12
Mayache 12 ver jem yer- adarichem (transport) bandh (strike) jahir kelam tem bandh khorench ghod- dlem zalear Gõyank ani Gõykarank mar ditolem oxem zaite mhunntta. Poile suvater hea band- hak lagon xezarchea pran- tantlean bajipalo, follam gheun yevpi ‘truck’ Gõyant ailena zalear Gõykarank tras zatole. Heo vostu vikpi zaite lok asa tanchi orthik yennavoll komi zatoli karann te mhonntat zor gorjecheo vostu gheun xezarchea prantantlean ‘trucks’ ailena zalear tan- nim tanchim ‘shops’ bond korchim poddtolim. Heach karonnank lagon je lok baji ani follam vikta te khub dukhest asat. Punn teach borobor ‘Goa State Horticulture Corpo- ration Ltd’ (GSHCL) han- nim sanglam ki konnen- nuch bhiyevpachi goroz na ani zor yeradari bond zali, te Belgaum thavn zai teo gorjecheo vostu Gõyant haddtole mhunn. 2rea Panar Vach Herald t t www.heraldgoa.in Ponnje<Sonvar, 11 May, 2013<Mol ` 10.00<‘Air Surcharge’ ` 10<Panam 12 MHOTVACHEM Konknnint Poilench Rongit Satollem Kontrad pod’dot bond korun kamdaranchem hit rakhat PAGE 3 Ostoreanchea tokrarim vixim pulis gombhir nant PAGE 4 Bharatant 3 lakh bhurgim poileach disa mortat PAGE 7 Gõy zalam ‘wedding destination’ PAGE 2 Amcho Avaz 2014 Lok Sobha eleisanv Congres v/s BJP PAGE 5 Gõyche ‘Mining Mafia’ Afrikek Pavle Bhurgim-nenttim ‘fast-food’, ‘cold drinks’-ank lobdoleant? Chotray! StAnley vAz Amcho Avaz Protinidhi PONNJE: ‘Pizza’,’Chips’, ‘Berger’, ‘soft drinks’ hench soglleam bhurgeanchem avoddtem ani mhotvachem jevonn- khann zalam.Punn hea oslea ‘fast-food’ khannank lagon bhurgeanchea pot- tant vhodda promannan sakor (sugar), mitt ani ‘fats’ rig ghetat.Bhurgeanchi kudd vo ang tanche piraye poroz chodd vozon asloli zata, ani halinchea kallar chodd vozon vo motti kudd aslolim bhurgim amkam vochot thoim polleupak mellttat.Haka lagon, avoy-bapayamni ani vhoddilamni ap- apleam bhurgenchea jevnna-khannancher kherit lokx dovorpachi goroz asa, oxem mot Gõy- chea kaim namnechea dotoramni A Avaz pro- tinidhi kodde uloytana porgott kelem. ‘Centre for Science and Envoirnment’ (CSE) he Dil’lintle poryavoronna vixim sod korpi sonvs- then kaim kall adim, ‘fast- foods’ hacher atthapun aslolo ek avhal (report) jahir kelolo.Him ‘fast- foods’ ani ‘soft drinks’ koxe toren bhurgeanche kudd vikh posraitat hacher CSE-in kelolea sod vaurantlean dakholl ko- run dilolem.Gõyantui hi poristhiti veglli na.Hem ‘fast-food’-achem zallem hollu-hollu korun Gõyant khupuch vegan posorpak laglam. ‘Soft drinks’ za- lear Gõyant vikrek aslolim vete-panvlak distat, ani avoy-bapayam sangata tim bhurgim vhodda umedin piyelolim dison yetat. ‘Fast-foods’-ant aslole ‘fats’, ‘sugar’ ani ‘salt’ heo vostu mon’xanchea ani khas korun lhan bhurgeanchea kuddint chorbi (cholestral) vad- doita.Bhurgim lhanponni thavnuch bhurgim ‘imbal- ance’ zatat, ani magir vhoddlim zata-zatam tankam ‘hyper tension’, ‘diabetis’ ani kallzacheo pidda (heart related dis- eases) vhodda proman- nan zavpachi bhirant asta. CSE-in aplea sador kelolea avhalantlean, bhurgeam modem ani khas korun tornatteam modem tanchea avd- dichea ‘fast-foods’-am vix- inchem sot uzvaddak haddlam.’Chips’-achea eka pakittant, ‘chips’- achea ek 50 gram-achea pakittant 33% ‘fats’ as- tat.Hem ek pakitt ‘chips’ khal’le zalear, mon’x- anchea angant bhorpur promannant ‘fats’ rig ghetat.’Noodles’-ant vhodda promannant ‘calories’ astat ani te lhan bhureanche kuddichem vozon vaddoitat.Kud- dichem ‘balance’ dovorpa khatir ek mon’xak dispott 6% mittachi goroz asta.Punn ‘noodles’-ank lagon mon’xachea angant 3 gram mitt veta.Monis piyetat tea ‘soft drinks’- amni khupuch proman- nan sakor asta. Hea vixim uloytana Dr. D.P Prabhudessai han- nem sanglem, “Cold drinks’ chodda proman- nan piyelim zalear, mon’xanchea angant chodda promannan sako veta.Ani tea uprant sakor ghalun cheav vo kofi piyeot zalear kuddichem vozon vaddpachi xoky- otai asta.Gõyant ‘soft drinks’ piyeopeanchi sonkhea vaddik lag- pachem karann mhonnl- lear, hem ‘soft drinks’ amkam vochot thoinsor sompeponnim melltta.Khup pavtti am- chim bhurgim jevonn jev- tana ‘cold drinks’ piyeopacho agro kortat, punn hem tanche bho- laikek khupuch bhiran- techem zaun asa,”oxem Dr. Prabhudessai hannem spoxtt kelem. 2rea Panar Vach Liberia-nt ‘mining’-ak 500 hekttar zago bhaddeak ghetla Amcho AvAz protinidhi PONNJE:Gõychem ‘min- ing’ itle vegim suru zav- pachem na, hem atam surya uzvadda itlem spoxtt zalolean, Gõychea minam khonnim dhoniyamni atam Africa desant ho ‘mining’ vevsay suru korpak aplem lokx kendrit kelam.Gelea mhoineant eka gunthovn- nuk (investment) korpean Africa ‘continent’-antlea Liberia desant 500 hekttar zagor ‘mining’ vevsay- dhondo korpa khatir bhad- deak ghetla.Anik eka ‘min- ing mafia’-n ho dhondo korpa khatir Nigeria desant ek borich vhoddli aspot (property) bhaddeak ghe- upache toyarent asa, oxi khatri korpa sarkhi mahiti A Avaz protinidhik mell’lea. Mahiti mell’lea tea por- monnem, Gõyant ‘mining’ bond poddlea uprant, ho vevsay panvlam-panvlamni (step by step) suru zanvcho mhonn, hangachea minam khonninchea dhoniyamni khupuch proitn kelole.Tankam kendrantle ‘Central Empowerment Committee’ (CEC) samkar poryan heo khonneo suru korpa khatir apli bazu manddli.Punn ekunn poristhiti pollelear, heo bond asloleo khonneo porot suru zavpacheo kot- thin asa, oxem tankam thavem zalolean, aplo ho vevsay khoim suru korcho hacho usko hea ‘mining mafia’-nk zalolo, ani te novo zago sodun kaddpachea proitnamni asle. Hea tanchea proitnank foll mell’lo, ani Africa de- samni ‘mining’-ak boro fud- dar asa mhonnpachem tankam ugddapem zalem.Eka gunthovn- nukaran khud Afrikent vo- chon thoim choltolea hea vevsayachi pollevni keli.Tea uprant ho gunthovnnuk ko- rpi Liberia desant gelo ani thoim vavr korpi monis- boll (labour force) egdo- much sovay asa toxench ‘mining’ sombhondit aslole porvane (licences) 15-20 disamni ekach zagear mellttat mhonnpachem tannem pollelem.Tannem thoinsor survatek ho vevsay korpa khatir 500 hekttar zago bhaddeak ghetla.Hea ‘mining mafia’- chem kalljidarponn polleun anikui zaiteach zannamni Afrikent vochon ho vevsay suru korpacho nirnnoy ghetla, oxi mahiti mell’lea. Sorv unchle niti-sobhen Karnattakant dilolea adexa- ache dhorter Gõyantui hech torecho adex (order) sorv unchli niti-sobha ditoli oso soglleankuch bhorvanso asa. 2rea Panar Vach Amcho AvAz rAjki protinidhi Karnattakant rajki mollar sod’deak Kongres pokxachi ji sthiti asa, ti oxech toren ttigon urli zalear, yeta tea Mayant zaupi Lok Sobha venchnnukamni Bharatiya Janata Party-chi sthiti anikui gombhir za- toli mhonnpachem spoxtt zalam.Nigtech soron gelole Karnat- takache vidhan sobheche venchn- nukent zoxe toren Kongres pokxa vatten aplem motdan kelam tem tech toren Lok Sobhechea venchn- nukamni kelem zalear, Karnat- takantlea 28 Lok Sobha boskam modleo fokt donuch boska BJP-ik favo zatoleo.Kongres-ak 22 ani ur- loleo Janata Dal (S) ani herank mellttoleo, oso odmas Bharatantlea rajki zannkaramni kaddla. Karnattakant nigtich sompon gelole venchnnukechea vixeloxon- nache (analysis) ankddevari por- monnem, B.S Yediyurappa hachea KJP-ik ani Sriramulu hachea BSRCP-in melloilolim motam BJP-ik mel- l’lolea motamni zoma pasun kelim zalear, BJP-ik fokt anik 7 boska favo zaupacheo ani tantuntlean tanchi sonkhea 9 itli zatoli, ji 2009 vorsa zalolea Lok Sobha venchn- nukamni 9 itli asli. Gelea Lok Sabha venchnnukamni BJP- iche tikettir venchun ailolea Khasdarancho ankddo khupuch un- nem aslo.Ani hem oxem ghoddop mhon- nge BJP-in khupuch chotrayen pan- vlam marpachi goroz asa mhon- npachem sid’dh zalolem. Khoreponnim vidhan sobhe khatir zalam tech torechem mot- dan lok sobhekui zatolem, hachi konnacheanuch khatri dinv nezo.Karann, rajy cholovpa khatir konnank venchun haddcho ani kendrant konnank phattouncho hem rajyantle motdar bhes-bore zanna as- tat.Punn, oxe torechea vixeloxonnam udexim eka-eka rajki pokxak apli stiti zannam zau- pak upeogachem zata. Hea vidhan sobhek zalam toxem motdan yeta tea lok sobhekui zalem zalear, BJP fokt Belgaum ani Chik- maglur, JD(S) Hassan, Tumkur ani Madhya Kolar zalear Kongres urloleo soglleo boska aplea tabeant korpak zoitivont zatolo. BJP don zageancher jikhon poryan, heram 10 zageancher dus- rea panvddear yetolo.Sangpachem mhonnllear, lok sobechea venchn- nukamni nikal laglea uprant heram rajyamni venchun ailolea BJP-ichea khasdaranchi sonkhea khupuch unnem astoli. BJP poros JD(S) fuddle lok sob- hechea venchnnukamni bori kamgiri kortoli, oxem mhonnpa fattlem karann mhonnllear, sod’deak zalolea vidhan sobha venchnnukamni BJP-ik ani JD(S) hea donui pokxank ek sarkim motam poddleant, Karnat- takachea dokxinn bhagamni hea donui pokxamni ek sarkim mo- tam melloileant. KJP-ik hea lok sobhechea venchnnukamni ekui boska mellt- toli mhonnpachi khatri na.Punn, Chamarajanagar ani Davangeree hangasor dusrea sthanar zalear Haveri ani Shimoga zo Yediyurappa hacho zolm ganv zaun asa, thoim ho pokx tisrea panvddear urtolo.Bellary hea lok sobhechea motdar songhant BSRCP dusrea panvddear astolo ani Kongres pokx poilea panvddear jikhon yetolo. 2rea Panar Vach Yeta tea Lok Sobha venchnnukamni Karnattakant BJP-ik fokt donuch boska? Padri - madrimni sadem jivit jiyeunchem : Pap Saib “Padri ani madrim modem jem ‘careerists’ ani ‘social climbers’ asa te katolk igorjek zaitem gombir luskonn korta” oxi Pap Saib Francis hannem xittkavnni dili. Pap Saib Francis eka madrinchea zomeachea mellaveant uloitale. Igorjechi seva korpi dadle ani bailo jeo hi seva ek vevsay mhunn somzota vo somajik sev- entlean voir sorpachem sadon mhunn somzota, zaka lagun igorzmate- chea phattlavdarank ani bhav bhoinnank va- purta te igorzmatek vhodd luskonn korta tannem fuddem mhunt- tlem. Ami goribi kitem ti gorib, khalte ani duent loka lagchean sozmotam ani tea khatir hea oslea mon’xeanchi seva kelear ami tanchea ani amchea jivitak khoro orth diteleanv. Marsache 13 ver nivoddlolo Pap Saib Francis hannem aple vichar spoxttponnim ani sompea utramni kolloun dile ki taka igorzmatechea padri-madrimni sadem jivit jiyelolem zai mhunn, gorib dhakt- teanchi seva keloli zai mhunn ani teach borobor podvi melloupache tallnnent (temptation) faronk favona mhunn. Tannem vhoddlo ani sozoilolo Pap Saiban ravpacho ‘apartment’ asa tantun ravona zavpacho nirn- noy ghetlolo asa. Tea bodlek to eka lhanxea ‘suite’-ant ravta ani apn- nachem jevonn poriant dusre ravpi asa tanche borobor jevta. Pap Saib Francis han- nem aplea uloupant padri-madri ani bis- pank-uch ho sondex dhaddunk na, punn ‘Vat- ican’-an aslolea nokorx- eankui (bureaucrats) dhaddla. Pap Saib Francis han- nem katolk igorjechim sutram aplea hatant ghetlea uprant katolk ig- orz nivoll margar had- dpache upay ghetlole asa. Fattlea mhoineant tannem 8 ‘cardinal’-an- cho ek ‘Advisory Board’ ghoddoun haddla zache vorvim to ‘Vatican’-antlea kar- barank ‘reforms’ haddunk yevjita. Ho ‘Ad- visory Board’ Pap Saib Francis-ak ‘Vatican’ karbarank jem kitem adim vaitt ghoddlam tem tharear ghalpak ani hea karbarak ek novi dixa diupak to ‘Advisory Board’ taka adhar ditolo. Pap Saib Francis zo adlo Jorge Bergoglio, Buenos Aires hacho ‘cardinal’ aslo tannem jim panvlam marleant tan- tuntlean katolk igroz borea margar pavtoli ani tech porim ‘Vatican’ ani ‘Curia’ hanchem-i karbar sudhortolem mhunn zaite dhormik zannkar somzota. ‘Strike’ Gõyant mhargay haddtolem?

11 May Amcho Avaz

Embed Size (px)

DESCRIPTION

News,Politics,Goa

Citation preview

Page 1: 11 May Amcho Avaz

Mayache 12 ver jem yer-adarichem (transport)bandh (strike) jahir kelamtem bandh khorench ghod-dlem zalear Gõyank aniGõykarank mar ditolemoxem zaite mhunntta.

Poile suvater hea band-hak lagon xezarchea pran-tantlean bajipalo, follamgheun yevpi ‘truck’ Gõyantailena zalear Gõykaranktras zatole. Heo vostu vikpizaite lok asa tanchi orthikyennavoll komi zatolikarann te mhonntat zorgorjecheo vostu gheunxezarchea prantantlean‘trucks’ ailena zalear tan-nim tanchim ‘shops’ bondkorchim poddtolim. Heachkaronnank lagon je lok bajiani follam vikta te khubdukhest asat.

Punn teach borobor ‘GoaState Horticulture Corpo-ration Ltd’ (GSHCL) han-nim sanglam ki konnen-nuch bhiyevpachi goroz na

ani zor yeradari bond zali,te Belgaum thavn zai teogorjecheo vostu Gõyanthaddtole mhunn.

2rea Panar Vach

Herald

tt www.heraldgoa.inPonnje<Sonvar, 11 May, 2013<Mol ` 10.00<‘Air Surcharge’ ` 10<Panam 12

MHOTVACHEM

Konknnint Poilench Rongit Satollem

Kontrad pod’dotbond korunkamdaranchemhit rakhat

PAGE 3

Ostoreancheatokrarim viximpulis gombhirnant

PAGE 4

Bharatant 3lakh bhurgimpoileach disamortat

PAGE 7

Gõy zalam‘weddingdestination’

PAGE 2

Amcho Avaz

2014 Lok SobhaeleisanvCongres v/s BJP

PAGE 5

Gõyche ‘MiningMafia’ Afrikek Pavle

Bhurgim-nenttim ‘fast-food’, ‘colddrinks’-ank lobdoleant? Chotray!

StAnley vAz

Amcho Avaz Protinidhi

PONNJE: ‘Pizza’,’Chips’,‘Berger’, ‘soft drinks’hench soglleambhurgeanchem avoddtemani mhotvachem jevonn-khann zalam.Punn heaoslea ‘fast-food’ khannanklagon bhurgeanchea pot-tant vhodda promannansakor (sugar), mitt ani‘fats’ rigghetat.Bhurgeanchi kuddvo ang tanche pirayeporoz chodd vozon aslolizata, ani halinchea kallarchodd vozon vo mottikudd aslolim bhurgimamkam vochot thoimpolleupak mellttat.Hakalagon, avoy-bapayamniani vhoddilamni ap-apleam bhurgencheaj e v n n a - k h a n n a n c h e rkherit lokx dovorpachigoroz asa, oxem mot Gõy-chea kaim namnecheadotoramni A Avaz pro-tinidhi kodde uloytanaporgott kelem.

‘Centre for Science andEnvoirnment’ (CSE) heDil’lintle poryavoronnavixim sod korpi sonvs-then kaim kall adim, ‘fast-foods’ hacher atthapunaslolo ek avhal (report)jahir kelolo.Him ‘fast-foods’ ani ‘soft drinks’koxe toren bhurgeanche

kudd vikh posraitathacher CSE-in kelolea sodvaurantlean dakholl ko-run dilolem.Gõyantui hiporisthiti veglli na.Hem‘fast-food’-achem zallemhollu-hollu korun Gõyantkhupuch vegan posorpaklaglam. ‘Soft drinks’ za-lear Gõyant vikrek aslolimvete-panvlak distat, aniavoy-bapayam sangatatim bhurgim vhoddaumedin piyelolim disonyetat.

‘Fast-foods’-ant aslole‘fats’, ‘sugar’ ani ‘salt’ heovostu mon’xanchea anikhas korun lhanbhurgeanchea kuddintchorbi (cholestral) vad-doita.Bhurgim lhanponnithavnuch bhurgim ‘imbal-ance’ zatat, ani magirvhoddlim zata-zatamtankam ‘hyper tension’,‘diabetis’ ani kallzacheopidda (heart related dis-eases) vhodda proman-

nan zavpachi bhirant asta.CSE-in aplea sador

kelolea avhalantlean,bhurgeam modem anikhas korun tornatteammodem tanchea avd-dichea ‘fast-foods’-am vix-inchem sot uzvaddakhaddlam.’Chips’-acheaeka pakittant, ‘chips’-achea ek 50 gram-acheapakittant 33% ‘fats’ as-tat.Hem ek pakitt ‘chips’khal’le zalear, mon’x-anchea angant bhorpurpromannant ‘fats’ rigg h e t a t .’ N o o d l e s ’ - a n tvhodda promannant‘calories’ astat ani te lhanbhureanche kuddichemvozon vaddoitat.Kud-dichem ‘balance’ dovorpakhatir ek mon’xak dispott6% mittachi gorozasta.Punn ‘noodles’-anklagon mon’xachea angant3 gram mitt veta.Monispiyetat tea ‘soft drinks’-amni khupuch proman-

nan sakor asta. Hea vixim uloytana Dr.

D.P Prabhudessai han-nem sanglem, “Colddrinks’ chodda proman-nan piyelim zalear,mon’xanchea angantchodda promannan sakoveta.Ani tea uprant sakorghalun cheav vo kofipiyeot zalear kuddichemvozon vaddpachi xoky-otai asta.Gõyant ‘softdrinks’ piyeopeanchisonkhea vaddik lag-pachem karann mhonnl-lear, hem ‘soft drinks’amkam vochot thoinsors o m p e p o n n i mmelltta.Khup pavtti am-chim bhurgim jevonn jev-tana ‘cold drinks’piyeopacho agro kortat,punn hem tanche bho-laikek khupuch bhiran-techem zaun asa,”oxemDr. Prabhudessai hannemspoxtt kelem.

2rea Panar Vach

Liberia-nt ‘mining’-ak 500 hekttar zago bhaddeak ghetlaAmcho AvAz protinidhi

PONNJE:Gõychem ‘min-ing’ itle vegim suru zav-pachem na, hem atamsurya uzvadda itlem spoxttzalolean, Gõychea minamkhonnim dhoniyamni atamAfrica desant ho ‘mining’vevsay suru korpak aplemlokx kendrit kelam.Geleamhoineant eka gunthovn-nuk (investment) korpeanAfrica ‘continent’-antleaLiberia desant 500 hekttarzagor ‘mining’ vevsay-dhondo korpa khatir bhad-deak ghetla.Anik eka ‘min-ing mafia’-n ho dhondokorpa khatir Nigeria desantek borich vhoddli aspot(property) bhaddeak ghe-upache toyarent asa, oxikhatri korpa sarkhi mahitiA Avaz protinidhik mell’lea.

Mahiti mell’lea tea por-monnem, Gõyant ‘mining’bond poddlea uprant, hovevsay panvlam-panvlamni(step by step) suru zanvcho

mhonn, hangachea minamkhonninchea dhoniyamnikhupuch proitnkelole.Tankam kendrantle‘Central EmpowermentCommittee’ (CEC) samkarporyan heo khonneo surukorpa khatir apli bazumanddli.Punn ekunnporisthiti pollelear, heobond asloleo khonneoporot suru zavpacheo kot-

thin asa, oxem tankamthavem zalolean, aplo hovevsay khoim suru korchohacho usko hea ‘miningmafia’-nk zalolo, ani te novozago sodun kaddpacheaproitnamni asle.

Hea tanchea proitnankfoll mell’lo, ani Africa de-samni ‘mining’-ak boro fud-dar asa mhonnpachemtankam ugddapem

zalem.Eka gunthovn-nukaran khud Afrikent vo-chon thoim choltolea heavevsayachi pollevni keli.Teauprant ho gunthovnnuk ko-rpi Liberia desant gelo anithoim vavr korpi monis-boll (labour force) egdo-much sovay asa toxench‘mining’ sombhondit asloleporvane (licences) 15-20disamni ekach zagearmellttat mhonnpachemtannem pollelem.Tannemthoinsor survatek hovevsay korpa khatir 500hekttar zago bhaddeakghetla.Hea ‘mining mafia’-chem kalljidarponn polleunanikui zaiteach zannamniAfrikent vochon ho vevsaysuru korpacho nirnnoyghetla, oxi mahiti mell’lea.

Sorv unchle niti-sobhenKarnattakant dilolea adexa-ache dhorter Gõyantui hechtorecho adex (order) sorvunchli niti-sobha ditoli ososoglleankuch bhorvanso asa.

2rea Panar Vach

Amcho AvAz rAjki protinidhi

Karnattakant rajki mollarsod’deak Kongres pokxachi ji sthitiasa, ti oxech toren ttigon urli zalear,yeta tea Mayant zaupi Lok Sobhavenchnnukamni Bharatiya JanataParty-chi sthiti anikui gombhir za-toli mhonnpachem spoxttzalam.Nigtech soron gelole Karnat-takache vidhan sobheche venchn-nukent zoxe toren Kongres pokxavatten aplem motdan kelam temtech toren Lok Sobhechea venchn-nukamni kelem zalear, Karnat-takantlea 28 Lok Sobha boskammodleo fokt donuch boska BJP-ikfavo zatoleo.Kongres-ak 22 ani ur-loleo Janata Dal (S) ani herankmellttoleo, oso odmas Bharatantlearajki zannkaramni kaddla.

Karnattakant nigtich sompongelole venchnnukechea vixeloxon-nache (analysis) ankddevari por-monnem, B.S Yediyurappa hacheaKJP-ik ani Sriramulu hachea

BSRCP-in melloilolimmotam BJP-ik mel-l’lolea motamni zomapasun kelim zalear,BJP-ik fokt anik 7boska favo zaupacheoani tantuntlean tanchisonkhea 9 itli zatoli, ji2009 vorsa zaloleaLok Sobha venchn-nukamni 9 itli asli.

Gelea Lok Sabhavenchnnukamni BJP-iche tikettir venchunailolea Khasdaranchoankddo khupuch un-nem aslo.Ani hemoxem ghoddop mhon-nge BJP-in khupuch chotrayen pan-vlam marpachi goroz asa mhon-npachem sid’dh zalolem.

Khoreponnim vidhan sobhekhatir zalam tech torechem mot-dan lok sobhekui zatolem, hachikonnacheanuch khatri dinvnezo.Karann, rajy cholovpa khatir

konnank venchunhaddcho ani kendrantkonnank phattounchohem rajyantle motdarbhes-bore zanna as-tat.Punn, oxe torecheavixeloxonnam udeximeka-eka rajki pokxakapli stiti zannam zau-pak upeogachem zata.

Hea vidhan sobhekzalam toxem motdanyeta tea lok sobhekuizalem zalear, BJP foktBelgaum ani Chik-maglur, JD(S) Hassan,Tumkur ani MadhyaKolar zalear Kongres

urloleo soglleo boska aplea tabeantkorpak zoitivont zatolo.

BJP don zageancher jikhonporyan, heram 10 zageancher dus-rea panvddear yetolo.Sangpachemmhonnllear, lok sobechea venchn-nukamni nikal laglea uprant heramrajyamni venchun ailolea BJP-ichea

khasdaranchi sonkhea khupuchunnem astoli.

BJP poros JD(S) fuddle lok sob-hechea venchnnukamni borikamgiri kortoli, oxem mhonnpafattlem karann mhonnllear,sod’deak zalolea vidhan sobhavenchnnukamni BJP-ik ani JD(S)hea donui pokxank ek sarkimmotam poddleant, Karnat-takachea dokxinn bhagamni headonui pokxamni ek sarkim mo-tam melloileant.

KJP-ik hea lok sobhecheavenchnnukamni ekui boska mellt-toli mhonnpachi khatri na.Punn,Chamarajanagar ani Davangereehangasor dusrea sthanar zalearHaveri ani Shimoga zo Yediyurappahacho zolm ganv zaun asa, thoimho pokx tisrea panvddearurtolo.Bellary hea lok sobhecheamotdar songhant BSRCP dusreapanvddear astolo ani Kongres pokxpoilea panvddear jikhon yetolo.

2rea Panar Vach

Yeta tea Lok Sobha venchnnukamniKarnattakant BJP-ik fokt donuch boska?

Padri - madrimni sadem jivitjiyeunchem : Pap Saib

“Padri ani madrimmodem jem ‘careerists’ani ‘social climbers’ asate katolk igorjek zaitemgombir luskonn korta”oxi Pap Saib Francishannem xittkavnni dili.Pap Saib Francis ekamadrinchea zomeacheamellaveant uloitale.

Igorjechi seva korpidadle ani bailo jeo hiseva ek vevsay mhunnsomzota vo somajik sev-entlean voir sorpachemsadon mhunn somzota,zaka lagun igorzmate-chea phattlavdarank anibhav bhoinnank va-purta te igorzmatekvhodd luskonn kortatannem fuddem mhunt-tlem.

Ami goribi kitem ti gorib, khalte aniduent loka lagchean sozmotam ani teakhatir hea oslea mon’xeanchi seva kelearami tanchea ani amchea jivitak khoro orthditeleanv.

Marsache 13 ver nivoddlolo Pap SaibFrancis hannem aple vichar spoxttponnimani sompea utramni kolloun dile ki takaigorzmatechea padri-madrimni sademjivit jiyelolem zai mhunn, gorib dhakt-teanchi seva keloli zai mhunn ani teachborobor podvi melloupache tallnnent(temptation) faronk favona mhunn.

Tannem vhoddlo ani sozoilolo PapSaiban ravpacho ‘apartment’ asa tantun

ravona zavpacho nirn-noy ghetlolo asa. Teabodlek to eka lhanxea‘suite’-ant ravta ani apn-nachem jevonn poriantdusre ravpi asa tancheborobor jevta.

Pap Saib Francis han-nem aplea uloupantpadri-madri ani bis-pank-uch ho sondexdhaddunk na, punn ‘Vat-ican’-an aslolea nokorx-eankui (bureaucrats)dhaddla.

Pap Saib Francis han-nem katolk igorjechimsutram aplea hatantghetlea uprant katolk ig-orz nivoll margar had-dpache upay ghetloleasa. Fattlea mhoineanttannem 8 ‘cardinal’-an-

cho ek ‘Advisory Board’ ghoddoun haddlazache vorvim to ‘Vatican’-antlea kar-barank ‘reforms’ haddunk yevjita. Ho ‘Ad-visory Board’ Pap Saib Francis-ak ‘Vatican’karbarank jem kitem adim vaitt ghoddlamtem tharear ghalpak ani hea karbarak eknovi dixa diupak to ‘Advisory Board’ takaadhar ditolo.

Pap Saib Francis zo adlo JorgeBergoglio, Buenos Aires hacho ‘cardinal’aslo tannem jim panvlam marleant tan-tuntlean katolk igroz borea margar pavtoliani tech porim ‘Vatican’ ani ‘Curia’hanchem-i karbar sudhortolem mhunnzaite dhormik zannkar somzota.

‘Strike’ Gõyant mhargayhaddtolem?

Page 2: 11 May Amcho Avaz

2Ganv-ganvamni

Ponnje<Sonvar, 11 May, 2013<

1lea Panar Thaun...

Takach lagon minam khonneo asloleabhagamni vibaddun gelolem poryavoron-nachem luksonn bhorun kaddpa khatir niy-ojan (planning) ani upai-yevzonneo hacherbhor divpant yeta mhonnpachem minamkhonninchea dhoniyank atam kollon chuk-lam.Hea khatir Julay mhoineant sorv unchleniti-sobhechem ‘green tribunal’ sthapon za-lea uprant, CEC prot’tek khonnichea topxi-lachi pollevnni korun poryavoronnank za-lolea luksonnacho addavo ghetole.Heaaddavea (report) udexim poryavoronnakzalolem luksonn bhorun kaddpa khatir

punorvoson (rehabilation) korpacheo yev-zonneo toyar korpachi xokyotai asa. Tea up-rant minam khonninchea komponeankpunorvoson korpa khatir nidhi (funds) di-vchi poddtoli.Ani tea uprantuch minamkhonnink kherit ani koddok moryadaghalun ho vevsay suru korpak porvangi di-vpant yetoli.Hea sogllea gozalinchobarkayen niyall kelo zalear, Gõyant ‘mining’suru zaupak ek-don vorsam odhik lagpachixokyotai asa.Takach lagon Gõychea ‘miningmafia’ hannim Afrikecho rosto dhorla, hematam spoxtt ritin ugddapem zalam.

