T.C. FIRAT NVERSTES SOSYAL BLMLER ENSTTS TARH ANABLM DALI

13 NUMARALI VE 1727-1730 TARHL MHMME ZEYL DEFTER (Deerlendirme- Transkripsiyon- Dizin)

YKSEK LSANS TEZ

DANIMAN Prof. Dr. Orhan KILI

HAZIRLAYAN Zeynep KURT

ELAZI- 2005

T.C. FIRAT NVERSTES SOSYAL BLMLER ENSTTS TARH ANABLM DALI

13 NUMARALI VE 1727-1730 TARHL MHMME ZEYL DEFTER (Deerlendirme- Transkripsiyon- Dizin)

YKSEK LSANS TEZ

Bu tez /./2005 tarihinde aadaki juri tarafndan oybirlii/ oy okluu ile kabul edilmitir.

Danman Prof. Dr. Orhan KILI

ye

ye

Yukardaki Jri yelerinin mzalar Tasdik Olunur. Do. Dr. Ahmet AKSIN

1

Mdr ZET Yksek Lisans Tezi 13 NUMARALI VE 1727-1730 TARHL MHMME ZEYL DEFTER (Deerlendirme-Transkripsiyon-Dizin) ZEYNEP KURT Frat niversitesi Sosyal Bilimler Enstits Tarih Anabilim Dal

ncelediimiz 13 Numaral Mhimme Zeyli Defteri; ounlukla Revan, Gence, irvan, Tebriz, Tiflis, Erzurum eyaletlerindeki idarecilerle yaplan dorudan ya da dolayl yazmalar iermektedir. Deftere kaydedilen hkmlerde; vergilendirilmesi istenen topraklarn yazlmas ve merkeze bildirilmesi, isyanlarn bastrlmas, snr boylarnda bulunan kalelerin muhafazas, snr hududunun belirlenmesine dair hkmler nemli yer tutmaktadr. Defterin son ksmlar iilerin saldrlarna kar olarak balatlan Dou Seferi ile ilgili hkmleri iermektedir.

2

ABSTRACT High Licence Tesis 13 th. NUMBER AND THE DATE FROM 1717 to 1730 MHMME ZEYL NOTEBOOK (Evaluation- Transcription- Index) ZEYNEP KURT The Universitey Of Frat Social Science Institute History Main Science Department

That we examined the 13 th. Number Mhimme Zeyli Notebook includes the documents that were written by the directors of Erzurum, Tiflis, Tebriz, irvan, Gence, Revan. Assumptiens that were written in to the notebook includes the acts as the lands which had to be taxed wanted to be written and informed to the goverment, put down rebelliens, defence of the castled along the borders, determination of the lines of bordes were taken important place in this notebook.

The last part of the notebook includes the assumptions of East War against to Shii attacks.

3

NDEKLERZET.I ABSTRACT.II NDEKLERIII NSZIV GR 1

BRNC BLMI- 13 NUMARALI MHMME ZEYL DEFTERNN DEERLENDRLMES5 II13 NUMARALI MHMME ZEYL DEFTERNDEK HKMLERN ZETLER..14

KNC BLM13 NUMARALI MHMME ZEYL DEFTERNN TRANSKRPSYONU76 BBLYOGRAFYA..265 DZN266 ZGEM..275

4

NSZGemi ile gelecek arasnda bir kpr grevi gren ve devletlerin hafzas olarak telakki edebileceimiz arivler, Trk tarihi iin olduu kadar Dnya tarihi iin de nemli bir yere sahip olmulardr. Devletlerin, milletleraras siyasi platformlarda ve lke iinde karlat i ve d meselelerin ancak eldeki ariv malzemesinin deerlendirilmesiyle zlebilecei; bu sebeple btn siyasi, ekonomik, idari, kltrel ve dier milli meselelerle ilgili alnacak her trl kararda arivlerin yararlanlacak en gvenilir ve objektif kaynak olduu, bugn devletler hukukunun da kabul ettii bir gerektir. Babakanlk Devlet Arivleri Genel Mdrl Osmanl Arivi Daire Bakanlnda yer alan defter serilerinden en nemli olanlarndan birisi mhimme defterleridir. Mhimme defterlerinin tasnifi yapldktan sonra bulunan dier mhimme defterleri ayr bir tasnife tabi tutulmu ve Mhimme Zeyli Tasnifi altnda toplanmlardr. Mhimme Zeyli Tasnifinde 17 defter kaytldr. Biz bunlardan 13 numaral Mhimme Zeyli Defterini transkribe edip hkm zetlerini kararak bu konuda bir katkda bulunmay arzuladk. Yaplan tm almalarda olduu gibi bu almada da mutlaka baz hata ve eksiklikler bulunmaktadr. Bu eksik ve hatalarm iin zr dilerim. almalarm esnasnda karlatm glkleri giderme hususunda benden yardmlarn esirgemeyen ok deerli hocam Prof. Dr. Orhan KILIa teekkr bir bor bilirim.

Zeynep KURT Elaz- 2005

5

GRBabakanlk Osmanl Arivinin nemli kaytlarndan olan mhimme defterleri, Divan- Hmayunda tutulan kaynaklarn en belli bal olandr. Ne zamandan beri tutulmakta olduu bilinmeyen bu defterlere adndan da sosyal, nemli kararlar kaydedilmektedir. Osmanl Arivinde 961-1323/1553-1905 tarihleri arasnda tutulmu 266 tane mhimme defteri mevcuttur2. Bilinen en eski tarihli mhimme defteri ise Topkap Saray Mzesi Arivinde E.12321 numarada kaytl ve 951/1544 tarihli deftedir. Mhimme defterleri Divan- Hmayunda tutulan tek defter deildir. Bunun dnda Tahvl, Ruus, Nme vs. konularna gre baka defterler de tutulmutur1. Mhimme defterlerinde Divan- Hmayunda grlen ve karara balanan her konuya ait hkme rastlanmaktadr. Ancak bu hkmler defterin adndan da anlalaca ehhemm-i umur dan konulardr. Fakat buradaki ehemiyetin takdiri Divana aittir. te yandan mhimme defterine, hkmlerin sadr olduu Divanlara mhimme, rikab mhimmesi, ordu mhimmesi, kaymakamlk mhimmesi gibi adlar verilmektedir. Mhimme defterleri, padiahn stanbul veya Edirnede bulunuu srasnda sadrazam bakanlnda toplanan Divandan kan mhim emirlerin kayd olunduu defterlerdir. Rikab mhimmesi, sadrazamn seferde olduu zaman yerine kalan ve Rikab Kaymakam denilen bir vezirin riyasetinde toplanan Divandan kan kararlar ihtiva etmektedir. Ordu mhimmesinde, serdar- ekrem olan sadrazamn ordunun banda seferde iken toplad Divanda alnan kararlar yer almaktadr. Kaymakamlk mhimmesinde ise padiah ve sadrazamn birlikte seferde olduu veya stanbul dnda bulunduu srada bakentte braklan kaymakam riyasetinde toplanan Divanda alnan kararlarn kayd olunduu defterlere denilmktedir2.1 Defterlerdeki kaytlar, asl fermanlarn suretleri hviyetindedir. Sadrazamn bakanlnda; Kubbe Vezirleri, Anadolu ve Rumeli Kazaskeri, defterdar ve niancnnAyegl HSEYNKLOLU, 74 Numaral Mhimme Defteri Katalou, (Frat niversitesi Sosyal Bilimler Enstits Baslmam Yksek Lisans Semineri), Elaz, 1999, s.1. 2 F. Ahmet EK, Mhimme Defteri Terminolojisi, (Frat niversitesi Sosyal Bilimler Enstits Baslmam Yksek Lisans Semineri), Elaz, 1998, s.III.1

anlalaca gibi, Divan-

Hmayun toplantlarnda grlen, devletin i ve d meselelerine ait siyasi, askeri,

6

katld Divan toplantlarnda alnan kararlar, padiah tasdikinden getikten sonra kronolojik sra iinde defterlere kaydedilmitir. Mhimme defterlerinin tertibinde ekil ve muhteva ynnden bir tekml gze arpmaktadr. Klasik dneme ait (1553-1642) ilk defterler balk tamazlar. Yazlar daha karmaktr. lk sayfalarda balk yerine sadece kayt tarihini belirten Arapa toplant gn ve onun hemen altnda ay ve yl yazldr. Mhimme defterlerindeki hkm tarihlerinin yazl ilk dnemlerde yukarda bahsedildii zere balk tarih atmak suretiyle olmutur.Daha sonralar bu usulden vazgeilerek, gnler, evil, evst, ve evhir tabirleriyle onarl dilimler halinde ifade olunmaya balanlmtr3. XVII. yzyln ortalarndan itibaren mhimme defterlerinde yer alan baz konular ayrlarak baka defterlere kayd edilmeye balanmtr. Bu da phesiz mhimme defterlerinin muhteva bakmndan fakirlemesine yol amtr4. 1648 ylndan itibaren ikayet ile ilgili hkmler iin ikayet defterleri ad altnda ayr defterler dzenlenmitir. Bu meyanda 1699 ylnda nme-i hmayun 1707de Msra gnderilen fermnlar, 1747de kalebend hkmleri, 1787de gizli emirler, 1863te mlk tevcihat 1869da makine fabrika imtiyaz ve kilise kaytlar mhimme defterlerinden ayrlarak baka defterlere kayd olunmaya balanmtr. XVIII. yzylda devlet ilerinin Divn- Hmyundan Paa Kapsna kayd, Bb- Alnin, ynetimde arlnn hissedilmeye balad dnemlerde, yava yava padiah fermanlarnn yerini sadrazam buyruldular almaya balam ve buyruldular iin Ayniyat Defteri ad altnda yeni bir defter serisi tutulmaya balamtr. Bununla birlikte mhimme kaytlarn tutan Divan kalemleri az saydaki ktip kadrosu ile sadret tekilat iinde yer alarak, devletin yklna kadar eski grevini srdrmtr. Bert, nian, ferman, nme gibi Osmanl diplomatik belgelerinde muayyen bir yazma forml tatbik edilmitir. Buna gre belgeleri on ksmda ele almak mmkndr: 1. Davet 2. Tura (Padiahn Nian)2Neat ST, 83 Numaral Mhimme Defteri ( M.1627- 1628/H. 1036- 1037 ), (Frat niversitesi Sosyal Bilimler Enstits Baslmam Yksek Lisans Tezi), Elaz, 2000, s.2. 4 F. Ahmet EK, Mhimme Defteri Terminolojisi, s.III.3

7

3. nvan ve Elkab 4. Muhatabn Ad ve Elkab 5. Dua 6. Nakil ve bla 7. Emir 8. Tekid ve Tehdid 9. Tarih 10. Yer Davet ve tura mhime defterlerinde yer almaz. nk mhimme defterlerindeki hkmler daha nce de bahsedildii gibi esas belgelerin sretleri ve msveddesi durumundadr. nvan ve elkaba gelince, padiah baka hkmdarlara bir mektup gnderdii takdirde nce kendi nvan ve elkablarna yer vermektedir. Bu da daha ok nme-i hmayunlarda grlr. Fakat mhimme defterlerinde sretleri kaydedilen nme-i hmayunlarda padiahn nvan ve elkabna yer verilmemitir. Bundan sonraki forml ise muhatabn elkabdr. Mhimme defterlerinde muhatabn elkabna nadiren yer verilmi umumiyetle Rumeli beylerbeyine hkm ki.. Halep beylerbeyisine hkm ki.. veya Sabk irvan hakimi Ebu Bekir Mirzaya hkm ki. yada Demirkapuda Vezir Osman Paaya hkm ki gibi hitap edilenin rtbe ve mevkisi veya ismi ile dorudan konuya girilmektedir. Elkabtan sonra dua ve hayr cmlecii gelmektedir. Mesela vezirler iin adm-Allahu tecl iclaleh beylerbeyi iin dme ikbleh , kadlar iin zidefazlhu, aa, mteferrika avu vs. rtbedekiler iin de zide mecdh, dme mecdhu zide kadruhu gibi formller kullanlmtr. Buraya kadar olan ksm belgenin giri protokoldr. Bundan sonra belgede asl mevzuya girilmektedir. Bu ksmn birinci blm nakil ve ibladr. Burada bir olay anlatlmakta hkmn yazlmasna sebep olan konu aklanmakta ve akabinde buyurdum ki denilerek emir ksmna geilmektedir. ok defa buyurdum ki den sonra bir iki kelimelik boluk braklarak hkm-i erfm ile varduk da yada vusul buldukda denilerek devam edilmektedir. Buyurdum ki forml ile balayan ksm emir ksmdr. Burada ne yaplmas ve nasl hareket edilmesi gerektii muhataba emr edilmektedir. yet emr edilen husslar yerine getirilmemise konunun ehemmiyetine gre muhatab eedd-i ikb ile

8

muteb olunaca veya daha a bir ifadeyle asla zrnz makbl olmaz eklinde tehdid edilmektedir. Son ksmda ise tarih ve hkmn yazld yer belirtilmektedir 5. 3 Bizim incelemi olduumuz defter, 13 numaral ve 1727-1730 tarihli Mhimme Zeyli Defteridir. Mhimme Zeyli Defterleri h. R.980-1135 / m. 1572-1780 tarihleri arasnda hazrlanm 17 adet defterden mteekkildir. Bu seride 17. srada zikredilen defter, Mhime-i Mektm ksmna ait olmasna ramen, defterlerin tasnifi srasnda yanllkla buraya dahil edilmitir. Mhimme Zeyli Defterleri, daha nce zikredilmi olan ana mhimme defterleri serisinden yanllkla dier defterler gruplarna karm bulunan mhimme defterlerinden olumutur. Karan defterlerin zamanla tasnifler neticesi ortaya kmalarndan sonra mhimme zeyli ad altnda bir grup tekil etmitir6.

