Upload
others
View
6
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
1
L06
Mo
dele
te p
ërc
akti
mit
tëp
ag
ës
dh
ep
un
ësim
itn
ëtr
eg
jet
ko
nku
ren
tetë
pu
nës
Dr.
Avd
ullah
Ho
ti
2
Hyrj
e
•N
ëk
ap
itu
jtp
ara
pra
ës
htë
an
ali
zu
ar
(de
fin
imi)
:–
Ofe
rta
për
pu
në
(OP
):
•e
in
div
idit
dh
eto
tale
–K
ërk
esa
për
pu
në
(KP
):•
e f
irm
ës
dh
ee
tre
gu
t
•K
ur
OP
pri
tet
me
KP
ca
kto
he
t:–
pag
ae e
ku
ilib
rit
e t
reg
ut
(We)
–N
um
rii in
div
idëve
tëp
un
ësu
ar
(Le)
•F
igu
ra6
.1:
Ek
uil
ibri
në
tre
gu
ne
pu
në
s–
Në
eku
ilib
ër
treg
up
astr
oh
et
–P
ag
an
om
inale
= o
rët
e p
un
ës
x ç
mim
ip
ër
orë
–P
ag
are
ale
= m
allra
t q
ëm
un
dtë
ble
hen
me p
ag
ën
no
min
ale
–P
ag
are
ale
vare
tn
ga
pag
an
om
inale
dh
en
iveli
i çm
imeve
3
4
Përc
akti
mii W
dh
e L
në
treg
je k
on
ku
ren
te
•K
ara
kte
risti
kat
e t
reg
ut
tëp
un
ës
në
ko
nku
ren
cë
tëp
lotë
:1
.N
r i m
ad
hi fi
rma
ve
që
ko
nk
uro
jnë
në
me
sve
tep
ër
tëp
un
ës
ua
rn
jëllo
jtë
ca
ktu
ar
tëp
un
ëto
rëve
2.
Nr
i m
ad
hi p
un
ëto
rëve
që
ka
në
aft
ës
id
he
sh
kath
tës
itë
një
jta
(pra
as
një
rin
uk
ka
fu
qip
ër
ko
nktr
ollim
ine
pa
gës)
3.
Info
rma
cio
nip
ër
tre
gje
tës
htë
i p
lotë
dh
em
un
dtë
gje
nd
et
me
k
os
totë
lirë
4.
Lë
viz
sh
më
ria
/mo
bilit
eti
ës
htë
i lirë
–K
ytr
eg
i p
un
ës
ësh
tëefi
çie
nt
në
përd
ori
min
e
resu
rsev
e
–N
ëp
rakti
ke k
y t
reg
nu
k h
aset,
–
po
r ë
sh
tëi n
evo
jsh
ëm
pë
r stu
dim
in e
fo
rma
ve
tje
ra t
ëtr
eg
jeve
.
5
Si
pë
rca
kto
he
tW
dh
eL
në
kë
tëll
oj
tre
gu
?•
Pa
ga
pë
rca
kto
he
tn
ga
pre
rja
e O
P d
he
KP
•F
irm
at
pu
në
so
jnë
pa
kp
un
ëto
rën
ën
ive
ltë
tre
gu
t,–
nu
km
un
dtë
nd
iko
jnë
në
pag
ën
e t
reg
ut
Du
ke
qe
në
e d
hë
në
W,
sa
pu
në
torë
pu
në
so
nfi
rma
?•
Le
të
su
po
zo
jmë
që
W=
6 E
uro
–M
eW
=6, fi
rma p
un
ëso
np
un
ëto
rëaq
sa
dësh
iro
n
•A
sn
jëp
un
ëto
rën
uk
pu
no
nn
ën
W=
6•
Ko
sto
ma
rgji
na
lee
pa
gë
s(M
WC
)–
nd
rysh
imin
në
ko
sto
nto
tale
tëp
ag
ës
ku
rfi
rma r
rit
ose
pakë
so
nm
e n
jën
jësifa
kto
rin
pu
në
–N
ëko
nku
ren
cë
tëp
lotë
, M
WC
=A
WC
=W
•S
he
mb
ull
: T
ab
ela
6.1
vë
rte
ton
kë
tëp
oh
im.