Yeta tea lok sobhechea venchnnukamniKarnattakachem rajki chitr pollelem zalear,Kongres pokxak fattim uddoitolet zalear,BJP,KJP ani BSRCP hannim eka-meka bhi-tor vilin (merge) zanvche poddttole vo eka-mekak hat dinvcho poddttolo.

Oxem kelem zalearuch, yeta tea lok sob-hechea venchnnukamni KarnttakantBJP,KJP ani BSRCP heam tinui ekvottitpokxank 9, JD(S) 3 ani Kongres pokxak 16boska favo zatoleo, oso rajki zannkaramniodmas ugttaila.

Gõyche ‘Mining Mafia’ Afrikek Pavle

Yeta tea Lok Sobha venchnnukamni Karnattakant BJP-ik fokt donuch boska?

Orlando Rodrigues zo GSHCL hacho ‘man-aging director’ asa tannem sanglam ki fattlepavttim oxench ghoddlolem, punn Belgaumthavn goroz teo vostu haddun GSHCL-anGõykarank trasant poddunk diunk na mhunn.

Fuddem uloun tannem sanglem kiGSHCL oglle unne 200 ttonn bajipalo dus-rea prantanim thavn haddta ani tannimsthapon kelolea 626 posream (outlet)vorvim Gõybhor lokak pavoita mhunn.Khoreponnim 50 ttok’ke bajipaleacho zo‘demand’ asa to GSHCL sambhalltta, tan-nem fuddem sanglem.

Hea disamni Gõyant gayechem mas-uimellona zavn lok trasant poddlole asa. Gay-

chem mas na zavn ‘chicken’ ani mottonhachem-i mol vaddlolem asa mhunn gorib-ank tras kaddche poddta.

Tea khatir jahir kelam tea pormonnemMayache 12ver bandh zalem zalear Gõy-chea vostunchem mol jerul vaddtolem animargay-ui vaddtoli.

Odmas asa tea pormonnem soglletorechi baji, soglle torechim follam,‘chicken’ ani motton hanchi dor jerul vad-dtoli zori tor Mayache 12ver jahir kelamtem ‘strike’ khorench zalem zalear.

Tea khatir anink il’lo margayecho dhokobhogpak Gõykaramni toyar ravonk zaioxem dista.

‘Strike’ Gõyant mhargay haddtolem?

PONNJE(AAB):Desantleani videxantle vhodd-voddudheogpoti, astig monisGõyant yeun aplim kazarammonoitat, ani taka lagonsod’deak amchem sonvsarbhorchea loka khatir ‘wed-ding destination’ zalam. Heavorsa Fevrerant ‘EverestMasala’ hachem Shahghorabo ani Seth Builders heMumboichea don astigghorabeantlea mon’xanchimkazaram Gõyant zalolim.

Tache adim udheogpotiGautam Adani hacho aniShirish Shroff hachi dhuvParidhi hanchea kazarachodobazo hangachea ekanoketri hottelant zalolo. Heakazarak Gujratcho mukhelmontri Narendr Modi,Kendriya ghor montriSushilkumar Shinde, PrafulPatel, Kendriya xetki montriSharad Pawar, Ambani bhavani tanchem kuttumb tox-ench vhodd-vhodd manesthea kazarachea kazaracheadobajeak hajir asle.

Halinchea disamni Gõy-chea khupxea ‘5 star’ hotte-lamni des-videxantle ud-heogpoti hanchea

kuttumbantlea mon’xanchimkazaram ani her dobajeghoddun haddpachemvhodd promannan chaluasa.Hea mhoineant anikuikaim vhodd-vhodd mon’x-anchea ghorabeantlimkazaram Gõyant doryakinarer aslolea ‘resorts’-amni zaupachim asat, mhon-

npacheo khobro posorleat.‘International Relation Ex-

ecutive’ Elina Chakoba aniOrrisa-antlo ‘banker’ Rohan

Mohanty hanchea kazarachodobazo gelea mhoineantGõyant zalo.Hea logna doba-jeacher kottimni rupiyakhorch korpant ailo. Healogna khatir Mumboi thavn20 kotti rupiyanchimmannkam-motiam anibhangaracheo vostu koddoksurokxa dovrun Gõyant

haddloleo.Maharaxttrant sod’deak

vochot thoim duxkallpoddlolo ason poryan, headuxkall poddlolea vattha-rantlea dogam udheogpo-timni aplea ghorabheantleadogam zoddpeanchi (cou-ples) ‘engagement parties’Gõyant ghoddoun haddleo.He dobaje Mayache 5-verpanch noketri hottelant zaleani hea dobajeank kottimnirupiya khorch zalo mhon-npachi mahiti mell’li.

Hea dobajeak Maharaxt-trant duxkall poddlolea bha-gantle khupxe amdar, ud-heogpoti, rajki fuddari,cholchitrantlim kolakaramkhas vimanantlean Gõyantailolim. Dokxinn Gõyantleaek panch noketri ‘resort’-antnamnecho udheogpotiDhariwal hacheaghorabeantlo Netal Dhariwalhacho ‘engagement’ Ma-haraxttr rajyantlo dusro ek-tto udheogpoti Zambhandhachea ghorabeantlea

Sandesh Zambhand hacheasangata gelea aitara zalo.Hea dobajeak 450 ‘guests’upostit aslole. Hantunt 50zann VVIP mhonn hajir asle.

Hea dobajeak Aurangabadhanga thavn khas viman-seva dovorloli. Hea vi-manantlean xekddeamni‘guests’ Gõyant dakholl zale.Gelea Sukrarak anik ek lo-gnacho dobazo ut’tor Gõy-chea eka 5 noketri hottelantzalo, hea dobajeak Ma-haraxttr rajyantle don mon-tri ani her sabar manest lokhajir asle.Heam soglleammanestam khatir Gõycheapulis khatean koddok bond-abost dovorloli. Sod’deakMaharaxttrant pavsak lagonduxkall poddloleanhozaramni lok, oddchon-neank sampoddla. Punnthoinche udheogpoti, mon-tri, amdar ani nanv aslolemonis, kottimni rupiyaduddu udka porim khorchkortat mhonn tancherkhupuch ttika chol’lea.

Gõy zalam ‘wedding destination’ Ek mhoinea uprant GõyLokayukta mukhar fokt don kexi

PONNJE :G õ y c h oL o k a y u k t amhunn adleSorv UnchleNitisobheche‘judge’ JusticeS u d a r s h a nReddy-k nem-lea uprant,taka fokt don

tokrari aileat. Ek tokrar chovkox-echea mullavea patller asa, zaleardusrea tokrarichi sunavnni, jiLokayuktachea nemnnuke vixim asati Bombay Unchle Nitisobhechea Gõyfanttean chalu aslolean rakhundovorloli (on hold) asa.

Lokayukta-k poili tokrar nond ko-rpi, somajik karyakorto Adv Aires Ro-drigues-an 500 rupianchi ‘fee’ lokanktokrar nond korunk addavun dovortamhunn tokrar keli.

‘Fee’ samki chodd asa ani ti kaddunuddounk zai. Sadhea mon’xeak tokrarnond korunk ti addaun dovortoli,’mhunn tannen sanglem.

Kex unchle nitisobhen ‘pending’aslolean ani Goa Lokayukta Act-

antlea sudharonnank razpalachimmaniatay-ui ‘pending’ aslolean tokrarkorpi fattim rautat, mhunn Somajikkaryakorto Kashinath Shetye-n san-glem. “Lokayuktachea nemnnukevixim dubav aslolean lok tokrarinond korinant,” Shetye-n davo kelo.

“Sod’deak Lokayukta eka ‘tempo-rary’ zagea voilean aplim karyam ko-rtat. Aplea svotachea zagea voileante karya korunk survat kortokuch lokbhroxttacharacheo tokrari gheunfuddem yetolo,” mhunn India againstCorruption ‘cordinator’ Valmiki Naik-an mot ukttailem.

Sorkaran Lokayukta mukharlokamni bhroxttachar sombonditkexi nond korisor raunchem nhoipunn mukhel montri Manohar Par-rikar-achea axvasona pormonnemsoglleo ‘vigilance’ kexi tea-teaodhikaream lagim ‘transfer’ korcheo.“Zor sorkar ‘mining’ sombondit kex-inchea borabor ‘vigilance’ kexiporyant Lokayukta kodden transferkorta zalear ti sonstha ‘busy’ astoli,”mhunn Naik-an sanglem. 500 rupia‘fee’ kaddun uddounchi mhunn tachi-i magnnim asa.

Hea ‘fast-foods’ vixoyacher A Avazprotinidhi kodde uloytana Ponnjecho eknamnecho dotor Jagdish More hannemsanglem, “Prot’tek desant ani rajyamnithoinchea hovamana (climate) pormon-nem jevnnachi rochnnuk keloliasta.’Pizza’, ‘burger’ hea sarkhim khan-nam ‘mediterranean’, Italian sarkhea de-samni khaupa khatir yogeo asat.Gõy-chem hovaman vegllem zaun asa, anihangasor tandull, nachnne sarkheovostu piktat ani heam vostu pasun khan-nam toyar korun bhurgeank anivaddloleank dilim zalear, tanchi bholaikibore toren sambhallun urta,”oxe mot Dr.More hannem ugddapem kelem.

“Aiz koslim-i khannam-jevnnamkhoincheai desant sohoz ritin mellonklaglolean,lok tim apunnui khata aniaplea bhurgea-ballank dita.Punn timapleak svotak ani aplea bhurgea-ballankkitlea promannan poryan divpak yogeoasat, hacher vhoddilamni ani avoy-ba-payamni vichar korpachi goroz asa.Am-chea Bharat desachem xastr (science)prot’tek ‘season’-am pormonnem anifestam-porbam pormonnem amkamkitem khavchem tem tharavn dilam.Heanema pormonnem ami cholpachikhupuch goroz asa,” oxi suchovnni Dr.More hannem A Avaza kodde uloytanakeli.

Bhurgim-nenttim ‘fast-food’, ‘cold drinks’-anklobdoleant? Chotray!

ZAC Kamdarank sotaitat: AITUCPonnje (AAB): ‘Zuari Agro Chemicals’-an kam-

garanchi sotavnnuk chaluch dovorlea anisod’deakchea kamgaranchea zagear bhaileakamgarank haddpacho yotn kelo zalear raxttriyamahamarg 17B-cher ‘rasta roko’ korpachi xit-tkavnni AITUC-n dilea.

Ponnje ghetlole potrokarporixodent hi mahiti dilea.Hea vellar kamgar fuddariChristopher Fonseca, GoaKranti Seneche PratapMhadolkar toxench Adv.Raju Mangeshkar hajir asle.

Porum Dezembr thavnkomponin kamgarancheronit korpak survat kelea.Borinch vorsam kontradarkamank aslolea kamgarank

kaddun uddovn tanchea zagear bhailea ra-jeantlea kamgaranchi bhorti korpak survat kelea.Sumar 800 poros chodd kamgarancher tachothett porinnam zala oxem Fonseca-npotrokarank sanglem.

Kamgarancher zalolea onitache fattbhuimyerfattle 82 dis Ponnje kamgar ayuktachea karialoyakodden toxench komponichea karialoya koddendhornnam dhorlim. Mukhel montri Parrikar han-

nem hea prokornnant hostxep (intervene) korunsonghottnnachea ani komponichea vevosthaponamodem somjikay keli. Uprant thoim vevosthitkam chalu zalem, punn kaim disamni komponinporot sotavnnuk korpak survat keli oxem-i

mukhar sanglem.Sod’deak komponin

adlea kamgarank ghoradhaddun dusrea ra-jyantlean kamgar haddpa-cho yotn chalu kela.Haddlolea kamgarank kon-tradoran kamgar ayuk-takoddlean maniatay ghet-loli na. Sorkaran toxenchkamgar ayuktan hatunthostxep kelo na zalear ma-hamargacher ‘rasta roko’

korpachi xittkavnni dilea. Sorkarak yogea nirn-noy ghevpak satolleachi muzot ditam oxem tan-nem hea vellar sanglem.

Sorkaran komponik sthanik komunidadichidiloli zomin sorkaran begobeg tabeant ghevpachimagnnim Adv. Raju Mangeshkar hannem heavellar keli. Toxench songhotton vell poddlearsogllea kamgarank ghevn rostear yetoli oxi-i xit-tkavnni tannen dili.

Khonn vevsayacher toddgo kaddpaksogllea amdaranchem xixttmonddolDil’lint vhorpak vidhan sobhentghetlolea tharavak songhottnenyevkar dilo.

Vidhan sobhecheatharavak songhottne-cho yevkar

Pilar Society-k May mhoinean 10 noveapadrinchem dennem

PILAR: May mhoinean, Pilar Society-k 10nove padri melltole. Sat tornatte Gõy andDaman ‘Archdiocese’-ache asat ani urlole tegzann Mumbai, Jharkhand ani Tamil Nadu-che.

Bharatantlea graminn ganvamni goriblokam vangdda karyam korpak Gõyche tor-natte chedde fuddem sorleat ti ek gorvachivost, mhunn Pilar Society-chea Vicar General,Fr Hillario Fernandes-an mhunnlem.

Padri zaupachea umed-varamni ‘theology’ xikonkchear vorsam ani ‘philoso-phy’ xikonk don vorsam, teabhair tin vorsanche ‘gradu-ation’ puray kelam, mhunnPilar Theological College-ichea Rector, Fr Anselm DeSouza-an sanglem. Tankameka vorsachea kallak gan-van vavr korunk vo missan-vachea vathharan missan-vacho onnbhov mellonkdhaddlolem, ani padripon-nachea toyare pasot somhoineam pasot firgozendhaddlole.

‘Hea bhavartachea vor-san, aplea bhurgeank Devache seve pasotbhettoitat tea avoy-bapaink toxench Jezuchibori khobor porgottunk adhar diupi lokankami dhin’vastanv. Goribam meren paupachoGõykarancho bhavart, Gõychea cheddeankani cheddvank gorjevontanchea adharak

pavonk prernna dita,’ mhunn Fr Hillario-nsanglem.

Mayachea 4 tarker Pilar Seminary-cheakopelan Arjun Mahale ani Titus Colaco-k Ar-sebisp Filipe Neri Ferrao-an padriponnachimakhnni dili.

Nagar Haveli-chea Arjun Mahale-n Ahmed-abad ‘Diocese’-antlea Gujarat-chea St. Mary’sChurch-in ‘diaconate ministry’ puray keli.

Mumbai-chea Titus Colaco-n ‘diaconate min-istry’-che so mhoine Madras-Mylapore ‘Dio-cese’-a khala Maduravoyal, Chennai-chea St.Anthony’s Church-in sarleat.

Zalear Belgaum-cho Bisp Peter Machado-n Mayachea 5ver Sangemchea Our Lady of

Miracles Church-in Felroy Rodrigues-akpadriponnachi makhnni dili. Ani Mayachea13ver Calangute-chea St. Alex Church-in Wal-ter D’Souza-chi to makhnni kortolo.

‘Diaconate ministry’ khatir SangemcheaFelroy Rodrigues-ak Gumla Diocese-acheakhala aslolea Agharma-chea Krist JyotiChurch-in aslo, ani Walter D’Souza Gõy Dio-cese-achea khala Khanwel, Dadra Nagar

Haveli-che Our Lord Re-deemer Church-in aslo.

Sindhudurg-cho Bisp Al-wyn Barreto-n Velim-cheaSt. Francis Xavier Church-inIvo Fernandes-ak Mayachea8ver makhnni dili. Ani toMayache 11ver Macazana-chea St. Francis XavierChurch-in Gabby D’Costahaka ani Mayache 12ver Be-naulim-chea Holy TrinityChurch-in Santosh Men-donca haka padriponnachimakhnni ditolo.

Gõy Diocese-a khala An-juna-chea St. Michael’sChurch-in Ivo Fernandes

‘diaconate ministry’ khatir aslo. GabbyD’Costa, Ranchi Diocese-chea All SaintsCatholic Church, Doranda hanga aslo. Ani San-tosh Mendonca, Jalandhar Diocese’-acheakhala St. Joseph’s Catholic Church, Kahnuwan,Punjab hangasor aslo.

Mhapxecho ‘developmental plan’ toyar:Francis D’Souza

Mhapxem xara-cho ‘developmentalplan’ arkhaddosorkaran toyar kela.Yeta tea 6mhoineam bhitorniyojit vikas ka-mank survat zatoli.Soglleamni adar ke-lear vikas kamampuray zavpak vell

lagcho na. Mhapxeant atam sohokaryachibhavna dispak laglea oxem up-mukhelmontri Francis D’Souza hannem sanglem.

‘Waste organic kochro prokolp’ aniChacha Nehru bagechem uktavonn keleauprant paliken ghoddovn haddlolekaryavollint up-mukhel montri uloitalo.

Hea vellar nogor-odheokx Sudhir Kan-dolkar, up-nogor-odheokx Vijeta Naik, no-gorsevok Ashish Toraskar machier, zalearnogor sevok Sandeep Fallari, DeepakMhadeshree, Gurudas Vaingonnkar, nogorsevika Malin D’Souza, Munna Muzavar,lekhapal Bhanudas Naik, abhiyente VishnuNaik, konixtt abhiyente Amit Moruddkar,Reshma Satardekar ani toxench her nagrik,bhurgim vhodda sonkhen hajir aslim.

Mhapxem xarant mullantuch meklli suvatsamki unni asa. Vikas kamam khatir odikmeklli suvat mellpak zai. Palikecheapondrai vaddeamni Chacha Nehru park hesarki suvidha nirmann korpak melltoli,punn tea-tea vaddeantli meklli suvat bhol-teach mon’xeanchea hatant poddche adimpalikechea tabeant divpak zai. ChachaNehru park bhurgeam khatir aiz uktem za-lolean sobitkoronn (renovation) keloli bagpollovpachem Mhapxemkaranchem sopon

purem zalam oxem apleak dista oxem up-mukhel montrean sanglem.

Shreedev Bodgeshwarachea devllamukhar ‘jogging park’ ubarnneacho nirn-noy zala punn ‘jogging park’-a koddenvochpa khatir ‘footpath’ bandpachi gorozasa. Xarant ‘footpath’-icho unnav asloleancholot bhonvpi lokanche surokxecho proxnnirmann zala. Videxant zantte, gorbest bailoani bhurgeank rosto pasar korpak mellchomhunn mottarache ddraivor aplim mot-taram thamboitat. Amchea desant mottorddraivor konnachich porva korina. Hekhatir ‘footpath’ toxench rosteancher ‘zebracrossing’-achi goroz asa. ‘Footpath’ band-kamam khatir zannkaranchi nemnnuk ke-lea oxi mahiti hea vellar up-mukhel mon-trean dili.

Yevkarachea uloupant nogor odheokxSudhir Kandolkar hannem palika mond-dolan hatant ghetlolea vikas kamanchimahiti dili. Chacha Nehru bagechea sobitko-ronna khatir 40 lak, kochreacho vilo lav-pachea prokolpacher 40 lak zalear ‘taxistand’-achea sobitkoronnacher 35 lakrupiya khorch keloleachi mahiti tannem heavellar dili. Sorkaran gorjecheo nidhi diloleanhim vikas kamam puray zaleant oxem san-gon tannem sorkarache upkar manle.

Hea vellar nogorsevok Ashish Shirodkarhannem aplea monantlem sanglem. ChachaNehru bagent bhurgeank khellpavangddach vigeanachem ginean divchekhatir ‘telescope’-achi suvidha mellovn di-vchi oxi magnnim tannem hea vellar keli.

Palika mukhel odhikari HanumantToraskar hannem nimanne kodden upkarmanle. Kariavollichem sutrsonchalan UdayMhadeshree hannem kelem.

Purumentachea festachi feri SGPDA moidanar vhorchiUGWF-achi magnni Moddganv (AAK): Moddganvchea purumen-

tachea festa nimtan rostea kuxik feriyeche manddghatlear yedarik ani lokank sumarabhaile trassonsche poddttat. Dekhun hi feri SGPDA-cheamoidanar vhorchi oxi magnnim ‘United GoansWelfare Front’ hea zomean kelea.

Fattlim sabar vorsam thavn hi magnnim kor-tat. Punn Moddganv palika he magnnecher addnodor korta oxi-i tiddok hea ‘Front’-ache sor-chittnnis Laurel Abranches-an uktailea.

Hea ‘Front’-an hea magnneachem nivedonmukhel montri Manohar Parrikar-akui dilam.Toxench Dokxinn Gõy jil’lo odhikar, ModdganvPalika ani her sombondit fantteank dilam oximahiti Abranchesan dilea.

Ondu 19 May Moddganvche Holy Spirit igorjent

purumentachem fest monoitat. Anik festa nimtanpoilim sarkem hevui pavttim ‘Colva Traffic Is-

land’-a kodden toxench sorbhonvtonnchea rosteakuxik feriyeche mandd bhortole. Anik poilim

sarkech hevui pavtt hea manddank lagon yer-adarik addkholl nirmann zatoli. Footpath-ivoilean cholon vochpi lokankui tras sonschepoddtole. Dekhun he pavttim poilim sarkehanga feriyeche mandd ghalpak porvangi di-vchi nhoi oxi magnnim ‘front’-an kelea.

Fattlea vorsa sabar pavttim he poristhitivixim palikek nivedonam dilolim. Punn azunmeren kosloch upay gheunk na. Dekhun atamhi gozal mukhel montreache nodrek haddundilea. Toxench jil’lo odhikareanui hatunt mo-dem poddcho mhunn vinonti kelea. Festanimtan bhorpi hi feri lagsarchea SGPDA ‘mar-ket’-ache uktte suvater vhorchi oxi magnnimAbranchesan kelea.

‘Life jacket’ nastana Dudhsagarprovesacher turisttank bondi

PONNJE (AAB): Buddpache zaiteo ghoddnuko nond ko-runk ailolean, Dokxinn Gõy jil’lo odhikari N D Agrawal-anturisttank Collem-saun bhaddeak ghetlolea mottoramni ‘life-jacket’ nastana proves korpacher bondi ghalpavixim adexjahir kela.

Toxench bhonvddekarank khoincheach karannak lagonudkan vochpacher bondi ghatlea.

“Life Jacket nastana khoncheachmon’xan/turisttan ‘danger prone’vattharan voch’chem nhoi. Hanga pen-vpacher, ‘diving’, ani udkan voch-pacherui bondi ghatlea. Dudhsagar tur-istt zagear jinn vatthaupi vostu ani herdusre surokxeche upay diunk goroz.Toxench favo tea jinn vatthaupi vostumborabor ‘lifeguards’ thoimsor toinat (de-ploy) kortole,” mhunn adexan boroilam.

Jinn vatthaupak adhar diupi soglleofavo teo vostu asat ani teo vapurpa sarkeo asat, hachi khatriDudhsagar-chea ‘tourist spot’-a lagim aslolea ‘in-charge’odhikareamni gheunchi, mhunn Agrawal-an dilolea adexanasa. “Opghat ghoddcho nhoi hea khatir Gõychea vegveglleakaideam pormonnem surokxeche upay gheunk zai. Teavathara bhonvtonnim aslolea panchayatinche sarpanch,Dudhsagar nhoi lagchea ‘tourist spot’-a lagim favo tea pro-mannan jinn vathhaupi vostu uplobd kortole (‘hire basis’-ar),” Agrawal-achea adexan boroilolem asa.

Dudhsagar ‘waterfalls’-an zaitim buddon morpacheaprokornnam vixim mud’do 21 Mars 2013 tarker zaloleaDokxinn Gõy jil’lo ‘disaster management authority’-cheabosken voir ailolean ho adex fuddem aila.

Ho adex, ‘life jacket’ nastana aslolea turisttank mottorangheunchem nhoi, hachi khatri ghevop mottor dhoni anichalokachi zababdari korta.

“Ho adex pallinant tancher Disaster Management Act,2005-chea Section 55 ani IPC, 1860-chea Section 188 khalaguneanv nond korunk yetole. Hea vixim sombonditkhateantlea mukhelik guneanvkar mhunn tharaun, taka ni-tisobhen vhoron favo ti kheast diunk yetoli,” adexan xit-tkailam.

JoeGoaUK

Amcho Awaz May 11_Layout 1 5/10/2013 8:46 PM Page 2

Page 3: 11 May Amcho Avaz

3Ganv-ganvamni

Ponnje<Sonvar, 11 May, 2013<

‘Kontrad pod’dot bond korunkamdaranchem hit rakhat’

FONDDEM (AAK): Gõyant ‘min-ing’ bond aslolean, hozaramni lokbekar zalolo asa, oxi khont All IndiaTrade Union Congress (AITUC) han-nim May 1-ler kamdar disa porgottkeli, ani ‘mining’ vevsay tabortobsuru korcho oxi magnni keli.Techporim kendr sorkaracher ttika kortaastana, UPA sorkaran kam-darancher puray durlokx kelammhonnpacho arop kelo.Tech porimkontrad pod’dot (contract system)bond korun kamdaranchem hitrakhat, oxi vinonti keli.

AITUC-achea Gõy fanttean kam-dar disa nimtan Fonddem hanga-sor Kranti moidanar ek karyavollghoddun haddli ani tech porimkamdaranchi mirovnnukhangachea rosteam veleanvheli.Hea vellar AITUC-chi raxttriyasochiv Waheeda Nizam, Gõy fant-teacho odheokx Prasana Uttagi,sochiv Christopher Fonseca, adharisochiv Adv. Raju Mangeshkar,Suhas Naik, John Paul Noronha,Joaquim Fernandes ani her mezkarbhari hajir aslole.

Hea vellar kaddlole mirovn-nukent, hozaramni kamdaramnivantto ghetlo.Hea vellar kam-daramni kendr sorkara virudh nare

gazoile ani UPA sorkar kam-daranchem nasun, komponincheadhonianchem zaun asa, oxe aropkamdar fuddareamni kele.Wa-heeda Nizam hinnem apleauloupant, prodhan montri Dr. Man-mohan Singh ho ek ‘financial ex-

pert’ mhonn famad asa.Punn de-sachi arthik vevostha koxi asonk zaihachi taka zannvikay na.Mhargaivaddot asa ani ti koxi niyontron-nant haddpak zai, hache viximtache kodde kosleoch upay-yevzon-neo nant.Gõyant bond aslolo ‘min-ing’ vevsay tabortob suru zaupakzai, oxi Waheeda Nizam hinnemaplea uloupantlean magnni keli.

Sonvsar bhorche sabar des aizduddvanche oddchonnenk sam-poddleat.Bharat desachi arthiksthiti poryan khupuch gombhirasa. Duxkall (drought) ani pavspoddlo na mhonn desant mhargaivaddlea oxem nimit prodhan mon-

t r isangta.Punnh e mk h o r e mnhoy. Prod-han mon-trea koddedesa viximk o d d o koxem arthikd h o r o n nna.Rozagarnirmann ko-rpa khatirek mozbut

dhoronn desant aspachi goroz asa,oxem Nizam hinnem fuddem san-glem.

AITUC-cho Christopher Fonsecahannem AITUC sodanch kam-daranchem boreponn polletamhonnpachem sanglem.Toxenchsogllea kamdaramni ekvottan rav-pak tannem ulo marlo.Amche mo-dem ekvott asot zalear, ami jerul

bodol ghoddoun haddpak xoktat,duddvankaramni kamdaranchi so-tavnnuk keli zalear ami ti sonsunghenvche nant, oxi xittkavnni Fon-seca hannem aplea uloupantleandili.Tech porim panchayatinim kamkorpi kamdaranchi piray 60 vor-sam itli korchi, oxi magnni Fonsecahannem sorkarak keli.

Kamdar disa kamdarancheomagnneo* Gõyant bond poddlolem ‘mining’

tabortob suru zanvchem.* PDS pod’dot sudharit korun, dor

eka ghorabeak 35 kilo orov din-vcho.

* ‘Un skilled’ kamdaranchem pa-gar dor mhoineank unneant un-nem 12 hozar rupiya korchem.

* Kamdarank kontrad pod’dotirgheupachem tabortob bond ko-rchem.

* Bospagri zalea uprant 5 hozarrupiya ‘pension’dinvchem.Sorkari khateamnikontrad pod’dotir kam korpeankveginch neamit korche.

* Kamdarank kama velean kad-dpachem bond korun ud-dounchem.

* Kamdaram khatir aslole kaidevego-veg vevharant ghalche.

AITUC-achi jahir xittkavnni

Xrextt sorkari dotoram modem khasgidhondo nettan cholta

PONNJE: ‘Goa Medical College (GMC)ani Hospital’-achea ‘orthopaedic surgerydepartment’ mukheli Dr S M Bandekar-ak khasgi dhondo kelolea karann sthogitkela asot, toxench GMC-che aninkui zaitevorixtt dotor ‘non-practicing allowance’gheunchem gheun khasgi dhondo choloi-tat.

GMC-n kam korpi 100-am voirxrextt dotoram modle komich 30zann tori, unchlea khasgi hospi-tolamni (private hospitals) ‘con-sultants’ mhunnon vochon votanche ghov vo bail choloitolea‘nursing homes’-amni, khasgidhondean bhag ghetatmhunn sutram pormonnemkollonk ailam.

Kaim xrextt ‘surgeons’,‘orthopaedics’ ani ‘radiol-ogist’-ank boroch ‘de-mand’ asa ani Mod-dganv, Ponnje,Porvorim, Vasco aniM h a p x e m c h e aunchlea khasgihospitolamni‘consultants’sod’dam bhettditat.

‘Non-practic-ing allowance(NPA)’ sorkaridotorank diunkyeta. Ji choddxi tanchea pagarachea 25%te 40% mozgotim asta. Jednam ek dotorsorkari sonsthen bhitor sorta, tednam tan-

nim anink khoinsoruch karya korchemnhoi mhunn sangon taka ‘NPA’ bhortat,mhunn GMC-chea proxasonik odheokxSwapnil Naik sanglem.

Fokt ‘contract basis’-ar ani je fokt kaimtharavik voram pasot kamar aslolea ‘con-sultants’-ank hi suvida mellonam, tannen

fuddem sanglem.Kaim dotor duyent

mon’xank GMC-ntleante dhondo kortat tea hos-

pitolamni poryant bodlikortat oxem eka sutra por-

monnem kollon ailam.Khasgi dhondo korta oxeo tokrari

mukhel montreachea kocherinpavlolea karann Bandekar-ak sthogit ko-

runk ailolem.Bholayki montri Laxmikant Parsekar-

an, hea dotorancher nodor dovorloli asamhunn sanglem. Hea vixim fuddem aninkkaim sanginastana, Deen Dayal Swasthya

Yojna (DDSY) vevharant ailea up-rant sorakar dotoram tor-

fem kainch bexixtt (indis-cipline) sonsun

gheunche namhunn san-

glem.“Ek sorkari

dotor eka‘empanelled’

h o s p i t o l a kkam korta

mhunn amkam sampoddlem zaleardotorachea borabor hospitolui trasan pod-dtolem,” Parsekar-an xittkailem.

