•Güniçinde,öğünsonraları,geceyatmadanöncegibivakitlerifırsatkabuledebilirsiniz.
SON DEĞERLENDİRMEÇocuk bu beceriyi yapabiliyor mu?
Çocuğunuz macunsuz diş fırçası ile gezinerek dişlerini fırçalıyor mu?Çocukdörtdenemeninüçündemacunsuzdişfırçasıilegezinerekdişlerinifırçalıyorsabubeceriyiyerinegetirebiliyordur.Birsonrakikazanımageçebilirsiniz.
1
2
13-18
AY
Güniçindefarklızamanlardaçocuğunuzunburnu/ağzıaktığında,akansıvıdanrahatsızolupelini,kolunu,omzunuvb.oynatmasınıvesıvıbulaşankısmıacemicesilmeyeçalışmasınıbekleyiniz.
Çocuğunuz,rahatsızlığınıhareketleriylesizegösteripsilmeyeçalışıyorsa“Aferin,ağzınaktısendehemenfarkettin.Silelim,temizolalım.”vb.diyerekfarkettiğinizionaifadeediniz.
13-18 AYUyumsal Beceriler
KAZANIM: KBB2.3.Ağzıyadaburnuaktığındarahatsızolduğunuhareketleriilebelliederekağzınıyadaburnunusilmeyeçalışır.
ÖN KOŞULLAR:Çocuğunuzunalttakikazanımıyerinegetirdiğindeneminolunuz.•KBB2.2.Macunsuzdişfırçasıilegezinerekdişlerinifırçalar.
DEĞERLENDİRMEÇocuk bu beceriyi yapabiliyor mu?
Çocuğunuz ağzı ya da burnu aktığında rahatsız olduğunu hareketleri ile belli ederek ağzını ya da burnunu silmeye çalışıyor mu?Çocukdörtdenemeninüçündeağzıyadaburnuaktığındarahatsızolduğunuhareketleriilebelliederekağzınıyadaburnunusilmeyeçalışıyorsabukazanımiçinartıveriniz.
ETKİNLİKMateryaller
•Yumuşakmendil.
•Islakmendil.
UYGULAMAÇocuğunuzugözlemleyiniz.Güniçinde,oyunoynarkenyadafarklızamanlardaburnu/ağzıaktığında,akansıvıdanrahatsızolupelini,kolunu,omzunuvb.oynatarakrahatsızolduğunugösteriyorvesıvı
bulaşankısmıacemicesilmeyeçalışıyormu?Bununiçinyemeksonrasını,oyunzamanlarınıvb.gibizamanlarıfırsatolarakkabulediniz.Çocuğunuz,ağzıyadaburnuaktığındaakansalgıdolayısıylarahatsızlığınıhareketleriylesize
gösteripsilmeyeçalışıyorsa“Aferin,ağzınaktısendehemenfarkettin.Silelim,temizolalım.”diyerekfarkettiğinizionaifadeediniz.
DİKKAT EDİLECEK KONULAR•Uygulamaöncesiçocuğunuzunburnunu/ağzınısilmekiçinyumuşakbirmendil/ağızbezivb.bulundurunuz.
•Uygulamasırasındaçocuğunuzundikkatininsizinüzerinizdeolduğundaneminolunuz.
•Uygulamasırasındasestonunuzunyumuşak,eğlenceliolmasınaözengösteriniz.
•Uygulamayı,fırsatbuldukçatekrarlayınız.
YETERSİZLİKLERE GÖRE ETKİNLİKLERDEKİ UYARLAMALAR•İşitmeyetersizliğiolançocukiçinişaretdiliöğretimibaşlamışsaişaretdilinivesözeldilibirliktekullanarakiletişimkurunuz.Uygulamasırasındajestvemimikleriniziyoğunbirşekildekullanınız,konuşurkenyavaşkonuşunuzve
çocuğunuzundudaklarınızıincelemesineizinveriniz.
•Otizmspektrumbozukluğuyadariskiolançocukiçinçocuğunuzburun/ağızsalgılarındanhemenveyoğunbiçimderahatsızoluyorsa,silmeyeçalışıyorsabirmendilvb.yardımıylaonarehberolarakvebekletmedenburnunu
silmesinisağlayabilirsiniz.
ETKİNLİK ÇEŞİTLEMELERİ VE GENELLEME•Çocuğunuzagüniçindeburun/ağızsilmeileilgilişarkılardinletebilir,videolarizletebilirvebunlarhakkındakonuşabilirsiniz.