6
7
•A
WC
=T
WC
/ L
dh
e M
WC
=A
WC
•K
ur
dih
et
pag
ae t
reg
ut
(W),
çd
op
un
ëto
rësh
tesë
e
sh
ton
ko
sto
nto
tale
tëp
un
ës
për
aq
sa
ësh
tëp
ag
ae
treg
ut
•D
uk
e d
itu
rq
ëku
rba
e K
P t
ën
jëfi
rme
para
qet
ku
rbën
e
tëard
hu
rave
marx
hin
ale
tëp
rod
ukti
vit
eti
tn
ga
pu
na
(MR
PL),
–
mu
nd
tëp
ërc
akto
jmë
niv
elin
op
tim
al të
L p
ër
firm
ën
•P
ër
tëven
do
su
rp
ër
niv
elin
op
tim
al të
L, fi
rma k
rah
aso
nM
RP
L m
e M
WC
–M
RP
L >
MW
C
pu
në
so
np
un
ëto
rës
hte
së
–M
RP
L <
MW
C
nu
kd
uh
et
tëp
un
ës
ojë
pu
në
tori
ne
fu
nd
it–
MR
PL
= M
WC
n
uk
nd
rys
ho
np
un
ës
imin
•P
ra:
firm
a a
rrin
niv
elin
op
tim
al të
L k
ur:
MR
PL
= M
WC
=W
8
Përc
akti
mi i W
dh
e L
në
treg
je jo
-ko
nku
ren
te
•N
ëre
ali
tet,
tre
gu
ka
plo
t jo
pë
rso
sm
ëri
:–
treg
un
uk
fun
ksio
no
nsin
ëtr
eg
un
me k
on
ku
ren
cë
tëp
lotë
–P
.sh
. R
oli
i sin
dik
ata
ve
•R
as
tet
ku
rp
ara
qit
en
jop
ërs
os
më
ritë
:1.
Fir
ma ë
sh
tëm
on
op
oln
ëtr
eg
un
e p
rod
ukti
td
he
pu
nëso
np
un
ëto
rën
ëtr
eg
un
e p
un
ës
me
ko
nku
ren
cë
tëp
lotë
(sh
em
bu
ll:
KE
K)
2.
Mo
no
pso
n:
Fir
ma ë
sh
tëb
lerë
se
e v
etm
ee n
jëllo
jtë
caktu
ar
pu
ne
(sh
em
bu
ll:
Inxh
inie
rp
ër
en
erg
jib
ërt
h.)
3.
Olig
op
ol:
fir
mat
bëjn
ëm
arr
ëv
esh
jep
ër
përc
akti
min
e W
dh
eL
4.
Mo
no
po
lib
ilate
ral:
ku
rn
ëkërk
esën
për
pu
në
nd
od
het
mo
no
pso
ni, k
urs
en
ëa
nën
e o
fert
ës
për
pu
në
nd
od
het
sin
dik
ata
9
1.
