1. UVODNI DEO Granica zahvata · Parametri, seizmičnosti se odnose na tri karakteristična modela terena - konglomeratisane terase, tj. za model C1 gde je debljina sedimenata površinskog

DETALJNI URBANISTIČKI PLAN “GORICA C“ U PODGORICI

1

1. UVODNI DEO Granica zahvata Zahvat predmetnog plana obuhvaćen je: brdom Gorica na sjeveru, Ulicom Rista Stijovića na zapadnoj strani, Bulevarom Ivana Crnojevića od jugozapada prema jugoistoku i trasom željezničke pruge Beograd – Bar na istočnoj strani. Zahvat planskog dokumenta Odlukom je definisan koordinatama tačaka: Y X 1 6 605 063.73 4 700 843,57 2 605 108,65 700 841,15 3 605 329,75 700 964,39 4 605 443,58 701 058,57 5 605 459,28 701 088,04 6 605 463,09 701 086,00 7 605 477,20 701 112,48 8 605 490,88 701 105,19 9 605 504,98 701 131,67 10 605 506,75 701 130,73 11 605 543,00 701 198,00 12 605 635,20 701 139,43 13 605 405,44 700 626,58 14 605 400,75 700 620,21 15 605 367,34 700 541,16 16 605 134,64 700 474,95 17 605 051,62 700 463,46 18 604 956,70 700 475,71 19 604 956,02 700 488,27 20 604 973,56 700 555,39 21 604 984,52 700 597,32 22 604 996,69 700 634,49 23 605 017,49 700 671,49 24 605 041,53 700 708,14 25 605 057,39 700 748,29 26 605 053,16 700 053,16 U cilju prilagođavanja Pravilniku o bližem sadržaju i formi planskog dokumenta, kriterijumima namjene površina, elementima urbanističke regulacije i jedinstvenim grafičkim simbolima („Službeni list Crne Gore“, broj 24/10 i 33/14) došlo je do manjih pomeranja granice. U grafičkom prilogu “Topografsko – katastarska podloga sa prikazom granice plana” dat je prikaz zahvata plana sa analitičko – geodetskim elementima.


2

Površina zahvata Detaljnim urbanističkim planom „Gorica C“ obuhvaćen je prostor u ukupnoj površini od 21,51ha. Pravni osnov za izradu plana Pravni osnov za pristupanje izradi Detaljnog urbanističkog plana "Gorica C" u Podgorici (u daljem tekstu: DUP "Gorica C") koji se nalazi u zahvatu PUP-a Glavnog grada – Podgorice, sadržan je u odredbama Zakona o planiranju prostora i izgradnji objekata ("Službeni list Crne Gore", br. 064/17 od 06.10.2017), Zakona o uređenju prostora i izgradnji objekata (’’Službeni list CG’’, br. 51/08, 40/10, 34/11, 40/11, 47/11, 35/13, 39/13 i 33/14), Programa uređenja prostora Glavnog grada Podgorice za 2018. godinu ("Službeni list Crne Gore - opštinski propisi", br. 9/18 od 20.03.2018), i Pravilnika o bližem sadržaju i formi planskog dokumenta, kriterijumima namjene površina, elementima urbanističke regulacije i jedinstvenim grafičkim simbolima (’’Službeni list Crne Gore’’, broj 24/10 i 33/14). Programski zadatak je sastavni dio Odluke o izradi DUP-a "Gorica C". Programski zahtevi U postupku izrade DUP-a "Gorica C" primjeniće se posebni postupak izrade planskog dokumenta u skladu sa članom 162c Zakona o uređenju prostora i izgradnji objekata. S tim u vezi, prilikom izrade DUP-a neophodno je ispoštovati sljedeće: - da je planski dokument koji se izrađuje, u pogledu namjene i koncepcije prostora, usklađen sa planskim dokumentom šire teritorijalne cjeline; - da se ne mijenja namjena prostora ni osnovni urbanistički parametri iz prethodnog Detaljnog urbanističkog plana "Gorica C" - izmjene i dopune ("Službeni list RCG - opštinski propisi", br. 019/05 od 01.06.2005); - da se planski dokument uskladi sa propisom kojim se bliže uređuje sadržaj i forma planskog dokumenta, kriterijumi namjene površina, elementi urbanističke regulacije i jedinstveni grafički simboli. Prilikom izrade planskog dokumenta, koji proističe iz predloženog metodološkog postupka i programskog zadatka, voditi računa da isti pruža sigurne osnove za realizaciju. Kontaktne zone Neposredne kontaktne zone predmetnog plana su: sa zapada prostor obuhvaćen DUP-om “Nova Varoš 2”, sa severozapada prostor obuhvaćen DUP-om “Gorica- park šuma”, sa severoistoka prostor obuhvaćen DUP-om “Gorica D”, sa jugoistoka prostor obuhvađen DUP-om “Prvoborac” i “Ibričevina” i sa juga prostor obuhvaćen DUP-om “Drač”. Prostori u okruženju su uglavnom u fazi realizacije, odnosno prostori koji kao takvi egzistiraju i imaju veći ili manji uticaj na predmetni zahvat.


3

Predmetni prostor se oslanja na ulicu Rista Stijovića na zapadnoj strani i Bulevar Ivana Crnojevića na jugu. Preko ovih saobraćajnica predmetni prostor je upućen na centralno gradsko jezgro i šire okruženje. 2. ANALITIČKI DEO Prirodne karakteristike Glavni grad Podgorica zahvata površinu od 1441 km2 . Nalazi se na jugoistoku Crne Gore i pripada mu najveći deo Podgoričko-skadarske kotline, severozapadni, severni i istočni deo okolnih planina.

Istočna granica se identifikuje kao granica Crne Gore i Albanije, u dužini od 65,13 km, od Skadarskog jezera na jugu do Planinice na severu (Maja E Zabeljit, K-2131mnm tromeđa, Glavnog grada Podgorica, opštine Andrijevica i državne granice sa Albanijom). Na severoistoku, granična opština je Andrijevica, na severu Kolašin, na zapadu Danilovgrad, na jugozapadu Cetinje i na jugu Bar (Skadarsko jezero). Zetska ravnica (250 km2), u celini pripada Glavnom gradu - Podgorici. Ovaj prostor se može pozicionirati između 42o 11′ (krajnji jug u Skadarskom jezeru) i 42o 43′ (krajnji sever – Stoglava) severne geografske širine i 19o 02′ (krajnji zapad planine Stavor), i 19o 43′ (krajnji istok, Planinica), istočne geografske dužine.

Nadmorska visina je u rasponu 4,6 mnm (minimalni nivo Skadarskog jezera) i 2487 mnm (Kučki Kom). Sam centar gradskog jezgra Podgorice je oko 52 mnm.

Podgorica, administrativno, poseduje najveću površinu crnogorskog dela Skadarskog jezera (109,85km2). Udaljenost od mora je oko 36 km vazdušne linije (do Budve), odnosno 45 km magistralnim putem (do Sutomora).

Podgorica je centralno naselje Zetske ravnice. Ima povoljan geografski položaj. Karakteriše ga:

Raznovrsni klimat - od submediteranskog do visokoplaninskog; Pozicija između dva morska (Jadranskog i Crnog mora) i tri velika rečna

sliva (vodotoka Morače, Tare i Lima); Granični položaj - direktna granica sa Albanijom.

Saobraćajno je dobro povezana sa svim gradskim naseljima u Crnoj Gori, kao i sa svim naseljima u Glavnom gradu. Najvažnije saobraćajnice su: Jadranski put, magistralni put Tirana-Podgorica–Nikšić-Sarajevo, magistralni put Podgorica-Cetinje-Budva, a od najvećeg značaja, svakako, je tunel Sozina koji je novijeg datuma. Veliki je značaj i mnogih regionalnih i lokalnih puteva, železničke pruge Beograd–Podgorica–Bar, Podgorica-Nikšić i Podgorica-Skadar. Na 12 km udaljenosti od grada nalazi se i moderni aerodrom Golubovci. Prostor koji se razrađuje DUP-om zahvata površinu od 69,41ha i razvija se kao naselje pretežno stambenog karaktera sa pratećim sadržajima. U odnosu na uže gradsko područje nalazi se u istočnom delu grada i zauzima padine brda Gorica.


4

o Inženjersko - geološke karakteristike Teritorija – tereni Glavnog grada su složene geološke građe, kako sa aspekta stratigrafsko-litološko-facijalnog sastava, tako i sa aspekta geotektonskog sklopa, a što uslovljava inženjersko-geološke odlike terena. Te odlike se najbolje sagledavaju preko stepena vezivnosti, okamenjenosti i krutosti, savremenih geoloških procesa i pojava i u vezi s tim preko stabilnosti i nosivosti terena. Prostor kojim je predmet razrade DUP-om „Gorica C“ je bez ograničenje za urbaniszaciju. Geološku grauu ovog terena čine šljunkovi i peskovi neravnomernog granulometrijskog sastava i promenjljivog stepena vezivosti. Nekada su to posve nevezani sedimenti, a nekad pravi konglomerati, praktično nestišljivi, koji se drže u vertikalnim odsjecima i u podkapinama i svodovoma. Navedene litološke strukture karakteriše dobra vodopropustljivost a dubina izdani podzemne vode svuda je veća od 4m od nivoa terena. Nosivost terena kreće se od 120-200 kN/m2. Zbog neizraženih nagiba, čitav prostor terase spada u kategoriju stabilnih terena. o Stepen seizmičkog intenziteta Sa makroseizmičkog stanovišta Podgorica se nalazi u okviru prostora sa vrlo izraženom seizmičkom aktivnošću. Prema Seizmološkoj karti SFRJ, u razmeri 1:100.000, gradsko područje je obuhvaćeno 8o MCS skale, kao maksimalnog intenziteta očekivanog zemljotresa za povratni period od 100 godina, sa verovatnoćom 63 %. Parametri, seizmičnosti se odnose na tri karakteristična modela terena - konglomeratisane terase, tj. za model C1 gde je debljina sedimenata površinskog sloja (do podine) manja od 35 m, - model C2 gde je ta debljina veća od 35 m. Dobijeni parametri su sledeći: Za I i II kategoriju terena: - koeficijent seizmičnosti Ks 0,079 - 0,090 - koeficijent dinamičnosti Kd1,00 >Kd > 0,47 - ubrzanje tla Qmax(q) 0,288 - 0,360 - intenzitet u I (MCS) IXo MCS Za III kategoriju terena: - koeficijent seizmičnosti Ks 0,045 - koeficijent dinamičnosti Kd Kd = 0,33-1.00


5

- ubrzanje tla Qmax(q) 0,188 - intenzitet u I (MCS) VIIIo MCS o Klimatske karakteristike Klima Podgorice je klasifikovana kao mediteranska klima sa toplim i suvim letima i umereno hladnim zimama. Iako se grad nalazi na oko 50 km udaljenosti od Jadranskog mora, blizina Dinarskih Alpa na severu menja njegovu klimu. Srednje godišnje padavine iznose 1.544 mm. Blizina Jadranskog mora i uticaj planinskog zaleđa rezultira pojavom izmenjenog sredozemnog tipa klime sa svojim specifičnim karakteristikama, toplim i vrućim letima i blagim i kišovitim zimama.

Temperatura prelazi 25°C u oko 135 dana godišnje. U Podgorici srednja godišnja temperatura je 15.5°C sa srednjom minimalnom od 5°C u januaru i srednjom maksimalnom od 26.7°C u julu. Podgorica je jedan od najtoplijih gradova u Evropi.

Broj kišnih dana je oko 115, a onih sa jakim vetrom oko 60. Periodični, ali jak severni vetar ima uticaj na klimu zimi.

Grad sa svojom strukturom i raznovrsnošću ljudskih aktivnosti menja životnu sredinu i prirodno klimatsko stanje. Kao rezultat toga nastaje mnoštvo mikroklimatskih jedinica, a sam grad dobija karakterističnu lokalnu klimu.