‘Goa Dairy’-chem dud sovay diunkproitn - Parrikar

PONNJE(AAB): Gõychealokak ‘Goa Dairy’-chem dudsovay mellchem, tech porimxetkareank bore zaticheogaiyeo mellcheo, hea khatirsorkar khupuch proitn ko-rta, oxem mukhel montriManahor Parrikar hannemvidhan sobhent sanglem.

‘Animal Husbandary’khateachea onudhanachermagnni korpachea bhaxon-nant Parrikaran sobhe gho-rant sanglem. Hea vixoy-acher vidhan sobhentcheorcha zali. Virodhi pokxan kamkazacher bhairghatlolean, sobhe ghorant fokt sot’ter aslole aniopokx amdar urlole. Amdar Rohan Khaunte, NareshSawal hannim hea vixoyacher zalole cheorchentvantto ghetlo.

Parrikaran sanglem, ‘Goa Dairy’ dud vikh-peam koddlean 23 rupiya molan dud gheta.Punn lokak tachi vikhri kortana 38 rupiya

akarta. Hea molant itlo on-tor kiteak lagon asa, hemapleak polleuchem pod-dtolem, oxem Parrikaransanglem.

Parrikaran aplea uloupantsanglem, sorkar Gõyant anikdon noveo dudacheodairyeo suru korpaksorkaran nirnnoy ghetla.Haka lagon Gujratantli‘Anand Dairy’ hanche koddeuloup korun tanchemargdorxonn gheupantyetolem. Gõyant dispottim 4

hozar litter dudachi goroz poddtta asun, anik dondairyeanchi hangasor goroz asa. Latbarcem ani Ne-turlim hea ganvamni heo dairyeo ubheo zatoleo,oxem Parrikaran ugddapem kelem.

Novim Bilam Nove KorPorvorim (AAB): Gõy vid-

hansobha odivexonan geleasatolleant ‘Goa (Right of citi-zens to timebound delivery ofpublic services) Bill, 2013’ heamosudeak maniatay dili,zachea adharan lokank sorkarikamdarank somoyache bhitorfavo teo sirviso dina zalearzabadar tharaunk melltolem.Sorkari kamdar ‘files’ yogeoritin hathallunk pavonant za-lear, hea mosudea vorvimtancher dondd formaupachemsuchoilolem asa. Odmas-potrodivexonache nimnnea disamaniatay diunk ailolea veg-vegllea mosudeam boraborhea-i mosudeak maniataydiloli.

Julay meren ho mosudovevharan ghalunk yetolo, anito ttop’pea- ttop’peamni cha-lik laitole, mhunn mukhelmontri Manohar Parrikar-an

sanglem. Julay-achea uprantso te nov mhoineam bhitor topurayponnim chalik laitolemhunn Parrikar-an sanglem.

Ho mosudo Sukrarasaunuch vevharan poddttolooxem lokamni chintchem

nhoi, karann her dusreo ‘pro-cedural formalities’ puray ko-runk vell lagtolo, mhunn tan-nen fuddem sanglem.

Vidhansobhen ‘Goa Tax OnInfrastructure (First Amend-ment) Bill 2013’ hea-i mo-

sudeak maniatay diunk aili.Tatuntlem sudharonn(amendment) Porvorim am-dar Rohan Khaunte-n su-choilolem. Proxasonik adex-achea uprant ho bodol chaliklaitole mhunn mukhel mon-

trean san-glem.

‘Goa Tax OnInfrastructureAct, 2009’-ansuchoiloleanovea su-chovnne por-m o n n e m ,adlea kaideansamil naslole

20-30% zage (areas), ‘floorarea’-nt samil keleat. Toxench,vevharik ani nivasi bandka-mancher ‘infrastructure tax’vaddounk aila.

Dusre mosude zankam Gõyvidhansobhen maniatay di-

unk aile te ‘Goa Value AddedTax (Seventh Amendment),2013’, ‘Goa Entertainment Tax(Amendment) Bill, 2013’.

‘Goa Tax On Entry Of Goods(Amendment) Bill, 2013’-akuimaniatay dili. Novo kolom 3C-chea khala hea mosudeansudharonnam haddleam, ani‘courier’-an rajyant bhitoryevpi ‘online’ ghetlolea vos-tuncherui ‘entry tax’ vosul ko-runk yetolem.

Toxench, ‘Indian Stamp(Goa Amendment) Bill, 2013’hea mosudea ‘voice vote’-achea vorvim vidhansobhenmaniatay diunk aili. Dusromhotvacho mosudo zakaBrestara maniatay diunk ailoto mhunnlear ‘Goa Land (Pro-hibition Of Construction)(Amendment) Bill, 2013’ ho,zaka ‘voice vote’-ache vorvimmaniatay dilo.

Purtugalant zolm-nondnni mhonngeNagrikponn nhoi: Parrikar

PONNJE(AAB):Nagrikponnmelloun ghevop ani zolmachinondnni korop heo donui veg-veglleo gozaleo zaun asat.Gõy-chea sumar 22 hozar lokamniPurtugal desant aplea zol-machi nondnni korun ghetlea.Hacho orth oso nhoi ki tesoglle Purtugez nagrik zaunasat, oxem mukhel montriManahor Parrikar hannemsobha ghorant sanglem.Techbarabor Pulis odhikari AllanDe Sa hache virudh amdarMicky Pacheco hache kod-dlean ailole tokrarichi

choukoxi korun sovmhoineam bhitor hea vixoy-acher nirnnoy ghetolom, oxemParrikaran spoxtt kelem.

Vidhan sobhent choltoleakamkaza vellar, amdar MickyPacheco hannem Gõychomukhel sochiv hache koddepulis khateantlea ek xrexttodhikarean Purtugal desantaplea zolmachi nondnni keleamhonnpachi tokrar ailoli kai?Zalear te tokraricher kitemkarvay zalea? Oso proxnvicharpant ailolo.

Mukhel sochiva kodde keloli

tokrar sorkarak mell’lea. Anitea vixim obheas korpachovaur chalu asa. Ho vixoy dus-rea desa kodde sombhonditaslolean choukoxi korpakhatir anik sov mhoine lag-tole. Choukoxi somplea uprantkitem nirnnoy gheupak zai,tem sorkar tharaitolo, oxemParrikaran fuddem sanglem.

Hea pulis odhikarean apleazolmachea daklea viximsorkara kodde mahiti dileakai? Oso proxn Micky Pachecohannem porot vicharlo tedna,sombhondit odhikarean

tachea zolm dak-lea vixim koslich mahiti

sorkarak divnk na, oxem Par-rikaran spoxtt kelem. Dusreadesant aplea zolmachinondnni korop ani thoinchemnagrikponn melloun ghevophantunt khupuch forok asa.”Hozaramni lokamni Purtu-galant aplea zolmachi nondnnikelea, ani he soglle Gõykarzaun asat. Tannim atam apleazolmachi nondnni Purtugalantkelea mhonn, tankam Pur-tugez nagrik mhonni nezo,”oxem Parrikaran gelea vidhansobhechea odhivexonnantugddapem kelem.

Moddganv xarant ghora-ghorantlokochro ekttaim korpachi proyogikprokriya (experimental process) geleasatolleak saun Moddganv paliken surukeli.

Maddel vaddeant he prokriyek survatzali. Moddganv palikeche mukhel ‘sani-tary inspector’ Viraj Arabekar-achea fud-darponna khala hachi survat zali. Hea vel-lar Manddel vaddeantlea sumar 500lokank kochro ghalpa khatir khas baldeovanttleo.

Mell’lole mahiti pormonnem kaimdisam fattim kochrea sombondan,sorkaran nemlolea unch panvddea voilesomiti khala aslolea up-somitichi Mod-dganvam khaxeli boska zaloli. Amdar anihea up-somitiche odheokx Digambar Ka-mat-achea fuddarponna khal zalole heboskent proyogik totvacher portun ekpautt Moddganvam ghora-ghorantleankochro ekttaim korpachi prokriya chaliklavpacho nirnnoy ghetlolo. Amdar VijaySardesai, Nogor-odheokx Arthur D’Silvaani mukhel odhikari Dilip Naik hannimhe prokriyek aplo tenko dilo. 1 May thavnhi prokria chalu korpachem tharailolem.Tea pormonnem 1 May thavn hi prokriyasuru zali.

Maddel vaddeantlea ghora-ghorantleankochro ekttaim kelo. Kochro ghalpa khatirlokank ‘Fomento Green’ komponin diloleobaldeo diloleo. Amdar Vijay Sardesai-anmat he baldeam vixim dubav uktaila. Heobaldeo olo kochro ghalpak yogeo nantoxem Sardesay-an mhunttlam.

Moddganv ghora-ghorantlokochro ekttaim korpak survat

Amcho Awaz May 11_Layout 1 10/05/13 10:13 PM Page 3

Page 4: 11 May Amcho Avaz

‘Classified’ Jahirati

4Ostori

Ponnje<Sonvar, 11 May, 2013<

Ostoreanchea tokrarim vixim pulis gombhir nant

PONNJE(AAP):Ostoreancher zaupi gho-ravi-hinvsa (domestic violence) disan disvaddpak laglea. Mahila Aiyog, AkhilBharatiya Mahila Parishad, bailam khatirvaurpi bin-sorkari songhottna (NGO)hanche kodde, bailancher zaupi ot’teachar,sotavnnuk korop adi vixoyancher atthap-loleo kexi khupuch vaddpak lagleat. PunnPonnjeche mukhel pulis kocherint asloleabailam pulis vibhagant heam kexinchergombhirtayen karvay korop zaina, osoonnbhov lokak yeupak lagla.

Ponnjeche pulis choukecher goroz titleoostoreo pulis nant. Taka lagon hechovkecher aslolo, bailam pulis vibhag, os-toreancheo kexeo favo tea promannanthathallpak khupuch unnem poddttamhonnpachem nodrek ailam. Apleacherzaupi ot’teacharam add tokrareo gheunyeupi ostoreank modot korpak pulischovker asloleo ostoreo-pulis (lady police)khupuch unnem poddttat, hem atamugddapem zalam.

Ponnje mukhel pulis chouki soddun,Gõyant aslolea heram pulis chovkencherkonnui ostori apleacher zaupiot’teacharam virudh tokrar korunk geleozalear,” Tumi gheun ailoleo tokrareo poilimmukhel choukecher nond korat, amchekodde tumcheo kexeo hathalpak favo titlokamdar vorg na. Ami sthanik pulisodhikaream kodde sompork koruntumkam uprant kitem tem kolloytolim,”

oso zabab prot’tek pulis choukenchertokrar korunk ailolea ostoreank aikopakmelltta. Pulis choukecher asloleo ostoreo-pulisam kodde goroz te odhikar asunporyan, ti tacho goroz to upeog korinant,oxem bailam sol’lagar (councillor) JoslinHenry mhonntta.

Kaim mhoineam adinch Ponnjecheabailam-pulis vibhagak otirikt (additional)pulis vaurpi dileat. Toruy ho bailam pulisvibhag azunui ‘under staff’ asa. Ghova kod-dlean mar-pett, vo ghoravi hinvsek bolli

poddloleo os-toreo pulischoukecher aplitokrar nond kor-pak yetat.Ot’teacharanksampoddloleamostoreank adarani sohokar di-vpa khatir sorkarostoream khatirs o r k a r a n‘helpline’ surukelea. Punn, pu-ray Gõyant Pon-nje hangasor zoekuch bailam-pulis vibhag asa,thoim hea vib-haga khatir goroztim kamdaram

ani her suvidha nant mhonnpachemugddapem zalem. Ani hem sogllem divpak,sorkar ani Pulis khatem matuy gombhirna, oxem spoxtt zalam.

Hea vixim uloytana, ‘Savera’ bailamsonghottnechi odheokx Tara Kerkar hin-nem sanglem,” Ponnje pulis choukeraslolea bailam-pulisam koddlean boremsohokar melltta, punn, punn hea bailam-pulis vibhagacher je toren pulis khateanlokx dovorpak zai aslem, tem dovorlolemdison yena. Hea bailam-pulis vibhagant

anikui kamdar bhorti korpachi goroz asa.Ot’teacharak bolli poddlolea ostoreamkodde ani cheddvam kodde koxepod’dotichi vagnnuk dinvchi, he babtint hepulis chouker aslolea pulisank proxikxonn(training) divpachi goroz asa. Tech porimho zo bailam-pulis vibhag he pulis choukerasa, tankam svotontr vahanachi bondabostkorpachi goroz asa, oxem Tara Kerkar hin-nem sanglem.

Bailam Aiyog ani bailam khatir zhuzpiNGO kodde title odhikar asonant, jitleodhikar bailam-pulis vibhaga kodde astat.Torui punn ot’teacharank bolli poddloleaostoreank favo ti nit melloun divpakbailam-pulis vibhag khupuch fattim asa.Ostoreo jeo ot’teacharank bolli poddtat,tankam bori vagnnuk divpak ani tankamfavo tem margdorxonn divpak, bailam-pulis vibhagan mhotv divpachi goroz asa.

Hea vixim uloytana, Bailam Aiyogachiodheokx Vidhya Shet Tanavade hinnemmhonnllem, “jeo ostoreo apleacher onitghoddlea uprant pulis chouker tokrarnond korpak yetat, tankam favo to sohokarpulisam koddlean mellona. Bailam aiyogakoddlean vo konnui NGO koddlean pulischouker fon gelo zalearuch pulis matxehalchaleo kortat. Xikonk nasloli konnui os-tori tokrar korunk geli zalear, tikach aplitokrar borounk kaim pulis sangtat, oxem-i ugddapem zalolem asa, oxem Adv. VidhyaShet Tanvade himnem sanglem.

Bailam Aiyog, NGO hancho gombhir arop60 vorsanchi‘miracle’ avoyTiche dog chedde kankrak, opghataksampddon mele

AHMEDABAD: Mullavea iskolan xikoun nivrut zalea up-rant Saroj Changakar-ak visov gheupak vell na. Petladhanga raupi Saroj rokddich 60 vorsanchi zatoli, ani ticheachear mhoineanchea zunvlleank (twins) Bakul ani Utpal-ak pallpachem-pospachem kam korta.

Tiche dog chedde, 2012-an eklo opghatak sampddon,zalear 1993 vorsa ticho dusro kankr duensak lagon mele.Hea zunvlleancho zolm zaloleak Saroj Petlad-chi ‘miracle’avoy mhunn vollkhunk yeta.

Tachea 24 vorsachea cheddeak Krutil-ak zaka ti apur-bayen Baku mhunntali, taka 2012 vorsa moronn ailem.Mornnachea disa, to poileach pautt ‘hotel’-an kamak la-glolo. Hachea adim, Utpal hea tachea dhakttea cheddeakmoronn ailolem.

Tichea Muslim xezari Fatimabibi-n tika don ‘miscar-riages’ zalea uprant Ajmer Sharif hanga vheli. “Fatimabibi-n mhojea pasot ek ‘mannat’ dovorloli ani mhaka sanglolemki hanv dogam bhurgeanchi avoy zatolim mhunn,” Saroj-an sanglem. Saroj, Purshottam Changakar hea mullaveaiskolan xikoupea lagim logn zaloli asa.

Tika adim dog chedde zalole, punn Utpal-ak rogtachemkankr zaun moronn ailem. Dusrea cheddean ‘hotel man-agement’-an “master’s degree” melloili. Taka 45,000 rupiapagarachem kam mevlolean Janer 20, 2012 tarker tacheaavoy-bapaik ‘call’ korun tache avddiche khann korunksanglem. Be-xudh zaun poddon Krutil-achem moronn za-lem.

“Hanv samki dukhest zalolim punn mhojea noxibanhanv dogam zannanchi avoy zatolim mhunn besanv asatem ugddas kelem.”

Saroj ani Purshottam ek sthanik ‘in-vitro fertilisationexpert’-ak mell’llim punn tankam eka ‘surrogate’-acheapasot rauchem poddlem. Ahmedabad-ak yevun tannimupchar chalu kelo.

“Saroj 58 vorsanchi asli punn ticho kusvo mozbut aslo.Ami ek ‘donor egg’ vaprun tatun bi roili (embryo implant).Noxiban, Saroj poileach porikroman gorbest zali. Tachezunvlle hea vorsa Janerache 21 tarker zolmunk aile,”mhunn Dr Falguni Bavishi-n sanglem.

Ostoreo ani RajkaronnTomazinho Cardozo

Aiz ami 21vea xekddeantjiyetanv torui punn amchea os-toreank jo dorjo mellonk zai toazun poriant mellonk na. Ostore-anchi osli doxea fokt Bharatan-tuch asa oxem nhoi, punn akheasonvsarant, sudhorlolea desamniporiant, ostoream sovem toxenchghoddta. Zori tor eka desant os-toreank dadleam sarko man mel-lona zalear tea desak sudhorlolodes koso mhunno yeta? Zo pori-ant dadleam borobor soglle nirn-noy ghetana, rajki nirnnoy dorun,ostoreank bhagidar korchena toporiant khoinchoch des ‘sudhar-lolo’ des mhunnpak amkamkosloch hok na.

Amchea desant, ostoreamsovem aslole dadleanche vicharbodolpachi goroz asa. Zo poriantsomazantlea khoreaponnank amiamche dolle uktte korchenant toporiant lhan bhurgeanchi lognakorop, cheddeankuch xallek dad-dop, cheddeanchech zolm dismonovop, randdh bailing vankddenodren polloup, dot dennem

magop, adi him sogllim so-mazantlim maldisanvam cholotravtolim. Ostoream viximcho hoamcho sobhav tankta title veigimbodlunk zai. Ani hem ami mellounghetle zalear ostoreank ami so-majik, orthik ani rajki mollar po-riant borobor gheun fuddemvochpak fattim soronk favona.Asat ami kobul?

Xikhxonnik mollar, vevsaik xikx-onnant poriant, aiz cheddvamcheddeam poros fuddem vetattem ami polletam. Haka lagon aizostoreo anek dondheanim un-hchle zage melloun apli huxarkaydakoll korta. Haka lagon hea os-toreancho orthik dorjo sudharlaani tankam zaiti mekllikui mel-

l’lea. Punn hem oslem liklitem os-torechem jivit fokt xaramnim anisudhorlolea ganvamnim, jea su-vatancher xikxonn posorlam, pol-lounk mellta. Punn Bharatantleakheddea ganvanim ostori azunporiant tras bhogit asa anihachem karann mhunttlear thoimazun poriant xikxonn pavonk na.Tea khatir Bharatachea kheddeaganvantlea bhurgeank veginuchxikxonnacho labh divpachi zabab-dari Kendr ani Prantik sorkaram-nim ghevpachi goroz asa.

Bharatant toxem dusrea desam-nim ostoreanim rajkarnnan bhagghevop ekdom’ komi asa. Ra-jkaronn, aiz poriant, dadleaninch‘control’ kelam mhunttlear fott

zanvchina. Borea sobhavache mo-nis rajkarnnant bhitor soronk fat-tim sortat kiteak aiz rajkaronmhunttlear braxttachar, chorio,fotting ani dhongiponn, adi osoborea chintpi mon’xacho somozzala. Aiz rajkaronn ani rajkarn-neak lok kalle nodren polletakiteak aizchea rajkarnneachea jiv-itan sot, nit ani promannikponndisona. Zori tor favo toxeo ostoreorajkarnnant asleo zalear mat ra-jkarnneachi protixtta (credibility)khub bori astoli asli ani rajkarn-neank khoro man astolo aslooxem mhaka khatren dista.

1952 vorsa thavn, amche Lok-sobhek, ji aiz poriant dadlea khas-daramnim aple mutthin dovorloliasa. Kaim progoti (progressive)vichar fuddem sorle. BharatacheGhottnent (Indian Constitution)durusti keli ani 33 ttok’ke bailankPanchaytimni ani Nogorpalikamninivddun haddop soktechemkelem. Khorench thoknnay korpasarki ghoddni hi! Haka lagon Pan-chayatimni ani Nogorpalikamnivangddeancho tisro vanntto aiz

ostoreo asat. Teach promannan33 tttok’ke ostoreo Sarpanch aniNogor Od’dhekx zaleat. Hikhorench bori khobor zaun asa.Punn 1996 vorsa, jen’na Lok Sob-hent 33 ttok’ke motdarsongh(comstituencies) ostoreankrakhun dovrunk Bill haddlem, temmat Parlamenttan pas kelem na.

Ogllim unnim 17 vorsam zalimazun tea Bill-achem kainch zaunkna. Amchea Parlamenttan tem Billasa toxem pass zatolem xemmhaka matui disona kiteak toxemzalear asat tantuntlea tea 33ttok’ke dadle khasdarank ghorabhoschem poddtolem nhoi? Anikonn punni aploch fondd khond-dhun dovorta? Ami dadle kitlesvarthi nhoi?.

Atam oxem aikonk yeta ki LokSobheche zage vaddovpache asatmhunn ani vaddoitat te zage os-toreank ditolet khoim. Oxem ke-lear ghoddie tem Bill pas zait punnhe kornne vorvim amchea dadleakhasdaramnim te rajki sot’techekitle axeche asat te mat sid’dh ko-run dakhoilem.

Amcho Awaz May 11_Layout 1 10/05/13 8:43 PM Page 4

Page 5: 11 May Amcho Avaz

MUMBAI: ‘Pneumonia, diarrohoea’-klagon tegam modlo eklo Bharatiyabhurgo morta. ‘Lancet medical journal’-chea ‘online website’-ir dilolea mahitipormonnem 2011 vorsa ‘pneumonia’-aklagon Bharatantlea 3.72 lak bhurgeankmoronn ailolem, zalear 2.37 lakbhurgeank ‘diarrhoea infection’-ak lagonmoronn ailem mhunn kollon ailam.Panch vorsam khala pirayechea ontorpibhurgeam modem ho ankddo 35% asa.

2011 vorsa ‘diarrhoea’ ani ‘pneumo-nia’-ak lagon 2 million panch vorsamkhala bhurgeank moronn ailolem, ani heaankddeache 74% bhagidar mhunn Asia-chea ani Africa-chea 15 desam modemBharat-ui samil asa, mhunn avhal-an kol-loilam. 2011 vorsa ‘pneumonia’-k lagon1.3 million-ank moronn ailem, zalear ‘di-arrhoea’-k lagon 7 lak mele.

Bharatant adim panch vorsam khalabhurgeanchea mornnak 35% meren ‘di-arrhoea’ zababdar astalo, mhunn JJ Hos-pital-che Dr Ashok Rathod-an sanglem.“Borea nitollsannek ani nitoll piupacheaudkachea karann, atam xari kendramni

ho ankddo denvon 10%-ar pavla astolo,”mhunn tannen sanglem. Hea bodolachoboro nomuno mhunnlear, JJ Hospito-lachea ‘diarrhoea ward’-an fokt eklenchbhurgem asa ho. “Punn doskam(decades) adim, oslea somorponn aslolea‘wards’-anchi goroz asli.”

Don doskam adim aslolea ankddeaporos atamcho ankddo boreach proman-nan unno asa. 2011 vorsa sonvsarbhor 7million 5 vorsam khala pirayecheabhurgeank addaunk zaupi karannanklagon moronn ailem, zo 20 vosam adim12 million aslo.

‘Pneumonia’ Bharatiya bhurgeanchojiv gheupi sogllean vhoddlem duyens,mhunn ‘Indian Academy of Paediatrics’-ache adle mukheli Dr Deepak Ugra-nmhunnlem. “Gordek ani burxea vata-voronnak lagon Mumbai-chea zhopod-dpott’tteamni raupi bhurgeank hemduyens zaupachi xokeotay chodd asa,”mhunn tannen fuddem sanglem.Highlights- 2011 vorsa sonvsarbhor 7 million 5

vorsam khala pirayechea bhurgeankaddaunk zaupi karannank lagon mo-ronn ailem, zo 20 vosam adim 12 mil-lion aslo.

- Bharatantlea 3.72 lak bhurgeank‘pneumonia’-k lagon moronn ailolem,zalear 2.37 lak bhurgim ‘diarrhoea in-fection’-ak lagon melim.

- WHO ani UNICEF-an ‘pneumonia’-k ani‘diarrhoea’-k lagon ghoddpi mornna-cho ankddo unno korunk 15 mhot-vache modheosti (inerventions) su-choilea.

- Zatun ‘vaccinations’, ‘zinc supplemen-tation’, sabu laun hat dhuvop, nitollsannrakhop, ‘Oral Rehydration Salts (ORS),ani her dusreo vostu suchoileat.

5Rajkaronn

Bolayki

Ponnje<Sonvar, 11 May, 2013<

Ambott-Tikh

Aurelio ViegAs

Gõyche Amdar Mongllurant!

Mayache 5 tarker Karnattokant vid-han sobhecheo venchnnukozaleo. Atam hea venchn-nukant konn jikhlo ani konnharlo he vixim amkam pollov-pachem nam, punn hantuntGõy sorkarache BJP amdarMongllurant vochun procharkelo hi gozal kovtuk korpasarkhi. Kaim dis fattim hochBJP pokx thoimchearaxttrantlean yevpivahonancher "entrytax" ghalun tankamtras korche korunGõykarankui bha-jieche hal kelole aniatam BJP amdarthoim dhaddun

eleisanv prochar kelo.Prochar mhonn koslo? Ki BJP pokx

Kristi dhormacher add nhoi. Thoimfokt Kristi porjek pixeant kaddunk am-che amdar Glen D'Souza Ticlo (Al-dona), Carlos Almeida (Vasku), NileshCabral (Kuddchodde), Gõy BJP-chovavurpi somiticho vangddi Juinho D'-Souza ani up-odheokx Datta PrasadKholkar gele. Atam hea amdarankthoim dhaddun BJP pokxan kitem sidhkorun dakhovnk yevjilem tem matuisozmonam.

Karnattok ani Gõy-chea BJP pokxantmollba itli ontor, ji thoimsor aiz

poristhiti asa ti Gõyant nam.Thoimsor amchea am-daramni BJP zativad nhoimhonnop chukichem karonnKarnattok-ant BJP-n raj kelamani tea kallant kitem ghod-dlem tem amchea von thoim-sorle lok bore zannant. Ekachutran Karnattakantlea lokank

BJP pokx kitem temamchea amdaramnisangpachi goroznam.

Kaim dis fattimKarnattok ani herrajyamni Gõyantyetolea vahon kor-acher nixedh marlo

tedna Parrikar sangtalo ki amchea ra-jyant kor koso ghalcho te vixim amkamkonnech sangchem nhoi ani amimhatak kanknnam ghalunk nant mhonnbodday martalo. Tor thoimsorlealokamni atam BJP-k kanknnacho hixopdakhoilo zalear konnech ojap zavchemnhoi. Amchea Gõyant BJP-n zativad ko-runk nam hem mhonnop ghoddie sotasunk xokta karonn Gõykar hemtankam kednach korunk divchenant

‘Coast Guard’-anchibezobabdari

Halinch ‘Sea Messiah’ hea ‘trawler’-acher ‘Coast Guard’-achea ICGSVhaibhav bottin dhopko marun‘trawler’-acho nax korche korun bab-ddea 6 zann bottikarancho jiv ghetlo.

Coast Guard-ache he bottin dhopkomarlo to ekadro obsoegan zavnk

xokta punn akantak sampoddloleanustemareank thoim morunk sod-dun pollapoll kaddop hem sot matkonnacheanuch gillonk zainam.‘Coast Guard’ heo botti akantak sam-poddloleank modoti khatir kivam do-ria chor (sea pirates)-ank sampd-davpa khatir toyar keleat ani oslichek bott mhonnllear ICGS Vhaibhav.Punnn hi bott choloitolea Kopitandusreachem matui chintinastanampoll kaddli. Hench ‘Coast Guard’-achea soinikank xikoitat kai? VheleanMumboi thavn ailole ‘Yellow Gate’-che pulis odhikari aplea soinikankvattavpache proitn kortat.

Zanche jiv luskonn zaleat te dusrearajyantle asun dor vorsa Gõyantyetale ani Gõychea dhoniank te apliseva ditale ani tanche sovem oxemghoddtta zalear te anik ani porotGõyant yeit kai?. Amkam zalear dis-onam.

Hich osli ghoddnni herkhoincheach sudharlolea desantghoddloli zalear poilim hea ICGSVhaibhav bottir aslolea kamdaranktabeant ghetole asle ani tancher kar-vay kortole asle. Punn hanga ulttenchzata.

Gõy Sorkaran ani ‘Coast Guard’-andor eka meloleachea kuttumbakkaim lakh formaileat. Zalem! Itlench

amcho sorkar korunk xokta. Aiz-kalmon’xacho jiv mhonnllear fokt don-tin lakhancher pavla.

Rajkornneank dedd metrpois dovorche!

Gõykarank fokt Dabollechench vi-mantoll zai mhonnpi Fr Eremito-chesonghottnen Sorkarak borech dharerdovorla hi Gõykarank ek khuxalka-yechi khobor. Dokxinn Gõyant doreka vaddeantli porza Fr. Eremito-kaplo sangat ditat tem pollovn hesonghottnnek boro fuddar asa anitannim korunk ghetlolim kamamjerul zatolim oxim chin'nam disunklagleant. Punn Fr. Eremito-n hi aplisonghottnna rajkornnea von poisdovrunk kallji ghetli zalear odhikborem. Choranchea panvlamni kaimrajkornni he songhottnen bhitorsorunk sodtole ani uprant hi song-

hottna zo vixoy asa to suttavo kor-pachem soddun hi songhottnna aplikorunk zhogoddttole ani magir up-rant "Daddai nam ani puddvem-inam zatolem".

He rajkornni poilim he songhot-tnnek duddvanchi ast dakhoitole anifattlea darantleam ghustole hem Fr.Eremito-n ghott monan dovorchem.Hache poilim osleo zaiteo songhot-tnna ghoddun geleat ani atam tanchoavaz-uch bond zala vo rajkornneamniteo bonduch korun uddoileat.

Lok Sobhecheo nivoddnnukolagsar asat tedna lokanchopatthimbho asloleo songhottnnatankam gorjecheo mhonnttochGõyant familichem raj korunk sodhpiani Saxtticho "Giant" mhonn namnaaslolo ek veokti Fr. Eremito-chi song-hottnna apli mhonn porjek sangonkbhonvta.

He songhottnent rajkornni nantmhonn Fr. Eremito-k lokanchoboro protisad mell'la ani oxochmell'lo zalear Gõyant bhangarachedis udetole. Gõykarank favo teavixoyancher zhuzunk songhot-tnna zai punn rajkornni asat teosonghottnna mat nakach nakat.Tedna rajkornneamno, gorje bhairhea songhottnamni ghusun tan-cho nas korinakat.

‘Pneumonia, diarrohoea’-k lagon Bharatantlo

tegam modlo eklo bhurgo morta

2014 Lok Sobha eleisanv

Congress v/s BJP2014 vorsantlem lok sobhechem

eleisanv lagim pavta. Kongresacheafuddariponna khal sorkar korteli UPAtem eleisanv jikon segit tisre pavttkendrak sorkar ghoddoun haddpaktozvit korta.

