1. K m - altas.orgcourses.altas.org/BAYE/dersler/Bolum_01.pdf · 2019. 9. 29. · 1 Fen Bilimleri ... ederek kendi yazm ışgibi basmak. A ... o çalışma bilimsel yay ın kurallar

18.03.2018

1

Fen Bilimleri Enstitüsü

www.altas.org BİLİMSEL ARAŞTIRMA VE YAYIN ETİĞİ

Karadeniz Teknik ÜniversitesiElektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü

61080 Trabzon, Turkey



1. Kısım

18.03.2018

2



• Bilimsel Araştırma Nedir?• Gerekli mi?• Kimler araştırma yapar

• Bilimsel Araştırma ve Bilim Etiği• Tanımlar• İyi ve Kötü Örnekler

• Rapor Hazırlama ve Kaynak Kullanma• Örnekler

• Sonuç

İÇERİK

01 - 3



Gerekli mi?Elbette!

• yeni yöntemler sürekli geliştirilecek• Gelişen teknolojiye uygun yöntemler bulunacak• Geliştirilen yöntemlerle teknolojide yenilikler

oluşacak. Üretim ve hizmetler• Daha hızlı,• Daha verimli,• Daha kaliteli ve• Daha ekonomik

• Mühendislik çözüm yöntemleri sürekli yenilenecek.

01 - 4

18.03.2018

3



• Mühendislik problemlerinin çözümündekullanılan yöntemler yapılan araştırmalardoğrultusunda değişmektedir.

• Değişmeye de devam edecektir.

Gerekli mi?

01 - 5



• Herkes• Bebeklikten yaşlılığa herkes• Herşey bilimsel araştırma mıdır?• Bilimsel araştırma nedir?• Bilimsel araştırma nerelerde yapılır?

Kimler Araştırma Yapar?

01 - 6

18.03.2018

4



Klasik problem çözümü

Diferansiyeldenklemler,

Fonksiyon analizi,sayısal formülasyon,

ikili mantık

Deneyim, sezgi,kurnazlık, beceri,

vb.

X

Bilimsel Araştırma Olmasaydı?

01 - 7




01 - 8

18.03.2018

5



Yeni YöntemlerDeneyim,

sezgi,kurnazlık,beceri, vb.

Bulanık MantıkYapay Sinir Ağları

Genetik Algoritmalar,Nöral Bulanık Sistemler

Yapay Zeka,Uzman Sistemler,

PSODalgacıklar

Vb.


01 - 9



Bu karikatür internetten alınmıştır.


01 - 10

18.03.2018

6





01 - 11





01 - 12

18.03.2018

7





01 - 13





01 - 14

18.03.2018

8



BİLİMSEL ARAŞTIRMAVE

BİLİM ETİĞİ

01 - 15



TanımlarBİLİMSEL ARAŞTIRMA VE BİLİM ETİĞİ

Başkalarının fikirlerini, metodlarını,verilerini, uygulamalarını, yazılarını,yapıtlarını ve şekillerini sahiplerinebilimsel kurallara uygun biçimde atıfyapmadan kısmen veya tamamenkendisininmiş gibi sunmak. Yabancıdilden kitap makale vb. tercümeederek kendi yazmış gibi basmak.

AŞIRMA (İntihal-Plagiarism)

01 - 16

18.03.2018

9



SAHTECİLİK (UYDURMA) (Fabrication)

TanımlarBİLİMSEL ARAŞTIRMA VE BİLİM ETİĞİ

• Sunulan veya yayınlanan belgeyi gerçeğe aykırı olarakdüzenlemek veya bir belgeyi değiştirmek veya gerçeğe aykırıbelgeyi bilerek kullanmak.

• Araştırmaya dayanmayan veriler üretmek, bunları rapor etmekveya yayımlamak; yapılmamış bir araştırmayı yapılmış gibigöstermek.

01 - 17



• Araştırma kayıtları ve elde edilen verileritahrif etmek,

• Araştırmada kullanılmayan yöntem, cihazve materyalleri kullanılmış gibi göstermek,

• Araştırma hipotezine uygun olmayanverileri değerlendirmeye almamak,

• İlgili teori veya varsayımlara uydurmakiçin veriler ve/veya sonuçlarla oynamak.

