1253 numaralı sayfanın tekrarı pdf’de atılacak FORMA ... · pdf’de atılacak. FORMA HESABINA DAHİL DEĞİL. ... HalkalıCad.No.164B-4BlokSefaköy-İstanbul. ... l-i Kadî‘asker

Târîh-i RâşidRâşid Mehmed Efendi

1253

1253 numaralı sayfanın tekrarı pdf’de atılacakFORMA HESABINA DAHİL DEĞİL

KLASİK88. Ki tap

KLASİKKİTAPLAR2

TÂRÎH-İRÂŞİDveZEYLİRâşidMehmedEfendive ÇelebizâdeİsmaîlÂsımEfendi(1071-1141/1660-1729)Cilt I-III

HazırlayanlarAbdülkadirÖzcanYunusUğurBakiÇakırAhmetZekiİzgöer

SekreteryaF.SamimeİnceoğluOsmanSacidArı ZeynepSüslüBerktaş

Arapça çeviriHalitÖzkan,AsumanErkanEmin

Farsça çeviriHakkıUygur,TurgayŞafak

ISBN 978-605-5245-16-0 Tk. NoISBN 978-605-5245-18-4 Cilt No

BirinciBasımMayıs2013

YayınHazırlıkÖzgürOralTasarım/KapakSalihPulcu

BaskıCiltElmaBasımSertifika No: 12027

HalkalıCad.No.164B-4BlokSefaköy-İstanbul

Tel:[212]6973030

Vefa Cad. No: 48 34134 Vefa Fatih İstanbul

Tel 0212 520 66 41-42 Faks 0212 520 74 00

[email protected]

www.klasikyayinlari.com

facebook.com/klasikyayinlari

twitter.com/klasikyayinlari

İ Ç İ N D E K İ L E R

1. Cilt

Takdim ve Teşekkür VII

Önsöz IXGiriş - Râşid Mehmed Efendi XV

Metin Fihristi XXXV

Târîh-i Raşid Metni 1-637

2. Cilt Metin Fihristi VI

Târîh-i Râşid Metni 638-1298

3. Cilt Giriş - Küçük Çelebizâde İsmaîl Âsım Efendi VII

Metin Fihristi XIX

Târîh-i Çelebizâde Metni 1299-1629

Dizin 1630-1954

Târîh-i Râşid ve Zeyli

VI

VEKAYİ‘-İ SENE-İ HAMSE-AŞERE VE Mİ’E VE ELF

Tevcîh-i pâye-i sadr-ı Rum be-mahâdîm-i Şeyhülislâm 638

Tertîb ü irsâl-i müstahfızân ve mühimmât be-kal‘a-i Yafa 638

Mübâşeret-i nesc-i çuka ve akmişe der-memâlik-i mahrûsa 638

İrtihâl-i Şehzâde Sultân Mehmed 639

Binâ-yı çeşme-i âb-ı Yonca 639

İhrâc-ı neferât-ı Mısır ez-Edirne 639

Ta‘yîn-i kethudâ-yı vâlî-i Adana be-istikbâl-i huccâc 639

Cem‘iyyet-i cebeciyân be-taleb-i mevâcib-i güzeşte 640

Mübâşeret-i velâyim-i duhterân-ı Şehinşâhî 640

Tevcîh-i eyâlet-i Belgrad be-Ağa-yı Yeniçeriyân Ali Ağa 641

Muhârebe-i huccâc-ı müslimîn be-eşkıyâ-yı urbân 641

Tevcîh-i eyâlet-i Basra Başcı Mehmed Paşa 642

Beyân-ı keyfiyyet-i tertîb-i vâkı‘ât ve ahvâl-i kevniyye der-în mecmû‘a-i havâdis ü vekayi‘ 646

Esbâb-ı zuhûr-ı fitne 649

Şehâdet-i ser-segbâniyân der-meydân 656

Neşr-i mürâselehâ-yı da‘vet 657

Cem‘-şuden-i ulemâ ve ricâl-i devlet be-meydân 659

Mübâhase-i terk-i salât-ı cum‘a 660

Âmeden-i ser-bostaniyân be-meydân 660

Zuhûr-ı Karakaş 661

Nasb-ı müftî es-Seyyid Ali Efendi be-ittifâk 661

Nasb-ı ser-segbâniyân Çalık Ahmed Ağa 661

Tahrîr-i mahzar be-cânib-i rikâb-ı hümâyûn 662

Reften-i ulemâ be-hânehâ-yı hîşten 663

Temâruz-ı Müftî es-Seyyid Ali Efendi 663

Nasb-ı müftî Mehmed Efendi 663

Nasb-ı kaimmakam Ahmed Paşa 663

Nasb-ı sadr-ı Rum 663

Nasb-ı sadr-ı Anadolu 664

Nasb-ı ağa-yı yeniçeriyân Çalık Ahmed Ağa 664

Nasb-ı ağa-yı sipâhiyân Salih Ağa 664

Zuhûr-ı İmâm-ı Müteseyyid 665

İnsidâd-ı dekâkîn 665

Nakl-i cem‘iyyet be-sâha-i Yenibâğçe 665

Zuhûr-ı Torıcanlı Ahmed 667

Vusûl-i haber-i sudûr-ı fitne be-Edirne 667

Âmeden-i ricâl-i devlet be-Sarây-ı şeyhülislâm efendi berây-ı meşveret ve irsâl-i kethudâ-yı yeniçeriyân be-İstanbul 667

Akd-i meclis-i meşveret der-Sarây-ı hazret-i sadrıa‘zam 668

İhrâc-ı Silâhdâr Ali Ağa ez-Enderûn be-rütbe-i vezâret 669

Meşveret der-Sarây-ı sadr-ı âlî ve nefy-i elçiyân-ı İstanbul 670

Ahz-ı dâmâd-ı şeyhülislâm efendi 670

Nasb-ı kadî-i İstanbul 672

Nasb-ı defterdâr Abdullah Efendi 672

Halâs-ı Mîrâhûr-ı sânî ez-dest-i erbâb-ı cem‘iyyet 672

Avdet-i elçiyân ez-cânib-i Edirne 673

Zuhûr-ı Hasan Paşa ez-ihtifâ 673

Tevcîh-i rütbe-i vezâret be-ağa-yı yeniçeriyân ve ser-bostaniyân 674

İrsâl-i evâmir-i isti‘câl be-vülât-ı Rumeli 674

Ta‘yîn-i mîr-i mîrân be-zabt-ı sevâhil ez-Edirne 674

Sa‘y-i Kaimmakam Hasan Paşa be-tedârük-i sefer-i Edirne 675

Tertîb-i esnâf-ı asâkir 675

Keyfiyyet-i acîbe-i erbâb-ı cem‘iyyet 675

İrsâl-i serdengeçdiyân be-İznikmid 675

Ahz ü ihzâr-ı ebnâ-i Vanî Efendi 675

Tertîb-i tophâ ve zehâir-i menâzil-i râh-ı Edirne 676

Cem‘-i asker ez-cânib-i saltanat 676

METİN FİHRİSTİ

Metin Fihristi: Târîh-i RaşidVII

Tahlîf-i tavâif-i askeriyye 676

Tahrîr-i serdengeçdiyân-ı sipâh u silâhdâr 677

Nasb-ı sudûr-ı Rum ve Anadolu 677

Nasb-ı kethudâ-yı yeniçeriyân der-İstanbul 678

Gasb-ı emvâl-i şeyhülislâm efendi 678

Azîmet-i erbâb-ı cem‘iyyet be-cânib-i Edirne 678

Hurûc-ı Vezîria‘zam be-sahrâ-yı Edirne 681

Avdet-i Yörük Hasan Paşa 682

Meşveret-i ceng ü cidâl 682

Nasb-ı otağ-ı pâdişâhî der-ordu-yı hümâyûn 682

Tevcîh-i sadr-ı Fetvâ be-sadr-ı Anadolu 683

Katl-i ebnâ-i Vanî Efendi 683

Tertîb-i esbâb-ı harb ü ceng ez-cânib-i saltanat 683

Firâr-ı Sadrıa‘zam Râmî Mehmed Paşa 684

Avdet-i hümâyûn be-Edirne 684

Ric‘at-i Müftî Efendi be-Edirne 685

Telâki-i asker-i tarafeyn 685

Ahvâl-i sükkân-ı Edirne 685

İbka-i manâsıb-ı erkân-ı devlet 686

Vuku‘-ı bey‘at-i vükelâ ez-Pâdişâh-ı zamân 686

İhrâc-ı tûğ-ı hümâyûn berây-ı azîmet-i Âstâne 687

Tevcîh-i imâmet-i sultânî be-ser-hayl-i gurûh-i sâdât es-Seyyid Mustafa Efendi 687

Nefy-i musahibân 687

Teşrîf-i hümâyûn be-namâz-ı cum‘a 688

Nasb-ı mîrâhûr-ı evvel ve sânî 688

Vuku‘-ı hareket-i hümâyûn 688

Azl-i ser-topçuyân-ı dergâh-ı âlî 689

Zuhûr-ı gulgule der-ordu 690

İlbâs-ı hıl‘at be-ağa-yı dârüssa‘âde 690

Tevzî‘-i cülûsiyye ve mevâcib 690

Teşrîf-i hümâyûn be-Sarây-ı Buçukdepe 691

Ahz ü ihzâr-ı Şeyhülislâm 691

Rıhlet-i şehzâde-i Hudâvendigâr-ı sâbık 693

Asâlet-i vekîl-i kethudâ-yı bevvâbân-ı şehriyârî 693

Hareket-i hümâyûn ez-sâhil-i Tunca 693

İrsâl-i Sultân Mustafa Hân be-Sarây-ı Hümâyûn 693

Azl-i silâhdâr-ı şehriyârî olan İbşir Ağa 693

Meşveret-i erbâb-ı cem‘iyyet 694

Duhûl-i mevkib-i saltanat be-derûn-ı İstanbul 695

Habs-i Nezir Ağa ve evlâd-ı Müftî-i şehîd 696

Zuhûr-ı harîk der-kurb-ı Alaca-hammâm 697

Zuhûr-ı fitne-i bostaniyân der-derûn-ı sarây 697

Azl-i Ser-bostaniyân Mehmed Ağa 699

Ta‘yîn-i Yusuf Ağa be-cem‘-i gılmân-ı devşirme 699

Nefy-i ağa-yı sâbık-ı dârüssa‘âde 699

Azl ü tebdîl-i voyvoda-i Boğdan 699

Âmeden-i elçi-i Moskov be-huzûr-ı sadrıa‘zam 700

Âmeden-i haber-i vürûd-ı elçi-i cedîd ez-Venedik 700

Nasb-ı vâlî-i Şam Osman Paşa 700

Azl ü nefy-i ser-çavuşân 701

Tevcîh-i eyâlet-i Bosna be-Vezîr Doğramacı Mehmed Paşa 701

Tevcîh-i eyâlet-i Haleb be-Silâhdâr Ali Paşa 701

Vusul-i donanma-yı hümâyûn be-Tersâne-i âmire 701

Âmeden-i peyâm-ı ârâm-ı ümerâ der-Rize ba‘d ez-avdet-i sefer-i Gürcü 701

Tebdîlât-ı manâsıb-ı vüzerâ-yı izâm 701

Ziyâfet-i ağa-yı yeniçeriyân be-cenâb-ı şehriyârî 701

Nefy-i evlâd u akrıbâ-i Şeyhülislâm-ı şehîd 702

İktizâ-kerden-i tedmîr-i ba‘z-ı eşkıyâ 702

Azl ü nefy ve katl-i Ağa-yı Yeniçeriyân Çalık Ahmed Paşa 703

Nasb-ı ağa-yı yeniçeriyân Çelebi Mehmed Ağa 705

Azl ü nefy-i kethudâ-i Yeniçeriyân Dîv Ali ve Muhzır Ağa 705

Nefy-i ser-bostaniyân Mehmed Ağa 705

Âmeden-i elçi-i Özbek 705

Tertîb-i nizâm ve mevâcib-i asker 706

Muâheze-i Muhsinzâde Mehmed Efendi 706

Te’kîd-i itmâm-ı kal‘a-i Cedîd be-fermân-ı hümâyûn 707

Itlâk-ı Mîrzâ Mustafa Efendi ez-nefy 707

Azl-i Vezîria‘zam Ahmed Paşa ve nasb-ı Dâmâd Hasan Paşa 708

Nefy-i Vezîria‘zam-ı sâbık Ahmed Paşa be-cânib-i İnebahtı 711

Tevcîh-i mansıb-ı defterdârî be-Kaimmakam Hasan Paşa 711

Tebdîlât-ı ba‘z-ı manâsıb-ı vülât-ı etrâf 711

Vürûd-ı Silâhdâr Ali Paşa ez-Edirne be-taraf-ı Âstâne 711

Azl-i Ağa-yı Bâbüssa‘âde Mahmud Ağa 712

Nakl-i Sadr-ı Anadolu Abdurrahimzâde be-sadr-ı Rumeli 712


VIII

Tevcîh-i mîrâhûrî-i evvel be-Mehmed Halîfe 712

Te’dîb-i ba‘z-ı eşkıyâ 712

Ahz u nefy-i Salih Ağa Ağa-yı Sipâhiyân 714

Vusul-i Ebezâde Efendi be-Âstâne 714

Nefy-i es-Seyyid Mahmud Efendi be-Bursa 714

Akd-i meclis-i Mevlûd-i Nebevî 715

Nasb-ı Kapudan Osman Paşa 715

Azl-i ser-bostaniyân-ı Edirne 715

Zuhûr-ı sadrıa‘zam-ı sâbık Râmî Paşa ez-ihtifâ 715

İrtihâl-i Hudâvendigâr-ı sâbık Sultân Mustafa Hân 716

İmtihân berây-ı medrese-i hâric 718

Da‘vet-i vüzerâ ve ulemâ be-Sarây-ı Hümâyûn berây-ı ziyâret-i Hırka-i Şerîfe 718

Azl-i Şeyhülislâm Mehmed Efendi 718

Azl ü nefy-i kadî-i İstanbul Ahmed Efendi be-kal‘a-i Magosa 719

Nasb-ı kadî-i İstanbul ve İmâm-ı Sultânî 719

Azl-i ağa-yı sipâhiyân 720

İhrâc-ı mevâcib 720

Vusul-i Kadî‘asker Yahya Efendi be-İstanbul 720

Tehniyet-i îd-i sa‘îd-i fıtr 720

Silâhdâr-şuden-i İbrahim Bey 720

Vefât-ı Emîrü’l-hâc Arslan Paşa 721

Tevcîh-i eyâlet-i Rumeli be-Defterdâr Firârî Vezîr Hüseyin Paşa ve nasb-ı Defterdârî Mehmed Efendi 721

Vürûd-ı arz-ı Hân-ı âlî-şân berây-ı ahvâl-i Moskov 721

Tebdîlât-ı manâsıb-ı vüzerâ 722

Sudûr-ı ihtimâm-ı berây-ı itmâm-ı şanes-i cedîd 722

Hareket ve azîmet-i donanma-yı hümâyûn be-Karadeniz 722

Azl-i ser-zağarcıyân ve seksoncuyân 722

Tebdîl-i muhâfız-ı Eğriboz ve vâlî-i Karaman 722

Zuhûr-ı Rakofcioğlu 723

Ta‘yîn-i asâkir be-muhâfaza-i huccâc 723

Zuhûr-ı Köprülüzâde Abdullah Paşa ez-ihtifâ 723

İbka-ı şerâfet be-Şerîf Sa‘d 723

Âmeden-i hazîne-i Mısır 724

Tehniyet-i îd-i sa‘îd 724

Azl-i Silâhdâr-ı şehriyârî İbrahim Bey 724

Zuhûr-ı sefer-i Gürcistan 725

Binâ-yı kasr-ı cedîd der-Harem-i hümâyûn 725

Azl-i sadr-ı Anadolu La‘lîzâde Efendi 725

Ba‘z-ı tebdîlât 725

VEKAYİ‘-İ SENE-İ SİTTE-AŞERE VE Mİ’E VE ELF

Tebdîlât-ı manâsıb-ı vüzerâ 726Vürûd-ı mahzar ez-cânib- i Kırım 726Azl-i Ağa-yı Dârüssa‘âde Abdurrahman Ağa ve nasb-ı Süleyman Ağa 727Nakl-i hümâyûn be-bâğçe-i Tersâne 728Meyl-i tab‘-ı hümâyûn be-tîr-endâzî 728Binâ-yı kal‘a der-kurb-ı Biylân 728Nizâm-ı ahvâl-i sikke 728Azl-i bî-hengâm-ı Ser-topçuyân Abdülkerim Ağa 729Binâ-yı mahzen-i mühimmât ve meştâ-yı levendât der-Tersâne 729Tahrîr-i Havâss-ı hümâyûn ve ze‘âmet ve tîmâr 729Temâm-şuden-i kalyon-ı cedîd 729Itlâk-ı üsârâ-yı Moskov 729Da‘vet-i Osman Paşa be-Âstâne 730Kırâat-i Mevlûd-i şerîf 730Tevcîh-i Eyâlet-i Mısır be-Teberdâr Süleyman Paşa 730Nakl-i hümâyûn be-Bâğçe-i Tersâne 730Tevcîh-i vezâret be-Kethudâ İsmail Ağa 730Nasb-ı vâlî-i Şam ve emîrü’l-hâc 731Tebdîl-i mîrâhûr-ı sânî ve ağa-yı sipâh 731Azl-i Sadrıa‘zam Hasan Paşa ve nasb-ı Kalaylı Ahmed Paşa 731Nasb-ı sadr-ı Rum Yahya Efendi ve azl ü nefy-i Abdurrahimzâde 732Azl-i kadî-i İstanbul 732Katl-i Hüseyin Ağa ve nefy-i Cüce Hamza 733Tebdîl-i ser-bostaniyân-i Âstâne 733Tevcîh-i eyâlet-i mısr-ı Kahire be-muhâfız-ı cezîre-i Kıbrıs Râmî Mehmed Paşa 733Tevcîh-i vezâret be-Silâhdâr-ı sâbık İbrahim Bey 733Tebdîl-i ağa-yı Bâbüssa‘âde 734Tebdîl-i ağa-yı sipâh u silâhdâr 734Tebdîl-i vâlî-i Adana ve mîr-i mîrân-ı Hamid ve Kastamonu 734İhrâc-ı mevâcib ve müsûl-i elçi-yi Özbek bi-huzûr-ı hümâyûn 734Suhten-i kalyon-ı Fransız 735Tebdîl-i nakibüleşrâf ve kadî-i Edirne 735Def‘-i ihtilâl-i ahâlî-i Mekke-i mükerreme 735Ziyâfet-i sadr-ı âlî be-cânib-i şehriyârî 735Nefy-i Emîn-i Fetvâ Mehmed Efendi be-cezîre-i Kıbrıs 735

