42
คู่มือประกอบสื่อการสอน วิชาคณิตศาสตร์ เรื่อง การให้เหตุผลและตรรกศาสตร์ (เนื้อหาตอนที่ 1) การให้เหตุผล โดย อาจารย์ ดร.จิณดิษฐ์ ละออปักษิณ สื่อการสอนชุดนี้ เป็นความร่วมมือระหว่าง คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย กับ สานักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน (สพฐ.) กระทรวงศึกษาธิการ

07 การให้เหตุผลและตรรกศาสตร์ ตอนที่1_การให้เหตุผล

  • Upload
    -

  • View
    15.683

  • Download
    2

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: 07 การให้เหตุผลและตรรกศาสตร์ ตอนที่1_การให้เหตุผล

คมอประกอบสอการสอน วชาคณตศาสตร

เรอง

การใหเหตผลและตรรกศาสตร (เนอหาตอนท 1) การใหเหตผล

โดย

อาจารย ดร.จณดษฐ ละออปกษณ

สอการสอนชดน เปนความรวมมอระหวาง คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย กบ

ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (สพฐ.) กระทรวงศกษาธการ

Page 2: 07 การให้เหตุผลและตรรกศาสตร์ ตอนที่1_การให้เหตุผล

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

1

สอการสอน เรอง การใหเหตผลและตรรกศาสตร สอการสอน เรอง การใหเหตผลและตรรกศาสตร มจ านวนตอนทงหมดรวม 9 ตอน ซง

ประกอบดวย

1. บทน า เรอง การใหเหตผลและตรรกศาสตร 2. เนอหาตอนท 1 การใหเหตผล

- การใหเหตผลแบบอปนย - การใหเหตผลแบบนรนย

3. เนอหาตอนท 2 ประพจนและการสมมล - ประพจนและคาความจรง - ตวเชอมประพจน - การสมมล

4. เนอหาตอนท 3 สจนรนดรและการอางเหตผล - เอกลกษณในการเชอมประพจน - สจนรนดร

5. เนอหาตอนท 4 ประโยคเปดและวลบงปรมาณ - การอางเหตผล - ประโยคเปด - วลบงปรมาณ

6. แบบฝกหด (พนฐาน) 7. แบบฝกหด (ขนสง) 8. สอปฏสมพนธ เรอง หอคอยฮานอย 9. สอปฏสมพนธ เรอง ตารางคาความจรง

คณะผจดท าหวงเปนอยางยงวา สอการสอนชดนจะเปนประโยชนตอการเรยนการสอนส าหรบคร และนกเรยนทกโรงเรยนทใชสอชดนรวมกบการเรยนการสอนวชาคณตศาสตร เรอง การใหเหตผลและตรรกศาสตร นอกจากนหากทานสนใจสอการสอนวชาคณตศาสตรในเรองอนๆทคณะผจดท าไดด าเนนการไปแลว ทานสามารถดชอเรอง และชอตอนไดจากรายชอสอการสอนวชาคณตศาสตรทงหมดในตอนทายของคมอฉบบน

Page 3: 07 การให้เหตุผลและตรรกศาสตร์ ตอนที่1_การให้เหตุผล

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

2

เรอง การใหเหตผลและตรรกศาสตร (การใหเหตผล) หมวด เนอหา ตอนท 1 (1/4) หวขอยอย 1. การใหเหตผลแบบอปนย 2. การใหเหตผลแบบนรนย จดประสงคการเรยนร เพอใหผเรยน

1. มความเขาใจในความหมาย ความเหมอน ความแตกตาง ขอด ขอจ ากดของการใหเหตผลแบบอปนยและนรนย

2. สามารถน าการใหเหตผลแบบอปนยและนรนยไปใชได

ผลการเรยนรทคาดหวง ผเรยนสามารถ 1. ใหความหมายของการใหเหตผลแบบอปนยได 2. น าการใหเหตผลแบบอปนยไปใชได 3. ใหความหมายของการใหเหตผลแบบนรนย 4. ระบขอด ขอจ ากดของการใหเหตผลแบบอปนยและนรนยได 5. ใชแผนภาพในการตรวจสอบความสมเหตสมผลของการอางเหตผลแบบนรนยได