BİLİMSEL ARAŞTIRMA VE BİLİM ETİĞİ

Tanımlar

ÇARPITMA (Falsification)

01 - 18

18.03.2018

10



Tanımlar

• Bir araştırmanın aynı sonuçlarını birden fazla dergiye yayın içingöndermek veya yayınlamak.

• Yayın içeriğinin birden fazla uzmanlık alanını ilgilendirdiği, yayınınfarklı bir dilde yayınlanmasında yarar görüldüğü gibi durumlarda heriki yayın kuruluşundan onay almak koşuluyla yayın tekrarı kabuledilebilir.


DUPLİKASYON (Duplication)

01 - 19



Tanımlar

DİLİMLEME (Slicing)Bir araştırmanın sonuçlarını araştırmanın bütünlüğünübozacak şekilde ve uygun olmayan biçimde parçalaraayırarak çok sayıda yayın yapmak.


01 - 20

18.03.2018

11



Tanımlar

HAKSIZ YAZARLIKAktif katkısı olmayan kişileri yazarlararasına dahil etmek, aktif katkısıbulunduğu halde bu kişileri yazarlararasına katmamak, yazar sıralamasınıgerekçesiz ve uygun olamayan birbiçimde değiştirmek.


01 - 21



Tanımlar

DİĞER ETİK İHLAL TÜRLERİ-Yayınlarında bilimsel kurallara uymadan makul ölçüleri aşan alıntılaryapmak.

(Bilimsel yayınlarda ya da genel kamuoyuna dönük olarak yayınlananher türlü makale, derleme, kitap, rapor ve benzeri yayınlarda dahaönce yayınlanmış veya yayınlanmamış bir çalışmadan yararlanılırken,o çalışma bilimsel yayın kurallarına uygun biçimde kaynak olarakgösterilmelidir. Evrensel olarak tanınan bilim kuramları, matematikteoremleri ve ispatları gibi önermeler dışında hiçbir yapıt tümüyle yada bir bölümü ile izin alınmadan veya asıl kaynak gösterilmeden çeviriveya özgün şekliyle yayınlanamaz.)


01 - 22

18.03.2018

12




Araştırmalar yeni problemleriortaya çıkaracak, problemlerinmodellenmesinde yeniyaklaşımlar geliştirilecek.

Yöntem geliştirme

Beklentiler;

Araştırmalar sonucu yeniyöntemler geliştirilecek, varolanlara katkı sağlanacak

Model geliştirme

01 - 23



Kaynak 2

Model B1

Yöntem A1 + Modeli B1

Kaynak 1

Yöntem A1

Yeni Bir rapor, tez veya makale


01 - 24

18.03.2018

13



Paket Program

Yöntem Çözüm Paketi

Sonuçlar

Kaynak A

Model A1



01 - 25



Özgün Çalışma

Model B1

Yöntem A1 + Modeli B1

Kaynak 1

Yöntem A1



01 - 26

18.03.2018

14



Paket Program

Yöntem Çözüm Paketi

Sonuçlar

Özgün Çalışma

Model A1



01 - 27



Rapor Hazırlama ve Kaynak Kullanma

?

01 - 28

18.03.2018

15



• Aşırmamanın ne olduğunu öğrenmek sizin gelecektedaha iyi raporlar yazmanıza yardımcı olacaktır.

• Kritik düşünme becerinizi geliştirecek ve genel çalışmabecerilerinizi artıracaktır.

• Akademik çalışmalar kaynakların verimli kullanılması veaşırmadan kaçınma üzerine kuruludur.

• Aşırma sizi öğrenmekten alıkoyar, çünkü daha fazlaaşırdıkça daha az anlarsınız.

• Aşırmalar için ciddi cezalar söz konusudur. Kazaylaaşırma olsa bile.

AŞIRMA SUÇTUR! GEÇMEYİN - SUÇ MAHALLİ - GEÇMEYİN


Güvenlik şeridi

01 - 29



Bay A

Bay D

Örnekler

Bayan B

Bayan C


01 - 30

18.03.2018

16



Bay A başka bir çalışma ile meşgul ve bittiğinde kutlamak içindışarı çıkmış. Sabah kalktığında bir başka çalışması dahaolduğunu ve hemen bitirmesi gerektiğinin farkına varıyor.Hemen Google araştırıyor ve bulduğu bazı bilgileri kopyala,yapıştır, yeniden şekillendir karışımı ile birkaç saat içinde birşey hazırlayıp teslim ediyor.Ancak bu çalışmaları değerlendiren uzman da Googletaraması yaparak değerlendirme yapan birisi ve internettenyapılan alıntıları hemen tespit edip ilgili çalışmaya sıfır puanveriyor.