Metin Fihristi: Târîh-i RaşidIX

Velâdet-i duhter-i sa‘d-ahter-i şehriyârî 735Neşr-i evâmir-i adâlet 736Âmeden-i elçi ez-cânib-i Âyûke Hân 736Telef-i ba‘z-ı sefâyîn ez-donanma-yı hümâyûn der-Bahr-ı Siyâh 736Tevcîh-i vezâret be-Mîrâhûr-ı evvel Mehmed Ağa 737Vusul-i Kethudâ-yı Âsafî Halil Ağa be-Âstâne 737Hikâye-i garîbe-i sadrıa‘zam 737Tebdîl-i kadî-i İstanbul 738Tebdîl-i ağa-yı yeniçeriyân 738Teşrîf-i hümâyûn be-temâşâ-yı hazîne-i Raht 738Teshîr-i kalyon-ı korsan der-Bahr-i Sefîd 739Tebdîl-i ağa-yı sipâh u silâhdâr ve katl-i Mîr-i mîrân-ı Selanik Hasan Paşa 739Tevcîh-i sadr-ı Anadolu be-Mecdî Mehmed Efendi 739Temâm-şuden-i kalyon-ı cedîd 739Vefât-ı vâlî-i İnebahtı ve Trabzon ve tebdîlât-ı vüzerâ 739Azl-i Vezîria‘zam Kalaylı Paşa ve nasb-ı Teberdâr Mehmed Paşa 740Nasb-ı Kethudâ-yı Âsafî Osman Ağa 745Azl-i Ağa-yı Yeniçeriyân Hasan Ağa ve nasb-ı Tortumlu İbrahim Ağa 745Tevcîh-i kapudanî be-Frenk Abdurrahman Paşa 745Tebdîlât-ı ocak-ı yeniçeriyân 745Da‘vet-i Ali Paşa ez-Trablus be-Âstâne 746Azl-i Kadî-i İstanbul Hasan Efendi 746

Nasb-ı Rûznâmçe-i evvel es-Seyyid Yahya Efendi 746Tebdîl-i sadr-ı Anadolu 746Tebdîl-i silâhdâr-ı şehriyârî 746Vefât-ı el-Hâc Selim Giray Hân 747Ziyâret-i Hırka-i Şerîfe 747Tehniyet-i îd-i şerîf 747Tevcîh-i Kazâ-i Mekke-i mükerreme ve mısr-ı Kahire 747Azl-i Ser-çavuşân Türk Ahmed Ağa 747Azl-i Defterdâr Mehmed Efendi ve Nasb-ı İsmail Efendi 748Tebdîl-i kadî-i Edirne ve Bursa 748Azl-i ağa-yı yeniçeriyân-ı dergâh-ı âlî 748Tehniyet-i îd-i sa‘îd 748Temâm-şuden-i baştarda-i hümâyûn 748Hitân-ı şehzâdegân 748Vusul-i hazîne-i Mısır 748

VEKAYİ‘-İ SENE-İ SEB‘A-AŞERE VE Mİ’E VE ELF

Vürûd-ı ba‘z-ı havâdis ez-memleket-i Leh ve Moskov 749

Hareket-i donanma-yı hümâyûn 749

Sudûr-ı emr-i âlî be-ihzâr-ı Vâlî-i Trablus İsmail Paşa 750

Tebdîlât-ı ba‘z-ı manâsıb-ı vüzerâ 750

Vefât-ı Sadr-ı Rum Yahya Efendi ve nasb-ı Ebezâde Abdullah Efendi 750

Azl-i Defterdâr İsmail Efendi ve nasb-ı Mehmed Efendi 751

Tertîb-i meclis-i mes‘ûd-i Mevlûd 752

Şehâdet-i Hüseyin Paşa der-muhârebe-i Küleyb 752

Firâr-ı Cizyedâr Hüseyin Ağa ez-habs 753

Azîmet-i hümâyûn be-mesîre-i Kemerler 753

Tevcîh-i mansıb-ı Tevki‘î be-Vezîr Osman Paşa 754

Mübâdele-i manâsıb-ı Vâlî-i Bosna ve Eğriboz 754

İrtihâl-i Vezîria‘zam-ı sâbık Ahmed Paşa 754

Nakl-i hümâyûn be-Hadîka-i Hâssa 754

Vusul-i donanma-yı hümâyûn be-Âstâne 754

İhrâc-ı mevâcib-i tavâif-i askeriyye 754

İhrâc-ı surre 754

Nasb-ı Mîrâhûr-ı evvel Osman Ağa 754

Âmeden-i sefâyin-i sultâniyye ez-Bahr-ı Sefîd 755

Velâdet-i şehzâde-i cevân-baht Sultân Mehmed 755

Âmeden-i elçi-i Acem berây-ı tebrîk-i cülûs-i hümâyûn 755

Nefy-i ağa-yı Bâbüssa‘âde 755

Vefât-ı duhter-i Hudâvendigâr-ı sâbık Zeyneb Sultân 755

Şeref-yâften-i erkân-ı devlet be-ziyâret-i Hırka-i Şerîfe 755

Çehresâyî-i elçi-i Acem be-hâk-i serîr-i şevket-masir 756

Zuhûr-ı harîk der-Tersâne-i âmire 756 بقضاء اهلل تعاىل

Nasb-ı kethudâ-yı bevvâbân-ı şehriyârî es-Seyyid Yahya Efendi 756

Mutâlebe-i mâl ez-Kara Mehmed Paşa 756

Vefât-ı Sadr-ı Anadolu Kara Bekir Efendi 757

Tebdîlât-ı ba‘z-ı hademe-i Dîvân ve rikâb-ı hümâyûn 757


Velâdet-i Şehzâde Sultân İsa 757



X

Ziyâfet-i sadr-ı âlî be-elçi-i şâh-ı Acem 757

Azl-i kadî-i Mekke-i mükerreme Hüseyin Efendi ve Tezkire-i evvel Mustafa Efendi 758

Teslîm-i nâme-i hümâyûn be-elçi-i şâh-ı Acem 760

VEKAYİ‘-İ SENE-İ SEMÂN-AŞERE VE Mİ’E VE ELF

Techîz-i sefâyin berây-ı Bahr-i Sefîd 761

Vusul-i hazîne-i Mısır be-Âstâne 761

Azl-i Sadrıa‘zam Teberdâr Mehmed Paşa ve nasb-ı Çorlulu Ali Paşa 761

Tevcîh-i Erzurum be-Sadr-ı sâbık Mehmed Paşa 763

Tafsil-i ahvâl-i eyâlet-i Basra 763


Nakl-i hümâyûn be-Hadîka-i Tersâne 766

İktizâ-i azîmet-i donanma-yı hümâyûn be-cânib-i Karadeniz 766

İrtihâl-i Şehzâde Sultân İsa 767

Nasb-ı ağa-yı silâhdârân ve emîn-i gümrük-i Âstâne 767

Ta‘yîn-i neferât berây-ı muhâfaza-i Kudüs-i şerîf 767

Binâ-yı hısn-ı cedîd der-Geyikova 767

Çehresâyî-i elçi-i Özbek be-rikâb-ı hümâyûn 767

Velâdet-i Şehzâde-i cevân-baht Sultân Ali 767

Akd-i meclis-i Mevlûd-i şerîf 768

Azl-i Sadr-ı Anadolu Halil Efendi ve nasb-ı Mahmud Efendi 768

Tebdîlât-ı muhâfız-ı kal‘a-i Temeşvar 768

Çehresâyî-i elçi-i Venedik be-hâk-i serîr-i şevket-masir 768

Ta‘yîn-i şâtırân-ı rikâb-ı hümâyûn 768

Tebdîl-i ser-çavuşân ve mîrâhûr-ı evvel 768

Azl-i Defterdâr es-Seyyid Yahya Efendi 769

Tevcîh-i eyâlet-i Mısır be-Vezîr Ali Paşa 769

İlbâs-ı kapaniçe be-sadr-ı âlî 769

Nasb-ı Sadr-ı Rum Ârif Efendi 769


İrtihâl-i şehzâde Sultân Ali 770

Nakl-i hümâyûn-ı pâdişâhî be-Sarây-ı Cedîd 770

Tevcîh-i eyâlet-i Trabzon ve Diyarbekir 770

Nizâm-ı ba‘z-ı umûr-ı mîriyye 770

İnşâ-i kalyonhâ der-sevâhil-i Bahr-ı Siyâh 771

Firâr-ı Mehmed Paşa Emîrül-hâcc-ı sabık 771

Vürûd-ı elçi-i Nemçe berây-ı te’kîd-i sulh u salâh 771

Tebdîlât-ı kibâr-ı dede-i Bektâşiyân 771

Nasb-ı kadî-i İstanbul Dâmâdzâde Ahmed Efendi 771

İhrâc-ı surre-i Haremeyn-i muhteremeyn 771

Tebdîl-i ser-bostaniyân-ı Edirne 772

Nasb-ı sadr-ı Rum Atâullah Efendi 772

İbka ve ref‘-i vezâret-i ba‘z-ı vüzerâ 772

Nefy-i Ser-kassabân Mehmed Ağa 772

Firâr-ı Mu‘abbir Mahmud Efendi ez-dest-i mübâşir-i hod 772

Tevcîh-i mansıb-ı kapudanî be-Kethudâ-yı Âsafî İbrahim Ağa 773

İstirdâd-ı evâmir-i sefîr-i Basra ez-dest-i Mübâşir Hasan Ağa 773

Tebdîlât-ı ba‘z-ı manâsıb-ı vüzerâ-i izâm 773

Ziyâret-i Hırka-i Şerîfe 773

Dâmen-bûs-ı îd-i sa‘îd 773

Velâdet-i Hatice Sultân 773

Tebdîl-i ser-bostaniyân-ı Âstâne 773

Azl-i Müftî es-Seyyid Ali Efendi ve nasb-ı Sâdık Efendi 773

Ref‘-i vezâret-i kapudan-ı Sâbık Veli Paşa 774

Nefy-i Şeyhülislâm-ı sâbık be-Sinob 775

Dâmen-bûs-ı tehniyet-i îd-i sa‘îd 775

Tebdîlât-ı dûde-i Bektâşiyân 775

Tebdîl-i Kazâ-i Edirne ve Bursa 775

VEKAYİ‘-İ SENE-İ TİS‘A-AŞERE VE Mİ’E VE ELF

Azl-i Gazî Giray Hân ve nasb-ı Kaplan Giray Hân 776

Müşâreket-i sadreyn be-Müfti’l-enâm der-tevcîhât 776

Velâdet-i Rukiye Sultân 777

Hareket ve azîmet-i donanma-yı hümâyûn 777

Avdet-i elçi-i Özbek 777

Tertîb-i çırâğan der-şükûfe-zâr-ı Sarây-ı Hümâyûn 777

Vürûd-ı havâdis ez-memleket-i Moskov 777

Rîhten-i tophâ der-Tophâne 779

Nakl-i hümâyûn be-Hadîka-i Karaağaç 779

İhrâc-ı mevâcib-i asker 779

Metin Fihristi: Târîh-i RaşidXI

Vuku‘-ı zelzele 779


Vuku‘-ı harîk der sûk-ı Vezneciler 779

Tertîb-i meclis-i Mevlûd 779

Zuhûr-ı keyfiyyet-i acîbe 780

Tebdîlât-ı dûde-i Bektâşiyân 780

Vefat-ı kadî-i Mekke der-esnâ-i tarîk 780

Ba‘z-ı tebdîlât-ı Enderûn-ı hümâyûn 781

Temâm-şuden-i câmi‘-i cedîd-i hazret-i sadr-ı âlî 781

Vusul-i hazîne-i Mısır 781

İsabet-i nâr be-bârûthâne-i Gelibolu 781

Azl-i Emîrü’l-hâc Süleyman Paşa ve ba‘z-ı tebdîlât 781

Katl-i Firârî Hasan Paşa der-Âstâne 781

Ref‘-i müşâreket-i sadreyn be-Müfti’l-enâm der-tevcîhât 783

Vuku‘-ı nusret ü zafer der-Bahr-ı Sefîd 784

Katl-i nakib-i Kudüs-i şerîf 784

İsabet-i âteş be-Bârûthâne-i İskender Çelebi 784

İrtihâl-i Rukiye Sultân 785

Tevcîh-i vezâret be-Kethudâ-yı Hazîne-i Receb Ağa 785

Tevcîh-i eyâlet-i Mısır be-Dâmâd Hasan Paşa 785


Velâdet-i Şehzâde Sultân Selîm 785

Tebdîl-i sadr-ı Anadolu ve kadî-i İstanbul 785

Tebdîl-şuden-i voyvoda-i Boğdan 785

Âmeden-i donanma-yı hümâyûn 786

Vefât-ı Ser-etıbbâ Nuh Efendi 786

Nasb-ı Ser-etıbbâ Mehmed Efendi 786

Tebdîl-i sadr-ı Rumeli 787

Vefât-ı Ser-çavuşân Şehrî Mehmed Ağa 787

Tertîb-i dîvân ve ihrâc-ı mevâcib 787

İrtihâl-i Teberdâr Süleyman Paşa 787

Nasb-ı Kadî-i İstanbul Sahhâfzâde Efendi 787

İrtihâl-i Hatice Sultân 788

Azl-i Şeyhülislâm Sadık Efendi ve nasb-ı Ebezâde Efendi 788

Ta‘yîn-i hudûd bâ-defterlüyân-ı Hân-ı Kırım ve vüzerâ-i izâm 788

Tebdîl-i defterdâr-ı şıkk-ı evvel 788

Velâdet-i Şehzâde Sultân Murad 788

Vefât-ı Râmî Mehmed Paşa 789


VEKAYİ‘-İ SENE-İ IŞRÎN VE Mİ’E VE ELF Temâm-şuden-i Câmi‘-i şerîf-i kapudan paşa 791