•Çocuğunuzileoyunoynarkenoyuncakbebeğinağzına,burnunasudamlatarak“A!Bebeğinburnuaktı,hemensilelim.”vb.diyerekoyunlarüretebilirsiniz.
SON DEĞERLENDİRMEÇocuk bu beceriyi yapabiliyor mu?
Çocuğunuz ağzı ya da burnu aktığında rahatsız olduğunu hareketleri ile belli ederek ağzını ya da burnunu silmeye çalışıyor mu?Çocukdörtdenemeninüçündeağzıyadaburnuaktığındarahatsızolduğunuhareketleriilebelliederekağzınıyadaburnunusilmeyeçalışıyorsabubeceriyiyerinegetirebiliyordur.Birsonrakikazanımageçebilirsiniz.
KİŞİSELBAKIMBECERİLERİ(GSB)
1
2
3
13-18
AY
Çocuğunuzunbezikirlendiğizamannasıltepkiverdiğinidikkatleizleyiniz.
Çocuğunuz,altınınkirlendiğiniifadeettiğindehiçbeklemedenaltınıdeğiştiriniz. Çocuğunu-zu,altıkirlendiğin-
debelliettiğiiçinödüllendiriniz.
“Harikasın,altınınkirlen-diğiniçokgüzelanlattın,hemendeğiştirelim.”
13-18 AYUyumsal Beceriler TUVALETBECERİLERİ(TB)
KAZANIM: TB4.1.Bezikirlendiğinderahatsızolduğunudavranışlarıylabellieder.
ÖN KOŞULLAR: Çocuğunuzunalttakikazanımıyerinegetirdiğindeneminolunuz.•Bubeceribualtalandakiilkbeceriolduğundanherhangibirönkoşulubulunmamaktadır.
DEĞERLENDİRMEÇocuk bu beceriyi yapabiliyor mu ?
Çocuğunuz bezi kirlendiğinde rahatsız olduğunu davranışlarıyla belli ediyor mu?Çocukdörtdenemeninüçünderahatsızolduğunudavranışlarıylabelliediyorsabukazanımiçinartıveriniz.
ETKİNLİKMateryaller
• Bebekbezi.
• Islakmendil.
UYGULAMAGüniçindeçocuğunuzugözlemleyiniz.Çocuğunuzunbezikirlendiğizamannasıltepkiverdiğinidikkatleizleyiniz.Beziıslandığındaveyakirlendiğindeağlayarak,huzursuzolarakvebunabenzerhareketlerlerahatsızlığınıifade
etmeyeçalışıyormu?Eğerbezikirlendiğindekendineözgübiçimderahatsızlığınıgösteriyorsa“Harikasın,altınınkirlendiğiniçokgüzelanlattın,hemendeğiştirelim.”diyebilirsiniz.Çocuğunuz,altınınkirlendiğiniifadeettiğindehiç
beklemedenaltınıdeğiştiriniz.Eğerçocuğunuzbezikirlendiğindehareketleriylerahatsızlığınıbellietmiyorsakarşısınageçerek“Hmm,bezimizkirlenmiş,değiştirmemizlazım,kirlendiğindehemenbanagöster.”diyebilirvehemen
altınıdeğiştirebilirsiniz.Zamanlaçocuğunuzküçükbirhareketyadayüzifadesiylealtınınkirlendiğinibelliettiğindeonucoşkulubiçimdeödüllendiriniz.
DİKKAT EDİLECEK KONULAR•Uygulamaöncesiçocuğunuzunbeslenme,uykugibiihtiyaçlarınınkarşıladığındaneminolunuz.
•Uygulamasırasındasestonunuzunyumuşak,eğlenceliolmasınaözengösteriniz.
•Uygulamasırasındaçocuğunuzuçokdikkatligözlemleyiptepkilerini,jestyadamimiklerinikaçırmamayaçalışınız.
•Uygulamasonrasıçocuğunuzukirlibezlebekletmedenhementemizlemeyedikkatediniz.
YETERSİZLİKLERE GÖRE ETKİNLİKLERDEKİ UYARLAMALAR•Otizmspektrumbozukluğuyadariskiolançocukiçinrahatsızolduğunusadecesizebakarakkısabirgöztemasıilebellietsebilehemenpekiştiriniz.
•İşitmeyetersizliğiolançocukiçinişaretdiliöğretimibaşlamışsaişaretdilinivesözeldilibirliktekullanarakiletişimkurunuz.Uygulamasırasındajestvemimikleriniziyoğunbirşekildekullanınız,konuşurkenyavaşkonuşunuzve
çocuğunuzundudaklarınızıincelemesineizinveriniz.