Dusrea vordan BJP-chea fud-dariponna khal asloli NDA 2014 vor-sachea eleisanvank jerul jikpachi asamhunn chintat ani te nodren tannimaplim panvlam ukhlunk survat kelea.

UPA-che toxe NDA-che phattlavdarsomajik ani orthik udorgoticher bhardita mhunn sangpak fattim ravona.Donui pokx ap-aplea druxtti (vision)pormonnem ‘secularism’ hachovapor korta ani Bharotache por-jek aplea fattlean haddpak proitnchalu asa. Hantun kitlem sot anikitli fott asa tem kalluch sangtolo.

Kongres vo BJP, tanche phatt-lavdar sangta tea pormonnemfuddlem eleisanv jikle zalear teBharot desan udorgotichi krantihaddtole mhunnpak fattimsorona. Tech porim desantleaolpsonkeank (minority) ek-saman (equality) lekhtole mhunnbhaxonnam korpak matui fattimravona. Tea khatir hea donui pokx-ancher – Kongres ani BJP hancher il’loniyall korpachi khub goroz asa.

Svotontr Bharotachea itihasant Kon-gres pokx apunn ‘secularism’ hacho os-tad mhunn somzota. Tancho sorkarailear olpsonkeank koslich bhirantaschina oxem nivedon korunk te so-danch fuddem. Punn fattlim kitlimxinchvorsam Kongres pokxan Bharotsorkarachem raj choloilam tantun kitlopasun olpsonkeancho vikas kela temsogleank dista.

Dusrea vordan BJP Gujarat-chomukhel montri Narendra Modi hakaghevn bhonvta ani Gujarat-cho vikaskela toso desacho vikas zavnk zaimhunn sangta tem pollovn tanchephattlavdar khoxi zata punn teachborobor dusre aplea monan bhiranti-cho vichar ghevn bhonvtat.

BJP ‘Hindutva’ hem dhoronn fuddemvhorta ani dhormik bhavnam ucham-boll korta hea khatir BJP-che virodokBJP dues (hatred) korun oslemdhoronn fuddem vhorta mhunn ttikakorta zalear Kongres pokx olpsonkeankkhuxal dovorche khatir ‘Pseudo secu-

larism’ oslem dhoronn gheun olp-sonkeank fottoita mhunn Kongres-chevirodok ttika korta.

He donui pokx eka-mekak sokol ud-dounche khatir adim ghoddloleodharunn ghoddnneom vhoir kaddta.Jedna Kongres pokx 2002 vorsa Gu-jarat-an zalolea dongolank (communalviolence) lagon BJP-k sokol uddoita za-lear BJP-che fuddari Kongresik 1984vorsa Indira Gandhi-chea mornna up-rant Dil’lint jem ‘communal violence’zalem ani 3000 odik Sikh lokankmarun uddoile taka bott dakhoita. Dus-

rea utramni donui pokx eka-mekakkhala uddovn apunn voir sorpachoproitn korta.

Kongres pokxan apunn ‘secular’mhunn dakhovnk kitle-i proitn kele za-lear 1984 zaloli hinsa (violence) anitantun hozaramni Sikh bhav bhoinnan-cho khun kelo ti ghoddnni Kongresik‘secularism’ hache vixim aple hat nitollasa mhunn koxench sangpak zaina.

Tech porim BJP-n kedeo-i vhoddleoprogiticheo (development) goxtti san-gleo zalear torui punn 2002 vorsa Gu-jaratan zalole hinsek lagon zantun Mu-solman lokache khun kele, BJP-kui

apunn borfaitli nitoll asamhunn sangpak kottinn.

Tea khatir yeta tea 2014vorsachea lok sobhechevenchnnuken konn jiktoloani konn hartolo tem sang-pak hea vellar kottinn asa,punn zoso kall veta tosoil’lem il’lem chitr ukddapemzatolem.

Kongres-achem rajkaronnkhub kall porjen poilam, tan-cheo soglleo kornneo kosak

lailea. Tea khatir zaite Kongres-achephattlavdaruch Kongress khorench‘secular’ asa hem mandun ghevpak kot-tin korta. Tech porim BJP-n udor-gotichem hans diun rakji doriyangoroilem zalear tancher boslolo ‘Hin-dutva xap’ vochpak khub kottinn asa.

Heach karonnank lagon Bharotachiporza yeta tea lok sobhechea eleisan-vank konna fattlean vochot hoch ekproxn asa. Na tor hea donui pokxankkuxin dovrun Bharotachi porza ek‘Third Front’ zo Kongres-ui na ani BJP-i na, oslo pongodd nivddun haddit kai?

Prodhan Montri zalear, 26/11-chea hol’lean ‘ISI’-chea bhumikechi chovkoxi kortolom: Sharif

NOVI DILI’LI: Nawaz Sharif-an,apunn sot’ten ailo zalear 26/11 Mum-bai hol’leant ‘ISI’-chea bhumikechichovkoxi kortolo mhunn axvasondilam.

“Chovkoxe khatir ‘joint commission’aschem mhunn hanven spoxtt san-gllem. Donui desamni boraborboschem, anitanche lagim asat te pu-rave ekamekank dakhounche.Chovkoxi ekamekanchea sohokaranzaunchi ani mud’do borabor fuddemvhorcho,” mhunn Sharif-an ‘interview’ditana sanglem.

Toxench General Kayani-chea za-gear sogllean vorixtt ‘general’-ak had-dpachi xokeotay asa, mhunn tannensanglem.

“Hav prodhan montri aslo tednamyevzonneo ‘federal’ sorkar, nagrikan-

cho mukheli ghoddoitalo ani vengveg-lleo sonstheo teo vevharan ghaltaleo.Mhaka fuddem-i tech bhaxen zalolemzai,” mhunn tannen sanglem.

“Ami ek novo odhyay (chapter)ugddunk zai. Dusro poryay na. Amiitihas ani sonskrutayen sohbhagiasleanv… Amchea modem aslolemud’de soddoupachi goroz asa. Eka-mekam add aslolea desanche,lokanche udharon mhojean tumkamdiunk zata, zor tanchean korunk zatazalear amcheanui korunk zata”

“1999 vorsa thamblole thoimsorsaun ami portun survat korunk zai.Vajpayee saab hanga ailolo, ani amiitihasik Lahore korarar sohi keli.

Tannen Pakistan-a vixim zaiteoboreo vostu sangleot jeo azunmhojea monan asat. Hanvenui

taka kaim vostu sanglet. Mhaka distato vell portunyevunk zai,”m h u n ntannens a n -glem.

Jethmalanin BJP-icho for kaddloNOVI DIL’LI:BJP-intlo ‘suspend’ kelolo khasdar Ram

Jethmalani gelea sumanat BJP-che ‘Parliamentary affairscommittee’ boskent zobordosten ghuslo. Tea uprant Jeth-malani hannem BJP kendrant sodrer aslolea UPA sorkarakodde khupuch movall bhumika apnnaita oso arop kelo.He boskek BJP-iche khasdar ani her fuddari hajir asle.

Gelea sumanat BJP-icho xrextt fuddari L.K Advanihachea gharant BJP-chea khasdaranchi ek boskaasloli.Ram Jethmalani ho BJP-intlo ‘suspend’ aslolean takahe boskek hajir zaupak amontronn naslem.Punn he ‘Par-liamentary affairs commit-tee’-che boskek Jethmalaniauchituch hajir zalo.Ani ha-jir zatanch pokxacheakhasdarancher ani her fud-dareancher egdomuchaplea uloupantlean hol’lokelo.UPA sorkar bhroxt-tacharachea somdirantbuchkollta astana, BJP heasorkara babtint movall

bhumika gheta mhonnpacho arop tannem kelo.Jethmalani hannem pokxachea fuddareancher aplo

hol’lo kortana mhonnllem, “BJP sarkhea eka khoddeganttvirodhi pokxan UPA sorkara babtint egdomuch movallbhumika ghetlea.Hem sorkar bhroxttacharachea somdi-rant ak’kench buchkollta astana, virodhi pokxan koddokravpachi goroz asa.Punn Bharatiya Janata Pokx hea UPAsorkara virudh koddok bhumika kiteak ghena?BJP virodhipokxachi bhumika korpak khup fattim poddla.”

BJP-in aplea ‘suspend’ kelear 5-6 mhoine zale.Apleakpokxantlo kiteak ‘suspend’ korcho nhoi? Oxi tin mhoineambhitor zabab divpachi apleak ‘notice’ phattoileli.Atam tinmhoine odhik soron gelem, apleak azun meren pokxantlokiteak kaddun uddounk na? “Mhaka ek tor BharatiyaJanata Pokxant porot gheiyat vo sasnnank kaddun ud-doyat,” oxe torecho hol’lo (attack) Ram Jethmalani hannemaplea uloupantlean kelo.

Tea uprant BJP-icho fuddari ani Khasdar Anant Kumar,provokto (spokes person) Ravi ShankarPrasad ani Shah-nawaz Hussain hannim Jethmalani haka apli tiddokmoryadi bhitor dovorchi mhonn vinonti keli.

‘108’-ch ea ‘ambulances’-ank kuxikdovorlear, choddxeo Gõycheo‘ambulances’ kaide pallinant

PONNJE: Gõyant vevharanaslolea choddxea ‘ambulances’-anchi ‘Directorate of Health Serv-ices’-an azun meren nondnnikeloli na.

Gõyant ‘108’-chea ambulances-ank, je porvangi borabor ani yo-geo ‘emergency medical techni-cians’ ani choloupea boraborsod’deak GVK-EMRI-108 choloi-tat, soddlear soglleo dusreo ‘am-bulances’ - bhouxik toxenchkhasgi, jeo veg-veglleo sonstheocholoitat te azun meren ‘PublicHealth (Amendment) Rules,2010’-chea 50-vea nema por-monnem cholonant ani ‘Direc-torate of Health Services’-akod-dlean porvane nastana vevharkortat.

‘Public Health (Amendment)Rules, 2010’-chea ‘50-A’ nemapormonnem favo tea odhikareamlagsan porvane mello meren,‘nursing home’, ‘pathological lab-oratory’, ‘blood bank’, khasgi hos-pitol, ‘healthcare’ sonstha vo

‘NGO’-mni choloiloli sonstha,hankam soglleank ‘ambulance’vaprunk diunk vo karyant had-dunk zaina.

Favo teo otti asat vo nant zalear15 disam bhitor he porvane di-unk vo nakarunk yetat ani 4000rupia ‘fee’ bhorlea uprant panchvorsanchea kallak kaidexir asta.

‘Ambulance van’ vo gaddikaryak laupak kaim gorjecheovostu asat teo ‘lighting and ad-dress system’, duyent mon’xakfavo titleo suvidho, ‘first-aid kits’,‘oxygen cylinders’, ‘first aid’-anproxikxonn aslole ‘attendents’,‘identity cards’-am aslole ‘ambu-lance’ choloupi zanche kodden‘Directorate of Health Services’-an dilole porvane asat, dhovim

‘uniforms’, ‘Directorof Health Services’-an suchoilolea por-monnem favo teovoizuki vostu, 24voram lokankvaprunk mellpi‘telephone line’, adi.

2010-nt Julay-achea 29 tarker‘Goa Public Health( A m e n d m e n t )Rules, 2010’ vixim

odhisuchovnni dilea uprant, ra-jyant karyant aslolea sogllea ‘am-bulances’-ank he nem vevharantyetoch so mhoineam bhitor aplinondnni korunk zai asli. Punnchoddxeo ‘ambulances’ hea ne-manchea add aplo vevhar kortat.

Cholop duensam poisaitaCholop mhollear ek soimbik (natural)

veyam (exercise) zo soglleankbhurgeank, zantteank, dadleank vobailank suddsuddit dovorta.

Cholop ekdom sompem ani khoincheaivellar ani kosleai vattavoronnant am-cheamni cholo yeta. Cholonk duddu farikkorche poddona punn ami niamit (regu-lar) chol’le zalear dotoram khatir duddumoddpache mat vattaum yeta.

Zo monis neamit cholta taka bho-layke vordan zaitem boreponn favozata. Cholpachim kaim boreponnamoxim asat.l Nirogi kalliz: Sodanch chol’lo zalearmon’xachea angant ‘cholesterol’ komizata zache vorvim kalliz nirogi (healthy)urta. Cholop ‘high blood presure’ zaunkdina, zaka lagon kallzachim duensam za-unk pavonam. Zoritor tuka ‘high bloodpressure’ asa zalearui chol, kiteak cholop‘high blood pressure’ niyontronnan (con-trol) dovorta. l Goddem mut: Neamit chol’lo zalear‘diabetics’ vo goddem mut hem duenszavpachem vattaita. Itlench nhoi, chol-pak lagon mon’xachea rogtan sakor favotitlich urta ani ‘diabetics’ hem duens poiszata. l Motteponn: Sodanch neamitchol’lona zalear mon’xache kuddint mot-teponn (obesity) yevpak xokta. Teakhatir motteponn yenazaupak ani aple kuddichi‘shape’ favo toxi dovorpakcholop khub gorjechem. l Dobav: Neamit cholopmon’xachea monacher zodobav (stress) asta to niy-ontronnan dovorpak ad-har dita ani teach boro-bor cholpeachi umedvaddoita. Itlench nhoi,

cholop mon’xachem niraxiponn nivarta. l Sosnnikay: Neamit cholop kelearmon’xachi sosnnikay okhondd korta aniteach borobor sharirik ghottay (physicalstrength) vaddoita.

Tujem cholop odik probhavit (effec-tive) zatolem zalear cholonk vetanathoddi chotray ghevchi. Hi chotray oxiasa:-l Choltana moche ani mey (socks) va-pur. He moche ani mey aramxir (com-fortable) aspak zai. Choltana ‘cotton’-ache mey vapur, ‘synthetic’ vaprinaka. l Angak nhesonn nhesta ti dil (loose)asa tosli ghal. ‘Cotton’-achi nhesonnghatlear khub faideachi. ‘Bright’ ko-rachem nhesonn nhes karann ros-teantlean choltana tum dusreank som-peponnim distolo. l Cholop suru kortana susegadin cholani uprant il’li - il’li cholpachi veg (speed)vaddoi. l Kallzacher ani tujea ‘muscles’-ancherkosloch dobav poddona zaunk chol-pache nimnne 5 minut susegadin chol. l Choltana dusreachea sangatan mhol-lear ghov bail, ixtt, adi borobor cholotzalear odik faideachem zatolem. l Sodanch ekach rostean cholonaka,dusrea dusrea rosteamni chol’lear veglleveglle dekhave polloun monachi xantivaddtoli.

Khorench neamitcholop amche bho-laykechem boreantlemborem vokod zavn asa.Dotoranger vochonastanabholayken suddsudditravpachem vokod cholopzavn asa. Tea khatir ni-amit cholon amchi bho-layki sambhallun dovrunknirnnoy gheum-ia.

Amcho Awaz May 11_Layout 1 10/05/13 8:31 PM Page 5

Page 6: 11 May Amcho Avaz

6Vicharkhonn

Editor-in-chief: Mr R F Fernandes. Editor: Tomazinho

Cardozo (Responsible under PRB Act) Regd Office:

St Tome Road, Panjim, Goa. Tel: 2224460;

RNI No: (Registration Under Process)

Printed and published by Vinayak Pai Bir for and on behalf of Herald Publications

Pvt Ltd. Printed at Herald Publications Pvt Ltd, Plot No: L-135, Phase II, Verna In-

dustrial Estate, Verna, Salcete, Goa. Published at PO Box 160, Rua Sao Tome,

Panjim, Goa - 403001.

Disclaimer: Except for the editorial above, articles and letters in Amcho Avaz represent the views of the con-cerned authors, and do not necessarily reflect the views of the Amcho Avaz editor, publisher, and/or owners.Disclaimer: The advertisements published in Amcho Avaz are based on information furnished by the advertiser.Amcho Avaz does not authenticate the printed information in the advertisement. The advertiser will bear all theconsequences of issues arising out of the advertisements if any, and not Amcho Avaz.

HOW TO CONTACT US: For press notes, general queries

[email protected]. For Letters to the Editor

[email protected] articles/features

[email protected]

dsad

Ponnje<Sonvar, 11 May, 2013<

Bond poddloli Gõychi ‘mining’,porot chalu korchi mhonn ‘min-ing’-acher onvlombun aslolo lokmagta. He vixim Gõy sorkarproitn korta; punn eka hatantallyeo pettonant. Kendrsorkaran, ani Gõy sorkaran mel-lun hem kam’ korchem asa.Atam kendrant Kongres sorkaraslolean, ani Gõyant BJP sorkar

aslolean, hem kestanv labhnnerpoddlam. Reddeam pad-deanchem zhogddem ani zhad-dancher kall mhonnttat teporim, hem ‘mining’ prokronnzalam. Hanga mar khata to goriblok. Hem kestanv nayloiant asamhonntoch, tem vegimmittchem na mhonn dista. Animittlear pasun, kaidexir asatteoch ‘mining’ suru zaupak xek-tat. Ani kitleo ‘mining’, kaidexirasat kai? Choddxeo ‘mining’bekaidexir asat mhonn aikunkyeta. Suru zal’leo ‘mining’-akporot korar China, Koria ani dus-rea videxi desa lagim mellunkboroch vell vochunk xekta;kiteak Gõychem min tankamatam vochona mhonnttoch, tan-nim min dusrea koddsun had-dunk suru kelem dekhun Gõy-chem min suru zatoch, teadesam lagim porot korar mel-lunk vell vetolo. Atam hea bo-vallant Gõy ani Bharot sorkaran,min videxank dhaddinastanamGõyantuch, vo Bharotant mi-nachem ‘plant’ ubharun amcheadesantuch tachem utpon’ kelearhem khub faideachem.

Atam min bond zaun rozgar nazalolean, minache ttrok ‘pack-age’ sorkara lagim magtat. Aniti ‘package’ tankam diunk,sorkaran proitn korun, halinchxembor ttrok valeank ‘package’-ichim potram vanttleant. Mi-

nacheo barji-i hi ‘package’ mag-tat. Hi ‘package’ magunk dusreidhondekar utt’ttleat. ‘Mining’vattharant aslole ‘hotel’-karui,hi ‘package’ sorkara lagim mag-tat. ‘Mining’ bond zalplean,tanchim ‘hotel’-am luksonnantcholtat mhonn tevui hi ‘package’magtat. Hanchea fattlean, gere-jkarui utt’ttleat. Tannim ‘pack-age’-k sorkara lagim magnni ke-lea. Itleacheruch hi ‘package’sompchina. Poder, nustekar,posorkar, bosikar, potyeo vikpipotyekar, biknnakar ani konn-konn sorkara lagim ‘package’magtole. Mhonnttoch, soglleak‘package’, ‘package’, ani ‘pack-age’-uch dixtti poddttoli. Magirsorkaran hankam soglleank‘package’ diun, bhikekbhoschem poddttolem. Magirsorkarakuch, ‘pack’ zaucho pod-dchona mu...? Atanch sorkaralagim yevzonneo vevharantghalunk, poiso na. Sorkarankitleoch “schemes” kaddleat.Lokanchea faideak nhoi; punnaplea faideak. Heo ‘schemes’chalu korunk sorkara lagimpoiso na. Teo chalu korunk, am-chi “skin” kaddna mu? Atamsorkaracher oso vell aila,sorkarachea adharak monoron-jonnacheo kariavolli ayojit ko-run, vo sorteo ghalun nidhi ekt-taim korunk.

Gõyantleo kitleoch lhan vhodd

komponeo bond poddleat, anipoddot asat, tannim sorkaralagim kednach ‘package’ ma-gunk na. Meloleachea fattleankonn morona, oxi ek mhonn’nniasa. Ek komponi bond poddlimhonnttoch, poilo tras zatach...!Magir ap-apli vatt dhorta. Sumar20 vorsam fattim kutt’tthalchem‘Salgaokar Shipyard’ bond pod-lolem. Tannim ‘package’ magunkna. Ani ‘Shipyard’ bond poddlemmhonn, konnuch upaximmorunk na. Poilo tras zalo, ma-gir zonn eklean aplo rozgarvichun kaddlo. ‘Mining’-uch loksorkarak ‘tax’ bhortat, oxemnhoi. Dusroi lok, sorkarak ‘tax’bhorta. Tor hea mellot tankamhi ‘package’, ‘package’, ‘package’kiteak...? Sorkar he ‘package’-ichea fattlean poddlear, sorkarkabar zaina mu...? Amcho dorekleacho, ‘tax’-a vorvim ko-mailolo duddu, ‘package’-i fat-tlean kiteak moddcho? ‘Mining’choramni 350 kotti, chorunkhale. Te tanchea lagchean ekt-taim korun, ‘package’-i fattleankorchilear xanneponnachem za-upachem. Ani sorkar tankamkitlo kall meren, hi ‘package’ di-tolo? Xetam bhattancher lokxghalunk, zonavarancho dhondoani her dhonde korunk tankamadhar kelear xanneponnachemzaupachem. Oxem ho sorkar ko-rit kai?

AMCHEM MOT

Halinchea kallar soimbant (nature) novlanch ghoddlolea porim dista. Pavs pod-donk zai tea disamni pavs poddona, tondhi asonk zai tea disamni tondhi asona.Khoreponnim soimbant bodol zavpak monisuch karann asa. Monis aplea svarthaklagon poriavoronnacho (environment) nas korta. Ranam katrun xharam bandhtat,xetam puroun bilddingam ubhartat, adi. Mon’xachea hea oslea kornneank lagonaiz amkam soimbant veg-veglench polounk melltta. Soimbik vattavronnacher dus-rech torecho probhav poddla hem ami nakarunk zaina. Poriavoronnant oxem za-vpak konnachem kitem punni chuklam. Haka konn zababdari?

Mon’xan sodanch kitem na kitem novem sodhun kaddlam ani mon’xakullachiseva kela mhunn amcho itihas sangta. Sumar don’xim oddexim vorsam adim son-vsarant bizli nasli. Punn jea disa mon’xan bizli toyar keli tea disa thavn son-vsarachem rupuch bodol’lem. Udyog dondhe vaddle. Lok fokt xetkam’tacherjiyetalo tem soddun udyog-dondheamni nokreo korunk laglo. Udyog dondhe vad-dot gele. Khedde ganv aslet te xharam zalint. Ghoram vaddlim ani lok-sonkyeai(population) vaddli. He sogllem kortana ami zhaddam katorlim, xetam puroilimani ranamchem nisontthon korun soddlem. He udorgoti vorvim monis khorenchsudhorla kai?

Amchea Gõychea ganvancher nodor marum-ia. Tis ponchtis vorsam adim am-chem Gõy kitem aslem ani atam kitem zalam hache vhoir konnakui vinchar kelearamkam oso zabab melltolo. “Amchem Gõy khub sudhorlam. ‘Housing Complexes,Hotelam ani Restaurants ani dusre udhyog dondhe khub aileat. Lokank zaiteonokreo mell’leat. Bekarponn khobar zalam. Soglleanchea hatan aiz khub duddugollta. Khoreponnim aiz amchea lokancho jiyeopacho ‘standard’ vaddla. Khorenchamcho prant khub sudorla.” Khoreponnim khoincheai prantachi udorgot zavophem soimbik zaun asa. Udorgot zaunkuch zai. Punn ti udorgot khorench amcheasomazak soglleach vattamni faideachi asa kai?

Tis-ponchtis vorsam adim amchea Goyant Malaria hem duens naslem. Aiz temasa. Malaria duens je suvater bandkam’ (construction) korta thoim udok satt’ttaani tea sattlolea udkan ‘mosquitoes’ jiv gheta. Hache vorvim ‘Malaria’ duensposorta. Bandkam’ kortoleamni udok sattonk diunk naslem zalear hem duens za-unchench naslem. Amchea Gõyant fattlea vorsamni jitlem bandhkam zalem titlemanik khoincheach prantant zaunk na astolem. Ani hem bandkam’ kortole mhunt-tlear aminch monis nhoi? Mhunnchem hem duens itlea promannan posronk am-inch zababdar zaun asa nhoi?

Adim ami bayãntlem udok piyetale. Nollachem udok naslem. Aichea kallar itlimghoram, hotelam ani ‘Housing Complexes’ utpon zaleat ki tantuntlem sogllem mellemudok zom’nin veta. ‘Septic Tanks’ ani ‘Soak Pits’ itle vaddleat ki udok piyeopak anikbayõm uronk na mhunttlkear fott zaunchina. Ami bayantlem udok piyetat tachi‘chemical analysis’ keli zalear kitlea bayanchem udok piyopak surokxit asa tem koll-tolem. Nollachem udok asa torui amchem Gõykaranchem bayantlem udok vaporleaxivai zaina. Mhunnttoch henvuim sonkott aminch utpon’ kelam nhoi?

Ami amchea ghoram sorvbhonvtomni durgam bandleant. Durgam bandop han-tunt kainch vaitt na. Punn pavsachem udok vhanvpacheo vatto rakhun dovruntim durgam bandlolim zalear odhik borem zanvchem naslem? Svothachi rakhonnkorun sogllem pavsachem udok sezareanger soddun divop hem Devak mandtolemkai? Amchea Gõyant ani chodd korun ganvamni hem odhik ghoddta. Apnnemapleakuch rakhlo mhunn somaz sudhrona. Sogleanchi rakhonn korunk yevzonnkelear mat apunn-ui sukhi jivit jiyetolo.

‘Garbage’ ho ek vhoddlo proxn zaun asa. Ami amchea ghorantlo khoir kaddtamani dusreachea bhattant uddoitam. Todde vhodd vhodd xiklole lok poriant apleaghorantli ‘garbage’ plastik potiamni bhorun aplea mottoramni sirvesek vetanaukttea xetamni uddoitat tem hanvem polloilam. Apunn, aplem ghor ani apleaghora sorvbhonvtim nittoll dovrop ani aplo khoir dusreachea bhattamni uddounthoim mellem korop hem amkam sobta kai?

Barik niyall kelear poriavoronnant jem kitem vaitt ghoddta tem aminch ghod-doun haddlam. Hangach nhoi hem oxem akhea sonvsarant ghoddta. Amche bez-ababdarek lagon ‘Global Warming’ ho ek akantacho prosn ubo zata. Tacher upayghetle nant zalear mon’xakullak vhodd doko asa. Jem kitem prot’tek monis apleajivitan korta tacho probhav akhrek poriavoronnacher poddta. Heach khatir amcheadhormik gurumni poryant poriavoronn mellem korop hem ek patok mhunttlam.Pap Saib ani her dhormik fuddari poriant vatthavronn samballpak magnni kortat.Amchea ani amchea bhurgeanchea borea fuddara khatir him magnni ami monantdorun amchem poriavoronn nivoll samball’lear khub mhotvachem zatolem.

Goyant, odhik korun ‘Coastal Belt’ hanga zalolea bandkam, zaka lagon zomniponda lakhamni ‘Septik Tanks’ ani ‘Soak Pits’ bandlole asat, he poristhiticer ulounek ‘Scientist’oxem mhunnttalo, “ Ami jiyeta te zomni ponda aminch toyar kelolobhirankull atom bomb asa. Ek dis to atom bomb futt’ttolo ani uprant kosloch upaiaschona.”

Tea khatir poriavoronn rakhpant bhagidar zavop hem khub gorjechem ani am-cheach faideachem zaun asa.

Udorgot v/s Poriavoronn

Eka desachi vo prantachi osmitay tache loksonkecher (population) adharit asta. Veg-vegllea torancho lok also zalear osmitayek doko bhosta. Goyant he babtin kitem chol’lamtacher nodor marum-ia.

Goy svotontr zalam tea disa tem aiz poriant Goyche loksonken vadd zalea ti oxi asa:1961 vorsa Gõychi loksonkea 5,89,997 asli. 1971 vorsa ti 7,95,120 zali. Jitlo kall ghelotitli loksonkea vaddot gheli. Hi vadd oxi zali. 1981 vorsa ……… 10,07,749, 1991 vorsa ………. 11,69,793 ani 2001 vorsa ……… 13,47,668 loksonkea zali. Ani atam sangta tea por-monnem Gõychi loksonkea oglli unni 16 lak asa khoim.

Hea 16 lak lokam modhem ogle unne 5 te 6 lak lok Goyam baile asat khoim. Itlenchnhoi te vegllea vegllea prantantle asat ani veglle veglle sonskrutayentle asat. He lokGoyche sonskrutayent misoll zalole disona urfattench te apli sonskruti aplea kuttumbantsamballta ani aplea bhurgeam bhitor ti fuloita. Oxem asa zalear Goykarponn ani Goychiosmitay hancho fuddar porzollit asa mhunnonk zata?

Khoincheai prantache osmitayechi bunhead tachi bhas asta. Bhaxe vorvim konnachiiosmitay sobhemazar uktti zata. Goykaranchi bhas Konknni bhas zaun asa dekhun Goycheosmitayechi bunhead Konknni bhas asa. Punn Konknni bhaxecho vapor Goyant favo teapromannan zata? Na!

Lakhamni Goyam baile lok zannim Goyant aplo rabito kela tea ap-aple bhaxen uloita,Konknni bhaxen nhoi. ‘Western Culture’ hache fattlean dhanvpi amche zaite GoykarKonknni bhas ulounk lozta ani apunn ‘Inglezmen’ zalolea porim tuddki-fuddki Ingleztasta.

Ani vhodd chintpa sarki gozal mhunttlear hi. Goyche sogllea bazaramni lhan vhodddondhe Goyam baile lok korta. Amche Goykar poriant, bazar korunk veta tedna, tanchelagim Hindi uloita Konknni nhoi ani hech Goykar ‘shoping’ korunk jedna vhodd ‘SuperMarkets’-amni vetat tedna Inglez uloita. Dusrea utramni amchea jivitan Konknni bhaxekkosloch zago na oxem dista. Toxem asa zalear Goykarponn ani Goychi Osmitay koxi tog-toli?

Osmitayecho mog amchea bhurgeanchea kallzamni kirlaitole zalear xikxonn techbhaxen zavop khup mhotvachem asa. Goykaranchi bhas Konknni mhunnttoch Goycheabhurgeanchem xikxonn Konknni bhaxen zaunk zai aslem. Punn kotta! Henvuim ghoddona.

1991 vorsa thavn Konknni bhaxen mullavea xikxonn fokt Goyche Igorjechea hata khalasloleo sumar 126 xallo ditalet. Goyant sorkari ani dusreo khasgi xallo hozaramni asatpunn tantun Moratti bhaxen xikxon ditale ani azunuim dita.

Igorjechea khala aslolea xallamni jem Konknni bhaxent xikxonn ditale tem Devnagorilipint aslem, Romi lipint nhoi. Lokanche khoxe add Devnagori Konknnint amchealokancher thaplem tea khatir Konknni bhaxechem xikxonn xikpeamni mogan xikle nantpun upay na mhunn xikpak lagle. Hench xikxonn zor Romi lipint Konknni bhaxen dilolemzalear amchea mullavea xallamni aiz Konknni xikxonn ful’lolem ani foll’llolem ami pol-leteleanv asle. Punn toxen ghoddonk na.