Prosečna relativna vlažnost za Podgoricu iznosi 63.6%.

o Hidrološke i hidrogeološke karakteristike

Na području Podgorice se nalaze najveći vodeni resursi Crne Gore: podzemne vode zetsko-bjelopavlićkog basena; podzemne izdani koje hrane izvore i izvorišta u slivovima Morače, Cijevne i Lima; stajaće vode – Skadarsko, Rikavačko i Bukumirsko jezero, Mutno jezero i Jezerce; tekuće vode – deo slivova gornje Tare i gornjeg Lima, sliv Morače, donji tok reke Cijevne i samo ušće reke Zete u Moraču, izvorište Mareza – rečica Trešenica, reke Matica i Sitnica.

Podzemne vode - Vode u podzemlju Zetske ravnice, od Zlatice do priobalja Skadarskog jezera, su velikog kapaciteta, a njihova čistota je svakim danom sve ugroženija, što limitira mogući obim ekonomske valorizacije. Gledajući od severa ka jugu, odnosno od Zlatice ka Skadarskom jezeru, skoro proporcionalno kvalitet voda se ugrožava (gradske i prigradske naseobine, KAP, pesticidi i drugo).

Rečni vodotoci - poseduju različite ekonomske potencijale: hidroenergetske, turističke, komercijalizacija voda (voda kao roba), voda za navodnjavanje, voda za tekuću potrošnju i dr.

o Vegetacija

Grad kao urbana sredina odlikuje se heterogenim staništima, te samim tim i prisustvom specifičnih biljnih i životinjskih vrsta.

Kada je u pitanju teritorija Glavnog grada, posebno značajnu pretpostavku za razvoj bogatog biodiverziteta predstavlja njegov geografski položaj, povoljni klimatski uslovi, blizina mora, kao i prisustvo značajnog broja rečnih tokova i jezera.


6

Ocena sa aspekta prirodnih karakteristika Za izradu karte podobnosti za urbanizaciju korišćen je niz kriterijuma i to:

Nagibi terena; Dubina do podzemne vode; Litogenetske vrste stena i kompleksa i inženjersko-geološka svojstva stena i

kompleksa; Stabilnost terena; Nosivost terena; Seizmički parametri:

Na osnovu navedenih kriterijuma tereni urbanog područja Podgorice, Golubovaca i Tuzi su izrejonirani na četiri kategorije. Predmetni zahvat pripada: PRVOJ KATEGORIJI - tereni bez ograničenja za urbanizaciju Klimatski uslovi su, kao i na celoj teritoriji grada, povoljni za gradnju tokom cele godine. Pri izgradnji, odnosno planiranju objekata treba voditi računa o nepovoljnim uslovima vetra, sunca i kiše. Namena površina i postojeće stanje prostora Prostor zahvata u okviru DUP-a „Gorica C“ čini deo gradskog područja Podgorice. U odnosu na uže gradsko jezgro nalazi se u istočnom delu. Predmetni prostor je uglavnom izgrađen sa manjim slobodnim površinama unutar blokova koje ostavljaju mogućnost za interpolaciju objekata u cilju formiranja stambenog naselja u skladu sa smernicama PUP-a. Veća slobodna neizgrađena površina je u severoistočnom delu zahvata plana prema kontaktu sa DUP-om “Gorica D”. Uglavnom su izgrađeni objekti u funkcij porodičnog stanovanja, dok se objekti u funkciji višeporodičnog stanovanja javljaju na pojedinačnim lokacijama u okviru zahvata plana. U okviru objekata porodičnog i višeporodičnog stanovanja kao prateći sadržaji na pojedinačnim lokacijama javljaju se i delatnosti koje su organizovane uglavnom u prizemnim etažama. Kao definisane građevinske celine izdvajaju se stambeni nizovi između ulica Vukice Mitrović i Beogradske, kao i uz ulicu Atinsku. U ovim zonama su i objekti izuzetnog kvaliteta u građevinskom smislu.


7

U centralnom delu zahvata plana kao i duž ulice pored pruge porodično stanovanje je u objektima neujednačene spratnosti i gabarita kao i sa izraženim diskontinuitetom u položaju građevinske linije. Ovi objekti su takođe neujednačenog građevinskog kvaliteta. Objekat u funkciji administracije kao i verski objekat locirani su uz bulevar Ivana Crnojevića. Spratnost postojećih objekata kreće se od P – P+4 sa podrumskim ili suterenskim etažama u većini objekata. Komunalne delatnosti - u okviru predmetnog zahvata zastupljene su kroz trafo stanice kao i objekte hidrotehničke infrastrukture koji su u funkciji opsluživanja naselja. Zelene površine u zahvatu plana su zastupljene kao uređene zelene površine uz bulevar Ivana Crnojevića i kao deo brda Gorice u zaleđu plana. Saobraćajne površine su zastupljene kao saobraćajnice sa trotoarima, staze i prilazi koji se razvijaju kroz naselje. Saoraćajnice su definisanih profila i uvezane u gradsku mrežu saobraćajnica. Opis vegetacije Postojeći sistem zelenih površina zastupljen je najvećim delom kroz dobro organizovano i uređeno zelenilo kuća i okućnica u okviru porodičnog stanovanja. Ovo zelenilo prati naseljsku strukturu u pravcima u kojima se i naselje razvija i popunjava. Zastupljeno je zelenilo šarolikog dendrološkog sastava sa velikim brojem mediteranskih i tropskih vrsta koje ovom naselju daje posebna obeležja. Prisutni su i tradicionalni vrtno-arhitektonski elementi poput pergole sa vinovom lozom ili kivijem. Zelenilo višeporodičnog stanovanja različitog je stepena uređenosti, od oskudno ozelenjenih popločanih platoa za parkiranje, do značajnih površina oformljenog blokovskog zelenila na kome su zastupljena četinarska i lišćarska stabla zavidne starosti u kombinaciji sa žbunastim rastinjem. U sklopu objekata porodičnog stanovanja sa delatnostima zelenilo u većoj ili manjoj meri prati postojeću delatnost i svakako postoji mogućnosti za njegovo bolje organizovanje i dopunu. U okviru neizgrađenog dela zahvata plana zastupljena je autohtona vegetacija park šume Gorica. Saobraćajna povezanost i infrastrukturna opremljenost Prostor koji se razrađuje DUP-om je naselje pretežno stambenog karaktera. Neposredno se oslanja na centralno gradsko jezgro i na brdo Goricu.


8

Obzirom da se naslanja na bulevar Ivana Crnojevića I da je u okviru predmetnog prostora razvijena mreža sekundarnih saobraćajnica zahvat DUP-a “Gorica C” je dobro povezano sa svim naseljima u Glavnom gradu kao i sa svim gradskim naseljima u Crnoj Gori. Dosadašnji planski razvoj Predmetni prostor je u proteklom periodu razrađivan DUP-om „Gorica C“. Kako je vrijeme na koje je donet plan isteklo, ovaj plan se izrađuje i donosi po posebnom postupku a u skladu sa članom 219. Zakona o planiranju prostora i izgradnji objekata ("Službeni list Crne Gore", br. 064/17 od 06.10.2017), I članom 162c. Zakona o uređenju prostora i izgradnji objekata (’’Službeni list CG’’, br. 51/08, 40/10, 34/11, 40/11, 47/11, 35/13, 39/13 i 33/14), DUP-om iz 2005. god. predmetni prostor je po nameni površina opredeljen za : stanovanje (porodično, višeporodišno, porodično sa delatnostima i višeporodično sa delatnostima), komercijalne funkcije, javne funkcije, komunalne funkcije, zelene i saobraćajne površine a što je u skladu sa PUP-om definisanom namenom – stanovanje srednje gustine. Ovim DUP-om se ne menja namena površina ni osnovni urbanistički parametri a planski dokument se usklađuje sa propisom kojim se bliže uređuje sadržaj i forma planskog dokumenta, kriterijumi namene površina, elementi urbanističke regulacije i jedinstveni grafički simboli. Sintezni prikaz ocene postojećeg stanja Detaljnim urbanističkim planom „Gorica C“ obrađuje se zahvat u površini od 21,51ha. Predmetni zahvat čini deo gradskog područja Podgorice. U odnosu na uže gradsko jezgro nalazi se u istočnom delu. Prostor je uglavnom izgrađen sa manjim slobodnim površinama unutar blokova koje ostavljaju mogućnost za interpolaciju objekata u cilju formiranja jedinstvenog stambenog naselja. Veća slobodna neizgrađena površina je u severoistočnom delu zahvata plan prema kontaktu sa DUP-om “Gorica D”. Prostor zahvata plana je određen bulevarom Ivana Crnojevića preko koga je upućen na grad i šire okruženje a u okviru samog naselja razvijene su saobraćajnice definisanih profila između kojih su jasno određeni blokovi stambenog karaktera. Imajući u vidu postupak po kome se ovaj plan izrađuje, planski pristup je zasnovan na postavkama plana koji je donešen 2005.god. uz njegovo prilagođavanje važećoj zakonaskoj regulativi.


9

3. OPŠTI I POSEBNI CILJEVI Opšti ciljevi Održivi razvoj je glavni, sveobuhvatni, cilj dugoročnog razvoja Glavnog grada i osnovni princip prostornog uređenja koji PUP Podgorica teži da dostigne. To znači društveni i ekonomski razvoj, uz zaštitu životne sredine, koji bi osigurao društveno-ekonomsku blagodet i za buduće generacije. Osnovni ciljevi dugoročnog razvoja u prostoru su:

Omogućiti održivi urbani razvoj koji smanjuje razlike u opremljenosti naselja sa društvenom i tehničko-komunalnom infrastrukturom.

Povećati socijalnu koheziju, zdravlje i vitalnost stanovništva Glavnog grada. Stvoriti uslove za razvoj održive vrste saobraćaja (uključujući javni prevoz,

pešačenje, vožnju bicikla i električna vozila) i druge oblike kolektivne potrošnje. Zaštititi biodiverzitet koji čini život mogućim i pokreće privredu. U najvećoj mogućoj meri zaštititi postojeći fond kvalitetnog poljoprivrednog

zemljišta I zemljišta koje je podesno za agrarnu melioraciju. Povećati energetsku efikasnost gradnje i proizvodnje energije iz obnovljivih

izvora. Uvažavati i ublažavati uticaj klimatskih promena.

Posebni ciljevi Predmetni prostor predstavlja stambeno naselje u okviru gradskog područja Podgorice, koje se u odnosu na uže gradsko jezgro nalazi u istočnom delu i koje kao naseljska struktura predstavlja značajan prostor. Cilj izrade ovog Plana je da se stvore planske pretpostavke za organizaciju i uređenje ovog prostora a u skladu sa mogućnostima koje pruža Zakon o planiranju prostora i izgradnji objekata vezano za Planove koji su doneti do stupanja na snagu ovog zakona a za koje je vreme za koje su doneti isteklo. 4. PLANSKO REŠENJE Koncept organizacije prostora Na predmetnom prostoru formiran je model organizacije prostora i sadžaja sa željom da se ostvari što bolje funkcionisanje i zadovoljavanje potreba korisnika, uspostavi što efikasnija saobraćajna povezanost i ambijentalna ujednačenost prostora. Uz navedene faktore, poštovanje konfiguracije terena i zatečne strukture formiran je prostor izrazito stambenog karaktera. Prateći sadržaji uz stanovanje (zdravstvo, školstvo, zdravstvena zaštita i dr.) nisu planirani u okviru predmetnog prostora, već se korisnici radi zadovoljenja ovih potreba upućuju u kontaktne zone.