Page 4: 07 การให้เหตุผลและตรรกศาสตร์ ตอนที่1_การให้เหตุผล

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

3

เนอหาในสอการสอน

เนอหาทงหมด

Page 5: 07 การให้เหตุผลและตรรกศาสตร์ ตอนที่1_การให้เหตุผล

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

4

1. การใหเหตผลแบบอปนย

Page 6: 07 การให้เหตุผลและตรรกศาสตร์ ตอนที่1_การให้เหตุผล

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

5

1. การใหเหตผลแบบอปนย

ในหวขอนผเรยนจะไดทราบถงรปแบบของการใหเหตผลทางคณตศาสตร และไดศกษาเกยวกบความหมายของของการใหเหตผลแบบอปนย ตลอดจนทราบถงขอดและขอจ ากดของการใหเหตผลแบบอปนย

เนอหาในสอจะเรมตนดวยการยกตวอยางการเตมตวเลขลงในแผนปาย เพอใหนกเรยนไดเหนวาภายใตการดนเดาอยางอสระนน การสงเกตสามารถชวยใหไดค าตอบทเปนระบบมากขน ในการนผสอนสามารถยกตวอยางอนๆ เพมเตม เชน

2 4 8 16 32 ..... (64 128) 100 95 90 85 80 ..... (75 70) 9 99 999 9999 99999 999999 ..... (9999999 99999999) -7 14 -21 28 -35 42 ….. (-49 56)

Page 7: 07 การให้เหตุผลและตรรกศาสตร์ ตอนที่1_การให้เหตุผล

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

6

เมอผเรยนเรมเขาใจกบกระบวนการการคาดเดาโดยอาศยแบบรปแลว ผสอนจงน าเสนอบทนยามของการใหเหตผลแบบอปนย ดงน

ผสอนอาจเสนอตวอยางเพมเตม หรอน าเสนอในลกษณะของใบงาน โดยมตวอยางเชน

1. 4 × 8 = 32 4 × 88 = 352

4 × 888 = 3,552 4 × 8,888 = 35,552

................................................... 4 × 88,888 = 355,552 2. 9 × 1 = 9

9 × 12 = 108

Page 8: 07 การให้เหตุผลและตรรกศาสตร์ ตอนที่1_การให้เหตุผล

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

7

9 × 123 = 1,107 9 × 1,234 = 11,106 ................................................... 9 × 12,345 = 111,105

3. 6 × 6 = 36 66 × 6 = 396

666 × 6 = 3,996 6,666 × 6 = 39,996 ................................................... 66,666 × 6 = 399,996

4. 7 × 77 = 539 7 × 777 = 5,439

7 × 7,777 = 54,439 7 × 77,777 = 544,439

................................................... 7 × 777,777 = 5,444,439

5. (3 × 9) + 3 = 30 (3 × 99) + 3 = 300

(3 × 999) + 3 = 3,000 (3 × 9,999) + 3 = 30,000

................................................... (3 × 99,999) + 3 = 300,000

Page 9: 07 การให้เหตุผลและตรรกศาสตร์ ตอนที่1_การให้เหตุผล

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

8

ตวอยางนสะทอนใหเหตวา การคาดเดาและความสามารถในการเตมรปตอไปได อาจไมเพยงพอเมอตองจดการกบรปในล าดบไกลๆ หากแตสามารถน าการใหเหตผลแบบอปนยมาชวยในการนบได ในทนผสอนควรอธบายเพมเตมวารปสามเหลยมทตองการนบ คอรปสามเหลยมทมยอดแหลมลงทมส

รปสามเหลยมลกษณะตามตวอยางมชอเรยกเฉพาะ ตามนกคณตศาสตรชาวโปแลนด คอ Waclaw Sierpinski และเรยกรปสามเหลยมลกษณะนวา รปสามเหลยมเซยพนสก

ในทนผสอนอาจก าหนดใหผเรยนหาจ านวนรปสามเหลยมในกรณอนๆ เชน

1. จ านวนรปสามเหลยมทมยอดแหลมลงทงหมด ในรปสามเหลยมล าดบ 7 (364) 2. จ านวนรปสามเหลยมทมยอดแหลมลงทงหมด ในรปสามเหลยมล าดบ 8 (1093) 3. จ านวนรปสามเหลยมทมยอดแหลมลงทงหมด ในรปสามเหลยมล าดบ 8

ในรปผลบวกของเลขยกก าลง (30 + 31 + 32 + + 36) 4. จ านวนรปสามเหลยมทมยอดแหลมลงทงหมด ในรปสามเหลยมล าดบ n

ในรปผลบวกของเลขยกก าลง (30 + 31 + 32 + + 3n-2) 5. จ านวนรปสามเหลยมทมยอดแหลมขนทงหมด(นบเฉพาะชองเดยวทไมมส)

