RAZVOJ STRATEGIJE OBRAZOVANJA ODRASLIH U CRNOJ GORI

Gordana Jelić

Strateška dokumenta:Zakon o obrazovanju odraslih (2003.)Strategija obrazovanja odraslih za Crnu Goru od 2005-2015Plan obrazovanja odraslih 2006-2010Nacrt Zakona o nacionalnim stručnim kvalifikacijamNacrt Nacionalnog okvira kvalifikacija u Crnoj GoriNacionalni izvještaj o razvoju i stanju učenja i obrazovanja odraslih za CONFITEA VI

Metodološka dokumenta:

•

Metodologija za izradu programa obuke•

Metodologije za prilagođavanje programa osnovnog,srednjeg i gimnazijskog obrazovanja obrazovanju odraslih

•

Savjet za obrazovanje odraslih je usvojio 48 nacionalnih programa obrazovanja za osposobljavanje za različita zanimanja i akreditovao 22 pr.organizatora o.o.

Druga dokumenta:-

Pravilnik o uslovima za osnivanje ustanova u oblasti obr. i vaspitanja

-

Pravilnik o profilu stručne spreme predavača, voditelja i drugih stručnih saradnika koji rade u obrazovanju odraslih

-

Program andragoškog osposobljavanja kadra koji radi u obrazovanju odraslih

-

Program elementarnog

funkcionalnog opismenjavanja

Postupci

u izradi

Strategije

•

Mart 2003.god.-formiran tim lokalnih eksperata za izradu Strategije obrazovanja odraslih u Crnoj Gori

•

Jun 2003.god. –

tim lokalnih eksperata pripremio Izvještaj o postojećem stanju u obrazovanju odraslih u Crnoj Gori

•

Avgust 2003.god.-

prezentovan Izvještaj (međunarodni eksperti, zaiteresovane strane, socijalni partneri ), a potom usaglašena verzija dostavljena Evropskoj fondaciji za obuku (ETF)

•

April 2004.god. –

formiran NALST

Zadaci NALST-a

•

Praćenje izrade i implementacije Strategije obrazovanja odraslih u Crnoj Gori (2005-

2015)•

Definisanje okvira za Strategiju obrazovanja odraslih koja će obezbijediti svrsishodne aktivnosti različitih zainteresovanih strana za razvoj ljudskih resursa, a koja će biti prilagođena potrebama privrednog razvoja i prestruktuiranje, pružajući mogućnost građanima Crne Gore za različitim oblicima obrazovanja i učenja

Dalji koraci u izradi Strategije obrazovanja odraslih•

April 2004.god. –

prezentovana prva verzija

strategije•

Maj/jun 2004.god. – urađena revizija Strategije

•

Jun 2004.god. –

Strategija dostavljena ETF-u•

Jul 2004.god. –

održana stručna rasprava o

nacrtu Strategije (članovi NALST-a,domaći eksperti,eksperti iz EU)CILJ: Utvrđivanje prioriteta obrazovanja

odraslih u periodu od 2005.-2015.g.

…

•

Oktobar 2004. god.–

U Strategiju obrazovanja odraslih unešeni su unaprijed utvrđeni i usaglašeni prioriteti, sugestije ETF-a i međunarodnog eksperta g-dina Richarda Merritta

•

Februar 2005.god. –

završne konsultacije NALST-a i drugih partnera na prezentaciji Strategija obrazovanja odraslih

Usvajanje Strategije obrazovanja odraslih u Crnoj Gori (2005-2015)

•

Mart 2005.god. –

IX sjednica Komisije za programe i organizaciona pitanja –

razmatran prijedlog Strategije obrazovanja odraslih u Crnoj Gori

•

27. maj 2005.god. –

XXII sjednica Savjeta za obrazovanje odraslih –Strategija

je

prihvaćena i upućena nadležnim organima koji su je dostavili

Vladi Crne Gore na

usvajanje

Prioritetni ciljevi Strategije obrazovanja odraslih

•

Povećati nivo znanja i vještibna zaposlenih u cilju postizanja bržeg privrednog rasta

•

Povećati nivo znanja i vještina nezaposlenih u cilju njihovog bržeg zapošljavanja

•

Povećati socijalnu uključenost kroz obrazovanje odraslih •

Dostići vrijednosti demoratskog društva kroz obrazovanje odraslih

•

Unaprijediti zaštitu životne sredine kroz obrazovanje odraslih•

Iskoristiti druge oblike obrazovanja u cilju ličnog razvoja(Ciljevi iz Strategije su razrađeni u kratkoročnom periodu (2 god.)

u srednjoročnom (4 god.) i dugoročnom periodu (10 god.))