Neat ST, 83 Numaral Mhimme Defteri ( M.1627- 1628/H. 1036- 1037 ), s.2, 3, 4. Babakanlk Osmanl Arivi Rehberi, (Hazrlayanlar: Yusuf hsan GEN, Abdlmecid MUTAF, Mustafa KK, Sinan SATAR, brahim KARACA), Ankara, 1992, s.90, 91.6

5

9

BRNC BLM

I- 13 NUMARALI MHMME ZEYL DEFTERNN DEERLENDRLMES 13 Numaral Mhimme Zeyli Defteri, H. Evil-i Cemaziyel-ahir M. 1139 (M. Ocak sonlar 1727) trihi ile Evst- Rebiyl-ahir 1143 (M. Ekim sonlar 1730) trihleri arasnda verilmi olan hkmleri iermektedir. Bu yllar, pdiahlar silsilesi ierisinde 27 sene pdiahlk yapm bulunan III. Ahmed devrinin sonlarn gsterir. Defterde 304 hkme yer verilmitir. Bu hkmlerden 296s III. Ahmed devrine, geriye kalan sekizi ise ondan sonra tahta geen Sultn I. Mahmud dnemine aittir. Defter, dvn bir hatla kaleme alnm olup, 75 sayfadr. lk sayfa botur. Yazlar pek okunakl olmayan belki de zerinden uzunca bir zaman gemesi sebebiyle mrekkepler silikletiinden kark bir grnm arz etmektedir. Defterdeki yazlara baklarak 6-7 ktibin kaleminden kt sylenebilir. Mhimme defterlerinde nce tarih yazlr. Ayn gn iinde yazlan hkmler iin ayr ayr tarih yazlmaz, hkmler sralanr. Fakat bizim incelediimiz 13 Numaral Mhimme Zeyli Defterinde ise hkmn sonuna tarih yazlmtr. Tarihlemelerde gn belirtilmeyip, sadece hicri olarak evil, evst, evhir eklinde ayn balar, ortalar ve sonlar zikredilmektedir. Ay isimleri de ksaltmalar eklinde yer almaktadr. Mesela; M: Muharremi, S: Saferi, Ra: Rebl Evveli, R: Rebl- hiri, B: Recebi, : aban, N:Ramazan, L:evvali, Za: Zilkadeyi, Z: Zilhicceyi gstermektedir. Defterde verilen hicri tarihleri miladi tarihlere evirirken; evili ayn bei, evst ayn on bei , evhiri ise yirmi bei dnp yle hesapladk. Defterdeki ilk tarih birinci hkmn sonuna yazlan Evil-i Cemziyel-hir 1139- Ocak sonlar 1727dir. Bu tarihte hkm yazldktan sonra geriye dnlerek Cemaziyel- Evvel 1139- Aralk sonlar 1726 tarihinde bir hkm yazlmtr. Evst- Cemziyel-hir 1139- ubat balar 1727 tarihli sekiz hkm kaydedilmitir. Evil-i Receb 1139- Mart ortalar 1727de iki hkm yazlmtr. Evil-i aban 1139- Mart sonlar 1727 tarihli iki hkm kaydedilmitir. Bir ay aradan sonra evst- Ramazan

10

1139- Mays balar1727de iki hkme yer verilmitir. Evil-i evval 1139- Mays sonlar 1727 tarihinde alt hkm yazlmtr. Yine bir ay aradan sonra evst- Zilkade 1139- Temmuz balar 1727 tarihinde hkm yer almaktadr. Daha sonra evil-i Zilhicce 1139- Temmuz sonlar 1727de iki hkm; evst- Zilhicce- Austos balarnda bir hkm deftere kaydedilmitir. Bylece 1139-1727 ylnda bir tanesi 1726 ylnda yazlm olmakla beraber toplam 31 konu nemli addedilerek deftere yazlmtr. Bu tarihlemelerden sonra 1140-1727/1728 ylna ait hkmlere geilmitir. Bu yla ait ilk tarihleme olan evst- Muharrem 1140- Eyll balar 1727de bir hkm kaydedilmitir. Daha sonra evhir-i Muharrem aynda bir hkm yazldktan sonra geriye dnlerek evst- Muharrem aynda iki hkm; evhir-i Muharrem aynda bir konu karara balanmtr. Bir ay aradan sonra atlan Evhir-i Safer 1140- Ekim ortalar 1727de yirmi bir hkm kaydedilmitir. Daha sonra ki tarih olan evhir-i Rebl Evvel 1140- Kasm balar 1727de 5 hkm karara balanmtr. Daha sonra gelen 64., 65., 75., 81. ve 85. hkmler mkerrer hkmlerdir. Daha sonra atlan evst- Rebl hir 1140- Kasm sonlar 1727de iki hkm; evhir-i Rebl hir 1140- Kasm sonlar 1727de iki hkm; Evhir-i Rebl hir- Aralk balarnda ise bir hkm kaydedilmitir. Evil-i Cemziyel- Evvel 1140-Aralk ortalar 1727 tarihinde bir hkm; evhir_i Cemziyel-Evvel 1140- Ocak balar 1728 ylnda on bir hkm karara balanmtr. Evhir_i Cemziyel-hir 1140- Ocak balar 1728de iki hkm; evst- Cemziyel-hir 1140- Ocak sonlarnda bir hkm kaydedilmitir. Daha sonra geriye dnlerek evil-i Cemziyel-hir Ocak ortalarnda iki hkm; evhir-i Cemziyel-hir ubat balarnda iki hkm yazlmtr. Defterde geriye dnk tarihlere ska rastlanlmaktadr. Daha sonra Recep aynda toplam 10 hkm; aban aynda 2 hkm kaydedilmitir. Ramazan, evval ve Zilkade aynda hi hkm yoktur. ay aradan sonra Zilhicce ayna ait toplam hkm bulunmaktadr. 11401727/1728 ylna ait toplam doksan bir hkm bulunmaktadr. Bu tarihlemelerden sonra 1141-1728/1729 ylna ait hkmlere geilmitir. Bu yla ait ilk tarihleme evhir-i Muharrem 1141- Austos sonlar 1728dir. Muharrem aynda iki hkm, Safer aynda drt hkm yazldktan sonra geriye dnlerek Muharrem aynda hkm yazlmtr. Tekrar Safer aynda on sekiz hkm karara balanmtr. Rebl- Evvel aynda bir hkm yazldktan sonra geriye dnlerek Safer ayna ait yedi hkm bulunmaktadr. Tekrar Rebl- Evvel aynda dokuz hkm; Rebl-hir aynda alt hkm ;

11

Cemziyel Evvel aynda iki hkm kaydedilmitir. Geriye dnlerek Rebl-Evvel aynda iki hkm; Cemziyel- hir aynda alt hkm; Receb aynda dokuz hkm; aban aynda iki hkm kaydedilmitir. Zilkade ayna ait hkm yoktur. Bir ay aradan sonra Zilhicce ayna ait toplam sekiz hkm bulunmaktadr. 1141-1728/1729 ylna ait toplam doksan be hkm bulunmaktadr. Bu tarihlemelerden sonra 1142-1729/1730 ylna ait hkmlere geilmitir. Bu yla ait ilk tarihleme olan evil-i Muharrem 1142Temmuz sonlar 1729da bir hkm yazldktan sonra geriye dnlerek Zilhicce 1141 ylna ait bir hkm bulunmaktadr. Daha sonra Zilkade 1142 ylna ait bir hkmden sonra tekrar geriye dnlerek Zilhicce 1141 ylna ait bir hkme yer verilmitir. Safer ayna ait iki hkm kaydedilmitir. Drt ay aradan sonra Cemziyel hir aynda bir hkm; Rebl- Evvel aynda hkm yazldktan sonra Cemziyel- hir aynda bir hkm deftere kaydedilmitir. Daha sonra Receb aynda iki, aban aynda on bir ;Ramazan aynda drt; geriye dnlerek evval aynda iki; Ramazan, evval ve Zilkade aynda bir; Zilhicce aynda ise alt hkm yazlmtr. 1142-1729/1730 ylna ait toplam 37 hkm bulunmaktadr. Daha sonra 1143-1730 ylna ait hkmlere geilmitir. Bu yla ait ilk tarih evhir-i Muharrem 1143- Austos balar 1730dur. Muharrem aynda hkm; Safer aynda iki hkm yazldktan sonra geriye dnlerek Muharrem ayna ait drt, Safer ayna ait yirmi alt hkm kaydedilmitir. Rebl-Evvel aynda dokuz hkm; son ay olan Rebl-Ahr aynda ise alt hkm yazlmtr. 1143 ylna ait toplam hkm says yirmi bedir. Defterde kronolojiye pek uyulmad tarih sralamalarndaki dzensizlikten

anlalmaktadr. Gn belirtilmedii iin de o ayn tam olarak hangi gnne tekabl ettiini kestirmek glemektedir. Deftere bir ayda en fazla yirmi sekiz, en az bir hkm kaydedilmitir. Defterde hkmn yazlmad aylara da rastlamak mmkndr. Defterde dikkatimizi eken bir husus en ok Safer aynda hkmn yazlm olmasdr. Defterde 133. hkmn tarihi f EvS, sene 1141 eklinde yazlmtr. Yazlmayan gnn tarihi evil, evst veya evhir olabilir diye biz bu ksm bo brakp; sadece ay ve yl deerlendirdik. Yine 281. hkmn yl yanllkla 1143 yerine 1134 yazlmtr. Defterde 18. hkmn son ksm yazlmamtr. Ancak itimad klasun buyurdum ki diye bitmesi gerekir.

12

Defterin sayfa numaralar, sayfalarn yanna verilmitir. Defterin hkm numaralar ise orijinal olmayp, her hkmn bana sonradan kurun kalemle verilmitir. Bir sayfada ok defa 3-4 hkm yer almtr. Ancak bir sayfaya bazen ksa olan 9-10 hkmn yazld da olmutur. Hatta bazen bir sayfaya uzun olan tek bir hkmn yazld da grlmektedir. Defterde kelimeler ktipler tarafndan bazen eksik yazlmtr. Biz unutulan yerleri tamamladmzda parantez iinde belirttik. Dizini hazrlarken mhimme defterindeki orijinal sayfalar esasa aldk. Metin transkribe edilirken; okunuunda tereddt edilen kelimelerin yanna parantez iinde kliesi yazlmtr. Hi okunamayan kelimelerin sadece kliesi yazlmtr. Orjinal metinde bo braklm yerler de parantez iinde bo ( bo ) eklinde gsterilmitir. Defterdeki ilk hkm; Sivas eyletindeki kadlara ve Mara nibine, son hkm ise Aydn muhassl Vezr Abdullah Paaya yazlmtr. Aradaki bir hkmden sonra, Bir sreti. denmek sretiyle uzun uzadya hkm yazlmayp, bu ekilde zetlenerek kayda geirilmitir. Bu ekilde defterde doksan tane sret hkm yer almaktadr. Be tane de mkerrer hkm bulunmaktadr. Emirler, ok deiik makm ve vazfelerde bulunan idrecilere gnderilmitir. Bazen bir hkm bir idareciye hitb ederken, ayn anda birka makm ilgilendiren hkmlere de rastlanlmaktadr. Defterde ekseriyetle gnderilen ahsn makm ve ismi emrin hemen banda yer almakla birlikte, makm bildirilip ismi zikredilmeyen hkm bulunmaktadr. Bu hkmlerde (96, 108, 195 nolu hkmler) isim yeri bo braklmtr. Yer yer bu durumu hkm aralarnda geen ve belirli bir grevle bir yerden baka bir yere tyin edilen mbir, muharrir gibi zel grevle gnderilen memurlarn isimlerinde de rastlamaktayz. Defter, aada sralanan ahslar iin verilen hkmleri iermektedir:

Bir kd ve bir naibe Birka kdya Birka kdya ve bir kdya

1 1 1

13

Bir mutasarrfa Elviye alaybeylerine Birka alaybeyine Birka kdya ve bir vilayet ayanna Bir muhafza Bir beylerbeyine Bir seraskere Lezgi taifesinin alim, subay ve ayanlarna irvan Han El-Hac Davud ve irvann ulema ve eraf ile dier halka Bir valiye Elviye beylerine irvan tarafnda hududla grevli Dervi Mehmed Paaya irvan Hanna Bir sancakbeyine Elviye beyleri ve kap halkna Karsn gnll yeminli aalar, kethda ve ihtiyarlar ve btn askerlerine Birka kdya, bir mtesellime Bir mutasarrfa, bir muhafza Tiflis Kalesi sa ve sol cenah aalarna btn askerleriyle birlikte Halduvar Kalesinin gnll aalarna btn askerleriyle birlikte Bir vali, bir kapcbana Bir vali, bir defterdara Bir kapcbana Dergh- Mualla Kapcbana Abaza tarafna memur askere babu olan vezir shak Paazde Yusufa Bir beylerbeyi ve birka kdya ar ve kendisine tabi alimlere, ileri gelenlere, yneticilere Tala ve tabileri, alim ve ileri gelenlerine Bir muharrire Erzurumda hkmet ve elviye mutasarrflarna Tiflis yerli kuvvetlerine

30 35 4 1 49 22 3 1 1 20 2 1 11 22 1 1 6 3 1 1 1 1 1 5 1 1 1 1 4 1 1

irvan Han El-Hac Davud Hana, Dastan emirlerine, ulema, ayan ve halkna 1

14

Elviye alaybeyleri, zema ve tmar sahiplerine Elviye beylerine bal adamlarla memurlara Bir mtesellime Kad, naib ve kethda yerlerine Yenieri subay Hasei mere Vezirler, beylerbeyiler, mevaliler, sancakbeyleri, kadlar, mtesellimler, kethda yerleri, yenieri serdarlar, hassalar, vakflar, kasabalar, ky subaylar, vilayet ayanlar ve i sahiplerine Bir mutasarrf, kad, dizdar ve yenieri subayna Dier subaylar, ileri gelenler ve i sahiplerine Bir mtesellim, bir gmrk emini ve yenieri subayna Sipah Terakkili Aas Bekire Silahdar Terakkili Aas el-Hac Mehmede Ulufeciyan- Yemin Aas Sleyman ve azeban- Yemin Aas smaile Ulufeciyan- Yer Aas Ahmed ve azeban- Yeser Aas Ahmede nallu cemaati reisine Bir beylerbeyi, bir muharrire Bir kad, bir kaymakama Dergh- Ali Kapcbana Birka muhafz ve irvan Hanna Bir vali ve irvan Hanna Bir kaymakama Bir muhassla Bir molla, kad ve mtesellime Dastan emirlerine Bir muhafza, kap kullarna ve yerli kulu zabitanna ve dier komutanlara Bir muhafza, beylerbeylerine, kap kullar ve yerli kulu zabitanna veelviye Alaybeylerine ve dier komutanlara Bir mtesellim, bir dizdar ve dier subaylara Elviye mutasarrfna Bir alaybeyine, zema ve tmr sahiplerine

1 1 1 7 1

1 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 3 1 1 1 3 1 1 1 2 1 1 1

Beylerbeyiler, mevali, sancakbeyleri, kadlar, kethda yerleri, yenieri serdarlar,

15

Bir muhafza, kap kullar zabitlerine ve dier asker zabitanna Dergah- Ali topular zerine zabit olan Altm Dokuzuncu Halil orbacya Top arabaclar zabitine Ocakda Seksuncuba olan Ahmede Serdengeti bayraklar kadesine memur Haseki Hseyine Dergah Muallam yenierileri, serdengeti bayraklar ka de eden memur Haseki Hac Osmana

1 1 1 1 1 1

erik olarak daha ok vergilendirilecek topraklarn yazlp py-i tahta bildirilmesi, isynlarn bastrlmas, snr boylarnda bulunan kalelerin muhfazas ana unsur olarak gze arpmaktadr. Defterdeki hkmler konularna gre yle bir tasnife tabi tutulabilir:

1) Tyin ve grevlendirme emri: 1, 11, 12, 13, 26, 27, 29, 35, 37, 38, 39, 40, 41, 42, 43, 44, 45, 46, 47, 49, 50, 51, 52, 53, 54, 55, 56, 57, 59, 60, 61, 64, 65, 75, 76, 77, 78, 79, 80, 81, 82, 83, 84, 85, 89, 95, 96, 97, 98, 99, 103, 114, 115, 120, 121, 125, 126, 127, 128, 138, 139, 140, 141, 142, 143, 144, 145, 146, 147, 148, 149, 154, 158, 159, 179, 180, 181, 182, 203, 208, 219, 221, 222, 225, 227, 228, 229, 230, 231, 234, 235, 236, 268, 278, 287, 288, 289, 302, 303, 304 nolu hkmler. 2) Vergi shiplerinin dzenlenmesi ve vergi toplanmas emri: 2, 19, 23, 24, 86, 87, 88, 194 nolu hkmler. 3) Vergiye tb arzilerin yazlmas emri: 186, 187, 192, 193, 206, 207, 215 nolu hkmler. 4) Emre itaatsizlik, grevi ihml ve tazr emri: 3, 58, 168, 169, 170, 173, 184, 262, 290, 291, 295, 296, 299, 300 nolu hkmler. 5) Emre itaatsizlik nedeniyle cezlandrma emri: 4 nolu hkm. 6) Grevi ihml ve halka zulmedenlerin cezlandrlmas emri: 16, 174 nolu hkmler. 7) Grevden azil emri: 176, 183 nolu hkmler. 8) Herhangi bir sua kar belirtilen zrn pdiaha kabl hkm: 17 nolu hkm.