Heach karannak lagon fattlea don vorsank hea sogllea iskolamni Devnagorintli Konknnibhas soddun portun Inglex bhaxek veng marli. Amchea chukichea dhoronnak (policy)lagon ani Devnagori lipi lokancher thapli mhunnon Igorjechea mullavea iskolamni asloliKonknni bhas nas zali.

Rmili lipint Konknni bhas xikhpachi sovlot dit zalear azun poryant lok Konknni bhaxekvengoupak fattim aschona. Punn amchea durdoivan Konknnichea fuddareamni Romilipint Konknni bhas xikonk diunk oddchonn haddlolea karannak lagon Konknni bhasvhoir sorchina ani mhoje nodren hech fuddari Konknnicho porzollit fuddar kallokhantghalpak zababdari zatole.

Konknni bhaxent xikxonna vixim jem Bharatachea khoincheach prantant ghoddonatem Goyant ghoddta. Tea tea prantachi Rajbhas xiklea xivai Bharatan khoinsoruchbhurgean aplem xikxonn purnn korunk zaina. Punn Goyant mat Konknni bhas xikonastanaamchea bhurgeamni sogllem xikxonn purn korunk xokta. Churchure amche Konknnibhaxeche ani Goyche osmitayeche….

Gõychi Osmitay Urtoli vo Mortoli?

Ek bhurgo zolmak yetatednam apleak khoinchoavoy bapuy, khoinchoghorabo vo khoinchodhorm’ zai to vinchunkaddun hea sonvsarantyena. Punn hem sogllemadim fuddench Devacheyevzonne pormannemtharailelem asa toxenchghoddun yeta. Tor to Devkhoincho kai? Ani to Devkoso dista kai?

Amchea somazant aniamchea desant veg-veg-lle dhorm’ asat, veg-veg-lle Dev ani veg-vegllimdevonsanvam asat, punnsogllea dhormanchi xik-ounn amkam ek boremjivit jiyeunk margdorxonkorta. Soglle dhorm’mog, xanti, sot ani nit

xikoitat. Dusreancho jivkaddcho nhoi, dusreankdukh diunchem nhoi, pe-leachem nanvubounchem nhoi,svarthan ani axen peleaktrasant ghalcho nhoi,sonvsarik vostunche ax-ent buddchem nhoi, adi…

Torui vorsachea vorsadhormank lagun kitlimkestanvam, maramari anijiv kaddop ghoddonazait? Dhormik pattlav-daram modem itlo bhed-bhav ani eka-mekachokrodh kiteak vosta kai?Amchoch dhorm’ unchloani dusreancho dhorm’sokoilo mhunn amkamkiteak dista kai?

Dhormachea nanvanzhogddun dusreanchemrogot ani jiv kaddunkamkam sobta zait? Hemsogllem polleun amchoDev khoxi zata kai? ‘Ji-had’ vo ‘holy war’ osleodarun kornneo polleunamcho Dev khoxi zatakai? Ani zata zalear am-chea somazant aiz po-rian khuxalkay ani xantikiteak na? Dhormakhatir zhogoddlear am-cho dhorm’ odik unchlozata kai? He porimamkam sasnniksalvosanv vo taronnmelltolem kai?

Amchea jivitantleasadea kornneancherniyall korum-ia. Sodanchmisak gelear hanvbhagevont zatam? De-vachea mondirak zaiteduddu dilear hanvpatkantlo nitoll zatam?Festam-novenam kelearhanv boro monis zatam?

Dis-rat hanv devosanvkortam zait, punn techborabor hanv mhojeakhaxa bhavak vo avoy-bapay-k vo dusreag h o r a b e a n t l e avangddeank tras ditam,sotaitam ani tanchemjivit yemkondd kortam.Oxem asa zalear, hanvkortam tea devosanvankkoslem tori mol asa kai?

Hem amchea jivi-tachem fottkirem rupn-nem. Hem rupnnemghalun ami amkanch fot-toitanv, Devak nhoi. Tekhatir khoincho dhorm’boro vo vaitt, devosankkitlem, koxem ani ked-nam korchem hacherbhasabhas korun vellibaddche bodlek amcheajivitant xist ani peleachomog rigoilo zalear bhesborem zatolem aslem.Pleacho mog mhonncheDevacho mog, hem amivisrunk favona.

Mhojea mota porman-nem, hea sonvsarantekuch vorto dhorm’mhollear ‘monis dhorm’.Jednam ek monis dus-reak aplo bhav vo bhoinnmhonn mandun gheta,kosloch bhed-bhav dho-rina ani ekamekacheahuskean jiyeta, hachevon vhodd anik dusrodhorm’ na. Amchodhorm’ mhonnlear ekagoribak adhar divop,chukloleank bhogsop,sogllea dhormanchealokank manan lekhop anikhaltikayen jivit sarop.

Tednach amcho Devkhoxi zatolo ani khore-ponnim ami amcho

dhorm’ palltanv mhunnTo amcher besanv ghal-tolo. Amche eke doyallkornnen zor eka dukhantkoxttovtolea mon’xak so-madhan zalem zalearamche vorvim tea koxt-tovtolea mon’xak Devmell’lo mhonnlear fottzauchina.

Amcho Dev amcheakallzant asa zalear, de-vchar khoim asa kai?Oxem mhonntat, Dev anidevchar mon’xacheachbhitor asat. Jednam amiborem kortant ani chuk-leleak bhogxitanv ted-nam ami dusreak Devzatanv, ani ami dusreakdukhoitanv, dusreachobodlo ghetanv, tanchemrogot varoitanv tednamami amche bhitorlo den-vchar dakhoitanv. Dhor-machea nanvan zhuzam-maramari ani zhogddimkorun, rogot varoun anidusreancho jiv kaddunami amchich loz kortanvani amchea kallzantleaDevak marun uddoundevcharachi khoxi nhoitor tachi puja-i kortanv.

Punn ami veg-veglleadhormanchea mon’xamsovem son’vad korun,tanche bhitor somjikayrochpache proitn kor-tanv, somjikayentleanekchar ghoddtanv ted-nam amche modem Devhajir zata. Hache vonunchlo dhorm’ ani unchlidhormik xikounn na.Amcho dhorm’ povitr za-geancheruch ghoddona,punn amcho Dev anidhorm’ amchea chalteajivitant sopurnn zata.

Eka dhakttulea bhurgeaktachi avoy vo bapuytacho Dev koso; tosocheka akantak sam-poddlolea mon’xak takaadhar diupi monis ekaDeva porim. Dusreautramni, he porimekameka vorvim amkamDev bhett’ta hem sot amimandun gheun vevha-rant ghalunk taktikechigoroz asa.

Devl ekleachoch aniekach dhormacho nhoi,bogor veg-veglle dhorm’mhonnlear veg-veglleovatto amkam ekechtengxer pavoitat. Amchomonis dhorm’ fokt utran-cho nhoi, punn korn-neancho. Amchim utrammogall zaum-di ani korn-neo doyall zaum-di. Eka-mekak somzum-ia. De-vak konnem viktogheunk na. Ami tachimrochna mhunn mandunghetanv zalear amiTacheach nanvanzhogddop ani rogotvarouop hem amkambilkul sobona.

Amchea kallzantleaDevak zagoum-ia anitachem khorem rupn-nem amche vorvim dus-reank dakhoum-ia. Oxemkelear ami monisdhorma udexim De-vachem raj hea son-vsarant ekvottan stha-punk xoktoleanv.Thoddkean sangchemzalear, ami amchea korn-neam vorvim somazantmog, xanti, ekchar anibhavponn xim-pddaitoleanv. Ani hich tikhori dhormik xikounn.

Tonattem

Lekhok

selzA loPes

Umedhi

lekhok

MAnuel FernAnDes

Peleachem Boreponn - SoglleaDhormanchim Totvam

D’Pietrochi ‘Sankoll’ Sonvar Mayache chovter mhakaGõy Raj Songraloyache vosreant,Bonaventure D Pietroche“Sankoll” pustokache uzvaddanedobajeak ajir zaunk sondi gavli.Dalgado Konkani Akademin hodobazo eke atvech ani akorxittoren ayojit kelo. Sankoll hikadambori Gõyche gaum, gan-vchea kazaram porompora anisonskrutti voir attaploli asa.Tiswadi, kepem ani SalceteTalukantlem kazaram mahitikadunk zorui herancho adhargethla torui astana Pietro bhavansodamche porim vhodd thokosgeun kholl obheas korun ani vach-peank ruchik lagpi xoilen hikadambori boroilea.Korench hanv Bonaventure anitache put ani dhuvechi thoknaykortam titli toddi kiteak songi-tanuy apunn huxear asa mhunntanni dakoilem.Ani ek bori gozall mholler sur-vatek D Pietro tiktean songit va-zoun ani gitam gaum he dobajeaksurvat dili. Ani pustok uzvad-dvnne vellar poromporik ostomtelogn songitache talar, vhokol

noureachi zoddi, tanchefatleansotri geuvn ek bail, deddo-deddiani vojekan dobajea vosrean bhi-tor sorlim. Vhokol nourean nittmukhel soiro Up-Mukheal montriFrancis Souza hache hatan novepustokacheo proteo ghaleo anitanche hatantlean uzvaddavnizali.Aiz kal Gõychea chearui konx-eanni songit sanzo ajoyit kortat.Tor D Pietro sarkele songit pang-dank amche Saxttintui hadunktankam mhoji vinonti karan DPietro Lornachim toxenchKonkani cholchitranchim gitaimbhes borim gaita. Tumkamsongllem songit ani sahitya kolemollar sogllem yes anvddetam.Tech porim ho dobazo vodd ik-motin sador kelo dekun D KAkademik xabaski.

Alvaro GomesBenaulim, Gõy

VinontiAmchem tumchem AMCHO AVAZhem konknni rongit satolleak am-chea Konknni mogeanim boroyevkar dilo mhunnon khub kuxalzalom.Zaitea zannanim vorsachi

vorgonni gheun Amcho Avaz heasatollek tumcho mog dakhoilo heakhatir tumkam soglleank mhozosalam.Amcho Avaz hem satollem suru za-lear don mhoine bhorle.Dukhachi gozal mhunnlear hemsatollem suru zaleak fokot doguchdirektoranim –Simon Gonsalvesanik Prince Jacob hannim apleatiatrachi jahirat hea satollear por-gott keleat. Tankam mhoji hunhu-nit porbim ditam anik fuddarakuianik jahirateo diunk vinonti kor-tam.Hea mousamant sumar 15 tiatrchalu asat punn tancheo tiatrachojahirateo mat hea satolleak tekiteak dinant kai?Ho proxnn konnsutavo korit kai?Eklo direktor toraplea tiatrant Amcho Avaz hemsatollem soglleam Gõykaranim temgheun vachunk vinonti korta anikhem satollem yesvont korunk mag-tam,punn aplea tiatrachi jahiratmat hea satolleak diunk to visorlo.Sogllea direktoranim aplea tiatra-chi jahirat anik VCD kaddteleankhea satolleak jahirat diunk mhojitumkam khalti vinonti anik AmchoAvaz hem amchem tumchemsatollem anikui yesvont korunk

sangatan vavrumia.Viva konknni. Viva Amcho Avaz.

Cliffy V.D’CruzModdganv, Goy.

‘Amcho Avaz’ Mumboi dhaddatOglle unne 3 mhoine zavn gele‘Amcho Avaz’ porgott zalear. Hemsatollem Gõyam bhor melltta hantundubhav na. Romi lipin Konknni bhasvachpi Gõykaranchi tem tan bagoita.Punn ami Mumboi aslole Gõykar jeRomi lipin ‘Amcho Avaz’ sarkem potrvachunk axeta te mat niraxi zalea.Mumboint ravpi Konknni mo-gyeanchi ‘Herald Publications’-ak ekvinonti asa. MumbointleaGõykarank dhadoxi korche khatir‘Amcho Avaz’ satollem sumanacheasumana Mumboint dhaddchem aniRomi lipint Konknni vachunk ax-elolea Mumbointlea Gõykaranchiseva korchi.‘Herald Publications’- amchi magn-nim mandun gheun ‘Amcho Avaz’Mumboint dhaddpachi suvida veg-inuch kortelem mhunn adim fud-dench tankam Dev borem korummhunttam.

Joaquim D’MelloBandra, Mumboi

‘Package Package’ ani ‘Package’

Jivitan mon’xak virodh asop gorjechem! Ek patang (kite) vareacho virodh asamhonnonuch vhoir choddta

John Neal

Manestanchim utram

LOKMOT

Punn ami veg-veglleadhormancheamon’xam sovemson’vad korun,tanche bhitorsomjikay rochpacheproitn kortanv,somjikayentleanekchar ghoddtanvtednam amchemodem Dev hajir zata

Atam min bond zaun rozgarna zalolean, minache ttrok‘package’ sorkara lagimmagtat. Ani ti ‘package’tankam diunk, sorkaranproitn korun, halinch xemborttrok valeank ‘package’-ichim potram vanttleant

Amcho Awaz May 11_Layout 1 10/05/13 8:31 PM Page 6

Page 7: 11 May Amcho Avaz

7Des PordesPonnje<Sonvar, 11 May, 2013<

Gõyant aslolo kochreacho proxndisan-dis gombhir zaupak lagla.Punn sod’deak gimanche disaslolean, amkam tache vixim zoborkaim zannoun yena. Gõyantsod’deak domott (cloudy) oxem ho-vaman aslolean, pavs khoincheaivellar poddpachi xokyotai asa, hemsot mhonnpachem konnuch nakar-cho na. Ek pavtt pavsak survat zaleakai, ho kochreacho proxn dharunnbheos gheun, lokak vhodda pro-mannan sotavpak lagtolo. PurayGõychea sangata, Ponnje xarantlea lokakui hea kochreachea(garbage) proxnan giraslolim asat. Ponnje ani sorbhonvtonnimzoma zatolo kochro sod’deak Taleiganvche dongurler vhoronto vattek (dispose) laitat. Punn, ek pavtt pavsak survat zaleakai, Taleiganvcho lokui hea kochreak lagon tokrareo korpaklagtolo. St. Cruz-cho amdar Babush Monserate hachem CCP-cho ‘Mayor’ Surendra Furtado haka sohokar aso meren, takakochreacho vhoddloso usko zanvcho na. Punn hanche dogaimmodem kosleai karannank lagon mot-bhed zale zalear, heapavsalleant Ponnjekarank tem khupuch marekar zatolem

Oxe he kochreache phattbhuimecher (background) mukhelmontri Manahor Parrikar hannem Bainguinim hangasor kochrovattek lavpacho prokolp (garbage disposal plant) bandunk surukortolom mhonnpachem jem vidhan sobhent axvason dilam,taka soglleanichi yevkar divpak favo. Bainguinim zoim hokochreacho prokolp bandpant yeta, to odhunik pod’doticho(modern technology) astolo, ani hea prokolpa lagsar 1.5 tem 2metram meren kosloch mhello vas yevchona mhonnpachi Par-rikaran vidhan sobhent dilea. Hea prokolpant kochreachiprokriya (process) chalu astana, 1.5 tem 2 metram merenkosloch mhello vas vo ghann-ghuttan aili zalear, hi prokriyatabortob thamoupachi khatri Parrikaran dilea. Vidhan Sobhentdilolem axvason taka pallchench poddttolem. Ani jea orthanhem axvason sobha ghorant dilam mhonnge hea tachea axva-sonant sot astlolem mhonnpachi khatri dovorpak koslich horkotna. 1 vo 2 metram sodduch, ‘buffer zone’ hache bhair mhellovas yena zalear, Old Goa ganvant ravpi lokamni ho prokolpsvikarpak zai. Mangalore hangasor oxe torecho ek prokolp chaluasa, ani Gõychea amdaramni thoim vochon hea prokolpachoobheas kela mhonnpachem kollon ailam.

Bainguinim hangasor yeupi kochro prokolpak Old Goa-chegram panchayatin sodanch virodh kela. Taka lagon CCP-in thoimghetlolea zagea bhonvtim durig (compound) bandpak poryanhangachi gram panchayat sodanch virodh korta. CCP-in ghet-lolea zagea bhonvtonnim durig bandpak porvangi diyat osoadex (order) Gõy Panchayat khateacho up-sonchalok hannemdivn poryan, Old Goa panchayatin azunui porvangi diloli na.Old Goa panchayat thoincho amdar Pandurang Madkaikarhachea tabeant asa. Madkaikaran aplo sohokar dilo zalear, CCP-in ghetlolea zageak durig bandpak rokddich porvangi mellpakxokta. St.Cruz, Merxe, Carambolim hangasorlea gram panchay-atimni poryan Bainguinim hangasor yeupi hea kochrea prokol-pak virodh kelolo. St. Cruz motdar songhachi adli amdar VictoriaFernandes hea virodh korpachea andolant soglleam von fuddemasli. St.Cruz-cho sod’deacho amdar Babush Monserate hachoBainguinim hanga yeupi kochrea prokolpak virodh na, mhon-npachem soglleankuch spoxtt zalam. Bainguinim ho kochreachoprokolp ailo zalear, fokt Ponnjechoch nhoi, tor Taleiganvhangachea kochreachoi proxn kayomcho sutt’tolo. Taka lagonBabush Monserate ani Taleiganvchi amdar Jennifer Monseratehancho dogainchoi Bainguinim kochro prokolpak tenko as-toloch hem surya uzvadda itlem sot. Kumbarjua-cho amdarPandurang Madkaikar hacho hea prokolpak tenko mell’lo zalear,hea prokolpacho proxn eke rati bhitor suttom yeta. Parrikaranhea tegui amdarank visvasan gheun goroz te dixen panvlammarlim zalear, ho Bainguinim bandunk sodtat to kochro vatteklaupacho prokolp veginuch ostitvant yeun, vhodda promannanTiswadi ani sorbhonvtonncho kochreacho proxn suttavo zaupakxokta.

Gõychea kochreacher Unchle niti-sobhen dhokol gheun, pro-t’tek panchayatin panchayat patllicher (panchayat level) kochroprokriya prokolp bosounche oso adex dilolo. Gõychea sorkaransoglleam gram panchayatink potram phattoun kochro vatteklavpacho zago tharauncho oxi suchovnni keloli. Aplea ‘ward’-ant kochro vattek laupacho prokolp naka, oxi bhumika prot’tekvenchun ailolea panchayat vangddean ghetlolean, Gõyant os-titvant asloli khoinchich gram panchayat kochro vattek lavpachozago tharaupak azun meren xokonk na. Gõychea graminnvattharamni azun meren kochreacho proxn titlo gombhir zalolona. Punn Saxtti, Murganv, Tiswadi ani Bardez hea talukeamnijea ganvanchem ‘urbanisation’ zalam, thoim ho proxn khupuchgomhhir zala mhonnpacho dison yeta. Kochro zoma korpak vouddoupa khatir Panchayatimni zagea-zageancher ‘dust bins’dovorlolim asat. Him ‘dust bins’ aplea ghara samkar nakat,oxem prot’tek nagrikachem mot asa. Kalangutt, Kandolim,Kolva, Bannavle adi gram panchayitinchem itlem vhodda pro-mannan ‘urbanisation’ zalam ki, Pednne, Divchole, Sankhlle,Sanguem, Kepem ani Kankonn hangancheo Nogorpalika tankamsor keleo zalear, kochreache nirmitint khupuch unnem poddttat.Taka lagon sorkaran hea kinare bhagamni aslolea panchayat-incho vichar korun tankam nogorpalikecho dorzo divpa viximpanvlam ubharpachi goroz asa.

Porvore dongurler (plateau) Penha-da-France, Salvador doMundo, Succour, Sangolda ani Pilerne hea panch panchayatin-cho odhikar cholta. Porvore nanvan hea ganvank vollkhotat aniPorvore atam ek svotontr motdar songh zala. Punn Porvorenogorpalikechea proxasonant (municipal administration) hatghalpak sorkar bhiyeta. Hea vattharak nogorpalikecho dorzomellot zalear, ‘house tax’-am vaddtolim mhonnpachi bhiranthangache kaim sthanik nagrik ugttaitat. Porvore nogorpalikakorunk hangachea bhoutek nagrikancho virodh asa. Porvoredongurlecho itlo vistar zala ki, Sai Service tem Candelaria kopelmeren donui vatthamni rosteanche degek sogllinch dukonam.Porvore ‘water tanks’ tem Saligao meren CHOGM rosteachersorbhovtonnim nodor marlear, hangasor Ponnje xarantuchasloleacho bhas zata. Aiz na faleam hea vattharak nogorpalike-cho dorzo dinvchoch poddttolo. Karann, hea vattharant asloleagram panchayatink hangacho karbhar sambhallunk fuddarakkhupuch kotthin zaupachem asa. Porvore ani Saligao hangacheaamdaramni he gozalicho obheas korun Porvore nogorpalikakorpa vixim lokachim motam toyar korchim poddttolim. ‘Sec-retariat’ ani ‘Assembly complex’ hancho CCP-int aspav korpachosorkaracho vichar asa, oxem ugddapem zalam.

Pratapsing Rane ani Digamber Kamat mukhel montri astanaDokxinn ani Ut’tor Gõyant don kochro prokriya prokolp ban-dapacho vichar zalolo. Hea vavra khatir ek amdarancho aspavasloli somiti poryan venchun kaddloli. He somitin DokxinnGõyant Kanaguinim ani Ut’toren Kolvale hangasor don za-geanchi suchovnni keloli. Sthanik lokam protinidhinim heamprokolpank virodh kelolean, ‘land aquisation’ korpachi prokriyazaunk na. Atam Manahor Parrikar hannem hea donui prokol-panchi prokriya korpacho vaur aplea hatant gheupachi gorozasa. Bainguinim hangasor kochreacho prokolp cholpak xokta,zalear, Kanaguinim ani Kolvale hangasor kheddea ganvamni heosle prokolp kiteak yenv nezo? Hea proxnacher vichar korpachigoroz asa.

Anik thoddeach vorsamni Gõychi lok-sonkhea 30 lakhancherpavtoli mhonnpacho zannkaramni odmas kaddla. Kochreacheahea gombhir proxna vixim ami atam thavnuch gombhirtayenvichar kelo na zalear, amkam tem fuddarak khupuch marekarzatolem.

Gõyant kochreacho proxngombhir zala...

Stanley Vaz

CAMPALAR

Bharatant 3 lakh bhurgimpoileach disa mortat

NOVI DIL’LI: Bharatant prot’tekvorsa ekunn 3 lakh bhurgim zolmghetla tea poileach disa mortat, oxizottko divpa sarkhi mahiti ‘State ofWorld Mother-2013’ hannimsorvekxonn (survey) korun toyarkelolea avhalantlean ugddapi zalea.Unnem vozon, ‘pre-term birth’,mhellsann, gorbest astana ostorekodde zalolem durlokx haka lagonoxe torechim mornnam vaddpak la-gleant mhonnpacho odmas he son-vsthen kelolea sorvekxonnantleankaddla.

Amerikechi ‘save the children’ heap-vaurpi sonvsthen halinch ‘stateof world mothers-2013’ (sonvsarbhorchea avoyanchi sthiti) ho avhal(report) uzvaddak haddla. He son-vsthen sonvsar bhorchea 176 de-sancho obheas kela. Hea obheas-antlean avoy ani ballkam hanchebholaikecheo suvidha, somajik

druxttikon oxea veg-vegllea gozal-incho hea avhalantlean mahiti dilea.Hea avhalant te sonvsthen ut’tomdes ani sumar des hanchi vibhagnnikelea.

He vibhagnne (division) pormon-nem, Bharatan Pakistan ani BanglaDesh, China hea sezari desamsamkar tisrea panvddear urtamhonnpachem spoxtt zalam. Pak-istan ani Bangla Desh hea desamnidor disa 60 ani 28 hozar zolmanailolim bhurgim poileach disa mor-tat.Bharatant hem promannkhupuch asa. Ho avhal sangta teapormonnem, Bharatant zolmantyeun poileach disa morpibhurgeanchi sonkhea 3 lakh 9 hozaritli asa. Hacho orth oso ki, puraysonvsarant oxim him poileach disabhurgim morpachem promann pol-lelear, heram desam modem Bharat29-vea panvddear urta.

Mon’xan sunneak ghans kaddle

CHICAGO: Sunnean mon’xak ghansmarop hi ek chalti gozal zaun gelea, punnjedna eka mon’xan sunneank ghans marlomhonnpachem konnem-i sanglem zalear,tem sot mandpak khup zannank avgoddzatolem tem zalench, punn aikopak poryanvichitr koxem dista. Punn mon’xan sun-neak ghans marpachi ghoddnni ghoddli.Aple ghorkanik sunnea pasun salvar korpakhatir Amerikentlea Aiyova ganvchea ekadadlea mon’xan sunneak ghansailo.

Carren Henry hi bail monis aplo sunno‘candy’ haka gheun bhonvddaupa khatiraplea sasupaichea Madrid hanga asloleaghora lagsar ugttea zageacher pasoyekgeloli. Teach vellar virudh dixentlean (op-posite direction) ek ‘labrador’ zatichosunno yeun Carren hacher atak kelo.Hoatak zala tedna Carren hichea dolleancher‘gogles’ aslolim. Taka lagon tiche dollevanchle. Punn tea sunnean tichem nakghansailem.Tika udari uddoili ani ticheapottak ani donkeank ghans kaddle.

Carren hicho ghorkar Len tika vhorpa khatirthoim ailolo.Mottorantleanuch tannkem Carren-achem tondd ani heram kodden rogtan buddlam

mhonnpachem pollelem. Tech porim tannem tea‘labrador’ sunneakui pollelolo. Vell vibadd kori nas-tana tannem te sunnea sorxim dhanvon vocho ani

taka addvem uddoun to tea sunneakghansaupak laglo.

Len hannem tea sunneak khupuchghans kaddlolean tem sunnem egdo-much zokhmi zalem ani Len hache tavd-dintlem sutton tem sunnem koddsorongelem. Ho soeg dhorun, Len-an aplebailek ani ‘candy’ hea sunne haddunmottorant bosoilem. Tea uprant Carrenani tanchea sunneak Len-an tabortobeka laginchea hospitalant vhorontancher ilaz kele.

Len ani tem ‘labrador’ sunnem hanchelottafottint tea ‘labrador’-an Len-acheahatak ghans marlolo. Taka lagon atamMadrid hangachea eka khasgi hospita-lant him dogaim ghov-bailam anitanchem sunnem ‘candy’ ilaz ghetat. Car-ren haka tea ‘labrador’ sunnean keloleozokhmo khupuch gombhir rupacheozaun asat, ani tichem mukhamoll adimaslem toxem vevosthint korpa khatirticher operasanv korchem poddttolem,

oxem thoinchea dotoramni sanglam. Hea tegain-choi ilaz korpa khatir thoinchea ganvchea lokamniduddu zoma kela.

Chear vorsamni ‘luxury’ mottoramsovay zatolim…

NOVI DIL’LI: ‘Luxury’ mottoram boreachpromannan sovay zaupachi xokeotay asa. FoktEurope-antlim nhoi, Japan ani South Korea-ntlim poryant. Fuddlea kaim vosanchea kallanmottorancher vosul korunk yevpi ‘customsduty’, sorkar unni kortolo mhunn xokeotayasa.

EU-chea borabor korunk suchoilolea ‘trade& investment agreement’-ache adharan Eu-rope-ant utpon’ korunk ailolea mottorancher2017 vorsa saun ‘custom duty’ denvoun 30%korpachi sorkarachi yevzonn asa. Japan aniKorea-chea mottoram utpon’ korpeankui hechtoreche faide melltole, punn haka anink matsovell lagtolo, punn hea mud’deacher nimnnonirnnoy azun gheunk na, mhunn sutramnikolloilem.

Sod’deak $40,000 (sumar 22 lak) molacheavoir aslolea mottorancher 100% ‘customs duty’ vosulkortat, ani hea molachea khala aslolea motttorancher

60% ‘import duty’ bhortat.‘Customs duty’ denvoupache bore faide asat.

Mhunnlear, Bharatant haddlolea sumar 25lak rupianchea mottorachem mol sod’deak69 lak asa tem denvon 45 lakacher pautolem.

Hacho faido chodd korun ‘luxury’ mot-toram purtoch astolo mhunn mottoracheaudeogant asloleanchi opekxa asa. Jea karannchoddxeo sonvsarbhorcheo vhoddleo mot-tor komponeo ‘luxury’ mottaranche ‘com-pletely-built units (CBU)’ import kortat.

Ekech torecho ‘duty structure’ asonporyant, Korea-chea ani Japan-chea mottorkompneank, Europe-achea komponink zatatoso hea bodolacho faido zauncho na karanntancho ‘top-end’-achea poros ‘mid-marketsegment’-an chodd aspav asa, mhunn kom-poneamni sanglem.

Honda sarki komponi, ji poili ‘CR-V’-che‘completely-built units’ ‘import’ kortali,

tichem atam Bharatant ‘assembling’ korunk tannimsurvat kelea.

West Bengal, Ut’tor-Udentichim rajyamfosovnnuk korunk fuddem

NOVI DIL’LI(PTI): Hea disamni ‘chit fund’ hantuntduddvanchi gunthounnuk kelolea zaiteach lokachifosovnnuk zalea mhonnpachem ugddapem zalam. Hiduddvanchi fosovnnuk korpachea prokronnamni‘Saradha group’ hi duddvanchi gunthounnuk korpikomponen desantlea hozaramni nagrikank duddvanknagoileat mhonnpachem spoxtt zalam. Hea fosovn-nuk kortoleancher odhik choukoxi keli tedna, WestBengal toxench Ut’tor-Os-tomtechim rajyam han-tunt chodda promannanaspavleant, oxem sid’d za-lam. Tech porim he dud-dvanche fosovnnukentchodd onivasi Bharati(NRI) bolli poddtat, oxem-i he choukoxentlean kollitzalam.

‘Chit fund’ hacheudexim lokachim vhoddapromannan fosovnnukzata mhonnpacheotokrareo vaddpak laglolean, kendr sorkarn SFIO (Se-rious Fraud Investigation Office) hanche koddleanKolkata hangachea Saradha group hanchi barkayenchoukoxi korpak formailam. Saradha group hanchedesantlea khupxea rajyamni fantte asat. Desantleasabar lokamni tantunt aplea duddvanchi gunthoun-nuk kelea. Gunthounnukechea nanvan fosovnnuk ko-

rpi anikui zaitech pongodd Bharatant vaurtat, anitancherui dekrek dovorpachi suchovnni kendrsorkaran SFIO hankam kelea.

Onivasi Bharatiya lok, je chodda kalla uprant hanga-sor yetat, te chodd korun oslea komponeamni apleaduddvanchi gunthounnuk kortat. Atam meren, ‘chitfund’ nanvan sabar Bharatant vaurtolea sonvsthamnilokak duddvam babtint nagileat. Fattlo-fuddlo vichar

korinastana lok apleakodde aslolea duddvanchigunthounnuk kortat aniapleakuch fosoun ghetat.West Bengal, Tripura, Ma-nipur ani her sabar Ut’tor-Udentichim rajyam oslevevhar kortat. Sorkarakitlea sogllea lokacher aplinodor dovorpak khupuchkotthin kam zaun asa.