Plan obrazovanja odraslih 2006.- 2010.

•

Plan proističe iz Zakona o obrazovanju odraslih •

Polazište za izradu dokumenta je Strategija obrazovanja odraslih

•

Plan sadrži prioritetne oblasti obrazovanja odraslih:- stručno obrazovanje i obuka-

osnovno obrazovanje odraslih -

obrazovanje, osposobljavanje i usavršavanje kadra koji radi u obrazovanju odraslih

-

obrazovanje za zaštitu životne sredine - obrazovanje za građansku demokratiju

-

obrazovanje za treće životno doba-

stvaranje uslova za savremene oblike učenja

Akcioni plan obrazovanja odraslih

•

Plan obrazovanja odraslih sadrži Akcioni plan implementacije sa

konkretnim aktivnostima i nosiocima odgovornosti

•

Za svaku godinu se posebno priprema akcioni plan po opštinama

Pretpostavke za realizaciju Strategije i Plana o.o.Socijalno partnerstvoFinansiranje obrazovanja odraslihLokalna zajednicaInstitucije za obrazovanje odraslihProgrami za obrazovanje i obuku odraslihObrazovanje i usavršavanje kadra koji radi u obrazovanju odraslih

Pretpostavke za realizaciju StrategijeRazvojno-istraživačke i savjetodavne aktivnosti Službe za razvoj ljudskih resursaZakonska regulativaPraćenje realizacije Sstrategije i Plana

Ciljne grupe:

Nepismeni Lica bez zanimanjaZaposleni Tehno-ekonomski viškoviFunkcionalno nepismeniLica sa posebnim potrebamaInvalidiSeosko stanovništvoRomiGrađanstvo

Očekivani efekti realizacije Strategije

-

uspostavljen

sistem obrazovanja odraslih-

stvorena

mogućnost za uključivanje odraslih

lica u obrazovanje i osposobljavanje po njihovom sopstvenom izboru

-

ojačan partnerski pristup -

uspostavljena mreža provajdera

-

poboljšana obrazovna ponuda-

jake i razvijene institucije za istraživanje i praćenje

Očekivani efekti realizacije Strategije

-smanjen broj nepismenih-povećan nivo znanja i vještina nezaposlenih,

zaposlenih, lica sa posebnim potrebama, invalida, Roma, marginalnih grupa, seoskog stanovništva

-povećan nivo znanja stanovništva o građanskoj demokratiji i zaštiti životne sredine

-unaprijeđen opštekulturni nivo stanovništva-unaprijeđen kvalitet življenja starih,neaktivnih

lica

Očekivani efekti realizacije Strategije

•

Omogućeno polazniku obrazovanja

dobijanje javno priznate potvrde o stečenoj kvalifikaciji, koja je uporediva

i povezana sa kvalifikacijom iz

formalnog sistema, jer se bazira na standardu zanimanja.

•

Omogućeno polazniku obrazovanja vrjednovanje znanja i vještina koje su stečene putem neformalnog i informalnog

obrazovanja.

•

Uvažavana znanja, vještine i kompetencije stečene kroz životno i radno iskustvo polaznika.

Ograničenja i rizici-Neadekvatan tretman obrazovanja odraslih u

društvu-Usporen privredni razvoj-Slaba ekonomska moć

i odsustvo motivacije

-Nedostatak institucija, kadrova i programa-Odsustvo razumijevanja poslodavaca za

potrebu obrazovanja zaposlenih-Odsustvo zakonske i podzakonske regulative

Ograničenja i rizici

-Nepostojanje uslova za savremene oblike učenja-Nedovoljna edukovanost lica za implementaciju -Nepostojanje sertifikatnog sistema-Nerazvijena mreža provajdera obuke-Nepostojanje uslova za uključivanje lica sa

posebnim potrebama u svijet obrazovanja i svijet rada

Izvori finansiranja

-

državni budžet i budžeti lokalnih zajednica-

sredstva preduzeća

-

sredstva korisnika-

donacije i krediti

-

NVO-

javni i drugi fondovi

-

domaće i strane fondacije,-

zadužbine

Monitoring i evaluacija

-Za praćenje realizacije ciljeva nadležan je Centar za stručno obrazovanje kao i Zavod za zapošljavanje, Zavod za školstvo i druge instituicije.