ในรปสามเหลยมล าดบ 2 (3) 6. จ านวนรปสามเหลยมทมยอดแหลมขนทงหมด ในรปสามเหลยมล าดบ 3 (9) 7. จ านวนรปสามเหลยมทมยอดแหลมขนทงหมด ในรปสามเหลยมล าดบ 4 (27) 8. จ านวนรปสามเหลยมทมยอดแหลมขนทงหมด ในรปสามเหลยมล าดบ n (3n-1)

Page 10: 07 การให้เหตุผลและตรรกศาสตร์ ตอนที่1_การให้เหตุผล

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

9

หลงจากทไดเขาใจในนยามของการใหเหตผลแบบอปนย รวมทงประโยชนและวธการใชประโยชนจากการใหเหตผลแบบนแลว ในขนตอไปจะเปนการน าเสนอขอจ ากดของการใหเหตผลแบบอปนย ซงประการส าคญคอ ขอสรปของการใหเหตแบบอปนย เปนเพยงผลสรปทอาจจะเปนไปไดเทานน

ตวอยางนสะทอนใหเหนวา การใหเหตผลแบบอปนยไมจ าเปนตองสรปค าตอบไดเพยงค าตอบเดยว ค าตอบของแผนปายจะเปน 8 หรอ 10 ขนกบกระบวนการคด

Page 11: 07 การให้เหตุผลและตรรกศาสตร์ ตอนที่1_การให้เหตุผล

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

10

แบบฝกหดเพมเตม เรอง การใหเหตผลแบบอปนย

Page 12: 07 การให้เหตุผลและตรรกศาสตร์ ตอนที่1_การให้เหตุผล

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

11

แบบฝกหดเพมเตม เรอง การใหเหตผลแบบอปนย

1. จงหาจ านวน a จากแบบรปของจ านวนทก าหนดให โดยใชการใหเหตผลแบบอปนย

1.1 12, 10, 8, 6, a 1.2 -5, -3, -1, 1, a 1.3 1, 2, 5, 14, 41, a 1.4 10, 5, 2, 1, 2, 5, 10, a

2. จากแบบรปของสมการทก าหนดใหจงหาสมการถดไป โดยใชการใหเหตผลแบบอปนยพรอมตรวจสอบความถกตองของค าตอบดวยวธการค านวณ 2.1 (1 × 8) + 1 = 9

(12 × 8) + 2 = 98 (123 × 8) + 3 = 987 ........................................ = ........................................

2.2 35 × 35 = 1225

335 × 335 = 112225 3335 × 3335 = 11122225 ........................................ = ........................................

2.3 5 × 5 = 25

15 × 15 = 225 25 × 25 = 625

35 × 35 = 1225 ........................................ = ........................................

Page 13: 07 การให้เหตุผลและตรรกศาสตร์ ตอนที่1_การให้เหตุผล

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

12

2.4 (8 × 1) – 1 = 7 (8 × 21) – 1 = 167 (8 × 321) – 1 = 2567 (8 × 4321) – 1 = 34567 ........................................ = ........................................

2.5 12 × 12 = 144

112 × 112 = 12,544 1,112 × 1,112 = 1,236,544 11,112 × 11,112 = 123,476,544 ........................................ = ........................................

3. พจารณาผลคณตอไปน

3 × 3 = 9 3 × 13 = 39 3 × 23 = 69 3 × 33 = 99

3.1) มขอสงเกตอยางไรเกยวกบตวคณและผลคณขางตน 3.2) หาผลคณทมคาเทากบ 129, 159, 189 โดยใชการใหเหตผลแบบอปนย

4. จงหาวา ผลคณของจ านวนนบสองจ านวนทเปนจ านวนคกบจ านวนค จะไดผลออกมาเปนจ านวนคหรอจ านวนค โดยการใหเหตผลแบบอปนย

Page 14: 07 การให้เหตุผลและตรรกศาสตร์ ตอนที่1_การให้เหตุผล

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

13

5. จากรปแบบตอไปน โดยการใหเหตผลแบบอปนย 3a – 2b + c มคาเทากบขอใดตอไปน

6 12 18 60 1 10 1 3 9 4 5 8 9 a b c

6. จากขอสรปตอไปน ขอสรปใดเปนจรง ถาไมเปนจรงใหยกตวอยางคานเพอแสดงใหเหนวาไมเปนจรง 6.1) ก าลงสองของจ านวนนบใดๆ จะเปนจ านวนคเสมอ 6.2) จ านวนใดๆ ทคณดวยจ านวนคจะหารดวย 2 ลงตวเสมอ

7. จากแบบรปทก าหนดให จงเขยนรปทอยถดไป …….…………….