10

Kako je prostor koji je predmet razrade ovim planom dosta izgrađen ili u pojedinim delovima započeta gradnja koja ukazuje na tipologiju to je i plan podeljen na četri bloka koji čine ambijentalne ili tipološke celine. U grafičkim prilozima definisane su granice blokova i podblokova. Veza imeđu blokovima kao i sa kontaktnim zonama ostvarena je preko uglavnom definisanih saobraćajnih koridora ili kontinualnim produžetkom započetih. Poprečna veza u okviru plana ostvarena je kolskim komunikacijama ili pešačkim koridorima koji prodiru prema Park – šumi Gorica. U okviru ovako određenog prostora izdvajaju se površine u funkciji:

Stanovanja srednje gustine Centralnih delatnosti Verskog objekta Pejzažnog uređenja Komunalne infrastrukture i objekata Saobraćajne infrastrukture.

Stanovanje srednjih gustina je zastupljeno kao pretežna namena u okviru predmetnog plana. Zastupljeno je u okviru sva četri bloka a u skladu sa specifičnostima organizacije stanovanja definisani su podblokovi. Uz stanovanje kao pretežnu namenu moguća je organizacija sadržaja u funkciji trgovine, ugostiteljstva, usluga, administracije, kao i drugih sadržaja koji mogu podržati stanovanje kao primarnu namenu. Dealtnosti se mogu organizovati u prizemljima objekata (odnosno suterenima zavisno od konfiguracije terena) eventualno na spratu s tim da ukoliko su u kombinaciji sa stanovanjem ne zauzimaju više od 30% površine objekta. Centralne delatnosti su planirane u vidu trgovine, usluga, administracije, odnosno sadržaja koji su neophodni kao prateći uz stanovanje u novim objektima na četri lokacije u okviru zahvata plana. Postojeći objekat uz bulevar Ivana Crnojevića se zadržava uz planom datu mogućnost intervencija. Verski objekat Hrišćanske adventističke crkve se zadržava na lokaciji na kojoj trenutno egzistira uz planom definisane uslove za intervencije u okviru planom opredeljene urbanističke parcele. Površine za pejzažno uređenje predstavljaju površine koje su planom opredeljene kao posebne površine u funkciji zelenila i za čiju organizaciju i uređenje su definisani uslovi u posebnom poglavlju ovog plana. Površine u funkciji objekata komunalne infrastrukture su u funkciji objekata koji podržavaju infrastrukturu. U skladu sa rešenjem infrastrukture na nivou plana obezbeđene su potrebne pripadajuće površine uz objekte infrastrukturnog napajanja. Saobraćajne površine su u planu definisane u vidu kolovoza, trotoara, parkinga, staza i prilaza. U funkciji kolskog saobraćaja u zahvatu plana je deo jedne gradske saobraćajnice visokog ranga, kao i sabirne i pristupne ulice koje se razvijaju kroz naselje.


11

Prostorna organizacija planiranih sadržaja po BLOKOVIMA: Blok 1 Blok 1 je sa jugoistočne strane omeđen ulicom Vukice Mitrović i dalje ulicom pored pruge, sa severoistočne, severozapadne i zapadne strane granicom plana. U okviru ovog bloka izdvajaju se podblokovi 1a,1b,1c,1d. Blok 1 planski karakterše popunjavanje započetih nizova i razvijanje novog prekinutog niza paralelno sa padinom brda Gorica i uspostavljanjem saobraćajne i ambijentalne veze sa prostorom DUP-a “Gorica D”. Novoformirani prekinuti niz u kontaktu sa brdom Gorica utapa se u isto sa prodorima prema brdu Goricai koji omogućavaju provetravanje čitavog prostora obuhvaćenog DUP-om. Drugi prekinuti niz koji se razvija na padini prema pruzi prostorno i oblikovno prati konfiguraciju terena i zadržava ritam prodora tako da se uspostavlja kontinuitet u provetravanju i kontaktu sa brdom Gorica. Veza sa “Goricom D” postiže se preko stanovanja organizovanog u slobodnostojećim objektima. U unutrašnjosti bloka slobodnostojeći objekti individualnog stanovanja koji su oblikovno definisani kao takvi se zadržavaju, a oni neuslovni zamenjuju novim. Gde je bilo moguće u okviru većih parcela izvršena je preparcelacija i na taj način stvorena mogućnost za gradnju novog objekta. Svi postojeći objekti mogu se zadržati u izvedenim horizontalnim I vertikalnim gabaritima. Planirane namene u okviru Bloka 1:

stanovanje srednje gustine centralne delatnosti objekti komunalne infrastrukture površine pejzažne arhitekture saobraćajne površine

Blok 2 Blok 2 je omeđen sa zapada ulicom Ulcinjskom, sa severozapada ulicom Vukice Mitrović i sa juga i jugoistoka ulicom pored pruge I Beogradske do ulice Ulcinjske. U okviru ovog bloka izdvajaju se podblokovi 2a, 2b I 2c.


12

Blok 2 planski karakteriše popunjavanje i učvršćenje stambene strukture u zoni izrazito porodičnog stanovanja. U okviru bloka je uglavnom porodično stanovanje u slobodnostojećim objektima različite spratnosti i kvaliteta objekata. Ovim planom se dogradnjom, nadgradnjom i rekonstrukcijom postojećih objekata, zamenom dotrajalih i neuslovnih kao i preparcelacijom većih parcela i gradnjom novih objekata na istim, formira ambijentalno ujednačen prostor. Planirane namene u okviru Bloka 2:

stanovanje srednje gustine centralne delatnosti objekti komunalne infrastrukture površine pejzažne arhitekture saobraćajne površine

Blok 3 Blok 3 je sa zapadne strane omeđen ulicom Rista Stijovića, sa severne strane ulicom Vukice Mitrović, sa istolne strane ulicom Ulcinjskom i sa južne strane ulicom Beogradskom. Blok 3 je uglavnom planski definisan, karakterišu ga vile u nizu koje sa podzidama formiraju privatne celine. U okviru ovog bloka nalaze se i tri objekta višeporodičnog stanovanja koji su definisanog gabarita i kao takvi se u potpunosti zadržavaju. Na uglu ulica Vukice Mitrovć i Ulcinjske u skladu sa planom iz 2005.god. izgrađen je objekat višeporodičnog stanovanja sa delatnostima koji svojim položajem i spratnošću učvršćuj blok, a funkcionalno zajedno sa ostalim objektima iste namene definiše centar naselja. Gde je bilo moguće u okviru većih parcela izvršena je preparcelacija i na taj način stvorena mogućnost za gradnju novog objekta. Postojeći objekti vila u nizu planirani su za nadgradnju odnosno za formiranje podkrovne etaže koja bi postojeći ravan krov zamenila kosim. Kako ove vile svojim položajem i oblikovno formiraju ambijentalnu celinu, to prilikom projektovanja nadgradnje nije moguće davati individualna rešenja već se oblikovanje ovog prostora mora rešiti jedinstveno a realizacija se može všiti fazno zavisno od potreba korisnika. Planirane namene u okviru Bloka 3:

stanovanje srednje gustine objekti komunalne infrastrukture saobraćajne površine

Blok 4 Blok 4 je sa zapadne strane omeđen ulicom Rista Stijovića, sa severne strane ulicom Beogradskom, sa istočne strane ulicom Ulcinjskom i sa južne strane bulevarom Ivana Crnojevića. U okviru ovog bloka izdvajaju se podblokovi 4a I 4b.


13

Blok 4 planski karakteriše uspostavljanje veze između već zatečenih struktura, planskih uslovljenosti i potreba korisnika. Ovaj blok je sa mešovitim funkcijama koje su organizovane u slobodnostojećim objektima različite spratnosti i kavaliteta. Funkcionalno uglavnom je zastupljno stanovanje i to porodično i višeporodično, a od ostalih funkcija objekat u funkciji Gradske administracije i Hrišćanska Adventistička crkva. Objekat namenjen centralnim delatnostima planiran je za nadgradnju I dogradnmju do spratnosti Po+P+2+Pk. A objekat Hrišćanske Adventističke crkve se zadržava u svom obliku i gabaritu s tim što se na jednom delu planira nadgradnja podkrovne etaže. Ovim planom će nadgradnjom i rekonstrukcijom postojećih objekata, zamenom neuslovnih i dotrajalih kao i preparcelacijom većih parcela i gradnjom novih objekata na istim, biti uobličen prostor koji je uglavnom započet. Na postojećim objektima koji su sa ravnim krovom planirana je nadgradnja podkrovne etaže kao zamena ravnog krova kosim. Planirane namene u okviru Bloka 4:

stanovanje srednje gustine centralne delatnosti verski objekat objekti komunalne infrastrukture površine pejzažne arhitekture saobraćajne površine

Mreža i objekti infrastrukture

Saobraćaj Postojeće stanje Na prostoru koji se obrađuje DUP-om “Gorica C” postoji prilično izgrađena ulična mreža sa zastorom od asfalta. Većina ulica je izvedena sa kolovozom bez trotoara, izuzev bulevara Ivana Cernojevića i dela ulice Ulcinjske i V.Mitrović, gde postoje trotoari. Izuzimajući bulevar Ivana Crnojevića i deo Ulice Ulcinjske koje su izvedene sa odgovarajućim profilom ostale ulice nemaju jasno razdvojene površine za motorni i pešački saobraćaj. Dužina izgrađene ulične mreže je oko 3.570m ili 23 835m2 što iznosi oko 11% od ukupne površine koja se obrađuje DUP-om. Može se zaključiti da i pored toga što postoji zadovoljavajuća izgrađenost ulične mreže u odnosu na izgrađene objekte ona ne zadovoljava sa stanovišta tehničkih elemenata, opremljenosti, a samim tim i bezbednosti odvijanja motornog i pešačkog saobraćaja. Zato je u planu potrebno


14

proširiti koridore postojećih ulica i predložiti poprečne profile koji omogućuju razdvajanje motornog od pešačkog saobraćaja, ali i jasno definisati raskrsnice. Plan Predlog rešenja ulične mreže na području DUP-a “Gorica C” zasnovan je na koncepciji saobraćajnog rešenja iz plana višeg reda I analize postoje}eg stanja ulične mreže. Kao najracionalnije rešenje ovim planom su potvđene trase postojeće ulične mreže s tim što predloženi profili pružaju mogućnost za razdvajanje motornog od pešačkog saobraćaja. Povezanost ovog područja u saobraćajnom smislu sa centrom grada i šire odvijaće se preko bulevara Ivana Crnojevića koja u saobraćajnom smislu ima karakter saobraćajnice prvog reda (glavne gradske ulice). Ovim planom je potvrđena postojeća trasa, niveleta i poprečni profil koji je izveden sa promenjljivom širinom kolovoza i trotoara. Na bulevar Ivana Crnojevića se vezuju ulice Beogradska, R. Stijevića i Ulcinjska koje sa ulicom pored železničke pruge čine mrežu sabirnih ulica koje su vezni elementi između primarne i sekundarne ulične mreže. Na njih se vezuju ostale ulice (V.Mitrović i Atinska ) koje su po svom karakteru pristupne ulice i upotpunjuju celokupnu saobraćajnu mrežu. Predloženi profil sa širinom kolovoza od 6m i trotoarima po 1.5m je za veći deo saobraćajnica. Novom delu ulične mreže pripada nastavak ulice Beogradske, raskrsnica sa ulicom pored železničke pruge kao i nastavak ulice Atinske koja produžava u kontaktnu zonu koja je obrađena DUP-om “Gorica D”. Zastori kolskih saobraćajnica planirani su od asfalta, kolsko-pešačke i pešačke staze i trotoari od asfalta, kamena, betona i njihovih elemenata. PUP-om su predloženi poprečni profili koji su usklađeni sa važećim planskim dokumentima. Data je mogućnost korekcije profila prilikom izrade projektne dokumentacije u cilju utvrđivanja najracionalnijeg poprečnog profila i ukupnog tehnickog rešenja koje je moguce izvesti na predmetnoj trasi. Tip raskrsnice može se promeniti projektnim rješenjem ako se nakon analize uslova na terenu i sagledavanja saobracajnih rešenja u kontaktnim zonama i protoka vozila pokaže da je bolje neko drugo rješenje raskrsnice. Za potrebe parkiranja u bloku između ulica R. Stijovića, bulevara Ivana Crnojevića i Ulcinjske predložena je saobraćajnica koja se odvaja od ulice R. Stijovića i završava slepo. Duž nje, mestimično, formiran je parking za putničke automobile. Parkiranje putničkih automobila je rešavano u zonama sa višeporodičnim stanovanjem i to postojećim a na raspoloživom prostoru, što je prikazano u grafičkom prilogu. Parkiranje u zonama porodičnog stanovanja nije grafički prikazano već se podrazumeva da će biti rešeno u okviru samih parcela.