Fir
ma ë
sh
tëm
on
op
oln
ëtr
eg
un
e p
rod
ukti
td
he
pu
nëso
np
un
ëto
rën
ëtr
eg
un
e p
un
ës
me
ko
nku
ren
cë
tëp
lotë
(KE
K)
•N
ëtr
eg
un
e p
rod
uk
tev
efi
rma
ka
mo
no
po
l–
Fir
ma c
akto
nçm
imin
e p
rod
ukti
t
•F
irm
a p
un
ës
on
pu
në
torë
në
tre
gm
e k
on
ku
ren
cë
tëp
lotë
–N
uk
ven
do
sp
ër
W, p
ërb
all
et
me O
P q
ëësh
tëkre
jtësis
ht
ela
sti
ke
–P
raku
rba
e O
P:
SL
=A
WC
=M
WC
•M
on
op
oli
pë
rba
llo
nn
ëtr
eg
ku
rbë
ne
kë
rke
së
sm
e p
jerr
tës
in
eg
ati
ve
:–
Mu
nd
tërr
isë
sh
itje
td
uke u
lur
çm
imin
–N
ëm
on
op
olP
>M
R
–F
igu
ra6.2
10
11
•F
igu
ra 6
.2:
–S
up
ozo
jmë
që
P=
20 d
he
mo
no
po
lish
et
3n
jësi
–P
ër
tërr
itu
rsh
itje
tp
ër
1 n
jësid
uh
et
që
P=
18
–M
on
op
oli
do
të
hu
mb
ë:
2 E
ur
x 3
një
si=
6 E
uro
–D
o t
ëfi
tojë
: 1 n
jësix 1
8 E
uro
= 1
8 E
uro
–P
ra,
MR
=12
Qx
P=
TR
MR
3x
20
=60
12
4x
18
=72
–N
ëkëtë
rast
P>
MR
12
Si
pë
rca
kto
he
tW
dh
e L
?
•F
igu
ra6
.3
•P
as
ije
min
ëtr
eg
ko
nk
ure
nt
tëp
un
ës
, O
P ë
sh
tëk
rejt
ës
ish
te
las
tik
e(h
ori
zo
nta
le)
•P
ag
aW
op
ërc
ak
toh
et
ng
ap
rerj
ae
OP
me
KP
•D
uk
eq
en
ëe
dh
ën
ëW
, s
ap
un
ëto
rëp
un
ës
on
firm
a?
–V
len
rreg
ulli:
MR
PL
= M
WC
•K
yb
ara
zim
arr
ihe
tn
ëp
ikë
ne
ku
L=
Lo
•N
ës
e f
irm
a d
o i
sh
te n
ëk
on
ku
ren
cë
tëp
lotë
në
tre
gu
n e
pro
du
kte
ve
do
të
pu
në
so
nte
L1
pu
në
torë
:–
Ko
nklu
zio
n:
Tre
gu
mo
no
po
l i p
rod
ukte
ve ë
sh
tëjo
efi
çie
nt
13
14
6.3
. P
ërc
ak
tim
ii
pa
gë
sd
he
pu
në
sim
it:
Mo
de
lii m
on
op
so
nit
në
tre
gu
ne
pu
në
s
•M
on
op
so
ni
zo
tëro
nfu
qin
ëe
tre
gu
tp
ër
tëb
lerë
fak
torë
te
pro
dh
imit
(pu
në
n)
•M
on
op
so
ni
infl
ue
nc
on
në
pë
rca
kti
min
e W
dh
eL
•P
ër
tëa
na
lizu
ar
se
si
pë
rca
kto
he
tW
dh
eL
në
kë
tëra
st
su
po
zo
jmë
që
:–
Në
TP
ekzis
tojn
ësh
um
ëp
un
ëto
rëq
ëja
në
ho
mo
gje
nd
he
nu
kka s
ind
ikatë
–P
un
ëto
rët
kan
ëlë
viz
sh
mëri
tëu
lët
(im
ob
ilit
et
gje
og
rafi
k o
se p
rofe
sio
nal:
ka im
plikim
e f
inan
cia
re
lëviz
ja n
ga n
jëfi
rmë
në
tjetr
ën
)
–P
asi
firm
a ë
sh
ëm
on
op
so
n, ven
dim
et
e s
aj
për
niv
elin
e p
un
ësim
it(L
) n
dik
ojn
ën
ën
dry
sh
imin
e W
–F
irm
a e
sh
et
pro
du
kti
nn
ëko
nku
ren
cë
tëp
lotë
, p
raP
=M
R
•S
he
mb
uj
tëm
on
op
so
nit
: m
inie
rat,
se
kto
ri p
ub
lik
15
Si
pë
rca
kto
he
tW
dh
eL
në
kë
tëll
oj
tre
gu
?