16

9) ehrin bayndr hle getirilmesi emri: 216, 226 nolu hkmler. 10) Halk himye ve emniyetinin salanmas emri: 14, 15, 130, 131, 191 nolu hkmler. 11) Bir ahsn emniyetinin salanmas, kamasnn engellenmesi emri: 163, 164, 175, 177, 178, 248 nolu hkmler. 12) Bir yerden baka bir yere gitme izni: 104, 105, 196, 197, 198, 199, 200, 201, 202, 204, 205, 209, 210 nolu hkmler. 13) Grevden firr edenlere dir hkm: 113, 118 nolu hkmler. 14) Mslman syi ldrmenin cevz fetvs: 136, 137 nolu hkmler. 15) Sefer yardm emri: 10 nolu hkm. 16) Asker yazm emri: 155, 156, 157 nolu hkmler. 17) Savaa hazrlk yaplmas emri: 250, 251, 252, 253, 254, 257 nolu hkmler. 18) Bayrak ama emri: 152, 153 nolu hkmler. 19) Askeri silahlandrma emri: 5, 6, 7, 8, 185 nolu hkmler. 20) Asker saym ve eksiklerin bildirimi emri: 119, 263 nolu hkmler. 21) Sava mhimmtnn defterlere kayd emri: 301 nolu hkm. 22) Kale yapm iin hesap defteri tutulmas emri: 212, 213, 246 nolu hkmler. 23) Kale tmirt ve noksanlarnn tamamlanmas emri: 223 nolu hkm. 24) Dikkt ve teyakkuzda bulunma emri: 30 nolu hkm. 25) Maiyyete grevlendirilen asker saysn bildiren hkm: 266, 267 nolu hkmler. 26) Kale savunmas emri: 270, 271, 272, 280, 281, 282, 283, 284, 285, 286, 292, 293 nolu hkmler. 27) Ekiy ve slerin bastrlmas emri: 20, 21, 22, 32, 34, 70, 91, 92, 93, 94, 106, 108, 109, 110, 111, 112, 122, 123, 124, 129, 132, 133, 134, 135, 150, 151, 165, 166, 167, 214, 220, 232, 233, 237, 238 nolu hkmler. 28) Destek birlii gnderilmesi vey yardma gitme emri: 100, 160, 239, 258, 259, 273, 274, 275, 276, 277, 279 nolu hkmler. 29) Askerin sancak vey mansbna dnme izni emri: 217, 218 nolu hkmler.

17

30) Srgne yollama grevlendirmesi: 161 nolu hkm. 31) Srgn olduunu bildirim emri: 162 nolu hkm. 32) Hududun belirlenmesi emri: 171, 172, 242, 243, 244, 245 nolu hkmler. 33) Snr ehri caddelerinden gei izni: 247 nolu hkm. 34) Snr gei izni verilmesi: 211 nolu hkm. 35) Bulunduu greve devm emri: 260, 261 nolu hkmler. 36) Yeni pdihn tahta clsu ve ihsn hkm: 297, 298 nolu hkmler. Bu almada dikkatimizi eken bir husus, dnemin imknlar nisbetinde ok ksa zaman aralklaryla bir emrin ok uzak beldelere ulatrlm olmasdr. Gnmzde ran topraklar ierisinde yer alan Gence, irvn, Revn gibi ehirlerin, o zamanki saltanat merkezi olan stanbula uzakl gz nnde bulundurulduunda bugn dahi bir mektubun ulatrlmas belki birka haftay aacaktr. O zamann artlarnda belki de at zerinde birka aylk mesafe olan bu ehirlerle bir ay ierisinde birka defa haber alverii gerekletirilebilmitir. Baka bir husus ise, bilhassa dou blgelerinde yer alan tmr ve zemet shiplerinin saltanatn merkezinden uzaklatka pdihn emrine itaatte isteksiz davranmalardr. Snr boylarndaki bir kaleyi muhfaza emriyle grevlendirilen alaybeylerinden bir ksm, emre itaatte geveklik gsterip, birka defa pdiah tarafndan ikaz edilip, tehditler savrulduktan sonra ancak hareket edebilmektedir. Yer yer tembellik gsterenler, topraklar ellerinden alnp bakasna devredilmek sretiyle cezalandrlmaktadrlar. Emre itaat edenler ihml edilmeyip, onlar da zaman zaman samur krk elbiselerle, ilemeli kllarla, hanerlerle onore edilip dllendirilmektedirler. Defter, baz trih olaylara k tutmaktadr. Sonlara doru hareketlilik ba gstermekte, iilerin saldrlarna mukabele olarak balatlan Dou Seferine yer verilmektedir.

18

II- 13 NUMARALI MHMME ZEYL DEFTERNDEK HKMLERN ZETLER Evil-i Cemziyel-hir 1139-Ocak sonlar 1727 Sayfa No: 2 Hkm No: 1 Sivas Eyletinde bulunan kadlara ve Mara nibine: Sivas ve Mara Eyletlerinin sancak alaybeyleri ile btn sancaklarn zemet ve tmr shiplerinin, Erzurum vlisi olup Gence cnibi Seraskeri olan vezr Mustafa Paann maiyyetine katlp gereken din ve devlet grevlerini yerine getirmelerini; bu grevden kandklar takdirde tmr ve zemetlerinin baka ahslara devredileceini bildiren hkm. Evil-i Cemziyel-hir 1139-Ocak sonlar 1727 Sayfa No: 2 Hkm No: 2 Erzurum ve Kars Eyletlerinde bulunan kadlara: Erzurum ve Kars Eyletlerine bal ky ve kasabalarda tmr ve zemet shiplerinin kimler olduunu dzenleyen hkm. Evil-i Cemziyel-hir 1139-Ocak sonlar 1727 Sayfa No: 2 Hkm No: 3 Trabzon Eyletinde bulunan kadlara ve Ahstha kadsna: Trabzon Eyletine bal baz kasaba ve kylerde bulunan tmr ve zemet shiplerinin Tiflis muhfazasyla grevli olmalarna ramen bu greve gitmemelerinden dolay bulunduklar blgenin alaybeylerinin bayra altnda dn ve devlet grevlerini yerine getirmek zere nevrza kadar toplanmalar, aksi takdirde zemet ve tmrlarnn bakalarna devredilmesine dir hkm. Evil-i Cemziyel-Evvel 1139- Aralk sonlar 1726 Sayfa No: 3 Hkm No: 4 Erzurum Eyleti mutasarrf, Gence ve irvan blgesi Seraskeri vezr Mustafa Paaya: Mara Eyleti zemet ve tmr shiplerinin bir iki defa anlamazlna sebep olacak hareketlerde bulunarak izinsiz fermnsz hizmeti terk ederek firr eyleyen

19

alaybeylerinin bildirilerek bu drt alaybeyinin zemet ve alaybeyliklerinin bakalarna tevch olunarak ibret olmas iin bir baka yere srgn edilmelerine dir hkm. Evst- Cemziyel-hir 1139-ubat balar 1727 Sayfa No: 3 Hkm No: 5 Erzurum Eyletinin elviye alaybeylerine: Zuem ve tmr shipleri devlet-i aliyyenin askerleri olduklar seferlere tokmak tfeksiz olarak katldklar tespit edildiinden btn alaybeylerinin emirleri altndaki askerlere tokmak tfek ve mkemmel silahlar temin etmelerine dair hkm. Evst- Cemziyel-hir 1139-ubat balar 1727 Hkm No: 6 Bir sreti Sivas Eyletinin elviye alaybeylerine: Evst- Cemziyel-hir 1139-ubat balar 1727 Hkm No: 7 Bir sreti Mara Eyletinin elviye alaybeylerine:

Evst- Cemziyel-hir 1139-ubat balar 1727 Hkm No: 8 Bir sreti Kars Eyletinin alaybeylerine: Evst- Cemziyel-hir 1139-ubat balar 1727 Sayfa no: 3 Hkm No: 9 Erzurum Eyleti mutasarrf, Gence ve irvan blgesi Seraskeri vezr Mustafa Paaya: Zuem ve tmr shiplerinin askerlere tokmak tfek ve mkemmel silahlar almasnn temin edilerek bir tek mzrakl asker bulundurulmamasna dair sk tembihat ieren hkm.

20

Evst- Cemziyel-hir 1139-ubat balar 1727 Sayfa No: 4 Hkm No: 10 Mara Eyletinde bulunan kadlara ve vilyet aynna: Mara Beylerbeyi Mehmed Paann tertipli kapu halk ile savata gsterdii stn baardan dolay kendisine ve kapu halkna, imdd- sefernin denmesine; bu emre muhalefetten kanlmasna dir hkm. Evst- Cemziyel-hir 1139-ubat balar 1727 Sayfa No: 4 Hkm No: 11 Erzurum Eyleti mutasarrf, Gence ve irvan blgesi Seraskeri vezr Mustafa Paaya: Defterhne-i mire ktiplerinden Tiflis tahrrine gnderilen hsan Ali ldnden dolay yerine Rhi Mustafann Tiflise grevlendirilmesine dir hkm. Evst- Cemziyel-hir 1139-ubat balar 1727 Sayfa No: 4 Hkm No: 12 Bir sreti Tiflis muhfzna: Zikredilen Rhi Mustafann Tifliste ktiplikle istihdm edilmesine dir hkm. Evil-i Receb 1139- ubat sonlar 1727 Sayfa No: 5 Hkm No: 13 Ocakda grevli Seksoncu ba Ahmede: Zaarcba olup hl Gence seraskeri olan vezr Mustafa Paann maiyyetine memur olan el-Hc Ahmedin veft etmesinden dolay zaarcbala mahsus altm drt askerle Mustafa Paann askerlerine katlp hizmet ve hareket etmesine dir hkm. Evhir-i Receb 1139- Mart ortalar 1727 Sayfa No: 5 Hkm No: 14 Revan muhfz vezr Mustafa Paaya: Yeni fethedilen Revan memleketi halknn himye ve korunmasna zen gsterilmesine, halka satap tecvze yeltenenlerin cezlandrlmasna dir hkm. Evhir-i Receb 1139- Mart ortalar 1727

21

Hkm No: 15 Bir sreti Tiflis muhfz vezr shk Paaya: Evil-i aban 1139- Mart sonlar 1727 Sayfa No: 5 Hkm No: 16 ldr ve Tiflis Eyletlerine vli olup Tiflis muhfz shk Paaya: nceleri servet ve makmdan ber bir pespye iken pdih tarafndan onurlandrlarak Tiflis vliliine getirilen shk Paaya ora halkn saldr ve tecvzlerden korumakla grevli olduu hatrlatlarak grevini ihml ettii, askerlerin halka zulmedip haksz yere cezlandrdklar haberinin mtevtir olarak pdiha ulat bildirilip iddetli bir ekilde uyary ierir hkm. Evil-i aban 1139- Mart sonlar 1727 Sayfa No: 5 Hkm No: 17 Erzurum Eyleti mutasarrf, Gence ve irvan blgesi Seraskeri vezr Mustafa Paaya: Snr komutanlar, avular kethds, alaybeyleri ve sir zuem ve tmar shipleri pdiha adam ve mektup gndererek ran seferinden itibaren u na kadar yazl kl sava ve muhsaradan bir an geri durmayp dn u devlet iin altklar ve ilelerinin perian olduuna dir bilgi vermeleri mnsebetiyle bu sene bulunduklar hizmetlerinde alp gelecek sene klaklarna dnerek g toplayabileceklerine dir hkm. Evst- Ramazan 1139- Mays balar 1727 Sayfa No: 6 Hkm No: 18 Muhammed Kuluhana: Tiflis muhfz shk Paa vstasyla pdiha ball ve sadkati sebebiyle Khit Eyletinin cizyesini demek artyla kendisine verilmesini bildirir hkm. Evst- Ramazan 1139- Mays balar 1727 Sayfa No: 6 Hkm No: 19

22

Khit Beylerbeyi Muhammed Kuluhana: Khit Eyletinin cizyesini ve elde edilen rehinleri vezr vstasyla pdiha ulatrmak artyla ihsn olunan eyletin gelirlerini adam gndermek sretiyle pdiha zamnnda ulatrmas ve ehri gzelce ynetip ekiyy def etmesine dir hkm. Evil-i evval 1139- Mays sonlar 1727 Sayfa No: 6 Hkm No: 20 Erzurum Eyleti mutasarrf, Gence ve irvan blgesi Seraskeri vezr Mustafa Paaya: Treyen ekya nedeniyle Zaryub, Gke, Mezraa ve Alagz ve Nahcvan blgelerinde emniyet kalmadndan Tebriz seraskeri Ali Paa ile irtibata geilip ekiyann sindirilmesi, elindeki mallarn alnmas, huzur ve sknun salanmasna dair hkm. Evil-i evval 1139- Mays sonlar 1727 Hkm No: 21 Bir sreti Tebriz cnibi Seraskeri vezr Ali Paaya: Evil-i evval 1139- Mays sonlar 1727 Sayfa No: 6 Hkm No: 22 Revn muhfz vezr Mustafa Paaya: Revn blgesinde bir takm slerin yola gelmekle birlikte hl hkmdara kar isyn eden ekiyy itate zorlamaya ve gerekli tedbirleri almaya ve emniyet ve syii salamaya dair hkm. Evil-i evval 1139- Mays sonlar 1727 Sayfa No: 7 Hkm No: 23 Khit Beylerbeyi Muhammed Kuluhana: Ballk ve sadkati ile ekiyy sindirmesi karlnda Beylerbeyilik pyesi ve ocakln kendisine verildiini, halktan toplanan cizyenin zamnnda ulatrlmasn hatrlatan hkm.

23

Evil-i evval 1139- Mays sonlar 1727 Sayfa No: 7 Hkm No: 24 ar ve Tala blgesinde bulunan Lezgi tifesinin limleri, subaylar ve aynna: Khit Eyletinin ehl-i zimmet olup cizyelerini zamnnda Muhammed Kuluhana vermelerini ve adamlarn isyndan uzak tutmalarn bildiren hkm. Evil-i evval 1139- Mays sonlar 1727 Sayfa No: 7 Hkm No: 25 Erzurum Eyleti mutasarrf, Gence ve irvan blgesi Seraskeri vezr Mustafa Paaya: irvn Hn Dvud Hna bal Lezgi tifesinin Moskov ariesine bal Kazaklarn brgirlerini gasbettiklerini ve bunlarn shiplerine geri verilerek barn salanmasn bildiren hkm.