15

Parkiranje na nivou plana rešeno je u skladu sa Prostorno urbanističkim planom glavnog grada - Podgorice, sa namenom prostora, i važećim standardima i normativima. Broj parking mesta za buduće objekte je planiran po normativima iz PUP-a Glavnog grada Podgorice. PARKIRANJE I GARAŽIRANJE VOZILA Normativi za parkiranje za osnovne grupe gradskih sadržaja: − stanovanje na 1.000 m2 - 15 pm (lokalni uslovi min. 12, a max. 18 pm) − poslovanje na 1.000 m2 - 30 pm (10-40 pm) − trgovina na 1.000 m2 - 60 pm (40-80 pm) − restorani na 1.000 m2 - 120 pm (40-200 pm) Normativi prikazuju da su potrebe za parkiranjem 500 PA/1000 st1 Pečački saobraćaj bi se odvijao trotoarima uz ulice kao i posebno namenjenim pešačkim stazama koje su predložene između ulica V. Mitrović i ulice pored železničke pruge, kao poprečne komunikacije. Takođe je dato i nekoliko pešačkih staza od ulice Atinske prema park šumi Gorica. Prostornim planom planirana je mreža biciklističkih staza uz gradske saobraćajnice. Formiran je prsten biciklističkih staza, uz prsten gradskih obilaznica, koji povezuje sve delove Podgorice. Formiranje infrastrukture za biciklistički saobraćaj je potreba koja će biti sve aktuelnija. Na svim gradskim saobraćajnicama koje se rekonstruišu – proširuju na 4 trake i onima koje se planiraju kao novi putni pravci, treba projektovati i biciklističke staze. Na ostaloj saobraćajnoj mreži, koja se ne može ili neće rekonstruisati, treba ispitati mogućnost obeležavanja biciklističkih staza na postojećim trotoarima ili biciklističkih traka.

U okviru obrađivanog prostora nema posebno planiranih biciklističkih staza. Efikasna interna gradska komunikacija, grada i prigradskih naselja, kao i komunikacija sa područjima gradskih opština je izuzetno važna komponenta egzistencije na ovom prostoru. Budući razvoj urbanizovanog prostora Glavnog grada odvijaće se integralno sa razvojem javnog gradskog prevoza. Korisnici predmetnog prostora se upućuju na korišćenje gradskog prevoza u bulevaru Ivana Crnojevića. Uslovi Na osnovu podataka iz DUP-a uraditi glavne projekte. Urbanističko-tehničkim uslovima propisuju se opšti i posebni uslovi koje je potrebno ispuniti da bi svi planirani sadržaji vezani za saobraćaj (kolski, pešački, biciklistički, stacionarni) bili dovedeni u uslove kvalitetnog i pouzdanog korišćenja u traženom obimu i po kvalitetu usluga najmanje do nivoa koji se propisuje ovim uslovima.


16

Situaciono rešenje – geometriju saobraćajnica raditi na osnovu grafičkog priloga gde su dati svi elementi za obeležavanje: radijusi krivina, radijusi na raskrsnicama i poprečni profili, osim koordinata ukrsnih tačaka i temena, koje će biti priložene u fazi Predloga Plana. Saobraćajnice primarne mreže projektovanti za računsku brzinu Vr = 60km/h (40km/h). Pristupne ulice projektovati za Vr =30km/h (20km/h) sa minimalnom širinom 5.0m (3.5m). Sve pristupne ulice širine 5.0m koji su duže od 100m planirati obavezno sa okretnicom. Za jednu urbanističku parcelu moguće je ostvariti samo jedan priključak preko planiranih saobraćajnica, osim glavnih gradskih saobraćajnica sa kojih se direktni priključci isključuju. Novih priključaka u smislu prilaza novim, neizgrađenim UP duž glavnih gradskih saobraćajnica nema. Prilaze ostalim urbanističkim parcelama projektovati sa min.širinom 3.0m za dužine do 45m a 3.5m za dužine do 75m. Pešački prilazi parcelama su obavezni. Prilikom izrade glavnih projekata saobraćajnica sastavni deo je i projekat saobraćajne signalizacije i saobraćajno - tehničke opreme. Parkiranje i garažiranje putničkih vozila u okviru javnih parking površina rešiti prema grafičkom prilogu gde su obeležena sva parking mesta za upravno parkiranje, dimenzija 2.5/5m i podužno parkiranje dimenzija 5.5x2.5m. U okviru posebnih urbanističkih parcela gde je predviđeno stanovanje srednje gustine, rešiti parkiranje u pripadajućim parcelama, sa preporukom da se za sve stambeno-poslovne objekte iznad 500m2 parkiranje reši izgradnjom garaža u suterenu objekta. Podrazumeva se da za garažiranje u suterenima objekata treba predvideti rampe. Parkiranje se može organizovati na parcelama uz saobraćajnice kao ulično- podužno ili upravno parkiranje u nivou kolovoza. Ovakvi parkinzi moraju zadovoljavati prvenstveno potrebe javnih sadržaja. Parkiranje u okviru plana treba da zadovolji sledeće normative i to: − stanovanje na 1.000 m2 - 15 pm (lokalni uslovi min. 12, a max. 18 pm) − poslovanje na 1.000 m2 - 30 pm (10-40 pm) − trgovina na 1.000 m2 - 60 pm (40-80 pm) − hoteli na 1.000 m2 - 10 pm (5-20 pm) − restorani na 1.000 m2 - 120 pm (40-200 pm) Normativi prikazuju da su potrebe za parkiranjem 500 PA/1000 st1 Najmanje 5% parking mesta nameniti licima sa posebnim potrebama (u skladu sa važećim pravilnikom). Vertikalno rešenje – niveletu saobraćajnica raditi na osnovu visinskih kota koje su date u grafičkom prilogu a služe kao orijentacija pri izradi glavnih projekata. Zato je potrebno za novoprojektovane saobraćajnice gde duž njih nema izgrađenih objekata a predviđeni su planom, prvo uraditi glavne projekte ulica a zatim tačnije odrediti kote niveleta koje su u planu takođe date orijentaciono. Na delovima gde nema dovoljno visinskih kota potrebno je pre izrade glavnih projekata snimiti teren i projektovati niveletu. -Vertikalna zaobljenja nivelete izvesti u zavisnosti od ranga saobraćajnice, odnosno

računske brzine.


17

-Nivelacione elemente smatrati orijentacionim, a pri njihovom utvrđivanju (na nivou

izvođačkih projekata) izbegavati primenu nultih nagiba, odnosno obezbediti gravitaciono odvođenje atmosferskih voda.

-Nivelaciju novih pešačkih i biciklistikih površina izvesti na istoj nivelacionoj koti sa

potrebom zadovoljavanja efikasnog odvodnjavanja atmosferskih voda.

-Odvodnjavanje atmosferskih voda izvršiti putem slivnika i cevovoda do kanalizacije, a izbor slivnika uskladiti sa obradom površine na kojoj se nalazi (kolovoz ili pešačka staza).

-Saobraćajnice sekundarne mreže projektovati sa poprečnim nagibima kolovoza i

trotoara ip=2%(2.5%). Rampe za ulazak u garaže ispod objekata projektovati sa maksimalnim podužnim nagibom 12%, a maksimalno 15% kada su rampe pokrivene.

-Kolovoznu konstrukciju za sve saobraćajnice sračunati na osnovu ranga

saobraćajnice, odnosno pretpostavljenog saobraćajnog opterećenja za period od 20 god. i geološko-geomehaničkog elaborata iz kojeg se vidi nosivost posteljice prirodnog terena.

Kolovoz kod svih saobraćajnica izvesti sa zastorom od asfalta. -Oivičenje kolovoza raditi od betonskih ivičnjaka 20/24cm a na mestima prilaza

urbanističkim parcelama koristiti oborene ivičnjake 18/24cm. Na pešačkim prelazima oivičenja raditi od upuštenih (oborenih) ivičnjaka ili bez oivičenja i rampama po propisima za hendikepirana lica.

-Ostale javne površine namenjene pešačkim kretanjima i eventualno kolskom

saobraćaju obraditi sa popločanjem od prirodnih kamenih ploča ili nekog drugog prirodnog materijala. Pored toga na javnim površinama u funciji saobraćaja (na proširenjima ili kolsko-pešačkim površinama) moguće je izvesti kombinacije uličnog zelenila koje pri tom ne bi ugrožavalo preglednost odnosno bezbednost saobraćaja.

-Površinsku obradu biciklističkih staza izvesti u drugačijoj boji od pešačkih radi optičke

diferencijacije zastora pojedinih funkcionalnih elemenata poprečnih profila čime bi se i optički sugerisala namena određene površine.

Parkinge raditi sa zastorom od betonskih elemenata ili betona a oivičenja od betonskih ivičnjaka 18/24cm ili 20/24cm. Obrada otvorenih parkinga treba da je takva, da omogući maksimalno ozelenjavanje. Koristiti po mogućnosti zastor od prefabrikovanih elemenata (beton-trava), i uz ili između parkinga (poželjno na svaka tri parking mesta) zasaditi drveće, uvek kada uslovi terena dopuštaju. Prilikom projektovanja i izgradnje garaže, pridržavati se pravilnika o tehničkim zahtevima za zaštitu garaža za putničke automobile od požara i eksplozija. Pri određivanju lokacija za kontejnerske boksove mora se voditi računa da iste ne narušavaju vodotoke i prostor za njihovo održavanje, putne pravce, pešačke staze, da


18

budu na propisnoj udaljenosti od objekata poput trafo stanica, vodovodnih i kanalizacionih pumpnih stanica i dr. Kontejnerske boksove raditi kao betonskom opekom zidana 3 zida.Zidovi treba da su povezani tako da imaju oblik ćiriličnog slova «П» širine 1,4m, visine 1,5m i dužine prilagođene broju kontejnera za određenu lokaciju(za jedan kontejner predviđena je širina 1,6m što znači da bi kontejnerski boks sa 5 kontejnera bio dužine 8m). Na ovaj način će dimenzije kontejnerskog boksa biti prilagođene dimenzijama kontejnera rađenih u skladu sa standardima. Pored navedenog tehničkog rešenja kontejnerskog boksa, prostor oko boksa potrebno je, gde god je to moguće oplemeniti zelenilom: zimzelene puzavice poput bršljana (Hedera helix L.) ili zimzelena živa ograda poput: pitasfora (Pittosporum tobira). -Obavezno uraditi kvalitetnu rasvetu svih saobraćajnica i saobraćajnih površina. -Zbog ekstremnih insolacionih uslova, ulično zelenilo i zelenilo na parkinzima

rasporediti tako da su u senci pešačke i biciklističke staze kao i parkirališta u periodu dana kada je sunce najjače.

-Pre izvođenja saobraćajnica izvesti sve potrebne ulične instalacije koje su predviđene

planom a nalaze se u poprečnom profilu. Glavni projekti uličnih instalacija su posebni elaborati a rade se na osnovu uslova od JKP i ovog plana.