Vefât-ı Şehzâde Sultân Murad 791

Akd ü tezvîc-i Emine Sultân ve Ayşe Sultân 791

Tevcîh-i vezâret be-Kethudâ-yı Âsafî Abdurrahman Ağa 792

İhrâc-ı mevâcib-i tavâyif-i askeriyye 792

Hareket-i donanma-yı hümâyûn ez-Tersâne-i âmire 792

Temlîk-i Sarây-ı Zeyrek be-Ayşe Sultân 793

İrtihâl-i şehzâde Sultân Selim 793

Nakl-i hümâyûn be-Hadîka-i Karaağaç 793

Akd-i meclis-i Mevlûd-i şerîf 793

Tebdîl-i ağa-yı sipâh 793

İnhirâf-ı mizâc-ı Dâver-i devrân 793

Tebdîlât-ı ba‘z-ı vülât 794

Zuhûr-ı harîk der-Ebî Eyyûbi Ensarî 794

Vefât-ı vâ‘iz-i Ayasofya 794

Nasb-ı Emîrü’l-hâc Osmanzâde Nasuh Paşa 794


Âmeden-i Vezîr Sirke Osman Paşa 795

Tebdîl-i kethudâ-yı sadrıa‘zam 795

İrsâl-i Surre-i şerîfe be-Haremeyn-i muhteremeyn 795

Âmeden-i haber-i vefât-ı vâlî-i Belgrad 795

Ta‘mîr-i râh-ı âb-ı Halkalı 795

Nakl-i hümâyûn be-Sarây-ı Hümâyûn 796

Tebdîl-i ağa-yı zümre-i silâhdârân 796

Âmeden-i donanma-yı hümâyûn 796

Tebdîl-i sadr-ı Anadolu 796

İrtihâl-i Zeyneb Sultân 796

Mübâşeret-i binâ-yı Câmi‘-i şerîf-i Vâlide Sultân 797

Vuku‘-ı harîk der-kurb-ı Hoca Paşa 797



Suhten-i kalyon der-tersâne 797

Evzâ‘-ı bî-edebâne-i neferât-ı yeniçeriyân 798

Tebdîl-i Hân-ı Kırım berây-ı hezîmet ez-muhârebe-i tâife-i Kabarta 798

İcâd-ı lengerhâ-yı sefâyin ve binâ-yı kârhâne 799

Âmeden-i miftâh-ı kal‘a-i Vehran ez-taraf-ı Cezâyir 800


XII

İsabet-i sa‘ika be-cebehâne-i kal‘a-i Limni 801

Tebdîl-i ağa-yı sipâh 801

Ta‘mîr-i Sarây-ı Hazret-i Fatma Sultân 801

Zikr-i Dâmâdî-i Silâhdâr Ali Ağa 801

Ahvâl-i sefer-i Basra ve kahr-ı urbân 803

Azl-i sadreyn ve kadî-i İstanbul 803

Dest-bûs-ı îd-i sa‘îd 804


VEKAYİ‘-İ SENE-İ İHDÂ VE IŞRÎN VE Mİ’E VE ELF

Temâm-şuden-i dârü’l-hadîs-i sadrıa‘zam 805

Temâm-şuden-i baştarda ve kalyon 805


İrsâl-i sefâyîn be-muhâfaza-i Akdeniz 805

Zuhûr-ı şahs-ı garîb ez-memleket-i Fas ve vürûd-ı nâme 805

Azl-i kâtib-i Ağa-yı Dârüssa‘âde İbrahim Efendi 806

Tertîb-i çırâğan der-Sarây-ı Hümâyûn 807

Vuku‘-ı sûr-ı pür-sürûr-ı duhter-i sa‘d-ahter-i cenâb-ı şehriyârî 807

Kırâat-ı Mevlûd-i şerîf 812

Hareket-i donanma-yı hümâyûn ez-tersâne 812

Katl-i Küleyb Şeyh-i Salma der-Şam 812

Vefât-ı Mîr-i alem Rakkas Ali Ağa 813

Ziyâfet-i sadr-ı âlî be-hazret-i pâdişâh-ı âlem-penâh 813

Nakl-i hümâyûn be-hâne-i Mehmed Paşa der-Beşiktaş 813

Ta‘yîn-i asker be-muhâfaza-i kal‘a-i Cedîd 814

Azl-i ser-topçuyân 814

Zabt-ı sefîne-i korsan 814

Zuhûr-ı seyl-i azîm der-İstanbul 814

Ta‘yîn-i asker be-muhâfaza-i Bender 814

Ta‘yîn-şuden-i hâss-ı Kıbrıs be-Dâmâd Paşa 814

İrsâl-i hıl‘at be-taraf-ı hazret-i Şerîf 814

Azl-i defterdâr efendi 815

Tebdîlât-ı manâsıb-ı vüzerâ-i etrâf 815

Zikr-i ahvâl-i kral-ı İsveç 815

İhrâc-ı mevâcib-i askeriyye 821

Zabt-ı kalyon-ı korsan 822

Tevcîh-i livâ-i Selanik be-defterdâr-ı sâbık 822

Azl-i Muhâfız-ı Özi Abdurrahman Paşa 822

Avdet-i Kalgay Sultân be-cânib-i Kırım 822

Ta‘yîn-i asâkir-i vâfire berây-ı muhâfaza-i havâlî-i Bender 823

Vusul-i donanma-yı hümâyûn be-Âstâne-i sa‘âdet 823

Hücûm-ı Moskov be-asker-i kral-ı İsveç 823

Tevcîh-i eyâlet-i Rumeli be-Vezîr Abdurrahman Paşa 824

Vürûd-ı elçi-i İsveç be-cânib-i Devlet-i Aliyye 824

Firâr-ı Derviş Ağa ve zamm-ı livâ-i İznikmid be-Defterdâr-ı sâbık Mehmed Paşa 824

Âmeden-i elçi-i Özbek 825

Zabt-ı kalyon-ı korsan 825

Vusul-i sefâyîn-i mîriyye 825

Tevcîh-i eyâlet-i Mısır be-kapudan paşa 825

Ta‘yîn-şuden-i ebnâ-i sipâh u silâhdâr be-muhâfaza-i Bender 825

Ta‘mîr-şuden-i kal‘a-i Or ve binâ-i tabyahâ 825

Mukabele-i Moskov be-leşker-i kral-ı İsveç 825

Binâ-yı kasr-ı âlî ve kâşâne-i şâhâne der-Sarây-ı Cedîd 826

Vefât-ı Şeyhülislâm-ı sâbık Sadık Mehmed Efendi 826

İrsâl-i muhassıl-ı Aydın be-taraf-ı Nasuh Paşa 826


Mükâleme-i elçi-i çar-ı Moskov be-Yusuf Paşa 827

Da‘vet-i Numan Paşa be-cânib-i Âstâne-i sa‘âdet 828


Azl-i voyvoda-i Boğdan Mihal 828

Tebdîlât-ı manâsıb-ı ba‘z-ı vülât-ı etrâf 828

Velâdet-i şehzâde-i cevân-baht Sultân Abdülmelik 829

Tebdîlât-ı manâsıb-ı vüzerâ-i izâm 829

Velâdet-i Zeyneb Sultân 829

Teftîş-i keyfiyyet-i tecâvüz-i Moskov ve tecdîd-i musalaha 829

Dest-bûs-ı îd-i sa‘îd 830

Âmeden-i balyos-ı cedîd ez-cânib-i Venedik 830

Azl-i imâm-ı sultânî-i evvel ve sânî 830

İrsâl-i nâme-i hümâyûn be-kral-ı İsveç 831

Tavsıye-i ri‘âyet-i şurût-ı sulh be-cânib-i Hân-ı âlî-şân 831

Metin Fihristi: Târîh-i RaşidXIII

VEKAYİ‘-İ SENE-İ İSNÂ VE IŞRÎN VE Mİ’E VE ELF

Tebdîl-i sadreyn 832


Zifâf-ı Vezîr Numan Paşa 832

İrtihâl-i Hazret-i Şehzâde Sultân Abdülmelik 832

Azl-i kadî-i İstanbul 832

Ziyâfet-i Kapudan Mehmed Paşa 832

Hareket-i donanma-yı hümâyûn ez-tersâne 832

Nasb-ı İmâm-ı Sultânî Hatîb-i Sultân Mehmed 833

İhrâc-ı mevâcib-i asker 833

Ziyâfet-i sadr-ı âlî be-hazret-i şehriyâr-ı şevket-medâr 833

Vuku‘-ı zifâf-ı Safiye Sultân be-Maktûlzâde Ali Paşa 833

Tertîb-i meclis-i Mevlûd-i şerîf 834

İrtihâl-i Sivasîzâde eş-Şeyh Abdülbaki Efendi 834

Teşrîk-i Hân-ı âlî-şân be-Yusuf Paşa der-tedbîr-i umûr-ı kral-ı İsveç 834

Azl-i Sadrıa‘zam Ali Paşa ve nasb-ı Numan Paşa 835

Tebdîlât-ı manâsıb-ı vüzerâ-i izâm 836

İlbâs-ı hıl‘at-i kabaniçe be-sadr-ı âlî 837

Âmeden-i elçi ez-taraf-ı Ayuke Hân 837

Tedbîr-i azîmet-i İsveç ez-cânib-i sadrıa‘zam-ı cedîd Numan Paşa 837

Azl-i Şeyhülislâm Ebezâde Abdullah Efendi ve nasb-ı Başmakcızâde es-Seyyid Ali Efendi 837

Vefât-ı Zeyneb Sultân 838

Vuku‘-ı ba‘z-ı tebdîlât der-manâsıb-ı vüzerâ 838

İrsâl-i hıl‘at ve nâme be-şerîf-i Mekke-i mükerreme 838

Tebdîl-i ağa-yı sipâh ve mukabele-i süvârî 839

Tebdîl-i kethudâ-yı sadr-ı âlî 839

Azl-i Sadrıa‘zam Numan Paşa ve nasb-ı Teberdâr Mehmed Paşa def‘a-i sâniye 839

Vuku‘-ı Dîvân-ı Hümâyûn ve ihrâc-ı mevâcib-i askeriyye 840

Velâdet-i şehzâde-i cevân-baht Sultân Süleyman 840

Ahz u zabt-ı sefîne-i Manyatoğlu 841

Zuhûr-ı keyfiyyet-i garîbe der-Bâb-ı Edirne ez-ebvâb-ı Âstâne 841

Vefât-ı Hasan Paşa 841


İhrâc-ı Surre-i hümâyûn 841

Vusul-i sadrıa‘zam be-Âstâne-i sa‘âdet 841

Tebdîlât-ı ba‘z-ı vülât 842

Velâdet-i Hatice Sultân 842

Nasb-ı ağa-yı yeniçeriyân 842

İrsâl-i yeniçeriyân be-muhâfaza-i Babadağı 842

Nakl-i hümâyûn be-Hadîka-i Hâssa 842

Tebdîl-i mîrâhûrân ve kethudâ-yı bevvâbân-ı sultânî 842

Âmeden-i Hân-ı âlî-şân be-Âstâne-i sa‘âdet 843

Da‘vet-i sudûr-ı devlet berây-ı ziyâret-i Hırka-i Şerîfe 843

Müsûl-i Hân-ı âlî-şân be-huzûr-ı hümâyûn 843


Vuku‘-ı sefer-i nusret-eser be-kefere-i Moskov 844

Azl ü habs ve müsadere-i Vezîr Yusuf Paşa 845

Şeref-yâbî-i erkân-ı devlet be-çehresâyî-i rikâb-ı müstetâb 846

Tebdîl-i voyvoda-i Boğdan 846

Avdet-i Hân-ı âlî-şân be-cânib-i Kırım 846

Ahz u habs-i balyos-ı çar-ı Moskov der-Yedikulle 846

Tebdîl-i ağa-yı silâhdârân ve defterdâr-ı şıkk-ı sânî 846

İrsâl-i mektûb-ı sadr-ı âlî be-taraf-ı Nemçe 847

Vürûd-ı nâme-i kraliçe-i İngiliz 847

Şeref-yâbî-i erkân-ı devlet be-hâk-bûsî-i saltanat berây-ı tehniyet-i îd-i sa‘îd 847

Tebdîl-i reîsülküttâb ve beylikçi 847

VEKAYİ-İ SENE-İ SELÂSE VE İŞRÎNE VE Mİ’E VE ELF

İhrâc-ı tûğ-ı pür-fürûğ 848

Me’mûriyyet-i vâlî-i Erzurum ve Trabzon be-ubûr-ı cânib-i Kırım 848

Şürû‘-ı ikamet-i salât der-Câmi‘-i şerîf-i cedîd-i Vâlide Sultân 848

Nasb-ı hıyâm be-Sahrâ-yı Davud Paşa 849

Vuku‘-ı alay-ı ordu-yı hümâyûn ve yeniçeriyân-ı dergâh-ı âlî 849

Tevcîh-i kaimmakamî-i Âstâne be-Dâmâd-ı mükerrem Ali Paşa 849

Vuku‘-ı alay-ı cebeciyân ve topçuyân ve top arabacıyân 849


XIV

Teşrîf-i Serdâr-ı ekrem ve Vezîria‘zam Teberdâr Mehmed Paşa be-otak-ı hîş 850

Azl-i ser-çavuşân-ı dergâh-ı âlî 850

İhrâc-ı mevâcib-i askeriyye 850

Tebdîl-i kaimmakam der-Âstâne-i sa‘âdet 850

Tevcîh-i eyâlet-i Edirne be-Kürd Bayramzâde 852

Hareket-i donanma-yı hümâyûn 852

Azîmet-i serdâr-ı ekrem be-savb-ı maksud 852

Azl-i vâlî-i Kandiye be-şikâyet-i re‘âyâ 852

Vusul-i hazîne-i Mısır 853

İrsâl-i hıl‘at ve şimşîr be-Hân-ı âlî-şân 853

Vuku‘-ı cem‘iyyet-i Mevlûd-i şerîf 853


Mürûr u ubûr-ı asker ez-Âstâne be-sefer-i hümâyûn 853

Âmeden-i ser-i maktû‘-ı Rişvanzâde 854

Mübâşeret-i du‘â-yı gazâ vü cihâd der-cevâmi‘-i şerîfe 854

İrsâl-i hıl‘at ve şimşîr be-cânib-i serdâr-ı ekrem 854

Tebdîl-i kadî-i İstanbul 855

Tafsîl-i mâ-cerâ-yı sefer-i nusret-eser 855

İrsâl-i hıla‘-ı fâhire be-erkân-ı a‘yân-ı ordu-yı hümâyûn ve hatt-ı şerîf berây-ı da‘vet 858

İ‘lâm-ı kabûl-i musalaha ez-taraf-ı hümâyûn 858

Vusul-i voyvoda-i cedîd be-memleket-i Boğdan 858

İstircâ‘-ı küffâr ez-garet-i İbrail 858

Vusul-i kethudâ-yı bevvâbân be-ordu-yı hümâyûn 859

Avdet-i serdâr-ı ekrem be-ordu-yı hümâyûn 859

Azl-i Vezîria‘zam Mehmed Paşa ve nasb-ı Yusuf Paşa 859

Hareket-i sadr-ı âlî-i cedîd be-ordu-yı hümâyûn be-taraf-ı Âstâne-i sa‘âdet 862

Tebdîl-i ser-çavuşân 862

Tevcîh-i kapudanî bâ-vezâret Ser-bostaniyân Ahmed Ağa 863

Âmeden-i elçi ez-taraf-ı Barabaş ve Potkalı 863

Katl-i Osman Kethudâ ve Mektûbî Ömer Efendi 863

Tebdîl-i Nakibüleşrâf 863


Tebdîl-i defterdâr 864

Tebdîl-i sadr-ı Rum ve sadr-ı Anadolu 864

VEKAYİ‘-İ SENE-İ ERBA‘A VE IŞRÎN VE Mİ’E VE ELF

İrtihâl-i Müfti’l-enâm Mevlânâ es-Seyyid Ali Efendi 865

Âmeden-i mektûb ez-taraf-ı Nemçe ba‘de Elçi-i meb‘ûs Seyfullah Ağa 866

Müşâvere-i te’hîr-i sefer-i nusret-eser be-cânib-i Moskov 866

Azl-i ser-çavuşân berây-ı mâdde-i mîrâs-ı Kavanozzâde 866

Tertîb-i meclis-i mes‘ûd-ı Mevlûd-i şerîf 867

Vürûd-ı nâme ez-taraf-ı çasar-ı cedîd 867

Tebdîl-i sadr-ı Rum 867

Tebdîl-i defterdâr-ı şıkk-ı evvel 867

Vuku‘-ı ihtilâl-i azîm der-Mısır 867

Ziyâret-i Hırka-i Şerîfe-i Fahr-i Mevcûdât der-huzûr-ı hümâyûn 870

İhrâc-ı mevâcib-i asâkir 870

Tahkik-i nakz-ı ahd-i Moskov ve tasmîm-i sefer-i hümâyûn 870

Azl-i Vezîria‘zam Yusuf Paşa ve nasb-ı Süleyman Paşa 871

Tefvîz-i hidmet-i tuğrâ-yı hümâyûn be-Silâhdâr İbrahim Ağa 871

Tebdîl-i ser-çavuşân-ı dergâh-ı âlî 871

İhrâc-ı tûğ-ı pür-fürûğ be-Bâb-ı Hümâyûn 871

Nasb-ı kaimmâkam-ı Âstâne-i sa‘âdet ve ağa-yı yeniçeriyân 872

Hareket-i hümâyûn be-cânib-i Edirne 872

İrsâl-i atıyye vü hıl‘at be-Hân-ı âlî-şân 872

Azîmet-i erkân-ı devlet be-Sarây-ı Hümâyûn berây-ı tehniyet-i îd-i sa‘îd 873

Sarf-ı himmet ü ihtimâm be-irsâl-i kral-ı İsveç be-diyâr-ı hîş 873

Tebdîl-i kaimmakam-ı Âstâne-i sa‘âdet ve kapudan paşa 873

VEKAYİ‘-İ SENE-İ HAMSE VE IŞRÎN VE Mİ’E VE ELF

Ahz-ı kral-ı İsveç be-mübâşeret-i Hân-ı âlî-şân ve ser‘asker-i Bender 874

Azl-i Şeyhülislâm Ebezâde Abdullah Efendi ve nasb-ı Atâullâh Efendi 875

Metin Fihristi: Târîh-i RaşidXV

Azl-i Devlet Giray Hân ve nasb-ı Kaplan Giray Hân 875

Azl-i Sadrıa‘zam Süleyman Paşa ve nasb-ı Kapudan İbrahim Paşa 875

Vusul-i Kaplan Giray Hân be-medîne-i Edirne 875

Azl-i Vezîria‘zam İbrahim Paşa eş-şehîr be-İbrahim Hoca 875

Keyfiyyet-i karâr-ı sadâret-i uzmâ der-Kaimmakam-ı rikâb-ı hümâyûn Ali Paşa 876

Nizâm-ı maslahat-ı musalaha-i Moskov 876

Azl-i Şeyhülislâm Atâullâh Efendi ve nasb-ı Mahmud Efendi 876

Azl-i ağa-yı Yeniçeriyân ve Ser-segbâniyân 877

Azl-i Ser-çavuş Uzun Yusuf Ağa 877

Azl-i Defterdâr Dâmâd Mehmed Efendi ve nasb-ı Mustafa Paşa 877

Tebdîl-i vâlî-i Belgrad ve muhâfız-ı Bender 877

Ta’yîn-i ba‘z-ı ricâl-i devlet be-kat‘-ı hudûd-ı Moskov 877

Me’mûriyyet-i Yusuf Paşa-yı Leng be-tedmîr-i Nasuh Paşa 878



İrtihâl-i Abdülbaki Ârif Efendi 878

Azl-i Ağa-yı Yeniçeriyân Ebûbekir Ağa be-töhmet-i irtişâ 879

Tebdîl-i Kapudan-ı Deryâ Vezîr-i sâbık Süleyman Paşa 879

Hareket-i hümâyûn ez-Edirne be-cânib-i Âstâne-i sa‘âdet 880

Azl-i Kapudan Aşçı Mehmed Paşa 880

VEKAYİ‘-İ SENE-İ SİTTE VE IŞRÎN VE Mİ’E VE ELF

Azl-i Defterdâr-ı Şıkk-ı Evvel Mustafa Paşa ve Nasb-ı Osman Efendi 881

Âmeden-i ser-i maktû‘-ı Emîrü’l-hâc Nasuh Paşa 881

Vuku‘-ı cem‘iyyet-i Mevlûd-i şerîf 884

Azl-i sadr-ı Rum ve sadr-ı Anadolu 884

Avdet-i me’mûrân-ı kat‘-ı hudûd be-Âstâne-i sa‘âdet 884

Azl-i Defterdâr Osman Efendi ve nasb-ı el-Hâc Mehmed Efendi 884

Me’mûriyyet-i vâlî ve kadî-i Mısır be-tertîb-i cezâ-i mütegallibe-i ahâlî 884

Nasb-ı kadî-i Bursa Murad Efendi 885

Ziyâret-i mu‘tâde-i Hırka-i Şerîfe 885

Muhârebe-i Vezîr-i mükerrem Numan Paşa be-usat-ı Karadağ 885

Nefy ü tagrîb-i müftiyeyn-i sâbıkayn Ebezâde Abdullah Efendi ve Atâullah Efendi 886