Evst- Zilkade 1139- Temmuz balar 1727 Sayfa No: 7 Hkm No: 26 Acakal Sanca mutasarrf Receb Paaya: stn hizmetlerinden dolay Beylerbeyilik pyesi verildiini ve Lori kalesi muhfazasyla grevlendirildiini bildirir hkm. Evst- Zilkade 1139- Temmuz balar 1727 Sayfa No: 7 Hkm No: 27 irvn Hn el-Hc Dvud ve irvn ulem ve erf ile dier halka: Bar ve gven iinde Gence ve irvn blgesi Seraskeri olan vezr Mustafa Paayla mektuplama ve mzkere ile birlikte makbl olan usl zere hareket etmelerine dir hkm. Evst- Zilkade 1139- Temmuz balar 1727 Sayfa No: 8 Hkm No: 28

24

Gence Seraskeri Vezr Mustafa Paaya: Tiflis Kalesi muhfazasnda bulunan Gle Sanca mutasarrf Ali Paann, Khit Beylerbeyi Muhammed Paann maiyyetine takviye birimi olarak memuriyetini bildiren hkm. Evil-i Zilhicce 1139- Temmuz sonlar 1727 Sayfa No: 8 Hkm No: 29 irvn Hn el-Hc Dvud Hn, Dastan emrleri ve irvann ulem, ayn ve halkna: Hallerinin dzeltilmesi ve emniyet ve selmetlerinin pdihn sorumluluu altnda bulunduunu, gerekli durumlarda Gence ve irvn blgesi Seraskeri vezr Mustafa Paa ile iletiim kurarak birlikte uygun ekilde hareket edilmesini bildirir hkm. Evil-i Zilhicce 1139- Temmuz sonlar 1727 Sayfa No: 8 Hkm No: 30 Erzurum vlisi olup, Gence ve irvn cnibi Seraskeri Vezr Mustafa Paaya: irvn hn el-Hc Dvud Hn ve irvn ulem ve ahlsinin yazmalar netcesinde birlikte hareket etmelerini tavsiye ile bilhassa hudd dhilinde bulunan yerlerin muhfazasnda ihml ve msmahaya izin verilmeyip, teyakkuzda bulunulmasn bildiren hkm. Evst- Zilhicce 1139- Austos balar 1727 Sayfa No: 9 Hkm No: 31 irvn Hn el-Hc Dvud Hna: Devlet ilerinde gsterilen ihtimmlarndan dolay pdihn hilat-i fhiresi ile dllendirildiklerini, terf ettiklerini belirten; ayrca gerek snrlarn korunmasnda ve gerekse devlet ilerinin yrtlmesinde ihtimmn korunmasn bildiren hkm. Evst- Muharrem 1140- Eyll balar 1727 Sayfa No: 9 Hkm No: 32 Erzurum vlisi olup Gence blgesi Seraskeri olan vezr Mustafa Paaya:

25

Revn snrna bitiik olan Gencede yerleik bulunan Karaorlu Krtleri nmnda slerin etecilere rehberlik ettikleri, kyleri yama edip apulculuk yaptklar, askerleri ldrdkleri, civr ehirlerde erzk yaktklar, adam ldrdkleri belirtilerek maiyetinden bir grup askeri kumandan tayin edip; Sivas, Erzurum, Kars, Mara ve Krdistn Eyletlerinden ok miktarda asker takviyesiyle bu slerin kesinlikle zrlerinin kabul edilmeyip; ounun ldrlp, kalanlarn da gerei gibi intizma sokularak mnsip bir yere yerletirilmesini bildiren hkm. Evhir-i Muharrem 1140- Eyll ortalar 1727 Sayfa No: 10 Hkm No: 33 Mara Beylerbeyi Rivanzde Muhammede: Karaorlu Krtlerine kar vezr Mustafa Paann askerlerinin kumandanlnda Byezid Sanca mutasarrf Mahmud Paa ve Krdistn askerleriyle zerlerine yrnp dalara ve ormanlara kaarlarsa bile takip edilip elebalarnn ldrlerek geriye kalanlarnn sindirilerek nizma sokulup uygun bir yere yerletirilmelerini bildiren hkm. Evst- Muharrem 1140- Eyll balar 1727 Sayfa No: 11 Hkm No: 34 Byezid Sanca mutasarrf Mahmud Paaya: Karaorlu Krtlerine kar Gence ve irvn cnibi Seraskeri vezr Mustafa Paann askerlerinin maiyyetinde Krdistan askerleriyle beraber olup slere kar yaplmas gerekenleri bildiren hkm. Evst- Muharrem 1140- Eyll balar 1727 Sayfa No: 11 Hkm No: 35 Erzurum Eyleti mutasarrf, Gence ve irvn cnibi Seraskeri vezr Mustafa Paaya: Sivas Eyleti elviye alaybeyleri, zuem ve tmar shipleri ran seferinden beri yaplan sava ve muhfazalardan erzaklarn tkettiklerinden bu askerleri maiyetine alarak Gence ve irvn snrlarnn nizm salanncaya dek yannda grevlendirildiklerini bildirir hkm.

26

Evhir-i Muharrem 1140- Eyll ortalar 1727 Sayfa No: 11 Hkm No: 36 Sivas Eyleti elviye beylerine: Gence ve irvn taraflarnn nizm henz salanmadndan kendilerine izin kncaya kadar Gence ve irvn cnibi Seraskeri vezr Mustafa Paann maiyetinde bulunmalarnn gereini bildiren hkm. Evhir-i Safer 1140- Ekim ortalar 1727 Sayfa No: 12 Hkm No: 37 irvn tarafnda kat huddla grevli olan Dervi Mehmed Paaya: ran topraklaryla alakal olarak, Rus snr huddunun, belirli aralklarla nineler konulmak sretiyle belirlenmesini bildiren hkm. Evhir-i Safer 1140- Ekim ortalar 1727 Sayfa No: 12 Hkm No: 38 Kars Beylerbeyi Ali Paaya: Gencenin muhfaza ve asyii iin silahl 400 askerle birlikte Gence ve irvn Seraskeri Mustafa Paann maiyyetine girmesini emreden hkm. Evhir-i Safer 1140- Ekim ortalar 1727 Hkm No: 39 Bir sreti Mara Beylerbeyi Rivnzde Muhammed Paaya: Evhir-i Safer 1140- Ekim ortalar 1727 Hkm No: 40 Bir sreti Aksaray Sancakbeyine: Evhir-i Safer 1140- Ekim ortalar 1727 Hkm No: 41

27

Bir sreti Tekmen Sancakbeyi Yusufa: Evhir-i Safer 1140- Ekim ortalar 1727 Hkm No: 42 Bir sreti Malazgird Sancakbeyi Seyyid Hseyin Beye: Evhir-i Safer 1140- Ekim ortalar 1727 Hkm No: 43 Bir sreti Hns Sancakbeyi brahim Beye: Evhir-i Safer 1140- Ekim ortalar 1727 Hkm No: 44 Bir sreti Elekird Sancakbeyi Osman Beye: Evhir-i Safer 1140- Ekim ortalar 1727 Hkm No: 45 Bir sreti Nahcvan Sancakbeyi Muhammed Beye: Evhir-i Safer 1140- Ekim ortalar 1727 Hkm No: 46 Bir sreti Zrud Sancakbeyi Ali Beye: Evhir-i Safer 1140- Ekim ortalar 1727 Hkm No: 47 Bir sreti Kk Ardahan Sancakbeyi Ali Beye: Mkemmel ve tertipli kapu halk ile Gence ve irvn Seraskeri Mustafa Paann maiyyetine girmelerini emreden hkm.

28

Evhir-i Safer 1140- Ekim ortalar 1727 Sayfa No: 13 Hkm No: 48 Erzurum Eyleti elviye alaybeylerine: Gencenin muhfazas ve syii iin sancaklarn tammnn zuem ve tmr shipleriyle birlikte Gence ve irvn Seraskeri Mustafa Paann maiyyetine girmesini emreden hkm. Evhir-i Safer 1140- Ekim ortalar 1727 Hkm No: 49 Bir sreti Kars Eyletinin elviye alaybeylerine: Evhir-i Safer 1140- Ekim ortalar 1727 Hkm No: 50 Bir sreti Sivas Eyleti elviye alaybeylerine: Evhir-i Safer 1140- Ekim ortalar 1727 Hkm No: 51 Bir sreti Mara Eyletinin elviye alaybeylerine: Evhir-i Safer 1140- Ekim ortalar 1727 Hkm No: 52 Bir sreti Kars Eyletinde bulunan elviye beylerine ve kapular halkyla: Evhir-i Safer 1140- Ekim ortalar 1727 Hkm No: 53 Bir sreti Karsn gnll-yeminli aalar, kethd ve ihtiyrlarna, btn askerlerine:

29

Evhir-i Safer 1140- Ekim ortalar 1727 Sayfa No: 13 Hkm No: 54 Byezid Sanca mutasarrf Mahmud Paaya: Daha nce emrolunduu halde Gence ve irvn Seraskeri Mustafa Paann maiyyetine girmedii anlaldndan bir an nce Gence muhfazasna katlmasn ihtr eden hkm. Evhir-i Safer 1140- Ekim ortalar 1727 Hkm No: 55 Bir sreti elve Sancakbeyi Ahmed Paaya: Evhir-i Safer 1140- Ekim ortalar 1727 Hkm No: 56 Bir sreti Malazgird Sancakbeyine: Evhir-i Safer 1140- Ekim ortalar 1727 Hkm No: 57 Bir sreti Diyadin Sancakbeyine: Gence ve irvn Seraskeri Mustafa Paann maiyyetine katlmay emreden hkm. Evhir-i Rebl-Evvel 1140- Kasm balar 1727 Sayfa No: 13 Hkm No: 58 Sivas Eyletinde bulunan kadlara ve Sivas mtesellimine: Sivas eyletinin zuem ve tmr shipleri daha nce Gence ve irvn Seraskeri Mustafa Paann maiyyetine girmekle emrolunduklar halde izinsiz olarak firr ettiklerinden onlar tehdd eden ve bir an nce grev yerlerine gelmedikleri takdirde zr ve cevaplar kabul edilmeyerek iddetle cezalandrlacaklarn bildiren hkm.

30

Evhir-i Rebl-Evvel 1140- Kasm balar 1727 Sayfa No: 14 Hkm No: 59 ldr ve Tiflis Eyletleri mutasarrf, Tiflis muhfz vezr shk Paaya: Khit Beylerbeyi Muhammed Paa Topkaraaa Kalesi muhfazasnda bulunduundan ona destek olmak iin Tiflis eyletinde bulunan Kazak Sanca mutasarrf Ali Paa ve Su muht Sancakbeyi Abdullah Beyin, Tiflis Kalesi sa ve sol cenah askerlerinin, ayrca Halduvar Kalesi gnll aalarnn btn askerleriyle birlikte Topkaraaa Kalesini muhfazaya memur olduklarn bildiren hkm. Evhir-i Rebl-Evvel 1140- Kasm balar 1727 Sayfa No: 14 Hkm No: 60 Tiflis Eyletinde bulunan Kazak Sanca mutasarrf Ali Paaya: Topkaraaa Kalesi muhfazasyla grevli olduunu bildiren hkm. Evhir-i Rebl-Evvel 1140- Kasm balar 1727 Sayfa No: 14 Hkm No: 61 Su muht Sancakbeyi Abdullah Beye: Kapu halk ile birlikte Topkaraaa Kalesi savunmasyla grevli olduunu bildiren hkm. Evhir-i Rebl-Evvel 1140- Kasm balar 1727 Hkm No: 62 Bir sreti Tiflis Kalesi sa ve sol cenh aalarna btn askerleriyle birlikte: Evhir-i Rebl-Evvel 1140- Kasm balar 1727 Hkm No: 63 Bir sreti Halduvar Kalesinin gnll aalarna btn askerleriyle birlikte: Evhir-i Rebl-Evvel 1140- Kasm balar 1727

31

Hkm No: 64 Sivas Eyletinde bulunan kadlara ve Sivas mtesellimine: ( Not: Bu hkm 13. sayfadaki 58 nolu hkmn tekrardr. ) Evhir-i Rebl-Evvel 1140- Kasm balar 1727 Sayfa No: 15 Hkm No: 65 Kars Beylerbeyi Ali Beye: ( Not: 65-74. hkmler, 12. sayfadaki 38-47. hkmlerin tekrardr.) Evhir-i Rebl-Evvel 1140- Kasm balar 1727 Sayfa No: 16 Hkm No: 75 Erzurum Eyletinin elviye alaybeylerine: ( Not: 75-80. hkmler 13. sayfadaki 54-57. hkmlerin tekrardr.) Evhir-i Rebl-Evvel 1140- Kasm balar 1727 Hkm No: 81 Byezid Sanca mutasarrf Mahmud Paaya: ( Not: 81-84. hkmler, 13. sayfadaki 54-57. hkmlerin tekrardr.) Evhir-i Rebl-Evvel 1140- Kasm balar 1727 Hkm No: 85 ldr ve Tiflis Eyletleri mutasarrf ve Tiflis muhfz vezr shk Paaya: ( Not: Bu hkm 14. sayfadaki 59. hkmn tekrardr.) Evst- Rebl-hir 1140- Kasm sonlar 1727 Sayfa No: 16 Hkm No: 86 Erzurum vlisi olup Gence cnibi Seraskeri olan Mustafa Paa ve Kapcbalarndan Ali Paazde Mehmede: Fethedilen ran topraklarnn ve Gence blgesinin bir an nce btn ehir, kasaba ve kylerinin; bunlarn akar ve gelirlerinin, tmr, zemet ve ocaklarnn belirlenerek yazlmasn bildiren hkm.

32

Evst- Rebl-hir 1140- Kasm sonlar 1727 Sayfa No: 17 Hkm No: 87 ldr vlisi olup Tiflis muhfz olan vezr shk Paa ve Tiflis defterdr Abdurrahmana: Tiflis memleketine ait btn ky, kasaba, balar, yaplar ve bunlara ait her trl gelirlerinin belirlenerek hibir ey gizli braklmakszn yazlmasn bildiren hkm. Evhir-i Rebl-hir 1140- Aralk balar 1727 Sayfa No: 17 Hkm No: 88 Erzurum vlisi olup Gence cnibi Seraskeri olan vezr Mustafa Paaya: Gence memleketinin gelirlerinin yazl olarak bildirilmesi geciktiinden dolay bir an evvel bu iin bitirilmesi ve ihmalkrlk gsterilmemesini bildiren hkm. Evil-i Cemziyel-Evvel 1140-Aralk ortalar 1727 Sayfa No: 18 Hkm No: 89 Sivas Eyletinde bulunan kadlara ve Sivas mtesellimine: Daha nce Gence ve irvn cnibi Seraskeri olan vezr Mustafa Paann maiyyetine memurlar iken toptan firar eden Sivas Eyleti zuem ve tmar shiplerinin sonradan k geene kadar burada kalmalarna msaade edilmiti. Bu hkmn bozularak bir an nce emredilen yere gitmelerini ve geveklik gsterilmemesini bildiren hkm. Evhir-i Cemziyel-Evvel 1140-Ocak balar 1728 Sayfa No: 19 Hkm No: 90 Erzurum vlisi olup Gence ve irvn cnibi Seraskeri vezr Mustafa Paaya: artala Lezgileri ekiysnn bir ksmnn Khita bir ksmnn da Gence Eyletinin Hlhta toprana gelerek kylere basknlar dzenlemesi nedeniyle, sleri bastrmak iin emrine verilen askerleri bildiren ve bunlar gerei gibi grevlendirerek bir an nce syii salamasn tekd eden hkm. Evhir-i Cemziyel-Evvel 1140-Ocak balar 1728

33

Sayfa No: 20 Hkm No: 91 Byezid Sanca mutasarrf Mahmuda: artala ekiylarn bastrmak iin Gence ve irvn cnibi Seraskeri Mustafa Paaya memur olarak gitmesini emreden hkm. Evhir-i Cemziyel-Evvel 1140-Ocak balar 1728 Hkm No: 92 Bir sreti Malazgird Sancabeyi Nha: Evhir-i Cemziyel-Evvel 1140-Ocak balar 1728 Hkm No: 93 Bir sreti elve Sancabeyine: Evhir-i Cemziyel-Evvel 1140-Ocak balar 1728 Hkm No: 94 Bir sreti Diyadin Sanca beyi Hmide: Evhir-i Cemziyel-Evvel 1140-Ocak balar 1728 Sayfa No: 20 Hkm No: 95 Sivas Eyletinde bulunan kadlara ve Sivas mtesellimine: Gence ve irvn cnibi Seraskeri olan vezr Mustafa Paann maiyyetine memurlar iken toptan firar eden Sivas Eyleti zuem ve tmar shiplerinin bir an nce bulunduklar yerden karak vezir Mustafa Paann maiyyetine girmeleri, aksi takdirde iddetli ekilde cezalandrlacaklarn bildiren hkm. Evhir-i Cemziyel-Evvel 1140-Ocak balar 1728 Sayfa No: 20 Hkm No: 96 Dergh- Muall kapcbalarndan ( bo )a. artala ekiyasnn Khit ahlsi ve Gence havlsinde apulculuk etmesi nedeniyle Gence ve irvn cnibi Seraskeri olan vezr Mustafa Paann emrine memur

