Hội Hoa Lan Việt Nam www.hoalanvietnam.org

1

10 Cây Lan Mới Tìm Thấy Tại Việt Nam

Anh Trương Bá Vương, thuộc Viên Sinh Học Nhiệt Đới, vừa gửi cho tôi tài liệu: Taiwania

63(2): 119-138, 2018 do khoa học gia Leonid Averyavov trình bầy với sự công tác của Nguyễn

Văn Cảnh, Trương Bá Vương, Nguyễn Sinh Khang, Đinh Quang Diệp, Nguyễn Hoàng Tuấn,

Chu Xuân Cảnh, Trần Giỏi, Nguyên Văn Khang và Lê Hồng Sơn.

Tài liệu này nói về 2 loài lan (Genus) chưa có trong danh mục hoa lan VN và 8 giống lan

(Species) nguyên thủy, trong đó có 6 cây hoàn toàn mới lạ với hoa lan thế giới. Với những cây

lan này, tổng số Hoa Lan VN lên tới 174 loài và 1220 giống.

Hội Hoa Lan Việt Nam www.hoalanvietnam.org

2

Chúng tôi xin tóm tắt lại như sau.

2 LOÀI LAN MỚI LẠ VỚI VN

1. Bogoria raciborskii

Đây là một giống phong lan nhỏ mọc ở Java, lá 3-4 chiếc, dài 5-10 phân, có những chùm hoa

nhỏ 3-4 chiếc, to 5-6 phân. Tại Việt Nam, mọc ở núi Chúa Ninh Thuận, do Phạm Ngọc Liên lấy

về từ năm 2015 và Phạm Dình Thảo nuôi trồng, nở hoa vào tháng 2-4.

Hình ảnh: Lưu Hồng Trương, Leonis Averyanov trình bầy

Hội Hoa Lan Việt Nam www.hoalanvietnam.org

3

2. Lesliea mirabilis

Phong lan nhỏ, hoa to 7 ly. Tìm thấy ở Chu Phông, Gia Lai. Hoa nở vào tháng 9-10.

Ảnh: Nguyễn Hoàng Tuấn

Hội Hoa Lan Việt Nam www.hoalanvietnam.org

4

6 CÂY LAN MỚI VỚI KHOA HỌC THẾ GIỚI

1. Ascocentrum hienii Aver. & Nguyễn Văn Cảnh

Phong lan nhỏ, thân đơn mọc thẳng cao 10-16 phân, rễ mầu xanh xám. Lá dài 4-7 phân, rộng

10-14 ly, chùm hoa lên thẳng, cao 6-10 phân, hoa mọc xa nhau 3-4 phân, mầu tím, to 6-7 ly.

Tên đặt để vinh danh Pham Võ Hiển ở Đắk Lắk đã tìm thấy ở núi Chu Mu, Gia Lai.

Ảnh: Nguyễn Văn Cảnh

Hội Hoa Lan Việt Nam www.hoalanvietnam.org

5

2. Biermannia canhii Aver., sp. nov.

Phong lan nhỏ thân đơn, cao 1-1.6 phân. Lá 5-7 chiếc, dài 5-9 phân, ngang 1.4-1.8 phân. Chùm

hoa dài 3-5 phân. Hoa mầu hơi vàng, nở vào tháng 6-8.

Nguyễn Văn Cảnh thấy ở Bắc Việt, không rõ địa danh.

Ảnh: Nguyễn Văn Cảnh

3. Cymbidium tamphianum Aver., sp. nov.

Nguyễn Phi Tâm tìm thấy ở Đa Nhim, Lạc Dương, Lâm Đồng vào tháng 9, năm 2015.

Ghi chú: Cây lan này có thể là một biệt dạng của cây Cym. ensifolium.

Hội Hoa Lan Việt Nam www.hoalanvietnam.org

6

Ảnh: Nguyễn Phi Tâm

4. Gastrochilus setosus Aver. & Vuong, sp. nov.

Phong lan rất nhỏ, rễ mầu xám quán quýt, lá dài 1.2-2 phân, ngang 5-7 ly, mầu xanh đậm,

4-8 hoa, to 4-8 ly, nở đồng loạt. Hơi thơm.

Nơi Mọc: Trương Bá Vương tìm thấy ở Si Ma Cai, Lào Cai vào tháng 2, năm 2018.

Hội Hoa Lan Việt Nam www.hoalanvietnam.org

7

Ảnh: Trương Bá Vương

5. Malleola luongii Aver. & V.C. Canh, sp. nov.

Tên đặt để vinh danh Nguyễn Văn Lương đã tìm ra cây này.

Mô Tả: Phong lan nhỏ, thân đơn, cao 2-4 phân, lá 4-10 chiếc, dài 3-4 phân, rộng 5-7 ly. Chùm

hoa dài 2-3 phân, hoa 5-8 chiếc, to 8-10 ly, mầu tím hồng, nở vào tháng 6.

Nơi mọc: Lâm Hà, đèo Tà Nùng, Lâm Đồng.

Hội Hoa Lan Việt Nam www.hoalanvietnam.org

8

Ảnh: Nguyễn Văn Cảnh

6. Robiquetia orlovii Aver., sp. nov

Mô Tả: Phong lan nhỏ, thân đơn.

Lá 3-5 chiếc, dài 5-12 phân, rộng

4-6 ly. Chùm hoa dài 10-16 phân.

Hoa mầu nâu tím.

Nơi mọc: Vườn quốc gia Pu Mat,

Cồn Cuơng, Nghệ An do Giáo sư

Nicolai Orlov tìm ra vào tháng

5-2015.

Hội Hoa Lan Việt Nam www.hoalanvietnam.org

9

2 CÂY LAN MỚI ĐỐI VỚI VN

1. Pennilabium struthio Carr, 1930

M

Ảnh: Nguyễn Văn Cảnh

Mô Tả: Phong lan , hoa mầu vàng 1-2 chiếc, to 1 phân, nở từng chiếc một vào tháng 6-10.

Nơi mọc: Chư Mom Ray Gia Lai, Ngọc Linh, Kon Tum, Đèo Tà Nùng, Lâm Đồng.

2. Uncifera obtusifolia Lndl., 1858

Ảnh: Nguyễn Văn Cảnh

Hội Hoa Lan Việt Nam www.hoalanvietnam.org

10

Mô Tả: Phong lan nhỏ, hoa to 1 phân, nở vào tháng 7-8.

Nơi mọc: Sin Ho, Lai Châu.

Ghi chú: Lê Hoàng Hải, Lê Trọng Châu, Vũ Định An,

Nghiêm Xuân Sơn tìm thấy cây lan này ở Lâm Đồng

năm 2015.

Chi tiết như sau: Phong lan, thân đơn, cao 20-30 phân, lá

dài 10-120 phân, ngang 2-3 phân, chùm hoa buông thõng,

dài 10-15 phân, hoa 15-2 5 chiếc, to 2-3 phân, mầu vàng

nở vào mùa Thu.

Ảnh: Vũ Định An

Thành thực cám ơn giáo sư Leonid Averyanov, anh

Trương Bá Vương và những người đã có công khám phá

những cây mới lạ cho khoa thảo mộc thế giới và VN.

HLVN