Tevcîh-i Kazâ-i Galata be-Salim Mehmed Efendi 886

Zuhûr-ı sefer-i nusret-eser be-memleket-i kefere-i Venedik 886

Tevcîh-i manâsıb-ı dîvâniyye be-me’mûrân-ı kat‘-ı hudûd-ı Moskov 887

Vusul-i haber-i reften-i kral-ı İsveç be-diyâr-ı hîş 887

Tevcîh-i eyâlet-i Cidde ve livâ-i Habeş 888

Nasb-ı Reîsülküttâb el-Hâc Mustafa Efendi ve Mektûbî es-Seyyid Abdullah Efendi 888

Vuku‘-ı meşveret-i sefer der-huzûr-ı hümâyûn 888

Tevcîh-i vezâret-i kaimmakamî-i rikâb be-Mîrâhûr-ı evvel Mehmed Ağa 888

Âmeden-i haber-i gark-ı Müftî-i sâbık menfî Ebezâde Abdullah Efendi 888

Azl-i Şeyhülislâm Mahmud Efendi ve nasb-ı Mîrzâ Mustafa Efendi 888

Vürûd-ı haber-i irtihâl-i Kalaylı Ahmed Paşa 889

Vusul-i donanma-yı hümâyûn be-Âstâne-i sa‘âdet ve azl-i kapudan paşa 890

VEKAYİ‘-İ SENE-İ SEB‘A VE IŞRÎN VE Mİ’E VE ELF

Temâm-şuden-i binâ-yı Sarây-ı Galata 891

İhrâc-ı tûğ-ı hümâyûn 891

Tevcîh-i manâsıb-ı mevâlî ve tertîb-i silsile-i medâris 892

Vuku‘-ı harîk der-Galata 892

Tebdîlât-ı ser-cebeciyân ve ağa-yı sipâhiyân ve ba‘z-ı hâcegân 892

Tebdîl-i ser-etıbbâ-i hâssa 892

Nasb-ı kadî-i ordu-yı hümâyûn 892

Ref‘-i mâlikâne-i âdet-i ağnâm 893

Vuku‘-ı mâdde-i garîbe ez-âsâr-ı sun‘-i İlâhî 893


XVI

Tebdîlât-ı ba‘z-ı manâsıb-ı ümenâ ve hâcegân 893


Azl-i Kadî-i Kostantiniyye Veliyyüddin Efendi ve nasb-ı Süleyman Efendi 893

Tevcîh-i Kazâ-i Haleb ve Yenişehir ve vuku‘-ı silsile 893

Vuku‘-ı alay-ı ordu-yı hümâyûn 894

Hareket-i yeniçeriyân ve cebeciyân ve topçuyân ez-İstanbul 894

Hareket-i serdâr-ı ekrem ez-Âstâne-i sa‘âdet 894

Zuhûr-ı inhirâf-ı nâ-gâh-ı mizâc-ı Şeyhülislâm Mîrzâ Efendi 894

İlbâs-ı hıl‘at-i kaimmakamî-i Âstâne be-Çerkes Mehmed Paşa 895

Tertîb-i meclis-i mu‘tâd-ı Mevlûd-i şerîf der-Câmi‘-i Ebî Eyyûbi Ensarî 895

Tuğyân-ı Abbas-ı şaki ve keyfiyyet-i helâk-i vey 895


Hareket-i hümâyûn-ı şehriyârî be-cânib-i Edirne 897

Nakl-i hıyâm-ı dâire-i hümâyûn be-sahrâ-yı Timurtaş 897

Hareket-i tavâyif-i askeriyye be-cânib-i Mora 898

Velâdet-i Saliha Sultân 898

Tebdîl-i muhâfız-ı Belgrad ve kaimmakam-ı Âstâne-i sa‘âdet ve kethudâ-yı Vâlide Sultân 898

Hareket-i serdâr-ı ekrem be-ordu-yı hümâyûn be-sefer-i nusret-eser 899

Sudûr-ı emr-i hümâyûn berây-ı ta‘mîr-i Câmi‘-i Emirli 899

Velâdet-i şehzâde-i cevân-baht-ı Sultân Selim 899

Azl ü tebdîl-i kadî-i Edirne bâ-şikâyet-i ahâlî 900

Azl-i bî-hengâm-ı kadî-i Kostantiniyye 900

Nefy-i Kevâkibîzâde Veliyyüddin Efendi ve Mustafa Efendi birâder-i vey be-Haleb 900

Vusul-i kethudâ-yı hazret-i vâlide sultân be-Edirne 900

İhtimâm-ı serdâr-ı ekrem der-muhâfaza-i mezâri‘-i re‘âyâ 900

İrâde-i hümâyûn-ı şehriyârî be-nizâm-ı ahvâl-i mülâzemet 901

Suret-i hatt-ı hümâyûn-ı şevket-makrûn 901

Tahsis-i çerâ-gâh-ı Siroz be-devâbhâ-yı zümre-i sipâh u silâhdâr 901

Katl-i Mehmed Efendi Reîs-i hulefâ-yı kalem-i ma‘den 902

Tertîb-i nizâm-ı mikdâr-ı mülâzemet 902

Suret-i hatt-ı hümâyûn-ı şevket-makrûn 902

Vusul-i firâriyân-ı soltat be-ordu-yı hümâyûn 903

Vusul-i ordu-yı hümâyûn be-sahrâ-yı Selanik 903

Âmeden-i donanma-yı hümâyûn be-Liman-ı Selanik 903

Tefe’ül-kerden-i Padişâh-ı dil-âgâh berây-ı ahvâl-i sefer 904

Teftîş-i defter-i muhâsebe-i Anadolu 904

Me’mûriyyet-i nısf-ı asâkir-i Mısrıyye be-donanma-yı hümâyûn 906

Me’mûriyet-i zu‘amâ be-mülâzemet-i selâm 906

Tevcîh-i eyâlet-i Şehrizor be-Hasan Paşazâde 906

Hareket-i ordu-yı hümâyûn ez-sahrâ-yı Selanik 907

Vusul-i vâlî-i Adana be-ordu-yı hümâyûn 907

Azl ü tebdîl-i Vâlî-i Karaman Ali Paşa 907

Tevcîh-i eyâlet-i mezbûre be-Acem Mustafa Paşa ve Yusuf Paşa 907

Vusul-i ordu-yı hümâyûn [be-]Yenişehir 908

Firâr-kerden ve katl-i memâlîk-i serdâr-ı ekrem 908

Tevcîh-i emâret-i Alâiye be-Abdülmü’min Efendi 908

Hareket-i ordu-yı hümâyûn ez-sahrâ-yı Yenişehir 909

Vusul-i vâlî-i Diyarbekir be-ordu-yı hümâyûn 909

Sudûr-ı evâmir-i aliyye be-nizâm-ı umûr-ı menzil 909

Zuhûr-ı mükâfât be-me’mûrân-ı teftîş-i kalem-i muhâsebe-i Anadolu 910

Vusul-i ordu-yı hümâyûn be-sahrâ-yı İstefe 910

Akd-i meclis-i meşveret der-huzûr-ı serdâr-ı ekrem 910

Vürûd-ı haber-i feth ü tesyîr-i kal‘a-i cezîre-i İstendil 910

Tefe’ül-i serdâr-ı ekrem berây-ı ahvâl-i sefer der-cezîre-i Mora 911

Azîmet-i Ser‘asker Mustafa Paşa be-cânib-i Kastel 912

Azl-i sadreyn be-sebeb-i arzıhâl-i manzûm 912

Vusul-i vâlî-i Sivas be-ordu-yı hümâyûn 912

İnşâ-i tabya der-kurb-i İnebahtı berây-ı muhâsara-i Kastel 912

Vusul-i vâlî-i Haleb be-ordu-yı hümâyûn 913

Metin Fihristi: Târîh-i RaşidXVII

Ahz-ı ba‘z-ı cevâsîs der-kasaba-i İstefe 913

Tesviye-i umûr-ı zehâir-i ordu-yı hümâyûn 913

Teftîş-i neferât-ı sipâh u silâhdâr 914

Me’mûriyyet-i vâlî-i Haleb be-nakl-i tophâ 914

Hübûb-ı rîh-i şedîd 914

Hareket-i ordu-yı hümâyûn ez-sahrâ-yı İstefe 914

Âmeden-i üsârâ-yı Venedik ez-taraf-ı ser-martolos 915

İltihâk-ı zümre-i sipâh u silâhdâr be-ordu-yı hümâyûn 915

İrsâl-i sakkayân be-me’mûrân-ı nakl-i tophâ 915

Duhûl-i ordu-yı hümâyûn be-cezîre-i Mora ve ba‘z-ı ahvâl-i sefer 915

Muhâsara-i kal‘a-i Gördüs 916

Azl-i Müfti’l-enâm Mîrzâ Efendi ve tebdîl-i sadr-ı Rum 917

Hareket-i hümâyûn be-cânib-i yaylak-ı Despot 917

Ba‘z-ı ahvâl-i vâkı‘a der-muhâsara-i kal‘a-i Gördüs 918

Ta‘yîn-i mîr-i mîrân-ı Karaman be-tathîr-i râh-ı Kastel 920

Katl-i mutasarrıf-ı livâ-i Hamid 920

Ta‘yîn-i vâlî-i Haleb be-tathîr-i tarîk-ı Anabolu 920

Tevcîh-i livâ-i Tırhala be-A‘rec Osman Ağa 920

İlbâs-ı hıl‘at be-rüesâ-yı asker 920

Azl-i kethudâ-yı yeniçeriyân 921

Tebdîl-i tezkire-i evvel ve sânî 921

Feth-i cezîre-i İğne be-tarîk-ı istîmân 921

Azl-i ağa-yı zümre-i silâhdârân 922

Katl-i kethudâ-yı Nasuh Paşa 922

Nasb-ı kadî be-kal‘a-i Gördüs 922

Hareket-i ordu-yı hümâyûn ez-sâha-i Gördüs ve âgaz-ı muhâsara-i Anabolu 922

Nefs-i Anabolu’da zuhûr eden mühimmât ü cebehânedir 924

Hareket-i hümâyûn ez-Filibe be-cânib-i Yaylak-ı Despot 926

Hareket-i ordu-yı hümâyûn be-cânib-i kal‘a-i Moton ve ba‘z-ı vekayi‘ 927

Vuku‘-ı harîk-ı azîm der-İstanbul 927

Ba‘z-ı vekayi‘-i ordu-yı hümâyûn der-cezîre-i Mora 927

Vusul-i haber-i feth-i Anabolu be-rikâb-ı hümâyûn 928

İnhizâm-ı küffâr ez-muhâsara-i Preveze 928

Teşrîf-i serdâr-ı ekrem be-temâşâ-yı kal‘a-i Anabolu 929

İlbâs-ı hıl‘at-i umûm ve vürûd-ı hatt-ı hümâyûn 929

Suret-i hatt-ı hümâyûn 930

Ta‘yîn-i donanma-yı hümâyûn be-muhâsara-i kal‘a-i Koron 931

Vusul-i haber-i avdet-i hümâyûn ez-Despot 931

Muâheze-i ba‘z-ı kesân berây-ı arzıhâl-i manzûm 931

Âmeden-i haber-i sefer-i Sincar ez-vâlî-i Bağdad 932

Nakl ü tesyîr-i tophâ be-cânib-i Moton ve Koron 935

Ta‘mîr-i Câmi‘-i şerîf-i hazret-i şehriyârî der-Anabolu 936

Ta‘yîn-i Osman Ağa be-muhâfaza-i kal‘a-i Anabolu 936

Hareket-i asâkir-i İslâm be-cânib-i Moton ve Koron 936

Teshîr-i ser-keşân-ı kefere-i kûh-ı Manya 936

Vürûd-ı haber-i teshîr-i cezîre-i İğne be-ordu-yı hümâyûn 937

Zabt-ı kılâ‘-ı Moton ve Koron ve Anavarin be-tahliye-i küffâr 937

Katl-i ba‘z-ı ser-keşân ez-erbâb-ı tîmâr be-töhmet-i zulm ü te‘addî 937

Muzâyaka-i âb der-muhâsara-i kal‘a-i Moton 938

Hareket-i hümâyûn ez-Yaylak-ı Despot 938

Vusul-i donanma-yı hümâyûn ve firâr-ı donanma-yı a‘dâ ez-Moton 939

Vürûd-ı haber-i feth ü teshîr-i Kastel ez-ordu-yı hümâyûn 939

Feth-i kal‘a-i Moton 940

Sudûr-ı emr-i âlî be-tahsil-i rüsûm-ı re‘âyâ vü berâyâ der-Bilâd-ı Selâse 940

Avdet-i ordu-yı hümâyûn ez-kal‘a-i Moton 941

Tashîh-i esâme-i ba‘z-ı neferât ve sipâh u silâhdâr 942

Vürûd-ı haber-i feth-i kılâ‘-i Kastel ve Moton ve Koron ve Anavarin be-taraf-ı pâdişâhî 943

Hareket-i ordu-yı hümâyûn ez-sahrâ-yı Misistre be-tarafı Benefşe 943

Avdet-i hümâyûn ez-sahrâ-yı Siroz be-taraf-ı Edirne 943


XVIII

Vürûd-ı haber-i feth-i kal‘a-i cezîre-i Çuka ba-taraf-ı ordu-yı hümâyûn 943

Salb-ı tercemân-ı Venedik der-Âstâne-i sa‘âdet 944

Katl-i Emîn-i sâbık-ı Tersâne Hüseyin Ağa 944

Ta‘yîn-i küttâb berây-ı tahrîr-i cezîre-i Mora 944

Azl-i Ağa-yı Yeniçeriyân-ı Dergâh-ı âlî Kürd Hasan Ağa 944

Ta‘yîn-şuden-i Maktûlzâde Vezîr Ali Paşa be-muhâfaza-i sefâyin-i zahîre 945

Ta‘yîn-şuden-i Reîsülküttâb efendi berây-ı tecessüs-i ahvâl-i kapudan paşa 945

Ta‘yîn şuden-i Mevkufâtî İbrahim Efendi be-tahrîr-i cezîre-i İstendil ve İğne 946

Terk-i isti‘câl der-istîsal-i mürtedân-ı Misistre 947

Hareket-i ordu-yı hümâyûn ez-sahrâ-yı İsfile ve ta‘yîn-i muhâfızîn-i kılâ‘ 947

Katl-i Muhâfız-ı Anabolu Kara Osman Paşa 947

Tevcîh-i ulûfe-i teka‘üd be-ba‘z-ı mîr-i mîrân 948

Vusûl-i ordu-yı hümâyûn be-Anabolu ve ta‘yîn-şuden-i muharrirân be-cezîre-i Mora 948

Sudûr-ı emr-i âlî be-katl-i Şeyh Ebûbekir-i Siyâhî 949

Âmeden-i silâhdâr-ı şehriyârî be-hıl‘at-i umûm 949

Sûret-i hatt-ı hümâyûn 949

Vefât-ı Şeyhülislâm-ı sâbık Atâullah Efendi 950

Tevcîh-i eyâlet-i Erzurum ve Haleb ve ta‘yîn-i mîr-i mîrân-ı Anadolu be-muhâfaza-i Kastel 951