Page 15: 07 การให้เหตุผลและตรรกศาสตร์ ตอนที่1_การให้เหตุผล

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

14

2. การใหเหตผลแบบนรนย

Page 16: 07 การให้เหตุผลและตรรกศาสตร์ ตอนที่1_การให้เหตุผล

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

15

2. การใหเหตผลแบบนรนย

ในหวขอนผเรยนจะไดศกษาถงความหมายขอการใหเหตผลแบบนรนย ขอด ขอจ ากดของการใหตผลแบบนรนย ตลอดจนวธ การวาดแผนภาพเพอตรวจสอบความสมเหตสมผล

Page 17: 07 การให้เหตุผลและตรรกศาสตร์ ตอนที่1_การให้เหตุผล

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

16

หลงจากทเขาใจในความหมายของการใหเหตผลแบบนรนย และการตรวจสอบความสมเหตสมผลเบองตนแลว จงถงขนตอนของการน าแผนภาพมาชวยในการตรวจสอบ

Page 18: 07 การให้เหตุผลและตรรกศาสตร์ ตอนที่1_การให้เหตุผล

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

17

ในการวาดแผนภาพแทนเหตทง 6 แบบน ผสอนควรเนนใหเหนความแตกตางของแผนภาพ 1 - 4 และ แผนภาพ 5 – 6 และประการส าคญคอ เมอไรจงควรแทนดวย วงกลม เมอไร จงควรแทนดวย จด ซงอาจกลาวโดยสรปไดคอ แผนภาพวงกลมจะใชแทนกลม สภาพ หรอ เซต ทสามารถมสมาชกทอยภายในได หากแต จด มกใชแทน สมาชกหนงสมาชกซงมหนงเดยว ไมมสมาชกอนอยในสมาชกนน

Page 19: 07 การให้เหตุผลและตรรกศาสตร์ ตอนที่1_การให้เหตุผล

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

18

ผสอนอาจยกตวอยางเพมเตมดงน เหต 1) นกเรยนโรงเรยนชายลวนทกคนเปนเพศชาย

2) รมเกลา เปนนกเรยนโรงเรยนชายลวน ผล รมเกลาเปนผชาย เพศชาย นกเรยนโรงเรยนชายลวน รมเกลา

จากแผนภาพ ผลสรปทกลาววา รมเกลาเปนผชาย สมเหตสมผล

Page 20: 07 การให้เหตุผลและตรรกศาสตร์ ตอนที่1_การให้เหตุผล

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

19

ผสอนอาจยกตวอยางเพมเตมโดยเสรมขนตอนการเขยนแผนภาพ และเนนทการเขยนแผนภาพตามเหตอาจ

ท าไดหลายแบบ ดงน เหต 1) คณหมอทกคนเปนคนด

2) ปกรณ เปนคนด ผล ปกรณเปนหมอ เขยนแผนภาพแทนเหตไดสองแบบ

คนด คนด หมอ หมอ ปกรณ ปกรณ จากแผนภาพทางขวา ปกรณไมใชเปนหมอ หรอกลาวไดวาผลสรปทวาปกรณเปนหมอ ไมสมเหตสมผล

Page 21: 07 การให้เหตุผลและตรรกศาสตร์ ตอนที่1_การให้เหตุผล

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

20

ผสอนอาจยกตวอยางเพมเตม โดยเสรมขนตอนการเขยนแผนภาพ ดงน

เหต 1) ศลปนทชอบเลนกตารบางคนชอบเลนกลองชด 2) ศลปนทชอบเลนกลองชดบางคนชอบเลนเปยโน

ผล มศลปนทชอบเลนกตารบางคนชอบเลนเปยโน

ขนแรก เขยนแผนภาพแทนศลปนทชอบเลนกตารบางคนชอบเลนกลองชด ศลปนทชอบเลนกตาร ศลปนทชอบเลนกลองชด ขนสอง เขยนแผนภาพศลปนทชอบเลนกลองชดบางคนชอบเลนเปยโนไดอยางนอยสองแบบดงน ศลปนทชอบเลนกตาร ศลปนทชอบเลนกลองชด ศลปนทชอบเลนเปยโน