Bay A


01 - 31



Bayan B, Çalışmasıyla ilgili çok sayıda araştırma yaptı venotlar tuttu. Ancak dikkatli davranıp not aldığı kaynaklarıdetaylıca kaydetmedi.Çalışma raporunu yazmaya başlayınca hangilerinin kendifikirleri, hangilerinin kaynaklardan alındığını karıştırdı vekararsız kaldı.Şimdi aşırma ile ilgili bir konuşmaya katıldı ve dinledikçekendisinin aslında biraz dağınık biri olduğunu, bununsonucu olarak da dürüst davranmamakla suçlanacağınıdüşünüyor.

Bayan B


01 - 32

18.03.2018

17



Bay D, dinlediklerini çok iyi anlıyor fakat anladıklarını kendikelimeleriyle bir araya getirip ifade etmekte güçlük çekiyor.Akademik kitaplarda her şeyin sırasında ve düzgün olduğunugörüyor ve kendisinin bunlara ekleyecek fazla bir şeyiolmadığını düşünüyor.Bazen farklı kitaplardan iyi bulduğu kısımları kesip yenidenorganize ederek onları yeni bir cevap biçiminde düzenliyor.Araştırmaları sonucunda bulduğu bilgi ve düşenceleri farklıkaynaklardan alıp birleştirdiği için bunun bir aşırma olmadığınıdüşünüyor. Fakat ne yazık ki, raporları değerlendiren uzmanonunla aynı görüşte değil.

Bay D


01 - 33



Bayan C, ciddi bir çalışma yaptı ve raporunu hazırlarkençok uğraştı. Yaptığından memnun ve mutlu. Fakat kaynakgösterme sistemini hiç ir zaman anlayamadı. Kullandığıbütün kitapları basım tarihlerine göre raporun sonundasıraladı, ancak hangi kaynağı rapor içerinde neredekullandığını belirtme ihtiyacı duymadı. En sona koyduğukaynaklar listesinin yeterli olacağını düşündü fakat raporudeğerlendiren uzman onunla aynı görüşte değil. Bu durumubir tür aşırma olarak değerlendirdi ve rapora düşük puanverdi.

Bayan C


01 - 34

18.03.2018

18



BAY AZamanı verimlikullanmama veplansızlık sonucukasıtlı aşırmadurumu var.

BAY DDikkatli not almamasonucu oluşanaşırma.

BAYAN BKaynak bilgisine önem

vermeme sonucu oluşanaşırma.

BAYAN CKaynak gösteriminin

tam yapılmamasısonucu oluşan

aşırma.


01 - 35



Dört öğrenci (veya araştırmacı) ile tanıştık.Bunlar aşırma konusuna yabancılar.Aşırma ile ilgili bilgileri yok.

Dolayısıyla önce aşırmanın ne olduğunu sonrasında dabundan nasıl kaçınılacağını öğrenmeleri gerekir.

•Aşırma nedir?•Aşırma yapmaktan nasıl kaçınılır?


01 - 36

18.03.2018

19



AŞIRMA (İntihal-Plagiarism)

Başkalarının fikirlerini, metotlarını, verilerini,uygulamalarını, yazılarını, yapıtlarını veşekillerini sahiplerine bilimsel kurallarauygun biçimde atıf yapmadan kısmen veyatamamen kendisininmiş gibi sunmak.Yabancı dilden kitap makale vb. tercümeederek kendi yazmış gibi basmak.


01 - 37




01 - 38

18.03.2018

20



The NEWSHORTEROXFORD

English Dictionary

KAYNAK: The new Shorter Oxford English Dictionary, 1973.


01 - 39



AŞIRMA: EVET Mi, HAYIR MI?

“Güç sistemlerindeki bir çok problem belirsizlik içerir vebunların çözümü için de mantık işlemleri, heuristic araştırmave perception gibi yöntemler gerekir. Akıllı sistemler bu türbelirsizlik içeren problemlerin çözümünde kullanılabilecekyaklaşımlar içerirler. “

İ. H. Altaş, "Akıllı Güç Sistemleri", Aylık 3e (Enerjı, Elektrik, Elektromekanik)Dergisi, Sayı 66, Kasım 1999 sayısı, Sayfalar 56-60.