SFIO hea ghodd-nukancher choukoxi ko-run aplo avhal kendr

sorkarak dilea uprant kendr sorkar he gozalicheraplem kherit lokx ghaltolo. Punn gunthounnuk korpilokamni hi gunthounnuk korche adim heo ‘chit fund’korpi komponeo ani tanchea vaura vixim choukoxikorpachi khupuch goroz asa, oxem kendr sorkaracheaeka provotean (spokes person) desantlea khobramsonvsthank sanglem.

Pakistan-ant 60 ani Bangla Deshant 80 hozar

Tea adim tea sunnean tache bailek ghansailoli

Prosar madheombhroxtt asa: Kapil Sibal

BHOPAL: Desantloprosar madheomporyant bhroxtt asaani tatuntlem bhrox-ttachar thambounkte kainch korinant,oxem ‘communica-tion and IT’ montriKapil Sibal-an UPAsorkara-add bhroxt-tacharea vaddteaaropam viximpotrkaramni vichar-lolea proxnank ur-fatto zabab diun san-glem.

Rajyantlea Con-gress ‘headquarters’-an potrkar porixoden

Sibal uloitalo jednam potrkaramni ‘railway’ montriPawan Kumar Bansal ani Bansal-achea bhacheachea‘Railway Board’ nemnnuk ghottalleantlea sombondavixim proxn vicahrunk survat keli.

“Bhroxttachar soglleakodden asa. Tem fokt Congress-inuch asa oxem na. Bhroxttachar fokt tuzo vo mhozokhaxelo odhikar nhoi,” Sibal-an sanglem. “Paid news-avixim tumi aikolam astolem. ‘Paid news’-anui bhroxt-tachar asa. Konnacheanuch tem thambounk zaina punnbhroxtt ghoddnneo unneo korunk zatat,” mhunn tannenfuddem sanglem.

Amcho Awaz May 11_Layout 1 10/05/13 8:31 PM Page 7

Page 8: 11 May Amcho Avaz

Ponnje<Sonvar, 11 May, 2013<

8Bhurgim-ballam

Novem roch

Hea gormechea disamni, tumcho ‘computer’ fokt ‘Internet browsing’-akvapurcho soddun, tumche ‘creative skills’ dakhounk proitn kor! Khala dilole

kaim ‘digital courses’ zata zalear suttiechea disamni tujean korunk zatat.

Akorxit (attractive) kanni

‘Cartoon’ korop ani ‘Digital Painting’

‘AutoCAD’

‘Game Design’

‘Animation’

Kannio sangonk zatat vo pustokancherui boroundovrunk zatat, punn ‘computer’-ar ‘illustrated story’ghoddoun haddpachem tuven kednam tori chitlam?‘Computer’-achea adharan tuji kanni akorxit korunktujean tatun ‘sound effects’ ani ‘animations’ ghalunkzata. Hem korunk samki sompi pod’dot mhunnlear tu-jea kanniek ‘Power Point presentation’-an ghalun‘sound effects’ ani ‘motion effects’-am borabor aninkakorxit korunk zata. Tor kiteak ravtai? Ek lhanxi kannighodd ani survat kor.

Mumbai-n, Fantasia Computer hatun tujean ‘story il-lustration’ xikonk zata. Anink mahiti pasot09987062416/022-26255629 hea ‘numbers’-ancher‘call’ kor.

Gormechea disamni ‘cartoons’ polloun tuzo vellvibadd kori naka. Sadhea akarancho vapor korun tu-jean tuzo svotacho ‘cartoon’-acho patr ghodd. ‘Car-toon creation courses’ bhurgeank tanche ‘animatedcreations’, ‘digital’ toren utpon’ korunk zata, zalear‘freehand digital painting courses’ bhurgeank ‘colourpalettes’, ‘design’ ani ‘sketching’-achea vixim xikoita.

He ‘courses’ Chennai-ak Imagineminds hangaxikonk melltole. Mahiti pasot 044-42935293/044-42935200 hea ‘numbers’-ancher ‘call’ korunk zatavo ‘[email protected] hacher ‘e-mail’-ichea vorvimsompork korunk zata.

‘AutoCAD’ ek ‘computer-aided design (CAD) program’zo ‘2D’ ani ‘3D designs’-ak vaprunk yeta. ‘AutoCAD soft-ware’ ‘architects’, ‘project managers’, inginer ani herdursea vevsayik xetramni vaprunk yeta. ‘Circuits’ ani‘structures designing’ korunk ani ‘interior modelling’korunk ‘AutoCAD’ adhar dita. ‘CADD Centre’, zacheBharatan zaitea suvatencher fantte asat thoimsor tujean‘AutoCAD’ vaprunk xikonk zata. Tea bhair CADD Centrebhurgeam pasot CADD@School nanvacho ‘programme’iskolamni ghoddta. Anink mahiti pasot 044-45966100hacher ‘call’ korunk zata vo ‘[email protected]’hacher ‘e-mail’-achea vorvim sompork korunk zata.

‘Computer game’-in kitem ghoddtolem, kitem nemastole tem rochpachea proriyek ‘game designing’mhunntat. Hatun kannienchea vixim, patram vixim,‘design’-a vixim ani manddnne (strategy) vixim chin-top samil asa. ‘Game’-iche ‘artistic’ ani ‘technical ele-ments’ koxe toren vapurchem tem sogllem ‘game de-signer’-achea hatan asta.

He ‘skills’ tujean Mumbaichea FX School-an xikonkzata. Anink mahiti khatir 022-42354235 hea ‘num-ber’-acher ‘call’ korunk zata. Mumbaichea ‘Arena An-imation Academy’-n pasun ‘game designing course’xikoitat. Odik mahiti khatir 022-24367539 ‘call’ ko-runk zata vo ‘[email protected]’ hacher ‘e-mail’dhaddun sompork korunk zata.

Kolkata-n, Virtualinfocom ‘game designing’-ancourse ditat. Odik mahiti khatir 09830082617/033-25956619 hea ‘numbers’-ancher ‘call’ korunk zata.

‘Animation’ ek mojexir prokriya ani tatun eka fattleandusri chitranchi malika dakhoun halchal utpon’ korunkzai asta. ‘Animation’-achi prokriya svotontr chitrancheaadharan suru zata, zankam ek cholot raupi prostutighoddunk (continuous motion) borabor ghalunk goroz.Kerala-k Toonz Academy-n ‘animation’ xikonk zat. Odikmahiti khatir 0471-3042500 hea ‘number’-acher ‘call’korunk zata vo ‘[email protected]’ hacher ‘e-mail’ dhaddun sompork korunk zata. Mumbaichea ToonClub-an 7 te 14 vorsam mozgotim pirayechea bhurgeank‘animation course’ xikoitat. Tankam sompork korunk022-26511026/26459669 hancher ‘call’ korunk zatavo www.toonclub.net hea ‘website’-ik bhett diunk zata.

Amkam vincharAmkam vincharViman koxe uddtat?

Dor eka vimanak ek tharavik uddanachigoti (specific takeoff speed) asta. Hi mhot-vachi goti tea-tea vimanachea vozon-nacher adharit asa. Vimanachea ‘engine’-ak, vimanak favo titlem ‘thrust’ diun varean‘drag’ vo ‘friction’ vo halchem dolchem nhoimhunn boroch vavr korcho poddta. ‘Drag’ani ‘gravity’-cher zoit mellounk vimanansvota apleo don ‘forces’ ghoddunk zai, temhunnlear ‘thrust’ ani ‘lift’. ‘Thrust’mhunnlear ti xokt zachea adharan viman‘runway’-cher fuddem cholta. ‘Newton’sthird law’ – ‘every action has an equal andopposite reaction’- vimanachem ‘engine’‘fuel’-acho vaprun dhunvor soddun ‘for-ward thrust’ nirmann korta. ‘Runway’-chermukhar veta-veta viman, aplea donui‘wings’-am vorvim vareachi ‘stream’ don

vattemni katortat – ek ‘stream’ voilean vetazalear dusri ‘stream’ khala saun veta.‘Wings’ oxe bhaxen akarlole asat, ki xekimtanchea voilean vochpi varem sokoileachvatten ‘deflect’ zata, ani ‘Newton’s thirdlaw’-ak lagon, vareachem hem ‘downwardmotion’ vimanachem ‘equal and oppositeupward motion’ nirmann korta. Haka ‘lift’mhunntat.

Ajit Pawar konn ani kiteak tokhobramni asa?

Ajit Anantrao Pawar, zaka Dada(vhoddlo bhav) mhunn vollkhunk yeta,Maharastra-cho up-mukhel montrimhunn asa. Kendriya xetki montri ani‘Nationalist Congress Party’-cho mukheli,Sharad Pawar-acho to bhacho zaun asa.Maharashtra-chea dhoronnamni tacheanudok pavounk zaina aslolea karann, Abril7, 2013 hea disa, tannen fokannamnivadvivadachem nivedon dilolem.Sod’deak aslolea duxkoll (drought)sonkoxttak lagon upas korpi eka nixedhkorpeak Pune-chea lagim Indapur hangaeke kariavollin uloitana tannen “If thereis no water in the dam…Should we uri-nate in it?” (zor dhoronnan udok na za-

lear ami kitem tatun mutonk zai?) oxemmhunnlem. Hea nivedonan rajyabhorvadvivad porgott kelem. Uprant, rajki aniprosar madheomanchea dobavan yevun,Ajit Pawar-an aplea nivedonak lagonbhogsonnem maglem ani hem nivedontachea jinnentli soglleant vhodd chuk

IPL-achi survat kednam zaloli?

Bharatan Twenty20 cricket-ik, IndianPemier League (IPL) ek ‘professionalleague’ ani tachi survat 2008 vorsa zaloli.IPL-achi survat Lalit Modi-n, zo ‘league’-acho poilo odheokx ani ‘commissioner’aslo, ani ‘Board of Control for Cricket inIndia (BCCI)’-an keloli. Hea khellacheratam BCCI Up-odheokx Rajeev Shuklanodor dovorta. Sod’deak choltolea‘league’-an sonvsarbhorchea khellgod-deam sangata nov pongodd asat. 2010vorsa, ‘IPL’ ‘YouTube’-ar ‘live broadcast’

zaupi poilem ‘sporting event’ zaunkpavlem.

Chocolatel ‘Chocolate’-ik boro itihas asa ani ti zaitea vorsam saun vaprunk yeta.

l ‘Chocolate’, zhaddancher zaupi ‘cocoa beans’-am saun utpon’ korunk yeta.

l ‘Chocolate’ korpi poilo lok Mexico ani Central America vattharantle adle adi-

vasi lok asle.

l ‘Cocoa beans’-acho pitto korun to vegvegllea mosaleam vangdda misoll

korun ek pivpachi vost toyar kortale, zaka te ‘chocolatl’ oxem mhunntale.

Sonvsarik Penguin Dis‘World Penguin Day’Abrilachea 25 tarker

monoitat. ‘Penguins’-amvixim zagrutay ximpddaunk ho

dis bhettoila.

Tanchi zoddi korKhala dilolim don ‘penguins’ ekech torechim di-

stat. Tankam sodxi.

‘Tell a Story Day’Sonvsarachea kaim

bhagamni Abrilachea 27ver‘Tell a Story Day’ mhunnmonoitat. Hea disa lokektthaim yevun sogllea

torencheo kannio sangopmonoitat.

Khala dilolim chitram polloun kanni vollkhat.

Ghoddneo

l ‘Chocolate bar’ sumar ek voros meren

vibadd zaina astana uronk xokta.

l ‘Dark chocolate’-an her dusrea ‘chocolate’-

im pors chodd ‘cocoa’ ani unni sakhor asta.

l Adlea kallar, ‘cocoa beans’ ‘currency’ mhunn

vaprunk yetale.

Rikame zage bhorRikamea zageanche ‘c’ leter bhorun utram vach.

Zapo

Zap

o

Zapoa ani d

Page 9: 11 May Amcho Avaz

Xikxonn hem udorgotichemmukhel sadhon asa ani vaitt so-majik sonkoxttam pois korun temaslolea naslolea modem pul band-pache somajik sadhon poryantasa. Tanche khatir xikxonnik udor-got korpa khatir dobrad yotn ko-rpachi goroz asa oxem Gõychemrazpal Bharat Vir Wanchoo han-nem sanglem.

Shivgram sonsthechea rupeamohotsovak lagon ghoddoun

haddlole karyavollint te mukhel soire mhunn uloitale.Tannem sonstha ganvgirea vattarantlea bhurgeank xikx-

onnachi suvidha uplobd korun divpakhatir je yotn kortate yotn tokhnnay korpa sarkhe asat. Xikxonnik sonsthechemukheli ani vevosthaponan sonstheche vhoddponn digovndorpache ani vidheartheanche add guneanv zavpak na hekhatir yotn korunk zai oxem razpalan sanglem.

Hea vellar sthanik somaz vavurpi, bore khellgodde anisonskrutik molla voile kolakar, sonsthechea vingodd vin-godd vidhealoyantlem gunnest vidhearthi hankampuroskaranchem vanttop zalem. Hea velar razpalan san-glem: Sonsthen patr ani goroz aslolea sthanik vidhearteankposke ghevn ek vhodd ani monisponnachem kam kelam.Hea kamacho sonsthek nixchit faido zatolo.

Shivgram sonstheche odheokx Subash Shirodkar hekaryavolliche yezman asle. Tannen sonsthechea ani xikx-onnachea karyak porot ekdam vhavun ghetle.

Hea vellar tannen xikxonna vixim apli aplea kuttumbachixikxonna vixim asloli bandilki porot ekdam spoxtt keli.

Sonsthecho druxttikon xikxonnache vatthar vaddovnxikxonnik karyavolli vaddovpachi itsa asa toso yotn kor-tana sonstha ‘ship building’ obheaskrom suru korpachiasa, mhunn tannen sanglem.

9

Somajik mollar

Ponnje<Sonvar, 11 May, 2013<

Xikxonn

Vachpa sonskruticho prosar zaupak zaiAiz sonvsar ‘computer’-achea

eka ‘click’-acher cholta oxemmhonnttat. Taka lagon son-vsarant sonvsarant ghoddtat teosoglleo vostu ‘internet’ hacheudexim polloupak ani vachpakmellttat. Eka mon’xak apleak zaitedna sonvsar bhorchi mahitiekach khinnam bhitor apleakmelloupak xokta. Oxe torechisthiti aiz asa. Oxem ason poryanTV channels-ancher yeupi bat-meo polleun kaim lok aplem so-madhan mandtat. TV-cher yeupiveg-veglleo kormonnuk korpi ‘se-rials’ polleunui lok khoxal bhoritzatat. Punn vachpachi sonvoimvo avodd hi vegllech torechi asta,hantunt il’loi dubau na.

Oxea vellar ek vortoman potr,satollem, masik vo kadamborivachlea uprant vachpeanchi bhukbhagta ani nivta. Aiz-kal hemsogllem vachpak konnach koddezoborso vell naslo, torui ek kalloso aslo, jea kallar chhapunailolem sahitya hench lokanchivachpachi umed ani bhukbhagoitalem. Graminn bhagamnixikloleank ani unnem xikloleankganvchem vachpa ghor (library)tanchea odhikarachem thikannzaun aslem. Azunui kaim gan-vamni aslolea vachpa ghorancholokak khupuch upeog zata.Punn

hem promann adle porim na,torui tem unnem zalolem na.

Ek ganv thoim ek vachpa ghorhi yeuzonn sorkaran hea adimvevharant ghatloli khori, punn heyevzonnek khup thoddea gan-vam koddlean protisad mell’lo.Adim bond poddlolea iskolamnihim vachpa gho-ram ostitvantaslolim. Tim atamkhup promannanbond poddon ge-leant. Vachpi toyarzanvche mhonnsorkaran ek khasyevzonn toyar ko-run, ganvche pan-chayati torfen himvachpa ghoramsuru korunkonudhan divpaksuru kelem. Hey e v z o n n e c h okhupxea panchay-atimni labh ghetlo,tech porim vach-peamni poryantaka ut’tom protisad dilo. Talukapatllicher aslolea vachpa gho-ramni poryan khup torechimpustokam, gronth vachpeakvachpak melltat. Hea pustokan-cho vapor khupxe vachpi korunkaddtat.

Eke kodden hi sthiti astana, ge-lea tin vorsanchea kallant, fokotpanchuch panchayatimni novimvachpa ghoram suru zaleant.Takalagon hea sorkari onudhanacholabh gheupa khatir panchayatifuddakar ghenant vo tea-teabhagamni vachpa ghoram suru

zanvchim mhonn panchayatimkoddlean magnni zaina zanv-ye.Gõychea Kola ani Sonskrutikhateachi novea vachpa ghoramkhatir yeuzonn asa. 189 panchay-atim modlea, fokot 50 panchaya-timni vachpa ghoram asat. Pus-

tokam ani vaurpeam khatirsorkar dor vorsa hea vachpa gho-rank 50 hozar rupiya onudhandita. Kaim panchayatim koddetancho svotacho zago naslolean,tankam vachpa ghor suru korpakoddchonneo uprastat.

Punn ganvantlea panchaya-timni fuddakargheun lokamkhatir vachpaghoram suru ko-runk zai. Tantuntaslole vaurpivachpa ghoramvixim zannvikaiaslole asot zalear,p u s t o k a n c h idekrek ani thoimy e u p e a n c h inondnni borebhaxen zatoli.Fokt panchaya-tinich vau-rpeanchi nemn-nuk korchimhonn, ogi kon-nakui zankam

pustokam vixim matui apulki na,tankam thoim vaurpi mhonndovorche nhoi.Thoim yogeo tevaurpi dovorle zalear, vachpaghoracho vaur bhes-boro zaupakmodot zatoli. Jea-jea vachpa gho-ramni vaurpi asat, tannim poryan

hea vachpa ghorachi ghevopkhupuch mhotvachem zaun asa.

Atam Ponnje aslolemsorkarachem ‘Kendriya Vachpaghorant khupuch torecheo vach-peam khatir suvidha ani sovloteoasat.Haka lagon zo lok thoimthoim yeta, to khupuch somad-hani asta, oxem lokamniuloilolem aikopak yeta. Ekavachpa ghorant vachpeam khatirborim pustokam ani thoim bosontim vachpa khatir ut’tomvatavronn aslem zalear, magirpustokam vachpa khatir lok apo-ap fuddem sortolo. Vachpa gho-rant yeun pustokam, vortomanpotram ani her torechem sahityavachpa khatir vachpeank akorxitkorunk sorkaran kherit yevzonntoyar korpachi goroz asa. Gõyantani desan vachpa sonskrutichovistar zatlolo zalear, dor ekamon’xan ap-aplo sohokar div-pachi goroz asa. Vortoman po-tram ani pustokancho mog, doreka mon’xachea kallzan rigpakzai.

Ami soglleamni zanna zaupakzai ki, eka vellak uloylolem sortapunn boroilolem pustok rupanporgott kelem zalear, temsasnnank togon urta. ‘Xikon-xikon ganvkar zata ani vachun-vachun ek monis zannkar zata.

Xikxonn mhunnge udorgot:Wanchoo

Baravi Zatoch Kitem Korchem?

Xetkareanchi pikavoll soroll ‘hotel’-amni viktoleModdganv (AAB): Gõychea

xetkaramni toyar kelolem utpon’soroll vhoddlea ‘hotel’-ank vikunxetkarank bazarpett mellovn divpachiyevzonn mullavea panvddear chaliklaglea. ‘Hotel’-anchea vevosthapon-amni xetkaranche ‘club’ ani xetkaran-cho mahamanch sthapon koruntanche kodden hatmellovnni kor-pachem tharailam.

AIMS (An Identity of Myself) aniNABARD hea don sonvsthamni hi yev-zonn chalik lavpachem tharailam.

Moddganvam Ravindra Bhavanantzalolea eke porixode vellar hi mahitiuzvaddak ailea. Khoimchi bajipalo,tandull vo anik khoimchoi jinoskhoimchea xetkaram kodden asa.Tachem mol kitem, kednam mellttahe viximchi puray mahiti aslole ‘web-site’-ichemi kam ukttavonn zalem. ‘e’-pod’dotin xetkaramni toyar keloleautpadonak giraik mellovn divpachohe sonkolponent aspav asa.

Dokxinn Gõy zalole panchayatinAIMS he sonsthechea zoddpalvan hosuvallo ghoddoun haddlolo. Mukhelsoiro mhunn Gõy kaido aiyogacho‘commissioner’ Adv. NarendraSavaikar hajir also. Toxench Ravindra

Bhavanache odheokx Damodar Naik,NABARD-che sonchalok Dr. SatishKulkarni, xetki sonchalok Sachin Ten-dulkar, foll utpadon fantteache son-

chalok Olando Rodrigues, dokxinnGõy jil’lo panchayat odheokx Nelly Ro-drigues toxench her manest hajir asle.Adv. Narendra Savaikaran sanglem:Xetkaramni obhiman ballgupachiporisthiti nirmann korpak zai.Xetkaranchi svotachi ek veglli vollokh

asa. Punn ti samballpachi zapsaldarkidor eka Gõykarachi. Gõy ani Gõykar-ponn mhonntta tem sogllem Gõycheaxetkaram kodden asa. Dekhun

xetkaranchi vol-lokh ani osmitayrakhpak zai. Tox-ench kelem zalearGõychem poria-voronnui tigunurtolem.

Aiz xetkarakkhorea orthan ad-har divpachigoroz asa. Zor ad-har dilo zalearboreo gozalighoddpak xoktat.Xiklole bhurgexeta kodden fattkorta. Tea som-b o n d a npalokamni aplea

bhurgeank xetki vevsaya vixim poil-inch pattovn divpak zai oxem-i tan-nem sanglem.

Gõy sorkaran dud utpadonak adharmol dile uprant Gõyant 30 te 35ttok’ke dud utpadon vaddlam oxem-iAdv. Savaikaran sanglem.

Dr. Satish Kulkarni Gõyant xetkifantto tisrea kromankacher asa oxikhont ukttaili. Xetkarank ut’tejan anitankam bazarpett mellovn divpaksogllea xetkar kolombank ekttaimhaddun tanchi ek mahasonghottnasthapon korpachi toyari kelea. Tox-ench lhan xetkarancho mhalvozghevpa khatir ‘collection centre’ surukorpachi yevzonn asa. Te khatir rajyasorkaracho tenko asa oxem sanglem.

Gõyant xetki fantto ghottmutt zav-pak zai. Sod’deak Gõyant xetki mollarutpadon unnem aslolean sogllembhailean haddchem poddta. Punndusre vatten bhailean Gõyant yevpilokant ani khas korun bhonvd-dekarank Gõychea jevnnache jinos di-vpachi koslich tozviz na. Gõyantaslolea vhodd ‘hotel’-amni Gõyche ba-jipalo vo her toranche jinos uplobdaspak zai. Punn te khatir favo tea pro-mannan Gõyant xetki mollar utpon’toyar zaina oxem tannem sanglem.Xetki molar ek kranti ghoddovpakNABARD sodanch toyar asa oxem-itannem sanglem. Hea vellar Nelly Ro-drigues, Damodar Naik ani her-anchim-i uloupam zalim.

Renv ani Khoddi vevsay oddchonneo

Lhan bhurgo vhodd ‘IQ’

NEW YORK: Amerikek raupi ekpanch vorsancho bhurgo, 147-achea ‘1Q’ borabor Mensa hea ‘ex-clusive high IQ society’-n provesgheupi lhan vangddeam modlo eklovangddi zala. Illinois hangasorloGus Dorman-an Charlotte’s Websarkeo kadomboreo vachunk sur-vat kelea.

Moza mellchea khatir ‘periodictable’ ani ‘world map’ tondpatt ko-rta. Ani kednam-kednam tachea ba-paichi-i ‘geography’ sudraita.

18 mhoineancho astana Gus-ankhobrampotr ‘toilet’-in vhoronvachunk survat kelem ani tea bhairmhojeo ‘Wired magazine’-acheo pro-tio-i vachtalo, mhunn tachea bapainDorman-an sanglem.

Gus, hea zoddeacho poilo bhurgoaslolea karann, Dorman ani tachebailen, Kotomi-n bhurgim lhan as-tana hech bhaxen vagtat mhunnchitlem.

“To gunnamni bhorla mhunnamkam kollonk na. To heram dus-ream bhurgeam bhaxen asa mhunnamkam distalem,” mhunn Dorman-an sanglem.

Boro ‘IQ’ ason poryant, Gus-akuiiskolachea survatek proxn (prob-lems) asle, mhunn tachea bapainsanglem.

‘Addition’ ani ‘alphabets’ xik-pachea vellar Gus bejartalo. Iskolakvochonk lagchea adinch to ‘multi-plication’ ani ‘long division’ kortalo,mhunn Dorman-an sanglem

Willie Fernandes

Sanvordem Gõy

Baravi ‘pass’ zalem mhonttochbhurgim anik ek panvl fuddem pavtaaplea jivitan. Khub khuxalkay anianondachi goxtt. Punn tea uprantkitem korpachem? Hemvui mhot-vachem chintop tanchea mathearbosta. Fuddlem xikop korchem torkhoimchea vixoyant korchem. Khoim-che kolegint apleak proves melltolohem sogleanchea monant yeta. Bore-antle bore kolegint mhaka proves mel-l’lear puro, hoch tancho haves asta.Bore gunn ghevpi bhurgim voizuki, in-jiner vo her dusro vixoy gheun dusrekolegint proves korunk proitn kortat.CET porikxa ditat ani ‘pass’ zata teagunna pormonnem tankam omkeachkolegimni proves mell’ta. Thoddim so-danche bhaxen Arts, Commerce aniScience hea vixoyancher aplem fud-

dlem xikop korun podvi gheunk fud-dem sortat. Zaiteank favo title 12vekgunn mellonant. Hea bhurgeamnikitem korpachem? Itlench xikop puromhunnon zaite zann ghara bostatkainch korinastanam aplem akhemjivit ogddaitat. Tankam magir bori tinokri mellonam ani te niraxi zaunkpavtat. Hea oslea bhurgeank khaxeleadhondea vixim xikop (VocationalTraining Courses) gheunk aizsorkaran ani her xikxonn sonvsthanimkitlexeo suvida toyar keloleo asat.Khaxelea dhondea vixim tantrik xikopghetlear eka bhurgeachea monant at-mvisvas vadtta, ani aplea xikpaudexim aplea khas pãyamcher uboravonk xokta. Aplo svotachotancheanim dhondo ubo korum yeta,vo khoimsorui motte komponint osleabhurgeanchi goroz asta. Ani atancheatempar zaite bhurge hea vibhagantaplem fuddlem xikop korunk sodtat.

Sorkarache mahiti pormonnemBharotant 2015 vorsak thavn tantrvi-gnyan axil’le 8 kotti kamdaranchigoroz asteli ani 2022 vorsa meren tivaddon 50 kottincher pavteli. Hea vib-hagantlea kamdaranchem unneponnzaun asa mukhi karann amcheaBharotachi arthvevostha unchlea pan-vddear chodona zaunk. Ani heach un-neponnank lagon Sorkaran nirnnoy

ghetla sumar 1500 ITI (IndustrialTraining Institution) ani 50 hozaramvoir ‘Polytechnics’ hea thoddeach vor-sam bhitor sthapon korunk. Ani hemkam fuddem voronk mottea karkan-neamcho-i aspav asa. Hea udeximtankam he tantrik xikxonn ghetlolebhurge favo zatele tancheo komponeocholounk.

Amchea Gõyant eka eka talukeantsorkaracheo kitlexeo ITI asat. Tantuntkitlexe tantrik kors xikoupak yetat.Hem xikop purem kelem zalearapleachean khas dhondo suru korumyeta zoso he adim zaiteanim keloloasa. Nokri mellpak oddchonn zainam.ITI kors chalu astanam heabhurgeank aprentership tea tea vib-haganim ghaltat ani hea vorvimtanchi karagiri anikui vaddounkpavta. Toxeoch kitlexeo ‘Polytechnics’veg veglea sonsthamni suru keleat.Sabar vixoyancher heo ‘polytechnics’bhurgeank xikxonn ditat. Oslea ‘Poly-technic' xallentui hea bhurgeanimproves gheum yeta.

Halinchea vorsamni Udyogik KalaVibhag (Commercial Arts) ho ek mhot-vacho xikxonnink vixoy zala ani heavixoyancher khubxim bhurgim aplemfuddlem xikop korunk fuddem sor-leant. ‘Computer’ xikxon ghetat tan-tuntlo ho ek motto vibhag zaun asa.

Ani hea xikxonn mollar anikui kitlexevibhag asat ani heach pasot nokrimellpachi sondhi anikui vaddta. Jahi-rati korop, Pustokachim panam, pet-tiyo, amontronn kardam hem sogllem‘designing’ korop anik chap’pun had-dop ho ek vhodd bhag zaun asa heaxikxonnacho. ‘Advertising Art’, ‘AppliedArt’, ‘Visual Communication’, ‘Commu-nication Designs’, ‘Audio Video VisualArt’ osle kitlexe kors asat. Chear vor-sancho podvi kors vo thoddea tempa-cho korsui favo tea pormonnemgheum yeta. Toxench atanchea kallant‘commercial photography’, ‘videogra-phy’ ani ‘editing’ korpache zaite korsGõyant korum yeta. ‘Editing’ korsambhitor kitlexe anikui vibhag asat temhonttlear ‘2D & 3D animations’,‘graphics’, ‘audio sound recording’ he-vui kors kelear bhurgeanim aplea jiv-itan rokddech yesesvi zaum yeta. Anikek vixoy zaun asa ‘web page designing’ani hea korsak bhorpur fuddar asa.

Tor bharavi zaun kitlexeobhurgeank sovloti asat aplem xikopfuddem korunk anik veginunch aplosvotacho dhondo ubharunk vo khoim-sorui nokri korunk. Heach boroborGõy soddun dusrea pranthanim zaiteofuddlem xikop korunk sovloti tea teasorkaranim toyar keleat hanchi barikmahiti tumi adinch fuddem kaddchi.

Gõyantlo khonn vevsay ‘gas’-icher as-tanach Gõyantlo renv ani khoddi vevsaydhokeant ailea tacher nirbhor asoleaxekddeamni mozdur vorgacher upas-marichi palli ailea. Gõyantle bandkammollar vavurpi ttekedar poryant arthiksonkoxttant poddleat.

Sod’deak zaite kodden bandkamamsuru asat. Mat te khatir lagpi ximitt,lokhonn, lakudd hachem mol vaddlolemasa. Renv ani khoddi ho koch’cho mhalmhagor dorant poryant mellona takalagon bandkamanch naka oxem mhon-npachi palli lokamcher ailea.

Kaim ttekedaramni ‘bank’-o ani her

sonsthamkoddlean rinn ghevn bandka-mam suru keleant. Kamam suru keleantmat koch’cho mhal mellona, kaimttekedaramni kaim kamam ordhearuchsoddun dileant. Rinn ani tachem kollon-tor haka lagon rinnachem vojem vaddotasa. Bandkamamni toxench chire, renv,khoddi vevsayant monzuri korun apleaghorcheanchem pott bhorpi lokancherbekarachi torsak kosoll’lea. Gõyantleaveg-vegllea xarantle bazarpettechersonkoxtt ailam. Bolsant poixe nasloleanzogpa khatir favo aslolem jevonn-khannporyant ghevop xokea zaina oxem kaimkamgaramni sanglem.