Page 22: 07 การให้เหตุผลและตรรกศาสตร์ ตอนที่1_การให้เหตุผล

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

21

ศลปนทชอบเลนกตาร ศลปนทชอบเลนเปยโน

ศลปนทชอบเลนกลองชด

จากแผนภาพทสอง พบวาไมศลปนทชอบเลนกลองชดชอบเลนกตารเลย ดงนน ผลสรปท กลาววา มศลปนทชอบเลนกตารบางคนชอบเลนเปยโน ไมสมเหตสมผล

ผสอนควรเนนย าวา ในการใหเหตผลแบบนรนยนน จ าเปนตองยอมรบวาเหตทก าหนดใหเปนจรง แมวาจะ

เปนขอความทขดแยงกบขอเทจจรงทางโลกกตาม โดยในการพจารณาเพอปองกนความสบสน อาจแทนชอเหลานนดวย สญลกษณอน เชน A, B, C เปนตน

Page 23: 07 การให้เหตุผลและตรรกศาสตร์ ตอนที่1_การให้เหตุผล

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

22

แบบฝกหดเพมเตม เรอง การใหเหตผลแบบนรนย

จงตรวจสอบวาผลสรปตอไปนสมเหตสมผลหรอไม โดยใชแผนภาพ

1. เหต 1) นกกฬาทกคนมสขภาพด 2) รฐภาค เปนนกกฬา ผล รฐภาคมสขภาพด

2. เหต 1) กระตายบางตวมตาสแดง 2) ลลลเปนกระตายของเชาเชา

ผล ลลลมตาสแดง

3. เหต 1) กงกอทกตวม 100 ขา 2) ไมมสตวทม 100 ขาตวใดทบนได

ผล ไมมกงกอตวใดบนได

4. เหต 1) หมบางตวมสองขา 2) คนทกคนมสองขา

ผล คนบางคนเปนหม

5. เหต 1) คนทกคนเปนคงคอง 2) คงคองทกตวเปนหนนา

ผล คนทกคนเปนหนนา

6. เหต 1) คนทชอบเรยนคณตศาสตรบางคนชอบเรยนวชาไฟฟา 2) คนทชอบเรยนวชาไฟฟาบางคนชอบเรยนเครองกล ผล มคนทชอบเรยนคณตศาสตรบางคน ชอบเรยนเครองกล

Page 24: 07 การให้เหตุผลและตรรกศาสตร์ ตอนที่1_การให้เหตุผล

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

23

สรปสาระส าคญประจ าตอน

Page 25: 07 การให้เหตุผลและตรรกศาสตร์ ตอนที่1_การให้เหตุผล

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

24

สรปสาระส าคญประจ าตอน

Page 26: 07 การให้เหตุผลและตรรกศาสตร์ ตอนที่1_การให้เหตุผล

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

25

Page 27: 07 การให้เหตุผลและตรรกศาสตร์ ตอนที่1_การให้เหตุผล

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

26

Page 28: 07 การให้เหตุผลและตรรกศาสตร์ ตอนที่1_การให้เหตุผล

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

27

ภาคผนวกท 1 แบบฝกหด/เนอหาเพมเตม

Page 29: 07 การให้เหตุผลและตรรกศาสตร์ ตอนที่1_การให้เหตุผล

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

28

แบบฝกหดระคน

จงพจารณาวาขอใดตอไปนถกตอง 1. (7 × 3) + 1 = 22

(7 × 33) + 1 = 232 (7 × 333) + 1 = 2,332 (7 × 3,333) + 1 = 23,332 จากแบบรปขางตน (7 × 333,333) + 1 เทากบขอใดตอไปน

ก. 233,332 ข. 2,333,332 ค. 23,333,332 ง. 233,333,332

2. จากแบบรป 1, 3, 9, 19, a, 51 โดยการใหเหตผลแบบอปนย a เทากบขอใดตอไปน

ก. 11 ข. 22 ค. 33 ง. 44

3. จากแบบรปตอไปน โดยการใหเหตผลแบบอปนย a + b เทากบขอใดตอไปน

45 40 35 5 100 1 20 81 1 19 64 1 18 a 1 b

ก. -16 ข. 12 ค. 14 ง. 16

Page 30: 07 การให้เหตุผลและตรรกศาสตร์ ตอนที่1_การให้เหตุผล

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

29

4. พจารณาขอความตอไปน a) ก าลงสองของจ านวนนบใดๆ จะเปนจ านวนคเสมอ b) จ านวนใดๆ ทคณดวย 9 จะหารดวย 3 ลงตวเสมอ ขอสรปในขอใดเปนจรง

ก. ขอ a ถก b ถก ข. ขอ a ถก b ผด ค. ขอ a ผด b ถก ง. ขอ a ผด b ผด

5. พจารณาแบบรป รปในล าดบท 4 ตรงกบขอใดตอไปน

?