Orijinal Metin


01 - 40

18.03.2018

21



“Güç sistemlerindeki bir çokproblem belirsizlik içerir vebunların çözümü için demantık işlemleri, heuristicaraştırma ve perception gibiyöntemler gerekir. Akıllısistemler bu tür belirsizlikiçeren problemlerin çözümün-de kullanılabilecek yaklaşım-lar içerirler. “

Orijinal Metin Güç sistemlerindeki bir çokproblem belirsizlik içerir vebunların çözümü için de mantıkişlemleri, heuristic araştırma veperception gibi yöntemler gerekir.Akıllı sistemler bu tür belirsizlikiçeren problemlerin çözümündekullanılabilecek yaklaşımlariçerirler.

Raporda Kullanılan metin

AŞIRMA MI?



01 - 41



Güç sistemlerindeki bir çok problem belirsizlik içerir vebunların çözümü için de mantık işlemleri, heuristic araştırmave perception gibi yöntemler gerekir. Akıllı sistemler bu türbelirsizlik içeren problemlerin çözümünde kullanılabilecekyaklaşımlar içerirler.


Kelime – kelime alıntı yapılmış. Kaynak gösterilmemiş.

KESİNLİKLE AŞIRMA!



01 - 42

18.03.2018

22



“Güç sistemlerindeki birçok problem belirsizlikiçerir ve bunlarınçözümü için de mantıkişlemleri, heuristicaraştırma ve perceptiongibi yöntemler gerekir.Akıllı sistemler bu türbelirsizlik içerenproblemlerin çözümündekullanılabilecekyaklaşımlar içerirler. “

Orijinal MetinGüç sistemlerindeki bir çok problembelirsizlik içerir ve bunların çözümüiçin de mantık işlemleri, heuristicaraştırma ve perception gibiyöntemler gerekir. Akıllı sistemler butür belirsizlik içeren problemlerinçözümünde kullanılabi-lecekyaklaşımlar içerirler. (Altaş, 1999)


AŞIRMA MI?



01 - 43



Güç sistemlerindeki bir çok problem belirsizlik içerir vebunların çözümü için de mantık işlemleri, heuristic araştırmave perception gibi yöntemler gerekir. Akıllı sistemler bu türbelirsizlik içeren problemlerin çözümünde kullanılabilecekyaklaşımlar içerirler. (Altaş, 1999)


Kesinlikle aşırma! Bir öncekine göre daha iyi, çünkü sonundakaynak gösterilmiş. Fakat kelime kelime alındığı için aşırma

olur. Eğer bu paragraf tırnak “…” içine alınsaydı, orjinali ile aynıolduğu anlamını verirdi. O zaman aşırma olmazdı.



01 - 44

18.03.2018

23



“Güç sistemlerindeki birçok problem belirsizlikiçerir ve bunların çözümüiçin de mantık işlemleri,heuristic araştırma veperception gibi yöntemlergerekir. Akıllı sistemler butür belirsizlik içerenproblemlerin çözümündekullanılabilecekyaklaşımlar içerirler. “

Orijinal Metin“Güç sistemlerindeki bir çok problembelirsizlik içerir ve bunların çözümüiçin de mantık işlemleri, heuristicaraştırma ve perception gibiyöntemler gerekir. Akıllı sistemler butür belirsizlik içeren problemlerinçözümünde kullanılabi-lecekyaklaşımlar içerirler. “ (Altaş, 1999)


AŞIRMA MI?



01 - 45



“Güç sistemlerindeki bir çok problem belirsizlik içerir vebunların çözümü için de mantık işlemleri, heuristic araştırmave perception gibi yöntemler gerekir. Akıllı sistemler bu türbelirsizlik içeren problemlerin çözümünde kullanılabilecekyaklaşımlar içerirler. “ (Altaş, 1999)


Hayır değil.



01 - 46

18.03.2018

24




Orijinal MetinAltaş (1999) tarafından ifade edildiğigibi “Güç sistemlerindeki bir çokproblem belirsizlik içerir”. Bubelirsizliklerin çözümüne yönelikgeliştirilen yöntemlerden birisi olanNöral Bulanık Karar verme yöntemibu çalışmada incelenmektedir.