34

olarak grevlendirilen Byezid, Malazgird, elve ve Diyadin Sancakbeylerini kapu halklar ile birlikte bir an nce emredildikleri memuriyetlerine gtrmekle grevlendirildiini bildiren hkm. Evhir-i Cemziyel-Evvel 1140-Ocak balar 1728 Sayfa No: 21 Hkm No: 97 Erzurum Eyleti elviye alaybeylerine: artala ekiyasnn eylemleri nedeniyle Gence ve irvn Seraskeri vezr Mustafa Paann maiyyetine girmeyi emreden hkm. Evhir-i Cemziyel-Evvel 1140-Ocak balar 1728 Hkm No: 98 Bir sreti Mara Eyleti elviye alaybeylerine: Evhir-i Cemziyel-Evvel 1140-Ocak balar 1728 Hkm No: 99 Bir sreti Kars Eyleti elviye alaybeylerine: Evhir-i Cemziyel-Evvel 1140-Ocak balar 1728 Sayfa No: 21 Hkm No: 100 Tiflis muhfz vezr shk Paaya: artala ekiyas nedeniyle Gence ve irvn Seraskeri vezr Mustafa Paaya destek birlii gndermesini bildiren hkm. Evil-i Cemziyel-hir 1140-Ocak ortalar 1728 Sayfa No: 22 Hkm No: 101 Vezr shk Paazde Yusufa: Yerine getirdii vazfelerden dolay pdihn hilat-i fhiresi ile dllendirildiklerini ve ayrca esirler hakknda yaplmas gerekenleri aklayan; ayrca maiyyeti altndaki askerlerin i bittikten sonra yerlerine dnebileceklerini bildiren hkm. Evil-i Cemziyel-hir 1140-Ocak ortalar 1728

35

Sayfa No: 22 Hkm No: 102 Tiflis muhfz vezr shk Paaya: Abaza tifesine kar verilen stn hizmetlerinden dolay pdihn hilat-i fhiresi ile dllendirildiklerini, maiyyeti altndaki askerlerin yerlerine dnebileceklerini bildiren hkm. Evst- Cemziyel-hir 1140-Ocak sonlar 1728 Sayfa No: 23 Hkm No: 103 Revn muhfz vezr Mustafa Paaya: Revn Kalesini muhfaza tedbirlerini aldktan sonra Revn halkn yaknda bulunan yaylalara kendisi de beraber olmak zere askerleri muhfazasnda emniyetlerini salamak zere gtrp zamn geldiinde tekrar yayladan indirmeye izin veren hkm. Evil-i Cemziyel-hir 1140-Ocak ortalar 1728 Sayfa No: 23 Hkm No: 104 Erzurum vlisi olup Gence ve irvn cnibi Seraskeri olan vezr Mustafa Paaya: Maiyyetinde bulunan Mara Beylerbeyi Mehmed Beyin hastal sebebiyle tedv ve istirhati iin Maraa gitmesine izin veren hkm. Evil-i Cemziyel-hir 1140-Ocak ortalar 1728 Sayfa No: 23 Hkm No: 105 Mara Beylerbeyi Rivanzde Mehmed Beye: Tedv ve istirahat iin Maraa gitmesine izin ve ruhsat veren hkm. Evhir-i Cemziyel-hir 1140-ubat balar 1728 Sayfa No: 23 Hkm No: 106 Erzurum vlisi olup Gence ve irvn cnibi nizmna memr vezr Mustafa Paaya: Tebrz eyletinin klliyetli muktaatndan Makan ve akvan ve sir illeri halknn isyn etmesi nedeniyle Tebrz muhfz vezr Ali Paa ve irvn Hn el-Hc

36

Dvud Hn ile birlik olup Ker ve Aras geitlerini tutarak tek bir fert dahi karmadan syiin salanmasn emreden hkm. Evhir-i Cemziyel-hir 1140-ubat balar 1728 Hkm 107 Bir sreti irvn Hn el-Hc Dvud Hna: Evst- Receb 1140-ubat sonlar 1728 Sayfa No: 24 Hkm No: 108 Dergh- Muall kapucuba ( bo )ya: r ve Tala ekiysnn Khit Eyleti ve Gence blgesinde kyleri yamalamalarndan dolay Byezid Sanca mutasarrf Mahmud Paay, Malazgird Sancakbeyi Nuhu ve elve Sancakbeyi Ahmedi, Diyadin Sancakbeyini mkemmel ve tertipli kapu halklar ile birlikte, Erzurum vlisi olup Gence ve irvn cnibi nizmna memur olan vezr Mustafa Paaya destek olarak biran nce gtrmesini bildirilen hkm. Evst- Receb 1140-ubat sonlar 1728 Sayfa No: 24 Hkm No: 109 Byezid Sanca mutasarrf Mahmud Paaya: r ve Tala ekiyasnn yama ve kyllere tasallutundan dolay Gence ve irvn cnibinden sorumlu vezr Mustafa Paaya destek olarak gitmesini bildiren hkm. Evst- Receb 1140-ubat sonlar 1728 Sayfa No: 25 Hkm No: 110 Bir sreti Malazgird Sancabeyi Nuha: Evst- Receb 1140-ubat sonlar 1728 Hkm No: 111 Bir sreti elve Sancabeyi Ahmede:

37

Evst- Receb 1140-ubat sonlar 1728 Hkm No: 112 Bir sreti Diyadin Sancabeyi Hmide: Evst- Receb 1140-ubat sonlar 1728 Sayfa No: 25 Hkm No: 113 Sivas Eyletinde bulunan kadlara ve Sivas mtesellimine: Daha nce bahsi getii zere Erzurum vlisi vezr Mustafa Paann emrine hizmet etmek zere gnderildikleri halde bir trl bu emre uymayan Sivas Eyleti zuem ve tmr shiplerini, iddetle cezlandrlacaklar tehddinde bulunarak emre itaat edilmesini bildiren takviye hkm. Evst- Receb 1140-ubat sonlar 1728 Sayfa No: 25 Hkm No: 114 Erzurum Eyletinde bulunan kadlara ve Erzurum mtesellimine: Gence ve irvn cnibinden sorumlu vezr Mustafa Paann maiyyetine memur olarak, Erzurum Eyleti zuem ve tmr shiplerinin kuvvetlilerinin harlk olarak bir an nce gitmeleri, aksi halde dirliklerinin bakalarna verileceini bildiren hkm. Evst- Receb 1140-ubat sonlar 1728 Hkm No: 115 Bir sreti Mara Beylerbeyisine ve Mara Eyletinde bulunan kadlara: Evst- Receb 1140-ubat sonlar 1728 Sayfa No: 26 Hkm No: 116 r ve kendisine tb limlere, ileri gelenlere, yneticilere: Tala ve tbleri, lim ve ileri gelenlerin Tiflis muhfz vezr shk Paaya gnderdikleri mhrl dilekelerin ulatn, Topkaraaa Kalesindeki stn baar ve hizmetlerinin takdr edilip mslman olduunun pdiha ulatrlmas hasebiyle halfeye itaat etmesi, kendisine dl olarak Grcistan ve irvn taraflarnda yaplan

38

seferlere ve muhfazalara katlmak artyla Kabuhay ve Khit tarafnda Kank nehri ve Gvaz suyu evresinde bulunan blgelerin kendisine ihsn edildiini bildirir hkm. Evst- Receb 1140-ubat sonlar 1728 Hkm No: 117 Bir sreti Tala ve tbleri, lim ve ileri gelenlerine: Evhir-i aban 1140-Nisan balar 1728 Sayfa No: 26 Hkm No: 118 Erzurum vlisi, Gence ve irvn cnibi nizmna memur olan vezr Mustafa Paaya: Hemedan taraflarnda serasker olan vezr Ahmed Paann maiyyetinde grevlendirilmek zere drt bin siphi ve silahdar serdengetiler yazlp gnderilmiken daha sonra bar gereklemesiyle bunlarn bir ksm gerekli yerlerde, bin tanesi de vezr Mustafa Paann maiyyetinde grevlendirilmilerken yaplan saymlarda bir ksmnn firr ettii ve bir ksmnn da tyin edildikleri mahalle gitmedii tespit edildiinden bunlarn saylarnn tam olarak tespit edilerek isimlerinin pdiha yazl olarak bildirilmesini emreden hkm. Evhir-i aban 1140-Nisan balar 1728 Sayfa No: 27 Hkm No: 119 Gence muharriri Kapucuba Ali Paazde Mehmede: Gence ve irvn cnibi nizmna memur olan vezr Mustafa Paann maiyyetine tayin olunan bin kadar askerin saylarnn ve isimlerinin belirlenerek, bunlardan ellerine tayin belgeleri verilmemi olanlara bu esnda belgelerinin de verilmesini bildiren hkm. Evst- Zilhicce 1140-Temmuz sonlar 1728 Sayfa No: 27 Hkm No: 120 Tiflis muhfz vezr shk Paaya: ahsunlu ekiysnn bir an nce yakalanp kklerinin kurutulmas iin shk Paann olu Yusuf Beyin, Tebrz muhfz Yusuf Paa maiyyetinde 5000 silahl askerle grevlendirildiini bildiren hkm.

39

Evst- Zilhicce 1140-Temmuz sonlar 1728 Hkm No: 121 Bir sreti Van vlisi vezr Mustafa Paaya: Evst- Zilhicce 1140-Temmuz sonlar 1728 Sayfa No: 28 Hkm No: 122 Erzurum vlisi olup, Gence muhfz olan vezr Mustafa Paaya: ahsunlu ekiysnn yok edilmesi iin ya bizzat kendisinin vey bu uygun deilse olu Ali Beyin bin kadar silahl askerle Tebrz muhfz Yusuf Paaya yardma gitmesini bildiren hkm. Evhir-i Muharrem 1141-Austos sonlar 1728 Sayfa No: 28 Hkm No: 123 Tiflis muhfz vezr shk Paaya: ahsunlu ekiyasn bastrmak iin olu Yusuf Beyin henz emredilen yere gitmedii haber alndndan bir an nce yardma gnderilmezse shk Paann katline fermn verilecei tehddini bildiren hkm. Evhir-i Muharrem 1141-Austos sonlar 1728 Hkm No: 124 Bir sreti Van vlisi vezr Mustafa Paaya: Evil-i Safer 1141-Eyll balar 1728 Sayfa No: 28 Hkm No: 125 Erzurum Eyleti elviye alaybeylerine: Gencenin istikrr ve savunmas iin zuem ve tmr shiplerinin Gence muhfazasna memur olduklarn bildiren hkm. Evil-i Safer 1141-Eyll balar 1728 Hkm No: 126 Bir sreti Sivas Eyleti elviye alaybeylerine:

40

Evil-i Safer 1141-Eyll balar 1728 Hkm No: 127 Bir sreti Mara Eyleti elviye alaybeylerine: Evil-i Safer 1141-Eyll balar 1728 Hkm No: 128 Bir sreti Kars Eyleti elviye alaybeylerine: Evhir-i Muharrem 1141-Austos sonlar 1728 Sayfa No: 29 Hkm No: 129 Gence muhfz vezr Mustafa Paaya: Tebriz muhfz Yusuf Paann lm nedeniyle, ahsunlu ekiyasn bastrmak zere bir an nce yerine olunu brakp Tebrize giderek vezir Ali Paa ve Hemedan muhfz vezr Mustafa Paa ile durum deerlendirmesi yaparak sratle hareket etmesini bildiren hkm. Evst- Muharrem 1141-Austos ortalar 1728 Sayfa No: 29 Hkm No: 130 Tiflis muhfz vezr shk Paaya: Aslen Tiflis Eyletinden olup grdkleri zulm ve basklar nedeniyle Revana yerlemi olan rey snfnn kendileri istemeksizin tekrar Tiflise geri dnmeye zorlandklar haberi ulatndan, onlarn gnl holuuyla Tiflise geri dnmeye ikn edilmeye allmasn bildiren hkm. Evst- Muharrem 1141-Austos ortalar 1728 Sayfa No: 29 Hkm No: 131 Gence muhfz olan vezr Mustafa Paaya: Aslen Gence Eyletinden olup Revn lkesinde yerleik oturan rey snfndan bazlarnn zorla ve baskyla eski vatanlarna dnmeye zorlandklar haberi alndndan, bundan sakndrlarak mlyemetle eski vatanlarna gitmeye tevik edilmesini bildiren hkm.

41

Evil-i Safer 1141-Austos balar 1728 Sayfa No: 30 Hkm No: 132 irvn Hn Serhay Hna: Kapu halk ve Dastan tarafndan imkn lsnce sekin askerle birlikte ahsunlu ekiysnn yola getirilmesi iin grevlendirildiini, baarlar iin kendisine pdihn hilat-i fhiresi ve keskin klcyla ihsn olunduunu bildiren hkm. Ev. Safer 1141-Eyll 1728 Sayfa No: 30 Hkm No: 133 Gence muhfz vezr Mustafa Paaya: artala Lezgilerinin isyn edip Topkaraaa Kalesine saldrmak zere olduklar haberi alndndan Tiflis muhfz vezr shk Paa ile istire ve ittifk ile kklerinin kazlmasn emreden hkm. Ev. Safer 1141-Eyll 1728 Hkm No: 134 Bir sreti Tiflis muhfz vezr shk Paaya: Evhir-i Safer 1141-Eyll sonlar 1728 Sayfa No: 31 Hkm No: 135 Gence muhfz vezr Mustafa Paaya: artala Lezgilerinin isyn, ehzde Muzur smilin de fitne ve festlaryla isynn Kzlba, Terkime ve Ermeniler arasnda yaylarak byk bir birlik meydna getirmelerinden dolay zerlerine gnderilen be bin sekin askerle bastrlp zr beyn etmeleriyle pdih tarafndan itaate devm etmeleri kaydyla affedilmilerken bu ahidlerini bozmalarndan dolay Tiflis muhfz vezr shk Paa, ldr Eyleti zuem ve tmr shipleri, Trabzon Eyleti zuem ve tmr shipleri, Revn tarafndan olup Tiflis muhfazasnda memur olan yenieriler ve serdengeti aalar, Topkaraaa Kalesi muhfazasnda olan Mehmed Kulu Paa, Erzurum Eyleti elviye ve mutasarrflar, Sivas Eyleti mutasarrf vezr Ali Paa, Kars Beylerbeyinin olu Ali Beyin sekin askerleriyle birlikte bir an nce Tebrzde birleerek Gence muhfz vezr Mustafa Paann da balarna bakomutan olarak geip sleri bastrmalarn emreden hkm.