Napomena: Prilikom izrade Glavnih projekata planiranih ulica, parkinga i pešačkih staza, može doći do izvesnih korekcija u odnosu na elemente za obeležavanje i elemente poprečnih profila date u Planu, a u cilju uklapanja u postojeće stanje i radi iznalaženja najboljih saobraćajnih rešenja.

Elektroenergetika Postojeće stanje Na prostoru koji je predmet razrade DUP-om “Gorica C” uvidom u dobijenu dokumentaciju postojećeg stanja elektroenergetske infrastrukture imamo sledeće: Preko dela lokacije uz železničku prugu prelazi 110kV-ni dalekovod po trasi naznačenoj na crtežu postojećeg stanja elektroenergetskih i TT instalacija. Ovaj dalekovod se nalazi paralelno sa postojećom saobraćajnicom i zahvata mali deo prostora koji je predmet razrade. Na lokaciji postoji određen broj 10kV-nih kablova koji su položeni uz postojeće saobraćajnice i delom u mekom terenu po trasama datim u crtežu postojećeg stanja elektroenergetskih i TT instalacija. Ovim 10kV-nim kablovima se povezuju postojeće trafo stanice 10/0.4kV. Od postojećih trafo stanica imamo ukupno 5 i to na sledećim lokalitetima. Jedna trafo stanica se nalazi uz prugu dok se ostale nalaze u Ulici


19

V.Mitrovića jedna u Ulici Beogradskoj i dve trafo stanice jedna uz drugu u drugom delu ulice i jedna trafo stanica za koju se može reći da pripada ulici Beogradskoj. U okviru predmetnog prostora je rasprostranjena jednim delom i vazdušna niskonaponska mreža za koju se može reći da je sastavljena od betonskih i drvenih stubova sa kablovima ograničenog kapaciteta. najveši deo ove mreže se prostire duž Beogradske ulice i ulice koja je paralelna sa prugom. Buduće stanje

Analiza potrošnje električne energije U sredini gde se vrši prognoziranje potrošnje elektrišne energije za naredni period, potrebno je izvršiti analizu energetskog kretanja u predhodnom periodu utvrditi određene zakonitosti kretanja potrošnje električne energije, vršnog opterećenja i vremena korišćenja energetskih postrojenja, kako po pojedinim zonama tako i za celo naselje ili područje. Radi lakšeg i adekvatnijeg analiziranja konzuma po pojedinim zonama, potrebno je izvršiti podelu potrošača po kategorijama, i to:

domaćinstva tercijalne delatnosti (ostali mali potrošači)

U grrupu "tercijalne delatnosti' treba uvesti potrošače na naponu 0.4kV, i to:

- poslovne i društvene prostorije - turističke objekte, razne lokale, prodavnice - manje zanatske radnje - javnu rasvetu Detaljnom analizom potrošnje u proteklom periodu, po navedenim kategorijama potrošača i dovođenjem te potrošnje u određeni odnos, može se kod prognoziranja doći do tačnijih podataka o konzumu po pojedinim delovima razmatranog područja. Vremenski period u kome se vrši analiziranje potrošnje električne energije trebao bi biti što je nemoguće duži a dovoljno tačni pokazatelji mogu se dobiti proučavanjem 20-to godišnje potrošnje. osnovni podaci koje treba analizirati u posmatranom vremenskom periodu su:

potrošnja električne energije(kWh) kako ukupna tako i po kategorijama potrošača

vršna opterećenja(kW) i vreme trajanja vršnih opterećenja

Analizom navedenih podataka određuje se zakonitost njihove potrošnje a samim tim i godišnjeg prirastaprocentualnog prirasta(p%) potrošnje električne energije. Pored ustanovljenih funkcionalnih zavisnosti potrošnje elektrišne energije, snage i vremena trajanja vršnih optere}enja, u posmatranom periodu moguće je uspostaviti i njihove međusobne funkcionalne zavisnosti.


20

Utvrđene zakonitosti (P= f(W); T= f(W)) predstavljale bi obavezu za sve planere i buduća planiranja kako na urbanom tako i ruralnom prostoru. Prognoza konzuma uz korišćenje urbanističkih podloga

Polazeći od analitičke obrade statističkih podataka o potrošnji električne energije, vršnih opterećenja, broja stanova i njihovog porasta, utvrđuju se ulazni podaci za prognozu potrošnje električne energije. kao najrealnija metoda prognoziranja potrošnje električne energije jeste: “metoda zavisnosti godišnjeg porasta potrošnje električne energije od potrošnje po stanovniku”. Ova metoda daje najrealnije rezultate o određivanju konzuma, posebno kada se koriste elementi urbanističkog programa razvoja. Vrednost ove metode je u tome što je zasnovana na porastu potrošnje električne energije po stanovniku(specifična potrošnja). Kada na području elektrodistributivnih preduzeća ne postoje podaci o potrošnji električne energije u funkciji porasta broja stanovnika, nije moguće poštovati osnovne kriterijume navedene metodom prognoziranja, pa se iz tog razloga koristi Analitička metoda, koja se zasniva na proceni potrošnje stanovanja i tercijalnih delatnosti (mali potrošači), kao i na standardu elektrificiranosti stana. Prognoza potreba za električnom energijom zasnovana na Analitičkoj metodi podrazumeva određivanje vršnih opterećenja stanovanja i tercijalnih delatnosti kao i njihovu međusobnu povezanost. Kao osnovni element prognoze, uzima se standard elektrificiranosti stana. Podaci o standardu elektrificiranosti stana (opremljenost stana elektičnim potrošačima i broj priključnih mesta), dati su u tabelama 1 i 1’. Kao prosečan stan u urbanoj zoni uzet je dvoiposoban stan, površine 75m2, sa dnevnom sobom, trpezarijom, kuhinjom, kupatilom, dve spavaće sobe, hodnikom i ostavom. Podaci dati u tabelama 1 i 1’ podrazumevaju primenu električne energije za grejanje prostorija, kuvanje i pripremu tople vode.

Tabela 1. Instalisano opterećenje i broj priključnih mesta(zimski period)

Prostorija Dn.soba Sp.soba Trpezarija Kuhinja Kupatilo Hodnik Ostava Potrošači Instalisano opterećenje(W)/broj priključnih mesta rasveta 300/1 200/2 100/1 200/1 200/2 100/1 60/1 grejanje 4000/1 2500/1 2500/1 1000/1 1500/1 šporet 8000/1 bojler 2000/1 2000/1 veš.maš. 2500/1 maš.za.sud. 2500/1 frižider 1000/2 pegla 1500/1 RTV 400/2 utičnice 900/3 1400/6 500/1 1500/3 500/1 500/1 UKUPNO: 5600/7 4100/9 4600/4 16200/1 6200/5 600/2 560/2


21

0 Instalisano opterećenje: Pi= 37860W, broj priključnih mesta n=39

Tabela 1’. Instalisano opterećenje i broj priključnih mesta(letnjii period)

Prostorija Dn.soba Sp.soba Trpezarija Kuhinja Kupatilo Hodnik Ostava Potrošači Instalisano opterećenje(W)/broj priključnih mesta rasveta 300/1 200/2 100/1 200/1 200/2 100/1 60/1 hlađenje 1300/1 1000/1 1000/1 1000/1 šporet 8000/1 bojler 2000/1 2000/1 veš.maš. 2500/1 maš.za.sud. 2500/1 frižider 1000/2 pegla 1500/1 RTV 400/2 utičnice 900/3 1400/6 500/1 1500/3 500/1 500/1 UKUPNO: 2900/7 2600/9 3100/4 16200/1

0 4700/4 600/2 560/2

Instalisano opterećenje: Pi= 30660W, broj priključnih mesta n=38

Vršno opterećenje, primenom Analitiške metode, određuje se prema relaciji: Pv = Pvs x n x kn gde su; Pvs - vršno opterećenje jednog stana (W), kn - faktor istovremenosti grupe stanova, i n - broj stanova Vršno opterećenje jednog stana dobija se na osnovu instalisanog opterećenja (tabela 1 i 1’), i faktora istovremenosti(dijagram – sl.1) dok se istovremenosti grupe stanova određuje relacijom; kn = k1 + ( 1-k1)x n0.5 gde je” k1 – faktor istovremenosti zavisan od vrednosti srednjeg vršnog opterećenja stana(dijagram sl.3) sa dijagrama na sl.1 dobije se:

zimski period: za Pi = 37860W, k=0.442 odnosno Pv = 16735W: dok se dijagrama(sl.3) dobija za Pv = 16735W, k1 = 0.186.

letnje period: za Pi = 30660W k=0.46 odnosno Pv = 14105W: dok se dijagrama(sl.3) dobija za Pv = 14105W, k1 = 0.194.


22

Na osnovu napred navedenog primenom analitičke metode dobija se vršno opterećenje stanova kako za zimski tako i za letnji period prikazano u tabelama 2 i 2’. Tabela 2. Vršno opterećenje stanova(zimski period)

blok broj stanova

Pvs(W) k1 kn Pv (W)

1c 323 16735 0.186 0.231 1250228 1a,b,d 410 16735 0.186 0.226 1552041 2a,b 231 16735 0.186 0.240 926077 2c 128 16735 0.186 0.258 552545 3 164 16735 0.186 0.250 684935

4a,b 230 16735 0.186 0.240 922516 Tabela 2’. Vršno opterećenje stanova(letnji period)

blok broj stanova

Pvs(W) k1 kn Pv (W)

1c 323 14105 0.194 0.239 1088167 1a,b,d 410 14105 0.194 0.234 1352109 2a,b 231 14105 0.194 0.247 954968 2c 128 14105 0.194 0.265 478877 3 164 14105 0.194 0.257 594354

4a,b 230 14105 0.194 0.247 801799 Vršno opterećenje tercijalnih delatnosti određuje se na osnovu površine prostora i specifičnog vršnog opterećenja (W/m2). Specifično vršno opterećenje podrazumeva u sebi primenu električne energije za sve potrebe prostora (grejanje, priprema tople vode,...) i iznosi od 60-110W po metru kvadratnom u zavisnosti od vrste delatnosti za zimski period odnosno od 30-60W po metru kvadratnom za letnji period. rezultati proračuna dati su u tabelama 3 i 3’ Tabela 3. Vršno opterećenje tercijalnih delatnosti(zimski period)

Blok Bruto površina (m2)

Namena prostora

Specifično opterećenje

W/m2

Vršno opterećenje

Pvt (W) 1c 1279 trgovina i

usluge 100 127900

1a,b,d 2690 trgovina i usluge

100 269000

2a,b 186 trgovina i usluge

100 18600

2c 505 trgovina i usluge

100 50500

3 94 trgovina i usluge

100 9400


100 21000


23

1670 administracija 90 150300 864 verski objekti 60 51840

Tabela 3’. Vršno opterećenje tercijalnih delatnosti (letnji period)

Blok Bruto površina (m2)

Namena prostora

Specifično opterećenje

W/m2

Vršno opterećenje

Pvt (W) 1c 1279 trgovina i

usluge 60 76740

1a,b,d 2690 trgovina i usluge

60 161400


60 11160

2c 505 trgovina i usluge

60 30300

3 94 trgovina i usluge

60 5640


60 12600

1670 administracija 50 83500 864 verski objekti 30 25920

Na osnovu rezultata proračuna za zimski period određena su vršna opterećenja zone usled stanova i tercijalnih delatnosti a prema njihovoj prostornoj pripadnosti i međusobnoj istovremenosti. Koeficijent istovremenosti stanova i tercijalnih delatnosti određen je svođenjem vršnih opterećenja tercijara na fiktivni broj stanova. Na taj način vršno opterećenje trafo reona dobijeno je kao rezultat ukupnog broja stanova (stvarni i fiktivni). Na osnovu tako određenih vršnih opterećenja reona, a saglasno specifičnom prostornom opterećenju, definisan je broj i prostorni raspored trafo stanica. Proračuni su urađeni za letnji i zimski period a rezultati su dati u tabelama 4 i 4’. Tabela 4. Vršna opterećenja bloka prema prostornoj pripadnosti(zimski period)