Katl-i Kaytas Bey ez-mütegallibe-i ümerâ-i mısr-ı Kahire 951


Tertîb-i ba‘z-ı umûr-ı cezîre ve avdet-i ordu-yı hümâyûn 954

Nasb-ı defterdâr-ı Mora Muhsinzâde Abdullah Ağa 954

Tahliye-i sebîl-i firâriyân-ı asker 954

Sudûr-ı ikab be-muhâfız-ı Bosna 955

Tevcîh-i Kazâ-yı Kudüs-i Şerîf be-Ser-etıbbâ-i sâbık Mehmed Efendi 955

Vürûd-i haber-i feth ü teshîr der-kılâ‘-ı Suda ve İsperlonka 955

Kelâm-ı Kâtib Çelebi der-Fezleke 957

İ‘tirâz-ı Ebûsa‘îdzâde der-hâmiş-i nüsha-i Fezleke 958

Nasb-ı mîr-i alay be-cezîre-i Mora 959

Sudûr-ı emr-i şerîf be-iskân-ı ahâlî-i Mora 959

Ba‘z-ı vekayi‘ der-ordu-yı hümâyûn 959

Vuku‘-ı harîk der-Sarây-ı Atîk 960

İsti‘câl-i serdâr-ı ekrem be-cânib-i Edirne 961

Tebdîl-i ağa-yı silâhdârân 961

İhrâc-ı mevâcib der-Yenişehir 961

Nasb-ı Ser-çavuşân İsmail Ağa 961

Teklîf-i mansıb-ı tuğrâ-yı şerîf be-Muharrir-i Fakir ez-taraf-ı sadr-ı âlî 961

Hareket-i ordu-yı hümâyûn ez-Yenişehir ve ba‘z-ı vekayi‘ der-Selanik 962

Hareket-i ordu-yı hümâyûn ez-Selanik 963

Vusul-i serdâr-ı ekrem be-Edirne 964

İrtihâl-i hazret-i vâlide sultân be-dâr-ı beka 965

Ta‘yîn-şuden-i Kaimmakam-ı Rikâb Mehmed Paşa be-nakl-i na‘ş-ı Vâlide Sultân der-cânib-i Astâne-i sa‘âdet 966

Azl ü habs-i Ser-kassabân-ı sâbık Hazînedâr Mehmed Ağa 967

Ref‘-i medrese-i Kaimmakam Mehmed Paşazâde 967

Ta‘yîn-i kaimmakam-ı sâbık be-muhâfaza-i Bender 967

İrsâl-i fütûhâtnâme be-memâlik-i mahrûsa 967

Sudûr-ı izin be-avdet-i sipâh u silâhdâr 968

Vuku‘-ı şehr-âyîn der-şehr-i Edirne ve hareket-i mevkib-i hümâyûn be-cânib-i Âstâne-i sa‘âdet 968

Vusul-i mevkib-i hümâyûn be-Âstâne-i sa‘âdet 968

Vuku‘-ı resm-i kadîm-i mu‘âyede 969

Katl-i Kaimmakam-ı Rikâb-ı sâbık Mehmed Paşa 969

Ta‘yîn şuden-i meştâ der-Ebî Eyyûbi Ensarî 969 عليه رمحة البارى


Vusul-i donanma-yı hümâyûn be-Âstâne-i sa‘âdet 970

Vuku‘-ı şehr-âyîn der-İstanbul 970

Tevcîh-i Kazâ-i Edirne be-Durmuşzâde Efendi 970

İt‘âm-ı fukarâ-yı Üsküdar be-imâret-i Vâlide Sultân 970

Tevcîh-i emâret-i Habeş be-Reîs-i sâbık Abdülkerim Bey 971

Isdâr-ı evâmir-i şerîfe be-men‘-i kat‘-ı âlet-i tenâsül be-Mısır 971

Metin Fihristi: Târîh-i RaşidXIX

Isdâr-ı hatt-ı hümâyûn be-ref‘-i mâlikâne 971

Tebdîl-i kaimmakam-ı Âstâne 972

Gark-ı sefîne-i İstefelizâde 972

Ta‘yîn-i mübâşirân be-kabz-ı emvâl-i mütegallibe-i mısr-ı Kahire 972

Tevcîh-i pâye-i Anadolu be-kadî-i ordu-yı hümâyûn 972


Salb-ı Menekşelioğlu 973

VEKAYİ‘-İ SENE-İ SEMÂN VE IŞRÎN VE Mİ’E VE ELF

Ref‘-i vezâret-i Vâlî Yörük Hasan Paşa 974

Nasb-ı Müfettiş-i Evkaf Sunullah Efendi 974

Tevcîh-i eyâlet-i Erzurum be-Ser-bostaniyân Halil Ağa 975

Tevcîh-i Kazâ-yı Filibe be-dâmâd-ı emîn-i Tersâne ve azl-i kadî-i Galata ve Mekke-i mükerreme ve Eyyûbi Ensarî 975 عليه الرمحة

Hedm ü tahrîb-i Manastır-ı Mağra Moloz bâ-fermân-ı âlî 975

Nasb-ı tevki‘î be-Selim Efendi 976

Ta‘yîn-i muhâfızân be-kılâ‘-ı Mora 976

Zuhûr-ı Vak‘a-yı Yahûdiyân 976

Tahkik-i sefer-i hümâyûn be-cânib-i Körfez 977

İhrâc-ı tûğ-ı hümâyûn ber-mu‘tâd-ı kadîm 977

İlhâk-ı livâ-i Eğriboz be-eyâlet-i Cezîre-i Mora 977

Akd-i meclis-i Mevlûd-i şerîf der-Câmi‘-i Ebî Eyyûbi Ensarî 978

Vürûd-ı hazîne ez-cânib-i mısr-ı Kahire 978

Tebdîl-i ser‘asker be-cezîre-i Mora 978

Tebdîl-i kadî-i ordu-yı hümâyûn 978

Vuku‘-ı harîk der-sûk-ı Karaman 978

Zuhûr-ı hârika-i garîbe 978



Tevcîh-i Kazâ-i Yenişehir ve Selanik 979



Nasb-ı kaimmakam-ı rikâb-ı hümâyûn 979

Hareket-i hümâyûn be-sahrâ-yı Davud Paşa ve ba‘z-ı vekayi‘ 980

Sudûr-ı evâmir-i aliyye berây-ı nizâm-ı tevcîhât-ı kazâ 981

Zuhûr-ı sikke-i cedîd Zer-i İstanbul 981

Zuhûr-ı sefer-i Nemçe ve vuku‘-ı meşveret 981

Suret-i kaime-i sefer-i Nemçe, ki müsvedde-i kalem-i sadrıa‘zam est 983

Terceme-i kâğıd-ı mütekebbirâne-i Başvekîl 986

Mübâşeret-i ba‘z-ı levâzım-ı sefer-i Nemçe 993

Da‘vet-i Hân-ı âlî-şân be-sefer-i hümâyûn 993

Umûr-ı müte‘allıka be-sefer-i Nemçe 994

Da‘vet-i Rakofçioğlu Kral-ı Erdel 994

İhrâc-ı donanma-yı Tuna ve hareket-i hümâyûn be-Edirne 995

Muhâfaza-i mahlûlât-ı Mısrıyye 995

İclâ-yı Mîrzâzâde Efendi be-kazâ-i Pravadi 995

Vusul-i Pâdişâh-ı enâm ve serdâr-ı ekrem be-Edirne 995

Nakl-i sudûr-ı a‘yân-ı rikâb-ı hümâyûn be-derûn-ı Edirne 996

Vusul-i mîr-i mîrân-ı Anadolu ve Hudâvendigâr be-ordu-yı hümâyûn 996

Müşâvere der-huzûr-ı hümâyûn der-Sarây-ı Edirne 996

Azîmet-i asâkir be-savb-ı maksûd 997

Azl-i ağa-yı sipâh u silâhdâr 998

Tevcîh-i pâyehâ be-kadî-i İstanbul ve ordu-yı hümâyûn 999

Avdet-i kethudâ-yı bâb-ı çasar-ı Nemçe 999

Mazmûn-ı mektûb-ı sadr-ı âlî 999

Hareket-i serdâr-ı ekrem be-cânib-i Belgrad 1000

Vusul be-Filibe ve vuku‘-ı ba‘z-ı vekayi‘ der-belde-i merkume 1000

Mübâşeret-i binâ-i şans der-Temürkapu 1003

İrsâl-i neferât be-muhâfaza-i ba‘z-ı kılâ‘ 1003

Ref‘-i vezâret-i Vâlî-i Basra Hasan Paşa 1004

Sudûr-ı emr-i âlî be-teftîş-i eşkıyâ 1005

Sudûr-ı evâmir-i isti‘câl-ı asker 1005

Men-i bey‘-i kütüb be-tüccâr-ı etrâf 1005

Men‘-i te‘addî-i cizyedârân be-re‘âyâ 1005

Firâr-ı dü nefer ez-diyâr-ı Nemçe 1006

Âmeden-i Elçi-i Leh be-ordu-yı hümâyûn 1006

Nasb-ı Şeyhü’l-harem Mehmed Paşa 1007


XX

Vusûl-i mîr-i mîrân-ı Karaman be-ordu-yı hümâyûn 1008

Vusûl-i ordu-yı hümâyûn be-Sahrâ-yı Niş 1008

Lühûk-ı asker-i Tatar be-ordu-yı hümâyûn 1008

Hareket-i pîşrevân-ı asker-i İslâm be-Sahrâ-yı Niş 1008

Katl-i Veli Paşa 1009

Katl-i Petro Kâtib-i Ser-balyos-ı Françe 1009

Tevcîh-i Kazâ-i Basra be-Ser-etıbbâ-i sâbık Mehmed Efendi 1010

İrsâl-i mâl ve asker be-sefer-i Körfez 1010

Katl-i Vâlî-i Bosna Uzun Yusuf Paşa 1010

Vusul-i ordu-yı hümâyûn be-sahrâ-yı Belgrad ve ba‘z-ı vekayi‘ der-mahall-i mezbûr 1010

Vürûd-ı i‘lâm-ı vâlî-i Rakka der-mâdde-i müdde‘iyân-ı sefâret-i Françe 1013

Azîmet-i asker be-cânib-i kal‘a-i Varadin 1013

Zuhûr-ı nakd-i medfûn der-Bağdad 1014

Hareket-i ordu-yı hümâyûn ez-Sahrâ-yı Zemin ve ahvâl-i muhârebe ve avdet be-cânib-i Belgrad 1014

Müşâvere-i erkân-ı devlet berây-ı i‘lâm-ı haber-i hezîmet der-Sahrâ-yı Belgrad 1022

Ahvâl-i ser‘asker-i Körfez ve kapudan paşa 1027

Nasb-ı Emîrü’l-hâc İbrahim Paşa 1028

Itlâk-ı Kadî‘asker-i sâbık Mîrzâzâde Şeyh Mehmed Efendi ez-nefy 1028

Kabz-ı emvâl-i Şehîd Ali Paşa 1029

Vürûd-ı haber-i mahsurî-i kal‘a-i Temeşvar be-ordu-yı hümâyûn 1029

Vürûd-ı zuhûr-ı mühr-i hümâyûn be-muhâfız-ı kal‘a-i Belgrad Arnavud Halil Paşa 1029

Ref‘-i tûğ-ı Mîr-i mîrân-ı Erzurum Ahmed Paşa 1030

Tebdîlât-ı ba‘z-ı hâcegân-ı dîvân 1030

Ahz ü habs-i tevâbi‘-i Serdâr-ı şehîd 1030

Nasb-ı kethudâ İbrahim Efendi ve Reîsülküttâb 1030

Tevcîh-i vezâret be-Defterdâr el-Hâc Mehmed Efendi ve Sarı Ahmed Paşa 1031

İstircâ‘-i hatt-ı hümâyûn be-katl-i Hüseyin Paşazâde el-Hâc Mehmed Beyefendi 1032

Tebdîl-i kadıyân-ı Şam-ı şerîf ve Kudüs-i Şerîf 1032

Katl-i Kethudâ-yı Serdâr-ı Şehîd İbrahim Ağa 1032


İrsâl-kerden-i ağa-yı yeniçeriyân-ı dergâh-ı âlî be-kal‘a-i Temeşvar 1033

Nasb-ı kaimmakam-ı rikâb-ı hümâyûn İbrahim Paşa 1034

Tevcîh-i eyâlet-i Karaman be-Şehsüvârzâde 1034

Tevcîh-i vezâret ve eyâlet-i Rumeli be-Ali Paşa 1034

Tevcîh-i vezâret be-Mîrzâ Mehmed Paşa 1034

Giriftârî-i kal‘a-i Temeşvar be-dest-i küffâr-ı hâk-sâr 1034

Avdet-i ordu-yı hümâyûn be-cânib-i Edirne 1035

Ta‘yîn-şuden-i Defterdâr-ı sâbık Mustafa Paşa be-muhâfaza-i kal‘a-i Belgrad 1036

Zuhûr-ı afv-ı hazret-i kaimmakam-ı rikâb-ı hümâyûn der-hakk-ı ba‘z-ı bed-hâhân-ı hod 1038

Ta‘yîn-şuden-i Haydar Ağa be-ihzâr-ı asâkir-i Mısır 1038

Nasb-ı kethudâ-yı hazret-i kaimmakam-ı rikâb-ı hümâyûn 1039

Vuku‘-ı harîk der-İstanbul 1040

Ahz-ı ba‘z-ı eşkıyâ 1040

Azîmet-i hümâyûn berây-ı meks der-Edirne 1040

Zuhûr-ı nusret fi’l-cümle der-cânib-i Venedik 1041

Vusul-i serdâr-ı ekrem ve ordu-yı hümâyûn be-Edirne 1041

Vürûd-ı haber-i garet-i Bükreş ve ahz-ı voyvoda-i Eflak 1041

Müşâvere-i hıfz-ı bilâd der-huzûr-ı hümâyûn 1043

Nasb-ı ser‘asker be-cezîre-i Mora A‘rec Osman Paşa 1044

İrtihâl-i Müfti’l-enâm Menteşzâde Abdurrahim Efendi 1045

Tebdîl-i reîsülküttâb ve ba‘z-ı hâcegân-ı dîvân 1045

Ba‘z-ı tevcîhât-ı müte‘allıka be-vüzerâ-yı izâm 1045

Vusul-i Şeyhülislâm İsmail Efendi be-Edirne 1046

VEKAYİ‘-İ SENE-İ TİS‘A VE IŞRÎN VE Mİ’E VE ELF

Nasb-ı hân-ı Kırım Kara Devlet Giray Hân 1047

Nasb u azl-i Tevki‘î Maktûlzâde Ali Paşa 1047

Tevcîh-i Kazâ-i Üsküdar be-Tevki‘î Selim Efendi 1048

Tevcîh-i livâ-i Selanik be-Defterdâr el-Hâc Mehmed Paşa 1048

Metin Fihristi: Târîh-i RaşidXXI

Itlâk-ı Kevâkibîzâde Veliyyüddin Efendi ve birâder-i o Mustafa Efendi 1049

Tebdîlât-ı ba‘z-ı hâcegân-ı dîvân 1049

Nasb-ı defterdâr Vezîr Dâmâd Mehmed Paşa 1049

Velâdet-i şehzâdegân-ı cevân-bahtân Sultân Mehmed ve Sultân Mustafa 1050

Tebdîl-i hân-ı Kırım ve nasb-ı Saadet Giray Hân 1050

Vürûd-ı da‘vet-i elçi-i Hind 1050

Tertîb-i mühimmât-ı leşker-i Macar 1051

Isdâr-ı evâmir-i ekîde berây-ı cem‘-i asâkir 1051

Taleb-i neferât ez-Defterdâr-ı sâbık Mehmed Paşa 1051

Vuku‘-ı meşveret berây-ı ahvâl-i serdâr-ı Eflak 1052

Avdet-i Saadet Giray Hân be-cânib-i Kırım 1054

Tebdîl-i kadî-i Edirne 1054

Tebdîl-i ağayân-ı sipâh u silâhdâr ve ser-çavuşân-ı dergâh-ı âlî 1055

Dâmâd-ı pâdişâhî şuden-i hazret-i Kaimmakam-ı rikâb-ı hümâyûn İbrahim Paşa 1055

Tebdîlât-ı ağayân-ı rikâb-ı kâm-yâb-ı şehriyârî 1055

Azl-i Defterdâr Dâmâd Mehmed Paşa ve nasb-ı Osman Efendi 1056

Vuku‘-ı meclis-i mes‘ûd-ı Mevlûd-i Nebevî 1056

Vusul-i Kapudan Vezîr-i mükerrem İbrahim Paşa ve ahz ü habs-i Kapudan-ı sâbık Canım Hoca 1056

Vefât-ı Hân-ı sâbık Kara Devlet Giray Hân 1056

Katl-i Defterdâr-ı sâbık Vezîr Sarı Mehmed Paşa 1057

Azl ü vefât-ı Sadr-ı Rum Sahhâfzâde es-Seyyid Mehmed Efendi ve tevcîh-i sadâret-i Rum ve Anadolu 1057

Cem‘ ü tanzîm-i umûr-ı asâkir ve ba‘z-ı ahvâl-i seferiyye 1058

Vürûd-ı Ağa-yı Yeniçeriyân-ı Dergâh-ı âlî Vezîr Hüseyin Paşa ez-Eflak be-Edirne 1059