42

Evhir-i Safer 1141-Eyll sonlar 1728 Sayfa No: 32 Hkm No: 136 Daha nce Gence muhfzna yazlan emr-i erf ile birlikte giden fetvnn sretidir. Knunlara ve pdiha itaat etmeyip isyn ederek fitne ve fesd karp uyarldklar halde halkn maln gasb edip yamalayanlarla sava yapmann ve onlar ldrmenin ciz olduunu bildiren hkm. Evhir-i Safer 1141-Eyll sonlar 1728 Sayfa No: 32 Hkm No: 137 Osmanl memleketinin bir yerinde Mslman Krtlerden bir grubun mslmanlarn sultn olan pdiha itatten ayrlarak hurc etmeleriyle zerlerine Mslman askerlerle gidildiinde dvlarnda srr edip savaa hazrlananlarla savalp ldrlmelerinin ciz olduunu bildiren hkm. Evhir-i Safer 1141-Eyll sonlar 1728 Sayfa No: 32 Hkm No: 138 Erzurum Eyleti Hkmet ve elviye mutasarrflarna: ar ve Tala Lezgilerini bastrmak zere Gence muhfz vezr Mustafa Paann maiyyetinde memur olduklarn bildiren hkm. Evhir-i Safer 1141-Eyll sonlar 1728 Hkm No: 139 Bir sreti Gence muhfazasnda olan Erzurum Eyleti elviye alaybeylerine: Evhir-i Safer 1141-Eyll sonlar 1728 Hkm No: 140 Bir sreti Gence muhfazasnda olan Kars Eyleti elviye alaybeylerine: Evhir-i Safer 1141-Eyll sonlar 1728 Hkm No: 141 Bir sreti Gence muhfazasnda olan Sivas Eyleti elviye alaybeylerine:

43

Evhir-i Safer 1141-Eyll sonlar 1728 Hkm No: 142 Bir sreti Gence muhfazasnda olan Mara Eyleti elviye alaybeylerine: Evhir-i Safer 1141-Eyll sonlar 1728 Hkm No: 143 Tiflis muhfz vezr shk Paaya: ar ve Tala Lezgilerini bastrmak zere ldr Eyletinin zuem ve tmr shipleri, Tiflisin kapkulu ve yerli askerleri ve kendi kapu halkyla birlikte Gence muhfz vezr Mustafa Paann maiyyetine memur olduklarn bildiren hkm. Evhir-i Safer 1141-Eyll sonlar 1728 Hkm No: 144 Bir sreti Tiflisin yerli kuvvetlerine: Evhir-i Safer 1141-Eyll sonlar 1728 Hkm No: 145 Bir sreti ldr Eyleti elviye alaybeylerine ve btn sancaklarn zuem ve tmr shiplerine: Evhir-i Safer 1141-Eyll sonlar 1728 Hkm No: 146 Bir sreti ldr Eyleti elviye beylerine bal adamlarla memrlar iin: Evhir-i Safer 1141-Eyll sonlar 1728 Sayfa No: 34 Hkm No: 147 Revan mtesellimi brahim Kethdya: ar ve Tala Lezgilerini yola getirmek iin sekin be yz svriyi balarna bir komutan tayin edip mkemmel silahl olarak Gence muhfz Mustafa Paann maiyyetine gndermeye memur olduunu bildiren hkm.

44

Evhir-i Safer 1141-Eyll sonlar 1728 Hkm No: 148 Bir sreti Khit Beylerbeyi olup, Topkaraaa Kalesi muhfazasnda olan Mehmed Kulu Paaya: Evhir-i Safer 1141-Eyll sonlar 1728 Sayfa No: 34 Hkm No: 149 Trabzon alaybeyine: sleri yola getirmek iin, sancan btn zuem ve tmr shipleriyle birlikte Gence muhfz vezr Mustafa Paann maiyyetinde grevli olup bir an nce ihmlkrlk gsterilmeksizin Topkaraaa Kalesine gitmesini bildiren hkm. Evil-i Rebl-Evvel 1141- Ekim balar 1728 Sayfa No: 34 Hkm No: 150 Trabzon vlisi vezr Abdurrahmn Paaya: ar ve Tala Lezgilerinin Topkaraaa blgesine suikasti ve kyleri yamalamalar sebebiyle, Gence muhfz vezr Mustafa Paann maiyyetinde grevlendirilen Trabzon Eyletinin alaybeyi ile btn zuem ve tmr shiplerini bir an nce vakit kaybetmeden yerlerinden karp grevlendirildikleri yere sevk etmesini bildiren hkm. Evhir-i Safer 1141-Eyll sonlar 1728 Sayfa No: 35 Hkm No: 151 Kangr Sanca mutasarrf Selim Beye: ar ve Tala Lezgilerini yola getirmek iin kapu halk ve kendisine bal adamlaryla birlikte Gence muhfz vezr Mustafa Paann maiyyetine memur olduunu bildiren hkm. Evhir-i Safer 1141-Eyll sonlar 1728 Sayfa No: 35 Hkm No: 152 Divrii ve Malatya ve (bo) ve (bo) blgesinde bayrak amakla grevli Haseki Hac Osmana: Topkaraaa blgesine on tane bayrak gndermesini bildiren hkm.

45

Evhir-i Safer 1141-Eyll sonlar 1728 Hkm No: 153 Bir sreti Erzurum Eyleti kazlaryla Kars kazsnda serdengeti bayraklar amakla grevli Haseki Hseyine: On bayrak gndermesini bildiren hkm.

Evhir-i Safer 1141-Eyll sonlar 1728 Sayfa No: 36 Hkm No: 154 skdardan Anadolunun sol kolu bitimi ve sa ve solunda bulunan kad, nib ve kethd yerlerine: Lezgi tifesinin yola getirilmesi iin Gence muhfz vezr Mustafa Paann asker artrmna ihtiyc bulunduundan, gnlk be ake verilmek zere siph olanlar iinden savaa elverili be yz terakkli askerin isimlerinin yazlarak vezr Mustafa Paann maiyyetinde grev yapmak zere gnderilmesini bildiren hkm. Evhir-i Safer 1141-Eyll sonlar 1728 Hkm No: 155 Bir sreti Anadolunun orta kolu Sivas ve lbasanl ve sa ve sollarnda bulunan kad, nib ve kethd yerlerine: Yine be yz terakkli siphi yazlmas iin. Evhir-i Safer 1141-Eyll sonlar 1728 Hkm No: 156 Bir sreti Anadolunun sol kolu sonlar ve sa ve sollarnda bulunan kad, nib ve kethd yerlerine: Yine be yz terakkli siphi yazlmas iin. Evhir-i Safer 1141-Eyll sonlar 1728 Hkm No: 157 Bir sreti

46

Anadolunun orta kolu sonlar ve sa ve sollarnda bulunan kad, nib ve kethd yerlerine: Yine be yz terakkli siphi yazlmas iin. Evil-i Rebl-Evvel 1141- Ekim balar 1728 Sayfa No: 37 Hkm No: 158 skdardan Anadolunun sa, sol ve orta kollar bitimi, sa ve sollarnda bulunan kad, nib ve kethd yerlerine: Gence ve Topkaraaa blgesinde korunmas gereken yerlerde Lezgi ekiysnn imhs ve dier grevler iin Gence muhfz vezr Mustafa Paann maiyyetine verilen askerlerin bir an nce grevlendirildikleri yere gitmeleri ve kendilerine verilen vazfeyi eksiksiz yerine getirmeleri; aksi takdirde sadece kulaklar kesilmekle kalnmayp iddetli bir ekilde cezalandrlacaklarn bildiren hkm. Evil-i Rebl-Evvel 1141- Ekim balar 1728 Hkm No: 159 Bir sreti Rumelinin sa ve orta kolu sonlar ve sa ve sollarnda bulunan kad, nib ve kethd yerlerine: Evil-i Rebl-Evvel 1141- Ekim balar 1728 Sayfa No: 37 Hkm No: 160 Bir sreti Tiflis muhfazasnda yenieri subay Haseki mere: ar ve Tala Lezgilerine kar Tiflisde bulunan odalar ve yenieri ve serdengeti aalarnn, Tiflis muhfz shk Paann maiyyetinde Gence muhfz vezr Mustafa Paaya destek vermekle grevlendirildiklerini bildiren hkm. Evil-i Rebl-Evvel 1141- Ekim balar 1728 Sayfa No: 37 Hkm No: 161 Gence muhfz vezr Mustafa Paaya: irvn eski hn olup Gencede ikmet eden el-Hc Dvud Hnn btn oullar, kardeleri ve ilesiyle birlikte Rodosa yerletirilmelerini bildiren hkm.

47

Evil-i Rebl-Evvel 1141- Ekim balar 1728 Sayfa No: 37 Hkm No: 162 irvn eski hn el-Hc Dvud Hna: Oullar, kardeleri ve btn ile halkyla birlikte Rodosa srgn edildiini bildiren hkm.

Evil-i Rebl-Evvel 1141- Ekim balar 1728 Sayfa No: 38 Hkm No: 163 Genceden Rodos adasna varncaya kadar yol zerinde bulunan vezrler, beylerbeyiler, mevller, sancak beyleri, kadlar, mtesellimler, kethd yerleri, yenieri serdrlar, hssalar, vakflar, kasabalar, ky subaylar, vilyet aynlar ve i shiplerine: irvn eski Hn el-Hc Dvud Hnn btn evld u yliyle birlikte bulunulan mahalle ulamas durumunda kamasn engelleyecek ekilde banda nbetiler bekleterek arlanmas ve sa slim askerler eliinde bir sonraki yerleim birimine kadar ulatrlarak, Rodosa varncaya dek bu ekilde mumele edilmesine dair hkm. Evil-i Rebl-Evvel 1141- Ekim balar 1728 Sayfa No: 38 Hkm No: 164 Rodos Sanca mutasarrf, kads, dizdr ve yenieri subayna: irvn eski Hn el-Hc Dvud Hnn btn evld u yliyle birlikte emn ve korunmu bir yerde barndrlarak serbest brakldklarna dir ikinci bir hkm gelene dek bir tanesinin dahi salverilmemesini ve kamalarna mn olunmasn emreden hkm. Evil-i Rebl-Evvel 1141- Ekim balar 1728 Sayfa No: 38 Hkm No: 165 Tebrz eski muhfz olup u anda Sivas Eyletine mutasarrf olan vezr Ali Paaya:

48

ar ve Tala Lezgilerinin isynlar ve yamalar nedeniyle ihtiya hsl olduundan btn kapu halkyla birlikte Gence muhfz vezr Mustafa Paann maiyyetine destek olarak memur olduunu bildiren hkm. Evst- Rebl-Evvel 1141- Ekim ortalar 1728 Sayfa No: 39 Hkm No: 166 Gence muhfz vezr Mustafa Paaya: Anadolu ve Tebriz Eyletlerine mutasarrf olup Tebriz blgesinde grevli asker grubunun komutan olan vezr Mustafa Paann ahsunlu ekiyasnnn bir ksmn ldrd, kalanlarn da yaral olarak kat haberi ile birlikte bundan sonra Tebriz komutan vezr Mustafa Paa ile haberleilerek dier asker komutanlaryla birleilip; ar ve Tala Lezgileri, ahsunlu, lt ve Ahamt ekiyas, Ermeni ve dier Ust ve Maknt ekiyalarnn gereken ekilde sindirilerek yola getirilmeleri iin ne gerekiyorsa yaplp, bu noktada btn g ve kuvvetin kullanlmasn bildiren hkm. Evil-i Rebl-hir 1141- Kasm balar 1728 Sayfa No: 39 Hkm No: 167 irvan Hn Serhay Hna: ahsunlu ekiysnn yaptklar ve onlar zerine gnderilen askerlerin onlar takip ettikleri gzergh anlatlarak, askerler Tebrize ulamakta olduklarndan bir an nce Tebrize giderek Gence muhfz vezr Mustafa Paann bilgisi dhilinde Tebriz blgesi komutan vezr Mustafa Paa ile haberleilerek ekiynn kknn kaznmas iin elden gelen btn gayretin gsterilmesini bildiren haber. Evil-i Rebl-hir 1141- Kasm balar 1728 Sayfa No: 40 Hkm No: 168 skdardan Anadolunun sol kolu bitimi ile sa ve sollarnda bulunan kad, nib ve kethd yerlerine: Daha nce ar ve Tala Lezgileri tifesinin yola getirilmesi iin Gence muhfz vezr Mustafa Paann asker artrmna ihtiyc bulunduundan, gnlk be ake verilmek zere siph olanlar iinden savaa elverili be yz terakkli askerin isimlerinin yazlarak vezr Mustafa Paann maiyyetinde grev yapmak zere

49

gnderilmesi istenmiti. Henz bu askerlerin yerlerine ulamad haberi alndndan emre harfiyen uyulup bir an nce askerlerin yerlerine ulatrlmas, asker hazr ise vakit kaybetmeden hemen yola koyulmas; aksi takdirde bu emrin dier emirler gibi alglanmamas, iin vehmeti nedeniyle gsterilecek herhangi bir ihmlkrlk sebebiyle sorumlularn iddetli ekilde cezalandrlacaklarna dair hkm. Evst- Rebl-hir 1141- Kasm ortalar 1728 Sayfa No: 41 Hkm No: 169 Elekird Sancabeyi smail Beye: ar ve Tala Lezgilerini yola getirmek iin Gence muhfz vezr Mustafa Paann asker artrmna ihtiya duyulduundan daha nce ona destek olmak zere kapu halk ve vefl adamlaryla grevlendirildii halde bu greve henz gitmediinden onun azarlanm olduunu ve bir an nce bu greve gitmezse, vey herhangi bir tembellii grlrse azledilmekle kalnmayp iddetle cezlandrlacan bildiren hkm. Evst- Rebl-hir 1141- Kasm ortalar 1728 Hkm No: 170 Bir sreti Malazgirt Sancabeyi Nuh Beye: Evhir-i Rebl-hir 1141- Kasm sonlar 1728 Sayfa No: 41 Hkm No: 171 Gence muhfz olup irvn blgesi nizmyla grevli bulunan Mustafa Paaya: irvn Eyletinin son bulduu yerden Semmr nehrine kadar Ruslar ile ayrlan hudd henz belirlenmediinden Ruslarla bu hususta bir anlamazlk sz konusudur. Greli mahallinin hangi tarafta kalaca henz belli olmamken Rus arnn Bak elisi Grelinin kendi taraflarnda bulunduunu iddia etmitir. Bu durumun aydnlatlmas iin drst ve hakinas birinin grevlendirilerek adletli bir ekilde Grelinin hangi tarafta kaldnn belirlenip bu anlamazla son verilerek dostluk ve barn muhfazasnn salanmas, pdiha da bunun yazl olarak bildirilmesini emreden hkm.