ก.

ข.

ค.

ง.

Page 31: 07 การให้เหตุผลและตรรกศาสตร์ ตอนที่1_การให้เหตุผล

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

30

6. พจารณาแบบรป รปในล าดบท 6 ตรงกบขอใดตอไปน

ก.

ข. ค. ง.

7. พจารณาแบบรป รปในล าดบท 6 ตรงกบขอใดตอไปน

ก. ข. ค. ง.

Page 32: 07 การให้เหตุผลและตรรกศาสตร์ ตอนที่1_การให้เหตุผล

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

31

8. โดยการใหเหตผลแบบอปนยจ านวนลงทายของ 22554 คอจ านวนในขอใดตอไปน ก. 0 ข. 2 ค. 4 ง. 8

9. จากแผนภาพตอไปน ผลสรปในขอใดสมเหตสมผล

ผชาย หลอ เตา

ก. เตาเปนผชายทไมหลอ ข. เตาเปนผชายทหลอ ค. ผชายทกคนหลอและเตากเปนคนหลอดวย ง. เตาเปนคนหลอแตไมใชผชาย

10. จากแผนภาพตอไปน ผลสรปในขอใดไมสมเหตสมผล

นกวง แขงแรง ตวสง

ก. คนทแขงแรงทกคนเปนนกวง ข. คนทตวสงทกคนไมแขงแรง ค. นกวงบางคนแขงแรงแตตวไมสง ง. นกวงทตวไมสงทกคนแขงแรง

Page 33: 07 การให้เหตุผลและตรรกศาสตร์ ตอนที่1_การให้เหตุผล

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

32

11. จากแบบรป -1, a, 3, 5, 7, 9, b คาของ 2 2a b เทากบขอใดตอไปน ก. -120 ข. 120 ค. -121 ง. 121

12.

จากแผนภาพขางตนถานบจ านวนของจดแตละบรรทดลงมาเรอยจนถงบรรทดท 10 จะมจดทบรรทดท 10 ทงหมดกจด ถาใหแถวแรกม 1 จด แถวทสองม 2 จดและแถวทสามม 4 จดตามล าดบ ก. 512 จด ข. 1,024 จด ค. 1,023 จด ง. 2,047 จด

13. จากการสงเกตนกเรยนหองหนงพบวา

1) นกเรยนทกคนทปวย จะขาดเรยน 2) นกเรยนทขาดเรยนทกคน จะถกหกคะแนนการเขาหองเรยน

ขอสรปในขอใดตอไปนทท าใหการอางเหตผลสมเหตสมผล ก. นกเรยนทกคนทขาดเรยนเปนเพราะปวย ข. นกเรยนทกคนทมาเรยน จะถกหกคะแนนการเขาหองเรยน ค. นกเรยนทกคนทปวย จะถกหกคะแนนการเขาหองเรยน ง. นกเรยนทกคนทมาเรยน จะไมถกหกคะแนนการเขาหองเรยน

Page 34: 07 การให้เหตุผลและตรรกศาสตร์ ตอนที่1_การให้เหตุผล

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

33

14. พจารณาเหตตอไปน เหต 1) คนชลบรทกคนวายน าเปน

2) คนทวายน าเปนทกคนเปนคนสขภาพด 3) นายกบวายน าเปน

ขอสรปในขอใดตอไปนทท าใหการอางเหตผลสมเหตสมผล ก. มคนสขภาพดทวายน าเปน ข. นายกบเปนคนสขภาพไมด ค. นายกบเปนคนชลบร ง. มคนวายน าเปนทเปนคนสขภาพไมด

15. พจารณาขอความตอไปน

1) คนเลนบาสเกงทกคนเปนคนทกระโดดไดด 2) คนทชทบาสไดระยะ 3 แตมบางคนกระโดดไดด 3) สมชายเลนบาสเกงแตชทบาสระยะ 3 แตมไมได

แผนภาพในขอตอไปน มความเปนไปไดทสอดคลองกบขอความทงสามขางตนเมอจดแทนดวยสมชาย ก.

ข.

ค. ง.