ETKİNLİK ÇEŞİTLEMELERİ VE GENELLEME•Çocuğunuzileoyunoynarkensevdiğioyuncaklarabeztakıp“A!Bakayıcığınaltıkirlenmiş,ayıcıkbudurumdançokrahatsız,haydihemenaltınıdeğiştirelim.”diyerekaltdeğiştirmeoyunlarıoynayabilirsiniz.
•Güniçindebezininkirlendiğiherânıfırsatkabuledipsıksıkbeceriyiçalışabilirsiniz.
SON DEĞERLENDİRMEÇocuk bu beceriyi yapabiliyor mu?
Çocuğunuz bezi kirlendiğinde rahatsız olduğunu davranışlarıyla belli ediyor mu?Çocukdörtdenemeninüçünderahatsızolduğunudavranışlarıylabelliediyorsabubeceriyiyerinegetirebiliyordur.Birsonrakikazanımageçebilirsiniz.
1
23
13-18
AY
Çocuğunuzaiçindeazmiktardasıvıolan,ço-cuklariçinuygun,kulplubirbardaktaiçecekveriniz.
Çocuğunuzbardağınkulplarındantu-tupağzınagötürmüyorsaarkasınageçerekellerininüzerindentutupkulplarıtutmasınısağlayınız.
Ardındanellerinizlerehberolmayadevamederekbardağıağ-zınadoğruyönlen-diripiçeceğiiçme-sinisağlayınız.
13-18 AYUyumsal Beceriler YEME-İÇMEBECERİLERİ(GSB)
KAZANIM:YİB1.15.Kulplubebekbardağıyadakupadansıvıiçer.
ÖN KOŞULLAR:Çocuğunuzunalttakikazanımlarıyerinegetirdiğindeneminolunuz.•YİB1.7.İçecekleriyutar.•YİB1.11.Yetişkintarafındantutulanbardaktansıvıiçer.•YİB1.14.Dökerekdeolsasıvıiçerkenbardağınkenarlarınıkavrayacakşekildedudaklarınıkapatır.
DEĞERLENDİRMEÇocuk bu beceriyi yapabiliyor mu?
Çocuğunuz kulplu çocuk bardağı ya da kupadan sıvı içiyor mu? Çocukdörtdenemeninüçündekulpluçocukbardağıyadakupadansıvıiçiyorsabukazanımiçinartıveriniz.
ETKİNLİKMateryaller
•Çocukbardağı,alıştırmabardağıvb.•Çocuğunuzauyguniçecekler(su,ayran,meyvesuyu,sütvb.).
UYGULAMABeslenmesaatindeyadasusadığındaçocuğunuzugözlemleyiniz.Çocuğunuzaiçindeazmiktardasıvıolan,çocuklariçinuygun,kulplubirbardaktaiçecekverin.Çocuğunuzunbardağıalıpiçeceğiiçmesinibekleyiniz.Çocuğunuzbardağınkulplarındantutupağzınagötürmüyorsaarkasınageçerekellerininüzerindentutarakkulplarıtutmasınısağlayınız.Ardındanellerinizlerehberolmayadevamederekbardağıağzınadoğruyönlendiripiçeceğiiçmesinisağlayınız.Busıradasıvınınbirkısmınındökülmesinegözyumabilirsiniz.Çocuğunuzzamanlabeceriyikendiyapmayabaşladıkçayardımlarınızısonlandırınız.Bununiçinilkaşamadaellerininüzerindentutarkenilerleyenzamanlardahafifçebileklerindentutupdirseklerinehafifçedokunarakyönlendiriniz.Sonolarakyardımlarınızısonlandırınız.
DİKKAT EDİLECEK KONULAR•Uygulamaöncesiçocuğunuzunrahathissettiğibirortamageçerekrahatedebileceğibirbeslemepozisyonuseçiniz.•Uygulamaöncesiçocuğunuzaverdiğiniziçeceğinçoksıcakyadasoğukolmamasınadikkatediniz.•Uygulamaöncesiçocuğunuziçinseçtiğinizçocukbardağı/kupanın,cam/porselengibikırılabilirbirmalzemedenyapılmışolmamasınadikkatediniz.Bununiçinplastiktenyapılmış,çocuklariçinuygun,alıştırmabardağı kullanabilirsiniz.•Uygulamasırasındaçocuğunuzun,verdiğiniziçeceğiiçerkensolukborusunatakılmamasıiçinonusürekligözlemleyiniz.•Uygulamasırasındaçocuğunuzileyumuşakbirsestonuilekonuşunuz.•Uygulamasonrasıçocuğunuzaçokgüzelsu/meyvesuyuiçtiğinisöyleyereksevdiğibirşarkıyadaetkinlikileödüllendiriniz.