İrtihâl-i Hattât-ı hatt-ı ta‘lîk-ı be-nâm Durmuşzâde Ahmed Efendi 1059

Nasb-ı otak-ı hümâyûn be-sahrâ-yı Sarây-ı Edirne 1061


Kesr-i donanma-yı menhûse-i Nemçe der-nehr-i Tuna 1061

Tevcîh-i Kazâ-i Ordu-yı hümâyûn ve ba‘z-ı manâsıb-ı aklâm 1061

Tebdîl-i Ağa-yı Yeniçeriyân-ı Dergâh-ı âlî Vezîr Hüseyin Paşa 1062

Tebdîl-i ağa-yı sipâh ve ser-çavuşân 1062

Vürûd-ı haber-i zabt ü teshîr-i palanka-i Mehâdiye 1062

Mübâdele-i manâsıb-ı kethudâ-yı sadr-ı âlî ve kethudâ-yı bevvâbân-ı şehriyârî 1063

Vusul-i emvâl-i müsadere ez-Mısır 1063

Hareket-i ordu-yı hümâyûn be-cânib-i Belgrad 1063

Vuku‘-ı ba‘z-ı tevcîhât der-rikâb-ı hümâyûn 1064

Sudûr-ı fermân-ı du‘â be-taraf-ı Âstâne-i sa‘âdet 1064

Mülâkat-kerden-i donanma-yı hümâyûn be-donanma-yı menhûse-i Venedik 1064

Vusul-i ordu-yı hümâyûn be-Sahrâ-yı Niş ve ba‘z-ı ahvâl-i seferiyye 1065

Hareket-i hümâyûn ez-Edirne be-cânib-i Sofya 1065

İnhirâf-ı mizâc-ı hazret-i Dâmâd İbrahim Paşa ve tevcîh-i vezâret be-Mîrâhûr-ı evvel İbrahim Ağa 1065

Me’mûriyyet-i Vezîr Receb Paşa be-cânib-i Erdel 1066

Hareket-i ordu-yı hümâyûn ez-Sahrâ-yı Niş be-taraf-ı Belgrad ve vuku‘-ı muhârebe-i tabur ve ser-encâm-ı kâr 1066

İstîlâ-yı küffâr-ı hâk-sâr be-kal‘a-i Belgrad 1070

Vefât-kerden-i Vezîr-i mükerrem ü gayûr Dâmâd Mehmed Paşa 1071

Azl-i Serdâr-ı ekrem ve Sadrıa‘zam Halil Paşa ve nasb-ı Tevki‘î Vezîr Mehmed Paşa 1072

Tard ü teb‘îd-i Reîs Kadri Efendi ve Haydar Ağa ez-ordu-yı hümâyûn 1073

Mâ-cerâ-yı ahvâl-i ser‘asker-i Eflak Vezîr Receb Paşa 1073

Temşiyet-i ba‘z-ı umûr u ahvâl ve avdet-i hümâyûn ez-Sofya 1074

İbtidâ-yı zuhûr-ı sit ü sadâ-yı sulh u salâh 1075

Vuku‘-ı harîk der-Galata 1076

Avdet-i hümâyûn ez-Tatarpazarı be-Edirne 1076

Vusul-i kral-ı Erdel Rakofçioğlu be-Edirne 1076

Avdet-i serdâr-ı ekrem be-cânib-i Edirne 1076

Vuku‘-ı ba‘z-ı tevcîhât-ı müte‘allıka be-vüzerâ-yı izâm 1077

Ref‘ ü teskîn-i ihtilâlât-ı sû-i harekât-ı tavâyif-i askeriyye 1077


XXII

Vürûd-ı haber-i zafer-eser ez-cânib-i Bosna 1078

Avdet-i ordu-yı hümâyûn ez-Sofya be-cânib-i Edirne 1078

Vuku‘-ı nusret-i deryâ ve vusul-i donanma-yı hümâyûn be-Tersâne-i âmire ve telef-i ba‘z-ı sefâyin-i mîrî 1079

VEKAYİ‘-İ SENE-İ SELÂSÎN VE Mİ’E VE ELF Tebdîlât-ı ba‘z-ı vüzerâ-i izâm ve tevcîhât-ı sâire 1080

Azl-i Defterdâr Osman Efendi ve nasb-ı el-Hâc Mustafa Efendi 1080

Vürûd-ı silâhdâr-ı şehriyârî be-Âstâne-i sa‘âdet berây-ı ihrâc-ı ba‘z-ı eşyâ ez-Hazîne-i âmire 1081

Tebdîl-i ağa-yı yeniçeriyân-ı dergâh-ı âlî 1082

Sudûr-ı emr-i âlî be-istirdâd-ı üsârâ-yı cânib-i Eflak 1082

İrsâl-i mâl berây-ı tertîb-i umûr-ı muhâfaza-i Bosna 1082

Meşveret-i umûm berây-ı musalaha-i Nemçe 1082

Tanzîm-i imdâdât-ı seferiyye ve hazeriyye 1083

Tebdîlât-ı ba‘z-ı manâsıb-ı dîvâniyye 1084

Tebdîl-i sadr-ı Rum ve Anadolu 1084

Tevcîh-i eyâlet-i Rumeli be-Vezîr Abdi Paşa 1084


Tevcîh-i rütbe-i âliye-i vezâret be-Köprülüzâde Es‘ad Bey ve Defterdâr-ı sâbık Osman Efendi 1084

İhtirâk-ı kalyon ve mahzen der-Tersâne-i âmire ve azl-i Kapudan Vezîr İbrahim Paşa 1085

Tevcîh-i Kazâ-yı Ordu-yı hümâyûn be-Feyzullah Efendi 1086

Tanzîm-i ba‘z-ı umûr ve ahvâl-i mükâleme 1086

Hareket-i hazret-i serdâr-ı ekrem ez-Sarây-ı Edirne be-hıyâm-ı ordu-yı hümâyûn 1087

Tebdîl-i emîn-i Tersâne-i âmire ve hareket-i donanma-yı hümâyûn 1087

Azl-i Şeyhülislâm İsmail Efendi ve nasb-ı Abdullah Efendi 1087

Azl-i Sadrıa‘zam Mehmed Paşa ve nasb-ı hazret-i Dâmâd-ı mükerrem İbrahim Paşa 1091

Tevcîh-i rütbe-i vezâret be-Kethudâ-yı Bevvâban-ı şehriyârî Mustafa Bey 1093

Âmeden-i erkân-ı devlet be-tebrîk-i sadâret-i hazret-i Vezîria‘zam 1094

Vusul-i Kaimmakam-ı rikâb-ı hümâyûn Ali Paşa be-Edirne 1094

Mürûr-ı ba‘z-ı levendât ve tavâyif-i sâire-i askeriyye ez-Edirne 1094

Hareket-i serdâr-ı ekrem ez-Edirne be-cânib-i Sofya 1095

Vürûd-ı ba‘z-ı levendât ve asâkir-i sâire be-Edirne 1095

Vusul-i vâlî-i Diyarbekir ve mîr-i mîrân-ı Adana be-Edirne 1096

Helâk-i Tabîb Teymünoğlu be-mübâşeret-i hod 1096

Hareket-i hazret-i serdâr-ı ekrem ez-Filibe be-cânib-i Sofya 1097


İn‘ikad-ı sulh u salâh bâ-kefere-i Nemçe ve Venedik 1098

Suret-i ruhsat-nâme-i hümâyûn 1111

Nâme-i hümâyûn-ı şevket-makrûn ez-cânib-i Şehinşâh-ı rub‘-ı meskûn berây-ı kabûl-i tenfîz-i mevâdd-ı musalaha ber-mûceb-i temessük be-taraf-ı çasar-ı Nemçe 1115

Suret-i nâme-i hümâyûn-ı şevket-makrûn be-cânib-i Çasar berây-ı tenfîz-i akd-i mevâdd-ı ticâret der-memâlik-i mahrûsa ve memleket-i Nemçe 1123

Suret-i nâme-i hümâyûn-ı şevket-makrûn be-cânib-i cumhûr-ı Venedik berây-ı tenfîz-i temessükât-ı sulh u salâh 1128

Sükûn-ı kil ü kal be-vürûd-ı haber-i sulh der-Edirne 1136

Vürûd-ı tenbîh-nâme-i hazret-i sadr-ı âlî be-Vâ‘iz İspirîzâde Efendi 1137


Vürûd-ı haber-i kesr ü hezîmet-i cünd-i makhûr-ı Venedik der-muhâsara-i kal’a-i Ülgün 1138

Ber-vech-i arpalık İskenderiye sancağına mutasarrıf olup hâlâ Ülgün tarafına me’mûr tavâyif-i askere başbuğ olan Kurd Mehmed Paşa ve İskenderiye kadîsına hüküm ki, 1139

Avdet ve vusul-i hazret-i serdâr-ı ekrem be-Edirne 1140

Nizâm-ı ahvâl-i cezîre-i Mora ve tahrîr-i cedîd 1142

Vürûd ve avdet-i elçi-i Moskov 1142

Ta‘yîn-i Hüseyin Efendi Emîn-i Defter berây-ı kabz-ı mâl-ı defterdâr-ı Mısır 1143


Metin Fihristi: Târîh-i RaşidXXIII

Mîlâd-ı Şehzâde-i cevân-baht Sultân Bayezid 1144

Hareket-i hümâyûn-ı şehriyârî ez-Edirne be-cânib-i Âstâne 1144

Nefy-i Müderris Turşucuzâde be-vatan-ı hîş 1144

Azl ve nasb-ı Nakibüleşrâf 1145

Azl ü nasb-ı kethudâ-yı bevvâban-ı şehriyârî ve Mîrâhûr-ı sânî 1145

Mu‘âyede-i îd-i Adhâ 1145

VEKAYİ‘-İ SENE-İ İHDÂ VE SELÂSÎN VE Mİ’E VE ELF

Nakl-i hazret-i sadr-ı âlî be-sarây-ı nev-bünyâd 1146

İhrâc-ı mevâcib ve beyân-ı sıyânet-i mâl-ı mîrî der-sefer-i musalaha 1146

Men‘-i i‘ânet-i milel-i Nasarâ be-taraf-ı Nemçe 1146

Tertîb-i mevâcib-i neferât-ı Kal’a-i Hotin ve kal‘a-i Şam-ı şerîf 1147

Ref‘-i levendât ve segbân 1147

Tevcîhât-ı manâsıb-ı kitâbet ve atâyâ-yı Âsafî be-zümre-i derd-mendân-ı hâcegân 1148

Tebdîl-i ağa-yı Yeniçeriyân 1148

Vuku‘-ı münâza‘a der-kat‘-ı hudûd 1148

Tefvîz-i nizâm-ı ba‘z-ı mukata‘ât-ı Bosna be-taraf-ı vâlî 1149

Ahz-ı şuhûd-i zûr be-da‘vâ-yı musanna‘ 1149

Âmeden-i haber-i vefât-ı Numan Paşa 1149

Vürûd-ı haber-i helâk-ı kral-ı İsveç 1150

Vaz‘-ı esâs-ı kütübhâne der-derûn-ı Sarây-ı Hümâyûn 1150

Sudûr-ı izn ü ruhsat ve ta‘yîn-i müvellâ vü mübâşir be-ta‘mîr-i Kamâme-i meşhûre 1150

Ba‘s ü irsâl-i elçi be-cânib-i çasar-ı Nemçe 1151

Suret-i nâme-i hümâyûn 1152

Tertîb-i mühimmât-ı binâ-i Kal’a-i Niş ve Vidin 1153

Nasb-ı kethudâ-yı mükerrem-i hazret-i sadrıa‘zamî dâmâd-ı hîş Mehmed Ağa 1155

Tevcîh-i sadr-ı Anadolu be-Ser-etıbbâ-i hâssa Ömer Efendi 1156

İrsâl-i nâme-i hümâyûn berây-ı nizâm-ı ahvâl-i kahve be-cânib-i İmâm-ı Yemen 1157

Ziyâfet-i sadr-ı âlî be-cânib-i hazret-i şehriyârî 1157

Tahrîr-i cezîre-i Sakız 1158

Vuku‘-ı fitne-i azîme der-Kal’a-i Niş ve Vidin 1158

Tebdîl-i Ağa-yı Yeniçeriyân Ahmed Ağa 1162

Azl-i Defterdâr-ı Şıkk-ı Evvel el-Hâc Mustafa Efendi 1163

Nüzûl-i Savâ‘ik 1163

Ta‘mîr-i Bâğçe-i Kandilli 1163

Sudûr-ı emr-i âlî be-ta‘mîr-i cevâmi‘ 1163

Vuku‘-ı Zelzele-i Azîme 1164

Âmeden-i elçi-i Moskov 1164

Hatm-kerden-i Şehzâde-i cevân-baht 1164

İrsâl-i elçi be-cânib-i şâh-ı Acem 1165


Binâ-i cidâr-ı Dolmabâğçe ve nakl-i hümâyûn be-Bâğçe-i Beşiktaş 1166

Nefy-i Kadî‘asker Kevâkibîzâde Efendi 1166

Vürûd-ı elçi-i Nemçe be-Âstâne-i sa‘âdet 1167

Nakl-i hümâyûn be-Sarây-ı Eyyûb 1167

Ziyâfet-i hazret-i sadr-ı âlî be-elçi-i Nemçe 1168

Çehresâyî-i elçi-i Moskov be-huzûr-ı hazret-i sadr-ı âlî 1168

İzdiyâd-ı bahâ-i sîm ve revâc-ı zolota-i cedîd 1168

Tebdîlât-ı muhâfız-ı Hanya ve Eğriboz 1169

VEKAYİ‘-İ SENE-İ İSNÂ VE SELÂSÎN VE Mİ’E VE ELF

Me’zûniyyet-i hân-ı Kırım be-sefer-i Çerkes 1170

Velâdet-i Râbia Sultân 1170

İbtidâ-i ders der-kitâbhâne-i Sarây-ı Hümâyûn 1170

Tahrîr-i cezîre-i Sakız ve vaz‘-ı rüsûm-ı mu‘tâde be-emti‘a-i cezîre-i mezbûre 1171

Velâdet ü irtihâl-i Şehzâde Sultân Abdullah 1171

Men‘-i ba‘z-ı muhdesât ez-İstanbul ve muzâfât-ı sâire-i mahrûse-i mezbûre 1171

Nakl-i Kadî-i Kudüs Kütahyavî Ahmed Efendi be-Kazâ-i Şam 1172

Akd-i meclis-i Mevlûd-i mes‘ûd 1172

Tevcîh-i rütbe-i mîr-i mîrân-ı Rumeli be-Muhassıl-ı Aydın Abdullah Paşa 1172

Vürûd-ı nâme-i kraliçe-i İsveç 1172


XXIV

Mükâleme-i te’yîd-i sulh u salâh bâ-elçi-i Moskov 1172

Afv-ı Kadî‘asker Kevâkibîzâde Efendi ez-nefy 1174

Tebdîl-i Emîrü’l-hâcc-ı Şam 1174

Zuhûr-ı âsâr-ı sa‘y-i mîrî be-ihtimâm-ı hazret-i sadr-ı âlî 1174

Tertîb-i cezâ-yı ser-keşân-ı belde-i Van 1175

Mâ-cerâ-yı İbrahim Kethudâ ve Osman Paşa der-Bosna 1175

Vefât-ı hazret-i Şeyh Mehmed Murad Efendi 1176

Tebdîl-i sadr-ı Anadolu ve Nakibüleşrâf 1178

Te’bîd-i şerâfet be-Şerîf Yahya 1178

Ahz u salb-ı Korsan Burunsuz 1178

Katl-i Bölükbaşı Solak Ali 1179

Atâyâ-yı hazret-i sadrıa‘zamî 1179

Ziyâfet-i vedâ‘ be-elçi-i Nemçe ve tüfeng-endâzî-i hazret-i Âsafî 1179

İrtihâl-i Kara Murad Efendi 1180

Azîmet-i Rakofçioğlu be-Tekfurdağı berây-ı meks ü ârâm 1180

Vürûd-ı üsârâ-yı müslimîn ez-Françe ve bezl-i atâyâ be-îşân 1181

Teslîm-i nâme-i hümâyûn-ı şevket-makrûn be-elçi-i Nemçe 1181

Suret-i nâme-i hümâyûn be-taraf-ı çasar-ı Nemçe 1181

Ziyâfet-i çerâğân der-sâhil-sâray-ı hazret-i sadr-ı âlî be-cenâb-ı hümâyûn-ı şehriyârî 1183



İbtidâ-i ders-i şerîf der-Dârü’l-hadîs-i hazret-i sadrıa‘zamî 1184

Zuhûr-ı harîk ve sukut-ı ba‘z-ı küberâ-yı ricâl-i devlet ez-bâm 1185

Vürûd-ı nâme-i çar-ı Moskov berây-ı teşekkür-i in‘ikad-ı sulh-ı müebbed 1185

Katl-i Nazmizâde ve tertîb-i cezâ-yı katilân-ı vey 1185

Nakl-i hümâyûn be-hadîka-i Tersâne ve Beşiktaş 1186

İrsâl-i elçi be-cânib-i Françe 1186

Vekayi‘-i eyyâm-ı meserret-encâm-ı sûr-ı hümâyûn-ı meymenet-makrûn-ı Şehinşâhî 1187