•K
ur
ek
zis
ton
një
firm
ën
ëtr
eg
, k
urb
ae
OP
pë
rfi
rmë
pë
rpu
the
tm
e k
urb
ën
e O
P p
ër
tre
gu
n
•K
urb
ae
OP
ës
htë
me
pje
rrtë
si
po
zit
ive
–F
irm
a d
uh
et
tëp
ag
uajë
pag
ëm
ëtë
lart
ëp
ër
tëtë
rheq
ur
më
sh
um
ëp
un
ëto
rë
–K
urb
ae O
P ë
sh
tëku
rba
e k
osto
sm
esata
ree f
akto
rit
pu
në
•T
ab
ela
6.2
: T
reg
ue
sit
e p
un
ës
tëm
on
op
so
nit
–N
ga
ko
lon
a1 d
he
2:
ku
rfi
rma r
rit
L r
rite
ted
he
W
–W
që
pag
uh
et
për
pu
nëto
rin
e f
un
dit
që
merr
et
në
pu
në
pag
uh
et
për
tëg
jith
ëp
un
ëto
rët
•K
jop
as
ip
un
ëto
rët
jan
ëh
om
og
jen
pë
rn
ga
aft
ës
itë
e t
yre
16
17
•N
ëk
olo
në
n4
, k
os
tom
arg
jin
ale
e p
ag
ës
e
tejk
alo
nta
rifë
ne
pa
gë
s,
pa
si
firm
a m
on
op
os
on
du
he
t të
pa
gu
ajë
pa
gë
më
tëla
rtë
pë
r të
tërh
eq
ur
pu
në
torë
sh
tes
ë–
P.s
h. W
për
pu
nëto
rin
e 5
-të
ësh
të10, p
or
ko
sto
marg
jin
ale
për
pu
nëto
rin
e p
estë
ësh
të14 p
asi
ed
he
për
katë
rp
un
ëto
rëe t
jerë
du
het
rrit
ur
W n
ga
9 n
ë10
•N
ive
lim
ak
sim
al
i L
arr
ihe
ta
tëh
erë
ku
r:–
MR
PL=
MW
C
–K
joarr
ihet
në
pik
ën
d n
ëF
igu
rën
6.4
ku
L=
Lm
18
19
Cil
id
o j
etë
niv
eli
i W
që
firm
a d
o j
up
ag
ua
jëp
un
ëto
rëv
e?
•F
irm
a d
o j
up
ag
ujë
pu
në
torë
ve
pa
gë
nW
m k
ur
niv
eli
i p
un
ës
imit
(në
pik
ën
d)
pri
tet
me
ku
rbë
ne
o
fert
ës
pë
rp
un
ë(p
ika
C)
Sa
efi
çie
nte
ës
htë
firm
a m
on
op
so
nn
ëtr
eg
un
e
pu
në
s?
•F
igu
ra6
.4
•N
ës
ek
a k
on
ku
ren
cë
tëp
lotë
, a
tëh
erë
–L
=L
e
dh
eW
=W
e
•P
ran
ëk
on
ku
ren
cë
tëp
lotë
–p
un
ësim
iësh
tëm
ëi la
rtë
(pasiL
e >
Lm
)
–P
ag
aësh
tëm
ëe lart
ë(p
asiW
e >
Wm
)
20
Ko
ncep
tet
kyçe
•K
ur
arr
ihet
eku
ilib
rin
ëtr
eg
un
e p
un
ës
•P
ag
an
om
inale
dh
ep
ag
are
ale
•K
ara
kte
risti
kat
e t
reg
ut
tëp
un
ës
në
ko
nku
ren
cë
tëp
lotë
•K
ur
arr
ihet
niv
eli
op
tim
al i p
un
ësim
itn
ëko
nku
ren
cën
e p
lotë
•R
aste
tku
rp
ara
qit
en
jop
ërs
osm
ëri
të
•S
a e
fiçie
nte
ësh
tëfi
rma
mo
no
pso
nn
ëtr
eg
un
e p
un
ës