Blok Planiran broj

stanova ns

Fiktivni broj

stanova nf

Ukupan broj

stanova

Faktor k1

Faktor kn

Vršno opterećenj

e bloka Pv (W)

1c 323 22 345 0.186 0.230 1326908 1a,b,d 410 55 465 0.186 0.224 1741159 2a,b 231 2 233 0.186 0.239 933197 2c 128 6 134 0.186 0.256 574793 3 164 1 165 0.186 0.249 688579

4a,b 230 43 273 0.186 0.235 1074847 Ukupno: 1486 129 1615 0.186 0.206 5574466

Tabela 4’. Vršna opterećenja bloka prema prostornoj pripadnost i(letnji period)

Blok Planiran broj

stanova

Fiktivni broj

stanova

Ukupan broj

stanova

Faktor k1

Faktor kn

Vršno opterećenj

e bloka


24

ns nf Pv (W) 1c 323 14 337 0.194 0.237 1155211

1a,b,d 410 35 445 0.194 0.231 1517564 2a,b 231 1 232 0.194 0.247 811109 2c 128 4 132 0.194 0.264 498275 3 164 1 165 0.194 0.257 597534

4a,b 230 25 255 0.194 0.243 934870 Ukupno: 1486 80 1566 0.194 0.214 4735043

Tabela 5. Vršna opterećenja predmetnog prostora (zimski period) DUP Ukupan

broj stanova

ns

Faktor k1

Faktor kn

Vršno opterećenj

e zone Pv(W)

Rezerva+ opterećenje (Pv+10%)

W

Faktor snage cos

Vršno opterećenj

e zone Sv (VA)

DUP 1615 0.186 0.206 5574466 6131913 0.95 6454645 Tabela 5’. Vršna opterećenja predmetnog prostora (letnjii period) DUP Ukupan

broj stanova

ns

Faktor k1

Faktor kn

Vršno opterećenj

e zone Pv(W)

Rezerva+ opterećenje (Pv+10%)

W

Faktor snage cos

Vršno opterećenj

e zone Sv (VA)

DUP 1566 0.194 0.214 4735043 5208548 0.95 5482682 o Plan Ovim DUP-om je predviđen određen broj novih objekata u funkciji stanovanja (porodično stanovanje), zatim objekti sa više stanova (višeporodično stanovanje) kao I objekti sa centralnim funkcijama pa je za potrebe napajanja električnom energijom istih a na osnovu gore pomenutih parametara planirano sledeće: Kako vršno opterećenje predmetnog prostora nastupa u zimskom periodu to je na osnovu podataka datih u tabeli 4 uzimajući u obzir povećanje snage za 10%(rezerva+gubici), prikazano u tabeli 5 određen broj trafo stanica 10/0.4kV snage najmanje 1x630kVA, po trafo reonima kako je dato tabelom 6 Tabela 6. Vršno opteređenje zona; broj transformatora;ukupan broj trafo stanica

blok vršno opterećenje zone

Pv(W)

vršno opterećenj

e zone Sv(VA)

Postojeći broj trafo

stanica snage

630kVA

Planirani broj trafo stanica snage

630kVA

Ukupan broj i snaga trafo

stanica u KVA

stepen opterećenj

a trafo stanica u

bloku

1c i 1d 1326908 1396745 1x(1x1000) broj 5 i

1000kV deo

1x(x1000) +(1x1000)

0.7


25

trafo stanice broj 6 blok 1b

1a, 1b,1e i 1f

1741159 1832799 2 1x(1x1000)

broj 6

2x(1x630) 0.81 1x(1x1000)

2a 933197 982313 1x(1x1000kV) broj 4

1x1000 0.98

2b 574793 605045 1 1x630 0.96 3 688579 724820 1 1x(1x630kV)

broj 3 2x(1x630) 0.58

4 1074847 1131418 2x(1x630kV) broj 1,2

2x(1x630) 0.9

NAPOMENA: projektant je dobio postojeće stanje trafo stanica samo po položaju a snage postojećih trafo stanica nisu date na uvid pa je ovim proračunima predpostavljena snaga postojećih trafo stanica 630kVA. Pored postojećih trafo stanica kojima se predmetni konzum napaja električnom energijom a na osnovu potreba predviđene su nove trafo stanice naznašene na planu budućeg stanja elektroenergetskih instalacija. Trafo stanice su nazivnog napona 10/0.4kV a snagu će odrediti nadležni Operator distributivnog sistema a najmanja planirana snaga je 630kVA dok se u planu naznačene trafo stanice u blokovima koje su potrebne sa većim transformatorom ili sa dva transformatora Na osnovu tabele broj 6 i na osnovu proračuna za svaki blok je prerdviđena dovoljna snaga. Proračun je rađen prema blokovima koji su prikazani ovim planom a trafo stanice sa manjim iskorišćenjem se nalaze u graničnim delovima blokova pa će se realno i iz njih napajati susedni blokovi čime je omogućena veća sigurnost u napajanju. Ukupna potrošnja u zimskom periodu planirana je na 6454645VA a ukupna snaga trafo stanica je 8410000VA čime se obezbeđuje dovoljno rezerve za neke druge vidove grejanja odnosno klimatizaciju u letnjim periodima kao i za potrošnju uličnog osvetljenja. Nadležna služba ‘’Crnogorskog elektrodistributivnog sistema (CEDIS)’’ima mogućnost izmene snaga transformatora u trafo sanicama. Tip budućih transformatora će odretditi nadležna služba ‘’Crnogorskog elektrodistributivnog sistema (CEDIS)’’koja je i vlasnik većine novih transformatorskih trafo stanica a predlog planera su trafo stanice sa “suvim” transformatorima za koje nije potrebno veliko ukopavanje a time se izbegava mogućnost oštećenja postojeće instalacije (kablova). Položaj trafo stanica je izabran kako prema potrošačima tako i prema mogućem mestu na osnovu urbanističkih rešenja. Novoplanirane trafo stanice TS 10/0.4kV se postavljaju u namenski projektovanom prostoru odnosno u posebnim montažno-betonskim kućicama, u ravni terena. Raspored opreme i položaj energetskog transformatora moraju biti takvi da obezbede što racionalnije korišćenje prostora, jednostavnost rukovanja , ugradnje i zamene pojedinih elemenata i blokova i omogući efikasnu zaštitu od direktnog dodira delova pod naponom. Kod izvođenja, izvođač je dužan uskladiti svoje radove sa ostalim građevinskim radovima na objektu , kako ne bi dolazilo do oštećenja već izvedenih radova i poskupljenja gradnje. Za sve trafostanice projektima uređenja terena obezbediti kamionski pristup, najmanje širine 3.m. Opremu trafo stanice predvideti u


26

skladu sa preporukama donesenim od strane Sektora za distribuciju‘’Crnogorskog elektrodistributivnog sistema (CEDIS)’’. Investitori su dužni da obezbede projektnu dokumentaciju za građenje planiranih trafo stanica, kao ida obezbedi tehničku kontrolu tih projekata. Investitori su dužni da obezbede potrebnu dokumentaciju za izvođenje, kao i stručni nadzor nad izvođenjem radova. Naapajanje 10kV nim naponom predmetnog prostora planirano je delom iz trafo stanice 35/10KV Gorica i iz trafo stanice Podgoric 3 110/10kV snage 2x31.5MVA 10kV-nim kablom preseka 240mm2 Cu tako da se na ovaj način povećanje snage ovog područja može obezbediti. Kabal se dovodi do novoplanirane trafo stanice broj 2. Trafo stanice su povezane sa postojećim trafo stanicama 10kV-nim kablom a radi obezbeđenja sigurnog napajanja međusobno su povezane u prsten tako da se sve trafo stanice napajaju dvostrano odnosno sve su dva puta prolazne sa visokonaponske strane. Trafo stanice su povezane 10 kV-nim kablom preska do 240mm2, Al. odnosno kompletnu planiranu 10kV-nu mrežu izvesti kablovima čiji će tip i presek odrediti stručna služba ‘’Crnogorskog elektrodistributivnog sistema (CEDIS)’’.. Kablove polagati slobodno u kablovskom rovu,dimenzija 0.4x0.8m, a namestima prolaza kablova ispod saobraćajnica, kao i na svim onim mestima gde se može očekivati povećano mehaničko opterećenje kabla(li kabal terba izolovati od sredine kroz koju prolazi), kroz kablovsku kanalizaciju, smeštenu u rovu dubine 1m. Nakon polaganja, a pre zatrpavanja kabla, investitor je dužan obezbediti katastarsko snimanje tačnog položaja kabla, u skladu sa zakonskim odredbama. Na tom snimljenom grafičkom prilogu trase kabla treba označiti tip i presek kabla, tačnu dužinu trase i samog kabla, mesto njegovog ukrštanja, približavanje ili paralelno vođenje sa drugim podzemnim instalacijama, mesta položene kablovske kanalizacije sa brojem korišćenih i rezervnih cevi. Ukoliko to zahtevaju tehnički uslovi stručne službe ‘’Crnogorskog elektrodistributivnog sistema (CEDIS)’’, zajedno sa kablom na oko 0.4m dubine u rov položiti i traku za uzemljenje,FeZn 25x4mm. Duž trase kablova ugraditi standardne oznake koje označavaju kabl u rovu, opremanju pravca trase, mesta kablovskih spojnica, početak i kraj kablovske kanalizacije, ukrštanje, približavanje ili paralelno vođenje kabla sa drugim kablovima i ostalim podzemnim instalacijama i sl. Eventualna izmeštanja postojećih kablova, zbog novih urbanističkih rešenja, vršiti uz obavezno prisustvo predstavnika ‘’Crnogorskog elektrodistributivnog sistema (CEDIS)’’ i pod njegovom kontrolom. U tim slučajevima, otkopavanje kabla mora biti ručno, a sam kabal mora biti u beznaponskom stanju. Pri izvođenju radova preduzeti sve potrebne mere zaštite radnika, građana i vozila, a zaštitnim merama omogućiti odvajanje pešačkog i motornog saobraćaja. Na mestima gde je, radi polaganje kablova, potrebno izvršiti isecanje regulisanih površina, iste dovesti u prvobitno stanje.


27

Investitori su dužni da obezbede projektnu dokumentaciju za izvođenje kablovskih 10kV-nih vodova, kao i da obezbede tehničku kontrolu tih projekata. Investitori su dužni da obezbede stručni nadzor nad izvođenjem radova. Od novih trafo stanica se polažu niskonaponski 1kV-ni kablovi za napajanje električnom energijom potrošača tako i za osvetljenje ulica(saobraćajnica). Presek kablova niskonaponskih potrošača kao i ulične rasvete biće određen uslovima nadležne službe ‘’Crnogorskog elektrodistributivnog sistema (CEDIS)’’i glavnim projektima objekata na osnovu stvarnih jednovremenih snaga objekata. Postojeća I buduća niskonaponska mreža perspektivno biće zamenjena podzemnim 1kV-nim kablovima tako da se priključenje korisnika predviđa podzemnim kablovima. U trotoaru ili mekom terenu predviđeno je polaganja 1kV-nih kablova kao i novih 10kV-nih kablova. Kablovi se polažu na propisnim dubinama u proseku na 0.8m i pri polaganju se mora voditi računa o međusobnom rastojanju sa drugim instalacijama ili paralelnom vođenju istih. Pri prelasku kablova ispod saobraćajnica predviđeno je polaganje najmanje dve PVC cevi prešnika 110mm. Polaganje svih kablova izvesti prema važećim tehničkim uslovima za ovu vrstu delatnosti. Na mestima gde se energetski kablovi vode paralelno ili ukrštaju sa drugim vrstama instalacija voditi računa o minimalnom rastojanju koje mora biti sledeće za razne vrste instalacija: Pri paralelnom vođenju energetskih i telekomunikacionih kablova najmanji

horizontalni razmak je 0.5m za kablove 1kV,10kV, odnosno 1m za kablove 35kV.Ukrštanje energetskog i telekomunikacionog kabla vrši se na razmaku od 0.5m. Energetski kabal se polaže na većoj dubini od telekomunikacionog kabla. Ukoliko se razmaci ne mogu postići energetske kablove na tim mestim provesti kroz cev. Pri ukrštanju energetskih kablova sa telekomunikacionim kablovima potrebno je da ugao bude što bliži pravom uglu. Ugao ukrštanja treba da bude najmanje 45 stepeni. Pri ukrštanju kablova za napone 250V najamanje vertikalno rastojanje mora da iznosi najmanje 0.3 a za veće kablove 0.5m.