Page 35: 07 การให้เหตุผลและตรรกศาสตร์ ตอนที่1_การให้เหตุผล

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

34

ภาคผนวกท 2 เฉลยแบบฝกหด

Page 36: 07 การให้เหตุผลและตรรกศาสตร์ ตอนที่1_การให้เหตุผล

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

35

เฉลยแบบฝกหด

เรอง การใหเหตผลแบบอปนย

1. ตอบ 1.1 a = 4 1.2 a = 3 1.3 a = 122 1.4 a = 17 2. ตอบ 2.1 (1,234 × 8) + 4 = 9,876 2.2 33,335 × 33,335 = 1,111,222,225 2.3 45 × 45 = 2,025 2.4 (8 × 54321) – 1 = 434 ,567 2.5 111,112 × 111,112 = 12,345,876,544

3. ตอบ 3.1 หลกหนวยจะเปนเลข 9 เสมอ สวนเลขขางหนา 9 จะแปรผนไปตามการคณดวย 3 เปน

ล าดบเลขคณต 3, 6, 9, … , 3n 3.2 ใชการใหเหตผลแบบอปนยเพอหาผลคณทมคาเทากบ 129, 159, 189, 219 จะไดวา

3 × 43 = 129 3 × 53 = 159 3 × 63 = 189

4. ตอบ พจารณาผลคณตอไปน 2 × 1 = 2 4 × 1 = 4 6 × 1 = 6 8 × 1 = 8 2 × 3 = 6 4 × 3 = 12 6 × 3 = 18 8 × 3 = 24 2 × 5 = 10 4 × 5 = 20 6 × 5 = 30 8 × 5 = 40 2 × 7 = 14 4 × 7 = 28 6 × 7 = 42 8 × 7 = 56 2 × 9 = 18 4 × 9 = 36 6 × 9 = 54 8 × 9 = 72 จากการหาผลคณของจ านวนนบทเปนจ านวนคขางตน และใชวธการสงเกตจะพบวา ผล

คณทไดจะเปน จ านวนค สรปวา ผลคณของจ านวนนบสองจ านวนทเปนจ านวนคกบจ านวนคจะเปนจ านวนคโดยการให

เหตผลแบบอปนย

Page 37: 07 การให้เหตุผลและตรรกศาสตร์ ตอนที่1_การให้เหตุผล

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

36

5. ตอบ 155 สงเกตล าดบ 6, 12, 18, … , 60 จะเหนวา 60 คอล าดบตวท 10

หา a ใหสงเกตล าดบ 1, 3, 5, … โดยการใหเหตผลแบบอปนยตวท 10 คอ 19 ดงนน a = 19 หา b ใหสงเกตล าดบ 10, 9, 8, ... โดยหลกอปนยตวท 10 คอ 1 ดงนน b = 1 หา c ใหสงเกตล าดบ 1, 4, 9, … โดยหลกอปนยตวท 10 คอ 100 ดงนน c = 100 เพราะฉะนน 3a – 2b + c = 3(19) – 2(1) + 100 = 155

6. ตอบ 6.1 เปนเทจเพราะวา 22 = 4 เปนจ านวนค จงท าใหขอความ “ก าลงสองของจ านวนนบ ใดๆ จะเปนจ านวนคเสมอ” เปนเทจ

6.2 เปนจรง

7. ตอบ

Page 38: 07 การให้เหตุผลและตรรกศาสตร์ ตอนที่1_การให้เหตุผล

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

37

เฉลยแบบฝกหด

เรอง การใหเหตผลแบบนรนย

1. สมเหตสมผล 2. ไมสมเหตสมผล 3. สมเหตสมผล 4. ไมสมเหตสมผล 5. สมเหตสมผล 6. ไมสมเหตสมผล