Vuku‘-ı sûr-ı izdivâc-ı hazret-i Emetullah Sultân 1189 دامت عصمتها

Nişân nâmıyla Vezîr-i müşârün-ileyh Osman Paşa tarafından haly ü hedâyâ-yı mu‘tâdedir 1190

Nakl-i otak be-Meydân-ı Tîr berây-ı sûr-ı hümâyûn 1192

Hıtân-ı necl-i necîb-i hazret-i sadr-ı âlî 1211

Tenzîlat-ı mevâcib-i kılâ‘-ı Anadolu 1211

İsveç Kraliçesi Anna’dan rızâsıyla zevci Frederikoş kral olmasını müş‘ir Devlet-i Aliyye cânibine irsâl eylediği żarâ‘at-nâmeleridir 1212

VEKAYİ‘-İ SENE-İ SELÂSE VE SELÂSÎN VE Mİ’E VE ELF

Çehresâyî-i elçi-i Venedik be-cânib-i serîr-i şevket-masir-i Sultânî 1213

Ref‘-i vezâret-i Halil Paşa ve nefy-i vey be-cezîre-i Limni ve katl-i kethudâyeş 1213

Tevcîh-i livâ-yı Resmo be-Muhâfız-ı Hanya Köprülüzâde Vezîr Esad Paşa 1213



Azl-i kadî-i İstanbul 1214

Salb-ı eşkıyâ be-töhmet-i sirka 1214

Nizâm-ı umûr-ı mîr-i mîrân-ı ümerâ-i sultân 1215

Keyfiyyet-i meclis-i Mevlûd-i şerîf 1215

Tashîh-i esâmî-i serdengeçdiyân 1216

Nizâm-ı te’mîn-i mesâlik der-vilâyet-i Anadolu 1216

Tertîb-i sefer-i Mevâlî ve Abbâsiyyûn 1217

Tebdîl-i sadr-ı Anadolu 1217

Me’mûriyyet-i el-Hâc Mustafa Efendi be-ta‘mîr-i Mescid-i Aksa 1217

Azl ü nefy-i Ser-bostaniyân Seyyid Mehmed Ağa 1218

Vefât-ı Abdülkadir Efendi Rûznâmçe-i evvel 1221

Ziyâfet-i sadr-ı âlî be-cânib-i şehriyârî 1221

Sudûr-ı emr-i âlî berây-ı meks ü ârâm-ı Kethudâ İbrahim Efendi der-İzmir 1222

Vürûd-ı mahzar ez-Mısır ve tevcîh-i eyâlet-i merkume be-Vâlî-i Hanya Vezîria‘zam-ı Esbak Mehmed Paşa 1222

Binâ-i fenar der-Kızkullesi 1224

Metin Fihristi: Târîh-i RaşidXXV

İsabet-i mühre-i tüfeng-i pâdişâhî ber-zer-i Efrencî 1225

İrsâl-i pûşîde-i müzerkeş be-kürsî-i Mevlid-i şerîf der-Mekke-i mükerreme 1226

Vürûd-ı Şerîf Yahya be-Âstâne ve avdeteş be-cânib-i Şam 1226

Bünyâd-ı havz ve cisir der-Husrevâbâd 1227

Vuku‘-ı harîk der-kurb-ı Sultân Selim 1227

Sudûr-ı fermân-ı âlî berây-ı tertîb-i mâhiyye der-minâre-i Câmi‘-i Vâlide Sultân der-Üsküdar 1228

Alay-ı îd-i Fıtr 1228

Vuku‘-ı harîk der-Balat 1228

Katl-i hamîr-kâr-ı furun-ı Vezneciler be-töhmet-i vaz‘-ı kundak 1229

Zuhûr-ı âsâr-ı takayyüd-i hazret-i sadr-ı âlî der-sa‘y-i mîrî 1229

Men‘-i hicret-i re‘âyâ-yı etrâf ez-mevâtın-i hîş 1231

Azl-i Emîn-i Tersâne-i âmire 1231

Vefât-ı Kapudan Süleyman Paşa ve nasb-kerden-i Vezîr-i mükerrem Tevki‘î Mustafa Paşa 1232

Tertîb-i meclis-i âlî berây-ı ta‘lîm-i şehzâdegân-ı cevân-bahtân 1233

Vusul-i donanma-yı hümâyûn bâ-Tersâne-i âmire 1237

Vusul-i Elçi Mehmed Efendi be-Âstâne ez-memleket-i Françe 1237

Takrîr-i Sefîr-i müşârün-ileyh 1237

Katl-i Mîr-i mîrân-ı Sivas ve firâr-ı Mehmed Ağa Ser-bostaniyân-ı sâbık 1253

VEKAYİ‘-İ SENE-İ ERBA‘A VE SELÂSÎN VE Mİ’E VE ELF

İctimâ‘-i süferâ-yı Özbek der-Âstâne 1254

Helâk-i sefâyin-i Ülgün der-Venedik ve i‘tizâr-ı tâife-i merkume 1255

Hübûb-i rîh-ı şedîd 1255

Avdet ve vusul-i Dürrî Efendi be-Âstâne ez-cânib-i İran 1256

Takrîr-i Elçi-i müşârün-ileyh 1256

Azl ü tebdîl-i Ağa-yı Silâhdârân 1269

Tebdîl-i Kadî‘asker-i Rumeli 1269

Tecdîd-i bâb-ı Et Meydânı 1270

Vusul-i Elçi Murtaza Kulu Hân ez-cânib-i Şâh-ı Acem 1270

Müşerref-şuden-i elçi-i Acem be-dâmen-bûs-ı hazret-i sadr-ı âlî 1271

Binâ-yı Câmi‘-i şerîf-i Ortaköy ez-cânib-i kethudâ-yı hazret-i sadr-ı âlî 1275

Vürûd-ı haber-i hasâret fi’l-cümle-i huccâc ve tebdîl-i Emîrü’l-hâc 1276

Da‘vet-i elçi-i Acem ez-kıbel-i hazret-i sadr-ı âlî be-cilve-gâh-ı Kâğıdhane 1277

İrtihâl-i Şeyh Süleyman Efendi Vâ‘iz-i Câmi‘-i Şerîf-i Ayasofya-i Kebîr 1279

Me’zûn-şuden-i sefîr-i Acem be-ziyâret-i sudûr-ı devlet ve temâşâ-yı hadâyık-ı hümâyûn ve mevâzi‘-i sâire 1280


Da‘vet-i sefîr-i Acem ez-kıbel-i hazret-i kapudan paşa bâ-Tersâne-i âmire 1282

Ziyâfet-i ağa-yı Yeniçeriyân be-cenâb-ı hazret-i sadrıa‘zam 1284

Avdet-i Elçi-i Şâh-ı Acem Murtaza Kulu Hân 1284

Vuku‘-ı harîk der-kurb-ı Zâviye-i Emîr Buhârî 1285

Vürûd-ı haber-i vefât-ı Kara Mehmed Paşa 1286

Vürûd-ı haber-i istîlây-ı İbn-i Mîr Üveys be-dârü’l-mülk-i Isfahan 1287

Âmeden-i arz u mahzar ez-cânib-i Medîne berây-ı vuku‘-ı ihtilâl 1288

Ziyâfet-i çırâğan der-sâhil-hâne-i hazret-i sadr-ı âlî 1288

Azl ü tebdîl-i ser-çavuşân-ı dergâh-ı âlî 1289

Nüzûl-i kalyon-ı kebîr ve teşrîf-i hümâyûn be-Tersâne-i âmire 1289

Tebdîl-i sadr-ı Anadolu ve vuku‘-ı silsile-i medâris 1289

Vürûd-ı peyâm-ı irtihâl-i Muhâfız-ı Eğriboz İbrahim Paşa 1290

Tenbîh-i vaz‘-ı mâhyehâ der-mecmû‘-ı cevâmi‘-i selâtîn 1291

Vuku‘-ı harîk der-Kasımpaşa ve İstanbul 1291

Alay-ı hazret-i sadr-ı âlî der-yevm-i sâlis-i îd 1292

Hitâm-ı binâ-yı Sa‘dâbâd ve teşrîf-i hümâyûn be-mahall-i mezbûr 1293

Hâtime der-ahvâl-i Müellif-i Fakir 1296


704

Beyit

درفشى نیافتنه كا واكر فريدون كجايا بد آن تاج زر523

yüzünden, “eğer ben olmasaydım fitne-i ma‘hûde bu kadar işti‘âl bulmayup cülûs-ı hümâyûn vukū‘ bulmazdı deyü” zuhûr eden kabâhatini taraf-ı hümâyûna hidmet kalıbına ifrâğ ile tahmîl-i minnet-i iclâs sūretlerîn gösterdi. Ve kendüyü cenâb-ı saltanata ısındırmak sevdâsıyla kemâl-i humkundan arz etdiği kelâm-ı bârid ile cenâb-ı pâdişâhîyi kendüden tebrîd ve bu kelimât-ı bî-takrîb ile kendü kendüyü taraf-ı saltanatdan teb‘îd edüp kendüyü taraf-ı hümâyûna geçecek erbâb-ı nifâka reh-güzâr ve a‘dâya yer komadı.

El-hâsıl bâzâr-ı ikbâli germiyyet bulmak hayâliyle arz-ı niyâz ve o makūle soğuk sözler ile biraz sûz u güdâzdan sonra taraf-ı hümâyûndan tafsīle hâcet yok yeniçeri ağasının ahvâli gereği gibi ma‘lûm-ı hümâyûnumdur. Lâkin ref‘ [ü] izâlesine ne gûne tedbîr olunmak mukteziyât-ı vakt ü hâle evfakdır deyü istintâk buyuruldukda düstûr-ı mezkûr makāmına tâlib olan ağa taraf-ı hümâyûnun mebgūzu olduğun görüp, “şevketlü efendim bu kullarının anladığım vech üzre husūs-ı mezbûrda re’y-i sāib ü tedbîr münâsib oldur ki, تعاىل اهلل شاء cum‘a ertesi günü ulemâ ان efendiler ders bahânesiyle huzûr-ı hümâyûna cem‘ olduklarında umûr-ı seferiyeye müte‘allık meşveret vardır desîsesiyle cümle vüzerâ da‘vet buyurulup ağa-yı müşârün-ileyhe Kıbrıs eyâleti tevcîhle ilbâs-ı hıl‘at ve kendüyü mansıbına götürmek üzre heman Sarây-ı Hümâyûndan bir çek-diriye bindirilüp şimdilik bu sūret ile ref‘-i sıklet olunduktan sonra ardından fermân-ı hümâyûn gönderilüp müstehıkk olduğu cezâsı tertîb oluna. Mâbeynlerinde ahd ü yemîn vardır deyü, silsile-i ittifâka boyun veren erbâb-ı bağy ü tuğyândan Devlet-i Aliyye’ye zarar u ziyân gelme-yeceğine ben mütekeffilim” diyerek cenâb-ı şehriyârînin ba‘z-ı ihtimâlât ile tereddüd üzre olan azîmetlerine kuvvet ve esâs üzerine metânet verdi. Fi’l-vâki‘ mâh-ı mezbûrun beşinci sebt günü ulemâ efendiler ders-i tefsîr içün Sarây-ı Hümâyûna cem‘ olduklarında karâr verilen vech üzre meşveret bahânesi ile Vezîria‘zam Ahmed Paşa ve rikâb-ı hümâyûn Kāimmakāmı Enişte Hasan Paşa ve Kāimmakām-ı sâbık Firârî Hasan Paşa ve yeniçeri ağası mezbûr Çalık Ahmed Paşa taraf-ı hümâyûndan da‘vet ile dâhil-i huzûr-ı Lâmi‘ü’n-nûr kılındı. Rû-pûş-ı maksad-ı mezkûr olan ba‘z-ı umûr ve ahvâl-i sügūr müzâkeresinden sonra huzûr-ı hümâyûndan kalkılup Revan Köşkü nâm kasr-ı âlîde söyleşilen ahvâli tekrâr mâbeynlerinde meşveret sūreti ile müzâkereye meşgūl oldular. Vüzerâ huzûr-ı hümâyûna da‘vet olundukda Sarây-ı Hümâyûna Hâsbâğçe kapusundan gelmeleriyle meşveretden sonra Bâb-ı Hümâyûn’dan gideceklerdir yollu havâşî vü mevâşîlerin Bâb-ı Hümâyûn’a yollayup tersâneden ihzârı fermân olunan çekdiri Sarây-ı Hümâyûnun deryâ tarafında olan Topkapusu’na yanaşup âmâde olunca müzâkere-i ahvâl ile imrâr-ı vakit olundu. Çekdiri mahalline geldiği Vezîria‘zam hazretlerinin ma‘lûmu oldukda tekrâr

523 Kâve’nin bayrağı olmasa Feridun nereden bulur o altın tacı?


705

münferiden huzûr-ı hümâyûna varup saded-i ma‘hûda dâir kelimât müzâkeresinden sonra yine cem‘iyyet olan mahalle gelüp hâzır bi’l-meclis olan vüzerâ ve ulemâ kıyâm etdüklerinde, vezîria‘zam ağalarından biri hıl‘at ile hâzır olmağın kıyâm esnâsında tenbîh olunduğu üzre getü-rüp yeniçeri ağası müşârün-ileyh Çalık Ahmed Paşa’nın dûşuna vaz‘ edüp Vezîria‘zam dahi, “Paşa kardâş şevketlü Pâdişâhımız size Kıbrıs mansıbını ihsân buyurdular” dedükde ağa-yı mezbûr çîn-i cebîn-i gazab ü infi‘âl ile, “cürmümüz nedür?” deyüp Vezîria‘zam hazretleri dahi, “mansıb-ı pâdişâhî cürm zımnında olmaz, ikrâm içün olur” dedükde nâ-çâr, “fermân kendülerinindir” di-yerek kemâl-i infi‘âl ü gazab mâni‘-i mürâ‘ât-ı resm -i edeb olmağın arkasından hıl‘ati bırağup giymedi. Ve sür‘at ile geldiği gibi Hâsbâğçe kapusundan gitmek sevdâsına düşüp, “atımı getürün” deyü cünbiş-i tehevvür gösterdi. Lâkin dâbbe ve çukadârlarından mukaddemâ Bâb-ı Hümâyûn’a gönderilüp bir eser bulamadığından ser-i felâket-medârı top yoluna gideceğin fehm edüp zarûrî şîve-i gurûru meskenet-i acz ü fütûra mübeddel oldu. Ve sevk olunduğu üzre Topkapusu tarafına teveccüh edüp mukaddemâ hâzır olan çekdirme sefînesine süvâr ve üzerine ta‘yîn Ser-âhûr Aba-za Osman Ağa ve bostanî hasekilerinden el-Hâc Halil mübâşeretiyle âzim-i râh-ı idbâr oldu.

Nasb-ı ağa-yı yeniçeriyân Çelebi Mehmed Ağa

Yeniçeri ağalığı segbânbaşılıkdan ma‘zûl Çelebi Mehmed Ağa’ya inâyet ü ihsân ve huzûr-ı hümâyûnda hıl‘at ilbâs olunurken muktezây-ı vakt ü hâle göre gāyet ihtiyât üzre hareket edüp zabt u rabtda gice gündüz ihtimâm etmek husūsu tenbîh ü fermân olundu.

Azl ü nefy-i kethudâ-i Yeniçeriyân Dîv Ali ve Muhzır Ağa

Çalık Ağa’nın azlinden sonra sâir ocak ağalarının havfa düşmeleri mukarrer olmak ha-sebiyle yerlerinde kalmaları mevkı‘-i hatar olmağla mâh-ı recebin ikinci günü Kul Kethudâsı Dîv Ali Ağa Bursa’ya ve Muhzır Mehmed Ağa Belgrad’a nefy olunup kul kethudâlığına yine ol rütbe-den ma‘zûl Yusuf Ağa câ-nişîn ve Kethudâ Yeri Mehmed Ağa tertîb-i tarîkları üzre muhzır ağalık mekânında mekîn oldu.

Nefy-i ser-bostaniyân Mehmed Ağa

Bostancılar vak‘asında hânedân-ı saltanata isâeti zuhûr etdiğine binâen bostancıbaşılık-dan ma‘zûl olan Edirneli Mehmed Ağa yevm-i mezbûrda vatan-ı aslîsine nefy ü iclâ olundu.

Âmeden-i elçi-i Özbek

Özbek Pâdişâhı Mehmed Hân tarafından Küçük Ali Bey nâm elçisi der-i Devlet-i Aliyye’ye vusūl bulup mu‘tâd üzre Dîvân-ı Hümâyûn’a da‘vet ve tertîb-i ziyâfet ü ikrâm ve ri‘âyet olunup sene-i mâzıyenin iki kıst mevâcibi ihrâc olundukdan sonra arza giren vüzerâ-i izâm hazerâtı ardın-ca beş nefer âdemleriyle pâye-i serîr-i saltanata yüz sürmek sa‘âdetine nâil olup nâmesin teslîm ve pîşkeş ü hedâyâsın arz u takdîm eyledi.