Pri horizontalnom vođenju energetskog kabla sa vodovodnom ili kanalizacionom infrastrukturom(cevi) najmanji razmak iznosi 0.4m. Energetski kabl se pri ukrštanju polaže iznad vodovodne ili kanalizacione cevi na najmanjem rastojanju od 0.3m. Ukoliko se ovi razmaci ne mogu postići na tim mestima energetski kabl položiti kroz zaštitnu cev.

Pri paralelnom vo|enju kablova i toplovoda najmanje rastojanje izme|u kablova i spoljne ivice toplovoda mora da iznosi 0.3m odnosno 0.7m za 10kV-ni kabal. Nije dozvoljeno polaganje kablova iznad toplovoda. Pri ukrštanju energetskih kablova sa kanalima toplovoda minimalno vertikalno rastojanje mora da iznosi 0.6m. Energetskie kablove pri ukrštanju položiti iznad tiplovoda. Na ovim mestima obezbediti toplotnu izolaciju od izolacionog materijala (penušavi beton) debljine 0.2m. Pri paralelnom vođenju i ukrštanju energetskog kabla za javno osvetljenje i toplovoda najmanji razmak je 0.1m

Priključenje novih potrošača na niskonaponsku mrežu vršiće se polaganjem podzemnih 1kV-nih kablova do kablovskih priključnih ormana postavljenih na fasadi


28

objekata. Kablovski priključni orman kao i napojni kabal biće definisani u glavnim projektima elektroinstalacija novih objekte a uvod kablova u objekte mora se obezbediti polaganjem PVC cevi prečnika 110mm. Za izvođenje niskonaponskih vodova, priimenjuju se uslovi već navedeni pri izgradnji kablovskih 10kV-nih vodova. OSVETLJENJE JAVNIH POVRŠINA Ovim planom se delom definiše javno osvetljenje kao sastavni deo urbanističke celine tako da ga treba i izgraditi u skladu sa urbanističkim i saobraćajno-tehničkim zahtevima a težeći da instalacija osvetljenja postane integralni element urbane sredine. Pri planiranju osvetljenja saobraćajnica i ostalih površina mora se osigurati minimalni osvetljaj koji će obezbediti kretanje uz što veću sigurnost i konfor svih učesnika u noćnom saobraćaju, kao i u tome da instalacija osvetljenja ima i svoju dekorativnu funkciju. Zato se pri rešavanju uličnog osvetljenja mora voditi računa o sva četiri osnovna merila kvaliteta osvetljenja:

- nivo sjajnosti kolovoza - podužna i opšta ravnomernost sjajnosti - ograničavanje zaslepljivanja(smanjenje psihološkog blještanja) - vizuelno vođenje saobraćaja

Po vaežim preporukama CIE(Publikation CIE 115,1995. god.), sve saobraćajnice za motorni i mešoviti saobraćaj su svrstane u pet svetlotehničkih klasa, M do M5, au zavisnosti od kategorije puta i gustine i složenosti saobraćaja kao i od postojanja sredstava za kontrolu saobraćaja (semafora, saobraćajnih znakova) i sredstava za odvajanja pojedinih učesnika u saobraćaju. Sledeća tabela daje vrednosti pobrojanih svetlotehničkih parametara koje još uvek obezbeđuju dobru vidljivost dobar vidni konfor: Svetlotehničk

a klasa Lsr

minimalno (cd/m2)

U0 minimalno (Lmin/Lsr)

U1 minimalno (Lmin/Lmax)

T1 minimalno (%)

SR minimalno

(Eex/Ein) M1 2.00 0.40 0.70 10 0.50 M2 1.50 0.40 0.70 10 0.50 M3 1.00 0.40 0.50 10 0.50 M4 0.75 0.40 nema

zahteva 15 nema

zahteva M5 0.50 0.40 nema

zahteva 15 nema

zahteva Što se tiče vizuelnog vođenja saobraćaja, ne postoje numerički pokazatelji za njegovo vrednovanje.


29

Pri izradi glavnih projekata osvetljenja sobraćajnica ulice će biti svetlotehnički klasifikovane a na raskrsnicama svih saobraćajnica postići svetlotehničku klasu za jedan stepen veću od samih ulica koje čine rasakrsnicu. Kod pešačkih staza i parkinga, unutar područja plana, obezbediti srednju osvetljenost od 20lX, uz minimalnu osvetljenost od 7.5lx. Rasveta saobraćajnica definisana je u zavisnosti od kategorije saobraćajnica na sledeći način: Glavne saobraćajnice su osvetljenje postavljanjem metalnih dvosegmentnihstubova visine 10-12m sa svetiljkama čiji izvor svetlosti LED tehnologijasnage prema fotometriskom proračunu. Osvetljenje svih internih saobraćajnica kao i parkinga, pešačkih staza i šetališta je planirano sa kandelaberskim i metalnim stubovima visine 5m sa svetiljkom čiji je izvor svetlosti LED snage prema fotometriskom proračunu. Broj svetiljki biće određen glavnim projektima kao i tačan tip. Pri izboru stubova i svetiljki potrebno je voditi računa da se deonice ovih sobraćajnica uz područje plana ne mogu posmatrati nezavisno od ostalog dela tih saobraćajnih pravaca. Napajanje svetiljki je po trasi koja je naznačena za 1kV-ne kablove iz niskonaponskog polja u trafostanicama a upravljanje(uključenje-isključenje) rasvete je predviđeno foto ćelijom. Presek kabla za javnu rasvetu biće određen glavnim projektom na osnovu pada napona i drugih parametara. ZAŠTITNE MERE Zaštita niskog napona Mrežu niskog napona treba štititi od struja kratkog spoja sa NN visokoučinskim osiguračima, ugrađenim u NN polju pripadajuće TS 10/0.4kV. U priključnim kablovskim ormarićima zaštititi ogranke za objekte odgovarajućim osiguračima. Zaštita od visokog napona dodira Kao zaštita od visokog napona dodira predviđaju se uzemljenja svih objekata elektroenergetskog kompleksa, tako da se dobije sisitem zajedničkog uzemljivača. Prilikom izrade uzemljenja voditi računa da napon dodira mestu ne bude veći od 50V. Zaštita mreže visokog napona Zaštita mreže visokog napona rešava se u sklopu čitave mreže 10kV(20kV), na području Podgorice.

Hidrotehnička infrastruktura Postojeće stanje U zahvatu DUP-a "Gorica C" uglavnom je izgrađena vodovodna mreža. Međutim u nekim ulicama je ona nedovoljnog profila pa je isti potrebno rekonstruisati. Prostor obuhvaćen DUP-a "Gorica C" sastoji se iz dve visinske zone (prve i druge). Postojeća hidroforska stanica u raskrsnici ulica Ulcinjske i Vukice Mitrović pumpa vodu u drugu visinsku zonu cevovoda u Atinskoj ulici i dalje prema prostoru koji je


30

obuhvaćen DUP-om “Gorica D”. Dosadašnjom razradom predmetnog prostora je predviđeno da se za objekte izme|u kota 60 i 70mnm. sagradi posebna stanica na koti 60mnm u raskrsnici ulica Ulcinjske i Vukice Mitrović, a da se za potrebe izravnanja dnevnog kolebanja u potrošnji vode predvidi rezervoar. Dakle ovim predlogom je jasno naznačena potreba izgradnje druge visinske zone severno od ulice Vukice Mitrović. U raskrsnici ulica Ulcinjske i Vukice Mitrović izvedena je hidroforska stanica kapaciteta koji odgovara trenutnim potrebama zahvata DUP-a “Gorica C”. Za naselje “Gorica C” izveden je separatni sistem fekalne i atmosferske kanalizacije. Ulicama Atinskom i Vukice Mitrović izvedene su fekalna i atmosferska kanalizacija odgovarajućeg profila. Ulicom Vukice Mitrović kanalizacije su vođene prema železničkoj pruzi Podgorica – Beograd i dalje prolazom ispod pruge su uvedene u već postojeće instalacije gradske fekalne i atmosferske kanalizacije. Kako postojeće atmosferske vode nisu adekvatno usmerene a kolektori u koje se uključuju nedovoljnog profila zahtevaće se preusmeravanje i izrada novih kolektora. Planirano stanje Vodovodna mreža

Planom je predviđena rekonstrukcija vodovodne mreže tamo gde je ona bila nedovoljnog profila ( u ulicama; Vukice Mitrovć, Beogradskoj, delom u ul.Ulcinjskoj i Rista Stijovića), a izgradnja nove u ulicama u kojima trenutno ne postoji. Kako je rečeno u raskrsnici ulica Ulcinjske i Vukice Mitrović je izvedena hidroforska stanica kapaciteta koji odgovara potrebama zahvata DUP-a “Gorica C”. Na taj način postoje dve visinske zone vodosnabdevanja “Gorice C”. Međutim zona zahvata DUP-a “Gorica D” je između kota 60 i 90.5 mnm. I kao takva u celosti pripada drugoj visinskoj zoni vodosnabdevanja. Druga visinska zona se rasprostire i na DUP “Nova Varoš II” za područje iznad vile “Gorica”. Može se konstatovati da je za obezbeđenje kvalitetnog vodosnabdevanja druge visinske zone u zahvatu DUP-a “Gorica C”, prostora DUP-a "Gorica D" i "Nove Varoši 2" planirana izgradnja sledećih objekata: - U zoni Park šume Gorica iznad Ulcinjske ulice planiran je rezervoar odgovarajuće

zapremine za potrebe vodosnabdevanja druge visinske zone i položajem koji će definisati JP "Vodovod i kanalizacija". Pri tome treba obezbedi minimalni pritisak u vodovodnoj mreži od 2.5bara na najvišoj tački potrošnje odnosno najvisočijoj koti gde se planira izgradnja objekata.

- U zoni zahvata DUP-a “Gorica C” kada se to oceni za potrebnim, izvršiće se rekonstrukcija postojeće hidroforske stanice i pretvaranje u pumpnu stanicu kojom bi se voda iz gradske mreže potiskivala prema potrošačima na zahvatu DUP-a "Gorica C" (druga visinska zona) i susednih prostora odnosno prema novosagrađenom rezervoaru.

- Automatika za rad pumpne stanice sa signalnim kablim od rezervoara do crpne stanice, sa čim će se obezbediti automatski rad sistema za vodosnabdevanje druge visinske zone.