AŞIRMA MI?



01 - 47




Hayır değil.

Altaş (1999) tarafından ifade edildiği gibi “Güç sistemlerindekibir çok problem belirsizlik içerir”. Bu belirsizliklerin çözümüneyönelik geliştirilen yöntemlerden birisi olan Nöral Bulanık Kararverme yöntemi bu çalışmada incelenmektedir.



01 - 48

18.03.2018

25




Orijinal MetinGüç sistemlerindeki problemlerinçoğu belirsizlik içerir ve bunlarınçözümü için de mantık işlemleri,heuristic araştırma ve perceptiongibi yöntemler gerekir. Akıllısistemler bu tür belirsizlik içerenproblemlerin çözümünde kullanılabi-lecek yaklaşımlar içerirler. (Altaş,1999)


AŞIRMA MI?



01 - 49



Güç sistemlerindeki problemlerin çoğu belirsizlik içerir vebunların çözümü için de mantık işlemleri, heuristic araştırmave perception gibi yöntemler gerekir. Akıllı sistemler bu türbelirsizlik içeren problemlerin çözümünde kullanılabilecekyaklaşımlar içerirler.


Küçük bir kelime değişikliği ile alıntı yapılmış. Kaynakgösterilmiş ancak küçük bir oynamanın dışında yapı aynı.

KESİNLİKLE AŞIRMA!



01 - 50

18.03.2018

26



“Güç sistemlerindeki birçok problem belirsizlikiçerir ve bunların çözümüiçin de mantık işlemleri,heuristic araştırma veperception gibi yöntemlergerekir. Akıllı sistemler butür belirsizlik içerenproblemlerin çözümündekullanılabilecek yaklaşımlariçerirler. “

Orijinal MetinGüç sistemlerindeki problemlerin çoğubelirsizlik içerir ve bunların çözümübilinen klasik yöntemlerle kolaycaçözülemezler (özellikle kararlılıkmarjininin az olduğu durumlarda herzaman sonuç alınamayabilir). Dolayısıylaheuristic araştırma ve perception gibiyöntemler gerekir. Akıllı sistemler bu türbelirsizlik içeren problemlerin çözümündekullanılabilecek yaklaşımlar içerirler.(Altaş, 1999)


AŞIRMA MI?



01 - 51




Alıntı yapılmış, ancak raporu hazırlayan kendi görüşlerini de dahil ederek konuhakkında bilgi sahibi olduğunu göstermiş. Ayrıca alıntı için de kaynak göstermiş.

Paragrafı olduğu gibi almadığından “…” gerekmez.

AŞIRMA DEĞİL

Güç sistemlerindeki problemlerin çoğu belirsizlik içerir vebunların çözümü bilinen klasik yöntemlerle kolaycaçözülemezler (özellikle kararlılık marjininin az olduğudurumlarda her zaman sonuç alınamayabilir). Dolayısıylaheuristic araştırma ve perception gibi yöntemler gerekir. Akıllısistemler bu tür belirsizlik içeren problemlerin çözümündekullanılabilecek yaklaşımlar içerirler. (Altaş, 1999)



01 - 52

18.03.2018

27



Adım 1: Önceden plan yap

Adım 3: Düzenli not tutSeç, Anla, Hatırla

AŞIRMA: Nasıl uzak durulur?

Adım 2: Kaynak detaylarını kaydet

Adım 4: Kaynaklarıdoğru yaz.


01 - 53



Bu sunumun Aşırma başlıklı 2. kısmınhazırlanmasında aşağıdaki kaynaklardanfaydalanılmış, ve örnek alınmıştır.

Tutorials on Plagiarism , Vaughan Memorial Library, Acadia University,Canada

the University of Leicester (İngiltere) bünyesinde yer alan aşağıdaki adrestenulaşılabilen açıklama ve sunumlarhttp://www2.le.ac.uk/offices/ssds/slc/resources/writing/plagiarism/plagiarism-tutorial

01 - 54

18.03.2018

28



Gelecek derste görüşmek üzere…

01 - 55

Documents

1. K m - altas.orgcourses.altas.org/BAYE/dersler/Bolum_01.pdf · 2019. 9. 29. · 1 Fen Bilimleri ... ederek kendi yazm ışgibi basmak. A ... o çalışma bilimsel yay ın kurallar