Bekaidexir bandkama koxim ubhim ravtat?Sorkari zagear bekaidexir ritin bandkama

bandlint zalear, sorkar tim moddun ud-doitoloch,punn teach barabor hem bandkamkortoleak 50 hozar rupiya dondd (fine) farikkorcho poddtolo. Sorkari zageancher jimbekaidexir bandkama vaddonk lagleant,tancher karvai korpa babtint sorkaran ekmhotvacho nirnnoi ghetla. Gelea kaim vor-sank komunidadichea zagear bekaidexirbandkama vaddpak lagleant, toxinch timsorkari zageacher poryan zaupak lagleant.

Lokak atam zage vikte gheun bandama ko-runk titlem sompem urlolem na. Zageanchemmol khupuch vaddon mollbak tenklam anisadea lokak he zage gheunk matui punn por-voddpachem na zalam. Zago ghetlea upranttachi prokriya (process) korop itlem kittkit-tichem zalam, ki, zago ghetana ani to ghetleauprant tacheo ‘formalities’ korta mhonnosorjiv naka puro zata. Ani hacher sompo upaimhonnllear, lokak zoim-zoim mekllo zago dixtti

poddta, thoim-thoim fattim vo fuddem pol-lenastana konnakui hatak dhorun lok lhan-vhoddlim bekaidexir bandkama korunk laglam.

Lok jea zagear him bekaidexir bandkamakorta, to zago konnachoch khasgi naslolean,tacher vhoddloso avaz zaina. Zo zago konna-choch nhoi, to zago aploch mhonnpacho kaimlokacho goir-somoz zala. Sorkari zageanchioxich poristhiti asa. Komunidadiche za-geancher dekrek korpak konn tori monis as-tat.Komunidadichea zageacher jim kitembekaidexir bandkama zatat, tim komu-nidadichea vangddeancheach axirvadan zatatmhonnpachem soglleank khobor asa. Punnsorkari zomnnicher jim bandkama ubhimzatat, taka konnuch vichar-pachar korpi nasta.

Haka lagon bekaidexir bandakam kor-peanchem vhodda promannan favta. Mon’x-acher kosli-i poristhiti voddon yenv, punn mo-nis bekaidexir kortubam korpa pasunkednach fattim ravona. Kaideachi taka bhirant

astach. Punn bekaidexir bandkama kortanato konnchich porva korina. Karann, rajkornnimon’xanchea axirvadan him bekaidexir band-kama aiz na faleam jerul kaidexir zatolimmhonnpachi taka khatri asta. Kaim rajkornnimonis apunn zaun lokak tim bandama korpakfuddem kaddtat ani uprant tem apunnpolleun ghetolom oxem sangtat. Oxe torechim

rajkarnni lokachea axirvadan zalolim xekd-deamni bandkama asat. Kaim bekaidexirbandkamank khupuch kall soron gela, aniatam tim bekaidexir mhonn tharavn moddunuddoupak soglleankuch kotthin zalolem asa.Oslim bandkama keloleam kodde atam donddvosul korun tanchim bandkama neamit kor-patuch xanneponn asa.

Komunidadiche zomnnicher hozaramnibekaidexir bandkama ubhim ravlolim asat.Atam hea bandkamank itlo kall soron geloloasa ki, atam omkeach kalla bhitor ubhimravlolim bandkam neamit (regularise) ko-rchim mhonn magnni zaupak laglea. Heabandkama vixim sod’deak tori kainch upaighetlole nant, torui tancher karvai korpakanikui uxir zalo zalear, tim moddpak magirkhupuch oddchonneanchem zatolem mhon-npacho usko uprasla.

Taka lagon hea bekaidexir bandkamanchertabortob nirnnoi gheupachi goroz asa, na tor

fuddarak ho proxn khupuch guspa-gondhol-lacho zatolo oxem zannkaranchem mot zaunasa. Punn, sorkari zomnnicher mellot to mo-nis bekaidexir bandkama koso korta? Heaproxnacho zabab sodun kaddpachi goroz asa.Hacho orth mhonnge, sorkari zageancherdekrek dovorpak sorkari yontronnam goroztem lokx dovrun asonant mhonnpachemspoxtt zata. Sorkari zageancher jim bekaidexirbandkama zatat, tim ek tor panchayat vattha-rant na tor nogorpalika vattharant zatat.

Punn hea donui vattharamni zavpi himbekaidexir bandkama yena zaupak sorkarakodde kainch upai-yevzonneo nant kai?Sorkaran hacher lokx ghalpachi goroz asa.Ani zata titlim bekaidexir bandkama bandunyeunchim nhoi hea khatir lokamni poryansorkarak sohokar divpachi khupuch gorozasa. Fokt, dondd ghatlo ani kheast favo kelimhonn ho proxn suttavo zanvcho na, hemsot ami nakarunk favo na.

Amcho Awaz May 11_Layout 1 10/05/13 8:32 PM Page 9

Page 10: 11 May Amcho Avaz

“Sholay cholchitrache mull kannient amiGabbar Singh hacho xevott Thakur-acheahatantlean zata, oxench chitrkoronn (film-ing) kelolem, punn Punn ‘censor board’-achea dobavak lagon ami amche kannientbodol kelo. Ho zo bodol ami kelo, to heacholchitrak sombhondit aslolea ko-lakarank ani heram vaurpeank matuiposond naslo,” oxem xrextt Hindi cholchi-trancho digdorspi Ramesh Sippy hannem

sanglem. Hindi cholchitrank hea vorsa 100vorsa bhortat, tea nimtan Mumboint‘Hindi cholchitranchi hinvsa ani galliyeo’hea vixoyacher ek xibir ghoddunhaddlolem, tea vellar Sippy uloylo. Sippyhannem fuddem sanglem, cholchitramnihivseche (violence) prosong dakhoitana,digdorspean te zababdareche bhitor ravondakhoupak zai. Punn Sholay cholchitrachoxevott je toren amkam dakhoupak laylo,to amkam konnakuch mandovnk na. Heacholchitrachea xevottachea dekhaveantThakur (Sanjeev Kumar) Gabbar Singh-ak(Amjad Khan) haka jivexim marinastanapulisanchea tabeant korta, hem amkamkonnakuch mandovlem na. Punn ho xevt-tacho dekhavo amche kolponentlo nhoy,punn ‘censor board’-ache suchovnne por-monnem toyar kelolo zaun asa. GabbarSingh-acho xevott Thakur-acheahatantlean zalolo zalear Sholay-ache kan-niek khori nit mellpachi. Punn ‘Censorboard’-ache suchovnnek amkam sogl-leankuch pallo dinvcho poddlo, zachimhaka aicho dis meren khont bhogta,oxem Sippy hannem sanglem.

Umedhi ani tornatto kovi Frank Fer-nandes hacheo kaim kovita vach-peam somor dovortanv

Frank Fernandes

Dhorm Asat amkam dhorm’

Zaite dhorm’ Hindu, Kristanv, Musolman ani adi. Magir, konnacho dhorm’ vhodd Ho proxn kiteak?

Asat amkam dhorm’ Zaite dhorm’ Kainch veglle te xikoynant Vegllem sangonant.

Fodd, chor, mar hem konn sangona Dhormachea nanvan Kortanv ami zhogddim Dhorm’ konnak kainch sangona Dhorm’ konnak konnachench Vaitt korpak sangchona Oso ho dhorm’ Monisponnacho dhorm’

Soimb Pachvem char soimb mhojem Mon bhuloita mhojem Oxem hem rongit pachvem soimb

Dongor sogle nhesleat Pachvea xalun Hansot-nachot zhaddam dakhoitatAplo pachvochar rong

Soimb nettla pachvea rongan Rongan bhuloita zonn ekleachi jinn.

Monisponn Monis asa ek jiv Zalear bhed-bhav kiteak?

Monis asat zaitea zatinche

Monis asat zaitea katinche Monis asat zaitea dhormanche Zalear bhed-bhav kiteak?

Monisponnant monis asat kai? Monis mon’xak vollkota kai? Monis dusrea mon’xa kodde uloyta kai? Magir he bhed-bhav kiteak?

Karonn, zonn eklo visorta Aplem moladik monisponn.

Ful Tem sokallim fantodder utt’tta Sobit dista Tem utt’ttoch Mhoji nhid veta Hanv hevtten-tevtten dhanvtam

Sodpak taka Polle zalear tem Ful.

Hanv tacho khup mog kortam Mond vasan tem Mhoje jinnek bhuloyta Polle zalear tem Ful.

Asat taka panch paklleo Hansoita sogleank Aplea rongan Polle zalear tem Ful. Asat zaitim Rong-birongi fulam Dista tunch mhaka borem.

Mhojea Sopnantlem GõyMhojea sopnantlem Gõy Mhojea sopnantlem Gõy Gõykaranchem

Mhojea sopnantlem Gõy Soglea Konknni uloupeanchem Mhojea sopnantlem Gõy Sovostkayechem, xantichem.

Mhojea sopnantlem Gõy sobit-sundor Mhojea sopnantlem Gõy songitachem Mhojea sopnantem Gõy hansta-nachta Songitachea talar Hem mhojea sopnantlem Gõy

Mhojea sopnantlem Gõy Mandde-dulpodamni tiatramni Upatt bhorlolem Mhojea sopnantlem Gõy Sobit dorya

vellechem Hench mhojem-tujem sobit Gõy.

10SahityaPonnje<Sonvar, 11 May, 2013<

Rupea Podd’dear

Kovi ani Kovita

Sonvskrutik mhotvachim pustokamAmchea somazant pustokam va-

chop khub mhotvachem asa punn am-chea durdoivan halinchea kallar va-chop komi zalam tem polloun dukhbhogta. Toruypunn novim novim pus-tokam uzvaddak yeta tem pollounkhoxi bhogta.

Halinchea disamni eka fattlean ekmhunttlolea porim don pustokamzolmnant ailim. Donuim pustokamkhub mhotvachim asa kiteak hea pus-tokam vorvim amche sonvskru-tayechem daiz fuddle pillgek rakhundovorpacho proitn zala. Him pus-tokam mhunttlear ek “Sankoll” anidusrem “Gõycho Mull Avaz”.

Konknni sahityk bhanddar odik aniodik girest zata tem polloum kallizdadhoxi zata

'Sankoll' PustokachiUzvaddavnni

“Ami Gõykar amche sonvskarutayepasun pois geleanv. Mhonntoch amiamche sonvskrutayek porot bhett di-vpachi goroz asa,” oxem Gõycho up-

mukhel montri Francis D’Souzan san-glem. Dalgado Konknni Akademin(DKA) Ponnje ‘Goa State Museum’-achea vosreant ghoddoun haddlolea‘Sankoll’ kadom’boriche uzvaddavnnedobajea vellar to uloytalo. Hea vellarvedicher manacho soiro Pri. ConceicaoD’Silva, kadom’boricho borovpiBonaventure D’Pietro, DKA-choodheokx Premanand A. Lotlikar anisekretar Jose Salvador Fernandes hajiraslo.

Gõychea sabar talukeamni Kristikazaranchea somoyar sonvskru-tayecheo jeo-jeo veg-veglleo riti palltattacher adarlole ‘Sankoll’ kadom’bori-cho ul’lekh korun, “aiz amkamGõykarank amchea kazaram vellargirest ani orthabhorit sonvskrutayopallunk ani samballunk matui vellnam, aichea adhunik kallantlea net-tachea jivitak lagun kazaram vellar zovaddear ekvott distalo to-ui atam namzala, ani tea som’bondan ami amchi jisonvskrutay pallunk zai asli ti-ui pal-lunk amkam fursot nam, ami amchesonvskrutaye pasun pois geleanv,”

oxem up-mukhel montri FrancisD’Souzan fuddem sanglem. Kristikazaram vellar jeo sonvskrutayo pall-tale tacho ugddas kadom’borikarBonaventure D’Pietron ‘Sankoll’kadom’borichea rupan sambhallundovorlo dekun up-mukhel montreanD’Pietrok porbim dilim.

‘Sankoll’ kadom’borint aslolea kaimzotinchi vo versanchi-i ‘Sankoll’ nan-vachi CD kadomboriek zoddloli asli.

“Mhonntoch, aiz ami amche son-vskrutayek porot bhett divpachi ani tisambhallun dovorpachi goroz asa,”oxem up-mukhel montrean,kadom’boriche uzvaddavnnecheadobajeak vosrobhor hajir asloleanksanglem. Konknniche kariavollik apn-nem poilech pavtt vosrobhorun itlolok pollela oxem sangun ani DKA-chitust korun, Konknniche Romi lipiekmaneotay melltoli zalear, Romi lip-iechea Konknni somazan ekttaim yeunti magnni korunk zai, ani bhas apleachaltea jivitant vaprunk zai oxem up-mukhel montrean aplem ulovp som-poytanam sanglem.

Itlo kall Gõykaramni Romi lipi-entlean Konknni bhas sambhallundovorlea, te lipiek sorkaran RajbhasKaideant ghalun, Gõykarancher zalolionit sompounchi mhonn manachosoiro Pri. Conceicao D’Silvan sanglem.Gõycho up-mukhel montri FrancisD’Souza BJP sorkarant Manohar Par-rikarak odik lagim asa mhonntoch,tannem sorkara kodde Romi lipiecherzaloli onit sompounk mozot korchimhonn manachea soirean dobajeakhajir aslolea mukhel soireak apleaulovpantlean vinoylem.

DKA-cho sekretar ani Konknni

borovpi Jose Salvador Fernandesan so-majik, sonvskrutik, sahitik ani sôd-vavrache nodrentlean ‘Sankoll’kadom’bori vixim ulovp kelem. DKA-cho odheokx Premanand A. Lotlikaranhajir asloleank yevkar dilo, ani DKA-cho tizorier Walter Menezesan kari-avollichem karbhariponn choloylem.

He kadom’bori uzvaddavnnecheadobajeachem khaxeleponn mhollear,pustokache uzvaddavnne vellar dogtornnatim vhokol-nhovreachemnhesonn nhesun ‘Sankoll’ kadom’boriuzvaddaunk ticheo protio mukhelsoireachea hatant dileo. Dusrem khax-eleponn, hea dobajeak hajir zaloleankkazara vellar toyar kortat ti soji, bol,dox, vodde ani san’nancho anik ekpavtt suvad gheunk mell’lo.

‘Gõycho Mull Avaz’uzvaddailem.

Protekan apunn jea somzant zol-mola tea somaza khatir vavrunk zaiani apunn xikun kitlo-i voir sorum,aplea somazak visrunk zaina, oxe

udgar Kepencho amdar ChandrakantKawalekar hannem kaddle. To Adv.Joao Fernandes-achea Gõycho MullAvaz hea pustokachea lokarponn su-vallea vellar Mukhel soiro mhonnuloitalo. Hea vellar Goa Konknni Aka-demicho Odheokx Pundalik Naik, GoaUniversity Professor Alito Sequeira,QMC-cho Vice Chairperson CamiloSimoes, Sonskrutik kolakar Josefa Vaz,Konknnicho mhalgoddo borovpi VincyQuadros, Pustokacho borovpi Adv.Joao Fernandes ani Konknni kovi Po-bre Fernandes hajir asle. Hea pus-tokant dhalo, fugddi, intruz, kazaramoxa vellar mhonnpi Gawada so-mazachim gitam aspavleant.

Ami zonn eklean amchi itihasanbhorloli sonskruti tigoun dovrunk zaiji pillge pillgen amche meren pavoylea.Nopoit zavpi Gawada somazachemsonskrutik daiz samballun dovorpa-cho yotn kel’le khatir amdaran Joao-achi tust keli.

Pundalik Naikan manacho soiromhonn uloytana sanglem ami mullakhat lavunk bhiyetat kiteak thoim mati

lagta. Gõycho Mull Avaz Gawada so-mazachea mulla koddem pavlolo asa.Dekhun Konknni bhas hi mullGõykaranchi bhas, gawada somazachihokkachi bhas. Her somazan tiGawada somaza koddlean apnnaylea.Bhattabhattichea vellar zaiteaGõykaramni dusro dhorm apnnaylopunn sonskruti apnnayli na. Dekhundharmik fuddareamni hea mull so-mazache sonskrutint meter zaunkzaina oxi-I xittkavnni tannem dili. Heapustoka vorvim Joao-an borovpeanchepongtint zago melloyl’lea khatirtachem obhinondon kelem.

Borovpi Adv. Joao Fernandes-anaplem monogot sangtana hemsonkolon kel’lem pustok uzvaddakhaddunk apnnak 20 vorsam laglimmhonnlem. 1993 vorsak suru kel’lovavr itlea kallan follak ailo. Apnnakaplea somzachem gorv asa ani tachisonskruti samballun dovrunk apnnemmarlolem hem ek pavl mhonnlam.Tannem aplea hea pustokak hatbharlaylolea sogllea kolakarank ani her-anche abhar man’le.

Survek lok kolecher adarit Dhalo,fugddi ani intrumezachi gitam nachaborabor sador kelim ani noveachvhokol nhovreak ghorant ghetana‘vers’ mhonntat te toren manestankdol-tanxea nadir vedir vhele.

Goycho Mull Avaz hea pustokachiVincy Quadros-an molavnni keli. Heavellar Camilo Simoes ani Alito Sequeir-achem-i ulovp zalem. Pobre Fernan-des-an yevkar dilo zalear FreedaD’Costa-n upkar man’le. Karyavol-lichem nivedon Ulhas Gaonkar-ankelem. Salvador Rebello-n soireanchivollokh korun dili.

‘Sholay’ filmacho xevott dusrebhaxen aslo: Sippy

Mhaka hea kallar ‘heroine’ zaupakavoddpachem: Mala Sinha

“Halinchea kallar ‘technology’ mollarkhupuch udorgoth zalolean, ek cholchitrkhup thoddea kalla bhitor prodorxit zata.Amchea kallar ek cholchitrachem kam pu-ray korunk khupuch kallav zatalo. Itlench

noi, atanchea kallar TV madheomankhupuch progoti kelolean, prot’tek satolleant

cholchitrantlim kolakaram puroskar ghetanadixtti poddtat. Amchea kallar, puroskar div-

pache dobaje vorsak ek vo don pavtt zatale,ani TV-icher te zobor diso nasle. Aichea kallarhanv ‘heroine’ zalolem zalear, hanv poryanpuroskar ghetam tem tumkam kitlech pavttdispachem,” oxem namnechi Hindi cholchi-tranchi kolakarn Mala Sinha hinnem san-glem. Mala Sinha hika halinch ‘DadasahebPhalke ho puroskar favo zalo. Tea vellarkalchim ani aichim Hindi cholchitranchoforok kitem asa, hacher tinnem Mum-boichea sthanik potrkaram kodde bhasabhas keli. “Aichea Hindi cholchitramni

khupuch progoti kelea. Atam prot’tek sumanak kitlinch cholchitrampodd’dear yetat. Amche kallar atam as ate torechi ‘technulogy’ nasloli.Ani ek cholchitr toyar zaun prodorxot zaunk khup kall soron vetalo,punn aiz sogllem mudar zalam tem polleun khup khoxi bhogta,” oxeMala Sinhan aple ulhas jahir kele.

‘Item songs’ korpakKatrinak vell na

‘Sheela’ ani ‘Chikni Chameli’ sarkhe voznadik‘item songs’ korpi Katrin Kaif mhonnta ki hea vorsaapleak ‘item songs’ korpak vell na.Hea vorsa taka‘item songs’ korpak khupuch ‘offers’ ailoleo, punn

tannem soglleankuch sanglem ki, chalu vorsaapunn ekuy ‘item song’ korchem na

mhonn.Katrina hachim lagxil’limmon’xam sangtat tea pormonnem Ka-trinak ‘dance’ korpak khupuch avoddtta.Jedna eka ‘dance’-achi ‘practice’ asta,

tedn Katrina borich menot ani thokosgheta.Ani jedna taka ‘item song’ korpachi

‘offer’ mell’li zalear tem ti rokddich svikarkorun gheta. Punn hea vorsa Katrina khupuchcholchitramni okupad asa, ani taka lagon temek poryan ‘item song’ korchem na, oxemtachea lagxil’leam mon’xamni spoxtt kelam.

Dharmendr-Bobby hancho‘cheers’

Hindi cholchitranchea mollar ‘Deol’ ghorabean apli svotachioxi ek vollokh nirmann kelea. ‘Deol’ hannim ekttaim yeunkhoincheai eka filmant kam kelem zalear, tem yesesvi zata.Dharmendr, Sunny ani Bobby he eke ‘package’ poros unnemnant. Tannim tegaimni ekttaim yeun kelolo ‘Apne’ ho cholchitrkhupuch yesesvi zalo. Tea uprant tanchem ailolem ‘Yamla,Pagla, Deewana’ hea filmanui ‘box office’-acher khupuch yen-neavoll zoddun dili. Atam heach cholchitracho ‘sequel’ toyarkorpacho vaur chalu asa. Hem cholchitr azunui ‘release’ zaunkna khorem, punn tache adim Dharmendra ani Bobby anik ekacholchitrant sangatan bhumika kortana diastole. Hindi chol-chitrank songit divpi Sachin hea dogaimkui ekttaim gheun‘Cheers’ nanvachem ek cholchitr toyar korta. Hea vorsachoxevott meren hea cholchitrachea kamak survat zatoli. Dharme-dra hachi cholchitram toyar korpachi komponi Vijeta filmshachea ‘banner’-a khala hea filmachi nirmiti korpak tharaylam.

Mhotvachemmhonnllear,‘Yamla, Pagla,Deewana-2’hachem dig-d o r x o nSachin han-nech kelam.Hem chol-chitr June 7-ver prodorxitz a t o l e mmhonnpachikhobor asa.

Lara sodta ‘No Entry’-int ‘Entry’‘No entry’ hea cholchitrachem ‘sequel’ aslolem ‘No entry mein

Entry’ hi filmant bhumika korpak Lara Dutta sogllench kachabulzalam. Lara mhonntta,” Gelim 4 vorsam zalim hanv hea chol-

chitrachi vatt polleun asa. mhoji itxa zaun asa, svota BoneyKapoor hannem mhaka hea filmache ‘sets’ dakhounche. Ted-nach mhaka kolltolem ki, hea cholchitrachem ‘shooting’khorench suru zalam. Khoreponnim hea cholchitrachem‘shooting’ azunui suru zalolem na. Veginuch tachi survatzatoli mhonnpachi soglleanich opekxa dovorlea. 2005vorsa ‘release’ zalolem ‘No entry’ cholchitrachi nirmitiBoney Kapoor hannem keloli. Anees Bazmee hannem dig-dorxit kelolea hea cholchitrant Salman Khan, Anil Kapoor,Lara Dutta, Fardeen Khan, Esha Deol ani Bipasha Basuhannim mukhel bhumika keloleo.

Preity Zinta-chem monisponnAichea kallar lokachi modot korpak

eka-mekak vell na. Punn Preity Zintaapleam kamani okupad astana poryankonnaikui modot korpak fattim-fud-dem pollena. Tinnem obghatanzokhmi zalolea mon’xak modot keli tikelich, punn hea mon’xak zokhmi ko-rpi aropeakui sodun kaddpakpulisank modot korun aplem mon-isponn dakhoun dilem. Kaim disamadim Vile-Parle, Mumboichea ‘expressway’ hache velean vimantollar vetaastana, eke ‘ambulance’ mottoran ekatornatteak dhopko divn zokhmi kelo,ani thambo nastana ti koddsoron geli.

Preity Zinta hannem jedna hem pol-lelem, tedna tannem tea mottora-

cho numbor ghetlo ani pulisankfon kelo. Pulis yeum meren Preityhea tornattea sangatakuchravlem. Preity sodanch kon-nacheai adharak pavta. Hea adim tannem movaleank bhiyenastanatachea virodhan govay diloli mhonnpachem sangtat.

Hirithik hachea ‘Romance’-acherRakesh hachi nodor

Hrithik Roshan chodd ‘roman-tic’ zata mhonnpachem tacho

papa Rakesh Roshan haka avd-dona oxem dista. Karann tachemfuddlem cholchitr ‘Krish’ cholchi-

trant tacher tin ‘romantic’ kan-taranchem chitrkoronn

(filming) zavpachemaslem. Tantuntlea eka kan-tarachem digdorxonn RajuKhan hannem kelolem.Dusreachem Remy

D’souza ani tisrea kantarachemdigdorxonn Farah Khan hannemkelam. Punn Rakesh Roshan han-nem jedna hea kantarancho‘raugh cut’ pollelo, tedna taka himkantaram gorje bhailim koxim dis-lim ani tannem him kantaram heacholchitrant apavn na gheupachonirnnoy ghetlo. Survek Hrithikakbapaichem hem kortub avddonkna.Punn aplea putak somzaupakRakeshak zoit mell’lem.

Zarine dukonant xirkolemSalman Khan hacho axirvad labhlolem ani

tachea vangdda ‘Main karum to sala kerekt-tar ddila hai hai…’ hem git gaupi Zarine Khankaim disam adim ek vor bhor sumar ekadukonant xirkon vo addkollun urlem. Bhopalhangasor eka ‘showroom’-achem ugttavonnkorpa khatir taka thoim apoilolem. Ho ugt-tavnnecho dobazo kobar korun taka tabor-tob Mumboi yeupachem viman dhorpachemaslem. Punn Bhopal hangasor jea zagearZarine hannem dukonachem ugttavonnkelolem, thoim taka tachea ‘fans’-amnisamkench addovn dovrun taka veddo ghatlo.Taka thoin thoinchi kus marun eka dukonantdhanv ghenvchi poddli. Punn hea dukonabhair poryan lokamni gorddi keloli asli. Ek

vor sumar Zarine headukona bhitor xirkonurlem. Xekim na ilazZarine apunnuchzavn hea duko-nantlem bhair sor-lem ani lokammeren vochontannem apledonui hat zod-dun lokamkodden vi-nonti korunapli koxeitoren suttkakorun ghetli.

Amcho Awaz May 11_Layout 1 10/05/13 8:47 PM Page 10

Page 11: 11 May Amcho Avaz

Vasco (AAB): ChurchillBrothers, Kolkata-chea Mo-hun Bagan-a add 1-1 ‘draw’korun dusrea pautti I-League ‘ title’ jikle.

25 ‘match’-imni 52‘points’-am sangata, 7 mil-lion rupia inam mhunnChurchill Brothers vhor-tole.

Churchill-achea hea zoitaborabor, ‘National League’-chea gelea 5 ‘editions’-amni, Churchill ani Dempo-n don pautti zalearSalgaocar-an ek pautt hitosrip jiklea.

Hea zoitachea borabortancho ‘coach’ SubhashBhowmick, don vegvegllea‘club’-am borabor I-Leaguejikpi poilo ‘coach’ zaunkpavla. 2002-03, 03-04 vor-samni Bhowmick-an EastBengal pongddacheavangdda astana don ‘Na-tional League titles’jikololeo.

Pune FC-k fattim dovrunChurchill-ak ‘title’ jikpakfokt eka ‘draw’-achi gorozasli, punn 26vea minttarBagan-achea C S Sabeeth-an ‘goal’ martokuchtankam dhopko boslo.

Punn dusrea ‘half ’-anSunil Chhetri-n ‘goal’marun ‘score’ 1-1 kelo, aniTilak Maidan-ar asloleaChurchill-chea so-morthokamni somoromb-hunk survat keli.

Ek ‘point’ zoddun gheunk

Churchill Brothers-ankBagan-an khub koxtt ko-runk lailem. Bagan atamsod’deak 25 ‘matches’ saun26 ‘points’-ancher asat, ani

I-League-antle bhair podd-che nhoi mhunn tannimboro vavr kela. Dezembranzalolea ‘derby match’-inloakmni hinvsa kelolean

tanche soglle ‘points’ kator-lole.

2008-09-an jikpiChurchill Brothers-anpoilea bhagan ‘goal’

marpache zaite proitnkelole punn tanche lagim‘goal’ marunk zaunk na. Tebhair Mohun Bagan-uibhes boro ‘attack’ kortale.

26vea minttar Bagan-achea C S Sabeeth-an ‘goal’marli, zalear 72vea minttarSunil Chhetri-n ‘equaliser’marun ‘score’ 1-1 kelo.

Khella Moidanar11

Ponnje<Sonvar, 11 May, 2013<

Kola ani Kolakar

Churchill Brothers I-Leaguechampions

Futtbolcho ‘greatestmanager’ Sir AlexFerguson nivrut zatolo

-Mayachea 12 tarker Old Trafford-ar Swansea City add‘manager’ mhunn tachi nimnni ‘match’ astoli.

-Zalear tachi ‘manager’ mhunn nimnni ‘match’ Mayachea19ver West Bromwich Albion-a add zatoli.

LONDON: ‘English Premier League’-chem hem ‘season’somptoch Sir Alex Ferguson, Manchester United-chea ‘man-ager’ podarsaun nivrut zatolo.

71 vorsanchea Sir Alex Ferguson-an apunn nivrut zatolomhunn kolloilem. Tannen United-achea vangdda zaiteo ‘tro-phies’ jikleat. Sonvsarantlea vegvegllea desamni hea ‘club’-ache zaite somorthok (fans) asat. Ferguson-ak ‘club’-achoodheokx ani rajdut (ambassador) mhunn nemtole, mhunn‘club’-an kolloilem.

Sod’deak, Everton-chea David Moyes haka fuddlea so vor-san khatir ‘manager’ mhunn nomiarla.

Sir Alex Ferguson-an Manchester United-a borabor 38‘trophies’ jikleat, zatun 13 EPL ani don Champions League‘titles’ samil asat.

Mayachea 12 tarker Old Trafford-ar khellonk yevpiSwansea City add ‘match’, tachi nimnni astoli. Zalear tachi‘manager’ mhunn nimnni ‘match’ Mayachea 19ver WestBromwich Albion-a add zatoli. Ani Manchester United-cho‘manager’ mhunn hi tachi 1,500-vi ‘match’ astoli.

Ferguson-achea fuddariponna khala Manchester United‘record’ 20vea pautti ‘English title’ jikonk pavli.

“Nivrut zaupachea nirnnoya vixim hanven zaito vicharkela ani tem vichar korinastana gheunk na. Ho samko borosomoy asa. Songhottonn bore stithin astana soddop mhakamhotvachem aslem ani hanv mantam hanven toxench ke-lam,” mhunn tannen sanglem.

Vishwanathan Anand ani Magnus Carlsen hanchemodem ‘final’ Chennai-ak

Vishwanathan Anand aniMagnus Carlsen mozgotimzaupi ‘World Chess Champi-onship final’ Chennai-akkhellonk yetoli, mhunn FIDE-an somorthon korun san-glem. Hi ‘final’ Novembran 6te 26 tare mozgotim khellonkyetoli.