50

Evhir-i Rebl-hir 1141- Kasm sonlar 1728 Sayfa No: 42 Hkm No: 172 Gence muhfz olup irvn cnibi nizmyla grevli bulunan Mustafa Paaya: Greli mahallinin huddunun belirlenmesi iin her iki tarafn belirlemi olduu vekillerinden adletli iki kiinin tespiti ile bu iin aydnlatlmasn ve ekimelere son verilerek her iki taraf arasnda dostluk ve barn muhfazasnn temini hakknda hkm. Evil-i Cemziyel-Evvel 1141- Aralk balar 1728 Sayfa No: 42 Hkm No: 173 Sivas Eyleti mutasarrf Ali Paaya: Gence muhfz vezr Mustafa Paann emrinde grevlendirilmiken, askerin disiplinsizlii ve baboluu nedeniyle gzergh zerinde bulunan, Tebrizden Erzuruma gelirken yol zerindeki halka zulmettii, halk perian ettii haberleri pdiha ulatndan asker zerindeki disiplini temin edip bir an nce emredilen grev mahalline ulamasn bildiren hkm. Evil-i Cemziyel-Evvel 1141- Aralk balar 1728 Sayfa No: 42 Hkm No: 174 skdardan Erzuruma ve oradan da Sivas Eyleti mutasarrf olup Gence tarafnda grevlendirilen vezr Ali Paann Genceye varncaya kadar urad yerlerde bulunan beylerbeyiler, mevl, sancakbeyleri, kadlar, kethd yerleri, yenieri serdrlar, dier subaylar, ileri gelenler ve i shiplerine: Vezr Ali Paann disiplinsizlii nedeniyle askerlerden bir ksm Tebrzde bulunan vilyet halk ve fakirlerden eitli zulm ve zorbalkla bir ok mal gasb edip biriktirdiklerinden, bir ksm firr edip kimin blgesinde bulunuyor ise yakalanp uygun bir kalede hapsederek haklarndan gelinmek zere isim ve bilgilerinin pdiha bildirilmesini emreden hkm. Evil-i Rebl-Evvel 1141- Ekim balar 1728 Sayfa No: 42 Hkm No: 175

51

Gence muhfz vezr Mustafa Paaya: irvn eski hn el-Hc Dvud Hnn sarayda kalmas ve irvn blgesi ile ilgili meseleleri mzkere iin oullar, kardeleri, zel adamlar ve hizmetileri ile birlikte aal da geriden gelmek zere pdihn zel silahrlerinden Mustafann eliinde, yol zerindeki erzk ve zhireleri mliyece karlanmak zere gnderilmesini bildiren hkm. Evil-i Rebl-Evvel 1141- Ekim balar 1728 Sayfa No: 43 Hkm No: 176 irvn eski hn el-Hc Dvud Hna: Hnlktan azledilip hnl bakasna devredilmesiyle, blgeyle ilgili konular grmek zere pdihn huzruna gelmesini emreden hkm. Evst- Cemziyel-hir 1141- Ocak ortalar 1729 Sayfa No: 43 Hkm No: 177 Gence muhfz vezr Mustafa Paaya: Mliye eski tezkirecisi Sleyman eliyle, ehzde Tahmasb tarafndan eli olarak gnderilen Veli Mehmed Hnn yazs ulatndan, ikinci bir emre kadar elinin Erzuruma emniyetli bir ekilde nakledilmesi ve orada ikmet ettirilmesini bildiren hkm. Evst- Cemziyel-hir 1141- Ocak ortalar 1729 Sayfa No: 43 Hkm No: 178 Erzurum mtesellimi, gmrk emni ve yenieri subayna: Gence tarafna gelen Veli Mehmed Hnn Erzuruma ulanca orada ikmet ettirilmesi, ikinci bir emre kadar ne stanbul tarafna ne de ran tarafna bir adm bile hareket ettirilmemesine dir hkm. Evhir-i Cemziyel-hir 1141- Ocak sonlar 1729 Sayfa No: 44 Hkm No: 179 Siph Terakkli Aas Bekir Aaya: Daha nce Tebriz muhfz Mustafa Paann maiyyetinde grevlendirilmiken azgnlar bertaraf edildiinden oraya gitmeye gerek kalmadndan bir an nce ve

52

sratle Tiflise gidip orada kalarak Gence muhfz vezr Mustafa Paann emri zere hareket etmesini, askere gz kulak olarak yol gzerghnda bulunan halka rahatszlk vermemesini bildiren hkm. Evhir-i Cemziyel-hir 1141- Ocak sonlar 1729 Hkm No: 180 Bir sreti Silhdr Terakkili Aas el-Hc Mehmede: Evhir-i Cemziyel-hir 1141- Ocak sonlar 1729 Hkm No: 181 Bir sreti Ulfeciyn- Yemn Aas Sleyman ve Azebn- Yemn Aas smil Aaya: Evhir-i Cemziyel-hir 1141- Ocak sonlar 1729 Hkm No: 182 Bir sreti Ulfeciyn- Yesr Aas Ahmed ve Azebn- Yesr Aas dier Ahmed Aaya: Evil-i Receb 1141- ubat balar 1729 Sayfa No: 44 Hkm No: 183 Gence muhfz vezr Mustafa Paaya: Bundan nce Erzurum Eyleti hkmet ve mutasarrflarnn maiyyetine memurlar tayin edilmiken ve bunlarn grev yerlerine acele olarak gitmeleri defalarca belirtilmiken, bazlarnn memuriyete gitmekten kandklar ve emre itaatsizlikleri haberi alndndan, bu memurlarn mutasarrf olduklar hkmet ve elviye ellerinden alnarak hak eden baka itaatkr kimselere devredilip grevlendirilenlerin pdiha yazl olarak bildirilmesini emreden hkm. Evil-i Receb 1141- ubat balar 1729 Sayfa No: 44 Hkm No: 184 Adana Eyletinde bulunan elviye alaybeylerine:

53

Gence muhfz vezr Mustafa Paann asker artrmna ihtiyc olduundan onun yannda grevlendirildiklerini, alaybeylerinin bayraklarn ap, zuem ve tmr shiplerini bayraklar altnda toplayarak bir an nce tayin blgelerine gitmelerini, aksi halde iddetle cezlandrlp dirliklerinin bakasna devredileceini bildiren hkm. Evil-i Receb 1141- ubat balar 1729 Sayfa No: 45 Hkm No: 185 Gence muhfz vezr Mustafa Paaya: Gence savunmas iin daha nce bildirilen her bir bayra yz ellier asker olmak zere Erzurum ve Kars yresinden on bayrak, Harret, Divrii, Malatya, irmen, Honke ve b- Thir blgelerinden on bir bayrakla toplam bin yz elli asker olmak zere yirmi bir bayrak yenieri serdengetileri yazdrlmas emredilmiken bunlarn te birinin eksik olduu, yazlanlarn ounun da silahsz olduklarndan bir an nce eksiklerin tamamlanp silahsz hibir asker braklmamasn bildiren hkm. Evst- Receb 1141- ubat ortalar 1729 Sayfa No: 45 Hkm No: 186 Gence muhfz vezr Mustafa Paaya: Dier blgelerin yazm ya bitmi veya bitmek zere iken, Gence ehrinin bir gn nce yazmnn tamamlanmas en nemli ilerden olduu halde haber alnmadndan ne durumda olduu bilinmemektedir. Bu nedenle Gence taraf yazclarndan olan Ali Paazde Muhammede emredilip eksik kalan yerlerin yazmnn bir an nce bitirilmesi salanarak, pdihn huzruna yazc ile birlikte gnderilmesini bildiren hkm. Evst- Receb 1141- ubat ortalar 1729 Sayfa No: 45 Hkm No: 187 Gence tarafna yazc olarak tyin olunan Ali Paazde Muhammede: Gence tarafyla ilgili yazm pdiha ulatrlmadndan bir an nce yazm bitirilerek defterleri huzra getirmesini, aksi halde iddetle cezlandrlacan bildiren hkm.

54

Evst- Receb 1141- ubat ortalar 1729 Sayfa No: 45 Hkm No: 188 Diyarbakr eski vlisi vezr brhim Paaya: ahsunlu ekiysna kar giriilen mcdelede irvn Hn Serhay Hn ile tam bir ittifak ierisinde hareket ederek stn baar gsterip ganimetler kazanmasndan dolay pdihn hilat-i fhiresi samur krk elbise ile dllendirildiini, bunun Tebrz muhfz vezr Mustafa Paa tarafndan giydirilmesi ve ardndan Revn muhfazasna grevlendirildiini bildiren hkm. Evst- Receb 1141- ubat ortalar 1729 Sayfa No: 46 Hkm No: 189 irvn Hn Serhay Hna: Diyarbakr vlisi olup Tebriz tarafna gnderilen vezr brhim Paa ile ahsunlu ekiyasna kar tam bir uyum ve ittifak ierisinde hareket ederek stn baar elde etmesinden dolay pdih tarafndan bir hilat-i fhire samur krk elbise, bir kl ve bir de haner ile dllendirilip bundan sonra da Gence muhfz vezr Mustafa Paa maiyyetinde ar ve Tala Lezgilerinin yola getirilmesinde tam bir ciddiyet ierisinde disiplinle hareket etmesini bildiren hkm. Evst- Receb 1141- ubat ortalar 1729 Sayfa No: 46 Hkm No: 190 Gence muhfz vezr Mustafa Paaya: Diyarbakr vlisi olup Tebriz tarafnda grevlendirilen vezr brhim Paa ve irvn Hn Serhy Hnn pdih tarafndan gnderilen birer samur krk hilat-i fhire, birer kl ve birer de haner ile dllendirilip ayrca ar ve Tala Lezgilerinin yola getirilmeleri iin gereken ekilde nem gsterilerek hareket edilmesini bildiren hkm. Evhir-i Receb 1141- ubat sonlar 1729 Sayfa No: 47 Hkm No: 191 Revn Eyleti mutasarrf vezr brhim Paaya:

55

Revn Eyletinin m gibi sulak ve verimli bir arziye ship olup, halk seferler ve askerlerin yamalar neticesinde baka memleketlere dalm olduklarndan halka mlyemet ve efkt gsterilerek tekrar Revna yerlemesi temin edilip, Revnn eski mmur hline getirilmesi iin ne gerekiyorsa yaplmasn, fukara halkn ezilmemesi ve gzetilmesini bildiren hkm. Evil-i aban 1141- Mart balar 1729 Sayfa No: 47 Hkm No: 192 Revn muhfz vezr brhim Paaya: Revn blgesinin zemet ve tmr gelirlerini gizlemeksizin, hakkati zere son derece hassas bir incelemeyle, gizli ve ak olarak aratrp en ksa zamanda bir akesi noksan yazlmamak kaydyla huzra bildirilmesini emreden hkm. Evil-i aban 1141- Mart balar 1729 Hkm No: 193 Bir sreti Tiflis muhfz vezr shk Paaya: Tiflis blgesinin gelirlerinin belirlenmesi iin hkm. Evil-i aban 1141- Mart balar 1729 Sayfa No: 48 Hkm No: 194 ldr vlisi olup Tiflis muhfz olan vezr shk Paaya: ldr Eyletinde zemet ve tmr shiplerinin ounun yeteri miktarda asker beslemedikleri tespit edilmi olduundan bunlarn bir ksmnn dirliksiz kimselere devredilmesi, Gence, Tiflis ve Revn blgelerinde muhfazaya gitmesi gerekenlerin muhfazaya gnderilmesi, bundan kananlarn dirliklerinin bakalarna devredilmesi, hlsa bu blgedeki tm zemet ve tmr shiplerinin dzen ve intizmnn salanmasn bildiren hkm. Evil-i aban 1141- Mart balar 1729 Sayfa No: 49 Hkm No: 195 Kapucu balarndan olup Gence muharriri olan ( bo ) ya:

56

Gence muhfz vezr Mustafa Paann Allh rzs iin yaptrd cm ve medreseye vakfettii gelirler masraflara yeterli gelmediinden Gence Sancana bal Hnikh Karyesinin kendisine pdih- ihsn olarak verildiini bildirir hkm. Evil-i Ramazan 1141- Nisan balar 1729 Sayfa No: 49 Hkm No: 196 Sivas vlisi vezr Ali Paaya: Daha nce bay ve isynlar mehr olan ar ve Tala Lezgilerine kar gsterdii gzel almalar ve stn baarlarndan dolay Sivas eyletindeki makmna dnebileceine dir bildirilen hkm. Evil-i Ramazan 1141- Nisan balar 1729 Sayfa No: 49 Hkm No: 197 ldr ve Tiflis Eyletleri mutasarrf olup Tiflis muhfz olan vezr shk Paaya: Daha nce bay ve isynda bulunan ar ve Tala Lezgilerinin yola getirilmesi iin yapt stn hizmetler netcesinde, slerden alnan rehinler ile birlikte Tiflise dnmesine izin veren ve orann muhfazasna dikkt etmesini bildiren hkm. Evil-i Ramazan 1141- Nisan balar 1729 Sayfa No: 49 Hkm No: 198 Sivas Eyletinin elviye alaybeylerine: Gence muhfz vezr Mustafa Paa maiyyetinde dn u devlet iin memleketlerinden uzakta drt be seneden beri tm zuem ve tmr shiplerinin hizmetlerinin takdre yn bulunup memleketlerine dnlerine izin verildiini bildiren hkm. Evil-i Ramazan 1141- Nisan balar 1729 Hkm No: 199 Bir sreti Mara eyletinin elviye alaybeylerine: Evil-i Ramazan 1141- Nisan balar 1729

57

Hkm No: 200 Bir sreti Kars Eyletinin elviye alaybeylerine: Evil-i Ramazan 1141- Nisan balar 1729 Hkm No: 201 Bir sreti Erzurum Eyletinin elviye alaybeylerine: Evil-i Ramazan 1141- Nisan balar 1729 Sayfa No: 50 Hkm No: 202 Gence muhfz vezr Mustafa Paaya: Maiyyetinde grevlendirilen Adana, Erzurum, Sivas, Mara ve Kars Eyletleri gibi blgelerden gelen zuem ve tmr shiplerinden ihtiya kalmayanlara memleketlerine dnmeleri iin izin verilebilecei, ihtiya olanlarn da uygun yerlerde grevlendirilerek alkonabileceine dir hkm. Evhir-i Ramazan 1141- Nisan sonlar 1729 Sayfa No: 50 Hkm No: 203 Rumeli Beylerbeylii pyesiyle Gence Beylerbeyi olan brhim Paaya: Gence muhfz vezr Mustafa Paann veft nedeniyle onun yerine tyin olunduunu, Afgan, irvn, Rus, Acem, ahsunlu, Lezgi ve Grc gruplarnn arasnda stratejik bir blgede bulunduu iin bir an nce vazfe yerine giderek ileri adletle yrtmesini bildiren hkm. Evhir-i Ramazan 1141- Nisan sonlar 1729 Sayfa No: 50 Hkm No: 204 Rumeli Beylerbeylii pyesiyle Gence Beylerbeyi olan brhim Paaya: Gence muhfazasnda bulunan erbaa blkleri ve kapu halknn o tarafta kalmasna lzum kalmadysa geri dnmelerine izin verilmesini bildiren hkm. Evhir-i Ramazan 1141- Nisan sonlar 1729 Sayfa No: 50 Hkm No: 205

58

Sivas vlisi vezr Ali Paaya: Daha nce mansbna dnmesine izin verilmiken Gence muhfz vezr Mustafa Paa veft ettiinden dolay muhfazay ele alarak Gencenin ilerini yrtmesi, yeni muhfz geldikten sonra mansbna dnebileceini bildiren hkm. Evhir-i evval 1141- Mays sonlar 1729 Sayfa No: 51 Hkm No: 206 Gence Beylerbeyi olup Gence muhfazasnda bulunan brhim Paaya: Gence memleketinin yazm iin Ali Paazde Muhammed yazc olarak tyin olunup gnderilmiken veft eden vezr Mustafa Paann ihmli netcesinde bu i geciktirilip bitirilmediinden dolay bir an nce bitirilemeyen kk byk btn ky, kasaba ve yerleim yerlerinin yazlarak bitirildikten sonra icml ve mufassallar huzrda balanmak zere tahrr defterlerinin yazcyla birlikte cilen gnderilmesini bildiren hkm. Evhir-i evval 1141- Mays sonlar 1729 Sayfa No: 51 Hkm No: 207 Gence memleketinin tahrrine memur olan Ali Paazde Muhammede: Daha nce Gence muhfz iken veft eden Mustafa Paann ihmliyle birlikte bu ite Ali Paazde Muhammedin de tembelliinin rolnn bulunduu vurgulanarak bir an nce bu ii tamamlayp en ksa srede defterlerle birlikte kendisinin de huzra gelmesini bildiren hkm. Evst- Zilhicce 1141- Temmuz ortalar 1729 Sayfa No: 51 Hkm No: 208 Sbk Gence muhfz mteveff Mustafa Paann kapclar kethds Sleymana: irvn hn Serhy Hnn, Ruslarla ilikide devlet-i aliyyeyi temsl edebilecek, saltanat mersimlerini bilen, Osmanl-Rus snr sorunlarna vkf gvenilir bir kimseyi istemesi mnsebetiyle kapclar kethds Sleymann, Serhy Hnn maiyyetine tyin olunduunu bildiren hkm. Evst- Zilhicce 1141- Temmuz ortalar 1729