31

Potisni cevovod od pumpne stanice do rezervoara voditi najkraćim putem preko javnih površina a zavisno od položaja rezervoara koji će odrediti JP "Vodovod i kanalizacija". DUP-om “Gorica C” kao specifična maksimalna norma potrošnje predviđena je norma od 450l/dan/st.. Za broj stanovnika od N=2591, specifičnu potrošnju od q=250l/dan/st. i koeficijente dnevne i časovne neravnomernosti k1=1.4 i k2=2.5, potrebno je obezbediti Qmax,~as=26.24l/s sanitarne vode. Fekalna kanalizacija

Postojeća fekalna kanalizacija se uglavnom zadržava osim na mestima gde je DN 150mm u bulevaru Ivana Crnojevića. U ulicama u kojima nepostoji fekalna kanalizacija predviđena je izgradnja nove ulične mreže koja se uklapa sa postojećom mrežom izuzev ulica na prostoru "francuskih vila" koje su priključene na postojeću mrežu. Deo kanalizacione mreže u okviru DUP-a “Gorica C” prihvata otpadne vode sa područja obuhvaćenog DUP-om “Gorica D”. U bulevaru Ivana Crnojevića predvi|en je novi fekalni kolektor. Ulična fekalna kanalizacija predvidena je tako da je min. DN 200mm. Priključenje potrošača iznad kanalizacionih cevovoda je planirano poprečnim gravitacionim kanalizacionim priključcima profila DN150mm. Atmosferska kanalizacija

Predvideti atmosfersku kanalizaciju odgovarajućeg profila. Atmosferska kanalizacija planirana je u skoro svim ulicama u okviru DUP-a. U ulicama u kojima nije predviđena atmosferska kanalizacija predviđeno je gravitaciono odvodnjavanje. Atmosferske vode sa područja obuhvaćenog DUP-om “Gorica D” prihvataju se kolektorom pored železničke pruge i odvode prema reci Ribnici kolektorom koji je predviđen u projektu rekonstrukcije Ulcinjske ulice. Za odvođenje atmosferskih voda sa većeg dela područja obuhvaćenog DUP-om "Gorica C" a zbog zagušenosti i nedovoljnog profila postojeće atmosferske kanalizacije u bulevaru Ivana Crnojevića predvi|en je poseban ispust u reku Ribnicu preko kojega će se odvesti i atmosferske vode iz ulice Rista Stijovića. Za odvođenje atmosferskih voda sa saobraćajnica u zoni "francuskih vila" planirana je nova atmosferska kanalizacija do ulice Beogradske a zatim dalje prema Ulcinjskoj. Rešen je prihvat i preusmeravanje u ul.Ulcinjsku atmosferskih voda iz ulice Atinske a u koju se slivaju atmosferske vode sa brda Gorica i sa same saobraćajnice. Minimalni prečnik atmosferske kanalizacije je DN 250mm. Slivnike postaviti na maksimalnom rastojenju 25-30m. Proračun kišnog kolektora Ø600: "Gorica D": i = 83l/s/ha F1 = 12.00ha = 0.35


32

Q1= i x F1 x = 83 x 12.00 x 0.35 = 348 l/s "Gorica C": i = 83l/s/ha F2 = 9.1ha = 0.35 Q2= i x F2 x = 83 x 9.1 x 0.35 = 264 l/s Q = Q1 + Q2 = 348 l/s + 264 l/s = 612 l/s Za I = 1.25% i 600mm => Q = 688 l/s > 612 l/s Proračun kišnog kolektora Ø800: i = 83l/s/ha F = 34.6ha = 0.35 Q= i x F x = 83 x 34.6 x 0.35 = 1005 l/s Za I = 1.00% i 800mm => Q = 1313 l/s > 1005 l/s Glavne projekte hidrotehničkih instalacija raditi na osnovu katastra podzemnih instalacija i uslova pribavljenih od JP "Vodovod i kanalizacija" Podgorica.

Telekomunikaciona infrastruktura

Postojeće stanje Na prostoru koji je predmet DUP-a “Gorica C” uvidom u dobijeno postojeće stanje dobijeno od nadležnih organizacija od postojećih telekomunikacionih instalacija imamao sledeće: Duž većine ulica koje su na ovom lokalitetu postavljena je telekomunikaciona kanalizacija u vidu određenog broja PVC cevi prečnika 110mm i telekomunikacionih okna kroz koje prolaze telefonski kablovi. Od postojećih telekomunikacionih okna položeni su podzemni armirani telekomunikacioni kablovi ili TKOOV i TK59 kablovi do određenih koncentracionih ormana koji se nalaze u zgradama i do samostojećih telekomunikacionih koncentracionih ormana od kojih se priključuju pojedini postojeći potrošači. Telekomunikaciona kablovska kanalizacija od ATC SPP do lokacije koja je predmet ovog plana je dovoljnog kapaciteta što omogućava kablovsko povezivanje prostora “DUP-a “Gorica C’ sa pripadajućim telefonskim centralama. Uvidom u postojeće stanje zaključak je da telekomunikaciona instalacija neće bit smetnja izgradnji novih planiranih objekata sem dela u kome se planira proširenje ulice pa postojeći podzemni kabal treba izmestiti što je prikazano u planu budućih telekomunikacionih instalacija. Buduće stanje


33

U opisu postojećeg stanja je navedeno da u okviru TK Centra Podgorica postoji dovoljno telefonskih priključaka za potrebe budućih korisnika, ali je s obzirom na postojeći broj stambenih jedinica u okviru ovog DUP-a kao i kontaktnih zona kao i planiranjem novih objekata i sadržaja u istim granicama predviđa montaža telefonske centrale na parceli kako je naznačeno na planu telekomunikacionih instalacija. Planom se predviđa određen broj novih ulica za koje je predviđena izgradnja telekomunikacione kablovske kanalizacije od najmanje 4 PVC cevi prečnika 110mm i dve PE cevi prečniak 40mm da bi se omogućilo uvođenje digitalnih prenosnih sistema(provlačenje optičkih kablova do krajnjeg korisnika) kao i određen broj novih telekomunikacionih okna. Telekomunikacionu mrežu sa ovog plana povezati sa telekomunikacionim instalacijama kontaktnih zona odnosno planovima okolnih zona tako da čine jednu celinu. Kablovsku kanalizaciju treba predvideti do novih telekomunikacionih koncentracionih ormana ili do samostojećih telekomunikacionih koncentracionih ormana od kojih se podzemnim telekomunikacionim kablom priključuju novi objekati. Kućnu telefonsku instalaciju treba izvoditi u tipskom ormariću koje će propisati nadležno preduzeće za telekomunikaciju. Kućnu instalaciju izvesti telefonskim kablovima u odgovaraju}im PVC cevima a broj telefonskih priključnica biće određen od strane nadležne organizacije za telekomunikacije a predlog planera ovog plana je najmanje dve telefonske priključnice u stambenim jedinicama a najmanje 4 u poslovnim prostorima. Jednu PVC cev u telekomunikacionoj kanalizaciji treba predvideti za potrebe kablovske televizije i u skladu sa propisima uraditi kućnu instalacija. U objektima funkcionalne namene predvideti mogućnost montaže javnih telefonskih govornica. Kapacitet telekomunikacionih kablova koji se polažu kroz telekomunikacionu kablovsku kanalizaciju biće određen glavnim projektima objekata kojie se priključuju na telekomunikacionu podzemnu mrežu odnosno prema stvarnim potrebama i nameni svakog objekta ponaosob kao i na osnovu potreba za telekomunikacionim priključcima i uslugama u odnosu na broj stanovnika i društvenih subjekata ovog dela grada. Planom je predviđeno da se trasa telekomunikacionih instalacija gradi sa jedne strane saobraćajnica u trotoaru ili mekom terenu dok se sa druge strane saobraćajnica predviđa polaganje energetskih visokonaponskih i niskonaponskih kablova gde god je to moguće a TT okna grade u istom ili na parking prostoru Ukoliko se trasa ove instalacij vodi paralelno ili ukršta sa drugim instalacijama(vodovod, elektroenergetska...) treba ostvariti propisna rastojanja a dinamiku izgradnje vremenski uskladiti. Za pojedinačna priključenja objekata na telekomunikacionu mrežu sastavni deo biće i uslovi nadležnog preduzeća za telekomunikacije.


34

Način, faze i dinamika realizacije plana Prva faza realizacije plana traba da bude infrastrukturno opremanje predmetnog prostora što podrazumeva izgradnju saobraćajnica i izgradnju prateće infrastrukture. Daljoj reliazaciji je moguće pristupiti fazno zavisno od potrebe investitora, s tim što svaka faza treba da predstavlja celinu. Uporedni pregled postojećih i planskih bilansa Bilans površina postojećeg stanja

namena površina namene

m2

P pod objektima

m2

BRGP

m2

Indeks izgrađenosti

Indeks zauzetosti

STANOVANJE Porodično stanovanje 56 156.35 15 820.63 32 839.27 0.58 0.28

Porodično stanovanje sa delatnostima

4 378.10 1 374.10 3 638.70 0.83 0.31

Višeporodično stanovanje 28 454.41 10 107.47 43 414.71 1.53 0.36

JAVNE DELATNOSTI Verski objekat 1 667.20 608.63 736.02 0.44 0.37 Uprava i administracija 1 571.35 268.59 537.18 0.34 0.17

KOMUNALNE DELATNOSTI Trafo stanice 857.73 47.13 47.13 0.05 0.05

ZELENE POVRŠINE Uređene zelene površine 4 250.50 - - - -

Slobodne zelene površine 8 693.11 - - - -

SAOBRAĆAJNE POVRŠINE Ulice I reda 8 243.55 - - - - Ulice II reda 10 918.78 - - - - Kolski prilazi 1 936.14 - - - - Neasfaltirani prilazi 490.49 - - - - Pešački prilazi 156.50 - - - - Trotoar 2 091.24 - - - -

NEIZGRAĐENE POVRŠINE 85 812.06 - - - -

UKUPNA POVRŠINA

215 066.51 28 226.55 81 213.01 0.38 0.13


35

Pregled površina planiranih kapaciteta u okviru predmetnog prostora

namena površina

m2

max. spratnost

max. P pod

objektima

m2

max. BRGP

m2

ostale površine u funkciji parternog uređenja i ozelenjava

nja m2

Indeks izgrađenosti

Indeks zauzeto

sti

POVRŠINE ZA STANOVANJE Stanovanje srednje gustine 144 426.12 Su+P+3+Pk 55 786.71 167 446.23 88 639.41 1.16 0.39

POVRŠINE ZA CENTRALNE DELATNOSTI Površine za centralne delatnosti

3 300.00 Po+P+2+Pk 990.00 2 310.00 2 310.00 0.70 0.30

POVRŠINE ZA VERSKE OBJEKTE Površine za verske objekte 1 660.64 Po+P+1+Pk 608.63

863.41

1 052.01

0.52

0.37 POVRŠINE ZA PEJZAŽNO UREĐENJE

Površine javne namene 20 353.68 - - - 20 353.68 - -

POVRŠINE KOMUNALNE INFRASTRUKTURE Objekti elektoenergetske infrastrukture

510.68 P 117.92 117.92 392.76 0.23 0.23

Objekti hidrotehničke infrastrukture

25.56 P 12.00 12.00 13.56 0.47 0.47

DRUMSKI SAOBRAĆAJ Drumski saobraćaj 44 789.83 - - - - - -

UKUPNO

215 066.51

-

57 515.26

170 749.56

112 761.42

0.79

0.27

Svi potrebni urbanistički parametri obračunavaju se u skladu sa Pravilnikom o bližem sadržaju i formi planskog dokumenta, kriterijumima namene površina, elementima urbanističke regulacije i jedinstvenim grafičkim simbolima ( „Sl. list CG“, br.24/10 i 33/14), Pravilnikom o načinu obračuna površine i zapremine objekata ( „Sl. list CG“, br.47/13) i Crnogorskim standardom MEST EN 15221-6. U tabelama su dati maksimalni očekivani kapaciteti na nivou plana koje je moguće ostvariti na osnovu zadatih parametara. Postojeći objekti koji su prekoračili parametre zadate planom kao takvi se mogu zadržati, a u slučaju rušenja istih i ponovne gradnje moraju se poštovati parametri zadati planom za datu namenu u okviru zone.

Documents

1. UVODNI DEO Granica zahvata · Parametri, seizmičnosti se odnose na tri karakteristična modela terena - konglomeratisane terase, tj. za model C1 gde je debljina sedimenata površinskog