เฉลยแบบฝกหดระคน 1. ข

2. ค

3. ง

4. ค

5. ง

6. ก

7. ง

8. ค

9. ข

10. ง

11. ก

12. ก

13. ค

14. ก

15. ง

Page 39: 07 การให้เหตุผลและตรรกศาสตร์ ตอนที่1_การให้เหตุผล

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

38

รายชอสอการสอนวชาคณตศาสตร จ านวน 92 ตอน

Page 40: 07 การให้เหตุผลและตรรกศาสตร์ ตอนที่1_การให้เหตุผล

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

39

รายชอสอการสอนวชาคณตศาสตร จ านวน 92 ตอน

เรอง ตอน

เซต บทน า เรอง เซต

ความหมายของเซต

เซตก าลงและการด าเนนการบนเซต

เอกลกษณของการด าเนนการบนเซตและแผนภาพเวนน-ออยเลอร

สอปฏสมพนธเรองแผนภาพเวนน-ออยเลอร

การใหเหตผลและตรรกศาสตร บทน า เรอง การใหเหตผลและตรรกศาสตร

การใหเหตผล

ประพจนและการสมมล

สจนรนดรและการอางเหตผล

ประโยคเปดและวลบงปรมาณ

สอปฏสมพนธเรองหอคอยฮานอย

สอปฏสมพนธเรองตารางคาความจรง

จ านวนจรง

บทน า เรอง จ านวนจรง

สมบตของจ านวนจรง

การแยกตวประกอบ

ทฤษฏบทตวประกอบ

สมการพหนาม

อสมการ

เทคนคการแกอสมการ

คาสมบรณ

การแกอสมการคาสมบรณ

กราฟคาสมบรณ

สอปฏสมพนธเรองชวงบนเสนจ านวน

สอปฏสมพนธเรองสมการและอสมการพหนาม

สอปฏสมพนธเรองกราฟคาสมบรณ

ทฤษฎจ านวนเบองตน บทน า เรอง ทฤษฎจ านวนเบองตน

การหารลงตวและจ านวนเฉพาะ (การหารลงตวและตวหารรวมมาก) ตวหารรวมมากและตวคณรวมนอย

ความสมพนธและฟงกชน บทน า เรอง ความสมพนธและฟงกชน

ความสมพนธ

Page 41: 07 การให้เหตุผลและตรรกศาสตร์ ตอนที่1_การให้เหตุผล

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

40

เรอง ตอน ความสมพนธและฟงกชน โดเมนและเรนจ

อนเวอรสของความสมพนธและบทนยามของฟงกชน

ฟงกชนเบองตน

พชคณตของฟงกชน

อนเวอรสของฟงกชนและฟงกชนอนเวอรส

ฟงกชนประกอบ

ฟงกชนชก าลงและฟงกชนลอการทม บทน า เรอง ฟงกชนชก าลงและฟงกชนลอการทม

เลขชก าลง

ฟงกชนชก าลงและฟงกชนลอการทม

ลอการทม

อสมการเลขชก าลง

อสมการลอการทม

ตรโกณมต บทน า เรอง ตรโกณมต

อตราสวนตรโกณมต

เอกลกษณของอตราสวนตรโกณมต และวงกลมหนงหนวย

ฟงกชนตรโกณมต 1

ฟงกชนตรโกณมต 2

ฟงกชนตรโกณมต 3

กฎของไซนและโคไซน

กราฟของฟงกชนตรโกณมต

ฟงกชนตรโกณมตผกผน

สอปฏสมพนธเรองมมบนวงกลมหนงหนวย

สอปฏสมพนธเรองกราฟของฟงกชนตรโกณมต

สอปฏสมพนธเรองกฎของไซนและกฎของโคไซน

ก าหนดการเชงเสน บทน า เรอง ก าหนดการเชงเสน

การสรางจ าลองทางคณตศาสตร

การหาคาสดขด

ล าดบและอนกรม บทน า เรอง ล าดบและอนกรม

ล าดบ

การประยกตล าดบเลขคณตและเรขาคณต

ลมตของล าดบ

ผลบวกของยอย

อนกรม

ทฤษฎบทการลเขาของอนกรม

Page 42: 07 การให้เหตุผลและตรรกศาสตร์ ตอนที่1_การให้เหตุผล

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

41

เรอง ตอน

การนบและความนาจะเปน .

บทน า เรอง การนบและความนาจะเปน

การนบเบองตน

การเรยงล าดบ

การจดหม

ทฤษฎบททวนาม

การทดลองสม

ความนาจะเปน 1

ความนาจะเปน 2

สถตและการวเคราะหขอมล

บทน า เรอง สถตและการวเคราะหขอมล

บทน า เนอหา

แนวโนมเขาสสวนกลาง 1

แนวโนมเขาสสวนกลาง 2

แนวโนมเขาสสวนกลาง 3

การกระจายของขอมล

การกระจายสมบรณ 1

การกระจายสมบรณ 2

การกระจายสมบรณ 3

การกระจายสมพทธ

คะแนนมาตรฐาน

ความสมพนธระหวางขอมล 1

ความสมพนธระหวางขอมล 2

โปรแกรมการค านวณทางสถต 1

โปรแกรมการค านวณทางสถต 2

โครงงานคณตศาสตร การลงทน SET50 โดยวธการลงทนแบบถวเฉลย

ปญหาการวางตวเบยบนตารางจตรส

การถอดรากทสาม

เสนตรงลอมเสนโคง

กระเบองทยดหดได