59

Sayfa No: 51 Hkm No: 209 irvn Hn Serhy Hna: Gz Kumuk taraflarnda baz hususlar halletmek iin yerine bir mtesellim brakarak Sleyman Bey refkatiyle oraya gidip, drt ay iinde tekrar dnerek Ruslarla yaplan anlamalara riyet edilmesini bildiren hkm. Evst- Zilhicce 1141- Temmuz ortalar 1729 Sayfa No: 52 Hkm No: 210 nallu Cemati reislerinden Mirza Ali Beye: nallu ve Afar gruplarnn yaylalarna gitmeleri ve ilerini dzenlemek iin irvn Hn Serhay Hnn iltimslar zere onlarn bana mtesellim tyin olunduunu bildiren hkm. Evst- Zilhicce 1141- Temmuz ortalar 1729 Sayfa No: 52 Hkm No: 211 Rumeli Beylerbeyi pyesiyle Gence Beylerbeyi olan brhim Paaya: Rusya tarafndan yanlarnda senedleriyle gelenlere ve bu taraftan yol emirleriyle gidenlerin gidi ve dnlerine engel olunmayp slimen geilerine izin verilmesini bildiren hkm. Evst- Zilhicce 1141- Temmuz ortalar 1729 Sayfa No: 52 Hkm No: 212 Rumeli Beylerbeylii pyesiyle Gence Beylerbeyi olan brhim Paaya: irvn Eylet snrlarnn her taraf ak ve giren kan belli olmadndan halkn emniyeti ve selmeti iin zikredilen lzmlu yerlerin aratrlarak kaleler yaplmas iin ne kadar masraf gideceinin hesap edilerek defterler tutulmas, kaleler iin tutulan defterlerle birlikte proje ve plnlarnn gnderilmesini bildiren hkm. Evst- Zilhicce 1141- Temmuz ortalar 1729 Hkm No: 213 Bir sreti Tiflis ve Revn muhfzlarna:

60

Evst- Zilhicce 1141- Temmuz ortalar 1729 Sayfa No: 53 Hkm No: 214 Gence Beylerbeyi olan brhim Paaya: Daha nce yola getirilmi olan ar ve Tala Lezgilerinin ellerinden alnan ky ve kasabalara tekrar tasallut etmeleri ve fesatlar sebebiyle Tiflis muhfz vezr shk Paa ile Revn muhfz vezr brhim Paa ile birlikte yeteri miktarda askerle zerlerine gidilerek bastrlp kyllerin zararlarnn tazmin edilmesini emreden hkm. Evhir-i Zilhicce 1141- Temmuz sonlar 1729 Sayfa No: 53 Hkm No: 215 Rumeli Beylerbeyi pyesi ile Gence Beylerbeyi olan brhim Paaya ve Dergh- Muallm kapucu balarndan olup Gence muharriri olan Ali Paazde Muhammede: ran topraklarndan ele geirilen en kk bir yer braklmadan btn ehir, kasaba ve kylerin gelirlerinin yazlarak icml ve mufassallarnn huzrda balanmasna dir hkm. Evil-i Muharrem 1142- Temmuz sonlar 1729 Sayfa No: 54 Hkm No: 216 Tiflis Eyleti mutasarrf vezr shk Paaya: Yeni fethedilen Hemedan ehrinin btn gelirleriyle birlikte shk Paaya bahedildiini, burasnn verimli bir arziye ship olduunu, tekrar eski bayndr hle getirilmesi iin evreye dalm olan ahlnin ehre davet edilerek onlara kar efkatli bir yaklamla hareket edilmesini, ilerinden isyn edenlere kar tviz verilmeyip haklarndan gelinmesini ve ksa zamanda ehrin tekrr mmur ve bayndr hle getirilmesini bildiren hkm. Evhir-i Zilhicce 1141- Temmuz sonlar 1729 Sayfa No: 54 Hkm No: 217 Kangr Sanca mutasarrf Selim Beye:

61

Daha nce ar ve Tala Lezgilerini sindirmek zere grevlendirilmiken bu iin tamamlanmasndan sonra farkl hizmetlere tyin edilmiken mansb olan Kangrya dnmesini emreden hkm. Evst- Zilkade 1142- Haziran balar 1730 Sayfa No: 54 Hkm No: 218 Gence Eyletine mutasarrf ve Gence muhfazasnda bulunan ( bo ) Paaya: Mara Eyletinin zuem ve tmr sahiplerinin seferden afvedilip, zabt ve nizm verilmek zere sancaklarna dnmelerine izin veren hkm. Evst- Zilhicce 1141- Temmuz sonlar 1729 Sayfa No: 55 Hkm No: 219 Halep Alaybeyisi ( bo )a: Daha nce Halebin zuem ve tmr shipleri ile birlikte Gence muhfazasyla grevli iken Tebriz tarafna memur olduklar kendilerine bildirilmiken tekrar ihtiya sebebiyle Gencede kalarak verilen grevleri yerine getirmelerini emreden hkm. Evst- Safer 1142- Eyll ortalar 1729 Sayfa No: 55 Hkm No: 220 Revn muhfz vezr brhim Paaya: ar ve Tala Lezgileri yola getirildikleri halde Gence, Revn ve Tiflis blgelerinin ortasnda tekrar fitne fesd karmalar, Revn yaknlarnda Karaorlu ekiyas ile kapusuz levendlerin halka zulm ve dmanlklar tespit edildiinden ikinci bir emir gelene kadar Revnn muhfazasnda kalnarak Karaorlu ve levendt ekiyasnn bastrlarak halkn korunmasn bildiren hkm. Evhir-i Safer 1142- Eyll ortalar 1729 Sayfa No: 55 Hkm No: 221 Gence Beylerbeyi brhim Paaya: Lori Kalesi muhfazasnda bulunan askerlerin istedikleri mevcibin asker saysna nazaran fazlal ve kalenin yol ura olmamas hasebiyle muhfazasna

62

ihtiya bulunmadndan kenarndaki duvarn yklarak, askerlerin baka yerlere tyin edilmelerini bildiren hkm. Evst- Cemziyel-hir 1142-Ocak balar 1730 Sayfa No: 55 Hkm No: 222 Dergh- muallm kapucu balarndan olup eski Arpa Emni olan Ali Aaya: Revn Eyleti hssa mushibi olan Mehmed Paaya ihsn edildiinden, Ali Aann becerikli biri olmasndan dolay onun emrine kimmakm tyin olduunu bildiren; ayrca Revn muhfz brhim Paaya durumalarda Mustafann mbir tyin edilip, Erzuruma hareket edilerek tyin olunan mbirle birlikte bir an nce Revna giderek buyrulan emir ve ilerin yerine getirilmesini bildiren hkm. Evst- Rebl-Evvel 1142- Ekim balar 1729 Sayfa No: 56 Hkm No: 223 Tiflis muhfz vezr shk Paaya: Tiflis yaknlarnda bulunan Topkaraaa Kalesinin etrf ar ve Tala Lezgileri ve dier ekiylarn sna olarak kullanldndan onlarn hile ve zararlarndan muhfaza iin kalenin eitli tmir ve noksanlarnn tamamlanmasna izin veren hkm. Evst- Rebl-Evvel 1142- Ekim balar 1729 Sayfa No: 56 Hkm No: 224 Gence Eyletine mutasarrf olan vezr brhim Paaya: Daha nce rzya uygun hareketlerinden dolay Rumeli beylerbeylii pyesiyle Gence eyleti ihsn edilerek muhfazasyla grevlendirilmiken imdi de muhfazada ve dier ilerde gsterilen basretli yaklamlar ve halka gsterilen efkat ve hizmetlerinden dolay hilat-i fhire olarak samur krk elbise ihsn olunduunu bildiren ve irvn Hn Serhy Hn ile gerekli yazmalarn salanarak hizmetlerin meveret yoluyla ittifk ierisinde yrtlmesini bildiren hkm. Evst- Rebl-Evvel 1142- Ekim balar 1729 Sayfa No: 56 Hkm No: 225

63

Gence Eyletine mutasarrf olan vezr brhim Paaya: En yksek sadret mertebesine terf olunup resm ilerde kullanlan tur, divitler ve edevt teslmi iin Dmat Ali Paann grevlendirildiini bildiren hkm. Evst- Cemziyel-hir 1142-Ocak balar 1730 Sayfa No: 57 Hkm No: 226 Revn kadsna ve dergh- muallm kapucu balarndan Revn Eyleti Kimmakm Aliye: Revn fethedildiinde gnderilen emirle, askerlerin basks nedeniyle baka yerlere g eden halkn tekrar eski topraklarna dnerek Revnn tekrar nceki mmur ve bayndr hle getirilmesi iin brhim Paa vezr tyin olunup, gerekeleri sralanp tekidle halka mlyemet gsterilmesi ve adletle idre edilmesi vurgulanmken; vezrin aksi hareketlerde bulunduu, mal biriktirip halka bu ynde basklar uygulayarak birok ek vergilerle halk fakirletirdii haberleri ulatndan eitli isimler altnda halktan toplanan bu vergiler vezr adletli bir ekilde yarglanp, bu durumdan haberdar olan hitler dinlenilmek sretiyle vezrin, aldklarn tazmn hussunda hibir zr kabl edilmeyip iddetle uygun bir dille knanarak, aldklar son kuruuna varncaya kadar eksik braklmadan tazmn edilerek te ikisi gnl holuuyla mrye braklp Revnn ayr bir haznesinde toplanp, te birinin ise hak shiplerine datlarak defterleri tutulup huzra yazl ve mhrl olarak gnderilmesini bildiren hkm. Evhir-i Receb 1142-ubat ortalar 1730 Sayfa No: 57 Hkm No: 227 ldr Eyletinde bulunan elviye beylerine: Tiflis Kalesinin muhfazasna tyin olunduklarn ve Tiflis muhfz vezr shk Paa maiyyetinde bil-ittifk hizmetle vazfeli olduklarna dir hkm. Evhir-i Receb 1142-ubat ortalar 1730 Sayfa No: 57 Hkm No: 228 ldr Eyletinde bulunan elviye alaybeylerine:

64

nce srayla yrtlen Tiflis Kalesinin muhfazas terk edilerek u andan itibaren ldrda bulunan zuem ve tmr shiplerinden belli miktar askerle muhfazaya memur olduklarna dir hkm. Evhir-i aban 1142-Mart ortalar 1730 Sayfa No: 58 Hkm No: 229 Kk smi Paaya: Isfahan taraflarnda brm isimli h yanls bir kimsenin ortaya karak bir takm uydurma yaz ve resimler ortaya kararak halk etrfna toplayp isyna tevk etmesinden dolay bu snin bastrlmas iin Gence muhfz vezr brhim Paann maiyyetinde tm kapu halkyla berber grevlendirildiklerini bildiren hkm. Evhir-i aban 1142-Mart ortalar 1730 Hkm No: 230 Bir sreti eki mutasarrf Ali Paaya: Evhir-i aban 1142-Mart ortalar 1730 Hkm No: 231 Bir sreti Kars ve Erzurum mutasarrf Ali Paaya: Evhir-i aban 1142-Mart ortalar 1730 Sayfa No: 58 Hkm No: 232 Erzurum Eyletinin elviye alaybeylerine: Isfahan taraflarnda fitne fesat karan, brm isimli ekiyann bastrlmas iin Gence muhfazasnda olan vezr brhim Paann maiyyetinde btn zuem ve tmr shipleriyle birlikte grevlendirildiklerini bildiren hkm. Evhir-i aban 1142-Mart ortalar 1730 Hkm No: 233 Bir sreti Kars Eyletinin elviye alaybeylerine:

65

Evhir-i aban 1142-Mart ortalar 1730 Sayfa No: 58 Hkm No: 234 Ber vech-i arpalk Karasi Sancana mutasarrf olan Slihe: ak brma kar Gence muhfz brhim Paann maiyyetine tyin olunarak hizmet vermesine dir hkm. Evhir-i aban 1142-Mart ortalar 1730 Sayfa No: 59 Hkm No: 235 Bir sreti Ber vech-i arpalk Aliye Sanca mutasarrf olan brhime: Evhir-i aban 1142-Mart ortalar 1730 Hkm No: 236 Bir sreti Ber vech-i arpalk Divrii Sanca mutasarrf olan Recebe: Evhir-i aban 1142-Mart ortalar 1730 Sayfa No: 59 Hkm No: 237 Tiflis muhfz vezr shk Paaya: ak brmn bastrlmas iin daha nce gnderilen askerlere takviye olarak yeni birliklerin gnderilmesi, ayrca Grcistan halknn kalblerinin kazanlmas ve ilerinin dzene sokulmas iin Gence muhfz vezr brhim Paaya yardm edilmesi, aksi takdrde hibir zrn kabl edilmeyeceine dir hkm. Evhir-i aban 1142-Mart ortalar 1730 Sayfa No: 60 Hkm No: 238 irvn Hn Serhy Hna: ak brmn yola getirilerek fitnenin nlenmesi iin imkn lsnce ne kadar asker gnderilebiliyorsa Gence muhfz vezr brhim Paann desteklenmesine dir hkm. Evhir-i aban 1142-Mart ortalar 1730 Sayfa No: 60 Hkm No: 239 Gence Eyleti mutasarrf ve muhfz vezr brhim Paaya:

66

ak brm yola getirmek zere emrine gnderilen subay ve askerlerin miktrn, yaplmas gerekenleri bildiren hkm. Evhir-i Ramazan 1142-Nisan ortalar 1730 Sayfa No: 61 Hkm No: 240 Dergh- l kapucu balarndan Mustafaya: Tebrz Eyletinde bulunan Karada Hanlna tb ahsunlu ve benzer yamaclar tkip edilip sindirilmi ve bir ksm eman almken, birbirlerini kkrtmalar netcesinde firr ederek bir ksm tekrar yama ve apulculua balamlardr. Bu sebeple zerlerine giden Serhy Hn, Yedi Tepelerde onlar yakalam ve sabah onlar imh edecekken onlarn bulunduu yerle kendileri arasnda Rus adrlarnn olduu haberiyle duraklam, daha sonra ekiylar ellerinde bulunan mallarn te birini ve kayk cretlerini Ruslara vermek sretiyle, nehrin kar kysnda yenilerde yaptklar bir kaleye gtrmeleri artyla Ruslarla bir anlama yaptklarndan, Osmanl ile Ruslar arasndaki dostluk ve anlamalarn bozulmamas iin ihtiyatla hareket edilip henz kar kyya gememi ekiy ile mallarnn bir ksm ele geirilerek Ruslardan sler istenmi, fakat hibir cevap alnamamtr. Bu slerin ksa zaman sonra Rus tarafnda da yama ve apulculua baladklar ve bunlarn Ruslarn himyesinde olduu ifde edilmekle birlikte slerin Osmanl tarafna ellerindeki mallarla birlikte teslm edilmeleri ve Ruslardan gelen haberlerin doru olup olmadnn anlalmas iin Rus elisiyle grmek sretiyle duruma aklk kazandrlp pdiha bildirilmesini emreden hkm. Evhir-i Ramazan 1142-Nisan ortalar 1730 Hkm No: 241 Bir sreti Gence muhfz vezr brhim Paaya, baka bir sreti irvn Hn Serhy Hna ve baka bir sreti Tebriz muhfz vezr Mustafa Paaya: Evhir-i Ramazan 1142-Nisan ortalar 1730 Sayfa No: 62 Hkm No: 242 Dergh- Muallm kapucubalarndan Mustafaya:

67

Derbend blgesinde Ruslarla anlamazlk bulunan snr ky ve kasabalarnn zmlenerek hangi tarafta braklmas gerektiine ve bu problemin nasl zlmesi gerektiine dir hkm. Evhir-i Ramazan 1142-Nisan ortalar 1730 Hkm No: 243 Bir sreti Ayr ayr olmak zere Gence muhfzna ve irvn Hnna. Evhir-i aban 1142-Mart ortalar 1730 Sayfa No: 62 Hkm No: 244 Dergh- l kapucubalarndan Mustafaya: Tebrz, Erdebil ve Geyln blgesinde Osmanl ile Ruslar arasnda zmlenmemi snr blgelerinin nasl halledileceine ve anlamazln ne ekilde sonulandrlacana dir hkm. Evhir-i aban 1142-Mart o