942

Tashîh-i esâme-i ba‘z-ı neferât ve sipâh u silâhdâr

Sipâh u silâhdâr ve altı bölük halkı sezâ-vâr-ı i‘tizâr olan tavâyif-i ecnâddan olup ekseri altılı birer ibtidâ ile seferlerde baş u câna bakmamağla nâm-dâr bir tâifedirler. Binâen-aleyh eyyâm-ı mütârekede her ulûfe çıkdukca kendüleri almağıçün bilâd-ı ba‘îdeden gelmek müşkil ve ulûfeleri iyâb ü zihâb masrafına gayr-ı vâfî olmağla nâ-çâr esâmîlerini ocakları ricâline bırakup, ber-vech-i terâzî birkaç akçe alageldüklerinden, ocaklı dahi bu ahvâli kâr edinüp her biri nice kimesnelerin ulûfesin bozmağa mu‘tâd oldular. Ve mevâcib çıkdukca ol makūle bozma ta‘bîr etdükleri esâmeler içün okunmağa ücret ile sergiye âdemler çıkarup, bu tavr-ı mezmûm cümle indinde müte‘ârif ü ma‘lûm olduğundan, alup vererek bir rütbeye vardı ki bir ulûfeye çıkan âdem kendü ulûfesin alıcı mı yohsa bozmaya salıcı mıdır fark olunmayup mahlûlât haber alınmadan kaldı. Ve bozma ahvâli terâzî-i tarafeyn ile olduğundan, beytülmâl-i müslimîne zâhiren çendân zararı mahsûs olmayup ve etrâf ü eknâfda olan tâife-i mezbûre ulûfelerde Âstâne-i sa‘âdete sıklet ü izdihâm vermemek hüsniyâtını mutazammın olmağla, ol kadar zararlı ma‘nâ650 değil idi. Lâkin bu evzâ‘ları görerek âmme-i nâs ocaklı nâmına olanların ceyb ü dâmân-ı tama‘ları mahlûlât-ı mektûme ile memlû olmak üzre cezm edüp ve vâkı‘â zîr-i perde-i ittifâklarında mestûr olan ba‘z-ı mahlûl-i mektûm bir vechile ma‘lûm olmamağla beytülmâl-i müslimîni telef ü izâ‘atdan hıfz u sıyânet içün Vezîria‘zam hazretleri mebâdî-i sadâretlerinden berü mahlûl getirenlere kā‘ide-i mu‘tâdeden ziyâde terakkīler verüp bu hâlet vâfir mahlûl esâme zuhûruna bâ‘is olmuşidi.

İşbu sefer-i hümâyûnda bozma ta‘bîr olunur keyfiyyet ber-taraf olup beher-hâl cümlesi mevcûd olmak iktizâ eder. Sāhibi olmayan esâme ya sırf mahlûl yâhûd sefer neyâmeddir. Eğer bu sefer esnâlarında dahi salıcı ta‘bîr etdükleri kimesnelerden âharın ulûfesiçün sergiye çıkar âdem bulunursa hakkından gelinür deyü, ağalara ve ocakluya tenbîh ü te’kîdde tekrâr Sipâh Ağası Kara Osman Ağa sevkıyle bu husūs içün müekked fermânlar ısdâr olundu. Lâkin bu hâlet ocakluya muzır olmağla matlûb olan ya mahlûl-ı sırf yâhûd sefer neyâmed iken, bu keyfiyyetin bir sūret bulmamasıçün ocaklarımızdan mahlûl taleb olundu deyü, İstefe yoklamasında mevcûd olup yedine umûm zahîresi tezkiresi alan eski neferât derd-mendlerinin esâmelerini defter ve hazîne-mânde etdirüp tahrîk-i fesâda sa‘y ü ictihâd üzre olmalarıyla, yine zararı kendülere râci‘ olup çalınan esâme ashâbı serdâr-ı ekrem hazretlerine arzıhâl ve anlar dahi ocakludan bu keyfiy-yetin aslını suâl eyledüklerinde, sâbıkā ağaları olan Kara Osman Ağa’nın irtikâbına ihâle eyledi-ler. Serdâr-ı ekrem hazretleri dahi “çünki ağanız olacak mühîn böyle bir vaz‘-ı nâ-sezâya tasaddî ve mahlûl-ı sırf ile cümlenizin ceyb ü dâmânı memlû iken mevcûd olanların esâmîsine te‘addî eyledi. Siz niçün i‘lâm etmediniz?” deyü itâb ve, “bu âdemlerin esâmîleri hazîne-mânde oldu git-di. Heman sizler sırf mahlûller tedârük ve bunları tatyîb ederek ve illâ cümlenizin cezâları tertîb

650 ma‘nâ R: menî M


943

olunur” deyü terhîb etmeğin, ol makūle esâmîsi ref‘ olunan âdemler defter ve ocaklı tedârüküyle tashîh olundu.

Vürûd-ı haber-i feth-i kılâ‘-i Kastel ve Moton ve Koron ve Anavarin be-taraf-ı pâdişâhî

Pâdişâh-ı şevket-penâh hazretleri Siroz sahrâsında on beş gün meks ü ârâmdan sonra tasmîm-i hareket ü kıyâm buyurup, mâh-ı merkūmun yirmi altıncı günü tûğ-ı hümâyûnları Te-mürhisar cânibine tesyîr olunmuş iken, ordu-yı hümâyûn tarafından serdâr-ı ekrem hazretlerinin Kapucular Kethudâsı Hüseyin Ağa ile telhîsleri gelüp derûnunda Kastel ve Moton ve Koron ve Anavarin kal‘alarının haber-i teshîri tahrîr olunmağla, edâ-yı tehniyet-i fütûhât içün tûğların gerüye gelmesi istihsân ve ârâmgâh-ı Siroz’da üç gün donanma fermân olundu.

Hareket-i ordu-yı hümâyûn ez-sahrâ-yı Misistre be-tarafı Benefşe

Benefşe Limanından Misistre sahrâsı üç dört merhale mesâfe olup, Eski Benefşe nâm iskelede merbût olan zahîre sefînelerinden ordu-yı hümâyûna zehâir naklinde azîm su‘ûbet der-kâr olduğu mülâhaza olunup, meşakkat-i nakli nev‘â teshîl içün Misistre’den iki merhale ilerü-ye tahmînen Benefşe kal‘asına yedi sâ‘at mesâfe olan İsfile651 nâm menzile hareket ve mâh-ı ramazân-ı şerîfin evâilinde mevzi‘-i merkūma nasb-ı hıyâm-ı meks ü ikâmet olundu.

Avdet-i hümâyûn ez-sahrâ-yı Siroz be-taraf-ı Edirne

Şehriyâr-ı nusret-medâr hazretlerinin fî-mâ-ba‘d âheste âheste dârü’s-saltana-i Edir-ne cânibine teveccüh ü azîmet buyurmaları tasvîb ve mazreb-i hıyam-ı ârâmları olan Siroz’dan Edirne’ye varınca on altı merhale tertîb olunup, gurre-i merkūmede tûğ-ı hümâyûnları Tobna Çayırı merhalesine irsâl ve ertesi müretteb alay ile sahrâ-yı Siroz’dan tahrîk-i rikâb-ı hareket ü intikāl olundu.

Vürûd-ı haber-i feth-i kal‘a-i cezîre-i Çuka ba-taraf-ı ordu-yı hümâyûn

Moton önünde lenger-endâz olan donanma-yı hümâyûn teshîr-i kal‘adan sonra Mora cezîresi havâlîsinde vâki‘ bu hengâma dek mevtî-i ikdâm-ı ehl-i İslâm olmayan Çuka adaları üzerine varup القدير امللك اهلل feth ü teshîr eyledükden sonra, muhâsarası Anadolu Beylerbeyisi Türk Ahmed بعون Paşa’nın uhde-i mübâşeretine tefvîz olunan Benefşe kal‘ası tarafına azîmet ve muktezây-ı vakt ü hâle göre hareket etmek üzre bâ-fermân-ı âlî Moton önünden tesyîr olunmuşidi. Kapudan paşa ber-mûceb-i emr-i âlî zikr olunan Çuka adaları semtine neşr-i bâd-bân-ı teveccüh eyledükde dehşet-i azîmetleri sükkânına vesîle-i ru‘b u hirâs olup, itâ‘at ü inkıyâdların arz u takdîm ve kal‘ayı istîmân ile teslîm etmeleriyle bu peyâm-ı zafer-fercâm evâil-i mâh-ı ramazân-ı şerîfde kapudan paşa tara-fından ordu-yı hümâyûna i‘lâm olunup bu beşâret-i fâyika dahi ilâve-i fütûhât-ı sâbıka oldu.

اسفله 651


1254

VEKAYİ‘-İ SENE-İ ERBA‘A VE SELÂSÎN VE Mİ’E VE ELF

İctimâ‘-i süferâ-yı Özbek der-Âstâne

‘Yâb-ı âlem-meâb-ı Devlet-i Aliyye rû-yi ilticâ-yı a‘dâ vü ahbâba güşâde ve her tarafdan el-çiler firistâde kılınmak muvâfık-ı resm ü âde olup, husūs-ı mâbeynde muvâfakat-ı şer‘ ü ahkâm olan mülûk-i İslâm rikâb-ı hümâyûn-ı Şehinşâh-ı enâma ba‘s-i süferâ ve irsâl-i hulûs-nâme ile izhâr-ı muvâlât-ı musādakat-fercâm etmek an-kadîmi’l-eyyâm müstahsen-i ukalâ-yı kirâmdır’ deyü Özbek Pâdişâhı tarafından senede beş altı kadar elçi nâmıyla âdemler gelüp ellerinde olan nâmelerin mefhûmu şevk u garâmı mutazammın bir sâde selâm ve hedâyâları birkaç esb-i lâgar-ı şikeste-endâm iken vüfûr-ı şân u şevket-i Devlet-i Osmâniyye’den nâşî, bî-hûde âmed-şüdlerinden bahse tenezzül olunmayup, على مراتبهم gelenlere ta‘yînât-ı vâfire in‘âm ve mecî’ vü avdetlerinde atâyâ vü hıla‘-ı girân-bahâ ile ikrâm olundu. Binâen alâ-zâlik ol diyâr ahâlîsinden her ârzû-mend ziyâret-i Beytüllâhi’l-harâm olanlar kıbel-i Devlete sefâret nâmıyla gelmek vesîle-i neyl-i lutf u in‘âm olduğun istifhâm etdüklerinden nâşî, bu def‘a müte‘âkıben Özbek elçisi nâmıyla üç nefer kimesne havâşî vü huddâmıyla Âstâne-i sa‘âdete gelüp hatt-ı rihâl-i831 ârâm eylediler. Üçüne dahi menzil ve ta‘yînât verilüp sebeb-i âmed-şüdleri isti‘lâm olundukda, mutlak izhâr-ı şevk u garâmı mutazammın nâmeler ile mütevessil-i azîmet-i beyt-i hatîr ve ikisi Özbek Pâdişâhı Ebülfeyz Mu-hammed Bahadır Hân tarafından ve biri muzâfât-ı memâlik-i Özbekiyye’den olan Belh hânı tara-fından ba‘s olunmuş sefîr oldukların takrîr etmeleriyle, Şehinşâh-ı rub‘-ı meskûn dergâhına nâme vü elçi irsâli mutlak kâr-fermâyân-ı saltanat ü istiklâl olanlara mahsūs olup, memâlik-i mülûkde hân olanların müstakıll nâme vü elçi irsâl etmesi gayr-ı ma‘hûd olmağla, Belh hânı tarafından gelen elçiye ruhsat-ı müsûl-i meclis-i hümâyûn erzânî buyurulmayup Özbek Pâdişâhı unvânıyla mu‘anven olan Melik-i Buhara Ebülfeyz Hân hazretleri kıbelinden da‘vâ-yı sefâret eden iki ne-fer elçi mu‘tâd-ı kadîm üzre ibtidâ vekîl-i mutlak-ı Devlet-i Aliyye-i Osmâniyye olan Vezîria‘zam-ı âlî-himem hazretlerinin huzûr-ı âlîlerine müsûl ile mâdde-i sefâretlerin arz u takdîm ve mâh-ı saferü’l-hayrın üçüncü salı gününde vâki‘ Dîvân-ı Hümâyûn’da vüzerâ vü vükelâ arza girdükde huzûr-ı hümâyûn-ı şevket-makrûna vaz‘-ı nâsıye-i tekrîm edüp nâmelerin teslîm eyledükden sonra hıl‘atler ilbâsıyla mazhar-ı eltâf-ı şehriyâr-ı heft-iklîm oldu.

831 hatt-ı rihâl-i R: hatar-ı hâl ve M


1255

Helâk-i sefâyin-i Ülgün der-Venedik ve i‘tizâr-ı tâife-i merkume

Sügūr-ı İslâmiyye’den Ülgün ve832 Bar kal‘aları ahâlîleri ile Venediklü beyninde Devlet-i Aliyye’nin kefere-i mesfûre ile ceng ü sulhden kat‘-ı nazar-ı adâvet-i kadîme olup, eyyâm-ı sulhde dahi birbirlerine hecme-i hasâret saldukları ve hilâf-ı şart-ı sulh u833 salâh mâl ve esîr aldukları ma‘rûf u meşhûr ve bu musālaha in‘ikādında Venediklü mübâderetiyle Ülgün üzerinde ne gûne muhârebât ü müsādemât vukū‘a geldiği bâlâda mezkûr olup ve bu hareketlerinin nizâm-ı emn ü emân-ı musālahaya halel-i küllî vermesi meczûm-ı erbâb-ı akl ü şu‘ûr olmağla, min-ba‘d tara-feynden ol makūle ihtilâl-i emniyyet-i sulhü mûcib olur harekât men‘inde gāyet ihtimâm olunmak üzre mu‘âhede ve menâfi‘-i nehb ü gārete kavâ‘id-i ticâret bezl kılınup, iki tarafın tüccârı memâlik cânibinde âheng-i kisb ü kâr etmek üzre muvâ‘ade kılınmış iken bu sene-i mübârekede ticâret vechi üzre Venedik memleketine revâne olan Ülgün sefînelerinden iki sefînenin ihtirâkı haberiy-le Ülgün halkından gelen kimesneler Venediklü’den feryâd ve ticâret gemilerinden ikisi Venedik Limanında lenger-endâz iken dojları nâmına olan kâfir limandan kendüye mahsūs zevrakçesine binüp, gûyâ bir cânibe bahâne-i seyr ü temâşâ ile âzim oldukda, şenlik tarîkıyla vâfir top atduk-ları esnâda sefînelerimizin cebehânesine âteş ilkā ve bu kadar nüfûs ve emvâli miyâne-i âb ü âteşde telef eylediler, deyü ale’t-tafsīl vâki‘ hâli ma‘rûz-ı dergâh-ı adl ü dâd eylediler. Galata’da mütemekkin Venedik elçisi getürdülüp bu husūs içün azîm muâheze olundukda hezâr recâ vü niyâz ile istifsâr-ı hakīkat-ı hâl içün Venedik tarafına âdem göndermek üzre istimhâl edüp gi-den âdemi geldükde, bu husūsun vukū‘u muhakkak, lâkin kasd u amd ile olmayup kazâ vukū‘ bulmuş bir keyfiyyet olduğundan gayrı ol esnâda sefînelere karîb mahalde bulunmak hasebiyle Doj bi’l-cümle cumhûru ve süvâr olduğu zevrakçesiyle helâk olmak mertebeleri karîb olmuş iken gücile halâs bulmuş deyü i‘tizâra âgāz ve hâl minvâl üzre iken mutlak Devlet-i Aliyye rızâsını tahsīl içün Ülgünlü’ye diyet-i nefis ve mâl olmak üzre yirmi kîse akçe verilüp ve bi’l-cümle Venedik memâlikinde bulunan üserâ-yı müslimîni ıtlâk etmek üzre niyâz eylemişler, deyü bu mâddenin afvı bâbında kıbel-i Devlet-i Aliyye’den recâsını arz u takdîm ve mâh-ı merkūmun on ikinci salı günü Dîvân-ı Hümâyûn’da hedâyâsını teslîm edüp, lâkin fî-mâ-ba‘d bu makūle hareket vukū‘u bâ‘is-i iştidâd-ı kahr-ı kahramânî olacağı kendüye tefhîm olundu.

Hübûb-i rîh-ı şedîd

Biraz eyyâmdan berü ale’t-tevâlî şiddet üzre lodoslar esüp mevsim-i erba‘înde havâlar fasl-ı sayf kadar germiyyet üzre olduğundan, hânelerde âteşe ihtiyâc değil halk libâs-ı şitâyı istiskāl eder olmuş idi. Nâ-gâh mâh-ı mezbûrun on beşinci cum‘a gicesi ba‘de’l-mağrib havâ poyraza tahvîl edüp üç gün üç gice şiddet-i berd ü matar mütemâdî ve İstanbul ve havâlîsinde bî-nihâye menâzil ü büyût ve der ü dîvârın inkılâ‘ vü inhidâmına bâ‘is ü bâdî oldu.

832 ve R: - M

833 u R: - M


1253

1253 numaralı sayfanın tekrarı pdf’de atılacakFORMA HESABINA DAHİL DEĞİL

Documents

1253 numaralı sayfanın tekrarı pdf’de atılacak FORMA ... · pdf’de atılacak. FORMA HESABINA DAHİL DEĞİL. ... HalkalıCad.No.164B-4BlokSefaköy-İstanbul. ... l-i Kadî‘asker