FACTSHEET 14 / 15: RESTWARMTE AARDAPPELVERWERKENDE INDUSTRIE

Verdamper8 bar / 70°C

Condensor13 bar / 90°C

Elektriciteit

Compressor

VanBlancheur

NaarBlancheur

RestwarmteRetour

RestwarmteAanvoer

85°C

77°C

80°C

75°C

Meerjarenafspraken Energie-efficiency

14. Hoge-temperatuur mechanische warmtepomp

De aardappelverwerkende industrie kampt over

het algemeen met een overschot aan rest-

warmte. Een mogelijke toepassing hiervoor is

het opwaarderen van restwarmte naar een

hogere temperatuur. Bij een hoge-temperatuur

warmtepomp wordt de graad van restwarmte

verhoogd middels een medium. Het werkmiddel

wordt in een verdamper verdampt met behulp

van restwarmte. Een compressor verhoogt de

druk, waarna de warmte op hogere tempera-tuur

wordt afgegeven in de condensor.

Werkmi d de l

Conventionele werkmiddelen zoals ammoniak

zijn ongeschikt voor warmtepompen op een

temperatuur boven 70 °C omdat de druk te hoog

wordt: ammoniak heeft bij 90 °C een

verdampingsdruk van circa 50 bar.

n-Butaan heeft bij 90 °C een acceptabele druk

van 13 bar, waardoor dit werkmiddel wél

geschikt is voor toepassing in hoge-temp

warmtepompen. n-Butaan is echter licht

ontvlambaar; de installatie moet dan ook in een

aparte ruimte geplaatst worden.

Een n-Butaan warmtepomp kan werken met een

condensortemperatuur van max. 110 °C.

Compr es so r

De belangrijkste component van de hoge-

temperatuur warmtepomp is de compressor.

Deze vergt hoge investeringskosten, verbruikt

uiteraard elektriciteit en heeft jaarlijkse

onderhoudskosten. Hierdoor vallen de netto

besparingen lager uit.

Elek tric i tei tsve rb ru ik

Voor een verdamperdruk van 8 bar (70 °C) en

een condensordruk van 13 bar (90 °C) komt de

COP overeen met 11. Dit verlangt een

besparing van 0,75 kWh elektriciteit per Nm3.

Bro n res twa rm te en ge br uike r s

Om een redelijke efficiëntie te halen moet de

temperatuursverhoging niet al te groot zijn.

Met restwarmte van 80 °C kan een proces

verwarmd worden tot ongeveer 110 °C.

De belangrijkste gebruikers zijn: blancheurs.

Mogelijke bronnen van restwarmte zijn:

• Afblaas stoomschillers

• Bakdampen

• Rookgassen stoomboiler

Opme rki ngen • Door de flinke investeringen is een hoge-temp

warmtepomp meestal alleen rendabel voor grotere

vermogens.

• Naast de investering in de installatie om de rest-

warmte op te waarderen, moet er vaak ook worden

geïnvesteerd in de terugwinning van restwarmte.

Hierdoor vallen de investeringskosten hoog uit.

• De hoge-temperatuur mechanische warmtepomp

is een nieuwe toepassing die marktrijp is, maar nog niet

is toegepast in de praktijk. Daarom zijn er subsidie-

mogelijkheden die max. 40 % bedragen van de meer-

kosten ten opzichte van de gangbare technieken.

Ke nge tal len • COP 11

• Elektriciteitsverbruik 0,75 kWh/ Nm³

• Restwarmte > 75 °C

• Benodigde temperatuur < 90 °C

In fo rma tiep u n t Sen te r No vem

(tussen 9:00 - 12:00 uur en 14:00 - 16:00 uur)

Telefoon 030 239 35 33

E-mail info@senternovem.nl

Internet www.senternovem.nl/mja

R E K E N V O O R B E E L D

A a n g e z i e n h o g e - t e m p e r a t u u r w a r m t e p o m p e n v o o r a l

g e s c h i k t z i j n v o o r g r o t e r e i n s t a l l a t i e s , w o r d t e r

g e r e k e n d m e t d e w a r m t e t e r u g w i n n i n g v o o r b l a n c h e u r s

v a n t w e e 1 0 t o n l i j n e n .

E r i s v o l d o e n d e w a r m t e b e s c h i k b a a r o p 8 0 ° C .

U i t g a n g s p u n t e n :

• L i j n c a p a c i t e i t 2 * 10 ton per uur

• V e r m o g e n b l a n c h e u r 2 * 9 5 0 k W

• T e m p e r a t u u r b l a n c h e u r 8 0 °C

O n t w e r p

• C o n d e n s o r 9 0 °C / 13 bar

• V e r d a m p e r 7 0 °C / 8 bar

• C O P 1 1

• B e n u t t i n g r e s t w a r m t e 1 . 7 2 7 k W

B e s p a r i n g e n

• A a r d g a s 1 . 2 5 0 . 0 0 0 N m ³

• E l e k t r i c i t e i t - 9 3 4 . 0 0 0 k W h

• N e t t o b e s p a r i n g € 2 2 8 . 0 0 0

• I n v e s t e r i n g s k o s t e n € 1 . 2 1 5 . 0 0 0

• T e r u g v e r d i e n t i j d 5 , 3 j a a r

D e m e e r j a r e n a f s p r a k e n e n e r g i e - e f f i c i e n c y ( M J A ’ s ) z i j n

o v e r e e n k o m s t e n t u s s e n d e m i n i s t e r i e s v a n E c o n o m i s c h e

Z a k e n ( E Z ) , L a n d b o u w , N a t u u r & V o e d s e l k w a l i t e i t ( L N V ) ,

V o l k s h u i s v e s t i n g , R u i m t e l i j k e O r d e n i n g & M i l i e u b e h e e r

( V R O M ) , b e d r i j v e n e n i n s t e l l i n g e n o v e r h e t e f f e c t i e v e r e n

e f f i c i ë n t e r i n z e t t e n v a n e n e r g i e .

P u b l i c a t i e n u m m e r : 2 M J A F 0 7 3 2 • a u g u s t u s 2 0 0 7