YETERSİZLİKLERE GÖRE ETKİNLİKLERDEKİ UYARLAMALAR•Fizikselyetersizliğiolançocukiçinbubeceriyigerçekleştirirkeniçecekleriiçmekiçinbardağınkenarlarınıkavrayacakbiçimdeağzınıkapatmasıiçinhembaşınınaltındanhemçenesindendestekleyebilirsiniz.Çocuğunuzadestekverdiğinizdenemelerde,onaiçeceğigüzeliçtiğinisöyleyebilirsiniz.Ayrıcagüniçinde,çocuğunuzunbirşeyleriçtiğiheranıdenemeyapmakiçinbirfırsatolarakkabuledebilirsiniz.•Görmeyetersizliğiolançocukiçinsunduğunuziçecekhakkındakonuşarakneiçtiğinionabetimleyebilirsiniz.
ETKİNLİK ÇEŞİTLEMELERİ VE GENELLEME•Çocuğunuzungüniçindesusadığı,birşeyleriçeceğiherânıöğretimdenemesiiçinfırsatkabuledebilirsiniz.•Çocuğunuzilebubeceriyiçalışırkenfarklırenkvetatlarda(ayran,vişnesuyu,su,elmasuyu,sütvb.)içeceklerkullanarakonunbeceriyidahahızlıgenellemesineyardımcıolabilirsiniz.•Çocuğunuzilebuhedefiçalışırkenilkaşamadasevdiğiiçecekleritercihedebilirsiniz.•Çocuğunuzilebubeceriyiçalışırkenfarklıbardaklarkullanabilirsiniz.
SON DEĞERLENDİRMEÇocuk bu beceriyi yapabiliyor mu?
Çocuğunuz kulplu çocuk bardağı ya da kupadan sıvı içiyor mu? Çocukdörtdenemeninüçündekulpluçocukbardağıyadakupadansıvıiçiyorsabubeceriyiyerinegetirebiliyordur.Birsonrakikazanımageçebilirsiniz.
1
2
13-18
AY
Beslenmesaatindeçocuğunuzuye-mekyediğinizmasaya,mamasandalyesiileoturtunuz.
Çocuğunuzunönündekitabağa,ogünhazırladığınızyemektenazmiktardakoyarakyediriniz.
13-18 AYUyumsal Beceriler
KAZANIM: YİB1.16.Yetişkinlerinyediğiyiyecekleriyer.
ÖN KOŞULLAR:Çocuğunuzunalttakikazanımlarıyerinegetirdiğindeneminolunuz.•YİB1.8.Küçüklokmalarıelleriyleyer.•YİB1.10.Yumuşakbisküvivekrakergibiyiyecekleriısırarakçiğner.
DEĞERLENDİRMEÇocuk bu beceriyi yapabiliyor mu?
Çocuğunuz yetişkinlerin yediği yiyecekleri yiyor mu? Çocukdörtdenemeninüçündeyetişkinlerinyediğiyiyeceklerdenyiyorsabukazanımiçinartıveriniz.
ETKİNLİKMateryaller
•Günlükyaşamınızdatükettiğinizçocuğunuzauygunyiyecekler(suluyemek,çorba,köftevb.).•Çocuğunuzauyguntabak,kaşık,çatal.•Mamasandalyesi.
UYGULAMABeslenmesaatindeçocuğunuzuyemekyediğinizmasaya,mamasandalyesiileoturtarakgözlemleyiniz.Çocuğunuzunönündekitabağa,ogünhazırladığınızyemektenazmiktardakoyunuz(Örneğinbirküçükparçaköfte,küçükveyumuşakparçalarıolansuluyemek,yoğurtvb.)Çocuğunuzuntabağındakiyemeğiyemesinisağlayınız.Busıradaneyediğinionasöyleyebilir,yemekhakkındakonuşabilirsiniz.Çocuğunuzoöğündeverdiğinizyemeğiyemediysefarklıyemekalternatiflerinideneyiniz.Çocuğunuzunhoşlandığıyiyecekleriilkaşamadadiğeryemeklerileeşleyerekkullanabilirsiniz.Örneğinçocuğunuzyoğurtseviyorköftesevmiyorsabirkaşıkyoğurtardındanbirlokmaköftevermeyideneyebilirsiniz.Zamanlaçocuğunuzunonaverdiğinizfarklıyemekleriyemesinibekleyin