Norway-chea ‘chess asso-ciation’-an odhikrut nixedhnond korun, FIDE (Fédéra-tion internationale des

échecs vo World Chess Fed-eration)-a kodden, ‘final’-ichem yezmanponn mellounghuepak paunnechi prokriya(bidding process) chalu ko-rchi mhunn agro kelolem.Paris-an paunni ghatloli, aniChennai ditoli tea rok’komaporos 1 million dollars odikdiupachem axvason dilolem.Punn FIDE-an Baku, Azerbai-jan hanga zalolea ‘board’-achea bosken, Chennai-ak ‘fi-

nal’-ichem yezmanponncholoupacho hok’k dilo.

“Korarnameacher Baku-n‘All India Chess Federation’-chea ‘Hony Secretary’ BharatSingh ani FIDE odheokx Kir-san Ilyuzhinov-an sohi keli,”mhunn ‘All India Chess Fed-eration’-an jahir kelem.Chennai yezman astolemmhunn FIDE up-odheokx AliNihat Yazici-n somorthon(confirm) kelem.

TiatrantleoKaim Yadi

Anthonette Mendes

Vogtar nhesonn xinvchi poddli M. Boyeracho tiatr ‘Adim Tem Atam

Hem’ Mapusa Narvekaracheamattvant zanvcho aslo. Hanv ani BettyFerns dogam-i bhoinichi bhumika ko-rtaleanv. Hea pasot Boyeran amkamdogaimkui vistidachem lugottgetlelem. Ek ‘road scene’ asli. Hangahanv bitor yetam ani tem bhair veta.Mhoje sasumain don lofor toyarkelole mhaka rostear attak korpak.Hanv bhitor soron rostear thavn bhairpasar zalim, mhoje fattlean mhojibhoin (Betty Ferns) bitor sorta, anitem (Betty) hanv mhonn somzun tealoforancho mar taka poddtta. Punntea disa ek ghoddni ghoddli. HanvModdgonvam thavn Mapusa tiatrakgelim, ani mhozo partik nespacho vis-tid hanv Moddgonvam visrun ailim.Ami dogaimni ek ‘idea’ kaddli. Amchekodden dusrem visitdachem lugottaslem. Tachem ami bhitor xinvon, pin-nim laun vistidachi ek ‘skirt’ ani ek‘top’ kelem ani tem nheson hanv‘scene’-ik gelim. Betty Naz-an mhakabhitor zaito adhar kelo.

Kaxanvantle utthun ubhe zaletedna….

Chris Perrycho ‘Novro Mhozo De-vchar’ tiart aslo. ‘Show’ somplea up-

rant Chris-acho bhav Paul Perry anitacho ixtt August dogui khoim-cheanuch mattvantle nanch zale. Amitankam sogleak sodle. Tanchikhoboruch nam. Chris mhonnpak la-glo amkam uxir zala dekun amitankam anik ravnchem nhoi. Dekunami tankam thoinch soddun ami am-chi bos gheun vochpachi vatt dhorli.Bos Moddgonvam pavtoch bosi velemsamonn denvoitanam, samnnam mo-dem ek kaxanv aslo zacho ami tiarantvapor kortaleanv. Pollet zalear, hedogui Paul Perry ani August, jesusegad mista sogllo vell tea kaxan-vant nidhon asle te dogui kaxanvugtto korun tantle ube zatat ani voirthavn sokla denvon yetat!

Kantar vogtar ghoddlem anirekord kelem

Ek dis Chris Perryn mhaka rekord-dinga khatir mhonn istudiyon apounvelem. Zust 10.30 vorancher is-tudiyon pavounk tannem mhaka san-glem ani uprant apunn tuka thoimkantar ditam mhonnlem. Hanv san-glolea vellar thoim pavlem zalear,donparchea ek vorancho vell zalotorui Chris Perry mhaka kantar diunknam. Jevnnacho vell pavlo, ani Chris-acho bhav Paul Perry taka sangta “AreChris taka tachem kantar di re”. “Takakeso kantar dinvchem?” Chris Perry-n aplea bhava Paulak proxnn kelo. Teaproxnnank Paul taka mhonnpak laglo“Mogacher di”. Tedna Chris Perrynmhonnlem “Borem asa, toxem torPitti Pitti Mogacher dium-ia”. Ani oxetoren Chris-an thoim istudiyon ‘onthe spot’ ‘PittiPitti Mog’ hem kantarghoddlem ani thoddea vellan hanvemtem kantar thoim tea disa rekordkelem. ‘And that was a hit song, andstill it is a hit song.’

Daniel F D’Souza hannemboroilolem “Oxem Ghoddlem” hea

pustokachea adharan

Josefina DiasMhalgoddem tiatr kolakar

V: Kednam ani koxemtiatr machier pavlem?

Z: Hanv 12 vorsanchemlhan bhurgem astana mho-jea bapayn Casiano D’Costahannem apnnem boroundigdorxit kelolea tiatranthanvem part keli ani tiatrmachier panvom dovorlo.Tiatrachem nanv ‘Ti MhojiZav’ ani ho tiatr 1959 vorsamachier haddlolo.

V: Azun poriant kitletiatr boroileat?

Z: Hanvem svota tiatrborounk nam, punn dus-reamni boroilole tiatr ‘di-rect’ kelea. Tantuntlo ektiatr mhunttlear mhozobhav Dioguinho D’Costahannem boroilolo ‘Tarvotti’zavn asa.

V: Azun poriant kitlimsumar kantaram ghod-dleant?

Z: Hanvem bhov thoddimkantaram ghoddleant, punn100am voir kantaram gaileantastolim.

V: Ugddas urpa sarkim tu-jim ek vo don kantaram

Z: Hanv kunnbeancher ad-harit kantaram gavpak egdomborim aslim ani lok mhojithoknnay kortalo. Tea uprantRom Tony, Jr. Rod ani hanv triokantaram mhunnonk laglim jimsoglleak egdom ‘hit’ zalim.‘Moskoreo’ ho trio itlo famadzalo ki mhaka dista tea pormon-nem to ami 300 pavtt punnigaila astolo.

V: Kitlea sumar tiatramni‘acting’ kelam?

Z: Khub tiatramni ‘acting’ ke-lam. Omkoch ankddo (number)mhunn sangpak kottinn asa.Ganvanim toxem ‘commercial’tiatramni ‘acting’ kelam, mhun-nchem famad tiatrist zoxeporim Souzalin, Robin Vaz, C. Al-

vares, M. Boyer, Prem Kumar,Airistides Dias, hanchea tia-tramni vantto ghetla.

V: Tujem boreantlemborem ‘acting’ khoimchea tia-trant?

Z: M. Boyer-acho tiatr ‘Chint-nam Zalim Sopnam’ hea tiatrantmhoje bhumikek khub xebaskifavo zatali. Prem Kumaracho‘Vavraddi’, Airistides Dias hacho‘Divorce’ ani John Claro hacho‘Purtugez Kolvont’ hea soglleatiatramni ut’tom bhumika ko-run borem nanv favo zalem.

V: Tiatrancheo VCDs kad-dleat? Nanvam

Z: Tiatracheo VCDs hanvemkaddunk na, punn dusrea tia-tristamni nirmann keloleazaitea VCD-nim bhumika korunnamnnam melloileant. KaimVCDs zancho mhaka ugddasyeta teo oxeo asat: Aniceto hachi‘Miramar’, Socorro de St. Cruzhachi ‘No Time’, Felcy hachi ‘Ku-

marak Faxi’, adi. V: Kantarancheo ‘au-

dio’/’video’ CDs kad-dleat? Nanvam

Z: Hanvem ‘audio’ CDsnirmann korunk na, punnzaitea zannachea ‘audio’CD-nim bhag ghetla. Zoxeporim Jr. Rod hacheo ‘Ghod-dpeak Man’, ‘Kid Young Rod’ani ‘Dev Chondrim Suria’.Tea xivay Felcy, Socorro deSt. Cruz, Aniceto, JohnGomes, M. Boyer adi ko-lakaramni nirmann keloleaCD-ncher hanvem kan-taram gaileant.

V: Konknni filmant ‘act-ing’, ‘singing’ vo anikkoslem-i kam kelaim?

Z: Konknni filmanim ‘act-ing’ kelam. Filmachem nanv‘Baga Beach’. Hem film‘Laxmikant Xett Gaonkar’hannem nirmann kelam.

Tech porim ‘Za Za Za’ hem MikeMehta hachea filmantuii bhu-mika kelea.

V: Kantaranche ‘lyrics’ votiatrache ‘scripts’ pustok ru-pan chap’pleai?

Z: Na. Hanvem azun poriantkitench pustok rupan chap’punkna.

V: Tiatr kolakorank tuzosondex

Z: Tiatrak vhoddilamni samb-hallun dovorla, tem daiz amiatamchea kokaramni fuddemvhoronk zai ani tiatr sambhal-lun dovrunk zai. Oxem korpaksogllea tiatristamni ek famil koxiekvottank jiyeunk zai.

V: Tiatr pollennarank tuzosondex

Z: Tiatr pollennar tiatr pol-letat mhunnonuch tiatr azunporiant jivo asa. Tancheach mo-gak lagon tiatr unch dorjear vetaani Konknni bhas sambhallundovrunk adhar dita.

Page 12: 11 May Amcho Avaz

Tiatr MachierPonnje<Sonvar, 11 May, 2013<

Tiatrachea hea novea mouso-mant zo Paskanche porbe disasavn suru zala, nove-nove tiatrbair sorleat. Hantun modemPrince Jacob hancho novo tiatr‘Hi Kanni Tum Sompoi’ sod’deakGõyant sogleam ganvamnicholta. Hea tiatrachem ek khax-ellponn mhonnlear, hea tiatrachoxevott vo tiatr khuinche dixensomponk zai vo hi Kanniechoxevott koxe toren zaunk zai temkhas vosreant aslolo prexoktharaita. Digdorspean hea tiatra-cho xevott vo nimanno podd’ddoborounk na. Hea poilim tiatrachonimanno xevott koso zaunvchoto prexokani tharounchem oxemkhuincheach digdorspeanmachier dakoilam oxem mhakazalear disona. Godiek hanvchukhtam zait, punn geleaponchvis-tis vorsank tori hepod’dotin manddlolo tiatr han-vem tori polleunk na.

Ek sangchem mhonnlear Tia-trachea survechea opening cho-

rusantuch zo Prince Jacob aniMithun gaitat te oxem mhonnt-tat “‘Hea tiatracho nimnno pod-d’ddo hanvem borounk na hemtum nokoi, dekun tuje lagimmagtam Hi kanni tum sompoi”.Mhonntoch prexokanchi avoddho tiatr bariksannem ani monlaun polleunk ani hi ek zabab-dari prexokanchea khanddarpoddtta. Karann, tiatr som-pounchea nimannea podd’d-deak tannim tiatr koso som-pouncho to aple bosker savnaplem mot diunchem pod-dtta. Ani hanga ki prex-okanchi tiatr polleunk humedanik oglli vaddtta mhonnlearotitay zanvchina.

Oslem vatavoronn jem ko-lakaram modem ani vosreantbosun asloleam prexokam mo-dem eke torechem basa-bas vo‘interaction’ jem tiatr ‘Hi KanniTum Sompoi’ xevottacheapodd’ddean nodrekh yetatoslem vatavoronn hanvem torihea adim khuincheach tiarantpolleunk nam. Hanga tuka prex-okank ek khas zababdari asatanchem mot manddpak, aninhoi tiatr polleun aplem motogich aplech bhitor dovorunghora vochpak.

Vosrantlem vattavoronn torhea khatir veglench utorta anijem aplem mot vosreantloprexok manddtta tem dolleamnipolleun kannanim aikopasarkem asa. Dubava viret sogl-leanchech mot ek asonk zaina tikanni koxi sompounchi ti, punn

jerul prexok aplem mot manddtaani tem mot machier aslolim ko-lakaram ani taitracho digdorspimandun geta.

Osle ritin ek tiatr borounpalkar haddlo dekun Prince Ja-cob hanka amchi kherit xebaskitosech dhin’vas. Xebaski tacheavavrak ani dhin’vas karann tan-nem apleam prexokanche ek ve-glech ritin ani toren chintlem anitankam-i aplea tiatrachim bhagi-daram vo kolakaram korunktachem mon aitem zalem.Khorem sangchem mhonnlearaiz tiatracho mog ani avodd torchodd ani chodd lokank lagtoliani prexok voddun vosreanimtiatr polleunk yetle zalear dig-dorspeamni kitem tori oglem

rochun palkar dakounk goroz.Vell bodol’la ani lokancheoopek’xe mollbak tenkleat. Teoopek’xa pureo korunk digdors-peancher thorlolem asa.

Tiatrache kanniye babtinsangchem mhonnlear, Kanni torkhub uncho mollachi anibhurgim vaddon voddlim za-toch, xikop purem korun zod-dunk lagtoch ani login zatochaplea zantteam avoi bapainkkoxe toren vagoitat ani tankamghorant kitlo legun man ani re-spet ditat tem bhes boremdakoilam. Oxem nhoi ki osleokotha avoi-bapui ani bhurgeamvixim hea adim konnechborounk nam, punn he kan-niecho xevott vegle toren

manddla tachi xevott prex-okanchea hatin dila mhonntochhanga he kothechem moll vad-dtta. Tiatrachi Kanni aiz Goy-cheam zaiteam ghorabeank sorzavpa sarki asa, hatun dubav na.Karann ek lekhok zanv tiatrborovpi somazant ghoddnukoghoddttat tantleanuch sfurtigheun aplo sahitik vavrak ronghaddttat ani somaz bodlunk eksondex patthoita. Prince Jacobanoxench kitem kelam. Dusrea vor-dan zo nirnno tim tiatrantlimpatram zoxe porim eke bazunvidva zal’li avoi ani dusrea vor-dan vidhva zal’lo ek bapui apleajivita ani fuddarak voir getat temkhub prexokanchem vicharimon uskaita ani tankam gomb-hirtayen chintunk laita. Heavicharan buddun ani chintun up-rant Kanniecho xevott tiatr pol-lenaram tharaitat.

Zoxem hanvem survekmhonnlolem, titatracho xevottdigdorspean borounk na aniprexokank tiatrachea bhagansamil keleant ani kanniechoxevott tankam korunk lailadekun tiatrachem moll vaddtta,avoi bapayni apleam bhurgeamsangatak ho tiatr polleun hea tia-tracho xevott tannich tharaun-cho ani tanchea jivitak zor hi tia-trachi kotha khoim tori bariknodrent lagu zata zalear ……..hanv hache voir mhojem motmanddinam……….. mogall vach-pea…..…tem xrey hanv tukamsambhalltam…….. Ho Lekh TumSompoi!

Mhalgodde Tiatrist

Gõyant zaite tiatr kolakar zolmo-let. Tiatr palkak mhotvachem yog-dan diun te hea sonvsarak ontorle.Tantuntlo anink ek khoddegantt tia-trist mhollear Cortailm ganv-cho Minguel Rod.

B h u r g e a p o n n a rthavnuch MinguelRod-an aplea an-gant tiatrachomog asa mhunndakholl kelem.Lhan astanachtiatramni nacholo ani tiatr pol-lennaranchi xebaski ghetli.Xekddeamni kantaramrochun tiatramni gailim aniteach borobor ‘HMV Records’hacher ‘record’ kelim jim aizporiant amkam aikonk mellta.Itlench nhoi, lhanxea jivitant 32tiatr boroile, ‘direct’ kele animachier haddle. Teach boroborbhurgoch astana hea son-vsarak ontorlo, punn khore-ponnim tiatr machiek vhod-dantlem vhodd yogdan diun gelo.

Minguel Rod ek boreantlo boro kantorist zavn gelo. Tosongit xikonk naslo, punn aplea kantarank nove ani mu-layam (original) ‘tunes’ ghaltalo. Tachim kantaram azunpasun ‘All India Radio’-cher aikonk mellta, tim aikolearuchkollta ki ho kolakar heram poros vegllo aslo mhunn.

Minguel Rod ek boreantlo boro kantaram ghoddpi zavngelo. Tachim kantaram aikolear tannem je vixoy tea kallarhattal’le, khorench mhotvache asle. Nove ikmotin kan-taram ghoddpak ani machier haddpak tachea itlo zoitivontkolakar tea kallar zalo na.

Tachea kantaranchim ghoddpam (rhymes) egdom sun-dor. Aikonk umed haddta. Minguel Rod hachea ‘lyrics’-ancho aichea tiatristanim obheas korcho, karann tannemghoddlole ‘lyrics’ vachit zalear to koslea dorjeacho ‘com-poser’ aslo tem kollon yetolem.

Sangtat tea pormonnem tannem sumar 350 kantaramghoddlim ani gailim mhunn. Azun poriant tachim kan-taram ‘All India Radio’-cher aikunk mellta tim oxim asat:‘Tarvotti’, ‘Rumpapa Dhumpa’, ‘Farafara’, ‘Dotik Roddta’,‘Peck Peck Peck’, ‘Bobor’, adi.

Minguel Rod boreantlo boro tiatr boroupi zavn gelo.Tannem sumar 30 tiatr boroile ani machier haddle. Tachekaim ghazlole tiatr mhollear ‘Pobre Fidalg’, ‘Open to Close’,‘Lembddo Santan’, ‘Vid Churchureanchem’, ‘ImtteacheBognnar’, adi. Sangtat tea pormonnem tannem boroilolonimnno tiatr ‘Koddu Sonvsar’ khoreponnich Minguel Rod-achea jivitant xevottak tacho sonvsar kodduch zalo, nhoichfokot taka ani tache familik, punn sogllea tiatr pollen-narank.

Tiatrachi borpavoll khorench vegllich asa, kiteak tia-trache kanniechea borpavollintleanuch ‘comedy’ utpon’zavpak zai. Minguel Rod hi ‘comedy’ bhes bore torenboroitalo ani machier haddtalo.

Teach pormonnem eka-eka podd’ddean to sundor oxe‘cantos’ ghaltalo zantun tiatrachem khaxeleponnn torakhun dovortalo. Aichea tiatristamni tache tiatrache bor-pavollichoi obheas kelear khub boreak poddtolem.

Minguel Rod tiatr machier ‘active’ aslo tedna tacheaborobor anik dog khoddegantt tiatrist gheun tannem ekteg tiatristancho ‘trio’ ghoddoun haddlo. He tiatrist mhol-lear Young Menezes ani Kid Boxer. Hea ‘trio’-k tannem‘Kid-Young-Rod’ hem nanv dilem ani ho tiatr palkavoilopoilo ‘trio’ pongodd zavn gelo. Ho ‘trio’ ‘Kid-Young-Rod’tiatrant asop mhollear lokancheo urponjeo poddtaleokiteak tea kallar he tegui kantorist borobor ruchik ani su-vadik kantaram gavun tiatr pollennarank dhadoxi kortale.

Minguel Rod ek bhes boro kolakar zavn gelo. To choddkorun mukhel bhumika kortalo ani aple bhumikentleantiatr pollennnaranchim kallzam jiktalo. Tannem aplea tia-tramni toxench dusreanchea tiatramni torekvar ‘roles’korun apunn khorench ek ‘versatile’ tiatrist asa mhunnbhurgeaponnaruch provar kelem.

Minguel Rod ani tacho pongodd ‘Kid-Young-Rod’ itle‘popular’ zale ki lok tanche tiatr kedna yetole kai mhunnaxeon ravtale. Tea kallache dusre famad tiatrist zoxe porimSaib Rocha, Souza Ferrao, C. Alvares, adi, Minguel Rod-achi huxarkay polloun tachi thoknnay kortale.

Hanvem svota Minguel Rod haka machier ‘acting’ kor-tana vo kantar mhunttanam pollounk na, kiteak tea kallartiketti kaddun tiatr pollounk vochpak amche lagim ghod-donaslem. Punn tachea pongddan Miss Julie hea nanvachokolakar bhag ghetalo. Ho dadlo kolakar, punn sodanchostorechi bhumika kortalo ani zaite pavtt ostorechenchnheson bhonvtalo porian. To Candolim, Saipem vad-deantlo aslo, ani zaite pavtt Minguel Rod – tea kallacho‘dashing hero’ taka mellonk yetalo tem ami bhurge pol-letale.

Tea kallar Minguel Rod ek ‘actor’ kosoch janot nhestaloani zoxe porim aiche ‘celebrities’ bhonvta toso tovui bhon-vtalo. Punn tea kallar ‘internet’ ani ‘TV’ naslolea karonnantankam to ‘celebrity status’ favo zalona.

Minguel Rod khorench tiatr palkacho vhoddantlovhodd khambo zavn gelo. Tannem tiatrachi borpavollunch dorjear vheli ani tiatr-ui dorjevont kelo. TannemKonkani kantar porzollailem ani torekvar vixoy animon bhuloytim ghoddpam ghalun kantarancho dorzounch vhelo. Ek boro kolakar koso tannem tiatracheudorgotik sorv vattamni adhar dilo ani tiatrak unchdorjear vhelo.

Punn durdoivan Minguel Rod tiatr palkar chodd teompurlo na. 10 Agost 1924 hea vorsa zolmol’lo Minguel Rodsarko bhurgeaponnar mhollear fokt 31 vorsancho tor-natto astanach hea sonvsarak ontorlo. Khorench tachonimnno tiatr ‘Koddu Sonvsar’ boroun tachea mornnantsomestank hea koddu sonvsarant dovrun toch ho sonvsarsoddun gelo.

Tachea jivitacher il’loso niyall kelo zalear amcheamnioxem mhunno yeta ki Minguel Rod-an tiatr machiek lhanjivitan vhodd yogdan dilem. 31 vorsanchea kallant sumar32 tiatr boroun machier haddop ani ogllim unnim 350kantaram rochun dovrop hem khorench tachem moladikyogdan zavn asa.

Zoritor Minguel Rod tiatr palkar kaim kall urlolo zaleartiatr machier zaitim novim novlam ghoddon yetolim aslimmhunn tacho tiatr machievoilo vavr amkam purave dita.

Hea mhalgoddea tiatristachi, tache borpavollichi anitachea kantaranchea ‘lyrics’-anchi aiche tiatr pillgen‘study’ korchi ani aiz ami aslolea 21 ver xekddeant tiatrakani tiatrantlea kantarank unch dorjear voronk proitn ko-rche mhunn mhoji magnni.

Minguel Rod khorench tiatr palkavoilo krantikar (rev-olutionary) zavn gelo hantun dubav na.

Tomazinho CardozoCandolim Goy

Ho Lekh Tum Sompoi!

Minguel Rod

Lekhok ani Ttikakar

DANIel F De SOuZA.

Tiatr MachiechoKhoddegantth Khambo

Ponnjent Tiatr dakhounkvosre mellonam

AMCHO AVAZ PROTINIDHI

Ponnje Gõychem rajdhanixhar, punn hea xharant tiatris-tank aple tiatr machier had-dunk ‘hall’-am mellonammhunnon tiatristanchi tokrarasa. Barik niyall korun pollelearhi tiatristanchi tokrar khori asahantun dubav na.

Ponnjent ek Kala Akademiasa ani he Akademi-k don ‘au-ditoria’ vo ‘hall’-am asa. EkDMK ‘auditorium’ jem AC asaani dusrem ‘Open Air Audito-rium’. Don ‘auditoria’ asa khore,punn choddxea karyavollinkDMK ‘auditorium’ hachoch up-eog zata ani heach karonnanklagon tiatristank favo toxemhem DMK ‘hall’ aple tiatrmachier haddunk mellonam.

Khoreponnim Kala AcademyGoa hichea DMK ‘auditorium’hatun voros bhor karyavollizata. Heo karyavolli mhunttlearoxeo asa – Marathi ‘drama com-petition’ - ‘A’ ani ‘B’ ‘group’,Konkani ‘drama competitiion’,tiatr ‘festival’, ‘inter-school’ ani‘inter-college’ ek anki nat-tkuleancho spordha, tea xivayanink kitlexech lok-git ani lok-songitache karyakram.

He soglle karyakram KalaAkademi ghoddoun haddta teakhatir Kala Akademichochvosro te vapurta. Hem mukhelkarann zavn asa zaka lagon tia-tristank aple tiatr machier had-dunk DMK ‘hall’ mellonam.

Dusrea vordan ‘Open Air Au-ditorium’ asa tantun tiatristaple tiatr machier haddunk fat-tim sorta kiteak tanchea onnub-

hova pormonnem ‘Open Air Au-ditorium’ hantun tiatr pollen-nar yena ani tea khatir thoimtiatr machier haddlo zalear tia-tristank luksonn bhogchempoddta. Hea karonnank lagontiatr ‘Open Air Auditorium’ han-tun zoborxe zaina.

Halinchea kallar Ponnjentanink ek ‘hall’ toyar zalam, temmhunttlear Institute MenezesBrangaza ‘hall’. Tantun oglleounneo 500 kodeli asa mhunnt-toch choddan chodd 500lokamni tiatr pollounk zata.Punn hangasorui tiatrist apletiatr machier haddinant kiteam

hem ‘hall’ zorui bhes borem so-zoilam torui punn tantun ek‘drama’ vo tiatr machierdakhoupak jeo sovloti zai teothoimsor mat poriant nam.Machi sundor asa, punnmachiek bhizle vevostha ani‘drama’ vo tiatrak ‘stage setting’korpachi suvidha favo toxi na.Hea karonnank lagon tiatr In-stitute Menezes Braganza ‘hall’-ant zaina. Tea khatir InstituteMenezes Braganza hachea zal-lvonddaramni vell ogddainas-tana ek ‘drama’ vo tiatr machierhaddpak jeo machiek sovloti zaiteo veginuch korunk ko-lakaranchi magnni asa.

Ponnjent 3 vosre asa punntantuntlo, atam asa teporisthitin, fokot ekachoch va-por zata ani to mhunttlear DMK‘auditorium’ Kala Akademi. Tia-tristanchi tokrar asa ki zaitepavtt tancher oneay zata kiteakprobhavit (influential) mon’x-ank DMK ‘auditorium’ melltapunn sadhea tiatr ‘director’-akmellonam.

Ek kall oso aslo, tiatr fokotAitara disachoch zatalo. Kortakorta Sonvaradisakui tiatrmachier haddpachi sonvõy zaliani urponjinim lok Sonvarachoitiatr pollounk yeunk laglo.Aichea kallar Ponnjent tiatr

dakhoupak fokot Sonvar voAitaruch naka, punnsumanache 7-ui dis tiatr pol-lounk lokanchi gordi zata.

Tiatrak lokam koddlean ‘de-mand’ ason poriant favo toxemDMK ‘hall’ mellona zavn tiatr‘director’-ank zaito tras zavnklagla.

Kala Akademi-chem ‘OpenAir Auditorium’ ason porianttacho favo toso vapor zainahacher niyall korpachi gorozasa. Poile suvater pavsacheamhoineamni hea ‘hall’-antkoslich ‘activity’ zaina. Gi-machea kallar tiatr dakhounkzata, punn tiatr pollounk lokyena ani haka lagon tiatrist apletiatr thoim ghalina.

Hea khatir Kala Akademi-noso ek nirnnoy ghetlolo asamhunn kollon ailam. Ho nirn-noy mhunttlear ‘Open Air Au-ditorium’ asa to ‘Indoor Audi-torium’ korcho mhunnon.‘Indoor Auditorium’ kelo zaleartantun voros bhor karyavollikorpak sondhi melltoli ani aizzoxe tiatrist Kala Akademin-n‘hall’ mellpak tras kaddta teanik kaddchena.

Sogllea kolakaranchea boreanoxiban Vishnu Surya Wagh,ek svota kolakar, Kala Aka-demicho ‘Chairman’ asa anitiatristank ani sogllea ko-lakarank tache lagchean hiopekxa asa ki to jerul ‘OpenAir Auditorium’ asa to ‘IndoorAuditorium’ korun ghetolomhunnon ani tiatristank, nat-tkistank ani dusreo karyavollikortoleank je tras zatat tesompoitolo mhunnon.

Josefina Dias hacho bhovman

Josefina Dias, Tiatr Mac hievoilem ek mhalgoddem kolakar haka halinch PonnjecheShigmo Mhotsov Somitin sotkar kelo. Gõyche Mukhel Montri Shri. Monohar ParrikarJosefina Dias hicho sotkar kortana disti poddta.

Tiatrachea itihasachi mahiti asop hemkhub gorjechem asa. Amchea tiatr ko-lakaramni tiatr itihas zanna zavop ani tachevixim dusreank sangop eka tiatristachemvhoddponn dakholl korta. Tea khatirhangasor ami tiatrantlea kaim mhotvacheaghoddnneancho ul’lekh kortanv.

•Poilo tiatr Lucasinho Ribeiro hannemboroilo. Lucasinho Ribeiro hachem sarkemnanv Constancio Lucasinho CaridadeRibeiro. Tacho zolm 2 Janer 1863 vorsaAssagao Bardez hangasor zalo.

•Lucasihho Ribeiro hannem boroiloleapoilea tiatrachem nanv ‘Italian Bhurgo’.‘Italian Bhurgo’ hea tiatrachi kanni Lucas-inho-n rochloli ‘original’ kanni nasli, punn‘Italian Boy’ hea Inglez ‘drama’-cher adharithi kanni toyar keloli.

•‘Italian Boy’ ho Inglez ‘drama’ teakallailo chodd nanvlovkik ‘drama’ asloani sonvsarachea chearui konxeamni jeajea desant Inglez razvott kortale, tea sogl-lea desamni to dakhoilolo. Ho ‘drama’jedna Inglez soldadank dakhounchekhatir Indient ailo tedna LucasinhoRibeiro haka te ‘drama’ kompony ‘backstage artiste’ mhunn kam korunk sondhi

mell’li. Ani hakach lagon LucasinhoRibeiro ‘Italian Boy’ hea Inglez ‘drama’-cher adharit ‘Italian Bhurgo’ ho Konkanitiatr borounk pavlo.

•Ho ‘Italian Bhurgo’ tiatr poilech pavtt17 Abril 1892 hea disa Mumboi xharantzalo. Vichitr mhunttlear Gõycho tiatr Mum-boichea xharant zolmant ailo.

•Survatek tiatr ho xobd veglle pod’dotinboroitale. Purtugez xiklole tiatrist ‘Teatro’oxem boroitale zalear Inglez xiklole tiatrist‘Theatre’ hea porim boroitale. Khorepon-nim Purtugezin ‘Teatro’ ani Inglezin ‘The-atre’ donui xobdancho orth ekuch. Kaimtiatristamni he Purtugez ani Inglez probhav(influence) aslole ‘Teatro’ ani ‘Theatre’ hexobd Konknnin boroupacho proitn kelo ani‘Tiatr’ oxe boroupak lagle.

•Punn 1974 vorsa Kala Akademi Goahinnem tiatr ‘festival’ ghoddoun haddlo.Konknni bhaxechi chollvoll tea kallar vad-dot asli. Konknni chollvollintle Konknnimogi Kala Akademichea tiatr ‘festival’-antbhitor sorle ani tannim Purtugez ‘Teatro’ani Inglez ‘Theatre’ he donui xobd kuxikdovrun ‘Tiatr’ ho xobd vaprunk lagle.

(AA)

Tiatr sonvsarantleomhotvacheo ghoddnneo